Περιφερειακό εισόδημα και προσδιορισμός της απασχόλησης. Περιφερειακή οικονομική 2 η ενότητα

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Περιφερειακό εισόδημα και προσδιορισμός της απασχόλησης. Περιφερειακή οικονομική 2 η ενότητα"

Χριστός Κοσμόπουλος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Περιφερειακό εισόδημα και προσδιορισμός της απασχόλησης Περιφερειακή οικονομική η ενότητα

2 Προσδιορισμός της περιφερειακής απασχόλησης Έννοιες και ορισμοί Πρόδρομες προσεγγίσεις υποδείγματα εξαγωγικής βάσης Περιφερειακά Κεϋνσιανά υποδείγματα Περιφερειακά οικονομετρικά υποδείγματα Ανάλυση περιφερειακών εισροώνεκροών

βάσης Περιφερειακά Κεϋνσιανά υποδείγματα Περιφερειακά

3 Έννοιες και ορισμοί σχηματικά Καινούργιο εργοστάσιο Ζήτηση από άλλες περιφέρειες Ζήτηση για εργασία Ζήτηση για εισροές Προηγούμενα άνεργοι Εργαζόμενοι αλλού Περιφερειακοί Μετανάστες Κάτοικοι άλλης περιφέρειας Ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες Τοπικά παραγόμενα προϊόντα Εισαγόμενα προϊόντα

Εργαζόμενοι αλλού Περιφερειακοί Μετανάστες Κάτοικοι άλλης περιφέρειας

4 Έννοιες και ορισμοί Αποτέλεσμα στην απασχόληση, το εισόδημα και το προϊόν Άμεσο αποτέλεσμα (direct impact) Έμμεσο αποτέλεσμα (idirect impact) Παραγόμενο αποτέλεσμα (iduced impact) Δεσμοί (ανάμεσα στις περιφέρειες και μέσα στην περιφέρεια) likages Διαροές (leaks) απασχόλησης εισοδήματος (εργασία) και προϊόντος (εισαγωγές)

αποτέλεσμα (iduced impact) Δεσμοί (ανάμεσα στις περιφέρειες και μέσα στην

5 Το υπόδειγμα του βασικού τομέα (προσέγγιση εξαγωγικής βάσης) Σε κάθε οικονομία μπορούμε να ξεχωρίσουμε δύο μεγάλες ομάδες κλάδων οικονομικής δραστηριότητας:. Τις δραστηριότητες που οι επιδόσεις τους εξαρτώνται από τις οικονομικές συνθήκες εκτός περιφέρειας, δηλ. το προϊόν της δραστηριότητας εξάγεται.. Τις δραστηριότητες που οι επιδόσεις τους εξαρτώνται από τις τοπικές οικονομικές συνθήκες, δηλ. το προϊόν της δραστηριότητας εξυπηρετεί τοπικές ανάγκες.

Τις δραστηριότητες που οι επιδόσεις τους εξαρτώνται από τις οικονομικές συνθήκες εκτός περιφέρειας, δηλ.

6 Ο εξαγωγικός τομέας λέγεται βασικός και ο τομέας που εξυπηρετεί τοπικές ανάγκες μηβασικός. Εάν Τ είναι η συνολική απασχόληση μιας περιφέρειας τότε αυτή θα είναι το άθροισμα της απασχόλησης στις βασικές (εξαγωγικές) δραστηριότητες Β και στις μηβασικές δραστηριότητες Ν. Εάν υποθέσουμε ότι η επίδοση του μηβασικού τομέα καθορίζεται από την επίδοση της τοπικής οικονομίας στο σύνολό της, τότε Ν. ( ) N

στις βασικές (εξαγωγικές) δραστηριότητες Β και στις μηβασικές δραστηριότητες Ν.

7 Ο λόγος Τ/Β λέγεται πολλαπλασιαστής του βασικού τομέα και δίνει τη σχέση ανάμεσα στην απασχόληση του βασικού τομέα και του συνόλου της περιφερειακής οικονομίας. Όσο αυξάνεται ο λόγος αυξάνεται ο πολλαπλασιαστής. Το δείχνει το βαθμό εξάρτησης ανάμεσα στη συνολική περιφερειακή απασχόληση και στην απασχόληση στο βασικό τομέα από το κλάσμα /(). Το είναι παράμετρος σύνδεσης των δαπανών των δύο τομέων που αντανακλά την ισχύ της ζήτησης του βασικού τομέα για τοπικές μηβασικές εισροές. Όσο το αυξάνεται το κλάσμα /() αυξάνεται (διότι μειώνεται ο παρανομαστής). Όσο ισχυρότερη η σύνδεση των τομέων (βασικού και μηβασικού) τόσο μεγαλύτερος ο πολλαπλασιαστής.

Το δείχνει το βαθμό εξάρτησης ανάμεσα στη συνολική περιφερειακή απασχόληση και στην απασχόληση στο βασικό τομέα από το κλάσμα /().

8 Η σχέση μεταξύ μηβασικού και βασικού τομέα μπορεί να μην είναι απόλυτα συσχετισμένη, δηλαδή να υπάρχει ένα μέρος της δραστηριότητας του μηβασικού τομέα ανεξάρτητο του βασικού τομέα. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )( ) ( ) N N N N N N

μέρος της δραστηριότητας του μηβασικού τομέα

9 ( ) ø ö ç ç è æ ø ö ç ç è æ Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί ο δεσμός μεταξύ των τομέων να είναι πιό περίπλοκος: Σε τέτοιες περιπτώσεις ο πολλαπλασιαστής του βασικού τομέα θα αυξηθεί με το επίπεδο της συνολικής απασχόλησης. Η μεγέθυνση της περιφέρειας θα γίνεται όλο και πιό ευαίσθητη προς τη μεγέθυνση του βασικού τομέα.

βασικού τομέα θα αυξηθεί με το επίπεδο της συνολικής απασχόλησης.

10 Προσδιορισμός βασικών και μηβασικών τομέων Μέθοδος των Υποθέσεων Μέθοδος των υποθέσεων Απλή Ταξινόμηση Βασικός Τομέας: Πρωτογενείς και δευτερογενείς δρστηριότητες ΜηΒασικός Τομέας: Τριτογενής Τομέας Προβλήματα της μεθόδου Ο τριτογενής δεν είναι πάντα μηβασικός Το χρηματοπιστωτικό κέντρο της Φρανκφούρτης Ο τουρισμός των Κυκλάδων Σε μεγάλες περιφέρειες ή πόλεις ο απλός εντοπισμός βασικών και μηβασικών δραστηριοτήτων είναι δύσκολος

της μεθόδου Ο τριτογενής δεν είναι πάντα μηβασικός Το χρηματοπιστωτικό κέντρο της Φρανκφούρτης Ο τουρισμός

11 Προσδιορισμός βασικών και μηβασικών τομέων Δείκτες Τοπικής Εξειδίκευσης Υπολογισμός δεικτών εξειδίκευσης: LQ ir E E ir r E E i Όπου Ε δηλώνει απασχόληση, i δηλώνει δραστηριότητα (κλάδο), r περιφέρεια και δηλώνει εθνικό επίπεδο. Δηλαδή, Ε ir είναι η απασχόληση του τομέα i στην υπό μελέτη περιφέρεια, E r η συνολική απασχόληση στην περιφέρεια, E i η απασχόληση του κλάδου i στο σύνολο της χώρας και E το σύνολο της απασχόλησης στη χώρα.

12 Προσδιορισμός βασικών και μηβασικών τομέων Δείκτες Τοπικής Εξειδίκευσης εάν, LQ ir Τότε η περιφέρεια εμφανίζει καθαρό εξαγωγικό πλεονέκτημα στη δραστηριότητα i οπότε την ταξινομούμε στις βασικές δραστηριότητες. εάν, LQ ir > < Τότε η περιφέρεια εμφανίζει καθαρό έλλειμα στη δραστηριότητα i οπότε την ταξινομούμε στις μηβασικές δραστηριότητες.

την ταξινομούμε στις βασικές δραστηριότητες.

13 Προσδιορισμός βασικών και μηβασικών τομέων Δείκτες Τοπικής Εξειδίκευσης Προβλήματα Ανεπάρκεια δεδομένων Πρόβλημα ομαδοποίησης των δραστηριοτήτων Υπόθεση κοινής συνάρτησης παραγωγής για όλους τους κλάδους σε όλες τις περιφέρειες Υπόθεση κοινής συνάρτησης κατανάλωσης για όλα τα νοικοκυριά όλων των περιφερειών Η επιλογή θέσης εγκατάστασης μιας επιχείρησης μπορεί να συνδέεται με υποκατάσταση συντελεστών και συνεπώς μεταβάλλεται η σχετική ποσότητα των εισροών ανά μονάδα προϊόντος

Υπόθεση κοινής συνάρτησης κατανάλωσης για όλα τα νοικοκυριά όλων των περιφερειών Η επιλογή θέσης εγκατάστασης μιας

14 Προσδιορισμός βασικών και μηβασικών τομέων Δείκτες Τοπικής Εξειδίκευσης Παράδειγμα Δραστηριότητα Λονδίνο Μπέρμινγχαμ Μάντσεστερ Μεταποίηση,446,534,4 Κατασκευές,696,87, Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο,936,98,8 Ξενοδοχεία,6,776,94 Μεταφορές,38,93,69 Χρηματοπιστωτικές,48,95,833 Κτηματομεσιτικές,65,896,965 Δημόσια Διοίκηση,34,84,966 Εκπαίδευση,83,53,6 Υγείακοινωνικές υπηρεσίες,779,856,

και Λιανικό Εμπόριο,936,98,8 Ξενοδοχεία,6,776,94 Μεταφορές,38,93,69 Χρηματοπιστωτικές,48,95,833

15 Προσδιορισμός βασικών και μηβασικών τομέων Η Μέθοδος των Ελαχίστων Απαιτήσεων Είναι προσέγγιση εναλλακτική των δεικτών εξειδίκευσης που όμως συγκρίνει τη διάρθωση των δραστηριοτήτων σε μια περιφέρεια όχι με την εθνική οικονομία αλλά με περιφέρειες παρόμοιου μεγέθους. Αφού ομαδοποιηθούν οι περιφέρειες ίδιου μεγέθους, για μία συγκεκριμένη δρστηριότητα επιλέγουμε το μικρότερο μερίδιο όλων των περιφερειών σαν μερίδιο αναφοράς. Όλα τα μερίδια που είναι μεγαλύτερα από αυτό, αντιπροσωπεύουν απασχόληση στο βασικό τομέα. Eir Eim MRLQ ir E E r m Η μέθοδος είναι προβληματική διότι στο τέλος όλες οι περιφέρειες εμφανίζουν είτε καθαρές εξαγωγές είτε δεν εμφανίζουν συναλλαγές.

Αφού ομαδοποιηθούν οι περιφέρειες ίδιου μεγέθους, για μία συγκεκριμένη δρστηριότητα επιλέγουμε το μικρότερο μερίδιο όλων των περιφερειών σαν μερίδιο αναφοράς.

16 Ο πολλαπλασιαστής εξαγωγικής βάσης σαν έκφραση του δείκτη τοπικής εξειδίκευσης Η εξαγωγική δραστηριότητα (X ir ) ενός εξαγωγικού κλάδου (E ir ) είναι: ir [ ( LQ )] i E ir X / Για δραστηριότητες με δείκτη εξειδίκευσης μεγαλύτερο του, η σχέση αυτή γίνεται: é Eir Ei ù X ir ê úer ë Er E û όπου ο πολλαπλασιαστής του βασικού τομέα (εξαγωγικής βάσης) i είναι: Eir E r E E i Η διαφορά των μεριδίων απασχόλησης της δραστηριότητας i στην περιφέρεια και το κράτος.

μεγαλύτερο του, η σχέση αυτή γίνεται: é Eir Ei ù X ir ê úer ë Er E û όπου ο πολλαπλασιαστής του βασικού τομέα

17 Εφαρμογές του πολλαπλασιαστή εξαγωγικής βάσης Weiss ad Goodig (968) Η πρώτη εφαρμογή της μεθόδου. Υπολογίστηκαν τομεακοί πολλαπλασιαστές απασχόλησης για τρείς βασικούς τομείς της τοπικής οικονομίας του Portsmouth, ΗΠΑ. Μεταποίηση,78 Ναυπηγεία,55 Αεροπορικές βάσεις,35 Αύξηση του τομέα της μεταποίησης κατά θέσεις εργασίας αυξάνει επιπλέον την απασχόληση κατά 78 θέσεις εργασίας. Hiojosa ad Rios (99) Εκτιμήθηκαν πολλαπλασιαστές για 6 δραστηριότητες της επαρχίας Chiriqui του Παναμά. Ο υπολογισμός των πολλαπλασιαστών έγινε με την προσέγγιση των δεικτών τοπικής εξειδίκευσης. Βρέθηκε πολλαπλασιαστής εξαγωγικής βάσης 4,9. Αυτή πολύ υψηλή τιμή πέφτει στο,8 εάν, όπως προτείνουν οι ερευνητές, το υπόδειγμα τροποποιηθεί για να λάβει υπόψη την υψηλότερη παραγωγικότητα των εξαγωγικών δραστηριοτήτων του Chiriqui σε σχέση με τον υπόλοιπο Παναμά.

Μεταποίηση,78 Ναυπηγεία,55 Αεροπορικές βάσεις,35 Αύξηση του τομέα της μεταποίησης κατά θέσεις εργασίας αυξάνει επιπλέον την απασχόληση κατά 78 θέσεις εργασίας.

18 Άσκηση Στο eclass και στο directory «Ασκήσεις» θα βρείτε ένα αρχείο Excel που δίνει την απασχόληση κατά νομό, περιφέρεια και σύνολο χώρας για τους 7 βασικούς κλάδους οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα το, έτος της τελευταίας διαθέσιμης απογραφής πληθυσμού. Χρησιμοποιώντας την προσέγγιση των πολλαπλασιαστών εξαγωγικής βάσης μέσω δεικτών τοπικής ειδίκευσης, υπολογίστε:. Τους πολλαπλασιαστές της μεταποίησης και του τουρισμού για 5 νομούς και για περιφέρειες στις οποίες ανήκουν αυτοί οι νομοί. Σχολιάστε τα αποτελέσματά σας

Χρησιμοποιώντας την προσέγγιση των πολλαπλασιαστών εξαγωγικής βάσης μέσω δεικτών τοπικής ειδίκευσης, υπολογίστε:.

19 Βιβλιογραφία Η μέθοδος προτάθηκε στην εργασία:. Weiss, S. ad Goodig, E Estimatio of differetial employmet multipliers i a small regioal ecoomy. Lad Ecoomics, 44, Η σύνδεση πολλαπλασιαστών και δεικτών ειδίκευσης προτείνεται στην εργασία:. Isserma, A he Locatio Quotiet approach to estimatig regioal ecoomic impacts. Joural of the America Istitute of Plaers, 43, 334. Τέσσερεις μέθοδοι εκτίμησης πολλαπλασιαστών εξαγωγικής βάσης με μεθόδους παλλινδρόμησης προτείνονται και συγκρίνονται στην εργασία: 3. Mulliga, G. ad Gibso, L Regressio estimates of ecoomic base multipliers for small commuities. Ecoomic Geography, 6, Οι εργασίες και 3 είναι διαθέσιμες στο eclass στο directory «Βιβλιογραφία» και είναι εύκολα προσπελάσιμες από τριτοετείς φοιτητές.

Joural of the America Istitute of Plaers, 43, 334. Τέσσερεις μέθοδοι εκτίμησης πολλαπλασιαστών εξαγωγικής βάσης με μεθόδους παλλινδρόμησης προτείνονται και συγκρίνονται στην εργασία: 3.

Σχετικά έγγραφα

Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική. 2 η έκδοση. Chapter 1

Philip McCann Αστική και περιφερειακή οικονομική 2 η έκδοση Chapter 1 Κεφάλαιο 5 Περιφερειακή εξειδίκευση, εμπόριο Modern και ανάλυση Urban and πολλαπλασιαστή Regional Economics Περιεχόμενα Εισαγωγή στις