ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ"

Παντελεήμων Μαλαξός
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. β Α3. Α4. Α5. β ΘΕΜΑ B B1. 1 γ 2 β 3 γ 4 5 γ 6 γ 7 β Β2. Τ βκτήρι του γένους Lactobacillus νπτύσσοντι σε pη 4-5 άρ η κμπύλη Β είνι υτή που ντιστοιχεί στ βκτήρι υτά. Β3. Το είδος της μετάλλξης όπως φίνετι πό το σχήμ 2 είνι έλλειψη στον μικρό βρχίον ενός χρωμοσώμτος του 5 ου ζεύγους ομόλογων χρωμοσωμάτων που οδηγεί στο σύνδρομο «φωνή της γάτς» (cri-du-chat). Σχολικό Βιβλίο, σελ. 101: «Το σύνδρομο κθυστέρηση». Β4. ) ίδιου μήκους φού τ δύο μόρι DNA των δελφών χρωμτίδων είνι πνομοιότυπ επειδή έχουν προέρθει πό ντιγρφή. β) διφορετικού μήκους γιτί τ γονίδι έχουν διφορετική λληλουχί φού κωδικοποιούν διφορετικές πεπτιδικές λυσίδες. γ) διφορετικού μήκους γιτί δύο διφορετικά πλσμίδι δηλδή δύο διφορετικά μόρι DNA που προέρχοντι πό διφορετικά βκτήρι θ έχουν διφοερική λληλουχί βάσεων. δ) ίδιου μήκους γιτί τ δύο κύρι μόρι DNA των δύο βκτηρίων προήλθν πό ντιγρφή κι είνι πνομοιότυπ. ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -1-

2 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Θ εργστούμε με γονιδιωμτική βιβλιοθήκη, φού τ γονίδι των trna μόνο μετγράφοντι κι δεν μετφράζοντι, άρ δεν μπορούν ν εντοπισθούν σε μι cdna βιβλιοθήκη. Θ πρέπει ν δοθούν κι οι ορισμοί της γονιδιωμτικής κι της cdna βιβλιοθήκης (σχολικό βιβλίο σελ ). Γ2. Το γονίδιο θ μετγρφεί λλά δε θ μετφρσθεί φού στο τρίτο κωδικόνιο δε θ μπορεί ν προσδεθεί κάποιο ντικωδικόνιο. Μετά τη μετάλλξη που θ υποστεί το trna της γλυκίνης (3 -CCC-5 3 ΑCC-5 ) δεν θ υπάρχει συμπληρωμτικό ντικωδικόνιο ως προς το τρίτο κωδικόνιο 5 -GGG-3. Το γονίδιο β θ πράγει δύο είδη πεπτιδίων νάλογ με ποιο ντικωδικόνιο θ προσδεθεί στο τρίτο κωδικόνιο 5 -UGG-3 του mrna. Σε υτό μπορεί ν προσδένοντι τ ντικωδικόνι: ) της τρυπτοφάνης (φυσιολογικό γονίδιο) 3 ΑCC-5 κι β) το ντικωδικόνιο του μετλλγμένου γονιδίου της γλυκίνης 3 -ΑCC-5. Άρ τ δύο πεπτίδι που θ μπορούν ν πράγοντι είνι: ) NH 2 μεθειονίνη προλίνη τρυπτοφάνη προλίνη COOH β) NH 2 - μεθειονίνη προλίνη γλυκίνη προλίνη COOH Θ πρέπει ν νφερθούν όλ τ βήμτ γι τον εντοπισμό των 2 γονιδίων, κι β. Στους δύο κλώνους των δύο γονιδίων, που είνι κι οι κωδικοί κλώνοι, νζητούμε κωδικόνιο ένρξης ATG. Χωρίζουμε σε τριπλέτες τ νουκλεοτίδι μετά το κωδικόνιο ένρξης, φού ο γενετικός κώδικς είνι κώδικς τριπλέτς, συνεχής κι μη επικλυπτόμενος, κι προσπθούμε ν εντοπίσουμε κωδικόνιο λήξης (έν πό τ TAG, TGA, TAA). Το mrna πράγετι με τη δράση της RNA πολυμεράσης με κτεύθυνση 5 3 κι είνι συμπληρωμτικό κι ντιπράλληλο του μετγρφόμενου (μη κωδικού) κλώνου του DNA του γονιδίου. Η RNA πολυμεράση τοποθετεί ριβονουκλεοτίδι πένντι πό τ δεοξυριβονουκλεοτίδι του μετγρφόμενου κλώνου του DΝΑ, σύμφων με τον κνόν της συμπληρωμτικότητς φού προσδεθεί στον υποκινητή με τη βοήθει του κτάλληλου συνδυσμού μετγρφικών πργόντων κι προκλέσει τοπικό ξετύλιγμ της διπλής έλικς του DNA. Στο mrna τ κωδικόνι λήξης είνι 5 UAG-3, 5 UGA-3 κι 5 UAA-3 κι το κωδικόνιο ένρξης το 5 -AUG-3. Εντοπίζουμε κι στ δύο γονίδι κωδικόνιο ένρξης ΑΤG στο δεξί άκρο τους, διβάζοντς την λληλουχί πό τ δεξιά προς τ ριστερά, κι με βήμ τριπλέτς συνεχόμεν κι μη επικλυπτόμεν εντοπίζουμε κωδικόνιο λήξης ΤGA (κι στ δύο γονίδι). Άρ κι στ δύο γονίδι το 5 άκρο βρίσκετι στ δεξιά κι το 3 άκρο στ ριστερά της λληλουχίς τους. ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -2-

3 Τ πργόμεν mrna είνι: Γονίδιο Γονίδιο β 5 ΑΑU AUG CCG GGG CCA UGA AUA 3 5 AAU AUG CCG UGG CCA UGA AUA 3 Από τ πρπάνω mrna κι με τη βοήθει του γενετικού κώδικ θ πρχθούν τ δύο διφορετικά πεπτίδι γι το γονίδιο β. Γ3. Η περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI όποτε συνντά την λληλουχί: 5ʼ GAATTC 3ʼ 3ʼ CTTAAG 5ʼ στο DNA κόβει κάθε πολυνουκλεοτιδική λυσίδ μετξύ G κι Α με κτεύθυνση 5ʼ 3ʼ φήνοντς μονόκλων άκρ με ζευγάρωτες βάσεις, δηλδή: 5ʼ G 3ʼ CTTAA AATTC 3ʼ Η πρπάνω λληλουχί νγνώρισης εντοπίζετι εντός του γονιδίου νθεκτικότητς στην τετρκυκλίνη. Εισάγοντς το γονίδιο του ξένου οργνισμού σε υτό το γονίδιο νθεκτικότητς, υτό θ δρνοποιηθεί κι δε θ εκφρσθεί προσδίδοντς στο βκτήριο νθεκτικότητ. Άρ τ μετσχημτισμέν βκτήρι με το νσυνδυσμένο πλσμίδιο θ είνι νθεκτικά μόνο στην μπικιλίνη, φού υτό θ είνι λειτουργικό. Η διάκριση των μετσχημτισμένων με το νσυνδυσμένο πλσμίδιο, βκτηρίων θ πργμτοποιηθεί σε δύο στάδι: ) στο πρώτο θρεπτικό μέσο θ προστεθεί μπικιλίνη γι τη διάκριση των μετσχημτισμένων κι μη βκτηρίων. Τ βκτήρι που δε προσλάβουν κάποιο πλσμίδιο θ πεθάνουν κι θ πρμείνουν ζωντνά τ μετσχημτισμέν βκτήρι με το με το νσυνδυσμένο ή μη πλσμίδιο. β) στο δεύτερο στάδιο, σε νέο θρεπτικό μέσο στο οποίο θ έχει προστεθεί τετρκυκλίνη θ νπτυχθούν τ ζωντνά βκτήρι, δηλδή τ μετσχημτισμέν, πό την πρώτη κλλιέργει. Το ποτέλεσμ θ είνι ν νεκρωθούν τ βκτήρι που θ έχουν προσλάβει το νσυνδυσμένο πλσμίδιο. Αυτά τ βκτήρι είνι κι τ επιθυμητά. G 5ʼ Όλες οι κλλιέργειες θ πργμτοποιηθούν σε στερεό θρεπτικό μέσο. ΘΕΜΑ Δ Δ1. ) Πρέπει ν διερευνηθούν τρεις περιπτώσεις γι τη σχέση των γονιδίων (ιδιότητες χρώμτος κι μήκους ουράς). ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -3-

4 1 η : το χρώμ κι το μέγεθος της ουράς ν κληρονομούντι με υτοσωμικά γονίδι, δηλδή Συμβολισμοί: Μ: μύρο Κ: μκριά ουρά μ: άσπρο κ: κοντή ουρά φινότυποι γονέων: θηλυκό μύρο/μκριά ουρά X ρσενικό άσπρο/κοντή ουρά Γονότυποι γονέων: ΜμΚκ X μμκκ Γμέτες: ΜΚ, Μκ, μκ, μκ μκ ΜΚ Mκ μκ μκ μκ MμΚκ Μμκκ μμκκ μμκκ Γονοτυπική νλογί: 1 ΜμΚκ : 1 Μμκκ : 1 μμκκ : 1 μμκκ Φινοτυπική νλογί: 1 μύρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 μύρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 άσπρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 άσπρο χρώμ-κοντή ουρά (νεξρτήτου φύλου) Τ ποτελέσμτ συμφωνούν με τ δεδομέν της άσκησης. 2 η : το χρώμ τριχώμτος ν κληρονομείτι με υτοσωμικό γονίδιο κι το μέγεθος ουράς με φυλοσύνδετο. Συμβολισμοί: Μ: μύρο Χ Κ : μκριά ουρά μ: άσπρο Χ κ : κοντή ουρά φινότυποι γονέων: θηλυκό μύρο/μκριά ουρά X ρσενικό άσπρο/κοντή ουρά Γονότυποι γονέων: ΜμΧ Κ Χ κ X μμχ κ Υ Γμέτες: ΜΧ Κ, μχ Κ, ΜΧ κ, μχ κ, μχ κ, μυ ΜΧ Κ μχ Κ ΜΧ κ μχ κ μχ κ ΜμΧ Κ Χ κ μμχ Κ Χ κ ΜμΧ κ X κ μμχ κ X κ μυ MμΧ Κ Υ μμχ Κ Υ ΜμΧ κ Υ μμχ κ Υ Γονοτυπική νλογί: 1 ΜμΧ Κ Χ κ : 1 μμχ Κ Χ κ : 1 ΜμΧ κ X κ : 1 μμχ κ X κ : 1 MμΧ Κ Υ : 1 μμχ Κ Υ : 1 ΜμΧ κ Υ : 1 μμχ κ Υ Φινοτυπική νλογί: 1 θηλυκό μύρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 θηλυκό άσπρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 θηλυκό μύρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 θηλυκό άσπρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 ρσενικό μύρο χρώμ-μκριά ουρά: 1 ρσενικό άσπρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 ρσενικό μύρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 ρσενικό άσπρο χρώμ-κοντή ουρά Τ ποτελέσμτ συμφωνούν με τ δεδομέν της άσκησης. 3 η : το χρώμ τριχώμτος ν κληρονομείτι με φυλοσύνδετο γονίδιο κι το μέγεθος ουράς με υτοσωμικό. ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -4-

5 Συμβολισμοί: Κ: μκριά ουρά Χ Μ : μύρο κ: κοντή ουρά Χ μ : άσπρο φινότυποι γονέων: θηλυκό μύρο/μκριά ουρά X ρσενικό άσπρο/κοντή ουρά Γονότυποι γονέων: ΚκΧ Μ Χ μ X κκχ μ Υ Γμέτες: ΚΧ Μ, ΚΧ μ, κχ Μ, κχ μ, κχ μ, κυ ΚΧ Μ ΚΧ μ κx M κx μ κχ μ ΚκΧ Μ Χ μ ΚκΧ μ Χ μ κκχ Μ Χ μ κκχ μ Χ μ κυ KκΧ Μ Υ KκΧ μ Υ κκχ Μ Υ κκx μ Υ Γονοτυπική νλογί: 1 ΚκΧ Μ Χ μ : 1 κκχ Μ Χ μ : 1 ΚκΧ μ X μ : 1 κκχ μ X μ : 1 ΚκΧ Μ Υ : 1 κκχ Μ Υ : 1 ΚκΧ μ Υ : 1 κκχ μ Υ Φινοτυπική νλογί: 1 θηλυκό μύρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 θηλυκό άσπρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 θηλυκό μύρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 θηλυκό άσπρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 ρσενικό μύρο χρώμ-μκριά ουρά: 1 ρσενικό άσπρο χρώμ-μκριά ουρά : 1 ρσενικό μύρο χρώμ-κοντή ουρά : 1 ρσενικό άσπρο χρώμ-κοντή ουρά Τ ποτελέσμτ συμφωνούν με τ δεδομέν της άσκησης. Τ πρπάνω ποτελέσμτ επιβεβιώνουν κι τους τρεις τρόπους κληρονόμησης των γονιδίων. Κι γι τις δύο ιδιότητες ο τρόπος κληρονόμησης δεν είνι δυντόν ν είνι φυλοσύνδετος κθώς τ γονίδι που ελέγχουν τ δύο χρκτηριστικά βρίσκοντι σε διφορετικά ζεύγη ομολόγων χρωμοσωμάτων σύμφων με την εκφώνηση. β) Από τ πρπάνω προκύπτει ότι οι πιθνοί γονότυποι του θηλυκού τόμου είνι: γ) i) ΜμΚκ ii) ΜμΧ Κ Χ κ iii) ΚκΧ Μ Χ μ i) Γονότυποι γονέων: ΜμΚκ X μμκκ Γμέτες: ΜΚ, Μκ, μκ, μκ μκ ΜΚ Mκ μκ μκ μκ MμΚκ Μμκκ μμκκ μμκκ ii) Γονότυποι γονέων: ΜμΧ Κ Χ κ X μμχ κ Υ Γμέτες: ΜΧ Κ, μχ Κ, ΜΧ κ, μχ κ, μχ κ, μυ ΜΧ Κ μχ Κ ΜΧ κ μχ κ μχ κ ΜμΧ Κ Χ κ μμχ Κ Χ κ ΜμΧ κ X κ μμχ κ X κ μυ MμΧ Κ Υ μμχ Κ Υ ΜμΧ κ Υ μμχ κ Υ ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -5-

6 iii) Γονότυποι γονέων: ΚκΧ Μ Χ μ X κκχ μ Υ Γμέτες: ΚΧ Μ, ΚΧ μ, κχ Μ, κχ μ, κχ μ, κυ ΚΧ Μ ΚΧ μ κx M κx μ κχ μ ΚκΧ Μ Χ μ ΚκΧ μ Χ μ κκχ Μ Χ μ κκχ μ Χ μ κυ KκΧ Μ Υ KκΧ μ Υ κκχ Μ Υ κκx μ Υ Δ2. Πιθνοί γονότυποι των γονέων είνι: Ο πτέρς: Η μητέρ μπορεί ν έχει δύο πιθνούς γονοτύπους: Α) ή Β) Επειδή προκύπτει πιδί με έν γονίδιο γι την λυσίδ συμπερίνουμε ότι ο γονότυπος της μητέρς είνι ο δεύτερος (Β). Διστύρωση Πτέρς Χ Μητέρ Γμέτες:,, ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -6-

7 Συνεπώς η πιθνότητ ν γεννηθεί πόγονος με φυσιολογικό γονότυπο κι φινότυπο είνι 1/4, δηλδή 25%. Δ3. Έστω ότι συμβολίζω με 1Bt το χρωμόσωμ 1 που έχει ενσωμτώσει το γονίδιο Bt κι 4Bt το χρωμόσωμ 4 που έχει ενσωμτώσει επίσης το γονίδιο Bt. Το πρώτο διγονιδικό φυτό θ έχει γονότυπο 1Bt κι το δεύτερο 1-1-4Bt4-. Γονότυποι γονέων: 1Bt 1-4-4Γμέτες: 1Bt4-, 1-4- X 1-1-4Bt41-4Bt, Bt Bt 1Bt 1-4Bt41-1-4Bt4- Bt Το ποσοστό των πόγονων των φυτών που είνι διγονιδικά με νθεκτικότητ στ έντομ είνι 3/4, δηλδή 75%. Τ φυτά με νθεκτικότητ στ έντομ πρέπει ν έχουν στο γονιδίωμά τους έν τουλάχιστον γονίδιο Bt. ΚΑΛΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ!!! ΚΩΣΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ Σελίδ -7-

Σχετικά έγγραφα

ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α.1 δ Α.2 β Α.3 Α.4 Α.5 β ΘΕΜΑ Β Β.1 1γ, 2β, 3γ, 4, 5γ, 6γ,