ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Ευρετήριο χαρτών Ευρετήριο εικόνων Πρόλογος στην ελληνική έκδοση Πρόλογος Ευχαριστίες... 27

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ευρετήριο χαρτών Ευρετήριο εικόνων Πρόλογος στην ελληνική έκδοση Πρόλογος Ευχαριστίες Εισαγωγή: Τι είναι η Ευρώπη; Ευρώπη και «χριστιανοσύνη» Γεωγραφικοί ορισμοί Οι ασυνήθιστες θάλασσες της Ευρώπης: Μεσόγειος και Βαλτική Οι ασυνήθιστες φυλές της Ευρώπης Ευρωπαϊκές γλώσσες Το θρησκευτικό αμάλγαμα της Ευρώπης Οι άνισοι ρυθμοί ανάπτυξης σε περιοχές της Ευρώπης Επισημάνσεις προς τον αναγνώστη Λίγα λόγια για την ενότητα «Πρόσθετη Βιβλιογραφία» Επισκοπήσεις κατά έθνος και θεματική Βιογραφίες Ιστοριογραφία και Βιβλιογραφία Πρόσθετη Βιβλιογραφία (στην Εισαγωγή) ΜΕΡΟΣ Ι. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΓΕΡΣΗ: ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΩΝ, Η κληρονομιά της Γαλλικής Επανάστασης Η υπεροχή της Γαλλίας Οι αλλαγές που έφερε η Επανάσταση Ο μυστικισμός της Επανάστασης Τα πρώτα στάδια της Επανάστασης Τα αίτια της Επανάστασης: Ιστορικά προηγούμενα Το αμφιλεγόμενο ιδεώδες της ισότητας Πολιτική ισότητα για τους Εβραίους; Τα διαφορετικά νοήματα της αδελφοσύνης Απολογισμός της Επανάστασης: Προοδευτική ή οπισθοδρομική; Πρόσθετη Βιβλιογραφία

2 8 / ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ 2. Το Συνέδριο της Βιέννης και η μεταναπολεόντεια Ευρώπη, Μια άκρως ευρωπαϊκή συνάντηση Οι μεγάλες δυνάμεις: Στόχοι και συμβιβασμοί Ο Ναπολέων επιστρέφει: Οι εκατό ημέρες Το Πολωνικό Ζήτημα Λοιπές εδαφικές διευθετήσεις Τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτεύγματα του Συνεδρίου Η περίοδος της καταπίεσης στη Βρετανία Η καταστολή του Μέτερνιχ Πρόσθετη Βιβλιογραφία Οι μηχανές της αλλαγής Εννοιοποίηση της ιστορικής αλλαγής Η Βιομηχανική Επανάσταση και οι προϋποθέσεις της Το βρετανικό μοντέλο εκβιομηχάνισης Η εκβιομηχάνιση σε άλλες χώρες Αντίσταση στην εκβιομηχάνιση Τεχνολογικές καινοτομίες και εκβιομηχάνιση Οι συνέπειες των βιομηχανικών αλλαγών Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η εποχή της σποράς των ιδεολογιών: Ο αιώνας των ανοιχτών «ζητημάτων» Τα μεγάλα «ζητήματα» της Ευρώπης και η ευρωπαϊκή πίστη στην πρόοδο Η ασαφής γένεση και εξέλιξη των ευρωπαϊκών -ισμών Συντηρητισμός, φιλελευθερισμός, σοσιαλισμός Έντμουντ Μπερκ: Η συντηρητική παράδοση και οι αντίπαλοί της Φεμινισμός και Γυναικείο Ζήτημα Η εξέλιξη της φιλελεύθερης θεωρίας και πρακτικής: Ριζοσπαστισμός και ωφελιμισμός Κλασικός φιλελευθερισμός Ο Μιλ για το σοσιαλισμό και το φεμινισμό Το φανταστικό, αλλά «επιστημονικό», σοσιαλιστικό όραμα του Φουριέ Ο «πρακτικός» σοσιαλιστής Ρόμπερτ Όουεν Σεν-Σιμόν, ο προφήτης του μοντερνισμού Η κομμουνιστική παράδοση Ρομαντισμός και κλασικισμός Πρόσθετη Βιβλιογραφία ΜΕΡΟΣ ΙI. ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1820 ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΕΣΗ ΤΩΝ ΔΕΚΑΕΤΙΩΝ ΤΟΥ 1870 ΚΑΙ ΤΟΥ Αγώνες, νίκες, διλήμματα και ήττες του φιλελευθερισμού Η Επανάσταση του 1830 στη Γαλλία Ο αναβρασμός της δεκαετίας του

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 9 Το κίνημα κατάργησης των Νόμων για τα Σιτηρά Ο Μεγάλος Λιμός της Ιρλανδίας Το σκοτεινότερο όραμα του Τόμας Μάλθους Ξανά επανάσταση στη Γαλλία Μεταρρύθμιση στη Βρετανία: Το κίνημα των χαρτιστών Οι επαναστάσεις του 1848 και το τέλος της Ευρώπης του Μέτερνιχ Η προσωρινή ρεπουμπλικανική κυβέρνηση και τα «εθνικά εργαστήρια» Η κλιμάκωση των ταξικών συγκρούσεων και οι «μέρες του Ιουνίου» Το Εθνικό Ζήτημα κυρίαρχο εκτός Γαλλίας Βαθιές εσωτερικές διαιρέσεις των επαναστατών Πρόσθετη Βιβλιογραφία Εθνικισμός και εθνική ενοποίηση Προβλήματα ορισμού Ιδέες για το γερμανικό έθνος Λαός, γλώσσα και κράτος: Χέρντερ και Χέγκελ Σλαβικές ταυτότητες Νότια Ευρώπη: Λατινικές ταυτότητες Η νέα ισορροπία ισχύος στην Ευρώπη: Οι πόλεμοι στα μέσα του 19ου αιώνα Η ενοποίηση της Ιταλίας Η ενοποίηση της Γερμανίας Πρόσθετη Βιβλιογραφία Κρατική εδραίωση και εκσυγχρονισμός στα μέσα του αιώνα: Αυστρία, Ρωσία, Γαλλία Η Αυτοκρατορία των Αψβούργων Η Ρωσική Αυτοκρατορία Η Δεύτερη Αυτοκρατορία της Γαλλίας Πρόσθετη Βιβλιογραφία Αισιοδοξία, πρόοδος, επιστήμη: Από τη δεκαετία του 1850 μέχρι το Ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος και η Παρισινή Κομμούνα Η κλασική εποχή του βρετανικού φιλελευθερισμού Κοινωνική ειρήνη, πολιτική σταθερότητα και οικονομική παραγωγικότητα στη Βρετανία Φιλελευθερισμός, αύξηση του πληθυσμού και δημοκρατία Το Ιρλανδικό Ζήτημα Δαρβίνος και δαρβινισμός Πρόσθετη Βιβλιογραφία ΜΕΡΟΣ ΙIΙ. ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΥΦΕΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ Α ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ: ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1870 ΜΕΧΡΙ ΤΟ Οι δεκαετίες του 1870 και του 1880: Χρόνια ύφεσης και ταπείνωσης Η μαρξιστική εξάπλωση: Διαφωνίες για το πραγματικό νόημα του μαρξισμού Η εξέλιξη του κοινωνικού δαρβινισμού και της εξελικτικής σκέψης

4 10 / ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Επαναστατικά κινήματα στη Ρωσία τις δεκαετίες του 1870 και του Η εμφάνιση του σύγχρονου φυλετικού-πολιτικού αντισημιτισμού Ο αντισημιτισμός στη Γερμανία Η μικρή επιρροή του αντισημιτισμού στην Ιταλία και τη Βρετανία Ο αντισημιτισμός στη Γαλλία: Ο Ρενάν και τα σκάνδαλα της δεκαετίας του Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η Γερμανία και η Ρωσία κατά την μπελ επόκ, Η άνοδος της Γερμανίας Η αμφισβήτηση του φιλελευθερισμού, η μαζική πολιτική και η Δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση Η επιρροή του Φρίντριχ Νίτσε Οι νέες πτυχές του Γερμανικού Ζητήματος Η εξέλιξη της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας: Η αντιπαράθεση του αναθεωρητισμού Η Ρωσία υπό τον Νικόλαο Β Η γοητεία του μαρξισμού στη Ρωσία και η ανάδειξη του λενινισμού Ο Ρωσοϊαπωνικός Πόλεμος, Επανάσταση και αντιδράσεις στη Ρωσία, Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η Γαλλία και η Βρετανία κατά την μπελ επόκ, Η Γαλλία σε αναβρασμό Η υπόθεση Ντρέιφους Ο γαλλικός σοσιαλισμός Η εδουαρδιανή Βρετανία Ο Πόλεμος των Μπόερς Το Γυναικείο Ζήτημα Πρόσθετη Βιβλιογραφία Τα αίτια του Α Παγκόσμιου Πολέμου Εντεινόμενη διεθνής αναρχία, υπερεθνικισμός, πόλωση των συμμαχιών Ένας αναπόφευκτος πόλεμος; Ο ρόλος της προσωπικότητας και της τύχης Η δολοφονία του αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου Από την ευφορία στον πόλεμο των χαρακωμάτων Πρόσθετη Βιβλιογραφία ΜΕΡΟΣ ΙV. Ο ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ, A Παγκόσμιος Πόλεμος, Η στασιμότητα στο δυτικό μέτωπο και η εξάπλωση του πολέμου στην Ανατολή : Οι Μάχες του Βερντέν και του Σομ : Ένα σημείο καμπής Από το φθινόπωρο του 1917 μέχρι το φθινόπωρο του 1918: Η τελευταία χρονιά του πολέμου και η κατάρρευση της Γερμανίας

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 11 Νοέμβριος 1918: Ο απολογισμός του πολέμου Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η Επανάσταση στη Ρωσία, Μια επανάσταση του προλεταριάτου; Η επανάσταση του Μαρτίου (Φεβρουαρίου): Προσωρινή κυβέρνηση και σοβιέτ Η επιστροφή του Λένιν: Τα παράδοξα της μπολσεβίκικης θεωρίας και πρακτικής. 299 Πώς κατέλαβαν την εξουσία οι Μπολσεβίκοι Η συντακτική συνέλευση Εμφύλιος πόλεμος στη Ρωσία: Η«ερυθρά τρομοκρατία» Η αποτυχία της επανάστασης στη Δύση Τι «συνέβη πραγματικά» στη Ρωσία από τον Νοέμβριο του 1917 μέχρι τον Μάρτιο του 1921; Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων Σύγκριση των διευθετήσεων του 1815 και του 1919: Το ζήτημα της γερμανικής ενοχής Η λαϊκή πίεση, η«νέα διπλωματία», η απομόνωση της Ρωσίας Ο ρόλος του Ουίλσον: Τα Δεκατέσσερα Σημεία Τα διάδοχα κράτη και το ζήτημα της αυτοδιάθεσης Η δημιουργία νέων εθνών-κρατών: Τσεχοσλοβακία και Γιουγκοσλαβία Τα διλήμματα και οι αντιφάσεις των εθνικών-γλωσσικών κρατών Οι συνθήκες για τις μειονότητες Οι εντολές της Κοινωνίας των Εθνών Πρόσθετη Βιβλιογραφία Τα διλήμματα της φιλελεύθερης δημοκρατίας τη δεκαετία του Η συγκράτηση της Γερμανίας: Η αδυναμία της Κοινωνίας των Εθνών, Τα διλήμματα της αμερικανικής ηγεσίας: Απομονωτισμός Αντιδραστικές τάσεις και Γυναικείο Ζήτημα Οι παρενέργειες της Συνθήκης των Βερσαλλιών: Υπονόμευση της Γερμανικής Δημοκρατίας Η εξέλιξη της φιλελεύθερης δημοκρατίας στη Γερμανία Οι εξελίξεις στην Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία Η σύντομη διακυβέρνηση της Βρετανίας από το Εργατικό Κόμμα Το κραχ του χρηματιστηρίου τον Νοέμβριο του 1929: Η αρχή της Μεγάλης Ύφεσης Πρόσθετη Βιβλιογραφία Σταλινική Ρωσία και διεθνής κομμουνισμός Στάλιν και σταλινισμός Η δεκαετία του 1920: Τα ανεπίλυτα διλήμματα και ο διάλογος για την εκβιομηχάνιση

6 12 / ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Η επικράτηση του Στάλιν στον αγώνα για την εξουσία Ο Στάλιν και το Εβραϊκό Ζήτημα στο Κόμμα των Μπολσεβίκων Κολεκτιβοποίηση και Πενταετές Πρόγραμμα Η εποχή της μεγάλης εκκαθάρισης : Τελικός απολογισμός Παράδοξα και αστάθμητοι παράγοντες Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η άνοδος του φασισμού και του ναζισμού, Οι ρίζες του ιταλικού φασισμού Ο Μουσολίνι στην εξουσία Το εξελισσόμενο νόημα του φασισμού: Αρχικές σχέσεις με το ναζισμό Η εξάπλωση του φασισμού εκτός Ιταλίας, Ναζισμός: Οι λόγοι της έλξης που ασκούσε Η φύση του χιτλερικού αντισημιτισμού Ο Χίτλερ στην εξουσία Μια μετριοπαθής λύση στο Εβραϊκό Ζήτημα; Ναζιστική και σοβιετική εξουσία: Συγκρίνοντας δύο δεινά Πρόσθετη Βιβλιογραφία Οι ρίζες του Β Παγκόσμιου Πολέμου και του Ολοκαυτώματος, Ευρωπαϊκή διπλωματία, Oι υποχωρήσεις του Χίτλερ Το Μέτωπο της Στρέσα Το κρίσιμο σημείο καμπής, : Η πολιτική της Κομιντέρν και ο πόλεμος στην Αιθιοπία Το Λαϊκό Μέτωπο στη Γαλλία, Ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος, Η εποχή του κατευνασμού, Αξιολόγηση της πολιτικής του κατευνασμού Πρόσθετη Βιβλιογραφία Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος και το Ολοκαύτωμα, Ο κατευνασμός εξ Ανατολών και το ξέσπασμα του Β Παγκόσμιου Πολέμου Τα πρώτα στάδια του Β Παγκόσμιου Πολέμου Το δυτικό μέτωπο, Ο πόλεμος κατά του ιουδαιομπολσεβικισμού Η αλλαγή του ρου των γεγονότων Νίκες στο Στάλινγκραντ και στο τόξο του Κουρσκ Πρόσθετη Βιβλιογραφία ΜΕΡΟΣ V. Η ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ Ο ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ, ΚΑΙ ΕΞΗΣ Νίκη, ειρήνη και τιμωρία, Τα προβλήματα και τα παράδοξα της νίκης Σχεδιασμοί για τη νίκη

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ / 13 Προσωπική διπλωματία και Realpolitik Κερδίζοντας τον πόλεμο: Μύθοι και πραγματικότητες Η αμφιλεγόμενη ειρήνη Τα τελικά στάδια του Ολοκαυτώματος: Εκδίκηση Οι Δίκες της Νυρεμβέργης Τα διλήμματα και τα παράδοξα της τιμωρίας Πρόσθετη Βιβλιογραφία Η Ευρώπη στο ναδίρ, το Γερμανικό Ζήτημα και τα αίτια του Ψυχρού Πολέμου, Οι νεκροί του πολέμου μεταξύ των στρατιωτών και των αμάχων Το ανεπίλυτο Γερμανικό Ζήτημα: Τα σύνορα της Γερμανίας Αποναζικοποίηση Οι δύο Γερμανίες: Ανατολική και Δυτική Σουμάχερ και Αντενάουερ Σοσιαλδημοκράτες έναντι Χριστιανοδημοκρατών Η μεταπολεμική Αυστρία Τα αίτια και η φύση του Ψυχρού Πολέμου Πρόσθετη Βιβλιογραφία Ο μυστικισμός της επανάστασης: Ιδεολογίες και πραγματικές συνθήκες από το 1945 μέχρι τη δεκαετία του Ο μυστικισμός της επανάστασης στις αρχές της μεταπολεμικής περιόδου Ο δημοκρατικός σοσιαλισμός στη Δυτική Ευρώπη: Μεγάλη Βρετανία Ο δημοκρατικός σοσιαλισμός στη Δυτική Ευρώπη: Σκανδιναβία Ο μυστικισμός της επανάστασης, η προσωπολατρία και ο«υπαρκτός» σοσιαλισμός Τιτοϊσμός και οι νέες δίκες-παρωδία Ο θάνατος του Στάλιν και η«αποσταλινοποίηση» επί Χρουστσόφ Οι εξεγέρσεις του 1956 στην Πολωνία και την Ουγγαρία Η Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα, Η Ανατολική Γερμανία και το Τείχος του Βερολίνου Πρόσθετη Βιβλιογραφία Το τέλος του ιμπεριαλισμού και η ευρωπαϊκή ανάκαμψη, Η εξάντληση της Ευρώπης και το τέλος της αυτοκρατορίας Η Ινδία και η Μέση Ανατολή Οι νέες διαστάσεις του Εβραϊκού Ζητήματος Η«γαλλική» Αλγερία Οι ιδιοτροπίες της ιστορικής μνήμης: Ο ρόλος του Ψυχρού Πολέμου Η εγκαθίδρυση της Τέταρτης Γαλλικής Δημοκρατίας Η αποκατάσταση της φιλελεύθερης δημοκρατίας στην Ιταλία Ευρωπαϊκή ενοποίηση: Τα πρώτα βήματα Το όραμα του ντε Γκολ: Η Πέμπτη Δημοκρατία Πρόσθετη Βιβλιογραφία

8 14 / ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ 25. Η Ευρώπη αλλάζει γενιά Κομμουνισμός με ανθρώπινο πρόσωπο: Τσεχοσλοβακία, Νεαροί επαναστάτες στη δυτική Ευρώπη Γαλλία: Τα «γεγονότα του Μάη» Ο φεμινισμός στη νέα γενιά Πρόσθετη Βιβλιογραφία Détente, Ostpolitik, Glasnost: Μια νέα Ευρώπη Αλλαγές στις διεθνείς σχέσεις: Εντάσεις και αντιξοότητες στη Σοβιετική Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες Οι συνέπειες του πετρελαϊκού εμπάργκο του 1973: «Στασιμοπληθωρισμός» Αναβρασμός στο σοβιετικό μπλοκ τις δεκαετίες του 1970 και του Η Πολωνία και η«αλληλεγγύη» Η Ostpolitik της Δυτικής Γερμανίας: Η διαχείριση του σύγχρονου καπιταλισμού Γκορμπατσόφ και Glasnost, Η αποσύνθεση της κομμουνιστικής εξουσίας Από το μυστικισμό ( ) στην πολιτική ( ) Από τη Σοβιετική Ένωση στη Ρωσική Ομοσπονδία Η επανένωση της Γερμανίας Η διάσπαση της Τσεχοσλοβακίας και η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας Δυτική Ευρώπη: Από την Κοινή Αγορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση Πρόσθετη Βιβλιογραφία Δύο αιώνες ευρωπαϊκής ιστορίας: Επίλογος και γενική αξιολόγηση Η εξελισσόμενη ευρωπαϊκή ταυτότητα Ευρωπαϊκές ελευθερίες και ανεκτικότητα Το Ιρλανδικό Ζήτημα Το Γυναικείο Ζήτημα Το Κοινωνικό Ζήτημα και ο ρόλος του κράτους Το Ανατολικό Ζήτημα και το τέλος των αυτοκρατοριών Το Γερμανικό Ζήτημα Αμερικανοποίηση, παγκοσμιοποίηση και ευρωπαϊκό μοντέλο Το Εβραϊκό Ζήτημα Ο νέος εχθρός, το ισλάμ Το περιβαλλοντικό κίνημα υπό τον καπιταλισμό και τον κομμουνισμό Το Δημογραφικό Ζήτημα και η ευρωπαϊκή ξενοφοβία Η κρίση χρέους: Τα διλήμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Πρόσθετη Βιβλιογραφία