Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας"

Transcript

1 Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Από την παγκόσμια οικονομική κρίση στην Ελληνική πραγματικότητα Ράνια Αικατερινάρη Μέλος της Μόνιμης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ Δεκέμβριος 2009

2 Επισκόπηση διεθνών οικονομικών εξελίξεων και επίδραση αυτών στις επενδύσεις στον κλάδο της ενέργειας 2

3 Η παγκόσμια κρίση και τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης Το ιστορικό της κρίσης: Tο καλοκαίρι του 2007 τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στην αμερικάνικη αγορά ενυπόθηκων δανείων υψηλού ρίσκου προκάλεσαν το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και έφεραν το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα στα πρόθυρα της κατάρρευσης. H πραγματική αιτία βρισκόταν στο γεγονός ότι τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια, ζούσαμε σε ένα οικονομικό κύκλο τα κύρια χαρακτηριστικά του οποίου ήταν η ύπαρξη μεγάλης ρευστότητα στην παγκόσμια οικονομία, παράλληλα όμως με πολύ υψηλά ποσοστά δανεισμού (overleveraging), ενώ οι έλεγχοι και τα κριτήρια πιστοληπτικής αξιολόγησης γινόντουσαν ολοένα και πιο ελαστικά. Έτσι λοιπόν, τον Σεπτέμβριο του 2008, έχουμε τη χρεοκοπία της Lehman Brothers και την κρίση στον τραπεζικό κλάδο, αφού πλέον είναι γεγονός ότι και οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες μπορεί να καταρρεύσουν. Τους επόμενους μήνες η κρίση όπως είναι αναμενόμενο μεταφέρεται και στην πραγματική οικονομία, η οποία αντιμετώπισε την ύφεση για το οικονομικό έτος Τα μέτρα των κυβερνήσεων για την στήριξη της οικονομίας: Εντούτοις στην παγκόσμια κρίση υπήρξαν για πρώτη φορά συντονισμένα μέτρα από τις κυβερνήσεις για να στηρίζουν την οικονομία: Δραματική μείωση των επιτοκίων: Οι κεντρικές τράπεζες αντέδρασαν μαζικά στην κρίση με δραστικές μειώσεις επιτοκίων, που σήμερα διαμορφώνονται σχεδόν σε όλες τις βασικές οικονομίες σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα (1% για την Ευρωζώνη, 0,25% για τις ΗΠΑ και 0,5% για τη Βρετανία). Επίσης οι Κεντρικές Τράπεζες διέθεσαν τεράστια βραχυπρόθεσμη ρευστότητα στις εμπορικές τράπεζες. Διάθεση οικονομικών πακέτων στήριξης του τραπεζικού συστήματος: Επιπλέον όλες οι κυβερνήσεις των αναπτυγμένων οικονομιών προχώρησαν στην παροχή μεγάλων πακέτων για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τη σταθεροποίηση της παγκόσμιας οικονομίας, δείχνοντας έτσι έμπρακτα τη βούληση τους να μην επιτρέψουν πτώχευση τράπεζας με κρίσιμο μέγεθος ή σημασία για την εθνική τους οικονομία. Διάθεση οικονομικών πακέτων στήριξης της πραγματικής οικονομίας Παράλληλα με τα πακέτα στήριξης του τραπεζικού συστήματος, οι περισσότερες κυβερνήσεις προχώρησαν και στη διάθεση πακέτων στήριξης της πραγματικής οικονομίας, για τη σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας στον ανεπτυγμένο κόσμο, ενώ παράλληλα υποστήριξαν τη συνέχιση της ανάπτυξης των αναπτυσσόμενων χωρών. 3

4 Παρούσα οικονομική κατάσταση και βασικές προκλήσεις Η μεγάλη ρευστότητα που διοχετεύθηκε από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών είχε σαν αποτέλεσμα να αποκατασταθεί η λειτουργία των αγορών, ενώ υπήρξε μια σχετική σταθεροποίηση στην παγκόσμια οικονομία, με την Κίνα να αναδεικνύεται σε οδηγό της ανάκαμψης. Τους τελευταίους μήνες, η υπάρχουσα ρευστότητα στην αγορά διοχετεύθηκε στις αγορές χρέους καθώς και σε μετοχές και εμπορεύματα, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα το πρόσφατο ράλι στα διεθνή χρηματιστήρια, και στις αγορές των εμπορευμάτων (commodities). Αυτό το ράλι θα μπορούσε να έχει ευεργετικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, στο βαθμό που η άνοδος των αξιών θα επιτρέψει στις τράπεζες να ξαναρχίσουν να δανείζουν, θα μπορούσε όμως και να οδηγήσει σε νέες «φούσκες», με ανυπολόγιστες συνέπειες στην παρούσα ασθενική παγκόσμια ανάκαμψη. Ταυτόχρονα, η ανεργία σε Ευρώπη (9,8%) και Αμερική (10,4%) διαρκώς αυξάνεται, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η οικονομική ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη, και δικαιολογεί την επιμονή των κεντρικών τραπεζών (ECB, FED) στην πολιτική των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων. Κατά συνέπεια η κρίση όχι απλά δεν αποτελεί παρελθόν, αλλά συνεχίζει να αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση και να προβληματίζει τις κεντρικές τράπεζες, τους ειδικούς οικονομολόγους και τους επενδυτές, αλλά και τις επιχειρήσεις και τους μικρομεσαίους επαγγελματίες της πραγματικής οικονομίας οι οποίοι βιώνουν τα αποτελέσματα της μεγάλης αβεβαιότητας ως προς το ρυθμό ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας. Πορεία τιμής Brent (USD/BBL) Οι εκτιμήσεις για την πορεία της τιμής του πετρελαίου για το 2010 δείχνουν σίγουρα μεγάλες διακυμάνσεις εντός του χρόνου (volatility), με μέση εκτιμώμενη τιμή για το 2010 γύρω στα USD 80 /bbl (WTI), σε σχέση με μία μέση τιμή στα USD 59/bbl που εκτιμάται για το 2009, και σε σύγκριση με USD 99/bbl που ήταν το Sep-08 Dec-08 Mar-09 Jun-09 Sep-09 4

5 Οι προκλήσεις στη χρηματοδότηση Η οικονομική κρίση ασφαλώς επηρέασε τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, το ρυθμό υλοποίησης των επενδύσεων, το κόστος δανεισμού και τους επιμέρους όρους, για τους παρακάτω βασικούς λόγους: Το 2009, η μειωμένη ρευστότητα στον τραπεζικό κλάδο και η υποχρέωση εξασφάλισης κεφαλαιακής επάρκειας έκανε πολύ δύσκολη την διάθεση νέων δανειακών κεφαλαίων από τις τράπεζες. Αυτή η εξέλιξη αποτελεί μία εκλογίκευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση, όπου οι τράπεζες δάνειζαν όχι τόσο με κριτήριο τη πιστοληπτική αξία του δανειζόμενου, αλλά με κριτήρια την τοποθέτηση της υπερβάλλουσας ρευστότητας που δημιουργούσαν μέσα από σύνθετα προϊόντα (τιτλοποιήσεις, παράγωγα, κλπ). Παράλληλα ως αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, παρατηρήσαμε στην αρχή του έτους μία εκτίναξη στα περιθώρια δανεισμού των επιχειρήσεων (spreads). Κατά το τελευταίο εξάμηνο όμως υπάρχει μία συνεχής μείωση αυτών, που σε συνδυασμό με τα πολύ χαμηλά βασικά επιτόκια, δεν δημιουργεί ιδιαίτερα θέματα αυξημένου κόστους δανεισμού για τις επιχειρήσεις. Γενικά επίσης παρατηρείται δυσκολία στην χρηματοδότηση α) εταιρειών με υψηλό δείκτη μόχλευσης (overleveraged) ή με αυξημένες ανάγκες αναχρηματοδότησης, β) εταιρειών ή επενδύσεων που είναι σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης και άρα έχουν μεγαλύτερο ρίσκο και γ) νέων επενδυτικών έργων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα υλοποίησης και αποπληρωμής των δανειακών κεφαλαίων. Παράλληλα τα κριτήρια αξιολόγησης του πιστοληπτικού ρίσκου γίνονται αυστηρότερα, ενώ με το ξέσπασμα της κρίσης, πολλοί από τους διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης (S&P, Moody s, Fitch) υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα πολλών εταιρειών, κάτι που έχει άμεση επίπτωση στο κόστος δανεισμού. Έτσι όλες οι εταιρείες, μικρές ή μεγάλες, βρέθηκαν να αντιμετωπίζουν θέματα που σχετίζονται με τη ρευστότητας τους, και την πρόσβαση σε νέο χρήμα ή την πρόσβαση σε κεφάλαια για αναχρηματοδότηση των υφιστάμενων δανειακών κεφαλαίων που πρέπει να αποπληρωθούν λόγω λήξης. Για τις μεγάλες εταιρείες, αυτό αντιμετωπίστηκε εν μέρει μέσω της δυνατότητας άντλησης κεφαλαίων από τις αγορές χρέους ή το χρηματιστήριο. Πράγματι, το 2009, ήταν χρόνος ρεκόρ για την έκδοση εταιρικών ομολόγων, με τα utilities να αντλούν περισσότερα από 75 δισ μεταξύ Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου του 2009, σε σχέση με 41 δισ για όλο το Αναμφισβήτητα όμως οι συνθήκες και όροι δανεισμού παραμένουν ακόμα ιδιαίτερα δύσκολες για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με τη διοχέτευση ρευστότητας από το τραπεζικό σύστημα στην πραγματική οικονομία να είναι ακόμα μετρημένη, καθώς οι τράπεζες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν το θέμα της κεφαλαιακής επάρκειας και της εξασφάλισης χαμηλότερων δεικτών μόχλευσης, με συνέπεια να είναι επικεντρωμένες στην αναδιάρθρωση των ισολογισμών τους. 5

6 Ο Ενεργειακός κλάδος διεθνώς: Γενικά Σχόλια και Παρατηρήσεις Μεγαλύτερη αντοχή σε συνθήκες ύφεσης: Σε παγκόσμια κλίμακα, είναι γεγονός ότι ο κλάδος της ενέργειας παραμένει ένας από τους πιο ανθεκτικούς και αξιόπιστους κλάδους σε συνθήκες ύφεσης. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από την μεγαλύτερη ικανότητα των ευρωπαϊκών ενεργειακών εταιρειών κοινής ωφέλειας (power utilities) να αντλήσουν σημαντικά κεφάλαια από τις κεφαλαιαγορές, όταν αυτές άνοιξαν και πάλι μετά την κρίση, κάπου στο 2o τρίμηνο του Περιορισμό επενδύσεων / χρονική μετατόπιση: Παρόλο όμως που οι περισσότερες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες κατάφεραν να διατηρήσουν εν μέσω της κρίσης την απαραίτητη ρευστότητα για την εύρυθμη λειτουργίας τους, έγιναν πλέον ιδιαίτερα προσεκτικές σε σχέση με οποιεσδήποτε νέες επενδύσεις ή με σχέδια ανάπτυξης και επέκτασης τους σε νέες αγορές και δραστηριότητες, ενώ οι περισσότερες από αυτές επικεντρώθηκαν στις απολύτως απαραίτητες κεφαλαιουχικές δαπάνες, και μετατόπισαν για αργότερα πολλές από τις επενδύσεις που είχαν αρχικά προβλέψει στα επιχειρησιακά τους σχέδια. Underperform Equity Indexes: Επιπλέον, για το σύνολο του έτους 2009, ο κλάδος των ενεργειακών εταιρειών κοινής ωφέλειας έκανε για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια under perform τους χρηματιστηριακούς δείκτες, λόγω των χαμηλών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, που δεν προβλέπεται να αυξηθούν στο άμεσο μέλλον, της μειωμένης ζήτησης (άρα και του overcapacity σε πολλά μέρη), της αυξανόμενης τιμής του πετρελαίου και των εμπορευμάτων κατά το τελευταίο 6μηνο, της αβεβαιότητας ως προς το έλλειμμα δικαιωμάτων CO2, ιδιαίτερα μετά το 2012, των ρυθμιζόμενων τιμολογίων και το πώς αυτά επηρεάζονται από τα νέα δεδομένα της κρίσης. Εντούτοις ο κλάδος των ΑΠΕ είναι ο λιγότερο ευαίσθητος στις παραπάνω παραμέτρους, ενώ αντίθετα ευνοείται και από συγκεκριμένα επενδυτικά κίνητρα που προωθούν οι αναπτυγμένες οικονομίες (π.χ. feed-in tariffs που εξασφαλίσουν ικανοποιητικά IRR, κλπ), άρα παραμένει ιδιαίτερα ελκυστικός. 6

7 Ο Ενεργειακός κλάδος διεθνώς: Γενικά Σχόλια και Παρατηρήσεις Μεγαλύτερη δυσκολία στην εξασφάλιση χρηματοδότησης για τις εταιρείες που είναι overleveraged, ή για αυτές που βρίσκονται σε φάση υλοποίησης συγκεκριμένων μεγάλων επενδύσεων που πρέπει να ολοκληρωθούν ή είναι σε φάση ενσωμάτωσης πρόσφατων μεγάλων εξαγορών. για νέες, μεγάλες επενδύσεις, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Μετά την κρίση, οι τράπεζες θέλουν να δανείζουν για λιγότερα χρόνια, με περισσότερες εξασφαλίσεις, και με μεγαλύτερη συμμετοχή των επενδυτών με ίδια κεφάλαια. Σε αντίθετη περίπτωση, το κόστος δανεισμού γίνεται αρκετά υψηλό. Επιπλέον η χρηματοδότηση γίνεται δυσκολότερη για τις εταιρείες που έχουν μεγαλύτερη έκθεση σε εξωτερικούς κινδύνους /κινδύνους αγοράς (π.χ. χαμηλότερη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, χαμηλότερες τιμές ηλεκτρισμού, αυξανόμενο κόστος πετρελαίου, κ.α.), όπως οι ανεξάρτητοι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και εν γένει οι μικρότερες εταιρείες του κλάδου. Για τους παραπάνω λόγους, και προκειμένου να εξασφαλίσουν ρευστότητα ή να βελτιώσουν τα λειτουργικά τους αποτελέσματα και ισολογισμούς, πολλές εταιρείες του ενεργειακού κλάδου πούλησαν ή πωλούν κάποια στοιχεία του ενεργητικού τους (asset disposals). Τα παραπάνω νέα δεδομένα που είναι αποτέλεσμα της κρίσης επηρεάζουν σημαντικά τον ενεργειακό κλάδο, καιείναιβέβαιοότιθαοδηγήσουνσεκάποιεςανακατατάξεις(συγχωνεύσεις, εξαγορές, αποεπενδύσεις), πιθανόν όμως όχι ριζικές, καθώς όλοι είναι πιο προσεκτικοί και κρατούν μία στάση αναμονής. Θα υπάρξουν όμως σίγουρα επενδυτικές ευκαιρίες, όπως και ευκαιρίες για συνεργασίες, και αυτό νομίζω ότι αποτελεί ένα αισιόδοξο μήνυμα στη μετά κρίση εποχή, για τις σοβαρές εταιρείες, μικρές ή μεγάλες του κλάδου, που έχουν μακροπρόθεσμη στρατηγική. 7

8 Νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης. Η οικονομική κρίση σαφώς και επηρέασε την παγκόσμια αγορά ΑΠΕ και το ρυθμό υλοποίησης των επενδύσεων, που είχαν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ τα τελευταία χρόνια, αλλά συγκριτικά με τους υπόλοιπους κλάδους ή και ακόμα με τον ευρύτερο ενεργειακό κλάδο, οι ΑΠΕ έχουν επηρεαστεί λιγότερο για τους λόγους που προαναφέραμε. Ιστορικά αναφέρουμε για την Ε.Ε. ότι από τα περίπου 20GW νέα ισχύος που εγκαταστάθηκαν το 2008, το μεγαλύτερο μέρος αφορούσε αιολικά έργα (43% περίπου). Στο τέλος του 2008, η εγκατεστημένη ισχύς αιολικών στην Ε.Ε. ήταν περίπου 65 GW, παρουσιάζοντας αύξηση +15% σε σχέση με το 2007, ενώ οι επενδύσεις ανήλθαν σε Ευρώ 11 δισ το 2008, απασχολώντας περισσότερους από εργαζομένους. Έτσιοιπαγκόσμιεςπροβλέψειςγιαανάπτυξη, ιδιαίτερα αιολικών και Φ/Β, είναι αισιόδοξες για τα επόμενα χρόνια, και συνεπώς οι επενδυτικές ευκαιρίες παραμένουν σημαντικές, με την πράσινη οικονομία και το περιβάλλον να αποτελούν το νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης για την Ε.Ε.,αλλά και για τις περισσότερες από τις αναπτυγμένες οικονομίες. 8

9 Εξέλιξη των επενδύσεων σε ΑΠΕ παγκοσμίως και προβλέψεις ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ (GW) % 29% 26% % 22% 21% 22% % % % e 2010e 2011e 2012e 2013e New installation (GW) Cumulative capacity (GW) Grow th (%) 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% - Πηγή: EPIA, Broker notes ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ Φ/Β (GW) % % % 25% % % 18% % % (18%) e 2010e 2011e 2012e 2013e New installation (GW) Cumulative capacity (GW) Grow th (%) 150% 100% 50% - (50%) Πηγή: EPIA, Broker notes 9

10 Επισκόπηση Ελληνικής Αγοράς ΑΠΕ - Βασικά Θέματα 10

11 Οι βασικοί στόχοι της Ελλάδας στην ενέργεια Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες. Επίτευξη του στόχου του Κιότο μέχρι το 2012 ώστε η αύξηση των ελκυόμενων ρύπων του θερμοκηπίου να μην υπερβαίνει το 25% σε σχέση με το έτος αναφοράς. Παράλληλα επίτευξη των στόχων της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή και βιώσιμη ανάπτυξη στα πλαίσια της στρατηγικής του , που για τη χώρα μας σημαίνει: ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση με 18% για το έτος Σύμφωνα με εκτιμήσεις αυτό συνεπάγεται την εγκατάσταση ΑΠΕ της τάξεως των MW, από τα οποία το μεγαλύτερο μέρος θα αφορά αιολικά. για τους κλάδους που υπάγονται στην εμπορία ρύπων, περιορισμός του δικαιώματος τους στην εκπομπή ρύπων, και λήψη μέτρων αντιμετώπισης των εκλυόμενων ρύπων μέσω π.χ. εφαρμογής τεχνολογιών Εξοικονόμησης Ενέργειας. Ιδιαίτερα για την βιομηχανία και την ηλεκτροπαραγωγή φαίνεται ότι από το 2013 και μετά, δεν θα παρέχεται το δικαίωμα δωρεάν διανομής δικαιωμάτων CO2, και αυτό θα έχει ιδιαίτερα σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο στις εταιρείες που έχουν έλλειμμα δικαιωμάτων, για την Ελλάδα η περίπτωση της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), με άμεσες συνέπειες στο κόστος της παραγόμενης ενέργειας για τον Έλληνα καταναλωτή, καθώς η ΔΕΗ προμηθεύει σήμερα περίπου το 90% της αγοράς. Για τις εταιρείες που δεν υπάγονται στην εμπορία ρύπων, το ποσοστό της μείωσης των ρύπων ανέρχεται σε -4% σε σχέση με το έτος αναφοράς Οι κλάδοι αυτοί αφορούν κυρίως στον οικιακό και τριτογενή τομέα, στις μεταφορές και στην ελαφρά βιομηχανία. Για τους περισσότερους από αυτούς τους κλάδους η Ελλάδα δεν είχε υιοθετήσει μέχρισήμερα ένα εθνικό πρόγραμμα δράσης για Εξοικονόμηση Ενέργειας με συγκεκριμένα μέτρα στα πρότυπα των άλλων ανεπτυγμένων Ευρωπαϊκών χωρών. Έτσι όχι μόνο ο δείκτης Ειδικής Κατανάλωσης Ενέργειας είναι από τους υψηλότερους, αλλά επιπλέον στην Ελλάδα παρουσιάστηκε μείωση της ενεργειακής αποδοτικότητας τα τελευταία χρόνια, με τον κτιριακό και τριτογενή τομέα να συμμετέχουν με το μεγαλύτερο ποσοστό στη συνολική κατανάλωση ενέργειας. 11

12 Βασικά χαρακτηριστικά του ενεργειακού κλάδου στην Ελλάδα Μειωμένη Ζήτηση μετά την κρίση και επενδύσεις υπό εξέλιξη Μεγάλη εξάρτηση από λιγνίτη Εκπομπές CO2 Ρυθμιζόμενα τιμολόγια Μείωση της ζήτησης ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης (σε σχέση με αύξηση +1,2% το 2008): το Το 9μηνο του 2009, πτώση συνολικά -6%, με την μεγαλύτερη πτώση -17% να παρατηρείται στην βιομηχανική κατανάλωση, και μόλις -2,5% στον οικιακό τομέα. Βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη της ζήτησης δεν προβλέπεται, εντούτοις όταν η ζήτηση ανακάμψει, καιμετασημερινάδεδομένα εγκατεστημένης ισχύος, το reserve margin στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά χαμηλό. Αναφορικά με νέα ισχύς, υπάρχουν συγκεκριμένα IPPs υπό εξέλιξη για τα επόμενα 2-4 χρόνια Η επάρκεια ισχύος σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα κριθεί από την εξέλιξη της ζήτησης, το ρυθμό υλοποίησης των νέων IPPs και επίσης των έργων ΑΠΕ, καθώς και της ανάκαμψης της ζήτησης, σε συνάρτηση με την διαθέσιμη ισχύ, στην ευρύτερη περιοχή της Ν.Α. που έχει δυνατότητα εξαγωγών. Μεγάλη εξάρτηση στην ηλεκτροπαραγωγή από το λιγνίτη που είναι το εγχώριο καύσιμο. Η ΔΕΗ έχει στην κυριότητα της και λειτουργεί σήμερα όλα τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο λιγνίτη, ενώ έχει εξαγγείλει ένα πρόγραμμα αντικατάστασης των παλιών λιγνιτικών μονάδων με νέες μέσα στην επόμενη πενταετία. Η μεγάλη εξάρτηση από τη λιγνιτική παραγωγή (περίπου 52% για το 2009) έχει όμως και οικονομικές συνέπειες λόγω της υποχρέωσης αγοράς του ελλείμματος δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, και δημιουργεί αβεβαιότητα ιδιαίτερα μετά το Στην Ελλάδα τα τιμολόγια είναι ρυθμιζόμενα, και οποιασδήποτε μελλοντικές αυξήσεις τιμολογίων πρέπει ναεγκριθούναπότηνκυβέρνηση, ενώ για το 2010 η πολιτική βούληση είναι για μηδενικές αυξήσεις. Υπάρχει επίσης διαχωρισμός των ανταγωνιστικών και των μονοπωλιακών χρεώσεων, με τις τιμολογιακές χρεώσεις για το μονοπωλιακό μέρος να βασίζονται σε μία ετήσια απόδοση8% επί των απασχολούμενων κεφαλαίων τόσο για τη μεταφορά όσο και για τη διανομή. Οριακή Τιμή του συστήματος ΑΠΕ και επίτευξη στόχων Η οριακή τιμή του συστήματος μειώθηκε σχεδόν κατά 50% μέσα στο 2009 σε σχέση με τα προηγούμενα έτη Η εξέλιξη της οριακής τιμής του συστήματος εξαρτάται πολύ από την τιμή του Φ.Α. λόγω των CCGT στο διασυνδεδεμένο δίκτυο. Σημαντικά επενδυτικά κίνητρα π.χ. feed-in tariffs, δυνατότητα επιδοτήσεων, κλπ Στόχος για διείσδυση των ΑΠΕ στο 18% της κατανάλωσης μέχρι το Παρουσία τόσο μεγάλων όσο και μικρών εταιρειών του κλάδου για την ανάπτυξη κυρίως αιολικών και Φ/Β έργων. 12

13 ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα: Γενικά Σχόλια και Παρατηρήσεις ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα: Ο κλάδος των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή έχει προσελκύσει εδώ και πολλά χρόνια το έντονο ενδιαφέρον ενός μεγάλου εύρους επενδυτών, από μεγάλες ελληνικές και ξένες εταιρείες του κλάδου (industry players), μέχρι οικονομικούς επενδυτές /επενδυτικά κεφάλαια (financial investors), αλλά και μικρές εγχώριες εταιρείες και επενδυτές. Το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα προσφέρει πολύ σημαντικά επενδυτικά κίνητρα προς τους επενδυτές ΑΠΕ: Η ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ έχει προτεραιότητα στην απορρόφηση της στο σύστημα, Υπάρχει προκαθορισμένη τιμή πώλησης ετησίως (feed-in tariffs) ανά συγκεκριμένη κατηγορία ΑΠΕ, Η σύμβαση πώλησης (PPA) με το διαχειριστή είναι 10ετής, με δυνατότητα ανανέωσης για επιπλέον +10 έτη κατόπιν αίτησης του παραγωγού, Υπάρχει επίσης η δυνατότητα αίτησης για έγκριση επιδότησης, μέχρι και 40%. Συνεπώς, ειδικά και μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση, τα παραπάνω κίνητρα είναι πολύ σημαντικά γιατί ελαχιστοποιούν τους επενδυτικούς κινδύνους και εξασφαλίζουν ικανοποιητικές αποδόσεις, ενώ παράλληλα σε επίπεδο δυναμικής: το έλλειμμα σε παραγωγικό δυναμικό σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα στον τομέα του ηλεκτρισμού παραμένει στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θέτει φιλόδοξους στόχους για το τέτοιου είδους επενδύσεις δίνουν τη δυνατότητα παροχής συγκεκριμένων εξασφαλίσεων στις τράπεζες (π.χ. εκχώρηση της σύμβασης αγοροπωλησίας ρεύματος με τον ΔΕΣΜΗΕ) και επομένως είναι πιο ελκυστικές, καθώς αφενός μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο της τράπεζας, αφετέρου επιτρέπουν υψηλότερο ποσοστό δανεισμού (leverage). Παρά όμως τα θετικά χαρακτηριστικά, και το φιλόδοξο σχέδιο της Ελληνικής πολιτείας για τις ΑΠΕ, οι επενδύσεις έχουν καθυστερήσει πολύ, και σίγουρα η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές και μεσογειακές χώρες (π.χ. Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία). Έτσι οι περισσότεροι επενδυτές σήμερα είναι σε μία στάση αναμονής καθώς περιμένουν να δουν πως τα μέτρα και οι δράσεις της νέας κυβέρνησης θα αξιολογήσουν τα προβλήματα στη σωστή βάση, με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Αυτό πρέπει να γίνει σύντομα, γιατί ήδη έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, και στο τέλος μπορεί να εγκαταλείψουν την αγορά οι πιο αξιόπιστοι από τους επενδυτές. 13

14 Τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από: Τιμή Ενέργειας ( /MWh) Διασυνδεδεμένο Σύστημα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (α) Αιολική ενέργεια 80,14 91,74 (β) Αιολική ενέργεια από αιολικά πάρκα στη θάλασσα 97,14 (γ) Υδραυλική ενέργεια που αξιοποιείται με μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς με Εγκατεστημένη Ισχύ < 15 MWe 80,14 91,74 (δ) Ηλιακή ενέργεια που αξιοποιείται από Φ/Β μονάδες, με Εγκατεστημένη Ισχύ <= 100 kwpeak 457,14 507,14 (ε) Ηλιακή ενέργεια που αξιοποιείται από Φ/Β μονάδες, με Εγκατεστημένη Ισχύ >= 100 kwpeak 407,14 457,14 (στ) Ηλιακή ενέργεια που αξιοποιείται από μονάδες άλλης τεχνολογίας, πλην αυτής των Φ/Β, με Εγκατεστημένη Ισχύ < 5 MWe 257,14 277,14 (ζ) Ηλιακή ενέργεια που αξιοποιείται από μονάδες άλλης τεχνολογίας, πλην αυτής των Φ/Β, με Εγκατεστημένη Ισχύ > 5 MWe η) Γεωθερμική ενέργεια, βιομάζα, αέριαεκλυόμενααπόχώρους υγειονομικής ταφής και από εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού και βιοαέρια 237,14 257,14 80,14 91,74 (θ) Λοιπές Α.Π.Ε. 80,14 91,74 (ι) Σ.Η.Θ.Υ.Α 80,14 91,74 14

15 Επισκόπηση του κλάδου αιολικών στην Ελλάδα ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η Ελλάδα συνεχίζει να εκπροσωπεί ένα πολύ μικρό της παγκόσμιας εγκατεστημένης ισχύς που προέρχεται από αιολικά (<1%και συνεχώς μειώνεται), παρόλο το έντονο ενδιαφέρον τόσο από Έλληνες επενδυτές, όσο και από μεγάλους ευρωπαϊκούς ενεργειακούς ομίλους για επενδύσεις σε αιολικά έργα και το μεγάλο αιολικό δυναμικό που διαθέτει Οι περισσότεροι χρηματοοικονομικοί αναλυτές βλέπουν τον κλάδο των αιολικών ως προς τον πιο πολλά υποσχόμενο κλάδο στην ενέργεια τα επόμενα χρόνια παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια υπήρξε έντονο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε αιολικά, δεδομένου α) των στόχων της ΕΕ ( ), β) του ευνοϊκού Ελληνικού ρυθμιστικού πλαισίου για επενδύσεις σε ΑΠΕ και γ) των ευνοϊκών κλιματολογικών συνθηκών. Έτσι ανέπτυξαν παρουσία τόσο μεγάλες εταιρείες όσο και μικρότεροι επενδυτές, καθώς και επενδυτικά κεφάλαια. Ενδεικτικά αναφέρουμε από ξένες μεγάλες εταιρείες τις EDF Energies Nouvelles, Iberdrola, ENEL, Gamesa, Acciona, WPD, WRE, κ.α.. Το 2008 η συνολική εγκατεστημένη ισχύς αιολικών ήταν MW (+36% σε σχέση με το 2006, αλλά μόλις +162 MW σε σχέση με το 2007 και +104 MW με το 2006). Η ισχύς αυτή απέχει πολύ από τους στόχους που θέλουν περισσότερα από 6,000 MW αιολικά μέχρι το 2020, και υπερδιπλάσια νέα εγκατεστημένη ισχύς κάθε χρόνο. Μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί πολλές αιτήσεις για άδειες, και παρόλο που έχουν δοθεί άδειες παραγωγής για αιολικά πάρκα συνολικής ισχύς περίπου > 6,5 GW, μόνο ένα μικρό μέρος είναι σε προχωρημένο στάδιο ολοκλήρωσης της επένδυσης (~1,9 GW και με άδεια λειτουργίας ή μόνο με άδεια εγκατάστασης). ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (MW) ,200 1, Πηγή: ΡΑΕ , ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥ ΑΠΟ ΑΙΟΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ 2008 Germany Spain US Rest of the world India Denmark China Italy UK Portugal France Greece - 5,000 10,000 15,000 20,000 25,000 15

16 Επισκόπηση του κλάδου Φ/Β στην Ελλάδα ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα νέο, ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο, η ανάπτυξη βέβαια του οποίου εξαρτάται πολύ από την επενδυτικά κίνητρα που διαθέτουν οι επί μέρους κυβερνήσεις στους επενδυτές. Επίσης πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι η ανάπτυξη στον τομέα αυτό θα έρθει επίσης από την εφαρμογή Φ/Β στον οικιακό τομέα. Στην Ελλάδα, είναι επίσης ένας από τους τομείς που έχει αποσπάσει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των επενδυτών. Το 2008, η εγκατεστημένη ισχύς από Φ/Β έφτασε σχεδόν τα 11MW, από 0,7MW το Μεγάλες εγχώριες κα ξένες εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον, καθώς και πολλοί μικρότεροι επενδυτές. ΕΥΝΟΙΚΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ PPA για 20 χρόνια εγγυημένη και υψηλή τιμή αγοράς της παραγόμενης ενέργειας: - για Φεβρουάριο του 2009 για Ηπειρωτική Ελλάδα είναι /MWh, ενώ για τα νησιά είναι επιπλέον 50/MWh, - με ενδεικτική τιμολόγηση για το σύνολο της 20ετίας για έργα >100KW και <100KW για ΔΣ και μη ΔΣ σύστημα (βλ. επόμενη σελίδα) Επιδότηση Επένδυσης 40% - μόνο για νέες αιτήσεις, πάνω από 2MW, δεν προβλέπεται επιδότηση. ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΔΟΞΟ ΣΧΕΔΙΟ Η ανάπτυξη Φ/Β παραμένει ανάμεσα στις πρώτες προτεραιότητες για την Ελλάδα, και το αρχικό πλαίσιο τέθηκε με το Ν. 3468/06. Πρόσφατα το πλαίσιο αυτό συμπληρώθηκε και με νέους νόμους, οι οποίοι μεταξύ άλλων προωθούν και την εγκατάσταση Φ/Β στακτίρια. Αρχικός στόχος ήταν η έκδοση αδειών τουλάχιστον 700MW μέχρι το 2010, τα οποία θα έμπαιναν σε πλήρη λειτουργία το Παρόλα αυτά, ελάχιστα έργα προχώρησαν μέχρι σήμερα. Ο αριθμός των αιτήσεων που κατατέθηκαν ήταν αναπάντεχα μεγάλος (>8,000), αντιστοιχώντας σε συνολική ισχύ πολλαπλάσια του αρχικού στόχου. Τελικά το σύστημα αδειοδότησης έφτασε σε κορεσμό πριν καλά καλά ξεκινήσει. Η ΡΑΕ ενέκρινε άδειες για περίπου 420MW το 2007 και μόλις 150MW το 2008, ενώ αποφασίστηκε η αναστολή της υποβολής αιτήσεων στη ΡΑΕ για εξαίρεση αδείας από τον Οκτώβριο 2007 και για άδεια από τον Απρίλιο του Μέχρι και τον Απρίλιο του 2008, οι αιτήσεις είχαν ως εξής: Κατηγορία Φ/Β Αρ. Αιτήσεων Ισχύς MWp >20 και <150KWp ,646 >150 και <2MWp ,039 >2MWp ,900 ΣΥΝΟΛΟ 7,947 3,

17 Feed-in tariffs για Φ/Β και επενδυτικά κίνητρα Τιμές Πώλησης της Παραγόμενης Ενέργειας (Feed in Tariffs) σύμφωνα με το Ν. 3734/2009 ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ Έτος-μήνας / Ευρώ / MWh >100kW 100kW >100kW 100kW Φεβρουάριος ,00 450,00 450,00 500,00 Αύγουστος 400,00 450,00 450,00 500, Φεβρουάριο 400,00 450,00 450,00 500,00 ςαύγουστος ,04 441,05 441,05 490,05 10 Φεβρουάριο 372,83 419,43 419,43 466,03 ςαύγουστος ,01 394,88 394,88 438, Φεβρουάριο 333,81 375,53 375,53 417,26 ςαύγουστος ,27 353,56 353,56 392, Φεβρουάριο 298,87 336,23 336,23 373,59 ςαύγουστος ,38 316,55 316,55 351, Φεβρουάριο 268,94 302,56 302,56 336,18 ςαύγουστος ,97 293,59 293,59 326, Από το 2015 και μετά 1,3 χ μοτσ(ν-1) 1,4χμΟΤΣ(ν-1) 1,4 χ μοτσ (ν-1) 1,5 χ μοτσ (ν-1) για κάθε χρόνο μοτσ(ν-1): (v) Μέση Οριακή Τιμή Συστήματος κατά το προηγούμενο έτος ν-1 Επενδυτικά Κίνητρα Επιχορήγηση ή /και επιδότηση χρηματοδοτικής Όφελος μίσθωσης φόρου έως 40% έως 40 % Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης έως 40% 17

18 ΑΠΕ στην Ελλάδα: Τα βασικότερα προβλήματα μέχρι σήμερα (1/2) Σύνθετο θεσμικό πλαίσιο, που δημιουργεί πολλές ασάφειες, ιδιαίτερα στους μετέπειτα νόμους /υπουργικές αποφάσεις /εγκυκλίους /ειδικές διατάξεις / κλπ που θεσμοθετήθηκαν για να συμπληρώσουν το αρχικό πλαίσιο. Εξαιρετικά πολύπλοκη αδειοδοτική διαδικασία που προκαλεί μεγάλες καθυστερήσεις και ασάφεια ως προς τον ορίζοντα υλοποίησης των επενδύσεων: Με εμπλοκή πολλών φορέων και υπηρεσιών, που σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν την εμπειρία ή την κατάλληλη στελέχωση και υποδομή για να διεκπεραιώσουν τις αιτήσεις για άδειες, Με ασάφειες και στρεβλώσεις ως προς ειδικό χωροταξικό για ΑΠΕ (π.χ. εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας) Με αδικαιολόγητες καθυστερήσεις που ξεκινούν από τα πρώτα κιόλας στάδια της διαδικασίας αδειοδότησης. Συχνές αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας και προσφυγές στο ΣτΕ. Είναι πολλές οι φορές που οι τοπική κοινωνία αντιμετωπίζει με αρνητισμό την προοπτική εγκατάστασης ΑΠΕ στην περιοχή τους. Έλλειψη ενός λεπτομερούς μακροπρόθεσμου Εθνικού Σχεδίου για το βέλτιστο μίγμα και βαθμό διείσδυσης των ΑΠΕ, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις τεχνικές, περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και στρατηγικές παραμέτρους, αλλά και περιορισμούς (π.χ. κορεσμός δικτύων, μακροπρόθεσμο κόστος, κ.α.). Ελλιπής Ενεργειακός Σχεδιασμός ιδιαίτερα για τα νησιά. Για παράδειγμα ο πρόσφατος νόμος για τα Φ/Β στα κτίρια εξαιρεί τα μη διασυνδεδεμένα νησιά και ιδιαίτερα τα μεγάλα νησιά όπως Κρήτη, Ρόδος, Κέρκυρα με το πρόσχημα ότι τα δίκτυα είναι κορεσμένα. Εντούτοις είναι άποψη πολλών φορέων ότι τα νησιά θα πρέπει να είναι από τους πρώτους στόχους για την ανάπτυξη ΑΠΕ, τόσο για έργα μεγάλης κλίμακας (οπότε και θα είναι αναγκαία η αναβάθμιση των δικτύων), όσο και για μικρότερα έργα, που χρησιμοποιώντας έξυπνες εφαρμογές ή συνδυασμούς ΑΠΕ μπορούν να καλύψουν διάφορες ανάγκες, ιδιαίτερα σε μικρά νησιά ή σε απομονωμένες περιοχές. 18

19 ΑΠΕ στην Ελλάδα: Τα βασικότερα προβλήματα μέχρι σήμερα (2/2) Ανεπάρκεια υποδομών: Επίσης σε πολλές περιπτώσεις είναι ανεπαρκής η υποδομή ιδιαίτερα σε περιοχές με υψηλό αιολικό δυναμικό. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητα έργα επέκτασης και ενίσχυσης των δικτύων τόσο στην ηπειρωτική χώρα, όσο και στα νησιά. Φυσικά οι οποιεσδήποτε μελέτες θα πρέπει να γίνουν εγκαίρως και να υπάρξει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι οι μελέτες και τα έργα θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν από την ΔΕΗ, ενώ η ετήσια απόδοση επί των απασχολούμενων κεφαλαίων έχει προσδιορισθεί στο 8%. Επιδοτήσεις: Η δυνατότητα μέχρι σήμερα αίτησης για λήψη επιδότησης μάλλον δεν είχε το αναμενόμενο αποτέλεσμα, ενώ αντίθετα δημιούργησε εσφαλμένες προσδοκίες και προσέλκυσε αρκετούς επενδυτές που αποσκοπούν σε βραχυπρόθεσμο κέρδος. Επίσης θέματα που αφορούν στις ετήσιες αναπροσαρμογές των τιμολογίων για ΑΠΕ Εμπόριο αδειών: Λόγω των σημαντικών κινήτρων, αλλά και των εμποδίων που υπάρχουν, παρατηρείται σήμερα έντονα το φαινόμενο της μεταπώλησης αδειών (σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και των αιτήσεων για λήψη άδειας), κάτι που δημιουργεί επιπλέον στρεβλώσεις σε μία μελλοντική υγιή ανάπτυξη της αγοράς. Ρευστότητα ΔΕΣΜΗΕ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα σε περίπτωση που προκύπτει μεγάλο έλλειμμα μεταξύ της εγγυημένης τιμής που αγοράζει την ηλεκτρική ενέργεια ο ΔΕΣΜΗΕ από τους παραγωγούς ΑΠΕ και της οριακής τιμής του συστήματος που αποζημιώνεται. Ελάχιστα Οφέλη σήμερα για τις τοπικές κοινωνίες: Το Κράτος πρέπει επίσης να εξασφαλίσει ξεκάθαρα οφέλη για την τοπική κοινωνία, καθώς και να διασφαλίσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό την ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης και περιφερειακής ανάπτυξης. 19

20 Ενδεικτικά ορισμένες προτάσεις (σελίδα 1/3) Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις στην υφιστάμενη νομοθεσία, καθώς και εξορθολογισμός της απαιτούμενης αδειοδοτικής διαδικασίας (ουσιαστική μείωση του χρόνου αδειοδότησης, περιορισμός των γνωμοδοτούντων φορέων, αυστηρή τήρηση των προθεσμιών, επακριβής καθορισμός του περιεχομένου κάθε γνωμοδότησης, κλπ). Επίσης ενίσχυση του δυναμικού της ΡΑΕ για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στο δύσκολο έργο της, Διαβουλεύσεις και εμπλοκή όλων των επιστημονικών φορέων, μελετητών, ερευνητών & πανεπιστημίων, ΜΚΟ, δημόσιων φορέων, κλπ καθώς και φορέων της αγοράς, που μπορούν να βοηθήσουν και να παρέχουν συμβουλές τόσο επί του θεσμικού /αδειοδοτικού πλαισίου και της ορθής εφαρμογής της νομθεσίας, όσο και επί της προώθησης έργων ΑΠΕ προς την κοινωνία, Βελτίωση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, με διασφάλιση βέλτιστης περιβαλλοντικής αδειοδότησης, με διαφάνεια και σαφήνεια όρων, ειδικά σε ότι αφορά στις ζώνες αποκλεισμού, καθώς και με δεσμευτικές προθεσμίες και ακριβές περιεχόμενο της γνωμοδότησης για κάθε φορέα, Προς την κατεύθυνση αυτή πιθανόν να βοηθούσε και μία κωδικοποίηση και δημοσιοποίηση στο internet όλων των διαδικασιών, με ηλεκτρονική παρακολούθηση της προόδου των αιτήσεων και γνωμοδοτήσεων από τον ενδιαφερόμενο και τους εμπλεκόμενους φορείς για να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια, Ενημέρωση και βασική εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων στις επενδύσεις αυτές, από κρατικές υπηρεσίες και τοπικούς φορείς, μέχρι τράπεζες και επενδυτές πάνω σε ένα φάσμα θεμάτων: τεχνικών, χρηματοοικονομικών, εμπορικών, τεχνολογίας, περιβάλλοντος, κλπ. Οι επενδύσεις σε ΑΠΕ δεν πρέπει να είναι μόνο οικονομικά ανταποδοτικές για αυτούς που επενδύουν, γιατί έτσι θα καταλήξουν ένα εμπορεύσιμο είδος που θα προσελκύει μόνο επενδυτικά κεφάλαια, αλλά πρέπει να είναι πάνω από όλα ωφέλιμες για την κοινωνία και τον πολίτη, τόσο μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος και της αναβάθμισης της ποιότητας ζωής, όσο και μέσω της εξασφάλισης μακροπρόθεσμου οικονομικού οφέλους για όλους. Περιορισμός στη δυνατότητα μεταπώλησης αδειών, με επιβολή περιορισμών στην μεταβίβαση αδειών. Εξορθολογισμός της τιμολογιακής πολιτικής για κάθε παραγόμενη KWh από διαφορετική μορφή ΑΠΕ 20

21 Ενδεικτικά ορισμένες προτάσεις (σελίδα 2/3) Ορθή αξιοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων για την προώθηση επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες που αξιοποιούν αποδοτικά όλες τις διαθέσιμες μορφές ΑΠΕ σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση ενέργεια, με έμφαση όμως στην καινοτομία και στις νέες τεχνολογίες και εφαρμογές. Στη βάση αυτή θα πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή του προγράμματος επιδοτήσεων. Δημιουργία συνεργιών και οφέλους για τις τοπικές κοινωνίες: Ενημέρωση και συνεχής διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες ως προς τα οφέλη από συγκεκριμένες επενδύσεις στην περιοχή τους από τα πρώτα στάδια, Το ανταποδοτικό τέλος να δίνεται απευθείας στους κατοίκους μέσω λογαριασμού ΔΕΗ, και όχι στους ΟΤΑ, Στο μέτρο που είναι δυνατόν, και σε μεσαία έργα, να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών με μικρά ποσοστά και τοπικοί φορείς /επενδυτές, Παράλληλα να προωθούνται παράπλευρα έργα υποδομής στην ευρύτερη περιοχή (ηλεκτρικό δίκτυο, οδικό δίκτυο, κ.α.), καθώς και πιθανές χορηγίες από τους μεγάλους επενδυτές στην τοπική κοινωνία, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας, πιθανώς σε συνδυασμό με κρατικά κονδύλια. Να προωθείται επίσης με αφορμή την απαιτούμενη αναβάθμιση των τοπικών δικτύων για έργα ΑΠΕ, και η αισθητική τους αναβάθμιση, ιδίως σε τουριστικές περιοχές. Εκπόνηση από τη ΔΕΗ ενός μεσοπρόθεσμου πλάνου αναβάθμισης των δικτύων, προκειμένου να γίνει δυνατή η ομαλή διείσδυση των ΑΠΕ, ιδιαίτερα σε σχέση με τη μεγάλη διείσδυση της αιολικής παραγωγής. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα νησιά όπου υπάρχει και το μεγαλύτερο πρόβλημα, αλλά και το μεγαλύτερο δυναμικό ανάπτυξης. Τεχνοοικονομικές μελέτες, μελέτες βιωσιμότητας, κλπ ως προς διασυνδέσεις νησιών, καθώςεπίσηςκαι ως προς την ανάπτυξη μεγάλων offshore αιολικών πάρκων. Μέτρα επίσης προώθησης εγκαταστάσεων ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας σε απομακρυσμένες ή ακατοίκητες περιοχές π.χ. νησιά /βραχονησίδες. 21

22 Ενδεικτικά ορισμένες προτάσεις (σελίδα 3/3) Τέλος εκπόνηση ενός σοβαρού μακροπρόθεσμου ενεργειακού σχεδιασμού και σχεδίου δράσης του Κράτους με σκοπό την ανάπτυξη ενός βέλτιστου μίγματος ΑΠΕ ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής και με στόχο να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη προς την κοινωνία και το περιβάλλον. Στο παραπάνω πλαίσιο λοιπόν, παράλληλα με την προώθηση των μεγάλων αιολικών, καθώς και των Φ/Β, θα πρέπει να προωθούνται με διαφορετικά κριτήρια και επενδυτικά κίνητρα και άλλες κατηγορίες ΑΠΕ, και γενικά μικρότερου μεγέθους έργα ΑΠΕ. Γιαπαράδειγμαθαπρέπειναδοθεί προτεραιότητα σε: Μικρά ΑΠΕ (Φ/Β, βιομάζα, γεωθερμία) που δεν χρειάζονται άδεια παραγωγής, και ιδιαίτερα σε νησιωτικές περιοχές ή σε απομονωμένα συστήματα, Υβριδικά συστήματα στα νησιά και προώθηση πιλοτικών προγραμμάτων όπως αυτό στον Αι Στράτη όπου οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια των περίπου 250 κατοίκων θα καλύπτονται από υβριδικά συστήματα, κάτι που ενδεχόμενα θα μπορούσε να εφαρμοσθεί με επιτυχία και σε άλλα μεγαλύτερα νησιά. Όλος ο παραπάνω σχεδιασμός ενός Εθνικού σχεδίου δράσης για τις ΑΠΕ στην Ελλάδα θα πρέπει επίσης να έχει ως γνώμονα την μέγιστη ενίσχυση της απασχόλησης και της τεχνογνωσίας. Συνεπώς θα πρέπει να προσφέρονται επιπλέον κίνητρα για έρευνα και εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών, οι οποίες παράλληλα θα συντελούν και στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς και στην καλύτερη διαχείριση και βέλτιστη αποδοτικότητα των χρησιμοποιούμενων πόρων. 22

23 Χρηματοδότηση έργων ΑΠΕ 23

24 3 είναι οι βασικές πηγές χρηματοδότησης στην Ελλάδα Για Φ/Β τοχρηματοδοτικό σχήμα συνήθως είναι: 25% ιδιώτης 35% τράπεζα 40% επιδότηση Για αιολικά το χρηματοδοτικό σχήμα διαφέρει ανά περίπτωση ανάλογα με το μέγεθος της επένδυσης, την πιστοληπτική ικανότητα του επενδυτή, την τοποθεσία και την αντίστοιχη δυνατή επιδότηση, κλπ Ίδια Κεφάλαια: Αφορούν τη συμμετοχή του επενδυτή με δικά του κεφάλαια (Ίδια Κεφάλαια) στην επένδυση. Όσο πιο μεγάλη είναι η συμμετοχή του, τόσο πιο ευνοϊκά αξιολογείται η επένδυση από τις τράπεζες, καθώς διασφαλίζεται καλύτερα η αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων από τις καθαρές λειτουργικές χρηματοροές του έργου. Βέβαια όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή του ιδιώτη, τόσο μειώνεται η απόδοση της επένδυσης (IRR). Τραπεζικός Δανεισμός: Ο τραπεζικός δανεισμός μπορεί να καλύψει ένα μεγάλο μέρος της συνολικής επένδυσης. Το ποσοστό, το κόστος δανεισμού και οι επιμέρους όροι εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, οι σημαντικότεροι των οποίων είναι: α) το συνολικό ύψος της επένδυσης β) το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και λειτουργίας του έργου 3) η διάρκεια του δανείου δ) η πιστοληπτική ικανότητα του επενδυτή και η εμπειρία του σε παρόμοια έργα ε) ηύπαρξη εξασφαλίσεων / ενεχύρων που μειώνει τον κίνδυνο της τράπεζας, κλπ. Επιδότηση Κεφαλαίου Επένδυσης: Το Ελληνικό Πλαίσιο Στήριξης Επενδύσεων στηρίζεται σε τρεις θεσμικούς άξονες: τον Επενδυτικό Νόμο, το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς και τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Τα επενδυτικά έργα που προβλέπονται από το Επενδυτικό Νόμο μπορούν να λάβουν τα εξής κίνητρα: Α) Επιχορήγηση που συνίσταται στην κάλυψη τμήματος της δαπάνης του επενδυτικού σχεδίου από το Δημόσιο, ή /και Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλομένων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση της χρήσης καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ή Β) Επιδότηση του μισθολογικού κόστους της δημιουργούμενης από την επένδυση απασχόλησης, ή Γ) Όφελος φόρου που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος μη διανεμομένων κερδών για την πρώτη δεκαετία από την πραγματοποίηση της επένδυσης, με το σχηματισμό αφορολόγητου αποθεματικού. Αναφορικά με την επιδότηση κεφαλαίου, ισχύουν τα ακόλουθα για την κατηγορία 1 που προβλέπει ο νόμος: Επιδότηση Γεωγραφική Ζώνη A B Γ Κάλυψη δαπάνης επένδυσης / Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης 20% 30% 40% ** Επίσης το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής του επενδυτή θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 25%, ενώ το 50% του ποσού της επιχορήγησης καταβάλλεται μετά την υλοποίηση του 50% της επένδυσης, ή παρέχεται προκαταβολή με την προσκόμιση εγγυητικής επιστολής, ενώ το υπόλοιπο 50% καταβάλλεται μετά την ολοκλήρωση του έργου. Ακολουθεί πίνακας με τις γεωγραφικές ζώνες. ΕΣΠΑ Επίσης το πρόγραμμα ΕΣΠΑ, που αφορά στο πρόγραμμα διαχείρισης κοινοτικών πόρων του Δ ΚΠΣ για δημόσια και ιδιωτικά έργα για το διάστημα , προβλέπει για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη σύνολο προβλεπόμενων επιχορηγήσεων της τάξης του Ευρώ 2,8 δισ επί συνόλου Ευρώ 31,9 δισ. 24

25 Γεωγραφική διαφοροποίηση σύμφωνα με τον Επενδυτικό Νόμο Η Επικράτεια κατανέμεται στις ακόλουθες ζώνες σύμφωνα με τον Επενδυτικό Νόμο: 25

26 Συνήθης δομή χρηματοδότησης έργων ΑΠΕ μέχρι σήμερα στην Ελλάδα RES Project Company Ίδια Κεφάλαια Τραπεζικός Δανεισμός Επιδοτήσεις Ο επενδυτής είναι απαραίτητο να συμμετέχει με δικά του κεφάλαια με ένα ποσοστό επί της επένδυσης (25% από τον νόμο εφόσον θέλει να αιτηθεί επιδότηση). Στις περισσότερες περιπτώσεις ο επενδυτής είναι αυτός που χρηματοδοτεί την επένδυση π.χ. έξοδα που αφορούν στη λήψη αδειών, μέρος ή όλο το κόστος της προκαταβολής για την παραγγελία του εξοπλισμού, κλπ. Ο επενδυτής πηγαίνει συνήθως στην Τράπεζα για να αιτηθεί το δάνειο εφόσον έχει λάβει την άδεια παραγωγής, την ΕΠΟ, και λίγο πριν ή μετά την άδεια εγκατάστασης. Το ποσοστό του δανείου, ο τύπος του δανείου (senior debt, subordinated debt, bridge loan, etc) καθώς οι όροι διαφοροποιούνται ανά περίπτωση, εκτός από τα Φ/Β που η διαδικασία είναι πιο τυποποιημένη. Μία συνήθης διάρκεια δανείου είναι για 10 έτη, όσο και η διάρκεια της σύμβασης με ΔΕΣΜΗΕ, αλλά μπορεί το δάνειο να δοθεί και για λιγότερα ή περισσότερα χρόνια. Εκτός του επιτοκίου, υπάρχουν και κάποιες άλλες αμοιβές που δύναται να πληρώσει ο επενδυτής στην Τράπεζα, οι οποίες σχετίζονται με τη διαχείριση του δανείου και με τις απαραίτητες τεχνικές εκτιμήσεις. Σε ποιο σύνθετες δομές χρηματοδότησης, υπάρχουν και επιπλέον αμοιβές (Arrangement fee, underwriting fee, etc). Τέλος είναι απαραίτητη η παροχή εξασφαλίσεων για τον επιμερισμό των κινδύνων, όπως εκχώρηση της σύμβασης αγοροπωλησίας με ΔΕΣΜΗΕ, ενεχυρίαση των στοιχείων ενεργητικού του έργου, ενεχυρίαση μετοχών της εταιρείας ΑΠΕ, εκχώρηση άλλων συμβάσεων του έργου, κλπ. Είναι επίσης απαραίτητη η ασφαλιστική κάλυψη των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού Σε κάποιες περιπτώσεις, οι τράπεζες προσφέρουν ενιαία χρηματοδότηση για ένα χαρτοφυλάκιο έργων (portfolio lending). Αυτό όμως σίγουρα αποτελεί μία πιο σύνθετη δομή χρηματοδότησης, τόσο σε ότι αφορά τον επιμερισμό των κινδύνων του έργου (π.χ. μπορεί να απαιτείται και η αντιστάθμιση κινδύνου επιτοκίου για το διάστημα του δανείου μέσω ενός παραγώγου επιτοκίων - IRD), όσο και τις αμοιβές που θα χρεωθούν. Η επιδότηση κεφαλαίου, ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και το μέγεθος της επένδυσης, μπορεί να κυμαίνεται από 20% μέχρι και 40%. Η αίτηση για επιδότηση γίνεται συνήθως αμέσως μόλις ο επενδύτης λάβει την άδεια παραγωγής και τους όρους σύνδεσης. Εντούτοις παρατηρούνται στο μεγαλύτερο ποσοστό καθυστερήσεις στην έγκρισηήλήψητης επιδότησης, γεγονός που σημαίνει ότι: Ο επενδυτής είτε θα αναγκαστεί να καταβάλει το μέρος αυτό από τα δικά του κεφάλαια, έστω και προσωρινά μέχρι να πάρει την επιδότηση, Είτε θα αιτηθεί στην τράπεζα να χρηματοδοτήσει το ποσοστό της επιδότησης, οπότε τότε θα πρέπει να εκχωρήσει στην τράπεζα το δικαίωμα της επιδότησης (bridge finance). Σε κάθε περίπτωση, αυτό αυξάνει το συνολικό κόστος, και συνεπώς αλλάζει τον αρχικά προβλεπόμενο συντελεστή απόδοσης του έργου (IRR), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις 16 μπορεί να κάνει τελικά την επένδυση αντιοικονομική. 26

27 Τα κύρια σημεία μιας δομής project finance Βασικά σημεία δομής Project Finance ΗδομήProject finance χρησιμοποιείται κυρίως στην χρηματοδότηση μεγάλων έργων υποδομής, συμπεριλαμβανομένων και ενεργειακών έργων, με μεγάλη διάρκεια (πλέον συνήθως των 10 ετών) και στα οποία συνήθως τα ξένα ξεπερνούν κατά πολύ τα ίδια κεφάλαια. Σε τέτοια έργα, συνήθως συμμετέχουν ένας ή περισσότεροι επενδυτές, ενώ ενδέχεται να υπάρχουν και μία ή περισσότερες τράπεζες που οργανώνουν ή / και συμμετέχουν στην χρηματοδότηση. Τα δάνεια δίνονται χωρίς ή με περιορισμένη αναγωγή στους φορείς της επένδυσης, ενώ η αποπληρωμή του δανείου προέρχεται αποκλειστικά από τα προσδοκώμενα έσοδα του έργου σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα. Τα δάνεια επίσης εξασφαλίζονται με τα στοιχεία ενεργητικού του έργου και με παραχώρηση των βασικών συμβάσεων του έργου. Οι δανείστριες τράπεζες αποκτούν έτσι δικαίωμα επί όλων των περιουσιακών στοιχείων του έργου και των βασικών συμβάσεων, και σε περίπτωση που υπάρξει πρόβλημα έχουν το δικαίωμα να αναλάβουν τον έλεγχο του έργου. Τέτοια μορφής χρηματοδότηση επιλέγεται για μεγάλες επενδύσεις σε αιολικά έργα. Βασικές σημεία διαφοροποίησης έναντι παραδοσιακού δανεισμού Στην περίπτωση του Project Finance τα δάνεια παρέχονται χωρίς ή με περιορισμένη αναγωγή έναντι του επενδυτή του έργου. Αντίθετα στην παραδοσιακή μορφή δανεισμού είναι πολλές φορές προϋπόθεση από τις τράπεζες σε περίπτωση προβλήματος π.χ. λόγω αδυναμίας πληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων ή αλλαγής βασικών δεδομένων του έργου, να ζητούν εξασφάλιση και από τα περιουσιακά στοιχεία του επενδυτή ή στοιχεία ενεργητικού της εταιρείας εφόσον αυτή μετέχει στο κεφάλαιο, μη συνδεόμενα με το έργο. Στις δομές PF, το ποσοστό των δανειακών κεφαλαίων σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια είναι συνήθως μεγαλύτερο, καθώς και ο χρονικός ορίζοντας αποπληρωμής των δανειακών κεφαλαίων. 27

28 Η ρόλος των τραπεζών στη χρηματοδότηση Κύρια θέματα Σε γενικές γραμμές οι τράπεζες έχουν παρουσιάσει έντονο ενδιαφέρον για τον κλάδο των ΑΠΕ στην Ελλάδα, αφενός λόγω των συγκεκριμένων κινήτρων που παρέχει το θεσμικό πλαίσιο, και αφετέρου επειδή για αυτές τις επενδύσεις υπάρχουνεξασφαλίσειςγιαταδάνειαπουπαρέχουν. Έτσι τα τελευταία χρόνια στον τραπεζικό κλάδο δραστηριοποιήθηκαν προς αυτήν την κατεύθυνση τόσο ελληνικές, όσο και ξένες τράπεζες που έχουν παρουσία στην Ελλάδα. Θα λέγαμε ότι γενικά πολλές από τις ξένες τράπεζες είναι πιο επικεντρωμένες σε έργα μεγάλης κλίμακας, καθώς δεν διαθέτουν το δίκτυο και τους ανθρώπους σε σχέση με τις ελληνικές για να υποστηρίξουν την αξιολόγηση αιτήσεων και την παρακολούθηση δανείων για έργα μικρότερης κλίμακας ανά την ελληνική επικράτεια. Για μικρότερες επενδύσεις, ιδιαίτερα σε ότι αφορά στα Φ/Β, κάποιες τράπεζες έχουν τυποποιήσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τους όρους, κάτι που από τη μία μεριά κάνει τη διαδικασία απλούστερη και πιο γρήγορη, ίσως όμως να μην παρέχει την μεγαλύτερη δυνατήευελιξίαστηδιαμόρφωσητωνεπιμέρους όρων ανάλογα με την περίπτωση της κάθε επένδυσης. Γενικά οποιοδήποτε προηγούμενο ιστορικό καλής συνεργασίας ενός επενδυτή με μία τράπεζα βοηθάει στην καλύτερη αξιολόγηση της πιστοληπτική του ικανότητας. Επιπλέον σήμερα όλες οι τράπεζες έχουν κατανοήσει τα προβλήματα της ελληνικής αγοράς ΑΠΕ, τις αβεβαιότητες και τους κινδύνους που συνεπάγονται για τις ίδιες, καιβρίσκονταισεμίαστάσηαναμονής, περιμένοντας πιθανές σημαντικές εξελίξεις, οι οποίες ενδεχόμενα να επαναπροσδιορίσουν τη στρατηγική τους. Τα κυριότερα θέματα που απασχολούν τις τράπεζες, αφορούν στα ίδια θέματα που απασχολούν και τους επενδυτές: Ασαφής χρονικός ορίζοντας υλοποίησης των έργων, είτε λόγω προβλημάτων στην αδειοδότηση είτε λόγω θεμάτων δικτύου και σύνδεσης Αβεβαιότητα ως προς τις επιδοτήσεις, όπως και αυξανόμενη αβεβαιότητα ως προς τη δυνατότητα του ΔΕΣΜΗΕ να ανταποκριθεί εγκαίρως στις υποχρεώσεις του προς τους παραγωγούς ΑΠΕ. Όλοι οι υπόλοιποι κίνδυνοι που σχετίζονται με την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ είναι κατανοητοί και μπορεί να αξιολογηθούν και να διαχειρισθούν ανάλογα από τις τράπεζες. Επιπλέον, ως αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι τράπεζες έχουν γίνει πιο επιλεκτικές και προσεκτικές ως προς το που διαθέτουν τα κεφάλαιά τους, τα οποία δεν είναι πλέον διαθέσιμα στα μεγέθη που παρατηρούσαμε τα τελευταία χρόνια. 28

29 Συμπεράσματα 29

30 Συμπεράσματα Σε καιρό οικονομικής κρίσης αλλά και επιτακτικής ανάγκης για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, το ζητούμενο για την βέλτιστη αντιμετώπιση της ενεργειακής κατάστασης είναι η ευρύτερη χρήση των ΑΠΕ, σε συνδυασμό όμως με τη σωστή διαχείριση και εξοικονόμηση ενέργειας. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους για πράσινη ανάπτυξη γύρω από τους 3 βασικούς πυλώνες ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Συνεπώς για την επίτευξη των βασικών στόχων, είναι απαραίτητα στοχευμένα μέτρα και ρυθμίσεις: Ένας μακροπρόθεσμος και σοβαρός εθνικός ενεργειακός και χωροταξικός σχεδιασμός Ορθή αξιοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων για την προώθηση επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες που αξιοποιούν αποδοτικά όλες τις διαθέσιμες μορφές ΑΠΕ σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση ενέργεια, με έμφαση όμως στην καινοτομία και στις νέες τεχνολογίες και εφαρμογές Αξιοποίηση του εξειδικευμένου και έμπειρου ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, με δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Επίσης εμπλοκή όλων των φορέων που μπορούν να έχουν ένα ουσιαστικό γνωμοδοτικό ρόλο π.χ. συναρμόδια υπουργεία, ΤΕΕ και λοιποί επιστημονικοί φορείς και επιμελητήρια, ΜΚΟ, τοπικοί φορείς, κλπ Για να γίνει αυτή η αναπτυξιακή διαδικασία υπόθεση των πολλών, και ιδιαίτερα των νέων και εξειδικευμένων ανθρώπων, καθώς και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και να αποτελέσει ένα εργαλείο προς μία ισόρροπη, αειφόρο περιφερειακή ανάπτυξη. 30

Πρώτον, στις απαιτούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσα σε μία ολοένα και αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία,

Πρώτον, στις απαιτούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσα σε μία ολοένα και αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία, Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Κέντρο Ερευνών Προοδευτικής Πολιτικής και την Capital Link για αυτήν την πρωτοβουλία ανταλλαγής απόψεων σχετικά με τις επενδύσεις στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε μία χρονική στιγμή

Διαβάστε περισσότερα

Χρηματοδότηση επενδύσεων σε ΑΠΕ

Χρηματοδότηση επενδύσεων σε ΑΠΕ Προσυνεδριακή Εκδήλωση του ΤΕΕ & του Περ/κού Τμήματος Δυτικής Κρήτης με θέμα Τεχνολογίες & Εφαρμογές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Κρήτη Χρηματοδότηση επενδύσεων σε ΑΠΕ, Μάιος 2009 Ράνια Αικατερινάρη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΤΟΜΕΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΙΟΛΙΚΗ Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα βρίσκεται στο προσκήνιο μετασχηματιστικών αλλαγών προσελκύοντας επενδυτές από όλο τον κόσμο. Ενισχύοντας την Ανάπτυξη του Τομέα Ενέργειας Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα και προοπτικές ανάπτυξης.

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα και προοπτικές ανάπτυξης. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα και προοπτικές ανάπτυξης. Κώστας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Δρ. Μηχανόλογος Μηχανικός, Τεχνικός Υπεύθυνος Περιφερειακού Ενεργειακού Κέντρου Κ. Μακεδονίας. Επιμέλεια σύνταξης:

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κωστής Χριστοδούλου Μέλος ΡΑΕ

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Κωστής Χριστοδούλου Μέλος ΡΑΕ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Κωστής Χριστοδούλου Μέλος ΡΑΕ kostis@rae.gr EnergyReS 2008 Αθήνα, 11.04.2008 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σημερινή κατάσταση- εθνικός στόχος για τα έτη 2010-2020 Μέτρα πολιτικής για την

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΜΕΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΤΟΜΕΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΗΛΙΑΚΗ Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα βρίσκεται στο προσκήνιο ραγδαίων εξελίξεων προσελκύοντας επενδυτές από όλο τον κόσμο. Επένδυση στην Ηλιακή Ενέργεια Ένα Μέλλον Φωτεινό Η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 1 Φεβρουαρίου Αναδιάρθρωση των εγγυημένων τιμών για τα φωτοβολταϊκά:

Αθήνα, 1 Φεβρουαρίου Αναδιάρθρωση των εγγυημένων τιμών για τα φωτοβολταϊκά: Αθήνα, 1 Φεβρουαρίου 2012 Αναδιάρθρωση των εγγυημένων τιμών για τα φωτοβολταϊκά: Το ΥΠΕΚΑ έχει θέσει την ανάπτυξη των ΑΠΕ στο κεντρικό κορμό του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού, με στόχο την προστασία του

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία και Κωδικοποίηση Νομοθεσίας ΑΠΕ: (πηγή: http://www.lagie.gr/)

Ιστορία και Κωδικοποίηση Νομοθεσίας ΑΠΕ: (πηγή: http://www.lagie.gr/) Ιστορία και Κωδικοποίηση Νομοθεσίας ΑΠΕ: (πηγή: http://www.lagie.gr/) Το ελληνικό κράτος το 1994 με τον Ν.2244 (ΦΕΚ.Α 168) κάνει το πρώτο βήμα για τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τρίτους εκτός της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ στη ΔΙΟΙΚΗΣΗ LOGISTICS Χριστίνας Αναστασοπούλου

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ στη ΔΙΟΙΚΗΣΗ LOGISTICS Χριστίνας Αναστασοπούλου ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ στη ΔΙΟΙΚΗΣΗ LOGISTICS Χριστίνας Αναστασοπούλου ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Με αυτή την διπλωματική εργασία γίνεται μια ανασκόπηση σε βάθος που αφορά όλες τις Ανανεώσιμες Πηγές

Διαβάστε περισσότερα

Συνέδριο ΙΕΝΕ Σε συνεργασία και με την υποστήριξη της Νομ/κης Αυτ/σης Κυκλάδων, του Δήμου Ερμούπολης και του ΤΕΔΚ Ν.

Συνέδριο ΙΕΝΕ Σε συνεργασία και με την υποστήριξη της Νομ/κης Αυτ/σης Κυκλάδων, του Δήμου Ερμούπολης και του ΤΕΔΚ Ν. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ & ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Δυνατότητα Αξιοποίησης ΑΠΕ, Εξοικονόμησης Ενέργειας και Σταδιακή Απεξάρτηση από το Πετρέλαιο Χαράλαμπος

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Νίκος Βασιλάκος ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Δρ. Νίκος Βασιλάκος ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Δρ. Νίκος Βασιλάκος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Παραγωγών Ενέργειας από ΑΠΕ (EREF) ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΡΤΙΟΣ 2006 ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΕξέλιξητωνΜικρώνΣυστημάτωνΑΠΕκαιΣΗΘ στην Ελλάδα ενόψει της Νέας Ενεργειακής Πολιτικής. Κώστας Τίγκας Δ/ντης Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού

ΕξέλιξητωνΜικρώνΣυστημάτωνΑΠΕκαιΣΗΘ στην Ελλάδα ενόψει της Νέας Ενεργειακής Πολιτικής. Κώστας Τίγκας Δ/ντης Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού ΕξέλιξητωνΜικρώνΣυστημάτωνΑΠΕκαιΣΗΘ στην Ελλάδα ενόψει της Νέας Ενεργειακής Πολιτικής Κώστας Τίγκας Δ/ντης Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού Η Ενεργειακή Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης 10 Ιανουαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του net metering

Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του net metering Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του net metering Αύγουστος 2014 Ακαδημίας 39, 106 72 Αθήνα, τηλ. 210 9577470 info@helapco.gr, www.helapco.gr Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Νησί που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης. Μόνιμος πληθυσμός (απογρ. 2011) 680.000 κάτοικοι. Ελκυστικός τουριστικός προορισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Ατζέντα Διεθνείς τάσεις Επενδυτική πρόταση της Ελλάδας Προοπτικές Invest in Greece: Οι υπηρεσίες μας Διεθνείς τάσεις Σημαντικές επενδύσεις σε ΑΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περίπτωσης: Κίνητρα Προώθησης Φωτοβολταϊκών από την Πολιτεία

Μελέτη Περίπτωσης: Κίνητρα Προώθησης Φωτοβολταϊκών από την Πολιτεία Μελέτη Περίπτωσης: Κίνητρα Προώθησης Φωτοβολταϊκών από την Πολιτεία Ιωάννης Ψαρράς, Καθηγητής 1/31 Εισαγωγή [1/2] Η αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας µε τη χρήση φωτοβολταϊκών παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:

Διαβάστε περισσότερα

Οι Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας στη νέα ενεργειακή πραγµατικότητα της Ελλάδας

Οι Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας στη νέα ενεργειακή πραγµατικότητα της Ελλάδας Οι Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας στη νέα ενεργειακή πραγµατικότητα της Ελλάδας Σπύρος Ι. Κιαρτζής ρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Πρόεδρος ΜΕ Ενέργειας ΤΕΕ / ΤΚΜ Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας οι µη ορυκτές ανανεώσιµες

Διαβάστε περισσότερα

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών [ 1 ] [ 1 ] Υδροηλεκτρικός Σταθμός Κρεμαστών - Ποταμός Αχελώος - Ταμιευτήρας >> H Περιβαλλοντική Στρατηγική της ΔΕΗ είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 10 Αυγούστου 2012

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 10 Αυγούστου 2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 10 Αυγούστου 2012 Δέσμη μέτρων Διάσωσης από πιθανή κατάρρευση της αγοράς Ενέργειας Προστασία των καταναλωτών από υπέρογκες επιβαρύνσεις Το τεράστιο έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματική περίοδος 2014-2020

Προγραμματική περίοδος 2014-2020 «Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 2020 για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια» Αθήνα, 27 Νοεμβρίου 2015 Γιάννα Νίκου Προϊσταμένη Μονάδας Α Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κλάδος Ενέργειας Έμφαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Κλάδος Ενέργειας Έμφαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Κλάδος Ενέργειας Έμφαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Μάιος 2018 Εξειδίκευση στην Πράσινη Επιχειρηματικότητα Πράσινη Επιχειρηματικότητα Η εξειδίκευσή μας Στελέχωση από Ειδικούς Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας,

Διαβάστε περισσότερα

με Θέμα : ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΕ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ξενοδοχείο ATHENAEUM INTERCONTINENTAL Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011

με Θέμα : ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΕ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ξενοδοχείο ATHENAEUM INTERCONTINENTAL Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011 ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΤΗΣ ΔΕΗ ΑΡΘΟΥΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ ΣTO ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ : Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ» με Θέμα : ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΕ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμικό Καθεστώς. & Νομοθεσία

Θεσμικό Καθεστώς. & Νομοθεσία Θεσμικό Καθεστώς & Νομοθεσία Δρ Εμμανουήλ Καραπιδάκης Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης Επιμελητής Μόνιμης Επιτροπής Ενέργειας ΤΕΕ-ΤΑΚ Οδηγία 2001/77/ΕΕ «Για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται

Διαβάστε περισσότερα

ρ. Π.Κ. Χαβιαρόπουλος Μάρτιος 2011

ρ. Π.Κ. Χαβιαρόπουλος Μάρτιος 2011 Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για τις ΑΠΕ 2010-2020 καιτο Υποστηρικτικό του Θεσµικό Πλαίσιο ρ. Π.Κ. Χαβιαρόπουλος Επικεφαλής Υπηρεσίας ΑΠΕ, ΥΠΕΚΑ Μάρτιος 2011 1 Εθνικό Σχέδιο ράσης ΑΠΕ (2010-2020) 2020) Ηχώραµαςπαρουσίασετοκαλοκαίριτου

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Α εξαμήνου Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2018

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Α εξαμήνου Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2018 Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Α εξαμήνου 2018 Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2018 Οικονομικά Αποτελέσματα 1/1/2018 30/6/2018 Αλεξάνδρα Κονίδα Γενική Διευθύντρια Οικονομικών Υπηρεσιών

Διαβάστε περισσότερα

Κυρίες και Κύριοι Σύνεδροι,

Κυρίες και Κύριοι Σύνεδροι, Ομιλία της Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Τίνας Μπιρμπίλη, στο 14 ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης Την Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009 Κυρίες

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2009

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2009 Αποτελέσματα Εννεαμήνου Καθαρά κέρδη 111εκ. το Γ τρίμηνο, αυξημένα κατά 26,6% έναντι του Β τριμήνου Αύξηση προ προβλέψεων κερδών στο τρίμηνο κατά 6,4% σε 414εκ., ιστορικά τα υψηλότερα σε τριμηνιαία βάση

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ»

«ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ» «ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ» Διαμαντής Βαχτσιαβάνος Διευθύνων Σύμβουλος EUPHORES WORKSHOP, 5 Δεκ 2013, Βουλή των Ελλήνων Προκλήσεις στις Πολιτικές των ΑΠΕ Οι

Διαβάστε περισσότερα

Φωτοβολταϊκά και Αποθήκευση Ενέργειας

Φωτοβολταϊκά και Αποθήκευση Ενέργειας Φωτοβολταϊκά και Αποθήκευση Ενέργειας Πλάτων Μπαλτάς ΕΥΔΙΤΗ Ενεργειακός και Περιβαλλοντικός Σχεδιασμός 16 Φεβρουαρίου 2019 Power (MW) Τυπικό ενεργειακό μείγμα 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 0 12

Διαβάστε περισσότερα

5 σενάρια εξέλιξης του ενεργειακού μοντέλου είναι εφικτός ο περιορισμός του λιγνίτη στο 6% της ηλεκτροπαραγωγής το 2035 και στο 0% το 2050

5 σενάρια εξέλιξης του ενεργειακού μοντέλου είναι εφικτός ο περιορισμός του λιγνίτη στο 6% της ηλεκτροπαραγωγής το 2035 και στο 0% το 2050 Η παρούσα μελέτη διερευνά τις δυνατότητες της Ελλάδας να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO 2) από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής με χρονικό ορίζοντα το 2035 και το 2050. Για τον σκοπό αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α

ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ 2012 Η Επιχειρηµατικότητα ως επιλογή εργασίας ΜΟΚΕ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ρ. ΗΜ Ευάγγελος Τσιµπλοστεφανάκης ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΑΕ 1 Στην παρουσίαση αυτή εξετάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Η χώρα μας παρουσίασε το καλοκαίρι του 2010 το ΕθνικότηςΣχέδιο ράσηςγιατιςαπε(ορίζοντας )

Η χώρα μας παρουσίασε το καλοκαίρι του 2010 το ΕθνικότηςΣχέδιο ράσηςγιατιςαπε(ορίζοντας ) Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για τις ΑΠΕ 2010-2020 και το Υποστηρικτικό του Θεσμικό Πλαίσιο ρ. Π.Κ. Χαβιαρόπουλος Επικεφαλής Υπηρεσίας ΑΠΕ,, ΥΠΕΚΑ Απρίλιος 2011 1 Εθνικό Σχέδιο ράσης ΑΠΕ (2010-2020) 2020) Η

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση ΕΣΑΗ. Η λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ : ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 18 Μαρτίου 2011

Παρουσίαση ΕΣΑΗ. Η λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ : ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 18 Μαρτίου 2011 Παρουσίαση ΕΣΑΗ Η λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ : ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ 18 Μαρτίου 2011 Μανώλης Κακαράς, Γενικός Διευθυντής ΕΣΑΗ, Καθηγητής ΕΜΠ

Διαβάστε περισσότερα

[ 1 ] Η ΔΕΗ διαθέτει μια πολύ μεγάλη υποδομή σε εγκαταστάσεις ορυχείων λιγνίτη,

[ 1 ] Η ΔΕΗ διαθέτει μια πολύ μεγάλη υποδομή σε εγκαταστάσεις ορυχείων λιγνίτη, [ 1 ] [ 1 ] >> Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. είναι σήμερα η μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, με περισσότερους από 7,5 εκατομμύρια πελάτες. Μέσα σε ένα

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εκπονήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πολιτικής σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα Έτους 2009

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα Έτους 2009 1 Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα Έτους 2009 23 Μαρτίου 2010 ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΚΑΙ Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Σημαντική ενίσχυση των προβλέψεων κατά 825,3εκ. (2008 204,2εκ.)

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και περιβαλλοντικοί στόχοι αύξηση συμμετοχής ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Οι πρωτοβουλίες της Τράπεζας Πειραιώς

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Οι πρωτοβουλίες της Τράπεζας Πειραιώς ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Οι πρωτοβουλίες της Τράπεζας Πειραιώς Βρ. Ζάβρας Μονάδα Περιβάλλοντος Τράπεζας Πειραιώς greenbanking@piraeusbank.gr EnergyRes - Αθήνα, 11 Απριλίου 2008 Τεχνολογικές και

Διαβάστε περισσότερα

ενεργειακό περιβάλλον

ενεργειακό περιβάλλον Προστατεύει το ενεργειακό περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ δημιουργεί ένα βιώσιμο Ενεργειακό Περιβάλλον βελτιώνει την

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ»

«ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ» «ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ» Διαμαντής Βαχτσιαβάνος Διευθύνων Σύμβουλος 08 Μαΐου 2014 Προκλήσεις στις Πολιτικές των ΑΠΕ Οι ΑΠΕ ως βιώσιμη προοπτική ανάπτυξης

Διαβάστε περισσότερα

Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO

Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO The economist-21 st roundtable with the government of Greece June 29 2017 Lights on: Power energy in Europe What changes have been made in the regulatory framework? New Memorandum provisions and Greece

Διαβάστε περισσότερα

Ασφάλεια Eνεργειακού Εφοδιασμού Ρόλος και Δραστηριότητες της ΡΑΕ σχετικά με τον Τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής

Ασφάλεια Eνεργειακού Εφοδιασμού Ρόλος και Δραστηριότητες της ΡΑΕ σχετικά με τον Τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής Ασφάλεια Eνεργειακού Εφοδιασμού Ρόλος και Δραστηριότητες της ΡΑΕ σχετικά με τον Τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής 9-10.6.2005 ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ ΛΙΓΝΙΤΗΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Ασφάλεια Ενεργειακού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ & ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ AΝΑΣΤΑΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ιπλωµατούχος Μηχανολόγος Μηχανικός Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

9 Σεπτεµβρίου 2010, Αθήνα

9 Σεπτεµβρίου 2010, Αθήνα ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 9 Σεπτεµβρίου 2010, Αθήνα Επενδύσεις σε ΑΠΕ Τραπεζικά Εργαλεία Project Financing Οµιλητής : κ. Κωνσταντίνος Σταυρίδης ιευθυντής Μεγάλων Έργων ΕΤΕ 2 Για την επίτευξη του

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΑΡΘΟΥΡΟΥ ΖΕΡΒΟΥ CHAIRMAN AND CEO, PUBLIC POWER CORPORATION, GREECE TO THE GREEK EU PRESIDENCY SUMMIT «THE SEA OF EUROPE: ROUTING THE MAP FOR ECONOMIC GROWTH» ΔΕΥΤΕΡΑ 17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Α εξαμήνου Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2017

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Α εξαμήνου Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2017 Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Α εξαμήνου 2017 Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2017 Οικονομικά Αποτελέσματα Γεώργιος Αγγελόπουλος, Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών Πρόσφατες

Διαβάστε περισσότερα

Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός: Όραμα βιωσιμότητας για την Ε λλάδα τ ου 2050

Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός: Όραμα βιωσιμότητας για την Ε λλάδα τ ου 2050 Μακροχρόνιος σχεδιασμός: ενεργειακός Όραμα βιωσιμότητας για την Ελλάδα Πλαίσιο Το ενεργειακό μίγμα της χώρας να χαρακτηριστεί ιδανικό απέχει από Οιπολιτικέςγιατηνενέργειαδιαχρονικά απέτυχαν Στόχος WWF

Διαβάστε περισσότερα

Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός. υπό συνθήκες κλιματικής αλλαγής

Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός. υπό συνθήκες κλιματικής αλλαγής Στο αύριο της Ελλάδας: μια καυτή Αθήνα 10-1515 περισσότερες ημέρες καύσωνα 20 περισσότερες νύχτες με θερμοκρασίες άνω των 20 ο C 10% αύξηση των ακραίων 10% αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων Πλαίσιο παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας

Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας & Τμήμα Ηπείρου Ιωάννινα, 21 Μαρτίου 2009 Θεσμικό Πλαίσιο για την Ανάπτυξη Μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών ιονύσης Αδ. Παπαχρήστου ρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π. Ειδικός Επιστήμονας

Διαβάστε περισσότερα

Η ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα για το 2030 και το 2050

Η ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα για το 2030 και το 2050 Putting Regions on Track for Carbon Neutrality by 2050 Η ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα για το 2030 και το 2050 1η Συνάντηση Εργασίας με θέμα: Υποστήριξη δήμων στην εκπόνηση και υλοποίηση μακρόχρονων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ «Προοπτικές ηλεκτροπαραγωγής μέσα στο νέο ενεργειακό περιβάλλον»

ΤΕΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ «Προοπτικές ηλεκτροπαραγωγής μέσα στο νέο ενεργειακό περιβάλλον» ΤΕΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ «Προοπτικές ηλεκτροπαραγωγής μέσα στο νέο ενεργειακό περιβάλλον» Ι. Κοπανάκης Γενικός Διευθυντής Παραγωγής ΔΕΗ Α.Ε. Η πρόκληση Το μέλλον της ηλεκτροπαραγωγής, σε παγκόσμιο

Διαβάστε περισσότερα

Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του net-metering

Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του net-metering Τι προβλέπει το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την εφαρμογή του net-metering Τελευταία ενημέρωση 29 Οκτωβρίου 2014 Ακαδημίας 39, 106 72 Αθήνα, τηλ. 210 9577470 info@helapco.gr, www.helapco.gr Τι προβλέπει

Διαβάστε περισσότερα

Η τιµολογιακή πολιτική στις ΑΠΕ και η επιδότηση των επενδύσεων

Η τιµολογιακή πολιτική στις ΑΠΕ και η επιδότηση των επενδύσεων Η τιµολογιακή πολιτική στις ΑΠΕ και η επιδότηση των επενδύσεων Γεωργία Λ. Γληνού «ΙΑΡΚΕΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» Ηµερίδα της Τ.Ε..Κ & Νοµαρχιακής Αυτ/σης Ν. Τρικάλων, Τρίκαλα Λάρισα 18-19.11.05 Σύνοψη

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Έτους Αθήνα, 29 Μαρτίου 2016

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Έτους Αθήνα, 29 Μαρτίου 2016 Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Οικονομικά Αποτελέσματα Έτους 2015 Αθήνα, 29 Μαρτίου 2016 Οικονομικά Αποτελέσματα Γεώργιος Αγγελόπουλος, Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών Προτεραιότητες Προοπτικές

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα B Τριμήνου 2009

Αποτελέσματα B Τριμήνου 2009 Αποτελέσματα B Τριμήνου 2009 Αύξηση καθαρών κερδών σε 88εκ., 9% υψηλότερα σε σχέση με το Α τρίμηνο Διπλασιασμός οργανικών κερδών σε 61εκ. το Β τρίμηνο, από 33εκ. το Α τρίμηνο Αύξηση χορηγήσεων Ομίλου προς

Διαβάστε περισσότερα

ΙΗΜΕΡΙ Α ΤΕΕ ΤΚΜ ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ

ΙΗΜΕΡΙ Α ΤΕΕ ΤΚΜ ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ ΙΗΜΕΡΙ Α ΤΕΕ ΤΚΜ ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ ΣΥΝΕ ΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΕΛΛΙ ΗΣ 13-14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ηµήτριος Τσαλέµης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα Γ Τριμήνου / Εννεαμήνου 2016

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα Γ Τριμήνου / Εννεαμήνου 2016 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 10 Νοεμβρίου 2016 Αποτελέσματα Γ Τριμήνου / Εννεαμήνου 2016 Θετικά αποτελέσματα λόγω αύξησης παραγωγής και εξαγωγών, παρά τη σημαντική υποχώρηση των διεθνών περιθωρίων διύλισης Οι ισχυρές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αποτελέσματα α εξαμήνου 2007 του Ομίλου ΔΕΗ. Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε 2,47 δις από 2,33 δις, το α εξάμηνο του 2006,αυξημένα κατά 6%.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αποτελέσματα α εξαμήνου 2007 του Ομίλου ΔΕΗ. Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε 2,47 δις από 2,33 δις, το α εξάμηνο του 2006,αυξημένα κατά 6%. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αποτελέσματα α εξαμήνου του Ομίλου ΔΕΗ Αθήνα 28 Αυγούστου Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε 2,47 δις από 2,33 δις, το α εξάμηνο του,αυξημένα κατά 6%. Το πολύ χαμηλό ύψος χιονοπτώσεων και βροχοπτώσεων

Διαβάστε περισσότερα

H Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Μετάβαση Τελευταίες Εξελίξεις σε Ελλάδα και Ευρώπη. Αθήνα, 28 Μαρτίου 2018

H Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Μετάβαση Τελευταίες Εξελίξεις σε Ελλάδα και Ευρώπη. Αθήνα, 28 Μαρτίου 2018 H Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Μετάβαση Τελευταίες Εξελίξεις σε Ελλάδα και Ευρώπη Αθήνα, 28 Μαρτίου 2018 ΔΕΗ Η μεγαλύτερη εταιρία ενέργειας στην Ελλάδα πάντα δίπλα σας Όραμα Με τον Ηλεκτρισμό Κοντά σας

Διαβάστε περισσότερα

Υποστήριξη της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε όλους τους τομείς

Υποστήριξη της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε όλους τους τομείς 2014-20202020 Υποστήριξη της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε όλους τους τομείς Γιάννης Βουγιουκλάκης PhD, Διπλ. Μηχ. Μηχανικός Υπεύθυνος Τμήματος Ανάπτυξης Αγοράς Θεματικός στόχος

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2009

Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2009 Αποτελέσματα Α Τριμήνου 2009 Καθαρά κέρδη 81εκ. έναντι 5εκ. το προηγούμενο τρίμηνο Αύξηση χορηγήσεων κατά 12% και καταθέσεων κατά 17% σε ετήσια βάση Βελτίωση δείκτη χορηγήσεων προς καταθέσεις στο 114%

Διαβάστε περισσότερα

Οι διαμορφούμενες προκλήσεις για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση

Οι διαμορφούμενες προκλήσεις για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση Οι διαμορφούμενες προκλήσεις για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση Δρ. Μιχάλης Θωμαδάκης Αντιπρόεδρος ΡΑΕ Οι προκλήσεις Νέοι Ευρωπαϊκοί στόχοι: 20-20-20 20% ΑΠΕ στην κατανάλωση 20% μείωση των εκπομπών αερίων

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθύνσεις για τη Διαμόρφωση Στρατηγικών Προτεραιοτήτων και έργων για την βιώσιμη Ενεργειακή Ανάπτυξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

Κατευθύνσεις για τη Διαμόρφωση Στρατηγικών Προτεραιοτήτων και έργων για την βιώσιμη Ενεργειακή Ανάπτυξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου Περιφέρειας Ν. - Κατευθύνσεις για τη Διαμόρφωση Στρατηγικών Προτεραιοτήτων και έργων για την βιώσιμη Ενεργειακή Ανάπτυξη της Περιφέρειας Νοτίου ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσµατα 3 ου Τριµήνου 2013 Οµίλου Γενικής Τράπεζας

Αποτελέσµατα 3 ου Τριµήνου 2013 Οµίλου Γενικής Τράπεζας Αποτελέσµατα 3 ου Τριµήνου 2013 Οµίλου Γενικής Τράπεζας Σηµαντική Βελτίωση του Λειτουργικού Αποτελέσµατος ιατήρηση Ισχυρών Χρηµατοοικονοµικών εικτών Σηµαντική περαιτέρω βελτίωση του λειτουργικού αποτελέσµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα Β Τριμήνου / Α Εξαμήνου 2016

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα Β Τριμήνου / Α Εξαμήνου 2016 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 25 Αυγούστου 2016 Αποτελέσματα Β Τριμήνου / Α Εξαμήνου 2016 Βελτίωση στα αποτελέσματα λόγω αυξημένης παραγωγής, παραγωγικότητας και πωλήσεων, παρά την υποχώρηση των διεθνών περιθωρίων διύλισης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Δυνατότητες Ανάπτυξης των Εφαρμογών στην Ελλάδα

Τεχνολογία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Δυνατότητες Ανάπτυξης των Εφαρμογών στην Ελλάδα Τεχνολογία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Δυνατότητες Ανάπτυξης των Εφαρμογών στην Ελλάδα Ευστράτιος Θωμόπουλος Δρ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Χρήστος Πρωτογερόπουλος Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός Εισαγωγή Η ηλιακή

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικά στοιχεία αγοράς φωτοβολταϊκών για το 2014

Στατιστικά στοιχεία αγοράς φωτοβολταϊκών για το 2014 Στατιστικά στοιχεία αγοράς φωτοβολταϊκών για το 2014 2 2 2015 Το 2014 ήταν μια πολύ κακή χρονιά για την αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκαν ελάχιστα συστήματα (το μέγεθος της αγοράς ήταν μόλις

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΤΟΧΑΣΙΣ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ» ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΤΟΧΑΣΙΣ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ» ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΣΤΟΧΑΣΙΣ ΑΕ: «ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ» ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (Η/Ε). Σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε η ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων ΑΕ

Διαβάστε περισσότερα

The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO

The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO 19thRoundtable with the Government of Greece-The Economist Kυρίες και Κύριοι Πριν ξεκινήσω

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙ Α ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ ΟΣ

ΗΜΕΡΙ Α ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ ΟΣ ΗΜΕΡΙ Α ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑ ΟΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ - ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ηµήτριος Τσαλέµης ρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Παν/µίου

Διαβάστε περισσότερα

θεσμικό πλαίσιο των μονάδων αποθήκευσης

θεσμικό πλαίσιο των μονάδων αποθήκευσης ΗΜΕΡΙΔΑ «Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ηλεκτρικό Σύστημα, με Ορίζοντα το 2050: Ανάγκες, εμπόδια και απαιτούμενες δράσεις Ε.Μ.Π., 9 Νοεμβρίου 2013 Αποτελέσματα α ηλεκτρονικής έρευνας για το θεσμικό

Διαβάστε περισσότερα

Για ένα ελπιδοφόρο μέλλον των ΑΠΕ στη χώρα

Για ένα ελπιδοφόρο μέλλον των ΑΠΕ στη χώρα Για ένα ελπιδοφόρο μέλλον των ΑΠΕ στη χώρα Γιάννης Χατζηβασιλειάδης Διπλ. Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος Γενικός Γραμματέας ΙΕΝΕ 1 Εξέλιξη των εφαρμογών ΑΠΕ σε χώρες της ΕΕ σε σύγκριση με την Ελλάδα (I/II) Ευρώπη

Διαβάστε περισσότερα

Επενδυτικές ευκαιρίες

Επενδυτικές ευκαιρίες Επενδυτικές ευκαιρίες Αναπτυξιακός Νόμος 3908/2011 1 Περιεχόμενα 1. Επενδυτικές Δραστηριότητες & Κίνητρα 2. Ποσοστά & Ζώνες ενίσχυσης 3. Βασικοί όροι και προϋποθέσεις 4. Κριτήρια Αξιολόγησης Σημείωση:

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών Προοπτικές και εµπόδια

Ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών Προοπτικές και εµπόδια Ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών Προοπτικές και εµπόδια Σύνδεσµος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) www.helapco.gr ΤΕΕ Χανιά, 22 Μαΐου 2009 Σύνδεσµος Εταιριών Φωτοβολταϊκών ΣΕΦ 6 ιδρυτικά µέλη το 2002 49 µέλη σήµερα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Προς ΥΠΑΝ από Π. Κάπρο (ΡΑΕ) ( ) Μακροχρόνιος Ενεργειακός Σχεδιασµός

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Προς ΥΠΑΝ από Π. Κάπρο (ΡΑΕ) ( ) Μακροχρόνιος Ενεργειακός Σχεδιασµός ΣΗΜΕΙΩΜΑ Προς ΥΠΑΝ από Π. Κάπρο (ΡΑΕ) (20-5-2002) Μακροχρόνιος Ενεργειακός Σχεδιασµός 1. Εντός του Ιουνίου η ΡΑΕ καταθέτει στον Υπουργό Ανάπτυξης το σχέδιο Μακροχρόνιου Ενεργειακού Σχεδιασµού το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Επενδυτικές ευκαιρίες. Αναπτυξιακός Νόμος 3299/2004

Επενδυτικές ευκαιρίες. Αναπτυξιακός Νόμος 3299/2004 Επενδυτικές ευκαιρίες Αναπτυξιακός Νόμος 3299/2004 1 Περιεχόμενα 1. 1. Επενδυτικές Δραστηριότητες & Κίνητρα 2. 2. Ποσοστά ενίσχυσης 3. 3. Βασικοί όροι και καιπροϋποθέσεις 4. 4. Κριτήρια Αξιολόγησης 2 Επενδυτικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος των δήμων στην προώθηση των συστημάτων ΑΠΕ στο πλαίσιο της Νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020

Ο ρόλος των δήμων στην προώθηση των συστημάτων ΑΠΕ στο πλαίσιο της Νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 Ο ρόλος των δήμων στην προώθηση των συστημάτων ΑΠΕ στο πλαίσιο της Νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 Τι μπορεί να αναλάβει η Τοπική Αυτοδιοίκηση Οι ΟΤΑ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κατέχουν πρωταγωνιστικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΜΑΤΟΠIΣΤΩΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠTΙΚΕΣ ΤΟΥ REAL ESTATE. του ΙΩΑΝΝΗ Α. ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ Καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Προέδρου ΣΟΕ

Η ΧΡΗΜΑΤΟΠIΣΤΩΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠTΙΚΕΣ ΤΟΥ REAL ESTATE. του ΙΩΑΝΝΗ Α. ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ Καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Προέδρου ΣΟΕ Η ΧΡΗΜΑΤΟΠIΣΤΩΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠTΙΚΕΣ ΤΟΥ REAL ESTATE του ΙΩΑΝΝΗ Α. ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ Καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Προέδρου ΣΟΕ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Έχουν ήδη περάσει δύο χρόνια από την έναρξη της παγκόσμιας

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακή Επάρκεια: Στρατηγική Προσέγγιση στο πλαίσιο της Απελευθερωµένης Αγοράς Ενέργειας

Ενεργειακή Επάρκεια: Στρατηγική Προσέγγιση στο πλαίσιο της Απελευθερωµένης Αγοράς Ενέργειας Ενεργειακή Επάρκεια: Στρατηγική Προσέγγιση στο πλαίσιο της Απελευθερωµένης Αγοράς Ενέργειας «Αειφόρος Ανάπτυξη & Βιοµηχανία Εκδήλωση ΤΕΕ/ΤΚΜ, Θεσσαλονίκη 21 Ιουνίου 2008 Βασικοί στόχοι Βασικοί στόχοι της

Διαβάστε περισσότερα

Η αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα

Η αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα Η αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα Πρακτικά προβλήματα επένδυσης και τρόποι αντιμετώπισης Γιώργος Ανεμοδουράς Πρόεδρος Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) ΕΒΕΑ Αθήνα 18.4.2007 Από τη στασιμότητα στην

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Μιχάλης Θωμαδάκης Αντιπρόεδρος Β της ΡΑΕ. Βασικά σημεία ομιλίας κατά την Ημερίδα «Ενέργεια: ο νέος επενδυτικός χάρτης»

Δρ. Μιχάλης Θωμαδάκης Αντιπρόεδρος Β της ΡΑΕ. Βασικά σημεία ομιλίας κατά την Ημερίδα «Ενέργεια: ο νέος επενδυτικός χάρτης» Δρ. Μιχάλης Θωμαδάκης Αντιπρόεδρος Β της ΡΑΕ Βασικά σημεία ομιλίας κατά την Ημερίδα «Ενέργεια: ο νέος επενδυτικός χάρτης» Της Εφημερίδας «Απογευματινή» Τρίτη, 30 Ιουνίου 2009 ΕΒΕΑ 1. Γενική αναφορά στην

Διαβάστε περισσότερα

ΗΔΕΗΑνανεώσιμεςστοδρόμοτηςΠράσινης Ανάπτυξης

ΗΔΕΗΑνανεώσιμεςστοδρόμοτηςΠράσινης Ανάπτυξης Η Αιολική Ενέργεια στην Ελλάδα- Αγορά και Εξελίξεις ΗΔΕΗΑνανεώσιμεςστοδρόμοτηςΠράσινης Ανάπτυξης Δρ. Δημήτριος Β. Κανελλόπουλος Διευθυντής Αιολικής Ενέργειας 20 Απριλίου 2010 ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε. 1 Θέματα

Διαβάστε περισσότερα

PV-NET. Μεγιστοποιώντας τη διείσδυση ΦΒ ενέργειας στο δίκτυο με τεχνικές συμψηφισμού ενέργειας. Γρηγόρης Παπαγιάννης Αν.

PV-NET. Μεγιστοποιώντας τη διείσδυση ΦΒ ενέργειας στο δίκτυο με τεχνικές συμψηφισμού ενέργειας. Γρηγόρης Παπαγιάννης Αν. PV-NET Μεγιστοποιώντας τη διείσδυση ΦΒ ενέργειας στο δίκτυο με τεχνικές συμψηφισμού ενέργειας Γρηγόρης Παπαγιάννης Αν. Καθηγητής ΑΠΘ Θεσσαλονίκη, 20 Νοεμβρίου 2013 Εισαγωγή Η σημερινή κατάσταση Η εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον

Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον Οι προτάσεις του ΣΕΦ 19 ο Εθνικό Συνέδριο Ενέργειας - Ενέργεια & Ανάπτυξη 2014 Αθήνα, 12-11-2014 Ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός Εν όψει

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα α τριμήνου 2010 του Ομίλου ΔΕΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα α τριμήνου 2010 του Ομίλου ΔΕΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ A.E. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα, 19 Μαΐου Αποτελέσματα α τριμήνου του Ομίλου ΔΕΗ Τα προ φόρων κέρδη του α τριμήνου, ανήλθαν σε 343,6 εκατ., έναντι 329,0 εκατ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ : ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ : ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ : ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΧΑΛΚΙ Α 10/04/2009 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΗΜΗΤΡΗΣ ΡΑΧΙΩΤΗΣ ΜΕΛΟΣ.Σ. ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝ ΕΣΜΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΑΠΕ Σε ολόκληρο τον κόσµο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΟΜΟΣ' ΟΔΗΓΟΣ' ΤΩΝ' ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ' ΝΟΜΩΝ' ΓΙΑ' ΤΙΣ' ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ' ΠΗΓΕΣ'ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ'

ΣΥΝΤΟΜΟΣ' ΟΔΗΓΟΣ' ΤΩΝ' ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ' ΝΟΜΩΝ' ΓΙΑ' ΤΙΣ' ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ' ΠΗΓΕΣ'ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ' ΣΥΝΤΟΜΟΣ' ΟΔΗΓΟΣ' ΤΩΝ' ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ' ΝΟΜΩΝ' ΓΙΑ' ΤΙΣ' ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ' ΠΗΓΕΣ'ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ' ' Ο' νόμος' που' καθόρισε' τους' αρχικούς' κανονισμούς' σχετικά' για' την' παραγωγή' ηλεκτρικής'ενέργειας'από'ανανεώσιμες'πηγές'ενέργειας'στην'ελλάδα,'εκδόθηκε'

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Ρόδος, 8 και 9 Μαΐου

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα Β Τριμήνου/Εξαμήνου 2018

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Αποτελέσματα Β Τριμήνου/Εξαμήνου 2018 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 30 Αυγούστου 2018 Αποτελέσματα Β Τριμήνου/Εξαμήνου 2018 Ιστορικό υψηλό δημοσιευμένων κερδών και ισχυρά λειτουργικά αποτελέσματα παρά τη μείωση σε περιθώρια διύλισης και ισοτιμία δολαρίου και

Διαβάστε περισσότερα

Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει πυροδοτήσει αρκετές διαφωνίες ως προς την έννοια, τη χρησιμότητα αλλά και τη σκοπιμότητά της τα τελευταία χρόνια.

Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει πυροδοτήσει αρκετές διαφωνίες ως προς την έννοια, τη χρησιμότητα αλλά και τη σκοπιμότητά της τα τελευταία χρόνια. Ν. Χατζηαργυρίου: «Έξυπνη προσαρμογή ή θάνατος;» Κυρίες και κύριοι καλημέρα σας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Economist για το σημερινό Συνέδριο που έχει ως επίκεντρο ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα,

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνής Εμπειρία από Εφαρμογές Φωτοβολταϊκών και Προτάσεις για την Ανάπτυξη των Εφαρμογών στην Ελλάδα

Διεθνής Εμπειρία από Εφαρμογές Φωτοβολταϊκών και Προτάσεις για την Ανάπτυξη των Εφαρμογών στην Ελλάδα Διεθνής Εμπειρία από Εφαρμογές Φωτοβολταϊκών και Προτάσεις για την Ανάπτυξη των Εφαρμογών στην Ελλάδα Χρήστος Πρωτογερόπουλος Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός Παγκόσμια Αγορά Εγκατεστημένων Φ/Β Μέγεθος Αγοράς,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΟΡΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Ένα νέο ξεκίνημα. Δρ. Σωτήρης Καπέλλος Πρόεδρος ΣΕΦ

ΑΓΟΡΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Ένα νέο ξεκίνημα. Δρ. Σωτήρης Καπέλλος Πρόεδρος ΣΕΦ ΑΓΟΡΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Ένα νέο ξεκίνημα Δρ. Σωτήρης Καπέλλος Πρόεδρος ΣΕΦ Η κληρονομιά του 2018 Το 2018 ολοκληρώθηκε H εγκατάσταση όλων των φωτοβολταϊκών σταθμών 40 MW που προκρίθηκαν από τον πιλοτικό διαγωνισμό

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2010

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2010 Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2010 Βελτίωση δεικτών ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας του Ομίλου παρά τη δυσμενή συγκυρία Καθαρά κέρδη 105εκ. 1 το εννεάμηνο του 2010, μειωμένα κατά 62% έναντι της αντίστοιχης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ Β. ΚΟΝΤΟΚΟΛΙΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ & ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ανθέων 34-36 - 111 43 Αθήνα Τ 210 2512701 F 210 2512701 U www.kontokolias.gr email info@kontokolias.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργός ρόλος των Καταναλωτών στην αγορά ενέργειας & Ενεργειακός Συμψηφισμός

Ενεργός ρόλος των Καταναλωτών στην αγορά ενέργειας & Ενεργειακός Συμψηφισμός Ενεργός ρόλος των Καταναλωτών στην αγορά ενέργειας & Ενεργειακός Συμψηφισμός Γεώργιος Μάρκου Γραφείο, Γενικού Γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, ΥΠΕΝ Πρωτοβουλίες και Δυνατότητες για την ενδυνάμωση

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικά στοιχεία αγοράς φωτοβολταϊκών για το 2016

Στατιστικά στοιχεία αγοράς φωτοβολταϊκών για το 2016 Στατιστικά στοιχεία αγοράς φωτοβολταϊκών για το 2016 25-4-2016 Το 2016 υπήρξε η χειρότερη χρονιά για τα φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα, με την αγορά να πέφτει σχεδόν στα επίπεδα του 2007, πριν αρχίσει δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ

ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ Dr. Antonis Metaxas, Managing Partner, M & A Law Firm Lecturer of EU Law, University of Athens Εισαγωγή Δομή Παρουσίασης I. Η

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία «Economist» 11/05/2015. Κυρίες και Κύριοι,

Ομιλία «Economist» 11/05/2015. Κυρίες και Κύριοι, Ομιλία «Economist» 11/05/2015 Κυρίες και Κύριοι, Μετά από 6 χρόνια βαθιάς ύφεσης, το 2014, η Ελληνική οικονομία επέστρεψε σε θετικούς ρυθμούς, οι οποίοι μπορούν να ενισχυθούν. Παράλληλα, διαφαίνονται προοπτικές

Διαβάστε περισσότερα

Στρεβλώσεις στους ρυθμιζόμενους μηχανισμούς εκτός ΗΕΠ

Στρεβλώσεις στους ρυθμιζόμενους μηχανισμούς εκτός ΗΕΠ Στρεβλώσεις στους ρυθμιζόμενους μηχανισμούς εκτός ΗΕΠ Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας Τι αφορούν οι ΥΚΩ 1. Την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές των Μη διασυνδεδεμένων Νησιών και των Απομονωμένων

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΑΠΕ. I.Κ. Καλδέλλης, Δ.Π. Ζαφειράκης, Α. Κονδύλη*

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΑΠΕ. I.Κ. Καλδέλλης, Δ.Π. Ζαφειράκης, Α. Κονδύλη* ΤΕCHNOLOGICAL Ε ΙNSTITUTE DUCATION OF PIRAEUS LAB OF SOFT ENERGY APPLICATIONS DEPT OF MECHANICAL ENGINEERING ENVIRONMENTAL & PROTECTION ON Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ

Διαβάστε περισσότερα