Η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης των παιδιών µε σοβαρά προβλήµατα όρασης: Μια πολυδιάστατη και σύνθετη διαδικασία

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης των παιδιών µε σοβαρά προβλήµατα όρασης: Μια πολυδιάστατη και σύνθετη διαδικασία"

Transcript

1 Η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης των παιδιών µε σοβαρά προβλήµατα όρασης: Μια πολυδιάστατη και σύνθετη διαδικασία Βασίλειος Αργυρόπουλος, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Παιδαγωγικό Τµήµα Ειδικής Αγωγής Προβλήµατα όρασης Περίληψη Το ζήτηµα της αξιολόγησης των παιδιών µε σοβαρά προβλήµατα όρασης που βρίσκονται στην προσχολική ή πρώτη σχολική εκπαίδευση, αποτελεί σηµαντικό και ταυτόχρονα πολυσύνθετο κεφάλαιο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σε αυτό το άρθρο επιχειρείται µια ανάλυση της διαδικασίας και της τοπολογίας της αξιολόγησης της λειτουργικής όρασης των παιδιών που αντιµετωπίζουν προβλήµατα όρασης. Η ανάλυση επικεντρώνεται σε τρία αλληλοεξαρτώµενα πεδία: το παιδί, το περιβάλλον και η σχεσιακή κατάσταση µεταξύ παιδιού περιβάλλοντος. Στη µελέτη αυτή θίγονται και ζητήµατα προσβασιµότητας στο αναλυτικό πρόγραµµα όπου η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης των παιδιών µε σοβαρά προβλήµατα όρασης αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για πλήρη και επιτυχηµένη ένταξή τους στις εκπαιδευτικές δοµές. Αυτό συνεπάγεται την πρόταση ενός συνόλου προσαρµογών των δραστηριοτήτων του αναλυτικού προγράµµατος που θα µπορούν να χρησιµοποιηθούν τόσο από γονείς όσο από εκπαιδευτές και δασκάλους. Τέλος, επισηµαίνεται η σπουδαιότητα της συνεχούς αξιολόγησης µε έµφαση στη λειτουργική όραση - στην ειδική αγωγή καθώς και η χωροχρονική διάστασή της και ως διαδικασία αλλά και ως ακολουθία γεγονότων µέσα σε µια εκπαιδευτική δοµή που συµµετέχουν ενεργά δάσκαλοι, εκπαιδευτές, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, τα ίδια τα παιδιά και γονείς. Λέξεις κλειδιά: Προβλήµατα όρασης, λειτουργική όραση, ζητήµατα αξιολόγησης, αναλυτικό πρόγραµµα Εισαγωγή Η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης (ΑΛΟ) αποτελεί ένα σπουδαίο κεφάλαιο στην εκπαίδευση των παιδιών που αντιµετωπίζουν προβλήµατα όρασης. Ουσιαστικά αποτελεί µια συνιστώσα από ένα ευρύτερο πεδίο αξιολογήσεων το οποίο πέραν της λειτουργικής ασχολείται παράλληλα µε την ιατρική-οπτοµετρική ανάλυση και κλινική αξιολόγηση της χαµηλής όρασης. Οι τρεις αυτοί άξονες αξιολόγησης παρέχουν πληροφορίες που όλες µαζί συνθέτουν ένα ολοκληρωµένο προφίλ της οπτικής δυνατότητας και αδυναµίας του παιδιού (Koenig et al, 2000). Ειδικότερα όµως η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης αποσκοπεί στην υλοποίηση κατάλληλων εκπαιδευτικών παρεµβάσεων και ανάπτυξη ενισχυτικών εκπαιδευτικών πλαισίων. Ποιες είναι οι γενικές πληροφορίες που παρέχει µια ΑΛΟ. Ποιοι την υλοποιούν

2 Ο δάσκαλος της τάξης (Προσχολική ή πρώτη σχολική περίοδος) είναι συνήθως ο άµεσα εµπλεκόµενος για την υλοποίηση της ΑΛΟ. Εκείνο που θα επιδιώξει να µάθει ο δάσκαλος είναι πώς το συγκεκριµένο παιδί χρησιµοποιεί την υπολειπόµενη όρασή του µέσα και έξω από την τάξη για να κάνει και την ανάλογη παρέµβασή του. Ένα γενικό φάσµα πληροφοριών που παρέχει µια ΑΛΟ είναι το εξής (Mason, 1997; Koenig et al, 2000): Οριζόντια και κατακόρυφη µελέτη των οπτικών δυσκολιών και δυνατοτήτων του παιδιού στο ίδιο και σε διαφορετικά περιβάλλοντα µάθησης Μελέτη της οπτικής συµπεριφοράς του παιδιού στη διάρκεια των µαθηµάτων ή δραστηριοτήτων µε και χωρίς οπτικά βοηθήµατα Ανίχνευση προτιµώµενων περιβαλλοντικών παραγόντων από τη µεριά του παιδιού που ενισχύουν τη λειτουργικότητα της όρασής του Πληροφόρηση στο ίδιο το παιδί για τις ιδιαιτερότητες των οπτικών δυνατοτήτων και αδυναµιών του και διερεύνηση µε το ίδιο το παιδί για τρόπους ελαχιστοποίησης της κούρασης που επιφέρει η οπτική δυσλειτουργία. Προτάσεις για κλινικές εξετάσεις είτε για επαναβεβαίωση κάποιων στοιχείων του ιατρικού φακέλου του παιδιού, είτε για επιβεβαίωση κάποιων παρατηρήσεων που έγιναν από εκπαιδευτές και εκπαιδευτικούς Το τελικό προϊόν, αν θα µπορούσαµε να χρησιµοποιήσουµε τον όρο αυτό, της ΑΛΟ πρέπει να είναι ένα οργανωµένο πρόγραµµα παρατήρησης για το πώς ο µαθητής/τρια που έχει προβλήµατα όρασης χρησιµοποιεί την υπολειπόµενη όραση του/της. Βάσει αυτών των παρατηρήσεων θα σχεδιαστεί το εξατοµικευµένο εκπαιδευτικό πρόγραµµα του παιδιού που θα έχει απόλυτη συνάφεια µε το Αναλυτικό Πρόγραµµα συνδέοντας έτσι το µαθητή/τρια ενεργά µε τη ζωή και τις δραστηριότητες της τάξης (Hussey, 1997). Το τελευταίο συµφωνεί και µε την πολιτική της ένταξης, αφού η ΑΛΟ αναδεικνύει τη µοναδικότητα στον τρόπο χρήσης της υπολειπόµενης όρασης από κάθε µαθητή/τρια µε αποτέλεσµα να διαφοροποιείται έτσι το αναλυτικό πρόγραµµα ώστε οι εκπαιδευτικοί στόχοι να είναι κοινοί για όλα τα παιδιά (Hatlen, 2000). Συστήµατα αξιολόγησης της λειτουργικής όρασης Στην προηγούµενη παράγραφο έγινε µια ολιστική προσέγγιση της έννοιας της ΑΛΟ. Στη συνέχεια θα περιγραφούν οι συνιστώσες στις οποίες αναλύεται. Τρεις περιοχές εντοπίζονται κατά την ανάλυση της ΑΛΟ: Α. Το δυναµικό σύστηµα: Παιδί, Β. Το

3 δυναµικό σύστηµα: Περιβάλλον και Γ. Το αλληλεπιδραστικό σύστηµα: Παιδί Περιβάλλον. Οι αξιολογήσεις της λειτουργικής όρασης δεν είναι διαδικασίες που γίνονται µε κάποια συγκεκριµένη συχνότητα. Ουσιαστικά είναι µια συνεχής διαδικασία που στοχεύει στη σωστή καλλιέργεια οπτικών δεξιοτήτων όπως παρακολούθηση, εστίαση, προσαρµογή και σύγκλιση (Stone, 1997) µέσω έγκαιρων προγραµµάτων παρέµβασης. Στη συνέχεια ακολουθεί µια ανάλυση των παραπάνω συστηµάτων στις παραµέτρους τους µε παραδείγµατα συγκεκριµένων τεχνικών και πρακτικών αξιολόγησης. Α. Το δυναµικό σύστηµα: Παιδί Εδώ ο δάσκαλος συλλέγει δεδοµένα που σχετίζονται άµεσα µε τις οπτικές ανάγκες και δυνατότητες του παιδιού. Α1. Το υπόβαθρο του παιδιού Ο δάσκαλος του παιδιού της προσχολικής ή της πρώτης σχολικής ηλικίας αρχικά ενδιαφέρεται να συλλέξει υπάρχουσες πληροφορίες από προηγούµενες αξιολογήσεις, οφθαλµολογικές και κλινικές αναφορές, αξιολογήσεις που ενδεχοµένως να έχουν γίνει από εκπαιδευτικούς κινητικότητας και προσανατολισµού και πληροφορίες από τους γονείς που αφορούν στην αναπτυξιακή και εκπαιδευτική «ιστορία» του παιδιού (Koenig et al, 2000). Α2. Συλλογή πληροφοριών για τη χρήση και τον τρόπο χρήσης της υπολειπόµενης όρασης Α2. 1 Εικόνα και συµπεριφορά των µατιών Αυτή η διαδικασία αφορά την ad hoc λειτουργία και συµπεριφορά των µατιών του παιδιού µέσα και έξω από την τάξη. Αναλυτικότερα, ο δάσκαλος µπορεί να παρατηρήσει ότι το παιδί τρίβει συνεχώς τα µάτια του ή ότι δακρύζουν τα µάτια του ή ότι δε µπορεί να εστιάσει εύκολα εκεί που διαβάζει ή εκεί που γίνεται µια δραστηριότητα ή να παρατηρήσει ο δάσκαλος µια ασυνήθιστη κίνηση (αντανακλαστική) του ενός ή και των δύο µατιών. Στις πιο πάνω περιπτώσεις είναι καλό ο δάσκαλος να δοκιµάζει αν η συµπεριφορά αυτή των µατιών του παιδιού είναι η ίδια και σε άλλα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, όπως χώρος παιχνιδιού, γυµναστήριο, προαύλιος χώρος συγκρίνοντας τις παρατηρήσεις του µε τις αντίστοιχες ιατρικές ή κλινικές παρατηρήσεις (Hritcko, 1983; Jose, 1983; Mason, 1995, 1997). Α2. 2 Κοντινή όραση

4 Η κοντινή όραση αφορά εργασίες όπως διάβασµα από το τετράδιο και γράψιµο. Ο έλεγχος της οξύτητας της κοντινής όρασης συνήθως γίνεται µε γράµµατα διαφορετικών µεγεθών. Σε κάθε γράµµα δίνεται ένας συγκεκριµένος αριθµός. Ο µεγαλύτερος αριθµός εκφράζει και το µεγαλύτερο µέγεθος του γράµµατος (Mason, 1995). Εκφράζει συνήθως την ικανότητα της ευκρινούς ανάγνωσης γραµµάτων και συµβόλων σε µια κανονική απόσταση διαβάσµατος περίπου 14 ίντσες από τα µάτια (Scholl, 1986). εν υπάρχουν συστήµατα ακριβείας για τη µέτρηση της κοντινής όρασης διότι η µέτρηση εξαρτάται κάθε φορά από το φωτισµό, τη σχετική θέση των αντικειµένων µεταξύ τους καθώς και από το µέγεθος των αντικειµένων. Πάντως ο δάσκαλος µπορεί να αξιολογήσει µε ποικίλους τρόπους τη χρήση της κοντινής όρασης του παιδιού. Για παράδειγµα, η χρήση καρτών που έχουν γράµµατα, αριθµούς και εικόνες. Αν το παιδί είναι προσχολικής ηλικίας τότε µπορεί ο δάσκαλος να χρησιµοποιήσει κάρτες µε εικόνες διαφόρων µεγεθών, ή να δοκιµάσει µέσα στα πλαίσια ενός παιχνιδιού µια ποικιλία υλικών µε εναλλαγές ή κοντράστ χρωµάτων. Ο δάσκαλος µπορεί επίσης να παρατηρήσει το παιδί και σε άλλες ασχολίες του, για παράδειγµα πώς τρωει το φαγητό του, πώς τακτοποιεί τα πράγµατά του, πώς παίζει κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι, ασχολίες που απαιτούν από το παιδί να βλέπει αρκετά καλά και προσεκτικά σε κοντινή απόσταση (Koenig, et al, 2000). Το σύνολο των παρατηρήσεων που αφορά ζητήµατα όπως πόσο µακριά κρατά το παιδί τα αντικείµενα από το σώµα του, µε ποια γωνία γίνονται αυτά ορατά, είναι χρήσιµα για τη χαρτογράφηση οδηγιών και δραστηριοτήτων για τη µεγιστοποίηση της χρήσης της λειτουργικής όρασης του παιδιού. Α2. 3 Μακρινή όραση Η οπτική οξύτητα που αφορά µακρινές αποστάσεις είναι η ικανότητα της ευκρινούς αντίληψης αντικειµένων σε απόσταση περίπου 20 πόδια (Scholl, 1986). Ο πιο συνηθισµένος τρόπος µέτρησης είναι ο πίνακας εξέτασης του Snellen που αποτελείται από γράµµατα, αριθµούς ή εικόνες τοποθετηµένα σε σειρές (Mason, 1995). Η αξιολόγηση της λειτουργικής µακρινής όρασης πρέπει να γίνεται µέσα στα πλαίσια των ενδιαφερόντων του παιδιού µέσα και έξω από την τάξη όπως για παράδειγµα, να διακρίνει διάφορες ζωγραφιές στο διάδροµο ή µέσα στην τάξη (όπου και ο φωτισµός θα µεταβάλλεται), να ξεχωρίζει ποιοι πλησιάζουν και ποιοι αποµακρύνονται από αυτό, να περιγράφει περιγράµµατα συνηθισµένων αντικειµένων που θα του παρουσιάζονται σε κάποια απόσταση περίπου 3 µέτρων (Panda test) αντιστοιχίζοντας τα σε κάρτες που θα του

5 δίνονται. Για παιδιά που δεν έτοιµα να χρησιµοποιήσουν γράµµατα και αριθµούς µπορεί ο δάσκαλος να χρησιµοποιεί ως εργαλεία αξιολόγησης µακρινής όρασης και ικανότητας σάρωσης του µατιού µινιατούρες αντικειµένων, παιχνίδια (Stycar test) ή το τεστ της κυλιόµενης µπάλας (Mason, 1997; Tobin, 1994). Τέλος θα ήταν πολύ βοηθητικό για τη σύνταξη της αξιολόγησης της µακρινής όρασης, να χωρίσει ο δάσκαλος το οπτικό πεδίου του παιδιού σε τέσσερα τεταρτηµόρια (απάνω αριστερά, κάτω αριστερά, απάνω δεξιά και κάτω δεξιά) κρατώντας σηµειώσεις για τον τρόπο που το παιδί παρατηρεί διάφορα αντικείµενα ή πρόσωπα εντός και εκτός τάξης µέσα στο συντεταγµένο, όπως ορίστηκε πεδίο (Koenig, et al, 2000). Α2. 4 Χρωµατική όραση Πρόκειται για την ικανότητα της ευκρινούς αντίληψης των χρωµάτων και των αποχρώσεών τους. Υπάρχουν ειδικά τεστ που θα µπορούσε να χρησιµοποιήσει ο δάσκαλος προκειµένου να συντάξει µια ολοκληρωµένη έκθεση για την αντίληψη των χρωµάτων, πχ το Ishihara test. Σε αυτό το τεστ παρουσιάζονται στο παιδί διάφορα σύµβολα τα οποία είναι εγγεγραµµένα σε πλαίσια διαφορετικών χρωµατικών αποχρώσεων και καλείται να τα αναγνωρίσει ή ζητείται από το παιδί να ακολουθήσει την πορεία µιας ανάγλυφης γραµµής που «ταξιδεύει σε ένα κόσµο χρωµάτων». Για παιδιά προσχολικής υπάρχει το Color Vision Testing Made Easy, που είναι µια απλουστευµένη έκδοση του Ishihara test (Mason, 1997; Tobin, 1994). Ο δάσκαλος µπορεί να υλοποιήσει φυσικά και πολλά άτυπα τεστ µέσα στο πλαίσιο παιχνιδιών και δραστηριοτήτων. Όπως για παράδειγµα, να φτιάξει ένα σύνολο καρτών µε το ίδιο χρώµα αλλά σε διαφορετικές αποχρώσεις και να ζητήσει από το µαθητή/τρια να τα τοποθετήσει σε µια αύξουσα ή φθίνουσα σειρά φωτεινότητας ή να µοιράσει ξυλοµπογιές στα παιδιά και να ζητήσει πάλι µια ταξινόµηση σύµφωνα µε την εικόνα του ουράνιου τόξου κλπ. Είναι πολύ χρήσιµο ο δάσκαλος να κρατά σηµειώσεις από τις παρατηρήσεις που κάνει σχετικά µε τη χρωµατική αντίληψη του παιδιού (προτιµήσεις σε συγκεκριµένα χρώµατα, χρόνος που µεσολαβεί µέχρι την αναγνώριση των χρωµάτων, αδυναµία αναγνώρισης κάποιων χρωµάτων και ευκολία σε κάποια άλλα) καθόλη τη διάρκεια της ηµέρας ρωτώντας παράλληλα και τους γονείς. Α2. 5 Όραση Πεδίου Αυτή η ιδιότητα της όρασης αναφέρεται στην ικανότητα εποπτείας του άµεσου πεδίου όταν το κεφάλι έχει κατεύθυνση ίσια και µπροστά. Είναι θα λέγαµε το «βεληνεκές της

6 όρασης». Το πεδίο αυτό υποδιαιρείται στο κεντρικό (άµεσο), στο µεσαίο-περιφερειακό και στο µακρυ-περιφερειακό πεδίο (Koenig et al, 2000). Φυσικά και εδώ υπάρχουν τυπικές µέθοδοι µέτρησης της όρασης του πεδίου, αλλά ο δάσκαλος µπορεί να κάνει άτυπες µετρήσεις όπως για παράδειγµα να ζητήσει από το παιδί να κοιτάξει και να ονοµατίσει µια σειρά αντικειµένων που θα καλύπτουν αρκετά το συντεταγµένο χώρο του πεδίου του. Αν σε αυτή τη δραστηριότητα παρατηρήσει ο δάσκαλος ότι το παιδί για να αντιληφθεί αντικείµενα που βρίσκονται στο πεδίο του στρέφει συνεχώς το κεφάλι του και όχι τα µάτια του, τότε αυτό µπορεί να σηµαίνει ότι κάποιες περιοχές του οπτικού πεδίου του παιδιού δεν είναι ενεργές (πχ σκότωµα, tunnel vision κλπ). Α3. Ζητήµατα φωτισµού Σε µια ολοκληρωµένη αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης του παιδιού δεν απουσιάζει η διερεύνηση του βαθµού της ποσοτικής και ποιοτικής αντιληπτικότητας του φωτός. Πιο συγκεκριµένα είναι πολύ σηµαντικό για τη σωστή εκπαίδευση του παιδιού να εντοπιστούν οι ευαισθησίες του στο έντονο ή στο αδύναµο φως, στις εναλλαγές του φωτισµού, στο αδύνατο ή ισχυρό κοντράστ (Carter, 1983; Mason, 1997). Μαθητές για παράδειγµα που έχουν κάποια µορφής αµφιβληστροειδοπάθειας χρειάζονται γενικά πλούσιο φωτισµό, ενώ κάποιοι άλλοι µε καταρράκτη ή φωτοφοβία θέλουν µεσαίο ή και λίγο φωτισµό. Επειδή κάθε µια περίπτωση λειτουργεί διαφορετικά κάτω από διαφορετικές ποιότητες και ποσότητες φωτισµού, χρειάζεται ο δάσκαλος να συλλέξει πληροφορίες για αυτές τις συνθήκες που δεν κουράζουν το µαθητή και του αποδίδουν το µέγιστο λειτουργικό οπτικό αποτέλεσµα κατά τη διάρκεια της συµµετοχής του στα σχολικά δρώµενα. Τέλος είναι πολύ χρήσιµες οι πληροφορίες που αφορούν στις ενοχλήσεις του παιδιού (φως που έρχεται κατευθείαν από τον ήλιο ή φως που προέρχεται από τις αντανακλάσεις από το θρανίο), όπως και εκείνες που αφορούν στις προτιµήσεις του παιδιού όπως να εργάζεται καλύτερα όταν έχει το δικό του ατοµικό φωτισµό καθορίζοντας έτσι τη γωνία πρόσπτωσης του φωτός στην επιφάνεια εργασίας του ή να χρησιµοποιεί γυαλιά µε αποχρώσεις, µεγεθυντικούς φακούς κ.α. (Mason, 1995). Β. Το δυναµικό σύστηµα: Περιβάλλον Το περιβάλλον αποτελεί µια σηµαντική συνιστώσα στη σύνθεση µιας ολοκληρωµένης ΑΛΟ διότι υπάρχουν µέσα σε αυτό δυναµικές όπου µπορούν και δρουν επηρεάζοντας σηµαντικά τη χρήση της λειτουργικής όρασης ενός παιδιού. Ο δάσκαλος καλείται εδώ να µελετήσει τις ιδιότητες του χώρου και τις σχεσιακές καταστάσεις που υπάρχουν και

7 λειτουργούν µεταξύ του παιδιού και των χώρων στους οποίους κινείται (Arter, 1999; Koenig et al, 2000). Η τοπολογία του χώρου µπορεί να περιγραφεί από το δάσκαλο µε προσωπικές σηµειώσεις εστιάζοντας για παράδειγµα στην απόσταση του παιδιού από ανοιχτά παράθυρα, από την πόρτα της τάξης ή από το συνηθισµένο τόπο που γίνεται η οπτική παρουσίαση του µαθήµατος (Chapman, 1988; Best, 1992). Επίσης είναι σηµαντικό να διερευνηθεί η ευκολία ή δυσκολία προσβασιµότητας του παιδιού σε βοηθήµατα µεγέθυνσης (µεγεθυντικοί φακοί, κλειστό κύκλωµα τηλεόρασης) ή σε ακουστικά βοηθήµατα (µαγνητόφωνα, υπολογιστής µε πρόγραµµα συνθετικής οµιλίας). Η διάταξη του χώρου και η αρχιτεκτονική του µπορεί να αποτελούν για το παιδί σηµεία αναφοράς ή σηµεία ασυνέχειας για τη λειτουργική του όραση. Ο δάσκαλος µπορεί να διατυπώσει σχετικά ερωτήµατα όπως, ποια έπιπλα ενδεχοµένως εµποδίζουν ή διευκολύνουν τη µετακίνηση και τον προσανατολισµό του παιδιού; Τι πληροφορίες λαµβάνει το παιδί από τους τοίχους της τάξης και από τους διαδρόµους του σχολείου; Κατά πόσο το πάτωµα ή το ταβάνι βοηθούν το παιδί στην εστίαση και χρήση της λειτουργικής του όρασης; Επίσης είναι χρήσιµο να καταγράψει ο δάσκαλος τη συµπεριφορά του παιδιού µέσα στους χώρους που γνωρίζει µε τις εναλλαγές των καιρικών συνθηκών (Koenig et al, 2000). Γ. Το αλληλεπιδραστικό σύστηµα: Παιδί Περιβάλλον. Μέχρι τώρα αναλύθηκαν συστήµατα που εµπλέκονται στην αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης του παιδιού µε προβλήµατα όρασης. Αυτά ήταν τόσο σε επίπεδο ατοµικών αναγκών (παιδί) όσο και σε επίπεδο περιβάλλοντος. Όµως εκείνο που θα πρέπει να τονιστεί είναι πως σε µια αξιολόγηση πρέπει να ληφθούν υπόψη και όλες οι αµφίδροµες αλληλεπιδράσεις που λαµβάνουν χώρα µεταξύ του παιδιού και των περιβαλλόντων του (Scholl, 1986). Μια αλλαγή στο περιβάλλον του παιδιού µπορεί να σηµαίνει αύξηση ή µείωση της λειτουργικής χρήσης της όρασής του. Κατά τον Vygotsky (1978) η αλληλεπίδραση του ατόµου µε το περιβάλλον καθορίζει σε µεγάλο βαθµό τη γνωστική και κοινωνικο-συναισθηµατική του ανάπτυξή. Η σύνθεση των παρατηρήσεων τόσο σε ατοµικό επίπεδο όσο και σε αλληλεπιδραστικό µε το περιβάλλον οδήγησε στην ολιστική προσέγγιση (Barraga, 1983) όπου σύµφωνα µε αυτή η λειτουργικότητα και αποδοτικότητα του παιδιού εξαρτώνται από φυσιολογικούς, ψυχολογικούς, διανοητικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που είναι και µοναδικοί για κάθε παιδί. Παιδί και κοινωνική σχολική δοµή µαζί µε το οικογενειακό περιβάλλον, αποτελούν ένα δυναµικό αλληλεπιδραστικό σύστηµα, το οικοσύστηµα (Corker, 1998). Έτσι λοιπόν το τελευταίο

8 σύστηµα όπου εντάσσεται στα πεδία της ΑΛΟ υπογραµµίζει το σπουδαιότατο ρόλο της «σχέσης» εκλαµβάνοντάς τη ως κινητήριος δύναµη για αλληλεπίδραση και διαµόρφωση συµπεριφοράς και γνώσης (Κοσµόπουλος, 1995). Πρακτικά θα µπορούσε ο δάσκαλος να απευθύνει ερωτήµατα σε διαφορετικά πρόσωπα (γονείς, εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές) και να συγκρίνει τις απαντήσεις συνθέτοντας ένα πιο ολοκληρωµένο προφίλ των σχεσιακών καταστάσεων που είναι «σηµαίνουσες» για το παιδί. Μια πλούσια πηγή δεδοµένων αποτελεί η χαρτογράφηση των αλληλεπιδράσεων που λαµβάνουν χώρα µέσα στην τάξη ή και στο οικογενειακό περιβάλλον του παιδιού (ζητήµατα αποδοχής, απόρριψης, ενίσχυσης, ενσυναίσθησης κλπ). Συµπεράσµατα Η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης του παιδιού είναι µια πολυδιάστατη και συνθετική διαδικασία (Bishop, 2000). Αποτελεί σύνθεση των παρατηρήσεων των δασκάλων επί των συστηµάτων: παιδί, περιβάλλον και σχεσιακή κατάσταση µεταξύ παιδιού περιβάλλοντος. Θα πρέπει η έκθεση της ΑΛΟ να περιλαµβάνει ικανοποιητικές εξηγήσεις για το ρόλο που παίζουν οι συνθήκες του περιβάλλοντος πάνω στο παιδί όσον αφορά στην ενίσχυση ή καταστολή της λειτουργικής του όρασης, για το είδος του µαθησιακού περιβάλλοντος και αλλαγές που µπορεί να χρειάζονται από την τελευταία αξιολόγηση που έγινε. Η έκθεση αξιολόγησης της λειτουργικής όρασης του παιδιού θα πρέπει να παρέχει απλές και κατανοητές προτάσεις που θα µπορούν εύκολα να εφαρµοστούν στην πράξη από παιδαγωγούς και γονείς αναπτύσσοντας έτσι στο παιδί και µεταγνωστικές ικανότητες. Μια ολοκληρωµένη έκθεση ΑΛΟ εµπεριέχει προτάσεις για προσαρµογές εκπαιδευτικού υλικού, διδασκαλία αντισταθµιστικων στρατηγικών και τροποποιήσεις εργασιακού χώρου όπως για παράδειγµα παιδιά µε σοβαρά προβλήµατα όρασης δουλεύουν καλύτερα όταν έχουν το δικό τους ατοµικό φωτισµό και το βιβλίο τους βρίσκεται πάνω σε ένα αναλόγιο. Άλλα παιδιά µε φωτοφοβία µπορούν να ωφεληθούν από την υπολειπόµενη όραση τους µε τη χρήση γυαλιών µε αποχρώσεις ή άλλα παιδιά µε νυσταγµό όταν διδαχθούν να γέρνουν το κεφάλι τους προς µια κατεύθυνση µπορούν να επωφεληθούν από τις πληροφορίες που λαµβάνουν οπτικά από το περιβάλλον τους (Erin & Paul, 1996). Η αξιολόγηση της λειτουργικής όρασης του παιδιού αποτελεί µια συνεχόµενη και δυναµική διαδικασία. Τα αποτελέσµατα µιας τέτοιας αξιολόγησης αναδεικνύουν τους παράγοντες εκείνους που διευκολύνουν ή δυσκολεύουν το παιδί στη µέγιστη χρήση της

9 υπολειπόµενης όρασης του και προτείνουν µέτρα που προοδευτικά θα οδηγήσουν το παιδί στην αυτονοµία και ένταξή του στο άµεσο περιβάλλον του και στην κοινωνία γενικότερα. Αναφορές Arter, C. (1999). Environmental Issues. In C. Arter, H. L. Mason, S. McCall, M. McLinden & J. Stone. Children with Visual Impairment in Mainstream Settings. London: David Fulton Publishers. Barraga, N. C. (1983) Visual Handicaps and Learning. Austin, Texas: Exceptional Resources. Best, A. B. (1992) Teaching Children with Visual Impairments. Milton Keynes: Open University Press. Bishop, V. E. (2000) Early Childhood. In Koenig, A. J. & Holbrook, M. C. (Ed). Foundations of Education. Vol. II. Instructional Strategies for Teaching Children and Youths with Visual Impairments. AFB Press. Carter, K. (1983). Comprehensive Preliminary Assessments of Low Vision. In J. Rose (ed). Understanding Low Vision. AFB Press. Chapman, E. K. & Stone, J. M. (1988) The Visually Handicapped Child in your Classroom. London: Cassell. Corker, M. (1998) Disability discourse in a post-modern world. In T. Shakespeare (ed). The Disability Reader: Social Sciences Perspectives. London: Cassell. Erin, J. N. & Paul, B. (1996). Functional Vision Assesment and Instruction of children and Youths in academic programs. In A. L. Corn & A. J. Koenig (eds). Foundations of Low Vision: Clinical and Functional Perspectives. New York: AFB Press. Hatlen, P. (2000). The Core Curriculum for the Blind and Visually Impaired Students, Including those with additional disabilities. In Koenig, A. J. & Holbrook, M. C. (Ed). Foundations of Education. Vol. II. Instructional Strategies for Teaching Children and Youths with Visual Impairments. AFB Press. Hritcko, T. (1983). Assessment with Children with Low Vision. In J. Rose (ed). Understanding Low Vision. AFB Press. Hussey, D. (1997). Curriculum issues. In Mason, H & McCall, S. (eds), Visual Impairment: Access to Education for Children and Young People. David Fulton Publishers: London. Jose, R. T. (1983). Minimum Assessment Sequence: The Optometrist s Viewpoint. In J. Rose (ed). Understanding Low Vision. AFB Press.

10 Koenig, A. J., Holbrook, M. C., Corn, A. L., Depriest, L. D., Erin, J. N., Presley, I. (2000). Specialized Assessments for Students with Visual Impairments. In Koenig, A. J. & Holbrook, M. C. (Ed). Foundations of Education. Vol. II. Instructional Strategies for Teaching Children and Youths with Visual Impairments. AFB Press. Κοσµόπουλος, A.B. (1995). Σχεσιοδυναµική Παιδαγωγική του Προσώπου. Αθήνα: Γρηγόρης. Mason, L. H (1995). Spotlight on Special Educational Needs: Visual Impairment. Tamworth. NASEN. Mason, L. H. (1997). Assessment of Vision. In Mason, H & McCall, S. (eds), Visual Impairment: Access to Education for Children and Young People. David Fulton Publishers: London. Scholl, G.T. (1986). Growth and Development. In G. T. Scholl (ed) Foundations of Education for Blind and Visually Handicapped Children and Youth: Theory and Practice. AFB Press. Stone, J. (1997). Mobility and independence skills. In: H. Mason & S. McCall, Visual impairment: Access to education for children and young people. Fulton Publishers. Tobin, M. (1994). Assessing Visually Handicapped People. An Introduction to Test Procedures. London: David Fulton Publishers. Vygotsky, L. S. (1978). Mind in Society. Cambridge, MA: Harvard University Press.

11

ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ Βασίλης Αργυρόπουλος vassargi@uth.gr

ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ Βασίλης Αργυρόπουλος vassargi@uth.gr ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΥΡΩΑΠΟΤΗΝΟΡΑΣΗ Βασίλης Αργυρόπουλος vassargi@uth.gr Γιατί ένα παιδί µε απώλεια όρασης µπορείναµηφοράγυαλιά ΤαγυαλιάδεβοηθούνΠΑΝΤΑστηδιόρθωση ή βελτίωση της όρασης Αν το πρόβληµα

Διαβάστε περισσότερα

Εκµάθηση προµαθηµατικών εννοιών για ΑµεΑ στο φάσµα του Αυτισµού µε το λογισµικό LT125-ThinkingMind

Εκµάθηση προµαθηµατικών εννοιών για ΑµεΑ στο φάσµα του Αυτισµού µε το λογισµικό LT125-ThinkingMind Εκµάθηση προµαθηµατικών εννοιών για ΑµεΑ στο φάσµα του Αυτισµού µε το λογισµικό LT125-ThinkingMind Λαδιάς Αναστάσιος, Σχολικός Σύµβουλος Πληροφορικής Β Αθήνας Μπέλλου Ιωάννα, Σχολικός Σύµβουλος Πληροφορικής

Διαβάστε περισσότερα

Eισαγωγή στην ελληνική έκδοση

Eισαγωγή στην ελληνική έκδοση Eισαγωγή στην ελληνική έκδοση Tο Παιδιά και νέοι με προβλήματα όρασης: η πρόσβαση στην εκπαίδευση αποτελεί απόδοση του πρωτότυπου τίτλου: Visual Impairment, Access to Education for Children and Young People,

Διαβάστε περισσότερα

µάθησης (learning processes).

µάθησης (learning processes). Μαθησιακό Περιβάλλον και Στρατηγικές ιδασκαλίας στην Εκπαίδευση Τυφλών Παιδιών Βασίλειος Αργυρόπουλος Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, Παιδαγωγικό Τµήµα Ειδικής Αγωγής vassargi@uth.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας για τυφλούς μαθητές

Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας για τυφλούς μαθητές Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας για τυφλούς μαθητές Τα περιεχόμενα του Οδηγού Τύφλωση και Εκπαίδευση Διαφοροποίηση της Διδασκαλίας: Γενικές Αρχές και Προσεγγίσεις Η Διαφοροποίηση της Διδασκαλίας στην περίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ» Συντάκτης: Βάρδα Αλεξάνδρα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ» Συντάκτης: Βάρδα Αλεξάνδρα ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ» Συντάκτης: Βάρδα Αλεξάνδρα ΕΡΩΤΗΜΑ 1 ο : Σύμφωνα με το Δ.Ε.Π.Π.Σ., ο παιδαγωγικός ρόλος ανανεώνεται, αναθεωρείται, αναβαθμίζεται, προκειμένου να ανταποκριθεί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Ειδική Φυσική Αγωγή. Ενότητα 3η: Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Ε.Π.)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Ειδική Φυσική Αγωγή. Ενότητα 3η: Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Ε.Π.) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδική Φυσική Αγωγή Ενότητα 3η: Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Ε.Π.) Κοκαρίδας Δημήτρης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος

Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Tα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν προβλήματα στις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που περιλαμβάνονται

Διαβάστε περισσότερα

Οπτικές Δεξιότητες για το σχολείο

Οπτικές Δεξιότητες για το σχολείο Κυριακή 14 Μαΐου 2017 Οπτικές Δεξιότητες για το σχολείο 9 η Επιστημονική Ημερίδα ΕΑΟ Μαρία Ταρασούδη Προβλήματα όρασης που σχετίζονται με τη μάθηση (learning related visual problems)

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι του µαθήµατος Βασικοί στόχοι του µαθήµατος είναι ο φοιτητής:

Στόχοι του µαθήµατος Βασικοί στόχοι του µαθήµατος είναι ο φοιτητής: Κωδικός Μαθήµατος Τίτλος Μαθήµατος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUC-627DL Αισθητηριακές ιαταραχές: 9 Κώφωση-απώλεια ακοής, τύφλωση-απώλεια όρασης Τµήµα Εξάµηνο Προαπαιτούµενα Παιδαγωγικών Σπουδών Μορφές Ειδικών

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι της χαράς

Το παιχνίδι της χαράς Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Κατερίνα Πουλέα Παιδαγωγός Το παιχνίδι της χαράς Το παιχνίδι της χαράς Αετιδέων 15 & Βουτσινά Χολαργός 6944 773597 Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Το Παιδαγωγικό Κέντρο Προσχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Ειδική Αγωγή αναπόσπαστο τµήµα ολόκληρης της Εκπαίδευσης. µάθηση Απορρίπτοντας στερεότυπες αντιλήψεις και κατηγοριοποιήσεις

Ειδική Αγωγή αναπόσπαστο τµήµα ολόκληρης της Εκπαίδευσης. µάθηση Απορρίπτοντας στερεότυπες αντιλήψεις και κατηγοριοποιήσεις Σύγχρονες αντιλήψεις στο χώρο της παιδαγωγικής Επιστήµης θεωρούν την Ειδική Αγωγή αναπόσπαστο τµήµα ολόκληρης της Εκπαίδευσης Σε µια κοινωνία ίσων ευκαιριών όλοι έχουν δικαίωµα στην εκπαίδευση και τη µάθηση

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 8 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 8 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Γεωργική Εκπαίδευση Θεματική ενότητα 8 1/2 Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι φοιτητές/τριες πρέπει να είναι ικανοί/ες: α) να αναφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ BRAILLE: ΜΙΑ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΥΦΛΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ BRAILLE: ΜΙΑ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΥΦΛΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Υποστηρικτική Τεχνολογία και τυφλοί µαθητές ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ BRAILLE: ΜΙΑ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΜΕ ΤΥΦΛΟΥΣ ΚΑΙ Βασίλειος Αργυρόπουλος, vassargi@uth.gr Παιδαγωγικό Τµήµα Ειδικής Αγωγής, Παν/µιο Θεσσαλίας,

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 8 2/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 8 2/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Γεωργική Εκπαίδευση Θεματική ενότητα 8 2/2 Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι φοιτητές/τριες πρέπει να είναι ικανοί/ες: α) να αναφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α.

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Τι θα Δούμε. Γιατί αλλάζει το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Παιδαγωγικό πλαίσιο του νέου Α.Π.Σ. Αρχές του νέου Α.Π.Σ. Μαθησιακές περιοχές του νέου

Διαβάστε περισσότερα

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου)

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Ομιλία-συζήτηση με βασικό άξονα προσέγγισης το Φάσμα του Αυτισμού και με αφορμή το βιβλίο της Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό» στο

Διαβάστε περισσότερα

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών 4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών Στο προηγούμενο κεφάλαιο (4.1) παρουσιάστηκαν τα βασικά αποτελέσματα της έρευνάς μας σχετικά με την άποψη, στάση και αντίληψη των μαθητών γύρω από θέματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 02/06/2014 Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Μπουχορίκου Ευθυμία ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηµατική. Μοντελοποίηση

Μαθηµατική. Μοντελοποίηση Μαθηµατική Μοντελοποίηση Μοντελοποίηση Απαιτητική οικονοµία και αγορά εργασίας Σύνθετες και περίπλοκες προβληµατικές καταστάσεις Μαθηµατικές και τεχνολογικές δεξιότητες Επίλυση σύνθετων προβληµάτων Μαθηµατικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Εννοιολογική χαρτογράφηση. Τ. Α. Μικρόπουλος

Εννοιολογική χαρτογράφηση. Τ. Α. Μικρόπουλος Εννοιολογική χαρτογράφηση Τ. Α. Μικρόπουλος Οργάνωση γνώσης Η οργάνωση και η αναπαράσταση της γνώσης αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την οικοδόμηση νέας γνώσης. Η οργάνωση των εννοιών που αναφέρονται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (5 Ο ΜΑΘΗΜΑ)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (5 Ο ΜΑΘΗΜΑ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 19-03-2015 (5 Ο ΜΑΘΗΜΑ) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ: μελέτη περίπτωσης Σωτηρία Τζιβινίκου

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους, Λειτουργός Π.Ι. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Επικοινωνιακή διδασκαλία της γλώσσας: η ίδια η γλώσσα συνιστά και ορίζεται ως κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος/η. Υπεύθυνος/η Επικοινωνίας

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος/η. Υπεύθυνος/η Επικοινωνίας Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Σχολική Ψυχολογία Title School Psychology Έναρξη - Λήξη 2 Σεπτεμβρίου 2019 έως 2 Απριλίου 2020 (Μήνας/Έτος) Διάρκεια σε Μήνες 7 μήνες Ώρες 420 Επιμόρφωσης Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Έχουν σα στόχο να αξιολογήσουν με ποιοτικά κυρίως κριτήρια την επίδοση του μαθητή/τριας. Έχουν σα στόχο να «μετρήσουν» την επίδοση του μαθητή/τριας

Έχουν σα στόχο να αξιολογήσουν με ποιοτικά κυρίως κριτήρια την επίδοση του μαθητή/τριας. Έχουν σα στόχο να «μετρήσουν» την επίδοση του μαθητή/τριας ΤΥΠΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Έχουν σα στόχο να «μετρήσουν» την επίδοση του μαθητή/τριας Δίνεται έμφαση κυρίως στις γραπτές δοκιμασίες Το ενδιαφέρον στρέφεται κυρίως στο αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 19-03-2015 (5 Ο ΜΑΘΗΜΑ)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 19-03-2015 (5 Ο ΜΑΘΗΜΑ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 6 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 19-03-2015 (5 Ο ΜΑΘΗΜΑ) Αντιμετώπιση των ΜΔ δια των ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ Σωτηρία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ

ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 1301 «ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ... Η γλωσσική παρέμβαση Είναι η διαδικασία μέσω της

Διαβάστε περισσότερα

*Γράφει ο Φώτης Βελισσαράκος

*Γράφει ο Φώτης Βελισσαράκος *Γράφει ο Φώτης Βελισσαράκος Πότε ένα παιδί βλέπει σωστά; Ποιές είναι οι δεξιότητες εκείνες που καθορίζουν την καλή λειτουργία της όρασης του; Πώς μπορεί μια δυσλειτουργία της όρασης να επηρεάσει την απόδοση

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου

Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο Μαρία Παπαδοπούλου ΠΩΣ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ; ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Η διδακτέα ύλη αντιμετωπίζεται με «ακαδημαϊκό» τρόπο. Θεωρητική προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Έκθεση Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Ταυτότητα του σχολείου Καταγράφονται στοιχεία της ταυτότητας της Σχολικής Μονάδας. Α. Διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Ενότητα #5: ΕΤΟΙΜΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Διδάσκων: Γουργιώτου Ευθυμία ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας..

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας.. 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α 1. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Φύση και έννοια της αναπηρίας Η συνειδητοποίηση της αναπηρίας.. Η στάση της οικογένειας απέναντι στο παιδί με αναπηρία Στάσεις της

Διαβάστε περισσότερα

EDU.20 Μια διαδικτυακή πλατφόρμα, ένα περιβάλλον αυτόνομης και διαφοροποιημένης διδασκαλίας και μάθησης στα Αγγλικά στη Δημοτική εκπαίδευση

EDU.20 Μια διαδικτυακή πλατφόρμα, ένα περιβάλλον αυτόνομης και διαφοροποιημένης διδασκαλίας και μάθησης στα Αγγλικά στη Δημοτική εκπαίδευση EDU.20 Μια διαδικτυακή πλατφόρμα, ένα περιβάλλον αυτόνομης και διαφοροποιημένης διδασκαλίας και μάθησης στα Αγγλικά στη Δημοτική εκπαίδευση Ημερίδα για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, Λεμεσός 23/2/13

Διαβάστε περισσότερα

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000)

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Πρόκειται για την έρευνα που διεξάγουν οι επιστήμονες. Είναι μια πολύπλοκη δραστηριότητα που απαιτεί ειδικό ακριβό

Διαβάστε περισσότερα

το σύστηµα ελέγχει διαρκώς το µαθητή,

το σύστηµα ελέγχει διαρκώς το µαθητή, Α/Α Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Ένας νηπιαγωγός, προκειµένου να διδάξει σε παιδιά προσχολικής ηλικίας το λεξιλόγιο των φρούτων Σωστό και λαχανικών που συνδέονται µε τις διατροφικές συνήθειες µας, δε ζητάει

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 3: Δυο προσεγγίσεις που επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 3: Δυο προσεγγίσεις που επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 3: Δυο προσεγγίσεις που επηρεάζουν την εκπαιδευτική διαδικασία Νέο Πρόγραμμα iuσπcdcddccscsdcscsουδών Νηπιαγωγείου Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

των αποτελεσμάτων της έρευναςσυμπεράσματα-επαναληψιμότητα

των αποτελεσμάτων της έρευναςσυμπεράσματα-επαναληψιμότητα ΣΥΓΓΡΑΦΗ: Παρουσίαση Αποτελεσμάτωνσυζήτηση των αποτελεσμάτων της έρευναςσυμπεράσματα-επαναληψιμότητα έρευνας Καμπάς Αντώνης Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Εξειδίκευσης του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT

ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ. Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΟΠΤΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚO ΣYΣΤΗΜΑ Αθανασιάδης Στάθης φυσικοθεραπευτής NDT ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜOΣ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ «κοιτάζουμε με τα μάτια αλλά βλέπουμε με τον εγκέφαλο» 90% των πληροφοριών που φθάνουν στον εγκέφαλο περνούν μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονική Επετηρίδα, Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Παρουσίαση Βιβλίου

Επιστημονική Επετηρίδα, Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Παρουσίαση Βιβλίου Επιστημονική Επετηρίδα, Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τόμος 9, Αρ.2 (2016) Παρουσίαση Βιβλίου Palaiologou, I (Ed) (2016). The Early Years Foundation Stage: Theory and Practice.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικες πληροφοριες Πέτρος Γαλάνης Δρ. ΕΚΠΑ, Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Δ Αθήνας) Τι είναι η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ); Ο όρος «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος» (ΔΑΦ)

Διαβάστε περισσότερα

Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος

Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να ζει και να μεγαλώνει σ ένα υγιές περιβάλλον, το οποίο θα διασφαλίζει και θα προάγει την σωματική και ψυχική

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια

Διαβάστε περισσότερα

Πώς θα υλοποιήσω ένα πρόγραµµα Αγωγής Υγείας για τη διατροφή. Νικόλαος Ευσταθίου (Μ.ed.) Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας Α /νση Π.Ε.

Πώς θα υλοποιήσω ένα πρόγραµµα Αγωγής Υγείας για τη διατροφή. Νικόλαος Ευσταθίου (Μ.ed.) Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας Α /νση Π.Ε. Πώς θα υλοποιήσω ένα πρόγραµµα Αγωγής Υγείας για τη διατροφή Νικόλαος Ευσταθίου (Μ.ed.) Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας Α /νση Π.Ε. Αθηνών Βήµατα για ένα σχέδιο εργασίας Α φάση: Επιλογή και διερεύνηση του θέµατος

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων

Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Διάλεξη 10η Διαταραχές Αισθητηρίων Κοκαρίδας Δημήτριος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Αισθητηριακές Διαταραχές Διαταραχές κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΣΕΠ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΣΕΠ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΣΕΠ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ Στις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών για την ειδικότητα των νηπιαγωγών των εκπαιδευτικών πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση, ακριβώς λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού και των υψηλών βαθμολογιών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ο καιρός» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης. ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων

Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων. Ταυτότητα της Έρευνας Το Πρόγραμμα της Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων και Νεοεισερχομένων Εκπαιδευτικών προσφέρεται κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΣΕ ΤΑΞΕΙΣ ΜΕ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Η υφιστάμενη κατάσταση καταπίεση από τον κοινωνικό τους περίγυρο απαιτήσεις του σχολικού περιβάλλοντος Όλο και περισσότεροι

Διαβάστε περισσότερα

«Διαμορφωτική αξιολόγηση εκπαιδευτικού: Προκλήσεις και δυνατότητες»

«Διαμορφωτική αξιολόγηση εκπαιδευτικού: Προκλήσεις και δυνατότητες» Εκπαιδευτική διοίκηση και ηγεσία στην Κύπρο και στον διεθνή χώρο 40 χρόνια δράσης του Κυπριακού Ομίλου Εκπαιδευτικής Διοίκησης «Διαμορφωτική αξιολόγηση εκπαιδευτικού: Προκλήσεις και δυνατότητες» Στέλιος

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών MA in Education (Education Sciences) ΑΣΠΑΙΤΕ-Roehampton ΠΜΣ MA in Education (Education Sciences) Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Εκπαίδευση (Επιστήμες της Αγωγής),

Διαβάστε περισσότερα

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη Σχολική Ψυχολογία

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη Σχολική Ψυχολογία Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη Σχολική Ψυχολογία Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος Μεταπτυχιακό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: «ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ, ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚHΣ ΗΛΙΚΙΑΣ»

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Τι είναι η «Εκπαιδευτική Τεχνολογία» (1) Εκπαιδευτική Τεχνολογία είναι «η εφαρμογή τεχνολογικών διαδικασιών και εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT)

ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT) 1 ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT) 1. Επιλογή θέματος. 2. Καταιγισμός ιδεών - διαθεματικές διασυνδέσεις. 3. Έρευνα πηγών - αναδιαμόρφωση ιδεών. 4. Καθοδηγητικά ερωτήματα. 5. Οργάνωση μαθησιακών

Διαβάστε περισσότερα

Οι Δεξιότητες στα Παιχνίδια. Περιγραφή των Σταδίων στη Διδασκαλία των Παιχνιδιών

Οι Δεξιότητες στα Παιχνίδια. Περιγραφή των Σταδίων στη Διδασκαλία των Παιχνιδιών Οι Δεξιότητες στα Παιχνίδια Περιγραφή των Σταδίων στη Διδασκαλία των Παιχνιδιών Σκοποί της παρουσίασης Εξέταση του Μοντέλου των Τεσσάρων Σταδίων, για τη διδασκαλία παιχνιδιών Παρουσίαση των κριτηρίων για

Διαβάστε περισσότερα

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής

Διαβάστε περισσότερα

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Δομή επιμόρφωσης 1 η Μέρα Γνωριμία ομάδας Παρουσίαση θεωρητικού υποβάθρου Προσομοίωση : α) Επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης

Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης Ο Χώρος και οι Γωνιές απασχόλησης Δρ. Κατερίνα Σαραφίδου Σχολ. Σύμβουλος 39 ης Π.Α. Ν. Δράμας Το περιβάλλον θα πρέπει να δρα σαν ένα είδος ενυδρείου, στο οποίο αντανακλούν οι ιδέες, οι ηθικές αρχές και

Διαβάστε περισσότερα

Διαφοροποιημένη διδασκαλία στο νηπιαγωγείο

Διαφοροποιημένη διδασκαλία στο νηπιαγωγείο Διαφοροποιημένη διδασκαλία στο νηπιαγωγείο Βασίλης Οικονομίδης Διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι η διδακτική εκείνη προσέγγιση κατά την οποία ο εκπαιδευτικός λαμβάνοντας υπόψη τη μαθησιακή ετοιμότητα, τα

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 7 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 7 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Γεωργική Εκπαίδευση Θεματική ενότητα 7 1/2 Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι φοιτητές/τριες πρέπει να είναι ικανοί/ες: Α) να ορίζουν τον

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο. Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων.

Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο. Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων. Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων. Απόλυτη τιµή πραγµατικών αριθµών. Συµµεταβολή σηµείων. Θέµα: Στο περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Ακολουθούν περιγραφές των Σεμιναρίων που οργανώνονται:

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Ακολουθούν περιγραφές των Σεμιναρίων που οργανώνονται: ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ «Οικογένεια και Αυτισμός» «Επαγγελματικός Προσανατολισμός» «Μαθησιακές Δυσκολίες: Ανίχνευση, Σχεδιασμός, Παρέμβαση & Αποκατάσταση» «Μαθησιακές Δυσκολίες και Σχολικός Εκφοβισμός» «Εξερευνώντας

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγηση του αναλυτικού προγράµµατος

Η αξιολόγηση του αναλυτικού προγράµµατος ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Η αξιολόγηση του αναλυτικού Νικόλαος ιγγελίδης Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Θέµατα της παρουσίασης Σκοποί και φιλοσοφία

Διαβάστε περισσότερα

710 -Μάθηση - Απόδοση. Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία

710 -Μάθηση - Απόδοση. Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία 710 -Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 5η Ποιοτική αξιολόγηση της Κινητικής Συμπεριφοράς: Προετοιμασία Περιεχόμενο ενοτήτων Ποιοτική αξιολόγηση Ορισμός και στάδια που περιλαμβάνονται Περιεχόμενο: στοιχεία που τη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΘΕΜΑ: Αξιολόγηση και Εκπαίδευση των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες. Προσαρμογές αναλυτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ: Παιδιά με σύνδρομο ΝΤΑΟΥΝ (4ο μέρος)

ΕΡΕΥΝΑ: Παιδιά με σύνδρομο ΝΤΑΟΥΝ (4ο μέρος) ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ "Ι.Κ. ΒΕΛΛΙΔΗΣ" ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1995 Η πρώτη Ελληνική Εφημερίδα στο Internet Ρεπορτάζ ΕΡΕΥΝΑ: Παιδιά με σύνδρομο ΝΤΑΟΥΝ (4ο μέρος) Η αδυναμία τόσο του

Διαβάστε περισσότερα

θέραπειν Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ ,

θέραπειν  Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ , θέραπειν Κέντρο Συµβουλευτικών Υπηρεσιών Ψυχικού Το κέντρο συμβουλευτικών υπηρεσιών θέραπειν αποτελεί ένα σύγχρονο κέντρο ειδικών θεραπειών, πρόληψης, διάγνωσης και αποκατάστασης. Στελεχώνεται από εξειδικευμένους

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισµικού

Θέµατα αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισµικού Θέµατα αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισµικού Όνοµα: Τάσος Αναστάσιος Επώνυµο: Μικρόπουλος Τίτλος: Αναπληρωτής Καθηγητής, Εργαστήριο Εφαρµογών Εικονικής Πραγµατικότητας στην Εκπαίδευση, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Βιβλίου. Δημήτρης Γερμανός Τμήμα Επιστήμων Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Παρουσίαση Βιβλίου. Δημήτρης Γερμανός Τμήμα Επιστήμων Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Επιστημονική Επετηρίδα, Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τόμος 8 (2015) Παρουσίαση Βιβλίου Ρέντζου, Κ., Σακελλαρίου, Μ. (2014). Ο χώρος ως παιδαγωγικό πεδίο σε προσχολικά περιβάλλοντα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ. το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ. @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ! Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ το ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ @ Επιστήμες της αγωγής Διευθυντής Μιχάλης Κασσωτάκης ί>ηγο^η 26 Επιστήμες της Αγωγής 26 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΜΑΛΑΦΑΝΤΗΣ ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Προγράμματος Στήριξης Δημοτικών Σχολείων με μεγάλο αριθμό/ποσοστό παιδιών με αυξημένες πιθανότητες για λειτουργικό αναλφαβητισμό

Αξιολόγηση του Προγράμματος Στήριξης Δημοτικών Σχολείων με μεγάλο αριθμό/ποσοστό παιδιών με αυξημένες πιθανότητες για λειτουργικό αναλφαβητισμό Αξιολόγηση του Προγράμματος Στήριξης Δημοτικών Σχολείων με μεγάλο αριθμό/ποσοστό παιδιών με αυξημένες πιθανότητες για λειτουργικό αναλφαβητισμό 1. Ταυτότητα της έρευνας Κατά τη σχολική χρονιά 2016-2017,

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικά Μεγέθη Μονάδες Μέτρησης

Φυσικά Μεγέθη Μονάδες Μέτρησης ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΦΥΣΙΚΗ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΚΟΡΜΟΥ ΤΑΞΗ: Α Λυκείου Προσανατολισμού 1,3,4. ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση να: ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ

Διαβάστε περισσότερα

«Η αξιολόγηση των μαθητών ως παιδαγωγική πράξη» Εισηγητής: Π. Λ. Θεοδωρόπουλος Σχ. Σύμβουλος ΠΕ03

«Η αξιολόγηση των μαθητών ως παιδαγωγική πράξη» Εισηγητής: Π. Λ. Θεοδωρόπουλος Σχ. Σύμβουλος ΠΕ03 «Η αξιολόγηση των μαθητών ως παιδαγωγική πράξη» Εισηγητής: Π. Λ. Θεοδωρόπουλος Σχ. Σύμβουλος ΠΕ03 Παιδαγωγική πράξη: Ενέργεια που σχετίζεται με τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών (μαθητών). Διαπαιδαγώγηση:

Διαβάστε περισσότερα

Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Τι, Πώς, Γιατί

Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Τι, Πώς, Γιατί Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Τι, Πώς, Γιατί Επιμέλεια: Μαρία Λαζαρίδου Σχολική Σύμβουλος 14 ης Περιφέρειας Π.Ε. Θεσσαλονίκης 3 Μαρτίου 2015-13 ο Δημ. Σχολείο Σταυρούπολης Ενεργός συμμετοχή Καλλιέργεια των

Διαβάστε περισσότερα

21/02/17. Μετρήσεις. Μετρήσεις. Μετρήσεις ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

21/02/17. Μετρήσεις. Μετρήσεις. Μετρήσεις ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 02_ Εισαγωγή στην αξιολόγηση και τις μετρήσεις στην προσχολική ηλικία Μετρήσεις Η μέτρηση είναι η αριθμητική απόδοση ενός χαρακτηριστικού Π.χ. καλός

Διαβάστε περισσότερα

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών Πηγή: Δημάκη, Α. Χαϊτοπούλου, Ι. Παπαπάνου, Ι. Ραβάνης, Κ. Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: μια ποιοτική προσέγγιση αντιλήψεων μελλοντικών νηπιαγωγών. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (επιμ.). (2008).

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ»

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΙΣΗΓΗΣΗ: «Πρακτικές αξιολόγησης κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών» Γιάννης Χριστάκης Σχολικός Σύμβουλος 3ης Περιφέρειας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟ ΟΜΗ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟ ΟΜΗ ΤΙΤΛΟΣ «Ο κύκλος του νερού» ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Το σενάριο µάθησης περιλαµβάνει δραστηριότητες που καλύπτουν όλα τα γνωστικά αντικείµενα που προβλέπονται από το ΕΠΠΣ νηπιαγωγείου. Συγκεκριµένα

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Προσαρμογή δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Προσαρμογή δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Στόχοι της εισήγησης Να παρουσιαστούν οι βασικές

Διαβάστε περισσότερα

Γουλή Ευαγγελία. 1. Εισαγωγή. 2. Παρουσίαση και Σχολιασµός των Εργασιών της Συνεδρίας

Γουλή Ευαγγελία. 1. Εισαγωγή. 2. Παρουσίαση και Σχολιασµός των Εργασιών της Συνεδρίας 1. Εισαγωγή Σχολιασµός των εργασιών της 16 ης παράλληλης συνεδρίας µε θέµα «Σχεδίαση Περιβαλλόντων για ιδασκαλία Προγραµµατισµού» που πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του 4 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «ιδακτική

Διαβάστε περισσότερα

Το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Δρ Δημήτριος Γκότζος

Το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Δρ Δημήτριος Γκότζος Το Αναλυτικό Πρόγραμμα Δρ Δημήτριος Γκότζος Τι είναι το αναλυτικό πρόγραμμα Διαδικασία σύνταξης Αποτέλεσμα διαδικασίας Γραπτή διατύπωση των χαρακτηριστικών μιας διδακτικής πρότασης Στάδια εφαρμογής αναλυτικών

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμικό και παιδαγωγικό πλαίσιο των προγραμμάτων της συνεκπαίδευσης μαθητών/ριών με ΕΕΑ ή και Αναπηρία

Θεσμικό και παιδαγωγικό πλαίσιο των προγραμμάτων της συνεκπαίδευσης μαθητών/ριών με ΕΕΑ ή και Αναπηρία Θεσμικό και παιδαγωγικό πλαίσιο των προγραμμάτων της συνεκπαίδευσης μαθητών/ριών με ΕΕΑ ή και Αναπηρία Κωνσταντίνα Πηλείδου Σχολική Σύμβουλος 10 ης ΕΠ ΕΑΕ Σταυρούπολη 05/09/2017 https://pileidou.wordpress.com/

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ 1 ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Α. ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Το πρόγραμμα ειδίκευσης στη συστημική διάγνωση που προσφέρει το Λόγω Ψυχής Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Αφορά γονείς-παιδιά Εκµάθηση χρήσης του Η/Υ από την προσχολική ηλικία Συµβολή γονέων στην χρήση του Η/Υ από τα παιδιά

Αφορά γονείς-παιδιά Εκµάθηση χρήσης του Η/Υ από την προσχολική ηλικία Συµβολή γονέων στην χρήση του Η/Υ από τα παιδιά Αφορά γονείς-παιδιά Εκµάθηση χρήσης του Η/Υ από την προσχολική ηλικία Συµβολή γονέων στην χρήση του Η/Υ από τα παιδιά Πρόσβαση στην γνώση και στην πληροφορία -Επιστήµονες-πειράµατα -Πηγή ενηµέρωσης-εξελίξεις

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφική Αξιολόγηση

Περιγραφική Αξιολόγηση Περιγραφική Αξιολόγηση Κυρατσώ Τσιόπα Σχ. σύµβουλος ΕΑΕ Λάρισα, 25 Νοεµβρίου 2016 Π.Δ 8/1995 Αξιολόγηση Μαθητών Περιγραφική αξιολόγηση Μέθοδος που δεν χρησιµοποιεί βαθµολογικούς ή εγγράµµατους χαρακτηρισµούς,

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Η λογική και η διδακτική προσέγγιση του βιβλίου

Η λογική και η διδακτική προσέγγιση του βιβλίου Το νέο σχολικό βιβλίο «Μαθηματικά Στ` ημοτικού» Η λογική και η διδακτική προσέγγιση του βιβλίου Πέτρος Κλιάπης Το παραδοσιακό μαθησιακό περιβάλλον των Μαθηματικών «Ισχυρή αντίληψη» για τα μαθηματικά: μια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ TIMSS

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ TIMSS ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ TIMSS Τι είναι η Έρευνα TIMSS; Η Έρευνα Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) του Διεθνούς Οργανισμού για την Αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

Publishers, London. Ευκλείδης Γ Τεύχη:

Publishers, London. Ευκλείδης Γ Τεύχη: Ανάλυση και Συγκριτικές Επισηµάνσεις Σχολικών Βιβλίων του ηµοτικού Σχολείου (Ελλάδας, Κύπρου, Αγγλίας) όσον αφορά στην Έννοια της Πιθανότητας. Συγγραφέας: Ιδιότητα: Καλαβάσης Φραγκίσκος Σκουµπουρδή Χρυσάνθη

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Φ.Ε.Κ. τεύχος Β αρ. φύλλου 303/13-03-2003, Παράρτημα Α, Μάιος 2003 Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Βασικός σκοπός της αξιολόγησης του μαθητή

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Σκοπός τη σημερινής παρουσίασης: αναγνώριση της παρατήρησης ως πολύτιμη

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο ράσης της ETUCE. Σχετικά µε την Πρόληψη και την Αντιµετώπιση της Βίας στα. Σχολεία

Σχέδιο ράσης της ETUCE. Σχετικά µε την Πρόληψη και την Αντιµετώπιση της Βίας στα. Σχολεία Σχέδιο ράσης της ETUCE Σχετικά µε την Πρόληψη και την Αντιµετώπιση της Βίας στα Σχολεία 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα σχολεία, που είναι το εργασιακό περιβάλλον για τους εκπαιδευτικούς και το υπόλοιπο προσωπικό του σχολείου,

Διαβάστε περισσότερα