Η αναπτυξιακή προοπτική της κρουαζιέρας αφετηρίας στην Ελλάδα

Transcript

1 Η αναπτυξιακή προοπτική της κρουαζιέρας αφετηρίας στην Ελλάδα Θάνος Πάλλης, Γιώργος Κ. Βαγγέλας, Κλεοπάτρα Αράπη, Παρασκευή Κλαδάκη, Αιμιλία Παπαχρήστου Οκτώβριος 2017 / Ανανέωση στοιχείων: Οκτώβριος 2018

2 Αντικείμενο της έρευνας Οι προοπτικές, οι προϋποθέσεις, και η διατύπωση των λειτουργικών και θεσμικών προτάσεων που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη της κρουαζιέρας και ειδικότερα λιμένων αφετηρίας κρουαζιέρας (home-ports) στην ελληνική επικράτεια.

3 Στρατηγικό Σχέδιο 1 Πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση των υποδομών, ανωδομών και προσφερόμενων υπηρεσιών σε λιμένες και ειδικότερα σε λιμένες-αφετηρίας. 2 Σύνολο ενεργειών και πολιτικών που διαμορφώνουν το εξωτερικό (προς τους λιμένες) περιβάλλον. 3 Προτεραιότητα στη βελτίωση της ελκυστικότητας των λιμένων Πειραιά, Θεσσαλονίκης και Ηρακλείου και αναγκαίες πρωτοβουλίες ανά λιμάνι.

4 Κρουαζιέρα στην Ελλάδα 39 λιμένες της χώρας φιλοξενούν κρουαζιέρα (42 το 2016) 5,2 εκ. κινήσεις επιβατών κρουαζιέρας, προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων. (4.300 το 2016) 9 κύριοι λιμένες υποδέχονται ετησίως > pax. (8 το 2016) 28 εκ. επιβάτες την περίοδο

5 Κρουαζιέρα, σύνολο χώρας (κινήσεις επιβατών & προσεγγίσεις, ) Επιβάτες κρουαζιέρας -11% -6% Προσεγγίσεις Κρουαζιερόπλοιων -21% -10% 5

6 Κρουαζιέρα, σύνολο χώρας

7 Κύριοι λιμένες κρουαζιέρας (2016) Όνομα Λιμένα Σύνολο Επιβατών Κρουαζιέρας, (2017) Σύνολο Επιβατών Κρουαζιέρας, (2016) % συνόλου επιβατών κρουαζιέρας που επισκέφθηκαν την Ελλάδα Πειραιάς ,8% Μύκονος ,1% Κέρκυρα ,7% Σαντορίνη ,4% Κατάκολο ,3% Ρόδος ,9% Ηράκλειο ,9% Χανιά (Σούδα) ,6% Πάτμος ,4% ΣΥΝΟΛΟ ΚΥΡΙΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ % + 34 δευτερεύοντες λιμένες κρουαζιέρας Συγκέντρωση κίνησης σε λίγους λιμένες 7

8 Εξέλιξη αριθμού home-porting επιβατών στους λιμένες αφετηρίας ( ) Σε χιλιάδες ,7% 1,6% 0,2% 4,0% 15,2% Πειραιάς Κέρκυρα Ρόδος Λαύριο ,4% Ηράκλειο Θεσσαλονίκη 8

9 9 Εξέλιξη αριθμού επιβατών 10,4% 5,2% 7,8% 1,5% -1,6% 5,3% 8,2% 9,1% 8,0% 13,8% 4,0% 15,3% 10,2% 9,8% 6,9% 7,4% 21,8% 7,9% 9,1% 7,0% 5,2% 4,9% 3,2% 2,8% 3,2 % 3,1% 4,5% 2,8% σε εκατομμύρια επιβάτες

10 Μερίδια αγοράς ανά γεωγραφική περιοχή, 2016 και

11 Μερίδιο της Ελλάδας στη Μεσογειακή αγορά της κρουαζιέρας ( ) 12% 11% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 10,5% 8,5% 7,4% 11,4% 9,3% 6,3% 10,3% 8,3% 6,0% 10,0% 8,9% 5,7% 9,6% 8,1% 10,2% 7,4% 4,9% 4,7% 10,8% 8,4% 6,2% : Η συγκυρία της Τουρκίας Προσεγγίσεις Κρουαζιερόπλοιων Επιβάτες Κρουαζιέρας Επιβάτες Επιβίβασης/Αποβίβασης (homeporting) 11

12 Πηγή: Barcelona Port Authority

13 Συμβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη

14 Οικονομικές επιπτώσεις homeporting: Βέλτιστο Σενάριο Αριθμός επιβατών homeporting Άμεσες δαπάνες επιβατών (71,4% άμεσων δαπανών) Αμεσες δαπάνες εταιριων κρουαζιέρας (27,4% άμεσων δαπανών) Αμεσες δαπάνες πληρώματος (1,2% άμεσων δαπανων) ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΝΟΛΟ ΑΜΕΣΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΕΜΜΕΣΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ (.000 ) Θέσεις εργασίας

15 Σημαντικότερες τάσεις στη σύγχρονη αγορά κρουαζιέρας 1 Διαχρονική ανάπτυξη κρουαζιέρας 2 Εκσυγχρονισμός προσφερόμενου προϊόντος και ανανέωση του στόλου κρουαζιερόπλοιων 3 Μεγέθυνση κρουαζιερόπλοιων (Οικονομίες κλίμακας) 4 Διαφοροποίηση Προϊόντος (ανά εταιρία / αλλά και ανά πλοίο) 5 Συγκέντρωση αγοράς (παρουσία μικρού αριθμού ομίλων/εταιριών κρουαζιέρας) 6 Παγκοσμιοποιημένη αγορά κρουαζιέρας 7 Δυναμικές μεταβολές εντός μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής 8 Δυναμικές μεταβολές και διαφοροποίηση τάσεων μεταξύ γεωγραφικών περιοχών 9 Ανάπτυξη νέων αγορών δυναμική ανάπτυξη της Ασίας 10 Χαμηλή διεισδυτικότητα και σημαντικές προοπτικές στις κύριες αγορές επιβατών 11 Σημαντικότητα ικανοποίησης των επιβατών για την επιλογή των δρομολογίων 12 Έμφαση Εταιρών Κρουαζιέρας στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. 15

16 Διαμορφώνοντας το λιμενικό περιβάλλον Πυλώνες Ι. Λιμενικές υποδομές και ανωδομές ΙΙ. Λειτουργία του λιμένα -παρεχόμενες υπηρεσίες ΙΙΙ. Διακυβέρνηση λιμένων κρουαζιέρας IV. Συνεργασία δρώντων παραγόντων Ενότητες Ενεργειών Yποδομές διεπαφής λιμένα-κρουαζιερόπλοιου Σύστημα προκαθορισμού θέσεων ελλιμενισμού κρουαζιερόπλοιων *σημαντικό για ορισμένα λιμάνια μονο Λειτουργία τερματικού σταθμού επιβατών Εύρος και ποιότητα προσφερόμενων υπηρεσιών Τεχνογνωσία και μακροπρόθεσμη στρατηγική φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων Εξειδικευμένη διαχείριση τερματικών σταθμών κρουαζιέρας Συνεργασία λιμέναπροορισμού Συνεργασία λιμένααφετηρίας και αεροδρομίου Υποδομές τερματικού σταθμού επιβατών Συνεργασία λιμένααφετηρίας και εταιριών κρουαζιέρας 16

17 Δρώντες παράγοντες στην εξυπηρέτηση της κρουαζιέρας 17

18 Διαμορφώνοντας το εξωτερικό (προς το λιμένα) περιβάλλον Ενότητες Ενεργειών Βελτίωση της εμπειρίας των επιβατών στους ελληνικούς λιμενες & προορισμούς Δημιουργία προϋποθέσεων επέκτασης χρονικής περιόδου πραγματοποίησης κρουαζιέρας Κατανόηση των επιπτώσεων της οικονομικής δραστηριότητας και κοινωνική αποδοχή 18

19 Παράδειγμα ποσοτήτων εβδομαδιαίων προμηθειών κρουαζιερόπλοιου: Costa Pacifica

20 Δομή Ελληνικού λιμενικού συστήματος Αλληλοκάλυψη αρμοδιοτήτων Έλλειμμα λιμενικής πολιτικής Πολυπλοκότητα μοντέλων διοίκησης Tα Λιμενικά Ταμεία δεν διαθέτουν μέγεθος & δυνατότητες ανάπτυξης * 66 ΛΤ & ΔΛΤ με 0 ή 1 εργαζόμενο 20

21 Αριθμός παραχωρήσεων τερματικών σταθμών λιμένων κρουαζιέρας στη Μεσόγειο

22 Σχεδιασμός λιμένων κρουαζιέρας

23

24 Θεσμικές πρωτοβουλίες Αναγκαίες θεσμικές παρεμβάσεις Διεύρυνση της Ζήτησης: Ενότητες Ενεργειών Ι. Περιορισμός των δυσλειτουργιών κατά τη χρονική περίοδο προσέγγισης κρουαζιερόπλοιων ΙΙ. Εκσυγχρονισμός της Πλοηγικής Υπηρεσίας ΙΙΙ. Παροχή δυνατότητας συμμετοχής Λιμενικών Ταμείων σε δράσεις προώθησης κρουαζιέρας και συναντήσεις με εκπροσώπους εταιριών Στοχευμένη Τουριστική Πολιτική Συμμετοχή και Προώθηση σε διεθνή φόρα Ι. Ενίσχυση της Ελληνικής Αγοράς ΙΙ. Προσέλκυση επιβατών από την Ασία ΙV. Εκσυγχρονισμός διαδικασίας έκδοσης αδειών πληρωμάτων από λιμενική αρχή. 24

25 Τύποι κρουαζιέρας - Πειραιά (2016, αριθμός προσεγγίσεων) % Budget 25 Contemporary/ Premium 18% 21% 7 Premium Plus 25

26 Χαρακτηριστικά επιβατών και πληρώματος πλοίων ανά εταιρία (brand) CARNIVAL CRUISE LINE Κύρια Χαρακτηριστικά Επιβατών Κυρίως αγγλόφωνοι και Βόρειο-Αμερικάνοι. Μέση ηλικία γύρω στα 40, πολλές οικογένειες. Χαμηλού εισοδηματικού επιπέδου, με τάση να δαπανούν αρκετά στους τομείς λιανικής και εστίασης. Πλήρωμα Πολυεθνικό άτομα, ανάλογα με το μέγεθος του πλοίου. AZAMARA CLUB CRUISES MSC CRUISES Κυρίως Βόρειο Αμερικάνοι, με σημαντικό αριθμό Βρετανών, Αυστραλών και άλλων αγγλόφωνων εθνικοτήτων. Αναχωρήσεις αργά το βράδυ από τους λιμένες και διανυκτερεύσεις. Πληθώρα νυκτερινών δραστηριοτήτων. Κυρίως Ευρωπαίοι (Ιταλοί, Γερμανοί, Γάλλοι, Ισπανοί) με μία μικρή μερίδα Βρετανών και Βόρειο-Αμερικανών. Στα μεγαλύτερα πλοία υπάρχει η ανάγκη για πολύγλωσσους ξεναγούς στα ενδιάμεσα λιμάνια. Μέση ηλικία λίγο πάνω από τα 40, πέραν των νεαρών Κινέζων και Βραζιλιάνων. Πολυεθνικό. 370 περίπου άτομα ανά πλοίο. Πολυεθνικό, με επικρατέστερη εθνικότητα την Ιταλική άτομα, ανάλογα με το μέγεθος του πλοίου. SAGA CRUISES Βρετανοί και κάποιοι λίγοι Βόρειο-Αμερικάνοι. Μέση ηλικία γύρω στα 70, καθώς τα 50 αφορούν το ελάχιστο ηλικιακό όριο. Φανατικοί των τουρ στους προορισμούς, με περιορισμένη αγοραστική δύναμη. Πολυεθνικό, με Βρετανούς αξιωματικούς άτομα, ανάλογα με το μέγεθος του πλοίου. 26

27 Σύνοψη προτάσεων για τους Ελληνικούς λιμένες-αφετηρίας: ΠΕΙΡΑΙΑΣ 1. Δημιουργία υποδομών-ανωδομών για την εξυπηρέτηση σύγχρονων (νέας γενιάς) κρουαζιερόπλοιων 2. Αναβάθμιση της συνεργασίας με εταιρίες κρουαζιέρας 3. Προσέλκυση επιβατών από την Ασία ιδιαίτερα την Κίνα 4. Βελτίωση της συνεργασίας φορέων, υπηρεσιών και εταιριών 5. Βελτίωση χερσαίων μεταφορικών υποδομών 6. Συνδεσιμότητα Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» 7. Συμμετοχή έμπειρων διαχειριστών τερματικών σταθμών κρουαζιέρας

28 Σύνοψη προτάσεων για τους Ελληνικούς λιμένες-αφετηρίας: ΗΡΑΚΛΕΙΟ 1. Διαμόρφωση τερματικού σταθμού κρουαζιέρας 2. Κατασκευή υποδομών και ανωδομών 3. Συνδεσιμότητα αεροδρομίου Ηρακλείου 4. Συμμετοχή έμπειρων διαχειριστών τερματικών σταθμών κρουαζιέρας

29 Σύνοψη προτάσεων για τους Ελληνικούς λιμένες-αφετηρίας: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1. Αναβάθμιση υποδομών και κατασκευή ανωδομών 2. Ενίσχυση αναγνωρισιμότητας προορισμού 3. Ανάπτυξη νέων δρομολογίων κρουαζιέρας 4. Εκμετάλλευση Βαλκανικής ενδοχώρας 5. Συνδεσιμότητα αεροδρομίου Θεσσαλονίκης 6. Συμμετοχή έμπειρων διαχειριστών τερματικών σταθμών κρουαζιέρας

30 Η αναπτυξιακή προοπτική της κρουαζιέρας αφετηρίας στην Ελλάδα Θάνος Πάλλης, Γιώργος Κ. Βαγγέλας, Κλεοπάτρα Αράπη, Παρασκευή Κλαδάκη, Αιμιλία Παπαχρήστου Οκτώβριος 2017