νικήστε το διαβήτη Το πλήρες πρόγραμμα υγείας με άσκηση και διατροφή Dr Sarah Brewer Σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Συμπληρωματικής Ιατρικής

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "νικήστε το διαβήτη Το πλήρες πρόγραμμα υγείας με άσκηση και διατροφή Dr Sarah Brewer Σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Συμπληρωματικής Ιατρικής"

Transcript

1

2

3 νικήστε το διαβήτη Το πλήρες πρόγραμμα υγείας με άσκηση και διατροφή Dr Sarah Brewer Σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Συμπληρωματικής Ιατρικής

4 Νικήστε το διαβήτη Το πλήρες πρόγραμμα υγείας με άσκηση και διατροφή Τίτλος Πρωτοτύπου: Natural Health Guru, overcoming diabetes Αφιερωμένο στον υπέροχο σύζυγό μου, Ρίτσαρντ Copyright Duncan Baird Publishers 2008 Text copyright Dr Sarah Brewer 2008 Artwork copyright Duncan Baird Publishers Photography copyright Duncan Baird Publishers Για την ελληνική γλώσσα σε όλο τον κόσμο: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ, 2009 Εξεδόθη κατόπιν συμφωνίας με τους Duncan Baird Publishers & Passino LTD. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή ανατύπωση μέρους ή του συνόλου του βιβλίου, σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ISBN: Πρώτη ελληνική έκδοση: Σεπτέμβριος 2009 Μετάφραση: Γιώργος Μπαρουξής Επιμέλεια-Διόρθωση: Αλέξανδρος Φιλίππου ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ DIOPTRA PUBLISHING Αρριανού 3 3, Arianou Str Περιστέρι Athens-Greece Tηλ.: Tel.: Fax: Fax: sales@dioptra.gr Colour reproduction by Scanhouse, Malaysia Printed in China by Regent Σημείωση: 1 κουταλάκι (του γλυκού) = 5 ml, 1 κουταλιά (της σούπας) = 15 ml, 1 φλιτζάνι = 250 ml Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο δεν υποκαθιστούν τις ιατρικές συμβουλές και την ιατρική αγωγή. Οι έγκυες και όσοι υποφέρουν από οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας, πρέπει να συμβουλεύονται γιατρό πριν ακολουθήσουν κάποια από τις συμβουλές ή τις πρακτικές που συστήνονται σε αυτό το βιβλίο. Ο Εκδότης και οποιοσδήποτε άλλος έχει συμμετάσχει σε αυτή την έκδοση δεν υπέχουν την παραμικρή ευθύνη για οποιεσδήποτε βλάβες τυχόν προκληθούν από την εφαρμογή των πληροφοριών, ασκήσεων, θεραπευτικών τεχνικών ή συνταγών που περιλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο. περιεχόμενα 6 εισαγωγή 8 μέρος πρώτο γνωριμία με το διαβήτη 10 τι είναι διαβήτης; 14 διαβήτης τύπου 1 16 διαβήτης τύπου 2 18 διάγνωση και παρακολούθηση του διαβήτη 20 οι επιπλοκές του διαβήτη 24 η αγωγή του διαβήτη 28 μέρος δεύτερο η φυσική θεραπευτική προσέγγιση 30 συμπληρωματικές προσεγγίσεις αγωγής 31 αρωματοθεραπεία 32 βοτανοθεραπεία 34 αγιουρβέδα 35 φυσιοπαθητική 36 ομοιοπαθητική 37 μαγνητοθεραπεία 38 ρεφλεξολογία 40 γιόγκα και κιγκόνγκ 41 βελονισμός 43 διαλογισμός 44 διατροφικές προσεγγίσεις 45 ελέγξτε τους υδατάνθρακες 47 ακολουθείτε διατροφή χαμηλού γλυκαιμικού φορτίου 50 περιορίστε το αλάτι 51 τρώτε περισσότερες αδρανείς ίνες 52 τρώτε υγιή λίπη 54 τα οφέλη των ιχθυελαίων 56 τρώτε περισσότερα φρούτα και λαχανικά 58 υπερτροφές για το διαβήτη 62 συμπληρώματα για το διαβήτη

5 66 προσεγγίσεις τρόπου ζωής 67 κάπνισμα και αλκοόλ 68 τακτική γυμναστική 70 υγιές βάρος 72 μέρος τρίτο τα προγράμματα natural health guru 74 το ερωτηματολόγιο natural health guru 77 έναρξη προγραμμάτων το ήπιο πρόγραμμα 78 παρουσίαση του ήπιου προγράμματος 82 ημερήσια μενού 98 συνέχιση του ήπιου προγράμματος οι συνταγές του ήπιου προγράμματος 100 συνταγές πρωινού 102 συνταγές μεσημεριανού 104 συνταγές βραδινού 108 συνταγές για επιδόρπιο οι συνταγές του μεσαίου προγράμματος 132 συνταγές πρωινού 134 συνταγές μεσημεριανού 136 συνταγές βραδινού 141 συνταγές για επιδόρπιο το πλήρες πρόγραμμα 142 παρουσίαση του πλήρους προγράμματος 146 ημερήσια μενού 162 συνέχιση του πλήρους προγράμματος οι συνταγές του πλήρους προγράμματος 164 συνταγές πρωινού 166 συνταγές μεσημεριανού 168 συνταγές βραδινού 172 συνταγές για επιδόρπιο και σνακ 174 πηγές 176 ευρετήριο 180 ευχαριστίες το μεσαίο πρόγραμμα 110 παρουσίαση του μεσαίου προγράμματος 114 ημερήσια μενού 130 συνέχιση του μεσαίου προγράμματος

6 νικήστε το διαβήτη εισαγωγή Υπολογίζεται ότι 246 εκατομμύρια ενήλικοι σε όλο τον κόσμο ζουν με διαβήτη, και κάθε δέκα δευτερόλεπτα γίνονται δύο νέες διαγνώσεις. Ο αριθμός των ασθενών με διαβήτη Τύπου 1 αυξάνεται με τον ανησυχητικό ρυθμό του 3 τοις εκατό το χρόνο, ενώ ο διαβήτης Τύπου 2 γίνεται τόσο διαδεδομένος ώστε, σε μερικές κοινότητες, έχει προσβάλει τους μισούς ενηλίκους ηλικίας άνω των 35 ετών. Κάθε χρόνο, επτά εκατομμύρια άτομα επιπλέον εμφανίζουν διαβήτη, και υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025 θα υπάρχουν 380 εκατομμύρια διαβητικοί. Ο διαβήτης είναι πάθηση στην οποία η γλυκόζη φτάνει σε αφύσικα υψηλά επίπεδα στο αίμα επειδή ο οργανισμός δεν μπορεί πλέον να τη χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά ως καύσιμο. Η χρήση της γλυκόζης απαιτεί την ινσουλίνη, ορμόνη που παρασκευάζεται στο πάγκρεας. Περίπου ο ένας στους δέκα διαβητικούς έχει διαβήτη Τύπου 1, στον οποίο υπάρχει σοβαρή έλλειψη ινσουλίνης. Η συντριπτική πλειονότητα των διαβητικών όμως έχουν διαβήτη Τύπου 2, στον οποίο παρασκευάζεται μια ποσότητα ινσουλίνης Δώστε προσοχή σε αυτά τα σύμβολα Στο βιβλίο υπάρχουν πλαίσια που δίνουν χρήσιμες, ενδιαφέρουσες ή σημαντικές πληροφορίες. Κάθε πλαίσιο έχει ένα σύμβολο (δείτε παρακάτω). Το βέλος δείχνει ότι το πλαίσιο περιέχει πρακτικές οδηγίες. Ο σταυρός σημαίνει ότι το πλαίσιο περιέχει πρόσθετες πληροφορίες για το θέμα που συζητείται ή για το διαβήτη γενικά. Το θαυμαστικό επισημαίνει μια προειδοποίηση ή κάτι που χρειάζεται προσοχή. η οποία ωστόσο δεν είναι αρκετή για τις ανάγκες του σώματος. Μπορεί, ακόμη, τα επίπεδα ινσουλίνης να είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό. Αυτό συμβαίνει επειδή ο οργανισμός παρουσιάζει αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης και το πάγκρεας ανταποκρίνεται παράγοντας όλο και μεγαλύτερες ποσότητες. Η αντίσταση στην ινσουλίνη οφείλεται κυρίως σε έλλειψη γυμναστικής, σε υπερβολικό βάρος και στην παχυσαρκία. Δυστυχώς, απέναντι σε κάθε άτομο που γνωρίζει ότι υποφέρει από διαβήτη, υπάρχει κάποιος που δεν το γνωρίζει. Ο διαβήτης συνδέεται με μια σειρά από δυσάρεστες επιπλοκές που κοστίζουν τη ζωή σε περισσότερα από τρία εκατομμύρια άτομα κάθε χρόνο ένας θάνατος κάθε δέκα δευτερόλεπτα. Πρόκειται για τραγωδία, δεδομένου ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο διαβήτης Τύπου 2 μπορεί να προληφθεί, και πολλά άτομα με αυξημένα επίπεδα γλυκόζης μπορούν να επανέλθουν στο φυσιολογικό με τις σωστές παρεμβάσεις στη διατροφή και στον τρόπο ζωής τους. Η γλυκόζη είναι εξαιρετικά ενεργός χημική ουσία που «επιτίθεται» και συνδέεται με πρωτεΐνες που κυκλοφορούν στο αίμα και σε όργανα όπως τα νεφρά και τα μάτια. Γι αυτόν το λόγο, μακροπρόθεσμα, τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης μπορεί να προκαλέσουν τις επιπλοκές του διαβήτη: καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, νεφρική ανεπάρκεια και απώλεια όρασης. Διατηρώντας έναν καλό έλεγχο του επιπέδου της γλυκόζης, ο κίνδυνος επιπλοκών μπορεί να μειωθεί σημαντικά. Αν έχετε διαβήτη Τύπου 2, η απώλεια των περιττών κιλών, η γυμναστική και μια διατροφή από πλήρεις τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη μπορούν να βελτιώσουν την έκκριση ινσουλίνης και να μειώσουν την αντίσταση του σώματος στις επιδράσεις της. Πολλά συμπληρώματα, θεραπευτικά βότανα και συμπληρωματικές θεραπείες και τεχνικές χαλάρωσης μπορούν επίσης να βελτιώσουν τον έλεγχο της γλυκόζης. Αυτά τα μέτρα συχνά είναι αρκετά για να ελέγξετε τα επίπεδα της γλυκόζης χωρίς να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή.

7 Αν έχετε διαβήτη Τύπου 1, δεν μπορείτε να κάνετε πολλά πράγματα για να βελτιώσετε τη φυσική παραγωγή ινσουλίνης του οργανισμού σας, όμως οι αλλαγές διατροφής και τρόπου ζωής μπορούν να βελτιώσουν τη γενική υγεία σας και να μειώσουν τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο επιπλοκών ή να περιορίσουν τα συμπτώματά τους εάν εμφανιστούν. Σε αυτό το βιβλίο δίνω πληροφορίες για τη διατροφή και τον τρόπο ζωής, που θα σας βοηθήσουν να βελτιώσετε τον έλεγχο της γλυκόζης και θα μειώσουν τον κίνδυνο των επιπλοκών. Επειδή κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, και δεν υπάρχει καμία διατροφή και κανένας τρόπος ζωής που να ταιριάζει σε όλους, έχω διαμορφώσει τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις: ένα ήπιο, ένα μεσαίο και ένα πλήρες πρόγραμμα. Κάποιο από αυτά θα ταιριάζει και στην περίπτωσή σας. Για να δείτε ποιο πρόγραμμα είναι το κατάλληλο για εσάς, συμπληρώστε το λεπτομερές ερωτηματολόγιο των σελίδων Αυτό θα σας βοηθήσει να επιλέξετε. Εάν είστε από εκείνους που προτιμούν να προχωρούν αργά, το ήπιο πρόγραμμα θα σας γνωρίσει τις αρχές της υγιεινής διατροφής, όπως το να περιορίσετε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, να μαγειρεύετε χωρίς αλάτι, να τρώτε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και ψάρια, και να περιορίσετε το κόκκινο κρέας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει διατροφικά συμπληρώματα στις μικρότερες ποσότητες οι οποίες, σύμφωνα με τις έρευνες, μπορούν να έχουν ευεργετική επίδραση στην υγεία. Ακόμη, για το ήπιο πρόγραμμα θα κάνετε ασκήσεις κοιλιακών και γρήγορη πεζοπορία, και θα γνωρίσετε τις συμπληρωματικές προσεγγίσεις που μπορούν να βελτιώσουν τον έλεγχο της γλυκόζης, να ενισχύσουν την κυκλοφορία και να σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε. Αυτές περιλαμβάνουν τη γιόγκα, το μασάζ, το διαλογισμό, τη μαγνητοθεραπεία, την ομοιοπαθητική και την αρωματοθεραπεία. Εάν είστε πιο τολμηροί ή ακολουθείτε ήδη σχετικά υγιεινή διατροφή και τρόπο ζωής, το μεσαίο πρόγραμμα θα σας δώσει μια διατροφή χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη βασισμένη στη μεσογειακή δίαιτα που αυξάνει το σκόρδο, το ελαιόλαδο, τα φρούτα, τα λαχανικά και το κρέας. Τα συμπληρώματα διατροφής δίνονται σε περισσότερο θεραπευτικές δόσεις και η γυμναστική είναι πιο εντατική. Επιπλέον, σας παρουσιάζω συμπληρωματικές προσεγγίσεις όπως η Αγιουρβέδα, οι ασκήσεις αναπνοής και η ρεφλεξολογία. Ακολουθείτε τη συμβουλή του γιατρού Οι πληροφορίες και οι συμβουλές που δίνονται σε αυτό το βιβλίο είναι για γενική ενημέρωση μόνο. Δεν έχουν σκοπό να υποκαταστήσουν τις συμβουλές του γιατρού σας, και ειδικότερα δεν προορίζονται για γυναίκες που είναι έγκυες ή έχουν διαβήτη κύησης. Αυτό το βιβλίο ακολουθεί ολιστική προσέγγιση και είναι κατάλληλο για να συμπληρώσει τις μορφές αγωγής που θα σας δώσει ο γιατρός σας. Αν παίρνετε αντιδιαβητικά φάρμακα χάπια ή ενέσεις ακολουθήστε προσεκτικά τις συμβουλές του γιατρού σας για τη δοσολογία. Αν θέλετε να κάνετε αλλαγές στη διατροφή σας ή να πάρετε συμπληρώματα, συζητήστε το με το γιατρό σας. Πρέπει να ξέρετε πώς να παρακολουθείτε τη γλυκόζη σας, και να είστε σε θέση να προσαρμόσετε κατάλληλα τη φαρμακευτική αγωγή αν βελτιωθεί (ή επιδεινωθεί) ο έλεγχος της γλυκόζης. Μη διακόψετε τη φαρμακευτική αγωγή χωρίς την άδεια του γιατρού σας. Όταν βελτιωθεί ο έλεγχος της γλυκόζης, ο γιατρός θα προσαρμόσει ανάλογα τη φαρμακευτική αγωγή κάτω από την επίβλεψή του. Για εκείνους που θέλουν να ακολουθήσουν το πλήρες πρόγραμμα, οι διατροφικές αλλαγές χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη που προτείνω βασίζονται σε έναν από τους πιο υγιεινούς τρόπους διατροφής στον κόσμο την ιαπωνική δίαιτα. Αυτή περιλαμβάνει εξωτικά πιάτα όπως το σασίμι (ωμό ψάρι), ιαματικά μανιτάρια και θαλάσσια φυτά. Τα διατροφικά συμπληρώματα χορηγούνται στις υψηλότερες θεραπευτικές δόσεις. Περιλαμβάνονται επίσης συμπληρωματικές τεχνικές όπως δακτυλοπίεση σιάτσου, βελονισμός και μια σειρά από στάσεις της γιόγκα γνωστές ως χαιρετισμός στον ήλιο. Στον δικτυακό τόπο που λειτουργεί παράπλευρα με το βιβλίο, θα βρείτε επιπλέον συνταγές, καθώς και πληροφορίες για τις πλέον πρόσφατες έρευνες. Μέσω αυτού του δικτυακού τόπου μπορείτε να μου πείτε πώς τα πάτε με τα προγράμματα του Τρίτου Μέρους του βιβλίου και να γράψετε για τις επιτυχίες σας. εισαγωγή

8

9 Γνωριμία με το διαβήτη Υπάρχουν πολλοί μύθοι για το διαβήτη, όπως «Τον παθαίνεις αν τρως πολλή ζάχαρη» ή «Ο διαβήτης Τύπου 2 είναι λιγότερο σοβαρός από τον Τύπο 1». Στις σελίδες που ακολουθούν σας δίνω τα δεδομένα για το διαβήτη και εξηγώ τις διαφορές ανάμεσα στους δύο κύριους τύπους. Τόσο στο διαβήτη Τύπου 1 όσο και στο διαβήτη Τύπου 2, το σώμα δεν μπορεί να επεξεργαστεί φυσιολογικά τη γλυκόζη. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και όταν ο ασθενής τρώει τροφές που περιέχουν ζάχαρη, το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά τη γλυκόζη και χάνει έτσι την κύρια πηγή ενέργειάς του. Αν έχετε διαβήτη Τύπου 1, αυτό μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως γρήγορη απώλεια βάρους, επειδή ο οργανισμός αρχίζει να διασπά λίπη και μυς. Αν έχετε διαβήτη Τύπου 2, το σώμα σας μπορεί να χρησιμοποιήσει σε κάποιο βαθμό τη γλυκόζη, αλλά μια σημαντική ποσότητά της παραμένει στο αίμα. Αυτό έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία. Η σωστή διάγνωση και παρακολούθηση του διαβήτη είναι πολύ σημαντικές. Από τη στιγμή που θα γίνει διάγνωση, μπορείτε να κάνετε βήματα για να βελτιώσετε τη μελλοντική υγεία σας. Και το κυριότερο, μπορείτε να μάθετε να διαχειρίζεστε αποτελεσματικά τη γλυκόζη. Αυτό θα αποτρέψει ή θα καθυστερήσει πολλές από τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές του διαβήτη που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στην καρδιά, στα αιμοφόρα αγγεία, στα νεύρα και στα νεφρά. Η αγωγή του διαβήτη ποικίλλει. Μερικοί διαβητικοί χρειάζονται ινσουλίνη ή χάπια, ενώ άλλοι μπορούν να αρκεστούν σε υγιεινή διατροφή και τρόπο ζωής.

10 τι είναι ο διαβήτης; Ο διαβήτης είναι πάθηση στην οποία ο οργανισμός δεν μπορεί να διαχειριστεί σωστά τη γλυκόζη. Η γλυκόζη είναι μία από τις απλούστερες μορφές σακχάρου. Δημιουργείται από τη διάσπαση των υδατανθράκων των τροφών, όπως το ψωμί, τα δημητριακά, οι πατάτες, το ρύζι και η ζάχαρη. Εκκρίνεται επίσης από το συκώτι αν η πρόσληψη υδατανθράκων είναι χαμηλή. Η γλυκόζη είναι η κύρια πηγή καυσίμων του σώματος αυτήν καίνε τα κύτταρα για να παράγουν ενέργεια, γι αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει πάντα διαθέσιμη. Αν το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα μειωθεί πολύ, τα εγκεφαλικά κύτταρα δεν μπορούν να λειτουργήσουν σωστά και χάνουμε τις αισθήσεις μας. Αντίστροφα, αν τα επίπεδα της γλυκόζης ανεβούν πάρα πολύ, αρχίζουμε να έχουμε συμπτώματα όπως δίψα και συχνή ούρηση. Αν το επίπεδο της γλυκόζης παραμένει υψηλό για διάστημα ετών, μπορεί να προκληθούν σοβαρές βλάβες στην υγεία. Υγιές επίπεδο γλυκόζης Ένας υγιής οργανισμός ελέγχει αυστηρά την ποσότητα της γλυκόζης στο αίμα. Αυτή η ποσότητα μετριέται σε χιλιοστογραμμομόρια γλυκόζης ανά λίτρο αίματος, πράγμα που γράφεται mmol/l (ή χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο, mg/dl). Οι υγιείς τιμές κυμαίνονται μεταξύ 3,9-5,6 mmol/l ( mg/dl). Αν το επίπεδο της γλυκόζης είναι πολύ χαμηλό, το συκώτι εκκρίνει μια ποσότητα στο αίμα. Αν είναι πολύ υψηλό, η περίσσεια μετατρέπεται γρήγορα σε μια μορφή που μπορεί να αποθηκευτεί, όπως το γλυκογόνο που αποθηκεύεται στο συκώτι, ή τα τριγλυκερίδια που αποθηκεύονται στο λίπος. Πώς η ινσουλίνη ελέγχει τη γλυκόζη του αίματος Η γλυκόζη μπορεί να μπει ελεύθερα μέσα σε μερικά κύτταρα, όπως του συκωτιού και του εγκεφάλου, αλλά τα περισσότερα κύτταρα του σώματος προστατεύονται από έναν ειδικό μηχανισμό που αφήνει τη γλυκόζη να περάσει μόνο όταν χρειάζεται (αυτό συμβαίνει επειδή η υπερβολική ποσότητα βλάπτει τα κύτταρα). Το κλειδί που ξεκλειδώνει αυτόν το μηχανισμό είναι η ορμόνη ινσουλίνη. Η γλυκόζη μπορεί να περάσει από το αίμα στα μυϊκά κύτταρα και τα λιποκύτταρα για να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο μόνο εάν υπάρχει ινσουλίνη. Όταν δεν υπάρχει, η γλυκόζη παραμένει παγιδευμένη στο αίμα χωρίς να μπορεί να πάει πουθενά. Η απουσία ή έλλειψη ινσουλίνης είναι ένα από το καθοριστικά χαρακτηριστικά του διαβήτη. Το πάγκρεας Η ινσουλίνη του σώματος προέρχεται από το πάγκρεας, αδένα που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το στομάχι. Τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την έκκριση ινσουλίνης είναι τα β-κύτταρα που βρίσκονται μέσα σε συστάδες εξειδικευμένων κυττάρων που ονομάζονται νησίδια του Λάνγκερχανς. Όταν τα β-κύτταρα ανιχνεύσουν άνοδο της γλυκόζης, για παράδειγμα αφού φάμε πρωινό, εκκρίνουν αμέσως ινσουλίνη στο αίμα. Αυτό επιτρέπει στη γλυκόζη να μπει στα κύτταρα όπου μπορεί να καταναλωθεί ως καύσιμο. Όταν η γλυκόζη περάσει από το αίμα στα κύτταρα, η ποσότητα που βρίσκεται σε κυκλοφορία μειώνεται και τα β-κύτταρα στο πάγκρεας μειώνουν την παραγωγή ινσουλίνης. Όταν πέσει το επίπεδο ινσουλίνης, τα κύτταρα παύουν να προσλαμβάνουν γλυκόζη. Αυτός ο μηχανισμός διασφαλίζει ότι θα υπάρχει πάντα αρκετή γλυκόζη σε κυκλοφορία για να καλύπτονται οι ανάγκες των εγκεφαλικών κυττάρων, τα οποία απορροφούν τη γλυκόζη χωρίς τη βοήθεια ινσουλίνης. Η ινσουλίνη ρυθμίζει επίσης τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα σταματώντας την έκκριση γλυκόζης από το συκώτι όταν υπάρχει ήδη αυξημένη ποσότητα στο αίμα. Αντίστροφα, αν η γλυκόζη του αίματος μειωθεί, τα χαμηλότερα επίπεδα ινσουλίνης θα κάνουν το συκώτι να απελευθερώσει γλυκόζη. Γνωριμία με το διαβήτη

11 νησίδια Λάνγκερχανς συκώτι στομάχι πάγκρεας β-κύτταρο (παρασκευάζει ινσουλίνη) Το πάγκρεας Μέσα στο πάγκρεας υπάρχουν εξειδικευμένα κύτταρα που ονομάζονται νησίδια Λάνγκερχανς. Μέσα σε αυτά υπάρχουν τα β-κύτταρα που παρασκευάζουν όλη την ινσουλίνη του οργανισμού. Αν τα β-κύτταρα καταστραφούν όπως στην περίπτωση του διαβήτη Τύπου 1 η φυσική ινσουλίνη πρέπει να αντικατασταθεί από καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης (η ινσουλίνη μπορεί επίσης να χορηγηθεί με άλλους τρόπους). Αν τα β-κύτταρα δεν παράγουν αρκετή ινσουλίνη όπως στην περίπτωση του διαβήτη Τύπου 2 μπορεί να αυξηθεί η παραγωγή τους με φαρμακευτική αγωγή. Φανταστείτε τι θα συνέβαινε χωρίς ινσουλίνη: το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα θα ανέβαινε συνεχώς γιατί η γλυκόζη δεν θα μπορούσε να εισέλθει στα μυϊκά κύτταρα και τα λιποκύτταρα. Στο μεταξύ, το συκώτι θα συνέχιζε να εκκρίνει γλυκόζη γιατί δεν υπάρχει η ινσουλίνη για να το εμποδίσει. Και ενώ το επίπεδο της γλυκόζης ανεβαίνει στα ύψη, τα λιποκύτταρα και τα μυϊκά κύτταρα δεν έχουν το συνηθισμένο τους καύσιμο για να λειτουργήσουν. Το αποτέλεσμα είναι ότι το σώμα αρχίζει να διασπά λίπη και πρωτεΐνες για να τα χρησιμοποιήσει για καύσιμα αυτό συμβαίνει στο Διαβήτη Τύπου 1 αν δεν αντιμετωπιστεί με αγωγή. Άλλες ορμόνες που επηρεάζουν τη γλυκόζη του αίματος Υπάρχουν και άλλες ορμόνες που μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα της γλυκόζης. Για παράδειγμα, σε καταστάσεις στρες, οι στρεσορμόνες αδρεναλίνη και κορτιζόλη προκαλούν γρήγορη αύξηση της γλυκόζης στο αίμα. Με αυτό τον τρόπο η φύση παρέχει άμεση ενέργεια για τους μυς, πράγμα που είναι μέρος της αντίδρασης μάχης ή φυγής που μας επιτρέπει να επιτεθούμε σε έναν εχθρό ή να τρέξουμε για να αποφύγουμε μια απειλή. Οι διαβητικοί που αντιμετωπίζουν μεγάλο σωματικό ή συναισθηματικό στρες, συνήθως έχουν προβλήματα στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης. Ακόμη και μια ελαφριά τι είναι ο διαβήτης;

12 Ο στόχος της διαβητικής αγωγής είναι να διατηρούνται τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος μέσα σε αποδεκτό εύρος. Το θετικό είναι ότι, αν ο διαβήτης είναι καλά ελεγχόμενος, μπορούμε να καθυστερήσουμε ή να αποφύγουμε πολλές από τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές. λοίμωξη μπορεί να τα αυξήσει επειδή ο οργανισμός ενεργοποιεί τη σωματική αντίδραση στο στρες. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη και αν δεν έχουμε φάει. Εκτός από τις στρεσορμόνες και την ινσουλίνη, υπάρχει και μια άλλη ορμόνη που επηρεάζει τη γλυκόζη: το γλυκαγόνο. Αυτό παράγεται από τα α-κύτταρα στο πάγκρεας. Όταν μειωθεί η γλυκόζη στο αίμα, εκκρίνεται γλυκαγόνο. Αυτό με τη σειρά του κάνει το συκώτι να μετατρέψει το γλυκογόνο σε γλυκόζη και να την απελευθερώσει στο αίμα. Η ινσουλίνη και το γλυκαγόνο συνεργάζονται ώστε η γλυκόζη στο αίμα να παραμένει μέσα σε ένα στενό εύρος που καλύπτει τις ανάγκες του σώματος. Τύποι διαβήτη Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι διαβήτη: ο Τύπος 1 και ο Τύπος 2. Ο διαβήτης Τύπου 1 εμφανίζεται όταν τα β-κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη καταστραφούν, με αποτέλεσμα να πάψει η παραγωγή ινσουλίνης συνήθως τελείως. Αντίθετα, ο διαβήτης Τύπου 2 συμβαίνει όταν το σώμα συνεχίζει να παράγει μια ποσότητα ινσουλίνης, όχι όμως αρκετή για να ελέγχεται σωστά η γλυκόζη. Ο διαβήτης Τύπου 2 συνήθως συνδέεται με την παχυσαρκία, η οποία επίσης μειώνει την ικανότητα των λιποκυττάρων να ανιχνεύουν την ινσουλίνη και να ανταποκρίνονται σε αυτήν γνωστό ως αντίσταση στην ινσουλίνη. Έτσι, μερικοί διαβητικοί Τύπου 2 έχουν συχνά συγκεντρώσεις ινσουλίνης υψηλότερες από το κανονικό, τουλάχιστον αρχικά, καθώς ο οργανισμός τους αναγκάζεται να εκκρίνει όλο και περισσότερη ινσουλίνη μέχρι να αρχίσουν να ανταποκρίνονται τα υπερφορτωμένα λιποκύτταρά τους. Όμως, όταν το πάγκρεας εξαντληθεί τελικά από την εντατική λειτουργία, τα επίπεδα της ινσουλίνης αρχίζουν να πέφτουν. Περιγράφω το διαβήτη Τύπου 1 και Τύπου 2 με περισσότερες λεπτομέρειες στις σελίδες Εκτός από αυτούς, υπάρχουν και άλλοι τύποι διαβήτη όπως ο διαβήτης της κύησης και ο διαβήτης ωριμότητας σε νέους (Maturity Onset Diabetes of the Young MODY). Υπάρχει επίσης ένα σύνδρομο γνωστό ως «προδιαβήτης» που πιστεύεται ότι προηγείται του διαβήτη Τύπου 2. Διαβήτης κύησης Αναπτύσσεται σε μερικές γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη συνήθως γύρω στην 28η εβδομάδα και υποχωρεί μετά τον τοκετό. Είναι ο μοναδικός τύπος διαβήτη που δεν είναι μόνιμος. Όμως, αν εμφανίσετε Γνωριμία με το διαβήτη

13 διαβήτη κύησης σε μια εγκυμοσύνη, αυξάνονται οι πιθανότητες να τον εμφανίσετε και σε μελλοντικές εγκυμοσύνες, και επίσης να αναπτύξετε διαβήτη Τύπου 2 στο μέλλον. Ο διαβήτης της κύησης μπορεί να αντιμετωπιστεί με ινσουλίνη ή με ένα συνδυασμό υγιούς διατροφής και σωματικής δραστηριότητας. Διαβήτης ωριμότητας σε νέους (MODY) Είναι παρόμοιος με το διαβήτη Τύπου 2 και συνήθως εμφανίζεται στην εφηβεία ή λίγο μετά τα είκοσι. Αντιπροσωπεύει περίπου 1 στις 100 περιπτώσεις διαβήτη, και οφείλεται σε ένα γενετικό πρόβλημα στο πάγκρεας. Η ανεπαρκής ποσότητα ινσουλίνης σημαίνει ότι, χωρίς προσεκτική διαχείριση, τα επίπεδα της γλυκόζης είναι μονίμως υψηλά. Η αγωγή του MODY είναι ίδια με εκείνη του διαβήτη Τύπου 2. Προδιαβήτης Πολλοί από εκείνους που εμφανίζουν διαβήτη Τύπου 2, περνούν πρώτα από ένα στάδιο στο οποίο τα επίπεδα ινσουλίνης είναι υψηλά και η ικανότητα διαχείρισης της γλυκόζης είναι περιορισμένη. Αυτό ονομάζεται μεταβολικό σύνδρομο ή σύνδρομο Ρίβεν (από το γιατρό που το περιέγραψε το 1988). Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε το πλαίσιο της σελίδας 17. Το μεταβολικό σύνδρομο προσβάλλει μέχρι και το 25 τοις εκατό των ενηλίκων στις ΗΠΑ και το 20 τοις εκατό των ενηλίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το ποσοστό εμφάνισής του παγκοσμίως είναι 16 τοις εκατό, με αυξητικές τάσεις. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες του διαβήτη Ο στόχος της αγωγής του διαβήτη είναι να διατηρηθεί το επίπεδο γλυκόζης μέσα σε αποδεκτό εύρος. Αν η γλυκόζη δεν ελέγχεται καλά για ένα διάστημα ετών, ο διαβήτης μπορεί να αρχίσει να προκαλεί βλάβες στο σώμα. Τελικά, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στα νεφρά, τα μάτια, τα νεύρα και το καρδιαγγειακό σύστημα (βλ. σελ ). Αυτές οι μακροπρόθεσμες συνέπειες μπορεί να προκληθούν τόσο από το διαβήτη Τύπου 1 όσο και από το διαβήτη Τύπου 2. Το θετικό είναι ότι, αν υπάρχει καλός έλεγχος του διαβήτη, μπορούμε να καθυστερήσουμε ή να αποφύγουμε πολλές από αυτές τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές. Στη συνέχεια εξηγώ πώς μπορούμε να ελέγξουμε καλά το διαβήτη. Πώς το υγιές σώμα διαχειρίζεται τη γλυκόζη Τρώμε ένα σνακ ή ένα γεύμα που περιέχει υδατάνθρακες. Το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα αυξάνεται. Το πάγκρεας εκκρίνει ινσουλίνη. Αυτό επιτρέπει στη γλυκόζη να μπει στα κύτταρα, όπου χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας. Το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα μειώνεται και το πάγκρεας παύει να εκκρίνει ινσουλίνη. Η πτώση του επιπέδου της ινσουλίνης οδηγεί το πάγκρεας να απελευθερώσει γλυκαγόνο. Αυτό μετατρέπει το γλυκογόνο του συκωτιού σε γλυκόζη, η οποία απελευθερώνεται στο αίμα για να διατηρήσει το επίπεδο της γλυκόζης σταθερό. τι είναι ο διαβήτης;

14 διαβήτης τύπου 1 Αν υποφέρετε από διαβήτη Τύπου 1, υπάρχει σοβαρή έλλειψη ή απουσία ινσουλίνης στον οργανισμό σας. Αυτό συμβαίνει όταν τα περισσότερα ή και όλα τα β-κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη έχουν καταστραφεί, επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα τα αντιμετωπίζει ως ξένα σώματα και τους επιτίθεται. Γι αυτό ο διαβήτης Τύπου 1 θεωρείται «αυτοάνοσο νόσημα». Εμφανίζεται σε περίπου έναν στους δέκα διαβητικούς και συνήθως εντοπίζεται όταν ο ασθενής είναι κάτω των 40 ετών, τις περισσότερες φορές σε ηλικία από 10 έως 15 ετών. Γιατί δημιουργείται ο διαβήτης Τύπου 1 Αν δεν υπάρχει κάποιο ξεκάθαρο και προφανές αίτιο για την ανάπτυξη διαβήτη Τύπου 1 (όπως, για παράδειγμα, η αφαίρεση του παγκρέατος λόγω πάθησης ή ατυχήματος), συνήθως είναι αδύνατον να εξακριβωθεί ποιο είναι το αίτιό του. Πιστεύεται ότι οι παράγοντες κινδύνου είναι οι ακόλουθοι. Κληρονομικότητα Ο διαβήτης συχνά εμφανίζεται σε οικογένειες, πράγμα που δείχνει ότι κάποια γονίδια εμπλέκονται στην ανάπτυξη της νόσου. Οι πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη στη ζωή κάποιου είναι: 1-2 τοις εκατό αν η μητέρα έχει διαβήτη Τύπου τοις εκατό αν ο πατέρας έχει διαβήτη Τύπου τοις εκατό αν και οι δύο γονείς έχουν διαβήτη Τύπου τοις εκατό αν υπάρχει γνήσιος δίδυμος με διαβήτη Τύπου 1. Ακόμη και στους γνήσιους διδύμους, το γεγονός ότι ο ένας πάσχει από διαβήτη Τύπου 1 δεν σημαίνει ότι θα τον εμφανίσει και ο άλλος. Αυτό δείχνει ότι, παρ όλο που ορισμένα γονίδια μπορεί να δημιουργήσουν προδιάθεση στο διαβήτη, χρειάζεται και κάποιος άλλος παράγοντας που ενεργοποιεί την πάθηση. Μια διαδεδομένη θεωρία είναι ότι ο παράγοντας αυτός μπορεί να είναι η προσβολή από έναν ιό (δείτε παρακάτω). Μια δεύτερη, η χορήγηση αγελαδινού γάλακτος στο παιδί σε πολύ μικρή ηλικία. Ιογενείς λοιμώξεις Οι διαγνώσεις διαβήτη Τύπου 1 είναι σχεδόν διπλάσιες στους κρύους χειμωνιάτικους μήνες, σε σχέση με τους θερινούς. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή οι ανάγκες για ινσουλίνη αυξάνονται τους κρύους μήνες, όταν το σώμα χρειάζεται περισσότερη γλυκόζη για να διατηρείται ζεστό, υπάρχει όμως και ένα άλλο ενδεχόμενο: να οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως οι χειμωνιάτικες λοιμώξεις. Οι επιστήμονες έχουν ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για έναν ιό που ονομάζεται Coxsackie Β4, ο οποίος προκαλεί ένα φάσμα συμπτωμάτων, από μια ήπια ασθένεια σαν κρυολόγημα μέχρι πυρετό και εκτεταμένη φλεγμονή. Πιστεύεται ότι αυτός ο ιός ίσως προσβάλλει και καταστρέφει τα β-κύτταρα του παγκρέατος σε άτομα που το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν μπορεί να εξαπολύσει γρήγορη επίθεση εναντίον του. Αγελαδινό γάλα σε πολύ μικρή ηλικία Μια άλλη υπόθεση είναι ότι η διακοπή του θηλασμού και η χρήση παιδικής «φόρμουλας» με αγελαδινό γάλα πριν το παιδί κλείσει τους τέσσερις μήνες μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη Τύπου 1. Επειδή η ανθρώπινη ινσουλίνη έχει πολύ όμοια δομή με την ινσουλίνη των αγελάδων, είναι πιθανό ο οργανισμός να παράγει αντισώματα για την ινσουλίνη της αγελάδας που υπάρχει στο γάλα, και τα αντισώματα αυτά να καταστρέφουν και την ανθρώπινη ινσουλίνη. Μια μελέτη έδειξε ότι ο αποκλειστικός θηλασμός για περισσότερους από πέντε μήνες μειώνει σχεδόν στο μισό τις πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη Τύπου 1. Άλλες μελέτες δεν έχουν δείξει τέτοια σύνδεση ανάμεσα στη χρήση αγελαδινού γάλακτος και επακόλουθη εμφάνιση Γνωριμία με το διαβήτη

15 διαβήτη Τύπου 1, και έτσι αυτή η εξήγηση παραμένει αμφιλεγόμενη. Ποια είναι τα συμπτώματα; Τα συμπτώματα του διαβήτη Τύπου 1, εφόσον δεν γίνει αγωγή, είναι τα παρακάτω. Συνήθως αναπτύσσονται ταχύτατα, ιδιαίτερα στα παιδιά. Υπερβολική παραγωγή ούρων Αυτό είναι ένα από τα κύρια συμπτώματα πραγματικά, η λέξη «διαβήτης» σημαίνει «υπερβολική ούρηση» (από το «διαβαίνω»). Η πολυουρία, όπως ονομάζεται, προκαλείται επειδή η γλυκόζη στο αίμα φιλτράρεται από τα νεφρά και περνά στα ούρα, μαζί με ποσότητα νερού για να παραμένει σε διάλυση. Η παραγωγή ούρων μπορεί να πενταπλασιαστεί. Υπερβολική δίψα και κατανάλωση νερού Αυτές είναι άλλες δύο βασικές ενδείξεις του διαβήτη Τύπου 1. Εμφανίζονται λόγω της αφυδάτωσης από την παραγωγή αυξημένων ούρων. Η μεγάλη κατανάλωση νερού ονομάζεται πολυδιψία. Απώλεια βάρους Αν έχετε διαβήτη Τύπου 1, μπορεί να χάνετε μέχρι και 1 κιλό γλυκόζης μέσα από τα ούρα κάθε μέρα (που ισοδυναμεί με θερμίδες). Αυτό μπορεί να προκαλέσει γρήγορη απώλεια βάρους. Αυξημένη όρεξη Επειδή χάνετε τόση πολλή γλυκόζη μέσα από τα ούρα, είναι πιθανό να πεινάτε πολύ και να τρώτε περισσότερο από το συνηθισμένο. Κόπωση και έλλειψη ενέργειας Επειδή ο οργανισμός δεν μπορεί να απορροφήσει τη γλυκόζη, στερείται την κύρια ενεργειακή πηγή του και αυτό μπορεί να προκαλέσει κόπωση και ατονία. Θολή όραση Οι μεγάλες ποσότητες γλυκόζης στο αίμα αλλάζουν το σχήμα του φακού των ματιών, πράγμα που προκαλεί θόλωση της όρασης και προσωρινή μυωπία. Και τα δύο αυτά συμπτώματα εξαφανίζονται όταν αποκατασταθεί ο έλεγχος της γλυκόζης. Συχνές λοιμώξεις Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης παρέχουν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη μικροοργανισμών. Αυτό κάνει πιο πιθανές τις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις όπως η κυστίτιδα, η μυκητιασική στοματίτιδα και τα σπυράκια. Τι συμβαίνει αν ο διαβήτης Τύπου 1 δεν υποβληθεί σε αγωγή; Σε αυτή την περίπτωση, το επίπεδο της γλυκόζης μπορεί να αυξηθεί τόσο πολύ ώστε να κινδυνεύσετε από τη λεγόμενη διαβητική κετοξέωση, η οποία μπορεί να απειλήσει τη ζωή. Επειδή ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη ως καύσιμο, αρχίζει να καίει λίπος και πρωτεΐνες. Έτσι παράγονται υπερβολικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, οξέων και ουσιών που ονομάζονται κετόνες. Η συσσώρευση αυτών των τοξικών ουσιών στο κυκλοφορικό σύστημα, αν συνεχιστεί, τελικά θα οδηγήσει σε κώμα. Τα συμπτώματα της διαβητικής κετοξέωσης είναι ναυτία, εμετός, υπερβολική ούρηση και πόνος στην κοιλιά. Η ανάσα αρχίζει να μυρίζει ακετόνη λόγω της συσσώρευσης κετονών στον οργανισμό, και η αναπνοή γίνεται γρήγορη και βαθιά καθώς το σώμα προσπαθεί να αποβάλει το διοξείδιο του άνθρακα. Η διαβητική κετοξέωση αντιμετωπίζεται με την ενδοφλέβια παροχή υγρών και αλάτων (για να αντικατασταθούν εκείνα που χάνονται από τα ούρα) και με χορήγηση ινσουλίνης βραδείας δράσεως που μειώνει τη γλυκόζη στο αίμα. Η κετοξέωση εμφανίζεται συνήθως σε άτομα με διαβήτη Τύπου 1 που δεν έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα και δεν κάνουν αγωγή. Μπορεί επίσης να συμβεί σε άτομα που γνωρίζουν ότι έχουν διαβήτη Τύπου 1 και προσβάλλονται από λοίμωξη. Αυτό, σε συνδυασμό με την πάθηση, αυξάνει τα επίπεδα των στρεσορμονών, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν γρήγορη αύξηση του επιπέδου της γλυκόζης. διαβήτης τύπου 1

16 διαβήτης τύπου 2 Αν έχετε διαβήτη Τύπου 2, το πάγκρεας συνεχίζει να παράγει ινσουλίνη, όχι όμως σε επαρκείς ποσότητες για να ελέγχεται σωστά η γλυκόζη. Ο διαβήτης Τύπου 2 συνήθως συνδέεται με την παχυσακία, στην οποία τα υπερπλήρη λιποκύτταρα χάνουν την ευαισθησία τους στην ινσουλίνη (αυτό είναι γνωστό ως αντίσταση στην ινσουλίνη). Στην αρχή το πάγκρεας αντιδρά παράγοντας όλο και περισσότερη ινσουλίνη, μακροπρόθεσμα όμως παράγει λιγότερη από το φυσιολογικό. Ο διαβήτης Τύπου 2 συνήθως προσβάλλει παχύσαρκα άτομα άνω των 40 ετών, μπορεί ωστόσο να εμφανιστεί και νωρίτερα, μερικές φορές μάλιστα σε παχύσαρκα παιδιά. Γιατί αναπτύσσεται ο διαβήτης Τύπου 2 Υπάρχουν περί τα 230 εκατομμύρια άτομα με διαβήτη Τύπου 2 παγκοσμίως, και ο αριθμός αυτός αυξάνεται γοργά. Ο λόγος είναι ότι αυξάνονται οι παχύσαρκοι Υπεργλυκαιμικό κώμα Στα άτομα με διαβήτη Τύπου 2 που δεν κάνουν αγωγή, τα επίπεδα της γλυκόζης μπορεί να γίνουν πολύ υψηλά και να προκαλέσουν υπερβολική αφυδάτωση, ακόμη και κώμα. Αυτό ονομάζεται υπεργλυκαιμικό κώμα. Επειδή ο οργανισμός παράγει κάποια ποσότητα ινσουλίνης, αυτό διαφέρει από το κώμα που προκαλεί η διαβητική κετοξέωση στα άτομα με διαβήτη Τύπου 1 (βλ. σελ. 15), δεν παύει όμως να είναι μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Το υπεργλυκαιμικό κώμα μπορεί να προκληθεί από λοίμωξη ή ως παρενέργεια διουρητικών φαρμάκων ή από την κατανάλωση υγρών με άφθονη γλυκόζη, στην προσπάθεια του διαβητικού να σβήσει την έντονη δίψα του. Αντιμετωπίζεται με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και αλάτων, συν μία χαμηλή δόση ινσουλίνης που μειώνει βαθμιαία το επίπεδο της γλυκόζης. εξαιτίας του καθιστικού τρόπου ζωής, σε συνδυασμό με την κατανάλωση επιβλαβών τροφών. Συνήθως ευθύνεται ένας συνδυασμός αυτών των παραγόντων κινδύνου. Παχυσαρκία και σχήμα σώματος Τέσσερα στα πέντε άτομα με διαβήτη Τύπου 2 είναι παχύσαρκα. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η διατήρηση υγιούς βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη Τύπου 2 κατά 85 τοις εκατό. Είναι επίσης σημαντικά τα σημεία του σώματος όπου αποθηκεύεται το περιττό λίπος. Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου είναι η «κεντρική παχυσαρκία» στην οποία το λίπος συσσωρεύεται γύρω από τα εσωτερικά όργανα αντί κάτω από το δέρμα. Με απλά λόγια, αν το σώμα σας έχει σχήμα μήλου, παίρνοντας βάρος στο μέσο του, έχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσετε διαβήτη Τύπου 2, απ ό,τι αν έχει σχήμα αχλαδιού, παίρνοντας δηλαδή βάρος στους γοφούς και τους μηρούς. Γονίδια και καταγωγή Αν έχετε έναν γνήσιο δίδυμο με διαβήτη Τύπου 2, υπάρχουν 90 τοις εκατό πιθανότητες να εμφανίσετε και εσείς. Όμως, τα γονίδια δεν είναι το μοναδικό αίτιο. Χρειάζεται και ένας πρόσθετος παράγοντας, όπως η παχυσαρκία. Τα άτομα που κατάγονται από τη Νότια Ασία, την Αφρική και την Καραϊβική έχουν τουλάχιστον πενταπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν διαβήτη Τύπου 2 από τα άτομα καυκάσιας καταγωγής (τους λευκούς). Καθιστική ζωή Εκείνοι που κάνουν καθιστική ζωή έχουν σχεδόν πενταπλάσιες πιθανότητες να πάθουν διαβήτη Τύπου 1 από εκείνους που γυμνάζονται τακτικά. Χαμηλό βάρος γέννησης Τα μωρά που κατά τον τοκετό ζύγιζαν λιγότερο από 2,5 κιλά έχουν σχεδόν επταπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν διαβήτη Τύπου 2 μέχρι τα 65 τους, από εκείνα που ζύγιζαν πάνω από 4,3 κιλά. Γνωριμία με το διαβήτη

17 Φάρμακα Ορισμένα φάρμακα, όπως τα κορτικοστεροειδή, μπορεί να προκαλέσουν διαβήτη. Ορμονικές διαταραχές Μερικές ορμονικές διαταραχές, όπως ο υπερθυρεοειδισμός και το σύνδρομο Κούσινγκ, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη Τύπου 2. Ποια είναι τα συμπτώματα; Τα συμπτώματα εμφανίζονται πιο αργά και συνήθως είναι λιγότερο σοβαρά και λιγότερο συγκεκριμένα από εκείνα του διαβήτη Τύπου 1 (βλ. σελ ). Μπορεί να αισθάνεστε πιο κουρασμένοι από το συνηθισμένο ή να θέλετε να ουρήσετε τη νύχτα. Μερικοί δεν παρουσιάζουν καθόλου συμπτώματα. Έτσι, ο διαβήτης Τύπου 2 συχνά εντοπίζεται μόνο σε τσεκάπ. Η αντίσταση στην ινσουλίνη στον διαβήτη Τύπου 2 Στα υγιή κύτταρα, η ινσουλίνη επιτρέπει στη γλυκόζη να περνά και να καταναλώνεται ως καύσιμο. Αυτό το κατορθώνει δεσμεύοντας πολλά σημεία υποδοχέων στα κυτταρικά τοιχώματα. Αν έχετε διαβήτη Τύπου 2, τα κύτταρά σας έχουν μειωμένο αριθμό υποδοχέων ινσουλίνης, και η ινσουλίνη μπορεί να μην είναι σε θέση να ενωθεί με τους λίγους που έχουν απομείνει. Αυτό είναι γνωστό ως αντίσταση στην ινσουλίνη. Μεταβολικό σύνδρομο Πριν εμφανιστεί ο διαβήτης Τύπου 2, πολλοί παρουσιάζουν το λεγόμενο μεταβολικό σύνδρομο ή «προδιαβήτη». Αυτό είναι ένα στάδιο στο οποίο τα λιποκύτταρα και τα μυϊκά κύτταρα εμφανίζουν αντίσταση στην ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι, για να μπορέσει η γλυκόζη να περάσει μέσα στα λιποκύτταρα και τα μυϊκά κύτταρα, το πάγκρεας πρέπει να παράγει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες. Σε αυτό το σημείο, αν χάσετε βάρος και γυμνάζεστε περισσότερο, μπορείτε να καθυστερήσετε ή και να αποτρέψετε την ανάπτυξη διαβήτη Τύπου 2. Αν δεν το κάνετε, υπάρχει πιθανότητα 80 τοις εκατό να πάθετε διαβήτη Τύπου 2. Το μεταβολικό σύνδρομο συνδέεται με κεντρική παχυσαρκία (μεγάλη μέση), υπέρταση, πολύ υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα και αυξημένο κίνδυνο αφύσικων θρόμβων, στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού. Αν η μέση είναι πάνω από 94 εκ. για τους λευκούς και τους μαύρους, ή πάνω από 90 εκ. για τους Νοτιοασιάτες και τους Κινέζους, ή πάνω από 80 εκ. για όλες τις γυναίκες, θα πρέπει να ελέγξετε την πίεσή σας και τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα σας. Υγιές κύτταρο Ινσουλίνη που προσκολλάται σε υποδοχέα Κύτταρο με αντίσταση στην ινσουλίνη Ο υποδοχέας παραμένει άδειος παρά την αφθονία ινσουλίνης Κυτταρικό τοίχωμα Κυτταρικός πυρήνας Ένας από τους πολλούς υποδοχείς ινσουλίνης Ένας από τους λίγους υποδοχείς ινσουλίνης Το μεγαλύτερο μέρος της ινσουλίνης παραμένει έξω από το κύτταρο διαβήτης τύπου 2

18 διάγνωση και παρακολούθηση του διαβήτη Αν έχετε διαβήτη Τύπου 1, τα συμπτώματα μπορεί να είναι τόσο δραματικά ώστε ο γιατρός σας να το υποψιαστεί αμέσως και οι εξετάσεις αίματος απλώς να επιβεβαιώσουν την υποψία του. Στις περιπτώσεις διαβήτη Τύπου 2, η διάγνωση μπορεί να μην είναι τόσο απλή γιατί τα συμπτώματα συχνά είναι ασαφή. Οι εξετάσεις που περιγράφονται στον πίνακα της απέναντι σελίδας χρησιμοποιούνται όλες για τη διάγνωση του διαβήτη. Ο γιατρός σας μπορεί να σας κάνει μία ή περισσότερες από αυτές για να καταλήξει σε ασφαλή διάγνωση. Αφού γίνει η διάγνωση, ακολουθούν άλλες εξετάσεις για να αξιολογηθεί η γενική κατάσταση της υγείας σας. Στο εξής, βέβαια, θα πρέπει να παρακολουθείτε συστηματικά το επίπεδο του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα σας. Εξετάσεις μετά τη διάγνωση Επειδή ο διαβήτης συνδέεται με βλάβες σε διάφορα μέρη του σώματος, όπως η καρδιά, τα μάτια, τα νεύρα και τα νεφρά, αφού γίνει διάγνωση διαβήτη πρέπει να κάνετε μια σειρά από άλλες εξετάσεις, τις οποίες θα συνεχίσετε να επαναλαμβάνετε σε τακτικά διαστήματα σε όλη σας τη ζωή. Ελέγχονται τα μάτια σας για ενδείξεις προβλημάτων που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στην όραση. Γίνεται εξέταση αίματος για να αξιολογηθεί η λειτουργία των νεφρών και να διαπιστωθεί αν το επίπεδο των λιπιδίων είναι αυξημένο (παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα). Μετριέται η πίεση του αίματος για να εκτιμηθεί ο κίνδυνος καρδιαγγειακών προβλημάτων. Εξετάζονται τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία των ποδιών. Εξετάζονται τα ούρα για την ύπαρξη πρωτεΐνης (ένδειξη προβλημάτων των νεφρών). Οι άντρες ερωτώνται αν έχουν προβλήματα στύσης (σύμπτωμα καρδιαγγειακών προβλημάτων). Παρακολούθηση της γλυκόζης (σακχάρου) Όταν έχετε διαβήτη, είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τακτικά το επίπεδο της γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα, συνήθως δύο έως τέσσερις φορές την ημέρα, ή περισσότερο. Παλιά, αυτό γινόταν παίρνοντας δείγμα αίματος με τσίμπημα στο δάχτυλο, και τοποθετώντας το σε μια διαγνωστική ταινία η οποία κατόπιν εισαγόταν σε ένα μετρητή γλυκόζης. Μια νέα τεχνολογία επιτρέπει τώρα τη μέτρηση της γλυκόζης μέσα από το δέρμα, με μια συσκευή σαν ρολόι που φοριέται στον καρπό. Χρησιμοποιεί χαμηλό ηλεκτρικό ρεύμα για να τραβήξει τη γλυκόζη μέσα από το δέρμα, και έτσι οι μετρήσεις μπορεί να γίνονται ακόμη και κάθε δέκα λεπτά. Αν οι εξετάσεις δείχνουν επίπεδο γλυκόζης 4-7 mmol/l ( mg/dl), έχετε το διαβήτη σας υπό έλεγχο. Αν η γλυκόζη συνήθως είναι πολύ ψηλή ή πολύ χαμηλή, ο γιατρός θα σας πει πώς να αυξήσετε ή να μειώσετε τις τροφές ή και τα φάρμακα που παίρνετε. Είναι σημαντικό να διατηρείτε καλό έλεγχο του διαβήτη για να μειώσετε τον κίνδυνο μακροπρόθεσμων επιπλοκών. Επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης Τα επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης για διαβητικούς είναι: 4-7 mmol/l ( mg/dl) πριν από τα γεύματα, και λιγότερο από 9 mmol/l (162 mg/dl) 1½-2 ώρες μετά το γεύμα. Γνωριμία με το διαβήτη

19 Εκτός από τις εξετάσεις γλυκόζης που γίνονται στο σπίτι, υπάρχουν και άλλοι δύο τρόποι για να αξιολογήσετε πόσο καλά ελέγχετε το διαβήτη. Ο ένας είναι η εξέταση HbA1c που γίνεται από το γιατρό και δείχνει πόσο καλός ήταν ο έλεγχος της γλυκόζης τις τελευταίες 6-12 εβδομάδες. Ο άλλος είναι μια εξέταση αίματος στην οποία μετριέται το επίπεδο της φρουκτοσαμίνης. Αυτή δίνει μια εικόνα του ελέγχου της γλυκόζης τις τελευταίες δύο με τέσσερις εβδομάδες. Αυτές οι πληροφορίες βοηθούν στην αξιολόγηση των επιδράσεων τυχόν αλλαγών που έχει κάνει ο γιατρός στην αγωγή σας. Εξετάσεις που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση του διαβήτη Εξέταση Εξέταση ούρων Ο γιατρός βάζει μια διαγνωστική ταινία στα ούρα για να δει αν υπάρχει γλυκόζη. Όταν έχετε διαβήτη, η γλυκόζη συσσωρεύεται στο αίμα, και όταν φτάσει στο «νεφρικό όριο» συνήθως γύρω στα 10 mmol/l (180 mg/dl) φιλτράρεται από τα νεφρά και αποβάλλεται στα ούρα. Η εξέταση ούρων είναι χρήσιμη, αλλά δεν θεωρείται αρκετά ακριβής για να μπορεί να αποκλείσει το διαβήτη. Για παράδειγμα, η απουσία γλυκόζης στα ούρα μπορεί να σημαίνει απλώς ότι έχετε υψηλότερο νεφρικό όριο από το συνηθισμένο. Αποτέλεσμα Αν υπάρχει γλυκόζη στα ούρα σας, ο γιατρός σας θα σας παραπέμψει για εξετάσεις αίματος που θα επιβεβαιώσουν ή θα καταρρίψουν μια διάγνωση διαβήτη Τυχαία εξέταση αίματος για γλυκόζη Μετριέται η γλυκόζη σε ένα δείγμα αίματος. Το δείγμα λαμβάνεται τυχαία, που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να είστε νηστικοί πριν από την εξέταση. Αν έχετε κλασικά συμπτώματα διαβήτη, όπως υπερβολική δίψα και ούρηση, σε συνδυασμό με μια τυχαία εξέταση μεγαλύτερη ή ίση με 11,1 mmol/l (199,8 mg/dl), γίνεται διάγνωση διαβήτη. Αν όχι, μπορεί να σας παραπέμψουν για περαιτέρω εξετάσεις αίματος. Εξέταση γλυκόζης νηστείας Μετριέται το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα σας αφού επί οκτώ ώρες δεν έχετε φάει τίποτα, παρά μόνο έχετε πιει νερό. Έτσι εξασφαλίζεται ότι το επίπεδο της γλυκόζης δεν έχει επηρεαστεί από κάτι που φάγατε. Αν η γλυκόζη είναι μεγαλύτερη ή ίση με 7 mmol/l (126 mg/ dl), γίνεται διάγνωση διαβήτη. Αν το αποτέλεσμα είναι οριακό, ο γιατρός συνήθως θα σας παραπέμψει για εξέταση ανοχής γλυκόζης. Εξέταση ανοχής γλυκόζης Αυτή συνήθως γίνεται πρωί πρωί, αφού δεν έχετε φάει τίποτε, παρά μόνο έχετε πιει νερό, επί 8-14 ώρες. Πρώτα σας παίρνουν δείγμα αίματος και μετρούν τη γλυκόζη. Κατόπιν πίνετε ένα διάλυμα που περιέχει γλυκόζη. Πρέπει να παραμείνετε σχετικά αδρανείς επί δύο ώρες, χωρίς να καπνίζετε, και κατόπιν σας παίρνουν νέο δείγμα αίματος. Διάγνωση διαβήτη γίνεται αν, δύο ώρες αφού πιείτε το διάλυμα γλυκόζης, το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα σας είναι μεγαλύτερο ή ίσο με 11,1 mmol/l (199,8 mg/dl). Αν είναι μεταξύ 7,8 mmol/l και 11,1 mmol/l, υπάρχει μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη και αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη στο μέλλον.

20 οι επιπλοκές του διαβήτη Αν δεν ελέγχετε καλά το διαβήτη, μπορεί να δημιουργηθούν μακροπρόθεσμα επιπλοκές επιβαρυντικές για την ποιότητα ζωής σας και τη διάρκειά της. Επίσης, οι διαβητικοί Τύπου 2 είναι επιρρεπείς στην κατάθλιψη. Αυτό συμβαίνει επειδή η αντίσταση στην ινσουλίνη μειώνει την παραγωγή σεροτονίνης (νευροδιαβιβαστή που βοηθά στη ρύθμιση της ψυχικής διάθεσης). Γι αυτό, ο καλός, μακροπρόθεσμος έλεγχος του επιπέδου της γλυκόζης είναι ζωτικός για να προστατεύσετε τη σωματική και συναισθηματική σας υγεία. Ακόμη και αν έχετε ήδη κάποιες από τις επιπλοκές του διαβήτη, ποτέ δεν είναι πολύ αργά για να βελτιώσετε την υγεία σας τρώγοντας συνετά, κάνοντας γυμναστική και χάνοντας βάρος ή κόβοντας το κάπνισμα. Θα εξηγήσω λεπτομερειακά πώς μπορείτε να βελτιώσετε τη διατροφή και τον τρόπο ζωής σας στο Δεύτερο Μέρος του βιβλίου. Βλάβες των ματιών Αν έχετε αυξημένη γλυκόζη για διάστημα πολλών ετών, τα μικρά αιμοφόρα αγγεία στον αμφιβληστροειδή (στο πίσω μέρος των ματιών) μπορεί να αρχίσουν να παθαίνουν βλάβες (η υψηλή γλυκόζη βλάπτει τα μικρά και τα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία όχι μόνο στα μάτια, αλλά σε όλο το σώμα). Αυτές οι βλάβες συμβαίνουν αργά και ονομάζονται διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Στην αρχή, τα μικρά αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς χοντραίνουν και αρχίζουν να εμφανίζουν διαρροή αίματος στους γύρω ιστούς. Αργότερα, αρχίζουν να αναπτύσσονται νέα αιμοφόρα αγγεία, τα οποία όμως είναι επίσης εύθραυστα και παρουσιάζουν διαρροή, και αυτό, με το πέρασμα του χρόνου, μπορεί να επιδεινώσει την όραση και να οδηγήσει στην τύφλωση. Ο πολλαπλασιασμός των νέων αιμοφόρων αγγείων αυξάνει επίσης την πίεση μέσα στο μάτι, πράγμα που αυξάνει και τον κίνδυνο γλαυκώματος (βλάβη του οπτικού νεύρου που μπορεί να οδηγήσει στην τύφλωση). Ένα άλλο είδος βλάβης των ματιών που μπορεί να εμφανιστεί σε διαβητικούς είναι στα νεύρα που ελέγχουν την κίνηση των ματιών, πράγμα που μειώνει το εύρος της κίνησής τους. Όλοι οι διαβητικοί πρέπει να κάνουν τακτικά οφθαλμικές εξετάσεις ώστε τα τυχόν προβλήματα να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν το συντομότερο δυνατόν. Η αγωγή για τα προβλήματα των ματιών ποικίλλει ανάλογα με τη σοβαρότητά τους. Τόσο η αγωγή με λέιζερ όσο και η οφθαλμοχειρουργική μπορούν να βοηθήσουν. Βλάβες των νεφρών Τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία των νεφρών μπορεί να υποστούν βλάβες από τον ανεπαρκή μακροπρόθεσμο έλεγχο του διαβήτη. Αυτές οι βλάβες μπορεί να είναι ήπιες στην αρχή, αλλά καθώς γίνονται πιο σοβαρές, τα νεφρά παθαίνουν φλεγμονή και αρχίζει να προκαλείται διαρροή πρωτεΐνης στα ούρα. Οι βλάβες των νεφρών, που στοιχειοθετούν τη διαβητική νεφροπάθεια, μπορεί να δημιουργηθούν μέσα σε δύο χρόνια από την εμφάνιση του διαβήτη και προσβάλουν το 25 τοις εκατό των διαβητικών με διαβήτη Τύπου 2 μέσα σε δέκα χρόνια από τη διάγνωση. Στα πρώτα στάδια της νεφροπάθειας είναι απίθανο να υπάρχουν συμπτώματα. Όμως, αν αρχίσετε να χάνετε πολλή πρωτεΐνη από τα ούρα, μπορεί να παρουσιαστεί οίδημα στους αστραγάλους ή τα πόδια, κόπωση, ναυτία και λαχάνιασμα. Αυτά τα συμπτώματα εντείνονται καθώς επιδεινώνεται η λειτουργία των νεφρών. Αν η νεφροπάθεια συνεχιστεί σε σημείο ώστε τα νεφρά να μη λειτουργούν πλέον (κάτι που είναι γνωστό ως τελική νεφρική ανεπάρκεια), θα χρειαστείτε αιμοδιάλυση, διαδικασία στην οποία το αίμα φιλτράρεται με τεχνητά μέσα. Για να εντοπιστούν νωρίς τα νεφρικά προβλήματα, είναι σημαντικό να κάνετε τακτικά εξετάσεις ούρων που ανιχνεύουν την παρουσία πρωτεΐνης. Πέρα από τη νεφροπάθεια, τα νεφρά μπορεί επίσης να υποστούν βλάβες από επανειλημμένες ουρολοιμώξεις. Το υψηλό επίπεδο γλυκόζης στα ούρα παρέχει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη βακτηριδίων. Αν οι ουρολοιμώξεις εξαπλωθούν στα νεφρά, μπορεί να προκαλέσουν σχηματισμό ουλώδους ιστού. Όπως και στη νεφροπάθεια, αυτό μπορεί να μειώσει τη νεφρική λειτουργία. Γνωριμία με το διαβήτη

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Σακχαρώδης Διαβήτης Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ Ανακοίνωση Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου για την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη (14 Νοεμβρίου 2018) Τι είναι ο Διαβήτης Φετινό Θέμα: «Ο διαβήτης αφορά κάθε οικογένεια» Ο διαβήτης είναι μια αυτοάνοση

Διαβάστε περισσότερα

«Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr!

«Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr! «Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr! Λέω συχνά στους διαβητικούς ασθενείς, που με επισκέπτονται στο ιατρείο μου, να μην επαναπαύονται

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα»

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» Παρακάτω θα αναφερθούμε χωριστά στις επιπτώσεις και την αντιμετώπιση (α) του

Διαβάστε περισσότερα

συκώτι (ήπαρ) στομάχι χοληδόχος κύστη πάγκρεας δωδεκαδάκτυλο έντερο

συκώτι (ήπαρ) στομάχι χοληδόχος κύστη πάγκρεας δωδεκαδάκτυλο έντερο Αλκοόλ και ασθένειες του Συκωτιού (Πηγή: http://www.patient.co.uk/health/alcohol-and-liver-disease) Απόδοση στα ελληνικά: Αθανάσιος Μπάκας (υπεύθυνος του προγράμματος) Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ

Διαβάστε περισσότερα

Diabetes_ protect our future.mp4

Diabetes_ protect our future.mp4 Diabetes_ protect our future.mp4 14/11 Γενέθλια του νομπελίστα γιατρού Φρέντερικ Μπάντινγκ 1991 από τη Διεθνή Ομοσπονδία για το Διαβήτη 2007:επίσημη Ημέρα από τα Ηνωμένα Έθνη Θέμα 2009 2013: Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Αγγελική Βουτσά. Παθολόγος-Διαβητολόγος. Τ. Συν/στρια Δ/ντρια Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Λήμνου

Αγγελική Βουτσά. Παθολόγος-Διαβητολόγος. Τ. Συν/στρια Δ/ντρια Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Λήμνου Αγγελική Βουτσά Παθολόγος-Διαβητολόγος Τ. Συν/στρια Δ/ντρια Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Λήμνου Τι είναι ο διαβήτης; Μεταβολική διαταραχή αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα Ο διαβήτης οφείλεται σε

Διαβάστε περισσότερα

Κλαίρη Μ. Εργασία στη Βιολογία Α'2 Λυκείου

Κλαίρη Μ. Εργασία στη Βιολογία Α'2 Λυκείου Κλαίρη Μ. Εργασία στη Βιολογία Α'2 Λυκείου Διαβήτης. Ακούμε καθημερίνα γύρω μας πως εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από διαβήτη ή παχυσαρκία. Όμως, τι πραγματικά είναι αυτό; Τι ειναι ο σακχαρώδης

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Αντώνιος Π. Λέπουρας, Ιατρός Παθολόγος, Εξειδικευμένος στον Σακχ. Διαβήτη, Δ/ντής Β Παθολογικής & Διαβητολογικού Ιατρείου, Ιατρικού Ψυχικού

Γράφει: Αντώνιος Π. Λέπουρας, Ιατρός Παθολόγος, Εξειδικευμένος στον Σακχ. Διαβήτη, Δ/ντής Β Παθολογικής & Διαβητολογικού Ιατρείου, Ιατρικού Ψυχικού Γράφει: Αντώνιος Π. Λέπουρας, Ιατρός Παθολόγος, Εξειδικευμένος στον Σακχ. Διαβήτη, Δ/ντής Β Παθολογικής & Διαβητολογικού Ιατρείου, Ιατρικού Ψυχικού Τι πρέπει να γνωρίζετε για τον Σακχαρώδη Διαβήτη Όλοι

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση;

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση; Υπέρταση Τι Είναι η Υπέρταση; Η πίεση του αίματος είναι η δύναμη που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν μεταφέρεται από την καρδιά στην κυκλοφορία. Η σταθερά αυξημένη πίεση, άνω των φυσιολογικών ορίων, αποκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA NEWS ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΕΑ GREECE

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA NEWS ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΝΕΑ GREECE Ο διαβήτης είναι μια χρόνια πάθηση που εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει πολύ ινσουλίνη, ή όταν το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει με αποτελεσματικό τρόπο την ινσουλίνη που παράγετε. Η ινσουλίνη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ

Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΦΗΣ Διατροφή για την Αύξηση του Μυϊκού Όγκου Πολλοί αθλητές επιθυμούν την αύξηση της μυϊκής τους μάζας επιδιώκοντας να βελτιώσουν την αθλητική τους ικανότητα. Για να επιτευχθεί ο στόχος της άυξησης του μυϊκού

Διαβάστε περισσότερα

«Σακχαρώδης διαβήτης: 12 πράγματα που πρέπει να κάνετε για να τον ρυθμίσετε», από το onmed.gr!

«Σακχαρώδης διαβήτης: 12 πράγματα που πρέπει να κάνετε για να τον ρυθμίσετε», από το onmed.gr! «Σακχαρώδης διαβήτης: 12 πράγματα που πρέπει να κάνετε για να τον ρυθμίσετε», από το onmed.gr! H 14η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του Σακχαρώδη Διαβήτη, είναι αφορμή αφύπνισης και υπενθύμισης για ένα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό

Ιδέες για ένα σωστό πρωινό Ιδέες για ένα σωστό πρωινό Υγιεινή Διατροφή Ισορροπία Ποικιλία Μέτρο Ομάδες τροφίμων Γάλα-γαλακτοκομικά προϊόντα (γιαούρτι) Φρούτα-απλοί υδατάνθρακες Λαχανικά (κυρίως πράσινα φυλλώδη) Ψωμί-αμυλώδη τρόφιμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D. Τι είναι σακχαρώδης διαβήτης; Παθοφυσιολογική κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένη συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα Καμπύλη σακχάρου (75

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης στα παιδιά

Σακχαρώδης Διαβήτης στα παιδιά Σακχαρώδης Διαβήτης στα παιδιά ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΙΓΚΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ & ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Ιατρικά θέματα γιά εκπαιδευτικούς Αμφιθέατρο Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων Σάββατο

Διαβάστε περισσότερα

Τα τρόφιμα που διαβήτης νικήσει

Τα τρόφιμα που διαβήτης νικήσει Τα τρόφιμα που διαβήτης νικήσει Στοιχεία καταχώρησης Πληροφορίες Πωλητή Όνομα: Living - Ηλεκτρονικό tosi851@hotmail.com Ταχυδρομείο: Όνομα: Living Επώνυμο: - Χώρα: Αλβανία Διεύθυνση: lagja nr1 Ταχυδρομικός

Διαβάστε περισσότερα

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ2) Ο Σακχαρώδης Διαβήτης γενικά είναι μια πάθηση κατά την οποία ο οργανισμός και συγκεκριμένα το πάγκρεας δεν παράγει ή δεν

Διαβάστε περισσότερα

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών;

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών; ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ Τι είναι οι πρωτεϊνες; Η ονομασία πρωτεϊνες προέρχεται από το ρήμα πρωτεύω και σημαίνει την εξαιρετική σημασία που έχουν οι πρωτεϊνες για την υγεία του ανθρώπινου σώματος. Από την εποχή των Ολυμπιακών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδική Φυσική Αγωγή Ενότητα 13η: Διαβήτης Κοκαρίδας Δημήτρης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.)

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.) ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η καρδιά προωθεί το αίμα στον οργανισμό μέσω των αρτηριών, με αποτέλεσμα οι αρτηρίες να βρίσκονται υπό πίεση. Η πίεση αυξάνει όταν είμαστε αναστατωμένοι, όταν τρομάζουμε, όταν καταβάλουμε κάποια

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Παχυσαρκία Σακχαρώδης Διαβήτης Νευρική ανορεξία Ψυχογενής βουλιμία Νηστεία Τροφές που προκαλούν αλλεργία Καρκίνος του προστάτη

Περιεχόμενα. Παχυσαρκία Σακχαρώδης Διαβήτης Νευρική ανορεξία Ψυχογενής βουλιμία Νηστεία Τροφές που προκαλούν αλλεργία Καρκίνος του προστάτη Περιεχόμενα Παχυσαρκία Σακχαρώδης Διαβήτης Νευρική ανορεξία Ψυχογενής βουλιμία Νηστεία Τροφές που προκαλούν αλλεργία Καρκίνος του προστάτη Παχυσαρκία είναι κλινική κατάσταση, στην οποία κυρίαρχο χαρακτηριστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ

ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Το πιο πιθανό είναι να έχετε ακούσει ότι λίγο αλκοόλ κάνει καλό στην υγεία. Αλλά γνωρίζετε όλα τα δεδομένα σχετικά με το αλκοόλ; Πόσο είναι πάρα πολύ; Ανακαλύψτε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΓΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛΗΣ

ΛΟΓΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛΗΣ ΑΛΚΟΟΛ ΛΟΓΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛΗΣ v Μεταξύ ατόμων ηλικίας από 15 μέχρι 25 ετών βγήκαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: Κοινωνικότητα (71%) Τους αρέσει η γεύση (51%) Δημιουργεί αίσθημα χαλάρωσης (12%) Προκαλεί

Διαβάστε περισσότερα

Η ιδανική κατάσταση του ανθρώπινου σώματος αλλάζει, καθώς περνάει από διαφορετικές. φάσεις. Σκεφτείτε πως λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα μια μέρα.

Η ιδανική κατάσταση του ανθρώπινου σώματος αλλάζει, καθώς περνάει από διαφορετικές. φάσεις. Σκεφτείτε πως λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα μια μέρα. Οι Φάσεις Θεραπείας Η ιδανική κατάσταση του ανθρώπινου σώματος αλλάζει, καθώς περνάει από διαφορετικές φάσεις. Σκεφτείτε πως λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα μια μέρα. Παρατηρούμε ότι το πρωί, έχοντας μόλις

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης

Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης Σημείωση: Αυτές οι τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ. Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ. Τμήμα Νοσηλευτικής

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ. Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ. Τμήμα Νοσηλευτικής ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ Τμήμα Νοσηλευτικής ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Το παιδί από τη γέννησή του μέχρι την ηλικία των 19 έως 20 ετών παρουσιάζει μία αύξηση του βάρους αλλά και του ύψους. Αν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΑΤΟΜΩΝ ΝΕΑΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΑΤΟΜΩΝ ΝΕΑΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΑΤΟΜΩΝ ΝΕΑΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Δρ Γεώργιος Ι Κούρτογλου Παθολόγος-Διαβητολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει πλέον ο σακχαρώδης

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΔΙΑΒΗΤΗΣ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΔΙΑΒΗΤΗΣ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Στόχοι για την αντιμετώπιση του Γνώση Δεξιότητες Πηγές Υποστήριξη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑ TON ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΗΤΕΡΑ. Ζήτησε από τους γονείς σου να απαντήσουν σης παρακάτω ερωτήσεις.

ΠΑ TON ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΗΤΕΡΑ. Ζήτησε από τους γονείς σου να απαντήσουν σης παρακάτω ερωτήσεις. ΠΑ TON ΠΑΤΕΡΑ ΣΟΥ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ m Ζήτησε από τους γονείς σου να απαντήσουν σης παρακάτω ερωτήσεις ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΗΤΕΡΑ Καπνίζεις; Αν καπνίζεις, πόσα τσιγάρα την ημέρα καπνίζεις; Πόσες φορές

Διαβάστε περισσότερα

16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής. 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας

16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής. 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας Η διατροφή σημαντικός παράγοντας υγείας!! ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΛΗΡΟΝΟ ΜΙΚΟΤΗΤΑ ΥΓΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΝΘΥΓΕΙΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Ποιά είναι η

Διαβάστε περισσότερα

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr!

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr! «Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr! Γνωρίζεις ποιες είναι οι τροφές που θα σε βοηθήσουν στην απώλεια βάρους; Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Η αποτοξίνωση είναι μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις στο χώρο της διατροφής.

Η αποτοξίνωση είναι μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις στο χώρο της διατροφής. Η αποτοξίνωση είναι μια από τις δημοφιλέστερες λέξεις στο χώρο της διατροφής Η ιδέα πίσω από αυτή είναι ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα πρέπει να «καθαρίζουμε τα τοξικά απόβλητα» από το σώμα μας, ώστε

Διαβάστε περισσότερα

Φροντίδα ενήλικα με Σακχαρώδη Διαβήτη στο νοσοκομείο και στο σπίτι

Φροντίδα ενήλικα με Σακχαρώδη Διαβήτη στο νοσοκομείο και στο σπίτι Φροντίδα ενήλικα με Σακχαρώδη Διαβήτη στο νοσοκομείο και στο σπίτι Θεσσαλονίκη, Ιανουάριος 2016 ΚΩΤΤΑ ΘΕΟΔΩΡΑ, Αναπληρώτρια προϊσταμένη στην Α ΠΡΠ του ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ Σακχαρώδης διαβήτης Ετυμολογία όρου «διαβαίνω»

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ. Νικολούδη Μαρία. Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος»

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ. Νικολούδη Μαρία. Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος» ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ Νικολούδη Μαρία Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος» Ο όρος δυσλιπιδαιμία εκφράζει τις ποσοτικές και ποιοτικές διαταραχές των λιπιδίων του αίματος. Τα λιπίδια όπως η χοληστερόλη και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραδοσιακά θεωρούνται νοσήματα των ανδρών. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

Από τον Κώστα κουραβανα

Από τον Κώστα κουραβανα Από τον Κώστα κουραβανα Περιεχόμενα Γενικός ορισμός παχυσαρκίας Ορμονικοί-Γονιδιακοί-παράγοντες Επιπτώσεις στην υγεία Θεραπεία-Δίαιτα Γενικός ορισμός παχυσαρκίας Παχυσαρκία είναι κλινική κατάσταση στην

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη;

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη; ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ Σαββίδου Αβρόρα Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία (κάτι που ο οργανισμός δεν ανέχεται) στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ Αρτηριακή Υπέρταση είναι η επίμονη αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα φυσιολογικά όρια και ενώ το άτομο βρίσκεται σε ηρεμία, συστολική πάνω από 150 mmhg και διαστολική

Διαβάστε περισσότερα

Π Α Π Α Γ Ι Α Ν Ν Η Ο.

Π Α Π Α Γ Ι Α Ν Ν Η Ο. ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Παχυσαρκία σημαίνει υπέρμετρη αύξηση του σωματικού λίπους σε ποσοστό τέτοιο, ώστε να δυσχεραί- νει την υγεία του ανθρώπου. Η παιδική & εφηβική παχυσαρκία συνήθως διατηρείται και στην

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου. Ενημέρωση & Πρόληψη

Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου. Ενημέρωση & Πρόληψη Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου Ενημέρωση & Πρόληψη Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου Μεταβολικό Σύνδρομο Παχυσαρκία Υπερλιπιδιαμία Υπέρταση Σακχαρώδης Διαβήτης Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου Μεταβολικό

Διαβάστε περισσότερα

Ρίξτε την αρτηριακή πίεση χωρίς φάρμακα

Ρίξτε την αρτηριακή πίεση χωρίς φάρμακα Ρίξτε την αρτηριακή πίεση χωρίς φάρμακα Κοιμάστε αγκαλιά με το πιεσόμετρο και έχετε γεμίσει τον οργανισμό σας με χάπια προκειμένου να κρατήσετε την αρτηριακή σας πίεση σε χαμηλά επίπεδα; Χαλαρώστε! Υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ «Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ»

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ «Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ» ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΧΟΛΗ ΣΕΥΠ- ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ «Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ» ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΠΑΜΑΡΙΝΟΥΔΗ ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Διάλεξη 5: Σακχαρώδης Διαβήτης και Άσκηση Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς, Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 5 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΝΕΦΡΩΝ, ΚΑΡ ΙΑΣ, ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΙΑΒΗΤΗ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΝΕΦΡΩΝ, ΚΑΡ ΙΑΣ, ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΙΑΒΗΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΝΕΦΡΩΝ, ΚΑΡ ΙΑΣ, ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΑΙ ΙΑΒΗΤΗ Kidney Health Australia σελίδα 1/5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η νεφροπάθεια χαρακτηρίζεται και ως "σιωπηρή ασθένεια" γιατί συχνά δεν υπάρχουν συμπτώματα.

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνες έχουν δείξει ότι λήψη ψηλής ποσότητας σύνθετων υδατανθράκων πριν την

Έρευνες έχουν δείξει ότι λήψη ψηλής ποσότητας σύνθετων υδατανθράκων πριν την Ο χρόνος λήψης του γεύματος αποτελεί κεφαλαιώδους σημασίας παράγοντα για την αθλητική απόδοση. Το γεύμα πρέπει να λαμβάνεται 2-3 ώρες πριν την προπόνηση. Το γεμάτο στομάχι θεωρείται αναστολέας της αθλητικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. Τύποι διαβήτη και θεραπεία

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. Τύποι διαβήτη και θεραπεία ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Ο διαβήτης είναι η χρόνια, απόλυτη ή μερική ανεπάρκεια της ινσουλίνης η οποία οδηγεί στην υπεργλυκαιμία. Μπορεί να προκαλέσει αλλαγές σε όργανα όπως η νευροπάθεια, η βλάβη του αμφιβληστροειδή,

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης διαβήτης. Νέζη Ματίνα

Σακχαρώδης διαβήτης. Νέζη Ματίνα Σακχαρώδης διαβήτης Νέζη Ματίνα Ορισμός Είναι ένα μεταβολικό νόσημα με πολλαπλή αιτιολογία που χαρακτηρίζεται από: Χρόνια υπεργλυκαιμία Διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών,

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιακή Ανεπάρκεια. Πώς δουλεύει φυσιολογικά η καρδιά

Καρδιακή Ανεπάρκεια. Πώς δουλεύει φυσιολογικά η καρδιά Καρδιακή Ανεπάρκεια Απόστολος Καραβίδας Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Καρδιακής Ανεπάρκειας Διευθυντής Καρδιολογικού Τμήματος, Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθήνας Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια σοβαρή καρδιολογική

Διαβάστε περισσότερα

10 Healthy Lifestyle Tips for Adults

10 Healthy Lifestyle Tips for Adults 10 Healthy Lifestyle Tips for Adults 07 June 2017 1. Καταναλώνετε ποικιλία τροφίμων 2. Βασίστε τη δίαιτά σας σε άφθονα τρόφιμα που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες 3. Αντικαταστήστε τα κορεσμένα με τα ακόρεστα

Διαβάστε περισσότερα

Βρέφη 0-12 μηνών. Παιδιά 4-8 ετών. Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών. Ενήλικες > 50 ετών. Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες

Βρέφη 0-12 μηνών. Παιδιά 4-8 ετών. Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών. Ενήλικες > 50 ετών. Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ Ασβέστιο Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου Βρέφη 0-12 μηνών Παιδιά 1-3 ετών Παιδιά 4-8 ετών Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών Ενήλικες 19-50 ετών Ενήλικες > 50 ετών Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες

Διαβάστε περισσότερα

Τα αμινοξέα ωστόσω επιτελούν πολλαπλούς ρόλους πέρα της συμμετοχής τους στη διάπλαση του μιυκού συστήματος. Συγκεκριμένα τα αμινοξέα:

Τα αμινοξέα ωστόσω επιτελούν πολλαπλούς ρόλους πέρα της συμμετοχής τους στη διάπλαση του μιυκού συστήματος. Συγκεκριμένα τα αμινοξέα: Γράφει: Φανή Πρεβέντη, MSc, Κλινική διαιτολόγος - Διατροφολόγος Ο όρος αμινοξέα χρησιμοποιείται ευρέως στους αθλητικούς κύκλους και όχι αδίκως. Τα αμινοξέα αποτελούν βασικό συστατικό των μυών, η διάπλαση

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων

Διατροφή και Υγεία. Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Σχ. έτος 2015-2016 Διατροφή και Υγεία Τμήμα Project 3 Α Τετραμήνου 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ.

Διαβάστε περισσότερα

Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη

Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη Δέσποινα Μάλλη Φρειδερίκη Ραχμανίδου Σοφία Ντούνη Χαρά Μπροτζάκη Η διατροφή αποτελεί μοναδικό παράγοντα για την ανάπτυξη του σώματος, την καλή λειτουργία του, την διατήρηση της υγείας και την προστασία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ 1 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Νοσηματα που οφείλονται σε απόλυτη ή σχετική ανεπάρκεια της ινσουλίνης Υπεργλυκαιμία αύξηση επίπεδων γλυκόζης, οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αθήνα 8 Μαρτίου 2011 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ένας στους δυο θανάτους, ασθενών με Χρόνια Νεφρική Νόσο, οφείλεται σε καρδιαγγειακό επεισόδιο και όχι στη νόσο αυτή καθ αυτή!!! Αυτό ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

Εάν απαντήσατε "ναι" σε 3 ή περισσότερες ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το έντυπο αυτό, το οποίο περιέχει πληροφορίες που μπορούν να σας βοηθήσουν.

Εάν απαντήσατε ναι σε 3 ή περισσότερες ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το έντυπο αυτό, το οποίο περιέχει πληροφορίες που μπορούν να σας βοηθήσουν. Βήχετε μερικές φορές τις περισσότερες μέρες; Έχετε συχνά πτύελα (φλέματα) όταν βήχετε; Είστε άνω των 40 ετών; Αναπνέετε με δυσκολία σε σύγκριση με τους συνομήλικους σας; Καπνίζετε ή είστε πρώην καπνιστής/καπνίστρια;

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΑΤΟΦΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ. Μαθητές: Τάτσιου Ελενη,ΖάχουΚατερίνα,Κοκκινίδου Αθανασία,Καρπόζηλος Κωνσταντίνος. Καθηγητής: κ. Παπαμήτσος

Η ΔΙΑΤΟΦΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ. Μαθητές: Τάτσιου Ελενη,ΖάχουΚατερίνα,Κοκκινίδου Αθανασία,Καρπόζηλος Κωνσταντίνος. Καθηγητής: κ. Παπαμήτσος Η ΔΙΑΤΟΦΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ Μαθητές: Τάτσιου Ελενη,ΖάχουΚατερίνα,Κοκκινίδου Αθανασία,Καρπόζηλος Κωνσταντίνος Καθηγητής: κ. Παπαμήτσος ΔΙΑΤΡΟΦH Η διατροφή στην ζωή του ανθρώπου παίζει τον μεγαλύτερο ρόλο. Για

Διαβάστε περισσότερα

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν :

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν : ΟΥΛΙΤΙ Α Τα ούλα αποτελούν τµήµα των µαλακών ιστών του στόµατος. Περιβάλλουν τα δόντια και τα καλύπτουν προστατευτικά. Τα ούλα ενός φυσιολογικού υγιούς δοντιού φτάνουν στην αδαµαντίνη του δοντιού προστατεύοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ Πρόκειται για μία χειρουργική επέμβαση μικρής βαρύτητας, όταν είναι απλά διαγνωστική, η οποία επιτρέπει την άμεση εξέταση και τον πλήρη έλεγχο των εσωτερικών γεννητικών οργάνων της

Διαβάστε περισσότερα

Για την υγεία της καρδιάς μας

Για την υγεία της καρδιάς μας Για την υγεία της καρδιάς μας Ο καρδιαγγειακός κίνδυνος επηρεάζει όλες τις ηλικίες, άνδρες και γυναίκες και όλες τις κοινωνικές ομάδες και βέβαια αποτελεί ένα μύθο ότι πλήττει μόνο ηλικιωμένους, άνδρες

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ο διαβήτης; What is diabetes? - Greek

Τι είναι ο διαβήτης; What is diabetes? - Greek Μιλώντας για τον διαβήτη Αρ. 42 Αναθεωρήθηκε τον Αύγουστο 2010 Τι είναι ο διαβήτης; What is diabetes? - Greek Ο διαβήτης είναι η ονομασία που δίνεται σε μια ομάδα διαφορετικών παθήσεων στις οποίες υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ (Σύντομη ενημέρωση από ERS - ELF) Οι οξείες λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν την πνευμονία (λοίμωξη της κυψελίδας του πνεύμονα),

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ II ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ

ΑΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ II ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ ΑΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ II ΚΕΤΟΝΟΣΩΜΑΤΑ ΗΠΑΡ VLDL Ανασκόπηση μεταβολισμού λιπιδίων & λιποπρωτεϊνών ΤΡΟΦΗ ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΗΠΑΡ Κυκλοφορία Χυλομικρά Λιπαρά οξέα HDL LDL VLDL ΗΠΑΡ Τριγλυκερίδια Φωσφολίπιδια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η φυματίωση; Η φυματίωση είναι νόσημα που προκαλείται από ένα μικρόβιο που λέγεται μυκοβακτηρίδιο της

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΑΝΑΝΑ. 16/11/2011 Νομικού Ζωή 1

ΜΠΑΝΑΝΑ. 16/11/2011 Νομικού Ζωή 1 ΜΠΑΝΑΝΑ 16/11/2011 Νομικού Ζωή 1 Ιστορία της μπανάνας Το όνομα της μπανάνας προέρχεται από την αραβική λέξη banan που σημαίνει δάκτυλο. Ευδοκιμεί κυρίως σε τροπικό κλίμα, ενώ η συλλογή της γίνεται ενώ

Διαβάστε περισσότερα

Αλκοολισμός και Προβληματική Κατανάλωση Προβλήματα με την κατανάλωση αλκοόλ Κοινωνική κατανάλωση οινοπνεύματος

Αλκοολισμός και Προβληματική Κατανάλωση Προβλήματα με την κατανάλωση αλκοόλ Κοινωνική κατανάλωση οινοπνεύματος Αλκοολισμός και Προβληματική Κατανάλωση (Πηγή: http://www.patient.co.uk/health/alcoholism-and-problem-drinking) Απόδοση στα ελληνικά: Αθανάσιος Μπάκας (υπεύθυνος του προγράμματος) Αλκοολισμός είναι η λέξη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: << Σακχαρώδης Διαβήτης - μια ύπουλη πάθηση >> Ο Σακχαρώδης Διαβήτης στην Ελλάδα :

ΘΕΜΑ: << Σακχαρώδης Διαβήτης - μια ύπουλη πάθηση >> Ο Σακχαρώδης Διαβήτης στην Ελλάδα : ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 24 / 03 / 2016 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 61 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΟΠΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ Δ/νση: Φιλίππου Λίτσα 29 & Αγίου Γεωργίου, Τ.Κ.:15234, Χαλάνδρι ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 213

Διαβάστε περισσότερα

Κατανοώντας το διαβήτη κύησης

Κατανοώντας το διαβήτη κύησης GESTATIONAL DIABETES Greek Ελληνικά Κατανοώντας το διαβήτη κύησης Ο διαβήτης κύησης είναι ο διαβήτης που παθαίνουν οι γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη. Περίπου 12-14% των έγκυων γυναικών θα αναπτύξουν διαβήτη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Σειρά Α Μάϊος 2007

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ Σειρά Α Μάϊος 2007 ΜΕΡΟΣ Α (60 Μονάδες) Να απαντήσετε και στις ΔΕΚΑ ερωτήσεις. Η κάθε ερώτηση βαθμολογείται με έξι μονάδες. 1. Ανακοίνωση τύπου από την πρεσβεία της Κύπρου, Βρυξέλλες, 6 Μαρτίου 2007: «Στατιστικά στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Διάρροια του ταξιδιώτη σε ξένες χώρες? Ομοιοπαθητική!!

Διάρροια του ταξιδιώτη σε ξένες χώρες? Ομοιοπαθητική!! Διάρροια του ταξιδιώτη σε ξένες χώρες? Ομοιοπαθητική!! Διάρροια του ταξιδιώτη Η διάρροια του ταξιδιώτη είναι η τυπική διάρροια που σχετίζεται με το πόσιμο νερό σε ξένες περιοχές. Χαρακτηρίζεται από άφθονες

Διαβάστε περισσότερα

14 Νοεμβρίου-Παγκόσμια ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη

14 Νοεμβρίου-Παγκόσμια ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη 14 Νοεμβρίου-Παγκόσμια ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη Η παγκόσμια ημέρα για τον σακχαρώδη διαβήτη γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου, με αφορμή τα γενέθλια του Frederick Banting, o οποίος σε συνεργασία

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική Δερματομυοσίτιδα Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ 1.1 Τι είδους νόσημα είναι; Η νεανική δερματομυοσίτιδα (ΝΔΜ) είναι ένα σπάνιο

Διαβάστε περισσότερα

Ο Βασικός μεταβολισμός εξαρτάται από ένα πλήθος παραγόντων όπως:

Ο Βασικός μεταβολισμός εξαρτάται από ένα πλήθος παραγόντων όπως: ΟΡΙΣΜΟΣ: η ελάχιστη ενέργεια που δαπανάται για τη διατήρηση των ζωτικών λειτουργιών σε κατάσταση ηρεμίας. Αντιπροσωπεύει την ενέργεια που απαιτείται για τη λειτουργία της αναπνοής, την κυκλοφορία του αίματος,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6 Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ 1 Έλεγχος της ενέργειας Τα πραγματικά «Βιοκαύσιμα» 2 Υδατανθρακούχα τρόφιμα 3 Σημασία της ρύθμισης κατανάλωσης

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ Έκδοση από 2016 2. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 2.1 Πως μπαίνει η διάγνωση; Γενικά ακολουθείται η παρακάτω προσέγγιση: Κλινική υποψία:

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το στρες Πρώτη νευροενδοκρινολογική απάντηση Δεύτερη νευροενδοεκρινολογική απάντηση Ο υποθάλαμος Κορτιζόλη

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφορικό σύστημα. Από μαθητές και μαθήτριες του Στ 1

Κυκλοφορικό σύστημα. Από μαθητές και μαθήτριες του Στ 1 Κυκλοφορικό σύστημα Από μαθητές και μαθήτριες του Στ 1 Η καρδία Χτύπα 2 δισεκατομμύρια φορές σε όλη μας τη ζωή. Βρίσκεται στο θώρακα, κέντρο προς αριστερά. Έχει το μέγεθος μιας γροθιάς. Αλεξάνδρα, Αναστασία,

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Χρήστος Μανές ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Δρ. Χρήστος Μανές ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΜΕΔΙΠ Διευθυντής Παθολογικού τµήµατος και Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Π.Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Σακχαρώδης Διαβήτης 220 εκατοµµύρια

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η ωχρά κηλίδα;

Τι είναι η ωχρά κηλίδα; Τι είναι η ωχρά κηλίδα; Η ωχρά κηλίδα είναι το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή, ένα λεπτό στρώμα φωτοευαίσθητων νευρικών κυττάρων και ινών που βρίσκεται στο πίσω μέρος του οφθαλμού. Ο αμφιβληστροειδής

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Παράρτημα III Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Σημείωση: Οι σχετικές παράγραφοι της Περίληψης των Χαρακτηριστικών του

Διαβάστε περισσότερα

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ 1 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 1 2 Σχετικά με την παχυσαρκία Η παχυσαρκία αναγνωρίστηκε παγκοσμίως μία από τις πιο επικίνδυνες και σοβαρές ασθένειες

Διαβάστε περισσότερα

Factsheet ιαβήτης τύπου 2 και HIV

Factsheet ιαβήτης τύπου 2 και HIV 1 of 6 Factsheet ιαβήτης τύπου 2 και HIV Βασικά σημεία Αλλαγές στον τρόπο ζωής σου μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα να εμφανίσεις διαβήτη. Ο διαβήτης απαιτεί τακτική παρακολούθηση και μπορεί να έχει

Διαβάστε περισσότερα

Ο σακχαρώδης διαβήτης ( ΣΔ ) είναι το κλινικό σύνδρομο που οφείλεται. είτε σε έλλειψη ινσουλίνης λόγω μείωσης η παύσης παραγωγής (σακχαρώδης

Ο σακχαρώδης διαβήτης ( ΣΔ ) είναι το κλινικό σύνδρομο που οφείλεται. είτε σε έλλειψη ινσουλίνης λόγω μείωσης η παύσης παραγωγής (σακχαρώδης ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ Ο σακχαρώδης διαβήτης ( ΣΔ ) είναι το κλινικό σύνδρομο που οφείλεται είτε σε έλλειψη ινσουλίνης λόγω μείωσης η παύσης παραγωγής (σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 ) είτε

Διαβάστε περισσότερα

Τα εικοσανοειδή και η σχέση τους µε την υγεία

Τα εικοσανοειδή και η σχέση τους µε την υγεία Τα εικοσανοειδή και η σχέση τους µε την υγεία ρ. Αγγελική Τριανταφύλλου - Πιτίδη Ιατρός Μικροβιολόγος Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστηµίου Αθηνών Κύριο µέληµα του ανθρώπου ήταν και είναι, η διατήρηση

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να κατανοήσετε το διαβήτη κύησης

Πώς να κατανοήσετε το διαβήτη κύησης Πώς να κατανοήσετε το διαβήτη κύησης Ο διαβήτης κύησης είναι μια μορφή διαβήτη που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Περίπου 12 14% των εγκύων γυναικών θα αναπτύξουν διαβήτη κύησης, συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις:

Επιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις: Γράφει: Φανή Πρεβέντη, MSc Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Το σώμα μας περιέχει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου. Συγκεκριμένα, το ασβέστο είναι υπεύθυνο για το 1,5-2% του σωματικού μας βάρους. Είναι το

Διαβάστε περισσότερα

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Τι είναι η απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς; Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς σημαίνει ότι μία φλέβα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού έχει αποφραχθεί.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια Βασικές έννοιες Εθισμός Μερικές από τις ουσίες που καταναλώνει ο άνθρωπος προκαλούν εθισμό, δηλαδή μεταβάλλουν τη λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Πληροφοριακά σας λέμε.. Η διατροφή του σύγχρονου ανθρώπου έχει αλλάξει θεαματικά τις τελευταίες 3-4 δεκαετίες με αποτέλεσμα να εγκαταλειφτεί η παραδοσιακή Μεσογειακή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΓΕΛ ΜΕΤΣΟΒΟΥ 2016/17 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Σχολείο: ΓΕΛ Μετσόβου Τάξη Β Υπεύθυνοι προγράμματος: Τρομπούκη Χαριτίνη Μυλωνάς Πέτρος Σκοπός Έρευνας Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ότι

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος. Νεότερες απόψεις και θεραπείες

Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος. Νεότερες απόψεις και θεραπείες Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μαιευτήρας Γυναικολόγος Νεότερες απόψεις και θεραπείες Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι η συχνότερη ορμονική πάθηση της σύγχρονης γυναίκας. Υπολογίζεται ότι περίπου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ KAI ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Νικόλαος Χ. Σύρμος ANAΠΑΡΑΓΩΓΗ Ο άνθρωπος αναπαράγεται με αμφιγονική αναπαραγωγή. Δύο γαμετικά κύτταρα,το ωάριο (θηλυκό)

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Γράφει η Ράνια Σαμαρά, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Σε προηγούμενα άρθρα μιλήσαμε για τη σχέση σωστής διατροφής και αθλητισμού, διακρίναμε τη σημαντικότητα του ρόλου που διαδραματίζει και επικεντρωθήκαμε

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα