ΑΠΟΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΜΗ ΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ * Νικόλαος Λαβίδας 1 & Δήμητρα Παπαγγελή 2. nlavidas@otenet.gr, dimitrapapangeli@yahoo.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΠΟΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΜΗ ΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ * Νικόλαος Λαβίδας 1 & Δήμητρα Παπαγγελή 2. nlavidas@otenet.gr, dimitrapapangeli@yahoo."

Transcript

1 ΑΠΟΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΜΗ ΠΑΡΕΜΦΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ * Νικόλαος Λαβίδας 1 & Δήμητρα Παπαγγελή 2 1 Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 2 Πανεπιστήμιο Πατρών nlavidas@otenet.gr, dimitrapapangeli@yahoo.com Abstract The aim of this paper is to examine the behavior of deponent verbs in non-finite constructions of the Greek language, such as participles, gerunds and non-finite types in Perfect periphrases. Our discussion concentrates on the synchronic analysis of deponent verbs, with reference to diachronic data, when this seems to further support our theoretical claims. Evidence is provided in favour of the syntactic relevance of deponent verbs, as well as in favour of the importance of Tense, as a licensing mechanism; the latter is based on the absence of the deponent behavior from non-finite types, in comparison to the deponent behavior that clearly appeared only in specific Tensed verbal types of Greek (future Tense formation). Lastly, we provide an attempt to explain our findings on the basis of current analyses of deponent and middle-passive or non-active morphology (Embick 2000; Kiparsky 2005) and recent approaches to Tense (Pesersky & Torrego 2001, 2004; Chomsky 2001, 2005). 1. Eισαγωγή Τα αποθετικά ρήματα αποτελούν μία ιδιαίτερη κατηγορία ρημάτων, καθώς εμφανίζουν αντίθεση ανάμεσα στη συντακτική δομή στην οποία μετέχουν (είναι μεταβατικά και δέχονται άμεσο αντικείμενο σε αιτιατική) και τον μορφολογικό τύπο στον οποίο εμφανίζονται (φέρουν τη μεσοπαθητική μορφολογία της Ελληνικής) Ο Γιάννης απoδέχτηκε τις δικαιολογίες σου αποθετικό Πιο συγκεκριμένα, σε σχέση με την ιδιάζουσα συντακτική συμπεριφορά των αποθετικών ρημάτων, αναφέρουμε ενδεικτικά ένα σημαντικό κριτήριο βάσει του οποίου διακρίνονται τα ρήματα αυτά από τις παθητικές δομές της Ελληνικής 2 : με παθητικούς τύπους, αλλά όχι με * Θερμές ευχαριστίες οφείλουμε στη Δήμητρα Θεοφανοπούλου-Κοντού για τα σχόλια και τις επισημάνσεις. Λάθη και παραλείψεις οφείλονται αποκελιστικά σε εμάς. 1 Βλ. Holton et al. (1997), Zombolou (2004), Κλαίρης & Μπαμπινιώτης (2005). 2 Για την τυπολογία των αποθετικών ρημάτων, βλ. Βaerman (2007). Για τα κριτήρια διάκρισης των παθητικών δομών, βλ. Manzini (1983), Marantz (1984), Baker et al. (1989), Levin & Rappaport Hovav 1995, Reinhart 2002, Chierchia 1989/2004, μεταξύ άλλων. 926

2 αποθετικά ρήματα, είναι δυνατός ο έλεγχος σε δομές αποτελέσματος και οι εμπρόθετοι προσδιορισμοί που δηλώνουν τον δράστη. 2α. παθητικός τύπος: Η ανακοίνωση αναρτήθηκε εκεί για να την δουν όλοι οι φοιτητές. 2β. αποθετικό ρήμα: *Η ευκαιρία εκμεταλλεύτηκε για να βοηθήσει τον φίλο του. (Ο Γιάννης εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να βοηθήσει τον φίλο του). 3α. παθητικός τύπος: Αυτό το κείμενο γράφτηκε από τη Μαρία. 3β. αποθετικό ρήμα: *Η συγγνώμη σου αποδέχτηκε από τον Πέτρο (Ο Πέτρος αποδέχτηκε τη συγγνώμη σου). Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα επιμέρους χαρακτηριστικά των αποθετικών ρημάτων (βλ. Flobert 1975), η ανάλυση των οποίων μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση του φαινομένου της αποθετικότητας και στην ερμηνεία του: (i) τα αποθετικά ρήματα φέρουν μεσοπαθητικές καταλήξεις, οι οποίες δεν βρίσκονται σε αντίθεση με ενεργητικές καταλήξεις (δεν είναι δυνατόν να αντικατασταθούν από ενεργητικές καταλήξεις δεν σχηματίζουν εναλλαγή με ενεργητικές καταλήξεις), (ii) τα αποθετικά δεν συμπεριφέρονται ομοίως συντακτικά (είναι μεταβατικά) με τα παθητικά ρήματα (τα οποία είναι αμετάβατα), (iii) και τα παράγωγα των αποθετικών έχουν σταθερά την ίδια συμπεριφορά με τα αποθετικά (για παράδειγμα, με την παρουσία προθημάτων: δέχομαι, αποδέχομαι, επιδέχομαι, παραδέχομαι), και (iv) τα αποθετικά ρήματα εμφανίζουν συστηματική δυνατότητα σχηματισμού όλων των μη παρεμφατικών τύπων που ανήκουν στο ρηματικό παράδειγμα της ενεργητικής φωνής. Η έρευνά μας επικεντρώνεται ιδιαιτέρως στο τελευταίο χαρακτηριστικό του Flobert (1975), και επιδιώκουμε στην παρούσα εργασία να διερευνήσουμε τη σχέση των αποθετικών ρημάτων με δομές μη παρεμφατικές της ελληνικής γλώσσας, και, πιο συγκεκριμένα, με ενεργητικές, παθητικές μετοχές (Anagnostopoulou 2003a, Iatridou et al. 2003), γερούνδια (Tsimpli 2001, Manolessou 2005) και μη παρεμφατικούς τύπους περιφραστικού Παρακειμένου (Μόζερ 1988, 2005). Θα επιχειρήσουμε να εξετάσουμε τη σχέση αυτής της ιδιάζουσας ρηματικής κατηγορίας με μη παρεμφατικούς τύπους χρησιμοποιώντας τόσο συγχρονικά όσο και διαχρονικά δεδομένα. Τα δεδομένα των προγενέστερων περιόδων της Ελληνικής έχουν μελετηθεί συστηματικά σε άλλη εργασία (Lavidas & Papangeli 2007), με διαφορετικό στόχο, δηλαδή την τυπολογική, κυρίως, προσέγγιση του θέματος. Στην παρούσα μελέτη, γίνεται μία προσπάθεια διατύπωσης επιχειρημάτων που ενδεχομένως να βοηθήσουν σε μία ολοκληρωμένη θεώρηση των αποθετικών τύπων. 927

3 2. Τα δεδομένα Στόχος της ενότητας αυτής είναι να αναδειχθεί η έλλειψη αποθετικής συμπεριφοράς σε δομές όπου απουσιάζει η προβολή του Χρόνου. Τα μη αποθετικά (ενεργητικά μεταβατικά ή τυπικά μεταβατικά) και τα αποθετικά ρήματα εμφανίζουν όμοια συμπεριφορά (παρά τη σταθερή παρουσία της μεσοπαθητικής κατάληξης στα αποθετικά) σε δομές όπως οι παθητικές μετοχές της Αρχαίας, της Ελληνιστικής Κοινής και της Νέας Ελληνικής 3, οι ενεργητικές μετοχές της Αρχαίας και της Ελληνιστικής Κοινής και τα γερούνδια της Νέας Ελληνικής 4. (i) Τα αποθετικά ρήματα, αν και δεν σχηματίζουν παθητικές δομές (για παράδειγμα, με δυνατότητα παρουσίας Δράστη: *το επιχείρημα αποδέχτηκε από τον Γιάννη), μπορούν να σχηματίσουν φραστικές επιθετικές παθητικές δομές (phrasal adjectival passive constructions), ομοίως με τα ενεργητικά μεταβατικά ρήματα. Συμπεριφέρονται μάλιστα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως και τα ενεργητικά μεταβατικά ρήματα σε σχέση με τα κριτήρια διάκρισης των φραστικών επιθετικών δομών. Τα κριτήρια για τη διάκριση των φραστικών επιθετικών παθητικών μετοχών μπορούν να εφαρμοστούν ομοίως για μετοχές από μη αποθετικά (τυπικά μεταβατικά) και αποθετικά ρήματα (Wasow 1977, Williams 1981, Bresnan 1982, Levin & Rappaport 1986, Kratzer 1994, 2000, Anagnostopoulou 2003a, μεταξύ άλλων): α) οι επιθετικές μετοχές μπορούν να βρίσκονται σε θέση επιθέτου, πριν από ουσιαστικό: 4α. το ζωγραφισμένο τετράδιο μη αποθετικό 4β. οι σκεπτόμενοι πολίτες αποθετικό β) οι επιθετικές μετοχές λειτουργούν επίσης ως συμπληρώματα των ρημάτων ενεργώ, γίνομαι, φαίνομαι, παραμένω: 5α. Η περιοχή παρέμεινε εγκαταλελειμμένη μη αποθετικό 5β. Παρέμεινε ερωτευμένη μαζί του αποθετικό γ) Oι επιθετικές μετοχές δεν σχηματίζουν αρνητικό τύπο με το πρόθημα α-. Ο αρνητικός τύπος φέρει πάντα το επίθημα -τος (Αναστασιάδη-Συμεωνίδη 1995): 3 4 Λόγω των περιορισμών έκτασης, εδώ θα αναφερθούμε μόνο ενδεικτικά σε διαχρονικά δεδομένα, κυρίως της Αρχαίας και της Ελληνιστικής Κοινής. Για τη διαχρονική εξέλιξη και ανάλυση της μεταβατικότητας και της μορφολογίας της φωνής στην Ελληνική, βλ. Λαβίδας (2003, 2007). Δεν θα ασχοληθούμε σε αυτή την εργασία καθόλου με τα απαρέμφατα παλαιοτέρων περιόδων της Ελληνικής, αφού έχουν διατυπωθεί με πολύ ισχυρά επιχειρήματα και οι δύο απόψεις σχετικά με την παρουσία ή μη προβολής Χρόνου στις δομές των απαρεμφάτων. 928

4 6α. λουσμένος / άλουστος μη αποθετικό 6β. εκμεταλλευόμενος / ανεκμετάλλευτος αποθετικό δ) Οι επιθετικές φραστικές μετοχές σε -μενος επιτρέπουν την παρουσία επιρρήματος, σε αντίθεση με τους τύπους σε -τος: 7α. προσεκτικά βαμμένο μη αποθετικό 7β. σκληρά εκμεταλλευόμενο αποθετικό αλλά: 7γ. *ικανοποιητικά ανεκμετάλλευτο Σύμφωνα με την Anagnostopoulou (2003a) διακρίνουμε στην Ελληνική δύο είδη φραστικών επιθετικών παθητικών μετοχών με την κατάληξη -μενος: (i) μετοχές που δηλώνουν τον στόχο (target) και (ii) μετοχές που δηλώνουν το αποτέλεσμα (resultant). Και οι επιθετικές φραστικές μετοχές αποθετικών ρημάτων διακρίνονται σε μετοχές που δηλώνουν τον στόχο και μετοχές που δηλώνουν το αποτέλεσμα (ομοίως με τις επιθετικές μετοχές μη αποθετικών ρημάτων): 8α. ακόμα κουρασμένος μη αποθετικό αποτέλεσμα 8β. *ακόμα μαγειρεμένο μη αποθετικό στόχος 8γ. ακόμα ερωτευμένη αποθετικό αποτέλεσμα 8δ. *ακόμα ανεχόμενος αποθετικό στόχος Τα παραπάνω κριτήρια φαίνεται να ισχύουν σταθερά στη διαχρονία της Ελληνικής για τα μη αποθετικά και τα αποθετικά ρήματα, ενισχύοντας, ενδεχομένως, την άποψη πως τα χαρακτηριστικά που διέπουν τα αποθετικά ρήματα είναι πιθανότατα κοινά σε όλες τις περιόδους της ελληνικής γλώσσας (Lavidas & Papangeli 2007). Αρχαία Ελληνική 9α. οἱ βουλόμενοι ἄνδρες 9β. φαίνονται βουλόμενοι 9γ. Φανεροί γʹ εἶναι τοῦτο βουλόμενοι ποιεῖν. (Δημοσθένης, Κατά Αριστογείτονος, 88) 10α. θεόμενος / ἀθέατος 10β. Δηλοῖ δὲ καὶ ἐξ ἑκατέρου μέρους θεόμενον. (Αισχύλος, Αποσπ., 10, Α, 79) 10γ. Καὶ τοῦ πάντων ἡδίστου θεάματος ἀθέατος. (Ξενοφών, Απομνημονευμάτων Α, 2, 1) 929

5 (ii) Διαπιστώνουμε ότι δυνατός είναι, επίσης, ο σχηματισμός ενεργητικών μετοχών από αποθετικά ρήματα στην Κλασική και τη μετακλασική Ελληνική (ομοίως, δηλαδή, με τα τυπικά/μη αποθετικά μεταβατικά ρήματα), καθώς και ο σχηματισμός γερουνδίων από αποθετικά ρήματα στη Νέα Ελληνική (περισσότερο ως γλωσσική τάση, όχι πλήρως αποδεκτή για τη διαχρονική εξέλιξη των ενεργητικών μετοχών σε γερούνδια, βλ. Manolessou 2005, και για την απουσία προβολής Χρόνου στα γερούνδια, βλ. Tsimpli 2001): ενεργητικές μετοχές 11α. Εἶθʹ ὑπερδιαταθείσης αὐτῆς (τῆς κύστεως), μηκέτʹ ἀποκρίνοντος (τοῦ ἀνθρώπου) (Γαληνός, Περί των πεπονθότων τόπων, Α, 8, 407) 11β. Τί οὐχὶ καὶ μηχανήν τινα πρὸς περιγραφὴν τῶν φοβούντων ἐπινοεῖς; (Ηλιόδωρος, Αιθιοπικά, 6, 9) 11γ. Ἤ ἄλλως πως ἀνακτησόμεθα μὲν ὀσφραίνοντες ὄξει ἢ γλήχωνι. (Γαληνός, Περί συνθέσεως φαρμάκων των κατά τόπους, Α, 13, 175) γερούνδια 11δ. Αποδέχοντας την είσοδο μεταναστών. (εφημερίδα Το Βήμα, 23/1/2000) 11ε. Αποφεύγουν τη χρήση αντλιών που προκαλεί οξειδώσεις για τη μεταφορά των λευκών οίνων εκμεταλλεύοντας τη βαρύτητα γι αυτό το σκοπό. (εφημερίδα Η Καθημερινή, 10/3/2008) 11στ. Ανέχοντας και επιτρέποντας σε ώρες λειτουργίας τη διέλευση των αυτοκινήτων (εφημερίδα Επικοινωνία, τοπική εφημερίδα Αργυρούπολης, 14/6/2007) (iii) Μη αποθετικά και αποθετικά ρήματα παρουσιάζουν ομοίως στην Ελληνική διαχρονική μεταβολή για περιφραστική δήλωση του Παρακειμένου ως ρήμα + μη παρεμφατικός τύπος (για τη διαχρονία των περιφράσεων του Παρακειμένου, βλ. Μόζερ 1988, 2005): 12. γέγραφα έχω γράψει μη αποθετικό δέδεγμαι έχω δεχτεί αποθετικό 13α. Ταῦτʹ ἐστὶν ἁγὼ γέγραφα. (Δημοσθένης, Φιλιππικά, 33) 13β. Η Μαρία έχει γράψει τρία διηγήματα. 13γ. Φήμην ἀκοαῖσι δέδεγμαι. (Ευριπίδης, Ιφιγένεια εν Ταύροις, 1496) 13δ. Ο Γιάννης έχει δεχτεί το φταίξιμό του. Βέβαια, ο συνδυασμός του βοηθητικού ρήματος (έχω) και του μη παρεμφατικού τύπου (το σύνολο της περίφρασης είναι δομή με προβολή Χρόνου) για τη δήλωση παθητικής δομής και 930

6 ερμηνείας είναι αντιγραμματικός, καθώς είναι δυνατός μόνο ο σχηματισμός μεταβατικών Παρακειμένων με αποθετικά ρήματα. 14α. *Η άποψή του δεν έχει αποδεχτεί ευρέως. 14β. *Όλες οι ευκαιρίες έχουν εκμεταλλευτεί. 14γ. Ο Γιάννης δεν έχει ακόμα αποδεχτεί τις δικαιολογίες της. 14δ. Ο Πέτρος έχει εκμεταλλευτεί όλες τις ευκαιρίες που του δόθηκαν. (iv) Παρατηρήσαμε ότι oι δομές στις οποίες απουσιάζει η προβολή του Χρόνου (μετοχές, γερούνδια, μη παρεμφατικοί τύποι Παρακειμένου) δεν εμποδίζουν τον σχηματισμό τύπων ομοίως για τα μη αποθετικά/ τυπικά μεταβατικά ρήματα και για τα αποθετικά ρήματα (για τα οποία δεν θα περιμέναμε, για παράδειγμα, δυνατότητα σχηματισμού επιθετικών παθητικών μετοχών αφού δεν είναι δυνατή και η παθητική δομή και ερμηνεία των αποθετικών, ή δυνατότητα σχηματισμού ενεργητικών μετοχών και γερουνδίων λόγω της σταθερής παρουσίας μεσοπαθητικής κατάληξης στα αποθετικά). Από την άλλη μεριά, σε δομές με παρουσία προβολής Χρόνου και, μάλιστα, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Χρόνου, συναντάμε αποθετικούς τύπους (δηλαδή, ρήματα τα οποία, αν και μεταβατικά, φέρουν μεσοπαθητική μορφολογία μόνο σε αυτούς τους συγκεκριμένους ρηματικούς χρόνους). Αν και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτών των χρόνων τα οποία οδηγούν σε αποθετική συμπεριφορά των ρημάτων μόνο στους συγκεκριμένους αυτούς χρόνους φαίνεται να είναι διαφορετικά ανά γλώσσα 5 και να είναι δύσκολο να διερευνηθούν (στην παρούσα εργασία λόγω των περιορισμών έκτασης) 6, είναι σημαντικό ότι ορισμένα ρήματα έχουν αποθετική συμπεριφορά μόνο σε δομές στις οποίες είναι παρούσα και παίζει σημαντικό ρόλο η προβολή του Χρόνου. Πρέπει να επισημάνουμε ότι κατά την Κλασική Ελληνική, τα ρήματα έφεραν διαφορετικές καταλήξεις μέσης και παθητικής φωνής μόνο σε δύο χρόνους, τον Μέλλοντα και τον Αόριστο: Μέσος Αόριστος: ᾐτια σάμην Μέσος Μέλλοντας: αἰτιά σομαι 5 6 Στη Λατινική και τη Σανσκριτική είναι ο Ενεστώτας ο χρόνος στον οποίο ορισμένα ρήματα είναι αποθετικά, αν και στους υπόλοιπους χρόνους είναι μη αποθετικά/ ενεργητικά μεταβατικά (Aronoff 1994, Stump 2007). Μπορούμε να υποθέσουμε, πάντως, ότι τα χαρακτηριστικά που οδηγούν στην αποθετική συμπεριφορά (μεσοπαθητική μορφολογία μόνο σε συγκεκριμένους χρόνους) σχετίζονται με παρουσία στοιχείων τροπικότητας σε συνδυασμό με στοιχεία χρονικά (για παράδειγμα, ο Μέλλοντας της Ελληνικής). Βέβαια, ο συνδυασμός της τροπικότητας με χρονικά χαρακτηριστικά απαιτεί την παρουσία και χρονικών χαρακτηριστικών στη δομή, και αυτό ενισχύει την άποψη ότι η αποθετικότητα έχει να κάνει με την προβολή του Χρόνου (όπως φαίνεται και από τον περιορισμό της αποθετικότητας σε δομές όπου απουσιάζει η προβολή του Χρόνου, δηλαδή σε μετοχές, γερούνδια και μη παρεμφατικούς τύπους Παρακειμένου). 931

7 Παθητικός Αόριστος: ᾐτιάθην Παθητικός Μέλλοντας: αἰτιαθήσομαι 15. ᾘτιάσαντο μὲν γὰρ ἡμᾶς ἐπιβουλεύειν αὑτοῖς. (Δημοσθένης, Περί της των Ροδίων ελευθερίας, 3) 16. Ἠιτιάθη μέντοι ὑπό τινων προδοῦναι τὰς ναῦς. (Ξενοφών, Ελληνικά, 2, 1) Σε σχέση με τα δεδομένα των αποθετικών ρημάτων, ένας αριθμός (μη αποθετικών/ τυπικών ενεργητικών) μεταβατικών ρημάτων σχηματίζει αποθετικό τύπο (μεσοπαθητική μορφολογική κατάληξη και μεταβατική σύνταξη) μόνο στον Μέλλοντα κατά την Κλασική και Ελληνιστική περίοδο. Πίνακας 1: Ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής με ενεργητικό ενεστώτα και μέσο μέλλοντα (με βάση τον Jannaris 1968: και τον Schwyzer 2002: ) Ενεργητικός Ενεστώτας Μέσος Μέλλοντας ἀπαντ άω ἁρπάζ ω ἐπαιν έω σκώπτ ω ἀπαντήσο μαι ἁρπάσο μαι ἐπαινέσο μαι σκώψο μαι 17α. Ὅστις οὐκ Εὐριπίδην ἐπαινεῖς (Αριστοφάνης, Νεφέλαι, 1377) 17β. Aλλὰ τοῦτο οὐκ ἐπαινεσόμεθα (Πλάτων, Πολιτεία, 383) 3. Η συντακτική ανάλυση των αποθετικών ρημάτων Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των αποθετικών ρημάτων που μπορεί να οδηγήσει προς πληρέστερη ανάλυσή τους, δηλαδή προς μία προσέγγιση συντακτική με βάση την προβολή του Χρόνου, σχετίζεται ακριβώς με τη μεταβατική συμπεριφορά των αποθετικών ρημάτων παρά τη μεσοπαθητική κατάληξη (βλ. επίσης Papangeli & Lavidas 2007): (i) Τα αποθετικά ρήματα σχηματίζουν δομές αναδιπλασιασμού της κλιτικής αντωνυμίας, κάτι που αποτελεί ένα αποκλειστικό χαρακτηριστικό των μεταβατικών ρημάτων 7 : 18α. Την έγραψε την επιστολή. μη αποθετικό μεταβατικό 18β. Τις αποδέχτηκε τις δικαιολογίες. αποθετικό 7 Το επιχείρημα βασίζεται στην άποψη πως τα κλιτικά αποτελούν μέρος του ορίσματος του ρήματος, βλ. Papangeli (2000) για τα Ελληνικά. 932

8 (ii) Επίσης, τα αποθετικά ρήματα παρουσιάζουν κοινά συντακτικά χαρακτηριστικά με τα δίπτωτα ρήματα (19) (βλ. Anagnostopoulou 2003b για την ανάλυση των δίπτωτων ρημάτων και για θέματα συντακτικής δομής, εγγενούς πτώσης και σημασιολογικών χαρακτηριστικών): 19α. Ο Γιάννης διδάχτηκε τη γραμματική αφρικανικών γλωσσών. παθητική δομή μη αποθετικού δίπτωτου (Ο Πέτρος δίδαξε του Γιάννη τη γραμματική αφρικανικών γλωσσών) 19β. Η Μαρία παραδέχτηκε την ευθύνη της. αποθετικό Τα δίπτωτα ρήματα εμφανίζουν, επίσης, αναδιπλασιασμό της κλιτικής αντωνυμίας, δημιουργώντας μία συντακτική δομή που είναι κοινή με αυτή των αποθετικών (παράδειγμα 19γ και 19δ): 19γ. Τη διδάχτηκε τη γραμματική αφρικανικών γλωσσών. παθητική δομή μη αποθετικού δίπτωτου 19δ. Την παραδέχτηκε την ευθύνη της. αποθετικό Αντίθετα, δεν επιτρέπεται ο αναδιπλασιασμός του κλιτικού στις παθητικές δομές μονόπτωτου ρήματος, οπότε τα αποθετικά διαφέρουν, και ως προς αυτό το χαρακτηριστικό από τις κοινές παθητικές δομές της Ελληνικής: 19ε. *Τη σχεδιάστηκε την πολυκατοικία παθητική δομή μονόπτωτου ρήματος (Ο Πέτρος σχεδίασε την πολυκατοικία) (Η πολυκατοικία σχεδιάστηκε (από τον Πέτρο)) Από τον χώρο της σύνθεσης προέρχεται ένα ακόμη χαρακτηριστικό των αποθετικών ρημάτων που μπορεί να αποτελέσει ένδειξη υπέρ της συντακτικής ανάλυσής τους (έναντι θεώρησης μορφολογικής ή λεξικής-σημασιολογικής). Συγκεκριμένα, δύο ή περισσότερα αποθετικά ρήματα δεν συνδυάζονται σε σύνθετη λέξη ( dvandvas compounds, Joseph & Nicholas 2007). 20α. μπαινοβγαίνω, ανεβοκατεβαίνω 20β. *σιχαινομαιφοβάμαι/ *σιχαινοφοβάμαι, *σκεφτομαιυπόσχομαι/ *σκεφτοϋπόσχομαι αλλά: 20γ.?ψιλοφοβάμαι,?ψιλοσκέφτομαι,??ψιλοϋπόσχομαι 933

9 Τα τελευταία παραδείγματα (20γ) δεν αποτελούν σχηματισμούς συνθέτων από δύο ρήματα (ρήμα-ρήμα), αλλά μάλλον πρόκειται για περιπτώσεις επιρρήματος-ρήματος (ή επιθετικού προσδιορισμού και ρήματος). Εδώ μας απασχολούν οι πρώτες περιπτώσεις (20α και 20β). Το επιχείρημα έχει ως εξής: είτε η σύνθεση είναι λεξική/μορφολογική είτε συντακτική διαδικασία, θα έπρεπε τα αποθετικά να εμφανίζονται και ως σύνθετα αν είναι λεξικοί/ μορφολογικοί σχηματισμοί (δηλαδή, αν σχηματίζονται νωρίτερα από τη συντακτική παραγωγή). Μόνο αν τα αποθετικά είναι προϊόν συντακτικής παραγωγής, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στη σύνθεση γιατί σχηματίζονται αργότερα (επομένως, δεν υπάρχουν όταν σχηματίζονται τα σύνθετα αν υπήρχαν ήδη από το Λεξικό, θα περιμέναμε να έχουν και σύνθετους σχηματισμούς). Από την άλλη μεριά, σε σχέση με τον σχηματισμό μη παρεμφατικών τύπων από αποθετικά ρήματα ομοίως με τα μη αποθετικά (τυπικά) ρήματα, σύμφωνα με τα δεδομένα καταλήγουμε στα ακόλουθα: Καταρχάς, οι επιθετικές παθητικές φραστικές μετοχές, αν και παρουσιάζουν μορφολογικά χαρακτηριστικά παθητικών ρημάτων, δηλαδή σχηματίζονται με μεσοπαθητική κατάληξη, φαίνεται πως δεν αποκλείουν τα αποθετικά ρήματα, όπως αποκλείουν τα αποθετικά ρήματα οι ρηματικές παθητικές δομές. Επομένως, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η δομή των επιθετικών παθητικών μετοχών των αποθετικών ρημάτων είναι όμοια με τη δομή των επιθετικών παθητικών μετοχών των τυπικών/ μη αποθετικών ρημάτων στο (21γ) παραθέτουμε τη δομή της Anagnostopoulou (2003a) για τις μη αποθετικές μετοχές, στις οποίες απουσιάζει, βέβαια, η προβολή του Χρόνου: 21α. φόρεμα αγορασμένο [στο Παρίσι] (μετοχή από μη αποθετικό ρήμα) 21β. ερωτευμένος Σαίξπηρ (μετοχή από αποθετικό ρήμα) 21γ. Καταστ(ασιακή)Φ (Stative P) Καταστ (Stativizer) ΡΦ Ρ [παθ.] αγορασμένο ερωτευμένος ΟΦ φόρεμα Σαίξπηρ Τα γερούνδια αποθετικών ρημάτων, αν και μέχρι σήμερα ιδιαίτερα περιορισμένα στην ελληνική γλώσσα, αναδεικνύουν το ακόλουθο ενδεχόμενο: σε περιπτώσεις δομών που δεν κυριαρχούνται από τον κόμβο του Χρόνου (21 και 22), τα αποθετικά ρήματα είτε χάνουν την 934

10 ιδιαιτερότητά τους συντακτικά (21), είτε χάνουν την ιδιαιτερότητά τους μορφολογικά (22), δηλαδή εκφέρονται σε ενεργητικό τύπο, κατά παρέκκλιση από τις αναμενόμενες δομές: 22. Οσμίζοντας τον αέρα, το σκυλί αναζήτησε την μπεκάτσα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ανήκει, επίσης, η εμφάνιση ενεργητικών μετοχών, αν και τα αντίστοιχα ρήματα φέρουν μόνο μεσοπαθητική μορφολογία (ρήματα με παραδειγματικά κενά (paradigmatic gaps)): Αρχαία Ελληνική: ενεργητικός ενεστώτας *ἀποκρίνω μεσοπαθητικός ενεστώτας ἀποκρίνομαι, αλλά: ενεργητικές μετοχές ενεστώτα ἀποκρίνων ἀποκρίνουσα ἀποκρῖνον. Τέλος, είδαμε ότι τα αποθετικά ρήματα είναι δυνατόν να σχηματίσουν μη παρεμφατικούς τύπους περιφραστικού Παρακειμένου, ενδεχομένως λόγω της απουσίας χαρακτηριστικών του Χρόνου από τον μη παρεμφατικό τύπο (το βοηθητικό ρήμα (έχω), βέβαια, μετακινείται στην κεφαλή του Χρόνου). Η σημασιολογική και συντακτική ανάλυση των συντελεσμένων χρόνων αποτελεί αμφιλεγόμενο ζήτημα και αντικείμενο συστηματικής έρευνας σε όλες τις γλώσσες. Στο (23β) παραθέτουμε τη συντακτική δομή για τον περιφραστικό Παρακείμενο, σύμφωνα με τους Iatridou et al. (2003). Θεωρούμε ότι αυτή η δομή καλύπτει και τους περιφραστικούς Παρακειμένους αποθετικών ρημάτων της Ελληνικής: ο μη παρεμφατικός τύπος δεν έχει χαρακτηριστικά Χρόνου 8. 23α. Η Μαρία έχει ονειρευτεί μία διαφορετική ζωή. 23β. ΧρΦ Χρ έχει Συντ. Συντ.Φ Ποιον ενεργ.φ Ποιον ενεργείας ΡΦ Ρ ΟΦ [παθ.] 4 ονειρευτεί μία διαφορετική ζωή 8 Δεν ασχολούμαστε με τη θέση του υποκειμένου σε αυτές τις συντακτικές δομές, αλλά περιοριζόμαστε στη δήλωση μόνο των χαρακτηριστικών που έχουν να κάνουν με το υπό εξέταση θέμα. 935

11 Οι ενδείξεις που προκύπτουν από τα δεδομένα μη παρεμφατικών τύπων αποθετικών ρημάτων της Ελληνικής δημιουργούν ερωτήματα σχετικά με την ορθότητα της παραγωγής των αποθετικών ρημάτων στο επίπεδο της Μορφολογίας ή του Λεξικού. Η μορφολογική και η λεξική προσέγιση των αποθετικών ήταν ιδιαίτερα παλιά και εκτεταμένη (βλ. Draeger 1878, Meillet 1966, Baldi 1976, για τα αποθετικά της Λατινικής). Οι Lieber (1980), Kiparsky (1982) και Di Sciullo & Williams (1987) θεώρησαν, επίσης, ότι η μορφολογία της φωνής (ως ξεχωριστό επίπεδο, εκτός του συντακτικού επιπέδου) είναι υπεύθυνη για τα αποθετικά. Συναφής ήταν και η ανάλυση των αποθετικών από τον Aronoff (1994) με βάση ένα ενδιάμεσο επίπεδο μεταξύ σύνταξης και μορφολογίας. Οι Börjars et al. (1996), ομοίως, υποστήριξαν ότι τα τεμάχια είναι οργανωμένα σε τμήματα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τους συνδυασμούς των μορφοσυντακτικών χαρακτηριστικών, σε ένα επίπεδο έξω από τη σύνταξη. Βασικά αντεπιχειρήματα, βέβαια, για τέτοιες προσεγγίσεις αποτελούν τα εξής: α) οι καθαρά μορφολογικές ερμηνείες δεν μπορούν να προβλέψουν τη σχέση της σύνταξης με τη μορφολογία για παράδειγμα, ένα παραδειγματικό πεδίο (cell) μπορεί να συμπληρωθεί, σύμφωνα με αυτές τις προσεγγίσεις, με οποιονδήποτε τύπο ή φράση (για περισσότερα, βλ. Embick 2000, Kiparsky 2005), β) οι προσπάθειες ερμηνειών που μιλούν για λεξικά καθορισμένη ομάδα αποθετικών ουσιαστικά μιλούν για ένα τμήμα γραμματικής που σχετίζεται και καθορίζει τη συντακτική συμπεριφορά (όπως είναι φαινόμενα που έχουν να κάνουν με την προβολή του Χρόνου). Πιο ικανοποιητική, επομένως, είναι μία λύση που βασίζεται σε συντακτικές ιδιότητες και στον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών (features) (βλ. Embick 2000, για τη Λατινική). Τα αποθετικά δεν παράγονται με την ίδια συντακτική δομή με την οποία παράγονται οι παθητικοί τύποι αποθετικά και παθητικά έχουν μεν το ίδιο αφηρημένο χαρακτηριστικό ([+παθητικό]), το οποίο, όμως, βρίσκεται σε διαφορετικές κεφαλές στη σύνταξη (στα αποθετικά στο Ρ). Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό με συντακτικές συνέπειες (και όχι μόνο μορφολογικές), το οποίο συνδέεται με συγκεκριμένα ρήματα (αποθετικά ρήματα). Σύμφωνα με τον Embick (2000), το χαρακτηριστικό αυτό 9 είναι υπεύθυνο, για παράδειγμα, για τον περιφραστικό Παρακείμενο της Λατινικής μόνο των παθητικών και των αποθετικών ρημάτων (καθώς εμποδίζει μετακίνηση από την κεφαλή του Ποιού Ενεργείας στην κεφαλή του Χρόνου). Η λύση στη συντακτική θεώρηση πρέπει να βασίζεται, επίσης, στα χαρακτηριστικά του Χρόνου: ο Χρόνος στους παθητικούς τύπους είναι ελλειπτικός (defective), καθώς απουσιάζουν φ-χαρακτηριστικά και δεν είναι δυνατό το μαρκάρισμα ανερμήνευτων 9 [pass]: Embick (2000) για τα λατινικά αποθετικά, [passive]: Kiparsky (2005) για τα λατινικά αποθετικά. 936

12 χαρακτηριστικών του στόχου (goal) για διαγραφή (Chomsky 2000, 2001). Αντίθετα, ο Χρόνος των αποθετικών ρημάτων δεν είναι ελλειπτικός, αφού, όπως είδαμε, τα αποθετικά ρήματα έχουν μεταβατική σύνταξη (δέχονται άμεσο αντικείμενο σε αιτιατική πτώση). Αν δεχτούμε, σύμφωνα με τους Pesetsky & Torrego (2001, 2004), ότι τα χαρακτηριστικά της δομικής πτώσης είναι στην πραγματικότητα χαρακτηριστικά του Χρόνου τότε η διάκριση παρεμφατικών ρηματικών και μη παρεμφατικών (επιθετικών) χαρακτηριστικών αντανακλά επίσης διαφορές στον Χρόνο: δομές με μη παρεμφατικά (επιθετικά) χαρακτηριστικά δεν μπορούν να διαγράψουν τα ανερμήνευτα χαρακτηριστικά του Χρόνου (ut) μίας ΟΦσυμπληρώματος. Σε αυτές τις δομές είναι που τα αποθετικά και τα μη αποθετικά ρήματα εμφανίζουν την ίδια συμπεριφορά. Η απουσία προβολής Χρόνου στους μη παρεμφατικούς τύπους επιτρέπει ομοίως τον σχηματισμό ενεργητικών τύπων για τα σταθερά μεσοπαθητικά αποθετικά ρήματα (μη ελλειπτικός Χρόνος) και τα τυπικά/μη αποθετικά ενεργητικά μεταβατικά ρήματα (ελλειπτικός Χρόνος στον παθητικό τους τύπο): Πίνακας 2: η αποθετικότητα εμφανίζεται όταν και το ρήμα και η συντακτική δομή έχουν χαρακτηριστικά μη ελλειπτικού Χρόνου παρεμφατικοί τύποι μη ελλειπτικός Χρόνος μη παρεμφατικοί τύποι ελλειπτικός Χρόνος αποθετικά ρήματα μη ελλειπτικός Χρόνος μη ελλειπτικός Χρόνος παθητικός τύπος μη αποθετικών ρημάτων ελλειπτικός Χρόνος ελλειπτικός Χρόνος Από την άλλη μεριά, θέματα που συνήθως επηρεάζουν άλλες ρηματικές δομές, όπως στοιχεία πτώσεων (Θεοφανοπούλου-Κοντού 1982, 1999, 2004, Tsimpli 1989, Rivero 1990, Papangeli 2003, 2004, 2007, Roussou & Tsimpli 2007) και το είδος του γεγονότος (event structure Anagnostopoulou & Alexiadou 1999, 2003) δεν φαίνεται να επηρεάζουν τα αποθετικά ρήματα, αφού αποθετικά ρήματα συναντάμε σε όλες τις περιόδους της ελληνικής γλώσσας με τις ιδιαιτερότητες που αναφέραμε στην προηγούμενη ενότητα. Σε κάθε περίπτωση, η έμφαση στη λειτουργία του χρόνου και στα χαρακτηριστικά του χρόνου και για τα αποθετικά της Ελληνικής αποτελεί μία εναλλακτική υπόθεση για την ανάλυση των αποθετικών ρημάτων, η οποία οπωσδήποτε χρήζει περαιτέρω διευκρινίσεων τόσο στο θεωρητικό της μέρος όσο και σε σχέση με τα εμπειρικά επιχειρήματα που στηρίζουν μια τέτοια πρόταση (ένα μικρό μέρος των οποίων παρουσιάστηκε σε αυτήν την εργασία). Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα είχε η συστηματική διερεύνηση άλλων δομών που δεν χαρακτηρίζονται από την έννοια του χρόνου, όπως είναι οι ονοματικοί τύποι. Τέλος, περαιτέρω έρευνα ενδεχομένως απαιτείται και για τα σημασιολογικά κίνητρα εμφάνισης των αποθετικών ρημάτων, όχι σε σχέση με τα είδη των επί μέρους ρημάτων που μπορεί να είναι 937

13 αποθετικά, αλλά σε σχέση με τα σημασιολογικά χαρακτηριστικά του χρόνου που μπορεί να επηρεάζουν την εμφάνιση αυτών των ρηματικών τύπων. Ανακεφαλαιώνοντας, α) η διάκριση παρεμφατικότητας μη παρεμφατικότητας και περιβάλλοντος παρουσίας απουσίας Χρόνου είναι σημαντική για την αποθετικότητα, β) η αποθετικότητα επηρεάζει περιβάλλοντα με προβολή Χρόνου, αλλά δεν επηρεάζει περιβάλλοντα στα οποία απουσιάζει η προβολή του Χρόνου, γ) η αποθετικότητα αποτελεί μία ακόμη ένδειξη για τη σχέση του Χρόνου με τη δομική πτώση (προσέγγιση Pesetsky & Torrego 2001, 2004), αν δεχτούμε ότι η διαφορά παθητικών (μη αποθετικών) και αποθετικών ρημάτων είναι διαφορά ελλειπτικού και μη ελλειπτικού Χρόνου. Βιβλιογραφία Alexiadou, A. & E. Anagnostopoulou (1999) Non-active morphology and the direction of transitivity alternations. North East Linguistic Society 29, Alexiadou, A. & E. Anagnostopoulou (2003) Voice morphology in the causative-inchoative alternation: evidence for a non-unified structural analysis of unaccusatives. In A. Alexiadou, E. Anagnostopoulou and M. Everaert (eds.), The unaccusativity puzzle: Explorations of the syntaxlexicon interface. Oxford: Oxford University Press, Anagnostopoulou, E. (2003a) Participles and voice. In A. Alexiadou, M. Rathert and A. von Stechow (eds.), Perfect explorations. Berlin: Mouton de Gruyter, Anagnostopoulou, E. (2003b) The syntax of ditransitives. Evidence from clitics. Berlin: Mouton de Gruyter. Aναστασιάδη-Συμεωνίδη, Α. (1995) Το τεμάχιο -τος στα ρηματικά επίθετα της Νεοελληνικής. Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα 15, Aronoff, M. (1994) Morphology by itself: stems and inflectional classes. Cambridge, MA: The MIT Press. Βaerman, M. (2007) Morphological typology of deponency. In M. Βaerman, G. G. Corbett, D. Brown & A. Hippisley (eds.), Deponency and morphological mismatches. Oxford: Oxford University Press, Baker, Μ., Κ. Johnson & Ι. Roberts (1989) Passive arguments raised. Linguistic Inquiry 20 (2), Baldi, P. (1976) Remarks on the latin r-form verbs. Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung 90, Börjars, K., N. Vincent, & C. Chapman (1996) Paradigms, periphrases and pronominal inflection: a feature-based account. Yearbook of Morphology 1996, Bresnan, J. (1982) The passive in lexical theory. In J. Bresnan (ed.), The mental representation of grammatical relations. Cambridge, MA: The MIT Press, Chierchia, G. (1989/2004) A semantics for unaccusatives and its syntactic consequences. Ms., Cornell University, Ithaca, New York, and in A. Alexiadou, E. Anagnostopoulou and M. Everaert (eds.), The unaccusativity puzzle: explorations of the syntax-lexicon interface. Oxford: Oxford University Press, Chomsky, N. (2001) Derivation by phase. In M. Kenstowicz (ed.), Ken Hale: a life in language. Cambridge, MA: The MIT Press, Chomsky, N. (2005/ms) On phases. MIT. Di Sciullo, A.-M. & Williams, E. (1987) On the definition of word. Cambridge, MA: The MIT Press. Draeger, A. (1878) Historische Syntax der lateinischen Sprache. Leipzig: B. G. Teubner. Embick, D. (2000) Features, syntax and categories in the Latin perfect. Linguistic Inquiry 31, Flobert, P. (1975) Les verbes déponents latins des origines à Charlemagne. Paris: Les Belles Lettres. Holton, D., P. Mackridge & I. Philippaki-Warburton (1997) Greek: a comprehensive grammar of the Modern language. London: Routledge. Θεοφανοπούλου-Κοντού, Δ. (1982) Τα μέσα ρήματα της Νέας Ελληνικής: μερικές προκαταρκτικές παρατηρήσεις στο σύστημα των διαθέσεων. Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα 2, Θεοφανοπούλου-Κοντού, Δ. (1999) Τα μέσα αμετάβατα ρήματα της Νέας Ελληνικής και η μεσοπαθητική κατάληξη. Στο Α. Μόζερ (εκδ.), Ελληνική Γλωσσολογία 97. Πρακτικά του Γ 938

14 Διεθνούς Γλωσσολογικού Συνεδρίου για την Ελληνική Γλώσσα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, Iatridou, S., E. Anagnostopoulou & R. Izvorski (2003) Observations about the form and meaning of the Perfect. In A. Alexiadou, M. Rathert and A. von Stechow (eds.), Perfect explorations. Berlin: Mouton de Gruyter, Jannaris, A. (1968) An historical Greek grammar chiefly of the Attic dialect. Hildesheim: Georg Olms. Kiparsky, P. (1982). Lexical morphology and phonology. Linguistics in the morning calm. Linguistic Society of Korea. Seoul: Hanshin, Kiparsky, P. (2005) Blocking and periphrasis in inflectional paradigms. Yearbook of Morphology 2004, Κλαίρης, Χ. & Γ. Μπαμπινιώτης (σε συνεργασία με τους Α. Μόζερ, Αικ. Μπακάκου-Ορφανού, Σ. Σκοπετέα) (2005) Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Kratzer, A. (1994/ms) The event argument and the semantics of voice. University of Massachusetts at Amherst. Kratzer, A. (2000) Building statives. Berkeley Linguistic Society 26, Λαβίδας, Ν. (2003) Μεταβατικές εναλλαγές: διαχρονικές και συγχρονικές τάσεις στην Ελληνική και τη Γαλλική. Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα 24, Lavidas, N. (2007) The diachrony of the Greek anticausative morpholοgy. In A. Alexiadou (ed.), Studies in the Morpho-syntax of Greek. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, Lavidas, N. & D. Papangeli (2007) Deponency in the diachrony of Greek. In M. Βaerman, G. G. Corbett, D. Brown & A. Hippisley (eds.), Deponency and morphological mismatches. Oxford: Oxford University Press, Levin, B. & M. Rappaport Hovav (1986) The formation of adjectival passives. Linguistic Inquiry 17, Levin, B. & M. Rappaport Hovav (1995) Unaccusativity: at the Syntax-Lexical Semantics interface. Cambridge, MA: The MIT Press. Lieber, R. (1980) On the organization of the lexicon. Doctoral Dissertation, MIT. Manolessou, I. (2005) From participles to gerunds. In M. Stavrou and A. Terzi (eds.), Advances in Greek Generative Syntax. Amsterdam: J. Benjamins, Manzini, R. (1983) On control and control theory. Linguistic Inquiry 14 (3), Marantz, A. (1984) On the nature of grammatical relations. Cambridge, MA: The MIT Press. Meillet, A. (1966) Esquisse d une histoire de la langue latine. Paris: Klincksieck. Moser, A. (1988) The history of the perfect periphrases in Greek. Doctoral Dissertation, University of Cambridge. Μόζερ, Α. (2005) Άποψη και χρόνος στην ιστορία της Ελληνικής. Αθήνα: Παρουσία. Nicholas, N. & B. Joseph (2007) Verbal dvandvas in Modern Greek. Paper presented at the Workshop on Greek Syntax and Semantics, Boston, MIT, May 20-22, Papangeli, D. (2000) Clitic doubling: a head-complement relation. UCL Working Papers in Linguistics 12, Papangeli, D. (2003) Greek reflexives and the syntax/lexicon parameter. Proceedings of the 31st Western Conference of Linguistics, University of British Columbia, Papangeli, D. (2004) The morphosyntax of argument realization. LOT Dissertation series 86, The Netherlands. Papangeli, D. (2007) Morpho-syntactic restrictions on argument alternations: the role of the Greek suffix. In A. Alexiadou (ed.), Studies in the morpho-syntax of Greek. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, Papangeli, D. & N. Lavidas (2007/in press) Deponents and non-finite constructions in Greek. MIT Working Papers. Pesetsky, D. & E. Torrego (2001) T-to-C movement: causes and consequences. In M. Kenstowicz (ed.), Ken Hale: a life in language. Cambridge, MA: The MIT Press, Pesetsky, D. & E. Torrego (2004) Tense, case, and the nature of syntactic categories. In J. Guéron and J. Lecarme (eds.), The syntax of time. Cambridge, MA: The MIT Press, Reinhart, T. (2002) The theta system an overview. Theoretical Linguistics 28 (3), Rivero, M.-L. (1990) The location of non-active voice in Albanian and modern Greek. Linguistic Inquiry 21, Roussou, A. & Ι.-Μ. Tsimpli (2007) On the VSO again!. Journal of Linguistics 42, Schwyzer, E. (2002) Η σύνταξη της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, (μτφρ. Γ. Ε. Παπατσίμπας & Π. Χαιρόπουλος). Αθήνα: Παπαδήμας. 939

15 Stump, G. (2007) A non-canonical pattern of deponency and its implications. In M. Βaerman, G. G. Corbett, D. Brown & A. Hippisley (eds.), Deponency and morphological mismatches. Oxford: Oxford University Press, Theophanopoulou-Kontou, D. (2004) The structure of the VP and the mediopassive morphology. The passives and anticausatives in Modern Greek. Παρουσία 15-16: Tsimpli, I.-M. (1989) On the properties of the passive affix in Modern Greek. UCL Working Papers in Linguistics 1, Tsimpli, I.-M. (2001) Gerunds in Greek. Journal of Greek Linguistics 1, Wasow, T. (1977) Transformations and the lexicon. In P. Culicover, T. Wasow and A. Akmajian (eds.), Formal Syntax. New York: Academic Press, Williams, E. (1981) Predication. Linguistic Inquiry 11, Zombolou, K. (2004) Verbal alternations in Greek: a semantic analysis. Doctoral Dissertation. University of Reading. 940

[+εαυτό / +Α] Αναφορικές εκφράσεις: δεδομένα από τα Νέα Ελληνικά. Brian D. Joseph Πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Οχάιο

[+εαυτό / +Α] Αναφορικές εκφράσεις: δεδομένα από τα Νέα Ελληνικά. Brian D. Joseph Πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Οχάιο [In D. Theofanopoulou-Kondou, X. Laskaratou, M. Sifianou, M. Georgiafendis, & V. Spyropoulos, eds. Sinxrones tasis stin eliniki glosologia. Meletes afieromenes stin Eirene Philippaki-Warburton [Synchronic

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 013-014 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προγραμματισμός κατά ενότητα 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Από τον τόπο μου σ όλη την Ελλάδα Ταξίδια, περιηγήσεις, γνωριμία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΓΛΩΣΣΙΑ VIII ΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΜΑΪΣΤΡΟΣ ΓΙΑΝΗΣ, ΠΑΠΑΚΙΤΣΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗ: ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ (Β )

ΤΕΧΝΟΓΛΩΣΣΙΑ VIII ΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΜΑΪΣΤΡΟΣ ΓΙΑΝΗΣ, ΠΑΠΑΚΙΤΣΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗ: ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ (Β ) ΤΕΧΝΟΓΛΩΣΣΙΑ VIII ΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΜΑΪΣΤΡΟΣ ΓΙΑΝΗΣ, ΠΑΠΑΚΙΤΣΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗ: ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ (Β ) ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της άσκησης είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση συστήματος διόρθωσης

Διαβάστε περισσότερα

Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο

Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο Η παθητική σύνταξη και το ποιητικό αίτιο Συντακτικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Ας δούμε τι συμβαίνει στα νέα ελληνικά. Πολλές φορές μπορούμε να εκφράσουμε το ίδιο νόημα και με την ενεργητική και με την

Διαβάστε περισσότερα

403 3. Μορφολογία ουσιαστικών στη γενική ενικού 3.1 134 3.2 135 3.3 136 3.4 137 3.5 138 3.6 139 3.7 140 3.8 141 3.9 142 4. Μορφολογία ουσιαστικών στη γενική ενικού 4.1 143 4.2 144 4.3 145 4.4 146 4.5 147

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ 13 (2001) Η ΑΡΝΗΣΗ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΠΡΟΤΑΣΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ ΣΥΛΑ ΚΛΕΙΔΗ & ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΣΟΚΟΓΛΟΥ. 0. Εισαγωγή

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ 13 (2001) Η ΑΡΝΗΣΗ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΠΡΟΤΑΣΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ ΣΥΛΑ ΚΛΕΙΔΗ & ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΣΟΚΟΓΛΟΥ. 0. Εισαγωγή ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ 13 (2001) 35-46 Η ΑΡΝΗΣΗ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΠΡΟΤΑΣΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ ΣΥΛΑ ΚΛΕΙΔΗ & ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΣΟΚΟΓΛΟΥ In this paper we discuss negation in Small Clauses in Modern Greek (MGr) because: a) Negation in MGr

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Τίτλος Μελέτης. Χαρτογράφηση του γλωσσικού προφίλ των ελληνόφωνων ατόμων στο Φάσμα Αυτιστικών Διαταραχών

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Τίτλος Μελέτης. Χαρτογράφηση του γλωσσικού προφίλ των ελληνόφωνων ατόμων στο Φάσμα Αυτιστικών Διαταραχών ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ 2011 Τίτλος Μελέτης Χαρτογράφηση του γλωσσικού προφίλ των ελληνόφωνων ατόμων στο Φάσμα Αυτιστικών Διαταραχών Επιστημονικά Υπεύθυνος & Φορέας Αρχόντω Τερζή, ΤΕΙ Πατρών Μέλη

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα γλωσσικής επεξεργασίας: σύνταξη

Μοντέλα γλωσσικής επεξεργασίας: σύνταξη Μοντέλα γλωσσικής επεξεργασίας: σύνταξη Μάθημα: Εισαγωγή στις επιστήμες λόγου και ακοής Ιωάννα Τάλλη, Ph.D. Σύνταξη Είναι ο τομέας της γλώσσας που μελετά τη δομή των προτάσεων, δηλαδή ποια είναι η σειρά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑΝΝΑΡΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑΝΝΑΡΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑΝΝΑΡΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο : Γιάνναρης Αθανάσιος του Αργυρίου Ημερομηνία γέννησης: 04/09/1980 Διεύθυνση εργασίας: Πανεπιστημιούπολη, 157 84, Ζωγράφου-Αθήνα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1 Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Α. (1984) «-έ: ένα νέο επίθημα της Νέας Ελληνικής», Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα 5, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 89-110. 1. ----------------------------------

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3. Από τη λέξη στη φράση: φραστική δομή

Κεφάλαιο 3. Από τη λέξη στη φράση: φραστική δομή Κεφάλαιο 3 Από τη λέξη στη φράση: φραστική δομή Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζουμε την παραγωγή της φραστικής δομής. Έχοντας αναγνωρίσει ότι μια φράση αποτελείται από συστατικά, τα οποία καθορίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας. Κείμενο. Κατάλογος φαινομένων. Περιεχόμενα. [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Ηλεκτρονικές Ασκήσεις

Εργαστήριο Αρχαιομάθειας. Κείμενο. Κατάλογος φαινομένων. Περιεχόμενα. [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Ηλεκτρονικές Ασκήσεις [Διδασκαλία - Εκπαίδευση] Εργαστήριο Αρχαιομάθειας Ηλεκτρονικές Ασκήσεις Κατάλογος φαινομένων Περιεχόμενα - Κείμενο - Γραμματική - Συντακτικό - Λεξιλογικά - Ερμηνευτικά - Μεταφραστικά Κείμενο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ: ΧΡΟΝΟΙ, ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙ ΑΛΛΟ; Αναστάσιος Τσαγγαλίδης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης atsangal@enl.auth.gr ABSTRACT The paper discusses

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι. Μορφολογία

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι. Μορφολογία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Μορφολογίας της Νέας Ελληνικής Ι. Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας

Θέµατα Μορφολογίας της Νέας Ελληνικής Ι. Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας Θέµατα Μορφολογίας της Νέας Ελληνικής Ι Κώστας Δ. Ντίνας Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας Η παρουσίαση επιλεγµένα θέµατα µορφολογίας της νέας ελληνικής µορφολογικά χαρακτηριστικά της ΝΕ, η λέξη στη νέα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 202-203 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα η Ενότητα Οι πρώτες μέρες σε ένα σχολείο Διδακτικές : 9

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΘ. ΚΡΟΝΤΣΟΥ ΘΕΜΑ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ-ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΦΑΝΙΔΗΣ

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΘ. ΚΡΟΝΤΣΟΥ ΘΕΜΑ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ-ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΦΑΝΙΔΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ-ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΘ. ΚΡΟΝΤΣΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΦΑΝΙΔΗΣ Στόχοι της εργασίας Εντρύφηση στις βασικές αρχές της Επεξεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα

Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα 1 Το ταξίδι των λέξεων στον χρόνο Η επιβίωση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ. Κατηγορίες (Μέρη του Λόγου)

ΕΝΟΤΗΤΑ Γ. Κατηγορίες (Μέρη του Λόγου) ΓΛΩ 372 ΕΝΟΤΗΤΑ Γ. Κατηγορίες (Μέρη του Λόγου) Πρέπει να ονοματίσουμε τους διάφορους κόμβους με ταμπέλες που να παραπέμπουν στα μέρη του λόγου ή, πιο τεχνικά, στις συντακτικές κατηγορίες που εμφανίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Συντακτικές κατηγορίες

Κεφάλαιο 2. Συντακτικές κατηγορίες Κεφάλαιο 2 Συντακτικές κατηγορίες Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζουμε τα βασικά μέρη της πρότασης, δηλαδή το υποκείμενο και το κατηγόρημα, και δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στις συντακτικές κατηγορίες, αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Η ύλη για τις εξετάσεις υποτροφιών: (για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις γραμματείες των φροντιστηρίων).

Η ύλη για τις εξετάσεις υποτροφιών: (για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις γραμματείες των φροντιστηρίων). Η ύλη για τις εξετάσεις υποτροφιών: (για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να απευθύνεστε στις γραμματείες των φροντιστηρίων). ΑΛΓΕΒΡΑ: από το βιβλίο Άλγεβρα και στοιχεία πιθανοτήτων της Α Γενικού Λυκείου.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τ.Ξ.Γ.Μ.Δ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ : Μ. ΤΣΙΓΚΟΥ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. Γενικά για την εργασία: Η εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Το αντικείμενο [τα βασικά]

Το αντικείμενο [τα βασικά] Το αντικείμενο [τα βασικά] Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Παράλληλα θα δίνονται παραδείγματα και στα Νέα Ελληνικά (ΝΕ) Τι είναι το αντικείμενο; Αντικείμενο είναι

Διαβάστε περισσότερα

Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Greek: An Essential Grammar of the Modern Language.

Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Greek: An Essential Grammar of the Modern Language. [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Greek: An Essential Grammar of the Modern Language. Μαίρη Σηφιανού Δήμητρα Θεοφανοπούλου - Κοντού: Journal of Greek Linguistics

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Γραμματική εντάσσεται στα ευρύτερα πλαίσια του γλωσσικού μαθήματος. Δε διδάσκεται χωριστά, αλλά με βάση την ενιαία προσέγγιση της γλώσσας, όπου έμφαση δίνεται στη λειτουργική χρήση της. Διδάσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 2012-2013 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα 15 Α. Κείμενο Η Αθήνα προπύργιο της Ευρώπης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ (GERUNDIVUM) ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ (GERUNDIVUM) ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟ ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ (GERUNDIVUM) ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Το γερουνδιακό είναι ρηματικό επίθετο παθητικής διάθεσης (διαθέτουν, δηλαδή, όλα τα ρήματα στην παθητική φωνή καθώς και τα αποθετικά

Διαβάστε περισσότερα

Η θεωρία ελέγχου στην ελληνική γλωσσολογία 1

Η θεωρία ελέγχου στην ελληνική γλωσσολογία 1 SBORNÍK PRACÍ FILOZOFICKÉ FAKULTY BRNĚNSKÉ UNIVERZITY STUDIA MINORA FACULTATIS PHILOSOPHICAE UNIVERSITATIS BRUNENSIS N 13, 2008 Simone Sumelidu Η θεωρία ελέγχου στην ελληνική γλωσσολογία 1 The problem

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Αναγνωστοπούλου. 27 Ιανουαρίου 1967 (Αθήνα) Kαθηγήτρια γλωσσολογίας

Ελένη Αναγνωστοπούλου. 27 Ιανουαρίου 1967 (Αθήνα) Kαθηγήτρια γλωσσολογίας ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: Ελένη Αναγνωστοπούλου 27 Ιανουαρίου 1967 (Αθήνα) Kαθηγήτρια γλωσσολογίας ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: παντρεμένη με τον γλωσσολόγο Winfried

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή επιθέτων: τα επιθήματα ικ(ος) και ιν(ος) στην ΚΝΕ

Παραγωγή επιθέτων: τα επιθήματα ικ(ος) και ιν(ος) στην ΚΝΕ K. Fragkopoulou, F. Kalamida, T. Kardamas, K. Kordouli, M. Marinis, Ch. Panagiotou & N. Vassalou (eds.). Theoretical and Applied Linguistics, 3 (2015) Παραγωγή επιθέτων: τα επιθήματα ικ(ος) και ιν(ος)

Διαβάστε περισσότερα

Στάσεις σπουδαστών με Γ1 την Τουρκική προς τη γραμματική της Νέας Ελληνικής και η διδασκαλία αυτής ως ΞΓ

Στάσεις σπουδαστών με Γ1 την Τουρκική προς τη γραμματική της Νέας Ελληνικής και η διδασκαλία αυτής ως ΞΓ Κομοτηνή, 2 Οκτωβρίου 2016 Η Νέα Ελληνική Γλώσσα στον Παρευξείνιο Χώρο και στα Βαλκάνια Στάσεις σπουδαστών με Γ1 την Τουρκική προς τη γραμματική της Νέας Ελληνικής και η διδασκαλία αυτής ως ΞΓ Χασάν Καϊλή

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Βασικέ Οδηγίε : ίνεται ιδιαίτερη σηµασία στην εισαγωγή στα ρητορικά κείµενα (Βιβλίο Ρητορικών Κειµένων Μαθητή, Βιβλίο εκπαιδευτικού). Σε κάθε περίοδο διδασκαλία θα πρέπει να γίνεται ανάγνωση ολόκληρη τη

Διαβάστε περισσότερα

athanasphil@gmail.com, yan.kosto@gmail.com, gmarkop@phil.uoa.g,r skopetea@rz.uni-potsdam.de

athanasphil@gmail.com, yan.kosto@gmail.com, gmarkop@phil.uoa.g,r skopetea@rz.uni-potsdam.de ΦΡΑΣΤΙΚΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ: ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ * Θανάσης Γεωργακόπουλος 1, Γιάννης Κωστόπουλος 1, Γεώργιος Μαρκόπουλος 1, Σταύρος Σκοπετέας 2 1 Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2 University

Διαβάστε περισσότερα

Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία 3, 2, 12

Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία 3, 2, 12 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Αρχαία (άγνωστο) Θεωρητική Β Λυκείου 1 ο τετράμηνο Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Ξενοφώντος Κύρου Παιδεία 3, 2, 12 Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1) Να μεταφραστεί στη Νέα Ελληνική το παραπάνω κείμενο. (20 μονάδες)

Διαβάστε περισσότερα

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση.

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση. Τι είναι ρήμα; Παραδείγματα: α) Ο εργάτης δουλεύει β) Ο ήλιος σκεπάστηκε από τα σύννεφα γ) Το μωρό κοιμάται Οι λέξεις «δουλεύει», «σκεπάστηκε», «κοιμάται», λέγονται ρήματα γιατί φανερώνουν ότι ο εργάτης

Διαβάστε περισσότερα

«Η τροπικότητα στην Νέα Ελληνική» Ανάλυση βάσει του Επικοινωνιακού Δοµολειτουργικού Προτύπου

«Η τροπικότητα στην Νέα Ελληνική» Ανάλυση βάσει του Επικοινωνιακού Δοµολειτουργικού Προτύπου Πώς τροποποιούµε το µήνυµα: 1. Έγκλιση (σελ. 1) 2. Άποψη - Ποιόν Ενεργείας (σελ. 7) 3. Άρνηση - Ερώτηση (σελ. ) 4. Τροπικά (σελ. 13). Επιτονισµός και τόνος (σελ. 13) 1 1. Έγκλιση: Οριστική (+/-) Απαρέµφατο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Οι πρώτες μέρες σε ένα νέο σχολείο

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Οι πρώτες μέρες σε ένα νέο σχολείο ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α Β Γ Γυμνασίου Τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο διδάσκονται δύο (2) ώρες την εβδομάδα με ελεύθερη επιλογή από το διδάσκοντα. Το δίωρο αυτό, εφόσον το επιθυμεί

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ Χ --Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΡΦ, ΠΡΦ, ΕΦ, ΟΦ

Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ Χ --Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΡΦ, ΠΡΦ, ΕΦ, ΟΦ Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ Χ --Η ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΡΦ, ΠΡΦ, ΕΦ, ΟΦ Ι. Η ανεπάρκεια των επίπεδων δομών. Η δομή της ΟΦ. Συμπληρώματα vs. Προσδιορισμοί ήτροποποιητές ΙΙ. Η δομή της ΡΦ, ΕΦ, ΠρΦ ΙΙΙ. Οι Αρχές της Θεωρίας του Χ' Ι.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Σύνταξη Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της Μεσοπαθητικής Φωνής στο σώμα κειμένων του ΙΕΛ

Μελέτη της Μεσοπαθητικής Φωνής στο σώμα κειμένων του ΙΕΛ Μελέτη της Μεσοπαθητικής Φωνής στο σώμα του ΙΕΛ Όνομα φοιτητή: Ειρήνη Σταματίου Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Σπυριδούλα Βαρλοκώστα Τομέας Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ενότητα 1: Elements of Syntactic Structure Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ Α.1. ΦΩΝΗ Τα ρήματα σχηματίζουν δύο φωνές. α. Ενεργητική Φωνή β. Παθητική

Διαβάστε περισσότερα

Svetlana Berikashvili (Tbilisi) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗΣ

Svetlana Berikashvili (Tbilisi) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗΣ Phasis 13-14, 2010-2011 Svetlana Berikashvili (Tbilisi) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΗΣ Εισαγωγή Η αντιπαραβολική ανάλυση είναι πολύ σημαντική κατά την εκμάθηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΝΟΜΑ: ΗΜ. ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ΟΙΚ. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: E-MAIL: ΤΗΛ: ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ: Ελένη (Έλενα) Αναγνωστοπούλου 27 Ιανουαρίου 1967, Αθήνα Παντρεμένη με τον Winfried Lechner, μητέρα

Διαβάστε περισσότερα

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»

Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σάββατο, 30 Ιανουαρίου 2016 Κατερίνα Δ. Χατζοπούλου Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΩΣ ΣΥΜΒΑΣΗ Η ανθρώπινη γλώσσα, ως μέρος της πραγματικότητας απασχόλησε τόσο

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Κλαίρης - Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική - Επικοινωνιακή.

Χρήστος Κλαίρης - Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική - Επικοινωνιακή. [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Χρήστος Κλαίρης - Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική - Επικοινωνιακή. Γιαννούλα Γιαννουλοπούλου & Αναστάσιος Τσαγγαλίδης Χρήστος Κλαίρης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. E-learning. Οδηγός Σπουδών

ΑΡΧΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. E-learning. Οδηγός Σπουδών ΑΡΧΕΣ ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης, σας καλωσορίζει στο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. Αθήνα 08-08-2013

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ. Αθήνα 08-08-2013 Αθήνα 08-08-2013 ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΜΣ Το Διατμηματικό Πρόγραμμα Διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Ξένης Γλώσσας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών προκηρύσσει για το ακαδ. έτος 2013 2014 δεκαπέντε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Φρειδερίκη ΜΠΑΤΣΑΛΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένη ΣΕΛΛΑ Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα

Η ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Φρειδερίκη ΜΠΑΤΣΑΛΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένη ΣΕΛΛΑ Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα 1 Η ΜΕΣΩ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Φρειδερίκη ΜΠΑΤΣΑΛΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ελένη ΣΕΛΛΑ Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα Στο: Γλωσσολογικές έρευνες για την Ελληνική Ι, Πρακτικά του 5 ου

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχογλωσσολογικά ευρήματα για τους κλινικούς δείκτες πρώιμης διάγνωσης στην Ειδική Γλωσσική Διαταραχή

Ψυχογλωσσολογικά ευρήματα για τους κλινικούς δείκτες πρώιμης διάγνωσης στην Ειδική Γλωσσική Διαταραχή Ψυχογλωσσολογικά ευρήματα για τους κλινικούς δείκτες πρώιμης διάγνωσης στην Ειδική Γλωσσική Διαταραχή Σπυριδούλα Βαρλοκώστα Πανεπιστήμιο Αθηνών Ημερίδα «Γλωσσικές διαταραχές στα παιδιά και τους εφήβους:

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα θερινής περιόδου Γ Λυκείου 2015 2016. Από 22 Ιουνίου έως 24 Ιουλίου Διάρκεια προγράμματος: 5 εβδομάδες

Πρόγραμμα θερινής περιόδου Γ Λυκείου 2015 2016. Από 22 Ιουνίου έως 24 Ιουλίου Διάρκεια προγράμματος: 5 εβδομάδες Πρόγραμμα θερινής περιόδου Γ Λυκείου 2015 2016 Από 22 Ιουνίου έως 24 Ιουλίου Διάρκεια προγράμματος: 5 εβδομάδες Εβδομαδιαίο πρόγραμμα (διδακτική ώρα: 50 ) 1. Νεοελληνική Γλώσσα (για όλες τις ομάδες προσανατολισμού)

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2007 ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΥΠΟΤΡΟΦΩΝ ΚΑΘΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΑΤΑΛΑ Α ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Μετά την αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων το σχολικό έτος 2006-2007 και επειδή, λόγω της εφαρμογής κύκλων συνδιδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ48 / Ελληνική Γλώσσα και Γλωσσολογία Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ48 Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧ.ΕΤΟΥΣ 2008-2009. Τάξη Β Τμήμα: Β θεωρητική 1 Μάθημα: Λατινικά Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ. ρωμαϊκής λογοτεχνίας, γενικά χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής λογοτεχνίας

ΣΧ.ΕΤΟΥΣ 2008-2009. Τάξη Β Τμήμα: Β θεωρητική 1 Μάθημα: Λατινικά Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ. ρωμαϊκής λογοτεχνίας, γενικά χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής λογοτεχνίας ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΛΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΧ.ΕΤΟΥΣ 008-009 Σχ. Μονάδα: ο Γενικό Λύκειο ιαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Τάξη Β Τμήμα: Β θεωρητική 1 Μάθημα: Λατινικά Διδάσκουσα Καθηγήτρια: Γιακουμάτου Μαρία-Θηρεσία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΑΠΟ - ΜΕΧΡΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΑΠΟ - ΜΕΧΡΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΑΠΟ - ΜΕΧΡΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ L' ANNÉE PHILOLOGIQUE 1924/1926 (I) - 2004 (LXXV) ΠΛΗΡΗΣ AUSTRALIAN JOURNAL OF 1981 (1:1) - 1988 (8:1) ΕΛΛΙΠΗΣ: Vol. 3(1) ΩΡΕΑ N.V.SMITH BULLETIN

Διαβάστε περισσότερα

ιδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε µικτές τάξεις Περιλήψεις

ιδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε µικτές τάξεις Περιλήψεις ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ράση: Επιµόρφωση εκπαιδευτικών και µελών της εκπαιδευτικής κοινότητας Υποδράση: Ενδοσχολική Επιµόρφωση, Επιστ.υπεύθυνη: Μαρία Λιακοπούλου ιδασκαλία της ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Γραμματική της Νέας Ελληνικής

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Γραμματική της Νέας Ελληνικής ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΦΥ6755 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Γραμματική της Νέας Ελληνικής ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοστικές δομές και ο ρόλος του κλιτικού στις (μη-) ευεργετούμενες ερμηνείες

Εφαρμοστικές δομές και ο ρόλος του κλιτικού στις (μη-) ευεργετούμενες ερμηνείες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΊΑΣ Σύγχρονες Προσεγγίσεις στην Γλώσσα και τα Κείμενα Τμήμα Φιλολογίας Ειδίκευση Γλωσσολογίας Μεταπτυχιακή

Διαβάστε περισσότερα

Ρηματική άποψη. (Aspect of the verb) Α. Θέματα και άποψη του ρήματος (Verb stems and aspect)

Ρηματική άποψη. (Aspect of the verb) Α. Θέματα και άποψη του ρήματος (Verb stems and aspect) 15 Ρηματική άποψη (Aspect of the verb) Α. Θέματα και άποψη του ρήματος (Verb stems and aspect) imperfective perfective Verb forms in Modern Greek are based either on the imperfective or the perfective

Διαβάστε περισσότερα

Συντακτικές λειτουργίες

Συντακτικές λειτουργίες 2 Συντακτικές λειτουργίες (Syntactic functions) A. Πτώσεις και συντακτικές λειτουργίες (Cases and syntactic functions) The subject can be identified by asking ποιος (who) or τι (what) the sentence is about.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 03-04 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προγραμματισμός κατά ενότητα Ενότητα Α. Κείμενο Θυσία για την πατρίδα ½ Εκμάθηση λεξιλογίου: εὐδαίμων,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι

Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Σύνταξη Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε

Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε Ο 19ος αιώνας Είδαμε ότι πρώτοι ιστορικο-συγκριτικοί επιστήμονες είχαν στόχο να εξηγήσουν τις ομοιότητες που παρατηρούσαν ανάμεσα στις γλώσσες. Είδαμε επίσης ότι η ομοιότητα βασικών λέξεων οδήγησε στην

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες εισαγωγής συμπληρωματικών προτάσεων στη Νέα Ελληνική ως Γ2: πειραματική προσέγγιση με ρωσόφωνους μαθητές

Δείκτες εισαγωγής συμπληρωματικών προτάσεων στη Νέα Ελληνική ως Γ2: πειραματική προσέγγιση με ρωσόφωνους μαθητές Δείκτες εισαγωγής συμπληρωματικών προτάσεων στη Νέα Ελληνική ως Γ2: πειραματική προσέγγιση με ρωσόφωνους μαθητές Ελισσάβετ Νουχουτίδου Πανεπιστήμιο Αθηνών enouchou@phil.uoa.gr Abstract The main aim of

Διαβάστε περισσότερα

το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Ο.Π

το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. Ο.Π 1 το αντικείμενο στα αρχαία ελληνικά. 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΙ ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ (i) Μονόπτωτα ρήματα (ii) Δίπτωτα ρήματα ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ. Οι [-Ρ] κατηγορίες (ο, Προθ) εμφανίζονται στη δομή «είναι [-Ρ] που...»: Είναι ο Γιάννης που λείπει Στη βιβλιοθήκη ήταν που κλειδώθηκε

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ. Οι [-Ρ] κατηγορίες (ο, Προθ) εμφανίζονται στη δομή «είναι [-Ρ] που...»: Είναι ο Γιάννης που λείπει Στη βιβλιοθήκη ήταν που κλειδώθηκε 1 ΓΛΩ 372: ΤΟ ΛΕΞΙΚΟ Λεξικό: ο νοητικός κατάλογος με τις πληροφορίες για τις λέξεις μιας γλώσσας (λήμματα). Πληροφορίες: α) φωνητικές και φωνολογικές (πώς προφέρονται), β) σημασιολογικές (ποια είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος της γαλλικής έκδοσης

Πρόλογος της γαλλικής έκδοσης Πρόλογος της γαλλικής έκδοσης Η Λατινική γραμματική της σειράς Bescherelle είναι μια εύκολη και πλήρης γραμματική της λατινικής γλώσσας, με αντικειμενικό στόχο να δι ευκολύνει τη μελέτη, τη μετάφραση και

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητες Α και Β (Α' Μέρος). Από τη γραμμικότητα στη συστατικότητα. Δομή και συστατικότητα. Δομικοί κανόνες.

Ενότητες Α και Β (Α' Μέρος). Από τη γραμμικότητα στη συστατικότητα. Δομή και συστατικότητα. Δομικοί κανόνες. Ενότητες Α και Β (Α' Μέρος). Από τη γραμμικότητα στη συστατικότητα. Δομή και συστατικότητα. Δομικοί κανόνες. 1. Δομή/λειτουργία. Όπως όλα τα αντικείμενα που κατασκευάζονται για ένα σκοπό (κομπιούτερς,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6. Συμφωνία και σχέσεις ορισμάτων

Κεφάλαιο 6. Συμφωνία και σχέσεις ορισμάτων Κεφάλαιο 6 Συμφωνία και σχέσεις ορισμάτων Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζουμε τη Συμφωνία ανάμεσα στις Α-θέσεις (Argument-positions) και τον ρόλο της Πτώσης ως συντακτικού χαρακτηριστικού που «ρυθμίζει»

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. Η σύνταξη μιας πρότασης

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. Η σύνταξη μιας πρότασης ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ Η σύνταξη μιας πρότασης Τα δύο πιο βασικά στοιχεία σε κάθε πρόταση είναι το ρήμα και το ουσιαστικό. Το κομμάτι της πρότασης που αναφέρεται στο ρήμα το λέμε ρηματικό σύνολο (ΡΣ) ή ρηματικό

Διαβάστε περισσότερα

3ο Κεφάλαιο: Η Δομή των Φράσεων και η Πρόταση

3ο Κεφάλαιο: Η Δομή των Φράσεων και η Πρόταση 3ο Κεφάλαιο: Η Δομή των Φράσεων και η Πρόταση Σύνοψη Αυτό το κεφάλαιο εξηγεί πώς οι λέξεις συνδυάζονται και φτιάχνουν τις Φράσεις και πώς, στη συνέχεια, αυτές φτιάχνουν τις προτάσεις. Παρουσιάζει τη Θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΔΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΣΤΑΔΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 ο Στάδιο Διαβάζουμε προσεκτικά το κείμενο 2 ο Στάδιο Χωρίζουμε περιόδους/ημιπεριόδους 3 ο Στάδιο Βρίσκουμε ρήματα (μετοχές & απαρέμφατα) σε κάθε περίοδο/ημιπερίοδο. 4 ο Στάδιο Βρίσκουμε συνδέσμους που

Διαβάστε περισσότερα

Η κατάκτηση των δομικών και εγγενών πτώσεων: δεδομένα από τον ελληνικό παιδικό λόγο

Η κατάκτηση των δομικών και εγγενών πτώσεων: δεδομένα από τον ελληνικό παιδικό λόγο K. Fragkopoulou, F. Kalamida, T. Kardamas, K. Kordouli, M. Marinis, Ch. Panagiotou & N. Vassalou (eds.). Theoretical and Applied Linguistics, 3 (215) Η κατάκτηση των δομικών και εγγενών πτώσεων: δεδομένα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΣΤΕΡΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ 1. Πτωχοπρόδρομος - Το κείμενο έχει πολλές διαφορετικές γραφές στα χειρόγραφα που διασώζεται, λόγω του σχετικά δημώδους αλλά και σκωπτικού του χαρακτήρα. Δυσχεραίνει

Διαβάστε περισσότερα

Για κάθε φάση του σχεδίου διδασκαλίας προτείνονται δύο στάδια δραστηριοτήτων:

Για κάθε φάση του σχεδίου διδασκαλίας προτείνονται δύο στάδια δραστηριοτήτων: Πρόταση Σχεδίου Διδασκαλίας του Ρηματικού Συστήματος σε μαθητές της Ε Δημοτικού (Διάρκεια προτεινόμενου σεναρίου: 2 δίωρα) Ενότητα Γραμματικής 10 η : Κάνω κάτι ή βρίσκομαι σε μία κατάσταση Το σχέδιο διδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Το γερούνδιο στη Νέα Ελληνική

Το γερούνδιο στη Νέα Ελληνική Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλολογίας Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Ειδίκευση Γλωσσολογίας Το γερούνδιο στη Νέα Ελληνική Διπλωματική εργασία στη Γλωσσολογία της φοιτήτριας Μανίκα Ελένης

Διαβάστε περισσότερα

5. Γενικά συμπεράσματα σχόλια ανοικτά ερωτήματα

5. Γενικά συμπεράσματα σχόλια ανοικτά ερωτήματα 5. Γενικά συμπεράσματα σχόλια ανοικτά ερωτήματα Το θέμα της προτασικής δομής και της σειράς των όρων στη γερμανική γλώσσα αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευρύ και πολυδιάστατο αντικείμενο έρευνας, στο οποίο εμπλέκονται

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό:

Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό: Θεωρία: Η διδακτική πρόταση που ακολουθεί επικεντρώνεται στους ήχους /i/ και /e/, οι οποίοι δυσκολεύουν ιδιαίτερα τους αραβόφωνους μαθητές. Ο καθηγητής διδάσκει την προφορά ακολουθώντας τη μέθοδο της Παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΝΗΤΙΚΗ-ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (Ι)

ΦΩΝΗΤΙΚΗ-ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΦΩΝΗΤΙΚΗ-ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) Βασικά σηµεία Η φωνητική µελετά τους φθόγγους Οι φθόγγοι διακρίνονται: κατά τον τόπο (διχειλικά, οδοντικά κτλ.) κατά τον τρόπο άρθρωσης (κλειστά, τριβόµενα κτλ.) Η Φωνολογία µελετά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΑΞΗ Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ 17/05/2014 Χρόνος: 1 ώρα Οδηγίες 1. Έλεγξε ότι το γραπτό που έχεις μπροστά σου αποτελείται από τις σελίδες 1-8. 2. Όλες τις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) «Διερμηνεία και Μετάφραση» Tων Τμημάτων: Φιλολογίας, Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Γαλλικής Γλώσσας και

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ/ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗ/ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 1 Εκμάθηση του λεξιλογίου μιας γλώσσας σημαίνει να γνωρίζει ο σπουδαστής τη μορφή, τη σημασία, την κλίση, την παραγωγή, την πραγματολογική λειτουργία, την κοινωνική χρήση μιας λέξης.

Διαβάστε περισσότερα

Β. Συστατικότητα και εξαρτήσεις (συνέχεια). Το σθένος, επιλογή (το Λεξικό)

Β. Συστατικότητα και εξαρτήσεις (συνέχεια). Το σθένος, επιλογή (το Λεξικό) Β. Συστατικότητα και εξαρτήσεις (συνέχεια). Το σθένος, επιλογή (το Λεξικό) Λεξικό: ο νοητικός κατάλογος με τις πληροφορίες για τις λέξεις μιας γλώσσας (λήμματα). Πληροφορίες: α) φωνητικές και φωνολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Kλειδιά της Ελληνικής Γραμματικής. Keys to Greek Grammar

Kλειδιά της Ελληνικής Γραμματικής. Keys to Greek Grammar Kλειδιά της Ελληνικής Γραμματικής Keys to Greek Grammar Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ., Ρέθυμνο 2003 Πανεπιστήμιο Κρήτης Παιδαγωγικό Τμήμα Δ.Ε. Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.) Πανεπιστημιούπολη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ, ΟΡΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ *

ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ, ΟΡΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ * ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ, ΟΡΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ * Αµαλία Μόζερ Σπυριδούλα Μπέλλα ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Abstract The paper examines the grammatical category of the Present Perfect in Greek

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν.

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν. ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πλήθος ομάδα λέξεων μετά τα ουσιαστικά. Τα ρήματα δείχνουν πράξεις. Όπως δείχνουν και τα παρακάτω σχήματα έχουμε τις εξής περιπτώσεις. Στην πρώτη περίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3) Να σχολιάσετε τον κάθε όρο ειρήνης και ποιές συνέπειες θα έχει για τους Αθηναίους. Πώς ο Ξενοφώντας διακρίνει τον σημαντικότερο όρο;

ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3) Να σχολιάσετε τον κάθε όρο ειρήνης και ποιές συνέπειες θα έχει για τους Αθηναίους. Πώς ο Ξενοφώντας διακρίνει τον σημαντικότερο όρο; ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ερωτήσεις κατανόησης 1) Ποια απάντηση έδωσαν οι Σπαρτιάτες στους συμμάχους τους για την τύχη των Αθηναίων; Ποιοι οι λόγοι αυτής της απόφασης και ποια τα κίνητρα των Σπαρτιατών; Πώς την κρίνετε;

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ. Μεταπτυχιακή Εργασία

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ. Μεταπτυχιακή Εργασία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ Μεταπτυχιακή Εργασία Η ΦΩΝΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΛΩΣΣΟΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΑΛΛΟΓΛΩΣΣΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8. Αριστερή περιφέρεια ΙΙ: ερωτήσεις και Ā-εξαρτήσεις

Κεφάλαιο 8. Αριστερή περιφέρεια ΙΙ: ερωτήσεις και Ā-εξαρτήσεις Κεφάλαιο 8 Αριστερή περιφέρεια ΙΙ: ερωτήσεις και Ā-εξαρτήσεις Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζουμε δομές που αφορούν την αριστερή περιφέρεια και προκύπτουν με μετακίνηση. Η πιο βασική δομή είναι αυτή που

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ -

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ - Τάξη Δείκτες Επιτυχίας Κατανόηση Γραπτού Λόγου Δείκτες Επάρκειας Γ Τα παιδιά 1. Τοποθετούν ένα κείμενο σε πλαίσιο (θεματικό,

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης: «Σπουδές στην Εκπαίδευση» Οδηγός Σχολιασμού Διπλωματικής Εργασίας (βιβλιογραφική σύνθεση) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΓΗ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ KAI ΔΙΑΓΛΩΣΣΑ: ΑΚΟΜA ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ «ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ».

ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΓΗ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ KAI ΔΙΑΓΛΩΣΣΑ: ΑΚΟΜA ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ «ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ». ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΓΗ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ KAI ΔΙΑΓΛΩΣΣΑ: ΑΚΟΜA ΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ «ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ». Σταυρούλα Τσιπλάκου Τμήμα Επιστημών της Αγωγής Πανεπιστήμιο Κύπρου stav@ucy.ac.cy Abstract/Περίληψη This

Διαβάστε περισσότερα

Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική της ελληνικής γλώσσας.

Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική της ελληνικής γλώσσας. [Γραμματικές της νέας Ελληνικής] Holton, D., P. Mackridge & E. Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική της ελληνικής γλώσσας. Γιάννης Βελούδης Holton, David, Peter Mackridge, Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton. Γραμματική

Διαβάστε περισσότερα

Αντικείμενο Μονόπτωτα και δίπτωτα ρήματα

Αντικείμενο Μονόπτωτα και δίπτωτα ρήματα Αντικείμενο Μονόπτωτα και δίπτωτα ρήματα Χρήσιμα στοιχεία θεωρίας Ο μαθητής για να κατανοήσει τις παρακάτω δραστηριότητες και να απαντήσει πρέπει να γνωρίζει ότι: 1) Αντικείμενο ονομάζεται το πρόσωπο ή

Διαβάστε περισσότερα

Λέξεις, φράσεις και προτάσεις

Λέξεις, φράσεις και προτάσεις 1 Λέξεις, φράσεις και προτάσεις (Words, phrases and clauses) The Greek language, like all human languages, has a Lexicon and a Grammar that are used to create sentences. The Lexicon consists of the words

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα κ Τεχνολογίες Γνώσης Εργασίες στην Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας

Συστήματα κ Τεχνολογίες Γνώσης Εργασίες στην Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας Συστήματα κ Τεχνολογίες Γνώσης Εργασίες στην Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας 1. Διορθωτής Λέξεων Αντικείμενο Στόχος Σκοπός της άσκησης είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση συστήματος διορθωτή λέξεων βασισμένου

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Σηµασιολογία. Γεωπληροφορική 2004-2005 Ελένη Τοµαή

Εισαγωγή στην Σηµασιολογία. Γεωπληροφορική 2004-2005 Ελένη Τοµαή Εισαγωγή στην Σηµασιολογία Γεωπληροφορική 2004-2005 Ελένη Τοµαή Ορισµοί Εξετάζει την σηµασιολογική δοµή µιας γλώσσας Τοµέας της γραµµατικής 1. Αναλύει την σηµασία των λέξεων 2. α) Ερµηνεύει την σηµασιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 3

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 3 Περιεχόμενα Το ελληνικό αλφάβητο... 9 Ενεστώτας (το βοηθητικό ρήμα είμαι) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία και βοηθητικό ρήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΣΤΗΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΣΤΗΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΣΤΗΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Εισαγωγικές Εξετάσεις για την Α Γυμνασίου ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ για το μάθημα: «Ελληνικά» (Διάρκεια Εξέτασης: 75 λεπτά) Α. Κατανόηση κειμένου Οι μαθητές διαβάζουν ένα

Διαβάστε περισσότερα