(25 Ιοςνίος 2014, π.μ.) Εθιεθηνί πξνζθεθιεκέλνη, θίινη εθπξφζσπνη ησλ Μέζσλ Μαδηθήο Ελεκέξσζεο, αγαπεηνί ζπλάδειθνη,

Transcript

1 Ομιλία τηρ Διοικητού τηρ Κεντπικήρ Τπάπεζαρ τηρ Κύππος, καρ. Χπςστάλλαρ Γιωπκάτζη στη σςνέντεςξη Τύπος για την παποςσίαση τηρ Ετήσιαρ Έκθεσηρ τηρ Τπάπεζαρ για το έτορ 2013 (25 Ιοςνίος 2014, π.μ.) Εθιεθηνί πξνζθεθιεκέλνη, θίινη εθπξφζσπνη ησλ Μέζσλ Μαδηθήο Ελεκέξσζεο, αγαπεηνί ζπλάδειθνη, Είλαη κε ηδηαίηεξε ραξά θαη ηηκή πνπ ζαο θαισζνξίδσ ζηε ζεκεξηλή δηάζθεςε Τχπνπ γηα ηελ παξνπζίαζε ηεο Εηήζηαο Έθζεζεο ηεο Κεληξηθήο Τξάπεδαο ηεο Κχπξνπ γηα ην 2013, θαηά ην νπνίν ζηελ εγεζία ηεο Τξάπεδαο βξηζθφηαλ ν θ. Παλίθνο Δεκεηξηάδεο. Σήκεξα, σο ε λέα Δηνηθεηήο ηεο Τξάπεδαο ζα παξνπζηάζσ ελ ζπληνκία ηα πεπξαγκέλα ηεο πξνεγνχκελεο ρξνληάο αιιά, ηαπηφρξνλα, ζα αλαθεξζψ ζην παξφλ θαη ζηηο ζεκαληηθέο πξνθιήζεηο πνπ έρνπκε λα αληηκεησπίζνπκε ζην κέιινλ. Τν 2013 ήηαλ κηα ρξνληά θαηά ηελ νπνίαλ ε ρψξα καο βξέζεθε κπξνζηά ζε πξσηνθαλείο θαηαζηάζεηο, κηα ρξνληά ηηο ζπλέπεηεο ηεο νπνίαο, φινη ζα ζέιακε γξήγνξα λα μεπεξάζνπκε. Τν ηξαπεδηθφ καο ζχζηεκα θιπδσλίζηεθε ζπζέκεια, ε εκπηζηνζχλε ηνπ θνηλνχ πξνο απηφ δηαβξψζεθε, βηψζακε ηε κεγάιε κείσζε ησλ εηζνδεκάησλ, ηε ζπξξίθλσζε ησλ κηθξψλ επηρεηξήζεσλ, ηε ζεκαληηθή αχμεζε ησλ κε εμππεξεηνχκελσλ δαλείσλ, θαζψο θαη ηελ αχμεζε ηεο αλεξγίαο ζε πξσηφγλσξα γηα ηελ Κχπξν επίπεδα. Απφ ηνλ Μάξηην ηνπ 2013 ε θππξηαθή νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε πξφγξακκα νηθνλνκηθήο πξνζαξκνγήο κέζα ζην πιαίζην ηνπ Μλεκνλίνπ Σπλαληίιεςεο πνπ ζπλνκνινγήζεθε κε ηελ Επξσπατθή Επηηξνπή, ηελ Επξσπατθή Κεληξηθή Τξάπεδα θαη ην Δηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Τακείν. Σηε βάζε ηνπ πξνγξάκκαηνο πξνζαξκνγήο έρνπλ ήδε πινπνηεζεί αξθεηά κέηξα ηα νπνία αθνξνχλ ηε δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή, ηελ αλαδηάξζξσζε θαη εμπγίαλζε ηνπ ηξαπεδηθνχ 1

2 ζπζηήκαηνο, θαζψο θαη ηε δνκή ηεο θππξηαθήο νηθνλνκίαο. Μέρξη ηψξα, ε πνξεία πινπνίεζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο ζεσξείηαη αξθεηά επηηπρεκέλε, κε ηέζζεξηο ζπλερείο αμηνινγήζεηο λα είλαη πνιχ ζεηηθέο θαη λα πξνδηαγξάθνπλ κηα επνίσλε πνξεία γηα ηελ νηθνλνκία θαη ην θππξηαθφ ηξαπεδηθφ ζχζηεκα. Ταπηφρξνλα, ζα πξέπεη, φκσο λα ηνληζηεί φηη, ν δξφκνο είλαη καθξχο, πνιιέο πξνθιήζεηο εμαθνινπζνχλ λα πθίζηαληαη θαη δελ ππάξρνπλ πεξηζψξηα εθεζπραζκνχ. Αξρίδνληαο απφ ηηο καθξννηθνλνκηθέο εμειίμεηο θαηά ην 2013, ζεκεηψλεηαη φηη ε επηδείλσζε ηνπ πξαγκαηηθνχ Αθαζάξηζηνπ Εγρψξηνπ Πξντφληνο (ΑΕΠ) ήηαλ κηθξφηεξε ζε ζρέζε κε ηελ αξρηθή εθηίκεζε ηεο Τξφηθαο. Σπγθεθξηκέλα, ελψ αξρηθά αλακελφηαλ κείσζε ηνπ ΑΕΠ ηεο ηάμεο ηνπ 8,7% ζε πξαγκαηηθνχο φξνπο, ε κείσζε πεξηνξίζηεθε ηειηθά ζην 5,4%. Ταπηφρξνλα, ηδηαίηεξα ζεηηθή εμέιημε απνηειεί ην γεγνλφο φηη νη δεκνζηνλνκηθνί ζηφρνη πνπ είραλ ηεζεί γηα ην 2013, φρη κφλν έρνπλ επηηεπρζεί, αιιά έρνπλ ππεξθαιπθζεί, αληηθαηνπηξίδνληαο, κεηαμχ άιισλ, θαη ηε ζπλεηή πινπνίεζε ηνπ θξαηηθνχ πξνυπνινγηζκνχ. Ο πιεζσξηζκφο κε βάζε ηνλ Ελαξκνληζκέλν Δείθηε Τηκψλ Καηαλαισηή πεξηνξίζηεθε θαηά ην 2013 ζην 0,4%, ελψ ε αλεξγία έθζαζε ζην πξσηφγλσξν επίπεδν ηνπ 15,9% ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ. Σεκεηψλνληαη κε ηδηαίηεξε αλεζπρία ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά αλεξγίαο ζηνπο λένπο θάησ ησλ 25 εηψλ, πνπ θαηέγξαςαλ αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 40% ην 2013 ζε ζχγθξηζε κε ην 2012, θαζψο θαη ην πνζνζηφ ησλ καθξνρξφληα αλέξγσλ πνπ έθζαζε ην 10,2% ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ θαηά ην ηέηαξην ηξίκελν ηνπ Εξρφκελε ηψξα ζηηο πξννπηηθέο ησλ νηθνλνκηθψλ εμειίμεσλ γηα ην 2014, ζεκεηψλσ φηη ε κείσζε ηνπ ΑΕΠ θαηά ην πξψην ηξίκελν αλήιζε, ζε εηήζηα βάζε, ζην 4,1%, ζε αληίζεζε κε κείσζε 5% πνπ είρε θαηαγξαθεί θαηά ην ηέηαξην ηξίκελν ηνπ Με βάζε ηελ εμέιημε απηή, ε πξφβιεςε ηεο Τξφηθαο πνπ έγηλε ζην πιαίζην ηεο ηέηαξηεο αμηνιφγεζεο, γηα ζπλνιηθή κείσζε ηνπ ΑΕΠ θαηά 4,2% θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2014, θαίλεηαη λα είλαη κάιινλ απαηζηφδνμε. 2

3 Ο πιεζσξηζκφο κε βάζε ηνλ Ελαξκνληζκέλν Δείθηε Τηκψλ Καηαλαισηή παξακέλεη ζε αξλεηηθφ έδαθνο ην 2014, ελψ νη ηηκέο κεηψλνληαη κε επηβξάδπλζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ν πιεζσξηζκφο θπκάλζεθε ζην 0,1% ηνλ Μάην ηνπ 2014, ζε ζχγθξηζε κε 0,4% ηνλ Απξίιην θαη νη θίλδπλνη απνπιεζσξηζκνχ γηα ην ζχλνιν ηνπ έηνπο παξακέλνπλ. Η αλεξγία ζπλερίδεη λα βξίζθεηαη ζε ηζηνξηθά πςειά επίπεδα, αιιά ππάξρνπλ θάπνηεο ελδείμεηο ζηαζεξνπνίεζεο. Σπγθεθξηκέλα, ην πξψην ηξίκελν ηνπ 2014 ε αλεξγία έθζαζε ζην 16% ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, ζε ζρέζε κε 16,2% ην ηέηαξην ηξίκελν ηνπ Τν δεκνζηνλνκηθφ ηζνδχγην ην πξψην ηξίκελν ηνπ 2014 θαηέγξαςε έιιεηκκα ηεο ηάμεο ηνπ 0,2% ηνπ ΑΕΠ, θαη παξακέλεη εληφο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ ζηφρσλ ηνπ πξνγξάκκαηνο πξνζαξκνγήο. Σεκεηψλεηαη, επίζεο, φηη ν πξνυπνινγηζκφο ηνπ 2014 ζηνρεχεη ζε πην γξήγνξε πινπνίεζε κέξνπο ηεο επηπξφζζεηεο δεκνζηνλνκηθήο πξνζαξκνγήο πνπ απαηηείηαη θαηά ηα έηε ζχκθσλα κε ην Μλεκφλην Σπλαληίιεςεο. Σηφρνο είλαη λα επηηεπρζεί θαη λα δηαηεξεζεί ζε καθξνπξφζεζκν νξίδνληα έλα πξσηνγελέο πιεφλαζκα ηεο ηάμεο ηνπ 4% ηνπ ΑΕΠ, έηζη ψζηε ην δεκφζην ρξένο λα νδεγεζεί ζε κηα ζηαζεξά θαζνδηθή θαη βηψζηκε πνξεία. Όζνλ αθνξά ηνλ ρξεκαηνπηζησηηθφ ηνκέα, ε πξφνδνο πνπ επηηεχρζεθε είλαη ζεκαληηθή θαη θαίλεηαη φηη έρεη ήδε αξρίζεη λα θαξπνθνξεί. Οη απνθάζεηο ηνπ Eurogroup ηεο 25 εο Μαξηίνπ 2013, πεξηιάκβαλαλ κηα ζεηξά κέηξσλ εμπγίαλζεο ηα νπνία έρνπλ εθαξκνζηεί απφ ηελ Κεληξηθή Τξάπεδα ηεο Κχπξνπ, ππφ ηελ ηδηφηεηά ηεο σο Αξρή Εμπγίαλζεο. Οη δξαζηεξηφηεηεο ηεο Λατθήο Τξάπεδαο θαη ηα πεξηνπζηαθά ηεο ζηνηρεία ζηελ Κχπξν (κε εμαίξεζε ηηο επελδχζεηο ηεο ζε ζπγαηξηθέο εμσηεξηθνχ), νη αζθαιηζκέλεο θαηαζέζεηο, θαζψο θαη νη ππνρξεψζεηο ηεο απφ ηελ παξνρή 3

4 έθηαθηεο ξεπζηφηεηαο, έρνπλ κεηαθεξζεί ζηελ Τξάπεδα Κχπξνπ. Η Τξάπεδα Κχπξνπ, κε ηελ νινθιήξσζε ηεο αλεμάξηεηεο απνηίκεζεο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο, αλαθεθαιαηνπνηήζεθε κέζσ ηεο κεηαηξνπήο ζεκαληηθνχ κέξνπο ησλ κε αζθαιηζκέλσλ θαηαζέζεσλ ζε κεηνρέο θαη ηεο πιήξνπο νπζηαζηηθά ζπλεηζθνξάο ησλ κεηφρσλ θαη ησλ θαηφρσλ αμηνγξάθσλ. Η έθζεζε ηεο Αλεμάξηεηεο Επηηξνπήο γηα ην Τξαπεδηθφ Σχζηεκα, πνπ δηνξίζζεθε απφ ηελ Κεληξηθή Τξάπεδα, αλαιχεη ζε αξθεηή ιεπηνκέξεηα ηνπο ιφγνπο πνπ νδήγεζαλ ζηελ ηξαπεδηθή θξίζε. Η Κεληξηθή Τξάπεδα ηεο Κχπξνπ πξνρψξεζε ήδε ζηε ιήςε δξαζηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ αηηηψλ πνπ νδήγεζαλ ζηελ θξίζε θαη ηελ απνθαηάζηαζε ηεο βησζηκφηεηαο ηνπ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο. Μεηά ηελ αλαθεθαιαηνπνίεζε ηεο Τξάπεδαο Κχπξνπ θαη παξά ηηο δπζκελείο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχζαλ, ν Όκηινο ηεο Ειιεληθήο Τξάπεδαο έρεη επηηχρεη ηελ ελδπλάκσζε ηεο θεθαιαηαθήο ηνπ βάζεο κε ηελ άληιεζε ηδησηηθψλ θεθαιαίσλ, ελψ ε Σπλεξγαηηθή Κεληξηθή Τξάπεδα έρεη αλαθεθαιαηνπνηεζεί απφ ην θξάηνο, κέζσ ρξεκαηνδνηηθήο ζηήξημεο πνπ πήξε ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο πξνζαξκνγήο. Επηπξφζζεηα, κηα ζεηξά απφ ζεκαληηθά βήκαηα έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί γηα ηελ ελίζρπζε ηνπ επνπηηθνχ θαη ξπζκηζηηθνχ πιαηζίνπ πξνθεηκέλνπ λα ηεζνχλ ηα ζεκέιηα γηα έλαλ πγηή θαη ζηαζεξφ ηξαπεδηθφ ηνκέα ηφζν ζε κεζνπξφζεζκν φζν θαη καθξνπξφζεζκν νξίδνληα. Ελδεηθηηθά αλαθέξσ ηελ Οδεγία ηεο Κεληξηθήο Τξάπεδαο γηα ηηο θεθαιαηαθέο απαηηήζεηο ησλ ηξαπεδψλ, ηηο ηξνπνπνηήζεηο ηνπ πεξί Εξγαζηψλ Πηζησηηθψλ Ιδξπκάησλ Νφκνπ πνπ αθνξνχλ ηνλ Πξφεδξν θαη ηα κέιε ησλ Δηνηθεηηθψλ Σπκβνπιίσλ θαη ηνπο πεξηνξηζκνχο ζηηο πηζησηηθέο δηεπθνιχλζεηο ησλ δηεπζπληψλ θαη αλεμάξηεησλ ζπκβνχισλ ησλ ηξαπεδψλ, θαζψο θαη ηελ Οδεγία ηεο Κεληξηθήο Τξάπεδαο ζε ζρέζε κε ηηο δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο ησλ πειαηψλ γηα ρνξήγεζε λέσλ πηζησηηθψλ δηεπθνιχλζεσλ. Επηπιένλ, ζεκεηψλσ φηη ηα πεξηνξηζηηθά κέηξα πνπ ιήθζεθαλ ηνλ Μάξηην 4

5 ηνπ 2013, σο πξνο ηε δηαθίλεζε θεθαιαίσλ γηα πξνζηαζία ηεο ξεπζηφηεηαο ησλ ηξαπεδψλ θαη δηαθχιαμε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο ζηαζεξφηεηαο, έρνπλ ήδε θαηαξγεζεί ζε ζρέζε κε ηε δηαθίλεζε θεθαιαίσλ εληφο ηεο Κππξηαθήο Δεκνθξαηίαο. Η θαηάξγεζε ησλ ππνινίπσλ πεξηνξηζκψλ πνπ αθνξνχλ κεηαθνξέο θεθαιαίσλ ζην εμσηεξηθφ αλακέλεηαη λα επηηεπρζεί κε ηελ απνθαηάζηαζε ηεο εκπηζηνζχλεο ζηνλ ηξαπεδηθφ ηνκέα, φπσο πξνβιέπεηαη ζην ζρεηηθφ νδηθφ ράξηε πνπ έρεη ζπκθσλεζεί ζην πξφγξακκα πξνζαξκνγήο. Σε επίπεδν επξσδψλεο, δελ ζα κπνξνχζα λα κελ αλαθεξζψ ζηηο εμειίμεηο πνπ αθνξνχλ ηνλ ξφιν ηεο Επξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο ζηελ πξνιεπηηθή επνπηεία ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Η απφθαζε γηα ηε ζχζηαζε ηνπ Εληαίνπ Επνπηηθνχ Μεραληζκνχ απνηειεί νξφζεκν ζηελ ηξαπεδηθή επνπηεία ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο. Η εθαξκνγή ηνπ λένπ επνπηηθνχ πιαηζίνπ βξίζθεηαη ήδε ζε εμέιημε κε ηελ αλάιεςε απφ ηελ Επξσπατθή Κεληξηθή Τξάπεδα, απφ ηηο 4 Ννεκβξίνπ 2014, ηεο άκεζεο επνπηείαο ησλ ηξαπεδψλ πνπ ζεσξνχληαη ζεκαληηθέο, θαζψο θαη ηεο έκκεζεο επνπηείαο ησλ ππνινίπσλ ηξαπεδψλ. Σηελ πεξίπησζε ηεο Κχπξνπ, σο ζεκαληηθέο ηξάπεδεο, κε βάζε ηα ηεζέληα θξηηήξηα, είλαη ε Τξάπεδα Κχπξνπ, ε Σπλεξγαηηθή Κεληξηθή Τξάπεδα, ε Ειιεληθή Τξάπεδα θαη ε RCB. Η ίδξπζε ηνπ Εληαίνπ Επνπηηθνχ Μεραληζκνχ ζηνρεχεη ζηελ επνπηεία ησλ ηξαπεδψλ θαηά ηξφπν ζπληνληζκέλν, ν νπνίνο ηαπηφρξνλα ζα δηαζθαιίδεη ίζε κεηαρείξηζε γηα φιεο ηηο ηξάπεδεο. Τν γεγνλφο απηφ αλακέλεηαη φηη ζα εληζρχζεη ηελ εκπηζηνζχλε ησλ θαηαζεηψλ - θαη ηνπ θνηλνχ επξχηεξα - έλαληη ηνπ ηξαπεδηθνχ ηνκέα. Γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ Εληαίνπ Επνπηηθνχ Μεραληζκνχ έρεη ζπζηαζεί Επνπηηθφ Σπκβνχιην ζην νπνίν ζπκκεηέρνπλ εθπξφζσπνη ησλ αξκφδησλ επνπηηθψλ αξρψλ, θαζψο θαη εθπξφζσπνη ησλ θεληξηθψλ ηξαπεδψλ ηεο θάζε ρψξαο κέινπο. Η Επξσπατθή Κεληξηθή Τξάπεδα ζα αλαιάβεη ηελ επνπηεία ησλ 5

6 ζεκαληηθψλ ηξαπεδψλ, κεηά πνπ απηέο ζα αμηνινγεζνχλ ζε βάζνο, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί φηη είλαη επαξθψο θεθαιαηνπνηεκέλεο. Η αμηνιφγεζε απηή είλαη γλσζηή σο Σπλνιηθή Αμηνιφγεζε (Comprehensive Assessment) θαη πεξηιακβάλεη: Πξψηνλ, απνηίκεζε ηεο αμίαο ηνπ ηζνινγηζκνχ ηεο θάζε ζεκαληηθήο ηξάπεδαο κε εκεξνκελία αλαθνξάο ηηο 31 Δεθεκβξίνπ 2013, κε ζηφρν ηνλ εληνπηζκφ πξνβιεκαηηθψλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ. Η δηαδηθαζία απηή νλνκάδεηαη Έιεγρνο Πνηφηεηνο Ελεξγεηηθνχ (Asset Quality Review AQR). Σηελ νπζία πξφθεηηαη γηα κηα αθηηλνγξαθία ζηνπο ηζνινγηζκνχο ησλ ηξαπεδψλ θαηά ηηο 31 Δεθεκβξίνπ 2013 θαη θχξηνο ζηφρνο είλαη λα πξνζδηνξηζηεί θαηά πφζνλ, θαηά ηελ εκεξνκελία απηή, νη πξνβιέςεηο ησλ ηξαπεδψλ γηα επηζθάιεηεο ήηαλ επαξθείο. Δεχηεξνλ, ε Σπλνιηθή αμηνιφγεζε πεξηιακβάλεη ηελ Άζθεζε Πξνζνκνίσζεο Αθξαίσλ Καηαζηάζεσλ. Είλαη ηα γλσζηά ηεζη αληνρήο (stress tests) θαη ηα νπνία ζα δηεμαρζνχλ ζηε βάζε δχν ζελαξίσλ. Τν πξψην είλαη ην βαζηθφ ζελάξην (baseline) θαη ην δεχηεξν είλαη ην δπζκελέο ζελάξην (adverse) κε εκεξνκελία αλαθνξάο θαη πάιη ηηο 31 Δεθεκβξίνπ Πξφθεηηαη πεξί άζθεζεο πνπ ζα αμηνινγήζεη ηελ θεθαιαηαθή επάξθεηα ησλ ηξαπεδψλ γηα ηα επφκελα ηξία ρξφληα, δειαδή γηα ηελ πεξίνδν 2014 έσο θαη 2016, αξρηθά ζηε βάζε θαζνξηζκέλσλ καθξννηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ (βαζηθφ ζελάξην) θαη θαηά δεχηεξνλ, ζηελ ππφζεζε κηαο ζνβαξήο επηδείλσζεο απηψλ ησλ καθξννηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ (δπζκελέο ζελάξην). Σην ηέινο ηεο ηξηεηίαο, νη ηξάπεδεο ζα πξέπεη λα έρνπλ ειάρηζην δείθηε βαζηθψλ πξσηνβάζκησλ θεθαιαίσλ (CET1) ζην βαζηθφ ζελάξην 8% θαη ζην δπζκελέο ζελάξην 5,5%. Οη πξφζζεηεο θεθαιαηαθέο αλάγθεο πνπ ηπρφλ ζα πξνθχςνπλ απφ ηελ άζθεζε απηή ηεο Σπλνιηθήο Αμηνιφγεζεο, ζα πξέπεη λα θαιπθζνχλ ζε φηη αθνξά ην βαζηθφ ζελάξην, εληφο έμη κελψλ απφ ηελ αλαθνίλσζε ησλ απνηειεζκάησλ θαη ζε φηη αθνξά ην δπζκελέο ζελάξην εληφο ελλέα κελψλ. 6

7 Σε φηη αθνξά ηελ Άζθεζε Πξνζνκνίσζεο Αθξαίσλ Καηαζηάζεσλ ε άζθεζε δηεμάγεηαη ζε ζπλεξγαζία κε ηελ Επξσπατθή Αξρή Τξαπεδψλ. Τα απνηειέζκαηα ηνπ Ειέγρνπ Πνηφηεηαο Ελεξγεηηθνχ ησλ ηξαπεδψλ θαη ηεο Άζθεζεο Πξνζνκνίσζεο Αθξαίσλ Καηαζηάζεσλ, αλακέλεηαη λα αλαθνηλσζνχλ πεξί ηα ηέιε Οθησβξίνπ Σηε ζπλέρεηα, ζα αλαθεξζψ ζηηο ζεκαληηθέο πξνθιήζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ νηθνλνκία ηεο επξσδψλεο θαη πνπ νδήγεζαλ ζηελ πνιχ πξφζθαηε απφθαζε ηνπ Δηνηθεηηθνχ Σπκβνπιίνπ ηεο Επξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο γηα ιήςε ζεηξάο κέηξσλ πξφζζεηεο ραιάξσζεο ηεο εληαίαο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο ηνπ Επξσζπζηήκαηνο. Παξά ηηο ελδείμεηο φηη ε νηθνλνκία ηεο επξσδψλεο θαηαγξάθεη ζηαδηαθή αλάθακςε, ε νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα παξακέλεη ππνηνληθή, ε αλεξγία είλαη ζε ηδηαίηεξα ςειά επίπεδα, ελψ ν αξηζκφο αχμεζεο ησλ πηζηψζεσλ πξνο ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα ζπλερίδεη λα είλαη αξλεηηθφο. Επηπιένλ, ε απαηηνχκελε απνκφριεπζε ηνπ δεκφζηνπ θαη ηδησηηθνχ ηνκέα αλακέλεηαη λα ζπλερίζεη λα επηδξά αξλεηηθά ζηελ νηθνλνκηθή κεγέζπλζε. Η απφθαζε ηεο Επξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο απνβιέπεη, θαηά θχξην ιφγν, ζηε ζηήξημε θαη αλάθακςε ηεο νηθνλνκίαο, θαη επηπιένλ, ζηελ αληηκεηψπηζε ηνπ θηλδχλνπ απνπιεζσξηζκνχ κε ζηαδηαθή απνθαηάζηαζε ησλ ξπζκψλ πιεζσξηζκνχ ζε επίπεδα πνιχ θνληά αιιά θάησ απφ ην 2%, σο ν ζηφρνο ηεο Επξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο. Σπγθεθξηκέλα, ην Δηνηθεηηθφ Σπκβνχιην ηεο Επξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο απνθάζηζε ζηηο 5 Ινπλίνπ 2014 ηα αθφινπζα πέληε θχξηα κέηξα: 1. Τα βαζηθά επηηφθηα ηεο Επξσπατθήο Κεληξηθήο Τξάπεδαο, απφ ηηο 11 Ινπλίνπ 2014, έρνπλ δηακνξθσζεί ζε ηζηνξηθά ρακειά επίπεδα. Τν επηηφθην γηα πξάμεηο θχξηαο αλαρξεκαηνδφηεζεο θαζνξίζηεθε ζην 0,15%, ελψ ην επηηφθην δηεπθφιπλζεο απνδνρήο θαηαζέζεσλ 7

8 θαζνξίζηεθε αξλεηηθφ ζην 0,10%. Γηα πξψηε θνξά απφ ηε ζέζπηζε ηνπ επξψ ην 1999, ην επηηφθην δηεπθφιπλζεο απνδνρήο θαηαζέζεσλ έρεη θαηαζηεί αξλεηηθφ, δειαδή, ζα επηβάιιεηαη αξλεηηθφ επηηφθην επί ησλ θαηαζέζεσλ πνπ δηαηεξνχλ ηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα κε ηηο Εζληθέο Κεληξηθέο Τξάπεδεο θαη, κεηαμχ άιισλ, επί ησλ απνζεκαηηθψλ πνπ ηεξνχλ πέξαλ ησλ ππνρξεσηηθψλ. Σεκεηψλεηαη φηη, ην αξλεηηθφ επηηφθην δελ επεξεάδεη άκεζα ηηο θαηαζέζεηο ησλ πειαηψλ ησλ ηξαπεδψλ. Επηπιένλ, αξλεηηθφ επηηφθην ζα επηβάιιεηαη θαη επί ησλ θαηαζέζεσλ, πέξαλ ελφο πνζνχ, πνπ δηαηεξεί ε Κπβέξλεζε κε ηελ Κεληξηθή Τξάπεδα. 2. Τε δηελέξγεηα ζεηξάο ζηνρεπκέλσλ πξάμεσλ πην καθξνπξφζεζκεο αλαρξεκαηνδφηεζεο (γλσζηά σο TLTROs) κε δηάξθεηα κέρξη ην Σεπηέκβξην 2018, κε ζθνπφ λα εληζρπζνχλ νη ηξαπεδηθέο ρνξεγήζεηο πξνο ην κε ρξεκαηνπηζησηηθφ ηδησηηθφ ηνκέα ηεο δψλεο ηνπ επξψ. Με ην κέηξν απηφ ζα δνζεί ε δπλαηφηεηα ζηηο ηξάπεδεο λα ρνξεγνχλ σο επηπιένλ δάλεηα, κε ρακειφ επηηφθην, έλα πνζνζηφ (7%) ησλ φισλ δαλεηαθψλ ραξηνθπιαθίσλ ηνπο. Τν αξρηθά δπλεηηθφ πνζφ δαλείσλ απφ ηηο πξάμεηο απηέο εθηηκάηαη ζε επίπεδν επξσδψλεο ζε πεξίπνπ 400 δηζ. επξψ. Η αμηνπνίεζε απηνχ ηνπ κέηξνπ ελαπφθεηηαη ζε θάζε ρξεκαηνπηζησηηθφ ίδξπκα, ζηε βάζε ησλ δηθψλ ηνπ δεδνκέλσλ θαη αλαιφγσο, θπζηθά, θαη ηεο δήηεζεο δαλείσλ απφ ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, γηα ρξεκαηνδφηεζε λέσλ βηψζηκσλ έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ. 3. Τελ εληαηηθνπνίεζε ηεο πξνεξγαζίαο γηα ηε δηελέξγεηα νξηζηηθψλ αγνξψλ αμηνγξάθσλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ηηηινπνίεζε (Asset- Backed Securities ABS) θαη πνπ αθνξνχλ δάλεηα πξνο ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, κε ζηφρν ηε δηεπθφιπλζε λέσλ ξνψλ πηζηψζεσλ πξνο ηελ νηθνλνκία. 8

9 Έλα ηέηνην πξφγξακκα αλακέλεηαη λα βνεζήζεη ηφζν ηε δεπηεξνγελή αγνξά φζν θαη ηελ πξσηνγελή αγνξά ζηελ επξσδψλε. Η παξνπζία ηνπ Επξσζπζηήκαηνο σο λένπ κεγάινπ επελδπηή ζηελ αγνξά εθηηκάηαη φηη ζα ελεξγήζεη σο θίλεηξν γηα ελίζρπζε ησλ ηξαπεδηθψλ ρνξεγήζεσλ ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο, θαζψο νη ηξάπεδεο ζα κπνξνχλ λα ηηηινπνηήζνπλ ηηο ελ ιφγσ ρνξεγήζεηο θαη ελ ζπλερεία λα αληιήζνπλ ξεπζηφηεηα απφ ην Επξσζχζηεκα βάδνληαο σο ελέρπξν ηνπο ελ ιφγσ ηίηινπο. 4. Τε ζπλέρηζε δηελέξγεηαο πξάμεσλ αλαρξεκαηνδφηεζεο σο δεκνπξαζίεο ζηαζεξνχ επηηνθίνπ κε πιήξε θαηαλνκή γηα φζν δηάζηεκα θξίλεηαη απαξαίηεην θαη ηνπιάρηζηνλ κέρξη ηνλ Δεθέκβξην ηνπ Απηφ ζεκαίλεη φηη νη ηξάπεδεο δηαζθαιίδνπλ ηελ χπαξμε κίαο ζηαζεξήο θαη θζελήο πεγήο ρξεκαηνδφηεζεο ηνπιάρηζηνλ γηα ηα επφκελα δπφκηζε ρξφληα, θάηη πνπ αλακέλεηαη φηη ζα επηδξάζεη ζεηηθά ζην πιάλν ρξεκαηνδφηεζεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Τα πηζησηηθά ηδξχκαηα ζα κπνξνχλ λα δαλείδνληαη απφ ην Επξσζχζηεκα φπνην πνζφ επηζπκνχλ ζην εθάζηνηε ηζρχνλ επηηφθην γηα πξάμεηο θχξηαο αλαρξεκαηνδφηεζεο. Τν επηηφθην απηφ ζήκεξα επξίζθεηαη ζην 0,15%. 5. Τελ αλαζηνιή ηεο απνξξφθεζεο ηεο ξεπζηφηεηαο πνπ έρεη ρνξεγεζεί ζην πιαίζην ηνπ Πξνγξάκκαηνο γηα ηηο Αγνξέο Τίηισλ (Securities Markets Programme SMP), δεδνκέλνπ φηη ν θίλδπλνο πνπ αληηκεησπίδεη ζήκεξα ε επξσδψλε αθνξά ηνλ απνπιεζσξηζκφ θαη φρη ηνλ πιεζσξηζκφ. 9

10 Απηφ ην κέηξν επηθέξεη αχμεζε ηεο πιενλάδνπζαο ξεπζηφηεηαο θαηά 163 δηζ. επξψ πεξίπνπ ζην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα ηεο επξσδψλεο θαη θαη επέθηαζε αλακέλεηαη φηη ζα απνηειεί επηπξφζζεην θίλεηξν γηα ηηο επεξεαδφκελεο ηξάπεδεο πξνο εμεχξεζε ελαιιαθηηθψλ ηξφπσλ αμηνπνίεζεο ηνπ πνζνχ απηνχ. Αγαπεηνί θίινη, Θα ήζεια ηψξα λα αλαθεξζψ ελ ζπληνκία θαη ζηα ειεγκέλα νηθνλνκηθά απνηειέζκαηα ηεο Κεληξηθήο Τξάπεδαο ηεο Κχπξνπ ηνπ 2013, ηα νπνία απνηεινχλ κέξνο ηεο Εηήζηαο Έθζεζεο. Ωο ζπλέπεηα ηεο παγθφζκηαο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο θαη ηεο επεθηαηηθήο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο πνπ αθνινχζεζε ην Επξσζχζηεκα, ν ηζνινγηζκφο ηεο Κεληξηθήο Τξάπεδαο ηεο Κχπξνπ, φπσο θαη ησλ άιισλ Εζληθψλ Κεληξηθψλ Τξαπεδψλ ηεο Επξσδψλεο, παξνπζηάδεηαη γεληθά δηνγθσκέλνο ζε ζρέζε κε ηα ρξφληα πξηλ απφ ηελ θξίζε. Χαξαθηεξηζηηθά, θαηά ηελ 31 ε Δεθεκβξίνπ 2013, ην ζχλνιν ησλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ αλήξρεην ζηα 14,3 δηζ. επξψ πεξίπνπ. Ο ινγαξηαζκφο απνηειεζκάησλ ρξήζεσο ηεο Τξάπεδαο παξνπζηάδεη θαζαξφ πιεφλαζκα ρξήζεσο 226,7 εθ. επξψ θαηά ην 2013, ζε ζρέζε κε θαζαξφ πιεφλαζκα ρξήζεσο 111,6 εθ. επξψ θαηά ην Η κεγάιε δηαθνξά κεηαμχ ησλ δχν εηψλ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη θαηά ην 2012, πνζφ 185,0 εθ. επξψ κεηαθέξζεθε ζηνλ ινγαξηαζκφ πξνβιέςεσλ έλαληη θηλδχλσλ πνπ πξνέξρνληαλ, θαηά θχξην ιφγν, απφ ηελ παξνρή έθηαθηεο βνήζεηαο ζε ξεπζηφηεηα. Όπσο πξνβιέπεηαη απφ ηνπο πεξί Κεληξηθήο Τξάπεδαο ηεο Κχπξνπ Νφκνπο, πνζνζηφ χςνπο 80% ηνπ θαζαξνχ θέξδνπο ηεο Τξάπεδαο κεηαθέξεηαη ζην Πάγην Τακείν ηεο Δεκνθξαηίαο. Με βάζε ηε λνκηθή απηή πξφλνηα, πνζφ 181,4 εθ. επξψ έρεη θαηαβιεζεί ζην Πάγην Τακείν γηα ην

11 Αγαπεηνί θίινη, Καηαιήγνληαο, ζα ήζεια λα ηνλίζσ φηη ε επαλαθνξά ηεο νηθνλνκίαο ζε ηξνρηά αλάθακςεο, θαζψο θαη ε απνθαηάζηαζε ηεο αμηνπηζηίαο ηνπ ηξαπεδηθνχ ηνκέα, δελ αθήλνπλ πεξηζψξηα εθεζπραζκνχ. Αληίζεηα, επηβάιινπλ ηε ζπλέρηζε ηεο πξνζπάζεηαο κε ηελ ίδηα έληαζε θαη ζχλεζε κέρξη ηελ πιήξε αλαηξνπή ησλ ζπλεπεηψλ ηεο θξίζεο. Ήδε νη δηεζλείο αγνξέο ζηέιινπλ ηα πξψηα ζεηηθά κελχκαηα πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε. Είκαη ζίγνπξε φηη κπνξνχκε λα επηηχρνπκε ηνπο ζηφρνπο καο θαη ηηο επηδηψμεηο καο. Σαο επραξηζηψ. 11