ΣΠΑΡΤΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012

Transcript

1 1 ο ΕΠΑ.Λ ΣΠΑΡΤΗΣ 1 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ Α ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ 1 ου ΕΠΑΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΑΡΦΑΝΗΣ ΝΕΙΛΟ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΠΕΡΩΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΟΥΡΟΥΣΙΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΕΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΤΟΜΟΡΙ ΜΙΚΑΕΛ ΤΣΟΥΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΦΟΡΤΣΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΑΙΡΕΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΑΚΚΑΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ - ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΤΟΜΕΑ ΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ 1 ου ΕΠΑΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ σελ. 03 ΜΕΡΟΣ Α - ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ.σελ ΣΚΟΠΟΣ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ..σελ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ...σελ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ... σελ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ....σελ ΗΛΙΑΚΗ - ΦΩΤΕΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ.σελ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΣΤΕΓΕΣ σελ. 37 ΜΕΡΟΣ Β - ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ σελ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ..σελ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΗΚΕ σελ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΙΓΜΑΤΟΣ...σελ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ Ε ΟΜΕΝΩΝ... σελ ΑΝΑΛΥΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ σελ ΤΕΛΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.. σελ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΡΕΥΝΑ.σελ.55 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...σελ.56 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ...σελ.57 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ. σελ.58 2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι οικονοµικές δύσκολες συγκυρίες που περνά σήµερα η Ελλάδα, αλλά και η ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος, φέρνουν στο προσκήνιο των συζητήσεων, την ανάγκη για εξοικονόµηση ενέργειας αφού το κόστος των συµβατικών παροχών ενέργειας, (ενέργεια από την καύση πετρελαίου, κ.λ.π.), είναι οικονοµικά δυσβάστακτες. Έτσι στο λεξιλόγιο περί ενέργειας έχει προστεθεί εδώ και αρκετό καιρό η φράση «Ενεργειακή Κατοικία» που θα αποτελέσει και το αντικείµενο αυτής της έρευνας. Η συγκεκριµένη έρευνα, µικρής κλίµακας, πρόκειται να πραγµατοποιηθεί από οµάδα εργασίας µαθητών του ΕΠΑΛ στα πλαίσια του µαθήµατος PROJECT, που αποτελεί επιµέρους µάθηµα του σχολικού προγράµµατος του ΕΠΑΛ, ώστε να γίνει µια προσπάθεια προσέγγισης του θέµατος αυτού, που είναι τον τελευταίο καιρό στο επίκεντρο των συζητήσεων. Ευελπιστούµε, να καταλήξουµε σε συµπεράσµατα που θα στηρίξουν ακόµη περισσότερο, την άποψη για την ανάγκαιότητα κατασκευής Ενεργειακής Κατοικίας. 3

4 ΜΕΡΟΣ Α ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4

5 1. ΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Από τις πρώτες ανάγκες που παρουσιάστηκαν στον προϊστορικό άνθρωπο, ήταν να έχει ένα κλειστό χώρο, για να µπορεί να προστατευτεί από τις κακοκαιρίες και από τα άγρια ζώα. Στην παλαιολιθική εποχή ό άνθρωπος ζούσε µέσα σε σπηλιές, ή όταν το έδαφος δεν το επέτρεπε κάτω από πυκνόφυλλα δέντρα που στερέωνε τα χαµηλά κλαριά τους στην γη µε βαριές πέτρες. Μόνη απασχόληση είχε τότε το κυνήγι και το ψάρεµα και τα εργαλεία του ήταν από ξύλα, επεξεργασµένες πέτρες και κόκκαλα ζώων. Όταν άρχισε να δουλεύει τη γη και να έχει κατοικίδια ζώα, η ανάγκη για µια πιο ήσυχη και ασφαλές ζωή έκανε απαραίτητη κάποια µόνιµη κατοικία. Έτσι ο άνθρωπος έφυγε από τις σπηλιές και άρχισε να δηµιουργεί οικισµούς που στους προϊστορικούς χρόνους γινόταν κοντά σε λίµνες ή ποτάµια. Οι οικισµοί αυτοί αποτελούνταν από καλύβες κατασκευασµένες απο καλάµια και λάσπη και είχαν σχήµα στρογγυλό ή ελλειψοειδές και διάµετρο 1.5 έως 2 µέτρα. Στην εποχή του χαλκού διατηρήθηκαν οι ίδιοι τύποι κατοικίας παρουσιάζονται όµως παράλληλα και τεχνητά σπήλαια που το άνοιγµά τους διαµορφώνονταν κατάλληλα από τα µεταλλικά εργαλεία που τώρα χρησιµοποιούσαν. Στην αρχαία Ελλάδα τα σπίτια των πλουσίων γινόταν κατά προτίµηση στις εξοχές και µε αρκετή ευρυχωρία, γύρω από µεγαλοπρεπείς στοές µε µαρµάρινα περιστύλια όπου υπήρχαν άφθονα δωµάτια, αίθουσες υποδοχής, κ.λ.π. 5

6 Τα σπίτια όµως για τις άλλες τάξεις ήταν µικρά, χωρίς πολλές ανέσεις και κλεισµένα σε στενούς δρόµους. Οι Έλληνες περνούσαν τις περισσότερες ώρες τους στις αγορές και δικαστήρια, εκκλησίες και γυµναστήρια και µόνο για ύπνο χρησιµοποιούσαν το σπίτι. Τα σπίτια των αρχαίων Αθηναίων δεν ήταν παρά κελιά κτισµένα το ένα κοντά στο άλλο. Φαίνεται όµως πως µαζί µε τις πνευµατικές αναζητήσεις, είχαν καταλάβει τη σηµασία της καλής κατοικίας στη ζωή, αφού στον επιτάφιο του Περικλέους αναφέρεται ότι «η καθηµερινή ευχαρίστηση από τις ευπρεπείς κατοικίες διώχνει την µελαγχολία». Τα Ρωµαϊκά σπίτια έµοιαζαν πολύ µε τα Ελληνικά, µε την διαφορά, κατά την άποψη του Βιτρούβιου, ότι τα δωµάτια για την οικογένεια δεν βρίσκονταν δίπλα στα δωµάτια για την υποδοχή αλλά πιο πίσω και περισσότερο αποµονωµένα. Ορισµένα έπιπλα όπως τα τραπέζια τα καθίσµατα και τα κρεβάτια ήταν µόνιµα. Τα παράθυρα δεν είχαν τζάµια αλλά µόνα καφάσια και καραβόπανο. Πολλές φορές στις εξωτερικές πλευρές του κτιρίου γίνονταν καταστήµατα ή άλλες µικρότερες κατοικίες για νοίκιασµα. Με την πρόοδο της οικοδοµικής στην Ρώµη κτίστηκαν για τις λαϊκές τάξεις σπίτια µε πολλά πατώµατα (οι σηµερινές πολυκατοικίες) και µε παράθυρα στους δρόµους. Κατά τον µεσαίωνα οι µεγάλες αυλές τα αίθρια τα περιστύλια περιορίζονται σε απλές αυλές υπηρεσίας. Από την είσοδο του σπιτιού έµπαινε κανείς αµέσως σ ένα µεγάλο δωµάτιο που δίπλα του ήταν η κουζίνα, ενώ άλλοι µικροί βοηθητικοί χώροι έβλεπαν σε µια στενάχωρη αυλή. Συνήθως στο ισόγειο γίνονταν καταστήµατα. Η σκάλα που οδηγούσε στα πάνω πατώµατα κατά την αναγέννηση ήταν πολλές φορές εξωτερική, ενώ οι προσόψεις είχαν αρκετή διακόσµηση σε σχέση µε τον µεσαίωνα. Στην φεουδαρχική εποχή οι ευγενείς και οι άρχοντες ζούσαν σε µοναχικούς πύργους. Στις πόλεις έµεναν µόνο αστοί έµποροι και εργάτες. Αργότερα οι πύργοι γίνονταν µέσα στις πόλεις και τα σπίτια κτίζονταν γύρω από το κοινοτικό ανάκτορο σε περιορισµένο χώρο, τριγυρισµένο από τείχη. 6

7 Στην εποχή του Βυζαντίου η Κωνσταντινούπολη που ήταν την εποχή εκείνη η βασίλισσα των πόλεων παρουσίαζε ποικιλία και πολλές αντιθέσεις. ίπλα στα µεγαλοπρεπή ανάκτορα υπήρχαν οι λαϊκές κατοικίες µε πέντε έξι πατώµατα, ανάµεσα σε στενούς δρόµους που δεν έβλεπαν ποτέ ήλιο. Στο Μυστρά την πόλη των Καντακουζηνών και των Παλαιολόγων διατηρούνται ερειπωµένα εκτός από παλάτια και πολλά ιδιωτικά οικήµατα από τον 14 και 15 αιώνα µ.χ. Είναι κτισµένα καθένα χωριστά και η κάτοψή τους έχει σχήµα µακρύ ορθογώνιο ή τραπεζοειδές µε την µεγάλη πλευρά στραµµένη προς τα παλάτια. Το ισόγειο χρησιµοποιούνταν για αποθήκη ή στάβλος. Το επάνω πάτωµα αποτελούσε µια µεγάλη αίθουσα που κατέληγε σε εξώστη. Στην αίθουσα αυτή που δεν είχε καθόλου χωρίσµατα, έµεινε η οικογένεια ηµέρα και νύχτα. Σε µια γωνιά της µεγάλης αίθουσας ήταν το τζάκι που χρησίµευε για θέρµανση αλλά και για µαγείρεµα. Από τον 16 αιώνα και µετά η κατασκευή της κατοικίας συνδέονταν άµεσα µε την επιχειρηµατική δραστηριότητα. Έτσι η ανάγκη για συσσώρευση εργατών σε συγκεκριµένο τόπο δηµιούργησε τις εργατικές κατοικίες οι οποίες εξελίχθηκαν έως τον 20 αιώνα µέσα από ένα νέο πλαίσιο αντιλήψεων για την υγιεινή, την άνεση και την ασφάλεια, έτσι ώστε σήµερα να έχουµε φτάσει να µιλούµε για την ενεργειακή πλέον κατοικία, την πράσινη κατοικία, που αποτελεί µια διαφορετική προσέγγιση λόγω της ενεργειακής σηµερινής παγκόσµιας κρίσης. 7

8 2. ΣΚΟΠΟΣ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2.1 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Σκοπός της έρευνας αυτής είναι να εµπλακούν οι µαθητές σε διαδικασίες έρευνας και συγκεκριµένα στο θέµα ενεργειακά κτίρια, ώστε ν αντιληφθούν την αναγκαιότητα κατασκευής σύγχρονων κτηρίων, που ως απαραίτητη προϋπόθεση θα έχουν τη µείωση κατανάλωσης ενέργειας, όπως απορρέει από την κείµενη νοµοθεσία. Ο ενεργειακός επιθεωρητής έχει θεσµοθετηθεί πλέον επίσηµα από την πολιτεία ώστε να πιστοποιήσει την ενεργειακή κατάσταση του κτιρίου. 2.2 ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Ειδικότεροι στόχοι της έρευνας αυτής είναι οι µαθητές να ερευνήσουν : α) Τι είναι ενεργειακή κατοικία β) Μερικά από τα ενεργειακά συστήµατα που υπάρχουν στην αγορά, όπως : Α) Γεωθερµία Β) Μονώσεις κτιρίων Γ) Φωτοβολταικά ) Πράσινες στέγες 8

9 3. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ Μια ενεργειακή κατοικία είναι σχεδιασµένη µε τέτοιο τρόπο, ώστε να «εκµεταλλεύεται» πλήρως τις καιρικές συνθήκες και να απαιτεί το λιγότερο δυνατό ποσό ενέργειας γενικότερα. Ως εκ τούτου, το βασικότερο χαρακτηριστικό στοιχείο των συγκεκριµένων κτισµάτων είναι ο σχεδιασµός τους. Έτσι, βάσει µελέτης, αξιοποιούνται οι κλιµατικές συνθήκες της εκάστοτε περιοχής, ενώ ο προσανατολισµός του κτιρίου συνήθως βρίσκεται προς το νότο, ώστε να εκµεταλλεύεται τη θερµική ενέργεια του ηλίου. Όπως τονίζεται από τους ειδικούς, στις green κατοικίες δίνεται ιδιαίτερη προτεραιότητα στην κατασκευή του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου (όψεις, ταράτσα, πιλοτή κτλ.). Σε αυτά τα σηµεία, χρησιµοποιούνται ειδικά δοµικά υλικά -οικολογικής φύσεως κυρίως- που αποσκοπούν στη µεγαλύτερη δυνατή θερµοµόνωση του κτηρίου. Τα στοιχεία και οι τεχνικές που χρησιµοποιούνται σε αρκετά από τα βιοκλιµατικά κτίρια που έχουν κατασκευαστεί µέχρι σήµερα στη χώρα µας, είναι η αυξηµένη µόνωση (επιπλέον των προδιαγραφών), τα διπλά τζάµια, οι αεριζόµενες επικλινείς κεραµοσκεπές πάνω από δώµατα, τα εξωτερικά σκιάστρα (ρολά) και οι τέντες. Ειδικότερα: οι τοίχοι διαθέτουν µόνωση πάχους 10 εκατοστών, ενώ στη νότια όψη των κτιρίων υπάρχουν µεγάλα ανοίγµατα που καλύπτονται µε διπλά υαλοστάσια για τη µεγιστοποίηση των ηλιακών κερδών και του φυσικού φωτισµού και την ελαχιστοποίηση των θερµικών απωλειών. Για τον καλύτερο δροσισµό των κατοικιών, ο σχεδιασµός των ανοιγµάτων έχει γίνει µε τέτοιον τρόπο, ώστε να επιτρέπεται ο διαµπερής και κατακόρυφος αερισµός των χώρων. Για την αποφυγή θερµικών απωλειών χρησιµοποιούµε διπλά τζάµια, ενώ για την υπερβολική ζέστη µέσα στο κτίριο κατά τους καλοκαιρινούς µήνες φροντίζουµε τον κατάλληλο σκιασµό του µε πέργκολες, σκιάστρα ή τοποθέτηση φυλλοβόλων δέντρων στην κατάλληλη θέση (στο νότο), καθώς και συστήµατα κινητής ηλιοπροστασίας. 9

10 Σηµαντικό ρόλο παίζει και το χρώµα του κτιρίου, καθώς τα σκούρα χρώµατα εξωτερικά έχουν την τάση να απορροφούν ενέργεια, την οποία µεταδίδουν στο εσωτερικό του κτιρίου (ενώ τα ανοιχτά χρώµατα αντανακλούν ένα µεγάλο µέρος της ηλιακής ακτινοβολίας πίσω στο περιβάλλον και βοηθούν στην αποφυγή υπερθέρµανσης του κτιρίου). Τέλος, δεν θα πρέπει να παραβλέψουµε τη σπουδαιότητα των φωτοβολταϊκών στοιχείων, της αξιοποίησης και της γεοθερµίας, αφού µε την τοποθέτησή τους επιτυγχάνεται το µέγιστο όφελος για τον οικογενειακό προϋπολογισµό, καθώς συρρικνώνονται τα έξοδα για την ενεργειακή κάλυψη - Πως θα κάνουµε την κατοικία µας ενεργειακή; Όπως προαναφέραµε, ένα ενεργειακό ακίνητο δεν είναι απαραίτητα και νεόδµητο, αφού µας δίνεται η δυνατότητα αναβάθµισης της υπάρχουσας - ενδεχοµένως και παλαιάς- κατοικίας. Κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται µέσω εξειδικευµένου τεχνικού προσωπικού, µετά από σχετική και εκτενή µελέτη. Με τον όρο «ενεργειακή αναβάθµιση» εννοούµε µια σειρά απλών επεµβάσεων, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό του κτιρίου, µε σκοπό την εξοικονόµηση ενέργειας. Αυτές οι παρεµβάσεις περιλαµβάνουν: - Θερµοµόνωση του συνόλου του κελύφους του σπιτιού και ψυχρή βαφή του - Τοποθέτηση θερµοµονωτικών πλαισίων κουφωµάτων και διπλών θερµοµονωτικών υαλοπινάκων - Αντικατάσταση παλαιού συστήµατος καυστήρα/ λέβητα µε νέο υψηλής απόδοσης ή µε σύστηµα φυσικού αερίου ή µε σύστηµα που χρησιµοποιεί ανανεώσιµες πηγές ενέργειας - Εγκατάσταση ηλιακών θερµοσιφώνων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης - Χρήση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας π.χ. φωτοβολταϊκών στοιχειών -Εξωτερικός σκιασµός - Αεροστεγάνωση ανοιγµάτων - Τοποθέτηση ανεµιστήρων οροφής 10

11 Πόσο κερδισµένοι θα είστε; -H εξοικονόµηση ενέργειας µε βιοκλιµατικό σχεδιασµό ποικίλλει ανάλογα µε τον τύπο του κτιρίου, το κλίµα της περιοχής και τις επιµέρους τεχνολογίες που χρησιµοποιούνται. Στις βιοκλιµατικά σχεδιασµένες κατοικίες έχει καταγραφεί εξοικονόµηση ενέργειας της τάξης του 15-40% για θέρµανση και ολική κάλυψη των αναγκών ψύξης των κτιρίων σε σχέση µε τα συµβατικά παρόµοια κτίρια. Σε σχέση µε παλαιότερα κτίρια δίχως µόνωση, η εξοικονόµηση ενέργειας είναι πολύ µεγαλύτερη και µπορεί να φθάσει στο 80%. - Η εφαρµογή τεχνικών φυσικού φωτισµού µειώνει την ηλεκτρική κατανάλωση για φωτισµό κατά τουλάχιστον 30% και συχνά πάνω από 60%, εφόσον υπάρχει συνδυασµός φυσικού - τεχνικού φωτισµού. - Το καλοκαίρι, η θερµοκρασία µέσα στα βιοκλιµατικά κτίρια είναι σηµαντικά χαµηλότερη από την εξωτερική (ως και κατά 10ο C), ενώ µε το φυσικό δροσισµό παρατηρούνται συνθήκες άνεσης σε πολύ υψηλότερες θερµοκρασίες (ως και 31,5ο C) καθώς, λόγω των δροσερών δοµικών στοιχείων και των ρευµάτων αέρα µέσα στους χώρους, η παραµονή των ενοίκων γίνεται ευχάριστη. -Σε αντίθεση µε τα κλιµατιστικά που λειτουργούν µε χαµηλές σχετικά θερµοκρασίες θερµοστάτη και επιβαρύνουν θερµικά τον περιβάλλοντα χώρο τους, τα συστήµατα φυσικού δροσισµού έχουν ήπιο τρόπο ανταλλαγής θερµότητας µε το εξωτερικό περιβάλλον. Τέλος, η φύτευση γύρω από τα κτίρια, καθώς και η φύτευση δωµάτων και όψεων µπορούν να µειώσουν τις ανάγκες ψύξης ενός κτιρίου κατά 84% στο κέντρο της Αθήνας τη θερινή περίοδο. 11

12 4. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ Γεωθερµία (γεωθερµικό δυναµικό) ονοµάζεται η αποθηκευµένη ενέργεια υδρολογικών και γεωλογικών σχηµατισµών του φλοιού της γης σε µορφή θερµότητας, όταν η θερµοκρασία του σχηµατισµού υπερβαίνει τους 25 C. Η θερµοκρασία του γεωθερµικού ρευστού (θερµό νερό ή/και ατµός, θερµός αέρας) ποικίλει από περιοχή σε περιοχή και µπορεί να έχει τιµές από C. Σύµφωνα µε την ελληνική νοµοθεσία, τα γεωθερµικά πεδία διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Στα πεδία χαµηλής θερµοκρασίας, στα οποία η θερµοκρασία τα προϊόντος (νερού, ατµού) κυµαίνεται από 25 C έως και 90 C και Στα πεδία υψηλής θερµοκρασίας, στα οποία η θερµοκρασία τα προϊόντος (νερού, ατµού) υπερβαίνει τους 90 C. υνατότητα όµως εκµετάλλευσης ενέργειας γεωλογικού ή υδρολογικού σχηµατισµού υπάρχει και όταν η θερµοκρασία είτε του προϊόντος, είτε του σχηµατισµού είναι µικρότερη από 25 C. Στις περιπτώσεις αυτές το βάθος εκµετάλλευσης συνήθως δεν υπερβαίνει τα 150m από την επιφάνεια του εδάφους και για το λόγο αυτό χαρακτηρίζεται από τους επιστήµονες ως αβαθής γεωθερµία. Η διαφορά ανάµεσα στις δύο µορφές έγκειται στο γεγονός ότι η αβαθής γεωθερµική ενέργεια προέρχεται κυρίως από την αποθήκευση προσπίπτουσας 12

13 ηλιακής ακτινοβολίας στη γήινη επιφάνεια, ενώ η κάθε αυτού γεωθερµική ενέργεια, προϊόν γεωθερµικού δυναµικού, οφείλεται στη µεταφορά θερµότητας από το µάγµα του πυρήνα της Γης στα ανώτερα στρώµατα του εδάφους. Η αβαθής γεωθερµία πλεονεκτεί διότι βρίσκεται διαθέσιµη και εκµεταλλεύσιµη παντού, είναι αρκετά εύκολη στην αξιοποίησή της µπορεί να συνδυαστεί και µε άλλες ανανεώσιµες πηγές ενέργειας όπως π.χ. µε την ηλιακή Συνοπτικά, λοιπόν, αναφερόµαστε στη θερµική ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης στοχεύοντας στην εκµετάλλευση της ενέργειας από το εσωτερικό της γης, την εκµετάλλευση δηλαδή της θερµότητας των γεωλογικών σχηµατισµών και νερών επιφανειακών ή υπογείων. Αυτό επιτυγχάνεται µε τη χρήση µιας γεωθερµικής αντλίας θερµότητας, όπου επιτρέπεται η µεταφορά θερµότητας από και προς το έδαφος για παραγωγή δροσισµού, θέρµανσης και ζεστού νερού χρήσης για οικιακές αλλά και ευρύτερης κλίµακας εφαρµογές Η γεωθερµία αποτελεί µια καινοτοµία εξέλιξης στον τοµέα της θέρµανσης-δροσιάς. Η χρήση της ενδείκνυται για όλους τους χώρους (οικιακούς χώρους, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, κτηνοτροφικές µονάδες, θερµοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες) όπου απαιτείται η ύπαρξη θέρµανσης και δροσιάς. Στις περιπτώσεις που τα γεωθερµικά ρευστά έχουν υψηλή θερµοκρασία (πάνω από 150 C), η γεωθερµική ενέργεια µπορεί να χρησιµοποιηθεί κυρίως 13

14 για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν, όµως, η θερµοκρασία είναι χαµηλότερη, η γεωθερµική ενέργεια αξιοποιείται για τη θέρµανση κατοικιών και άλλων κτιρίων ή κτιριακών εγκαταστάσεων, θερµοκηπίων, κτηνοτροφικών µονάδων, ιχθυοκαλλιεργειών κ.λ.π. 4.1 ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ - Ενέργεια σε ελάχιστο κόστος. Λόγω της χαµηλής κατανάλωσης και της σχεδόν ανύπαρκτης συντήρησης του εξοπλισµού, τα γεωθερµικά συστήµατα κλιµατισµού µπορούν να εξοικονοµήσουν από 55% µέχρι και 70% από την ετήσια δαπάνη σε σύγκριση µε ένα συµβατικό σύστηµα θέρµανσης και δροσισµού. Το µόνο λειτουργικό κόστος της εγκατάστασης είναι η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύµατος από τον συµπιεστή και τις αντλίες, το οποίο είναι οικονοµικότερο σε σχέση µε τη χρήση λέβητα πετρελαίου κατά 20-25% σε σχέση τα αποδοτικότερα αερόψυκτα συστήµατα καταναλώνουν 30%-60% λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια από τα αποδοτικότερα αερόψυκτα συστήµατα. - Απόδοση. Ένα γεωθερµικό σύστηµα είναι τρεις έως πέντε φορές αποδοτικότερο από ένα συµβατικό σύστηµα. Επειδή δεν καίει ορυκτά καύσιµα για να παράγει θερµότητα, παρέχει τρεις έως πέντε µονάδες ενέργειας για κάθε µονάδα ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτεί το σύστηµα 14

15 - Ανεξαρτησία από το πετρέλαιο θέρµανσης. - Ευελιξία, Άνεση και Αυτονοµία. Τα γεωθερµικά συστήµατα παράγουν θέρµανση και δροσισµό σε µια εγκατάσταση, µε αποτέλεσµα να καταργούν το συµβατό τρόπο θέρµανσης, τους πύργους δροσισµού και τα κλιµατιστικά διαιρούµενου τύπου. Παρουσιάζουν ευελιξία στην αυτονοµία, σε µελλοντικές επεκτάσεις και σε διαθεσιµότητα χώρου. Έχουν υψηλό βαθµό απόδοσης και είναι αξιόπιστα σε ακραίες συνθήκες θέρµανσης και δροσισµού.. Μπορούν να συνδυασθούν µελλοντικά µε τα φωτοβολταίκά συστήµατα επιτυγχάνοντας µεγαλύτερη ωφέλεια - Ασφάλεια. Με ένα σύστηµα γεωθερµίας, δεν υπάρχει καύση και φλόγα, δεν υπάρχουν καπνοί, καπναγωγοί και οσµές. εν υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης, φωτιάς ή ασφυξίας από το µονοξείδιο. - Φιλικό προς το περιβάλλον. Επειδή δεν χρησιµοποιούνται καύσιµα, δεν συµβάλλει στο φαινόµενο του θερµοκηπίου, που είναι υπεύθυνο για την αύξηση της θερµοκρασίας στον πλανήτη. εν απαιτείται χρήση λεβητοστασίων, δεξαµενής καυσίµων, καµινάδων. 15

16 Επειδή δεν χρησιµοποιούνται καύσιµα, αποφεύγεται η έκλυση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και άλλων αέριων ρύπων που εκλύονται από την καύση συµβατικών καυσίµων Η αντίστοιχη µείωση εκποµπών CO2 σε σχέση µε ένα σύστηµα θέρµανσης συµβατικών καυσίµων (πετρέλαιο θέρµανσης ή φυσικό αέριο) ανέρχεται περίπου σε 40%. - Κοινωνικά οφέλη Σε τοπικό επίπεδο : ηµιουργία νέων θέσεων εργασίας και ανάπτυξης, µε την εγκατάσταση και χρήση των γεωθερµικών µονάδων.,δι οτι η γεωθερµία αποτελεί ανανεώσιµη και εγχώρια µορφή ενέργειας. Σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο Μείωση της εξάρτησης της κοινωνίας από εισαγόµενα καύσιµα µε παράλληλη απελευθέρωση ιδιωτικών κεφαλαίων, που µπορούν να διατεθούν για επενδύσεις και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, παράγοντες που έµµεσα οδηγούν στη µείωση της ανεργίας και την οικονοµική ανάπτυξη. - Αθόρυβη λειτουργία. Οι µονάδες που χρησιµοποιούνται, σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν για να είναι σχεδόν αθόρυβες. Θα λειτουργούν πιο αθόρυβα και από το ψυγείο. - Γρήγορη απόσβεση. - Ζεστό νερό χειµώνα και καλοκαίρι. - ροσιά χωρίς κόστος το καλοκαίρι. - υνατότητα επιδότησης. 16

17 - Αξιοπιστία κατασκευών και απόλυτη αξιοπιστία Τα συστήµατα γεωθερµίας χρησιµοποιούνται παραπάνω από 20 χρόνια σε κράτη όπως Η.Π.Α., η Ιαπωνία, η Γερµανία, η Ελβετία, η Αυστρία και η Σουηδία. 4.2 ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η γεωθερµική ενέργεια αποτελεί φθηνή και ήπια ανανεώσιµη µορφή πηγής ενέργειας, µε άµεσα ενεργειακά-περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη. Οι προοπτικές µελλοντικής ανάπτυξης των εφαρµογών γεωθερµικής ενέργειας είναι µεγάλες, ειδικά των συστηµάτων θέρµανσης-δροσισµού κτιρίων µε γεωθερµικές αντλίες θερµότητας. Στη χώρα µας έχουµε εκµεταλλευτεί µέχρι σήµερα λιγότερο από το 1% του συνολικού γεωθερµικού δυναµικού της χώρας µας (0% για ηλεκτροπαραγωγή και 5%-8% για θερµικές χρήσεις) όµως Στο άµεσο µέλλον, µπορεί το αξιοποιηµένο γεωθερµικό δυναµικό, µέσω άµεσων επενδύσεων, να αυξηθεί σηµαντικά και να έχουµε για ηλεκτροπαραγωγή εγκατεστηµένα τουλάχιστον 10 MW(e) από τα µηδενικά υφιστάµενα, µε 100 MW(th) για το σύνολο των θερµικών εφαρµογών από 70 MW(th) σήµερα µε τις εφαρµογές αντλιών θερµότητας να τετραπλασιάζονται σε 20 MW(th) από τα περίπου 5 MW(th) που είναι σήµερα. Από τη λειτουργία των γεωθερµικών αυτών εφαρµογών θα επιτυγχάνεται εξοικονόµηση ενέργειας που αντιστοιχεί σε Τόνους Ισοδυνάµου Πετρελαίου (Τ.Ι.Π.) ετησίως µε παράλληλη αποφυγή εκλύσεων στην ατµόσφαιρα τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2) ετησίως 17

18 5. ΘΕΡΜΟΝΩΣΗ Το ανθρώπινο είδος (homo sapiens) κατά τη διάρκεια της ιστορίας και της εξέλιξής του, ανέπτυξε διάφορες στρατηγικές και τεχνικές για το ξεπέρασµα των δυσκολιών που δηµιουργούσαν η ζέστη και το κρύο. Οι αγρότες είχαν και µια συµπληρωµατική στρατηγική. Ενσωµάτωναν, συνήθως στη βορινή κάτοψη του σπιτιού τους, µια αποθήκη ή ένα στάβλο και έτσι δηµιουργούσαν ένα χώρο ανάσχεσης σε επαφή µε τον κύριο χώρο κατοικίας, που βοηθούσε στην επίτευξη καλύτερων συνθηκών θερµικής άνεσης. Οι τοίχοι των κτηρίων αυτών είχαν δε ικανοποιητικό πάχος (πολύ µεγαλύτερο των σηµερινών), Σ' ένα τοίχο πέτρινο των 60 και 80 εκατ. η ζέστη ή το κρύο, αντίστοιχα, "έµπαιναν" χοντρικά σε διπλάσιο ή τριπλάσιο χρόνο, σε σχέση µε έναν σηµερινό των 10 ή των 20 εκατ. τοίχο από τούβλα, µε ελαφριά µόνωση! Η τακτική αντιµετώπισης της ζέστης ήταν περίπου αντίστοιχη και επιτυγχάνετο και µε τη χρήση ιδιοκατασκευών (αιολικές καµινάδες, κάλαφ, σκίαστρα, στέγαστρα, πέργκολες κ.λ.π.) Στα 1974 εµφανίζονται, λοιπόν οι πρώτοι κανονισµοί θερµοµόνωσης στις Ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερµανία) Στην Ελλάδα, η συζήτηση ξεκινάει το 1979 (χρονική υστέρηση 5 χρόνων, άρα καλά σχετικά!) και στις 04/07/1979 (ΦΕΚ 362) επιβάλλεται η θερµοµόνωση όλων των νέων κτηρίων. 18

19 5.1 Πως δηµιουργούνται οι απώλειες θερµότητας µιας κατοικίας Ένας κλειστός χώρος που θερµαίνεται ακτινοβολεί θερµότητα στο ψυχρότερο περιβάλλον που είναι γύρω του. Ταυτόχρονα η θερµότητα διαφεύγει από τις ατέλειες του περιβλήµατος. Οι απώλειες αυτές πρέπει να αντιµετωπίζονται µε τους διάφορους τρόπους µόνωσης. Πρέπει να τονιστεί ότι µε το φράξιµο των χαραµάδων και τον περιορισµό της αθέλητης διείσδυσης αέρα δεν πρέπει να εµποδίζεται ο απαραίτητος αερισµός της κατοικίας. Για την υγεία των χρηστών, είναι απαραίτητο να ανανεώνεται ο αέρας που βρίσκεται στο χώρο Μια σωστή θερµοµόνωση που απαιτεί περίπου το 2-5% του αρχικού κόστους κατασκευής του κτηρίου, µπορεί να εξοικονοµήσει µέχρι και το 50% του κόστους λειτουργίας της θέρµανσής του. 5.2.Πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα διάφορων τεχνικών θερµοµόνωσης Οι τοίχοι µπορούν να µονωθούν µε τέσσερις κυρίως τεχνικές: Α) Από το εσωτερικό µέρος τους. Στην περίπτωση αυτή το µονωτικό υλικό τοποθετείται από την πλευρά του εσωτερικού χώρου και προστατεύεται από κάποιο στερεό δοµικό υλικό που λειτουργεί όπως και το επίχρισµα. Ο τρόπος αυτός θερµοµόνωσης έχει τα εξής αποτελέσµατα: 1. Έχει περιορισµένο χρόνο κατασκευής 2. Αποτελεί φθηνότερη λύση σε σχέση µε την εξωτερική θερµοµόνωση 19

20 3. εν απαιτείται ιδιαίτερη προστασία των µονωτικών από τις εξωτερικές επιδράσεις. 4. Έχει απλή κατασκευή 5. Θερµαίνεται πολύ γρήγορα ο χώρος 6. Η κατασκευή µπορεί να γίνει ανεξάρτητα από τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Η θερµοµόνωση των τοίχων από την εσωτερική πλευρά έχει τα ακόλουθα µειονεκτήµατα: I. Περιορίζεται ο εσωτερικός χώρος II. Ο χώρος ψύχεται πολύ σύντοµα. Μένει ανεκµετάλλευτη η θερµοχωρητικότητα του εξωτερικού τοίχου. III. ε λύνεται το πρόβληµα των θερµογεφυρών. Τα δοµικά στοιχεία κινδυνεύουν από συστολές και διαστολές από IV. τις θερµοκρασιακές µεταβολές. Κίνδυνος ρηγµατώσεων και εισροής βρόχινου νερού. V. Υπάρχει µικρό πρόβληµα στην τακτοποίηση των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων. Β) Από το εξωτερικό µέρος τους. Στην περίπτωση αυτή το µονωτικό τοποθετείται στο εξωτερικό µέρος του τοίχου. Με την κατασκευή αυτή εµφανίζονται τα εξής πλεονεκτήµατα: 1. Ο χώρος διατηρεί τη θερµότητα και µετά τη διακοπή της θέρµανσης από τη θερµοχωρητικότητα των τοίχων. 2. Στους νότιους ειδικά χώρους των κτηρίων διατηρείται η θερµότητα από το ηλιακό θερµικό κέρδος γιατί αποθηκεύεται στους βαρείς εσωτερικούς τοίχους. 3. εν εµποδίζεται η οµαλή λειτουργία του εσωτερικού χώρου κατά την κατασκευή της εσωτερικής θερµοµόνωσης. 20

21 4. ε µειώνεται ωφέλιµος κατοικήσιµος χώρος. 5. Οι εξωτερικές επιφάνειες των τοίχων προστατεύονται από τις συστολές και διαστολές. 6. Εξασφαλίζεται κάλυψη των θερµογεφυρών ιδιαίτερα στις πλάκες σκυροδέµατος, στα δοκάρια και στις κολώνες. Τα µειονεκτήµατα αυτής της τεχνικής είναι: I. Η κατασκευή της εξωτερικής θερµοµόνωσης είναι ακριβότερη σε σχέση µε τη θερµοµόνωση της εσωτερικής πλευράς του τοίχου. II. εν είναι πολύ εύκολη η εφαρµογή της εξωτερικής θερµοµόνωσης στην περίπτωση που οι τοίχοι έχουν πολλές αρχιτεκτονικές προεξοχές. III. Υπάρχει αδυναµία εφαρµογής της εξωτερικής θερµοµόνωσης σε κτήρια µε έντονο εξωτερικό µορφολογικό ενδιαφέρον όψεων. IV. Απαιτούνται σκαλωσιές για τις εργασίες κατασκευής σε πολυώροφα κτήρια. Χρειάζεται ειδική προστασία των υλικών διαφόρων στρώσεων για προστασία από τις εξωτερικές καιρικές επιδράσεις. Γ) Θερµοµόνωση µε χρήση ειδικών τούβλων. Στην περίπτωση αυτή ο τοίχος κτίζεται µε ειδικά θερµοµονωτικά τούβλα που µε τον τρόπο κατασκευής τους, το σχήµα τους, τις διαστάσεις τους κλπ. πρέπει να εξασφαλίζουν τις τιµές του συντελεστή θερµικής διαπερατότητας Κ που επιβάλλει ο κανονισµός θερµοµόνωσης. Αν απαιτείται να αυξηθεί ο συντελεστής αυτός προστίθεται µονωτικό που σε ορισµένες περιπτώσεις είναι εκ κατασκευής ενσωµατωµένο στο θερµοµονωτικό τούβλο. Η κατασκευή αυτή εµφανίζει πολλά πλεονεκτήµατα αλλά θα πρέπει να εξασφαλίζεται µε σωστή κατασκευή των επιχρισµάτων η σωστή στεγανότητα ώστε να µην υγραίνεται η µάζα των θερµοµονωτικών τούβλων. 21

22 ) Θερµοµόνωση στον πυρήνα µεταξύ δύο τοίχων. Αποτελεί µέθοδο τοποθέτησης θερµοµόνωσης που χρησιµοποιείται πολύ στη χώρα µας. Συνήθως το µονωτικό υλικό τοποθετείται µεταξύ δύο δροµικών τοίχων και αυτό ίσως αποτελεί το κύριο µειονέκτηµα της µεθόδου. Εξασφαλίζεται δηλαδή η θερµοµόνωση, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι εξασφαλίζεται επαρκώς και η στατική αντοχή του συστήµατος και ιδιαίτερα η αντοχή που απαιτείται από τον αντισεισµικό κανονισµό. Η κατασκευή αυτού του τύπου θερµοµόνωσης έχει περιθώρια βελτίωσης έστω και αν δηµιουργηθούν στη χειρότερη περίπτωση θερµογέφυρες από την κατασκευή των σενάζ Μόνωση ταράτσας (ενδεικτική) 22

23 5.3. Ιδιότητες των µονωτικών υλικών - Συντελεστής θερµικής αγωγιµότητας: Ο συντελεστής θερµικής αγωγιµότητας δεν είναι σταθερό µέγεθος αλλά µια γραµµική συνάρτηση που αυξάνεται σε συνάρτηση µε τη θερµοκρασία. Συνήθως, χαρακτηρίζεται από µια µέση τιµή. Η θερµική αγωγιµότητα επηρεάζεται αρνητικά από την υγρασία, γεγονός που εξηγείται εύκολα αν σκεφτούµε ότι η θερµική αγωγιµότητα του νερού είναι 0,57 W/mk, δηλαδή πολύ µεγαλύτερη από αυτή του ακίνητου, ξηρού αέρα. Οι τιµές των συντελεστών θερµικής αγωγιµότητας που δίνονται από τις διάφορες εταιρείες ισχύουν συνήθως µε µια ανοχή 5-10% ανάλογα µε το είδος του υλικού. Η προσαύξηση αυτή λαµβάνει υπόψη της λάθη µετρήσεων και την ανοµοιοµορφία των περισσότερων µονωτικών. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι ο συντελεστής θερµικής αγωγιµότητας πάντοτε αυξάνεται και ποτέ δεν µειώνεται. - Ο Συντελεστής αντίστασης στη διάχυση υδρατµών (µ): Όπως ήδη αναφέρθηκε τα θερµοµονωτικά υλικά πρέπει να είναι και να παραµείνουν στεγνά. Αυτό επιτυγχάνεται ευκολότερα όσο µεγαλύτερη αντίσταση παρουσιάζει ένα υλικό στη διάχυση υδρατµών και καθορίζεται από τον αδιάστατο συντελεστή αντίστασης στη διάχυση υδρατµών µ. Ο συντελεστής αυτός είναι σχετικό µέγεθος αδιάστατο και δίνει κατά πόσο µεγαλύτερη είναι η αντίσταση στη διάχυση υδρατµών ενός στρώµατος του υλικού σε σχέση προς το στρώµα αέρα ίσου πάχους. Όσο µικρότερος λοιπόν είναι ο συντελεστής αυτός τόσο πιο ευαίσθητο είναι ένα υλικό στην υγρασία. 23

24 - Η µηχανική αντοχή: Η µηχανική αντοχή που απαιτείται για µια κατασκευή προσδιορίζει το σύστηµα θερµοµόνωσης που θα χρησιµοποιηθεί. Έτσι υλικά µε µεγάλη µηχανική αντοχή µπορούν να χρησιµοποιηθούν ως αυτοφερόµενα, αλλά µε µικρότερη αντοχή µπορούν να µπουν σε ένα φέρον πλέγµα και άλλα µε πολύ µικρή ως υλικά πλήρωσης. Η αντοχή σε συµπίεση είναι ένα καθοριστικό µέγεθος στις θερµοµονώσεις δαπέδων. Εδώ πρέπει να σηµειωθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι χρήσιµη και η γνώση των ενδιάµεσων παραµορφώσεων µέχρι τη θραύση από µερικές φορτίσεις, που δεν καταστρέφουν το υλικό αλλά µπορούν να δηµιουργήσουν υπερβολικές καταπονήσεις σε φέρονται στοιχεία ή επενδύσεις. Σε πολλές περιπτώσεις χρειάζονται πληροφορίες για την αντοχή των υλικών σε κάµψη ή σε εφελκυσµό. Αυτό απαιτείται ιδιαίτερα σε εσωτερικές θερµοµονώσεις ορόφων µε µεγάλα ανοίγµατα ή σε αυτοφερόµενες κατασκευές που καταπονούνται από τις καιρικές συνθήκες. - Η σταθερότητα στις διαστάσεις: Σε θερµοµονωτικές πλάκες που κατασκευάζονται µε θερµικές διεργασίες µπορούν να διαφοροποιηθούν οι ονοµαστικές διαστάσεις κατά το στάδιο της ψύξης και η κατάσταση να επιδεινωθεί εξαιτίας της γήρανσης. Αυτό µπορεί να αποφευχθεί µε τεχνική γήρανση κατά τη φάση της παραγωγής έτσι ώστε να σταθεροποιηθούν οι διατάσεις. Μεγάλες θερµοκρασιακές µεταβολές έχουν ως αποτέλεσµα µια αξιόλογη γραµµική συρρίκνωση σε όλα τα στερεά µονωτικά υλικά. Τέλος ορισµένα θερµοµονωτικά υλικά έχουν µεγάλους συντελεστές διαστολής, τους οποίους πρέπει να λάβει υπόψη του ο κατασκευαστής κατά την τοποθέτηση. Ακόµη πρέπει να ελέγχονται και οι ανοχές που µπορεί να εµφανίζουν οι διαστάσεις ώστε να ελέγχεται η συµπεριφορά τους. - Η Αντίσταση στη φωτιά: 24

25 Η συµπεριφορά των θερµοµονωτικών υλικών στη φωτιά µπορεί να έχει άµεσες οικονοµικές επιπτώσεις. Γενικά παρά το αυξηµένο κόστος τους, χρησιµοποιούνται όλο και περισσότερο θερµοµονωτικά υλικά που δεν αναφλέγονται ή τουλάχιστο δύσκολα ή µέτρια αναφλεγόµενα. Γενικά την καλύτερη συµπεριφορά στη φωτιά έχουν το αφρώδες γυαλί, τα ινώδη υλικά, ο περλίτης κλπ. - Το ειδικό βάρος: Το ειδικό βάρος αποτελεί µια ακόµη χρήσιµη ιδιότητα διότι ακόµη και στην ίδια κατηγορία υλικών µπορεί ένα ελαφρότερο υλικό να έχει χειρότερες θερµοµονωτικές ιδιότητες από βαρύτερο επειδή έχει µεγαλύτερες και πυκνότερες κυψέλες. - Τα οικολογικά θερµοµονωτικά υλικά Καταρχάς οικολογικά θεωρούνται εκείνα τα θερµοµονωτικά υλικά, που καλύπτουν τα εξής κριτήρια: α) εν απαιτούν µεγάλη ενέργεια για την παραγωγή τους. β) Είναι ανακυκλώσιµα γ) εν µολύνουν το περιβάλλον κατά τη διάρκεια παραγωγής τους. δ) εν περιέχουν τοξικούς / καρκινογόνους ρύπους, επικίνδυνους για την υγεία του ανθρώπου και δεν εκλύουν τέτοιους ρύπους κατά τη διάρκεια εφαρµογής τους και µέχρι την καταστροφή τους. 25

26 Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΟ Α Β Γ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ ΙΒ ΙΓ Ι ΙΕ ΙΖ Μέσος όρος ΞΥΛΟ ΦΕΛΛΟΣ ΑΡΓΙΛΟΣ ΚΕΡΙ ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΤΟΥΒΛΟ ,5 ΑΣΒΕΣΤΟΚΟΝΙΑΜΑ ,3 ΦΥΣΙΚΟ ΛΙΝΕΛΑΙΟ ,3 ΤΣΙΜΕΝΤΟ ΤΥΠΟΥ ,3 PORTLAND ΠΛΑΚΑ ΑΜΙΑΝΤΟΥ ,2 ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΓΥΨΟΣ ,1 ΓΥΑΛΙ ΑΣΦΑΛΤΟΠΑΝΟ ,8 ΠΟΛΥΕΣΤΕΡΑΣ ,8 PVC ,6 ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΚΟΛΛΑ ,4 ΒΕΤΑΝΑΜΕ ,4 ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΒΕΡΝΙΚΙ ,3 Α = Πηγή προέλευσης Θ = Αντίσταση στα µικροκύµατα Β = Βιολογική διάρκεια ζωής Ι = ιαπνοή Γ = Οικολογική συµβατότητα ΙΑ = Υγρασία / Χρόνος στεγνώµατος = Κατανάλωση ενέργειας ΙΒ = Αφοµοίωση Ε = Ραδιενέργεια ΙΓ = Τοξικές πτητικές ουσίες ΣΤ = Ηλεκτρικές ιδιότητες Ι = Οσµές Ζ = Θερµικές ιδιότητες ΙΕ = Τεστ αντίστασης του δέρµατος (ohms) Η = Ακουστικές ιδιότητες IZ = Βιολογικό τεστ 26