ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΚΑΙ ΣΤΥΤΙΚΗ ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Transcript

1 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ METABΟΛΙΚΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΚΑΙ ΣΤΥΤΙΚΗ ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΝΕΤ ΑΜΠΡΑΧΑΜΙΑΝ-ΜΙΧΑΛΑΚΗ ΜΙΧΑΛΑΚΗ ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ

2 Εισαγωγή Η σεξουαλική λειτουργία στον άνδρα αποτελεί σύνθετη βιολογική διαδικασία που συνδέεται άμεσα με την συμβολή του άρρενος στην αναπαραγωγική λειτουργία του ανθρώπου.

3 Φυσιολογία της σεξουαλικής λειτουργίας στον άνδρα Η σεξουαλική διαδικασία στον άνδρα περιλαμβάνει επί μέρους στοιχεία: 1) σεξουαλική επιθυμία: κεντρική-ανδρογονοεξαρτώμενη 2) στυτική λειτουργία: περιφερική-μερικώς ανδρογονοεξαρτώμενη 3) εκσπερμάτιση - οργασμός

4 Στυτική λειτουργία Α. Η συμμετοχή του ενδοκρινικού συστήματος Β. Η συμμετοχή του νευρικού συστήματος Γ. Η συμμετοχή του αγγειακού συστήματος

5 A. Ενδοκρινικοί παράγοντες συμμετέχοντες στην στυτική διαδικασία 1. Κεντρικό επίπεδο (υποθάλαμος-υπόφυση) α. GnRH, GnIH και kisspeptin β.. FSH, LH, PRL, TSH γ. ACTH, MSH, ωκυτοκίνη 2. Περιφερική ορμονοέκκριση α. Τ 3,Τ 4 β. επινεφριδιακά στεροειδή-ορμόνες ορμόνες γ. γοναδικά στεροειδή 3. Λιπώδης ιστός ως ενδοκρινικό όργανο α. λεπτίνη β. αντιπονεκτίνη γ. ρεζιστίνη δ. TNFa ε. ιντερλευκίνη-6 6 (IL( IL-6)

6 Β. Περιοχές του νευρικού συστήματος σχετικές με την στυτική λειτουργία A. ΚΝΣ 1. Μεταιχμιακό σύστημα (limbic system) - πυρήνες υποθαλάμου 2. Νωτιαίος μυελός κέντρα στύσης α. ψυχογενές συμπαθητικό θωρακο-οσφυϊκής οσφυϊκής μοίρας (Θ 11 -Ο 2 ) β. αντανακλαστικό παρασυμπαθητικό ιεράς μοίρας (Ι 2 -Ι 4 ) Β. ΠΝΣ Σωματικά και αυτόνομα νεύρα που μεταβιβάζουν την διέγερση σε ειδικούς υποδοχείς των σηραγγωδών σωμάτων του πέους

7 Γ. Αγγειακό σύστημα και στυτική λειτουργία 1. προσαγωγό (αρτηριακό) δίκτυο του πέους (έσω αιδοιϊκή, εν τω βάθει αρτηρίες, αιμάτωση σηραγγωδών σωμάτων) 2. απαγωγό (φλεβικό) δίκτυο του πέους (εν τω βάθει ραχιαία φλέβα αποχέτευση αίματος σηραγγωδών σωμάτων) 3. ενδοθήλιο αρτηριών, αρτηριολίων και σηραγγωδών σωμάτων (παραγωγή enos, ΝΟ)

8 Μηχανισμοί που διαμορφώνουν την στυτική λειτουργία 1. κεντρική διέγερση από ερωτογόνα ερεθίσματα στους πυρήνες του υποθαλάμου (παρακοιλιακός, μέση προοπτική περιοχή) 2. μεταφορά ερεθισμάτων μέσω νωτιαίου μυελού (ψυχογενές κέντρο στύσης-συμπαθητικό συμπαθητικό Θ 11 -Ο 2, αντανακλαστικό κέντρο-παρασυμπαθητικό Ι 2 -Ι 4 ) 3. περιφερικά σωματικά και αυτόνομα νεύρα 4. αρτηριακό και φλεβικό σύστημα 5. πέος α. σηραγγώδη σώματα (λείος μυϊκός και ενδοθηλιακός ιστός) β. ελικοειδής χιτώνας Στυτική λειτουργία Matsumoto AM, Endo 2009

9 Φυσιολογία της στύσης Νικοπούλου ΣΧ., ΑΝΗΡ 2008

10 Μηχανισμός στυτικής λειτουργίας Λειτουργικές φάσεις 1. Ηρεμίας (σταθερότητα: αιματικής ροής, όγκου σηραγγωδών σωμάτων, ενδοσηραγγώδους πίεσης) 2. Αρτηριακή ή διόγκωσης (αύξηση αρτηριακής παροχής, χάλαση λ.μ.ι. σηραγγωδών σωμάτων, αύξηση ενδοσηραγγώδους πίεσης) 3. Φλεβική ή στυτική (πίεση απαγωγών φλεβών παρεμπόδιση φλεβικής αποχέτευσης, αύξηση ενδοσηραγγώδους πίεσης - 85% συστολικής) 4. Μυϊκή ή σκληρή (πλήρης σκληρότητα του πέους με συμβολή σύσπασης του βολβοσηραγγώδους και ισχυοσηρραγώδους μυός) 5. Χάλαση (αύξηση συμπαθητικού τόνου σύσπαση λ.μ.ι. σηραγγωδών σωμάτων, αποκατάσταση φλεβικής κυκλοφορίας) Μανωλιάδης Ι. et al., ΑΝΗΡ 2002

11 Στυτική λειτουργία 1. Ρόλος του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ) 2. Ρόλος των ανδρογόνων

12 Ο ρόλος του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ) στη στυτική λειτουργία -1 Το ΝΟ παράγεται από την L-αργινίνη παρουσία της συνθετάσης ΝΟ (ΝΟS) Η ΝΟS περιέχεται: α) στις νευρικές ίνες (nnos) β) στο ενδοθήλιο (enos) ανδρογονοεξαρτώμενη Η σεξουαλική διέγερση ενεργοποίηση μη αδρενεργικών μη χολινεργικών νεύρων ενεργοποίηση της οδού της nnos/cgmp απελευθέρωση ΝΟ μεταβολή του ενδοκυτταρικού Ca χάλαση λ.μ.ι. και αύξηση όγκου αίματος σηραγγωδών σωμάτων διέγερση ενδοθηλίου ενεργοποίηση enos παραγωγή ΝΟ. Traish et al., FEBS Journal 2009 Maggi M et al., Eur J Endocrinol Saenz de Tejada l, AΝΗΡA 2000

13 Ο ρόλος του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ) στη στυτική λειτουργία -2 Το ΝΟ δρα ως χημικός αγγελιαφόρος και συμβάλλει σημαντικά στην: 1. μεταβίβαση των διεγερτικών νευρικών ερεθισμάτων 2. χάλαση των λ.μ.ι. των αρτηριών του πέους αύξηση ροής αίματος στα σηραγγώδη σώματα φλεβικός αποκλεισμός αύξηση μεγέθους πέους 3. επάγει την έκκριση της cgmp στα αρτηριακά κύτταρα πέους ροή αίματος

14 Ο ρόλος των ανδρογόνων στη στυτική λειτουργία -1 1) Ασκούν σημαντική επίδραση στη δημιουργία ερωτογόνου ερεθίσματος (κεντρική δράση) 2) Στην περιφερική δράση στον στυτικό ιστό με: α) διατήρηση της ανατομικής του ακεραιότητας β) διατήρηση και επαγωγή πολλών βασικών μηχανισμών της στύσης Foresta C et al., J. Urol., 2004 Gοoren LJG et al., Asian J. Androl., 2006 Mikhail N, Am. J. Med., 2006

15 Ο ρόλος των ανδρογόνων στη στυτική λειτουργία -2 Βαρύς υπογοναδισμός έχει σαν συνέπεια: ελάττωση της libido, μείωση συχνότητας νυκτερινών και πρωινών στύσεων, αδυναμία στύσεως και αποτυχία οργασμού. Caretta N et al., ANHΡ, 2005 Θεραπεία υποκατάστασης με τεστοστερόνη βελτίωση αρτηριακής ροής πέους και μείωση φλεβικής διαφυγής Isidori AM et al., Clin Endocrinol,, 2005 Μελέτη Μασαχουσέτης (ΜΜΑS) S): πρόοδος ηλικίας Τ, στυτικής δυσλειτουργίας Feidman HA et al., J Urol,, 1994

16 Συμπέρασμα Η στυτική λειτουργία αποτελεί ορμονονευραγγειακή διαδικασία που βασίζεται: στην ενδοκρινική λειτουργία (επαρκή επίπεδα τεστοστερόνης) στην ακεραιότητα του ΚΝΣ και ΠΝΣ στην αγγειακή κατάσταση του στυτικού ιστού α) ακεραιότητα της δομής των αγγείων του πέους β) ακεραιότητα του ενδοθηλίου των αρτηριών, αρτηριολίων και σηραγγωδών σωμάτων πέους Οποιαδήποτε διαταραχή ή βλάβη του ενδοκρινικού νευρικού, αγγειακού συστήματος ή στυτικού ιστού θα οδηγήσει στην εκδήλωση στυτικής δυσλειτουργίας

17 Παχυσαρκία και στυτική δυσλειτουργία ΣΤΥΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ κ.φ. ΛΙΠΟΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΥΤΙΚΗ ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Βλάβη ΝΣ Τ, SHBG NOS, NO ενδοθηλιακή βλάβη Υπογοναδισμός IR - ΜΣ Υπέρταση υσλιπιδαιμία Σ 2 Αθηρωμάτωση Καρδιαγγειακή νόσος ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ IL-6 TNF-a Adipsin (Complement D) Plasminogen activator inhibitor-1 Lactate Leptin Resistin Free fatly acids Angiotensinogen Lipoprotein lipase Adiponectin

18 Στυτική δυσλειτουργία - Ορισμός Στυτική δυσλειτουργία είναι η διαρκής ή επαναλαμβανόμενη για τουλάχιστον 3 μήνες αδυναμία του άνδρα να επιτύχει ή και να διατηρήσει στύση του πέους ικανή για κολπική διείσδυση και ικανοποιητική σεξουαλική λειτουργία.

19 Επιδημιολογία στυτικής δυσλειτουργίας Συχνότητα σε νεαρής ηλικίας άτομα (20-40 ετών): 2% Συχνότητα σε ώριμης ηλικίας (40-70 ετών) ανδρικό πληθυσμό των ΗΠΑ: 50% Matsumoto AM, Endo 2009

20 Παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης στυτικής δυσλειτουργίας αυξημένη ηλικία παχυσαρκία Σ και μεταβολικά νοσήματα (μεταβολικό σύνδρομο, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία) καρδιαγγειακά νοσήματα ενδοκρινοπάθειες (υπογοναδισμός, υπερπρολακτιναιμία, θυρεοειδοπάθειες, μεγαλακρία) καλοήθης υπερπλασία προστάτου κάπνισμα αλκοόλ κατάθλιψη ψυχολογικές διαταραχές νόσοι Ν.Σ. τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση πυελικής χώρας φάρμακα McVary KI, N Engl J Med, 2007

22 Σχετική κατανομή αιτίων στυτικής δυσλειτουργίας Ψυχογενή αίτια 20% Οργανικά αίτια 80% - αγγειακά 40% - Σ 30% - φάρμακα 15% - εγχείρηση/ακτινοβολία ακτινοβολία/τραύματραύμα πυέλου - νευρογενή - ενδοκρινικά - παχυσαρκία Matsumoto AM, Endo 2009

23 Παχυσαρκία - Ορισμός Ως παχυσαρκία ορίζεται η νόσος του ενεργειακού μεταβολισμού η οποία χαρακτηρίζεται από παθολογικά αυξημένη συσσώρευση λίπους στο ανθρώπινο σώμα και η οποία συχνά σχετίζεται (ιδιαίτερα η κοιλιακή παχυσαρκία) με πολλά νοσήματα και μεταβολικές διαταραχές καθώς και με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.

24 Το λιποκύτταρο ως ενδοκρινικό όργανο

25

26 Παχυσαρκία και συνοδά νοσήματα/καταστάσεις υπογοναδισμός, διαταραχές αναπαραγωγικής λειτουργίας βλάβη αγγειακού ενδοθηλίου μεταβολικό σύνδρομο (αντίσταση στην ινσουλίνη, δυσλιπιδαιμία, αρτηριακή υπέρταση) Σ 2, καρδιαγγειακή νόσος, υπερουριχαιμία χολολιθίαση άπνοια ύπνου αναπνευστική ανεπάρκεια νεοπλασίες μαστών ενδομητρίου - προστάτου Στυτική δυσλειτουργία

27 Επιπτώσεις της παχυσαρκίας στα επίπεδα ορμονών, κυτοκινών και αντιποκινών Η παχυσαρκία προκαλεί: 1) αύξηση της έκκρισης: φλεγμονωδών κυτοκινών (IL-6, TNFa) λιποπρωτεϊνικής λιπάσης αγγειοτενσινογόνου ελευθέρων λιπαρών οξέων (FFA) ρεζιστίνης λεπτίνης ΡΑΙ -1 αντιψίνης 2) ελάττωση της έκκρισης αντιπονεκτίνης 3) παραγωγή αντιποκινών 4) αύξηση μετατροπής της κορτιζόνης σε κορτιζόλη 5) αύξηση περιφερικής μετατροπής των ανδρογόνων σε οιστρογόνα ΤΤ Phyllips LK et al., Curr Hypertens Rep, 2008 Gustatson DR et al., J Intern Med, 2007

28 Το λιποκύτταρο ως ενδοκρινικό όργανο Φλεγμονή Αθηροσκλήρωση Θρόμβωση IL-6 TNF-a Adipsin (Complement D) Plasminogen activator inhibitor-1 Lactate Leptin Resistin Free fatly acids Angiotensinogen Lipoprotein lipase Adiponectin Σ 2 Υπέρταση Αθηρογόνος υσλιπιδαιμία Lyon CI et al., Endocrinology 2003 Trayhum P et al., Br J Nutr., 2004 ιαταραχές αναπαραγωγικής λειτουργίας-στυτική δυσλειτουργία

30 Παχυσαρκία και στυτική δυσλειτουργία Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να οφείλεται σε διαταραχή του ενδοκρινικού, νευρικού ή αγγειακού συστήματος καθώς και του στυτικού ιστού. Ο λιπώδης ιστός παράγει ως γνωστόν πλήθος αντιποκινών και κυτοκινών η έκκριση των οποίων μεταβάλλεται σημαντικά στην παχυσαρκία με αποτέλεσμα να προκαλούν σημαντική μείωση των επιπέδων των ανδρογόνων και βλάβη του ενδοθηλίου των αγγείων. Ταυτόχρονα διαταράσσουν τη μεταβολική λειτουργία με αποτέλεσμα την ανάπτυξη ΜΣ (IR, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση), Σ 2 καθώς και αθηροσκλήρωσης που αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου, διαταραχών της αναπαραγωγικής λειτουργίας και στυτική δυσλειτουργία.

32 Παχυσαρκία και ενδοκρινικό σύστημα Παχυσαρκία και ανδρογόνα Η παχυσαρκία προκαλεί: μείωση των επιπέδων ολικής τεστοστερόνης στον ορό μείωση των επιπέδων ελεύθερης τεστοστερόνης στον ορό μείωση βιοδιαθέσιμης τεστοστερόνης μείωση συνδετικής σφαιρίνης των ορμονών του φύλου (SHBG) Diaz-Arjonilla M et al., Int J Import Res,, 2009 Laaksonen DE et al., J Clin Endocrinol Metab,, 2005 Jensen TK et al., Fertil Steril,, 2004

33 Η μελέτη Tromso (1548 άρρενες ετών) έδειξε: Η αύξηση της περιμέτρου της μέσης σχετίζεται με: μείωση των επιπέδων της ελεύθερης τεστοστερόνης μείωση των επιπέδων της SHBG Svartberg J et al., Eur J Endocrinol,, 2004a Svartberg J et al., Eur J Epidemiol,, 2004b

34 Παχυσαρκία και ανδρογόνα -1 Μηχανισμός μείωσης των επιπέδων ανδρογόνων στην παχυσαρκία 1. Μείωση της βιοσύνθεσης της τεστοστερόνης από: α) έκπτωση του υποθαλαμο-υποφυσιακού υποφυσιακού- γοναδικού άξονα (μείωση του ύψους των εκκριτικών παλμών της LH). Rosmond R et al., J Intern Med, 2003 β) αύξηση των επιπέδων της λεπτίνης (αναστολή της παραγωγής τεστοστερόνης στους όρχεις). Osuna JA et al., Arch Androl,, 2006 Isidori AM et al., J Clin Endocrinol Metab,, 1999

35 Παχυσαρκία και ανδρογόνα Αύξηση της περιφερικής μετατροπής της τεστοστερόνης σε οιστραδιόλη (λόγω αυξημένης δραστηριότητας αρωματάσης) Kokkoris P et al., Endocr Metab Clin North Am, 2003 Hammond AO et al., J Androl,, H αντίσταση στην ινσουλίνη προκαλεί μείωση της έκκρισης των ανδρογόνων Traish AM et al., J Androl,, Μείωση της παραγωγής της συνδετικής σφαιρίνης του φύλου (SHBG) Kalyanni RR et al., Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes,, 2007

36 Παχυσαρκία και αγγειακό σύστημα Η αγγειακή ενδοθηλιακή βλάβη που παρατηρείται στην παχυσαρκία οφείλεται εν μέρει στην αύξηση των επιπέδων λεπτίνης,il IL-6, ΤNFa, FFA, αγγειοτενσινογόνου, καθώς και στην μείωση των επιπέδων της αντιπονεκτίνης. Οι παράγοντες αυτοί δρουν ανασταλτικά στην δραστηριότητα της NOS και της σύνθεσης του ΝΟ και προάγουν την αύξηση των μορίων MCP-1 και M-CSF τα οποία προκαλούν τραυματισμό και δυσλειτουργία του ενδοθηλίου. Chudeκ J et al., Pharmacol Rep., 2006

37 Adipose tissue Leptin IL-6 FFA Adiponectin Angll CRP NO NOS Adhesion molecules E n d o t h e l i a l TFN-a MCP-1 M-CSF C e l l Gouillard C et al.,, J Clin Endocrinol Metab., 2005

38 Παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο (IR, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση) και στυτική δυσλειτουργία -1 Goulis,, DG, ANHΡ,, 2008

39 Παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο (IR, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση) και στυτική δυσλειτουργία -2 Συνύπαρξη παχυσαρκίας ΜΣ 25% Nguyen N et al., J Am Coll Surg,, 2008 Η αυξημένη συχνότητα στυτικής δυσλειτουργίας σε ασθενείς με ΜΣ κυμαίνεται από 43,0% (μελέτη Bansal) έως 96,5% (μελέτη Corona) και είναι ανάλογη της βαρύτητας του ΜΣ Bansal TC et al., J Sex Med, 2005 Corona G et al., Eur Urol,, 2006 Corona G et al., J Sex Med, 2007 H μελέτη Corona σε 2435 άνδρες με στυτική δυσλειτουργία) έδειξε: σε μετρίου βαθμού στυτική δυσλειτουργία συνύπαρξη με ΜΣ σε 21,7% σε μεγάλου βαθμού στυτική δυσλειτουργία συνύπαρξη με ΜΣ σε 70% Corona G et al., J Sex Med, 2008

40 Παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο (IR, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση) και στυτική δυσλειτουργία -3 H μελέτη Κaplan (864 άτομα με ΜΣ) έδειξε: σημαντική μείωση τεστοστερόνης σε παχυσαρκία και ΜΣ vs μη παχυσαρκία και ΜΣ Kaplan SA et al., J Urol,, 2006 H μελέτη Zohdy (158 παχύσαρκοι με ΜΣ) έδειξε: BMI < 25 - στυτική δυσλειτουργία 23,1% ΒΜΙ > 25 - στυτική δυσλειτουργία 59,3% Η αύξηση του ΒΜΙ ήταν ανάλογη της συχνότητας του υπογοναδισμού και της στυτικής δυσλειτουργίας Zohdy W et al., J Sex Med, 2007

41 Παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη και στυτική δυσλειτουργία -1 Η ινσουλίνη α) προάγει την αγγειοδιαστολή μέσω σύνθεσης ΝΟ στα ενδοθηλιακά κύτταρα Trussel JC et al., Fertil Steril,, 2007 β) σχετίζεται με φυσιολογικά επίπεδα τεστοστερόνης Boyakov MA et al., Aging Male, 2003 Marin P, Obes Res, 1995

42 Παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη και στυτική δυσλειτουργία - 2 Η αντίσταση στην ινσουλίνη προκαλεί: 1. Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία: α) μείωση της σύνθεσης/απελευθέρωσης ΝΟ β) αύξηση της κατανάλωσης ΝΟ στους ιστούς Συνολική μείωση της ΝΟ προκαλεί: - διαταραχή αγγειοδιαστολής αρτηριών - διαταραχή αγγειοδιαστολής σηραγγωδών σωμάτων και αρτηριολίων του πέους 2. Μείωση της Bansal TC et al., J Sex Med, 2005 Corcosimo E et al., Diabetes Metab Res Rev, 2006 της συγκέντρωσης ανδρογόνων Pittelond N et al., J Clin Endocrine Metab,, 2005 Kapoor D et al., Eur J Endocrinol,, 2006

43 Παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη και στυτική δυσλειτουργία - 3 Η IR αποτελεί την φυσιοπαθολογική βάση των μεταβολικών και καρδιαγγειακών διαταραχών του ΜΣ και προκαλεί στυτική δυσλειτουργία μέσω της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας των σηραγγωδών σωμάτων του πέους (ΝΟ ) καθώς και της μείωσης του επιπέδου των ανδρογόνων Η υπερτριγλυκεριδαιμία, η αύξηση της LDL χοληστερόλης, του σακχάρου και των ελεύθερων λιπαρών οξέων επιβαρύνουν περαιτέρω την αγγειακή βλάβη και ιδιαίτερα την δυσλειτουργία του ενδοθηλίου των αρτηριολίων επιδεινώνοντας την μεταβολική δράση της ινσουλίνης και συμμετέχοντας στην εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας. Knoblovits P et al., J Androl,, 2009 Kim YW et al., J Androl,, 2007 Mc Farlane S et al., J Clin Endocrinol Metab,, 2001 Jeremy JY et al., Cardiovasc Res, 2000

44 Παχυσαρκία Σ 2 και στυτική δυσλειτουργία Συχνότητα στυτικής δυσλειτουργίας και Σ 2 2 ~30% Matsumoto AM, ENDO, 2009 Αιτιοπαθογένεια της στυτικής δυσλειτουργίας σε Σ 2 αγγειακές επιπλοκές σχετιζόμενες με δυσλιπιδαιμία και υπέρταση νευρολογικές και μικροαγγειακές επιπλοκές συσσώρευση προϊόντων προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (AGE s) ελάττωση παραγωγής ΝOS (enos( nnos) μείωση της αιματικής διόγκωσης σηραγγωδών σωμάτων στυτική δυσλειτουργία Basin S et al., Lancet, 2007

46 Συμπέρασμα -1 H παχυσαρκία αποτελεί μεταβολική διαταραχή η οποία προκαλείται από τη δυσαναλογία ισορροπίας μεταξύ της πρόσληψης και της κατανάλωσης ενέργειας. Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται από την αύξηση της έκκρισης από το λιποκύτταρο, αντιποκινών και προφλεγμονωδών κυτοκινών καθώς και από ελάττωση παραγωγής αντιπονεκτίνης με αποτέλεσμα αφενός την μείωση των επιπέδων των ανδρογόνων και της SHBG και την αύξηση των επιπέδων των οιστρογόνων και αφετέρου την πρόκληση ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας. Η παχυσαρκία σταδιακά οδηγεί σε καταστάσεις/νοσήματα σχετιζόμενα με αυτήν όπως είναι το ΜΣ,, (IR,( δυσλιπιδαιμία, υπέρταση) Σ 2, καρδιαγγειακή νόσος καθώς και διαταραχές αναπαραγωγικής λειτουργίας στον άνδρα.

47 Συμπέρασμα -2 Η παχυσαρκία μόνη ή σε συνδυασμό με νοσήματα που την συνοδεύουν διαταράσσει τους παράγοντες που εξασφαλίζουν την ομαλή στυτική λειτουργία και συμβάλλει σημαντικά στην εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας. Η κατανόηση των μηχανισμών μέσω των οποίων η παχυσαρκία και οι μεταβολές του επιπέδου των εκκρινόμενων κυτοκινών και αντιποκινών επιδρούν στον υποθαλαμο-υποφυσιακό υποφυσιακό γοναδικό άξονα και οι οποίοι συμμετέχουν στην αμφίδρομη σχέση παχυσαρκίας αναπαραγωγικού συστήματος του άρρενος, θα ανοίξουν νέες προοπτικές στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας.