2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 9ος ετήσιος Απολογισμός Εταιρικής Κοιωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης. θετική δύναμη της συνεργασίας ,4%

Transcript

1 οση Έκδ Πλήρης

2

3 2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σχετικά με τον Απολογισμό 9ος ετήσιος Απολογισμός Εταιρικής Κοιωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης και ο 5ος ανεξάρτητα ελεγμένος και πιστοποιημένος Αυτός είναι ο Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Η θετική δύναμη της συνεργασίας Ανασκόπηση Επιδόσεων Αποτελεσματικότητα της Συλλογικής Η Δράσης Σε ανήλθαν οι δαπάνες για την περιβαλλοντική προστασία Επιδόσεις Έναντι Στόχων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη Σύμπραξη με τους Συμ-μετόχους 1 Κοινωνικό 5,% Κατά μειώθηκε ο δείκτης συχνότητας ατυχημάτων που οδήγησαν σε απώλεια χρόνου εργασίας τα τελευταία τρία χρόνια 5 Περιβαλλοντικό δένδρα έχουν φυτευθεί στην Ελλάδα από το % ήταν η μείωση των ειδικών εκπομπών CO2 από το Ασφάλεια στην Εργασία Απασχόληση Ανθρώπινα Δικαιώματα και Ίσες Ευκαιρίες Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Τοπικές Κοινότητες και άλλοι Συμ-μέτοχοι Δράσεις ανά Περιοχή Ελλάδα και Δυτική Ευρώπη Η.Π.Α. Νοτιοανατολική Ευρώπη Ανατολική Μεσόγειος ντιμετωπίζοντας τις Προκλήσεις Α της Κλιματικής Αλλαγής Ενεργειακή Αποδοτικότητα και Πρώτες Ύλες Διαχείριση Κατανάλωσης Νερού Αποκατάσταση Λατομείων και Βιοποικιλότητα Μείωση - Επαναχρησιμοποίηση - Ανακύκλωση Δράσεις ανά Περιοχή Ελλάδα και Δυτική Ευρώπη Η.Π.Α. Νοτιοανατολική Ευρώπη Ανατολική Μεσόγειος Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού

4 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Σχετικά με τον Απολογισμό Καλώς ήλθατε στον 9ο ετήσιο Απολογισμό Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ομίλου ΤΙΤΑΝ. Αυτός είναι ο 5ος κατά σειρά Απολογισμός που έχει διασφαλισθεί από ανεξάρτητους αξιολογητές, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τις άριστες πρακτικές. Η έντυπη έκδοση αυτού του Απολογισμού διατίθεται σε συνοπτική μορφή και καλύπτει τα κύρια σημεία των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλ λοντικών επιδόσεων του Ομίλου από την 1η Ιανουαρίου 2011 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2011 σε ένα ενιαίο έγγραφο. Ο παρών Απολογισμός καλύπτει όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου (σελ. -13 ) και παρουσιάζει μια νέα περίοδο ανάπτυξης μετά από δέκα χρόνια προσχώρησης στο Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. (U.N. Global Compact ) και στην Πρωτοβουλία για τη Βιωσιμότητα στον Κλάδο Τσιμέντου (CSI) του WBCSD (Παγκόσμιο Επιχειρηματικό Συμβούλιο ). για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Χρήσιμα σύμβολα για τους αναγνώστες Ο Απολογισμός του Ομίλου ΤΙΤΑΝ ακολουθεί από το 2003 τις Κατευθυντήριες Οδηγίες της Διεθνούς Πρωτοβουλίας GRI (Global Reporting Initiative ) για τη Σύνταξη Απολογισμών, και έχει συνταχθεί με την πλέον πρόσφατη έκδοσή της, G3.1. Τα διεθνή πρότυπα σύμφωνα με τα οποία αναπτύχθηκε και διασφαλίσθηκε ο παρών Απολογισμός είναι τα: AA 1000 SES, WBCSD/CSI, Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. και GRI G3.1. Σηματοδοτεί ύπαρξη πρόσθετων πληροφοριών στην ψηφιακή μορφή προηγούμενων Ετήσιων Απολογισμών ή Απολογισμών ΕΚΕ του Ομίλου TITAN Σηματοδοτεί ύπαρξη πρόσθετων πληροφοριών στο δικτυακό τόπο του Ομίλου ΤΙΤΑΝ Σύμφωνα με αυτά, ο Απολογισμός αξιολογείται ως A+ για το επίπεδο διασφάλισης του GRI G3.1 και σε «προηγμένο επιπέδο» σύμφωνα με τα αντίστοιχα κριτήρια του Οικουμενικού Συμφώνου. Στην Έκθεση των Ελεγκτών περιέχεται δήλωση για τα επιτεύγματα αυτά, καθώς επίσης και συμπεράσματα και συστάσεις για περαιτέρω βελτιώσεις. Η πλήρης έκδοση του Απολογισμού είναι διαθέσιμη στο δικτυακό τόπο: www. titan-cement. com. Σηματοδοτεί ύπαρξη πρόσθετων πληροφοριών στην πλήρη, ηλεκτρονική έκδοση του Ετήσιου Απολογισμού 2011 Συστήνει σχετικές πηγές και άρθρα στο διαδίκτυο Μη χρηματοοικονομικές επιδόσεις 2011 Προσωπικό ,9 2,33 2, Άμεσες ειδικές εκπομπές CO2 (kg/τόνο προϊόντος) μαζί με ST* 25,1 55,3 33 Ειδική κατανάλωση νερού (λτ/τόνο τσιμέντου) 30,1 32,3 7, 3, 27, , 1.235, ,2 Δαπάνες για το περιβάλλον ( εκατ.) Συνολική αξία που δημιουργήθηκε και διανεμήθηκε στους συμ-μετόχους ( εκατ.) * Δείκτης συχνότητας ατυχημάτων που οδήγησαν σε απώλεια χρόνου εργασίας (LTIFR) Καναδάς 2010 εταιρία ST παράγει το ProAsh, προϊόν με χαρακτηριστικά τσιμέντου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί Η για την παραγωγή δομικών υλικών με μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα. Η.Π.Α. ΒΟΡΕΙΟΣ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ ΩΚΕΑΝΟΣ Η.Π.Α. Μπαχάμες Κούβα Ελλάδα και Δυτική Ευρώπη Εργοστάσια τσιμέντου 2 Εργοστάσια τσιμέντου Λατομεία Λατομεία 29 2 Εργοστάσια ετοίμου σκυροδέματος 9 Εργοστάσια ρτοίμου σκυροδέματος Τερματικοί σταθμοί διανομής 1 Τερματικοί σταθμοί διανομής Εργοστάσια τσιμεντόλιθων 9 Εργοστάσια ξηρού κονιάματος 1 Εργοστάσια επεξεργασίας ιπτάμενης τέφρας στις Η.Π.Α. Εργοστάσια επεξεργασίας ιπτάμενης τέφρας 1 Εργοστάσια επεξεργασίας ιπτάμενης τέφρας στον Καναδά 1 Προσωπικό Προσωπικό

5 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό Περιβαλλοντικό 3 5 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού Το 2011 με μια ματιά Το 2011, ο Όμιλος TITAN προχώρησε σε μία διαδικασία αναδιάρθρωσης, προσαρμοζόμενος στην οικονομική ύφεση που επηρεάζει τον κλάδο τσιμέντου παγκοσμίως. Η Επιτροπή ΕΚΕ του Ομίλου αναθεώρησε τις προτεραιότητές του ενσωματώνοντας τις προσδοκίες των βασικών συμ-μετόχων και δίνοντας έμφαση στην ικανοποίηση των τοπικών αναγκών. Κατά το 2011 συνεπώς, τα επιτεύγματα των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προσπαθειών του TITANΑ συνοψίζονται ως εξής: Σύμπραξη με τους συμ-μετόχους Περιορισμός επιπτώσεων Υγιεινή και Ασφάλεια > Επίτευξη του στόχου για καλύτερη διαχείριση και μείωση της κατανάλωσης νερού. Αέριες εκπομπές > Έκδοση νέων αδειών στη Σερβία και την Π.Γ.Δ.Μ. σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα. Βιωσιμότητα και σκυρόδεμα > Επέκταση της διαδικασίας αξιολόγησης της ασφάλειας κατα 30o και του προγράμματος «Step Change» > Διεύρυνση της προσπάθειας βελτίωσης με ένταξη του συνόλου των λατομείων του Ομίλου που τροφοδοτούν την παραγωγή αδρανών υλικών στους επικαιροποιημένους δείκτες μέτρησης της απόδοσης. > Ενσωμάτωση της διαδικασίας αυτο-αξιολόγησης, όπως αυτή προβλέπεται από το Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. για την Κοινοποίηση Στοιχείων Προόδου [Communication on Progress]. > Συμμετοχή στις παρακάτω θεματικές ομάδες εργασίας της Πρωτοβουλίας για τη Βιωσιμότητα στον Κλάδο Τσιμέντου (CSI) του WBCSD: Κλιματική αλλαγή Βιοποικιλότητα και διαχείριση της Γης Διαχείριση νερού > Ανάπτυξη νέων ευκαιριών συνεργασίας μεταξύ εθνικών δικτύων του Οικουμενικού Συμφώνου και Δικτύων ΕΚΕ σε περιφερειακό επίπεδο. > Δημοσιοποίηση του 2ου ετήσιου Απολογισμού ΕΚΕ στην Π.Γ.Δ.Μ. > Ολοκλήρωση και δημοσιοποίηση της 1ης Έρευνας καταγραφής και ανάλυσης προτεραιοτήτων των βασικών συμ-μετόχων σύμφωνα με το πρότυπο AA1000 SES, στη Βουλγαρία. > Δημιουργία τοπικών Συμβουλευτικών Ομάδων Συμ-μετόχων στη Σερβία και στο Κόσοβο. > Συνεργασία και σύσταση Επιχειρηματικού Δικτύου ΕΚΕ στο Κόσοβο. > Συμμετοχή σε Φόρουμ Συμ-μετόχων που οργάνωσε η αλβανική κυβέρνηση για την ανάπτυξη μιας Εθνικής Στρατηγικής ΕΚΕ. > Συνέχιση της σύμπραξης στο πλαίσιο της υλοποίησης της Πρωτοβουλίας EΝΤΕRPRISE 2020 του Δικτύου ΕΚΕ για την Ευρώπη (CSR Europe) και ιδιαιτέρως του συνεργατικού εγχειρήματος με αντικείμενο την υπεύθυνη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. > Δημοσιοποίηση του 1ου ετήσιου Απολογισμού ΕΚΕ στη Σερβία. Η παγκόσμια ύφεση, η αβεβαιότητα και τα μέτρα λιτότητας στην Ελλάδα, οι πολιτικές προκλήσεις στην Αίγυπτο και η νέα προσπάθεια, 20 χρόνια μετά από το Ρίο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλ λαγής με συλλογικό τρόπο ήταν τα κυριότερα ζητήματα το 2011 υμμετοχή στο Οικουμενικό Σ Σύμφωνο και σε Δίκτυα ΕΚΕ και Βιωσιμότητας Οικουμενικό Σύμφωνο (Global Compact) WBCSD/CSI Joint CSI Δίκτυα ΕΚΕ Όμιλος Ελλάδα Π.Γ.Δ.Μ. Αίγυπτος Όμιλος Ελλάδα Η.Π.Α Όμιλος Ελλάδα Κόσοβο Σερβία Κόσοβο Βουλγαρία Π.Γ.Δ.Μ. Αλβανία Τουρκία Ελλάδα Συρία Ιράκ Μαρόκο Νοτιοανατολική Ευρώπη Εργοστάσια τσιμέντου Ανατολική Μεσόγειος 5 Λατομεία 11 Εργοστάσια τσιμέντου 3 Μονάδες άλεσης τσιμέντου 2 Μονάδες ετοίμου σκυροδέματος 9 Λατομεία Σταθμοί διακίνησης τσιμέντου 2 Μονάδες ετοίμου σκυροδέματος Προσωπικό Μάλι 1.90 Νίγηρας Προσωπικό Libya Αίγυπτος Σαουδική Αραβία 5

6 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Η εταιρική κοινωνική ευθύνη και η προστασία του περιβάλλοντος παραμένουν παρόλα αυτά θεμελιώδη στοιχεία της επιχειρηματικής στρατηγικής μας για βιώσιμη ανάπτυξη. Το 2011 συνεχίσαμε την προσπάθεια για περαιτέρω βελτίωση στις τρεις βασικές μας προτεραιότητες: πρόληψη ατυχημάτων, περιβαλλοντική βιωσιμότητα και σύμπραξη με τους βασικούς συμ-μετόχους (stakeholders). Το 2011 ήταν μια ακόμη χρονιά οικονομικής αβεβαιότητας και αυξανόμενης κοινωνικής έντασης σε παγκόσμια κλίμακα. Όπως και πολλές άλλες επιχειρήσεις, ο ΤΙΤΑΝ αντιμετώπισε νέες και απρόσμενες προκλήσεις. Ο κλάδος μας, ο οποίος χαρακτηρίζεται από μεγάλη ένταση κεφαλαίου καθώς και έντονη κυκλικότητα της ζήτησης, αποδείχθηκε ιδιαίτερα ευάλωτος στην κρίση. Επιπλέον, πρωτόγνωρες συνθήκες διαμορφώθηκαν στην Ελλάδα, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση στη νεότερη ιστορία της, και στην Αίγυπτο, η οποία διανύει μια θεμελιώδη πολιτική μεταβολή. Αναπόφευκτα, η προτεραιότητά μας για το 2011 ήταν η βέλτιστη δυνατή διαχείριση των επιπτώσεων από τη χρηματοοικονομική κρίση και η διασφάλιση της βιωσιμότητας των δραστηριοτήτων μας σε κάθε μία από τις χώρες όπου λειτουργούμε. Όπου ήταν απαραίτητο, υλοποιήσαμε προγράμματα αναδιάρθρωσης, προσπαθώντας παράλληλα να αμβλύνουμε τον αντίκτυπο σε όλους τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Η μακροχρόνια δέσμευσή μας να συνεργαζόμαστε και να επικοινωνούμε ανοικτά και ουσιαστικά με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη αποδείχτηκε πραγματικά πολύτιμη. Εν τω μεταξύ, είκοσι χρόνια μετά από τη συμφωνία του Ρίο για την κλιματική αλλαγή, η βιώσιμη ανάπτυξη και ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπός της για την ανθρωπότητα παραμένουν από τις πλέον κρίσιμες, και σε μεγάλο βαθμό ακόμα άλυτες, προκλήσεις. Στον τομέα της ασφάλειας στο χώρο εργασίας, ενώ οι επιδόσεις του Ομίλου βελτιώθηκαν συνολικά, η χρονιά σημαδεύτηκε από ένα τραγικό γεγονός. Μετά από δυο χρόνια χωρίς σοβαρό ατύχημα, ένας εργαζόμενος εργολάβου έχασε τη ζωή του σε ατύχημα, στο νεοαποκτηθέν εργοστάσιο τσιμέντου στο Κόσοβο. Ετσι, παρά την πρόοδό που έχει επιτευχθεί, είναι σαφές ότι υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω βελτίωση στον τομέα της ασφάλειας. Γι αυτό το λόγο, νέες πρωτοβουλίες προστέθηκαν στις δράσεις που έχουμε υιοθετήσει με σκοπό την εμπέδωση νοοτροπίας ασφαλούς συμπεριφοράς και απόδοσης. Υλοποιώντας τη στρατηγική μας για βιώσιμη ανάπτυξη, επιδιώκουμε να εφαρμόζουμε, πέραν των υποχρεώσεων που προβλέπει η κατά τόπους νομοθεσία, τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές. Στο πλαίσιο αυτό, εξασφαλίσαμε νέες περιβαλλοντικές άδειες που ανταποκρίνονται πλήρως στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο στη Σερβία όσο και στην Π.Γ.Δ.Μ. Αξιομνημόνευτη είναι επίσης, η επιτυχής θέση σε λειτουργία της νέας μονάδας επεξεργασίας και χρήσης εναλλακτικών καυσίμων στο εργοστάσιο Zlatna Panega στη Βουλγαρία. Η λειτουργία της μονάδας βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα του εργοστασίου, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες γενικότερα. Η θεμελίωση σχέσεων αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τους συμ-μετόχους, η ουσιαστική συμμετοχή σε συμπράξεις, η προώθηση νέων πρωτοβουλιών στις κοινότητες όπου λειτουργούμε, η δημιουργία και προώθηση αμοιβαίως ωφέλιμων λύσεων για τις επιχειρήσεις και την ευρύτερη κοινωνία, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι ανάγκες και οι προσδοκίες της κοινωνίας εξελίσσονται. Οι δεσμεύσεις που αναλάβαμε στον ΤΙΤΑΝΑ πριν από σχεδόν μια δεκαετία, στο πλαίσιο του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών και του Καταστατικού Χάρτη της Πρωτοβουλίας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον κλάδο τσιμέντου, είναι σήμερα πιο σημαντικές και ουσιαστικές από ποτέ άλλοτε. Το 2011 επεκτείναμε ακόμη περισσότερο τις δεσμεύσεις μας, τόσο σε παγκόσμιο και κλαδικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Αποδεχθήκαμε την πρόσκληση να συμπροεδρεύσουμε στη διεθνή Πρωτοβουλία για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον κλάδο τσιμέντου για τα δύο επόμενα χρόνια. Αναγνωρίζοντας τη δύναμη της συλλογικής δράσης, αναλάβαμε επίσης ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη τοπικών επιχειρηματικών δικτύων για την εταιρική κοινωνική ευθύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη, σε χώρες όπου δραστηριοποιούμαστε. Τον περασμένο χρόνο, επιπλέον, o TITAN έλαβε ειδική αναγνώριση από το αρμόδιο Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για το Οικουμενικό Σύμφωνο, σχετικά με την εκπλήρωση των κριτηρίων που αφορούν την επικοινωνία και ενημέρωση των συμ-μετόχων σε «προηγμένο επίπεδο». Στον ΤιτΑνα, η δέσμευσή μας στην εταιρική κοινωνική ευθύνη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας. Πιστεύουμε ότι η συνεχής αυτο-αξιολόγηση και αυτο-βελτίωση ενισχύουν τη βιωσιμότητα του Ομίλου σε βάθος χρόνου και είμαστε ευγνώμονες σε όλους τους εργαζόμενους και τους συμ-μετόχους μας για την υποστήριξή τους ειδικά σ αυτούς τους δύσκολους και απαιτητικούς καιρούς. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος

7 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό priorities initiatives 3 Περιβαλλοντικό 5 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού Βιώσιμη Ανάπτυξη strategy 1 Πρόληψη ατυχημάτων Βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος Μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα Ενεργειακή απόδοση Διαχείριση κατανάλωσης νερού Βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας Επέκταση και ενσωμάτωση δράσεων για καλή υγεία και φυσική κατάσταση Εταιρικός εθελοντισμός Καθιέρωση και διατήρηση υπεύθυνων και βιώσιμων πρακτικών στην εφοδιαστική αλυσίδα Μεγέθυνση της προστιθέμενης αξίας Αύξηση της παραγόμενης αξίας για όλους τους κύριους συμ-μετόχους Συμμετοχή στο Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. και στο WBCSD/CSI Φόρουμ ενδιαφερομένων πολιτών και συμ-μετόχων Ανάπτυξη νέων μεθόδων και προϊόντων Εφαρμογή διεθνών προτύπων και καλών πρακτικών Ενεργοί πολίτες Τοπικά συμβούλια συμ-μετόχων Περιορισμός Επαναχρησιμοποίηση Ανακύκλωση Δικτυώσεις και συμπράξεις Αξιοποίηση και διάδοση εναλλακτικών πηγών ενέργειας Μάθηση από την εμπειρία και την ανταλλαγή πρακτικών Ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση Συνεργασίες και συλλογικές δράσεις Επένδυση στην Έρευνα και Ανάπτυξη commitment values vision policy Καινοτομία Συμμόρφωση με το νόμο των DoΕλαχιστοποίηση less αρνητικών επιπτώσεων Aντλώντας από την εμπειρία δημιουργούμε προστιθέμενη αξία για την κοινωνία Mεγιστοποίηση των θετικών επιπτώσεων Συμμετοχή στην δημιουργία λύσεων αμοιβαίας ωφέλειας Αμοιβαία οφέλη (win-win) Όραμα για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη «Να αναπτύσσουμε τους επιχειρηματικούς μας στόχους, με δεοντολογικό και κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο, δημιουργώντας αξία, ελαχιστοποιώντας το όποιο κακό και μεγιστοποιώντας το καλό» Do more good Ακεραιότητα, γνώση, αξία στον πελάτη, δέσμευση έναντι στόχων, συνεχής βελτίωση, εταιρική κοινωνική ευθύνη Υπευθυνότητα απέναντι στους Ανθρώπους μας και στην Κοινωνία 7

8 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Η Αποτελεσματικότητα της Συλλογικής Δράσης «Δέκα και πλέον χρόνια από την υιοθέτησή του, το Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε., βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας του Οργανισμού να καταστήσει τον ιδιωτικό τομέα βασικό συντελεστή στην προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης.» Οι αλλαγές συμβαίνουν κατά κύριο λόγο σε τοπικό επίπεδο. Η ενεργοποίηση τοπικών δικτύων με σκοπό την υποστήριξη της προσπάθειας των εταιριών στην εφαρμογή των κοινωνικών και περιβαλλοντικών τους δεσμεύσεων, αποτελεί ζωτικής σημασίας συνθήκη για το μέλλον της Πρωτοβουλίας. Η διαπίστωση αυτή υπογραμμίσθηκε σαφώς από τους συμ-μετόχους στις διαβουλεύσεις που ακολούθησαν την επέτειο των δέκα χρόνων από την υιοθέτηση της πρωτοβουλίας για το Οικουμενικό Σύμφωνο. Η δέσμευση του TITANΑ στο Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. ξεκίνησε το 2002, όταν λιγότερες από 500 εταιρίες στον κόσμο είχαν συνυπογράψει την Πρωτοβουλία. Ο ΤΙΤΑΝ ανταποκρινόμενος στις δεσμεύσεις του ενσωμάτωσε εξαρχής τις αρχές του Οικουμενικού Συμφώνου στις πολιτικές και τις πρακτικές του, ενώ, ήδη από το 2003, δημοσιεύει απολογισμό των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων και των αντίστοιχων επιδόσεών του, ακολουθώντας τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές. Επιπροσθέτως, το 2007 ξεκίνησε η διαδικασία συνεχούς αξιολόγησης με αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας πλέον ολοκληρωμένης προσέγγισης που συνδυάζει την εσωτερική αυτο-αξιολόγηση με την ανεξάρτητη αξιολόγηση και διασφάλιση από τρίτους. Η αξιοποίηση των διαβουλεύσεων με τους συμ-μετόχους σε κάθε επίπεδο αποτελεί μέρος της διαδικασίας αυτής, ενώ απώτερος σκοπός είναι η συνεχής βελτίωση σε όλους τους τομείς. Απαντώντας σε σχετική πρόσκληση του Γραφείου του Οικουμενικού Συμφώνου του Ο.Η.Ε., ο TITAN ήταν επίσης μεταξύ των πρώτων εταιριών που ανταποκρίθηκαν στην έκκληση για συστηματική αυτοαξιολόγηση σύμφωνα με ειδικά κριτήρια. Στο πλαίσιο αυτό, ο Απολογισμός ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ομίλου για το 2010 συντάχθηκε και ταξινομήθηκε αναλόγως, και κατατάχθηκε στο «Προηγμένο επίπεδο». Κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, ο ΤΙΤΑΝ έδωσε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στο να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη για συλλογική δράση στο πνεύμα της Πρωτοβουλίας του Οικουμενικού Συμφώνου, όχι μόνο οι εταιρίες του Ομίλου TITAN, αλλά και οι συνεργάτες τους. Από το 2007, ο TITAN έδωσε επίσης ιδιαίτερη προτεραιότητα στην ανάπτυξη συλλογικής δράσης σε τοπικό επίπεδο. Εχοντας ήδη προχωρήσει με άλλες δώδεκα επιχειρήσεις και τρεις επιχειρηματικές ενώσεις, στην ίδρυση του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, το 200, συνέβαλλε στην ίδρυση και στην Ελλάδα του Εθνικού Δικτύου Οικουμενικού Συμφώνου και τον επόμενο χρόνο έγινε μέλος του αντίστοιχου Δικτύου στην Π.Γ.Δ.Μ.. Το 2011, έγινε άλλο ένα βήμα προς την ενίσχυση της συλλογικής δράσης σε τοπικό επίπεδο, με την ανάληψη της πρωτοβουλίας για την ίδρυση του Δικτύου Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στο Κόσοβο, ενώ πραγματοποιήθηκαν και σχετικές διαβουλεύσεις για τη δημιουργία ενός παρόμοιου δικτύου στην Αλβανία. Επιπροσθέτως, ο TITAN αφιέρωσε ίδιους πόρους σε όλες τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για να υποστηρίξει και να διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των δικτύων και των μελών τους στην περιοχή. Στοχεύοντας στην ανάπτυξη ενός κοινού προγράμματος δράσεων σε πεδία κοινού ενδιαφέροντος όπως η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η καταπολέμηση της διαφθοράς η πρώτη περιφερειακή συνάντηση των δικτύων προγραμ ματίσθηκε για τις αρχές του 20. Δεσμεύσεις του Ομίλου ΤΙΤΑΝ Οι αξίες του Ομίλου ΤΙΤΑΝ συνάδουν με τις ακόλουθες δεσμεύσεις σε Πρωτοβουλίες και διεθνή πρότυπα: Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. Α ρχές και Πρότυπα Λογοδοσίας AA1000 Π ιστοποίηση Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης κατά ISO 1001 OHSAS 1001 Κοινωνική Λογοδοσία SA 000 G RI (κατευθυντήριες οδηγίες για την έκδοση απολογισμών βιωσιμότητας) Π ρωτοβουλία για τη Βιωσιμότητα στον Κλάδο Τσιμέντου του Παγκόσμιου Επιχειρηματικού Συμβουλίου για την Βιώσιμη Ανάπτυξη - WBCSD/ CSI Ε πιχειρηματική Συμμαχία της Ε.Ε. για την ΕΚΕ (Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία) Π ολιτική της Ε.Ε. για την ΕΚΕ (Ανακοίνωση, Οκτώβριος 2011) Όλα τα ανωτέρω συνδέονται με τις αρχές ΕΚΕ κατά ISO 2000 και ιδιαιτέρως τα ακόλουθα: Λογοδοσία Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο ΕΚΕ (CSR Europe) απαρτίζεται απο 71 συνολικά μεγάλες επιχειρήσεις και 33 εθνικά επιχειρηματικά δίκτυα και είναι ο ηγετικός επιχειρηματικός φορέας στην Ευρώπη για την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Το Δίκτυο συστήθηκε το 1995, από μία ομάδα διακεκριμένων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ως ανταπόκριση στην έκκληση του τότε Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jacques Delors. Aπο τότε έχει εξελιχθεί σε ένα δυναμικο πόλο αναπτυξης της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε όλη την Ευρώπη και διεθνώς. Τον Οκτώβριο του 2010, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο ΕΚΕ ανακοίνωσε μια νέα Πρωτοβουλία συλλογικής δράσης με τον τίτλο ENTERPRISE 2020 επιδιώκοντας να συμβάλλει δημιουργικά στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την Ευρώπη το Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ συμμετέχει ως κύριο μέλος στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο EKE από το 200. Το 200 ένωσε τις δυνάμεις του με εκείνες άλλων ευρωπαϊκών και διεθνών επιχειρήσεων για την αποτελεσματικότερη προώ- Διαφάνεια Δεοντολογική συμπεριφορά Σ εβασμός των συμφερόντων των συμ-μετόχων Σεβασμός του κράτους δικαίου Σ εβασμός των διεθνών κανόνων και συμπεριφορών Σ εβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θηση της ΕΚΕ στην εφοδιαστική αλυσίδα, προσπάθεια που αναγνωρίσθηκε ευρύτερα ως παράδειγμα άριστης πρακτικής σε πρωτοβουλίες συνεργασίας και συλλογικής δράσης. Το 2011, ο ΤΙΤΑΝ αποφάσισε να διευρύνει και να επεκτείνει τη συμμετοχή του στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας ENTERPRISE 2020 στους πιο κάτω τομείς δράσης: > Eφοδιαστικη αλυσίδα και ανθρώπινα δικαιώματα. > Αναφορά και δημοσιοποίηση πληροφοριών για τη διακυβέρνηση, την κοινωνική και περιβαλλοντική επίδοση.

9 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό Ως βασικό μέλος της Πρωτοβουλίας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον Κλάδο Τσιμέντου (CSI), μιας προσπάθειας του Παγκοσμίου Επιχειρηματικού Συμβουλίου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (WBCSD), ο TITAN επικεντρώθηκε από το 2003 στην υλοποίησή του από κοινού συμφωνηθέντος «Προγράμματος Δράσης». Από το 200, έχουν καθοριστεί στόχοι για το περιβάλλον και την ασφάλεια εργασίας, τόσο σε επίπεδο Ομίλου, όσο και τοπικά, σε όλες τις δραστηριότητες του ΤΙΤΑΝΑ που αφορούν το τσιμέντο, και το 2007 ξεκίνησε η εξωτερική διασφάλιση των αντίστοιχων επιδόσεων. Μέχρι το 2010 όλες οι δραστηριότητες που ανήκουν εξ ολοκλήρου στον ΤΙΤΑΝΑ περιελήφθησαν στην αξιολόγηση αυτή, η οποία διενεργείται σε ετήσια βάση. Για το 20, ο TITAN ανέλαβε την συμπροεδρία της CSI με άλλα δύο κύρια μέλη της πρωτοβουλίας αυτής. Παράλληλα, ενώνει τις δυνάμεις του με άλλους παραγωγούς τσιμέντου για την υλοποίηση του έργου των ομάδων εργασίας που έχουν συγκροτηθεί αντίστοιχα με κάθε βασική πρόκληση. Για την υλοποίηση των στόχων του, ο ΤΙΤΑΝ επικεντρώνει την προσπάθεια στην πλήρη ενσωμάτωση των εργαλείων και κατευθυντηρίων οδηγιών της CSI στην οργάνωση των λειτουργιών του, στη συστηματική υιοθέτηση και διάδοση των βέλτιστων πρακτικών εντός του Ομίλου, και στη συνεχή βελτίωση και διαχείριση της αλλαγής. Προς την κατεύθυνση αυτή, ο TITAN έχει αναλάβει από κοινού και το συντονισμό της Ομάδας Εργασίας της CSI με θέμα «Βιοποικιλότητα και Διαχείριση της Γης». Το 2011, δημοσιοποιήθηκε από την Ομάδα αυτή ένας καινούργιος Οδηγός για την Αποκατάσταση Λατομείων. Με σκοπό την προαγωγή της διαφάνειας, η CSI προχώρησε κατά τη διαδικασία σύνταξης σε διαβούλευση με ένα ευρύ φάσμα συμμετόχων μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται οι IUCN, WWF, GIZ, IFC και EBRD. Οι απόψεις των συμ-μετόχων συζητήθηκαν ανοιχτά και σε βάθος, καταβάλλοντας προσπάθεια να υιοθετηθούν και να ενσωματωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες και συναφείς με το πεδίο εργασίας απόψεις. Όπως ανέφερε σχετικά και ο Διευθυντής της CSI: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι τα οφέλη για το φυσικό περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες μιας προοδευτικής, με ρεαλιστικούς στόχους, αποκατάστασης των λατομείων, υπερτερούν του μακροχρόνιου κόστους αποκατάστασης για τις τσιμεντοβιομηχανίες». 3 Περιβαλλοντικό Αναδεικνύοντας παραδείγματα υπεύθυνης ηγετικής συμπεριφοράς στις επιχειρήσεις Το Πρόγραμμα για το Περιβάλλον του Ο.Η.Ε. (UNEP) αναμένεται να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης κατά τα επόμενα πέντε χρόνια, ακολουθούμενο από το WBCSD και το WWF, Έρευνα για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Καθώς η σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο, ενώ η εμπιστοσύνη μεταξύ κοινωνίας και κυβερνήσεων εξακολουθεί να δοκιμάζεται, πολλαπλασιάζονται οι απόψεις των ειδικών από όλους τους χώρους, ακαδημαϊκό, επιστημονικό, επιχειρηματικό, που εκφράζουν αισιοδοξία σχετικά με το ρόλο του WBCSD για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτό ήταν το συμπέρασμα μίας σχετικής έρευνας που διεξήγε η SustainAbility στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Το WBCSD, ένας διεθνής συνασπισμός 200 πρωτοπόρων στη σκέψη εταιριών, υπό την καθοδήγηση των Διευθυνόντων Συμβούλων των εταιριών αυτών, είναι υπέρμαχος της προόδου της βιώσιμης ανάπτυξης. Έχει ως αποστολή να καταστεί καταλύτης για την καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε έναν κόσμο όπου οι πόροι περιορίζονται συνεχώς. Στο πλαίσιο αυτό, η CSI είναι μία μοναδική, παγκόσμια προσπάθεια 23 κορυφαίων παραγωγών τσιμέντου με δραστηριότητες σε περισσότερες από 100 χώρες, και μέγεθος που κυμαίνεται από πολύ μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες σε μικρότερους τοπικούς παραγωγούς. Μετά από δέκα χρόνια συλλογικής δράσης, η CSI επικεντρώνεται σήμερα στην κατανόηση, διαχείριση και ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της παραγωγής και χρήσης τσιμέντου, εστιάζοντας σε μια πληθώρα ζητημάτων, όπως: > Προστασία της υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων, > Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και μετριασμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη, > Αποδοτική χρήση πρώτων υλών και καυσίμων, > Μείωση των εκπομπών αερίων, > Διαχείριση της βιοποικιλότητας και αποκατάσταση λατομείων, > Διαχείριση της κατανάλωσης και χρήσης του νερού, > Περαιτέρω βελτίωση της βιωσιμότητας του σκυροδέματος. Η σημασία αυτής της πρωτοβουλίας για τον κλάδο και ο θετικός αντίκτυπος της 5 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού συλλογικής δράσης είναι φανερά, καθώς τα μέλη αυξάνονται και νέες ομάδες δράσης υπό την ηγεσία της CSI λειτουργούν στην Κίνα, με στόχο την ενσωμάτωση και θέσπιση των αρχών και καλών πρακτικών των εταιριών-μελών της CSI που λειτουργούν σε αυτή την ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά. Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη «Rio+20» Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη Σύνοδο Κορυφής στο Ρίο, οι ηγέτες του κόσμου θα συναντηθούν ξανά για να ανανεώσουν τη δέσμευσή τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αποτελεσματική σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα. Το Rio+20, που θα διεξαχθεί μεταξύ Ιουνίου 20, θα είναι κρίσιμο για την κλιματική αλλαγή και τις προκλήσεις που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος και φαίνεται να είναι μία μοναδική ευκαιρία για την απαιτούμενη ενδυνάμωση της σύμπραξης δημοσίου-ιδιωτικού τομέα στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Υποστηρίζοντας ενεργά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο Rio+20, το Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε., η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (ICC) και το WBCSD, σύστησαν εκ νέου το Επιχειρηματικό Σχέδιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη - 20 (BASD) και υπέβαλαν τις συγκεκριμένες προτάσεις προς συζήτηση με το έγγραφο «Προσχέδιο Μηδέν» το οποίο αναμένεται να αποτελέσει μία βάση για τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις μεταξύ των χωρών μελών. Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ έχει δεσμευτεί σε αυτήν τη διαδικασία και ως κύριο μέλος της CSI, η οποία είναι ένα από τα μέλη του BASD, και ως μέλος του Οικουμενικού Συμφώνου του Ο.Η.Ε. Επιπλέον, ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ θα εκπροσωπείται επισήμως στο Ρίο από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της θυγατρικής του TITAN America, ο οποίος θα συμμετέχει στην παρουσίαση των θέσεων του κλάδου σχετικά με την κλιματική αλλαγή. 9

10 Επιδόσεις έναντι Στόχων Η μέτρηση των επιδόσεων σε σχέση με τους ετήσιους αλλά και τους μακροπρόθεσμους στόχους του Ομίλου είναι μέρος της διαδικασίας που ακολουθείται και αποσκοπεί στη συνεχή αυτο-βελτίωση. Ο Όμιλος κινητοποιεί ειδικούς και συμ-μετόχους για την αναζήτηση ουσιαστικών τρόπων κατανόησης και αποτύπωσης της προστιθέμενης κοινής αξίας που δημιουργείται από τις δραστηριότητες και τις προσπάθειες στο πλαίσιο της ΕΚΕ. Πρόκειται για μία μακροπρόθεσμη, συνεχή και απαιτητική διαδικασία που σηματοδοτεί αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Το 2009, η Επιτροπή ΕΚΕ του Ομίλου αναθεώρησε τους ειδικούς στόχους της για το περιβάλλον και τις επιδόσεις στον τομέα της ασφάλειας εργασίας, ενώ υιοθέτησε καινούργιους στόχους ως προς το ποσοστό υποκατάστασης εναλλακτικών καυσίμων και την κατανάλωση νερού. Οι νέοι στόχοι υπολογίστηκαν λαμβάνοντας υπ όψιν τις νέες εξαγορές, τις μεταβολές μετοχικής συμμετοχής και τις νέες γραμμές κλιβάνων που άρχισαν να λειτουργούν εν τω μεταξύ. Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ έχει δεσμευθεί για την επίτευξη των στόχων αυτών έως το 2015, εκτός του στόχου για το ποσοστό υποκατάστασης εναλλακτικών καυσίμων που έχει τεθεί για το Αντίστοιχα, όλα τα στοιχεία που αφορούν τις επιδόσεις του Ομίλου σχετικά με την επίτευξη των στόχων υπολογίζονται βάσει της μετοχικής συμμετοχής του ΤΙΤΑΝΑ το Η ολοκλήρωση περιβαλλοντικών ελέγχων σε κάθε ένα από τα εργοστάσια τσιμέντου του Ομίλου μέχρι το τέλος του 2011, οδήγησε στην απόφαση διεύρυνσης του χρόνου ολοκλήρωσης αντίστοιχων ελέγχων από δύο σε τρία χρόνια. Επιπρόσθετα, το 2011, ο TITAN αποφάσισε να υιοθετήσει τους νέους ορισμούς και τους Βασικούς Δείκτες Επιδόσεων (ΚPIs), που είχε προτείνει η Ομάδα Δράσης για τη Διαχείριση του Νερού του WBCSD/CSI. Ξεκινώντας συνεπώς από τον απολογισμό αυτό, οι πληροφορίες σχετικά με την απόληψη, την κατανάλωση και την απορροή του νερού περιλαμβάνονται αναλυτικά. Δαπάνες για το περιβάλλον Το 2011, οι συνολικές δαπάνες που συνδέονται με την υλοποίηση της περιβαλλοντικής πολιτικής του Ομίλου ανήλθαν σε Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Κατανομή της παραγόμενης αξίας σε συμ-μετόχους Το σύνολο της παραχθείσας αξίας το 2011 που διανεμήθηκε στους βασικούς συμ-μετόχους ήταν 1.02, εκατ.. Ειδικότερα: > Για μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές παροχές, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων παροχών πλέον εκείνων που προβλέπονται από το νόμο, ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ κατέβαλε στους εργαζόμενους: εκατ. % 5,% 2,% ΣΥΝΟΛΟ 1.02, εκάτ. 21,2% 2,% 21,1 > Σε τοπικούς και διεθνείς προμηθευτές: 2,91εκατ. Σε τοπικούς και διεθνείς προμηθευτές 2.% > Για νέες επενδύσεις σε ακίνητες ενσωματώσεις: εκατ. 5,1 > Με τη μορφή Φόρων στο Δημόσιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση: εκατ. 2, > Προς τους μετόχους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων μειοψηφίας: εκατ. Σε εργαζόμενους για μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές παροχές, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων παροχών πλέον εκείνων που προβλέπονται από το νόμο 21,2% Με τη μορφή φόρων στο Δημόσιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση % Νέες επενδύσεις σε ακίνητες ενσωματώσεις 5,% Προς τους μετόχους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων μειοψηφίας 2,% 2,9 3, εκατ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει επενδύσεις 1, εκατ. σε τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον, 15,9 εκατ. για περιβαλλοντική διαχείριση, 1,7 εκατ. για διαχείριση αποβλήτων, 1, εκατ. για Συμμετοχή Ομίλου ΤΙΤΑΝ Καμάρι Σύνθεση 100% 100% Πάτρα 100% 100% Θεσσαλονίκη 100% 100% Ελευσίνα 100% 100% Kosjeric 100% 100% Usje 100% 100% Zlatna Panega 100% 100% Pennsuco 100% 100% Roanoke 100% 100% Αλεξάνδρεια 100% 100% Beni Suef 100% 100% Εργοστάσιο EG Αντίστοιχα, οι δείκτες που αφορούν στη διαχείριση της γης και την βιοιποικιλότητα έχουν επεκταθεί ώστε να καλύπτεται το σύνολο των λατομείων που ανήκουν στον Όμιλο συμπεριλαμβανομένων και όσων χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αδρανών υλικών. Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου GR BG MK SR Σχετικά με τον Απολογισμό US KO AL TR 10 Tokat 50% 50% Antea 100% 100% SharrCem - 100% αποκατάσταση λατομείων, 0, εκατ. για αναδασώσεις και 0,1 εκατ. για εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση. Δαπάνες για το περιβάλλον,5% 1,% 0,3% 5% 5% ΣΥΝΟΛΟ 3, εκατ. 3,% Εφαρμογή φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών 5% Περιβαλλοντική διαχείριση 3,% Αποκατάσταση 5% Διαχείριση αποβλήτων,5% Αναδάσωση 1,% Περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση 0,3%

11 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό 3 Περιβαλλοντικό 5 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού 11 Επιδόσεις Ομίλου ΤΙΤΑΝ το 2011 έναντι Στόχων Στόχος1 Περιβαλλοντικές Επιδόσεις Πρόοδος Mεικτές άμεσες ειδικές εκπομπές2,3 CO2 (kg/τόνο προϊόντος) 97,7 0,5 2 Συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ProAsh της ST (kg/τόνο προϊόντος) 55,3 2, 2 Ειδικές εκπομπές σκόνης (g/τόνο κλίνκερ) 153, 159,2 95 Ειδικές εκπομπές NOx (g/τόνο κλίνκερ) 1.57, , Ειδικές εκπομπές SOx (g/τόνο κλίνκερ) 211,3 21,9 20 Ειδική κατανάλωση νερού (lt/τόνο τσιμέντου) 32,3 37,7 350 Χρήση εναλλακτικών καυσίμων (% θερμική βάση) 1,3 1,5 Πιστοποίηση κατά ISO 1001 ή άλλου ισοδύναμου, όλων των εργοστασίων τσιμέντου που ανήκουν (το 2009) εξ ολοκλήρου στον Όμιλο (%) 3,3 91, Πιστοποίηση κατά ISO 1001 ή άλλου ισοδύναμου, για όλες τις μονάδες παραγωγής ξηρού κονιάματος που ανήκουν (το 2009) εξ ολοκλήρου στον Όμιλο (%) Ανάπτυξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και εφαρμογή πλάνου Αποκατάστασης για όλα τα ενεργά λατομεία των εργοστασίων τσιμέντου και αδρανών υλικών που ανήκουν (το 2009) εξ ολοκλήρου στον Όμιλο (%) Ανάπτυξη και εφαρμογή ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης νερού σε όλα τα εργοστάσια τσιμέντου και ετοίμου σκυροδέματος έως το Θανατηφόρα ατυχήματα (άμεσο προσωπικό) Θανατηφόρα ατυχήματα (έμμεσα απασχολούμενο προσωπικό) Θανατηφόρα ατυχήματα (τρίτοι) Σοβαρά ατυχήματα ,33 1,9 0,9 Πιστοποίηση κατά ISO 1001 ή άλλου ισοδύναμου, όλων των ενεργών λατομείων για τα εργοστάσια τσιμέντου και αδρανών που ανήκουν (το 2009) εξ ολοκλήρου στον Όμιλο (%) Διενέργεια ελέγχων περιβαλλοντικών επιδόσεων σε κάθε ένα από τα εργοστάσια τσιμέντου και τα αντίστοιχα λατομεία ανά τριετία Επιδόσεις στην ασφάλεια της εργασίας Επίτευξη άριστων επιδόσεων στο Δείκτη Συχνότητας Ατυχημάτων που σχετίζεται με απώλεια χρόνου εργασίας (LTIFR)5 Δράσεις υπό εξέλιξη Στόχος επετεύχθη Στόχος δεν έχει επιτευχθεί ακόμη Μεταβαλλόμενος στόχος5 Όλοι οι νέοι στόχοι έχουν υπολογισθεί με το ποσοστό συμμετοχής που κατείχε ο Όμιλος το 2009, έτος κατα το οποίο υιοθετήθηκαν οι συγκεκριμένοι στόχοι. Οι στόχοι για τις εκπομπές CO2 έχουν σημείο αναφοράς το 1990 σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Κυότο. 3 Οι συνολικές εκπομπές CO2 δεν περιλαμβάνουν εκπομπές προερχόμενες από οδικές μεταφορές προϊόντων, υλικών και προσωπικού εκτός των εγκαταστάσεων του Ομίλου. Ως «προϊόν» ορίζονται τα παραγόμενα από τσιμέντο προϊόντα σύμφωνα με τον ορισμό του WBCSD/CSI. 5 Ο στόχος αυτός αναθεωρείται κάθε χρόνο σύμφωνα με τα αποτελέσματα των άριστων επιδόσεων μεταξύ των μελών της Πρωτοβουλίας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον κλάδο τσιμέντου (WBCSD/CSI). 1 2

12 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Κατανοώντας τον Κλάδο και το του Ομίλου Ο Όμιλος TITAN είναι ένας ανεξάρτητος παραγωγός τσιμέντου και δομικών υλικών με βιομηχανική εμπειρία 109 ετών. Με έδρα την Ελλάδα, ο Όμιλος διαθέτει 1 εργοστάσια τσιμέντου σε 9 χώρες, εκ των οποίων τα μισά βρίσκονται σε αναδυόμενες αγορές. Ο ΤΙΤΑΝ είναι εισηγμένη εταιρία στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 19 και είναι κύριο μέλος του Παγκόσμιου Επιχειρηματικού Συμβουλίου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (WBCSD) και του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών. Τσιμέντο, σκυρόδεμα, αδρανή υλικά, ποικιλία άλλων δομικών υλικών και ProAsh -ένα τσιμεντοειδές προϊόν που παράγεται από υποπροϊόντα του άνθρακα είναι προϊόντα που παράγονται από τον Όμιλο. Η αναπτυξιακή στρατηγική της καθετοποιημένης λειτουργίας που ακολουθεί ο ΤΙΤΑΝ στοχεύει στην εξυπηρέτηση θεμελιωδών ανθρώπινων και κοινωνικών αναγκών. Η συνεισφορά στην περαιτέρω βελτίωση και ανάπτυξη των υποδομών, η ενίσχυση Το 2011, στα 52 ενεργά λατομεία του Ομίλου εξορύχθηκαν 2,3 εκατ. τόνοι πρώτων υλών (σε υγρή βάση), εκ των οποίων 1 εκατ. ή άνω του 5%, χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή τσιμέντου, ενώ,3 εκατ. τόνοι χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή αδρανών υλικών. 3, εκατ. επενδύθηκαν για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. > 91,7 εκατ. μ2 είναι η συνολική έκταση που καταλαμβάνουν τα ενεργά λατομεία. > 1 7,3 εκατ. μ2 χρησιμοποιούνται για δραστηριότητες. > 1,7 εκατ. μ2 έχουν αποκατασταθεί. > Περισσότερα από 1,9 εκατ. φυτά και δένδρα έχουν φυτευθεί για την αποκατάσταση λατομείων, την αναδάσωση άλλων περιοχών ή έχουν δωρισθεί σε τρίτους. των δυνατοτήτων του κατασκευαστικού τομέα και συναφών δραστηριοτήτων είναι βασικές συνισταμένες της ανάπτυξης σε κάθε περιοχή. Η αξία που δημιουργείται από τη δραστηριότητα του ΤΙΤΑΝΑ κατανέμεται απ ευθείας στους βασικούς συμ-μετόχους, ενώ η προστιθέμενη αξία επιμερίζεται μέσω της συνεχούς προπάθειας για βελτίωση του κοινωνικού και του περιβαλλοντικού αποτυπώματός του. Οι κύριες επιπτώσεις των δραστηριοτήτων περιλαμβάνουν: > Σκόνη και θόρυβο > Κινδύνους ασφαλείας > Μεταβολή του τοπίου > Εκπομπές CO2 που συνδέονται με την κατανάλωση ενέργειας των μηχανημάτων και για μεταφορές > Κατανάλωση πρώτων υλών, ενέργειας και νερού

13 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό 3 Περιβαλλοντικό Εκπαίδευση, τοπική ανάπτυξη και υποδομές, περιβάλλον και ασφάλεια, πολιτισμός και κοινωνική αλληλεγγύη ήταν οι τομείς που ο Όμιλος διέθεσε οικονομικούς και μη οικονομικούς πόρους το Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού Συνεισφορές ανά χώρα 3,35%,35% 5,% 9,25% Η συνολική κατανάλωση θερμικής ενέργειας για όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου ήταν 3.2 TJ ενώ η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ήταν TJ ή GWh. 1,50% της ενέργειας που καταναλώθηκε για την παραγωγή κλίνκερ προήλθε από εναλλακτικά καύσιμα Η συνολική κατανάλωση νερού ήταν 9,9 εκατ. μ ,3% 1,5% 33,% ΣΥΝΟΛΟ ,% 30% Σε προγράμματα τοπικής ανάπτυξης και κοινωνικής αλληλεγγύης: εκατ. 1,5 Αίγυπτος 33,% Ελλάδα 30% Σερβία 10,% Η.Π.Α. 9,25% Π.Γ.Δ.Μ. 5,% Βουλγαρία,35% Kόσοβο 3,35% Αλβανία 1,5% Τουρκία 1,3% >, εκατ. μετρικοί τόνοι ήσαν οι συνολικές άμεσες εκπομπές CO2 από τα εργοστάσια τσιμέντου. > 25,1 kg CO2/τόνο προϊόντος ήσαν οι ειδικές εκπομπές CO2 του ΤΙΤΑΝΑ, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής της Separation Technologies. > 0, εκατ. μετρικοί τόνοι ήταν οι έμμεσες εκπομπές CO2 από την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στα εργοστάσια τσιμέντου. > 1,2 εκατ. τόνοι (σε ξηρή βάση) εναλλακτικών πρώτων υλών χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή τσιμέντου. > μετρικοί τόνοι ήταν η συνολική κατανάλωση εναλλακτικών καυσίμων. Τα προϊόντα του ΤΙΤΑΝΑ συμβάλλουν πολύπλευρα στις κοινωνικές αξίες που παρέχονται από τις κατασκευές του σκυροδέματος : > Ασφάλεια > Διάρκεια > Οικονομία > Συνετή διαχείριση στη χρήση των φυσικών και οικονομικών πόρων > Επικοινωνία και επαφή > Αισθητική

14 1 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη Σε όλη την ιστορία του ο TITAN καθοδηγείται από συγκεκριμένες αξίες. Η εφαρμογή τους στην πράξη είναι ένας καθημερινός αγώνας όπου όλο το προσωπικό του συμβάλλει καθοριστικά. Η δέσμευση για την εφαρμογή υψηλών προτύπων εταιρικής διακυβέρνησης υπογραμμίστηκε από την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου να συμμορφώνεται πέραν των διατάξεων της Ελληνικής Νομοθεσίας και με τον βρετανικό Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης, όπως αυτός αναθεωρήθηκε από το βρετανικό Χρηματοοικονομικό Συμβούλιο (U.K. Financial Council) τον Ιούνιο του Η εταιρική κοινωνική ευθύνη και η βιώσιμη ανάπτυξη ενσωματώθηκαν σταδιακά στη διακυβέρνηση και τη διοίκηση των δραστηριοτήτων του ΤΙΤΑΝΑ, από το 2000 και μετά. Η επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων, βραχυπρόθεσμων αλλά και μακροπρόθεσμων αποτελούν συλλογική ευθύνη των Διευθυντών και των προϊσταμένων του Ομίλου. Από το 200, ο Κώδικας Δεοντολογίας του Ομίλου ΤΙΤΑΝ και στη συνέχεια ο Κώδικας Προμηθειών (200) καθορίζουν τις αρχές δεοντολογίας που όλοι καλούνται να ακολουθούν. Η Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου υποβάλλει ετησίως στο Διοικητικό Συμβούλιο τα συμπεράσματα που έχουν προκύψει από τους εσωτερικούς ελέγχους. Το 2011, ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας του Ομίλου παρουσιάστηκε στις Διευθύνσεις του Ομίλου και σε επιλεγμένους εξωτερικούς συμ-μετόχους, τα σχόλια των οποίων συμπεριλήφθηκαν στο τελικό κείμενο. Ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας του Ομίλου αναμένεται να δημοσιοποιηθεί το 20, μέσω σχετικών προγραμμάτων επικοινωνίας και εκπαίδευσης. μα στελέχη και ειδικούς στους τομείς της ασφάλειας, του περιβάλλοντος και του ανθρώπινου δυναμικού, οι Επιτροπές ΕΚΕ συνεδριάζουν τρεις - τέσσερις φορές ετησίως και ορισμένες φορές κάθε μήνα, με αντικείμενο τον έλεγχο και την αξιολόγηση της υλοποίησης προγραμμάτων δράσης ώστε να προωθούν περαιτέρω βελτιώσεις σε κάθε τομέα. Η Επιτροπή ΕΚΕ του Διοικητικού Συμβουλίου είναι αρμόδια να διαμορφώνει και να κατευθύνει τη στρατηγική ΕΚΕ του Ομίλου και τις προτεραιότητές του. Στην Επιτροπή προεδρεύει ο Διευθύνων Σύμβουλος, ενώ συμμετέχουν ακόμη δύο ακόμη μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και τρία μέλη της Διευθύνουσας Επιτροπής, η οποία συνεδριάζει τρεις - τέσσερις φορές ετησίως, καλύπτοντας όλες τις πτυχές της πολιτικής ΕΚΕ και του προγράμματος δράσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η ΕΚΕ είναι μία συλλογική ευθύνη στον Όμιλο, συνδεδεμένη με το Διοικητικό Συμβούλιο και μία δέσμευση που λειτουργεί τόσο την κορυφή προς τη βάση όσο και από τη βάση προς την κορυφή. Η ανάπτυξη κατάλληλων ικανοτήτων και νέων δεξιοτήτων για την αποτελεσματικότερη σύμπραξη με τους βασικούς συμ-μετόχους τέθηκε ως προτεραιότητα το Στο πλαίσιο αυτό, περισσότερα από 150 στελέχη από τις περιοχές της ΝΑ Ευρώπης, την Ελλάδα και την Αίγυπτο προσκλήθηκαν και συμμετείχαν σε σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα το Η ΕΚΕ ως συλλογική ευθύνη Επιτροπές ΕΚΕ έχουν συσταθεί και λειτουργούν σε κάθε χώρα με σκοπό να ενσωματώνουν και να εξειδικεύουν τη στρατηγική και τους στόχους του Ομίλου σε τοπικό επίπεδο. Αποτελούμενες από υψηλόβαθ- Ένας αντιπρόσωπος από κάθε Εθνική Επιτροπή συμμετέχει στο Δίκτυο Εκπροσώπων ΕΚΕ του Ομίλου, που αποσκοπεί στη βελτίωση της εσωτερικής επικοινωνίας, στην ανταλλαγή και στη μάθηση από τις βέλτιστες πρακτικές. Tρείς διαδικτυακές και μία συνάντηση εργασίας του Δικτύου Εκπροσώπων πραγματοποιήθηκαν το 2011, με επίκεντρο την καλύτερη μέτρηση του κοινωνικού αποτυπώματος, τη σύνταξη απολογισμών και τη διασφάλιση σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, τη νέα Ανακοίνωση της Ε.Ε. για την ΕΚΕ, τον εταιρικό εθελοντισμό, την κοινωνική αλληλεγγύη και τη δέσμευση των εργαζομένων. ΕΚΕ: Συλλογική δέσμευση και ευθύνη ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΡΙΣΜΟΥ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΟΜΙΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΜΙΛΟΥ Δ/ΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΜΙΛΟΥ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ, ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΟΜΙΛΟΥ Δ/ΝΣΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΙΛΟΥ Δ/ΝΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΟΜΙΛΟΥ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΤΟΜΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Ν.Α. ΕΥΡΩΠΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΜΙΛΟΥ

15 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό Οργάνωση Διοίκησης ΕΚΕ Ομίλου ΤΙΤΑΝ Επιτροπή Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Διοικητικό Συμβούλιο Διευθύνων Σύμβουλος Συμβούλιο Υγιεινής και Ασφάλειας Διευθύνουσα Επιτροπή Δ/ση Εξωτερικών Σχέσεων Ομίλου Εκτελεστικό Κέντρο Δ/ση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Περιφερειακοί Τομείς Δραστ/των Δίκτυο Εκπροσώπων ΕΚΕ ΕΛΛΑΔΑ Η.Π.Α. Επιτροπή ΕΚΕ Ελλάδας Επιτροπή ΕΚΕ Η.Π.Α. ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Επιτροπή ΕΚΕ Αιγύπτου Επιτροπή ΕΚΕ Π.Γ.Δ.Μ. Επιτροπή ΕΚΕ Αλβανίας Επιτροπή ΕΚΕ Βουλγαρίας Επιτροπή ΕΚΕ Σερβίας 3 Περιβαλλοντικό 5 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού Διαχείριση Κινδύνων και Ευκαιριών επιφέρει συγκεκριμένες επιπτώσεις, ακόμη και την παύση της συνεργασίας. Κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές αυξάνουν τους πιθανούς κινδύνους για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες άμεσα ή έμμεσα. Tόσο στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο, όσο και σε άλλες χώρες, όπου κίνδυνοι όπως η δωροδοκία και η διαφθορά είναι αυξημένοι, η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων αποτελεί μία πάγια διαδικασία για τον Όμιλο ΤΙΤΑΝ που ενσωματώνεται στην αξιολόγηση χρηματοοικονομικού κινδύνου και στην παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τις αξίες και τον Κώδικα Δεοντολογίας του. Ο κίνδυνος της διαφθοράς ειδικότερα εξετάζεται σε όλες τις μονάδες και αποτελεί ένα από τα θέματα που μελετώνται στις ετήσιες αξιολογήσεις για την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Το 2011, οι σχετικοί κίνδυνοι ήταν αυξημένοι στις χώρες όπου επικρατεί κοινωνική και πολιτική αστάθεια. Ο Δείκτης Έκθεσης Χωρών στη Δωροδοκία και τη Διαφθορά της Διεθνούς Διαφάνειας δείχνει πολύ μικρές βελτιώσεις στις χώρες όπου δραστηριοποιείται ο Όμιλος, όπως στην περίπτωση της Π.Γ.Δ.Μ. και της Σερβίας. Ο ΤΙΤΑΝ για τον περιορισμό των σχετικών κινδύνων εφαρμόζει ως πάγια πρακτική την ισόρροπη κατανομή των πωλήσεων σε κάθε χώρα μεταξύ ιδιωτών πελατών και Δημοσίου. Επιπλέον, λαμβάνει συστηματικά υπόψη του τις αξιολογήσεις ανεξάρτητων αρχών και επενδύει στη συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση του προσωπικού του ώστε να εξασφαλίζεται η πλήρης συμμόρφωση με τις αρχές και τα πρότυπα που έχει υιοθετήσει. Επιπρόσθετα, μία Γραμμή Άμεσης Επικοινωνίας δίνει την δυνατότητα στους εργαζόμενους να συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή στην Ελλάδα, ενώ ένα παρόμοιο σύστημα, με την επωνυμία «Ethic Point» είναι διαθέσιμο και για τους εργαζόμενους στις Η.Π.Α. Ανάλογοι μηχανισμοί λειτουργούν σε όλες τις χώρες, είτε με τη μορφή ενός κίτρινου κουτιού ασφαλείας είτε με τη μορφή γραπτών διαδικασιών. Με τον τρόπο αυτό, το 2011, αναφέρθηκαν συνολικά έντεκα περιπτώσεις μη συμμόρφωσης προς τον Κώδικα Δεοντολογίας του Ομίλου ΤΙΤΑΝ, εκ των οποίων οι πέντε ήταν στις Η.Π.Α., οι τέσσερις στην Ελλάδα και οι δύο στην Αίγυπτο. Όλες οι περιπτώσεις διερευνήθηκαν πλήρως από ανεξάρτητες επιτροπές και αντιμετωπίσθηκαν αναλόγως. Σε κάθε σχετική επικοινωνία με το προσωπικό, τους εργολάβους και τους επιχειρηματικούς συνεργάτες, αναφέρεται σαφώς ότι η μη συμμόρφωση προς τα συγκεκριμένα πρότυπα και αρχές μπορεί να Δείκτης Διεθνούς Διαφάνειας 2011 Έκθεση χωρών στη δωροδοκία και διαφθορά Χώρα Βαθμολογία Προσωπικό δείκτη αντίληψης Ομίλου ΤΙΤΑΝ διαφθοράς Βαθμολογία % Η.Π.Α. 7,1 30, Τουρκία,2, Π.Γ.Δ.Μ. 3,9 5,9 Ελλάδα 3, 21,5 -,9 Βουλγαρία 3,3 5,7 5-5,9 Σερβία 3,3 5, -,9 Αλβανία 3,1, 3, Αίγυπτος 2,9 13,5 Κόσοβο 2,9, ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Πολύ χαμηλή διαφθορά ,9 7-7,9 3-3,9 2-2,9 1-1,9 Υψηλή διαφθορά Αξιολόγηση Κινδύνων Αναγνωρίζοντας έγκαιρα την ανάγκη συστηματικής αξιολόγησης των κοινωνικών και περιβαλλοντικών κινδύνων στη διοίκηση και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, ένα σχετικό πρόγραμμα ξεκίνησε το 2010 και ολοκληρώθηκε το 2011 με σκοπό τη συνολική βελτίωση της διαδικασίας καταγραφής και εκτίμησης κινδύνων που σχετίζονται με την υγιεινή, την ασφάλεια και το περιβάλλον. Σε συνεργασία με μία από τις κορυφαίες εταιρίες συμβούλων διεθνώς και αξιοποιώντας το υφιστάμενο σύστημα εσωτερικής αξιολόγησης των περιβαλλοντικών ελέγχων στα εργοστάσια τσιμέντου του Ομίλου, δημιουργήθηκε ένα νέο σύστημα προσαρμοσμένο κατάλληλα ώστε να εξυπηρετεί τους ακόλουθους στόχους: > Εντοπισμός κινδύνων που ενέχονται σε κάθε δραστηριότητα και λειτουργία. > Σύγκριση της απόδοσης κάθε δραστηριότητας έναντι συγκεκριμένων δεικτών. > Αποτελεσματική υποστήριξη του σχεδιασμού των δραστηριοτήτων τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ομίλου. Πιλοτικές εφαρμογές πραγματοποιήθηκαν καθ όλη τη διάρκεια του έτους στην Θεσσαλονίκη (Ελλάδα), στην Αλβανία και στην Π.Γ.Δ.Μ. 15

16 1 Σχετικά με τον Απολογισμό Σύμπραξη με τους Συμ-μετόχoυς Από το 2007, ο ΤΙΤΑΝ αναπτύσσει σταδιακά μία ολοκληρωμένη διαδικασία σύμπραξης με τους συμ-μετόχους. Ακολουθώντας τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές, αυτή η διαδικασία είναι αμφίδρομη, και περιλαμβάνει τόσο τους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς συμ-μετόχους. Οι βασικές αρχές που διέπουν τον εντοπισμό των βασικών συμ-μετόχων είναι: η σχετικότητα και η συνάφεια με τις δραστηριότητες του ΤΙΤΑΝΑ, η σημασία και η συμμετοχή όλων. Ο ορισμός που έχει δοθεί από το Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. σχετικά με την «σφαίρα επιρροής» διέπει τη διαδικασία εντοπισμού όλων των σχετικών ομάδων σε όλα τα επίπεδα, τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο. Η λεπτομερής ανάλυση των πορισμάτων αυτής της διαδικασίας, τα τελευταία χρόνια, έδειξε ότι οι βασικές ομάδες συμ-μετόχων σε τοπικό επίπεδο μπορεί να διαφέρουν για την κάθε δραστηριότητα, ανάλογα με τις ιδιαίτερες κοινωνικο-πολιτικές συνθήκες της κάθε περιοχής. Θεωρώντας ότι η σύμπραξη με τους συμ-μετόχους συμβάλλει αποτελεσματικά στην προσπάθεια για συνεχή βελτίωση, κάθε χρόνο διενεργούνται προγράμματα κατάρτισης και εσωτερικοί έλεγχοι αξιολόγησης, σε συνεργασία με τις κατά τόπους Επιτροπές ΕΚΕ. Ο σχολιασμός από τους συμ-μετόχους ζητείται σε κάθε είδους εκδήλωση που διοργανώνει ο ΤΙΤΑΝ, μέσω ερωτηματολογίων, συνεντεύξεων, απαντητικών δελτίων. Επίσης, ο ΤΙΤΑΝ διοργανώνει δημόσιες συζητήσεις με τους συμ-μετόχους, με στόχο να καλλιεργήσει έναν πιο συστηματικό και ανοιχτό διάλογο για συγκεκριμένα ζητήματα, όπως η η ανάπτυξη της τοπικής κοινότητας στο Κόσοβο και η χρήση των εναλλακτικών καυσίμων στη Σερβία. Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Το 2011, ο ΤΙΤΑΝ διοργάνωσε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα κατάρτισης για όλους τους διευθυντές και τα στελέχη στις δραστηριότητές του στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο, και εξετάζει την περαιτέρω επέκταση του προγράμματος, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότεροι εργαζόμενοι σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Με αυτό το πρόγραμμα, ξεκίνησε η εισαγωγή τοπικών σχεδίων σύμπραξης, που συμβαδίζουν με τις βασικές προτεραιότητες του ΤΙΤΑΝΑ από διαφορετικές ομάδες συμ-μετόχων, ιδιαιτέρως τους εργαζόμενους, τους εργολάβους και τους προμηθευτές, τις κοινότητες και τις τοπικές αρχές, τους δημόσιους φορείς και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αξιοποιώντας τα αποτελέσματα της διαβούλευσης με τους Συμμετόχους Οι Επιτροπές ΕΚΕ του ΤΙΤΑΝΑ, οι οποίες λειτουργούν σε όλες τις χώρες, είναι υπεύθυνες για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των επιδόσεων σε επίπεδο χώρας και των αποτελεσμάτων της διαβούλευσης με τους συμ-μετόχους ετησίως. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της διαδικασίας αυτής, οι Επιτροπές ΕΚΕ κατευθύνουν την ανάπτυξη και υλοποίηση των σχεδίων δράσης για τη σύμπραξη με τους συμ-μετόχους, ώστε να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες τοπικές προτεραιότητες. Οι Επιτροπές ΕΚΕ αναθεωρούν τις προτεραιότητες των σχετικών σχεδίων δράσης κάθε χρόνο, εμβαθύνοντας σε πιο ουσιαστικά για τις δραστηριότητες του ΤΙΤΑΝΑ ζητήματα και για τα οποία απαιτείται κατάλληλη δραστηριοποίηση. Η υγιεινή και η ασφάλεια στην εργασία, καθώς και η απασχόληση και τα ανθρώπινα δικαιώματα αναγνωρίσθηκαν ως σημαντικότερες προτεραιότητες για όσους προέρχονται από χώρες όπως η Ελλάδα και η Αίγυπτος, που δοκιμάστηκαν περισσότερο από τη οικονομική κρίση και την πολιτική αστάθεια. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, το 2011, ο ΤΙΤΑΝ: > Δημοσιοποίησε και παρουσίασε σε όλους τους συμ-μετόχους του τοπικά τον 2ο ετήσιο Απολογισμό ΕΚΕ στην Π.Γ.Δ.Μ. > Οργάνωσε μία ημέρα ανοικτής επίσκεψης στο εργοστάσιο της Π.Γ.Δ.Μ. στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 900 επισκέπτες από τις γειτονικές κοινότητες, τις τοπικές αρχές, τα μέσα ενημέρωσης και άλλες ομάδες συμμετόχων. Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας > Συγκρότησε Τοπικές Συμβουλευτικές Ομάδες Συμ-μετόχων στη Σερβία και στο Κόσοβο και δημοσιοποίησε τον 1ο ετήσιο Απολογισμό ΕΚΕ, καθώς και μία διαδικτυακή διαδικασία αναφοράς των περιβαλλοντικών του επιδόσεων στη Σερβία. > Ολοκλήρωσε την πρώτη Έρευνα καταγραφής των αναγκών και προτεραιοτήτων των συμ-μετόχων του σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο AA1000 SES και ξεκίνησε σχετικό σχέδιο δράσης στη Βουλγαρία. > Διοργάνωσε δύο συναντήσεις διαβούλευσης με συμ-μετόχους για την αξιολόγηση της στρατηγικής ΕΚΕ, τις προτεραιότητες και τις επιδόσεις σε εθνικό επίπεδο στη Σερβία. > Ανέλαβε την πρωτοβουλία, σε συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις, για την ίδρυση του εθνικού επιχειρηματικού δικτύου ΕΚΕ στο Κόσοβο. Προτεραιότητες ΤΙΤΑΝ Oλοκληρώνοντας την διαδικασία αξιολόγησης για το 2011, ο Όμιλος δίνει προτεραιότητα στις χώρες που αντιμετωπίζουν αυξημένους κινδύνους και ειδικότερα την Ελλάδα και την Αίγυπτο και τους παρακάτω τομείς δράσης: > Mέριμνα για τους εργαζόμενους και ανάπτυξη ενός δικτύου κοινωνικής αλληλεγγύης για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες ανάγκες εντός της σφαίρας επιρροής της εταιρίας. > Πλήρης ενσωμάτωση των πρόσφατα αποκτηθέντων δραστηριοτήτων στο Κόσοβο και στην Τουρκία. > Βελτίωση της αποτύπωσης και ανάλυσης του κοινωνικού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων του Ομίλου με τη συνεργασία των συμ-μετόχων. > Συνέχεια και επέκταση της προσπάθειας που αφορά την κατανάλωση ενέργειας, νερού, την κλιματική αλλαγή και την βιοποικιλότητα. > Περαιτέρω ανάπτυξη και προώθηση λύσεων αμοιβαίου οφέλους όπως στην περίπτωση του περιορισμού, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης (3R) με συλλογική δράση και σε σύμπραξη με τους συμ-μετόχους.

17 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό 3 Περιβαλλοντικό 5 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού Αποτελέσματα Διαβούλευσης με Ομάδες Συμ-μετόχων Ομάδες Συμ-μετόχων Κύρια Θέματα Προτεραιότητες Δραστηριότητες ΤΙΤΑΝ Υγιεινή και ασφάλεια, εργασιακές συνθήκες, σταθερότητα και συνέχεια > Προγράμματα προαγωγής υγείας και φυσικής κατάστασης προσωπικού. > Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη σύμπραξη με συμ-μετόχους, εταιρικός εθελοντισμός και πρωτοβουλίες κοινωνικής αλληλεγγύης. > Βίωση των αξιών του ΤΙΤΑΝΑ, προγράμματα ηγεσίας και ασφάλειας. Ευαισθητοποίηση των επενδυτών για την ΕΚΕ. Ηγετικός ρόλος στις τοπικές αγορές. Πιο επιθετικοί στόχοι για την κλιματική αλλαγή. Σωστός συνδυασμός κοινωνικής και περιβαλλοντικής στοχοθεσίας > «Προηγμένο» επίπεδο επιδόσεων στην επικοινωνία με τους συμ-μετόχους σύμφωνα με το Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. > Συμμετοχή σε συναντήσεις με Κοινωνικά Υπεύθυνους Επενδυτές, ανταπόκριση σε σχόλια και αντιδράσεις σχετικά με την έκθεση μη χρηματοοικονομικών επιδόσεων και διάδοση περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων και αποτελεσμάτων. Εργολάβοι και Προμηθευτές Ασφάλεια, εργασιακές συνθήκες, υπέρβαση της απλής νομικής συμμόρφωσης, συνθήκες αγοράς > Εφαρμογή κατευθυντηρίων οδηγιών για τη διαχείριση συνεργείων εργολάβων και διαδικασιών οδικής ασφάλειας σε όλες τις δραστηριότητες. > Δέσμευση συμμετοχής σε συνεργατικό εγχείρημα για την υπεύθυνη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πελάτες Ποιότητα, συνθήκες αγοράς, βιωσιμότητα προϊόντων > Λειτουργία νέας μονάδας ST στην Ε.Ε. > Διάθεση διαπερατού σκυροδέματος στις Η.Π.Α. και συνέχιση προσπαθειών χρήσης των σύμμεικτων τσιμέντων σε όλες τις αγορές. Περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα > Λειτουργία τοπικών συμβουλευτικών ομάδων συμ-μετόχων στη Σερβία και το Κόσοβο > Έρευνα καταγραφής και αξιολόγησης προτεραιοτήτων συμ-μετόχων στη Βουλγαρία > Ημέρα ανοικτής επίσκεψης για τις τοπικές κοινότητες στην Π.Γ.Δ.Μ. > Διαδικτυακός απολογισμός εκπομπών στην Π.Γ.Δ.Μ. και τη Σερβία. > Διοργάνωση συναντήσεων διαβούλευσης με τους συμ-μετόχους σε όλες τις χώρες. Επικέντρωση σε εθνικές προτεραιότητες > Εξεύρεση λύσεων για περιορισμό της κατανάλωσης, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση απορριμμάτων. > Συμμετοχή σε κοινές προσπάθειες δενδροφύτευσης και αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. > Συμμετοχή σε συνεργατικές προσπάθειες για την ΕΚΕ και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Εργαζόμενοι και εκπρόσωποί τους Επενδυτές Κοινότητες Κυβερνητικές Αρχές Διεθνείς Οργανισμοί και ΜΚΟ > Δέσμευση σε πρωτοβουλίες για τη Βιωσιμότητα και την ΕΚΕ > Διαφάνεια και υπευθυνότητα > Δημιουργία κοινών αξιών > Υποστήριξη της ίδρυσης και των δραστηριοτήτων των τοπικών Δικτύων του Οικουμενικού Συμφώνού και Δικτύων ΕΚΕ. > Συμ-προεδρεία στο WBCSD/CSI. > Συμμετοχή στις συλλογικές δράσεις του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την ΕΚΕ, για την Πρωτοβουλία ENTERPRISE Επικοινωνία με τους εργαζόμενους και τους βασικούς συμ-μετόχους Τίτλος Είδος Χώρα Ομάδα-στόχος Ετήσιος Απολογισμός ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης Έντυπος Απολογισμός Όλες Όλοι οι συμ-μέτοχοι Σύνολο: Ετήσιος Απολογισμός ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης Διαδικτυακός Απολογισμός Όλες Όλοι οι συμ-μέτοχοι Ετήσιος Απολογισμός ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης Έντυπος Απολογισμός Π.Γ.Δ.Μ. Όλοι οι συμ-μέτοχοι Σύνολο: Ετήσιος Απολογισμός ΕΚΕ και Βιώσιμης Ανάπτυξης Έντυπος Απολογισμός Σερβία Όλοι οι συμ-μέτοχοι Σύνολο: ΤΙΤΑΝΕΣ Έντυπο περιοδικό Ελλάδα Προσωπικό και συμ-μέτοχοι Σύνολο: 3.75 AKHBARNA Έντυπο περιοδικό Αίγυπτος Προσωπικό Σύνολο: 00 TCK Novosti Έντυπη ενημερωτικό δελτίο Σερβία Προσωπικό και συμ-μέτοχοι Σύνολο: 900 ST Issue Διαδικτυακό ενημερωτικό δελτίο Η.Π.Α. (Ελλάδα) Συμ-μέτοχοι Σύνολο: 00 TITANET Διαδικτυακό ενημερωτικό δελτίο Όμιλος Τεχνικό προσωπικό και διευθυντές Σύνολο: 50 HR Review Διαδικτυακό ενημερωτικό δελτίο Όμιλος Στελέχη και προσωπικό Σύνολο:

18 1 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Σύμπραξη με τους Ανθρώπους μας Υγιεινή και Ασφάλεια στο Χώρο Εργασίας Εδραιώνοντας Νοοτροπία Υγιεινής και Ασφάλειας σωπικού, αλλά και της ολοκλήρωσης όλων των μεγάλων έργων. Η ασφάλεια στο χώρο εργασίας αποτελούσε πάντοτε κορυφαία προτεραιότητα για τον Όμιλο ΤΙΤΑΝ. Το όραμα του Ομίλου για «μηδέν ατύχημα» και ο στόχος του να συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων του κλάδου στον τομέα αυτό καθοδηγούν το αέναο ταξίδι επιδίωξης της αριστείας στον τομέα της ασφάλειας. Σε επίπεδο Ομίλου ακολουθείται μια συστηματική προσέγγιση, υπό την καθοδήγηση του Συμβουλίου Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας Ομίλου, στο οποίο προεδρεύει ο Διευθύνων Σύμβουλος και παρίσταται στις συνεδριάσεις του ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου. Το Συμβούλιο συνεδριάζει τρεις - τέσσερεις φορές ετησίως και εξετάζει αφενός τα αποτελέσματα της προσπάθειας που καταβάλλεται στον τομέα αυτό, αφετέρου την πρόοδο στην εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών σε όλες τις δραστηριότητες του ΤΙΤΑΝΑ. Σχετικά με την οδική ασφάλεια και την διαχείριση των εργολάβων σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας, ο ΤΙΤΑΝ ακολουθεί με συνέπεια τις συναφείς κατευθυντήριες οδηγίες της CSI, έχοντας ήδη καλύψει εντάξει το 70% των συνεργατών του στο νέο πλαίσιο διαχείρισης. Δεδομένου ότι για τις συγκεκριμένες ομάδες, καταγράφεται συνολικά για τον κλάδο αυξημένη επικινδυνότητα, ο ΤΙΤΑΝ δεν περιορίζεται στην απλή συμμόρφωση με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της CSI, αλλά επιδιώκει συνειδητά την επίτευξη αριστείας στον τομέα αυτό. Η σαφής οργανωτική και προσωπική λογοδοσία υποστηρίζεται από ένα τεκμηριωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, επικοινωνίας, αυστηρής πειθαρχίας ως προς τις διαδικασίες, τοπικές πολιτικές και εξειδικευμένα σχέδια δράσης. Ο ΤΙΤΑΝ είναι προσηλωμένος στους στόχους που έχει θέσει και συγκρίνει διαρκώς τις επιδόσεις του επιδιώκοντας την βελτίωση κατά προτεραιότητα εκείνων των βασικών δεικτών επίδοσης που λειτουργούν προβλεπτικά (δείκτες τάσεων) και δευτερευόντως των απολογιστικών δεικτών (δείκτες αποτελεσμάτων). Για τρίτη συνεχή χρονιά, δύο από τα εργοστάσια τσιμέντου του Ομίλου βραβεύθηκαν για τις εξαιρετικές επιδόσεις τους στην ασφάλεια. Το εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη αναγνωρίστηκε για τις βέλτιστες επιδόσεις του στην ασφάλεια, και το εργοστάσιο στη Zlatna Panega της Βουλγαρίας για τις βέλτιστες πρωτοβουλίες του για την ασφάλεια και τη συνεχή βελτίωσή του. Ειδικώς για το 2011, τα εργοστάσια στο Beni Suef και την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου έτυχαν αναγνώρισης για την επιδίωξη αριστείας στον τομέα της ασφάλειας, λειτουργώντας σε πλήρη δυναμικότητα κάτω από αντίξοες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις για την εμπέδωση μιας νοοτροπίας ασφάλειας, όχι μόνο μεταξύ των εργαζομένων του ΤΙΤΑΝΑ, αλλά και μεταξύ των τρίτων, εργολάβων και οδηγών που διακινούν πρώτες ύλες και προϊόντα. Πέραν των τροχαίων ατυχημάτων και των ατυχημάτων που συνδέονται με τα βαρέα οχήματα που χρησιμοποιούνται στις κατασκευές, πλήθος αιτίων ατυχημάτων εντοπίζονται εντός της σφαίρας δραστηριοτήτων του ΤΙΤΑΝΑ, όπως: απομονωμένη εργασία σε λατομεία, χρήση εκρηκτικών και εργασίες ανασκαφών, υψηλές θερμοκρασίες στην παραγωγή του κλίνκερ και χημικές διεργασίες. Όλα αυτά αποτελούν αιτίες δυνητικών κινδύνων που μπορούν να προκαλέσουν ατυχήματα κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, της συντήρησης ή άλλης μορφής δραστηριότητας. Μολονότι ο Δείκτης Σοβαρότητας Ατυχημάτων που οδήγησαν σε Απώλεια Χρόνου Εργασίας έχει βελτιωθεί κατά % σε σύγκριση με το 2010 και μετά από δύο συνεχή έτη χωρίς θανατηφόρα ατυχήματα, ένα δυστύχημα είχε ως αποτέλεσμα να καταλήξει ένας υπάλληλος εργολάβου στο εργοστάσιο στο Κόσοβο. Το δυστύχημα αυτό, καθώς και ένα άλλο σοβαρό ατύχημα με απώλεια χρόνου εργασίας στο εργοστάσιο στην Αλβανία σήμαναν συναγερμό σε όλο τον Όμιλο. Η προσπάθεια βελτίωσης της νοοτροπίας ασφαλείας στα νέα εργοστάσια έχει ενταθεί και ένας «Οδικός Χάρτης» βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη για τη βελτίωση των επιδόσεων ασφαλείας τους. Η αναφορά και ενδελεχής διερεύνηση όλων των ατυχημάτων και των παρ ολίγον ατυχημάτων, η εκπαίδευση των ανθρώπων του ΤΙΤΑΝΑ, αλλά και του προσωπικού που απασχολείται από τους εργολάβους, η ενθάρρυνση όλων να συμμετέχουν στην αξιολόγηση του κινδύνου που ενέχει η εργασία τους και η ενεργός συμμετοχή εκείνων που εργάζονται στις γραμμές παραγωγής στις επιτροπές ασφαλείας των χώρων εργασίας, ανήκουν στις προληπτικές δράσεις που έχουν υιοθετηθεί σε όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου. Το 2011, αναφέρθηκαν 1. παρ ολίγον ατυχήματα από το προσωπικό του ΤΙΤΑΝΑ και των εργολάβων του -σε σύγκριση με 1.7 το εκ των οποίων το 9% διερευνήθησαν πλήρως. Τα διδάγματα γνωστοποιήθηκαν σε όλο τον Όμιλο και περισσότερα από διορθωτικά μέτρα προωθήθηκαν για εφαρμογή, ως αποτέλεσμα της διερεύνησης των παρ ολίγον ατυχημάτων. Η εκπαίδευση των ανθρώπων του ΤΙΤΑΝΑ, καθώς επίσης και του απασχολούμενου από εργολάβους προσωπικού, μετά από μία χρονιά ιδιαίτερα δραστήρια, με ώρες το 2010, μειώθηκε σε 1.91 ώρες, κυρίως λόγω της μείωσης του προ- Για τη συνεχή βελτίωση των επιδόσεων του Ομίλου εφαρμόζεται και η διαδικασία αξιολόγησης για την ασφάλεια κατα 30, η οποία έχει ήδη ολοκληρωθεί μία φορά για όλα τα εργοστάσια τσιμέντου, ενώ ένα νέο εργαλείο υιοθετήθηκε, ούτως ώστε πέραν του εντοπισμού των κινδύνων, να υποστηρίζεται και η άμεση αντιμετώπισή τους. Όσον αφορά τους απολογιστικούς δείκτες μέτρησης των επιδόσεων, τόσο ο Δείκτης Σοβαρότητας (LTI), όσο και o Δείκτης Συχνότητας Ατυχημάτων με Απώλεια Χρόνου Εργασίας (LTIFR) του άμεσου προσωπικού έχουν βελτιωθεί σε σύγκριση με το περασμένο έτος κατά 3% και 3% αντιστοίχως. Σε σύγκριση με το 2005, η βελτίωση είναι 7% για το δείκτη LTI και 75% για το δείκτη LTIFR. Για το 2011, τόσο ο δείκτης LTI, όσο και ο δείκτης LTIFR, είναι οι καλύτεροι που έχουν επιτευχθεί από τον Όμιλο έως σήμερα.

19 1 Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη 1 Κοινωνικό Δείκτης σοβαρότητας ατυχημάτων που οδήγησαν σε απώλεια χρόνου εργασίας (LTI) Άμεσα απασχολούμενο προσωπικό (Όλες οι δραστηριότητες) Άμεσα απασχολούμενο προσωπικό (Όλες οι δραστηριότητες) , , ,15 1, ,2 2, 19 Άμεσα και έμμεσα απασχολούμενο προσωπικό (Όλες οι δραστηριότητες) 100 5,7 Αξιολόγηση και Διασφάλιση Απολογισμού Αριθμός ατυχημάτων με απώλεια χρόνου εργασίας Περιβαλλοντικό Δείκτης συχνότητας ατυχημάτων που οδήγησαν σε απώλεια χρόνου εργασίας (LTIFR) για άμεσα απασχολούμενο προσωπικό για έμμεσα απασχολούμενο προσωπικό σύνολο άμεσου και έμμεσου προσωπικού Εργοστάσιο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα

20 20 Σχετικά με τον Απολογισμό Μήνυμα του Διευθύνοντος Συμβούλου Ανασκόπηση Επιδόσεων Κατανοώντας τον Κλάδο και το Αποτύπωμά μας Απασχόληση Ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ προσπάθησε να διαφυλάξει τη βιωσιμότητα της απασχόλησης από την αρχή της οικονομικής κρίσης το 200. Ο επαναπροσδιορισμός του μεγέθους λειτουργίας σε όλες τις περιοχές αντανακλάται στις μεταβολές απασχόλησης, που εξακολουθούν να είναι αρνητικές, μολονότι ξεκίνησε η λειτουργία ενός νέου εργοστασίου στην Αλβανία και εξαγοράστηκε ένα νέο εργοστάσιο στο Κόσοβο το Ακολούθως η μεταβολή της απασχόλησης το στον Όμιλο ανήλθε σε,9% το Ακολουθώντας μια πολιτική που στοχεύει στην εξισορρόπηση των περιορισμών της αγοράς με τις μακροπρόθεσμες προοπτικές και τη στρατηγική για βιώσιμη ανάπτυξη, ο ΤΙΤΑΝ συνέχισε την υλοποίηση ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης και μεταβολής της απασχόλησης με διαφάνεια και πλήρη σεβασμό στους συναδέλφους που επηρεάστηκαν άμεσα. Λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικά κριτήρια, όπως η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση και η ωριμότητα, υλοποιήθηκαν προγράμματα πρόωρης συνταξιοδότησης σε συνδυασμό με άλλα υποστηρικτικά μέτρα. Η απασχόληση στον ΤΙΤΑΝΑ χαρακτηρίζεται από μακροχρόνιες σχέσεις με το προσωπικό του. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, το 2011, τα συμβόλαια προσωρινής ή μερικής απασχόλησης ήταν περιορισμένα σε 5 και αντίστοιχα σε όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου. Σε όλους τους εργαζόμενους με συμβόλαια περιορισμένου χρόνου ή μερικής απασχόλησης παρέχονται πρόσθετες παροχές, όπως δωρεάν μεταφορά και γεύματα, καθώς επίσης και νοσοκομειακή περίθαλψη. Οι πολιτικές για την απασχόληση και τις προμήθειες που ακολουθεί ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ σε όλες τις χώρες, επικεντρώνεται κυρίως στους ανθρώπους που ζουν στις τοπικές και όμορες κοινότητες. Ο αριθμός των έμμεσα απασχολούμενων μείωθηκε περαιτέρω το Περίπου άνθρωποι απασχολήθηκαν από εργολάβους σε εργασίες όπως η εξόρυξη, η μεταφορά αγαθών, η τροφοδοσία και η καθαριότητα, ενώ ακόμα απασχολούμενοι εργαζόμενοι σε εργολάβους απασχολήθηκαν σε περιορισμένης διάρκειας εργασίες, όπως η συντήρηση και η τεχνική υποστήριξη. Η πλειονότητα των εργολάβων και των προμηθευτών που προέρχονται από την τοπική κοινότητα, κυμαίνεται ανάμεσα στο 0% και το 90%, ανάλογα με τη χώρα. Η διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος όπου οι εργαζόμενοι αισθάνονται υπερήφανοι για τις επιτυχίες τους, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επίτευξη των στόχων και επιδιώξεων του Ομίλου. Η σύμπραξη με το προσωπικό στηρίζεται σε μία πολιτική επικοινωνίας «ανοιχτών θυρών», η οποία επιτρέπει σε όλους να ενημερωθούν, να ρωτήσουν και να παραπονεθούν για σοβαρά ή λιγότερο σοβαρά ζητήματα. Βεβαίως, υπάρχουν και πιο επίσημοι δίαυλοι επικοινωνίας, τόσο σε επίπεδο Ομίλου όσο και σε επίπεδο χώρας ή τοπικά, αντανακλώντας τον πλούτο των τοπικών κοινωνιών και πολιτισμών και την ποικιλομορφία των αναγκών και προσδοκιών. Σε όλες τις χώρες έχουν αναπτυχθεί διαφορετικά είδη γραπτής επικοινωνίας, είτε διαδικτυακής είτε άλλης, σε όλες ωστόσο τις περιπτώσεις οι κύριοι τομείς στους οποίους εστιάζει ο ΤΙΤΑΝ είναι η υγιεινή και ασφάλεια, η μέριμνα για τους ανθρώπους και τις τοπικές κοινότητες, και ο σεβασμός των αναγκών των πελατών και των προσδοκιών των συμ-μετόχων. Στις περισσότερες χώρες, η διοίκηση του ΤΙΤΑΝΑ διοργανώνει ημερίδες επικοινωνίας προκειμένου να ενημερώνει εγκαίρως το σύνολο του προσωπικού για οιοδήποτε ζήτημα σχετικό με τις συνθήκες απασχόλησης και τις μελλοντικές προοπτικές τους. Η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι είναι σεβαστή για όλους και όλο το προσωπικό καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, όπου αυτές προβλέπονται απόι την ισχύουσα νομοθεσία. Σε όλες τις χώρες, οι Επιτροπές Υγιεινής και Ασφάλειας λειτουργούν με εκπροσώπους των εργαζομένων, για την υποστήριξη της διοίκησης στη συνεχή βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία. Οι επιδόσεις στην ασφάλεια και η εφαρμογή των Αξιών του Ομίλου στην πράξη θεωρούνται βασικά κριτήρια στην ετήσια αξιολόγηση της απόδοσης των διευθυντών. Κατανομή νέων προσλήψεων κατα φύλο και ηλικία Α % 22% 2,5% 13% Θ Α/Θ % 17,% 11,7% 5,% % 21,3% 27% % Άμεση απασχόληση* ανά χώρα Χώρα Ελλάδα** Η.Π.Α Βουλγαρία Σερβία Π.Γ.Δ.Μ Αίγυπτος Αλβανία Τουρκία Κόσοβο Σύνολο * Τέλος έτους ** Στην «Ελλάδα» συνυπολογίζονται και το προσωπικό των υπηρεσιών του Ομίλου Συμμετοχή γυναικών στην απασχόληση Χώρα Βουλγαρία 2,7 2,2 23 Σερβία 1,9 1,3 15, Π.Γ.Δ.Μ. 1,3 1,3 1 Η.Π.Α. 13,7 13 Ελλάδα,9,9 13, Αλβανία 9,9 10 Αίγυπτος 2,9 3 2, Τουρκία - 5, Κόσοβο - 3, Συμμετοχή γυναικών στη Διοίκηση Χώρα Σερβία Π.Γ.Δ.Μ. 2,5 2,5 2 Βουλγαρία 1, 22 1 Η.Π.Α. 17, ,5 Αλβανία 7, 7 Ελλάδα 7,,25 Αίγυπτος 3,2 3, 3, Τουρκία Κόσοβο - - -