Επιδημιολογική επιτήρηση -1 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Στόχοι επιδημιολογικής επιτήρησης. Συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης

Transcript

1 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Πρόγραμμα εκπαίδευσης στην επιδημιολογική επιτήρηση και διερεύνηση επιδημιών ΚΕΕΛΠΝΟ ΕΣΔΥ, 2007 Επιδημιολογική επιτήρηση - «Επιδημιολογική επιτήρηση είναι η συστηματική και συνεχιζόμενη συλλογή, ανάλυση και ερμηνεία στοιχείων με προσανατολισμό την πράξη δημόσιας υγείας» Προσαρμογή από Thacker S, Σπάλα Γεωργία Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης & Παρέμβασης Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων Στόχοι επιδημιολογικής επιτήρησης Παρακολούθηση διαχρονικών τάσεων Εκτίμηση επίπτωσης νόσου ή προβλήματος υγείας διαχρονικά Εκτίμηση διασποράς νόσου, προβλήματος ή συμβάντος Προσδιορισμός παραγόντων κινδύνου Εντοπισμός επιδημιών ή κρουσμάτων Ανίχνευση επιδημιών / κρουσμάτων Πρόβλεψη επιδημιών Αξιολόγηση μέτρων δημόσιας υγείας Αξιολόγηση παρεμβάσεων Αξιολόγηση στρατηγικών δημ. υγείας Παρακολούθηση προόδου στόχων Κατανόηση προβλημάτων υγείας και της φυσικής τους πορείας Περιφέρεια Ενδιάμεσο επίπεδο Διευθύνσεις Υγείας Ν.Α, ΔΥΠΕ Κεντρικό επίπεδο ΚΕΕΛΠΝΟ, Δ/νση Δημόσιας Υγείας και Δ/νση Δημόσιας Υγιεινής ΥΥΚΑ Διεθνές/ Ευρωπαϊκό ΠΟΥ, ECDC Ευρωπαϊκά προγράμματα επιτήρησης Επιδημιολογική Eπιτήρηση Ροή δεδομένων Κλινική εικόνα + Εργαστηριακή τεκμηρίωση Συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης Σύστημα Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Sentinel Physicians) Σύστημα Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων Σύστημα Εργαστηριακής Δήλωσης Ειδικά συστήματα (συνδρομική επιτήρηση - syndromic surveillance) Δίκτυα (κλινικοεργαστηριακά, έγκαιρης προειδοποίησης, επιτήρησης νοσοκομειακών λοιμώξεων), μελέτες με συγκεκριμένο στόχο

2 Σύστημα Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων Είναι το θεμέλιο της επιδημιολογικής επιτήρησης στις περισσότερες χώρες Συνήθως συμπληρώνεται από ειδικότερα συστήματα, δίκτυα ή μελέτες με συγκεκριμένους στόχους Στόχοι συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων Ειδικοί (για σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων). ανίχνευση σποραδικών κρουσμάτων μέτρα (α/ στο περιβάλλον κρούσματος, β/ στην πηγή μόλυνσης) 2. ανίχνευση επιδημικών εξάρσεων μέτρα Γενικοί (για κάθε σύστημα επιδημιολογικής επιτήρησης) 3. εκτίμηση επίπτωσης νόσου διαχρονικά. εκτίμηση διασποράς νόσου 5. προσδιορισμός παραγόντων κινδύνου 6. αξιολόγηση παρεμβάσεων, αξιολόγηση στρατηγικών δημ. Υγείας, παρακολούθηση προόδου στόχων Νοσήματα Υποχρεωτικής Δήλωσης - Νοσήματα τα οποία ανήκουν σε πρόγραμμα ελέγχου ή εξάλειψης Νοσήματα για τα οποία απαιτείται άμεση λήψη μέτρων πρόληψης Νοσήματα τα οποία μπορούν να ελεγχθούν σε περίπτωση επιδημικής έξαρσης σε τοπικό επίπεδο Νοσήματα για τα οποία η επιδημιολογική πληροφορία είναι απαραίτητη για την χάραξη μακροπρόθεσμης πολιτικής ελέγχου Νοσήματα Υποχρεωτικής Δήλωσης -2 Παραδείγματα μέτρων δημόσιας υγείας Μηνιγγίτιδα: χορήγηση χημειοπροφύλαξης στα εκτεθέντα άτομα του περίγυρου του ασθενούς Λεγιονέλλωση: εντοπισμός πηγής μόλυνσης & αποτροπή έκθεσης περισσότερων ατόμων από ίδια πηγή Νοσήματα επείγουσας δήλωσης: - συναγερμός & μείζονα μέτρα για αποφυγή επέκτασης διασποράς (αφορά σοβαρά & σπάνια νοσήματα, ΒΤ) Συρροή κρουσμάτων τροφιμογενούς νοσήματος: εντοπισμός πηγής μόλυνσης & αποτροπή έκθεσης περισσοτέρων ατόμων από ίδια πηγή Ιλαρά/ πολιομυελίτιδα: αξιολόγηση αποτελεσμάτων πολιτικής εμβολιασμού Αναδιοργάνωση του συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης Ανάγκη αναδιοργάνωσης συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων Αναθεώρηση του καταλόγου επιτηρουμένων νοσημάτων (5 νοσήματα) Ορισμοί κρούσματος Δελτία δήλωσης λοιμωδών νοσημάτων Δελτία διερεύνησης Αναμόρφωση βάσεων δεδομένων ΚΕΕΛΠΝΟ Συστηματική ανάλυση Επιστροφή πληροφορίας Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης του ΚΕΕΛ (από 2005: ΚΕΕΛΠΝΟ) Ανάγκες Ολυμπιακών Αγώνων - αξιόπιστο σύστημα ΥΔΝ εργαλείο για λήψη μέτρων Μετατροπή χρόνου δήλωσης - μηνιαία δήλωση εβδομαδιαία Διεθνείς εξελίξεις, ιδιαίτερα Ευρώπη - αναδυόμενα λοιμώδη νοσήματα - ανάγκες επιτήρησης για αντιμετώπιση βιοτρομοκρατίας - Ευρωπαϊκό δίκτυο επιδημιολογικής επιτήρησης 2

3 Νομικό πλαίσιο υποχρεωτικής δήλωσης, Ελλάδα - 836: στοιχειώδεις εφαρμογές υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων (Εφημερίς Κυβερνήσεως, Αριθ. 83, 3/2/836) 9-95: νομοθεσία για συστηματική εφαρμογή υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων (Χολέρα 9, Ευλογιά 9, Πανώλη 95) 950: «Περί μέτρων προς καταπολέμησιν επιδημικών νόσων και υποχρεωτικής δηλώσεων αυτών», άρθρ. : υποχρεωτική δήλωση νοσημάτων (ΒΔ 7 / ) 998: ουσιαστική βελτίωση οργάνωσης του συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης Εθνικό Κέντρο Επιδημιολογικής Παρακολούθησης και Παρέμβασης (ΕΚΕΠΑΠ) 2003: Οργάνωση και εκσυγχρονι-σμός των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και άλλες διατάξεις, άρθρ. 8, Νόμος 372 / : επιδημιολογική επιτήρηση λοιμωδών νοσημάτων ασκείται και συντονίζεται από ΚΕΕΛ Νομικό πλαίσιο υποχρεωτικής δήλωσης, Ελλάδα -2 Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα 997: Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, άρθρ. 7, Νόμος 272 / 997: Κατ εξαίρεση επιτρέπεται η συλλογή και επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων: εάν αφορά θέματα υγείας εάν εκτελείται από επαγγελματία υγείας που υπόκειται σε καθήκον εχεμύθειας εάν είναι απαραίτητη για την ιατρική πρόληψη : Άδεια από Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα 2003: «Ρυθμίσεις θεμάτων οργάνωσης των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας και Πρόνοιας (Πε.Σ.Υ.Π)», άρθρ., Νόμος 320 / : Θέματα του ΚΕΕΛ κάθε ιδιωτικός ή δημόσιος φορέας παροχής ιατρικών υπηρεσιών ή ιδιώτης ιατρός, στα πλαίσια της νόμιμης λειτουργίας του, υποχρεούται να ενημερώνει το ΚΕΕΛ για κάθε κρούσμα λοιμώδους νοσήματος που υποπίπτει στην αντίληψή του Νομικό Πλαίσιο - ΕΕ Decision No 29/98/EC of the European Parliament and of the Council of 2 September 998 setting up a network for the epidemiological surveillance and control of communicable diseases in the Community 2000/96/EC: Commission Decision of 22 December 999 on the communicable diseases to be progressively covered by the Community network under Decision No 29/98/EC «νοσήματα» 2002/253/EC: Commission Decision of 9 March 2002 laying down case definitions for reporting communicable diseases to the Community network under Decision No 29/98/EC 2003/53/EC: Commission Decision of 7 July 2003 amending Decision No 29/98/EC and Decision 2000/96/EC as regards communicable diseases listed in those decisions and amending Decision 2002/253/EC as regards the case definitions for communicable diseases Σημασία των νέων ορισμών κρούσματος (2002/253/EC) Ομοιογενής δήλωση και συγκρισιμότητα στοιχείων Δήλωση μόνο των συμπτωματικών περιπτώσεων Κλιμακωτό σύστημα κατάταξης κρούσματος Επιβεβαιωμένο Πιθανό Ενδεχόμενο 2003/52/EC: Commission Decision of 7 July 2003 amending Decision 2000/96/EC as regards the operation of dedicated surveillance networks Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης - Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης -2 Πανώλη Άνθρακας Αλλαντίαση Ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί Ευλογιά Τουλαραιμία Μάλις/ Μελιοείδωση Διφθερίτιδα Εγκεφαλίτιδες από αρμπο-ιούς Λύσσα Χολέρα SARS Νοσήματα άμεσης δήλωσης Δήλωση αμέσως όταν υπάρχει σαφής κλινική υποψία Φυματίωση Λεγιονέλλωση Μηνιγγίτιδα, βακτηριακή και ιογενής Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος Γρίπη, εργαστηριακά επιβεβαιωμένη Νοσήματα που μεταδίδονται αερογενώς ή με σταγονίδια Δήλωση μέσα σε 2 ώρεςαπότηδιάγνωση 3

4 Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης -3 Τέτανος/Τέτανος νεογνικός Κοκκύτης Ιλαρά Παρωτίτιδα Ερυθρά συγγενής Ανεμευλογιά με επιπλοκές Συγγενής τοξοπλάσμωση Συγγενής σύφιλη Νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό και συγγενή νοσήματα Δήλωση μέσα σε 2 ώρες απότηδιάγνωση Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης - Συρροή κρουσμάτων τροφιμογενούς - υδατογενούς νοσήματος Τυφοειδής πυρετός / παράτυφος Σαλμονέλλωση Σιγκέλλωση Λοίμωξη από εντεροαιμορραγική E. coli (EHEC) Τριχίνωση Βρουκέλλωση Λιστερίωση Πυρετός Q, οξεία λοίμωξη Εχινοκοκκίαση Λεϊσμανίαση Λεπτοσπείρωση Ηπατίτιδα Α Ηπατίτιδα Β, οξεία / ΗBsAg(+) σε βρέφος <2 μηνών Ηπατίτιδα C, οξεία / επιβεβαιωμένο Anti-HCV(+) α διάγνωση Νοσήματα που μεταδίδονται τροφιμογενώς, υδατογενώς ή από περιβαλλοντική πηγή και ανθρωποζωονόσοι & Ιογενείς Ηπατίτιδες Δήλωση μέσα σε 2 ώρες από τη διάγνωση Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης -5 Δελτία δήλωσης κρούσματος AIDS Mεταδοτική σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια, παραλλαγή (vόσος CJD) Πολιομυελίτιδα Ασυνήθιστο συμβάν συρροής κρουσμάτων ήμεμονωμένου περιστατικού Ελονοσία Νοσήματα ειδικής δήλωσης & Εισαγόμενα νοσήματα Δήλωση μέσα σε μία εβδομάδα από τη διάγνωση Ονοματεπώνυμο Ημερομηνία γέννησης ή ηλικία Κατοικία/ τωρινή διαμονή Σύνδεσημεάλλοκρούσμα Σχολείο κτλ/ ομαδική διαβίωση Ειδική πληθυσμιακή ομάδα Αλλοδαπή εθνικότητα Ημερομηνία έναρξης συμπτωμάτων Παράγοντες κινδύνου / προφύλαξης Κλινικά χαρακτηριστικά Εργαστηριακά ευρήματα Κατάταξη κρούσματος ΔΕΛΤΙΟ ΔΗΛΩΣΗΣ ΛΟΙΜΩΔΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ - ΥΔ6 ΛΕΓΙΟΝΕΛΛΩΣΗ μερομηνία δήλωσης: / / ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ Μονάδα υγείας / ιδιώτης που δηλώνει το κρούσμα: Ρ Φ Η Ν Ο Σ Ο Υ Νόσος Λεγεωναρίων Θ Ε Ν Η Σ Πυρετός Pontiac Επώνυμο: Όνομα: Ημ/νία γέννησης: / / Φύλο: Άρρεν Θήλυ Ή Ηλικία: (ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΝΩΣΤΗ Η ΗΜ/ΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ) ΝΟΜ ετών μηνών ημερών (ΒΑΛΤΕ ΣΕ ΚΥΚΛΟ ΑΝΑΛΟΓΩΣ) Τόπος κατοικίας: Νομός: Πόλη/χωριό: Στοιχεία για επικοινωνία: Δ/νση: Τηλ.: Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Κ Ι Ν Δ Υ Ν Ο Υ Υπάρχει σύνδεση με άλλο κρούσμα; ΟΧΙ ΝΑΙ Σχέση: Ζει σε ομαδική διαβίωση; ΟΧΙ ΝΑΙ Ποιό/ά; Έχει αλλοδαπή εθνικότητα; ΟΧΙ ΝΑΙ Χώρα: ΕΑΝ ΑΛΛΟΔΑΠΟΣ: Είναι: Μετανάστης Ταξιδιώτης Άλλο Πρόσφατο ταξίδι στο εξωτερικό; (κατά τις 0 ημέρες πριν από έναρξη νόσου) ΟΧΙ ΝΑΙ Πού-πότε; Διαμονή σε ξενοδοχείο / νοσοκομείο; (κατά τις 0 ημέρες πριν από έναρξη νόσου) ΟΧΙ ΝΑΙ Πού-πότε; Σε πισίνα / λουτρά / σπορ με νερό; (κατά τις 0 ημέρες πριν από έναρξη νόσου) ΟΧΙ ΝΑΙ Πού-πότε; Κεντρικός κλιματισμός στην εργασία ΟΧΙ ΝΑΙ Πού-πότε; ή σε άλλο χώρο όπου συχνάζει; ΔΕΛΤΙΟ ΔΗΛΩΣΗΣ ΛΟΙΜΩΔΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ - ΥΔ2 ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΙΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Ημερομηνία δήλωσης: / / ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ Μονάδα υγείας / ιδιώτης ΝΟΜ που δηλώνει το κρούσμα: Ν Ο Σ Η Μ Α AIDS / Μόλυνση με HIV Νόσος Creutzfeldt-Jacob Πολιομυελίτιδα (συρροής κρουσμάτων ή Ασυνήθιστο συμβάν μεμονωμένου περιστατικού) Α Σ Θ Ε Ν Η Σ (και οξεία χαλαρή παράλυση) Για τα νοσήματα αυτά λειτουργούν εξειδικευμένα συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης και συμπληρώνεται ειδικό δελτίο δήλωσης. Για περισσότερες πληροφορίρες, μπορείτε να απευθυνθείτε στα ειδικά κέντρα ή το ΚΕΕΛ.. Επώνυμο: Όνομα: Ημ/νία γέννησης:.3 Φύλο: Άρρεν Θήλυ / / Ή Ηλικία: (ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΝΩΣΤΗ Η ΗΜ/ΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ) ετών μηνών ημερών (ΒΑΛΤΕ ΣΕ ΚΥΚΛΟ ΑΝΑΛΟΓΩΣ). Τόπος κατοικίας: Νομός: Πόλη/χωριό: Στοιχεία για επικοινωνία: Δ/νση: Τηλ.: Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Κ Ι Ν Δ Υ Ν Ο Υ 2. Υπάρχει σύνδεση με άλλο κρούσμα; ΟΧΙ ΝΑΙ Σχέση: Πηγαίνει σχολείο κλπ. / ζει σε ομαδική διαβίωση; ΟΧΙ ΝΑΙ Ποιό/ά; Ανήκει σε ειδική πληθυσμιακή ομάδα; ΟΧΙ ΝΑΙ Ποιά; 2. Έχει αλλοδαπή εθνικότητα; ΟΧΙ ΝΑΙ Χώρα: 2.5 ΕΑΝ ΑΛΛΟΔΑΠΟΣ: Είναι: Μετανάστης Ταξιδιώτης Άλλο Ταξίδεψε πρόσφατα στο εξωτερικό; (κατά τους 2 μήνες πριν από έναρξη νόσου) ΟΧΙ ΝΑΙ Πού-πότε;

5 ΔΕΛΤΙΟ ΔΗΛΩΣΗΣ ΛΟΙΜΩΔΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ - ΥΔ2 ΣΥΡΡΟΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΟΓΕΝΟΥΣ-ΥΔΑΤΟΓΕΝΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ [Εμφάνιση δύο ή περισσότερων κρουσμάτων με παρόμοια συμπτωματολογία, συνήθως από το γαστρεντερικό σύστημα, η αιτία των οποίων μπορεί να αποδοθεί στο ίδιο τρόφιμο ή σε νερό της ίδιας προέλευσης.] * Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει αποτέλεσμα καλλιέργειας (βιολογικού υλικού ή τροφίμου) για να γίνει η δήλωση μερομηνία δήλωσης: / / ονάδα υγείας που ηλώνει το νόσημα: ΝΟΜ (ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ) Αριθμός ασθενών: Σύνολο Νοσηλευθέντες σε νοσοκομείο: θανάτων: Ρ Α Κ Τ Η Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Α Α Σ Θ Ε Ν Ω Ν κά α- ε- ς Ηλικία (σε έτη) Φύλο Τόπος κατοικίας Ημερομηνία έναρξης συμπτωμάτων ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Ε=έμετος Δ=διάρροια Α=αιμορραγικά κόπρανα Π=πυρετός ΕΓΙΝΕ ΚΑΛ/ΓΕΙΑ Έγινε κ/α κοπράνων ή αίματος; * Ν=ΝΑΙ Ο=ΟΧΙ ΕΑΝ ΕΓΙΝΕ Κ/Α, ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ - Αρνητικό αποτελ.: σημειώστε - Θετικό αποτελ.: σημειώστε το παθογόνο ΝΟΣΗΛΕΙΑ, ΘΑΝΑΤΟΣ Σημειώστε: Ν=Νοσηλεία σε νοσοκομείο Θ=Θάνατος ΑΜΕΣΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΚΕΕΛ: ΔΕΛΤΙΟ ΔΗΛΩΣΗΣ ΛΟΙΜΩΔΟΥΣ ΝΟΣΗΜΑΤΟΣ - ΥΔ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ Ημερομηνία δήλωσης: / / ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ Μονάδα υγείας / ιδιώτης ΝΟΜ που δηλώνει το κρούσμα: Ν Ο Σ Η Μ Α Αλλαντίαση Εγκεφαλίτιδες από αρμπο-ιούς Λύσσα ΣΟΑΣ (SARS) Άνθρακας Ευλογιά Μελιοείδωση/Μάλη Τουλαραιμία Διφθερίτιδα Ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί Πανώλη Χολέρα Α Σ Θ Ε Ν Η Σ. Επώνυμο: Όνομα: Ημ/νία γέννησης:.3 Φύλο: Άρρεν Θήλυ / / Ή Ηλικία: (ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΕΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΝΩΣΤΗ Η ΗΜ/ΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ) ετών μηνών ημερών (ΒΑΛΤΕ ΣΕ ΚΥΚΛΟ ΑΝΑΛΟΓΩΣ). Τόπος κατοικίας: Νομός: Πόλη/χωριό: Στοιχεία για επικοινωνία: Δ/νση: Τηλ.: Π Α Ρ Α Γ Ο Ν Τ Ε Σ Κ Ι Ν Δ Υ Ν Ο Υ 2. Υπάρχει σύνδεση με άλλο κρούσμα; ΟΧΙ ΝΑΙ Σχέση: Υπάρχει γνωστή ομαδική έκθεση; ΟΧΙ ΝΑΙ Περιγράψτε: Πηγαίνει σχολείο κλπ. / ζει σε ομαδική διαβίωση; ΟΧΙ ΝΑΙ Ποιό/ά; Ανήκει σε ειδική πληθυσμιακή ομάδα; ΟΧΙ ΝΑΙ Ποιά; Έχει αλλοδαπή εθνικότητα; ΟΧΙ ΝΑΙ Χώρα: ΕΑΝ ΑΛΛΟΔΑΠΟΣ: Είναι: Μετανάστης Ταξιδιώτης Άλλο / / Ταξίδι με γκρούπ: ΟΧΙ ΝΑΙ ΕΑΝ ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ: Ημ/νία άφιξης: Ταξίδεψε πρόσφατα στο εξωτερικό; 2.5 (κατά τους 2 μήνες πριν από έναρξη νόσου) ΟΧΙ ΝΑΙ Πού-πότε; Εμβολιασμός ΟΧΙ ΝΑΙ για νόσημα που δηλώνεται; Ημ/νία τελευταίας δόσης: / / Αριθ. δόσεων: Ροή πληροφοριών - Ροή πληροφοριών -2 Διαδικασία δήλωσης Κλινικός γιατρός - Εργαστηριακός γιατρός Νοσηλευτής/-τρια λοιμώξεων Αποστολή στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ - Δ/νσεις Υγείας Νομών με φαξ Μετά τη δήλωση Έλεγχος εγκυρότητας / πληρότητας στοιχείων Διερεύνηση κρούσματος/ων Συστηματική - ταχεία ανάλυση Ερμηνεία - εξαγωγή συμπερασμάτων Ενημέρωση υπηρεσιών δημόσιας υγείας και ιατρικού / νοσηλευτικού κόσμου Αξιολόγηση του συστήματος 5

6 Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ - Δεκέμβριος Σεπτέμβριος 200 Αφορά: κοινά νοσήματα με ήπιες εκδηλώσεις συνήθως Στόχοι: - εκτίμηση γενικών διαχρονικών τάσεων - ανίχνευση επιδημικής έξαρσης στην περιοχή Συμμετοχή: επιλεγμένοι γιατροί πρωτοβάθμιας φροντίδας με κατάλληλη γεωγραφική κατανομή - Δίκτυο ιδιωτών ιατρών ( 86 ιατροί) - Δίκτυο Κέντρων Υγείας - Περιφερικών Ιατρείων (98 ιατροί) - Δίκτυο Μονάδων Υγείας ΙΚΑ ( ιατροί) Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ -2 ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΩΝ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΠΦΥ Λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος με πυρετό (>37,5 º C) Γριπώδης συνδρομή Γαστρεντερίτιδα Ανεμευλογιά Κοκκύτης Ιλαρά Ερυθρά Παρωτίτιδα 6

7 Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ -3 Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ - Εβδομαδιαία αποστολή του αριθμού κρουσμάτων και του αριθμού των επισκέψεων Δήλωση με βάση κλινικούς ορισμούς ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΟΡΙΣΜΩΝ ΛΟΙΜΩΞΗ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΠΥΡΕΤΟ (37,5 º C ΚΑΙ ΑΝΩ) (Η λοίμωξη μπορεί να αφορά το ανώτερο ή/και το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα.) «Κλινική εικόνα ή ακτινογραφικά ευρήματα συμβατά με λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος, π.χ. ρινική συμφόρηση/καταρροή, πονόλαιμος, βράγχος φωνής, ερυθρότητα παρισθμίων βήχας, απόχρεμψη, δύσπνοια, ακροαστικά ή/και ακτινογραφικά ευρήματα λοίμωξης του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος ΚΑΙ Πυρετός 37,5 º C και άνω» Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ -5 Σύστημα Παρατηρητών Νοσηρότητας ΠΦΥ -6 ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΟΡΙΣΜΩΝ «Κλινική εικόνα συμβατή με γαστρεντερίτιδα, π.χ. ναυτία, έμετοι, διάρροια *, κοιλιακός πόνος. Μπορεί να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα, όπως πυρετός, κακουχία, πονοκέφαλος. *Διάρροια = 3 ή περισσότερες διαρροϊκές κενώσεις ημερησίως (χαλαρές, υδαρείς ή βλεννώδεις κενώσεις με ή χωρίς πρόσμιξη αίματος).» ΙΛΑΡΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΟΡΙΣΜΩΝ «Κλινική εικόνα που περιλαμβάνει γενικευμένο εξάνθημα διάρκειας >3 ημέρες και θερμοκρασία >38ºC και ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω: βήχας, ρινική καταρροή, κηλίδες Koplik, επιπεφυκίτιδα.» Εργαστηριακή δήλωση 7

8 Εργαστηριακή δήλωση - Συμπληρωματική πηγή πληροφοριών Στόχοι: ) εκτίμηση γενικών διαχρονικών τάσεων 2) ανίχνευση επιδημικής έξαρσης στην περιοχή Συμμετοχή: επιλεγμένα εργαστήρια με κατάλληλη γεωγραφική κατανομή Προϋποθέσεις καλής λειτουργίας: - συστηματική δήλωση κάθε εβδομάδα - λίγες πληροφορίες, λίγος χρόνος από Εργαστήρια - αποστολή καλλιεργημάτων στα εξειδικευμένα κέντρα Εργαστηριακή δήλωση -2 ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΚΟΠΡΑΝΩΝ Σαλμονέλλα Σιγκέλα E. coli: EHEC, ETEC Καμπυλοβακτηρίδιο Γερσίνια Clostridium difficile ΠΑΡΑΣΙΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΟΠΡΑΝΩΝ Giardia Lamblia Κρυπτοσπορίδιο Ιστολυτική Αμοιβάδα Ταινία Εργαστηριακή δήλωση -3 ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ / ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ: Αδενοϊοί RSV Γρίπη Παραγρίπη Echo Coxsackie Rota Ιοί ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ: Αιμόφιλος ινφλουέντσας Πνευμονιόκοκκος Στρεπτόκοκκος Μυκόπλασμα πνευμονίας «Συνδρομική επιτήρηση» ή σύστημα επιτήρησης συνδρόμων 8

9 «Συνδρομική επιτήρηση» ή σύστημα επιτήρησης συνδρόμων Εφαρμογές «συνδρομικής επιτήρησης» Σύστημα παρατηρητών νοσηρότητας Π.Φ.Υ Εφαρμόζεται σε ειδικές συνθήκες ή με ειδικό στόχο Αφορά δήλωση καθορισμένων κλινικών εκδηλώσεων ( σύνδρομα ) και όχι διαγνωσμένων νοσημάτων πχ. «εμπύρετο νόσημα αναπνευστικού» αντί «πνευμονία από πνευμονιόκοκκο» Σύστημα πρώιμης ανίχνευσης επιδημικών εξάρσεων ή μεμονωμένων συμβάντων με σημασία για τη Δημόσια Υγεία (ΤΕΠ, Ολυμπιακοί Αγώνες 200) Ειδικό σύστημα ενόψει επιδημίας (π.χ. μυο/περικαρδίτιδα Coxsackie, SARS) Σύνδρομα που επιτηρήθηκαν με το σύστημα της συνδρομικής επιτήρησης Λοίμωξη αναπνευστικού Αιμορραγική διάρροια Γαστρεντερίτιδα Πυρετός με αναφυλαξία Μηνιγγίτιδα () Ηπατίτιδα A(2) Σύνδρομο συμβατό με αλλαντίαση Λεμφαδενίτιδα & πυρετός Σηπτικό/ανεξήγητο σοκ Ανεξήγητος θάνατο () Σύνδρομο συμβατό με μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα ή ανεξήγητη οξεία εγκεφαλοπάθεια / παραλήρημα. (2) Σύνδρομο συμβατό με οξεία ηπατίτιδα. Δηλώσεις για SARS πουέγινανστηνελλάδα, Μάρτιος - Ιούνιος 2003 Αριθμός δηλωθέντων ασθενών Πάσχα 2 κανένα επιδημιολογικό κριτήριο SARS 0 ένα επ ιδημιολογικό κριτήριο SARS 8 εμπίπτει στον ορισμό "ύπ οπ του" SARS Εβδομάδα Μάρτιος Απρίλιος Μάϊος Ιούνιος Κλινικοεργαστηριακά δίκτυα ειδικών παθογόνων Ειδικά δίκτυα Κλινικοεργαστηριακά δίκτυα ειδικών παθογόνων Μικροβιολογικά Εργαστήρια Νοσοκομείων Εργαστήρια Αναφοράς Εξειδικευμένα Εργαστήρια Ειδικές Κλινικές Μονάδες Τροφιμογενή νοσημάτα (Κέντρα Αναφοράς Σαλμονελλών) Σπογγώδης Εγκεφαλοπάθεια (Κέντρα Αναφοράς Σπογγ. Εγκεφαλ.) Πολιομυελίτιδας/χαλαρής παράλυσης (Κέντρο Αναφοράς Εντεροϊών) Μηνιγγίτιδα (Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας) Λεγιονέλλα (Κέντρα Αναφοράς Λεγιονέλλας) 9

10 Ανάλυση δεδομένων - Ανάλυση δεδομένων Νόσημα Σύνολο νοσημάτων Ανάλυση δεδομένων -2 Πίνακας. Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης (αριθμός κρουσμάτων και ποσοστό), σύνολο Ελλάδας, εβδομάδα ανάλυσης Φυματίωση Ηπατίτιδα Α, οξεία Ηπατίτιδα B, οξεία Κοκκύτης Λεγιoνέλλωση Λεϊσμανίαση Παρωτίτιδα Σαλμονέλλωση Μηνιγγίτιδα - άσηπτη Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος Μηνιγγίτιδα - βακτηριακή Μηνιγγίτιδα - αγνώστου αιτιολογίας Γρίπη N % 2.% 2.%.2% 2.% 2.% 2.% 2.% 8.3% 29.2% 8.3% 6.7% 2.5% 8.3% 00.0% Νόσημα Μηνιγγίτιδα αγνώστου αιτιολογίας Μηνιγγίτιδα βακτηριακή Ανάλυση δεδομένων -3 Πίνακας 2. Νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης κατά Νομαρχία κατοικίας (αριθμός κρουσμάτων και ποσοστό), εβδομάδα ανάλυσης Νομαρχία κατοικίας Σύνολο Νομαρχία κατοικίας Σύνολο ΑΘΗΝΩΝ ΛΑΡΙΣΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΙΕΡΙΑΣ ΧΑΝΙΩΝ Ν % 6.3% 2.% 2.% 2.% 2.5% 6.3%.2% 2.% 2.% 2.% 6.7% Ανάλυση δεδομένων - Ανάλυση δεδομένων -5 Πίνακας 5. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ: Αριθμός κρουσμάτων στην εβδομάδα ανάλυσης μεγαλύτερος κατά 50% από το μέσο αριθμό κρουσμάτων των προηγούμενων 3 εβδομάδων Μέσος αριθμός κρουσμάτων των 3 εβδομάδων πριν από την εβδομάδα ανάλυσης Αριθμός κρουσμάτων εβδομάδας ανάλυσης: Ηπατίτιδα B- οξεία.00 2 Λεγιoνέλλωση 0.33 Νόσημα Μηνιγγίτιδα - άσηπτη Μηνιγγίτιδα - βακτηριακή Μηνιγγίτιδα αγν. αιτιολογίας Γρίπη

11 Ανάλυση δεδομένων -6 Ανάλυση δεδομένων -7 Πίνακας 2. Ποσοστό (%) των κρουσμάτων κάθε νοσήματος στο σύνολο των επισκέψεων, σύνολο χώρας, εβδομάδα ανάλυσης Ποσοστό (%) κρουσμάτων λοιμώξεων αναπνευστικού/εβδομάδα Ελλάδα, εβδ 28/200 εβδ /2007 Λοιμώξεις αναπνευστικού Γριπώδης συνδρομή Γαστρεντερίτιδα Ανεμευλογιά Κοκκύτης Ιλαρά Ερυθρά Παρωτίτιδα Σημείωση: Το ποσοστό υπολογίζεται με στάθμιση ως προς τον μόνιμο αστικό / ημιαστικό πληθυσμό κάθε γεωγραφικού στρώματος (ΕΣΥΕ, απογραφή 200) Ανάλυση δεδομένων -8 Ανάλυση δεδομένων -9 Ποσοστό (%) κρουσμάτων ανεμευλογιάς/εβδομάδα Ελλάδα, εβδ 28/200 εβδ /2007 Ποσοστό (%) κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας/εβδομάδα Ελλάδα, εβδ 28/200 εβδ /2007 Ανάλυση δεδομένων -0 Ποσοστό (%) κρουσμάτων ιλαράς/εβδομάδα Ελλάδα, εβδ 28/200 εβδ / Ανάλυση δεδομένων - Μηνιαία κατανομή κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου Ελλάδα, Αριθμός κρουσμάτων Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Μήνας δήλωσης

12 Ανάλυση δεδομένων -2 Ανάλυση δεδομένων -3 Αρ. κρουσμάτων Αριθμός κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου άνα έτος δήλωσης, Ελλάδα Έτος δήλωσης Αριθμός κρουσμάτων Κατανομή βακτηριακής και ιογενούς μηνιγγίτιδας ανά έτος. Ελλάδα, Έτος δήλωσης Βακτηριακή Ιογενής Ανάλυση δεδομένων - Ανάλυση δεδομένων -5 Κατανομή οροτύπων μηνιγγιτιδόκοκκου. Ελλ άδα, Αριθμός δηλωθέντων κρούσματων φυματίωσης ανά έτος Ελλάδα, % 6% % 5% % 5% A B C Y W N.Gr Αριθμός κρουσμάτων Έτος Αριθμός κρουσμάτων Ανάλυση δεδομένων -6 Αριθμός δηλωθέντων νέων κρουσμάτων φυματίωσης ανά ηλικιακή ομάδα, Ελλάδα, , >=65 Ηλικία Ανάλυση δεδομένων -7 Μέση επίπτωση βρουκέλλωσης/ πληθυσμό ανά νομό, Ελλάδα

13 Ανάλυση δεδομένων -8 Ανάλυση δεδομένων -9 ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Παράγοντες κινδύνου νόσησης από βρουκέλλα Ελλάδα, ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ (%) Αναλογία κρουσμάτων βρουκέλλωσης κατά επάγγελμα υψηλού κινδύνου Ελλάδα, Επάγγελμα κινδύνου Κατανάλωση μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων (κατά τους 2 μήνεςπροέναρξηςνόσου) 862 (87%) 06 (73%) Αγροτης Κτηνοτρόφος Κρεοπ ώλης/ σφαγέας Κτηνίατρος Επαφή με ζώα (κατά τους 2 μήνες προ έναρξης νόσου) 979 (6%) Ανάλυση δεδομένων -20 Εργαστηριακή δήλωση Καλλιέργειες κοπράνων Σαλμονέλλα Σιγκέλα Καμπυλοβακτηρίδιο Έτος Ανοσολογικά Πνευμονιόκοκκος Στρεπτόκοκκος Μυκόπλασμα πνευμονίας Ιός Coxsackie Έτος