Τραπεζικό deal που θα αλλάξει το τοπίο

Transcript

1 ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Eτος 1 ο Aρ. φύλλου 10 Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a thimerini. com. cy/ financial Τιμή: 1,50 ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Με δυό Καραμανλήδες Ηχηρά ονόματα του παρελθόντος δεν κατάφεραν να ε- κλεγούν στη νέα Βουλή. Χαρακτηριστικό το γεγονός ότι για πρώτη φορά, ύστερα από πολλές δεκαετίες, δεν θα υπάρχει εκπρόσωπος της οικογένειας Παπανδρέου. Α- ντιθέτως, θα υπάρχουν δύο από την οικογένεια Καραμανλή και μάλιστα με το ίδιο όνομα, Κώστας. Ο πρώην Πρωθυπουργός και ο ξάδελφός του εκ Σερρών. Σελ. 15 ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Η Γερμανία με 40,9 δισ. ευρώ Την ώρα που οι λαοί πολλών χωρών της Ε.Ε. ζούσαν υ- πό το βάρος μνημονίων σε σημείο που να αντιμετωπίζουν ανθρωπιστική κρίση, η Γερμανία έκανε μεγάλα κέρδη. Την πενταετία , περίοδο της κρίσης στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με το γερμανικό ερευνητικό κέντρο του Κιέλου, τα κέρδη της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης ανέρχονται σε 40,9 δισ. Σελ. 11 ΠΟΛΕΙΣ ΜΕ ΤΟΛΜΗ ΚΑΙ ΟΡΑΜΑ Διώχνουν τα αυτοκίνητα Το ιδιωτικό αυτοκίνητο, ένας θαυμάσιος και πρακτικός τρόπος μετακίνησης κι αναψυχής, έγινε δυνάστης της σύγχρονης κοινωνίας. Ωστόσο, δημοτικές αρχές μερικών από τις σπουδαιότερες μεγαλουπόλεις δρουν με τόλμη και αποφασιστικότητα. Μαδρίτη, Παρίσι, Αμβούργο, Ελσίνκι, Μιλάνο, Κοπεγχάγη και Γκενγκντού λαμβάνουν μέτρα ώστε να απεξαρτηθεί το κέντρο τους από το αυτοκίνητο. Σελ Γενικός Δείκτης 76, Τραπεζικό deal που θα αλλάξει το τοπίο Μάχη για το μερίδιο αγοράς οδηγεί σε φλερτ προς τη μεριά θυγατρικών ελληνικών τραπεζών /1 29/1 30/1 2/2 3/2 Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες ) ΣΗΜΕΡΑ 675, Εντονο παρασκήνιο βρίσκεται σε εξέλιξη στον τραπεζικό τομέα της Κύπρου για αύξηση του μεριδίου αγοράς μετά τις δραστικές αλλαγές που συντελέστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια σε όλα τα επίπεδα. Όπως πληροφορείται η «Κ», τράπεζα με αυξημένη ρευστότητα, που έχει πάρει τη στρατηγική απόφαση για επέκταση, δεν κρύβει το ενδιαφέρον της, το οποίο στρέφεται προς την κατεύθυνση θυγατρικών τραπεζών, κατά κύριο λόγο ελληνικών, που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο. Η εν λόγω τράπεζα έχει ήδη στημένη ομάδα, έτοιμη να προβεί στις αναγκαίες κινήσεις όποτε κρίνει ότι διαμορφώνονται οι κατάλληλες συνθήκες στην αγορά, ωστόσο, ουδείς είναι σε θέση να δώσει πληροφορίες ε- πισήμως, αν δεν ληφθεί η οριστική απόφαση κι ενημερωθούν προηγουμένως οι αρμόδιες αρχές. Πάντως, όλα τα στοιχεία συγκλίνουν υπέρ της εκτίμησης ότι οι εξελίξεις στον τραπεζικό χάρτη της Κύπρου αναμένεται να είναι ραγδαίες το α- μέσως επόμενο διάστημα, ως αποτέλεσμα των δραστικών μεταβολών που συντελέστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια στο σύνολο των κυπριακών τραπεζών. Το κλείσιμο της Λαϊκής, οι διοικητικές και άλλες αλλαγές που επήλθαν στην Τράπεζα Κύπρου, το πέρασμα της Ελληνικής σε ξένα χέρια καθώς και η επιχειρούμενη μεταμόρφωση του Συνεργατισμού, διαμόρφωσαν ένα εντελώς νέο σκηνικό, το οποίο ακόμη δεν οριστικοποιήθηκε. Στο νέο αυτό σκηνικό την πρωτοκαθεδρία διατηρεί η Τράπεζα Κύπρου, ενώ στη δεύτερη θέση πέρασε ο Συνεργατισμός. Σελ. 4 ΜΑΡΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ Η κρίση περιόρισε και το ποτό του καταναλωτή Η μείωση της αγοραστικής δύναμης του καταναλωτή, τον οδήγησε στον περιορισμό των ε- ξόδων και στα αλκοολούχα ποτά. Ενώ παλαιότερα σε κάθε έξοδό του υπολογίζεται να έ- πινε μέχρι 4 ποτήρια, το τελευταίο διάστημα υποχρεωτικά είτε πίνει μόνο ένα ή δύο είτε αγοράζει μπουκάλι από υπεραγορές, προτιμώντας την κατ οίκον διασκέδαση. Αυτό τονίζει σε συνέντευξή του ο Μάριος Χριστοφίδης, διευθύνων σύμβουλος της ACM Christofides, που εισάγει το The Famous Grouse, προσθέτοντας ότι παρά την κρίση η εταρεία διατήρησε την πρωτιά στο ουίσκι. Σελ. 8 TWIGGY Χρυσό συμβόλαιο στα 65 της χρόνια Η Twiggy, η κοκκαλιάρα που άλλαξε τα πρότυπα του μόντελινγκ την δεκαετία του 60, επιστρέφει με νέα διαφημιστική καμπάνια. Υ- πέγραψε χρυσό συμβόλαιο με τη L Oreal και στα 65 της ξανάγινε το πρόσωπο της γενιάς της. Και όπως λέει η ίδια, σήμερα δεν έχει σημασία η ηλικία, αλλά η αυτοπεποίθηση. Σελ. 18 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Επενδύσεις εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ από το ΓΣΠ Το αυτόματο σύστημα ελέγχου της εισόδου κόστισε ευρώ, με τον Γυμναστικό Σύλλογο να προχωρεί σε λήψη δύο δανείων για να καλύψει το κόστος. Το καλοκαίρι θα ολοκληρωθούν άλλα δύο έργα: η εγκατάσταση του κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης και η δημιουργία πισίνας. Στο «ράφι» μπαίνει η επέκταση της ανατολικής κερκίδα. Σελ. 22 Οπαδός της ελληνικής προσπάθειας δηλώνει ο Ρέντσι Μηνύματα στροφής στον ρεαλισμό εκπέμπει, εντός, αλλά κυρίως εκτός συνόρων, η κυβέρνηση της Ελλάδας, καθώς ο χρόνος μετράει αντίστροφα για το κρίσιμο Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου κατά το οποίο θα πρέπει να μορφοποιηθεί κάποιο modus vivendi με τους εταίρους, ώστε η χώρα να μην βρεθεί στο «κενό» στο τέλος του μήνα, οπότε και λήγει η παράταση του υφιστάμενου προγράμματος. Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε χθες στη Ρώμη συνάντηση με τον ιταλό ομόλογό του Ματέο Ρέντσι και ζήτησε χρόνο για την εκπόνηση σχεδίου μεταρρυθμίσεων κατά της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς και υ- πέρ των φτωχότερων στρωμάτων. Ο ιταλός Πρωθυπουργός δήλωσε οπαδός της ελληνικής προσπάθειας και τόνισε την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις και βήματα προς την ανάπτυξη. Σ αυτό, πρόσθεσε, συμφωνεί η μεγάλη πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών. Σελ. 13, 14 Θωρακισμένα ταμεία θέλουν οι συντεχνίες Ζητούν καλύτερη εποπτεία και εγγύηση από την κυβέρνηση Διάλογο για τα ταμεία συντάξεων των ημικρατικών οργανισμών ενόψει και των δεσμεύσεων για ιδιωτικοποιήσεις ζητά το συνδικαλιστικό κίνημα. Θέση των συντεχνιών είναι πως θα πρέπει να ρυθμιστεί έγκαιρα το ταμείο σύνταξης των εργαζομένων πριν ξεκινήσουν οι διαδικασίες των ιδιωτικοποιήσεων, ζητώντας επίσης πέρα από την εγγραφή των ταμείων προνοίας στον Έφορο Ταμείων για καλύτερη εποπτεία της επενδυτικής τους πολιτικής, την εγγύησή τους από την Κυβέρνηση ώστε σε περίπτωση που προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και οι αποκρατικοποιήσεις να είναι ασφαλισμένα. Σε σχέση με το ενδεχόμενο ιδιωτικοποιήσεων, όλες οι πλευρές διατυπώνουν σωρεία ερωτηματικών για το ποιος θα αναλάβει αυτά τα ταμεία, για το αν θα διαλυθούν, αν θα δημιουργήσουν άλλα, ενώ αναφορικά με τις εγγραφές των ταμείων προνοίας, ο αρμόδιος Έφορος εξηγεί ότι δεν εξαρτάται από τον ίδιο πότε θα γίνει η εγγραφή. Σελ. 5 Μια μάχη στα ανώτερα τραπεζικά στρώματα βρίσκεται σε εξέλιξη με πρωταγωνιστές τον Μιχάλη Σάλλα του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς και τον Ανδρέα Βγενόπουλο της MIG. Η αντιπαράθεση έλαβε και δημόσιες διαστάσεις μετά την αποκάλυψη ότι το αμερικανικό fund KKR αγόρασε από την Τράπεζα Πειραιώς την διαχείριση τιτλοποιημένου χαρτοφυλακίου δανείων και μετοχών εταιρειών της MIG. Τα δημοσιεύματα, που ακολούθησαν και που αποκάλυπταν σχεδόν όλες τις λεπτομέρειες ΚΥΠΕ Με άριστα πέρασε από τη Λευκωσία ο Αλέξης Τσίπρας Ριζοσπάστης και πραγματιστής Aριστες εντυπώσεις άφησε πίσω του ο Αλέξης Τσίπρας από την επίσημη επίσκεψή του στην Κύπρο, το πρώτο ταξίδι του στο εξωτερικό από την ανάληψη των καθηκόντων του. Κυβερνητικοί και κομματικοί παράγοντες στη Λευκωσία δηλώνουν ότι οι συναντήσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό ξεπέρασαν τις προσδοκίες τους, τόσο σε επίπεδο εντυπώσεων, όσο και σε επίπεδο ουσίας. Από την Λευκωσία, ο Αλέξης Τσίπρας ξεδίπλωσε το όραμα, την ταυτότητα, τους προσανατολισμούς και τις προτεραιότητες της εξωτερικής του πολιτικής. Μια πολιτική με φιλοσοφικό υπόβαθρο την «Χαμπερμασιανή» σχολή σκέψης, εμπλουτισμένη με μια ριζοσπαστική αντίληψη του πραγματισμού. Σελ. 3 Δεκατέσσερα έργα ψάχνουν επενδυτές Γνωστά funds έρχονται στην Κύπρο Θεσμικοί επενδυτές από όλο τον κόσμο, ανάμεσά τους και αρκετά ηχηρά ονόματα επενδυτικών ταμείων, όπως τα funds της αμερικανικής Goldman Sachs, της βρετανικής HSBC, της γαλλικής Societe Generale και της αμερικανικής Bank of America καταφθάνουν στην Κύπρο με καλές προθέσεις... Κουβαλώντας στις αποσκευές τους επενδυτικά πλάνα, τα Ταμεία θα δώσουν το «παρών» τους στη Σύνοδο Επενδυτών, που θα πραγματοποιηθεί στη Λεμεσό. Σελ. 6 Εντονη αντιπαράθεση Σάλλα-Βγενόπουλου Πόλεμος ανακοινώσεων μεταξύ Τράπεζας Πειραιώς και MIG της συμφωνίας, ανάγκασαν την MIG να πάρει θέση σχετικά με την συμφωνία μεταξύ της Τράπεζας Πειραιώς και του fund KKR ειδικά ως προς τους όρους με τους οποίους έγινε η εν λόγω συμφωνία, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι η δημοσιοποίηση αυτή δεν θα έχει θετικές επιπτώσεις στις εταιρείες της MIG και, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά σε σχετική ανακοίνωση, «διαταράσσονται οι ισορροπίες και η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Σελ. 4 Η Καθημερινή παρουσιάζει το περιοδικό 20 ΜΕΓΑΛΕΣ ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΑΝΟΗΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Σελ. 7 AYTH ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Oταν η οικονομική κρίση στην αγορά στεγαστικών δανείων μας επισκεπτόταν στην Ευρώπη από τη μακρινή Αμερική, θεωρήσαμε πως είναι ένα θέμα που δεν μας αφορά. Η παγκόσμια συνένωση των τραπεζών, όμως, έφερε στην επιφάνεια τις αδυναμίες των οικονομιών της Ευρώπης και οι πιο α- δύναμοι κρίκοι ή έστω εκείνοι που πήραν την κρίση ελαφρά τη καρδία, την πάτησαν πρώτοι από όλους και αργότερα από τους υπόλοιπους αναμένεται να σταθούν στα πόδια τους. Μπήκε τότε στο λεξιλόγιό μας και η λέξη Τρόικα, ειδικά μετά το Καστελόριζο του ΓΑΠ, όπου η Ευρώπη μαζί με το ΔΝΤ έσμιξαν εις σάρκα μία για να μπει σε δημοσιονομική τροχιά η Ελλάδα. Μετά ήρθε η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Κύπρος. Η Τρόικα εκεί, ένα σώμα-θέσφατο με μια ονομασία κουτί για όλες τις οικονομίες. Η κάθε μια χώρα ανέλαβε να φέρει εις πέρας το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα, όπως αυτό εκπονήθηκε από την Τρόικα, αλλά κυρίως από το ΔΝΤ, ελέω και της εμπειρίας του Ταμείου σε α- νάλογες περιπτώσεις. Επικουρική, ως προς τις διαδικασίες και ως προς το χρήμα που βάζει, η παρουσία του. ΣΧΟΛΙΟ / Tου ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Πώς καταργείται η Τρόικα... Από εκεί και έπειτα η λέξη Τρόικα δεν βγήκε ποτέ από το στόμα μας, για τα τελευταία δηλαδή περίπου τρία-τέσσερα χρόνια, μέχρι που αποφάσισαν οι Ευρωπαίοι δειλά-δειλά να τη βγάλουν από το δικό τους. Οι δηλώσεις Γιούνγκερ για «τέλος» της Τρόικας είναι ενδεικτικές. Πώς τελειώνεις όμως το σώμα που δεν είχε τέλος ουσιαστικά; Παίρνοντας < Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ξέρουν πώς να διαχειριστούν τη μετά Τρόικα εποχή πάντα όμως στα πλαίσια προγραμμάτων αναδιάρθρωσης. τα πράγματα στα χέρια σου και έχοντας πια την εμπειρία να κάνεις deal με οικονομίες απροσδόκητες όπως είναι η της Ελλάδας. Τώρα, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ξέρουν τι πρέπει να κάνουν, πώς να διαχειριστούν τη μετά Τρόικα εποχή πάντα όμως στα πλαίσια προγραμμάτων αναδιάρθρωσης. Διότι μπορεί ναι μεν η Τρόικα σαν σχήμα να αντικατασταθεί με ένα σώμα που θα είναι περισσότερο αρεστό στην Ευρώπη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα προγράμματα θα εξαλειφθούν. Διαφορετικά, δεν θα υπάρχει χρηματοδότηση από την ΕΚΤ, η οποία με την ποσοτική χαλάρωση άνοιξε νέους δρόμους για νέους μπαμπάδες πάνω από οικονομίες άτακτες. Είναι πιθανόν, δεν έχω πρόχειρα τα νούμερα, πως αν έκανε την κίνηση με την αγορά ομολόγων η ΕΚΤ τρία χρόνια πριν, να μην είχαμε μπει σαν Κύπρος στο μνημόνιο όπως το ξέρουμε σήμερα. Κάλλιο αργά παρά ποτέ, όμως όταν όλη η Ευρώπη φώναζε για τα α- κραία μέτρα που απαιτούσε κυρίως το ΔΝΤ και επέβαλλε ως Τρόικα στις χώρες κυρίως του Νότου, όταν ακόμη και η ίδια η ΕΕ χαλιόταν με την ε- μπλοκή του Ταμείου στα του οίκου της, γιατί κανείς τεχνοκράτης επίσημα δεν είχε το θάρρος να βγει και να προτείνει την κατάργησή της και την αλλαγή της με ένα νέο σώμα; Γιατί δεν είχαν ωριμάσει οι συνθήκες. Τόσο α- πλά. Παίζοντας με τις τάπες των βαρελιών, οι συνθήκες ωρίμασαν; Περιμένοντας να δούμε τι θα πει και η Γερμανία...

2 2 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΟΜΗΡΟΥ & ΣΕΒΕΡΗ Το χρυσό κλειδί και τα χρυσά κουτάλια... Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ Όλους ευχαριστημένους τους άφησε ο Τσίπρας κατά την πρώτη επίσκεψή του ως Πρωθυπουργός. Μα όλους! Από τον Νίκαρο, που τώρα πια νιώθει πως έφυγαν οι σκιές που υπήρχαν επί Σαμαρά, από τον Αρχιεπίσκοπο που πήρε και συγχαρητήρια για τον διαθρησκευτικό διάλογο μέχρι και τους πολιτικούς αρχηγούς έναν προς έναν! Ο Άντρος και ο Χριστόφιας ε- πιβεβαίωσαν την ιδεολογική τους συγγένεια με τον 40άρη πρωθυπουργό, ο Νικόλας έδωσε μια πολυσέλιδη επιστολή και πήρε μια υπόσχεση ότι ενδέχεται να γίνει ερευνητική για την πώληση των υποκαταστημάτων, ο Σιζόπουλος και ο Βαρνάβας έκαναν την δική τους αρχηγική εμφάνιση, ο Λιλλήκας έκανε την μύχια σύγκριση και ευχή να είναι ο νέος Τσίπρας, ο Συλλούρης χρίστηκε ε- πίσημα ως μια φωνή Τσίπρα στην Λευκωσία (από τον Αβέρωφ...) ενώ ο Περδίκης χάρηκε που μπόρεσε να του εκφράσει την υποστήριξη του Κινήματός του. Μπορεί ο νέος Πρωθυπουργός να αισθάνθηκε υπερκόπωση, αλλά το αποτέλεσμα άξιζε τον κόπο. Διπλωμάτης χαρακτήρισε την επίσκεψη μονολεκτικά: Θρίαμβος! Μόνο σε ένα άτομο φαίνεται ότι δημιούργησε προβλήματα η επίσκεψη Τσίπρα. Στην Ειρήνη Χαραλαμπίδου, την γλυκιά πρώην παρουσιάστρια και νυν βουλευτή του ΑΚΕΛ. Η γλυκιά πρώην παρουσιάστρια α- ντικρίζεται με καχυποψία από αρκετούς συναδέλφους της στο κόμμα, ειδικά τους παραδοσιακούς ΑΚΕΛικούς (όχι τις νέες δυνάμεις).οι πρωτοβουλίες που παίρνει, οι περισσότερες από τις οποίες είναι για το σόου όφ όπως είπε βουλευτής, προκαλούν αντιδράσεις. Στο κόμμα κατονομάζεται και ιστοσελίδα η οποία την έχει καθημερινά πρωτοσέλιδο με αστείες αφορμές και θέματα του στιλ: δείτε την Ειρήνη πώς ήταν τον καιρό που παρουσίαζε το Ευχάριστο Σαββατόβραδο ή μάθετε τι είπε η Ειρήνη στο αυτί του Τσίπρα που δεν άκουσε κανένας εκτός απ τον συντάκτη μας κ.α.. Οι συχνές, ευγενικές παραινέσεις προς την ηγεσία του κόμματος όπως συγκρατήσει επιτέλους την βουλευτή άρχισαν να γίνονται πιο επίμονες... Η επαναπροσέγγιση Χρυστάλλας-Νίκαρου τα πάει καλά. Πολύ καλύτερα εν πάση περιπτώσει απ ότι με τον Έρογλου... Ευτυχώς γιατί είχα αρχίσει να ανησυχώ! Είχα φθάσει σχεδόν στα όρια της κατάθλιψης σκεπτόμενος ότι ενδεχομένως να εξαγοράζαμε και το συμβόλαιο της κυρίας Χρυστάλλας (με τις αυξήσεις, τους έξτρα μισθούς και τα λοιπά) όπως συνέβη με τον κύριο Πανίκκο. Ούφ! Χθες Χρυστάλλα, Χάρης και Νίκαρος συζήτησαν για την απλοποίηση των διαδικασιών για νέα δάνεια, την α- ναδιάρθρωση των δανείων και βεβαίως την μείωση των επιτοκίων. Λίγο πριν Χρυστάλλα και Χάρης ά- κουγαν τους εκπροσώπους της τρόικας να τους δηλώνουν πως εάν δεν προχωρήσει το θέμα των εκποιήσεων η αξιολόγηση δεν πρόκειται να ε- παναρχίσει... Ο Χάρης φρόντισε βεβαίως να καθησυχάσει τους τροϊκανούς αναφέροντας τους πυθιακά ότι η προσήλωση της κυβέρνησης στην εφαρμογή του μνημονίου δεν έχει αλλάξει, ούτε έχει μεταβληθεί υπό τις περιστάσεις... Δεν έχω γνώση εάν εννοούσε τις περιστάσεις με την εκκρεμότητα στη Βουλή ή τις περιστάσεις με την επίσκεψη Τσίπρα και την πρόσκληση στον Νίκαρο για συμμαχία κατά της τρόικας... Ούτε και οι τροϊκανοί... Η αμέσως επόμενη ατάκα του Χάρη φάνηκε ότι έπιασε τόπο, ιδιαίτερα όταν την διατύπωσε με πειθώ κοιτώντας τους στα μάτια: Το πρόγραμμά μας έχει χειροπιαστά αποτελέσματα μέχρι τώρα, τους είπε και τους έδωσε αντίγραφα με τα νούμερα που είχε ετοιμάσει... Ωχ έρχεται πάλι να μου ψυθιρίσει στ αυτί. Πώς την αποφεύγω; Τις εντυπώσεις τις κέρδισε ξανά με τους τροϊκανούς να επισημαίνουν ότι αναμένουν τις εξελίξεις για να προχωρήσουν αναλόγως... Ευτυχώς μετά τη σύσκεψη η Χρυστάλλα δεν έκανε καμιά δήλωση, ειδικά για την μείωση των επιτοκίων. Πολλή δουλειά έπεσε ξαφνικά στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο. Ε- κτός από το πειθαρχικό για τους δύο δικηγόρους του γραφείου Νίκος Α- ναστασιάδης και Συνεταίροι, πειθαρχικές υποθέσεις θα ανοιχθούν και για άλλους τρεις δικηγόρους, για την ίδια υπόθεση. Μπορεί οι Κυπριακές Αερογραμμές να έχουν κλείσει, σίγουρα όμως θα τις θυμόμαστε για αρκετό καιρό... Κάποιοι για πολύ περισσότερο... Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος αναμένεται ότι θα επιληφθεί και καταγγελιών για εμπλοκή δικηγορικών γραφείων στο σκάνδαλο ΣΑΠΑ. Τι καταγγέλλεται; Οτι δικηγορικά γραφεία εκπροσωπούσαν ταυτόχρονα σύμβουλους μηχανικούς του Δήμου Πάφου αλλά και εργοληπτική εταιρεία που παρείχε υπηρεσίες στο ΣΑ- ΠΑ! Η Αθηνά Κυριακίδου δεν έχασε την ευκαιρία και τέντωσε το σχοινί με τον πρόεδρο του κόμματός της Νικόλα Παπαδόπουλο! Με αλλεπάλληλες ερωτήσεις της αποκαλύφθηκε ότι το δικηγορικό γραφείο Τάσσος Παπαδόπουλος και Σία εκπροσωπούσε ταυτόχρονα τους μηχανικούς του ΣΑΠΑ Μοδινός και Βραχίμης αλλά και την εργοληπτική εταιρεία Νέμεσις για αγωγές κατά του ΣΑ- ΠΑ! Ασφαλώς υποστήριξε ότι τίθενται σοβαρά θέματα δεοντολογίας... Δεν σας έγραφα προχθές ότι το σκληρό ροκ στο ΔΗΚΟ τώρα θ αρχίσει; Ε, λοιπόν, μόλις άρχισε! Σήμερα κιόλας αναμένεται νέα είσοδος και νέες φιγούρες στον χορό. Όχι απ τον Νικόλα που ως γνωστόν δεν χορεύει... Με το στόμα ανοικτό έμειναν βουλευτές όταν ο νέος δήμαρχος Πάφου δήλωσε χθες στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή ότι τέσσερις μεγάλες εργοληπτικές εταιρείες οι οποίες παραδέχθηκαν ότι έδωσαν μίζες, σήμερα είναι σε διάλογο για να υπογράψουν συμβόλαιο δημόσιου έργου! Ένας τουλάχιστον βουλευτής πήρε σημειώσεις και ήδη έχει γράψει σε χειρόγραφο την ερώτηση που ετοιμάζεται να υποβάλει. Αν δεν το κάνει μέχρι σήμερα, ενδέχεται να τον προλάβει ανταγωνιστής του.. Για την ιστορία καταγράφω το ποσόν που ο Φαίδωνος υποστήριξε μπροστά στους απορημένους βουλευτές, υ- πηρεσιακούς και δημοσιογράφους, ότι δόθηκε για μίζες. Τέσσερα! Τέσσερα ολόκληρα εκατομμύρια ευρώ, όχι 1,7 εκ. όπως μέχρι τώρα νομίζαμε. Όπως είπε το κόστος του αποχετευτικού της Πάφου συμφωνήθηκε αρχικά στα 43 εκατομμύρια, με τις υ- περχρεώσεις ανήλθε στα 53 εκ. ενώ στη δεύτερη φάση αντί για 92 εκ. δόθηκαν τελικά 120! Μιλάμε για εκατομμύρια... Το Δημοτικό Συμβούλιο Πάφου αποφάσισε ομόφωνα να αφαιρέσει το χρυσό κλειδί της πόλης από τον Άκη Τσοχατζόπουλο, πρώην υπουργό Ε- θνικής Άμυνας και νυν κατάδικο στον Κορυδαλλό, για μίζες από εξοπλιστικά προγράμματα. Άντε με το καλό να αφαιρεθούν και τα χρυσά κουτάλια της πόλης απ όσους τα κρατούν γερά για χρόνια πολλά... Στο νοητό σταυροδρόμι της ε- ξουσίας της Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκινά την ανάβασή του από τον πάτο του πηγαδιού των τειχών στην οδό Ομήρου που διαπερνά τον πολιτικό μας βουλευτικό πολιτισμό εντός του παρηκμασμένου πολυπολιτισμικού κήπου, για να ανέβει με κακουχίες ιερομάρτυρα τον Λόφο της Σεβέρη, ξαποσταίνοντας για λίγο από τα πολεμικά παίγνια υπό το θλιμμένο βλέμμα του υπό απόκρυψη τις νύχτες Κυριάκου Μάτση. Όταν ό- μως ο λόφος καταληφθεί, είτε συγκυριακά είτε από τακτική μαεστρία, τα λάφυρα είναι μεθυστικά. Τον κατήφορο της επιστροφής στην οδό Ομήρου δεν τον ε- πέλεξε ποτέ κανείς. ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ Ο κ. Ρενάτο Τζιούρικ και ο κ. Αλέξης Φωτιάδης. Ο κ. Βύρωνας Βρυώνη, ο κ. Θεόδωρος Πολεμίτης και η κ. Μαριλένα Πολυκάρπου. Ο Δρ. Κυριάκος Νικολάου. Ο κ. Λευτέρης Αθανασίου, η κ. Μάρλεν Μιχαήλ και ο κ. Βασίλης Παπαδόπουλος. Της ΔHΜΗΤΡΑΣ ΓΕΩΡΓIΟΥ Βραβεύτηκαν για ακόμη μια χρονιά οι «Άντρες της Χρονιάς», αυτοί που ξεχώρισαν για τις επιδόσεις, την δημιουργικότητα, το ταλέντο και το ήθος τους, ο καθένας στην δική του κατηγορία. Ο Όμιλος των Ειδικών Εκδόσεων και η Φώτος Φωτιάδης διανομείς παρουσίασαν τα 14α JW Man of the Year Awards στο Νέο Κτήριο Θεάτρου του ΘΟΚ με παρουσιαστές τους Τάσο Τρύφωνος και Χριστιάνα Αριστοτέλους και σε ζωντανή μετάδοση από το Mega. Το καλλιτεχνικό μέρος της βραδιάς α- νέλαβε η σούπερ σταρ Δέσποινα Βανδή και η υπέροχη Μελίνα Α- σλανίδου, ενώ το «παρών» τους έδωσαν γνωστές προσωπικότητες του θεάματος, του επιχειρηματικού κόσμου και της πολιτικής σκηνής. Πρόκειται για τον μακροβιότερο θεσμό στην Κύπρο που κρατά εδώ και 14 χρόνια και για πάνω από μία δεκαετία σημαντικοί άνδρες ξεχώρισαν με τις ιδέες και τα επιτεύγματά τους και βραβεύτηκαν για την ικανότητα και την δημιουργία τους. Οι προτεινόμενοι Άντρες της Χρονιάς επιλέγονται κάθε χρόνο από τη συντακτική ομάδα του περιοδικού «ΜΑΝ». Άντρας της χρονιάς και Επιστήμονας της χρονιάς αναδείχθηκε ο Κύπριος επιστήμονας Κυριάκος Νικολάου. Στην κατηγορία Ηθοποιοί / Tηλεόραση βραβεύθηκε ο Μαρίνος Χατζηβασιλείου και στην κατηγορία Ηθοποιός/ Θέατρο ο Μάριος Δημητρίου. Στην κατηγορία Επιχειρηματίας Manager νικητής αναδείχθηκε ο Δρ Αντρέας Πίττας από την εταιρεία Medochemie, το βραβείο Καινοτομίας πήγε στον Χριστόφορο Τζιηρτζιηπή, ενώ το βραβείο Τέχνη και Δημιουργία στον Κλείτο Κλείτου. Αθλητής της χρονιάς αναδείχθηκε ο Παύλος Κοντίδης ενώ το βραβείο Συνολικής Προσφοράς απονεμήθηκε στο Στέλιο Καυκαρίδη. Υποστηρικτές της βραδιάς ήταν το Johnnie Walker, ως ο μεγάλος χορηγός, η Deloitte, ως μεγάλος υποστηρικτής που είχε και τη γενική εποπτεία των αποτελεσμάτων της βραδιάς, η ΜΤΝ, ως Innovation partner, και το Πανεπιστήμιο Ο Δρ. Ντίνος Μαυρομουστάκης, ο Δρ. Φίλιππος Πατσαλής και η Δρ. Άννα Αχιλλεούδη. Λευκωσίας, ως ακαδημαϊκός χορηγός, η Χαράλαμπος Πηλακούτας Ltd, η Camel Active και τα ρολόγια Tom Carter. Νέα εκστρατεία ενημέρωσης του ΠΑΣΥΚΑΦ για πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ξεκίνησε ο σύνδεσμος με το σύνθημα «Φυλάξου από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Νίκησέ τον στα σημεία». Στόχος του Παγκύπριου Συνδέσμου Καρκινοπαθών και Φίλων (ΠΑΣΥΚΑΦ) είναι η πρόληψη και ο έλεγχος του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας με το εμβόλιο, το τεστ Παπανικολάου και το αίτημα για ε- φαρμογή πληθυσμιακού προγράμματος. Η εκστρατεία εμπίπτει στα πλαίσια του στρατηγικού προγράμματος του ΠΑΣΥΚΑΦ για H κ. Δώρα Κωνσταντινίδου και η Δρ. Ανδρούλα Κυπριανού. εκμηδένιση του καρκίνου αυτού που ξεκίνησε το 2010 και συνεχίζει αδιάλειπτα με στοχευμένες δράσεις που αφορούν στην ενημέρωση των εφήβων, γονέων, γυναικών, ανδρών, εκπαιδευτικών και όσων εργάζονται σε όλες τις βαθμίδες του συστήματος υγείας και στην ευαισθητοποίησή του διευρυμένου αυτού κοινού ως προς τη σωστή τακτική πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Μέσα από την προβολή μηνυμάτων στην τηλεόραση, στον κινηματογράφο και στο ραδιόφωνο, έντυπες καταχωρήσεις, ενημερωτικό υλικό όπως φυλλάδια και αφίσες, ενημέρωση μέσω ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και δημοσιευμάτων στον Τύπο και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης Η κ. Γεωργία Ορφανού και η κ. Αίγλη Κυπριανού. καθώς και διαλέξεις σε κοινότητες, οργανισμούς και σε εκπαιδευτικά Κέντρα παγκύπρια, ο σύνδεσμος έχει στόχο να αφυπνίσει το κοινό. Στα πλαίσια της εκστρατείας ο ΠΑΣΥΚΑΦ συνεχίζει να προσφέρει δωρεάν αριθμό εμβολίων στο κοινό σε όλες τις επαρχίες βάσει όρων και προϋποθέσεων και μέχρι σήμερα έχουν δοθεί 550 εμβόλια δωρεάν. Η εκστρατεία τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και υποστηρίζεται από την Γυναικολογική και Μαιευτική Εταιρεία Κύπρου, την Παγκύπρια Εταιρεία Κολποσκόπησης και Παθολογίας του Τραχήλου, την Παιδιατρική Ε- ταιρεία Κύπρου, την Δερματολογική-Αφροδισιολογική Εταιρεία Κύπρου και την Ογκολογική Ε- ταιρεία Κύπρου. Η κ. Άννα Μαρία Ζαχαριάδη. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 Ο ριζοσπάστης αριστερός κέρδισε το κυπριακό πολιτικό κατεστημένο Το όραμα και τα μηνύματα του Αλέξη Τσίπρα ξεπέρασαν τις προσδοκίες Της ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Άριστες εντυπώσεις άφησε πίσω του ο Αλέξης Τσίπρας από την επίσημη ε- πίσκεψή του στην Κύπρο, το πρώτο ταξίδι του στο εξωτερικό από την α- νάληψη των καθηκόντων του. Όπως χαρακτηριστικά μετέφεραν στην «Κ» τόσο κυβερνητικοί παράγοντες, όσο και κομματικοί παράγοντες που πραγματοποίησαν συναντήσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και τους συνεργάτες του, τα αποτελέσματα από τις συναντήσεις ξεπέρασαν τις προσδοκίες, τόσο σε επίπεδο εντυπώσεων, όσο και σε επίπεδο ουσίας. Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή που συμμετείχε στις διευρυμένες συνομιλίες του Έλληνα Πρωθυπουργού και των < Η κυπριακή Κυβέρνηση βρήκε απέναντί της έναν συνετό, μελετημένο και πραγματιστή συνομιλητή. συνεργατών του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η κυπριακή Κυβέρνηση με ιδιαίτερη ανακούφιση βρήκε απέναντί της έναν συνετό, μελετημένο και πραγματιστή συνομιλητή. H πλήρης ταύτιση απόψεων και θέσεων των δύο χωρών στο Κυπριακό, στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ και για επανέναρξη των συνομιλιών, αλλά και της σύνδεσης των ζητημάτων αυτών με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις προστέθηκαν στα συν του Αλέξη Τσίπρα. Η συμφωνία δε που προέκυψε μεταξύ του Υπουργού Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη, με τον Έλληνα ομόλογο του, Νίκου Κοτζιά, στις μεταξύ τους συνομιλίες που είχαν στο περιθώριο της επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Κύπρο, για τη σύσταση ομάδων από ειδικούς στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών που θα επεξεργάζονται διάφορες πτυχές του Κυπριακού προς στήριξη της κυπριακής πλευράς έχει εκληφθεί από τη Λευκωσία ως πολύ θετικό βήμα και ενδεικτική των προθέσεων της Αθήνας για ουσιαστική βοήθεια στις κυπριακές προσπάθειες. Όπως αναφέρει στην «Κ» η ίδια πηγή, ιδιαίτερη ικανοποίηση προκάλεσαν επίσης οι κοινές προσεγγίσεις που προέκυψαν μεταξύ των δύο χωρών στην περαιτέρω στήριξη και ενίσχυση της περιφερειακής πολιτικής με τις δύο τριμερείς συνεργασίες Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ με προοπτική επέκτασης αυτών των τριμερών και ένταξης και άλλων χωρών της περιοχής. Σε ό,τι δε αφορά στα καυτά θέματα της οικονομίας και τις επιδιώξεις της Αθήνας οι οποίες προκαλούσαν έντονες ανησυχίες σε κυβερνητικούς αξιωματούχους στην Λευκωσία ότι ενδεχομένως να συμπαρέσυραν και το κυπριακό οικονομικό πρόγραμμα, η κυπριακή Κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», έχει καθησυχαστεί από την εντύπωση που απεκόμισε ότι οι λύσεις που ψάχνει η νέα ελληνική Κυβέρνηση είναι καθαρά ευρωπαϊκές και επικεντρώνονται σε αξιοποίηση του προγράμματος των 300 δις ευρώ που εξήγγειλε ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ζακ Γκλοντ Γιούνγκερ, για σκοπούς ανάπτυξης, στο αίτημα της Ελλάδας να της δοθεί χρόνος προκειμένου να εφαρμόσει το δικό της μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, καθώς και στην αξιοποίηση της συγκυρίας για μια ευρύτερη ευρωπαϊκή προσπάθεια για περιορισμό της εμπλοκής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ευρώπη, αν όχι στην πλήρη αυτονόμησή της σε αυτό το στάδιο από το διεθνή οργανισμό. Ανεξάρτητα πάντως από τα κριτήρια αξιολόγησης και τις θετικές εντυπώσεις που αποκόμισε από τον Έλληνα Πρωθυπουργό η κυβερνητική πλευρά, η κυπριακή κομματική αντιπολίτευση εμφανίζεται ικανοποιημένη από το μήνυμα ελπίδας του Αλέξη Τσίπρα, που όπως κάποιοι που συναντήθηκαν μαζί του ανέφεραν χαρακτηριστικά στην «Κ», έφτασε και στην Κύπρο. Μήνυμα ελπίδας και σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό, αλλά και κυρίως στην προσπάθεια της Ελλάδας να εξέλθει από τα γρανάζια της τρόικα. Η εξωτερική πολιτική Από την Λευκωσία, ο Αλέξης Τσίπρας ξεδίπλωσε το όραμα, την ταυτότητα, τους προσανατολισμούς και τις προτεραιότητες της εξωτερικής του πολιτικής. Με στρατηγικούς στόχους την ριζοσπαστική αλλαγή για ειρηνική συνύπαρξη σε ένα γεωγραφικό ορίζοντα που ξεπερνά την Ελλάδα και φτάνει στην Ανατολική Μεσόγειο και στον ευρωπαϊκό χώρο, προβάλλει ως μεθοδολογικά εργαλεία προώθησης της πολιτικής του τη διεθνοποίηση των ελληνικών αιτημάτων, την πολιτικοποίηση της οικονομίας, την ελεύθερη διαβούλευση στη βάση της ισότητας μεταξύ των μερών, πέρα δηλαδή από τις ενυπάρχουσες ασυμμετρίες ισχύος μεταξύ τους, την προβολή του διεθνούς δικαίου και την σύμπηξη κοινού μετώπου μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας ως ενός ενιαίου γεωπολιτικού πυλώνα που θα ενεργήσει ως γέφυρα ειρήνης και σταθερότητας μεταξύ Ευρώπης Ικανοποίηση στη Λευκωσία προκάλεσαν και οι κοινές προσεγγίσεις με την Αθήνα στην περαιτέρω στήριξη και ενίσχυση της περιφερειακής πολιτικής με τις δύο τριμερείς συνεργασίες Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ με προοπτική ε- πέκτασης αυτών των τριμερών και ένταξης και άλλων χωρών της περιοχής. και Ρωσίας, μεταξύ Ευρώπης και Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και εντός της ίδιας της Ανατολικής Μεσογείου. Σαφής προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι η εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων στα πιεστικά θέματα της οικονομίας εντός των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ε- κτός τρόικα, επιχειρώντας, όμως, να φέρει την Ευρώπη αντιμέτωπη, αφενός, με την οργή των λαών της Ευρωπαϊκού Νότου και τον αντίλογο ενός λογικού αιτήματος για την επιστροφή της Η- πείρου στην ανάπτυξη, την απασχόληση και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Αφετέρου, θα επιχειρήσει να επισείσει τον κίνδυνο απώλειας της Ελλάδας, ίσως και της Κύπρου, ενός σημαντικού γεωπολιτικού χώρου στην Ανατολική Μεσόγειο σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή, με άμεσες επιπτώσεις στην ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης. Παράλληλα, ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε τον προσανατολισμό της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής σε κύρια ζητήματα όπως το Κυπριακό με σαφείς παραινέσεις προς τους Τουρκοκύπριους και την Άγκυρα, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τις περιφερειακές συνεργασίες στην Ανατολική Μεσόγειο, την Ευρωπαϊκή Μεσόγειο, την Ευρωπαϊκή Έ- νωση και τις σχέσεις με τη Ρωσία. Προσανατολισμοί που αναδεικνύουν ένα ομοιογενές αξιακό σύστημα στηριγμένο στο διεθνές δίκαιο, την αποφυγή κάθε μορφής σύγκρουσης προς επίλυση των διαφορών, τη διαλεκτικότητα και τον αλληλοσεβασμό μεταξύ των κρατών, ανεξάρτητα από τη διαφορετική ισχύ που αυτά διαθέτουν στο διεθνές σύστημα. Σε μια αποτίμηση τόσο των στόχων και εργαλείων προώθησης της νέας ελληνικής εξωτερικής πολιτικής όσο και του αξιακού συστήματος το οποίο προβάλλει α- ναδεικνύεται το φιλοσοφικό υπόβαθρο της «Χαμπερμασιανής» σχολής σκέψης, εμπλουτισμένης, ωστόσο, με μια ριζοσπαστική αντίληψη του πραγματισμού. Η Κύπρος ήταν η αφετηρία μιας περιοδείας του Έλληνα Πρωθυπουργού σε μια σειρά από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες όπου θα συναντήσει τους ευρωπαίους ομολόγους του, με ορίζοντα πάντα το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 12 Φεβρουαρίου, εκεί όπου ένα μέρος της νέας ελληνικής εξωτερικής πολιτικής θα δοκιμαστεί. Στις Βρυξέλλες, ο Αλέξης Τσίπρας θα κληθεί να υπερασπιστεί τις ελληνικές θέσεις, ενώ όπως αναμένεται θα συναντηθεί και με την Γερμανίδα Καγκελάριο, Ά- γκελα Μέρκελ. Μια συνάντηση, δηλαδή, που θα φέρει αντιμέτωπη τη γερμανική νεοφιλελεύθερη σχολή σκέψης, υπέρμαχος της οποίας είναι ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών, Βόλφανγκ Σόιμπλε, με τη Σχολή της Φραγκφούρτης και, ειδικότερα την θεωρητική προσέγγιση του Γιούργκεν Χάμπερμας, την οποία προτάσσει ο Αλέξης Τσίπρας. ΚΥΠΕ

4 4 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟ ΘΕΜΑ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Κινήσεις στην τραπεζική σκακιέρα Μάχη για την αύξηση του μεριδίου στην αγορά - Φλερτ προς τη μεριά θυγατρικών ελληνικών τραπεζών Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Ραγδαίες αναμένεται να είναι οι εξελίξεις στον τραπεζικό χάρτη της Κύπρου το επόμενο διάστημα, σαν αποτέλεσμα των δραστικών μεταβολών που συντελέστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια στο σύνολο των κυπριακών τραπεζών. Το κλείσιμο της Λαϊκής, οι διοικητικές και άλλες αλλαγές που επήλθαν στην Τράπεζα Κύπρου, το πέρασμα της Ελληνικής σε ξένα χέρια καθώς και η επιχειρούμενη μεταμόρφωση του Συνεργατισμού, διαμόρφωσαν ένα < Τράπεζα με έδρα την Κύπρο φέρεται να διαθέτει ισχυρή ρευστότητα που της επιτρέπει να προβεί σε κινήσεις επέκτασης. Η Τράπεζα Κύπρου διατηρεί την πρωτιά στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου με τον Συνεργατισμό να ακολουθεί στη δεύτερη θέση, μετά το κλείσιμο της Λαϊκής. Η Ελληνική Τράπεζα δεν κρύβει τη φιλοδοξία της για επέκταση ώστε να περάσει στη δεύτερη θέση. εντελώς νέο σκηνικό, το οποίο ακόμη δεν οριστικοποιήθηκε. Στο νέο αυτό σκηνικό την πρωτοκαθεδρία διατηρεί η Τράπεζα Κύπρου, ακολουθούμενη από τον Συνεργατισμό. Ήδη διενεργούνται ζυμώσεις στο παρασκήνιο, με τον πρώτο λόγο να τον έχει μια τράπεζα με έδρα την Κύπρο, η οποία αυτή τη στιγμή παρουσιάζει αυξημένη ρευστότητα που της δίνει τη δυνατότητα να προβεί σε κινήσεις επέκτασης, με το ενδιαφέρον να στρέφεται προς την κατεύθυνση θυγατρικών κυρίως ελληνικών τραπεζών- που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ» η εν λόγω τράπεζα έχει ήδη στημένη την αρμόδια ομάδα που μελετά τα δεδομένα στην αγορά και θα προβεί στις αναγκαίες κινήσεις για εκδήλωση ενδιαφέροντος όποτε κρίνει ότι διαμορφώνονται οι κατάλληλες συνθήκες. Στο πλαίσιο των κινήσεων που βρίσκονται στα σκαριά, εκδηλώθηκε και το ενδιαφέρον για εξαγορά της Federal Bank of Middle East (FBME), αλλά τελικά η απάντηση ήταν αρνητική εφόσον για την περίπτωση της FBME η υπόθεση καταχωρήθηκε σε Διαιτητικό Δικαστήριο με τους μετόχους να διαμαρτύρονται για την πρόθεση της Κεντρικής Τράπεζας να πωλήσει το υποκατάστημα στην Κύπρο. Πάντως, η Ελληνική Τράπεζα διά στόματος του Προέδρου της, Ειρένας Γεωργιάδου, δεν έκρυψε το ενδιαφέρον της για επέκταση και για αύξηση του μεριδίου που κατέχει στην αγορά. Συγκεκριμένα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ», (δημοσιεύθηκε την περασμένη Κυριακή 1η Φεβρουαρίου), ερωτηθείσα κατά πόσον υπάρχει στόχευση για αύξηση του μεριδίου α- γοράς, απάντησε ως εξής: «Η Ελληνική Τράπεζα είναι σήμερα στην αγορά με ένα ποσοστό 13,4% σε επίπεδο καταθέσεων και με ένα δανειακό χαρτοφυλάκιο 7,2%. Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, μας α- φήνει ελεύθερους σ ένα μεγάλο πεδίο δράσης για παραχώρηση νέου δανεισμού και συνεπώς και αύξησης του μεριδίου μας στην αγορά. Θέλουμε και μπορούμε να καταστούμε πραγματικά Εμπόδιο τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια η νούμερο 2 τράπεζα του τόπου». Ε- ρωτηθείσα κατά πόσον η εν λόγω αύξηση του μεριδίου αγοράς θα προέλθει αποκλειστικά από την παραχώρηση δανείων ή εάν εξετάζονται και κάποια άλλα ενδεχόμενα όπως π.χ. νέες επενδύσεις ή εξαγορές, η Ειρένα Γεωργιάδου Όσο δυναμικό κι αν προδιαγράφεται το μέλλον για ορισμένες από τις κυπριακές τράπεζες, με τη ρευστότητα που διαθέτουν και με τις κινήσεις που αναμένεται να κάνουν, τα μη ε- ξυπηρετούμενα δάνεια και η καθυστέρηση στην αναδιάρθρωση πολλών από αυτά, παραμένει ένας παράγοντας επικινδυνότητας ο οποίος ε- ξετάζεται ενδελεχώς. Tραπεζικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι για να υπάρξει κίνηση εξαγοράς στο εσωτερικό τραπεζικό μέτωπο, θα πρέπει πρώτα και κύρια να περάσει από τη Βουλή το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις, γεγονός το οποίο θα λύσει τα χέρια των τραπεζών αναφορικά με τους μεγάλους οφειλέτες, οι οποίοι για την ώ- ρα κρύβονται πίσω από τις υφιστάμενες διαδικασίες εφόσον το εν λόγω μέτωπο παραμένει θολό. Μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν όλες οι κυπριακές τράπεζες, υπάρχει όμως το τελευταίο διάστημα μια πιο ξεκάθαρη εικόνα και μια σταθεροποίηση ε- φόσον έστω και αργά η διαδικασία προχωρεί, με την κατάσταση όμως να αναμένεται ότι θα παρουσιάσει μεγάλη βελτίωση μόλις ψηφιστεί το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο. υπήρξε αποκαλυπτική αλλά φειδωλή: «Παρακολουθούμε στενά τις αλλαγές στο τραπεζικό σκηνικό της Κύπρου, διαθέτουμε μεγάλη ρευστότητα, η ο- ποία μας επιτρέπει να αξιολογούμε θετικά κάποια ενδεχόμενα. Τίποτα δεν αποκλείουμε». Μάχη ανακοινώσεων MIG-Τράπεζας Πειραιώς < Αποφάσεις για το θέμα αναμένεται να παρθούν τις επόμενες μέρες από το Πρωτοδικείο Αθηνών όπου εξετάζεται το ζήτημα. Τεταμένο το κλίμα μεταξύ Σάλλα-Βγενόπουλου. Μια μάχη στα ανώτερα τραπεζικά στρώματα, η ένταση της οποίας αυξάνεται κλιμακωτά όσο περνούν οι μέρες, είναι σε εξέλιξη με πρωταγωνιστές τον Μιχάλη Σάλλα του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς και τον Ανδρέα Βγενόπουλο της MIG. Η αντιπαράθεση έλαβε και δημόσιες διαστάσεις μετά την αποκάλυψη ότι το αμερικανικό fund KKR α- γόρασε από την Τράπεζα Πειραιώς τη διαχείριση τιτλοποιημένου χαρτοφυλακίου δανείων και μετοχών εταιρειών της MIG. Τα δημοσιεύματα που ακολούθησαν και που αποκάλυπταν σχεδόν όλες τις λεπτομέρειες της συμφωνίας, ανάγκασαν την MIG να πάρει θέση σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ της Τράπεζας Πειραιώς και του fund KKR ειδικά ως προς τους όρους με τους οποίους έγινε η εν λόγω συμφωνία, υ- ποστηρίζοντας παράλληλα ότι η δημοσιοποίηση αυτή δεν θα έχει θετικές επιπτώσεις στις εταιρείες της ΜIG και, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά σε σχετική ανακοίνωση, «διαταράσσονται οι ισορροπίες και η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος». Η αντιπαράθεση έχει πάρει διαστάσεις, εφόσον η Τράπεζα Πειραιώς είναι εκ των μεγαλομετόχων της MIGμε ποσοστό 17%. Η σχετική ανακοίνωση, που εξέδωσε η MIG, «δείχνει» και τον ποιον θεωρεί υπεύθυνο για τη διαρροή, γεγονός που δίνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις στη διαμάχη, η οποία στη μεγαλύτερη εικόνα της έχει σαν θέμα τη διοίκηση της ίδιας της MIG. Σε ανακοίνωση της MIG, αναφέρεται μεταξύ άλλων, ότι «από την, κατόπιν υπόδειξης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, σημερινή α- νακοίνωση της Τράπεζας Πειραιώς πληροφορηθήκαμε επισήμως για πρώτη φορά ότι η συμφωνία της με την KKR αφορά τη διαχείριση τιτλοποιημένου χαρτοφυλακίου δανείων και μετοχών που σχετίζεται με τον Όμιλό μας». Η ανακοίνωση συνεχίζει ότι «η συμμετοχή της KKR εκτιμάται ότι θα έχει εξαιρετικά επωφελή αποτελέσματα και για τις εταιρείες των οποίων δάνεια και θέσεις τιτλοποιούνται...», ενώ α- ναφέρεται και ότι «η KKR έχει επίσης αναλάβει τη δέσμευση να επενδύσει, μέσω των εταιρειών της τιτλοποίησης, μέχρι 300 εκατ. ευρώ εντός της επόμενης πενταετίας, σε ορισμένες από τις θυγατρικές εταιρείες του Ομίλου MIG». Επίσης, πάντα στην ίδια ανακοίνωση, υποστηρίζεται ότι «είναι προφανές ότι οι επενδύσεις αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνον εφόσον ληφθούν οι εσωτερικές εγκρίσεις της KKR, και προηγηθεί ο ενδελεχής έλεγχος της θέσης που κατέχουν αυτές οι θυγατρικές εταιρείες στην αγορά, η εκπόνηση επιχειρηματικών σχεδίων και ο ακριβής προσδιορισμός των ε- πενδυτικών τους αναγκών. Κάθε τέτοια μελλοντική επένδυση θα απαιτεί επίσης την έγκριση της Τράπεζας. Εκφράζουμε την έκπληξή μας για την κατά παράβαση κάθε αρχής νομιμότητας και καλής πίστης δημόσια αυτή ανακοίνωση, που δημιουργεί μείζον θέμα στην ε- ταιρεία μας και στις θυγατρικές της και κυρίως στη λειτουργία της χρηματιστηριακής και τραπεζικής αγοράς. Τόσον η MIG, όσον και ορισμένες από τις θυγατρικές της είναι εισηγμένες εταιρείες και είναι αδιανόητο να προβαίνει η Τράπεζα Πειραιώς σε τέτοιου Η απάντηση από την Τράπεζα Πειραιώς και το IRF Η κίνηση με την οποία απάντησε ουσιαστικά στα πιο πάνω η Τράπεζα Πειραιώς, προήλθε μέσω της εξαγοράς ποσοστού 10,71% των μετοχών της MIG, από το ενεχυριασμένο πακέτο της IRF. Η IRF, με τη σειρά της, (European Finance Investments) είναι επενδυτική εταιρεία η οποία ανήκει στην εφοπλίστρια Αγγελική Φράγκου, στην οποία ανήκει και ο όμιλος ναυτιλιακών εταιρειών με την επωνυμία Navios. Κοσμεί δε, ανελλιπώς κάθε χρόνο, τη λίστα της Lloyd s με τις 100 πιο σημαντικές προσωπικότητες ανά το παγκόσμιο στον τομέα της ναυτιλίας. Η ίδια συμμετείχε μέσω της IRFστο ΔΣ της MIGμε 17,9% στο μετοχικό κεφάλαιο με τα χρήματα αυτά να είναι στην Τράπεζα Πειραιώς σαν ενέχυρο έναντι δανείου. Είχε προηγηθεί η εξαγορά του 17,7% της MIG από την Τράπεζα Πειραιώς, επένδυση ύψους 94 εκατ. ευρώ που θεωρήθηκε ως ε- πένδυση μετόχου ο οποίος θα θέσει ως πρώτο μέλημα την αναδιάρθρωση των δανείων. Όπως όμως υποστηρίζουν τόσο η MIG όσο και η IRF, η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε μονομερώς στην κατάπτωση του ενέχυρου, με αποτέλεσμα να βρεθεί σχεδόν με διπλάσιο ποσοστό μέσα στη MIG. Η σχετική δήλωση της IRFγια «μονομερή απόκτηση με δήλωση κτήσης κυριότητας», είναι ενδεικτική. Ακολούθησε ένα μπαράζ ανακοινώσεων και από τις δυο πλευρές, MIG/IRFαπό τη μια και την Τράπεζα Πειραιώς από την άλλη, ενώ και οι νομικοί σύμβουλοι ό- λων των εμπλεκομένων μερών, έχουν δουλειά στα χέρια τους εφόσον στις α- νακοινώσεις η επίκληση νομικών άρθρων είναι επανειλημμένη. Αυτό που συνέβη, πρακτικά, ήταν πως ενώ πριν η Τράπεζα Πειραιώς και βάσει των ποσοστών κατείχε μετοχές και άρα δικαιώματα ψήφου (ποσοστό που αντιστοιχεί στο17,7% όπως ειπώθηκε ήδη), μετά την κρίσιμη συναλλαγή κατείχε μετοχές, δικαιώματα ψήφου και ποσοστό επί των δικαιωμάτων ψήφου 28,4986%. Αποφάσεις για το θέμα αναμένεται να παρθούν από το Πρωτοδικείο Αθηνών είδους ανακοινώσεις και μάλιστα βάσει μιας «συμφωνίας πλαίσιο», που ούτε έχει οριστικοποιηθεί, ούτε έχει εγκριθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, χωρίς να δίδονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες και διευκρινίσεις, ώστε να γνωρίζουν οι συναλλασσόμενοι επενδυτές τις επιπτώσεις όλων αυτών των ενεργειών στις εταιρείες και στην τιμή των μετοχών του». όπου εξετάζεται το ζήτημα τις επόμενες μέρες, με τις ενδείξεις και τις πληροφορίες από την Αθήνα να λένε μέχρι στιγμής πως θα εξεταστούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η συναλλαγή μεταξύ Τρ. Πειραιώς και IRFκαι κυρίως, τι πρόκειται να γίνει με το σύνολο των μετοχών όπως αυτές περιήλθαν στην κατοχή της Τράπεζας Πειραιώς. Υπενθυμίζεται ότι υπήρξε σύνδεση της Τράπεζας Πειραιώς και του Μιχάλη Σάλλα με τη Λαϊκή και τη MIG, εφόσον η τότε νέα διοίκηση της Λαϊκής στις αρχές του 2012 έκανε έ- λεγχο για ποσό ύψους 113 εκατ. ευρώ που κινήθηκαν εκ μέρους του Μιχάλη Σάλα σε τρία υπεράκτια επενδυτικά ο- χήματα. Μια υπόθεση που είναι σε ε- ξέλιξη υπό της διαχειρίστρια της Λαϊκής. Από την άλλη, μόλις την περασμένη Τρίτη, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδος, Γιάννης Δραγασάκης, συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Ομίλου Πειραιώς Μιχάλη Σάλλα όπου και συζήτησαν για την κατάσταση της οικονομίας και του τραπεζικού τομέα ειδικότερα Ευκαιρία μέσω Ελβετίας Η κίνηση της Ελβετικής Κεντρικής Τράπεζας να αφήσει ελεύθερη την ι- σοτιμία φράγκου-ευρώ, είχε ως αποτέλεσμα τον άμεσο επηρεασμό πολλών τραπεζών στην Ευρώπη αλλά και εκατοντάδων χιλιάδων δανειοληπτών οι οποίοι είχαν πάρει στεγαστικά κυρίως δάνεια, σε ελβετικό φράγκο. Η Κύπρος με τη σειρά της και οι εδώ δανειολήπτες, δεν έμειναν ανεπηρέαστοι από την εξέλιξη αυτή και ενδεχομένως το ποσοστό έκθεσης των κυπριακών, θυγατρικών και όχι μόνο τραπεζών σε αυτό το νόμισμα να ήταν το καίριο σημείο ώστε να ανοίξει εκ νέου η συζήτηση για πιθανή εξαγορά υποκαταστημάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η έκθεση συνολικά των τραπεζών στην Κύπρο σε ελβετικό φράγκο είναι της τάξεως περίπου των 4 δις ευρώ, με το ποσό για την Τράπεζα Κύπρου να αγγίζει το 1-1,5 δις και την Ελληνική Τράπεζα περίπου στα 200 εκατ., ευρώ. Από την εξίσωση και το υπολειπόμενο μέχρι τα 4 δις ποσό, πρέπει να αφαιρεθεί και ο Συνεργατισμός ο οποίος δεν είναι καθόλου εκτεθειμένος σε δάνεια με ελβετικό φράγκο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μόνο που μένει για να προχωρήσουν από συγκεκριμένη τράπεζα οι εξαγορές, είναι να συγκεκριμενοποιηθούν οι ψίθυροι που ακούγονται όλο και πιο έντονα για πώληση θυγατρικών και να υπάρξει επίσημη πρόταση. Οι θυγατρικές τράπεζες της Ελλάδας στην Κύπρο, που θεωρούνται σύμφωνα με πληροφορίες ως πιθανοί «στόχοι» εξαγοράς, είναι η Alpha Bank, η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς. Η Alpha Bank, σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2014 έχει χορηγήσει δάνεια 5,1 δις ευρώ στην αγορά της Κύπρου και 2,9 δις ευρώ στην αγορά της Ρουμανίας. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η τράπεζα κατέχει το 8% της κυπριακής αγοράς στις χορηγήσεις. Η Τράπεζα Πειραιώς με τη σειρά της, επενδύει στην Κύπρο, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αλλά για την αγορά της Κύπρου συγκεκριμένα, το μερίδιο αγοράς του Ομίλου στις χορηγήσεις ανερχόταν στο 1,4% για το 2014 με την κατανομή του ε- νεργητικού της να ανέρχεται, για την Κύπρο, στο 1,2 δις ευρώ. Η Eurobank, δραστηριοποιείται σε Ρουμανία, Βουλγαρία, Κύπρο και Σερβία και σύμφωνα με τα στοιχεία εννιαμήνου το ενεργητικό για τη χώρα μας ανερχόταν στα 3,7 δις ευρώ ενώ το ποσό των χορηγήσεων αγγίζει το 1,2 δις ευρώ. Τέλος να αναφέρουμε ως θυγατρική και τη USB Bank, γενικότερα δραστηριοποιείται στο Λίβανο και σε ακόμη οχτώ χώρες, που παρουσιάζει σύμφωνα με την ενδιάμεση κατάσταση διαχείρισης για το τρίτο τρίμηνο του 2014, ζημιές που διαμορφώθηκαν στα 4,1 εκ., ευρώ από 4,4 εκ., ευρώ. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας για την τριμηνία Ιουλίου-Σεπτεμβρίου αυξήθηκε κατά 4% ενώ οι συνολικές μεικτές χορηγήσεις παρουσιάζουν μείωση 7% στα 467 εκ., ευρώ μετά την αναπροσαρμογή για τις διαγραφές δανείων 28,4 εκ., ευρώ που έγιναν τον Ιούνιο του Οι καταθέσεις παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με πέρσι και ανέρχονται στα 609 εκ., ευρώ. Φιλικές προς την αγορά κρίνονται οι αλλαγές στη διοίκηση της Eurobank Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ Στη θέση του προέδρου τοποθετήθηκε ο κ. Νικόλαος Καραμούζης (πάνω), ενώ για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου ε- πελέγη ο κ. Φωκίων Καραβίας (κάτω). Σε επιλογές φιλικές προς την αγορά και τους επενδυτές προχωρά στον κρίσιμο τομέα των τραπεζών η κυβέρνηση, ενώ, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεν θα ζητήσει αλλαγές στις διοικήσεις των ομίλων της Τράπεζας Πειραιώς και της Alpha Bank. Σε ιδιαίτερα θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη, με τον πρόεδρο του ομίλου Πειραιώς, Μιχάλη Σάλλα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση συζητήθηκαν η κατάσταση της οικονομίας, του τραπεζικού συστήματος και οι συνθήκες ρευστότητας. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στις εναλλακτικές δυνατότητες και επιλογές προκειμένου να επιτευχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας. Αν και καμία πλευρά δεν σχολιάζει το αν συζητήθηκε ή όχι το ενδεχόμενο διοικητικών αλλαγών στον όμιλο Πειραιώς, πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση φαίνεται ότι δεν πρόκειται να ζητήσει αλλαγές στις διοικήσεις της Τράπεζας Πειραιώς και της Alpha Bank. Αντίθετα στην Εθνική Τράπεζα είναι πιθανό να πραγματοποιηθούν διοικητικές αλλαγές στο πρότυπο της Eurobank. Ιδιαίτερα θετικό μήνυμα προς την επενδυτική κοινότητα και τους ξένους επενδυτές αποτέλεσε ο χειρισμός των διοικητικών αλλαγών στην Eurobank. Κατόπιν της συνάντησης του κ. Δραγασάκη με τον επικεφαλής της Fairfax (και ισχυρού μετόχου της Eurobank) κ. Πρεμ Γουάτσα, την περασμένη Παρασκευή, συνεδρίασε (την Κυριακή 01.02) το Δ.Σ. της Eurobank και αποδέχθηκε τις παραιτήσεις του προέδρου του ομίλου, Παναγιώτη Θωμόπουλου και του διευθύνοντος συμβούλου Χρήστου Μεγάλου. Σύμφωνα με την επιστολή παραίτησης του κ. Μεγάλου, «αποφάσισε να αποδεχθεί πρόταση για να αναλάβει θέση συμβούλου στον όμιλο Fairfax». Στη θέση του προέδρου τοποθετήθηκε ο κ. Νικόλαος Καραμούζης, ένα από τα εμπειρότερα στελέχη της αγοράς και εκ των δημιουργών της τράπεζας, ενώ στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου επιλέχτηκε ο κ. Φωκίων Καραβίας. Ο κ. Καραβίας, μέχρι τώρα ανώτατος γενικός διευθυντής της Eurobank, έχει πολύ μεγάλη εμπειρία στον τραπεζικό τομέα, και είχε καθοριστική συμβολή στην επιτυχία της πρόσφατης αύξησης κεφαλαίου της Eurobank. Εργάζεται στον όμιλο τα τελευταία 17 χρόνια. Η διοικητική αλλαγή στην Eurobank, με την επιλογή δύο έμπειρων τραπεζικών στελεχών για να ηγηθούν του ομίλου, διασκέδασε τις ανησυχίες της αγοράς για το μέγεθος και το εύρος των αλλαγών στις τράπεζες και τον κίνδυνο κομματικών επιλογών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μετοχή της Eurobank έκλεισε χθες με κέρδη 14,55%, ενώ ισχυρά κέρδη α- ποκόμισε και το Χρηματιστήριο Αθηνών (+4,64%) μετά τις μεγάλες απώλειες της προηγούμενης εβδομάδας. Διαβεβαιώσεις ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί τα δικαιώματα των ιδιωτών επενδυτών έδωσε χθες και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ σημείωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε κινήσεις που θα βλάψουν τη μετοχική αξία των τραπεζών και δεν θα τοποθετήσει κομματικά στελέχη στις διοικήσεις τους. Σημείωσε ακόμα ότι οι όποιες αλλαγές θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με τους ιδιώτες μετόχους. Τις επόμενες ημέρες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αναμένεται να έχει συναντήσεις και με εκπροσώπους της διοίκησης της Alpha Bank και της Εθνικής Τράπεζας. Σημειώνεται ότι ο τραπεζικός τομέας και τα ζητήματα εποπτείας βρίσκονται στην ευθύνη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γ. Δραγασάκη.

5 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 OIKONOMIA ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 5 Πιο αυστηρή εποπτεία και διασφάλιση των ταμείων προνοίας Διάλογο ζητούν οι συντεχνίες για ταμεία συντάξεων των ημικρατικών ενόψει του ενδεχόμενου για ιδιωτικοποιήσεις Της ΕΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤΉ Τη θωράκιση του θεσμού των ταμείων συντάξεων και των ταμείων προνοίας σε ημικρατικούς οργανισμούς και Δήμους προκρίνει το συνδικαλιστικό κίνημα το οποίο ενόψει και των δεσμεύσεων έναντι των δανειστών μας για ι- διωτικοποιήσεις θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ την έναρξη κοινωνικού διαλόγου. Μια από τις θέσεις που καταθέτουν οι συνδικαλιστές είναι, πέραν της εγγραφής των ταμείων προνοίας στον < Κεφαλαιώδους σημασίας η ρύθμιση των ταμείων συντάξεων, της μονιμότητας αλλά και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Έφορο Ταμείων για καλύτερη εποπτεία της επενδυτικής τους πολιτικής, και η εγγύησή τους από την Κυβέρνηση ώστε σε περίπτωση που προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και οι ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών οργανισμών να είναι ασφαλισμένα. Θέση των συντεχνιών είναι πως θα πρέπει να ρυθμιστεί έγκαιρα το ταμείο σύνταξης των εργαζομένων πριν ξεκινήσουν οι διαδικασίες των ιδιωτικοποιήσεων, α- φού, όπως υπογραμμίζουν, πέραν του ότι ο θεσμός των ταμείων είναι κεκτημένο δικαίωμα στην ουσία είναι και περιουσία τόσο για τους ίδιους όσο και για τις οικογένειές τους. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά το θέμα της ρύθμισης των ταμείων σε σχέση με τις ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών η προσοχή εστιάζεται και σε κάποιους επιπρόσθετους τομείς που σχετίζονται, πλην των ταμείων συντάξεων και προνοίας, με τα ταμεία ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης αλλά και το θέμα της μονιμότητας. Για τις συντεχνίες οι τρεις πιο πάνω τομείς είναι κεφαλαιώδους σημασίας, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά και ζητούν έγκαιρη ρύθμιση. Σωστή επενδυτική πολιτική Όλες οι πλευρές σημειώνουν στην «Κ» ότι με βάση το νόμο θα πρέπει να εγγραφούν περισσότερα ταμεία στον Έφορο, ενώ σε σχέση με το ενδεχόμενο ιδιωτικοποιήσεων διατυπώνουν σωρεία ερωτηματικών για το ποιος θα αναλάβει αυτά τα ταμεία, για το αν θα διαλυθούν, αν θα δημιουργήσουν άλλα εξ ου και η θέση που εκφράζουν για εγγύησή τους από την Κυβέρνηση. Διερωτούνται, ωστόσο, κατά πόσον αυτό θα γίνει αποδεκτό, αφού αρκετά από τα ταμεία αυτά παρουσιάζουν ελλείμματα. «Προέχει για εμάς η εγγραφή των ταμείων στον Έφορο, αφού με τον τρόπο αυτό θα εξετάζεται ο τρόπος λειτουργίας τους και θα μπορούν να ασκούν μια επενδυτική πολιτική σύμφωνα με το νόμο, ώστε και οι οργανισμοί να είναι αναλογιστικά τακτοποιημένοι και να αποφεύγονται ελλείμματα που επιβαρύνουν τον οργανισμό με ποσά που θα μπορούσαν να αποφευχθούν», σημειώνουν οι ίδιες πηγές. Να σημειώσουμε ότι ήδη κάποιοι οργανισμοί έχουν πετύχει την εγγραφή τους παρά τη χρονοβόρα διαδικασία. Μερικά εξ αυτών όπως μας αναφέρθηκε είναι τα ταμεία της ΣΥΤΑ, ΧΑΚ, ΑΛΚ ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία για εγγραφή και κάποιων άλλων ταμείων. Πηγές της «Κ» από την ΠΕΟ, εκφράζοντας έντονα αγωνία για το μέλλον των ταμείων προνοίας και των ταμείων συντάξεων ενόψει και των αποκρατικοποιήσεων, αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι «φωνάζουμε ότι πρέπει να γίνει διάλογος πριν προχωρήσουν οι διαδικασίες των ιδιωτικοποιήσεων αλλά διάλογος ακόμα να ξεκινήσει». Πάντως και πηγές από τη ΣΕΚ δηλώνουν με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι δεν τίθεται θέμα διαπραγμάτευσης σε σχέση με το θεσμό των ταμείων συντάξεων, ενώ σημειώνουν ότι θα πρέπει να απαντηθούν πολλά ερωτηματικά που άπτονται της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων των εργαζομένων όταν θα προκύψουν θέματα ιδιωτικοποιήσεων, επαναλαμβάνοντας πως είναι κεφαλαιώδους σημασίας η κατοχύρωση των ταμείων συντάξεων, της μονιμότητας και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Οι ίδιες πηγές, σε ερώτηση για το κατά πόσον το ενδεχόμενο αποκρατικοποιήσεων οδηγεί σε φυγή επιπρόσθετο αριθμό εργαζομένων-πέραν αυτών που έφυγαν με σχέδια εθελούσιας εξόδου ή ενόψει της φορολόγησης του εφάπαξ- διατύπωσαν τη θέση πως «δεν υπάρχει τάση φυγής λόγω αποκρατικοποιήσεων, αλλά μια σωστή ορθολογιστική μετακίνηση ανάλογα με τον κάθε οργανισμό». Εξέφρασαν επίσης τη θέση πως «αυτό είναι πιο λογικό από το να υ- πάρχει μια άτακτη φυγή που να δημιουργεί προβλήματα». Σε σχέση με τα ταμεία προνοίας στους Δήμους, πηγές από την ΠΕΟ μας ανέφεραν, μεταξύ άλλων, ότι κάποια που παρουσίασαν προβλήματα έχουν συγχωνευθεί και λειτουργούν κανονικά και κάποια άλλα έχουν γραφτεί και καταρτίζουν κανονισμούς στα πρότυπα κάποιων άλλων ταμείων, όπως αυτό του Δήμου Λευκωσίας. Αναφορικά με τις εγγραφές των ταμείων προνοίας σε δήλωσή του στην «Κ» ο Έφορος κ. Φάνης Τρύφωνος μας ανέφερε ότι δεν εξαρτάται από τον ίδιο πότε θα γίνει η εγγραφή ενώ σε σχέση με τα ταμεία συντάξεων των η- μικρατικών οργανισμών μας ανέφερε πως εδώ και καιρό έχουν εξεταστεί οι Τόσο από τη Cyta όσο και από άλλους ημικρατικούς οργανισμούς έχουν αφυπηρετήσει αρκετοί εργαζόμενοι με σχέδια εθελούσιας εξόδου. Ελλείψεις προσωπικού λόγω αφυπηρετήσεων Σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό σε νευραλγικούς τομείς της Αρχής Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ) και της cyta παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις οι ανάγκες να καλύπτονται με α- γορά υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, από το περασμένο καλοκαίρι μετά τον πανικό που δημιουργήθηκε στο ενδεχόμενο για φορολόγηση του εφάπαξ στο δημόσιο τομέα αρκετοί υπάλληλοι ε- πέλεξαν το δρόμο της εθελούσιας ε- ξόδου. Η τάση αυτή φαίνεται να έχει κοπάσει τόσο για αφυπηρετήσεις στους ημικρατικούς οργανισμούς όσο και στους Δήμους. Να υπενθυμίσουμε ότι την τελευταία φορά αποχώρησαν περίπου 550 υπάλληλοι από την cyta με σχέδιο εθελούσιας εξόδου, ενώ άλλοι 110 αποχώρησαν από την ΑΗΚ. Μειωμένο ενδιαφέρον για εθελούσια έξοδο παρατηρείται και στους Δήμους, ενώ να σημειώσουμε πως φαίνεται ότι ο μεγαλύτερος αριθμός υ- παλλήλων να αποχώρησε από το Δήμο Λεμεσού. Πηγές της «Κ», σχολιάζοντας το κύμα φυγής υπαλλήλων από τη cyta αλλά αιτήσεις τους και οι αλλαγές που χρειάζονται στους κανονισμούς και θα πρέπει πλέον μέσω των αρμόδιων Υ- πουργείων να οδηγηθούν στη Βουλή. Κληθείς να σχολιάσει το γενικότερο κλίμα που επικρατεί σε σχέση με τα ταμεία προνοίας, μας ανέφερε πως «το ότι η οικονομία περνά μια δύσκολη φάση είναι σε όλους γνωστό, αλλά υ- πάρχει μέλλον για τα ταμεία». Πρόσθεσε ακόμα ότι κάποια ταμεία επηρεάστηκαν, άλλων μειώθηκαν οι εισφορές τους και άλλα διαλύθηκαν με την κρίση ενώ, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «αν θέλετε κάποια παθήματα που είχαμε για θέματα επενδύσεων να μας γίνουν μαθήματα και ο θεσμός να βγει πιο ενισχυμένος». Ερωτηθείς αν υπάρχει αυξητική τάση στις εγγραφές ταμείων σε σχέση με το 2013 μας ανέφερε ότι λαμβάνονται αιτήσεις σε σχέση με το 2013 και από την ΑΛΚ, σχολιάζουν ότι παρουσιάζονται προβλήματα σε τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότηταςόχι του οργανισμού λόγω του ότι δεν έχουν πληρωθεί οι κενωθείσες θέσεις ενώ δεν έχουν πληρωθεί ούτε διευθυντικές θέσεις. Τη δεδομένη στιγμή όπως μας αναφέρθηκε εκκρεμεί η διαδικασία πλήρωσης αυτών των θέσεων οι οποίες καλύπτονται με αγορά υπηρεσιών ενώ, όπως μας σημειώθηκε, και στη cyta παραμένουν ανοικτές κάποιες θέσεις κλειδιά. όπου λόγω του κουρέματος των καταθέσεων υπήρξε μια μαζική διάλυση ταμείων. Πρόσθεσε ακόμα ότι το 2014 μειώθηκε κατακόρυφα το φαινόμενο αυτό, το οποίο τώρα βρίσκεται σε φυσιολογική κατάσταση πριν το Ο κ. Τρύφωνος ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι οι αιτήσεις που λαμβάνονται δεν είναι υπερβολικά μεγάλες στον αριθμό αλλά το βέβαιο είναι ότι υπάρχουν νέες αιτήσεις για ταμεία προνοίας. Μετρά τα κουκιά του ο Kούλης Μαυρονικόλας Απομένει η εξαγγελία της υποψηφιότητάς του εκτιμούν στην ΕΔΕΚ We are here for you Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Η επισημοποίηση της υποψηφιότητας του πρώην ευρωβουλευτή, Κούλη Μαυρονικόλα, για την θέση του προέδρου της ΕΔΕΚ, είναι η μοναδική εκκρεμότητα για να συμπληρωθεί το πάζλ των υποψηφίων για τις εκλογές στην ΕΔΕΚ την 1η Μαρτίου. Ο πρώην αναπληρωτής πρόεδρος του Κινήματος θεωρείται σίγουρο ότι θα αυξήσει τον αριθμό των υποψηφίων από δυο, που είναι σήμερα, σε τρείς, δίνοντας έτσι νέα διάσταση στην εσωκομματική κούρσα για την < Θέμα χρόνου θεωρείται η επισημοποίηση της τρίτης υποψηφιότητας για την θέση του προέδρου της ΕΔΕΚ. Ξεκίνησε η προεκλογική δραστηριότητα των υποψηφίων με συγκεντρώσεις. θέση του προέδρου του Κινήματος. Παρά την έντονη πληροφόρηση που υπάρχει για την υποψηφιότητα Μαυρονικόλα, ο ίδιος αποφεύγει να παρέμβει δημόσια και να ανοίξει τα χαρτιά του, διατηρώντας έτσι το όλο θέμα στην επικαιρότητα. Πληροφορίες μέσα από την ΕΔΕΚ ήθελαν τον κ. Μαυρονικόλα να καθυστερεί την επίσημη εξαγγελία της υποψηφιότητάς του, ένεκα του ότι η επικαιρότητα τα τελευταία εικοσιτετράωρα είχε στο επίκεντρο την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα. Τα στρατόπεδα των άλλων δυο υ- ποψηφίων θεωρούν βέβαιο ότι θα υ- πάρξει και τρίτη υποψηφιότητα, η οποία θα επισημοποιηθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Η πρόθεση του Κούλη Μαυρονικόλα να διεκδικήσει τη θέση του προέδρου προκάλεσε κατ αρχήν έκπληξη εντός της ΕΔΕΚ, μιας και συγκαταλέγεται στο στρατόπεδο Ομήρου, όπως και ο άλλος υποψήφιος Γιώργος Βαρνάβας. Η επίσκεψη Τσίπρα στην Κύπρο λέγεται σε κύκλους της ΕΔΕΚ ότι καθυστέρησε την επίσημη εξαγγελία της υποψηφιότητας του Κούλη Μαυρονικόλα. Εάν επισημοποιηθεί και η τρίτη υ- ποψηφιότητα στην ΕΔΕΚ εκτιμούν ότι είναι ισχυρό το ενδεχόμενο η ε- κλογή νέου προέδρου να είναι δυο γύρων. Πάντως, τα στρατόπεδα των άλλων υποψηφίων προσαρμόζουν την προεκλογική στρατηγική τους και ήδη στους ΕΔΕΚϊτικους κύκλους ακούγονται επικριτικές φωνές για την στάση που τήρησε ο Κούλης Μαυρονικόλας, μετά την αποτυχία του να εκλεγεί στην θέση του αναπληρωτή προέδρου της ΕΔΕΚ στο προηγούμενο εκλογικό συνέδριο. Οι άλλοι δυο υποψήφιοι, Μαρίνος Σιζόπουλος και Γιώργος Βαρνάβας, φαίνεται να έχουν ξεκινήσει την προεκλογική δραστηριότητά τους με συγκεντρώσεις φίλων και υποστηριχτών τους. Ο Μαρίνος Σιζόπουλος, έχοντας την Λεμεσό ως κάστρο του, φαίνεται να διαθέτει και στην Λευκωσία σοβαρά κομματικά ερείσματα, εν αντιθέσει με τον ανθυποψήφιό του, Γιώργο Βαρνάβα, που ξεκινά την προεκλογική κούρσα με ισχυρά χαρτιά την Λάρνακα και την Αμμόχωστο. Στην περίπτωση που υπάρξει και τρίτη υποψηφιότητα, ο Κούλης Μαυρονικόλας υπολογίζει να έχει ισχυρή υποστήριξη από την Πάφο, αλλά και στην Λευκωσία. Σε ό,τι αφορά την Πάφο, η στάση που θα τηρήσουν τα μέλη της ΕΔΕΚ θα είναι συνυφασμένη από τα πρόσωπα και γεγονότα, που οδήγησαν σε παραίτηση τον Γιαννάκη Ομήρου. Η υποβολή υποψηφιοτήτων για την θέση του προέδρου στην ΕΔΕΚ θα γίνει στις 16 Φεβρουαρίου και οι κάλπες θα στηθούν την 1η Μαρτίου. Στην περίπτωση που υπάρξει και τρίτη υ- ποψηφιότητα και δεν εκλεγεί πρόεδρος από την πρώτη Κυριακή, κάλπες θα στηθούν την επόμενη Κυριακή 8 Μαρτίου. Η θητεία του νέου προέδρου της ΕΔΕΚ θα είναι μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016, οπότε θα πραγματοποιηθεί το τακτικό εκλογικό συνέδριο της Ε- ΔΕΚ. Career Opportunity The CDB Group is currently seeking to recruit a high calibre individual for the Position of Head of Treasury. The job holder will be responsible for all treasury operations including the formulation and implementation of appropriate treasury strategies and policies in support of the Group s operations. Qualifications & Experience University degree in a related subject Masters degree in Business Administration, Finance, Banking or in a related subject or Professional qualification ACA/ACCA/CPA CFA qualification is considered an advantage Previous experience in a financial institution, of which at least 3 years in a senior role in Treasury Excellent knowledge of Greek and English languages Excellent computer literacy Strong analytical and business acumen and organisational and people management skills Benefits An attractive and competitive remuneration package will be offered to the successful candidate according to qualifications and experience Applications Applications with details of qualifications and experience should be forwarded to the CDB HR Department by 12 February, All applications will be treated in confidence. 50 Arch. Makarios III Avenue, P.O. Box 21415, CY Nicosia, Cyprus Tel: , Fax:

6 6 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Αναμένουμε επενδύσεις από ηχηρά funds Ενδιαφέρον από Goldman Sachs, HSBC, Societe Generale, Bank of America και άλλα μεγάλα επενδυτικά ταμεία Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Η μεγαλύτερη σύναξη επενδυτικών ταμείων που πραγματοποιήθηκε μέχρι στιγμής στην Κύπρο αναμένεται να γίνει το τριήμερο 9-11 Φεβρουαρίου, αναθερμαίνοντας τις προσδοκίες για νέες επενδύσεις, οι οποίες θα αποτελέσουν ψήφο εμπιστοσύνης για τη χώρα, συμβάλλοντας περαιτέρω στην προβολή της ως διεθνές επιχειρηματικό κέντρο. Το κορυφαίο επενδυτικό συνέδριο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Four Seasons στη Λεμεσό, διοργανώνει ο Κυπριακός Οργανισμός Προσέλκυσης Επενδύσεων (CIPA) και τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Α- ναστασιάδη. Στο συνέδριο θα γίνει ε- κτενής παρουσίαση 14 έργων μεγάλης δυναμικής σε θεσμικούς επενδυτές, < Την ανάγκη σταθεροποίησης του οικονομικού περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας τόνισε η επιτροπή Εμπορίου της Βουλής. οι οποίοι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής σε αυτά. Τουλάχιστον 40 θεσμικοί επενδυτές από όλο τον κόσμο, ανάμεσά τους και αρκετά ηχηρά επενδυτικά ταμεία, όπως τα funds της α- μερικανικής Goldman Sachs, της βρετανικής HSBC, της γαλλικής Societe Generale και της αμερικανικής Bank of America, θα δώσουν το «παρών» τους. Παράλληλα, στο συνέδριο αναμένεται να συμμετάσχουν επενδυτικά ταμεία με υψηλή αξιολόγηση και σημαίνουσα δυναμικότητα από αραβικές χώρες, τις ΗΠΑ, καθώς και την Κεντρική Ευρώπη. Εξάλλου, εκτιμάται ότι οι θεσμικοί επενδυτές, δεδομένης της ε- μπειρίας και του βεληνεκούς τους, έ- χουν επιδείξει έντονο ενδιαφέρον για τα συγκεκριμένα έργα και έρχονται στην Κύπρο αποκλειστικά για να ενημερωθούν ενδελεχώς και να εξετάσουν τα ενδεχόμενα συνεργασίας, έχοντας μελετήσει τα έργα εκ των προτέρων και επιλέξει την Κύπρο ως ασφαλή ε- πενδυτικό προορισμό, κουβαλώντας στις αποσκευές τους συγκεκριμένα ε- πενδυτικά πλάνα. Το συνέδριο θα περιλαμβάνει ομιλίες από τον υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, τον υ- πουργό Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Γιώργο Λακκοτρύπη, την διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, όπως επίσης τον Εφορο Αποκρατικοποιήσεων, Κωνσταντίνο Ηροδότου. Μάλιστα, το πρώτο βράδυ της παραμονής τους στην Κύπρο, οι εκπρόσωποι των επενδυτικών ταμείων θα παρακαθίσουν σε δείπνο, στο οποίο θα παραστεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, γεγονός που αποδεικνύει τη σημασία, την οποία δίνει η Κυβέρνηση σε τέτοιου είδους προσπάθειες προσέλκυσης ξένων ε- πενδύσεων. Μετά τις παρουσιάσεις των έργων, οι επενδυτές θα έχουν την ευκαιρία στη συνέχεια να πραγματοποιήσουν επιτόπιες επισκέψεις στα έργα, να αντλήσουν περισσότερες πληροφορίες και να προβούν σε πιο βαθιές συζητήσεις με τους ιδιοκτήτες. Η διεθνής επενδυτική κοινότητα θα μπορέσει να ενημερωθεί, μεταξύ άλλων, για τα έργα Venus Rock (Dolphin Capital Investors & Aristo Developers), Eagle Pine (Dolphin Capital Investors & Aristo Developers), Limni Bay (Shacolas Group), Pafilia Tower (Pafilia Property developers), Limassol Landmark (Pafilia Property developers), Lord Byron Towers (Tofarco Group), Santa Roza Tower (Α.Ι Poyadjis & Stylianou), Nicosia City Mall (Athienitis Contractors & Developers), Neapolis Smart EcoCity (Leptos Estates) και Blue Marina (Leptos Estates). Ηδη το μεγαλεπήβολο έργο της Μαρίνας Αγίας Νάπας, το οποίο Θεσμικοί επενδυτές από αραβικές χώρες, τις ΗΠΑ, καθώς και την Κεντρική Ευρώπη αναμένεται να τύχουν ενημέρωσης για 14 έργα μεγάλης κλίμακας, τα οποία αναζητούν ε- πενδυτή. περιλαμβανόταν αρχικά στις εργασίες του συνεδρίου, βρίσκεται σε τροχιά υλοποίησης, καθώς η κοινοπραξία Μακρόνησος Μαρίνα, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα την εξεύρεση επενδυτή, του Αιγύπτιου Naguib Sawiris. Το έργο συνολικού κόστους 220 εκατ. ευρώ, το οποίο θα περιλαμβάνει τόσο οικιστική όσο και εμπορική ανάπτυξη, αναμένεται να υλοποιηθεί σε βάθος τριετίας. Τροχοπέδη η γραφειοκρατία Την ανάγκη σταθεροποίησης του οικονομικού περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας με στόχο την προσέλκυση ξένων επενδυτών τόνισαν οι παρευρισκόμενοι στην κοινοβουλευτική επιτροπή Ε- μπορίου. Σε αναφορά του ενώπιον της επιτροπής, ο πρόεδρος του CIPA, Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης, σημείωσε ότι σε συνδυασμό με το 1,2 δις. ευρώ που χρησιμοποιήθηκε για ανακεφαλαιοποίηση των εγχώριων τραπεζών, συνολικά οι άμεσες ξένες επενδύσεις από το κούρεμα καταθέσεων ανήλθαν στα 3 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων στο ξενοδοχείο Meridien, το Amathus και το Alexander the Great. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην εισροή 1,5 δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία ε- ξαιτίας των κινήτρων που παραχωρήθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών, σχετικά με εκδόσεις αδειών παραμονής σε ξένους επενδυτές, οι οποίοι εκφράζουν ενδιαφέρον για την κυπριακή α- γορά, επισημαίνοντας επίσης ότι οι προσπάθειες προσέλκυσης επενδύσεων θα ενταθούν μέσω της διοργάνωσης της Συνόδου Επενδυτών, η οποία θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Λεμεσό. Σε τοποθέτησή του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Διεθνών Δραστηριοτήτων, Φρίξος Σαββίδης απηύθυνε έκκληση προς τους βουλευτές να επιδιώξουν την κάλυψη του «ψυχολογικού προβλήματος που υπάρχει στην δημόσια υπηρεσία εξαιτίας των σκανδάλων και της τεράστιας ευθυνοφοβίας», εκτιμώντας παράλληλα ότι σοβαρές κινήσεις από πλευράς των ξένων επενδυτικών ταμείων θα πραγματοποιηθούν μόλις ψηφιστούν οι νομοθεσίες για τις εκποιήσεις και το πλαίσιο αφερεγγυότητας. Την ίδια ώρα, οι βουλευτές επισήμαναν ότι ένας από τους βασικούς λόγους που αποτρέπει τις ξένες επενδύσεις είναι η γραφειοκρατία της δημόσιας υπηρεσίας, ζητώντας απλοποίηση των διαδικασιών και αναβάθμιση του «one stop shop», που υπάρχει στο υπουργείο Εμπορίου, για το οποίο ο ίδιος ο εκπρόσωπος του υφυπουργού παρά τω Προέδρω αναγνώρισε, ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής, ότι υπολειτουργεί. EPA Αφετηρία για άλλες μεγάλες επενδύσεις να αποτελέσει η μαρίνα Αγίας Νάπας Σχέδιο Β από υπαλλήλους της Αρχής Λιμένων προς αποφυγή της ιδιωτικοποίησης Την πρόσφατη συμφωνία ανάμεσα στον Αιγύπτιο επενδυτή, Naguib Sawiris, και της κοινοπραξίας Μακρόνησος Μαρίνα για την υλοποίηση της μαρίνας της Αγίας Νάπας χαιρετίζει με ανακοίνωσή της η Τουριστική Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρεία Αμμοχώστου (ΤΕΒΕΑ). Σημειώνοντας ότι πρόκειται για ένα σημαντικό έργο, < Το έργο αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη όχι μόνο της περιοχής αλλά και ολόκληρου του νησιού. η υλοποίηση του οποίου αναμένεται να «ενισχύσει την τουριστική κίνηση της επαρχίας Αμμοχώστου, καθιστώντας την περιοχή ως ένα από τους πιο αξιοζήλευτους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου», η ΤΕΒΕΑ κάνει λόγο για ένα έργο όραμα, το ο- ποίο γίνεται πραγματικότητα μετά από χρόνια προσπαθειών. Επιπλέον, επισημαίνει ότι «το έργο αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη όχι μόνο της περιοχής αλλά και ολόκληρου του νησιού, αποτελώντας παράλληλα μήνυμα μελλοντικής οικονομικής α- νάκαμψης, επιχειρηματικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας εν μέσω Χαιρετίζει την εξεύρεση επενδυτή η ΤΕΒΕΑ, τονίζοντας ότι το έργο αποτελεί μήνυμα μελλοντικής οικονομικής ανάκαμψης, επιχειρηματικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας. της σκληρής οικονομικής κρίσης που βιώνει η Κύπρος». Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η εταιρεία εκφράζει την ελπίδα όπως η υλοποίηση της μαρίνας αποτελέσει την αφετηρία για την πραγματοποίηση και άλλων επενδύσεων και αναπτυξιακών έργων στην επαρχία Αμμοχώστου, όπως επίσης και «θερμές ευχαριστίες στον υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού Γιώργο Λακκοτρύπη και σε όλους τους προκατόχους του που συνετέλεσαν με τις ενέργειές τους στην πραγματοποίηση αυτού έργου». Ταυτόχρονα, η εταιρεία συγχαίρει την επιτροπή Εμπορίου της Βουλής «η οποία ασχολήθηκε με το θέμα ουκ ολίγες φορές», καθώς και στον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής επιτροπής, ο οποίος «φρόντιζε πάντοτε να παραμένει το θέμα ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων των εκάστοτε κυβερνήσεων». Καταλήγοντας, η ΤΕΒΕΑ τονίζει ότι συγχαρητήρια αξίζουν στον δήμαρχο Αγίας Νάπας και το δημοτικό συμβούλιο», αναφέροντας, όμως, πως «αυτές τις μέρες όλων η σκέψη βρίσκεται στον αείμνηστο δήμαρχο Αγίας Νάπας Αντώνη Τσόκκο, ο οποίος κυριολεκτικά είχε θέσει ως όραμα την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την έναρξη αυτού του μεγαλεπήβολου έργου». Ετοιμότητα για εξαγορά των υπηρεσιών πλοήγησης και ρυμούλκησης σε περίπτωση που προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της Αρχής Λιμένων εκφράζει το προσωπικό της Αρχής δια μέσου του προέδρου της συντεχνίας των υπαλλήλων της ΑΛΚ Δημήτρη Φάτσαλου. Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνάντησης με τεχνοκράτες της Τρόικας ο κ. Φάτσαλος είπε ότι οι συντεχνίες είναι εναντίον των ιδιωτικοποιήσεων, ενώ πρόσθεσε ότι αν δεν υπάρχει αποφυγή της ιδιωτικοποίησης η συντεχνία των υπαλλήλων της Αρχής Λιμένων έχει έτοιμο σχέδιο Β το οποίο περιλαμβάνει την εξαγορά από τους υπαλλήλους με τη βοήθεια άλλων, σε μια κοινοπραξία, τις υπηρεσίες του λιμανιού της Λεμεσού. Κληθείς να αναφέρει τι ενδιαφέρει τους υπα;λλήλους να εξαγοράσουν, ο κ. Φάτσαλος είπε ότι τους ενδιαφέρει να περιοριστούν σε ορισμένες υπηρεσίες που παρέχονται αποκλειστικά από τους υ- παλλήλους και αφορούν τις υπηρεσίες πλοήγησης και ρυμούλκησης της Αρχής Λιμένων. «Με τη βοήθεια δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και με την βοήθεια άλλων συνεργατών μπορούμε από μόνοι μας ως υπάλληλοι να εξαγοράσουμε» αυτές τις υπηρεσίες, ανέφερε, προσθέτοντας ότι στόχος τους είναι να διευρύνουν το φάσμα των εργασιών αυτών των υπηρεσιών αυξάνοντας τα έσοδα για να ε- πωφεληθεί και η οικονομία. Αν δεν μας δώσουν, συνέχισε, την ευκαιρία να εξαγοράσουμε αυτές τις υ- Το ενδιαφέρον εστιάζεται στις υπηρεσίες πλοήγησης και ρυμούλκησης. πηρεσίες, τότε θα εμπλακούμε στην ε- ξαγορά όλου του πακέτου υπηρεσιών της Αρχής Λιμένων. Ο κ. Φάτσαλος είπε ότι υπάρχουν στρατηγικοί συνεργάτες στην Γαλλία και στην Ελβετία που θέλουν να εκφράσουν το ενδιαφέρον τους για την εξαγορά υπηρεσιών. Ανέφερε επίσης ότι είναι θέμα της Κυβέρνησης να αποφασίσει πόσα θέλει για να μας παραχωρήσει αυτές τις υπηρεσίες, προσθέτοντας ότι οι συγκεκριμένες υπηρεσίες είναι ζημιογόνες καθώς «το κέρδος της Αρχής προέρχεται από την χρέωση πάνω στις εισαγωγές των εμπορευμάτων». Σε σχέση με την εξαγορά του λιμανιού της Λάρνακας, ο κ. Φάτσαλος είπε ότι η κοινοπραξία ΖΗΝΩΝ έχει δηλώσει ότι έχει εξεύρει περισσότερα χρήματα για την εξαγορά του λιμανιού, προσθέτοντας ότι «αν η κοινοπραξία εξεύρει τα απαιτούμενα χρήματα όπως προνοεί το συμβόλαιο παραχώρησης και τα χρήματα τα οποία θα εκμεταλλευτεί είναι εκείνα που ορίστηκαν κατά τη συμφωνία της παραχώρησης τότε το κράτος οφείλει να υπογράψει το συμβόλαιο παραχώρησης». «Αν όμως δεν εξεύρουν τα απαιτούμενα χρήματα και είναι μέρος των χρημάτων τα οποία χρειάζονται για να καλύψουν την υποχρέωση τους και έχει αλλάξει το μοντέλο που συζητούνται για την εκμετάλλευση του λιμανιού και της μαρίνας τότε το κράτος πρέπει να απορρίψει την πρόταση και να τερματίσει τη διαδικασία», πρόσθεσε. Ανέφερε ότι «το λιμάνι και η μαρίνα μπορούν να αναπτυχθούν με περισσότερα κεφάλαια τα οποία είναι έτοιμα αν τερματιστεί η υφιστάμενη διαδικασία και αρχίσει νέα». ΑΝΑΛΥΣΗ Tου GUHTRAM WOLFF* Η Ελλάδα και η Ευρωζώνη χρειάζονται επειγόντως μία συμφωνία Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο διεθνής Τύπος η ελληνική κυβέρνηση πιστεύει πως έχει στη διάθεσή της εβδομάδες ή και μήνες ώστε να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με τους πιστωτές της. Η βασική ιδέα του Ελληνα νέου υ- πουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη, είναι ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη ακόμη και αφότου λήξει η συμφωνία οικονομικής βοήθειας στα τέλη Φεβρουαρίου, χάρη στην ενίσχυση του αδύναμου ελληνικού τραπεζικού συστήματος από την ΕΚΤ. Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα είναι δύσκολα εφικτό για διάφορους λόγους. Πρώτον, τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ήδη δεν θα έπρεπε να γίνονται αποδεκτά ως εγγυήσεις από την ΕΚΤ. Ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών δήλωσε (σ.σ. συνέντευξη Βαρουφάκη στο BBC την Παρασκευή) ότι η χώρα είναι αφερέγγυα, κάτι που κανονικά πρέπει να οδηγήσει σε διακοπή της επείγουσας βοήθειας ρευστότητας (ELA) και όλων των συνηθισμένων νομισματικών επιχειρήσεων. Αν και δεν πιστεύω ότι η ΕΚΤ θα το κάνει αμέσως, επίσης δεν μπορώ να πιστέψω ότι θα εξακολουθήσει να δανείζει για πολύ καιρό. Δεύτερον, ο Ενιαίος Μηχανισμός Εποπτείας (SSM) της τραπεζικής ένωσης θα πρέπει να θέσει σοβαρά ε- ρωτήματα όσον αφορά τη φερεγγυότητα των ελληνικών τραπεζών. Αυτές έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους σημαντική ποσότητα ελληνικών κρατικών ομολόγων και ο SSM θα πρέπει να εξετάσει κατά πόσο οι ελληνικές τράπεζες θα άντεχαν τη χρεοκοπία της ελληνικής κυβέρνησης. Τρίτον, ο SSM θα πρέπει να απαγορεύσει στις ελληνικές τράπεζες να αγοράζουν τίτλους που εκδίδει η αφερέγγυα ελληνική κυβέρνηση, πράγμα που σημαίνει ότι θα είναι αδύνατη η χρηματοδότησή της μέσω εντόκων γραμματίων. Κατά την άποψή μου, η αφερεγγυότητα της Ελλάδας είναι πολύ λιγότερο προφανής. Η αφερεγγυότητα μιας χώρας εξαρτάται από το αν είναι σε θέση να εξυπηρετεί Μια λογική λύση θα ήταν να συνδεθεί η εξυπηρέτηση του χρέους με το ΑΕΠ. Δηλαδή η Ελλάδα θα πληρώνει περισσότερα, αν το ΑΕΠ είναι μεγαλύτερο και το αντίθετο. το χρέος της. Το κόστος εξυπηρέτησης για την Ελλάδα πιθανότατα ανέρχεται σε μόλις 2% του ΑΕΠ για το Φυσικά μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι αυτό που βαραίνει σήμερα την ελληνική οικονομία είναι το υψηλό μελλοντικό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, ιδίως αν η ονομαστική ανάπτυξη αποδειχθεί τα επόμενα χρόνια χαμηλότερη από τις επίσημες προβλέψεις. Οι αποφάσεις που πήρε πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση ενίσχυσαν σοβαρά τις αμφιβολίες για την Ελλάδα και οι ε- πενδυτές εγκαταλείπουν ήδη τη χώρα το συντομότερο δυνατό, δοκιμάζοντας σοβαρά τη δυνατότητα χρηματοδότησης των τραπεζών από την ΕΚΤ έναντι εγγυήσεων αμφίβολης ποιότητας. Για αυτούς τους λόγους, είναι σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει σύντομα να έρθει σε συμφωνία με τους πιστωτές της αν θέλει να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Εξίσου σημαντικό είναι να ειπωθεί ότι η παρούσα αβεβαιότητα είναι αρνητική για την ελληνική οικονομία. Οπότε τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια συμφωνία; Θα πρέπει να αντιστραφούν οι επιπλέον κρατικές δαπάνες που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, διότι μια αφερέγγυα κυβέρνηση όταν αυξάνει τις δαπάνες της το πράττει εις βάρος των άλλων. Θα πρέπει να υπάρξει συνεδρίαση του Eurogroup ώστε να συζητηθεί η κατάσταση στην Ελλάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές για κάποιο λόγο. Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι πράγματι άσχημη και η Ευρωζώνη θα πρέπει να δείξει αλληλεγγύη χρηματοδοτώντας, για παράδειγμα, αύξηση των κρατικών δαπανών για το σύστημα υ- γείας. Θα πρέπει να συζητηθούν και να καλυφθούν οι άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας. Μια τεχνική χρεοκοπία θα ακύρωνε χρόνια προσπαθειών για επιστροφή στις αγορές. Οσον αφορά το χρέος, είναι προς το συμφέρον τόσο των πιστωτών όσο και της Ελλάδας να μην επιδεινωθεί η δυναμική του χρέους, κάτι που θα υπονόμευε την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και θα καθιστούσε αδύνατη την αποπληρωμή του. Επίσης, προς το κοινό συμφέρον είναι να βρεθεί μια λύση που θα αντέχει σε διάφορα οικονομικά σοκ, ώστε να μην έχουμε επανάληψη του δράματος. Μια λογική λύση θα ήταν να συνδεθεί η ε- ξυπηρέτηση του χρέους με το προσδοκώμενο ΑΕΠ. Δηλαδή, η Ελλάδα θα πληρώνει περισσότερα αν το ΑΕΠ είναι μεγαλύτερο και το αντίθετο. Συνολικά είναι σαφές ότι και οι δύο πλευρές έχουν συμφέρον να αποτρέψουν μια έξοδο από την Ευρωζώνη, έξοδος που θα είναι α- ναπόφευκτη αν δεν επιτευχθεί σύντομα συμφωνία. Μια κοινή λύση είναι εφικτή, αλλά η Ελλάδα θα πρέπει να προσέλθει στο Eurogroup ως λογικός εταίρος και η Ευρωζώνη θα πρέπει να είναι έτοιμη να κάνει κάποιες παραχωρήσεις. * O κ. Wolff είναι διευθυντής του think tank Bruegel στις Βρυξέλλες.

7 Η Καθημερινή παρουσιάζει το περιοδικό 20 ΜΕΓΑΛΕΣ ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΑΝΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ Μπορεί το πέταγμα μιας πεταλούδας ας να προκαλέσει έναν ανεμοστρόβιλο; Ποια επιστημονική προσπάθεια κατέβαλε ακόμη και τον Άινσταϊν; ν; Οι άνθρωποι γεννιούνται με ορισμένα χαρακτηριστικά ή τα αποκτούν ούν κατά τη διάρκεια της ζωής τους; Μήπως η συνείδηση είναι κβαντικό φαινόμενο; Ένα συναρπαστικό βιβλίο για τις 20 σημαντικότερες επιστημονικές ιδέες που μας βοηθούν να ερμηνεύσουμε τα μυστικά της ζωής και του σύμπαντος. Μια έκδοση στην οποία μεγάλες ιδέες παρουσιάζονται με τρόπο κατανοητό στο ευρύ κοινό και συνδέονται με την καθημερινότητά μας: με εκλαϊκευμένα κείμενα, εντυπωσιακή εικονογράφηση, χρονολόγιο, λεξικό όρων, πηγές, συνεντεύξεις και γραφήματα. AYTH ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

8 8 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Παρά την κρίση κρατήσαμε και φέτος την πρωτιά στο ουίσκι Προσεγγιστήκαμε για εξαγορά της εταιρείας, η οποία δεν προχώρησε, λέει ο διευθύνων σύμβουλος της ACM Christofides Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΙΩΑΝΝΟΥ Τις επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης στην αγορά του ουίσκι, που είχε ως α- ποτέλεσμα την υποχώρηση των πωλήσεων στη συνολική αγορά, τη μείωση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης, καθώς επίσης και την αλλαγή συνηθειών από πλευράς του καταναλωτή καταγράφει ο Μάριος Χριστοφίδης, διευθύνων σύμβουλος της ACM Christofides Ltd, α- ποκλειστικής αντιπροσώπου του The Famous Grouse στην Κύπρο. Σε συνέντευξή του στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» επισημαίνει ότι η τακτική της σύνεσης, την οποία ακολούθησε η εταιρεία τις δύο προηγούμενες χρονιές, δεν επέτρεψε στο γενικότερο αρνητικό κλίμα να επιδράσει στις πωλήσεις της εταιρείας, ενώ οι προσδοκίες για το 2015 αφορούν στη σταθεροποίηση των πωλήσεων και τη διατήρηση της πρώτης θέσης στην κατηγορία του. Παράλληλα, ο κ. Χριστοφίδης ε- ξηγεί γιατί η συγκεκριμένη μάρκα ουίσκι είναι δημοφιλής, σημειώνοντας επίσης ότι ο αντίχτυπος των πιο οικονομικών μαρκών δεν είναι ιδιαίτερα αισθητός. Εξάλλου, αναφέρεται και στις συζητήσεις για εξαγορά της εταιρείας, οι οποίες τελικά ναυάγησαν, διευκρινίζοντας ότι για να επιτευχθεί μία επιχειρηματική συμφωνία απαιτείται συναίνεση και από τις δύο πλευρές. -Πώς επηρεάστηκε η αγορά του ουίσκι την περσινή χρονιά; -Τα αρνητικά δεδομένα στην αγορά είχαν διαμορφωθεί από τον Μάρτιο του 2013, οπόταν είχε προκύψει ένα μεγάλο πλήγμα τόσο για την οικονομία όσο και για τους εμπορικούς κλάδους, με αποτέλεσμα οι πωλήσεις της συνολικής αγοράς του ουίσκι να μειωθούν. Ωστόσο, η εταιρεία κατάφερε να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή κρίση, συνεχίζοντας την επιτυχημένη πορεία της. Βάλαμε τα πράγματα σε μία τάξη, συμπεριφερθήκαμε αναλόγως των ε- ξελίξεων της αγοράς, δείξαμε μεγαλύτερη προσοχή, με αποτέλεσμα οι ομολογουμένως δύσκολες χρονιές για την οικονομία, δηλαδή το 2013 και το 2014, να κλείσουν θετικά για την εταιρεία. Δηλαδή, παρόλο που την περσινή χρονιά η συνολική αγορά συρρικνώθηκε κατά περίπου 20%, εντούτοις οι πωλήσεις μας διατηρήθηκαν στα ίδια ε- πίπεδα με το Σε ποιο βαθμό επηρεάστηκαν οι πωλήσεις; -Δεδομένης της μειωμένης αγοραστικής δύναμης που έχει ο καταναλωτής σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές, είναι λογικό να ξοδεύει λιγότερα χρήματα και για τα αλκοολούχα ποτά. Ενώ παλαιότερα σε κάθε έξοδό του ενδέχεται να έπινε μέχρι τέσσερα ποτήρια από το αγαπημένο του ποτό, το τελευταίο διάστημα υποχρεωτικά είτε πίνει μόνο ένα ή δύο ποτά είτε α- γοράζει μία μπουκάλα από υπεραγορές, προτιμώντας την οικονομική κατ οίκον διασκέδαση. Παράλληλα, έχει μειωθεί η κατά κεφαλήν κατανάλωση, καθώς για παράδειγμα όταν κάποιος έβγαινε έξω συνήθιζε να ξοδεύει ευρώ για τα ποτά της βραδιάς, ενώ τώρα μόλις 8-10 ευρώ. -Τι προσμένετε για το 2015; -Οι στόχοι για τη φετινή χρονιά είναι οι ίδιοι με το 2014, καθώς ευελπιστούμε να κρατήσουμε τις πωλήσεις μας σταθερές. Χωρίς να σημαίνει ότι αποκλείεται να υπάρξει αύξηση, ω- στόσο δεν αναμένουμε οποιαδήποτε υποχώρηση των πωλήσεων. Κατέχουμε περίπου το 40% της αγοράς του ουίσκι τις τελευταίες δύο χρονιές, το οποίο προσδοκούμε να διατηρήσουμε και το 2015, ενώ οι πωλήσεις ανέρχονται στα κιβώτια και τα μπουκάλια ετησίως, δηλαδή ένα μπουκάλι ανά Κύπριο. Παράλληλα, σκοπεύουμε να εμπλουτίσουμε την γκάμα με εντελώς νέα προϊόντα και φυσικά όχι μάρκες που θα ανταγωνιστούν τις υ- φιστάμενες. Το μυστικό της πρωτιάς -Η πίτα της αγοράς μοιράζεται α- νάμεσα σε γνωστές εισαγόμενες μάρκες και άλλες πιο φθηνές. Ποια η στρατηγική σας απέναντι στον ανταγωνισμό; -Μία μικρή μερίδα καταναλωτών πάει σε πιο οικονομικές λύσεις και πιο φθηνά προϊόντα. Ωστόσο, επειδή α- κριβώς είναι μικρό το μερίδιο που καταλαμβάνει στη συνολική αγορά, δεν κατάφερε να επηρεάσει τις πωλήσεις μας. Αν και έχει διαπιστωθεί άνοδος των πιο οικονομικών προϊόντων, ω- στόσο το The Famous Grouse διατηρείται στην πρώτη θέση λόγω γεύσης, ποιότητας και προσιτής τιμής, που ω- θούν τους παραδοσιακούς λάτρεις του ουίσκι να του δείχνουν την προτίμησή τους. Μάλιστα, εκτός από τους προαναφερθέντες λόγους, οι ίδιοι οι καταναλωτές υποστηρίζουν ότι προτιμούν τη συγκεκριμένη μάρκα, καθώς δεν αισθάνονται ούτε πονοκεφάλους ούτε ζαλάδες, νοουμένου βέβαια ότι πίνουν λογικές ποσότητες. Εξάλλου, εξαιτίας του μεγάλου δικτύου διανομής, είναι Το Famous Grouse αρέσει σε όλες τις ηλικίες και ο γνήσιος λάτρης του ουίσκι, σε κάθε έξοδό του ή στο σπίτι του, εξακολουθεί να το προτιμά, με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη μάρκα να καταλαμβάνει πέραν του 60% του συνολικού τζίρου, σημειώνει στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», ο Μάριος Χριστοφίδης, διευθύνων σύμβουλος της ACM Christofides. Κατέχουμε περίπου το 40% της αγοράς του ουίσκι τις τελευταίες δύο χρονιές, το οποίο προσδοκούμε να διατηρήσουμε και το εύκολη η πρόσβαση σε αυτό, ενώ η γκάμα των πελατών μας είναι ευρεία και σε αυτήν συμπεριλαμβάνονται μεταπωλητές, χονδρέμποροι, υπεραγορές, νυχτερινά κέντρα, όπως επίσης και χώροι εστίασης. -Πώς απέδωσε η πρόσφατη προωθητική ενέργεια με τις ξεχωριστές ετικέτες στα μπουκάλια ουίσκι; -Ηταν μία επιτυχημένη προσπάθεια, κάτι καινούριο, πρωτοποριακό και α- ναμνηστικό, το οποίο αγκαλιάστηκε από τους καταναλωτές, καθώς ενθουσιάστηκαν βλέποντας τις φωτογραφίες και τα ονόματά τους ή των δικών τους προσώπων στις ετικέτες των μπουκαλιών. Η διαδικασία είναι απλή, με ειδικά μηχανήματα από τη Σκωτία, που τοποθετήθηκαν σε διάφορες υ- περαγορές, με τη βοήθεια των οποίων γίνεται η εκτύπωση, ενώ το κόστος είναι προσιτό. Ωστόσο, σεβόμενοι τους κώδικες δεοντολογίας της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών, θέσαμε περιορισμούς όσον αφορά την ηλικία, απαγορεύοντας την αναγραφή ονομάτων και την εκτύπωση φωτογραφιών ανήλικων προσώπων. Εξάλλου, ανέκαθεν δηλώναμε υποστηρικτές της υ- πεύθυνης κατανάλωσης και γι αυτό πάνω σε κάθε μπουκάλι υπάρχει σχετική αναγραφή, την ώρα που, σε συνεργασία με την Αστυνομία και τα νυχτερινά κέντρα, διοργανώνονται εκστρατείες, που παροτρύνουν τους καταναλωτές να μην καταναλώσουν αλκοόλ, σε περίπτωση που θα οδηγήσουν. -Το ουίσκι προτιμάται από όλους τους ενήλικες ή υπάρχει συγκεκριμένο κοινό Επηρεάστηκε η αγορά από άλλα είδη ποτών; -Το εν λόγω ποτό αρέσει σε όλες τις ηλικίες και ο γνήσιος λάτρης του ουίσκι, σε κάθε έξοδό του ή στο σπίτι του, ε- ξακολουθεί να το προτιμά, με αποτέλεσμα το The Famous Grouse να καταλαμβάνει πέραν του 60% του συνολικού τζίρου μας. Βέβαια, διαφαίνεται άνοδος της αγοράς του κρασιού, στο οποίο η ACM Christofides διαθέτει σημαντική ποικιλία, από τα κυπριακά κρασιά MAKKAS, τα οποία παράγονται σε υψηλών προδιαγραφών οινοποιείο, μέχρι ελληνικές, ιταλικές και γαλλικές εισαγόμενες μάρκες. Επειτα, ακολουθεί η βότκα Stolichnaya Premium, η οποία προτιμάται από τις νεαρές ηλικίες και ακολουθεί επίσης ανοδική πορεία. Αρκεί να αναφέρουμε ότι ξεκινήσαμε με πωλήσεις 2000 κιβωτίων ετησίως πριν από εφτά χρόνια, που εξασφαλίσαμε την αντιπροσωπεία στην κυπριακή α- γορά, ενώ αυτή τη στιγμή οι ετήσιες πωλήσεις κυμαίνονται στις ε- τησίως. Γενικότερα, η εγχώρια αγορά των αλκοολούχων ποτών στην Κύπρο το 2013 ανήλθε στα κιβώτια των εννέα λίτρων. Σύμφωνα με στοιχεία της IWSR το ουίσκι κατέλαβε την πρωτιά με 39% ( κιβώτια), το μπράντι κατετάγη δεύτερο με 21% ( ), ενώ ακολούθησαν η βότκα με 18% (97.000) και τα ποτά με γεύσεις με ποσοστό 15% (78.000). Τη συνολική πίτα ολοκληρώνουν οι καταναλώσεις τζιν (14.500) με 3%, ρουμιού (13.750) επίσης 3% και τεκίλας (7.000) με μόλις 1% μερίδιο αγοράς. -Δραστηριοποιείστε στον τομέα των εξαγωγών; -Απαγορεύεται να προβαίνουμε σε οποιεσδήποτε εξαγωγές, καθώς σε κάθε χώρα υπάρχει ειδικός αντιπρόσωπος κάθε μάρκας, την οποία εισάγει η ε- ταιρεία μας. Σεβόμαστε τον κώδικα η- θικής και τους κανόνες δεοντολογίας, καθώς, όπως δεν θα επιθυμούσαμε α- ντιπρόσωποι από άλλες χώρες να εξάγουν στην τοπική αγορά τις φίρμες που εισάγουμε, έτσι κι εμείς δεν ακολουθούμε τη συγκεκριμένη τακτική. -Εχετε επισκεφθεί καθόλου τους χώρους παραγωγής και συσκευασίας των προϊόντων στο εξωτερικό; -Φυσικά και ήταν μία πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία, ενώ αυτό που διαπίστωσα ήταν ότι οι συγκεκριμένες μάρκες είναι επιτυχημένες, γιατί τόσο οι υπεύθυνοι παραγωγής όσο και οι εργαζόμενοι πραγματικά αγαπούν τη δουλειά τους, με αποτέλεσμα η παραγωγή να μοιάζει με ιεροτελεστία. Εχω επισκεφθεί τους χώρους παραγωγής τόσο του The Famous Grouse, όσο και του The Macallan, που είναι παρεμφερής μάρκα και το οποίο αποκαλούν Rolls Royce των malts (βύνη). Γιατί ναυάγησε το deal με την Α/φοί Λανίτης Θεωρώ ότι ο κάθε επιχειρηματίας πρέπει να κοιτάζει προσεκτικά τα δικά του βήματα και να μην περιμένει οποιαδήποτε στήριξη από κανένα, λέει ο κ. Χριστοφίδης. -Θεωρείτε ότι οι εταιρείες του κλάδου θα πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους; Λόγω των πολλών παικτών της αγοράς ευνοούνται κάποιες συνέργιες, συγχωνεύσεις ή εξαγορές; -Θα πρέπει να γίνονται συνέργειες, που θα βοηθήσουν δύο ομοειδείς ε- πιχειρήσεις να γίνουν πιο οικονομικές, περιορίζοντας λειτουργικά και άλλα έξοδα, ή συγχωνεύσεις προκειμένου να γίνουν πιο παραγωγικές και ισχυρότερες. Ωστόσο, επί του παρόντος η εταιρεία δεν έχει στα σκαριά πλάνο συνεργασίας με αντίστοιχη εταιρεία του κλάδου. -Εφημολογείτο ότι βρεθήκατε σε συζητήσεις εξαγοράς της εταιρείας από την Αφοί Λανίτης, η οποία τελικά ναυάγησε. -Το 2014, είχαμε προσεγγιστεί για εξαγορά της εταιρείας μας, αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς οι συζητήσεις δεν είχαν κάποια κατάληξη. Επομένως, βαδίζουμε ακάθεκτοι την πορεία μας, συνεχίζοντας ακόμα πιο δυνατοί. -Γιατί πιστεύετε ότι δεν επιτεύχθηκε συμφωνία; -Για να πραγματοποιηθεί ένας επιχειρηματικός «γάμος» απαιτείται συναίνεση και από τις δύο πλευρές. Σαφώς, με την εταιρεία, με την οποία συζητήσαμε, εξακολουθούμε να διατηρούμε καλές σχέσεις και να τη σεβόμαστε, καθώς πιστεύουμε στη σοβαρότητα και το κύρος της. Από την άλλη, σημαντικό ρόλο για να επιτευχθεί μία τέτοια συμφωνία διαδραματίζει ο ανθρώπινος παράγοντας και όχι μόνο οι οικονομικοί λόγοι. Από δικής μας πλευράς δεν ήταν εύκολο να αψηφήσουμε τα θέλω των εργαζομένων, οι οποίοι Για να πραγματοποιηθεί ένας επιχειρηματικός «γάμος» απαιτείται συναίνεση και από τις δύο πλευρές, τονίζει ο κ. Χριστοφίδης, σχετικά με το ναυάγιο στις συζητήσεις για εξαγορά της εταιρείας από την Αφοί Λανίτης. έχουν συνδεθεί με τους χώρους της ε- ταιρείας και λειτουργούν ως ομάδα, όπως επίσης και τις σχέσεις που χτίσαμε με τους πελάτες μας. -Ενδέχεται να διαπραγματευτείτε και πάλι στο μέλλον; -Προς το παρόν δεν υπάρχει τίποτα στο τραπέζι. -Ως επιχειρηματίας ζητάτε περισσότερη στήριξη από το κράτος; -Θεωρώ ότι ο κάθε επιχειρηματίας πρέπει να κοιτάζει προσεκτικά τα δικά του βήματα και να μην περιμένει ο- ποιαδήποτε στήριξη από κανένα. -Αντιμετωπίσατε πρόβλημα με τις δανειακές σας υποχρεώσεις; -Παρόλο που αρκετοί από τους καλούς μας πελάτες αντιμετωπίζουν προβλήματα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, εντούτοις η εταιρεία δεν έχει έρθει α- ντιμέτωπη με κάτι παρόμοιο. Expertise e Solutions Value

9 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 9 Υπερτερούν των εισαγωγών οι εγχώριες μάρκες μπύρας Σταθεροποίηση, με μικρή υποχώρηση, καταγράφει η επιτόπια κατανάλωση Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Ελαφρώς μειωμένη ήταν το 2014 η ε- πιτόπια κατανάλωση μπύρας, ακολουθώντας το αρνητικό πρόσημο του 2013, παρόλο που η δημοφιλία της ως αλκοολούχο ποτό διατηρείται σε υψηλά ε- πίπεδα, εξακολουθώντας να κατέχει ξεχωριστή θέση απέναντι στα υπόλοιπα ποτά. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, την περσινή χρονιά η επιτόπια κατανάλωση ανήλθε στα λίτρα σε σύγκριση με το 2013, σημειώνοντας πτώση σε ποσοστό 2%, την ώρα που οι συνολικές παραδόσεις μπύρας από τα τοπικά εργοστάσια έ- φτασαν στα λίτρα το 2014, παρουσιάζοντας μείωση 1,92% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Μικρή < Λιγότερη μπύρα και στο σπίτι προτίμησαν οι καταναλωτές το 2014, οι οποίοι καταναλώνουν μικρότερες ποσότητες στις νυχτερινές τους εξόδους. άνοδο σε ποσοστό 1,97%, συμπεριλαμβανομένων των προμηθειών πλοίων και αεροπλάνων, φτάνοντας στα λίτρα, κατέγραψαν οι εξαγωγές μπύρας από τα κυπριακά εργοστάσια, αν και συνεχίζουν να διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα. Επιπλέον, θετικό σημάδι αποτελεί η σημαντική άνοδος στις εξαγωγές μπυρών σε σχέση με την προηγούμενη διετία, η οποία αγγίζει το 42,78%. Ανάκαμψη λόγω Μουντιάλ Ωστόσο, προκαλεί εντύπωση η έστω και ελαφριά υποχώρηση της εγχώριας κατανάλωσης, δεδομένου ότι χρονιές με διεθνείς (Παγκόσμιο Κύπελλο) ή ευρωπαϊκές (Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου) ποδοσφαιρικές διοργανώσεις είθισται να είναι αυξημένη, μιας και οι παρέες συνδυάζουν τα συγκεκριμένα αθλητικά γεγονότα με μπύρες είτε σε κέντρα, μπυραρίες, μπαρ και καφετέριες είτε στο σπίτι. Οι μήνες που ευνόησαν την κατανάλωση μπύρας κατά τη διάρκεια του περσινού Μουντιάλ ήταν ο Ιούνιος και εν μέρει ο Ι- ούλιος, παραδοσιακοί μήνες του καλοκαιριού κατά τους οποίους η κατανάλωση είναι αυξημένη. Τον Ιούνιο του 2014, η επιτόπια κατανάλωση ήταν ελαφρώς αυξημένη σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013, καθώς α- νήλθε στα , σημειώνοντας ά- νοδο 11,05%, ενώ τον Ιούλιο, μήνα κατά τον οποίο καταγράφηκε η μεγαλύτερη κατανάλωση του χρόνου, υ- πήρξε υποχώρηση κατά 5,35% στα λίτρα. Μπύρα κατ οίκον Οι παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η μικρή υποχώρηση που καταγράφηκε στην επιτόπια κατανάλωση κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς ο- φείλεται στην αλλαγή των συνηθειών από πλευράς των καταναλωτών, οι ο- ποίοι επιλέγουν να απολαμβάνουν το αγαπημένο τους ποτό στο σπίτι αντί σε χώρους διασκέδασης, ενώ όταν βγαίνουν έξω προτιμούν να καταναλώνουν λιγότερες ποσότητες. Μάλιστα, ακόμα και το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 ε- πειδή προβαλλόταν σε ανοικτή ζώνη, αρκετοί ήταν οι ποδοσφαιρόφιλοι που το παρακολουθούσαν από το σπίτι τους, με αποτέλεσμα η ποσότητα των μπυρών τις οποίες προμηθεύονταν να ήταν λιγότερες. Αντιθέτως, σε προηγούμενες διοργανώσεις οι παρέες συνήθιζαν να Ακόμα και κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, περίοδο κατά την οποία η κατανάλωση ήταν αυξημένη, αρκετοί ήταν οι ποδοσφαιρόφιλοι που παρακολουθούσαν τις αναμετρήσεις από το σπίτι τους, με αποτέλεσμα η ποσότητα των μπυρών τις οποίες προμηθεύονταν να ήταν λιγότερες. ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΜΠΥΡΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ (EKAT. ΛΙΤΡΑ) παρακολουθούν σε μπαρ, μπυραρίες και καφετέριες τις ποδοσφαιρικές α- ναμετρήσεις, κερνώντας ο κάθε ένας από έναν γύρο μπύρες, γεγονός που προωθούσε την κατανάλωση. Από την άλλη, έντονη ήταν η πτώση που σημειώθηκε τον περσινό Αύγουστο, τον μήνα που συνηθίζεται να είναι ο δεύτερος στην ετήσια επιτόπια κατανάλωση, ξεπερνώντας το 15% με απώλειες λίτρων, την ώρα που τον αντίστοιχο μήνα του 2013 είχε φτάσει πέραν των λίτρων. Είναι προφανές ότι, όπως αρκετοί κλάδοι του λιανικού εμπορίου δέχθηκαν πλήγμα λόγω των πολιτικοοικονομικών εξελίξεων και την αβεβαιότητα σχετικά με τις εκποιήσεις, έτσι και η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είχε παρουσιάσει καθίζηση τον συγκεκριμένο μήνα, σε αντίθεση με τον Σεπτέμβριο που ανέτρεψε το αρνητικό κλίμα στην κατανάλωση μπύρας, καθώς αυξήθηκε κατά 20,96% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013, ενώ παρόμοια ήταν η άνοδος και σε σχέση με το ΕΠΙΤΟΠΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΞΑΓΩΓΕΣ Συμπ. Προμηθειών Πλοίων & Αεροπλάνων ΣΥΝΟΛΟ Παρόλο που οι εισαγόμενες μάρκες διατηρήθηκαν περίπου στα ίδια επίπεδα το 2014, σημειώνοντας, όμως, μικρή πτώση, εντούτοις οι καταναλωτές συνέχισαν να εμπιστεύονται τις ε- πιτόπιες παραγωγές μπύρας. Συγκεκριμένα, την περίοδο Ιανουαρίου Ο- κτωβρίου, οι εισαγωγές μπύρας ανήλθαν στα συνολικής αξίας ευρώ, υποχωρώντας κατά 2,12% και 2,44% αντίστοιχα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του Σημαντικοί προμηθευτές μπύρας στην κυπριακή αγορά εξακολουθούν να είναι τόσο η Ελλάδα από την οποία εισήχθησαν συνολικά λίτρα αξίας ευρώ το δεκάμηνο, με μικρή κάμψη σε ποσοστό 4,71%, όσο και η Γερμανία, από την οποία πραγματοποιήθηκαν εισαγωγές λίτρων αξίας ευρώ, σημειώνοντας άνοδο Ψηφίζουν ντόπια παραγωγή ,32%. Εξάλλου, στο ίδιο μήκος κύματος, με ελαφρά υποχώρηση, βρίσκονται οι εισαγωγές από τη Γαλλία, την Ολλανδία και τη Βρετανία. Οι εκτιμήσεις για το 2015 είναι ότι η κατανάλωση θα διατηρηθεί στα περσινά επίπεδα, με ενδεχόμενη μικρή αύξηση, η οποία δεν αναμένεται να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις πωλήσεις των εργοστασίων, δεδομένης της εγκράτειας που εξακολουθούν να επιδεικνύουν οι καταναλωτές. Την ίδια ώρα, λόγω της χαμηλής τιμής και της εύκολης πρόσβασης (υπεραγορές, περίπτερα), οι καταναλωτές δείχνουν να προτιμούν περισσότερο τα τενεκεδάκια μπύρας, κυρίως μεγάλου μεγέθους, έναντι των μπουκαλιών, ενώ παρόλο που δεν διστάζουν να πειραματιστούν με διαφορετικές γεύσεις, ωστόσο συνήθως καταλήγουν στις γνώριμες συσκευασίες. Χρηματοδότηση προτάσεων από ΙΠΕ Στις 31 προτάσεις που θα τύχουν χρηματοδότησης στο πλαίσιο της πρώτης φάσης της δράσης «Teaming for Excellence» περιλαμβάνονται δύο προτάσεις του Πανεπιστημίου Κύπρου και μία πρόταση του Δήμου Λευκωσίας, οι ο- ποίες επιλέγηκαν από ένα σύνολο 169 προτάσεων μέσα από μια εξαιρετικά ανταγωνιστική διαδικασία σε επίπεδο ΕΕ, ανακοίνωσαν η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔ ΕΠΣΑ) και το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας (ΙΠΕ). Η συγκεκριμένη δράση αποτελεί ένα εργαλείο του χρηματοδοτικού προγράμματος για την έρευνα και καινοτομία της ΕΕ «Ορίζοντας 2020», με στόχο τη δημιουργία κέντρων αριστείας ή στη ριζική αναβάθμιση υφιστάμενων κέντρων. Σκοπός είναι η προώθηση της επιστημονικής αριστείας στην Ευρώπη και η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των ιδιαίτερα ανεπτυγμένων χωρών στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας και των υπόλοιπων χωρών, μέσα από την οικοδόμηση νέων συνεργασιών και νέων επιστημονικών δικτύων που θα δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες σε νέες αγορές. Επιλέξιμα για χρηματοδότηση είναι τα 13 κράτη μέλη που προσχώρησαν στην Ένωση μετά το 2004 (Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Σλοβακία, Ρουμανία, Πολωνία, Βουλγαρία, Εσθονία, Σλοβενία, Τσεχία, Ουγγαρία και Κροατία), η Πορτογαλία και το Λουξεμβούργο, καθώς και 8 από τα τρίτα κράτη που είναι συνδεδεμένα με τον «Ορίζοντα 2020». Η επίδοση της μικρής Κύπρου, η οποία είναι δεύτερη σε α- ριθμό επιτυχημένων προτάσεων μετά την Πορτογαλία και τη Σλοβακία, θεωρείται εξαιρετική. Συγκεκριμένα, οι προτάσεις του Πανεπιστημίου Κύπρου «KIOS Research Centre of Excellence for Intelligent Systems and Networks» και «Biobanking and the Cyprus Human Genoma Project» κατατάχθηκαν στην 5η και 27η θέση α- ντίστοιχα, ενώ η πρόταση του Δήμου Λευκωσίας (με επιστημονικό συντονιστή το Πανεπιστήμιο Κύπρου και συνεργάτες το ΤΕΠΑΚ και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου) «Research Centre in Interactive Media, Smart Systems and Emerging Technologies» κατατάχθηκε στην 7η θέση. H επιτυχία αυτή αντανακλά το υψηλότατο επίπεδο της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας στην Κύπρο και ιδιαίτερα των πιο πάνω ε- ρευνητικών ομάδων. Είναι επίσης αποτέλεσμα της πολιτικής στήριξης των προτάσεων από την Κυβέρνηση μέσω της ΓΔ ΕΠΣΑ, καθώς και της συμβουλευτικής υποστήριξης < Μεγάλη επιτυχία της Κύπρου στη Δράση «Teaming for Excellence» του Χρηματοδοτικού Προγράμματος της ΕΕ «Ορίζοντας 2020». που έλαβαν από την ΓΔ ΕΠΣΑ και το ΙΠΕ, καθ όλη τη διαδικασία, όλοι οι κυπριακοί φορείς που διεκδίκησαν χρηματοδότηση. Οι προτάσεις που έχουν επιλεγεί κατά την πρώτη αυτή φάση θα λάβουν χρηματοδότηση μέχρι 0,5 εκατ. ευρώ έκαστη, για την ετοιμασία επιχειρηματικού σχεδίου για τη δημιουργία κέντρου αριστείας. Οι προτάσεις που θα επιλεγούν για να προχωρήσουν στη φάση υλοποίησης θα λάβουν περαιτέρω χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της τάξης των εκατ. ευρώ έκαστη. Η ΓΔ ΕΠΣΑ έχει δεσμευτεί να συγχρηματοδοτήσει, μέσω του ΙΠΕ, με 3 εκατ. ευρώ τις προτάσεις οι οποίες θα προχωρήσουν στη φάση υλοποίησης. Διεθνής εμπορική έκθεση τον Μάιο Διεθνή εμπορική έκθεση με τίτλο «EXPO CYPRUS Διεθνής Ε- μπορική Έκθεση Κύπρου», διοργανώνει τον προσεχή Μάιο το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ), τη διαχείριση της οποίας ανέλαβε η ΙΜΗ. Η διοργάνωση μιας μεγάλης και πολύ-επίπεδης εμπορικής έκθεσης αναμένεται αφενός να συμβάλει στην επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας και να αναδείξει την κυπριακή επιχειρηματικότητα και α- φετέρου πραγματοποιείται στην ι- δανικότερη στιγμή, προκειμένου να ενισχύσει τις εμπορικές συναλλαγές, να δώσει ώθηση στις επιχειρήσεις και να αναζωογονήσει την κυπριακή οικονομία. Αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου, οι διοργανωτές της έκθεσης εκφράζουν βεβαιότητα πως αυτή η διοργάνωση θα κερδίσει το στοίχημα και θα αναδείξει την κυπριακή επιχειρηματικότητα. Η έκθεση θα είναι πολυθεματική, ενώ ορισμένες κατηγορίες εκθεμάτων θα απευθύνονται προς τις επιχειρήσεις και ορισμένες προς το ευρύ κοινό και αναμένεται να προσελκύσει δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες. Ο συνδυασμός του εμπορικού και επιχειρηματικού περιεχομένου της έκθεσης, καθώς και το πρόγραμμα ψυχαγωγικών εκδηλώσεων θα προσδώσουν την απαραίτητη δυναμική μιας πολυδιάστατης διοργάνωσης, μιας μεγάλης εμπορικής γιορτής με στόχο να συμμετάσχει όλη η Κύπρος. Ο κύριος στόχος της έκθεσης είναι η προσέλκυση κυπριακών ε- πιχειρήσεων τόσο βιομηχανικών όσο και εισαγωγικών από όλους τους κλάδους, με στόχο να προωθήσουν τα προϊόντα και υπηρεσίες τους σε δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες και φυσικά να ενισχύσουν τις πωλήσεις τους. Την έκθεση αναμένεται να επισκεφθούν άτομα από όλα τα κοινωνικά στρώματα, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να αναζητήσουν μέσα από τη γνώση, την τεχνογνωσία και την εμπειρία των εκθετών ολοκληρωμένες λύσεις στις διάφορες κατηγορίες των εκθεμάτων. Η έκθεση, η οποία θα λάβει χώρα στους χώρους της Κρατικής Έκθεσης από τις 13 μέχρι τις 17 Μαΐου, αναμένεται να προσελκύσει πέραν των επισκεπτών. Αποτελέσματα του ομίλου Σιακόλα Σε συνεδρία για να μελετήσουν τα ενδεικτικά αποτελέσματα για το 2014 θα παρακαθίσουν τα διοικητικά συμβούλια εταιρειών του ομίλου Σιακόλα. Συγκεκριμένα το συμβούλιο της Ermes Department Stores PLC και της Woolworth (Cyprus) Properties Plc θα συνέλθουν στις 18 Φεβρουαρίου, ενώ το ΔΣ της Cyprus Trading Corporation Plc (CTC) θα συνέλθει στις 19 Φεβρουαρίου προκειμένου να εξετάσουν τα ενδεικτικά αποτελέσματα των ε- ταιρειών για το προηγούμενο έτος και να προβούν σε σχετικές ανακοινώσεις. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον α- ναμένονται οι σχετικές ανακοινώσεις των αποτελεσμάτων, την ώρα που ο ίδιος ο επικεφαλής του ομίλου γνωστοποίησε προσφάτως την πρόθεσή του για δημιουργία νέου εμπορικού κέντρου στην καρδιά της πρωτεύουσας, όπως επίσης και την ε- πέκταση του Mall of Cyprus. ΑΡΘΡΟ Του ΓΙΩΡΓΟΥ Ζ. ΓΕΩΡΓΊΟΥ Σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας Το θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας κυριαρχεί στον ευρωπαϊκό χώρο, γεγονός που οδηγεί στη δημιουργία όλο και πλουσιότερης νομολογίας, τόσο σε κρατικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αφού παραβιάζει κατάφωρα ανθρώπινα δικαιώματα του κάθε α- τόμου. Στην Κύπρο, το θέμα άρχισε να ξεπροβάλλει σιγά σιγά με τους εργοδοτούμενους να προχωρούν δειλά δειλά σε καταγγελίες εργοδοτών, οι οποίοι είτε προβαίνουν οι ίδιοι σε πράξεις σεξουαλικής παρενόχλησης είτε δεν φροντίζουν να παρέχουν ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας ή να χειρίζονται με σοβαρότητα και εμπιστευτικότητα παράπονα τέτοιου τύπου. Το θέμα ρυθμίζεται από τον Νόμο Περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση του 2002 (Νόμος 205(Ι)/2002). Σύμφωνα με αυτόν ως «σεξουαλική παρενόχληση» σημαίνει οποιαδήποτε ανεπιθύμητη από τον αποδέκτη της συμπεριφορά σεξουαλικής φύσεως, που εκφράζεται λόγω ή έργω και έχει ως σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, ιδίως όταν δημιουργεί ένα εκφοβιστικό, εχθρικό, εξευτελιστικό, ταπεινωτικό ή επιθετικό περιβάλλον, κατά την απασχόληση ή την επαγγελματική εκπαίδευση ή κατάρτιση ή κατά την πρόσβαση σε απασχόληση ή επαγγελματική εκπαίδευση ή κατάρτιση. Ο εν λόγω Νόμος απαγορεύει οποιαδήποτε πράξη σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας καθώς ε- πίσης και οιαδήποτε δυσμενή μεταχείριση συνεπεία της καταγγελίας ή απόκρουσης πράξης σεξουαλικής παρενόχλησης από το θύμα. Επίσης, καθιερώνεται υποχρέωση του εργοδότη για παροχή ενός ασφαλούς περιβάλλοντος εργασίας απαλλαγμένου από οποιαδήποτε πράξη σεξουαλικής παρενόχλησης. Περαιτέρω, ο εργοδότης υποχρεούται, μόλις λάβει γνώση για ένα οποιοδήποτε συμβάν σεξουαλικής παρενόχλησης, να λάβει κάθε πρόσφορο μέτρο για την παύση του και μη επανάληψή του στο μέλλον, καθώς και για άρση των συνεπειών του. Σε αντίθετη περίπτωση, ο νόμος ορίζει ότι είναι συνυπεύθυνος εις ολόκληρον με το άτομο που προέβη στην υπό κρίση πράξη. Είναι σημαντικό να τονιστεί, ότι ο Νόμος 205(Ι)/2002 παρέχει δικαίωμα προσφυγής στο Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών σε οποιοδήποτε άτομο υ- ποστηρίζει ότι έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας του. Το βάρος απόδειξης είναι στον εργοδότη να αποδείξει ότι δεν έλαβε χώρα η υπό κρίση πράξη, εφόσον ο διάδικος που ισχυρίζεται ότι θίγεται από την αναφερόμενη πράξη στοιχειοθετεί πραγματικά περιστατικά από τα οποία πιθανολογείται η παράβαση και η ζημιά που υπέστη. Επιπρόσθετα, ο Νόμος 205(Ι)/2002 προβλέπει τη δυνατότητα διορισμού από τον Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων τόσο Ε- πιθεωρητών όσο και άλλων λειτουργών και Αρχιεπιθεωρητή με στόχο την α- ποτελεσματική εφαρμογή του εν λόγω Νόμου, οι οποίοι είναι δημόσιοι υπάλληλοι στο Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Οποιοδήποτε άτομο θεωρεί ότι έχει πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία δύναται να προχωρήσει σε καταγγελία στον Αρχιεπιθεωρητή και/ή στον Επιθεωρητή, οι οποίοι ερευνούν με κάθε πρόσφορο μέσο τα καταγγελλόμενα. Επίσης, δύναται να καταχωρηθεί σχετικό παράπονο στον Επίτροπο Διοικήσεως, ο οποίος λειτουργεί και ως Αρχή της Ίσης Μεταχείρισης στην Α- πασχόληση και Εργασία στην Κύπρο. Σχετική με το θέμα είναι η πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου Σταυρούλλα Αλκιβιάδου v.1. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και 2. Χαράλαμπου Κουρουσίδη (Πολιτική Έφεση Αρ. 404/2008) στα πλαίσια της οποίας εξετάστηκε έφεση κατά απόφασης πρωτόδικου δικαστηρίου στο οποίο είχε καταχωρηθεί αίτηση αναφορικά με πράξη σεξουαλικής παρενόχλησης κατά της εφεσείουσας. Το Ανώτατο Δικαστήριο ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι δύναται τόσο η καταχώρηση παραπόνου στον Επίτροπο Διοικήσεως όσο και η καταχώρηση καταγγελίας στον Αρχιεπιθεωρητή για τα ίδια γεγονότα. Καταλήγοντας σημειώνεται ότι η αυξητική τάση που παρατηρείται α- ναφορικά με τις καταχωρήσεις παραπόνων και καταγγελιών από θύματα πράξεων σεξουαλικής παρενόχλησης από εργοδοτουμένους κατά εργοδοτών είναι πολύ σημαντική ένδειξη για την έκταση του θέματος και ότι δεν αποτελεί σπάνιο φαινόμενο. Εφόσον υ- πάρχει το νομοθετικό υπόβαθρο προστασίας των θυμάτων η αποκάλυψη τέτοιων περιστατικών θα πρέπει να ενθαρρύνεται, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή και η αντιμετώπιση του θέματος αφού η προσφυγή στις αρμόδιες αρχές και η επιβολή των προβλεπόμενων ποινών, όπου αυτό προβλέπεται και αποδεικνύεται, δυνατόν να δημιουργήσει ένα δυνατό προληπτικό και αποτρεπτικό δίκτυ προστασίας όλων των εργοδοτουμένων. Περαιτέρω, είναι εξίσου σημαντικό για τους εργοδότες να αντιμετωπίζουν ορθά τις οποιεσδήποτε καταγγελίες, ούτως ώστε να μην αφήνονται οι ίδιοι και οι επιχειρήσεις εκτεθειμένοι για μη προστασία του εργοδοτουμένου α- κόμα και σε παράπονα εκδικητικής φύσης ή που γίνονται με αλλότρια κίνητρα. Ο κ. Γιώργος Ζ. Γεωργίου είναι δικηγόρος.

10 10 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου νεκροί στον ουκρανικό εμφύλιο Δριμύ «κατηγορώ» ΟΗΕ ενάντια στις εμπόλεμες πλευρές, για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Στάσεις λεωφορείων και μέσα μαζικής μεταφοράς, καταστήματα, σχολεία και νηπιαγωγεία, νοσοκομεία και συγκροτήματα κατοικιών έχουν μετατραπεί σε πεδία μάχης, σε κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου». Με αυτά τα λόγια περιέγραφε την αγριότητα του εμφυλίου πολέμου στην ανατολική Ουκρανία, ο Υπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ζέιντ Ράαντ αλ Χουσεΐν. Η έκθεση του διεθνούς οργανισμού αποτελεί δριμύ «κατηγορώ» εναντίον τόσο του ουκρανικού στρατού, όσο και των ρωσόφωνων, αυτονομιστών ανταρτών των περιοχών του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ. Τα Ηνωμένα Εθνη καυτηριάζουν αμφότερα τα εμπόλεμα μέρη για τυφλούς βομβαρδισμούς πυκνοκατοικημένων περιοχών και βαριές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, από την έκρηξη του ουκρανικού εμφυλίου πολέμου, τον περασμένο Απρίλιο, άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους. Μόνο κατά τις τρεις τελευταίες εβδομάδες, ύστερα από την αναζωπύρωση των πολεμικών επιχειρήσεων που βρίσκονταν σε ύφεση από τον Σεπτέμβριο, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 224 άμαχοι, ενώ 545 τραυματίστηκαν. Οι σφοδρότερες συγκρούσεις διεξάγονταν και χθες στη στρατηγικής σημασίας πόλη Ντεπάλτσεβε, σιδηροδρομικό κόμβο που συνδέει τις δύο μεγαλύτερες πόλεις που ελέγχουν οι αυτονομιστές, το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ. Εκπρόσωπος Τύπου των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων δήλωσε ότι οι αυτονομιστές επιδιώκουν «ανεπιτυχώς» να περικυκλώσουν το Ντεπάλτσεβε, συναντώντας αποτελεσματική αντίσταση. Ωστόσο, διεθνή πρακτορεία ειδήσεων α- νέφεραν ότι ο ουκρανικός στρατός έχει ήδη δημιουργήσει διάδρομο για ενδεχόμενη υποχώρηση και ότι πλήθη αμάχων εγκαταλείπουν REUTERS Πολύ νωρίς γνώρισε τη φρίκη του πολέμου το κοριτσάκι της φωτογραφίας, που απομακρύνεται, στην αγκαλιά της μητέρας του, από το πολιορκημένο Ντεπάλτσεβε. «Καταστήματα, σχολεία, νοσοκομεία και συγκροτήματα κατοικιών έχουν μετατραπεί σε πεδία μάχης». την πόλη. Από την πλευρά τους, εκπρόσωποι των ανταρτών δήλωσαν ότι δεν πρόκειται να βομβαρδίσουν τον οικιστικό ιστό του Ντεπάλτσεβε, προς αποφυγή απωλειών μεταξύ των αμάχων. Οι συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία κλιμακώθηκαν ύστερα από την κατάρρευση του νέου γύρου ειρηνευτικών διαβουλεύσεων στο Μινσκ της Λευκορωσίας, το περασμένο Σάββατο. Ο Ρώσος υ- πουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κάλεσε χθες το Κίεβο να συνομιλήσει απευθείας με εκπροσώπους των ρωσόφωνων, αντί να ενοχοποιεί τη Μόσχα για τη συνεχιζόμενη σύγκρουση. Υπέρ του άμεσου τερματισμού των εχθροπραξιών είχε ταχθεί, τη νύχτα της Δευτέρας, ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν. Στο μεταξύ, συνεχίζεται ο προβληματισμός στους κόλπους της αμερικανικής κυβέρνησης για το ενδεχόμενο παροχής όπλων στον ουκρανικό στρατό. Η εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζιν Ψάκι, άφησε χθες όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, δηλώνοντας: «Δεν έχουμε προσθέσει πάνω στο τραπέζι, ούτε έχουμε αφαιρέσει από αυτό καμία εναλλακτική λύση». Εσπευσε ωστόσο να συμπληρώσει: «Δεν νομίζω ότι επιθυμεί κανείς να εμπλακεί σε έναν πόλεμο μέσω αντιπροσώπων με τη Ρωσία. Στόχος μας είναι να αλλάξουμε τη συμπεριφορά της Ρωσίας. Να, γιατί έχουμε βάλει πάνω στο τραπέζι το όπλο των κυρώσεων». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο αναπληρωτής σύμβουλος ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Μπεν Ρόουντς, δήλωσε στο CNN ότι ο καλύτερος τρόπος επηρεασμού της Ρωσίας είναι μέσω των οικονομικών κυρώσεων. Η γερμανική στάση Από την πλευρά της, η Αγκελα Μέρκελ επιβεβαίωσε χθες την α- ντίθεσή της στην ενίσχυση του ουκρανικού στρατού με όπλα της Δύσης. «Η Γερμανία δεν πρόκειται να στείλει στην Ουκρανία φονικά όπλα. Εστιάζουμε στη διπλωματική επίλυση του προβλήματος και οι υπ. Εξωτερικών (της Ε.Ε.) έχουν καταστήσει σαφές ότι, αν η κατάσταση χειροτερέψει, θα πρέπει να επεξεργαστούμε νέες κυρώσεις» σημείωσε η κ. Μέρκελ. Η Γερμανίδα καγκελάριος θα συζητήσει την ουκρανική κρίση με τον Μπαράκ Ομπάμα κατά την επίσκεψή της στον Λευκό Οίκο, τη Δευτέρα. Αύριο θα μεταβεί στο Κίεβο ο Α- μερικανός ΥΠΕΞ Τζον Κέρι, ενώ ταυτόχρονα θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Aμυνας του ΝΑΤΟ με αντικείμενο την ε- πιδείνωση της ουκρανικής κρίσης. ASSOCIATED PRESS Μια γυναίκα σπεύδει με τα λιγοστά υπάρχοντά της σε καταφύγιο αμάχων, στην πολιορκημένη πόλη Ντεπάλτσεβε της Ουκρανίας, την οποία υ- περασπίζονται δυνάμεις του ουκρανικού στρατού. Με βολές κατά της μαφίας ανέλαβε ο Σ. Ματαρέλα ΡΩΜΗ. Ο νέος πρόεδρος της Ιταλίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, ανέλαβε χθες τα καθήκοντά του, κατακεραυνώνοντας τη μαφία, στα θύματα της οποίας συμπεριλαμβάνεται και ο αδελφός του, Πιερσάντι Ματαρέλα, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1980 από τη σικελική μαφία. Ο 73χρονος δικαστής του συνταγματικού δικαστηρίου, που εξελέγη το Σάββατο ως ο δωδέκατος πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας, χαίρει ευρείας εκτίμησης. «Ο αγώνας απέναντι στη μαφία και στη διαφθορά είναι απόλυτη προτεραιότητα. Η διαφθορά έχει φθάσει σε απαράδεκτα επίπεδα», είπε ο Σέρτζιο Ματαρέλα μετά την ορκωμοσία του. «Απορροφά πόρους που θα μπορούσαν να κατευθυνθούν προς τους πολίτες. Η εξάπλωση της μαφίας, παλιάς και νέας, ακόμη και σε περιοχές που παλαιότερα ήταν ανέπαφες, είναι ανησυχητική. Είναι ένας επίμονος καρκίνος που καταστρέφει ελπίδες και ποδοπατά δικαιώματα. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους δικαστές και τα όργανα της τάξης που δρουν με αποφασιστικότητα, συχνά με κίνδυνο της ζωής τους, για να πολεμήσουν το οργανωμένο έγκλημα. Στη μάχη κατά της μαφίας είχαμε πολλούς ήρωες. Μεταξύ άλλων, σκέφτομαι τον Τζοβάνι Φαλκόνε και τον Πάολο Μπορσελίνο», είπε ο νέος πρόεδρος της Ιταλίας. Ο Σέρτζιο Ματαρέλα, ο AFP Ο Σέρτζιο Ματαρέλα και ο Ματέο Ρέντσι στην προεδρική Λάντσια. πρώτος Σικελός που εισέρχεται στο Κυρηνάλιο (προεδρικό μέγαρο), δεν αναφέρθηκε στο περιστατικό που σημάδεψε τη ζωή του, τη δολοφονία του αδελφού του, Πιερσάντι Ματαρέλα, από τη μαφία της Σικελίας το Ο μεγαλύτερος αδελφός, τότε Χριστιανοδημοκράτης κυβερνήτης του νησιού, ήρθε σε αντίθεση με τα σχέδια της Κόζα Νόστρα για μπίζνες στον κατασκευαστικό κλάδο. Στην αρχή της ομιλίας του, ο Σέρτζιο Ματαρέλα είπε ότι η Ιταλία διέρχεται «μακρά κρίση, η οποία έχει παραταθεί πέρα από κάθε όριο, πληγώνοντας τον κοινωνικό ιστό της χώρας μας και βάζοντας σε σκληρή δοκιμασία τον παραγωγικό ιστό. Η κρίση αύξησε τις ανισότητες, δημιούργησε νεόπτωχους, έστειλε ανθρώπους στο περιθώριο και στη μοναξιά. Είναι σημαντικό η δημοσιονομική προσαρμογή να συνοδευτεί από μια ρωμαλέα πρωτοβουλία για την ανάπτυξη, η οποία πρέπει να καταρτιστεί πρώτα απ όλα σε ευρωπαϊκό επίπεδο». A.P. Τα ιδανικά και οι αξίες της Γαλλίας δοκιμάζονται Του STEVEN ERLANGER THE NEW YORK TIMES Η αντιδήμαρχος του Κλισί, Μαριάμ Σισέ. Το προάστιο απέχει 15 χιλιόμετρα από το κέντρο του Παρισιού, αλλά δεν συνδέεται με αυτό. Στον απόηχο των επιθέσεων εναντίον του Σαρλί Εμπντό, η Γαλλία ξεκίνησε να συζητά τι σημαίνει να είναι κανείς Γάλλος και αν υπάρχει χώρος στον ορισμό αυτό για τον δυναμικό και αυξανόμενο μουσουλμανικό πληθυσμό της χώρας. Στη Γαλλία, ο νόμος και η παράδοση επιτάσσουν όμοια αντιμετώπιση κάθε ατόμου, χωρίς α- ναφορές σε φυλή, θρησκεία ή φύλο, στην υπηρεσία των αξιών της γαλλικής δημοκρατίας: Ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη. Αυτή η βαθιά ριζωμένη επιδίωξη διατρανώθηκε στις μεγάλες διαδηλώσεις ε- θνικής ενότητας μετά τις δολοφονίες σκιτσογράφων, αστυνομικών και Εβραίων από εγχώριους τζιχαντιστές τον Ιανουάριο. Αυτά τα ιδανικά όμως, όπως και η ίδια η Γαλλική Δημοκρατία, ακούγονται απόμακρα και κενά στα αυτιά πολλών μουσουλμάνων, που παραδοσιακά βλέπουν λιγοστές διαφορές ανάμεσα στη θρησκεία και τη δημόσια ζωή. Συχνά θεωρούν τις αξίες του κράτους ξένες, ακόμη και βλάσφημες, ως μια μορφή πολιτιστικής αποικιοκρατίας, πρόφαση για διακρίσεις με βάση τη φυλή και το θρήσκευμα. Η πίστη στις ρεπουμπλικανικές αρχές «είναι μια ιερή απολυτότητα, όπως ήταν ο κομμουνισμός», υποστηρίζει ο Αντριου Χούσεϊ, συγγραφέας του βιβλίου «Η γαλλική ιντιφάντα», μιλώντας για τον«φονταμενταλισμό του διαφωτισμού». Το χάσμα ανάμεσα στα μαθήματα πολιτικής αγωγής της Γαλλικής Δημοκρατίας και στην καθημερινότητα του μουσουλμανικού πληθυσμού είναι κάτι παραπάνω από ορατό στο προάστιο Κλισί-σου-μπουά. Οι νέοι στο Κλισί χαρακτηρίζουν την ελευθερία-ισότητα-αδελφότητα «λόγια Ακούγονται απόμακρα στα αυτιά πολλών μουσουλμάνων, που παραδοσιακά βλέπουν λιγοστές διαφορές ανάμεσα στη θρησκεία και τη δημόσια ζωή. του αέρα». Δεν νιώθουν ούτε ίσοι ούτε απόλυτα ελεύθεροι. «Η Γαλλία είναι η χώρα της διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά είναι μόνο μία διακήρυξη», είπε ο επικεφαλής των μουσουλμανικών ενώσεων του Σεν-Σεν Ντενί, Μαμέντ Ενίς. Ο Ενίς υποστήριξε πως οι μουσουλμάνοι νιώθουν πιο ελεύθεροι να προσεύχονται, να τρώνε, να ντύνονται και να ζουν όπως θέλουν στο βασίλειο της Βρετανίας παρά στη Γαλλική Δημοκρατία. Πολλοί νέοι στο Κλισί δεν τήρησαν τη σιγή ενός λεπτού για τους δημοσιογράφους του Σαρλί Εμπντό, θεωρώντας ότι προσέβαλαν το Ισλάμ, ενώ ο πρωθυπουργός Βαλς ανακοίνωσε νέα μαθήματα πολιτικής αγωγής στα δημόσια σχολεία ώστε να τονωθούν ρεπουμπλικανικές αξίες ό- πως ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους. Το Κλισί είναι μία από τις φτωχότερες πόλεις της Γαλλίας, με ανεργία 40%, ενώ ο μισός πληθυσμός είναι κάτω των 20 ετών. Υπάρχει έλλειψη στέγης, ενώ πρώτο γραφείο του ΟΑΕΔ άνοιξε μόλις πέρυσι. Απέχει μόλις 15 χιλιόμετρα από το κέντρο του Παρισιού, αλλά δεν φθάνει εκεί ούτε μεγάλος δρόμος ούτε σταθμός μέσων μεταφοράς, παρά τα δέκα χρόνια υποσχέσεων. «Σε καμία άλλη ανεπτυγμένη χώρα δεν βλέπει κανείς πόλεις που να είναι τόσο κοντά και ταυτόχρονα τόσο μακριά», τόνισε η αντιδήμαρχος του Κλισί, Μαριάμ Σισέ. Πριν από τρία χρόνια, ο ε- ξάδελφός της, Μπουνά Τραορέ, 15 χρόνων, έπαθε ηλεκτροπληξία καθώς κρυβόταν από την αστυνομία σε υποσταθμό της ηλεκτρικής εταιρείας. Ο θάνατος του Τραορέ και του φίλου του πυροδότησαν τρεις εβδομάδες ταραχών σε όλη τη χώρα. Εκτοτε «έφτιαξαν κάποια νέα κτίρια και πάρκα», είπε η Σισέ, «αλλά μετά από αυτό τι;». Ο Ζιλ Κεπέλ, συγγραφέας βιβλίων για τα προάστια, λέει ότι αυτό που ριζοσπαστικοποιεί δεν είναι μόνο η φτώχεια, αλλά ότι «ακόμη και μουσουλμάνοι που πίνουν κρασί» ένιωσαν προσβεβλημένοι από τα σκίτσα του Μωάμεθ. Εξίσου σημαντικά είναι, σύμφωνα με τον Κεπέλ, τα ανοικτά τραύματα του πολέμου για την α- νεξαρτησία της Αλγερίας και μετά ο πόλεμος του αλγερινού κράτους ενάντια στους ισλαμιστές. Σαρκοζί: «Οχι» σε κοινό μέτωπο κατά Λεπέν ΠΑΡΙΣΙ. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, αρνήθηκε να σχηματίσει «ρεπουμπλικανικό μέτωπο» ε- νάντια στο FN της Μαρίν Λεπέν, μετά την αποτυχία του κεντροδεξιού υποψηφίου στις εκλογές της επαρχίας Ντου, την Κυριακή. Ο Σαρκοζί είπε στους υποστηρικτές του, που καλούνται στον δεύτερο γύρο να επιλέξουν α- νάμεσα σε υποψήφιο του σοσιαλιστικού κόμματος και του εθνικού μετώπου, «να ψηφίσουν κατά συνείδηση». Επί δεκαετίες, τα δύο μεγάλα κόμματα έβαζαν τις διαφορές τους στην άκρη όταν κάποιος από τους δύο βρισκόταν απέναντι στο Εθνικό Μέτωπο. «Η θέση μας είναι σαφής. Οχι συγκατάβαση απέναντι στο FN, ούτε προσέγγιση με αυτό, αλλά ελευθερία επιλογής για τους ψηφοφόρους μας» είπε ο Σαρκοζί. Αντίθετα, ο Αλέν Ζιπέ, α- ντίπαλος του Σαρκοζί για το χρίσμα του υποψηφίου προέδρου της κεντροδεξιάς το 2017, προέτρεψε τους συντηρητικούς να ψηφίσουν Είπε στους υποστηρικτές του «να ψηφίσουν κατά συνείδηση». τον υποψήφιο των σοσιαλιστών. Ο Ζιπέ υπενθύμισε ότι η υποψήφια του Εθνικού Μετώπου, Σοφί Μοντέλ, το 1996 είχε δηλώσει ότι «κάποιες φυλές σαφώς δεν είναι ίσες». Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, η Μοντέλ απέσπασε 32,6% την Κυριακή, αντί 28,9% του σοσιαλιστή αντιπάλου της. Το κλίμα στη Γαλλία είναι τεταμένο μετά τις επιθέσεις του Ιανουαρίου στο Παρίσι, οι οποίες ενίσχυσαν το FN και οδήγησαν σε δεκάδες επιθέσεις εναντίον τζαμιών σε όλη τη Γαλλία. Χθες, άνδρας με μαχαίρι επιτέθηκε ε- ναντίον στρατιωτών που φρουρούσαν εβραϊκό κέντρο στη Νίκαια, τραυματίζοντας ελαφρά δύο από αυτούς. Ο άνδρας είχε το, κοινό στο Μάλι, επίθετο Κουλιμπαλί, όπως ένας εκ των δραστών των επιθέσεων. Παράλληλα, σάλος προκλήθηκε από ιστοσελίδα που ζητούσε να προσλάβει ειδικό στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, «κατά προτίμηση όχι Eβραίο». REUTERS, AP, AFP Ο Τούλιν, οι ρωσικές τράπεζες και οι επιπτώσεις της υποτίμησης Του LEONID BERSHIDSKY BLOOMBERG Η ευθύνη για το ρούβλι βρίσκεται πλέον στα χέρια του Ντμίτρι Τούλιν, ενός ά- καμπτου και ψυχρού επαγγελματία που προστίθεται στην ομάδα στελεχών της νομισματικής αρχής της Ρωσίας. Ο διορισμός του δεν μπορεί να σώσει το ρωσικό νόμισμα. Το ζήτημα είναι να σωθεί το τραπεζικό σύστημα από τις επιπτώσεις της υποτίμησης. Επισήμως, ο κ. Τούλιν θα απαλλάξει την υποδιοικητή της Τράπεζας, Ξένια Γιουντάεβα, από τις υπερβολικές υποχρεώσεις στη νομισματική πολιτική. Ενας από τους σημαντικότερους φιλελεύθερους οικονομολόγους στη Ρωσία, ο Κωνσταντίν Σονίν, χαρακτηρίζει την κ. Γιουντάεβα «την πλέον κατηρτισμένη και καλλιεργημένη πρακτική μακρο-οικονομολόγο στη χιλιόχρονη ιστορία της Ρωσίας». Η κ. Γιουντάεβα θα επικεντρωθεί στις μακροοικονομικές προβλέψεις και τη στρατηγική που είναι ο πραγματικός τομέας της. Εχει κάνει το διδακτορικό της στο ΜΙΤ και πολλοί ε- πικαλούνται το ακαδημαϊκό της έργο. Γι αυτό και χρειάζεται κάποιος του δικού της βεληνεκούς για να ασχοληθεί με το ποια όπλα διαθέτει η ρωσική οικονομία, όταν υποχωρούν οι τιμές του πετρελαίου και η εξωτερική χρηματοδότηση φαίνεται αδύνατη εξαιτίας της διελκυστίνδας με τη Δύση. Δεν ήταν όμως ποτέ το ενδεδειγμένο έργο για την ακαδημαϊκό Γιουντάεβα να προσπαθεί να πείσει τραπεζίτες και βιομηχάνους να μην αποδυναμώσουν το ρούβλι με μαζικές πωλήσεις. Ενας Ρώσος μπλόγκερ που ασχολείται με τα οικονομικά, ο Σεργκέι Ζουράβιεφ, υποστηρίζει πως μια έγκαιρη αύξηση των επιτοκίων θα μπορούσε να έχει περιορίσει την αιμορραγία κεφαλαίων, αλλά η Τράπεζα της Ρωσίας ήταν υπερβολικά διστακτική. Ακόμη κι όταν αποφάσισε τελικά να οδηγήσει τα επιτόκια στα ύψη με μια αύξηση 17%, το ρούβλι εξακολούθησε να υποχωρεί. Ενας λόγος που υπαγόρευσε τον διορισμό του κ. Τούλιν ήταν πως το ρούβλι θα μπορούσε να ωφεληθεί από ένα πιο στιβαρό χέρι. Είναι ένας άνθρωπος της δράσης και σκληρός διαπραγματευτής. Εχει εκπροσωπήσει τη Ρωσία στο ΔΝΤ και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, έχει ηγηθεί της δεύτερης σε μέγεθος τράπεζας στη χώρα, της VTB, αλλά έχει και δύο παλαιότερες θητείες στην κεντρική τράπεζα, μία φορά στις αρχές του 1990 και μία στα μέσα του Τη δεύτερη φορά, μάλιστα, ήταν εκείνος που καθιέρωσε το αδιαμφισβήτητα ισχυρό σύστημα α- σφάλισης καταθέσεων της Ρωσίας. Ποιος θα ήταν καταλληλότερος για να αντέξει την εντεινόμενη πίεση που αντιμετωπίζει η κεντρική τράπεζα από το Κρεμλίνο και Ενας λόγος που υπαγόρευσε τον διορισμό του κ. Τούλιν ήταν ότι το ρούβλι θα μπορούσε να ωφεληθεί από ένα πιο στιβαρό χέρι. τα λόμπι των επιχειρηματιών για να δαπανήσει λιγότερα συναλλαγματικά διαθέσιμα και την ίδια στιγμή να μειώνει τα επιτόκια ώστε να μη στραγγίξει την οικονομία; Δεν είναι, πάντως, αυτός ο κύριος λόγος που ο 59χρονος κ. Τούλιν επέστρεψε από ένα καθεστώς ημι-συνταξιοδότησης. Στις δύο θητείες του, ο κ. Τούλιν ήταν υπεύθυνος για την τραπεζική εποπτεία. Το 2006 παραιτήθηκε, επειδή η διοίκηση της τράπεζας δεν έκανε πράξη τις συστάσεις του σχετικά με μια μεγάλη τράπεζα που την είχε παραπλανήσει, παρουσιάζοντας ψευδώς διογκωμένα τα κεφάλαιά της. Επρόκειτο για την Globex που τελικά δέχθηκε την ενίσχυση της κυβέρνησης. Εν ολίγοις, ο κ. Τούλιν γνωρίζει εκ των έσω το τραπεζικό σύστημα της Ρωσίας, τόσο τους ανθρώπους όσο και το χρηματοπιστωτικό προφίλ των τραπεζών. Ο διορισμός του καταδεικνύει πως η πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας, Ελβίρα Ναμπιουλίνα, και το Κρεμλίνο εκτιμούν ότι το ζήτημα για τη νομισματική πολιτική σήμερα είναι να αποτραπεί μια τραπεζική κρίση. Το πετρέλαιο Ο Ερμαν Γκρεφ, επικεφαλής της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας, Sberbank, εξέφρασε την εκτίμηση πως η τιμή του πετρελαίου στα 45 δολάρια είναι θανατηφόρα για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ρωσίας. Σύμφωνα με τους υ- πολογισμούς της τράπεζάς τους, μια τόσο χαμηλή τιμή σε συνδυασμό με τη χαμηλή τιμή του ρουβλίου συνεπάγεται πως το 2015 θα χρειαστούν επιπλέον διαθέσιμα ύψους 3 τρισ. ρουβλίων, ποσό αντίστοιχο των 45,8 δισ. δολαρίων. «Αυτό σημαίνει», ανέφερε ο ίδιος, «ότι η κυβέρνηση θα α- νακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και θα αυξήσει το μερίδιό της σε αυτές, οι τράπεζες θα αγοράσουν επιχειρήσεις και θα μετατραπούν σε χρηματοπιστωτικούς και βιομηχανικούς ομίλους». Και τότε, επισήμανε ο κ. Γκρεφ, «όλη η οικονομία μας θα είναι το κράτος». Η εικόνα είναι θλιβερή, αλλά φαίνεται αναπόφευκτη εξέλιξη αν παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα οι τιμές του πετρελαίου. Στην περίπτωση αυτή θα είναι καθήκον της κεντρικής τράπεζας να δει πόσα επιπλέον κεφάλαια θα χρειαστούν οι τράπεζες για να αναπληρώσουν τις ζημίες, είτε αυτές προκύπτουν από τη συναλλαγματική ισοτιμία είτε από την ύφεση.

11 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 11 Ανοικτό το ενδεχόμενο παράτασης ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ Συνέχιση αγορών ομολόγων πέραν του Σεπτεμβρίου 2016 αν δεν επιτευχθεί ο στόχος για πληθωρισμό κοντά στο 2% Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι έτοιμη να συνεχίσει τις μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων αν δεν έχει επιτευχθεί η ενίσχυση του πληθωρισμού προς τον στόχο του 2%, επανέλαβε χθες ο Μπενουά Κερέ. Ο Εβαλντ Νοβότνι, κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας εκτίμησε ότι τα πρώτα θετικά σημάδια από την ποσοτική χαλάρωση θα φανούν στη διάρκεια του καλοκαιριού. «Σκοπεύουμε να αγοράζουμε ομόλογα μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016, δηλαδή επί 19 μήνες, δηλαδή το συνολικό ποσό (θα α- νέλθει σε) 1,14 τρισ. ευρώ» δήλωσε χθες από τη Βουδαπέστη ο Μπενουά Κερέ, μέλος του εξαμελούς εκτελεστικού συμβουλίου της Ε- ΚΤ. «Εχουμε επίσης πει ότι αυτό θα γίνεται (σ.σ. οι αγορές ομολόγων) μέχρι να δούμε συνεχή σύγκλιση προς τον στόχο της σταθερότητας των τιμών» προσέθεσε ο κ. Κερέ. Στις 22 Ιανουαρίου η ΕΚΤ πήρε την απόφαση να ξεκινήσει πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, ακολουθώντας, με έξι χρόνια καθυστέρηση, το παράδειγμα της αμερικανικής και βρετανικής κεντρικής τράπεζας. Παρά την καθυστέρηση, το μέγεθος του προγράμματος αγοράς ομολόγων και κυρίως το γεγονός ότι δεν τέθηκε ανώτατο όριο αγορών ενθουσίασε τις αγορές. Τι αγοράζει η ΕΚΤ Η ΕΚΤ θα αγοράζει κρατικά ο- μόλογα, καλυμμένα ομόλογα και τιτλοποιημένα δάνεια ύψους 60 δισ. ευρώ τον μήνα, τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο του «Πράγματι, το πρόγραμμα είναι ανοιχτό. Θα το αξιολογήσουμε όταν θα πλησιάσουμε στον Σεπτέμβριο του 2016 και αν δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος να πλησιάζουμε σταθερά προς (πληθωρισμό) 2% μεσοπρόθεσμα, τότε θα κάνουμε περισσότερα» διαβεβαίωσε ο κ. Κερέ. Στόχος του προγράμματος είναι η τόνωση Σύμφωνα με τον Μπ. Κερέ, εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της τράπεζας, το Q.E. θα συνεχιστεί μέχρις ότου ικανο ποιηθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί. του πληθωρισμού που τον Ιανουάριο υποχώρησε στο -0,6%, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ όλων των εποχών στη σύντομη ιστορία της Ευρωζώνης, κάτι που είχε να συμβεί από τον Ιούνιο του Σε αντίθεση με άλλες κεντρικές τράπεζες, ο μοναδικός στόχος που έχει η ΕΚΤ είναι να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών στην Ευρωζώνη, δηλαδή να διατηρεί τον πληθωρισμό «κοντά, αλλά κάτω από το 2%». Ενα μεγάλο ερώτημα είναι ποια θα είναι η επίδραση της ποσοτικής χαλάρωσης στην πραγματική οικονομία και πότε θα γίνει αισθητή. «Δεν περιμένουμε ότι θα έχουμε άμεσο αποτέλεσμα. Γι αυτό και σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε (το πρόγραμμα) επί 19 μήνες» εξήγησε ο κ. Κερέ, προσθέτοντας ότι η αποτελεσματικότητα του προγράμματος θα ε- ξαρτηθεί επίσης και από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα εφαρμόσουν τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης το επόμενο διάστημα. Η γερμανική κυβέρνηση ήταν α- ντίθετη με την υιοθέτηση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Η Γερμανίδα καγκελάριος κ. Αγκελα Μέρκελ απέφυγε να ε- πικρίνει ευθέως την ΕΚΤ για την απόφασή της ώστε να μην κατηγορηθεί ότι παραβιάζει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας όσον αφορά τη χάραξη νομισματικής πολιτικής. Ωστόσο, η κ. Μέρκελ σχολίασε ότι η ποσοτική χαλάρωση δεν πρέπει να οδηγήσει σε περιορισμό των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θέση που έχει εκφράσει επανειλημμένως και ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι. Και ο κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας, ο οποίος διαφώνησε με την απόφαση της ΕΚΤ για εφαρμογή της ποσοτικής χαλάρωσης, εκτίμησε ότι θα χρειαστεί να περάσουν μερικοί μήνες μέχρι να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα. «Ξεκινάμε το πρόγραμμα την 1η Μαρτίου και είναι πολύ δύσκολο να κάνω προβλέψεις, αλλά νομίζω ότι θα έχουμε τα πρώτα σημάδια μέχρι το καλοκαίρι. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κοιτάξει κανείς, είναι ο όγκος των ομολόγων που θα BLOOMBERG «Το πρόγραμμα είναι ανοιχτό. Θα το αξιολογήσουμε όταν θα πλησιάσουμε στον Σεπτέμβριο του 2016 και αν δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος να πλησιάζουμε σταθερά προς πληθωρισμό 2% μεσοπρόθεσμα, τότε θα κάνουμε περισσότερα» διαβεβαίωσε ο κ. Κερέ (φωτ.). Από την πλευρά του, ο Αυστριακός κεντρικός τραπεζίτης Ε. Νοβότνι, αναμένει τα πρώτα αποτελέσματα του Q.E. το καλοκαίρι. προσφέρονται στην ΕΚΤ είτε από τράπεζες είτε από άλλους επενδυτές» είπε ο κ. Νοβότνι επίσης από τη Βουδαπέστη. Απογοητευτικά στοιχεία Εν τω μεταξύ, τα ελαφρώς α- πογοητευτικά στοιχεία Ιανουαρίου από το μέτωπο της μεταποίησης, δικαιώνουν την απόφαση της ΕΚΤ να προχωρήσει σε ποσοτική χαλάρωση, όπως δείχνουν οι μετρήσεις της εταιρείας Markit. Ο δείκτης υπευθύνων παραγγελιών (PMI) στον τομέα της μεταποίησης διαμορφώθηκε στην Ευρωζώνη τον Ιανουάριο στο 51. Τιμές πάνω από το 50 δείχνουν επέκταση της ιδιωτικής οικονομίας και τιμές κάτω από το 50 δείχνουν συρρίκνωση. Η μέτρηση του Ιανουαρίου μπορεί να αποτέλεσε την υψηλότερη τιμή των τελευταίων έξι μηνών, ωστόσο, ο δείκτης παραμένει ανησυχητικά κοντά στο 50. «Η μεταποίηση της Ευρωζώνης δείχνει σημάδια ότι ξεπερνάει το δύσκολο σημείο, ωστόσο, ο ρυθμός επέκτασης παρέμεινε απογοητευτικά χαμηλός, δικαιώνοντας την απόφαση της ΕΚΤ να πάρει δραστικά μέτρα», σχολίασε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Markit κ. Κρις Γουίλιαμσον. Θύμα νομισματικού πολέμου και η Δανία < Μετά την Ελβετία και η σκανδιναβική χώρα αγωνίζεται να αναχαιτίσει την άνοδο του νομίσματός της. Σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα υποχώρησαν οι αποδόσεις των ομολόγων της Δανίας παρά τα μέτρα της κεντρικής τράπεζας να αποθαρρύνει τη συσσώρευση κεφαλαίων στην κορώνα Δανίας, καθώς οι επενδυτές αναζητούν καταφύγια, αποφεύγοντας το υψηλό ρίσκο στις τοποθετήσεις τους. Μετά μια δεκαετία χαμηλών διακυμάνσεων έχει ξεσπάσει ένας πόλεμος στις αγορές νομισμάτων όπου τελευταίο «θύμα» της είναι η Δανία, όπως επισημαίνει ο Μαρκ Γκίλμπερτ, αρθρογράφος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg. Οι αποδόσεις στα 10ετή ομόλογα Δανίας μειώθηκαν στο 0,16% από το 0,36%, δηλαδή σε χαμηλότερα επίπεδα από τους αντίστοιχους γερμανικούς και ιαπωνικούς τίτλους. H κεντρική τράπεζα της Δανίας αγωνίζεται να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της και να αναχαιτίσει την άνοδο της κορώνας, ενώ τα ε- πενδυτικά κεφάλαια αναζητούν ι- σχυρές οικονομίες με σταθερά νομίσματα, με αποτέλεσμα να οδηγούν το κόστος δανεισμού της χώρας κοντά στο μηδέν. Το προηγούμενο 15νθήμερο προχώρησε τρεις φορές σε μείωση του βασικού επιτοκίου στο -0,5% που σημαίνει ότι κάθε υποψήφιος καταθέτης πληρώνει για το προνόμιο να διατηρήσει κεφάλαια στην κορώνα Δανίας. Επιπλέον, εκτιμάται να έχει δαπανήσει περί τις 100 δισ. κορώνες ή 13,22 δισ. ευρώ για να διατηρήσει την ισοτιμία της στις 7,44 κορώνες ως προς το ευρώ που είναι η επίσημη συναλλαγματική τους σχέση. Το κλίμα αβεβαιότητας που δημιουργείται από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, τον κίνδυνο αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη, την ύφεση στην Ιαπωνία και τους γεωπολιτικούς κινδύνους από τη Ρωσία ωθούν τους επενδυτές σε καταφύγια όπως το ελβετικό φράγκο και πρόσφατα την κορώνα Δανίας. Τον προηγούμενο μήνα, η Τράπεζα της Ελβετίας εγκατέλειψε τριετές πλαφόν στην άνοδο του ελβετικού φράγκου ως προς το ευρώ, διότι οι αξιωματούχοι της συνειδητοποίησαν ότι δεν θα μπορούσαν να εμποδίσουν άλλο την ενίσχυση του νομίσματός τους μετά την απόφαση της ΕΚΤ να υιοθετήσει μια επεκτατική νομισματική πολιτική. Τα μέτρα της ΕΚΤ έχουν ήδη οδηγήσει το ευρώ σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα ως προς το ελβετικό φράγκο, το δολάριο και τη στερλίνα. Τα επενδυτικά κεφάλαια άρχισαν να αποσύρονται από τις αναδυόμενες αγορές και να πορεύονται στον ανεπτυγμένο κόσμο μετά την αλλαγή πολιτικής από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed). Στα 40,9 δισ. ευρώ εκτιμώνται τα κέρδη της Γερμανίας από την κρίση Σημαντικά είναι τα οφέλη τα οποία έχει αποκομίσει η Γερμανία την πενταετία , οπότε και ξέσπασε η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη. Συγκεκριμένα, τα ο- φέλη της χώρας, της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, α- νέρχονται σε 40,9 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του έγκριτου γερμανικού ερευνητικού ινστιτούτου του Κιέλου, και στον ποσόν αυτό συγκαταλέγονται τα επιπλέον κρατικά έσοδα λόγω χαμηλών επιτοκίων δανεισμού. Τα κέρδη για τη Γερμα - νία προέρχονται από το χαμηλό κόστος δανει σμού, τα ακίνητα, το αποδυναμωμένο ευρώ και την προσέλκυση ποιοτικών μεταναστών. Πιο συγκεκριμένα, το γερμανικό Δημόσιο δανείστηκε την εν λόγω περίοδο με χαμηλότερα επιτόκια, ενώ και τα γερμανικά ομόλογα, ως σύμβολα ασφάλειας και σταθερότητας, είχαν μεγάλη ζήτηση εν μέσω δημοσιονομικής κρίσης. Κατά το Ινστιτούτο του Κιέλου, η αγορά ομολόγων έχει προσφέρει στο Βερολίνο σχεδόν 80 δισ. ευρώ σε έσοδα μεταξύ 2009 και 2013, συμβάλλοντας μαζί με τα φορολογικά έσοδα στον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού και τη σταθεροποίηση του δημόσιου χρέους Ενεργειακές εταιρείες αναζητούν ρευστό από hedge funds Σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης αναζητούν ρευστό οι μικρές και μεσαίου μεγέθους ενεργειακές εταιρείες της Βόρειας Α- μερικής, καθώς μετά την πτώση της τιμής του πετρελαίου κατά 60% κλείνει η στρόφιγγα από τους συνήθεις επενδυτές. Μεταξύ των εναλλακτικών πηγών είναι τα hedge funds, οι εταιρείες που ε- πενδύουν σε μη εισηγμένες αλλά και οι μεγιστάνες όπως ο Καρλ Ι- κάν. Κι ενώ σημαντική μερίδα του πετρελαϊκού κλάδου αγωνίζεται να επιβιώσει και κάποιες πετρελαϊκές προχωρούν σε μείωση προσωπικού και πάγωμα μισθών, συνεχίζεται η μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση που έχουν κάνει από το 1980 οι εργαζόμενοι στον πετρελαϊκό τομέα των ΗΠΑ, με τα εργατικά συνδικάτα να διεκδικούν αυξήσεις μισθών και βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Προτού εκδηλωθεί η κρίση χρέους, η γερμανική αγορά ακινήτων δεν φαινόταν να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τους ξένους επενδυτές. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι τιμές των ακινήτων είχαν μείνει στάσιμες, αλλά η α- στάθεια που έφερε η κρίση ανέδειξε τη γερμανική κτηματαγορά σε ασφαλές καταφύγιο, προσφέροντας στη χώρα επενδύσεις εκατοντάδων δισ. ευρώ. της. Εξίσου σημαντική είναι και η συμβολή των εξαγωγών, οι ο- ποίες βοηθήθηκαν από ένα σχετικά αδύναμο ευρώ ως προς το δολάριο. Η κρίση χρέους κλόνισε την επενδυτική εμπιστοσύνη στην Ευρωζώνη, το ευρώ εξασθένησε και κατέστησε φθηνότερα και ελκυστικότερα τα ευρωπαϊκά προϊόντα. Επιπλέον, οφέλη από την κρίση είχαν και τα ακίνητα στη Γερμανία. Προτού να εκδηλωθεί η κρίση χρέους, η αγορά ακινήτων της χώρας δεν φαινόταν να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τους ξένους επενδυτές. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι τιμές των ακινήτων είχαν μείνει στάσιμες, αλλά η αστάθεια και τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα στους πιο αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιρλανδία) μετέβαλλαν άρδην το σκηνικό. Υπό τα νέα δεδομένα, οι ξένοι ε- πενδυτές είχαν έναν ακόμα λόγο να στραφούν στη γερμανική α- γορά ακινήτων, η οποία θεωρείτο ασφαλής επιλογή. Συν τοις άλλοις, παρατηρήθηκε ζήτηση και εκ των ένδον. Με Η μεγάλη πτώση της τιμής του πετρε λαίου απειλεί τα έσο δά τους και έχει κλείσει τους παραδο - σιακούς διαύλους χρηματοδότησης. Η στροφή των μικρομεσαίων πετρελαϊκών στις εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης επισπεύδεται ενόψει του Απριλίου, οπότε οι τράπεζες θα αναθεωρήσουν το ύψος της υποθήκης που ζητούν για να ανοίξουν πιστωτική γραμμή. Σε εταιρείες και επενδυτές που τοποθετούνται σε μη εισηγμένες έχει στραφεί από τον Δεκέμβριο η Eclipse Resources Corp. Όπως ανέφερε στο Bloomberg ο γενικός οικονομικός διευθυντής της, Μάθιου ντε Νέτζα, έγινε απαγορευτικά υψηλό το κόστος έκδοσης α- νασφάλιστου χρέους για τη χρηματοδότηση επενδύσεων. Οι μετοχές της Eclipse έχουν υποχωρήσει κατά 77% από τις 20 Ιουνίου, οπότε η τιμή του πετρελαίου ήταν 107 δολάρια το βαρέλι. Ετσι, τρεις ημέρες πριν από το νέο έτος, πούλησε νέες μετοχές ύψους 325 εκατ. δολαρίων στο μεγαλύτερο επενδυτή της, την EnCap Investments, ενώ άντλησε πρόσθετα κεφάλαια από την KKR&CO για να χρηματοδοτήσει δραστηριότητές της για το Τα τελευταία χρόνια επενδυτές και εταιρείες που επενδύουν σε μη εισηγμένες έχουν αντλήσει 15 δισ. δολάρια για να τα τοποθετήσουν γενικότερα στον ενεργειακό κλάδο. Εταιρείες όπως οι Carlyle Group, Apollo Global το σκεπτικό ότι σε μεγάλο βαθμό οι Γερμανοί και οι Γερμανίδες διατήρησαν τις θέσεις εργασίας τους κατά τη διάρκεια της κρίσης και, επιπλέον, εξασφάλισαν μικρές αυξήσεις, αντιμετώπισαν διαφορετικά την ιδιοκατοίκηση. Ετσι, φάνηκαν πολύ πιο πρόθυμοι να επενδύσουν στην απόκτηση της δικής τους στέγης. Εάν εξετάσει κανείς τα στατιστικά στοιχεία του ΟΟΣΑ, θα διαπιστώσει πως στη Γερμανία, συνολικά, οι τιμές ακινήτων αυξήθηκαν 5,4% το 2011, ενώ στα μεγάλα αστικά κέντρα το ποσοστό της αύξησης αποδείχθηκε έτι υψηλότερο. Η συγκεκριμένη τάση, όπως ήταν αναμενόμενο, αποτυπώνεται και στη δραστηριότητα των κατασκευαστικών ομίλων και του κλάδου εν γένει. Το 2011 και το 2012 υπήρξε ουσιαστική ενίσχυση στην οικονομική δραστηριότητα κατά 4,4% και 4,2% αντίστοιχα. Ενα ακόμα κεφάλαιο, το οποίο αφορά τα οφέλη της Γερμανίας από την κρίση στην Ευρωζώνη, έχει να κάνει με τη μαζική εισροή κατηρτισμένου και άρτια εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού. Εργαζόμενοι και εργαζόμενες από την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογολία κατευθύνθηκαν στη Γερμανία προς αναζήτηση εργασίας και προοπτικών. Βέβαια, σε δηλώσεις της, η ίδια η Γερμανίδα καγκελάριος είχε κάνει λόγο για το «αποτυχημένο πείραμα της πολυπολιτισμικότητας», α- φήνοντας να εννοηθεί πως στη χώρα δεν είχαν διαμορφωθεί και οι πιο ευνοϊκές συνθήκες για μετανάστες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά, κατά τους α- ναλυτές: στην πλειονότητά τους όσοι μετανάστευσαν δεν ήταν μουσουλμάνοι, ώστε να υπάρχει άμεση σύνδεση με την πολυπολιτισμικότητα. Το 2012 οι μετανάστες ανήλθαν σε , έ- χοντας ως αποτέλεσμα την αύξηση του πληθυσμού μετά μία οκταετία συρρίκνωσης. BLOOMBERG, REUTERS Management LLC, Blackstone Group LP και KKR αντλούν δισεκατομμύρια για τη χρηματοδότηση νέων επενδυτικών ταμείων που έχουν δημιουργηθεί τους τελευταίους μήνες με σκοπό την επένδυση σε χειμαζόμενες πετρελαϊκές εταιρείες. Η Blackstone ζητάει από τους πελάτες περισσότερα από ένα δισ. δολάρια για τη χρηματοδότηση δύο ταμείων που θα αγοράζουν ομόλογα πετρελαϊκών. Οι παραδοσιακοί ε- πενδυτές σε ομόλογα ζητούν πολύ υψηλότερες αποδόσεις, καθώς έχει αλλάξει τελείως το κλίμα από τότε που εισέρρεαν φθηνά κεφάλαια. Σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις για πτωχεύσεις ενεργειακών εταιρειών, αναμένεται πως θα διπλασιασθεί φέτος στο 8% το ποσοστό των ομολόγων «σκουπιδιών» που έχουν εκδοθεί από ενεργειακές και δεν θα αποπληρωθούν. Την Κυριακή, το εργατικό συνδικάτο που αντιπροσωπεύει το προσωπικό 200 διϋλιστηρίων, τερματικών σταθμών, αγωγών και μονάδων χημικών στις ΗΠΑ ανέστειλε την παραγωγή σε εννέα μονάδες, καθώς δεν κατέστη δυνατή η σύναψη συμφωνίας για νέα συλλογική σύμβαση. Από την 21η Ιανουαρίου, οπότε άρχισαν οι διαπραγματεύσεις, το συνδικάτο έχει α- πορρίψει πέντε διαφορετικές προσφορές που πρότεινε η Royal Dutch Shell εκ μέρους πετρελαϊκών κολοσσών όπως οι Exxon Mobil Corp και Chevron Corp. Μέχρι στιγμής, πάντως, η απεργία έχει αποτέλεσμα την ανάκαμψη των τιμών του πετρελαίου, με το Brent να κυμαίνεται, χθες το βράδυ, σε επίπεδα γύρω στα 51,54 δολ./βαρέλι και το αργό ΗΠΑ στα 48,42 δολ./βαρέλι. Η Κοπεγχάγη προσπαθεί να περιορίσει τη μαζική εισροή κεφαλαίων, καθως οι επενδυτές αναζητούν καταφύγια σε ασφαλείς οικονομίες. Μεγάλες απώλειες για τους μετόχους της Euro Disney Οργισμένοι για τις τεράστιες ζημίες τους είναι περίπου μέτοχοι της Euro Disney, που αντλεί νέα κεφάλαια ενώ απειλείται με πτώχευση, καθώς η θυγατρική της Walt Disney έχει καταγράψει ζημίες τα 16 από τα 23 χρόνια της ιστορίας της. Κι ενώ αποτελεί τον υπ αριθμόν ένα τουριστικό προορισμό στην Ευρώπη με 14 εκατ. επισκέπτες τον χρόνο, η διοίκηση της επιχείρησης υποστηρίζει πως έχει αντιμετωπίσει αντίξοοες συνθήκες, γιατί οι αρχικές προβλέψεις ήταν υπερβολικά αισιόδοξες και η Euro Disney προχώρησε σε εκτεταμένο δανεισμό. Έτσι, όσοι αγόρασαν μετοχές της πριν από δύο δεκαετίες προσέβλεπαν σε ικανοποιητικές αποδόσεις, αλλά σήμερα η τιμή της μετοχής της έχει χάσει το 95% της αξίας της. Οι μέτοχοι της εταιρείας δεν αμφισβητούν τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η διοίκηση, αλλά επιρρίπτουν την ευθύνη στη μητρική της, την Walt Disney Company, που ελέγχει το 40% και, όπως τονίζουν, αποσπά από την Euro Disney δεκάδες εκατ. ευρώ κάθε χρόνο χρεώνοντάς της προμήθειες και δικαιώματα κυριολεκτικώς για τα πάντα. Οι προμήθειες αυτές κοστίζουν στην Euro Disney περίπου το 10% των ετήσιων εσόδων της, ποσοστό που -όπως τονίζουν οι μέτοχοι- καθιστά αδύνατον να διασφαλίσει η εταιρεία κάποια κερδοφορία. Επικαλούνται, όμως, το γεγονός ότι τα τρία χρόνια κατά τα οποία παρουσίασε κέρδη ήταν μέσα στην περίοδο από το 1995 ώς το 2001, οπότε είχαν ανασταλεί όλες οι προμήθειες προς την Walt Disney Company. ΔΝΤ: Η χαλάρωση απειλεί την Πορτογαλία Το ΔΝΤ διεξήγαγε τον πρώτο έλεγχο μετά την ολοκλήρωση του Μνημονίου της Πορτογαλίας. Η οικονομία εκτιμάται πως αναπτύχθηκε κατά 0,8% το Με τη βοήθεια των αυξημένων εσόδων αντισταθμίστηκαν δυσμενείς παράγοντες, αναφέρει στην έκθεσή του ο οργανισμός, και ο στόχος του ελλείμματος του 2014 για 3,9% του ΑΕΠ φαίνεται εφικτός. Το 2015 αναμένεται ανάπτυξη 1,2% και αύξηση επενδύσεων. Ωστόσο, η δραστική πτώση των τιμών του πετρελαίου και οι εγγενείς αδυναμίες, όπως το υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, καθιστούν ευάλωτη την πορτογαλική οικονομία σε εσωτερικά και εξωτερικά σοκ. Παρά τη σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή που επέτυχε, η χώρα αντιμετωπίζει προκλήσεις. Το ΔΝΤ τής επέστησε την προσοχή στην επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων και ζήτησε αναζωογόνησή τους με κατεύθυνση τις εξαγωγές και τις επενδύσεις, καθώς και τη συνέχιση της πορείας δημοσιονομικής πειθαρχίας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

12 12 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Διαφορετική φυλή τείνουν να γίνουν οι βαθύπλουτοι Eχουν χάσει την ανθρώπινη φύση τους Τι είναι, λοιπόν, οι πολυδισεκατομμυριούχοι, διερωτάται ο Ζακ Περέτι, στην εφημερίδα Independent. Eίναι, άραγε, παλιάνθρωποι ή μήπως και είναι άνθρωποι σαν κι εμάς που απλώς έχουν περισσότερα χρήματα; Θα μας σώσουν; Θα μας καταστρέψουν; Μήπως είναι ψυχοπαθείς που διοχετεύουν τις δολοφονικές τους τάσεις στην παραγωγή χρημάτων; Αραγε, είναι μοναχικοί Η πίστη των ζάπλουτων ότι αποτελούν τους κυρίαρχους επί Γης τούς γεννά δυσανεξία στην αδυναμία. τύποι που χρειάζονται αγάπη, αλλά βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα ολόχρυσα κλουβιά φτιαγμένα από τις Μπέντλεϊ και τα ιδιωτικά αεροσκάφη; Οπως σημειώνει ο συντάκτης του άρθρου που πέρασε έξι μήνες κοντά στους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, oι πολυεκατομμυριούχοι τείνουν να αποτελέσουν μία διαφορετική φυλή τόσο βιολογικά όσο και ψυχολογικά. Οι ζάπλουτοι αυτοί άνθρωποι Της RACHEL ADAMS THE NEW YORK TIMES Οι παιδικές ταινίες συνήθως ευθύνονται για τη δημιουργία νέων παιχνιδιών. Η πρεμιέρα, όμως, των «50 αποχρώσεων του γκρι» ανήμερα τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου προκάλεσε έκρηξη στην κατασκευή νέων παιχνιδιών αποκλειστικά για ενήλικα παιδιά. Η βιομηχανία ερωτικών παιχνιδιών αναμένει με ανυπομονησία την έναρξη των προβολών της κινηματογραφικής εκδοχής του παγκοσμίως επιτυχημένου βιβλίου της E.L. James, ελπίζοντας σε αύξηση των πωλήσεων. Πολλές ε- ταιρείες της βιομηχανίας έχουν σπεύσει να εμπλουτίσουν το στοκ τους σε μαστίγια, χειροπέδες και μάσκες, που συνοδεύονται από τις αντίστοιχες συσκευασίες, οι πιστεύουν ότι είναι κύριοι της Υ- φηλίου και τα αντικειμενικά στοιχεία επαληθεύουν την πεποίθησή τους αυτή. Ομως αυτή ακριβώς η θέση τους γεννά δυσανεξία για την αδυναμία. Ακόμη και ο Μπιλ Γκέιτς, ο οποίος δαπανά πολλά χρήματα για να δημιουργεί βιβλιοθήκες και προγράμματα εμβολιασμού των παιδιών στην Α- φρική, αδυνατεί να κατανοήσει γιατί δεν είμαστε όλοι μας εξίσου αποφασισμένοι να γίνουμε όσο επιτυχημένοι είναι αυτοί. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό. Προφανώς δεν μπορεί να γίνει ο καθένας επιχειρηματίας. Σε πολλές διαδηλώσεις οι άνθρωποι δεν συμμετέχουν απλώς εναντίον της λιτότητας, αλλά επειδή προσπαθούν να επαναπροσδιορίσουν την ανθρωπιά τους. Στην Αθήνα ο κόσμος φώναζε «είμαστε άνθρωποι», λες και έπρεπε να το θυμίσουν στην τρόικα και στους ζάπλουτους. Αυτό που ξεκίνησε σαν μια διαφορετική φυλή που απλώς δημιουργεί χρήμα, έχει εξελιχθεί σε βιολογική διαφορά. Αυτοί οι άνθρωποι ζουν στη δική τους, α- πομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, φυσαλίδα, πολύ πάνω από τη Γη, και συνδέουν το Λονδίνο με τη Νέα Υόρκη, τη Σαγκάη και το Ντουμπάι με τα αεροπορικά οποίες φυσικά έχουν ως θέμα ή παραπέμπουν στις «50 αποχρώσεις του γκρι». Ακόμη και η Target, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες πώλησης προϊόντων λιανικής στις ΗΠΑ, άρχισε να πουλάει ένα «δονούμενο δαχτυλίδι αγάπης» για τους άνδρες, το οποίο δεν φοριέται στο δάχτυλο. «Είναι η μεγαλύτερη στιγμή για την ιστορία της βιομηχανίας σε σχέση με τη δημόσια κουλτούρα», δήλωσε η Κλερ Καβάνα, συνιδρύτρια της Babeland, κατασκευάστριας ερωτικών παιχνιδιών. Η μεσήλικη Βρετανή συγγραφέας, μητέρα δύο παιδιών, κατόρθωσε να φέρει στο προσκήνιο την κουλτούρα του σαδομαζοχισμού (BDSM), αφηγούμενη την ι- στορία της 21χρονης Αναστέζια Στιλ, που παρασύρεται στην α- γκαλιά του 27χρονου επιτυχημένου επιχειρηματία Κρίστιαν Γκρέι. Υπερπολυτελείς και πανάκριβες κατοικίες στο Νάιτσμπριτζ του Λονδίνου. Η απόκτηση ενός τέτοιου ακινήτου είναι απαραίτητη για κάθε πολυεκατομμυριούχο που σέβεται τον εαυτό του. Ακόμα και μια απλή πτήση πρέπει να μετατραπεί σε γαστριμαργική α- πόλαυση όταν είσαι από τους πραγματικά βαθύπλουτους. ταξίδια τους. Ασχέτως αν είναι στα ιδιωτικά τους αεροσκάφη, τα ελικόπτερα ή τα ρετιρέ τους, όπου και να είναι, καταλαμβάνουν έναν χώρο που εμείς οι κοινοί θνητοί δεν μπορούμε ούτε καν να δούμε από το επίπεδο του δρόμου όσο και να προσπαθήσουμε. Στη δική τους βιόσφαιρα τρώνε καλύτερα φαγητά, φοιτούν σε καλύτερα σχολεία, φορούν καλύτερα ρούχα, λαμβάνουν καλύτερα φάρμακα και τελικά αναπαράγουν μία καθαρότερη, πλουσιότερη φυλή. Η αλήθεια είναι ότι αναπνέουν και καθαρότερο αέρα. Στην πραγματικότητα η ανισότητα δεν έχει καμία σχέση με τα χρήματα, αλλά είναι μία ιδέα ευγονικής που παράγεται από τον πλούτο. Στη σκέψη τους αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι μόνο πλουσιότεροι από εμάς, είναι και καλύτεροι. Ωστόσο, αυτοί οι ζάπλουτοι δεν είναι κακοί άνθρωποι. Είναι απλά άβαταρ για την ανισότητα αλλά στο εσωτερικό τους έχουν ένα ψήγμα ανθρωπιάς, που αποζητεί να επανασυνδεθεί με το κοινωνικό σύνολο. «Ρώτησα», συνεχίζει ο αρθρογράφος, «τον πολυεκατομμυριούχο Τόνι Φερνάντεζ τι επρόκειτο Απελευθερώθηκε την Κυριακή από τις αιγυπτιακές αρχές ο αυστραλιανής καταγωγής δημοσιογράφος του τηλεοπτικού δικτύου Al Jazeera Πίτερ Γκρέστε, ύστερα από παραμονή τετρακοσίων η- μερών στη φυλακή Τόρα του Καΐρου, όπου κρατούνταν με την κατηγορία της ενίσχυσης τρομοκρατικής οργάνωσης, ανάμεσα σε άλλες κατηγορίες. Ο Γκρέστε είχε καταδικασθεί μαζί με ακόμη δύο εργαζομένους του καναλιού -τον Αιγυπτιοκαναδό Μοχάμεντ Φαχμί και τον Αιγύπτιο Μπαχέρ Μοχάμεντ- σε επτά έως και δέκα έτη φυλάκιση για την υποβοήθηση -μέσω του τηλεοπτικού δικτύουτης Μουσουλμανικής Αδελφότητας, η οποία έχει κηρυχθεί παράνομη από την κυβέρνηση του Α- μπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Σύμφωνα με το ΥΠΕΞ της Αυστραλίας, ο Γκρέστε μετέβη στην Κύπρο από το Κάιρο. Ο δημοσιογράφος του Al Jazeera δήλωσε ανακουφισμένος που πλέον βρίσκεται έξω από τη φυλακή, αλλά τόνισε πως συνεχίζει να αγωνιά για τους δύο συναδέλφους του που ακόμη κρατούνται. Η οικογένεια του Γκρέστε σχολίασε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, που πραγματοποιήθηκε χθες στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, ότι δεν γνωρίζει τους λόγους που οδήγησαν στην απελευθέρωσή του. Το ΥΠΕΣ της Αιγύπτου ανέφερε σε ανάρτηση στην επίσημη σελίδα του στο Facebook ότι ο Σίσι αποφάσισε να απελευθερώσει τον Γκρέστε βάσει διατάγματος που τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο και επιτρέπει την έκδοση ξένων κρατουμένων. Ο Σίσι επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας, Τόνι Αμποτ, α- ναφέροντας ότι και άλλα κράτη είχαν ζητήσει την απελευθέρωση του Αυστραλού πολίτη. Η οικογένεια Γκρέστε ευχαρίστησε την αυστραλιανή κυβέρνηση, το Al Jazeera και όλους τους υποστηρικτές του 49χρονου δημοσιογράφου για την προώθηση του αιτήματος αποφυλάκισης. Η αιγυπτιακή πλευρά δεν έχει σχολιάσει δημοσίως την τύχη των δύο άλλων κρατουμένων. Α- νώνυμος αξιωματούχος ασφαλείας δήλωσε, ωστόσο, πως η α- ποφυλάκιση του Μοχάμεντ Φαχμί είναι θέμα χρόνου. «Η διαδικασία έκδοσής του στον Καναδά βρίσκεται στα τελευταία σταδία και είμαστε αισιόδοξοι», είπε η μνηστή του Φαχμί. Το καναδικό ΥΠΕΞ έκανε λόγο για θετικές εξελίξεις να κάνει μετά τη συνέντευξη και μου απάντησε: Θα φτιάξω φασόλια για τα παιδιά. Είναι τόσο πλούσιος, που έχει περάσει στην αντίπερα όχθη: έχει απαρνηθεί μία ζωή βυθισμένη στην υπέρτατη πολυτέλεια ανταλλάσσοντάς τη με μία ερσάτζ πραγματικότητα». Οι ζάπλουτοι του κόσμου ζουν σε μία ερμητικά κλειστή φυσαλίδα. Στην πραγματικότητα θα μπορούσε κανείς να παραλληλίσει τη ζωή τους με αυτή ενός α- σθενούς που πάσχει από Εμπολα και βρίσκεται σε μία καραντίνα με όλες τις ανέσεις, κοιτώντας τον έξω κόσμο. Θέλουν να αποτελούν μέρος αυτού του «έξω κόσμου», αλλά περνούν τη ζωή τους προσπαθώντας να μιμηθούν αυτά που κάνουν οι φυσιολογικοί άνθρωποι. Ο πλούτος τους έκανε απόμακρους και φιλύποπτους, τους έκανε να απολέσουν την ανθρώπινη φύση και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για αυτό. Αυτή ακριβώς είναι η τραγωδία τους. Οι «50 αποχρώσεις του γκρι» σε ερωτικά παιχνίδια Η αναμενόμενη πρεμιέρα της ταινίας προκάλεσε έκρηξη κατασκευής νέων παιχνιδιών για ενηλίκους. Σκηνή από τη θεατρική παράσταση «Cuff me: The Fifty Shades of Gray Musical Parody». Η ταινία δεν θα είναι τόσο περιγραφική όσο το βιβλίο της E.L. James. Ο συνιδρυτής της Lovehoney, της μοναδικής εταιρείας που έχει το δικαίωμα να παράγει τα επίσημα ε- ρωτικά είδη των «50 αποχρώσεων του γκρι», σχολίασε ότι δεν θεωρεί πως τα παιχνίδια που χρησιμοποιούνται στις πιο σκληρές σκηνές του βιβλίου θα πουλήσουν. Αντίθετα, υπάρχουν ορισμένα πιο εμπορικά, που ίσως κεντρίσουν το ενδιαφέρον των καταναλωτών. Η έκρηξη παραγωγής και προσφοράς ερωτικών παιχνιδιών με αφορμή την ταινία, ωστόσο, δεν θα μπορούσε παρά να δημιουργήσει και αντιδράσεις. Ορισμένοι γονείς διαμαρτυρήθηκαν επειδή τα προϊόντα των «50 αποχρώσεων» πωλούνταν στο κατάστημα της Target δίπλα από οδοντόβουρτσες με τον Κάπτεν Αμέρικα. Επικίνδυνη θεωρούν την ξαφνική δημοσιότητα του σαδομαζοχισμού και οι ίδιοι οι λάτρεις του, που τονίζουν ότι το βιβλίο παρουσιάζει μία διαστρεβλωμένη οπτική για αυτή τη σεξουαλική πρακτική, η οποία μπορεί να ε- πεκταθεί στα ερωτικά παιχνίδια. Κυρίως αναφέρουν ότι η E.L. James δεν κατάφερε να αποδώσει σωστά την ίδια την πράξη, πόσο μάλλον τον πολύ σημαντικό παράγοντα της συναίνεσης σε μία τέτοια επαφή. Αποφυλάκιση δημοσιογράφου έπειτα από 400 ημέρες Η οικογένεια του Αυστραλού δημοσιογράφου, Πίτερ Γκρέστε, γιορτάζει την απελευθέρωσή του. Ο Γκρέστε κρατούνταν εδώ και 400 ημέρες σε αιγυπτιακή φυλακή του Καΐρου. ASSOCIATED PRESS EPA και εξέφρασε ελπίδα για την πιθανή αποφυλάκισή του. Αγνωστη παραμένει η μοίρα του Μπαχέρ Μοχάμεντ, για τον οποίο η εύρεση μιας διεξόδου διαφυγής φέρεται να είναι πιο δύσκολη. Το Al Jazeera δεσμεύθηκε ότι δεν θα εγκαταλείψει τον Αιγύπτιο παραγωγό. Οπως δήλωσε η επικεφαλής ειδήσεων του Al Jazeera English, Χέδερ Α- λαν, η παναραβική ένωση τηλεοπτικών δικτύων θα δώσει μάχη για να βρεθούν και οι δύο εναπομείναντες κρατούμενοι εκτός φυλακής. «Ανησυχούμε ιδιαίτερα για εκείνον, είναι προφανές ότι πρόκειται για έναν Αιγύπτιο πολίτη», είπε η ίδια. «Δεν είμαι αισιόδοξη, αλλά εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε», πρόσθεσε η Αλαν. AFP, REUTERS «Οχι» κολεγίων στα βαριά οινοπνευματώδη ASSOCIATED PRESS Αμερικανίδα φοιτήτρια δουλεύει στο λάπτοπ της. Τα καλύτερα κολέγια των ΗΠΑ πρόκειται να πουν «όχι» στα σκληρά οινοπνευματώδη ποτά, προσπαθώντας κατ αυτόν τον τρόπο να περιορίσουν την κουλτούρα των ξέφρενων πάρτι που διαρκούν μέχρι πρωίας, αλλά κυρίως τον αριθμό των σεξουαλικών επιθέσεων. Το Κολέγιο Ντάρμουθ ανακοίνωσε χθες ότι πρόκειται να απαγορεύσει την κατανάλωση των λεγόμενων «σκληρών οινοπνευματωδών ποτών» στις εγκαταστάσεις του. Ανάλογες πολιτικές έχουν υιοθετήσει και άλλα φημισμένα πανεπιστήμια, όπως το Πανεπιστήμιο Μπράουν και το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Σύμφωνα με τους ειδικούς, πρόκειται για μία προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος της αύξησης των σεξουαλικών επιθέσεων που καταγράφεται τον τελευταίο καιρό. Χαρακτηριστικά, το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια βρέθηκε στο επίκεντρο σκανδάλου όταν άρθρο του περιοδικού Rolling Stone περιέγραψε με λεπτομέρεια τον κτηνώδη ομαδικό βιασμό μιας φοιτήτριας κατά τη διάρκεια εκδήλωσης κάποιας φοιτητικής α- δελφότητας. Παρότι τελικά η ιστορία αυτή δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα ε- ξακολούθησαν να καταβάλλουν προσπάθειες να περικόψουν την αλόγιστη κατανάλωση οινοπνευματωδών και τις σεξουαλικές επιθέσεις. Το Εθνικό Ινστιτούτο Κατάχρησης Αλκοόλ και Αλκοολισμού των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι κάθε χρόνο φοιτητές ηλικίας από 18 έως 24 ετών χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος, ενώ περίπου 97 χιλιάδες φοιτητές στις ΗΠΑ πέφτουν θύματα σεξουαλικής επίθεσης, η οποία σχετίζεται με την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών. Η απαγόρευση κατανάλωσης οινοπνευματωδών στο Κολέγιο Ντάρμουθ πρόκειται να τεθεί σε ισχύ από τις 30 Μαρτίου και περιλαμβάνει οποιοδήποτε ποτό περιέχει περισσότερο από 30% οινόπνευμα. Επίσης, η νέα πολιτική του πανεπιστημίου επιβάλλει την παρουσία μπάρμαν σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις του κολεγίου όπου υπάρχουν οινοπνευματώδη ποτά, ενώ πρόκειται να θεσπιστεί και ένας αυστηρός κώδικας της φοιτητικής συμπεριφοράς. Οι φοιτητικές οργανώσεις είναι αυτές που θα φροντίσουν για την τήρηση του κώδικα. Τέλος, στο κολέγιο Ντάρμουθ δημιουργήθηκε «ομάδα κρούσης», η οποία θα φροντίσει για την εφαρμογή των αλλαγών. Η Κροατία διαγράφει χρέη πολιτών «Σεισάχθεια» σε δεκάδες χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά της Κροατίας προσφέρει η κεντροαριστερή κυβέρνηση της χώρας, σύμφωνα με μια χωρίς προηγούμενο στα χρονικά της Ε.Ε. απόφαση που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Ζόραν Μιλάνοβιτς. Το κυβερνητικό πρόγραμμα, που φέρει τον τίτλο «Καινούργιο ξεκίνημα», έχει στόχο να αποδεσμεύσει πολίτες των οποίων οι τραπεζικοί λογαριασμοί δεσμεύτηκαν λόγω ανεξόφλητων χρεών στο Δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Σε πρώτη φάση, αναμένεται να επωφεληθούν άνθρωποι, οι οποίοι οφείλουν ποσά μέχρι και ευρώ. Πρόκειται για υπολογίσιμο αριθμό νοικοκυριών, σε μια χώρα με 4,2 εκατ. κατοίκους. Βάσει του σχεδίου, στα νοικοκυριά που θα ευεργετηθούν θα διαγραφούν τα χρέη προς την εφορία, τους δήμους, τις τράπεζες, τις εταιρείες ηλεκτρισμού και τηλεπικοινωνιών, δημόσιες και ιδιωτικές. «Πρόκειται για μέτρο κοινωνικής πολιτικής, για το οποίο είμαστε υπερήφανοι», δήλωσε ο Μιλάνοβιτς. Eσπευσε ωστόσο να διευκρινίσει ότι το «Καινούργιο ξεκίνημα» είναι ένα πρόγραμμα εκτάκτου ανάγκης, το οποίο δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Ο Σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός είχε αποδυθεί σε μια εκστρατεία πειθούς προκειμένου να εξασφαλίσει τη συναίνεση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των μεγάλων εταιρειών του ιδιωτικού τομέα, που θα επωμιστούν το Σε πρώτη φάση θα επωφεληθούν άνθρωποι από το κυβερνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Καινούργιο ξεκίνημα». κόστος του εν λόγω σχεδίου. Η κυβέρνηση δεν θα αποζημιώσει τις εταιρείες για τις απώλειές τους. Το δημοσιονομικό κόστος του σχεδίου υπολογίζεται σε 31 εκατ. ευρώ, ωστόσο η κυβέρνηση υπολογίζει ότι το εν λόγω κόστος θα αντισταθμισθεί από την αύξηση των φορολογικών εσόδων λόγω τόνωσης της ζήτησης. Η Κροατία εντάχθηκε στην Ε.Ε. το 2013, αλλά παραμένει, σε πείσμα των αρχικών προσδοκιών, ένα από τα πιο αδύναμα μέλη της. Ο μέσος μηνιαίος μισθός κυμαίνεται γύρω στα 737 ευρώ, ενώ η ανεργία αγγίζει το 20% και η οικονομική ανάπτυξη για το 2015 προβλέπεται να φτάσει μόλις το 0,5% του ΑΕΠ. Η θητεία της κεντροαριστερής κυβέρνησης εκπνέει σε ένα χρόνο και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Μιλάνοβιτς θα δώσει τη μάχη για την ανανέωση της λαϊκής εντολής με βασικό αντίπαλο το κεντροδεξιό κόμμα HDZ. REUTERS, AFP

13 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 13 Διαφορές αλλά και συγκλίσεις Ο κ. Ρέντσι τάχθηκε υπέρ της ανάπτυξης, αλλά τόνισε πως πρέπει να γίνουν σεβαστοί οι κανόνες Ε.Ε. Της απεσταλμένης μας στη ΡΩΜΗ ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Τη γενικής κατεύθυνσης υποστήριξη του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι στην ανάγκη να προωθήσει η Ευρώπη πολιτικές ανάπτυξης, αλλά και μία γενναία δόση παραινέσεων για την υποχρέωση συμμόρφωσης με τους ι- σχύοντες ευρωπαϊκούς κανόνες εισέπραξε χθες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Η συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον Ιταλό ομόλογό του στο Palazzo Chigi δεν κατέληξε σε θεαματικά αποτελέσματα, ούτε στην παροχή μιας γενναιόδωρης υποστήριξης. Α- ντιθέτως, ο ίδιος ο κ. Τσίπρας φρόντισε στις δηλώσεις του να βάλει τέλος στην προεκλογική ρητορεία του για μέτωπο των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. «Στην Ευρώπη υπάρχουν αρκετοί διχασμοί για να δημιουργήσουμε έναν ακόμα ανάμεσα στον Βορρά και στον Νότο», επισήμανε ο πρωθυπουργός στον απόηχο των διαβεβαιώσεων του κ. Ρέντσι προς τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, ότι δεν πρόκειται να ηγηθεί μιας συντονισμένης προσπάθειας των χωρών του Νότου. Αντ αυτού, κάλεσε σε μία «συμμαχία λογικής» για την Ευρώπη της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης, ενώ χαρακτήρισε «αυτονόητο» να δοθεί χρόνος στην κυβέρνηση προκειμένου να παρουσιάσει το δικό της πρόγραμμα. ΟΟΣΑ αντί τρόικας προτείνει η Αθήνα Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) πρότεινε ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών ως αντικαταστάτη της τρόικας, στη συνάντηση που είχε με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μ. Σαπέν, αλλά και με τον επίτροπο αρμόδιο Οικονομικών Υποθέσεων Π. Μοσκοβισί την Κυριακή το απόγευμα στο Παρίσι. Σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών, ο κ. Γ. Βαρουφάκης ζήτησε στο μέλλον να δίνεται η τεχνική βοήθεια αλλά και να γίνεται η παρακολούθηση του ελληνικού προγράμματος από τον ΟΟΣΑ, χωρίς όμως να διευκρινίζει Η Αγκελα Μέρκελ τάχθηκε κατά της αποχώρησης της τριμερούς, λέγοντας πως υπάρχουν νομικά εμπόδια. ASSOCIATED PRESS Ο Αλ. Τσίπρας με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μ. Ρέντσι χθες στη Ρώμη. αν θα συνεχίσει να υπάρχει η ε- νεργός συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, η καγκελάριος της Γερμανίας Α- γκελα Μέρκελ, μιλώντας στην Κ.Ο. του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, δήλωσε ότι είναι εναντίον της αποχώρησης της τρόικας, λέγοντας πως υπάρχουν νομικά εμπόδια. Σύμφωνα με Γερμανούς βουλευτές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, η κ. Μέρκελ είπε πως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Βοήθειας έχει πάνω από το 40% του ελληνικού χρέους και οι Συνθήκες προβλέπουν τη συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών επενδύει σε μια πιο στενή σχέση με τον ΟΟΣΑ καθώς θέλει να βασίσει τις μεταρρυθμίσεις που θα προτείνει στο νέο ελληνικό πρόγραμμα πάνω στις εισηγήσεις του διεθνούς οργανισμού. Στις 11 Φεβρουαρίου, ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ Ανχελ Γκουρία θα βρίσκεται στην Αθήνα ύστερα από πρόσκληση του κ. Τσίπρα. Αλλωστε η συζήτηση για την αντικατάσταση της τρόικας έχει αρχίσει να εξετάζεται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και από την ΕΚΤ εδώ και καιρό, πριν από τις ελληνικές εκλογές. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας «Χάντελσμπλατ», η συζήτηση περί αποχώρησης της ΕΚΤ από την τρόικα αντανακλά ανησυχίες εντός της τράπεζας με το σκεπτικό ότι το ευρείας κλίμακας σχέδιό της για την αγορά κρατικών ομολόγων, το οποίο ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σύγκρουση συμφερόντων. Ισως για την ΕΚΤ αυτή η συζήτηση να είναι και η ευκαιρία που χρειάζεται για να εξέλθει, α- ναφέρει η γερμανική εφημερίδα. Τα σενάρια που επεξεργάζονται στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με α- νώτατη πηγή, ως προς τη δομή και τη σύσταση της τρόικας, α- φορούν την αλλαγή προσώπων που είναι μέχρι σήμερα αναμεμειγμένα στο ελληνικό πρόγραμμα ενώ έχουν στόχο τα κράτημέλη να αποκτήσουν έναν πιο ε- νεργό ρόλο που θα συμπληρώνει αυτόν της Ευρ. Επιτροπής. Οσον αφορά το ΔΝΤ, θα μπορούσε να αποκτήσει άλλη δομική σχέση με τα ευρωπαϊκά όργανα, κάτι το οποίο η ελληνική πλευρά θα μπορέσει να παρουσιάσει επικοινωνιακά ως νίκη στο εσωτερικό, χωρίς όμως να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη διαφορά ουσίας. Η μη συμμετοχή του ΔΝΤ όμως σε ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι κάτι το οποίο συζητείται, καθώς το σκληρό μπλοκ της Ευρωζώνης Γερμανία, Αυστρία, Φινλανδία και τώρα μαζί τους και οι πρώην μνημονιακές χώρες του Νότου -Ισπανία και Πορτογαλία- δεν πρόκειται να τη δεχτούν, καθώς μια τέτοια αλλαγή θα έπρεπε να περάσει από τα Κοινοβούλια των Βορείων ενώ οι Νότιοι δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν διευκολύνσεις -που δεν έλαβαν οι ίδιοι- σε μια αριστερή ελληνική κυβέρνηση. ASSOCIATED PRESS Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Η ΕΚΤ δεν είναι πρόθυμη να εγκρίνει την αύξηση έκδοσης εντόκων γραμματίων κατά 10 δισ. ευρώ, ένα αίτημα που υπέβαλε ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης στις συναντήσεις του στο Παρίσι και αποκάλυψε χθες η «Κ». Τα επιπλέον 10 δισ. θα επέτρεπαν στην κυβέρνηση να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό της και να διασφαλιστεί ο απαραίτητος χρόνος για να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση με τους εταίρους. Την ίδια τύχη θα έχει και το συμπληρωματικό αίτημα για την άμεση επιστροφή των κερδών του ευρωσυστήματος επί των ελληνικών ομολόγων, που ανέρχονται σε 1,8 δισ. ευρώ, και μέχρι τώρα ήταν συνδεδεμένα με την τελευταία αξιολόγηση της τρόικας. Στην ίδια σκληρή γραμμή της παροχής ρευστότητας με το σταγονόμετρο φαίνεται να κινείται και το Βερολίνο. Σύμφωνα με πηγές του πρακτορείου Bloomberg, η γερμανική πλευρά αναμένει να μη συναφθεί συμφωνία με την Ελλάδα στο τέλος του μήνα (που λήγει το ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος) και να μείνει η χώρα χωρίς συμφωνία μέχρι τον Απρίλιο ή τον Μάιο, όπου πια θα EUROKINISSI/ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Ο κ. Ρέντσι απέφυγε να τοποθετηθεί επί του σχεδίου της ελληνικής κυβέρνησης για ένα πρόγραμμα «γέφυρα» μέχρι τη μορφοποίηση ενός νέου «συμβολαίου» με εταίρους και δανειστές τον προσεχή Ιούνιο. Ο Ι- ταλός πρωθυπουργός έσπευσε να τονίσει ότι «είναι σημαντικό για την Ελλάδα να διατηρήσει ισχυρούς δεσμούς με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς», σε μία έμμεση προτροπή αποφυγής σκηνικού ρήξεων. Ο πρωθυπουργός αξιοποίησε την παρουσία του στην ιταλική πρωτεύουσα για να ζητήσει για άλλη μια φορά να επιστρέψει η ατζέντα ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής «αντί των πολιτικών που έφεραν φόβο και αβεβαιότητα». Ο κ. Ρέντσι συμφώνησε ότι «θα πρέπει να μιλήσουμε για ανάπτυξη και όχι μόνο για λιτότητα», ωστόσο έδειξε να επιδοκιμάζει τον τρόπο με τον οποίο ήδη έχει επιλέξει να κινηθεί η Ευρώπη, αναφερόμενος στα θετικά αποτελέσματα που έχουν φανεί στην Ιταλία από το πακέτο Γιουνκέρ, την ποσοτική χαλάρωση, την ισοτιμία μεταξύ δολαρίου και ευρώ. Ο κ. Τσίπρας, αναφερόμενος στο πρόγραμμα επί του οποίου ε- πιζητεί το ευρωπαϊκό «πράσινο φως», μίλησε για άρτια επεξεργασμένες προτάσεις, ενώ έσπευσε να καθησυχάσει τους Ευρωπαίους πολίτες και τους πιστωτές ότι δεν Ο κ. Τσίπρας άσκησε κριτική στην τρόικα και χαρακτήρισε «αυτονόητο» να δοθεί χρόνος στην κυβέρνηση ώστε να παρουσιάσει το δικό της σχέδιο. έχουν να φοβούνται τίποτε από την υλοποίησή τους. Εμμέσως, δε, εξέφρασε για άλλη μία φορά την αντίθεσή του να συνεχίσει να συνομιλεί με την τρόικα, αναφέροντας ότι η τριμερής εφάρμοσε μία πολιτική που τα έκανε όλα χειρότερα, ε- κτίναξε το χρέος, διέλυσε τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό, έ- διωξε επενδύσεις, έφερε ανθρωπιστική κρίση. έχει να αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας. Σύμφωνα με πηγές κοντά στην καγκελάριο, με αυτό τον τρόπο η Γερμανία θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση της έναντι της Ελλάδας. Ενδεικτική της δύναμης της Γερμανίας στην Ευρωζώνη είναι και η στάση του Γάλλου υπουργού Οικονομικών Μ. Σαπέν, που μετά τη συνάντηση που είχε με τον Γ. Βαρουφάκη έστειλε μήνυμα στο Βερολίνο μέσα από συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters. Εκεί προειδοποίησε την Ελλάδα να μη βάζει το Παρίσι απέναντι από το Βερολίνο στο θέμα του ελληνικού χρέους. «Δεν έχει νόημα να παίζει κανείς βάζοντας μια χώρα της Ευρωζώνης εναντίον της άλλης και ειδικά τη Γαλλία εναντίον της Γερμανίας, καθώς μια λύση που θα βοηθήσει την Ελλάδα θα γίνει μέσω μιας συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας», είπε χαρακτηριστικά. Ως απτό κέρδος της επίσκεψης στη Ρώμη, ο κ. Τσίπρας έλαβε μία γραβάτα, δώρο του κ. Ρέντσι, για να τη φορέσει όταν δοθεί λύση στην ελληνική κρίση, εξέλιξη για την οποία ο Ιταλός πρωθυπουργός εμφανίσθηκε βέβαιος. Ο κ. Τσίπρας ανταπέδωσε το δώρο με ένα cd με ελληνόφωνα τραγούδια από τη Μεγάλη Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός μετέβη αργά χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες, προκειμένου να συναντηθεί σήμερα με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. Από τις Βρυξέλλες, ο κ. Τσίπρας θα μεταβεί στο Παρίσι για μία ε- ξίσου καθοριστική συνάντηση με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, στη στήριξη του οποίου επίσης προσβλέπει η Αθήνα, ιδιαίτερα για την ενίσχυση του «οπλοστασίου» της έναντι της γερμανικής πλευράς. Ενόψει της Συνόδου Κορυφής την επόμενη ε- βδομάδα και τη φημολογία για ενδεχόμενη συνάντηση του κ. Τσίπρα με την κ. Μέρκελ εκεί, συνεργάτες του πρωθυπουργού αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά δεν πρόκειται να υποβάλει σχετικό αίτημα και ότι όλες οι μέχρι τώρα συναντήσεις του έχουν γίνει σε ανταπόκριση προσκλήσεων που δέχθηκε. Ο κ. Τσίπρας είχε χθες τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, ο οποίος τον συνεχάρη για την εκλογή του. Η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. «Δεν θα βρεθούμε απέναντι στη Γερμανία» Ανέφερε χθες ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν Ενστάσεις ΕΚΤ στο ελληνικό αίτημα για μεγάλες εκδόσεις εντόκων. EPA/OLIVIER HOSLET Συγχρόνως, στις Βρυξέλλες εξετάζεται το ενδεχόμενο να γίνει έ- κτακτο Eurogroup πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στις 12 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με υψηλόβαθμο α- ξιωματούχο, η απόφαση θα ληφθεί μετά τη σημερινή συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον κ. Γιουνκέρ αλλά και τις συναντήσεις του κ. Βαρουφάκη με τον κ. Ντράγκι και τον κ. Σόιμπλε, όπου θα κριθεί κατά πόσο υπάρχει αρκετή «ουσία» και τεκμηριωμένες θέσεις από την Αθήνα για να γίνει μια συνάντηση των υ- πουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης με θέμα την Ελλάδα. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν- Κλοντ Γιουνκέρ από την πλευρά του, σε παρέμβασή του στο Ευρωκοινοβούλιο, αναφέρθηκε στην Ελλάδα λέγοντας ότι υπάρχει α- νάγκη για κάποια διαφοροποίηση στις πολιτικές, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «δεν θα ανατρέψουμε τα πάντα επειδή είχαμε ένα εκλογικό αποτέλεσμα». Συγχρόνως τόνισε ότι θα πρέπει να λάβουμε υπόψη την έκφραση της δημοκρατικής θέλησης του ελληνικού λαού, «τον οποίο συγχαίρω για το θάρρος του». Ο κ. Γιουνκέρ ανέφερε ότι όσοι κερδίζουν τις εκλογές στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες θα πρέπει και αυτοί με τη σειρά τους να λαμβάνουν υ- πόψη τούς υπόλοιπους στην Ε.Ε. και τις πεποιθήσεις τους. Ν.Δ.: Αντιφάσεις στα μηνύματα από τον ΣΥΡΙΖΑ Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Μπαράζ αλληλοαναιρούμενων τοποθετήσεων από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ στο ζήτημα του χρέους βλέπει η Ν.Δ., καλώντας την κυβέρνηση να ανακοινώσει την επίσημη θέση της ενόψει των κρίσιμων συζητήσεων με τους εταίρους. Στη Συγγρού παρακολουθούν με προσοχή το μπαράζ επαφών τόσο του Αλ. Τσίπρα όσο και του Γ. Βαρουφάκη στην Ευρώπη, τις αντιδράσεις των εταίρων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ενώ διατυπώνουν και μία εύλογη ανησυχία που αφορά τις ε- σωτερικές αντιφάσεις της κυβέρνησης: τον κίνδυνο η όποια συμφωνία εφόσον επιτευχθεί να εγκλωβιστεί στις εσωτερικές αντιφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και του κυβερνητικού του εταίρου, των ΑΝΕΛ. «Η κυβέρνηση, διά του λαλίστατου κ. Βαρουφάκη, ομολογεί απερίφραστα ότι, πρώτον, η διαγραφή χρέους δεν είναι πλέον στο τραπέζι, αθετώντας τα όσα έλεγαν μέχρι σήμερα, δεύτερον, ότι δεν θα τηρήσει τις προεκλογικές της υποσχέσεις», επεσήμανε ο εκπρόσωπος της Ν.Δ. κ. Κ. Καραγκούνης, αναδεικνύοντας ωστόσο ότι την ίδια ώρα «ο κ. Στρατούλης τόνισε ότι το χρέος θα διαγραφεί και δεύτερον, θα τηρηθούν στο ακέραιο οι προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ και κάπου στη μέση ο κ. Σακελλαρίδης συμφώνησε με τον κ. Στρατούλη, επικαλούμενος τον κ. Βαρουφάκη!». Η Ν.Δ. εμφανίστηκε ενοχλημένη για τις δηλώσεις του κ. Αλ. Τσίπρα, που «ως άλλος Παπανδρέου χαρακτήρισε την Ελλάδα διεφθαρμένη χώρα», ενώ αναμένουν την ο- λοκλήρωση του κύκλου επαφών του πρωθυπουργού προκειμένου να έχουν σαφή εικόνα τόσο στο πολιτικό - οικονομικό μέτωπο όσο και σε αυτό της προεδρικής εκλογής. Αλλωστε, ο επόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν α- ποκλείεται να απασχολήσει, εξίσου με την τύχη του Μνημονίου, τη σημερινή συνάντηση του πρωθυπουργού με τον κ. Ζ.-Κ. Γιουνκέρ. Ο κ. Δ. Αβραμόπουλος εμφανίζεται, παρά τις αντιδράσεις μερίδας στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, ως ο επικρατέστερος, ωστόσο η ενδεχόμενη αποχώρησή του από το Κολέγιο των Επιτρόπων προκαλεί αντιδράσεις στις Βρυξέλλες, καθώς μεταβάλλει τον συσχετισμό στο εσωτερικό της Επιτροπής. Από πλευράς Κομισιόν υπογραμμίζεται, δε, ότι σε περίπτωση αντικατάστασης του κ. Αβραμόπουλου (ακούγονται οι κ. Παπαδημούλης, Μηλιός) η Ελλάδα θα αναλάβει χαρτοφυλάκιο μικρότερου βεληνεκούς. Ο κ. Σαμαράς «διαβάζει» και τα μηνύματα από το εξωτερικό προκειμένου να διαμορφώσει και την τελική θέση του κόμματος ενόψει των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης. Πριν από τις προγραμματικές, όμως, ο τέως πρωθυπουργός θα πρέπει να περάσει από το «βάσανο» της Κ.Ο. του κόμματος που θα συνεδριάσει αύριο στη μία μετά το μεσημέρι. Την ίδια ώρα, συνεχίζονται οι δηλώσεις στελεχών για το εκλογικό αποτέλεσμα, ενώ, με μία σκληρή ανακοίνωση, η ΔΑΚΕ Ιδ. Τομέα έθεσε ευθέως ζήτημα ηγεσίας στην παράταξη. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στη συνεδρίαση της Κ.Ο. δεν αναμένεται να δοθεί ο λόγος στους βουλευτές, όπως ζητούν οι περισσότεροι. Αντιθέτως, ο κ. Σαμαράς θα ορίσει άμεσα νέα συνεδρίαση για την αποτίμηση του αποτελέσματος. Ω- στόσο, ουδείς μπορεί να αποκλείσει εντάσεις κατά τις ψηφοφορίες που προβλέπονται για την ανάδειξη του γραμματέα της Κ.Ο. και των αναπληρωτών του. Με Ντράγκι σήμερα και Σόιμπλε αύριο ο Γ. Βαρουφάκης Με τον επικεφαλής της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, θα συναντηθεί σήμερα το πρωί ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, ενώ αύριο θα ολοκληρωθεί η παρουσίαση των κυβερνητικών θέσεων στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τη συνάντηση του κ. Βαρουφάκη με τον Γερμανό ομόλογό του, κ. Β. Σόιμπλε. Στο επίκεντρο της σημερινής συνάντησης των κ. Βαρουφάκη - Ντράγκι θα βρεθεί το θέμα της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας. Ηδη, ο κ. Βαρουφάκης έχει ζητήσει από την Κομισιόν να αυξηθεί το όριο των εντόκων γραμματίων που εκδίδει η Ελλάδα στα 25 δισ. από 15 δισ. που ισχύει αυτή τη στιγμή. Το αίτημα αυτό γίνεται με στόχο να διασφαλισθεί η αποπληρωμή των υποχρεώσεων του κράτους έως την 1η Ιουνίου, που σύμφωνα με τα όσα δήλωσε χθες ο κ. Βαρουφάκης τότε θα είναι έτοιμη η συνολική συμφωνία για την επόμενη ημέρα της Ελλάδας. Υπενθυμίζεται, όμως, ότι αυτή τη στιγμή τα έντοκα γραμμάτια τα αγοράζουν μόνο οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες το πράττουν με τη σύμφωνη γνώμη της ΕΚΤ. Οπότε το θέμα θα απασχολήσει τις συζητήσεις των δύο ανδρών σήμερα, αν και σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΚΤ δεν δείχνει διατεθειμένη αυτή τη στιγμή να εγκρίνει το αίτημα του κ. Βαρουφάκη. Παράλληλα, σήμερα το βράδυ συνεδριάζει η ΕΚΤ για να αποφασίσει σχετικά με το αίτημα ανανέωσης του έκτακτου μηχανισμού παροχής ρευστότητας (ELA), μέσω του οποίου οι ελληνικές τράπεζες αντλούν ρευστότητα από την ΤτΕ και καλύπτουν τις ανάγκες τους. Το πρόγραμμα ELA έχει ισχύ δύο εβδομάδων και σήμερα θα πρέπει να αποφασιστεί εάν θα παραταθεί για ακόμα δύο εβδομάδες ή όχι. Στο πλαίσιο αυτό, οι κ. Βαρουφάκης και Ντράγκι αναμένεται να συζητήσουν και για την κατάσταση του τραπεζικού συστήματος της Ελλάδας.

14 14 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Κυβερνητική «στροφή» στον ρεαλισμό Εχουν αποσυρθεί ήδη οι θέσεις περί διεθνούς διάσκεψης για χρέος και περί «κουρέματος» και οι εξαγγελίες για άμεση ενίσχυση κοινωνικών ομάδων Μηνύματα στροφής στον ρεαλισμό εκπέμπει, εντός, αλλά κυρίως εκτός συνόρων, η κυβέρνηση, καθώς ο χρόνος μετράει αντίστροφα για το κρίσιμο Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου κατά το οποίο θα πρέπει να μορφοποιηθεί κάποιο modus vivendi με τους εταίρους, ώστε η χώρα να μη βρεθεί στο «κενό» στο τέλος του μήνα, οπότε και λήγει η παράταση του υφιστάμενου προγράμματος. Ηδη τα τελευταία εικοσιτετράωρα, η θέση περί διεθνούς διάσκεψης για το χρέος και περί «κουρέματος» έχει αποσυρθεί, εξαγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ για άμεση ενίσχυση κοινωνικών ο- μάδων παραπέμπονται μετά τη νέα συμφωνία με τους εταίρους, ενώ παρέχονται διαβεβαιώσεις πως αποκρατικοποιήσεις που έχουν συντελεστεί δεν θα ακυρωθούν. Παράλληλα, δε, ο «ορυμαγδός» ανακοινώσεων από υπουργούς, όπως κατεγράφη την περασμένη εβδομάδα, μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης, έχει κοπάσει με το Μέγαρο Μαξίμου να παραπέμπει στο χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των δεσμεύσεων του κ. Αλ. Τσίπρα στην επερχόμενη ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων από τον πρωθυπουργό. Η προσεκτική μεταβολή της προεκλογικής ρητορικής της Αθήνας κατέστη επιβεβλημένη, προκειμένου να μην υπάρξουν μεγάλες αναταράξεις στην εγχώρια οικονομία, αλλά πρωτίστως προκειμένου να μην κοπεί κάθε γέφυρα με τους Ευρωπαίους εταίρους και να υπάρξει πεδίο για μία έστω άκρως δυσχερή και επίπονη διαπραγμάτευση. Τα δύο ερωτήματα που ανακύπτουν, βεβαίως, είναι: Κατά πόσο οι παρεχόμενες διαβεβαιώσεις από την ελληνική κυβέρνηση και τα σήματα απεμπλοκής από τις προεκλογικές της εξαγγελίες επαρκούν για να μεταστραφεί η στάση των ε- Η μεταβολή της προεκλογικής ρητορικής κατέστη επιβεβλημένη, προκειμένου να μην υπάρξουν μεγάλες αναταράξεις στην οικονομία, αλλά και να μην κοπεί κάθε γέφυρα με τους Ευρωπαίους. ταίρων και κυρίως του Βερολίνου, που επιμένει στην ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης. Εάν η κυβέρνηση μπορεί να ολοκληρώσει την παραπάνω στροφή χωρίς έντονες αναταράξεις στο εσωτερικό της. Σε σχέση με τους εταίρους, είναι γνωστό ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που θα συναντηθεί αύριο με τον κ. Γ. Βαρουφάκη, τηρεί άκαμπτη στάση. Πάντως, κυβερνητικές πηγές εκτιμούν πως «η Ευρώπη αρχίζει να αποδέχεται ότι η τρόικα τέλειωσε». Προς τούτο, επικαλούνται «διαρροή» του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ότι «πρέπει να βρεθεί εναλλακτική λύση» για την τρόικα. Αλλά και «διαρροές» από το Βερολίνο, σύμφωνα με τις οποίες η Γερμανία «δεν θα επιμείνει στη συνέχιση των ελέγχων από την τρόικα και θα προσπαθήσει να επιβάλει τη συνέχιση της συνεργασίας με το ΔΝΤ». Ως προς τους κραδασμούς που ενδέχεται να ανακύψουν στο εσωτερικό της κυβέρνησης, ενδεικτικό ήταν ότι ο κ. Δημ. Στρατούλης έσπευσε να αντιδράσει στις προχθεσινές αναφορές του κ. Γ. Βαρουφάκη για το χρέος. Πάντως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κ. Γ. Σακελλαρίδης, κάλυψε πλήρως τον υπουργό Οικονομικών. Παράλληλα, αργά χθες, πηγές του Μεγάρου Μαξίμου υπογράμμιζαν: «Πάγια θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι το δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο, γι αυτό ακριβώς απαιτείται η διαγραφή του». Πρόσθεταν, δε, ότι διαγραφή χρέους μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Ενας από αυτούς είναι τα όσα παρουσίασε ο κ. Βαρουφάκης σε Βρετανούς επενδυτές. Καμία κωλοτούμπα, λοιπόν». Κ.Π.Π. ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ Στο τραπέζι άλλες λύσεις και όχι διαγραφή ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ Πρωτογενή πλεονάσματα 1-1,5% του ΑΕΠ Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Ενα ξεκάθαρο μήνυμα έστειλε η Α- θήνα προς τις αγορές και τις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με τη νέα πρόταση του υπουργού Οικονομικών, κ. Γ. Βαρουφάκη, αναφορικά με τη ρύθμιση του χρέους. Το γεγονός ότι έμειναν εκτός της ρητορικής του το ενδεχόμενο «κουρέματος» της ονομαστικής αξίας του χρέους και η σύγκληση διεθνούς διάσκεψης για το χρέος, σηματοδοτεί ότι η Αθήνα αντιλαμβάνεται τα όρια των εταίρων της επί αυτών των ζητημάτων και α- Ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι θα χρησιμοποιηθούν όλα τα εργαλεία για τη μείωση του χρέους. νοίγει τον δρόμο για μία διαπραγμάτευση επί άλλων λύσεων. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι ο αναπλ. υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, κ. Ευ. Τσακαλώτος, που συνοδεύει τον κ. Βαρουφάκη στις επαφές του στην Ευρώπη, δήλωσε πως επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων αποτελεί ουσιαστικά διαγραφή χρέους. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει ότι το οικονομικό ε- πιτελείο της κυβέρνησης επεξεργάζεται πλέον όλα τα σενάρια που θα οδηγούσαν σε μια ελάφρυνση του προϋπολογισμού από την εξυπηρέτηση του υπέρογκου χρέους, ενώ και ο κ. Βαρουφάκης δήλωσε πως θα χρησιμοποιηθούν όλα τα «εργαλεία» για τη μείωση του χρέους. Η επιμήκυνση του χρόνου α- ποπληρωμής των δανείων αποτελεί μια τέτοια λύση, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και το σχέδιο μείωσης των επιτοκίων μέρους των δανείων. Παράλληλα, ο κ. Βαρουφάκης έχει θέσει άλλα δύο «εργαλεία» στο τραπέζι: 1. Τη σύνδεση της αποπληρωμής των δανείων που έχει διαθέσει η Ευρώπη με τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, αν η Ελλάδα έχει ρυθμό ανάπτυξης 3%, τότε θα α- ποπληρώνει κανονικά τα δάνειά της. Αν έχει ύφεση ή ανάπτυξη μικρότερη του 1%, τότε δεν θα τα αποπληρώνει, ενώ αν κινείται στο ενδιάμεσο, θα καταβάλει κάτι λιγότερο από ό,τι θα έπρεπε. Πάντως, η πρόταση αυτή δεν φαίνεται να πείθει Ευρωπαίους αξιωματούχους, καθώς διαβλέπουν πιθανά αντικίνητρα για την Ελλάδα να επιτύχει ισχυρούς αναπτυξιακούς ρυθμούς. 2. Να αντικατασταθούν τα ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) με νέα ομόλογα που δεν θα λήγουν (perpetual bonds). Σε αυτό το σενάριο, η ΕΚΤ θα εισπράττει τους τόκους για τα ομόλογα που θα έχει στο χαρτοφυλάκιό της, αλλά το κεφάλαιο θα αποπληρωθεί στο διηνεκές. Δηλαδή, κάποια στιγμή που η Ελλάδα θα μπορεί να εξυπηρετήσει την υποχρέωσή της. Από την ΕΚΤ αναφέρουν ότι αυτό το σχέδιο αποτελεί ουσιαστικά νομισματική χρηματοδότηση και είναι σχεδόν απίθανο να λάβει σάρκα και οστά. Τι είπε ο Γιάνης Βαρουφάκης στο Citi Θετική εντύπωση έκανε ο υπουργός Οικονομικών, κ. Γ. Βαρουφάκης, στους επενδυτές κατά την παρουσίαση του κυβερνητικού σχεδίου στο Λονδίνο προχθές. Σύμφωνα με παράγοντες της α- γοράς που συμμετείχαν στην παρουσίαση (ξεπέρασαν τους 100), αν και ο υπουργός δεν εισήλθε σε λεπτομέρειες του προγράμματος -δεδομένου ότι η κυβέρνηση έχει μόλις μία εβδομάδα ζωής- ο κ. Βαρουφάκης έδειξε «να κατέχει τα όσα έλεγε». Σε ό,τι αφορά το θέμα του χρέους, ο υπουργός παρουσίασε τις προτάσεις για ανταλλαγή των ευρωπαϊκών δανείων και εκείνων που κατέχει η ΕΚΤ με ομόλογα συνδεδεμένα με την ανάπτυξη ή με ομόλογα εις το διηνεκές. Αναφέρθηκε παράλληλα και σε πρόταση επιστροφής των τραπεζικών μετοχών στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM), ώστε να διαγραφεί ισόποσο μέρος του χρέους. Επίσης, επισήμανε την εμπλοκή του ΟΟΣΑ στην κατάρτιση και ε- φαρμογή ενός εκτεταμένου προγράμματος μεταρρυθμίσεων και ξεκαθάρισε πως ό,τι έχει ειπωθεί έως τώρα αναφορικά με τις αλλαγές στις μεταρρυθμίσεις που έ- χουν γίνει, δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί οριστικά, όπως αναφέρουν συμμετέχοντες στην παρουσίαση. Παράλληλα, ο κ. Βαρουφάκης υποστήριξε πως πρόθεση της κυβέρνησης είναι να υ- πάρξει μια οριστική συμφωνία με την Ευρώπη έως τον Ιούνιο και έ- ως τότε θα επιδιωχθεί μια συμφωνία που θα διασφαλίζει τη ρευστότητα από την ΕΚΤ. Τη δέσμευση επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 1%-1,5% του ΑΕΠ ετησίως και σε βάθος χρόνου διατύπωσε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης, καθιστώντας σαφές ότι η νέα κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να εγκαταλείψει την πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής. Η νέα πρότασή του δείχνει ότι μπορεί η κυβέρνηση να μην υλοποιήσει τους υπερφιλόδοξους στόχους του Μνημονίου για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 4,5% του ΑΕΠ έως το 2020, αλλά ταυτόχρονα δεν θα αρκεστεί και στην ύπαρξη απλώς ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προσπαθεί με αυτόν τον τρόπο να θέσει υπό ένα πλαίσιο τις διάφορες εξαγγελίες υπουργών που έχουν σημαντικό κόστος για τον προϋπολογισμό. Οπως για παράδειγμα το «πάγωμα» της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία ή η παροχή της 13ης σύνταξης, οι προσλήψεις στον δημόσιο τομέα κ.λπ. Εκτός από τον κ. Βαρουφάκη, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, Διαβεβαιώσεις ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να εγκαταλείψει την πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής. Ευ. Τσακαλώτος, ξεκαθάρισε ότι μέχρι να επέλθει η οριστική συμφωνία με τους Ευρωπαίους, η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε μέτρα που θα έχουν κόστος στον προϋπολογισμό. Επίσης, στις επαφές που είχαν ο κ. Βαρουφάκης και ο κ. Τσακαλώτος με επενδυτές στο Λονδίνο, κατέστησαν σαφές ότι τα νομοσχέδια όλων των υπουργείων θα πρέπει να έχουν την έγκριση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Και το τελευταίο είναι το αρμόδιο για την τήρηση των όποιων δημοσιονομικών στόχων τεθούν. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το υφιστάμενο πρόγραμμα η Ελλάδα πρέπει να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα φέτος ύψους 3% του ΑΕΠ, 4,5% του ΑΕΠ το 2016 και το 2017 και έκτοτε κάθε χρόνο ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 4,2%. Το σχέδιο αυτό δεν το αποδέχεται η Αθήνα και πλέον αντιπροτείνει μία σταθερή δημοσιονομική πορεία με πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1%-1,5% του ΑΕΠ για τα επόμενα χρόνια. Πάντως, πέραν αυτών, αξιωματούχοι της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ εκτιμούν ότι αυτή τη στιγμή ο προϋπολογισμός αντιμετωπίζει προβλήματα και χωρίς νέα μέτρα δύσκολα θα επιτευχθεί φέτος ακόμη και ένα πρωοτγενές πλεόνασμα της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ. ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΑΣ ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ Με προσεκτικά βήματα και υπό όρους η επαναφορά στα 751 ευρώ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους και α- ναπτυξιακά κίνητρα προς τις επιχειρήσεις. Επειτα από διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους και σε συνδυασμό με αναπτυξιακού χαρακτήρα κίνητρα προς τις επιχειρήσεις, θα εφαρμοστεί η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ. Ο υπουργός Εργασίας Π. Σκουρλέτης από την πρώτη κιόλας ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του κατέβασε τους τόνους και από τις προεκλογικές ε- ξαγγελίες για άμεση αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, τάχθηκε υπέρ μιας πιο ρεαλιστικής προσέγγισης στο θέμα, με προσεκτικά βήματα και κατόπιν διαλόγου. Στόχος του υπουργού είναι η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ να αποτελέσει ένα «αναπτυξιακό σοκ» στην α- γορά, που θα συνδυαστεί με μια σειρά άλλων μέτρων - κινήτρων προς τις επιχειρήσεις. Σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας, ήδη επεξεργάζονται φορολογικά και άλλα κίνητρα, ενώ σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή θα διαδραματίσει η νέα παρέμβαση στον τομέα των ληξιπρόθεσμων χρεών. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η αύξηση του αφορολόγητου ορίου στις ευρώ, η αύξηση της ρευστότητας από τις εγχώριες τράπεζες στις επιχειρήσεις, καθώς και η νέα ρύθμιση οφειλών προς τα Ταμεία και την εφορία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κεντρική διαφοροποίηση σε σχέση με τη ρύθμιση που «τρέχει» Ζήτημα ποιες θεωρούνται ολοκληρωμένες και ποιες μη Η πρόσφατη δήλωση του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη περί μη ανάκλησης των ολοκληρωμένων αποκρατικοποιήσεων, βρίσκεται σε σύμπνοια με τις προθέσεις του κ. Αλέξη Τσίπρα. Ο τελευταίος ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τουλάχιστον δύο φορές λίγο πριν από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, σημείωνε ότι όλες οι αποκρατικοποιήσεις θα επανεξεταστούν. Η τελευταία φορά που ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης διατύπωσε τη θέση αυτή ήταν στις 14 Ιανουαρίου, όταν απαντούσε στις ερωτήσεις των χρηστών του Διαδικτύου και στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «asktsipras». «Θα επανεξεταστούν όλες οι εκποιήσεις περιουσίας ως προς την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος», είπε χαρακτηριστικά. Πουθενά, ωστόσο, ο κ. Τσίπρας, ως αρχηγός της α- ξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν διατύπωνε την πρόθεση ακύρωσης αποκρατικοποιήσεων. Το κρίσιμο ζήτημα για την α- γορά δεν είναι η ανάκληση ή μη ολοκληρωμένων αποκρατικοποιήσεων, αλλά το ποιες εννοούνται ως ολοκληρωμένες από την ηγεσία της νέας κυβέρνησης. Σαφώς δεν τίθεται θέμα συζήτησης για την αποκρατικοποίηση του Ο- ΠΑΠ, για τον οποίο ήδη έχουν μεταβιβασθεί οι μετοχές και έχει καταβληθεί το τίμημα. Το ίδιο ι- σχύει για την άδεια των κρατικών λαχείων και τις άδειες της κινητής τηλεφωνίας. Το κρίσιμο είναι να ξεκαθαριστούν οι προθέσεις της κυβέρνησης για τις συμφωνίες που έχουν ολοκληρωθεί, αλλά εκκρεμούν οι αιρέσεις για την υ- πογραφή των σχετικών συμβάσεων. Πρόκειται για εγκρίσεις του ΣτΕ, επιτροπών ανταγωνισμού, ελληνικής Βουλής κ.λπ. Μόλις ικανοποιηθούν οι αιρέσεις αυτές, υπογράφονται οι συμβάσεις και καταβάλλεται το συμφωνημένο αντίτιμο. Το Ελληνικό Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται η αξιοποίηση του Ελληνικού, η οποία θα αποφέρει 915 εκατ. ευρώ στη δεκαετία (τα 300 εκατ. μπροστά) και η αξιοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων, η οποία θα αποφέρει στο Δημόσιο 7 δισ. ευρώ στην 40ετία (1,2 δισ. ευρώ μπροστά). αφορά τον υπολογισμό της μηνιαίας δόσης ως ποσοστού του διαθέσιμου ετήσιου εισοδήματος. Για χρέη μόνο στην εφορία ή μόνο στα Ταμεία, η δόση δεν θα ξεπερνάει το 20%, ενώ για χρέη και στα Ταμεία και στην εφορία, το ποσοστό θα ανέρχεται σε 30%. Σκεπτικισμός επικρατεί στην α- γορά αναφορικά με τις παρεμβάσεις του υπ. Εργασίας στο θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, καθώς και στο επιτρεπόμενο όριο ομαδικών απολύσεων, από 5% που ισχύει σήμερα, στο 2%. Επειτα από διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους, θα επανεξεταστεί και ο τρόπος έγκρισης ή όχι των ομαδικών απολύσεων. Ο υπουργός δεν αποκλείει την ισχυροποίηση της λειτουργίας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ) ώστε να μην επανέλθει η απόφαση στον εκάστοτε υπουργό Εργασίας. Αλλαγές θα προωθήσει και στο θέμα των ατομικών απολύσεων, καθώς ο κ. Σκουρλέτης έχει ταχθεί υπέρ της επαναφοράς του χρόνου προειδοποίησης και του ύψους της αποζημίωσης στην περίπτωση ατομικών απολύσεων. Επίσης, στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και άλλες αποκρατικοποιήσεις, μικρότερου όμως οικονομικού ανταλλάγματος για το Δημόσιο, όπως είναι η αξιοποίηση της Αφάντου στη Ρόδο, το Ιπποδρομιακό Στοίχημα στον ΟΠΑΠ κ.ά. Παράγοντες της αγοράς τηρούν στάση αναμονής τόσο για τις συμφωνίες που εκκρεμεί η υπογραφή της σύμβασης, όσο και για τις αποκρατικοποιήσεις που βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία. Πάντως, οι άνθρωποι της αγοράς εκτιμούν ότι μια καλή «γεύση» για την κατεύθυνση που θα λάβει το πρόγραμμα α- ποκρατικοποιήσεων θα έχουμε στις προγραμματικές δηλώσεις. Μέχρι τότε, οι επαφές που θα πραγματοποιήσουν τόσο ο πρωθυπουργός όσο και τα άλλα μέλη της κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους εταίρους μας πιθανόν να μετριάσουν περαιτέρω τη ρητορική και κυρίως τις αποφάσεις που αφορούν στη μείωση του κράτους. Εν τω μεταξύ, σήμερα, αναμένεται να επισκεφθεί η νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών το ΤΑΙΠΕΔ. Η απερχόμενη διοίκηση του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων θα ενημερώσει τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών για το πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη. Κυρίως θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για το πού θα κινηθούν οι διαδικασίες αποκρατικοποίησης μιας σειράς περιουσιακών στοιχείων (ΟΛΠ, ΤΡΑΙ- ΝΟΣΕ κ.λπ.). ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΧΡΕΟΣ Ιρλανδικό μοντέλο αντί σεισάχθειας Στο «ιρλανδικό μοντέλο» για τη διευθέτηση του ιδιωτικού χρέους, φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, προσανατολίζεται η νέα κυβέρνηση, με τον υπουργό Οικονομίας Γ. Σταθάκη να φέρεται διατεθειμένος να αξιοποιήσει υφιστάμενα εργαλεία, όπως ο κώδικας δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος και οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης, καθώς και εργαλεία δοκιμασμένα σε άλλες χώρες, όπως αυτό του balloon loan (σπάσιμο του δανείου σε δύο μέρη, εκ των οποίων η πληρωμή του ενός μέρους θα «παγώνει» για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, χωρίς, βεβαίως, να διαγράφεται από τις απαιτήσεις της τράπεζας). Η ιδέα της «σεισάχθειας» -διαγραφή μέρους των οφειλών- που εξαγγέλθηκε προεκλογικά αναμένεται να εφαρμοσθεί μόνο σε πολύ ειδικές περιπτώσεις, για δανειολήπτες που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας και ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Οπως σημειώνουν χαρακτηριστικά αρμόδιες πηγές του υπ. Οικονομίας, πρόθεση της κυβέρνησης δεν είναι σε καμία περίπτωση η προστασία όλων ανεξαιρέτως Αποκλείεται κατηγορηματικά η προστασία όλων ανεξαιρέτως των ιδιοκτητών ακινήτων. των ιδιοκτητών ακινήτων, ούτε η δημιουργία μιας νέας γενιάς «στρατηγικών κακοπληρωτών» ή κατά το κοινώς λεγόμενο μιας νέας γενιάς «μπαταχτσήδων». Σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση των οφειλών των επιχειρήσεων, η επικρατούσα αντίληψη στη νέα πολιτική ηγεσία του υπ. Οικονομίας είναι να υπάρχει μια κατά το δυνατόν ισομερής αποπληρωμή των οφειλών προς τράπεζες, Δημόσιο και Ταμεία. Προς αυτή την κατεύθυνση εξετάζεται η ενίσχυση του ρόλου του ανεξάρτητου διαμεσολαβητή που θα αποφασίζει το σχέδιο ρύθμισης των οφειλών προς όλους τους πιστωτές της επιχείρησης και όχι η τράπεζα. Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διαπραγμάτευση της προηγούμενης κυβέρνησης με την τρόικα για τον νόμο για τα επιχειρηματικά δάνεια, οι εκπρόσωποι των δανειστών είχαν υποστηρίξει ότι η α- ποπληρωμή των οφειλών προς τις τράπεζες προϋποθέτει την αποπληρωμή των οφειλών προς Δημόσιο και Ταμεία. ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΝΙΦΑΒΑ

15 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 15 Με δύο... Καραμανλήδες αλλά χωρίς Παπανδρέου Πληθώρα πανεπιστημιακών στη νέα Βουλή που έχασε αρκετά από τα ηχηρά της ονόματα Του ΓΙΩΡΓΟΥ Σ. ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ «Απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών και Εμψυχώτρια - ειδική δασκάλα στο να εμψυχώνει τα παιδιά στο θέμα της εκπαίδευσης». Πρόκειται, σύμφωνα με το βιογραφικό της, για τη Χρυσούλα Κατσαβριά-Σιωροπούλου, μία εκ των νέων μελών του Κοινοβουλίου με τους συνδυασμούς του ΣΥΡΙΖΑ, εξ εκείνων που τροφοδοτούν τις προσδοκίες για την ποιότητα του πολιτικού συστήματος στη σημερινή, κρισιμότατη περίοδο. Η αλήθεια είναι ότι βλέποντας κάποιος το βιογραφικό των νέων βουλευτών, νέων σε ηλικία ή και ως προς την παρουσία τους στον Ναό της Δημοκρατίας, οδηγείται κατ αρχήν στο συμπέρασμα πως από τη νέα Βουλή μπορούμε να περιμένουμε τα καλύτερα, αλλά -δυστυχώς- και τα χειρότερα. Ειδικά ως προς τα τελευταία, σημειώνονται όχι μόνο η επανεκλογή προσώπων με διάφορα κόμματα που σημάδεψαν αρνητικά την προηγούμενη περίοδο, αλλά και η «ενισχυμένη» εμφάνιση της Χρυσής Αυγής. Οπως έχει ήδη επισημανθεί μέσα από τις σελίδες της «Κ», από τα κεντρικά πολιτικά χαρακτηριστικά των αλλαγών που δρομολόγησε η ψήφος των πολιτών, είναι η αποτυχία παραμονής στα έδρανα στελεχών που είχαν μακρά κοινοβουλευτική παρουσία: πρώην υπουργοί όπως οι Γ. Μιχελάκης, Π. Παναγιωτόπουλος, Αργ. Ντινόπουλος, Κατερίνα Παπακώστα ή και στελέχη με ηχηρές εμφανίσεις διαχρονικά, όπως οι «γαλάζιοι» Φωτεινή Πιπιλή, Αθ. Πλεύρης, Χρ. Μαρκογιαννάκης, Τ. Νεράντζης, Α. Λυκουρέντζος, Ι. Τζαμτζής και Φαήλος Κρανιδιώτης, καθώς και οι «πράσινοι» Μ. Χρυσοχοΐδης, Αλ Σάλεχ, Νάσος Αλευράς κ.ά. μόνο ως ε- πισκέπτες θα μπορούν να εισέρχονται τον επόμενο καιρό στο μέγαρο της Βουλής. Επισκέπτης μεν, αλλά με γραφείο δικό του ως πρώην πρωθυπουργός, θα είναι ο Γ. Παπανδρέου, η αποτυχία του οποίου να εκλεγεί αποτέλεσε και «ιστορικό» γεγονός: Για πρώτη φορά στην Ολομέλεια δεν θα υπάρχει εκπρόσωπος της οικογένειας των Παπανδρέου έπειτα από πολλές δεκαετίες. Αντιθέτως, «Κ. Καραμανλής» και μάλιστα... εις διπλούν, θα υπάρχει: Αφενός είναι ο πρώην πρωθυπουργός και αφετέρου ο ξάδερφός του, εκ Σερρών, συνονόματος Κ. Καραμανλής του Α- χιλλέα. Εντυπωσιακή είσοδο στη Βουλή για πρώτη φορά έκαναν ο Γ. Βαρουφάκης, ξεπερνώντας τους σταυρούς στη Β Αθηνών, αλλά και ο νυν κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης, στην Α Αθηνών, γνωστός καθώς ήταν υποψήφιος δήμαρχος. Εντυπωσιακή, αναμφισβήτητα, ήταν και η επίδοση του Ν. Δένδια από πλευράς της Ν.Δ. (με σχεδόν σταυρούς) στη δύσκολη Β Α- θήνας περιφέρεια όπου έδωσε ε- πιτυχώς τη μάχη και ο εκ των νέων στελεχών που συγκεντρώνουν διαχρονικά θετικά σχόλια Γ. Κουμουτσάκος. Αξιοπρόσεκτη είναι και η διακομματική «ομάδα» των βουλευτών από τον χώρο της δημοσιογραφίας: μεταξύ άλλων, για πρώτη φορά στα έδρανα ο Ν. Ξυδάκης που ανέλαβε κιόλας το χαρτοφυλάκιο του Πολιτισμού, ο Ν. Φίλης που η εκλογή του δρομολόγησε διαδικασίες... διαδοχής στην «Αυγή», αφού ήταν ο διευθυντής της εφημερίδας της Αριστεράς και η Χριστίνα Ταχιάου (Ποτάμι) που έχει δηλώσει σε παλαιότερο χρόνο ότι «μέχρι τα 30λίγο της, οπότε και κατέληξε στη δημοσιογραφία, έκανε ό- σες περισσότερες δουλειές μπόρεσε και όσα λάθη πρόλαβε». Η δυναμική είσοδος του «Ποταμιού» φέρνει στη Βουλή σειρά στελεχών όπως ο γνωστός περί τα φοροελεγκτικά Χ. Θεοχάρης και η καθηγήτρια Αντιγόνη Λυμπεράκη. Από τον χώρο των καθηγητών και άλλα ονόματα όπως της Σίας Αναγνωστοπούλου στην Αχαΐα, που δήλωνε πρόσφατα «είμαι υποψήφια με τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί «ξαναβυθίζει» την πολιτική στην κοινωνία». Ξεχωρίζουν, επίσης, για διάφορους λόγους περιπτώσεις όπως της Δανάης Τζήκα - Κωστοπούλου που έχει μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολεοδομία και στις αστικές συγκοινωνίες τόσο στο ΕΜΠ όσο και στο Πολυτεχνείο της Βιέννης, της Φρόσως Καρασαρλίδου (η οποία από παραιτήθηκε από την εργασία της σε νοσοκομείο της Νάουσας για να ανοίξει δική της επιχείρηση επεξεργασίας και παραγωγής αντικειμένων από γυαλί), καθώς και του Σπ. Δανέλλη, εκ των ελαχίστων που διαδικτυακά δημοσιοποιεί τις δηλώσεις «πόθεν έσχες» που κατέθετε στη Βουλή. Οι επιδόσεις των «μεταγραφών» Εξ εκείνων που άλλαξαν διάφορα κόμματα στο (πρόσφατο) παρελθόν, δεν διασώθηκαν όλοι: η Αικατερίνη Μάρκου από τη ΔΗΜΑΡ πριν - με το «Ποτάμι» τώρα στη Θεσσαλονίκη, και ο Β. Οικονόμου που κατέληξε στο Ε- πικρατείας της Ν.Δ., μετά από διαδρομές στο ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ και στον χώρο των ανεξαρτήτων. Αλλοι, όπως ο Π. Τατσόπουλος που ξεκίνησε με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ανεξαρτητοποιούμενος στη συνέχεια και θέτοντας τώρα υποψηφιότητα με το «Ποτάμι», δεν έτυχαν της υποστήριξης των ψηφοφόρων. Ανάλογη «τύχη» είχε και η κ. Νίκη Φούντα - με διαδρομή εκείνη από τη ΔΗΜΑΡ επίσης στο κόμμα του Στ. Θεοδωράκη. Εκ «μεταγραφής» -με διαδρομή που είχε στάση και στους ΑΝΕΛ η Μίκα Ιατρίδη στα ψηφοδέλτια της Ν.Δ. και ο Οδ. Βουδούρης τώρα στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ, έμειναν χωρίς έδρανο στη νέα Βουλή. Αντιθέτως, νέος στα έδρανα με τη Χρυσή Αυγή στο Κιλκίς, ασχολούμενος -όπως παρουσιάζεται- με το Διαδίκτυο και την παροχή συμβουλών σε εταιρείες «παροχής ασφάλειας», θα καθήσει ο Χρ. Χατζησάββας. Δεν τα «κατάφερε» να μπει στη Βουλή ως υποψήφια Α Αθηνών η δικηγόρος Δήμητρα Βελέντζα: Ο αρχηγός Ν. Μιχαλολιάκος αντί να επιλέξει τη Β περιφέρεια, κράτησε την έδρα στην Α Α- θηνών (ως επικεφαλής είχε το δικαίωμα να είναι υποψήφιος σε δύο περιφέρειες και να επιλέξει τη μία), κι έτσι έμεινε «απέξω» η προαναφερθείσα, αφού διαφορετική επιλογή του αρχηγού θα κρατούσε μακριά από την Ολομέλεια τη... σύζυγο Ελένη Ζαρούλια. Στα παράπλευρα και με «εσωκομματικό ενδιαφέρον» ζητήματα ως προς τη σύζυγο του αρχηγού είναι πως αν και στις εκλογές του 2012 ήταν πρώτη στο ψηφοδέλτιό της, τώρα την πέρασαν σε σταυρούς οι Γερμενής και Παναγιώταρος, εξέλιξη η οποία δεν έμεινε ασχολίαστη στο εσωτερικό της Χ.Α. Κιλκίς, η «Λακωνία της Μακεδονίας» Σε μία από τις προεκλογικές περιοδείες του το 2012, στέλεχος του ΣΥΡΙ- ΖΑ στο Κιλκίς αντίκρισε τρία κάδρα σε καφενείο στο χωριό Σπουργίτης με πορτρέτα του Γεωργίου Παπαδόπουλου, του Κωνσταντίνου και το σήμα της χούντας των συνταγματαρχών, τον φλεγόμενο φοίνικα. Την περασμένη Κυριακή, στο εκλογικό τμήμα αυτού του χωριού η Χρυσή Αυγή ξεπέρασε το 14%, ποσοστό διπλάσιο α- πό τον εθνικό της μέσο όρο. Σε όλο τον νομό Κιλκίς το νεοναζιστικό μόρφωμα συγκέντρωσε το 8,61% των ψήφων καταγράφοντας το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό του σε ο- λόκληρη τη χώρα μετά τη Λακωνία. Η Χρυσή Αυγή ήρθε τρίτη στο Κιλκίς, πίσω από τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ και απέκτησε μία έδρα στη Βουλή. Αν και οι δυνάμεις της φαίνεται να υποχωρούν σε προπύργιά της στην Αττική και στη Στερεά Ελλάδα, η ακραία οργάνωση διατηρεί συμπαγή βάση ή τη διευρύνει σε νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας. Και αυτό παρά τις μειωμένες δραστηριότητές της σε αυτές τις περιοχές. «Το 2012 η επιρροή της Χρυσής Αυγής δεν ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή στην Κεντρική Μακεδονία, όπου παρουσίασε το τέταρτο κατά σειράν ι- σχυρότερο ποσοστό της στη χώρα, σε επίπεδα ελαφρώς μόνο ανώτερα από τον εθνικό της μέσο όρο», λέει στην «Κ» ο εκλογικός αναλυτής Παναγιώτης Κουστένης. «Η μεγάλη έκρηξη ό- μως παρατηρήθηκε στις ευρωεκλογές του 2014». Και τότε, η Χρυσή Αυγή είχε το δεύτερο μεγαλύτερο -και διψήφιο- ποσοστό της πανελλαδικά στο Κιλκίς. Στελέχη άλλων κομμάτων του νομού είχαν αποδώσει την άνοδό της στη χαλαρή ψήφο των ευρωεκλογών αλλά και στο ρήγμα που είχε υποστεί ο χώρος της Δεξιάς μετά την ανεξάρτητη κάθοδο του Απόστολου Τζιτζικώστα στις περιφερειακές ε- κλογές. Δεν περίμεναν ότι αυτό το α- ποτέλεσμα θα επαναλαμβανόταν. Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Τεχνοκράτης στο κυνήγι της διαφθοράς Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΜΑΝΔΡΟΥ Ο Παναγιώτης Νικολούδης, που ανέλαβε ένα από τα πλέον νευραλγικά και κρίσιμα πόστα της νέας κυβέρνησης, διαθέτει μια σπάνια τεχνογνωσία. Γνωρίζει, όσο λίγοι, πώς διακινείται το μαύρο και αφορολόγητο χρήμα, το περιβάλλον των φορολογικών παραδείσων και πώς μπορεί να εντοπιστούν περιουσίες ε- κατομμυρίων σε ακίνητα και μετρητά, κρυμμένες σε offshore εταιρείες που μοιάζουν σε ρωσικές μπάμπουσκες. Τις γνώσεις του τις έχει αποδείξει τα τελευταία χρόνια, όταν μετά το 2010 ανέλαβε το τιμόνι της Αρχής για το μαύρο χρήμα, αν και διέθετε, όπως ο ίδιος τονίζει, «ελάχιστα μέσα». Το όνομά του ταυτίστηκε με τις λεγόμενες «λίστες Νικολούδη», στις οποίες αναφέρθηκε πολλές φορές και ο Αλέξης Τσίπρας. Λίστες που συντάχθηκαν έ- πειτα από εκτεταμένες έρευνες της Αρχής για εκατοντάδες επώνυμους και μη, που ενώ δήλωναν εισοδήματα «που με το ζόρι έφθαναν για δεύτερο κουστουμάκι» (φράση του κ. Νικολούδη), εντοπίστηκαν να έχουν περιουσίες γερές. Η μία από αυτές περιλαμβάνει ονόματα από τον χώρο του αθλητισμού, της δημοσιογραφίας, αλλά και των ε- λεύθερων επαγγελματιών, όπου δικηγόροι και γιατροί φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις. Η άλλη περιλαμβάνει αυτοδιοικητικούς άρχοντες με «πόθεν έσχες» που μπάζουν από παντού. Οι λίστες με τα αδήλωτα εισοδήματα και τις μεγάλες περιουσίες δεν είναι το μόνο έργο Νικολούδη. Ο έως προχθές αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου ταύτισε τη θητεία του στην Αρχή με το κυνήγι του μαύρου χρήματος και την α- ποκάλυψη των σημαντικότερων υποθέσεων διαφθοράς που ήρθαν στο φως τα τελευταία χρόνια. Στα εξοπλιστικά, όπου είχε γίνει τις τελευταίες δεκαετίες πάρτι, βρήκε και δέσμευσε εκατομμύρια ευρώ, στέλνοντας στη Δικαιοσύνη πολύτιμο υλικό για τους μιζαδόρους και τους εμπόρων όπλων. Ο εντοπισμός 14 εκατ. ευρώ σε λογαριασμούς του Αντώνη Κάντα που βρέθηκαν σε τράπεζες της Ο υπουργός Επικρατείας για την καταπολέμηση της Διαφθοράς, Παναγιώτης Νικολούδης, έχει πολύχρονη εμπειρία στο δικαστικό σώμα και σπουδές στις ΗΠΑ με αντικείμενο το μαύρο χρήμα. Ο Παν. Νικολούδης, έως προχθές αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ταύτισε το όνομά του με τις απο κα - λύψεις των σημαντι κότε - ρων υποθέσεων. Σιγκαπούρης, αλλά και οι offshore του Γιώργου Καρατζαφέρη είναι κάποιες από τις πλέον γνωστές επιτυχίες της Αρχής. Αλλά και οι συντονισμένες έρευνές του σε όσες τράπεζες δεν ανακεφαλαιοποιήθηκαν υπήρξαν εξαιρετικά σημαντικές. Εφεραν στο φως απίστευτες ιστορίες, με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους μεγαλομετόχους τους, α- φήνοντας ακόμα και τον έμπειρο Νικολούδη άφωνο για το εύρος της οικονομικής εγκληματικότητας που κρυβόταν πίσω από τα εν λόγω πιστωτικά ιδρύματα. «Είναι από τα μεγαλύτερα οικονομικά σκάνδαλα» είχε πει στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής. Ο κ. Νικολούδης, με πολύχρονη εμπειρία στο δικαστικό σώμα, σπουδές στις ΗΠΑ με αντικείμενο το μαύρο χρήμα και πολυετή θητεία στην Αρχή, έχει αφιερώσει τα τελευταία χρόνια όλες του τις προσπάθειες στο να περιοριστεί η φοροδιαφυγή και η εκτεταμένη οικονομική εγκληματικότητα. Από νωρίς, καθώς υπηρετούσε στην καταπολέμηση του μαύρου και αδήλωτου χρήματος πριν γίνει η Αρχή, κατάλαβε πως οι φοροελεγκτικοί μηχανισμοί ήταν ανεπαρκέστατοι γιατί ήταν ασυντόνιστοι. «Αλλος έχει το μαχαίρι, άλλος έχει το πεπόνι και κανένας δεν τρώει», συνηθίζει να λέει. Για να καταδείξει, μάλιστα, το ασπόνδυλο των ελεγκτικών μηχανισμών, με κάθε ευκαιρία τονίζει ότι «το ΣΔΟΕ ελέγχει χωρίς να μπορεί να εισπράττει και οι εφορίες εισπράττουν χωρίς να μπορούν να ελέγξουν». Δεν αρέσκεται στο κυνήγι μαγισσών και είναι οπαδός της λαϊκής ρήσης «όποιος κυνηγάει πολλούς λαγούς δεν πιάνει κανένα». Οι συνεργάτες του μιλούν για έναν τεχνοκράτη, δίκαιο, ε- ξαιρετικά συγκεντρωτικό, επικεντρωμένο στη δουλειά του και άτεγκτο σε φαινόμενα παρανομίας. Οι γνώσεις του και η προσωπικότητά του είναι που γοήτευσαν και τον νέο πρωθυπουργό, που τον επέλεξε προσωπικά για το πόστο του υπουργού, που αναλαμβάνει ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα. Στην αρμοδιότητά του περνούν ο έ- λεγχος των μεγάλων προμηθειών του Δημοσίου, το ΣΔΟΕ, το Λιμενικό Σώμα, όλοι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που μπορεί να συμβάλλουν στο να σπάσει ο κύκλος της διαπλοκής. Ο ίδιος ο κ. Νικολούδης, που παραιτήθηκε πριν από λίγες ημέρες από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, εμφανίζεται αποφασισμένος να κάνει την προσπάθεια. Εχει άλλωστε κατανοήσει, όπως λένε όσοι τον ξέρουν καλά, πως για να γίνει πραγματικά ευρωπαϊκή χώρα η Ελλάδα, «πρέπει να λειτουργεί με κανόνες και με αποτελεσματικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς».

16 16 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ EΛΛΑΔΑ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Οι μειώσεις μισθών έγιναν κέρδη για τις επιχειρήσεις ΤτΕ: Μείον 3,3% το κόστος εργασίας την περίοδο , όσο δηλαδή αυξήθηκε το περιθώριο κέρδους Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΝΙΦΑΒΑ Στην ολιγοπωλιακή δομή που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει αρκετές αγορές ακόμη στη χώρα οφείλεται κατά κύριο λόγο η ανακολουθία που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια μεταξύ μισθών και τιμών. Μελέτη που δημοσιεύεται στο 40ό τεύχος του Οικονομικού Δελτίου της Τράπεζας της Ελλάδας για τη σχέση μεταξύ του μοναδιαίου κόστους εργασίας και της εξέλιξης των τιμών δείχνει ότι την περίοδο , δηλαδή από την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου κι έπειτα αν και ο ρυθμός μεταβολής του μοναδιαίου κόστους εργασίας υποχώρησε κατά μέσο όρο κατά 3,3% στο σύνολο της οικονομίας, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε κατά 2%. Την ίδια περίοδο το περιθώριο κέρδους αυξήθηκε κατά 3,3%, αύξηση η οποία δείχνει κυρίως την ακαμψία των τιμών και λιγότερο τάση υπερβολικής κερδοσκοπίας από πλευράς των επιχειρήσεων, καθώς, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας της μελέτης αναφέρει, δεν λαμβάνονται υπόψη οι λοιποί συντελεστές κόστους παραγωγής, η φορολογική επιβάρυνση και το χρηματοπιστωτικό κόστος. Η απόκλιση μεταξύ μισθών και τιμών κατά την κύρια περίοδο της Το μικρό μέγεθος της αγοράς ευνοεί καρτέλ και στρεβλώσεις, σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος που διαπιστώνει ακαμψία τιμών. ύφεσης γίνεται ακόμη πιο αισθητή εάν συγκριθεί με τα προηγούμενα χρόνια. Ετσι, όπως επισημαίνει ο συγγραφέας της μελέτης, κ. Ζαχαρίας Γ. Μπραγουδάκης, από τη Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών της ΤτΕ, ενώ την περίοδο υπάρχει μια σχετικά κοινή πορεία των τιμών, των μισθών και των περιθωρίων κέρδους, από το 2010 και έπειτα αρχίζουν οι μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ τους και ουσιαστικά η αποσύνδεσή τους. Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο βιομηχανικός κλάδος, όπου κατά την περίοδο ο πληθωρισμός ήταν 2,3%, όμως το μοναδιαίο κόστος εργασίας υποχωρούσε με μέσο ε- τήσιο ρυθμό μεταβολής 6,9%. Η αποσύνδεση αυτή φαίνεται πιο καθαρά τα έτη 2012 και 2013, ο- Σε χαμηλό 11 μηνών ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος τον Ιανουάριο Ανάμεικτες προσδοκίες προκάλεσε η προεκλογική περίοδος, με τον Δείκτη Οικονομικού Κλίματος ωστόσο να καταγράφει χαμηλό ρεκόρ τους τελευταίους 11 μήνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το ΙΟΒΕ για το οικονομικό κλίμα κατά τον Ιανουάριο, αποδεικνύεται ότι στην προεκλογική περίοδο οι προσδοκίες των επιχειρηματιών υποχώρησαν, αλλά των καταναλωτών ενισχύθηκαν. Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα τον πρώτο μήνα του 2015 υποχωρεί περαιτέρω, κινούμενος στις 95,3 (από 98,9) μονάδες. Πρόκειται για τη χαμηλότερη επίδοσή του από τον Φεβρουάριο του «Αξίζει να σημειωθεί μια διαφοροποίηση ανάμεσα στις προσδοκίες των καταναλωτών και σε αυτές των επιχειρήσεων», επισημαίνει όμως το ΙΟΒΕ. Και προσθέτει ότι σε όλους τους επιμέρους τομείς της παραγωγής καταγράφεται αποδυνάμωση των προσδοκιών, γεγονός που υποδηλώνει ότι συνολικά και διακλαδικά οι επιχειρηματικές προσδοκίες κατά την προεκλογική περίοδο επιδεινώθηκαν σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Από την άλλη πλευρά και «όπως συμβαίνει σχεδόν με συστηματικό τρόπο σε κάθε προεκλογική περίοδο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώνεται, επανακάμπτοντας μετά την πτώση του Δεκεμβρίου», όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η συλλογή των δεδομένων έγινε, σχεδόν στο σύνολό της, κατά την προεκλογική περίοδο και όχι μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, προκύπτει ότι η πολιτική αβεβαιότητα επηρέασε περισσότερο τις επιχειρήσεις και λιγότερο τους καταναλωτές. Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ: Στη βιομηχανία, οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες επιδεινώνονται εκ νέου, με το ισοζύγιο στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να διευρύνεται και τις εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση να αποδυναμώνονται ελαφρά. Στις υπηρεσίες, οι μεταβολές στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση και την εξέλιξη της βραχυπρόθεσμης ζήτησης είναι αρνητικές, όπως συμβαίνει και με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων, αν και οριακά. Στο λιανικό εμπόριο, οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις βελτιώνονται ελαφρά, ενώ αποδυναμώνονται οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους. Οι αρνητικές εκτιμήσεις για το επίπεδο των αποθεμάτων δεν μεταβάλλονται. Στις κατασκευές, το ισοζύγιο προβλέψεων για την απασχόληση κερδίζει ελαφρά έδαφος, ενώ α- ντίθετα ο ήδη έντονα αρνητικός δείκτης στις προβλέψεις για το πότε ο δείκτης περιθωρίου κέρδους αυξήθηκε κατά 19,6% και 7,6% α- ντιστοίχως, ενώ το μοναδιαίο κόστος εργασίας υποχώρησε κατά 12,6% και 6,3% και οι τιμές αυξήθηκαν κατά 4,6% και 0,8%. Προ Μνημονίου, την περίοδο , στον ίδιο κλάδο το μοναδιαίο κόστος εργασίας εμφάνιζε ετήσιο ρυθμό μεταβολής 5,1%, ενώ οι τιμές αυξάνονταν κατά 3,8%. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η μεγάλη μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση των ονομαστικών αμοιβών ανά απασχολούμενο και όχι στην αύξηση της μέσης παραγωγικότητας της εργασίας, κάτι που αποτελεί ζητούμενο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Σε άλλους, πάντως, τομείς της οικονομικής δραστηριότητας δεν παρατηρούνται τόσο μεγάλες α- ποκλίσεις και υπήρξε μεγαλύτερη και ταχύτερη προσαρμογή των τιμών στη δραστική υποχώρηση των μισθών. Καθοριστικό παράγοντα, σύμφωνα με τη μελέτη για τον βαθμό και την ταχύτητα προσαρμογής των τιμών, διαδραματίζει η διάρθρωση της αγοράς. Στη μελέτη α- ναφέρεται χαρακτηριστικά: «Οταν σε μια αγορά δραστηριοποιούνται λίγες επιχειρήσεις, υπάρχει κίνητρο σύναψης μυστικών συμφωνιών και δημιουργίας καρτέλ μεταξύ τους με σκοπό ένα καθαρό ποσοστό κέρδους. Σε αυτή την περίπτωση, η μείωση των τιμών από μια επιχείρηση όταν πέφτει το μοναδιαίο κόστος εργασίας μπορεί να θεωρηθεί από τις άλλες επιθετική κίνηση αθέτησης της συμφωνίας. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις έχουν την τάση να κρατούν τις τιμές άκαμπτες ή να τις μεταβάλλουν με χρονική υστέρηση για να επιτυγχάνουν παράταση ενός υψηλότερου περιθωρίου κέρδους σε περιόδους πτώσης του μισθολογικού κόστους. Αντιθέτως, στην περίπτωση αύξησης του μισθολογικού κόστους, δεν υπάρχει θέμα παρερμηνείας για σπάσιμο του καρτέλ, οπότε οι επιχειρήσεις τείνουν να αυξάνουν τις τιμές άμεσα και αναλογικά». Στα 14,6 εκατ. οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στην Ελλάδα το 2014 Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΣΟΥΝΗ Οι αγορές της Γερμανίας, της Βρετανίας, της Ρωσίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας βρίσκονται στη κορυφή της κατάταξης με τις περισσότερες αεροπορικές αφίξεις προς τη χώρα μας για το 2014, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Sete Intelligence). Ειδικότερα, οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στα κυριότερα α- εροδρόμια της χώρας πέρυσι έ- φθασαν σε 14,6 εκατ., παρουσιάζοντας αύξηση κατά 15,4% (ή 2 εκατ.) σε σχέση με το Τα στοιχεία του ΣΕΤΕ δείχνουν ότι οι αφίξεις κατά την περυσινή τουριστική περίοδο από τη Βρετανία Από Γερμανία, Βρετανία, Ρωσία, Ιταλία και Γαλλία οι περισσότεροι τουρίστες αεροπορικώς. έφθασαν σε 2,5 εκατ. με αύξηση κατά 14% (ή αφίξεις), από τη Γερμανία έφθασαν σε 2,2 εκατ. με αύξηση κατά 23% (ή αφίξεις), από τη Ρωσία έφθασαν σε 1,14 εκατ. με πτώση κατά 13% (ή αφίξεις), από την Ιταλία έφθασαν σε με αύξηση κατά 19% (ή αφίξεις) και από τη Γαλλία έφθασαν σε με αύξηση κατά 16% (ή ). Επίσης, μεγάλες αυξήσεις αφίξεων καταγράφηκαν από σημαντικές αγορές όπως η Πολωνία σε ποσοστό 51%, η Ολλανδία σε ποσοστό 17%, η Σουηδία σε ποσοστό 18%, η Ελβετία σε ποσοστό 23%, το Βέλγιο σε ποσοστό 13% και το Ισραήλ σε ποσοστό 13%. Πτωτικά σε ποσοστό 41% κινήθηκαν οι αεροπορικές αφίξεις από την Ουκρανία. Υποχώρησαν προεκλογικά οι προσδοκίες των επιχειρηματιών αλλά ενισχύθηκαν των καταναλωτών. Οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στο αεροδρόμιο της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 29,4% αγγίζοντας τα 3,4 εκατ. Δηλαδή άγγιξαν το ι- στορικό ρεκόρ των 3,5 εκατ. αφίξεων που επετεύχθη το Οι διεθνείς αφίξεις στα αεροδρόμια της Κρήτης αυξήθηκαν κατά 7,1% φθάνοντας σε 3,6 εκατ., των Δωδεκανήσων κατά 8,5% φθάνοντας σε 2,9 εκατ., του Ιονίου κατά 13,7% φθάνοντας σε 2 εκατ., των Κυκλάδων κατά 32% φθάνοντας σε και της Πελοποννήσου κατά 43% φθάνοντας σε Την υψηλότερη ποσοστιαία αύξηση κατά 88,3% πέτυχε το αεροδρόμιο της Καλαμάτας, φθάνοντας τις αφίξεις. Αύξηση των αφίξεων καταγράφηκε σε όλα τα επιμέρους αεροδρόμια των προορισμών, η οποία όμως σε ορισμένα εξ αυτών περιορίστηκε λόγω της πτώσης του τουριστικού ρεύματος από τη Ρωσία και την Ουκρανία. Τις μεγαλύτερες επιπτώσεις από τη μείωση των αφίξεων Ρώσων και Ουκρανών τουριστών είχαν τα αεροδρόμια Ηρακλείου ( ), Ρόδου ( ), Θεσσαλονίκης ( ) και Κω ( ). Αντίθετα, υπήρχαν και αεροδρόμια που οι αφίξεις από τις δύο χώρες κινήθηκαν α- νοδικά όπως για παράδειγμα της Κέρκυρας ( ), της Αθήνας (+6.438), του Αραξου (+3.449), της Σκιάθου (+1.016) και της Μυκόνου (+174). Με βάση τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, σχεδόν το 1/4 του επιπλέον αριθμού των Γερμανών τουριστών που επισκέφθηκαν α- εροπορικώς, πέρυσι, τη χώρα μας αφίχθησαν στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου. Αντίστοιχα, σχεδόν το 1/4 του επιπλέον αριθμού των Βρετανών αφίχθησαν στο αεροδρόμιο της Αθήνας. Την πρωτιά είχε το αεροδρόμιο της Αθήνας στον επιπλέον αριθμό αφίξεων ε- πισκεπτών και από άλλες σημαντικές αγορές όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Ελβετία, το Ισραήλ και η Κύπρος. Η Θεσσαλονίκη είχε την πρωτιά στον επιπλέον αριθμό αφίξεων επισκεπτών από αγορές όπως η Πολωνία, το Βέλγιο, η Τουρκία και η Σερβία. Επίσης, τα Χανιά είχαν την πρωτιά στον αριθμό των επιπλέον αφίξεων από τη Σουηδία. πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων διπλασιάζεται. Στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και εκείνες για την οικονομική κατάσταση της χώρας το επόμενο 12μηνο βελτιώνονται, όπως συμβαίνει και με τις προθέσεις για αποταμίευση, αλλά και τις προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας. ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ Σε χαμηλό 15 μηνών ο PMI στη βιομηχανία Στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 μηνών υποχώρησε ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της Markit για τη μεταποίηση στην Ελλάδα τον Ιανουάριο. Τα επίπεδα παραγωγής στον μεταποιητικό τομέα υ- ποχώρησαν για πρώτη φορά σε διάστημα τριών μηνών όπως αναφέρεται στην έκθεση, κυρίως λόγω της περαιτέρω μείωσης των νέων εργασιών τόσο από την εγχώρια αγορά όσο και από το εξωτερικό. Η απασχόληση αυξήθηκε ελαφρώς. Εν τω μεταξύ, τα στοιχεία της έρευνας του Ιανουαρίου υπογράμμισαν περαιτέρω τιμολογιακές πιέσεις, καθώς το κόστος εισροών υποχώρησε με τον ταχύτερο ρυθμό σε διάστημα 69 μηνών και οι τιμές χρέωσης μειώθηκαν σημαντικά. Ο κύριος εποχικά προσαρμοσμένος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών της Markit για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα υποχώρησε σε χαμηλό 15 μηνών, κλείνοντας στις 48,3 μονάδες τον Ιανουάριο, από τις 49,4 μονάδες του Δεκεμβρίου. Συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Eνωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού από τις αρχαιρεσίες που έγιναν κατά τη Γενική Συνέλευση των μελών της. Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Ενωσης έχει διετή θητεία, η οποία ξεκίνησε από την 1η Φεβρουαρίου και ολοκληρώνεται στις 31 Ιανουαρίου Πρόεδρος της Ενωσης επανεξελέγη ο κ. Αντώνης Στελλιάτος. Στη θέση του Α αντιπροέδρου εξελέγη ο κ. Σταύρος Κυριακούλης, στη θέση του β αντιπροέδρου η κ. Μαρία Ζαχαρίτσα, στη θέση του γενικού γραμματέα ο κ. Διογένης Βενετόπουλος, στη θέση του αναπληρωτή γραμματέα ο κ. Θρασύβουλος Κανάρης, στη θέση του ταμία ο κ. Α- πόστολος Παπαδόπουλος και μέλη οι κ. Γιώργος Βερνίκος, Νίκος Χριστοδουλόπουλος και Βαγγέλης Μούτογλης. Στήριξη Lidl στο «Χαμόγελο του Παιδιού» Σε δράση στήριξης της οργάνωσης «Το Χαμόγελο του Παιδιού» προχώρησε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά κατά την περίοδο των Χριστουγέννων η Lidl Hellas. Το συνολικό ποσό που συγκεντρώθηκε από την προσφορά 5 λεπτών από την πώληση κάθε συσκευασίας deluxe ανήλθε σε ευρώ και παραδόθηκε σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 30 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η ε- πιταγή του χρηματικού ποσού παραδόθηκε από τον πρόεδρο της Lidl Hellas κ. Ιάκωβο Ανδρεανίδη στον πρόεδρο της οργάνωσης κ. Κωνσταντίνο Γιαννόπουλο. Το ποσό θα ενισχύσει την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS Νέα δικάσιμος για την Pasal Development Στις 16 Σεπτεμβρίου 2015 ορίστηκε η νέα δικάσιμος για τη συζήτηση των αιτήσεων εξυγίανσης και προληπτικών μέτρων της εισηγμένης εταιρείας Pasal Development. Υπενθυμίζεται ότι το Δ.Σ. του Χρηματιστηρίου Αθηνών κατά τη συνεδρίασή του την 4η Απριλίου 2013 αποφάσισε την ένταξη των μετοχών της εταιρείας στην κατηγορία επιτήρησης κατ εφαρμογή του άρθρου του κανονισμού του Χρηματιστηρίου Αθηνών, καθώς: α) οι ενοποιημένες ζημίες μετά από φόρους της χρήσης 2012 ήταν μεγαλύτερες του 30% της καθαρής θέσης του ομίλου της εταιρείας, και β) την υπήρχαν σημαντικές ληξιπρόθεσμες οφειλές. Η Pasal για τη διασφάλιση των συμφερόντων των μετόχων και προστατεύοντας την ομαλή λειτουργία της, κατέθεσε αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία εξυγίανσης του άρθρου 99 του Ν. 3588/2007 και αίτηση λήψης προληπτικών μέτρων, η συζήτηση των οποίων προσδιορίσθηκε να λάβει χώρα την 28/1/2015 ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, η οποία όμως αναβλήθηκε λόγω των πρόσφατων έκτακτων εθνικών εκλογών. Εκθεση για ξενοδοχεία, εστιατόρια και καφέ-μπαρ Μία σειρά από παράλληλες εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της 10ης Horeca, της κλαδικής έκθεσης για τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και τα καφέμπαρ, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo από τις 6 έως τις 9 Φεβρουαρίου. Ειδικότερα, στις 7 Φεβρουαρίου θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με θέμα «Η αγορά των online κρατήσεων και η σημασία της» και στις 8 του μηνός εκδήλωση με θέμα «Το ξενοδοχείο και οι εγκαταστάσεις του: α- δειοδοτήσεις, φωτισμός, αρχιτεκτονική, Graphic Designer, Interior Design». Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί dιεθνές fόρουμ γαστρονομίας με τη συνεργασία της Λέσχης Αρχιμαγείρων Ελλάδας και θα παρουσιασθούν οι παγκόσμιες τάσεις στους τομείς των ποτών και της μπίρας στο πλαίσιο του Beer and Spirits Show. Επιπλέον, για πρώτη φορά θα πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα καφέ.

17 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 17 Σε εποχές δραχμής επέστρεψαν οι πιστωτικές κάρτες Ο αριθμός τους συρρικνώθηκε στα επίπεδα που είχε η χώρα το 2000 Από το 2008 έχουν απενεργοποιηθεί περίπου 4,5 εκατ. τεμάχια Του ΘΑΝΟΥ ΤΣΙΡΟΥ Οι συναλλαγές με κάρτες έχουν περιοριστεί κατά τουλάχιστον 3,7 δισ. ευρώ ετησίως σε σχέση με τα προ ύφεσης χρόνια. Η κρίση τρώει και τις... πιστωτικές κάρτες. Από το 2008 μέχρι σήμερα, έχουν απενεργοποιηθεί περίπου 4,5 εκατ. τεμάχια, με αποτέλεσμα στα πορτοφόλια των Ελλήνων να υπάρχει σήμερα λιγότερο «πλαστικό χρήμα» ακόμη και από αυτό που υπήρχε πριν από 15 χρόνια. Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν ότι στο τέλος του 2013, ο αριθμός των πιστωτικών καρτών είχε περιοριστεί στα 2,926 εκατομμύρια τεμάχια, όταν το 2008 είχαμε φτάσει στα ε- πίπεδα των 6,9 εκατομμυρίων. Δεδομένου ότι τα στοιχεία της ΕΚΤ δημοσιεύονται με καθυστέρηση περίπου ενός έτους, εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή, οι πιστωτικές κάρτες που εξακολουθούν να βρίσκονται σε κυκλοφορία είναι λιγότερες και από 2,5 εκατ., δεδομένου ότι καθ όλη τη διάρκεια της ύφεσης «κλείνουν» κάθε χρόνο περισσότερες από κάρτες. Τόσο περιορισμένο αριθμό δεν καταγράφει η στατιστική ούτε το 2000 σε εποχές δραχμής. Στην εξαφάνιση του «πλαστικού χρήματος» μπορεί να αποδοθεί και ένα τμήμα της ύφεσης. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι συναλλαγές με κάρτες έχουν περιοριστεί κατά τουλάχιστον 3,7 δισ. ευρώ ετησίως σε σχέση με τα προ ύφεσης χρόνια. Το 2007 και το 2008, οι συναλλαγές άγγιζαν τα 7,7 δισ. ευρώ ετησίως και πλέον έχουν περιοριστεί σε λιγότερα από 4 δισ. ευρώ, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι πραγματικές απώλειες για την κατανάλωση και τον τζίρο των καταστημάτων είναι ακόμη μεγαλύτερες, καθώς υπάρχει και ποιοτική διαφοροποίηση στη χρήση των πιστωτικών καρτών. Το 2007 και το 2008, το σύνολο των συναλλαγών αφορούσε είτε σε αγορές λιανικής είτε σε ανάληψη μετρητών, που και πάλι τροφοδοτούσαν την κατανάλωση. Σήμερα, μεγάλο μέρος της χρήσης των πιστωτικών καρτών α- φορά στην αποπληρωμή φόρων. Στο άλλο άκρο Οι καταναλωτές εμφανίζονται να έχουν περάσει από το ένα άκρο στο άλλο. Εκεί που ο κάθε πελάτης είχε στο πορτοφόλι του δύο, τρεις ή και περισσότερες κάρτες, σήμερα εμφανίζεται είτε γιατί του τις έ- κοψαν είτε γιατί τις ακύρωσε να μην έχει σε εκατοντάδες χιλιάδες περιπτώσεις καμία. Το 2008 είχαμε φτάσει να έχουμε σε απόλυτο α- ριθμό περισσότερες πιστωτικές κάρτες από σχεδόν όλες τις χώρες της Ευρωζώνης. Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΚΤ; Οι πιστωτικές κάρτες στην Ελλάδα ήταν 6,145 εκατ. το Την ίδια χρονιά, οι Σουηδοί μοιράζονταν 5,615 εκατ. κάρτες, οι Γερμανοί (χώρα με πολλαπλάσιο πληθυσμό) 3,556 εκατ., η Δανία 1,951 εκατ. κάρτες και η Βουλγαρία μόλις 1,05 εκατ. κάρτες. Το 2013, η υπερβολή αποκαταστάθηκε. Οι πιστωτικές κάρτες στην Ελλάδα περιορίστηκαν στα 2,926 εκατ., ενώ οι πιστωτικές κάρτες στη Γερμανία αυξήθηκαν σε 3,9 εκατ. και στη Σουηδία σε 5,75 εκατομμύρια. Οσο κι αν οι Γερμανοί ή οι Σουηδοί δεν έχουν στην κουλτούρα τους τη χρήση πιστωτικών καρτών και προτιμούν να κάνουν τις συναλλαγές τους με χρεωστικές (σ.σ. οι debit cards στη Γερμανία είναι 105 εκατ. σύμφωνα με τα στοιχεία του 2013). το να έχει η Ελλάδα περισσότερο «πλαστικό χρήμα» απ ό,τι η Γερμανία συνιστά υπερβολή. Ο περιορισμός τόσο του αριθμού των πιστωτικών καρτών σε κυκλοφορία όσο και των συναλλαγών με το πλαστικό χρήμα είχε ως αποτέλεσμα να συρρικνωθούν και τα χρέη των πολιτών στις πιστωτικές κάρτες. Αυτό συνέβη με δύο τρόπους: 1. Τη σταδιακή αποπληρωμή των υποχρεώσεων με το πέρασμα του χρόνου. Από τη μία οι τράπεζες έ- βαζαν «φρένο» είτε κόβοντας τα πιστωτικά όρια είτε διατηρώντας τα επιτόκια στα ύψη,από την άλλη τα νοικοκυριά αποπλήρωναν, με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό της ο- φειλής να μειωθεί. 2. Την αναχρηματοδότηση των οφειλών στις πιστωτικές κάρτες μέσα από την εκταμίευση μακροχρόνιων δανείων με χαμηλότερο επιτόκιο (σ.σ. τα δάνεια που δόθηκαν για την αποπληρωμή καρτών είτε κυρίως με προσημειώσεις ακινήτων καθώς, μεσούσης της ύφεσης, τα προγράμματα μεταφοράς υπολοίπων από τράπεζα σε τράπεζα πρακτικά εξαφανίστηκαν). Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το υπόλοιπο οφειλών σε πιστωτικές κάρτες διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή στα 5,186 δισ. ευρώ από τα περίπου 10 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του Από τις επιδρομές στα μαγαζιά στην εξόφληση φόρων Ο φόρος εισοδήματος, ο ΕΝΦΙΑ και τα τέλη κυκλοφορίας μπορούν να «σπάσουν» ακόμη και σε 12 μηνιαίες δόσεις χωρίς καμία προσαύξηση. Η χρήση του «πλαστικού χρήματος» έχει εμφανιστεί αρκετές φορές ως «όπλο» για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Με δεδομένη την κατακόρυφη μείωση των πιστωτικών καρτών, χρήση αυτού του όπλου μπορούν να κάνουν ολοένα και λιγότεροι. Ωστόσο, συναλλαγές μέσω του τραπεζικού συστήματος μπορεί να γίνουν με τις χρεωστικές κάρτες, οι οποίες όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά εξακολουθούν να αυξάνονται. Με βάση τα στοιχεία της ΕΚΤ, το 2013 οι χρεωστικές κάρτες σε κυκλοφορία έφταναν στα 10,894 εκατ. από 9 εκατ. που ήταν το Δηλαδή, ο αριθμός των χρεωστικών καρτών ξεπερνάει τον πληθυσμό της χώρας. Στο μεταξύ, όσο λιγότεροι γίνονται οι κάτοχοι των πιστωτικών καρτών, τόσο περισσότερα γίνονται τα «προνόμια» που προσφέρουν οι τράπεζες σε όσους κατορθώνουν να διατηρήσουν το «πλαστικό χρήμα» στο πορτοφόλι τους. Φθηνότερη βενζίνη, οικονομικότερο πετρέλαιο θέρμανσης, μειωμένοι λογαριασμοί σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, αγορά προϊόντων σε χαμηλότερες τιμές, ευκολίες πληρωμής σε άτοκες δόσεις και το κυριότερο δυνατότητα χρονικής μετάθεσης της πληρωμής των φορολογικών υποχρεώσεων χωρίς καμία επιβάρυνση (και πολλές φορές με κέρδος) είναι μερικές μόνον από τις παροχές που όμως, μήνα με τον μήνα, ισχύουν για ολοένα και λιγότερους. Με δεδομένο ότι ο αριθμός των πιστωτικών καρτών σε κυκλοφορία μειώνεται με ρυθμό τουλάχιστον τεμαχίων ετησίως, αυτή τη στιγμή ε- κτιμάται ότι στην αγορά παραμένουν ενεργές περίπου 2,5 εκατομμύρια. Πόσες από αυτές χρησιμοποιούνται, δεν είναι γνωστό, καθώς πολλές μπορεί να έχουν βρεθεί στο «πλαφόν», με αποτέλεσμα ναι μεν να θεωρούνται «ενεργές» καθώς το χρέος υπάρχει και μπορεί να εξυπηρετείται έστω με την πληρωμή της ε- λάχιστης καταβολής, από την άλλη, ό- μως, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αγορές ή άλλες συναλλαγές. Το γεγονός ότι τα «προνόμια» των καρτών αφορούν ολοένα και λιγότερους οφείλεται σε έναν ακόμη λόγο. Με το που ξέσπασε η κρίση, οι τράπεζες άρχισαν να «ψαλιδίζουν» τα πιστωτικά όρια προκειμένου να περιορίσουν τον κίνδυνο χορήγησης δανείων που δεν θα αποπληρωθούν. Πιστωτικά όρια των ή ευρώ που είχαν δοθεί τα προηγούμενα χρόνια ψαλιδίστηκαν αυτόματα στις ή και στις ευρώ. Ακόμη και οι λιγοστές καινούργιες κάρτες που δίδονται αυτή την περίοδο υπήρξε ενδιαφέρον ειδικά για να α- ποπληρωθούν φορολογικές υποχρεώσεις, αν εγκριθούν διότι οι απορρίψεις είναι το σύνηθες, αφορούν σε χορηγήσεις καρτών με πιστωτικό όριο όχι μεγαλύτερο των ευρώ. Ποια είναι όμως τα προνόμια που προσφέρονται σήμερα στους κατόχους του πλαστικού χρήματος; Το σημαντικότερο πλεονέκτημα τα τελευταία χρόνια ήταν και παραμένει η δυνατότητα πληρωμής των φορολογικών υποχρεώσεων με πλαστικό χρήμα και η εξόφληση ακόμη και σε 9 ή 12 άτοκες μηνιαίες δόσεις. Ανάλογα με την πολιτική της κάθε τράπεζας, ο φόρος εισοδήματος, ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και τα τέλη κυκλοφορίας μπορούν να «σπάσουν» α- κόμη και σε 12 μηνιαίες δόσεις χωρίς καμία προσαύξηση. Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, φορολογούμενοι που επέλεξαν αυτόν τον δρόμο βγήκαν και κερδισμένοι. Από τη μια εμφανίστηκαν να εξοφλούν εφάπαξ την εφορία εξασφαλίζοντας την έκπτωση φόρου (π.χ. 1,5% στην περίπτωση του φόρου εισοδήματος) και από την άλλη κατάφεραν να διατηρήσουν τη ρευστότητά τους μεταθέτοντας τις καταβολές του φόρου ακόμη και για ένα χρόνο αργότερα. Υπήρξαν περιπτώσεις ακόμη μεγαλύτερης χρονικής μετάθεσης υποχρεώσεων, καθώς οι τράπεζες έδωσαν το τελευταίο διάστημα και τη δυνατότητα πληρωμής της κάθε δόσης Αυστηροί κανόνες από τις τράπεζες Πώς φτάσαμε στο σημείο να ε- ξαφανιστούν από την αγορά περισσότερα από 4 εκατ. κάρτες μέσα στην ύφεση; 1. Οι κάρτες απενεργοποιούνται μονομερώς από τις τράπεζες στην περίπτωση που ο κάτοχος καθυστερεί να πληρώσει έστω και την ελάχιστη καταβολή για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών. Κάποιες τράπεζες ακολουθούν το τελευταίο χρονικό διάστημα ακόμη πιο αυστηρή πολιτική. Κάτοχοι ειδοποιούνται με επιστολή ότι η πιστωτική τους θα απενεργοποιηθεί ακόμη και ένα μήνα α- φού διαπιστωθεί ότι έχει παραμείνει απλήρωτη οφειλή ακόμη και 30 ευρώ. 2. Οφειλέτες που βρέθηκαν με τις κάρτες στο «πλαφόν» προχώρησαν σε αναχρηματοδότηση των οφειλών τους. Εκταμίευσαν ένα δάνειο μεγάλης διάρκειας με εγγραφή προσημείωσης σε περιουσιακό τους στοιχείο έτσι ώστε να εκμεταλλευθούν το χαμηλότερο επιτόκιο, αλλά και τη μακρά περίοδο αποπληρωμής. Με την εκταμίευση αυτών των δανείων και την αποπληρωμή των οφειλών σε «πλαστικό χρήμα», οι ίδιοι οι κάτοχοι προχώρησαν με δική τους πρωτοβουλία στο «κλείσιμο» των καρτών προκειμένου να μην ε- κτεθούν και πάλι στον «ακριβό» δανεισμό. 3. Εκατοντάδες χιλιάδες πιστωτικές «κλείδωσαν» λόγω του νόμου Κατσέλη. Στους δανειολήπτες που προσφεύγουν στον νόμο οι τράπεζες καταργούν το σύνολο των πιστωτικών, καθώς θεωρείται ότι η προσφυγή στον νόμο Κατσέλη ισοδυναμεί με προσωπική πτώχευση. Η κάρτα αποτελεί ανοικτή γραμμή πίστωσης και ένας κατά δήλωσή του πτωχευμένος οφειλέτης θεωρείται ότι δεν μπορεί να έ- χει πιστωτική κάρτα. της εφορίας σε δόσεις. Με αυτή τη μέθοδο μπορούσε κάποιος, για παράδειγμα, να εξοφλήσει τον ΕΝΦΙΑ όχι σε 6 μηνιαίες δόσεις, όπως προέβλεπε η φορολογική νομοθεσία, αλλά ακόμη και σε 15 μηνιαίες δόσεις. Η αγορά καυσίμων, αποτέλεσε άλλο ένα ισχυρό κίνητρο. Σε συνεργασία με αλυσίδες πρατηρίων, οι τράπεζες εξασφάλιζαν εκπτώσεις της τάξεως του 2%-3% σε όσους αγόραζαν είτε βενζίνη είτε ακόμη και πετρέλαιο θέρμανσης. Μάλιστα, για το τελευταίο δίνεται η δυνατότητα και πληρωμής σε άτοκες δόσεις, με αποτέλεσμα όσοι διαθέτουν το υπόλοιπο στην πιστωτική τους κάρτα να ξεπερνούν και το εμπόδιο του να πρέπει να πληρώσουν ένα μεγάλο ποσό μαζεμένο. Στον κατάλογο των κινήτρων έ- χουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια τόσο οι εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας όσο και οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Αγοράζοντας με «πιστωτική», οι καταναλωτές μπορούν είτε να συγκεντρώσουν πόντους τους οποίους μπορούν να εξαργυρώσουν σε μελλοντικές αγορές τους είτε ακόμη και να εξασφαλίσουν εκπτώσεις σε επόμενους λογαριασμούς. Οσον αφορά στους λογαριασμούς τηλεφώνου, η λογική είναι συγκεκριμένη: όσο περισσότερες συναλλαγές κάνει ο κάτοχος της κάρτας (όποιες και αν είναι αυτές οι συναλλαγές), τόσο μεγαλύτερη έκπτωση ε- ξασφαλίζει από τον λογαριασμό του τηλεφώνου. ΑΝΑΛΥΣΗ Tου MARK GILBERT / BLOOMBERG Τελικά τι είναι καλύτερο, ο πληθωρισμός ή ο αποπληθωρισμός; «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ο αποπληθωρισμός θεωρείται χειρότερος από τον πληθωρισμό;». Αυτό είναι ένα συνηθισμένο ερώτημα που δέχομαι τελευταία από αναγνώστες. «Ο πληθωρισμός ανταμείβει τους δανειολήπτες και τιμωρεί τους δανειστές και όσους εξαρτώνται από σταθερά εισοδήματα. Ο αποπληθωρισμός κάνει το ακριβώς αντίστροφο. Κουράστηκα να ανήκω στην ομάδα που χάνει γιατί είμαι οικονόμος αντί να δανείζομαι για να δαπανώ», γράφει ο Στιβ Στάνεκ, 59 ετών. Λοιπόν, Στιβ, η συνηθισμένη εξήγηση είναι ότι σε μια παρατεταμένη περίοδο πτωτικού πληθωρισμού οι λογικοί καταναλωτές θα αναβάλουν τις αγορές τους, διότι περιμένουν ότι στο μέλλον θα μπορέσουν να αγοράσουν αγαθά και υπηρεσίες φθηνότερα. Πράγμα που οδηγεί τις τιμές σε πτώση και την οικονομία σε ύφεση. Μόνο που ο Στιβ, μαζί με άλλους ανθρώπους, δεν πείθεται από αυτή τη θεωρία. «Αν περιμένεις πως οι τιμές των τροφίμων θα μειωθούν, σταματάς να τρως;» α- ναρωτιέται. «Αν περιμένεις ότι θα πέσουν οι τιμές των κατοικιών, θα μείνεις σε χαρτόκουτο; Αν περιμένεις πως θα μειωθούν οι τιμές των ρούχων, θα σταματήσεις να ντύνεσαι;». Σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε ο Στιβ να πεινάσει και να μείνει άστεγος, αλλά αυτό θα μπορούσε να συμβεί, σύμφωνα με όσα δείχνουν οι τελευταίες τιμές του πληθωρισμού ανά τον κόσμο. Σύμφωνα με τις οικονομικές θεωρίες, σύντομα θα μπορούσε να μειωθεί σοβαρά η καταναλωτική δαπάνη. Πώς συγκρίνεται αυτό με όσα Σύμφωνα με την Deutsche Bank, στη διάρκεια 200 ετών η ανάπτυξη σε 30 διαφορετικές χώρες ήταν ακριβώς η ίδια (1,6%) σε περιόδους με πληθωρισμό και με αποπληθωρισμό. πραγματικά συμβαίνουν στον πραγματικό κόσμο όταν επικρατήσει ο α- ποπληθωρισμός; Ευτυχώς υπάρχει το παράδειγμα της Ισπανίας όπου οι τιμές του πληθωρισμού βρίσκονται κάτω από το μηδέν επί ένα εξάμηνο. Οπότε υποθέτει κανείς ότι μισός χρόνος αποπληθωρισμού έχει «σκοτώσει» τις καταναλωτικές δαπάνες, διότι οι πάντες περίμεναν οι τιμές να πέσουν ακόμη περισσότερο, σωστά; Λάθος, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 3,3% στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου του 2014 ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη σε ετήσια βάση από το 2007, αναφέρει η Deutsche Bank. Σύμφωνα με την τράπεζα, στη διάρκεια 200 ετών η ανάπτυξη σε 30 διαφορετικές χώρες ήταν ακριβώς η ίδια (1,6%) σε περιόδους με πληθωρισμό και με αποπληθωρισμό, οπότε δεν υπάρχει κάποιος λόγος να προτιμήσει κανείς τον πληθωρισμό από τον αρνητικό πληθωρισμό. Φαίνεται ότι η υποχώρηση των τιμών ενισχύει την αισιοδοξία των ανθρώπων αντί να τους προξενεί φόβο. Στις ΗΠΑ η καταναλωτική εμπιστοσύνη αυξήθηκε τον Ιανουάριο στο υ- ψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 11 ετών και στη Γερμανία στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 11 μηνών. Και εγώ δεν επέτρεψα στο ενδεχόμενο α- ποπληθωρισμού να περιορίσει τις αγορές μου. Τα Χριστούγεννα αγόρασα ένα ipad διότι αποφάσισα ότι είναι καλύτερο να αποκτήσω σήμερα το τάμπλετ μου αντί να περιμένω μερικούς μήνες ώστε να γλιτώσω μερικά δολάρια. Φαίνεται δε πως ανήκω στην πλειοψηφία, δεδομένου ότι οι αγορές υπολογιστών, τηλεοράσεων και καμερών τριπλασιάστηκαν στον ανεπτυγμένο κόσμο μεταξύ , ακριβώς διότι έγιναν φθηνότερα. Δεδομένης της τάσης που επικρατεί σε σχέση με τις τιμές καταναλωτή, φαίνεται πως θα ζήσουμε ένα οικονομικό πείραμα και ότι θα φανεί σύντομα τι θα συμβεί στην ανάπτυξη και στη συμπεριφορά των καταναλωτών όταν εδραιωθεί ο αποπληθωρισμός. Παρ όλα αυτά θα επιτρέψω στον Στιβ να πει τον τελευταίο λόγο: «Είμαι σίγουρος ότι ο αποπληθωρισμός θα προκαλέσει σημαντική αναταραχή, αλλά αυτό οφείλεται στο ότι επί δεκαετίες η κυβερνητική πολιτική ενθάρρυνε τον δανεισμό αντί για την αποταμίευση, περιλαμβανομένων των ίδιων των κυβερνήσεων. Γι αυτό σήμερα 100 δολάρια έχουν μικρότερη α- γοραστική δύναμη απ όση είχαν 20 δολάρια τη δεκαετία του Θα ήθελα τα χρήματα μου να έχουν μεγαλύτερη αξία, αντί για λιγότερη».

18 18 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΑ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 Το «κλαράκι» που άλλαξε τα πρότυπα του μόντελινγκ Η Τουίγκι επιστρέφει, μετά από 50 χρόνια, με μια νέα διαφημιστική καμπάνια Mε την κόρη της Κάρλι και έναν φίλο της μικρής, το Της ΣΕΜΙΝΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ «Κάνε κλικ και δες πώς μοιάζει σήμερα το πρώτο τοπ μόντελ του πλανήτη» διαβάζω σε ένα site. Πατάω στο link. «Σοκ, πώς άλλαξε έτσι;» σχολιάζουν αναγνώστες. Το χαρακτηριστικό κοντό pixie cut έχει δώσει τη θέση του σε μια συμβατική κουπ έως τους ώμους και τα μεγάλα μπλε μάτια δεν τονίζονται πια από ψεύτικες βλεφαρίδες, αλλά από αχνές ρυτίδες. Και όμως. Οι χαριτωμένες φακίδες, τα ψηλόλιγνα πόδια και το ανδρόγυνο στυλ δεν θα μπορούσαν να ανήκουν σε καμία άλλη παρά μόνο στην Τουίγκι. Εκπλήσσομαι. Οχι γιατί πολλοί δεν την αναγνωρίζουν - έχουν περάσει περίπου 50 χρόνια από τότε που διάσημοι φωτογράφοι, όπως ο Σεσίλ Μπίτον και ο Ρίτσαρντ Αβεντον, ξεροστάλιαζαν για ένα της πορτρέτο. Αλλά επειδή εδώ και δέκα ημέρες, με αφορμή το «χρυσό» συμβόλαιο που υπέγραψε η 65χρονη μούσα των 60s με τη L Oréal, το διαδίκτυο έχει γεμίσει με φωτογραφίες της... «πριν και μετά». Λες και δεν μεσολάβησε τίποτα το συναρπαστικό στη ζωή της από τότε που πόζαρε στα εξώφυλλα της Vogue μέχρι σήμερα. «Κάθε μέρα λαμβάνω μέιλ από κάποια έφηβη που θέλει να μάθει λεπτομέρειες για εκείνη την εποχή. Μα δεν είμαι πια αυτός ο άνθρωπος! Δεν λέω, με τιμά, ό- μως έχω κάνει τόσα άλλα έκτοτε για τα οποία νιώθω περήφανη - έγινα σύζυγος, μητέρα, σχεδιάστρια, ηθοποιός, τραγουδίστρια. Μάλλον πρέπει να αρχίσω να χρησιμοποιώ πιο ενεργά τα κοινωνικά δίκτυα και να αναρτώ selfies!» λέει. Μόνο που η Τουίγκι δεν έχει απασχολήσει ποτέ τον Τύπο με την προσωπική της ζωή. Σχεδόν όλα τα δημοσιεύματα επικεντρώνονται στην καριέρα της. Οχι άδικα. Η ιστορία της μοιάζει με παραμύθι που κάθε κορίτσι θα ζήλευε. Η Λέσλι Χόρνμπι (το πραγματικό της όνομα) περιγράφει τα παιδικά της χρόνια στο Λονδίνο ως τα πιο ευτυχισμένα της ζωής της. «Δεν είχαμε πολλά χρήματα, αλλά δεν μας έλειψε τίποτα. Οι γονείς μου δεν ζουν, όμως ακόμα θυμόμαστε με τις αδελφές μου τα λόγια τους: Πάνω απ όλα η οικογένεια. Ισως γι αυτό παραμένουμε τόσο δεμένες με τη Σίρλι και τη Βιβ», λέει. Η μεγάλη της αδυναμία ήταν ο μαραγκός πατέρας της, ο Γουίλιαμ, ωστόσο στυλοβάτης του σπιτιού ήταν η μητέρα της Ελεν, βιομηχανική εργάτρια. Εκείνη την έμαθε να είναι από μικρή ανεξάρτητη, κι έτσι στα 15 παράτησε το σχολείο για να πιάσει δουλειά σε κομμωτήριο. Οι πελάτισσες την αποκαλούσαν χαϊδευτικά «Τουίγκι», δηλαδή «κλαράκι» - είχε ύψος 1,67 και βάρος 51 κιλά. Μια μέρα την εντόπισε τυχαία ο φωτογράφος της Vogue Μπάρι Λέιτγκαν και, γοητευμένος από το ασυνήθιστο σουλούπι της, της πρότεινε να τη φωτογραφίσει. «Γιατί όχι;» απάντησε εκείνη. Το «φαινόμενο Τουίγκι» είχε μόλις γεννηθεί. «Ημουν άχαρη, ντροπαλή και κάπως αστεία στην όψη. Δεν έμοιαζα, όμως, με καμία άλλη κοπέλα». Η εφημερίδα Daily Express την ανακήρυξε «Πρόσωπο του 1966», αφού κατάφερε να αλλάξει τα πρότυπα της θηλυκότητας στη Δύση, που μέχρι τότε ήθελαν τη γυναίκα χυμώδη, τύπου Σοφία Λόρεν, και να καθιερώσει το size zero ως διεθνή τάση. Με εξωφρενικά μίνι και μπαρέτες Mary Jane s η «εύθραυστη μαριονέτα» έγινε σύμβολο της ποπ κουλτούρας πλάι στους Beatles. «Ηταν μια τρέλα. Στα μαγαζιά έβρισκες Μπάρμπι, επιτραπέζια παιχνίδια και αξεσουάρ με το όνομά μου. Το τηλέφωνο χτυπούσε ασταμάτητα. Οταν ταξίδευα, μου έλειπε το σπίτι μου και κάθε βράδυ πριν με πάρει ο ύπνος ξεσπούσα σε κλάματα. Ο πατέρας επέμενε πως είναι ευκαιρία ζωής και ότι, αν με εμποδίσει, αργότερα θα τον μισήσω. H Τουίγκι στο ξεκίνημα της καριέρας της, το Είχε δίκιο. Μόνο που μεγάλωσα πριν την ώρα μου». Πράγματι, πριν καν ε- νηλικιωθεί είχε ήδη ολοκληρώσει την πρώτη της αυτοβιογραφία - εκεί αναφέρεται στο κακόβουλο δημοσίευμα του Newsweek που την περιέγραφε ως «ασέξουαλ», αλλά και σε αστεία περιστατικά όπως εκείνο στο Λος Αντζελες: «Στο πάρτι της Σερ, ένας κύριος μου ζήτησε να χορέψουμε κι εγώ του αρνήθηκα - αργότερα κατάλαβα ότι ή- ταν ο Στιβ Μακουίν!». Παρότι βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας της, α- ποφάσισε να εγκαταλείψει το μόντελινγκ και να κυνηγήσει το όνειρο της ηθοποιίας, επειδή «δεν μπορείς να είσαι κρεμάστρα για όλη σου τη ζωή». Ο σκηνοθέτης Κεν Ράσελ την επέλεξε για πρωταγωνίστρια του κινηματογραφικού μιούζικαλ «Boy Friend» και, ενώ οι κριτικοί την περίμεναν στη γωνία, εκείνη τους αποστόμωσε κερδίζοντας δύο Χρυσές Σφαίρες. Ο Guardian έγραψε πως «πρόκειται για ένα σπάνιο κράμα τόλμης και αθωότητας που σε μαγνητίζει» κι εκείνη συνέχισε να ξεδιπλώνει το ταλέντο της στο Μπρόντγουεϊ κερδίζοντας υ- ποψηφιότητα για βραβείο Τόνι στο «My One and Only» και στο Γουέστ Εντ παίζοντας στον «Πυγμαλίωνα». «Προερχόμουν από ένα ισορροπημένο σπίτι. Δεν έπασχα από νευρική ανορεξία, δεν έπινα, δεν έπαιρνα ναρκωτικά, δεν άλλαζα συντρόφους». Το 1977 παντρεύτηκε τον κατά 20 χρόνια μεγαλύτερό της ηθοποιό Μάικλ Γουίτνι, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη, την Κάρλι. Ακόμη και ως μητέρα, δεν σταματούσε τη δουλειά ούτε λεπτό - δημιούργησε τη δική της σειρά ρούχων και έκανε ένα σύντομο πέρασμα από τη μουσική τραγουδώντας πλάι στον Μπινγκ Κρόσμπι και τον Μπράιαν Φέρι. Λίγα χρόνια μετά το θάνατο του συζύγου της από καρδιακή προσβολή, γνώρισε τον ηθοποιό Λέιφ Λόσον. Οι δυο τους πρωταγωνίστησαν στην ταινία Στα 65 της είναι το νέο πρόσωπο της L Oréal. Η διάσημη κουπ pixie cut. «Madame Souzatska» το 1988 και την ίδια χρονιά παντρεύτηκαν στο Λονγκ Αϊλαντ. Ο Λόσον υιοθέτησε την κόρη της Τουίγκι και εκείνη με τη σειρά της μεγάλωσε σαν παιδί της τον γιο του α- γαπημένου της, Τζέισον. Σήμερα ζουν στο δυτικό Λονδίνο, διατηρούν ένα ε- ξοχικό στο Σάφολκ και ο Λόσον έχει αναλάβει χρέη μάνατζερ της συζύγου του. «Είμαστε μαζί 26 χρόνια και ακόμα με κάνει και γελάω. Κάθε Κυριακή μαζευόμαστε όλοι -ο θετός μου γιος, οι αδελφές μου, η 35χρονη κόρη και κολλητή μου φίλη Κάρλι, που εργάζεται στο ατελιέ της Στέλα Μακάρτνι- και μαγειρεύουμε. Η ζωή κυλά ήρεμα». Σε αντίθεση με άλλες ώριμες σταρ, η Τουίγκι αντέχει στο χρόνο ούσα δημιουργική και όχι ανακυκλώνοντας την εικόνα που την έκανε κάποτε διάσημη. Τα τελευταία χρόνια συμμετείχε στην κριτική επιτροπή του «America s Next Top Model» -πάντοτε είχε να πει έναν καλό λόγο στα ανερχόμενα μοντέλα-, Mε τον σύζυγό της ηθοποιό Λέιφ Λόσον το έγινε το πρόσωπο της Olay και ανέλαβε το σχεδιασμό ρούχων για τη βρετανική αλυσίδα Marks & Spencer. «Οι μεγαλύτερες γυναίκες αποφέρουν στη βιομηχανία της μόδας περίπου 2,5 δισ. σε πωλήσεις το χρόνο. Η Τουίγκι ήταν α- νέκαθεν μια επιδραστική περσόνα που δημιουργούσε τάσεις, ενώ η φυσικότητά της επιτρέπει στις κανονικές γυναίκες να ταυτιστούν μαζί της - εξ ου και ο όρος «The Twiggy Effect», λέει ο γενικός διευθυντής της L Oréal UK, Κας Κούλστον. Σε αυτήν οφείλεται το νέο κύμα πρεσβειρών ομορφιάς (βλ. Ελεν Μίρεν) που, παρότι διανύουν την έβδομη δεκαετία της ζωής τους, εκπροσωπούν μεγάλες εταιρείες καλλυντικών. «Oι συνομήλικές μου μεγαλώνουν με χάρη και έχουν δικαίωμα σε έναν δεύτερο κύκλο καριέρας. Σημασία έχει η αυτοπεποίθηση, όχι η ηλικία. Αυτή είναι η φιλοσοφία μου». Και κάπως έτσι η Τουίγκι, στα 65 της, έγινε ξανά το πρόσωπο της γενιάς της. Τζεφ Κουνς, ο πιο πλούσιος ζωγράφος του κόσμου Της ΒΑΛΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Aν κάποιος αντιπροσωπεύει τον καπιταλισμό στην τέχνη, αυτός είναι ο Τζεφ Κουνς. Στα 59 του έχει καταφέρει ήδη να βρίσκεται στην πρώτη θέση του πιο ακριβοπληρωμένου εν ζωή καλλιτέχνη - πωλώντας τον πορτοκαλί Balloon Dog από ανοξείδωτο ατσάλι στην αστρονομική τιμή των 58,4 εκατομμυρίων δολαρίων, το Το σύνολο των έργων που έχει πωλήσει στα χρόνια της καριέρας του τιμολογούνται στα 177 εκατομμύρια δολάρια. Από την άλλη, είναι ο πλέον δημοκρατικότερος καλλιτέχνης, Τέχνη ή απάτη; Οι κριτικοί τέχνης οργιάζουν, άλλοι εξοργιζόμενοι από την απληστία του καλλιτέχνη και άλλοι μαγεμένοι από την ιδιοφυΐα του. αρνούμενος την έννοια της κριτικής στην Τέχνη, και προτάσσοντας σε κάθε ευκαιρία πως «τα έργα του αγγίζουν όλον τον κόσμο». Κι αν δεν μπορούν να αγγίξουν όλο τον δυτικό κόσμο, σίγουρα χτυπάνε στην καρδιά της αμερικανικής μέσης τάξης. Το Κέντρο Πομπιντού αφιερώνει στον Κουνς την πρώτη του ρετροσπεκτίβα σε ευρωπαϊκό έδαφος, μια έκθεση που ξεκίνησε από το Μουσείο Γουίτνι της Νέας Υόρκης το φθινόπωρο του 2014, και μετά τον Απρίλιο του 2015 θα μεταφερθεί στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ στο Μπιλμπάο. Ρεκόρ επισκεπτών Στα μέσα Δεκεμβρίου, όταν έγινε μια πρώτη καταμέτρηση των επισκεπτών της έκθεσης που καλύπτει όλη την Γκαλερί 1, τον έκτο όροφο του Μουσείου δηλαδή, τα νούμερα ξεπέρασαν κάθε προσδοκία: Μέσα σε 17 ημέρες, επισκέπτες ή επισκέπτες την ημέρα. Εικάζω ότι αυτό το πρωτοφανές ρεκόρ κάπου χαλάρωσε μετά τις γιορτές και το τρομοκρατικό χτύπημα στη Γαλλία, γιατί όταν επισκέφθηκα την έκθεση, τη δεύτερη εβδομάδα του Ιανουαρίου, δεν συνάντησα παρά ένα χαλαρό πλήθος στο εσωτερικό της. Η έκθεση χωρίζεται σε 11 θεματικές και χρονικές περιόδους. Tα φουσκωτά χρωματιστά παιχνίδια του, «Ιnflatables» ορίζουν την πρώτη του περίοδο. Οι ε- ντυπωσιακές ηλεκτρικές σκούπες μέσα σε πλέξιγκλας, μια κλεφτή ματιά στο American Dream ορίζουν τη δεύτερη PRE-NEW και THE NEW περίοδο. Ο καλλιτέχνης παίζει μαζί μας δείχνοντάς μας ένα καθημερινό, πραγματιστικό αντικείμενο που κάθε αστική οικογένεια έχει κάπου καταχωνιασμένο - μόνο που οι ηλεκτρικές σκούπες του Κουνς είναι σε άψογη κατάσταση και θα παραμείνουν έτσι όσα χρόνια κι αν περάσουν. Στην επόμενη σειρά έργων (Equilibrium), ο καλλιτέχνης αναφέρεται στην επιθυμία της κοινωνικής ανέλιξης, με τον τόνο στραμμένο στους Αφροαμερικανούς μπασκετμπολίστες. Φωτογραφίες, διαφημίσεις και μπάλες του μπάσκετ σε ενυδρεία που ισορροπούν στο νερό. Αγαπημένο του στυλ: το readymade, δηλαδή ένα έτοιμο προϊόν, που παίρνει άλλη θέση και άλλο νόημα μόνο και μόνο από την υπογραφή του Κουνς. Τέχνη ή απάτη; Οι κριτικοί τέχνης οργιάζουν, άλλοι εξοργιζόμενοι από την απληστία του και άλλοι μαγεμένοι από την ιδιοφυΐα του. Στη συνέχεια της έκθεσης, στη σειρά Made in Heaven θα συναντήσουμε μεταξύ άλλων την πρώτη του σύζυγο, την πασίγνωστη πορνοστάρ Ilona Staller ή Τσιτσιολίνα σε διάφορες σεμνές και όχι και τόσο στάσεις. Ενα από τα έργα στα οποία πρωταγωνιστούσε η πρώην σύζυγος του καλλιτέχνη, το Fait D Hiver (1988) έχει αφαιρεθεί από την έκθεση, μετά από κατηγορία της μάρκας Naf Naf για λογοκλοπή. Ενα δεύτερο, το Naked (1988), φημολογείται πως αφαιρέθηκε για τον ίδιο λόγο, αλλά το Κέντρο Πομπιντού αρνείται τις κατηγορίες. Τεράστιες αφίσες αλκοολούχων ποτών καλύπτουν τους λευκούς τοίχους του Μουσείου. Ο καλλιτέχνης ανακάλυψε πως η διαφήμιση γίνεται πιο συγκεκριμένη για τις κατώτατες τάξεις ενώ για την ανώτατη τάξη προτιμάται κάτι το αόριστο. «Αρχαιότητα 3» ( ), έργο του Τζεφ Κουνς που εκτίθεται στο Κέντρο Πομπιντού, το οποίο του αφιερώνει την πρώτη του ρετροσπεκτίβα σε ευρωπαϊκό έδαφος. «Ο Μάικλ Τζάκσον και ο Bubbles», το αγαπημένο του πιθηκάκι, έργο του Αυτοπροσωπογραφία, έργο του Ο καλλιτέχνης εμπνέεται (και) από τον εαυτό του. Γιάπης Ο Κουνς, που εμφανίζεται πάντοτε με κοστούμι και 15 λεπτά πριν από τα ραντεβού του στο μουσείο, σύμφωνα με τη Le Monde, μπορεί να κατηγορηθεί ο ίδιος ως γιάπης - αλλά κανείς δεν έχει καταφέρει να δείξει πιο φανερά τις κοινωνικές ανισότητες στην ποπ αρτ. «Προσπαθούσα να ξεπεράσω την προσκόλληση στον Ντανταϊσμό και τον Σουρεαλισμό» θα επιμείνει ο ίδιος σε συνέντευξή του στον διευθυντή του Εθνικού Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, Bernard Blistène. Αλλα αντικείμενα που έρχονται στον νου, τα μικρά ανοξείδωτα κουνελάκια - τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και στην καμπάνια της H&M και κυκλοφορούν σε τσάντες περί τα 35 ευρώ. Ο πορσελάνινος Μάικλ Τζάκσον και ο Bubbles, το πιθηκάκι του, ο αξεπέραστος ηθοποιός Buster Keaton, το πορτρέτο του καλλιτέχνη από μάρμαρο, η σειρά από τις φιγούρες Hulk και οι παρωδίες αρχαιότητας, όπου σε πίνακα κλασικών γλυπτών αποτυπώνονται φιγούρες και μουντζούρες. Ο κόσμος του Κουνς είναι μοναδικός. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικός ο πιο ακριβοπληρωμένος καλλιτέχνης εν ζωή. Οσο κι αν ο ίδιος επιμένει ότι δεν πρόκειται για κριτική, αλλά για παρατήρηση της σύγχρονης κοινωνίας που τον περιτριγυρίζει, αρκεί να κοιτάξεις τα έργα του και συνειδητοποιείς ότι υπάρχει ένα βάθος, μια αγωνία, μια έλλειψη, είτε αυτή απεικονίζεται στο Αμερικανικό Ονειρο που έχει θολώσει στον 21ο αιώνα είτε εμφανίζεται με τη μορφή των βοηθών του στο εργαστήριο του στο Chelsea της Νέας Υόρκης. Οσο συνεχίζει να παλεύει για το μεγαλύτερο, το πιο κιτς, το πιο προκλητικό, τόσο θα τον ξορκίζουν και θα τον λατρεύουν εξίσου κριτικοί και κοινό. Η διαδρομή του Εντυπωσιακός ναι, μεγαλειώδης ε- ξίσου, κιτς χωρίς αμφιβολία. Ο Κουνς δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα άλλο πέραν του εαυτού του. Γεννημένος το 1955 στο Γιορκ της Πενσιλβάνια, ξεκινάει να ζωγραφίζει σε μικρή ηλικία, εμπνευσμένος από τους κλασικούς ζωγράφους που ο πατέρας του εκθέτει στη βιτρίνα του μαγαζιού διακόσμησης εσωτερικών χώρων που έχει. Μόλις στα φοιτητικά του χρόνια, όταν σπουδάζει στο Merryland Institut College of Art της Βαλτιμόρης ( ), γνωρίζει τον Σαλβαντόρ Νταλί και περνάει μια μέρα μαζί του στη Νέα Υόρκη. Αργότερα, αφού περάσει από τον School of Art Institute του Σικάγου (1975), θα εγκατασταθεί στη Νέα Υόρκη και θα ανακαλύψει την καλλιτεχνική αντεργκράουντ σκηνή, μαζί με την Πάτι Σμιθ και τους Talking Heads. Από το Μουσείο ΜOMA θα περάσει πρώτη φορά δουλεύοντας στο τμήμα των νέων μελών και τους σπονσόρων.

19 Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015 KAΡΙΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 19 English Speaking Governess Paphos Ref: A lovely family is offering a great job for a young, active and fun English speaking governess for a 8 year old girl near Paphos, Cyprus. Your main goal will be to teach her English through everyday communication and sit-down lessons, assist in doing homework, accompany to extra-curricular activities, teach manners, play and read. Responsibilities: Indoor and outdoor language oriented and general developing activities Sit down English lessons, reading, learning through play, etc. Walks and outdoor activities Games and fun as well as general supervision ensuring the children s safety and wellbeing Conditions: Schedule is 6 days a week, including weekends Separate accommodation provided for working days Salary negotiable Candidate specifications: Native English speaking Teaching degree Previous experience working with children Creative, flexible, outgoing, active, energetic and fun personality If you are interested and believe have the required qualifications, please contact Elena Chapliuk on , and forward your CV with a recent profile picture to Elena.chapliuk@ap-globalenergy.com Communications Engineer Limassol Ref: Our client, a large Research & Developer in the industry of Telecommunications, is looking for a Communications Engineer to join their team in Limassol, Cyprus. Main responsibilities Contribute toe different research projects Carry out technical reports, feasibility and R&D studies and analysis/design of novel communication systems Review relevant technical documentation as per the company s requirements Prepare and carry out project presentations Assist with the preparation of management reports Carry out monthly reports Support business development opportunities Travel to Europe for business meetings Candidate s Profile: Bachelor of Science MSc/PhD in Telecommunications will be considered an advantage Previous R&D experience in EU Very good understanding of network protocols and communications technologies Knowledge of satellite communications, networks and principles Capacity of taking initiative when required Ability to work in challenging environment Fluent English, any additional languages will be considered a plus Team Player If you find this opportunity of interest to you, please contact Elena Chapliuk on and forward a copy of your CV at Elena.chapliuk@ap-globalenergy.com R & D Director Limassol Ref: A well established R&D company is seeking for Director to manage their R&D development group in Limassol location office. Main purpose of the role is to work in close co-ordination with Product development team and provide contribution to design of the product. Define and assimilate development process. Suitable applicant with EU passport and relevant degree in Electrical Engineering or Computer Science along with MBA or Advanced Technical degree highly preferred. At least 5 years of experience in managing/leading a large R&D or Product Development team. At least 10 years of experience in product design and development. Solid understanding of engineering technical issues/needs, financial, sales, and marketing as related to product design and development. To learn more about these openings please contact Shubha Puthran on +44 (0) or submit your current CV along with any relevant information to shubha.puthran@ap-technical.com Software Engineer (Core Network) Limassol Ref: Our client a specialist in providing innovative technological solutions for telecom and asset security markets is seeking for Software engineer specializing in networking applications for their Limassol office. While the main responsibility will involve development of core functionalities within a GSM core network. Involvement in the full product life cycle: research, design, coding, testing and maintenance. Involvement in development of applications primarily on C++ using Visual Studio Suitable applicant must be BSc or equivalent in computer science or related field. Minimum 2+ years experience in C++ programming and in GSM/UMTS/LTE network development would be an advantage. Experience in multithreading, full design, development and testing life cycle would be an added advantage. To learn more about these openings please contact Shubha Puthran on +44 (0) or submit your current CV along with any relevant information to shubha.puthran@ap-technical.com Technical Infrastructure Architect Nicosia Ref: Our client a global supplier of business information is seeking for Technical infrastructure Architect for their Nicosia branch office. Essential duties include development of a High availability of IT infrastructure architecture strategy in response to strategic requirements. Supporting secure communication methods and infrastructure relating to data technologies and maintaining the environment based around WAN, data and ISP platforms. Qualified to degree level or equivalent in an Engineering or Information Technology discipline or closely related technical field would be preferred. Suitable applicant must be an expert in designing secure, reliable, supportable, and sustainable computing solutions with the end-user in mind. Required experience in exploitation of systems architec tural modeling techniques and ITIL processes. To learn more about these openings please contact Shubha Puthran on +44 (0) or submit your current CV along with any relevant information to shubha.puthran@ap-technical.com Το Occhio Group ζητά να προσλάβει έμπειρο προσωπικό για τα εξής πόστα: Σερβιτόρους Bartenders για full time ή part time απασχόληση για να ενταχθούν στο δυναμικό και να συνεργαστούν με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας στο τομέα της εξυπηρέτησης πελατών. ΑΓΓΕΛΙΑ ΨΥΧΙΑΤΡΟΥ Ο Δρ Χρίστος Κυπριανού μέχρι πρόσφατα διευθυντής Ψυχιατρικών και Ιατρικών Υπηρεσιών της Εθνικής Φρουράς (Γενικός Αρχίατρος) δέχεται άτομα στο ιατρείο του στη Λευκωσία. Απαραίτητα Προσόντα: Γνώση Ελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας Αίσθημα Ομαδικότητας Επαγγελματισμός και Συνέπεια Εμπειρία τουλάχιστο 2-3 χρόνια Ευχάριστη Προσωπικότητα Τηλ. επικοινωνίας: stathis@occhio.com.cy Λεωφόρος Κένεντι 63, 1076, Ξένια Κορτ, 3ος όροφος, διαμ. 6 (δίπλα από το μουσικό κατάστημα Ευαγγελισμός). Τηλ , Μόνο με ραντεβού. Το Occhio Group ζητά να προσλάβει Καθαρίστριες / Lantza για full time ή part time απασχόληση για να ενταχθούν στο δυναμικό και να συνεργαστούν με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Απαραίτητα Προσόντα: Γνώση Ελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας Αίσθημα Ομαδικότητας Επαγγελματισμός και Συνέπεια Ευχάριστη Προσωπικότητα Τηλ επικοινωνίας: stathis@occhio.com.cy Το Occhio Group ζητά να προσλάβει έμπειρο προσωπικό για τα εξής πόστα: Sous Chef (1 θέση) Sushi Chef (1 θέση) Cook A (3 θέσεις) Ψήστη για full time ή part time απασχόληση για να ενταχθούν στο δυναμικό και να συνεργαστούν με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας στο τομέα της εξυπηρέτησης πελατών. Απαραίτητα Προσόντα: Γνώση Ελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας Αίσθημα Ομαδικότητας Επαγγελματισμός και Συνέπεια Εμπειρία τουλάχιστο 2-3 χρόνια Ευχάριστη Προσωπικότητα Τηλ επικοινωνίας: stathis@occhio.com.cy

20 20 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015