ΠΡΑΚΤΙΚΑ. Γ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Καλαμάτα, 8-15 Σεπτεμβρίου 1985) ΑΝΑΤΥΠΟΝ. ΑΘ. ΡΙΖΑΚΗ δ. Φ. Έθνικοϋ 'Ιδρύματος 'Ερευνών

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΡΑΚΤΙΚΑ. Γ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Καλαμάτα, 8-15 Σεπτεμβρίου 1985) ΑΝΑΤΥΠΟΝ. ΑΘ. ΡΙΖΑΚΗ δ. Φ. Έθνικοϋ 'Ιδρύματος 'Ερευνών"

Transcript

1 ΠΡΑΚΤΙΚΑ Γ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Καλαμάτα, 8-15 Σεπτεμβρίου 1985) ΑΝΑΤΥΠΟΝ ΑΘ. ΡΙΖΑΚΗ δ. Φ. Έθνικοϋ 'Ιδρύματος 'Ερευνών Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ΚΑΙ Η ΑΧΑΪΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ΑΘΗΝΑΙ,

2

3 ΠΡΑΚΤΙΚΑ Γ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Καλαμάτα, 8-15 Σεπτεμβρίου 1985) ΛΝΑΤΥΠΟΝ ΑΘ. ΡΙΖΑΚΗ δ. Φ. ΈθνικοΟ 'Ιδρύματος 'Ερευνών Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ΚΑΙ Η ΑΧΑΪΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ΑΘΗΝΑΙ,

4

5 δ. Φ. ΑΘ. ΡΙΖΑΚΗΣ Έθνικον "Ιδρυμα "Ερευνών Η ΡΩΜΑΊ'ΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ΚΑΙ Η AXAT ΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ* Είναι σέ δλους γνωστό πώς ή συντριβή τής 'Αχαϊκής Συμπολιτείας στην άνιση στρατιωτική της αναμέτρηση μέ τή Ρώμη και ή καταστροφή τής Κορίνθου πού ακολούθησε (146 π.χ.) 1 συνοδεύτηκαν από ανακατατάξεις στον πολιτικό, κοινωνικό και οίκονομικο χώρο των πόλεων πού Ιλαβαν μέρος στή μοιραία σύγκρουση. Ή 'Αχαϊκή συμπολιτεία, πού ακολούθησε στα τελευταία χρόνια τής ανεξαρτησίας μία ριζοσπαστική εσωτερική καί εξωτερική πολιτική στηρι- * Θερμές ευχαριστίες εκφράζονται στον Δρ. Ί. Τουράτσογλου πού διάβασε το άρθρο καί έκανε πολύ χρήσιμες υποδείξεις. ΟΙ βραχυγραφίες τον περιοδικών πού χρησιμοποιήθηκαν είναι εκείνες τής Année Philologique' τών φιλολογικών πηγών καί τών επιγραφικών συλλογών εκείνες του Liddel and Scott, Greek-English Lexicon«, Παρατίθεται σχετικός πίνακας. ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΕΣ Accame, Dominio: S. Accame, Il dominio romano in Grecia dalla gerra acaica ad Augusto, Roma 1972 (φωτομηχανική ανατύπωση τής εκδόσεως του 1946). Bernhardt, Imperium: R. Bernhardt, Imperium und Eleutheria, Diss. Hamburg D e i n i n g e r, Widerstand: J. D e i n i n g e r, Der politische Widerstand gegen Rom in Griechenland ( v. Chr.), Berlin De Sanctis, Storia IV. 3: G. De Sanctis, Storia dei Romani IV. 3, Firenze Meyer, Patrai: E. Meyer, RE XVIII. 4, 1949, στή λέξη Patrai, στήλη L a r s e n, Fed. States: J. Α. Ο. L a r s e n, Greek Federal States, Oxford Larsen, Roman Greece: J. A. O. L a r s e n, Roman Greece στο συλλογικό έργο του Τ. Frank, An Economic Survey of Ancient Rome, τόμ. IV, New York 1975 (ανατύπωση τής έκδοσης τοο 1938). R i z a k i s, Études: A. R i z a k i s, Études sur l'achaîe romaine. I. Corpus. II. Synthèse historique. III. Notes. IV. Planches et cartes. 'Αδημοσίευτη διατριβή, Λυών Seh wertfeger, Ach. Bund: Th. Seh wert feger, Der Achaiische Bund von 146 bis 27 v. Chr., Müchen Βλ. E, Will, Histoire politique du monde hellénistique ( av. J. C.) II, Nancy , καί Ιδιαίτερα J. Wiseman,«Corinth and Rome I: (228 Β. C. - A. D. 267)», ANRW II 7.1, 1979, ΠΡΑΚΤΙΚΑ Γ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ τ. Β' 2

6 18 Άθ. Ριζάκη γμένη ώς έπί το πλείστον στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα 2, αναδιοργανώθηκε άπό τήν επιτροπή των δέκα πρέσβεων πού έστειλε ή σύγκλητος μετά το 145 π.χ. σέ νέες βάσεις 3, έτσι ώστε να αποφευχθούν στό μέλλον 2. Ό Πολύβιος (XXXVIII, 12, 5) μιλδ περιφρονητικά για «το πλήθος εργαστηριακών και βάναυσων ανθρώπων» πού Επαιρνε ενεργό μέρος στον καθορισμό τής εξωτερικής πολιτικής τής συμπολιτείας και το χαρακτηρίζει «πλήθος νοσούν καί διεφθαρμένον» σέ αντίθεση προς το «σωφρονοΰν μέρος» πού τηρούσε πιο συνετή στάση. Δια τήν ακριβή σημασία τών δρων «οί πολλοί», «το πλήθος», «ό δχλος» πού χρησιμοποιεί ό ίδιος Ιστορικός για τους οπαδούς τοδ Δίαιου καί Κριτόλαου βλ. Α. F u k s, JHS 90,1970,84-86 καί πιο πρόσφατα Ε. S. G r u e n, «Class Conflict in Greece and the third Macedonian War», AJAH I, 1976, 'Ιδιαίτερη σημασία στον ρόλο τών λαϊκών στρωμάτων στα τελευταία χρόνια τής ανεξαρτησίας καί στή σύγκρουση μέ τή Ρώμη, αποδίδει ό Ν. D. Fustel de Goulanges, Questions historiques, Paris 1893, ' τήν ανάλυση αυτή αποδέχτηκαν μέ μικρές παραλλαγές πολλοί Ιστορικοί. Πρβ. τή συγκεντρωμένη βιβλιογραφία στο άρθρο τού Α. F u k s, JHS 90, 1970, 78 καί πιο πρόσφατα D e i n i n g er, Widerstand, καί Παραλλαγή τής παραπάνω άποψης μπορεί να θεωρηθή εκείνη πού, ακολουθώντας πιστά τόν Πολύβιο, κατηγορεί τους τελευταίους στρατηγούς τής συμπολιτείας για εγωιστική, δημαγωγική καί προκλητική πολιτική (πρβ. συγκεντρωμένη βιβλιογραφία άπό τον Ε. S. G r u e n, JHS 96,1976, 46 ύποσ. 2). Ό J. Briscoe (Past and Present 36, 1967, =Studies in Ancient Society, έκδ. M. Finley, 1976, 69-73) δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις κοινωνικές διαφορές καί στις προσωπικές πολιτικές αντιζηλίες στην ΆχαΓα πού τόνωσαν τή διαμάχη ανάμεσα στή φιλορωμαϊκή καί τήν άντιρωμαϊκή μερίδα. Πολλοί αποδίδουν επιδείνωση τών σχέσεων μέ τή Ρώμη καί τή σύγκρουση στον ρωμαϊκό ιμπεριαλισμό (βλ. De Sanctis, StorialV. 3, , , 141, 149. Α. Fuks, JHS 90,1970,78-79, Πρβ. G. Morgan, Historia 18, 1969, καί 438,440 Schwert feger, Ach. Bund, καί 16-17' οί παραπομπές παρατίθενται άπό τόν G r u e η, δ.π.π., 46 ύποσ. 4). Πιο ουδέτερη εμφανίζεται ή άποψη τών Α. Η. M e D ο n a 1 d, Auckland Classical Essays, 1970, 128 καί ιδιαίτερα Ε. S. G r u e n, JHS 96,1976,46-69 πού θεωρούν δτι ό αχαϊκός πόλεμος υπήρξε τό αποτέλεσμα κακών υπολογισμών καί λαθών καί άπό τις δύο πλευρές. Πιο πρόσφατα, ό G. Ε. M. de S t e. Croix, The Class Struggle in the Ancient Greek World, 1981, επανέρχεται στην παλιά άποψη τοδ ταξικού καί άντιρωμαϊκοΰ χαρακτήρα τής συγκρούσεως μεταξύ Ρώαης-Μακεδονίας καί 'Αχαίας στην οποία ό ρόλος τών λαϊκών στρωμάτων ήταν ιδιαίτερα έντονος. Τέλος ή παλιά άποψη δτι ή καταστροφή τής Κορίνθου υπαγορεύτηκε άπό καθαρά οικονομικά συμφέροντα δέν φαίνεται να συγκεντρώνη σήμερα τή συμπάθεια τών είδικών. Βλ. σύντομη περίληψη τών διαφόρων απόψεων στον Ε. Will, δπ.π., Ή πληροφορία τού Παυσανία (VII, 16, 9) δτι οί Ρωμαίοι διέλυσαν μετά τό 146 π.χ. δλα τα κοινά καί δτι επέτρεψαν τήν επαναλειτουργία τους (VII, 16, 10) λίγα χρόνια μόνον αργότερα αμφισβητήθηκε άπό τόν Accame (Dominio, 16-17" πρβ. καί G. D a u χ, Delphes au Ile et au 1er siècle depuis Γ abaissement de Γ Etolie jusqu' à la paix romaine ( av. J.-C), 1936, 354' J. A. O. L a r s e n, Representative Government in

7 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 19 επικίνδυνες υποτροπές δπως εκείνη τής εξεγέρσεως τοΰ Άνδρίσκου στή Μακεδονία. Το νέο κοινό δέν έχει οοτε τήν έκταση οϋτε την πολιτικοστρατιωτική δύναμη τών χρόνων τής ακμής' γιατί είναι βέβαιο δτι περιλαμβάνει τώρα μόνο τις πόλεις τής παλιάς ' ΑχαΓας καί ϊσως έξι μικρές αρκαδικές 4 και φυσικά δέν είναι σέ θέση να έπιβάλη μια πολιτική αντίθετη προς τή ρωμαϊκή τάξη πραγμάτων πού επιβλήθηκε στην περιοχή μετά τό 146 π.χ. 5 Greek and Roman History, 1966, 107 κέ. 6 οποίος στα βιβλίο του ωστόσο, Fed. States, 500 εγκαταλείπει τήν παραπάνω άποψη πού έδειξε δτι δέν διαλύθηκαν δλες ot συμπολιτείες παρά μόνο εκείνες, πού πήραν ενεργό καί άμεσο μέρος στον πόλεμο κατά τής Ρώμης. Πρόσφατα ό Schwertfeger (Ach. Bund, 21-26) υποστήριξε τήν ενδιαφέρουσα άποψη ότι καί οί τελευταίες δέν διαλύθηκαν άλλα απλούστατα αναδιοργανώθηκαν σέ νέες βάσεις άπό τον L. Mummius καί τήν δεκαμελή επιτροπή τών πρεσβευτών πού απέστειλε μετά τον πόλεμο ή ρωμαϊκή σύγκλητος. Είναι χαρακτηριστικό έξαλλου δτι σέ καμιά περίπτωση ή Ρώμη δέν επεδίωξε να εϊσαγάγη στην ' Ελλάδα τό ρωμαϊκό νόμισμα ούτε να τό έπιβάλη (βλ. Α. Giovannini, Rome et la circulation monétaire en Grèce au Ile siècle avant Jésus Christ, Bassel 1978, 19-21). Ή κυκλοφορία τοπικών νομισμάτων συνεχίστηκε απρόσκοπτα καί μετά τό 146 π.χ. Οί νομισματικές εκδόσεις τής Συμπολιτείας ακολουθούν στή νέα περίοδο τό παλιό μετρικό σύστημα τού κοινού καί συνιστούν αυτό πού οί σύγχρονες πηγές ονομάζουν «άργύριον συμμαχικόν». Τό ίδιο μετρικό έξαλλου σύστημα φαίνεται πώς ακολουθούν καί πόλεις πού δέν ανήκουν πλέον στο νέο Κοινό. (Πρβ. το νέο θησαυρό άπό τίς Βελιές Μονεμβασιάς (1984) πού φυλάσσεται στο 'Εθνικό Νομισματικό Μουσείο 'Αθηνών καθώς καί τό παλαιότερο εύρημα άπό τή Λιμηρά 'Επιδαύρου (1934). Τή πληροφορία αυτή οφείλω στή νομισματολόγο Ήώ Κούλη). 4. ' Η πλειοψηφία τών ειδικών αποδέχεται τήν άποψη δτι ή άναδιοργανωθεΐσα μετά τό 146 π.χ. Συμπολιτεία περιελάμβανε μόνο τίς πόλεις τής παλιάς ' ΑχαΓας (πρβ. Accame, Dominio, De Sanctis, Storia IV. 3, 174 καί 176, ύποσ. 20'τήν άποψη αυτή αποδέχονται καί ol Moretti, RFIC 93,1965, 281 καί Bernhardt, Imperium 92). Ό F. H i 1 1 e r von Gaertringen (IG V 2, σ. XXXI) υποστηρίζει δτι περιελάμβανε τό μεγαλύτερο μέρος τής Πελοποννήσου ένώ ό U 1. Kahrstedt τήν "Ηλιδα (SO 28, 1950, 70 καί ύποσ. 2) άποψη πού αποδέχεται καί ό G. W. Bowersock, Augustus and the Greek World, 1965, 92). Τέλος ό L a r s e n (Fed. States, 500 κέ.) βρίσκει στην επιγραφή άπό τήν 'Ολυμπία πού δημοσιεύτηκε άπό τον Ε. Kunze (V Bericht über die Ausgrabungen in Olympia, 1956, ) μια ένδειξη για τή συμμετοχή έξι μικρών αρκαδικών πόλεων. Τήν τελευταία άποψη επιδοκιμάζει, προσθέτοντας νέα επιχειρήματα, καίό Schwertfeger (Ach. Bund, 27-63). 5. Ol επιγραφές πού σχετίζονται μέ τό Κοινό αυτής τής περιόδου (βλ. τον κατάλογο πού παραθέτει ό Schwertfeger, Ach. Bund, 26) δέν διασώζουν ονόματα αρχόντων τοΰ Κοινού μετά τό 146 π.χ. καί δέν είναι εύκολο να διαβλέψη κανείς τίς ακριβείς τους αρμοδιότητες. Ό Schwertfeger (δπ.π., 73-76) δέν πιστεύει δτι αυτές ήταν μόνο λατρευτικές καί υποθέτει, στηριζόμενος στην έμμεση μαρτυρία μερικών κειμένων, δτι ή Συμπολιτεία είχε τήν υποχρέωση τής συλλογής άπό τα μέλη της τών εκάστοτε χρηματικών απαιτήσεων τής Ρώμης (φόροι, λειτουργίες, έκτακτες οίκονομικές είσφορές) καθώς καί εκείνης τής έπιστρατεύσεως καί συγκεντρώσεως στρατιωτικών τμημάτων πού, ως βοηθητικά σώματα, συμμετείχαν στις διάφορες επιχειρήσεις τής Ρώμης.

8 20 Άθ. Ριζάκη Στο εσωτερικό των πόλεων οί Ρωμαίοι επέβαλαν μιά νέα μορφή πολιτείας, πού επιδοκιμάζει καί επαινεί ό Πολύβιος, ένώ, διακόσια χρόνια αργότερα, δ Παυσανίας άπλα αναφέρει πώς ήταν τιμοκρατική, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζη καί το δψος του τιμήματος* ' ή πληροφορία αύτη δέν επιβεβαιώνεται άμεσα άπό καμιά σύγχρονη ή μεταγενέστερη πηγή καί δικαιολογημένα αμφισβητήθηκε άπό τους σύγχρονους ίστορικούς 7. Το γεγονός αυτό δέν αναιρεί φυσικά τή συμπάθεια τής Ρώμης προς τις πλούσιες οίκονομικά καί κοινωνικά τάξεις των ελληνικών πόλεων, τήν στήριξη των οποίων ανέλαβε άπό τήν εποχή του Φλαμινίνου 8, μέ συνέπεια τήν ενίσχυση των άντιρωμαϊκών αίσθημάτων των λαϊκών τάξεων καί στή Μακεδονία καί στην Ελλάδα». Καμιά άλλη είδικότερη ή ευρύτερη αλλαγή δέ φαίνεται να διατάραξε 6. XXXIX, 5. Πρβ. καί Παυσανίας VII, 16,9 καί VIII, 30,9. "Εμμεση αναφορά στην πολιτεία τοϋ 146 π.χ. έκτος άπό τήν επιγραφή τής Δύμης (Syll στ. 9-10: τήι άποδοθείσηι τοις [Ά]χαιοΐς ύπο 'Ρωμαίων πολιτ[εία]ι καί στ : τής άποδοθείσης πολιτεί[ας]) υπάρχει καί σέ μια επιγραφή τής Νεμέας (P. W. Bradeen, Hesperìa 35, 1966, 327 κέ. άρ. 7 στ. 12: [το]ύς νόμους γεγονότα [ς...]. 7. Πρβ. J. Touloumakos, Der Einfluss Roms auf die Staatsform der griechischen Stadtstaaten des Festlandes und der Inseln im ersten und zweiten Jhdt. v. Chr., 1967, Για μια διαφορετική άποψη βλ. S c h w e r t f e g e r, Ach. Bund Για τή συμπάθεια καί υποστήριξη των ολιγαρχικών άπό τους Ρωμαίους μετά τον Φλαμινίνο βλ. F. F. Α b b ο t - Α. C. Johnson, Municipal Administration in the Roman Empire, 1926, 70. M. R ο s t ο ν t z e f f, Social and Economie History of the Hellenistic World II, 1941, 598. Για τήν προσαρμογή τής ελληνικής ηγετικής τάξεως στή ρωμαϊκή κυριαρχία, Ιδιαίτερα μετά τις εκκαθαρίσεις των ετών 168 καί 167 π.χ. βλ. Ι. Σ. Τουλουμακος, Συμβολή στην έρευνα τής ιστορικής συνειδήσεως τών 'Ελλήνων, 1972, 25 κέ. J. Briscoe, Past and Present 36, 1967, 3-20=Studies in Ancient Society (έκδ. Finley), 1976, καί τελευταία G. Ε. M. De S te Croix, (δπ.π. ύποσ. 2), 307 κέ. καί (δπου καί ή παλαιότερη βιβλιογραφία). Ό τελευταίος ίστορικός δικαιολογημένα επισημαίνει τον αποκλεισμό άπό το σώμα τών πολιτών τής Μεσσήνης τον Ιο π.χ. αί. αυτών πού ονομάζονται «τεχνΐται» καί «χειροτέχναι» καί υποστηρίζει δτι ή διάκριση αυτή δέν μπορεί να έγινε χωρίς κάποια εξωτερική πίεση (IG V. 1,1433 στ. 11, 38. Βλ. καί τον εξονυχιστικό υπομνηματισμό τής επιγραφής άπό τον Α. Wilhelm, «Urkunden aus Messene», στο JÖAI 17, 1914, καί είδικότερα 54-55, 69-70). Ό συγγραφέας καταλήγει ότι δν εξαίρεση κανείς κάποια «δημοκρατική έπιφάνεια»ή πραγματική εξουσία βρισκόταν στα χέρια τών πλουσίων τάξεων. Για τή σχέση πλουσίων ' Ελλήνων μέ ρωμαίους αξιωματούχους βλ. πρόχειρα ' Ιστορία του ' Ελληνικού "Εθνους ΣΤ': "Ελληνισμός καί Ρώμη (30 π.χ μ.χ.), 'Εκδοτική Αθηνών 1976, 570 κέ. 9. Βλ. γενικά Μ. Rostovtzeff, δπ.π., 603 κέ. καί Ιδιαίτερα 615 κέ. Για τον ρόλο τών λαϊκών στρωμάτων στα διάφορα άντι ρωμαϊκά κινήματα στή Μακεδονία βλ. Α. Giovannini, «Les origines de la troisième guerre de Macédoine», BCH 93, 1969, 853 κέ. Για τήν ' ΑχαΓα βλ. παραπάνω ύποσ. 2.

9 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 21 τήν ζωή των αχαϊκών κοί γενικότερα τών ελληνικών πόλεων. Ή 'Ελλάδα δέν μεταβλήθηκε αμέσως σε ρωμαϊκή επαρχία, άλλα διατήρησε ένα καθεστώς ιδιόμορφης ελευθερίας πού δέν ήταν, βέβαια, απόλυτη, άλλα ύπο έλεγχο και αίρεση, καθώς βρισκόταν έμμεσα κάτω άπό τήν άγρυπνη επίβλεψη τοΰ ανθυπάτου τής Μακεδονίας Κατά τήν δποψη τοδ Accame (Dominio, 2 κέ) πού είχαν ύπαινιχτή καί παλαιότεροι Ιστορικοί (γιά μια συνοπτική ανάλυση τών διαφόρων θέσεων στον 19ο αι. βλ. F. G. Η e r z b e r g, Geschichte Griechenlands unter der Herschaft der Römer I, 1866, ' πρβ. καί Β. Nies e, Geschichte der griechischen und makedonischen Staaten seit der Schlacht bei Chaeronea HI, Gotha , 358) καί ή οποία έγινε ευρύτατα αποδεκτή (πρβ. F. W. Walbank, JRS 37, 1947,206' De Sanctis, Storia IV. 3, 171 ύιίοσ. 1, Η. Β e n g s t ο n, Griechische Geschichte, , 503 ύποσ. 1. Bernhardt, Imperium, 92 κέ., 247) οί πόλεις πού πολέμησαν εναντίον τής Ρώμης υπήχθησαν στον ανθύπατο τής Μακεδονίας, οί άλλες παρέμειναν ελεύθερες. Διαφορετική δποψη εκφράζει ό Schwertfeger (Ach. Bund, 70-72) πού υποστηρίζει πώς ακόμα καί οί πόλεις πού πολέμησαν τον κατακτητή παρέμειναν «ελεύθερες», δπως ακριβώς συνέβη καί μέ τις μακεδόνικες πόλεις μετά το 167 π.χ. Πρβ. καί τήν αυστηρή κριτική τής τελευταία απόψεως άπό τον R. Bernhardt, Historie 26,1977, καί J. L. Ferrary, in C. Ν i c ο 1 e t, Rome et la conquête du monde méditerranéen II, 1978, ' , πού απορρίπτουν τήν προηγούμενη δποψη καί επισημαίνουν δτι ή «ελευθερία» πού παρεχωρήθη άπό τους Ρωμαίους στις ' Ελληνικές πόλεις καί τήν οποία υπαινίσσεται ή γνωστή επιγραφή τής Δύμης (βλ. παρακάτω ύποσ. 11) δέν είναι τίποτε περισσότερο άπό τήν «αυτονομία», δηλαδή το δικαίωμα τους να αυτοδιοικούνται. 'Αντίθετα ή επιστολή προς τό κοινόν τών Διονυσιακών τεχνιτών άπό τή Θήβα (R. S h e r k, Roman Documents from the Greek East, άρ. 44 χωρίς αμφιβολία κατά τον Ferrary τοΰ π.χ. βλ. ωστόσο Sherk, δπ.π.) δείχνει πώς ενα μέρος τής 'Ελλάδος τουλάχιστον, χωρίς να έχη προσαρτηθή στην Μακεδονία, είχε το καθεστώς τής «επαρχίας» (provincia): [Μακεδονίαι] τήι ' Ρωμαίων έπαρχείαι καί ής έπάρχουσ[ιν τής ' Ελλάδος]. Τό γεγονός ωστόσο δτι ό ανθύπατος τής Μακεδονίας Fabius Maximus συνεδρίασε στην Πάτρα μέ το consilium τής «επαρχίας» καί καταδίκασε σέ θάνατο τους πρωταιτίους τοΰ κινήματος τής Δύμης (R. Sherk, δπ.π., άρ. 43 στ ) επιβεβαιώνει δτι ή 'Αχαία αποτελούσε μέρος τής «επαρχίας» τής Μακεδονίας. Πρβ. καί W. D a h 1 h e i m, Gewalt und Herrschaft: Das provinziale Herraschaftssystem der römischen Republik, 1977, 124 δποψη πού φαίνεται να άναιρή ό ίδιος συγγραφέας στις σ Είναι αλήθεια δτι δ νομικός χαρακτήρας τής εξαρτήσεως άπό τή Μακεδονία είναι πολύ δύσκολο να καθοριστή καί το γεγονός αυτό έν μέρει εξηγεί καί τήν αμφισβήτηση της άπό τον F. S. G r u e n, The Hellenistic World and the Coming of Rome II, 1984, Πράγματι φαίνεται πώς ή Ρώμη δέν είχε καμιά συστηματική πολιτική αυτή τήν περίοδο πού νά αφορούσε στή διοικητική οργάνωση τής 'Ελλάδος (Πρβ. Α. Η. Μ. Jones, The Greek City, 1940, 52 κέ. καί Ε. S. G r u e n, δπ.π., 528). Γιά μια ανάλογη πολιτική τής Συγκλήτου στή Σικελία καί στην 'Ασία βλ. πρόχειρα F. F. Abbot-Α. C. J ohnson, δπ.π. ύποσ. 8, Γιάτή Μακεδονία βλ. G r u e n, δπ.π.,

10 22 Άθ. Ριζάκη "Η σκιώδης αυτή ελευθερία" και οί κακές οικονομικές συνθήκες πού οφείλονταν στίς καταστροφές τοϋ πολέμου άλλα και στή γενικότερη οίκονομική κρίση τής περιόδου, δέν εύνοοδσαν τήν οίκονομική ανασυγκρότηση τών αχαϊκών πόλεων 12. "Η ένδεια πού παρατηρείται είναι γενική και χαρακτηρίζεται από τήν απουσία σχεδόν αρχαιολογικών μνημείων, τή διακοπή τής νομισματοκοπίας και τών εμπορικών σχέσεων καί τήν επιστροφή σέ μια μορφή αρχαϊκής αυτάρκειας. Ή θλιβερή εΐκόνα τών πόλεων μετά το 146 π.χ., σέ σύγκριση μέ το λαμπρό παρελθόν στην περίοδο τής ανεξαρτησίας, γίνεται φιλολογική κοινοτυπία πού συνοδεύεται πολλές φορές από επικίνδυνες γενικεύσεις ή απλουστεύσεις πού παρέσυραν ως ένα σημείο καί τους σύγχρονους ίστορικούς' ή παρακμή βέβαια είναι φαινόμενο πού χαρακτηρίζει γενικά τήν περίοδο καί ή πρόθεση μας δέν είναι να αμφισβητήσουμε τήν καθολικώς αποδεκτή αυτή αλήθεια, παρά μόνο να δείξουμε, μέσα από τό παράδειγμα τριών μικρών αχαϊκών πόλεων, τής Δύμης, του Αίγίου καί τής Πάτρας, πώς υπάρχουν μερικές διαφοροποιήσεις 11. Ή Ρώμη βέβοκα συνδέει τήν επέμβαση της στην 'Ελλάδα το 146 π.χ. μέ τήν παραχώρηση τής ελευθερίας. Πρβ. Syll. 3, 684, στ : [τ]ής άποδεδομένης κατά [κ]οινον τοις "Ελλη[σιν, έ]λευθερίας (Δύμη) καί SEG 1,1923,152 (Δελφοί). Πρβ. καί Zon. IX, 31,6. Οί ειδικοί ωστόσο συμφωνούν δσον άφορα τό νόημα καί τα δρια αυτής τής ελευθερίας. 'Ασφαλώς ή λέξη έχει διαφορετική έννοια δταν χρησιμοποιήται για civitates liberae, foederatae ή stipendiariae. Για τίς civitates immunes ac liberae βλ. Th. M ο nini s en, Römisches Staatrecht IIP, 1887,665 κέ. Α. Η. Μ. Jones, «Civitates liberae et immunes in the East», Anatolian Studies presented to W. H. Buckler, 1939, 103 κέ. καί Ιδιαίτερα τή μονογραφία τοο Bernhardt, Imperium, 1-3 καί καθώς καί τα πιο πρόσφατα αρθρα τοΰ Γ δ ι ο υ στο περιοδικό Historia 26,1977,61-73 καί 29,1980, Για τίς civitates foederatae βλ. Accame, Dominio, 48 καί ύποσ. 4 δπου καί ή προγενέστερη βιβλιογραφία καί Bernhardt, Imperium Ή ελευθερία τών civitates stipendiariae στην ανατολή δέν σήμαινε πάντοτε καί απαλλαγή άπό τή φορολογία. Πρβ. Schwertfege r, Ach. Bund, "Ο δρος «αυτονομία» έξαλλου πού χρησιμοποιούνταν στην ανατολή πρέπει επίσης να διακριθή άπό εκείνο τής libellas, γιατί υποδηλώνει τήν παραχώρηση σέ μια πόλη τοΰ προνομίου suis legibus uti (πρβ. Μ ο m m s e n, δπ.π., 724) άλλα βέβαια αυτοί οί νόμοι λειτουργούσαν μέ τον διακριτικό ή μή έλεγχο τών ρωμαϊκών άρχων. Για τό θέμα αυτό βλ. τελευταία Schwerfege r, Ach. Bund 72 κέ. καί για μια διαφορετική άποψη R. Bernhardt, Historia 26, 1977, Βλ. τή δραματική περιγραφή τοΰ Πολύβιου πού θεωρεί τήν εικόνα πιο ελεεινή άπό εκείνη τής Καρχηδόνας (XXXVIII, 1, 7) καί τή συμφορά τών συμπολιτών του μεγίστη (δπ.π., 4, 6 καί 9 πρβ. καί Διοδ. XXXII, 26, 1). Ειδικότερα για τήν τύχη τής Κορίνθου βλ. παραπάνω ΰποσ. 1 καί για εκείνη τής Πάτρας, παρακάτω ύποσ. 30. Για τή γενική οίκονομική κρίση τής περιόδου βλ. γενικά L a r s e n, Roman Greece, δπου καί ή προγενέστερη βιβλιογραφία.

11 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 23 καΐ αποχρώσεις στον παραπάνω κανόνα, πού μαρτυρούν πώς ή ρωμαϊκή πολιτική, έκτος από τήν γενική Ισορροπία δυνάμεων πού επέβαλε, προς δφελός της, στή Μεσόγειο μετά το 146 π.χ., επεδίωξε να άλλάξη και τήν εσωτερική Ισορροπία στίς διάφορες περιοχές, αναδεικνύοντας ή παραμερίζοντας τοπικές δυνάμεις, πού άθελα τους εμπλέκονται σέ ένα διαρκές καί μακιαβελλικό πολιτικό παιχνίδι πού κατευθύνει ή Ρώμη καί έχει φυσικά ως στόχο τήν εξυπηρέτηση των εκάστοτε πολιτικών συμφερόντων της. Άλλα ας περάσουμε στίς λεπτομέρειες. Ή Δύμη ήταν μαζί μέ τήν Πάτρα οί δύο άπό τις τέσσερεις πόλεις τής Δυτ. ΆχαΓας πού πρωταγωνίστησαν στην ανασύσταση τοΰ ελληνικού κοινού 13. Ό πολιτικός της ρόλος κατά τήν περίοδο της ανεξαρτησίας δέν ήταν ασήμαντος καί τα οίκονομικά της σέ καλή γενικά κατάσταση, δν κρίνουμε άπό τήν νομισματοσκοπία της καί τή λαμπρή σειρά τών επιβλητικών ναόσχημων επιτύμβιων στηλών πού είναι μοναδικές καί για το πλήθος καί για τήν ποικιλία τών διακοσμητικών τύπων 14. Ή Δύμη είχε, μπορεί νά πή κανείς, κάποια παράδοση άντιρωμαϊκή καί αυτό διαπιστώνεται άπό τις πρώτες της κιόλας επαφές μέ τήν Ρώμη. Στα 209π.Χ. ό ρωμαίος ναύαρχος Sulpicius τήν κατέστρεψε καί ακολούθως πούλησε τους κατοίκους της ' μερικά ωστόσο χρόνια αργότερα, ό βασιλεύς της Μακεδονίας Φίλιππος Ε' τους εξαγόρασε καί τους απέδωσε στην πόλη 15. Το γεγονός αυτό συνέδεσε στενά τή Δύμη μέ τή μακεδόνικη μοναρχία. "Ετσι δταν λίγο αργότερα (198 π.χ.) συζητήθηκε στή «σύγκλητο» τής Σικυώνας ή πρόταση της φιλορωμαϊκής μερίδας τής συμπολιτείας 13. Πολ. II, 41, 1 κέ., 11 κέ. Στράβων VIII, 7, 1=C384. Πρβ. Β ο 11 e, RE XVII, 2, 1937, στή λέξη Olenos, 2439, στ. 51 κέ. Για τή χρονολογία Κ. J. Belo ch, Griechische Geschichte IV. 1, 1967 (φωτομηχανική ανατύπωση τής εκδόσεως τοΰ 1925), 249 καί V. 2, 371. G. Ν i e e ο 1 i n i, La confederazione achea, 1914, 4 κέ Για τή νομισματοκοπία τής Δύμης αυτή ϋήν περίοδο βλ. M. A m a n d r y, «Le monnayage de Dymé (Colonia Julia Dumaeorum) en Achàie. Corpus (PI. XIII-XVI)», RN 23, 1981, 45-67' τ ο ü t δ ι ο υ, δπ.π., 25,1983, καί πιν. Χ καί «Monnayage émis en Achate sous Γ autorité d'antoine (40-31)», Israel Numismatic Journal 6-7, 1982/3, 1-6 καί πιν. 1. Για τή διακόσμηση τών επιτύμβιων στηλών βλ. Ι. Π α π α π ο σ τ ό λ ο υ, AAA VIII, 1975, Τίτος-Λίβιος XXXII 21, 28 καί 22, 10. Παυσανίας VII, 17, 5. Για τή χρονολογία αυτών τών γεγονότων βλ. Μ. Η ο 11 e a u x, Rome, la Grèce et les monarchies hellénistiques au Ille siècle avant J.-C. ( ), Paris 1969, 232 ύποσ. 1 καί του ϊδιου CAH Vili 1970 (φωτομηχανική ανατύπωση τής δεύτερης βελτιωμένης εκδόσεως τοΰ 1954), 132. F. W. W a 1 b a n k, Philip V of Macedon, 1940, καί τοΰ Γ δ ι ο υ, A Historical Commentary on Polybius Π, 1967, καί J. Briscoe, A Commentary on Livy, Books ΧΧΧΙ-ΧΧΧΙΙΙ, 1973, 201.

12 24 Άθ. Ριζάκη για τήν εγκατάλειψη τής συμμαχίας της μέ τή Μακεδονία και τή σύναψη νέας μέ τή Ρώμη, ή Δύμη καί ή Μεγαλόπολη δέ δέχτηκαν καν να πάρουν μέρος στην ψηφοφορία 16. Στην περίοδο πού ακολούθησε μετά το 146 π.χ. ή Δύμη ήταν ή μόνη πόλη πού αμφισβήτησε τήν «πολιτεία» πού επιβλήθηκε άπο τους Ρωμαίους καί κατ' επέκταση τή ρωμαϊκή κυριαρχία. "Ενα μοναδικό επιγραφικό μνημείο τής πόλεως, πού φυλάσσεται στο Fizwilliam Museum τοΰ Καΐμπριτζ, διασώζει τό κείμενο τής επιστολής πού απηύθυνε ό ανθύπατος τής Μακεδονίας Q. Fabius Maximus στους Δυμαίους μέ αφορμή τήν εκδήλωση μιας κοινωνικής καί πολιτικής επαναστάσεως μέ άντιρωμαϊκό χαρακτήρα 17. Δυστυχώς οι οργανωτές τοΰ κινήματος αύτοΰ, πού τοποθετείται γύρω στο 115/4 π.χ., δέν κατάφεραν να παρασύρουν τις άλλες πόλεις τής συμπολιτείας πού φαίνεται πώς έμειναν πιστές στή Ρώμη. "Ετσι ό ανθύπατος τής Μακεδονίας κατάφερε να κατάπνιξη έγκαιρα το κίνημα καί να τιμωρήση αυστηρά τους πρωταιτίους, πού αξίζει να σημειωθή δτι άνηκαν στην ηγετική τάξη τής πόλεως πού φαίνεται πώς δέν είχε αποβάλει τήν εθνική, ιστορική της συνείδηση καί δέν αποδέχονταν ανενδοίαστα τή ρωμαϊκή κυριαρχία 18. Μετά το θλιβερό αυτό γεγονός ή Δύμη εξαφανίζεται σχεδόν άπο τις σύγχρονες πηγές. 16. Τίτος-Λίβιος XXXII, 22, Πρβ. Α. Aymard, Les premiers rapports de Rome et de la confédération achaienne ( avant J.-C), Paris 1938, (Ιδιαίτερα σ ). Φαίνεται ωστόσο πώς παρά τήν αποχή της άπο τή ψηφοφορία ή Δύμη αποδέχεται τελικά τήν απόφαση τής Συγκλήτου τής Σικυώνος γιατί σέ διαφορετική περίπτωση δέν θα είχε αποστείλει λίγο αργότερα ίνα πολίτη της σαν αρχηγό τής αχαϊκής φρουράς στο "Αργός (Τίτος-Λίβιος XXXII, 25, 6-9). Βλ. για τό θέμα Α. Aymard, δπ.π., 109. Κατά τον Briscoe (δπ.π., 215) ή εμπιστοσύνη τής Συμπολιτείας στον Δυμαΐο ΑΙνισήδιμο προφανώς οφειλόταν στην προσωπική ευνοϊκή στάση του για τή σύναψη συνθήκης φιλίας μέ τή Ρώμη. Για τή συνθήκη αυτή φιλίας πού υπογράφτηκε λίγα χρόνια αργότερα βλ. τελευταία Ε. Β adi a n, «The Treaty between Rome and the Achaean League», JRS 42, 1952, Syll. 3, 684. * Η πιο πρόσφατη δημοσίευση τοΰ κειμένου τής επιγραφής μέ σχόλια είναι τής R. Κ. S h e r k, Roman Documents from the Greek East, 1969, άρ. 43. Ή χρονολογία 115/4 π.χ. έχει προταθή άπο τον Accame (Dominio, 149 κέ.) καί έχει γίνει καθολικά αποδεκτή. Πλήρη, κατάλογο των μονογραφιών και άρθρων, δπου γίνεται άμεσα ή έμμεσα λόγος στο κείμενο τής επιγραφής, μπορεί να βρή κανείς στον Schwertf e g e r, Ach. Bund, 66 ύποσ. 9. Στον κατάλογο αυτό πρέπει να προστεθούν σήμερα Α. F u k s, «Social Revolution in Dyme in B. C», Scr. Hierosol. 23, 1972, R. S. Gruen, «TheOriginsof the Achaean War», JHS 96,1976, R. Bernhardt, «Die Immunitas der Freistädte», Historia 29,1980, καί G. E. M. D e S t e. C r ο i x (δπ.π., ύποσ. 2) 307, , 525 και 611, ύποσ Βλ. D e i n i n g e r, Widerstand, Για τή συμμετοχή τής ηγετικής τάξεως τών πόλεων τής ΆχαΓας στον πόλεμο κατά τής Ρώμης τό 146 π.χ. βλ. Α. F u k s, JHS 90, 1970,

13 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 25 Φαίνεται πώς ή οίκονομική της παρακμή και κυρίως ή δημογραφική της αίμορραγία παίρνει τόσο ανησυχητικές διαστάσεις στον Ιο π.χ. ai., ώστε ό Πομπήιος, μετά το νικηφόρο τερματισμό τοϋ πολέμου κατά των πειρατών το έτος 67 π.χ., εγκαθιστά στην πόλη ένα μεγάλο μέρος άπό τους νικηθέντες πειρατές, γιατί κατά τον Πλούταρχο (Πομπήιος 28, 7) ή πόλη ήταν λείψανδρος τότε, διέθετε δμως «γήν πολλήν και άγαθήν» 19. * Η εγκατάσταση ωστόσο αυτή δέν ευδοκίμησε γιατί, παρόλα τα μέτρα τοϋ Πομπηίου να άπομακρύνη τους πειρατές άπό τις παλιές τους συνήθειες και να τους έξοικιώση με τήν απλή αγροτική ζωή, οί γενικά κακές οίκονομικές συνθήκες της περιόδου και ίσως και ό χαρακτήρας τους, τους ώθησαν να εγκαταλείψουν τήν πόλη και να ξαναβρούν το παλιό τους επάγγελμα 20. "Ετσι το 44 π.χ. ή δημογραφική κατάσταση της πόλεως ήταν ή ίδια με κείνη πριν άπό τήν εγκατάσταση τών πειρατών. Το γεγονός αυτό και φυσικά άλλα ευρύτερα πολιτικά σχέδια ώθησαν τον Καίσαρα να ίδρυση μια ρωμαϊκή αποικία στην οποία εγκατέστησε απελεύθερους, δπως στην Κόρινθο 21. "Η εύφορη γή της, πού μοιράστηκε στους νέους αποίκους, άρχισε να καλλιεργήται και να άποδίδη καρπούς 22. ' Η νομισματοκοπία της, πού είχε διακοπή το 146 π.χ., έπαναδραστηριοποιεΐται καθώς ή πόλη κόβει μετά τό 44 π.χ. νομίσματα πού, αν δέν συνιστούν μια απόδειξη πλούτου, μαρτυρούν ωστόσο μια σχετική οίκονομική ακμή. Τήν ϊδια εντύπωση μας 19. Στράβων VIII, 7, 5=C 388. XIV, 3, 3=C 665: «Δύμην λειπανδρήσασαν». * Αππιανός, Bell. Mithr., 96. Πλούταρχος, Πομπηίος, 28, 5-7. Veil. Pat., II, 32, 4. Δίων Κάσσιος XXXVI, 37, 6. Serv. στα Verg. Georg., 4,127. Πρβ. J. Α. Ο. L a r s e n, (δπ.π., ύποσ. 12), 523. M. Geizer, Pompeius 1983 (φωτομ. ανατύπωση τής β' Εκδοσης τοϋ 1959), 72. Για τή μείωση του πληθυσμού πού ήταν ενδημικό, πανελλήνιο φαινόμενο ήδη τό 2ο π.χ. at. βλ. Πολύβιος XXXVI, 17, 5 πρβ. και R. Balladié, Le Péloponnèse destrabon,paris, CUF 1980, Cic, ad. Au. XIV, 1. "Ενας στίχος τού Lucanus Bel. Civ., V, ) οπαινίσεται τήν αναβίωση τής πειρατείας στην παραπάνω περίοδο' οί πειρατές τής Δύμης ή οί απόγονοι τους δέν μνημονεύονται στο παραπάνω χωρίο άλλα ή μαρτυρία τοΰ Κικέρωνα (δπ.π.) είναι σαφής και δέν υπάρχει κανείς λόγος να άμφισβητηθή. Πρβ. H.A. Ο r m e- r ο ο d, Piracy in the Ancient World, 1978 (ανατύπωση τής εκδόσεως τού 1924) M. Η a d a s, Sextus Pompey, 37. Alois Dreizehnter, «Pompeius als Städtegründer, Chiron 5, 1975, Πλίνιος, Hist. Nat., IV, 5, 13. Στράβων XIV, 3=C Ό M. Chevallier σέ μια πολύ σύντομη ανακοίνωση στό BCH επεσήμανε τήν ύπαρξη ένας ρωμαϊκού κτηματολογίου στή Δύμη. Ή πιο επισταμένη μελέτη τών γεωγραφικών χαρτών καί τών αεροφωτογραφιών τής περιοχής μας οδήγησε στον εντοπισμό τεσσάρων διαφορετικών κτηματολογίων πού θα παρουσιασθούν σέ προσεχές τεύχος τοΰ γαλλικού περιοδικού Dialogues d' historié Ancienne του Πανεπιστημίου τής Besançon.

14 26 Άθ. Ριζάκη δίνουν τα επιγραφικά μνημεία πού, δντας σπανιότατα στην προηγούμενη περίοδο, πολλαπλασιάζονται μετά το 44 π.χ. και δέν περιλαμβάνουν μόνον επιτύμβιες επιγραφές 23. 'Ωστόσο, λίγο αργότερα, στο τέλος τής βασιλείας του Τιβερίου, ή Δύμη έχασε τήν ανεξαρτησία της και προσαρτήθηκε στή νέα πανίσχυρη αποικία τής Πάτρας 24 * ή νομισματοκοπία τής πόλεως διακόπτεται απότομα και εξαφανίζεται άπό τις άλλες πηγές τής αυτοκρατορικής περιόδου 25. Τα αϊτια τής προσαρτήσεως της στην Πάτρα μας είναι προς το παρόν άγνωστα. "Η ίστορία τής Δύμης είναι πράγματι πολυκύμαντη αυτή τήν περίοδο και ή κατάληξη της θα λέγαμε μοιραία. Ή ίστορία τοϋ Αίγίου δέν γνώρισε ασφαλώς τις έντονες διακυμάνσεις τής Δύμης, παρουσιάζει όμως μεγάλο ενδιαφέρον λόγω τοϋ λαμπρού παρελθόντος τής πόλεως 26. Το Αίγιο, πού ήταν το θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο τοϋ κοινοΰ στα χρόνια τής ανεξαρτησίας, διατηρούσε μια αδιαμφισβήτητη υπεροχή και όχι μόνον ηθική, απέναντι σέ όλες τις αχαϊκές πόλεις και το κΰρος του ξεπερνούσε φυσικά τα στενά δρια τής συμπολιτείας. ' Η πόλη, πού δέν φαίνεται να έπλήγη ιδιαίτερα κατά τον αχαϊκό πόλεμο, εξακολουθεί να κόβη άτακτα σέ αυτή τήν περίοδο μικρά χάλκινα νομίσματα πού μοιάζουν μέ εκείνα τής Πάτρας και δέν στεροΰνται παντελώς κάποιας οικονομικής σημασίας 27. Το ΑΓγιο φαίνεται πώς διαθέτει ακόμη αρκετές 23. "Ο αποικισμός τής Δύμης επιβεβαιώνεται άπό τα ρωμαϊκού αποικιακού τύπου νομίσματα πού ή πόλη κόβει αυτή τήν περίοδο (βλ. M. A m an dry, RN 23, 1981,45-67) και τις επιγραφές των οποίων ή πλειονότητα είναι λατινικές (βλ. R i ζ a k i s, Études Ι αρ Τό πρόβλημα τής χρονολογίας ιδρύσεως συζητούν οι Rizakis δπ.π., II, και κυρίως P. Amandry, δπ.π., Για τήν προέλευση τών αποίκων, βλ. Rizakis, δπ.π., Για τήν ίδρυση τής αποικίας τής Πάτρας και τα διάφορα προβλήματα βλ. Meyer, Patrai, στήλη και Rizakis, Études II, "Ο Παυσανίας (VII, 17, 5) τοποθετεί, εσφαλμένα, τό γεγονός στή διάρκεια τής βασιλείας τοΰ Αυγούστου' για τό θέμα αυτό βλ. Rizakis, Études II, , και Μ. Amandry, RN 23, 1981, Tò ΑΓγιον αντικαθιστά τήν 'Ελίκη, ώς πρωτεύουσα τοΰ Κοινού, μετά τήν καταστροφή της τό 373 π.χ. Παρόλο πού ή πόλη δέν ήταν άπό τα ιδρυτικά μέλη τοΰ δεύτερου Κοινοΰ τό 281/0 π.χ. πολύ σύντομα (τό έτος 275 π.χ.) επανήλθε ώς κοινοτική πρωτεύουσα (Πολ. II, 41, 11-12). Πρβ. Β. Β a i e r, Studien zur achaischen Bundes Verfassung, Wärzburg Για τό θέμα αυτό βλ. ιδιαίτερα Α. Ayraard, «Le Zeus fédéral achaian Hamarios-Homarios», Mélanges Navarre 1935, Τοΰ ίδιου, «Le rôle politique du sanctuaire féléral achaien», Mélanges Franz Cumont 1936, Πρβ. και L a r s e n, Fed. States, 84, 87 και ύποσ Πρόκειται για κοπές μικρής αξίας καταρχήν ήμιοβελίων Πρβ. P. Gardner, BMC Pelopon., 18-19, άρ και πίν. IV, 12-16; SNG Cop. (Phliasia-Laconia) άρ Ό P. Gardner (δπ.π., σ. XXXII) παρατήρησε δτι τα νομίσματα τοΰ Αίγίου προδίδουν τήν επίδραση τοΰ ναού τοΰ Διός Όμαγυρίου.

15 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 27 πηγές πλούτου, έτσι ώστε να εγκατασταθούν σ ' αυτό, στο α ' τέταρτο τοο Ιου π.χ. ai., Ιταλοί negotiatores 28. Στή διάρκεια τον τελευταίων εμφυλίων πολέμων φαίνεται επίσης δτι ταλαιπωρήθηκε λιγότερο άπο τήν γειτονική Πάτρα, έτσι ώστε ό Στράβων το βρίσκει ακόμα ακμαίο και παραδίδει δτι «ίκανώς οίκεΐται» 29. ' Ωστόσο ή παρακμή τοΰ Αίγίου, αν και δέν εγγίζει τα θλιβερά δρια τής Δύμης, είναι αδιαμφισβήτητη και το γεγονός αυτό οφείλεται στις γενικές κακές οικονομικές συνθήκες, άλλα και στή νέα, ασφαλώς, πολιτική ίσορροπία πού επέβαλε ή Ρώμη στο εσωτερικό τής ' Αχαϊκής Συμπολιτείας μετά τό 146 π.χ. Τό ΑΓγιο δέν παίζει πλέον πρωτεύοντα ρόλο και δέ θα ήταν ίσως υπερβολή να υποστήριξη κανείς δτι δέν παίζει κανένα ρόλο. Ό παραγκωνισμός του άπό τή Ρώμη γίνεται κατανοητός, αν σκεφθή κανείς δτι ή πόλη αυτή, στην οποία βρίσκονταν τα ίερά των θεών προστατών τής Συμπολιτείας, θύμιζε περισσότερο άπό κάθε άλλη τό ένδοξο παρελθόν τής ΆχαΓας και τόνωνε τήν ίδέα τής ενότητας και τοΰ αχαϊκού πατριωτισμού. 'Ασφαλώς ή περίπτωση τής Πάτρας δέν είναι μόνον ή πιο χαρακτηριστική, άλλα και ή πιο ενδιαφέρουσα. Είναι γνωστό δτι ή πόλη δοκιμάστηκε ιδιαίτερα κατά τή διάρκεια τών πολεμικών συγκρούσεων τής Συμπολιτείας μέ τή Ρώμη' ό Πολύβιος περιγράφει τις είκόνες πανικού και φρίκης πού επακολούθησαν μετά τήν αγγελία τής ήττας' ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού τής πόλεως, φοβούμενο τή ρωμαϊκή εκδίκηση, τήν εγκατέλειψε πρόσκαιρα και κατέφυγε στις γύρω περιοχές για μεγαλύτερη ασφάλεια, δπως είχε έξαλλου πράξει και σέ παλαιότερες περιόδους 30. Δέν υπάρχει 28. J. Bingen, «Inscriptions d' Achaie», BCH 78, 1954, Πρβ. καί R i z a- k i s, Études Ι αρ. 11 καί H, Ol negotiatores τοΰ Αίγίου πρέπει νά έχουν στενή σχέση μέ αυτούς τοϋ "Αργούς. Πρβ. Van Berchem, «Les Italiens d'argos et le déclin de Délos» BCH 86, 1962, καί δπ.π., 87, 1963, Ή εγκατάσταση τοΰ "Αργούς είναι λίγο προγενέστερη αυτής του Αίγίου. 29. Στράβων VIII, 7, 5=C Καταρχήν ή πόλη πού πήρε ενεργό μέρος στις πρώτες συγκρούσεις απώλεσε ίνα ολόκληρο στρατιωτικά τμήμα στή Φωκίδα: Πολ. XXXVIII, 16, 4-9. Πρβ. καί δπ.π. XXXIX, Ι, Π. Ό Πολύβιος (δπ.π. 16, 7) περιγράφει μέ δραματικό τόνο τον πανικό πού κατέλαβε τους επιζώντες κατοίκους τής Πάτρας μετά τήν παραπάνω αποτυχία γιατί αυτοί φοβούνταν, περισσότερο άπό τους κατοίκους κάθε άλλης πόλεως, τή ρωμαϊκή εκδίκηση. ' Η πόλη βρισκόταν, κατά τον ίδιο συγγραφέα, σέ πιο άθλια θέση άπό τις άλλες πόλεις τής Πελοποννήσου καί ή απογοήτευση ή ό φόβος οδηγούσε τους κατοίκους της συχνά στην αυτοκτονία ή τή φυγή (Πολύβιος XXXVIII, 16, 4. Πρβ. F. W. W a 1 b a n k, A Historical Commentary on Polybius III, 1979, 713). Ό Παυσανίας (VII, 18, 4) εσφαλμένα συνδέει τό παραπάνω γεγονός μέ τήν περίοδο πού ακολουθεί τον πόλεμο κατά τών Γαλατών. Για τήν αντίφαση αυτή ανάμεσα στα δύο κείμενα βλ. F. Β u r s i a n, Geographie von Griechenland II, 326.

16 28 Άθ. Ριζάκη λοιπόν καμιά αμφιβολία πώς ή οικονομική και δημογραφική κατάσταση τής πόλεως, γύρω στο 146, είναι ασφαλώς πολύ χειρότερη από εκείνη τής Δύμης και τοΰ ΑΙγίου, άλλα φαίνεται πώς έχει περιορισμένη διάρκεια. Παρ* δλα αυτά ή Πάτρα φαίνεται πώς ευνοείται άπο τήν νέα Ισορροπία δυνάμεων πού δημιουργείται μετά το 146 στην Β. Πελοπόννησο. Κατ' αρχάς ή καταστροφή τής Κορίνθου επέβαλε τή χρησιμοποίηση τοΰ λιμανιού της για τήν επικοινωνία μέ τήν Ιταλία σε μια περίοδο πού αυτή άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα έντονη' διπλωμάτες, πολιτικοί, εξόριστοι, ταξιδιώτες, επιχειρηματίες και έμποροι έπαιρναν τώρα τον ταχύτερο και λιγότερο επικίνδυνο δρόμο πού οδηγούσε προς τήν 'Ανατολή δια μέσου τοΰ Κορινθιακού κόλπου. 31 Έξ άλλου ή άναδιοργανωθείσα συμπολιτεία είχεν ασφαλώς ανάγκη ενός νέου κέντρου, άπ' δπου οί κοινοτικές αρχές, πού ελεγχόταν καλύτερα άπό τή Ρώμη, μπορούσαν να διευθύνουν και κυρίως να ελέγχουν τή δραστηριότητα των πόλεων" για το ρόλο αυτό ή Πάτρα συγκέντρωνε δλες τις προϋποθέσεις καθώς βρισκόταν στο κέντρο των ορίων τής νέας συμπολιτείας και ή θέση της προσφερόταν καλύτερα άπό κάθε άλλη για μια ταχεία απευθείας σύνδεση μέ τή Ρώμη. 32 ' Η προαγωγή τής Πάτρας σέ κέντρο τής συμπολιτείας επιβεβαιώνεται άπό μερικά έμμεσα στοιχεία. Στή γνωστή επιστολή τοΰ Q. Fabius Maximus στους Δυμαίους φαίνεται πώς ή πόλη υπήρξε το επιτελικό κέντρο τοΰ ανθυπάτου, άπ ' δπου μέ το συμβούλιο του και πιθανώτατα μέ ένα μέρος τών συνέδρων τής Δύμης, πού είχαν καταφύγει σ' αυτήν, οργάνωσε και κατηύθυνε τα σχέδια καταστολής τής εξεγέρσεως. Ή επιλογή αυτή δέ φαίνεται να υπαγορεύτηκε μόνον άπό τή γειτνίαση της προς τή Δύμη, άλλα ακριβώς λόγω τής ιδιότητας της ως κέντρου τής Συμπολιτείας, γιατί προφανώς ό ανθύπατος θα επεδίωξε μέ τήν μετάβαση του εκεί να εξασφάλιση σέ μια πρώτη φάση τή νομιμοφροσύνη τών άρχων τοΰ κοινοΰ 33. Σέ μια επιγραφή τής 'Ολυμπίας, πού χρονολογείται λίγα χρόνια νωρίτερα, γύρω στα 122 π.χ., γίνεται λόγος για τήν αποστολή ενός εκστρατευτικού σώματος στον πόλεμο εναντίον τών Γαλατών, τοΰ οποίου ήγεΐτο ό ύπατος Gn. Domitius. 'Επικεφαλής τοΰ σώματος αύτοΰ, στον όποιον παίρνουν μέρος 12 πόλεις τής παλιάς ΆχαΓας και 6 αρκαδικές, είναι ό Πατρεύς 31. Βλ. J. Rougé, Voyages officiels en Méditerranée orientale à la fin de la Répulique et au premier siècle de 1 ' Empire, REA 4, 1953, ' H ιδέα τής προαγωγής τής Πάτρας στην δημοκρατική περίοδο ανήκει στον S. Accame (Dominio, ) ' ή ανάλυση ωστόσο πού παρουσιάζει ό Schwertfeg e r, Ach. Bund, 28-40, 60-61, 74-75, είναι πληρέστερη. 33. Syll.3, 684 στ. 10. Πρβ. Meyer, Patrai, στήλη 2208 και Schwertfeger, Ach. Bund, 61.

17 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 29 Δόμων 34. Το γεγονός δέ φαίνεται να είναι τυχαίο. Το εκστρατευτικό σώμα συγκεντρώθηκε προφανώς στην Πάτρα πού ήταν ταυτόχρονα το κέντρο τής συμπολιτείας και το μοναδικό λιμάνι διεκπεραιώσεως προς τήν 'Ιταλία. "Ισως χάρη στο νέο κοινοτικό της ρόλο ή πόλη αναπτύσσει στην ϊδια περίπου περίοδο πολλές πολιτικές δραστηριότητες καί πρωτοβουλίες πού ξεπερνούν τα όρια τής Πελοποννήσου καί συμβιβάζονται μέ τήν ύπαρξη κάποιου διεθνούς κύρους 35. Δυστυχώς όμως οί παραπάνω ενδείξεις δέν είναι διαφωτιστικές όσον άφορα, στο ακριβές καθεστώς τής πόλεως σ* αύτη τήν περίοδο, αν δηλαδή ήταν civitas libera foederata ή απλώς stipendiarla' αυτό φυσικά δέν εμπόδισε τους νεώτερους ιστορικούς να διατυπώσουν, στηριζόμενοι καί σέ μεταγενέστερες πληροφορίες, πολύ ενδιαφέρουσες υποθέσεις. Ό Accame 36 διαπίστωσε εύστοχα μια σύγχυση πού υπάρχει σέ δύο χωρία τοΰ Άππιανοΰ (B.C.,I.,79) καί τοΰ Πλουτάρχου (Σύλλας, 27) πού αναφέρονται στή μεταφορά τοΰ στρατού τοΰ Σύλλα, μετά το πέρας τοΰ μιθριδατικοΰ πολέμου, στην 'Ιταλία' ό πρώτος μνημονεύει ώς λιμένα επιβιβάσεως τήν Πάτρα' ό δεύτερος το Δυρράχιο' έπί πλέον ό Άππιανος κλείνει τήν αφήγηση του μέ τήν ενδιαφέρουσα πληροφορία δτι ό Σύλλας παρεχώρησε τήν ατέλεια για τις υπηρεσίες του στο Πρίντεζι, λιμάνι στο όποιο κατέπλευσε ό στόλος του μετά τον διάπλουν τής 'Αδριατικής. Ό 'Ιταλός ίστορικος υποθέτει ότι υπάρχει κάποια σύγχυση στο χωρίο τοΰ Άππιανοΰ, γιατί ή ατέλεια πού αναφέρει δέν μπορεί να παραχωρήθηκε στο Πρίντεζι, πού ήταν ήδη municipium μετά τον συμμαχικό πόλεμο κι' επομένως δέν πλήρωνε φόρους. Ό Accame υποστηρίζει δτι τό έν λόγω προνόμοιο παραχωρήθηκε στην Πάτρα ώς ανταμοιβή για τις υπηρεσίες της, άλλα τής αφαιρέθηκε αργότερα όταν ή ' Αχαία έγινε ξεχωριστή επαρχία άπό τον Καίσαρα 37. ' Η 34. Ό πρώτος έκδοτης Ε. Kunze, (δπ.π., ύποσ. 4, σ. 164) χρονολογεί τήν επιγραφή στο έτος 122 π.χ. «als die einzig mögliche Erklärung»' αντίθετα ό L. Μ ο re t- t i, RFIC 93, 1965, 282 προτιμά μια πολύ υψηλότερη χρονολογία γύρω στα 190 π.χ. Τελευταία ό Schwertfeger (Ach. Bund, 29-38) επανέρχεται στή χρονολογία τοδ Kunze καί προσπαθεί να τήν στήριξη επικαλούμενος καί άλλες ενδείξεις. 35. Γύρω στα 130 π.χ. αποστέλλει μαζί μέ τον γειτονικό Κλείτορα διαιτητές στή Δημητριάδα βλ. IG V 2, 367. Για τό κείμενο βλ. L. Robert, BCH 50, 1926, 482 κέ. (=Opera minora selecta I, 1969, 46 κέ.). F. S t ä h 1 i n, MDAI(A) 54,1929,201 κέ. (για τή χρονολογία). Κατά τήν άποψη του R. Bernhardt (Polis und römische Herrschaft in der späten Republik ( v. Chr.) 1985, 240 καί ύποσ.) τό δικαίωμα αποστολής δικαστών τό διατήρησαν μετά τό 146 π.χ. τόσο oi civitates liberae δσο καί οί stipendiariae. ' Η Πάτρα αναγνωρίζει μαζί μέ πολλές άλλες Πελοποννησιακές πόλεις (γύρω στό 81 π.χ.) τήν ασυλία τοδ ιερού τής 'Εκάτης τής Στρατονίκειας: OGIS 441 στ A e e a m e, Dominio, Άππιανός B.C. I, 79: «δεξαμενών δ' αυτόν άμαχεί των βρεντεσίων, τοΐσδε μέν ύστερον εδωκεν άτέλειαν, ην καί νΰν εχουσιν, αυτός δ' άναστήσας τον στρατόν ήγεν ές τα

18 30 Άθ. Ριζάκη πρωτότυπη αυτή θεωρία του Accame δεν έτυχε, καθώς στερείται άπο αντικειμενικά δεδομένα, τη" ς αποδοχής των είδικων 38. Πολύ περισσότερο αξιόλογη είναι, κατά τήν γνώμη μας, μια μεταγενέστερη φιλολογική μαρτυρία πού δέν διέφυγε φυσικά τής προσοχής τοΰ Accame. "Η αλληλογραφία τοϋ ρήτορα μέ τον Sulpicius (Ad. Fam. XIII, 19, 2) αποκαλύπτει τήν παρουσία στην πόλη, γύρω στα 46 π.χ., ενός πολιτικού έξορίστου τοΰ C. Maenius Gemellus 39. Tò δικαίωμα τής Πάτρας να δέχεται πολιτικούς εξόριστους επιβεβαιώνει, κατά τον Accame, τήν υπόθεση δτι ή Πάτρα ήταν civitas foederata" ή αλήθεια είναι ότι το ίδιο δικαίωμα είχαν και oi civitates liberae 40. Δέν αποκλείεται, λοιπόν, δτι στην περίοδο αυτή τουλάχιστον, ή πόλη πού εμφανίζεται τόσο συχνά στην αλληλογραφία τοϋ Κικέρωνα να είχε κάποιο είδικό status. Δυστυχώς ή υπόθεση αυτή δέν μπορεί να έπιβεβαιωθή άπο τις σύγχρονες ή και μεταγενέστερες πηγές πού τηρούν μια αδικαιολόγητη σιωπή ' ακόμα και στην πλούσια αλληλογραφία τοϋ Κικέρωνα μέ φίλους και έμπιστους του στην Πάτρα κατά τήν κρίσιμη περίοδο av. J.C. δέν υπάρχει καμμιά αναφορά ή υπαινιγμός για το καθεστώς τής πόλεως 41. "Η ίδια σύγχυση παρατηρείται και στις άλλες πηγές. πρόσω». Ό Accame (Dominio, 154) υποψιάζεται δτι τό «τοΐςδε» αναφέρεται στους Πατρεΐς. 38. Ό W a 1 b a n k, JRS 37, 1947,205 τήν χαρακτηρίζει «hasardous hypothesis». Τέλος ó Bernhard (Imperium, 119 ύποσ. 166), ένώ θεωρεί δτι ή υπόθεση αυτή «ist mit einiger Sicherheit falsch», καταλήγει ωστόσο στο αντιφατικό συμπέρασμα πού επιδοκιμάζει τή θέση τοΰ Accame: «Bei gegenwärtigen Stand der Quellen scheint es daher das Beste, die Konjektur Accames, o.e., S , an Appian, b.c. 1, 79, zu akzeptieren und auf Patrai anstatt auf Brundisium bezogene ατέλεια Verleihung der libertas et immunitas zu deuten». Πρβ. και Schwertfeger, Ach. Bund, 61 ύποσημ Ό Gemellus, ρωμαίος πατρίκιος, καταδικάστηκε το ίτος 53/52 π.χ. για τήν απόπειρα του να εξαγόραση τήν ύπατεία. Εξορίστηκε στην 'Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στή Μυτιλήνη, στην 'Αθήνα και τέλος στην Πάτρα (Cic. ad. Fam. XIII, 19, 2. Πρβ. Μ ü n z e r, RE στή λέξη Gemellus στήλη 253 άρ Για τό δικαίωμα τών ελευθέρων πόλεων να δέχονται πολιτικούς εξόριστους (βλ. L.Hartmann, De exilio apud Romanos inde ab initio bellorum civilium usque Severi Alexandri principatum, 1887, 6, et W. Η e n z e, De civitatibus liberis, 1892,7 και Bernhardt, Imperium, 99. Κατά τήν άποψη τοΰ E. L. Grasmück (Exilium: Untersuchungen zur Verbanung in der Antike, 1978, 127) oi εξόριστοι μπορούσαν κατά τις τελευταίες δεκαετίες τής περιόδου τής Δημοκρατίας, να επιλέξουν τήν πόλη τής παραμονής τους ανεξάρτητα άπο τό δν ήταν civitas libera ή stipendiarla. Ό Accame (Dominio, 153) υιοθετεί τήν άποψη τού Μ ο m m s e n Römische Geschichte III. 1, 48 κ.έ. και Römisches Staatrecht IIP 1, 49, πού θεωρούσε δτι το δικαίωμα να δέχωνται εξόριστους είχαν μόνο oi civitates foederatae. 41. Πρόκειται κατεξοχήν για τον πολύ έμπιστο απελεύθερο γραμματέα του Tiro και τόν πελάτη-φίλο του Manius Curius «qui in Patris negotiatur», τον C. Maenius Gemellus

19 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησσ 31 ' Η νομισματοκοπία π.χ. αργυρών νομισμάτων, πού επιχειρήθηκε να συνδεθή μέ την ΰπαρξη ενός ειδικού καθεστώτος δέν είναι δυνατόν να χρονολογηθή μέ μεγάλη ακρίβεια σέ μια συγκεκριμένη περίοδο, δπως υπέθετε ό Accame 42, δηλαδή, μετά τον μιθριδατικο πόλεμο και πριν άπο τη μεταβολή της ΆχαΓας σέ επαρχία άπο τον Καίσαρα" αντίθετα, φαίνεται δτι απλώνεται σέ δλη τη διάρκεια τής περιόδου που ακολουθεί μετά το 146 π.χ. ' το γεγονός αυτό δέ δικαιολογεί βέβαια τη βεβιασμένη υπόθεση άλλων είδικών πού συνδέουν το προνόμιο αυτό μέ ένα είδος αυτονομίας πού, κατά την άποψη τους, παρεχωρήθη στην πόλη άπό τή Σύγκλητο μετά τό 146, έξ αιτίας τής στρατηγικής της θέσεως και τής γειτνιάσεως της μέ τήν 'Ιταλία. 43. Ή ννωστή επιστολή του ανθυπάτου τής Μακεδονίας στους Δυμαίους δέ δίνει τήν εντύπωση ότι ή Πάτρα είχε κάποια διαφορετική νομική υπόσταση άπό τις υπόλοιπες πόλεις τής ΆχαΓας' είναι βέβαιο λοιπόν πώς και αυτή ήταν φόρου υποτελής. Τό νομικό αυτό καθεστώς δέν αποκλείει φυσικά οίαδήποτε περιστασιακή ρωμαϊκή εύνοια πού οφείλεται σέ εκάστοτε λεπτούς πολιτικούς υπολογισμούς και δέν μπορούσε να έχη ασφαλώς μόνιμο χαρακτήρα, γιατί είναι γνωστό πώς ή Ρώμη είχε τό δικαίωμα είτε να επισημοποίηση μια ευνοϊκή και φιλική πολιτική είτε να τήν ύποκαταστήση καί μέ εχθρική ακόμα, άν αυτό επιβαλλόταν άπό τό ευρύτερο πολιτικό της συμφέρον 44. Οί παραπάνω διαπιστώσεις δέν αναιρούν φυσικά τή σπουδαιότητα πού αποκτά ή πόλη στην παραπάνω περίοδο, ή οποία δέν περιορίζεται βέβαια στον πολιτικό μόνο χώρο' γιατί ή εντυπωσιακή νομισματοκοπία της και τα πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν μια ταχεία οικονομική ανάκαμψη, μετά τήν περίοδο τής πολεμικής κρίσεως, πού συνεχίζεται, είναι αλήθεια μέ διακοπές, σέ όλη τή διάρκεια τής δημοκρατικής περιόδου. Ή νομισματοκοπία τής Πάτρας, πού είναι ή πιο πλούσια τής ΆχαΓας, περιλαμβάνει χάλκινα άλλα καί αργυρά νομίσματα πού κόβονται περιστασιακά, είναι αλήθεια, καί συνιστούν ένα σπάνιο φαινόμενο αυτή τήν περίοδο 45 ' τό γεγονός πώς σέ όλη τήν Πελοπόννησο μόνο ή Μεσσήνη πού γνωρίκαί τους Πατρεΐς φίλους του Λύσωνα καί το γιατρό Άσκλάπωνα. Win. C. Μ e D e r- m ο 11, «Manius Curius», The Classical Weekly 49, 1947/48, καί τ ο ΰ ϊ δ ι ο υ, «Μ. Cicero and Μ. Tiro», Historia 21, 1972, (δπου καί οί παραπομπές στην προγενέστερη σχετική βιβλιογραφία). 42. A c c a m e Dominio, Βλ. P. Gardner, BMC Pelopon., σ. XXXI. 'Ωστόσο καί ή άποψη τοΰ Bernhardt (Imperium 119 ύποσ. 166) ότι ή Πάτρα δέν μποροοσε να είναι ελεύθερη μετά τό 146 π.χ., επειδή είχε λάβει ενεργό μέρος στον πόλεμο κατά τής Ρώμης (βλ. παραπάνω ύποσ. 30) είναι εντελώς υποθετική. 44. Πρβ. Karl Christ, Römische Geschichte, Darmstadt , μέ βιβλιογραφία. 45. P. Gardner, BMC Pelopon., άρ. 115 καί πίν. IV.4-V.9. SNG Cop. (Phliasia-Laconia) άρ Μ. Thompson, «A hoard of greek federal silver»,

20 32 Άθ. Ριζάκη ζει κάποια οίκονομική άνθηση, κόβει αργυρά νομίσματα στην ϊδια περίοδο, δείχνει πώς και ή νομισματοκοπία της Πάτρας δέν μπορεί να είναι ήσσονος οίκονομικής σημασίας 46. Τα αρχαιολογικά ευρήματα ενισχύουν τήν εντύπωση της οικονομικής ακμής. Το μικρό πόλισμα τής ελληνιστικής περιόδου, πού αρχίζει να επεκτείνεται τώρα προς τη θάλασσα, διακοσμείται μέ μεγάλα κτίρια και ή ϊδια εντύπωση πλούτου δίδεται άπο τις φροντισμένες ταφικές κατασκευές μέ πλούσια κτερίσματα και μια σειρά επιτύμβιων στηλών εξαιρετικής ποιότητας. Ή χρονολόγηση τών νεκρικών αυτών κοσμημάτων και μαζί και τών ταφών στο γ' τέταρτο τοΰ 2ου π.χ. αί. αποδεικνύουν, κατά τήν άποψη τοΰ μελετητή τους 47, τήν ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων εργαστηρίων παραγωγής χρυσών αντικειμένων, προορισμένων αποκλειστικά για το στολισμό τών νεκρών' άπό τή μορφολογική άποψη, υπάρχει στενή σχέση ανάμεσα στο αχαϊκό αυτό εργαστήριο και τήν Ιταλική ελληνιστική παράδοση. Ή συγγένεια αυτή επιβεβαιώνει τήν ύπαρξη στενών σχέσεων τής πόλεως μέ τήν 'Ιταλία, ιδιαίτερα μετά τό 146 π.χ., και ενισχύει τήν άποψη τής «συστηματικής» χρησιμοποιήσεως τοΰ λιμένος της για τήν επικοινωνία μέ τή Δύση. Ό «επιδεικτικός» και «υπερβολικός» πλούτος αυτών τών ταφών έξ άλλου προδίδει τήν παρουσία μιας νέας αριστοκρατίας πού, εκμεταλλευόμενη τήν προαγωγή τής Πάτρας σέ κέντρο τής συμπολιτείας και τις ευνοϊκές για τήν πόλη γενικότερες συνθήκες, μονοπωλεί, μέ τήν υποστήριξη ασφαλώς τής Ρώμης, και τον πλούτο και τήν πολιτική δύναμη 48. Στο πρώτο μισό τοΰ επόμενου αίώνα και κατά τή διάρκεια τών εμφυλίων πολέμων ή Πάτρα, δπως έξ άλλου και δλες οί ελληνικές πόλεις, περνάει μια Hesperia 8, 1939, 116 κ.έ., 124 άρ. 13, 135. Α. Lübbecke, ΝΖ 26, 1908, 297 ύποσ. 105 και 106. Ό P. Gardner (δπ. π., XXXI) χρονολογούσε αυτές τις κοπές προ τοΰ 146 π.χ., ένώ αντίθετα ό Β. Head, Historia Numorum 2, 414 τα τοποθετούσε μετά άπο αύτη τή χρονολογία. Το σύνολο τών ειδικών ακολούθησε τήν γνώμη τοΰ τελευταίου νομισματολόγου. Πρβλ. R. Μ tins ter ber g, «Die Beamtennamen auf den griechischen Münzen», NZ 44, 1911, 122. Accame, Dominio, M e y e r, Patrai, στήλη Schwertfege r, Ach. Bund, 60 ύποσ Τέλος ό Α. Chantraine (Chiron 2, 1972, 189 και ύποσ. 72, 73 καί 74) επανέρχεται στην άποψη του Gardner, και θεωρεί ότι δύο τουλάχιστον κοπές μέ τις επιγραφές: ΑΓΥΣ ΑΙΣΧΡΙΩΝΟΣ καί ΔΑΜΑΣΙΑΣ πρέπει να είναι προγενέστερες του 146 π.χ. 46. Βλ. A. Wilhelm, «Urkunden aus Messene», JÖAI 17,1914,64-65 καί ιδιαίτερα Για τον υπομνηματισμό μιας επιγραφής άπο τή Θούρια τής ίδιας περιόδου σχετική μέ τον επισιτισμό βλ. L. R ο b e r t, «Notes d'épigraphie hellénistique», BCH 52, 1928, (=Opera minora selecta I, 1969, ). 47. Ι. Π α π α π ο σ τ ό λ ο υ, «'Ελληνιστικοί τάφοι τής Πάτρας Ι», ΑΔ 32, 1977, (1982), , σχεδ καί πίν καί του ίδιου, «'Ελληνιστικοί τάφοι τής Πάτρας II», ΑΔ 33, 1978, (1984), , σχεδ καί πίν Βλ. Ι. Π α π α π ο σ τ ό λ ο υ, ΑΔ 32, 1977, (1982), καί ΑΔ 33, 1978, (1984),

21 Ή Ρωμαϊκή πολιτική στην Πελοπόννησο 33 περίοδο κρίσεως πού οφείλεται καί στίς γενικές κακές συνθήκες τής περιόδου καί στίς κάθε είδους επιβαρύνσεις καί αυθαιρεσίες τών Ρωμαίων στρατηγών' έτσι δέν είναι διόλου παράξενο πού ή πόλη μνημονεύεται σπάνια στίς σύγχρονες πήγες καί με τήν ευκαιρία μόνο τών πολεμικών γεγονότων. 'Αντίθετα ή αλληλογραφία τοΰ Κικέρωνα δείχνει ότι γύρω στα μέσα τοΰ Ιου π.χ. αϊ. ή κίνηση τοΰ λιμανιού καί ή «σπουδαιότητα» τής πόλεως παρουσιάζουν κάποια πρωτοφανή για τήν Ιστορία της έξαρση, πού αντανακλούν τήν οίκονομική της ανάπτυξη. Ή Πάτρα χρησιμοποιείται συστηματικά σαν σταθμός transit στα ταξίδια τοΰ ρήτορα προς τήν 'Ανατολή καί είναι ό τόπος προσωρινής ή μόνιμης κατοικίας εμπίστων του, έμπορων ή καί γνωστών πολιτικών προσωπικοτήτων τής Ρώμης 49. Ή παρουσία ρωμαίων επιχειρηματιών καί έμπορων στην Πάτρα δέν εκπλήσσει λόγω τής σημασίας τής πόλεως για τήν επικοινωνία μέ τη Δύση καί τήν 'Ανατολή' ή απουσία επιγραφικής επιβεβαιώσεως πού έξέπλησσε τον Hatzfeld οφείλεται απλώς καί μόνον σέ σύμπτωση 50. "Η περίοδος πού ακολουθεί ως το "Ακτιο καί κατά τήν οποία ή ' Ελλάδα αποβαίνει το θέατρο τών πολεμικών προετοιμασιών καί συγκρούσεων τών Ρωμαίων μονομάχων για τήν Αυτοκρατορία είναι άπό κάθε άποψη αρνητική. "Έτσι ή Πάτρα πού καί στο παρελθόν κατά τή διάρκεια τών δύο πρώτων εμφυλίων πολέμων είχε χρησιμοποιηθή άπό τους αντιπάλους στρατηγούς 51,επελέγη ως τόπος διαχειμάνσεως τοΰ πελώριου στρατού τοΰ 'Αντωνίου πριν άπό τό "Ακτιο καί οί συνέπειες αυτής τής εγκαταστάσεως ήταν Ιδιαίτερα οδυνηρές 52. Ό πληθυσμός εγκατέλειψε τήν πόλη, δπως είχε πράξει καί 115 περίπου χρόνια αργότερα - έτσι δταν γύρω στα 16 π.χ., ό 49. Ταξίδια τοο Κικέρωνα: το έτος 51 π.χ. (Cic, ad Att. V, 9, 1). Tò έτος 50 π.χ. (Cic. δπ. π. VII, 2, 3). Tò έτος 48 π.χ. (Cic, ad Farn., VII, 28, 2 καί XIII, 17, 1). Για τους φίλους τοο Κικέρωνα στην Πάτρα βλ. παραπάνω ύποσ Πρβ. J. Η a t z f e 1 f, Les trafiquants italiens dans l'orient hellénique, Paris 1919, Παρόλο πού ot πηγές σπάνια ονομάζουν τίς πόλεις καί το είδος τής συνεισφοράς (Α. Η. Μ. Jones, The Greek City, 321 ΰποσ. 46) καί τίς περισσότερες φορές αρκούνται σέ γενικές αναφορές σέ ευρύτερες περιοχές (Μακεδονία, Θεσσαλία, ΆχαΓα κλπ.) δέν θα ήταν υπερβολή να υποστήριξη κανείς δτι καμμιά πόλη δέν αποτέλεσε εξαίρεση στον θλιβερό απολογισμό. Βλ. γενικά J. Α. Ο. L arsen, (δπ. π.,ύποσ. 12), Ε. J. Owens, «Increasing Roman Domination of Greece in the years B.C.», Latomus, 35, 1976, 726 κ.έ. 52. Δίων Κάσσιος L, 9. Ζωναράς Χ, 28 (τέλος). Πλούταρχος, 'Αντώνιος, 60. Για τα νομίσματα πού έκοψε μέ τήν ευκαιρία αυτή ή πόλη προς τιμή τής Κλεοπάτρας βλ. BMC Pelopon., σ. 23 άρ Ι. Ν. Σ β ο ρ ω ν ο ς, «Ή Κλεοπάτρα έν Πάτραις», ' Ακαδημαϊκόν Ήμερολόγιον Πατρών 1918, σ ΠΡΑΚΤΙΚΑ Γ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ τ. Β' 3

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΓΑΙΩΝ (1833-1871)

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΓΑΙΩΝ (1833-1871) ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΓΑΙΩΝ (1833-1871) ' Η σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία, στο βαθμό πού έχει ασχοληθεί με το ζήτημα της εθνικής γής, έχει διατυπώσει ορισμένες θέσεις σχετικά με τα προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΚΕΟΡΓΚ ΛΟΥΚΑΤΕ ΦΡΕΙΔ. ΝΙΤΣΕ ΚΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ Z E N. #. Κ Α Ρ Α Κ Α Λ Ο Υ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΑΡΗ ΑΘΗΝΑ

ΓΚΕΟΡΓΚ ΛΟΥΚΑΤΕ ΦΡΕΙΔ. ΝΙΤΣΕ ΚΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ Z E N. #. Κ Α Ρ Α Κ Α Λ Ο Υ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΑΡΗ ΑΘΗΝΑ ΓΚΕΟΡΓΚ ΛΟΥΚΑΤΕ ΦΡΕΙΔ. ΝΙΤΣΕ ΚΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ n Q o r l o y o s - I f ic i ά φ ρ α ό η : Z E N. #. Κ Α Ρ Α Κ Α Λ Ο Υ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΑΡΗ ΑΘΗΝΑ ΓΚΕΟΡΓΚ ΑΟΥΚΑΤΣ /VIT ΣΕ ΠΡΟΛΟΓΟΙ - ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΞΕΝ.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΑΣΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ. 1. Τά βουνά της. 2. Τά δάση της. 3. Γεωγραψίκή έξάπλωση ΣΕΡΑΦΕΙΜ Κ. ΤΣΙΤΣΑ

Η ΔΑΣΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ. 1. Τά βουνά της. 2. Τά δάση της. 3. Γεωγραψίκή έξάπλωση ΣΕΡΑΦΕΙΜ Κ. ΤΣΙΤΣΑ 1. Τά βουνά της Η ΔΑΣΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΣΕΡΑΦΕΙΜ Κ. ΤΣΙΤΣΑ Έπιθεωρητοϋ Δασών "Οσον δεν γνώρισαν τή Θεσσαλία άπό κοντά ή τή γνώρισαν βιαστικά σέ κάποιο ταξίδι τους, τή φαντάζονται α πλώς σά μιά τεράστια πεδιάδα

Διαβάστε περισσότερα

Ἡ Ἁγία μεγαλομάρτυς Μαρίνα

Ἡ Ἁγία μεγαλομάρτυς Μαρίνα Kοντά στόν Xριστό Δ I M H N I A I O Φ Y Λ Λ A Δ I O Π A I Δ I K Ω N E N O P I A K Ω N Σ Y N A Ξ E Ω N I E P A Σ M H T P O Π O Λ E Ω Σ I E P A Π Y T N H Σ K A I Σ H T E I A Σ T E Y X O Σ 5 0 ο Μ Α Ϊ Ο Σ

Διαβάστε περισσότερα

διάλογος ΝΕΟΦΑΝΕΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΑ 1 (Γ μέρος)

διάλογος ΝΕΟΦΑΝΕΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΑ 1 (Γ μέρος) ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2006, ΤΕΥΧΟΣ 44 διάλογος ΝΕΟΦΑΝΕΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΑ 1 (Γ μέρος) τοῦ Πρωτοπρ. Κυριακοῦ Τσουροῦ, Γραμματέως τῆς Σ. Ε. ἐπί τῶν αἰρέσεων. 9. Ἡ παραθρησκεία ὡς κοινωνική ἀπειλή Ἕνεκα

Διαβάστε περισσότερα

CONSTANTIN KALLIANOS,

CONSTANTIN KALLIANOS, Μακεδονικά Τομ. 35, 2006 Συμβολή στην ιστορία των Μητροπόλεων Εφέσσου και Νύσσης κατά τον 19ο αι. [Pére CONSTANTIN KALLIANOS, Contribution à l histoire des Métropoles de Nysse et Éphèse (XIXème s.)] Καλλιανός

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΣ ΘΕΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΣΟΣ ΘΕΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟ Μές στούς προσφυγικούς συνοικισμούς Στέκομαι καί κοιτάζω τά παιδιά παίζουνε μπάλα. Κάθομαι στό ὁρισμένο καφενεῖο σε λίγο θα σχολάσουν καί θ ἀρχίσουν νά καταφτάνουν οἱ μεγάλοι. Κουρασμένοι ἀπ τη

Διαβάστε περισσότερα

Σταυροαναστάσιμα. Σειρά: «Χριστολογικά» ἀριθμ. 37

Σταυροαναστάσιμα. Σειρά: «Χριστολογικά» ἀριθμ. 37 Σταυροαναστάσιμα Σειρά: «Χριστολογικά» ἀριθμ. 37 MHTPOΠOΛITOY KAIΣAPIANHΣ, BYPΩNOΣ KAI YMHTTOY ΔANIHΛ Σταυροαναστάσιμα ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ KAIΣAPIANHΣ, BYPΩNOΣ KAI YMHTTOY KAIΣAPIANH 2015 Σταυροαναστάσιμα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 4 6-2014

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 4 6-2014 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 4 6-2014 Α1. Αναμφισβήτητα, ένα από τα καίρια χαρακτηριστικά της διηγηματογραφίας του Γεωργίου Βιζυηνού είναι το θεατρικό στοιχείο, γι αυτό άλλωστε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΠΑΛΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Ή εργασία αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο παρουσίασης του τουρκικού καί καραμανλίδικου αρχειακού ύλικοϋ πού βρίσκεται κατατεθειμένο

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΓΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ

ΛΙΓΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ τ ν γ ΛΙΓΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ ΟύαίΣ Οά μπορούσε κανείς νά άναφωνήση, άντιδρώντας αύθόρμητα στην τινών, δυστυχώς συμπατριωτών ΊΑ.*?, αυτοαποκαλουμένων «πνευματικών ανθρώπων» οί όποιοι ερωτηθέντες διά

Διαβάστε περισσότερα

Nεανικά Ἀγκυροβολήματα

Nεανικά Ἀγκυροβολήματα «κατ εἰκόνα Θεοῦ» καὶ ὁ ὁποῖος στὴ συνέχεια πλάθει τὸν κόσμο «κατ εἰκόνα κι ὁμοίωσή του». Ἐδῶ, σ αὐτὸ τὸ σημεῖο βρίσκεται ἡ μοναδικότητα κάθε πολιτισμοῦ ἀλλὰ καὶ ἡ ἰδιαίτερη ἀξία του, ἡ ὁποία κρίνεται

Διαβάστε περισσότερα

lujo οό ΚΕΦΑΛΑΙΟ A Κυριότητα ακινήτου /. Γενικά 2. Κυριότψα βεβεφημένη με περιορισμένα εμπράγματα δικαιώματα 3. Μετακλητή κυριότψα

lujo οό ΚΕΦΑΛΑΙΟ A Κυριότητα ακινήτου /. Γενικά 2. Κυριότψα βεβεφημένη με περιορισμένα εμπράγματα δικαιώματα 3. Μετακλητή κυριότψα lujo οό Π ρ:ρ ιε χ ο μ ε ν α ΚΕΦΑΛΑΙΟ A Το δικαίωαα m e Υποθήκη:: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΟΘΗΚΗΣ Κυριότητα ακινήτου /. Γενικά 2. Κυριότψα βεβεφημένη με περιορισμένα εμπράγματα δικαιώματα 3. Μετακλητή κυριότψα σελ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ

ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Ε.Ι.Ε. 19 ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ Α' ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΩΔΙΚΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ 1. Κτιτορικό. 2. Χρονικό τής Άλβανοκρατίας (1770-1779). 3. 'Ακολουθία τοδ άγιου 'Αλεξίου. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ

ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ Υ Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΑΝΥΨΩΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ Ο Δ Η Γ Ο Σ Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Η Σ Τ Η Σ Ν Ο Μ Ο Θ Ε Σ Ι Α Σ 1 η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ, 1924-1927

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ, 1924-1927 ΣΠΥΡΟΣ ΔΗΜΑΝΟΠΟΥΛΟΣ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ, 924-927 Στη χώρα μας η μελέτη του αστικού φαινομένου εντάχθηκε στα

Διαβάστε περισσότερα

«Ἐγκύκλιος Μ. Τεσσαρακοστῆς(1/2013)» ΠΕΡΙΟΔΟΣ Γ ΕΤΟΣ ΝΒ. κ. Ἀμφιλοχίου... σελ. 5-6

«Ἐγκύκλιος Μ. Τεσσαρακοστῆς(1/2013)» ΠΕΡΙΟΔΟΣ Γ ΕΤΟΣ ΝΒ. κ. Ἀμφιλοχίου... σελ. 5-6 ΧΡΙΣΤΟΣ & ΚΟΣΜΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ «Λόγος Κατηχητήριος ἐπί τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας Περιοδική Ἔκδοση καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ...

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Ζωικής Παραγωγής ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας, Παράρτημα Φλώρινας

Τμήμα Ζωικής Παραγωγής ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας, Παράρτημα Φλώρινας Τμήμα Ζωικής Παραγωγής ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας, Παράρτημα Φλώρινας Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης ΤΜΗΜΑ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΦΛΩΡΙΝΑΣ Τ Ε Ι Δ Υ Τ Ι Κ Η Σ Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Α Σ 2008-2009 ΦΛΩΡΙΝΑ Πίνακας περιεχομένων

Διαβάστε περισσότερα

"Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΠΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ"

Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΠΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ "Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΠΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ" - ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥΣ

ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥΣ ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥΣ Ξεκινώντας άπό τήν παλιά παράδοση τής χαλκευτικής, για τήν όποια φημίζεται ή πόλη τής Θεσσαλονίκης, άρχισα μια εκτεταμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΝΤΗ (1989). Τὰ ἐθνικὰ οἰκογενειακὰ ὀνόματα στὴν Κρήτη κατὰ τὴ βενετοκρατία (13ος-17ος αἰ.). Βυζαντινά Σύμμεικτα, 8, 143-317.

ΚΟΝΤΗ (1989). Τὰ ἐθνικὰ οἰκογενειακὰ ὀνόματα στὴν Κρήτη κατὰ τὴ βενετοκρατία (13ος-17ος αἰ.). Βυζαντινά Σύμμεικτα, 8, 143-317. Βυζαντινά Σύμμεικτα Τομ. 8, 1989 Τὰ ἐθνικὰ οἰκογενειακὰ ὀνόματα στὴν Κρήτη κατὰ τὴ βενετοκρατία (13ος-17ος αἰ.) ΚΟΝΤΗ Βούλα 10.12681/byzsym.728 Copyright 1989 To cite this article: ΚΟΝΤΗ (1989). Τὰ ἐθνικὰ

Διαβάστε περισσότερα

Ἀντιφωνητὴς. Φιλάνθρωποι παζαρτζῆδες καί ἐκδιδόµενη τοπαρχία. Νόµπελ Εἰρήνης στόν Ὀµπάµα. Νέα Ἐποχή ΠαΣοΚ. Αὐτοί τά ὁµολογοῦν, ἐµεῖς ἀκοῦµε;

Ἀντιφωνητὴς. Φιλάνθρωποι παζαρτζῆδες καί ἐκδιδόµενη τοπαρχία. Νόµπελ Εἰρήνης στόν Ὀµπάµα. Νέα Ἐποχή ΠαΣοΚ. Αὐτοί τά ὁµολογοῦν, ἐµεῖς ἀκοῦµε; Ἀντιφωνητὴς - Πᾶµε! Γ.Α.Π. ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΓΝΩΜΗΣ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2009 ΕΤΟΣ 12ο / ΑΡ. Φ. 281 / ΤΙΜΗ 1 Φιλάνθρωποι παζαρτζῆδες καί ἐκδιδόµενη τοπαρχία Τό φιλανθρωπικό (µ)παζάρ στό κεντρικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΟΛ,Ο^ΟΟ ΠΝΟΗ. χ Φ ι β ρ ω Μ. 15 ος. όν ορίανον ΙίςΊερας ΜκΤροσόλίατς. Μάϊος. ΙΘΡΧ ΜΗΤΡΟΠΟ/ΜΟ ΜβΟΟΠΜΧΟ ΚΧΙ ΓΝΗΟΙΧΟ ΟΡΘΟΛΟ2ΟΥ βκκ^ηοιχο ΤΗΟ ΤΟΜΟΣ

ΟΡΘΟΛ,Ο^ΟΟ ΠΝΟΗ. χ Φ ι β ρ ω Μ. 15 ος. όν ορίανον ΙίςΊερας ΜκΤροσόλίατς. Μάϊος. ΙΘΡΧ ΜΗΤΡΟΠΟ/ΜΟ ΜβΟΟΠΜΧΟ ΚΧΙ ΓΝΗΟΙΧΟ ΟΡΘΟΛΟ2ΟΥ βκκ^ηοιχο ΤΗΟ ΤΟΜΟΣ ΤΗΟ ΙΘΡΧ ΜΗΤΡΟΠΟ/ΜΟ ΜβΟΟΠΜΧΟ ΚΧΙ ΓΝΗΟΙΧΟ ΟΡΘΟΛΟ2ΟΥ βκκ^ηοιχο ΤΗΟ ΟΡΘΟΛ,Ο^ΟΟ ΠΝΟΗ όν ορίανον ΙίςΊερας ΜκΤροσόλίατς ΤΟΜΟΣ 15 ος ΜΗΝ" Μάϊος ΕΤΟΣ 2004 ΤΕΧΧΟΣ 148 χ Φ ι β ρ ω Μ 6Ι0 ΤΟΝ ΧΟΙΛ.ΙΜΟΝ ΧΡΧΙβΠ/ΠΟΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Φιλολόγων της Ώθησης

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Φιλολόγων της Ώθησης ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επιμέλεια: Ομάδα Φιλολόγων της Ώθησης 1 Τετάρτη, 22 Mαΐου 2015 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΕΙΙΜΕΝΟ Διονύσιος Σολωμός Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ 3 [20.] Ἀκόμη ἐβάστουνε ἡ βροντή...

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΟΥ ΠΕΡΝΟΥΣΕ ΜΙΑ ΦΩΝΗ

ΚΑΠΟΥ ΠΕΡΝΟΥΣΕ ΜΙΑ ΦΩΝΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2013 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΩΓΟΥ ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΠΑΛΤΟ

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΩΓΟΥ ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΠΑΛΤΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΩΓΟΥ ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΠΑΛΤΟ 1 Κάθομαι καί γράφω Όπως οί όριστικά τρελοί στά χέρια τού δημοσίου. Παραλήπτης ή άγία 'Α νύπαρχτη κι ενας πολύ δικός μου περασμένος όριστικά σ' ενα καμένο κατάλογο αγνοουμένων.

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Ἄγκυρα Ἐλπίδος Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ Β Τ Ε Υ Χ Ο Σ 6 1 Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ - Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Σ 2 0 1 1 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟ: «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ: ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΗΒΑ»

ΕΡΓΟ: «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ: ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΗΒΑ» ΕΡΓΟ: «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ:» ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΒΟΙΩΤΙΑΣ, ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Μ ΑΡΞΙΣΤΙΚΉ ΣΚ ΕΨ Η 10

Μ ΑΡΞΙΣΤΙΚΉ ΣΚ ΕΨ Η 10 Μ ΑΡΞΙΣΤΙΚΉ ΣΚ ΕΨ Η 10 Κουουσίνεν, Άρμπάταχρ, Μπελιακώφ, Βιγκόντσκι, Μακαρόφσκι, Μιλεΐκόφσκι, Σιτκόφσκι, Σεΐντίν ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ - ΛΕΝΙΝΙΣΜΟΥ ν ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ EH3 ΘΕΜΕΛΙΟ,,

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Ἄγκυρα Ἐλπίδος Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ Β Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 1 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ - Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ 2 0 0 7 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΙΚΑ ΕΘΙΜΑ

ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ Η ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΜΑΪΔΩΝΗ

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ Η ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΜΑΪΔΩΝΗ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ Η ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΡΧΙΜ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΜΑΪΔΩΝΗ α) Καταγωγή Ὁ Ἀρχιμ. Χρυσόστομος Μαϊδώνης γεννήθηκε τό 1956 στό Πλωμάριον Λέσβου ἀπό ναυτική οἰκογένεια. Μεγάλωσε κοντά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕ ΡΙΑΣΗ Ν. Πέµπτη 28 Ιανουαρίου 2010

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕ ΡΙΑΣΗ Ν. Πέµπτη 28 Ιανουαρίου 2010 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕ ΡΙΑΣΗ Ν Πέµπτη 28 Ιανουαρίου 2010 ΘΕΜΑΤΑ Α. ΕΙ ΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Επικύρωση Πρακτικών, σελ. 2917,2977 2. Αδεια απουσίας του Βουλευτή κ. Κ. Μητσοτάκη, σελ. 2961 3. Ανακοινώνεται ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ Γ Ε Ν Ι Κ Η Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Ε Ι Α Ε Π Ε Ν Δ Υ Σ Ε Ω Ν & Α Ν Α Π Τ Υ Ξ Η Σ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισµοί δυνάµει του άρθρου 2 Για σκοπούς εναρµόνισης µε τις πράξεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας µε

Κανονισµοί δυνάµει του άρθρου 2 Για σκοπούς εναρµόνισης µε τις πράξεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας µε Παρ. ΙΙΙ(Ι) Κ..Π. 301/2005 Αρ. 4009, 1.7.2005 Αριθµός 301 Οι περί Επικίνδυνων Ουσιών (Ταξινόµηση, Συσκευασία και Επικίνδυνων Ουσιών και Παρασκευασµάτων) (Τροποποιητικοί) Κανονισµοί του 2005, οι οποίοι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΑΚΤΙΚΟ 20 ο /30-7-2014 ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 883/2014

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΑΚΤΙΚΟ 20 ο /30-7-2014 ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 883/2014 ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΑΚΤΙΚΟ 20 ο /30-7-2014 ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 883/2014 ΘΕΜΑ: 9 ο Έγκριση τευχών μελέτης δημοπράτησης του έργου: «ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

9.1. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ

9.1. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ 9.1. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ Α. Ιστορικές φωτογραφίες της Οδού Πατησίων. Απόψεις της οδού Πατησίων, περί το 1900. Πηγή : Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη. Β. Ιστορικές φωτογραφίες του Συγκροτήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΤΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ

ΠΤΤΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΤΤΙΚΟ ΙΔΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΤΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ Δ Ι Α Κ Ι Ν Η Σ Η Τ Ω Ν Α Γ Α Θ Ω Ν Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α ΠΟΥ Π Ρ Ο Β Λ Ε Π Ο Ν Τ Α Ι Α Π Ο Τ

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Ἄγκυρα Ἐλπίδος Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ Β Τ Ε Υ Χ Ο Σ 7 4 Μ Α Ϊ Ο Σ - Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 3 Περιεχόμενα Πατριαρχική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ. Έντυπο πνευµατικής εσωτερικής καταγραφής. Τεύχος 23ο Φεβρουάριος 2009

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ. Έντυπο πνευµατικής εσωτερικής καταγραφής. Τεύχος 23ο Φεβρουάριος 2009 ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ Ε Ν Ο Ν Έντυπο πνευµατικής εσωτερικής καταγραφής Περίοδος Α Έτος 3ο Τεύχος 23ο Φεβρουάριος 2009 Ο δρόµος της αρετής. Του Αγίου ιαδόχου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΥΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΥΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΥΣΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ Χρόνια τώρα από αγάπη καί χρέος σαν δάσκαλος, παρακολουθώ τά παιδιά τής υπαίθρου, των χωριών όπου υπηρέτησα, νά παίζουν ομαδικά ή ενα-ενα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΗΛ:22620-25959 ΦΑΞ:22620-25936 e-mail:eskase@ath.forthnet.gr. Αρ.πρωτ: 79 Ηµερ: 24-02-2015 2014-15

ΤΗΛ:22620-25959 ΦΑΞ:22620-25936 e-mail:eskase@ath.forthnet.gr. Αρ.πρωτ: 79 Ηµερ: 24-02-2015 2014-15 Ε.Σ.Κ.Α.Σ.Ε. ΕΝΩΣΗ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ & ΕΥΒΟΙΑΣ ΠΙΝ ΑΡΟΥ & ΘΙΣΒΗΣ 2 ΘΗΒΑ 322 00 ΤΗΛ:22620-25959 ΦΑΞ:22620-25936 e-mail:eskase@ath.forthnet.gr Αρ.πρωτ: 79 Ηµερ: 24-02-2015 ΕΙ ΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ε Λ Ε Γ Κ Τ Ι Κ Ο Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ι Ο ΣΕ Ο Λ Ο Μ Ε Λ Ε Ι Α

Ε Λ Ε Γ Κ Τ Ι Κ Ο Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ι Ο ΣΕ Ο Λ Ο Μ Ε Λ Ε Ι Α Επί του Απολογισμού των εσόδων και εξόδων του Κράτους έτους 2006 και του Γενικού Ισολογισμού της 31 ης Δεκεμβρίου 2006, σύμφωνα με το άρθρο 98 παρ. 1 περ. ε σε συνδυασμό με το άρθρο 79 παρ. 7 του Συντάγματος

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΘΕΜΑΤΑ

ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΘΕΜΑΤΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Μ ά θ η μ α : ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Η μ ε ρ ο μ η ν ί α : 26 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 Ε Ι Σ Η Γ Η Τ Η Σ : ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΘΕΜΑΤΑ Κείμενο Ο ΗΛΙΟΣ ΕΚΑΙΓΕ

Διαβάστε περισσότερα

Ἀντιφωνητὴς. ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΓΝΩΜΗΣ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010 ΕΤΟΣ 12ο / ΑΡ. Φ. 300-301 / ΤΙΜΗ 1,20. Κλειστά ἐπαγγέλµατα ΚΟΙΤΑ ΠΟΙΟΣ ΜΙΛΑΕΙ!

Ἀντιφωνητὴς. ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΓΝΩΜΗΣ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010 ΕΤΟΣ 12ο / ΑΡ. Φ. 300-301 / ΤΙΜΗ 1,20. Κλειστά ἐπαγγέλµατα ΚΟΙΤΑ ΠΟΙΟΣ ΜΙΛΑΕΙ! Ἀντιφωνητὴς Ἄρατε πῦλας καὶ ταύτην ὑπερκοσµίως ὑποδέξασθε τὴν τοῦ Ἀενάου Φωτός µητέρα (ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ) ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΓΝΩΜΗΣ 16 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010 ΕΤΟΣ 12ο / ΑΡ. Φ. 300-301 /

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΗΣ

ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΗΣ ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΗΣ ΒΑΣΟΥ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ Δημοσιογράφου - Συγγραφέως 'Η Λάρισα μέ τήν άπλα τοΰ πολύκαρπου κάμπου της και τον γκριζοπράσινον ορίζοντα των ιστορικών βουνών της Όλύμπου και Κισσάβου, πού αποτελούν

Διαβάστε περισσότερα

Θέρος - Τρύγος - Πόλεμος

Θέρος - Τρύγος - Πόλεμος Θέρος - Τρύγος - Πόλεμος ΤΕΥΧΟΣ 49 - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2015 «Στιγμές Φθινοπώρου» Γλυκό ναι τό φθινόπωρο,σάν μαραζών ἡ φύση καί σάν ὁ ἥλιος ὁ ζεστός,νωρίς νωρίς θά δύσει. Ὁ γαλανός ὁ οὐρανός,σύννεφα θά γεμίσει

Διαβάστε περισσότερα

Ὁμολογιακή ἐπιστολή τοῦ Ὁσίου Παϊσίου

Ὁμολογιακή ἐπιστολή τοῦ Ὁσίου Παϊσίου . 1 1 Ὁμολογιακή ἐπιστολή τοῦ Ὁσίου Παϊσίου κατά τῶν οἰκουμενιστικῶν καί φιλενωτικῶν κινήσεων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρα ῃ Ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τῇ 3 Ἰανουαρίου 1969 Σεβαστέ πάτερ Χαράλαμπες, Ἐπειδή

Διαβάστε περισσότερα

Κ ύ ρ ι ε Π ρ ω θ υ π ο υ ρ γ έ

Κ ύ ρ ι ε Π ρ ω θ υ π ο υ ρ γ έ ΕΤΟΣ 5o ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ: 215 ΤΙΜΗ ΦΥΛΛΟΥ: 1 ΕΥΡΩ Ε β δ ο μ α δ ι α ί α Ε φ η μ ε ρ ί δ α τ η ς Φ λ ώ ρ ι ν α ς E-mail: ixo@nextnet.gr Ιστός: http://echo.nextnet.gr Κ ύ ρ ι ε Π ρ ω θ υ π ο υ ρ γ έ Δ ώ σ τ ε

Διαβάστε περισσότερα

: ΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΒΡΥΣΕΣ ΤΗΣ ΜΑΝΗ

: ΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΒΡΥΣΕΣ ΤΗΣ ΜΑΝΗ Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ : ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡ ΩΝ ΘΕΜΑ : ΟΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΒΡΥΣΕΣ ΤΗΣ ΜΑΝΗ ΚΑΘΗΓΉΤΡΙΑ : κ. ΒΑΡΕΛΙΔΟΥ ΣΠΟΥ ΔΑΣΤΕΣ : Σ ΡΓΙΑ ΟΣ ΣΤ ΜΑΤΗ ΓΚΟ Γ Ο Η Π ΝΑΓΙΩ Η ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κρήνη-βρύση : η ιστορία τη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΤΕΥΧΟΣ ΝΟ. 39 Α4

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΤΕΥΧΟΣ ΝΟ. 39 Α4 ΠΑΠΠΑΦΛΕΣΣΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΤΕΥΧΟΣ ΝΟ. 39 Α4 ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΦΛΕΣΣΑΙΩΝ «Ο ΠΑΠΠΑΦΛΕΣΣΑΣ» Αγίου Σίλα 29, Νέα Πεντέλη, 15236, Τηλ. 210 6138059 ΦΑΞ 210 8037827 www.flessas.eu

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΓΕΝΝΑΔΙΟΥ 14 (115 21) τηλ. 210-72.72.204, fax 210-72.72.210 Πρωτ. 4652 Ἀριθ. Ἐν Ἀθήναις τῇ 22ᾳ Σεπτεμβρίου 2014 Διεκπ. 2081 ΕΓΚΥΚΛΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΐ;ΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΙΜΕ RAI ΟΙΚΟΝ ΛΙΙΑΣ. ΤΜΗΜΑ AOriCTIKH. ΘΕΜΑ : ΚΟΣΤΟΣ ΙΙΑΡΑΓϋΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΜΙΑΣ ΒΙ(»1ΗΧΑΗΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ. .

ΐ;ΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΙΜΕ RAI ΟΙΚΟΝ ΛΙΙΑΣ. ΤΜΗΜΑ AOriCTIKH. ΘΕΜΑ : ΚΟΣΤΟΣ ΙΙΑΡΑΓϋΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΜΙΑΣ ΒΙ(»1ΗΧΑΗΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ. . ΐ;ΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΙΜΕ RAI ΟΙΚΟΝ ΛΙΙΑΣ ΤΜΗΜΑ AOriCTIKH Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Η Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α ΘΕΜΑ : ΚΟΣΤΟΣ ΙΙΑΡΑΓϋΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΜΙΑΣ ΒΙ(»1ΗΧΑΗΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ. ^ΒΙΣΗΓΗΤΡΙΑ_ ΣΟΤΗΡΙΑΔΟΥ Δ ^ Η Α.TQM ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΟΗ ΗΙΤΣΟηΟΥΑΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Kοντά στόν Xριστό Δ I M H N I A I O Φ Y Λ Λ A Δ I O Π A I Δ I K Ω N E N O P I A K Ω N Σ Y N A Ξ E Ω N

Kοντά στόν Xριστό Δ I M H N I A I O Φ Y Λ Λ A Δ I O Π A I Δ I K Ω N E N O P I A K Ω N Σ Y N A Ξ E Ω N Kοντά στόν Xριστό Δ I M H N I A I O Φ Y Λ Λ A Δ I O Π A I Δ I K Ω N E N O P I A K Ω N Σ Y N A Ξ E Ω N I E P A Σ M H T P O Π O Λ E Ω Σ I E P A Π Y T N H Σ K A I Σ H T E I A Σ T E Y X O Σ 6 7 ο Μ Α Ρ Τ Ι

Διαβάστε περισσότερα

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α. Ε Ισ α γω γή... 7. Μέρος Πρώτο ΚΕΦΑΛΑΙΟ I Αίρεση κα'ι λ ο γ ικ ή... 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ II Ό μοβος της έπανάστασης...

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α. Ε Ισ α γω γή... 7. Μέρος Πρώτο ΚΕΦΑΛΑΙΟ I Αίρεση κα'ι λ ο γ ικ ή... 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ II Ό μοβος της έπανάστασης... Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Ε Ισ α γω γή... 7 Μέρος Πρώτο ΚΕΦΑΛΑΙΟ I Αίρεση κα'ι λ ο γ ικ ή... 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ II Ό μοβος της έπανάστασης... 39 Μέρος Δεύτερο ΚΕΦΑΛΑΙΟ III Λογική και έπανάσταση: Π ρουντόν... 61 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. μιά νύχτα καί μέ φίλησες στό στόμα, μόνο γι αὐτό εἶμαι ὡραία σάν κρίνο ὁλάνοιχτο κι ἔχω ἕνα ρῖγος στήν ψυχή μου ἀκόμα,

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. μιά νύχτα καί μέ φίλησες στό στόμα, μόνο γι αὐτό εἶμαι ὡραία σάν κρίνο ὁλάνοιχτο κι ἔχω ἕνα ρῖγος στήν ψυχή μου ἀκόμα, Ανακτήθηκε από την ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ http://edu.klimaka.gr ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΡΙΤΗ 6 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΣΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ 1860-1960

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΣΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ 1860-1960 Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Ιανουάριος 2010 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΣΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ 1860-1960 Η εκμάθηση της αλφαβήτας και η ανάγνωση είναι δύο από τα καθοριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α. Ε. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α. Ε. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α. Ε. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΘΗΝΑΙ 197ό ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α. Ε. Υπουργείον Εργασίας καί Απασχολήσεως Αριθ. πρωτ. 26946/5493/23-8-76 ΑΡΘΡΟ 1...4 ΣΚΟΠΟΣ - ΓΕΝΙΚΑ...4 ΑΡΘΡΟ 2...4

Διαβάστε περισσότερα

Αριθ. Αποφάσεως 600/2009 ΑΝΤΙ ΗΜΑΡΧΟΣ: ΧΑΤΖΗΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΡΟΕ ΡΟΣ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

Αριθ. Αποφάσεως 600/2009 ΑΝΤΙ ΗΜΑΡΧΟΣ: ΧΑΤΖΗΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΡΟΕ ΡΟΣ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΗΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Από το Πρακτικό της µε αριθ. 27 ης /28 Σεπτεµβρίου 2009 Συνεδρίασης του ηµοτικού Συµβουλίου Καβάλας Αριθ. Αποφάσεως 600/2009 Θ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙ. Οι τρεις πηγές και τα τρία συστατικά μέρη. του μαρξισμού. Τα ιστορικά πεπρωμένα. της διδασκαλίας του Καρλ Μαρξ ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ

ΚΑΙ. Οι τρεις πηγές και τα τρία συστατικά μέρη. του μαρξισμού. Τα ιστορικά πεπρωμένα. της διδασκαλίας του Καρλ Μαρξ ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ Β.Ι.ΛΕΝΙΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΤΟΜΑΡΞΙΣΜΟ Οι τρεις πηγές και τα τρία συστατικά μέρη του μαρξισμού Τα ιστορικά πεπρωμένα της διδασκαλίας του Καρλ Μαρξ ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ (Σύντομη βιογραφική σκια γραφία με έκθεση του

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΠΡΟΤΣΕΣ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, ΑΘΗΝΑ, 1988 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΠΡΟΤΣΕΣ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, ΑΘΗΝΑ, 1988 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΠΡΟΤΣΕΣ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, ΑΘΗΝΑ, 1988 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ο Υ Μ Ε. A. Ορίζουµε αναπληρωτές Προϊσταµένους των νεοσύστατων Τµηµάτων, τους παρακάτω υπαλλήλους:

Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ο Υ Μ Ε. A. Ορίζουµε αναπληρωτές Προϊσταµένους των νεοσύστατων Τµηµάτων, τους παρακάτω υπαλλήλους: ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑ 5.3.2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Αρ.Πρωτ. 11757 ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΤΑΧ. /ΝΣΗ : Αριστοδήµου 22 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 24100 ΚΑΛΑΜΑΤΑ : Ιντζέ Αθανασία ΤΗΛΕΦΩΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΕΜΦΥΛΙΕΣ ΔΙΑΜΑΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ

ΟΙ ΕΜΦΥΛΙΕΣ ΔΙΑΜΑΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ Οι Μανιάτες στην Επανάσταση του 1821 343 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΙ ΕΜΦΥΛΙΕΣ ΔΙΑΜΑΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ Η Β Εθνοσυνέλευση του Άστρους Οι εκλογές των πληρεξουσίων 1239 για τη συμμετοχή τους στη Β Εθνοσυνέλευση προκηρύχθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Ως Ειδικός Γραμματέας παραβρέθηκε ο υπάλληλος κ. Λουκάς Στραβόλαιμος.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Ως Ειδικός Γραμματέας παραβρέθηκε ο υπάλληλος κ. Λουκάς Στραβόλαιμος. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ - ΧΟΛΑΡΓΟΥ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Α Π Ο Φ Α Σ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Αριθμός Απόφασης: 82 Έγκριση Πρακτικού Διεξαγωγής Πρόχειρου Διαγωνισμού, με κριτήριο κατακύρωσης τη

Διαβάστε περισσότερα

Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1878 στή Δυτική Μακεδονία.

Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1878 στή Δυτική Μακεδονία. Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1878 στή Δυτική Μακεδονία. Ἐπιτρέψτε μου ν ἀρχίσω τήν ὁμιλία μου μέ ἀποσπάσματα δύο κειμένων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης: «Οἱ Μακεδόνες ἐξ ἀμνημονεύτων χρόνων οἰκήτορες καί κτήτορες τοῦ πατρίου

Διαβάστε περισσότερα

Πάνω Λεύκαρα. Αγαπίου Αθανασία-Αλέξη Τιμόθεος-Χαραλάμπους Γιώργος-Χατζηγιάγκου Δήμητρα

Πάνω Λεύκαρα. Αγαπίου Αθανασία-Αλέξη Τιμόθεος-Χαραλάμπους Γιώργος-Χατζηγιάγκου Δήμητρα Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική και Σύγχρονοι Προβληματισμοί-ΑΡΗ 311 Διδάσκουσα: Δρ. Μαρία Φιλοκύπρου Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 Πάνω Λεύκαρα Αγαπίου Αθανασία-Αλέξη

Διαβάστε περισσότερα

Zοῦμε σέ μιά ἐποχή, ὅπου τόν τόνο EPIEXOMENA ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΜΑΣ «ΟΧΙ»

Zοῦμε σέ μιά ἐποχή, ὅπου τόν τόνο EPIEXOMENA ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΜΑΣ «ΟΧΙ» ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΟΜΩΝΥΜΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡIΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΤΕΥΧΟΣ 98 EPIEXOMENA Τά μεγάλα μας «ΟΧΙ»... σελ. 1 Νά πάρουμε στά χέρια μας καί πάλι τό λάβαρο τοῦ 21... σελ. 3 Νομοθετικό κακούργημα ὁ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΚΣΤ. Τετάρτη 4 Μαΐου 2011

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΚΣΤ. Τετάρτη 4 Μαΐου 2011 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΚΣΤ Τετάρτη 4 Μαΐου 2011 ΘΕΜΑΤΑ Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Επικύρωση Πρακτικών, σελ. 9434 2. Ανακοινώνεται ότι τη συνεδρίαση παρακολουθούν μαθητές από το 9ο Δημοτικό Σχολείο Αλίμου,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ 1. Στη Γένεση τα κεφάλαια 2,4β 4,26 προέρχονται από την πηγή: α) Ελωχιμειστική β) Ιαχβιστική γ) Ιερατική δ) Δευτερονομιστική 2. Ποιο ήταν το τελευταίο γραπτό κείμενο του Παύλου; α) Προς Εφεσίους β) Προς

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΌ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΥΠΡΟΥ

ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΥΠΡΟΥ Ἐπί πτερύγων ἀνέμων. Σελ. 198 Ἡ σύγχρονη Θεολογική - Ἐκκλησιαστική Ἐκπαίδευση τῶν Νέων. Σελ. 210 Τό ποτό. Σελ. 206 EKKΛHΣIA KAI XPONOΣ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου Β. Σελ. 187 ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φωτογραφία εξώφυλλου. Άποψη του Γκιαούρκιοϊ σήμερα. (Φωτ. Αντ. Μισυρλή).

Φωτογραφία εξώφυλλου. Άποψη του Γκιαούρκιοϊ σήμερα. (Φωτ. Αντ. Μισυρλή). Η παρούσα έκδοση έγινε στο πλαίσιο της 2 ης Συνάντησης (21.9.2014 στη Θεσσαλονίκη) των συγγενών που προέρχονται από το Γενεαλογικό Δέντρο της οικογένειας με γενάρχες τους Φώτιο και Τριανταφυλλιά Παπαδημητρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΚΑ ΙΣΤΟ Ρ ΙΑ Σ & Π Ο Λ ΙΤ ΙΣ Μ Ο Υ Ν Ο Μ Ο Υ Η Μ Α Θ Ι Α Σ ^

ΧΡΟΝΙΚΑ ΙΣΤΟ Ρ ΙΑ Σ & Π Ο Λ ΙΤ ΙΣ Μ Ο Υ Ν Ο Μ Ο Υ Η Μ Α Θ Ι Α Σ ^ ΧΡΟΝΙΚΑ ΙΣΤΟ Ρ ΙΑ Σ & Π Ο Λ ΙΤ ΙΣ Μ Ο Υ Ν Ο Μ Ο Υ Η Μ Α Θ Ι Α Σ ^ ΜΑΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2 0 1 3 ΕΤΟΣ ΣΤ ' - ΑΡ. ΤΕΥΧΟΥΣ 2 0 Τετραμηνιαία έκδοση της Εταιρείας Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας (Ε.Μ.Ι.Π.Η.)

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Φιλοσοφίας: Εαρινό εξάμηνο 2014-2015

Τμήμα Φιλοσοφίας: Εαρινό εξάμηνο 2014-2015 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Έναρξη μαθημάτων εαρινού εξαμήνου 2014-2015: 16.02.2015 Λήξη μαθημάτων εαρινού εξαμήνου 2014-2015: 29.05.2015 Διεξαγωγή εξετάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟ 1

ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟ 1 ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟ 1 Στον όρο,στην λέξη Λειβαδιά,η λήγουσα συλλαβή γράφεται και δ ι ά, αλλά και δ ε ι ά. Η διαφορετική διατύπωση με ι γιώτα ή ει έψιλον γιώτα, είναι θέμα παιδείας. Εκείνο που

Διαβάστε περισσότερα

4ο εαρ. Εξαμηνο, 2010-2011

4ο εαρ. Εξαμηνο, 2010-2011 4ο εαρ. Εξαμηνο, 2010-2011 Η αποτυπωση ως εργαλειο αναγνωρισης του δομημενου περιβαλλοντος Συστηματικη Αποτυπωση κτηριου ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Αν. Καθηγ. της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. Μαθημα 1ο Εικονογραφηση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚ ΛΥΚΕΙ ΚΑΣΤΕΛΛΑΝΩΝ ΜΕΣΗΣ ΣΧΕΔΙ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ ΠΡΣΤΑΣΙΑ ΤΥ ΛΥΚΕΙΥ ΚΑΣΤΕΛΛΑΝΙ ΜΕΣΗΣ ΙΑΝΥΑΡΙΣ 2014 ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΣΧΕΔΙΥ: ΣΥΜΕΩΝ ΣΥΡΒΙΝΣ ΠΕ02 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΥΝ Α. ΠΡΙΝ Τ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 1 ο ΘΕΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ Κική Δημουλά Σημεῖο Ἀναγνωρίσεως ἄγαλμα γυναίκας μέ δεμένα χέρια Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ

Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Δ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Ε Κ Δ Ο Σ Η Ι Ε Ρ Α Σ Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ε Ω Σ Ι Ε Ρ Α Π Υ Τ Ν Η Σ Κ Α Ι Σ Η Τ Ε Ι Α Σ Ἄγκυρα Ἐλπίδος Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ Β Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 5 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Σ Α Υ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Σ 2 0 0 8 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Ο Ν. Έντυπο πνευµατικής εσωτερικής καταγραφής. Οι βιοτικές µέριµνες.

Ε Ν Ο Ν. Έντυπο πνευµατικής εσωτερικής καταγραφής. Οι βιοτικές µέριµνες. ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ Ε Ν Ο Ν Έντυπο πνευµατικής εσωτερικής καταγραφής Περίοδος Α Έτος 3ο Τεύχος 22ο Ιανουάριος 2009 Οι βιοτικές µέριµνες. Του Οσίου Σεραφείµ

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΕΝΤΟΣ ΑΝΑΔΑΣΜΟΥ ΛΑΨΙΣΤΑΣ»

«ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΕΝΤΟΣ ΑΝΑΔΑΣΜΟΥ ΛΑΨΙΣΤΑΣ» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΔΗΜΟΣ ΖΙΤΣΑΣ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ & ΠΕΡΙΒ/ΝΤΟΣ Αριθμός Μελέτης:4/15 Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ο Τ Ι Μ Ο Λ Ο Γ Ι Ο Ε Ρ Γ Ο Υ : Ελεούσα, 2014 «ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Δ Ι Α Κ Η Ρ Υ Ξ Η Η ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΣΟΥΛΙΟΥ

Δ Ι Α Κ Η Ρ Υ Ξ Η Η ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΣΟΥΛΙΟΥ Α.Π.: 2448/28-02-2012 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ ΔΗΜΟΣ ΣΟΥΛΙΟΥ Γραφείο Προμηθειών Πληροφορίες: κ. Μαραζόπουλος Αθ. Tαχ. Δ/νση: K. Καραμανλή Τ.Κ. 46200 Παραμυθιά Τηλ.: 2666360132 Φαξ: 2666024155

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

ΑΠΟΦΑΣΗ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Ελληνική ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 11 Ιουλίου 2014 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Α.Π.: 27934 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Θέμα: Τροποποίηση

Διαβάστε περισσότερα

1 Επιμέλεια: Κατερίνα Κούρτη, Υιλόλογος

1 Επιμέλεια: Κατερίνα Κούρτη, Υιλόλογος ΞΕΝΟΥΩΝΣΟ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΒΙΒΛΙΟ 2. ΚΕΥΑΛΑΙΟ 1 27-29 Πραγματολογικά σχόλια Κόνων: Αθηναίος στρατηγός που έδρασε στο τέλος του 5ου και τις αρχές του 4ου αι. π.χ. και ο οποίος συνέβαλε με τις ενέργειές του στο

Διαβάστε περισσότερα

Ε Υ Α Ρ ΤΕΥΧΟΣ 4 ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Υ ΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΗΜΟΥ ΡΟ ΟΥ. 198.396,00 (χωρίς το Φ.Π.Α.) ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΝ ΕΣΕΩΝ ΙΚΤΥΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗ ΕΡΓΟΥ:

Ε Υ Α Ρ ΤΕΥΧΟΣ 4 ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Υ ΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΗΜΟΥ ΡΟ ΟΥ. 198.396,00 (χωρίς το Φ.Π.Α.) ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΝ ΕΣΕΩΝ ΙΚΤΥΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗ ΕΡΓΟΥ: Ε Υ Α Ρ ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Υ ΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΗΜΟΥ ΡΟ ΟΥ Ι Ε Υ Θ Υ Ν Σ Η Ι Κ Τ Υ Ω Ν ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗ ΕΡΓΟΥ: ΠΡΟΥΠ/ΣΜΟΣ: ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΝ ΕΣΕΩΝ ΙΚΤΥΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ 198.396,00 (χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΑΛΟ* ΓΚΝΟΛΙΚΟΝ *ΥΓΠ>ΑΜΜΑ ΚΑΤΑ ΤΜΜΗΜΑΝ <ΚΛΙΛΟΜ<ΝΟΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΑΓΚΑΛΟ* ΓΚΝΟΛΙΚΟΝ *ΥΓΠ>ΑΜΜΑ ΚΑΤΑ ΤΜΜΗΜΑΝ <ΚΛΙΛΟΜ<ΝΟΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΆ ΣΥΛΛΟΓΟ* ΡΑΓΝΑΆΆ ΠΑΓΚΑΛΟ* ΓΚΝΟΛΙΚΟΝ *ΥΓΠ>ΑΜΜΑ ΚΑΤΑ ΤΜΜΗΜΑΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ Η ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ ΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑ 1988. Πρός τά φιλάδελφα Μέλη τῆς Ἐκκλησίας

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ Η ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ ΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑ 1988. Πρός τά φιλάδελφα Μέλη τῆς Ἐκκλησίας ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ Η ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ ΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΑΘΗΝΑ 1988 Πρός τά φιλάδελφα Μέλη τῆς Ἐκκλησίας Ἀπό τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων ἡ Ἐκκλησία μας ἤ- σκησε μέ ἰδιαιτέραν ἐπιμέλειαν

Διαβάστε περισσότερα

ΦΕΚ Β 2721 ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ.

ΦΕΚ Β 2721 ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΤΜΗΜΑ Α ----- Ταχ. Δ/νση: Ανδρέα Παπανδρέου 37 Τ.Κ. Πόλη:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΣΤ. Πέµπτη 16 Φεβρουαρίου 2012

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΣΤ. Πέµπτη 16 Φεβρουαρίου 2012 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΣΤ Πέµπτη 16 Φεβρουαρίου 2012 ΘΕΜΑΤΑ Α. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. 'Αδεια απουσίας του Βουλευτή κ.ε.μπεντενιώτη, σελ. 5516 2. Ανακοινώνεται ότι τη συνεδρίαση παρακολουθούν µαθητές

Διαβάστε περισσότερα

ηµοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1296/Β /30.6.2015

ηµοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1296/Β /30.6.2015 ηµοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 1296/Β /30.6.2015 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 30 Ιουνίου 2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Αριθ. Πρωτ.: 22138 ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΓΕΝ. ΙΕΥ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΙΟΙΚ/ΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 1η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ ΑΘΗΝΩΝ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 1η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ ΑΘΗΝΩΝ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 1η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ ΑΘΗΝΩΝ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Αθήνα, 29 04 2014 Αριθμ. Πρωτ: 13951 ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 152 Τ.Κ. 11527 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ OIKONOMIKH ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Παραμύθια: μια απόπειρα Δημιουργικής Γραφής στο Δημοτικό Σχολείο

Παραμύθια: μια απόπειρα Δημιουργικής Γραφής στο Δημοτικό Σχολείο 1 Παραμύθια: μια απόπειρα Δημιουργικής Γραφής στο Δημοτικό Σχολείο Βασιλοπούλου Φωτεινή 1 Ψυχογυιοπούλου Παναγιώτα 2 1 Εκπαιδευτικός αγγλικής και ελληνικής φιλολογίας, 3 ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμάτας foteinivasilo@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ. Πρός τή Βονλή τών Ελλήνων

ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ. Πρός τή Βονλή τών Ελλήνων ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Στο σχέδιο νόμου «Κατάργηση τόϋ σταυροϋ προτίμηση;') υπέρ των υποψηφίων βουλευτών» καί τροποποίηση καί αντικατάσταση των σχετικών διατάξεων της,ΐσχύουσχ; νομοθεσίας γιά τήν εκλογή τών

Διαβάστε περισσότερα

Λ ο υ κ ά ς Α π ο σ τ ο λ ί δ η ς & Σ υ ν ε ρ γ ά τ ε ς ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Λ ο υ κ ά ς Α π ο σ τ ο λ ί δ η ς & Σ υ ν ε ρ γ ά τ ε ς ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Λ ο υ κ ά ς Α π ο σ τ ο λ ί δ η ς & Σ υ ν ε ρ γ ά τ ε ς ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Τηλ.: 2103619650, 2103610116, Fax: 2103619760, Email: lapostol@otenet.gr h t t p: / / w w w. l o u k a s a p o s t o l i d i

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΧΕΙ «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ» ΕΚΚΛΗΣΙΑ;;; ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ. «Σύμφωνο Συμβίωσης» φείμ Τίκας. Έξι χρόνια αγωνίστηκε να καθιερώσει και να βάλει σε τροχιά

ΥΠΑΡΧΕΙ «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ» ΕΚΚΛΗΣΙΑ;;; ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ. «Σύμφωνο Συμβίωσης» φείμ Τίκας. Έξι χρόνια αγωνίστηκε να καθιερώσει και να βάλει σε τροχιά ΑΓΩΝΑΣ 1 δεκεμβριοσ 2015 ΕΠΙΚΑΙΡΑ Α ΕκκΛΗΣΙΑ ΝΑΡκΙΣΣωΝ και ΣκΑΝΔΑΛΟΠΟΙωΝ «Οὐκ ἐκάθησα μετὰ συνεδρίου ματαιότητος καὶ μετὰ παρανομούντων οὐ μὴ εἰσέλθω, ἐμίσησα Ἐκκλησίαν πονηρευομένων καὶ μετὰ ἀσεβῶν οὐ

Διαβάστε περισσότερα

ειδικές προκλήσεις της

ειδικές προκλήσεις της ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΜΟΤΙΚΗΣ Σ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Αρ.Φακ.: 7..5 Αρ.Τηλ.: 22809543/ /22800795 Αρ.Φαξ:2252783 E-mail:oloimero@schools.ac.cy 2 Σεπτεμβρίου, 204 - ιευθυντές/

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΓΗΠΕΔΩΝ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΓΗΠΕΔΩΝ Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ Σ.Τ.ΕΦ. ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΓΗΠΕΔΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΠΟΥΔΑΣΤΟΥ ΜΠΑΛΛΑ ΛΑΜΠΡΟΥ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΡΑΚΟΥΛΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΛΑ Π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α...

Διαβάστε περισσότερα

Α Α: ΒΙΗΦΩΕ5-5ΑΣ. ΘΕΜΑ : Ορισµός δικαστικού επιµελητή για την επίδοση της 25/2014 απόφασης του Μονοµελούς

Α Α: ΒΙΗΦΩΕ5-5ΑΣ. ΘΕΜΑ : Ορισµός δικαστικού επιµελητή για την επίδοση της 25/2014 απόφασης του Μονοµελούς ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΗΜΟΣ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Α Α: ΒΙΗΦΩΕ5-5ΑΣ Από το πρακτικό της 16 ης τακτικής συνεδρίασης της Οικονοµικής Επιτροπής ήµου Κεφαλλονιάς την 3 η Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα