Kινήµατα για το δικαίωµα στην κατοικία: στην Ευρώπη & τις ΗΠΑ

Transcript

1 ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ 7 Α ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Ζητήµατα Στέγασης στο Κέντρο της Πόλης: Ολοκληρωµένες προσεγγίσεις παρέµβασης στην περιοχή της Πλατείας Βάθης- Αγ. Παύλου Kινήµατα για το δικαίωµα στην κατοικία: στην Ευρώπη & τις ΗΠΑ Σιατίτσα Δήµητρα - 20 / 12 / 2011

2 Αλλαγές στις στεγαστικές πολιτικές και τις διαδικασίες πρόσβασης στη στέγη Σταδιακή υποχώρηση του Κράτους Πρόνοιας στις χώρες της δυτικής Ευρώπης από την άµεση παραγωγή και χρηµατοδότηση της κοινωνικής κατοικίας Προώθηση της ιδιοκατοίκησης ως κύρια µορφή ενοίκησης Ιδιωτικοποίηση των συγκροτηµάτων δηµόσιων κατοικιών (όπου υπάρχουν) Κερδοσκοπική εκµετάλλευση της παραγωγής και διαχείρισης κατοικίας από το κατασκευαστικό, κτηµατοµεσιτικό και χρηµατοπιστωτικό κεφάλαιο Υπερβολικές αυξήσεις στις τιµές των κατοικιών Στροφή στον δανεισµό για την υποστήριξη τόσο της ζήτησης όσο και της παραγωγής

3 Νέα στεγαστικά προβλήµατα: Αύξηση του κόστους πρόσβασης στην κατοικία α) περικοπή εξόδων - πτώση του επιπέδου διαβίωσης β) «αυτο-εξόριση» απο το κέντρο της πόλης Αύξηση του αριθµού των αστέγων ή όσων ζουν σε κακές συνθήκες Υποβαθµισµένες συνθήκες κατοίκησης για εναν αυξανόµενο αριθµό οικονοµικών µεταναστών στις πόλεις της δύσης Μαζικές εξώσεις σε περιπτώσεις ιδιωτικοποιήσεων ή κατασχεσεων «Φτωχοί ιδιοκτήτες» Δυσκολία πρόσβασης στην κατοικία για τους νέους και τα νέα νοικοκυριά

4 Τα χαρακτηριστικά του στεγαστικού ζητήµατος σήµερα: Τα στεγαστικά προβλήµατα αγγίζουν πλέον και την µεσαία τάξη που µέχρι τώρα θεωρούσαµε οτι έχει λύσει το ζήτηµα της πρόσβασης στην στέγη Άνιση κατανοµή οικιστικού αποθέµατος: υπερπαραγωγή κατοικιών και µεγάλος αριθµός κενών κατοικιών ταυτόχρονα µε την αδυναµία πολλών κοινωνικών οµάδων για πρόσβαση στην στέγη Οι στεγαστικές πολιτικές που υιοθετήθηκαν στα πλαίσια του φορντιστικού µοντέλου παραγωγής και εργασίας δεν καλύπτουν τις σηµερινές ανάγκες Αµφισβήτηση του παλιού µοντέλου κοινωνικής κατοικίας Απο το Δικαίωµα στην κατοικία, στο δικαίωµα στην κατοίκηση

5 Ανάδυση νέων κοινωνικών κινηµάτων για την κατοικία Τα κινήµατα αυτά, που στηρίζονται σε µεγάλο ποσοστό απο νέους και νέες, έχουν καταφέρει να ξαναβάλουν στον δηµόσιο διάλογο το "Δικαίωµα στην Κατοικία και την κατοίκηση", έχουν αντιµετωπίσει σε πρακτικό επίπεδο το στεγαστικό πρόβληµα χιλιάδων νοικοκυριών και έχουν οδηγήσει στην βελτίωση του νοµοθετικού πλαισίου... Ο λόγος για το δικαίωµα στην κατοικία σήµερα πρέπει να αντιµετωπίσει: - Τις ανισότητες που αναπαράγονται στον αστικό χώρο - Την οικολογική κρίση και την ανάγκη αντιµετώπιση της γης (περιαστικής ή απλά µη δοµηµένης) ως έναν πεπερασµένο φυσικό πόρο - Την αποδόµηση των "κοινωνικών αυτονόητων" και των προτύπων κατοίκησης που πρέπει να τεθούν υπο αµφισβήτηση για να µπορέσει να υπάρξει µια δίκαιη παραγωγή κατοικίας που ταυτόχρονα θα απαντά στις διαφοροποιηµένες ανάγκες της σηµερινής κοινωνίας

6 ΓΑΛΛΙΑ "DROIT AU LOGEMENT (DAL) (Δικαίωµα Στην Κατοικία) NO VOX (Χωρίς Φωνή)

7 Η οργάνωση Droit au logement (DAL) ιδρύθηκε το 1990 µε στόχο την στήριξη των στερηµένων οµάδων του πληθυσµού (χωρίς-στέγη ή µε κακές συνθήκες στέγασης) και αίτηµα την πρόσβαση όλων σε αξιοπρεπή κατοικία. Δραστηριοποιείται τόσο ως οµάδα πίεσης προς τις αρµόδιες αρχές αλλά και µε άµεσες δράσεις όπως καταλήψεις κενών κατοικιών/κτιρίων, διαδηλώσεις, κατασκηνώσεις στο κέντρο της πόλης ή νοµικές διαδικασίες. Κύριοι στόχοι : Να φέρει σε επαφή και να οργανώσει τις οικογένειες και τα άτοµα µε προβλήµατα στέγης για την προάσπιση του δικαιώµατος σε αξιοπρεπή στέγη για όλους Να σταµατήσει τις εξώσεις χωρίς επαναστέγαση Να απαιτήσει την αξιοπρεπή επαναστέγαση και κοινωνική ένταξη των αστέγων και των κακώς στεγαζόµενων Να απαιτήσει την εφαρµογή του νόµου της επανάκτησης των κενών κτιρίων Την επιστηµονική τεκµηρίωση και διάδοση της πληροφορίας σχετικά µε το στεγαστικό ζήτηµα, και την υποστήριξη δράσεων για την βελτίωση της στεγαστικής πολιτικής και µέσω προτάσεων για την βελτίωση της νοµοθεσίας.

8

9 "LES ENFANTS DU DON QUICHOTTE" (Τα παιδιά του Δον Κιχώτη)

10 Τον Ιανουάριο του 2006 λίγο πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων ένα χωριό µε 200 σκηνές στήνεται στις αποβάθρες του Canal Saint Martin στο κέντρο του Παρισιού. Οι διοργανωτές καλούν τους κατοίκους του Παρισιού να περάσουν ενα βράδυ σε κάποια απο τις σκηνές για να βιώσουν οι ίδιοι τι σηµαίνει να είσαι «SDF: χωρίς-σταθερή-κατοικία» Διεκδικούν κοινωνικές πολιτικές για την αποκατάσταση των αστέγων αλλά και για την εξασφάλιση σταθερής και αξιοπρεπούς στέγης στις πιο φτωχές οµάδες κατοίκων.

11 "Χάρτα του Καναλιού Sain Martin για την πρόσβαση όλων στην κατοικία» Να ανοίξουν οι ξενώνες 24ωρες το 24ωρο και 365 µέρες τον χρόνο. Να εξανθρωπιστούν οι συνθήκες υποδοχής και διαµονής! Να σταµατήσει η επαναπροώθηση στον δρόµο! Κάθε υποδοχή σε ξενώνα πρέπει να καταλήγει σε µια σταθερή λύση Να δηµιουργηθεί άµεσα προσφορά προσωρινών κατοικιών Να δηµιουργηθούν περισσότερες κοινωνικές κατοικίες προσβάσιµες στα πιο φτωχά νοικοκυριά Να αναπτυχθούν µορφές εναλλακτικής κατοίκησης Να θεσπιστεί το δικαίωµα στην κατοικία µε δεσµευτικό τρόπο Να σταµατήσουν όλες οι εξώσεις

12 " MINISTERE DE LA CRISE DU LOGEMENT" (Υπουργείο κρίσης της κατοικίας)

13 Σε συνέχεια της δράσης των παιδιών του δον Κιχώτη και στην ίδια λογική τον Ιανουάριο του άτοµα µε πρωτοβουλία τριών κοινωνικών οργανώσεων κατέλαβαν ένα κτίριο 1000m2 στο κέντρο του Παρισιού. Το κτίριο ανήκε σε µία γαλλική τράπεζα και παρέµενε κενό. Στόχος της κατάληψης ήταν η δηµιουργία του Υπουργείου Κρίσης της Κατοικίας, ώς µέσο πίεσης της κυβέρνησης και των κοµµάτων ώστε ν α π ά ρ ο υ ν θ έ σ η σ τ α θ έ µ α τ α αποκλεισµού απο την κατοικία εν όψη των προεδρικών εκλογών στην Γαλλία. Η κατάληψη εκκενώθηκε µετά τις εκλογές.

14 Με µέσο όρο διαθέσιµο 37m2 ανα άτοµο (συµπεριλαµβανοµένων και των παιδιών), η Γαλλία δεν θα έπρεπε να παρουσιάζει έλλειψη σε κατοικίες. Και εντούτοις, η κρίση είναι εδώ. Τα 2 εκατοµµύρια κενές κατοικίες αποτελούν ένα σηµαντικό -αν όχι κρίσιµοαπόθεµα που πρέπει να ξαναµπεί στην αγορά. Η επίταξη δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά όσο οι δηµόσια εξουσία δεν παίρνουν τα µέτρα που απαιτούνται, οι οργανώσεις µας θα αναλάβουν δράση!! Οι οργανώσεις και οι συλλογικότητες µας θέλουν να αποκαλύψουν την απάθεια της δηµόσιας εξουσίας σε ότι αφορά τον αγώνα ενάντια στις κακές συνθήκες διαβίωσης σε όλες τις µορφές: Χωρίς-στέγη, φοιτητική στέγαση, υπερβολικά ενοίκια και γενικά όλες τις επισφαλείς καταστάσεις (υπ-ενοικίαση, ανθυγιεινές κατοικίες, δανεισµός για πάνω από 30 χρόνια και υπερχρέωση...) εφαρµογή του νόµου της επίταξης!!

15

16 RéSEL «Réseau Stop aux Expulsions de Logement» Δίκτυο ενάντια στις εξώσεις

17 Ο αριθµός των εξώσεων αυξάνεται συστηµατικά στην Γαλλία Περισσότερες απο δικαστικές αποφάσεις είναι σε εξέλιξη κάθε χρόνο Το δίκτυο ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2009 απο τρεις κοινωνικές οργανώσεις που ασχολούνται µε θέµατα κατοικίας: CNL (Confédération Nationale du Logement) CSF (Confédération Syndicale des Familles) DAL (Droit au Logement) Δικτύωση σε όλη την Γαλλία ενάντια στις εξώσεις. Δίκτυο αλληλεγγύης ώστε να εµποδίζεται η διαδικασία της έξωσης ή της µετεγκατάστασης.

18

19 ΙΤΑΛΙΑ ACTION

20 ACTION: Δηµιουργήθηκε το 2002 στην Ρώµη. Κινητοποίηση σε δύο επίπεδα: Αµεσες δράσεις για την επίλυση στεγαστικών αναγκών µε καταλήψεις κενών κτιρίων Πίεση προς τους θεσµούς και την τοπική αυτοδιοίκηση για θεσµικές λύσεις στο στεγαστικό πρόβληµα των µεταναστών και των λαϊκών τάξεων Σήµερα υπάρχουν 40 καταλήψεις κτιρίων στην Ρώµη που στεγάζουν 2000 οικογένειες.

21 Άιτήµατα: 1. Αίτηµα για µια συνολική στεγαστική πολιτική,.η οποία δεν µεταφράζεται απαραίτητα σε αίτηµα για κατασκευή νέων κατοικιών. Σύµφωνα µε τις στατιστικές το υπάρχον κτιριακό απόθεµα υπερκαλύπτει τις σηµερινές ανάγκες για κατοικία και άρα οι πολιτικές πρέπει να στραφούν προς αξιοποίησή του. 2. Κριτική στην νέα στεγαστική πολιτική που προωθεί τις ΣΔΙΤ (όπου εµπλέκεται το µεγάλο τραπεζικό και κτηµατοµεσιτικό κεφάλαιο σε συνεργασία µε τον παραδοσιακό κατασκευαστικό κλάδο). 3. Ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών κατοικιών

22 Η κατάληψη στέγης ως πράξη άµεσης υλοποίησης του δικαιώµατος στην στέγη Πρόκειται για µια παράνοµη πράξη, ή αλλιώς µια «άτυπη» δραστηριότητα: >> Τοποθετείται εκτός του γράµµατος του νόµου, αλλά γίνεται στο όνοµα ενός δικαιώµατος που προβλέπεται απο το σύνταγµα αλλά δεν προστατεύεται εξίσου µε το δικαίωµα στην ιδιοκτησία: το δικαίωµα στην κατοικία, και κατ επέκταση το δικαίωµα στην πόλη «Η πρακτική της κατάληψης για κατοίκηση, οσο ριζοσπαστική και παράνοµη αν είναι, σηµατοδοτεί το πέρασµα απο την «διεκδίκηση» στην «έµπρακτη υλοποίηση» του βασικού δικαιώµατος στην κατοικία. Η µετάβαση απο την διεκδίκηση στην δράση είναι ενα πείραµα άµεσης δηµοκρατίας όπου βλέπουµε την συµµετοχή πολιτών σε ζητήµατα που τους αφορούν όπως οι µετασχηµατισµοί της πόλης, των χώρων της και των µηχανισµών κοινωνικής αναπαραγωγής» (µέλος action)

23

24 ΙΣΠΑΝΙΑ "VIVIENDA DIGNA" (αξιοπρεπής κατοικία) Όλοι οι Iσπανοί έχουν δικαίωµα να απολαµβάνουν αξιοπρεπή και κατάλληλη κατοικία. Οι δηµόσιες αρχές θα προωθήσουν τις απαραίτητες συνθήκες και θα εγκαθιδρύσουν τους απαιτούµενους κανονισµούς για να καταστήσουν εφικτό αυτό το δικαίωµα, ρυθµίζοντας τις χρήσεις της γης σύµφωνα µε το γενικό συµφέρον για να εµποδίσουν την κερδοσκοπία. Η κοινότητα θα καρπούται µέρος των υπεραξιών που παράγει η πολεοδοµική πράξη των δηµόσιων φορέων. άρθρο 47 του Ισπανικού Συντάγµατος του 1978

25 Απο το 2000 µέχρι το 2007 η Ισπανική αγορά κατοικίας βρίσκεται σε συνεχή άνοδο, µέ έκρηξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας, αύξηση των αγοραπωλησιών και αύξηση των τιµών κατοικίας. Μια εξέλιξη που δηµιούργησε νέες συνθήκες αποκλεισµού και εκµετάλλευσης για κοινωνικές οµάδες που δεν έχουν ιδιόκτητη κατοικία όπως οι νέοι, οι µετανάστες, τα χαµηλά εισοδηµατικά στρώµατα κα. Το ζήτηµα της κατοικίας επανέρχεται στον δηµόσιο διάλογο και τον Μάιο του 2006 εµφανίστηκε ένα νέο δυναµικό κίνηµα για το δικαίωµα στην αξιοπρεπή κατοικία. Γιατί η κατοικία είναι δικαίωµα όχι επιχείρηση Ένα κίνηµα που χρησιµοποιώντας νέες, πρωτότυπες, µορφές δράσης (δράσεις στο ΙΚΕΑ και σε κτηµατοµεσιτικές εµπορικές εκθέσεις, πρωτοχρονιάτικο πάρτι, φωτογραφικές & καθιστικές διαµαρτυρίες κα.) κατάφερε να επηρεάσει την κοινή γνώµη και να προκαλέσει σηµαντικές πολιτικές αντιδράσεις.

26 η κατοικία είναι δικαίωµα όχι προνόµιο Χαρακτηριστικά του κινήµατος: Νεανικό κίνηµα Σύνδεση των Συλλόγων γειτονιάς µε το κίνηµα Καταλήψεων. Διαφοροποίηση απο οργανωµένες πολιτικές οµάδες και κόµµατα Χρήση νέων µέσων και καινοτόµων δράσεων

27 "Μανιφέστο για Αξιοπρεπή Κατοικία Υπερβολική κλιµάκωση του κόστους κατοικίας σε σχέση µε τους µισθούς µε αποτέλεσµα η πρόσβαση στην κατοικία από κάποιες κοινωνικές οµάδες έχει γίνει πρακτικά αδύνατη Δραµατική αύξηση των κενών και δεύτερων κατοικιών Δραστική µείωση της κατασκευής κοινωνικής κατοικίας Η ανάπτυξη της ισπανικής οικονοµίας έχει στραφεί σχεδόν αποκλειστικά στον τοµέα της κατασκευής, ενώ επιδιώκεται συστηµατικά η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων µε κερδοσκοπικό χαρακτήρα σε ένα είδος πρώτης ανάγκης όπως είναι η κατοικία Η ποιότητα ζωής της πλειοψηφίας των κατοίκων στα µεγάλα αστικά κέντρα χειροτέρεψε Γίνεται κατασπατάληση φυσικών πόρων, όπως το νερό και η ενέργεια, και µια ανεπανόρθωτη καταστροφή σε περιοχές µεγάλης περιβαλλοντικής αξίας Απουσιάζει οποιαδήποτε ρύθµιση σε έναν ευαίσθητο τοµέα στον οποίο µάλιστα έχουν αυξηθεί σηµαντικά οι καταχρήσεις και οι παραβάσεις

28 Βασικά Αιτήµατα : Αύξηση των δηµόσιων δαπανών για την κατασκευή ή την ένταξη στην αγορά κοινωνικών κατοικιών (προστατευµένη κατοικία) Έλεγχος της διαφθοράς, της κερδοσκοπίας και των τιµών στην αγορά κατοικίας και γης Περιορισµός της κατασκευής νέων κατοικιών η µαζική κατασκευή κατοικιών να σταµατήσει να είναι κινητήρας της οικονοµίας Υποστήριξη ενός νέου µοντέλου το οποίο θα βασίζεται στην επαναχρησιµοποίηση και τη διαχείριση της κατοικίας µε κοινωνικά και οικολογικά κριτήρια Απαλλοτρίωση των κατοικιών που δεν χρησιµοποιούνται, που παραµένουν κενές ή που έχουν εγκαταλειφθεί, και επανάχρησή τους µέσω κάποιου δηµοσίου προγράµµατος κοινωνικής κατοικίας Αποποινικοποίηση της κατάληψης των εγκαταλειµµένων κτιρίων.

29 PLATAFORMA DE AFECTADOS POR LA HIPOTECA" (Πλατφόρµα όσων έχουν προβλήµατα µε την Υποθήκη)

30 Ενάντια στις εξώσεις λόγω αδυναµίας αποπληρωµής δανείου Μέχρι σήµερα 112 αποτροπές εξώσεων

31

32 H.Π.Α. SUBPRIME MORTGAGE CRISIS (η κρίση των ενυπόθηκων δανείων)

33

34 TAKE BACK THE LAND

35 Iδρύθηκε το 2006 Δίκτυο οργανώσεων Kύρια δράση την επαναστέγαση άστεγων οικογενειών και ατόµων σε κατασχεµένες απο τις τράπεζες κατοικίες. Συµµετέχουν µικρές οµάδες εθελοντών που µπαίνουν στα σπίτια, τα επισκευάζουν, τα επιπλώνουν στοιχειωδώς και βοηθάνε τις οικογένειες να εγκατασταθούν.

36 Βασικές αρχές και στόχοι Η κατοικία είναι ενα ανθρώπινο δικαίωµα Οι τοπικές κοινότητες και κοινωνίες πρέπει να έχουν έλεγχο της παραγωγής κατοικίας και της γης Κινητοποιήσεις µε προσανατολισµό στις άµεσες δράσεις Ενδυνάµωση των κοινοτήτων που έχουν στεγαστικά προβλήµατα, ιδιαίτερα έγχρωµες κοινότητες χαµηλών εισοδηµάτων Οι κύριες καµπάνιες τις οργάνωσης είναι: Ενάντια στις εξώσεις οικογενειών µε οικονοµικές δυσκολίες απο υποθηκευµένα κτίρια Αµεση χρήση των κατασχεµένων κατοικιών για κάλυψη στεγαστικών αναγκών Χρήση των κενών δηµόσιων κτιρίων Δηµόσια κατοικία για τα χαµηλά εισοδήµατα Δικαίωµα των κατοίκων στην επιστροφή στην γειτονιά τους

37 Boston San Fransisco

38 OCCUPY OUR HOMES

39 Occupy Wall Street Goes Home Στις 6 Δεκεµβρίου 2011 το κίνηµα Occupy Wall Street κάλεσε σε µια πανπολιτειακή δράση για κατάληψη των κατασχεµένων απο τις τράπεζες κατοικιών και στήριξη όσων έχουν στεγαστικά προβλήµατα. Η κατοικία αναδεικνύεται σε ένα απο τα κεντρικά ζητήµατα στα πλαίσια της οικονοµικής κρίσης. Με την δράση αυτή εστιάζουν στο ζήτηµα των κατασχέσεων για να διαµαρτυρηθούν για τις δόλιες πρακτικές δανεισµού, την τιτλοποίηση των ακινήτων και τις παράνοµες εξώσεις που πραγµατοποιούν οι τράπεζες. Καλούν σε υπεράσπιση οικογενειών υπο έξωση, στη διεκδίκηση των κατασχεµένων ιδιοκτησιών, την κατάληψη κενών κατοικιών απο άστεγες οικογένειες και τη παρεµπόδιση διαδικασιών κατασχέσεων σε 20 πόλεις στις ΗΠΑ.

40 Απο την ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του κινήµατος: «Η µέρα δράσης σηµατοδοτεί την έναρξη ενός εθνικού νέου µετώπου για το κίνηµα Occupy: η απελευθέρωση των κενών κτιρίων που έχουν στην ιδιοκτησία τους οι τράπεζες για εκείνους που έχουν ανάγκη. Οι τράπεζες διασώθηκαν ενώ οι οικογένειές µας εκδιώκονται απο τα σπίτια τους. [...] Εκατοµµύρια Αµερικάνοι έχουν χάσει τα σπίτια τους µε τη χρηµατιστηριακή κρίση, ενώ ενας στους τέσσερις ιδιοκτήτες αδυνατεί να εξυπηρετήσει το ενυπόθηκο δάνειό του. Το 99% φέρει το βάρος µιας κρίσης που προκλήθηκε απο τη Wall Street και τις µεγάλες τράπεζες. [...] Η Wall Street και οι µεγάλες τράπεζες αποκοµίζουν κέρδη ρεκόρ ενώ οι περισσότεροι Αµερικάνοι αγωνίζονται να παραµείνουν στα σπίτια τους. Παραβιάζουν τον νόµο χωρίς να τιµωρούνται, ενώ για εκατοµµύρια απο εµάς επιφυλάσσεται η έξωση. Κερδίζουν τρις και στηρίζονται µε προγράµµατα διάσωσης, ενώ εµείς αντιµετωπίζουµε ποσοστά ανεργίας και χρέους ρεκόρ. Φτάνει πια! Το σύστηµα εξυπηρετεί µέχρι σήµερα την Wall Street, τις µεγάλες τράπεζες και το 1%. Είµαστε το 99% και διεκδικούµε την δηµοκρατία µας. Και διεκδικούµε τα σπίτια µας.» 1 Δεκ

41

42

43 Η Ελλάδα δεν έχει στεγαστικά προβλήµατα? Μέχρι πρόσφατα : απουσία του ζητήµατος από τον δηµόσιο διάλογο Ο επίσηµος λόγος δεν αναγνωρίζει οτι υπάρχει στεγαστικό πρόβληµα Η κοινή γνώµη εµφανίζει ποσοστά που αγγίζουν το 0% στην ερώτηση αν το ζήτηµα της κατοικίας είναι πρόβληµα Η αριστερά δεν ασχολείται ιδιαίτερα µε το ζήτηµα Λίγες κοινωνικές οργανώσεις ασχολούνται µε το ζήτηµα των αστέγων. Απουσία κοινωνικών κινηµάτων για το «δικαίωµα στην κατοικία & την κατοίκηση» Σήµερα: Φαινόµενα µιας αναδυόµενης στεγαστικής κρίσης

44 Ποιά τα όρια του Ελληνικού στεγαστικού συστήµατος σε περίοδο κρίσης?

45 Ανοιχτή κοινωνική κατάληψη Επιβίωση» Θεσσαλονίκη

46

47

48 Ευρωπαϊκές οργανώσεις που ασχολούνται µε το δικαίωµα στην κατοικία ΗΑΒΙΤΑΤ ΙΝΤΕRNATIONAL COALITION INTERNATIONAL ALLIANCE OF INHABITANTS FAENTSA(Ευρωπαϊκή οµοσπονδία εθνικών οργανώσεων που δουλεύουν µε τους αστέγους) COHRE (Κέντρο για το δικαίωµα-στην-κατοικία και τις εξώσεις) CECODHAS (Ευρωπαϊκό δίκτυο για την αξιοπρεπή κατοικία για όλους και την προώθηση της κοινωνικής κατοικίας)