Σχολή Περιβάλλοντος, Γεωγραφίας & Εφαρμοσμένων Οικονομικών. Τμήμα Γεωγραφίας. Εφαρμογές Γεωπληροφορικής στην διαχείριση καταστροφών

Transcript

1 Σχολή Περιβάλλοντος, Γεωγραφίας & Εφαρμοσμένων Οικονομικών Τμήμα Γεωγραφίας Εφαρμογές Γεωπληροφορικής στην διαχείριση καταστροφών Χωροθέτηση δασικού παρατηρητηρίου Εργασία του Παπαδόπουλου Αλέξανδρου Α.Μ Μάρτιος/2017

2 Περιεχόμενα 1.Εισαγωγή Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Δεδομένα Μεθοδολογία Αποτελέσματα Σενάριο 1 ο Σενάριο 2 ο Σύγκριση - Συμπεράσματα Βιβλιογραφία... 30

3 1.Εισαγωγή Η άσκηση αυτή έχει ως κύριο στόχο την κατάδειξη των δυνατοτήτων χρήσης των GIS σε εφαρμογές χωροθέτησης δασικών παρατηρητηρίων και γενικά σε εφαρμογές οι οποίες εμπλέκουν αφενός την υπέρθεση θεματικών επιπέδων, αφετέρου την ανάλυση ορατότητας (visibility analysis). Τα δεδομένα της άσκησης αναφέρονται στην παράκτια ζώνη της Βόρειας Πελοποννήσου και προέρχονται από διάφορες πηγές οι οποίες είναι και οι πλέον συνηθισμένες πηγές δεδομένων για τον Ελληνικό χώρο (ΓΥΣ, ΙΓΜΕ κλπ). Καθώς η άσκηση έχει αυστηρά εκπαιδευτικό χαρακτήρα με τη στόχευση που προαναφέρθηκε, τα δεδομένα έχουν υποστεί σημαντικές γενικεύσεις και συνεπώς είναι ακατάλληλα για πραγματικές εφαρμογές προγραμματισμού του χώρου στον οποίο αναφέρονται.

4 2.Βιβλιογραφική Ανασκόπηση Πριν από τη μελέτη της εργασίας χρειάζεται ο αναγνώστης να είναι οικείος με κάποιος ορισμούς, προκειμένου να κατανοήσει πλήρως της διεργασίες και τον σκοπό τους. Το ψηφιακό μοντέλο εδάφους (Digital Elevation Model Dem) είναι μία ψηφιακή αναπαράσταση της τοπογραφίας. Κάθε κύτταρο (cell) αναδεικνύει ένα ενιαίο υψόμετρο που αντιπροσωπεύει ολόκληρη την περιοχή του κυττάρου. Σημειώνεται ότι όλα τα κύτταρα έχουν το ίδιο μέγεθος. Με επεξεργασία του dem φανερώνονται τα χαρακτηριστικά του εδάφους : κλίση, προσανατολισμός, υδροκρίτες και λεκάνες απορροής (Graham & Sheehan, 2013). Υδρογραφικό δίκτυο ονομάζεται το δίκτυο με ένα συγκεκριμένο σχήμα, το οποίο αποτελείται από ανεξάρτητους ποταμούς που συνδέονται μεταξύ τους. Υπάρχει πληθώρα τύπων υδρογραφικού δικτύου, κάποια από αυτά είναι: το δενδριτικό, το κλιμακωτό, το ορθογώνιο, το καρστικό, το ακιδωτό και το παράλληλο (Παπαπέτρου, 1995). Το εργαλείο Viewshed του ArcGIS καθορίζει τις θέσεις ενός ψηφιδωτού επιπέδου που είναι ορατές από ένα σύνολο παρατηρητών. Ο καθορισμός σημειακών παρατηρητών είναι μια έντονη διαδικασία για τον υπολογιστή. Ο χρόνος επεξεργασίας εξαρτάται από την ανάλυση. Για προκαταρκτικές μελέτες, προτείνεται να χρησιμοποιηθεί ένα χονδροειδές μέγεθος κυττάρου ώστε να μειωθεί ο αριθμός των κυττάρων στην είσοδο. Το ψηφιδωτό επίπεδο πλήρους ανάλυσης χρησιμοποιείται όταν τα τελικά αποτελέσματα είναι έτοιμα να δημιουργηθούν. Η ορατότητα του κάθε κέντρου κυττάρου προσδιορίζεται με σύγκριση της γωνίας υψομέτρου στο κέντρο του κυττάρου με τη γωνία υψόμετρου στον τοπικό ορίζοντα. Ο τοπικός ορίζοντας υπολογίζεται με την εξέταση του παρεμβαλλόμενου εδάφους μεταξύ του σημείου παρατήρησης και του τρέχοντος κέντρου κυττάρου. Εάν το σημείο βρίσκεται πάνω από τον τοπικό ορίζοντα, θεωρείται ορατό (Esri, 2017). Η κανονική δειγματοληψία κανάβου (συστηματική δειγματοληψία) είναι ένας τύπος πιθανοτικής δειγματοληψίας όπου κάθε στοιχείο έχει γνωστή και ίση πιθανότητα να επιλεγεί. Το πιθανολογικό πλαίσιο διατηρείται μέσω της επιλογής ενός ή περισσοτέρων τυχαίων σημείων εκκίνησης. Η συστηματική δειγματοληψία χρησιμοποιείται για να απλοποιηθεί η διαδικασία της επιλογής ενός δείγματος ή για την εξασφάλιση ιδανικής διασποράς των μονάδων δειγματοληψίας καθ 'όλη τη μονάδα μελέτης (CALS,2017)

5 3.Δεδομένα Τα δεδομένα που δίνονται για την επιλογή της θέσης των δασικών παρατηρητήριων είναι τα εξής: τοπογραφικός χάρτης (από όπου θα δημιουργηθεί χάρτης κλίσεων, και χάρτης υψομέτρου), χάρτης υδρογραφικού δικτύου, χάρτης οδικού δικτύου, χάρτης χρήσεων γης (από τη βάση δεδομένων CORINE) και χάρτης ορίων Δήμου περιοχής μελέτης. Από αυτά, διανυσματική μορφή έχουν υδρογραφικό δίκτυο, το οδικό δίκτυο, ο χάρτης ορίων Δήμου και ο χάρτης χρήσεων γης. Ενώ, ψηφιδωτή μορφή έχει το ψηφιακό μοντέλο εδάφους (DEM).

6 4.Μεθοδολογία Αποτελέσματα 4.1 Σενάριο 1 ο Στόχος είναι ο προσδιορισμό περιοχών για το δασικό παρατηρητήριο με βάση κάποια προκαθορισμένα κριτήρια και με την τεχνική της χαρτογραφικής υπέρθεσης. Τα κριτήρια αυτά είναι: 1) Χωροθέτηση παρατηρητηρίων εντός δασικής περιοχής 2) Υψόμετρο χωροθέτησης παρατηρητηρίου μεγαλύτερο από το μέσο υψόμετρο του Δήμου 3) Το έδαφος στο οποίο θα τοποθετηθεί το παρατηρητήριο θα έχει κλίση < 10 4) Το παρατηρητήριο θα έχει απόσταση από το οδικό δίκτυο < 400 μ 5) Το παρατηρητήριο θα έχει απόσταση από το υδρογραφικό δίκτυο < 200μ. Πρώτη εργασία είναι ο ορισμός του περιβάλλοντος εργασίας. Περιβάλλον εργασίας ορίζεται ως το environments από το geoprocessing. Βάση του ψηφιακού μοντέλου εδάφους, ορίζεται raster analysis 50Χ50 και extent ίσο με τα όρια του Δήμου μελέτης (εικ.4.1.1). Εικ Τα όρια του Δήμου μελέτης.

7 Στη συνέχεια, παράγονται τα δεδομένα για τα κριτήρια του υδρογραφικού δικτύου (εικ ) και του οδικού δικτύου (εικ.4.1.3). Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιείται το εργαλείο buffer για γραμμικά στοιχεία. Εφαρμογή του buffer για το οδικό δίκτυο, παράγει γραμμικά στοιχεία με πάχος 800 μέτρα (400 από κάθε πλευρά του δρόμου). Ομοίως, γα το υδρογραφικό δίκτυο, παράγονται γραμμικά στοιχεία με πάχος 400 μέτρα (200 μέτρα από κάθε πλευρά του υδρογραφικού δικτύου). Εικ Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής μελέτης.

8 Εικ Το οδικό δίκτυο για την περιοχή μελέτης. Ακολούθως, γίνεται η αποκοπή των διανυσματικών επιπέδων στο όριο της περιοχής μελέτης. Χρησιμοποιείται το εργαλείο Clip για τα διανυσματικά επίπεδα (υδρ. δίκτυο, oδ. δίκτυο και χάρτη χρήσεων γης) και το εργαλείο Μask για τα το ψηφιδωτό (dem), πάντα στο όρια του Δήμου. Έπειτα, λόγω υπολογιστικών τοπικών πράξεων (local operations) που πρέπει να γίνουν, για το υδρογραφικό δίκτυο (πάχους 400 μ.), το οδικό δίκτυο (πάχους 800 μ.) και το χάρτη χρήσεων γης παράγονται τα αντίστοιχα ψηφιδωτά επίπεδα. Αυτό επιτυγχάνεται με το εργαλείο feature to raster για την στήλη του ID. Κατά αυτό τον τρόπο, για το υδρ. και οδικό δίκτυο παράγονται ψηφιδωτά επίπεδα

9 με VALUE 1 για κάθε pixel που αντιστοιχεί σε δρόμο ή σε ποτάμι και Value 0 για όσα pixels δεν αντιστοιχούνται. Για τα κριτήρια υψομέτρου και κλίσης αξιοποιείται το ψηφιακό μοντέλο εδάφους (εικ.4.1.4). Το μέσο υψόμετρο μπορεί να βρεθεί με ανάγνωση των στατιστικών του επιπέδου, αφού παρέχεται από το περιβάλλον του ArcGIS. Γνωρίζοντας ότι μέσω υψόμετρο είναι τα 463 μέτρα, και με τη χρήση του raster calculator, παράγεται ψηφιδωτό επίπεδο δύο τιμών. Εφόσον στο raster calculator τοποθετείται η συνθήκη dem > 463, κελιά που πληρούν τη συνθήκη παίρνουν τιμή 1 και κελιά που δεν την πληρούν, παίρνουν τιμή 0 (εικ ). Η κλίση είναι παραγόμενο του dem μέσω του εργαλείου Slope. Αφού παραχθεί το επίπεδο κλίσης, στο raster calculator τοποθετείται η συνθήκη slope < 10. Αποτέλεσμα του τελευταίου είναι ένα επίπεδο με τιμή 1 για κελιά που πληρούν τη συνθήκη και κελιά με τιμή 0 για κελιά που δεν πληρούν τη συνθήκη (εικ.4.1.6).

10 Εικ Ψηφιακό μοντέλο εδάφους.

11 Εικ Με πράσινο χρώμα απεικονίζονται οι περιοχές με υψόμετρο υψηλότερο από το μέσο υψόμετρο της περιοχής και είναι κατάλληλες για την χωροθέτηση του παρατηρητηρίου.

12 Εικ Με πράσινο χρώμα απεικονίζονται οι περιοχές με κλίση κατάλληλη για την χωροθέτηση του παρατηρητηρίου.

13 Τέλος, χρειάζεται να εξασφαλιστεί ότι η χωροθέτηση του παρατηρητηρίου θα γίνει εντός της δασικής περιοχής. Για το σκοπό αυτό αξιοποιείται το επίπεδο χρήσεων γης. Μία από τις στήλες του επιπέδου περιγράφει με κωδικό αριθμό της χρήσης του κάθε κελιού. Για την εργασία αυτή, οι κλάσεις 10 και 11 δείχνουν το θεματικό επίπεδο βλάστησης. Πρώτο βήμα είναι η παραγωγή ξεχωριστής στήλης με την τιμή 1 μόνο για το την βλάστηση. Παράγεται η νέα στήλη εντός του attribute table και με το Field calculator ορίζονται με το παρακάτω κώδικα (γλώσσα python), οι τιμές της στήλης: def CostPath (i): if i == 10 or i == 11: return 1 else: return 0 CostPath(!Value! ) Αποτέλεσμα είναι μία στήλη με την τιμή 1 στην βλάστηση και 0 για τα υπόλοιπα κελιά (Εικ ). Για να μπορεί να γίνει συσχέτιση του κριτηρίου βλάστησης με τα υπόλοιπα κριτήρια, χρειάζεται η τελευταία στήλη που παράχθηκε να εμφανιστεί ως κύρια τιμή σε νέο επίπεδο. Το εργαλείο lookup παράγει το νέο θεματικό επίπεδο που χρειάζεται για την διαδικασία αυτή. Δηλαδή είναι επίπεδο με μόνο τις τιμές 0 και 1 ως VALUE, για κελιά της χρήσης γης.

14 Εικ Δασικές και μη δασικές περιοχές στην περιοχή μελέτης. Με τα επίπεδα που περιγράφουν τα κριτήρια για την τοποθέτηση του δασικού παρατηρητηρίου, μπορεί να παραχθεί ένα συνδυαστικό επίπεδο όπου κάθε κελί έχει την τιμή καταλληλότητας για τη θέση του παρατηρητηρίου (εικ.4.1.8). Με το εργαλείο raster calculator, γίνεται πρόσθεση των επιπέδων κριτηρίου κλίσης, υψομέτρου, βλάστησης, οδικού δικτύου και υδρογραφικού δικτύου. Αποτέλεσμα είναι ένα επίπεδο με τιμές 0-5, το οποίο δείχνει να πληρούνται από 0 έως και 5 κριτήρια, ανά κελί.

15 Εικ Χάρτης καταλληλότητας χωροθέτησης παρατηρητηρίου, κατά βαθμό πλήρωσης κριτηρίων.

16 Σημειώνονται τρία σημεία στον χάρτη που πληρούν 5 ή 4 από τα κριτήρια για την χωροθέτηση των παρατηρητηρίων. Για να προσομοιωθούν τα δασικά παρατηρητήρια, παράγεται νέο shapefile με τρεις σημειακές οντότητες, στα προεπιλεγμένα σημεία που πληρούν 5 ή 4 κριτήρια. Επόμενο βήμα είναι η παραγωγή χάρτη ορατότητας (εικ.4.1.9). Ο χάρτης ορατότητας είναι εφικτός με το εργαλείο Viewshed του ArcGIS toolbox. Ως δεδομένα στο Viewshed, καταχωρούνται το επίπεδο με τις τρεις σημειακές οντότητες και το ψηφιακό μοντέλο εδάφους με όρια, τα όρια του δήμου. Κατά την καταχώρηση των δεδομένων είναι δυνατό να οριστεί σε τι ύψος στέκεται ο παρατηρητής. Η αύξηση ύψους του παρατηρητή, αυξάνει σημαντικά και την ορατότητά. Εφόσον είναι γνωστό το ύψος του παρατηρητηρίου ή της γειτονικής βλάστησης μπορεί να οριστεί και το ύψος του παρατηρητή. Επειδή όμως από τα δεδομένα της άσκησης το ύψος αυτό δεν είναι γνωστό, επιλέχθηκε στην εργασία να μην χρησιμοποιηθεί ο άξονας του ύψους (z factor). Αποτέλεσμα είναι ένα επίπεδο με δύο χρωματισμούς. Το ένα χρώμα εκφράζει τα κελιά που φαίνονται από κάποιο παρατηρητήριο, ενώ το δεύτερο χρώμα εκφράζει τα κελιά που δεν φαίνονται από κάποιο παρατηρητήριο.

17 Εικ Χάρτης ορατότητας για τα τρία παρατηρητήρια που πληρούν τα περισσότερα κριτήρια χωροθέτησης.

18 Τέλος, το επίπεδο ορατότητας των παρατηρητηρίων μπορεί να συνδυαστεί με το επίπεδο της βλάστησης. Ένας απλός πολλαπλασιασμός μεταξύ των επιπέδων βλάστησης και ορατότητας στο raster calculator, παράγει νέο επίπεδο με την ορατότητα των δασικών περιοχών από τις θέσεις των παρατηρητηρίων (εικ ). Το νέο επίπεδο φέρει σε κάθε κελί μία τιμή από 0 μέχρι 3. Το 0 αντιστοιχεί σε κελιά εκτός δασικής περιοχής ή σε κελιά δασικής περιοχής που δεν είναι ορατά από τα παρατηρητήρια. Οι τιμές 1-3 εκφράζουν κελιά δασικής περιοχής που είναι ορατά από 1 έως 3 παρατηρητήρια, αντίστοιχα.

19 Εικ Χάρτης ορατότητας δασικής περιοχής για τα τρία παρατηρητήρια που πληρούν τα περισσότερα κριτήρια χωροθέτησης.

20 Από το επίπεδο ορατότητας δασικής περιοχής, είναι δυνατό να μετρηθούν τα κελιά που είναι ορατά ή όχι και να υπολογιστεί ένα γράφημα με ποσοστά ορατότητας (γράφημα 4.1) Γράφημα Ορατότητα δασικής περιοχής από τα παρατηρητήρια για το σενάριο Σενάριο 2 ο Σε αυτό το σε σενάριο γίνεται χωροθέτηση των δασικών παρατηρητηρίων με βάση τη μέγιστη θέαση των δασικών εκτάσεων. Δηλαδή, θα πραγματοποιηθεί ζωνοποίηση της περιοχής βάση του βαθμού στον οποίο κάθε σημείο είναι ορατό από τις δασικές περιοχές. Για να υλοποιηθεί το παραπάνω, στο δεύτερο σενάριο ως δεδομένα χρειάζονται το επίπεδο του ψηφιακού μοντέλου εδάφους με όρια του δήμου (εικ.4.1.4) και το επίπεδο της βλάστησης(εικ4.1.7) που παράχθηκαν στο πρώτο σενάριο. Για να φανερωθούν τα σημεία που είναι περισσότερα ορατά από δασικές εκτάσεις χρειάζεται να τοποθετηθούν πολλά παρατηρητήρια σε όλη τη δασική περιοχή. Αρχικά θα γίνει δημιουργία ενός σημειακού δείγματος εντός των δασικών περιοχών. Για να πραγματοποιηθεί, γίνεται μετατροπή του διανυσματικού θεματικού επιπέδου της βλάστησης σε ψηφιδωτό μέσω του εργαλείου Feature to raster (σε κελιά 250Χ250μ, ώστε να μειωθεί ο όγκος δεδομένων και επεξεργασίας). Ακολούθως, αυτό το ψηφιδωτό επίπεδο μετατρέπεται σε σημειακό διανυσματικό επίπεδο με το εργαλείο Raster to point. Το αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών είναι η κατασκευή κανονικής δειγματοληψίας σε τετραγωνικό κάναβο και τοποθέτηση σημείων (εντός των δασικών περιοχών) ανά 250 μέτρα (εικ.4.2.1). Για την περιοχή μελέτης, εντός της δασικής περιοχής παράχθηκαν 603 σημεία παρατηρητήρια.

21 Εικ Τα δείγματα του κανάβου χρησιμοποιούνται ως παρατηρητήρια.

22 Για τα 603 σημεία - παρατηρητήρια εκτελείται η λειτουργία Viewshed και αποτέλεσμα είναι ένα ψηφιδωτό θεματικό επίπεδο στο οποίο καταγράφεται για κάθε κελί το πλήθος των σημείων (που τοποθετούνται εντός του δάσους) από όπου είναι ορατό (εικ.4.2.2). Αντίστοιχα, ο αριθμός αυτός εκφράζει τον αριθμό τον κελιών δασικής περιοχής που παρατηρούνται από το κελί ενδιαφέροντος. Κατά αυτό τον τρόπο, τα κελιά που έχουν μεγάλες τιμές σε αυτό το πεδίο (Value) αντιστοιχούν σε περιοχές από τις οποίες είναι ορατό το μεγαλύτερο ποσοστό έκτασης του δάσους.

23 Εικ Για κάθε κελί παρουσιάζονται τα παρατηρητήρια εντός δασικής περιοχής, που βλέπουν σε αυτό το σημείο. Αμφίδρομα, για κάθε σημείο παρουσιάζεται ο αριθμός των κελιών δάσους που βλέπει.

24 Από το τελευταίο επίπεδο επιλέγονται 3 σημεία που έχουν τη μεγαλύτερη ορατότητα στην δασική έκταση αλλά ταυτόχρονα δεν γειτνιάζουν. Τα 3 αυτά σημεία είναι οι θέσεις που προτείνονται να τοποθετηθούν τα δασικά παρατηρητήρια. Δημιουργείται ψηφιδωτό επίπεδο με τις 3 σημειακές οντότητες και για αυτές, εκτελείται ξανά η λειτουργία Viewshed. Αποτέλεσμα είναι ένας χάρτης ορατότητας των τριών σημείων που έχουν τη μεγαλύτερη ορατότητα του δάσους (και ταυτόχρονα δεν γειτνιάζουν) (εικ ).

25 Εικ Χάρτης ορατότητας για τρία παρατηρητήρια.

26 Ο χάρτης ορατότητας, όπως και το προηγούμενο σενάριο, μπορεί να πολλαπλασιαστεί στο raster calculator με το επίπεδο κάλυψης γης. Αποτέλεσμα είναι ένα νέο επίπεδο με την ορατότητα των δασικών περιοχών από τις θέσεις των παρατηρητηρίων (εικ.4.2.4). Στο τελευταίο επίπεδο ορατότητας δασικών περιοχών, ο αριθμός 0 αντιστοιχεί σε κελιά εκτός δασικής περιοχής ή σε κελιά δασικής περιοχής που δεν είναι ορατά από τα παρατηρητήρια. Οι τιμές 1-3 εκφράζουν κελιά δασικής περιοχής που είναι ορατά από 1 έως 3 παρατηρητήρια, αντίστοιχα.

27 Εικ Χάρτης ορατότητας δασικής περιοχής για τα τρία παρατηρητήρια με τη μεγαλύτερη κάλυψη ορατής δασικής περιοχής.

28 Από το επίπεδο ορατότητας δασικής περιοχής, είναι δυνατό να μετρηθούν τα κελιά που είναι ορατά ή όχι και να υπολογιστεί ένα γράφημα με ποσοστά ορατότητας (γράφημα 4.2). Γράφημα Ορατότητα δασικής περιοχής από τα παρατηρητήρια για το σενάριο 2.

29 5.Σύγκριση - Συμπεράσματα Για την σύγκριση των δύο μοντέλων γίνεται χρήση των γραφημάτων σε % ορατότητα επειδή τα δύο σενάρια έχουν διαφορετικά μεγέθη κελιών (cell sizes). Για το πρώτο σενάριο οι αριθμός των ορατών δασικών κελιών είναι υψηλότερος από τον αριθμό κελιών του δεύτερου σεναρίου αλλά επειδή το πρώτο έχει κελιά 50Χ50 ενώ το δεύτερο έχει κελιά 250Χ250, μια απλή αριθμητική σύγκριση θα οδηγούσε σε λανθασμένο αποτέλεσμα. Το δεύτερο σενάριο έχει καλύτερα αποτελέσματα αλλά ο υπολογιστικός φόρτος είναι πολύ μεγάλος. Ακόμη, στο δεύτερο σενάριο δε γίνεται καθόλου χρήση κριτηρίων για την τοποθέτηση των δασικών παρατηρητηρίων. Γίνεται σημείωση ότι η ορατότητα δασικής περιοχής είναι ιδιαίτερα χαμηλή ακόμη και στο δεύτερο σενάριο. Η χαμηλή ορατότητα μπορεί να οφείλεται στην πολυπλοκότητα της γεωμοργολογίας στην περιοχή μελέτης, παρ όλα αυτά προτείνεται να επαναληφθεί η έρευνα αλλά με περισσότερα δεδομένα. Η ορατότητα μπορεί να αυξηθεί δραματικά αν χρησιμοποιηθεί το ύψος του παρατηρητηρίου, καθώς και αν αξιοποιηθεί το ύψος καπνού που δημιουργείται σε μία πυρκαγιά. Εν κατακλείδι, κανένα από τα δύο σενάρια δεν είναι απόλυτα σωστό. Προτείνεται αρχικά, η χρήση του δευτέρου σεναρίου για να βρεθούν οι θέσεις με τη μεγαλύτερη ορατότητα και στη συνέχεια, η χρήση του πρώτου σεναρίου ώστε να αξιοποιηθούν τα παρατηρητήρια που πληρούν τα περισσότερα κριτήρια.

30 6.Βιβλιογραφία Παπαπέτρου, Α., Ζ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΓΙΑ. Εκδόσεις Συμμετρία. Graham,A., Sheehan,D., From Topographic Maps to Digital Elevation Models. MIT Libraries IAP Ιστοσελίδες CALS,2017. College of Agriculture & Life Sciencec. Επίσκεψης στις: Esri, Geographic information system company. Επίσκεψης στις: