Αγγειολεμφικό Σύστημα: χρόνια μελέτης και θεραπείας του

Transcript

1 Åñ ãá óôþ ñéï Éóôï ñß áò ôçò Éá ôñé êþò Ðá íå ðé óôç ìßïõ Áèç íþí 10 ç Ðá íåë ëþ íéá H ìå ñß äá Éóôï ñß áò ôçò Éá ôñé êþò Αγγειολεμφικό Σύστημα: χρόνια μελέτης και θεραπείας του 4 Απριλίου 2014 Ηôtel Royal Olympic, Αθήνα ÔÅ ËÉ ÊÏ ÐÑÏ ÃÑÁÌ ÌÁ ÔÏ ÌÏÓ ÐÅ ÑÉ ËÇ ØÅ ÙÍ ÕÐÏ ÔÇÍ ÁÉ ÃÉ ÄÁ της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδας του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών της Ιατρικής Σχολής Αθηνών του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου

2 ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Åðß ôé ìïò Ðñü å äñïò: Xριστόδουλος Στεφανάδης. Καθηγητής Καρδιολογίας, τ. Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Ðñü å äñïò: Ãå þñ ãéïò Áí äñïý ôóïò, Êá èç ãç ôþò, Ä/ντής Åñ ãá - óôç ñßïõ Éóôï ñß áò ôçò Éá ôñé êþò, Éá ôñé êþò Ó ï ëþò ΕΚΠΑ Αναπλ. Πρόεδρος: Δρ Δημήτριος Καραμπερόπουλος, Επιστ. Συνεργάτης Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Áíôé ðñü å äñïé: Δρ Μαριάννα Καραμάνου, Επιστ. Συνεργάτης, Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Προσκεκλημένη Διδάσκουσα Παν/μίου Claude Bernard, Λυών, Γαλλίας Δρ Γρηγόριος Τσουκαλάς, Επιστ. Συνεργάτης Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Δρ Κωνσταντίνος Λάϊος, Επιστ. Συνεργάτης Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρικής Σχολή ΕΚΠΑ Δρ Κωνσταντίνος Γκρίτζαλης, Επιστ. Συνεργάτης Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρικής Σχολή ΕΚΠΑ Ôé ìç ôé êþ Åðé ôñï ðþ Π. Γκούμας, Καθ. ΩΡΛ, Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών Θ. Δημητρίου, Καθ. Ανατομίας, Δ/ντής Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρικής Σχολής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Α.Μ. Δημόπουλος, Καθ. Θεραπευτικής, Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Ι. Ευδοκιμίδης, Καθ. Νευρολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Διοικητής ΥΠΕΤ Αττικής Ε. Ευσταθόπουλος, Αν. Καθηγητής Ιατρικής Φυσικής Ακτινοφυσικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος ΠΟΣΔΕΠ Ν. Ζακόπουλος, Καθ. Θεραπευτικής, Αναπλ. Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Ο. Ζώρας, Καθ. Χειρουργικής, τ. Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής Ηρακλείου Κρήτης Δ. Κόκκινος, Ομότ. Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Α. Κουνάδης, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ, Ακαδημαϊκός Μ. Κουτσιλιέρης, Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος ΕΚΙΠΑ Γ. Κρεατσάς, Καθ. Γυναικολογίας, π. Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Αθηνών Ι. Κριάρη, Καθηγήτρια Παντείου, Αντιπρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου Ι. Λεκάκης, Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Θ. Λιακάκος, Καθ. Χειρουργικής, Αντιπρύτανης ΕΚΠΑ Β. Μαυρέας, Καθ. Ψυχιατρικής, Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. κ Νικόλαος, Μητροπολίτης Φθιώτιδος Ε. Πατσούρης, Καθηγητής Παθολογικής Ανατομίας, Κοσμήτωρ Σχολής Επιστημών Υγείας ΕΚΠΑ Θ. Πελεγρίνης, Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πρύτανης ΕΚΠΑ Γ. Σκαλκέας, Ομ. Καθηγητής Χειρουργικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Ακαδημαϊκός Ε. Σταμπουλής, Καθ. Νευρολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Διευθυντής Τομέα Δ. Τούσουλης, Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ 2 10 ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò

3 ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Επιστημονική Åðé ôñï ðþ Ε. Αγαπητός Α. Αδάμ Ν. Ανάγνου Μ. Αναστασίου-Νανά Χ. Αντωνίου Γ. Βαϊόπουλος Α. Βαρβαρήγου Γ. Βασλαματζής Ν. Βιτωράτος Ε. Δεληγεώρογλου Α. Δουζένης Ι. Δοντά Θ. Ζαμπέλης Β. Κονταξάκης Σ. Κουλοχέρη Κ. Κωνσταντόπουλος Ι. Λιάππας Μ. Λυμπέρη Δ. Μπότσης Ι. Νανάς Χ. Νικολάου Φ. Νικολοπούλου Γ. Παναγιωτακόπουλος Ν. Παπαβραμίδου Χ. Παπαγεωργίου Γ. Παπαδημητρίου Ε. Ρίζος Κ. Σολδάτος Β. Τομαράς Κ. Τρομπούκης A. Tσακρής Χ. Τσιγκρής Ε. Φερεκίδης Μ. Χαβάκη-Κονταξάκη Α. Χατζάκης Α. Χατζηϊωάννου Σ. Χατζηπαναγιώτου Δ. Χριστοδούλου Χ. Χριστοδούλου Οργανωτική Åðé ôñï ðþ Ι. Αρμένης Ε. Βασιλοπούλου Μ. Βελονάκη X. Βλαχόπουλος Β. Γεννηματά Σ. Γιάτσιου Ι. Γραμματικάκης Ε. Δρίνη Δ. Μανδελενάκη Φ. Μαρινέλη Α. Μιχαηλίδης Α. Μ. Μιχαηλίδου Α. Μπεκιάρη Γ. Μπεκιάρης Δ. Μπελντέκος Α. Μυλωνάς Ι. Νικαλέξης Θ. Παπαϊωάννου Γ. Παπανάγνου Χ. Παπανδρέου Γ. Παπασταύρου Μ. Παπασταύρου Α. Πάσχος Κ. Πετσίνης Ι. Προμπονάς Α. Ρεστέμη Σ. Σαμαρά Μ. Σγάντζος Γ. Σκάρπας Ε. Σταυρουλάκης Π. Τζιβάρα Α. Τσαρακλής Κ. Τσιρόζογλου 4 Απριλίου Αθήνα 3

4 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Τόπος και Χρόνος Ημερίδας Ηôtel Royal Olympic Έναρξη Hμερίδας: 9.00 Παρασκευή 4 Απριλίου Εναρκτήρια Τελετή: Παρασκευή 4 Απριλίου Γεύμα: 13:15 Παρασκευή 4 Απριλίου Τελετή Λήξεως: 18:10 Παρασκευή 4 Απριλίου Δικαίωμα Συμμετοχής Η συμμετοχή στην Ημερίδα είναι δωρεάν και περιλαμβάνει: 1) παρακολού θη ση του επιστημονικού προγράμματος, 2) καλαίσθητο τόμο περιλήψεων και πιστοποιητικό παρακολούθησης. Πληροφορίες Ημερίδας Πρόεδρος, Καθηγητής Γεώργιος Ανδρούτσος Τηλ. = , lyon48@otenet.gr 4 10 ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò

5 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αγαπητοί Συνάδελφοι, Το Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπι στημίου Αθηνών, διοργανώνει τη 10 η Πανελλήνια Ημερίδα Ιστορίας της Ιατρικής με θέμα Αγγειολεμφικό Σύστημα: χρόνια μελέτης και θεραπείας του. Η Διημερίδα θα διεξαχθεί στις 4 Απριλίου, στο Ξενοδοχείο «Royal Olympic», στην Αθήνα. Με την παρούσα ημερίδα, τη 10 η κατά σειρά - σε διάστημα 4 περίπου ετών - ολο - κληρώνεται ένας πρώτος κύκλος επιτυχημένων, υψηλότατου επιπέδου, Επι στη μονικών Συνεδρίων Ιστορίας της Ιατρικής. Η επιτυχία της παρούσας Ημερίδας αποτελεί για εμένα, τους συνεργάτες μου, και τους συμμετέχοντες, ένα δύσκολο εγχείρημα, αφού χρειάστηκε να πραγματο - ποιηθούν εξονυχιστικές μελέτες για να ανευρεθούν τα διάσπαρτα στοιχεία, που αφορούν σε αυτό το ασυνήθιστο θέμα για Συνέδριο Ιστορίας της Ιατρικής. Ο βαθμός επιτυχίας της Ημερίδας, θα εκτιμηθεί από τους συμμετέχοντες στις εργασίες της και από εκείνους οι οποίοι θα μελετήσουν το περιεχόμενο του καλαίσθητου τόμου περιλήψεων που επιμελήθηκαν οι γνωστές Εκδόσεις CMYK. Σας περιμένω, με τους συνεργάτες μου, να απολαύσουμε μαζί τη συναρπαστική, επί χρόνια, μελέτη και θεραπεία των παθήσεων του αγγειολεμφικού συστήματος του ανθρώπου. Με τα καλύτερα αισθήματα Γεώργιος Ι. Ανδρούτσος Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Δ/τής Εργαστηρίου Ιστορίας της Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών *Η Ημερίδα, όπως και όλες οι προηγούμενες, είναι αφιερωμένη στη μνήμη της Ζωής Ανδρούτσου-Πανουργιά, μητέρας του Προέδρου της Ημερίδας, Καθηγητού κ. Γεωργίου Ανδρούτσου 4 Απριλίου Αθήνα 5

6 Παρασκευή 4 Απριλίου Έναρξη - Εγγραφές Α Συνεδρία Προεδρείο: Α. Αίσωπος, Γ. Βασλαματζής, Ν. Σαλάκος, Α. Πάσχος 1. Η καρδιά στην Ασσυρο-βαβυλωνιακή Ιατρική [3] Κ. Τσιρόζογλου, Κ. Λάιος, Γ. Τσουκαλάς, Μ. Καραμάνου, Φ. Μαρινέλη, Σ. Σαμαρά, Γ. Ανδρούτσος 2. Στοιχεία ορολογίας του αρτηριοφλεβικού συστήματος σε δυο βυζαντινές συλλογές ιαμάτων [13] Δ. Μπελντέκος 1, Χ. Τούντας 1, Α. Γουρνιζάκης 2 1 Καρδιολογική Κλινική Τζανείου Νοσοκομείου Πειραιά 2 Καρδιολογική Κλινική Ογκολογικού Νοσοκομείου Κηφισιάς 3. Η συμβολή του άραβα χειρουργού Albucasis ( ) στην εφαρμογή της φλεβοτομίας ως θεραπευτικής μεθόδου [12] Κ. Γκρίτζαλης, Μ. Καραμάνου, Κ. Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Ι. Αρμένης, Α.-Μ. Μιχαηλίδου, Γ. Ανδρούτσος 4. «Νόσος Αδαμαντιάδη Behcet», μια αυτοφλεγμονώδης παναγγειίτιδα: από τον Ιπποκράτη ως την 3 η χιλιετία [60] Γ. Βαϊόπουλος (Διάλεξη) Παθολόγος Ρευματολόγος, Ομ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ 5. Σταθμοί της μελέτης του φλεβικού συστήματος κατά την προεπιστημονική περίοδο (από την Αρχαιότητα μέχρι και το 16 ο αιώνα) [19] Κ. Λάϊος (Διάλεξη) 6 10 ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò

7 B Συνεδρία Προεδρείο: Δ. Κόκκινος, Σ. Κουλοχέρη, Χ. Χριστοδούλου 6. Οι πρώτες απόπειρες χειρουργικής αντιμετωπίσεως των ανευρυσμάτων από τον Άντυλλο(1 ος -2 ος αι.) [5] Α. Μυλωνάς 1, Γ. Ανδρούτσος 1, Μ. Καραμάνου 1, Ε. Παπαδοπούλου Φαρμακείο «Π. Δ. Μαρινόπουλος» 7. Ο θεμελιωτής της μικροσκοπικής ανατομίας Marcello Malpighi ( ) και η ανακάλυψη των τριχοειδών αγγείων [31] Γ. Τσουκαλάς, Σ. Γιάτσιου, Μ. Καραμάνου, Κ. Γκρίτζαλης, Σ. Σαμαρά, Μ. Παπασταύρου, Γ. Ανδρούτσος 8. Μια γαλλική πρωτοπορειακή μελέτη της παθοφυσιολογίας των εμβολών στις αρχές του 20 ου αιώνα [48] Μ. Βελονάκη, Μ. Καραμάνου, Κ. Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Φ. Μαρινέλη, Σ. Σαμαρά, Γ. Ανδρούτσος 9. Οι απόψεις του René Descartes ( ) για την κυκλοφορία του αίματος και η συμβολή τους στην επικράτηση της ορθής θεωρίας του William Harvey ( ) [27] Σ. Σαμαρά (Διάλεξη) 10. Φλέβα: το αρχαιότερα γνωστό αγγειακό στοιχείο της κυκλοφορίας του αίματος στην παγκόσμια ιστορία της ιατρικής [2] Ε. Σταυρουλάκης (Διάλεξη) Παιδοχειρουργός, Αθήνα 4 Απριλίου Αθήνα 7

8 Γ Συνεδρία Προεδρείο: Α. Αδάμ, Β. Τομαράς, Ε. Ρίζος, Μ. Σγάντζος 11. Ο κορυφαίος ανατόμος και χειρουργός Realdo Colombo ( ) και η πρώτη ορθή περιγραφή της πνευμονικής (μικρής) κυκλοφορίας του αίματος [20] Γ. Παπασταύρου (Διάλεξη) 12. Φλεβοτομία: ιδιαιτερότητες και εφαρμογές της από την εποχή του Ασκληπιού μέχρι το πέρας της Βυζαντινής περιόδου [10]. Κ. Γκρίτζαλης, Μ. Καραμάνου, Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Σ. Σαμαρά, Φ. Μαρινέλη, Γ. Ανδρούτσος 13. Το παραγνωρισμένο έργο του Jean-François Fernel ( ) πάνω στο καρδιαγγειακό σύστημα [17] Φ Μαρινέλη, Κ. Λάϊος, Μ. Καραμάνου, Σ. Σαμαρά, Γ. Σκάρπας, Κ. Γκρίτζαλης, Γ. Ανδρούτσος 14. Ο καθηγητής χειρουργικής Εμμανουήλ Κοντολέων ( ) και η συμβολή του στην πρόοδο της λεμφολογίας [58] Ε. Δημακάκος (Διάλεξη) Ογκολογική Μονάδα Γ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο «Η Σωτηρία» 15. Γιατί ο Γαληνός δεν τεκμηρίωσε την κυκλοφορία του αίματος; [7] Δ. Καραμπερόπουλος (Διάλεξη) Διάλειμμα Καφές 8 10 ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò

9 Δ Συνεδρία Προεδρείο: Ε. Ρώμα, Δ. Μπότσης, Γ. Παπανάγνου, Γ. Μπεκιάρης 16. Claude Bernard ( ): πρωτοπόρος φυσιολόγος και ερευνητής του αγγειακού συστήματος [50] Γ. Σκάρπας (Διάλεξη) 17. Η παρά Ιπποκράτους αγγειολογία [4] Γ. Τσουκαλάς 1,2, Σ. Γιάτσιου 3, Μ. Καραμάνου 1, Γ. Ανδρούτσος 1, Κ. Λάϊος 1, Ι. Αρμένης 1, Μ. Σγάντζος 2,4 1 2 Ιστορία της Ιατρικής, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Λάρισα 3 Τμήμα Γενικής Ιατρικής, Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας 4 Εργαστήριο Ανατομίας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Λάρισα 18. Η χειρουργική των αγγείων στο Βυζάντιο [11] Α. Μυλωνάς 1, Γ. Ανδρούτσος 1, Μ. Καραμάνου 1, Ε. Παπαδοπούλου 2 (Διάλεξη) 1 2 Φαρμακείο «Π. Δ. Μαρινόπουλος» 19. Jean Pecquet ( ): ο σπουδαίος γάλλος ανατόμος και φυσιολόγος που ανακάλυψε και περιέγραψε το λεμφικό σύστημα [30] Μ. Καραμάνου (Διάλεξη) 20. Το καρδιαγγειακό σύστημα στα έργα των μουσουλμάνων ιατρών [14] Γ. Σχορετσανίτης (Διάλεξη) Κλινική Χειρουργικής Ογκολογίας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου 4 Απριλίου Αθήνα 9

10 21. Η «συγκοπή» κατά τον Αρεταίο τον Καππαδόκη (2 ος αι) [6] Ν. Παπαβραμίδου 1, Μ. Καραμάνου 2, Γ. Ανδρούτσος 2, Θ. Δημητρίου 1 1 Ιστορία της Ιατρικής, Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τελετή Ενάρξεως Ελαφρύ Γεύμα Ε Συνεδρία Προεδρείο: Κ. Σολδάτος, Ι. Λεκάκης, Ε. Δεληγεώρογλου 22. Ο Jacques Dubois (Sylvius) ( ) και η προσφορά του στην κατανόηση του καρδιαγγειακού συστήματος [16]. Γ. Σκάρπας, Μ. Παπαδημητρίου, Μ. Καραμάνου, Φ. Μαρινέλη, Σ. Σαμαρά, Γ. Παπασταύρου, Γ. Ανδρούτσος 23. Η διδακτορική διατριβή του Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου του «εξ Απορρήτων» ( ), για την κυκλοφορία του αίματος στην πρώτη έκδοσή της στα ελληνικά [34] Δ. Καραμπερόπουλος, Γ. Ανδρούτσος 24. Ο κορυφαίος γάλλος φυσιολόγος Le on Binet ( ) και η μελέτη της αθηρωμάτωσης [49] Μ. Βελονάκη, Κ. Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Μ. Καραμάνου, Ι. Αρμένης, Γ. Σκάρπας, Γ. Ανδρούτσος 25. Πολύβιος Κορύλλος ( ): ο πρωτοπόρος χειρουργός, που πραγματοποίησε την πρώτη καρδιοχειρουργική επέμβαση στην Ελλάδα [54] Φ. Μαρινέλη (Διάλεξη) 26. Η πρωτοπόρος αγγειοχειρουργική σχολή της Λυών [57] Γ. Τσουκαλάς (Διάλεξη) ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò

11 ΣΤ Συνεδρία Προεδρείο: Ι. Δοντά, Α. Χατζηϊωάννου, Α. Δουζένης 27. Οι μεγάλοι ανατόμοι Gaspare Aselli ( ) και Jοhann Vesling ( ), πρωτοπόροι της μελέτης των χυλοφόρων αγγείων [26] Μ. Καραμάνου, Ι. Γραμματικάκης, Α. Δράκου, Γ. Τσουκαλάς, Κ. Λάϊος, Φ. Μαρινέλη, Γ. Παπασταύρου, Γ. Ανδρούτσος 28. Ο διάσημος παθολογοανατόμος Étienne-Louis-Arthur Fallot ( ) και η ομώνυμη νόσος («τετραλογία του Fallot») [53] Σ. Σαμαρά, Κ. Λάϊος, Μ. Καραμάνου, Γ. Τσουκαλάς, Ι. Αρμένης, Μ. Παπασταύρου, Γ. Ανδρούτσος Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρική Σχολή EKΠΑ 29. Bartolomeo Eustachio ( ): η συμβολή του στη μελέτη των αγγείων [18] M. Παπασταύρου (Διάλεξη) 30. O κορυφαίος ανατόμος, φυσιολόγος και κλινικός Thomas Willis ( ) και η ανατομία των αγγείων του εγκεφάλου [29] Ι. Αρμένης (Διάλεξη) 31. Η συνεισφορά του καθηγητού Μιλτιάδη Παπαμιλτιάδη ( ) στην έρευνα του καρδιαγγειακού συστήματος και ιδιαίτερα των λεμφαγγείων [62] Κ. Γκρίτζαλης (Διάλεξη) 4 Απριλίου Αθήνα 11

12 Ζ Συνεδρία Προεδρείο: Ε. Φερεκίδης, Ν. Βιτωράτος, Θ. Ζαμπέλης 32. Ο Girolamo Fabrici d Aquapendente ( ) και η ανακάλυψη των φλεβικών βαλβίδων [23] M. Παπασταύρου, Κ. Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Σ. Σαμαρά, Ι. Αρμένης, Γ. Παπασταύρου, Γ. Ανδρούτσος 33. Η συνεισφορά του Evangelista Purkinjě ( ) στη μελέτη της ανατομίας και λειτουργίας της καρδιάς και των αγγείων [45] Σ. Σαμαρά, Μ. Καραμάνου, Γ. Τσουκαλάς, Κ. Λάϊος, Φ. Μαρινέλη, Ι. Αρμένης, Γ. Ανδρούτσος 34. Η συνεισφορά του Jean-Baptiste Silva ( ) στη μελέτη και χρήση της φλεβοτομίας ως μεθόδου θεραπείας [37] Κ. Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Μ. Καραμάνου, Γ. Παπασταύρου, Φ. Μαρινέλη, Σ. Σαμαρά, Γ. Ανδρούτσος 35. Ο αποφασιστικός ρόλος του Guy-Crescent Fagon ( ), αρχιάτρου του Λουδοβίκου ΙΔ ( ), στην επικράτηση της θεωρίας του William Harvey για την κυκλοφορία του αίματος [33] Σ. Σαμαρά, Μ. Καραμάνου, Μ. Παπασταύρου, Φ. Μαρινέλη, Κ. Γκρίτζαλης, Σ. Σαμαρά, Κ. Λάϊος, Γ. Ανδρούτσος 36. «Συκία» η θεραπευτική, «Βδέλλα» η ιατρική [56] Ε. Βασιλοπούλου (Διάλεξη) ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò

13 Η Συνεδρία Προεδρείο: Π. Γκούμας, Χ. Τσιγκρής, Α. Βαρβαρήγου 37. O ανατόμος Antonio-Maria Valsalva ( ) και η συμβολή του στην ιατρική επιστήμη και την αγγειολογία [36] Ι. Αρμένης, Κ. Λάϊος, Μ. Καραμάνου, Γ. Τσουκαλάς, Σ. Σαμαρά, Φ. Μαρινέλη, Γ. Ανδρούτσος 38. Οι έρευνες στα αγγεία του κορυφαίου αιματολόγου Gabriel Andral ( ) [46] Α.Τσαρακλής 1, Ε.Παναγούλη 1, Μ. Καραμάνου 2, Κ. Λάϊος 2, Γ. Τσουκαλάς 2, Γ. Σκάρπας 2, Γ. Ανδρούτσος 2 1 Εργαστήριο Ανατομίας, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Η ανακάλυψη της κυκλοφορίας του αίματος από τον άγγλο ιατρό William Harvey ( ) [25] Ι. Γραμματικάκης, Μ. Καραμάνου, Α. Δράκου, Κ. Λάϊος, Γ. Τσουκαλάς, Φ. Μαρινέλη, Μ. Παπασταύρου, Γ. Ανδρούτσος 40. Ο διαπρεπής ανατόμος και χειρουργός Berengario da Carpi ( ) και οι μελέτες του στο αγγειολεμφικό σύστημα [15] Γ. Παπασταύρου, Κ. Λάϊος, Μ. Καραμάνου, Σ. Σαμαρά, Μ. Παπασταύρου, Γ. Τσουκαλάς, Κ. Γκρίτζαλης, Γ. Ανδρούτσος 41. Η πυώδης περικαρδίτις του Ηοnore -Gabriel Mirabeau ( ) [41] Γ. Παναγιωτακόπουλος (Διάλεξη) Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή Παν/μίου Πατρών 4 Απριλίου Αθήνα 13

14 Θ Συνεδρία Προεδρείο: Κ. Κωνσταντόπουλος, Β. Γεννηματά, Θ. Παπαϊωάννου 42. Οι αγγειακές παθήσεις ως αιτίες θανάτου και σε αλλοτινούς καιρούς: μαρτυρίες από τα ληξιαρχικά βιβλία (16 ος -18 ος αι.) [63] Π. Τζιβάρα (Διάλεξη) Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Σχολή Κλασσικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης 43. Ο Jean-Babtiste Denis ( ) και οι πρωτοποριακές του μεταγγίσεις αίματος [32] Γ. Τσουκαλάς, Κ. Λάϊος, Μ. Καραμάνου, Σ. Γιάτσιου, Ι. Αρμένης, Δ. Μανδελενάκη, Γ. Ανδρούτσος 44. Οι μελέτες του κορυφαίου φυσιολόγου και φαρμακολόγου François Magendie ( ) πάνω στο κυκλοφορικό σύστημα [44] Φ. Μαρινέλη (Διάλεξη) 45. Οι αναφορές στα αγγεία, του μεγάλου βιολόγου και φυσιοδίφη, ηγούμενου Lazzaro Spallanzani ( ) [39] Κ. Γκρίτζαλης, Μ. Καραμάνου, Κ. Λάϊος, Μ. Βελονάκη, Σ. Σαμαρά, Φ. Μαρινέλη, Γ. Ανδρούτσος Τελετή Λήξεως ç ÐáíåëëÞíéá Ηìåñßäá Éóôïñßáò ôçò ÉáôñéêÞò