ΠΔΣΡΟΥΖΜΔΗΑ Σν κεγάιν ηαμίδη ηεο θηλέδηθεοπάπηαο. 3 ν Γεληθό Λύθεην 1 ν ρνιηθό ηεηξάκελν Δηνο : Τπεύζπλνο θαζεγεηήο: Ζιηάδεο Γεώξγηνο

Transcript

1 ΠΔΣΡΟΥΖΜΔΗΑ Σν κεγάιν ηαμίδη ηεο θηλέδηθεοπάπηαο Σα πξντόληα ηεο πεηξνρεκείαο θαη ε επίδξαζή ηνπο ζηελ θαζεκεξηλόηεηά καο 3 ν Γεληθό Λύθεην 1 ν ρνιηθό ηεηξάκελν Δηνο : Τπεύζπλνο θαζεγεηήο: Ζιηάδεο Γεώξγηνο

2 Πεξηερόκελα Δηζαγσγε..ζει. 3 ΔξεπλεηηθεΓξαζηεξηνηεηα.. ζει. 3 Πξώηεελόηεηα...ζει. 4 o Πιαζηηθό Οξνινγία Ιζηνξία...ζει.4-5 o Πεηξνρεκεία θαη Γεσξγία.....ζει. 6-7 o Πεηξνρεκεία θαη Πξντόληα.ζει. 7-8 o Πεηξνρεκεία θαη Καύζηκα...ζει.8-10 o Πεηξνρεκεηα θαη Φπραγσγηα...ζει o Πεηξνρεκεηα θαη Ιαηξηθε.ζει Γεπηεξε Δλνηεηα.. ζει. 11 o Κνξύθσζε Πεηξειαηνπ- Δπηπησζεηο..ζει o Βηνληηδει.ζει o Βηνκάδα...ζει o Τδξνγόλν....ζει o ΤδξνειεθηξηθήΔλέξγεηα...ζει o Αηνιηθή Δλεξγεηα...ζει.22 o Ηιηαθή Δλέξγεηα ζει.22 o ΠαξαγσγήΗιεθηξηθνύΡεύκαηνο.....ζει.23 o Φσηεηλή Δλεξγεηα..ζει o Αλαθπθισζε..ζει πκπεξάζκαηα - Βηβιηνγξαθία....ζει.30 Σελίδα 2 από 30

3 Δηζαγσγή: ην Project απηό αζρνιεζήθακε κε ην πεηξέιαην, ηελ ηζηνξία ηνπ ηεο ρξήζεηο ηνπ θαη ηελ επίδξαζε πνπ έρεη ζηηο δσέο καο. Οη πιεξνθνξίεο πνπ ζα παξνπζηαζηνύλζπγθεληξώζεθαλ κε ζπιινγηθήπξνζπάζεηα ησλ καζεηώλ ηνπ ηκήκαηνο. Υσξηζηήθακε ζε πέληενκάδεο ησλ ηεζζάξσλαηόκσλ θαη θαζεκίααλέιαβε από έλα ππόζεκα ηεο εξγαζίαο. Η πξώηενκάδααλέιαβε ηελ ζπιινγήπιεξνθνξηώλ γηα ηα παξάγσγα ηνπ πεηξειαίνπ. Η δεύηεξενκάδααλέιαβε ηελ ζπιινγήπιεξνθνξηώλ γηα ηηο επηπηώζεηο πνπ έρεη ε κείσζε ηεο παξάγσγεο ηνπ πεηξειαίνπ, ηα κειινληηθάαπνηειέζκαηααπηήο ηεο κείσζεο, ηηο αλαλεώζηκεοπήγεοελεξγείαο θαη ηνπο ηξόπνποαλαθύθισζεο Η ηξίηενκάδαζε ζπλεξγαζία κε ηελ ηέηαξηεζύιιεμεπιεξνθνξίεο γηα ηα πξντόληα πνπ παξάγνληαη από ην πεηξέιαην. Η πέκπηενκάδααζρνιήζεθε κε ην πεηξέιαην ζηελ γεσξγία, ζηα ηξόθηκα, ζηα θαύζηκα, ζηελ ςπραγσγία όπσο θαη ζηελ ηαηξηθή. ΔξεπλεηηθήΓξαζηεξηόηεηα: Αξρηθάρσξηζηήθακε ζε νκάδεο θαη αλαιάβακε από έλα ππόζεκα ηεο πεηξνρεκείαο ηα όπνηαπξναλαθέξζεθαλ. Έπεηηα ε εξεπλάέγηλεκέζσ ηεο ρξήζεοκεραλώλαλαδήηεζεο ηνπ δηαδηθηύνπ, κέζσ ηεο δεκνηηθήοβηβιηνζήθεο θαη ηελ θαζνδήγεζε ηνπ ππεπζύλνπθαζεγεηή. ηελ δηάξθεηα ηνπ ηεηξάκελνπζπιιέμακε ηηο πιεξνθνξίεο θαη ηηο νξγαλώζακε ζε κηα νινθιεξσκέλε. Πξώηεθάζε: Σηο πξώηεοπέληεεβδνκάδεο νη καζεηέοέρνληαο ν θαζέλαο ηνλ αηνκηθό ηνπ θάθεινζύιιεμε ηηο πιεξνθνξίεο πνπ έπξεπε θαη κε ηελ ζπλεξγαζίακεηαμύ ησλ ζπκκαζεηώλ ηνπ έβαιαλ ηηο πιεξνθνξίεο ζε κηα ζεηξά. Γεύηεξεθάζε: Σηο επόκελεοέμηεβδνκάδεοζπιιέρηεθεεπνπηηθόπιηθό θαη νινθιεξώζεθε ε ηειηθήκνξθή ηεο εξγαζίαο. Σελίδα 3 από 30

4 Σξίηεθάζε: Σηο ηειεπηαίεο δπν εβδνκάδεο θάζε νκάδαδηόξηζε πνηνο καζεηήο ζα παξνπζηάζεη ην θάζε θνκκάηη ηεο εξγαζίαο. Ζ Έξεπλα: Πξώηεελόηεηα Ο όξνο πιαζηηθό είλαη θνηλή νλνκαζία πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςεη κηα επξεία πνηθηιία ζπλζεηηθώλ ή εκηζπλζεηηθώλ νξγαληθώλ ζηεξεώλ πιηθώλ. Σα πιαζηηθά είλαη ζρεδόλ απνθιεηζηηθά πνιπκεξή κεγάινπ κνξηαθνύ βάξνπο, εμ νπ θαη ε νλνκαζία πνιιώλ εμ απηώλ θέξεη ην πξόζεκα πολύ-, θαη πνπ κπνξεί λα πεξηέρνπλ πξόζζεηα, νξγαληθά ή κε, γηα βειηίσζε ησλ ηδηνηήησλ ηνπο (κεραληθή αληνρή, εκθάληζε, ρξώκα θιπ). Κύξην ζπζηαηηθό παξαζθεπήο ηνπο είλαη νη ζπλζεηηθέο ξεηίλεο πνπ δηαθξίλνληαη ζε "επνμεηδηθέο" θαη "αθξπιηθέο". O θόζκνο γύξσ καο είλαη βαζηζκέλνο ζε απηό ην «λεαξήο ειηθίαο» πιηθό. Έλα πιηθό πνπ ρξεζηκνπνηείηαη παληνύ θαη εμππεξεηεί όιεο καο ηηο αλάγθεο. Με απηό ζπζθεπάδνπκε ηα ηξόθηκα καο, δεκηνπξγνύκε αλζεθηηθά αληηθείκελα θαη ράξε ζε απηό έρνπλ γίλεη πξνζηηά πνιιά ηερλνινγηθά κέζα θαη θαηά ζπλέπεηα δελ ππάξρεη άλζξσπνο ηνπ αλαπηπγκέλνπ θόζκνπ πνπ λα κελ έξρεηαη ζε επαθή καδί ηνπ θαζεκεξηλά. Τπάξρεη ζην ζπίηη, ζην απηνθίλεην, ζηελ εξγαζία καο αθόκα θαη ζε εκθπηεύκαηα ζην ίδην καο ην ζώκα. Δίλαη ην πιηθό πνπ θαηαζθεπάδνληαη ηα θηλεηά καο ηειέθσλα, ε ηειεόξαζε καο, ηα ξνύρα καο, ζεκαληηθό κέξνο ησλ απηνθηλήησλ καο, ηα παηρλίδηα ησλ παηδηώλ καο, ηα καραηξνπήξνπλα καο, ηα έπηπια καο, νη ζσιήλεο ηνπ ζπηηηνύ καο, ην κπνπθάιη ηνπ αλαςπθηηθνύ καο. Καη ε ιίζηα δελ έρεη ηειεησκό γηαηί πνιύ απιά ην πιαζηηθό βξίζθεηαη παληνύ. Μπνξεί λα είλαη ηεξεθζαιηθόο πνιπεζηέξαο, πνιππξνππιέλην, πνιπζηπξέλην, πνιπαηζπιέλην, ρισξηνύρν πνιπβηλύιην... Να είλαη θαιακάθη, θαθόο, dvd, ληνπιάπα, ζαθνύια ζθνππηδηώλ, ξνιόη ρεηξόο, πηζησηηθή θάξηα, ζηπιό, θαιζόλ, ππνινγηζηήο. Τπάξρεη ηδηαίηεξα κεγάιν πιήζνο εληειώο δηαθνξεηηθώλ κεηαμύ ηνπο πιαζηηθώλ, σζηόζν κπνξνύκε λα ηα θαηαηάμνπκε ζε δύν θαηεγνξίεο. Σα θερμοπλαστικά είλαη πνιπκεξή πνπ απνθηνύλ κεγαιύηεξε πιαζηηθόηεηα, δειαδή επθνιία ζην λα παξακνξθσζνύλ θαη λα απνθηήζνπλ ην ζρήκα πνπ επηζπκνύκε, θάζε θνξά πνπ ζεξκαίλνληαη. ηα θερμοσκληρυνόμενα θαηά ηελ πξώηε ζέξκαλζε θαη αλάκημε ησλ ζπζηαηηθώλ ηνπο πξνθαιείηαη πνιπκεξηζκόο θαη ζθιήξπλζε θαηά Σελίδα 4 από 30

5 ηξόπν μη αντιστρεπτό. Γειαδή ηα ζεξκνζθιεξπλόκελα κεηά ηελ πήμε ηνπο δελ δύλαληαη λα κνξθνπνηεζνύλ πεξαηηέξσ. O θόζκνο γύξσ καο είλαη βαζηζκέλνο ζε απηό ην «λεαξήο ειηθίαο» πιηθό. Έλα πιηθό πνπ ρξεζηκνπνηείηαη παληνύ θαη εμππεξεηεί όιεο καο ηηο αλάγθεο. Με απηό ζπζθεπάδνπκε ηα ηξόθηκα καο, δεκηνπξγνύκε αλζεθηηθά αληηθείκελα θαη ράξε ζε απηό έρνπλ γίλεη πξνζηηά πνιιά ηερλνινγηθά κέζα θαη θαηά ζπλέπεηα δελ ππάξρεη άλζξσπνο ηνπ αλαπηπγκέλνπ θόζκνπ πνπ λα κελ έξρεηαη ζε επαθή καδί ηνπ θαζεκεξηλά. Τπάξρεη ζην ζπίηη, ζην απηνθίλεην, ζηελ εξγαζία καο αθόκα θαη ζε εκθπηεύκαηα ζην ίδην καο ην ζώκα. Δίλαη ην πιηθό πνπ θαηαζθεπάδνληαη ηα θηλεηά καο ηειέθσλα, ε ηειεόξαζε καο, ηα ξνύρα καο, ζεκαληηθό κέξνο ησλ απηνθηλήησλ καο, ηα παηρλίδηα ησλ παηδηώλ καο, ηα καραηξνπήξνπλα καο, ηα έπηπια καο, νη ζσιήλεο ηνπ ζπηηηνύ καο, ην κπνπθάιη ηνπ αλαςπθηηθνύ καο. Καη ε ιίζηα δελ έρεη ηειεησκό γηαηί πνιύ απιά ην πιαζηηθό βξίζθεηαη παληνύ. Μπνξεί λα είλαη ηεξεθζαιηθόο πνιπεζηέξαο, πνιππξνππιέλην, πνιπζηπξέλην, πνιπαηζπιέλην, ρισξηνύρν πνιπβηλύιην... Να είλαη θαιακάθη, θαθόο, dvd, ληνπιάπα, ζαθνύια ζθνππηδηώλ, ξνιόη ρεηξόο, πηζησηηθή θάξηα, ζηπιό, θαιζόλ, ππνινγηζηήο. Η ηζηνξία ηεο «επαλάζηαζεο ηνπ πιαζηηθνύ» μεθηλάεη ην 1902 κε ηελ εκθάληζε ηεο θισζηήο ξεγηόλ, ηνπ πξώηνπ ζπλζεηηθνύ πιηθνύ. Λίγα ρξόληα αξγόηεξα, ην 1909 ν Βέιγνο επηζηήκνλαο Λεό Μπέθειαλη θαη από πνιινύο αλαθεξόκελνο σο παηέξαο ηνπ πιαζηηθνύ, αθήλεη κηα θιεξνλνκηά ζηηο επόκελεο γεληέο, ηνλ βαθειίηε θαη δεκηνπξγεί ηηο βάζεηο γηα ηνλ αηώλα ηνπ πιαζηηθνύ... Σν 1925 ν Γξ Μπξάληελκπεξγθ εθεπξίζθεη ην ζεινθάλ, έλα πιηθό πνπ είλαη ιεπηό ζαλ ύθαζκα αιιά δελ είλαη ύθαζκα, πνπ κνηάδεη κε ραξηί αιιά δελ είλαη ραξηί, πνπ είλαη δηαθαλέο ζαλ γπαιί αιιά δελ είλαη γπαιί, αιιά κπνξεί λα ηπιίμεη ηα πάληα δηαηεξώληαο ηα θαζαξά, ην 1927 ν δξ. έκνλ εθεπξίζθεη ην PVC, ην 1935 εθεπξίζθεηαη ην λάηινλ από ηε Du Pont, ην 1936 ην πιεμηγθιάο, ην 1938 ην ηεθιόλ, ην 1940 νη πξώηεο λάηινλ θάιηζεο, ην 1942 ηα ηάπεξ, ην 1948 ν πξώηνο δίζθνο βηλπιίνπ πνπ έδσζε πλνή θαη δπλακηθή ζηνλ θόζκν ηεο κνπζηθήο, γηα λα αλαθέξνπκε κεξηθέο κόλν από ηηο ζεκαληηθέο ρξνλνινγίεο ζηελ ηζηνξία ηνπ πιαζηηθνύ. Σν 1956 ρξεζηκνπνηήζεθε γηα πξώηε θνξά ζηελ θαηαζθεπή κεξώλ απηνθηλήηνπ θαη έθηνηε ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζηελ θαηαζθεπή κέζσλ κεηαθνξάο Σελίδα 5 από 30

6 θαζώο θαη ζηελ θαηαζθεπή ζαιάζζησλ ζθαθώλ. Καζνξηζηηθό ξόιν έπαημε επίζεο ζηνλ αγώλα γηα ηε εμεξεύλεζε ηνπ δηαζηήκαηνο, θαζώο κε ηελ ρξήζε ηνπ ζηα εμαξηήκαηα ησλ δηαζηεκηθώλ ζθαθώλ μεπεξάζηεθαλ ρξόληα πξνβιήκαηα Σν Πεηξέιαην θαη νη ρξήζεηο ηνπ: Πεηξνρεκεία θαη Γεσξγία Καζώο ν πιεζπζκόο ηεο Γήο απμάλεη κε ξπζκό πνιύ κεγαιύηεξν από ην παξειζόλ ππάξρεη κία δηαξθώο δηνγθνύκελε πίεζε γηα κεγαιύηεξεο πνζόηεηεο ηξνθίκσλ. Οη παξαδνζηαθέο κέζνδνη θαιιηέξγεηαο ηεο Γήο ήηαλ θαη είλαη αδύλαην λα θαιύςνπλ ηηο δηαξθώο απμαλόκελεο αλάγθεο κε απνηέιεζκα λα ρξεζηκνπνηείηαη ε ιεγόκελε εληαηηθή θαιιηέξγεηα. Με ηνλ ηξόπν απηό επηηπγράλεηαη αύμεζε ηεο παξαγσγήο ρξεζηκνπνηώληαο ζε κεγάιε θιίκαθα: λέα κεραλήκαηα ζπλζεηηθά ιηπάζκαηα γηα ηελ παξνρή βαζηθώλ ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ ζε θπηά (θαιιηέξγεηεο) κπθεηνθηόλα γηα ηελ απνηειεζκαηηθή θαηαπνιέκεζε αζζελεηώλ παξαζηηνθηόλα γηα ηελ θαηαπνιέκεζε παξαζίησλ Η ρξήζε ρεκηθώλ ζηελ εληαηηθή θαιιηέξγεηα όπσο θαίλεηαη θαη παξαπάλσ είλαη εθηελήο θαζώο ρξεζηκνπνηνύληαη είηε σο ιηπάζκαηα είηε σο πξντόληα γηα ηελ θαηαπνιέκεζε αζζελεηώλ ζε αληίζεζε κε ηελ παξαδνζηαθή γεσξγία όπνπ δελ είλαη απαξαίηεηα. Η ιίπαλζε γηα παξάδεηγκα ζηελ παξαδνζηαθή γεσξγία πξνέξρεηαη θπξίσο από ηελ απνζύλζεζε ησλ θύιισλ θαη ησλ θπηώλ κε απνηέιεζκα λα ειαρηζηνπνηνύληαη νη αξλεηηθέο επηπηώζεηο ζην πεξηβάιινλ. Η ρξεζηκνπνίεζε όκσο γηα δεθαεηίεο εληαηηθήο θαιιηέξγεηαο (θαη κνλνθαιιηέξγεηαο)έρεη επεξεάζεη ην έδαθνο ζηεξώληαο ην από ηα απαξαίηεηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά κε απνηέιεζκα ηελ αλάγθε ρξήζεο ησλ πξόζζεησλ ζπλζεηηθώλ ζπζηαηηθώλ. Δπηπιένλ, ε κνλνθαιιηέξγεηα θάλεη ηα θπηά επάισηα ζε αζζέλεηεο, έληνκα θαη παξάζηηα. Υσξίο ηελ νξζνινγηζηηθή ρξήζε ρεκηθώλ νη πεξηζζόηεξεο θαιιηέξγεηεο ζα θαηαζηξέθνληαλ κε απνηέιεζκα λα δεκηνπξγνύληαη ειιείςεηο βαζηθώλ ηξνθίκσλ. Ληπάζκαηα: Σελίδα 6 από 30

7 Σα ιηπάζκαηα παξέρνπλ ζην έδαθνο, όηαλ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηηο ελδεδεηγκέλεο πνζόηεηεο, ηηο ηδαληθέο πνζόηεηεο ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ (π.ρ. άδσην, θώζθνξν, αζβέζηην, θάιην, καγλήζην θαη ηρλνζηνηρεία) έηζη ώζηε λα επηηπγράλεηαη ε θαηάιιειε αλάπηπμε ηεο θάζε θαιιηέξγεηαο. Όηαλ όκσο ρξεζηκνπνηνύληαη ζε πνζόηεηεο παξαπάλσ από ηηο θαλνληθέο (θαη δπζηπρώο απηό γίλεηαη ηαθηηθά) έλα κέξνο ηνπο θαηαιήγεη ζηα επίγεηα θαη ππόγεηα λεξά κε απνηέιεζκα λα παξαηεξείηαη κόιπλζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Γηα παξάδεηγκα ε ππεξβνιηθή ρξήζε θσζθνξηθώλ ιηπαζκάησλ ζε θαιιηέξγεηεο δεκηνπξγεί ηειηθά ςειέο ζπγθεληξώζεηο θσζθνξηθώλ ζε λεξά θπξίσο ιηκλώλ θαη πνηακώλ κε απνηέιεζκα ηελ γηγάλησζε θπηώλ, θπθηώλ θαη αιγείο (ην θαηλόκελν νλνκάδεηαη επηξνθηζκόο). Καζώο απηά αθαηξνύλ νμπγόλν από ην λεξό πξνθαινύλ ηνλ ζάλαην ζε ςάξηα θαη ζε άιινπο νξγαληζκνύο. ΑγξνρεκηθάΠξντόληα: Σα ρεκηθά πξνηόληα απηνύ ηνπ ηύπνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ θαηαπνιέκεζε παξαζίησλ θαη δηδαλίσλ. Όηαλ ηνπνζεηνύληαη ζηηο ελδεδεηγκέλεο πνζόηεηεο θαη ζην θαηάιιειν ζηάδην αλάπηπμεο ηνπ θπηνύ δελ αθήλνπλ επηβιαβή ππνιείκκαηα ζην ζηάδην ζπιινγήο ησλ θαξπώλ. Όηαλ όκσο γίλεηαη ιάζνο εθαξκνγή ηνπο (ππεξβνιηθέο πνζόηεηεο ή θαλνληθέο πνζόηεηεο ζε ιάζνο ζηάδην αλάπηπμεο ηνπ θπηνύ) ηόηε ελδέρεηαη λα βξίζθνληαη ππνιείπαηε ηνπο θαη ζηνπο ζπιιερζέληεο θαξπνύο θαζώο θαη ζην έδαθνο θαη ζην λεξό. Φπηνθάξκαθα εληνκνθηόλα δηδαληνθηόλα κπθεηνθηόλα ΠΔΣΡΟΥΖΜΔΗΑ ΚΑΗ ΠΡΟΗΟΝΣΑ Γηα ηελ παξαγσγή ησλ πιηθώλ ζπζθεπαζίαο, ε Tetra Pak ρξεζηκνπνηεί ραξηόλη(73%), πιαζηηθό (22%) θαη -γηα ηηο αζεπηηθέο ζπζθεπαζίεοθύιια αινπκηλίνπ (5%). Σν ραξηόλη θαηαζθεπάδεηαη από μύιν- κηα αλαλεώζηκε πεγή. Γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο νξζήο πινηνκίαο, ε Tetra Pak ζπλεξγάδεηαη κε ην World Wide Fund for Nature (WWF), ην Global Forest & Trade Network (GFTN) θαη ην Forest Stewardship Council (FSC). Σελίδα 7 από 30

8 Σν πιαζηηθό (πνιπαηζπιέλην)ρξεζηκνπνηείηαη ζε ζηξώζεηο θαη από ηηο δύν πιεπξέο ηνπ ραξηνληνύ γηα λα πξνζηαηεύεη ηε ζπζθεπαζία από ηελ εμσηεξηθή θαη εζσηεξηθή πγξαζία. Οη ράξηηλεο ζπζθεπαζίεο πνπ έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα κεγάιε δηάξθεηα δσήο ή γηα όμηλν πεξηερόκελν πεξηιακβάλνπλ θαη ζηξώζεηο αινπκηλίνπ. Απηή ε ζηξώζε πξνζθέξεη πξόζζεηε πξνζηαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ από ην νμπγόλν, ηα βαθηήξηα, δηάθνξεο νζκέο θαη γεύζεηο θαη ην θσο. Υάξε ζην ζρήκα ηνπο θαη ηε ρακειή αλαινγία ζπζθεπαζίαο πξνο πεξηερόκελν, νη ζπζθεπαζίεο Tetra Pak βειηηζηνπνηνύλ ηε ρξήζε ηνπ ρώξνπ. Έηζη, απαηηνύληαη ιηγόηεξεο κεηαθνξέο γηα απηό ηνλ ηύπν ηεο ζπζθεπαζίαο ζε ζύγθξηζε κε άιιεο ζπζθεπαζίεο. Η κεηαθνξά ησλ πιηθώλ ζπζθεπαζίαο ζηα εξγνζηάζηα είλαη επίζεο βειηηζηνπνηεκέλε, θαζώο ρξεζηκνπνηνύληαη κεγάια ξνιά πιηθνύ αληί γηα έηνηκεο ζπζθεπαζίεο. Σέινο, νη αζεπηηθέο ζπζθεπαζίεο κπνξνύλ λα κεηαθεξζνύλ ρσξίο ζπλερή ςύμε, πξάγκα πνπ επίζεο κεηώλεη ηηο επηπηώζεηο ζην πεξηβάιινλ. ΠΔΣΡΟΥΖΜΔΗΑ ΚΑΗ ΚΑΤΗΜΑ Βηνληίδει (αγγι. biodiesel) νλνκάδνληαη νη εζηέξεο αλώηεξσλ ιηπαξώλ νμέσλ νη νπνίνη έρνπλ ζπλαθείο θπζηθέο ηδηόηεηεο κε ην θαύζηκν Νηίδει θαη κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ σο ππνθαηάζηαηά ηνπ. Υαξαθηεξηζηηθά Αληίζεηα κε όηη έρεη επηθξαηήζεη ζηελ θαζεκεξηλή γιώζζα, ν όξνο βηνληίδει εθθξάδεη κηα πνιύ ζπγθεθξηκέλε νκάδα ρεκηθώλ ελώζεσλ ηνπο κεζπιεζηέξεο ησλ αλώηεξσλ ιηπαξώλ νμέσλ νη νπνίνη πξνέξρνληαη από νξγαληθά έιαηα θαη όρη νπνηνδήπνηε θαύζηκν νξγαληθήο πξνέιεπζεο ην νπνίν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζε θηλεηήξεο έλαπζεο κε ζπκπίεζε (θηλεηήξεο ληίδει). Σν γεγνλόο όηη νη κεζπιεζηέξεο πξνέξρνληαη από πξώηεο ύιεο νξγαληθήο βάζεο, νη νπνίεο είλαη αλαλεώζηκεο,δηθαηνινγεί ην ραξαθηεξηζκό ηνπο σο βηνθαύζηκα. Ηζηνξηθά Η δπλαηόηεηα ηνπ βηνληίδει λα ππνθαηαζηήζεη ην ζπκβαηηθό ληίδει ζε θηλεηήξεο εζσηεξηθήο θαύζεο είλαη γλσζηή εδώ θαη 2 δεθαεηίεο. Σν Σελίδα 8 από 30

9 βηνληίδει πξνηάζεθε ζαλ ελαιιαθηηθή ιύζε σο πξνο ηα ζθέηα θπηηθά έιαηα ηα νπνία ηηο πεξηζζόηεξεο θνξέο παξνπζηάδνπλ ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηα θαζηζηνύλ αθαηάιιεια γηα ρξήζε ζηνπο θηλεηήξεο απηνύο. Σα ηειεπηαία 10 ρξόληα ε παξαγσγή βηνληίδει έρεη ζεκεηώζεη ηδηαίηεξε αλάπηπμε ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, πνπ είλαη θαη ν κεγαιύηεξνο παξαγσγόο παγθνζκίσο, θαη ηδηαίηεξα ζηε Γεξκαλία Πξόηππα Οη ηδηόηεηεο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ βηνληίδει ην νπνίν δηαθηλείηαη ζηελ επξσπατθή αγνξά πξνδηαγξάθνληαη από ην επξσπατθό πξόηππν ΔΝ Σα θαύζηκα κπνξνύλ λα θαηαηαγνύλ κε πνιινύο ηξόπνπο. Μηα βαζηθή δηάθξηζε είλαη ηα "Φυσικά καύσιμα" θαη ηα "Τεχνητά καύσιμα",όπνπ ηα κελ πξώηα ρξεζηκνπνηνύληαη απ επζείαο από ηε θύζε, ηα δε δεύηεξα θαηόπηλ επεμεξγαζίαο, ελ πξνθεηκέλσ: Φπζηθά θαύζηκα είλαη: νη ιηζάλζξαθεο, ην αθαηέξγαζην πεηξέιαην ή λάθζα, ην κεζάλην θ.ιπ., Σερλεηά θαύζηκα είλαη: ην θσθ, νη πιηλζίδεο (θνηλώο κπξηθέηηεο), ην πεηξέιαην ιεβήησλ, ην πεηξέιαην ληήδει, ε βελδίλε, ην νηλόπλεπκα, ην θσηαέξην θ.ιπ. Δπίζεο άιιε δηάθξηζε γίλεηαη αλάινγα ηεο θαηάζηαζεο ησλ θαπζίκσλ πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη, όπνπ θαη δηαθξίλνληαη ζε: ζηεξεά, πγξά θαη αέξηα, όπνπ ελ πξνθεηκέλσ: ηεξεά θαύζηκα είλαη: ν ιηγλίηεο, ν ιηζάλζξαθαο, ν αλζξαθίηεο, ην θσθ θ.ιπ. Τγξά θαύζηκα είλαη: ην θσηηζηηθό πεηξέιαην, ην πεηξέιαην ληήδει, ην βαξύ πεηξέιαην ή καδνύη, ην νηλόπλεπκα, ε βελδίλε θ.ιπ. Αέξηα θαύζηκα είλαη: ην πγξαέξην, ην θσηαέξην, ην θπζηθό αέξην εκεηώλεηαη όηη όια ηα παξαπάλσ θαύζηκα ρξεζηκνπνηνύληαη ζηε παξαγσγή ζεξκόηεηαο ζε δηάθνξνπο ηύπνπο ζεξκηθώλ κεραλώλ. Πεξηζζόηεξε δε εθαξκνγή έρνπλ ηα ζηεξεά θαη πγξά θαύζηκα, ελώ ηα αέξηα παξακέλνπλ ζε πεξηνξηζκέλε ρξήζε ζηε βηνκεραλία. Σειεπηαία κε ηελ αλάπηπμε ηεο ππξεληθήο ηερλνινγίαο όια ηα παξαπάλσ θαύζηκα ραξαθηεξίδνληαη ζπκβαηά θαύζηκα ζε αληίζεζε κε ηα ππξεληθά θαύζηκαόπσο π.ρ. ην νπξάλην. Σελίδα 9 από 30

10 ΠΔΣΡΟΥΖΜΔΗΑ ΚΑΗ ΦΤΥΑΓΧΓΗΑ (Αλαδξνκε ζηα κεζααλαπαξαγσγεο ερνπ) ΑΝΑΛΟΓΗΚΑ Γίζθνο Βηλπιίνπ(1897):Πνιπβηλπινρισξίδην Μαγλεηηθέο Σαηλίεο(1900):Πνιπεζηέξαο(mylar) Καζέηα(1945): Πνιπβηλπινρισξίδην ΦΖΦΗΑΚΑ CD(1980):Πνιπαλζξαθηθά Πνιπκεξή θαη Πνιπζηπξέλην MP3(1991):Πνιπαλζξαθηθά Πνιπκεξή DVDVIDEO(1996):Πνιπαλζξαθηθά Πνιπκεξή DVDAUDIO(2000):Πνιπαλζξαθηθά Πνιπκεξή ipod(2001):πνιπαλζξαθηθά Πνιπκεξή ΗΑΣΡΗΚΖ ΚΑΗ ΠΔΣΡΟΥΖΜΔΗΑ Σν αθεηπινζαιηθπιηθό νμύ (acetylsalicylic acid, ASA), επξύηεξα γλσζηό σο αζπηξίλε(aspirin), είλαη έλα από ηα δεκνθηιέζηεξα αλαιγεηηθά θάξκαθα. Η παγθόζκηα εηήζηα θαηαλάισζε αζπηξίλεο θηάλεη πεξίπνπ ηνπο ηόλνπο πνπ αληηζηνηρνύλ πεξίπνπ ζε 120 δηζεθαηνκκύξηα ηακπιέηεο ησλ 300 mg Ηζηνξηθή δηαδξνκή ηεο αλαθάιπςεο θαη ρξήζεο ηεο αζπηξίλεο ηελ Παιαηά Γηαζήθε γίλεηαη αλαθνξά ζηηο ζεξαπεπηηθέο ηδηόηεηεο ηεο ιεύθαο. Ο παηέξαο ηεο ηαηξηθήο Ηππνθξάηεο ( π.υ.)ρξεζηκνπνηνύζε κηα πηθξή ζθόλε από ηνλ θινηό ηεο ηηηάο, θαζώο θαη αθέςεκα θύιισλ ηηηάο ή ιεύθαο γηα λα αλαθνπθίδεη ηνπο αζζελείο από ηνλ πόλν θαη ηνλ ππξεηό. Δύπνξνη αζζελείο ηεο αξραίαο επνρήο παξάγγειλαλ αθεςήκαηα θινηνύ ιεύθαο(έλα δσκό πνπ παξαζθεύαδαλ κε δηαβξνρή ηνπ θινηνύ απηώλ ησλ δέληξσλ κε μύδη)γηα λα αληηκεησπίζνπλ ηζρηαιγίεο θαη πόλνπο αξζξίηηδαο. Σελίδα 10 από 30

11 Γεύηεξε ελόηεηα: Μειινληηθεο επηπησζεηο Αλαλεσζηκεο πεγεο ελεξγεηαο Αλαθπθισζε πιαζηηθσλ-πεηξειατθσλ πξνησλησλ Κνξύθσζε Πεηξειαίνπ (Peak Oil) Με ηνλ όξν Κνξύθσζε Πεηξειαίνπ (PeakOil) ραξαθηεξίδεηαη ην πξόβιεκα ηεο εμάληιεζεο ηνπ ελεξγεηαθνύ απνζέκαηνο, ή αθξηβέζηεξα ε θνξύθσζε ηεο παγθόζκηαο παξαγσγήο πεηξειαίνπ. Σν πεηξέιαην απνηειεί κηα πεπεξαζκέλε, κε αλαλεώζηκε πεγή ελέξγεηαο, ε νπνία έδσζε ηδηαίηεξε ώζεζε ζηελ νηθνλνκηθή θαη πιεζπζκηαθή αλάπηπμε ηα ηειεπηαία 150 ρξόληα. Ο ξπζκόο ηεο παξαγσγήο ηνπ πεηξειαίνπ, δειαδή ηεο εμόξπμεο θαη δηύιηζεο (ζήκεξα πεξίπνπ κε 85 εθαηνκκύξηα βαξέιηα/εκέξα) ήηαλ ζπλερώο απμαλόκελνο θαηά ηα πεξηζζόηεξα από ηα έηε ηνπ ηειεπηαίνπ αηώλα. Από ηε ζηηγκή πνπ έρνπκε ρξεζηκνπνηήζεη πεξίπνπ ην κηζό ησλ ζπλνιηθώλ απνζεκάησλ, ν ξπζκόο παξαγσγήο πεηξειαίνπ είλαη πηζαλόηεξν λα ζηακαηήζεη λα απμάλεηαη θαη λα εηζέξρεηαη ζε θάζε κόληκεο κείσζεο, εμ νπ θαη ν όξνο peak. O όξνο «peakoil δελ ζεκαίλεη ηελ εμάληιεζε ηνπ πεηξειαίνπ, αιιά ηελ εμάληιεζε ηνπ θζελνύ πεηξειαίνπ. Οη ζπλέπεηεο γηα ηηο θνηλσλίεο πνπ έρνπλ ζηεξηρζεί ζε κεγάιν βαζκό ζην θζελό πεηξέιαην ζα είλαη ζεκαληηθέο. Υσξίο ζεκαληηθά επηηπρεκέλε πνιηηηζκηθή αιιαγή, νη νηθνλνκηθέο θαη θνηλσληθέο επηπηώζεηο ζα είλαη αλαπόθεπθηεο. Ση ζεκαίλεη Peakoil; Σειεηώλεη ην πεηξέιαην; Οη πεηξειατθέο εηαηξείεο, πνιύ θπζηθά, έρνπλ εμνξύμεη ην πεηξέιαην πνπ ήηαλ εύθνιν θαη νηθνλνκηθό λα εμνξπρηεί. Απηό ην πεηξέιαην βξίζθνληαλ ζην έδαθνο θαη ζρεηηθά θνληά ζηελ επηθάλεηα θαη ήηαλ ρακειήο πεξηεθηηθόηεηαο ζε ζείν, γεγνλόο πνπ έθαλε εύθνιε ηε δηύιηζε ηνπ. Σν πεηξέιαην πνπ έρεη ελαπνκείλεη είλαη πνιύ πηζαλόλ λα βξίζθεηαη Σελίδα 11 από 30

12 ζε απόκαθξεο πεξηνρέο, καθξηά από ηηο αγνξέο, ζε κηθξά ή ρακειήο πνηόηεηαο πεδία θαη γηα απηό απαηηνύληαη πεξηζζόηεξα ρξήκαηα θαη ελέξγεηα γηα ηελ εμόξπμε θαη δηύιηζή ηνπ. Δπηπιένλ, όια ηα πεηξειατθά πεδία θζάλνπλ θάπνηα ζηηγκή ζην ζεκείν όπνπ ε πεξαηηέξσ εθκεηάιιεπζή ηνπο δελ είλαη ελεξγεηαθά θαη νηθνλνκηθά βηώζηκε. Αλ δειαδή απαηηείηαη ε δαπάλε ελόο βαξειηνύ πεηξειαίνπ γηα ηελ εμόξπμε ελόο βαξειηνύ πεηξειαίνπ, ηόηε ε πεξαηηέξσ εμόξπμε δελ έρεη λόεκα, αλεμάξηεηα από ηελ ηηκή ηνπ πεηξειαίνπ Ση ζεκαίλεη γηα ηηο θνηλσλίεο καο νη κεγηζηνπνίεζε ηεο παξαγσγήο ηνπ πεηξειαίνπ Σόζν νη βηνκεραληθέο καο θνηλσλίεο όζν θαη ην νηθνλνκηθό καο ζύζηεκα έρεη ζηεξηρζεί ζηελ ππόζεζε ηεο ζπλερηδόκελεο αλάπηπμεο, ε νπνία βαζίδεηαη ζε θζελά νξπθηά θαύζηκα. Από απηά ην πεηξέιαην είλαη ην πιένλ βνιηθό θαη πνιιώλ ρξήζεσλ νξπθηό θαύζηκν. Σν πεηξέιαην ζήκεξα θαηέρεη ην 43% ηεο παγθόζκηαο θαηαλάισζεο θαπζίκσλ θαη ην 95% ηεο παγθόζκηαο ελέξγεηαο γηα ηηο κεηαθνξέο. Σν πεηξέιαην είλαη ηόζν ζεκαληηθό πνπ ε κεγηζηνπνίεζε ηεο παξαγσγήο ηνπ ζα έρεη πνιιέο επηπινθέο ζηνπο ρώξνπο ηεο γεσπνιηηηθήο, ησλ πνιέκσλ, ηεο ηαηξηθήο, ηνπ εκπνξίνπ, ηνπ πνιηηηζκνύ, ηεο νηθνλνκηθήο ζηαζεξόηεηαο θαη ηεο παξαγσγήο ηξνθίκσλ. ήκεξα, γηα θάζε 1 Joule ελέξγεηαο θαγεηνύ πνπ θαηαλαιώλεηαη ζηηο ΗΠΑ, Σελίδα 12 από 30

13 πεξίπνπ 10 Joule ελέξγεηαο ζε νξπθηά θαύζηκα δαπαλήζεθαλ γηα ηε παξαγσγή ηνπ. Δπηπηώζεηο ηνπ PEAKOIL θαη ηεο κείσζεο ησλ απνζεκάησλ ηνπ πεηξειαίνπ. Δπηζηεκνληθέο κειέηεο απνθαιύπηνπλ όηη ε παγθόζκηα παξαγσγή πεηξειαίνπ πιεζηάδεη ζηε κέγηζηε δπλαηή πνζόηεηα νπόηε απηή ζα αξρίζεη ζύληνκα λα κεηώλεηαη έσο όηνπ εμνξπρηεί όιν ην αλαθηήζηκν πεηξέιαην κέζα ζε κεξηθέο δεθαεηίεο. Δπεηδή ε παγθόζκηα δήηεζε πεηξειαίνπ απμάλεηαη ε κεησκέλε παξαγσγή ζα νδεγήζεη θαη πάιη ζε πςειέο ηηκέο ηελ ελέξγεηα, ηνλ πιεζσξηζκό, ηελ αλεξγία θαη ζε ακεηάθιεηε νηθνλνκηθή ύθεζε. Αλεμάξηεηα από ην ειάρηζην δηαζέζηκν ρξόλν γηα λα κεηξηάζνπλ ηηο κέγηζηεο επηδξάζεηο πεηξειαίνπ, νη ελαιιαθηηθέο πεγέο ελέξγεηαο, ζα αληηθαηαζηήζνπλ κόλν έλα κηθξό κέξνο ηνπ ράζκαηνο κεηαμύ ηεο κεησκέλεο παξαγσγήο θαη ηεο απμαλόκελεο δήηεζεο Πρ[επηπηώζεηο ζηελ Διιάδα] :Δπεηδή ην πεηξέιαην είλαη νπζηαζηηθά ε βάζε ηεο παγθόζκηαο νηθνλνκίαο, ε κείσζε ηνπ ζα νδεγήζεη ζε Σελίδα 13 από 30

14 παγθόζκηα νηθνλνκηθή θαηάξξεπζε θαη κείσζε ηνπ πιεζπζκνύ. Γεδνκέλνπ όηη νη ρώξεο εμαγσγήο πεηξειαίνπ ζα δνθηκαζηνύλ από ηε κείσζε παξαγσγήο θαη ηελ απμαλόκελε εζσηεξηθή θαηαλάισζε, ζα κεηώζνπλ ηηο εμαγσγέο πεηξειαίνπ ζηελ Διιάδα. Η Διιάδα εμαξηάηαη ηδηαίηεξα από ην εηζαγόκελν πεηξέιαην γηα ηηο κεηαθνξέο, ηε παξαγσγή ηξνθίκσλ, ηε βηνκεραλία, θαη ηε ζέξκαλζε, νη επηδξάζεηο ησλ κεησκέλσλ πξνκεζεηώλ πεηξειαίνπ ζα είλαη πνην άκεζεο θαη ζνβαξέο από ηνλ ππόινηπν θόζκν. Λόγσ ηεο πςειήο παγθόζκηαο δήηεζεο πεηξειαίνπ, νη πξνζπάζεηεο εμνηθνλόκεζεο ζηελ Διιάδα δελ επαξθνύλ γηα λα κεηώζνπλ ζεκαληηθά ηε παγθόζκηα θαηαλάισζε. Η παξαγσγή θπζηθνύ αεξίνπ ζηε Βόξεηα Ακεξηθή έρεη θηάζεη ζην κέγηζην δπλαηό βαζκό (Peak Gas) θαη ε εηζαγσγή ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ είλαη πεξηνξηζκέλε. Απηέο νη ειιείςεηο απεηινύλ ηηο πξνκήζεηεο ζέξκαλζεο, ηε βηνκεραληθή παξαγσγή, ηελ ειεθηξηθή παξαγσγή, ηελ παξαγσγή ιηπάζκαηνο, θιπ. Παξόκνηα πξνβιήκαηα ππάξρνπλ ζηε παξαγσγή ιηζάλζξαθα. Σν θξάηνο θαη νη ηνπηθέο απηνδηνηθήζεηο είλαη απξνεηνίκαζηεο γηα ηηο πνιπζύλζεηεο δπζκελείο επηπηώζεηο ησλ Peak Oil, Peak Gas, θαη Peak Coal (κέγηζηε παξαγσγή πεηξειαίνπ, θ. αεξίνπ θαη ιηζάλζξαθα). Οη πνιιαπιέο θξίζεηο πνπ ζα πξνθαιέζεη ε επεξρόκελε ελεξγεηαθή θξίζε ζα εγθισβίζνπλ ηελ Διιάδα ζε έλα θαύιν θύθιν ηεξάζηησλ πξνβιεκάησλ. Μέζα ζε κεξηθέο δεθαεηίεο νη Έιιελεο ζα ζηεξεζνύλ ην απηνθίλεην θαη γεληθά ηηο κεηαθνξέο, θαζώο επίζεο θαη ηε κεραλνπνηεκέλε γεσξγία, ηα ηξόθηκα θαη ηηο παξνρέο λεξνύ, ηελ ειεθηξηθή ελέξγεηα, ηελ πγηεηλή, ηελ ζέξκαλζε, ηελ λνζνθνκεηαθή πεξίζαιςε, θαη γεληθά ηηο θπβεξλεηηθέο ππεξεζίεο. Οη παγθόζκηεο επηπηώζεηο ζα είλαη αλάινγεο θαη θαηά πνιινύο ηξαγηθέο. Οξηζκόο βηνληίδει Βηνληίδει (αγγι. biodiesel) νλνκάδνληαη νη εζηέξεο αλώηεξσλ ιηπαξώλ νμέσλ νη νπνίνη έρνπλ ζπλαθείο θπζηθέο ηδηόηεηεο κε ην θαύζηκν Νηίδει θαη κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ σο ππνθαηάζηαηά ηνπ. Σν biodiesel έρεη κεξηθά πηζαλά πιενλεθηήκαηα επεηδή κπόξεζε λα αληηθαηαζηήζεη ην diesel πεηξειαίνπ ρσξίο ηξνπνπνίεζε κεραλώλ, θαη ζα κπνξνύζε λα επαλαρξεζηκνπνηήζεη ηελ ππάξρνπζα ππνδνκή δηαλνκήο θαπζίκσλ. Σν biodiesel έρεη κεξηθά πηζαλά πιενλεθηήκαηα επεηδή κπόξεζε λα αληηθαηαζηήζεη ην diesel πεηξειαίνπ ρσξίο ηξνπνπνίεζε κεραλώλ, θαη Σελίδα 14 από 30

15 ζα κπνξνύζε λα επαλαρξεζηκνπνηήζεη ηελ ππάξρνπζα ππνδνκή δηαλνκήο θαπζίκσλ. Υαξαθηεξηζηηθά Αληίζεηα κε όηη έρεη επηθξαηήζεη ζηελ θαζεκεξηλή γιώζζα, ν όξνο βηνληίδει εθθξάδεη κηα πνιύ ζπγθεθξηκέλε νκάδα ρεκηθώλ ελώζεσλ ηνπο κεζπιεζηέξεο ησλ αλώηεξσλ ιηπαξώλ νμέσλ νη νπνίνη πξνέξρνληαη από νξγαληθά έιαηα θαη όρη νπνηνδήπνηε θαύζηκν νξγαληθήο πξνέιεπζεο ην νπνίν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζε θηλεηήξεο έλαπζεο κε ζπκπίεζε (θηλεηήξεο ληίδει). Σν γεγνλόο όηη νη κεζπιεζηέξεο πξνέξρνληαη από πξώηεο ύιεο νξγαληθήο βάζεο, νη νπνίεο είλαη αλαλεώζηκεο, δηθαηνινγεί ην ραξαθηεξηζκό ηνπο σο βηνθαύζηκα. Ηζηνξηθά Η δπλαηόηεηα ηνπ βηνληίδει λα ππνθαηαζηήζεη ην ζπκβαηηθό ληίδει ζε θηλεηήξεο εζσηεξηθήο θαύζεο είλαη γλσζηή εδώ θαη 2 δεθαεηίεο. Σν βηνληίδει πξνηάζεθε ζαλ ελαιιαθηηθή ιύζε σο πξνο ηα ζθέηα θπηηθά έιαηα ηα νπνία ηηο πεξηζζόηεξεο θνξέο παξνπζηάδνπλ ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηα θαζηζηνύλ αθαηάιιεια γηα ρξήζε ζηνπο θηλεηήξεο απηνύο. Σα ηειεπηαία 10 ρξόληα ε παξαγσγή βηνληίδει έρεη ζεκεηώζεη ηδηαίηεξε αλάπηπμε ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, πνπ είλαη θαη ν κεγαιύηεξνο παξαγσγόο παγθνζκίσο, θαη ηδηαίηεξα ζηε Γεξκαλία. Η αύμεζε απηή ηεο παξαγσγήο εληζρύεηαη από ηελ επηηαγή ηεο θνηλνηηθήο νδεγίαο 2003/30/ΔΚ ε νπνία πξνβιέπεη ηελ εηζαγσγή ησλ βηνθαπζίκσλ ζηηο αγνξέο ησλ θξαηώλ κειώλ. Πξόηππα Οη ηδηόηεηεο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ βηνληίδει ην νπνίν δηαθηλείηαη ζηελ επξσπατθή αγνξά πξνδηαγξάθνληαη από ην επξσπατθό πξόηππν ΔΝ Σν βηνληίδει κπνξεί επίζεο λα ρξεζηκνπνηεζεί σο θαύζηκν ζέξκαλζεο ζε νηθηαθνύο θαη εκπνξηθνύο ιέβεηεο, έλα κείγκα πεηξειαίνπ ζέξκαλζεο θαη βηνθαπζίκσλ πνπ είλαη ηππνπνηεκέλo θαη θνξνινγείηαη ειαθξώο δηαθνξεηηθά από ό, ηη ηνπ ληίδει πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε κεηαθνξά. Βηνκάδα Με ηνλ όξν βηνκάδα απνθαιείηαη νπνηνδήπνηε πιηθό παξάγεηαη από δσληαλνύο νξγαληζκνύο (όπσο είλαη ην μύιν θαη άιια πξντόληα ηνπ δάζνπο, ππνιείκκαηα θαιιηεξγεηώλ, θηελνηξνθηθά απόβιεηα, απόβιεηα Σελίδα 15 από 30

16 βηνκεραληώλ ηξνθίκσλ θ.ιπ.) θαη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο θαύζηκν γηα παξαγσγή ελέξγεηαο. Σν θαύζηκν βηνκάδαο είλαη γλσζηό ζηελ Διιάδα θη σο πέιεη. Μηα κνξθή βηνκάδαο: pellets (ζπζζσκαηώκαηα) ηα νπνία πξνθύπηνπλ από ηε κεραληθή ζπκπίεζε πξηνληδηνύ, ρσξίο ηελ πξνζζήθε ρεκηθώλ ή ζπγθνιιεηηθώλ νπζηώλ Η ελέξγεηα πνπ είλαη δεζκεπκέλε ζηηο θπηηθέο νπζίεο πξνέξρεηαη από ηνλ ήιην. Με ηε δηαδηθαζία ηεο θσηνζύλζεζεο, ηα θπηά κεηαζρεκαηίδνπλ ηελ ειηαθή ελέξγεηα ζε βηνκάδα. Οη δσηθνί νξγαληζκνί απηή ηελ ελέξγεηα ηελ πξνζιακβάλνπλ κε ηελ ηξνθή ηνπο θαη απνζεθεύνπλ έλα κέξνο ηεο. Απηή ηελ ελέξγεηα απνδίδεη ηειηθά ε βηνκάδα, κεηά ηελ επεμεξγαζία θαη ηε ρξήζε ηεο. Δίλαη κηα αλαλεώζηκε πεγή ελέξγεηαο γηαηί ζηελ πξαγκαηηθόηεηα είλαη απνζεθεπκέλε ειηαθή ελέξγεηα πνπ δεζκεύηεθε από ηα θπηά θαηά ηε θσηνζύλζεζε. Η βηνκάδα είλαη ε πην παιηά θαη δηαδεδνκέλε αλαλεώζηκε πεγή ελέξγεηαο. Ο πξσηόγνλνο άλζξσπνο, γηα λα δεζηαζεί θαη λα καγεηξέςεη, ρξεζηκνπνίεζε ηελ ελέξγεηα (ζεξκόηεηα) πνπ πξνεξρόηαλ από ηελ θαύζε ησλ μύισλ, πνπ είλαη έλα είδνο βηνκάδαο. Αιιά θαη κέρξη ζήκεξα, θπξίσο νη αγξνηηθνί πιεζπζκνί, ηόζν ηεο Αθξηθήο, ηεο Ιλδίαο θαη ηεο Λαηηληθήο Ακεξηθήο, όζν θαη ηεο Δπξώπεο, γηα λα δεζηαζνύλ, λα καγεηξέςνπλ θαη λα θσηηζηνύλ ρξεζηκνπνηνύλ μύια, θπηηθά ππνιείκκαηα (άρπξα, πξηνλίδηα, άρξεζηνπο θαξπνύο ή θνπθνύηζηα θ.ά.) θαη δσηθά απόβιεηα (θνπξηά, ιίπνο δώσλ, άρξεζηα αιηεύκαηα θ.ά.). Όια ηα παξαπάλσ πιηθά, πνπ άκεζα ή έκκεζα πξνέξρνληαη από ην θπηηθό θόζκν, αιιά θαη ηα πγξά απόβιεηα θαη ην κεγαιύηεξν κέξνο από Σελίδα 16 από 30

17 ηα αζηηθά απνξξίκκαηα (ππνιείκκαηα ηξνθώλ, ραξηί θ.ά.) ησλ πόιεσλ θαη ησλ βηνκεραληώλ, κπνξνύκε λα ηα κεηαηξέςνπκε ζε ελέξγεηα. Υαξαθηεξηζηηθά Η ελέξγεηα ηεο βηνκάδαο (βηνελέξγεηα ή πξάζηλε ελέξγεηα) είλαη δεπηεξνγελήο ειηαθή ελέξγεηα. Η ειηαθή ελέξγεηα κεηαζρεκαηίδεηαη από ηα θπηά κέζσ ηεο θσηνζύλζεζεο. Οη βαζηθέο πξώηεο ύιεο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη, είλαη ην λεξό θαη ην δηνμείδην ηνπ άλζξαθα, πνπ είλαη άθζνλα ζηε θύζε. Η κόλε θπζηθά επξηζθόκελε πεγή ελέξγεηαο κε άλζξαθα πνπ ηα απνζέκαηά ηεο είλαη ηθαλά ώζηε λα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο ππνθαηάζηαην ησλ νξπθηώλ θαπζίκσλ, είλαη ε βηνκάδα. Αληίζεηα από απηά, ε βηνκάδα είλαη αλαλεώζηκε θαζώο απαηηείηαη κόλν κηα ζύληνκε ρξνληθή πεξίνδνο γηα λα αλαπιεξσζεί ό,ηη ρξεζηκνπνηείηαη σο πεγή ελέξγεηαο. Δλ γέλεη, γηα ηηο δηάθνξεο ηειηθέο ρξήζεηο πηνζεηνύληαη δηαθνξεηηθνί όξνη. Έηζη, ν όξνο "βηνηζρύο" πεξηγξάθεη ηα ζπζηήκαηα πνπ ρξεζηκνπνηνύλ πξώηεο ύιεο βηνκάδαο αληί ησλ ζπλήζσλ νξπθηώλ θαπζίκσλ (θπζηθό αέξην, άλζξαθα) γηα ειεθηξνπαξαγσγή, ελώ σο "βηνθαύζηκα" αλαθέξνληαη θπξίσο ηα πγξά θαύζηκα κεηαθνξώλ πνπ ππνθαζηζηνύλ πεηξειατθά πξντόληα, π.ρ. βελδίλε ή ληίδει. Βαζηθό πιενλέθηεκα ηεο βηνκάδαο είλαη όηη είλαη αλαλεώζηκε πεγή ελέξγεηαο θαη όηη παξέρεη ελέξγεηα απνζεθεπκέλε κε ρεκηθή κνξθή. Η αμηνπνίεζε ηεο κπνξεί λα γίλεη κε κεηαηξνπή ηεο ζε κεγάιε πνηθηιία πξντόλησλ, κε δηάθνξεο κεζόδνπο θαη ηε ρξήζε ζρεηηθά απιήο ηερλνινγίαο. αλ πιενλέθηεκά ηεο θαηαγξάθεηαη θαη ην όηη θαηά ηελ παξαγσγή θαη ηελ κεηαηξνπή ηεο δελ δεκηνπξγνύληαη νηθνινγηθά θαη πεξηβαιινληνινγηθά πξνβιήκαηα. Από ηελ άιιε, ζαλ κνξθή ελέξγεηαο ε βηνκάδα ραξαθηεξίδεηαη από πνιπκνξθία, ρακειό ελεξγεηαθό πεξηερόκελν, ζε ζύγθξηζε κε ηα νξπθηά θαύζηκα, ιόγσ ρακειήο ππθλόηεηαο θαη/ή πςειήο πεξηεθηηθόηεηαο ζε λεξό, επνρηθόηεηα, κεγάιε δηαζπνξά, θιπ. Σα ραξαθηεξηζηηθά απηά ζπλεπάγνληαη πξόζζεηεο, ζε ζρέζε κε ηα νξπθηά θαύζηκα, δπζθνιίεο ζηε ζπιινγή, κεηαθνξά θαη απνζήθεπζή ηεο. αλ ζπλέπεηα ην θόζηνο κεηαηξνπήο ηεο ζε πην εύρξεζηεο κνξθέο ελέξγεηαο παξακέλεη πςειό. Σελίδα 17 από 30

18 Δληνύηνηο, ε έξεπλα θαη ε ηερλνινγηθή πξόνδνο πνπ έρεη πξαγκαηνπνηεζεί ηα ηειεπηαία 10 ρξόληα έρνπλ θαηαζηήζεη ηηο ηερλνινγίεο ελεξγεηαθήο κεηαηξνπήο ηεο βηνκάδαο εμαηξεηηθά ειθπζηηθέο ζε παγθόζκην επίπεδν. Οη πξννπηηθέο, κάιηζηα, ηεο βηνελέξγεηαο θαζίζηαληαη δηαξθώο κεγαιύηεξεο θαη πην ειπηδνθόξεο. ηηο πην πξνεγκέλεο νηθνλνκηθά ρώξεο, αλακέλεηαη λα θαιύπηεη ζεκαληηθό ηκήκα ηεο ελεξγεηαθήο παξαγσγήο κειινληηθά. Πιενλεθηήκαηα Η θαύζε ηεο βηνκάδαο έρεη κεδεληθό ηζνδύγην δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα (CO2) δελ ζπλεηζθέξεη ζην θαηλόκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ - επεηδή νη πνζόηεηεο ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα (CO2) πνπ απειεπζεξώλνληαη θαηά ηελ θαύζε ηεο βηνκάδαο δεζκεύνληαη πάιη από ηα θπηά γηα ηε δεκηνπξγία ηεο βηνκάδαο. Η κεδακηλή ύπαξμε ηνπ ζείνπ ζηε βηνκάδα ζπκβάιιεη ζεκαληηθά ζηνλ πεξηνξηζκό ησλ εθπνκπώλ ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ ζείνπ (SO2) πνπ είλαη ππεύζπλν γηα ηελ όμηλε βξνρή. Δθόζνλ ε βηνκάδα είλαη εγρώξηα πεγή ελέξγεηαο, ε αμηνπνίεζή ηεο ζε ελέξγεηα ζπκβάιιεη ζεκαληηθά ζηε κείσζε ηεο εμάξηεζεο από εηζαγόκελα θαύζηκα θαη βειηίσζε ηνπ εκπνξηθνύ ηζνδπγίνπ, ζηελ εμαζθάιηζε ηνπ ελεξγεηαθνύ εθνδηαζκνύ θαη ζηελ εμνηθνλόκεζε ηνπ ζπλαιιάγκαηνο. Η ελεξγεηαθή αμηνπνίεζε ηεο βηνκάδαο ζε κηα πεξηνρή, απμάλεη ηελ απαζρόιεζε ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο κε ηε ρξήζε ελαιιαθηηθώλ θαιιηεξγεηώλ (δηάθνξα είδε ειαηνθξάκβεο, ζόξγν, θαιάκη, θελάθ) ηε δεκηνπξγία ελαιιαθηηθώλ αγνξώλ γηα ηηο παξαδνζηαθέο θαιιηέξγεηεο (ειίαλζνο θ.ά.), θαη ηε ζπγθξάηεζε ηνπ πιεζπζκνύ ζηηο εζηίεο ηνπο, ζπκβάιινληαο έηζη ζηε θνηλσληθν-νηθνλνκηθή αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο. Μειέηεο έρνπλ δείμεη όηη ε παξαγσγή πγξώλ βηνθαπζίκσλ έρεη ζεηηθά απνηειέζκαηα ζηνλ ηνκέα ηεο απαζρόιεζεο ηόζν ζηνλ αγξνηηθό όζν θαη ζην βηνκεραληθό ρώξν. Σελίδα 18 από 30

19 Μεηνλεθηήκαηα Ο απμεκέλνο όγθνο θαη ε κεγάιε πεξηεθηηθόηεηα ζε πγξαζία, ζε ζρέζε κε ηα νξπθηά θαύζηκα δπζρεξαίλνπλ ηελ ελεξγεηαθή αμηνπνίεζε ηεο βηνκάδαο. Η κεγάιε δηαζπνξά θαη ε επνρηαθή παξαγσγή ηεο βηνκάδαο δπζθνιεύνπλ ηελ ζπλερή ηξνθνδνζία κε πξώηε ύιε ησλ κνλάδσλ ελεξγεηαθήο αμηνπνίεζεο ηεο βηνκάδαο. Βάζε ησλ παξαπάλσ παξνπζηάδνληαη δπζθνιίεο θαηά ηε ζπιινγή, κεηαθνξά, θαη απνζήθεπζε ηεο βηνκάδαο πνπ απμάλνπλ ην θόζηνο ηεο ελεξγεηαθήο αμηνπνίεζεο. Οη ζύγρξνλεο θαη βειηησκέλεο ηερλνινγίεο κεηαηξνπήο ηεο βηνκάδαο απαηηνύλ πςειό θόζηνο εμνπιηζκνύ, ζπγθξηλόκελεο κε απηό ησλ ζπκβαηηθώλ θαπζίκσλ. ηελ Διιάδα ππάξρεη κεγάιε δηαζεζηκόηεηα pellets βηνκάδαο θαζόζνλ ιεηηνπξγνύλ 5 εξγνζηάζηα παξαγσγήο πειιεηώλ, ελώ εληόο ηνπ 2010 άξρηζε παξαγσγή θαη έλα έθην ζην Νεπξνθόπη πνπ είλαη θαη ην κεγαιύηεξν ζηε ρώξα. Με ζπκβαηηθό πεηξέιαην Με ζπκβαηηθό πεηξέιαην είλαη κηα άιιε πεγή πεηξειαίνπ ρσξηζηή από ην ζπκβαηηθό ή παξαδνζηαθό πεηξέιαην. Οη κε ζπκβαηηθέο πεγέο πεξηιακβάλνπλ: άκκνη πίζζαο, ζρηζηόιηζνο πεηξειαίνπ θαη πίζζα. Οη ελδερνκέλσο ζεκαληηθέο θαηαζέζεηο ηνπ κε ζπκβαηηθνύ πεηξειαίνπ πεξηιακβάλνπλ Ακκνη πεηξειαίνπ Athabasca πεξηνρή ζε βνξεηνδπηηθό Καλαδάο θαη Σεο Βελεδνπέιαο Orinoco άκκνη πίζζαο. Οη επηρεηξήζεηο πεηξειαίνπ ππνινγίδνπλ όηη νη πεξηνρέο Athabasca θαη orinoco (θαη ηα δύν από ην παξόκνην κέγεζνο) έρνπλ ηόζν όζν θαη ηα δύν ηξίηα ησλ ζπλνιηθώλ ζθαηξηθώλ θαηαζέζεσλ πεηξειαίνπ, αιιά δελ ζεσξνύληαη αθόκα απνδεδεηγκέλεο επηθπιάμεηο ηνπ πεηξειαίνπ. Η εμαγσγή ελόο ζεκαληηθνύ πνζνζηνύ ηεο παξαγσγήο παγθόζκηνπ πεηξειαίνπ από ηηο άκκνπο πίζζαο κπνξεί λα κελ είλαη εθηθηή. Η δηαδηθαζία εμαγσγήο παίξλεη πνιιή ελέξγεηα γηα ηε ζεξκόηεηα θαη ηελ ειεθηξηθή δύλακε, πξνο ην παξόλ πξνεξρόκελνο από θπζηθόο αέξην (ν ίδηνο ιίγνο ζηνλ αξηζκό). Τπάξρνπλ πξνηάζεηο λα ρηηζηεί κηα ζεηξά ππξεληθνί αληηδξαζηήξεο γηα λα παξέρεη απηήλ ηελ ελέξγεηα. Η κε ζπκβαηηθή παξαγσγή πεηξειαίνπ είλαη απηήλ ηελ πεξίνδν ιηγόηεξν απνδνηηθή, θαη Σελίδα 19 από 30

20 έρεη κηα κεγαιύηεξε πεξηβαιινληηθή επίδξαζε από ηε ζπκβαηηθή παξαγσγή πεηξειαίνπ. Σν πδξνγόλν σο θνξέαο ελέξγεηαο Σν πδξνγόλν έρεη επηπιένλ κία ρξήζε: Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο θνξέαο ελέξγεηαο, δειαδή σο κηα κνξθή ελεξγεηαθνύ λνκίζκαηνο. Μάιηζηα απηή ηε ζηηγκή γίλνληαη ζεκαληηθέο πξνζπάζεηεο, θπξίσο ζηα ηδηαίηεξα αλεπηπγκέλα θξάηε, γηα ηε κεηαηξνπή ηεο πξνζαξκνζκέλεο ζηα ζπκβαηηθά θαύζηκα ππνδνκήο ζε ππνδνκή κε βάζε ην πδξνγόλν. Υαξαθηεξηζηηθό παξάδεηγκα γηα ην πώο ην πδξνγόλν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα παξαρζεί ελέξγεηα είλαη νη ιεγόκελεο θπςέιεο θαπζίκνπ (fuel cells), ζηνηρεία ηα νπνία ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο κε βάζε ην πδξνγόλν. Σν πδξνγόλν έρεη ηo πςειόηεξν ελεξγεηαθό πεξηερόκελν αλά κνλάδα βάξνπο από νπνηνδήπνηε άιιν γλσζηό θαύζηκν, 120,7 kj/gr θαη 3 θνξέο κεγαιύηεξν από απηό ηεο ζπκβαηηθήο βελδίλεο. Κάλεη "θαζαξή" θαύζε. Όηαλ θαίγεηαη κε νμπγόλν παξάγεη κόλν λεξό θαη ζεξκόηεηα. Γηα ην ιόγν όηη θάλεη θαζαξή θαύζε, δελ ζπκβάιιεη ζηε κόιπλζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Έλα πξόβιεκα είλαη απηό ηεο απνζήθεπζήο ηνπ. Γεδνκέλνπ ηνπ όηη ην πδξνγόλν είλαη πνιύ ειαθξύ, ε ζπκπίεζε κεγάιεο πνζόηεηαο ζε κηθξνύ κεγέζνπο δεμακελή είλαη δύζθνιε ιόγσ ησλ πςειώλ πηέζεσλ πνπ ρξεηάδνληαη γηα λα επηηεπρζεί ε πγξνπνίεζε. Πξόβιεκα επίζεο απνηειεί ε έιιεηςε νξγαλσκέλνπ δηθηύνπ δηαλνκήο ηνπ. Μία ιύζε είλαη ε θαηαζθεπή ππεξθαισδίσλ. Σα ππεξθαιώδηα ζα κεηέθεξαλ εμαηξεηηθά πςειήο έληαζεο ειεθηξηθά ξεύκαηα κε ζρεδόλ κεδεληθή ειεθηξηθή αληίζηαζε δηακέζνπ ππεξαγώγηκσλ ζπξκάησλ. Παξάιιεια, κέζσ ησλ ζσιελώζεσλ ηνπο ζα κεηαθεξόηαλ, ππό πςειή πίεζε, θαη ππέξςπρξν πδξνγόλν ζε εξγνζηάζηα, ζηαζκνύο αλεθνδηαζκνύ πδξνγνλνθίλεησλ νρεκάησλ θαη, ίζσο θάπνηα κέξα, ζε νηθηαθνύο θνύξλνπο θαη θαινξηθέξ. Τπάξρεη, επίζεο, ην δήηεκα ηεο πξνέιεπζεο ηεο ελέξγεηαο πνπ δαπαλάηαη γηα ηελ παξαγσγή ηνπ. Αλ, γηα παξάδεηγκα, ρξεζηκνπνηεζεί ελέξγεηα πξνεξρόκελε από αλζξαθνύρα νξπθηά, ην ζπλνιηθό πεξηβαιινληνινγηθό όθεινο είλαη πξαθηηθά αξλεηηθό (ζπλππνινγίδνληαο θαη ηελ ελέξγεηα ζπκπίεζεο/δηαρείξηζεο).αδριο ΤΝΘΔΗ: Syngas (αέξην ζύλζεζεο) είλαη ην όλνκα πνπ δίλεηαη ζε έλα κείγκα αεξίσλ πνπ πεξηέρεη πνηθίιεο Σελίδα 20 από 30

21 πνζόηεηεο κνλνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα θαη πδξνγόλνπ. Παξαδείγκαηα ησλ κεζόδσλ παξαγσγήο πεξηιακβάλνπλ αλακόξθσζε κε αηκό ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ ή πγξώλ πδξνγνλαλζξάθσλ γηα ηελ παξαγσγή πδξνγόλνπ. Σν όλνκα πξνέξρεηαη από ηε ρξήζε ηνπο σο ελδηάκεζα ζηελ δεκηνπξγία ζπλζεηηθό θπζηθό αέξην (SNG) [2], θαη γηα ηελ παξαγσγή ακκσλίαο ή κεζαλόιεο. Syngas ρξεζηκνπνηείηαη επίζεο σο ελδηάκεζν ζηελ παξαγσγή ζπλζεηηθώλ πεηξειαίνπ γηα ρξήζε σο θαύζηκν. Syngas απνηειείηαη θπξίσο από πδξνγόλν, κνλνμείδην ηνπ άλζξαθα, θαη πνιύ ζπρλά θάπνηα δηνμείδην ηνπ άλζξαθα, θαη έρεη ιηγόηεξν από ην κηζό ηελ ελεξγεηαθή ππθλόηεηα ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ. Η θύξηα αληίδξαζε πνπ παξάγεη syngas, αλακόξθσζε κε αηκό, είλαη ελδόζεξκε κε 206 kj / mol κεζαλίνπ πνπ απαηηείηαη γηα ηε κεηαηξνπή. Πεηξέιαην από αέξα θαη λεξό; Αθνύγεηαη απίζηεπην, απηό όκσο αλαθνίλσζε όηη πέηπρε κηα βξεηαληθή εηαηξεία κε ηελ εύγισηηε επσλπκία Air Fuel Synthesis. Αλ ε ηερληθή πνπ αλέπηπμε όλησο ιεηηνπξγήζεη θαη ζε κεγάιε θιίκαθα, δελ ππόζρεηαη κόλν λα ιύζεη ην ελεξγεηαθό πξόβιεκα ηνπ πιαλήηε αιιά θαη λα ηνλ απαιιάμεη από ηνλ εθηάιηε ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα. Όπσο αλαθέξεη ε εθεκεξίδα «Independent» ε Air Fuel Synthesis παξνπζίαζε ηα απνηειέζκαηά ηεο ζε ζπλέδξην ηνπ Ηδξύκαηνο Μεραλνιόγσλ Μεραληθώλ ηνπ Λνλδίλνπ. ύκθσλα κε ηελ αλαθνίλσζε από ηνλ πεξαζκέλν Αύγνπζην έρεη ζπλζέζεη πέληε ιίηξα πεηξειαίνπ «ελώλνληαο» δηνμείδην ηνπ άλζξαθα κε πδξαηκνύο θαη ζθνπεύεη λα πεξάζεη ζε θιίκαθεο εκπνξηθήο παξαγσγήο ηελ επόκελε δηεηία. Σελίδα 21 από 30 Τδξνειεθηξηθή ελέξγεηα Η κεηαηξνπή ηεο ελέξγεηαο ησλ πδαηνπηώζεσλ κε ηε ρξήζε πδξνειεθηξηθώλ έξγσλ (πδαηνηακηεπηήξαο, θξάγκα, θιεηζηόο αγσγόο πηώζεσο, πδξνζηξόβηινο, ειεθηξνγελλήηξηα, δηώξπγα θπγήο) παξάγεη ηελ πδξνειεθηξηθή ελέξγεηα. Οη πδξνειεθηξηθέο κνλάδεο εθκεηαιιεύνληαη ηε θπζηθή δηαδηθαζία ηνπ θύθινπ ηνπ λεξνύ. Κάζε κέξα ν πιαλήηεο

22 καο απνβάιιεη κηα κηθξή πνζόηεηα λεξνύ θαζώο ε ππεξηώδεο αθηηλνβνιία δηαζπά ηα κόξηα ηνπ λεξνύ ζε ηόληα. Σαπηόρξνλα λέεο πνζόηεηεο λεξνύ εκθαλίδνληαη ιόγσ ηεο εθαηζηεηαθήο δξαζηεξηόηεηαο, έηζη ώζηε ε ζπλνιηθή πνζόηεηα ηνπ λεξνύ λα δηαηεξείηαη πεξίπνπ ζηαζεξή. Σα θύξηα πιενλεθηήκαηα ηεο πδξνειεθηξηθήο ελέξγεηαο πνπ πξνέξρεηαη από κνλάδεο κηθξήο θαη κεγάιεο θιίκαθαο είλαη: Οη πδξνειεθηξηθνί ζηαζκνί είλαη δπλαηό λα ηεζνύλ ζε ιεηηνπξγία ακέζσο κόιηο απαηηεζεί, ζε αληίζεζε κε ηνπο ζεξκηθνύο ζηαζκνύο πνπ απαηηνύλ ζεκαληηθό ρξόλν πξνεηνηκαζίαο, Δίλαη κία "θαζαξή" θαη αλαλεώζηκε πεγή ελέξγεηαο, κε ηα πξναλαθεξζέληα ζπλαθόινπζα νθέιε (εμνηθνλόκεζε ζπλαιιάγκαηνο, θπζηθώλ πόξσλ, πξνζηαζία πεξηβάιινληνο), Μέζσ ησλ πδαηνηακηεπηήξσλ δίλεηαη ε δπλαηόηεηα λα ηθαλνπνηεζνύλ θαη άιιεο αλάγθεο, όπσο ύδξεπζε, άξδεπζε, αλάζρεζε ρεηκάξξσλ, δεκηνπξγία πγξνηόπσλ, πεξηνρώλ αλαςπρήο θαη αζιεηηζκνύ. Χο κεηνλεθηήκαηα αλαθέξνληαη κόλν απνηειέζκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε δεκηνπξγία έξγσλ κεγάιεο θιίκαθαο, όπσο: Σν κεγάιν θόζηνο θαηαζθεπήο θξαγκάησλ θαη εγθαηάζηαζεο εμνπιηζκνύ, θαζώο θαη ν ζπλήζσο κεγάινο ρξόλνο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ απνπεξάησζε ηνπ έξγνπ, Η έληνλε πεξηβαιινληηθή αιινίσζε ηεο πεξηνρήο ηνπ έξγνπ (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ηεο γεσκνξθνινγίαο, ηεο παλίδαο θαη ηεο ρισξίδαο), θαζώο θαη ε ελδερόκελε κεηαθίλεζε πιεζπζκώλ, ε ππνβάζκηζε πεξηνρώλ, νη απαηηνύκελεο αιιαγέο ρξήζεο γεο. Δπηπιένλ, ζε πεξηνρέο δεκηνπξγίαο κεγάισλ έξγσλ παξαηεξήζεθαλ αιιαγέο ηνπ κηθξνθιίκαηνο, αιιά θαη αύμεζε ηεο ζεηζκηθήο επηθηλδπλόηεηαο ηνπο. Αηνιηθή ελέξγεηα Γεληθά αηνιηθή ελέξγεηα νλνκάδεηαη ε ελέξγεηα πνπ παξάγεηαη από ηελ εθκεηάιιεπζε ηνπ πλένληνο αλέκνπ. Η ελέξγεηα απηή ραξαθηεξίδεηαη "ήπηα κνξθή ελέξγεηαο" θαη πεξηιακβάλεηαη ζηηο "θαζαξέο" πεγέο, όπσο ζπλεζίδνληαη λα ιέγνληαη νη πεγέο ελέξγεηαο πνπ δελ εθπέκπνπλ ή δελ πξνθαινύλ ξύπνπο. Η αξραηόηεξε κνξθή εθκεηάιιεπζεο ηεο αηνιηθήο ελέξγεηαο ήηαλ ηα ηζηία (παληά) ησλ πξώησλ ηζηηνθόξσλ πινίσλ θαη πνιύ Σελίδα 22 από 30

23 αξγόηεξα νη αλεκόκπινη ζηελ μεξά. Ολνκάδεηαη αηνιηθή γηαηί ζηελ ειιεληθή κπζνινγία ν Αίνινο ήηαλ ν ζεόο ηνπ αλέκνπ. Η αηνιηθή ελέξγεηα απνηειεί ζήκεξα κηα ειθπζηηθή ιύζε ζην πξόβιεκα ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο. Σν «θαύζηκν» είλαη άθζνλν, απνθεληξσκέλν θαη δσξεάλ. Γελ εθιύνληαη αέξηα ζεξκνθεπίνπ θαη άιινη ξύπνη, θαη νη επηπηώζεηο ζην πεξηβάιινλ είλαη κηθξέο ζε ζύγθξηζε κε ηα εξγνζηάζηα ειεθηξνπαξαγσγήο από ζπκβαηηθά θαύζηκα. Δπίζεο, ηα νηθνλνκηθά νθέιε κηαο πεξηνρήο από ηελ αλάπηπμε ηεο αηνιηθήο βηνκεραλίαο είλαη αμηνζεκείσηα. Ζιηαθή Δλέξγεηα Η ύπαξμε δσήο ζηε γε νθείιεηαη ζηνλ ήιην. Σα θπηά, γηα ηε θσηνζύλζεζε, ρξεηάδνληαη ειηαθό θσο. Σα θπηνθάγα δώα ηξέθνληαη κε θπηά, ηα ζαξθνθάγα κε θπηνθάγα, άξα όια εμαξηώληαη από ηνλ ήιην. Ο άλζξσπνο εθκεηαιιεύεηαη ηελ ειηαθή ελέξγεηα ρξεζηκνπνηώληαο ειηαθά ειεθηξηθά ζηνηρεία, πιαίζηα ειηαθώλ θπςειίδσλ θαη γηγάληηα θάηνπηξα. Έηζη ζεξκαίλεηαη λεξό θαη παξάγεηαη ειεθηξηθή ελέξγεηα. Η εθκεηάιιεπζε ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο έρεη πάξα πνιιά ζεηηθά ζηνηρεία, γηαηί ζα ππάξρεη γηα πάληα θαη δελ κνιύλεη θαζόινπ ηελ αηκόζθαηξα ηεο γεο. Οη ειηαθέο ζπζθεπέο όκσο θνζηίδνπλ πνιύ αθξηβά. ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΖΛΔΚΣΡΗΚΟΤ ΡΔΤΜΑΣΟ Έλαο ηξόπνο εθκεηάιιεπζεο ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο είλαη ηα ειηαθά ειεθηξηθά ζηνηρεία. Πξνο ην παξόλ ρξεζηκνπνηνύληαη θπξίσο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθνύ ξεύκαηνο ζηνπο δνξπθόξνπο, γηαηί έρνπλ πνιύ κεγάιν θόζηνο θαηαζθεπήο. Σα ειηαθά ειεθηξηθά ζηνηρεία θαηαζθεπάδνληαη από ππξίηην. Σν ππξίηην είλαη εκηαγσγόο θαη όηαλ εκπινπηηζηεί κε θάπνηα άιια θαηάιιεια ζηνηρεία, επηηξέπεη ηελ ξνή ησλ Σελίδα 23 από 30

24 ειεθηξνλίσλ. Έλα ειηαθό ειεθηξηθό ζηνηρείν απνηειείηαη από δπν ζηξώκαηα ππξηηίνπ, έλα εκπινπηηζκέλν κε ζεηηθά ηόληα θαη έλα κε αξλεηηθά. Όηαλ ην ειηαθό θσο πέθηεη πάλσ ζηελ επηθάλεηα, ειεπζεξώλνληαη ειεθηξόληα, ηα νπνία ζπιιέγνληαη από έλα πιέγκα αγσγώλ πνπ ππάξρνπλ θαη ζηηο δύν επηθάλεηεο. Όηαλ ζπλδεζεί ην ζηνηρείν κε έλα ειεθηξηθό θύθισκα, ηα ειεθηξόληα θηλνύληαη από ηελ αξλεηηθή πξνο ηελ ζεηηθή επηθάλεηα δεκηνπξγώληαο ειεθηξηθό ξεύκα. ΦΧΣΔΗΝΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ Καζεκεξηλά ν πιαλήηεο καο «ινύδεηαη» κε αζύιιεπηα πνζά ειηαθήο ελέξγεηαο. Μέζα ζε έλα ρξόλν, θάζε ηεηξαγσληθό κέηξν εδάθνπο νπνηαζδήπνηε πεξηνρήο κε κεγάιε ειηνθάλεηα δέρεηαη πάλσ από θηινβαηώξεο θσηεηλήο ελέξγεηαο. Αλ κπνξνύζακε λα ζπγθεληξώζνπκε θαη λα κεηαηξέςνπκε ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα απηή ηε πνζόηεηα, ζα θξαηήζνπκε ζε ιεηηνπξγία κηα ρύηξα ηαρύηεηαο γηα πεξίπνπ έμη εβδνκάδεο. Μηθξό κέξνο ηεο ελέξγεηαο πνπ κεηαθέξεη ε ειηαθή αθηηλνβνιία ζπγθεληξώλεηαη από ηα θύιια ησλ θπηώλ θαη εμαζθαιίδεη ηελ αλάπηπμή ηνπο. Σν ηειεπηαίν δηάζηεκα, νη επηζηήκνλεο αλαδεηνύλ ηξόπνπο αμηνπνίεζεο ηεο θσηεηλήο ελέξγεηαο γηα ηηο δξαζηεξηόηεηεο ηνπ αλζξώπνπ. Σα πιενλεθηήκαηα είλαη πνιύ δειεαζηηθά: Η ειηαθή ελέξγεηα είλαη αλεμάληιεηε, θζελή θαη δε ξππαίλεη ην πεξηβάιινλ. Από ηελ άιιε πιεπξά, όκσο, δελ είλαη θαη ηόζν εύθνιν λα ηελ ζπγθεληξώζνπκε θαη λα ηελ κεηαηξέςνπκε ζε κηα πην εύρξεζηε κνξθή ελέξγεηαο. Σα θάηνπηξα πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηνπο ζηαζκνύο ειηαθήο ελέξγεηαο ζπαηαινύλ κεγάιν πνζνζηό ηεο αθηηλνβνιίαο κε ηελ αλάθιαζε, ελώ ηα ειηαθά ζηνηρεία αμηνπνηνύλ κόλν θάπνηα ζπγθεθξηκέλα κήθε θύκαηνο. Παξ όιεο ηηο δπζθνιίεο, είλαη πηζαλόλ όηη ζηηο επόκελεο δεθαεηίεο ε ειηαθή αθηηλνβνιία ζα θαιύπηεη όιν θαη κεγαιύηεξν κέξνο ησλ ελεξγεηαθώλ αλαγθώλ ηεο αλζξσπόηεηαο. ΔΝΔΡΓΔΗΑ ΑΠΟ ΣΟΝ ΖΛΗΟ Η ελεξγεηαθή αμηνπνίεζε ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο γίλεηαη κε δπν ηξόπνπο: είηε κε απεπζείαο κεηαηξνπή ηεο αθηηλνβνιίαο ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα είηε κε ελδηάκεζε κεηαηξνπή ηεο ζε ζεξκόηεηα. ηε δεύηεξε πεξίπησζε, ε ειηαθή αθηηλνβνιία ζπγθεληξώλεηαη ζε θάηνπηξα, ηα νπνία ηελ εζηηάδνπλ ζε έλαλ βξαζηήξα, πνπ παξάγεη αηκνύο. Σελίδα 24 από 30

25 ΦΧ ΑΝΣΗ ΓΗΑ ΒΔΝΕΗΝΖ Σν ειηαθό απηνθίλεην είλαη έλα πεηξακαηηθό όρεκα πνπ ρξεζηκνπνηεί ειηαθή ελέξγεηα θαη αλαπηύζζεη κέγηζηε ηαρύηεηα 65 ρηιηνκέηξσλ ηελ ώξα. Σν αεξνδπλακηθό ηνπ ακάμσκα απνηειείηαη από έλα ειαθξύ «ζάληνπηηο» θπςεινεηδνύο αινπκηλίνπ θαη ελόο πιηθνύ από ίλεο άλζξαθα. Γηαζέηεη πεξίπνπ 900 θηιά ειηαθά ζηνηρεία, ζε ζπζηνηρίεο πνπ βξίζθνληαη ζηελ νξνθή θαη ζην πίζσ κέξνο ηνπ απηνθηλήηνπ. Σα ειηαθά ζηνηρεία ζπγθεληξώλνπλ ηελ θσηεηλή αθηηλνβνιία ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα, πνπ ηξνθνδνηεί έλαλ εηδηθνύ ηύπνπ θηλεηήξα. ε ζπλζήθεο κεγάιεο ειηνθάλεηαο, ηα ζηνηρεία κπνξνύλ λα δώζνπλ ηζρύ ηεο ηάμεο ηνπ ελόο θηινβάη - ή 1,3 ίππνπο. (Γηα λα έρεηε κέηξν ζύγθξηζεο, αξθεί λα ζθεθηείηε όηη ε κεραλή ελόο ζπλεζηζκέλνπ βελδηλνθίλεηνπ απηνθηλήηνπ κπνξεί λα δώζεη ηζρύ κεγαιύηεξε από 100 ίππνπο.) Σα ειηαθά απηνθίλεηα είλαη αθόκα ζηε βξεθηθή ηνπο ειηθία θαη ελέρεηαη λα απνδεηρηεί όηη δελ απνηεινύλ πξαθηηθή ιύζε. Χζηόζν πνιιέο ζπζθεπέο ρακειήο ηζρύνο από ηα ηειέθσλα κέρξη ηα θνκπηνπηεξάθηαιεηηνπξγνύλ ήδε απνηειεζκαηηθά κε ειηαθή ελέξγεηα. Σελίδα 25 από 30

26 Ση κπνξνύκε λα θάλνπκε γηα λα κεηώζνπκε ηα πιαζηηθά ζθνππίδηα; Δπηιέγνπκε πξντόληα κε ειάρηζηε ζπζθεπαζία ή πξντόληα πνπ είλαη ζπζθεπαζκέλα κε αλαθπθισκέλα ή θηιηθά ζην πεξηβάιινλ πιηθά. Αγνξάδνπκε πξντόληα πνπ κπνξνύλ λα μαλαγεκίζνπλ όπνηε είλαη δπλαηόλ. Πξνζπαζνύκε λα κεηώζνπκε δξαζηηθά ηα πιαζηηθά ζθνππίδηα καο θαη θπξίσο ηηο πιαζηηθέο ζαθνύιεο πνπ ρξεζηκνπνηνύκε. Γελ πξνζζέηνπκε από κόλνη καο επηπιένλ ζπζθεπαζία. Έλα πεπόλη ή κηα κπαλάλα γηα παξάδεηγκα δελ ρξεηάδνληαη ζπζθεπαζία δηόηη έρεη θξνληίζεη ε θύζε γηααπηό πξηλ από καο. Έλα κπνπθάιη γάια δελ ρξεηάδεηαη πιαζηηθή ζαθνύια πξηλ κπεη ζηελ ηζάληα κε ηα ςώληα καο. Απνθεύγνπκε όζν ην δπλαηόλ πεξηζζόηεξν ηα πιαζηηθά δνρεία θαη πξνηηκνύκε ράξηηλεο ή πθαζκάηηλεο ζαθνύιεο θαη ζπζθεπαζίεο πνπ αλαθπθιώλνληαη. Απνθεύγνπκε ηηο πιαζηηθέο ζαθνύιεο ησλ ζνύπεξ κάξθεη θαη πξνηηκνύκε θηιηθέο ζην πεξηβάιινλ ηζάληεο. Απνθεύγνπκε ηα αλαιώζηκα πιαζηηθά, ηα πιαζηηθά πεξηηπιίγκαηα θαη ηηο πιαζηηθέο ζαθνύιεο ζην ζπίηη καο πξνηηκώληαο πιαζηηθά δνρεία ηξνθίκσλ πνπ έρνπλ κεγαιύηεξε δηάξθεηα δσήο, ή γπάιηλα δνρεία πνπ κπνξνύλ λα αλαθπθισζνύλ μαλά θαη μαλά. Πξνηηκνύκε ιαραληθά θαη θξνύηα πνπ δελ είλαη ζπζθεπαζκέλα ζε πιαζηηθά. Γηαιέγνπκε θπζηθά πιηθά γηα ηα ξνύρα καο θαη απνθεύγνπκε ξνύρα κε ζπλζεηηθέο ίλεο. ΔΠΑΝΑΥΡΖΗΜΟΠΟΗΧ Η επαλαρξεζηκνπνίεζε ηνπ πιαζηηθνύ είλαη πξνηηκόηεξε από ηελ αλαθύθισζε δηόηη κε απηόλ ηνλ ηξόπν εμνηθνλνκείηαη θαη ελέξγεηα θαη πόξνη. Γηα παξάδεηγκα, ζε πνιιέο ρώξεο ηνπ θόζκνπ αλαθπθιώλνληαη πιαζηηθά κπνπθάιηα από PET γηα λα θηηαρηνύλ παληειόληα, αδηάβξνρα, ηδάθεη, θιπ. Γέθα πιαζηηθά κπνπθάιηα είλαη αξθεηά γηα λα θηηαρηεί ην ύθαζκα πνπ ρξεηάδεηαη γηα έλα παληειόλη!!! Δπίζεο, νη πιαζηηθέο ζπζθεπαζίεο καθξάο δηάξθεηαο θεξδίδνπλ έδαθνο ηα ηειεπηαία ρξόληα θαη αληηθαζηζηνύλ νινέλα θαη πεξηζζόηεξν ηα ιηγόηεξν αλζεθηηθά θαη κηαο ρξήζεο πιαζηηθά. Ση κπνξνύκε λα θάλνπκε εκείο; Γσξίδνπκε ή λα ραξίδνπκε ηα πιαζηηθά παηρλίδηα θαη ηα αληηθείκελα πνπ δελ ρξεηαδόκαζηε πηα. Σελίδα 26 από 30

27 Υξεζηκνπνηνύκε μαλά θαη μαλά ηα πιαζηηθά δνρεία γηα λα θπιάμνπκε ηξόθηκα ή ηα ρξεζηκνπνηνύκε γηα άιιν ζθνπό. Γηα παξάδεηγκα κπνξνύκε λα θπηέςνπκε ζπόξνπο ζηα θεζεδάθηα γηα ην γηανύξηη. Δπαλαρξεζηκνπνηνύκε ηηο πιαζηηθέο ζαθνύιεο μαλά θαη μαλά όηαλ πεγαίλνπκε γηα ςώληα θαη δελ καδεύνπκε θαηλνύξγηεο. Υξεζηκνπνηνύκε βίν-δηαζπώκελεο πιαζηηθέο ζαθνύιεο, πνπ ππνδνκνύληαη ζε 6 έσο 36 κήλεο ή άιινπ ηύπνπ «πξάζηλεο» πιαζηηθέο ζαθνύιεο από παηάηα ή θαιακπόθη. Γελ μερλάκε όηη ε ρξήζε ηεο βίν-δηαζπώκελεο ζαθνύιαο απνηειεί ελαιιαθηηθή ιύζε, αιιά όρη παλάθεηα. Απηό πνπ έρεη ζεκαζία είλαη λα αιιάμνπκε λννηξνπία θαη ζπκπεξηθνξά γηα λα πεξηνξηζηεί ε ρξήζε ηεο ηζάληαο κηαο ρξήζεο Σν πιαζηηθό είλαη έλα από ηα πην ζπλεζηζκέλα πιηθά πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ θαηαζθεπή ξνύρσλ, ζπζθεπαζηώλ, παηρληδηώλ θαη επίπισλ. Αθόκα θαηκέξε ησλ δηαζηεκνπινίσλ θαηαζθεπάδνληαη από πιαζηηθό. Δίλαη ειαθξύ θαηδελ ζπάδεη εύθνια. Η αλαθύθισζή ηνπ είλαη ε πην ζεκαληηθή δηαδηθαζία όζνλαθνξά ηελ δηαρείξηζε ησλ πιαζηηθώλ αιιά ππάξρνπλ πνιιά εκπόδηα ζηελνινθιήξσζή ηεο δηόηη: Ζ ζπιινγή ησλ πιαζηηθώλ απνβιήησλ είλαη δύζθνιε. ηε δηάξθεηα ηεο δηαδηθαζίαο έλα πνζνζηό ησλ απνξξηκκάησλ παξακέλεη σο απόβιεην εμαηηίαο ησλ νπζηώλ πνπ πεξηέρνπλ ηα πιαζηηθά. Γελ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί αλαθύθισζε εάλ δελ πξνεγεζεί δηαρσξηζκόο ησλ δηαθνξεηηθώλ εηδώλ πιαζηηθνύ. Σα ΡΔΣ, ΡΡ, PVC, ΡΔ δελ κπνξνύλ λα αλακεηρζνύλ ώζηε λα παξαρζεί δεπηεξνγελήο ύιε ελώ ην PVC δελ πξέπεη λα αλαθπθισζεί. Μεηά ην δηαρσξηζκό ηνπο ηα πιαζηηθά κπνξνύλ λα αμηνπνηεζνύλ: γηα ηελ θαηαζθεπή πξντόλησλ κε παξαπιήζηεο ηδηόηεηεο κε ηα παξζέλα Σελίδα 27 από 30

28 πιηθά θαη πξντόλησλ κε ηδηόηεηεο θαηώηεξεο ησλ παξζέλσλ πιηθώλ, σο θαύζηκα γηα ηελ παξαγσγή ζεξκόηεηαο, γηα ηελ παξαγσγή νξγαληθώλ ελώζεσλ, κε ππξόιπζε θαη ρεκηθή αλαθύθισζε. Γεληθά, ε αλαθύθισζε ησλ πιαζηηθώλ έρεη ζαλ ζηόρν: λα «θάλεη νηθνλνκία» ζε όζν πεξηζζόηεξε ελέξγεηα γίλεηαη λα κεηώζεη ηνλ όγθν ησλ απνξξηκκάησλ ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Γηα λα ιεηηνπξγήζεη απνδνηηθά έλα πξόγξακκα αλαθύθισζεο ζε κία θνηλσλία πξέπεη λα ζπλεξγαζηνύλ θάπνηνη παξάγνληεο, απηνί είλαη: Οη θαηαλαισηέο Οη νξγαληζκνί γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο Η αξκόδηα δηνίθεζε Η αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο. Όια ηα πιαζηηθά πξντόληα έρνπλ θάπνηνπο ηξόπνπο γηα λα αλαγλσξίδνπκε ζε πνηνείδνο πιαζηηθνύ αλήθνπλ θαη πώο λα αλαθπθιώλνληαη έθαζηνο. Σα είδε ησλ θσδηθώλέρνπλπξνηαζείαπόηνπονξγαληζκνύο α.internationalstandarizationorganization(iso), β. American Society for Testing and Materials (ASTM) θαη γ. Society of theplastics Industry (SPI). Σν ζύκβνιν απηώλ ησλ θσδηθώλ έρεη ηξία κε ζπλερόκελαβέιε δηεπζεηεκέλα ζε έλα ηξίγσλν. ηε κέζε ηνπ ηξηγώλνπ απηνύ ππάξρεη έλαο αξηζκόο, κε ή ρσξίο ηελ ζπληνκνγξαθηθή νλνκαζία ηνπ εθάζηνηε πιαζηηθνύ. Άιινο ηξόπνο αλαγλώξηζεο ηνπ πιαζηηθνύ είλαη θαη ν γξακκσηόο θώδηθαο (barcode). Όιααπηά έρνπλ ζθνπό λα δηεπθνιύλνπλ ηνλ θαηαλαισηή ζηελ αλαγλώξηζε ηνππξντόληνο πνπ έρεη ζηα ρέξηα ηνπ. Σελίδα 28 από 30

29 Απηό ην ζύζηεκα θσδηθνπνίεζεο αλαπηύρζεθεην 1988 ζηηο ΗΠΑ από ηε βηνκεραλία πιαζηηθώλ γηα λα δηεπθνιύλεη ηελαλαθύθισζε ησλ πιαζηηθώλ. Η ρξήζε απηνύ ηνπ θώδηθα απνηειεί έλα είδνοπξνηύπνπ γηα θάπνηα πιαζηηθά πξντόληα πνπ πσινύληαη ζηελ αγνξά αιιά δελ είλαηππνρξεσηηθόο. Ο θώδηθαο πξνβιέπεη εθηά θαηεγνξίεο πιαζηηθώλ κε βάζε ην βαζηθόπιηθό από ην νπνίν είλαη θηηαγκέλνο θάζε ηύπνο πιαζηηθνύ θαη ηα ζπλήζε πξντόληαγηα ηα νπνία ρξεζηκνπνηείηαη. 1. Σεξεθζαιηθόο πνιπεζηέξαο (Σεξεθζαιηθόο εζηέξαο ηνπ πνιπαηζπιελίνπ) : Μπνπθάιηα αλαςπθηηθώλ θαη δίζθνη κε έηνηκν θαγεηό γηα ην θνύξλν. Σα ππνιείκκαηα ηνπ PET ρξεζηκνπνηνύληαη γηα γέκηζκα ζε ηδάθεη, ππλόζαθνπο, καμηιάξηα, ηαπεηζαξίεο,επίπισλ θαη ραιηά. 2. Πνιπαηζπιέλην πςειήο ππθλόηεηαο: Μπνπθάιηα γάιαηνο, απνξξππαληηθά γηα πηάηα, έπηπια θήπνπ, αλζνδνρεία, παηρλίδηα, θιπ. 3. Υισξηνύρν πνιπβηλύιην Γίζθνη θαγεηνύ, δηάθαλεο κεκβξάλεο, κπνπθάιηα γηα κεηαιιηθό λεξό θαη ζακπνπάλ, δίζθνη κνπζηθήο,θξεκάζηξεο, πιαθάθηα, θιπ. 4. Πνιπαηζπιέλην ρακειήο ππθλόηεηαο: Σζάληεο γηα ςώληα θαη ζαθνύιεο ζθνππηδηώλ 5. Πνιππξνππιέλην: Γνρεία γηα καξγαξίλε θαη δίζθνη θαγεηνύ γηα ην θνύξλν κηθξνθπκάησλ 6. Πνιπζηπξόιην ή πνιπζηπξέλην: Κεζεδάθηα γηα γηανύξηη, ζπζθεπαζίεο θξέαηνο ή ςαξηνύ, ζπζθεπαζίεο γηα ράκπνπξγθεξ, απγνζήθεο, πιαζηηθά πνηήξηα γηα θαθέ από κεραλήκαηα, πιαζηηθά καραηξνπίξνπλα, πξνζηαηεπηηθέο ζπζθεπαζίεο γηα ειεθηξνληθά είδε θαη παηρλίδηα. Σελίδα 29 από 30

30 7. Όια ηα άιια Όια ηα άιια πιαζηηθά πνπ δελ αλήθνπλ ζε θάπνηα από ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο(όπσο ην Αθξπινληηξίιην, ην Βνπηαδηέλην, ην ηπξόιην ABS, θιπ) Γηάθνξεο ρξήζεηο πκπεξάζκαηα Σν θζελν πεηξειαην ηειεησλεη. Αξα πξεπεη λα κεηζνπκε ηελ θαηαλαισζε πξνηνλησλ πνπ απνηειόπληαη από ηα πνιπκεξε ηνπ εμνηθνλνκνληαο εηζη ελεξγεηα πξνζηαηεπνληαο παξαιιεια ην πεξηβαιινλ. Βηβιηνγξαθία-Γηθηπνγξαθία Δγθπθινπαίδεηα ΓΟΜΗ Σελίδα 30 από 30