ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. sd Σάββατο 16 - Κυριακή 17 Ιουνίου Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος

Transcript

1 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 16 - Κυριακή 17 Ιουνίου 2012 Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος

2 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Πρώτος σε προσφορά για κάθε τι το ελληνικό Ο Γρηγόρης Νοδάρος, το «Πρόσωπο» αυτής της εβδομάδας, είναι η χαρακτηριστική περίπτωση του ομογενή εθελοντή, ο οποίος προσφέρει τις υπηρεσίες του στις οργανώσεις και τις κοινότητες, με ευσυνειδησία και χωρίς να περιμένει εύσημα ή ανταμοιβές. Του αρκεί ότι υπηρετεί την Ομογένεια, τη γενέτειρα, τη χώρα στην οποία ζει, τους συνανθρώπους του. Ολοι τον έχουν δει στην Ελληνική Παρέλαση στην 5η Λεωφόρο, όπως κάθε χρόνο. Είναι ο πραγματικός εργάτης, που κάνει ό,τι μπορεί σε οργανισμούς και κοινότητες για να προβάλει την Ελλάδα. Στις υπόλοιπες σελίδες του Περιοδικού θα ταξιδέψουμε μέσα στους αιώνες αλλά και θα δούμε και το σήμερα στη γη της Καππαδοκίας μέσα από τα μάτια και το μυαλό του κ. Κώστα Σταματόπουλου, ενώ ο Επίκουρος Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Mount Sinai, κ. Κωνσταντίνος Ηλία Κοσμάς, μας μαθαίνει για τον ρόλο των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων επί των καρδιαγγειακών παθήσεων. Μετά τη «Γιορτή της Μητέρας», έχουμε την «Γιορτή του Πατέρα» και δεν ήταν δυνατό να ξεχάσουμε τους πατεράδες όλου του κόσμου, ενώ στην Ιστορία μας θα κάνουμε τα πρώτα βήματά μας στον Πελοποννησιακό Πόλεμο και θα ταξιδέψουμε στα ήσυχα και πανέμορφα νερά του πιο γνωστού νησιού της Ελλάδας, της...ιθάκης μας. Τέλος ένα μίνι αφιέρωμα (λόγω καλοκαιριού) στο νερό, στο μαγιό για τις γυναίκες και κλείνουμε με επικαιρότητα και...εκλογικούς νόμους....από τις συνταγές της γιαγιάς Με αγνά υλικά Χωρίς συντηρητικά και χημικά πρόσθετα ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή Krinos Foods, LLC., Northern Blvd. LIC, NY το βιβλίο είναι φίλος (718) Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Υπηρετείαθόρυβακαιμεπάθος τηνομογένειαογρηγόρηςνοδάρος Σελίδα 3 ΘΕΜΑ ΑνάτασηψυχήςστηγητηςΚαππαδοκίας Σελίδα 16 ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΟιΠατέρεςκαιΔιδάσκαλοιτηςΕκκλησίαςμας Σελίδα 18 ΥΓΕΙΑ Ορόλοςτωνωμέγα-3λιπαρών οξέωνεπίτωνκαρδιαγγειακώνπαθήσεων Σελίδα 20 ΘΕΜΑ «Ηγιορτήτουπατέρα»:Ναμπαμπάς,ναμάλαμα Σελίδα 23 ΘΕΜΑ Τοαλφαβητάριτουκαλού-νέου-πατέρα Σελίδα 24 ΘΕΜΑ ΕναςπατέραςΓεννιέταιμέσααπότομωρότου Σελίδα 26 ΘΕΜΑ Ομπαμπάςεκπαιδεύεταιαπότο...παιδί Σελίδα 27 ΘΕΜΑ Ηπολύτιμησυνεισφοράτουμπαμπά! Σελίδα 28 ΘΕΜΑ ΟΡόλοςτουΠατέρα στηνψυχικήανάπτυξητουπαιδιού Σελίδα 29 ΙΣΤΟΡΙΑ ΠελοποννησιακόςΠόλεμος:Αίτιακαιστρατηγικήαντιπάλων Σελίδα 30 ΤΑΞΙΔΙΑ ΕλάτεστηνΕλλάδα-και-γιατηνΙθάκη Σελίδα 31 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΤεόφιλοΣτίβενσον:Κάτιπερισσότεροαπόέναςπυγμάχος Σελίδα 32 ΕΥΕΞΙΑ Γυμναστικήστονερό:Πιοευχάριστητοίδιοωφέλιμη Σελίδα 33 ΥΓΕΙΑ Νερό:Πολύτιμογιατηνυγείαμαςκαιόχιμόνο Σελίδα 35 ΔΙΑΤΡΟΦΗ Τροφέςπλούσιεςσενερό Σελίδα 36 ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ Μαγείρεμακαιφαγητάστονατμό Σελίδα 37 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ Σελίδα 38 ΓΥΝΑΙΚΑ Εφτασεηώραγιατομαγιό-Μυστικάγιατηνεπιλογήτου Σελίδα 39 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Εκλογικοίνόμοι Σελίδα 40

3 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 3 Οι σύζυγοι των γιων του Γρηγόρη Νοδάρου, Φρόσω και Μίνα, με τα τρία παιδιά τους και δικά του εγγόνια, Γρηγόρη, Γιάννη και Γρηγόρη. Μαζί στη φωτογραφία και ο αδελφός της γυναίκας του, Σταυρούλας, Αλέξανδρος. Ο κ. Νοδάρος πιστεύει στη σημασία της σωστής οικογένειας. Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Του Σταύρου Μαρμαρινού Ενας από τους διασημότερους αρχιμουσικούς του κόσμου, ο Δημήτρης Μητρόπουλος, που ζούσε στη Νέα Υόρκη, έτρωγε τακτικά στο μικρό εστιατόριο που είχε ο ομογενής Γρηγόρης Νοδάρος, κοντά στο φημισμένο Κάρνεγκι Χολ του Μανχάταν. «Εμενε σ ένα ξενοδοχείο της περιοχής και ερχόταν στο δικό μου μαγαζί», είπε στο «Περιοδικό» του «Εθνικού Κήρυκα» ο κ. Νοδάρος. «Ηταν ήσυχος και καλοσυνάτος άνθρωπος και πάντα με ευχαριστούσε για την περιποίηση. Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι ο απλός εκείνος άνθρωπος ήταν ένας φημισμένος σ όλο τον Κόσμο διευθυντής ορχήστρας, συνθέτης και πιανίστας. Τον θυμάμαι πάντα». Ο Γρηγόρης Νοδάρος είχε ασχοληθεί και πριν με άλλα εστιατόρια, αλλά η σκέψη του ήταν να έλθει πλησιέστερα προς το Μανχάταν, όπου οι δουλειές ήταν περισσότερες. Ετσι, συνεταιρικά άνοιξε το μικρό εκείνο εστιατόριο απέναντι από το City Center. «Στο Κέντρο εκείνο, πήγαινε μια φορά τον χρόνο το Κρατικό Θέατρο της Ελλάδος που έδινε παραστάσεις. Και όλοι οι καλλιτέχνες έρχονταν στο μαγαζί μου για να φάνε. Είχα, επίσης, πολλούς πελάτες από το Κάρνεγκι Χολ, μερικοί από τους οποίους ήταν πασίγνωστοι». Υστερα από ένα διάστημα έφυγε ο συνέταιρός του και ο κ. Νοδάρος κράτησε μόνος του το εστιατόριο με το οποίο ασχολήθηκε για περισσότερο Ο Γρηγόρης, συνταξιούχος τώρα, αγαπά και υπηρετεί με πάθος την Ομογένεια. Καθημερινώς προσφέρει τις εθελοντικές του υπηρεσίες σε διάφορους φορείς, χωρίς θόρυβο και χωρίς να επιζητά συγχαρητήρια. Συνέχεια στη σελίδα 4

4 4 ΠΡΟΣΩΠΟ από 15 χρόνια. O κ. Νοδάρος γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη, αλλά σε ηλικία τεσσάρων ετών τον έφεραν στην Αμερική, όπου ήταν ο πατέρας του. Σε μικρή ηλικία έχασε τη μητέρα του. Ο πατέρας του ήταν από την Κεφαλονιά και η μητέρα του από τον Πύργο της Ηλείας. Στην Ελλάδα έζησε μέχρις ότου έγινε 18 χρονών και εκεί πήγε στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο. Εμενε στο σπίτι ενός θείου του που ήταν οδοντίατρος. «Μόλις έφθασα στην Αμερική, νέος όπως ήμουν, άρχισα να μαθαίνω τα Αγγλικά και να εργάζομαι σε επιχείρηση με φαγητά από αυτόματα μηχανήματα, που ήταν πολύ διαδεδομένα εκείνη την εποχή», είπε. «Ομως, αυτή δεν ήταν δουλειά που θα με κρατούσε για πάντα, γι αυτό έμαθα και έγινα οδοντοτεχνίτης. Ασχολήθηκα, επίσης, με διακοσμήσεις σε ανθοπωλεία και τελικά κατέληξα στα εστιατόρια, όπως τόσοι πολλοί άλλοι ομογενείς. Μπορεί να είχε εξαντλητική δουλειά, αλλά άφηνε χρήματα». Μετά από μερικά χρόνια ο κ. Νοδάρος συνεταιρίστηκε με άλλους και άνοιξαν εστιατόριο στο Μπρονξ. «Ημουν νέος και έπρεπε να δουλέψω», είπε. «Εμενα στην Τζαμέικα του Κουίνς και κάθε πρωί έφευγα από το σπίτι μου στις τέσσερις η ώρα για να πάω στο μαγαζί. Οι νέοι πρέπει να αγαπούν την εργασία, όποια κι αν είναι αυτή, γιατί αυτή ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Συνέχεια από τη σελίδα 3 Επάνω, ο Γρηγόρης Νοδάρος (δεύτερος από αριστερά), δείχνει την αγάπη και αφοσίωσή του στην κοινότητα του Αγίου Δημητρίου της Τζαμέικα του Κουίνς. Με τη φανέλα που έχει το όνομα της κοινότητας και άλλα στελέχη, σε ένα από τα ελληνικά φεστιβάλ, όπου όπως πάντα πρόσφερε τις υπηρεσίες του. Αριστερά, ο κ. Νοδάρος (δεξιά στο τραπέζι) κατά τη φετινή πασχαλινή εκδήλωση στο Κέντρο Ηλικιωμένων.

5 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 5 θα τους δώσει, μαζί με τις ικανότητές τους τα εφόδια να προχωρήσουν στη ζωή. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλοί νέοι που αντιμετωπίζουν διαφορετικά τη ζωή, αποβλέποντες στο εύκολο και με οποιοδήποτε τρόπο κέρδος, ακόμα και εις βάρος των συνανθρώπων τους. Αργά, ή γρήγορα, θα καταλάβουν τι έκαναν και στους άλλους και στον δικό τους εαυτό». Μετά το μικρό εστιατόριο του Μανχάταν, ο κ. Νοδάρος άνοιξε μόνος του μεγάλο αμερικανικό εστιατόριο στο Γκλεν Κόουβ του Λονγκ Αϊλαντ. Οι συνθήκες όμως δεν ήταν και τόσο ικανοποιητικές, οπότε αναγκάστηκε να πάει να εργαστεί σε άλλα εστιατόρια. Σήμερα είναι συνταξιούχος, πράγμα που του αφήνει πολύ χρόνο να ασχολείται με τα ομογενειακά. Είναι κοντά σε όλα και προσφέρει τις εθελοντικές του υπηρεσίες με ειλικρίνεια, ευθύτητα, χωρίς υστεροβουλίες. Και αυτές του οι αρετές αναγνωρίζονται από όλους εκείνους με τους οποίους για χρόνια τώρα έρχεται σε καθημερινή επαφή. Η πρώτη ενασχόλησή του με τα κοινά ήταν το στην κοινότητα του Αγίου Δημητρίου στην Τζαμέικα του Κουίνς της Ν. Υόρκης. «Από τότε και μέχρι σήμερα είμαι δεμένος με την κοινότητα αυτή την οποία υπηρετώ με πολλή αγάπη», τόνισε ο κ. Νοδάρος. Ηταν και είναι πάντα στέλεχος της κοινότητας και έχει επίσης προσφέρει τις υπηρεσίες του σε όλες σχεδόν τις επιτροπές της. Κατά την περίοδο είχε χρηματίσει πρόεδρος της Κοινότητας, όταν ιερατικώς προϊστάμενος ήταν ο π. Νικόλαος Σωτηρόπουλος. Τότε, είχε γίνει και μέλος του Τάγματος των «Αρχόντων» του Αγίου Ανδρέα, του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Υπηρέτησε επίσης ως αντιπρόεδρος της Κοινότητας. Επί της δικής του προεδρίας, δημιουργήθηκε και το Κέντρο Ηλικιωμένων της κοινότητας Αγ. Δημητρίου Τζαμέικας, που είναι γνωστό και ως «Φρανκ Παρλάμης Σέντερ». «Από πλευράς Κοινότητας είχε μπει η δική μου υπογραφή στα πρώτα χαρτιά», είπε ο κ. Νοδάρος. «Για την αγορά του κτιρίου, στην αρχή, είχα βάλει δολάρια κατά τη γενική συνέλευση της Κοινότητας». Το Κέντρο αυτό λειτουργεί πέντε μέρες την εβδομάδα. «Είμαι πολύ ικανοποιημένος από την ύπαρξη και τη λειτουργία αυτού του Κέντρου Ηλικιωμένων», τόνισε ο κ. Νοδάρος. «Πηγαίνω τακτικά εκεί και βλέπω με τα μάτια μου την αξία του και τη σημασία που έχει για τον κόσμο. Τόσος κόσμος βρίσκει παρηγοριά, συντροφιά, ευχαρίστηση και γνωριμίες εκεί, εκτός βέβαια και από το φαγητό που προσφέρεται. Λειτουργεί από το πρωί μέχρι τις 2-3 μ.μ.». Οταν πριν μερικά χρόνια γιόρτασε η Κοινότητα την επέτειο των 80 χρόνων της, ο κ. Νοδάρος ήταν υπεύθυνος της οργανωτικής επιτροπής της χοροεσπερίδας κατά την οποία τιμήθηκε το ιστορικό γεγονός. Με την ευκαιρία εκείνη σε αναφορά του για το Κέντρο, ο κ. Νοδάρος είχε υπογραμμίσει: «Είμαστε πραγματικά ενθουσιασμένοι και υπερήφανοι για τη δημιουργία αυτού του Κέντρου, όπου βρίσκουν ζεστό φαγητό, και Συνέχεια στη σελίδα 7 Ο Γρηγόρης Νοδάρος ως πρόεδρος της Κοινότητας Αγ. Δημητρίου Τζαμέικας επέδωσε τιμητικές πλακέτες σε προσωπικότητες που βοήθησαν την παροικία. Πιστεύει ότι είναι οφειλόμενη υποχρέωση η αναγνώρισή τους. Congratulations to an outstanding leader of the Omogenia Gregory Nodaros Wishing you health and continued successful service to our community From your friends PETER & ELIZABETH COUFOS Ο Γρηγόρης Νοδάρος είναι άνθρωπος της Εκκλησίας. Στη φωτογραφία, ενώ μιλά με τον Αρχιεπίσκοπο κ. Δημήτριο.

6 6 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Στον αρχιεπισκοπικό Καθεδρικό Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος του Μανχάταν. Ο Γρηγόρης Νοδάρος μόλις πριν λίγα λεπτά έγινε μέλος του Τάγματος των Αρχόντων του Αγίου Ανδρέου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Μπροστά στην Ωραία Πύλη, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Δημήτριος, που του επέδωσε την τιμή.

7 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 7 Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Συνέχεια από τη σελίδα 5 φιλικό περιβάλλον οι μεγαλύτεροι στην ηλικία συνάνθρωποί μας για να περάσουν λίγες ευχάριστες γι αυτούς ώρες». Το Κέντρο αυτό στα χρόνια που πέρασαν έχει κερδίσει την αναγνώριση και την εκτίμηση των αμερικανικών αρχών, αλλά και άλλων παραγόντων της περιοχής που σε κάθε ευκαιρία εκδηλώνουν έμπρακτα την υποστήριξή τους σ αυτό. Από τους τακτικούς επισκέπτες και μεγάλη υποστηρίκτρια και ευεργέτης του Κέντρου, ήταν η αείμνηστη Ελληνοαμερικανίδα δικαστής, Γιόρκα Λινάκη. Κατά την ίδια εκείνη εκδήλωση που τιμήθηκε η επέτειος, ο κ. Νοδάρος έκανε συγκινητική αναφορά στις προσπάθειες των πρωτοπόρων εκείνων ομογενών για τη δημιουργία της κοινότητας του Αγίου Δημητρίου στην Τζαμέικα. Και τόνισε, ότι εκείνη την ένωση των πρωτοπόρων και τη δημιουργία μιας κοινότητας που υπήρξε ιστορική στην περιοχή, είχε σκοπό να τιμήσει η εκδήλωση. Η τελευταία μάλιστα, είχε προσθέσει ο κ. Νοδάρος, ήταν αφιερωμένη στην ένωση των παλαιών και των νέων ομογενών για το καλό της Ομογένειας. «Ο πόθος και η λαχτάρα των πρωτοπόρων μας πήρε σάρκα και οστά, και στα χρόνια που ακολούθησαν, η κοινότητα της Τζαμέικα του Κουίνς πρόσφερε πολλά στην Ομογένεια, αλλά και στη γενέτειρα και στην αμερικανική κοινωνία», συμπλήρωσε. Στην εκδήλωση εκείνη για την οποία ο κ. Νοδάρος ήταν οργανωτικός υπεύθυνος, είχαν κληθεί διάφοροι παράγοντες, ενώ μηνύματα κατέφθασαν για την εορτασμό της επετείου, που καταχωρήθηκαν στο αναμνηστικό Λεύκωμα που είχε ετοιμάσει η Κοινότητα. Εκτός από τις καθιερωμένες αγγελίες και τις ευχές, υπήρχε σ αυτό και ιστορικό σημείωμα για την Κοινότητα με χρονολογική αναφορά στα διάφορα μεγάλα και μικρότερα γεγονότα που πέρασε από την ίδρυσή της. «Το πιο ευχάριστο και το πιο ελπιδοφόρο, είναι ότι στην εκδήλωση αυτή θα καθίσουν μαζί παλαιά στελέχη της Κοινότητάς μας που αποτελούν υποδείγματα επιμονής, εργατικότητας και δημιουργικής προσπάθειας για κάτι καλύτερο στην Ομογένεια και νέοι στους οποίους εμπιστευόμαστε το μέλλον μας. Και αυτό είναι και συγκινητικό και αισιόδοξο για το αύριο», είχε τονίσει ο κ. Νοδάρος ο οποίος θυμάται πάντα την Συνέχεια στη σελίδα 9 Από αριστερά, οι: Δημήτρης Πλατής, πρώην γενικός πρόξενος της Ελλάδος στη Ν. Υόρκη, Φρανκ Παρλάμης, μέγας ευεργέτης της κοινότητας, Γρηγόρης Νοδάρος και ο αείμνηστος π. Τάσος Διακοβασίλης. Θερμά συγχαρητήρια στον αγαπητό συμπατριώτη Γρηγόρη Νοδάρο, για την ξεχωριστή τιμή που του γίνεται από τον «Εθνικό Κήρυκα» για την ακούραστη και αφιλοκερδή προσφορά του στην Ομοσπονδία, στην Κεφαληνιακή Αδελφότητα και γενικά στην Ομογένεια. Σου ευχόμαστε ολόψυχα υγεία. Γεράσιμος Στεφανίτσης και Οικογένεια Τα τρία εγγόνια του Γρηγόρη Νοδάρου, από τους δύο γιους του. Αγαπούν τον παππού τους, όπως κι αυτός.

8 8 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Στο επόμενο Περιοδικό Σάββατο 23 - Κυριακή 24 Ιουνίου 2012 Αφιέρωμα στον Ηλία Δημητρόπουλο Αγωνιστής στη ζωή και στην Ομογένεια ΔΩΡΕΑΝ MAZI ME TON «ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ»

9 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 9 Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Συνέχεια από τη σελίδα 7 εκδήλωση εκείνη. Στο αναμνηστικό Λεύκωμα υπήρχαν φωτογραφίες, με τις οποίες οι παλαιότεροι μπορούσαν να θυμηθούν άλλες εποχές στη διαδρομή της κοινότητας του Αγ. Δημητρίου της Τζαμέικα, ενώ οι νεότεροι μπορούσαν να μάθουν το έργο των πατέρων τους και να γνωρίσουν πρόσωπα και γεγονότα της περιοχής τους. Μηνύματα με ευχές και ιστορικές αναφορές, υπήρχαν σ αυτό, μεταξύ άλλων, από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Δημήτριο, τον ιερατικώς προϊστάμενο της κοινότητας, π. Κωνσταντίνο Καλογρίδη, στελέχη της ενορίας, τον τότε Διευθυντή του Σχολείου, Δρ. Γεώργιο Μελικόκη, τον κ. Νοδάρο και άλλους. «Οι παλαιότεροι θα συγκινηθούν και θα νιώσουν υπερηφάνεια, όταν θα δουν στη γιορτή μας, να χορεύουν τους αθάνατους εθνικούς μας χορούς, το χορευτικό της Κοινότητάς μας», είπε με δικαιολογημένη υπερηφάνεια ο κ. Νοδάρος. Ο κ. Νοδάρος ασχολήθηκε και με την Κεφαλληνιακή Αδελφότητα στη Νέα Υόρκη και σήμερα είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Πρόσφερε και προσφέρει, επίσης, τις Συνέχεια στη σελίδα 10 Ο Γρηγόρης Νοδάρος (δεύτερος από δεξιά), κοντά στον ιστορικό Σύλλογο Αθηναίων της Νέας Υόρκης, επί προεδρίας Χριστίνας Κωστάκη, η οποία διακρίνεται στη μέση της φωτογραφίας. Το στιγμιότυπο είναι από την κοπή της πατροπαράδοτης βασιλόπιτας, τον Ιανουάριο του Συγχαρητήρια στον καλό και ακούραστο συνεργάτη ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ για αυτά που έχει προσφέρει στην Ομοσπονδία, στην Εκκλησία και στην Ομογένεια Από τον συνδυασμό «Ολοι μαζί για τον Ελληνισμό» Ολόθερμα συγχαρητήρια και άπειρες ευχές απευθύνουμε στον αγαπητό και επί πολλά έτη πιστό εργάτη της κοινότητάς μας ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ. Το έργο του είναι σημαντικό και η προσφορά του παράδειγμα προς μίμηση. Τον ευχαριστούμε και του ευχόμαστε ο προστάτης μας Αγιος Δημήτριος να τον ευλογεί. Πατήρ Κωνσταντίνος Καλογρίδης, Ιερατικώς Προϊστάμενος Πατήρ Μιχαήλ Ντόμπρε, Εφημέριος Φαίη Πάππας, Πρόεδρος όλα τα Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου και ολόκληρη η Κοινότητα.

10 10 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ο Γρηγόρης Νοδάρος (πρώτος από αριστερά), συμμετείχε στην αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Σωματείων Μείζονος Ν. Υόρκης, η οποία τον Ιανουάριο του 2010 επισκέφθηκε και ευχαρίστησε τον δωρητή της οργάνωσης, Νικόλαο Μπούρα. Ο κ. Νοδάρος δίνει πάντα το ενεργό παρών του με τις ομογενειακές οργανώσεις. Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Συνέχεια από τη σελίδα 9 υπηρεσίες του στον ιστορικό Σύλλογο Αθηναίων, στον οποίο διετέλεσε μάλιστα και ταμίας. Το 1965 είχε γίνει και μέλος της μεγαλύτερης ελληνοαμερικανικής οργάνωσης, AHEPA, από την οποία όμως αποσύρθηκε αργότερα. Πολύχρονη και ενεργή είναι η ανάμειξή του με την Ομοσπονδία Ελληνικών Σωματείων Μείζονος Νέας Υόρκης στην οποία είχε διατελέσει πριν χρόνια και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Είναι γνωστή η αθόρυβη και χωρίς τυμπανοκρουσίες προσφορά του σε πολλές δραστηριότητες της οργάνωσης αυτής, κυρίως δε της εθνικής παρέλασης. Από το 1975 ασχολήθηκε με την προετοιμασία της ελληνικής παρέλασης που γίνεται κάθε χρόνο στην 5η Λεωφόρο του Μανχάταν. Για πολλά χρόνια πρόσφερε και προσφέρει τις εθελοντικές υπηρεσίες του στον έλεγχο της ροής αρμάτων και τμημάτων, καθώς και ως υπεύθυνος συνοδός των ευζώνων της Προεδρικής Φρουράς που έρχονται από την Ελλάδα. Οι τελευταίοι γνώρισαν από κοντά τον ήπιο και υπεύθυνο χαρακτήρα του, και εκτίμησαν τη βοήθειά του. Τον θεωρούσαν πάντα φίλο τους και ο ίδιος ο κ. Νοδάρος μιλά πάντα με υπερηφάνεια και ενθουσιασμό γι αυτούς. Ο κ. Νοδάρος έχει μεγάλες εμπειρίες από την οργάνωση και λειτουργία των διαφόρων φορέων της Ομογένειας, όπως είναι οι κοινότητες και οι οργανώσεις, μικρές και μεγάλες. Ο ίδιος είναι αντίθετος με την τακτική να υπάρχουν και να κατέρχονται σε εκλογές δύο συνδυασμοί, για παράδειγμα. Με την ευκαιρία αυτή, αναφέρθηκε στην κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στην Ομοσπονδία Ελληνικών Σωματείων Μείζονος Ν. Υόρκης, πρόεδρος της οποίας επανεκλέχτηκε πριν λίγες μέρες ο Ηλίας Τσεκερίδης. Ο ίδιος, πιστεύει, όπως λέει: «Ο κ. Τσεκερίδης προσπαθεί να βάλει μια σειρά στην οργάνωση αυτή, στα σωματεία και στην Ομογένεια. Στους στόχους του είναι να πάρει καλύτερη μορφή το σημερινό καταστατικό της Ομοσπονδίας. Φυ- Συνέχεια στη σελίδα 12 Συζήτηση στην Ομοσπονδία Ελληνικών Σωματείων Μείζονος Νέας Υόρκης για την προετοιμασία της εθνικής παρέλασης. Ο κ. Νοδάρος (δεξιά) παρών και μπροστάρης παντού. Από αριστερά, οι: Γεωργία Κοντζαμάνη, Μέμη Σταθάτου-Φουλτζιέρη, Δρ. Γεώργιος Τσιούλιας, Ηλίας Τσεκερίδης, και Γεωργία Καλοειδή.

11 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 11 Η Κεφαλληνιακή Αδελφότητα Νέας Υόρκης συγχαίρει το εκλεκτό μέλος του Δ.Σ. ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ για την προσφορά του στην Αδελφότητα, στην Εκκλησία και την Ομογένεια. ΑΞΙΟΣ! Πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν στην κοινότητα του Αγίου Δημητρίου της Τζαμέικα. Καθήμενος δεύτερος από δεξιά, ο Γρηγόρης Νοδάρος. Οι συμπατριώτες σου της Κεφαλληνιακής Αδελφότητας Πάντα να βοηθήσει. Ο Γρηγόρης Νοδάρος (αριστερά) με τον Νίκο Κωστόπουλο, κατά τη «Γιορτή της Αγάπης» στο Σταθάκειο. Στον καλό φίλο και εκλεκτό συνεργάτη για πολλά χρόνια Γρηγόρη Νοδάρο αξίζουν θερμά συγχαρητήρια για την τιμή που του γίνεται από το «Περιοδικό» του «Εθνικού Κήρυκα». Ο Γρηγόρης είναι ο ακούραστος, ο σοβαρός, ο αθόρυβος εργάτης της Ομογένειας. Τον ευχαριστώ για την φιλία και την καλή συνεργασία. Πάντα Αξιος. Κώστας Κατσάνος

12 12 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ο Γρηγόρης Νοδάρος (μπροστά αριστερά), υπεύθυνος από την Ομοσπονδία για τις μετακινήσεις των ευζώνων της Προεδρικής Φρουράς, που έρχονται κάθε χρόνο για την Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Συνέχεια από τη σελίδα 10 εθνική παρέλαση στην Πέμπτη Λεωφόρο του Μανχάταν. Τον γνωρίζουν όλοι, τον εκτιμούν και τον αγαπούν. σικά, η Ομοσπονδία η οποία έχει περάσει δύσκολες στιγμές, θα μπορούσε να λειτουργεί ακόμα καλύτερα. Αλλωστε, πάντα υπάρχει το καλύτερο. Μεταξύ άλλων, μπορεί να γίνει ακόμα καλύτερη και η εθνική παρέλαση που οργανώνει κάθε χρόνο η Ομοσπονδία. Πιστεύω ότι η Παρέλαση αναβαθμίζεται κάθε χρόνο και γίνεται καλύτερη, παρά τις διάφορες αδυναμίες οι οποίες είναι φυσικό να υπάρχουν σε μια τόσο μεγάλη εκδήλωση». Ο κ. Νοδάρος έχει υπόψη του ότι υπάρχουν διάφορες φωνές στην Ομογένεια που υποστηρίζουν πως για διάφορους λόγους πρέπει να καταργηθεί η Παρέλαση. Ο ίδιος διαφωνεί με τη σκέψη αυτή και λέγει: «Η Παρέλαση πρέπει να γίνεται. Κοντά στα άλλα, είναι μια ευκαιρία να ακούγεται το όνομα της Ελλάδος στην αμερικανική επικράτεια. Γίνεται γνωστή η ιστορία, οι αγώνες για την ανεξαρτησία, ο ηρωισμός, η αυτοθυσία και η αποφασιστικότητα των Ελλήνων. Αλλά, με την Παρέλαση, αποδίδεται Συνέχεια στη σελίδα 14 Ο Γρηγόρης Νοδάρος (τέταρτος από δεξιά) σε παλαιότερο στιγμιότυπο κατά την ορκωμοσία του Συμβουλίου της κοινότητας του Αγίου Δημητρίου της Τζαμέικα, από τον Αρχιεπίσκοπο κ. Δημήτριο. Η ανάμειξή του με την κοινότητα και τις οργανώσεις, του έχει προσφέρει εμπειρίες.

13 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 13 Συγχαρητήρια στον κ. ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ ένα γνήσιο Ελληνα που δίνει το παρών στα καλέσματα της Ομογένειας ΑΞΙΟΣ ΑΘΗΝΑ ΚΡΟΜΜΥΔΑ Στον αγαπημένο μας εξάδελφο ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ απευθύνουμε πολλά θερμά συγχαρητήρια για την προσφορά του και τη δημόσια αναγνώριση του έργου του Τα εξαδέλφια σου ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΓΡΙΑΝΤΩΝΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΣ Φέτος τον Ιανουάριο, κατά την κοπή της βασιλόπιτας του Συλλόγου Αθηναίων με νέο πρόεδρο τον Πάνο Αδαμόπουλο (στη μέση). Ο Γρηγόρης Νοδάρος (δεξιά), παρών όπως πάντα. Τώρα που είναι συνταξιούχος, έχει περισσότερο καιρό και ασχολείται περισσότερο με τα ομογενειακά κοινά, χωρίς να κουράζεται, αλλά με νεανικό ενθουσιασμό. Στον ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ Αξιο άρχοντα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αξιο και επί σειρά ετών δραστήριο μέλος του Αγίου Δημητρίου Jamaica Αξιο και δραστήριο μέλος της Κεφαλληνιακής Αδελφότητας ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΑΞΙΟΣ Από τους συμπατριώτες και φίλους σου Δημήτριο και Μαρία Γεωργοπούλου Oλόψυχα συγχαρητήρια στον Γρηγόρη Νοδάρο Υγεία, χαρά και πάντα επιτυχίες Από τους ιδιοκτήτες του Flagship Diner Παρακολουθεί τα πάντα, επιβλέπει με τον δικό του τρόπο ο Γρηγόρης Νοδάρος (αριστερά) στην Πέμπτη Λεωφόρο, πριν και κατά τη διάρκεια της ελληνικής παρέλασης. Είναι από τους λίγους που έχει τόσες εμπειρίες από την κορυφαία αυτή εκδήλωση της Ομογένειας. atheniansocietyny@gmail.com TEL: Στον εκλεκτό συμπατριώτη και συνεργάτη, Αθηναίο στη ψυχή, αφοσιωμένο και αθόρυβο εργάτη της Ομογένειας, ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΟΔΑΡΟ, αξίζουν πολλά συγχαρητήρια και ευχαριστήρια. Η συμβολή του στον Σύλλογο μας είναι σημαντική καθώς επίσης σημαντική είναι και η φιλία που μας συνδέει. ΑΓΑΠΗΤΕ ΓΡΗΓΟΡΗ ΘΕΡΜΑ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ

14 14 ΠΡΟΣΩΠΟ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Υπηρετεί αθόρυβα και με πάθος την Ομογένεια ο Γρηγόρης Νοδάρος Συνέχεια από τη σελίδα 12 και ο πρέπων σεβασμός στη μνήμη των αγωνιστών του 1821, των ηρώων που θυσιάστηκαν για να είναι σήμερα ελεύθερη η Ελλάδα μας. Μη ξεχνάμε, ότι μέχρι το 1821, η Ελλάδα ήταν υποδουλωμένη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και όμως, η μικρή αυτή πατρίδα μας, τόλμησε να σηκώσει το ανάστημά της στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, που ήταν πανίσχυρη και εξαπλωμένη σε πολλές περιοχές. Πρέπει, οπωσδήποτε, να την κρατήσουμε την ελληνική παρέλαση, που γίνεται στο κέντρο της αμερικανικής μεγαλούπολης, της Ν. Υόρκης». Ο κ. Νοδάρος στο σημείο αυτό βρήκε την ευκαιρία να αναφέρει ότι ο ίδιος έχει ιστορική καταγωγή. «Κατάγομαι από την επανάσταση που έκαναν τα Επτάνησα τα οποία ήταν υπό την κατοχή των Ενετών, των Αγγλων, των Ρώσων κ.ά.», είπε. «Από το δικό μας χωριό ήταν ο προπάππος μας παπάς, που ήταν μορφωμένος. Το όνομά μας, Νοδάρος, έχει σχέση με τη φράση Notary Public. O προπάππος μου ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της Επανάστασης. Ξεσήκωσε σχεδόν όλη την Κεφαλονιά. Τελικά, τον έπιασαν οι Αγγλοι και τον κρέμασαν στο Ληξούρι». Γνώστης όσο λίγοι των διαφόρων πτυχών της Ελληνικής Παρέλασης στη Ν. Υόρκη, ο κ. Νοδάρος, υποστηρίζει ότι αυτή πρέπει να μην αλλάξει θέση, όπως ζητούν μερικοί. «Εάν φύγουμε από την 5η Λεωφόρο Επάνω, ο τότε πρόεδρος της κοινότητας Αγίου Δημητρίου της Τζαμέικας, Γρηγόρης Νοδάρος (αριστερά) και δίπλα του, η αείμνηστη Ελληνοαμερικανίδα δικαστής, Γιόρκα Λινάκη, στην οποία επιδόθηκε τιμητική πλακέτα. Στη μέση, ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής, Ιάκωβος ο οποίος την συγχαίρει. Συγκεντρωμένη η οικογένεια του Γρηγόρη Νοδάρου. Η χαρά είναι φανερή στα πρόσωπα όλων. Οι κόποι του κ. Νοδάρου δεν πήγαν χαμένοι. Κατάφερε να δημιουργήσει μια ωραία οικογένεια. και πάμε αλλού, τότε κινδυνεύουμε να τη χάσουμε για πάντα, αφού διάφοροι παράγοντες δεν επιτρέπουν άλλες παρελάσεις», είπε. «Εμείς, έχουμε τα δικαιώματα από παλιά και δεν πρέπει να τα χάσουμε». Μια άλλη παρατήρηση που έκανε ο κ. Νοδάρος είναι ότι για την ελληνική παρέλαση, δεν είναι αρκετά ενημερωμένοι οι ομογενείς των μικρότερων περιοχών έξω από το Μανχάταν, την Αστόρια και γενικότερα το Κουίνς. «Πρέπει να πηγαίνουν συστηματικά και σύμφωνα με κάποιο πρόγραμμα, αντιπρόσωποι της Ομοσπονδίας και της Επιτροπής Παρέλασης σε διάφορες μικρές περιοχές για να ενημερώνουν για την Παρέλαση τους ομογενείς, να τους παροτρύνουν για μεγαλύτερη συμμετοχή και να ζητούν και την οικονομική τους υποστήριξη. Στο σημαντικό αυτό θέμα, δεν έχουμε δώσει, δυστυχώς, μεγάλη σημασία. Υπάρχουν ζωντανές κοινότητες που βρίσκονται έξω στο Λονγκ Αϊλαντ, για παράδειγμα, που πρέπει να ενημερώνονται περισσότερο, ώστε να κινητοποιούνται και περισσότερο. Προσωπικά, βρίσκω την ευκαιρία να επισκέπτομαι μόνος μου και να ενημερώνω ανθρώπους σε μακρινότερες περιοχές, αλλά χρειάζεται συστηματική και συντονισμένη επίσκεψη παραγόντων». Ο κ. Νοδάρος για πολλά χρόνια πηγαινοέρχεται στην Πέμπτη Λεωφόρο τις ώρες της Παρέλασης, προσφέροντας τις εθελοντικές υπηρεσίες του για πάμπολλές ανάγκες. «Κατ αρχήν, χρειαζόμαστε για την Παρέλαση περισσότερη νεολαία», είχε τονίσει παλαιότερα στον «Ε.Κ.». «Δεύτερον, να γίνει καλύτερη εμφάνιση με τις παραδοσιακές στολές που υπάρχουν και να υπάρχει ομοιομορφία σε γκρουπ. Είναι απαράδεκτο να παρελαύνουν πολλοί και πολλές σπρώχνοντας καροτσάκια με παιδιά μέσα στην Πέμπτη Λεωφόρο. Πρέπει να υπάρχει τάξη και όλοι να ακούν τις οδηγίες των αρμόδιων οργάνων για την καλή εμφάνιση της Παρέλασης. Οσο για τα κενά, αυτά είναι μεγάλη αδυναμία που παρατηρείται κάθε χρόνο και οφείλεται σε διάφορους λόγους, αλλά το αποτέλεσμα είναι επιζήμιο για την Παρέλαση». Ο κ. Νοδάρος, που υπεραγαπά την Ελλάδα, αν και γεννήθηκε στην Αμερική, υπογράμμισε ότι η Παρέλαση είναι μια μεγάλη ευκαιρία να προβάλλονται η ελληνική ιστορία και τα εθνικά θέματα. Ο κ. Νοδάρος συμφωνεί ότι με το πέρασμα των χρόνων, οι ομογενειακές οργανώσεις «χάνουν κόσμο», κάτι

15 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΠΡΟΣΩΠΟ 15 Στιγμές ξεκούρασης. Οι δύο γιοι του Γρηγόρη Νοδάρου, Γεράσιμος και Σπύρος. Εκτιμούν και αγαπούν τον πατέρα τους, αναγνωρίζουν τις θυσίες και τις προσπάθειές του και τώρα έφθασε η σειρά τους να μεταδώσουν κι αυτοί, εκείνα που έμαθαν, στα δικά τους παιδιά. Και οι δύο είναι επιτυχημένοι και καταξιωμένοι. που είναι θλιβερό και αποκαρδιωτικό, όπως είπε. «Οι περισσότερες από τις μεγάλες μας οργανώσεις στέκονται ακόμα, αλλά ορισμένα μικρά σωματεία που αντιπροσωπεύουν χωριά, δεν έχουν ζωτικότητα, ή εξαφανίζονται», πρόσθεσε. «Πολλά από τα σωματεία της Ομογένειας δεν λειτουργούν, όπως θα έπρεπε. Η έλλειψη συμμετοχής είναι μεγάλο πρόβλημα. Η νεολαία δεν πηγαίνει κοντά, οι διοικήσεις δεν δείχνουν το πρέπον ενδιαφέρον γι αυτήν. Αλλά και ο τρόπος λειτουργίας πολλών σωματείων είναι αποθαρρυντικός για τη νεολαία. Οι διοικήσεις των οργανώσεων φέρουν μεγάλη ευθύνη για την αποχή της νεολαίας μας. Αυτό, δεν σημαίνει, βέβαια, ότι όλοι μας δεν έχουμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης. Είναι θέμα ζωτικής ανάγκης να δώσουμε τα ηνία στους νέους και στις νέες μας. Εμείς οι μεγαλύτεροι στην ηλικία, οφείλουμε να είμαστε κοντά τους και να προσφέρουμε με τις εμπειρίες μας. Πρέπει να δώσουμε τη σκυτάλη στα παιδιά μας. Να τα αφήσουμε, να τα ενθαρρύνουμε, να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις, ώστε να ασχοληθούν με τα κοινά. Ετσι, θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε ως οργανωμένη Ομογένεια. Να τερματιστεί αυτή η νοοτροπία ορισμένων που δεν θέλουν να παραδώσουν τη λεγόμενη καρέκλα των διαφόρων αξιωμάτων, λέγοντας ότι οι νέοι δεν ξέρουν, δεν είναι ακόμα ώριμοι, ότι πρέπει να μάθουν ακόμα και διάφορες άλλες δικαιολογίες». Ο ίδιος ο κ. Νοδάρος υποστηρίζει με πάθος κάθε τι το ελληνικό και, πριν απ όλα, τη γλώσσα μας. «Πρέπει να διατηρήσουμε την ελληνική γλώσσα, με κάθε θυσία, εδώ στο εξωτερικό, κυρίως», τόνισε. «Η Ελλάδα, έχει δώσει τα φώτα του πολιτισμού σ όλο τον Κόσμο. Και ο πολιτισμός αυτός, που έχει επηρεάσει βαθιά τους πολιτισμούς των λαών, στηρίζεται βασικά, στην ελληνική γλώσσα. Ε, με ποια λογική, θέλουν μερικοί να την αγνοούν, ή την καταπολεμούν; Μη ξεχνάμε ότι η γλώσσα αυτή με τις αλλαγές της στο πέρασμα των αιώνων, κρατήθηκε με τα Κρυφά Σχολεία, κατά το διάστημα των 400 χρόνων που ήταν υπόδουλο το έθνος. Αυτή την άριστη γλώσσα των γλωσσών, θα την αφήσουμε να χαθεί τώρα, στην εποχή μας;». Με μεγάλη πίκρα και θλίψη βλέπει τη δύσκολη περίοδο που περνούν τα ελληνικά σχολεία της Ομογένειας, μερικά από τα οποία έχουν κλείσει. «Ενα από τα προβλήματα για την κατάσταση αυτή, είναι το γεγονός ότι φεύγει Ελληνισμός από διάφορες περιοχές», είπε. «Για παράδειγμα, στην κοινότητα της Κοίμησης της Θεοτόκου στο Μπρούκλιν, υπήρχε πριν πολύς Ελληνισμός, ο οποίος όμως με το πέρασμα των χρόνων έφυγε από την περιοχή. Ετσι, χάθηκε το Ελληνικό Σχολείο που υπήρχε και στη θέση του δημιουργήθηκε τσάρτερ. Στο σχολείο, επίσης του Αγίου Δημητρίου της Τζαμέικα, έχουμε δυσκολίες. Παρόμοια προβλήματα υπάρχουν και σε άλλες περιοχές». Ο κ. Νοδάρος πιστεύει ότι η δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζει η Ομογένεια, μπορεί να διορθωθεί. «Μπορούν οι κοινότητες, μαζί με την Αρχιεπισκοπή να κοιτάξουν να βρουν πρόγραμμα, ώστε να μπορέσουν να κρατήσουν τα σχολεία και την ελληνική γλώσσα εδώ στην Αμερική», υποστήριξε. «Το θέμα αυτό είναι πολύ σοβαρό. Ολοι λέμε να κρατήσουμε την Ελληνική, αλλά λίγοι είναι εκείνοι που ενεργούν υπέρ αυτής. Πριν αρκετά χρόνια είχε ετοιμαστεί μια μεγάλη καλή προσπάθεια για τη δημιουργία Γυμνασίου στο κέντρο του Κουίνς, που θα έρχονταν μαθητές και από άλλες περιοχές, κοντινές και μακρινές, αλλά δεν καρποφόρησε». Ο κ. Νοδάρος δεν πιστεύει ότι η οργανωμένη Ομογένεια θα σβήσει. «Αλλά, χρειάζεται αρκετή προσπάθεια από τις μεγάλες οργανώσεις», υπογράμμισε. «Πρέπει να ενωθούν όλες οι οργανώσεις και να προχωρήσουν στην υλοποίηση ενός μεγάλου έργου. Θα μπορούσε, μεταξύ άλλων, για παράδειγμα, να ιδρυθεί ακόμα ένα ίδρυμα, παρόμοιο με τον Οίκο Ευγηρίας του Αγίου Μιχαήλ στο Γιόνκερς. Ετσι, μπορούμε να δείξουμε τη δύναμή μας και στους Αμερικανούς. Οπως έχει λεχθεί, οι Ελληνες της Αμερικής, από οικονομικής πλευράς είναι οι δεύτεροι στην Αμερική, μετά τους Εβραίους. Λοιπόν, με τα χρήματα που έχουμε εμείς οι ομογενείς, γιατί δεν κάνουμε μια εκστρατεία για να ιδρυθεί ένα μεγάλο έργο, όπως έκαναν οι ομογενείς στην Κωνσταντινούπολη και στην Αλεξάνδρεια; Η Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη είναι ένα μεγάλο παράδειγμα. Πολλά μπορούν να γίνουν μετά από συνεννοήσεις και η Αρχιεπισκοπή μπορεί να παίξει πρωτεύοντα ρόλο σ αυτή την προσπάθεια». Σε ένα από τα ταξίδια του στην Ελλάδα, ο κ. Νοδάρος γνώρισε τη μετέπειτα σύζυγό του, Σταυρούλα, την οποία και παντρεύτηκε. Η ίδια είναι από την Αθήνα, αλλά η καταγωγή του πατέρα της ήταν από τα Λαγκάδια της Γορτυνίας. Ο κ. Νοδάρος έχει δύο γιους, τον Γεράσιμο και τον Σπυρίδωνα, από τους οποίους απέκτησε τρία εγγόνια. Η σύζυγος του πρώτου, λέγεται Φρόσω και του Σπυρίδωνα, Μίνα. Ο Γεράσιμος εργάστηκε στην IBM η οποία τον είχε προσλάβει, ενώ αυτός είχε αριστεύσει στο σχολείο του. Σήμερα, εργάζεται για άλλη εταιρεία. Ο Σπυρίδων ασχολείται με οικοδομικές κατασκευές. «Τα παιδιά μου ξέρουν Ελληνικά και πηγαίνουν τακτικά στην Ελλάδα», είπε. «Εχουν σπίτια στην Κεφαλονιά και στην Ανδρο. Πάνω απ όλα, όμως, αγαπούν την Ελλάδα και αυτό έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Πρέπει όλοι μας και περισσότερο η νεολαία να έχουμε βαθιά μέσα στην καρδιά μας την Ελλάδα, αυτή την υπέροχη και μοναδική στον Κόσμο χώρα, η οποία, δυστυχώς, περνά τους τελευταίους καιρούς, μεγάλη δοκιμασία».

16 16 ΘΕΜΑ Ανάταση ψυχής στη γη της Καππαδοκίας ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Tου Κώστα Σταματόπουλου Eνα ταξίδι στην γη της Καππαδοκίας είναι ταυτόχρονα έκσταση και επιστροφή εις τα ίδια. Είναι ανάταση ψυχής και είναι εμβάθυνση στο μυστήριο της Ρωμιοσύνης και του Ελληνισμού, είναι αταλάντευτη απόπειρα αυτογνωσίας. 1. Ο τόπος. Γη των ηφαιστείων και των αλόγων Μα πρώτα απ όλα σε αγκαλιάζει το τοπίο. Το ποικίλο και αυστηρό τοπίο της ιδιάζουσας αυτής άκρας του μικρασιατικού οροπεδίου, με μέσο υψόμετρο περί τα 800 μέτρα, περιοριζόμενο στα νότια και τα ανατολικά από τις πανύψηλες κορυφές των ηφαιστείων του μικρού και του μεγάλου Αργαίου και από τις οροσειρές του Ταύρου και του Αντίταυρου. Τα προς βορρά όριο αποτελεί η ανοικτή καμπύλη που διαγράφει ο ποταμός Άλυς προς την ευρεία κοίτη του οποίου κατευθύνονται σαν έχουν νερό οι πάμπολλοι χείμαρροι που αυλακώνουν βαθειά την εύπλαστη καππαδοκική γη. Τα δένδρα σπανίζουν. Ακακίες, βερυκοκιές - που τα κουκούτσια τους, κάτι σαν μικρά αμύγδαλα, είναι στις αγορές περιζήτητος ξηρός καρπός - τζιτζιφιές με το θαμπό γκριζοπράσινο φύλλωμά τους και λεύκες ολόδροσες, άλλοτε μόνες κι άλλοτε σειρές στις ακροποταμιές. Στις πλαγιές των λόφων, αμπέλια φύονται στο κάτασπρο χώμα πενιχρών χωραφιών. Παράγουν εκλεκτό κρασί. Τα χρώματα παντού ανοικτά, όλα στις αποχρώσεις της ώχρας από το ανοικτό μπεζ, στο απαλό ροζ και το ανοικτό πράσινο λόγω της άνοιξης. Εδώ κι εκεί σπαρμένη η ερημιά κίτρινα άνθη σε ταξιανθίες. Σε ένα τοπίο τόσο χλωμό, η ένταση, η λάμψη και η πυκνότητα του χρώματός τους, αποτελεί ευχάριστη αντίθεση. Απομεινάρια από τις πρώτες εβδομάδες της άνοιξης, εκείνα τα παράξενα μικρά δίχρωμα λουλούδια, στα χρώματα φούξια και μωβ των κεραμικών του Ιζνίκ Χλοερός ο κάμπος της Καισάρειας, με τον καταπράσινο ευφορότατο θύλακα την Μουταλάσκης (πατρίδας του αγίου Σάββα του Ηγιασμένου, αλλά και του Αριστοτέλη Ωνάση) να εισχωρεί σε προστατευμένο κοίλωμα στους πολύπτυχους πρόποδες του Αργαίου. Πιο δυτικά εκτείνεται η σεληνιακή, άγριας ομορφιάς, περιοχή των «καμινάδων», των βράχων δηλαδή από μαλακό υπόλευκο πετρωμένο χώμα με το σκληρό στην κορυφή, ενίοτε εντελώς μετέωρο καύκαλο, που έχουν τα πιο αλλόκοτα σχήματα και που είναι τα επί αιώνες επίμονα σμιλευμένα γλυπτά του νερού και του ανέμου πάνω στην τέφρα και την λάβα που σωρεύτηκε εκεί από τα ηφαίστεια. Η όντως μοναδική στον κόσμο αυτή περιοχή, που για πολλούς ταυτίζεται με την Καππαδοκία, σβήνει βαθμηδόν μετά το Νεβσεχίρ, προς το Ακ σαράι και την Αραβισσό, μέσα στο άχαρο, ερημικό, μονότονο τοπίο της κεντρικής Ανατολής. Στα υψώματα περί τον μικρό Αργαίο, το τοπίο την άνοιξη θυμίζει τα Highlands της Σκωτίας. Πάνω του ταξιδεύουν αργά οι σκιές των σύννεφων. Πέρα από τα βουνά αυτά, και πάλι ο ευρύτατος, πλην όχι και τόσο εύφορος κάμπος, έως την οροσειρά μετά την Νίγδη και το Ερεγλί, προς τις θρυλικές στενωπούς γνωστές ως «πύλες της Κιλικίας». Απ όπου και να κοιτάξεις δεσπόζουν οι χιονισμένες κορυφές του μικρού και του μεγάλου Αργαίου. Στην γλώσσα των Χετταίων, Κατπαντούκα, ονομασία που αργότερα, εξελληνισθείσα, μετετράπη σε Καππαδοκία, σημαίνει η γη των αλόγων. Δεν είναι δύσκολο να τα φαντασθεί κανείς να βόσκουν κατά χιλιάδες στο γυμνό, άδενδρο και αχανές καππαδοκικό τοπίο. 2. Οι άνθρωποι και τα κτίσματα Στα όντως ειδυλλιακά χρόνια της pax romana ολοκληρώνεται ο εξελληνισμός της περιοχής - διαδικασία που είχε ήδη ξεκινήσει στους ελληνιστικούς αιώνες - απόδειξη του οποίου αποτελούν τόσο οι ελληνιστί συντεταγμένες επιστολές του αποστόλου Παύλου προς τοπικές εβραϊκές κοινότητες, όσο και οι αθηναϊκές φιλοσοφικές σπουδές του Μεγάλου Βασιλείου και του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού στην Αθήνα τον Δ αιώνα, τέλος δε ολόκληρο το θεολογικο-φιλοσοφικό και φιλολογικό έργο των μεγάλων Καππαδοκών Πατέρων. Όπως ανέκαθεν έτσι και στους ρωμαϊκούς χρόνους, η Καππαδοκία υπήρξε πέρασμα. Πέρασμα από το μικρασιατικό υψίπεδο αφενός προς τον χαρίεντα μεσογειακό κόσμο της Κιλικίας και της Συρίας και αφετέρου προς τον λίαν ορεινό, δύσβατο και ευμετάβλητης νομιμοφροσύνης αμφιρρέποντα κόσμο της άνω Μεσοποταμίας, που και αυτός αποτελούσε γέφυρα προς κόσμους πιο ανατολικούς, όπως εκείνον της Περσίας, αλλά και επέκεινα αυτού, πάντοτε δε μέσω αυτής, με την κεντρική Ασία. Με άλλα λόγια η Καππαδοκία ήταν πρωτίστως γη εισβολών. Η αναχαίτιση των Περσών τον 6ο αιώνα προωθεί την στρατικοποίηση της περιοχής, η οποία τον 7ο αιώνα, ως συνέπεια των αστραπιαίων αραβικών κατακτήσεων που απέσπασαν από την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, την Αίγυπτο και ολόκληρη την Μέση Ανατολή, μετατρέποντάς την σε Ελληνική στην ουσία Αυτοκρατορία, γίνεται σύνορο της μεσαιωνικής Ρωμανίας. Σύνορο αμφισβητούμενο και εκτεθειμένο, καθώς κάθε τόσο είτε από τις πύλες της Κιλικίας, είτε από τις διάφορες κλεισούρες που τέμνουν βορειότερα τις οροσειρές, ξεχύνονται κατά κύματα δηώσεως και καταστροφής, οι ορδές των εισβολέων. Το μαλακό υπέδαφος της Καππαδοκίας, μετατρέπεται τότε σε καταφύγιο των πληθυσμών που σκάβουν τις πολυώροφες υπόγειες πόλεις, όπως είναι αυτές που σήμερα ιδιαίτερα ελκύουν τους τουρίστες στην Ανακού ή την Μαλακοπή. Η ζωή αποσύρεται από την εχθρική επιφάνεια της γης και καταφεύγει στα συγκριτικώς πιο φιλόξενα σπλάχνα της, τα οποία αγιογραφούνται με θεσπέσιες τοιχογραφίες που φέρνουν τον ουρανό στα έγκατα της γης. Το δεύτερο ήμισυ του 9ου αιώνα ξεκινά η προς ανατολάς μεγάλη ελληνική αντεπίθεση. Οι πελώριοι υπόσκαφοι βράχοι μετατρέπονται σε καστρομονάστηρα και οι παλιές ιουστινιάνειες στρατιωτικές οδοί βλέπουν τους βυζαντινούς κατάφρακτους ιππείς να προωθούνται όλο και πιο ανατολικά. Ο ισλαμικός κόσμος απωθείται μετά τον Ευφράτη, γη των θρυλικών Ακριτών, ενώ η Αντιόχεια στον νότο επιστρέφει κι αυτή στην αυτοκρατορία. Η Καππαδοκία ανασαίνει και ανθεί ξανά. Γεμίζει από μοναστικές πολιτείες όπως το Κόραμα και το Περίστρεμμα. Η τέχνη λεπτύνεται, καθώς αυξάνεται η επίδραση της βασιλίδος των πόλεων. Η εξάλειψη του αρμενικού βασιλείου από τους βυζαντινούς θα προκαλέσει την μαζική εγκατάσταση στο καππαδοκικό έδαφος αρμενικών πληθυσμών. Την τάση αυτή θα ενισχύσουν οι τουρκικές επιδρομές στα μέσα του 11ου αιώνα. Η Μελιτηνή, η Σεβάστεια και η Καισάρεια υποκύπτουν ταχύτατα στους εισβολείς. Σε λιγότερο από δέκα χρόνια μετά την μάχη του Μανζικέρτ (1071) ολόκληρη σχεδόν η Μικρά Ασία τουρκοκρατείται. Η ανακατάληψη που επιχειρείται επιτυχώς από τον Αλέξιο Κομνηνό και που ενισχύεται αποτελεσματικά από τις στρατιές της Α Σταυροφορίας, δεν επηρεάζει την Καππαδοκία, όπου μετά τις πρώτες δεκαετίες της αναστάτωσης θα παγιωθεί για τρεις περίπου γενιές με κέντρο το Ικόνιο ένας πολιτισμός ξεχωριστός, σε πολλές από τις εκφάνσεις του οποίου συναντάται ο ανιμισμός της Κεντρικής Ασίας και του Χορασάν, με το Ισλάμ της Βαγδάτης και τα πνευματικά ρεύματα που αρδεύουν την τοπική Ρωμιοσύνη, την οποία η κατάκτηση άφησε σχεδόν ανέπαφη. Μέσα στον γενναιόδωρο μανδύα της ανεξιθρησκίας, θα γεννηθούν ισλαμικά ετερόδοξα κινήματα. Η μυστική ποίηση του Τζελαλεντίν Ρουμί θυμίζει έντονα εκείνη του Συμεών του Νέου Θεολόγου Νέες εκκλησίες και νέα μοναστήρια ιδρύονται, ενίοτε αφιερώματα μικτών ελληνοτουρκικών οικογενειών. Παράλληλα, σε ολόκληρη η περιοχή από το Ερζερούμ έως την Καισάρεια, το Ικόνιο και την Νίγδη, ανεγείρονται τα αυστηρά, στιβαρά οικοδομήματα των Σελτζούκων, τζαμιά πολύτρουλα ή με στέγη επίπεδη, μαυσωλεία με κωνική οροφή, μπεζεστένια, βιβλιοθήκες, και βέβαια στην ύπαιθρο, τα οχυρά καραβανσεράγια για την ασφάλεια την νύχτα των εμπορικών καραβανιών. Η πέτρα σκαλίζεται με λεπτά αραβουργήματα και άλλα μοτίβα, από τα οποία δεν λείπει ο δικέφαλος αετός. Πρόκειται για αισθητική αντίληψη υψηλού επιπέδου και για αρχιτεκτονική που παραμένει εισέτι ανεπηρέαστη από τον κόσμο της Μεσογείου. Αποκαλύπτει δε όσο τίποτε, την στρατιωτική φύση του τουρκικού λαού. Η δεύτερη μογγολική εισβολή κονιορτοποιεί ό,τι απόμεινε όρθιο από την πρώτη. Οι εμπορικές οδοί διακόπτονται, οι πόλεις λεηλατούνται, η αυθαιρεσία κυριαρχεί. Ως πιο αδύνατη, σε ένα περιβάλλον ανυπόφορα μισαλλόδοξο, η Ρωμιοσύνη, εισέρχεται, αποδεκατισμένη και σχεδόν αφανής, σε ένα είδος μακραίωνης νύχτας από την οποία δεν θα την τραβήξει ούτε η Pax ottomana που στα τέλη του 15ου αιώνα θα επαναφέρει την τάξη και μια σχετική ασφάλεια. Τότε είναι που γίνεται τουρκόφωνη. Οι μεγάλες αναστατώσεις στην μικρασιατική ύπαιθρο τον 17ο αιώνα θα διώξουν στην Πόλη μεγάλο αριθμό καππαδοκών. Τον επόμενο αιώνα οι καραμανλήδες (Καραμανία λέγεται μεγάλο μέρος της Καππαδοκίας) θα διακριθούν στους κόλπους των ρωμέικων συντεχνιών της Βασιλεύουσας. Οι Φερτεκλήδες περί το 1800, θα πάρουν τον έλεγχο του σιναφιού των παντοπωλών, οι Σινασίτες εκείνου των χαβιαρτζήδων. Ετσι αθόρυβα, πλην σταθερά, συντελείται η αργή άνοδος της καππαδοκικής Ρωμιοσύνης, που θα κορυφωθεί ανάμεσα στα 1830 και τα Τεράστιες εκκλησίες κτίζονται απ άκρου της Καππαδοκίας, οι οποί-

17 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΘΕΜΑ 17 τος, Ελλην εφοπλιστής, Σινασίτης την καταγωγή, που γενναιόδωρα και διακριτικά ευεργετεί την γενέτειρα των προγόνων του, ακολουθώντας την προτροπή του «καπετάνιου» (όπως συγκινητικά αποκαλεί τον πατριάρχη), με το βλέμμα στραμμένο σε ένα μέλλον το οποίο αγωνίζεται να καταστήσει καλύτερο από το παρελθόν. Από την συμπεριφορά απέναντί του τόσο των αρχών όσο και του κόσμου, είναι φανερό ότι με ευγνωμοσύνη αναγνωρίζεται ως ευεργέτης της Σινασού, στην οποία σταθερά κι αθόρυβα προωθεί την πολιτιστική παρουσία του γένους του, συνεχίζοντας έτσι ειρηνική ρωμαίικη παράδοση αιώνων. Κύριος χορηγός της αποκατάστασης της μονής του Αγίου Νικολάου, παρέστη στον πανηγυρικό εσπερινό που τέλεσε εκεί ο πατριάρχης, κι αργότερα τιμήθηκε επισήμως από τον δήμαρχο με το μετάλλιο της πόλεως, σε ειδική τελετή στην κεντρική πλατεία, μπροστά στον ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, όπου εκκλησιάζονταν οι πρόγονοί του. Γύρω από τα τρία κεντρικά αυτά πρόσωπα, εμείς οι υπόλοιποι στον αναγκαίο ρόλο του κομπάρσου: φίλοι προσκεκλημένοι του χορηγού, μέλη της «Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού» - που συμμετέχει στην στερέωση ιουστινιάνειου ναού κοντά στην Καρβάλη - δυο-τρεις εκατοντάδες μέλη καππαδοκικών προσφυγικών σωματείων από την Ελλάδα με λάβαρα και σημαίες, μοναχές από μονή της Θεσσαλονίκης που έψαλλαν στις ακολουθίες, κι αγόρια και κοπελιές με καππαδοκικές φορεσιές που χόρεψαν την νύχτα στην πλατεία τους πάτριους χορούς. Και οι ευγενικές προσόψεις των σπιτιών ολόγυρα - καθώς η πόλη ξετυλίγεται αμφιθεατρικά σαν κοχύλι σπειροειδώς γύρω από την πλατεία - θα αναρωτήθηκαν καθώς έφθαναν σ αυτές οι μουσικές, αν αναβίωσε το ευτυχές παρελθόν. Οχι, η παλαιά Σινασός δεν αναστήθηκε, ούτε δια μαγείας εξαλείφθηκε ό,τι καίριο εξακολουθεί να μας χωρίζει. Τούτο όμως δεν καταργεί το γεγονός ότι παρέστημεν μάρτυρες σε ένα θαύμα, το οποίο από βάθους καρδιάς ευχόμαστε να έχει συνέχεια. ες σε αντίθεση με τους φοβισμένους, μισοχωμένους στο έδαφος ναούς της προηγουμένης περιόδου, κοσμούνται με υπερήφανους τρούλους. Τα σχολεία πληθαίνουν, με πρώτη την Σχολή του Ζινζίδερε, έξω από την Καισάρεια, στον περίβολο της ξακουστής από τις αρχές του 18ο αιώνα μονής των Φλαβιανών. Σε ικανό βαθμό, αλλά όχι πλήρως, ανακτάται η ελληνοφωνία, χάρη στην συντονισμένη προσπάθεια του Οικουμενικού Πατριαρχείου, φωτισμένων τοπικών ιεραρχών, καθώς και πολιτιστικών και μορφωτικών συλλόγων της Κωνσταντινουπόλεως, στην οποία άλλωστε ζει όλο και μεγαλύτερος αριθμός Καππαδοκών. Μάρτυρες της γενικής ακμής τα πέτρινα σπίτια, με τις λεπτοδουλεμένες αρχοντικές προσόψεις, σε ρυθμό τοπικό, χωρίς ηλικία καθώς επαναλαμβάνονται σ αυτές μοτίβα πανάρχαια. Οι περισσότερες κατοικίες διαθέτουν υπόσκαφο τμήμα. Η πρόοδος στις συγκοινωνίες και οι αλλαγές στην οικονομία θα επιτείνει την μετανάστευση προς την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη. Η τοπική Ρωμιοσύνη περί το 1900, εισέρχεται αργά σε ένα ανεπαίσθητο λυκόφως. Οπως και τον 12ο αιώνα, έτσι και στα , η Καππαδοκία δεν θα γνωρίσει τον πόλεμο. Το μίσος δεν θα διχάσει τους χριστιανούς της με τους μουσουλμάνους της. Ετσι σαν φθάσει στα 1924 η ώρα της εξόδου, οι δυο κοινότητες θα αποχωρισθούν η μια την άλλη με σπαραγμό. Ως αποτέλεσμα της ακλόνητα αγαθής κοινής μνήμης, τα εντυπωσιακά ελληνορθόδοξα ιερά δεν κατεδαφίσθηκαν, όπως κατά κανόνα συνέβη στην δυτική Μικρά Ασία. Τα δε κενά που άφησαν φεύγοντας οι Ρωμιοί, τα κάλυψαν μουσουλμάνοι πρόσφυγες από την δυτική Μακεδονία, που σέρνουν ακόμη, στην τρίτη τώρα γενιά, την νοσταλγία της χαμένης πατρίδα τους. Νοσταλγία την οποία μοιράζονται με τους Ελληνες Καππαδόκες τους διάσπαρτους σήμερα στον ελλαδικό χώρο. Η κοινή νοσταλγία, μαζί με την κοινή μοίρα του πρόσφυγα και την έλλειψη οποιασδήποτε εχθρότητας, εμφανίζεται σήμερα ως γέφυρα τρανή προσέγγισης ανάμεσα στις δυο προσφυγικές κοινότητες και μέσω αυτών, σε κάποιο απροσδιόριστο επίπεδο, ανάμεσα στους δυο γειτονικούς λαούς. 3. Σινασός, 26 Μαΐου Παρ όλο το πρόσφορο έδαφος της τοπικής παράδοσης, κοινής σε Ελληνες και Τούρκους, παρ όλη την θετική μεταβολή - άγνωστης διάρκειας - του τρόπου με τον οποίο η σημερινή τουρκική ηγεσία διαχειρίζεται την πολυπρόσωπη και εν πολλοίς αλλότρια επί του εδάφους της πολιτιστική κληρονομιά (φαινόμενο που ίσως αποτελεί εσωτερική διάσταση του «νέο-οθωμανισμού»), έπρεπε προκειμένου να πραγματωθεί αυτό που ζήσαμε το Σάββατο 26 Μαΐου στη Σινασό, να συγκλίνουν επίμονες προσπάθειες λίγων ανθρώπων που δράττονται των ευκαιριών, παραμερίζουν αρνητικές προκαταλήψεις, αξιοποιούν και διευρύνουν τις προσφερθείσες δυνατότητες και τις εκμεταλλεύονται και επενδύουν σ αυτές προς όφελος της διαλλαγής και της ειρηνικής συνύπαρξης. Πρώτιστος όλων ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, λόγω ιδιότητος και λόγω χαρακτήρος. Η επιμονή του να λειτουργεί σε εγκαταλελειμμένες από το 1922/24 μικρασιατικές εκκλησίες, με ανασκαμμένα δάπεδα - από τους περιοίκους που αναζητούν θαμμένους θησαυρούς - και graffiti στους τοίχους, στους οποίους σε ύψος απρόσιτο αχνοφαίνονται αγιογραφίες, μεγάλως ενισχύει την κενωτική διάσταση της Μεγάλης Εκκλησίας, της οποίας από αιώνων η δύναμη «εν ασθενεία τελειούται». Με φωνή παλλόμενη από συγκίνηση εύχεται κάθε φορά υπέρ αναπαύσεως των απ αρχής κεκοιμημένων στην πάτρια καππαδοκική γη. Ο λόγος του, συμφιλιωτικός, ενωτικός, ειπωμένος με παρρησία και γενναιότητα. Ο πατριάρχης δεν λησμονεί, αλλά κατανοεί και συγχωρεί και περιμένει και εύχεται. Δεύτερος, ο δήμαρχος της Σινασού (νυν Mουσταφά πασά) που, όπως και ο προκάτοχός του κατάγεται από την Καστοριά, ασμένως ανταποκρίθηκε στην πατριαρχική πρόσκληση, η οποία ανακινεί μέσα του προσφυγικές οικογενειακές μνήμες, αλλά και διαφημίζει την πόλη του, προσθέτοντας επί πλέον σ αυτήν πηγή σημαντικών εσόδων από Ελληνες τουρίστες και προσκυνητές. Τρίτος, σεμνός και αρχοντικότα- ΑΝ ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΙΜΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΩΝ ΗΠΑ, ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 21ο ΕΤΟΣ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΕΧΕΤΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙ 25 ΕΡΓΑΣΙΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥΣΤΕ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ Με τις συμφωνίες που υπέγραψαν η Ελλάδα και η Αμερική (Νόμος 2186) παρέχεται η δυνατότητα στους Ελληνες ομογενείς, άνδρες και γυναίκες να πάρουν αγροτική σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από τον ΟΓΑ. Οσοι έχουν εργασθεί στην Ελλάδα και ήταν ασφαλισμένοι στα ταμεία του ΙΚΑ ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, Εμπόρων κ.τ.λ. δικαιούνται συντάξεις για τα ένσημα που έχουν. Οι ασφαλισμένοι στο ταμείο του ΝΑΤ μπορουν να μεταφέρουν τα ημερομήσθιά τους στο ΙΚΑ, όπου προσμετρώνται όσα κι αν είναι αυτά. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι συντάξεις αυτές και τα επιδόματα που δικαιούστε από την Ελλάδα είναι τελείως ανεξάρτητα και δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με αυτά που παίρνετε ή θα πάρετε από το κράτος που μένετε. Επικοινωνήστε με τη Χρυσούλα Ζηκοπούλου Διεκπεραιώνονται και πάσης φύσεως διοικητικές υποθέσεις Τηλ.: (718) FAX: (718) Ε-mail: arga-gr@verizon.net rd Ave., Suite 4, Astoria, NY 11105

18 18 ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Οι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας Του Στ. Γ. Παπαδόπουλου Ομότιμου καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Oλοι γνωρίζουμε πως οι μεγάλοι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας υπήρξαν θεοφώτιστοι, πνευματοκίνητοι. Συχνά όμως το λησμονούμε και προσπαθούμε ν αντιμετωπίσουμε προβλήματα θεολογικά και εκκλησιαστικά, δηλαδή προβλήματα ζωής και απώλειας πνευματικής, μόνο με τις δικές μας δυνάμεις. Αυτές οπωσδήποτε οφείλουμε να τις ενεργοποιούμε, αλλά δεν αρκούν για να φθάσουμε σε ορθό και δημιουργικό αποτέλεσμα, στην αλήθεια. Εδώ ακριβώς οι μεγάλοι Πατέρες έγιναν για τους αιώνες όλους και για μας δάσκαλοι. Μας έδειξαν ότι για να δημιουργήσουμε κάτι αληθινό, για ν απαντήσουμε ορθά σ ένα ζήτημα της εποχής μας, πρέπει να δεχθούμε και να βιώσουμε ό,τι πριν από μας δημιούργησαν με τον φωτισμό του αγίου Πνεύματος οι θεολόγοι Πατέρες. Αυτός είναι ο λόγος πού μελετάμε και αναλύουμε τους Πατέρες. Οντας πνευματοκίνητοι, ό,τι για την αλήθεια και την σωτηρία του ανθρώπου είπαν, και μας άφορα και πρέπει ν αποτελεί βάση και σημείο εκκινήσεως της δικής μας προσπάθειας. Ποιοι είναι; Πατέρες και Διδάσκαλοι είναι όσοι διακρίθηκαν για την αγιότητα, την οσιότητα, τη διαποίμανση και τη διδασκαλία των πιστών. Ενωρίς, η Εκκλησία ξεχώρισε λίγους από τους πολλούς αυτούς Πατέρες και τους ονόμασε Πατέρες και Διδασκάλους. Με τον όρο αυτό ένωσε δύο εξαιρετικής σημασίας λειτουργήματα σ ένα πρόσωπο, το όποιο έτσι έλαβε την πρώτη θέση στους κόλπους της. Τα λειτουργήματα αυτά είναι: α) Του Ποιμένα λειτουργοί, που αναγεννά και κατευθύνει πνευματικά τους πιστούς, πού τους συνδέει με το Σωτήρα Χριστό δια του Αγίου Πνεύματος, πού κηρύττει το Ευαγγέλιο και τελεί τα Μυστήρια ΑΝΑΚΑΛΥΨΕ τις Απαντήσεις του Θεού στην Αγ. Γραφή Γιατί υπάρχει τόση Αναταραχή και Τρομοκρατία σήμερα; Πού είναι ο Θεός όταν ο Κόσμος Υποφέρει και Πεθαίνει; Υπάρχει κάτι το Καλύτερο στο Μέλλον, πέρα απ αυτό το Χάος; Υπάρχει Ζωή μετά τον Θάνατο; Πώς μπορώ να Ζήσω Περισσότερα Χρόνια Ευτυχισμένος: Zήτησε τα μαθήματα ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ. Προσφέρονται ΔΩΡΕΑΝ Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA (860) ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑ MARIANTHE L. BUDIKE Esq. ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ Η.Π.Α. ΠΑΡΕΧΟΥΜΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ Πολιτικά δικαιώματα και ιθαγένεια Μόνιμη διαμονή Φοιτητικές άδειες παραμονής Παράταση αδειών παραμονής Πολιτογράφηση Waivers Labor certification Για περισσότερες πληροφορίες χρησιμοποιήστε τα δωρεάν τηλέφωνά μας της Εκκλησίας (αν και υπάρχουν περιπτώσεις πού ελλείψει Ιεροσύνης δεν τελούν τα Μυστήρια, όπως ο Διάκονος Εφραίμ ο Σύρος). β) Του Διδασκάλου - θεολόγου, πού έχει το ειδικό χάρισμα -και αρά το ειδικό προνόμιο και την ευθύνηνα διδάσκει και να ερμηνεύει στους πιστούς την αλήθεια του Θεού, πού προπαντός έχει το χάρισμα ν αντιμετωπίζει αυτός κατεξοχήν τα μεγάλα προβλήματα και τις ισχυρές θεολογικές κρίσεις στην Εκκλησία. Οι Πατέρες και Διδάσκαλοι, διακρινόμενοι στη συνείδηση της Εκκλησίας από τους αναρίθμητους πατέρες, χαρακτηρίζονται Θεόκριτου, θεόπνευστοι (αυτοί και τα έργα τους), φωστήρες εν κοσμώ, έγκριτοι πατέρες κλπ. Η εξαιρετική τιμή στους Πατέρες και Διδασκάλους δεν σημαίνει και ότι υποτιμούνται οι σπουδαίοι ποιμένες, όπως ο άγιος Σπυρίδων, και οι θεόπτες ασκητές, όπως ο Μέγας Αντώνιος. Αυτοί χαριτώθηκαν σε θαυμαστό βαθμό και είχαν πλούσιο έργο και θείες εμπειρίες, αλλά δεν τους δόθηκε το χάρισμα του λόγου, για να έχουμε θεολογία-διδασκαλία, με την οποία να τραφεί το πλήρωμα της Εκκλησίας και με την οποία να λυθούν μεγάλα προβλήματα πίστεως. Οι αφορμές πού οι πατέρες έγραψαν τα κείμενα τους, υπήρξαν οι εξής ανάγκες της Εκκλησίας και των μελών της: Το Κήρυγμα, το όποιο ασκώντας θεολογούσαν, ερμήνευσαν τον λόγο του Θεού και τις Γραφές γενικά για οικοδομή των πιστών. Η φανέρωση της αλήθειας και η αντίκρουση της κακοδοξίας. Ενεκα ποικίλων αμφισβητήσεων και κακοδοξιών οι Πατέρες θεολογούσαν για να φανερώνουν την όντως αλήθεια και να καταδείχνουν έτσι το ανέρειστο και το αντιπαραδοσιακό των ποικίλων αιρετικών διδασκαλιών. Η έκφραση θείων εμπειριών, τις όποιες βίωσαν κατεξοχήν όσοι αγωνίζονταν πνευματικά και όσοι χαριτώνονταν εξαιρετικά από το Θεό αυτοί κατέγραφαν τις θείες εμπειρίες τους, και έτσι έχουμε τα ασκητικά-νηπτικά (μυστικά) έργα. Η διατήρηση της μνήμης. Για να περισώσει τη μνήμη προσώπων και γεγονότων, η Εκκλησία μέσω συγγραφέων επωνύμων ή ανωνύμων, κατέγραφε αυτά και τα αφορώντα σ αυτά (Συναξαριστικά, ιστορικά, αγιολογικά έργα). Η λατρεία και η δοξολογία του Θεού. Οι Πατέρες θεολογούν με το φωτισμό του αγίου Πνεύματος Το έργο κυρίως των Πατέρων και Διδασκάλων στις καίριες και πρωτότυπες στιγμές τους, συντελέστηκε με ιδιαίτερο φωτισμό του αγίου Πνεύματος. Γι αυτό η Εκκλησία στις καίριες στιγμές της πατερικής θεολογίας, την οποία γενικά χαρακτηρίζει ιερή Παράδοση, αποδίδει κύρος και σημασία ίση με εκείνη πού αποδίδει στην Αγία Γραφή, προπαντός όταν έχει κυρώσει την Θεολογία αυτή με Σύνοδό της, και μάλιστα Οικουμενική. Η θεία αλήθεια, ο Τριαδικός δηλαδή Θεός και το έργο του για την σωτηρία του ανθρώπου, φανερώθηκε προοδευτικά: Νόμος, Προφητεία, Ευαγγέλιο, Πεντηκοστή και εξής. Την πρόοδο αυτή ο Γρηγόριος θεολόγος χαρακτηρίζει «μεταθέσεις βίων» και «σεισμούς». Το τελευταίο στάδιο αρχίζει με την Πεντηκοστή, πού συνεχίζεται στον χώρο της Εκκλησίας (Χρυσόστομος, ΡΟ 50, 454 εξ.). Θεωρείται μάλιστα το στάδιο τούτο, η οδηγητική δηλ. και φωτιστική δράση του άγ. Πνεύματος στην Εκκλησία, σαν «ελπίδος συμπλήρωσις» (Γρηγόριος Θεολόγος, ΡG 36, 456ΑΒ), διότι «θαυματουργεί και την τελείαν εισάγει γνώσιν» (Χρυσόστομος, ΡG 59, 424). Η τομή πού οι λόγοι αυτοί κάνουν στο πρόβλημα της φανερώσεως της αλήθειας, είναι βαθιά και αποτελεί σταθερό θεμέλιο προς αξιολόγηση της πατερικής προσφοράς σχετικά με την αλήθεια. Σύμφωνα με τους λόγους αυτούς και την ορθή πατερική κατανόηση τους, ο Χριστός είχε και άλλους λόγους να ειπεί και άλλες διδασκαλίες να δώσει στους μαθητές, πού δεν είπε και δεν έδωσε. Ο Παράκλητος, το άγιο Πνεύμα, θα οδηγούσε σ ολόκληρη την αλήθεια, θα δίδασκε τα πάντα (όσα είναι αναγκαία). Το έργο του Παρακλήτου δεν προϋποθέτει ατέλεια στην αποκάλυψη του Κυρίου. Ο Ιδιος άλλωστε είναι ο ενανθρωπήσας Θεός και είναι η αυτοφανέρωση της αλήθειας. Αρα η αποκάλυψη της αλήθειας στο πρόσωπο του Χριστού είναι και γνήσια και τέλεια. Μπορούμε όμως να πούμε ότι ο Χριστός, πού είναι η αλήθεια, εξαντλήθηκε; Εξαντλείται η άπειρη αλήθεια; Ασφαλώς όχι. Ετσι, αυτοαποκαλύπτεται ο Θεός εν Χριστώ για τη σωτηρία μας, διδάσκει για το πρόσωπο Του ό,τι εξασφαλίζει την σωτηρία στον άνθρωπο, επιτελείται η επίγεια οικονομία του Χριστού. Ομως, οι συζητήσεις για Τριαδολογία ή Χριστολογία απέδειξαν ότι, ενώ οι πιστοί έχουν την σώζουσα αλήθεια Χριστός, χρειάζονταν βαθύτερη κατανόηση αυτής, ώστε να απαντήσουν στην κακοδοξία λ.χ. του Αρείου, όπως με το φωτισμό του Πνεύματος έπραξε ο Μ. Αθανάσιος κατά τον Θεολόγο Γρηγόριο. Αποτελεί ανυπέρβλητο μυστήριο το ότι, ενώ μετέχουμε στον Χριστό, δε γνωρίζομε σε άπειρο βαθμό την άπειρη αλήθεια Χριστός. Μετά από αυτά προσεγγίζουμε καθαρότερα το πνεύμα της υποσχέσεως του Κυρίου σχετικά με την αποστολή του Παρακλήτου να οδηγήσει σ ολόκληρη την αλήθεια και να διδάξει τα πάντα. Έτσι εξηγείται και η προοδευτική προβληματική στους κόλπους της Εκκλησίας σχετικά με το πρόσωπο του Χριστού, μολονότι και ο ίδιος ο Χριστός μίλησε περί Εαυτού και οι Απόστολοι έγραψαν εξηγώντας το έργο Του. Πρώτα δημιουργείται το θέμα της τριαδολογίας. Επειτα συζητείται το είδος της σχέσεως των θείων προσώπων, τότε το αγ. Πνεύμα οδήγησε στην αλήθεια ότι ο Χριστός πού είναι Υιός του Πατρός, είναι ομοούσιος, έχει την αυτή φύση και είναι ισοδύναμος προς τον Πατέρα. Αργότερα θα τεθεί το πρόβλημα της σχέσεως των δύο φύσεων του Χριστού. Και αφού λυθεί και τούτο, θα συζητηθεί η σχέση των ενεργειών των δύο φύσεων του Χριστού. Την προοδευτικά αυτή μεγαλύτερη κατανόηση της αληθείας πραγματοποιεί το άγιο Πνεύμα, χρησιμοποιώντας ορισμένα μέλη της Εκκλησίας, τα όποια έτσι γίνονται Πατέρες και Διδάσκαλοι. Μετά απ όσα εκθέσαμε, προβάλλει το ερώτημα: τι είναι η θεολογική προσφορά των Πατέρων, ή μάλλον τί είναι η αλήθεια πού εκφράζουν σαν μεγαλύτερη κατανόηση της αλήθειας πού ήδη έχει δηλωθεί στην Γραφή και στην Παράδοση; Η συμβολή του Πατέρα και Διδασκάλου της Εκκλησίας είναι προσθήκη εμπειρίας (και άρα γνώσεως) της αληθείας. Η Εκκλησία δηλαδή, προκύπτοντας μέσω του Διδασκάλου της στην χαρισματική γνώση της αληθείας, έχει και ζει κάποτε - κάποτε το φαινόμενο της αυξήσεως όχι της αλήθειας, αλλά της εμπειρίας της αληθείας. Η ίδια η αλήθεια ούτε αυξάνει ούτε μικραίνει, διότι είναι ταυτόσημη με την θεία πραγματικότητα. Εκείνο πού μόνο μπορεί να συμβεί, είναι να ικανωθεί ο άνθρωπος για ευρύτερη εμπειρία της αλήθειας. Με τον τρόπο αυτό έχουμε, ανάλογα με τα εμφανιζόμενα προβλήματα κατά καιρούς, «συμπλήρωση» της εμπειρίας μας από την αλήθεια. Στην συνήθη όμως θεολογική ορολογία, αλήθεια ονομάζουμε και την θεία πραγματικότητα καθεαυτήν και την εμπειρία της ή την γνώση της. Τούτο προκαλεί σύγχυση και παρεξηγήσεις. Εμείς θέλουμε να κάνουμε σαφές ότι στους Πατέρες, πού πραγματικά αυξάνουν την διδασκαλία - Παράδοση της Εκκλησίας, έχουμε μόνο προσθήκη εμπειρίας και γνώσεως της αληθείας, σύμφωνα με όσα σχετικά εξήγησε ο Μ. Βασίλειος, αντιμετωπίζοντας την ίδια παρεξήγηση: Στην Εκκλησία δεν πρέπει να προσθέτουμε αλήθειες, άλλ ούτε και δόγματα «εκτός του εκ προκοπής τίνα αύξησιν επιθεωρείσθαι τοις λεγομένοις, όπερ ουχί μεταβολή εστίν εκ του χείρονος προς το βέλτιον, αλλά συμπλήρωσις του λείποντας κατά την προσθήκην της γνώσεως» (Μ. Βασιλείου, Επιστολή 223,5 Προς Ευστάθιον ΡG 32, 829Β).

19 ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ Οι άλλοι τον αποκαλούν πάτερ. Εγώ πατέρα. Ολοι μιλούν για τα κηρύγματά του, όμως ο αδερφός μου, η αδερφή μου και εγώ τον είδαμε να βιώνει την πίστη του. Μας δίδαξε από μικρούς τη σκληρή εργασία και τη σπουδαιότητα να συμπεριφέρεσαι στους άλλους καλύτερα από τον εαυτό σου. Σε αυτή τη γιορτή του πατέρα, εύχομαι να έχετε την παρηγoριά των γραφών από τον πνευματικό σας και την αγάπη καθώς και το παράδειγμα από τον φυσικό σας πατέρα.

20 20 ΥΓΕΙΑ Dr. Κώστας Κοσμάς* Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου, θαλάσσιας (marine omega-3 fatty acids) ή φυτικής (plant omega- 3 fatty acids) προελεύσεως. Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν είναι σε θέση να τα συνθέτει από άλλες πρόδρομες ουσίες και συνεπώς πρέπει να τα λαμβάνει εξωγενώς με τη διατροφή. Οι κυριότεροι εκπρόσωποι των θαλασσίων ω-3 λιπαρών οξέων είναι το EPA (eicosapentaenoic acid) και το DHA (docosahexaenoic acid), ενώ ο κυριότερος εκπρόσωπος των φυτικών ω-3 λιπαρών οξέων είναι το ALA (α-linolenic acid). Από το 1985 μέχρι σήμερα πολλές κλινικές μελέτες έχουν γίνει, για να εξετάσουν τα αποτελέσματα της χορηγήσεως ω-3 λιπαρών οξέων στην πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Ο ρόλος των ω-3 λιπαρών οξέων έχει μελετηθεί μεταξύ άλλων στη στεφανιαία νόσον, τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια, τη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, την κολπική μαρμαρυγή και τις κοιλιακές αρρυθμίες. Ευνοϊκές δράσεις των ω-3 λιπαρών οξέων στον ανθρώπινο οργανισμό, οι οποίες έχουν διαπιστωθεί ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ο ρόλος των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων επί των καρδιαγγειακών παθήσεων MANHATTAN FAMILY ORTHODONTICS Χρήστος (Κris) Τόγιας, DMD, LLC Olivier Nocolay, DDS, MMSc O Δρ. Χρήστος Τόγιας, είναι απόφοιτος της Οδοντιατρικής Σχολής του Tufts University School of Dental Medicine. Ειδικεύεται στην Ορθοδοντική και Γναθοορθοπεδική. Είναι μέλος πολλών οδοντιατρικών επαγγελματικών ενώσεων, συμπεριλαμβανομένων των American Orthodontic Association (AOA), American Board of Orthodontics (ABO), the American Dental Association (ADA) και New York County Dental Society. O Δρ. Τόγιας προσφέρει τις πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές ορθοδοντικές υπηρεσίες, με μεταλλικά ή διάφανα σιδεράκια, Invisalign & lingual braces για παιδιά και ενηλίκους στην Νέα Υόρκη και στις γύρω περιοχές. Τηλεφωνήστε σήμερα για δωρεάν συμβουλές και αναφερθείτε σ αυτή τη διαφήμιση. 133 East 58th Street, Suite 912, New York, NY (πλησίον της στάση του μετρό 59th Street και Lexington Ave.) Tel.: (212) Fax: (212) Δέχεται: Δευτέρα Πέμπτη, 12 Mεσημέρι - 6 μ.μ. Σάββατο, 10 π.μ. 3 μ.μ. Ο γιατρός Κώστας Κοσμάς στο γραφείο του. σε διάφορες κλινικές μελέτες, συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων και τις εξής: α) Ελάττωση των τριγλυκεριδίων του πλάσματος. β) Ελάττωση της αρτηριακής πιέσεως. γ) Μείωση της καρδιακής συχνότητος. δ) Ευεργετική επίδραση στην λειτουργία του αγγειακού ενδοθηλίου. ε) Αύξηση της μεταβλητότητος της καρδιακής συχνότητος. στ) Αύξηση της συσταλτικότητος και βελτίωση της διαστολικής λειτουργίας του μυοκαρδίου. ζ) Πιθανή αντιαρυθμική δράση. Η μελέτη GΙSSΙ-Prevenzione συμπεριέλαβε ασθενείς με πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου, οι οποίοι ελάμβαναν 1 γρ. ωμέγα-3 λιπαρών οξέων ημερησίως έναντι εικονικού φαρμάκου (placebo). Μετά από παρακολούθηση 3,5 ετών, στους ασθενείς που ελάμβαναν τα ω-3 λιπαρά οξέα σημειώθηκε μείωση της ολικής θνησιμότητος κατά 14%, μείωση των καρδιαγγειακών θανάτων κατά 17%, μείωση των θανάτων στεφανιαίας αιτιολογίας κατά 20% αλλά και μείωση των αιφνιδίων καρδιακών θανάτων κατά 26%. Η μελέτη JΕLΙS συμπεριέλαβε ασθενείς με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα (>250 mg/dl), οι οποίοι ελάμβαναν 1,8 γρ. ωμέγα-3 λιπαρών οξέων ημερησίως (EPA) σε συνδυασμό με στατίνη έναντι μόνον στατίνης. Μετά από παρακολούθηση 5 ετών, στους ασθενείς που ελάμβαναν τα ω-3 λιπαρά οξέα σημειώθηκε ελάττωση των μειζόνων στεφανιαίων επεισοδίων κατά 19%. Η μελέτη GΙSSΙ-ΗF συμπεριέλαβε ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, οι οποίοι ελάμβαναν 1 γρ. ωμέγα-3 λιπαρών οξέων ημερησίως έναντι εικονικού φαρμάκου (placebo). Μετά από ένα μέσο χρόνο παρακολουθήσεως 3,9 ετών, στους ασθενείς που ελάμβαναν τα ω-3 λιπαρά οξέα παρατηρήθηκε ελάττωση της ολικής θνησιμότητος κατά 9%, της καρδιαγγειακής θνησιμότητος κατά 10% και των εισαγωγών στο νοσοκομείο για καρδιαγγειακά προβλήματα κατά 7%. Από την ανάλυση των σχετικών κλινικών και επιστημονικών δεδομένων που έχουν δημοσιευθεί, φαίνεται σαφώς ότι η πρόσληψη των ω-3 λιπαρών οξέων αποφέρει γενικώς μείωση της συχνότητος των στεφανιαίων επεισοδίων, κυρίως λόγω ελαττώσεως των θανάτων στεφανιαίας αιτιολογίας. Επιπλέον, τα ω-3 λιπαρά οξέα μειώνουν την ολική θνησιμότητα σε ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανε-