Διοικητικό Συμβούλιο: Εξελεγκτική επιτροπή. Συντακτική Ομάδα: Επιμέλεια ύλης: Επιμέλεια έκδοσης: Έκτακτοι Συνεργάτες: Τεύχος 12ο - Απρίλιος 2010

Transcript

1 Διοικητικό Συμβούλιο: Πρόεδρος: Παχιαδάκη Μαίρη Α Αντιπρόεδρος: Μεταξά Θεανώ Β Αντιπρόεδρος: Πομποδάκη Βιβή Γραμματέας: Σταφυλάκη Σμαρώ Ταμίας: Νεοφώτιστου Μαρία Δημ. Σχέσεων: Ανδρεάκη Αντιγόνη Μέλη: Αντωνακάκη Βίλμα Βαρανάκη Μάγια Επανωμεριτάκη Αθηνά Λιανού Νικόλ Σαββοπούλου Μαίρη Στεφανίδη Ελένη Εξελεγκτική επιτροπή Καρκαβάτσου Ρέα - Ελευθερία Οικονομοπούλου Πόπη Τσιριγωτάκη Μαρία Εκπρόσωπος της Επιστημονικής Ομάδας Μαρκοδημητράκη Φρόσω Σύνδεσμος με τους Ξενώνες Σεγρεδάκη Αργυρώ Συντακτική Ομάδα: Καρκαβάτσου Ρέα - Ελευθερία Μεταξά Θεανώ Νεοφώτιστου Μαρία Οικονομοπούλου Πόπη Παχιαδάκη Μαίρη Επιμέλεια ύλης: Παχιαδάκη Μαίρη Επιμέλεια έκδοσης: Μαγγίπα Αγορίτσα Έκτακτοι Συνεργάτες: Βαρανάκη Μάγια Μαρκάκης Γιάννης Μπαλτζάκη Εμμανουέλα Παπαχατζάκη - Αγγελιδάκη Έλλη Σταφυλάκη Σμαρώ Φραγκάκη Αλίκη Ιδιοκτησία - Έκδοση του Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου & Νομού Ηρακλείου Λοχαγού Μαρινέλη 12, Ηράκλειο, Τ.Κ , τηλ , , ksenona@hotmail.com, Τεύχος 12ο - Απρίλιος 2010 Editorial Λαογραφία «Απριλιάτικα» Λυχνοστάτης Οικονομία στον χρόνο Όταν η ασχήμια είναι προσόν Βύρων Σπιτικές συνταγές με λεμόνι Φουνάρα Η αφή του Αγίου Φωτός Το μικρό λεξικό των γεύσεων Διατηρείστε την υγεία και τη νιότη σας Το έθιμο της πρωταπριλιάς Σεβασμός Σκουπίδια Έγραψαν για εμάς Τα νέα μας Αναγνωστικό τελευταίας σελίδας 1

2 EDITORIAL Απρίλιος 2010 Τους τελευταίους μήνες, απασχολούν όλους τους Έλληνες πολλά ερωτηματικά, καθώς η χώρα μας έχει γίνει πρώτο θέμα στις ειδήσεις παγκοσμίως. Είναι αλήθεια, πως μετά από την εξαιρετική εμφάνισή μας το 2004, με την αφορμή της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων, η Ελλάδα μας επέστρεψε ξανά στο διεθνές προσκήνιο, αλλά αυτή τη φορά για διαφορετικό λόγο. Μ ένα οικονομικό ναυάγιο που άλλαξε τις ισορροπίες ενός λαού και τον γέμισε με σοβαρούς προβληματισμούς και ανασφάλειες. Κι ο καθένας μας πλέον διερωτάται. Tι έφταιξε, άραγε και φτάσαμε ως εδώ και γιατί οι Ευρω-χωροφύλακες κάνουν συχνά-πυκνά, επισκέψεις στο «σπιτικό» μας; Μήπως η ιστορία έχει κλείσει ραντεβού μαζί μας και δεν το πήραμε χαμπάρι ή ζούμε σε μια εποχή που η αβεβαιότητα μας έχει κυριέψει και εμείς, αδύναμοι κι ανίκανοι ψάχνουμε απεγνωσμένα για τα συστατικά της ελπίδας; Κι όλα αυτά σε μια συγκυριακή στιγμή, που ένας σεισμός γκρέμισε μια άλλη μικρή χώρα (Αϊτή) προκαλώντας τεράστιες ανθρώπινες απώλειες. Ένα ακόμη μήνυμα κι ένα σημάδι της Μάνας Γης που απλά μας υπενθυμίζει, πως όσο κι αν ο κόσμος έχει προοδεύσει, όσο κι αν απολαμβάνει έναν εξελιγμένο τρόπο ζωής, όσο κι αν η τεχνολογία έχει αλλάξει την καθημερινότητά του, η ΜΟΙΡΑ του ανθρώπου, δεν βελτιώθηκε ούτε κατ ελάχιστον. Όπως πάντα, θα απέχει λίγα μόνον δευτερόλεπτα από τον αφανισμό. Κι όσο η Ιστορία αυτού του κόσμου θα μας θυμίζει διαχρονικές τραγωδίες και περιπέτειες, άλλο τόσο η Φύση θα στέλνει τα δικά της ανατρεπτικά μηνύματα, αλλάζοντας την «ψυχολογία» του σύμπαντος. Για παράδειγμα ο φετινός Χειμώνας που προκάλεσε τόσα δεινά στον Πλανήτη. Το ίδιο και στον δικό μας τον τόπο, όταν κακήν- κακώς τα μάζεψε κι έφυγε από τις αρχές του Γενάρη, μην αντέχοντας κι αυτός όσα συμβαίνουν εδώ. Εκτός από το ότι μπέρδεψε όπως κι εμείς τις απανωτές γιορτές (Χριστούγεννα, Απόκριες, Πάσχα) μας έστειλε και τους θυελλώδης νοτιάδες, που μας αποδιοργάνωσαν τη ζωή, μας χάλασαν τη διάθεση και μας έκαναν δύσθυμους και γκρινιάρηδες. Κι επειδή ακριβώς μας βαρέθηκε, μας έστειλε μιαν ώρα αρχύτερα την γειτόνισσα του την Άνοιξη, η οποία μας 2 κουβαλήθηκε, αναμαλλιασμένη κι αγουροξυπνημένη, τρελαίνοντας ανθρώπους, και τη φύση, αλλάζοντάς τους τις συνήθειες και τις ισορροπίες. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο κακός μας καιρός, έφερε μαζί του και την «καταραμένη» Οικονομική Κρίση, που ήρθαν παρέα και στρογγυλοκάθισαν και στον ουρανό και στην ψυχή μας. Μηνύματα των καιρών θα πει κανείς. Μήπως όμως, πρέπει να βρούμε το χρόνο να τ αφουγκραστούμε; Μήπως μια περιδιάβαση στα γενναία χρόνια του Χθες, μας δώσει ένα γερό μάθημα ταπεινοφροσύνης; Γιατί μόνον τότε θα αντιληφθούμε κι ίσως διαπιστώσουμε, πως η απαξίωση των ηθικών αρχών, η αλαζονεία της εξουσίας και η εξοργιστική ατιμωρησία, έχουν εκθρέψει όλα αυτά, τα «εκμαυλιστηκά κελεύσματα» της εποχής μας, που ερημώνουν σιγά-σιγά την ζωή μας, από έννοιες όπως: φιλότιμο, εντιμότητα, λεβεντιά, ευπρέπεια κι ευσυνειδησία. Κι αφού, κατά κοινή διαπίστωση «πιάσαμε πάτο» ήρθε η ώρα ν αλλάξουμε πορεία. Καιρός πια να καταλάβουμε πως η «εικονική» πραγματικότητα που μέχρι χθες ζούσαμε, σήμερα μας έφτασε στο χείλος του γκρεμού, και μιαν ανάσα μακριά από τη φράση: ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΕΠΤΩΧΕΥΣΑΜΕΝ. 3 marygalini@yahoo.gr

3 Λαογραφία Ἀπριλιάτικα γράφει ἡ Θεανώ Μεταξᾶ Ἡ καρδιά τῆς Ἄνοιξης χτυπᾶ τόν Ἀπρίλη, τόν τέταρτο μῆνα τοῦ χρόνου. Ἐποχή τῆς ἀνάστασης, τῆς ζωντάνιας, τῆς ἀνανέωσης. Αἰσθανόμαστε τό θρίαμβο τῆς ζωῆς, μέ τά δέντρα νά μπουμπουκιάζουν, τή φύση νά λουλουδίζει, τόν καιρό νά «ἀνοίγει». Μᾶς τό λέει καί τό ὄνομά του, πού παράγεται ἀπό τό λατινικό ρῆμα «aperio» = ἀνοίγω. Τό μῆνα αὐτό τά πουλιά γεννοῦν καί κλωσοῦν τά αὐγά τους. Ὁ λαϊκός ποιητής μᾶς το προσδιορίζει: «Ἔχει ὁ ἀσπάλαθος ἀθό; ἔχει τό πουλί αὐγό. Ἔχει ὁ ἀσπάλαθος λουβί; ἔχει ἡ φωλιά πουλί» Ὁ Ἀπρίλης ἦταν μῆνας ἀφιερωμένος στή θεά Ἀφροδίτη. Ὁ Ἑλληνικός λαός μέ ἰδιαίτερη ἀγάπη ὕμνησε, τραγούδησε καί ἀπαθανάτησε σέ στίχους τό δροσᾶτο Ἀπρίλη. Πολλοί νέοι καί παλαιότεροι ποιητές μᾶς ἔχουν ἀφήσει ἀθάνατους στίχους. Ὅμως γιά δύο σπουδαίους ποιητές μας, ὁ Ἀπρίλιος ὑπῆρξε μῆνας σημαδιακός. Ὁ Κωνσταντίνος Καβάφης γεννήθηκε 29 Ἀπριλίου, πέθανε 29 Ἀπριλίου. Ἡ Μαρία Πολυδούρη γεννήθηκε 1 Ἀπριλίου, πέθανε 29 Ἀπριλίου. Πολλές εἶναι οἱ προσωνυμίες πού ἀναφέρονται στό μῆνα Ἀπρίλη, σχετικές μέ τά χαρακτηριστικά του: Ἀκούγεται σάν Ἀνθομῆνας, Ἀνοιξιάτης καί Τριανταφυλλᾶς, γιά τήν ἀνθοφορεμένη φύση. Ἁηγιωργίτης, γιά τή γιορτή τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στίς 23 τοῦ μῆνα. Λαμπριάτης, γιατί συνήθως τό Πάσχα «πέφτει» μέσα στόν Ἀπρίλη καί Τιναχτοκοφινίδης, χαρακτηρίζεται γιατί τίς μέρες του, ἔχουν ἤδη ἐξαντληθεῖ ὅλα τά ἀποθέματα τροφῆς. Τήν 1η Ἀπριλίου (Πρωταπριλιά) διασκεδάζομε, λόγω τοῦ ἐθίμου, μέ μικρά ἀθῶα ψεματάκια. Στίς 23 Ἀπριλίου γιορτάζομε τόν δρακοντοκτόνο καβαλλάρη Ἅγιο Γεώργιο. Ἄν τό Πάσχα συμπέσει μετά τις 23 τοῦ μῆνα, τότε ἡ γιορτή μετατίθεται τήν Δευτέρα τοῦ Πάσχα. Εἶναι ὁ ἀγαπημένος ἅγιος τῶν Κρητικῶν. Δέν ὑπάρχει χωριό, πού νά μήν ἔχει τουλάχιστον μιά ἐκκλησία στή χάρη του. Τιμᾶται πανηγυρικά ἀπό τούς βοσκούς μέ προσφορές καί τάματα. Εἶναι πολλά τά ἔθιμα πού ἀκοῦμε ἀπό τούς παλιούς. Σήμερα σέ λίγα χωριά μπορεῖ κανείς νά τά συναντήσει, ὅπως εἶναι ἡ εὐλογία τῶν προβάτων ἀπό τόν ἱερέα καί τό ἄρμεγμά τους στό προαύλιο τῆς ἐκκλησίας. Μετά τή λειτουργία προσφέρεται τό γάλα στούς ἐκκλησιαζόμενους καί συνήθως ἀκολουθεῖ γλέντι μέ φαγητά. Γιά τούς κτηνοτροφικούς πληθυσμούς ὑπάρχουν δύο «συνόρατα» μέσα στό χρόνο. Εἶναι οἱ γιορτές τῶν δύο καβαλλάρηδων ἁγίων. Στίς 23 Ἀπριλίου στή γιορτή τοῦ Ἅη-Γιώργη, τά κοπάδια ἀνεβαίνουν πάνω στά βουνά καί στίς 26 Ὀκτωβρίου τ Ἅη-Δημήτρη, ἀρχίζουν τό κατέβασμα τῶν ζώων στά χειμαδιά. Πολλές εἶναι οἱ παροιμίες καί οἱ φράσεις σχετικές μέ τά χαρακτηριστικά τ Ἀπριλιοῦ: «ΤοῦἈπρίλη ἡ βροχή, κάθε κόμπος καί φλουρί» «Ἀπρίλης-Μάης, κοντά τό θέρος» «Ἀπρίλης-Μάης, κουκιά μεστωμένα» «Τόν Ἀπρίλη καί τό Μάη, κατά τόπους τά νερά» «Ἀπ τ Ἅη-Γιωργιοῦ καί πέρα, δῶσ τοῦ φουστανιοῦ ἀέρα» «Ὁ Ἀπρίλης μέ δροσιά κι ὁ Μάης μέ λουλούδια» «Στῶν ἀμαρτωλῶ τή χώρα, τό Μαγιάπριλο χιονίζει» «Τά νερά τ Ἀπρίλη, τοῦ φτωχοῦ τά πλούτη» «Τίποτα δέ φοβήθηκα, σά τσ Ἄνοιξης τό κρύο» «Ἀπρίλης μέ τά λούλουδα κι ὁ Μάης μέ τά ρόδα» «Ἀπρίλης μοσχομύλης, γελαστός καί καλομοίρης» Μικρός Ἀπρίλης ζήλεψε, τοῦ Μάη τά στεφάνια, στούς ἄλλους μῆνες πού δειχνε, αὐτός μέ περηφάνεια. Τά χρώματα, τ ἀρώματα, τό μυρωμένο ἀγέρι, τῆς θάλασσας τόν ψίθυρο, στοῦ Μάη τό μεσημέρι. Ζήλεψε τά γαρύφαλλα, τά ρόδα καί τά κρίνα, Χριστέ μου, πόσο θά θελε στεφάνι ἀπ κεῖνα! Ζήλεψε καί τίς κοπελιές, πού βαλαν τήν ψυχή τους, ὅλες τίς μέρες θά δινε, νά κοιμηθεῖ μαζί τους! Ἔπιασε τό παράπονο: «μ ἀδίκησες Θεέ μου! δίπλα του, πώς νά συγκριθώ; Δέν ἔχω δίκιο, πέ μου!» Κ Ἐκεῖνος τόν λυπήθηκε, κι ἄς γέλασε μαζί του, ἀχάριστα κι ἄν φέρεται, εἶναι κι αὐτός παιδί Του! «Ἀπρίλη ἀσυλλόγιστε, γιά μιά στιγμή στοχάσου, ποιός ἄλλος τά χαρίσματα τά ἔχει, τά δικά σου; Σύ δέ γεννᾶς τήν Ἄνοιξη, τό νοτισμένο χῶμα; τίς βιόλες, τούς λεμονανθούς, γιά τοῦ Χριστοῦ τό σῶμα; Ποιός ἄλλος ἀπ τούς ἔντεκα ἔχει αὐτή τή χάρη, τό Φῶς ἀπ τήν Ἀνάσταση, στά χέρια του, νά πάρει;» Κι ἐκεῖνος τό κατάλαβε, κι ἔσκυψε τό κεφάλι, τή δόξα καί τήν Πασχαλιά, αὐτά δέν τά χουν οἱ ἄλλοι! 5 Ευγένεια είναι...

4 ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ ΕΝΑ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ 6 γράφει ο Γιάννης Μαρκάκης Όταν ξεκίνησε το 1992 το Μουσείο παραδοσιακής ζωής Κρήτης «ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ», θεωρήθηκε από πολλούς ως μια παράτολμη καινοτομία με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Χωρίς καμία κρατική επιχορήγηση ή άλλη οικονομική βοήθεια, τόσο στη φάση κατασκευής όσο και στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, προχώρησε με μετέωρα βήματα στην αρχή, και αργά αλλά σταθερά στη συνέχεια μέχρι να παγιώσει την σημερινή πολιτιστική παρουσία και προσφορά του στην τοπική κοινωνία. Το Μουσείο, που χτίστηκε με τα πρωτογενή υλικά - ξύλο, πέτρα, πηλό - και χωρίς τη βοήθεια μηχανικών μέσων, παρουσιάζει τον λαϊκό πολιτισμό της Κρήτης, τη χλωρίδα και τη λαϊκή καλλιτεχνική δημιουργία του νησιού. Έργο μιας οικογένειας και ιδίως δύο ανθρώπων, του Γιώργου Μαρκάκη, επίκουρου καθηγητή οφθαλμολογίας και συγγραφέα, και του Γιάννη Μαρκάκη, νομικού και κινηματογραφιστή, που ξεκινώντας από το πάθος του συλλέκτη και το μεράκι του δημιουργού καλλιτέχνη, έδωσαν με τη βοήθεια τεσσάρων ντόπιων εργατών- σχήμα στα όνειρα και τα βιώματά τους και έστησαν σ έναν ιδιόκτητο παραθαλλάσιο χώρο τμ. ένα «χειροποίητο» Μουσείο. Χωρίς ιδιαίτερες μουσειολογικές γνώσεις στην αρχή αλλά και χωρίς ειδικούς συνεργάτες και κάποιο τεχνοοικονομικό σχέδιο, βασίστηκαν στη φυσιογνωστική και τεχνογνωστική εμπειρία τους, και καθοδηγούμενοι από την παιδεία αλλά και το ένστικτό τους, δημιούργησαν ένα βιωματικό χώρο ενεργούς λαογραφίας και φυσιογνωσίας που δεν άργησε να καθιερωθεί. Προς την αναγνώριση του Μουσείου. Η πρώτη διάκριση του Μουσείου ήρθε το 1997 όταν και έλαβε έπαινο από το Παν/ μιο Κρήτης στο διαγωνισμό Περιβαλλοντικής προστασίας «Ελευθέριος Πλατάκης». Το 2005 και το 2007 βραβεύθηκε για τη συνολική προσφορά του στο νεώτερο πολιτισμό της Κρήτης από το Σύλλογο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ηρακλείου και από το Λύκειο Ελληνίδων Ηρακλείου αντίστοιχα, ενώ φέτος έχει επιλεγεί ως υποψήφιο Ελληνικό Μουσείο και έχει προκριθεί στον τελικό για το Βραβείο του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς (ΕΜΥΑ) Όπως ανέφερε στην έκθεσή της η Dr. Alleid Rensen, μέλος της κριτικής επιτροπής του ΕΜΥΑ: «Η προσπάθεια των δημιουργών του μουσείου είναι αξιέπαινη. Κατάφεραν σε μια έντονα τουριστικοποιημένη περιοχή της Κρήτης να στεγάσουν την αγάπη για τον τόπο τους και να φτιάξουν έναν αληθινό κήπο ψυχής». Μια σύντομη παρουσίαση To Μουσείο ''ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ'', είναι ένας φύσει πολιτιστικός χώρος (Φυσιολαογραφικό Μουσείο) σε μια θέσει τουριστική περιοχή (Λιμάνι Χερσονήσου), που έχει τρεις κύριες θεματικές συλλογές: 1. ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ~ ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ [τοπικές ασχολίες, έθιμα, κοινωνικές νοοτροπίες και τρόπος ζωής, θρύλοι και λοιπά λαογραφικά-εθνογραφικά στοιχεία]. 2. ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ~ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ της ΚΡΗΤΗΣ [Κρητική χλωρίδα, η οποία παρουσιάζεται μέσα από εθνοβοτανολογικά στοιχεία, καθώς και ορυκτός πλούτος της Κρήτης]. 3. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ~ ΚΡΗΤΙΚΟΙ ΛΑΪΚΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ [Αυτοδίδακτοι καλλιτέχνες που με τα έργα τους αναδεικνύονται σε συνεχιστές της ανώνυμης λαϊκής τέχνης και της συλλογικής μνήμης και πολιτιστικής παράδοσης του τόπου]. Ειδικότερα, μέσα στο Μουσείο ''ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ'' υπάρχουν οι εξής χώροι: Κρητικό σπίτι (αγροτικό-πόρτεγο «Κ.Φραγκούλη» - και αστικό), Φάμπρικα (Ελαιοτριβείο), Ανεμόμυλος, Eκκλησία, Μιτάτο, Αλώνι, Πατητήρι, Καζάνι, Ξυλοκάμινο, Χαρουπόμυλος, Εργαστήριο υφαντικής και φυτικών βαφών «Ελ. Δαουράκη», Εργαστήριο αγγειοπλαστικής, Σπίτι της μέλισσας και του κεριού, Παλιό σχολειό, Εργαστήριο ξήρανσης Αρωματικών φυτών και λουλουδιών, Περιβόλι με οπωροφόρα δέντρα της Κρήτης, Κήπος με Αρωματικά και Φαρμακευτικά φυτά, Κήπος με κάκτους και παχύφυλλα, Υπαίθρια έκθεση ορυκτού πλούτου της Κρήτης, Μόνιμο εκθετήριο Κρητών Λαϊκών Καλλιτεχνών και έργων εμπνευσμένων από τη Φύση της Κρήτης, Αίθουσα με «Ανεστορήματα» προφορικής παράδοσης Χερσονήσου, Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων - χωρητικότητας 100 ατόμων - όπου γίνονται σεμινάρια, παρουσιάσεις και Οπτικοακουστικές προβολές (ηχοράματα) για την Παράδοση και το φυσικό περιβάλλον της Κρήτης, Υπαίθριο θέατρο - χωρητικότητας 250 ατόμων - όπου διοργανώνονται περιοδικές εκθέσεις και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις (χορο-θεατρικές παραστάσεις, οπτικο-ακουστικές προβολές κ.ά.), Καφενείο (όπου σερβίρονται παραδοσιακά αφεψήματα, ροφήματα και ποτά), Πωλητήριο (όπου διατίθενται και παραδοσιακά προϊόντα που παρασκευάζονται στο Μουσείο - π.χ. κεφτέρια, συκόπιτες, πετιμέζι, κ.λπ.) 7 συνεχίζεται... Λεπτότητα έκφρασης

5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ 8 γράφει η Μάγια Βαρανάκη Οικονομία και σπατάλη είναι λέξεις πολύ συνηθισμένες στην καθημερινή μας ζωή. Λέξεις που περιφέρονται συνεχώς στα χείλη των περισσότερων ανθρώπων της εποχής μας, αφού όλα πλέον έχουν την αναφορά τους στο χρήμα. Πολλοί είναι εκείνοι που συνιστούν συνετή διαχείριση των χρημάτων και αποφυγή της σπατάλης. Συνετή όμως διαχείριση και αποφυγή της σπατάλης χρειάζεται και ο χρόνος. Τι είναι όμως ο χρόνος που οφείλουμε να μην τον σπαταλούμε; Χρόνος είναι το παρελθόν που πέρασε και χάθηκε, το μέλλον που ούτε καν φάνηκε ακόμη. Και το παρόν πού πριν καλά- καλά το συνειδητοποιήσουμε ως παρόν, γίνεται παρελθόν. Έτσι παρόν είναι συνδυαστικά μια τομή μεταξύ μέλλοντος και παρελθόντος. Αυτό το χρόνο εμείς οι άνθρωποι τον χωρίζουμε σε μήνες, εβδομάδες, έτη, ημέρες. Όλη αυτή η διαίρεση του χρόνου γίνεται για να μπορούμε να συνεννοούμαστε και να επιτελούμε τα έργα μας. Αυτό όμως το χρονικό διάστημα της ζωής μόνο εδώ, σε αυτό τον κόσμο έχει ημερομηνία λήξεως. Οι ημέρες της ζωής του καθενός μας μπορεί να φτάσουν τα εβδομήντα, τα ογδόντα ακόμα και τα ενενήντα έτη. Είναι όμως δυνατόν να μην προλάβει κανείς να κλείσει ολόκληρο τον κύκλο της ζωής του. Εάν αφαιρέσουμε τα χρόνια της βρεφικής και ανώριμης ηλικία, και υπολογίσουμε τα δημιουργικά και ώριμα χρόνια της ζωής του ανθρώπου, αντιλαμβανόμαστε ότι τα χρονικά όρια της δημιουργικής ζωής του είναι πολύ περιορισμένα. Ο καιρός του παρόντος βίου είναι αρκετά περιορισμένος και λιγοστός. Σ αυτόν το χρόνο θα ξεδιπλωθεί η ζωή μας και θα δραστηριοποιηθεί ο καθένας μας. Τα χαρίσματα και τα ταλέντα με τα οποία προίκισε ο Δημιουργός τον καθένα μας πρέπει με επιμέλεια να τα καλλιεργήσουμε και να τα αυξήσουμε. Έχει λεχτεί ότι ο χρόνος είναι χρήμα, ο χρόνος όμως είναι κάτι περισσότερο από χρήμα. Είναι ζωή, και ως εκ τούτου δεν έχει θέσει η σπατάλη της ζωής μας. Ποια είναι όμως η σπατάλη του χρόνου; Ιδού μερικά παραδείγματα: Σπατάλη χρόνου γίνεται όταν κινούμαστε χωρίς καθημερινό προγραμματισμό των εργασιών μας και η ιεράρχηση των διαφόρων απασχολήσεων μας. Όταν καθηλωνόμαστε ατελείωτες ώρες μπροστά στην τηλεόραση, όταν ξεχνάμε να βάλουμε τέλος στην ακατάσχετη φλυαρία και πολυλογία στις συζητήσεις μας ή και στα μακρά τηλεφωνήματα μας. Όταν δεν έχομε μέθοδο και επιμέλεια στην εργασία μας. Αν χάσεις και ξοδέψεις χρήματα θα μπορέσεις πάλι να τα αποκτήσεις. Αν όμως χάσεις το χρόνο σου, είναι πολύ δύσκολο να τον ξαναποκτήσεις. Κατόπιν όλων αυτών είναι φανερό ότι πρέπει να αξιοποιούμε σωστά το χρόνο της ζωής μας. Στις καθημερινές εργασίες μας ας εντάξουμε και τις ανάγκες της ψυχής μας. Ας πάρουμε λοιπόν ριζικές αποφάσεις. Όχι άσκοπη σπατάλη στο χρόνο, αλλά οικονομία και σωστή αξιοποίηση του χρόνου της ζωής μας. Η εκ φύσεως ασχήμια, είναι βέβαια κάτι για το οποίο εκείνος ή εκείνη που την έχει "χρεωθεί", ασφαλώς και δεν είναι υπεύθυνος. Και φυσικά δεν είναι καθόλου ευγενικό να του το υπενθυμίζει κανείς εκτός κι αν έχει χιούμορ, αν έχει την χάρη του αυτοσαρκασμού ή ακόμη καλύτερα, αν αξιοποιεί το προσόν της ασχήμιας για να κάνει καριέρα Μία τέτοια περίπτωση υπήρξε η Γεωργία Βασιλειάδου. Επειδή αυτό το μήνα, κλείνουν 30 χρόνια από τότε που έφυγε από τη ζωή, ας αφιερώσουμε λίγα λόγια στη μνήμη της. Η Γεωργία Βασιλειάδου, κατά κόσμον Γεωργία Αθανασίου, αναγκάστηκε ν αλλάξει το επώνυμό της, όταν συνάντησε την αντίδραση των δικών της σαν αποφάσισε ν ακολουθήσει το «καταφρονεμένο» επάγγελμα της θεατρίνας. Ορφανή από πατέρα σε μια οικογένεια με εννιά παιδιά, άρχισε να εργάζεται από τα εφτά της χρόνια σ ένα κορνιζάδικο. «Από σχολείο, λίγα πράματα», έλεγε η ίδια. Απαντοχή της όμως το τραγούδι και μάλιστα το λυρικό. Έτσι ξεκίνησε να φοιτά στην Γεννάδιο Σχολή κι από εκεί εντάχθηκε στην χορωδία της Λυρικής Σκηνής. Το μελόδραμα ωστόσο δεν την τράβηξε κι έτσι πέρασε γρήγορα στο θέατρο. Εκεί την πρόσεξε η Μαρίκα Κοτοπούλη, η οποία και την συμπεριέλαβε στο θίασό της μέχρι το 1930, οπότε και η Γεωργία παντρεύτηκε. Μετά από αρκετά χρόνια απουσίας της από το πάλκο, ο Αλέκος Σακελάριος, της πρότεινε να ξεκινήσει μαζί του, μια κινηματογραφική καριέρα αυτή τη φορά. Οι ρόλοι που άρχισε να ενσαρκώνει ήταν της λαϊκής γυναίκας, της κουτσομπόλας, της νοικοκυράς, της καφετζούς, της μαμής, και κυρίως της γυναίκας που θεωρούσε τον εαυτόν της «καλλονή», χαρίζοντας το γέλιο στους αμέτρητους θαυμαστές της. Οι χαρακτήρες που ερμήνευε ήταν καθημερινοί, με χιούμορ και καλή διάθεση με το προσόν. της ασχήμιας για την οποία έδειχνε πως δεν σκοτιζόταν και πολύ. Είναι αλήθεια πως η Γεωργία Βασιλειάδου, έδωσε μιαν άλλη διάσταση στην ερμηνεία των γυναικείων κωμικών ρόλων. Γοήτευσε π.χ. ως «Ωραία των Αθηνών» και κατέκτησε με την γνησιότητά της, τις καρδιές όλων των Ελλήνων. Με 50 ταινίες στο ενεργητικό της όπως: «Η κυρία Δήμαρχος», «Η θεία από το Σικάγο», «Οι γαμπροί της Ευτυχίας», «Ο θησαυρός του μακαρίτη», «Η περιπτερού» και τόσες άλλες ανέδειξε το γνήσιο ταλέντο της παίζοντας δίπλα ή παράλληλα με ισάξιους ομότεχνούς της (Αυλωνίτης, Λογοθετίδη, Φωτόπουλο, Ρίζο, Βέγγο κ.α.), διέπρεψε δε μέσα από τις ατάκες και την γνησιότητα του λόγου της. Αποχωρώντας οριστικά από το σανίδι το 1977, είπε το αμίμητο «θέλω να φύγω με «Ζήτω» κι όχι με Γιούχα», αποδεικνύοντας πως είναι μεγάλο προσόν να σέβεσαι τον εαυτό σου και να κρατάς αλώβητη την συνείδηση του χρόνου. Φιλική διάθεση 9 γράφει η Μαίρη Παχιαδάκη Όταν η ασχήμια είναι προσόν

6 Βύρων George Gordon Byron VI 22 Ιανουαριου Απριλίου 1824 Άγγλος ποιητής, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ρομαντισμού και φιλέλληνας. Ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια και ήταν απόγονος του βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδου του 3ου. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ αποκτώντας έτσι πολύ καλή μόρφωση. Χαρακτήρας ανήσυχος, παρορμητικός και τυχοδιωκτικός, ξεκίνησε περιοδείες και περιπλανήσεις στη νότια Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αθήνα ερωτεύτηκε παράφορα την Θηρεσία, κόρη του Άγγλου προξένου Θεοδώρου Μακρή, στην οποία αφιέρωσε και το ποίημά του «Κόρη των Αθηνών» (1809). Το 1812 εκφώνησε λόγο στη Βουλή των Λόρδων και δημοσίευσε το έργο του «Τσάιλντ Χάρολντ», το οποίο τον έκανε διάσημο. Εγκατέλειψε την Αγγλία το Στην αρχή εγκαταστάθηκε στην Ελβετία και μετά στην Ιταλία, όπου υποστήριξε ενεργά το φιλελεύθερο κίνημα των Ιταλών πατριωτών. Το 1823 κατευθύνεται, ύστερα από παρότρυνση των Άγγλων κεφαλαιούχων, που ενδιαφέρονταν για σύναψη δανείων με την Ελληνική κυβέρνηση, προς την Ελλάδα σταματώντας στην Κεφαλονιά, όπου παρέμεινε για έξι μήνες. Στο Μεσολόγγι, έρχεται σε επαφή με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον οποίο και υποστηρίζει οικονομικά, ενώ σχηματίζει ιδιωτικό στρατό από 40 Σουλιώτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν από τους πρώτους που συνειδητοποίησε τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε η σύναψη δανείου στην περίπτωση που χρησιμοποιείτο όχι για εθνικούς σκοπούς, αλλά για πολιτικές διαμάχες. Απεβίωσε στις 19 Απριλίου του 1824 ύστερα από πυρετό. Το πένθος για το θάνατό του ήταν γενικό και ο Διονύσιος Σολωμός συνέθεσε μακρά ωδή στη μνήμη του. Η καρδιά του ενταφιάστηκε στο Μεσολόγγι. Παρότι πέθανε πολύ νέος, σε ηλικία μόλις 36 ετών, ο Λόρδος Βύρων άφησε μεγάλο ποιητικό έργο με παγκόσμια ακτινοβολία, ενώ για την δράση του και τη θυσία υπέρ της ανεξαρτησίας της Ελλάδας αναγνωρίζεται ως ο κορυφαίος των Φιλελλήνων. Απέδιδε στον εαυτό του τον τίτλο «πολίτης του κόσμου». Υπήρξε «νους φωτεινός» κατά τον Γκαίτε, «θερμός και αγέρωχος αγωνιστής της ελευθερίας των λαών» κατά τον Γκόρκι, «ποιητική ιδιοφυία αλλά και διάνοια πολιτική» κατά τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Αγωνίστηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με χαρακτηριστικότερη την αντίθεσή του από το βήμα της Βουλής των Λόρδων ( ) σε νόμο που προέβλεπε τη θανατική ποινή για εξεγερμένους κλωστοϋφαντουργούς του Νότιγχαμ, οι οποίοι κατέστρεφαν τις μηχανές που τους καταδίκαζαν σε ανεργία. Ύψωσε τη φωνή του, από τους πρώτους, κατά της λεηλασίας του Παρθενώνα από τον Έλγιν. Ισχυρότατη αναδύεται μέσα από το έργο του η αγάπη για τη Φύση και την προστασία της. Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από το πρώτο ταξίδι του, στην Ελλάδα και το 2010 ανακηρύχτηκε έτος Λ. Βύρωνα. Μ ένα ρομαντικό και τρυφερό ποίημα σας καλώ να θυμηθούμε την ισχυρή αυτή προσωπικότητα που στο πείσμα των χρόνων που πέρασαν παραμένει επίκαιρη να μας θυμίζει εποχές όπου η Ελλάδα ήταν σημείο αναφοράς του Ευρωπαϊκού πνεύματος. 10 γράφει η Μαρία Νεοφωτίστου Maid of Athens, ere we part, Maid of Athens, ere we part, Give, oh give me back my heart! Or, since that has left my breast, Keep it now, and take the rest! Hear my vow before I go, By those tresses unconfined, Woo'd by each Aegean wind; By those lids whose jetty fringe Kiss thy soft cheeks' blooming tinge; By those wild eyes like the roe, By that lip I long to taste; By that zone-encircled waist; By all the token-flowers that tell What words can never speak so well; By love's alternate joy and woe, Maid of Athens! I am gone: Think of me, sweet! when alone. Though I fly to Istambol, Athens holds my heart and soul: Can I cease to love thee? No! Athens, 1810 Η Κόρη των Αθηνών (απόδ.: Σ. Στεφάνου) Κόρη γλυκιά των Αθηνών, στον χωρισμού την ώρα, την πονεμένη μου καρδιά, αχ! δόσε μου την πίσω ή κράτα την σαν έφυγε απ' τα δικά σου στήθια και πάρε ό,τι απόμεινε και άκουσε τον όρκο, όπου θα κάμω φεύγοντας: -Ζωή μου, σας αγαπώ! Μα τα μαλλιά τα ξέμπλεκα, που τα γλυκανεμίζουν οι αύρες οι ολόδροσες του γαλανού Αιγαίου, μα τα σκούρα ματόκλαδα, τα μαύρα, που χαϊδεύουν τα μαγουλά σου τα γλυκά, τ' αφράτα, τ' ανθισμένα, μα τα λεφτένια μάτια σου -Ζωή μου, σας αγαπώ! Μα τα ροδένια χείλη σου, που λαχταράω με πόθο, μα τη λιγνή τη μέση σου, που 'ναι σα δαχτυλίδι. μα τα λουλούδια που μιλούν κάλλιο από κάθε στόμα. μα της αγάπης τις χαρές, που τη φυγή μεθάνε, μα τους πικρούς της τους καημούς : -Ζωή μου, σας αγαπώ! Κόρη γλυκιά των Αθηνών, σ αφήνω γεια και φεύγω μη με ξεχνάς μον έχε με στο νου σου νύχτα μέρα αν και πηγαίνω μακριά αν και είμαι για την Πόλη μου χει η Αθήνα την καρδιά και την ψυχή σκλαβώσει. Αγάπη τέτοια σώνεται; -Ζωή μου, σας αγαπώ! 11 Καλή αγωγή

7 Τη δροσιά της να 'χεις! Σπιτική λεμονάδα... Υλικά 3 1/2 νεροπότηρα γεμάτα...νερό! 1 πακέτο ζάχαρη 2 νεροπότηρα με χυμό ζουμερών λεμονιών Κομμάτια από φλούδες λεμονιών Εκτέλεση: Βράζουμε τα...3 1/2 νερά μαζί με τη ζάχαρη και 3 (όχι μικρές ) φλούδες από λεμόνια, περί τα 4 λεπτά. Κατόπιν κατεβάζουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε τον χυμό των λεμονιών κι ανακατεύουμε. Αφήνουμε να κρυώσει και μοιράζουμε σε γυάλινα μπουκάλια. Διατηρείται δροσερή στο ψυγείο και σερβίρεται με δόση 1/4 (προτιμώ το 1/3) με νερό και αν σας αρέσει με ένα φύλλο κανέλλας και μια λεπτή φέτα λεμονιού. Επίσης, αντί για ζάχαρη μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μέλι ή απλά να προσθέσετε λιγότερη ζάχαρη στο βράσιμο και λίγο μελάκι στο σερβίρισμα. Γλυκό του κουταλιού Λεμόνι Υλικά 2 κιλά χοντρόφλουδα λεμόνια 2 κιλά ζάχαρη 5 κούπες νερό 2 κουταλιές χυμό λεμονιού 1/2 κούπα γλυκόζη γράφει η Εμμανουέλα Μπαλτζάκη Συμβουλές Αν το γλυκό ζαχαρώσει προσθέστε λίγο νερό, λίγη γλυκόζη και ξαναβράστε το να δέσει και πάλι. Αν μουχλιάσει αφαιρέστε από την επιφάνεια το μουχλιασμένο και βράστε να δέσει καλά. Μουχλιάζει αν δεν έχει δέσει καλά. Στην αρχική φάση αλλάξτε το νερό 2-3 φορές να είσαστε σίγουροι ότι έχει ξεπικρίσει. Εκτέλεση: Ξύνουμε τα λεμόνια εξωτερικά πολύ ελαφρά στη λεπτή μεριά του τρίφτη. Αφαιρούμε ένα μικρό καπάκι από πάνω και ένα μικρό καπάκι από κάτω. Χαράζουμε τη φλούδα κάθετα σε 4-6 φέτες ανάλογα με το μέγεθος των λεμονιών και τις αφαιρούμε προσεκτικά να μη σπάσουν. Τυλίγουμε σε ρολά και τις περνάμε σε βαμβακερή κλωστή σαν κομπολόι με τη βοήθεια μιας χοντρής βελόνας. Βάζουμε τις φλούδες μέσα σε νερό και τις αφήνουμε για 24 ώρες να ξεπικρίσουν. Τις στραγγίζουμε και πετάμε το νερό. Τις βάζουμε στην κατσαρόλα, προσθέτουμε το νερό και τις αφήνουμε να σιγοβράσουν σε μέτρια φωτιά μέχρι να μαλακώσουν. Αφαιρούμε τις κλωστές, προσθέτουμε τη ζάχαρη και αφήνουμε να βράσουν μέχρι να δέσει το σιρόπι και να κάνει κόμπο. Κατεβάζουμε απ τη φωτιά και αφήνουμε το γλυκό όπως είναι ως την επόμενη μέρα. Αν το σιρόπι έχει αραιώσει ξαναβράζουμε μέχρι να δέσει και πάλι. Τότε προσθέτουμε τη γλυκόζη και το χυμό λεμονιού, να πάρει μιά βράση και το γλυκάκι μας είναι έτοιμο. Το βάζουμε σε αποστειρωμένα βάζα και το φυλάμε αφού κρυώσει καλά, στο ψυγείο. Διατηρείται ένα χρόνο κι αν σας αρέσει η γεύση λεμονιού θα το λατρέψετε. 12 Καλή Επιτυχία! ΦΟΥΝΑΡΑ Στο νότιο μέρος της Κρήτης, στην επαρχία Βιάννου, είναι ένα χωριό (το χωριό μου), τα Αμυρά, ευλογημένο από τη φύση γιατί είναι κτισμένο έτσι ώστε να βλέπει από ψηλά το Λιβυκό πέλαγος, στα πόδια του να έχει τον οικισμό με τα πλούσια θερμοκήπια οπωροκηπευτικών και μπανανιές, την Άρβη στη δε κορυφή του τον περίφημο «Πευκιά», ένα δάσος με πεύκα εξ ου και το όνομα του. Είναι χωρισμένο σε οικισμούς κτισμένους αμφιθεατρικά. Περιμετρικά του και σε μικρή απόσταση είναι τα χωριά Κρεββατάς, Άγιος Βασίλειος, Κεφαλοβρύση και Πεύκος. Το σημερινό χωριό δεν είναι το ίδιο των παιδικών μου χρόνων πόσο δε μάλλον των γονέων και των παππούδων μου που ήταν ένα φτωχό μεν αλλά με πλούσιους στην ψυχή και στο πνεύμα ανθρώπους. Όπως όλες οι περιοχές και χωριά της χώρας μας είχε και αυτό τα δικά του έθιμα. Σύμφωνα με τις διηγήσεις της γιαγιάς και της μητέρας μου όλη την Μ. εβδομάδα οι νέοι από όλα τα χωριά ανέβαιναν στον Πευκιά και μάζευαν «αχινοπόδια» ένα αγκαθωτό και πολύ εύφλεκτο θάμνο και το πρωί του Μ. Σαββάτο πήγαιναν στο προαύλιο της εκκλησίας και έκτιζαν την «Φουνάρα», βάζοντας στο κάτω μέρος τα «αχινοπόδια», διάφορα λιόκλαδα και τα πιο χοντρά κούτσουρα, ώστε να ανάψει εύκολα να διατηρηθεί πολύ αλλά προπαντός οι φλόγες της να φτάσουν ψηλά, πολύ ψηλά γιατί αυτό ήταν το στοίχημα μεταξύ των κατοίκων όλων των χωριών. Ποτέ μα ποτέ δεν έβαζαν κάτι βρώμικο, χαρτιά- πανιά κ.α. μέσα στα ξύλα γιατί η στάχτη που θα έμενε μετά την καύση ήταν ιερή γι αυτούς. Όταν ο παπάς έλεγε το «Χριστός Ανέστη» και οι καμπάνες άρχιζαν να κτυπούν τότε άναβαν την Φουνάρα ταυτόχρονα σε όλα τα χωριά. Η περιοχή έλαμπε, η νύχτα γινόταν μέρα και καθώς μέσα από τις φλόγες ξεπετάγονταν οι σπίθες, έμοιαζαν με πυγολαμπίδες που έφεγγαν στον ουρανό, χορεύοντας στον ρυθμό των κτύπων της καμπάνας που με το γλυκό και χαρμόσυνο ήχο της έμοιαζε να καλωσορίζει τη ζωή. Μετά ο παπάς ακολουθούμενος από όλο το εκκλησίασμα και ψέλνοντας τα Αναστάσιμα τροπάρια, προχωρούσε προς την πόρτα την οποία έβρισκε πάντα κλειστή και με δυνατή φωνή έλεγε: «Άρατε πύλας, οι άρχοντες υμών και επάρθητε πύλαι αιώνιοι και εισελεύσετε ο Βασιλεύς της Δόξης;» Από μέσα από το Ναό κάποιος απαντούσε: «Τις έστιν ούτος ο Βασιλεύς της Δόξης;» Ο παπάς απαντούσε: - «Κύριος κραταιός και δυνατός» Μετά την τρίτη ανταπόκριση, με μία δυνατή κίνηση του παπά η πόρτα άνοιγε και όλοι μαζί έμπαιναν στην Εκκλησία και παρέμεναν μέχρι το τέλος της λειτουργίας. Την επομένη, ημέρα της Λαμπρής, μετά την Θεία Λειτουργία οι νοικοκυραίοι μάζευαν προσεκτικά τις στάχτες, τις έβαζαν σε σακουλάκια και πήγαιναν στα χωράφια τους, όπου τις σκορπούσαν παρακαλώντας το Θεό να τους χαρίσει καλή και πλούσια σοδειά. 13 γράφει η Αλίκη Φραγκάκη Καλοσύνη ψυχής

8 Απρίλιος

9 Η αφή του Αγίου Φωτός «Δεύτε λάβετε Φως εκ του ανεσπέρου Φωτός και ασπάσαστε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών» 16 γράφει η Μαίρη Παχιαδάκη Μ αυτό τον υπέροχο ύμνο η ορθόδοξη εκκλησία καλωσορίζει κάθε χρόνο το «ανέσπερο Φως» της Χριστιανοσύνης. Κάθε Μ. Σάββατο το μεσημέρι στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, επαναλαμβάνεται το ΜΕΓΑ ΘΑΥΜΑ του Ιερού Φωτός που σκορπίζει χαρά, συγκλονίζει, αγαλλιάζει και συγκινεί ιδιαίτερα όλους όσοι έχουν την ευλογία να παρευρίσκονται στην ιεροτελεστία της Αφής, η οποία όπως πάντα συμβολίζει και υπενθυμίζει σε όλους τον θαυματουργικό τρόπο της Ανάστασης του Χριστού μας. Το πρωί του Μ. Σαββάτου, πριν από την τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται πρώτα ένας σχολαστικός έλεγχος του Παναγίου Τάφου και αμέσως μετά τον σφραγίζουν με μελισσοκέρι και λευκές ταινίες. Ο έλεγχος γίνεται για να διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε μέσα, που θα μπορούσε να προκαλέσει φωτιά και αφού σφραγιστεί ο Πανάγιος Τάφος, οι Αρχές τοποθετούν πάνω στο κερί τις επίσημες σφραγίδες τους. Γι αυτό τον έλεγχο, δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον τα άλλα δόγματα που εδρεύουν στην Άγια γη της Ιερουσαλήμ και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Αν κάποια χρονιά τύχει να μην βγάλει το Άγιο Φως ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης, «άλλοι» είναι έτοιμοι να έχουν το προβάδισμα της τελετής. Ο έλεγχος αρχίζει στις 10:00 η ώρα το πρωί και τελειώνει στις 11:00 υπό το άγρυπνο μάτι κυρίως των Αρμενίων. Την ίδια ώρα, ορθόδοξοι Άραβες διαδηλώνουν (συχνά με βίαιο τρόπο) μέσα στον ιερό ναό υπέρ των δικών τους δικαιωμάτων, γι αυτό και κάθε χρόνο δεν λείπουν επεισόδια. Η τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται στις 12:00 το μεσημέρι του Μ. Σαββάτου και αποτελείται από τρία στάδια: την Λιτανεία την είσοδο του Πατριάρχη στον Π. Τάφο τις προσευχές του για να ανάψει το Άγιο ΦΩΣ. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης που έχει τη εξουσία και το προνόμιο να βγάζει το Άγιο Φως, συνοδευόμενος από αρχιερείς, διακόνους, επίσημους και τον Αρμένιο Πατριάρχη μπαίνουν στον ιερό Ναό, ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα. Όμως πριν από την είσοδο, ο Σκευοφύλακας του Παναγίου Τάφου φέρνει σβηστή την ακοίμητο κανδήλα μόνο για εκείνη την ώρα- για να ανάψει σε λίγο με το Άγιο Φως. Στη συνέχεια ο Πατριάρχης, κάθεται στο Ιερό Βήμα του Καθολικού, αφού έχει μπει από την εσωτερική είσοδο. Από αυτό το σημείο, περνούν και ασπάζονται το χέρι του οι εκπρόσωποι του Αρμενίων, των Αράβων, των Κοπτών, των Συρίων και άλλων δογμάτων οι οποίοι θα πάρουν αργότερα το Άγιον Φως, σύμφωνα με τους φυλασσόμενους ορισμούς του Σουλτάνου (μαρτυρία Ιησού: «Οι αναστήσαντές με, το γένος των Ελλήνων»). Με βάση αυτά τα προνόμια, όσοι δεν ασπαστούν το χέρι του Ορθόδοξου Πατριάρχη, δεν έχουν το δικαίωμα να λάβουν το Φως από τα χέρια του. Αμέσως μετά, αρχίζει η λιτανεία, η οποία περιφέρεται τρεις φορές γύρω από τον Πανάγιο Τάφο και μετά ο Πατριάρχης σταματάει μπροστά τους επισήμους ψάλλοντας τον ύμνο «Φως Ιλαρόν» προμηνύοντας τον ερχομό του Αγίου Φωτός. Μετά ο Τάφος αποσφραγίζεται, ο Πατριάρχης αφαιρεί την αρχιερατική του στολή και μένει μόνον με το στιχάριο δηλαδή έναν λευκό χιτώνα, ενώ καθ όλη την διάρκεια της προετοιμασίας το κόσμος ψάλλει το «Κύριε Ελέησον». Κατόπιν, ο Γενικός Διοικητής της Ιερουσαλήμ, μαζί με τον Αστυνομικό Διευθυντή, ελέγχουν σχολαστικά τον Πατριάρχη μπροστά σε όλους για να διαπιστωθεί, ότι δεν έχει μαζί του κάτι με το οποίο μπορεί να ανάψει φως. Ύστερα και από αυτόν τον έλεγχο, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, παίρνει μαζί του τους σβηστούς πυρσούς και μαζί με τον Δραγουμάνο των Αρμενίων (παρατηρητής) μπαίνει στο Ιερό Κουβούκλιο, όπου όλα τα καντήλια είναι σβηστά και υπάρχει συσκότιση παντού. Ο Πατριάρχης μέσα στον Πανάγιο Τάφο μένει γονατιστός, διαβάζοντας ειδικές ευχές και παρακαλώντας τον Κύριο, να στείλει το δώρο του Φωτός. Μέσα στην απόλυτη σιωπή, ξαφνικά ακούγεται ένας ελαφρύς συριγμός και σχεδόν ταυτόχρονα γαλανόλευκες αστραπές διαπερνούν όλο το Ναό από παντού, λες και ανάβουν χιλιάδες φωτογραφικά φλας και τα καντήλια ανάβουν μόνα τους. Μέσα στο Κουβούκλιο, οι πυρσοί που αποτελούνται από 33 κεριά (όσα είναι τα χρόνια του Χριστού) ανάβουν μαζί με την Ιερά κανδήλα. Συγχρόνως το πλήθος ξεσπάει σε ζητωκραυγές, και λυγμούς χαράς, καθώς ζουν συγκλονιστικές στιγμές και οι καμπάνες ηχούν χαρμόσυνα. Αυτόπτοι μάρτυρες αναφέρουν ότι το Άγιο Φως, για μερικά λεπτά της ώρας δεν έχει τις ιδιότητες της Φωτιάς και οποιοσδήποτε και αν την αγγίξει δεν καίγεται (φαινόμενο της ακαΐας)! Μετά από λίγο η φλόγα είναι κανονική και μάλιστα γι αυτό το λόγο υπάρχουν πολλοί πυροσβεστήρες στον γύρω χώρο. Η Ιστορία λέει, πως το προνόμιο του Ελληνορθόδοξου Πατριάρχη έχει παγκόσμιο χαρακτήρα και έχει διασφαλιστεί μέσα από διεθνείς συνθήκες. Παρόλα αυτά άλλα δόγματα συχνά προσπαθούν να το καταλύσουν. Κατά καιρούς μάλιστα έχουν γίνει απόπειρες να ανάψουν το Άγιο Φως, αλλά αυτό στάθηκε αδύνατον. Υπάρχουν πάρα πολλά καταγεγραμμένα περιστατικά, όπως αυτό που συνέβη το 1549 μ.χ., σύμφωνα με το οποίο οι Αρμένιοι δωροδόκησαν με χρυσάφι τον τότε σουλτάνο Μουράτ για να τους δώσει την άδεια να μπουν μέσα στο Ιερό Κουβούκλιο μέσα στο οποίο, κλειδώθηκαν. Ο τότε Πατριάρχης Ιεροσολύμων, όταν είδε τους Αρμένιους να βρίσκονται μέσα, γεμάτος απελπισία, γονάτισε έξω από την είσοδο και άρχισε να προσεύχεται με δέος και κατάνυξη. 17 Πολύτιμη αρετή

10 Ξαφνικά, ακούστηκε ένας υπόκωφος θόρυβος και μια κολόνα σχίστηκε απ όπου ξεπήδησε το Άγιο Φως, ανάβοντας τις λαμπάδες του Πατριάρχη (η σχισμή υπάρχει ακόμα στην κολώνα). Βλέποντας το θέαμα ο εμίρης, με ενθουσιασμό φώναξε: «Αυτό Τον Θεό προσκυνώ και πιστεύω», και αμέσως πήδηξε από το μιναρέ δίχως να πάθει τίποτα. Οι μουσουλμάνοι μετά από αυτή την ομολογία έσυραν τα σπαθιά τους και τον αποκεφάλισαν. Το σκήνωμά του φυλάσσεται ακόμα και σήμερα στην Ιερά Μονή της Μεγάλης Παναγίας, στα Ιεροσόλυμα. Για την αφή του Αγίου Φωτός, υπάρχουν πάντοτε «αμφισβητίες» που δηλώνουν ότι το θαύμα είναι απλά ένα τέχνασμα. Οι ζωντανές όμως μαρτυρίες, και η βιβλιογραφία διαμέσου των αιώνων δεν αφήνουν περιθώρια αμφισβήτησης. Κάθε χρόνο το Μ. Σάββατο, γίνεται ένα θαύμα (το θαύμα ποτέ δεν ερμηνεύεται), για να μείνει ζωντανή η πανανθρώπινη Ελπίδα της Ανάστασης. Στην Ελλάδα, το Μ. Σάββατο, ο Έξαρχος του Πανάγιου Τάφου συνοδευόμενος από αντιπροσώπους της Βουλής των Ελλήνων, φέρνει το Άγιο Φως από τα Ιεροσόλυμα με ειδική αεροπορική πτήση και η υποδοχή του γίνεται δεκτή στο αεροδρόμιο με τιμές αρχηγού κράτους. Το ίδιο απόγευμα, το Φως μεταφέρεται στον ναό της Εξαρχίας στην Πλάκα της Αθήνας, απ όπου παραλαμβάνεται από εκπρόσωπο του Αρχιεπίσκοπου. Στη συνέχεια με άλλες έκτακτες πτήσεις, με στρατιωτικά αεροπλάνα, ελικόπτερα ή πλωτά μέσα το Άγιο Φως ταξιδεύει σε όλες τις μητροπόλεις της Ελλάδας καθώς και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Με το Φως της αναμμένης λαμπάδας που παίρνουν οι Χριστιανοί από την εκκλησία, συνηθίζουν να σταυρώνουν την εξώπορτα του σπιτιού για να τους προστατεύει από κάθε κακό, και στην συνέχεια, ανάβουν το καντήλι που συνηθίζεται να μένει άσβεστο για 40 ημέρες! Το μικρό λεξικό των γεύσεων Αυτό το μήνα μιλάμε.. «πασχαλινά» γράφει η Ρέα - Ελευθερία Καρκαβάτσου Πασχαλινά αυγά έθιμο που θέλει το γιορτινό τραπέζι στολισμένο με βαμμένα αυγά. Πασχαλινά Παραδοσιακά Eδέσματα (ενδεικτικά) Αρνάκι γεμιστό στα κλήματα (καρύστου) (αρνάκι περίπου 5 κιλά, συκωταριά, μπαγιάτικο ψωμί, κεφαλογραβιέρα ή κασέρι, αυγά, αλάτι, πιπέρι, κανέλα, αυγά, βούτυρο και αραβοσιτέλαιο για το τηγάνισμα) Αρνάκι «εξοχικό» (αρνίσιο μπουτάκι σε μικρές μερίδες, κρεμμυδάκια, καρότα, πατάτες, κεφαλογραβιέρα, λεμόνι, μαυροδάφνη, δεντρολίβανο, ελαιόλαδο, κύμινο ή ξερά μυρωδικά, πιπέρι - λαδόκολλα) Αρνίσια κεφαλάκια γεμιστά (φέτα ή κεφαλοτύρι, βούτυρο γάλακτος, μαϊντανό, αλάτι, πιπέρι) Γαρδούμπες (συκωταριά από κατσικάκι ή αρνί, έντερα, κρεμμυδάκια, σκόρδο, δυόσμο, ρίγανη, πιπέρι, λεμόνι, άνηθο, σπανάκι, ελαιόλαδο) Κοκορέτσι (συκωταριά, έντερα αρνίσια, ελαιόλαδο, ρίγανη ξερή, θυμάρι ξερό, φρέσκο δυόσμο, αλάτι, πιπέρι μεταλλικές σούβλες- ) Μαγειρίτσα (συκωταριά, έντερα αρνίσια, κρεμμυδάκια, βούτυρο, ρύζι, άνηθο, μαρούλι, αλάτι, πιπέρι, μαϊντανό, αυγά, λεμόνι) Μποξάδες (αρνίσια συκωτάκια, κρεμμυδάκια φρέσκα, σκόρδο, κεφαλοτύρι, γλυκάδια, αλάτι, πιπέρι, δυόσμο, μπόλιες αρνίσιες) Πλεξούδες (αρνίσια έντερα, λεμόνι, ελαιόλαδο, πιπέρι, ρίγανη, αλάτι) Σπληνάντερο (γίδινο παχύ έντερο, σπλήνα μοσχαρίσια, ξίγκι, αλάτι, σκόρδο, πιπέρι) Καθρέπτης ηρεμίας 18 19

11 ΔΙΑΤΗΡΕΙΣΤΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΝΙΟΤΗ ΣΑΣ Από πολύ παλιά ο άνθρωπος προσπαθεί να βρει το μαγικό φάρμακο ή τα φάρμακα που θα καταπολεμήσουν τα γηρατειά.πολλοί ερευνητές έχουν κάνει πειράματα και πολλές βιομηχανίες φαρμάκων παρασκευάζουν σκευάσματα που βοηθούν στην ανανέωση. Οι σπουδαιότεροι μέθοδοι ανανέωσης αναφέρονται στην συνέχεια : Μελοθεραπεία (Βασιλικός Πολτός ) Ο βασιλικός πολτός είναι το ειδικό μέλι που παρασκευάζουν οι νεαρές μέλισσες για την διατροφή της βασίλισσας τους η οποία ζει πολύ περισσότερο από αυτές (5-6 χρόνια ). Το μέλι ήταν γνωστό από την αρχαιότητα σαν τρόφιμο για την μακροζωία και την σεξουαλική αναζωογόνηση. Το γιαούρτι με μέλι ήταν το αγαπημένο τρόφιμο των αυτοκρατόρων και άριστη τονωτική σεξουαλική τροφή. Επειδή στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορα προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας γι αυτό θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να προμηθεύονται βασιλικό πολτό από μελισσοπαραγωγούς. Για να έχουμε αποτελέσματα χρειάζονται μικρές και συχνές δόσεις από γνήσιο βασιλικό πολτό. Λουτροθεραπεία Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν ανακαλύψει τα μυστικά ξανανιώματος στις ιαματικές πηγές γι αυτό είχαν φτιάξει τα Ασκληπιεία τους κοντά σε ιαματικές πηγές που τις έλεγαν «Θέρμες». γράφει η Έλλη Παπαχατζάκη Αγγελιδακη Σήμερα η ανάγκη του ανθρώπου για μπάνια τόσο στη θάλασσα όσο και στις ιαματικές πηγές είναι απαραίτητη. Λασποθεραπεία Αντί για νερό χρησιμοποιείται η λάσπη. Υπάρχουν διάφορων τύπων λάσπης. Λάσπη θειούχων πηγών, λάσπη λιμνών, ποταμών. Λασπόλουτρα συνιστώνται σε παθήσεις νωτιαίου μυελού, νεφρίτιδες, αρθρίτιδες. Χοροθεραπεία Ο χορός τοποθετείται στο πλαίσιο της θεραπείας μέσω τέχνης. Μιας ώρας χορός ξοδεύει 400 θερμίδες. Ο χορός ενδείκνυται σε άτομα που έχουν στρες, φοβίες, μελαγχολία, αϋπνία, νευρική υπέρταση,ψυχολογικές παθήσεις. Ξοδεύουμε το περιττό λίπος, το σάκχαρο και την χοληστερίνη. Επιτυγχάνουμε ευλυγισία, μυϊκή δύναμη και ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. 5) Μουσικοθεραπεία Η χρήση της μουσικής σαν θεραπευτικό μέσο για την αντιμετώπιση των ψυχοσωματικών ασθενειών είναι σε χρήση από την Αρχαία Ελλάδα. Η μουσική έχει διεγερτικές και ηρεμιστικές επιδράσεις στον οργανισμό μας. Η απαλή μουσική έχει κατευναστική επίδραση, σε αντίθεση η ρυθμική μουσική τονώνει και προτρέπει τον άνθρωπο σε κίνηση. Επιλεγμένα μουσικά θέματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση διαφόρων ασθενειών π.χ στην καταπολέμηση άγχους προσφέρει βοήθεια η Ωραία κοιμωμένη του Τσαϊκόφσκι, ενώ για την κατάθλιψη το Μέγα εμβατήριο του Βάγκνερ. Τό ἔθιμο τῆς Πρωταπριλιᾶς Νά μή μ ἀνοίξεις σήμερα τήν ἄσπρη σου ἀγκαλιά μή μέ κοιτάξεις σήμερα μέ τά γλυκά σου βλέμματα καί μή μοῦ πεῖς πώς μ ἀγαπᾶς γιατί εἶναι Πρωταπριλιά καί θά νομίζω, ἀγάπη μου, πώς μοῦ τό λές στά ψέματα Ι. ΠΟΛΕΜΗΣ γράφει ἡ Θεανώ Μεταξᾶ Ἡ 1η τ Ἀπρίλη εἶναι ἡ μέρα πού καλούμαστε ὅλοι μικροί και μεγάλοι νά ποῦμε ἀθῶα ψεματάκια, γιά νά κάνουμε τήν Πρωταπριλιά μέρα χαρᾶς καί διασκέδασης καί γιά να τηρήσουμε τό ἔθιμο. Νά «γελάσουμε» τούς ἄλλους μέ ἀθῶες φάρσες. Ἀποτελεῖ ἔθιμο κοινό σχεδόν γιά ὅλους τούς λαούς τοῦ κόσμου. Εἶναι προσφιλές καί ἁπλώθηκε πολύ γρήγορα. Στήν Ἑλλάδα ἡ συνήθεια αὐτή ἦρθε ἀπό τούς λαούς τῆς Δύσης. Ὑπάρχουν πολλές ἐκδοχές γιά τό πῶς γεννήθηκε τό ἔθιμο. Λένε ὅτι ξεκίνησε τό παγκόσμιο ταξίδι του ἀπό τή Γαλλία πρίν τέσσερεις αἰῶνες, τότε πού ὁ Κάρολος ὁ 9ος ἀποφάσισε νά ἀλλάξει τήν ἡμερομηνία τῆς Πρωτοχρονιᾶς ἀπό τήν 1η Ἀπριλίου, στήν 1η Ἰανουαρίου. Μερικοί δύστροποι πολίτες ὅμως, δέν ἀποδέχτηκαν τήν ἀλλαγή, μέ ἀποτέλεσμα νά τούς πειράζουν οἱ ἄλλοι μέ διάφορα ψέματα, γιά ἀνύπαρκτα δῶρα ἤ γιορτές. Μιά ἄλλη ἐκδοχή ἔχει σχέση μέ τούς Κέλτες, οἱ ὁποῖοι ἄρχιζαν τό ψάρεμα τήν 1η Ἀπριλίου. Ἡ ἐποχή αὐτή ἦταν δύσκολη καί συνήθως εἶχε ἀποτυχία ἡ ψαριά. Ὅμως, οἱ ψαράδες ἐδιηγοῦντο ψεύτικες ἱστορίες γιά πολλά καί μεγάλα ψάρια. Ἄλλοι πάλι ἐπιμένουν ὅτι μέ τά ψεύδη τοῦ Ἀπρίλη, μεγάλη σχέση ἔχει ἡ Ἰνδή θεά τοῦ ἔρωτα Μάγια. Σήμερα τό ἔθιμο πάει νά ἐκλείψει. Μόνο οἱ ἐφημερίδες θυμοῦνται ἀνελιπῶς νά μᾶς γράψουν κάποιο Πρωταπριλιάτικο ψέμα. συνεχίζεται Σπουδαίο προσόν

12 ΣΕΒΑΣΜΟΣ (Μια έννοια που έχει ξεθωριάσει) γράφει η Πόπη Οικονομοπούλου Τι θα λέγατε να μιλήσουμε για το σεβασμό; Να μια λέξη που στις μέρες μας η έννοια της σαν να έχει ξεθωριάσει. Σεβασμός είναι η παραδοχή και η εκτίμηση του ανωτέρου και γενικότερα η εκτίμηση και η παραδοχή του άλλου. Παραδοχή θα πει ότι παραδέχομαι, δέχομαι τον άλλον και αποφασίζω ελεύθερα να του αποδώσω τιμή αλλιώς θα ήταν δουλεία στη οποία ούτε σεβασμός υπάρχει, ούτε ελευθερία. Σεβασμός, τιμή προς τους ανωτέρους, τους ίσους, τους κατωτέρους και τους διαφορετικούς. Θα ξεκινήσω με τον απλό σεβασμό εκείνο των παιδιών προς τους γονείς. Ένα σεβασμό που στην εποχή μας τείνει να αποδυναμωθεί. Πόσοι γονείς δέχονται εξευτελισμό από τα παιδιά τους; Ίσως φταίνε οι ίδιοι με το παράδειγμα τους, καθώς δείχνουν ασέβεια απέναντι στους ηθικούς νόμους. Όμως ακόμα και αυτό να συμβαίνει ίσως να φταίνε γιατί έδειξαν αδυναμία στην πρώτη προσβολή και αφού έσκυψαν το κεφάλι και είπαν στους εαυτούς τους «δεν βαριέσαι, παιδί είναι». Από τη στιγμή που έδειξαν υποχώρηση στην έλλειψη σεβασμού του παιδιού όταν ήταν στην ηλικία των 2-12 ετών (όχι φυσικά του εφήβου γιατί τότε είναι αργά) το κακό έγινε και θα συνεχίσει να αυξάνεται. ΟΧΙ με τους γονείς δεν παίζομε κατραπακιές όπως με τους φίλους μας ή με τα αδέρφια μας. Μπορεί ο πατέρας να παίξει μπάλα με το γιο του ή η μητέρα να αστειεύεται με την κόρη της, να συζητούν τα προβλήματα της οικογενείας αλλά ο σεβασμός θα πρέπει να υπάρχει. Να μιλήσομε και για παππούδες και γιαγιάδες, για θειους και θείες που τα περισσότερα παιδιά δεν υπολογίζουν ούτε σέβονται και που σ αυτό οι ευθύνες καταλογίζονται στους γονείς φυσικά. Σεβασμός στους μεγαλύτερους, στους δασκάλους, ακόμα και στους καθηγητές δεν υπάρχει, δυστυχώς και δεν υπάρχει γιατί φταίει αυτό που ονομάζεται «προηγμένη κοινωνία». Όλοι θα πρέπει να υποκύπτουν στις επιθυμίες του παιδιού με την αγορά πανάκριβων και τις περισσότερες φορές άχρηστων πραγμάτων (ίσως για να επιδειχθούν οι ίδιοι οι γονείς). Υπάρχει και πρέπει να υπάρχει ο σεβασμός ενός συζύγου προς τον άλλο, όρος απαράβατος για την ομαλή συμβίωση, όχι καταπίεση του ενός από τον άλλον γιατί τότε δεν υπάρχει σεβασμός που έχει μέσα του ελεύθερη αποδοχή, αλλά θα είναι ή υποκρισία ή πόλεμος. Σεβασμός των γονιών προς τα παιδιά όσο μικρά και αν είναι πρέπει να καταλάβουν οι γονείς ότι είναι προσωπικότητες. Πως θα μάθει το παιδί να σέβεται τους άλλους όταν δεν έχει το δικαίωμα του λόγου και μόνο υποτάσσεται; Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο είναι ο αυτοσεβασμός. Πως θα απαιτήσεις να σε σεβαστούν οι άλλοι όταν εσύ δεν σέβεσαι τον εαυτό σου; Σεβασμός στο κράτος και στους υπαλλήλους του που πολλές φορές φέρονται υπεροπτικά και με ασέβεια. Σεβασμός στην εκκλησία, στην ηγεσία της και στη θρησκεία γενικότερα. Είναι δυσάρεστο να ακούμε να μιλάνε με ασέβεια για την εκκλησία. Αν στο κάτω- κάτω δεν πιστεύουν, να σέβονται τις πεποιθήσεις των άλλων και την διαφορετικότητα τους. Αλήθεια πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος αν υπήρχε σεβασμός στην άγνοια, στην αδυναμία, αλλά ακόμα και στο διαφορετικό χρώμα των άλλων? Σεβασμός στο Θεό «Αρχή σοφίας, φόβος Κυρίου» φόβος φυσικά με την έννοια του μεγάλου σεβασμού και της υπακοής στους νόμους του. Σεβασμός στη φύση: στα δάση, τα νερά, τις θάλασσες, τα βουνά. Ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι η φύση εκδικείται για τις προκλήσεις, την περιφρόνηση και την καταστροφή της από ανεύθυνους κοντόφθαλμους και ασεβείς όπως η καταστροφή που ζήσαμε τις τελευταίες μέρες. Ας επανέλθει ο σεβασμός στη ζωή μας απέναντι σε όλους και σε όλα γιατί η έλλειψη του είναι η ρίζα πολλών δεινών στην εποχή μας, γιατί σημαίνει περιφρόνηση, σημαίνει αλαζονεία. Αντιθέτως η τήρηση του σεβασμού είναι κατανόηση, αποδοχή, εκτίμηση, ταπεινοφροσύνη, Αρχές και Αξίες που οδηγούν στο μεγάλο δρόμο της Αγάπης που κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι η τελείωση των ανθρώπων. 22 ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΒΑΡΕΛΙΑ: (μπύρας, κρασιού κ.λ.π.)επικοινωνήστε με τον αρχικό προμηθευτή βαρελιών. Μπορεί να επιστρέφονται. Αν δεν μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν, πουλήστε τα ή κόψτε τα στην μέση, γι να φτιάξετε ζαρντινιέρες για τα φυτά σας. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε ένα ηλιακό σύστημα κομποστοποίησης, με τα 2/3 του βαρελιού. ΒΙΒΛΙΑ: μειώστε: για να διαβάζετε, χρησιμοποιήστε το δανειστικό τμήμα της δημοτικής βιβλιοθήκης. ανακυκλώστε: ορισμένοι Δήμοι και φιλανθρωπικοί οργανισμοί διαθέτουν υπηρεσίες συλλογής παλιών βιβλίων για πολτοποίηση. πουλήστε ή χαρίστε: τα βιβλία που είναι σε καλή κατάσταση μπορούν να πωληθούν σε παλαιοπωλεία ή να τα χαρίσετε σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, ή σχολικές δανειστικές βιβλιοθήκες. ΓΑΛΟΤΣΕΣ: ξαναχρησιμοποιήστε: κόψτε τες και χρησιμοποιήστε τες για παντόφλες ή, αν είστε λίγο πιο δημιουργικοί, για γλάστρες! Ανακυκλώστε χαρίστε τες, αλλά πάντα σε ζευγάρια! ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ: ανακυκλώστε: κομποστοποιήστε ή χαρίστε σε φιλανθρωπικές οργανώσεις. Πουλήστε τα σε συλλέκτες ή σε καταστήματα με αντίκες. ΓΡΑΦΕΙΟ: κουβεντιάστε με τον προϊστάμενό σας και τους συναδέλφους σας, για να βρείτε τρόπους εξοικονόμησης χρημάτων. Μειώστε: εκτυπώνετε τα πρόχειρα έγγραφα σε χαρτί που είναι ήδη γραμμένο από την μία πλευρά. Συλλέγετε τα άδεια μελάνια εκτύπωσης. Προσπαθήστε να αγοράζετε ανακυκλωμένα προϊόντα. Στέλνετε αντί για σημειώματα σε χαρτί. Χρησιμοποιείτε κομπιουτεράκια που λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια αντί για μπαταρία. Χρησιμοποιείτε λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας, που διαρκούν 8 φορές περισσότερο από τις κοινές λάμπες. Ξαναχρησιμοποιήστε: τους φακέλους για την εσωτερική σας αλληλογραφία. Προτιμήστε τα επαναχρησιμοποιούμενα σκεύη αντί για σκεύη μιας χρήσης; π.χ. πορσελάνινα φλιτζάνια, μηχανικά μολύβια, στυλό με ανταλλακτικό μελάνι, κ.λπ. ελέγξτε αν μπορείτε να επιστρέφετε υλικά συσκευασίας. ανακυκλώστε: συλλέγετε γραμματόσημα για φιλανθρωπικό σκοπό. χρησιμοποιήστε τα χαρτιά που είναι γραμμένα από την μια πλευρά για να κρατάτε σημειώσεις ή ως πρόχειρο χαρτί εκτύπωσης. Τυπώνετε και από τις δύο πλευρές του χαρτιού. Χρησιμοποιείτε ανακυκλωμένο χαρτί. Επικοινωνήστε με κέντρο ανακύκλωσης χαρτιού γραφείου. Είναι συνήθως χαρτί καλής ποιότητας και αξίζει να συλλέγεται ξεχωριστά. Κρατάτε κατά μέρος τα χρησιμοποιημένα χαρτιά για ανακύκλωση. Για τα εμπιστευτικά έγγραφα χρησιμοποιείτε μηχανή κοπής χαρτιού και μετά ρίχνετε τα αποκόμματα στο κομπόστ σας ή στο κλουβί του κατοικίδιού σας. αγοράζετε μελάνια που μπορούν να ξαναγεμίσουν. Τυπώνετε μόνο όσα έγγραφα χρειάζεστε. Όταν αναβαθμίζετε τον εξοπλισμό σας ίσως κάποιοι σύλλογοι να αξιοποιήσουν τον παλιό σας εξοπλισμό. Αν αλλάξετε έπιπλα στο γραφείο, για τα παλιά σας, επικοινωνήστε με συλλόγους ή με καταστήματα μεταχειρισμένων επίπλων. Γενικά στο γραφείο, προτιμήστε ανακυκλώσιμα και οικολογικά προϊόντα. Αποφύγετε τα προϊόντα μιας χρήσης και τα αεροζόλ. Χρησιμοποιείτε διορθωτικά χωρίς διαλυτικά. Αποφύγετε τις περιττές συσκευασίες των προϊόντων. Αγοράστε κομποστοποιήσιμα στυλό από άμυλο αραβοσίτου (ονομάζονται MATTER-BI), με ενσωματωμένους σπόρους. Όταν τελειώσει το μελάνι φυτεύετε το στυλό στον κήπο! 23 γράφει η Σμαρώ Σταφυλάκη ΜΕΙΩΣΤΕ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΤΕ ΞΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ Συνέχεια συνεχίζεται Ηθική συμπεριφορά

13 Έγραψαν για εμάς Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας Ο Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Νομού Ηρακλείου, βράβευσε την Ελένη Σμαραγδή, επ' ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας. Εφημερίδα Τολμη 9 Μαρτίου 2010 Εφημερίδα Πατρίς, 10 Μαρτίου Σεβασμός για τον άλλο

14 Τα νέα μας Πασχαλινό Πανηγύρι ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΜΕΛΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ & Ν.ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΜΕΛΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ 1 η Απριλίου 2010 ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ Φέτος τα Κόκκινα Αυγά τα βάφουµε.. στην Λότζια!! µε τον παραδοσιακό τρόπο των γιαγιάδων µας!!! «ΞΕΝΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙ Ι» «ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ» ΓΡΑΜΜΗ ΕΛΠΙ ΑΣ Βάφουµε αυγά µε φυτά της Μάνας Γης Η Βαφή των Πασχαλινών αυγών, είναι τέχνη και φαντασία! Κι επειδή τα φυτικά χρώµατα, είναι γεµάτα εκπλήξεις, Εµείς, Πειραµατιστήκαµε Αυτοσχεδιάσαµε και Δηµιουργήσαµε! Τα βάφουµε, τα στολίζουµε, τα γυαλίζουµε για σας και σας και περιµένουµε από τις 10:00 το πρωί, µέχρι..να ξεπουλήσουµε!! ΠΡΟΣΟΧΗ!!!! εν είναι ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑΤΙΚΟ!!! Για να στηρίξουµε τους Ξενώνες: «Κακοποιηµένης Γυναίκας και Παιδιού» «Το Σπίτι των Αγγέλων» Δοκιµάσαµε διάφορους συνδυασµούς υλικών (ριζάρι φρέσκο και ξερό, κρεµµυδόφυλλα, παντζάρια, κ.ά.) γι αυτό και δεν µπορούµε να δώσουµε «τυποποιηµένες συνταγές». Πάντως, η εµπειρία µας ήταν εκπληκτική και υποσχόµαστε πως κάθε Χρόνο θα την εµπλουτίζουµε. Καλή Ανάσταση και Χρόνια Πολλά! ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ "Έμαθαν οι μικρότεροι... και θυμήθηκαν οι μεγαλύτεροι" Μ έσον επιτυχίας 26 27

15 ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ της τελευταίας σελίδας Στο γραπτό τεστ ο δάσκαλος ζήτησε να απαντήσουν οι μαθητές της Ε Δημοτικού στην ερώτηση: Είναι καλύτερα να γεννηθεί κανείς Άντρας ή Γυναίκα; Και να μια απάντηση: Για μένα, ανάμεσα στο να γεννηθείς Αγόρι ή Κορίτσι, είναι καλύτερα να μην γεννηθείς καθόλου και συγνώμη που το λέω αλλά έτσι είναι. Αν γεννηθείς αγόρι, το πρώτο πράγμα που πρέπει να αντέχεις είναι οι αδελφές σου, μετά τις φίλες των αδελφών σου που μπαίνουν με αυθάδεια στο δωμάτιό σου, πειράζουν τα πράγματά σου και τα κάνουν όλα μπάχαλο. Μετά, στα δεκαοκτώ σου, πρέπει να πας στρατιώτης κι αν ξεσπάσει κανένας πόλεμος, οι αδελφές κάθονται στα ζεστά και στο σπιτάκι τους κι εσύ πρέπει να πολεμάς το Σαντάμ. Όταν παντρευτείς, πρέπει οπωσδήποτε να παντρευτείς μια γυναίκα κι αν γεννηθούν παιδιά οπωσδήποτε τα πιο πολλά θα ναι κορίτσια. Η γυναίκα σου κάθεται στο σπίτι ήσυχη-ήσυχη και ο άντρας πρέπει να πάει να δουλέψει, κάθε μέρα κάθε μέρα. Στο τέλος της ζωής έπειτα από σαράντα χρόνια κούρασης, γίνεσαι γέρος και δεν μπορείς να σύρεις τα πόδια σου. Και μετά πεθαίνεις και δεν ξέρεις τι σε περιμένει στον άλλο κόσμο. Αυτά αν γεννηθείς άντρας. Αν γεννηθείς γυναίκα, με το που γεννιέσαι είσαι μισή. Γελάς χωρίς λόγο και δεν ξέρεις τι ζητάς σ αυτόν τον κόσμο. Στο σχολείο τα αγόρια σου σηκώνουν τη φούστα και σου τραβούν τα κουρλιά. Αν είσαι νέα και άσχημη και τριχωτή κανείς δε θέλει να σε παντρευτεί. Αν όμως καταφέρεις να κουκουλώσεις κανέναν, πρέπει να κάνεις όλα τα παιδιά γερά, διαφορετικά η πεθερά θα σου ουρλιάζει και θα σε κουτσομπολεύει κιόλας. Όταν γεράσεις γίνεσαι μια κακόγρια φαφούτα και άσχημη. Γι αυτούς τους λόγους, εγώ θα ήθελα να μην είχα γεννηθεί ποτέ αλλά μια και γεννήθηκα, προτιμώ που γεννήθηκα αγόρι. 28