Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ"

Transcript

1 Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: Νεκ. Κοζύρης 1 1

2 Εισαγωγή Α μέρος: Ιστορική αναδρομή/εξέλιξη Σύγχρονες Τάσεις στην Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Β μέρος: Δομικά στοιχεία Υπολογιστή/τι είναι ISA 2

3 Βιβλία μαθήματος Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών (η διασύνδεση υλικού και λογισμικού), 4η έκδοση, David Patterson and John Hennessy, μετάφραση, εκδόσεις Κλειδάριθμος, Computer Architecture: A Quantitative Approach, 4th Edition, John L. Hennessy & David A. Patterson, Morgan Kaufmann, Modern Processor Design: Fundamentals of Superscalar Processors, John Shen & Miko Lipasti, McGraw-Hill, Inside the Machine: An Illustrated Introduction to Microprocessors and Computer Architecture, Jon Stokes, No Starch Press, Readings in Computer Architecture, edited by Mark Hill, Norman Jouppi & Gurindar Dohi, Morgan Kaufmann

4 Διδάσκοντες/Ώρες Πέμπτη 15:15-18:00, Νέο Κτίριο Ηλεκτρ. ΑΜΦ 1 (Τμήμα Α-Λ), ΑΜΦ 2 (Τμήμα Μ-Ω). Παρασκευή 10:45-12:30, Νέο Κτίριο Ηλεκτρ. ΑΜΦ 1 (Τμήμα Α-Λ), ΑΜΦ 2 (Τμήμα Μ-Ω). Καθ. Νεκτάριος Κοζύρης, (Τμήμα A-Λ) Καθ. Παναγιώτης Τσανάκας, (Τμήμα Μ-Ω) 4 4

5 Τεχνικές Λεπτομέρειες σειρές ασκήσεων (bonus 1 μονάδα) γραπτή εξέταση, άριστα 10 εξετάσεις με κλειστά βιβλία + «σκονάκι» (1 Α4 φύλλο) μυστικό επιτυχίας? παρακολούθηση + βιβλίο 1 εβδομάδα διάβασμα στην εξεταστική ΔΕΝ αρκεί 5

6 Ιστορική Αναδρομή ENIAC ( ) by Mauchly and Eckert Dimension: 3 ft 8 ft 100 ft 18,000 vacuum tubes + lots of switches Memory : Twenty 10-digit registers (2ft = 61cm each) Speed: 800 operations/sec General-purpose machine used for computing artillery firing tables. 10 years of service more calculations than done by the entire human race up to

7 Προβλέψεις (tunnel vision) I think there is a world market for maybe five computers. Thomas Watson, Chairman of IBM,

8 Ιστορική Αναδρομή UNIVAC I (June 1951) $1 million 48 systems Πρώτο επιτυχημένο εμπορικό σύστημα! 8

9 Model 40 Ιστορική Αναδρομή 1.6MHz, KB, $225,000 IBM System / Model 50 2MHz, KB, $550,000 $5 billion investment 6 implementations Model 60 5MHz, 256KB-1MB, $1,200,000 DEC PDP st minicomputer cost < $20,000 Model MHz, 256KB-1MB, $1,900,000 9

10 more tunnel vision from Experts There is no reason for any individual to have a computer in their home Ken Olson, president and founder of Digital Equipment Corporation, Slide source: Warfield et al.

11 Ιστορική Αναδρομή Apple IIC 1977 Steve Jobs and Steve Wozniak 1 st personal computer IBM Personal Computer (PC) 1981 IBM model 5150 CPU Intel 8088 OS DOS 1.0 (Microsoft) Best-selling computer of any kind! 11

12 more tunnel vision from Experts 640K [of memory] ought to be enough for anybody. Bill Gates, chairman of Microsoft, Slide source: Warfield et al.

13 Οι Γενιές των επεξεργαστών Πρώτη Γενιά, : Vacuum Tubes, Relays, Mercury Delay Lines: ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer): Πρώτος Η/Υ, vacuum tubes, 1500 relays, 5000 additions/sec. Πρώτο πρόγραμμα αποθηκευμένο σε υπολογιστή: EDSAC (Electronic Delay Storage Automatic Calculator). Δεύτερη Γενιά, : Διακριτά Transistors. Τρίτη Γενιά, : Μικρού και Μεσαίου μεγέθους Ολοκληρωμένα Κυκλώματα. Τέταρτη Γενιά, 1971-Present: Ο Μικροϋπολογιστής. Μικροεπεξεργαστές βασισμένοι σε τεχνολογία ολοκληρωμένων 13

14 Οι Γενιές των επεξεργαστών 1971: Intel 4004, 2,3K transistors 12 mm 2 (clock: 740 KHz, 92K ops, 10μm) 1978: Intel 8086, 30K transistors, 33 mm : Stanford MIPS, 24K transistors, 34 mm 2 (Berkeley RISC II: 41K, 60mm 2 ) 1996: Pentium Pro, 5,5M transistors, 306mm 2 (11/2007): Penryn (core2 duo μarch) quad core: ~820M transistors/die (214 mm², 45nm). (12/2008) Nehalem ( 32nm, Core i7 μarch) (12/2008) Tukwila (2 billions transistors-διάδοχος Itanium 2 και Montecito-30ΜΒ cache & 4 cores) 14

15 T2: Niagara-2 cpu 500 million transistors 342 square millimeter die size; 11-layer, 65 nm process from Texas Instruments T2 chip, which has only 720 pins. 200 are used for testing the chip 8 cores, κάθε core τρέχει ταυτόχρονα 8 νήματα (threads) Σύνολο 64 νήματα ταυτόχρονα.. 15

16 Moore s Law: Microprocessor Capacity Gordon Moore (συνιδρυτής της Intel) 1965:η πυκνότητα των transistors σε chips ημιαγωγών θα διπλασιάζεται κάθε 24 μήνες. 16

17 Intel 45nm 6T SRAM cell 17

18 C lo ck ra te (M H z ) Ρυθμός αύξησης Συχνότητας Ρολογιού 1, R10000 Pentium100 i8086 i80286 i80386 i8080 i8008 i % το χρόνο 18

19 CPU Clock 19

20 B i ts Αύξηση της χωρητικότητας των VLSI Dynamic RAM Chips size έτος μέγεθος(mbit) Year 1.55X/έτος, δηλαδή διπλασιάζεται κάθε 1.6 χρόνια 20

21 Clock Speeds 21

22 Ομοίως και για το χώρο αποθήκευσης Επεξεργαστής: 2X ταχύτητα κάθε 1.5 έτος. ~1000X απόδοση τη τελευταία 10ετία. Μνήμη: DRAM χωρητικότητα: > 2x κάθε 1.5 έτος. ~1000X χωρητικότητα τη τελευταία 10ετία. Κόστος ανά bit: πέφτει κατά 25% το χρόνο. Disk: Χωρητικότητα: > 2X κάθε 1.5 έτος. Κόστος ανά bit: πέφτει κατά 60% το χρόνο. 200X χωρητικότητα τη τελευταία 10ετία. Απόκλιση μεταξύ χωρητικότητας μνήμης και ταχύτητας μνήμης η ταχύτητα μόνο 7% το χρόνο 22

23 23

24 Microprocessor Clock Rate 24

25 Electronics Magazine, 19 April 1965 Πηγή: ftp://download.intel.com/museum/moores_law/articles-press_releases/gordon_moore_1965_article.pdf 25

26 Processor-Memory Gap Moore s Law CPU processor 60%/yr processor-memory performance gap: (grows 50% / yr) DRAM memory 7%/yr Time 26

27 Παραλληλία στους μεπεξεργαστές Έως το 1985: Παραλληλία σε επίπεδο bit: 4-bit -> 8 bit -> 16-bit Μέσα δεκαετίας 1980s έως μέσα δεκαετίας 1990: Παραλληλία σε επίπεδο εντολής (instruction level parallelism) 1995: Παραλληλία σε επίπεδο thread (Simultaneous Multithreading) 2004: Παραλληλία σε επίπεδο πυρήνων (cores) 27

28 Reuters, Δευτέρα 11/6/2001: Οι μηχανικοί της Intel σχεδίασαν και κατασκεύασαν το μικρότερο και ταχύτερο transistor στον κόσμο με μέγεθος 0,02 microns. Αυτό ανοίγει το δρόμο για μικροεπεξεργαστές 1 δισεκατομμυρίου transistors, με συχνότητα στα 20GHz το Γιατί δεν έχουμε 20GHz επεξεργαστές σήμερα? 28

29 Η επανάσταση που συμβαίνει σήμερα O «γνήσιος» νόμος του Moore συνεχίζει να ισχύει! Chip density is continuing increase ~2x every 2 years Clock speed is not Number of processor cores doubles instead There is little or no hidden parallelism (ILP) to be found Parallelism must be exposed to and managed by software Source: Intel, Microsoft (Sutter) and Stanford (Olukotun, Hammond) 29

30 FLOPs/MIPs FLOPs: Floating Point Operations per Second MIPs: Million Instructions per Second Έστω ότι έχουμε έναν επεξεργαστή που κάνει 1 πράξη κινητής υποδιαστολής (απλής ακρίβειας) σε κάθε κύκλο ρολογιού: Αν η συχνότητά του είναι 1GHz, τότε έχει απόδοση 1 GFLOP Αν ολοκληρώνει 1 εντολή σε κάθε κύκλο, τότε έχει απόδοση 1000MIPs 4 x freq FLOPS < {single Core 2.93GHz} < 8 x freq FLOPs Εξαρτάται από την πράξη, FPADD, FPMUL, FPDIV (απλής ακριβείας-single precision). Τουλάχιστον 12 GFLOPs/cpu 30

31 Συνέδριο-Έκθεση ACM/IEEE Supercomputing TOP 500 list: Βγαίνει 2 φορές το χρόνο: Νοέμβριο Ιούνιο 31

32 Supercomputing TOP 500 / Nov

33 Supercomputing TOP 500 / Nov

34 TOP th List (June 2007): The TOP10 Manufacturer 1 IBM Cray Sandia/Cray IBM 5 IBM 6 IBM 7 IBM Computer BlueGene/L eserver Blue Gene Jaguar Cray XT3/XT4 Red Storm Cray XT3 BGW eserver Blue Gene New York BLue eserver Blue Gene ASC Purple eserver pseries p575 BlueGene/L eserver Blue Gene 8 Dell Abe PowerEdge 1955, Infiniband 9 IBM 10 SGI MareNostrum JS21 Cluster, Myrinet HLRB-II SGI Altix 4700 Rmax [TF/s] Installation Site Country Year #cores DOE/NNSA/LLNL USA , DOE/ORNL USA , DOE/NNSA/Sandia USA , IBM Thomas Watson USA , Stony Brook/BNL USA , DOE/NNSA/LLNL USA , RPI/CCNI USA , NCSA USA , Barcelona Supercomputing Center Spain , LRZ Germany ,

35 TOP500 31th List (June 2008): The TOP10 Manufacturer Computer Rmax [TF/s] Installation Site Country Year #cores 1 IBM 2 IBM Roadrunner - BladeCenter QS22/LS21 Cluster, PowerXCell 8i 3.2 Ghz / 1026 Opteron DC 1.8 GHz, Voltaire Infiniband BlueGene/L - eserver Blue Gene Solution 478,2 DOE/NNSA/LLNL United States DOE/NNSA/LLNL United States USA USA IBM Blue Gene/P Solution 450,3 Argonne National Laboratory USA Sun Microsystems Ranger - SunBlade x6420, Opteron Quad 2Ghz, Infiniband 5 Cray Inc. 6 Jaguar - Cray XT4 QuadCore 2.1 GHz 326 Texas Advanced Computing Center/Univ. of Texas USA DOE/Oak Ridge National Laboratory USA IBM JUGENE - Blue Gene/P Solution 180 Forschungszentrum Juelich (FZJ) Germany SGI Encanto - SGI Altix ICE 8200, Xeon quad core 3.0 GHz 133 New Mexico Computing Applications Center (NMCAC) USA Hewlett-Packard EKA - Cluster Platform 3000 BL460c, Xeon 53xx 3GHz, Infiniband 132,8 Computational Research Laboratories, TATA SONS India IBM Blue Gene/P Solution 112,50 IDRIS France SGI SGI Altix ICE 8200EX, Xeon quad core 3.0 GHz 106,10 Total Exploration Production France th List / June 2008

36 TOP500 37th List (June 2011): The TOP10 Manufacturer Computer Rmax [TF/s] Installation Site Country Year #cores 1 Fujitsu 2 NuDT K computer, SPARC64 VIIIfx 2.0GHz, Tofu interconnect Fujitsu Tianhe-1A, NUDT TH MPP, X Ghz 6C, NVIDIA GPU, FT C NUDT RIKEN Advanced Institute for Computational Science (AICS) Japan National Supercomputing Center in Tianjin China Japan ,352 China ,368 3 Cray Inc. Jaguar- Cray XT5-HE Opteron 6-core 2.6 GHz 4 Dawning Nebulae - Dawning TC3600 Blade, Intel X5650, NVidia Tesla C2050 GPU 5 NEC/HP 6 Tsubame HP ProLiant SL390s G7 Xeon 6C X5670, Nvidia GPU, Linux/Windows Cray Inc. Cielo - Cray XE6 8-core 2.4 GHz 1110 DOE/SC/Oak Ridge National Laboratory United States National Supercomputing Centre in Shenzhen (NSCS) China GSIC Center, Tokyo Institute of Technology Japan DOE/NNSA/LANL/SNL United States USA ,162 China , 640 Japan ,278 USA ,272 7 SGI Pleiades - SGI Altix ICE 8200EX/8400EX, Xeon HT QC 3.0/Xeon 5570/ Ghz, Infiniband 1088 NASA/Ames Research Center/NAS United States USA ,104 8 Cray Inc. Hopper - Cray XE6 12-core 2.1 GHz 1054 DOE/SC/LBNL/NERSC United States USA ,408 9 Bull SA 10 IBM Tera Bull bullx super-node S6010/S6030 Roadrunner - BladeCenter QS22/LS21 Cluster, PowerXCell 8i 3.2 Ghz / Opteron DC 1.8 GHz, Voltaire Infiniband IBM Commissariat a l'energie Atomique (CEA) France DOE/NNSA/LANL United States France ,368 USA , th List / June 2011

37 Low Power Cluster Architectures : sensitivity to power consumption 37

38 Power Density Limits Serial Performance 38

39 Β. Μέρος Δομικά στοιχεία Υπολογιστή 39

40 Το Υπολογιστικό Μοντέλο Von-Neumann (1945) Διαχωρισμός της υπολογιστικής μηχανής σε συνιστώσες: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (Central Processing Unit - CPU): Control Unit (instruction decode, sequencing of operations), Datapath (registers, arithmetic and logic unit, buses). Μνήμη (memory): Αποθήκευση εντολών και τελεστών. Είσοδος/Έξοδος (Input/Output - I/O). Η έννοια του αποθηκευμένου προγράμματος: Εντολές από ένα σύνολο εντολών εξάγονται από τη μνήμη και εκτελούνται μία-μία. Memory - (instructions, data) Computer System Control Datapath registers ALU, buses CPU Input Output I/O Devices 40

41 41

42 IBM Automatic Sequence Controlled Calculator (ASCC) 765,000 components hundreds of miles of wire size 16 m in length, 2.4 m in height, 61 cm deep kg Harvard Mark I IBM ASCC 1944 ( instructions on punched tape (24 bits wide) and data in electro-mechanical counters (23 digits wide) 42

43 43

44 Συστατικά τυπικού Υπολογιστή Πέντε είναι τα κλασσικά συστατικά στοιχεία των υπολογιστών: 1. Control Unit; 2. Datapath; 3. Memory; 4. Input; 5. Output } Processor Computer Processor (CPU) (active) Control Unit Datapath Memory (passive) (προγράμματα και δεδομένα είναι ενεργά κατά την εκτέλεση) Devices Input Output Keyboard, Mouse, etc. Disk Display, Printer, etc. 44

45 Computer System Components Proc Caches System Bus Memory adapters I/O Buses I/O Devices: Controllers Disks Displays Keyboards NICs Networks 45

46 46

47 I/O I/O: Misc Memory CPU Το σχέδιο του συστήματος πλακετών ενός Προσωπικού Υπολογιστή (System Board Layout of a PC) (90% όλων των υπολογιστικών συστημάτων διεθνώς). I/O: Mass Storage 47

48 Οργάνωση της CPU Σχεδιασμός του Datapath: Δυνατότητες & Επίδοση των χαρακτηριστικών των λειτουργικών μονάδων (FUs): (e.g., Registers, ALU, Shifters, Logic Units,...) Τρόποι διασύνδεσης των στοιχείων (σύνδεση διαδρόμων, multiplexors, etc.). Πώς ρέει η πληροφορία μεταξύ των στοιχείων του Η/Υ. Σχεδιασμός της Μονάδας Ελέγχου (Control Unit): Λογική και μέσα ελέγχου της ροής πληροφορίας. Έλεγχος και συντονισμός της λειτουργίας των λειτουργικών μονάδων (FUs) για την κατανόηση της Αρχιτεκτονικής τουinstruction Set Architecture που σκοπεύουμε να υλοποιήσουμε (υλοποιείται είτε με ένα μηχάνημα πεπερασμένων καταστάσεων (finite state) ή με μικροπρόγραμμα). Περιγραφή του Hardware description με μία κατάλληλη γλώσσα, πιθανώς χρησιμοποιώντας (RTN). 48

49 49 Διάταξη ενός Τυπικού Μικροεπεξεργαστή: The Intel Pentium Classic

50 50 Διάταξη ενός Τυπικού Μικροεπεξεργαστή : The Intel Pentium Classic

51 AMD Barcelona 4 cpu cores per chip 51

52 Ο ρόλος του Σχεδιαστή Υπολογιστών Καθορίζει ποια χαρακτηριστικά είναι σημαντικά για ένα νέο μηχάνημα. Στη συνέχεια σχεδιάζει ένα μηχάνημα που να μεγιστοποιεί την επίδοση και παράλληλη να μην υπερβαίνει τους περιορισμούς κόστους Επιμέρους χαρακτηριστικά Σχεδιασμός του instruction set Οργάνωση των λειτουργιών Λογικός σχεδιασμός και υλοποίηση (IC design, packaging, power, cooling ) 52

53 Περιορισμοί από την Τεχνολογία Ετήσια πρόοδος Τεχνολογία ημιαγωγών 60% περισσότερα στοιχεία/chip 15% ταχύτερα στοιχεία Βραδύτερα καλώδια Μνήμη 60% αύξηση χωρητικότητας 3,3% μείωση του χρόνου πρόσβασης Μαγνητικοί δίσκοί 60% αύξηση χωρητικότητας 3,3% μείωση του χρόνου πρόσβασης Πλακέτες κυκλωμάτων 5% αύξηση στην πυκνότητα καλωδίων Καλώδια καμία αλλαγή x περισσότερα στοιχεία από το x γρηγορότερα στοιχεία 53

54 Ιεραρχία της Αρχιτεκτονικής Υπολογιστών High-Level Language Programs Software Machine Language Program Software/Hardware Boundary Application Compiler Instr. Set Proc. Operating System Firmware I/O system Assembly Language Programs Instruction Set Architecture Hardware Logic Diagrams Circuit Diagrams Datapath & Control Digital Design Circuit Design Layout Microprogram Register Transfer Notation (RTN) 54

55 Μορφή προγράμματος σε κάθε επίπεδο High Level Language Program Compiler Assembly Language Program Assembler Machine Language Program temp = v[k]; v[k] = v[k+1]; v[k+1] = temp; lw $15, 0($2) lw $16, 4($2) sw $16, 0($2) sw $15, 4($2) Machine Interpretation Control Signal Specification ALUOP[0:3] <= InstReg[9:11] & MASK Register Transfer Notation (RTN) 55

56 Ιεραρχία του Σχεδιασμού Υπολογιστών Level Name Modules Primitives Descriptive Media 1 Electronics Gates, FF s Transistors, Resistors, etc. Circuit Diagrams 2 Logic Registers, ALU s... Gates, FF s. Logic Diagrams 3 Organization Processors, Memories Registers, ALU s Register Transfer Notation (RTN) Low Level - Hardware 4 Microprogramming Assembly Language Microinstructions Microprogram Firmware 5 Assembly language OS Routines Assembly language Assembly Language programming Instructions Programs 6 Procedural Applications OS Routines High-level Language Programming Drivers.. High-level Languages Programs 7 Application Systems Procedural Construct Problem-Oriented Programs High Level - Software 56

57 Επεξεργασία του Instruction Set Αρχιτεκτονική (ISA) - από την πλευρά του προγραμματιστή/μεταγλωτιστή Λειτουργική εμφάνιση προς μέσο χρήστη / προγραμματιστή συστήματος Opcodes, addressing modes, architected registers, IEEE floating point Υλοποίηση (μarchitecture) - από την πλευρά του σχεδιαστή επεξεργαστών Λογική δομή και οργάνωση της αρχιτεκτονικής Pipelining, functional units, caches, physical registers Πραγματοποίηση (Chip) - από την πλευρά του σχεδιαστή chip / συστημάτων Φυσική δομή της υλοποίησης Gates, cells, transistors, wires 57

58 CPU Machine Instruction Execution Steps Instruction Fetch Instruction Decode Operand Fetch Execute Result Store Next Instruction Πάρε την εντολή από τη θέση αποθήκευσης του προγράμματος Καθόρισε τις απαιτούμενες ενέργειες και το μέγεθος της εντολής Εντόπισε και πάρε τα δεδομένα-τελεστές Υπολόγισε την τιμή του αποτελέσματος ή της κατάστασης Αποθήκευσε τα αποτελέσματα για μεταγενέστερη χρήση Καθόρισε την επόμενη εντολή 58

59 Instruction Set Architecture (ISA)... τα χαρακτηριστικά ενός [υπολογιστικού] συστήματος όπως φαίνεται από την πλευρά του προγραμματιστή, π.χ. η ιδεατή δομή και η λειτουργική συμπεριφορά, διαχωρισμένα από την οργάνωση της ροής δεδομένων και τους ελέγχους του λογικού σχεδιασμού και της φυσικής υλοποίησης (as distinct from the organization of the data flows and controls the logic design, and the physical implementation). Amdahl, Blaaw, and Brooks, Η αρχιτεκτονική του συνόλου των εντολών (instruction set architecture) ασχολείται με: Οργάνωση της προγραμματιζόμενης αποθήκευσης (memory & registers): Συμπεριλαμβάνει το ποσό της διευθυνσιοδοτημένης μνήμης (addressable memory) και τον αριθμό των διαθέσιμων καταχωρητών (registers). Τύποι & Δομές Δεδομένων: Κωδικοποιήσεις & παρουσίαση (representations). Σύνολο Εντολών (Instruction Set): Ποιες λειτουργίες προσδιορίζονται. Μορφοποίηση και κωδικοποίηση Εντολών. Τρόποι διευθυνσιοδότησης και προσπέλασης δεδομένων και εντολών Χειρισμός Εξαιρέσεων. 59

60 Computer Instruction Sets Ανεξάρτητα από τον τύπο του υπολογιστή, τη δομή της CPU, ή την οργάνωση του hardware, κάθε εντολή μηχανής πρέπει να προσδιορίζει τα ακόλουθα: Opcode: Ποια εντολή εκτελείται. Παράδειγμα: add, load και branch. Πού βρίσκονται οι τελεστές, αν υπάρχουν: Οι τελεστές μπορεί να είναι αποθηκευμένοι σε καταχωρητές της CPU, στην κύρια μνήμη, ή σε θύρες εισόδου/εξόδου. Πού τοποθετείται το αποτέλεσμα, αν υπάρχει: Μπορεί να αναφέρεται ρητά ή να υπονοείται από τον κωδικό της εντολής (opcode). Πού βρίσκεται η επόμενη εντολή: Αν δεν υπάρχουν ρητές διακλαδώσεις (branches), η προς εκτέλεση εντολή είναι η επόμενη στην ακολουθία εντολών του προγράμματος. Σε περίπτωση εντολών jump ή branch η διεύθυνση προσδιορίζεται από αυτές. 60

61 Instruction Fetch Instruction Decode Operand Fetch Execute Result Store Next Instruction Instruction Set Architecture (ISA) Προδιαγραφή Απαιτήσεων (Specification Requirements) Μορφοποίηση ή Κωδικοποίηση Εντολών: Πώς κωδικοποιείται; Θέση τελεστών και αποτελέσματος (addressing modes): Πού αλλού εκτός μνήμης; Πόσοι ρητοί τελεστές; Πώς αντιστοιχίζονται (located) οι τελεστές μνήμης; Ποιοι μπορούν να βρίσκονται στη μνήμη και ποιοι όχι; Τύποι και μέγεθος δεδομένων. Πράξεις Ποιες υποστηρίζονται Διαδοχή εντολών: Jumps, conditions, branches. Fetch-decode-execute υπονοούνται. 61

62 Τύποι Εντολών στο Instruction Set Operator Type Παραδείγματα Arithmetic and logical Integer arithmetic & logical operations: add, or Data transfer Loads-stores (move on machines with memory addressing) Control Branch, jump, procedure call, & return, traps. System Operating system call, virtual memory management instructions Floating point Floating point operations: add, multiply. Decimal Decimal add, decimal multiply, decimal to character conversion String String move, string compare, string search Graphics Pixel operations, compression/ decompression operations 62

63 Παραδείγματα Εντολών μετακίνησης δεδομένων Instruction Meaning Machine MOV A,B Move 16-bit data from memory loc. A to loc. B VAX11 lwz R3,A Move 32-bit data from memory loc. A to register R3 PPC601 li $3,455 Load the 32-bit integer 455 into register $3 MIPS R3000 MOV AX,BX Move 16-bit data from register BX into register AX Intel X86 LEA.L (A0),A2 Load the address pointed to by A0 into A2 MC

64 Παραδείγματα Εντολών της ALU Instruction Meaning Machine MULF A,B,C Multiply the 32-bit floating point values at mem. VAX11 locations A and B, and store result in loc. C nabs r3,r1 Store the negative absolute value of register r1 in r2 PPC601 ori $2,$1,255 Store the logical OR of register $1 with 255 into $2 MIPS R3000 SHL AX,4 Shift the 16-bit value in register AX left by 4 bits Intel X86 ADD.L D0,D1 Add the 32-bit values in registers D0, D1 and store MC68000 the result in register D0 64

65 Παραδείγματα Εντολών Διακλάδωσης Instruction Meaning Machine BLBS A, Tgt Branch to address Tgt if the least significant bit VAX11 at location A is set. bun r2 Branch to location in r2 if the previous comparison PPC601 signaled that one or more values was not a number. Beq $2,$1,32 Branch to location PC+4+32 if contents of $1 and $2 MIPS R3000 are equal. JCXZ Addr Jump to Addr if contents of register CX = 0. Intel X86 BVS next Branch to next if overflow flag in CC is set. MC

66 Παράδειγμα Χρήσης Εντολών: Top 10 Intel X86 Instructions Κατηγορία Εντολή Μέσο ποσοστό συνολικής εκτέλεσης load conditional branch compare store add and sub move register-register call return Total 22% 20% 16% 12% 8% 6% 5% 4% 1% 1% 96% Παρατήρηση: Οι απλές εντολές έχουν τις μεγαλύτερες συχνότητες χρησιμοποίησης. 66

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2007-2008 Νεκτάριος Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ 1 Εισαγωγή Α μέρος: Ιστορική αναδρομή/εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2008-2009 Νεκτάριος Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ 1 Εισαγωγή Α μέρος: Ιστορική αναδρομή/εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών - Μηχανικών Υπολογιστών. Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. Εισαγωγή.

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών - Μηχανικών Υπολογιστών. Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. Εισαγωγή. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών - Μηχανικών Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Εισαγωγή Νεκτάριος Κοζύρης cslab@ntua 2007-2008 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2017-2018 Νεκ. Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ 1 1 Εισαγωγή Α μέρος: Ιστορική αναδρομή/εξέλιξη Σύγχρονες

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2018-2019 Νεκ. Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ 1 1 Εισαγωγή Α μέρος: Ιστορική αναδρομή/εξέλιξη Σύγχρονες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 Αφαιρετικότητα και Τεχνολογία Υπολογιστών (Computer Abstractions and Technology)

Κεφάλαιο 1 Αφαιρετικότητα και Τεχνολογία Υπολογιστών (Computer Abstractions and Technology) Κεφάλαιο 1 Αφαιρετικότητα και Τεχνολογία Υπολογιστών (Computer Abstractions and Technology) 1 Υπολογιστές Οι υπολογιστές μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες, βάση της εφαρμογής τους: Επιτραπέζιοι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ I

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ I ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ I MIPS Η MIPS (Microprocessor without Interlocked Pipeline Stages) είναι μία αρχιτεκτονική συνόλου εντολών (ISA) γλώσσας μηχανής που αναπτύχθηκε από την εταιρεία

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Λογισµικό & Προγραµµατισµός Συστηµάτων Υψηλής Επίδοσης

Εισαγωγή. Λογισµικό & Προγραµµατισµός Συστηµάτων Υψηλής Επίδοσης Οµάδα Παράλληλων & Κατανεµηµένων Συστηµάτων http://pdsgroup.hpclab.ceid.upatras.gr/ Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστηµάτων Υψηλών Επιδόσεων Τµήµα Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής 30 Σεπτεµβρίου 2010 Οργάνωση

Διαβάστε περισσότερα

Προηγµένα Θέµατα Οργάνωσης Υπολογιστών 9ο εξάµηνο ΣΗΜΜΥ

Προηγµένα Θέµατα Οργάνωσης Υπολογιστών 9ο εξάµηνο ΣΗΜΜΥ Προηγµένα Θέµατα Οργάνωσης Υπολογιστών 9ο εξάµηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2004-2005 Νεκτάριος Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/advcomparch/ 1 Computer Architecture Vs. Computer

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η Αρχιτεκτονική Υπολογιστών; Αρχιτεκτονική του συνόλου των εντολών. Οργάνωση. Hardware. 3 πλευρές του σχεδιασµού των υπολογιστών

Τι είναι η Αρχιτεκτονική Υπολογιστών; Αρχιτεκτονική του συνόλου των εντολών. Οργάνωση. Hardware. 3 πλευρές του σχεδιασµού των υπολογιστών Τι είναι η Αρχιτεκτονική Υπολογιστών; 3 πλευρές του σχεδιασµού των υπολογιστών Αρχιτεκτονική του συνόλου των εντολών Είναι ορατή στον προγραµµατιστή σε γλώσσα assembly ή στον κατασκευαστή του compiler

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο,

Μηχανοτρονική. Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης 7 ο Εξάμηνο, 2016-2017 ΜΙΚΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΣ Μικροϋπολογιστής Υπολογιστής που χρησιμοποιείται για την είσοδο, επεξεργασία και έξοδο πληροφοριών. Είδη μικροϋπολογιστών:

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικι Τπολογιςτϊν 5ο εξάμθνο ΗΜΜΤ

Αρχιτεκτονικι Τπολογιςτϊν 5ο εξάμθνο ΗΜΜΤ Αρχιτεκτονικι Τπολογιςτϊν 5ο εξάμθνο ΗΜΜΤ ακ. ζτοσ: 2011-2012 Νεκ. Κοηφρθσ / Π. Τςανάκασ (nkoziris, panag)@cslab.ece.ntua.gr http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ cslab@ntua 2011-2012 1 1 Ειςαγωγι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ στους Η/Υ. Δρ. Β Σγαρδώνη. Τμήμα Τεχνολογίας Αεροσκαφών ΤΕΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Χειμερινό Εξάμηνο 2013-14

ΕΙΣΑΓΩΓΗ στους Η/Υ. Δρ. Β Σγαρδώνη. Τμήμα Τεχνολογίας Αεροσκαφών ΤΕΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Χειμερινό Εξάμηνο 2013-14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ στους Η/Υ Τμήμα Τεχνολογίας Αεροσκαφών ΤΕΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Δρ. Β Σγαρδώνη Χειμερινό Εξάμηνο 2013-14 Εισαγωγικές Έννοιες Τι είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής ; Ιστορία των Η/Υ Αρχιτεκτονική των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ: ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ: ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ: ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ kv@hua.gr Στόχος Μαθήματος Εισαγωγή σε Βασικούς Όρους Πληροφορικής και Τηλεματικής. Εφαρμογές Τηλεματικής. Αναφορά στις κοινωνικές επιπτώσεις των Υπολογιστών.

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 4 : Κρυφή Μνήμη Καρβούνης Ευάγγελος Δευτέρα, 30/11/2015 Χαρακτηριστικά Θέση Χωρητικότητα Μονάδα Μεταφοράς

Διαβάστε περισσότερα

Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy. Chapter 5. Ο επεξεργαστής: διαδρομή δεδομένων και μονάδα ελέγχου

Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy. Chapter 5. Ο επεξεργαστής: διαδρομή δεδομένων και μονάδα ελέγχου Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy Chapter 5 Ο επεξεργαστής: διαδρομή δεδομένων και μονάδα ελέγχου Ενδέκατη (11 η ) δίωρη διάλεξη. Διαφάνειες διδασκαλίας από το

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 2 : Η εξέλιξη και η απόδοση των υπολογιστών Καρβούνης Ευάγγελος 1 Η Γενιά: Λυχνίες κενού Electronic Numerical

Διαβάστε περισσότερα

Τέτοιες λειτουργίες γίνονται διαμέσου του

Τέτοιες λειτουργίες γίνονται διαμέσου του Για κάθε εντολή υπάρχουν δυο βήματα που πρέπει να γίνουν: Προσκόμιση της εντολής (fetch) από τη θέση που δείχνει ο PC Ανάγνωση των περιεχομένων ενός ή δύο καταχωρητών Τέτοιες λειτουργίες γίνονται διαμέσου

Διαβάστε περισσότερα

*Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους.

*Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους. Ένας υπολογιστής είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα πολλών μερών που συνεργάζονται μεταξύ τους. *Τα φυσικά μέρη που μπορούμε να δούμε και να αγγίξουμε ονομάζονται συνολικά υλικό (hardware). * * υπερυπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Δ Εξάμηνο

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Δ Εξάμηνο AEN ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΛΟΙΑΡΧΩΝ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Δ Εξάμηνο ΘΕΩΡΙΑ 3 η Διάλεξη ΧΑΣΑΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Υπολογιστικό σύστημα: Ένα δυναμικό σύστημα που: Χρησιμοποιείται για επίλυση προβλημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονικοί Υπολογισμοί - Μέρος ΙΙΙ: Παράλληλοι Υπολογισμοί

Επιστημονικοί Υπολογισμοί - Μέρος ΙΙΙ: Παράλληλοι Υπολογισμοί Επιστημονικοί Υπολογισμοί - Μέρος ΙΙΙ: Παράλληλοι Υπολογισμοί Χαρμανδάρης Βαγγέλης Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών Πανεπιστήμιο Κρήτης Εαρινό Εξάμηνο 2013/14 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή Κεφάλαιο 2:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Γενικό διάγραμμα υπολογιστικού συστήματος Γενικό διάγραμμα υπολογιστικού συστήματος - Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας ονομάζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Προχωρηµένα Θέµατα Αρχιτεκτονικής

Προχωρηµένα Θέµατα Αρχιτεκτονικής Προχωρηµένα Θέµατα Αρχιτεκτονικής Μάθηµα 2 ο : Instruction Set Principles and Examples Μάθηµα 2 ο Προχωρηµένα Θέµατα Αρχιτεκτονικής 1 Σχεδιασµός Συνόλου Εντολών Θέµατα που θα συζητηθούν ιαφορετικές επιλογές

Διαβάστε περισσότερα

Multi Cycle Datapath. Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: Νεκ. Κοζύρης

Multi Cycle Datapath. Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: Νεκ. Κοζύρης Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2014-2015 Νεκ. Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr Multi Cycle Datapath http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδομένων (datapath) και η μονάδα ελέγχου (control)

O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδομένων (datapath) και η μονάδα ελέγχου (control) O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδομένων (datapath) και η μονάδα ελέγχου (control) 4 κατηγορίες εντολών: Σχεδίαση datapath Αριθμητικές-λογικές εντολές (add, sub, slt κλπ) R Type Εντολές αναφοράς στη μνήμη (lw,

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργαστής Υλοποίηση ενός κύκλου μηχανής

Επεξεργαστής Υλοποίηση ενός κύκλου μηχανής ΗΥ 232 Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών Διάλεξη 9 Επεξεργαστής Υλοποίηση ενός κύκλου μηχανής Νίκος Μπέλλας Τμήμα Μηχανικών Η/Υ, Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων 1 Ti είναι Αρχιτεκτονική και τι Μικροαρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Παραλληλισμός Βασικές Πηγές: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών: μια Δομημένη Προσέγγιση, Α. Tanenbaum, Vrije Universiteit, Amsterdam. Computer Architecture and Engineering, K. Asanovic,

Διαβάστε περισσότερα

και η µονάδα ελέγχου (control) O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδοµένων (datapath) Εντολές διακλάδωσης (branch beq, bne) I Type Σχεδίαση datapath

και η µονάδα ελέγχου (control) O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδοµένων (datapath) Εντολές διακλάδωσης (branch beq, bne) I Type Σχεδίαση datapath O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδοµένων (path) και η µονάδα ελέγχου (control) Σχεδίαση path 4 κατηγορίες εντολών: Αριθµητικές-λογικές εντολές (add, sub, slt κλπ) R Type Εντολές αναφοράς στη µνήµη (lw, sw) I

Διαβάστε περισσότερα

EM 361: Παράλληλοι Υπολογισμοί

EM 361: Παράλληλοι Υπολογισμοί ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ EM 361: Παράλληλοι Υπολογισμοί Ενότητα #1: Εισαγωγή Διδάσκων: Χαρμανδάρης Ευάγγελος ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Chapter 5. Ο επεξεργαστής: διαδρομή δεδομένων και μονάδα ελέγχου. Ενδέκατη (11 η ) δίωρη διάλεξη.

Chapter 5. Ο επεξεργαστής: διαδρομή δεδομένων και μονάδα ελέγχου. Ενδέκατη (11 η ) δίωρη διάλεξη. Chapter 5 Ο επεξεργαστής: διαδρομή δεδομένων και μονάδα ελέγχου Ενδέκατη (11 η ) δίωρη διάλεξη. Διαφάνειες διδασκαλίας από το πρωτότυπο αγγλικό βιβλίο (4 η έκδοση), μετάφραση: Καθ. Εφαρμογών Νικόλαος Πετράκης,

Διαβάστε περισσότερα

Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2016-17 Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (Σχεδιασμός και λειτουργία μιας απλής ΚΜΕ) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης

Διαβάστε περισσότερα

Ενσωµατωµένα Υπολογιστικά Συστήµατα (Embedded Computer Systems)

Ενσωµατωµένα Υπολογιστικά Συστήµατα (Embedded Computer Systems) Ενσωµατωµένα Υπολογιστικά Συστήµατα (Embedded Computer Systems) Μαθηµα 2 ηµήτρης Λιούπης 1 Intel SA-1110 µc StrongARM core. System-on-Chip. Εξέλιξη των SA-110 και SA-1100. 2 ARM cores ARM: IP (intellectual

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑ 3 ο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΔΟΜΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΒΑΣΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΜΝΗΜΗ & CPU Λειτουργική Δομή Αρχιτεκτονική Von Neumann Όλοι οι υπολογιστές ακολουθούν την αρχιτεκτονική κατά Von-Neumann

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Βασικές Πηγές: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Εισαγωγή Αρχιτεκτονική Υπολογιστών: μια Δομημένη Προσέγγιση, Α. Tanenbaum, Vrije Universiteit, Amsterdam. Computer Architecture and Engineering, K. Asanovic, CS1/2-52,

Διαβάστε περισσότερα

Chapter 4 ( ή 1 στο βιβλίο σας)

Chapter 4 ( ή 1 στο βιβλίο σας) Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy Chapter 4 ( ή 1 στο βιβλίο σας) Αξιολόγηση και κατανόηση της απόδοσης Δέκατη (10 η ) δίωρη διάλεξη. Διαφάνειες διδασκαλίας από

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ι (ένα)

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ι (ένα) Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ι (ένα) Σπύρος Ξεργιάς ΕΔΙΠ Δημήτρης Γκιζόπουλος Καθηγητής Γενικά Σπύρος Ξεργιάς, ΕΔΙΠ http://www.di.uoa.gr/~xergias γραφείο Α33a Διδασκαλία στο αμφιθέατρο Δευτέρα 13 00-15 00

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο Το υπολογιστικό σύστημα Η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε χάρη στην ικανότητά στον χειρισμό εργαλείων.

Κεφάλαιο Το υπολογιστικό σύστημα Η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε χάρη στην ικανότητά στον χειρισμό εργαλείων. Α Γενικού Λυκείου Κεφάλαιο 1 1.1 Το υπολογιστικό σύστημα Η εξέλιξη του ανθρώπου πραγματοποιήθηκε χάρη στην ικανότητά στον χειρισμό εργαλείων. Ιδιαίτερη θέση έχουν οι Υπολογιστικές συσκευές. Μηχανισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΑρχιτεκτονικήΥπολογιστών. Ι (ένα) Δημήτρης Γκιζόπουλος. Καθηγητής

ΑρχιτεκτονικήΥπολογιστών. Ι (ένα) Δημήτρης Γκιζόπουλος. Καθηγητής ΑρχιτεκτονικήΥπολογιστών Ι (ένα) Δημήτρης Γκιζόπουλος Καθηγητής Η Βασική Εξίσωση Χρόνος προγράμματος = = εντολές κύκλοι sec x x πρόγραμμα εντολή κύκλος Γενικά 2 Γενικά Δημήτρης Γκιζόπουλος, Καθηγητής http://www.di.uoa.gr/~dgizop

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Η/Υ. Γιώργος Δημητρίου. Μάθημα 1 ο

Εισαγωγή στους Η/Υ. Γιώργος Δημητρίου. Μάθημα 1 ο Γιώργος Δημητρίου Μάθημα 1 ο Δομή ενός Προσωπικού Υπολογιστή Eπεξεργαστής ΚΜΕ Κρυφή Μνήμη ΜΔΜ Μονάδα Διασύνδεσης Αρτηρίας Κύρια Μνήμη Βοηθητική Μνήμη Οθόνη Πληκτρολόγιο Προσαρμογέας Δικτύου Ελεγκτής Ελεγκτής

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην πληροφορική

Εισαγωγή στην πληροφορική Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Εισαγωγή στην πληροφορική Ενότητα 2: Βασικές αρχές λειτουργίας και χρήσης του υπολογιστή Αγγελίδης Παντελής Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Διαβάστε περισσότερα

Single Cycle Datapath. Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: Νεκ. Κοζύρης

Single Cycle Datapath. Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: Νεκ. Κοζύρης Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 5ο εξάμηνο ΣΗΜΜΥ ακ. έτος: 2014-2015 Νεκ. Κοζύρης nkoziris@cslab.ece.ntua.gr Single Cycle Datapath http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/comparch/ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. ηµήτρης Γκιζόπουλος Καθηγητής

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. ηµήτρης Γκιζόπουλος Καθηγητής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών ΙI ηµήτρης Γκιζόπουλος Καθηγητής Γενικά ηµήτρης Γκιζόπουλος, Καθηγητής http://www.di.uoa.gr/~dgizop γραφείο Α32 ιδασκαλία στο αµφιθέατρο Α2 ευτέρα 11 00 13 00 Πέµπτη 13 00 15

Διαβάστε περισσότερα

Chapter 4 (1) Αξιολόγηση και κατανόηση της απόδοσης

Chapter 4 (1) Αξιολόγηση και κατανόηση της απόδοσης Chapter 4 (1) Αξιολόγηση και κατανόηση της απόδοσης Διαφάνειες διδασκαλίας από το πρωτότυπο αγγλικό βιβλίο (4 η έκδοση), μετάφραση: Καθ. Εφαρμογών Νικόλαος Πετράκης, Τμήματος Ηλεκτρονικών Μηχανικών του

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές 1 ο Εξάμηνο Σπουδών Χειμερινό Εξάμηνο 2012/13 Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών, Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκων: Χαρμανδάρης Ευάγγελος, email: vagelis@tem.uoc.gr, Ιστοσελίδα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών

Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2016-17 Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών (Instruction Set Architectures - ISA) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Ο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Παραλληλισμός Βασικές Πηγές: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών: μια Δομημένη Προσέγγιση, Α. Tanenbaum, Vrije Universiteit, Amsterdam. Computer Architecture and Engineering, K. Asanovic,

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλωμάτων» Χειμερινό εξάμηνο

Κυκλωμάτων» Χειμερινό εξάμηνο «Σχεδιασμός Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων» Χειμερινό εξάμηνο 2016-2017 Εισαγωγή στα Συστήματα Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Δρ. Παρασκευάς Κίτσος Επίκουρος Καθηγητής http://diceslab.cied.teiwest.gr E-mail: pkitsos@teimes.gr

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών

Σύγχρονες Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗΣ Σύγχρονες Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 Αρχιτεκτονική Συνόλου Εντολών (Instruction Set Architecture-ISA) 1 Ένας υπολογιστής

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 2 : Η εξέλιξη και η απόδοση των υπολογιστών Φώτης Βαρζιώτης 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Τμήμα Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

1. Οργάνωση της CPU 2. Εκτέλεση εντολών 3. Παραλληλία στο επίπεδο των εντολών 4. Γραμμές διοχέτευσης 5. Παραλληλία στο επίπεδο των επεξεργαστών

1. Οργάνωση της CPU 2. Εκτέλεση εντολών 3. Παραλληλία στο επίπεδο των εντολών 4. Γραμμές διοχέτευσης 5. Παραλληλία στο επίπεδο των επεξεργαστών ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ι Γ. Τσιατούχας 2 ο Κεφάλαιο ιάρθρωση 1. Οργάνωση της 2. εντολών 3. Παραλληλία στο επίπεδο των εντολών 4. Γραμμές διοχέτευσης 5. Παραλληλία στο

Διαβάστε περισσότερα

Υλοποίηση Mικροεπεξεργαστή MIPS -16

Υλοποίηση Mικροεπεξεργαστή MIPS -16 Υλοποίηση Mικροεπεξεργαστή MIPS -16 Διάδρομος Δεδομένων και Μονάδα Ελέγχου 1 Περίληψη Μνήμη RAM Εκτέλεση εντολών με πολλαπλούς κύκλους Σχεδιασμός Διαδρόμου Δεδομένων (Data Path) Καταχωρητής Εντολών (Instruction

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Nikos.Pitsianis@Eng.AUTh.Gr Mitrakos@Eng.AUTh.Gr

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Nikos.Pitsianis@Eng.AUTh.Gr Mitrakos@Eng.AUTh.Gr ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Nikos.Pitsianis@Eng.AUTh.Gr Mitrakos@Eng.AUTh.Gr Στόχοι: 1. Να δώσει µια σφαιρική εικόνα των γνωστικών αντικειµένων της επιστήµης και τεχνολογίας των υπολογιστών. 2. Να εισαγάγει

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών

Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Μάθηµα: Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών Βασικά Συστατικά ενός Υπολογιστικού Συστήµατος ( οµή Οργάνωση) ιδάσκων:αναπλ.καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης clam@unipi.gr Αρχιτεκτονικές Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

Chapter 2. Εντολές : Η γλώσσα του υπολογιστή. Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy

Chapter 2. Εντολές : Η γλώσσα του υπολογιστή. Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy Chapter 2 Εντολές : Η γλώσσα του υπολογιστή Διαφάνειες διδασκαλίας από το πρωτότυπο αγγλικό βιβλίο (4 η έκδοση), μετάφραση: Καθ.

Διαβάστε περισσότερα

Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Απόδοση ΚΜΕ. (Μέτρηση και τεχνικές βελτίωσης απόδοσης)

Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Απόδοση ΚΜΕ. (Μέτρηση και τεχνικές βελτίωσης απόδοσης) Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2016-17 Απόδοση ΚΜΕ (Μέτρηση και τεχνικές βελτίωσης απόδοσης) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Το ολοκληρωμένο κύκλωμα μιας ΚΜΕ. «Φέτα» ημιαγωγών (wafer) από τη διαδικασία παραγωγής ΚΜΕ

Το ολοκληρωμένο κύκλωμα μιας ΚΜΕ. «Φέτα» ημιαγωγών (wafer) από τη διαδικασία παραγωγής ΚΜΕ Το ολοκληρωμένο κύκλωμα μιας ΚΜΕ Η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (Central Processing Unit -CPU) ή απλούστερα επεξεργαστής αποτελεί το μέρος του υλικού που εκτελεί τις εντολές ενός προγράμματος υπολογιστή

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Εισαγωγή Βασικές Πηγές: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών: μια Δομημένη Προσέγγιση, Α. Tanenbaum, Vrije Universiteit, Amsterdam. Computer Architecture and Engineering, K. Asanovic, CS1/2-52,

Διαβάστε περισσότερα

; Γιατί είναι ταχύτερη η λήψη και αποκωδικοποίηση των εντολών σταθερού μήκους;

; Γιατί είναι ταχύτερη η λήψη και αποκωδικοποίηση των εντολών σταθερού μήκους; Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2015-16 Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών (ΙΙ) (Δομή Εντολών και Παραδείγματα) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Επεξεργαστών Ψ.Ε.Σ

Αρχιτεκτονική Επεξεργαστών Ψ.Ε.Σ ΕΣ 08 Επεξεργαστές Ψηφιακών Σηµάτων Αρχιτεκτονική Επεξεργαστών Ψ.Ε.Σ Βιβλιογραφία Ενότητας Kehtarnavaz [2005]: Chapter 3 Kuo [2005]: Chapters 1 & 4-5 Lapsley [2002]: Chapter 4 Hayes [2000]: Κεφάλαιo 8

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία των επεξεργαστών (CPUs)

Ιστορία των επεξεργαστών (CPUs) Ιστορία των επεξεργαστών (CPUs) Ο επεξεργαστής ή αλλιώς η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (C.P.U. - Central Processing Unit), είναι το βασικό εξάρτημα της λειτουργίας ενός υπολογιστή όπου και εκτελείται το

Διαβάστε περισσότερα

O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδομένων (datapath) και η μονάδα ελέγχου (control)

O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδομένων (datapath) και η μονάδα ελέγχου (control) O επεξεργαστής: Η δίοδος δεδομένων (datapath) και η μονάδα ελέγχου (control) 4 κατηγορίες εντολών: Σχεδίαση datapath Αριθμητικές-λογικές εντολές (add, sub, slt κλπ) R Type Εντολές αναφοράς στη μνήμη (lw,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Δομή, Οργάνωση, Λειτουργία και Αξιολόγηση Υπολογιστών

Εισαγωγή στην Δομή, Οργάνωση, Λειτουργία και Αξιολόγηση Υπολογιστών ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Δομή, Οργάνωση, Λειτουργία και Αξιολόγηση Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών, Δημήτριος B. Νικολός, 2 η Έκδοση, Έκδοση Δ. Β. Νικολού, 2012 Υπολογιστής:

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 213. Εργαστήριο Οργάνωσης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Μικροεπεξεργαστών. Διδάσκων: Δρ. Γιώργος Ζάγγουλος

ΗΜΥ 213. Εργαστήριο Οργάνωσης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Μικροεπεξεργαστών. Διδάσκων: Δρ. Γιώργος Ζάγγουλος ΗΜΥ 213 Εργαστήριο Οργάνωσης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Μικροεπεξεργαστών Διδάσκων: Δρ. Γιώργος Ζάγγουλος Email: zaggoulos.george@ucy.ac.cy www.ece.ucy.ac.cy/courses/ece213 Περίληψη Αρχιτεκτονική Μικροεπεξεργαστών

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 12 Καθυστερήσεις (Stalls) Εκκενώσεις Εντολών (Flushing)

Διάλεξη 12 Καθυστερήσεις (Stalls) Εκκενώσεις Εντολών (Flushing) ΗΥ 232 Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών Διάλεξη 2 Καθυστερήσεις (Stalls) Εκκενώσεις Εντολών (Flushing) Νίκος Μπέλλας Τμήμα Μηχανικών Η/Υ, Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων Καθυστερήσεις και Εκκενώσεις Εντολών

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Εισαγωγή Βασικές Πηγές: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών: μια Δομημένη Προσέγγιση, Α. Tanenbaum, Vrije Universiteit, Amsterdam. Computer Architecture and Engineering, K. Asanovic, CS1/2-52,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 9 : Ομάδες Εντολών: Ιδιότητες και Λειτουργίες Ευάγγελος Καρβούνης Παρασκευή, 15/01/2016 Τι είναι ομάδα εντολών;

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση επεξεργαστή (1 ο μέρος) ΜΥΥ-106 Εισαγωγή στους Η/Υ και στην Πληροφορική

Οργάνωση επεξεργαστή (1 ο μέρος) ΜΥΥ-106 Εισαγωγή στους Η/Υ και στην Πληροφορική Οργάνωση επεξεργαστή (1 ο μέρος) ΜΥΥ-106 Εισαγωγή στους Η/Υ και στην Πληροφορική Κώδικας μηχανής (E) Ο επεξεργαστής μπορεί να εκτελέσει το αρχιτεκτονικό σύνολο εντολών (instruction set architecture) Οι

Διαβάστε περισσότερα

i Throughput: Ο ρυθμός ολοκλήρωσης έργου σε συγκεκριμένο χρόνο

i Throughput: Ο ρυθμός ολοκλήρωσης έργου σε συγκεκριμένο χρόνο Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 6-7 Απόδοση ΚΜΕ (Μέτρηση και τεχνικές βελτίωσης απόδοσης) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργαστής Υλοποίηση ενός κύκλου μηχανής

Επεξεργαστής Υλοποίηση ενός κύκλου μηχανής ΗΥ 232 Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών Διάλεξη 9 Επεξεργαστής Υλοποίηση ενός κύκλου μηχανής Νίκος Μπέλλας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ 1 Ti είναι Αρχιτεκτονική και τι Μικροαρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 3 : Μια άποψη του κορυφαίου επιπέδου λειτουργίας και διασύνδεσης του υπολογιστή Καρβούνης Ευάγγελος Η έννοια

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Μικροϋπολογιστές

Διαβάστε περισσότερα

i Όλες οι σύγχρονες ΚΜΕ είναι πολυπλοκότερες!

i Όλες οι σύγχρονες ΚΜΕ είναι πολυπλοκότερες! Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2016-17 Κεντρική Επεξεργασίας (Σχεδιασμός και λειτουργία μιας απλής ΚΜΕ) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Η υπολογιστική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών (ΙΙ)

Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών (ΙΙ) Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2016-17 Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών (ΙΙ) (Δομή Εντολών και Παραδείγματα) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ 232 Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών. Διάλεξη 13. Διακλαδώσεις. Νίκος Μπέλλας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ

ΗΥ 232 Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών. Διάλεξη 13. Διακλαδώσεις. Νίκος Μπέλλας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ ΗΥ 232 Οργάνωση και Σχεδίαση Υπολογιστών Διάλεξη 13 Διακλαδώσεις Νίκος Μπέλλας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ Η μέχρι τώρα μικρο-αρχιτεκτονική (Eντολές Διακλάδωσης) Η μικρο-αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Το «κλειστό» σύστημα. Ανοικτές επικοινωνίες... Εισαγωγή στην Τεχνολογία της Πληροφορικής. Εισαγωγή στην τεχνολογία της πληροφορικής

Το «κλειστό» σύστημα. Ανοικτές επικοινωνίες... Εισαγωγή στην Τεχνολογία της Πληροφορικής. Εισαγωγή στην τεχνολογία της πληροφορικής ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Εισαγωγή στην Τεχνολογία της Πληροφορικής ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών gyannop@law.uoa.gr Το «κλειστό» σύστημα ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Συστήµατα Παράλληλης Επεξεργασίας

Συστήµατα Παράλληλης Επεξεργασίας http://www.cslab.ece.ntua.gr/courses/pps Εισαγωγή Νεκτάριος Κοζύρης Γιώργος Γκούµας nkoziris@cslab.ece.ntua.gr goumas@cslab.ece.ntua.gr Περιεχόµενο µαθήµατος Ζητήµατα παράλληλων αρχιτεκτονικών Κατηγορίες

Διαβάστε περισσότερα

Τελική Εξέταση, Απαντήσεις/Λύσεις

Τελική Εξέταση, Απαντήσεις/Λύσεις ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (ΗΜΜΥ) HMΜY 212 Οργάνωση Η/Υ και Μικροεπεξεργαστές Εαρινό Εξάμηνο, 2007 Τελική Εξέταση, Απαντήσεις/Λύσεις Άσκηση 1: Assembly για

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή

Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή Κεφάλαιο 1.5: Τα βασικά μέρη ενός υπολογιστή 1.5.1 Ανάλυση των μερών ενός υπολογιστή Μονάδα συστήματος Είναι το κουτί του υπολογιστή το οποίο φαίνεται αρκετά συμπαγές, αλλά στην πραγματικότητα αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικη υπολογιστων

Αρχιτεκτονικη υπολογιστων ΤΕΙ Κρήτης Τμ. Μηχανικών Πληροφορικής Αρχιτεκτονικη υπολογιστων Τζαγκαράκης Χαράλαμπος hatzagarak@cs.teicrete.gr Εισαγωγη: ο επεξεργαστης και η γλωσσα του Eπεξεργαστής: MIPS Microprocessor Without Interlocked

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Αρχιτεκτονικό σύνολο εντολών Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Αριστείδης Ευθυμίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Chapter 2. Εντολές : Η γλώσσα του υπολογιστή. (συνέχεια) Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L.

Chapter 2. Εντολές : Η γλώσσα του υπολογιστή. (συνέχεια) Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Η διασύνδεση Υλικού και λογισμικού David A. Patterson και John L. Hennessy Chapter 2 Εντολές : Η γλώσσα του υπολογιστή (συνέχεια) Διαφάνειες διδασκαλίας από το πρωτότυπο αγγλικό βιβλίο (4 η έκδοση), μετάφραση:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣΤΗΣΒΙΟΛΟΓΙΑΣΣΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ 4-11-2004 ΛΟΥΚΑΣ Χ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ Θανάσης. Βελέντζας Γιώργος Παπαδήµας ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 Αφαιρετικότητα και Τεχνολογία Υπολογιστών (Computer Abstractions and Technology)

Κεφάλαιο 1 Αφαιρετικότητα και Τεχνολογία Υπολογιστών (Computer Abstractions and Technology) Κεφάλαιο 1 Αφαιρετικότητα και Τεχνολογία Υπολογιστών (Computer Abstractions and Technology) 1 Υπολογιστές Computers are basically used in three different classes of applications: Desktop computers: designed

Διαβάστε περισσότερα

Επιτεύγµατα των Λ.Σ.

Επιτεύγµατα των Λ.Σ. Επιτεύγµατα των Λ.Σ. ιεργασίες ιαχείριση Μνήµης Ασφάλεια και προστασία δεδοµένων Χρονοπρογραµµατισµός & ιαχείρηση Πόρων οµή Συστήµατος ιεργασίες Ένα πρόγραµµα σε εκτέλεση Ένα στιγµιότυπο ενός προγράµµατος

Διαβάστε περισσότερα

«Σχεδιασμός Ψηφιακών Συστημάτων σε FPGA» Εαρινό εξάμηνο

«Σχεδιασμός Ψηφιακών Συστημάτων σε FPGA» Εαρινό εξάμηνο ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Εργαστήριο Σχεδίασης Ψηφιακών Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων και Συστημάτων «Σχεδιασμός Ψηφιακών Συστημάτων σε FPGA» Εαρινό εξάμηνο 2016-2017 Διάλεξη 1 η :

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή Συμβόλαιο Μαθήματος

Εισαγωγή Συμβόλαιο Μαθήματος ΗΜΥ 212 Οργάνωση Υπολογιστών και Μικροεπεξεγραστές Εαρινό Εξάμηνο 2007 Συμβόλαιο Μαθήματος 1 Γενικές Πληροφορίες Διαλέξεις: Διδάσκων: Βοηθός Μαθήματος: Δευτέρα και Πέμπτη, 16:30 18:00 μ.μ. Πανεπιστημιούπολη,

Διαβάστε περισσότερα

Eισ. Στην Πληροφορική ΔΙΑΛΕΞΗ 1 η Πληροφορία και Πληροφορική. Bασίλης Στεφανής

Eισ. Στην Πληροφορική ΔΙΑΛΕΞΗ 1 η Πληροφορία και Πληροφορική. Bασίλης Στεφανής Eισ. Στην Πληροφορική ΔΙΑΛΕΞΗ 1 η Πληροφορία και Πληροφορική Bασίλης Στεφανής Εισαγωγή Ιστότοπος μαθήματος OpenEclass.teimes.gr Aνακοινώσεις Διαφάνειες Επικοινωνία με διδάσκοντα Email: vstefanis@teimes.gr

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ενότητα 5: Datapath x86. Παράδειγμα λειτουργίας υποθετικής αρχιτεκτονικής TOY86 Δρ. Μηνάς Δασυγένης mdasyg@ieee.org Εργαστήριο Ψηφιακών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Χειρισμός Δεδομένων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Χειρισμός Δεδομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Χειρισμός Δεδομένων Εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Γλώσσα Μηχανής Εκτέλεση προγράμματος Αριθμητικές και λογικές εντολές Παράδειγμα: μια απλή Γλώσσα Μηχανής Επικοινωνία με άλλες συσκευές

Διαβάστε περισσότερα

Instruction Execution Times

Instruction Execution Times 1 C Execution Times InThisAppendix... Introduction DL330 Execution Times DL330P Execution Times DL340 Execution Times C-2 Execution Times Introduction Data Registers This appendix contains several tables

Διαβάστε περισσότερα

; Τι περιέχεται στη συσκευασία ενός μικροεπεξεργαστή σήμερα;

; Τι περιέχεται στη συσκευασία ενός μικροεπεξεργαστή σήμερα; Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 2016-17 Αρχιτεκτονικές Συνόλου Εντολών (Instruction Set Architectures - ISA) http://mixstef.github.io/courses/comparch/ Μ.Στεφανιδάκης Τι

Διαβάστε περισσότερα

Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ) Τμήματα ΚΜΕ (CPU) Ένα τυπικό υπολογιστικό σύστημα σήμερα. Οργάνωση Υπολογιστών (Ι)

Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ) Τμήματα ΚΜΕ (CPU) Ένα τυπικό υπολογιστικό σύστημα σήμερα. Οργάνωση Υπολογιστών (Ι) Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2015-16 Οργάνωση Υπολογιστών (Ι) (η κεντρική μονάδα επεξεργασίας) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση Υπολογιστών (Ι)

Οργάνωση Υπολογιστών (Ι) Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2014-15 Οργάνωση Υπολογιστών (Ι) (η κεντρική μονάδα επεξεργασίας) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Είναι το «μυαλό» του υπολογιστή μας. Αυτός κάνει όλους τους υπολογισμούς και τις πράξεις. Έχει δική του ενσωματωμένη μνήμη, τη λεγόμενη κρυφή

Είναι το «μυαλό» του υπολογιστή μας. Αυτός κάνει όλους τους υπολογισμούς και τις πράξεις. Έχει δική του ενσωματωμένη μνήμη, τη λεγόμενη κρυφή 1 Είναι το «μυαλό» του υπολογιστή μας. Αυτός κάνει όλους τους υπολογισμούς και τις πράξεις. Έχει δική του ενσωματωμένη μνήμη, τη λεγόμενη κρυφή μνήμη(cache). Η cache είναι πολύ σημαντική, πολύ γρήγορη,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΥ- 402 Αρχιτεκτονική Υπολογιστών ARM και x86

ΜΥΥ- 402 Αρχιτεκτονική Υπολογιστών ARM και x86 ΜΥΥ- 402 Αρχιτεκτονική Υπολογιστών ARM και x86 Αρης Ευθυμίου Το σημερινό μάθημα! Λυση του lab02! Αρχιτεκτονική ARM σε τι μοιάζει και σε τι διαφέρει από τον MIPS! Αρχιτεκτονική x86 μια γρήγορη ματιά στη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Η/Υ και Εφαρμογές

Εισαγωγή στους Η/Υ και Εφαρμογές Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εισαγωγή στους Η/Υ και Εφαρμογές tzagara@upatras.gr daskalou@upatras.gr https://eclass.upatras.gr/courses/econ1242/ Θέμα Μαθήματος Υπολογιστικά Συστήματα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 Αρχιτεκτονική Ηλεκτρονικού Τμήματος (hardware) των Υπολογιστικών Συστημάτων ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 3 Αρχιτεκτονική Ηλεκτρονικού Τμήματος (hardware) των Υπολογιστικών Συστημάτων ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Κεφάλαιο 3 Αρχιτεκτονική Ηλεκτρονικού Τμήματος (hardware) των Υπολογιστικών Συστημάτων ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Τι εννοούμε με τον όρο υπολογιστικό σύστημα και τι με τον όρο μικροϋπολογιστικό σύστημα; Υπολογιστικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές 1 ο Εξάμηνο Σπουδών, Χειμερινό Εξάμηνο 2012/13 Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών, Πανεπιστήμιο Κρήτης Διδάσκων: Χαρμανδάρης Ευάγγελος, email: vagelis@tem.uoc.gr Ιστοσελίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΣ - CPU Μπακρατσάς Γιώργος geback007@yahoo.gr Δεκέμβριος, 2014 Περιεχόμενα ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ... 4 ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 5

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 5 ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 5 22 Σεπτεµβρίου, 2006 Γεώργιος Έλληνας Επίκουρος Καθηγητής ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα