Ανάπτυξη Εξειδικευμένου Γεωπληροφοριακού Συστήματος Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού

Transcript

1 Ανάπτυξη Εξειδικευμένου Γεωπληροφοριακού Συστήματος Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού

2 Πίνακας περιεχομένων Συντομογραφίες Ακρωνύμια - Αρκτικόλεξα Έργου 3 A ΜΕΡΟΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΟΥ 3 A.1 Σκοπός - στόχοι του Έργου 3 A.1.1 Δυνατότητες Υποδομής 5 A.1.2 Επιμέρους Τμήματα Έργου 5 A.1.3 Διαλειτουργικότητα Γεωδεδομένων 6 A.2 Αντικείμενο Έργου 7 A.2.1 Χρήστες του συστήματος 8 A.2.2 Αρχιτεκτονική ΕΓΣΘΧΣ 9 A.2.3 Υποσυστήματα Λογισμικού 10 A.2.4 Εξοπλισμός και λογισμικό συστήματος 19 A.2.5 Υπηρεσίες 21 A.2.6 Εγκατάσταση Δοκιμές Ελέγχου 26 A.2.7 Ασφάλεια - Εμπιστευτικότητα 27 A.3 Μεθοδολογία υλοποίησης Έργου 28 A.3.1 Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης Έργου 28 A.3.2 Φάσεις Υλοποίησης Έργου 28 A.3.3 Περίοδοι Εγγύησης 30 A.3.4 Σχέδιο Υλοποίησης 31 A.3.5 Ομάδα Έργου / Σχήμα Διοίκησης Έργου 31 A.3.6 Τόπος Υλοποίησης - Παράδοσης Έργου 33 A.3.7 Διαδικασία παραλαβής Έργου 33 B ΜΕΡΟΣ: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 34 B.1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ : ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ 34 B.1.1 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 35 B.1.2 ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ 38 B.1.3 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 41 2

3 Συντομογραφίες Ακρωνύμια - Αρκτικόλεξα Έργου Ι. Αγγλικών Λέξεων AIS CO CRS ED50 ENC ER file IHO Layer NtM S57 Ed 3.x VMS WGS84 SDI Automatic Identification System Cartographic Object (Χαρτογραφική Οντότητα) Μπορεί να είναι Σημειακό, (Point), Γραμμικό (Line), Επιφανειακό (Area) ή σύνθετο (Composite). Coordinate Reference System Διεθνές Ελλειψοειδές Ηλεκτρονικός Ναυτικός Χάρτης, όπως ορίζεται από την προδιαγραφή S57 Ed 3.x του IHO. Ψηφιακό αρχείο ενημέρωσης (Update) ενός ENC όπως ορίζεται από την προδιαγραφή S57 Ed 3.x του IHO Διεθνής Υδρογραφικός Οργανισμός Θεματικό Επίπεδο Χαρτογραφικής Πληροφορίας Με τον όρο Χαρτογραφική Πληροφορία ή Χαρτογραφικό Χαρακτηριστικό νοείται όλες οι Χαρτογραφικές Οντότητες που περιέχονται σε ένα Χάρτη (Έντυπο ή ψηφιακό), Βαθυμετρικό Τοπογραφικό διάγραμμα, ή άλλο προϊόν της ΥΥ. Αγγελία προς Ναυτιλλόμενους. Περιλαμβάνει διορθώσεις για τους ΧΕΕ και ισοδυναμεί με το αρχείο ER. Τα NtMs εκδίδονται μηνιαία σε μορφή έντυπου φυλλαδίου Προδιαγραφή του IHO για τους Ηλεκτρονικούς Χάρτες. Όπου x ο αριθμός της τελευταίας έκδοσης την ημέρα εγκατάστασης του συστήματος. Vessel Monitoring System Παγκόσμιο Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς Spatial Data Infrastructure ΙΙ. Ελληνικών Λέξεων ΓΣΠ Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών ΔΙΠΛΕΠ Διεύθυνση Πληροφορικής και Επικοινωνιών του ΥΝΑ ΕΓΣΘΧΣ Εξειδικευμένο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού ΕΥΓεΠ Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών ΛΣ-ΕΛΑΚΤ Λιμενικό Σώμα Ελληνική Ακτοφυλακή ΤΠΕ Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών ΥΝΑ Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου ΥΣ-ΓΠ Υποσύστημα επεξεργασίας, παραγωγής και διαχείρισης Γεωγραφικών Πληροφοριών ΥΣ-ΔΔΠ Υποσύστημα Διάχυσης Πληροφορικών μέσω Διαδικτύου ΧΒΔ Χαρτογραφική Βάση Δεδομένων ΕΠΠΕ Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Έργου A ΜΕΡΟΣ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΟΥ A.1 Σκοπός - στόχοι του Έργου Οι αυξημένες ανάγκες διαχείρισης και παρακολούθησης του θαλάσσιου χώρου, καθώς και σχεδιασμού και εφαρμογής σχετικών πολιτικών απαιτούν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, συνδυάζοντας τις αρχές της θαλάσσιας χωροταξίας με ζητήματα 3

4 ευρύτερης θαλάσσιας διακυβέρνησης, πολιτικής και οικονομίας, εφαρμόζοντας παράλληλα καλές πρακτικές από διεθνείς οργανισμούς αλλά και μεμονωμένα κράτη. Επιπρόσθετα, για την ανάλυση και συσχέτιση των φυσικών και περιβαλλοντικών δεδομένων, για τη χάραξη ορίων και ζωνών στο σχεδιασμό του θαλάσσιου χώρου, καθώς και για την εξέταση εναλλακτικών σεναρίων και την εφαρμογή/σύγκριση θεσμικών οδηγιών, είναι αναγκαία η ύπαρξη υποδομής εξειδικευμένων αναλυτικών εργαλείων. Η υποδομή αυτή θα καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις υποχρεώσεις για παροχή θαλάσσιας χωρικής πληροφορίας, που απορρέουν από ευρωπαϊκές οδηγίες, πρωτοβουλίες και πολιτικές, καθώς και την ανάγκη αποτύπωσης ποικίλων συστημάτων αναφορών (reporting system). Τα δεδομένα αυτά θα ακολουθούν τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα διαθέσιμα τεχνολογικά εργαλεία με στόχο την αξιοποίηση πολυθεματικών χωροχρονικών δεδομένων. Τα δεδομένα αυτά, στην πράξη, παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ετερογένειας (π.χ. ως προς την κλίμακα, την προέλευση κ.λπ.) και η ορθολογική χρήση τους απαιτεί εξειδικευμένες και διαλειτουργικές μεθόδους ολοκλήρωσης. Συνεπώς, απαιτείται μια εξειδικευμένη γεωπληροφοριακή υποδομή γνώσης για το θαλάσσιο χώρο, η οποία θα βασίζεται στις τεχνολογίες των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS - Geographical Information Systems). Η απαίτηση για ενσωμάτωση στην ζητούμενη γεωπληροφορική υποδομή του θεσμικού πλαισίου (σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο) που αφορά στη θαλάσσια χωροθέτηση οφείλει να καλύπτει: i. τις τομεακές πολιτικές και τα διαφορετικά επίπεδα θεσμοποίησης (διεθνείς και περιφερειακές συμβάσεις, αποφάσεις διεθνών οργανισμών, νομοθεσία ΕΕ, εθνικό δίκαιο), ii. τις ανάγκες ανάπτυξης μιας κοινής οντολογίας των προνοιών των σχετικών θεσμικών εργαλείων, η οποία θα αποτυπωθεί χωρικά στο πλαίσιο της εξειδικευμένης γεωπληροφοριακής υποδομής, με στόχο τη διευκόλυνση των χρηστών του συστήματος στον εντοπισμό των χωρικών επικαλύψεων των νομικών κειμένων αλλά και τυχόν κενών ή αντιφάσεων στην υφιστάμενη νομοθεσία, ώστε να θωρακιστεί η χάραξη ασφαλών και αποτελεσματικών χωροταξικών σχεδίων για το θαλάσσιο χώρο. Ακολούθως, ένας ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας για την αποτελεσματικότερη επιτέλεση του έργου των αρχών που εμπλέκονται με αρμοδιότητες του θαλάσσιου πεδίου (ακτοφυλακή, επιθεώρηση αλιείας, αστυνομία, αρχές ασφάλειας ναυσιπλοΐας, οργανισμοί λιμένων, τελωνεία κ.ά.) αποτελεί η πλήρης και ακριβής πληροφόρηση σχετικά με την ταυτότητα, τη θέση, τις δραστηριότητες και τα φορτία των πλοίων που δραστηριοποιούνται στη θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητάς τους. Για το σκοπό αυτό, έχουν υλοποιηθεί διάφορα πληροφοριακά συστήματα (π.χ. Σύστημα Επιτήρησης Αλιευτικών Σκαφών (VMS) του Κέντρου Παρακολούθησης Αλιείας, το Σύστημα Αυτόματης Ταυτοποίησης (AIS), το σύστημα SafeSeaNet κ.ά.), τα οποία είναι σχεδιασμένα για την κάλυψη των απαιτήσεων της ΕΕ ή διεθνών κανονισμών που υιοθετούνται από τον ΙΜΟ. Ωστόσο, δεν υπάρχει πρόβλεψη για διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων αυτών, ώστε να εξασφαλίζεται μία συγκεντρωτική και πλήρης εικόνα του θαλάσσιου πεδίου, που θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη επιτήρηση του θαλάσσιου χώρου. 4

5 Με το παρόν έργο επιδιώκεται να δημιουργηθεί ένα συνεκτικό δίκτυο των υπαρχόντων συστημάτων επιτήρησης και ελέγχου του θαλάσσιου πεδίου, ώστε η συνολική εικόνα να συγκεντρώνεται στην Υποδομή. Επιπλέον, η Υποδομή θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα διασύνδεσης και αλληλεπίδρασης με ανάλογα δυναμικά συστήματα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου (ΥΝΑ) ή άλλων φορέων, που είτε υπάρχουν και λειτουργούν είτε θα αναπτυχθούν στο μέλλον και τα οποία θα την τροφοδοτούν σύγχρονα ή ασύγχρονα με τη σχετική πληροφορία. Τέλος, η αποτελεσματική ένταξη και λειτουργία της Υποδομής αυτής στο ΥΝΑ απαιτεί την παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης και εκπαίδευσης προσαρμοσμένων στις ανάγκες του Φορέα. A.1.1 Δυνατότητες Υποδομής Ένα σύγχρονο, ορθά σχεδιασμένο εξειδικευμένο γεωπληροφοριακό σύστημα περιλαμβάνει τουλάχιστον τις ακόλουθες δυνατότητες: Οργάνωση και καταγραφή χωρικών -και μη- δεδομένων από πολλαπλές πηγές και υπηρεσίες, ενσωματώνοντάς τα σε μια ενιαία διαλειτουργική Βάση Γνώσης. Ενσωμάτωση, διαχείριση και αξιοποίηση πληροφορίας από διαφορετικές πηγές (π.χ. χαρτογραφική και υδρογραφική πληροφορία από χάρτες και τεχνικά σχέδια, πληροφορία από τρίτα συστήματα κ.λπ.) μέσω ενοποιημένου περιβάλλοντος, καθώς και δυνατότητα παραγωγής προϊόντων ναυσιπλοΐας υψηλής ποιότητας. Οπτική απεικόνιση της πληροφορίας σε επικαλυπτόμενα επίπεδα (layers) με χωρική αναφορά σε χαρτογραφικές συνθέσεις ή τρισδιάστατες απεικονίσεις. Αξιοποίηση δυναμικής πληροφορίας θέσης από διάφορα συστήματα για την παρακολούθηση και ανάλυση της πορείας πλεούμενων, συμβάλλοντας στον αποτελεσματικότερο έλεγχο της θαλάσσιας κυκλοφορίας. Διάχυση της πληροφορίας και των χαρτογραφικών συνθέσεων στις επιμέρους υπηρεσίες, αλλά και στο ευρύτερο κοινό μέσω υπηρεσιών παγκοσμίου ιστού (web-gis) με διαφορετικά επίπεδα δικαιωμάτων. Δυνατότητα εντοπισμού, παρακολούθησης και συντονισμού όλων των θαλάσσιων συμβάντων, καθώς και συσχετισμό πληροφοριών με ενδεχόμενες απειλές, με στόχο την αποδοτική χρησιμοποίησή τους κατά το σχεδιασμό και την εκτέλεση επιχειρήσεων στο θαλάσσιο πεδίο. A.1.2 Επιμέρους Τμήματα Έργου Πιο συγκεκριμένα, το προτεινόμενο έργο ανάπτυξης της εξειδικευμένης γεωπληροφοριακής υποδομής γνώσης περιλαμβάνει τα εξής τμήματα: 1. Λειτουργικές προδιαγραφές υποδομής (functional requirements) 2. Βασικός Εξοπλισμός (υλικό, λογισμικό, δίκτυα) 3. Δεδομένα (άντληση, επεξεργασία, ενσωμάτωση στη βάση) 4. Ανάπτυξη εξειδικευμένου γεωπληροφοριακού συστήματος 5

6 4.1 Ανάπτυξη γεωχωρικής βάσης γνώσης και διαδικασιών επικοινωνίας/πρόσβασης 4.2 Ανάπτυξη διαλειτουργικών εργασιών εναρμόνισης και ολοκλήρωσης πληροφορίας 4.3 Ανάπτυξη εξειδικευμένων εργαλείων ανάλυσης/σχεδιασμού του θαλάσσιου χώρου 4.4 Ανάπτυξη εφαρμογών γεωοπτικοποίησης, αναφορών 5. Ανάπτυξη πιλοτικής εφαρμογής - Δημιουργία βασικού γεωπληροφοριακού υποβάθρου 6. Σχεδιασμός επικοινωνίας με άλλα δυναμικά συστήματα 7. Σχεδιασμός επεκτασιμότητας συστήματος (ενσωμάτωση νέων δεδομένων, λειτουργιών, ολοκλήρωση) 8. Τεχνική υποστήριξη 9. Εκπαίδευση A.1.3 Διαλειτουργικότητα Γεωδεδομένων Η λειτουργία της ενιαίας Υποδομής θα στηρίζεται στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συνεργαζόμενων συστημάτων και στην εναρμόνιση των παρεχόμενων δεδομένων. Τα χωρικά δεδομένα θα εισάγονται, θα αποθηκεύονται και θα διατίθενται με τον αποδοτικότερο τεχνικά τρόπο. Πρέπει να υπάρχει δυνατότητα συνδυασμού χωρικών δεδομένων από διάφορες πηγές και Φορείς με ενιαίο τρόπο, καθώς και διάθεσής τους προς άλλους Φορείς και χρήστες. Για το λόγο αυτό: 1. Η Υπηρεσία θα συνεργαστεί με τον Ανάδοχο για την οργάνωση και καταγραφή χωρικών -και μη- δεδομένων από πολλαπλές πηγές και υπηρεσίες, ενσωματώνοντάς τα σε μια ενιαία διαλειτουργική Βάση Γνώσης. Ο Ανάδοχος θα πραγματοποιήσει ανάλυση των πηγών υφιστάμενων δεδομένων, θα εντοπίσει πιθανά στοιχεία που θα συνεισφέρουν στη Βάση Γνώσης (κατ ελάχιστον στοιχεία από πηγές περιγραφικών δεδομένων που αξιοποιούνται από το ΥΝΑ και δεδομένα θέσης πραγματικού χρόνου για πορείες πλεούμενων) και θα μεριμνήσει για την ενσωμάτωσή τους στην Υποδομή. Το εν λόγω Γεωγραφικό Πληροφοριακό Σύστημα (GIS) θα δύναται να περιλαμβάνει και να διαχειρίζεται, ενδεικτικά, τις ακόλουθες πληροφορίες, που σχετίζονται με το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, καθώς και με πληροφορίες κατάστασης θαλάσσιου πεδίου: α. ζώνες και εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας, β. ζώνες αλιείας, γ. εγκαταστάσεις και υποδομές για την έρευνα, την εκμετάλλευση και την εξόρυξη πετρελαίου, φυσικού αερίου, μετάλλων και αδρανών υλικών, καθώς και άλλων ενεργειακών πόρων,όπως την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας δ. τις περιοχές διεξαγωγής στρατιωτικών ασκήσεων, ε. τους τόπους προστασίας της φύσης και των ειδών και τις προστατευόμενες περιοχές, στ. τις περιοχές εξόρυξης πρώτων υλών, ζ. την επιστημονική έρευνα, η. τις διαδρομές υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών, 6

7 θ. τον τουρισμό, ι. την υποθαλάσσια πολιτιστική κληρονομιά ια. δυναμικά στοιχεία πλοίων σκαφών (π.χ. πορεία, ταχύτητα, αναφορά θέσης κ.λπ. ) ιβ. στατικά στοιχεία πλοίων σκαφών (π.χ. όνομα πλοίου, μήκος-πλάτος πλοίου, λιμάνι νηολόγησης κ.λπ. ιγ. τις οδούς θαλάσσιας μεταφοράς και τις κυκλοφοριακές ροές, ιδ. σημεία ναυαγίων ιε. όρια αρμοδιότητας Υπηρεσιών 2. Στο πλαίσιο διασφάλισης της ποιότητας των δεδομένων, ο Ανάδοχος θα αναπτύξει εργαλεία επικύρωσής τους, τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζουν κανόνες που θα διασφαλίζουν, τουλάχιστον, την ορθότητα και την πληρότητα των στοιχείων που εισάγονται στην Υποδομή. 3. Η Υποδομή, εφαρμόζοντας τεχνολογίες αιχμής, θα επιτρέπει την εισαγωγή, αποθήκευση και απεικόνιση πολυθεματικών χωροχρονικών δεδομένων διαφορετικής κλίμακας και προέλευσης. Η διαφορετικότητα των στοιχείων αυτών επιβάλει την ανάπτυξη από τον Ανάδοχο ελέγχων των δεδομένων, ώστε να διασφαλίζεται και η γενικότερη ποιότητα της πληροφορίας. Οι έλεγχοι αυτοί θα πρέπει να περιλαμβάνουν κατ ελάχιστο τη σύγκριση της περιγραφικής πληροφορίας μεταξύ ξεχωριστών επιπέδων (layers) ώστε να εντοπίζονται οι ταυτόσημες οντότητες. 4. Ο Ανάδοχος θα πρέπει να αναπτύξει μια σειρά λειτουργιών, οι οποίες θα αναλαμβάνουν τη μεταφορά δεδομένων από και προς την ενιαία Βάση Γνώσης, καθώς και τη μετατροπή των δεδομένων της Βάσης σε διαφορετικούς μορφότυπους (formats). Οι λειτουργίες αυτές περιλαμβάνουν κατ ελάχιστο μετασχηματισμούς περιεχομένου και μετασχηματισμούς συστημάτων αναφοράς (CRS). 5. Τέλος, στο πλαίσιο της διαλειτουργικότητας, ο Ανάδοχος καλείται να τεκμηριώσει τις δυνατότητες της Υποδομής για την άντληση, αλλά και τη σύνδεση δεδομένων που τηρούνται σε ευρύτερες Υποδομές Χωρικών Δεδομένων (SDI), τόσο σε Εθνικό όσο και σε Διεθνές επίπεδο. Ως εκ τούτου, θα αξιολογηθεί τόσο η πρόβλεψη των απαραίτητων συνιστωσών για την επίτευξη διαλειτουργικότητας και εναρμόνισης, ιδίως μεταξύ διαφορετικών θεματικών επιπέδων, όσο και ο τρόπος κωδικοποίησης της γεωγραφικής πληροφορίας για τη μεταφορά της μεταξύ των επιμέρους συστημάτων. A.2 Αντικείμενο Έργου Αντικείμενο του έργου είναι η δημιουργία ενός Εξειδικευμένου Γεωπληροφοριακού Συστήματος Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΕΓΣΘΧΣ), το οποίο δε θα λειτουργεί μεμονωμένα, αλλά θα συνδέεται και με άλλα δυναμικά συστήματα του ΥΝΑ ή άλλων φορέων και θα διαχέει την πληροφορία και τις χαρτογραφικές συνθέσεις σε επιμέρους υπηρεσίες και στο ευρύτερο κοινό μέσω web-gis. 7

8 Ειδικότερα, το έργο περιλαμβάνει: 1. Την ανάπτυξη Υποσυστήματος επεξεργασίας, παραγωγής και διαχείρισης Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΥΣ-ΓΠ). 2. Την ανάπτυξη Υποσυστήματος Διάχυσης Πληροφοριών μέσω Διαδικτύου (ΥΣ- ΔΠΔ). 3. Το σχεδιασμό και ανάπτυξη Χαρτογραφικής Βάσης Δεδομένων (ΧΒΔ) και ευρετηρίου με χαρτογραφικό υπόβαθρο. 4. Την προμήθεια και εγκατάσταση των απαραίτητων στοιχείων εξοπλισμού και λογισμικού συστήματος. 5. Την εκπαίδευση του προσωπικού του ΥΝΑ σε διάφορα επίπεδα εξειδίκευσης. 6. Την ολοκλήρωση των νέων συστημάτων με τις υφιστάμενες υποδομές πληροφορικής και επικοινωνιών του ΥΝΑ. 7. Την παροχή υπηρεσιών Τεχνικής Υποστήριξης που να καλύπτουν θέματα σωστής χρήσης και διαχείρισης των εφαρμογών καθώς και αστοχίας των στοιχείων εξοπλισμού ή λογισμικού. 8. Την εγγύηση καλής λειτουργίας του συνολικού συστήματος. Ο Ανάδοχος θα προσφέρει, θα εγκαταστήσει, θα ρυθμίσει και θα θέσει σε λειτουργία τον κατάλληλο εξοπλισμό (υλικό και λογισμικό), ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη και αποδοτική λειτουργία της Υποδομής. Επιπλέον, θα προβεί σε κάθε αναγκαία παραμετροποίηση / προσαρμογή του προσφερόμενου εξοπλισμού, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Υπηρεσίας, όπως θα καταγραφούν στη μελέτη εφαρμογής. A.2.1 Χρήστες του συστήματος Η πρόσβαση στο ΕΓΣΘΧΣ θα γίνεται μέσω διαδικτύου (web application) με κατάλληλο ασφαλή μηχανισμό αυθεντικοποίησης των χρηστών. Οι χρήστες του ΕΓΣΘΧΣ θα διακρίνονται σε κατηγορίες ως εξής: «Εσωτερικοί» χρήστες, που είναι το Προσωπικό της Κεντρικής και των περιφερειακών Υπηρεσιών του ΥΝΑ. «Εξωτερικοί» χρήστες, που είναι πολίτες που θα επισκέπτονται το σύστημα μέσω Διαδικτύου. Θα οριστούν ρόλοι χρηστών (π.χ. διαχειριστής, χρήστης κ.λπ.), τα δικαιώματα πρόσβασης των οποίων θα καθοριστούν σε συνεργασία με τον Φορέα κατά τη φάση εκπόνησης της Μελέτης Εφαρμογής. Επιπρόσθετα, θα υπάρχει δυνατότητα καταγραφής ενεργειών αναφορικά με την πρόσβαση των χρηστών και τις ενέργειές τους. Στους διαχειριστές θα δίνεται η δυνατότητα παρουσίασης και εκτύπωσης των ενεργειών αυτών. Θα είναι, επίσης, δυνατή η παρακολούθηση του πλήθους και της ταυτότητας των χρηστών που εργάζονται ανά πάσα στιγμή, αλλά και των χρηστών που αποπειράθηκαν (επιτυχημένα ή όχι) να συνδεθούν στο σύστημα. Ο διαχειριστής θα έχει τη δυνατότητα αποστολής σύντομων μηνυμάτων σε όλους τους χρήστες ή σε 8

9 ομάδα χρηστών, με τα οποία θα τους ενημερώνει για διάφορα θέματα, όπως η διαθεσιμότητα του συστήματος σε περίπτωση συντήρησης. Το περιβάλλον διεπαφής των χρηστών (συμπεριλαμβανομένων των χαρτών) θα είναι διαθέσιμο στην Ελληνική και στην Αγγλική γλώσσα (ανεξάρτητα από την ομάδα χρηστών (user group) στην οποία ανήκουν. Το περιβάλλον αυτό πρέπει να είναι πλήρως γραφικό και φιλικό προς το χρήστη. A.2.2 Αρχιτεκτονική ΕΓΣΘΧΣ Ο Ανάδοχος θα πρέπει να προτείνει υποχρεωτικά στην Προσφορά του αρχιτεκτονική για το συνολικό σύστημα λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις του έργου καθώς και τις παρακάτω γενικές αρχές και κατευθύνσεις. 1. Το Εξειδικευμένο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΕΓΣΘΧΣ) θα αποτελείται από τα παρακάτω υποσυστήματα λογισμικού: α. Υποσύστημα επεξεργασίας, παραγωγής και διαχείρισης Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΥΣ-ΓΠ) β. Υποσύστημα Διάχυσης Πληροφοριών μέσω Διαδικτύου (ΥΣ-ΔΠΔ) 2. Η ανωτέρω πλατφόρμα θα εγκατασταθεί σε κατάλληλους διακομιστές που θα τοποθετηθούν στο κέντρο δεδομένων της ΑΛΣ-ΕΛΑΚΤ/ΔΙΠΛΕΠ στο κεντρικό κτίριο του ΑΛΣ-ΕΛΑΚΤ (Ακτή Βασιλειάδη, Πειραιάς). Από τους ανωτέρω διακομιστές θα επιτυγχάνεται η αναγκαία διασύνδεση με τα υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα καθώς και με όλα τα λοιπά συστήματα, δικτυακές βάσεις δεδομένων και επίσημους δικτυακούς τόπους. Παράλληλα, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός θα πρέπει να ενσωματώνει και να υλοποιεί τα ακόλουθα βασικά χαρακτηριστικά: Σχεδιασμός συστήματος ανοικτής αρχιτεκτονικής (open architecture) με χρήση διεθνών ανοικτών (non proprietary) προτύπων και πρωτοκόλλων, που θα διασφαλίζουν: o o o o την ομαλή συνεργασία και λειτουργία μεταξύ των επιμέρους λειτουργικών συστημάτων και εφαρμογών, τη δικτυακή συνεργασία μεταξύ των συστημάτων / εφαρμογών, τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά υπολογιστικά συστήματα τη μέγιστη δυνατή επεκτασιμότητα των συστημάτων / εφαρμογών χωρίς αλλαγές στη δομή και αρχιτεκτονική τους και χωρίς την απαίτηση προμήθειας εξοπλισμού ή/και υπηρεσιών από συγκεκριμένο κατασκευαστή ή προμηθευτή. την ολοκλήρωση των νέων συστημάτων με τις υφιστάμενες υποδομές ΤΠΕ του ΥΝΑ. Αρθρωτή (modular) αρχιτεκτονική, μέσω της οποίας θα επιτρέπονται μελλοντικές επεκτάσεις, αντικαταστάσεις, ενσωματώσεις, αναβαθμίσεις ή αλλαγές διακριτών τμημάτων λογισμικού ή εξοπλισμού. 9

10 Αρχιτεκτονική Ν-tier για την ευελιξία της κατανομής κόστους και φορτίου μεταξύ των κεντρικών συστημάτων και των σταθμών εργασίας, για την αποδοτική εκμετάλλευση του δικτύου και την ευκολία στην επεκτασιμότητα. Τη δυνατότητα κεντρικού ελέγχου και διαχείρισης της πρόσβασης των χρηστών μέσω αυτοματοποιημένων μεθόδων. Υλοποίηση μηχανισμών κατανομής φορτίου στους εξυπηρετητές με στόχο τη μεγιστοποίηση της απόδοσης και της διαθεσιμότητάς του συστήματος. A.2.3 Υποσυστήματα Λογισμικού Το ΕΓΣΘΧΣ θα αποτελείται από τα παρακάτω υποσυστήματα: 1. Υποσύστημα επεξεργασίας, παραγωγής και διαχείρισης Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΥΣ-ΓΠ) 2. Υποσύστημα Διάχυσης Πληροφοριών μέσω Διαδικτύου (ΥΣ-ΔΠΔ) Ο Ανάδοχος θα αναλάβει την ολοκλήρωση των νέων υφιστάμενες υποδομές ΤΠΕ του ΥΝΑ. υποσυστημάτων με τις Παρακάτω περιγράφονται αναλυτικά οι απαιτήσεις του κάθε υποσυστήματος. A Υποσύστημα επεξεργασίας, παραγωγής και διαχείρισης Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΥΣ-ΓΠ) A Γενικές Απαιτήσεις Το ΥΣ-ΓΠ θα πρέπει να υποστηρίζει: 1. Ελληνικούς χαρακτήρες. 2. Σύστημα αδειοδότησης floating. 3. Περιβάλλον εργασίας που να καλύπτει τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Γρήγορη και εύκολη εναλλαγή για την πληκτρολόγηση Ελληνικών και Λατινικών χαρακτήρων. Χρήση συντόμευσης πληκτρολόγησης (shortcut keys) για τις συνηθισμένες επιλογές εκτελούμενες ανεξάρτητα από την τρέχουσα κατάσταση πληκτρολογίου (Ελληνικά ή Αγγλικά). Διευκόλυνση στην εισαγωγή δεδομένων. Το περιβάλλον της εφαρμογής θα πρέπει να βασίζεται σε μια γραφική διασύνδεση με αλληλεπικαλυπτόμενα παράθυρα, ράβδους ολίσθησης, πτυσσόμενα μενού, πλαίσια επιλογών, πλήκτρα επιλογών κλπ. Η πληκτρολόγηση πληροφοριών από τους χρήστες να είναι η ελάχιστη δυνατή, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ευχρηστία και εργονομία για τους χρήστες, η ταχύτητα στη χρήση των εφαρμογών και η περιορισμένη πιθανότητα λάθους. Οι εντολές που απαιτούνται για την επίτευξη συγκεκριμένων βημάτων στα πλαίσια της εργασίας κάθε χρήστη να είναι οι ελάχιστες δυνατές με αποτέλεσμα η διασύνδεση με τους χρήστες (user interfaces) να είναι φιλική και εύκολα κατανοητή από τους νέους χρήστες. 10

11 Οι κατάλογοι των επιλογών πληροφοριών για τη συμπλήρωση δεδομένων σε συγκεκριμένα πεδία να είναι επεκτάσιμοι με εύκολο τρόπο, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται η ύπαρξη ενημερωμένων και αξιόπιστων στοιχείων. Όλα τα υποσυστήματα θα πρέπει να παρέχουν βοήθεια προς τον Χρήστη (OnLine HELP) για κάθε επιμέρους Λειτουργία και Εντολή του συστήματος. Συμβατό με τουλάχιστον τρεις διαφορετικούς περιηγητές παγκοσμίου ιστού (web browsers). A Βασικές Λειτουργίες του ΥΣ-ΓΠ Το σύστημα θα πρέπει να υποστηρίζει: 1. Την διαχείριση και επεξεργασία όλων των τύπων των ψηφιακών γεωγραφικών δεδομένων (π.χ. vector, raster,matrix, text) σε περιβάλλον ΓΣΠ με βάση διεθνή πρότυπα και με κατάλληλη αξιοποίηση της πληροφορίας των μεταδεδομένων που θα είναι ενσωματωμένη σε όλα τα παραπάνω ψηφιακά γεωγραφικά δεδομένα. 2. Την παραγωγή νέων ψηφιακών γεωγραφικών δεδομένων και την ένταξή τους στη βάση δεδομένων του ΥΝΑ ώστε να γίνονται άμεσα διαθέσιμα στους τελικούς χρήστες. 3. Σύνθετες χωρικές αναζητήσεις για εντοπισμό των γεωγραφικών δεδομένων που διατίθενται για συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, που εντοπίζεται με συνδυασμό περιγραφικών και χωρικών κριτηρίων. 4. Την επεξεργασία, διαχείριση, ανάλυση και χαρτογραφική απόδοση Χωρικών Δεδομένων (χαρτών και οποιοδήποτε άλλου τύπου RASTER, διανυσματικών ή βάσεων δεδομένων, δορυφορικών εικόνων / αεροφωτογραφιών) και των συνδεδεμένων ιδιοτήτων τους σ ένα ενιαίο περιβάλλον λογισμικού. 5. Την δυνατότητα προβολής, έκδοσης, διαχείρισης όλων των διαφορετικών τύπων δεδομένων (RASTER, διανυσματικών, σχεδιαστικών - CAD, Τριγωνισμού TIN-ΤΑΔ, βάσεων δεδομένων). 6. Να είναι δυνατή η χρήση TIN-ΤΑΔ (Τριγωνικά Ακανόνιστα Δίκτυα) για δημιουργία 3Δ επιφανειών τα οποία δημιουργούνται από σύνολα σημείων Χ Y Ζ συντεταγμένων καθώς επίσης και η δημιουργία ισοβαθών/ισοϋψών καμπυλών με τη χρήση ΤΙΝ-ΤΑΔ. 7. Να είναι δυνατή η διόρθωση TIN-ΤΑΔ κόμβων και ακμών, με αυτόματη ενημέρωση της TIN-ΤΑΔ δομής. Οι τυπικές ιδιότητες που θα υπολογίζονται για τα ΤΙΝ-ΤΑΔ αντικείμενα, να συμπεριλαμβάνουν την κλίση και τον προσανατολισμό. 8. Την διασύνδεση και επικοινωνία με άλλες εφαρμογές / δεδομένα άλλων Πληροφοριακών συστημάτων που διαθέτει το ΥΝΑ. 9. Πολυπλοκότητα διανυσματικών αντικειμένων και μεγέθη που πρακτικά δεν έχουν περιορισμούς (περισσότερα από 2*10 9 στοιχεία). 10. Να μην υπάρχει κανένας περιορισμός στον αριθμό των τμημάτων από τα οποία προσδιορίζεται και μπορεί να αποτελείται μια γραμμή. 11

12 11. Τοπολογία: Τα διανυσματικά στοιχεία να συμπεριλαμβάνουν κόμβους, σημεία, γραμμές, πολύγωνα και ετικέτες, τα οποία θα είναι προσδιορισμένα με απόλυτα σωστή τοπολογική ακρίβεια. Να καλύπτονται διαφορετικοί τύποι τοπολογίας. Να δίδεται η δυνατότητα ελέγχου της τοπολογικής ολοκλήρωσης. Να δίδεται η δυνατότητα κάλυψης διαφορετικών τύπων τοπολογικής δόμησης, για διαχείριση γραμμών (Επιπεδική - Planar), διαχείριση γραμμών δικτύου (Δικτυακή-Network), διαχείριση πολυγωνικών στοιχείων (Πολυγωνική Polygonal), (συμπεριλαμβανομένης της γειτνίασης, διατομής, νησίδων και προσδιορισμό του εσωτερικού / εξωτερικού τμήματος). Να είναι δυνατή η διαχείριση σχεδιαστικών στοιχείων χωρίς τοπολογική δόμηση. Να υποστηρίζεται η τοπολογία του μοντέλου S57 Ed 3.x. 12. Όλες τις υφιστάμενες προβολές συμπεριλαμβανομένης της Ορθής Μερκατορικής (Mercator), της Εγκάρσιας Μερκατορικής (TransverseMercator) και στις δύο ζώνες του Ελλαδικού χώρου, της Πλάγιας Αζιμουθιακής (Hatt), της κωνικής Lambert, της κωνικής Albers, καθώς επίσης και όλων των ελλειψοειδών αναφοράς και οπωσδήποτε ED50 για τον Ελλαδικό χώρο, Bessel, WGS84 και ΕΓΣΑ Εργαλεία ψηφιοποίησης Η ψηφιοποίηση των στοιχείων θα πρέπει να μπορεί να γίνεται από διάφορα μέσα (σαρωτές - scanners, ψηφιοποιητές - digitizers). Στις μεθόδους ψηφιοποίησης με τα εργαλεία του λογισμικού να περιλαμβάνονται οι διαδικασίες σάρωσης, ορισμού κατωφλίου, αυτόματης / ημι-αυτόματης μετατροπής RASTER σε διανυσματικό αντικείμενο, σύνθεσης και ολοκλήρωσης της μετατροπής του αναλογικού χάρτη σε ψηφιακό. Το αποτέλεσμα να αποτελείται από διανυσματικά στοιχεία με προσκολλημένες ιδιότητες. Ενδεικτικές τεχνικές που πρέπει να καλύπτονται είναι οι: Τεχνικές σάρωσης, Επεξεργασία αυτόματης ιχνηλάτησης, Εφαρμογή δυαδικού κατωφλίου, Απαλοιφή αιωρούμενων / προεξοχών γραμμών, Μέθοδοι εκλέπτυνσης, Μωσαϊκό πολλαπλών επιπέδων, Πρόσθεση γεωαναφοράς, Προεπισκόπηση αποτελεσμάτων φιλτραρίσματος διανυσματικών στοιχείων, Κλείσιμο διάκενων, Απαλοιφή νησίδων / φυσαλίδων, Καθάρισμα θορύβου, 12

13 Είσοδος / προσκόλληση γεωιδιοτήτων 14. Δυνατότητα γενίκευσης σημειακών, γραμμικών και επιφανειακών COs. Ειδικότερα για τα βάθη, η επιλογή (αραίωση) των βαθών σε μια ευρεία περιοχή, οριζόμενη με ορθογώνιες (x, y) ή γεωγραφικές (λ, φ) συντεταγμένες, θα γίνεται με βάση τα κριτήρια: Τα μικρότερα βάθη επί μέρους περιοχών οριζόμενων με κύκλο ακτίνας R (σε μέτρα). Τα μικρότερα βάθη επί μέρους περιοχών οριζόμενων με ορθογώνιο συγκεκριμένων διαστάσεων Δx, Δy (σε μέτρα). 15. Γεωμετρικές επεξεργασίες, όπως αλλαγές κλίμακας, στροφές, αλλαγές χαρτογραφικής προβολής, κ.α. Το σύστημα θα πρέπει να δίνει την δυνατότητα αλληλοεπικάλυψης των διαφορετικών τύπων πληροφορίας ακόμη και αν η γεωαναφορά τους είναι σε διαφορετικά προβολικά συστήματα. 16. Μετασχηματισμούς συντεταγμένων / προβολικών συστημάτων με όλες τις απαιτούμενες παραμέτρους, για κάθε μετασχηματισμό, προκαθορισμένες στο σύστημα. Επιπλέον θα πρέπει να υποστηρίζονται μετασχηματισμοί με παραμέτρους που θα καθορίζονται από το χρήστη (Δx, Δy, Δz για την περίπτωση 3 παραμέτρων και ΔΧ, Δy, Δz, Tx, Ty, Tz και dscale για την περίπτωση 7 παραμέτρων). 17. Ηλεκτρονικούς Χάρτες Ναυσιπλοΐας Τα δεδομένα και οι πληροφορίες που θα περιέχουν οι ηλεκτρονικοί χάρτες πρέπει να διαμορφώνονται σύμφωνα με τις μελέτες των υδρογραφικών υπηρεσιών και κατά τα διεθνή πρότυπα. Πιο συγκεκριμένα, οι ηλεκτρονικοί χάρτες που θα χρησιμοποιηθούν θα ακολουθούν την τυποποίηση S57 Ed 3.x ή CM93/3 ή αντίστοιχη/νεότερη και θα καλύπτουν τη γεωγραφική περιοχή όλης της υδρογείου. Για την αναπαράσταση στιγμάτων στο χάρτη θα χρησιμοποιούνται κοινώς αποδεκτά γεωδαιτικά συστήματα (τουλάχιστον WGS84). Προεπιλεγμένο σύστημα θα είναι το WGS84, ενώ ο χρήστης θα μπορεί κατά βούληση να επιλέξει οποιοδήποτε από τα υπόλοιπα που διατίθενται. Σε ξεχωριστά επίπεδα (layers) των ηλεκτρονικών χαρτών θα υπάρχει δυνατότητα εμφάνισης, κατόπιν επιλογής του χρήστη, των ορίων των χωρικών υδάτων της χώρας μας, των ορίων του FIR Αθηνών, καθώς και των περιοχών ευθύνης των Λιμενικών Αρχών, σύμφωνα με τον χάρτη ΒΧ03/Υ.Υ. ή και συνδυασμού αυτών. Επιπλέον, οι χρήστες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα εστίασης και περιήγησης σε σηµεία πάνω στο χάρτη. Το λογισμικό σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (GIS) υποστήριξης χαρτών, το οποίο θα εγκατασταθεί στους εξυπηρετητές εφαρμογών του συστήματος, θα πρέπει να υποστηρίζει διεθνή πρότυπα διάχυσης χαρτογραφικών δεδομένων, τα οποία θα αποθηκεύονται στη προσφερόμενη βάση δεδομένων. Τα υποστηριζόμενα πρότυπα θα πρέπει να αναφερθούν στην τεχνική προσφορά του υποψηφίου Αναδόχου. Η προμήθεια των ηλεκτρονικών χαρτών και η εγκατάσταση του δικτύου διαχείρισής τους, θα επιτρέψει τον άμεσο (έως και 13

14 αυτόματο) προσδιορισμό του στίγματος συγκεκριμένων στόχων πάνω στον χάρτη. 18. Απεικόνιση πληροφοριών Κάθε χρήστης θα μπορεί να επιλέξει τα δεδομένα και τις πληροφορίες που θα απεικονίζονται στο χάρτη σε διαφορετικά επίπεδα (layers), ανάλογα με το σύνολο των δεδομένων της Υποδομής στο οποίο έχει πρόσβαση βάσει των δικαιωμάτων που του έχουν ανατεθεί. Σημειώνεται ότι το σύνολο της πληροφορίας που θα δύναται να αποτυπωθεί στο χάρτη σε κάθε περίπτωση, θα καθοριστεί σαφώς από το Φορέα κατά τη φάση υλοποίησης του έργου. Τα διάφορα σημεία ενδιαφέροντος και οι στόχοι θα απεικονίζονται στο χάρτη με διαφορετικό χρώμα και σύμβολο, ενώ ο χρήστης θα μπορεί να τροποποιήσει τις παραμέτρους αυτές. Επιπλέον, θα υπάρχει η δυνατότητα απεικόνισης του ιστορικού των καταγεγραμμένων δεδομένων για δεδομένο χρονικό διάστημα για σύνολα στόχων που θα επιλέγονται από το χρήστη με βάση συγκεκριμένα κριτήρια (π.χ. είδος στόχου, περιοχή ενδιαφέροντος κ.λπ.). Το σύστημα θα έχει τη δυνατότητα συσχέτισης των πληροφοριών που συλλέγονται από τα επιμέρους συστήματα για κάθε στόχο, εμφανίζοντας τις παραγόμενες πληροφορίες επί του χάρτη. Ως συσχέτιση πληροφοριών στόχου νοείται η επεξεργασία όλων των δεδομένων που αντλούνται από τα επιμέρους συστήματα βάσει προκαθορισμένων κανόνων, ώστε να παρουσιάζονται στο χειριστή τα πλέον αξιόπιστα. Ο κάθε χρήστης θα μπορεί να επιλέξει κατά βούληση οποιοδήποτε συνδυασμό των επιμέρους συστημάτων από τα οποία επιθυμεί να πραγματοποιηθεί η συγχώνευση των στόχων. Οι κανόνες συσχέτισης πληροφοριών θα καθοριστούν αναλυτικά κατά τη φάση εκπόνησης της μελέτης εφαρμογής, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Υπηρεσίας. Με κατάλληλη επεξεργασία των δεδομένων που αντλούνται από τα επιμέρους συστήματα, θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα πρόβλεψης της θέσης συγκεκριμένων στόχων για δεδομένη χρονική στιγμή (τρέχουσα, προγενέστερη ή μεταγενέστερη). Η εν λόγω λειτουργικότητα θα είναι δυνατό να ενεργοποιηθεί κατόπιν επιλογής του χειριστή για συγκεκριμένο στόχο ή για ένα υποσύνολο στόχων που επιλέγονται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια (π.χ. είδος σκάφους, γεωγραφική περιοχή κ.ά.), τα οποία θα καθορισθούν κατά τη φάση εκπόνησης της μελέτης εφαρμογής. 19. Συγκέντρωση και απεικόνιση μετεωρολογικών δεδομένων και πρόγνωσης καιρού 20. Αναπαραγωγή κινούμενης εικόνας (video) 21. Λογικούς ελέγχους Η προς υλοποίηση πλατφόρμα θα πρέπει να εκτελεί λογικούς ελέγχους πάνω στα δεδομένα που θα λαμβάνει από διαφορετικά συστήματα, ώστε να εντοπίζονται τυχόν ασυνέπειες. Στις περιπτώσεις που θα διαπιστώνονται ασυνέπειες, θα επισημαίνονται οι αντίστοιχοι στόχοι, ώστε να ενημερωθεί ο 14

15 χρήστης, ο οποίος θα δύναται να επιλέξει την πηγή που θα θεωρηθεί αξιόπιστη για την ανάκτηση των δεδομένων. Οι εν λόγω έλεγχοι θα διενεργούνται βάσει συγκεκριμένων κανόνων, οι οποίοι θα καθορισθούν αναλυτικά κατά τη φάση εκπόνησης της μελέτης εφαρμογής. 22. Επιχειρησιακοί Συναγερμοί Οι επιχειρησιακοί συναγερμοί θα παρουσιάζονται σαν σαφείς και λογικές πληροφορίες υπό μορφή κειμένου, υποστηριζόμενοι από ρυθμιζόμενες οπτικές και ηχητικές σηματοδοτήσεις. Επιπλέον, το σύστημα έγερσης των επιχειρησιακών συναγερμών θα βασίζεται σε σύστημα κανόνων και ως εκ τούτου θα είναι δυνατή η εφαρμογή διαφόρων συνδυασμών των κανόνων αυτών σε διαφορετικές γεωγραφικές ζώνες που θα ορίζονται από τον χρήστη. Επίσης, θα υπάρχει δυνατότητα αυτόματης εστίασης σε στόχους που έχουν εγείρει κάποιον συναγερμό, είτε επιλέγοντας τη σχετική ειδοποίηση είτε με κατάλληλη επιλογή που θα επιτρέπει τη μετάβαση εκ περιτροπής στους συγκεκριμένους στόχους. Σε κάθε περίπτωση, ο χρήστης θα μπορεί να επιστρέψει άμεσα στην προηγούμενη εικόνα του χάρτη. 23. Αναπαραγωγή Δεδομένων Κάθε χρήστης θα διαθέτει δυνατότητα εκτύπωσης στιγμιοτύπου του χάρτη, καθώς και αναπαραγωγής του συνόλου των καταγεγραμμένων δεδομένων για κάθε στόχο που έχει ανιχνευθεί, καθώς και όλων των επιχειρησιακών συναγερμών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και ανάλογα με τα δικαιώματα πρόσβασης. Επίσης, θα είναι δυνατή η ταυτόχρονη αναπαραγωγή και καταγραφή, χωρίς η μία λειτουργία να παρεμποδίζει την άλλη. Κατά την αναπαραγωγή, η εικόνα της οθόνης παρακολούθησης κυκλοφορίας θα έχει την ίδια διάταξη (layout), θα περιλαμβάνει τις ίδιες λεπτομέρειες και θα παρέχει τις ίδιες δυνατότητες χειρισμού, όπως στην κανονική λειτουργία. Επίσης, θα παρέχεται η δυνατότητα καταγραφής σε αρχείο video όσων εμφανίζονται στην οθόνη ή σε οποιοδήποτε τμήμα αυτής. Η καταγραφή θα γίνεται με χρήση σύγχρονων τεχνικών συμπίεσης, ήτοι MPEG-4 ή αντίστοιχου/νεότερου, ώστε να εξασφαλίζεται η υψηλή ποιότητα της καταγραφόμενης εικόνας. Τα δεδομένα των δύο (02) τελευταίων ετών θα είναι πάντα αποθηκευμένα σε αποθηκευτικό μέσο του συστήματος, ώστε να είναι δυνατή η άμεση αναπαραγωγή τους, εφόσον αυτό απαιτηθεί από οποιοδήποτε χειριστή. Δεδομένα πέραν των δύο (02) ετών θα αποθηκεύονται σε αφαιρούμενα μαγνητικά μέσα αποθήκευσης και θα είναι δυνατή η αναπαραγωγή τους, εφόσον εισαχθούν σε κατάλληλη μονάδα ανάγνωσης που θα περιλαμβάνεται στο σύστημα. 24. Σύστημα υποβοήθησης λήψης αποφάσεων Από την ανάλυση που έχει προηγηθεί, είναι φανερό ότι στην Υποδομή θα συγκεντρώνεται μεγάλος όγκος δεδομένων τόσο από τα υφιστάμενα 15

16 πληροφοριακά συστήματα του Φορέα όσο και από τις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων τρίτων, καθιστώντας ιδιαίτερα δύσκολη την πλήρη αξιοποίησή τους από τους χειριστές. Για το λόγο αυτό, απαιτείται η εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος ανάλυσης επιχειρησιακών δεδομένων υψηλής αποδοτικότητας (high-performance business analysis), το οποίο θα αναλάβει την επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων που λαμβάνονται σε πραγματικό χρόνο με σκοπό τη διατύπωση προτάσεων για την υποβοήθηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. 25. Δυνατότητα ανάπτυξης εφαρμογών Το σύστημα θα πρέπει να παρέχει βιβλιοθήκες συναρτήσεων για ανάπτυξη νέων εφαρμογών, σε γλώσσες όπως VB, C++, Java, κλπ. Οι εφαρμογές αυτές θα πρέπει είτε να μπορούν να ενσωματωθούν στο περιβάλλον εργασίας (User Interface) του συστήματος, ή και να τρέχουν αυτόνομα, αλληλεπιδρώντας με τη ΧΒΔ. 26. Διαλειτουργικότητα Το σύστημα θα πρέπει να παρέχει δυνατότητες διαλειτουργικότητας και διασυνδεσιμότητας μέσω της δημιουργίας διεπαφών προγραμματισμού εφαρμογών api (π.χ. json, xml), που θα δίνουν τη δυνατότητα σε εξουσιοδοτημένα πληροφοριακά συστήματα να διασυνδέονται με αυτό. 27. Διασυνδεσιμότητα με υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα α. Θα διασυνδεθεί με υπάρχοντα συστήματα που λειτουργούν στο ΥΝΑ (ενδεικτικά αναφέρονται: VMS, AIS, SSN), καθώς και με διαδικτυακές βάσεις δεδομένων (ενδεικτικά αναφέρονται: LLOYD S MIU, ITU MARS, EQUASIS), ώστε να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα δεδομένα. β. Θα επιτρέπει την πρόσβαση από άλλα δυναμικά συστήματα του ΥΝΑ ή άλλων φορέων, ή και σε ευρύτερο κοινό, καθώς και την ανάδειξη έστω μέρους των δεδομένων στο διαδίκτυο, για πρόσβαση από το ευρύ κοινό μέσω webgis γ. Θα δίνει τη δυνατότητα συνδυασμού των δεδομένων και μεταδεδομένων του με Υποδομές ευρύτερου περιεχομένου και θεματικών κατηγοριών, όπως η Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (ΕΥΓεΠ) ή η Ευρωπαϊκή Υποδομή INSPIRE. Οι λειτουργίες και η αποτελεσματικότητα του γεωπληροφοριακού Συστήματος θα ελεγχθούν με την ανάπτυξη μιας πιλοτικής εφαρμογής που θα το αξιοποιεί. Ο Ανάδοχος θα πρέπει κατ ελάχιστο να εισάγει δεδομένα συγκεκριμένης περιοχής και κλίμακας, και να αξιοποιήσει τη Βάση για την ανάκτηση πληροφορίας και τη λήψη αποφάσεων σε έναν τομέα θαλάσσιου σχεδιασμού A Εισαγωγή/Εξαγωγή Δεδομένων Το σύστημα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα εισαγωγής/επεξεργασίας και παραγωγής αρχείων παραγομένων από τα βασικά πακέτα του πεδίου των ΓΣΠ, CAD κλπ. και να υποστηρίζει υποχρεωτικά τα παρακάτω Format: S57 Ed 3.x Autocad (DXF, DWG) σε όλες τις υφιστάμενες εκδόσεις, 16

17 Geotiff, ARCINFO export files, ESRI Shape files, ASCII CARIS VPF TIFF EPS JPG Επισημαίνεται ότι οι συντεταγμένες θα μπορούν να δίνονται είτε ως ορθογώνιες (X, Y), είτε ως γεωγραφικές (λ, φ). Στην δεύτερη περίπτωση, τα πεδία λ και φ θα μπορούν να ορίζονται με τους παρακάτω τρόπους σύμφωνα με επιλογή του χρήστη: Δεκαδικές μοίρες (ΜΜ.ΜΜΜΜΜ) Δεκαδικά πρώτα (ΠΠΠΠΠ.ΠΠΠΠΠΠ) Μοίρες και Δεκαδικά πρώτα (ΜΜ ΠΠ.ΠΠΠΠΠ) Μοίρες Πρώτα και Δεκαδικά δεύτερα (ΜΜ ΠΠ ΔΔ.ΔΔΔΔΔ) Στους παραπάνω ορισμούς ο διαχωρισμός μοιρών, πρώτων και δευτέρων γίνεται με ένα κενό και όπου υπάρχει δεκαδικό μέρος ο αριθμός είναι διπλής ακρίβειας. A Χαρτογραφική Βάση Δεδομένων (ΧΒΔ) Το ΥΣ-ΓΠ θα χρησιμοποιεί ένα Λογισμικό Διαχείρισης Σχεσιακής Βάσης Δεδομένων, μέσω του οποίου θα σχεδιαστεί και θα υλοποιηθεί μία Χαρτογραφική Βάση Δεδομένων (ΧΒΔ). A Δημιουργία ΧΒΔ Οι απαιτήσεις για τη δημιουργία της ΧΒΔ είναι: Η ΧΒΔ πρέπει να είναι διανυσματική (vector), δομημένη σύμφωνα με το μοντέλο S57 Ed. 3.x. Στις περιπτώσεις όπου το μοντέλο S57 Ed. 3.x δεν περιλαμβάνει όλα τα χαρτογραφικά στοιχεία για την υποστήριξη κάποιου προϊόντος, θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα για την ενσωμάτωση των στοιχείων αυτών. Η παραμετροποίηση της ΧΒΔ σε επίπεδα κλίμακας (ScaleLayers) θα πρέπει να υποστηρίζει τουλάχιστον τις απαιτούμενες Βασικές Κλίμακες (Overview, General, Coastal, Approach, Harbour, Berthing) με ανάλυση περαιτέρω για την υποστήριξη διακριτών επιπέδων χαρτογραφικής πληροφορίας (Βάθη ΧΥΖ, Ισοβαθείς, Ακτογραμμή-Τοπογραφία, Υποβρύχια καλώδια, Πεδία βολής, Κίνδυνοι, Φανάρια, κλπ) που αφορούν στον Ναυτικό Χάρτη. Οι μονάδες (units) των χωρικών στοιχείων της Βασικής Βάσης Δεδομένων (Master Database) θα είναι σε γεωγραφικές συντεταγμένες λ, φ στο WGS

18 A Διαχείριση ΧΒΔ Το Λογισμικό διαχείρισης της ΧΒΔ θα πρέπει να καλύπτει κατ αρχάς τις απαιτήσεις ενός κλασσικού Λογισμικού Διαχείρισης Σχεσιακής Βάσης Δεδομένων (RDBMS), όπως αυτές περιγράφονται στο Παράρτημα B και επιπλέον θα πρέπει να καλύπτει τις παρακάτω απαιτήσεις: 1. Ενιαία πλατφόρμα ΒΔ με τα άλλα προσφερόμενα υποσυστήματα. 2. Υποστήριξη δόμησης ενιαίας (seamless) διανυσματικής (vector) ΧΒΔ ανά ορισμένο επίπεδο (Layer) γεωγραφικής πληροφορίας. 3. Εργαλεία ελέγχου της ΧΒΔ μέσα από το περιβάλλον εργασίας του ΥΣ-ΓΠ. 4. Υποστήριξη Transactions: Αναίρεση ενός Transaction και μετάπτωση στην προηγούμενη κατάσταση. 5. Υποστήριξη Ιστορικού για την παραγωγή και διαχείριση των ER και των NtM. 6. Δυνατότητα αναζήτησης (Querying) μέσω SQL και από εξωτερικά Λογισμικά που δεν διαθέτουν μηχανισμούς αναζήτησης με βάση τα χωρικά στοιχεία. Η ανάκτηση των δεδομένων να είναι δυνατό να γίνει με: Ένα μόνο χαρακτηριστικό / ιδιότητα. Σύνολο συγκεκριμένων χαρακτηριστικών / ιδιοτήτων. Χαρακτηριστικά / ιδιότητες που εμφανίζουν συγκεκριμένες σχέσεις μέσα σε ένα σύνολο. Σύνολο χαρακτηριστικών / ιδιοτήτων όπου τα κριτήρια βρίσκονται μέσα σε μια άλλη ομάδα στοιχείων (πίνακα). Όλα τα χαρακτηριστικά μιας ομάδας. Συσχετισμό ιδιοτήτων με στοιχεία, επιλογή στοιχείων από ιδιότητες, θέαση των ιδιοτήτων επιλεγμένων στοιχείων, επιλογή ιδιοτήτων και έλεγχος στοιχείων που συνδέονται με αυτά. Εφαρμογή συνδυαστικών επερωτήσεων για την επιλογή στοιχείων που συνδέονται με επιλεγμένες τιμές ιδιοτήτων. 7. Οι ιδιότητες πρέπει να είναι δυναμικές έτσι ώστε να είναι δυνατός ο αυτόματος υπολογισμός νέων τιμών από τιμές σε άλλα πεδία ή άλλους πίνακες. Τα υπολογισμένα αυτά πεδία να μπορούν να ενημερώνονται όταν αλλάζουν οι τιμές των πεδίων τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό τους. Εάν οι τιμές δεν πρόκειται να αλλάξουν για ένα υπολογισμένο πεδίο να είναι δυνατό να μετατραπούν σε μόνιμες. 8. Δυνατότητα συσχετισμού ιδιοτήτων βάσεων δεδομένων σε RASTER αντικείμενα σύμφωνα με την τιμή κυψελίδων (grid / pixel). 9. Η ΧΒΔ θα πρέπει να είναι προσβάσιμη ταυτόχρονα από πολλούς χρήστες. 10. Η ΧΒΔ θα πρέπει να υποστηρίζει τόσο optimistic όσο και pessimistic locking. 11. Υποστήριξη ταυτόχρονης επεξεργασίας τμημάτων της ΧΒΔ με κλείδωμα μόνο του τμήματος που υφίσταται επεξεργασία. Η υπό επεξεργασία περιοχή θα κλειδώνεται από τους υπόλοιπους χρήστες με βάση συγκεκριμένα όρια που θα ορίζονται από τον χρήστη. Επισημαίνεται ότι η ύπαρξη της δυνατότητας αυτής, 18

19 όταν πρόκειται για layers μιας seamless ΧΒΔ, θα εξασφαλίζει τον καταμερισμό της επεξεργασίας μεγάλων γραμμικών και επιφανειακών χαρτογραφικών οντοτήτων (Line and Area Cartographic Objects) με κλείδωμα μόνο του τμήματος που υφίσταται επεξεργασία. A Υποσύστημα Διάχυσης Πληροφοριών μέσω Διαδικτύου (ΥΣ-ΔΠΔ) Το υποσύστημα ΥΣ-ΔΠΔ (web-gis) θα συνεισφέρει στη διάχυση πληροφοριών προς τους ενδιαφερομένους «εξωτερικούς χρήστες», στο πλαίσιο της κοινωνικής αποστολής του ΥΝΑ. Μέσω της Διαδικτυακής Πύλης του ΥΝΑ οι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα σύνδεσης με το web-gis για αναζήτηση και παρουσίαση χαρτογραφικών δεδομένων βάσει προκαθορισμένης από το χρήστη γεωγραφικής αναφοράς. Για το σκοπό αυτό θα δημιουργηθεί, με ευθύνη του αναδόχου, ευρετήριο με χαρτογραφικό υπόβαθρο που θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τα παρακάτω Layers: I. Γενικός χάρτης του Ελλαδικού χώρου και της ευρύτερης περιοχής σε μικρή κλίμακα. II. III. Χάρτες μεγαλύτερης κλίμακας, όπου απαιτείται. Πολυγωνικές γραμμές που ορίζουν τα όρια των περιοχών για τα οποία υπάρχει και διατίθεται πληροφορία. Το ευρετήριο θα πρέπει να είναι δομημένο σε περιβάλλον Geodatabase και να επιτρέπει στο ΥΝΑ την προσθήκη, διαγραφή και μεταβολή των Layers. A.2.4 Εξοπλισμός και λογισμικό συστήματος Στο πλαίσιο του έργου προβλέπεται η προμήθεια, παραμετροποίηση και εγκατάσταση εξοπλισμού πληροφορικής και επικοινωνιών καθώς και του αντίστοιχου λογισμικού συστήματος. Ο σχεδιασμός της φυσικής αρχιτεκτονικής διασύνδεσης των στοιχείων εξοπλισμού θα γίνει από τον Ανάδοχο λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις αρχιτεκτονικής, λειτουργικότητας, διαθεσιμότητας και απόδοσης που τίθενται στις επιμέρους παραγράφους του κεφαλαίου αυτού. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που απαιτηθούν πρόσθετες άδειες λογισμικού ή άδειες πρόσβασης και διασύνδεσης υπαρχόντων συστημάτων, τότε η προμήθειά τους θα πραγματοποιηθεί με μέριμνα και δαπάνες του Αναδόχου. Επιπρόσθετα, εάν απαιτείται η καταβολή συνδρομής, αυτή θα βαρύνει τον Ανάδοχο για ολόκληρο το χρονικό διάστημα τεχνικής υποστήριξης του έργου. Η διασύνδεση των συστημάτων θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην επηρεάζεται η αυτόνομη λειτουργία τους. Η μεταφορά δεδομένων και η διασύνδεση με τις βάσεις δεδομένων διευθύνσεων ΛΣ- ΕΛΑΚΤ, θα πραγματοποιείται με τον αποδοτικότερο δυνατό τρόπο και το ελάχιστο δυνατό λειτουργικό κόστος, δίνοντας μεγάλη βαρύτητα στην ασφάλεια των διακινούμενων δεδομένων. Τυχόν απαιτούμενη αναβάθμιση εξοπλισμού ή/και λογισμικού υπαρχόντων βάσεων δεδομένων για τη διασύνδεσή τους, θα βαρύνει τον Ανάδοχο. Η σύνθεση του προσφερόμενου εξοπλισμού σε συνδυασμό με τις προσφερόμενες υπηρεσίες διασύνδεσης θα διασφαλίζει την υψηλή διαθεσιμότητα και ποιότητα των προσφερομένων δυνατοτήτων/εξυπηρετήσεων στους τελικούς χρήστες. Όλες οι απαιτήσεις του παρόντος έργου χαρακτηρίζονται ουσιώδεις και υποχρεωτικές και ο 19

20 υποψήφιος Ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να τις ικανοποιήσει με τον αποδοτικότερο τεχνικά τρόπο και τη βέλτιστη λειτουργικά μεθοδολογία. Τονίζεται ότι ζητείται λύση «με το κλειδί στο χέρι» ( turn key solution). Τα προσφερόμενα συστήματα πρέπει να είναι καινούργια και αμεταχείριστα. Η προσφορά του αναδόχου, θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τον απαιτούμενο εξοπλισμό και τις υπηρεσίες που αναφέρονται στη παρούσα διακήρυξη. Αν για οποιοδήποτε λόγο, με τον απαιτούμενο από τη διακήρυξη εξοπλισμό ή/και υπηρεσίες δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν οι ζητούμενες τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις στο σύνολό τους, τότε ο ανάδοχος οφείλει να προσφέρει δωρεάν επιπλέον εξοπλισμό της επιλογής του, υπό τη βασική προϋπόθεση ότι θα είναι απόλυτα συμβατός με τον αρχικά ζητούμενο και προσφερόμενο εξοπλισμό και απόλυτα προσαρμοσμένος στο σύστημα. Ο ανάδοχος θα πρέπει να προσφέρει επίσης δωρεάν όλο τον επιπλέον απαιτούμενο εξοπλισμό υποστήριξης, σύνδεσης, προστασίας, αδειών χρήσης κ.λ.π. για την υλοποίηση της προτεινόμενης λύσης. Αν η τεχνική προσφορά περιλαμβάνει τον ελάχιστα ζητούμενο εξοπλισμό, αλλά δεν καλύπτει τις αιτούμενες τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις στο σύνολό τους, η προσφορά χαρακτηρίζεται τεχνικά απαράδεκτη και απορρίπτεται. Ειδικότερα, τα κατ ελάχιστον απαιτούμενα στοιχεία εξοπλισμού και λογισμικού συστήματος περιλαμβάνουν: 1. Για την επέκταση της υπολογιστικής ισχύος δύο (02) Blade Servers καθώς και τις αντίστοιχες άδειες για το λογισμικό Vmware vsphere with Operations Management Enterprise for 1 processor / CPU, οι οποίοι θα εγκατασταθούν σε IBM Blade Center που διαθέτει ο φορέας. 2. Οι υπό προμήθεια δύο (02) Blade Servers θα πρέπει να συνοδεύονται από 4 συνολικά Symantec Backup Exec 2012 Vray Edition ώστε να ενσωματωθούν σε υφιστάμενη υποδομή λήψης αντιγράφων ασφαλείας Symantec. 3. Για την επέκταση της χωρητικότητας του υφιστάμενου συστήματος IBM Storwize V7000, να προσφερθεί συμβατό ράφι επέκτασης (Disk Expansion Enclosure) με εφεδρική τροφοδοσία και απαραίτητα καλώδια παροχής τροφοδοσίας και διασύνδεσης με την κεντρική μονάδα, καθώς και 30 δίσκοι 2.5, χωρητικότητας 900GB ο καθένας. 4. Λογισμικό Διαχείρισης Σχεσιακής Βάσης Δεδομένων που να καλύπτει τις απαιτήσεις των ΥΣ-ΓΠ και ΥΣ-ΔΠΔ. 5. Κατάλληλο αριθμό αδειών τύπου Data center για εγκατάσταση εξυπηρετητών με λειτουργικό Windows Server 2012 R2 για τους υπό προμήθεια δύο (02) Blade Servers που περιγράφονται παραπάνω. Οι άδειες θα είναι κατάλληλες ώστε ο Φορέας να μπορεί να εγκαταστήσει απεριόριστο αριθμό από εικονικές μηχανές με λειτουργικό Windows Server 2012 R2 οι οποίες που θα φιλοξενούνται στους υπό προμήθεια blade servers. 6. Προμήθεια, εγκατάσταση και παραμετροποίηση συστήματος videowall. 7. Τυχόν λοιπό απαραίτητο ενεργό ή παθητικό εξοπλισμό ή άδειες λογισμικού για την πλήρη ενεργοποίηση και ενσωμάτωση του ΕΓΣΘΧΣ στην υφιστάμενη υποδομή. Στο Παράρτημα B.1.1 παρατίθενται πίνακες συμμόρφωσης με τις αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές των στοιχείων εξοπλισμού του έργου. 20