Αυξημένες τιμές Lp(a) ή ουρικού οξέος. Τι πρακτικά σημαίνουν για τον ασθενή και το γιατρό του

Transcript

1 Αυξημένες τιμές Lp(a) ή ουρικού οξέος. Τι πρακτικά σημαίνουν για τον ασθενή και το γιατρό του Λουκιανός Ραλλίδης, MD, FESC Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Υπεύθυνος Υπολιπιδαιμικού Ιατρείου Β Καρδ. Κλ., ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

2 Σύγκρουση συμφερόντων Συμμετοχή σε ομιλίες, honoraria, συμβουλευτικές υπηρεσίες, και κλινικές μελέτες που επιχορηγήθηκαν από φαρμακευτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Sanofi, AstraZeneca, WinMedica, Pfizer, Mylan, Elpen και Amgen

3 1) Lp(a) 2) Ουρικό οξύ 3) Αυξημένη Lp(a) έναντι υπερουριχαιμίας

4 1) Λιποπρωτεΐνη (a) [Lp(a)] Lp(a)=LDL + apoprotein (a) 30-40% της μάζας της είναι χοληστερόλη τα επίπεδα της καθορίζονται κύρια γενετικά (>90%) επίπεδα >50 mg/dl ή > nmol/l

5 Η Lp(a) αποτελεί ένα ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ΚΔΝ Tsimikas S. JACC 2017;69:

6 Η Lp(a) αποτελεί ένα παράγοντα κινδύνου για την ασβέστωση της ΑΒ Tsimikas S. JACC 2017;69: Thanassoulis G. J Lipid Res 2016;57:917-24

7 Σε ποιους πρέπει να γίνεται έλεγχος της Lp(a) Catapano AL. Eur Heart J 2016;37:

8 Η Lp(a) εξακολουθεί να αποτελεί παράγοντα κινδύνου και μετά χορήγηση στατίνης και επίτευξη επιπέδων LDL-C <70 mg/dl Tsimikas S. JACC 2017;69:

9 από την προοπτική πληθυσμιακή μελέτη EPIC-Norfolk και από από την Copenhagen City Heart Study 00 mg/dl 220 mg/dl Verbeek R. Eur Heart J 2018;39:

10 Atherosclerosis 2018;269:29-34

11 Ποιες παρεμβάσεις ελαττώνουν την Lp(a) Tsimikas S. JACC 2017;69:

12 Χορήγηση αντινοηματικών(antisense) ολιγονουκλεοτιδίων [κατά του mrna της apo(a)] σε υγιείς εθελοντές με αυξημένη Lp(a) σε διάφορα δοσολογικά σχήματα (1 υποδόρια χορήγηση την εβδομάδα) 40 mg IONIS-APO(a)-L RX -> 92% Lp(a) [πολλαπλές δόσεις 1, 3, 5, 8, 15, 27] Viney NJ,..,Tsimikas S. Lancet 2016;318:

13 στεφανιαίοι ασθενείς και μάρτυρες Burgess S. JAMA Cardiology 2018;3:619-27

14 2)Ουρικό οξύ Προϊόν καταβολισμού πουρινών, κύρια στο ήπαρ 2/3 αποβάλλονται από νεφρούς, 1/3 από πεπτικό Παθολογικά επίπεδα >7 mg/dl

15 Ουρικό οξύ Κυριότερες καταστάσεις που αυξάνουν τα επίπεδα του ουρικού οξέος 1) Διαιτητικά αίτια Μεγάλη πρόσληψη τροφών πλούσιων σε πουρίνες (συκώτι, σαρδέλες, φακές,..) Κατάχρηση οινοπνεύματος 2) Αυξημένη καταστροφή κυττάρων (χημειοθεραπεία) 3) Ελαττωμένη νεφρική απέκκριση 4) Λήψη φαρμάκων (διουρητικά, κυκλοσπορίνη) 5) Υπέρταση, μεταβολικό σύνδρομο, παχυσαρκία

16 Η υπερουριχαιμία συνδέεται Ουρική αρθρίτιδα Ουρολιθίαση Ουρική νεφροπάθεια Επιδημιολογικές πληθυσμιακές μελέτες με ΣΝ, ΑΕΕ, καρδιακή ανεπάρκεια, ΑΥ καθώς και αυξημένη θνητότητα, ειδικά σε άτομα με εγκατεστημένη ΣΝ Drenth JPH. NEJM 2006;355:730-32??

17 Η υπερουριχαιμία συνδέεται με συστηματική φλεγμονή και πιθανά να είναι ο κύριος μηχανισμός σύνδεσης με ΚΔΝ Ruggiero C. Eur Heart J 2006;27:

18 Vassalle C. Diseases 2016; 2016 Feb 26;4(1). pii: E12. doi: /diseases

19 Φάρμακα που ελαττώνουν το ουρικό οξύ 1) Αναστολείς της ξανθινοξειδάσης αλλοπουρινόλη φεμπουξοστάτη-εκλεκτικός αναστολέας 2) Ουρικοδιουρητικά (προβενεσίδη)

20 H θεραπεία της υπερουριχαιμίας ελαττώνει τα ΚΔΝ? Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα 1) Η αλλοπουρινόλη βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία (n=64) (Mercuro G. Am J Cadiol 2004;94:932-5) 2) Η αλλοπουρινόλη επιβραδύνει την πρόοδο της νεφρικής νόσου σε ασθενείς με ΧΝΝ (n=113) και ελαττώνει τα ΚΔ συμβάματα (FU=2yrs) (Goicoechea M. Clin J Am Soc Nephrol 2010;5: )

21 Θεραπεία υπερουριχαιμίας 1) κλινική ή απεικονιστική παρουσία τόφων 2) συχνές κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας ( 2 ανά έτος) 3) χρόνια νεφρική ανεπάρκεια σταδίου 2 4) ουρολιθίαση από λίθους ουρικού μονονατρίου 5) ασυμπτωματική: >12 mg/dl (άνδρες), >10 mg/dl (γυναίκες)

22 Lp(a) >50 mg/dl Ουρικό >7 mg/dl Ανεξάρτητος παράγων κινδύνου για ΚΔΝ ΝΑΙ? Σύνδεση με ανάπτυξη AS ΝΑΙ ΟΧΙ Σύνδεση με νεφρική νόσο ΟΧΙ ΝΑΙ Αιτιολογική σχέση με ΚΔΝ Μάλλον ΝΑΙ Μάλλον ΟΧΙ Υγιεινοδιαιτητική παρέμβαση Καμιά επίδραση στα επίπεδα της Lp(a) Ευνοϊκή επίδραση Φαρμακευτική αγωγή ΟΧΙ ΝΑΙ (αναστολείς ξανθινοξειδάσης) Ένδειξη φαρμακευτικής αγωγής Θέση καρδιολόγου - 1) >12 mg/dl /10 mg/dl (ασυμπτωματικός) 2) συχνές κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας Αντιμετώπιση παρ. κινδύνου και δη της υπερχοληστερολαιμίας (στατίνες) Αντιμετώπιση παρ. κινδύνου και επί νεφρικής νόσου παραπομπή σε παθολόγο