Η Λευκωσία σάς Καλεί. Βιβλίο για το Δάσκαλο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η Λευκωσία σάς Καλεί. Βιβλίο για το Δάσκαλο"

Transcript

1 Η Λευκωσία σάς Καλεί Βιβλίο για το Δάσκαλο

2 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητές/οί Συναδέλφισσες και Συνάδελφοι, Ελπίζουμε ότι οι δραστηριότητες και οι εισηγήσεις που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο θα βοηθήσουν, εσάς και τους μαθητές σας, να απολαύσετε μια παραγωγική επίσκεψη στην Πύλη Πάφου, στην Πύλη Κερύνειας και στις περιοχές Αραπαχμέτ και Χρυσαλινιώτισσας. Όπως θα γνωρίζετε μια επιτυχημένη επίσκεψη δομείται, προετοιμάζεται και οργανώνεται σε τρία στάδια: πριν, στη διάρκεια και μετά την επίσκεψη. Πριν την επίσκεψη Μέσα από τις δραστηριότητες που γίνονται πριν την επίσκεψη οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με το απαραίτητο λεξιλόγιο και έννοιες και να αποκτήσουν εκείνες τις γνώσεις που είναι απαραίτητες προκειμένου να είναι σε θέση να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότερο από την επίσκεψη. Στη διάρκεια της επίσκεψης Το τετράδιο εργασιών περιέχει πολλές δραστηριότητες οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη διάρκεια της επίσκεψης. Ο συνολικός χρόνος που θα χρειαστεί προκειμένου να συμπληρωθούν όλες τις δραστηριότητες θα εξαρτηθεί από το ενδιαφέρον και το επίπεδο των παιδιών, το διαθέσιμο χρόνο και τον αριθμό των συνοδών ή/ και γονιών που συνοδεύουν τα παιδιά χωρίς, σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει τις δύο ώρες. Μετά την επίσκεψη Οι δραστηριότητες που προτείνονται για το στάδιο μετά την επίσκεψη είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους, να καλλιεργήσουν τη δημιουργικότητά τους, να συλλέξουν και να ερευνήσουν πληροφορίες σχετικά με θέματα τα οποία θίχτηκαν στη διάρκεια της επίσκεψης. Αν το επίπεδο των μαθητών και ο διαθέσιμος σας χρόνος το επιτρέπουν, οι δραστηριότητες δυνατόν να πάρουν τη μορφή μικρών project. Διαθεματική Προσέγγιση: Οι δραστηριότητες που προτείνονται για τις φάσεις πριν και μετά την επίσκεψη μπορούν να πραγματοποιηθούν σε οποιαδήποτε στιγμή η/ ο εκπαιδευτικός κρίνει κατάλληλη. Μερικές δραστηριότητες που προτείνονται για τη φάση πριν την επίσκεψη μπορούν να μεταφερθούν στη φάση μετά την επίσκεψη και αντίστροφα. Μη διστάσετε να κάνετε οποιαδήποτε μετατροπή κρίνετε εσείς ότι χρειάζεται στις δραστηριότητες προκειμένου αυτές να προσαρμοστούν καλύτερα στα ενδιαφέροντα των μαθητών σας. Στο βιβλίο δίνονται ιδέες για το πώς να συνδέσετε την επίσκεψη με συγκεκριμένες θεματικές ενότητες και περιοχές του αναλυτικού προγράμματος. Χρησιμοποιήστε τη δημιουργικότητά σας και στηριγμένοι στα ενδιαφέροντα και τις εμπειρίες των μαθητών σας σχεδιάστε και άλλες δραστηριότητες. Με τις καλύτερες μας ευχές, Η ομάδα που εργάστηκε για το "Η Λευκωσία σάς Καλεί" 2

3 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΙΝ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ Όπως είναι γνωστό, για να είναι επιτυχημένες οι επισκέψεις μας θα πρέπει να αφιερώσουμε σε αυτές σημαντικό χρόνο στον προγραμματισμό, την προετοιμασία, την εκτέλεση και την αναθεώρηση κάθε δραστηριότητας. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη τους παράγοντες που ενδεχομένως να επηρεάσουν την εκπαιδευτική μας επίσκεψη (με έναν αρνητικό ή θετικό τρόπο). Για παράδειγμα, ο αντίκτυπος ορισμένων περιβαλλοντικών παραγόντων (π.χ. η μορφολογία του εδάφους, ο καιρός, η πυκνότητα της κυκλοφορίας) στα παιδιά και νεαρά άτομα, είναι πιθανό να είναι μεγάλος και θα πρέπει να συνεξεταστεί παράλληλα με κοινωνικούς (π.χ. πίεση της ομάδας, συνεργασία, ασυμμετρίες δύναμης) και προσωπικούς παράγοντες (π.χ. κούραση, πίεση, πανικός, ενθουσιασμός). Προγραμματισμός των δραστηριοτήτων Ο λεπτομερής προγραμματισμός και η εμπειριστατωμένη προετοιμασία προϋποθέτουν: Πολύ καλή γνώση της περιοχής και των μνημείων που επισκεπτόμαστε. Εκτίμηση για τις ακριβείς και πραγματικές ανάγκες και ενδιαφέροντα των παιδιών και των νεαρών ατόμων. Προσοχή και προνοητικότητα σχετικά με ατυχήματα που θα μπορούσαν να συμβούν. Συστηματική προετοιμασία για όλα τα ενδεχόμενα που θα μπορούσαν να συμβούν στη διάρκεια, όπως και πριν και μετά από την επίσκεψη. Τι θέλουμε να πάρουν οι μαθητές μας από την επίσκεψη; Στόχος θα πρέπει να είναι, η επίσκεψή μας να αποτελέσει μια εκπαιδευτική, κοινωνική και συνάμα ψυχαγωγική εμπειρία για τα παιδιά. Η συνεργασία, η ανταλλαγή απόψεων και η αναζήτηση ανατροφοδότησης από συναδέλφους και ανθρώπους με σχετική εμπειρία είναι πολύ χρήσιμη. Γιατί οι προπαρασκευαστικές επισκέψεις είναι σημαντικές; Οι προπαρασκευαστικές επισκέψεις είναι μεγάλης σπουδαιότητας για την επιτυχία της καθαυτό επίσκεψης καθώς μας παρέχουν την ευκαιρία να έχουμε ανατροφοδότηση για την έρευνά μας, να ανανεώσουμε τις πληροφορίες και να προβούμε σε μια προκαταρκτική αξιολόγηση των ενδεχόμενων κινδύνων. Επίσης, μας βοηθούν, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που θα συλλέξουμε στα πλαίσια αυτών των επισκέψεων, στον επαναπροσδιορισμό, στην επανεξέταση των στόχων ή/και την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Επιπλέον, αυτές οι προκαταρκτικές επισκέψεις είναι πολύ χρήσιμες στην παροχή πληροφοριών ως προς τον αριθμό των συνοδών που θα χρειαστεί να βρίσκονται με τα παιδιά κατά την επίσκεψή μας. Επίσης μας βοηθούν να φροντίσουμε τα ζητήματα που ενδεχομένως να προκύψουν σε σχέση με τον τόπο εστιάσεως, τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες, τον τύπο των δραστηριοτήτων, τη διάρκεια, τα σχετικά επίπεδα ικανότητας, το είδος και το μέγεθος των κινδύνων που πιθανόν να αντιμετωπίσουμε και τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της ομάδας. Προετοιμασία Αυτό το βιβλιάριο περιλαμβάνει μέρος της προετοιμα - σίας για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές. Παρουσιάζονται πολλές ιδέες, ως προς τον τρόπο με τον οποίο η εκπαιδευτική επίσκεψη μπορεί να συνδεθεί με τις θεματικές περιοχές του αναλυτικού προγράμματος είτε πριν είτε μετά την πραγματοποίησή της. Εννοείται ότι, τα οφέλη για τους μαθητές θα είναι πολύ πιο μεγάλα εάν η προετοιμασία αρχίζει στην τάξη μέσω της χρήσης των δραστηριοτήτων που προτείνονται εδώ. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε να κάνουμε τις απαραίτητες διευθετήσεις με τους συναδέλφους και τους γονείς και να ενημερώσουμε ή/και να εξασφαλίσουμε τη συμμετοχή όλων εκείνων που εμπλέκονται στην εκπαιδευτική επίσκεψη (μαθητές, γονείς και συνοδοί) και σχετίζονται με: το μεταφορικό μέσο τις δραστηριότητες που θα προσφερθούν τα άτομα που θα συνοδεύουν την ομάδα τις διευθετήσεις για την επίβλεψη την ενδυμασία (άνετα ρούχα και παπούτσια για περπάτημα) και τον εξοπλισμό (κασετίνα, φωτογραφική μηχανή, κιβώτιο πρώτων βοηθειών) το φαγητό το κόστος και τη συλλογή του απαραίτητου ποσού Εκτέλεση των δραστηριοτήτων Τα τετράδια εργασιών, σχεδιάστηκαν ειδικά για να βοηθήσουν τους εκπαιδευτικούς στον τρόπο διδασκαλίας και τους μαθητές στον τρόπο μάθησής τους. Περιλαμβάνουν δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιηθούν επιτόπου, ενεργοποιώντας τη φαντασία των μαθητών και βοηθώντας τους να αναπτύξουν τις συνθετικές και αναλυτικές δεξιότητές τους. Εντούτοις, πρέπει να σημειώσουμε ότι είναι πάντα δυσκολότερο να ασκηθεί αποτελεσματικός έλεγχος των παιδιών σε ένα υπαίθριο περιβάλλον. Πρέπει, επομένως, να προετοιμαστούμε καλά ώστε να ανταποκριθούμε στα διάφορα ενδεχόμενα που δυνατόν να προκύψουν κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής επίσκεψης έχοντας από πριν βεβαιωθεί ότι υπάρχουν διαθέσιμα τα απαραίτητα προς τούτο άτομα και οι εναλλακτικές μορφές επίβλεψης. 3

4 Η Λευκωσία σάς Καλεί Ανασκόπηση των δραστηριοτήτων Κάθε εκπαιδευτική επίσκεψη με τους μαθητές μας είναι μια μοναδική και πλούσια εμπειρία. Μας δίνει την ευκαιρία να γνωρί - σουμε μαζί πράγματα και μνημεία και να μοιραστούμε πρωτόγνωρα και μοναδικά κοινά συναισθήματα και γνώση. Έτσι, καλύτερη συνέχεια της επίσκεψή μας θα ήταν να ανασκοπήσουμε την εμπειρία που αποκτήσαμε. Πετύχαμε, μέσα από τις δραστηριότητες, να ενεργοποιήσουμε το ενδιαφέρον και να κινητοποιή σουμε υψηλής τάξης νοητική δραστηριότητα στους μαθητές; Ο σκοπός, η πορεία της επίσκεψης, οι δραστηριότητες και οι εμπειρίες που αποκομίσαμε θα σχηματοποιήσουν και θα επηρεάσουν τη φύση της αξιολόγησής μας. Μαζί με τους μαθητές μπορούμε να εμπλακούμε σε μια ποικιλία δραστηριοτήτων ώστε να εξετάσουμε μερικές εντυπώσεις σε μεγαλύτερο βάθος. Μπορούμε να είμαστε δημιουργικοί και να εκφραστούμε με μοναδικό τρόπο. Μπορούμε επίσης να μελετήσουμε ένα βίντεο, ταινίες και φωτογραφίες, να εμπλακούμε σε νέα σχετικά προγράμματα και έρευνες, να στείλουμε επιστολές σε όσους μας έχουν βοηθήσει ή παράσχει πληροφορίες κλπ. Αυτό το βιβλίο δίνει ένα μόνο μικρό δείγμα των δραστηριοτήτων που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν πριν και μετά από την επίσκεψη καθώς επίσης και κάποια στοιχεία που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στη διάρκεια της επίσκεψης. Ιδέες, Δραστηριότητες και Εισηγήσεις για τους Εκπαιδευτικούς ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ Μέσα από τις δραστηριότητες που προτείνονται για τη φάση πριν την επίσκεψη οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με το κατάλληλο λεξιλόγιο, έννοιες και γνώσεις που χρειάζονται ώστε να επωφεληθούν, κατά το δυνατόν περισσότερο, από την εκπαιδευτική επίσκεψη. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να επιλέξουν, ανάμεσα από τις δραστηριότητες που δίνονται, εκείνες που θεωρούν καταλληλότερες για τους μαθητές τους. Οι δραστηριότητες μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα ή απλά να αποτελέσουν ερέθισμα για νέες ιδέες και δραστηριότητες. 4 Αρχαία και μεσαιωνικά τείχη (προτείνεται για τα παιδιά ηλικίας χρόνων) Στόχος: Τα παιδιά να συγκρίνουν τα τείχη πόλεων που χτίστηκαν σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Ετοίμασε αντίτυπα των χαρτών και των εικόνων (δες εποπτικά μέσα) παλαιών πόλεων οι οποίες περιβάλλονταν από τείχη (π.χ. Μυκήνες, Κωνσταντινούπολη και Φεράρα) και μοίρασέ τα στις ομάδες. Ενθάρρυνε τους μαθητές να παρατηρήσουν και να συζητήσουν το περιεχόμενο των εικόνων (π.χ. αναφορικά με το υλικό κατασκευής, τους λόγους της κατασκευής, τη λειτουργία των τειχών κλπ. ). Βοήθησέ τους να χρησιμοποιήσουν τη σωστή ορολογία: τάφρος, προμαχώνες, δομικά υλικά, πύλες). Ζήτησε από τους μαθητές να συγκρίνουν τα αρχαία και τα μεσαιωνικά τείχη με τη βοήθεια των εικόνων που θα έχουν στα χέρια τους. Ζήτησε από τους μαθητές να ερευνήσουν και να συλλέξουν πληροφορίες αναφορικά με άλλες περιτειχισμένες (οχυρωμένες) πόλεις ή περιοχές στην Κύπρο, στην Ευρώπη και στο κόσμο (π.χ. Αμμό - χωστος), τις οποίες να παρουσιάσουν στην τάξη. Μεθοδολογία: Τα παιδιά εργάζονται σε μικρές ομάδες των 5. Απαντήσεις Εισηγήσεις: Η βασική διαφορά σχετίζεται με τα δομικά υλικά καθώς το μεσαίωνα χρησιμοποιούνταν μικρότερες πέτρες για την κατασκευή. Τα μεσαιωνικά τείχη έχουν προμαχώνες. Τα τείχη της Λευκωσίας είναι μεσαιωνικά καθώς είναι χτισμένα με μικρές ορθογώνιες πέτρες και διαθέτουν προμαχώνες. Οι μεσαιωνικές (και οι αρχαίες) πόλεις περιβάλλονταν από τείχη προκειμένου να προστατεύονται από εισβολείς. Σε περιόδους όπου οι εξωτερικοί κίνδυνοι ήταν περιορισμέν οι, τα τείχη σηματοδοτούσαν τα όρια της πόλης και προστάτευαν τον αστικό πληθυσμό και τις αρχές από τις εξεγέρσεις αγροτών. Οι πολίτες πλήρωναν δασμούς όταν εισήγαγαν αγαθά στην πόλη. Λεξιλόγιο: - τάφρος: βαθύ και πλατύ χαντάκι το οποίο περιέβαλλε τα τείχη ενός οχυρωμένου μέρους (π.χ. κάστρο ή πόλη) το οποίο, συνήθως, πλημμυριζόταν με νερό. - προμαχώνες: προέκταση της οχύρωσης. - δομικά υλικά: τα υλικά που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή. - πύλες (κάστρου ή οχυρωμένης πόλης): σημεία εισόδου και εξόδου συνήθως με αμυντικές δομές.

5 Εποπτικά Μέσα: ΤΑ ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΧΑΝΤΑΚΑΣ) ΤΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΦΕΡΑΡΑ ΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΤΑ ΚΥΚΛΩΠΕΙΑ ΤΕΙΧΗ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ Περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό στην θα βρείτε στην ιστοσελίδα: 5

6 Η Λευκωσία σάς Καλεί ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Τείχη στη μεσαιωνική Ευρώπη (προτείνεται για τα παιδιά ηλικίας χρόνων) Στόχοι: Τα παιδιά, να γνωρίσουν πόλεις στην Ευρώπη οι οποίες διαθέτουν μεσαιωνικά τείχη. να μάθουν τους όρους προμαχώνας, τάφρος, δομικά υλικά, πύλη να συγκρίνουν τον τρόπο κατασκευής των τειχών διαφορετικών πόλεων Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Μοίρασε στις ομάδες/δυάδες φωτογραφίες και χάρτες πόλεων οι οποίες είναι οχυρωμένες με μεσαιωνικά ή/και αναγεννησιακά τείχη (π.χ. Φεράρα, Ηράκλειο, Πάλμα Νόβα, Κωνσταντινούπολη. Ενθάρρυνε τα παιδιά να παρατηρήσουν τα τείχη. Εισήγαγε τη σχετική ορολογία (προμαχώνας, τάφρος, δομικά υλικά και κατασκευή, πύλη, οχυρωμένη πόλη). Συζήτησε πώς χτίζονταν και τους λόγους για τους οποίους χτίζονταν τα μεσαιωνικά και αναγεννησιακά τείχη γύρω από τις πόλεις. Δείξε το χάρτη με τα Τείχη της Λευκωσίας και ζήτα από τα παιδιά να συγκρίνουν τα Τείχη της Λευκωσίας με αυτά άλλων μεσαιωνικών πόλεων. Ζήτα τους να αναγνωρίσουν ομοιότητες και διαφορές. Ζήτα από τα παιδιά να αναζητήσουν, να συλλέξουν και να παρουσιάσουν στην τάξη, πληροφορίες σχετικές με άλλες οχυρωμένες πόλεις και περιοχές στην Κύπρο, την Ευρώπη και τον κόσμο (π.χ. Αμμόχωστος). Λεξιλόγιο: τάφρος: βαθύ και πλατύ χαντάκι το οποίο περιέβαλλε τα τείχη ενός οχυρωμένου μέρους (π.χ. κάστρο ή πόλη) το οποίο, συνήθως, πλημμυριζόταν με νερό. προμαχώνες: προέκταση της οχύρωσης. δομικά υλικά: τα υλικά που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή. πύλες (κάστρου ή οχυρωμένης πόλης): σημεία εισόδου και εξόδου συνήθως με αμυντικές δομές. Εποπτικά Μέσα: Χρησιμοποίησε τα εποπτικά μέσα που προτείνονται για την προηγούμενη άσκηση και τα ακόλουθα: Πάλμα Νόβα Μια πόλη της οποίας, όπως και στην περίπτωση της Λευκωσίας, τα τείχη σχεδιάστηκαν από τον Giulio Savorgnano. Πάλμα Νόβα category=europe&page=7 Μεθοδολογία: Τα παιδιά εργάζονται σε μικρές ομάδες των 5 ή σε δυάδες. Απαντήσεις Εισηγήσεις: Τα Τείχη της Λευκωσίας είναι μεσαιωνικά τείχη καθώς έχουν κατασκευαστεί με μικρές ορθογώνιες πέτρες και διαθέτουν προμαχώνες. Οι μεσαιωνικές πόλεις οχυρώνονταν με τείχη για λόγους προστασίας από εισβολείς. Σε περιόδους όπου δεν εμφανιζόταν κάποιος εξωτερικός κίνδυνος, τα τείχη ήταν τα όρια της πόλης και προστάτευαν τον αστικό πληθυσμό και τις αρχές από τις εξεγέρσεις αγροτών. Λευκωσία Nicosia/Drawings_jpg/02_Drawing_Nicosia.jpg Περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφίες στην ιστοσελίδα website: 6

7 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Ποιος κατασκεύασε τα τείχη της Λευκωσίας; (προτείνεται για κάθε ηλικιακή ομάδα) Στόχος: Τα παιδιά να ανακαλύψουν, με τη βοήθεια γραπτών πηγών, ιστορικές πληροφορίες σχετικά με την κατασκευή των τειχών. Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Ο εκπαιδευτικός διατυπώνει το ερώτημα: «Ποιοι κατασκεύασαν τα τείχη της Λευκωσίας;». Το ερώτημα χωρίζεται σε τέσσερα μικρότερα: 1. ποιος/ποιο πήραν την πολιτική απόφαση; 2. ποιοι χρηματοδότησαν το έργο; 3. ποιος σχεδίασε τα τείχη; 4. ποιοι ήταν οι εργάτες; Μεθοδολογία: Τα παιδιά εργάζονται σε μικρές ομάδες των 4 6. Για κάθε μικρό ερώτημα δίνεται στα παιδιά ένα απόσπασμα από σχετική πηγή. Τα παιδιά θα αναζητήσουν τις απαντήσεις μέσα σε αυτά τα αποσπάσματα (δες πιο κάτω). Πηγές: Ποιος πήρε την πολιτική απόφαση; Έχοντας θέσει υπό τον έλεγχό τους το Αιγαίο και τα νησιά του, οι Τούρκοι κατακτούν την Ρόδο και τα Βαλκάνια κι αρχίζουν να εξαπλώνονται από τη Σερβία στην Ουγγαρία μέχρι τα σύνορά της Αυστρίας τη στιγμή αυτή ήλεγχαν όλες τις εμπορικές οδούς προς τις ανατολικές αγορές Όταν ο Selim II ανέβηκε στο θρόνο το 1567 η ανάγκη για την ενεργοποίηση της άμυνας του νησιού και της πρωτεύουσάς του κατέστη επιτακτική. Ο γνωστός αρχιτέκτονας οχυρωματικών έργων, Guilio Savorgano και ο Γενικός Προβετιτόρε Fransesco Barbaro πήραν οδηγίες από τις Ενετικές Αρχές να αρχίσουν την οχύρωση της πόλης. (Gianni M. Perbellini, The fortress of Nicosia, prototype of European Renaissance military architecture, Leventis) Ποιος χρηματοδότησε το έργο; Η καλή οικονομική κατάσταση της τάξης των ευγενών τους έδινε τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν το έργο με αντάλλαγμα οι προμαχώνες να πάρουν το όνομα των μεγαλύτερων χρηματοδοτών. Οι πλούσιες οικογένειες δέχθηκαν με πολλή ενθουσιασμό και ανέλαβαν την ευθύνη της κατασκευής ενός προμαχώνα και των εργατών που δούλευαν σε αυτόν. [Panos Leventis, Twelve times in Nicosia. Nicosia, Cyprus, : Topography, Architecture and Urban Experience in a Diversified Capital City, (Nicosia, 2005), p 319] Πρωτογενής πηγή: Επιστολή (12 Αυγούστου 1567) από το Bartolomeo Nogiero, στρατιωτικό ιερέα του Γενικού Προβετιτόρε Barbaro, ο οποίος στάλθηκε στην Κύπρο το 1567 για να επιβλέψει τα οχυρωματικά έργα στη Λευκωσία. Ο Κόμης Ρόκας με στόχο να επιδείξει το θετικό του πνεύμα απέναντι στους Ενετούς και την έγνοιά του για την ασφάλεια της πατρίδας τους κουβάλησε σε ένα καλάθι όλα τα λεφτά (που συνεισέφερε για την κατασκευή των Τειχών) τα οποία ήταν δουκάτα... Το παράδειγμά του ακολούθησε ο Λόρδος Αντόνιο Ντα Βίλα, ο οποίος έδωσε δουκάτα με τη μια και τα υπόλοιπα δουκάτα μέσα σε δύο χρόνια... και οι άλλοι Βαρόνοι του Βασιλείου. [Gilles Grivaud, Nicosie remodelée (1567). Contribution a la topographie de la ville médiévale, EKEE (XIX, 1992), p 303. [όχι ακριβής μετάφραση] Ποιος έφτιαξε τα σχέδια; Ο Giulio Savorgnano σχεδίασε μια οχύρωση με έντεκα καρδιόσχημους προμαχώνες σε σχήμα αστεριού η οποία δεν έμοιαζε με καμιά άλλη στη θαλάσσια τους αυτοκρατορία. [Nicholas Coldstream, Nicosia Gothic city to Venetian fortress, Leventis Foundation Annual Lecture 1992] Ποιοι εργάστηκαν στην κατασκευή; Το εργατικό δυναμικό, το οποίο πληρώθηκε στη πλειοψηφία του αν όχι στο σύνολό του, ανερχόταν σε 1500 άντρες και γυναίκες, περισσότεροι από 500 μέχρι 800 άντρες τοποθετήθηκαν απευθείας υπό την ευθύνη των Κύπριων Ευγενών. Η εργασία διαρκούσε από τις έξι το πρωί μέχρι τη μία το μεσημέρι και μετά από τις εφτά τα απόγευμα μέχρι τα μεσάνυχτα ή τη μία μετά τα μεσάνυχτα. Οι ομάδες των εργατών οι οποίες εναλλάσ - σονταν κάθε δύο βδομάδες, πληρώνονταν στο τέλος... (Το σύστημα) εξασφάλιζε μια απίστευτη αποτελεσμα - τικότητα ακόμη και για τα δεδομένα της Ιταλίας. Όσον αφορά στους 300 στρατιώτες οι οποίοι διατέθηκαν υπό τις διαταγές του Savorgano, δεν μπορούσαν να αντέξουν τον ήλιο κι ένιωθαν άρρωστοι. Για τούτο, το κατόρθωμα της κατασκευής της οχύρωσης της Λευκωσίας ήταν έργο των χωρικών όλου του νησιού και πολύ πιθανόν όλων αυτών των φτωχών της πόλης οι οποίοι με τον τρόπο αυτό βρήκαν κάποιο τρόπο να ζήσουν. [Gilles Grivaud, Aux coffins de l empire colonial Vénitien: Nicosie et ses fortifications ( ), EKEE (XIII-XIV, ), pp ] Για περισσότερες πληροφορίες: Panos Leventis, Twelve times in Nicosia. Nicosia, Cyprus, : Topography, Architecture and Urban Experience in a Diversified Capital City, (Nicosia, 2005) Gilles Grivaud, Aux coffins de l empire colonial Vénitien: Nicosie et ses fortifications ( ), EKEE (XIII-XIV, ) Nicholas Coldstream, Nicosia Gothic city to Venetian fortress, Leventis Foundation Annual Lecture 1992 Gilles Grivaud, Nicosie remodelée (1567). Contribution a la topographie de la ville médiévale, EKEE (XIX, 1992) Perebellini, Gianni M., The fortress of Nicosia. Prototype of European Renaissance Military architecture, Leventis Foundation Annual Lecture 1993 Περισσότερες πληροφορίες και εικόνες στην ιστοσελίδα: ACTIVITY 4 7

8 Η Λευκωσία σάς Καλεί ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Μαθαίνοντας για τις πύλες και τις γειτονιές παρελθόν και παρόν μέσα από φωτογραφίες και εικόνες. Στόχος: Τα παιδιά αναμένεται να συγκεντρώσουν πληροφορίες και να ακολουθήσουν την ανάπτυξη των πυλών και των γειτονιών από το παρελθόν στο παρόν να μάθουν να διαβάζουν μια φωτογραφία να μάθουν να αναλύουν μια φωτογραφία Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Διανέμουμε στα παιδιά αντίγραφα σύγχρονων αλλά και παλαιότερων εποχών εικόνων και φωτογραφιών και τους ζητούμε να τις περιγράψουν, να συζητήσουν και να ανταλλάξουν τις προσωπικές και συλλογικές τους εμπειρίες. Μεθοδολογία: Συζήτηση με όλη την τάξη. Εργασία σε μικρές ομάδες των 4-6 παιδιών. Παρουσίαση από ομάδες Πηγές: Εικόνες και φωτογραφίες - σύγχρονες και παλαιότερες - της Πύλης Πάφου και της Πύλης Κερύνειας και των περιοχών Αραπαχμέτ και Χρυσαλινιώτισσα. Δείγματα Φυλλαδίων Εργασίας τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα παιδιά Πώς μαθαίνουμε τα όσα γνωρίζουμε ; 1. Μαθαίνοντας να «διαβάζουμε» μια φωτογραφία Είσαι ένας ερευνητής: Μελέτησε, σκέψου και συζήτησε στα πλαίσια της ομάδας σου και απάντησε στις ακόλουθες ερωτήσεις: Ποιο είναι το σκηνικό της φωτογραφίας; Σου είναι καθόλου γνωστό ή οικείο; Ποια είναι η πιθανή χρονική στιγμή, χρόνος ή μέρα, που λήφθηκε; Ποιο είναι το θέμα της φωτογραφίας; Τι μας λέει αυτό σχετικά με το φωτογράφο; Στη φωτογραφία περιλαμβάνονται καθόλου άνθρωποι, ζώα, κτήρια ή/και σκηνές; Ποια είναι η κύρια δράση στη φωτογραφία; 2. Μαθαίνοντας να αναλύουμε εικόνες Παρατηρηση: Μελέτησε προσεκτικά την εικόνα για λίγα λεπτά. Περίγραψε ακριβώς τι βλέπεις, περιλαμβανομένων των ανθρώπων, του ντυσίματος, των κοσμημάτων ή άλλων αντικειμένων ή κειμένων που αποτυπώνονται στην εικόνα. Υποθεσεις: Υπάρχουν καθόλου άνθρωποι στην εικόνα; Αν ναι, τι κάνουν; Τι μπορείς να πεις αναφορικά με το ή τα πρόσωπα της εικόνας, κοιτάζοντας την; Η εικόνα είναι σύγχρονη ή παλαιότερων εποχών; Πόλη ή χωριό; Πώς μπορείς να στηρίξεις την άποψή σου; Τι νομίζεις ότι προσπαθούσε να δείξει ο φωτογράφος ή ο ζωγράφος; Στη βάση των παρατηρήσεων σου, τι μπορείς να υποθέσεις ή να φανταστείς σχετικά με την εικόνα; Ερωτήσεις: Ποια ερωτήματα σου δημιουργεί η εικόνα; Πού είναι δυνατόν να βρεις απαντήσεις σε αυτά; Πηγές: Υλικό για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θα βρείτε στην ιστοσελίδα 8 Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ιστοσελίδα:

9 Εποπτικά Μέσα: Πύλη Αμμοχώστου, Σκίτσο του Λ. Σαλβατόρε, 1872 Λευκωσία: διαφημιστικό φυλλάδιο δεκαετίας του 1940 ("Η Ιστορία της Διαφήμισης" Εκδ. Ιδρ. Λαϊκής, σελ. 168) Αραπαχμέτ Αραπαχμέτ Αραπαχμέτ Χρυσαλινώτισσα Χρυσαλινώτισσα Χρυσαλινώτισσα Πύλη Πάφου Πύλη Κερύνειας Η εντός και εκτός των τειχών Λευκωσία, φωτογραφία από το Google Earth 9

10 Η Λευκωσία σάς Καλεί ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Τι έχει αλλάξει και τι έχει παραμείνει το ίδιο; Στόχος: Τα παιδιά χρησιμοποιώντας τις δεξιότητες διερεύνησης στην ιστορία και τις γνώσεις τους θα αναγνωρίσουν τι έχει μείνει το ίδιο και τι έχει αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου. Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Ζήτα από τα παιδιά να φανταστούν ότι επισκέπτονται τη Λευκωσία στις αρχές του 20ου αιώνα. Δώσε τους ένα πίνακα με δύο στήλες και ζήτα τους να συμπληρώσουν τι θα μπορούσαν να δουν στη διάρκεια αυτής της φανταστικής επίσκεψης το οποίο παραμένει το ίδιο μέχρι σήμερα και τι έχει αλλάξει. Τα παιδιά μπορούν να αναζητήσουν φωτογραφίες και εικόνες της Λευκωσίας στο διαδίκτυο ή μπορούν να χρησιμοποιήσουν το υλικό ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6 Συγκρίνοντας χάρτες της Λευκωσίας διαφορετικών περιόδων. Στόχος: Τα παιδιά να καταλάβουν με ποιο τρόπο και για ποιους λόγους η Λευκωσία επεκτείνεται με την πάροδο του χρόνου. Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Διανέμουμε στα παιδιά αντίγραφα των χαρτών της Λευκωσίας. Δώσε τους χρόνο να τους μελετήσουν. Ζήτησε τους να δώσουν τις παρατηρήσεις τους. Συζητήστε με όλη την τάξη τους λόγους της επέκτασης που έχει προσφερθεί για την προηγούμενη άσκηση. Αφού τα παιδιά συμπληρώσουν τον πίνακα, ζητούμε από τα παιδιά να συζητήσουν (α) τι προκάλεσε τις όποιες αλλαγές και (β) πώς οι αλλαγές αυτές επηρέασαν τη ζωή των ανθρώπων; Μεθοδολογία: Τα παιδιά εργάζονται σε μικρές ομάδες. Πηγές: Τι έχει αλλάξει; Τι έχει παραμείνει το ίδιο; Απαντήσεις Εισηγήσεις: Τι έχει παραμείνει το ίδιο: τα τείχη, οι Πύλες, ορισμένοι δρόμοι, εκκλησίες και τεμένη, σπίτια και κτήρια; Τι έχει αλλάξει: Οι δρόμοι είναι ασφαλτοστρωμένοι, υπάρχουν πολύ περισσότερα σπίτια και κτήρια έξω από τα τείχη της πόλης, η πόλη έχει μεγαλύτερο πληθυσμό, ψηλότερα και μεγαλύτερα κτήρια της πόλης και τις πιθανές επιδράσεις που αυτή είχε στη ζωή των κατοίκων της. Mεθοδολογία: Εργασία σε μικρές ομάδες των 4-6 παιδιών. Συζήτηση με όλη την τάξη. Απαντήσεις Εισηγήσεις: Το κέντρο της πόλης παραμένει το ίδιο. Τα τείχη αποτελούν επίσης, για πολλούς αιώνες, μια σταθερή αναφορά της πόλης. Οι κεντρικοί οδοί οι οποίοι διασχίζουν το ιστορικό κέντρο παραμένουν οι ίδιες. Από την άλλη, οι νεότερες φωτογραφίες της πόλης την παρουσιάζουν μια πολυπληθέστερη πόλη. Σταδιακά αρχίζουν να χτίζονται έξω από τα τείχη κτήρια και σπίτια και η πόλη επεκτείνεται σε έκταση αλλά και σε ύψος. Πηγή:1: Λευκωσία (Σχέδιο), 1573 Πηγή: 2 Λευκωσία (Σχέδιο), 1881 Πηγή 3: Λευκωσία 2007 (φωτογραφία από δορυφόρο) 10

11 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 7 Οι γειτονίες της πόλης, σήμερα και παλαιότερα. Στόχος: Τα παιδιά να κατανοήσουν ότι οι ανάγκες, τα ήθη και έθιμα και γενικά η καθημερινή ζωή των κατοίκων στις γειτονιές της Λευκωσίας άλλαξε μέσα στο χρόνο ενώ την ίδια στιγμή ορισμένα πράγματα παραμένουν τα ίδια. Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Προμηθεύουμε τις ομάδες με μια λίστα από χώρους, επαγγέλματα και καταστήματα (δες πηγές) και τους ζητάμε να κυκλώσουν τέσσερα από αυτά, τα οποία είναι δυνατόν να βρούμε σε μια γειτονιά σήμερα. Στη συνέχεια ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν τέσσερα από αυτά τα επαγγέλματα, χώρους ή καταστήματα τα οποία δυνατόν να συναντούσαμε σε μια γειτονιά πριν από εκατό χρόνια. Mεθοδολογία: Εργασία σε μικρές ομάδες των 4-6 παιδιών. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 8 Η ιστορική αξία της Χρυσαλινιώτισσας και του Αραπαχμέτ Στόχος: Τα παιδιά: να εκτιμήσουν την ιστορική αξία ορισμένων περιοχών στην εντός των τειχών Λευκωσία οι οποίες σήμερα είναι λιγότερο ή περισσότερο υποβαθμισμένες να είναι σε θέση να συζητούν για τον παραδοσιακό τρόπο ζωή των απλών ανθρώπων να αντιληφθούν τις ομοιότητες αλλά και να κατανοήσουν τις διαφορές που έχουν λάβει χώρα, μέσα στο χρόνο να αντιληφθούν ότι η Λευκωσία υπήρξε πάντοτε μια πολυπολιτισμική πρωτεύουσα Σύντομη περιγραφή της δραστηριότητας Διαδικασία: Δίνουμε στα παιδιά μια σειρά από πηγές με το πιο κάτω πλαίσιο με μια ερώτηση και πέντε σημεία: Τι έχει αλλάξει και τι έχει παραμείνει το ίδιο από τους μεσαιωνικούς χρόνους μέχρι σήμερα; Πολιτική και οικονομική κατάσταση (φεουδαρχικό σύστημα, παζάρια) Πληθυσμός: Εθνότητες, Θρησκείες, Κοινότητες Διαμόρφωση του χώρου και κτήρια στις γειτονιές (ποταμός Πεδιαίος, παλάτια, παλαιά σπίτια, μέγεθος και κατάσταση των δρόμων κτλ.) Συζήτηση με όλη την τάξη. Απαντήσεις Εισηγήσεις: Τα σχολεία, οι φούρνοι, οι χώροι λατρείας, οι υπεραγορές θεωρούνται απαραίτητα σε μια σημερινή γειτονιά. Ο χαρακτήρας των χώρων λατρείας σχετίζεται με την θρησκεία των κατοίκων της περιοχής. Ορισμένα από τα επαγγέλματα ή τους χώρους αυτούς δεν ήταν απαραίτητα παρόντα σε μια γειτονιά εκατό χρόνια πριν (π.χ. σχολεία η εκπαίδευση δεν ήταν υποχρεωτική πριν εκατό χρόνια ). Από την άλλη, ορισμένα στοιχεία απαραίτητα σε μια γειτονιά πριν εκατό χρόνια (π.χ. δημόσιες βρύσες/πηγάδια, λουτρά) δεν είναι απαραίτητα σήμερα. Πηγές: Λίστα επαγγελμάτων, χώρων και κτηρίων: Καταστήματα, γιατροί, ξενοδοχεία, καφενεία, φυλακές, δημόσιες βρύσες/πηγάδια, αστυνομικοί σταθμοί, χώροι λατρείας τέμενος, εκκλησία, συναγωγή, τράπεζα, πάρκο, σχολείο, δημόσια λουτρά, φαρμακείο, περίπτερο, φούρνος, ζαχαροπλαστείο, μπακάλης, ανοιχτή αγορά. Επιχειρήσεις, Μεταφορές (προϊόντα, τεχνίτες, καμήλες, οχήματα) Συνθήκες Υγιεινής, Αρρώστιες, Προσδόκιμο Ζωής (πλημμύρες, ελονοσία) - Τα παιδιά καλούνται να μελετήσουν τις πηγές που έχουν στη διάθεσή τους και να συζητήσουν με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. - Κάθε ομάδα καλείται να συζητήσει και να απαντήσει μόνο ένα σημείο του πίνακα. - Ένας αντιπρόσωπος από κάθε ομάδα παρουσιάζει τις απαντήσεις της ομάδας. Προτεινόμενη εργασία για το σπίτι: Τα παιδιά να γράψουν μια έκθεση (γύρω στις 300 λέξεις) με βάση τα σημεία που εθίγησαν στην τάξη με θέμα «Τι έχει αλλάξει και τι έχει παραμείνει το ίδιο στην εντός των τειχών Λευκωσία τους δρόμους και τα κτήρια; Διηγήσου την ιστορία» Mεθοδολογία: Εργασία σε μικρές ομάδες των 4-6 παιδιών. Συζήτηση με όλη την τάξη. Πηγές: Χάρτες 1, 4, 7 και 12 μαζί με συνοδευτικό κείμενο από το βιβλίο του Πάνου Λεβέντη Twelve Times in Nicosia, Nicosia, Cyprus, : Topography, Architecture and Urban Experience in a Diversified Capital City 11

12 Η Λευκωσία σάς Καλεί Πηγές: Απόσπασμα 1 (σελ.3): Ο Πεδιαίος Ποταμός έμπαινε στο σημείο της γέφυρας της Πιλιρής ( περίπου από το σημείο όπου σήμερα βρίσκεται η Πύλη Πάφου) κι έβγαινε στη γέφυρα του Σινεσκάρδου (περίπου από το σημείο όπου σήμερα βρίσκεται η Πύλη Αμμοχώστου). Την περίοδο των Φράγκων ( ) Ο Σινεσκάρδος ήταν ο τελετάρχης του παλατιού, υπεύθυνος για την άμυνα της πόλης και του βασιλείου και διέμενε στο κάστρο ή δίπλα από αυτό. Τη Γέφυρα της Πιλορής προτιμούσαν ως χώρο εκδήλωσης της δημόσιας περιφρόνησης απέναντι στους μικροεγκληματίες οι οποίοι τοποθετούνταν σε σειρά έχοντας αλυσοδεμένα τα κεφάλια και τα χέρια τους. Ήταν επίσης ο τόπος των δημόσιων εκτελέσεων. Απόσπασμα 2 (σελ. 85): Εορτασμοί τον Αύγουστο το 1310: Στο άκουσμα της απελευθέρωσης του Ερρίκου Β και την διαπρεπή επιστροφή από την Αρμενία στην Κύπρο η περιοχή κατά μήκος του ποταμού στολίστηκε από τη μια όχθη μέχρι την άλλη. Σύμφωνα με τα χρονικά οι κάτοικοι μαζεύτηκαν σε ομάδες ντυμένοι σε διάφορους χρωματισμούς. Οι Φραγκική αριστοκρατία με λευκά και κόκκινα ριγέ ενδύματα, η Συριακή με κόκκινα και πράσινα, η Γενοβέζικη με κίτρινα και μωβ ημίπαλτα, οι Ενετοί με κίτρινα και κόκκινα και οι προερχόμενοι από την Πίζα με ολοκόκκινα. Απόσπασμα 3 (σελ. 183): Οι δουλοπάροικοι στην Κύπρο, εργάζονταν για τρεις μέρες τη βδομάδα για τους αφέντες τους, για άλλες τρεις μέρες για τους εαυτούς τους και τις Κυριακές, την έβδομη μέρα, συγκεντρώνονταν στις πόλεις για να εμπορευθούν τα προϊόντας τους καταβάλλοντας φόρους (ενώ η Εκκλησία δεν ενέκρινε αυτή την πρακτική). Δεν ήταν παρά το 1424 ή 1425 που το παζάρι μεταφέρθηκε από την Κυριακή στο Σάββατο. Υπήρχε επίσης μια σειρά καταστημά - των κατά μήκος του καλυμμένου δρόμου, τα οποία, πολύ πιθανόν άνοιγαν κάθε μέρα. Οι αγορές αλευριού, σιταριού και κριθαριού θα πρέπει να βρίσκονταν κοντά στην αγορά του βαμβακιού γιατί αναμφισβήτητα χρησιμοποιούσαν την ίδια δεξαμενή. Το πρώτο βασιλικό παλάτι και οι περιοχές γύρω από αυτό καταστράφηκαν από το στρατό των Σαρακηνών (Αιγύπτιοι) το

13 Απόσπασμα 4 (σελ. 30): Γύρω στα μέσα του 16ου αιώνα η πρωτεύουσα της Ενετικής Κύπρου ξέπεσε σε ασημότητα και παρακμή. Τα φράγκικα τείχη είχαν καταπέσει, αδυνατισμένα από τους κήπους οι οποίοι αγκάλιασαν την πόλη. Αποστραγγισμένη από τους πόρους της μέσα από τη συνεχή εξαγωγή των προϊόντων της προς την Βενετία, η Λευκωσία έφθασε στα όρια διαρκούς πείνας. Όταν οι μάζες της πόλης και οι άρχοντες ξεσηκώθηκαν το 1566 κι όταν ο Σελήμ Β έγινε Σουλτάνος το 1566 λήφθηκε η απόφαση να επανοχυρωθεί η πρωτεύουσα σε λιγότερο από ένα χρόνο. Η πορεία του ποταμού άλλαξε ώστε να κυλά στην τάφρο περιμετρικά της πόλης. Ωστόσο, όταν ο στρατός των Οθωμανών κατέπλευσε στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1570, δεν είχε ολοκληρωθεί η επένδυση των τειχών με πέτρα και ούτε το σκάψιμο της τάφρου. Άλλες γραπτές πηγές: O Richard Pockock, Άγγλος επισκέπτης της Κύπρου το 1738, εντυπωσιάστηκε από τα πολλά Ενετικά Αρχοντικά της Λευκωσίας. Αναφέρεται στη βιοτεχνία της πόλης, κατασκευής εξαιρετικής ποιότητας βαμβακερών υφασμάτων. O Ali Bey επισκέφτηκε τη Λευκωσία το Σύμφωνα αυτόν στην πόλη, η οποία έδινε την αίσθηση ερημιάς γεμάτη με σκουπίδια και κατάλοιπα, κατοικούσαν 1000 ελληνικές και 1000 τουρκικές οικογένειες, Ο Louis Salvador επισκέφτηκε τη Λευκωσία το Στο ημερολόγιό του σημειώνει τα ακόλουθα: "Ο πληθυσμός της Λευκωσίας ανέρχεται περίπου στις ωστόσο ο ακριβής αριθμός των κατοίκων δεν μπορεί να διακριβωθεί καθώς οι γυναίκες δεν περιλαμβάνονται στην απογραφή πληθυσμού. Η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Τούρκοι, αν και είναι περίπου ισάριθμοι με τους Έλληνες. Υπάρχουν επιπλέον μερικοί Αρμένιοι, γύρω στους ογδόντα με ενενήντα Ρωμαιοκαθολικοί αλλά καθόλοι Εβραίοι" (L. Salvador, Levkosia - The capital of Cyprus, Newdigate Press, 1983, p.18) 13

14 Η Λευκωσία σάς Καλεί Τα τετράδια εργασίας (ένα για παιδιά ηλικίας χρόνων κι ένα για παιδιά χρόνων) περιέχουν πολλές δραστηριότητες οι οποίες μπορούν να γίνουν στη διάρκεια της εκπαιδευτικής επίσκεψης. ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ Ο χρόνος που απαιτείται για τη συμπλήρωση των εργασιών αυτών, σε καμιά περίπτωση περισσότερος από δύο ώρες, εξαρτάται από το ενδιαφέρον και το επίπεδο των παιδιών, το χρόνο που διαθέτετε και τον αριθμό των συνοδών και δασκάλων που είναι με τα παιδιά. Μπορείτε να κατεβάσετε τα τετράδια εργασιών από την ιστοσελίδα του Ομίλου Ιστορικού Διαλόγου και Έρευνας στην ηλεκτρονική διεύθυνση hisdialresearch.org. Εξερεύνηση της Πύλης Πάφου και της Πύλης Κερύνειας και των περιοχών γύρω από αυτές 14 Μερικές γενικές πληροφορίες: Το 1565 οι Ενετοί, μπροστά στην μεγεθυνόμενη απειλή από τους Οθωμανούς, αποφάσισαν να οχυρώσουν την πόλη της Λευκωσίας. Έτσι, ο αρχιτέκτονας και μηχανικός, Giulio Savorgnano, έφθασε στο νησί με στόχο να σχεδιάσει νέα οχύρωση για την πόλη σύμφωνα με τις αμυντικές μεθόδους της εποχής. Τα παλαιότερα τείχη της πόλης είχαν κατεδαφιστεί από τους Ενετούς ανάμεσα στο 1489 και το Ο λόγος ήταν η ανακάλυψη του μπαρουτιού κάτι που σήμαινε ότι οι πόλεις θα έπρεπε να αμύνονται με κανόνια. Αυτό απαιτούσε όχι τόσο ψηλά τείχη αλλά μεγαλύτερου πάχους, πάνω στα οποία θα έπρεπε, με τη βοήθεια ράμπας, να κυλούν τα κανόνια. Τα νέα τείχη που σχεδίασε ο Savorgnano είχαν σχήμα αστεριού, είχαν περίμετρο 4,5 χιλιόμετρα και διέθεταν έντεκα καρδιόσχημους προμαχώνες. Οι εργασίες για την οικοδόμηση των τειχών δεν είχαν ολοκληρωθεί το 1570 όταν οι Οθωμανοί επιτέθηκαν στην Κύπρο. Οι προμαχώνες είναι πολυγωνικοί και η κλίση των τειχών σχηματίζει συνήθως δύο γωνίες. Πήραν το όνομά τους από τους χρηματοδότες του έργου οι οποίοι προέρχονταν από οικογένειες ευγενών ή ήταν Ενετοί αξιωματούχοι. Κάθε χρηματοδότης ήταν υπεύθυνος για το χτίσιμο του προμαχώνα που φέρει το όνομα της οικογένειάς του. Υπήρχαν μόνο τρεις είσοδοι στην πόλη μέσα από τις πύλες που βρίσκονταν μια στα ανατολικά, μια στα δυτικά και μια στα βόρεια με κατεύθυνση τα τρία λιμάνια, της Αμμοχώστου, της Πάφου και της Κερύνειας ενδεικτικό της σημασίας που είχε το διαθαλάσσιο εμπόριο για τη μεσαιωνική οικονομία. Η Πύλη Πάφου, στο δυτικό μέρος των τειχών δίπλα από τον Προμαχώνα Ρόκκα, αρχικά ήταν γνωστή ως Πόρτα του Σαν Ντομένικο/Porta di San Domenico (Πύλη του Αγίου Κυριάκου). Το όνομα της σχετιζόταν με το φημισμένο μεσαιωνικό μοναστήρι του St. Dominic, το οποίο βρισκόταν στην περιοχή. Το δεύτερο βασιλικό παλάτι των Λουζινιανών ήταν στο περίβολο του μοναστηριού αυτού (τα σημερινά ερείπια της Καστελιώτισσας). Ανάμεσα στον Προμαχώνα Γκουϊρίνι και τον Προμαχώνα Μπάρπαρο, στα βόρεια, βρίσκεται η Πύλη Κερύνειας η οποία ήταν αρχικά γνωστή ως Πόρτα Προβετιτόρε / Porta de Proveditore. Το 1821 οι Οθωμανοί επισκεύασαν την πύλη και προσέθεσαν ένα τετράγωνο δωμάτιο με τρούλο στην κορυφή της. Στη διάρκεια των εργασιών επισκευής βρέθηκε μια πέτρινη πλάκα πάνω στην οποία αναγραφόταν η ημερομηνία κατασκευής της πύλης από τους Ενετούς (MDLXII ή 1562) και τοποθετήθηκε πάνω από την αψιδωτή είσοδο της πύλης. Μια άλλη αναμνηστική πλάκα στην οποία αναγράφεται η ημερομηνία 1931 και τα αρχικά του ονόματος του Βασιλιά της Αγγλίας Γεωργίου Ε βρίσκεται επίσης τοποθετημένη στην είσοδο της πύλης. Αυτή αναφέρεται στην ημερομηνία κατά την οποία έγιναν οι τομές στα τείχη της πόλης προκειμένου να περάσουν σύγχρονοι δρόμοι στο εσωτερικό της πόλης. Πάνω από αυτή υπάρχει μια μικρή πλάκα με απόσπασμα από το Κοράνι γραμμένη με αρχαία καλλιγραφία. Στόχοι: Τα παιδιά, Να εντοπίσουν στοιχεία συνέχειας και αλλαγής στη γύρω περιοχή. Να ανακαλύψουν την αρχική χρήση της πύλης και την αλλαγή στη χρήση της μέσα στο χρόνο. Να κάνουν εισηγήσεις σχετικά με τρόπους βελτίωσης της αισθητικής της περιοχής. Μεθοδολογία: Τα παιδιά εργάζονται σε ομάδες των τεσσάρων. Η/ ο εκπαιδευτικός δίνει ανατροφοδότηση στη διάρκεια της ομαδικής εργασίας και σε όλη την τάξη στο τέλος. Πηγές Υλικά: Τετράδια εργασίας Φωτογραφική μηχανή, βίντεο κάμερα, μαγνητόφωνο

15 Πύλη Πάφου: Απαντήσεις εισηγήσεις για το Τετράδιο Εργασιών για παιδιά χρόνων ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Πύλη Πάφου - Έξω από την πύλη 1.1. Κτήρια/χώροι στη γύρω περιοχή: Δημοτικό Θέατρο, Δημόσιος Κήπος, Κτήριο Α.Τ.Η.Κ., το άγαλμα του Μάρκου Δράκου, γήπεδα τένις Σύγχρονες Προσθήκες: Στα τείχη: Πάνω στα τείχη υπάρχουν κτηριακές προ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Πύλη Πάφου - Αρχιτεκτονικά στοιχεία 2.1. Περιγραφή των τειχών: τα τείχη είναι εντυπωσιακά και ογκώδη. Είναι ψηλότερα από τέσσερα μέτρα, ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Πύλη Πάφου -Οι Προμαχώνες - Η Πύλη Πάφου βρίσκεται ανάμεσα στους Προμαχώνες Ρόκκα και Τρίπολι. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Πύλη Πάφου - Μέσα στην Πύλη 4.1. Εντυπώσεις: Μπαίνοντας στην πύλη βρίσκεις ένα μάλλον σκοτεινό, χαμηλοτάβανο (περίπου δύο μέτρα ύψος) μακρόστενο τούνελ. Το τούνελ χωρίζεται σε δύο μέρη: ένα πλατύτερο και πολύ κοντό στην αρχή όπου μπορούμε να δούμε της ξύλινες πόρτες (δες τη φωτογραφία στο τετράδιο εργασιών) με τις οποίες έκλειναν την πύλη, και ένα πιο στενό και μακρύτερο στο τέλος Οι πύλες έκλειναν όταν έπεφτε το σκοτάδι και ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Πύλη Πάφου - Ένα ταξίδι στο παρελθόν 5.1. και 5.2. Συγκρίνοντας τις δύο φωτογραφίες στις οποίες εμφανίζεται η πύλη: Η φωτογραφία Α είναι παλαιότερη. Ένα μέρος της πύλης (η αψίδα πάνω από την είσοδο) λείπει στη φωτογραφία Β. Παράλληλα στη φωτογραφία Β έχει προστεθεί ένα κτήριο πάνω από την πύλη Συγκρίνοντας τη φωτογραφία Α με τη σημερινή εικόνα της πύλης: Διαφορές: απουσιάζει η αψίδα, στη φωτογραφία δεν υπάρχει δρόμος δίπλα από την πύλη, δεν υπάρχει σήμερα το δωμάτιο πάνω από την πύλη. σθήκες (το κτήριο όπου στεγάζεται η πυροσβεστική) οι οποίες κατασκευάστηκαν την περίοδο των Βρετανών ( ). Στην τάφρο: Η τάφρος ήταν σε χαμηλότερο επίπεδο από το σημείο στο οποίο βρίσκεται σήμερα. Ο χώρος στάθμευσης και τα γήπεδα τένις είναι σύγχρονες προσθήκες. Στη γύρω περιοχή: οι δρόμοι, ο Δημόσιος Κήπος, διάφορα κτήρια κλπ. έχουν μεγάλο πάχος και δείχνουν πολύ ισχυρά. Είναι επενδυμένα με κίτρινη τοπική πέτρα. Παρά το γεγονός ότι σε γενικές γραμμές δείχνουν καλοδιατηρημένα σε ορισμένα σημεία δεν είναι και τόσο. - Η Πύλη Κερύνειας βρίσκεται ανάμεσα στους Προμαχώνες Γκουϊρίνη και Μπάρμπαρο. - Η Πύλη Αμμοχώστου βρίσκεται ανάμεσα στους Προμαχώνες Γκαράφα και Ποδοκάταρο. παρέμειναν κλειστές μέχρι την επόμενη μέρα για λόγους ασφάλειας. Στη διάρκεια της νύχτας δεν ήταν τόσο εύκολος ο έλεγχος αυτών που έμπαιναν στην πόλη Η ανθρώπινη φιγούρα λείπει από το σχέδιο. Το σχέδιο είναι το σήμα του Ενιαίου Ρυθμιστικού Σχεδίου Λευκωσίας, ενός δικοινοτικού προγράμματος το οποίο έχει αναλάβει την αναστύλωση και τη συντήρηση των Ενετικών Τειχών προάγοντας τη συνεργασία ανάμεσα στην Ελληνοκυπριακή και την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα Διάφοροι άνθρωποι εισέρχονται στην πόλη. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να μιλήσουν για τα διάφορα επαγγέλματα, το φύλο, την καταγωγή τους. Στόχος είναι να τα βοηθήσουμε να προσλάβουν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της σημερινής πόλης. Οι περισσότεροι ταξιδεύουν με αυτοκίνητα Για ποιο λόγο οι άνθρωποι εισέρχονταν από την πύλη; Οι άνθρωποι έρχονταν στην πόλη είτε για να πουλήσουν είτε για να αγοράσουν προϊόντα σε μια από τις αγορές ή κάποιο από τα παζάρια της πόλης. Άλλοι άνθρωποι έρχονταν στην πόλη για να εργαστούν. 15

16 Η Λευκωσία σάς Καλεί ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6 Λ Ε Φ Ο Κ Γ Ο Π Τ Π Ε Ι Ρ Η Ν Κ Ο Ρ Α Η Υ Ε Ν Ε Τ Ο Ι Ο Φ Π Κ Λ Τ Ι Ε Ω Ξ Μ Ρ Υ Ω Λ Α Ρ Ο Κ Κ Α Ο Λ Σ Α Ρ Η Υ Ι Ο Χ Σ Η Ι Γ Ρ Ν Ο Τ Ε Ω Τ Ο Α Κ Ο Η Δ Γ Η Ν Ι Ο Δ Τ Ξ Μ Ο Ι Κ Α Σ Ι Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α A: Πύλη Πάφου B: Πύλη Κερύνειας Γ: Φυλάκιο Ην. Εθνών Δ: Πύλη Αμμοχώστου E: Καστελιώτισσα Στ: Καθολική Εκκλησία Τιμίου Σταυρού Πύλη Πάφου Απαντήσεις εισηγήσεις για το Τετράδιο Εργασιών για παιδιά χρόνων ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Τα Ενετικά Τείχη Οι Προμαχώνες 1.1. Στη διάρκεια της κατασκευής των τειχών υπήρχε πτώση στα ποσοστά φτώχιας κι ανεργίας καθώς πολλοί φτωχοί Κύπριοι βρήκαν δουλειά ως εργάτες στο έργο κατασκευής των τειχών Ο προμαχώνας έχει ύψος περίπου 4 μέτρα. Είναι κατασκευασμένος από τετράγωνες κίτρινες τοπικές πέτρες. Οι έντεκα προμαχώνες κατασκευάστηκαν για να ενισχύσουν την άμυνα της πόλης. Το σχήμα καρδιάς που είχαν καθιστούσε δυνατή την κάλυψη του ενός από τον άλλο προσφέροντας παράλληλα ένα ευρύ οπτικό πεδίο άμυνας απέναντι στους επιτιθέμενους. Τα κανόνια τοποθετούμενα στους προμαχώνες σχημάτιζαν μια θανάσιμη διασταύρωση πυρών. Ορισμένα κανόνια κάλυπταν την κουρτίνα του τείχους ενώ άλλα συγκέντρωναν τα πυρά τους στα στρατεύματα που επιχειρούσαν επίθεση. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Τα Ενετικά Τείχη - Οι Πύλες 2.1. Η Πύλη Πάφου βρίσκεται στα δυτικά και ήταν γνωστή ως Porta di San Domenico Τα τείχη ήταν ισχυρά λόγω κατασκευής: μεγάλες κίτρινες πέτρες, μεγάλο πάχος και μεγάλο ύψος και επιπρόσθετα η προσθήκη των προμαχώνων. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Πύλη Πάφου -Τα Ενετικά Τείχη 3.1. Το πρώτο μέρος των τειχών ήταν μέρος των αρχικών τειχών ενώ το δεύτερο και τρίτο μεταγενέστερες προσθήκες Ο διάδρομος χωρίζεται σε δύο μέρη. Ήταν ιδιαίτερα στενός προκειμένου να καθιστά τον έλεγχο όσων εισέρχονταν στην πόλη πιο εύκολο Στη διάρκεια του 18ου αιώνα, ανακάλυψη ισχυρότερων όπλων περιόρισε την αμυντική χρησιμότητα των τειχών Διαφορές στη γύρω περιοχή: Η περιοχή έξω από τα τείχη δεν έπρεπε να έχει καθόλου κτήρια γιατί σε τέτοια περίπτωση αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τους επιτιθέμενους. Ο στενός διάδρομος ήταν κι ένα αμυντικό πλεονέκτημα για τους αμυνόμενους. Οι πόρτες με τις οποίες έκλειναν οι πύλες ήταν ξύλινες. Είχαν και μεταλλικό μέρος (χαλκός). Οι πύλες έκλειναν όταν έπεφτε το σκοτάδι και παρέμεναν κλειστές μέχρι την επόμενη μέρα για λόγους ασφάλειας. Στη διάρκεια της νύχτας δεν ήταν τόσο εύκολος ο έλεγχος αυτών που έμπαιναν στην πόλη. 16

17 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Πύλη Πάφου Το εσωτερικό μέρος Ο Σουλτάνος τοποθετώντας την υπογραφή του πάνω από την πύλη ήθελε να υπογραμμίσει την κυριαρχία του επί της πόλης και τους κατοίκους της Οι Ενετοί κατασκεύασαν τις δύο ράμπες δεξιά κι αριστερά της πύλης ώστε να μπορούν να κυλούν τα κανόνια τους στην κορυφή των τειχών της πόλης. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Πύλη Πάφου - Ταξιδεύοντας πίσω στο χρόνο 5.1. Σύγκρινε την πύλη όπως εμφανίζεται στη φωτογραφία, με την όψη που έχει σήμερα: Διαφορές: στη φωτογραφία υπάρχει αψίδα πάνω από την πύλη και δωμάτιο πάνω από αυτήν ενώ δεν υπάρχει δρόμος να περνά δίπλα. Ομοιότητες: η ράμπα, ο διάδρομος με τη στενή είσοδο κλπ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6 Πύλη Πάφου - Η γύρω περιοχή 6.1. Πολλοί άνθρωποι εργάζονται στη γύρω περιοχή όμως πολύ λίγοι μένουν εδώ. Τα παιδιά είναι δυνατόν να αναφέρουν όσους εργάζονται στην Α.ΤΗ.Κ. ή όσους εργάζονται στο σταθμό της πυροσβεστικής δίπλα από την πύλη. Οι λιγοστοί κάτοικοι της περιοχής διαμένουν κατά μήκος του δρόμου δίπλα από την Καστελιώτισσα Στοιχεία που δείχνουν: α. Τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της περιοχής: η παρουσία της Καθολικής Εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού (όπου συχνάζουν άνθρωποι με 5.2. Στην εικόνα εμφανίζονταν άνθρωποι ερχόμενοι από την ύπαιθρο να εισέρχονται στην πόλη Αυτοί οι άνθρωποι φαίνεται ότι έρχονται να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Τα παιδιά είναι δυνατόν να δώσουν διάφορους λόγους για τους οποίους άνθρωποι έρχονταν στην πόλη: να πουλήσουν και να αγοράσουν προϊόντα, να εργαστούν, να επισκεφτούν συγγενείς κλπ. διαφορετική πολιτισμική ή/και εθνική καταγωγή), το φυλάκιο των Ην. Εθνών, το γεγονός ότι στην περιοχή μπορούμε να δούμε ανθρώπους με διαφορετική εθνική, γλωσσική ή/και θρησκευτική προέλευση. β. Τον εμπορικό χαρακτήρα της περιοχής: Το παλιό καφενείο (που είναι σήμερα εγκαταλειμμένο), το κρεοπωλείο, ο σταθμός της πυροσβεστικής, το πολιτιστικό κέντρο της Καστελιώτισας, το κτήριο της Α.ΤΗ.Κ Γύρω στα 1400: Καστελιώτισσα, γύρω στο 1900: η Εκκλησία του Τίμιου Σταυρού, γύρω στο 1950: το κρεοπωλείο. Πύλη Κερύνειας: Απαντήσεις εισηγήσεις για το Τετράδιο Εργασιών για παιδιά χρόνων ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Πύλη Κερύνειας Τείχη και Πύλες 1.1. & 1.2.: Η Πύλη Κερύνειας βρίσκεται στα βόρεια της πόλης, ανάμεσα στους Προμαχώνες Γκουϊρίνι και Μπάρμπαρο, η Πύλη Αμμοχώστου στα ανατολικά, ανάμεσα στους Προμαχώνες Ποδοκάταρο και Γκαράφα και η Πύλη Πάφου στα δυτικά, ανάμεσα στους Προμαχώνες Ρόκκα και Τρίπολι. 17

18 Η Λευκωσία σάς Καλεί ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Πύλη Κερύνειας Τείχη και Πύλες 2.1. Οι τρεις πύλες της πόλης είναι κατασκευασμένες στην κατεύθυνση των τριών λιμανιών της εποχής: της Κερύνειας, της Πάφου και της Αμμοχώστου Οι έντεκα προμαχώνες κατασκευάστηκαν για να ενισχύσουν την άμυνα της πόλης. Το σχήμα καρδιάς που είχαν καθιστούσε δυνατή την κάλυψη του ενός από τον άλλο προσφέροντας παράλληλα ένα ευρύ οπτικό πεδίο άμυνας απέναντι στους επιτιθέμενους. Τα κανόνια τοποθετούμενα στους προμαχώνες σχημάτιζαν μια θανάσιμη διασταύρωση πυρών. Ορισμένα κανόνια κάλυπταν την κουρτίνα του τείχους ενώ άλλα συγκέντρωναν τα πυρά τους στα στρατεύματα που επιχειρούσαν επίθεση. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Πύλη Κερύνειας Τα μέρη της πύλης 3.1. Γενικές εντυπώσεις: Είναι μια εντυπωσιακή κατασκευή με ιστορική σημασία και καλά διατηρημένη. Έχει απομονωθεί από το τείχος και δείχνει ότι έρχεται από το παρελθόν Η πύλη ιδωμένη ανάποδα θυμίζει το γράμμα Τ Πάνω από την πύλη βρίσκεται ένα τετράγωνο δωμάτιο με θόλο στη σκεπή. Πάνω από τον αψιδωτό διάδρομο φαίνεται μια μαρμάρινη πλάκα με επιγραφή. Μια ξύλινη πόρτα με πλέγμα χρησιμοποιείται για να κλείνει την είσοδο της πύλης. Εκατέρωθεν του αψιδωτού διαδρόμου υπάρχουν υποστηρικτικοί τοίχοι. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Πύλη Κερύνειας Οι προσόψεις της πύλης 4.1. Διαφορές μεταξύ των δύο προσόψεων: α. οι επιγραφές β. οι μαρμάρινες πλάκες γ. στην εξωτερική πρόσοψη ο αψιδωτός διάδρομος προεκτείνεται προς τα έξω δ. η εσωτερική πρόσοψη είναι συμμετρική. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Πύλη Κερύνειας Κατασκευή 5.1. Υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της πύλης: πέτρες, ξύλο, σίδηρος, χαλκός 5.2. Για την κατασκευή της πύλης χρησιμοποιήθηκαν μεγάλες ορθογώνιες κίτρινες τοπικές πέτρες Μεγάλες και βαριές πέτρες χρησιμοποιήθηκαν τόσο για την κατασκευή της πύλης όσο και για την κατασκευή γενικά των τειχών προκειμένου να είναι ανθεκτικά απέναντι στα μεσαιωνικά κανόνια. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6 Πύλη Κερύνειας Λειτουργία 6.1. Αυτό το είδος οχύρωσης δε χρησιμοποιείται σήμερα. Τα τείχη δεν είναι αρκετά ισχυρά ώστε να ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 7 Πύλη Κερύνειας - Ας εξερευνήσουμε τη στοά της πύλης 7.1. Μέσα στην πύλη στεγάζεται ένα μικρό γραφείο παροχής πληροφοριών σε τουρίστες. Εδώ μπορεί κάποιος να δει τις παλιές βαριές πόρτες που σταματήσουν ένα στρατό που χρησιμοποιεί σύγχρονα οπλικά συστήματα (τανκ, πυραύλους, αεροπορία) Η Πύλη Κερύνειας σήμερα χρησιμοποιείται ως γραφείο παροχής πληροφοριών σε τουρίστες. χρησιμοποιούνταν για να κλείνει η πύλη, παλιές φωτογραφίες της πύλης και μια ξύλινη σκάλα που οδηγεί στο πάνω μέρος της πύλης Πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι εισέρχονται στην παλιά πόλη σε τακτική βάση. Μαθητές για να πάνε σχολείο, τουρίστες, εργαζόμενοι 18

19 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 8 Πύλη Κερύνειας Η γύρω περιοχή 8.1. Τι έχει αλλάξει και τι έχει παραμείνει το ίδιο: Υπάρχουν νέοι δρόμοι, ορισμένα κτήρια παραμένουν τα ίδια ενώ έχουν χτιστεί και νέα. Παλαιότερα υπήρχαν πολύ λιγότερα κτήρια και σπίτια έξω από τα τείχη της πόλης Επαγγέλματα γύρω από την πύλη: μικροπωλητές, οδηγοί ταξί, ιδιοκτήτες καταστημάτων Πύλη Κερύνειας: Απαντήσεις εισηγήσεις για το Τετράδιο Εργασιών για παιδιά χρόνων ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 Τα Ενετικά Τείχη της Λευκωσίας Πύλη Κερύνειας ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2 Πύλη Κερύνειας Αρχιτεκτονικά στοιχεία 2.1. Κοιτάζοντας την πύλη ανάποδα αυτή θυμίζει το γράμμα Τ. Η εσωτερική της πρόσοψη είναι συμμετρική. Είναι δυνατόν να αναγνωρίσουμε τέσσερα μέρη: το τούνελ (αψιδωτός διάδρομος), τους δύο υποστηρικτικούς τοίχους στα πλάγια και το μικρό τετράγωνο δωμάτιο με το θόλο στην οροφή Υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της πύλης: Τοπική κίτρινη πέτρα, ξύλο και χώμα. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 3 Πύλη Κερύνειας Μια πιο κοντινή ματιά! 3.1. Υλικό: Τοπική κίτρινη πέτρα 3.2. Βuyuk Han (το Μεγάλο Χάνι), διάφορες εκκλησίες και τεμένη Στην πλειοψηφία τους οι πέτρες είναι τετράγωνες. Αυτό προσθέτει στην κατασκευή συνεκτικότητα και ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4 Πύλη Κερύνειας Μια πιο κοντινή ματιά! 4.1. Ομοιότητες: Το ίδιο ύψος, ίδια αψιδωτή είσοδος, παρόμοιες ξύλινες πόρτες με πλέγμα Διαφορές : Ενώ υπάρχει μια μόνο επιγραφή Οθωμανική στην εξωτερική πρόσοψη, υπάρχουν 1.1. Η Κερύνεια ήταν η μικρότερη πόλη της Κύπρου και διέθετε το μικρότερο λιμάνι. Η κίτρινη πέτρα χρησιμοποιείται σε κατασκευές στην Κύπρο από πολύ παλιά. Αυτό γιατί ήταν εύκολο να βρεθεί στην ύπαιθρο του νησιού Ποιο στοιχείο προστέθηκε στη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου: το μικρό τετράγωνο κτήριο με το θόλο στην κορυφή Λειτουργική χρήση: Το κεντρικό μέρος ως πέρασμα (αψιδωτός διάδρομος), οι υποστηρικτικοί πλαϊνοί τοίχοι και το τετράγωνο δωμάτιο πάνω από την πύλη Διακοσμητικά στοιχεία: Η αψίδα πάνω από το τούνελ μάλλον έχει διακοσμητικό χαρακτήρα. ως εκ τούτου μεγαλύτερη ισχύ Επιγραφές: Υπάρχουν τρεις επιγραφές. Η επιγραφή στο κέντρο είναι γραμμένη στα λατινικά και σχετίζεται με τους Ενετούς. Πάνω από αυτή είναι μια Οθωμανική επιγραφή και στα δύο πλευρά υπάρχει μια Βρετανική Έτος κατασκευής: M D L XII (1562) τρεις στην εσωτερική. Η εσωτερική πρόσοψη είναι πιο συμμετρική. Στην εσωτερική πρόσοψη ο αψιδωτός διάδρομος προεκτείνεται προς πέραν της βασικής κατασκευής της πύλης Η πύλη σήμερα χρησιμοποιείται ως μικρό μουσείο και ως γραφείο που παρέχει πληροφορίες προς τους τουρίστες. 19

20 Η Λευκωσία σάς Καλεί ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5 Πύλη Κερύνειας Αλλαγές μέσα στο χρόνο Η φωτογραφία απεικονίζει την εσωτερική πρόσοψη (η οποία βλέπει προς την εντός των τειχών πόλη) Τι έχει μείνει το ίδιο και τι έχει αλλάξει; Η πύλη παραμένει σχεδόν η ίδια αλλά είναι αποκομμένη από τα τείχη. Η γύρω περιοχή έχει πολλές αλλαγές Η χρονολογία κατά την οποία η πύλη αποκόπηκε από τα τείχη είναι γραμμένη σε μια επιγραφή πάνω από την εσωτερική πόρτα της πύλης (1931). ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6 Πύλη Κερύνειας Αλλαγές μέσα στο χρόνο 6.1. Διαφορές και ομοιότητες : Στο παρελθόν υπήρχαν πολύ λιγότερα σπίτια στη γύρω περιοχή. Μέχρι τη δεκαετία του 1960 υπήρχε ένα νεκροταφείο έξω από την πύλη. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 7 Πύλη Κερύνειας Η γύρω περιοχή 6.2. Οι Βρετανικές Αρχές αποφάσισαν να κατασκευάσουν το δρόμο σε αυτό το σημείο των τειχών για πρακτικούς λόγους: ήθελαν να διευκολύνουν την είσοδο αυτοκινήτων στην πόλη και επίσης να συνδέουν με δρόμο τη Λευκωσία με την Κερύνεια. 7.1 & 7.2. Τα περισσότερα κτήρια που βρίσκονται έξω από τα τείχη έχουν κτιστεί τα τελευταία χρόνια. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960 η πόλη περιοριζόταν μέσα στα τείχη. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 60 ο αυξανόμενος πληθυσμός της πόλης οδήγησε στην επέκτασή της πέραν των τειχών Επαγγέλματα γύρω από την πύλη: μικροπωλητές, οδηγοί ταξί, ιδιοκτήτες και υπάλληλοι καταστημάτων κλπ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 8 Πύλη Κερύνειας Η γύρω περιοχή 8.2. Η πρώτη εικόνα αποτυπώνει το Τέμενος Μevlevi - το τέμενος των περιστρεφόμενων Δερβίσιδων (πρόκειται για κτίσμα των τελών του 16ου και αρχών του 17ου αιώνα που σύμφωνα με μια παράδοση βρίσκεται πάνω σε γη την οποία δώρισε η Emine Sultan) ενώ η δεύτερη, μια Οθωμανική βρύση έξω από το Τέμενος. Εξερεύνηση των περιοχών Αραπαχμέτ και Χρυσαλινιώτισσα Μερικές γενικές πληροφορίες Λόγω της φυσικής φθοράς και του κοινωνικοοικονο - μικού μαρασμού, η εντός των τειχών πόλη γνώρισε για πολλά χρόνια μια σημαντική μείωση του πληθυσμού της και των θέσεων εργασίας και παράλληλα μια σημαντική υποβάθμιση της αρχιτεκτο νικής και περιβαλλοντικής της ποιότητας. Για τούτο μια από τις προτεραιότητες του Ενιαίου Ρυθμιστικού Σχεδίου Λευκωσίας ήταν η αναζωογόνηση των παραδοσιακών οικιστικών περιοχών στο κέντρο της εντός των τειχών πόλης, που αποτελεί κοινή πολιτιστική κληρονομιά όλων των κοινοτήτων της Λευκωσίας. Η συντήρηση και αναγέννηση του ιστορικού κέντρου προσεγγίστηκε ως μια πολυδιάστατη διαδικα - σία η οποία περιλάμβανε όχι μόνο την αρχιτεκτονική συντήρηση των υπαρχόντων παραδοσιακών κτηρίων αλλά επίσης κοινωνικούς στόχους σχετικούς με την αναδιαμόρφωση κατοικιών και την παροχή κοινοτικών υπηρεσιών έτσι ώστε, το ιστορικό κέντρο, να είναι σε θέση να ελκύσει τόσο νέους κατοίκους όσο και οικονομικές δραστη-ριότητες και να καταστεί δυνατή η αναζωογόνηση του εμπορικού πυρήνα και να αυξηθούν οι προσφερόμενες ευκαιρίες εργασίας. Η Χρυσαλινιώτισσα το νοτιοανατολικό μέρος της πόλης και η Αραπαχμέτ στο βορειοδυτικό, προσφέρονταν ως ιδεατές περιοχές για την προσέλκυση νέων κατοίκων και δραστηριοτήτων λόγω του παραδοσιακού οικιστικού τους χαρακτήρα και της διαθεσιμότητας περιουσιών στις αρχές της δεκαετία του

Πύλη Κερύνειας Ηλικίες 14-16

Πύλη Κερύνειας Ηλικίες 14-16 Η Λευκωσία σάς Καλεί... Πύλη Κερύνειας Ηλικίες 14-16 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες, Χαιρόμαστε πολύ που σας συναντούμε! Στα χέρια σας έχετε ένα από τα πρώτα τέσσερα τετράδια εργασιών

Διαβάστε περισσότερα

Πύλη Πάφου Ηλικίες 11-12

Πύλη Πάφου Ηλικίες 11-12 Η Λευκωσία σάς Καλεί... Πύλη Πάφου Ηλικίες 11-12 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες, Χαιρόμαστε πολύ που σας συναντούμε! Στα χέρια σας έχετε ένα από τα πρώτα τέσσερα τετράδια εργασιών

Διαβάστε περισσότερα

Πύλη Πάφου Ηλικίες 14-16

Πύλη Πάφου Ηλικίες 14-16 Η Λευκωσία σάς Καλεί... Πύλη Πάφου Ηλικίες 14-16 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες, Χαιρόμαστε πολύ που σας συναντούμε! Στα χέρια σας έχετε ένα από τα πρώτα τέσσερα τετράδια εργασιών

Διαβάστε περισσότερα

Πύλη Κερύνειας Ηλικίες 11-12

Πύλη Κερύνειας Ηλικίες 11-12 Η Λευκωσία σάς Καλεί... Πύλη Κερύνειας Ηλικίες 11-12 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες, Χαιρόμαστε πολύ που σας συναντούμε! Στα χέρια σας έχετε ένα από τα πρώτα τέσσερα τετράδια εργασιών

Διαβάστε περισσότερα

: : : (1489 1571) : 2 : 2. / / : 1). 2). 3). 4). 3.,...,. 94 95. Hot Potatoes

: : : (1489 1571) : 2 : 2. / / : 1). 2). 3). 4). 3.,...,. 94 95. Hot Potatoes : : : (1489 1571) : 2 : 1.. /. 2. / / : 1). 2). 3). 4). 3.,...,. 94 95. Hot Potatoes Video 4. 5. Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Μάχιμων Εκπαιδευτικών 2010-2011 1 6. / 1-1 :.. (

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΧΟΙΡΟΚΟΙΤΙΑΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΥΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ

ΛΕΥΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ ΛΕΥΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ Μια πολύπαθη Ιστορία κουβαλάει στους πέτρινους τοίχους του το κατ εξοχήν σύμβολο της Θεσσαλονίκης. Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης είναι ένας Πύργος

Διαβάστε περισσότερα

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού.

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού. Το Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού. 1 Περιεχόμενα: Εισαγωγή σελ.3 Ιστορική αναδρομή σελ.4 Περιγραφή του χώρου σελ.5-7 Βιβλιογραφία σελ.8 Παράρτημα σελ.9-10 2 Εισαγωγή. Στο κέντρο της Λεμεσού υπάρχει το Κάστρο

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές:

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές: Αναζητώντας τεκμήρια μινωικού πολιτισμού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου: Μια γέφυρα δημιουργίας ανάμεσα στο σχολικό εγχειρίδιο και στο έκθεμα (Ιστορία Α Γυμνασίου) Μαράκη Διονυσία Φιλόλογος Πειραματικού

Διαβάστε περισσότερα

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë Σπάνια έχει κάποιος την ευκαιρία να διαβεί 2400 χρόνια ιστορίας, συγκεντρωµένα σε µια έκταση 58,37 εκταρίων που περικλείεται ανάµεσα στα τείχη της Μεσαιωνικής Πόλης. Έναν

Διαβάστε περισσότερα

Μια επίσκεψη στη Βουλή των Αντιπροσώπων

Μια επίσκεψη στη Βουλή των Αντιπροσώπων Μια επίσκεψη στη Βουλή των Αντιπροσώπων Πριν από μερικές βδομάδες, επισκεφθήκαμε τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Όταν φτάσαμε, το είχα καταλάβει, διότι είχε πολλούς αστυνομικούς έξω από ένα μεγάλο επιβλητικό

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Πεδίου ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Μελέτη Πεδίου ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012 Μελέτη Πεδίου ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012 Μελέτη Πεδίου-Ορισμός Οι μελέτες πεδίου αναφέρονται σε προσχεδιασμένες δραστηριότητες των μαθητών/τριών που πραγματοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Πώς και γιατί μετακινούμαστε;

Πώς και γιατί μετακινούμαστε; Πώς και γιατί μετακινούμαστε; Διδακτική πρόταση 1: Συνοπτικό πλαίσιο μετακίνησης και εγκατάστασης Ερωτήματα-κλειδιά Γιατί και πώς μετακινούμαστε από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα; Πού μένουμε από τα

Διαβάστε περισσότερα

Εξερευνώντας το Κουσάντασι (Τουρκία)

Εξερευνώντας το Κουσάντασι (Τουρκία) Εξερευνώντας το Κουσάντασι (Τουρκία) Η Δεύτερη μέρα μας με την κρουαζιέρα Louis Cruises ξημέρωσε στην Τουρκία. Όταν ξυπνήσαμε και κοιτάξαμε έξω από το παράθυρό της καμπίνας μας, το πρώτο πράγμα που είδαμε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ

ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ 2/Θ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΓΙΑΣΟΥ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Σχολικό έτος 2004 2005 ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΙ: ΖΟΥΜΠΟΥΛΗ ΜΑΤΕΛΗ ΜΥΡΣΙΝΗ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΖΑΝΗ ΕΙΡΗΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Φρούρια, Κάστρα Κέρκυρα. Παλαιό Φρούριο

Φρούρια, Κάστρα Κέρκυρα. Παλαιό Φρούριο Παλαιό Φρούριο Είναι χτισμένο σε μια δίκορφη φυσική τοποθεσία από τον 16ο αιώνα στην άλλοτε Βυζαντινή πόλη της Κέρκυρας. Το Παλιό φρούριο είναι ένα χαρακτηριστικό σύμβολο της παλιάς πόλης και οι δύο κορυφές

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το Σύντομη περιγραφή Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Τίρυνθας

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Τίρυνθας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ TMHMA ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο

Διαβάστε περισσότερα

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης;

Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Είναι αυτή η πρώτη πόλη της υτικής Ευρώπης; Μέρος της οχύρωσης Οι αρχαιολογικές ανασκαφές που διενεργούνται στην περιοχή της La Bastida (Totana, Murcia στην Ισπανία) έχουν αποκαλύψει ένα επιβλητικό οχυρωματικό

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Θεσπρωτικού. «Απογραφή Παραδοσιακών Σπιτιών στα Ιστορικά Λέλοβα και Μελέτη της Αρχιτεκτονικής τους»

Δημοτικό Σχολείο Θεσπρωτικού. «Απογραφή Παραδοσιακών Σπιτιών στα Ιστορικά Λέλοβα και Μελέτη της Αρχιτεκτονικής τους» Δημοτικό Σχολείο Θεσπρωτικού «Απογραφή Παραδοσιακών Σπιτιών στα Ιστορικά Λέλοβα και Μελέτη της Αρχιτεκτονικής τους» Γ και ΣΤ Τάξη 2007 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία είναι μια συνεργασία της Γ Τάξης και ΣΤ Τάξης του

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στο ζωολογικό πάρκο

Επίσκεψη στο ζωολογικό πάρκο Επίσκεψη στο ζωολογικό πάρκο A visit to the zoo (προτείνεται να διδαχθεί στο Unit 4, Lesson 1, Think Teen! A Γυμνασίου Αρχαρίων) Προσδοκώμενα αποτελέσματα Περιεχόμενο Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

1. Γράφουμε το όνομα της Κύπρου και του Ηνωμένου Βασιλείου στη θέση τους στον χάρτη.

1. Γράφουμε το όνομα της Κύπρου και του Ηνωμένου Βασιλείου στη θέση τους στον χάρτη. Ο Αντρέας είναι δέκα χρόνων, κάτοικος Λονδίνου στο Ηνωμένο Βασίλειο και προγραμματίζει να έρθει στην Κύπρο με τους γονείς του για να περάσει τις καλοκαιρινές του διακοπές. Μελετά διάφορες πληροφορίες για

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση διαφοροποιημένης διδασκαλίας στην Γ Δημοτικού (Κλουβάτος, Κ.) (Η πρόταση μπορεί να προσαρμοστεί σε κάθε Γ τάξη Δημοτικού) Μάθημα: Γλώσσα

Πρόταση διαφοροποιημένης διδασκαλίας στην Γ Δημοτικού (Κλουβάτος, Κ.) (Η πρόταση μπορεί να προσαρμοστεί σε κάθε Γ τάξη Δημοτικού) Μάθημα: Γλώσσα Πρόταση διαφοροποιημένης διδασκαλίας στην Γ Δημοτικού (Κλουβάτος, Κ.) (Η πρόταση μπορεί να προσαρμοστεί σε κάθε Γ τάξη Δημοτικού) Μάθημα: Γλώσσα Διδακτική ενότητα: Μαθησιακό περιβάλλον τάξης διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗ: http //blgs.sch.gr/anianiuris ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Νιανιούρης Αντώνης (email: anianiuris@sch.gr) Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε Διηγούμαστε ή αφηγούμαστε ένα γεγονότος, πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάφου. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάφου. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάφου ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης 2014 2015 Ταυτότητα του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Το Εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Το Κάστρο των Ιπποτών είναι ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά μνημεία της Κω. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό και επιβλητικό είναι ένα από τα αξιοθέατα που κάθε επισκέπτης του νησιού πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Δρ Άντρη Καμένου ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΥΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΠΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΥΛΥΚΟ - ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ

Δρ Άντρη Καμένου ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΥΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΠΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΥΛΥΚΟ - ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ Δρ Άντρη Καμένου ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΥΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΠΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΥΛΥΚΟ - ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΥΛΗ Αναλυτικό Πρόγραμμα Πού μπορούμε

Διαβάστε περισσότερα

Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας. Α φ ά σ η. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53

Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας. Α φ ά σ η. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53 1 ο Δημοτικό Σχολείο Αμπελοκήπων Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53 Οδηγίες για τις δραστηριότητες της Α φάσης Η βασισμένη στον τόπο εκπαίδευση, έχει ως αντικείμενο μελέτης

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος: GPS Βρες το δρόμο σου

Τίτλος: GPS Βρες το δρόμο σου Τίτλος: GPS Βρες το δρόμο σου Θέματα: διασταύρωση σφαιρών, συστήματα με συντεταγμένες, απόσταση, ταχύτητα και χρόνος, μετάδοση σήματος Διάρκεια: 90 λεπτά Ηλικία: 16+ Διαφοροποίηση: Πιο ψηλό επίπεδο: μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικές κάρτες

Επαγγελματικές κάρτες Επαγγελματικές κάρτες Αφροδίτη Οικονόμου Νηπιαγωγός afoikon@uth.gr Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την πλατφόρμα Ταξίδι στον γραμματισμό Θεματική: Τα επαγγέλματα των γονιών της τάξης μας ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

ολομέλεια του τμήματος, με βάση τις πιο κάτω παραμέτρους: (1) Τι

ολομέλεια του τμήματος, με βάση τις πιο κάτω παραμέτρους: (1) Τι ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θεματική Ενότητα: Το σχολείο μας Γνωστικό Αντικείμενο: Γεωγραφία Διδακτική Ενότητα: Η περιοχή γύρω από το σχολείο μας (Προσανατολισμός) Τάξη: Γ Εκπαιδευτικός: Σταυρούλα Σαββίδου Σχολείο:

Διαβάστε περισσότερα

«Νεαροί Πρεσβευτές Τουρισμού» Προτεινόμενες Εκδρομές για Επαρχία Λεμεσού

«Νεαροί Πρεσβευτές Τουρισμού» Προτεινόμενες Εκδρομές για Επαρχία Λεμεσού «Νεαροί Πρεσβευτές Τουρισμού» Προτεινόμενες Εκδρομές για Επαρχία Λεμεσού Διαδρομή ΛΕΜ - Α: «Από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Κάστρο Λεμεσού- Περπάτημα στην Παλιά Πόλη- Παττίχειο Ιστορικό Αρχείο» 8:15-8:30

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Θέμα/τίτλος: Η δική μου πολιτεία-διάσημα Κτίρια Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε 2 Διάρκεια: 7Χ80 λεπτά Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές/μαθήτριες ανακαλούν εμπειρίες, εκφράζουν συναισθήματα

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος ΗΜελέτη Περιβάλλοντος Είναι κατ εξοχήν διαθεματικό αντικείμενο, διότι αποτελεί ενιαίο και ενοποιημένο τομέα μάθησης, στον οποίο συνυφαίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311. Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις.

Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311. Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις. Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311 Πολυτεχνική Σχολή Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ Φαρζανέ Κοχαρή ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ. 1 η ενότητα:

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ. 1 η ενότητα: 1 η ενότητα: Από τον τόπο μου σ όλη την Ελλάδα Ταξίδια, περιηγήσεις, γνωριμία με ανθρώπους, έθιμα πολιτισμό Περίοδοι διδασκαλίας: 7 1 η περίοδος: Μέρος Α Εισαγωγικά κείμενα Μέσα από κείμενα οι μαθητές:

Διαβάστε περισσότερα

Visual arts, creativity and intercultural education based on local artistic repository. COMENIUS Regio

Visual arts, creativity and intercultural education based on local artistic repository. COMENIUS Regio Visual arts, creativity and intercultural education based on local artistic repository COMENIUS Regio Φλώρινα, 2013 COMENIUS Regio - Σκοπός Ενισχύουν την ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης μέσα από την

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγική Ενότητα. 28. Ιστοσελίδα:

Εισαγωγική Ενότητα. 28. Ιστοσελίδα: Εισαγωγική Ενότητα Στην παρούσα ενότητα τα παιδιά επαναφέρουν έννοιες από τη Γ τάξη και εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους σχετικά με την προσωπική τους ιστορία. Καθώς οργανώνουμε την ενότητα, προσπαθούμε στο

Διαβάστε περισσότερα

1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ. Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος:

1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ. Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος: 1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος: 2013-2014 ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τη φύση, να γνωρίσουν την ελιά, την ιστορία και τη

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το ΕΠΜ_2014 Εκπαιδευτικό Έργο «Το Κινητό Μουσείο»

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος Πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ.

Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος Πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Πανεπιστήμιο Κύπρου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος Πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ Βασιλένα Πετκόβα ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Το χωριό βρίσκεται σε απόσταση

Διαβάστε περισσότερα

1 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Δεξιοτήτων Σκέψης

1 ος Παγκύπριος Διαγωνισμός Δεξιοτήτων Σκέψης ΑΣΚΗΣΗ 1 η : 7 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Αφού μελετήσετε τις πιο κάτω πηγές, να απαντήσετε στα ερωτήματα που ακολουθούν: Πηγή 1η: Ιωάννα, μαθήτρια, 11 χρόνων, δήλωση στις 14/3/2015 Μου αρέσει να πηγαίνω

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΣΗΣ Αλεξάνδρα Κούκιου

ΜΑΘΗΣΗΣ Αλεξάνδρα Κούκιου Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΉ ΜΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ Αλεξάνδρα Κούκιου ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΊΟΥ ΣΕ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΉΣ Στο σχολικό βιβλίο της Β τάξης γυμνασίου υπάρχει η διπλανή άσκηση. Στόχος της άσκησης είναι να εφαρμόζουν

Διαβάστε περισσότερα

Φυτά και ζώα στα νομίσματα και στον διάκοσμο του Νομισματικού Μουσείου. 24o Δημοτικό Αχαρνών. Νομισματικό Μουσείο Αθηνών

Φυτά και ζώα στα νομίσματα και στον διάκοσμο του Νομισματικού Μουσείου. 24o Δημοτικό Αχαρνών. Νομισματικό Μουσείο Αθηνών Νομισματικό Μουσείο Αθηνών 24o Δημοτικό Αχαρνών Φυτά και ζώα στα νομίσματα και στον διάκοσμο του Νομισματικού Μουσείου 1 Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών Συμμετέχοντες Σχολείο: 24o Δημοτικό Αχαρνών

Διαβάστε περισσότερα

Χρυσαλινιώτισσα Ηλικίες 14-16

Χρυσαλινιώτισσα Ηλικίες 14-16 Η Λευκωσία σάς Καλεί... Χρυσαλινιώτισσα Ηλικίες 14-16 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες, Χαιρόμαστε πολύ που σας συναντούμε! Στα χέρια σας έχετε ένα από τα πρώτα τέσσερα τετράδια εργασιών

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός και στόχοι. Να ανακαλύψουν τη σπουδαιότητα ύπαρξης κοινών στοιχείων στο Κώδικα Οδικής Συμπεριφοράς των κρατών μελών της Ευρώπης.

Σκοπός και στόχοι. Να ανακαλύψουν τη σπουδαιότητα ύπαρξης κοινών στοιχείων στο Κώδικα Οδικής Συμπεριφοράς των κρατών μελών της Ευρώπης. Περίληψη (abstract) Η δράση > που υλοποιήθηκε στα πλαίσια της δράσης των Teachers4Europe για το σχολικό έτος 2015-2016, πραγματοποιήθηκε στο Γ(2) τμήμα του 1 ο Δημοτικού Σχολείου

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά θα κατέχουν βασικές γνώσεις για την ιστορία των Οι μαθητές/τριες θα γνωρίζουν: Β) ΣΤΑΣΕΙΣ Οι μαθητές/τριες θα αποκτήσουν συμπεριφορές:

Τα παιδιά θα κατέχουν βασικές γνώσεις για την ιστορία των Οι μαθητές/τριες θα γνωρίζουν: Β) ΣΤΑΣΕΙΣ Οι μαθητές/τριες θα αποκτήσουν συμπεριφορές: ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θεματική Ενότητα: Κάστρα Γνωστικό Αντικείμενο: Μουσειακή Αγωγή Διδακτική Ενότητα: Το κάστρο της Λάρνακας Τάξη: Β Εκπαιδευτικός: Πολύμνια Τομασίδου Σχολείο: Π.Δ.Σ. Ταμασού Επιθυμητά αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

Το καράβι της Κερύνειας

Το καράβι της Κερύνειας Το καράβι της Κερύνειας Το αρχαίο Καράβι της Κερύνειας Το 300π.Χ. το αρχαίο εμπορικό πλοίο ξεκινούσε από τη Σάμο απ όπου φόρτωσε κρασί. Αφού πέρασε από τα νησιά Κω και Ρόδο και πήρε αμφορείς ταξίδευε προς

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμικά στοιχεία διαφόρων ιστορικών περιόδων σε ένα μνημείο της Μακρινίτσας: Παιδαγωγική αξιοποίηση

Πολιτισμικά στοιχεία διαφόρων ιστορικών περιόδων σε ένα μνημείο της Μακρινίτσας: Παιδαγωγική αξιοποίηση Πολιτισμικά στοιχεία διαφόρων ιστορικών περιόδων σε ένα μνημείο της Μακρινίτσας: Παιδαγωγική αξιοποίηση Κατερίνα Σπανοπούλου Καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας, Νηπιαγωγός, Med. Μέλος Π.Ο. ΚΠΕ Μακρινίτσας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΗΛΕ- ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΤΑΞΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ

ΤΗΛΕ- ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΤΑΞΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ Σχολεία ϖου συµµετέχουν 5ο ηµοτικό σχολείο Κέρκυρας 2ο ηµοτικό σχολείο Νάξου Σχολική χρονιά 2005-2006 ιδακτική µεθοδολογία ΤΗΛΕ- ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΤΑΞΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ Περίοδος ϖροετοιµασίας Τηλεδιάσκεψη

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Επιστηµονικός και Πολιτιστικός Οργανισµός των Ηνωµένων Εθνών. Πρόγραµµα Ηνωµένων Σχολείων για την Προώθηση της Παγκόσµιας Εκπαίδευσης.

Επιστηµονικός και Πολιτιστικός Οργανισµός των Ηνωµένων Εθνών. Πρόγραµµα Ηνωµένων Σχολείων για την Προώθηση της Παγκόσµιας Εκπαίδευσης. Επιστηµονικός και Πολιτιστικός Οργανισµός των Ηνωµένων Εθνών. Πρόγραµµα Ηνωµένων Σχολείων για την Προώθηση της Παγκόσµιας Εκπαίδευσης. Έκθεση για την Εκπαιδευτική Επίσκεψη στον Ναό του Επίκουρου Απόλλωνα

Διαβάστε περισσότερα

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000)

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Πρόκειται για την έρευνα που διεξάγουν οι επιστήμονες. Είναι μια πολύπλοκη δραστηριότητα που απαιτεί ειδικό ακριβό

Διαβάστε περισσότερα

ποδράσηη Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 ποδράσηη 5 Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης 7ο Γυμνάσιο Αθηνών Η καθημερινή ζωή και το ένδυμα στην αρχαία Ελλάδα -

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα-ενότητες του Αναλυτικού Προγράμματος: Απορρίμματα, Παραγωγή και Κατανάλωση

Ενότητα-ενότητες του Αναλυτικού Προγράμματος: Απορρίμματα, Παραγωγή και Κατανάλωση ΕΝΤΥΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 3 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Όνομα Εκπαιδευτικού: Μαρία Σωκράτους Σχολείο: Η Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού (ΚΒ) Ζήτημα Σχολείου: Η αύξηση των σκουπιδιών εντός των χώρων του σχολείου, στα πάρκα της κοινότητας

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49

Αναρτήθηκε από τον/την Δρομπόνης Σωτήριος Πέμπτη, 18 Απρίλιος :48 - Τελευταία Ενημέρωση Πέμπτη, 18 Απρίλιος :49 Στις 17 Απριλίου 2013 επισκεφθήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων. Η αρχαιολόγος κα Τσάλκου (την οποία θερμά ευχαριστούμε) μας παρουσίασε τα πολύ εντυπωσιακά ευρήματα της περιοχής μας δίνοντάς μας αναλυτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT)

ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT) 1 ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT) 1. Επιλογή θέματος. 2. Καταιγισμός ιδεών - διαθεματικές διασυνδέσεις. 3. Έρευνα πηγών - αναδιαμόρφωση ιδεών. 4. Καθοδηγητικά ερωτήματα. 5. Οργάνωση μαθησιακών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ. Κυριάκος Ιωάννου (σύμβουλος Σχ.Τ.)

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ. Κυριάκος Ιωάννου (σύμβουλος Σχ.Τ.) ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Κυριάκος Ιωάννου (σύμβουλος Σχ.Τ.) 1 Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ: «Αρχίζει να γερνά κανείς από τη στιγμή που σταματάει να παίζει». Tι εννοεί ο Πλάτωνας με τα πιο πάνω λόγια; Συμφωνείτε; Μήπως το παιχνίδι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝ ΚΙΝΗΣΙΣ- ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΣΥΝ ΚΙΝΗΣΙΣ- ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Επικοινωνία ΣυνΚίνησις 2155304973, 6973933877 info@sinkinisis.com www.sinkinisis.com ΣΥΝ ΚΙΝΗΣΙΣ- ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Οι μαθητές με μεγάλη διαφορά απάντησαν «για να ταξιδέψω» [75%] και «γιατί μου αρέσει να μαθαίνω ξένες γλώσσες» [73%]. Μεγάλο ποσοστό επίσης εκφράζει την πρόθεση να τα χρησιμοποιεί

Διαβάστε περισσότερα

Πώς περνάμε τη μέρα μας;

Πώς περνάμε τη μέρα μας; Πώς περνάμε τη μέρα μας; Διδακτική πρόταση 2: Συνοπτικό πλαίσιο καθημερινής ζωής Ερώτημα-κλειδί Πώς περνούμε τη μέρα μας από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα; Σύνδεση με το προηγούμενο μάθημα Στο προηγούμενο

Διαβάστε περισσότερα

Παλαμήδι: Ο δικός μας Τιτανικός. Φρούριο Παλαμήδι. Ναυπλίου. 3o Δημοτικό Σχολείο. Ναυπλίου. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών

Παλαμήδι: Ο δικός μας Τιτανικός. Φρούριο Παλαμήδι. Ναυπλίου. 3o Δημοτικό Σχολείο. Ναυπλίου. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών Φρούριο Παλαμήδι Ναυπλίου 3o Δημοτικό Σχολείο Ναυπλίου Παλαμήδι: Ο δικός μας Τιτανικός 1 Συμμετέχοντες Σχολείο: 3 ο Δημοτικό Ναυπλίου Τάξη / Τμήμα: Στ1 Αριθμός μαθητών: 17 Αριθμός παλιννοστούντων / αλλοδαπών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη

ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Στράτος 29-12 - 2011 ΝΟΜΟΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ Αριθμ. Πρωτ.: ΔΗΜΟΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΑΤΟY ΠΛΗΡ: Πατσέας Αναστάσιος ΤΗΛ: 6978558904 Π Ρ Ο Σ Κο Αντιδήμαρχο

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Η Αγορά ήταν η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης. Η πλατεία άρχισε να χρησιμοποιείται ως δημόσιος χώρος από τα αρχαϊκά χρόνια. Μέχρι τότε στην περιοχή υπήρχαν σπίτια και τάφοι. Ο

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρητικό Μέρος Φρόσω Καμπάνη Περιφερειακό Δημ. Σχ. Ταμασού

Θεωρητικό Μέρος Φρόσω Καμπάνη Περιφερειακό Δημ. Σχ. Ταμασού Θεωρητικό Μέρος Φρόσω Καμπάνη Περιφερειακό Δημ. Σχ. Ταμασού Προσεγγίσεις της μάθησης έξω από την τάξη Διδασκαλία πεδίου Έρευνα πεδίου Έρευνα πεδίου με καθοδήγηση Διδασκαλία πεδίου: Μελέτη θέματος στην

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-15 Μάθημα: Ελληνικά για ξενόγλωσσους Επίπεδο: Ε1 Διάρκεια:

Διαβάστε περισσότερα

ποδράσηη Διονυσία Διονυσίου Σιδώνια Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Γυμνάσιο Αγιάς Λάρισας

ποδράσηη Διονυσία Διονυσίου Σιδώνια Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Γυμνάσιο Αγιάς Λάρισας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 ποδράσηη 5 Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 «Αθανασάκειο» Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου Γυμνάσιο Αγιάς Λάρισας Διονυσία Διονυσίου Σιδώνια ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Φιλαράκος - Το δικό μου μαλακό υφασμάτινο παιχνίδι Βαθμίδα: 1 Τάξη: Β Διάρκεια: 4 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας στη συνέχεια για έκφραση. Οι μαθητές/τριες ανακαλούν εμπειρίες

Διαβάστε περισσότερα

«Βυζαντινή Τέχνη και Αρχιτεκτονική, η Θεσσαλονίκη συναντά την Κωνσταντινούπολη» Βυζαντινός Περίπατος

«Βυζαντινή Τέχνη και Αρχιτεκτονική, η Θεσσαλονίκη συναντά την Κωνσταντινούπολη» Βυζαντινός Περίπατος Πολιτιστικό πρόγραμμα: «Βυζαντινή Τέχνη και Αρχιτεκτονική, η Θεσσαλονίκη συναντά την Κωνσταντινούπολη» 14ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, σχολικό έτος 2013 14, υπεύθυνη καθηγήτρια: Όλγα Ευσταθίου Βυζαντινός Περίπατος

Διαβάστε περισσότερα

Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια

Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια Οι αρχαίοι πύργοι της Σερίφου Οι αρχαίοι πύργοι, αυτόνομες οχυρές κατασκευές αποτελούν ιδιαίτερο τύπο κτιρίου με κυκλική, τετράγωνη ή ορθογώνια κάτοψη, περισσότερους από έναν ορόφους και στιβαρή κατασκευή.

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης Γιώργος Πρίμπας Το παρόν φωτογραφικό άλμπουμ είναι ένα αφιέρωμα για τους τρεις μεγάλης αρχαιολογικής αξίας χώρους στην περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΤΙ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΥΦΑΝΤΙΚΗ

ΓΙΑΤΙ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΥΦΑΝΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΡΙΝΑΣ ΛΗΜΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: «ΥΦΑΝΤΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ, ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΥΦΑΝΤΙΚΗΣ» ΣΧΟΛ ΕΤΟΣ 2006-07 καθηγήτριες: Ολυμπία Μανουσογαννάκη ΠΕ 04 συντονίστρια

Διαβάστε περισσότερα

Πήραμε 24 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια. 1. Τα δρώμενα της ημερίδας ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες σας; Μετρήθηκαν 24 «Ναι» και κανένα «Όχι».

Πήραμε 24 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια. 1. Τα δρώμενα της ημερίδας ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες σας; Μετρήθηκαν 24 «Ναι» και κανένα «Όχι». Αξιολόγηση ημερίδας «Σχολικές επισκέψεις σε μουσεία στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης» 11 Ιανουαρίου 2014, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Αθήνα Πήραμε 24 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια. 1. Τα

Διαβάστε περισσότερα

Αραπαχμέτ Ηλικίες 11-12

Αραπαχμέτ Ηλικίες 11-12 Η Λευκωσία σάς Καλεί... Αραπαχμέτ Ηλικίες 11-12 Η Λευκωσία σάς Καλεί Αγαπητοί φίλοι, αγαπητές φίλες, Χαιρόμαστε πολύ που σας συναντούμε! Στα χέρια σας έχετε ένα από τα πρώτα τέσσερα τετράδια εργασιών της

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού Το ανάκτορο της Φαιστού είναι το δεύτερο σε μέγεθος ανάκτορο της μινωικής Κρήτης με έκταση.000 τ.μ. Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΠ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ (Γνωρίζω τον Κόσμο μου) Επιμορφώσεις Μάχιμων Εκπαιδευτικών Σεπτέμβριος 2011

ΝΑΠ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ (Γνωρίζω τον Κόσμο μου) Επιμορφώσεις Μάχιμων Εκπαιδευτικών Σεπτέμβριος 2011 ΝΑΠ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ (Γνωρίζω τον Κόσμο μου) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 1 ΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ Δείκτες επιτυχίας Α - Β τάξης Ενότητες Α και Β τάξης Άξονες Οργάνωσης Ενότητας 1. Χωρικό Πλαίσιο 2. «Νοηματοδοτικό» Πλέγμα 3. Πορεία Διερεύνησης

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική πρόταση 10: Πώς οργανώνονταν οι άνθρωποι της Εποχής του Χαλκού;

Διδακτική πρόταση 10: Πώς οργανώνονταν οι άνθρωποι της Εποχής του Χαλκού; Πώς οργανωνόμαστε; Διδακτική πρόταση 10: Πώς οργανώνονταν οι άνθρωποι της Εποχής του Χαλκού; Ερώτημα-κλειδί Πόσο μεγάλες ήταν οι ομάδες των ανθρώπων της Εποχής του Χαλκού και ποιοι έπαιρναν τις αποφάσεις;

Διαβάστε περισσότερα

ποδράσηη Το Βυζαντινό Κάστρο Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης

ποδράσηη Το Βυζαντινό Κάστρο Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 ποδράσηη 5 Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης Το Βυζαντινό Κάστρο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

O ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΥΤΙ

O ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΥΤΙ O ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΥΤΙ Σ αυτό το πακέτο etwinning οι µαθητές φτιάχνουν σε οµάδες µια ψηφιακή παρουσίαση - «ο Πολιτισµός σε ένα κουτί» - για τη χώρα του συνεργάτη τους. Οι µαθητές κάθε σχολείου θα συλλέξουν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΟΡΑΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. που γέννησες και ανάθρεψες τους γονείς και τους παππούδες μας.

ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΟΡΑΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. που γέννησες και ανάθρεψες τους γονείς και τους παππούδες μας. ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ: ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΟΡΑΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Λεμεσός, πόλη μας αγαπημένη. Η πόλη που γεννηθήκαμε, η πόλη που μεγαλώνουμε. Πόλη που γέννησες και ανάθρεψες τους γονείς και τους παππούδες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΙΕΙΑ «Η θάλασσα κοινό μας σπίτι»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΙΕΙΑ «Η θάλασσα κοινό μας σπίτι» ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LIFE «Μεσογειακή φώκια και Αλιεία: Αντιμετωπίζοντας τη σχέση ανταγωνισμού και αλληλεπίδρασης στις ελληνικές θάλασσες» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΙΕΙΑ «Η θάλασσα

Διαβάστε περισσότερα

Συνέδριο Νεολαίας. Η μέρα έφθασε Τι να κάνετε;

Συνέδριο Νεολαίας. Η μέρα έφθασε Τι να κάνετε; 3 Συνέδριο Νεολαίας Η μέρα έφθασε Τι να κάνετε; Ποτέ μην αμφιβάλλετε ότι μια μικρή ομάδα σκεπτόμενων, αφοσιωμένων πολιτών μπορεί να αλλάξει τον κόσμο; πραγματικά, είναι οι μόνοι που το κατάφεραν ποτέ.

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ο μικρόκοσμος μας Βαθμίδα: 3 Τάξη: Στ Διάρκεια: 3 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα διερευνά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τα παιδιά τον κόσμο γύρω τους.

Διαβάστε περισσότερα

Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς. 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης

Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς. 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς 1 Σχολείο: 63 ο Δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Συμμετέχοντες Τάξη / Τμήμα: ΣΤ

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική πρόταση 4: Συνοπτικό πλαίσιο πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης. Ερώτημα-κλειδί Πώς οργανωνόμαστε από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα;

Διδακτική πρόταση 4: Συνοπτικό πλαίσιο πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης. Ερώτημα-κλειδί Πώς οργανωνόμαστε από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα; Πώς οργανωνόμαστε; Διδακτική πρόταση 4: Συνοπτικό πλαίσιο πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης Ερώτημα-κλειδί Πώς οργανωνόμαστε από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα; Σύνδεση με το προηγούμενο μάθημα Στα

Διαβάστε περισσότερα

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού

Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού Ακολούθησέ με... στο ανάκτορο της Φαιστού Το ανάκτορο της Φαιστού είναι το δεύτερο σε μέγεθος ανάκτορο της μινωικής Κρήτης με έκταση 18.000 τ.μ. B 11 Βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα: Σχολείο 1. Σχολεία του κόσμου 2. Σχολική ζωή στο παρελθόν 3. Το σχολείο μου στο παρελθόν και σήμερα

Ενότητα: Σχολείο 1. Σχολεία του κόσμου 2. Σχολική ζωή στο παρελθόν 3. Το σχολείο μου στο παρελθόν και σήμερα Ενότητα: Σχολείο 1. Σχολεία του κόσμου 2. Σχολική ζωή στο παρελθόν 3. Το σχολείο μου στο παρελθόν και σήμερα Άντρη Σάββα Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο Αλεθρικού Σχ. χρονιά: 2012-2013 Γενική περιγραφή Περιφερειακό

Διαβάστε περισσότερα

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Αριθμός Επίθετο Όνομα Όνομα πατέρα THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 0-0 ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ (Αυτό το γραπτό αποτελείται από 0 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης της σελίδας αυτής). THE G

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. - Γενική Εισαγωγή..2. - Iστορική αναδρομή...3-4. - Περιγραφή του χώρου...5-8. - Επίλογος...9. - Βιβλιογραφία 10 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Γενική Εισαγωγή..2 - Iστορική αναδρομή....3-4 - Περιγραφή του χώρου.....5-8 - Επίλογος...9 - Βιβλιογραφία 10 1 Γενική Εισαγωγή Επίσκεψη στο Επαρχιακό Μουσείο Πάφου Το Επαρχιακό Μουσείο της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού

ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Χρύσα Κουράκη, Δασκάλα, Δρ. Παιδικής Λογοτεχνίας Παν/μίου Ιωαννίνων

Διαβάστε περισσότερα

Υποστήριξη της ένταξης παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία και Πρόγραμμα Εκμάθησης της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας

Υποστήριξη της ένταξης παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία και Πρόγραμμα Εκμάθησης της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας Υποστήριξη της ένταξης παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία και Πρόγραμμα Εκμάθησης της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας Επιμορφωτική Συνάντηση Φιλολόγων που διδάσκουν στο Πρόγραμμα Δρ Παναγιώτης Σάββα Φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα

«ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ» ΤΑΞΗ: ΣΤ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ :Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων (Στατιστική)

«ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ» ΤΑΞΗ: ΣΤ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ :Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων (Στατιστική) ΝΤΑΗ ΕΙΡΗΝΗ ΤΜΗΜΑ: Π.Τ.Δ.Ε, ΠΑΤΡΑΣ 2012-13 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Ε.ΚΟΛΕΖΑ «ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ» ΤΑΞΗ: ΣΤ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ :Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων (Στατιστική) [1] Στόχοι της ενότητας(οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

Ερώτημα-κλειδί Ποια είναι τα πιο σημαντικά πράγματα που σκέφτονταν οι άνθρωποι της

Ερώτημα-κλειδί Ποια είναι τα πιο σημαντικά πράγματα που σκέφτονταν οι άνθρωποι της Τι σκεφτόμαστε; Διδακτική πρόταση 5: Τι να σκέφτονταν οι άνθρωποι της Ερώτημα-κλειδί Ποια είναι τα πιο σημαντικά πράγματα που σκέφτονταν οι άνθρωποι της Πρόοδος από το προηγούμενο μάθημα Τα παιδιά μεταφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Η γειτονιά μας, η πόλη μας. Περιβαλλοντικά μονοπάτια

Η γειτονιά μας, η πόλη μας. Περιβαλλοντικά μονοπάτια Tη σχολική χρονιά 2013-2014 το σχολείο μας συμμετείχε στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο «Βιώσιμη πόλη: Η πόλη ως πεδίο εκπαίδευσης για την αειφορία». Η επιδίωξη του Δικτύου για τη δημιουργία ενημερωμένων ενεργών

Διαβάστε περισσότερα