Μάχη για τις τιμές του 2010 Εν τω μεταξύ, σε μείζον ζήτημα για τον ελληνικό τουρισμό αναδεικνύεται

Transcript

1 Αριθμός φύλλου 17 ΠΕΡΙΟΔΟΣ B ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2009 Ατμομηχανή της ελληνικής ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Δημήτρης Πανοζάχος Ο γ.γ. της περιφέρειας Ηπείρου μιλάει στην xenia news για τις δράσεις και τους στόχους της περιφέρειας σε ό,τι αφορά τη γενικότερη ανάπτυξη της περιοχής. Σελ. 06 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ανδρέας Στυλιανόπουλος Ο αντιπρόεδρος του Navigator Travel & Tourist Services σχολιάζει τις προοπτικές ανάπτυξης της κρουαζιέρας στην Ελλάδα, αλλά και το επενδυτικό ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών. Σελ. 08 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Philippe Requin Ο chief executive officer του ομίλου Grace Hotels μιλά για τη φιλοσοφία του ομίλου, τα μελλοντικά σχέδια και τη δραστηριοποίησή του στον κλάδο τον τουριστικών κατοικιών. Σελ. 10 ΕΡΕΥΝΑ Κρίνοντας την... κρίση Αλλαγή στρατηγικής για τον ελληνικό τουρισμό ώστε να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες και απαιτήσεις του τουρίστα, προκύπτει από παράγοντες του ευρωπαϊκού τουρισμού. Σελ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γιώργος Τσακίρης Ο μέχρι πρόσφατα πρόεδρος στην ΕΞΑ-Α τονίζει πως η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης επισημαίνοντας ότι οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες. Σελ ΡΕΠΟΡΤΑΖ Διαφημιστική καμπάνια Η xenia news συγκέντρωσε στοιχεία για τη φιλοσοφία και τη στρατηγική της Μ. Βρετανίας, Κύπρου και Τυνησίας και παρουσιάζει τη δική τους εκστρατεία προβολής. Σελ ΦΑΚΕΛΟΣ Ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό Αντιρρήσεις για τις διατάξεις του χωροταξικού εκφράζουν οι φορείς του τουρισμού καθώς και ο κ. Γιάννης Μανιάτης, εισηγητής ΚΤΕ ΠΕΧΩΔΕ του ΠΑΣΟΚ. Σελ ΕΣΤΙΑΣΗ Γρηγόρης Χέλμης Έχοντας σαν βάση την ελληνική παραδοσιακή μαγειρική ο executive chef του Domotel Xenia Volou εξηγεί τις συνιστώσες που ακολουθεί για να ενθουσιάσει τον πελάτη. Σελ. 28 ΑΓΟΡΑ Προϊόντα και υπηρεσίες Οι σημαντικότερες εταιρείες εξοπλισμού προτείνουν σύγχρονες επαγγελματικές λύσεις. Σελ οικονομίας ο τουρισμός Ετήσια ανάπτυξη της τάξης του 3,7% την επόμενη δεκαετία προβλέπει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού & Ταξιδιών Ο τουρισμός είναι η «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας και θα συνεχίσει να είναι και στο μέλλον ο βασικός μοχλός παραγωγής πλούτου για το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας. Τα πρόσφατα στοιχεία και οι εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Συμβουλίου Τουρισμού και Ταξιδίων (WTTC) για την επόμενη δεκαετία είναι αρκούντως διαφωτιστικά: εφέτος, παρά τη διεθνή κρίση και τη μείωση αφίξεων και εσόδων, ο τουρισμός θα αποφέρει 35 δισ. ευρώ στους κλάδους που σχετίζονται με την τουριστική οικονομία της χώρας στηρίζοντας θέσεις εργασίας (άμεσα και έμμεσα). Κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας ο ελληνικός τουρισμός, σύμφωνα με το WTTC, θα έχει ετήσια ανάπτυξη της τάξης του 3,7% και θα αποδώσει το 2019 περί τα 76 δισ. ευρώ στο σύνολο της τουριστικής οικονομίας, ενώ οι άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας που θα υποστηρίξει ο τουρισμός εκτιμώνται σε «Ποντάροντας» στις προοπτικές του τουρισμού, περίπου επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού 5 δισ. ευρώ, έχουν εγκριθεί από τον τελευταίο αναπτυξιακό νόμο και υλοποιούνται ή βρίσκονται στο στάδιο της ολοκλήρωσης, ενώ, μέσω του ΕΣΠΑ, μέχρι το 2013 θα διατεθούν, μόνο από κρατικές ενισχύσεις, περί τα 500 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στον τουρισμό και τη βελτίωση των υποδομών. Μεταξύ των δράσεων που θα ενισχυθούν θα είναι ειδικά προγράμματα των τουριστικών επιχειρήσεων, που δεν εντάσσονται στον αναπτυξιακό νόμο, η ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, η χρήση νέων τεχνολογιών κ.ά. Συνέντευξη Κωνσταντίνος ΜήτσηΣ Ο κ. Κωνσταντίνος Μήτσης, ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης ανεξάρτητης ελληνικής ξενοδοχειακής αλυσίδας, δεν μιλά συχνά στον Τύπο. Οταν, όμως, το αποφασίζει είναι χείμαρρος ειδήσεων. Η συνέντευξη, που θα διαβάσετε στην εφημερίδα xenia news, είναι πραγματικά συναρπαστική... Ενδεικτικά ο κ. Μήτσης επισημαίνει πως διαθέτουν την ποιοτικότερη αλυσίδα στην Ελλάδα και πως τα ξενοδοχεία του καταγράφουν αύξηση 500% στον ρωσικό τουρισμό. Σελ Μάχη για τις τιμές του 2010 Εν τω μεταξύ, σε μείζον ζήτημα για τον ελληνικό τουρισμό αναδεικνύεται η τιμολογιακή πολιτική των ξενοδοχείων για το Οι πρώτοι εκπρόσωποι των tour operators, που ήρθαν για να συζητήσουν αυτήν την περίοδο τις τιμές της επόμενης χρονιάς, θέτουν ως σημείο εκκίνησης τις προσφορές, που έδωσαν τα ελληνικά ξενοδοχεία για την εφετινή σεζόν. Ουσιαστικά, δηλαδή, οι tour operators, αξιοποιώντας το διεθνές οικονομικό κλίμα, επιζητούν μειώσεις τιμών της τάξης του 10% -15% από τις αρχικές τιμές των συμβολαίων για τη σεζόν του Σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένοι ξενοδόχοι ενέδωσαν στις απαιτήσεις αυτές, με δόλωμα την καταβολή προκαταβολών, γεγονός που εξόργισε την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ), η οποία έσπευσε να εκφράσει στα μέλη της την έντονη αντίθεσή της στην πολιτική μείωσης των τιμών. Η ΠΟΞ συνιστά, κατ αρχήν, στους ξενοδόχους να καθυστερήσουν την υπογραφή των συμβολαίων και σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνει, οι τιμές των συμβολαίων για την επόμενη χρονιά πρέπει να είναι αυξημένες έως 5% σε σχέση με τα αρχικά συμβόλαια του 2009 και χωρίς να εμπεριέχουν τις προσφορές, που δόθηκαν αργότερα, για να τονωθεί η προσέλκυση πελατείας εφέτος. Μειώσεις τιμών για το 2010, τονίζει η Ομοσπονδία των ξενοδόχων, πέραν από καταστροφικές είναι και αψυχολόγητες καθώς διαφαίνεται βελτίωση στη διεθνή οικονομία για το επόμενο έτος - κάτι που θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις και στην ψυχολογία των ταξιδιωτών. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων, βλέποντας ότι εφέτος ο διεθνής ανταγωνισμός είναι σκληρός για τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, συστήνει οι προσφορές last minute να κυμαίνονται μεταξύ 10% - 20% επί των αρχικών τιμών. Οπως επισημαίνει, προσφορές last minute πάνω από 20% μπορεί να αποβούν καταστροφικές δεδομένου ότι όχι μόνο δεν θα δημιουργήσουν αυξημένη ζήτηση προς τα ξενοδοχεία αλλά, επιπλέον, θα οδηγήσουν σε υποβάθμιση του επιπέδου των συνολικών τιμών και υπηρεσιών και σε ραγδαία μείωση του επιπέδου βιωσιμότητας των ελληνικών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Το ζήτημα της τιμολογιακής πολιτικής των ξενοδοχείων είναι καθοριστικό για την ποιότητα και το μέλλον του ελληνικού τουρισμού. Οπως έχει διαπιστωθεί ιστορικά (και στο εξωτερικό), αν μειωθούν οι τιμές απαιτούνται αρκετά χρόνια για να επανέλθουν στα επίπεδα από τα οποία ξεκίνησε η πτώση τους. Τα οφέλη, εξάλλου, από μια τέτοια πολιτική είναι μόνο βραχυπρόθεσμα. Πρόσωπα γιαννησ βαληνακησ Διεθνών προδιαγραφών η 41η xenia Η έκθεση xenia, συνώνυμη της τουριστικής εξέλιξης της χώρας επί 40 χρόνια, θα είναι και στην εφετινή της διοργάνωση αρωγός ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού παρουσιάζοντας τις νέες τάσεις και τα νέα προϊόντα, ώστε η τουριστική επιχείρηση του μέλλοντος να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών. Στο πλαίσιο της συνολικότερης εταιρικής ευθύνης της xenia απέναντι στην επιχειρηματική αγορά, την ελληνική οικονομία και την κοινωνία στο σύνολό της μαζί με την έκθεση θα πραγματοποιηθούν και οι παράλληλες εκδηλώσεις, με εξέχουσα την εκδήλωση της απονομής τιμητικών διακρίσεων σε προσωπικότητες από τους χώρους του πολιτισμού, των γραμμάτων και των τεχνών, οι οποίες με τη δράση τους πρόβαλλαν την Ελλάδα στο εξωτερικό. Η 41η διεθνής έκθεση xenia, που θα πραγματοποιηθεί από 27 ως 30 Νοεμβρίου 2009 στο νέο, υπερσύγχρονο, εκθεσιακό κέντρο METROPOLITAN EXPO στο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, θα είναι αντάξια των καλύτερων διεθνών εκθέσεων. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες του νέου εκθεσιακού κέντρου, η 41η xenia προσφέρει καινοτόμες και μοναδικές λύσεις σε επίπεδο εκθεσιακού σχεδιασμού και λειτουργικότητας, χωρίς διαφοροποιήσεις τιμών και χωρίς εκθέτες «δύο ταχυτήτων», στοιχεία που καθιέρωσαν την xenia στη συνείδηση των επιχειρηματιών του τουρισμού και του επαγγελματικού εξοπλισμού ως το κορυφαίο ετήσιο «σημείο συνάντησης» των δύο πλευρών και επιχειρηματικών συμφωνιών. Την επέκταση του δικτύου των ελληνικών κέντρων θεωρήσεων για την έκδοση βίζας στη Ρωσία και τη δημιουργία αντίστοιχης υποδομής στην Ουκρανία αλλά και στη Σαγκάη εξετάζει το υπουργείο Εξωτερικών όπως αποκαλύπτει στη συνέντευξή του στην εφημερίδα xenia news ο υφυπουργός εξωτερικών κ. Γιάννης Βαληνάκης. Τα εν λόγω κέντρα συνέβαλαν καθοριστικά στην αύξηση της τουριστικής κίνησης κυρίως από τη Ρωσία. Σελ. 03

2 02 Editorial ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ xenia news ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΤΗΣ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ Με τα μάτια των ξένων Βρισκόμενος μεταξύ συναδέλφων οργανωτών από εκθεσιακά «προηγμένες» χώρες, σε διεθνές συνέδριο, με λύπη μου διαπίστωσα την επιφυλακτικότητά τους ως προς την ελληνική αγορά. Παρά τις προσπάθειες να τους πείσω ότι πλέον, εκτός από σύγχρονα εκθεσιακά κέντρα, υπάρχει ευρύ φάσμα υποδομών που υποστηρίζει επαρκώς την αγορά MICE, δεν κατάφερα και πολλά. Δεν αγνοούν ότι η ελληνική αγορά είναι σχεδόν παρθένα με τα δικά τους κριτήρια και άρα υπάρχουν πολλά περιθώρια εξέλιξης και ευκαιρίες. Είναι όμως πολύ επιφυλακτικοί σε ό,τι αφορά το «σύστημα» και δε δείχνουν διατεθειμένοι να ακολουθήσουν πρακτικές «τύπου Siemens» προκειμένου να ξεπερνιώνται οι σκόπελοι. Ας το καταλάβουμε ότι όσο διατηρούμε τη θλιβερή ευρωπαϊκή πρωτιά σε δείκτες διαφθοράς, τόσο θα αποθαρρύνουμε σοβαρούς επενδυτές που αντί να ρισκάρουν σε μια ευρωπαϊκή χώρα, προτιμούν τα κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ και την Τουρκία γιατί τους προσφέρουν περισσότερες εγγυήσεις, πράγμα που ακούγεται οξύμωρο. Λογικά, θα σκεφτεί κανείς, πως αυτό σχετίζεται με το χαμηλό κόστος. Με διαβεβαίωσαν όμως ότι δεν είναι μόνο αυτό αφού, για παράδειγμα, η Ρωσία είναι πανάκριβη παραμένοντας όμως ελκυστικός προορισμός για business. Αυτό που ίσως δεν αντιλαμβανόμαστε είναι ότι οι γερμανικοί και ιταλικοί εκθεσιακοί «κολοσσοί» εκπονούν μελέτες για διάφορες αγορές και συνομιλούν με κυβερνητικούς αξιωματούχους ώστε να αποκτήσουν ρεαλιστική εικόνα των ευκαιριών σε αυτές τις αγορές. Γνωρίζουν για παράδειγμα ότι τα προγραμματισμένα για το Μάρτιο του 2005 εγκαίνια του Μητροπολιτικού Συνεδριακού Κέντρου της Αθήνας δεν έγιναν ποτέ, παρά το ότι οι κτηριακές εγκαταστάσεις υπάρχουν! Δεν καταλαβαίνουν πώς είναι δυνατόν σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα να πραγματοποιούνται εκθέσεις σε τέντες, από τη στιγμή που καυχιόμαστε για τις υποδομές που δημιουργήσαμε την τελευταία δεκαετία. Τουλάχιστον εξακολουθούν να θεωρούν τα ελληνικά νησιά ως ιδανικό προορισμό για διακοπές. Αρκεί όμως; xenia Εκθέσεις-Συνέδρια Α.Ε. 3ης Σεπτεμβρίου 59, Τ.Κ , Αθήνα τηλ , fax , Νίκος Κούμανης Γιάννης Παπαδόπουλος Μαρί-Μαντλέν Λοράντου Βίκη Τρύφωνα Ζαφειρώ Χατζοπούλου Μαρία Αγγελοπούλου Τρύφων Γεωργαλλίδης Ε.Π.Ε. Η εφημερίδα xenia news είναι μία 3μηνιαία έκδοση της xenia Εκθέσεις-Συνέδρια Α.Ε. για την οικονομία, τον τουρισμό και τις επιχειρήσεις. Έτος κυκλοφορίας 1/2003. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ολόκληρων ή μέρους των κειμένων του εντύπου χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Τα κείμενα που δημοσιεύονται δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις της επιχείρησης. Νέο Μουσείο της Ακρόπολης Λαμπρό σημείο αναφοράς του παγκόσμιου πολιτισμού Σε ένα φορτισμένο συγκινησιακά κλίμα, τόσο για τη δημιουργία του ίδιου του Μουσείου, όσο και για τα Μάρμαρα που λείπουν και περιμένουν την επιστροφή τους, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, με τους 300 προσκεκλημένους να ξεναγούνται στα μοναδικά εκθέματα, που φιλοξενεί. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, στο χαιρετισμό του, έκανε σαφή αναφορά στην επιστροφή των μαρμάρων, τονίζοντας: «Σήμερα ο κόσμος όλος μπορεί να δει συγκεντρωμένα τα σημαντικότερα γλυπτά του Παρθενώνα. Κάποια λείπουν. Είναι ώρα να επουλωθούν οι πληγές του μνημείου με την επιστροφή των μαρμάρων που του ανήκουν», στέλνοντας παράλληλα το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση για την ανάγκη επιστροφής των μαρμάρων που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, στον «φυσικό» τους χώρο. Με το νέο Μουσείο, είπε ακόμη ο κ. Παπούλιας, η Ελλάδα «αποδεικνύει το σεβασμό της προς την ιστορία. Και προσπαθεί να αποδώσει, με ένα σπουδαίο έργο, το δέος και τη συγκίνηση που γεννιούνται στην ψυχή κάθε ανθρώπου, όταν υψώνει το βλέμμα και αντικρίζει τον Παρθενώνα». «Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι έργο όλων των Ελλήνων, για ολόκληρο τον κόσμο. Είναι κτήμα του Οικουμενικού Πολιτισμού» τόνισε ο πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής στο δικό του χαιρετισμό στην τελετή εγκαινίων. Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στον Κωνσταντίνο Καραμανλή που «εμπνεύστηκε και δρομολόγησε από το 1976 τις αρχικές διαδικασίες» και στη Μελίνα Μερκούρη, που «έδωσε από τη δεκαετία του 80, μεγάλη ώθηση στην κοινή προσπάθεια». Ο κ. Καραμανλής, με προφανή διάθεση να τερματίσει τις κομματικές αντεγκλήσεις για το ποιος πρώτα εργάστηκε για το νέο Μουσείο, τόνισε: «Εργάστηκαν για την προώθηση και την ολοκλήρωση του έργου αυτού όλες οι Ελληνικές Κυβερνήσεις, όλοι οι υπουργοί Πολιτισμού της Μεταπολιτευτικής Περιόδου». Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε το νέο μουσείο «λαμπρό σημείο αναφοράς» του Παγκόσμιου πολιτισμού, τονίζοντας: «Στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης όλος ο Κόσμος βλέπει τη μορφή που παίρνουν πανανθρώπινα και αιώνια ιδανικά. Στο Μουσείο της Ακρόπολης, όλος ο Κόσμος μπορεί τώρα να διαπιστώνει ότι αυτές οι μορφές, αυτά τα ιδανικά, μπορούν να επανενωθούν και να ανακτήσουν την ακτινοβολία τους». Ο υπουργός Πολιτισμού κ. Αντώνης Σαμαράς στην ομιλία του υπογράμμισε ότι «τα πάντα στο χώρο του Μουσείου συμβολίζουν ιδέες, αρχές, αξίες και ιδανικά, που κάποτε γεννήθηκαν εδώ, αλλά σήμερα είναι πια κτήμα ολόκληρης της Ανθρωπότητας». Ο κ. Σαμαράς έκανε αναφορά και στα μάρμαρα που εκλάπησαν πριν από 200 χρόνια και βρίσκονται τώρα στο Βρετανικό Μουσείο, αποσπώντας το χειροκρότημα του κοινού. «Aυτά που αποσπάστηκαν και απομακρύνθηκαν πριν από 207 χρόνια, θα επανέλθουν. Αναπόφευκτα θα επανέλθουν. Ο Παρθενώνας και τα γλυπτά του υπήρξαν θύματα λεηλασίας. Το έγκλημα αυτό, σήμερα, μπορεί να επανορθωθεί. Το Μουσείο είναι η ηθική δύναμη που τα προσκαλεί πίσω. Να επανενωθούν. Και εδώ δεν έχουμε περιθώρια για μικροπολιτική. Δεν μπορούμε να διαπραγματευθούμε την ιδιοκτησία των μαρμάρων. Δεν μπορούμε να διαπραγματευθούμε την αξιοπρέπειά μας. H xenia και το νέο Μουσείο Η έκθεση xenia έχει αποδείξει, σε όλη της τη διαδρομή, ότι δεν είναι απλώς μια επαγγελματική έκθεση. Καθιερώνοντας τις παράλληλες εκδηλώσεις, μεταξύ των οποίων και τις Τιμητικές Διακρίσεις σε προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού, των γραμμάτων και των τεχνών, που συνέβαλαν στην ανάδειξη της καλής φήμης της Ελλάδας στο εξωτερικό, έφερε πιο κοντά τον τουρισμό με τον πολιτισμό, δύο έννοιες, που ειδικά στη χώρα μας συναρτώνται άμεσα μεταξύ τους, αλληλοσυμπληρώνονται και υποστηρίζουν τόσο την οικονομική δραστηριότητα όσο και την καλύτερη κατανόηση μεταξύ των λαών. Με αυτό το σκεπτικό, η xenia υποστήριξε και υποστηρίζει με συνέπεια την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα, καθώς και τη δημιουργία του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, το οποίο μπορεί να δώσει ένα νέο όραμα στον ελληνικό τουρισμό. Ιδού, ορισμένες πρωτοβουλίες της xenia στο ζήτημα αυτό: 1. Το 1990, στην τελετή απονομής των Τιμητικών Διακρίσεων «xenia», τιμώμενη ήταν η αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη, για την απόφασή της να κατασκευάσει το νέο Μουσείο της Ακρόπολης και να διεκδικήσει Δεν μπορούμε να νομιμοποιήσουμε την υφαρπαγή τους πριν από δύο αιώνες. Δεν μπορούμε να προδώσουμε την ακεραιότητα του μνημείου. Μπορούμε μόνο να την υπερασπιστούμε. Και να την αποκαταστήσουμε». «Είναι τόπος μεγάλης σημασίας για την ανθρωπότητα» είπε για το νέο Μουσείο στο χαιρετισμό του ο γενικός διευθυντής της UNESCO κ.κοϊσίρο Ματσούρα, υπογραμμίζοντας τη μεγάλη συνεισφορά της Ελλάδας στον παγκόσμιο πολιτισμό. Ο κ. Ματσούρα είπε ότι είναι πρώτη προτεραιότητα της UNESCO να επιστραφούν τα Μάρμαρα από το Βρετανικό Μουσείο. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος κ. Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, στον χαιρετισμό του, ευχαρίστησε σε σπαστά ελληνικά την Ελλάδα για το εντυπωσιακό Μουσείο της Ακρόπολης. «Η αναμονή άξιζε», τόνισε ο κ. Μπαρόζο και ανέφερε ότι το Μουσείο βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με τον ιερό βράχο και αποτελεί σημείο συνάντησης της αρχαίας ιστορίας, της σύγχρονης αρχιτεκτονικής και της προηγμένης τεχνολογίας, καθώς επίσης συνδυάζει υποδειγματικά το παλιό με το νέο. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος, δήλωσε «πολύ υπερήφανος» διότι, όπως εξήγησε, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπόρεσε να συμμετάσχει στα πρώτα βήματα αυτού του Μουσείου, συμπληρώνοντας ότι αποτελεί «άλλο ένα σπουδαίο παράδειγμα επένδυσης στον πολιτισμό που υποστηρίζεται στο πλαίσιο της Ε.Ε.» Επιπλέον, ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ολόκληρης της Ευρώπης για τις επόμενες γενιές και υποστήριξε ότι «μακροπρόθεσμα ο πολιτισμός είναι πιο σημαντικός από την οικονομία, γεγονός που καθιστά την Ελλάδα μια από τις πλουσιότερες και σημαντικότερες χώρες στον κόσμο». Οι 300 προσκεκλημένοι ξεναγήθηκαν στους χώρους του νέου Μουσείου από τον πρόεδρό του κ. Κ. Παντερμαλή. Εμφανής ήταν η έλλειψη των μαρμάρων που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, πράγμα που τόνιζε ο κ. Παντερμαλής σε κάθε ευκαιρία. Οι προσκεκλημένοι είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν δυο σύγχρονα οπτικοακουστικά υπερθεάματα με τη βοήθεια της τεχνολογίας, όπου οι εικόνες του Μουσείου ζωντάνεψαν, παρασέρνοντας σε ένα μαγικό ταξίδι στην Αρχαία Ελλάδα. Tα θεάματα σκηνοθέτησε η Αθηνά-Ραχήλ Τσαγκάρη. Πρωθυπουργοί, υπουργοί, καθηγητές Πανεπιστημίου, ερευνητές και επιστήμονες από πολλές χώρες του κόσμου έδωσαν το παρών, ανάμεσα τους ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Φιγιόν, ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Φράνκο Φρατίνι και ο Κύπριος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας. την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα. 2. Το 1995, η τιμητική διάκριση «xenia», απονεμήθηκε στον Ζυλ Ντασέν, ως συνεχιστή του οράματος της Μελίνας Μερκούρη, στον οποίο παραδίδεται, εκ μέρους της xenia, συμβολικά ένα ποσό για το ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη. 3. Το 2005, η Διοίκηση της xenia προσκάλεσε στην Αθήνα τα μέλη της βρετανικής επιτροπής για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα Mrs ELENI CUBITT, Professor ANTHONY SNODGRASS και MP RICHARD ALLAN, στους οποίους απονεμήθηκε η τιμητική διάκριση «xenia». 4. Ενδιάμεσα, το 1993, η τιμητική διάκριση «xenia», απονεμήθηκε στον διακεκριμένο αρχαιολόγο κ. ΔΗΜ. ΠΑΝΤΕΡΜΑΛΗ, ο οποίος, ως πρόεδρος πλέον του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, επιμελήθηκε την ολοκλήρωσή του. Είναι λογικό τα εγκαίνια του νέου Μουσείου της Ακρόπολης να προκαλούν μια ιδιαίτερη ικανοποίηση στους ανθρώπους της xenia. Το νέο Μουσείο έγινε και μάλιστα όπως το επιθυμούσαν όλοι οι Ελληνες. Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει πλέον να επιστρέψουν στο «σπίτι τους» και θα επιστρέψουν. ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

3 03 Ðñüóùðá Γιάννης βαληνακης, υφυπουργός Εξωτερικών Με διορατικότητα χτίζουμε το μέλλον Πέρα από τα αυτονόητα οικονομικά οφέλη πρέπει να δούμε τον τουρισμό και ως μια μορφή διπλωματίας των λαών Την επέκταση του δικτύου των Ελληνικών Κέντρων Θεωρήσεων για την έκδοση βίζας στη Ρωσία και τη δημιουργία αντίστοιχης υποδομής στην Ουκρανία αλλά και στη Σαγκάη, εξετάζει το υπουργείο Εξωτερικών, όπως αποκαλύπτει στη συνέντευξή του στην εφημερίδα xenia news ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γιάννης Βαληνάκης. Τα εν λόγω Κέντρα συνέβαλαν καθοριστικά στην αύξηση της τουριστικής κίνησης κυρίως από τη Ρωσία, όπου η Ελλάδα υποστηρίζει το αίτημα της Ρωσίας προς τα όργανα της Ε.Ε. για τη σταδιακή κατάργηση της υποχρέωσης βίζας για τους Ρώσους πολίτες. Συνέντευξη στη ΖΑΦΕΙΡΩ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Ο κ. Βαληνάκης τονίζει, επίσης, ότι ο τουρισμός αποτελεί μια ουσιαστική μορφή διπλωματίας, γι αυτό το υπουργείο Εξωτερικών έχει έναν επιπλέον λόγο να βοηθά στη διευκόλυνση των ξένων ταξιδιωτών στη χώρα μας. Αναλυτικά η συνέντευξη: Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί το υπουργείο Εξωτερικών μέχρι τώρα προκειμένου να διευκολύνονται οι πολίτες των χωρών εκτός Συνθήκης Σένγκεν στη διαδικασία χορήγησης βίζας για τα ταξίδια τους στην Ελλάδα; Πείτε μας συγκεκριμένα για το τι έχει γίνει στη Ρωσία, Ουκρανία, άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, Κίνα, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες χώρες; Το υπουργείο Εξωτερικών, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την ενίσχυση του Ελληνικού Τουρισμού, έδωσε και εξακολουθεί να δίνει το δικό του «παρών» στις χώρες που αναφέρετε στο ερώτημά σας και όχι μόνο σε αυτές. Απλοποιήσαμε και επιταχύναμε τη διαδικασία έκδοσης της βίζας. Αναβαθμίσαμε και εξορθολογίσαμε την ελληνική προξενική παρουσία. Παίξαμε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ε.Ε. στη σύναψη των Συμφωνιών διευκόλυνσης για τη χορήγηση θεωρήσεων μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας, Ουκρανίας και χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Με τις συμφωνίες αυτές αφενός πετύχαμε την απλοποίηση των διαδικασιών για συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών (όπως επιχειρηματίες, δημοσιογράφους, αθλητές, επιστήμονες κ.ά.), αφετέρου διατηρήσαμε το κόστος της βίζας στα 35 ευρώ και όχι στα 60, ενώ σε ορισμένες κατηγορίες αιτούντων η χορήγηση γίνεται ατελώς. Μάλιστα, ειδικά για τη Ρωσία, η χώρα μας, έχει στηρίξει και συνεχίζει να στηρίζει το αίτημά της προς τα όργανα της Ε.Ε. για τη σταδιακή κατάργηση της υποχρέωσης βίζας για τους Ρώσους πολίτες, γεγονός το οποίο αναγνωρίζεται από τη ρωσική πολιτική ηγεσία. Επιπρόσθετα, τον Σεπτέμβριο του 2008 ξεκινήσαμε τη λειτουργία του Ελληνικού Κέντρου Θεωρήσεων στη Μόσχα, παράλληλα με το Γενικό Προξενείο Μόσχας, το οποίο πολλαπλασίασε τις δυνατότητές μας και αύξησε την αποτελεσματικότητα της προξενικής μας αρχής. Θα πρέπει να επισημανθεί, βεβαίως, ότι η χορήγηση θεωρήσεων γίνεται εντός 48 ωρών, χρόνος που είναι ο ταχύτερος μεταξύ των αρχών των κρατών - μελών Σένγκεν στη Μόσχα. Μετά τα πολύ θετικά αποτελέσματα της λειτουργίας του Ελληνικού Κέντρου Θεωρήσεων στη ρωσική πρωτεύουσα, προχωρήσαμε από τον Απρίλιο στην ίδρυση Ελληνικών Κέντρων Θεωρήσεων στο Αικατερίνενμπουργκ και στο Νοβοσιμπίρσκ, προκειμένου να εξυπηρετούνται καλύτερα οι Ρώσοι πολίτες ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της μεγάλης αυτής χώρας. Η Τουρκία, επίσης, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Το Προξενείο Σμύρνης αναβαθμίστηκε το 2007 σε Γενικό Προξενείο και ενισχύθηκε σε προσωπικό, με αποτέλεσμα να πετύχουμε τον Σεπτέμβριο 2008 αύξηση κατά 235% στις βίζες σε σχέση με το Παράλληλα, κατόπιν επανειλημμένων ελληνικών αιτημάτων προς την Τουρκία, πετύχαμε τη μείωση του «τέλους εξόδου» που καταβάλλουν οι Τούρκοι πολίτες από 40 σε περίπου 8 ευρώ. Πρωτοβουλίες και μέτρα ελήφθησαν τόσο στην Κίνα, όπως η αναβάθμιση του Προξενικού Γραφείου Πεκίνου, η λειτουργία του νέου πρότυπου Γενικού Προξενείου στη Σαγκάη και η ίδρυση νέου Γενικού Προξενείου στην πόλη Γκουανγκζού (Καντόνα), όσο και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου η χώρα μας προχώρησε από τον περασμένο Ιούνιο σε κατάργηση της υποχρέωσης βίζας για κατόχους διπλωματικών και ειδικών διαβατηρίων. Τα παραπάνω αναφέρω ως ενδεικτικά, καθώς από το 2004 έχουμε ριζικά αναδιαμορφώσει την πολιτική του υπουργείου Εξωτερικών και έχουμε αναπτύξει δράσεις σε όλες σχεδόν τις χώρες που έχουν τουριστικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Πέραν της Ρωσίας, το υπουργείο έχει δώσει ήδη οδηγίες στις Προξενικές μας Αρχές να διερευνήσουν τη δυνατότητα δημιουργίας Ελληνικού Κέντρου Θεωρήσεων στην Ουκρανία, αλλά και στη Σαγκάη ώστε να αξιοποιηθεί πλήρως η μεγάλη και δυναμική τουριστική αγορά της Κίνας. Σε ποια επίπεδα διαμορφώθηκε η αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων το 2008 στη Ρωσία, την Ουκρανία κ.λπ., σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά; Ως προς το Γενικό Προξενείο Μόσχας, για το σύνολο του έτους 2008, σημειώθηκε αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων σε σύγκριση με το 2007 κατά 36%. Ενδεικτικά θα μπορούσα να αναφέρω ότι με την έναρξη της λειτουργίας του Κέντρου Θεωρήσεων τον Σεπτέμβριο σημειώθηκε αύξηση στις βίζες κατά 64% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του προηγούμενου έτους. Στην Ουκρανία, το 2008 είχαμε, επίσης, αύξηση 17,4% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά ενώ σε σύγκριση με το 2005 παρατηρείται αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων κατά 83,4%. Αξίζει να αναφερθούμε και στην Κίνα όπου, συνολικά για το 2008, σημειώθηκε αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων σε σύγκριση με το 2005 της τάξης του 87,5%. Κύριε Βαληνάκη, δώσατε εξ αρχής ιδιαίτερη έμφαση στη Ρωσία. Το γεγονός ότι μιλάτε ρωσικά βοήθησε στην επίτευξη των στόχων σας; Σίγουρα η δημιουργία ενός κλίματος οικειότητας βοηθά στην επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων. Το σημαντικό όμως είναι η διορατική στόχευση και η συστηματική δουλειά. Είδαμε ως υπουργείο Εξωτερικών εγκαίρως τις τάσεις που διαμορφώνονταν στη σύνθεση του παγκόσμιου τουριστικού ρεύματος και διαγνώσαμε το γεγονός ότι η ρωσική τουριστική αγορά είναι μια πολύ μεγάλη δεξαμενή για τον Ελληνικό Τουρισμό. Δρομολογήσαμε τις κατάλληλες δράσεις ώστε αυτή η μεγάλη δεξαμενή να έχει διαρκή ροή επισκεπτών προς τη χώρα μας. Τα αποτελέσματα μας δικαιώνουν. Αποδεικνύουμε για άλλη μια φορά πως «χτίζουμε για το μέλλον», με διορατικότητα και στοχευμένες πρωτοβουλίες. Ο τουρισμός ως μορφή διπλωματίας Στην πρόσφατη παρασημοφόρησή σας από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας -λόγω της συμβολής σας στην προώθηση των ελληνογερμανικών σχέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο- επισημάνατε την ανάγκη ενδυνάμωσης των σχέσεων των δύο χωρών και μέσω του τουρισμού ο οποίος αποτελεί «μορφή διπλωματίας» Πράγματι πέρα από τα αυτονόητα οικονομικά οφέλη πρέπει να δούμε τον τουρισμό και ως μια μορφή διπλωματίας των λαών. Ο επισκέπτης που έρχεται να γνωρίσει τον τόπο μας και φεύγει από εδώ με τις καλύτερες εντυπώσεις, θα γίνει ο καλύτερος πρεσβευτής της πατρίδας μας στον τόπο του. Η χώρα μας θα κερδίσει φίλους και θα ενισχύσει έτσι την εικόνα της στον κόσμο. Οι θετικές εντυπώσεις λειτουργούν πάντα με μια πολλαπλασιαστική δυναμική, η οποία μπορεί να αποδώσει καρπούς και πέρα από το αμιγώς τουριστικό επίπεδο. Μπορεί για παράδειγμα να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των ελληνικών θέσεων για διάφορα ζητήματα από την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Οπως επίσης μπορεί να λειτουργήσει θετικά για την επίτευξη στόχων που συνδέονται με την προσέλκυση επενδύσεων. Κατάγεστε από δύο νησιά της Δωδεκανήσου, τη Χάλκη και την Κάλυμνο. Ποια στρατηγική θα πρέπει, σύμφωνα με την άποψή σας, να ακολουθήσουν για την τουριστική τους ανάπτυξη; Τα νησιά μας διαθέτουν μοναδικές ομορφιές που πραγματικά εγγυώνται μοναδικές εμπειρίες. Ειδικά για την Κάλυμνο θα πρέπει να επισημανθεί ότι αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους αναρριχητικούς προορισμούς, ενώ ο υποθαλάσσιος πλούτος της και η μακρά της παράδοση την καθιστά πόλο έλξης για τους φίλους της κατάδυσης. Οι δυνατότητες, λοιπόν, που προσφέρει στον τομέα εναλλακτικού τουρισμού είναι πολλές και πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο. Από κει και πέρα το στοίχημα του τουριστικού μέλλοντος κρίνεται στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας και να δουλέψουμε όλοι μαζί ώστε οι υποδομές, η εξυπηρέτηση και η φιλοξενία να έχουν ως κοινό παρονομαστή την ποιότητα.

4 04 ÓõíÝíôåõîç «Mitsis anticrises in Greece». Τον χαρακτηρισμό αυτό έδωσε κορυφαίος Ρώσος T.O., καθώς οι μονάδες της αλυσίδας ζητιούνται σε τέτοιο βαθμό, που η αύξηση της ρωσικής πελατείας εφέτος φτάνει στο 500%! κωνσταντινος Μητσης, ιδιοκτήτης της Mitsis Hotels Διαθέτουμε την ποιοτικότερη αλυσίδα στην Ελλάδα Ο κ. Κωνσταντίνος Μήτσης, ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης ανεξάρτητης ελληνικής ξενοδοχειακής αλυσίδας, δεν μιλά συχνά στον Τύπο. Οταν, όμως, το αποφασίζει είναι χείμαρρος ειδήσεων. Η συνέντευξη, που θα διαβάσετε στην εφημερίδα xenia news, είναι πραγματικά συναρπαστική «Mitsis anti crises in Greece». Τον χαρακτηρισμό αυτό αποδίδει στον ιδιοκτήτη της ξενοδοχειακής αλυσίδας Mitsis Hotels κ. Κωνσταντίνο Μήτση, το μεγάλο ρωσικό τουριστικό γραφείο South Cross, καθώς η αποκλειστική συνεργασία που έχει με την ελληνική εταιρεία, οδήγησε στην κατακόρυφη αύξηση των πωλήσεών του, ενώ οι ανταγωνιστές του στη ρωσική αγορά καταγράφουν μείωση λόγω της κρίσης. Συνέντευξη στη ΖΑΦΕΙΡΩ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Την πτυχή αυτή αναδεικνύει στην αποκλειστική του συνέντευξη στην εφημερίδα xenia news ο κ. Μήτσης ο οποίος και επισημαίνει ότι τα ξενοδοχεία του ομίλου του καταγράφουν αύξηση της τάξεως του 500% στον ρωσικό τουρισμό την τρέχουσα σεζόν. Επιπλέον, ο ιδιοκτήτης της Mitsis Hotels, η οποία αριθμεί 16 ξενοδοχεία σε δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς, επισημαίνει ότι η τουριστική κίνηση στη χώρα θα πάει καλά τη φετινή χρονιά. «Εάν είμαστε δυνατοί τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο -όπου εκεί έρχονται τα πολλά χρήματα- τότε η μείωση του συναλλάγματος στον ελληνικό τουρισμό θα είναι μικρή και επιμένω ότι θα διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%», τονίζει χαρακτηριστικά. Πέραν τούτων, ο κ. Μήτσης αποσαφηνίζει για ποιους λόγους δεν ξεκίνησαν τη λειτουργία τους οι τρεις νέες μονάδες της αλυσίδας εφέτος, αλλά και γιατί ανέστειλε το σχέδιο επέκτασης της δράσης του στο Λίβανο. Επιπλέον, αποκαλύπτει τα επόμενα αναπτυξιακά βήματα της εταιρείας στην Αθήνα και στα Ιωάννινα, υπογραμμίζει το μυστικό της επιτυχίας του και δεν διστάζει να πει σε ποια θέση θα βρίσκεται η αλυσίδα μετά την κρίση. Πώς εκτιμάτε ότι θα διαμορφωθεί η τουριστική κίνηση στην Ελλάδα την τρέχουσα σεζόν; Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, που έχει επηρεάσει σε αρκετό βαθμό την Ευρώπη, δεν βλέπω ότι έχει σημαντικές επιπτώσεις στην Ελλάδα και εκτιμώ ότι μάλλον την περάσαμε ξώφαλτσα. Και τούτο διότι, η χώρα μας δεν διαθέτει βιομηχανίες και τέτοιου είδους παραγωγές που να κλείνουν ή να λειτουργούν μερικώς λόγω της κρίσης, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ανεργίας ή άλλων προβλημάτων. Πιστεύω ότι ο τουρισμός θα πάει καλά - όχι μόνο στα δικά μας ξενοδοχεία αλλά σε όλη την Ελλάδα. Οι τουρίστες, που θα επισκεφτούν τη χώρα μας το φετινό καλοκαίρι, θα είναι περίπου οι ίδιοι σε αριθμό σε σχέση με αυτούς της περασμένης χρόνιας. Εάν είμαστε δυνατοί τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο -όπου εκεί έρχονται τα πολλά χρήματα- τότε η μείωση του συναλλάγματος στον ελληνικό τουρισμό θα είναι μικρή και επιμένω ότι θα διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%. Και τούτο διότι, πιστεύω ακράδαντα ότι όλος ο κόσμος θα πάει διακοπές έστω και 1 φορά ή για μόνο 7 ημέρες από τις 15 που πήγαινε. Το θέμα είναι να υπάρξουν τέτοιοι δρόμοι που να τους οδηγήσουν να έρθουν στην Ελλάδα. Δεν θα πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι ο τουρισμός είναι δημόσιες σχέσεις. Εάν κάνεις καλές δημόσιες σχέσεις με τους tour operators όλα τα υπόλοιπα γίνονται. Ολα αυτά έχουν γίνει και προς την κατεύθυνση αυτή έχει βοηθήσει και το κράτος. Εχουμε, άλλωστε, ακόμα ως χώρα τα αποτελέσματα της περιόδου Αβραμόπουλου, ο οποίος όταν πέρασε από το υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης άφησε μια πολύ καλή ιστορία δύο ετών. Ακόμη και σήμερα συζητάμε με τους tour operators για τα αποτελέσματα της διετίας Αβραμόπουλου, χωρίς βεβαίως να παραλείπουμε να λέμε ότι οι σημερινοί υπουργοί είναι καλοί. Ολοι όμως θα πρέπει να δεχτούμε ότι η περίοδος Αβραμόπουλου ήταν μια σπουδαία περίοδος για τον ελληνικό τουρισμό. Οι T.O s μας ζητούν και άλλα ξενοδοχεία! Η οικονομική κρίση θα αφήσει «ανέπαφα» τα ξενοδοχεία της Mitsis Hotels; Η ξενοδοχειακή αλυσίδα πηγαίνει πάρα πολύ καλά. Είναι η εποχή που η εταιρεία μας φορτσάρει προς τα πάνω. Οι πολλοί φίλοι και οι συνεργάτες μας -οι tour operators- με τους οποίους συνεργαζόμαστε εδώ και πολλά χρόνια μάς ζητάνε να τους κατασκευάσουμε ή να αγοράσουμε νέα ξενοδοχεία. Εχουμε αποκτήσει ένα πολύ καλό όνομα στην Ευρώπη και επιτύχαμε στη Ρωσία να είμαστε η πρώτη ξενοδοχειακή αλυσίδα που ζητιέται τόσο πολύ. Εχουμε περίπου 500% αύξηση από τους Ρώσους αυτή τη χρονιά κατά την οποία υποτίθεται ότι υπάρχει μείωση 20% από την εν λόγω αγορά για τον ελληνικό τουρισμό. Ο συνεργάτης μου στη Μόσχα έδωσε συνεντεύξεις σε τηλεοπτικούς σταθμούς και στον έντυπο Τύπο όπου και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι στην Ελλάδα μάς έσωσε ο Μήτσης και δεν παρέλειψε στο τέλος να επισημάνει ότι Mitsis anticrises in Greece. Ορμώμενος από το ότι μπόρεσε και πούλησε σε πολλούς πελάτες, οπότε γι αυτόν η κρίση είναι μηδενική, σε αντίθεση με άλλους Ρώσους tour operators των οποίων οι πωλήσεις είναι κάτω. Ο συνεργάτης μου, που είναι ο επικεφαλής του τουριστικού γραφείου South Cross το οποίο θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ταξιδιωτικούς οργανισμούς στη Ρωσία, επειδή έχει την αποκλειστικότητα των Mitsis Hotels, κατάφερε να έχει άνοδο 20% - 30% φέτος σε σχέση με πέρυσι. Το South Cross φέρνει περίπου τουρίστες κάθε χρόνο στην Ελλάδα και στα ξενοδοχεία της Mitsis Hotels. Μαζί με τους τουρίστες του ρωσικού γραφείου Labirint, εκτιμώ ότι τα ξενοδοχεία της Mitsis Hotels θα επιλέξουν για τις φετινές τους διακοπές με Ρώσοι τουρίστες. Επιπλέον, έχουμε 20% αύξηση τόσο από τη Σκανδιναβία όσο και από την Τσεχία, η οποία είναι μια χώρα που πλήττεται από τη διεθνή κρίση. Από τις δύο μεγάλες αγορές, που είναι η Αγγλία και η Γερμανία, έχουμε μια στασιμότητα ή μια ελαφρά πτώση, η οποία όμως «ισοσκελίζεται» από τη μεγάλη αύξηση από τη γαλλική αγορά. Ολα τα ξενοδοχεία έχουν από την 1η Μαΐου ξεκινήσει τη λειτουργία τους, είναι γεμάτα και ελπίζω να διατηρηθούν έτσι μέχρι τις 15 Οκτωβρίου. Πιέσεις από τους tour operators δεχτήκατε προκειμένου να μειώσετε τις τιμές; Δεν θα τις χαρακτήριζα ως πιέσεις. Απλά, έγιναν κάποιες συζητήσεις και αποφασίσαμε να γίνουν εκπτώσεις από 10% έως 20% σε όλους τους tour operators για όλη τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν και αυτοί με τη σειρά τους και να μας φέρουν κόσμο. Για ποιους λόγους δεν ξεκίνησαν τη λειτουργία τους τη φετινή σεζόν οι τρεις νέες ξενοδοχειακές μονάδες της Mitsis Hotels; Ο κύριος λόγος που μας προέτρεψε στη λήψη της απόφασης αυτής ήταν η ταυτόχρονη υλοποίηση πολλών έργων από τον όμιλό μας και έτσι δεν προλαβαίναμε να ολοκληρώσουμε την κατασκευή των τριών νέων ξενοδοχείων ώστε να ξεκινήσουν τη λειτουργία τους την τρέχουσα σεζόν. Επιπλέον, επιδιώκαμε - όπως άλλωστε στοχεύουμε πάντα τόσο στα νέα όσο και στα υφιστάμενα ξενοδοχεία της εταιρείας- να κάνουμε προσεκτικότατη δουλειά, με την επιστασία τη δική μου, ώστε να υπάρξει το αποτέλεσμα που θα ήθελα. Πέραν τούτων, τη χειμερινή περίοδο που μας πέρασε «έτρεχαν» επενδυτικά προγράμματα ανακαίνισης σε 4-5 ξενοδοχεία της εταιρείας. Οι ανακαινίσεις αυτές θα συνεχιστούν και τον επόμενο χειμώνα οπότε μη θέλοντας να κάνουμε μεγάλη διασπάθιση δυνάμεων, το νέο ξενοδοχείο στην Κω θα ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2010, ενώ η άλλες δύο μονάδες -η μία στο Φαληράκι της Ρόδου και η άλλη στη Χερσόνησο του νομού Ηρακλείου- θα δεχτούν τους πρώτους τους πελάτες τη σεζόν του εκατ. ευρώ για τα 3 νέα ξενοδοχεία Ποια θα είναι η δυναμικότητα της κάθε νέας ξενοδοχειακής μονάδας της Mitsis Hotels και σε ποια επίπεδα θα διαμορφωθεί το συνολικό κονδύλι το οποίο θα διατεθεί για την κατασκευή και τον εξοπλισμό τους; Το ξενοδοχείο στην Κω και συγκεκριμένα στην περιοχή Καρδάμαινα φέρει την ονομασία Αμμος και είναι μια πολύ μεγάλη μονάδα, δυναμικότητας 550 δωματίων. Διαθέτει βίλες, bungalows, 56 πισίνες, 11 εστιατόρια, 6 μπαρ κ.λπ. Με τη λειτουργία του «Αμμος», το οποίο βρίσκεται δίπλα στα άλλα τρία ξενοδοχεία του ομίλου, η Mitsis Hotels θα έχει πέντε ξενοδοχεία στο νησί του Ιπποκράτη -συμπεριλαμβανόμενου και του Ramira Beach Hotel στην πόλη της Κω- συνολικής δυναμικότητας περίπου κλινών. Επί τη ευκαιρία, θα πρέπει να αναφέρω ότι η Κως -της οποίας της αγοράς την ξεκίνησα- μού πάει πάρα πολύ, ξέρω τα πάντα για το νησί το οποίο αγαπούν οι πελάτες μου, δηλαδή οι tour operators. Επιπλέον, με τη λειτουργία του το «Αμμος» το 2010 θα κάνει μπαμ στην αγορά και έχω ήδη υπογράψει συμβόλαια με tour operators για την εν λόγω μονάδα. Τα άλλα δύο ξενοδοχεία, στο Φαληράκι της Ρόδου και στη Χερσόνησο του Νομού Ηρακλείου, θα είναι δυναμικότητας 500 δωματίων έκαστο. Το κονδύλι που θα διατεθεί για την κατασκευή και τον εξοπλισμό τους θα αγγίξει τα 140 εκατ. ευρώ συνολικά. Για τον σκοπό αυτό, πήραμε μικρή και επί ουδενί σοβαρή επιδότηση η οποία διαμορφώνεται στο περίπου

5 05 ÓõíÝíôåõîç κωνσταντινος Μητσης, ιδιοκτήτης της Mitsis Hotels Τρία νέα ξενοδοχεία, συνολικής επένδυσης 140 εκατ. ευρώ, προστίθενται στην αλυσίδα, ενώ, όπως αποκαλύπτει ο κ. Μήτσης, γίνονται συζητήσεις με το Hilton Αθήνας και έχει αποφασιστεί η απόκτηση δεύτερης μονάδας στα Ιωάννινα. Η κρίση θα περάσει ξώφαλτσα από την Ελλάδα. Οι φετινές απώλειες στον τουρισμό θα είναι κάτω του 10%. 20%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αντιστοιχεί στα ίδια κεφάλαια και πιθανόν στο τέλος, εάν χρειαστεί, να λάβουμε κάποιο δάνειο. Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι οι προαναφερόμενες τρεις νέες ξενοδοχειακές μονάδες του ομίλου, θα διαθέτουν και θα λειτουργούν με όλες τις προδιαγραφές πολυτελείας all inclusive. Σε παλαιότερη, άλλωστε, συνέντευξή σας είχατε δηλώσει ότι η Mitsis Hotels είναι η ποιοτικότερη ξενοδοχειακή αλυσίδα στην Ελλάδα. Επιβεβαιώνω ξανά ότι η Mitsis Hotels είναι η ποιοτικότερη ξενοδοχειακή αλυσίδα στην Ελλάδα. Στην επιβεβαίωση αυτή προβαίνουν πλέον και όλοι οι πελάτες - συνεργάτες μας. Αυτό αποδεικνύεται από ένα και μόνο γεγονός. Εάν υιοθετήσουμε την άποψη που λέει ότι υπάρχει σήμερα μια μικρή κρίση στην Ελλάδα -την οποία ασπάζομαι καθώς ποτέ δεν μίλησα για μεγάλη κρίση- στις συνθήκες αυτές συνήθως δουλεύουν μόνο τα καλά ξενοδοχεία. Τα ξενοδοχεία της Mitsis Hotels είναι γεμάτα από την 1η Μαΐου. Ετσι, εάν η χρονιά πάει όπως ξεκίνησε, τότε ο δείκτης πληρότητας των ξενοδοχείων θα ξεπεράσει το 95% την τρέχουσα σεζόν. Είμαι λίγο επιφυλακτικός γιατί παρόλο που έχουμε υπογεγραμμένα συμβόλαια, δεν μπορώ να παραβλέψω τους απρόβλεπτους και εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν τον τουρισμό. Η επιφύλαξη αυτή θα αρθεί όχι όταν θα πάρουμε την κράτηση αλλά όταν θα βάλουμε τα χρήματα από την κράτηση αυτή στο ταμείο. Σε ποια επίπεδα διαμορφώθηκαν τα κέρδη του ομίλου την περασμένη χρονιά; Ο,τι βγάλαμε πέρυσι το ξοδέψαμε για να κάνουμε τις ανακαινίσεις και τις νέες επενδύσεις μας. Τα χρήματα που κέρδισαν τα ίδια τα ξενοδοχεία της εταιρείας, επενδύθηκαν και προς την ανακαίνιση, όπως προείπα, ορισμένων μελών της αλυσίδας, ύψους 22 εκατ. ευρώ. Συζητάω με το Hilton Aθηνών! Ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η φήμη που ακούγεται εδώ και αρκετό καιρό ότι θα είστε ο νέος ιδιοκτήτης του Hilton Aθηνών; Στην Αθήνα συζητάω με δύο ξενοδοχεία, εκ των οποίων το ένα πράγματι είναι το Hilton. Πηγαίνουμε όμως σιγά σιγά, δεν μας βιάζει τίποτα, το μελετάμε, θα δούμε και δεν μπορώ αυτή την στιγμή να πω κάτι συγκεκριμένο. Αξίζει να συμπληρώσω ότι σε δύο χρόνια από τώρα θα υλοποιηθεί ανακαίνιση στο ξενοδοχείο Sofitel, το οποίο είναι από τις μεγαλύτερες και αποδοτικότερες μονάδες της Αθήνας. Ισχύει η πληροφορία ότι θα διευρύνετε περαιτέρω την παρουσία σας στα Γιάννενα -τον τόπο καταγωγή σας- αποκτώντας και δεύτερη ξενοδοχειακή μονάδα; Πραγματικά, στα Γιάννενα θα αποκτήσω και δεύτερη ξενοδοχειακή μονάδα. Το νέο ξενοδοχείο θα βρίσκεται πάνω στη λίμνη και αυτές τις μέρες αναμένεται ότι θα πάρω τις άδειες. Η κατασκευή της συγκεκριμένης μονάδας θα ξεκινήσει στα τέλη του τρέχοντος έτους και υπολογίζεται ότι θα ξεκινήσει τη λειτουργία της σε δύο χρόνια, στα τέλη του Το εν λόγω ξενοδοχείο θα είναι δυναμικότητας 200 δωματίων και θα έχει γιαννιώτικο στιλ και αρχιτεκτονική και θα γίνει πιο παραδοσιακό, σε σχέση με το Xenia Grand Serai που θυμίζει παλάτι και παραπέμπει σε χολιγουντιανό στιλ. Δοθείσης της ευκαιρίας, σας ανακοινώνω αποκλειστικά ότι ξεμπερδέψαμε με τα διάφορα προβλήματα που είχαμε και αντιμετωπίσαμε στο Xenia Grand Serai, έχουμε πλέον τα πάντα και είμαστε καθόλα νόμιμοι. Επιπλέον, η πόλη της Ηπείρου εάν θα αποκτήσει ένα σωστό και ευπρεπές αεροδρόμιο, θα καταστεί -με την Εγνατία και την Ιόνια Οδό- μια πολύ καλή τοποθεσία για την υλοποίηση επενδύσεων. Παρατηρήθηκε αλλαγή στη στρατηγική επέκτασης της δράσης σας στον Λίβανο όπου και σχεδιάζατε την κατασκευή ξενοδοχειακών μονάδων; Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση με επηρέασε και οι επενδύσεις στον Λίβανο αναστέλλονται προς το παρόν μέχρι να τακτοποιηθεί διεθνώς η κατάσταση. Είμαστε δυνατοί στην Ελλάδα, μη βγούμε έξω και αποδυναμώσουμε την παρουσία μας στη χώρα μας. Θέλουμε να έχουμε γερά πόδια. Εξετάζετε το ενδεχόμενο διείσδυσής σας στην τουριστική αγορά της Τουρκίας; Επισκέφτηκα πολλές φορές τη γειτονική χώρα αλλά δεν μπόρεσα να ταιριάξω με τους Τούρκους. Θέλοντας να απαντήσω στην επόμενή σας ερώτηση, θα πρέπει να αναφέρω ότι ο Λίβανος αποτελεί εξαίρεση γιατί εκεί έχω κάποιους προσωπικούς φίλους οι οποίοι είναι επιχειρηματίες. Πετύχαμε γιατί δεν χρωστάμε Ποιο είναι το μυστικό επιτυχίας της Mitsis Hotels; Το μυστικό της επιτυχίας μας είναι ότι αποφεύγουμε τον δανεισμό, δεν χρωστάμε. Οταν δεν χρωστάς και δεν σε κυνηγάνε οι υποχρεώσεις και τα χρέη, μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις στην αγορά. Τα επενδυμένα κεφάλαιά μας διαμορφώνονται σε πολύ υψηλά νούμερα τα οποία δεν χρειάζεται να αναφέρω το ακριβές τους ύψος γιατί θα πουν ότι είναι υπερβολικά. Τα χρέη όμως που έχουμε στις τράπεζες αντιστοιχούν στο ποσό των 60 εκατ. ευρώ το οποίο θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε χρέη δύο ξενοδοχείων και όχι των 17 μονάδων τις οποίες διαθέτουμε σήμερα. Πρόταση για εξαγορά της ξενοδοχειακής αλυσίδας έχετε δεχτεί; Ή ακόμη και για μετοχική συνεργασία με tour operators; Μου έχουν γίνει διάφορες προτάσεις για εξαγορά αλλά δεν έχω δεχτεί να τις κουβεντιάσω. Το ενδεχόμενο μετοχικής συνεργασίας με tour operators το αποκλείω γιατί δεν μπορώ να έχω συνεργάτες και συνεταίρους. Θέλω να αποφασίζω μόνος μου. Λέγεται ότι σε περιόδους κρίσης αναδύονται νέες επιχειρήσεις, ισχυροποιούνται οι δυνατές εταιρείες και οι χαμένοι βγαίνουν εκτός αγοράς. Σε ποια θέση θα στοχεύσετε να πλασαριστεί η Mitsis Hotels; Εάν η δουλειά μας συνεχίσει με τον ίδιο ρυθμό που έχει σήμερα τότε θα είμαστε πράγματι πρώτοι. Αλλά μπορεί κάτι να συμβεί και να μην είμαστε γιατί ο τουρισμός επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Εμείς όμως προσπαθούμε, αγωνιζόμαστε κάθε ημέρα να ξεπερνάμε τα εμπόδια και να διατηρούμε τη θέση που επάξια -πιστεύω- ότι κατέχουμε στην ελληνική αγορά. Στα ξενοδοχεία της αλυσίδας θα έχουμε φέτος με πελάτες. Θα υπάρξει αύξηση τόσο στον αριθμό τους όσο και στην εισροή συναλλάγματος η οποία μας ενδιαφέρει. Είναι όμως ακόμη νωρίς για να προσδιορίσω το ποσοστό της αύξησης αυτής.

6 06 ÐåñéöÝñåéá Η ταυτότητα της Ηπείρου και η ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών μπορούν να αποτελέσουν πλεονεκτήματα σε μια εποχή έντονου ανταγωνισμού δημητρησ πανοζαχος, γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Ηπείρου Ηπια τουριστική ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον Σε μια έντονη αναπτυξιακή πορεία έχει μπει η Περιφέρεια Ηπείρου, αξιοποιώντας στο έπακρο τα κοινοτικά κονδύλια που διατίθενται σε όλους σχεδόν τους κλάδους. Στο πλαίσιο αυτό, γίνονται προσπάθειες ενίσχυσης του τουριστικού προϊόντος, με στήριξη των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα σε όλη την έκταση της Περιφέρειας, με στόχο την ανάπτυξη διαφόρων μορφών τουρισμού, είτε στις παραθαλάσσιες είτε στις ορεινές περιοχές. Στόχος όμως είναι η ήπια τουριστική ανάπτυξη με σεβασμό στο πλούσιο φυσικό περιβάλλον. Συνέντευξη στη ΒΙΚΗ ΤΡΥΦΩΝΑ Οπως αναφέρει ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Ηπείρου, κ. Δημήτρης Πανοζάχος, περίπου τριάντα εκατομμύρια ευρώ έχουν διατεθεί από το Γ ΚΠΣ για την ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων του τουριστικού τομέα. Ο κ. Πανοζάχος αναφέρεται και στις δράσεις και τους στόχους της Περιφέρειας σε ό,τι αφορά τη γενικότερη ανάπτυξης της περιοχής αλλά και την προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος. Η Ηπειρος είναι η πιο ορεινή περιφέρεια της Ελλάδας και στηρίζεται οικονομικά κυρίως στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχει γίνει μια σημαντική προσπάθεια ανάπτυξης και του τουριστικού τομέα. Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής σε ό,τι αφορά τον τουρισμό; Η κατάσταση στην Ηπειρο, τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά. Από μία απομονωμένη περιφέρεια της χώρας, έχει βρεθεί στο επίκεντρο όλων των σχεδιασμών. Είναι στο σταυροδρόμι των μεγαλύτερων οδικών αξόνων της χώρας. Της Εγνατίας, της Ιόνιας Οδού και του Ε65. Η γεωγραφική της θέση, που για χρόνια αποτελούσε το μεγάλο μειονέκτημα της Ηπείρου, αποτελεί σήμερα το στρατηγικό της πλεονέκτημα. Αυτό σε συνδυασμό με το μοναδικό φυσικό περιβάλλον και την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, επιτρέπουν στην περιοχή μας να στρέφεται πιο έντονα στον τουριστικό κλάδο, να επενδύει και να επιδιώκει μία ήπια ανάπτυξη. Η ταυτότητα της Ηπείρου και η ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών, είναι δύο ακόμη στοιχεία, που μπορούν να αποτελέσουν πλεονεκτήματα, σε μία εποχή έντονου ανταγωνισμού. Ποιες κινήσεις κάνει η Περιφέρεια για την ενίσχυση της ανάπτυξης του τουριστικού κλάδου της Ηπείρου, τόσο σε επίπεδο προβολής όσο και σε επίπεδο στήριξης των επιχειρηματιών; Η Περιφέρεια Ηπείρου, από το Γ ΚΠΣ, διέθεσε το ποσό των τριών εκατομμυρίων ευρώ περίπου για την τουριστική προβολή της Ηπείρου. Η προβολή αυτή ήταν απολύτως στοχευμένη. Σκοπός της ήταν να κάνει γνωστή την Ηπειρο στην υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό και αυτό επιτεύχθηκε με τη συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις, διαφημιστική προβολή, δημιουργία ιστοσελίδας και άλλα. Ανάλογες δράσεις θα χρηματοδοτηθούν και θα υλοποιηθούν και στο ΕΣΠΑ. Σε επίπεδο επενδύσεων, αυτές στηρίζονται γενναία μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου. Τα κίνητρα είναι σημαντικά και ήδη δημιουργήθηκαν δεκάδες νέες επενδύσεις. Ο τομέας του τουρισμού ενισχύθηκε και από το ΠΕΠ και θα εξακολουθήσουμε να στηρίζουμε τέτοιες πρωτοβουλίες, γιατί θεωρούμε ότι τα οφέλη τους για τον τόπο είναι πολλαπλά. Η Περιφέρεια Ηπείρου είναι από τις πρώτες που ξεκίνησαν την υλοποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Σε τι στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η απορροφητικότητά του και τι είδους δράσεις έχουν προκηρυχτεί; Η Περιφέρεια Ηπείρου ξεκίνησε πρώτη μεταξύ όλων την υλοποίηση του ΕΣΠΑ. Σήμερα είναι στον αέρα πάνω από δεκαπέντε προσκλήσεις, με συνολικό προϋπολογισμό περί τα 150 εκατομμύρια ευρώ. Οι δράσεις που έχουν προκηρυχθεί αφορούν κυρίως στη συμπλήρωση των υποδομών, στις κοινωνικές δομές, στα έργα προστασίας του περιβάλλοντος, υποδομές υγείας και έργα ψηφιακής σύγκλισης. Η ψηφιακή σύγκλιση και οι νέες τεχνολογίες, αποτελούν πεδίο στο οποίο η Ηπειρος θα επενδύσει στρατηγικά τα επόμενα χρόνια, θεωρώντας ότι συνάδει απολύτως με τη φυσιογνωμία της και εκτιμώντας ότι ο τομέας αυτός θα την οδηγήσει στην πραγματική σύγκλιση με τις υπόλοιπες περιφέρειες της Ευρώπης. Υπάρχει ενδιαφέρον για επενδύσεις στον τουριστικό τομέα στην Περιφέρεια Ηπείρου και αν ναι, τι είδους; Ποιο είναι το ύψος των κονδυλίων που έχουν διατεθεί μέχρι στιγμής για επενδύσεις στον τουρισμό; Το ενδιαφέρον για επενδύσεις στον τουριστικό τομέα είναι πολύ μεγάλο και αποτυπώνεται στους αριθμούς. Αναφέρω ότι το 2004 στον Αναπτυξιακό Νόμο εντάχθηκαν επενδύσεις στον τουριστικό κλάδο, με συνολικό προϋπολογισμό ευρώ και το 2008 οι επενδύσεις ανέρχονταν στα 17 εκατομμύρια ευρώ. Στους πρώτους πέντε μήνες του 2009 έχουν ενταχθεί ήδη επενδύσεις με προϋπολογισμό άνω των δέκα εκατομμυρίων ευρώ. Τριάντα περίπου εκατομμύρια ευρώ έχουν διατεθεί από το Γ ΚΠΣ για την ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων του τουριστικού τομέα. Το σημαντικό για την Ηπειρο είναι ότι οι επενδύσεις αυτές διασκορπίζονται σε όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα. Από τα ορεινά ως τις παραθαλάσσιες περιοχές, αφού σε κάθε μία από αυτές, αναπτύσσεται και μία διαφορετική μορφή τουρισμού. Το Περιβάλλον αποτελεί πλέον ένα σημαντικό παράγοντα στην αναπτυξιακή πορεία μιας περιοχής. Ακόμη μεγαλύτερο ρόλο παίζει στην τουριστική ανάπτυξη, η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με το Περιβάλλον. Ποιες είναι οι δράσεις της Περιφέρειας σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά θέματα; Η Περιφέρεια της Ηπείρου έχει ιεραρχήσει το περιβάλλον, την προστασία και την ανάδειξή του, ως ύψιστη προτεραιότητα. Το δανειστήκαμε από τα παιδιά μας και οφείλουμε να το παραδώσουμε σε καλύτερη κατάσταση από αυτή που παραλάβαμε. Η Περιφέρεια επενδύει στρατηγικά στο περιβάλλον γιατί η προστασία του είναι αλληλένδετη με την ανάπτυξη της περιοχής. Σήμερα στην Ηπειρο, ουσιαστικά έχουμε ολοκληρώσει τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων και προσπαθούμε σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να προχωρήσουμε στην ανακύκλωση. Ολοκληρώνονται, σε ευαίσθητες περιοχές, έργα αποχέτευσης και βιολογικών καθαρισμών. Βαίνει προς το τέλος της η ολοκλήρωση της οριοθέτησης της κοίτης του Αράχθου και της λίμνης Παμβώτιδας των Ιωαννίνων, που αποτελούσαν χρόνια αιτήματα των τοπικών κοινωνιών. Λαμβάνονται μέτρα στις περιοχές πέριξ του Αμβρακικού. Δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος θα συνεχιστούν και τη νέα προγραμματική περίοδο. Αλλωστε από το ΕΣΠΑ θα χρηματοδοτήσουμε ένα έργο, που το θεωρούμε ιδιαίτερης αξίας. Πρόκειται για την ανάδειξη της χαράδρας του Βίκου στο Ζαγόρι, μιας από τις πιο φημισμένες στην Ελλάδα και γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο. Το έργο αυτό, θα αποτελέσει σφραγίδα για την περιοχή και θα σηματοδοτήσει τις πολιτικές μας για το περιβάλλον, την προστασία και την ανάδειξή του.

7

8 08 ÓõíÝíôåõîç ανδρεασ στυλιανοπουλοσ, αντιπρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος του Navigator Travel & Tourist Services Η άρση του καμποτάζ θα αποφέρει τεράστια οφέλη Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες εταιρείες κρουαζιερών εντάσσουν στα δρομολόγιά τους ελληνικά λιμάνια, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους ταξιδιώτες να επισκεφθούν τη χώρα μας. Ενα σημαντικό τμήμα του Ελληνικού Τουρισμού στηρίζεται στην κρουαζιέρα, η οποία σημειώνει αυξητικές τάσεις. Συνέντευξη στη ΒΙΚΗ ΤΡΥΦΩΝΑ Ο κ. Ανδρέας Στυλιανόπουλος, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ταξιδιωτικού οργανισμού Navigator Travel & Tourist Services αποκλειστικού αντιπρόσωπου (GSA) σε Ελλάδα και Κύπρο των εταιρειών Royal Caribbean International, Celebrity Cruises και Azamara Cruises, θυγατρικών της Royal Caribbean Cruises, μας μίλησε για τις προοπτικές ανάπτυξης της κρουαζιέρας στην Ελλάδα, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος αλλά και το επενδυτικό ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών. Στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης και της γενικότερης μείωσης του τουριστικού ρεύματος, τι προβλέπετε για τον κλάδο της κρουαζιέρας την τρέχουσα τουριστική περίοδο σε παγκόσμιο επίπεδο; Η κρουαζιέρα πλέον αποτελεί μια ολοκληρωμένη εμπειρία διακοπών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Επίσης, η κρουαζιέρα αποτελεί και μια οικονομική επιλογή διακοπών καθώς επιτρέπει στους ταξιδιώτες να συνδυάζουν την εξερεύνηση πολλών χωρών, τις αστείρευτες επιλογές διατροφής εν πλω, τη χαλάρωση στα πολυτελή spa και την πολύπλευρη διασκέδαση μέσα από τις πολυάριθμες επιλογές ψυχαγωγίας, όπως το πατινάζ, τα θέατρα και ο κινηματογράφος που προσφέρουν τα κρουαζιερόπλοια της Royal Caribbean Cruises. Η απαράμιλλη ποιότητα των υπηρεσιών σε συνδυασμό με τις πολυπληθείς επιλογές που προσφέρει μια κρουαζιέρα την καθιστούν λοιπόν ιδανική επιλογή για οικονομικές, χαλαρωτικές και ξένοιαστες διακοπές. Η Ελλάδα πέρσι αποτέλεσε έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς κρουαζιέρας στην Ευρώπη. Τι προβλέπετε για φέτος; Η Ελλάδα αποτελεί παραδοσιακά έναν από τους πιο ελκυστικούς προορισμούς και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε και φέτος. Ενδεικτικό είναι ότι για το 2009 η Royal Caribbean Cruises έχει προγραμματίσει δρομολόγια στην περιοχή της Ευρώπης για περίπου 22 από τα συνολικά 38 κρουαζιερόπλοιά της, όταν μόλις πριν από 4 χρόνια τα κρουαζιερόπλοια δεν ξεπερνούσαν τα 5. Αναμφίβολα, τα έσοδα από την κρουαζιέρα στην ευρύτερη περιοχή είναι σημαντικά και θα συμβάλουν στην ανάκαμψη των τοπικών οικονομιών, εν μέσω μάλιστα μιας ιδιαίτερα δύσκολης χρονιάς για τον Ελληνικό Τουρισμό. Πόσο έχουν κερδίσει τους Ελληνες τουρίστες οι κρουαζιέρες; Μπορώ να πω πως, παρόλο που στην αρχή η επιλογή της κρουαζιέρας σαν τρόπος διακοπών από τους Ελληνες δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη, τα τελευταία χρόνια η συμμετοχή τους σε αυτές είναι ολοένα και δυναμικότερη. Προορισμοί, όπως οι σκανδιναβικές χώρες, η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική αποτελούν μερικούς από τους αγαπημένους προορισμούς των Ελλήνων. Είναι ξεκάθαρο βέβαια πως η Μεσόγειος και χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία, με τα μοναδικά τους παράλια και μερικές από τις πιο κοσμοπολίτικες πόλεις καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην ατζέντα τους και με το διευρυμένο πρόγραμμα κρουαζιερών που προσφέρει η Royal Caribbean Cruises στην Ευρώπη για το 2009, δίνει την ευκαιρία στους επιβάτες από την Ελλάδα να επισκεφτούν ακόμη περισσότερους προορισμούς. Στον τομέα των επενδύσεων και έπειτα από μια χρονιά που είχε να επιδείξει σημαντική ανανέωση του στόλου, πόσα νέα πλοία αναμένεται να πλεύσουν φέτος; Το Celebrity Solstice, ένα από τα πιο καινούργια και πρωτοποριακά κρουαζιερόπλοια που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη βιομηχανία της κρουαζιέρας, μετρά μόλις μερικούς μήνες δρομολογίων στην Ευρώπη και χάρη σε καινοτομίες όπως το φυσικό γκαζόν που διαθέτει, έχει αποσπάσει τις καλύτερες κριτικές. Επίσης, επιτρέψτε μου να πω πως ανυπομονώ ακόμη και εγώ ο ίδιος, η λειτουργία του Oasis of the Seas στα τέλη του 2009, ναυαρχίδας του στόλου της εταιρείας, αναμένεται να προκαλέσει αίσθηση στην αγορά, καθώς πρόκειται να μεταμορφώσει την εμπειρία της κρουαζιέρας για πάντα, αφού πλέον μιλάμε για πλωτές πολιτείες και όχι για κρουαζιερόπλοια. Διαθέτοντας γειτονιές γεμάτες πράσινο και επιλογές ψυχαγωγίας, όπως το Aqua Theater θα προσφέρει αναμφισβήτητα μια αξέχαστη ταξιδιωτική εμπειρία. Τέλος, η Royal Caribbean Cruises πρόκειται να λειτουργήσει ακόμη 4 κρουαζιερόπλοια στα επόμενα χρόνια, τα οποία βρίσκονται αυτή τη στιγμή υπό κατασκευή σε ναυπηγεία της Φινλανδίας και της Γερμανίας, όπως το Allure of the Seas, το Celebrity Eclipse και τα Solstice IV και V. Η άρση του καμποτάζ Πόσο δυσκολεύει την ανάπτυξη της κρουαζιέρας το καμποτάζ που ισχύει στην Ελλάδα και τι κινήσεις έχουν γίνει για την άρση του; Αναμφίβολα το καμποτάζ είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που συναντά η κρουαζιέρα στην Ελλάδα και το μόνο σίγουρο είναι πως η άρση του θα επιφέρει ιδιαίτερα θετικές εξελίξεις για την αγορά, η οποία μέχρι στιγμής είναι αρκετά περιορισμένη. Ολοι οι εμπλεκόμενοι φορείς με τη ναυτιλία και ειδικότερα την κρουαζιέρα βρισκόμαστε σε συνεχείς συζητήσεις για τη βελτίωση των συνθηκών και την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου προς όφελος της βιομηχανίας της κρουαζιέρας στην Ελλάδα, όμως πρέπει να παραδεχτώ πως δυστυχώς βρισκόμαστε σε πρώιμο στάδιο και χρειάζεται ακόμη να γίνουν πολλά βήματα βελτίωσης. Υπάρχει ενδιαφέρον από ξένες εταιρείες του κλάδου της κρουαζιέρας να δραστηριοποιηθούν στην Ελλάδα και με ποιο τρόπο; Δυστυχώς, δεν μπορώ να εκφράσω άποψη για τις υπόλοιπες εταιρείες. Οσον φορά τη Royal Caribbean Cruises, όμως, μπορώ να σας πω με σιγουριά πως υπάρχει έντονο ενδιαφέρον, αρκεί βέβαια να ξεπεραστούν τα προβλήματα του καμποτάζ και να μπορέσει η χώρα μας να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές για την κρουαζιέρα. Αλλωστε, όπως είχε αναφέρει και κατά το παρελθόν ο κ. John Tercek, αντιπρόεδρος Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της Royal Caribbean Cruises, στην περίπτωση καθιέρωσης της χώρας μας ως περιφερειακού κόμβου και σημείου εκκίνησης και τερματισμού για τα δρομολόγια κρουαζιερών, τα οφέλη θα ήταν τεράστια, δεδομένου ότι η κρουαζιέρα προσφέρει σημαντικά έσοδα στις τοπικές τουριστικές βιομηχανίες. Πόσο βάρος στην προστασία του περιβάλλοντος δίνουν οι εταιρείες κρουαζιερών; Η στροφή στην προστασία του περιβάλλοντος σίγουρα αποτελεί πλέον μια ανάγκη και όχι τάση ή μόδα που θα ξεχαστεί ύστερα από κάποιο διάστημα, ειδικά για μια εταιρεία όπως η Royal Caribbean Cruises, όπου η θάλασσα αποτελεί το φυσικό περιβάλλον δράσης της. Για αυτόν τον λόγο η εταιρεία διαθέτει ένα εκτεταμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής προστασίας και παρακάτω σας παραθέτω μερικές από τις δραστηριότητές της σε αυτό τον τομέα: Πρόγραμμα Save the Waves Πρόκειται για ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής προστασίας με πρωταρχικές αξίες τη μείωση των παραγόμενων αποβλήτων, τα μέγιστα δυνατά επίπεδα ανακύκλωσης και τη διασφάλιση της σωστής διαχείρισης των εναπομενόντων αποβλήτων. Μείωση των αποβλήτων Η Royal Caribbean Cruises έχει λάβει σημαντικά μέτρα για τη μείωση του όγκου των αποβλήτων που παράγονται στα πλοία της και έχει συνάψει ειδικές συμφωνίες με τους προμηθευτές της για τον έλεγχο των υλικών που παραδίδονται στα κρουαζιερόπλοια της εταιρείας και τα οποία χρειάζονται επιπλέον επεξεργασία ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι όλα τα κρουαζιερόπλοια και της Celebrity Cruises έχουν δεσμευτεί να αυξήσουν τις ποσότητες των ανακυκλώσιμων αποβλήτων τους. Περιβαλλοντική εκπαίδευση Σε κάθε κρουαζιερόπλοιο της εταιρείας υπάρχει ένας εξειδικευμένος για το περιβάλλον αξιωματικός ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των προγραμμάτων περιβάλλοντος. Οι εν λόγω αξιωματικοί λαμβάνουν ειδική εκπαίδευση που τους προετοιμάζει για την επίβλεψη και πιστοποίηση όλων των περιβαλλοντικών συστημάτων, του εξοπλισμού, των διαδικασιών και της εκπαίδευσης του πληρώματος. Ηλιακή Ενέργεια Το Celebrity Solstice, το νεότευκτο κρουαζιερόπλοιο της Celebrity Cruises, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Νοέμβριο του 2008, είναι το πρώτο κρουαζιερόπλοιο σε όλη τη βιομηχανία κρουαζιερών που χρησιμοποιεί ηλιακή ενέργεια, καθώς έχει 216 πάνελ συλλογής ηλιακής ενέργειας σε πέντε ξεχωριστές περιοχές του κρουαζιερόπλοιου. Η παραγόμενη ενέργεια, η οποία θα φτάνει για να ανάψει περισσότερα από λαμπτήρες LED, θα ενσωματώνεται στο υπόλοιπο δίκτυο ενέργειας και παρόλο που οι ποσότητες δεν είναι πολύ μεγάλες και δεν παρουσιάζουν κανένα οικονομικό όφελος θα προσφέρουν τη γνώση που θα προετοιμάσει ακόμη καλύτερα την εταιρεία για αντίστοιχες ενέργειες στο μέλλον. Οικολογικός Φωτισμός H Celebrity Cruises ξεκίνησε την αλλαγή των λαμπτήρων αλογόνου και πυρακτώσεως με λαμπτήρες φθορισμού και LED μακράς διαρκείας στα πλοία της σχεδόν έναν χρόνο πριν. Δεδομένου ότι οι λαμπτήρες φθορισμού και LED απαιτούν λιγότερη ενέργεια και παράγουν 50% λιγότερη θερμότητα, μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας και βοηθούν στην αποτελεσματικότερη θέρμανση και ψύξη των χώρων λόγω της χαμηλότερης θερμοκρασίας που εκπέμπουν. Αποτελεσματική Κατανάλωση Νερού Η εταιρεία έχει εγκαταστήσει στα κρουαζιερόπλοιά της έναν νέο τύπο ντουζιέρας που χάρη στην επαναστατική τεχνολογία μείξης αέρα με νερό χρησιμοποιούν λιγότερο νερό προσφέροντας ακριβώς την ίδια ροή.

9

10 10 Ðáñïõóßáóç Η Grace hotels διαθέτει 2 μονάδες στη Μύκονο και Σαντορίνη και ετοιμάζεται ένα ολοκληρωμένο συγκρότημα στην Κέα philippe requin, chief executive officer της Grace Hotels Luxury boutique ξενοδοχεία και κατοικίες Πριν από περίπου δύο χρόνια ιδρύθηκε η ξενοδοχειακή αλυσίδα Grace Hotels, εισάγοντας στην Ελλάδα μια νέα μοναδική έννοια φιλοξενίας σε luxury boutique ξενοδοχεία και κατοικίες. Η εταιρεία αποτελεί θυγατρική της εταιρείας επενδύσεων First Mediterranean Investments (FMI), μέλος του παγκόσμιου ομίλου Libra Group, και δημιουργήθηκε με σκοπό να προσφέρει στους επισκέπτες της απαράμιλλη ποιότητα, σε ιδανικούς χώρους απόδρασης, στους δημοφιλέστερους προορισμούς του κόσμου. Συνέντευξη στη ΒΙΚΗ ΤΡΥΦΩΝΑ Η εταιρεία έχει ήδη διακριθεί με το ξενοδοχείο Mykonos Grace, το οποίο από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του αναδείχτηκε ως «European Hotel Design of the Year», για το 2007, κέρδισε το αργυρό βραβείο «καινοτομίας» Μορφέας, ενώ περιλαμβάνεται και στο 2008 Conde Nast Hot List. Το Santorini Grace άνοιξε τις πύλες του το Ιούνιο του 2008 ενώ υπό κατασκευή βρίσκεται ένα ολοκληρωμένο παραθεριστικό συγκρότημα στην Κέα, το οποίο θα περιλαμβάνει ξενοδοχειακή μονάδα στη φιλοσοφία των luxury boutique καθώς και ιδιωτικές παραθεριστικές κατοικίες. Τα Grace Hotels υπόσχονται υπηρεσίες και service που κάνουν τη διαφορά. Ο κ. Philippe Requin, Chief Executive Officer του Ομίλου Grace Hotels, μίλησε στην εφημερίδα xenia news για τη φιλοσοφία του ομίλου, τα μελλοντικά σχέδια αλλά και τη δραστηριοποίησή του στον κλάδο των τουριστικών κατοικιών. Και οι δύο μονάδες Grace Hotels που διαθέτετε στην Ελλάδα ανήκουν στην κατηγορία πολυτελείας, με έμφαση στο design και την τέχνη. Γιατί επιλέξατε τέτοιου είδους ξενοδοχεία; Πιστεύετε ότι πρόκειται για μια νέα τάση ή υπάρχει έλλειψη design ξενοδοχείων στην Ελλάδα; Ξεχωριστή πολυτέλεια Για τους πιστούς εραστές της κοσμοπολίτικης Μυκόνου, το Mykonos Grace -που συμπεριλαμβάνεται στην Conde Nast Traveller Hot List 2008 UK & USA και έχει κερδίσει το European Hotel Design Award είναι το ιδανικό ξενοδοχείο για πολυτελείς διακοπές μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Τα 31 δωμάτια και σουίτες, άψογα εναρμονισμένα με την αρχιτεκτονική του νησιού και έχοντας σαν προτεραιότητα την κομψότητα και πολυτέλεια κάνουν τη διαμονή αξέχαστη. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να συνδυάσουν τις διακοπές τους στο Mykonos Grace χαλαρώνοντας με ένα Deep Tissue Massage στο The Spa ή να διατηρήσουν τη φόρμα τους στο The Gym του ξενοδοχείου. Για τους λάτρεις της Σαντορίνης, ο Ιωσήφ και η Μαρτίνα, General Manager Couple του Santorini Grace, υποδέχονται τους επισκέπτες για μια προσωποποιημένη εμπειρία στο Ημεροβίγλι, με ανέσεις και υπηρεσίες που γοητεύουν ακόμη και τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες: στιγμές απόλαυσης με τις εκλεπτυσμένες γεύσεις του εστιατορίου του Santorini Grace κάτω από τον έναστρο ουρανό, πολυτελή king size κρεβάτια με 7 επιλογές μαξιλαριών, ρομαντικό πρωινό με σαμπάνια αλλά και σύγχρονες ανέσεις όπως wi-fi, flat screen & ηχεία ipod, όλα μπροστά στο αξέχαστο και θρυλικό πλέον ηλιοβασίλεμα του νησιού. Τα Grace Hotels έχουν στην ιδιοκτησία τους δύο boutique ξενοδοχεία, το Mykonos Grace που άνοιξε το 2007 και το Santorini Grace, το οποίο κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του χειμώνα και άνοιξε τον Ιούνιο του Και τα δύο ξενοδοχεία είναι παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, με λευκό το εξωτερικό χρώμα. Περνώντας στο εσωτερικό η χαρακτηριστική υποδηλούμενη κομψότητα προσαρμοσμένη στο σύγχρονο περιβάλλον είναι εμφανής: φρέσκια ατμόσφαιρα με όλες τις ανέσεις που επιζητεί ο επισκέπτης. Διαθέτουμε μια ακόμη μονάδα υπό κατασκευή, στην Κέα, η οποία πρόκειται να συνεχίσει το θεματικό σχεδιασμό των Grace. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι μονάδες μας δεν θα είναι υπερβολικά «ντιζαϊνάτες» και για τον λόγο αυτό θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα ύφος που θα είναι διαχρονικό. Στόχος σας είναι να αποκτήσετε υφιστάμενα ξενοδοχεία ή και η κατασκευή ξενοδοχείων περιλαμβάνεται στα μελλοντικά σας σχέδια; Είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις. Αν η τοποθεσία είναι σωστή, θα εξετάσουμε είτε την κατασκευή είτε την αγορά ενός υφιστάμενου ξενοδοχείου προχωρώντας στην απαραίτητη ανακατασκευή του είτε την ανάληψη της διαχείρισης χωρίς την απόκτηση ιδιοκτησίας. Το Mykonos Grace είναι ένα καλό παράδειγμα αγοράς ενός υφιστάμενου ξενοδοχείου η οποία ακολουθήθηκε από ριζική ανακαίνιση ενώ στο Santorini Grace, αποκτήσαμε το οικόπεδο και κατόπιν κατασκευάσαμε το ξενοδοχείο από το μηδέν. Εκτός από τα δύο αυτά ξενοδοχεία που βρίσκονται σε μεγάλα νησιά, διαθέτετε ιδιοκτησία και σε μικρότερο νησί, όχι τόσο δημοφιλές σε αλλοδαπούς τουρίστες, την Κέα. Γιατί επιλέξατε αυτό το νησί; Η έκταση στην Κέα αγοράστηκε για την εξαιρετική τοποθεσία στην οποία βρίσκεται, σε ένα πανέμορφο και λιγότερο γνωστό ελληνικό νησί. Κάθε τοποθεσία που επιλέγουμε έχει τα δικά της δημογραφικά χαρακτηριστικά. Κάποια θέρετρα, για παράδειγμα, είναι πολύ πιο δημοφιλή στους Ελληνες παρά στους αλλοδαπούς τουρίστες και αυτά έχουν έναν αντίστοιχα σημαντικό ρόλο να παίξουν στη συλλογή των Grace. Ενας από τους πρωταρχικούς μας στόχους είναι να αναπτύξουμε ξενοδοχεία σε νέες, άθικτες περιοχές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δημιουργώντας έτσι έναν προορισμό μέσα από την παρουσία ενός Grace ξενοδοχείου. Φαίνεται ότι τα Grace Hotels θα είναι τελικά η πρώτη ξενοδοχειακή αλυσίδα που θα εφαρμόσει τον συνδυασμό «τουριστικές κατοικίες και ξενοδοχείο» στην Ελλάδα. Γιατί επιλέξατε μια τέτοια επένδυση; Πιστεύουμε στον συνδυασμό «τουριστικές κατοικίες και ξενοδοχείο» καταρχήν επειδή το έχουμε δει να λειτουργεί σε άλλες χώρες που στοχεύουν σε παρόμοιες αγορές με την Ελλάδα και, δεύτερον, επειδή όλο και περισσότεροι επισκέπτες αναζητούν την «ιδιωτικότητα» και την αποκλειστικότητα, κάτι που ένα boutique ξενοδοχείο με ιδιόκτητες κατοικίες μπορεί να παρέχει με μοναδικό τρόπο. Πάνω από όλα, θέλουμε να παρέχουμε στους πελάτες μας την επιλογή να δημιουργήσουν τις διακοπές που τους ταιριάζουν, αποκτώντας ταυτόχρονα την αψεγάδιαστη εμπειρία των Grace. Ποια είναι η γνώμη σας για το νέο θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα που καθορίζει, μεταξύ άλλων, τον τρόπο που θα λειτουργούν οι τουριστικές κατοικίες; Το νέο θεσμικό πλαίσιο ορίζει ότι ένα ξενοδοχείο μπορεί να κατασκευαστεί παράλληλα με τουριστικές κατοικίες οι οποίες θα πωληθούν. Πάντως, αυτό ισχύει για ιδιοκτησίες άνω των τ.μ. Η ιδιοκτησία που αναπτύσσουμε στην Κέα, όπως αρμόζει σε έναν όμιλο boutique ξενοδοχείων, είναι συνολικής έκτασης τ.μ. και έτσι το νέο θεσμικό πλαίσιο δεν την καλύπτει. Η νέα νομοθεσία έχει αντιγραφεί από την αντίστοιχη της Ισπανίας, η οποία οδήγησε στη δημιουργία τεραστίων διαστάσεων έργων με ξενοδοχεία και τουριστικές κατοικίες. Αυτό που σχεδιάζουμε στην Κέα είναι διαφορετικό. Κάθε σπίτι θα κατασκευάζεται ξεχωριστά από το ξενοδοχείο, με διαφορετική οικοδομική άδεια. Πιστεύετε ότι ο συνδυασμός ξενοδοχείου και τουριστικής κατοικίας είναι το μέλλον της ευρωπαϊκής τουριστικής βιομηχανίας; Πιστεύω ότι πρόκειται για μια όλο και περισσότερο προτιμώμενη επιλογή από τους επιλεκτικούς επισκέπτες, και κυρίως από οικογένειες. Επιδιώκουμε να υπάρχουν «ιδιοκτήτες ένοικοι» που θα απολαμβάνουν την ανεξαρτησία τους και την ελευθερία που προσδίδει η ιδιοκτησία καθώς και κάποιοι ένοικοι των σπιτιών που θα αναγνωρίζουν ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες των Grace Hotels θα δημιουργήσουν μια πρόταση ενοικίασης για τους επισκέπτες αλλά και μια ελκυστική πηγή εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες. Ποιο μοντέλο πωλήσεων ακολουθείτε στα Grace Hotels; Συμμετοχή σε εκθέσεις, marketing networks (π.χ. Leading Hotels of the World), συνεργασία με tour operators ή κάτι άλλο; Τα Grace Hotels δημιουργήθηκαν το Εκτοτε έχουν εγκαθιδρύσει την παρουσία μας σε εξειδικευμένες αγορές της Μεγάλης Βρετανίας, της Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής και της Απω Ανατολής. Επιλέγουμε προσεκτικά τους συνεργάτες μας και αυτοί περιλαμβάνουν μεγάλους tour operators και ταξιδιωτικούς πράκτορες. Την ίδια στιγμή έχουμε επιτυχημένα εδραιώσει το brand name μας στους καταναλωτές, ιδιαίτερα με το γεγονός ότι το Mykonos Grace περιλήφθηκε στην Conde Nast Hot List το 2008 ενώ το 2009 το Santorini Grace αποτελούσε το μόνο ελληνικό ξενοδοχείο που είχε περιληφθεί στη διάσημη διεθνή λίστα. Ο τίτλος «Grace» στέκεται στα πόδια του ως ένα σύμβολο ποιότητας το οποίο διανέμει μια διαρκή εμπειρία στον επισκέπτη.

11

12 12 Åñåõíá Κρίνοντας την... κρίση Αλλαγή στρατηγικής για τον ελληνικό τουρισμό Μπορεί η διεθνής οικονομική κρίση να επηρεάζει τον ελληνικό τουρισμό, ωστόσο, η κρίση ουσιαστικά αναδεικνύει περισσότερο τις χρόνιες αδυναμίες της χώρας μας. Η επισήμανση αυτή προκύπτει από παράγοντες του ευρωπαϊκού τουρισμού, με τους οποίους συνομίλησε η εφημερίδα xenia news. Μάλιστα, ένας από τους επαΐοντες του διεθνούς τουρισμού, ο κ. Alex Kyriakidis, Global Managing Director Tourism, Hospitality & Leisure της Deloitte, ευθέως συστήνει αλλαγή στρατηγικής για τον ελληνικό τουρισμό, ώστε να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες και απαιτήσεις του τουρίστα. της ΖΑΦΕΙΡΩΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Στην έρευνα της εφημερίδας xenia news, εκτός από τον κ. Kyriakidis, μιλούν: επιτελικά στελέχη του Thomas Cook Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας, ο διευθύνων σύμβουλος του On Holiday Group κ. Bill Allen, ο γενικός διευθυντής της Fram Hellas κ. Patrick Roche και ο γενικός διευθυντής της γερμανικής ξενοδοχειακής αλυσίδας Floyd Hotel Group κ. Δημήτρης Βλαχοπάνος. Thomas Cook (Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας) Συνεργασία με τους T.O s και ανταγωνιστικές τιμές Μείωση της τάξης του 15% στις αφίξεις από τη Μ. Βρετανία στην Ελλάδα εφέτος διαβλέπουν κορυφαία στελέχη ενός από τους μεγαλύτερους tour operators της Ευρώπης, του Thomas Cook Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας, μιλώντας αποκλειστικά στην εφημερίδα xenia news. Στη μείωση αυτή, όπως τονίζουν, θα συντελέσει η συρρίκνωση των διαθέσιμων αεροπορικών θέσεων για Ελλάδα εφέτος, σε σύγκριση με πέρυσι, λόγω των μεγάλων συγχωνεύσεων των εταιρειών που συντελέστηκαν στη Μεγάλη Βρετανία τα τελευταία δύο χρόνια και δεύτερον εξαιτίας της οικονομικής κατάρρευσης δυνατών παικτών, όπως του XL Group (Kosmar). Η βασική αιτία, ωστόσο, της μείωσης της τουριστικής κίνησης από τη Βρετανία το 2009, όπως αναφέρουν, είναι η ισοτιμία ευρώ - στερλίνας, η οποία μεταξύ Μαρτίου 2007 και Μαρτίου 2009 έχει αυξηθεί κατά 26%. Η εξέλιξη αυτή διαμορφώνει καλύτερο value for money για τους εκτός ευρωζώνης προορισμούς και, εκ των πραγμάτων, προτιμώνται και από τους holidaymakers. Σημειώνεται ότι οι κρατήσεις για Ελλάδα τον Απρίλιο στη βρετανική αγορά παρουσίαζαν μείωση 20%, έναντι μείωσης 14% που είχαν οι κρατήσεις προς όλον τον κόσμο. Ο Thomas Cook Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας, πάντως, έχει καλύτερη επίδοση από το σύνολο της αγγλικής αγοράς, με τις κρατήσεις για Ελλάδα να είναι μειωμένες μόνο κατά 3%. Και σπεύδουν να εξηγήσουν ότι σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή παίζει το ότι «ο Thomas Cook είναι μεγάλος υποστηρικτής της Ελλάδας, έχουμε εργασθεί και εξακολουθούμε να εργαζόμαστε στενά με τον ΕΟΤ ώστε να διατηρήσουμε τη δυναμικότητα και να τονώσουμε τις πωλήσεις μας μέσω κοινών διαφημίσεων και προγραμμάτων promotions και η υποστήριξη αυτή συνεχίζεται». Σύμφωνα με τα στοιχεία του οργανισμού, η μείωση των κρατήσεων προς Ελλάδα είναι περίπου στο ίδιο ποσοστό προς όλους τους προορισμούς. Οι εκτός ευρωζώνης προορισμοί, όπως η Τουρκία και Αίγυπτος, είναι εξαιρετικά δημοφιλείς εφέτος για τους Βρετανούς οργανωτές ταξιδιών, καθώς, όπως τονίζουν στην εφημερίδα xenia news τα στελέχη του Thomas Cook, «παρέχουν μεγάλη αξία στους οργανωτές ταξιδιών». Ιδιαίτερη προτίμηση έχουν οι all inclusive διακοπές, καθώς οι ταξιδιώτες θέλουν να γνωρίζουν το ακριβές κόστος των διακοπών τους, πριν ακόμα ταξιδέψουν. Πέραν τούτων, στη Μεγάλη Βρετανία, όπως επισημαίνουν, επικρατεί έντονος ανταγωνισμός για την επονομαζόμενη ως «λίρα των διακοπών» την οποία διαθέτουν οι Aγγλοι ταξιδιώτες. Για τον λόγο αυτό άλλωστε προορισμοί της υφηλίου προωθούν από μόνοι τους την τουριστική τους εικόνα στην αγγλική αγορά. Πώς μπορεί η Ελλάδα να γίνει πιο ελκυστική στη βρετανική τουριστική αγορά; Σύμφωνα με τα στελέχη του Thomas Cook, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό πρέπει να έχουν υπόψη τους τα ακόλουθα: Η κοινή συνεργασία των τουριστικών αρχών με τους tour operators μπορεί να προσδώσει εξαιρετική αξία στα χρήματα που θα δαπανηθούν για την προώθηση ενός προορισμού στην αγορά. Στον τομέα αυτό και συγκεκριμένα στην υλοποίηση από κοινού διαφημιστικής καμπάνιας, ο Thomas Cook Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας συνεργάζεται στενά με τον ΕΟΤ. Οι καθαρές εκπτώσεις στο απευθείας κόστος των ξενοδόχων και σε τομείς όπως, για παράδειγμα, οι φόροι των αεροδρομίων καθίσταται σημαντικός παράγοντας για την αύξηση των πωλήσεων. «Ορισμένες κυβερνήσεις σε άλλους προορισμούς υποστηρίζουν το μέτρο αυτό, παρέχοντας μείωση των φόρων στους ξενοδόχους», λένε με νόημα στελέχη του Thomas Cook. Τα ξενοδοχεία θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους την ισοτιμία ευρώ -στερλίνας και να διασφαλίσουν ότι οι προσφορές τους θα είναι ανταγωνιστικές σε σχέση με άλλους προορισμούς όπου η επίδραση της συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν είναι τόσο σημαντική όσο στην Ελλάδα. Bill Allen, On Holiday Group Aνοιγμα σε νέους Τ.Ο s και αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους Σε αντίθεση με το γενικότερο κλίμα της αγοράς, ο αγγλικός ταξιδιωτικός οργανισμός On Holiday Group περιμένει αύξηση των αφίξεων εφέτος στην Ελλάδα κατά 15% - 20%. Αυτό δηλώνει στην εφημερίδα xenia news ένας εκ των ιδρυτών και ιδιοκτητών της εταιρείας, ο κ. Bill Allen. Και σπεύδει να συμπληρώσει ότι οι πελάτες του On Holiday Group -που κατέκτησε το 2008 τον τίτλο της 16ης ταχύτερα αναπτυσσόμενης ιδιωτικής εταιρείας στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποσπώντας το βραβείο Sunday Times Fasttrackψάχνουν τη φετινή σεζόν για τις καλύτερες value for money διακοπές, κάτι που ταιριάζει στη φιλοσοφία του οργανισμού. Βασικό κριτήριο στην επιλογή ενός προορισμού για τον Βρετανό τουρίστα, όπως τονίζει ο κ. Allen, είναι η διαθεσιμότητα αεροπορικών θέσεων. Γι αυτόν τον λόγο η πτώχευση του XL Group έχει θέσει εκτός προγραμμάτων αρκετούς μικρούς ελληνικούς προορισμούς, που προωθούσε το XL και τώρα δεν έχουν καλυφθεί από κάποιον άλλο οργανισμό. Σύμφωνα με τον κ. Allen, οι βασικοί λόγοι της αναμενόμενης μείωσης των αφίξεων Βρετανών στην Ελλάδα εφέτος δεν εντοπίζονται στη διεθνή οικονομική κρίση, αλλά κυρίως στην ισοτιμία της στερλίνας με το ευρώ και στον περιορισμό των αεροπορικών θέσεων. «Οι Aγγλοι ταξιδιώτες έχουν μια μείωση της αγοραστικής τους δύναμης κατά 30% σε σχέση με πριν από 18 μήνες και το γεγονός αυτό επηρεάζει σημαντικά την απόφαση για τον τόπο των διακοπών τους», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Allen. Για τον λόγο αυτό οι κρατήσεις σε χώρες που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη, όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος, κινούνται σε εξαιρετικά ικανοποιητικούς ρυθμούς, οι οποίοι θα συνεχιστούν. Και, βεβαίως, τα all inclusive έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση. Σε ανοδική πορεία κινούνται και οι διακοπές κατά μόνας, αφού είναι φθηνές. «Οι τουρίστες είναι πλέον πολύ συνειδητοποιημένοι με το κόστος, παρόλο που δεν σκέφτονται όλοι με τον ίδιο τρόπο», σημειώνει ο κ. Allen. Σχετικά με τη χωρητικότητα των αεροπορικών θέσεων, ο διευθύνων σύμβουλος του On Holiday Group επισημαίνει ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει πρόσβαση σε θέσεις χαμηλού κόστους, όπως η Ισπανία, με αποτέλεσμα να εξαρτάται από τη χωρητικότητα των θέσεων της TUI και του Thomas Cook, οι οποίοι συνεχώς τη μειώνουν προκειμένου να βελτιώσουν τα περιθώρια κέρδους τους. Στο ερώτημα τι θα σύστηνε στον Ελληνα υπουργό Τουριστικής Ανάπτυξης και στους τουριστικούς επιχειρηματίες, ο κ. Allen δηλώνει απερίφραστα: Διασφαλίστε ανταγωνιστικές τιμές στα ξενοδοχεία, δεδομένου ότι λόγω της ισοτιμίας της στερλίνας οι τιμές παρουσιάζονται αυξημένες κατά 30% σε σχέση με πριν από 18 μήνες - χωρίς να ληφθούν υπόψη οι όποιες αυξήσεις προέκυψαν κατά την περίοδο αυτή. Κάντε ό,τι περνάει από το χέρι σας προκειμένου να προσελκύσετε περισσότερες χαμηλού κόστους αεροπορικές εταιρείες στα ελληνικά νησιά. Συνεργαστείτε με μη παραδοσιακές εταιρείες ταξιδίων για να στηρίξετε το μάρκετινγκ και τις πωλήσεις σας. Alex Kyriakidis, Deloitte Οι τουρίστες ενδιαφέρονται για εμπειρία Μείωση των τουριστικών αφίξεων της τάξης του 8% - 10% στην Ελλάδα το 2009 «δείχνουν» τα μέχρι στιγμής στοιχεία των μεγάλων τουριστικών οργανισμών, όπως λέει στην εφημερίδα xenia news ο Global Managing Director Tourism, Hospitality & Leisure της Deloitte κ. Alex Kyriakidis. Σπεύδει όμως να ξεκαθαρίσει ότι οι αφίξεις είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Η άλλη, που αφορά τα τουριστικά έσοδα, είναι δυσμενέστερη, καθώς λόγω της κρίσης, οι ταξιδιώτες θα δαπανήσουν λιγότερα χρήματα περίπου 15% - 20%. Επομένως, τα έσοδα του ελληνικού τουρισμού θα είναι αισθητά μειωμένα. Ο κ. Kyriakidis δεν αποκλείει η μείωση των εσόδων να προσεγγίσει το 30% (ή 4 δισ. ευρώ). Η Ελλάδα, πέραν των επιπτώσεων της κρίσης, αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα με αυτά που έχουν οι τομείς του τουρισμού και

13 Έκθεση: Ανθέων 25 & Επινίκου 1 Πατήσια, Αθήνα Τηλεφ. κέντρο: , Fax: liana@avgeris.gr, site:

14 14 Åñåõíá Κρίνοντας την... κρίση των ταξιδιών στην παγκόσμια αγορά. Η παγκόσμια αεροπορική κίνηση επιβατών έβαινε, σύμφωνα με τον Global Managing Director Tourism, Hospitality & Leisure της Deloitte, έως τον Σεπτέμβριο του 2008 φθίνουσα. «Η γενική εκτίμηση είναι ότι το 2009 θα υπάρχει πτώση τουλάχιστον 5%, η οποία πιθανώς θα συνεχιστεί και το 2010», επισημαίνει ο κ. Kyriakidis, προσθέτοντας: «Η καρδιά του προβλήματος είναι ότι οι δύο τομείς, ο επαγγελματικός και ο τουρισμός αναψυχής, υποφέρουν από την κρίση. Τα επαγγελματικά ταξίδια έχουν περικοπεί δραματικά προκειμένου να υπάρχει έλεγχος στα λειτουργικά έξοδα των επιχειρήσεων. Η μείωση αυτή έχει αρνητικό αντίκτυπο τόσο στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο αποδοτικό τομέα όσο και στη MICE αγορά». Ο τουρισμός αναψυχής, επίσης, έχει δεχτεί καίρια πλήγματα από την έλλειψη εμπιστοσύνης και την αβεβαιότητα που νιώθει ο καταναλωτής για την εργασία του, τις τιμές των σπιτιών οι οποίες «βουτάνε» σε δραματικά χαμηλά επίπεδα κ.λπ. Ο κ. Kyriakidis θεωρεί ότι είναι απίθανο η κατάσταση αυτή να βελτιωθεί το υπόλοιπο του 2009 και ενδεχομένως να εξαπλωθεί στο μεγαλύτερο μέρος του Ο ίδιος θεωρεί ότι η παγκόσμια κρίση έχει επιφέρει αλλαγές στη συμπεριφορά του καταναλωτή που σχεδιάζει και προγραμματίζει ένα ταξίδι αναψυχής ή εργασίας. «Δεδομένης της οικονομικής αβεβαιότητας και της έλλειψης σιγουριάς, ο καταναλωτής - ταξιδιώτης περισσότερο από ποτέ τη σημερινή εποχή αποφασίζει να κάνει την κράτηση για τον τόπο των διακοπών του πολύ αργά, που είναι ένας συνδυασμός της αβεβαιότητας των προσωπικών του συνθηκών και της αναζήτησης καλύτερης τιμής», τονίζει το επιτελικό στέλεχος της Deloitte. Και προσθέτει ότι «χάρη στο διαδίκτυο είμαστε σε μια περίοδο μεγάλης διαφάνειας, όλες οι εταιρείες που παρέχουν τουριστικά προγράμματα εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στην επίτευξη σχέσης με έναν προς ένα τους καταναλωτές και έτσι οι ταξιδιώτες που ανατρέχουν στο διαδίκτυο, που είναι και οι περισσότεροι αυτές τις ημέρες, διακρίνονται στο να κοιτάζουν τις καλύτερες συμφωνίες για τον προορισμό της επιλογής τους». Οι παράγοντες αυτοί συντελούν στη διαμόρφωση ενός πλαισίου αβέβαιων κρατήσεων και μόνο οι μεγάλοι tour operators που διαθέτουν τις υποδομές, τη διαβάθμιση και τη δυνατότητα εκπτώσεων, έχουν, σύμφωνα με τον κ. Kyriakidis, διασφαλίσει τις κρατήσεις τους μέσω ενός συνδυασμού οικονομικών πακέτων και παροχής υπηρεσίας one stop shop. Πέραν τούτων, οι ταξιδιώτες της υφηλίου -είτε ανήκουν στα χαμηλά είτε στα υψηλά οικονομικά στρώματα- αναζητούν το οικονομικότερο τουριστικό πρόγραμμα. «Οι περισσότεροι έχουν ένα διαθέσιμο κονδύλι για τις διακοπές τους και κοιτάζουν να βρουν ευκαιρίες που θα τους δώσουν το καλύτερο value for money. Οι προορισμοί που εξαρτώνται από την αγγλική αγορά και έχουν νόμισμα το ευρώ ή το δολάριο θα υποστούν τις μεγαλύτερες επιπτώσεις λόγω της αποδυνάμωσης της στερλίνας», αναλύει σχετικά το επιτελικό στέλεχος της Deloitte. Επιπλέον, οι προορισμοί που δεν μπορούσαν έως τώρα να συναγωνιστούν και να προσελκύσουν μεσαίου βαλαντίου τουρίστες, μπορούν τώρα να στοχεύσουν σε αυτούς, καθώς τα καθιερωμένα τουριστικά θέρετρα αντιμετωπίζουν προβλήματα. Στην ευνοημένη κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται το Ντουμπάι, η Καραϊβική, προορισμοί της ασιατικής ηπείρου. Γίνεται επομένως κατανοητό από όσα έχουν ειπωθεί ότι «ο πήχυς για την προσέλκυση τουριστών στην Ελλάδα έχει ανέβει πολύ ψηλά», λέει με νόημα ο κ. Kyriakidis. Και χωρίς φειδώ λόγων επισημαίνει ότι «η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να σκεφτεί ώστε να θέσει στην τουριστική της στρατηγική ορισμένες από τις εκ βάθρων αλλαγές που συντελούνται στην παγκόσμια αγορά ταξιδιού και τουρισμού προκειμένου η χώρα να επιβιώσει και να επιτύχει στην εν λόγω σημαντική βιομηχανία». Μεταξύ των αλλαγών αυτών, που προτείνει ο κ. Kyriakidis είναι: Η μεγάλη πλειονότητα των ταξιδιωτών αποτελείται από τουρίστες που ενδιαφέρονται για εμπειρίες και όχι μόνο για το μοντέλο «ήλιος και θάλασσα». Στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες και στην πλειονότητα των κρατών που αποτελούν την πελατεία του ελληνικού τουρισμού, ο πληθυσμός γηράσκει και η αποκαλούμενη «αργυρή αγορά» απαιτεί εμπειρίες και διάφορες δραστηριότητες. «Η δεδομένη κουλτούρα της Ελλάδας, η θρησκευτική της κληρονομιά, ο πλούτος του φυσικού περιβάλλοντος θα πρέπει να αποτελέσουν τα θεμέλια για μια διαφορετική στρατηγική», προτείνει το επιτελικό στέλεχος της Deloitte. Η ενίσχυση των επενδύσεων στις υποδομές του τουρισμού θα προσδώσει ποικιλία στο προσφερόμενο τουριστικό προϊόν. Γεγονός που θα οδηγήσει στη διεύρυνση της πελατείας του ελληνικού τουρισμού και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ο κ. Kyriakidis δεν παραλείπει και εύλογα αναρωτιέται γιατί η Ελλάδα: Δεν αναγνωρίζεται ως top of mind MICE αγορά. Δεν φιλοξενεί κάποιες ατραξιόν για τους τουρίστες όπως, για παράδειγμα, ένα θεματικό πάρκο. Δεν διοργανώνει κάποια ετήσια, παγκόσμιας εμβέλειας, αθλητική εκδήλωση. Τάκης Φιλιππόπουλος, Apollo Kuoni Οι T.O s είναι συνεργάτες, δεν είναι εχθροί Μείωση κατά 12% - 15% του αριθμού των Σκανδιναβών τουριστών που θα επιλέξουν την Ελλάδα για τις φετινές του διακοπές τους, σε σχέση με πέρυσι, προβλέπει αποκλειστικά στην εφημερίδα xenia news ο εμπορικός διευθυντής του μεγάλου τουριστικού οργανισμού της Σουηδίας Apollo Kuoni κ. Τάκης Φιλιππόπουλος. «Παρόλο που η χρονιά ξεκίνησε πραγματικά άσχημα -τον Φεβρουάριο εκτιμούσαμε πτώση κατά 28%- εντούτοις με ειδικές προσφορές και μείωση τιμών καταφέραμε να συγκρατήσουμε τη μείωση στο σημερινό 12%, συγκρινόμενο με την αντίστοιχη περίοδο του 2008», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Φιλιππόπουλος. Και σπεύδει να επισημάνει ότι χωρίς τη βοήθεια των Ελλήνων ξενοδόχων που τους προσέφεραν σημαντικές μειώσεις στην τιμή των μονάδων και εξακολουθούν να τους δίνουν ειδικές προσφορές, δεν θα είχαν καταφέρει να επιτύχουν το αποτέλεσμα στη συγκράτηση της μείωσης. Αντιθέτως και σύμφωνα με τις πληροφορίες που λαμβάνει ο εμπορικός διευθυντής του Apollo Kuoni, η μείωση του εισερχόμενου στην Ελλάδα τουρισμού από τις δύο μεγάλες αγορές -της Γερμανίας και της Μεγάλης Βρετανίας- θα αγγίξει ακόμα μεγαλύτερα επίπεδα. Ο ίδιος ωστόσο πιστεύει ή για την ακρίβεια ελπίζει ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί το 2010 και η πτώση της τουριστικής κίνησης από τις χώρες των Βίκινγκς θα περιοριστεί στο 5%, σε σχέση με το Με τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες του Apollo Kuoni θα ταξιδέψουν φέτος στην Ελλάδα επιβάτες. Αριθμός που είναι μειωμένος κατά 5%, σε σχέση με το 2008, σύμφωνα με τον κ. Φιλιππόπολο. Σημαντικό ρόλο στη μείωση αυτή έπαιξαν η ανεργία και κυρίως η πτώση των νομισμάτων της Σουηδίας και της Νορβηγίας έναντι του ευρώ, που κάνουν πιο ελκυστικούς τους εκτός ευρωζώνης προορισμούς. Σε ό,τι αφορά στους ελληνικούς προορισμούς που θα τραβήξουν το φετινό καλοκαίρι το ενδιαφέρον των Σκανδιναβών ταξιδιωτών, αυτοί είναι η Κρήτη, κυρίως τα Χανιά, η Ρόδος και η Σαντορίνη λόγω των ανεπτυγμένων έργων υποδομής τους, ενώ ένας μικρός αριθμός θα κατευθυνθεί σε μη καθιερωμένους, μικρούς προορισμούς. Οι περισσότεροι Σκανδιναβοί προτιμούν τα διαμερίσματα, ενώ τα τελευταία χρόνια αυξάνεται η ζήτηση δωματίων σε ξενοδοχεία και ειδικότερα σε όσα δραστηριοποιούνται με το σύστημα all inclusive. Επιπρόσθετα, «έχουμε παρατηρήσει και μια αυξανόμενη ζήτηση για υψηλού επιπέδου διαμονή», συμπληρώνει ο κ. Φιλιππόπουλος. Το επιτελικό στέλεχος του Apollo Kuoni διατυπώνει, επίσης, την απέχθειά του στις πολλές συζητήσεις κάθε χρόνο στην Ελλάδα για το πόσοι τουρίστες ήρθαν, αντί να προγραμματίζεται αμέσως η επόμενη χρονιά. Ο τουρισμός, όπως κάθε άλλος βιομηχανικός κλάδος, χρειάζεται, σύμφωνα με τον κ. Φιλιππόπουλο, προγραμματισμό, διαφήμιση, προωθητικές ενέργειες κ.λπ. «Εάν αισθανόμαστε έλλειψη γνώσης ας ρίξουμε μια ματιά στο τι κάνουν στους τομείς αυτούς χώρες όπως η Τουρκία, η Τυνησία, η Αίγυπτος, η Κύπρος», δηλώνει απερίφραστα, προσθέτοντας: «σχεδόν τίποτα δεν έχει γίνει τα τελευταία 15 χρόνια στη σκανδιναβική αγορά και εάν έγινε κάτι, αυτό πραγματοποιήθηκε τη λάθος στιγμή». Ενδεικτικά αναφέρει ότι στη σκανδιναβική αγορά δεν γίνει καμιά διαφημιστική καμπάνια. «Οι διαφημίσεις που προβάλλονται στο CNN είναι πολύ όμορφες, αλλά πόσοι Σκανδιναβοί παρακολουθούν το εν λόγω τηλεοπτικό κανάλι;», σχολιάζει δηκτικά. Ο ίδιος παράλληλα προτρέπει τον Ελληνα υπουργό Τουριστικής Ανάπτυξης και τους τουριστικούς επιχειρηματίες: Να μην αντιμετωπίζουν τους tour operators ως επικίνδυνο είδος, το οποίο αποφασίζει πού θα ταξιδέψουν οι τουρίστες. «Πλησιάστε μας, μιλήστε και προγραμματίστε μαζί μας. Δείτε μας σαν συνεργάτες και όχι σαν εχθρούς. Εχουμε κοινά συμφέροντα με το υπουργείο, τα ξενοδοχεία, τα τουριστικά γραφεία», λέει. Να βελτιώσουν τις υποδομές, εάν θέλουν να μιλάνε για ποιοτικό τουρισμό. «Αφήστε τις αρχές του τουρισμού, τους επαγγελματίες τουριστικούς οργανισμούς να επισκεφθούν και να δουν ιδίοις όμμασι τα αεροδρόμια και τις συνθήκες που επικρατούν εκεί», παρακινεί το επιτελικό στέλεχος του Apollo Kuoni. Ταυτόχρονα προτρέπει στην ασφαλτόστρωση των δρόμων και στο στρώσιμο των πεζοδρομίων, στη βελτίωση του ελέγχου στο χάος που επικρατεί στις συγκοινωνίες των μεγάλων τουριστικών κέντρων, στην έρευνα του αντιτίμου για τη μίσθωση ομπρέλας στην παραλία, στον έλεγχο των μπαρ και των εστιατορίων και στη βελτίωση του σέρβις των ξενοδοχείων. Αν και, όπως παραδέχεται ο κ. Φιλιππόπουλος, η κατάσταση στο σέρβις των ξενοδοχείων έχει τα τελευταία χρόνια βελτιωθεί. Να δημιουργήσουν -μεταξύ άλλων- γήπεδα γκολφ. Patrick Roche,Fram Hellas Σημαντική η μείωση των Γάλλων τουριστών εφέτος Λιγότεροι Γάλλοι τουρίστες θα προτιμήσουν για τις φετινές τους διακοπές την Ελλάδα, σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του τρίτου μεγαλύτερου tour operator της χώρας τους, της Fram. Αυτό αναφέρει στην εφημερίδα xenia news ο γενικός διευθυντής της Fram Hellas, κ. Patrick Roche, ο οποίος μάλιστα εκτιμά ότι η πτώση θα είναι σημαντική. Από τους ελληνικούς προορισμούς φαίνεται ότι η Κρήτη αντέχει, καθώς ο κ. Roche τονίζει ότι η Fram αναμένει περίπου ίδιο νούμερο αφίξεων στη Μεγαλόνησο με πέρυσι. Στον αντίποδα, σε πτωτικούς ρυθμούς θα κινηθεί η Αττική, οι Κυκλάδες και η Κέρκυρα. Αντιμέτωποι με την κατάσταση της μείωσης του αριθμού των τουριστών στην Ελλάδα είναι και άλλα γαλλικά τουριστικά πρακτορεία. Εξαίρεση του κανόνα θα αποτελέσουν τα γαλλικά

15 Åñåõíá Κρίνοντας την... κρίση ταξιδιωτικά γραφεία -Μάρμαρα και Λουκ- που ανοίξανε φέτος στη Ρόδο, η οποία σαν καινούριος προορισμός τράβηξε τουρίστες, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Fram Hellas. Ετσι, ο αριθμός των Γάλλων τουριστών που θα φέρουν στην Ελλάδα το 2009 θα είναι αυξημένος, σε σχέση με την παρελθούσα χρονιά. Η κύρια αιτία για τη μείωση του αριθμού των Γάλλων τουριστών της Fram στην Ελλάδα τη φετινή σεζόν σε σχέση με πέρυσι -που είχε διαμορφωθεί στους περίπου ταξιδιώτες- δεν είναι άλλη από την οικονομική κρίση. Η κατάσταση αυτή έχει κάνει πιο διστακτικούς και πιο συντηρητικούς του Γάλλους στο εάν θα πρέπει να ξοδέψουν το εισόδημα και τα χρήματά τους. Επιπλέον, παρόλο που δεν ήταν της νοοτροπίας last minute, «περιμένουν τις εν λόγω προσφορές αλλά και πάλι διστάζουν και γι αυτό ίσως έχουμε μια πτώση», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Roche. Ο ίδιος σπεύδει να επισημάνει ότι οι Ελληνες ξενοδόχοι έδωσαν προσφορές στη Fram, με αποτέλεσμα η τελευταία να μη χρειαστεί να τους πιέσει για τη μείωση των τιμών τους. «Το ζήτημα όμως είναι ότι η αγορά είναι γεμάτη από τέτοιες προσφορές και οι καταναλωτές χάνονται όταν σερφάρουν στο internet, αφού καλούνται να επιλέξουν μεταξύ 100 προσφορών», σημειώνει ο κ. Roche. Για τον λόγο αυτό -και όπως προτρέπει το επιτελικό στέλεχος της Fram Hellas- θα πρέπει εκτός από την ιδιωτική να υπάρξει και κρατική πρωτοβουλία. Συγκεκριμένα -και όπως συστήνει ο κ. Roche- θα πρέπει «το κράτος να διαφημίσει περισσότερο την τουριστική Ελλάδα -λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφήμιση της χώρας του Ομήρου στη Γαλλία είναι ισχνή σε σχέση με τις ανάλογες ενέργειες που κάνουν το Μαρόκο, η Κύπρος, η Ισπανία, η Τουρκία- να μειώσει τους φόρους στο αεροδρόμιο προκειμένου η Ελλάδα να γίνει πιο ελκυστική». Ανεξαρτήτως των επιδόσεων του γαλλικού τουρισμού στην Ελλάδα, ο γενικός διευθυντής της Fram Hellas είναι πεπεισμένος ότι ο εσωτερικός τουρισμός στη Γαλλία θα πιάσει εντυπωσιακά νούμερα. Μια πρόγευση της τάσης αυτής καταγράφηκε το Πάσχα της τρέχουσας χρονιάς καθώς «ήταν αδύνατο να βρεθεί άδειο δωμάτιο σε γαλλικό ξενοδοχείο και όλες οι μονάδες της χώρας είχαν γεμίσει από τους κατοίκους - ταξιδιώτες της», εξηγεί σχετικά ο κ. Roche. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Fram ενδυνάμωσε περαιτέρω την παρουσία της στη γαλλική τουριστική αγορά, προβαίνοντας το φθινόπωρο της περασμένης χρονιάς στην εξαγορά του γαλλικού πρακτορείου Plein Vent. Δημήτρης Βλαχοπάνος, Floyd Hotel Group Οι Γερμανοί περιμένουν τις καλύτερες προσφορές του last minute Μικρότερος αριθμός Γερμανών θα προτιμήσει για τις φετινές τους διακοπές την Ελλάδα, σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της γερμανικής ξενοδοχειακής αλυσίδας Floyd Hotel Group για Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική (Europe, Middle East, Africa- EMEA) κ. Δημήτρης Βλαχοπάνος. Ο ίδιος σπεύδει παράλληλα να υπογραμμίσει ότι «μεγάλος αριθμός Γερμανών δεν έχει ακόμα αποφασίσει σε ποιον προορισμό θα ταξιδέψει την καλοκαιρινή περίοδο και σίγουρα θα στραφεί στις καλύτερες προσφορές του last minute». Πέραν τούτων, η οικονομική κρίση που έχει ήδη επιφέρει πλήγματα στη γερμανική οικονομία, είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους 15 ικανός αριθμός των κατοίκων της θα κάνουν διακοπές στον τόπο καταγωγής τους. Του λόγου το αληθές επιβεβαιώνει ο κ. Βλαχοπάνος ο οποίος και σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «τους προηγούμενους μήνες έτρεξε στη γερμανική αγορά μεγάλη διαφημιστική καμπάνια για τον εσωτερικό τουρισμό». Ο γενικός διευθυντής EMEA της Floyd Hotel Group εκτιμά ότι όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι τρεις πρώτοι στην προτίμηση των Γερμανών ταξιδιωτών προορισμοί θα είναι η Ισπανία, η Ιταλία και η Τουρκία, ενώ η Ελλάδα θα βρεθεί στην τέταρτη θέση.

16 16 ÓõíÝíôåõîç Ευθύνη για τα διαχρονικά προβλήματα έχουμε και εμείς οι επαγγελματίες, διότι ανεχόμαστε κάποιες καταστάσεις ή αν θέλετε επειδή πρόσκαιρα τυχαίνει να μας βολεύουν. γιωργοσ τσακιρης, τ. πρόεδρος της ΕΞΑ-Α, μέλος στα Δ.Σ. ΞΕΕ και ΠΟΞ Ανάγκη για νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης Η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, στο οποίο με απόλυτα τεχνοκρατικό τρόπο θα εκτιμάται η φέρουσα τουριστική ικανότητα κάθε προορισμού και οι περαιτέρω δυνατότητές του και ανάλογα θα ενθαρρύνονται ή θα αποθαρρύνονται οι ιδιωτικές επενδύσεις, τονίζει στη συνέντευξή του στην εφημερίδα xenia news, ο κ. Γιώργος Τσακίρης, μέχρι πρόσφατα πρόεδρος στην Ενωση Ξενοδόχων Αθηνών -Αττικής και μέλος στα Δ.Σ. του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, σπεύδοντας να επισημάνει ότι οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες για τη δημιουργία αυτού του μοντέλου. Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ Ο κ. Τσακίρης, στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη, μιλάει ακόμη: Για το υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, εκφράζοντας την απογοήτευσή του γιατί έχει περιοριστεί σε πυροσβεστικό ρόλο. Για τη διαχρονική κυβερνητική νοοτροπία στον χειρισμό του Τουρισμού και τα δομικά προβλήματα, εκφράζοντας την ελπίδα η διεθνής κρίσης να οδηγήσει σε ένα ισχυρό σοκ και να αλλάξουν τα πράγματα. Για τον ρόλο του ΞΕΕ, ως ενός, εν δυνάμει, σημαντικού εργαλείου για την οργάνωση του τουριστικού προϊόντος μας και την ενδυνάμωση της θέσης των ξενοδόχων. Για τις επιπτώσεις της κρίσης στον ελληνικό τουρισμό, αλλά και για τις προσωπικές του φιλοδοξίες, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Επιθυμία μου είναι να συνεχίσω να προσφέρω στον χώρο και ελπίζω οι ιδέες μου να αξιολογηθούν ανάλογα από τους συναδέλφους μου και να μου δοθεί η δυνατότητα στο μέλλον ώστε η προσφορά μου να είναι μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη». Αναλυτικά η συνέντευξη: Κύριε Τσακίρη, η διεθνής οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις τουριστικές μετακινήσεις σε όλον τον κόσμο. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την εξέλιξη της φετινής τουριστικής κίνησης και των τουριστικών εσόδων στην Ελλάδα; Η φετινή χρονιά ξεκίνησε με τις χειρότερες προϋποθέσεις για τον Ελληνικό Τουρισμό. Τόσο οι ετεροχρονισμένες για τη χώρα μας συνέπειες της διεθνούς οικονομικής κρίσης, όσο και το σοβαρό πλήγμα στην εικόνα της χώρας μας, από τα γεγονότα του Δεκεμβρίου στην Αθήνα, συνέτειναν στην επιδείνωση της τουριστικής μας προοπτικής για τα επόμενα 2 χρόνια. Το 2009 ξεκίνησε μουδιασμένα. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια και των κυβερνητικών μέτρων και πρωτοβουλιών για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος μας, η τουριστική ζήτηση παρουσίασε σχετική ανάκαμψη. Οι προκρατήσεις στους ελληνικούς προορισμούς παρουσιάζουν διάφορες τάσεις. Στους περισσότερους είναι πτωτική. Προσωπικά πιστεύω ότι «θα σώσουμε», ίσως και σε μονοψήφιο νούμερο, την πτώση των αφίξεων αλλά οι διανυκτερεύσεις και τα έσοδα θα παρουσιάσουν σημαντική υστέρηση σε σχέση με τα περσινά δεδομένα, τα οποία σε κάθε περίπτωση ήταν σε καλά επίπεδα. Για την Αθήνα -και σύμφωνα με την τάση που κινούνται όλοι οι προορισμοί city break- τα αποτελέσματα θα είναι λίγο χειρότερα από αυτά των άλλων προορισμών. Εκτιμούμαι ότι το αισιόδοξο αποτέλεσμα είναι μια μείωση εσόδων κατά 19% - 20% ενώ το απαισιόδοξο θα κινηθεί στο 25%. Πέραν της διεθνούς κρίσης, υπάρχει η αίσθηση ότι ο Ελληνικός Τουρισμός είχε εισέλθει σε μια πτωτική πορεία εξαιτίας των δομικών και διαρθρωτικών προβλημάτων του. Πώς βλέπετε εσείς την «επόμενη ημέρα» του Ελληνικού Τουρισμού, μετά το τέλος της κρίσης; Τα δομικά και διαρθρωτικά προβλήματα, δυστυχώς για τη χώρα μας, έχουν πάρει πλέον από χρόνια μόνιμο χαρακτήρα. Κάποια στιγμή πιστέψαμε ότι η ίδρυση υπουργείου Τουρισμού θα μπορούσε να βελτιώσει το τουριστικό περιβάλλον της χώρας μας. Πιστέψαμε ότι θα μπορούσε να εκπονηθεί μια κεντρική τουριστική στρατηγική της οποίας την εφαρμογή θα μπορούσαν να αναλάβουν τοπικοί φορείς. Δυστυχώς, για μια ακόμη φορά, η πραγματικότητα με διέψευσε. Οι επικαλύψεις στις αρμοδιότητες, η ανομοιογένεια στην εφαρμογή των νόμων με την παρεμβολή των πολλών δημόσιων και αυτοδιοικητικών αρχών, η εμπλοκή όλων σχεδόν των υπουργείων στη διαμόρφωση της όποιας τουριστικής πολιτικής, περιορίζει σε πυροσβεστικό τον ρόλο του ΥΠΤΑΝ. Η κατασπατάληση των δημόσιων πόρων για την παροχή κινήτρων με σκοπό τη δημιουργία νέων τουριστικών μονάδων, χωρίς την πρόβλεψη για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών που θα στηρίξουν τις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις και δυναμικό, αποτελεί μια ακόμη παθογένεια της τουριστικής μας πολιτικής. Γενικά η επόμενη μέρα του Ελληνικού Τουρισμού δεν βλέπω ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε καλύτερη από την προηγούμενή της, εκτός και εάν το σοκ της κρίσης είναι τόσο ισχυρό που εξωθήσει τα πράγματα σε μια αλλαγή της κυβερνητικής νοοτροπίας και του τρόπου που αντιμετωπίζεται ο τομέας διαχρονικά από την πολιτεία. Βέβαια, δεν είναι όλα τα προβλήματα αποτέλεσμα κυβερνητικής επιλογής ή αβελτηρίας. Κομμάτι της ευθύνης, αναλογικά, πέφτει και σε εμάς τους επαγγελματίες, διότι ανεχόμαστε κάποιες καταστάσεις ή αν θέλετε επειδή πρόσκαιρα τυχαίνει να μας βολεύουν. Πολύ κουβέντα έγινε εφέτος για τις τιμές των ελληνικών ξενοδοχείων. Θεωρείτε ότι τα ξενοδοχεία στη χώρα μας είναι ακριβά; Η κουβέντα αυτή παρουσιάζει μια διαχρονικότητα. Φέτος λόγω της αναδουλειάς στην τουριστική αγορά, η κουβέντα φούντωσε περισσότερο από τα συνηθισμένα. Αν απομονώσουμε τη συζήτηση από τα τετριμμένα, θα διαπιστώσουμε ότι πλέον σημαντικό μέρος των πωλήσεων των ξενοδοχείων γίνεται μέσω διαδικτύου, γεγονός που μας «εκθέτει όλους σε όλους». Το internet δίνει μια διαφάνεια στις τιμές και όποιος ψάχνει, σίγουρα κερδίζει. Από την άλλη, μεγάλος όγκος δουλειάς διακινείται μέσω των καναλιών των tour operators, όπου η διαπραγματευτική δυνατότητα των ξενοδόχων είναι συνάρτηση της διεθνούς ζήτησης του προϊόντος μας καθώς και του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος του προορισμού. Εδώ συνήθως τα περιθώρια διεκδίκησης καλύτερων τιμών είναι περιορισμένα. Αντικειμενικά, οι τιμές κάθε επιχείρησης διαμορφώνονται από το κόστος των παρεχομένων υπηρεσιών, τη μοναδικότητα του ακινήτου (και κατ επέκταση το κόστος κτήσης του), τη δυναμική του προορισμού και σε κάποιο βαθμό από την ελαστικότητα ή μη της ζήτησης των υπηρεσιών του. Κρίνοντας από τα οικονομικά αποτελέσματα των τουριστικών και ξενοδοχειακών επιχειρήσεων της χώρας μας, παρατηρούμε ότι οι αποδόσεις ελάχιστων επιχειρήσεων πλησιάζουν τις αντίστοιχες ανταγωνιστικών προορισμών, άλλων χωρών. Συμπερασματικά, έχουμε ακριβό κόστος παραγωγής, επιδοτούμε με χαμηλότερες τιμές τις ελλείψεις δημόσιων υποδομών, πουλάμε σε τιμές που ελάχιστα ξεπερνούν το κόστος μας, με αποτέλεσμα τα ξενοδοχεία μας να έχουν φτωχά οικονομικά αποτελέσματα και να βασίζονται για τον εκσυγχρονισμό και επιβίωσή τους σχεδόν αποκλειστικά στις ενισχύσεις του δημόσιου τομέα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θεωρώ ότι οι τιμές των ξενοδοχείων της χώρας μας, στην πλειονότητά τους, υπαγορεύονται από τη ζήτηση και υπολείπονται των αντιστοίχων που θα προέκυπταν με βάση αμιγείς οικονομικούς όρους. Υπουργοκεντρικό και εξόχως γραφειοκρατικό σύστημα Κύριε Τσακίρη, διατελέσατε για αρκετά χρόνια και μέχρι πρόσφατα πρόεδρος στην ΕΞΑ-Α. Ποια είναι η πείρα που αποκομίσατε ως παράγοντας του χώρου και ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από τις επαφές που είχατε με φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα για την επίλυση διαφόρων προβλημάτων; Γιατί, εν τέλει, όλα προχωράνε με ρυθμούς χελώνας ή δεν επιλύονται ποτέ; Για περίπου 6,5 χρόνια είχα την τιμή να εκπροσωπώ τους συναδέλφους από τη θέση του προέδρου του Δ.Σ. της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών -Αττικής. Οι προσπάθειες τόσο οι δικές μου όσο και των συναδέλφων μου στο Δ.Σ. είχαν διττό χαρακτήρα. Κατά πρώτο να αυξήσουμε την οντότητα και αυτοτέλεια της Ενωσης και μέσω των δράσεων και της παρεμβατικής παρουσίας μας να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα του οργάνου. Κατά δεύτερο, προσπαθήσαμε μέσω της κατάθεσης ιδεών, σχεδίων και προτάσεων να πείσουμε όλους τους εμπλεκόμενους στη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος μας φορείς, να ενεργοποιηθούν προς την κατεύθυνση της τουριστικής αναβάθμισης του προορισμού μας. Στο πρώτο κομμάτι υπήρξαμε περισσότερο αποτελεσματικοί από ό,τι στο δεύτερο. Αυξήσαμε την εξωστρέφεια της Ενωσης αυξάνοντας την αποτρεπτική μας ικανότητα αλλά δεν είχαμε ανάλογα αποτελέσματα στο δημιουργικό κομμάτι των προσπαθειών μας. Δυστυχώς, οι όποιες καινοτόμες ιδέες, σε ένα σύ-

17 17 ÓõíÝíôåõîç γιωργοσ τσακιρης, τ. πρόεδρος της ΕΞΑ-Α, μέλος στα Δ.Σ. ΞΕΕ και ΠΟΞ στημα υπουργοκεντρικό και εξόχως γραφειοκρατικό, δεν βρίσκουν πρόσφορο έδαφος. Ολοι βολεύονται λειτουργώντας σε ένα «διαμορφωμένο και παγιωμένο» περιβάλλον απορρίπτοντας τις όποιες νέες προτάσεις και ιδέες. Τι πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να αλλάξει στον Ελληνικό Τουρισμό; Τι πρέπει να γίνει ώστε να παρουσιαστεί ανταγωνιστικός; Πρακτικά πρέπει να αλλάξουν όλα! Η οργάνωση και οι αρμοδιότητες του υπουργείου - κατά πρώτον. Το Υπουργείο Τουρισμού επιβάλλεται να εξοπλιστεί μα κάθε τουριστική αρμοδιότητα ανάλογη της σημασίας του Τουρισμού στην Εθνική Οικονομία. Ακόμη και οι αναπτυξιακοί νόμοι επιβάλλεται να θεσμοθετούνται με βάση τις τουριστικές ανάγκες της χώρας ύστερα από εισήγηση του ΥΠΤΑΝ σε συνδυασμό με ένα εκπονημένο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης και επάρκειας των υποδομών κάθε περιοχής. Είναι χαρακτηριστικό της ανακολουθίας της τουριστικής και οικονομικής πολιτικής ότι σε αρκετές περιοχές επιδοτούνται επενδύσεις ξενοδοχείων όταν τα υπάρχοντα ξενοδοχεία υπολειτουργούν λόγω μειωμένης ζήτησης ή όπου οι δημόσιες υποδομές, τα αεροδρόμια και τα λιμάνια έχουν ξεπεράσει τα όρια των δυνατοτήτων τους. Το ΥΠΤΑΝ επιβάλλεται να ασκεί εθνική στρατηγική και να απεμπλακεί από την day to day διαχείριση. Την προβολή της χώρας πρέπει να αναλάβει ένας εξειδικευμένος φορέας ο οποίος σε συνεργασία με ιδιώτες και τοπικούς μεικτούς φορείς (Αυτοδιοίκηση και επαγγελματίες) θα προβάλλουν και θα οργανώνουν το τουριστικό προϊόν. Πολλές αρμοδιότητες πρέπει να εκχωρηθούν σε άλλους φορείς, π.χ. ΞΕΕ, ενώ το υπουργείο πρέπει να εποπτεύει, να ελέγχει και να αδειοδοτεί μέσα από ένα εκσυγχρονισμένο νομοθετικό πλαίσιο τη λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων. Η ελάφρυνση του κόστους λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων θα βοηθήσει στην ανταγωνιστικότητά μας. Η γραφειοκρατία, σύμφωνα με μελέτες, επιβαρύνει κατά 7% το κόστος λειτουργίας των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Ο τρόπος λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων. Η διασύνδεση των επιχειρήσεων με το διαδίκτυο θα αυξήσει την προσβασιμότητα των υπηρεσιών. Γενικά, πρέπει να προσαρμοστούμε όλοι στα νέα δεδομένα που θα προκύψουν μετά την κρίση, καθώς οι προβλέψεις αναφέρονται, για τη μετά την κρίση εποχή, σε ένα νέο περιβάλλον εργασίας για όλους μας. Κατά γενική ομολογία, στις αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές της χώρας υπάρχει πλέον υπερπροσφορά καταλυμάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στον ανταγωνισμό τιμών. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση; Κατ αρχάς, με την αυτονόητη και άμεση διακοπή των επιδοτήσεων. Δεν είναι δυνατόν να επιδοτούνται νέα ξενοδοχεία όταν δύσκολα γεμίζουμε τα υπάρχοντα. Εδώ έχουμε το παράδειγμα της Ρόδου. Η πόλη και κάποιες περιοχές της δεν επιδοτούνται. Αλλες περιοχές στο νησί, σε μισή ώρα απόσταση, επιδοτούνται για τη δημιουργία κλινών με 55% του κόστους των. Οι νέες κλίνες ανταγωνίζονται τις παλαιές με αποτέλεσμα οι τιμές να συμπιέζονται σε βάρος της επιχειρηματικότητας, των παρεχομένων υπηρεσιών και του συνολικού εσόδου της Ρόδου. Πιστεύω ότι οι συνθήκες έχουν πλέον ωριμάσει για τη δημιουργία ενός μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης, όπου με απόλυτα τεχνοκρατικό τρόπο θα μπορέσουμε να εκτιμήσουμε τη φέρουσα τουριστική ικανότητα κάθε προορισμού, τις περαιτέρω δυνατότητές του, τις υποδομές, το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό και τις κοινωνικές ανάγκες και συνθήκες. Με βάση αυτό το μοντέλο θα ενθαρρύνονται ή θα αποθαρρύνονται οι ιδιωτικές επενδύσεις και τα διαθέσιμα κονδύλια θα επενδύονται σε δημόσιες υποδομές. Το μοντέλο της απόσυρσης ξενοδοχείων σε εντός σχεδίου περιοχές ελάχιστα λειτούργησε μέχρι τώρα. Ισως πρέπει να αναζητήσουμε κάποια άλλη φόρμουλα. Μετά την προεδρία στην ΕΞΑ, ποια είναι η επόμενη φιλοδοξία σας; Παράλληλα με την Ενωση Ξενοδόχων Αττικής, τα τελευταία 12 χρόνια είμαι μέλος του Δ.Σ. του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, και πρόσφατα εξελέγην μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων. Θεωρώ το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος σαν ένα, εν δυνάμει, σημαντικό εργαλείο για την οργάνωση του τουριστικού προϊόντος μας και την ενδυνάμωση της θέσης των ξενοδόχων. Πιστεύω ότι το ΞΕΕ μπορεί με τη λελογισμένη αποκέντρωσή του και τον εμπλουτισμό των παρεχομένων υπηρεσιών του να αποτελέσει τον ουσιαστικό σύμβουλο της πολιτείας για θέματα τουρισμού καθώς και έναν σημαντικό πόλο άσκησης της τουριστικής πολιτικής μας. Επιθυμία μου είναι να συνεχίσω να προσφέρω στον χώρο και ελπίζω οι ιδέες μου να αξιολογηθούν ανάλογα από τους συναδέλφους μου και να μου δοθεί η δυνατότητα στο μέλλον ώστε η προσφορά μου να είναι μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη.

18 18 ÑåðïñôÜæ Διαφημιστική καμπάνια Προσαρμογή στα δεδομένα της οικονομικής κρίσης Διατηρώντας το ίδιο λογότυπο «Greece The True Εxperience» και με νέο σήμα το «Greece Years Old», που συνοδεύεται με το μήνυμα «Α Masterpiece you Can Afford», «τρέχει» η νέα καμπάνια του ΕΟΤ στο εξωτερικό με στόχο, όπως αναφέρει η ηγεσία του υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, να περάσει η εικόνα ενός προσιτού προορισμού για όλον τον κόσμο σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία. Η καμπάνια ξεκίνησε καθυστερημένα, προκαλώντας τη δυσφορία των τουριστικών παραγόντων. Για το 2010, πάντως, ο υπουργός κ. Κ. Μαρκόπουλος διεμήνυσε ότι εντός του καλοκαιριού θα προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός για την καμπάνια του επόμενου έτους, με στόχο μέχρι τα Χριστούγεννα να είναι όλα έτοιμα, ώστε αυτή τη φορά η καμπάνια να ξεκινήσει εγκαίρως. της ΖΑΦΕΙΡΩΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Πώς, όμως, διαμορφώνουν την τουριστική καμπάνια τους άλλες χώρες; Η εφημερίδα xenia news συγκέντρωσε στοιχεία για τη φιλοσοφία και τη στρατηγική της Μ. Βρετανίας, της Κύπρου και της Τυνησίας και παρουσιάζει στη συνέχεια τη δική τους διαφημιστική εκστρατεία προβολής. Visit Britain «Δείτε περισσότερα από τη Βρετανία, πληρώνοντας λιγότερο» Με 47,2 εκατ. λίρες χρηματοδοτείται από την αγγλική κυβέρνηση για το έτος ο Βρετανικός Οργανισμός Τουρισμού (Visit Britain) προκειμένου με τα χρήματα αυτά να υλοποιηθούν οι διάφορες προωθητικές ενέργειες τις οποίες σχεδίασαν τα γραφεία του εν λόγω κυβερνητικού φορέα στις 35 χώρες του κόσμου. Οι ενέργειες και τα προγράμματα αυτά τρέχουν όλο τον χρόνο, στοχεύοντας σε διαφορετικές ομάδες κοινού, αναγνωρίζοντας ότι η κάθε χώρα είναι διαφορετική και οι πολίτες της έχουν διαφορετικούς λόγους για τους οποίους θέλουν να επισκεφθούν τη Μεγάλη Βρετανία. Οι μέρες που «τα πάντα χωρούσαν σε ένα καλάθι» έχουν περάσει ανεπιστρεπτί και ο Βρετανικός Οργανισμός Τουρισμού -Visit Britain- σπάνια πλέον αναλαμβάνει δραστηριότητες παγκόσμιας εμβέλειας. Εξαίρεση αποτελούν παγκόσμιες ενέργειες και δράσεις που ουσιαστικά αποτελούν απάντηση σε συγκεκριμένες περιόδους κρίσης, οι οποίες ενδέχεται να έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στη βιομηχανία του τουρισμού της Μεγάλης Βρετανίας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα της περίπτωσης αυτής αποτελούν: η νόσος των τρελών αγελάδων, το χτύπημα στους δίδυμους πύργους την ίδια χρονιά και η οικονομική κρίση Σε αυτές τις περιπτώσεις ο Visit Britain έχει επενδύσει επιπλέον κεφάλαια σε καμπάνιες που αφορούν περισσότερες από μία αγορές ταυτόχρονα. Πριν από περίπου 2 μήνες ο Βρετανικός Οργανισμός Τουρισμού έτρεχε την καμπάνια «Δείτε περισσότερα από τη Βρετανία, πληρώνοντας λιγότερο», με αφορμή τη χαμηλή συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ - λίρας και στην οποία συμμετείχαν 18 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Στην Αμερική, η αντίστοιχη καμπάνια παρουσιαζόταν ως «Το δολάριό σας αγοράζει περισσότερα από τη Βρετανία». Το κίνητρο για την προώθηση και προβολή του αγγλικού τουρισμού στην Ευρώπη και στην Αμερική δεν ήταν άλλο από την υποστήριξη της συγκεκριμένης βιομηχανίας της βρετανικής οικονομίας εν καιρώ οικονομικής κρίσης. Πέραν τούτων, ενέργειες γίνονται για να προωθηθεί ο τουρισμός από την Ασία, διαφημίζοντας χαμηλού κόστους αεροπορικά εισιτήρια με την British Airways και την Air Asia. Επιπλέον, ο Visit Britain διαθέτει ένα παγκόσμιο δίκτυο γραφείων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η παρουσίαση της κάθε καμπάνιας προσαρμοσμένης στο κοινό της κάθε χώρας. Ταυτόχρονα, συνεργάζεται με tour operators και πράκτορες σε κάθε χώρα, έτσι ώστε οι επισκέπτες που θα ενδιαφερθούν να ταξιδέψουν στη Βρετανία, να μπορούν να κανονίσουν το ταξίδι και το πρόγραμμά τους είτε μέσω διαδικτύου είτε κατά πρόσωπο. Τα κεφάλαια του Βρετανικού Οργανισμού Τουρισμού διατίθενται μόνο σε ενέργειες marketing και δεν κατευθύνονται για όποιες άλλες δράσεις στον εμπορικό τομέα. Ωστόσο και σύμφωνα με τον Βρετανικό Οργανισμό Τουρισμού, οι τρέχουσες προβλέψεις για τον εισερχόμενο στην Αγγλία τουρισμό το 2009 αναφέρουν ότι ο αριθμός των επισκεπτών προβλέπεται να αγγίξει 31.7 εκατομμύρια, παρουσιάζοντας πτώση της τάξεως του 0,7%, σε σχέση με το Τα έσοδα του εισερχόμενου τουρισμού αναμένεται ότι θα φτάσουν τα 16,7 δισεκατομμύρια το 2009, αντιπροσωπεύοντας ετήσια αύξηση της τάξεως του 2,4%, σε σύγκριση με την περασμένη χρονιά. Με προβλεπόμενο πληθωρισμό, ωστόσο, 1,7%, η πραγματική ετήσια αύξηση στα έσοδα αναμένεται ότι θα διαμορφωθεί στο 0,7% για το 2009, όταν το 2008 υπήρξε πτώση 2%. Ταυτόχρονα, σε έρευνα για τον αντίκτυπο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στα ταξιδιωτικά πλάνα των Βρετανών, επισημαίνεται ότι 1 στους 5 Βρετανούς που ταξίδεψαν στο εξωτερικό το 2008, εξετάζει το ενδεχόμενο να παραμείνει στη χώρα του για διακοπές το Αυτό αντιστοιχεί σε 5 επιπλέον εκατομμύρια Βρετανούς, που θα περάσουν τις διακοπές τους εντός των συνόρων φέτος. Εξαιτίας της παραμέτρου αυτής αλλά και της χαμηλής ισοτιμίας, πολλοί Βρετανοί θα θεωρήσουν πολύ πιο ακριβούς κάποιους προορισμούς του εξωτερικού. Οι τουριστικοί οργανισμοί της κάθε περιοχής προωθούν τη καμπάνια «Value for Money», υπενθυμίζοντας με αυτό τον τρόπο τις μοναδικές διακοπές που μπορεί κανείς να κάνει τόσο κοντά στο σπίτι. Για παράδειγμα, η καμπάνια του οργανισμού VisitEngland «Χαρείτε κάθε λεπτό» που ξεκίνησε να προβάλλεται στα τέλη Μαΐου της τρέχουσας χρονιάς, παρουσιάζει πολλές προτάσεις προκειμένου κάθε στιγμή, όπως ένα μεσημεριανό γεύμα, κάποιες ώρες το απόγευμα ή ένα Σαββατοκύριακο, να είναι σαν διακοπές. Love Cyprus «Τhe year round island» «Love Cyprus» ονομάζεται η υφιστάμενη τουριστική καμπάνια της Κύπρου και το βασικό της slogan είναι το «Τhe year round island», θέλοντας να τονιστεί ότι οι διακοπές στο Νησί της Αφροδίτης μπορούν να γίνονται όλο τον χρόνο. Η εκστρατεία προβάλλεται σε όλες τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού και στα κράτη στα οποία υπάρχουν ουσιαστικές προοπτικές για την ανάπτυξη τουριστικής κίνησης καθώς και σε διεθνή μέσα. Στις χώρες αυτές συγκαταλέγονται: το Ην. Βασίλειο, η Γερμανία, η Ρωσία, η Ελλάδα, η Γαλλία, οι βόρειες χώρες, κράτη της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, οι αραβικές χώρες (UAE), το Ισραήλ κ.ά. Η θεματολογία των εκστρατειών καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων πέραν των γενικών διαφημίσεων για τουρισμό ήλιου και θάλασσας (π.χ. πολιτισμό, γαστρονομία, φύση, γκολφ κ.λπ.) και ανάλογα με τη χώρα - αγορά απευθύνεται σε διαφορετικό κοινό. Κατά κύριο λόγο απευθύνεται σε ψηλές κοινωνικοοικονομικές τάξεις, ζευγάρια και οικογένειες όλων των ηλικιών. Οι διαφημιστικές εκστρατείες του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού καλύπτουν όλον τον χρόνο και η ημερομηνία έναρξης και λήξης κάθε εκστρατείας είναι ανάλογα με την αγορά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, π.χ. λαμβάνονται υπόψη οι περίοδοι κρατήσεων σε κάθε αγορά, η περίοδος κυκλοφορίας των καταλόγων των οργανωτών ταξιδίων, η συχνότητα των πτήσεων κ.λπ. Αναφορικά με το ετήσιο κόστος της εκστρατείας, κυμαίνεται γύρω στα εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, δαπανούνται γύρω στα 2-2,5 εκατ. ευρώ για διαφήμιση σε διεθνή μέσα, επαγγελματικό Τύπο και εξειδικευμένο Τύπο (συνεδριακό, γκολφ, αθλητικό, ποδηλασία κ.λπ.). Αν και η γενική φιλοσοφία και εικόνα είναι η ίδια σε όλες τις αγορές που προβάλλεται η διαφήμιση της Κύπρου υπάρχουν διαφορές στο δημιουργικό που χρησιμοποιείται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας και το στοχευόμενο κοινό. Οι αλλαγές αυτές αφορούν τη θεματολογία, το κείμενο και τις φωτογραφίες. Επίσης σε κάθε χώρα ανάλογα και με το στοχευόμενο κοινό χρησιμοποιούνται και διαφορετικά μέσα (π.χ. εξωτερική διαφήμιση, τηλεόραση, έντυπα που απευθύνονται σε οικογένειες, σε γυναίκες κ.λπ.) Σε ό,τι αφορά στο σχέδιο μάρκετινγκ και promoting της Κύπρου στο εξωτερικό, αυτό στοχεύει στη δημιουργία θετικής και ενιαίας εικόνας της τουριστικής Κύπρου στο εξωτερικό και παράλληλα στη δημιουργία ζήτησης και πωλήσεων για τη μεγαλόνησο. Επιπρόσθετα και συμπληρωματικά της διαφήμισης που απευθύνεται στο ευρύ κοινό και υλοποιείται κατά χώρα, προγραμματίζεται και υλοποιείται διαφήμιση σε διεθνή μέσα, στο internet καθώς και μεμονωμένες διαφημίσεις σε έντυπα που απευθύνονται σε επαγγελματίες του τουριστικού τομέα. Εμφαση δίδεται επίσης στη διαφήμιση για την προώθηση ειδικών μορφών τουρισμού σε εξειδικευμένα έντυπα που προωθούν ειδικά ενδιαφέροντα σε χώρες που παρουσιάζουν ευκαιρίες για ανάπτυξη τέτοιου είδους τουρισμού. Παράλληλα με τη διαφήμιση ο Οργανισμός προβαίνει και σε μια σειρά άλλων δραστηριοτήτων για προώθηση του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου. Οπως για παράδειγμα: Οι εκδηλώσεις προβολής που διοργανώνονται από τα γραφεία του Οργανισμού στο εξωτερικό, η φιλοξενία τουριστικών πρακτόρων, οργανωτών ταξιδίων, δημοσιογράφων, τηλεοπτικών συνεργείων και άλλων σημαντικών προσώπων,

19 ÑåðïñôÜæ Διαφημιστική καμπάνια η συνεργασία με οίκους δημοσίων σχέσεων στο εξωτερικό, η συμμετοχή σε τουριστικές εκθέσεις και παράλληλα σταδιακή αναβάθμιση των περιπτέρων του Οργανισμού στις διάφορες εκθέσεις, η αναβάθμιση και ποιοτική βελτίωση τόσο των εντύπων, όσο και των άλλων μέσων προβολής που έχει στη διάθεσή του η στήριξη - συνεργασία με τους οργανωτές ταξιδίων σε όλες τις τουριστικές αγορές δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις αγορές προτεραιότητας, η στήριξη - συνεργασία με επαγγελματικούς συνδέσμους, η αναβάθμιση και διεύρυνση της ιστοσελίδας του Οργανισμού αλλά και αξιοποίηση του ηλεκτρονικού μάρκετινγκ. Για το δημιουργικό μέρος των εκστρατειών του ο Οργανισμός συνεργάζεται με ένα διαφημιστικό οίκο και η διάρκεια της συνεργασίας είναι συνήθως γύρω στα 3 χρόνια. Η γενική φιλοσοφία της διαφήμισης διαφοροποιείται συνήθως με την αλλαγή διαφημιστικού οίκου. Το ίδιο ισχύει και για το λογότυπο λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι στόχος του Οργανισμού είναι να υπάρχει συνέχεια και συνέπεια στις προσπάθειές του και αναγνωρισιμότητα. To υφιστάμενο διαφημιστικό γραφείο, το οποίο παρέχει στον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμό διεθνή κάλυψη είναι η ελληνική εταιρεία Adel/Saatchi & Saatchi. Στις κυριότερες αγορές ο Οργανισμός εκπονεί τις διαφημιστικές του εκστρατείες μέσα από ετήσιους διεθνείς διαγωνισμούς media planning and buying και υπάρχει η δυνατότητα κάθε χώρα να την αναλάβει διαφορετικός media planner/buyer oποίος μπορεί να είναι Κύπριος, από τη χώρα στην οποία διεξάγεται η εκστρατεία ή και από τρίτη χώρα. Στις αγορές εκείνες που δεν προγραμματίζεται η διαφήμιση μέσω media planner/buyer οι ενέργειες αναλαμβάνονται από τα κατά τόπους γραφεία του Οργανισμού. Επιπλέον, ο Οργανισμός συμμετέχει σε πρόγραμμα συνδιαφήμισης με ξένους tour operators και δίδει ιδιαίτερη σημασία στο θέμα αυτό αφού πρόκειται για στοχευμένη hard sell διαφήμιση που συμπληρώνει τις γενικότερες ενέργειες (generic) διαφήμισης του Οργανισμού. Το ετήσιο κονδύλι είναι γύρω στα 5 εκατ. ευρώ και καλύπτει όλες τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται ο Οργανισμός και έχουν προοπτικές ανάπτυξης τουριστικού ρεύματος προς την Κύπρο. Το μεγαλύτερο ποσοστό απορροφάται από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρωσία και τη Γερμανία. Η παγκόσμια οικονομική κρίση δεν έχει σε μεγάλο βαθμό συμβάλει στο να διαφοροποιηθούν οι διαφημιστικές προσπάθειες της Κύπρου στο εξωτερικό. Αντιθέτως, έχουν ωθήσει τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού να εντατικοποιήσει τις ενέργειές του σε εκείνες τις αγορές που παρουσιάζουν τις καλύτερες προοπτικές για ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Επίσης έδωσε ακόμη περισσότερη έμφαση στη συνεργασία - συνδιαφήμιση με οργανωτές ταξιδίων για να διασφαλιστεί και να διατηρηθεί η Κύπρος στα προγράμματα τους. Για το 2009 οι εκστρατείες μέσω media buyer επικεντρώνονται σε λιγότερες αγορές για να υλοποιηθούν δυναμικότερες διαφημιστικές εκστρατείες με μεγαλύτερη παρουσία της Κύπρου στα διαφημιστικά μέσα στις αγορές που έχουν τη μεγαλύτερη προοπτική. Στις υπόλοιπες αγορές δαπανώνται μικρότερα ποσά για διαφημιστικές ενέργειες για ενθάρρυνση των κρατήσεων σε περιόδους που παρουσιάζεται αυξημένη τουριστική κίνηση μέσω των γραφείων του Οργανισμού στο εξωτερικό. Επιπλέον, το δημιουργικό έχει ενδυναμωθεί και έχει γίνει πιο στοχευμένο προτρέποντας πιο δυναμικά τον τουρίστα να επισκεφθεί την Κύπρο. Η έμφαση έχει μετατοπιστεί από τη δημιουργία εικόνας για την τουριστική Κύπρο στη δημιουργία άμεσης ζήτησης. Πέραν του εισερχόμενου τουρισμού, η εσωτερική αγορά στο Νησί της Αφροδίτης παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια μια πολύ ικανοποιητική εικόνα και αυξητική τάση, φτάνοντας τις περίπου 1,2 διανυκτερεύσεις μέσα στο Η ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού αποτελεί για τον Οργανισμό θέμα ψηλής προτεραιότητας και μεγάλης σημασίας. Ο ΚΟΤ συνεχώς αναβαθμίζει την παρουσία του στις τουριστικές εκθέσεις «Ταξίδι» και «Διεθνής Εκθεση Κύπρου» με στόχο την καλύτερη προβολή της Κύπρου για τους Κύπριους. Παράλληλα, με δικές του διαφημιστικές εκστρατείες και άλλες ενέργειες δημοσίων σχέσεων όπως και με τη στήριξη των εντύπων των τουριστικών εταίρων που σκοπεύουν στη ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού, ενθαρρύνει τους Κύπριους να επιλέξουν το νησί τους για τις διακοπές τους. Μια καινοτομία του ΚΟΤ για την ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού, είναι το Πρόγραμμα «Μικρές Αποδράσεις Μεγάλες Εμπειρίες». Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού προσφέρονται πακέτα, σε εκπληκτικές τιμές, σε όλες τις περιοχές της Κύπρου. Υπάρχουν δηλαδή επιλογές σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο, Ελεύθερη Αμμόχωστο και Ορεινά Θέρετρα. Επίσης, ο ΚΟΤ έχει αναλάβει, σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας, την υλοποίηση της πρόσφατης κυβερνητικής απόφασης για στήριξη του εσωτερικού - κοινωνικού τουρισμού και τη διάθεση 10 εκατ. ευρώ για επιχορήγηση του κυπριακού κοινού να κάνει τις διακοπές σε κυπριακά ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα. 19 Τυνησία «Εδώ κοντά, εδώ καλύτερα» Προσαρμοσμένη στις νέες τάσεις - προτιμήσεις των ταξιδιωτών της υφηλίου και στις συνθήκες - συγκυρίες που επικρατούν κάθε χρόνο στην παγκόσμια οικονομία είναι η τουριστική καμπάνια την οποία εκπονεί η Τυνησία στο εξωτερικό. Τη σημαντική αυτή πτυχή αναδεικνύει στην xenia news ο διευθυντής του Οργανισμού Τουρισμού της Τυνησίας για την Ελλάδα και την Κύπρο κ. Mohamed Bachar, ο οποίος σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «η τουριστική καμπάνια της Τυνησίας, η οποία ξεκινά κάθε χρόνο στις αρχές Νοεμβρίου και ολοκληρώνεται στα τέλη Οκτωβρίου δεν είναι η ίδια κάθε έτος». Η επιλογή και το θέμα της γίνεται με βάση την τουριστική συγκυρία, την κατάσταση κρίσης την οποία διάγει η διεθνής οικονομία και όχι μόνο, τις προτιμήσεις των ταξιδιωτών κ.λπ. Ετσι δεν θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση γιατί η φετινή τουριστική καμπάνια της Τυνησίας έχει προσαρμοστεί στα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και για τον λόγο αυτό απορρόφησε μεγαλύτερο από τις άλλες χρονιές κονδύλι το οποίο διαμορφώθηκε στα 30 εκατ. ευρώ συνολικά. Παρόλο που όπως παραδέχεται ο κ. Bachar «στην περίπτωση της Τυνησίας η κρίση είναι ψυχολογική και όχι οικονομική». Και τούτο διότι «οι τιμές των ξενοδοχείων, των τουριστικών καταλυμάτων κ.λπ. στη χώρα μας που είναι ανταγωνιστικές δεν έχουν μειωθεί λόγω της κρίσης και ούτε έχει γίνει αλλαγή στην τουριστική μας υποδομή. Απλώς δίνουμε μεγάλη έμφαση στην περαιτέρω βελτίωση των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών. Για τον λόγο αυτό, φέτος αυξήσαμε τους ελέγχους σε όλα τα μέρη τα οποία επισκέπτεται ο τουρίστας στην Τυνησία όπως ξενοδοχεία, εστιατόρια, clubs κ.λπ. έτσι ώστε η ποιότητα των υπηρεσιών να αγγίξει υψηλά επίπεδα», εξηγεί σχετικά ο διευθυντής του Οργανισμού Τουρισμού της Τυνησίας για την Ελλάδα και την Κύπρο. Με το σταθερό εδώ και τέσσερα χρόνια σύνθημα «Εδώ κοντά, εδώ καλύτερα», ο Οργανισμός Τουρισμού της Τυνησίας προσκαλεί τους ταξιδιώτες της Γηραιάς Ηπείρου -και όχι μόνο- να επισκεφτούν την αφρικανική χώρα. Για να τους δελεάσει ακόμη περισσότερο, χρησιμοποιεί στο λογότυπό του τρία χρώματα τα οποία αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά του τουριστικού του προϊόντος. Συγκεκριμένα, το λογότυπο περιέχει τα ακόλουθα χρώματα: Το πράσινο, με το οποίο «εκφράζεται» το βόρειο κομμάτι της Τυνησίας. το κίτρινο, που παραπέμπει στην εξωτική της αίσθηση και υπόσταση (έρημος, σαφάρι κ.λπ.). το γαλάζιο, με το οποίο εκδηλώνεται μεσογειακή ταυτότητα της Τυνησίας. Το μεγαλύτερο τμήμα της τουριστικής διαφημιστικής καμπάνιας της Τυνησίας στο εξωτερικό απορροφάται και προβάλλεται στις μεγάλες, για την αφρικανική χώρα, αγορές. Μεταξύ αυτών είναι η Γαλλία -ο εισερχόμενος γαλλικός τουρισμός στην Τυνησία αγγίζει το 1 εκατομμύριο- η Γερμανία -οι ταξιδιώτες από τη χώρα αυτή πλησιάζουν το 1εκατομμύριο- η Αγγλία, η Ιταλία ( τουρίστες) η Ισπανία ( τουρίστες) και τα κράτη της ανατολικής Ευρώπης. Τα αποτελέσματα από την εκπόνηση της διαφημιστικής καμπάνιας στο εξωτερικό είναι ορατά και -το κυριότερο- επιδιωκόμενα. Του λόγου το αληθές επιβεβαιώνει ο κ. Bachar τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «με την προβολή του τουριστικού μας προϊόντος σε ξένες αγορές, αυξήθηκε ο εισερχόμενος τουρισμός στην Τυνησία από τους 4 εκατ. που ήταν το 2000 στους 7 εκατ. ταξιδιώτες το 2008». Πέραν της κύριας τουριστικής καμπάνιας της χώρας στο εξωτερικό, σε ξένες αγορές τρέχουν και άλλες παράλληλες διαφημιστικές ενέργειες με τη βοήθεια των ξενοδόχων, των τουριστικών πρακτόρων κ.λπ. Επιπλέον, τα μισά χρήματα από τα 30 εκατ. ευρώ -στα οποία διαμορφώνεται το συνολικό κονδύλι της τουριστικής διαφημιστικής καμπάνιας της Τυνησίας στο εξωτερικό- αναλογούν στα προγράμματα συνδιαφήμισης με τους tour operators. Μεταξύ αυτών, σημαντικό ρόλο στις ενέργειες αυτές διαδραματίζουν, όπως αποσαφηνίζει ο κ. Bachar, οι βασικοί για τον εισερχόμενο στην Τυνησία tour operators εκ των οποίων ορισμένοι είναι και συμπατριώτες μας οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Σκανδιναβία κ.ά. Το πρόγραμμα της τουριστικής καμπάνιας φτάνει στο pick του στις αρχές Απριλίου έως τα τέλη Ιουνίου. Η χρονική του διάρκεια είναι 12μηνη, επιδιώκοντας «όπως και πετυχαίνουμε να προσελκύσουμε τουρίστες όλο τον χρόνο στη χώρα μας», επισημαίνει ο επικεφαλής του Οργανισμού Τουρισμού της Τυνησίας. Σε ό,τι αφορά στα προϊόντα τα οποία προβάλλονται στη διαφημιστική καμπάνια, αυτά είναι κυρίως: α) ο θαλάσσιος τουρισμός, β) η Σαχάρα με τις οάσεις και γ) τα αρχαιολογικά μνημεία και αξιοθέατα. Και έπονται: η γαστρονομία, ο θαλάσσιος τουρισμός με τις 12 μαρίνες, η θαλασσοθεραπεία -αφού η Τυνησία καταλαμβάνει, με τα 42 κέντρα της, τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη του τομέα- κ.λπ. Παράλληλα με την τουριστική καμπάνια «τρέχει» και το πρόγραμμα μάρκετινγκ και promoting της Τυνησίας στο εξωτερικό. Το πρόγραμμα που ξεκινά κάθε χρόνο στις αρχές Ιανουαρίου και ολοκληρώνεται στα τέλη Δεκεμβρίου περιλαμβάνει ενέργειες και δράσεις όπως: Τη διοργάνωση μεγάλων πολιτιστικών εκδηλώσεων σε διάφορες αγορές. Την αποστολή πρόσκλησης σε μεγάλους tour operators προκειμένου οι τελευταίοι να διοργανώσουν την ετήσια συνάντησή τους στην Τυνησία, με την οικονομική αρωγή της αφρικανικής χώρας. Η ενέργεια αυτή έχει αποδώσει καρπούς. Και αυτό γιατί, όπως εξηγεί ο κ. Bachar, «προσκαλέσαμε Ισπανούς πράκτορες να διοργανώσουν την ετήσια συνέλευσή τους στην Τυνησία, με την οικονομική μας συμμετοχή να ξεπερνά το 50% του συνολικού κόστους της εκδήλωσης και έτσι άνοιξε απευθείας γραμμή Μαδρίτη - Τοζέρ». Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ξεκίνησαν πέρυσι και πρόπερσι να πραγματοποιούνται charter πτήσεις από το Νησί της Τζέρμπα προς Ιταλία και αντίστροφα. Τη διοργάνωση ταξιδιού γνωριμίας με την Τυνησία σε δημοσιογράφους εξειδικευμένους και μη. Την τέλεση workshop στην Τυνησία με τη συμμετοχή tour operators και αρμοδίων του τουρισμού της χώρας. «Στην εκδήλωση αυτή τίθενται πολλά θέματα επί τάπητος και δη τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνεργάτες μας στην προσπάθειά τους να αυξήσουν την τουριστική κίνηση στην Τυνησία», λέει επεξηγηματικά ο κ. Bachar. Ο ίδιος σπεύδει να προσθέσει ότι η τουριστική κίνηση στην Τυνησία παρουσίασε τους τέσσερις πρώτους μήνες της τρέχουσας χρονιάς αύξηση της τάξεως του 2,2%. Και εκτιμά ότι η απόδοση του τουρισμού στη χώρα του δεν θα πέσει κάτω από αυτό το ποσοστό για το σύνολο της χώρας. Για την ακρίβεια και όπως αναφέρει: «Θα έχουμε και φέτος μια αύξηση στην τουριστική κίνηση στη χώρα καθώς η Τυνησία παραμένει μια ανταγωνιστική χώρα με ένα εξαίσιο και πλούσιο προϊόν».

20 20 ÌåëÝôç Ξενοδοχειακές αλυσίδες «Πρώτη δύναμη» της χώρας η Mitsis Hotels Αυξάνονται τα ξενοδοχειακά brands χρόνο με το χρόνο, ωστόσο, τα «επώνυμα» ξενοδοχεία αντιπροσωπεύουν μόλις του 4% του συνόλου των ξενοδοχείων της χώρας. Αξιοσημείωτη η αναρρίχηση στην πρώτη θέση των μεγαλύτερων ξενοδοχειακών αλυσίδων της χώρας του ομίλου του κ.κώστα Μήτση, καθώς η Mitsis Hotels διαθέτει συνολικά δωμάτια σε 16 μονάδες, ξεπερνώντας σε αριθμό δωματίων την Grecotel, αν και η τελευταία έχει περισσότερες μονάδες (19). Πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι στην Grecotel εδώ και κάποια χρόνια δεν ανήκουν τα ξενοδοχεία πόλης που είχε στο παρελθόν η αλυσίδα, αφού αυτά πέρασαν υπό την ομπρέλα της αλυσίδας Classical Hotels. του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης του Δρα Δημήτρη Κούτουλα, για την παρουσία των ελληνικών και διεθνών ξενοδοχειακών αλυσίδων στη χώρα μας, εφέτος εμφανίζονται 113 ξενοδοχειακά brands, που ελέγχουν 431 «επώνυμα» ξενοδοχεία με σύνολο δωματίων, όταν το 2005 υπήρχαν 71 μάρκες με 296 ξενοδοχεία. Υπό τη διαχείριση των αλυσίδων, βεβαίως, δεν υπάρχουν μόνο ιδιόκτητα ξενοδοχεία, αλλά και αρκετά ανεξάρτητα ιδιοκτησιακά, που ανέθεσαν το management σε κάποια αλυσίδα, προσδοκώντας καλύτερα αποτελέσματα. Οπως προαναφέρθηκε, τα «επώνυμα» ξενοδοχεία αποτελούν το 4% στο σύνολο των ξενοδοχείων της Ελλάδας, αλλά λόγω του μεγάλου μεγέθους τους, αυτές οι μονάδες αντιπροσωπεύουν το 19% όλων των ξενοδοχειακών δωματίων της χώρας (το μέσο ελληνικό ξενοδοχείο έχει 42 δωμάτια, ενώ το μέσο «επώνυμο» ξενοδοχεία 180 δωμάτια). Aυτό το μερίδιο, επισημαίνει ο κ. Κούτουλας, δείχνει τη συγκριτικά μικρή διείσδυση των brands στην Ελλάδα, όταν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες ανήκει το 25% - 40% της συνολικής ξενοδοχειακής δυναμικότητας στις επώνυμες ξενοδοχειακές αλυσίδες.την πρώτη θέση μεταξύ των μεγαλυτέρων ξενοδοχειακών brands της Ελλάδας καταλαμβάνουν τα Mitsis Hotels με 16 μονάδες και συνολικά δωμάτια που αντιστοιχούν στο 1,2% όλων των ξενοδοχειακών δωματίων της χώρας. Ακολουθεί η Grecotel των 19 μονάδων και των δωματίων, η οποία μαζί με την αδελφή αλυσίδα Classical Hotels (11 μονάδες, δωμάτια) συνθέτει τον Ομιλο Ν. Δασκαλαντωνάκη. Αλλες μεγάλες ελληνικές αλυσίδες είναι η Αldemar, η Helios Hotels & Resorts και η Divani Collection, ενώ αξιοπρόσεκτη είναι η ταχεία ανάπτυξη δύο νέων εταιρειών, της Aquis και της Mareblue. Ομως και σε τοπικό επίπεδο παρατηρείται η καθιέρωση μεγάλων ξενοδοχειακών brands όπως στην περίπτωση των ομίλων Κυπριώτη και Esperia στα Τα 20 μεγαλύτερα ξενοδοχειακά brands της Ελλάδας (βάσει συνολικού αριθμού δωματίων) το 2009 Brand Αριθμός ξενοδοχείων Δωδεκάνησα και της G-Hotels στη Χαλκιδική. Η Grecotel ανήκει σε ποσοστό 50% στη γερμανική ΤUI, τον μεγαλύτερο tour operator παγκοσμίως. Εκτός της Grecotel, η ΤUI δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και με άλλες ξενοδοχειακές της αλυσίδες (Atlantica, Magic Life, Robinson Club, Sensatori and Sensimar). Συνολικά ελέγχει 36 ξενοδοχεία με δωμάτια, γεγονός που καθιστά την ΤUI όχι μόνο τον μεγαλύτερο διακινητή τουριστών προς την Ελλάδα (φέρνει περίπου το 30% των τουριστών από τις χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης) αλλά και τον μεγαλύτερο ξενοδόχο της χώρας. Αλλοι μεγάλοι tour operators όπως η Thomas Cook, η Alltours και η Rewe επίσης δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με Συνολικός Αριθμός δωματίων Μέσος αριθμός δωματίων ανά ξενοδοχείο Είδος Brand 1 Mitsis Hotels Εθνικό 2 Grecotel (TUI, N. Daskalantonakis Εθνικό Group) 3 Iberostar Διεθνές 4 Club alltoura (Alltours) Διεθνές 5 Louis Hotels Κυπριακό 6 Atlantica Hotels (TUI) Κυπριακό 7 Aldemar Hotels & Spa Εθνικό 8 Aquis Hotels & Resorts Εθνικό 9 Kipriotis Hotels Τοπικό 10 Classical Hotels (N. Daskalantonakis Group) Εθνικό 11 Helios Hotels & Resorts Εθνικό 12 Esperia Hotel Group Τοπικό 13 G-Hotels Τοπικό 14 Divani Collection Εθνικό 15 Best Western Διεθνές 16 Mareblue Hotels & Resorts Εθνικό 17 Chandris Hotels & Resorts Εθνικό 18 Aegean Star Hotels Εθνικό 19 Capsis Hotels & Resorts Εθνικό 20 Star Hotels Εθνικό Σύνολο 169* * 237 * χωρίς να διπλομετρηθούν τα ξενοδοχεία που φέρουν δύο μάρκες (10 ξενοδοχεία με δωμάτια) Πηγή: The 2009 Greek Hotel Branding Report by Dimitris Koutoulas τις ξενοδοχειακές τους αλυσίδες. Αξιοπρόσεκτη είναι η παρουσία αρκετών κυπριακών ξενοδοχειακών ομίλων στην Ελλάδα ιδίως από πλευράς της Lοuis Hotels και της Αtlantica Hotels (η τελευταία ανήκει σε ποσοστό 50% στην ΤUI). Αντιθέτως, οι πολυεθνικοί ξενοδοχειακοί όμιλοι δραστηριοποιούται σε περιορισμένο μόνο βαθμό στην Ελλάδα -με εξαίρεση την Βest Western των 22 ξενοδοχείων- με τη Ηilton και την Accor να έχουν απολέσει κάποιες από τις μονάδες τους τα τελευταία χρόνια. Οι μόνες πολυεθνικές με αξιόλογη αύξηση των ξενοδοχείων τους στην Ελλάδα είναι η αμερικανική Starwood μέσω των brands Luxury Collection και Westin καθώς και οι ισπανικές Iberostar και Sol Melia. Ελληνικά ξενοδοχεία που φέρουν Brands το 2009 Αριθμός ξενοδοχείων Μερίδιο στο σύνολο των ελληνικών ξενοδοχείων Συνολικός αριθμός δωματίων Μερίδιο στο σύνολο δωματίων της Ελλάδας Μέσος αριθμός δωματίων ανά ξενοδοχείο Διεθνή Brands 104 1,1% ,4% 208 Εθνικά Brands 155 1,6% ,9% 204 Τοπικά Brands 167 1,7% ,8% 139 Κυπριακά Brands 26 0,3% ,7% 259 Σύνολο «επώνυμων» ξενοδοχείων στην Ελλάδα 431* 4%* * 19%* 180 Σύνολο ελληνικών ξενοδοχείων % % 42 * χωρίς να διπλομετρηθούν τα ξενοδοχεία που φέρουν δύο μάρκες (21 ξενοδοχεία με δωμάτια) Πηγή: The 2009 Greek Hotel Branding Report by Dimitris Koutoulas