Εισαγωγή στην Στατιστική (ΔΕ200Α-210Α)

Transcript

1 1η Εργαστηριακή Άσκηση Σκοπός: Η παρούσα εργαστηριακή άσκηση, χρησιμοποιώντας ως δεδομένα, μεγέθη που περιγράφουν την εξέλιξη της τιμής μιας μετοχής, στοχεύει στην εκμάθηση: (α) _οργάνωσης και παρουσίασης υπό μορφή πίνακα, (β) εκτύπωση με συγκεκριμένη σελιδοποίηση. Το επιθυμητό αποτέλεσμα με την ολοκλήρωση της άσκησης, παρουσιάζεται στο αρχείο που υπάρχει στο φάκελο της άσκησης. Σε όλες τις ασκήσεις χρησιμοποιούνται τα δεδομένα της μετοχής ΑΒΑΞ 1. Συλλογή Δεδομένων Προτού ξεκινήσουμε την εργαστηριακή άσκηση, θα πρέπει να έχουμε στην διάθεση μας, τα δεδομένα που αφορούν την μετοχή που επιλέξαμε. Οι περισσότερες ιστοσελίδες που ασχολούνται με την ελληνική οικονομία, όπως για παράδειγμα η Ναυτεμπορική, ηcapital, ηeuro2day, η In.gr κ.α. είτε διαθέτουν κάποιον σύνδεσμο, είτε παρέχουν απευθείας την δυνατότητα λήψης του ιστορικού κάθε μετοχής που διαπραγματεύεται στο Ελληνικό Χρηματιστήριο. Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για τον εντοπισμό και τη συλλογή των τιμών της μετοχής της J&P_ΑΒΑΞ, σε βάθος ενός ημερολογιακού έτους, μέσω της Ναυτεμπορικής. 1. Πληκτρολογούμε στην μπάρα διευθύνσεων του πλοηγού μας (Firefox, Chromeκλπ.)την διεύθυνση « 2. Αναζητούμε την καρτέλα «Χρηματιστήριο» και την επιλέγουμε. 3. Έχοντας στην οθόνη μας, το ταμπλό του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αναζητούμε τον κωδικό της μετοχής που έχουμε επιλέξει. Στην προκειμένη περίπτωση αναζητούμε τον κωδικό ΑΒΑΞ που αντιστοιχεί στην κατασκευαστική εταιρεία J&P_ΑΒΑΞ. 4. Πηγαίνοντας το ποντίκι πάνω στον κωδικό της μετοχής, εμφανίζεται ένα συννεφάκι, από το οποίο επιλέγουμε το μενού «Ιστορικό». 5. Στην νέα σελίδα αναζητούμε το μενού «Τιμές» και το επιλέγουμε. 6. Τέλος επιλέγουμε να κατεβάσουμε τις «Τιμές» σε «Αρχείο Excel». Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 1 από 16

2 Διεύθυνση Ιστοσελίδας Καρτέλα Χρηματιστήριο Κωδικός Μετοχής Μενού «Ιστορικό» Ταμπλό Χρηματιστηρίου Μενού «Τιμές» Επιλογή λήψης τιμών σε «Αρχείο Excel» Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 2 από 16

3 Δεδομένου ότι το αρχείο το οποίο κατεβάσαμε από την Ναυτεμπορική είναι της μορφής (*.csv), πρέπει να αποθηκεύσουμε τα δεδομένα μας υπό μορφή αρχείου Excel 2007 (*.xlsx). Για να το πράξουμε αυτό, ανοίγουμε το αρχείο δεδομένων με τη βοήθεια του Excel 2007, και ακολουθούμε τα εξής βήματα: Κουμπί office Αποθήκευση ως βιβλίο εργασίας του excel Ο λόγος για τον οποίο θα πρέπει να κάνουμε αυτή την μετατροπή, προτού ξεκινήσουμε να επεξεργαζόμαστε τα δεδομένα της μετοχής, είναι γιατί σε αντίθετη περίπτωση δεν θα μπορούμε να αποθηκεύσουμε τα γραφήματα ή οποιεσδήποτε μορφοποιήσεις κάνουμε στα δεδομένα του αρχείου. Πρόσθετα, ανοίγοντας το αρχείο παρατηρούμε πως η πρώτη ημερομηνία συναλλαγών, αναφέρεται στην ίδια ημέρα και μήνα με την ημέρα που κατεβάσαμε το αρχείο μας. Η μοναδική διαφορά εντοπίζεται στη χρονολογία,που μας πάει πίσω πέντε ολόκληρα χρόνια. Δεδομένου ότι η εργασία αφορά της τιμές της μετοχής για το ημερολογιακό έτος 2018, θα πρέπει να εντοπίσουμε και να διαγράψουμε τις τιμές εκτός ενδιαφέροντος, θα κρατήσουμε μόνο τις γραμμές με τα δεδομένα του έτους Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: 1. Επιλέγουμε κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού πάνω στις γραμμές 2,3,4,, 939 στο φύλλο εργασίας κοιτάζοντας στην στήλη Α τις ημερομηνίες που αντιστοιχούν. Στη γραμμή 940 αρχίζουν τα δεδομένα του 2018 με ημερομηνία 2/1/ Όταν επιλέξουμε τις γραμμές από 2 έως 939 πατάμε το δεξί πλήκτρο του ποντικιού και επιλέγουμε από το μενού που εμφανίζεται την εντολή Διαγραφή (βλέπε στην επόμενη εικόνα). 3. Στη γραμμή 2 του φύλλου εργασίας είναι τα δεδομένα με ημερομηνία 2/1/2018, θα πρέπει να δούμε παρακάτω τα δεδομένα των τελευταίων γραμμών, ώστε να διαγράψουμε επίσης όλες τις γραμμές με ημερομηνίες του Θα κρατήσουμε μόνο τις γραμμές με τα δεδομένα του 2018, δηλ. από 2/1/2018 έως 31/12/2018. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 3 από 16

4 Τέλος, προτού ξεκινήσουμε την επεξεργασία των δεδομένων μας, θα πρέπει να ελέγξουμε το αρχείο μας για τυχόν «ελλατωματικές» τιμές. Συγκεκριμένα, εάν εμφανίζεται η εικόνα του παρακάτω πίνακα ως εξαίρεση, σε κάποια σημεία του αρχείου, τότε θα πρέπει: 1. Στις στήλες «High» («Υψηλό»), «Low» («Χαμηλό»), «Open» («Άνοιγμα»), να αντικαταστήσουμε τα μηδενικά με την αμέσως προηγούμενη πραγματική τιμή. 2. Στις στήλες «Volume» («Όγκος»), «TotalTurnover» («Τζίρος») και «Num.OfTrans.» («Αρ. Συναλ.»), να ΜΗΝ αντικαταστήσουμε τα μηδενικά. Περιοχή «Ελαττωματικών» Τιμών Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 4 από 16

5 Εάν πάλι, η παραπάνω εικόνα δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας, τότε θα πρέπει να επιλέξουμε μια διαφορετική μετοχή, καθώς θα αντιμετωπίσουμε πρόβλημα στην υλοποίηση των υπόλοιπων εργαστηριακών ασκήσεων. 2. Επεξεργασία και Οργάνωση Δεδομένων Με την βοήθεια τουexcel 2007, ανοίγουμε το αρχείο (.xlsx) το οποίο περιέχει τα δεδομένα που αφορούν την μετοχής μας. Η εικόνα που λαμβάνουμε στην οθόνη μας, είναι ανάλογη με αυτή που παρουσιάζεται παρακάτω. Οι μεταβλητές που περιέχονται στο αρχείο είναι οι εξής: TradeDate: Ημερομηνία Συναλλαγών High: Ημερήσιο Υψηλό Μετοχής Low: Ημερήσιο Χαμηλό Μετοχής Open:Τιμή Ανοίγματος Μετοχής Close:Τιμή Κλεισίματος Μετοχής Volume:Μετοχές που μετακινήθηκαν Prev. Close: Προηγ. Κλείσιμο Μετοχής TotalTurnover:Τζίρος Μετοχής Num. OfTrans.: Αριθμός Συναλλαγών Προκειμένου να έχουμε καλύτερη εποπτεία των δεδομένων μας, επιλέγουμε να κατασκευάσουμε μια μεταβλητή με το όνομα «Month» («Μήνας»), η οποία θα μας καταδεικνύει άμεσα την περίοδο στην οποία αναφέρονται οι τιμές των υπολοίπων μεταβλητών. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 5 από 16

6 Για την κατασκευή της μεταβλητής «Month» («Μήνας») ακολουθούμε τα εξής βήματα: 1. Κάνουμε δεξί κλίκ στην στήλη «Α» και επιλέγουμε «Εισαγωγή». Με τον τρόπο αυτό εισαγάγαμε μια κενή στήλη αριστερά από την μεταβλητή «TradeDate» («Ημερομηνία»). 2. Στην πρώτη γραμμή της κενής στήλης (κελί Α1), εισάγουμε το όνομα της μεταβλητής «Month» («Μήνας»). 3. Στην συνέχεια, με την βοήθεια του κέρσορα επιλέγουμε τα κελιά που αφορούν τον πρώτο μήνα που εμφανίζεται στα δεδομένα μας, και αφού κάνουμε δεξί κλικ πάνω τους, επιλέγουμε το μενού «FormatCells» («Μορφοποίηση Κελιών»). Συντόμευση: «Ctrl+1» Το συγκεκριμένο παράθυρο μας επιτρέπει να διαχειριστούμε όλες τις δυνατές μεταβολές που μπορούν να εφαρμοστούν στα κελιά ενός φύλλου εργασίας Excel. 4. Στο παράθυρο που άνοιξε, επιλέγουμε την καρτέλα «Στοίχιση». 5. Στο μενού «Έλεγχος Κειμένου» μαρκάρουμε την επιλογή «Συγχώνευση Κελιών». Με την επιλογή αυτή, το σύνολο των κελιών που είχαν επιλεγεί, μετατρέπονται σε ένα ενιαίο. 6. Στο μενού «Προσανατολισμός», σχηματίζουμε γωνία 90 μοιρών και επιλέγουμε «ΟΚ». Με την επιλογή αυτή, αλλάζουμε τον προσανατολισμό παρουσίασης του Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 6 από 16

7 κειμένου που θα καταχωρήσουμε στο συγκεκριμένο κελί, από οριζόντιο σε κατακόρυφο. 7. Επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία για όλους τους μήνες που εμφανίζονται στα δεδομένα μας. 8. Εισάγουμε τις ονομασίες των μηνών στα κελιά που διαμορφώσαμε. π.χ._ιανουάριος Από την εργαλειοθήκη αφού επιλέξουμε το συγχωνευμένο κελί στη στήλη Α με τα ονόματα των μηνών μπορούμε να μεγαλώσουμε το μέγεθος των γραμμάτων και την στοίχηση-μορφοποίηση. Επιπλέον, για να έχουμε καλύτερη εποπτεία των εξέλιξης των τιμών της μετοχής ημερησίως, επιλέγουμε να κατασκευάσουμε μια μεταβλητή με το όνομα «Mean» («Μέση Τιμή»). Η νέα μεταβλητή, μας καταδεικνύει την μέση τιμή πώλησης της μετοχής για καθεμιά ημερήσια συνεδρίαση και υπολογίζεται ως: Mean = Total Turnover / Volume ~ ΜέσηΤιμή = Τζίρος / Όγκος Για την κατασκευή της μεταβλητής «Mean» («Μέση Τιμή»), θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: 1. Εισάγουμε το όνομα της μεταβλητής «Mean» («Μέση Τιμή») στο κελί Κ1. 2. Στο κελί Κ2 εισάγουμε την έκφραση: «=I2/G2», ώστε να υπολογίσουμε την μέση τιμή πώλησης της μετοχής για την πρώτη ημερομηνία των δεδομένων μας. 3. Μετακινούμε τον κέρσορα στην κάτω δεξιά γωνία του κελιού Κ2, ώστε να πάρει το σχήμα του μαύρου σταυρου. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 7 από 16

8 4. Πατάμε δεξι κλικ, και διατηρώντας το πατημένο σέρνουμε τον κέρσορα κατά μήκος της στήλης K, μέχρι και την τελευταία γραμμή των δεδομένων μας. Με τον τρόπο αυτό ζητάμε από το Excel να επαναλάβει την πράξη που πραγματοποιήσαμε στο κελί Κ2, παίρνωνας πάντα τιμές από τις στήλες Ι και G, αλλά χρησιμοποιώντας τις τιμές που έχουν οι στήλες αυτές στην εκάστοτε γραμμή. Προσοχή! Στα κελιά που αναφέρονται, σε ημέρες τι οποίες δεν πραγματοποιήθηκε αγοραπωλησία μετοχών, δηλαδή στα κελιά με μηδενικό όγκο συναλλασόμενων μετοχών, αναμένουμε το Excelνα μας τυπώσει το μήνυμα σφάλματος «#ΔΙΑΡ/0!», καθώς δεν μπορεί να πραγματοποιήσει διαίρεση με το μηδέν. Σχόλιο: Στην περίπτωση που επιθυμούσαμε να πραγματοποιήσουμε μια πράξη κατά μήκος διαφορετικών γραμμών και στηλών, χρησιμοποιώντας την τιμή που βρίσκεται σε ένα συγκεκριμένο κελί, θα έπρεπε να «κλειδώσουμε» το κελί αυτό, εισάγωντας Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 8 από 16

9 μπροστά τόσο από το Γράμμα όσο και από τον Αριθμό που το περιγράφει το σύμβολο του δολαρίου «$». 3. Παρουσίαση και Εκτύπωση Δεδομένων υπό μορφή Πίνακα Έχοντας ολοκληρώσει τις διαδικασίες επεξεργασίας και οργάνωσης των δεδομένων, επιθυμούμε να παρουσιάσουμε το τελικό αποτέλεσμα. Προφανώς, λόγω του ότι σε κάθε φύλλο εργασίας του Excel μπορεί να περιέχονται χιλιάδες καταχωρήσεις (δεδομένα), εμείς θα πρέπει να επιλέξουμε αυτές που επιθυμούμε να εκτυπωθούν. Επιλέγουμε την περιοχή των δεδομένων (όλες τις γραμμές με τα δεδομένα του 2018) και στην συνέχεια ακολουθούμε το εξής μονοπάτι: Κουμπί Office Εκτύπωση Προεπισκόπηση Εκτύπωσης Στην οθόνη του υπολογιστή εμφανίζεται η παρακάτω εικόνα που δείχνει πως θα εκτυπωθούν τα δεδομένα του φύλλου εργασίας στη σελίδα του χαρτιού. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 9 από 16

10 Για να αντιμετωπίσουμε τα όποια προβλήματα, θα πρέπει να επιλέξουμε το μενού «Διαμόρφωση», το οποίο ανοίγει το παράθυρο «Διαμόρφωση σελίδας» του Excel (εικόνα παρακάτω). Στην καρτέλα «Σελίδα» μπορούμε, να αλλάξουμε τον προσανατολισμό της σελίδας («Κατακόρυφος», «Οριζόντιος»), να σμικρύνουμε ή να μεγεθύνουμε τα δεδομένα που θα παρουσιάζονται σε κάθε σελίδα κατά κάποιο ποσοστό ή να περιορίσουμε το πλάτος των δεδομένων σε κάποιο πλήθος σελίδων και το μήκος τους σε κάποιο άλλο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 10 από 16

11 πλήθος σελίδων (π.χ. Πλάτος:1, Ύψος:4 για να εκτυπώσουμε 3 μήνες σε μια σελίδα από τους 12 του 2018). Στην καρτέλα «Περιθώρια», μπορούμε να αλλάξουμε τα λευκά περιθώρια της σελίδας (Αριστερά-Δεξιά, Πάνω-Κάτω), καθώς επίσης και να ορίσουμε το που θα στοιχίζεται ο πίνακας, όταν τυπωθεί στο χαρτί. Στην καρτέλα «Κεφαλίδα/Υποσέλιδο», μπορούμε να ορίσουμε το εάν επιθυμούμε να εκτυπώνεται σε όλες ή κάποιες από τις σελίδες που θα εκτυπώσουμε, ένας συγκεκριμένος τίτλος ή υποσέλιδο. π.χ. για τις ανάγκες της εργασίας, θα πρέπει να ορίσετε ως: Τίτλο Εισαγωγή στην Στατιστική: 1η Εργαστηριακή Άσκηση. Σελίδα από Υποσέλιδο Μετοχή: «Όνομα Μετοχής» Επώνυμο Όνομα (ΑΜ: ) Επώνυμο Όνομα (ΑΜ: ) Στην καρτέλα «Φύλλο», μπορούμε να ορίσουμε αρκετές παραμέτρους που αφορούν την εκτύπωση των δεδομένων, όπως: Την περιοχή εκτύπωσης, εάν δεν την έχουμε ορίσει ήδη. Το να επαναλαμβάνεται στην κορυφή κάθε σελίδας, κάποια γραμμή τίτλου. Να εμφανίζονται οι γραμμές πλέγματος κ.α. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 11 από 16

12 Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 12 από 16

13 Παρά τις όποιες τροποποιήσεις που πραγματοποιήσαμε, παρατηρούμε ότι η εκτύπωση συνεχίζει να μην είναι πρακτική, καθώς κάποιος μήνας μπορεί να είναι μοιρασμένος σε δυο διαφορετικές σελίδες. Προκειμένου να επιλύσουμε τέτοια προβλήματα, ακολουθούμε το εξής μονοπάτι: Προβολή Προεπισκόπηση αλλαγών σελίδας Η Μπλε γραμμή που εμφανίζεται γύρω από κάποια περιοχή του φύλλου εργασίας δείχνει τα περιεχόμενα που θα εκτυπωθούν στην αντίστοιχη σελίδα χαρτιού. Η διακεκομμένη ---- μπλε γραμμή δείχνει το σημείο αλλαγής σελίδας. Επιλέγοντας και μετακινώντας τις μπλε γραμμές, οριζόντια ή κάθετα, μπορούμε να προσδιορίσουμε τις στήλες ή τις γραμμές αντίστοιχα, που επιθυμούμε να εκτυπωθούν εντός μιας συγκεκριμένης σελίδας. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 13 από 16

14 Στόχος στην εκτύπωση των τιμών της μετοχής για τους 12 μήνες του 2018 είναι να τυπώσουμε 3 ολόκληρους μήνες σε κάθε σελίδα. Συνολικά η εκτύπωσή μας θα περιλαμβάνει 4 σελίδες Χ 3 μήνες/σελίδα= 12 μήνες του έτους. Για να «εκτυπώσουμε» τον πίνακα σε ηλεκτρονικό αρχείο pdf επιλέγουμε από το μενού: Κουμπί Office Εκτύπωση Εκτύπωση Εμφανίζεται το παράθυρο εκτύπωσης με προτεινόμενο εκτυπωτή «Microsoft Print to PDF αυτό σημαίνει ότι θα εκτυπωθεί σε ηλεκτρονικό αρχείο και όχι σε χαρτί. Αν πατήσουμε το πλήκτρο ΟΚ για να γίνει η εκτύπωση θα εμφανιστεί το παράθυρο «Αποθήκευση εξόδου εκτύπωσης ως» όπου πρέπει να δώσουμε το όνομα του αρχείου και να επιλέξουμε το φάκελο που θα αποθηκευτεί το αρχείο. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 14 από 16

15 Όταν γίνει αποθήκευση της εκτύπωσης σε αρχείο μπορούμε να ανοίξουμε το αρχείο που εκτυπώθηκε και να δούμε το αποτέλεσμα, επειδή η εκτύπωση έχει γίνει σε αρχείο pdf μπορούμε να την «δούμε» στην οθόνη με κατάλληλο πρόγραμμα π.χ. acrobat reader ή κάποιο browser. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 15 από 16

16 Είναι σκόπιμο πριν εκτυπώσετε οτιδήποτε σε χαρτί, για να αποφύγετε άσκοπη κατανάλωση χαρτιού να ελέγξετε προσεκτικά ότι όλα είναι όπως επιθυμείτε. Η εκτύπωση σε ηλεκτρονικό αρχείο (pdf είναι το διεθνές αποδεκτό πρότυπο) είναι ανέξοδη και δεν βλάπτει το περιβάλλον. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Α. Ν.), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Εργαστήριο Στατιστική, Εαρ Σελίδα 16 από 16