Η προσοχή όλων στην Ελλάδα

Transcript

1 01- KATHI -25-1_KATHI NEW 23/01/15 22:58 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 329 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA Η προσοχή όλων στην Ελλάδα Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη, Ουάσιγκτον, Λευκωσία και Άγκυρα με το βλέμμα στις ελληνικές κάλπες Κρίσιμη όχι μόνο για την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και για πολλά κέντρα εξουσίας σε Ε.Ε. και ΗΠΑ θεωρείται η σημερινή αναμέτρηση για την εκλογή νέας ελληνικής κυβέρνησης, η οποία θα κληθεί να διαχειριστεί το οικονομικό πρόβλημα που μαστίζει τη χώρα. Μέχρι την τελευταία στιγμή και κόντρα σε κάθε εκτίμηση, ο Αντώνης Σαμαράς έθεσε ως προσωπικό στοίχημα τη «μεγάλη ανατροπή», κάτι που οι αναλυτές θεωρούν απίθανο, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας θέτει ως διακηρυγμένο στόχο του ΣΥΡΙΖΑ να ξεπεράσει τον πήχη της αυτοδυναμίας. Όποιο κι αν είναι, πάντως, το αποτέλεσμα το βράδυ της Κυριακής, αποτελεί βεβαιότητα ότι η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να ενεργήσει μέσα σε πολύ ασφυκτικές προθεσμίες, οι οποίες θα γίνουν ακόμη πιο πιεστικές εξαιτίας της ραγδαίας επιδείνωσης των συνθηκών ρευστότητας. Πάντως, σε ό,τι αφορά τη Λευκωσία είναι πολύ ενδιαφέρουσα η οπτική για τη διαφαινόμενη αλλαγή φρουράς στο Μαξίμου, καθώς και οι προβληματισμοί ως προς την επόμενη μέρα, τόσο σχετικά με τη διαχείριση του Κυπριακού όσο και για την παραδοσιακή συνεννόηση επί άλλων μεγάλων ζητημάτων. Από την άλλη, αν τελικά επικρατήσει ο ΣΥ- ΡΙΖΑ, ο Νίκος Αναστασιάδης θα περάσει από την περίοδο μιας τρικυμιώδους σχέσης με τον φίλο από τα παλιά Αντώνη Σαμαρά σε μια εντελώς νέα με τον παντελώς άγνωστο Αλέξη Τσίπρα. Πηγαίνετε να ψηφίσετε, είναι το δικό σας μέλλον! Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ Ο άγνωστος Αλέξης σε Λευκωσία και Ουάσιγκτον Κυπριακό: Kοντά στο ΑΚΕΛ οι θέσεις Τσίπρα. ΑΝΤΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Mόνοι μας βάλαμε το αέριο στο τραπέζι Ακόμη και ο Έρογλου είχε δεχτεί τη συμφωνία Χριστόφια-Ταλάτ για το φυσικό αέριο αλλά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έβαλε το θέμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, δηλώνει ο Αντρος Κυπριανού και επικρίνει την πολιτική του Νίκου Αναστασιάδη. Κατηγορεί την κυβέρνηση ότι μόνο για το ΓεΣΥ συγκρούστηκε με την Τρόικα ώστε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των ασφαλιστικών, ενώ δηλώνει ότι είναι αποφασισμένος να φθάσει μέχρι και τα ευρωπαϊκά δικαστήρια για να αποδείξει την αθωότητα του Βενιζέλου Ζαννέττου που καταδικάστηκε για τη Δρομολαξιά. Σελ. 6 ΓΡΑΦΟΥΝ ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Το τζούφιο DNA μας ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η δύναμη της προσδοκίας ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Μεταρρυθμίσεις και μπαζούκα ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥ Αερολογίες ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓεΣΥ 1, ΓεΣΥ 2, ΓεΣΥ 3 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Αρπαχτές ιδιωτικοποιήσεις ΕΡΑΤΩ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Η δαμόκλειος σπάθη ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η αυθεντία στην κυπριακή πραγματικότητα ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Το τρένο ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ Το παιχνίδι των λυγμών ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ Ανατροπές νοο-τροπίας Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, πριν ανοίξουν οι κάλπες στην Ελλάδα, νέοι από όλη την Ευρώπη, συμμετέχοντας στην καμπάνια ευαισθητοποίησης «Go vote» της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Ενωμένες Κοινωνίες των Βαλκανίων», παρότρυναν νέους, (στη φωτογραφία στην Καμάρα της Θεσσαλονίκης) να ψηφίσουν και να μη μείνουν απαθείς στην εκλογική διαδικασία της χώρας. Όλες οι εξελίξεις των τελευταίων ωρών στην Ελλάδα αλλά και η ελλαδική οπτική των εκλογών από την Κύπρο στις σελίδες 4, και σελ. 3 Οικονομικής. Γιατί δεν μειώνονται τα επιτόκια Αναμένονται κινήσεις από ΚΤ Παρά τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν στον επιχειρηματικό κόσμο για μείωση των δανειστικών επιτοκίων, εντούτοις οι διαδικασίες δείχνουν να είναι πιο περίπλοκες από ό,τι αφέθηκε να εννοηθεί από τη Χρ. Γιωρκάτζη. Τα επιτόκια θα μειωθούν εφόσον προηγηθούν κάποιες κινήσεις από πλευράς της ΚΤΚ σε συνδυασμό με τη μείωση των καταθετικών επιτοκίων. Οικονομική, σελ. 6 Πιο φτηνά γκολ θέλει η Cytavision Επενδύει στο πρωτάθλημα Επανεξετάζονται οι επιλογές που προσφέρονται στους πελάτες και τα κανάλια που περιλαμβάνονται σε κάθε πακέτο της Cytavision, με απώτερο στόχο, σε περίπτωση που επιτευχθούν σημαντικές εξοικονομήσεις στο κόστος περιεχομένου, μέρος εξ αυτών να μετακυλιστεί στους συνδρομητές. Οικονομική, σελ. 7 Ο Σούμο, ο Τζο και ο Παναγιώτης Η ηγετική τριανδρία των φυλακών - Απειλές «Πυρήνων» κατά Ξηρού Ο «Σούμο», ο «θείος Τζο» και ο «κ. Παναγιώτης» αποτελούσαν το ηγετικό τρίο της συμμορίας με «έδρα» τον Κορυδαλλό. Βροχή οι αποκαλύψεις για τις «επιχειρήσεις», με κέρδη εκατ. ευρώ, που διηύθυναν οι Στεφανάκος, Σκαφτούρος, Βλαστός, όταν ήταν Η δυτική τζιχάντ Η άρνηση πολλών νέων στην Ευρώπη να υποταχθούν σε αυτό που χαρακτηρίζουν «κρατούσα ιδεολογία και θρησκεία» οδηγεί ορισμένους στον εξτρεμισμό και πρόσφατα στα πεδία μαχών της Συρίας και του Ιράκ. Σελ. 23 «συνένοικοι», έχοντας στήσει ένα κράτος εν κράτει στις φυλακές. Την ίδια ώρα, αποδεικνύεται ότι η «επαναστατική συνεργασία» τρομοκρατών κατέληξε σε απειλές των «Πυρήνων» κατά της ζωής του Χριστόδουλου Ξηρού. Σελ. 20 Ανασύνταξη λόγω ρωσικής κρίσης Τρύπα στον τουρισμό Σε ετοιμότητα βρίσκεται η Κύπρος προκειμένου να καλύψει απώλειες που ενδέχεται να προκύψουν από την οικονομική κρίση στη Ρωσία. Η προσοχή εστιάζεται κυρίως στον τουρισμό, τις επιχειρήσεις και τις καταθέσεις. Το Υπ. Οικονομικών προσδοκεί να πείσει ότι η Κύπρος είναι αξιόπιστος προορισμός για προσέλκυση κεφαλαίων. Οικονομική, σελ. 4 ΚΥΠΕ Το στοίχημα του Χ. Γεωργιάδη και της οικονομίας της Κύπρου Προσδοκίες, απολογισμός και... αυτοκριτική στο Μαξίμου Τα εφικτά και τα ανέφικτα του ΣΥΡΙΖΑ, από Δευτέρα Η επόμενη μέρα για Ν.Δ. και Σαμαρά Οι πολλοί, «υπερκινητικοί» των ψηφοδελτίων Οι υποψήφιοι «τρίτοι» και οι στόχοι τους Εκλογικές ιστορίες με καινοτομίες και απρόοπτα ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Μας αφορά η Ελλάδα Θα ήταν λάθος να θεωρούμε ότι οι εκλογές στην Ελλάδα δεν μας αφορούν πλέον κυρίως διότι εδώ και πέραν του έτους διαχωρίσαμε τα τραπεζικά μας ιμάτια, ενώ το τελευταίο διάστημα φαινόταν να υπάρχει και μια ατονία στη συνεννόηση Αθήνας Λευκωσίας και επί των λεγομένων εθνικών θεμάτων. Εξαιτίας του γεγονότος ότι οι δύο χώρες βίωναν και βιώνουν εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες ήταν φυσικό η κάθε πλευρά να επικεντρωθεί στα του οίκου της. Ωστόσο, ο λόγος που οι εκλογές στην Ελλάδα μας αφορούν άμεσα είναι το γεγονός ότι αν και δεν βρισκόμαστε στην ίδια βάρκα, παλεύουμε στην ίδια φουρτούνα, που είναι και ευρωπαϊκή και που αν δεν κατορθώσουμε, με συνετές κινήσεις και πολιτικές, να σταθεροποιήσουμε πορεία και να πιάσουμε λιμάνι, θα βουλιάξουμε, μαζί όλες οι χώρες του νότου, απλά διότι πλέουμε στην ίδια θάλασσα. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS? Ζωή, σελ. 8 ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΟΠ Δυνατός παρά τα «κτυπήματα» Ο Κωστάκης Κουτσοκούμνης και οι συνεργάτες του μετράνε συμμάχους βλέποντας τις εκλογές στην ΚΟΠ και φαίνεται πως διαθέτουν την πλειοψηφία. ΑΠΟΕΛ Υψηλά έσοδα, μεγάλο ρίσκο Η ακτινογραφία των οικονομικών του ΑΠΟΕΛ δείχνει έσοδα 20,5 εκατ. ευρώ για την τρέχουσα σεζόν αλλά και έξοδα ύψους 15,5 εκατ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Το «τσουνάμι» είναι εδώ και επέστρεψε Ο Αργεντινός μέσος της ΑΕΛ, Εστεμπάν Σακέτι, μίλησε στην «Κ» για την καριέρα του, τις ατυχίες με τον τραυματισμό, τα όνειρά του και πολλά άλλα. ΑΝΟΡΘΩΣΗ Ψηλά η κυπριακή σημαία στην «Κυρία» Βγαλμένη από περασμένες δεκαετίες η φετινή Ανόρθωση που έχει ως ηγέτες νεαρούς Κύπριους με ποιότητα και μεταπωλητική αξία.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 23/01/15 20:55 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Από τον Μάρτιο του 2013, οπότε μαζί με το περιβόητο «κούρεμα» της κυπριακής οικονομίας οι Ευρωπαίοι «μπαρμπέρηδες» μάς έκοψαν και τη μία καρωτίδα, ο κόσμος που έχασε το μαγαζί του, τη δουλειά του, το μισό του μισθό και βλέπει ότι πάει να χάσει και το σπίτι του, αγανακτεί. Ωστόσο, δεν εξανίσταται. Ως Κύπριοι που είμαστε και που μας χαρακτηρίζει μια αναβλητικότητα και μια γαϊδουρινή υπομονή, δεν είναι ίδιον του DNA μας να αντιδρούμε ριζοσπαστικά. Κι έτσι παρόλο που βλέπουμε ότι εκείνοι που οφθαλμοφανώς εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση και πλούτισαν σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας του κόσμου, δηλαδή τραπεζίτες, ελεγκτές, λογιστές, δικηγόροι και οι διαπλεκόμενοι με αυτούς πολιτικοί, όχι μόνο δεν έχουν βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης αλλά στην πλειοψηφία τους πλην μερικών τραπεζιτών, συνεχίζουν το πάρτι της ρεμούλας. Το χειρότερο είναι δε ότι κάθε μέρα που περνά αποδεικνύεται πως, πλείστοι εξ εκείνων, στους οποίους η κυβέρνηση ανέθεσε να βγάλουν τον κοσμάκη από τη μεγάλη οικονομική δυσπραγία κι επίσης να οδηγήσουν τους αυτουργούς του οικονομικού εγκλήματος ενώπιον της δικαιοσύνης, είτε είναι ερασιτέχνες, είτε ως διορισμένοι είναι άσχετοι, είτε είναι βαλτοί για να συνεχίσουν «το μεγάλο κόλπο» ώστε στο τέλος, όλο τον λογαριασμό, να τον πληρώσει ο φορολογούμενος πολίτης. Μιλώντας της προάλλες με νομική αυθεντία εξ Ελλάδος, αντιλήφθηκα ότι το μεγάλο πουλί που λέγεται Βγενόπουλος έχει πετάξει οριστικά καθώς εκκρεμούν τόσες πολλές ποινικές υποθέσεις εναντίον του στην Ελλάδα, που θα πάρει χρόνια μέχρι να δικαστούν ώστε να μπορεί η Κύπρος να αιτηθεί από το ελληνικό κράτος να τον στείλει Το τζούφιο DNA μας για να δικαστεί εδώ. Ρώτησα ποιος φταίει και η απάντηση που έλαβα ήταν: «Veritas odit moras», δηλαδή, «η αλήθεια απεχθάνεται την καθυστέρηση» (Σενέκας, 4 μ.χ-65 μ.χ.). Τουτέστιν κάποιοι καθυστέρησαν και μάλιστα οικτρά! Αυτό έδωσε την ευκαιρία και τον χρόνο σε όλους εκείνους που θα έπρεπε να έχουν αχθεί ενώπιον της δικαιοσύνης, να χτίσουν άμυνες και να περιχαρακωθούν πίσω από οχυρά που δημιούργησαν γι αυτούς οι δικηγόροι τους, ευρισκόμενοι οι πλείστοι στην αλλοδαπή! Είναι αλήθεια ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες, τον Μάρτιο του 2013 μετά το «κούρεμα», δεν έχασε καιρό και το πρωί της 2ας Απριλίου 2013 διόρισε τριμελή υπό τον Γεώργιο Πική ερευνητική επιτροπή, διακηρύττοντας ότι, «τις συνέπειες της κρίσης, καλούνται τώρα να πληρώσουν οι πολίτες και δικαίως αξιώνουν τιμωρία των ενόχων» και πως αυτό, «είναι το ελάχιστο που τους οφείλει το κράτος». Πέρασαν έξι μήνες, με την επιτροπή Πική να κάνει τελικά μια οπή στο ύδωρ! Μετά αποφασίστηκε αρμοδίως να αναλάβουν αστυνομικοί ανακριτές την έρευνα, η οποία, ωστόσο, χρειαζόταν και ειδικούς στο οικονομικό έγκλημα, που πήρε άλλο ένα χρόνο να εντοπισθούν και να κληθούν στην Κύπρο. Με τόση καθυστέρηση, σιγά μην έμεναν στοιχεία αλώβητα και μεγαλοκαρχαρίας στη λίμνη για να τον ψαρέψουν οι βουνήσιοι Κύπριοι και να τον κάτσουν στο σκαμνί! Πάει κι ο Βγενό, πάει και το περί δικαίου αίσθημα για την αποκατάσταση του οποίου δεσμεύθηκε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μετά το κούρεμα, πάει κι ο ήλιος της δικαιοσύνης. Κι ετούτο τον λογαριασμό όπως κι εκείνο του ΧΑΚ, θα τον πληρώσουμε οι μισθωτοί είλωτες όσο το DNA μας δεν επαναστατεί paraschosa@kathimerini.com.cy Σπάνια θα συναντήσεις αριστερό ηγέτη που να μην έχει προβλήματα με τη διατήρηση ή τη διαχείριση σε γενικότερο επίπεδο της εξουσίας. Θυμάμαι σαν χθες μια αλησμόνητη ατάκα από την πρώην γραμματέα του ΚΚΕ και εξαιρετικά συμπαθή και σαν άνθρωπο, την Αλέκα Παπαρήγα, για τι επρόκειτο να κάνει το κόμμα της μετά που έπεσε η Σοβιετική Ένωση. Η δήλωση, περίπου, είχε ως εξής: «Χάσαμε τον κόσμο κάτω από τα πόδια μας, δεν υπήρχε κάτι που μπορούσαμε να κάνουμε, δεν υπήρχε κάτι γραμμένο». Είναι ίσως θέμα συζήτησης του τι να κάνεις σαν αριστερός, μόλις βγεις στην εξουσία και τι γραμμένο υπάρχει περί αυτού. Με τις σημερινές εκλογές στην Ελλάδα, φαίνεται πως έρχεται στο προσκήνιο αν και όχι με δάφνες αυτοδυναμίας, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας. Για την Κύπρο, αυτό μπορεί να σημαίνει και πολλά αλλά όλα εξαρτώνται από τη σχέση που ήδη έχουμε χτίσει μαζί του, σαν Κύπρος εννοώ. Από την άλλη, χάνει ο Αντώνης Σαμαράς. Γιατί χάνει την κυβέρνηση ο Σαμαράς, γιατί δεν κατάφερε να εκλέξει Πρόεδρο και ποια ήταν τα λάθη του ώστε να δίνει τη σκυτάλη στον Τσάβες της Ευρώπης; Ο Σαμαράς όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Ελλάδας, το έκανε με τη διάλυση του δικομματικού συστήματος που κυβέρνησε τη χώρα για όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Τα έργα της μεταπολιτευτικής διακυβέρνησης έφεραν τη χώρα στο μνημόνιο, με τον Σαμαρά ως τον καλύτερο διαχειριστή της κατάστασης και το όσο ΠΑΣΟΚ έμεινε να βρίσκεται στο πλάι του. Η ανάληψη της εξουσίας μετά τις παρενθέσεις Παπαδήμου-Πικραμένου (ποιος τα θυμάται;) έγινε με μύδρους απέναντι σε εκείνους που έβαλαν τη χώρα στο μνημόνιο, ψάχνοντας παντού για το CD με τη λίστα Λαγκάρντ μέσα από το οποίο θα έβλεπαν ποιοι έβγαλαν λεφτά στο εξωτερικό, και σχεδόν άμεσα αρχίζει η εσωστρέφεια και η θεωρία των δύο άκρων που ισοσκελίζει τον ΣΥΡΙΖΑ με τη Χρυσή Αυγή. Δεν υπήρχε λόγος για κάτι τέτοιο, για έλλειψη ψυχραιμίας ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Ο νεαρός Τσάβες της Ευρώπης Αν ο Αντώνης δεν έμενε στο ΑΝ, ο Αλέξης δεν θα προχωρούσε με το ΘΑ. σε αυτή τη ρητορική. Εν τάχει αυτά. Ξεκινάνε τα Ζάππειο 1, 2, 3 προσπαθώντας να εξηγήσει ο Σαμαράς ποια θα είναι η οικονομική του πολιτική. Δύσκολα έβγαζε κανείς συμπέρασμα. Στο μεσοδιάστημα το ελληνικό ομόλογο ακουμπάει το Θεό σε απόδοση, το χρέος φτάνει στο 177% του ΑΕΠ, ενώ οι μεταρρυθμίσεις στη χώρα δεν κυλάνε και η ύφεση συνεχίζεται. Και κάπου εκεί, εμφανίζεται ο ΕΝ- ΦΙΑ ένας φόρος που πλήττει τα μεσαία και χαμηλά στρώματα της κοινωνίας αλλά και όλη τη δεξαμενή των ψηφοφόρων της ΝΔ, σαν συνέχεια του χαρατσιού στα ακίνητα μέσω της ΔΕΗ που είχε εμφανιστεί πιο πριν. Άλλη φοβερή ιδέα αυτή. Στις Ευρωεκλογές χάνει από τον ΣΥΡΙ- ΖΑ, κάνει ανασχηματισμό από τον οποίο κανένα χαρτί σχεδόν δεν του βγήκε, τα κεφάλαια ρέουν προς το εξωτερικό από τις τράπεζες ενώ η πόλωση με τον Τσίπρα έχει φτάσει στα ύψη. Αν μπορούσε κανείς να συνοψίσει τη διακυβέρνηση Σαμαρά σε μια λέξη, αυτή θα ήταν η Μετρολογία. Αντί μεταρρυθμίσεων μέτρα, αντί ανάπτυξης στασιμότητα, αντί ήπιας προσαρμογής βίαιο κλείσιμο της ΕΡΤ. Η μετάβαση στον Τσίπρα είναι απλή. Υπόσχεται ο νεαρός Τσάβες σχεδόν τα πάντα. Όχι νέα μέτρα, ανάπτυξη με άλλους όρους, να πληρώσουν εκείνοι που έχουν σε μια παράφραση του λεφτά υπάρχουν, νέα διαπραγμάτευση με το μνημόνιο και πιθανώς λιγότερο επαχθείς όροι. Τι μπορεί από όλα αυτά να γίνει στην πραγματικότητα, πέρα από τον προεκλογικό ενθουσιασμό και τα μεγάλα λόγια. Το πιθανότερο είναι, τίποτα. Και το γράφω με την εξής λογική: Από τη στιγμή που ο Τσίπρας αποφασίσει να μείνει στο ευρώ, συνεχίζοντας τις δανειακές συμβάσεις της χώρας, το να βγεις σημαίνει ότι σταματάς να πληρώνεις εσύ αλλά και να λαμβάνεις χρήματα. Πώς θα πληρώνει η χώρα τις υποχρεώσεις της στους πολίτες; Δεν βγαίνει από το ευρώ. Μένει. Επαναδιαπραγματεύεται το ΑΠΕ τι πληρώνει. Μπαίνεις στην τράπεζα, φωνάζεις πως θέλεις να ξαναδείς το δάνειό σου, να δω σου λέει και η τράπεζα ποια θα είναι η συνέπεια για εμένα. Σωστό; Η «παραλαβή» καμένης γης είναι για εμένα δεδομένο επιχείρημα όταν σχηματίσει ο Τσίπρας κυβέρνηση. Στα οικονομικά της χώρας, δεν αναμένεται μέσα στα πλαίσια της λογικής, καμία ριζοσπαστική κίνηση. Γραμμένο δεν υπάρχει τίποτα για το πώς θα κυβερνήσει, αλλά ο Τσίπρας δεν είναι Αριστερά. Έχει όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ΠΑΣΟΚ του 1981, πλην της στυλιστικής επιλογής του ζιβάγκο. Ο λαός της Ελλάδας ψηφίζει Τσίπρα γιατί δεν υπάρχει πια το ΠΑΣΟΚ του Αντρέα και ψάχνει για αντικαταστάτη του «Θα». Γιατί η ρητορική περί «επανάστασης» και σπάσιμο των δεσμών είναι στο DNA του Έλληνα έστω και αν σημαίνει ότι το φυτό από τη γλάστρα του γείτονα μπαίνει στη δική μου αυλή και αυτό είναι ασυγχώρητο. Επειδή πείθει το επιχείρημα της «αλλαγής» έστω και αν δεν είναι σε οικονομικό επίπεδο, εφόσον πρέπει να πάρεις πολλά «ΟΚ» για να το καταφέρεις. Επειδή ο ΓΑΠ θέλει δικό του κόμμα χωρίς τον Βενιζέλο, γιατί ο Βενιζέλος πλήρωσε το Καστελόριζο του ΓΑΠ, και γιατί μέσα από την άστοχη (και εσωκομματική) πολιτική του Αντώνη Σαμαρά προέκυψαν τρία κόμματα. Ένα τότε της Ντόρας Μπακογιάννη, ένα του Πάνου Καμμένου και ένα Ποτάμι. Γιατί η Χρυσή Αυγή κάνει μπου και διώχνει τους κακούς μετανάστες από τις λαϊκές και γιατί το ΚΚΕ δεν ξέρει να φέρει τον εαυτό του και τη ρητορεία του στο 2015 αλλά δεν το απασχολεί κιόλας. Αν θα χάσει η Ελλάδα τον κόσμο κάτω από τα πόδια της, μένει να φανεί. Η Ευρωζώνη πήρε τα μέτρα της, η Κύπρος τα δικά της και όλοι περιμένουν απόψε το πρώτο exit poll για να δουν πόσο κέρδισε ο Αλέξης, πόσο έχασε ο Αντώνης και πόσο κερδισμενοχαμένη βγαίνει η Ελλάδα υπό τις φτερούγες του Τσάβες της Ευρώπης. tsikalasm@sppmedia.com Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 25.Ι.1966 ΠΤΗΣΙΣ AIR INDIA 101: Γενεύη, 24.- Ινδικόν επιβατικόν αεροπλάνον, τύπου «Μπόινγκ 707», του οποίου επέβαινον 116 άτομα, συνετρίβη σήμερον επί των χιονοσκεπών κλιτύων του Λευκού Ορους, εις την περιοχήν της Καμπάν Βαλλό, επί γαλλικού εδάφους. [ ] Ομάδες χιονοδρόμων, αστυνομικών και χωρικών καταβάλλουν υπερανθρώπους προσπαθείας να πλησιάσουν τα συντρίμματα του αεροσκάφους [ ]. Ιταλός πιλότος ανέφερεν ότι «δεν παρετήρησεν ουδέν ίχνος ζωής. Ωσαύτως, περίπολος Γάλλων ορειβατών εκ Σαμονί εξηκρίβωσεν ότι ουδείς επιζών υπάρχει του τραγικού δυστυχήματος. [ ] Το σημερινόν δυστύχημα υπήρξε μία θλιβερά επανάληψις ενός άλλου, το οποίον είχε συμβή προ 16 ετών, ανήκεν εις την ιδίαν ινδικήν εταιρίαν και συνετρίβη εις την ιδίαν περιοχήν. Το συντριβέν αεροσκάφος μετέφερεν 105 επιβάτας και 11μελές πλήρωμα, όταν απεγειώθη εκ του αεροδρομίου της Βηρυττού. Ο επόμενος σταθμός θα ήτο η Γενεύη και ακολούθως θα συνέχιζε προς Παρισίους, Λονδίνον και Νέαν Υόρκην. Εκπρόσωπος της εταιρίας Αίαρ-Ιντια, εις την οποίαν ανήκεν το συντριβέν αεροσκάφος, ανέφερεν ότι μεταξύ των επιβατών ήτο και ο κ. Μπαμπά (Homi Jehangir Bhabha, φωτογραφία), πρόεδρος της Επιτροπής Ατομικής Ενεργείας της Ινδίας, ο οποίος είχε συμβάλει εντόνως εις την ανάπτυξιν της πυρηνικής επιστήμης και εφαρμογής εις την χώραν του». [Σημ. «Φ»: Το 2013 εξερευνητής ανεκάλυψε τεμάχια του αεροσκάφους και αντικείμενα επιβατών, μεταξύ των οποίων και ωραία κοσμήματα. ΙΝΤΙΡΑ ΓΚΑΝΤΙ: Νέον Δελχί, 24.- Σήμερον ωρκίσθησαν ενταύθα ενώπιον του προέδρου της Ινδίας κ. Ραντακρισνάν τα μέλη της νέας ιδικής Κυβερνήσεως υπό την κ. Ιντιρα Γκάντι. [Σημ. «Φ»: Ο προηγούμενος πρωθυπουργός Σάστρι είχε πεθάνει ξαφνικά στην Τασκένδη κατά το πέρας της ινδοπακιστανικής διασκέψεως που είχαν οργανώσει οι Σοβιετικοί.] ΑΠΩΛΕΣΘΕΙΣΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΒΟΜΒΑ: Παλομάρες (Ισπανία), 24.- Βατραχάνθρωποι, ελικόπτερα και πολεμικά σκάφη του αμερικανικού Ναυτικού ηρεύνων σήμερον την θαλασσίαν περιοχήν ανοικτά των νοτιοανατολικών ισπανικών ακτών εις αναζήτησιν της εξαφανισθείσης πυρηνικής βόμβας [ ] η οποία είναι μία εκ των τεσσάρων που υπήρχον εις το συντριβέν βομβαρδιστικόν Β-52. Με άριστα το 10 1Στην ΕΚΤ. Βγήκε που λέτε αυτός ο Ιταλός ο Ντράγκι και εξήγγειλε πως θα μας στέλνει 160 εκατομμύρια ρευστότητα τον μήνα. Τον κατακεραύνωσε ο Νικόλας το πρωί της επομένης στο BBC Κύπρου. Πανικός στη Φρανκφούρτη. 2Στο δίλημμα. Τώρα, για να μας στέλνουν 160 εκατ. μηνιάτικο οι κουτόφραγκοι θα πρέπει να είμαστε «καλά παιδιά». Είναι η ώρα που θα δούμε την «αναρχική» μας Βουλή, αυτήν που απέρριψε και το πρώτο μνημόνιο, αν θα ψηφίσει το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις. 3Στο IQ. Μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες από την ΕΚΤ αναφέρουν πως χρειάστηκαν μισή ώρα οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες για να εξηγήσουν στην Chrystal πως άλλο το EQ και άλλο το IQ. 4Στα UFO. Τα επιτόκια τα αποφασίζουν οι τράπεζες (και όχι η Κεντρική Τράπεζα), για να μπορούν οι τράπεζες να τα ρίξουν θα πρέπει να ρίξουν το κόστος λειτουργίας τους, να αναδιαρθρώσουν τα μη εξυπηρετού- EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ ΕQ όχι IQ. μενα δάνεια και να ρίξουν τον δικό τους δανεισμό. Αν δεν το ξέρει αυτό η κεντρική τραπεζίτης είμαστε άξιοι της τύχης μας. Αν το ξέρει και λέει αυτά που λέει, είναι ακόμα πιο επικίνδυνη. Διαλέγεις και παίρνεις. Τελικά το EQ έχει σχέση με το IQ. 5Στην πολιτική των κανονιοφόρων. Αγαπητέ κ ΥΠΕΣ, πρόσεξε με ποιον πας να τα βάλεις τώρα γιατί άρχισε να τελειώνει η πεζίνα, που θα έλεγε και ο συναγωνιστής Γαλανός. Την Πινδάρου ουκ ελάττω παραδώσω. 6Στον Χάσικο. Τελικά ο Σωκράτης είναι υπουργός του Νίκαρου ή ο Νίκαρος είναι Πρόεδρος του Χάσικου; 7Στην παράδοση. Δύσκολος ο μήνας για τον Άντροκ. Από τη μία έπρεπε να στηρίξει τον Τσίπρα ως τον υποψήφιο πρωθυπουργό της αριστεράς, και από την άλλη δεν μπορούσε να κακοφανήσει τους συντρόφους στο ΚΚΕ με τους οποίους ως γνωστόν ΦΙΛΙΠΠΟΣ Αλέξη αν δεν ξέρεις από kolotoumpa εγώ είμαι εδώ. συνδέουν το ΑΚΕΛ (ένοπλοι) αγώνες και αίμα. 8Στην kolotoumpa. Το πρόβλημα του συντρόφου Άντρου όμως δεν τελειώνει εδώ. Το πρόβλημα του ΑΚΕΛ ξεκινά με το που θα βγει πρωθυπουργός ο Τσίπρας και θα κάνει την περίφημη «kolotoumpa», όπως λένε οι ξένοι, προσκυνώντας τη Frau Merkel. Εκεί τελειώνει και ο αντιμνημονιακός αγώνας του ΑΚΕΛ στην Κύπρο. 9Στους προδότες. Όταν η «Καθημερινή» πριν από ένα χρόνο και βάλε, έγραφε με βάση την πληροφόρηση που είχε πως τα κοιτάσματά μας δεν φτάνουν για τερματικό, βγήκε ο... σύμβουλος του Σαμαρά Κασίνης στα κανάλια και αποκάλεσε την εφημερίδα, «προδότες που εξυπηρετούν τα συμφέροντα της Τουρκίας». Η φουστανέλα ως αναβολικό νοημοσύνης. Στην συνεργασία. Αν επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις και 10 βγει ο Τσίπρας πρωθυπουργός, κάποιος Healthy πολιτικός να ανοίξει ένα μπουκάλι Famous και θα ψάξει το κουτί με τα μπλε Rothmans. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-ADV AEGEAN_Master_cy 23/01/15 19:38 Page 1

4 04-POLITIKI _Master_cy 23/01/15 22:51 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Στην Αθήνα η προσοχή της Λευκωσίας Η διαφαινόμενη αλλαγή φρουράς και oι προβληματισμοί για την επόμενη μέρα Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η διπλωματική αβρότητα και η πολιτική δεοντολογία υπαγορεύουν στη Λευκωσία να περιορίζεται μόνον σε διακριτικές ματιές σε ό,τι αφορά τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα, χωρίς να παίρνει επισήμως θέση υπέρ ή εναντίον οποιουδήποτε ενόψει της σημερινής κρίσιμης εκλογικής αναμέτρησης. Εξάλλου, οι καιροί που Αθήνα και Λευκωσία λειτουργούσαν σαν συγκοινωνούντα δοχεία έχουν παρέλθει, ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο μετά το βίαιο κόψιμο του τραπεζικού λώρου, που συνέδεε οικονομικώς και όχι μόνο τις δύο χώρες. Στη Λευκωσία αυτή η οικονομική απεξάρτηση από το ελλαδικό σύστημα γίνεται δεκτή με ανακούφιση, γιατί αποτρέπει οποιεσδήποτε περιπέτειες από τυχόν πολιτικές μεταβολές. Στους πολιτικούς κύκλους της Λευκωσίας, από τους κυβερνητικούς μέχρι και τους κομματικούς διαδρόμους, κοινή είναι η πεποίθηση για την επικράτηση του ΣΥ- ΡΙΖΑ, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τη δημοσκοπική πρωτιά που δεν δείχνει να ανατρέπεται. Μεγάλο ερωτηματικό παραμένει κατά πόσον η πρωτιά θα συνοδευτεί από αυτοδυναμία, κάτι που θα κρίνει και τη συνέχεια των πολιτικών εξελίξεων. Σε διαφορετική περίπτωση η Λευκωσία προστίθεται στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που ανησυχούν για μια πιθανή παρατεταμένη πολιτική κρίση, που είναι το απευκταίο σενάριο. «Από εκεί και πέρα η συνεργασία μας με την όποια κυβέρνηση αναδείξει ο ελληνικός λαός θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη» τονίζουν τα κυβερνητικά στελέχη στη Λευκωσία, Νέα Υόρκη - Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ που εκτιμούν όμως ότι η ρητορική του Αλέξη Τσίπρα θα αλλάξει εάν από ηγέτης της αντιπολίτευσης αναλάβει τα ηνία της Ελλάδας. Στην ίδια γραμμή κινούνται και στελέχη του κυβερνώντος ΔΗΣΥ, αδελφού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Κοινή ανησυχία όλων στη Λευκωσία είναι ότι η διαφαινόμενη αλλαγή εξουσίας στην Ελλάδα έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία εμφανίζεται να είναι επικίνδυνα απρόβλεπτη, ικανή ακόμη και για ακραίες ενέργειες. Πιο κοντά στο ΑΚΕΛ Η Λευκωσία κινείται στη λογική ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση προκύψει τις επόμενες μέρες η συνεργασία με την Αθήνα θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, αφού η γραμμή που χαράζει και ο ΣΥΡΙΖΑ στα εθνικά θέματα, κυρίως όμως στο Κυπριακό, είναι απολύτως συμβατή με την επίσημη θέση της πολιτικής ηγεσίας στην Κύπρο για λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ουσιαστικά οι θέσεις του στο Κυπριακό εδράζονται στις θέσεις που εκφράζει το ΑΚΕΛ. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας διατηρεί πολύ καλή σχέση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, σχέση η οποία στηρίζεται στην αμοιβαία εκτίμηση παρά τις σαφέστατες ιδεολογικές διαφορές και τις πολιτικές αποκλίσεις. Εξάλλου είναι γνωστό ότι η ιδεολογική συγγένεια από μόνη της δεν διασφαλίζει και ταύτιση στις πολιτικές επιλογές, όπως απέδειξε η ζωή, αφού τις θέσεις του Νίκου Αναστασιάδη από εκείνες του ομοϊδεάτη του Αντώνη Σαμαρά στο Κυπριακό και ευρύτερα στα εθνικά θέματα χωρίζει η άβυσσος. Καθώς από την προεκλογική εκστρατεία στην Ελλάδα οι αναφορές στα εθνικά θέματα και την εξωτερική πολιτική σχεδόν απουσίαζαν, οι αναλύσεις για τις επιπτώσεις μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις πέρασαν σε δεύτερη μοίρα. Σ αυτό βοήθησαν εν μέρει και οι καθησυχαστικές δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα, ότι δεν εξυπηρετεί σε τίποτε η Ελλάδα να ανοίξει νέα μέτωπα και να δημιουργήσει εχθρούς, εγείροντας θέμα συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, αλλά και η στάση αναμονής της Ουάσιγκτον, που περιορίζεται στο να παρακολουθεί τις εξελίξεις, αποφεύγοντας δηλώσεις. Μάλιστα, ακόμη και όταν πριν από λίγες ημέρες το ερώτημα προς την αναπληρώτρια εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μαρί Χαρφ τέθηκε αρκετά έντονα, με την υπενθύμιση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι φιλικός προς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, η απάντηση ήταν πως «η Ελλάδα είναι ένας πολύ καλός εταίρος» και η αμερικανική κυβέρνηση παρακολουθεί τις εξελίξεις. Βέβαια, η θερμή υποδοχή του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, αλλά και προηγουμένως του Γιώργου Παπανδρέου, από τον Μπαράκ Ομπάμα και τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν, δεν πρέπει να αφήνουν πολλές αμφιβολίες για τους εκλεκτούς της Ουάσιγκτον, πολιτικούς που γνωρίζουν, σε αντίθεση με τον σχεδόν άγνωστο Αλέξη Τσίπρα. Ο οποίος στη μοναδική του επίσκεψη στην Ουάσιγκτον, πριν από ακριβώς δύο χρόνια, συναντήθηκε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ μόνο με τον βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών, Ντάνιελ Ρούμπιν. Υπάρχει ωστόσο ακόμη ένας λόγος που η Ουάσιγκτον τηρεί στάση αναμονής και σχετίζεται με το ότι παραμένει ασαφές αν θα κατορθώσει ο ΣΥΡΙΖΑ να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ασάφεια υπάρχει ακόμη και για το ποιος θα είναι ο κυβερνητικός εταίρος στην περίπτωση που δεν υπάρχει αυτοδυναμία και σχηματισθεί κυβέρνηση συνεργασίας. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ελάχιστη πληροφόρηση για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που χειρίζονται τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας και θα αναλάβουν υπουργικούς θώκους σε μία αυτοδύναμη κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ονόματα που ακούγονται για θέσεις στο Υπουργείο Εξωτερικών είναι ο πρώην σύμβουλος του Γιώργου Παπανδρέου Νίκος Κοτζιάς κι η Νάντια Βαλαβάνη. Ενώ για το Άμυνας, του συνεργαζόμενου στρατηγού εν Αποστρατεία, Νίκου Τόσκα. Στην περίπτωση κυβερνήσεων συνεργασίας, εκτιμάται ότι είναι πιθανόν οι κυβερνητικοί εταίροι να είναι αυτοί που αναλάβουν τα δύο αυτά υπουργεία, με τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να καταλαμβάνουν θέσεις υφυπουργών. Ημιτελής πορεία Όταν ο Αλέξης Τσίπρας επισκέφθηκε τις ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2013, για κάποιες ομιλίες σε δεξαμενές σκέψης και πανεπιστήμια και ορισμένες συναντήσεις χαμηλού επιπέδου με αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης και του ΔΝΤ, ήταν φανερή η απειρία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ακόμη και στα θέματα διοργάνωσης. Είναι χαρακτηριστικό πως οι συναντήσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους ήταν χαμηλού επιπέδου, δεν κατόρθωσε να συναντηθεί με τον βασικό κορμό της ηγεσίας του Ελληνοαμερικανικού λόμπι, Αλλαγή φρουράς στο Μαξίμου προβλέπουν όλες οι μετρήσεις και αναλυτές για τις σημερινές εκλογές. Η Λευκωσία δεν ανησυχεί από καμιά μεταβολή στα εθνικά θέματα και δη στο Κυπριακό. <<<<<<< Από την τρικυμιώδη σχέση με τον φίλο από τα παλιά Αντώνη Σαμαρά στον παντελώς άγνωστο Αλέξη Τσίπρα. τον Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο και ηγετικά μέλη του Κογκρέσου. Ωστόσο, αμέσως μετά, η τότε υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής και άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ και σημερινή περιφερειάρχης, Ρένα Δούρου που είχε συνοδεύσει τον Αλέξη Τσίπρα στο ταξίδι επισκέφθηκε δύο φορές τις ΗΠΑ, τον Απρίλιο και τον Ιούνιο του 2013, πραγματοποιώντας σημαντικές επαφές που έριξαν γέφυρες με την ηγεσία της ελληνοαμερικανικής κοινότητας (συμπεριλαμβανομένου και του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου), με ηγετικά στελέχη του Κογκρέσου και με κομμάτι του Θιασώτης της λεγόμενης σκληρής γραμμής στο Κυπριακό ο απερχόμενος πρωθυπουργός συνυπήρξε καθηκόντως με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, τον οποίο κατέτασσε στην κατηγορία των λεγόμενων «ενδοτικών», όπως τουλάχιστον εκμυστηρεύονται ορκισμένοι υποστηρικτές του στην Κύπρο, όπως είναι η οικογένεια του αείμνηστου πρώην προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου. Οσοι γνωρίζουν πράγματα και καταστάσεις ισχυρίζονται ότι η πρόσφατη αντιπαράθεση της ευρωβουλευτού του ΔΗΣΥ Ελένης Θεοχάρους με τον αντιπρόεδρο της ελληνικής κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο, όχι όμως με τον Αντώνη Σαμαρά, και η οργή της με την κυπριακή κυβέρνηση, με αφορμή το τουρκικό έγγραφο περί εκλιπούσας Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν είναι καθόλου άσχετη με το χάος που χωρίζει τις δύο σχολές σκέψης στο Κυπριακό σε Αθήνα και Κύπρο. Οι σχέσεις των δύο φίλων από τα παλιά δοκιμάστηκαν, όταν βρέθηκαν στην εξουσία και εκ των πραγμάτων έπρεπε να συνεργαστούν, αν και πέρασαν από κρίση. Νωπή παραμένει στη μνήμη η κόντρα τους στη σύνοδο του ΕΛΚ το καλοκαίρι του 2011, όταν ο Αντώνης Σαμαράς όντας ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης βγήκε ως άλλος Τσίπρας από την αντιμνημονιακή αριστερή οδό, προκαλώντας τη μήνιν όχι μόνον της Α. Μέρκελ αλλά και του Ν. Αναστασιάδη. Παρόλα αυτά, η συνεργασία που εκ των πραγμάτων είχαν, αλλά και οι ανθρώπινες στιγμές που μοιράστηκαν αυτή τη δύσκολη και για τους δύο διετία, έφεραν τους δύο άντρες πολύ κοντά, ιδιαίτερα τον περασμένο Δεκέμβριο Αμερικανο-εβραϊκού λόμπι. Οι επαφές αυτές διακόπηκαν μετά την παραίτηση της κ. Δούρου από τη βουλή και την εκλογή της ως υπερπεριφερειάρχη Αττικής. Ένα από τα ηγετικά στελέχη της Ομογένειας, είναι ο Εντι Ζεμενίδης, εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), μιας οργάνωσης που εκπροσωπεί τη νέα γενιά των Ελληνοαμερικανών επαγγελματιών και διανοουμένων που κινητοποιούνται σε επίπεδο βάσης για την υποστήριξη των ελληνικών εθνικών θεμάτων. Ανήκε μαζί με τον πρώην οικονομικό ελεγκτή του Ιλινόις και υποψήφιου για τη Γερουσία, Αλέξη Γιαννούλια, στην ομάδα των Ελληνοαμερικανών που έφερε σε επαφή την Ομογένεια με τον Μπαράκ Ομπάμα. Ο Εντι Ζεμενίδης κι άλλα στελέχη της κοινότητας έχουν ανοίξει πολλές πόρτες σε Ελληνες πολιτικούς, διαφόρων κομμάτων. Μεταξύ των πολιτικών για τους οποίους εργάστηκαν όταν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης λόγω της ρινορραγίας που τον ταλαιπωρούσε, ζήτησε από τον Αντώνη Σαμαρά να τον εκπροσωπήσει στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, κάτι που ο πρωθυπουργός έπραξε με ιδιαίτερη συγκίνηση. Το καλό κλίμα στις σχέσεις των δύο φίλων από τα παλιά τους έφερε μεν πιο κοντά αλλά όχι σε σημείο που να μπορέσουν να κρύψουν τα παράπονα της Λευκωσίας για την απουσία της Αθήνας τις κρίσιμες ώρες του Eurogroup τον Μάρτιο του 2013 και πιο πρόσφατα με τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Κάποιοι από τη Λευκωσία εισηγήθηκαν στον πρωθυπουργό να επιβιβαστεί σε πολεμικό πλοίο και να έρθει στην Κύπρο, ως απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις. Όταν η απάντηση υπήρξε αρνητική πρότειναν να έρθει έστω και για λίγες ώρες, κάτι που έπραξε καθοδόν προς το Κάιρο για την υπογραφή της Τριμερούς συμφωνίας για συνεργασία μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου. Κλειδί η ατζέντα του Αλέξη Τσίπρα στα μεγάλα ζητήματα Η αμερικανική κυβέρνηση επιθυμεί συνέχιση της συνεργασίας με την κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα, εάν η κάλπη επιβεβαιώσει τις προβλέψεις που τον φέρουν να κερδίζει τις εκλογές. <<<<<<< Ομογένεια και κυβέρνηση Ομπάμα γνωρίζουν λίγα πράγματα για τον ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. ΑSSOCIATED PRESS ν ανοίξουν «πόρτες» στην Ουάσιγκτον ήταν ο Βασίλης Κικίλιας (συμπαίκτης του Γιαννούλια) και η Ρένα Δούρου. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εβδομαδιαία ελληνοαμερικανική εφημερίδα Greek News, ο Εντι (Αυξέντης) Ζεμενίδης επισημαίνει πως η ηγεσία της Ομογένειας που ασχολείται με τα εθνικά θέματα είναι έτοιμη να βοηθήσει και την επόμενη κυβέρνηση που θα αναδειχθεί από τις εκλογές. Μάλιστα, φέρνει ως παραδείγματα ότι το ίδιο κάνουν με κάθε πρόεδρο στην Κύπρο και κάθε ελληνική κυβέρνηση μέχρι σήμερα. «Υποστηρίξαμε τον έναν πρόεδρο μετά τον άλλο στην Κύπρο, από διαφορετικά κόμματα. Και στην Ελλάδα, στηρίξαμε τον ένα Πρωθυπουργό μετά τον άλλο. Η δουλειά μας είναι να δούμε την Ελλάδα να ανακάμπτει και να παραμείνει ισχυρή», δηλώνει και αναφέρει πως η μεγαλύτερη ανησυχία για τον ΣΥ- ΡΙΖΑ είναι ότι δεν υπάρχει προηγούμενο διακυβέρνησης και προσφέρει τις συμβουλές του: «Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει είναι επιτακτική ανάγκη να φτιάξει ένα «έγγραφο εθνικής ασφαλείας» κι ένα «έγγραφο για τη μεταρρύθμιση της κυβέρνησης». Θυμάστε όταν ο Μπιλ Κλίντον έγινε πρόεδρος αμέσως όρισε τον Αλ Γκορ «τσάρο για την επανεφεύρεση της κυβέρνησης», παρουσιάζοντας μία εκτενή έκθεση. Είναι επιτακτική ανάγκη να δώσει στον κόσμο κατεύθυνση. Να προσφέρει κάποια προβλεψιμότητα, έτσι ώστε να μην ζει η Ελλάδα επαναλαμβανόμενες προεκλογικές εκστρατείες». Σε σχέση με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, αναφέρει πως θέλει να δει να συνεχίζεται η πολύ καλή περίοδος που υπάρχει κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων Παπανδρέου και του Σαμαρά. Ενδιαφέρον Τ/κ για την αναμέτρηση Η τουρκοκυπριακή κοινότητα παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις βουλευτικές εκλογές και τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Τουρκοκύπριοι αναλυτές, δημοσιογράφοι και πολιτικοί βλέπουν νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και συμπεραίνουν ότι η αλλαγή της εξουσίας στην Αθήνα επιφυλάσσει αντίκτυπο για το Κυπριακό. Η δυναμική την οποία έχει αναπτύξει ο ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και στην Ευρώπη προσελκύει μεγάλο ενδιαφέρον στους κόλπους της τουρκοκυπριακής Αριστεράς, ιδιαίτερα στους κόλπους της νεολαίας. Η περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ δεν βρίσκει αντίκτυπο μονάχα στους κόλπους της «εναλλακτικής» τουρκοκυπριακής Αριστεράς. Το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα, το μεγαλύτερο της τ/κ Αριστεράς παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την αναλαμπή της ελληνικής Αριστεράς. Το ΡΤΚ, το οποίο κατεβαίνει στις «εκλογές» με την υποψηφιότητα της Σιμπέλ Σιμπέρ, αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο μήνυμα της ανανέωσης της Αριστεράς. Εντός της παράταξης, κυρίως τα νέα και φιλόδοξα στελέχη πιστεύουν ότι πλέον έχει η ώρα για την ανασυγκρότηση του «απαρχαιωμένου» ΡΤΚ, το οποίο λανθασμένα έχει γίνει κομμάτι του πολιτικού και κοινωνικοοικονομικού κατεστημένου. Πολλοί είναι οι νέοι Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι θεωρούν ότι ο ΣΥ- ΡΙΖΑ έρχεται να αναπτερώσει και να ανανεώσει το ηθικό και το προφίλ της Αριστεράς σε ολόκληρη την Ευρώπη και την ανατολική Μεσόγειο. Ο 25χρονος Μουσταφά, απόφοιτος της Σχολής των Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Άγκυρας θεωρεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δημιουργεί ένα πολιτικό μοντέλο όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Κατά τη γνώμη του, σε μια περίοδο που η Αριστερά γνωρίζει μεγάλες ήττες και προβλήματα στις δύο πλευρές της Πράσινης Γραμμής, στην Τουρκία και στον αραβικό κόσμο, ο ΣΥΡΙΖΑ παρέχει ένα εναλλακτικό μοντέλο διακυβέρνησης. Με αφορμή το μοντέλο ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις της ευρύτερης τ/κ Αριστεράς, όπως ο Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος διεκδικεί την ηγεσία της τ/κ κοινότητας στις «εκλογές» του Απριλίου, τάσσονται υπέρ της ανανέωσης. Το στρατόπεδο του Ακιντζί θεωρεί ότι οι εξελίξεις στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό φέρουν πολλά κοινά σημεία με τις εξελίξεις στην Κύπρο. Οι κρίσιμης σημασίας ελληνικές βουλευτικές εκλογές βρίσκουν μεγάλο αντίκτυπο, ύστερα από μεγάλο διάστημα και στον τουρκοκυπριακό Τύπο, ο οποίος τις καλύπτει με εκτενή ρεπορτάζ και δημοσιεύματα. Τις προηγούμενες ημέρες, τα μεγάλα μέσα της τ/κ κοινότητας αφιέρωσαν για πρώτη φορά τα πρωτοσέλιδα τους στις ελληνικές εκλογές. ΝΙΚΟΣ ΣΤΕΛΓΙΑΣ ΚΥΠΕ

5 05-POLITIKI _Master_cy 23/01/15 20:26 Page 5 Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 Αποφασισμένος για πλατφόρμα ο Ερντογάν Κορύφωση των προκλήσεων αναμένεται από την Άγκυρα με σχεδιασμό για έρευνες ακόμη και εντός της κυπριακής ΑΟΖ Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Εντολή για επίσπευση της καθόδου τουρκικής πλατφόρμας για γεώτρηση στα ανοικτά της Κύπρου φέρεται να έδωσε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να παρέμβει προσωπικά στο ενεργειακό ζήτημα και να στείλει παντού το μήνυμα ότι είναι αποφασισμένος να οδηγήσει τα πράγματα στα άκρα προκειμένου να διασφαλίσει τα τουρκικά συμφέροντα στην περιοχή. Αυτό επισημάνουν οι πληροφορίες της εφημερίδας μας από τους κύκλους της τουρκικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι οποίες διασταυρώνονται και από διάφορες τουρκοκυπριακές πηγές, οι <<<<<<< Αυξάνει την πίεση στο ενεργειακό η Τουρκία για να στριμώξει ακόμη περισσότερο τη Λευκωσία. Οι σχεδιασμοί της Άγκυρας βρέθηκαν στο επίκεντρο των επαφών που είχε με την τουρκοκυπριακή ηγεσία ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, κατά την πρόσφατη παράνομη επίσκεψή του στα Κατεχόμενα. πρόσφατες δηλώσεις του διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής πλευράς στον τουρκοκυπριακό Τύπο κάθε άλλο παρά τυχαίες μπορούν να χαρακτηριστούν. Η Τουρκία έχει πλέον λάβει την απόφαση να εντατικοποιήσει την πίεση που ασκεί στη Λευκωσία στο ενεργειακό. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές της εφημερίδας μας, οι νέες τοποθετήσεις και κινήσεις της τ/κ πλευράς έρχονται στο πλαίσιο του νέου οδικού χάρτη, ο οποίος συμφωνήθηκε την προηγούμενη περίοδο στην Άγκυρα και τέθηκε επί τάπητος κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε πρόσφατα στα Κατεχόμενα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι ενόσω η ελληνοκυπριακή πλευρά επιμένει στις θέσεις της και δεν αποφασίζει να αναπτύξει οδούς επικοινωνίας και συνεργασίας με την τουρκική πλευρά, η Άγκυρα προσανατολίζεται πλέον σε νέες φόρμουλες για την ΑΟΖ, οι οποίες επιφυλάσσουν αντίκτυπο για το Κυπριακό. Πρώτο βήμα της τουρκικής πλευράς είναι η εντατικοποίηση των ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, η Άγκυρα τροποποιεί το πρόγραμμα εργασιών και το δρομολόγιο του «Μπαρμπαρός». Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος, συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία έρχεται για να μείνει αρκετό καιρό στα χωρικά ύδατα της Κύπρου. Την επόμενη περίοδο, τα τουρκικά σκάφη θα συνεχίσουν να διασχίζουν τα χωρικά ύδατα της Κύπρου, κάνοντας αισθητή συνεχώς την παρουσία της Τουρκίας στην νέα ενεργειακή σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου. Το επόμενο βήμα της Τουρκίας, αφορά την εγκατάσταση τουρκικής πλατφόρμας σε οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Η τουρκική κυβέρνηση έχει ζητήσει ήδη από το επιτελείο του τουρκικού στρατού να πραγματοποιήσει όλες τις προπαρασκευαστικές έρευνες για αυτό το εγχείρημα. Το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό έρχεται να αναλάβει καθήκοντα «προστασίας» και «φρούρησης» της τουρκικής πλατφόρμας. Η συγκεκριμένη εξέλιξη τονώνει το ηθικό των Τούρκων στρατηγών και ναύαρχων, οι οποίοι βλέπουν να αναβαθμίζεται εκ νέου ο ρόλος τους στο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο της Τουρκίας και της ανατολικής Μεσόγειου μέσα από το Κυπριακό και άλλα «εθνικά ζητήματα». Σε τεχνικό επίπεδο, οι Τούρκοι επιστήμονες και ειδικοί πραγματοποιούν παρασκηνιακές έρευνες και επαφές για την εξασφάλιση της πρώτης πλατφόρμας της Τουρκίας. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης προσπάθειας, η Τουρκία βρίσκεται σε επαφή και με ξένες κυβερνήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πληροφορίες της «Κ» επιβεβαιώνονται και από τουρκοκυπριακές δημοσιογραφικές πηγές, οι οποίες πλέον δεν κρύβουν τον έντονο προβληματισμό τους για την τροπή των εξελίξεων στο Κυπριακό. «Με τον Αναστασιάδη να επιμένει στη σκληρή γραμμή του και την Άγκυρα να εμφανίζεται αποφασισμένη να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα, τα οποία έχει στην κατοχή της για να πιέσει την ελληνοκυπριακή πλευρά, οδηγούμαστε σε νέες περιπέτειες, οι οποίες δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα των δύο κοινοτήτων», επισημάνει στην εφημερίδα μας τουρκοκυπριακή δημοσιογραφική πηγή, η οποία παρακολουθεί τις εξελίξεις και στις δύο πλευρές της Πράσινης Γραμμής. Η ίδια πηγή, συσχετίζει την ένταση στην ΑΟΖ και την ενδεχόμενη κάθοδο της τουρκικής πλατφόρμας στην ανατολική Μεσόγειο με τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Κατά την άποψη της, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επιχειρεί να πιέσει την Άγκυρα με το «χαρτί» της ενέργειας. Ωστόσο, αυτή η κίνηση δεν φέρνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Απεναντίας, ανοίγει ο δρόμος για την επικίνδυνη παγίωση της διχοτόμησης του νησιού. ΑSSOCIATED PRESS Ανησυχία από τη φυγή της Total Έντονο προβληματισμό προκαλεί στη Λευκωσία η απόφαση του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού Total να εγκαταλείψει την προσπάθεια για έρευνες για ύπαρξη φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ. Πολιτικά κόμματα συνέδεσαν την ενέργεια της Τotal με τις τουρκικές προκλήσεις, κάτι που η κυβέρνηση απέκλεισε. Σε κάθε περίπτωση πάντως η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα αρνητική για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Λευκωσίας. Η κυβέρνηση επένδυε στη συνεργασία με την Total και για πολιτικούς λόγους, στη βάση των ιδιαίτερα καλών σχέσεων που οικοδόμησε η Λευκωσία με το Παρίσι, μετά και την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Μέγαρο των Ηλυσίων τον Ιούνιο του Κατά την επίσκεψή του στη γαλλική πρωτεύουσα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συναντήθηκε με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Total, Κριστόφ ντε Μαρζερί, ο οποίος σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα τον περασμένο Οκτώβριο. Κατά τη συνάντηση η Τotal είχε υποσχεθεί επίσπευση των ερευνών ενώ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε και στο ενδεχόμενο συμμετοχής της TOTAL στην κοινοπραξία για κατασκευή του τερματικού υγροποίησης. Ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης ξεκαθάρισε ότι η απόφαση της TOTAL να εγκαταλείψει την πρόθεσή της να προχωρήσει σε γεωτρήσεις οφείλεται στο γεγονός ότι δεν βρήκε γεωτρήσιμα σημεία και ενημέρωσε σχετικώς την κυβέρνηση από τον περασμένο Σεπτέμβριο, πολύ πριν προκύψει η ιστορία με το «Μπαρμπαρός». «Εμείς την παρακαλέσαμε να συνεχίσουμε τις διαβουλεύσεις εάν μπορούμε να βρούμε νομικά επιτρεπτή άλλη λύση την οποία δέχθηκε ευχαρίστως, γιατί εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για την ΑΟΖ της Κύπρου αλλά επαναλαμβάνω. Δεν μπορεί να γεννήσει φυσικό αέριο η TO- TAL. Αν δεν υπάρχει, δεν υπάρχει», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κασουλίδης, απαντώντας σε όσους απέδωσαν σε σκοπιμότητες τη φυγή της γαλλικής εταιρείας.

6 06-POLITIKI _Master_cy 23/01/15 19:32 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Ο ΑΝΤΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΣΤΗΝ «Κ» Βάλαμε μόνοι μας το αέριο στο τραπέζι Η συμφωνία Χριστόφια Ταλάτ καθορίζει ότι οι φυσικοί πόροι και οι θαλάσσιες ζώνες είναι ομοσπονδιακή αρμοδιότητα, ήταν λάθος του Προέδρου Αναστασιάδη που πήγε να ανοίξει αυτό το ζήτημα Συνέντευξη στους ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ και ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Λανθασμένες εκτιμήσεις και ενέργειες αποδίδει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού σε ό,τι αφορά τους χειρισμούς του στο Κυπριακό, ιδιαίτερα σε σχέση με το φυσικό αέριο. Ο Άντρος Κυπριανού σημειώνει ότι είχε προειδοποιήσει εγκαίρως τον Πρόεδρο για τους κινδύνους που εγκυμονεί το άνοιγμα του θέματος του αερίου στις διαπραγματεύσεις, το οποίο, κατά τον ηγέτη του ΑΚΕΛ, είχε ρυθμιστεί από τις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ και έγινε δεκτό από τον Έρογλου. Όπως προκύπτει από τα γεγονότα η Λευκωσία θέτει το φυσικό αέριο στο τραπέζι των συνομιλιών στο Κυπριακό, με αντάλλαγμα στο εδαφικό. Η θέση της κυβέρνησης είναι πως το φυσικό αέριο ήταν και πριν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επί διακυβέρνησης Χριστόφια. Από τη στιγμή που όλοι οι πολιτικοί αναγνωρίζετε ότι το φυσικό αέριο είναι καταλύτης για τη λύση, γιατί δεν θέλετε να τεθεί στο τραπέζι; Εμείς ως ΑΚΕΛ θεωρούμε ότι το θέμα του φυσικού αερίου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι λυμένο. Η συμφωνία μεταξύ Χριστόφια Ταλάτ καθορίζει ότι οι φυσικοί πόροι και οι θαλάσσιες ζώνες είναι ομοσπονδιακή αρμοδιότητα. Καθορίζει επίσης τη διαδικασία επίλυσης των όποιων διαφωνιών ενδεχομένως να προκύψουν στην πορεία γύρω από αυτά τα ζητήματα. Το φυσικό αέριο είναι φυσικός πόρος ως εκ τούτου έχει λυθεί αυτό το ζήτημα. Γι αυτό και θεωρούμε ότι ήταν λάθος που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πήγε να ανοίξει εκ νέου αυτό το ζήτημα. Τι όμως παραμένει σε εκκρεμότητα με την τ/κ πλευρά; Στη σύγκλιση Χριστόφια Έρογλου γίνεται αναφορά στην κατανομή των εσόδων του ομοσπονδιακού κράτους. Εκεί έχουν μείνει κάποια κενά που θα πρέπει να συμπληρωθούν. Από την πρώτη στιγμή είχα πει στον κ. Αναστασιάδη ότι είναι λάθος η τοποθέτηση που έκανε στη δήλωσή του. Τι έπρεπε να είχε πει; Εμείς του είχαμε αντιπροτείνει μια ξεκάθαρη προσέγγιση, με βάση τα δεδομένα, ως εξής: Υπάρχει η Κυπριακή Δημοκρατία που είναι κυρίαρχο κράτος και έχει κάθε δικαίωμα να χειρίζεται τα ζητήματα που την αφορούν. Ναι μεν υπάρχει έκρυθμη κατάσταση αλλά υπάρχει και νόμιμη κυβέρνηση που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ. Το επόμενο που του είπαμε να πει ήταν ότι τα θέματα του φυσικού αερίου είναι λυμένα, όπως σας προανέφερα. Λυμένα κατά τη δική μας πλευρά. Όχι. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ο κ. Έρογλου με τις θέσεις που κατέθεσε τον περασμένο Μάρτιο δεν αμφισβήτησε τη συμφωνία Χριστόφια Ταλάτ. Αυτό είναι ένα σημαντικό επιχείρημα υπέρ των θέσεων της δικής μας πλευράς. Αυτό Προεκλογικώς ο κ. Αναστασιάδης μας έλεγε ότι θα καθίσει την Τουρκία στο σκαμνί. Δύο χρόνια μετά η Τουρκία γίνεται πολύ πιο απειλητική, πολύ πιο προκλητική. Παραβιάζει τα πάντα, αμφισβητεί πράγματα που ποτέ δεν αμφισβήτησε. θα έπρεπε να πει στη δήλωσή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Για την Τουρκία τι εισηγηθήκατε στον Πρόεδρο να πει; Του είχαμε προτείνει να πει: Βοηθήστε μας να λύσουμε το Κυπριακό και όταν λυθεί το Κυπριακό και μόνον τότε, εμείς είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε μαζί σας ζητήματα που αφορούν στον καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε μαζί σας το ενδεχόμενο να σας προμηθεύουμε φυσικό αέριο, καθώς επίσης να συζητήσουμε τη δημιουργία αγωγού που να ξεκινά από το Ισραήλ, να περνά από την Κύπρο και να καταλήγει στην Τουρκία. Κάτι που οι ΗΠΑ και η Τουρκία επιθυμούν διακαώς. Με αυτό τον τρόπο, κατά την άποψή μας, το φυσικό αέριο θα γινόταν καταλύτης για το Κυπριακό. Διότι και οι ΗΠΑ και η Τουρκία θα είχαν κίνητρο για να λύσουν το Κυπριακό. Ωστόσο, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επέλεξε μια άλλη οδό. Μόνο για το Γενικό Σχέδιο Υγείας συγκρούστηκαν με την Τρόικα Οι εξελίξεις στο Κυπριακό μάς φέρνουν ολοένα και πιο κοντά στη διχοτόμηση, διότι, όσο δεν διεξάγονται διαπραγματεύσεις, βοηθούμε την Τουρκία να επαναλαμβάνει το επιχείρημα ότι Ε/κ και Τ/κ δεν μπορούν να βρουν μια λύση, προειδοποιεί ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού. Τον είχαμε προειδοποιήσει ότι η δήλωσή του ήταν ανεπαρκής και ότι δεν θα απέτρεπε την έκδοση μιας νέας Navtex, δεν θα οδηγούσε στην απόσυρση του Μπαρμπαρός και την ίδια ώρα δυστυχώς θα συνέδεε το θέμα του αερίου με το εδαφικό. Δυστυχώς, οι εξελίξεις απέδειξαν ότι είχαμε δίκαιο στις εκτιμήσεις μας. Πιστεύετε ότι οι Αμερικανοί ή ακόμη και ο κύριος Άιντε παγίδευσαν τον Πρόεδρο. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Οι άλλοι δικαιούνται να προτείνουν ό,τι θέλουν. Το θέμα είναι εμείς τι κάνουμε. Και θεωρώ ότι ήταν λάθος η δήλωση του Προέδρου ότι του ζήτησαν να κάνει τη δήλωση. Ο ίδιος δεν έχει άποψη δηλαδή; Κάνει ό,τι του ζητούν; Πού αποδίδετε εσείς αυτό που συνέβη; Θα έπρεπε να είχε ζυγίσει καλύτερα τα πράγματα. Δεν γνωρίζω ακριβώς τι διημείφθη μεταξύ του Προέδρου και του κ. Άιντε, επαναλαμβάνω ότι ο Πρόεδρος θα έπρεπε να είχε εκτιμήσει πιο αντικειμενικά τα δεδομένα. Δεν υπαινίσσομαι ότι με τη δήλωση που εμείς εισηγηθήκαμε στον Πρόεδρο απαραιτήτως θα επιτυγχάναμε το στόχο μας. Έχουμε πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που υπάρχουν. Και για την έκθεση είχαμε έντονες ανησυχίες και τις μεταφέραμε στον Πρόεδρο. Όχι γιατί είμαστε προφήτες αλλά γιατί αναλύουμε αντικειμενικά και διαλεκτικά τα δεδομένα. Πιστεύετε ότι η εξωτερική πολιτική και η τακτική που ακολούθησε ο Πρόεδρος συνέβαλε σε απομόνωση της δικής μας πλευράς; Εγώ λέω ότι το κάθε τι θα πρέπει να κρίνεται από τα αποτελέσματα. Και ποια είναι τα αποτελέσματα; Προεκλογικώς ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έλεγε ότι όταν είσαι αξιόπιστος, όταν έχεις φίλους, όταν έχεις ικανότητες και μπορείς να καταθέτεις εναλλακτικές προτάσεις μπορείς να είσαι πειστικός. Δύο χρόνια μετά ακόμη δεν καταφέραμε να αρχίσουν οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Μας έλεγε επίσης ο κ. Αναστασιάδης ότι θα καθίσει την Τουρκία στο σκαμνί. Δύο χρόνια μετά η Τουρκία γίνεται πολύ πιο απειλητική, πολύ πιο προκλητική. Παραβιάζει τα πάντα, αμφισβητεί πράγματα που ποτέ πριν δεν είχε αμφισβητήσει. Και ποια είναι η στάση της διεθνούς κοινότητας στην οποία ο κ. Αναστασιάδης μας έλεγε ότι είναι αξιόπιστος και έχει φίλους; Οι δυτικοί όχι μόνον ανέχονται την Τουρκία αλλά τη θωπεύουν. Η δε Ρωσία λόγω της στάσης που τηρήσαμε και εμείς, δεν είναι τόσο δυναμικά στο πλευρό μας όσο στο παρελθόν, όπως ήταν το Τώρα θυμήθηκαν τη Ρωσία; Σήμερα πάντως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αποκάλυψε ότι η Λευκωσία συζητά με τη Μόσχα και το ενδεχόμενο συμφωνιών για στρατιωτικά θέματα. Προτού απαντήσω θα σας πω το εξής: Δεχθήκαμε το φυσικό αέριο να μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων παρόλο που αυτό το ζήτημα ήταν λυμένο. Οι εξελίξεις μας φέρνουν ολοένα και πιο κοντά στη διχοτόμηση. Γιατί; Διότι όσο δεν διεξάγονται διαπραγματεύσεις βοηθούμε την Τουρκία να επαναλαμβάνει το επιχείρημα ότι Ε/κ και Τ/κ δεν μπορούν να βρουν μια λύση, ότι δεν μπορούν να συμβιώσουν και ως εκ τούτου να αφεθούν να ζήσουν χωριστά. Είναι επικίνδυνες οι εξελίξεις και ελπίζω να το κατανοήσουν οι πάντες. Τώρα σχετικά με το ερώτημά σας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι συζητούν για συμφωνία για στρατιωτικά θέματα. Ξέρουμε ότι η Ρωσία ενδιαφέρεται για αυτά τα θέματα εδώ και καιρό, από τον Μάρτιο του 2013 όταν είχαμε μεσολαβήσει ώστε εκπρόσωπος της κυβέρνησης Αναστασιάδη να μεταβεί στη Μόσχα. Οι στρατιωτικές διευκολύνσεις ήταν ένα από τα ζητήματα που η Ρωσία έθετε στο τραπέζι. Έχουν περάσει δύο χρόνια, η κυβέρνηση δεν παύει να επαναλαμβάνει ότι θέλει να μας εντάξει στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Ο Πρόεδρος λέει ότι αν βρει στήριξη και από άλλο κόμμα θα μας εντάξει στο ΝΑΤΟ και τώρα μας λένε ότι συζητούν το ενδεχόμενο σύμπηξης μιας στρατιωτικής συνεργασίας με τη Ρωσία. Εμείς επικροτούμε την αναβάθμιση των σχέσεων Κύπρου-Ρωσίας αλλά είναι βέβαιος ο κ. Αναστασιάδης ότι οι Νατοϊκοί συνεργάτες του θα τον αφήσουν να πράξει κάτι τέτοιο; Θα επιμείνω μέχρι τέλους για τον Ζαννέττο Eχουμε μπροστά μας το Γενικό Σχέδιο Υγείας (ΓεΣΥ), αρχίζει και ο χορός των ιδιωτικοποιήσεων με τη CYTA και ακολουθούν λιμάνια και ΑΗΚ. Είναι και οι εκποιήσεις. Θα επιδιώξετε ανατροπή των κυβερνητικών σχεδιασμών και πώς; Αρχίζοντας την απάντηση θέλω να σημειώσω ότι όλα αυτά είναι θέματα που θα χαράξουν την Κύπρο για τις επόμενες δεκαετίες, δεν είναι ζητήματα που όταν θα φύγει η κυβέρνηση Αναστασιάδη εύκολα θα μπορούσε να τα αλλάξει η όποια νέα κυβέρνηση. Διαφωνούμε ριζικά με τις προσεγγίσεις της κυβέρνησης σε όλα αυτά τα ζητήματα και θα εξηγήσω γιατί. Ας αρχίσω από το ΓεΣΥ. Επί διακυβέρνησης Χριστόφια όλοι οι εμπλεκόμενοι (κυβέρνηση, κόμματα, συντεχνίες, οργανώσεις, εργαζόμενοι) είχαμε συμφωνήσει σε εκείνο το οποίο αποφασίστηκε με ημερομηνία εφαρμογής την 1η Ιανουαρίου Η νέα κυβέρνηση, ενώ γνωρίζαμε σε τι στόχευε, αρνείτο κατηγορηματικά την αλήθεια και την έκρυβε από όλους. Τι ήθελε ακριβώς; Ήθελαν το πολυασφαλιστικό σύστημα αλλά δεν το έλεγαν. Χρειάστηκε να περάσουν δύο χρόνια για να πουν την αλήθεια στον κυπριακό λαό. Στην αρχή έλεγαν ψέματα, ύστερα ψέλλισαν κάτι. Τώρα μας το λένε. Και εμείς διαφωνούμε, γιατί το κόστος θα είναι πολύ υψηλό. Θα δημιουργήσουμε ασθενείς πολλαπλών ταχυτήτων. Το ΓεΣΥ είναι το μόνο θέμα για το οποίο η κυβέρνηση συγκρούστηκε με την Τρόικα. Ζήτησαν παρατάσεις και συγκρούστηκαν με τους δανειστές για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα ποιων; Των ασφαλιστικών. Για άλλα θέματα που Από την αρχή ήθελαν το πολυασφαλιστικό αλλά έκρυβαν την αλήθεια από τον κόσμο. επηρεάζουν τα συμφέροντα του κόσμου η απάντηση της κυβέρνησης σε όποια πρόταση για αλλαγές είναι αρνητική, με το δικαιολογητικό ότι είναι απαίτηση της Τρόικας. Για το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων όπως γνωρίζετε εμείς διαφωνούμε, γιατί θα δώσουν τον πλούτο του κράτους στα χέρια των ιδιωτών. Θα αντιδράσετε; Εντός και εκτός της Βουλής θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην επιτρέψουμε το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου. Αυτή την ώρα μελετούμε ακριβώς το πλαίσιο της διαδικασίας που αποφάσισαν τα κόμματα για τις ιδιωτικοποιήσεις, έχουμε κάποιες ενδείξεις ότι παραβιάζεται αυτό που αποφάσισαν, θα το μελετήσουμε και αναλόγως θα αντιδράσουμε έτσι ώστε η κυβέρνηση να μην μπορεί να προχωρεί μονομερώς. Το άλλο που θέλω να πω είναι ότι ήδη έχουν γίνει κάποιες καταγγελίες σε ό,τι αφορά τη διαδικασία που ακολουθείται, συγκριμένα για τη Cyta. Υπάρχουν κάποιες αντιδράσεις για την επιλογή δικηγορικού οίκου από τον Επίτροπο Αποκρατικοποιήσεων, εγώ τον λέω επίτροπο Ιδιωτικοποιήσεων. Μόλις έχω πάρει και σχετική καταγγελία από ενδιαφερόμενο δικηγορικό οίκο. Αυτά είναι ζητήματα που θα τα μελετήσουμε και θα τοποθετηθούμε. Για το θέμα των εκποιήσεων; Εμείς επιμένουμε ότι δεν είναι τυχαία που διαμορφώνονται οι νομοθεσίες με το συγκεκριμένο περιεχόμενο γι αυτό το θέμα. Είναι για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα πρόσωπα, όπως είναι ο κύριος Ross. Η φιλοσοφία της κυβέρνησης είναι ότι τα πάντα πρέπει να υποταχθούν στις ανάγκες του τραπεζικού συστήματος και εκείνων που αυτή τη στιγμή το ελέγχουν. Είναι λανθασμένη αυτή τους η προτεραιότητα, προτεραιότητα θα έπρεπε να είναι ο κόσμος. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι και τα κόμματα ευνοούν τους μεγαλοντιβέλοπερ. Εμείς επιμένουμε ότι θέλουμε να βοηθήσουμε τους συνεπείς δανειολήπτες, οι οποίοι εξαιτίας της κρίσης είτε είναι άνεργοι είτε μειώθηκαν δραματικά τα εισοδήματά τους και δεν εξυπηρετούν τα δάνειά τους. Και μιλούμε για δάνεια μέχρι 350 χιλιάδες ευρώ, όχι μεγαλύτερα. Αυτός είναι ο κόσμος που θέλουμε να προστατεύσουμε, και τη μικρή επαγγελματική στέγη. Γι αυτό επιμένουμε ότι μέχρι να υπάρξει ένα δίκτυ προστασίας δεν πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος για τις εκποιήσεις. Η κυβέρνηση αντιτάσσει την ανάγκη για την εξασφάλιση της δόσης. Και εμείς απαντούμε ότι διαφορετικά αντιλαμβανόμαστε την αλληλεγγύη των εταίρων μας που θα έρχονταν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματά μας. Αυτά μας έλεγαν και έτσι παρουσίαζαν την Τρόικα. Πώς γίνεται τώρα να μας εκβιάζουν σαν τοκογλύφοι μιας άλλης εποχής; Για εμάς αυτά τα διλήμματα είναι ψεύτικα. Μέχρι και τα ευρωπαϊκά δικαστήρια θα πάμε για να ξεσκεπάσουμε την κομπίνα. Πολλές φορές η ηγεσία του ΑΚΕΛ και εσείς προσωπικά υποστηρίξατε ότι θέματα διαφοράς και διαπλοκής είναι ξένα για το κόμμα σας. Όμως, μια σειρά από γεγονότα, με πρόσφατη την απόφαση για τη Δρομολαξιά και οι έρευνες για το σκάνδαλο ΣΑΠΑ, δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Όταν ξέσπασε η υπόθεση της Δρομολαξιάς είχατε δηλώσει στην «Κ» ότι οποιοδήποτε στέλεχος του ΑΚΕΛ καταδικαστεί, δεν έχει θέση στο κόμμα. Δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο στην περίπτωση του Βενιζέλου Ζαννέττου. Θέλω πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσω ότι έλεγα πως τέτοια θέματα διαφθοράς και διαπλοκής πρέπει να είναι ξένα προς το ΑΚΕΛ. Δεν είπα ότι είναι ξένα. Αντιθέτως, σε ορισμένες περιπτώσεις έλεγα ότι δυστυχώς αυτά τα φαινόμενα μας είχαν αγγίξει και εμάς. Είπα επίσης αρκετές φορές και το επαναλαμβάνω και τώρα ότι το ΑΚΕΛ είναι αποφασισμένο να καθαρίσει από τέτοια φαινόμενα για να μπορεί από τη μία να πρωταγωνιστήσει στην προσπάθεια αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων και από την άλλη να είναι πειστικό όταν τοποθετείται στην κοινωνία γύρω από αυτά τα φαινόμενα. Έρχομαι τώρα στο ερώτημά σας. Πότε αντιδράσαμε; Αντιδράσαμε στο θέμα της Δρομολαξιάς. Το δικαστήριο αποφάσισε και κάποιος μπορεί να πει ότι θα πρέπει να τη σεβαστούμε. Σύμφωνοι. Όταν όμως άλλοι αμφισβητούν τις αποφάσεις του δικαστηρίου, όπως η Νομική Υπηρεσία, είναι σωστό αλλά όταν το κάνει το ΑΚΕΛ είναι λάθος; Γιατί αμφισβητείτε την απόφαση; Διότι όπως όλοι γνωρίζουν υπάρχει ηχητικό υλικό που λέει ότι στήθηκε μια κομπίνα για να γλυτώσουν κάποιοι φτάνει να καταδώσουν κάποιους άλλους. Ακούγεται ο δικηγόρος του κ. Λίλλη να του λέει να μην πει την αλήθεια αλλά να πει άλλα για να μην καταδικαστεί ο ίδιος. Το ηχητικό υλικό δεν έγινε δεκτό στο δικαστήριο. Δεν σημαίνει ότι δεν έγιναν αυτά τα πράγματα. Δεν σημαίνει ότι ο βοηθός γενικός εισαγγελέας δεν είχε επικοινωνία με τον δικηγόρο του κατηγορουμένου. Αυτά είναι πρωτόγνωρα πράγματα. Τι θα κάνετε για να τον υπερασπιστείτε; Θα βγω να τεκμηριώσω με πολύ περισσότερα ντοκουμέντα, γιατί κατά την άποψή μας αυτά τα πράγματα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Σε ανύποπτο χρόνο ο κ. Λίλλης έκανε δηλώσεις και υπερηφανεύτηκε ότι εξόφλησε τα δάνεια της ΑΛΚΗΣ. Πώς είναι δυνατόν να εκβιάστηκε για κάτι που δήλωσε περήφανος; Υπάρχει και η ουσία κ. Κυπριανού. Και ποια είναι; Το ευρύτερο θέμα της διαπλοκής. Τώρα μιλούμε για το συγκεκριμένο θέμα. Και σας εξηγώ για ποιο λόγο εμείς επιμένουμε στην αθωότητα του Βενιζέλου Ζαννέττου. Θα πάμε στο Εφετείο, θα πάμε και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια εάν απαιτηθεί, δεν πρόκειται να το αφήσω, διότι τα στοιχεία που υπάρχουν είναι τόσο συντριπτικά σε βάρος αυτών που έχουν στήσει την κομπίνα.

7 07-POLITIKI _Master_cy 23/01/15 22:05 Page 7 Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 TO ΘΕΜΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Προκαταρτική αναμέτρηση στην ΕΔΕΚ «Κομματικοί» και «προεδρικοί» μετρούν τις δυνάμεις τους στην απουσία του παραιτηθέντος προέδρου Γιαννάκη Ομήρου Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Πυκνή και πλήρης γεγονότων είναι η τελευταία περίοδος στην ΕΔΕΚ, με τα στελέχη να βρίσκονται σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις και παρασκηνιακές διεργασίες για την επόμενη μέρα. Ο Γ. Ομήρου πήρε τον δρόμο της οριστικής απομάκρυνσής του από την προεδρία, βάζοντας τον κομματικό μηχανισμό υπ ατμόν, αναζητώντας λύσεις για το κρείττον του κόμματος των Σοσιαλιστών. Η επόμενη μέρα των εκλογών θα ξεκαθαρίσει ποια τάση στην ΕΔΕΚ θα επικρατήσει και προς τα πού θα οδεύσει το λαβωμένο πλέον κόμμα. Στο μεσοδιάστημα η Κεντρική Επιτροπή θα κληθεί σήμερα να αποφασίσει κατά πόσο το κόμμα προχωρά σε αναπληρωματικές εκλογές προέδρου ή σε γενικές εκλογές νέας ηγεσίας και συλλογικών οργάνων. Όπως όλα δείχνουν, ωστόσο, σίγουρη θεωρείται η διεξαγωγή αναπληρωματικής εκλογής προέδρου τον ερχόμενο Μάρτιο με τα σενάρια διαδοχής του Γιαννάκη Ομήρου να ξεκαθαρίζουν μέρα με τη μέρα. Επικρατέστεροι για τη διεκδίκηση της προεδρίας είναι οι Μαρίνος Σιζόπουλος και Γιώργος Βαρνάβα, ενώ από το παρασκήνιο δεν λείπουν τα ονόματα του Κούλλη Μαυρονικόλα και Νίκου Νικολαΐδη. Οι σχολές σκέψεις Η δημόσια αντίδραση του Μαρίνου Σιζόπουλου και άλλων υψηλόβαθμων στελεχών στην απόφαση της κοινοβουλευτικής ομάδας να τηρήσει αποχή στην αναπομπή του Προέδρου για το νομοσχέδιο εκποιήσεων ήταν η σπίθα που πυροδότησε την εσωκομματική κρίση, με την ύπαρξη δύο σχολών εντός της ΕΔΕΚ να είναι από τότε αισθητή. Οι λεγόμενοι «προεδρικοί» ή άλλως «κοινοβουλευτικοί», που αποτελείται από τους Γιώργο Βαρνάβα, Κούλλη Μαυρονικόλα, Ρούλα Μαυρονικόλα, Νίκο <<<<<<< Τη σκληρή γραμμή της ΕΔΕΚ εκπροσωπεί με την υποψηφιότητά του ο Μ. Σιζόπουλος, ενώ οι «προεδρικοί» επιλέγουν, όπως όλα δείχνουν, τον Γιώργο Βαρνάβα. Νικολαΐδη, στηρίζουν μετριοπαθείς κα ευέλικτες κινήσεις και δεν είναι λίγες οι φορές που ενώ δημοσίως διαφωνούσαν σε ζητήματα μνημονιακών πολιτικών, προτίμησαν τελικώς την αποχή ή την υπερψήφισή τους στη Βουλή, με κύριο γνώμονα τις αρνητικές για την οικονομία συνέπειες μιας απορριπτικής στάσης. Οι «κομματικοί» με κύριους εκπρόσωπους τους Μαρίνο Σιζόπουλο, Κωστή Ευσταθίου, Δημήτρη Παπαδάκη, καθώς και ο Χρυσός Τουλούπης, ως το αντίπαλο δέος επιδιώκουν μία σκληρότερη κομματική γραμμή για τα μεγάλα ζητήματα, όπως αυτά της οικονομίας και του Κυπριακού. Η συγκεκριμένη τάση, έβλεπε πάντοτε επικριτικά τους «συμβιβασμούς» στους οποίους κατέληγε η κοινοβουλευτική ομάδα. Με την αλλαγή σκυτάλης στην προεδρία επιδιώκουν να περιορίσουν την πολιτική της αποχής και της μετριοπάθειας. Ισορροπίες δυνάμεων Οι εσωκομματικές εκλογές θα αποτελέσουν ένα σκληρό μπρα ντε φερ μεταξύ των δύο τάσεων για το ποια σχολή σκέψης θα επικρατήσει. Από εδώ πηγάζει και η διαφωνία των δύο πλευρών στο είδος των εκλογών. Η προεδρική πλευρά ελέγχει την κοινοβουλευτική ομάδα, με αδυναμίες ωστόσο στα συλλογικά όργανα και συνεπώς αισιοδοξεί ότι με τη διεξαγωγή γενικών εκλογών, έστω κι αν χάσει την προεδρία, θα καταφέρει Το ενδεχόμενο πολιτικού αφανισμού ανάγκασε τον πρώην αναπληρωτή πρόεδρο της ΕΔΕΚ Κούλλη Μαυρονικόλα να επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο. Ο Μαρίνος Σιζόπουλος, εκπροσωπεί την «κομματική» τάση που επιδιώκει πιο διεκδικητική πολιτική σε οικονομία και Κυπριακό και ελπίζει στην αναβάπτιση του κινήματος. να επικρατήσει στα συλλογικά όργανα. Με την ίδια φιλοσοφία οι «κομματικοί» επιλέγουν την ασφαλή οδό της εκλογής μόνο προέδρου. Ήδη αντιλαμβάνονται πως αν χάσουν τη δυναμική τους και στα συλλογικά όργανα, τότε οι «προεδρικοί» θα αναχαιτίζουν κάθε πολιτική αλλαγής την οποία επιδιώκουν να εφαρμόσουν. Πάντως, εσωκομματικές πηγές αναφέρουν με βεβαιότητα πως η Κεντρική Επιτροπή στη σημερινή συνεδρία της θα καταλήξει στη διεξαγωγή αναπληρωματικών εκλογών προέδρου, αφού καταστατικές πρόνοιες προκαλούν προσκόμματα στη διενέργεια γενικών εκλογών. Μεγάλη δυναμική φαίνεται να αποκτά υπό τας συνθήκας ο διαχρονικά αντίπαλος στη Λεμεσό του Μαρίνου Σιζόπουλου, βουλευτής Νίκος Νικολαΐδης. Ο Γιώργος Βαρνάβα προερχόμενος από την «προεδρική» πλευρά προβάλλεται ως ο τρίτος συνενωτικός κρίκος έχει ήδη σημαντικά ερείσματα στη βάση των σοσιαλιστών. Οι δελφίνοι Στην εκλογική μάχη για την προεδρία εισέρχεται δυναμικά ο αναπληρωτής πρόεδρος Μαρίνος Σιζόπουλος και ο α αντιπρόεδρος της ΕΔΕΚ Γιώργος Βαρνάβα. Ωστόσο, το ενδεχόμενο πέραν της μιας υποψηφιότητας από την τάση των «προεδρικών» δίνει σαφές προβάδισμα στην υποψηφιότητα Μαρίνου Σιζόπουλου, με αποτέλεσμα οι Κούλλης Μαυρονικόλας και Νίκος Νικολαΐδης, οι οποίοι θεωρούνται εν δυνάμει υποψήφιοι, να διστάζουν να μπουν στην κούρσα διεκδίκησης. Μαρίνος Σιζόπουλος: Ο αναπληρωτής πρόεδρος της ΕΔΕΚ, όντας ένας έμπειρος πολιτικός, χαρακτηρίζεται διεκδικητικός από τους υποστηρικτές του και σκληροπυρηνικός από τους πολιτικούς του αντιπάλους, στέκεται στην αντίπερα πολιτική όχθη του Γιαννάκη Ομήρου και είναι συνεχιστής της πολιτικής του Βάσου Λυσσαρίδη. Σημειώνεται πως τόσο ο ίδιος όσο και ο κύκλος που τον στηρίζει φωτογραφήθηκαν από τον παραιτηθέντα πρόεδρο Γιαννάκη Ομήρου ως οι αίτιοι της παραίτησής του. Οι υποστηρικτές του Μαρίνου Σιζόπουλου θεωρούν ότι είναι ο καταλληλότερος να αναλάβει το πηδάλιο του κόμματος τη δεδομένη κρίσιμη περίοδο, ελπίζοντας πως μόνο έτσι το κόμμα θα αποκτήσει σύγχρονο λόγο και ύφος κάνοντάς το πολιτικά και εθνικά επωφελές. Ο κύκλος που τον στηρίζει, ωστόσο, δεν φαίνεται να του δίνει λευκή επιταγή ούτε να βλέπει στο πρόσωπό του τον νέο Βάσο Λυσσαρίδη. Η σκληρή γραμμή δε που ακολουθεί σε Κυπριακό και οικονομία τον καθιστά κόκκινο πανί τόσο για την εσωκομματική αντιπολίτευση όσο και για άλλους πολιτικούς χώρους. Η υποψηφιότητά του στηρίζεται από τους Κ. Ευσταθίου, Δ. Παπαδάκη και Χ. Τουλούπη. Γιώργος Βαρνάβα: Ως τρίτος και συνενωτικός κρίκος της ΕΔΕΚ προσπαθεί να φανεί το τελευταίο διάστημα ο α αντιπρόεδρος της ΕΔΕΚ Γιώργος Βαρνάβα και όχι απαραίτητα ως συνεχιστής της πολιτικής Γιαννάκη Ομήρου. Το νεαρό της ηλικίας του ενισχύει την πεποίθηση υποστηρικτών του ότι θα οδηγήσει την ΕΔΕΚ στην ανανέωση, έχοντας ήδη σημαντικό αριθμό ψηφοφόρων από όλες τις επαρχίες. Η θέση του τόσο στην ηγεσία του κόμματος όσο και ως προέδρου της Επιτροπής Άμυνας ενισχύει την ηγετική του φιγούρα. Παρά τη δυναμική που παρουσιάζει στη βάση του κόμματος, εσωκομματικές πηγές αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την υποψηφιότητά του, μιας και δεν φαίνεται να τον εμπιστεύονται να χειριστεί τα σοβαρά πολιτικά ζητήματα, Κυπριακό και οικονομία. Οι λοιπές υποψηφιότητες Κυριάκος Μαυρονικόλας: Στο προσκήνιο επανέρχεται και ο πρώην αναπληρωτής πρόεδρος Κούλλης Μαυρονικόλας, ο οποίος έχασε στις τελευταίες εσωκομματικές εκλογές από τον Μαρίνο Σιζόπουλο. Η πείρα του τόσο στην ηγεσία του κόμματος όσο και στα έδρανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θεωρούνται από πολλούς ως τα κύρια προσόντα που του επιτρέπουν να διεκδικήσει την προεδρία. Εσωκομματικοί κύκλοι τον θεωρούν τον μόνο κατάλληλο για να σταθεί επάξια απέναντι στην υποψηφιότητα Μαρίνου Σιζόπουλου. Ο ίδιος φαίνεται να έχει σημαντικά ερείσματα στην αστική τάξη της Λευκωσίας, η οποία πλέον έχει απομακρυνθεί από την ΕΔΕΚ. Η τριετής απουσία του, ωστόσο, από τα εσωκομματικά δρώμενα αντιμετωπίζεται αρνητικά από πολλούς, θεωρώντας πως η βάση των σοσιαλιστών θα τον τιμωρήσει για τη μέχρι τώρα αποχή του. Η τριετής αποχή του είναι και ο λόγος που τον κάνει να είναι σκεπτικός αν πρέπει να διεκδικήσει την προεδρία. Ωστόσο, η επανεμφάνισή του στο πολιτικό σκηνικό δεν αποκλείεται να λειτουργεί και ως δυνητική ενέργεια για μελλοντικές εκλογικές μάχες (βλ. βουλευτικές και εσωκομματικές 2016). Νίκος Νικολαΐδης: Ο Νίκος Νικολαΐδης φαίνεται να αποκτά μεγάλη δυναμική το τελευταίο διάστημα στη βάση του κόμματος. Αποτελεί και τον κύριο εσωκομματικό αντίπαλο του Μαρίνου Σιζόπουλου σε ό,τι αφορά την Επαρχία της Λεμεσού, αφού στις τελευταίες εκλογές απέσπασε την κοινοβουλευτική έδρα από τον αναπληρωτή πρόεδρο. Το ενδεχόμενο εκλογής του Μαρίνου Σιζόπουλου στην προεδρία του κινήματος φαίνεται να μειώνει τις πιθανότητες επανεκλογής του στη Βουλή. Πολιτικοί κύκλοι βλέπουν στον ίδιο την πολιτική της μετριοπάθειας, τον συνεχιστή της πολιτικής Γιαννάκη Ομήρου και υποστηρίζουν πως αποτελεί ένα από τα εκλεκτά «παιδιά» του παραιτηθέντος προέδρου.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 23/01/15 22:26 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Όταν πέρδεται η Λευκωσία λιποθυμά η Φρανκφούρτη Να πονούν Θα αρχίσουμε πια να διερωτόμαστε αν καλά ακούμε ή μήπως μας έχουν χαλαρώσει οι βίδες. Αφορμή γα το σχόλιο μου έδωσε το αλαλούμ με τη μείωση των επιτοκίων, όπως το δημιούργησε η κυρία Χρυστάλλα! Αφού το σκέφτηκα λίγο κατέληξα ότι μάλλον πάμε για οριστικό κουκούλωμα του σκανδάλου της οικονομίας, μάλιστα σε τέτοιο χυδαίο βαθμό που μερικοί να επιχειρούν να κτίσουν μεσσιανικό προφίλ, παίζοντας με την απελπισία του κόσμου. Κλασικό παράδειγμα η «οξυδερκής» κυρία Χρυστάλλα, η διοικήτρια καλέ της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία εμφανίστηκε την περασμένη Τρίτη ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, σαν τον Ρόμπιν Χουντ δηλώνοντας ότι η ίδια και το Δ.Σ. της ΚΤΚ αποφάσισαν μείωση των δανειστικών επιτοκίων των τραπεζών! Γιατί το έκανε; Μα για να κερδίσει λαϊκό έρεισμα. Μάλιστα, διακήρυξε ακόμα ότι η ΚΤΚ θα συνδέσει τους στόχους για τις αναδιαρθρώσεις δανείων της κάθε τράπεζας με τις κεφαλαιακές της ανάγκες, ώστε όπως είπε χαρακτηριστικά, «να πονούν, όταν δεν κάνουν αναδιαρθρώσεις»! Οι μεθυσμένοι Αν έπαιρνε κανείς την εξαγγελία της κυρίας Χρυστάλλας τοις μετρητοίς θα μπορούσε να κατηγορήσει τη διοικήτρια της ΚΤΚ για ποδηγέτηση των τραπεζών, ώστε να φτιάξουν καρτέλ για μείωση των δανειστικών επιτοκίων, έχοντας προφανώς ως αντάλλαγμα από την Κεντρική κάτι εξίσου σοβαρό! Όταν ακούσαμε ότι η απόφαση ελήφθη από σύσσωμο το του Δ.Σ. της ΚΤΚ, σπεύσαμε να ρωτήσουμε μια πηγή της στήλης που παίζει τα τραπεζικά στα δάκτυλα! Η απάντησή της ήταν αρκούντως κατατοπιστική: «Αν ήταν όλοι μεθυσμένοι, μπορεί!». Αν τα μέλη του ΔΣ δεν πήραν τέτοια απόφαση η Χρυστάλλα γιατί ανακοίνωσε κάτι τέτοιο; Μα γιατί άλλο παρά για να παίξει πρώτη είδηση στα ΜΜΕ και να τη θαυμάσει ο λαός, πόσο σπουδαία είναι που έπιασε τους τραπεζίτες από το αφτί και τους ανάγκασε να χαμηλώσουν τα επιτόκια Κι ύστερα ξύπνησε; Ναι, την ξύπνησε ο Γιάγκος! Γιάγκος μετά από 24 ώρες Την άλλη μέρα ως γνωστόν ο επικεφαλής του Τμήματος Εποπτείας της ΚΤΚ Γιάγκος Δημητρίου, ξύπνησε πρωί-πρωί και βγήκε στο Πρωινό Δρομολόγιο κι άρχισε να αποδομεί τη διοικήτριά του κυρίως για τα ανήκουστα που είπε περί επιτοκίων. Ο Γιάγκος διευκρίνισε ότι «σε δεκαπέντε μέρες θα Το ερώτημα που ακόμα δεν κατορθώσαμε να αποκρυπτογραφήσουμε είναι γιατί ο κ. Γιάγκος Δημητρίου (στη φωτογραφία τεκμήριο, με το μουστάκι δίπλα από την κ. Γιωρκάτζη) άφησε να διαρρεύσουν 24 ώρες για να διορθώσει τα όσα είπε η διοικήτρια την προηγουμένη ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών; Τόση προστασία πια; υποβληθεί στο Δ.Σ. της Κεντρικής Τράπεζας έκθεση από ομάδα τεχνοκρατών στους οποίους δόθηκε εντολή να καταθέσουν απόψεις και εισηγήσεις με στόχο τη μείωση των δανειστικών επιτοκίων και των μη εξυπηρετούμενων δανείων». Το ερώτημα που ακόμα δεν κατορθώσαμε να αποκρυπτογραφήσουμε είναι γιατί ο κ. Γιάγκος την προηγούμενη μέρα, άφησε τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας να πει στην Επιτροπή Θεσμών όλα όσα είπε και δεν την έσπρωξε, αφού καθόταν δίπλα της, όπως διαφαίνεται και στη φωτογραφία τεκμήριο; Τόση προστασία πια; Όπως και να έχουν τα πράγματα ο Θεός να μας λυπηθεί, καθότι η εν λόγω κυρία που έκοψε κι έραψε και με τον μισθό της πολύ πρόσφατα και η οποία τσεπώνει τον μήνα παρακαλώ, αποτελεί κραυγαλέο παράδειγμα διορισμένου αξιωματούχου, που του ανέθεσαν να οδηγήσει το καράβι στο λιμάνι, επειδή κάποτε είχε πάει βαρκάδα Μάλιστα, για να μας πάει αυτή βαρκάδα πληρώσαμε τον προηγούμενο τιμονιέρη ένα σκασμό λεφτά για να εγκαταλείψει τη βάρκα. Έτσι Νίκαρε; Τώρα ακούνε από τη Φρανκφούρτη τις πορδές σας και λιποθυμάνε. Από τα γέλια Ράβε ξήλωνε Στο κορυφαίο για την αξιοκρατία, την ισοπολιτεία και εν τέλει τη δημοκρατία ζήτημα του ασυμβίβαστου των αξιωματούχων της πολιτείας, η Βουλή που εδώ και μία τουλάχιστον δεκαετία σαν παράφωνη χορωδία άδει μονότονα το ρεφρέν, «ράβε ξήλωνε δουλειά να μη σου λείπει», συνεχίζει να κρύβεται πίσω από το δάκτυλό της, καθώς «δυσκολεύεται», σχεδόν «αδυνατεί» να τροποποιήσει τον περιβόητο νόμο. Από την άλλη η εκτελεστική εξουσία, με τεράστια «παράδοση» στο βόλεμα ημετέρων με το αζημίωτο διά κρατικών συμβολαίων και έργων, όχι μόνο δεν φρόντισε να ετοιμάσει σχετικό νομοσχέδιο αλλά επιδεικτικά «αγνοεί» τη σημαντικότητα του ζητήματος, για προφανείς λόγους. Τι κάνουν στην Ε.Ε.; Τώρα κι αφού το λόμπι των δικηγόρων που για δεκαετίες θέτει τα νομοθετικά πλαίσια μέσω Βουλής, έχει μείνει γυμνό σπεύδει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου από το οποία ζητά (άκουσον-άκουσον) να φτιάξει μια επιτροπή ειδημόνων, η οποία να ετοιμάσει μελέτη ώστε να διαπιστωθεί, τι ισχύει στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη (!) καθώς και ποια μέτρα, νομοθετικά και άλλα λαμβάνονται για πάταξη του αθέμιτου πλουτισμού και της διαπλοκής από διορισμένους και αιρετούς αξιωματούχους της πολιτείας και της κυβέρνησης στο ευρωπαϊκό τοπίο! (δεν τους έχουν πει στη Βουλή ότι μπήκαμε στην Ε.Ε. εδώ και 10 και βάλε χρόνια;). Αλλά ό,τι τους συμφέρει το γνωρίζουν, ό,τι δεν τους συμφέρει σπεύδουν να ορίσουν επιτροπές Οι πάσσαλοι των 15 εκατ. Τώρα που είπα δικηγόροι, προχθές που ήμουν στη Βουλή ένας βουλευτής του ΔΗΣΥ, με αφορμή το πρωτοσέλιδο της «Κ» για το ασυμβίβαστο την περασμένη Κυριακή, μου υπενθύμισε ότι επανέρχεται στην επιφάνεια ένα σκάνδαλο που θα στοιχίσει στην ΑΗΚ γύρω στα 15 εκατ. ευρώ και έχει να κάνει με την αγορά πασσάλων. Με ενημέρωσε λοιπόν ότι ο υπουργός του κόμματός του Ιωνάς Νικολάου, όντας μέλος του ΔΣ της ΑΗΚ και μάλιστα αντιπρόεδρος ήταν και δικηγόρος της ελληνικής εταιρείας ΒΕΞ (σήμερα έβαλε άλλον στη θέση του) από την οποία η ΑΗΚ αγόραζε τους πασσάλους! Κι ύστερα αν τους αναφέρεις κάτι για το «ασυμβίβαστο» σε κοιτάζουν με περιφρόνηση λες κι είσαι Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Χρυστάλλα Γιωρκάτζη Η διοικήτρια της ΚΤΚ Χρυστάλλα Γιωρκάτζη φιλοδοξεί να γίνει ο Ρομπέν των φτωχών και θεωρεί ότι μπορεί να μειώνει τα επιτόκια όποτε γουστάρει. ηλίθιος. Λες και η ΑΗΚ αγόραζε τους πασσάλους όχι για να περνά καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος αλλά για να κάθονται πάνω (σαν τους στυλίτες) όλοι εκείνοι που καταπίνουν την κάμηλο και διυλίζουν των κώνωπα και από εκεί ψηλά να βλέπουν τους φορολογούμενους και να φωνάζουν: Ρε, κορόιδα, σας έχουμε γραμμένους εκεί που δεν πιάνει μελάνι! Κι άλλος, κι άλλος Α! Και για τον Σωτήρη μου είπανε στη Βουλή, ότι είναι «ασυμβίβαστος». Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής μας είναι και δικηγόρος του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού άλλως ΚΟΑ. Κουάξ-κουάξ! Οι Άθλιοι Εισήγηση της στήλης προς όλους του «ασυμβίβαστους» της πολιτικής κονίστρας. Ο Συνεργατισμός ανακοίνωσε ότι παρουσιάζει το επικό έργο του Βίκτωρος Ουγκώ «Οι Άθλιοι», σε παραγωγή της Alpha Square, θεατρική διασκευή της Ανθής Ζαχαριάδου και σκηνοθεσία του Ανδρέα Αραούζου. Πάρτε προσκλήσεις από τον Νικόλα Χατζηγιάννη και πάτε να το δείτε. Θα σας κάνει καλό, κύριοι Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓεΣΥ 1, ΓεΣΥ 2, ΓεΣΥ 3 ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Αρπαχτές ιδιωτικοποιήσεις Θυμάμαι πριν από δεκαπέντε χρόνια, στρατιώτης τότε, να ακούω το πρωί Λάζαρο Μαύρο. Ένα από αυτά τα πρωινά, με την τσίμπλα στο μάτι και τον καφέ στο χέρι, ο Λάζαρος Μαύρος αναφερόταν στην ψήφιση από τη Βουλή της δημιουργίας του Εθνικού, τότε, Σχεδίου Υγείας (ΕΣΥ). Το πρόβλημα βέβαια που είχε ο Λάζαρος Μαύρος ήταν πως δεν έπρεπε να λέγεται ΕΣΥ, αφού δεν είμαστε έθνος αλλά να λέγεται ΚραΣΥ, θέλοντας να ενημερώσει τους ακροατές τους, για άλλη μία φορά, για τη διαφορά Έθνους και Κράτους. Τελικά το ονομάσαμε ή μάλλον θα το ονομάσουμε ΓεΣΥ, αλλά αυτό έχει τη μικρότερη σημασία. Από τότε βέβαια δεν έγιναν και πολλά. Μάλλον έγιναν όσα έπρεπε για να βολέψουμε όσους μπορούσαμε και να μην ξεβολέψουμε όλους όσοι αποτελούν το σημερινό κατεστημένο στην υγεία. Δημιουργήθηκε για παράδειγμα ο ΟΓΑ, ο Οργανισμός Ασφάλισης και Υγείας, που έχει στο λογότυπό του το ΓεΣΥ, αλλά χωρίς ουσιαστικά να μπορέσει να λειτουργήσει για την υλοποίησή του. Μπορεί να έχει πολυτελέστατα γραφεία στο κέντρο της Λευκωσίας, μπορεί να έχει 54 υπαλλήλους με συνολικό κόστος σε μισθούς και επιδόματα που να ξεπερνούν τα δυόμισι εκατομμύρια ευρώ, αλλά δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες λόγω της μέχρι σήμερα έλλειψης πολιτικής βούλησης. Αυτοί που θα ξεβολευτούν τώρα είναι πολλοί και αντιδρούν. Οι ιδιώτες γιατροί αντιδρούν, αφού θα πρέπει να καταγράφουν όλες τις επισκέψεις και να ξεχάσουν τα μαύρα, οι κυβερνητικοί γιατροί και οι νοσηλευτές επίσης, αφού θα πρέπει να ξεχάσουν τα βασιλικά προνόμια και να δουλέψουν σε πνεύμα ανταγωνισμού μετά την αυτονόμηση των δημόσιων νοσοκομείων, οι ασφαλιστικές εταιρείες και κατ επέκταση οι συνδεδεμένες τράπεζες, αφού θα χάσουν τους απεγνωσμένους ανασφάλιστους Κύπριους για να πουλούν τις ασφάλειες υγείας τους. Όλοι όσοι κάνουν «πάρτι» με τις τιμές των φαρμάκων, αφού θα πρέπει να ξεχάσουν τον σημερινό τρόπο εισαγωγής, και όλο το κατεστημένο στο Υπουργείο Υγείας που κερδίζει μέχρι σήμερα, από όλη την «ακαταστασία» και την ασάφεια που επικρατεί. Από τις πρόσφορες για νοσοκομεία και κέντρα υγείας, στα φάρμακα και στις αποστολές στο εξωτερικό. Η υγεία είναι το σημαντικότερο αγαθό. Η Κύπρος είναι η μόνη χώρα Το να έχει ο κάθε πολίτης πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, χωρίς τον φόβο αν έχει χρήματα να πληρώσει, δεν μπορεί να συγκριθεί με κανένα συμφέρον. στην Ευρώπη χωρίς Γενικό Σχέδιο Υγείας. Τα συμφέροντα και τα κατεστημένα κατάφεραν να στερήσουν το δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε πολλούς από εμάς. Σήμερα δεν έχουμε επιλογή, πρέπει να το εφαρμόσουμε. Όσα προσκόμματα και αν παρουσιάζονται η πολιτική βούληση θα πρέπει να ενισχύεται και να θεμελιώνεται. Το να έχει ο κάθε πολίτης πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, χωρίς τον φόβο, αν έχει χρήματα να πληρώσει, δεν μπορεί να συγκριθεί με κανένα συμφέρον κανενός κατεστημένου, όσο ισχυρό κι αν είναι. Με την εφαρμογή του ΓεΣΥ, ο καθένας από εμάς θα συνεισφέρει ένα μικρό ποσοστό από τον μισθό του, 2,5% - 3%, και θα έχει τον προσωπικό του γιατρό. Δεν θα φοβάσαι να αρρωστήσεις και θα ξέρεις πού θα πας μόλις αρρωστήσεις. Και να με θυμηθείτε πως η μείωση στα εγκεφαλικά και στις ανακοπές καρδιάς θα είναι άμεση. Η διαχρονική έλλειψη ατολμίας στην εφαρμογή του ΓεΣΥ είναι ακόμα ένα παράδειγμα του τρόπου που λειτουργεί η πολιτική μας σκηνή. Ο φόβος να μη θίξουμε τα συμφέροντα των πλέον βολεμένων του τόπου, υπερτερεί της διορατικότητας για να εφαρμοστεί ό,τι πρέπει να εφαρμοστεί για το καλό της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας. Όταν οι πολιτικοί πάψουν να ακούν όλους όσοι έχουν πρόσβαση στα γραφεία τους και προσπαθήσουν να βρουν και να ακούσουν αυτούς που δεν έχουν, τότε είμαι σίγουρος πως θα φτιάξουμε μια πολύ καλύτερη κοινωνία, μία πολύ καλύτερη Κύπρο. «Ο υπαρκτός καπιταλισμός στον δυτικό κόσμο βρίσκεται στην Κύπρο των μονοπωλίων και της αρπαχτής», έλεγε θυμόσοφος πρώην πολιτικός. «Ο Μακάριος μοίραζε τα τιμάρια της εξουσίας, μεταξύ επιχειρηματιών και Εκκλησίας. Τράπεζα οι ιδιώτες, Τράπεζα και η Εκκλησία, μπύρα ο επιχειρηματίας, μπύρα και η Εκκλησία, ξενοδοχεία οι επιχειρηματίες, ξενοδοχεία και η Εκκλησία, επιχειρήσεις οι ιδιώτες, επιχειρήσεις και η Εκκλησία. Η ιστορία συνεχίστηκε με τους διορισμούς στο δημόσιο, με τους Παφίτες να έχουν προτεραιότητα στην Αστυνομία, τους βουνίσιους στους ημικρατικούς οργανισμούς, τους μορφωμένους στο δημόσιο και τους αγωνιστές στις θέσεις αξιωματούχων. Και η εξουσία εδραιώθηκε, αλλά δεν μπόρεσε να αντέξει περισσότερα από 14 χρόνια. Ήρθε το πραξικόπημα και η εισβολή και οι λόγοι της τραγωδίας, δεν ήταν μόνο εθνικοί, αλλά είχαν και οικονομικές παραμέτρους.η σύγκρουση συμφερόντων ήταν μεγάλη και εκδηλώνονταν με εθνικιστικό περιτύλιγμα». Ο άνθρωπος, πονεμένος και θλιμμένος από την οικονομική καταστροφή, η οποία ταλαιπωρεί και τα παιδιά του, συνέχισε τη φιλοσοφική ενατένιση του χθες. «Οι διάδοχοι του Μακαρίου συνέχισαν τον δρόμο που χάραξε ο πρώτος Πρόεδρος. Εδραίωσαν την εξουσία τους στη διατήρηση των μονοπωλίων και στις ψήφους των δημοσίων υπαλλήλων. Πάνω από όλα όμως στα αιματοβαμμένα δολάρια, δηνάρια, ρούβλια και τα άλλα λερωμένα νομίσματα, που μεταφέρονταν με κάθε μέσο, στο πλυντήριο του οικονομικού παραδείσου της Μεσογείου. Οι πολίτες έμαθαν και αυτοί να πωλούν την ψήφο τους, έναντι θέσεων στο δημόσιο. Και φυσικά συνήθισαν στην ασφάλεια και στο αραλίκι του Δημοσίου, έστω και αν αυτό σκότωνε τα όνειρα και την ανάγκη τους, για δημιουργία. Όλα πήγαιναν ρολόι, μέχρι την ώρα που ήρθε η ένταξη στο σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το απατηλό όνειρο της λύσης του Κυπριακού. Τότε επισυνέβη το δυστύχημα. Οι Τραπεζίτες έβγαλαν φτερά, ταξίδευαν στα πέρατα της γης και με δάνεια έκαναν τάχα επενδύσεις. Τα λαμόγια του δημοσίου, ξεσάλωσαν και άρχισαν τις αρπαχτές και όλοι φόρτωναν στον Κύπριο φορολογούμενο τους λογαριασμούς. Σε μια στιγμή όλα ανατινάχθηκαν στον αέρα και το φυτίλι άναψαν οι άσπονδοι φίλοι και εταίροι μας». Ο θυμόσοφος πήρε φόρα και άρχισε τις προβλέψεις για το μέλλον. «Τρέχουν σήμερα να ιδιωτικοποιήσουν τα πάντα, αφού το σύστημα διορισμών του δημοσίου, δεν μπορεί να εξυπηρετήσει πλέον το σύστημα Οι διάδοχοι του Μακαρίου, συνέχισαν τον δρόμο που χάραξε ο πρώτος Πρόεδρος. Εδραίωσαν την εξουσία τους, στη διατήρηση των μονοπωλίων και στις ψήφους των δημοσίων υπαλλήλων. εξουσίας. Οι διορισμοί περιορίστηκαν στις θέσεις αξιωματούχων, οι οποίοι κατά παράξενο τρόπο πολλαπλασιάζονται, αντί να μειώνονται και βεβαίως χωρίς να επηρεάζονται τα προνόμια τους. Άντε να πάρει η ευχή, να προχωρήσουν στις θατσερικές μεθόδους, αλλά στην Κύπρο, οι ιδιώτες δεν έχουν την καλύτερη έξωθεν μαρτυρία. Ιδιωτικές ήταν οι τράπεζες που χρεοκόπησαν, ιδιωτική ήταν η αεροπορική εταιρία Ήλιος που σκότωσε τόσους ανθρώπους, ιδιωτικές είναι και οι εταιρίες που χρωστούν δισεκατομμύρια. Ο κόσμος εμπιστεύεται τις εταιρίες του δημοσίου, όσα χάλια και αν έχουν, αφού οι ιδιώτες φαίνεται ότι το μόνο που ξέρουν είναι να κάνουν αρπαχτές και να σπαταλούν τα κέρδη τους, σε κραιπάλες στα πέρατα της γης. Τουλάχιστον οι εταιρίες του δημοσίου, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, άφηναν τα κέρδη στον τόπο και έδινε καλούς μισθούς στους υπαλλήλους τους». Ο άνθρωπος, που κουβαλά πολλές δεκαετίες στην πλάτη του, προειδοποιούσε για τους κινδύνους από τα αρπακτικά, τα οποία είναι έτοιμα να πωλήσουν, όχι μόνο το βυζί της μάνας τους, αλλά και τη μάνα τους. «Γκρινιάζουν όλοι γιατί δεν μειώνονται τα τοκογλυφικά επιτόκια. Καλά ο Συνεργατισμός που είναι δημόσια εταιρία γιατί δεν μειώνει τα επιτόκια; Γιατί θέλουν να πωλήσουν τη CYTA και δεν την αφήνουν να αποτελεί αντίβαρο στις αυθαιρεσίες των ιδιωτών. Και όλα αυτά γιατί η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του πολίτη. Οι μόνοι που έμειναν φωνάζουν για τις ψηλές τιμές είναι οι σύνδεσμοι καταναλωτών και οι δημοσιογράφοι. Κατά τα άλλα, τα πάντα ρει».

9 09-GNOMES CY_Master_cy 23/01/15 22:51 Page 9 Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ANAΔΙΑΤΑΞΕΙΣ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Η αυθεντία στην κυπριακή πραγματικότητα Κ ατά μια ερμηνεία ως «αυθεντία» ορίζεται ο βαθύς γνώστης επιστήμης ή τέχνης. Σε κανένα, ωστόσο, λεξικό της νεοελληνικής δεν ερμηνεύεται η αυθεντία ως ο εχθρός της επιστήμης. Και εξηγούμαι. Το θεμέλιο της προόδου των επιστημών είναι η κριτική σκέψη και ανάλυση, δηλαδή, η αμφισβήτηση της αυθεντίας. Η πρώτη αρχή που μαθαίνει ένας νεοεισερχόμενος στην έρευνα είναι πως η γνώση σε όλους τους επιστημονικούς τομείς έχει εξελιχθεί στηριζόμενη στην αμφισβήτηση κάθε αυθεντίας, αφού κανείς δεν φέρει την απόλυτη αλήθεια. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη των προχωρημένων μαθηματικών (complex mathematics) και της κβαντικής θεωρίας ανέδειξαν την ανεπάρκεια της νευτώνειας φυσικής στο να ερμηνεύει διάφορα φαινόμενα ή καταστάσεις της ύλης όπως του ατόμου. Κατά μια άλλη ερμηνεία, η λέξη «αυθεντία» σημαίνει και την «απόλυτη εξουσία», μια έννοια που είναι σε σύγκρουση με την έννοια της δημοκρατίας, αφού η εξισορρόπηση και ο έλεγχος της εξουσίας είναι σύμφυτα της δημοκρατίας. Σε μια δημοκρατία, η ύπαρξη εξισορρόπησης και ελέγχου της εξουσίας προϋποθέτουν την ύπαρξη συστημάτων και μηχανισμών που επιτρέπουν την ανάπτυξη κριτικού λόγου και αμφισβήτησης, ως συμβαλλόμενοι παράμετροι εμπέδωσης της ίδιας της δημοκρατίας. Κατ επέκταση, μια δημοκρατικά δομημένη και πλουραλιστική κοινωνία θα πρέπει να καλλιεργεί και αναπαράγει μια κουλτούρα ανοχής και επιδεκτικότητας στην κριτική και την αμφισβήτηση. Μια μεταφορά των πιο πάνω διαπιστώσεων στην κυπριακή πραγματικότητα θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποια συμπεράσματα για τα ελλείμματα που παρουσιάζει η κυπριακή κοινωνία. Ως αποτέλεσμα της εξέλιξης της στις δοσμένες ιστορικές συγκυρίες και γεγονότα, αλλά και των κυρίαρχων δομών της, η κυπριακή κοινωνία έχει αναπτυχθεί και εξελιχθεί στη βάση φοβικών συνδρόμων. Συνθήκες βέβαια που ευνοούν την αβασάνιστη αποδοχή αυθεντιών. Σε οικογενειακό επίπεδο, η αυθεντία έπαιρνε τη μορφή του πατέρα. Στο επίπεδο του σχολείου η αυθεντία εκφραζόταν μέσα από τον αδιαμφισβήτητο λόγο και παρουσία του δασκάλου. Ως διαδικασία μάθησης, η αυθεντία έπαιρνε τη μορφή της λήψης γνώσης μέσα από τον τυφλοσούρτη. Η εξοικείωσή μας με την έννοια της βιβλιοθήκης και την έρευνα για τη διασταύρωση και αντιπαραβολή διάφορων πηγών ως διαδικασία μάθησης είναι έως και άγνωστη στη δική μας κουλτούρα. Στη βάση αυτών των προτύπων, η συνέχεια είναι και αυτονόητη και προβλέψιμη. Συνεπώς, δεν αποτελεί έκπληξη γιατί γενεές κυπρίων κατανοούσαν, για παράδειγμα, ως αυθεντία τον κρατικό μηχανισμό, είτε όταν αυτός είχε τη μορφή των διαφόρων κατακτητών είτε και υπό τη μορφή του σύγχρονου κυπριακού κράτους. Ούτε και αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η κυπριακή κοινωνία, ως σύνολο, σε διάφορες κρίσιμες καταστάσεις αποδείχτηκε πολιτικά ανώριμη να τις διαχειριστεί, μεταθέτοντας και μεταφέροντας την ευθύνη της διαχείρισης στην αυθεντία, τον πολιτικό. Θα πρέπει, ωστόσο, να ομολογηθεί, πως τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις τελευταίες δεκαετίες, η ύπαρξη του κυπριακού προβλήματος ευνόησε την καλλιέργεια του φαινομένου της αυθεντίας και στην πολιτική ζωή των Κυπρίων. Η αυθεντία, ο κατ επάγγελμα πολιτικός, που για να υπάρξει θα έπρεπε να στεγάζεται σε κάποιο κόμμα, ήταν αυτός που ως εκ του αποτελέσματος της τριβής του με το θέμα, προβαλλόταν ως ο απόλυτος γνώστης του ζητήματος, των διαφόρων πτυχών του, των ενεργειών που θα πρέπει να κάνουμε για να αποσείσουμε τον κάθε «νέο κίνδυνο» και «κρίσιμη φάση» που διερχόμασταν. Έτσι μεγαλώσαμε. Στην πορεία, βέβαια τα κόμματα που δημιουργήθηκαν για να στεγάζουν τους κατ επάγγελμα πολιτικούς, μετατράπηκαν σε μεγάλους και πολυέξοδους οργανισμούς και ανέπτυξαν τους αναγκαίους μηχανισμούς διείσδυσης που για να επιβιώσουν στις σύγχρονες ανάγκες του πολιτικού μάρκετινγκ υιοθέτησαν και τις ανάλογες πρακτικές χρηματοδότησης. Και η κυπριακή κοινωνία κατέληξε στην απόλυτη σύγχυση μεταξύ της πολιτικοποίησης και της κομματικοποίησης. Της αυθεντίας, δηλαδή, του κόμματος. Και από τη δημοκρατία, πυρήνας της οποίας θα πρέπει να αποτελούν τα κόμματα, κατέληξε στην κομματοκρατία. Στην αυθεντία, δηλαδή, του κόμματος που δημιουργήθηκε για να στεγάζει τους πολιτικούς αυθεντία. ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ H δύναμη της προσδοκίας «Η ελπίδα έρχεται», επιμένει το προεκλογικό σύνθημα του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος όπως όλα δείχνουν θα είναι ο ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου σε μια περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για την Ελλάδα και όχι μόνο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αναμενόμενη επικράτησή του θα στείλει πολλαπλά μηνύματα στα κέντρα εξουσίας, σε Ευρώπη και ΗΠΑ, τα οποία πολέμησαν σφόδρα την υποψηφιότητά του και σε μεγάλο βαθμό τη δαιμονοποίησαν με μια απίστευτη σε ένταση κινδυνολογία, η οποία τελικώς μετατράπηκε σε μπούμερανγκ υπέρ του. Σε μπούμερανγκ κινδυνεύει όμως να μετατραπεί και για τον ίδιο ο πήχης των προσδοκιών που καλλιέργησε ανάμεσα στους υποστηρικτές του, οι οποίοι προέρχονται από όλα τα κοινωνικά και πολιτικά στρώματα της Ελλάδας, σαν αποτέλεσμα της κόπωσης και σε ορισμένες περιπτώσεις της εξαθλίωσης που προκάλεσε η εφαρμογή των σκληρών μνημονιακών μέτρων που επέβαλαν οι δύο τελευταίες κυβερνήσεις. Ο πήχης των προσδοκιών είναι τέτοιος που ξεφεύγει από τα στενά όρια της Ελλάδας, μιας και ο Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να ερμηνεύσει την αναμενόμενη επικράτησή του ως την απαρχή για την εξάπλωση ενός αντιμνημονιακού ρεύματος σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από μόνο του αυτό το διακύβευμα, που για κάποιους αγγίζει τα όρια της αλαζονείας, είναι σίγουρο ότι θα απασχολήσει τα διεθνή ΜΜΕ από απόψε αλλά και στο μέλλον. Όποιος αντικρίζει τα δεδομένα με ρεαλισμό αντιλαμβάνεται ότι τα συμφέροντα που διακυβεύονται είναι τόσο μεγάλα που θα ήταν αφέλεια να περιμένει κανείς ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορέσει να κάνει θαύματα, ιδιαίτερα σε σχέση με τις υποχρεώσεις που η Ελλάδα ανέλαβε έναντι των δανειστών της. Όποιος επίσης θέλει να ισχυρίζεται ότι δεν διακατέχεται από ιδεοληψία ή πολιτικό συναισθηματισμό θα πρέπει να θυμηθεί το κυπριακό προηγούμενο του Μαρτίου του 2013, όταν οι εταίροι μας έδειξαν το σκληρότερό τους πρόσωπο έναντι του νεοεκλεγέντος Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, ο <<<<<<< Kαι ο κίνδυνος να μετατραπεί σε μπούμερανγκ για εκείνον που την καταχράται. οποίος παρότι ομοϊδεάτης τους, δεν έτυχε της ελάχιστης αλληλεγγύης από την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Η λογική υπαγορεύει ότι Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη και Ουάσιγκτον θα παραχωρήσουν πίστωση χρόνου στον Αλέξη Τσίπρα μέχρι να δουν δείγματα γραφής, αναμένοντας την προσαρμογή του στην πραγματικότητα, όπως συνέβη και με τον απερχόμενο πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος εξελέγη με αντιμνημονιακή ρητορική αλλά αποκαθηλώνεται ως ο πιστός υπηρέτης των βουλών της Τρόικας. Τα ίδια και χειρότερα έπαθε και ο προκάτοχός του, Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος σάρωσε στις εκλογές του 2009 με το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν» και τώρα εκλιπαρεί για ένα έδρανο στη Βουλή των Ελλήνων, κόντρα στο κόμμα που ίδρυσε ο πατέρας του, το οποίο φαίνεται να σβήνει από τον κομματικό χάρτη της Ελλάδας. Εάν ο Αλέξης Τσίπρας θέλει όντως να είναι ο ηγέτης που θα κλείσει το ραντεβού της Αριστεράς με την ιστορία, όπως υπερηφανεύεται, καλό θα ήταν να μελετήσει λίγο τα παθήματα του ΑΚΕΛ κατά την πενταετή παρουσία του στην εξουσία, για πρώτη φορά. Εάν ο Αλέξης Τσίπρας ακολουθήσει την παράδοση που θέλει τον πρωθυπουργό της Ελλάδας να πραγματοποιεί το πρώτο ταξίδι του στην Κύπρο, για συμβολικούς λόγους, ίσως να έχει μια καλή ευκαιρία να μάθει από πρώτο χέρι ότι η μεγαλύτερη τιμωρία για ένα Αριστερό πολιτικό όταν βρεθεί στην εξουσία είναι ότι πρέπει να πολιτευτεί σε ένα σύστημα το οποίο αποστρέφεται και θέλει να το αλλάξει. Επειδή όμως είναι δύσκολο να το αλλάξει, θα κληθεί να το διαχειριστεί ή ακόμη χειρότερα να το υπηρετήσει. Ας ρωτήσει τον Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος ξεκίνησε με τις καλύτερες προθέσεις αλλά αντί δίκαιης λύσης και δίκαιης κοινωνίας είδε τις προσδοκίες να γίνονται μπούμερανγκ και έγινε μεν ο πρώτος Αριστερός πρόεδρος με τη σημείωση όμως ότι υπήρξε και ο πρώτος εν ενεργεία Πρόεδρος που δεν διεκδίκησε επανεκλογή. antoniouy@kathimerini.com.cy ΑSSOCIATED PRESS AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Αερολογίες Τι έγινε ρε παιδιά; Η γαλλική Total τα μαζεύει και φεύγει; Και έτσι στην ψύχρα μας ανακοινώνει ότι δεν υπάρχει λέει αέριο στα δύο τεμάχια της ΑΟΖ μας; Χωρίς να σκεφτεί καν την ψυχική μας οδύνη; Τι θα απογίνουμε ρε παιδιά χωρίς αέριο; Πόσα πλήγματα να αντέξουμε αυτή την εποχή; Από πού να αρχίσω και πού να τελειώσω; Μία ολόκληρη λίστα από τραύματα. Το Μπαρμπαρός, η απομόνωση των Τουρκοκυπρίων, η αποχώρηση του Ομήρου και τώρα η αποχώρηση της Total; Μήπως έχουν βαλθεί όλοι να μας εξοντώσουν; Και πώς θα επανακτήσουμε και πάλι το ισχυρό μας χαρτί απέναντι στη διεθνή κοινότητα; Που βασίσαμε όλες μας τις ελπίδες σε ένα αέριο. Που ελπίζαμε ότι με αυτό όχι μόνο θα σωθούμε από το οικονομικό μας χάλι αλλά θα κλείσουμε και πρώτο τραπέζι πίστα στην ταβέρνα της διεθνούς διπλωματίας. Τι θα απογίνουν όλοι αυτοί οι ειδήμονες πολιτικοί μας που τόσο καιρό μας ανέλυαν με περισπούδαστο ύφος το πώς πρέπει να αξιοποιήσουμε τον κρυμμένο θησαυρό μας; Και πώς θα πείσουμε ολόκληρο τον πλανήτη ότι εμείς είμαστε το κέντρο της γης και ότι δικαίως αισθανόμαστε ότι είμαστε το κέντρο της γης εδώ και αρκετές δεκαετίες τώρα; Ποιος θα αναλάβει να ηρεμήσει τους πολιτικούς μας ταγούς, οι οποίοι από την ώρα της είδησης της αποχώρησης της Total τους κυρίευσε ο πλήρης πανικός και από τον πανικό εκτοξεύουν τη μία πατριωτική κορώνα μετά την άλλη; Και εμάς, τους κοινούς θνητούς, ποιος θα μας σώσει όταν από όλη αυτή την ιστορία εκείνο που διαφαίνεται ξεκάθαρα είναι ότι δεν υπάρχει μια σοβαρή εθνική στρατηγική σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο; Και αν θέλετε να σοβαρευτούμε, από όλη αυτή την ιστορία το κύριο ερώτημα που θα έπρεπε να μας βασανίζει είναι το τελευταίο που έχω θέσει. Ποιος θα μας σώσει από τις αερολογίες των πολιτικών μας, όταν η είδηση της αποχώρησης της Total αντί να αντιμετωπίζεται από τους «ειδήμονες» ταγούς μας με ψυχραιμία την ψυχραιμία που διαθέτει αυτός που ξέρει τι του γίνεται αντιμετωπίζεται σαν μια ακόμα χρυσή ευκαιρία να εξαπολύσουν τα βέλη τους ο ένας προς το άλλον για να κερδίσουν τις ψηφοθηρικές τους εντυπώσεις και όχι για να μας πείσουν πως πραγματικά έχουν μια μελετημένη άποψη περί του θέματος. Ο ένας επιτίθεται σε όσους έκαναν «ιερή αγελάδα» (έτσι ακριβώς το είπε) το χερσαίο τερματικό και υποστήριζαν πως μας δίνει πλεονεκτική θέση στις διεκδικήσεις μας στο Κυπριακό. Ο άλλος αποδίδει την αποχώρηση της Total στις υποχωρήσεις του Προέδρου στο Κυπριακό, γιατί έκανε λέει το λάθος να βάλει το αέριο στο τραπέζι των συνομιλιών. Και οι υπόλοιποι εξαπολύουν διάφορα ακαταλαβίστικα που καταδεικνύουν ότι αν τελικά υπάρχουν κάπου πλούσια κοιτάσματα αερίων είναι στα μυαλά που κουβαλούν. Μήπως θέλετε να κάνουμε και ένα μικρό φλας μπακ και να θυμηθούμε τι έλεγε ο καθένας τους πριν ακόμα δούμε το αέριο; Να σας θυμίσω ότι υπήρχε ακόμη και η άποψη πως έπρεπε να το ξεπουλήσουμε προτού ακόμα το βρούμε; Δεν είμαι ειδικός περί του θέματος ούτε και εμπειρογνώμονας. Έχω όμως μια κοινή λογική, τη λογική που έχει ο κάθε πολίτης αυτού του κράτους, ο οποίος εδώ και κάτι μέρες παρακολουθεί αυτό το έργο, προσπαθώντας να βγάλει μια άκρη για το αν πράγματι ξέρουμε τι μας γίνεται, αν πράγματι υπάρχει μια σοβαρή στρατηγική για το θέμα του φυσικού αερίου και αν πράγματι οι πολιτικοί μας αρχηγοί έχουν καθίσει ποτέ να το μελετήσουν όχι με βάση τις μικροκομματικές τους σκοπιμότητες αλλά με πρωταρχικό στόχο το καλό αυτού του τόπου. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισαν την αποχώρηση της Total και οι αερολογίες που εκτόξευσαν αφήνει σοβαρότατες υποψίες πως όχι μόνο δεν υπάρχει μια μελετημένη στρατηγική αλλά όσο υπάρχουν τεμάχια ανεξερεύνητα τις ίδιες αερολογίες θα συνεχίσουμε να ακούμε. elenixenou11@gmail.com Τ ο σκηνικό που διαμορφώνεται τον τελευταίο καιρό θυμίζει έντονα το κλίμα που καλλιεργήθηκε μετά τα δημοψηφίσματα του Απριλίου Ήταν τότε που για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2004, ο γενικός γραμματέας Κόφι Ανάν έκανε αναφορά σε άρση της λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων, ως επιβράβευσή τους για τη θετική ψήφο στο σχέδιο Ανάν. Παρόμοιες αναφορές επαναλήφθηκαν κατά καιρούς, με ηπιότερο λεκτικό αλλά με την ίδια έννοια, σε μεταγενέστερες εκθέσεις προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, επενεργώντας ως δαμόκλειος σπάθη, με αποδέκτη την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρωγός στην προσπάθεια αυτή άσκησης πιέσεων ήταν από την αρχή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία μάλιστα δύο μόλις μέρες μετά τη διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων για το Σχέδιο Ανάν έκανε για πρώτη φορά αναφορά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στη δήθεν «απομόνωση» της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Πιο σοβαρή όμως εξέλιξη ήταν η υποβολή στις 20 Ιουλίου 2004 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της πρότασης για τον «Κανονισμό Απευθείας Εμπορίου. Η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έκτοτε αντέδρασε έντονα σε αναφορές περί δήθεν «απομόνωσης» και στη συζήτηση ενός τέτοιου Κανονισμού, γιατί κρίνει ότι βασική αιτία που εμποδίζει τους Τουρκοκύπριους πολίτες της Δημοκρατίας να μοιραστούν με τον υπόλοιπο λαό της Κύπρου το κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον είναι η παράνομη τουρκική στρατιωτική κατοχή και οι συνεχιζόμενες αποσχιστικές ενέργειες της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Οι κύριοι λόγοι αντίρρησης της κυβέρνησης για τον «Κανονισμό Απευθείας Εμπορίου» ήταν και παραμένουν οι εξής: Από νομικής άποψης έχει δύο βασικά προβλήματα: α) στηρίζεται ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖΑΚΟΥ ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Η δαμόκλειος σπάθη σε λανθασμένη νομική βάση, που αφορά το εμπόριο με τρίτες χώρες, ως εάν τα κατεχόμενα να ήταν ανεξάρτητο κράτος, κάτι που αντιβαίνει σε δεσμευτικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, και β) Αμφισβητεί το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να καθορίζει τα σημεία εσόδου και εξόδου στην επικράτειά της. Υποσκάπτει την ενότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας και προωθεί την πολιτική αναβάθμισης της αποσχιστικής οντότητας, που θα οδηγούσε σε ταϊβανοποίηση των Κατεχομένων. Στις 23 Αυγούστου 2004, η τότε κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας υπέβαλε πρόταση για επαναλειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου με ταυτόχρονη επιστροφή της πόλης των Βαρωσίων, ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης αλλά και για κατάρριψη όλων των επιχειρημάτων της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, καθώς και των υποστηρικτών τους, για δήθεν «απομόνωση» των Τουρκοκυπρίων. Παρόμοιες προτάσεις υποβλήθηκαν και από τις μετέπειτα κυβερνήσεις. Στις 25 Αυγούστου 2004 η Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου με γνωμοδότησή της έκρινε ότι η νομική βάση του Κανονισμού ήταν λανθασμένη, γιατί παρέπεμπε σε άρθρο της Συνθήκης που αφορούσε Εμπόριο με τρίτες χώρες. Μετά από έντονες προσπάθειες της κυβέρνησης κατέστη δυνατή η αποσύνδεση του «Κανονισμού Απευθείας Εμπορίου» από τον Χρηματοδοτικό Κανονισμό και έγινε δυνατή η έγκριση του τελευταίου από το Συμβούλιο στις 24 Φεβρουαρίου Έκτοτε, παρόλο που το όλο θέμα είχε για αρκετά χρόνια παραμείνει σε λήθαργο, εν τούτοις δεν αποσύρθηκε από την Επιτροπή, με αποτέλεσμα να επικρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη, για να χρησιμοποιηθεί από τους υποστηρικτές της Άγκυρας όποτε κρινόταν η στιγμή κατάλληλη. Το θέμα επαναφέρεται στις 2 Δεκεμβρίου 2009, με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, οπότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σειρά εκκρεμουσών προτάσεων της, για τις οποίες διαφοροποιείτο η διαδικασία έγκρισης. Στη συνέχεια, όμως, το Μάρτιο 2010, η Διεύθυνση Διεύρυνσης έσπευσε να υποβάλει ξεχωριστά στο Ευρωκοινοβούλιο την πρόταση για τον «Κανονισμό Απευθείας Εμπορίου», ο οποίος παραπέμφθηκε τελικά από την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου στην Διάσκεψη των Προέδρων. Στις 14 Οκτωβρίου 2010 κυκλοφόρησε η γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία δικαίωσε για άλλη μια φορά τις θέσεις της κυβέρνησης, καταλήγοντας ότι η νομική βάση της Επιτροπής είναι λανθασμένη και ότι κατάλληλη νομική βάση θα μπορούσε να ήταν μόνο το Πρωτόκολλο 10 της Συνθήκης Προσχώρησης. Η θέση αυτή εγκρίθηκε από την Επιτροπή Νομικών και το θέμα παραπέμφθηκε εκ νέου στη Διάσκεψη των Προέδρων μετά από αίτημα των Πρασίνων και Φιλελευθέρων. Έκτοτε δεν έχει ανακινηθεί. Ως εκ τούτου, είναι πραγματικά εξοργιστικό μετά από δύο αρνητικές γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου να έρχεται σήμερα τόσο ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών όσο και η Βρετανία, η οποία βρισκόταν πάντοτε πίσω από τις ενέργειες της Επιτροπής και να επαναφέρουν εκ νέου θέμα λεγόμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων και «Κανονισμού Απευθείας Εμπορίου» αντίστοιχα. Είναι καιρός να σταλεί ξεκάθαρο το μήνυμα, ιδίως προς τη Μεγάλη Βρετανία, ότι αν συνεχίσει να υποσκάπτει την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ενότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτές οι πολιτικές της θα επιφέρουν σοβαρό πλήγμα στις σχέσεις μας. erato@marcoullis.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 23/01/15 20:17 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Μεταρρυθμίσεις και μπαζούκα Λίγες αποφάσεις αποτελούν «σημείο καμπής». Λιγότερες, ακόμα, είναι «ιστορικές», κι ακόμα λιγότερες μπορούν να θεωρηθούν ως «κοσμογονικές». Η απόφαση που λήφθηκε από την ΕΚΤ για ποσοτική χαλάρωση την περασμένη εβδομάδα, πάντως, αλλάζει δραματικά τα δεδομένα που έχουμε μπροστά μας. Οι αγορές αντέδρασαν όπως αναμενόταν. Οι οικονομικοί αναλυτές αναρωτιούνται κατά πόσον θα μπορέσουν, αυτή τη φορά, να λειτουργήσουν οι μηχανισμοί μετάδοσης για να γίνει πραγματικότητα η αύξηση του χρήματος στην πραγματική οικονομία, και οι οικονομολόγοι περιμένουν να δουν κατά πόσον η ποσοτική χαλάρωση θα μπορέσει, τελικά, να δημιουργήσει πληθωριστικές πιέσεις που να είναι μεγαλύτερες από τις τάσεις του αποπληθωρισμού. Αυτό όμως που είναι βέβαιο, είναι πως δεν δικαιούται η Κύπρος να παραμένει αμέτοχη σε τέτοιες συζητήσεις. Δημόσιος διάλογος για ένα θέμα που μας αφορά άμεσα, δεν έγινε, ουσιαστικά, ποτέ. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι η Δημοκρατία (ή η οικονομία της, τουλάχιστον) εκπροσωπείται στη Φρανκφούρτη, ενώ σε πολιτικό επίπεδο θα μπορούσε να είχε κάποιον, έστω, λόγο και συμμετοχή στον ευρύτερο διάλογο που προηγήθηκε της συγκεκριμένης απόφασης. Κι όμως οι ελάχιστοι πολιτικοί που σχολίασαν την εξέλιξη, έμειναν στα γενικά και έδειξαν τη συνήθη ατολμία που τους χαρακτηρίζει σε όλα τα ζητήματα που δεν άπτονται άμεσα του Κυπριακού. Η νέα απόφαση για υποτίμηση του ευρώ, όμως, μας αφορά άμεσα. Συνήθως εκτιμάται πως οι υποτιμήσεις καθιστούν φθηνότερες τις εξαγωγές της οικονομίας. Αυτή ήταν και η σκέψη που βρισκόταν πίσω από τις προτάσεις για έξοδο της χώρας από το ευρώ και επιστροφή στη λίρα: Με την υποτίμηση, λέει η λογική, θα μπορεί η χώρα να γίνει πιο ανταγωνιστική και θα βγει από την κρίση κάτι που εξάλλου δοκιμάστηκε πολλές φορές σε άλλες περιπτώσεις ανά το παγκόσμιο. Το πρόβλημα για μια οικονομία όπως τη δική μας, είναι πως η υποτίμηση δεν μεταφράζεται μόνο σε φθηνότερες συγκριτικά εξαγωγές, αλλά και σε πιο ακριβές εισαγωγές. Και, με τις εισαγωγές μας να αποτελούν τη μάζα των πόρων παραγωγής, η οικονομία δεν μπορεί να παράγει τίποτε χωρίς αυξημένα κόστη. Χημικά, φάρμακα, μηχανήματα, λογισμικά, πρώτες ύλες, λιπαντικά και ανταλλακτικά, γίνονται πλέον ακριβότερα. Έτσι, η παραγωγή γίνεται πιο ακριβή. Η μείωση στην τιμή των καυσίμων μετριάζει κάπως την επίπτωση, καθώς μια από τις πιο βασικές δαπάνες παραγωγής, μειώνεται. Η αντίθετη ανάγνωση, όμως, είναι πως η υποτίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, διαβρώνει το όφελος από την πτώση στις τιμές του πετρελαίου. Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Επιπλέον, οι μηχανισμοί μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής είναι προβληματικοί. Οι τράπεζες δεν παραχωρούν δάνεια μαζικά, κι αυτό μπλοκάρει τη μεταφορά της πολιτικής της ποσοτικής επέκτασης, στην πραγματική οικονομία. Οι τράπεζες, φυσικά, πολύ θα ήθελαν να παραχωρούν περισσότερα δάνεια, αφού τα δάνεια αποτελούν την πιο σημαντική τους «περιουσία». Οι περιστάσεις στην Κύπρο, όμως, με υψηλό (ακόμα και τώρα) κόστος χρήματος, με τις αναδιαρθρώσεις των μικρών να κολλούν στις επιβεβλημένες διαδικασίες και τις αναδιαρθρώσεις των μεγάλων να κολλούν στο κενό της νομοθεσίας για τις εκποιήσεις, δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο, τουλάχιστον για τη μάζα των πολιτών. Αντίθετα, στην υπόλοιπη Ευρώπη, η ανησυχία είναι πως η μείωση των αποδόσεων στα κρατικά χρέη και η μείωση των επιτοκίων που καθιστά λιγότερο ελκυστικό το ρευστό, μπορεί να τροφοδοτήσει φούσκες. Στη Κύπρο, κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο με δραματική αύξηση του ειλημμένου ρίσκου των τραπεζών κι έχουμε ήδη βιώσει τι γίνεται όταν αναλαμβάνουν οι τράπεζες αυξημένα ρίσκα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως η κίνηση της ΕΚΤ είναι ασήμαντη. Πρόκειται για μια απόφαση αρκούντως σημαντική για να συζητηθεί σε πολλά χρόνια στις αίθουσες διδασκαλίας και διαλέξεων των πανεπιστημίων, που θα αναλυθεί από ιστορικούς και καθηγητές πολιτικής οικονομίας και που θα αποτελεί αντικείμενο ανακάλυψης και συζήτησης για τους μελλοντικούς φοιτητές. Κι αυτό την καθιστά «ιστορική». Η ΕΚΤ επέβαλε στην Ε.Ε. να κάνει την επόμενή της κίνηση. Ενώ ολόκληρο το κυπριακό πολιτικό σύστημα τελούσε σε λήθαργο, η Φρανκφούρτη έκανε μια κίνηση, με την οποία αμοιβαιοποιείται το δημόσιο χρέος στην Ευρώπη (ή τουλάχιστον στην Ευρωζώνη). Με τη σειρά της, αυτή η εξέλιξη καθιστά πιο επιτακτική την ενίσχυση της από κοινού διαχείρισης του ρίσκου που αφορά στα δημόσια οικονομικά. Αυτή είναι μια διαρθρωτική αλλαγή που άρχισε να επιβάλλει στην Ε.Ε. η ΕΚΤ με τις αποφάσεις της. Παρά τις εκτιμήσεις (κι αυτές εκτός Κύπρου) πως η απόφαση μειώνει τις πιέσεις για αυστηρή λιτότητα στις ευρωπαϊκές οικονομίες, η απόφαση δεν μειώνει την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις. Με την απόφαση, η οποία λαμβάνεται σε ένα σημείο όπου η Κύπρος προχωρεί προς τα δύσκολα (ΓεΣΥ, μεταρρύθμιση δημοσίου, αποκρατικοποιήσεις των μονοπωλίων), διαρθρωτικά αυτό που αλλάζει είναι πως, και σε πολιτικό πλέον επίπεδο, αυτές οι αλλαγές μπορεί να μην είναι άμεσες, αλλά είναι αναπόφευκτες. Ο Μιχάλης Περσιάνης είναι διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων της Τράπεζας Κύπρου. Οι απόψεις είναι προσωπικές. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το 2014 ήταν πολύ καλύτερο από το Ακόμη αποτελεί αναντίλεκτο ιστορικό γεγονός που δεν επιδέχεται αμφισβήτησης το ότι το 2013 είναι η χρονιά που ο κυπριακός λαός και η χώρα μας υπέστησαν τις σκληρές αποφάσεις του Eurogroup αλλά και ταυτόχρονα η χρονιά που η χώρα μας απέφυγε τη βέβαιη χρεοκοπία εξαιτίας της αλόγιστης και οικονομικά καταστροφικής προηγούμενης πενταετίας. Εάν τελικά επισυνέβαινε η άτακτη χρεοκοπία στον τόπο μας η ολοκληρωτική καταστροφή της οικονομίας και του τόπου θα κρατούσε δεκαετίες και ο τόπος θα βυθιζόταν στο απόλυτο σκοτάδι. Με αυτά τα δεδομένα πιστεύω ότι ο τόπος μπορεί να τα καταφέρει Τo κυπριακό εκκρεμές <<<<<<< Τα σημαντικά διαπραγματευτικά χαρτιά έχουν πραγματικό νόημα, μόνο αν τα αξιοποιείς, μόνο αν καταφέρνεις να μεγιστοποιήσεις τη βαρύτητά τους σε μια διαδικασία. ακόμη καλύτερα το 2015 και αυτό το στηρίζω στα ακόλουθα: 1. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας από το χείλος της κατάρρευσης που βρισκόταν το 2013 κατόρθωσε να περάσει με επιτυχία τα Stress Tests και συγχρόνως να ελκύσει ξένα κεφάλαια για ανακεφαλαιοποίηση πέραν του 1,3 δισ. ευρώ, τη μεγαλύτερη ξένη επένδυση από υπάρξεως κυπριακού κράτους. 2. Η κυβέρνηση κατόρθωσε να νοικοκυρέψει τα δημόσια οικονομικά, μειώνοντας δραστικά το δημοσιονομικό έλλειμμα, να δημιουργήσει πρωτογενές πλεόνασμα και να περιορίσει τις κρατικές δαπάνες, εξοικονομώντας πέραν των 600 εκατ. ευρώ ετησίως. Πιστεύω ότι υπάρχουν και άλλα περιθώρια για περιορισμό της σπατάλης και Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ Μπορούμε Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ Οι εξελίξεις στο Κυπριακό φαίνεται να μην οδηγούν στο επιθυμητό αποτέλεσμα ουσιαστικές συνομιλίες, συγκλίσεις επί των ουσιωδών μερών του. Είναι ένα μεγάλο αδιέξοδο η τελική κατάληξη της παρούσας φάσης των μη συνομιλιών, και, εάν, ναι, τι πρακτικά σημαίνει αυτό; Στη δική μου κρίση, τα πράγματα όπως δείχνουν σήμερα, οδεύουν σε ακινησία, γεγονός που πρέπει να προβληματίσει την κυβέρνηση, τα κόμματα που ενδιαφέρονται για πρόοδο και τον κάθε πολίτη ξεχωριστά. Είναι απολύτως βέβαιο ότι χρειάζονται σημαντικές αποφάσεις από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, γιατί μόνο ο ίδιος διαθέτει τη δυνατότητα να αναστρέψει μία πορεία που οδηγεί σε πλήρες αδιέξοδο. Σε κάθε φάση του Κυπριακού, θεωρώ, ότι τυχόν διαφωνίες με τη Γραμματεία του ΟΗΕ χρειάζεται να παραμένουν σε διπλωματικό επίπεδο, ο ΟΗΕ όλοι γνωρίζουμε πώς λειτουργεί, αλλά αυτό που κυρίως μετρά για την ε/κ κοινωνία είναι πώς να αξιοποιηθεί η θετική του διάσταση με υπομονή και επιμονή. Πάνω σε αυτή την κατεύθυνση υποστηρίζω τα πιο κάτω: Η μεγάλη πλειοψηφία των Ε/κ, σχεδόν το 70%, διαθέτει μια θετική στάση στην αποδοχή μιας βιώσιμης, ομοσπονδιακής λύσης, όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Το υπόλοιπο ποσοστό, σε διάφορες διαβαθμίσεις, υιοθετεί λύση του τύπου «όπως είμαστε». Κατά συνέπεια η κινητοποίηση της μεγάλης πλειοψηφίας, οι συνεργασίες, η καθημερινή μάχη για την εφικτή λύση, η στράτευση στην υπόθεση της ενωμένης Κύπρου είναι απολύτως θέμα ισχυρής πολιτικής απόφασης, σχεδιασμού με τη συμμετοχή των πολιτών σε μια αναγκαία πορεία. Οι στρατηγικές κτίζονται, οι πολίτες πείθονται με τεκμηριωμένα επιχειρήματα ότι η εφικτή λύση είναι δική μας υπόθεση, ενώ η πολιτική να «μείνουμε όπως είμαστε» ταυτίζεται με τη μοιρολατρία και την «ψήφο» στη συρρίκνωση του κυπριακού ελληνισμού. Είναι δυνατή μια αναζωογόνηση του διαλόγου στο επίπεδο των διακοινοτικών συνομιλιών; Δύσκολο, αν ακολουθήσουμε την πεπατημένη, εφικτό αν υιοθετήσουμε αναγκαίες αλλαγές. Εκτιμώ, πως μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση πραγμάτων με μεγάλες αποφάσεις όπως λ.χ. με τη συμβολή Άιντε στην υποβολή γεφυρωτικών προτάσεων στη βάση της Συμφωνίας της 11ης Φεβρουαρίου 2014, όπως λ.χ. με τη δημιουργία task force κάτω από την Προεδρία της Δημοκρατίας με σκοπό τη συμβολή της Ε.Ε. σε σημεία της διαπραγμάτευσης, όπως λ.χ. με την αξιοποίηση των συγκλίσεων Χριστόφια-Ταλάτ σε τρία κεφάλαια που ο ΟΗΕ κατέγραψε ουσιώδεις συγκλίσεις (διακυβέρνηση, οικονομία, Ε.Ε.), όπως λ.χ. με την αναζωογόνηση της πολιτικής επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο κοινότητες, όπως δείχνει το παράδειγμα της Επιτροπής για τη Διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς με πρόεδρο τον Τ. Χατζηδημητρίου. Όλα μαζί, και ιδιαίτερα το τελευταίο, δείχνουν μια κατεύθυνση, η οποία στην παρούσα συγκυρία (ψηφοφορία του Απριλίου ανάμεσα στους Τ/κ) ευνοεί τις φιλικές προς τη λύση υποψηφιότητες (Σιμπέρ, Ακκιντζί) και θέτει εμπόδια στην υποψηφιότητα Έρογλου. Στα κεφάλαια της διαπραγμάτευσης, υπάρχει πολλή συζήτηση σχετικά με το θέμα της συνέχειας της τ/κ διαπραγματευτικής τακτικής. Ο Ν. Έρογλου δεν διαθέτει την ίδια άποψη με τον Ταλάτ στο ζήτημα των «συγκλίσεων» και αυτό περιπλέκει τα πράγματα. Αυτό είναι σωστό, σε ένα βαθμό. Ο άλλος βαθμός είναι πως η Τουρκία υιοθέτησε τις συγκλίσεις που συμφώνησε ο Ταλάτ, η Άγκυρα αποδέχθηκε τις συγκλίσεις στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης που βελτίωναν ουσιωδώς τις συμφωνίες Ζυρίχης και σχετικές πρόνοιες των σχεδίων Ανάν κυρίως η πρόνοια για τη σταθμισμένη ψήφο κατά την εκλογή της πολιτειακής ηγεσίας σε μια ενωμένη Κύπρο. Τα άλλα τρία κεφάλαια έχουν τη δική τους ιδιαιτερότητα: εγγυήσεις και ασφάλεια σημαίνει πρωταγωνιστικός ρόλος στην Ε.Ε., το εδαφικό παραμένει για μια «έξυπνη» διαπραγμάτευση. Ιδιαίτερα περίπλοκο παραμένει το κεφάλαιο για το περιουσιακό. Τα σημαντικά διαπραγματευτικά χαρτιά έχουν πραγματικό νόημα, μόνο αν τα αξιοποιείς, μόνο αν καταφέρνεις να μεγιστοποιήσεις τη βαρύτητά τους σε μια διαδικασία. Η συμφωνία για το φυσικό αέριο στην οποία έφτασαν οι προηγούμενοι διαπραγματευτές (μετά τη λύση, τα έσοδα στην ομοσπονδιακή τράπεζα, 85% των εσόδων για την ε/κ πολιτεία, 15% για την τ/κ, με αύξηση του 15% ανάλογα με την αύξηση στη συμβολή της τ/κ πολιτείας στο ενιαίο ΑΕΠ) κακοδιαχείρισης και σε καμία περίπτωση νέες μειώσεις μισθών ή συντάξεων ιδιαίτερα των μικρομεσαίων. 3. Ο πόλεμος κατά της γραφειοκρατίας άρχισε αλλά πρέπει να ενταθεί, αφού η γραφειοκρατία αφαιρεί κάθε χρόνο 600 εκατ. ευρώ από την οικονομία και σκοτώνει την ανάπτυξη και τη πρόοδο στην οικονομία. 4. Άρχισε η εισροή κονδυλιών από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για χρηματοδότηση μικρομεσαίων με χαμηλό επιτόκιο. Απαιτείται εντατικοποίηση για άντληση κονδυλίων από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Επίσης, επιβάλλεται η άμεση μείωση των επιτοκίων από τις τράπεζες και η εισροή φρέσκου χρήματος στην αγορά για δείχνει ότι το θέμα έχει συζητηθεί κατά το παρελθόν και έδωσε αποτέλεσμα. Συνεπώς, είναι σημαντική η θέση Αναστασιάδη ότι «είναι εξίσου πρόδηλο ότι η συμμετοχή των Τουρκοκύπριων συμπατριωτών μας επί θεμάτων που άπτονται της διαχείρισης και εκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου της χώρας προϋποθέτει τη λύση του κυπριακού προβλήματος με βάση τα όσα μέχρι σήμερα έχουν συμφωνηθεί», και, ότι «είναι εξίσου κατανοητό ότι όλες οι εκκρεμότητες που δεν έχουν συμφωνηθεί θα μπορούσαν να συζητηθούν κατά το τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων, όταν κατατεθούν οι χάρτες των εδαφικών αναπροσαρμογών και εφόσον ο διάλογος θα ευρίσκεται στην τελική πορεία λύσης» (5 Ιανουαρίου 2015). Η προσέγγιση Αναστασιάδη έχει ήδη τύχει θετικού σχολιασμού από τον αντιπρόσωπο του γ.γ. του ΟΗΕ Άιντε, ο οποίος, δέκα ημέρες μετά, δήλωσε «ότι η μπάλα βρίσκεται στο τουρκικό γήπεδο». Η δήλωση Άιντε δεν συνιστά μια αυτόματη διαδικασία αλλαγών. Ωστόσο, η κίνηση Αναστασιάδη της 5ης Ιανουαρίου σημαίνει συμπόρευση με τους διεθνείς παίκτες, ισχυροποίηση της θέσης της Λευκωσίας απέναντι στις κινήσεις τακτικής της Άγκυρας μέσω Μπαρμπαρός, και, κυρίως, προετοιμασία του εδάφους για ουσιαστικές συνομιλίες μετά το πέρας της ψηφοφορίας ανάμεσα στους Τ/κ στις 19 Απριλίου. Ο επόμενος χρόνος προσφέρει ρεαλιστικές δυνατότητες για να προχωρήσουν τα πράγματα για μια λύση στην οποία οι δύο κοινότητες θα λειτουργούν «μακριά» όπως το επιθυμούν και «κοντά» όσο το επιδιώκουν σ ένα κοινό κράτος ενταγμένο στο θεσμικό περιβάλλον της Ε.Ε. να αρχίσει να λειτουργεί ο κύκλος ανάπτυξης και εξόδου από τη κρίση της οικονομίας. Για να επιτύχει η πορεία ανάπτυξης της οικονομίας επιβάλλεται η αύξηση των ρυθμών και των ταχυτήτων του κράτους, η υλοποίηση πολιτικής κινήτρων για εργασία και ανάπτυξη, δημιουργία ελκυστικού κλίματος επενδύσεων και η ενίσχυση της κυβερνητικής προσπάθειας για τομές, μεταρρυθμίσεις και αλλαγές δομών προς όφελος του Κύπριου πολίτη, της ανάπτυξης και του δημόσιου συμφέροντος. Μόνο έτσι μπορούμε να πάμε μπροστά το 2015 και τις επόμενες χρονιές. Ο κ. Λευτέρης Χριστοφόρου είναι αναπλ. πρόεδρος του ΔΗΣΥ, ευρωβουλευτής. Απλώς ήρθε το πλήρωμα του χρόνου Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ Για πολλοστή φορά το τελευταίο διάστημα βρεθήκαμε σε θέση άμυνας. Και εμείς για μία ακόμη φορά αντί προβληματιστούμε για το τι πάει εδώ και καιρό λάθος, γιατί αποτυγχάνουμε να πείσουμε εκεί που για χρόνια πείθαμε, πως έχουμε απολέσει κάθε στήριξη εκεί που ακόμα και επί Σπύρου Κυπριανού (με την πιο γραφική εξωτερική πολιτική) την είχαμε, μπήκαμε σ ένα διαγωνισμό ποιος θα πλειοδοτήσει περισσότερο σε βάρος του ΟΗΕ και των Αμερικανών, ποιος θα δώσει περισσότερα στη Ρωσία και για το αν η πολιτική του καλού παιδιού έχει χρεοκοπήσει. Είδαμε και ακούσαμε απίστευτα πράγματα το τελευταίο διάστημα. Ένα Πρόεδρο, ωρυόμενο, να ανοίγει μέτωπα με όλους, θυμίζοντας το χειρότερο πρόσωπο του «κατατρεγμένου» Χριστόφια και «ασυμβίβαστου» Τάσσου. Και μια αντιπολίτευση να επιβεβαιώνει την καταθλιπτική διαπίστωση ότι αυτή η κυβέρνηση ίσως και να είναι ό,τι καλύτερο διαθέτουμε. Αυτούς, που δεν έμεινε γ.γ. και εκπρόσωπος του με τον οποίο να μην τα είχαν βάλει, να μας λένε ότι είναι αδιανόητο η κυβέρνηση να επιτίθεται στον Ντάουνερ και τους πρέσβεις για να καλύψει την ανικανότητά της. Αυτούς, των οποίων η διακυβέρνηση έδωσε συγχαρητήρια στην Τουρκία για την εποικοδομητική στάση της στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού και κλείδωσε για πρώτη φορά με ονομαστική αναφορά τη μορφή λύσης, που σήμερα δεν δέχονται και με κάθε ευκαιρία δαιμονοποιούν, να μας εξηγούν ότι η πολιτική του καλού παιδιού έχει χρεοκοπήσει. Πως, όταν διεκδικούμε, κερδίζουμε. Ακούσαμε πως οι εξελίξεις αποτελούν χαστούκι της ρομαντικής σχολής σκέψης στο Κυπριακό. Πως «Τα ΗΕ έχουν πάρει χαμπάρι ότι εμείς υποχωρούμε» γι αυτό και «μας πιέζουν». Ότι «ήταν λάθος που βάλαμε όλα μας τα αβγά στο αμερικανικό καλάθι». Με τον Γ. Λιλλήκα να δηλώνει απογοητευμένος επειδή δεν δίνουμε στρατιωτική βάση στους Ρώσους. Μέχρι και ότι η Τουρκία είναι απομονωμένη διεθνώς ακούσαμε από τον αν. εκπρόσωπο του ΔΗΚΟ και δεν δικαιολογείται να κερδίζει στο Κυπριακό. Εκτός από το προφανές. Ότι απλώς έφτασε το πλήρωμα του χρόνου. Στις τόσες αναλύσεις δεν βρέθηκε ένας να πει ότι αυτές οι εξελίξεις η υποβάθμιση της Κ.Δ. σε ε/κ αρχές, η επαναφορά της απομόνωσης των Τ/κ., η διαφαινόμενη σταδιακή αποαναγνώριση που «ανακάλυψε» ο Γιαννάκης Ομήρου ήταν το αναμενόμενο τέλος μιας προδιαγεγραμμένης πορείας. Που όλοι γνωρίζαμε πού οδηγούσε. Άλλωστε όλοι αυτοί που σήμερα παρουσιάζονται αποσβολωμένοι από τις εξελίξεις, είχαν κατά καιρούς παραδεχθεί ότι το status quo δεν μπορούσε να μείνει αναλλοίωτο. Απλώς η «εθνική συναίνεση», που μας έφερε εκτός συνομιλιών και έθεσε με ακόμα πιο επιτακτικό τρόπο το ερώτημα τι γίνεται με το Κυπριακό, επιτάχυνε τις εξελίξεις. Ότι η έκθεση δεν ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής Αναστασιάδη, η οποία επί της ουσίας ήταν μια συνέχεια της ίδιας αυτοκαταστροφικής διαχείρισης που έτυχε το Κυπριακό διαχρονικά. Ούτε όσο κι αν ακούγεται αδιανόητο για τους Παπαδόπουλο, Λιλλήκα και Κυπριανού με το ότι «πληγώσαμε» τη Ρωσία. Και βεβαίως δεν είχε να κάνει με το ότι τα τελευταία χρόνια ακολουθήσαμε πολιτική καλού παιδιού. Ότι τα Η.Ε. πήραν χαμπάρι ότι υποχωρούμε. Άλλωστε όσες φορές θέσαμε διλήμματα, όρους και προϋποθέσεις (όπως τώρα), βρεθήκαμε στη γωνιά. Αλλά είχε να κάνει με την ευκολία με την οποία αφήσαμε 41 χρόνια να περάσουν, τις πραγματικότητες να μας προσπεράσουν και να δώσουν μόνες τους τη λύση. Τη διαχρονική ανευθυνότητα, την ανικανότητα, τη δημαγωγία, την πολιτική ανηθικότητα. Που μετέτρεψαν την προσπάθεια του Κυπριακού σε ένα συμπαγές και ακλόνητο status quo. Με το γεγονός ότι ποτέ δεν αξιοποιήσαμε τις συγκυρίες, όταν τα μεγάλα συμφέροντα ήταν μαζί μας. Αντίθετα τις διαχειριστήκαμε με εσωτερικούς επικοινωνιακούς όρους. Μαζί με το γεγονός ότι αυτοί που επιδίωξαν (μετά μανίας) τη διχοτόμηση με τη βοήθεια των υπολοίπων έπεισαν περισσότερο. Όπως δεν βρέθηκε κανείς να πει ότι η έκθεση απλά αντανακλά στο ισοζύγιο δυνάμεων και την προοπτική. Την ολοένα και πιο έντονη εκτίμηση ότι αυτό το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί. Ότι, υπό τα δεδομένα που δημιούργησε η στασιμότητα 41 χρόνων, η σημερινή εξέλιξη ήταν και η μόνη λογική. Διότι τα Η.Ε. μπορούν κάλλιστα να λειτουργήσουν έχοντας και απέναντι τους την Κύπρο. Η διεθνής κοινότητα (όσο κι αν μας φαίνεται απίστευτο) μπορεί να ζήσει και με μια διαιρεμένη Κύπρο. Το ίδιο και η Τουρκία. Και διότι η διαχρονική εξωτερική μας πολιτική δεν μας έδωσε συμμάχους που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τον αποτρεπτικό παράγοντα στις ενέργειες της Τουρκίας που δεν μπορεί να αποτελέσει η Κύπρος. Η έκθεση του γ.γ. ήταν όντως ένα χαστούκι όπως είπε ανήμπορος να κρύψει την ικανοποίηση του ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Δεν ήταν όμως χαστούκι για τη ρομαντική σχολή. Ήταν χαστούκι για όλους. Αυτούς που τόνιζαν ότι εντός Ε.Ε. το ισοζύγιο δυνάμεων θα έγερνε υπέρ μας, όσους στο όνομα της «εθνικής συνεννόησης» συνεργάστηκαν μαζί τους και υιοθέτησαν τη γραμμή τους και για όσους τους ακολούθησαν. Για όλους όσοι κλήθηκαν να διαχειριστούν το Κυπριακό, και φάνηκαν ανάξιοι απέναντι στη χώρα και την ιστορία. Που ακόμα και σήμερα επιλέγουν μια διαχείριση που αγγίζει τα όρια της προδοσίας. Τρέχουν πίσω από τα τετελεσμένα, αλλά αρνούνται να τα δουν. Ενώ η οριστική διχοτόμηση, η αναγνώριση δύο κρατών όπως πλέον και οι ίδιοι παραδέχονται είναι ήδη σε εξέλιξη. Κι όμως δεν χαμπαριάζει κανείς. antopoly@cytanet.com.cy

11 11-POLITIKI_Master_cy 23/01/15 20:18 Page 11 Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Επιστροφή της Aγκυρας στο δόγμα Ντενκτάς Η ρητορική περί δύο κρατών, τρία χρόνια μετά τον θάνατο του επί σειρά ετών ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Πριν από μερικές ημέρες η τουρκοκυπριακή κοινότητα επεφύλαξε εντυπωσιακό φόρο τιμής στον πρώην ηγέτη της Ραούφ Ντενκτάς. Με διάφορες εκδηλώσεις και επίσημες τελετές, η τουρκοκυπριακή πλευρά θυμήθηκε τον Ντενκτάς και το έργο του στην τρίτη επέτειο του θανάτου του. Οι εκδηλώσεις και οι τελετές μνήμης για τον ιστορικό ηγέτη της τ/κ κοινότητας μόνο τυχαίες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Μπορεί η αποχώρηση του Ντενκτάς από την ηγεσία της τ/κ κοινότητας να χάνεται πλέον στο βάθος του χρόνου, ωστόσο οι ιδέες και το δόγμα του για το Κυπριακό επιστρέφουν στο προσκήνιο και αφήνουν την σφραγίδα τους στην νέα στρατηγική της Άγκυρας για το Κυπριακό. Τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Ραούφ Ντενκτάς, η Άγκυρα κατεβάζει από το ράφι φακέλους και σχέδια, τα οποία έχουν ως σημείο εκκίνησης τον στόχο της αναβάθμισης της θέσης της «ΤΔΒΚ» στο διεθνές σκηνικό. Σε μια περίοδο που το Κυπριακό έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο και η ένταση στην κυπριακή ΑΟΖ είναι μεγάλη, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών μελετά εναλλακτικά σενάρια για το μέλλον του νησιού. Στο πλαίσιο της νέας αναζήτησης της, η τουρκική πλευρά προχωρά στη διεξαγωγή μιας σειράς νέων ερευνών και συνεδρίων. Στη νέα περίοδο, μια τέτοια πρωτοβουλία λαμβάνει το τουρκικό κέντρο στρατηγικών μελετών «SETA», το οποίο διοργανώνει για πρώτη φορά μια Η διακοπή των συνομιλιών και η σκλήρυνση των θέσεων της Τουρκίας υπηρετεί τους σχεδιασμούς του Ντερβίς Eρογλου ενόψει των «προεδρικών εκλογών». Το θέμα του αερίου βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της προεκλογικής εκστρατείας. <<<<<<< Στο τραπέζι η αναβάθμιση της «ΤΔΒΚ» και τα εναλλακτικά σενάρια για διεθνή αναγνώριση. EPA ημερίδα με κεντρικό άξονα «Τα Δικαιώματα της ΤΔΒΚ στο διεθνές σκηνικό». Στην ημερίδα λαμβάνουν μέρος Τούρκοι ακαδημαϊκοί, διεθνολόγοι, αναλυτές καθώς και εκπρόσωποι της τουρκικής κυβέρνησης. Οι πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι για πρώτη φορά, ένα ινστιτούτο, το οποίο φέρει οργανικές σχέσεις με το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών και τους κύκλους του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), επιλέγει να εστιάσει την προσοχή του στους εναλλακτικούς σχεδιασμούς της Άγκυρας για το Κυπριακό. Ακόμη, προσεγγίζει το ζήτημα της ΑΟΖ ως ένα πρόβλημα, το οποίο μπορεί να διευθετηθεί μόνο με βάση τη συνδιαχείριση των φυσικών πόρων του νησιού από τις δύο κοινότητες. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, οι δύο κοινότητες του νησιού θα πρέπει να συμμετάσχουν στο νέο ενεργειακό παιχνίδι με ίσους διπλωματικούς και οικονομικούς όρους. Στην ημερίδα του «SETA», οι Τούρκοι καθηγητές και ειδικοί θέτουν επί τάπητος όλες τις εναλλακτικές στρατηγικές για το Κυπριακό και την «ΤΔΒΚ». Οι διεθνολόγοι στρέφουν το βλέμμα τους στα «δικαιώματα» της τουρκοκυπριακής πλευράς στο διεθνές σκηνικό. Για πρώτη φορά ύστερα από πολύ καιρό, η τουρκική πλευρά αφήνει να εννοηθεί ότι η κατοχύρωση των εν λόγω δικαιωμάτων μπορεί να έρθει και έξω από το πλαίσιο της ομοσπονδιακής λύσης, η οποία αποτελεί τη βάση των συνομιλιών στο Κυπριακό μετά το Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση του ΑΚΡ, εστιάζει για πρώτη φορά στη πολιτική κληρονομιά του Ραούφ Ντενκτάς. Το «SETA» έχει ιδρυθεί από κύκλους συντηρητικών αναλυτών, διεθνολόγων και καθηγητών. Το τουρκικό κέντρο στρατηγικών μελετών διατηρεί στενές σχέσεις με τους κύκλους της τουρκικής κυβέρνησης και κυρίως με τους συνεργάτες του Τούρκου Πρωθυπουργού και του Τούρκου Προέδρου. Κατά διαστήματα, το κέντρο εστιάζει την προσοχή του σε ζητήματα, τα οποία καθορίζει η τουρκική κυβέρνηση ως προτεραιότητες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Την προηγούμενη εβδομάδα, τη στιγμή που το «SETA» επέλεγε να εστιάσει την προσοχή του στη νέα προτεραιότητα της Άγκυρας στο Κυπριακό, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου πραγματοποίησε επίσκεψη στα Κατεχόμενα όπου συναντήθηκε με την ηγεσία της τ/κ κοινότητας. Σε αυτές τις συναντήσεις ξεχώρισε η νέα στρατηγική της Άγκυρας, η οποία σύμφωνα με πολλούς Ελληνοκύπριους πολιτικούς και αναλυτές είναι αδιάλλακτη και άκρως προβληματική. Η επίσκεψη του Τσαβούσογλου έδειξε ότι η τουρκική πλευρά επιμένει στους όρους της για την προοπτική της συνεργασίας στην ΑΟΖ. Η Άγκυρα εξακολουθεί να ζητά την άμεση κατοχύρωση του μεριδίου των Τ/K στην ΑΟΖ και την άμεση επιστροφή της ηγεσίας του Νίκου Αναστασιάδη στις συνομιλίες. Αμέσως μετά τη συνάντηση του με τον ηγέτη της Τουρκοκυπριακής κοινότητας, Ντερβίς Έρογλου, ο κ. Τσαβούσογλου τόνισε ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν πρόκειται να επιτρέψει τη μετεξέλιξη της τ/κ πλευράς σε μια μειονότητα. Απευθυνόμενος στον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, τον οποίο τον θεωρεί προσωπικό φίλο του, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ζήτησε από την ε/κ πλευρά να λάβει υπόψη της τους προβληματισμούς των Τ/κ στο ζήτημα της ΑΟΖ. Η τουρκική κυβέρνηση επαναλαμβάνει ότι επιθυμεί να δει την ε/κ πλευρά να επιστρέφει στο τραπέζι των συνομιλιών και δηλώνει έτοιμη να ανταποδώσει στα βήματα καλής θελήσεως της ε/κ πλευράς. Ωστόσο, υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων, η τουρκική κυβέρνηση συμπεραίνει ότι Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν πρόκειται να αλλάξει τη στάση του στο ζήτημα της ΑΟΖ. «Ψήφος» στον Eρογλου Στο πλαίσιο της επίσκεψης του Τσαβούσογλου, το σημείο που ξεχώρισε υπήρξε το αισιόδοξο κλίμα στην τουρκοκυπριακή αντιπροσωπεία. Η ηγεσία του Ντερβίς Έρογλου, η οποία εκπροσωπεί την εθνικιστική Δεξιά της τ/κ κοινότητας, παρακολουθεί με ικανοποίηση τη σταδιακή εστίαση της προσοχής της Άγκυρας στα εναλλακτικά σενάρια για το Κυπριακό. Η επιστροφή του δόγματος Ντενκτάς στο προσκήνιο είναι μια εξέλιξη, η οποία αναπτερώνει το ηθικό του Έρογλου και των συνεργατών του ενόψει και των κρίσιμης σημασίας επικείμενων «προεδρικών εκλογών» του Απριλίου. Σύμφωνα με τον Έρογλου, η υπομονή της τ/κ κοινότητας τείνει να εξαντληθεί. Ακόμη, απευθυνόμενος στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, ο Έρογλου πρόσθεσε ότι η ε/κ πλευρά πρέπει να επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών δίχως όρους και προϋποθέσεις. ΑΠΟΨΗ / Tου ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Το αποτέλεσμα των εκλογών Τ η στιγμή που θα διαβάζετε το συγκεκριμένο άρθρο οι πολίτες της Ελληνικής Δημοκρατίας θα βρίσκονται στις κάλπες και θα δηλώνουν παρόντες σε μια από τις πιο κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις της σύγχρονης ιστορίας της χώρας. Μετά το 1974 η Ελλάδα βρίσκεται για πρώτη φορά ενώπιον ιστορικών προκλήσεων και αποφάσεων. Τη στιγμή που καταρρέει το πολιτικό σύστημα της χώρας, ο Έλληνας ψηφοφόρος καλείται να λάβει σημαντικές αποφάσεις εν μέσω μιας μεγάλης κοινωνικής και οικονομικής κρίσης. Ο δικομματισμός της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ πλέον αποτελεί παρελθόν για την Ελλάδα. Στη νέα περίοδο, ένα νέο είδος δικομματισμού έρχεται να αντικαταστήσει το παλαιό πολιτικό κατεστημένο. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ είναι οι δυο πόλοι του συστήματος. Στην περιφέρεια αυτών των πόλων λαμβάνουν μέρος μικρότεροι δορυφόροι, οι οποίοι έρχονται να διαδραματίσουν ρυθμιστικό ρόλο. Δύο είναι οι εξαιρέσεις. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος και ο Λαϊκός Σύνδεσμος Χρυσή Αυγή αρνούνται να αναλάβουν τον συγκεκριμένο ρόλο και συνεχίζουν την ανεξάρτητη πορεία τους, στο περιθώριο του αναδυόμενου πολιτικού συστήματος. Με την ψήφο του ο Έλληνας πολίτης έρχεται να καθορίσει τις νέες ισορροπίες στο νέο πολιτικό γίγνεσθαι. Εξαιτίας της μεγάλης οικονομικής κρίσης και των λεπτών κοινωνικοπολιτικών ισορροπιών, οι δύο πόλοι του συστήματος χρειάζονται την πρωτιά καθώς και τη συνεργασία των μικρών ρυθμιστικών παραγόντων-δορυφόρων για να αναλάβουν το καθήκον του διαπραγματευτή του ελληνικού χρέους. Ο Έλληνας πολίτης καλείται να εκλέξει τον «διαπραγματευτή» και τον «βοηθό» του. Η εκλογή του διαπραγματευτή και του βοηθού του δεν πρέπει να μας ξεγελάει. Η ψήφος της Κυριακής δεν λύνει κανένα από τα προβλήματα, τα οποία δημιούργησε η πτώση ενός πελατειακού συστήματος, οι ρίζες του οποίου χάνονται μέσα στους τελευταίους αιώνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Ελληνικής Επανάστασης. Κανένας από τους δύο πόλους και καμία βοηθητική πολιτική δύναμη δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να ορθώσει με σαφήνεια, ειλικρίνεια και τόλμη μια πρόταση για τη ριζική αναθεώρηση αυτού του συστήματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε τα όπλα πριν από την έναρξη της μάχης ανοίγοντας τις πύλες του στους εκπροσώπους του παλαιού καθεστώτος, οι οποίοι αναζητούν ανάσα ζωής στους κόλπους του. Η Νέα Δημοκρατία έχει μετατραπεί προ πολλού σε μια δεξιά συνάθροιση-μόρφωμα με ακραίες αποχρώσεις. Η δε μικροί δορυφόροι δεν έχουν να προσφέρουν καμία φρέσκια ιδέα η κριτική. Εν ολίγοις, το πρόβλημα παραμένει: Το πελατειακό σύστημα, παρά το γεγονός ότι ανανεώνεται πολιτικά δύο πόλοι και μικροί δορυφόροι εξακολουθεί να μη λύνει κανένα από τα μεγάλα κοινωνικά, ταξικά και οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας. Οι οικονομολόγοι, πολιτικοί επιστήμονες και κοινωνιολόγοι είναι σε θέση να δώσουν πολλές απαντήσεις για το μεγάλο αδιέξοδο του αθάνατου, ελληνικού πελατειακού συστήματος. Σε αυτό το σύντομο άρθρο γνώμης, επιλέγω να εστιάσω σε μια αδυναμία του, την οποία θεωρώ υψίστης σημασίας για το μέλλον της Ελλάδας. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι το σύγχρονο πελατειακό σύστημα στέρησε από την ελληνική κοινωνία ένα πολύτιμο στοιχείο. Τα προνόμια, τα οικονομικά και πολιτικά προνόμια, ο κομφορμισμός στέρησαν από την κοινωνία και το άτομο την παραγωγική ικανότητα, τη χαρά της δημιουργίας. Η σύγχρονη Ελλάδα είναι ταυτόχρονα τυχερή και άτυχη. Είναι τυχερή διότι διαθέτει ένα ανθρώπινο δυναμικό, με γνήσια κριτική, δημιουργική σκέψη, με ταλέντο στις θετικές επιστήμες, στην ιστορία, φιλοσοφία και μεγάλο μεράκι για τις νέες προκλήσεις. Ωστόσο, είναι άτυχη διότι το πελατειακό σύστημα (τα κόμματα, τα συνδικάτα, το Πανεπιστήμιο, η ίδια η κοινωνία και η οικογένεια, η οικονομική κρίση κ.ο.κ.) «μπαζώνει» το μέλλον αυτού του δυναμικού. Το δράμα του δημιουργικού και ταλαντούχου ανθρώπινου αποθέματος μας δεν είναι μια νέα εξέλιξη, η οποία συσχετίζεται αποκλειστικά με την κρίση. Είναι το δράμα του γονιού, ο οποίος χθες χτυπούσε την πόρτα του βουλευτή για να βολέψει τον γιο ή την κόρη του (σ.σ. Κύπριε αναγνώστη σου θυμίζει κάτι;), το ξέπεσμα του καθηγητή, ο οποίος μετατράπηκε πρώτα σε γραφιά και σήμερα σε τυχοδιώκτη πολιτικό, το αδιέξοδο μιας κοινωνίας, η οποία κινείται συνεχώς στους ρυθμούς των εορτών, του καταναλωτισμού και του κομφορμισμού. Δυστυχώς, όπως οι υπόλοιπες έτσι και αυτές οι εκλογές δεν πρόκειται να αλλάξουν αυτή την «αρρωστημένη» κατάσταση. Εν κατακλείδι, με τη σημερινή ψήφο του, ο Έλληνας ψηφοφόρος έρχεται να επιλέξει έναν νέο διαπραγματευτή και να καθορίσει τις νέες ισορροπίες στο αναδυόμενο (καλύτερα ανανεωμένο) πολιτικό σύστημα, το οποίο εντάσσεται στο γενικότερα πλαίσιο ενός ξεπεσμένου πελατειακού συστήματος. Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις, το πρόβλημα παραμένει και μεγεθύνεται.

12 12-POLITIKI _Master_cy 23/01/15 21:36 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Διπλωματική μεταβολή της Λευκωσίας Στροφή στην εξωτερική πολιτική και στρατιωτικές διευκολύνσεις στη Ρωσία Της ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το χαρτί της Ρωσίας ανασύρει πλέον η Λευκωσία ως απάντηση στην ανοχή που οι Δυτικοί φίλοι της επιδεικνύουν στην τουρκική επιθετικότητα σε βάρος της κυπριακής ΑΟΖ και τις αρνητικές εξελίξεις στο Κυπριακό. Η υπογραφή συμφωνίας για παραχώρηση στη Μόσχα στρατιωτικών διευκολύνσεων στο νησί, ως μέρος ενός πακέτου συμφωνιών πολιτικού, οικονομικού, νομικού και στρατιωτικού περιεχομένου που θα υπογραφούν στο Κρεμλίνο κατά την εκεί επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη τον ερχόμενο Φεβρουάριο, θα σημαίνει, αν τελικά υλοποιηθεί, την αναδίπλωση της εξωτερικής πολιτικής της κυπριακής κυβέρνησης από την αρχική πρόθεση της για οικοδόμηση και βελτίωση των σχέσεων της Κύπρου με το ΝΑΤΟ. Την θετική πάντως προσέγγιση της Λευκωσίας στο αίτημα της Μόσχας για παραχώρηση στρατιωτικών διευκολύνσεων, καθώς και τις προσπάθειες που καταβάλλονται μεταξύ <<<<<<< Μήνυμα προς πολλούς αποδέκτες στέλνει η κυβέρνηση με τα ανοίγματά της στη Μόσχα. των δύο χωρών για την κατάληξη και υπογραφή μιας τέτοιας αμυντικού περιεχομένου συμφωνίας μεταξύ του Πρόεδρου Αναστασιάδη και του Ρώσου ομόλογού του, Βλαντιμίρ Πούτιν, επιβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της «Κ», το αίτημα της Μόσχας για παραχώρηση στρατιωτικών διευκολύνσεων είναι ανάλογο άλλων αμυντικών συμφωνιών που έχει συνάψει η Κύπρος, όπως για παράδειγμα με τη Γαλλία, και περιλαμβάνει τη δυνατότητα ελλιμενισμού ρωσικών πλοίων και δικαιώματος χρήσης από ρωσικά αεροσκάφη της αεροπορικής βάσης Ανδρέας Παπανδρέου. Η Μόσχα έχει θέσει την επιθυμία της στη Λευκωσία για υπογραφή συμφωνίας αμυντικού περιεχομένου από τον Μάρτιο του Η δε αναβλητικότητα εκ μέρους του Κρεμλίνου για καθορισμό ημερομηνίας επίσκεψης του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές στην «Κ», δεν είναι άσχετη και με τη διστακτικότητα που επέδειξε η Λευκωσία για υπογραφή της κομβικής σημασίας για τα ρωσικά συμφέροντα αμυντικής συμφωνίας με την Κύπρο. Σύμφωνα δε με τις ίδιες διπλωματικές πηγές, οι δυσκολίες που παρεμβάλλονταν στη Λευκωσία για να προχωρήσει στην υπογραφή ανάλογης συμφωνίας με τη Μόσχα προέρχονταν από νατοϊκούς κυρίως κύκλους. Εν μέσω πάντως των προετοιμασιών για την κατάληξη και υπογραφή αμυντικής συμφωνίας Κύπρου Ρωσίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε συνάντηση στο Νταβός με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι, τον οποίο και ενημέρωσε για τις θέσεις της Λευκωσίας αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό σε σχέση και με τις τουρκικές παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ από την πλευρά του ο κ. Κέρι τόνισε την πάγια θέση της Ουάσιγκτον για το αναφαίρετο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αξιοποιεί και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους εντός της ΑΟΖ της, καθώς για τις προσπάθειες των ΗΠΑ για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό. Παράλληλα, τις θέσεις της Λευκωσίας είχαν την ευκαιρία να μεταφέρουν στη βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, αρμόδια για θέματα Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας στο Τμήμα Ευρωπαϊκών και Ευρωασιατικών Υποθέσεων, Αμάντα Σλόουτ, ο υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, όσο και ο υπουργός Άμυνας, Χριστόφορος Φωκαΐδης, αλλά και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης σε χωριστές συναντήσεις που είχαν με την αμερικανίδα αξιωματούχο. Η κ. Σλόουτ, κατά τη διήμερη παραμονή της στην Κύπρο συναντήθηκε επίσης και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. Επαφές στο Νταβός Στο μεταξύ, με τη συνάντηση του με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών ολοκλήρωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τον κύκλο των ανεπίσημων διαβουλεύσεων στο Νταβός σε μια προσπάθεια προώθησης των κυπριακών θέσεων στο Κυπριακό, αλλά και σε θέματα οικονομίας και ενέργειας. Κατά την παραμονή του στην ελβετική πόλη, ο κ. Αναστασιάδης συναντήθηκε επίσης με τον ειδικό σύμβουλο του γενικού γραμματέα των ΗΕ για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, ο οποίος και επαναβεβαίωσε τη Λευκωσία για την πρόθεση του αντικειμενικής ενημέρωσης εκ μέρους του των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και με Ευρωπαίους ηγέτες, μεταξύ των οποίων και με τη Λετονή ομόλογο του, η χώρα της οποίας προεδρεύει του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο τρέχον εξάμηνο. Σε μια κρίσιμη, δηλαδή, περίοδο για τη Λευκωσία όπου επιχειρείται διά της πλαγίας οδού η επαναφορά στις Βρυξέλλες του θέματος του κανονισμού για το απευθείας εμπόριο με τα Κατεχόμενα προς αντιμετώπιση της λεγόμενης απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συναντήθηκε ακόμη με τον Αιγύπτιο ομόλογο του, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, με την επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ και τον ανώτατο διευθυντή της εταιρείας ΕΝΙ, ενώ συμμετείχε σε αριθμό συζητήσεων με θέμα τις ενεργειακές εξελίξεις και ήταν ομιλητής σε συζήτηση για τις σημερινές προκλήσεις της οικονομίας. Ήδη όπως έχει ανακοινωθεί, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει συγκαλέσει συνεδρία του Συμβουλίου Αρχηγών των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων για τη Δευτέρα για να τους ενημερώσει για τα αποτελέσματα των επαφών του από το Νταβός, καθώς και τα ζητήματα που έχουν προκύψει στους τομείς της ενέργειας και της οικονομίας. Από το βήμα του Φόρουμ, ο Τούρκος Πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου επανέθεσε τις σαφείς επιδιώξεις της Άγκυρας για τη μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου στην Τουρκία αν υπάρξει ειρήνη στην Κύπρο, και αυτό ως μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της χώρας για μετατροπή της σε ενεργειακό κέντρο από όπου θα περνούν όλοι οι ενεργειακοί αγωγοί από Κασπία, Κεντρική Ασία, Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο. «Παλαιότερα λέγανε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τούρκος Πρωθυπουργός, «όλοι οι δρόμοι περνούν από τη Ρώμη. Κι εμείς τώρα θέλουμε όλοι οι αγωγοί ενέργειας να περνούν από την Τουρκία. Από την Ανατολή στη Δύση, από τον Βορρά στον Νότο θέλουμε να περνούν από την Τουρκία». Ο κ. Νταβούτογλου υπέδειξε μάλιστα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν όντως ενδιαφέρεται για εναλλακτικούς οδούς παροχής ενέργειας, να ανοίξει το σχετικό κεφάλαιο στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., πρόσθεσε, παραμένει στρατηγικός στόχος, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι το κυπριακό πρόβλημα είναι ένα από τα εμπόδια για την επίτευξή του. Έτοιμη για σύναψη αμυντικής συμφωνίας με τη Ρωσία εμφανίζεται η Λευκωσία, η οποία είναι πλέον πρόθυμη να παράσχει στρατιωτικές διευκολύνσεις στη Μόσχα. Στη φωτογραφία από την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο ρωσικό αεροπλανοφόρο «Ναύαρχος Κουνζετζόφ», που βρέθηκε αγκυροβολημένο ανοιχτά της Λεμεσού πέρσι τον Φεβρουάριο, εξαιτίας της κρίσης στη Συρία. Την ετοιμότητά του να επιστρέψει στις συνομιλίες αρκεί να αρθούν οι τουρκικές προκλήσεις εξέφρασε ο Πρόεδρος στον Αμερικανό ΥΠΕΞ Τζον Κέρι. Προσεκτικότερη και αντικειμενικότερη περιμένει η Λευκωσία πως θα είναι η αναφορά που θα δώσει τη Δευτέρα ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Εσπεν Μπαρθ Αϊντε, κατά την ενημέρωση των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στη διάρκεια ανεπισήμων διαβουλεύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες από διπλωματικές πηγές στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, οι διαβεβαιώσεις αυτές φαίνεται πως έχουν δοθεί προς την ε/κ πλευρά τόσο από τον Νορβηγό πρώην υπουργό Εξωτερικών, όσο και αξιωματούχους των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό κρίθηκε σκόπιμο μετά την άνευ τουρκικής ανταπόκρισης πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη, με στόχο την επανάληψη των διαπραγματεύσεων, αλλά και τις έντονες αντιδράσεις Λευκωσίας στην έκθεση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την ΟΥΝΦΙ- ΚΥΠ. Βέβαια, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας έχουν στα χέρια τους την έκθεση, με αρκετά αρνητικά συμπεράσματα, που σημαίνει ότι έχει γίνει αρκετή ζημιά. όμως, καθώς η έκθεση καλύπτει το διάστημα μέχρι της 15 Δεκεμβρίου, τουλάχιστον τα επιπρόσθετα στοιχεία που θα αναφέρει στην ενημέρωσή του ο κ. Αϊντε, θα μπορέσουν να καλύψουν κάποιες από τις «ζημιές». Πάντως, στη συζήτηση που θα ακολουθήσει στο Σ.Α. παρουσία του κ. Αϊντε, αναμένεται ότι θα εγερθούν αρκετά ερωτήματα από φιλικές χώρες προς την Κύπρο. Ήδη, πέραν των επαφών που έχει ήδη πραγματοποιήσει η κυπριακή μόνιμη αντιπροσωπεία με τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ακολούθησε νέος κύκλος επαφών την Πέμπτη και την Παρασκευή, από τον διαπραγματευτή, πρέσβη Ανδρέα Δύσκολα με την ενέργεια Στη σειρά των απογοητευτικών εξελίξεων το τελευταίο διάστημα στον τομέα της ενέργειας θα πρέπει πλέον να προστεθεί και η αποχώρηση της ΤΟΤΑL από την κυπριακή ΑΟΖ, αφού όπως και ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης ομολόγησε, θεωρείται απομακρυσμένο το ενδεχόμενο μιας διευθέτησης με την εταιρεία για τη συνέχιση της παραμονής της στην θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται από τη Λευκωσία για παραμονή του πετρελαϊκού κολοσσού στην Κύπρο στη βάση της εισήγησης για επέκταση των ερευνών της σε μέρος των τεμαχίων 7 και 8, τα νομικά κωλύματα παραμένουν. Υπό το φως και των νέων αυτών δεδομένων, και ενόσω εντός αυτής της εβδομάδας αναμένεται το τελικό ξεκαθάρισμα με την εταιρεία, η προσοχή της κυβέρνησης στρέφεται πλέον στην εκμετάλλευση του κοιτάσματος «Αφροδίτη» που αποτελεί και το μόνο επιβεβαιωμένο κοίτασμα φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ. Στο πλαίσιο αυτό, η Λευκωσία εντείνει τις διαβουλεύσεις της με την Αίγυπτο και την Ιορδανία για πώληση του κυπριακού φυσικού αερίου. Στην προσοχή όμως της κυβέρνησης βρίσκεται και το ερευνητικό πρόγραμμα της ΕΝΙ, το οποίο μετά την άκαρπη γεώτρηση στο κοίτασμα «Ονασαγόρας» στο τεμάχιο 9, συνεχίζει με τη γεώτρηση στο κοίτασμα «Αμαθούσα» στο ίδιο τεμάχιο. Τα αποτελέσματα από αυτή τη γεώτρηση αναμένονται τις επόμενες εβδομάδες. Το ερευνητικό πρόγραμμα της ΕΝΙ εκτείνεται, όμως, και πέραν του τεμαχίου 9, αφού, η κοινοπραξία ΕΝΙ/KOGAS έχει αδειοδοτηθεί για ερευνητικές γεωτρήσεις και στα τεμάχια 2 και 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Αναμένεται να χαμηλώσουν οι τόνοι από τον Αϊντε <<<<<<< Η ανυπαρξία τουρκικής ανταπόκρισης στην πρόταση Αναστασιάδη βελτιώνει το κλίμα. ASSOCIATED PRESS Ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης είχε σειρά επαφών στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη με στόχο την αντικειμενική καταγραφή από το Συμβούλιο Ασφαλείας για το ποιος ευθύνεται για το αδιέξοδο στο Κυπριακό. ΚΥΠΕ Μαυρογιάννη. Οι επαφές στοχεύουν «στη σωστή αποτύπωση της κατάστασης από το Σ.Α., του ποιος ευθύνεται για το αδιέξοδο και πώς θα βγούμε από την παρούσα στασιμότητα». Την Παρασκευή παρουσιάστηκε σε επίπεδο μονίμων μελών το δεύτερο βρετανικό προσχέδιο ψηφίσματος, μετά την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των «5» επί του πρώτου. Το προσχέδιο δεν κάνει καμιά μνεία στις αρνητικές αναφορές περί άρσης περιορισμών των Τουρκοκυπρίων, όπως η αρνητική παράγραφος 36 της έκθεσης του γ.γ. και κινείται ακριβώς στο ίδιο πλαίσιο με το ψήφισμα του Ιουλίου, Ωστόσο, δεν αποτυπώνονται σ αυτό τα αίτια του αδιεξόδου κι η προτροπή του Σ.Α. για επανάληψη των συνομιλιών κινείται στο πλαίσιο της παραγράφου 26 της έκθεσης. Το ψήφισμα αναμένεται να υιοθετηθεί στις 28 Ιανουαρίου, εκτός κι αν υπάρξει καθυστέρηση στις διαβουλεύσεις. Η θητεία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ λήγει στις 31 Ιανουαρίου. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

13 13-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:36 Page 13 Kυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Familiarity breeds contempt* Για λόγους που πιστέψτε με δεν σας ενδιαφέρουν καθόλου, πάσχω (αν αυτό είναι το κατάλληλο ρήμα) από διάφορες ψυχαναγκαστικές εμμονές. Μία από αυτές, που πολύ με έχει ταλαιπωρήσει ώς τώρα, είναι να μην αφήνω ποτέ απλήρωτα χρέη και λογαριασμούς ιδίως δε, εφόσον η οφειλή είναι προς το κράτος. Μπορεί, που λέει ο λόγος, να πλήρωνα από καπρίτσιο την τελευταία ημέρα της προθεσμίας, ωστόσο πλήρωνα πάντα. Παράλληλα, έβλεπα φίλους μου να μην είναι το ίδιο σχολαστικοί με εμένα και να μην παθαίνουν τίποτε σπουδαίο απλώς πλήρωναν αργότερα με κάποια προσαύξηση. Εγώ όμως δεν επηρεαζόμουν και έμενα ακλόνητος στις αρχές, στις εμμονές, στις νευρώσεις μου. (Είναι, νομίζω, το ίδιο πράγμα όλα αυτά, αλλά τέλος πάντων...) Δεν το έκανα, ξέρετε, από σεβασμό προς το άθλιο και ανυπόληπτο κράτος όπως το κατάντησε η λαίλαπα του λαϊκισμού, αλλά από πραγματικό φόβο και βαθύτατη αποστροφή για το κράτος αυτό: για να μην υφίσταμαι την καταθλιπτική επίδραση της γραφειοκρατίας στην ψυχολογική μου διάθεση τόσο απλός ήταν ο λόγος. Ενιωθα σαν να πλήρωνα λύτρα ή, καλύτερα, «προστασία», για να με αφήσουν στην ησυχία μου. Εφέτος, έχω την εντύπωση ότι η κατάστασή μου πρέπει να έχει βελτιωθεί αισθητά. Διότι, για πρώτη φορά στη ζωή μου, δεν τακτοποίησα εμπροθέσμως τις υποχρεώσεις μου και τι περίεργο! δεν αισθάνομαι να επίκειται το τέλος του κόσμου. Φυσικά, δεν τολμώ να πω ότι θεραπεύτηκα οριστικά από την εμμονή μου ούτε ότι πέρασα μεμιάς από την υπερβολή στην πλήρη αναισθησία. Ομως, ξαφνικά, το θέμα έπαψε να με νοιάζει με τον τρόπο που με ένοιαζε κάποτε. Αν σήμερα συμβεί το χειρότερο, σκεφθείτε ότι καμία καταστροφή δεν είναι απόλυτη. Πάντα υπάρχει κάτι ωφέλιμο και τερπνό, ακόμη και στη μεγαλύτερη τραγωδία. Μπορεί, λ.χ., να μην ακούσουμε ποτέ ξανά (παρά μόνο σε ιστορικές αναδρομές) το όνομα του κόμματος που ευθύνεται περισσότερο για την καταστροφή, να μην ξαναδούμε ποτέ αυτό το απαίσιο πράσινο χρώμα των αραβικών κομμάτων, ούτε και το ιστορικό σύμβολο... «Αφού δεν έχω τώρα, τι να κάνω; Θα πληρώσω τον επόμενο μήνα». Αυτό λέω μέσα μου και σας πληροφορώ ότι κοιμάμαι μια χαρά, παρότι χρωστώ στο Δημόσιο. Εξετέθην μέσω ενός προσωπικού παραδείγματος που δεν με τιμά καθόλου, είναι αλήθεια διότι είναι ο μόνος τρόπος που έχω για να εξηγήσω ένα ψυχολογικό φαινόμενο, το οποίο υποψιάζομαι ότι θα παίξει ρόλο στην ετυμηγορία της κάλπης αύριο. Εννοώ την αναπόφευκτη μετάβαση από τον φόβο στην αδιαφορία. Ο φόβος είναι βασανιστήριο. Ακόμη και σε μικρές δόσεις, εφόσον επανέρχεται συχνά κουράζει. Μοιραία λοιπόν φθάνει η στιγμή που η κούραση επιβάλλεται της λογικής και σε κάνει να λες: ας γίνει πια ότι να ναι, δεν με νοιάζει. «Η εξοικείωση γεννά την περιφρόνηση»*, λέει η παλιά αγγλική παροιμία που έβαλα σήμερα στον τίτλο: ισχύει ακόμη και για τον φόβο, σας βεβαιώ εξ ιδίας πείρας. Γι αυτό τον λόγο, έχω την εντύπωση ότι αν οι προηγούμενες εκλογές ήταν της οργής και του φόβου, οι σημερινές είναι της κούρασης και της αηδίας. Οσοι συμφωνούν με τις θέσεις των κομμάτων της συγκυβέρνησης (ανεξαρτήτως του αν οικτίρουν ή εξοργίζονται με τους χειρισμούς τους) έχουν κουραστεί πολύ για να νοιάζονται το ίδιο όπως πριν από δύο χρόνια. Από την άλλη πλευρά, όσοι έβραζαν από οργή δεν ηρέμησαν, διότι δεν έγινε και τίποτε για να τους ηρεμήσει. Η οργή τους, όμως, εν τω μεταξύ καταστάλαξε σε μίσος. Συνθέτοντας τα όσα ακούω από φίλους και γνωστούς, θα έλεγα ότι τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής περιόδου παρατηρήθηκαν στους παραδοσιακούς ψηφοφόρους της Ν.Δ. δύο τάσεις: από τη μια πλευρά, κάποια αισθητή συσπείρωση στον (δυσαρεστημένο και απογοητευμένο) αστικό κόσμο και, από την άλλη, εκδικητικότητα από τους ψηφοφόρους των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων (π.χ. δημοσίους υπαλλήλους), που ψήφισαν Ν.Δ. την προηγουμένη φορά και τώρα έχουν φύγει για τον ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ). Οσο και αν ακούγεται παράδοξο το άλμα των συγκεκριμένων ψηφοφόρων, στην πραγματικότητα επιβεβαιώνει πόσο επιτυχημένα εξέφρασε την πασοκαρία ο ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ). Την κούραση του κόσμου που στήριξε με την ψήφο του τη συγκυβέρνηση επέτεινε και η παντελής απουσία στρατηγικής της Ν.Δ., αφότου έχασε τον μπούσουλα τον περασμένο Μάιο. Η άτσαλη στροφή και η έφοδος που επιχείρησε η κυβέρνηση για να αρπάξει το λάβαρο του αντιμνημονιακού αγώνα από τον ΣΥ- ΡΙΖΑ (Τ-Λ) ήταν ένα μνημειώδες λάθος, με επιπτώσεις και προς τις δύο πλευρές των ψηφοφόρων της Ν.Δ. Στον αστικό κόσμο και, γενικώς, σε όσους κατανοούν τη σημασία των μεγεθών της οικονομίας, η απότομη μεταστροφή έδειξε ότι η κυβέρνηση δεν πίστευε στις μεταρρυθμίσεις, αφού έσπευσε με επιπολαιότητα να εξαργυρώσει σε δημοτικότητα (όπως πίστευε) την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος. Στα δε μικροαστικά στρώματα, που υπέστησαν τα χειρότερα και μάλλον δεν ενδιαφέρονται πολύ για αριθμούς και οικονομικά μεγέθη, η μεταστροφή έδειξε πολύ απλά ότι οι REUTERS / ALKIS KONSTANTINIDIS θυσίες τους δεν είχαν νόημα. Σαν να μην έφτανε αυτό, η κυβέρνηση με την απόφασή της να επισπεύσει τις εξελίξεις και να αφήσει ανοικτή τη διαπραγμάτευση, επανέλαβε το ίδιο τέχνασμα που είχε χρησιμοποιήσει και την προηγουμένη φορά, βασισμένο και αυτή τη φορά στο ίδιο δίλημμα: Ευρώπη ή ανεπιθύμητες περιπέτειες με άδηλο τέλος. Το δίλημμα εξακολουθεί να είναι αληθινό, μόνο που η κυβέρνηση υποτίμησε δύο στοιχεία, τα οποία κάνουν την κατάσταση σήμερα εντελώς διαφορετική από το Κατ αρχάς, ότι, με τη σπασμωδική μεταστροφή της, δεν είχε πια την απαραίτητη αξιοπιστία για να υποστηρίξει τη θέση που διάλεξε να υπερασπισθεί και, επίσης, ότι δεν υπολόγισε την κούραση και την απογοήτευση που κατέβαλαν τους υποστηρικτές της. Αν, επιτέλους, κάπου ταιριάζει γάντι η πολυφορεμένη ρήση του Μαρξ για την Ιστορία που επαναλαμβάνεται ως φάρσα, είναι για το σχέδιο με το οποίο η κυβέρνηση προσπάθησε να πάρει την πρωτοβουλία των εξελίξεων. Παρ όλα αυτά, σκεπτόμενος το ερώτημα τι θα ήθελα τη Δευτέρα, αν εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ), εννοείται, φυσικά, ότι νιώθω τον πειρασμό να απαντήσω: «Πλούσιος και να ζω στο εξωτερικό!». Αλλά δεν ενδίδω στον πειρασμό επειδή δεν μπορώ, όχι επειδή δεν θα το ήθελα... Κάτι που θα ήθελα όμως και, νομίζω, είναι εφικτό, θα ήταν να υπάρχει μεθαύριο μια ισχυρή Κεντροδεξιά. Ισχυρή, όχι βεβαίως για το αριθμητικό ποσοστό της, αλλά επειδή θα έχει συγκεντρώσει τις ψήφους όσων μένουν σταθερά προσηλωμένοι στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Την προσήλωση αυτή θα την έχουν αποδείξει επειδή θα έχουν ψηφίσει τη Ν.Δ. για την ιστορία της και μόνον. kassimatis@kathimerini.gr Ì ¹ Æ Á Ĺ Æ ¹» ª ÆÃË! jeep.com ΑΠΟ ÁÛï Jeep Cherokee 5è çåîéà. ªøåäéÀóôèëå çéá îá ëùòéáòøüóåé. òõå îá æûòåé óå ðûòá ëáé ôèî ðéï äàóëïìè åëôþ äòþíïù ÒáðïóôïìÜÓ. òõå îá ðòïàçåé ôé õòùìéëû éëáîþôèôå ôåôòáëýîèóè ôè Jeep. Ýîáé ôï îûï Jeep Cherokee. Æï ðòñôï íåóáýï SUV íå äùîáôþôèôá áùôþíáôè áðåíðìïëü ôïù ðýóö Àêïîá Þôáî è 4ëÝîèóè äåî åýîáé áðáòáýôèôè. Æï ðòñôï óôèî ëáôèçïòýá ôïù íå áùôþíáôï ëéâñôéï 9 ôáøùôüôöî.»å ðòöôïðïòéáëþ óàóôèíá äéáøåýòéóè Selec-Terrain ðïù åðéôòûðåé óôïî ïäèçþ îá åðéìûêåé ôèî éäáîéëü ëýîèóè áîàìïçá íå ôï äòþíï ðïù âòýóëåôáé (Auto, Sport, Snow, Sand/Mud Ü Rock). ÃìïëáÝîïùòçéï Jeep Cherokee, äùîáíéëþ ëáé åìëùóôéëþ Þóï ðïôû. Ελάτε για ένα

14 14-GNOMES ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:03 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Το τρένο Το παιχνίδι των λυγμών Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ Αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα σήμερα το βράδυ και θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση με κορμό τον ίδιο. Η Ν.Δ. δεν έκανε ουσιαστικά καμπάνια ή μάλλον έκανε μία καμπάνια που εξηγείται μόνο αν ήθελε πραγματικά να έλθει δεύτερη. Οι νοικοκύρηδες, οι άνθρωποι που αντιλαμβάνονται πόσα μπορεί να χάσει η χώρα θα την ψηφίσουν. Ακόμη και άνθρωποι που δεν έχουν ποτέ ψηφίσει ένα δεξιό κόμμα θα το κάνουν. Ισως μάλιστα καταφέρουν, αυτοί οι αγχωμένοι ψηφοφόροι της τελευταίας στιγμής, να κλείσουν την ψαλίδα. Πολλοί θα στηρίξουν μικρότερα κόμματα με σαφή φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό γιατί απογοητεύθηκαν από την κυβέρνηση, ιδιαίτερα από τον Μάιο και μετά. Ολα αυτά θα αναλυθούν με ψυχραιμία και σύνεση όταν πέσει η σκόνη. Ισως, μάλιστα, να υπάρχει και ειδικό σεμινάριο πολιτικής επιστήμης με τον τίτλο «Πώς να μην κλωτσάς την καρδάρα αφού την έχεις γεμίσει γάλα με πολύ κόπο...». Πάμε όμως λίγο πίσω, να θυμηθούμε πού ήταν η χώρα πριν μπούμε στην περιπέτεια της προεδρικής εκλογής. Είχαμε εισέλθει σε τροχιά ανάπτυξης το τελευταίο τρίμηνο του 2014 και όλες, μα όλες οι προβλέψεις έδειχαν ότι το 2015 θα έφτανε το 3%. Είχαμε ακόμη κάνει δειλά βήματα στη νέα επιχειρηματικότητα και μια μικρή μείωση της ανεργίας. Το κυριότερο; Πολλοί Ελληνες και ξένοι επενδυτές είχαν ήδη τοποθετηθεί στην ελληνική αγορά ή σχεδίαζαν μεγάλα deals. Success story; Οχι, και ποτέ δεν το ισχυρισθήκαμε από αυτές τις στήλες. Είχαμε όμως όλες τις προϋποθέσεις να πάμε καλύτερα. Οπως έλεγε ένας ξένος φίλος «η οικονομία σας θα πήγαινε καλύτερα, παρά τους πολιτικούς σας...». Οι πολιτικοί μας, όμως, έκαναν το θαύμα τους. Για ένα γινάτι, για την εξουσία και μόνο βιάστηκε η αντιπολίτευση να πάει τη χώρα σε Que sera sera, εν τινι μέτρω Το 1956 ήταν χρονιά μεγάλων πολιτικών ανατροπών. Ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ εθνικοποιούσε τη Διώρυγα του Σουέζ. Ο Νικίτα Χρουστσόφ στο 20ό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΕΣΣΔ ξεκινούσε την αποσταλινοποίηση. Στην Ουγγαρία εξεδηλώθη η πρώτη αντικαθεστωτική επανάσταση στις χώρες του ανατολικού συνασπισμού και κατεστάλη με την εισβολή των σοβιετικών αρμάτων μάχης. Στην Ερυθρά Κίνα, τέλος, ο Μάο Τσε Τουνγκ οργάνωνε εκστρατεία με το σύνθημα «αφήστε τα εκατό λουλούδια να ανθίσουν, εκατό σχολές σκέψης να αναπτυχθούν». Την ίδια, όμως, χρονιά και ανεξαρτήτως των συγκλονιστικών ανατροπών στη διεθνή σκηνή, κυριαρχούσε ένα ανέμελο τραγούδι, που ερμήνευε η Ντόρις Ντέι, σε μία ταινία του Αλφρεντ Χίτσκοκ - το que sera sera, που θα αποδώσουμε αντιποιητικά στη νεοελληνική «Ο,τι είναι να γίνει, θα γίνει». Ερεθισμός προεκλήθη στους ιστοριοδίφες της Δύσεως και ανακάλυψαν ότι την σχετική φράση είχαν προσθέσει στο οικόσημό τους -στην ιταλική της εκδοχή- οι Κόμητες του Bedford, της οικογένειας των Ράσελ - στα τέλη του 16ου αιώνα, και ευθύς μετά την επανέλαβε στον Δόκτορα Φάουστ ο Κρίστοφερ Μάρλοου, μέγας δραματουργός και σύγχρονος του Σαίξπηρ. Στην καθ ημάς Ανατολή δεν υπήρχε λόγος αναζητήσεως εννοίας αντιστοίχου. Είχαμε οι Ελληνες από αιώνων «το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον» και επί οθωμανικής αυτοκρατορίας εξοικειωθήκαμε με το ισλαμικό «κισμέτ». Στην σημερινή εκλογική αναμέτρηση, ως μουσική υπόκρουση ηχεί -παράδοξα είναι αλήθεια- το ανέμελο τραγούδι, που ερμήνευσε η Ντόρις Ντέι, το Προειδοποιεί ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ν.Δ. κ. Αντώνης Σαμαράς ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία συνεπάγεται την σοβιετοποίηση της Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ εκλογές. Δείτε το λίγο ψύχραιμα. Ας υποθέσουμε ότι ο κ. Σαμαράς έκλεινε τη διαπραγμάτευση, επωμιζόταν το κόστος και φτάναμε στο φθινόπωρο. Το Μνημόνιο θα τελείωνε και θα... κουτσοβγαίναμε στις αγορές. Η οικονομία θα πήγαινε καλά και δεν θα είχαμε μπροστά μας «παγόβουνα». Οι λήξεις ομολόγων το 2016 είναι πολύ μικρές και ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε τότε να κάνει περίπου ό,τι θέλει, ακόμη και να αγνοήσει εντελώς τον κ. Σόιμπλε ή την κ. Λαγκάρντ. Ηθελε όμως την εξουσία τώρα, γιατί οι πολιτικοί μας ξέρουν ένα παιχνίδι να παίζουν μόνο. Τα «γεράκια» έστησαν την παγίδα αριστοτεχνικά. Τράβηξαν το χαλί στον κ. Σαμαρά, στέρησαν τα 7 δισ. από τη χώρα (και τον κ. Τσίπρα) και περιμένουν. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Η απόσταση ανάμεσα σε αυτά που λέει ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ και αυτά που έχουν στο μυαλό τους αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις είναι τεράστια, άπειρη. Η απόσταση ανάμεσα σε αυτά που θα έπρεπε να κάνει ο κ. Τσίπρας για να συμβιβασθεί με αυτά που θα μπορούσαν να δεχθούν οι δικοί του μέσα στο κόμμα και τη Βουλή είναι επίσης χαώδης. Και μην μπερδεύουμε τι λέει ο Χ αρθρογράφος ή ο Ψ ευρωβουλευτής για να φτιαχνόμαστε μόνοι μας πως η Ευρώπη αλλάζει και συνεπώς μία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα καβαλήσει το τρένο. Το πιθανότερο είναι είτε το τρένο της χαλάρωσης να περάσει από μπροστά μας και να μην το πάρουμε είδηση είτε, ακόμη χειρότερα, να μας πατήσει γιατί το περιμέναμε στο λάθος σημείο, τη λάθος ώρα. Είναι δύσκολο αυτή την ώρα να προβλέψει οιοσδήποτε τι θα συμβεί τις επόμενες εβδομάδες. Οι έξω περιμένουν την κωλοτούμπα. Οι μέσα θεωρούν βέβαιο ότι οι έξω θα πάρουν μετάλλιο ενόργανης γυμναστικής. Το λογικό είναι ένας συμβιβασμός. Η λογική δεν είναι όμως πάντοτε η κινητήριος και καθοριστική δύναμη της Ιστορίας. Κάθε άλλο... χώρας. Οι εκ του ΛΑΟΣ εισπηδήσαντες στην Ν.Δ. διαβεβαιώνουν ότι δεν θα επιτρέψουν την άνοδο της αριστεράς στην εξουσία, αναφερόμενοι προφανώς σε «με ραρχί - ες» αγνώστου προελεύσεως και συνθέσεως. Από την άλλη πλευρά, ο κ. Αλέξης Τσίπρας έχει υψώσει λάβαρα, λησμονώντας ότι η «επανάσταση» με όποιο τρόπο και εάν εκδηλωθεί, έχει τον χαρακτήρα του στιγμιαίου. Μετά την επικράτησή της ακολουθεί η εδραίωση στην εξουσία, όπου ο κυρίαρχος λαός επιστρέφει στα σπίτια του και αμείλικτη προβάλλει η διαχείριση μίας οικτρής πραγματικότητος. Παρέλκει σήμερα η ενασχόληση με τους ηγέτες, των ψηφοφόρων της αριστεράς, της ριζοσπαστικής δεξιάς, των άκρων. Προέχει ο πολίτης συντηρητικής διαμορφώσεως, που έχει ανάγκη σταθερών σημείων αναφοράς για να οργανώσει τη ζωή του. Είχε την σταθερά της μοναρχίας και την εξάρθρωσε η δεξιά στην δικτατορική και στην κοινοβουλευτική της εκδοχή. Είχε την σταθερά του εθνικού κράτους και βρίσκεται αντιμέτωπος με την κατίσχυση των αντιλήψεων της πολυπολιτισμικότητος και παγκοσμιοποιήσεως. Εχει πρωτίστως εξουθενωθεί οικονομικά. Δεν θα αναλάβουμε την καθοδήγησή του. Είναι πολίτης άξιος σεβασμού και όχι ανδρείκελο προς χειραγώγηση. Εχει υψηλό αίσθημα νομιμοφροσύνης, αλλά εάν του είναι αδύνατον να ψηφίσει βουλευτή της κεντροδεξιάς ας μην προσφέρει την υποστήριξή του σε κόμματα πολιτικά αντίθετα από την φύση του. Σε μία κοινωνία που προβάλλει την αποχή από το ποτό, το κάπνισμα, από τα λιπαρά και άλλα, η αποχή στις εκλογές δεν έχει την διάσταση του προπατορικού αμαρτήματος. Θα ενεργούσε παρά φύση όμως εάν ακολουθούσε τους ρυθμούς κάποιου ανέμελου άσματος. Ο ι εκλογές αυτές παρουσιάζονται από τους δύο κύριους διεκδικητές της εξουσίας ως εξαιρετικά κρίσιμες, ως αυτές που θα κρίνουν το μέλλον της χώρας. Ολες οι εκλογές είναι εξ ορισμού καθοριστικές και αυτές διεξάγονται σε μια χρονική στιγμή όπου πολλές πληγές είναι ανοικτές και το αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες εξελίξεις και ανατροπές. Αυτό που δεν διαφέρει από άλλες εκλογικές αναμετρήσεις, όμως, είναι η έντονη αίσθηση ότι εμείς ο λαός είμαστε θύματα. Μπορεί οι μεν να νιώθουν οργή για όσα συνέβησαν στη χώρα και στους ίδιους τα τελευταία χρόνια και οι δε να φοβούνται όσα ακολουθήσουν μια πιθανή ανατροπή, ωστόσο, αυτό που μας ενώνει είναι η αίσθηση ότι δεν είμαστε κύριοι της μοίρας μας. Είμαστε, λοιπόν, θύματα της πολιτικής και οικονομικής ελίτ, θύματα ξένων δυνάμεων και πιστωτών, θύματα του καπιταλισμού ή της πάντα απειλητικής «Αριστεράς», θύματα των «άλλων» είτε είναι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί, γείτονες ή μετανάστες. Από τα θρανία, μάθαμε ότι όλοι μάς ζηλεύουν, όλοι θέλουν να μας πάρουν κάτι. Η τωρινή κρίση, λένε πολλοί, είναι τεχνητή, μια πονηρή προσπάθεια να μας πάρουν οι ξένοι και οι «προσκυνημένοι ντόπιοι εκπρόσωποί» Από τις σημερινές Εκλογές μοιάζει αδύνατο, λογικά και ρεαλιστικά, να προκύψει ελπίδα. Ο επαρκής (σε νοημοσύνη και νηφαλιότητα) ψηφοφόρος έχει να επιλέξει ανάμεσα σε μια γνωστή κυβερνητική διαχείριση δραματικά αποτυχημένη, και σε ένα παντελώς άπειρο κυβερνητικού έργου συνονθύλευμα ιδεολογικών ακροτήτων. Στα τελευταία δυόμισι χρόνια ένα επίσης συμπίλημα ακροτήτων (αχαλίνωτου αμοραλισμού με «σοσιαλιστική» λεοντή και καιροσκοπικής εξουσιολαγνείας χωρίς ιδεολογικό προσωπείο) βύθισε τη χώρα σε πραγματικό εφιάλτη: «Ολοκλήρωσε το υπόλοιπο 19% της συνολικής (έξωθεν επιβεβλημένης) δημοσιονομικής προσαρμογής (μέχρι τις εκλογές του 2012 είχε ήδη επιτευχθεί το 81%) διαλύοντας κράτος, οικονομία, κοινωνία» (Οικον. «Κ» , πρωτοσέλιδο). Και σήμερα οι ίδιοι αυτοί ενσαρκωτές του εφιάλτη αυτοδιαφημίζονται σαν δήθεν ανάχωμα στον (επίσης νεοπαγή) συμφυρμό μηδενιστικών ιδεοληψιών με αριστερίστικους σουλιμάδες. «Μπρος βαθύ και πίσω ρέμα». Τον αριστερίστικο αχταρμά τον κατέστησε πρώτη στις δημοσκοπήσεις προτίμηση των ψηφοφόρων ο πανικός του διδύμου Σαμαρά - Βενιζέλου, πανικός που μόνο ποινικές εκκρεμότητες δωσιδικίας θα μπορούσαν να τον προκαλέσουν. Η δραματική ανικανότητα και εξωπραγματική μεγαλαυχία του ίδιου διδύμου πριμοδότησε και ανέβασε στην τρίτη θέση των προτιμήσεων τον εθνικιστικό τραμπουκισμό των Νεοναζί. Που το δίδυμο αποπειράθηκε αμέσως να τον προσεταιριστεί: ανέθεσε την κουμπαριά στον Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου και τελικά των σωφρονισμό τους στους δεσμοφύλακες. Από τις σημερινές Εκλογές μοιάζει αδύνατο, λογικά και ρεαλιστικά, να προκύψει ελπίδα. Η προεκλογική διαφημιστική εκστρατεία του κυβερνητικού διδύμου κραύγαζε την απελπισμένη αλλά και παιδαριώδη, πολύ χαμηλής διανοητικής στάθμης προσπάθεια να εξωραϊστεί η εκκωφαντική ανικανότητα, η πωρωμένη ιδιοτέλεια, η εν ψυχρώ αρνησιπατρία. Ο κ. Σαμαράς, με σπασμώδεις χειρονομίες και έκφρονα λόγο, αδυνατούσε να αρθρώσει έστω και την παραμικρή προγραμματική επαγγελία: τι θα κάνει με τα λεηλατημένα ασφαλιστικά ταμεία, τη διαλυμένη δημόσια διοίκηση, την τους τα ιερά και όσιά μας, τα πετρέλαια, τα νησιά, τα αρχαία, την Ιστορία και τις παραδόσεις μας. Για έναν τόσο υπερήφανο και αδούλωτο λαό, με τόσες λαμπρές νίκες εναντίον τρομερών εχθρών, είναι θλιβερό να βλέπουμε τους εαυτούς μας να βουλιάζουμε στην υπερβολή και στην πόλωση, να υπερτιμάμε κάποιους αντιπάλους, να υποτιμάμε τις δικές μας αρετές και ικανότητες, να αναζητούμε δικαιολογίες αντί για επιχειρήματα, να καταγγέλλουμε ο ένας τον άλλον αντί να στηρίζουμε όσους έχουν ιδέες, προτάσεις και όρεξη για δουλειά. Δοξάζουμε την τυπολατρία και ό,τι άλλο εμποδίζει την καινοτομία, ανεχόμαστε την υπονόμευση των θεσμών και μετά απορούμε με την ανομία και την αβεβαιότητα. Ολοι λέμε τα ίδια και πάντα στο ίδιο σημείο βρισκόμαστε. Είμαστε, πράγματι, θύματα. Θύματα του εαυτού μας, λάτρεις της ακινησίας. Τώρα που έρχονται ακόμη πιο δύσκολες μέρες, ας ελπίσουμε ότι θα δούμε, επιτέλους, τις δικές μας ευθύνες για το παρελθόν, παρόν και μέλλον της χώρας. Ας ελπίσουμε ότι αυτές οι εκλογές, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, θα ανοίξουν δρόμο για νέους ανθρώπους με πιο ορθολογικές αντιλήψεις και τη θέληση να πετύχουν πράγματα. Τα πρώτα σημάδια διαφαίνονται, και ας είναι ισχνά και σκόρπια. Ο ΣΥ- ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΡΙΖΑ και η Νέα Δημοκρατία, καθώς και πολλά από τα μικρότερα κόμματα, συνέχισαν να επενδύουν σε αισθήματα ανασφάλειας και σε συμπλέγματα κατωτερότητας, είτε φοβίζοντας ψηφοφόρους για ένα άγνωστο αύριο είτε κολακεύοντας την αίσθηση ότι αυτοί θα επιβάλουν τη θέλησή τους στον υπόλοιπο κόσμο. Οι διαχωριστικές γραμμές παρέμειναν αυτές του παρελθόντος, με άκαρπες κουβέντες περί Δεξιάς και Αριστεράς, όταν το μοναδικό πραγματικό μέτωπο είναι μεταξύ αυτών που πιστεύουν σε μια σύγχρονη χώρα στην ενωμένη Ευρώπη και αυτών που, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, υπηρετούν ουτοπικά σενάρια εθνικής ή κομμουνιστικής καθαρότητας. Η σκέψη ότι ο (αριστερός) ΣΥ- ΡΙΖΑ θα μπορούσε να κυβερνήσει με τη στήριξη των (εθνικιστών) Ανεξάρτητων Ελλήνων, ενώ θα απέρριπτε (την Κεντροαριστερά των) ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ και θα έβρισκε απέναντί του το Κομμουνιστικό Κόμμα, είναι ενδεικτικό της τρέλας που επικρατεί στο «ιδεολογικό πεδίο». Αυτές οι εκλογές θα σπάσουν το σημερινό αδιέξοδο. Για καλό ή για κακό. Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ έφεραν εις πέρας, στον βαθμό που μπορούσαν, το δύσκολο έργο της λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων. Μόνο αυτά τα δύο κόμματα είχαν Ανατροπές νοο-τροπίας τη λαϊκή στήριξη για να υιοθετήσουν ένα πρόγραμμα που ακύρωνε το παρελθόν τους. Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε ήδη το τίμημα. Η Ν.Δ. προσπαθεί να συσπειρώσει της φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις την ίδια ώρα που, στην εκλογική εκστρατεία, επένδυσε υπερβολικά πάνω σε ένα σκληρό συντηρητικό πυρήνα. Ο Συνασπισμός, βασικός κορμός του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν φιλοευρωπαϊκό κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ θολώνει αυτήν την πλευρά της ταυτότητάς του, επιμένοντας να ψαρεύει από παντού ψήφους αντί να κάνει τον κόπο να πείσει ότι μπορεί να φέρει την ανατροπή χωρίς να χαθούν όσα κατέκτησε η χώρα με τόσο κόπο μέσα στην Ευρώπη. Δηλώσεις καλών προθέσεων, εάν δεν συνδυάζονται με αποτελεσματικές πολιτικές, δεν σημαίνουν τίποτα. Επειδή η οικονομική κατάσταση της χώρας και των πολιτών έχει επιδεινωθεί σε σημείο απελπιστικό, η επόμενη ημέρα των εκλογών θα μας αφήνει ένα ζωτικό ερώτημα: στηρίζουμε και αναδεικνύουμε όσους μπορούν να υπηρετήσουν τον λαό με αποτελεσματικό τρόπο, που είναι ικανοί να μιλούν με τους Ευρωπαίους ως εταίροι και να συμμετέχουν στη διαμόρφωση μιας Ευρώπης που είναι ο μόνος βιώσιμος χώρος για εμάς; Ή συνεχίζουμε την κλάψα; αφανισμένη παραγωγικότητα, την αποσύνθεση της εκπαίδευσης, την αχρηστευμένη λειτουργικά Δικαιοσύνη. Η κωμική, σε πρώτο ενικό πρόσωπο κομπορρημοσύνη του βεβαίωνε συνεχώς ανύπαρκτα επιτεύγματα και κάθε άλλη λέξη του ήταν μονομανιακή επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ, ψυχαναγκασμός επιθετικότητας. Από την άλλη, ούτε ο συνονθυλευματικός ΣΥΡΙΖΑ διανοήθηκε να ψελλίσει έστω και ίχνος προγραμματικού λόγου. Η καλειδοσκοπική πολυφωνία του ήταν ολοκληρωτικά παγιδευμένη στην πιο άγονη έκφανση του συντηρητισμού: τη διαχειριστική εκδοχή της πολιτικής και αποκλειστικά της οικονομικής πολιτικής. Ούτε λέξη για μεταρρυθμιστικές τομές, για γόνιμες ρήξεις, για ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες. Τέλεια σιωπή, άκρως επίφοβη, για το τι θα κάνει στην παιδεία, τι στην εξωτερική πολιτική. Και επιπλέον, σχεδόν καθημερινά στην προεκλογική περίοδο, να προστίθενται αντιφατικές εξαγγελίες για την πολιτική που θα ασκήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην οικονομία. Ωσάν να επεδίωκαν να δικαιώσουν τους αντιπάλους τους ξεγύμνωναν κάθε μέρα την αχίλλειο πτέρνα τους: Κάθε μέρα, δύο ή τρεις αντικρουόμενες «θέσεις», χώρια οι μικρονοϊκές επιπολαιότητες του τύπου των ολισθημάτων της κ. Ραχήλ Μακρή. Από τις σημερινές Εκλογές μοιάζει αδύνατο, λογικά και ρεαλιστικά, να προκύψει ελπίδα. Μικρά και μεγάλα (με τα μέτρα των δημοσκοπήσεων) κόμματα, όλα, χωρίς καμιά εξαίρεση, παίζουν πειθήνια στο γήπεδο της παρακμής, με τη «λογική» της παρακμής. Δεν υπάρχει ούτε ένα ελάχιστο κόμμα να θυμίζει, έστω, ότι η καταστροφή που ζούμε δεν είναι συγκυριακή κρίση, είναι εξόφθαλμη παρακμή. Δεν έχει δυνάμεις η ελληνική κοινωνία να αντισταθεί στον καταποντισμό της, στον ιστορικό αφανισμό της. Θα υπήρχε ελπίδα, αν ένα μικρό έστω, ελάχιστο κόμμα λειτουργούσε σαν δρομοδείχτης για την «αλλαγή γηπέδου», αν τολμούσε την άρνηση να παίξει στο γήπεδο του μηδενισμού (του μαρξιστικού ή καπιταλιστικού, αδιάφορο, Ιστορικού Υλισμού). Να ξεκαθαρίσει και να ορίσει το μικρό κόμμα τον προσανατολισμό: τις τομές και ανατροπές που θα συνιστούσαν «αλλαγή γηπέδου», ανάσχεση της ακατάσχετης διάλυσης, της αδυσώπητης παρακμής. Τη δυναμική του δρομοδείχτη θα μπορούσε να τη σαρκώσει και μία εξωθεσμική πρωτοβουλία των πολιτών που σταδιοδρόμησαν στη διακονία των κοινωνικών αναγκών και τιμήθηκαν με την ευθύνη να ηγούνται σήμερα στους κορυφαίους θεσμούς. Ο απερχόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, για λίγες ακόμα μέρες πρόεδρος όλων των Ελλήνων, να τολμούσε, ύστερα από δέκα χρόνια ηδονικής ατολμίας και απαθούς θέασης του ολέθρου, να συγκαλούσε: τον πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών, τους προέδρους του Αρείου Πάγου, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τους αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Και να τους ζητούσε μια εφ άπαξ παρέμβαση ικανή να λειτουργήσει σαν δρομοδείχτης προσανατολισμού της κοινωνικής απαίτησης για «αλλαγή γηπέδου». Να υπενθυμίσουν τα αυτονόητα: ότι όρος ιστορικής επιβίωσης του Ελληνισμού είναι η θεσμική κατάλυση του πελατειακού συστήματος λειτουργίας της πολιτικής. Είναι η τίμια και συνεπής αποκέντρωση με επιστροφή στην αυτοδιαχειριζόμενη μικρή κοινότητα. Μια ριζοσπαστική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που θα αποκαταστήσει το σχολειό ως τόπο ασκητικής σπουδής, στίβο άμιλλας και καταξίωσης της αριστείας. Η αυτονόμηση του συνδικαλισμού από την κομματική πατρωνεία. Ο αποκλεισμός των κομματικών νεολαιών από τα πανεπιστήμια. Η ακριβοδίκαιη, αλλά αμείλικτη αξιοκρατία στη Δημόσια Διοίκηση. Πόσοι από τους κορυφαίους της κοινωνικής ευθύνης θα συμφωνήσουν σε έναν τέτοιο ενδεικτικό δρομοδείχτη, δεν έχει σημασία. Εστω και αν μείνει τελικά μόνος του ή με ελάχιστους συνεργούς στο εγχείρημα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τη δυναμική θα την έχει η τόλμη της πρωτοβουλίας, όχι το άμεσο αποτέλεσμα. Με τις αυριανές Εκλογές, άσχετα με το τι θα προκύψει, οι Ελληνες ψηλαφούμε βυθό αηδιαστικής ευτέλειας και ντροπής. Και τρόμου. Ο παλιμβαρβαρισμός δεν είναι μοίρα, είναι επιλογή. ΑSSOCIATED PRESS

15 15-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:04 Page 15 Kυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Το σκληρό διακύβευμα των εκλογών Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ προτείνουν διαφορετική ατζέντα για χρέος, τρόικα, μεταμνημονιακή εποχή και εσωτερικά προβλήματα Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Με ένα από τα σκληρότερα διακυβεύματα των τελευταίων δεκαετιών η χώρα οδεύει σήμερα προς τις κάλπες, καθώς συγκρούονται δύο εντελώς διαφορετικές φιλοσοφίες για την επόμενη ημέρα των σχέσεων της Αθήνας με τους εταίρους, ενώ, παράλληλα, το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον έχει επιβαρυνθεί δραματικά τις λίγες εβδομάδες που μεσολάβησαν από την έναρξη των άγονων ψηφοφοριών για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μέχρι σήμερα. <<<<<< Πάντως, όποιος λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης θα έχει να διαχειριστεί ένα σύνθετο οικονομικό περιβάλλον. Με τον δικομματισμό να αναβιώνει, μετά την παρένθεση των δίδυμων εκλογών του 2012, Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ προτείνουν στο σώμα των ψηφοφόρων, όπως προαναφέρθηκε, δύο αποκλίνοντα μοντέλα περαιτέρω διαπραγμάτευσης με την Ε.Ε., την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ. Ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς έδωσε την εκλογική μάχη με την ατζέντα της ολοκλήρωσης της τελευταίας αξιολόγησης από την τρόικα μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, ώστε η χώρα να μεταβεί στη συνέχεια στην προληπτική γραμμή πίστωσης και στη μεταμνημονιακή εποχή από το 2016 μέσω συναινετικών διαπραγματεύσεων με τους εταίρους. Αντιθέτως, ο κ. Αλ. Τσίπρας επί της ουσίας προτείνει τη συνολική Τις εκκρεμότητες του τελευταίου διμήνου θα πρέπει να επιλύσει η νέα κυβέρνηση που θα προέλθει μετά την εντολή που θα λάβει την Τρίτη ο αρχηγός του πρώτου κόμματος από τον απερχόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. «αναθεώρηση» του υφιστάμενου πλαισίου σχέσεων με την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Από τις τοποθετήσεις του προκύπτει πως απορρίπτει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα και θα ζητήσει παράταση για μια συνολική πολιτική λύση στο ελληνικό «πρόβλημα», που θα περιλαμβάνει ακύρωση σειράς μνημονιακών νόμων, αλλά και συζήτηση για «κούρεμα» του χρέους, παρά το γεγονός ότι τα μηνύματα από τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι αρνητικά αναφορικά με αμφότερα τα ανωτέρω αιτήματα. Σε κάθε περίπτωση, ο αρχηγός που θα λάβει την Τρίτη την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον απερχόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρ. Παπούλια θα έχει να διαχειριστεί ένα σύνθετο και επιβαρυμένο από την πολιτική αβεβαιότητα του τελευταίου διμήνου οικονομικό περιβάλλον: Η υστέρηση των δημοσίων εσόδων είναι πλέον καταγεγραμμένη, με αποτέλεσμα εκ των πραγμάτων να διευρύνεται το δημοσιονομικό κενό που θα πρέπει να συζητηθεί με την τρόικα. Οι εταίροι αποκτούν νέους ισχυρούς μοχλούς πίεσης προς την Αθήνα, μέσω του ELA, για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, αλλά και των όρων που τίθενται προκειμένου η Ελλάδα να μετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ενώ λοιπόν η «επόμενη ημέρα» της εκλογικής αναμέτρησης εμπεριέχει σειρά προκλήσεων, οι κ. Σαμαράς και Τσίπρας φθάνουν στις κάλπες μετά μια προεκλογική εκστρατεία-εξπρές με διαφορετικές στοχεύσεις, όπως προκύπτει από όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Ο κ. Σαμαράς επιδιώκει τη μεγάλη ανατροπή και προβάδισμα έστω μιας ψήφου από τον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε με βάση το μπόνους των 50 εδρών να λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης με κορμό τη Ν.Δ. Αντιθέτως, μεγάλος στόχος του κ. Αλ. Τσίπρα είναι πλέον να ξεπεράσει τον πήχυ της αυτοδυναμίας. Με βάση τις δημοσκοπήσεις των τελευταίων εικοσιτετραώρων προσδιορίζουν, εξάλλου, τις εκλογικές τους στοχεύσεις και τα λοιπά κόμματα: ΠΑΣΟΚ, «Ποτάμι» και ΚΚΕ επιδιώκουν την τρίτη θέση και διερευνητική εντολή, η οποία όμως περνάει μέσα από την υπέρβαση του όποιου ποσοστού της Χρυσής Αυγής. Ενώ, ΑΝΕΛ και με λιγότερες πιθανότητες το Κίνημα Παπανδρέου θα δώσουν σκληρή μάχη προκειμένου να εκπροσωπηθούν στην επόμενη Βουλή, με το τελικό αποτέλεσμα της προσπάθειας να έχει ευθεία αντανάκλαση και στο όριο μέσω του οποίου θα επιτυγχάνεται η αυτοδυναμία. Το κρίσιμο ερώτημα είναι, βεβαίως, ποιες θα είναι οι επιλογές του κ. Αλ. Τσίπρα στην περίπτωση κατά την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ προσεγγίσει, αλλά δεν επιτύχει την αυτοδυναμία. Οι τελικές αποφάσεις είναι προφανές πως δεν είναι δυνατόν να ληφθούν πριν υπάρξει σαφής εικόνα για τον νέο πολιτικό χάρτη. Ομως, συνομιλητές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ αφήνουν να εννοηθεί πως δεν προκρίνεται η νέα προσφυγή στις κάλπες, αλλά ο σχηματισμός κυβέρνησης με ψήφο ανοχής από κόμματα πλην της Ν.Δ., καθώς και του ΚΚΕ, που έχει ήδη απαντήσει αρνητικά στις δημόσιες προσκλήσεις της Κουμουνδούρου για μετεκλογική συνεργασία. Μάλιστα, στην κατεύθυνση των πιθανών ανοιγμάτων του ΣΥΡΙΖΑ στον λεγόμενο μεσαίο χώρο, όπως αυτός θα χαρτογραφηθεί μέσα από τις αυριανές κάλπες, δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι παρασκηνιακά συζητείται το ενδεχόμενο ο κ. Αλ. Τσίπρας να προτείνει τελικώς υποψήφιο για την Προεδρία της Δημοκρατίας από την Κεντροαριστερά και όχι από την Κεντροδεξιά. Παράλληλα, βεβαίως, η ψήφος ανοχής μπορεί να διευκολύνει και κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ ή το «Ποτάμι», ειδικά εάν επιβεβαιωθεί το τελευταίο κύμα δημοσκοπήσεων που τα εμφανίζει να «πιέζονται» την τελευταία προεκλογική εβδομάδα από τον νέο δικομματισμό, ενώ εκ των πραγμάτων άλλα δεδομένα στο παζλ του σχηματισμού κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργήσει τυχόν είσοδος των ΑΝΕΛ στη Βουλή που θα προκύψει από την επικείμενη εκλογική αναμέτρηση.

16 16-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:05 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Τα συνταγματικά της επόμενης μέρας Ο σχηματισμός κυβέρνησης, η προεδρική εκλογή που βρίσκεται σε εκκρεμότητα, τα προηγούμενα των εκλογών 1989 και 2012 Του ΝΙΚΟΥ Κ. ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΥ Το μεγάλο κεκτημένο της Μεταπολίτευσης του 1974 είναι ότι στην Ελλάδα, ύστερα από πολλές δεκαετίες ανωμαλίας και εκτροπών, δεν αμφισβητούνται οι κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού. Η λαϊκή ετυμηγορία γίνεται επιτέλους σεβαστή, χωρίς να επεμβαίνουν στην πολιτική ζωή της χώρας εξωκοινοβουλευτικοί παράγοντες, όπως ήταν άλλοτε το στέμμα, ο στρατός και ο «συμμαχικός». Τα κόμματα εναλλάσσονται στην εξουσία και κανείς δεν διώκεται πλέον για τις απόψεις του, αλλά μόνον για αξιόποινες πράξεις. Ετσι, αν και πολλά θα μπορούσε κανείς να της καταμαρτυρήσει, η μεταπολιτευτική Ελλάδα υπήρξε και Δημοκρατία και κράτος δικαίου. Παρ όλα αυτά, το 2010 η χώρα λίγο έλειψε να συντριβεί στα βράχια. Λόγω αδράνειας των ηγητόρων της και ανικανότητας να παρακολουθήσει τους ρυθμούς ενός κόσμου που άλλαζε με ραγδαίους ρυθμούς, γλίτωσε στο παρά πέντε την άτακτη χρεοκοπία. Και πλήρωσε τη σωτηρία της με την υπαγωγή της στα Μνημόνια. Η έκρηξη της βίας, την άνοιξη του 2011, θύμισε παλαιότερες εποχές, όταν οι Ελληνες δεν επιλύαμε τις διαφορές μας στην κάλπη, αλλά με άλλους τρόπους. Παρ όλα αυτά, το Σύνταγμα δεν παρασύρθηκε στη δίνη των γεγονότων. Ευτυχώς άντεξε. Καλύτερη απόδειξη γι αυτό ήταν οι εκλογές του Αν και διεξήχθησαν σε συνθήκες ιδιαίτερης οξύτητας και με ένα τεράστιο τμήμα συμπολιτών μας να έχουν πληγεί στον τρόπο ζωής τους και να υποφέρουν όσο ποτέ άλλοτε από τα χρόνια της Κατοχής, δόθηκε μια δεύτερη ευκαιρία στο παλαιό πολιτικό προσωπικό να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Το σπουδαιότερο είναι ότι, παρά τη ρευστότητά του, το αποτέλεσμα δεν αμφισβητήθηκε. Μπροστά στην κάλπη της 25ης Ιανουαρίου, ανήκει στον καθένα μας να αξιολογήσει τον απολογισμό της τελευταίας κυβέρνησης και να ψηφίσει αναλόγως, σταθμίζοντας τις πιθανές επιπτώσεις των επιλογών του. Κανένας μας, εντούτοις, δεν έχει το δικαίωμα, εν ονόματι μιας άπιαστης ιδεολογικής ουτοπίας, να αμφισβητήσει τους θεμελιώδεις κανόνες της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, έτσι όπως τους κατοχυρώνει το Σύνταγμα. Κάτι τέτοιο, πέρα από το ότι θα ξυπνούσε παλαιούς δαίμονες, τους οποίους όλοι, από το 1974, θεωρούσαμε εξοβελισμένους, θα κινδύνευε να αποκόψει οριστικά τη χώρα από τον ζωτικό χώρο της, δηλαδή την Ευρώπη. Οποιος, συνειδητά ή ασυνείδητα, επιχειρήσει κάτι τέτοιο, ας είναι βέβαιος ότι θα βρεθεί αντιμέτωπος όχι μόνο με την Ιστορία, αλλά και με τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού. ΥΓ.: Η παρούσα σελίδα επιχειρεί να απαντήσει στα πρωτόγνωρα ερωτήματα που θέτει ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας, με εκκρεμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Αν ο ελληνικός λαός επιλέξει να δώσει σε ένα κόμμα αυτοδύναμη πλειοψηφία, τότε είναι προφανές ότι αρκετά από τα θιγόμενα ζητήματα δεν θα ανακύψουν. Ο κ. Ν.Κ. Αλιβιζάτος είναι καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Kαταστροφικό σενάριο των διπλών εκλογών Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς διά μακρών γιατί η επανάληψη του σεναρίου των διπλών εκλογών θα είχε, υπό τις σημερινές περιστάσεις, καταστροφικές συνέπειες: ακόμη και αν οι δανειστές μας έδειχναν την επιβεβλημένη ανοχή, η παράταση για τουλάχιστον ένα μήνα της εκκρεμότητας μαζί τους θα προκαλούσε ένα ισχυρότατο αίσθημα ανασφάλειας, το οποίο πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να απορροφήσουν μια κυβέρνηση υποχρεωτικά υπηρεσιακή και το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Αυτό τουλάχιστον διδάσκει το προηγούμενο του 2012, όταν, όπως είναι γνωστό, για τουλάχιστον 3 εβδομάδες τα ΑΤΜ λειτούργησαν μόνον χάρη στις ενέσεις ρευστού από τη Φρανκφούρτη, με αεροπλάνα ναυλωμένα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Δεν θα σταθώ, εντούτοις, σε αυτή την πιο «υλική» και άμεση συνέπεια των δεύτερων εκλογών, ούτε πολύ λιγότερο στο κόστος τους, που και αυτό σήμερα δεν είναι αμελητέο. Θα επιμείνω, αντίθετα, στην ακραία πόλωση που μοιραία θα οδηγήσει η προκήρυξή τους. Οι οξείες αντιπαραθέσεις της σύντομης προεκλογικής περιόδου που μόλις ζήσαμε θα ηχούν σαν απλές φιλοφρονήσεις μπροστά σε αυτά που θα ακολουθήσουν αν διαλυθεί η Βουλή της 25ης Ιανουαρίου. Πολύ φοβούμαι μάλιστα ότι στους κόλπους των δύο μεγάλων πρωταγωνιστών υπάρχουν μερικοί που ακονίζουν από τώρα τα μαχαίρια τους: Για τους μεν, η επιδίωξη της ανέλεγκτης εξουσίας, την οποία τάχα μόνον η αυτοδυναμία εξασφαλίζει, θα προκαλέσει μια πλειοδοσία άμετρων υποσχέσεων, που είναι βέβαιο ότι δεν θα μπορούν να τηρηθούν. Η βολονταριστική παράδοση της ελληνικής Αριστεράς και η εξίσου γνωστή από παλιά υποβάθμιση εκ μέρους της του διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων δεν θα οδηγήσουν απλώς σε αμετροέπειες θα δικαιολογήσουν και «επαναστατικούς» τόνους. Παραλειπόμενα Διερευνητική εντολή: είναι άτυπη και μπορεί να δοθεί και τηλεφωνικά. Ετσι τουλάχιστον την έδωσε ο κ. Χρ. Σαρτζετάκης στον Ανδρέα Παπανδρέου, όταν αυτός νοσηλευόταν στο Γενικό Κρατικό, τον Ιούνιο του Το τριήμερο των διερευνητικών: κατά τη σχετική πρακτική (1989 και 2012) διαρκεί λιγότερο, δηλαδή 2 και όχι 3 πλήρεις ημέρες, κατ ανώτατο όριο. Εξάλλου, οι αρχηγοί δεν υποχρεούνται να το εξαντλήσουν. Αυτοπροσώπως: τόσο στη φάση των 3 διερευνητικών εντολών όσο και στην αμέσως επόμενη «4η φάση», οι αρχηγοί, αν υπάρχει κώλυμα, μπορούν να εκπροσωπηθούν στο Προεδρικό Μέγαρο από πρόσωπο της εμπιστοσύνης τους. Tην τελευταία φορά, ένας άλλος τρόφιμος σήμερα του Κορυδαλλού, ο κ. Ακης Τσοχατζόπουλος, εκπροσώπησε τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Ιούνιο του Τρίτο πρόσωπο: αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει 151 έδρες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υποχρεούται να διορίσει πρωθυπουργό ακόμη και τρίτο πρόσωπο, αν του το υποδείξουν ο αρχηγός του 1ου, του 2ου ή και του 3ου κόμματος. Αρκεί να υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ότι η κυβέρνηση που το πρόσωπο αυτό θα σχηματίσει θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης στη νέα Βουλή. Πενθήμερα: μετά τις εκλογές, οι προθεσμίες για την ανάδειξη από τη νέα Βουλή του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι Οσο για τους δε, η φαντασίωση μιας «ρεβάνς», μέσω μιας συσπείρωσης ανάλογης του Ιουνίου του 2012, θα ξυπνήσει κάποια παλιά αντανακλαστικά, που θα περίμενε κανείς να έχουν ενταφιασθεί οριστικά και αμετάκλητα μετά το Πολύ περισσότερο αν ο ακραίος λόγος που μοιραία οι ίδιοι θα εκφέρουν συνδυασθεί με διακηρύξεις ευθέως αντίθετες προς το Σύνταγμα, όπως π.χ. το σύνθημα «δεν θα αφήσουμε τον Τσίπρα να βγάλει Πρόεδρο της Δημοκρατίας», που πρόσφατα ακούσθηκε. Πέρα από την κατακόρυφη όξυνση, εντούτοις, η ομολογημένη αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας έστω και περιορισμένης, έστω και για λίγο θα σημάνει κάτι ακόμη χειρότερο: θα είναι η απτή απόδειξη ότι ακόμη και στα δύσκολα τα πολύ δύσκολα δεν μπορούμε να τα βρούμε. Οτι λειτουργούμε με τη λογική τού «όλα ή τίποτα» και ότι ο κομματικός πατριωτισμός είναι ισχυρότερος από κάθε άλλον. Θα επιβεβαιωθεί έτσι, ακόμη και υπό τις σημερινές τραγικές συνθήκες, το σταθερό χαρακτηριστικό της πολιτικής μας ιστορίας, που τόσες φορές στο παρελθόν μάς οδήγησε στα βράχια: το συγκρουσιακό στοιχείο, που θεωρεί τη συναίνεση αδυναμία και τον συμβιβασμό προδοσία. Λες και είναι δυνατόν τα προβλήματα που οφείλει να ξεπεράσει σήμερα η χώρα να μπορεί να τα αντιμετωπίσει ένα κόμμα του 35% (ή έστω του 37%) από μόνο του, επειδή συνέβη να έχει συγκεντρώσει 151 βουλευτές. Παρασυρμένοι καθώς φαίνονται οι μεν από το λαμπερό δέλεαρ της αυτοδυναμίας, οι δε από τη φαντασίωση της μεγάλης ρεβάνς, πολύ αμφιβάλλω αν οι ηγέτες των δύο μεγάλων κομμάτων θα δείξουν την αναγκαία σύνεση από την προσεχή Δευτέρα. Διερωτώμαι, συνεπώς, μήπως θα πρέπει εμείς, με την ψήφο μας, να τους το επιβάλουμε. ΝΚΑ διαφορετικές. Πενθήμερο προβλέπεται μόνο για την 3η ψηφοφορία. Για την 1η δεν υπάρχει πρόβλεψη, ενώ για τη 2η το Σύνταγμα ορίζει «εντός πενθημέρου». Ετσι, αν δεν εκλεγεί Πρόεδρος συναινετικά στην 1η ή τη 2η ψηφοφορία, το πρώτο κόμμα θα μπορεί να εκλέξει από μόνο του τον υποψήφιό του ήδη από τις 14 Φεβρουαρίου. Βουλή του Ιανουαρίου: η τελευταία φορά που Βουλή αναδείχθηκε Ιανουάριο ήταν το 1936 (26.1). Τότε, αν και αυτοανακηρύχθηκε αναθεωρητική, δεν μπόρεσε να δώσει λύση στα προβλήματα της χώρας. Αντίθετα, έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στον νεκροθάφτη της, δηλαδή τον Ιωάννη Μεταξά. Βέβαια, οι συγκυρίες διαφέρουν εντελώς. Aρκεί αυτό για να μην επαναληφθεί η Ιστορία ως φάρσα; Πρώην ανώτατοι δικαστικοί: ο μεν πρώτος ζήτησε τον περασμένο Νοέμβριο να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο κ. Κώστας Καραμανλής, με 151 ψήφους. Διότι αυτό επιβάλλει τάχα η «ορθή τελολογική ερμηνεία» του Συντάγματος. Οσο για τον δεύτερο, υποστηρίζει ότι αν δεν σχηματισθεί κυβέρνηση ώς τις 6.2, ο κ. Παπούλιας θα πρέπει να διαλύσει τη νέα Βουλή αυθωρεί. Διαφορετικά, θα υπέχει ευθύνη για εκ προθέσεως παραβίαση του Συντάγματος. Κοινό χαρακτηριστικό τους; Πρόκειται για πρώην ανώτατους δικαστές που αποφάσισαν να παρέμβουν στην πολιτική επικαιρότητα με τον δικό τους τρόπο. H νέα Βουλή πρέπει να εκλέξει Πρόεδρο Στο σημείωμα αυτό θα υποστηρίξω ότι ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει υποχρεωτικά να αναδειχθεί από τη Βουλή που θα εκλεγεί στις 25 Ιανουαρίου και όχι από τη μεθεπόμενη. Και ότι οι περί του αντιθέτου απόψεις που έχουν τελευταία διατυπωθεί, ότι δηλαδή η νέα Βουλή θα πρέπει να διαλυθεί αν έως τις 6 Φεβρουαρίου δεν σχηματισθεί βιώσιμη κυβέρνηση, αντιβαίνουν όχι απλώς προς το πνεύμα αλλά και προς το γράμμα του ισχύοντος Συντάγματος. Ξεκινώ με αφετηρία τη σκέψη ότι η Βουλή που θα εκλεγεί σήμερα δεν θα προκύψει ύστερα από μια συνήθη διάλυση της προηγούμενης, αλλά επειδή η τελευταία δεν εξέλεξε Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον περασμένο Δεκέμβριο. Αυτό σημαίνει ότι η νέα Βουλή, πριν ασχοληθεί με οτιδήποτε άλλο, θα πρέπει να εκλέξει κατά προτεραιότητα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δηλαδή να ασκήσει την αρμοδιότητα που το Σύνταγμα της αναθέτει. Το γράμμα της παραγράφου 4 του άρθρου 32 δεν αφήνει κανένα περιθώριο για παρερμηνείες: «Η Bουλή που αναδεικνύεται από τις νέες εκλογές, αμέσως μόλις συγκροτηθεί σε σώμα, εκλέγει με ονομαστική ψηφοφορία Πρόεδρο της Δημοκρατίας [ ]». Και τούτο, με 180 ψήφους στην πρώτη ψηφοφορία μετά τις εκλογές, με 151 στη δεύτερη και με τη σχετική πλειοψηφία στην τρίτη. Δηλαδή, αν δεν εκλεγεί Πρόεδρος με ευρύτερη συναίνεση, το πρώτο κόμμα μπορεί να εκλέξει Πρόεδρο τον δικό του υποψήφιο, ακόμη και αν δεν διαθέτει αυτοδύναμη πλειοψηφία στη νέα Βουλή. Η αντίθετη άποψη, ότι δηλαδή η νέα Βουλή μπορεί να διαλυθεί χωρίς να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας αν, έως τις 6 Φεβρουαρίου, δεν έχει καταστεί δυνατός ο σχηματισμός κοινοβουλευτικά βιώσιμης κυβέρνησης, επικαλείται ένα άλλο άρθρο του Συντάγματος, το άρθρο 37. Αυτό διαλαμβάνει λεπτομερειακά τι συμβαίνει αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία. Σύμφωνα λοιπόν με την άποψη αυτή, αν έως τις 6 Φεβρουαρίου παρέλθουν οι 9 ημέρες των τριών διερευνητικών εντολών και οι 1-2 ημέρες της λεγόμενης «4ης φάσης» (δηλαδή της διαβούλευσης του Προέδρου της Δημοκρατίας με τους ηγέτες των κομμάτων που πέρασαν το όριο του 3% και εξέλεξαν βουλευτές στη νέα Βουλή), η τελευταία θα πρέπει, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 37, να διαλυθεί προτού συγκροτηθεί σε σώμα (στις 6 Φεβρουαρίου) και να προχωρήσουμε αμέσως σε νέες εκλογές. Κατά τη γνώμη μου, η άποψη αυτή δεν ευσταθεί. Διότι παραβλέπει το μείζον, ότι δηλαδή η νέα Βουλή (και όχι η μεθεπόμενη) είναι κατά το Σύνταγμα η μόνη αρμόδια για την εκλογή του νέου Προέδρου. Παραβλέπει, με άλλα λόγια, ότι οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 37 δεν θα πρέπει να ερμηνεύονται αυτοτελώς, αλλά υπό το φως του εφαρμοστέου εν προκειμένω άρθρου 32 για την εκλογή Προέδρου, που είναι η lex specialis. Η ίδια άποψη αγνοεί επίσης ότι, σε αντίθεση με το τριήμερο που θέτει για τις διερευνητικές εντολές, το άρθρο 37 δεν προβλέπει ανώτατη διάρκεια για τη λεγόμενη 4η φάση (η οποία, σημειωτέον, στο παρελθόν, διήρκεσε ακόμη και 5 ημέρες) και το ότι η πρώτη ψηφοφορία για την εκλογή του νέου Προέδρου μπορεί να διεξαχθεί στις 7 Φεβρουαρίου κιόλας, δηλαδή την επαύριο της συγκρότησης της νέας Βουλής σε σώμα. Αυτό, όπως ακριβώς συνέβη τον Μάιο του 2012, μπορεί να γίνει και σε μία και μόνο ημέρα. Παραβλέπει, τέλος, ότι το διάταγμα διάλυσης της Βουλής και προκήρυξης νέων εκλογών δεν είναι απαραίτητο να εκδοθεί την ίδια ημέρα με τον διορισμό υπηρεσιακού πρωθυπουργού μπορεί, όπως συνέβη και τον Μάιο του 2012, να εκδοθεί και 1-2 ημέρες αργότερα. Αν σε αυτά προσθέσει κανείς ότι, σύμφωνα με το γράμμα του Συντάγματος, εάν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 7 Φεβρουαρίου, η δεύτερη ψηφοφορία μπορεί να διεξαχθεί από την επόμενη κιόλας ημέρα, δηλαδή στις 8 Φεβρουαρίου (η σχετική συνταγματική διάταξη προβλέπει «εντός πενθημέρου»), και ότι τρίτη ψηφοφορία μπορεί να διεξαχθεί «μετά πενθήμερον» από τότε (δηλαδή στις 14 Φεβρουαρίου), θα αντιληφθεί ότι η εδώ αντικρουόμενη άποψη δεν είναι απλώς εσφαλμένη υποστηρίζει μια κραυγαλέα καταστρατήγηση του Συντάγματος.

17 17-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:06 Page 17 Kυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 Ασφυκτικές προθεσμίες για τις διαπραγματεύσεις Με αρχή το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου και κατάληξη την 28η Φεβρουαρίου Του ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ Στενά χρονικά περιθώρια, που γίνονται ασφυκτικά λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης των συνθηκών ρευστότητας, θα έχει όποια κυβέρνηση προκύψει από τις σημερινές εκλογές προκειμένου να χαράξει τη στρατηγική της για τις διαπραγματεύσεις με τους διεθνείς πιστωτές. Ο χρόνος φαίνεται ακόμη λιγότερος εάν από τις κάλπες αναδειχθεί μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ή με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, δεδομένου ότι η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση επιδιώκει μια συνολική επαναδιαπραγμάτευση των σχέσεων με τους πιστωτές. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει μια καταληκτική ημερομηνία, η 28η Φεβρουαρίου, οπότε εκπνέει η δίμηνη παράταση του προγράμματος. Εως τότε θα πρέπει: Ή να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση με την τρόικα. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πλέον εφικτό με οποιαδήποτε κυβέρνηση, δεδομένου ότι η διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των πιστωτών θα γίνει υπό το φως των νέων δημοσιονομικών δεδομένων που δημιουργεί η μεγάλη υστέρηση των εσόδων και των επιπτώσεων της πολιτικής αβεβαιότητας στην οικονομία. Ή να υποβληθεί νέο αίτημα για παράταση. Παρά το γεγονός ότι στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν πως από το κείμενο της σχετικής συμφωνίας προκύπτει ότι η παράταση είναι σε ισχύ μέχρι την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η Ευρωζώνη θεωρεί ότι εκπνέει στο τέλος του μήνα και η Αθήνα θα πρέπει να αποφασίσει εάν θέλει να ζητήσει νέα παράταση ή να μείνει χωρίς πρόγραμμα. Το να παραμείνει η Ελλάδα χωρίς πρόγραμμα έχει άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στην οικονομία. Κατ αρχάς χάνονται δόσεις ύψους 3,7 δισ. ευρώ από την Ευρωζώνη. Επίσης, επιστρέφονται τα 11,2 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Επιπλέον, αν η Ελλάδα δεν έχει ξεκάθαρο πλαίσιο σχέσεων με τους πιστωτές, θα ενισχυθεί η αβεβαιότητα με τις δυσμενείς επιπτώσεις που αυτό θα έχει στην οικονομική δραστηριότητα, στη ρευστότητα κ.λπ. Το πρώτο ορόσημο είναι η επομένη ακριβώς των εκλογών. Στις 26 Ιανουαρίου, συνεδριάζει στις Βρυξέλλες το Eurogroup. Τη χώρα θα εκπροσωπήσει πιθανώς ο κ. Γκίκας Χαρδούβελης, ο οποίος προφανώς θα βρεθεί σε μια μάλλον άβολη θέση. Ως απερχόμενος υπουργός Οικονομικών το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να μεταφέρει στην Αθήνα τα μηνύματα των Ευρωπαίων ομολόγων του. Δεύτερο ορόσημο είναι η 4η Φεβρουαρίου. Το βράδυ αυτής της ημέρας συνεδριάζει το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και θα επανεξετασθεί η παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες μέσω του έκτακτου μηχανισμού της ΤτΕ (ELA). Προφανώς, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν Τα έντοκα, η στρόφιγγα και η ΕΚΤ Η ρευστότητα είναι ένας παράγοντας που θα επηρεάσει, όπως όλα δείχνουν, καθοριστικά τις εξελίξεις και τα χρονοδιαγράμματα. Το πρώτο ίσως πράγμα που θα πρέπει να κάνει η νέα κυβέρνηση είναι να αντιμετωπίσει τις βραχυχρόνιες ανάγκες χρηματοδότησης του Δημοσίου. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η ΕΚΤ θα σφίγγει τη στρόφιγγα σταδιακά και ανάλογα με την εξέλιξη των σχέσεων με την Αθήνα. Την Τετάρτη έφτασε στις τέσσερις συστημικές τράπεζες έγγραφο του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας (Single Supervisory Mechanism SSM) με το οποίο τις αποτρέπει από το να αυξήσουν κάποια στοιχεία του ενεργητικού τους, τα οποία περιγράφει φωτογραφίζοντας τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου. Ουσιαστικά, o SSM, έχοντας υπόψη του την εκτίμηση στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ότι μπορεί να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου μέχρι τον Ιούνιο μέσω εκδόσεων εντόκων (που θα απορροφήσουν οι ελληνικές τράπεζες), προειδοποιεί τις διοικήσεις τους ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει. Είχε προηγηθεί το «ψαλίδι» στο ποσό που ζήτησε η ΤτΕ από τον ΕLA και ακολούθησε την Πέμπτη, ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Ντράγκι, ο οποίος συμπεριέλαβε επί της αρχής την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα δεχθεί και θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση από την τρόικα και θα συμφωνήσει σε ένα νέο πρόγραμμα με την Ευρωζώνη. Συνεπώς, η εξέλιξη των συνθηκών ρευστότητας ενδέχεται να αναδείξει νέες κρίσιμες ημερομηνίες, από την επομένη των εκλογών. προτίθεται να αφήσει ακάλυπτο το τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, δεν προτίθεται επίσης να παράσχει αφειδώς ρευστότητα. Αυτό φάνηκε την περασμένη Τετάρτη όταν ενέκρινε την παροχή ρευστότητας από τον ELA, αλλά μόνο το 70% του ποσού που αιτήθηκε η Τράπεζα της Ελλάδος. Στις 4 Φεβρουαρίου θα φανεί αν και κατά πόσον η ΕΚΤ θα χρησιμοποιήσει τη ρευστότητα ως μοχλό άσκησης πίεσης στην Αθήνα. Εχει εμπειρία, καθώς το είχε χρησιμοποιήσει κατά το παρελθόν τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιρλανδία και στην Κύπρο. Η σύνοδος κορυφής Το επόμενο και πιο σημαντικό ορόσημο είναι η σύνοδος κορυφής της 12ης Φεβρουαρίου, ιδιαίτερα εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και ο κ. Τσίπρας είναι πρωθυπουργός. Αν και το θέμα της είναι η τρομοκρατία, είναι βέβαιο πως με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το θέμα της Ελλάδας θα απασχολήσει τους ηγέτες, ειδικά εάν, όπως είναι πολύ πιθανό, εκκρεμούν ακόμη τα θέματα της αξιολόγησης από την τρόικα και της επόμενης ημέρας. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 16 Φεβρουαρίου, θα συνεδριάσει εκ νέου το Eurogroup, στη διάρκεια του οποίου θα πρέπει να ξεκαθαρίσει οριστικά το θέμα της παράτασης του προγράμματος. Εάν η Ελλάδα υποβάλει αίτημα, θα χρειαστούν μερικές ημέρες προκειμένου αυτό να εγκριθεί από τα ευρωπαϊκά Κοινοβούλια. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν η κυβέρνηση δεν υποβάλει αίτημα, η Ελλάδα θα εισέλθει για μία ακόμη φορά σε αχαρτογράφητα νερά, με όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά. Τα δύο συν ένα κριτήρια της ΕΚΤ για τα ομόλογα Των ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ, ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ, ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ Δύο συν ένα κριτήρια, πολιτικού και οικονομικού χαρακτήρα κριτήρια, έθεσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) για να αρχίσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων (QE). Μετά μία ταραχώδη διαπραγμάτευση μεταξύ των κεντρικών τραπεζιτών της Ευρωζώνης που φούντωσε τον τελευταίο μήνα και αφού το θέμα της ένταξης ή μη της Ελλάδας στο εν λόγω πρόγραμμα αναδείχθηκε σε μείζον προεκλογικό ζήτημα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι αποφάσισε την Πέμπτη να προχωρήσει σε μία ισορροπημένη, πλην ιστορική, απόφαση. Ειδικά σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, χωρίς να ανακοινώσει ότι είναι εκτός του QE, διαμόρφωσε ένα πλαίσιο ένταξής της τόσο «στενό» που αυτή τη στιγμή είναι άγνωστο εάν η όποια νέα κυβέρνηση καταφέρει να ανταποκριθεί στις προϋποθέσεις του κ. Ντράγκι. Τα δύο πολιτικά κριτήρια που έθεσε ο προέδρος της ΕΚΤ για να συμμετάσχει η Ελλάδα στο QE είναι: 1. Να βρίσκεται η χώρα σε πρόγραμμα. Στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η τεχνική παράταση του υφιστάμενου προγράμματος και από τον Μάρτιο η ΕΚΤ θα αρχίσει να αγοράζει ομόλογα των άλλων χωρών της Ευρωζώνης. 2. Η Αθήνα να έχει ολοκληρώσει επιτυχώς τους ελέγχους που θα διενεργεί η τρόικα στο πλαίσιο του προγράμματος που θα υπάρχει. Το οικονομικού χαρακτήρα κριτήριο είναι εκείνο που θα προσδιορίσει και το πότε θα ξεκινήσει η ΕΚΤ να αγοράζει ελληνικά ομόλογα. Σύμφωνα με τον κ. Ντράγκι, αυτό θα συμβεί εφόσον η Ελλάδα αποπληρώσει το ομόλογο που λήγει τον Ιούλιο και έχει στην κατοχή της η ίδια η ΕΚΤ. Το κριτήριο αυτό ετέθη για να διασφαλίσει ο κ. Ντράγκι ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε κάποια μορφή «κουρέματος» ή αθέτηση της υποχρέωσής της προς την Κεντρική Τράπεζα της Ευρωζώνης προτού ξεκινήσει να αγοράζει νέα ομόλογα της Ελλάδας. Υπό μία έννοια, ο κ. Ντράγκι απάντησε εμμέσως στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που προεκλογικά έκαναν λόγο ακόμα για μη αποπληρωμή των ομολόγων που έχει η ΕΚΤ στο χαρτοφυλάκιό της, εάν κριθεί απαραίτητο. Πάντως, μέχρι τον Ιούλιο μεσολαβούν κρίσιμοι πολιτικοί μήνες. Και στο πλαίσιο αυτό είναι αν μη τι άλλο αξιοσημείωτος ο διαχωρισμός της Ελλάδας από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης ως προς το πότε θα ξεκινήσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων τους. Για την Ελλάδα αυτό θα συμβεί από τον Ιούλιο και υπό πολιτικές προϋποθέσεις, όταν το QE θα αρχίσει από τον Μάρτιο. Το συνολικό πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που παρουσίασε ο Μάριο Ντράγκι πραγματικά εντυπωσίασε τις αγορές και περιλαμβάνει αγορές κρατικών ομολόγων και άλλων τίτλων ύψους τουλάχιστον 1,1 τρισ. ευρώ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016 ή περίπου 60 δισ. ευρώ τον μήνα. Εξαιρετικά σημαντική είναι η δέσμευση της ΕΚΤ να συνεχίσει τις αγορές ομολόγων μέχρι να αποκατασταθεί η πορεία του πληθωρισμού προς τον στόχο του 2%. «Αχίλλειος πτέρνα» του είναι ο μη διαμοιρασμός του κινδύνου μεταξύ των κρατών - μελών της Ευρωζώνης για πρώτη φορά στην ιστορία της, στοιχείο που αναιρεί το δόγμα περί ενιαίας νομισματικής πολιτικής.

18 18-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:06 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 Οι «υπερκινητικοί» των ψηφοδελτίων Υποψήφιοι βουλευτές, με διαδρομή σε δύο ή περισσότερα κόμματα, ζητούν ψήφο για λογαριασμό άλλου πολιτικού σχηματισμού Του ΓΙΩΡΓΟΥ Σ. ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ Η αιφνιδιαστική, λίγο μετά την πρόωρη διάλυση της Βουλής, ανακοίνωση της μεταγραφής της βουλευτού Κερκύρας Αντζελας Γκερέκου από το ΠΑΣΟΚ στη Ν.Δ. συνοδεύτηκε από ισχυρό κρότο: προσομοίαζε εκείνου που χαρακτηρίζει το γνωστό έθιμο με το σπάσιμο της στάμνας στο νησί της βουλευτού, πλην όμως πηγή του ήταν ο εκνευρισμός που προκάλεσε στη Χαριλάου Τρικούπη η συγκεκριμένη εξέλιξη. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θεώρησε την «αρπαγή» της Αντζελας unfair και μάλιστα έφτασε στο σημείο να διαμαρτυρηθεί εγγράφως στον πρωθυπουργό. Η περίπτωση της κ. Γκερέκου ήταν ηχηρή (από το 2004 εκλεγόταν με το ΠΑΣΟΚ), αλλά όχι και μοναδική σε ένα πολιτικο-βουλευτικό σύστημα που θυμίζει στους καιρούς των Μνημονίων κάτι σαν κέντρο διερχομένων. Από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις αν όχι η χαρακτηριστικότερη είναι εκείνη του κ. Βασ. Οικονόμου, καθώς με τη συμμετοχή του τώρα στα «γαλάζια» ψηφοδέλτια συμπληρώνει μια διαδρομή που περιλαμβάνει «τρία συν ένα κόμματα», καθώς και μία κίνηση: ήταν στο ΠΑΣΟΚ από το οποίο έφυγε, με επόμενο μεγάλο σταθμό τη ΔΗ- ΜΑΡ. Στο μεσοδιάστημα ιδρύει με τον τότε επίσης προερχόμενο από το ΠΑΣΟΚ βουλευτή Γ. Δημαρά το «Αρμα Πολιτών», από το οποίο θα φύγει για να ιδρύσει κίνηση υπό τον τίτλο «Ελεύθεροι Πολίτες». Αποχώρησε και από τη ΔΗΜΑΡ για να παραμείνει ανεξάρτητος βουλευτής. Τώρα πλέον είναι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Ν.Δ., δηλώνοντας όπως και η κ. Γκερέκου ότι ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του πρωθυπουργού για εθνική συστράτευση με στόχο τη διάσωση της χώρας. Σε διαρκή κίνηση και με «στάση» στην πλατεία Συντάγματος προσφάτως για απεργία πείνας σε συμπαράσταση Σύρων προσφύγων, ο Γ. Μιχελογιαννάκης ξεκίνησε επίσης από το ΠΑΣΟΚ (το κόμμα-κίνημα που αποδεικνύεται πλέον μεγαλύτερος «τροφοδότης» άλλων κομμάτων σε επίπεδο στελεχών), πέρασε στη ΔΗΜΑΡ, κάθισε στα έδρανα των ανεξαρτήτων, έως που έφθασε στην Κ.Ο. και τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ. Παρόμοιο βηματισμό επέδειξαν η Θεοδώρα Τζάκρη και οι Θ. Παραστατίδης και Οδ. Βουδούρης. Με αφετηρία το ΠΑΣΟΚ, πέρασαν η κ. Τζάκρη και ο κ. Παραστατίδης από τα έδρανα των ανεξάρτητων, ενώ ο κ. Βουδούρης από τη ΔΗΜΑΡ, για να βρίσκονται σήμερα ως υποψήφιοι βουλευτές με τον ΣΥΡΙΖΑ. Στα ίδια ψηφοδέλτια βρέθηκε την τελευταία στιγμή και η Ραχήλ Μακρή, με προέλευση ωστόσο τους Ανεξάρτητους Ελληνες. Μάλιστα είχε λεχθεί ότι υπήρξε αντίδραση από τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ για την ένταξή της, αλλά η προσωπική επιλογή του Αλ. Τσίπρα έλυσε το πρόβλημα και δρομολογήθηκε και αυτή η «εξωτερική συνεργασία». Κόντρα στο ρεύμα (που οδηγούσε στους συνδυασμούς του ΣΥΡΙΖΑ) κινήθηκε ο Πέτρος Τατσόπουλος, επιλογή που τον οδήγησε στο «Ποτάμι»: εξελέγη με τον ΣΥΡΙΖΑ, για να ανεξαρτητοποιηθεί στη συνέχεια και τώρα είναι υποψήφιος με το κόμμα του Στ. Θεοδωράκη. Μαζί του και οι βουλευτές που έως πρότινος ανήκαν στη ΔΗΜΑΡ αλλά διαφωνώντας αποχώρησαν: Σπ. Λυκούδης, Νίκη Φούντα, Αικατερίνη Μάρκου και Γρ. Ψαριανός. O τροφοδότης Οπως προαναφέρθηκε, το ΠΑΣΟΚ μάλλον είναι η σημαντικότερη αφετηρία των περισσότερων πολύπλοκων διαδρομών για αρκετούς βουλευτές. Και ήταν έτσι ακόμα και στη μικρή εκδοχή του, δηλαδή με τα μικρά ποσοστά που έλαβε στις προηγούμενες εκλογές, υπό την προεδρία του Ευ. Βενιζέλου. Στην τελευταία αυτή εκδοχή, έχουμε νέες μετακινήσεις, αλλά όχι προς την Κουμουνδούρου: τούτη τη φορά προς το συγγενές Κίνημα που δημιούργησε ο Γ. Παπανδρέου. Ο πρώην πρωθυπουργός έφυγε από το κόμμα που ίδρυσε ο πατέρας του και πήρε μαζί του στα ψηφοδέλτια όχι μόνο τον Χρ. Αηδόνη που είχε ήδη ανεξαρτητοποιηθεί, αλλά και τους εκλεγμένους με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2012 Φ. Σαχινίδη, Θ. Μωραΐτη και Σ. Κεδίκογλου, συγγράφοντας έτσι το σενάριο για ένα πολιτικό ριμέικ της γνωστής ταινίας «Κράμερ εναντίον Κράμερ». Κινητικότητα, πάντως, δεν καταγράφηκε μόνο στον χώρο της λεγόμενης Κεντροαριστεράς, αλλά και σ εκείνον του οποίου κεντρικός πρωταγωνιστής είναι η Ν.Δ. Εδώ, «αιμοδότης» φαίνεται πως είναι οι Ανεξάρτητοι Ελληνες, οι οποίοι είχαν γεννηθεί από τα σπλάγχνα της Ρηγίλλης, καθώς οι εκλεγέντες με τον Π. Καμμένο στις εκλογές του 12 Κ. Γιοβανόπουλος, Γ. Νταβρής και Μίκα Ιατρίδη βρίσκονται σήμερα στους συνδυασμούς της Ν.Δ., ενώ επέστρεψε μετά ένα πέρασμά του από τον χώρο των ανεξαρτήτων και ο Γ. Κασαπίδης. Υπάρχουν, τέλος, και περιπτώσεις βουλευτών οι οποίοι δεν συμμετέχουν στα ψηφοδέλτια των κομμάτων με τα οποία είχαν εκλεγεί στο παρελθόν, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Από τη Ν.Δ. ο Πρ. Παυλόπουλος, από το ΠΑΣΟΚ ο Κων. Τριαντάφυλλος και ο (προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ) ανεξάρτητος έως χθες Μ. Μπόλαρης. Η επόμενη μέρα της κάλπης για Ν.Δ. και Σαμαρά Της ΕΛΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Η διαφαινόμενη αδυναμία της Νέας Δημοκρατίας τουλάχιστον σε επίπεδο δημοσκοπήσεων να μειώσει τη διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ, διαφορά την οποία σε όλες τις έρευνες δείχνει να διατηρεί ώρες πριν από το άνοιγμα της κάλπης, «μοιραία» ανοίγει τη συζήτηση για την επόμενη ημέρα στο κόμμα. Παρότι η ηγετική ομάδα επιμένει ότι όλα μπορoούν να ανατραπούν, λίγοι πιστεύουν ότι μπορεί να αντιστραφούν οι διαφαινόμενες ισορροπίες εις βάρος της Ν.Δ. Είναι ενδεικτικό του κλίματος ότι ακόμη και κορυφαία στελέχη του κόμματος σπεύδουν να θέσουν ως επόμενο στόχο να ξεπεράσει η Ν.Δ. ως δεύτερο κόμμα πλέον το ποσοστό του 29,7% που είχε πετύχει στις εθνικές εκλογές τον Ιούνιο του Στις μεταξύ τους συζητήσεις, πέραν των προσωπικών αναφορών στην πολιτική επιβίωση ενός εκάστου των υποψηφίων, κυριαρχεί η διαφορά μιας πιθανής ήττας, από την οποία θα κριθούν πολλά. Η αγωνία των περισσοτέρων είναι να μην εισέλθει η Κεντροδεξιά σε περίοδο βαθιάς κρίσης, τέτοιας που να μην της επιτρέψει να ανακάμψει σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Μέχρι στιγμής, ουδείς έχει ανοίξει δημοσίως τη συζήτηση και ούτε πρόκειται να το πράξει, τουλάχιστον έως ότου κλείσουν οι κάλπες, διότι ως γνωστόν, την ώρα της μάχης ουδείς ομιλεί για ήττα. Και αυτό παρά το γεγονός ότι στο νεοδημοκρατικό παρασκήνιο ακούγεται μεγάλη γκρίνια τόσο για τη φυσιογνωμία της προεκλογικής εκστρατείας, όσο κυρίως για τη στρατηγική που επελέγη από τις ευρωεκλογές και μετά. Για τους μυημένους, ωστόσο, είναι σαφές ότι κάποιοι τουλάχιστον από τους κορυφαίους της Ν.Δ., στην αντίστροφη μέτρηση για τις κάλπες, φρόντισαν να κρατήσουν απόσταση... ασφαλείας από την τακτική του κόμματος. Στη λογική αυτή, ενδιαφέρουσα χωρίς αμφιβολία ήταν η στάση που τήρησε ο επίτροπος Δημ. Αβραμόπουλος, ο οποίος, μέρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, τάχθηκε υπέρ της ανάγκης να υπάρξει ευελιξία στην τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας για τις χώρες του Νότου θέση η οποία είναι πολύ πιο κοντά στις πολιτικές απόψεις του ΣΥΡΙΖΑ από εκείνες της ηγεσίας της Ν.Δ. Η παραμονή του κ. Αβραμόπουλου το μεγαλύτερο διάστημα της προεκλογικής περιόδου στην ασφαλή απόσταση των Βρυξελλών, αλλά και η εμπλοκή του ονόματός του στα σενάρια περί πρότασής του από τον κ. Τσίπρα για την προεδρία της Δημοκρατίας συζητήθηκαν ζωηρά από τους γαλάζιους κατά την προεκλογική περίοδο. Σε τέτοιο βαθμό που το Μαξίμου έσπευσε να διασκεδάσει τις όποιες εντυπώσεις και να εκτιμήσει ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι άλλος από τον κ. Νίκο Κωνσταντόπουλο, τον οποίο η Ν.Δ. δεν θα υποστηρίξει. Ο ίδιος, πάντως, ο κ. Αβραμόπουλος, ο οποίος σημειωτέον ευχήθηκε δημοσίως «καλή επιτυχία» στον πρωθυπουργό μετά τη συνάντησή του με τον κ. Σαμαρά, περιορίστηκε να δηλώσει ότι δεν έχει τεθεί ζήτημα υποψηφιότητάς του για την Προεδρία. Είναι άλλωστε σταθερός οπαδός του σωστού πολιτικού «τάιμινγκ»... Αίσθηση επίσης προκάλεσε η επιλογή της υποψήφιας στην Α Αθηνών κ. Ντόρας Μπακογιάννη να υπενθυμίσει μεσούσης της προεκλογικής περιόδου την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αλλά και η παρέμβαση του υποψηφίου στην Στη Συγγρού είναι σαφές ότι κάποιοι τουλάχιστον από τους κορυφαίους της Ν.Δ., στην αντίστροφη μέτρηση προς τις κάλπες, φρόντισαν να κρατήσουν απόσταση... ασφαλείας από την τακτική του κόμματος. Περιφέρεια Αττικής Μάκη Βορίδη, με την οποία, εν μέσω θυελλωδών αντιδράσεων από την αντιπολίτευση αλλά και από συνοδοιπόρους του στη Ν.Δ., ο υπουργός θέλησε να εκφράσει το δεξιό ακροατήριο και να καταγραφεί στην κομματική σκακιέρα. Παρά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, πάντως, ουδείς πιθανολογεί ότι θα υπάρξει στη Ν.Δ. επανάληψη του φαινομένου των εκλογών του 2007 όταν ο κ. Ευ. Βενιζέλος αμφισβήτησε την ηγεσία του ηττημένου Γ. Παπανδρέου την ίδια τη βραδιά των εκλογών από το Ζάππειο. Ισως διότι σε αυτήν τουλάχιστον τη φάση, δεν υπάρχει «αντίπαλον δέος» και ο κ. Σαμαράς παραμένει κυρίαρχος στο κόμμα. Υπάρχουν αρκετά ονόματα τα οποία ακούγονται πρόκειται για προβεβλημένα στελέχη, στο σύνολό τους αλλά και τα οποία είναι μάλλον σίγουρο ότι δεν θα θελήσουν να ανοίξουν πρώτα τον χορό, αναμένοντας τη διαμόρφωση κατάλληλου κλίματος. Αλλωστε, ο μόνος που κατά γενική ομολογία θα μπορούσε να κινήσει τα νήματα με ασφάλεια είναι ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, ο οποίος, ωστόσο, είναι ο τελευταίος τουλάχιστον σε αυτή τη φάση που θα ξεκινούσε τη διαδικασία αποδόμησης του διαδόχου του στην ηγεσία, τον οποίο στήριξε δημοσίως και σε αυτές τις εκλογές... Ποτάμι: Αισιοδοξία και προβληματισμός Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ «Η ψήφος στη Ν.Δ. είναι πλέον χαμένη γιατί οι εκλογές έχουν κριθεί. Ψηφίστε Ποτάμι γιατί μόνον εμείς είμαστε το κόμμα που μπορεί να ανακόψει τις ακραίες φωνές του ΣΥΡΙΖΑ». Αυτό είναι το υπόγειο σύνθημα που επιχειρεί να περάσει στους «γαλάζιους» ψηφοφόρους τις τελευταίες ημέρες ο κ. Στ. Θεοδωράκης. Και ο λόγος που απευθύνεται σε αυτούς είναι προφανής. Διαβάζοντας τα επιμέρους ευρήματα των δημοσκοπήσεων, ξέρει πολύ καλά ότι από τους φιλελεύθερους ψηφοφόρους θα κριθεί η τύχη του «Ποταμιού» και όχι από τους κεντροαριστερούς που έχουν ήδη στραφεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Για να το πούμε απλά, αν μέρος έστω του 6,5% που τον Μάιο του 2012 ψήφισε «Δράση», «Δημιουργία Ξανά» και το «κόμμα Μπακογιάννη» επιλέξει το «Ποτάμι», ο κ. Θεοδωράκης μπορεί να αποτελέσει την έκπληξη των εκλογών. Πολύ περισσότερο όταν όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι έχει ήδη διασφαλίσει τη μερίδα του λέοντος της ΔΗΜΑΡ. Αν δεν τα καταφέρει, θα κινδυνέψει να παραμείνει στο ποσοστό που συγκέντρωσε στις ευρωεκλογές. Γεγονός που θα δυσκολέψει τη θέση του. Πολύ περισσότερο αν τον περάσει η Χ.Α. και κληθεί να γίνει ο ασθενής εταίρος του κ. Τσίπρα, στην πιθανή περίπτωση που ο ΣΥ- ΡΙΖΑ δεν συγκεντρώσει 151 έδρες. Το απευκταίο αυτό σενάριο για το «Ποτάμι» είναι που καθόρισε και τη στρατηγική του τις τελευταίες μέρες. Ο κ. Θεοδωράκης, απαντώντας σε όσους του καταλόγιζαν ασάφεια θέσεων, θα έλεγε κανείς ότι περιέγραψε ευκρινέστερα απ όλα τα κόμματα τι πρέπει να κάνει η επόμενη κυβέρνηση ήδη από τη Δευτέρα. Η πρόταση του «Ποταμιού» είναι να υπάρξει το ταχύτερον δυνατόν συμφωνία με τους εταίρους για να κλείσει η 5η αξιολόγηση που έχει αφήσει σε εκκρεμότητα η Ν.Δ. και σε δεύτερο στάδιο δηλαδή αφού η χώρα επανακτήσει οικονομική σταθερότητα να ζητήσει την ελάφρυνση του χρέους της. Μάλιστα, ο κ. Θεοδωράκης απαρίθμησε και τα σημεία στα οποία θα ζητούσε από τους εταίρους να οπισθοχωρήσουν (ομαδικές απολύσεις, λοκ άουτ κ.ά.) εξηγώντας ότι στον αντίποδα, θα υπερθεμάτιζε σε άλλες «αξιώσεις» τους, όπως π.χ. στη σύσταση εντελώς ανεξάρτητου από τα κόμματα υφυπουργείου Εσόδων. Ως προς το χρέος, τέλος, το οικονομικό επιτελείο του «Ποταμιού» έθεσε ως κεντρικό ζητούμενο να μειωθεί κάτω από το 2% η υποχρέωση της χώρας να έχει ετήσιο πλεόνασμα 4,5%, προκειμένου η Ελλάδα να μπορεί μόνη της να χρηματοδοτήσει την ανάκαμψη της οικονομίας της και παράλληλα να μετακυλισθούν στο μέλλον οι πληρωμές των τοκοχρεολυσίων των δανείων της ούτως ώστε να επιτευθεί μια δίκαιη επιμήκυνση του χρέους της. Το σχέδιο αυτό, που είναι προφανές ότι επ ουδενί στοχεύει σε ρήξη με τους εταίρους, θα επαναλάβει δημοσίως από τη Δευτέρα ο κ. Θεοδωράκης στον κ. Τσίπρα σε περίπτωση που κληθεί να συμπράξει μαζί του. Και ο λόγος που το εξηγούν τις τελευταίες ώρες με τόση λεπτομέρεια τα στελέχη του «Ποταμιού» είναι γιατί δεν προτίθενται και το λένε πλέον να συμπράξουν με τον ΣΥΡΙΖΑ αν ο κ. Τσίπρας δεν δηλώσει ξεκάθαρα τη Δευτέρα ότι η παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη δεν αποτελεί θέμα διαπραγμάτευσης. Το ενδεχόμενο να συμβεί το αντίθετο εξηγεί άλλωστε και μια ανομολόγητη ευχή που διατυπώνουν τα στελέχη του «Ποταμιού».Να μπουν οι ΑΝΕΛ στη Βουλή για να έχει και άλλον δυνάμει εταίρο ο κ. Τσίπρας... Εκλογικές ιστορίες με καινοτομίες και πολλά απρόοπτα Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Ηταν Ιούλιος του 1989, ένας μήνας είχε συμπληρωθεί από τις βουλευτικές εκλογές που είχαν δώσει πρωτιά αλλά όχι αυτοδυναμία στη Νέα Δημοκρατία. Η χώρα θα οδηγούνταν σε λίγο καιρό ξανά στις κάλπες και η πολιτική αστάθεια ενέτεινε τη δυσπιστία. Κάποιο κόμμα είχε φτιάξει μέχρι και δικό του, παράλληλο σύστημα για να ελέγξει τη διαδικασία καταμέτρησης των ψήφων. Ο Ανδρέας Δρυμιώτης, γενικός διευθυντής της εταιρείας Δέλτα Πληροφορική, λέει ότι είχε γίνει και σχετική επερώτηση στη Βουλή για την αξιοπιστία της μετάδοσης των αποτελεσμάτων. «Ηθελαν να μάθουν πώς γίνεται στην πρώτη τηλεοπτική μετάδοση η Ν.Δ. να συγκεντρώνει 46,5% και αυτό μετά να πέφτει στο 44,26%», <<<<<< Από το «κάψιμο» των υπολογιστών το 1986 μέχρι τις κυβερνοεπιθέσεις του λέει. «Εξηγήσαμε σε ανακοίνωσή μας ότι το ποσοστό μειωνόταν γιατί τα αποτελέσματα της μεγάλης περιφέρειας της Β Αθηνών, όπου η Ν.Δ. δεν ήταν τόσο δυνατή, έφταναν τελευταία στο υπουργείο». Στα χρόνια που ακολούθησαν η καχυποψία εξαλείφθηκε. Αλλωστε οι άνθρωποι που καλούνται να «ξεκλειδώσουν» την κάλπη λαμβάνουν πάντοτε αυστηρά μέτρα ασφαλείας και τα επίσημα αποτελέσματα βγαίνουν από τα Πρωτοδικεία. Τον Μάιο του 2012 η ιστοσελίδα τους άντεξε σε επίθεση χάκερ, σε αντίθεση με αυτές του υπουργείου Εσωτερικών και πολιτικών κομμάτων. Η ευθύνη είναι τόσο μεγάλη, που όποτε χρειάστηκε να μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους στο εξωτερικό, όπως στις εκλογές της Κύπρου, μοίραζαν προσωπικό και μηχανήματα σε διαφορετικές πτήσεις σε περίπτωση που συνέβαινε κάποιο δυστύχημα. Σε αυτές τις εκλογές, η ομάδα της εταιρείας Singular Logic που αναλαμβάνει τη μετάδοση θα φτάνει τα 250 άτομα και το κόστος τα 3 εκατ. ευρώ. Περίπου κινητά τηλέφωνα με ειδικό λογισμικό καταγραφής αποτελεσμάτων θα μοιραστούν σε δικαστικούς αντιπροσώπους στα εκλογικά τμήματα. Η εταιρεία σκοπεύει να τα αντικαταστήσει στο μέλλον με ηλεκτρονικές ταμπλέτες για να γίνεται πιο γρήγορα η διαδικασία. Οσοι έχουν ασχοληθεί με αυτή τη διαδικασία την παρομοιάζουν με εκτόξευση πυραύλου, για να δείξουν την πολυπλοκότητά της αλλά και την ετοιμότητά τους. Ολα αυτά τα χρόνια όμως δεν έχουν λείψει και τα απρόοπτα. Ο Ανδρέας Δρυμιώτης ανέλαβε το 81 το έργο της ηλεκτρονικής μετάδοσης με τη Δέλτα Πληροφορική. Ο γιος του, Αλέξης Δρυμιώτης, είναι σήμερα ο διευθυντής έργου εκλογών στη Singular Logic. Το 1981, σε ηλικία 14 ετών, είχε φτιάξει με τον αδερφό του ένα πρόγραμμα για να σχεδιάσουν τον πρώτο χάρτη των εκλογών. Πέντε χρόνια αργότερα η Δέλτα Πληροφορική αντιμετώπισε την πρώτη μεγάλη κρίση. Ξημερώματα Σαββάτου, πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, κάποιος τεχνικός δοκίμασε τη γεννήτρια του Στρατού που είχε στηθεί έξω από το υπουργείο Εσωτερικών. Αντί για 240 βολτ, στάλθηκαν 380. Οσα μηχανήματα ήταν στην πρίζα κάηκαν. Επιστρατεύτηκαν μηχανήματα της σημερινής Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και της τότε Τράπεζας Πίστεως. Οι εκλογές τελικά πραγματοποιήθηκαν χωρίς προβλήματα. Ο Μιχάλης Καριώτογλου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Singular Logic, έχει 16 χρόνια εκλογικής εμπειρίας. Αυτός ήταν ο τεχνικός που είχε φτιάξει το 2006 τον εκλογικό χάρτη. «Δεν ήξερα μια σημαντική λεπτομέρεια τότε, ότι το Αγιον Ορος είναι πολιτικά ανεξάρτητο. Οπότε το τρίτο πόδι της Χαλκιδικής δεν έπρεπε να χρωματιστεί στον χάρτη», λέει. Μέχρι τότε, κανείς δεν το είχε αντιληφθεί. «Το λύσαμε σε δέκα λεπτά, που ήταν τεχνολογικό επίτευγμα», προσθέτει. Για να αποφεύγονται τα λάθη, η εταιρεία τυπώνει και μοιράζει έντυπα με έναν ενιαίο τρόπο καταγραφής των αποτελεσμάτων. Ωστόσο το 1994 η Νομαρχία Πέλλας με δική της πρωτοβουλία άλλαξε τη σειρά ανακηρύξεως των υποψηφίων στις επαναληπτικές εκλογές για τον Δήμο Γιαννιτσών, με αποτέλεσμα να φαίνεται ότι βγαίνει άλλος δήμαρχος. «Πώς του ήρθε αυτού του ανθρώπου τη μια Κυριακή να έχει σωστά τα ονόματα και την άλλη ανάποδα, δεν μπόρεσα να το καταλάβω», λέει ο Ανδρέας Δρυμιώτης. Υποψήφιοι δημοτικών εκλογών τού έστελναν εξώδικα για να τους παρουσιάσει ως ανεξάρτητους. Οπως λέει, μια φορά τον είχαν κρατήσει σε αστυνομικό τμήμα μέχρι να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση ότι δεν θα «χρωματίσει» κομματικά κάποιον υποψήφιο.

19 19-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:07 Page 19 Kυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Ασφυκτικές προθεσμίες και πλαφόν στον ELA Το μήνυμα της ΕΚΤ για την επιστροφή της Ελλάδας στην κανονικότητα Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ Με διαθέσιμο πλέον και το καταφύγιο του έκτακτου μηχανισμού ρευστότητας της ΕΚΤ, του γνωστού ELA, οι εγχώριες τράπεζες παλεύουν με τις ολοένα επιδεινούμενες συνθήκες ρευστότητας. Η έγκριση του ELA ήταν αναμενόμενη, ωστόσο αίσθηση προκάλεσε το εξαιρετικά σφιχτό χρονοδιάγραμμα -το θέμα θα επανεξεταστεί σε δύο εβδομάδες, στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ- αλλά και το γεγονός ότι εγκρίθηκε ποσό χαμηλότερο από το ποσό που αιτήθηκε η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ). Υπενθυμίζεται ότι η έκτακτη ρευστότητα χορηγείται ύστερα από έγκριση της ΕΚΤ (αφού κριθεί ότι εκπληρώνονται οι σχετικές προϋποθέσεις) και βρίσκεται υπό τη διαχειριστική ευθύνη της εθνικής κεντρικής τράπεζας, στην περίπτωσή μας της ΤτΕ. Την προηγούμενη εβδομάδα οι τράπεζες πέρασαν δύσκολες στιγμές εξαιτίας των μεγάλων εκροών καταθέσεων, λόγω της αβεβαιότητας για την επόμενη μέρα των εκλογών. Η ένταση των εκροών θύμισε στις τράπεζες τις «μαύρες» στιγμές του Μαΐου του 2012, όπου λόγω της εκλογικής αναμέτρησης και της πολιτικής αβεβαιότητας είχαν «αποχωρήσει» από το σύστημα καταθέσεις ύψους 9 δισ. ευρώ! Ωστόσο, τότε τα χρήματα, κατά κύριο λόγο, μετακινούνταν σε τράπεζες στο εξωτερικό, ενώ τώρα έχουμε πάρα πολλές αναλήψεις μικρών ποσών από νοικοκυριά που ανησυχούν για την επόμενη μέρα και το τι θα γίνει με την τρόικα και το Μνημόνιο. Ετσι θέλουν, έχοντας στο μυαλό τους και τη μεγάλη περιπέτεια της Κύπρου (όπου οι τράπεζες έκλεισαν και σε συνεχεία υπολειτουργούσαν για αρκετό διάστημα), να διατηρούν αρκετά διαθέσιμα για καλό και για κακό. Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι ο Ιανουάριος θα κλείσει με μείωση καταθέσεων πάνω από 5 δισ. ευρώ. Η επιστροφή στον ELA από πολλούς αντιμετωπίζεται ως κάτι όχι και τόσο σημαντικό, στη λογική ότι είχαμε κάνει και παλαιότερα χρήση του μηχανισμού κάνουμε και τώρα, ωστόσο στην πραγματικότητα αποτελεί μια δραματικά αρνητική εξέλιξη. Ο ELA είναι αυτό που ακριβώς περιγράφει το όνομά του, ένας έκτακτος μηχανισμός για εξαιρετικά έκτακτες, μη κανονικές, καταστάσεις. Ο ELA δίνεται σε βαριά ασθενείς που βρίσκονται σε κατάσταση πλήρους καταστολής, σε τράπεζες που δεν δικαιούνται πρόσβαση, σύμφωνα με τους κανονισμούς, ούτε καν στον δανειστή ύστατης ανάγκης: τον κεντρικό τραπεζίτη. Ο ELA είναι μια επικίνδυνη μη κανονικότητα που στην Ελλάδα τείνουμε να τη μετατρέψουμε σε μια συνηθισμένη κατάσταση. Η αίτηση για ELA αποτυπώνει την απλή πραγματικότητα του ότι -ύστερα από έξι χρόνια δραματικής κρίσης- γυρίζουμε ξανά στο σημείο μηδέν, στο 2012 και τις συζητήσεις για τον κίνδυνο εξόδου της χώρας από το ευρώ. Στην καλύτερη περίπτωση θα απαιτηθούν ξανά μήνες για να αποκατασταθούν σταδιακά οι συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία, να αποπληρώσουν οι τράπεζες τον ELA, να επιστρέψουν κάποιες καταθέσεις, να αποπληρώσει το Δημόσιο κάποια έντοκα γραμμάτια ώστε να επιστρέψουμε στην περασμένη άνοιξη: τότε δηλαδή που οι τράπεζες κατάφεραν να αντλήσουν -ύστερα από χρόνια αποκλεισμού- περίπου 10 δισ. ευρώ μέσω αυξήσεων κεφαλαίου και της διατραπεζικής αγοράς. Σταθερότητα Η επιστροφή στην κανονικότητα απαιτεί τον σχηματισμό ισχυρής κυβέρνησης, πολιτική σταθερότητα, τη γρήγορη και αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τους εταίρους και την υλοποίηση των τόσο αναγκαίων θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Πόσο πιθανό είναι να δούμε τα παραπάνω; Αν κρίνουμε από τα εκλογικά προγνωστικά και τη ρητορική των μεγάλων κομμάτων, δεν είναι κάτι πολύ πιθανό. Οι τράπεζες, όπως είχε γράψει επανειλημμένως η «Κ», δεν ανησυχούν τόσο για το τι θα γίνει με τις καταθέσεις μέχρι την εκλογική αναμέτρηση αλλά κυρίως για την επόμενη μέρα. Ανησυχούν για το ενδεχόμενο μη σχηματισμού κυβέρνησης και προσφυγής εκ νέου στις κάλπες, για το ενδεχόμενο σχηματισμού μιας αδύναμης κυβέρνησης συνεργασίας χωρίς συνοχή, που θα παλεύει διαρκώς για την επιβίωσή της, για τον κίνδυνο μιας μακρόσυρτης διαπραγμάτευσης με την Ε.Ε. που θα αποδυναμώνει καθημερινά την εμπιστοσύνη στην αγορά, την αποστράγγιση της ρευστότητας από τον ιδιωτικό τομέα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Δημοσίου και για ανατροπές στην οικονομική πολιτική που θα εκτροχιάσουν τη δημοσιονομική προσαρμογή. Οι εγχώριες τράπεζες δεν εξετάζουν ούτε καν ως σενάριο εργασίας το ενδεχόμενο μιας σφοδρής σύγκρουσης της νέας κυβέρνησης με την Ε.Ε., κάτι που δεν θα είχε καμία λογική και θα είχε βέβαιο αποτέλεσμα την καταστροφή. Ολα τα παραπάνω θα μπορούσαν να τινάξουν στον αέρα την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα σε δευτερόλεπτα, ειδικά αν η ΕΚΤ πει το αδιανόητο «μέχρι εδώ», στο θέμα της ρευστότητας. Αν γίνει κάτι τέτοιο, τότε θα ζήσουμε καταστάσεις Κύπρου... Αν για οποιονδήποτε λόγο η ρευστότητα που αντλήσουν οι τράπεζες από το ELA δεν αποπληρωθεί, τότε αυτή θα βαρύνει την Τράπεζα της Ελλάδος και κατ επέκταση το δημόσιο χρέος. Η «μάχη» του ΑΤΜ πριν από την κάλπη Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΝΤΕΛΑ Η εντολή των κεντρικών τραπεζικών διοικήσεων, προς τα δίκτυά τους, αυτές τις μέρες είναι μία και μοναδική: «Τα ΑΤΜ και τα μάτια σας». Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Οτι δεν πρέπει να μείνει κανένα μηχάνημα αυτόματης ανάληψης μετρητών χωρίς λεφτά. Η «μάχη» που δίνεται είναι κρίσιμη, γιατί, όπως έχει αποδείξει και η εμπειρία του 2012, τα πάντα είναι θέμα ψυχολογίας. «Αν ο άλλος πάει στο μηχάνημα και πάρει τα λεφτά που θέλει, ηρεμεί και δεν κάνει το επόμενο κρίσιμο βήμα που είναι να φτάσει στο γκισέ», λέει τραπεζικό στέλεχος που ασχολείται («όλη μέρα», όπως λέει) με αυτό το θέμα. «Μεταξύ μας, αν το δίκτυο είναι προσεκτικό, είναι μια μάχη που μπορεί σχετικά εύκολα να κερδηθεί», προσθέτει. Και εξηγεί: «Τα λεφτά που απαιτούνται για την τροφοδοσία των ΑΤΜ είναι ασυγκρίτως λιγότερα σε σχέση με αυτά που απαιτούνται για το γκισέ. Οπότε, αν δεν γίνει το μεγάλο λάθος, το πρώτο και μεγάλο κύμα των ανησυχούντων μπορούμε να το κρατήσουμε έξω από τα καταστήματα, που είναι και το βασικό ζητούμενο». Αυτές τις μέρες, τα τραπεζικά επιτελεία και οι αρμόδιες διευθύνσεις της Τράπεζας της Ελλάδος βρίσκονται με ένα...τηλέφωνο στο χέρι και συνεννοούνται. Ειδικά από το μεσημέρι και μετά, τα τηλέφωνα «παίρνουν φωτιά» κυριολεκτικά. Ο λόγος; Οι μεν ενημερώνουν τους δε για τα λεφτά που θα χρειαστούν την επόμενη μέρα για να «φορτώσουν» τα μηχανήματα, να γεμίσουν τα γκισέ και να εξασφαλίσουν κι ένα «μαξιλάρι» σε ρευστό, για κάθε περίπτωση. Το δίκτυο δουλεύει ως εξής: Ο διευθυντής του κάθε καταστήματος μετράει τις παραγγελίες για αναλήψεις που έχει από την προηγούμενη μέρα (σ.σ. ως συνήθως, αυτόν τον καιρό, αν πας σε τράπεζα και ζητήσεις να «σηκώσεις» μεγάλο ποσό, σου ζητούν να περάσεις μετά 2-3 μέρες οπότε ο διευθυντής γνωρίζει 48 ώρες πριν τις σοβαρές «αυριανές» ανάγκες του καταστήματος, πριν σηκώσει το τηλέφωνο). Συνυπολογίζει την κίνηση στο ΑΤΜ, πόσες φορές, δηλαδή, άδειασε στη διάρκεια της ημέρας, ενώ προσθέτει και ένα «ποσό ασφαλείας», για κάθε ενδεχόμενο REUTERS/YIORGOS KARAHALIS και αφού κάνει το άθροισμα, τηλεφωνεί στα κεντρικά της τράπεζάς του. Το ίδιο γίνεται από όλο το δίκτυο και κάπως έτσι, αργά το μεσημέρι, η κάθε τράπεζα ξέρει τι ρευστό θα χρειαστεί για την επομένη. Με τη σειρά της, ενημερώνει την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία φροντίζει από εκεί κι έπειτα για την τροφοδοσία. Εννοείται, βεβαίως, ότι ο φόβος για ένα «ατύχημα», κατά λάθος, πάντα θα υπάρχει. Ενας κακός υπολογισμός, μια αβλεψία υπαλλήλου ή μια κακή συνεννόηση μεταξύ όλων των παραπάνω κρίκων είναι πάντα πιθανή. Ωστόσο, η προτεραιότητα των υπαλλήλων της «πρώτης γραμμής» σε αυτή τη φάση είναι «να ταΐζετε κανονικά το ΑΤΜ», όπως λέγεται στη διάλεκτό τους. Γεγονός αποτελεί, πάντως, ότι όσο δύσκολη και οριακή κι αν είναι η συγκυρία, δεν τόσο όσο το «Βετεράνοι» του χώρου θυμούνται ότι «τότε υπήρξε μέρα που από το σύνολο του συστήματος σηκώθηκαν κοντά 2,5 δισ. ευρώ, που είναι ακατάρριπτο ρεκόρ». Ηταν τότε που η Τράπεζα της Ελλάδος απευθύνθηκε για έκτακτη βοήθεια στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και έγιναν Τι σημαίνει έκτακτη ρευστότητα Πέραν του δυσμενούς στοιχείου ότι ο ELA δίνεται στις τράπεζες με επιτόκιο κατά πολύ υψηλότερο του βασικού επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), δύο είναι οι βασικές τεχνικές διαφορές του έκτακτου μηχανισμού ενίσχυσης της ρευστότητας σε σχέση με τη βασική, την κανονική, ρευστότητα που χορηγεί η ΕΚΤ. Η πρώτη είναι ότι η ευθύνη του ELA βαρύνει αποκλειστικά την Ελλάδα. Οπως αναφέρθηκε, ο ELA δίνεται με την έγκριση της ΕΚΤ, αλλά βρίσκεται υπό την ευθύνη - διαχείριση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Δηλαδή, η ρευστότητα που χορηγείται μέσω ELA στις εγχώριες τράπεζες επιβαρύνει τον ισολογισμό της ΤτΕ, ενώ η ρευστότητα που αντλούν από τη βασική χρηματοδότηση της ΕΚΤ επιβαρύνει τον ισολογισμό της ΕΚΤ. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Σημαίνει ότι αν για οποιονδήποτε λόγο η ρευστότητα που αντλήσουν οι τράπεζες από τον ELA δεν αποπληρωθεί, τότε αυτή θα βαρύνει την ΤτΕ και κατ επέκταση το δημόσιο χρέος. Αντιθέτως, αν μια τράπεζα που έχει αντλήσει ρευστότητα από την ΕΚΤ καταρρεύσει, τότε η ρευστότητα αυτή θα βαρύνει την ΕΚΤ και κατ επέκταση όλες τις χώρεςμέλη της. Η δεύτερη μεγάλη διαφορά για τις τράπεζες είναι ότι από τη στιγμή που λάβουν ELA, βρίσκονται καθημερινά στον εξονυχιστικό έλεγχο και την εποπτεία της ΕΚΤ. Πρέπει καθημερινά να στέλνουν αναλυτικά ενημερωτικά δελτία στην ΕΚΤ για την κατάσταση ρευστότητας, την πορεία των καταθέσεων, τα δάνεια, για το πού διοχετεύουν τη ρευστότητα που έχουν, με τι όρους κ.ο.κ. Πρόκειται για μια διαδικασία την οποία έζησαν έντονα όλο το διάστημα από την άνοιξη του 2012 και μετά και θα ξαναζήσουν και τώρα, για άγνωστο χρονικό διάστημα. Εμπειρία εξαιρετικά δυσάρεστη, όπως λένε όσα από τα τραπεζικά στελέχη την βίωσαν... οι γνωστές αεροκομιδές από τη Φρανκφούρτη στην Αθήνα. Ενα μέρος εκείνης της βοήθειας είναι και τα «κολλαριστά» χαρτονομίσματα που σηκώνουμε σήμερα από πολλά ΑΤΜ. Για την ιστορία και όχι μόνον, κλείνοντας, θα πρέπει να αναφερθεί ότι όλη αυτή η εικόνα του «κόκκινου συναγερμού», που περιγράφηκε παραπάνω και κορυφώθηκε αυτή την εβδομάδα, δεν τελειώνει απόψε το βράδυ ούτε αύριο. Οι έχοντες την εμπειρία επιμένουν ότι θα συνεχιστεί και την ερχόμενη εβδομάδα. «Μέχρι τη στιγμή που θα επέλθει μιας μορφής πολιτική σταθερότητα και κυρίως αποκατάσταση των σχέσεων με την πλευρά των δανειστών», επισημαίνεται, «όλες οι μέρες θα είναι κρίσιμες, γιατί η ψυχολογία του κόσμου θα είναι ευμετάβλητη». Το ζητούμενο, εν προκειμένω, είναι για πόσο καιρό ακόμα θα έχει το σύστημα τη δυνατότητα να αντεπεξέρχεται σε μεγάλης έκτασης εκροές. Ακόμα κι αν πέσουν από τα επίπεδα του 1 δισ. ή και παραπάνω, που σκαρφάλωσαν τα προηγούμενα 24ωρα, οι αντοχές του είναι εν πολλοίς εξαντλημένες και πάντως όχι απεριόριστες. Οι Γερμανοί προειδοποιούν για την ανταγωνιστικότητα Του ΤΑΣΟΥ ΤΕΛΛΟΓΛΟΥ «Ενα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού δεν έχει πειστεί για τις μεταρρυθμίσεις... Οι μεταρρυθμίσεις υλοποιούνται μόνο στα χαρτιά». Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει το Κέντρο για την «Ευρωπαϊκή Πολιτική», του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ, αναλύοντας στατιστικά στοιχεία των τελευταίων ετών με βάση τον δείκτη των επενδύσεων σε κεφαλαιουχικά αγαθά σε σχέση με τον όγκο των κεφαλαίων που απορροφά η κατανάλωση. Οι μελετητές του καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η χώρα μας, στα χρόνια του Μνημονίου, έγινε «όλο και λιγότερο ικανή, παρά το πρώτο κούρεμα του χρέους, να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της». Το Kέντρο, με σημαντική επιρροή στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στο Βερολίνο και κυρίως στη Φραγκφούρτη, επισημαίνει στις 16 Ιανουαρίου 2015 ότι «η αδυναμία της Ελλάδας να πληρώσει όχι μόνο συνεχίσθηκε, αλλά εντάθηκε...». «Η Ελλάδα», είπε στην «Κ» ο Ματίας Κούλας, υπεύθυνος της έρευνας, «υπερβαίνει σε ποσοστό κατανάλωσης από το 2002 το 100% του εισοδήματος της χώρας. Στα χρόνια της κρίσης το ποσοστό αυτό αυξήθηκε ακόμα περισσότερο, για να φτάσει το 121% του ΑΕΠ το Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Αν η Ελλάδα θελήσει να τα βγάλει πέρα χωρίς ξένη βοήθεια, θα πρέπει να περιορίσει ακόμα περισσότερο την κατανάλωση. Αυτό όμως δεν είναι δυνατόν να επιβληθεί, καθώς σε απόλυτους αριθμούς έχει μειωθεί κατά 21% από το Η αύξηση, <<<<<< Με οποιοδήποτε νόμισμα η Ελλάδα θα έχει πρόβλημα, τονίζει το Κέντρο για την «Ευρωπαϊκή Πολιτική» του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ. ωστόσο, του σχετικού ποσοστού της κατανάλωσης έχει σχέση με το γεγονός ότι το ΑΕΠ στο ίδιο διάστημα υποχώρησε ακόμα περισσότερο». Κατά τον κ. Κούλας, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας παραμένει το κεντρικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, καθώς οι μισθοί είναι 10% υψηλότεροι από το επίπεδο που θα καθιστούσαν τα προϊόντα ανταγωνιστικά. Το Κέντρο χαρακτηρίζει το πρωτογενές πλεόνασμα «μη βιώσιμο», όπως εξάλλου και τη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου, σημειώνοντας ότι η παραγωγική βάση της χώρας, εξαιτίας της έλλειψης επενδύσεων τα τελευταία χρόνια, «είναι απαρχαιωμένη». «Είναι ένα θέμα που θα μπορούσε να έχει λυθεί εν μέρει αν οι προσδοκίες και η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών είχαν επανέλθει, Δεν έχουν όμως...» Το αξιόχρεο Ακόμα κι αν η Ελλάδα απαλλαγεί πλήρως από την καταβολή των φόρων το 2013, εξαιτίας της έλλειψης ανταγωνιστικότητας, το αξιόχρεό της θα έχανε 5,4 στις 100 μονάδες. Για τον λόγο αυτό ένα νέο «κούρεμα» του χρέους της χώρας δεν πρόκειται να βελτιώσει τις πραγματικές δυνατότητες να αποπληρώσει το χρέος της. Οι υπεύθυνοι της μελέτης σημειώνουν ότι με οποιοδήποτε νόμισμα η Ελλάδα θα δυσκολευθεί εφ όσον δεν λύνεται το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας ώστε να ξεπληρώσει τα χρέη της. Το Κέντρο του Φράιμπουργκ έχει αποτελέσει ένα από τα σημαντικά εργαστήρια των γερμανικών κέντρων πολιτικής και οικονομικής εξουσίας για τη διερεύνηση του προβλήματος κατά πόσον οι όροι για την επίτευξη μεταρρυθμίσεων βοηθούν ή απλώς φρενάρουν τις αλλαγές στα κράτη που έχουν ανάγκη τις αλλαγές. «Αυτές δεν πρέπει να επιβάλλονται απέξω...», επισημαίνεται από τους αναλυτές του, ενώ παράλληλα «θα πρέπει να εξετάζεται αν οι υπεσχημένες μεταρρυθμίσεις υλοποιούνται ώς το τέλος ή ματαιώνονται στην πράξη»...

20 20-ELLADA_Master_cy 23/01/15 19:08 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015 O «Σούμο», ο «Θείος Τζο» και... ο «κ. Παναγιώτης» H παρέα των σκληρών ποινικών στις φυλακές Κορυδαλλού και πώς λειτουργούσε Της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ Στις φυλακές Κορυδαλλού ουδείς θορυβήθηκε πραγματικά από τις τελευταίες συγκλονιστικές αποκαλύψεις για την εγκληματική οργάνωση που δρούσε μέσα από τις φυλακές. «Εδώ και χρόνια τα ξέραμε, τα λέγαμε στα υπουργεία, αλλά κανείς δεν άκουγε...» είπαν χαρακτηριστικά σωφρονιστικοί υπάλληλοι στην «Κ». Πράγματι, οι τελευταίες εξελίξεις δεν είναι κάτι «νέο». Μάλιστα, το 2009, λίγους μήνες μετά την απαγωγή Παναγόπουλου, επιχείρηση της αστυνομίας με την κωδική ονομασία «Τσάπα» είχε αποκαλύψει την εγκληματική δράση αλλά και τους μαφιόζικους τρόπους που μια κλειστή παρέα ποινικών δεν αποχωριζόταν ούτε μέσα στη φυλακή. Το διαβιβαστικό εκείνης της υπόθεσης είναι σχεδόν πανομοιότυπο με αυτό της τωρινής υπόθεσης. Μπορεί κάποιοι συνεργοί και τα θύματα να είναι διαφορετικά, όμως η ουσία των καταγγελιών και οι βασικοί πρωταγωνιστές είναι οι ίδιοι: Παναγιώτης Βλαστός, Γιάννης Σκαφτούρος και Βασίλης Στεφανάκος. Γνωστοί στην «πιάτσα», αντίστοιχα, ως ο «κ. Παναγιώτης», ο «Θείος Τζο» και ο «Σούμο», βρέθηκαν τότε για πρώτη φορά σε κοινή δικογραφία, η γνωριμία τους όμως πήγαινε χρόνια πίσω. Σκαφτούρος και Βλαστός, κακοποιοί της νύχτας, γνωρίστηκαν και έκαναν παρέα στις φυλακές της Κέρκυρας, σύντομα άρχισαν να επικοινωνούν και με τον Στεφανάκο. Οι τρεις τους ταίριαξαν, τους ένωσαν οι κοινοί εχθροί μια άλλη ομάδα που έλεγχε ένα άλλο κομμάτι της νύχτας και στη συνέχεια οι κοινές τους δράσεις: Με μια σειρά από εντολές μέσα από τα κελιά τους πραγματοποιούσαν με επιτυχία σύμφωνα με εκείνη την παλιά δικογραφία εκβιασμούς, προστασία σε μαγαζιά, την απαγωγή Παναγόπουλου, αλλά και συμβόλαια θανάτου. Μετά τις αποκαλύψεις, ο Στεφανάκος μεταφέρθηκε στις φυλακές της Λάρισας, ο Σκαφτούρος στη Θεσσαλονίκη και ο Βλαστός στα Τρίκαλα. Δεν φαίνεται όμως να πτοήθηκαν. Αλλωστε ήξεραν πως όταν ερχόταν η ώρα των δικαστηρίων θα ξανάσμιγαν και πάλι στον Κορυδαλλό. Και έτσι έγινε. Σύντομα βρέθηκαν στην Α πτέρυγα και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στην ΣΤ, όπου κρατούνται κυρίως επώνυμοι για οικονομικά εγκλήματα. Προκλητική άνεση Η σχέση των τριών ανδρών όλα αυτά τα χρόνια παραμένει ισχυρή. Αλλωστε, φαίνεται πως πλέον έχουν και κάτι ακόμα που τους ενώνει: Τα 30 εκατ. ευρώ από την απαγωγή Παναγόπουλου. Αν και για κάποιους που τους παρακολουθούν εδώ και χρόνια μέσα στη φυλακή, αυτά τα Κατηγορούμενοι για το κύκλωμα των εκβιαστών, που δρούσε μέσα και έξω από τις φυλακές εκτελώντας συμβόλαια θανάτου και επιθέσεις, οδηγούνται ενώπιον του ανακριτή. χρήματα ήταν κατά κάποιο τρόπο η κατάρα τους: «Μια ζωή κυνήγαγαν τα λεφτά, τα απέκτησαν και τώρα δεν μπορούν να τα χαρούν, ε, αυτό τους έχει τρελάνει». Μέσα στη φυλακή, η άνεση με την οποία κινούνταν ήταν πράγματι προκλητική. Ενα περιστατικό που εκτυλίχθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια είναι ενδεικτικό των ισορροπιών που είχαν διαμορφωθεί μεταξύ των συγκεκριμένων κρατουμένων και εκείνων που τους φύλαγαν. Ηταν Σάββατο μεσημέρι και ο Σκαφτούρος είχε κάνει μια μεγάλη παραγγελία θαλασσινών από γνωστή ταβέρνα του Πειραιά. Οταν η παραγγελία έφτασε στην πύλη, ένας από τους φύλακες επέμεινε να την ελέγξει. Ο διανομέας τότε κάλεσε στο κινητό τον ίδιο τον Σκαφτούρο ο οποίος φημίζεται για την παθολογική του εμμονή με την καθαριότητα και του μετέφερε ότι ο φύλακας ήθελε να ψάξει τις γαρίδες και τα καλαμαράκια με τα χέρια του. Οσοι ήταν μπροστά στο περιστατικό μπορεί να μη γνωρίζουν το πώς αντέδρασε ο κρατούμενος στην άλλη άκρη της γραμμής, αλλά είδαν τον φύλακα με συνοπτικές διαδικασίες να στέλνει την παραγγελία στην πτέρυγα και, βέβαια, κανέναν να μη θορυβείται από το γεγονός ότι απροκάλυπτα γινόταν χρήση απαγορευμένου κινητού. Αντίστοιχα, εδώ και μήνες, ήταν κοινό μυστικό ότι ο Βλαστός είχε... πριβέ συναντήσεις με τη δικηγόρο του στο κελί του ή ότι είχε ισχυρή άποψη για το ποιος θα μπει σε ποια πτέρυγα. Τελευταία «τοποθέτηση» λέγεται πως έκανε στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου, όταν στην έκτη πτέρυγα πέρασε ο 33χρονος που είχε συλληφθεί τον περασμένο Νοέμβριο μετά τη συμπλοκή με ομάδα ΔΙΑΣ στη Μεταμόρφωση. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο εν λόγω άνδρας θα εκτελούσε εκείνο το βράδυ συμβόλαιο θανάτου... Δεν είναι απαραίτητο πως όλοι οι σωφρονιστικοί που συναινούσαν στα «θέλω» τους χρηματίζονταν. Οι τρεις αυτοί άνδρες είχαν καταφέρει μέσα στη φυλακή να μην μπορεί να τους πει κανείς «όχι». Και αυτό αφορούσε σωφρονιστικούς αλλά και κρατούμενους. Επίσης κοινό μυστικό πως στην έκτη πτέρυγα, όλοι πλην ελαχίστων εξαιρέσεων είχαν αναγκαστεί να ενδώσουν στους εκβιασμούς τους για «προστασία». Τα τελευταία χρόνια που εδραιώθηκε η σχέση των τριών ανδρών με τους τρομοκράτες «Πυρήνες» και Ξηρό ήταν φανερό σε όλους μέσα στη φυλακή πως ένα νέο κεφάλαιο δράσης ξεκινούσε. Ο «αρραβώνας» Οταν οι 20χρονοι τότε τρομοκράτες μπήκαν στον Κορυδαλλό δήλωναν πως έχουν ιδεολογικές αγεφύρωτες διαφορές με τους ανθρώπους της νύχτας. Ο Στεφανάκος όμως τους παρακολουθούσε στενά και ήταν εξαρχής ανοικτός σε ένα είδος συνεργασίας. Σκαφτούρος και Βλαστός ήταν πιο επιφυλακτικοί, αλλά η συγκατοίκηση στην ίδια πτέρυγα φαίνεται πως έδιωξε τον όποιο δισταγμό. Ολοι παρατηρούσαν ότι οι δύο πλευρές είχαν έρθει ιδιαίτερα κοντά και πως οι «Πυρήνες» εξαιτίας αυτής της σχέσης είχαν πάρει «θάρρος». Ολοι έχουν να θυμούνται νεαρό μέλος της οργάνωσης να φωνάζει προκλητικά, παρουσία σωφρονιστικών, πως (μέσα στη φυλακή) «άλλοι πουλάνε προστασία, άλλοι πουλάνε πρέζα, εμείς πουλάμε φόβο». Ο «αρραβώνας» τους επισημοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2011, όταν ο Βλαστός προσπάθησε να αποδράσει με τη βοήθεια των «Πυρήνων». Αγνωστη πτυχή εκείνης της ιστορίας είναι πως ο Στεφανάκος είχε παίξει καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση και εξέλιξη της απόδρασης. Εκείνη την περίοδο υπήρχε ενημέρωση ότι ετοιμάζεται μια εντυπωσιακή απόδραση μεταξύ ποινικών και τρομοκρατών. Τα δελτία πληροφοριών έκαναν λόγο για χρήση ρουκέτας η οποία θα γκρέμιζε μέρος της μάντρας. Τελικά τη Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου αντί του ήχου της έκρηξης, ακούστηκε ο συναγερμός της φυλακής. Λίγα λεπτά νωρίτερα, ένας φύλακας είχε δει στον διάδρομο τον Βλαστό να οπλοφορεί. Δίπλα του, δύο μέλη των «Πυρήνων της Φωτιάς» είχαν ρίξει στο πάτωμα και χτυπούσαν ένα συνάδελφό του. Ο Βλαστός μπήκε στον χώρο του επισκεπτηρίου, όπου και παρέμεινε οπλισμένος κρατώντας ομήρους φύλακες και επισκέπτες. Ο Στεφανάκος ήταν έτοιμος να δώσει το σήμα να ξεκινήσει εξέγερση στις πτέρυγες και να δημιουργηθούν πολλά μέτωπα, ενώ ήταν εκείνος που έπειτα από έντονη διαπραγμάτευση με σωφρονιστικό δέχτηκε πως η ομάδα του είχε «ηττηθεί» και έδωσε εντολή για τη λήξη της επιχείρησης. Μετά το συμβάν, σωφρονιστικοί υπάλληλοι ενημέρωσαν το υπουργείο Δικαιοσύνης για τη σχέση ποινικών και τρομοκρατών, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» ένα χρόνο αργότερα ενημέρωσαν εκ νέου το υπουργείο Δικαιοσύνης, αλλά και το Δημοσίας Τάξης, για την εξέλιξη της σχέσης αξιολογώντας την ως ένα από τα βασικά προβλήματα στη λειτουργία των φυλακών... EUROKINISSI Τι αποδεικνύουν οι τηλεφωνικές κλήσεις Ξηρού Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΟΥΛΙΩΤΗ Αποδεικτικό υλικό που συνδέει την έρευνα της Αντιτρομοκρατικής για την υπόθεση Ξηρού και το σχέδιο απόδρασης των «Πυρήνων» με το μεγάλο κύκλωμα εκβιαστών του Κορυδαλλού εντόπισε η ΕΛ.ΑΣ. στη γιάφκα της Αναβύσσου. Σε συνδετικό κρίκο των δύο υποθέσεων αναδεικνύεται ο 54χρονος πρώην αστυνομικός της ΕΚΑΜ Χρήστος Πατουχέας, ο οποίος κατηγορείται ως συνεργός του Χρ. Ξηρού και ταυτόχρονα ως «δεξί χέρι» των βαρυποινιτών του Κορυδαλλού, με κάποιους από τους οποίους συνδέεται λόγω κοινής καταγωγής από τη Μάνη. Φέρεται να εξασφάλισε τον οπλισμό για τη σχεδιαζόμενη απόδραση των «Πυρήνων» από τον Κορυδαλλό και τα εκρηκτικά για τις βόμβες των «μπράβων» κατά δικαστικών, επιχειρηματιών κ.ά. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή, στο κρησφύγετο του Χριστόδουλου Ξηρού στην Ανάβυσσο βρέθηκαν τηλεκάρτες και ιδιόχειρα σημειώματα με αριθμούς κινητών τηλεφώνων που αποκαλύπτουν το πλέγμα των σχέσεων και επαφών μεταξύ του «Μανόλη» της «17 Νοέμβρη», του 54χρονου πρώην αστυνομικού, του 37χρονου Αλβανού Χάρι Κόκα κ.ο.κ. Ειδικότερα, στο οίκημα αστυνομικοί της Αντιτρομοκρατικής εντόπισαν, μεταξύ άλλων, τηλεκάρτα που χρησιμοποιούσε ο Ξηρός για να επικοινωνεί με συνεργούς του. Τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα αστυνομικοί της Αντιτρομοκρατικής «ανέσυραν» τις κλήσεις που είχε πραγματοποιήσει ο Ξηρός με τη συγκεκριμένη τηλεκάρτα από καρτοτηλέφωνα που βρίσκονταν σε ακτίνα μερικών εκατοντάδων μέτρων από το κρησφύγετό του. Προέκυψε ότι ορισμένες από τις τηλεφωνικές κλήσεις του Ξηρού έχουν γίνει προς κινητό τηλέφωνο που χρησιμοποιούσε ο 54χρονος πρώην αστυνομικός της ΕΚΑΜ. Επιπλέον, στη γιάφκα της Αναβύσσου βρέθηκε ιδιόχειρο σημείωμα στο οποίο αναγραφόταν αριθμός κινητού τηλεφώνου με την ένδειξη «Θ». Πρόκειται για σύνδεση κινητού τηλεφώνου που χρησιμοποίησε για σύντομο χρονικό διάστημα ο συλληφθείς Αλβανός Χάρι Κόκα. Πρόκειται για τον 37χρονο κατηγορούμενο ως συνεργό του Χρήστου Πατουχέα, που το καλοκαίρι του 2014 μίσθωσε το οίκημα της Αναβύσσου, χρησιμοποιώντας πλαστή ταυτότητα με στοιχεία «Θεοχάρης Χρυσάκης». Από την ανάλυση κλήσεων προέκυψε ότι ο Κόκα έθεσε σε λειτουργία τη συγκεκριμένη σύνδεση κινητού τηλεφώνου την 1η Ιανουαρίου και τη διατήρησε ενεργοποιημένη μέχρι την 3η Ιανουαρίου, ημέρα της σύλληψης του Χρ. Ξηρού. Το διάστημα των 48 ωρών που μεσολάβησε, ο «Θεοχάρης» δέχτηκε και πραγματοποίησε τηλεφωνικές κλήσεις από και προς το κινητό τηλέφωνο του πρώην ΕΚΑΜίτη συνεργού του. Σύμφωνα μάλιστα με απόλυτα διασταυρωμένες πληροφορίες, η τελευταία κλήση του Κόκα προς τον Πατουχέα έγινε 10 λεπτά μετά την πρώτη δημοσιοποίηση στο Διαδίκτυο της είδησης σύλληψης του Χριστόδουλου Ξηρού. Σοβαρή εμπλοκή φέρεται να έχει ο 54χρονος και στο κύκλωμα των «αρχινονών» του Κορυδαλλού. Στις καταθέσεις της προστατευόμενης μάρτυρος, εξαδέλφης του Βλαστού, ο 54χρονος περιγράφεται ως το άτομο που εξασφάλισε τα εκρηκτικά για τις βόμβες που εξερράγησαν στα σπίτια δύο δικαστικών λειτουργών σε Αθήνα και Λάρισα και συγγενών του έγκλειστου πρώην γενικού γραμματέα εξοπλισμών Γιάννη Σμπώκου στη Ν. Ερυθραία. Ο τελευταίος φέρεται μάλιστα να αναγνώρισε στο πρόσωπο του πρώην αστυνομικού το άτομο που τον επισκεπτόταν στο κελί του στη ΣΤ πτέρυγα του Κορυδαλλού προκειμένου να του μεταφέρει τις οικονομικές απαιτήσεις (2 με 3 εκατ. ευρώ) των Παναγιώτη Βλαστού και Γιάννη Σκαφτούρου. Στο μεταξύ, στο κρησφύγετο που εντόπισε η ΕΛ.ΑΣ. στην Περαχώρα Λουτρακίου, λίγα εικοσιτετράωρα μετά τη σύλληψη Ξηρού αστυνομικοί της Αντιτρομοκρατικής βρήκαν και κατάσχεσαν κάρτες μνήμης με κρυπτογραφημένη αλληλογραφία μεταξύ των έγκλειστων μελών της «Συνωμοσίας» και της καταζητούμενης συνεργού τους, Αγγελικής Σπυροπούλου 22 ετών. Από το περιεχόμενό της προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι σχεδίαζαν να «απολύσουν» (σ.σ. να δολοφονήσουν), όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, τον συνεργό τους Χριστόδουλο Ξηρό θεωρώντας ότι διεκδικούσε ηγετικό ρόλο στο σχέδιο απόδρασής τους από τη φυλακή, ενώ τον κατηγορούσαν ως υπαίτιο για δύο αποτυχημένες βομβιστικές επιθέσεις, η πρώτη στο Α.Τ. Ιτέας και η δεύτερη τον Μάρτιο του 2014, στη ΔΟΥ Κορυδαλλού. Αστυνομική πηγή αποκάλυψε στην «Κ» ότι «οι Πυρήνες συζητούσαν το ενδεχόμενο να αναθέσουν τον ξυλοδαρμό του Ξηρού σε μπράβους, ωστόσο, υπαναχώρησαν λέγοντας ότι σε μια τέτοια περίπτωση ο Ξηρός θα τους κατέδιδε στην αστυνομία». Η ίδια πηγή είπε ακόμα ότι βρέθηκε σημείωμα των φυλακισμένων μελών της οργάνωσης στο οποίο απευθύνονται στον Ξηρό, λέγοντας ότι «αν ποτέ πέσει στα χέρια σου το σημείωμα να ξέρεις ότι θα σε γαμ... όλοι μαζί». Επιπλέον, ο άτυπος αρχηγός της «Συνωμοσίας» Χρ. Τσάκαλος φέρεται να αναφέρει σε σημειώματά του ότι «Σεργκέι Νετσάγιεφ (σ.σ. αναρχικός μηδενιστής που λέγεται ότι δολοφόνησε συνεργό του) θα μας προσκηνάει». Τέλος, εμπλοκή στην υπόθεση προέκυψε για δύο Αλβανούς εκ των οποίων ένας ισοβίτης, που κατά την ΕΛ.ΑΣ. συνδέεται με το κύκλωμα των εκβιαστών του Κορυδαλλού. Πυρίτιδα, Καλάσνικοφ και προστασία στον Κορυδαλλό Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΜΑΝΔΡΟΥ Κράτος εν κράτει μέσα στις φυλακές οι βαρυποινίτες μέλη της συμμορίας του οργανωμένου εγκλήματος, που αποκαλύφθηκε φέρνοντας στην επιφάνεια τα διαλυτικά φαινόμενα των κρατικών μηχανισμών, δρούσαν ανέλεγκτα, συντονίζοντας τις μπίζνες τους, αυξάνοντας την επιρροή τους, σκορπώντας τον φόβο σε συνεργούς και στα θύματά τους. Η αποκάλυψη της δράσης των Παναγιώτη Βλαστού, Γιάννη Σκαφτούρου και Βασίλη Στεφανάκου παραπέμπει ευθέως σε λειτουργία φυλακών σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, καθώς οι βαρυποινίτες, αν και έγκλειστοι στον Κορυδαλλό, δεν υπόκεινταν σε κανένα κανονισμό φυλακής, αλλά αντίθετα είχαν επιβάλει τον δικό τους νόμο ισχύος και τάξης. Προστατευμένοι και απρόσβλητοι από κάθε είδους έλεγχο μέσα στις φυλακές, οργάνωναν επιχειρήσεις, με στόχο, όπως αναφέρεται και στην ογκωδέστατη δικογραφία, «την επαύξηση του πλούτου τους και το χρήμα». Με τη φήμη των αδίστακτων κακοποιών, που δεν «σέβονται την ανθρώπινη ζωή και δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο», επέβαλαν είτε τη σιωπή των σωφρονιστικών υπαλλήλων και των αρμοδίων κρατικών λειτουργών είτε εξασφάλιζαν την άμεση συνδρομή τους. Ενδεικτικό του δικτύου κάλυψής τους μέσα στις φυλακές είναι το γεγονός πως ως συνεργοί τους παραπέμπονται ήδη έξι σωφρονιστικοί υπάλληλοι των φυλακών Κορυδαλλού, ενώ διάσπαρτα είναι τα στοιχεία στη δικογραφία και για άλλους που είτε με απειλές είτε με «χαρτζιλίκι» τους προσέφεραν συνδρομή. Οι βαρόνοι του εγκλήματος κυκλοφορούσαν όπου ήθελαν μέσα στις φυλακές και τα τελευταία χρόνια είχαν επικεντρώσει την προσοχή τους στους κρατούμενους της λεγόμενης VIP Πτέρυγας των φυλακών, όπου εύποροι κρατούμενοι αλλά και πρώην κρατικοί αξιωματούχοι είναι υπόδικοι ή εκτίουν ποινές για οικονομικά εγκλήματα. Με εκβιασμούς και απειλές επιχειρούσαν -και το πετύχαιναν- να τους αποσπάσουν μεγάλα χρηματικά ποσά, αλλιώς τοποθετούσαν μεγάλης ισχύος εκρηκτικούς μηχανισμούς στα σπίτια τους και σε συγγενικά τους πρόσωπα. Η περίπτωση του Γιάννη Σμπώκου, άλλοτε στενού συνεργάτη του Ακη Τσοχατζόπουλου που είναι έγκλειστος για μίζες στα εξοπλιστικά, κυριολεκτικώς σοκάρει. Τον εκβίασαν για να τους δώσει αρχικά 10 εκατ. ευρώ, δεν ενέδωσε, τίναξαν δύο φορές με βόμβες το σπίτι της αδελφής του, από θαύμα δεν υπήρξαν θύματα, και έβαλαν εκρηκτικό μηχανισμό και στο δικό του. Ως ηθικός αυτουργός, μάλιστα, των επιθέσεων κατά Σμπώκου εμφανίζεται ο πρώην υπουργός Ακης Τσοχατζόπουλος που προσέφυγε στις υπηρεσίες των βαρυποινιτών για να πάρει πίσω λεφτά από τις μίζες, που ισχυρίζεται ότι του... «καταχράστηκε» ο Σμπώκος. Ο Σμπώκος, μάλιστα, αν και έχει δεχθεί τρεις βομβιστικές επιθέσεις μεγάλης ισχύος, κράτησε το στόμα του κλειστό και μίλησε στις αρχές μόνον όταν, πριν από λίγες ημέρες, η Αστυνομία τον ενημέρωσε ότι η δράση τους έχει αποκαλυφθεί. Συγκλονιστική είναι η κατάθεσή του στο σημείο όπου μεταξύ άλλων αναφέρει στην Αστυνομία «έχω εμπεδώσει την πεποίθηση ότι είναι ισχυρότεροι από εκείνους που προσπαθούν να προλάβουν και να καταστείλουν τις ενέργειές τους». Σε απόγνωση, απροστάτευτος μέσα στη φυλακή, βρίσκει τελικά καταφύγιο στο Ψυχιατρείο των φυλακών και φεύγει από τη ΣΤ Πτέρυγα για να γλιτώσει τις πιέσεις και τους εκβιασμούς. Αλλοι κρατούμενοι, κυρίως για οικονομικά εγκλήματα, εκόντες άκοντες προσφεύγουν στην υπηρεσία των βαρυποινιτών, ενημερώνοντας τα μέλη της σπείρας ποιοι έχουν λεφτά, ποιοι φοβούνται και από πού μπορούν να πάρουν τα περισσότερα. Ο άλλοτε πανίσχυρος διευθύνων σύμβουλος των Ελληνικών Ναυπηγείων, Σωτήρης Εμμανουήλ, που κρατείται για μίζες στα υποβρύχια, είναι ένας από αυτούς που συνεργάζονται ανοικτά με τη συμμορία «Βλαστού και Σια». Αγνωστος παραμένει προς το παρόν ο αριθμός των εύπορων κρατουμένων που αναγκάστηκαν για να βρουν την ησυχία τους μέσα στον Κορυδαλλό να πληρώσουν προκειμένου να έχουν προστασία... Με τα νώτα τους καλυμμένα μέσα στις φυλακές οι βαρυποινίτες οργάνωναν έξω, με μεγάλο δίκτυο συνεργατών, τις δουλειές τους. Διέθεταν «αφθονία οικονομικών και τεχνικών μέσων», όπως αναφέρεται στην ογκωδέστατη δικογραφία. Μόνον ο Παναγιώτης Βλαστός, όπως προκύπτει από τις έρευνες, είχε στη διάθεσή του 70 κιλά ζελατοδυναμίτιδας και πιστόλια και Καλάσνικοφ! Και είχαν στην κατοχή τους και πολύ χρήμα. Πρώτα πρώτα τα λύτρα της απαγωγής Παναγόπουλου, περί τα 30 εκατ. ευρώ, που η άλλοτε στενή συνεργάτις του Βλαστού και πρώτη εξαδέλφη του Ευαγγελία, αποκάλυψε ότι «υπάρχουν και είναι στα χέρια εφοπλιστή στη Θεσσαλονίκη». Κυρίως εισπράττουν όμως από εκτεταμένο δίκτυο «προστασίας» σε πάσης φύσεως καταστήματα στο Λεκανοπέδιο, όπου είχαν επιβάλει «κεφαλικό φόρο» από 500 έως και χιλιάδες ευρώ στο καθένα και από συμβόλαια θανάτου, εκβιασμούς και άλλες νομιμοφανείς δραστηριότητες - μέχρι άλογα στον Ιππόδρομο διέθεταν! Οι μπίζνες τους είχαν επεκταθεί και σε άλλα πεδία, διακίνηση λαθρομεταναστών, λαθρεμπόριο καυσίμων και τσιγάρων, ενώ σοκαριστικά είναι τα στοιχεία για συμβόλαια θανάτου που υπέγραφαν για να πάρουν χρήματα ή για να εκδικηθούν όσους έμπαιναν εμπόδιο στις επιδιώξεις τους. Η πρόεδρος Εφετών Παρασκευή Καλαϊτζή που τους καταδίκασε σε πρώτο βαθμό για την απαγωγή Παναγόπουλου ήταν ένα από τα πολλά θύματά τους. Της τίναξαν το σπίτι με βόμβα και παρ ολίγον η ίδια να κινδυνεύσει θανάσιμα...