άγρια βουνά γλυκιές ακρογιαλιές ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ & ΚΛΙΜΑ H πιο διάφανη θάλασσα και στο βάθος μια γραμμή από χιονισμένες κορφές να διασπούν το γαλάζιο.

Transcript

1 ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ & ΚΛΙΜΑ άγρια βουνά H πιο διάφανη θάλασσα και στο βάθος μια γραμμή από χιονισμένες κορφές να διασπούν το γαλάζιο. γλυκιές ακρογιαλιές Από το βιβλίο The Cretan Journal του Άγγλου περιηγητή και ζωγράφου Edward Lear, Λίμνη του Πρέβελη: Στις εκβολές του Μέγα Ποταμού, εκεί που καταλήγει το Κουρταλιώτικο φαράγγι σχηματίζεται η περίφημη λίμνη του Πρέβελη ή παραλία του Φοίνικα. Στις εκβολές φύεται ο Κρητικός Φοίνικας (Phoenix theophrastii) που αποτελεί ενδημικό δέντρο της Κρήτης. ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ ( Ο C) ΑΕΡΑ / ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 13 / 15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 13 / 15 ΜΑΡΤΙΟΣ 14 / 16 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 17 / 19 ΜΑΪΟΣ 20 / 21 ΙΟΥΝΙΟΣ 24 / 24 ΙΟΥΛΙΟΣ 26 / 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 26 / 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 24 / 23 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 20 / 22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 17 / 19 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 14 / 16

2 Τ ο Ρέθυμνο, ένας νομός ανάμεσα στα Χανιά και το Ηράκλειο, βρέχεται στα βόρεια από το Κρητικό και στα νότια από το Λιβυκό πέλαγος. Η πρωτεύουσά του, η γραφική πόλη του Ρεθύμνου, αρχικά χτισμένη στο ακρωτήρι της βόρειας ακτής, αναπτύχθηκε αργότερα παράλληλα με την εκπληκτική βόρεια αμμώδη παραλία μήκους 13 χιλιομέτρων. Πληθώρα μορφολογικών εναλλαγών κοσμούν το ορεινό τοπίο του νομού: εντυπωσιακά φαράγγια, πολυάριθμα σπήλαια, κατάφυτες κοιλάδες, μικρά ποτάμια. Στο άγριο τοπίο της ενδοχώρας κυριαρχούν τα όρη και οι οροσειρές: ανατολικά ο μεγαλοπρεπής Ψηλορείτης, η Ίδη των αρχαίων με το ιερό σπήλαιο του Δία, νοτιοδυτικά η οροσειρά του Κέδρους που μαζί με τον Ψηλορείτη οριοθετούν την πανέμορφη κοιλάδα του Αμαρίου, στο βορειοανατολικό άκρο ο Κουλούκουνας ή Ταλαία Όρη, νότια της πόλης του Ρεθύμνου ο Βρύσινας, και νοτιοδυτικά ο Κρυονερίτης. Λίγες πεδινές εκτάσεις απλώνονται ανάμεσα στους ορεινούς όγκους και κυρίως κατά μήκος της βόρειας ακτής. Εκεί, όπως και στα νότια έχουν σχηματιστεί θαυμάσιες και πολυάριθμες, αμμουδερές παραλίες με κρυστάλλινα νερά. Το «εύκρατο μεσογειακό» κλίμα με τα ζεστά καλοκαίρια και τις πλούσιες βροχοπτώσεις εξασφαλίζει ιδανικές θερμοκρασίες από 14 βαθμούς C το χειμώνα έως 29 το καλοκαίρι. Σποραδικά το ήπιο κλίμα αναστατώνουν άγριοι βοριάδες και ζεστοί, νωχελικοί νοτιάδες κυρίως κατά τη μετάβαση από τη μία εποχή στην άλλη. Τριόπετρα Η χιονισμένη Ίδη όπως φαίνεται από το Κέδρος. Το αγριολούλουδο που διακρίνεται, από τα ομορφότερα της κρητικής φύσης είναι το ενδημικό Arum creticum. Φαράγγι των Μύλλων Χειμώνας. Το Ιδαίον Άντρον χιονισμένο Άνοιξη. Αγριολούλουδα στον Άη Βασίλη. Καλοκαίρι. Η παραλία στο Πάνορμο. Φθινόπωρο. Ο φθινοπωρινός κρόκος στο Γερακάρι.

3 Ειδώλιο Μινωικής Θεάς από το Πανγαλοχώρι. ΙΣΤΟΡΙΑ 3500 ΧΡΟΝΩΝ από τον μύθο στην ιστορία Αρχαιολογικό Μουσείο Ασπίδα με τους Κουρήτες από το Ιδαίον Άντρον. Αυτή τη σπηλιά της ιερής Ίδης διάλεξε η Ρέα να κρύψει το νεογέννητο Δία, τον κατοπινό κυρίαρχο των Θεών, για να γλιτώσει από τη μανία του Κρόνου που καταβρόχθιζε τα παιδιά του. Ο Ξένιος Δίας ανατράφηκε στο Ρέθυμνο με το φροντίδα των Κουρητών, των κρητικών δαιμόνων που με το χορό και τις ασπίδες τους κάλυπταν το κλάμα του και με το γάλα της αίγας που λεγόταν Αμάλθεια. Σάν ήρθε η ώρα να γεννηθεί ο Δίας η Ρέα κατέφυγε στην Κρήτη... Ησιόδου Θεογονία. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Δίας, ο πατέρας των θεών, γεννήθηκε στην Κρήτη. Ο τόπος αυτός δεν έπαψε να κατοικείται ούτε στιγμή. Νεολιθικές εγκαταστάσεις, μινωικοί οικισμοί και ιερά, κλασικές και ρωμαϊκές πόλεις συνθέτουν αδιάλειπτα το παζλ του προϊστορικού και αρχαίου κόσμου. Το ανακτορικό συγκρότημα στο Μοναστηράκι Αμαρίου, το Υστερομινωικό νεκροταφείο Αρμένων, η Ελεύθερνα, η Σίβρυτος, η Λάππα, η Αξός, το Σταυρωμένο είναι μόνο λίγα από τα σημεία που έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Στην αυγή του χριστιανισμού, οι θαυμάσιες παλαιοχριστιανικές βασιλικές εντυπωσιάζουν με την αρχιτεκτονική και τη διακόσμησή τους. Στο Πάνορμο, την Ελεύθερνα, το Βυζάρι, τα Γουλεδιανά και το Θρόνος έχουν αποκαλυφθεί οι μεγαλοπρεπέστερες από ένα σύνολο περίπου 18 εκκλησιών. Στην εποχή του βυζαντίου η ρεθεμνιώτικη ύπαιθρος κοσμείται με μοναστήρια και υπέροχες μονόχωρες ή σταυροειδείς με τρούλο τοιχογραφημένες εκκλησίες. Η βενετοκρατία που ακολουθεί, έμελλε να σφραγίσει το αρχιτεκτονικό χαρακτήρα της πόλης και της ενδοχώρας, δίνοντας ταυτόχρονα ανεπανάληπτη ώθηση στην πνευματική παραγωγή του τόπου. Την ακμή της αναγέννησης αυτής διέκοψε η τουρκική κατάκτηση επιβάλλοντας τα δικά της μουσουλμανικά στοιχεία και συμβάλλοντας στη διαμόρφωση της πολυπολιτισμικής όψης του Ρεθύμνου. Άγαλμα της Αφροδίτης από την αρχαία Λάππα

4 Ελεύθερνα Αγία Παρασκευή Αμαρίου Το Αρκάδι με τη μεγαλόπρεπη πρόσοψη του ναού, την υψηλή πνευματική παράδοση και την πλούσια καλλιτεχνική δημιουργία αποτελεί μοναδικό μνημείο αρχιτεκτονικής και πολιτισμού. Ωστόσο το ολοκαύτωμα του 1866 είναι εκείνο που του έδωσε κορυφαία θέση στην ιστορία και το έκανε αιώνιο σύμβολο ελευθερίας και ηρωισμού με παγκόσμια απήχηση.

5 ΡΙΘΥ ΡΙΘΥΜΝΑ RETIMO ΡΕΘΥΜΝΟ σταυροδρόμι πολιτισμών Με πλούτο, ευγένεια και μάθηση ανθίζει το Ρέθυμνο, πόλη χτισμένη απ τους αρχαίους. Από την έκθεση προς τη Γαληνότατη Δημοκρατία του Βενετσιάνου Προβλεπτή Fr. Basilicata για το Βασίλειον της Κρήτης To βενετσιάνικο λιμάνι του Ρεθύμνου και ο φάρος

6 E πιγραφές και νομίσματα με θαλασσινά σύμβολα, συγγραφείς και αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν την ύπαρξη αρχαίας πόλης με το όνομα «Ρίθυμνα». Η θέση της παραμένει άγνωστη αν και κάποιοι πιστεύουν πως βρισκόταν στο λόφο του Παλαιοκάστρου, εκεί που σήμερα δεσπόζει το βενετσιάνικο φρούριο. Ο οικισμός που σταδιακά αναπτυσσόταν πάνω στη μικρή χερσόνησο παρέμεινε ασήμαντος μέχρι την άφιξη των βενετών. Αυτοί τον οχύρωσαν και του έδωσαν το όνομα CasΤηλ. Vecchio. Ακολούθησε η κατασκευή χερσαίου τείχους σε σχέδια του αρχιτέκτονα Michele Sanmichleli που ισοπεδώθηκε από την ολέθρια επιδρομή του πειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα το Η Φορτέτσα του Ρεθύμνου ξεκίνησε να χτίζεται 1573 και σηματοδοτεί την οριστική εδραίωση των βενετών. Στη φάση αυτή εντάσσεται η ανέγερση πολυτελών δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων και η πόλη, σύμφωνα με τα βενετσιάνικα πρότυπα, αποκτά κεντρική πλατεία, Λέσχη Ευγενών, κρήνες όπως η Rimondi, μεγάλο ηλιακό ρολόι, κεντρική οδό και μικρές παρακαμπτήριες που οδηγούσαν στους ναούς, τα μοναστήρια, τα αρχοντικά και τις απλές κατοικίες. Το Σεπτέμβριο του 1646 οι Τούρκοι πολιόρκησαν το Ρέθυμνο. Οι κατακτητές εγκαταστάθηκαν στα βενετσιάνικα αρχοντικά, τα εμπλούτισαν με τα δικά τους αρχιτεκτονικά στοιχεία και ενίσχυσαν την παρουσία τους με τα τζαμιά και τους μιναρέδες. Στα αλλοτινά στενάκια του βενετσιάνικου ιστού της πόλης του Ρεθύμνου ξεπρόβαλαν τώρα τα «σαχνισιά», τα κιόσκια που πρόσθεσαν στις προσόψεις των σπιτιών δίνοντας στην πόλη το δικό τους χαρακτήρα, αυτόν της μουσουλμανικής πόλης. Φορτέτζα Κρήνη Ριμόντι

7 Η ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΗ ΥΠΑΙΘΡΟΣ Το ύψος της Ίδης είναι τέτοιο που απ όλες τις θάλασσες βλέπει κανείς να λάμπει η απαστράτουσα παραδεισένια λευκότητα των χιονών της. εξοχή Περιγραφή του καθολικού μοναχού και περιηγητή Christoforo Buondelmonti από το έργο Descripio isule Crete κατά το Το οροπέδιο της Νίδας και το Ιδαίον Άντρον

8 Hσπάνια φυσική ομορφιά, οι μοναδικές περιοχές φυσικού κάλλους, οι αρχαιολογικοί χώροι, οι εκκλησίες και τα μοναστήρια κοσμούν γενναιόδωρα την ενδοχώρα του Ρεθύμνου. Ο νομός παρέχει άφθονες δυνατότητες να οδηγηθεί κανείς μέσα από καταπληκτικές διαδρομές στους πιο ενδιαφέροντες διατηρητέους και παραδοσιακούς Μονή Πρέβελη οικισμούς. Βενετσιάνικα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα καταπλήσσουν στον Μαρουλά, το Χρωμοναστήρι, τον Πίκρη το Μούντρος, το Μονοπάρι, την Αμνάτο, ενώ παραδοσιακά χωριά όπως το Γαράζο, το Σπήλι, τα Ανώγεια φέρνουν κοντά σε ήθη, έθιμα και παραδόσεις αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου. Τα σπήλαια που φθάνουν τα 850, με σημαντικότερα το Ιδαίον Άντρον, του Μελιδονίου, το Σφεντόνη και του Γερανίου, παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχαιολογικό, ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον. Επιπλέον, ξεχωριστής ομορφιάς φαράγγια διασχίζουν τα όρη και τις οροσειρές του νομού: το Κουρταλιώτικο, Κοτσυφού, Μύλλων, Πατσού, Πρασσών, Βεδέρων, Δίδυμα, Αρκαδιώτικο είναι μόνο ορισμένα από αυτά. Το Ρέθυμνο, μια περιοχή γεμάτη αντιθέσεις όπου το άγριο ορεινό τοπίο εναλλάσσεται με εύφορες πεδινές εκτάσεις και οι επιβλητικές βραχώδεις ακτές με απέραντες αμμουδερές παραλίες, σε κάθε σημείο αποκαλύπτει ένα τοπίο ξεχωριστής ομορφιάς: Λίμνη Πρέβελη, πηγές Αργυρούπολης, οροπέδιο Νίδας, παραλίες της βόρειας και νότιας ακτής. Και μέσα σ αυτή τη φυσική ομορφιά απλώνεται διάχυτο το θρησκευτικό στοιχείο, στα λιτά ξωκλήσια και τα εικονοστάσια, στις γραφικές βυζαντινές εκκλησίες, στα μεγαλόπρεπα και ιστορικά μοναστήρια. Φρούριο Μονοπάρι Σπήλι Μαρουλάς Σπήλαιο Σφεντόνη στα Ζωνιανά Θύρωμα στην Αμνάτο

9 ΛΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ & ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ Λέγεται ότι οι κάτοικοι του Ρεθύμνου είναι οι προθυμότεροι στο νησί. η χαρά της ζωής Από το βιβλίο του Άγγλου περιηγητή F. W. Sieber, Travels in the Island of Crete in the year Παραδοσιακό άρμεγμα και κουρά Ο χορός και το τραγούδι δίνουν ζωή στα κρητικά ξεφαντώματα. Άνδρες και γυναίκες στις γιορτές αλλά συχνά και στην καθημερινή ζωή, φορούν παραδοσιακές ενδυμασίες, αληθινά αριστουργήματα της υφαντικής και κεντητικής τέχνης, χορεύουν παραδοσιακούς χορούς και με τη συνοδεία της λύρας τραγουδούν κρητικές «μαντινάδες».

10 Κ αλόκαρδοι και φιλόξενοι οι άνθρωποι της υπαίθρου δουλεύουν σκληρά διαιωνίζοντας τους πιο παραδοσιακούς τρόπους παραγωγής ελιάς, λαδιού, κρασιού, τσικουδιάς, κτηνοτροφικών προϊόντων. Αφοσιωμένοι στην παράδοση περνούν, εκτός από τις καθημερινές, και τις ξεχωριστές μέρες του χρόνου, τιμώντας κατά γράμμα τις θρησκευτικές γιορτές: Χριστούγεννα, Πάσχα, Γάμος, Βαφτίσια, Πανηγύρια. Επιπλέον, τηρούν τις αγροτικές και κτηνοτροφικές γιορτές που γίνονται με αφορμή την παραγωγή κάποιου προϊόντος, τη δοκιμή της σοδιάς ή κάποια κτηνοτροφική διαδικασία. Ο τρύγος των αμπελιών και η παραγωγή τσικουδιάς στα παραδοσιακά «καζάνια», η «κουρά» των προβάτων, αλλά συχνά και το μάζεμα της ελιάς, μετατρέπονται σε αληθινά πανηγύρια όπου φίλοι και συγγενείς διασκεδάζουν προσφέροντας εθελοντική βοήθεια. Όταν δεν δουλεύουν και δεν διασκεδάζουν πίνοντας τσικουδιά, συχνά διοχετεύουν τη δημιουργικότητα και την καλλιτεχνική τους ευαισθησία δημιουργώντας καταπληκτικής ποιότητος αντικείμενα χειροτεχνίας. Στο Ρέθυμνο παραμένουν ζωντανές και εξασκούνται με συνέπεια πολλές μορφές λαϊκής τέχνης όπως η αγγειοπλαστική, η καλαθoπλεκτική, η ξυλογλυπτική, η λιθοξοϊα, η υφαντική. Κάποιες μάλιστα από αυτές τις εξασκούν κατά παράδοση ολόκληρα χωριά: λιθοξοϊα στην Αλφά, αγγειοπλαστική στις Μαργαρίτες, υφαντική στ Ανώγεια. Στις του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνης αίθουσες του εκτίθενται κατά ενότητες υφαντά, κεντήματα, δαντέλες, ενδυμασίες, κεραμικά, καλάθια, είδη μεταλλοτεχνίας κ.α. Ειδικές αίθουσες είναι αφιερωμένες στις παραδοσιακές καλλιέργειες, στα παραδοσιακά επαγγέλματα και σε περιοδικές εκθέσεις. Στo Κέντρο Κρητικής Λαϊκής Τέχνης λειτουργούν εκθετήρια και εργαστηρίων παραδοσιακών τεχνών, υφαντικής, κεραμικής, βιβλιοδεσίας, λιθογλυπτικής κ.α. Μαργαρίτες. Κατασκευή πιθαριού στον τροχό Ανώγεια Ξυλογλυπτική

11 ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ ΣΗΜΕΡΑ στο ρυθμό των ονείρων σας Το Ρέθυμνο δεν είναι ο τόπος που πηγαίνεις αλλά ο τόπος που επιστρέφεις. Από το τραγούδι Επιστροφή στο Ρέθυμνο του συνθέτη Γιώργου Σταυριανού. Έργο του σπουδαίου Ρεθύμνιου ζωγράφου Λευτέρη Κανακάκη. Το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνου δραστηριοποιείται έντονα με σημαντικές εκθέσεις και διεθνείς συνεργασίες. Ο χορός των ομάδων είναι μια μαζική εκδήλωση της νεολαίας του ρεθύμνου με παραστάσεις και δρώμενα σχεδόν επαγγελματικού επιπέδου.

12 Π έρα από τα μπάνια, τις εξορμήσεις στη φύση, το καλό φαγητό και την τσικουδιά, το Ρέθυμνο προσφέρεται για ψυχαγωγία, διασκέδαση και ξεφάντωμα σ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Κορυφαία θερινή εκδήλωση το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ που διοργανώνεται ανελλιπώς από το 1987 με στόχο την ανάδειξη της Κρητικής μα και της Ευρωπαϊκής Αναγέννησης. Σχεδόν το σύνολο των εκδηλώσεων πραγματοποιείται στο θέατρο Ερωφίλη πάνω στο φρούριο και είναι μια απόλαυση ν ανηφορίζει κανείς τα καλοκαιρινά βράδια το καλντερίμι της φορτέτζας για να ζήσει μαγικές στιγμές θεάτρου, χορού και μουσικής. Το χειμώνα πάλι το Ρέθυμνο ζει στο ρυθμό του Καρναβαλιού. Είναι το μεγαλύτερο καρναβάλι της Κρήτης, κι εκτός από τη μεγάλη παρέλαση της τελευταίας Κυριακής, μια σειρά εκδηλώσεων πλαισιώνει ολόκληρη την περίοδο της Αποκριάς. Οι Ρεθυμνιώτες καταθέτουν τη δημιουργικότητα, το χρόνο και την καλύτερή τους διάθεση στην προετοιμασία του καρνάβαλου, ξαναγίνονται παιδιά και ξεφαντώνουν σχεδόν καθημερινά στα πιο ξέφρενα πάρτυ. Πάνω από μασκαράδες που εργάζονται πυρετωδώς τους τελευταίους μήνες παρουσιάζουν στην μεγάλη Καρναβαλική παρέλαση τις στολές και τα άρματα τους... Την επομένη της Αποκριάς, την Καθαρή Δευτέρα, πρωταγωνιστεί η ύπαιθρος. Μοναδικά έθιμα αναβιώνουν στα γραφικά ρεθεμνιωτικά χωριά προσκαλώντας όλους να ζήσουν μια αξέχαστη μέρα: παιχνίδια, δρώμενα και σάτιρα όπως το «κλέψιμο της νύφης», ο «Καντής», το «Μουτζούρωμα», σε συνδυασμό με το καλό κρασί και τους ήχους της λύρας αποτελούν την πιο επιτυχημένη συνταγή για μια μοναδική εμπειρία. Αναγεννησιακό Φεστιβάλ Καρναβάλι Τα σκάφη που συμμετείχαν στο 40ο Ράλλυ του Αιγαίου αναπαύονται στη μαρίνα του Ρεθύμνου σ ένα διάλειμα του αγώνα.

13 Papilio machaon ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ χρώματα κι αρώματα Εδώ είδαμε για πρώτη φορά το ωραιότατο εκείνο άνθος που ο Πρόσπερο Αλπίνι ονόμασε έβενο της Κρήτης. O Πλακιάς την άνοιξη Ο Γάλλος βοτανολόγος και γιατρός Joseph Pitton de Tournefort, από τους σκαπανείς της σύγχρονης βοτανικής επισκέφτηκε την Κρήτη το 1700 και έδωσε μια πλήρη περιγραφή του νησιού και ιδιαίτερα της χλωρίδας του. Relation d un Voyage du Levant Lyon, 1717 Η Λαδανιά (Cistus creticus) θυμίζει τα ολιγοπέταλα τριαντάφυλλα και είναι ένα από τα στολίδια της γυμνής Κρητικής γης.

14 T ο Ρέθυμνο, όπως κι ολόκληρη η Κρήτη είναι ένας παράδεισος άγριας χλωρίδας είδη φυτών - σχεδόν όσα και η Αγγλία- 160 από τα οποία ενδημικά στολίζουν και αρωματίζουν τη ρεθεμνιώτικη γη, από τις ακρογιαλιές ως τις ψηλότερες βουνοκορφές. Κοντά στη θάλασσα, η αλμύρα και η υγρασία τρέφει το κρινάκι της θάλασσας (Pancratium maritimum), τα αρμυρίκια (Tamarix cretica), και τον κρητικό Φοίνικα του Θεόφραστου (Phoenix theophrasti). Πιο πάνω, στις πεδινές περιοχές αρωματικοί θάμνοι της μεσογειακής μακίας και υπέροχα αγριολούλουδα συνθέτουν εικόνες μοναδικής ομορφιάς: ο Σχίνος (Pistacia lentiscus), η Πικροδάφνη (Nerium oleander), η Λιγαριά (Vitex agnus-castus), το Χαμομήλι (Chamomilla recutita), η Μέντα (Mentha spicata), η Μυρτιά (Myrtus communis), η κοινή παπαρούνα (Papaver rhoeas), η Λαδανιά (Cistus incanus-creticus) ο Κρητικός Έβενος (Ebenus cretica). Ακόμα πιο ψηλά, στις ημιορεινές περιοχές, κυριαρχούν θάμνοι όπως το Πουρνάρι (Quercus coccifera), το Θυμάρι (Thymus capitatus), η Κουμαριά (Arbutus unedo), τα Σπάρτα (Spartium junceum), ο Στύρακας (Styrax officinalis) και αγριολούλουδα σαν το κρητικό Κυκλάμινο (Cyclamen creticum), την Ίριδα (Iris unguicularis), τη Δρακοντιά (Dracunculus vulgaris), τη Μαχαιρίδα (Gladiolis italicus), τις Τουλίπες, τα Βολβολούλουδα (Muscari commosum). Στα ορεινά ευδοκιμεί το Κρητικό Σφεντάμι (Acer sempervirens), θάμνοι και αγριολούλουδα όπως οι κίτρινες Bιολέτες (Erysimum creticum), ο Αγριομενεξές (Viola cretica), ο Κρόκος (Crocus Oreocreticus), το Άρον (Arum idaeun) και πολλά άλλα. Acer sempervirens Pancratium maritimum Τα προστατευμένα από την ανθρώπινη παρουσία φαράγγια, ευνοούν την ανάπτυξη σπάνιων ενδημικών ειδών όπως ο κρητικός δίκταμος (Origanum dictamnus). Dactylorhiza romana Tulipa cretica Orchis italica Οι ορχιδέες της Κρήτης παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία ειδών πολλά από τα οποία ενδημικά και αποτελούν τα μικρά κοσμήματα της κρητικής χλωρίδας. Ophrys lutea Ophrys tenthredinifera Ophrys cretica Barlia robertiana

15 ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΑΚΤΕΣ Ο ήμερος γιαλός σούχει στρωμένη την αμμουδιά και το σγουρό το κοντοθάλλασσο νάρχεται να περιπατά ανέγνοιστα σαν το δίκαιο στα λιβάδια του παραδείσου. μπλε λευκό και χρυσό H Bόρεια ακτή του Ρεθύμνου είναι από τις περιοχές ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Careta careta. Οι κάτοικοι και οι ξενοδόχοι του Ρεθύμνου συνεργάζονται με τους εθελοντές έτσι ώστε να προστατεύονται οι φωλιές και τα μικρά χελωνάκια να βρίσκουν με ασφάλεια τον δρόμο για τη θάλασσα. Από το φημισμένο μυθιστόρημα του Παντελή Πρεβελάκη Το χρονικό μιας πολιτείας όπου πρωταγωνιστεί μια πόλη, η αγαπημένη του πατρίδα, το Ρέθυμνο. Ο Παντελής Πρεβελάκης γεννήθηκε το 1909 και θεωρείται ένας από τους μεγάλους Έλληνες λογοτέχνες.

16 Σκαλέτα Άγ. Παύλος Τ ο Ρέθυμνο, ιδανικός προορισμός για θερινές διακοπές, λούζεται με τα πιο διαυγή και κρυστάλλινα νερά. Πολυάριθμες, μεγάλες και οργανωμένες παραλίες, γραφικοί και απόμακροι κολπίσκοι, αμμουδεροί ή βραχώδεις, σχηματίζονται σ όλο το μήκος της βόρειας και της νότιας ακτής. Τα πεντακάθαρα νερά, στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν χαρίσει στις πλαζ «γαλάζιες σημαίες», επιβράβευση και πιστοποίηση μαζί της καθαρότητάς τους. Στη βόρεια ακτή οι περισσότερες παραλίες είναι μεγάλου μήκους, αμμουδερές, οργανωμένες και με υποδομές διαμονής: Επισκοπή, Ρέθυμνο, Αδελιανός Κάμπος, Πάνορμο, Μπαλί. Εδώ, το μπάνιο μπορεί να συνδυαστεί με διασκέδαση, διαμονή σε κάποιες από τις πιο σύγχρονες τουριστικές μονάδες της Κρήτης και θαλάσσια σπορ: σκι, ιστιοσανίδα, αλεξίπτωτο θαλάσσης, μαθήματα καταδύσεων σε diving centers, εξασφαλίζουν μοναδική επαφή με το υγρό στοιχείο. Νότια πάλι, αν και αρκετά λιμανάκια, όπως η Αγία Γαλήνη και ο Πλακιάς, είναι οργανωμένα και με μεγάλη τουριστική ανάπτυξη, δεκάδες ακόμα κολπίσκοι, παρθένοι και απομονωμένοι, υπόσχονται αποζημίωση ακόμα και στον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Κόρακας, Σούδα, Δαμνόνι, Αμμούδι, Λίμνη Πρέβελη, Τριόπετρα, Άγιος Παύλος,Κεραμέ, είναι μερικές από τις γραφικές παραλίες του Λιβυκού πελάγους. Μπαλί Άγ. Γαλήνη Πετρές Αμμούδι Κεραμέ

17 ΚΡΗΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ υγεία Η Κρητική δίαιτα αποτελεί πρότυπο μοντέλο υγιεινής διατροφής. Λυχναράκια και νοστιμιά Παξιμάδι (ντάκος), λάδι, ντομάτα και ίσως λίγο τυρί φέτα, να η συνταγή του ντάκου Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα από την περίφημη μελέτη των επτά χωρών, μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις δεκαετίες του 1950 και 1960 και αφορούσε επιδημιολογικές συγκρίσεις ανάμεσα σε επτά περιοχές. (Κρήτη, Ηνωμένες Πολιτείες, Ιαπωνία, Κάτω Ιταλία, Δαλματία, Κέρκυρα και Ολλανδία).

18 Λ άδι, κρασί, σιτάρι, γάλα, τυρί, κρέας, χόρτα, λαχανικά: όλα στην κρητική κουζίνα είναι απλά, σαφή, ανόθευτα, φυσικά. Η γαστρονομία των κρητικών βασίστηκε στα προϊόντα του τόπου τους. Αυτά εξασφάλιζαν πλήρη διατροφή που σήμερα έχει αποδειχθεί ότι συμβάλει στην καλή υγεία και τη μακροζωϊα. Το μυστικό της κρητικής κουζίνας δεν κρύβεται σε πολυποίκιλες τεχνικές παρασκευής, αλλά στα ίδια τα προϊόντα. Αυτό ισχύει σε όλο το νησί με μικρές παραλλαγές ανά περιοχή. Παντού καταναλώνονται χόρτα του βουνού, ωμά ως σαλάτα ή βρασμένα με φρέσκο λάδι και χυμό λεμονιού. Τα αιγοπρόβατα εκτός από το περίφημο κρέας εξασφαλίζουν και πλούσια γαλακτοκομικά προϊόντα: γάλα, τυριά όπως μυζήθρα, γραβιέρα, φέτα, και το μοναδικό «στακοβούτυρο» για το παραδοσιακό πιλάφι. Επιπλέον, οι οικογένειες της υπαίθρου εκτρέφουν κότες και κουνέλια για την παραγωγή αυγών και σπιτικού κρέατος. Το νόστιμο μαγείρεμα οφείλεται στο ελαιόλαδο που καταναλώνεται και ωμό. Με το ντόπιο κρίθινο παξιμάδι και λίγες ελιές αποτελεί συχνά πλήρες γεύμα κάθε κρητικού. Ο περίφημος «κρητικός ντάκος» είναι μια απλή αλλά νοστιμότατη σύνθεση ντόπιων και φρέσκων προϊόντων: κρίθινο παξιμάδι, τριμμένη ντομάτα και τυρί φέτα, λάδι και αλάτι. Για το επιδόρπιό τους οι ρεθεμνιώτες προτιμούν σπιτικά γλυκίσματα παρασκευασμένα με δικά τους προϊόντα: μυζηθροπιτάκια και ξεροτήγανα με μέλι, λυχναράκια και γλυκά του κουταλιού. Από την κρητική ύπαιθρο συλλέγονται τα σαλιγκάρια που μαγειρεύονται στην κατσαρόλα ή στο τηγάνι «μπουμπουριστά» με δενδρολίβανο και κρασί. Τα κτηνοτροφικά προϊόντα δεσπόζουν στο ρεθεμνιώτικο τραπέζι. Τα χόρτα με φρέσκο λάδι αποτελούν βασικό στοιχείο της κρητικής διατροφής.

19 ΕΝΑΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ στα μονοπάτια της φύσης Κοπιάσετε στην Κρήτη μας μια τσικουδιά να πιείτε φιλοξενία, λεβεντιά και λύρα να χαρείτε. Κρητική μαντινάδα. Οι μαντινάδες είναι ομοιοκατάλικτα δίστιχα στην διάλεκτο των Κρητικών που τους συνοδεύουν στις χαρές και στις λύπες τους. Αργυρούπολη, οι πηγές στην Αγία Δύναμη.

20 Σ το Ρέθυμνο εκτός από τη θάλασσα και τις υποδομές που εξασφαλίζουν τα οργανωμένα θέρετρα, αξίζει να απολαύσει κανείς τις ομορφιές της υπαίθρου και του βουνού. Έτσι, μπορεί κανείς να γνωρίσει τα βουνά και τα φαράγγια, να έρθει σε επαφή με κατοίκους απομονωμένων και συχνά ερημωμένων χωριών, να ανιχνεύσει την ιστορία και τον πολιτισμό της υπαίθρου μέσα από τα αρχαιολογικά απομεινάρια, τα ιστορικά μοναστήρια, τις εκκλησίες και τους οικισμούς και να αισθανθεί το μεγαλείο της κρητικής φύσης μέσα από τα αρώματα των βοτάνων και των αγριολούλουδων. Με τα πόδια ή με το ποδήλατο μπορεί κανείς σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και διανύοντας πολύ μικρές αποστάσεις να βρεθεί στην ύπαιθρο και να απολαύσει την κρητική φύση. Οι γραφικοί επαρχιακοί δρόμοι, πνιγμένοι στο πράσινο, όχι απλώς προσφέρονται, αλλά μπορούν να εξασφαλίσουν καταπληκτικές εμπειρίες στο λάτρη του mountain bike. Αλλά και αν κάποιος απαιτεί μία ακόμα στενότερη επαφή με τη φύση, ένα πρόγραμμα αγροτουρισμού είναι αυτό ακριβώς που ζητάει. Τα αγροτουριστικά καταλύματα στο Ρέθυμνο είναι αυτόνομες μονάδες ή τμήματα κατοικιών αγροτών. Βρίσκονται στα ωραιότερα μέρη της υπαίθρου και η διαμονή σ αυτά δίνει τη δυνατότητα γνωριμίας με τους ανθρώπους και τον καθημερινό, παραδοσιακό τρόπο ζωής. Πεζοπορικές ή ορειβατικές διαδρομές φέρνουν κοντά σ ένα πλούσιο τοπίο με διαρκείς εναλλαγές από τραχύ και έρημο σε καταπράσινο και ήμερο. Μιτάτο στα Ανώγεια Φαράγγι Πατσού Πρασσανό φαράγγι

21 ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ καλωσορίσατε, σαν στο σπίτι σας Με 14 γαλάζιες σημαίες βραβεύτηκαν οι παραλίες του Ρεθύμνου. Aποτελούν μερικές από τις 373 καθαρότερες ακτές ολόκληρης της χώρας που επιβραβεύτηκαν με το συγκεκριμένο τίτλο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

22 H πατρίδα του «Ξένιου» Δία, τιμώντας τη φιλοξενία, ανέπτυξε με συνέπεια και φροντίδα τον ξενοδοχειακό της κλάδο. Το Ρέθυμνο διαθέτει εξαιρετικά καταλύματα όλων των κατηγοριών, από απλά διαμερίσματα μέχρι πολυτελείς σουίτες. Ένα έντονο δυναμικό δωματίων και κλινών, από τις οποίες Α κατηγορίας, διασπείρονται σ όλη την έκταση του νομού με μεγαλύτερη συγκέντρωση στα βόρεια παράλια. Εκτός από τις κλασικές ξενοδοχειακές μονάδες, τα δωμάτια και τα διαμερίσματα, ένας σημαντικός και διαρκώς αυξανόμενος αριθμός από αγροτουριστικά καταλύματα κατασκευασμένα με απόλυτη προσήλωση στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, και πολυτελείς βίλες, κοσμούν τα περίχωρα και την ενδοχώρα του Ρεθύμνου, εμπλουτίζοντας το τουριστικό προϊόν και παρέχοντας εναλλακτικές λύσεις και για πιο απαιτητικούς επισκέπτες. Δεκάδες είναι οι διεθνείς διακρίσεις και τα βραβεία που έχουν αποσπάσει τα ρεθεμνιώτικα ξενοδοχεία για την ποιότητά του και το υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που παρέχουν. Όμορφες και σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις, άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό και φιλόξενοι ιδιοκτήτες υπόσχονται ευχάριστες, άνετες και γεμάτες εκπλήξεις διακοπές στο Ρέθυμνο. Απολαύστε λοιπόν τη διαμονή σας στα θαυμάσια καταλύματα του νομού και χαρείτε τα μπάνια σας στις πολυβραβευμένες με «γαλάζιες σημαίες» παραλίες του.

23 Tουριστικά Γραφεία στο Ρέθυμνο Xρήσιμα τηλέφωνα ALFA ODEON HOLIDAYS Παλαιολόγου 25 Τηλ , Fax: ANSO TRAVEL Πλακιάς, Τηλ.: , Fax: APHRODITE TRAVEL Πανεπιστημίου Κρήτης 1 Τηλ , Fax: reservations@aphroditetravel.gr APOPLOUS TRAVEL Γιαμπουδάκη Τηλ Fax: apoplous@ret.forthnet.gr CRETA CONNECTION Βάρδα Καλλέργη 15 Τηλ , Fax: creta-connection@ret.forthnet.gr CRETOISE Μανιουδάκη 3 Τηλ , Fax: cretoise@cretoise.gr ELLOTIA TOURS Αρκαδίου 161 Τηλ , Fax: seafront@rethymnoatcrete.com EVERGREEN TOURS Κουντουριώτη 87 Τηλ , Fax: info@evergreen-tours.gr IDA TOURISTIC Χορτάτζη 1 Aθήνα Χανιά Σαμαριά Ρέθυμνο Τηλ , Fax: info@ida-touristic.gr KATREA RETHYMNO HOLIDAYS Σοφοκλή Βενιζέλου 66 Τηλ , Fax: info@islandcrete.com GREENWAYS TRAVEL Αδελιανός Κάμπος Τηλ , Fax: info@greenways.gr MISTRAL TRAVEL Καστρινάκη 1B Τηλ , Fax: metaxas1@otenet.gr SMART HOLIDAYS ΕΠΕ Πανεπιστημίου Κρήτης 1 Τηλ Fax: info@smart-holidays.com.gr VOYAGER TRAVEL SERVICE Mάχης Κρήτης 165 Τηλ , Fax: voyager@rethymno.net ALLIANTHOS TRAVEL Πλακιάς, Τηλ Fax: info@alianthos-group.com HAPPY WALKER Βάρδη Tομπάζη 56 Τηλ., Fax: Info@happywalker.com ASTERI Γιαμπουδάκη 5 Τηλ , Fax: Ηράκλειο Κνωσός Φαιστός info@villasincrete.com KONSTANTIN Κορνάρου & 1 Λασιθίου 26 (Ηράκλειο) Τηλ.: , Fax: info@konstantin.gr TUI HELLAS Πανεπιστημίου Κρήτης & Σοφοκλή Βενιζέλου 1 Τηλ , Fax: infozre@tui.gr CRETAN HOLIDAYS S.A Μάχης Κρήτης 125 Πλατανιάς Τηλ , 12 Fax: rethymno@cretanholidays.gr ZEUS OF CRETE Γ. Παπανδρέου 7 Τηλ , Fax: antonis.gioumpakis@zeus.gr BEST TRAVEL Χορτάτζη 20 Τηλ , Fax: info@besttravel.com.gr WAY TRAVEL Mοάτσου 35 Τηλ , Fax: waytrv@otenet.gr PROMOTE PLAN Σιγανού 11 Τηλ , Fax: galeros@otenet.gr DAMNONI TOURS 4X4 Δαμνόνι Τηλ , Fax: damnoni@otenet.gr Το Ρέθυμνο συνδέεται με τον Πειραιά με καθημερινά δρομολόγια πλοίων. Επίσης υπάρχουν πολλές καθημερινές πτήσεις από τα αεροδρόμια Χανίων και Ηρακλέιου που απέχουν από το Ρέθυμνο 45 και 1 ώρα αντίστοιχα. Το Ρέθυμνο με το να βρίσκεται στο κέντρο της Κρήτης είναι σε πολύ κοντινή απόσταση με σημαντικά αξιοθέατα όπως οι αρχαιολογικοί χώροι της Κνωσού και της Φαιστού, το φαράγγι της Σαμαριάς κ.α. Νομαρχ. Επιτρ. Τουρ. Προβολής Αστυνομία 100 Τουριστική Αστυνομία Τροχαία Αστυνομικό Τμήμα Πυροσβεστική 199 Νοσοκομείο Dialysis center Κέντρα Υγείας: Σπήλι Πέραμα Αγία Φωτεινή ΚΤΕΛ Ταχυδρομείο Taxi , Τaxi , 72900, , Ολυμπιακή Αεροπορία ANEK Μινωικές Γραμμές Λιμενικό EOT Δημαρχείο Ρεθύμνου Σύλλογος Ξενοδόχων Ν. Ρεθύμνης Σύλλογος Ξενοδόχων Αγ. Γαλήνης Σύλλογος Ξενοδόχων Πλακιά Σύλλογος αγροτοτουριστικών καταλυμμάτων Ορειβατικός Σύλλογος Ιστιοπλοικός Σύλλογος Ποδηλατικός Σύλλογος Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνου Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Κέντρο Κρητικής Τέχνης Καθολική εκκλησία