*ΟΙ φωτογραφίες του τεύχους είναι από το αρχείο του Φ.Δ.

Transcript

1

2 Επιμέλεια έκδοσης: Κωνσταντίνα Κατσούλη Σύνταξη: Δρ. Μάνος Κουτράκης Δέσποινα Μιχαηλίδου Πασχαλιά Ζλατίνη Ευτέρπη Πατετσίνη Ναπολέοντας Πιάκης Αθανάσιος Παπούδης Βασίλειος Χριστοδούλου Αλέξανδρος Χατζάρας Βασίλειος Τερζής Σάσα Μιχαηλίδου Γεωργία Χατζηεφραιμίδου Κωνσταντίνα Κατσούλη *ΟΙ φωτογραφίες του τεύχους είναι από το αρχείο του Φ.Δ.

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΧΑΡΤΕΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ Α.ΜΑ.Θ ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ/ΕΡΓΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (ΕΠΠΕΡΑΑ) ΔΙΑΦΥΛΑΣΣΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΦΙΝΟΣΚΑΝΔΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΤΗΣ ΝΑΝΟΧΗΝΑΣ ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΔΙΑΧΕΙΜΑΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ/ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΩΝ A COOPERATIVE TOOL FOR MANAGING CONFLICTS AND TRADEOFFS AMONG MULTIPLE BENEFICIARIES OF ECOSYSTEM SERVICES OF THE MEDITERRANEAN COASTAL AREAS (ECOCOAST) ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΡΙΟΧΟΙΡΟΥ (SUS SCROFA) ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΤΙΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ SATELLITE BASED WETLAND OBSERVING SYSTEM (SWOS)

4 1.3. ΥΛΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΜΕΣΟΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΝΑΝΟΧΗΝΑΣ AΔΕΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΕΠΟΠΤΕΥΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙΔΩΝ & ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΟ ΕΠΑΜΑΘ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙΔΩΝ ΠAΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΛΕΥΚΟΥ ΠΕΛΑΡΓΟΥ ΠAΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΜΙΚΤΩΝ ΑΠΟΙΚΙΩΝ ΣΤΑΧΤΟΤΣΙΚΝΙΑ & ΛΕΥΚΟΤΣΙΚΝΙΑ ΠAΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΩΝ ΚΟΡΜΟΡΑΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΝAΝΟΧΗΝΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΠΟΝΔΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΜΦΙΒΙΩΝ ΕΡΠΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΙΧΘΥΟΠΑΝΙΔΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΕΝΔΗΜΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ ΤΗΣ ΙΧΘΥΟΠΑΝΙΔΑΣ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΙΚΟΥ (Alosa vistonica & Alburnus vistonicus)

5 3.2. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΘΑΛΑΣΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ- ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ & ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΛΙΜΝΩΝ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ - ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ -ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ -ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ - ΗΜΕΡΙΔΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ - ΣΥΣΚΕΨΕΩΝ -ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ-ΗΜΕΡΙΔΩΝ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΣΚΕΨΕΩΝ-ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ - ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ -ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΠ ΑΜΑΘ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ

6 8.2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΗΜΑΝΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ, ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΙΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΕΝΩΝ ΑΓΡΙΩΝ ΖΩΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Φ.Δ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΔΕΛΤΙΩΝ ΤΥΠΟΥ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ- ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το 2014 o Φορέας Διαχείρισης (ΦΔ) του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης (ΕΠΑΜΑΘ) συνέχισε την επιτυχημένη πορεία υλοποίησης των δράσεων που είχαν ενταχθεί στο Τεχνικό του Δελτίο (χρηματοδότηση ΕΠΠΕΡΑΑ), με το νέο αυξημένο σε αριθμό και ειδικότητες προσωπικό (συνολικά 14 άτομα). Η σημαντικότερη δράση του ΦΔ για το 2014 ήταν και πάλι η επιστημονική παρακολούθηση (monitoring) των προστατευομένων ειδών του ΕΠΑΜΑΘ με έργα που είχαν ξεκινήσει το προηγούμενο έτος, όπως τα έργα παρακολούθησης πανίδας (ασπόνδυλα, ψάρια, αμφίβια, ερπετά, πουλιά, θηλαστικά) και των χερσαίων και θαλάσσιων τύπων οικοτόπων. Επίσης, συνεχίστηκαν δράσεις παρακολούθησης της ορνιθοπανίδας που οργανώνει και υλοποιεί το προσωπικό του ΦΔ (π.χ. χαρτογράφηση φωλιών του Λευκού Πελαργού Ciconia ciconia, καταγραφή και δακτυλιώσεις νεοσσών, καταγραφή φωλιών ερωδιών στις αποικίες του Πόρτο Λάγος και της Κεραμωτής, εκτίμηση των επιπτώσεων της αύξησης του πληθυσμού των Κορμοράνων στην ιχθυοπανίδα των λιμνοθαλασσών) και η ενεργός συμμετοχή, όπως στο πρόγραμμα παρακολούθησης και φύλαξης του πληθυσμού της Νανόχηνας (έργο LIFE) και στις Μεσοχειμωνιάτικες Καταμετρήσεις Παρυδάτιων Πουλιών (βλέπε Κεφάλαιο 3). Τη χρονιά αυτή ο ΦΔ συμμετείχε στην 3 η Πανελλήνια Απογραφή των Αποικιών Ερωδιών και για πρώτη φορά στη 2 η Πανελλήνια Απογραφή Πελεκάνων. Επιπλέον, το 2014 ξεκίνησε η μηνιαία καταγραφή του πληθυσμού πελεκάνων (Pelecanus crispus, P. onocrotalus), με στόχο τη μελέτη, παρακολούθηση, προστασία και διατήρηση των πελεκάνων, στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης που υπογράφηκε μεταξύ της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών και σημαντικού αριθμού Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών. Τα αποτελέσματα των παραπάνω προγραμμάτων παρουσιάστηκαν σε ειδική ημερίδα που οργάνωσε ο Φ.Δ. στα Άβδηρα Ξάνθης (5/12/14), όπου όλοι οι συντονιστές των έργων παρουσίασαν τα συμπεράσματά τους τονίζοντας την εξαιρετικά υψηλή βιοποικιλότητα του Εθνικού Πάρκου που φιλοξενεί 326 είδη πουλιών, 74 είδη ψαριών, 9 είδη αμφιβίων, 28 ερπετών και βέβαια 40 είδη θηλαστικών. Σημαντικό για την παρακολούθηση της προστατευόμενης περιοχής είναι και το δίκτυο τηλεμετρικών σταθμών παρακολούθησης φυσικοχημικών παραμέτρων των υδάτινων εκτάσεων, που αναπτύσσεται από πέρυσι, φτάνοντας συνολικά τους επτά (7) σταθμούς σε λίμνες, λιμνοθάλασσες και ποτάμια (Βιστωνίδα, Ισμαρίδα, Νέστο, Πτελέα και Βάσσοβα). Το δίκτυο αυτό είναι ένα βασικό εργαλείο, τόσο για την εκτίμηση της οικολογικής παροχής των ποταμών, για τη διατήρηση μηδενικής αλατότητας στο βόρειο τμήμα της Βιστωνίδας και στην Ισμαρίδα, όσο και για την παρακολούθηση των φυσικοχημικών παραμέτρων στις λίμνες και λιμνοθάλασσες της περιοχής, με ιδιαίτερη σημασία στη λίμνη Ισμαρίδα, της οποίας η κατάσταση έχει διαταραχθεί έντονα τα τελευταία χρόνια λόγω εισροής θαλασσινού νερού. Ο ΦΔ κατάφερε επίσης να δώσει έμφαση και στην επόπτευση/φύλαξη της προστατευόμενης περιοχής του ΕΠ ΑΜΑΘ, το Δέλτα Νέστου και την περιοχή των λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας μαζί με τις παρακείμενες λιμνοθάλασσες. Συνολικά αυτή τη χρονιά καλύφτηκαν χλμ. σε 128 εξόδους των εποπτών. Όλες οι δράσεις της επόπτευσης 7

8 καταγράφονται στο Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών (GIS) του ΕΠΑΜΑΘ, δίνοντας τη δυνατότητα χωροχρονικής επεξεργασίας των δεδομένων/αποτελεσμάτων και συνεπώς συνεχούς βελτίωσης της διαδικασίας επόπτευσης. Παράλληλα, συνεχίστηκαν οι δράσεις για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των κατοίκων της περιοχής και των επισκεπτών. Υλοποιήθηκε το έργο «Ανάπτυξη του Τουρισμού και Διαχείριση Επισκεπτών στο ΕΠΑΜΑΘ» στο πλαίσιο του οποίου δημιουργήθηκε μια εφαρμογή πλοήγησης στο ΕΠΑΜΑΘ για κινητά και τάμπλετ (e-πλοήγηση στο Πάρκο). Οι επισκέπτες έχουν πλέον στα χέρια τους ένα σύγχρονο τεχνολογικό εργαλείο, ώστε να μπορούν, μέσω της εφαρμογής, να ενημερώνονται για τα βασικά στοιχεία του νέου τουριστικού χάρτη (π.χ. όρια του εθνικού πάρκου, ζώνες προστασίας, σημεία ενδιαφέροντος φύσης και πολιτισμού, μονάδες καταλυμάτων και εστίασης) καθώς και συγκεκριμένες προτεινόμενες διαδρομές (οδικές, ποδηλατικές και πεζοπορικές). Προχώρησε επίσης η διαδικασία για την υλοποίηση έργων σημαντικών για την προβολή του ΕΠΑΜΑΘ, όπως η δημιουργία έντυπου και ψηφιακού υλικού, αλλά και μικρά βίντεο (30, 5, 20 ), ενώ ξεκίνησαν και οι διαδικασίες για την προβολή στον τύπο της Περιφέρειας ΑΜ-Θ αλλά και σε εθνικό επίπεδο, τόσο του ΕΠΑΜΑΘ, όσο και των δράσεων που υλοποιούνται μέσω του Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη». Επίσης, καθιερώθηκε από τον ΦΔ ο ετήσιος σχολικός διαγωνισμός ζωγραφικής για παιδιά δημοτικού, με διαφορετικό θέμα κάθε χρόνο (το 2014 το θέμα ήταν η μετανάστευση των πουλιών και των ψαριών με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Μετανάστευσης των Ψαριών 22 Μαΐου), ενώ οι βραβευμένες ζωγραφιές δημιουργούν το ετήσιο ημερολόγιο του ΕΠΑΜΑΘ. Τέλος, συνεχίστηκε η προσπάθεια αναβάθμισης των δυο Κέντρων Πληροφόρησης του ΦΔ, με την ολοκλήρωση των μελετών που περιλαμβάνουν τη χρήση σύγχρονων μεθόδων ψηφιακής τεχνολογίας καθιστώντας τις εκθέσεις τους ελκυστικές για τους επισκέπτες και κυρίως τους μαθητές. Η προσέλκυση επισκεπτών στο ΕΠΑΜΑΘ παραμένει ένας από τους κύριους σκοπούς του ΦΔ και έτσι συνεχίστηκε η συμμετοχή στελεχών του σε διεθνείς εκθέσεις εναλλακτικού τουρισμού, όπως η British Birdfair 2014 στο Λονδίνο, ενώ σε συνεργασία με τη νέα διοίκηση της Περιφέρειας ΑΜ-Θ το πληροφοριακό υλικό του ΦΔ παρουσιάζεται σε διεθνείς εκθέσεις στην Ευρώπη. Παράλληλα, με την αρωγή της Περιφέρειας ΑΜ-Θ οργανώθηκαν συναντήσεις με επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου τουριστικού πακέτου για την περιοχή. Ο ΦΔ στη προσπάθειά του να αναδείξει το Εθνικό Πάρκο ως εναλλακτικό τουριστικό προορισμό αλλά και να προωθήσει τα τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας που παράγονται σε αυτό έθεσε σε λειτουργία τη Σήμανση Ποιότητας και Συνεργασίας ΕΠΑΜΑΘ, ενός εμπορικού σήματος που θα συμβάλλει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων στις ευρωπαϊκές και διεθνής αγορές. Η προβολή του ΕΠΑΜΑΘ συνεχίστηκε και μέσω πρωτοβουλιών συνεργαζόμενων φορέων, όπως οι αγώνες Waverunning τον Σεπτέμβριο στην παράκτια ζώνη του ΕΠΑΜΑΘ από τα Άβδηρα στην Κεραμωτή που ελπίζουμε να γίνουν μόνιμες εκδηλώσεις στην περιοχή (βλέπε Κεφάλαιο 7). Σημαντική ώθηση αυτή τη χρονιά δόθηκε και στον εθελοντισμό, με δράσεις που συνέβαλαν τόσο στην αύξηση του αριθμού των εθελοντών (φτάσαμε αισίως τους 74 εθελοντές!), όσο και στις δράσεις που οι εθελοντές του ΕΠΑΜΑΘ συμμετέχουν (βλέπε κεφάλαιο 8.1). 8

9 Συνολικά μέσα στο 2014 προκηρύχθηκαν από το Φ.Δ. τρεις (3) διαγωνισμοί και η μελέτη για τη δημιουργία τεχνητού υγροτόπου από την Περιφέρεια ΑΜ-Θ στο πλαίσιο του ΕΠΠΕΡΑΑ, δρομολογώντας σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό τις αναθέσεις έργων του ενταγμένου Τεχνικού Δελτίου. Εκτός από το παραπάνω πρόγραμμα ο ΦΔ υπέβαλλε ή συμμετείχε στην υποβολή δυο ερευνητικών προτάσεων (LIFE, FP7), αναζητώντας τόσο συμπληρωματικούς πόρους για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής προστασίας όσο και τεχνογνωσία για την καλύτερη διαχείριση της προστατευόμενης περιοχής. Δεν έλειψαν βέβαια και αυτή την χρονιά τα δυσάρεστα περιβαλλοντικά γεγονότα με σημαντικότερο τη μαζική θανή των ψαριών στη Λίμνη Βιστωνίδα στα τέλη του καλοκαιριού. Ο ΦΔ προσπάθησε με τη συνεργασία επιφανών επιστημόνων να ερμηνεύσει το φαινόμενο που οφειλόταν σε ραγδαία άνθηση ενός κυανοβακτηρίου και στις ανοξικές συνθήκες που προκλήθηκαν. Η άνθηση αυτή οφειλόταν στην αύξηση των θρεπτικών στοιχείων που είχαν συγκεντρωθεί στη λίμνη από τις έντονες βροχοπτώσεις των προηγούμενων εβδομάδων, οι οποίες λόγω της περιόδου που συνέβησαν αλλά και της έντασής τους, μετέφεραν θρεπτικά στοιχεία και λιπάσματα από αγροτικές εκτάσεις στη λίμνη. Στο φαινόμενο συνέβαλλε ο εγκιβωτισμός των ποταμών που εκβάλουν στην λίμνη, οι οποίοι αποτελούν ευθυγραμμισμένα ρέματα που μεταφέρουν με πολύ μεγάλη ταχύτητα τα φερτά υλικά και τα θρεπτικά συστατικά στην λίμνη. Στη φυσική τους μορφή οι ποταμοί έχουν μαιανδρισμούς και ένα πολύ μεγάλο μέρος των φερτών αυτών υλικών συγκρατούνται στο πεδινό τμήμα και δεν επιβαρύνουν τη λίμνη. Για το λόγο αυτό ο Φ.Δ. ζήτησε από τη Διαχειριστική Αρχή του ΕΠΠΕΡΑΑ και έλαβε τη σύμφωνη γνώμη για την ανάθεση προγράμματος για την «Παρακολούθηση της ποιότητας των νερών των χειμάρρων και καναλιών που εκβάλλουν στη λίμνη Βιστωνίδα», για το οποίο η ανακοίνωση ανάθεσης δημοσιεύθηκε το Δεκέμβριο του Για ακόμη μια χρονιά οι προσπάθειες κατευθύνθηκαν στην ουσιαστική γνώση του προστατευταίου αντικειμένου στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, την εφαρμογή των διατάξεων προστασίας, την ενημέρωση των πολιτών και των χρηστών της ευρύτερης περιοχής, αλλά και την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της, στοχεύοντας τόσο στην προστασία αλλά και την ορθολογική ανάπτυξη. Στις προσπάθειες αυτές συνοδοιπόροι ήταν πλήθος φορέων και πολιτών τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά. Δρ. Μάνος Κουτράκης Τακτικός Ερευνητής ΕΛΓΟ «Δήμητρα»-ΙΝΑΛΕ Πρόεδρος Δ.Σ. 9

10 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δρ. Μάνος Κουτράκης Τακτικός Ερευνητής Ε.ΘΙ.Α.Γ.Ε.-ΙΝ.ΑΛ.Ε. ΜΕΛΗ Σάββας Μιχαηλίδης Δημήτριος Χαϊτίδης Βέργος Βεργίδης Στυλιανός Μπαλάσης Χανς Γέρεντρουπ Παναγούλα Πασχάλη Αθανάσιος Οικονόμου Κων/νος Κατσιμίγας Γεώργιος Καμπάς Βασίλειος Κυπριανίδης Δήμαρχος Δ. Νέστου- Εκπρόσωπος Ο.Τ.Α. Π.Ε. Καβάλας (Αντιπρόεδρος) Εκπρόσωπος της Περιφέρειας Α.Μ.Θ. Εκπρόσωπος Υπουργείου Ανάπτυξης & Τροφίμων Εκπρόσωπος Παραγωγικών Φορέων (Γραμματέας) Εκπρόσωπος Μη Κυβερνητικών Οικολογικών Οργανώσεων Εκπρόσωπος Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας Εκπρόσωπος Υ.ΠΕ.Κ.Α. Εκπρόσωπος Περιφέρειας Α.Μ.Θ. Εκπρόσωπος Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΜΘ Εκπρόσωπος Π.Ε.Δ. Α.Μ.Θ. ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ Βασίλειος Καμπούρης Συρματένια Τσούλου -Τσαγκαλίδου Αναπληρωτής εκπρόσωπος Ο.Τ.Α. Π.Ε. Καβάλας Αναπληρωτής εκπρόσωπος της Περιφέρειας Α.Μ.Θ. Δημήτριος Μωραΐτης Αναπληρωτής εκπρόσωπος Υπουργείου Ανάπτυξης & Τροφίμων Γεώργιος Καλδάρας Αναπληρωτής εκπρόσωπος Παραγωγικών Φορέων Νικόλαος Γερμαντζίδης Αναπληρωτής εκπρόσωπος Μη Κυβερνητικών Οικολογικών Οργανώσεων Αριστομένης Γιαννουλάτος Αναπληρωτής εκπρόσωπος Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας Σοφοκλής Λαρίσης Αναπληρωτής εκπρόσωπος Περιφέρειας Α.Μ.Θ. 10

11 Σοφία Φιλιππέλη Χρήστος Παπανικολάου Αναπληρωτής εκπρόσωπος Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΜΘ Αναπληρωτής εκπρόσωπος Π.Ε.Δ. Α.Μ.Θ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Γεώργιος Συλαίος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Δ.Π.Θ. Γεώργιος Γκαϊτατζής Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Δ.Π.Θ. 11

12 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Δέσποινα Μιχαηλίδου Θεόδωρος Μπερμπερίδης Χρήστος Μακρής Κασσιανή Μηνασίδου Μηχανικός Χωροταξίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης Διευθύντρια /Συντονίστρια Προγράμματος ΕΠΕΡΡΑΑ Δασολόγος, Msc Χαρτογράφηση Φυσικού Περιβάλλοντος και Μ.Π.Ε. Δασοτεχνικών Έργων (Παραιτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2014) Οικονομολόγος Περιβαλλοντολόγος, Msc Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική (Παραιτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2014) Βασίλειος Χριστοδούλου Περιβαλλοντολόγος, Msc Οικολογία-Διαχείριση και Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος. Αλέξανδρος Χαντζάρας Περιβαλλοντολόγος, Msc Αειφορική Διαχείριση Προστατευόμενων Περιοχών Ναπολέων Πιάκης Ευτέρπη Πατετσίνη Πασχαλιώ Ζλατίνη Αθανάσιος Παπούδης Βασίλειος Τερζής Γεωργία Χατζηεφραιμίδου Βιολόγος, Msc Περιβαλλοντική Βιολογία Βιολόγος, Msc Οικολογική Ποιότητα και Διαχείριση Υδάτων Δασοπόνος Διοικητικός Υπάλληλος Επιμελητής-Ξεναγός Εθνικών Δρυμών & Χώρων αναψυχής Επόπτης-Ξεναγός Βασίλειος Κατσούλης Συνοδός Βουνού (Παραιτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2014) Σάσα Μιχαηλίδου Κωνσταντίνα Κατσούλη Ευανθία Χαρτζουλάκη Επιμελητής Ξεναγός Εθνικών Δρυμών & Χώρων Αναψυχής Επιμελητής Ξεναγός Εθνικών Δρυμών & Χώρων Αναψυχής Επιμελητής Ξεναγός Εθνικών Δρυμών & Χώρων Αναψυχής 12

13 ΧΑΡΤΕΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ Α.ΜΑ.Θ. Οικοτουριστικός Χάρτης Εθνικού Πάρκου Α.ΜΑ.Θ. 13

14 Χάρτης Ζωνών Προστασίας Εθνικού Πάρκου Α.ΜΑ.Θ. 14

15 1.ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 15

16 16

17 1.ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ/ΕΡΓΑ 1.1. ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (ΕΠΠΕΡΑΑ) Έναρξη-λήξη: Υπεύθυνος φορέας έργου: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας- Ισμαρίδας Φορέας χρηματοδότησης: ΥΠΕΚΑ- Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» Συνεργαζόμενοι φορείς: Περιφέρεια ΑΜΘ & ΟΤΑ Σκοπός του έργου: Το προτεινόμενο έργο προϋπολογισμού (μετά από τροποποίηση) ,68 θα συντελέσει: Στη συνέχιση της λειτουργίας του Φ.Δ. Στην πληρέστερη στελέχωσή του. Στη βελτίωση της υποδομής εποπτείας και φύλαξης της προστατευόμενης περιοχής και την αναβάθμιση των προγραμμάτων παρακολούθησης και εποπτείας. Στη βελτίωση της γνώσης επί των χαρακτηριστικών της Π.Π. Στην ευαισθητοποίηση των πολιτών που επισκέπτονται το Εθνικό Πάρκο και των χρηστών της Π.Π. Στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς του επισκέπτες της περιοχής. Στη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας με στόχο την προβολή της Π.Π. Στην προώθηση του Εθελοντισμού. Στη χάραξη αποτελεσματικής στρατηγικής και την εξειδίκευση μέτρων και εργαλείων για τη βιώσιμη και περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση της Π.Π. Στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης ειδών και οικοτόπων εντός του ΕΠΑΜΑΘ, βάσει των καταλόγων της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, προκειμένου να τροφοδοτηθεί η 3η Εθνική Αναφορά-Έκθεση Εφαρμογής της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (περίοδο αναφοράς άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ) με δεδομένα παρακολούθησης (field monitoring data) και αξιολόγησης της κατάστασης διατήρησης (field data on conservation status assessment) ειδών και οικοτόπων, ως αποτέλεσμα εργασιών πεδίου. Στην εφαρμογή ενιαίας μεθοδολογίας παρακολούθησης και αξιολόγησης της κατάστασης διατήρησης ειδών και τύπων οικοτόπων. Στο σχεδιασμό και εκτέλεση έργων προστασίας και ανάδειξης του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.Θ. 17

18 Βαθμός υλοποίησης: 1. Σε συνέχεια της 1 ης τροποποίησης του Τεχνικού Δελτίου στις 24/07/2012, στις προεγκρίθηκε από τη Διαχειριστική Αρχή του ΕΠΠΕΡΑΑ η απόφαση αυτεπιστασίας σε συνέχεια του αρ. πρωτ. 5721/ εγγράφου του Φ.Δ.. 2. Αποδοχή της προέγκρισης της απόφασης αυτεπιστασίας από το Δ.Σ. του Φ.Δ. κατά την 4 η /2013 συνεδρίαση. Παράλληλα, αναμένεται από το 2008 η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για τον χαρακτηρισμό και την οριοθέτηση της προστατευόμενης περιοχής και των ζωνών προστασίας που περιλαμβάνει. Ο ΦΔ έχει ήδη από το 2010 και μετά από διαβούλευση με τους φορείς της περιοχής, έχει προτείνει αλλαγές για να ενσωματωθούν στο υπό έκδοση ΠΔ. 3. Έργα που έχουν ολοκληρωθεί (6) : «Ανάπτυξη του τουρισμού και διαχείριση επισκεπτών στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.-Θ.». ττ έργο με ανάδοχο την «Ένωση Δ. Τσιάρας Δ. Παλάσκας» ολοκληρώθηκε και παραλήφθηκε στις 31/3/2014 στο πλαίσιο σύμβασης που είχε υπογραφεί στις υπογράφηκε σύμβαση στις «Προμήθεια οχήματος (4Χ4 9θεσιο) εποπτείας και ανάδειξης Εθνικού Πάρκου». Σε συνέχεια της από υπογεγραμμένης σύμβασης με την εταιρία «Mercedes Benz ABEE», στις 29/5/2014 έγινε παραλαβή του παραδοτέου.. «Προμήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών». Σε συνέχεια της από υπογεγραμμένης σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία «ΔΕΛΤΑ ΣΥΣΤΕΜΣ Α.Ε» στις 29/1/2014 έγινε η παραλαβή του προβλεπόμενου εξοπλισμού. «Κινητή έκθεση και περιβαλλοντική βαλίτσα Εθνικού Πάρκου». Σε συνέχεια της από υπογεγραμμένης σύμβασης με τον ανάδοχο το ΕΚΒΥ στις 30/4/2014 έγινε η οριστική παραλαβή των προβλεπόμενων παραδοτέων. «Προμήθεια στολών ένδυσης προσωπικού»., Σε συνέχεια της από υπογεγραμμένης σύμβασης με ανάδοχο τον Χ. Αλιγιάννη παραλήφθηκε η προμήθεια των στολών ένδυσης του προσωπικού του Φ.Δ. στις 26/6/2014. Τον Οκτώβριο του 2014 ολοκληρώθηκε και η τοποθέτηση των λογοτύπων του Φ.Δ. και του προγράμματος ΕΠΠΕΡΑΑ στα παραπάνω είδη ένδυσης. «Παραγωγή υλικού προβολής (ντοκιμαντέρ και ταινιών πολύ μικρής διάρκειας)». Σε συνέχεια της από υπογεγραμμένης σύμβασης με τον ανάδοχο Ένωση Καρτσόγλου Σιγγιρίδου, στις 30/9/2014 έγινε η οριστική παραλαβή των προβλεπόμενων παραδοτέων. 4. Έργα που υλοποιούνται (12): «Πρόγραμμα παρακολούθησης θαλάσσιων τύπων οικοτόπων στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση με τον ανάδοχο ΙΝ.ΑΛ.Ε. στις Στις 30/4/2014 παραλήφθηκε η προβλεπόμενη ενδιάμεση έκθεση της Β φάσης. 18

19 «Πρόγραμμα παρακολούθησης χερσαίων τύπων οικοτόπων στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση στις με τον ανάδοχο Ειδικός Λογαριασμός έρευνας Πανεπιστημίου Πατρών. Στις 22/12/2014 έγινε η παραλαβή των παραδοτέων που προβλέπονται με την ολοκλήρωση της Β φάσης. «Πρόγραμμα παρακολούθησης ασπόνδυλων στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση με τον ανάδοχο Ένωση Τεχνομοιόσταση Ο.Ε - Υλωρική Ε.Ε Γ. Λουβιτάκης. Στις 22/12/2014 παραλήφθηκε η προβλεπόμενη ενδιάμεση έκθεση της Γ φάσης. «Πρόγραμμα παρακολούθησης αμφίβιων-ερπετών στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση στις με τον ανάδοχο Ένωση Δ. Μπούσμπουρας Υετός. Στις 22/12/2014 παραλήφθηκε η προβλεπόμενη ενδιάμεση έκθεση της Γ φάσης «Πρόγραμμα παρακολούθησης θηλαστικών στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση στις , με τον ανάδοχο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Α.Π.Θ. Στις 30/10/2014 έγινε η παραλαβή των παραδοτέων που προβλέπονται με την ολοκλήρωση της Β φάσης. Παροχή υπηρεσίας στο πλαίσιο της δράσης «Εκτίμηση των επιπτώσεων της αύξησης του πληθυσμού των Kορμοράνων (Phalacrocorax carbo) στην Ιχθυοπανίδα των λιμνοθαλασσών του Εθνικού Πάρκου», υπογράφηκε σύμβαση με τον ανάδοχο Μ. Παναγιωτοπούλου. Στις 30/10/2014 έγινε η παραλαβή των παραδοτέων που προβλέπονται με την ολοκλήρωση της Β φάσης. «Πρόγραμμα παρακολούθησης Ιχθυοπανίδας στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση με τον ανάδοχο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στις Στις 30/10/2014 παραλήφθηκε η προβλεπόμενη ενδιάμεση έκθεση της Β φάσης. «Πρόγραμμα παρακολούθησης Ορνιθοπανίδας στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ ( )», υπογράφηκε σύμβαση με τον ανάδοχο Μ. Παναγιωτοπούλου στις Στις 30/10/2014 παραλήφθηκε η προβλεπόμενη ενδιάμεση έκθεση της Β φάσης. «Υπολογισμός και αξιολόγηση της φέρουσας ικανότητας του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.-Θ.», Στο πλαίσιο της σύμβασης που υπογράφηκε στις με τον ανάδοχο «Ένωση Αγγελάκογλου- Ακτσόγλου- Ζαλούμη -Ζωίδου- Παλασοπούλου, μέσα στο 2014 και συγκεκριμένα στις 26/6/20104 παρουσιάστηκε σε συνεδρίαση του Δ.Σ. του Φ.Δ. η πρώτη εξαμηνιαία αναφορά προόδου εργασιών. «Έρευνα και παρατηρήσεις για την προστασία των υπό εξαφάνιση ενδημικών ειδών της Ιχθυοπανίδας των λιμνών Βιστωνίδας και Μητρικού (Alosa vistonica & Alburnus vistonicus)». Στις 20/10/2014 υπογράφηκε η σύμβαση με ανάδοχο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Τμήμα Βιολογίας, μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας, ενώ στις 22/12/2014 έγινε η παραλαβή των παραδοτέων της Α φάσης. 19

20 «Προβολή προγράμματος και Φ.Δ Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας Ισμαρίδας». Σε συνέχεια της σύμβαση με τον ανάδοχο εταιρία ORANGE A.E που υπογράφηκε στις , στις 30/10/2014 παραλήφθηκε και η τρίτη προβλεπόμενη τριμηνιαία Έκθεση. «Σχεδίαση, παραγωγή ενημερωτικού υλικού και υλικού δημοσιότητας (εκτυπώσεις, αναμνηστικά μπλουζάκια, καπέλα, κονκάρδες, αυτοκόλλητα, μπλόκ σημειώσεων, μολύβια)». Σε συνέχεια της από υπογεγραμμένης σύμβασης με ανάδοχο την εταιρία NEXT COM A.E. πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2014 οι παραλαβές των εξής παραδοτέων: (αυτοκόλλητα, μπλοκ σημειώσεων, φάκελοι συνεδρίων, πτυσσόμενο banner προβολής Φ.Δ., αναμνηστικά μπλουζάκια, καπέλα, μολύβια, στυλό, μεταλλικές καρφίτσες (pins), δίπτυχα φυλλάδια (ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά), θεματικές αφίσες ΕΠΑΜΑΘ, αφίσα Εθελοντισμού στο ΕΠΑΜΑΘ, Περιοδικές Εκδόσεις 1 ου και 2 ου τετραμήνου 2014, ελληνικό τετράπτυχο χάρτη, επετειακές αφίσες, προσκλήσεις ημερίδων. 5. Ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες πρόσληψης νέου προσωπικού για τη στελέχωση του Φ.Δ σύμφωνα με τις ανακοινώσεις ΣΟΧ/1/2011 αρ.πρωτ. 4023/ και ΣΟΧ1/2013 αρ. πρωτ. 7076/ και υπογράφηκαν συμβάσεις στις Συγκεκριμένα προσλήφθηκαν: Δύο (2) Π.Ε Περιβαλλοντολόγοι (και οι δύο θέσεις αφορούσαν την αντικατάσταση του κ. Θεόδωρου Μπερμπερίδη και της κας. Κασσιανής Μηνασίδου οι οποίοι αποχώρησαν) 6. Τον Ιανουάριο του 2013 είχε υπογραφεί Προγραμματική Σύμβαση με την Περιφέρεια ΑΜ.Θ για την υλοποίηση των έργων: Μελέτη έργου ρύθμισης οικολογικής παροχής Νέστου Ρύθμιση οικολογικής παροχής Νέστου Μελέτη πιλοτικού έργου δημιουργίας τεχνητού υγρότοπου Κατασκευή υγρότοπου περιμετρικά της Λ/Σ Βάσσοβας Στο πλαίσιο αυτής της Προγραμματικής τον Απρίλιο του 2014 δημοσιεύθηκε από την Περιφέρεια Α.Μ.Θ. και συγκεκριμένα από τη Δ/νση Τεχνικών Έργων (Τμήμα Δομών Περιβάλλοντος) η Πρόσκληση για την ανάθεση της μελέτης που αφορά τη δημιουργία του τεχνητού υγροτόπου. Στη συνέχεια και λόγω της εγκυκλίου που αφορούσε τις διαδικασίες εξυγίανσης του ΕΣΠΑ, δεν εκδόθηκαν αποφάσεις κατακύρωσης της μελέτης, έως και το Οκτώβριο του 2014, οπότε και δόθηκε εκ νέου η δυνατότητα από την αρμόδια Διαχειριστική Αρχή του ΕΠΠΕΡΑΑ για να προχωρήσουν τα ενταγμένα στην πράξη «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του ΕΠΑΜΑΘ» έργα. Ανάδοχος αναδείχθηκε ο κ. Κυριάκος Κοπασάκης. Η υπογραφή της σύμβασης θα γίνει στις αρχές του

21 ΔΙΑΦΥΛΑΣΣΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΦΙΝΟΣΚΑΝΔΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΤΗΣ ΝΑΝΟΧΗΝΑΣ ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΔΙΑΧΕΙΜΑΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ Έναρξη-λήξη: Χειμώνας Χειμώνας Υπεύθυνος φορέας έργου: Φορέας χρηματοδότησης: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Επιτροπή Χρηματοδοτικού Μηχανισμού Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου Συμμετέχοντες φορείς: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας- Ισμαρίδας, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Δασαρχείο Ξάνθης, Δασική Υπηρεσία Ροδόπης. Σκοπός του έργου: Η διαφύλαξη του Φινοσκανδικού πληθυσμού της Νανόχηνας (Anser erythropus). Βαθμός υλοποίησης Στη Λίμνη Ισμαρίδα έγινε ενισχυτική φύλαξη ταυτόχρονα με παρακολούθηση των κοπαδιών χηνών στην περιοχή ανατολικά της Λίμνης. Η φύλαξη έγινε από μικτή ομάδα του ΦΔ Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας, με τη συνδρομή δασοφύλακα από τη ΔΟΦ. Η περίοδος παρακολούθησης είναι από αρχές Ιανουαρίου έως και τέλη Φεβρουαρίου 2014 και περιλαμβάνει συνολικά 10 ημέρες και θα επαναλαμβάνεται την ίδια περίοδο κάθε χρόνο έως το Στις 13/6/2014 πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας συνάντηση εργασίας της Ομάδας Φύλαξης για τον απολογισμό των δράσεων της προηγούμενης περιόδου. Στις 3/12/2014 στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκε Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για όσους ασχολούνται στο πρόγραμμα. Και οι δυο συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν με πρωτοβουλία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας. Ταυτόχρονα στο πλαίσιο του προγράμματος και συγκεκριμένα στην περιοχή της λίμνης Ισμαρίδας θα κατασκευαστεί, με ευθύνη της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας, παρατηρητήριο φυλάκιο, το οποίο θα είναι στη διάθεση της ομάδας φύλαξης για χρήση. 21

22 ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ Στο πλαίσιο της ενταγμένης πράξης του Φ.Δ. στο Ε.Π. «Μακεδονία - Θράκη » δημοσιεύτηκε η διακήρυξη του ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού με αντικείμενο «Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης υγροτοπικών και δασικών εκτάσεων» και αρ. πρωτ. 7927/ Η πράξη αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση ενός συστήματος για την παρακολούθηση ηχητικών δεδομένων σε υγροτοπικές δασικές εκτάσεις και περιλαμβάνει τα ακόλουθα υποσυστήματα (αυτόνομα τροφοδοτούμενα από ηλιακή ενέργεια): (α) Τηλεμετρικών Σταθμών, (β) Κεντρικού Σταθμού και (γ) Χρήστη. Το Υποσύστημα Τηλεμετρικών Σταθμών θα αποτελείται από 40 Τηλεμετρικούς Σταθμούς των οποίων η λειτουργία περιλαμβάνει τη λήψη ηχητικών δεδομένων, την επεξεργασία αυτών με κατάλληλο λογισμικό προκειμένου να εντοπιστούν παράνομες δραστηριότητες και την αποστολή ειδοποιήσεων προς τον κεντρικό σταθμό. Ανάλογα με τις ανάγκες ένα ποσοστό έως το πολύ 25% των Τηλεμετρικών Σταθμών ενδεχόμενα να μην εγκατασταθούν σε συγκεκριμένα σημεία αλλά να χρησιμοποιούνται είτε ως εφεδρικοί είτε ερευνητικά προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η συνολική λειτουργία του συστήματος. Το Υποσύστημα Κεντρικού Σταθμού θα υλοποιεί τις εξής ενέργειες: λήψη των ειδοποιήσεων από τους τηλεμετρικούς σταθμούς, επεξεργασία αυτών για εκτίμηση της ύπαρξης παράνομης δραστηριότητας και η κατά προσέγγιση θέση αυτής. Η θέση της παράνομης δραστηριότητας θα αποστέλλεται με ειδοποίηση προς υπαλλήλους του ΦΔ και άλλων υπηρεσιών που έχουν την ευθύνη της προστασίας των περιοχών. Επιπλέον το Υποσύστημα Κεντρικού Σταθμού θα τηρεί αρχείο για όλες τις ειδοποιήσεις και θα παρέχει ελεγχόμενη πρόσβαση σε αυτό μέσω δικτύου. Το υποσύστημα χρήστη περιλαμβάνει 2 σταθμούς εργασίας (Η/Υ) με το απαιτούμενο λογισμικό λειτουργία τους, και 30 κινητά τηλέφωνα με GPS, με το απαιτούμενο λογισμικό λειτουργίας τους. Έναρξη-λήξη: Υπεύθυνος φορέας έργου: Φορέας χρημ/σης: Συμμετέχοντες Η Διακήρυξη του έργου, με ΑΔΑ: ΒΛΓΛ46Ψ84Χ-Θ71, δημοσιεύτηκε στις Ενώ το έργο βρισκόταν σε διαδικασία αξιολόγησης στάλθηκε από τη Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ ενημέρωση αναφορικά με τη διαδικασία εξυγίανσης του ΕΣΠΑ και αναστολή ανάληψης νέων νομικών δεσμεύσεων. Μέχρι και τον τέλος του 2014 δεν υπήρξε καμία εξέλιξη και το έργο παραμένει σε αναστολή. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μακεδονία Θράκη » στο οποίο εντάχθηκε με την υπ. αρ. 5299/ Απόφαση Ένταξη της Πράξης με κωδικό MIS , με προϋπολογισμό ευρώ με ΦΠΑ. Επίσης το έργο έχει εγγραφεί στην υπ. αρ 40106/ΔΕ-4662/ προέγκριση της ΣΑΕΠ031/8 22

23 φορείς: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας-Ισμαρίδας, Δασαρχείο Ξάνθης, Δασαρχείο Καβάλας, Δ/νση Δασών Ροδόπης ως χρήστες του έργου. Σκοπός του έργου: Σκοπός του συστήματος είναι η προστασία επιλεγμένων περιοχών του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στις οποίες υπάρχουν εντοπισμένα προβλήματα και παράνομες δραστηριότητες όπως λαθροϋλοτομία & κυνήγι. Βαθμός υλοποίησης: Το έργο βρίσκεται στην διαδικασία της δημοπράτησής του. 23

24 1.2. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ/ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΩΝ A COOPERATIVE TOOL FOR MANAGING CONFLICTS AND TRADEOFFS AMONG MULTIPLE BENEFICIARIES OF ECOSYSTEM SERVICES OF THE MEDITERRANEAN COASTAL AREAS (ECOCOAST). Συμμετέχοντες φορείς: Φορέας χρημ/σης: Σκοπός του έργου: Εξέλιξη της πρότασης: Municipality of Valencia (Spain), Lazio Region (Italy), ENEA Italian National agency for new technologies, Energy and sus (Italy), Management Body of the National Park of Eastern Macedonia- Thrace (Greece), Palestinian Water Authority (Palestinian Authority), Water Researches and Technologies Center (Tunisia). Cross-Border Cooperation in the Mediterranean / EU Η επικοινωνία ανάμεσα στην επιστημονική και τεχνολογική κοινότητα, τους χρήστες των περιοχών και τους αρμόδιους για την πολιτική διαχείρισης ώστε να ανταλλάξουν γνώση και εμπειρίες που οδηγούν στην υποβάθμιση των περιβαλλοντικών υπηρεσιών (ecosystem services) στη λεκάνη της Μεσογείου. Αναμένονται αποτελέσματα αξιολόγησης ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΡΙΟΧΟΙΡΟΥ (SUS SCROFA) ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΤΙΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ. Συμμετέχοντες φορείς: Φορέας χρημ/σης: Σκοπός του έργου: Εξέλιξη της πρότασης: Φ.Δ. Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας Ισμαρίδας, Δασαρχείο Ξάνθης. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η εκτίμηση του υπάρχοντος πληθυσμού στην περιοχή μελέτης, η μελέτη των τροφικών του συνηθειών καθώς και η εκτίμηση του μεγέθους της καταστροφής που μπορεί να προκαλέσει στις καλλιέργειες θεωρούνται κρίσιμα ζητήματα για τη διαχείριση του πληθυσμού και την διερεύνηση ορθών πρακτικών ελέγχου του, ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις στις αγροτικές καλλιέργειες της περιοχής. Αναμένονται αποτελέσματα αξιολόγησης. 24

25 SATELLITE BASED WETLAND OBSERVING SYSTEM (SWOS) Φορέας χρημ/σης: Σκοπός του έργου: Εξέλιξη της πρότασης: FP7, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Έρευνας. Η δημιουργία ενός δικτύου παρακολούθησης και επιτήρησης για υγροτόπους στην Ευρώπη και παγκοσμίως και ανάδειξη της συμβολής της τηλεπισκόπισης για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου συστήματος παρατήρησης υγροτόπων. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το ΕΚΒΥ με στόχο να αποτελέσει η περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ πιλοτική περιοχή εφαρμογής του προγράμματος. Αναμένονται αποτελέσματα αξιολόγησης. 25

26 1.3. ΥΛΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ Στα πλαίσια του προγράμματος «ΣΤΗΡΙΞΗ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ 2014» που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο έχουν συμβασιοποιηθεί μέσα στο 2014 και θα ολοκληρωθούν τον Ιανουάριο του 2015, οι εξής δράσεις: Α/Α ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Υποέργο 1 : Ενημέρωση -Ευαισθητοποίηση Επισκεπτών 1.1 Έκδοση ημερολογίων 2015 (τεμ. 600) 826, Προμήθεια και τοποθέτηση πινακίδων ενημέρωσης εισόδου στο ΕΠΑΜΑΘ (τεμ.6) 2.073,78 Προμήθεια και τοποθέτηση πινακίδων προειδοποίησης διέλευσης άγριων ζώων(τεμ.4) 762,60 Προμήθεια κορδελών (lanyards) για ταυτότητες προσωπικού και εθελοντών (τεμ. 100) 123, Προμήθεια καπέλων (τεμ.600) και μπλουζών (τεμ.500) 3.033, Συνδρομές σε εφημερίδες 1.660, Υποέργο 2 : Διασφάλιση Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης Προμήθεια και τοποθέτηση ενός (1) τηλεμετρικού σταθμού στον ποταμό Νέστο 3.370, Προμήθεια μιας (1) άδειας GIS 4.428, Προμήθεια και τοποθέτηση μηχανής και εξοπλισμού βάρκας 5.286,54 26

27 1.4. ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΜΕΣΟΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Εικόνα 1.1. Μεσοχειμωνιάτικες καταμετρήσεις 2014 λ/θ Βιστωνίδα. Με επιτυχία πραγματοποιήθηκαν και φέτος οι Μεσoχειμωνιάτικες Καταμετρήσεις Υδρόβιων Πουλιών στο Εθνικό Πάρκο Α. Μακεδονίας-Θράκης από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και αποτελούν μέρος ενός Παγκόσμιου Προγράμματος της Διεθνούς Οργάνωσης Υγροτόπων (Wetlands International). Οι καταμετρήσεις αυτές είναι το μακροβιότερο πρόγραμμα παρακολούθησης της βιοποικιλότητας. Οι καταγραφές εστιάζονται κυρίως στα υδρόβια και παρυδάτια είδη πουλιών, χωρίς να εξαιρούνται βέβαια και κάποια άλλα είδη, όπως κάποια αρπακτικά ή θαλασσοπούλια. Έτσι κάθε χρόνο σε περισσότερες από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο, την δεύτερη και την τρίτη εβδομάδα του Ιανουαρίου καταμετρώνται γύρω στα 30 με 40 εκατομμύρια υδρόβια και παρυδάτια πουλιά. Οι στόχοι της πολύ σημαντικής αυτής απογραφής είναι οι εξής: 27

28 Να παρακολουθεί το μέγεθος και τις τάσεις των πληθυσμών των υδρόβιων και παρυδάτιων πουλιών και να καταγράφει τις αλλαγές στην γεωγραφική κατανομή τους. Να προσδιορίζει τους υγροτόπους διεθνούς σημασίας για τα υδρόβια και παρυδάτια είδη πουλιών, τους οποίους χρησιμοποιούν καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Να παρέχει πληροφορίες για να βοηθήσει στην προστασία και στη σωστή διαχείριση των πληθυσμών των υδρόβιων και παρυδάτιων πουλιών, αλλά και των υγροτόπων μέσω των διεθνών συμβάσεων, της εθνικής νομοθεσίας των διαφόρων κρατών και άλλων μέσων. Στην περιοχή μας οι καταμετρήσεις διήρκησαν από τις 14 έως και τις 15 Ιανουαρίου 2014, καλύπτοντας όλη την περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ από το Δέλτα του Νέστου, τις λιμνοθάλασσες της Κεραμωτής, την λίμνη Βιστωνίδα, το Πόρτο Λάγος, τις θρακικές λιμνοθάλασσες μέχρι και την λίμνη Ισμαρίδα. Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας, όπως κάθε χρόνο προσέφερε τον απαραίτητο εξοπλισμό, μέσα μεταφοράς και φυσικά συμμετείχε στις καταμετρήσεις που έγιναν στις περιοχές του ΕΠ ΑΜΑΘ με το προσωπικό του. Φέτος για πρώτη φορά και σε συνέχεια της συνάντησης της ΕΠΠ, των Φορέων Διαχείρισης των υγροτόπων και της ΕΟΕ τον περασμένο Δεκέμβριο του 2013, έγινε μια προσπάθεια συλλογής περισσότερων δεδομένων για τους πελεκάνους σε πανελλαδικό επίπεδο. Γι αυτό το λόγο πέρα από την καταμέτρηση των πελεκάνων έγινε και διάκριση μεταξύ ενήλικων και ανώριμων ατόμων. Πέρα όμως από τα γνωστά και πλέον συνηθισμένα είδη που καταγράψαμε, όπως τα εντυπωσιακά πολλά φοινικόπτερα, οι πρασινοκέφαλες, οι πελεκάνοι, οι κύκνοι κ.α., παρατηρήθηκαν και πιο σπάνια όπως: βουκεφάλα πάπια, ασπρομέτωπη χήνα και θαλασσοπρίστης. 28

29 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΝΑΝΟΧΗΝΑΣ Εικόνα 1.2. Το προσωπικό του Φ.Δ. σε συνεργασία με την υπεύθυνη της Ε.Ο.Ε και τον δασοφύλακα της Δ/νσης Δασών Ροδόπης στη λίμνη Ισμαρίδα Το Ιανουάριο 2014 χορηγήθηκε στην Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (Ε.Ο.Ε), άδεια διεξαγωγής επιστημονικών δράσεων απογραφής, παρακολούθησης, και φύλαξης πληθυσμών και μετακινήσεων της Νανόχηνας (Anser erythropus) στις περιοχές Λίμνης Ισμαρίδας και Δέλτα του Νέστου. Η έρευνα θα πραγματοποιηθεί έως και τον Ιούνιο του 2016 λαμβάνοντας μέριμνα για την μέγιστη δυνατή ασφάλεια των ερευνητών πεδίου και για των ειδών πανίδας, καθώς και την λιγότερη δυνατή όχληση στα είδη πανίδας και τα ενδιαιτήματά τους. 29

30 AΔΕΙΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ Τον Αύγουστο 2014 χορηγήθηκε άδεια στο ΤΕΙ Καβάλας και το τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος για έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και των ανθρωπογενών επιδράσεων στους επιφανειακούς υδάτινους πόρους και του παρόχθιου οικοσυστήματος του Δέλτα Νέστου. Στην παραπάνω έρευνα συμμετέχουν συνεργαζόμενες ομάδες του ΤΕΙ Καβάλας και του Justus Liebig University of Giesen (JLU), και έγινε η λήψη δειγμάτων (καρότων) από δέντρα του παραποτάμιου δάσους του Νέστου. Πιο συγκεκριμένα τα δέντρα από τα οποία θα γίνει λήψη δειγμάτων είναι η χνοώδης ποδισκοφόρος δρυς, ο φράξος, λευκή λεύκη, και μαύρη λεύκη. 30

31 2. ΕΠΟΠΤΕΥΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 31

32 32

33 2. ΕΠΟΠΤΕΥΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Εικόνα 2.1. Επόπτευση ΕΠ ΑΜΑΘ 2014 Λ/θ Βιστωνίδα. Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας συνέχισε και το 2014 την εφαρμογή του εγκεκριμένου Προγράμματος Επόπτευσης Φύλαξης όπως αυτό περιγράφεται στο Τεχνικό Δελτίο, σκοπός του οποίου είναι: Η τήρηση των κανονισμών που διέπουν την προστατευόμενη περιοχή για την αποτελεσματική λειτουργία της και η αποδοχή τους από την τοπική κοινωνία. Η καταγραφή όλων των παράνομων ενεργειών, σε πρωτόκολλα καταγραφής, βάση δεδομένων, γεωγραφική βάση πληροφοριών, καθώς και η φωτογραφική απεικόνισή τους. Να γίνονται συντονισμένες ενέργειες για την πρόληψη και την αποτροπή των παράνομων ενεργειών. Να προωθείται με διάφορες ενέργειες η ενημέρωση των κάθε φορά αρμόδιων αρχών και υπηρεσιών. Το Σχέδιο Επόπτευσης Φύλαξης υιοθετήθηκε με την υπ. αριθμ. 1/ απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας και περιλαμβάνει αναλυτικές πληροφορίες για την εφαρμογή του. Κατά την εφαρμογή του σχεδίου επόπτευσης τα έτη 2012 και 2013 από το προσωπικό του Φ.Δ. αποφασίστηκε να γίνουν κάποιες τροποποιήσεις, οι οποίες επικυρώθηκαν με την υπ 33

34 αριθμ. 1/ απόφαση του Δ.Σ. του Φ.Δ., με σκοπό την βελτίωση της εφαρμογής αλλά και τη συμπλήρωση του σχεδίου είτε με πρόσθετες ενέργειές, είτε με την χρήση πρόσθετου εξοπλισμού που έχει παραληφθεί. Σύμφωνα με το σχέδιο η προστατευόμενη περιοχή κατατάσσεται σε τομείς φύλαξης κατά προτεραιότητα. Αυτό ορίζεται από τη σημαντικότητα του προστατευτέου αντικειμένου καθώς και από τη συχνότητα εμφάνισης παραβατικών φαινομένων. Οι τομείς φύλαξης κατά προτεραιότητα είναι οι ακόλουθοι: i. Δέλτα Νέστου Ποταμού (κοίτη εκβολές): Περιλαμβάνει την κοίτη και την αγροτική περιοχή εκατέρωθεν των αναχωμάτων του Νέστου από το φράγμα των Τοξοτών μέχρι και τις εκβολές του, καθώς και το παραποτάμιο Μεγάλο Δάσος (Κοτζά-Ορμάν). Επίσης περιλαμβάνει τις λίμνες γλυκού νερού βόρεια της Χρυσούπολης και το Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) «Κοτζά Ορμάν Νέστου Δήμου Τοπείρου». Στην περιοχή οι κυριότερες παράνομες δραστηριότητες είναι η παράνομη αμμοληψία, η λαθροϋλοτομία, η παράνομη απόρριψη απορριμμάτων και η λαθροθηρία. ii. iii. Δυτικές λιμνοθάλασσες του Νέστου: Περιλαμβάνει τις λιμνοθάλασσες της Βάσοβας, του Ερατεινού, του Αγιάσματος, της Κοκάλας, του Χαϊδευτού, της Κεραμωτής, του Μοναστηρακίου και τις αγροτικές περιοχές που τις περιβάλλουν. Επίσης περιλαμβάνει την θαλάσσια περιοχή με τα πλωτά αγκυροβόλια δυτικά της Βάσσοβας. Στην περιοχή οι κυριότερες παράνομες δραστηριότητες είναι η λαθροθηρία, οι αυθαίρετες κατασκευές και οι μεταγγίσεις πετρελαιοειδών από πλοία σε πλωτά αγκυροβόλια σε εγκαταστάσεις δεξαμενών καυσίμων. Ανατολικές λιμνοθάλασσες του Νέστου: Περιλαμβάνει την λιμνοθάλασσα Μαγγάνων. Στην περιοχή η κύρια παράνομη δραστηριότητα είναι η λαθροθηρία. iv. Οι λιμνοθάλασσες της Θράκης δυτικά της Βιστωνίδας: Περιλαμβάνει τις λιμνοθάλασσες των Αλυκών, της Λάφρη και της Λαφρούδας. Επίσης περιλαμβάνει το Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) «Λίμνη Βιστωνίδα - Λάγους Δήμου Αβδήρων». Στην περιοχή οι κυριότερες παράνομες δραστηριότητες είναι η λαθροθηρία και η λαθροϋλοτομία σε υπολείμματα δρυοδασών σε παρακείμενους λόφους. v. Η Λίμνη Βιστωνίδα, Ποταμοί Κόσυνθος και Κομψάτος, Λιμνοθάλασσες: Περιλαμβάνει την Λίμνη Βιστωνίδα, τις κοίτες και τις εκβολές των Ποταμών Κοσύνθου και Κομψάτου από τους οικισμούς Πολύσιτος και Πολύανθος αντίστοιχα και τις λιμνοθάλασσες Πόρτο-Λάγος και Νταλιάνι. Επίσης περιλαμβάνει τα Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) «Λίμνη Βιστωνίδα - Λάγους Δήμου Αβδήρων», «Κομψάτου Δήμου Ιάσμου» και «Φανάρι-Πόρτο Λάγος». Στην περιοχή οι κυριότερες παράνομες δραστηριότητες είναι η λαθροθηρία στις λιμνοθάλασσες, η λαθροϋλοτομία και η παράνομη απόρριψη απορριμμάτων στις κοίτες και στις εκβολές των ποταμών. vi. Οι λιμνοθάλασσες της Θράκης ανατολικά της Βιστωνίδας: Περιλαμβάνει τις λιμνοθάλασσες Ξηρολίμνη, Αρωγή (Καρατζά), Αλυκή, Πτελέα και Έλος. Επίσης περιλαμβάνει τα Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) «Ξηρολίμνη Δήμου Αιγείρου», «Καρατζά Δήμου Αιγείρου», «Αλυκή Δήμου Αιγείρου», «Πτελέα Δήμου Αιγείρου» και «Έλος Δήμου Αιγείρου». Στην περιοχή η κυριότερη παράνομη δραστηριότητα είναι η λαθροθηρία. 34

35 vii. viii. Η Λίμνη Ισμαρίδα (Μητρικού), η κοίτη και οι εκβολές του Ποταμού Φιλιούρη: Περιλαμβάνει την Λίμνη Ισμαρίδα, την κοίτη και τις εκβολές του Ποταμού Φιλούρη, καθώς και τις λιμνάζουσες εκτάσεις νότια της Ισμαρίδας. Επίσης περιλαμβάνει το Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) «Μαυρομάτιο-Λίμνη Μητρικού». Στην περιοχή η κυριότερη παράνομη δραστηριότητα είναι η λαθροθηρία. Υπόλοιπα τμήματα της προστατευόμενης περιοχής: Περιλαμβάνει όλη την υπόλοιπη περιοχή που διαχειρίζεται ο Φορέας Διαχείρισης εντός των ορίων του ΕΠΑΜΑΘ. Αναφορικά με τις υπόλοιπες παράνομες ενέργειες όπως η απόθεση οικοδομικών υλικών, διαφόρων υγρών και στερεών αποβλήτων, κ.ά., η περιοχή προτεραιότητας φύλαξης είναι το σύνολο της έκτασης του ΕΠ ΑΜΑΘ. Για λόγους πρακτικής εφαρμογής του σχεδίου η χωρική ενότητα του ΕΠ ΑΜΑΘ, χωρίζεται σε 6 περιοχές επόπτευσης φύλαξης, που κάθε μία εξ αυτών προσδιορίζεται με μια γενικής κατεύθυνσης διαδρομή άξονας (περιέχονται στους χάρτες που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου). Σε κάθε περιοχή επόπτευσης, η επόπτευση πραγματοποιείται με ιδιαίτερη έμφαση στους ανωτέρω τομείς φύλαξης κατά προτεραιότητα, που περιλαμβάνονται εντός αυτής, ενώ παράλληλα επιδιώκεται η γενική επόπτευση στο σύνολό της. Πέραν του βαθμού προτεραιότητας των παραπάνω περιοχών, άλλοι παράμετροι που ακόμη και σε ημερήσια βάση καθορίζουν τους στόχους/επιλογές του πεδίου των περιοχών φύλαξης είναι οι ακόλουθοι: Η κρισιμότητα της εποχής φύλαξης π.χ. χρονιά με παρουσία πολλών παρυδάτιων ειδών για φώλιασμα. Η σημαντικότητα του προστατευτέου αντικειμένου. Η συχνότητα της ημερήσιας παραβατικότητας. Η ιστορικότητα των παραβατικών ενεργειών σε δεδομένους χώρους και είδη προστασίας. Εικόνα 2.2. Ε.Π. Α.ΜΑ.Θ. Διαδρομές Περιπολιών. 35

36 Ο προγραμματισμός των περιπολιών επόπτευσης φύλαξης πραγματοποιείται σε μηνιαία βάση και καθορίζεται στο τέλος του κάθε μήνα για τις αρχές του επόμενου κάθε φορά και εγκρίνεται από το ΔΣ του ΦΔ. Σημειώνεται ότι είτε λόγω εκτάκτων καταστάσεων, είτε λόγω εκτάκτων υποχρεώσεων του προσωπικού του Φ.Δ. είναι δυνατόν να τροποποιηθεί ο ημερήσιος προγραμματισμός με γνώμονα όμως να ολοκληρωθούν οι προγραμματιζόμενες περιπολίες. Πίνακας 2.1. Συνοπτική παρουσίαση περιπολιών Περίοδος 2014 ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ ΚΕΡΑΜΩΤΗ Προγραμματίστηκαν Εκτελέστηκαν Ακυρώθηκαν Ποσοστό εκτέλεσης 92,09% 95,38% 89,19% Χιλιόμετρα Για το έτος 2014, το τρίτο έτος εφαρμογής του προγράμματος δεν υπήρξαν προβλήματα στην οργάνωση και στην λειτουργία του προγράμματος επόπτευσης φύλαξης. Προγραμματιστήκαν συνολικά 139 περιπολίες (έναντι 121 το 2013) και πραγματοποιήθηκαν 128 ενώ ακυρώθηκαν Προγραμματίστηκαν Εκτελέστηκαν Ακυρώθηκαν Έως ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ 8 ΚΕΡΑΜΩΤΗ Εικόνα 2.3. Συνολικός αριθμός περιπολιών 2014 ανά Κέντρο Πληροφόρησης. Από το σύνολο των περιπολιών στο 31% (έναντι 44% το 2013), που μπορούσαν να εκτελεστούν με εξωτερική συνεργασία, συμμετείχαν υπάλληλοι του Δασαρχείου Ξάνθης και Καβάλας. Η συνεργασία με τα δύο αυτά Δασαρχεία μέχρι σήμερα είναι ικανοποιητική και γίνονται συνεχώς προσπάθειες για την βελτίωσή της. Βέβαια σημειώνεται ότι από το σύνολο των διαδρομών περιοχών επόπτευσης κατ ουσία «μεικτές» με την συμμετοχή δασικών υπαλλήλων σε οχήματα του ΦΔ του ΕΠΑΜΑΘ πραγματοποιούνται α) εντός της περιοχής 36

37 ευθύνης του Δασαρχείου Ξάνθης και ειδικότερα στις διαδρομές- γεωγραφικούς τομείς- φύλαξης «Διαδρομή 1: Ανατολικό Ανάχωμα Νέστου και Διαδρομή 4: Ανατολικό Δέλτα Νέστου- Παραποτάμιο Δάσος Κοσύνθου» β) εντός της περιοχής ευθύνης του Δασαρχείου Καβάλας και ειδικότερα στις διαδρομές- γεωγραφικούς τομείς- φύλαξης «Διαδρομή 2: Δυτικό ανάχωμα Νέστου Διαδρομή» και «Διαδρομή 3: Λιμνοθάλασσες Νέστου». Με το Δασαρχείο Καβάλας πραγματοποιήθηκαν προσπάθειες και παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με την μη επάρκεια του προσωπικού φύλαξης και αφετέρου ο σχεδιασμός των περιοχών φύλαξης του Δασαρχείου περιλαμβάνει και μεγάλες περιοχές εκτός της περιοχής ευθύνης του ΕΠΑΜΑΘ, επιτεύχθηκε μεγαλύτερος αριθμός περιπολιών από την προηγούμενη χρονιά αλλά εκτός Σαββατοκύριακου και απογευματινών ωραρίων. Με το Δασαρχείο Ξάνθης έγιναν αρκετές προσπάθειες να αυξηθούν οι «μεικτές» εποπτεύσεις χωρίς δυστυχώς αυτό να γίνει εφικτό, αλλά παρόλα αυτά συνεχίζεται η καλή συνεργασία και η προσπάθεια βελτίωσης της συνεργασίας. Με την Διεύθυνση Δασών Ροδόπης δεν έγινε δυνατή η πραγματοποίηση «μεικτών» περιπολιών παρά τις μέχρι τώρα προσπάθειες που καταβάλει το ΦΔ. Πίνακας 2.2 Εξωτερικές συνεργασίες με τα Δασαρχεία. Περίοδος 2014 Προγραμματίστηκαν 58 Εκτελέστηκαν 18 Ακυρώθηκαν από το Φ.Δ. 5 Ποσοστό εκτέλεσης 31,03% Στο πλαίσιο υλοποίησης του σχεδίου επόπτευση - φύλαξης καταγράφηκαν περιστατικά στα παρακάτω ζητήματα (απειλές παράνομες δραστηριότητες): 2 περιπτώσεις λαθροθηρίας. 3 περιπτώσεις λαθραλιείας. 6 περιπτώσεις λαθροϋλοτομιών και παράνομης μεταφοράς ξυλείας. 24 περιπτώσεις παράνομης απόθεσης απορριμμάτων. 8 περιπτώσεις πυρκαγιών. 2 περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών. 22 περιπτώσεις νεκρών ζώων. 5 περιπτώσεις αμμοληψιών 3 περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών 37

38 Αριθμός (Σύνολο) ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ ΚΕΡΑΜΩΤΗ Εικόνα 2.5. Παράνομες δραστηριότητες που καταγράφηκαν το Τα κυριότερα προβλήματα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια του 2014, όχι ως αριθμού συμβάντων, αλλά ως σημαντικές αιτίες υποβάθμισης των ποικίλων οικοτόπων του Εθνικού Πάρκου, ανά Κέντρο Πληροφόρησης είναι τα εξής: Στο Δέλτα του Νέστου, περιπτώσεις λαθροϋλοτομιών κυρίως στο Παραποτάμιο δάσος της Κεραμωτής, η θανάτωση ενός Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) από πυροβόλο όπλο στη λιμνοθάλασσα Αγιάσματος, σημαντικές περιπτώσεις αμμοληψιών από ιδιόκτητα αγροτεμάχια και η ανεξέλεγκτη εναπόθεση απορριμμάτων. Στις λίμνες Βιστωνίδα, Ισμαρίδα και τις Θρακικές Λιμνοθάλασσες σημαντικότερα προβλήματα είναι η παράνομη εναπόθεση απορριμμάτων, οι λαθραλιεία και οι πυρκαγιές σε χορτολιβαδικές εκτάσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο του 2014 υπήρξε μαζική θανή ψαριών στη λίμνη Βιστωνίδα, η οποία προήλθε από την ανάπτυξη ενός μοναδικού είδους κυανοβακτηριδίου το οποίο μείωσε το διαθέσιμο οξυγόνο. Σημαντικός είναι δυστυχώς και ο αριθμός των νεκρών ζώων (22), μεγαλύτερος από αυτόν του 2013 (16 περιπτώσεις), που έχουν καταγραφεί από τους επόπτες και των δύο Κέντρων Πληροφόρησης στο πλαίσιο υλοποίησης του σχεδίου φύλαξης όπου γίνεται η συστηματική καταγραφή τους πλέον και η ανάδειξη του προβλήματος των αυτοκινητιστικών ατυχημάτων με άγρια ζώα σε τμήματα και στις παρυφές του ΕΠΑΜΑΘ. Εικόνα 2.6. Παράνομη αμμοληψία και παράνομη υλοτομία στο ΕΠ ΑΜΑΘ. 38

39 3. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙΔΩΝ & ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΟ ΕΠ ΑΜΑΘ 39

40 40

41 3.ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙΔΩΝ & ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΟ ΕΠΑΜΑΘ 3.1.ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙΔΩΝ ΠAΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΛΕΥΚΟΥ ΠΕΛΑΡΓΟΥ Για 3 η συνεχόμενη χρονιά, το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης ολοκλήρωσε το πρόγραμμα Παρακολούθησης του Λευκού Πελαργού (Ciconia ciconia) σύμφωνα με την απόφαση αυτεπιστασίας αρ. 7/ του Δ.Σ. του ΦΔ. Εικόνα 3.1. Συμμορία μη αναπαραγόμενων ατόμων στον ποταμό Κόσυνθο. Το 2014 αποτελεί ορόσημο για τις δραστηριότητες που αφορούν τον Λευκό Πελαργό στο ΕΠΑΜΑΘ, καθώς επαναπροσδιορίστηκε και ολοκληρώθηκε η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος, σύμφωνα με τη Διεθνή Μεθοδολογία Παρακολούθησης του Λευκού Πελαργού, ενώ ταυτόχρονα, μεταβλήθηκαν και προσαρμόστηκαν τα στοιχεία των δύο προηγούμενων ετών σύμφωνα με τη νέα μεθοδολογία. 41

42 Εικόνα 3.2. Νεαροί πελαργοί σε φωλιά στη Νέα Κεσσάνη. Το πρόγραμμα ξεκίνησε με τον έλεγχο της κατάστασης των υπαρχόντων φωλιών κατά τους μήνες Ιανουάριο-Φεβρουάριο, ενώ αμέσως μετά (Μάρτιο-Απρίλιο) ολοκληρώθηκε η καταγραφή των πρώτων αφίξεων των πουλιών στις ήδη καταγεγραμμένες αλλά και τις νέες ενεργοποιημένες φωλιές του Λευκού Πελαργού της περιοχής μας. Μέχρι και τον Μάιο καλύφθηκε η συνολική έκταση της περιοχής μελέτης, ώστε να συγκεντρωθούν οι καταγραφές των ζευγαριών και των μοναχικών ατόμων στις φωλιές και ακολούθως, για την καταγραφή του αριθμού των νεοσσών πραγματοποιήθηκαν επαναλαμβανόμενες έξοδοι από τα τέλη Ιουνίου έως και το πρώτο 20ήμερο του Ιουλίου. Σε σύνολο 107 οικισμών στους οποίους λαμβάνει χώρα το πρόγραμμα παρακολούθησης, καταμετρήθηκαν συνολικά 303 φωλιές, από τις οποίες οι 263 ήταν ενεργές φωλιές. Σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά παρατηρήθηκε μικρή μείωση (8%) στον αριθμό των νεοσσών, με σχετική αύξηση (4%) στον αριθμό των αναπαραγόμενων ζευγαριών. Εικόνα 3.3. Φωλιά στο Όλβιο κατά την επώαση και την ανάπτυξη των νεαρών. Τη χρονιά αυτή ο ΦΔ είχε την ευκαιρία να συμμετάσχει στη 2 η Εθνική Απογραφή του πληθυσμού του Λευκού Πελαργού στην Ελλάδα, η οποία διεξήχθη στα πλαίσια της 7ης Διεθνούς Απογραφής, η οποία ξεκίνησε το 1934 από μεγάλους οργανισμούς για τη προστασία της φύσης, 42

43 με σκοπό την ανά δεκαετία Διεθνή Απογραφή του στις περιοχές που φωλιάζει και την παρακολούθηση των τάσεων του πληθυσμού του. Τα πρωτόκολλα που χρησιμοποιήθηκαν και η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε βασίστηκαν στα διεθνή πρότυπα και όλα τα στοιχεία που συλλέχθηκαν στάλθηκαν στον κ. Θόδωρο Κομηνό, κεντρικό συντονιστή του προγράμματος. Εικόνα 3.4. Ενήλικος πελαργός με σπασμένη φτερούγα(α) και αδύναμος νεαρός πελαργός(β). Σαφώς λιγότερα από την προηγούμενη χρονιά, ήταν τα περιστατικά τραυματισμών που χειρίστηκε το προσωπικό του ΦΔ, με τις περισσότερες των περιπτώσεων να αφορούν σε νεοσσούς. Στην πλειοψηφία τους τα περιστατικά αφορούσαν σε τραυματισμούς στη φωλιά από πλαστικές ίνες και υλικά που χρησιμοποιούν τα ενήλικα πουλιά κατά την κατασκευή/επιδιόρθωση των φωλιών και δυστυχώς οδηγούν στην πλειοψηφία τους σε ακρωτηριασμό ή ατροφικά άκρα των νεοσσών. Ωστόσο, τα περιστατικά τραυματισμών και θανάτου από ακραία καιρικά φαινόμενα εν μέσω αναπαραγωγικής περιόδου, παρουσίασαν δραματική αύξηση, κυρίως λόγω πτώσης νεοσσών από καταιγίδες αλλά και ενήλικων ατόμων από ηλεκτροπληξία. Ασφαλώς, για όλα τα περιστατικά έγιναν από το προσωπικό του ΦΔ οι απαραίτητες διαδικασίες χειρισμού και αποστολής στο συνεργαζόμενο κέντρο περίθαλψης Δράση για την Άγρια Ζωή.. 43

44 Εικόνα 3.5. Μπλέξιμο νεαρού πελαργού σε πλαστικές ίνες στη φωλιά του, στην Γενισσέα Το 2014 συνεχίστηκε επίσης το πρόγραμμα δακτυλιώσεων νεοσσών Λευκού Πελαργού που ξεκίνησε το 2012 στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ. Συνολικά δακτυλιώθηκαν ενενήντα εννέα (99) νεαροί πελαργοί από τριάντα πέντε (35) φωλιές σε δέκα (10) οικισμούς της ευρύτερης περιοχής ευθύνης του ΦΔ. Οι δακτυλιώσεις πραγματοποιήθηκαν κατά τους μήνες Ιούνιο - Ιούλιο στους οικισμούς Βαφέϊκα, Κουτσό, Γενισσέα, Νέα Κεσσάνη, Τοξότες, Εύλαλο, Άβατο, Νέο Εράσμιο και Μάγγανα στην Π.Ε. Ξάνθης και στο Ποντολίβαδο στην Π.Ε. Καβάλας. Σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά σαφώς δακτυλιώθηκαν λιγότεροι νεοσσοί, ωστόσο είναι εμφανής η μεγαλύτερη επέκταση του προγράμματος σε οικισμούς που βρίσκονται πιο κοντά στην προστατευόμενη περιοχή ευθύνης του ΕΠΑΜΑΘ. Εικόνα 3.6. Δακτυλιώσεις νεοσσών πελαργών Οι δακτυλιώσεις πραγματοποιήθηκαν και τη φετινή χρονιά από την κα Εύα Στετς, ειδική δακτυλιώτρια Λευκού Πελαργού του ΕΚΔΠ και σχεδόν μόνιμη πλέον συνεργάτιδα του ΦΔ σε θέματα που αφορούν το πρόγραμμα παρακολούθησης. Για μια ακόμη φορά, παρείχε τα δακτυλίδια τύπου ELSA τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για τη δακτυλίωση, αλλά κυρίως 44

45 συμμετείχε ενεργά στην εκπαίδευση και εμψύχωση τόσο του προσωπικού του ΦΔ, όσο και στην ίδια την τοπική κοινωνία η οποία έχει αγκαλιάσει τη συγκεκριμένη δράση με τη φροντίδα και αγάπη που δείχνει προς αυτά τα πουλιά. Εικόνα 3.7. Δακτυλιωμένοι νεοσσοί στη Γεννισέα Ξάνθης. Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας ευχαριστεί θερμά τις ΔΕΔΔΗΕ Ξάνθης και Καβάλας, τους Δήμους Αβδήρων και Τοπείρου της Π.Ε. Ξάνθης και το προσωπικό των ανωτέρω υπηρεσιών για τη διάθεση καλαθοφόρων οχημάτων και την απαραίτητη συμβολή τους στο τεχνικό κομμάτι του προγράμματος παρακολούθησης, την κα Εύα Στετς για όλη την προσφορά της στο επιστημονικό αλλά και υλικό τμήμα με την μετάδοση της τεχνογνωσίας και την παραχώρηση του εξοπλισμού για την δακτυλίωση, τους κατοίκους των οικισμών στους οποίους έλαβε χώρα το πρόγραμμα και φυσικά όλους όσους πίστεψαν στην προσπάθεια αυτή με την στήριξη τους στο προσωπικό του ΦΔ. 45

46 ΠAΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΜΙΚΤΩΝ ΑΠΟΙΚΙΩΝ ΣΤΑΧΤΟΤΣΙΚΝΙΑ & ΛΕΥΚΟΤΣΙΚΝΙΑ. Εικόνα 3.8. Λευκοτσικνιάδες (Egretta garzetta) στην αποικία ερωδιών στην Κεραμωτή. Εντός των ορίων του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΕΠΑΜΘ), βρίσκονται δύο από τις σημαντικότερες αποικίες Ερωδιών στην Ελλάδα. Η μεγαλύτερη βρίσκεται στο χωριό Πόρτο Λάγος του Νομού Ξάνθης και η άλλη στην Κεραμωτή του Νομού Καβάλας. Μετά την ολοκλήρωση της ψηφιακής αποτύπωσης της αποικίας της Κεραμωτής το 2013, ο Φορέας Διαχείρισης προχώρησε το 2014 στην δεύτερη καταγραφή των δέντρων φωλιάσματος, του αριθμού των φωλιών ανά δέντρο και των ειδών σε κάθε φωλιά για τις δύο αποικίες ερωδιών του ΕΠΑΜΘ. Η καταγραφή του αριθμού φωλιών έγινε στα σημασμένα δέντρα όπως αυτά είχαν προκύψει από την δασοκομική καταγραφή της αποικίας της Κεραμωτής και την επικαιροποίηση των δεδομένων προηγούμενης μελέτης (Γρηγοριάδη Ν., Donth S. J., Παναγιωτοπούλου Μ., Δασοκομική και σταθμολογική μελέτη της συστάδας Τραχείας Πεύκης στο Πόρτο Λάγος, Θεσσαλονίκη 2000) στην αποικία του Πόρτο Λάγους το Ταυτόχρονα καταμετρήθηκαν και καινούργιες φωλιές σε μη σημασμένα δέντρα εντός των δύο αποικιών. 46

47 Εικόνα 3.9. Καταγραφή των φωλιών των ερωδιών στην αποικία στο Πόρτο Λάγος. Στην αποικία του Πόρτο Λάγος καταμετρήθηκαν συνολικά 668 φωλιές ερωδιών, 200 φωλιές Σταχτοτσικνιά (Ardea cinerea) και 468 φωλιές Λευκοτσικνιά (Egretta garzetta) σε 153 δέντρα. Είναι γεγονός ότι παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού φωλιών σε σχέση με την καταγραφή του 2012 και ιδιαίτερα στις φωλιές του Λευκοτσικνιά, οι οποίες υπερδιπλασιάστηκαν. Συγκριτικά με βιβλιογραφικά δεδομένα από τη μελέτη των Γρηγοριάδη κ.α. 2000, την πανελλήνια απογραφή αποικιών ερωδιών από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία (2003) και των καταγραφών του ΦΔ για τα έτη 2012 και 2014 βλέπουμε την αποκατάσταση του αριθμού των φωλιών όπως αυτές αποτυπώθηκαν το Ωστόσο παρατηρήθηκε μετακίνηση των φωλιών στο κέντρο της αποικίας ίσως για την αποφυγή οχλήσεων. 47

48 Αποικία Πόρτο Λάγος Φωλιές Σταχτοτσικνιά (Ardea cinerea) Φωλιές Λευκοτσικνιά (Egretta garzetta) Εικόνα Γραφική απεικόνιση του αριθμού φωλιών Σταχτοτσικνιάδων και Λευκοτσικνιάδων της αποικίας ερωδιών του Π. Λάγους για τις περιόδους 1999, 2003, 2012 και Στην αποικία ερωδιών της Κεραμωτής καταγράφηκαν συνολικά 298 φωλιές ερωδιών σε 64 δέντρα με 112 φωλιές Σταχτοτσικνιά (Ardea cinerea) και 186 φωλιές Λευκοτσικνιά (Egretta garzetta). Σημαντική παρουσιάζεται και στην αποικία της Κεραμωτής η αύξηση των φωλιών των ερωδιών όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα. Αποικία Ερωδιών Κεραμωτής Φωλιές Σταχτοτσικνιά (Ardea cinerea) Φωλιές Λευκοτσικνιά (Egretta garzetta) Εικόνα Γραφική απεικόνιση του αριθμού φωλιών Σταχτοτσικνιάδων και Λευκοτσικνιάδων της αποικίας ερωδιών της Κεραμωτής για τις περιόδους 2012 και ΠAΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΩΝ ΚΟΡΜΟΡΑΝΩΝ 48

49 Εικόνα Κορμοράνος (Phalacrocorax carbo) Το παρόν έργο συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά και έχει σαν στόχο την καταγραφή του αριθμού των κορμοράνων στο Εθνικό Πάρκο καθώς και των συνεπειών στην ποικιλότητα, την αφθονία της ιχθυοπανίδας, αλλά και στην αλιεία εντός του Εθνικού Πάρκου. Το τρέχον έτος πραγματοποιήθηκε η καταγραφή και παρακολούθηση του αριθμού των Κορμοράνων και των μεταβολών του, του τόπου διανυκτέρευσης, αλλά και ημερήσιας τροφής τους εντός του Εθνικού Πάρκου, καθώς και των πιθανών τόπων αναπαραγωγής. Επίσης, πραγματοποιήθηκε διερεύνηση της δίαιτας τους με τη θανάτωση δειγματοληπτικού αριθμού κορμοράνων και τη συλλογή εμετικών σύμπηκτων από τις θέσεις διανυκτέρευσης των πουλιών με σκοπό τη συλλογή στοιχείων για τη διατροφή τους και την ταυτοποίηση των εμπορεύσιμων ειδών. Οι εξαιρετικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος ήταν ιδανικές για την συγκέντρωση κορμοράνων, καθώς ο χειμώνας ήταν ιδιαίτερα ήπιος, η εσόδευση ψαριών (κυρίως Mugilidae) ήταν πολύ υψηλή και αντίστοιχα καταμετρήθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός κορμοράνων που έχει καταγραφεί στο ΕΠΑΜΑΘ (> άτομα). Έγιναν συστηματικές καταγραφές της κατανομής και του αριθμού κορμοράνων σε θέσεις τροφοληψίας και ημερήσιας κούρνιας και στις θέσεις νυχτερινής κούρνιας, ανά 15θήμερο. 49

50 Nestos River Porto Lagos lagoon Kompsat os River estuary 0 Oct 2013 Oct 2013 Oct 2013 Nov 2013 Nov 2013 Dec 2013 Dec 2013 Jan 2014 Jan 2014 Feb 2014 Feb 2014 Ag. Christof oros Εικόνα Κατανομή κορμοράνων στα σημεία κούρνιας του ΕΠ ΑΜΑΘ. Για τη διερεύνηση της δίαιτας των κορμοράνων συλλέχθηκαν συνολικά 237 δείγματα εμμετικών συμπήκτων και στομαχικού περιεχομένου από 4 θέσεις σε 6 εξορμήσεις. Τα δείγματα περιείχαν ολόκληρα ψάρια, ωτόλιθους (n=1230) και άλλα υπολείμματα από 19 taxa ψαριών. Το είδος με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης σε όλα τα δείγματα ήταν το Μυξινάρι L. aurata (36,3%), ακολουθούμενο από την Τζιμπρίδα (μαυράκι) L. ramada (29,98%). Διαφοροποιήσεις παρατηρήθηκαν μεταξύ του Δέλτα Νέστου και της Βιστωνίδας, καθώς και διαφορές στη σύνθεση σε είδη της δίαιτας μεταξύ δειγμάτων που συλλέχθηκαν σε διαφορετικούς μήνες (από τον Νοέμβριο έως και τον Φεβρουάριο). Παρ' οτι τα είδη που αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό της διατροφής του κορμοράνου είναι είδη εμπορεύσιμα, αποδεικνύεται ότι οι κορμοράνοι που τρέφονταν ομαδικά στη Βιστωνίδα, θήρευαν πολύ μικρά άτομα ψαριών, τα οποία δεν έχουν τρέχουσα εμπορική αξία. Ταυτόχρονα έγινε εκτίμηση των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα και αφθονία της ιχθυοπανίδας και έμμεσα στους πληθυσμούς άλλων ψαροφάγων πουλιών όπως ο αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus), αλλά και εκτίμηση της απώλειας των εμπορεύσιμων ειδών και απώλειας εισοδήματος των αλιέων λόγω της αυξημένης παρουσίας των κορμοράνων. Το επόμενο έτος μαζί με τη συνέχιση της καταγραφής του αριθμού των κορμοράνων και της δίαιτας του θα πραγματοποιηθεί διερευνητική εφαρμογή επιλεγμένων προτάσεων για τον περιορισμό της πιθανής επίδρασης του Κορμοράνου στην αλιεία. 50

51 3.14. Syngnathus sp E 1% encrasicholus M. cephalus 1% 4% D. labrax 1% C. labrosus 5% Gobiidae 2% Diplodus puntazzo 2% G. niger 7% Εικόνα L. ramada 11% A. boyerii 21% L. aurata 20% L. saliens 7% Mugilidae 18% Ποιοτική ανάλυση δίαιτας κορμοράνων στο ΕΠ ΑΜΑΘ. 51

52 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΝAΝΟΧΗΝΑΣ Εικόνα Οι Επόπτες Ξεναγοί του Φ.Δ. κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης του πληθυσμού της Νανόχηνας. Ολοκληρώθηκε η δεύτερη περίοδος παρακολούθησης και φύλαξης Χηνών και κυρίως Νανόχηνας (Anser erythropus) στην περιοχή της Λίμνης Ισμαρίδας για το διάστημα Ιανουαρίου Φεβρουαρίου 2014, στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΦΔ με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταρεία (ΕΟΕ) που αφορά στο πρόγραμμα «LIFE+ «Safeguarding the Lesser White-fronted Goose Fennoscandian population in key wintering and staging sites within the European flyway». Κατά την περίοδο αυτή πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή ευθύνης του Φ.Δ. κ συγκεκριμένα στην Λίμνη Ισμαρίδα, και τις Λ/Θάλασσες Έλος και Πτελέα, εννιά πρωινές και απογευματινές εποπτεύσεις, παρουσία Δασικού Υπαλλήλου από την Δ/νση Δασών Ροδόπης. Στις παραπάνω εποπτεύσεις πραγματοποιήθηκαν συνολικά δεκαοκτώ (18) έλεγχοι. 52

53 Εικόνα Παρακολούθηση της Νανόχηνας από το μεικτό συνεργείο του Φ.Δ. και της Δ/νσης Δασών Ροδόπης. Κατά τις εποπτεύσεις διαπιστώθηκε ότι η περιοχή των Λιμνών και Λ/Θαλασσών στον Νομό Ροδόπης εποπτεύεται κατά την περίοδο θήρας, κυρίως από τους θηροφύλακες του Κυνηγετικού Συλλόγου Κομοτηνής και τους Ομοσπονδιακούς θηροφύλακες εξαιτίας της έλλειψης καυσίμων αλλά και προσωπικού από την Διεύθυνση Δασών Ροδόπης. Η παρουσία του μεικτού συνεργείου φύλαξης της Διεύθυνσης Δασών Ροδόπης και του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας, έγινε γρήγορα γνωστή στην ευρύτερη περιοχή και λειτούργησε αποτρεπτικά για την άσκηση παράνομης θήρας. 53

54 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΠΟΝΔΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Μόριμος ο πένθιμος (Morimus funereus). Σκοπός του Προγράμματος είναι η καταρχήν καταγραφή, εποπτεία και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών ασπονδύλων των Παραρτημάτων ΙΙ και IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ τα οποία εξαπλώνονται στους Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) του δικτύου NATURA 2000 με κωδικούς GR «Δέλτα Νέστου και λιμνοθάλασσες Κεραμωτής» & GR «Λίμνες και Λιμνοθάλασσες της Θράκης», αλλά και δευτερευόντως η καταγραφή και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης και των υπόλοιπων ειδών που έχουν κατά καιρούς καταγραφεί σε όλη την περιοχή ευθύνης του Φορέα. Έως το τέλος του 2014 ολοκληρώθηκαν και παραδόθηκαν οι Φάσεις Α & Β. Στην διάρκεια της Φάσης Α οριστικοποιήθηκε ο κατάλογος με τα είδη ασπόνδυλων για τα οποία αποφασίστηκε η στοχευμένη πραγματοποίηση εργασιών πεδίου που θα περιλαμβάνουν δειγματοληψίες για την συλλογή πρωτότυπων δεδομένων, καταρτίστηκε έκθεση και βάση δεδομένων που περιέχουν πληροφορίες για τις θέσεις εμφάνισης των ειδών προτεραιότητας, ενώ υλοποιήθηκε γεωγραφική αποτύπωση σε Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών της δυνητικής εξάπλωσης κάθε είδους. Επίσης, διαμορφώθηκαν τα πρωτόκολλα για την αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης για κάθε είδος και καταρτίστηκε πρόγραμμα εκπαίδευσης προσωπικού του Φορέα Διαχείρισης. Στην Β φάση του προγράμματος, πραγματοποιήθηκαν 54

55 δειγματοληψίες σε όλη την έκταση της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 με συλλογή κάθε είδους ασπόνδυλου, βάσει προκαθορισμένου σχεδίου επιτόπιων επισκέψεων που έχουν ως τελικό σκοπό την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος παρακολούθησης του ΕΠΑΜΑΘ με χρηστικότητα στα πλαίσια της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Κατά τη διάρκεια των δειγματοληψιών που διενεργήθηκαν δεν καταγράφηκε κάποιο από τα είδη προτεραιότητας των παραρτημάτων της οδηγίας, αλλά συγκεντρώθηκαν πλήθος δειγμάτων τα οποία αναγνωρίστηκαν αργότερα στο εργαστήριο, από μια ομάδα οργανισμών για τα οποία η υπάρχουσα γνώση γενικά στην Ελλάδα και ειδικότερα στην περιοχή του ΕΠΑΜΑΘ χαρακτηρίζεται στην καλύτερη περίπτωση ως ελλιπής. Οι δειγματοληψίες θα συνεχιστούν και στο 2015 ενσωματώνοντας την εμπειρία της πρώτης περιόδου. Με την ολοκλήρωση του εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για τη διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο τόσο σε βιβλιογραφικά δεδομένα αλλά και στα πρώτα συστηματικά δεδομένα πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών προτεραιότητας ασπονδύλων με βάση το άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

56 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΜΦΙΒΙΩΝ ΕΡΠΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Πράσινος Φρύνος (Bufo viridis). Περιλαμβάνει την καταγραφή, την εκτίμηση και την παρακολούθησή της κατάστασης διατήρησης ειδών αμφιβίων & ερπετών της Οδηγίας 92/43. Στο Εθνικό Πάρκο ΑΜΘ απαντώνται 12 είδη αμφιβίων και 27 είδη ερπετών, όπως ο Μεγάλος λοφιοφόρος τρίτωνας (Triturus karelinii), ο Πράσινος φρύνος (Pseudepidalea viridis), ο Πηλοβάτης (Pelobates syriacus), η Ελληνική χελώνα (Testudo graeca), η Πράσινη σαύρα (Lacerta trilineata), ο Λαφιάτης (Elaphe quatuorlineata) και το Λιμνόφιδο (Natrix tessellate), τα οποία και παρακολουθούνται στο πλαίσιο του παρόντος έργο. Το έργο υλοποιείται από τον Ιούλιο 2013 και βρίσκεται στη Γ Φάση καθώς έχουν παραδοθεί η Α και Β Φάση του έργου. Από τις εργασίες πεδίου μέχρι στιγμής έχουν προκύψει πολύ ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις και αποτελέσματα. Σημαντικό είναι ότι σε σχέση με τα βιβλιογραφικά δεδομένα εντοπίστηκαν πολύ περισσότερες θέσεις παρουσίας και συνεπώς πολύ αναλυτικότερη πληροφορία για την κατανομή των ειδών. Ωστόσο ορισμένα είδη που αναφέρονται στην ΕΠΜ ή τα Τυποποιημένα Έντυπα Δεδομένων για τις ΕΖΔ δεν βρέθηκαν και δεν υπάρχουν κατάλληλα ενδιαιτήματα στην περιοχή. Πρόκειται για 3 είδη αμφιβίων (Salamandra salamandra, Bombina variegata και Rana graeca) και 2 ερπετών (Hemidactylus turcicus, Podarcis erhardii). Επίσης, εντός των ορίων ευθύνης του ΦΔ δεν εντοπίστηκαν ακόμα 4 είδη από τα 56

57 αναμενόμενα του αρχικού καταλόγου, ίσως επειδή βρίσκονται σε μικρούς πληθυσμούς με συρρικνωμένη κατανομή. Για τα είδη αυτά συνεχίζεται η διερεύνηση. Με την ολοκλήρωση του εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για τη διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο τόσο σε βιβλιογραφικά δεδομένα αλλά και στα πρώτα συστηματικά δεδομένα πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών προτεραιότητας αμφιβίων ερπετών με βάση το άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

58 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΙΧΘΥΟΠΑΝΙΔΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Δειγματοληψία για το πρόγραμμα παρακολούθησης της ιχθυοπανίδας στο ΕΠΑΜΑΘ. Σκοπός του Προγράμματος είναι η καταγραφή, η εποπτεία και η αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης όλων των ειδών ψαριών και ιδιαίτερα αυτών των Παραρτημάτων ΙΙ, IV και V της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ που εμφανίζονται στους Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) του δικτύου NATURA 2000, GR και GR , όπου εξαπλώνονται τα ανωτέρω είδη ψαριών κοινοτικού ενδιαφέροντος, εντός του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης. Ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε η Α Φάση, οπότε και οριστικοποιήθηκε ο κατάλογος με είδη ιχθυοπανίδας για τα οποία θα πραγματοποιηθούν εργασίες πεδίου, καταρτίστηκε έκθεση και βάση δεδομένων που περιέχουν πληροφορίες για τις περιοχές εξάπλωσης των ειδών, ενώ υλοποιήθηκε γεωγραφική αποτύπωση σε Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών της δυνητικής εξάπλωσης κάθε είδους. Επίσης, διαμορφώθηκαν τα πρωτόκολλα για την αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης για κάθε είδος και καταρτίστηκε πρόγραμμα εκπαίδευσης προσωπικού του Φορέα Διαχείρισης. Ξεκίνησαν οι δειγματοληψίες πεδίου της Β φάσης του προγράμματος, και παραδόθηκαν τα πρώτα αποτελέσματα τους με την ενδιάμεση έκθεση της Β φάσης που αφορούσαν σε δειγματοληψίες σε όλη την έκταση της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 στο ΕΠΑΜΑΘ για το σύνολο ειδών, βάση προκαθορισμένου σχεδίου επιτόπιων επισκέψεων που θα έχουν ως τελικό σκοπό την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος 58

59 παρακολούθησης του ΕΠΑΜΑΘ με χρηστικότητα στα πλαίσια της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Ειδικότερα έμφαση θα δοθεί πέρα από τα είδη προτεραιότητας της οδηγίας και στα ενδημικά είδη που διαβιούν εντός των ορίων του Εθνικού Πάρκου. Με την ολοκλήρωση εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για την διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο σε βιβλιογραφικά δεδομένα και σε συστηματικά δεδομένα πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών προτεραιότητας ιχθυοπανίδας με βάση το άρθρο ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΕ, ενώ τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

60 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Χαλκόκοτα στο ΕΠΑΜΑΘ (Plegadis falcinellus ) Περιλαμβάνει την καταγραφή, την εκτίμηση και την παρακολούθησή της κατάστασης διατήρησης συνολικά 217 είδη πουλιών εκ των οποίων τα 173 προστατευόμενα είδη. Τα υπό μελέτη είδη προστατεύονται από τη Λίστα των Παγκοσμίως Απειλούμενων Ειδών (IUCN 2013), το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων στην Ελλάδα, τα Παραρτήματα Ι και ΙΙ της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ είτε είναι μεταναστευτικά είδη που μπορούν να αποτελέσουν είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ. Ανάμεσα σε αυτά είναι αρπακτικά όπως ο Θαλασσαετός (Haliaeetus albicilla) και ο Κραυγαετός (Aquila pomarina), πολλά υδρόβια και παρυδάτια όπως το Κεφαλούδι (Οxyura leucocephala) και η Βαρβάρα (Tadorna tadorna), στρουθιόμορφα όπως το Νεροχελίδονο (Glareola pratincola) και πολλά Θαλασσοπούλια όπως ο Μύχος (Puffinus yelkouan) και ο Θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis demarestii). Το έργο υλοποιείται από τον Δεκέμβριο 2013 και βρίσκεται στη Β Φάση, καθώς έχει παραδοθεί η Α Φάση του έργου. Πολύ σημαντικό γεγονός ότι από τον πρώτο κιόλας χρόνο καταγραφών έχουν παρατηρηθεί να φωλιάζουν στο Εθνικό Πάρκο ΑΜΘ πολλά περισσότερα είδη υδρόβιων πουλιών σε σχέση με αυτά που ήταν γνωστά μέχρι τώρα, όπως ο Μουστακαλής, ο Μικροτσικνιάς, η Πετροτιρλίδα κ.α.. Οι δύο μικρές βραχονησίδες Θασοπούλα και Άγιος Χριστόφορος, που βρίσκονται εκτός Εθνικού Πάρκου αποτελούν σημαντικά μέρη φωλιάσματος κάποιων ειδών. Επίσης, τρία ζευγάρια Θαλασσαετών φωλιάζουν στο ΕΠ ΑΜΑΘ από τα συνολικά 6 που φωλιάζουν στην Ελλάδα. Αντίθετα αρνητικά αποτελέσματα παρουσιάζει το 60

61 φώλιασμα των γλαρονιών εντός του Εθνικού Πάρκου, λόγω καταστροφής των αμμονησίδων στις λιμνοθάλασσες. Ταυτόχρονα στο πλαίσιο μελέτης της μετανάστευσης των ειδών έχουν πραγματοποιηθεί δύο αποστολές δακτυλιώσεων παρυδάτιων και στρουθιόμορφων πουλιών στο ΕΠ ΑΜΑΘ κατά την ανοιξιάτικη περίοδο (Απρίλιος-Μάιος 2014) και τη χειμερινή (Δεκέμβριος 2014). Κατά την πρώτη δακτυλιωτική αποστολή τον Απρίλιο-Μάιο 2014 χρησιμοποιήθηκαν δίχτυα και δακτυλιώθηκαν συνολικά 132 υδρόβια και παρυδάτια πουλιά. Η δεύτερη αποστολή τον Δεκέμβριο είχε ως στόχο τη δακτυλίωση κυρίως παρυδάτιων πουλιών για αυτό και χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος 'walk-in traps" σε συνεργασία με Έλληνες και Πολωνούς δακτυλιωτές, αλλά και στρουθιόμορφων με τη χρήση ειδικών διχτυών. Συνολικά δακτυλιώθηκαν 285 πουλιά από 20 διαφορετικά είδη, ανάμεσα στα οποία διάφορα είδη σκαλίδρων, καστανοκέφαλοι γλάροι, ένας λεπτόραμφος γλάρος και μια γερακίνα. Με την ολοκλήρωση του εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για τη διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο τόσο σε βιβλιογραφικά δεδομένα αλλά και στα πρώτα συστηματικά δεδομένα πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών προτεραιότητας ορνιθοπανιδας με βάση το άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

62 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Τσακάλι (Canis aureus) στην Ισμαρίδα. Περιλαμβάνει την καταγραφή, την εκτίμηση και την παρακολούθησή της κατάστασης διατήρησης ειδών θηλαστικών της Οδηγίας 92/43. Τα είδη των θηλαστικών που απαντώνται στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου ΑΠΘ και τα οποία παρακολουθούνται στο πλαίσιο του έργου είναι το Τσακάλι (Canis aureus),η Βίδρα (Lutra lutra), η Αγριόγατα (Felix silvestris), ο Νανοποντικός (Micromys minutus), η Στικτοϊκτίδα (Vormela pergusna), ο Λαγόγυρος (Spermophilus citellus), ο Δενδρομυωξός (Dryomys nitedula), η Μυγαλίδα (Neomys anomalus) και οι Νυχτερίδες (Pipistrellus, Rhinolophus κλπ. Το έργο υλοποιείται από τον Μάιο 2013 και βρίσκεται στη Γ Φάση καθώς έχουν παραδοθεί η Α και Β Φάση του έργου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εργασιών πεδίου ευρεία κατανομή παρουσιάζει το τσακάλι με έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς στη περιοχή, ενώ ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία για την αγριόγατα και τη βίδρα, τη μυγαλίδα και το δενδρομυωξό. Καταγραφές δεν υπήρξαν μέχρι τώρα για τα είδη στικτοικτίδα, λαγόγυρο και νανοποντικό, ενώ οι εργασίες πεδίου συνεχίζονται με έμφαση σε αυτά τα είδη. Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της μελέτης των νυχτερίδων στο ΕΠΑΜΑΘ προέκυψε η καταγραφή νέων παρατηρήσεων τριών ειδών ενώ στο Εθνικό Πάρκο υπάρχουν ορισμένα σημαντικά καταφύγια χειροπτέρων τα οποία θα πρέπει να προστατευθούν. Με την ολοκλήρωση του εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για τη διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο τόσο σε βιβλιογραφικά δεδομένα αλλά και στα πρώτα συστηματικά δεδομένα πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των ειδών προτεραιότητας θηλαστικών με βάση το άρθρο 17 της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

63 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΕΝΔΗΜΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ ΤΗΣ ΙΧΘΥΟΠΑΝΙΔΑΣ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΙΚΟΥ (ALOSA VISTONICA & ALBURNUS VISTONICUS) Εικόνα Δειγματοληψίες στο πεδίο. Σκοπός του Προγράμματος είναι η διερεύνηση της κατάστασης των πληθυσμών των δύο ενδημικών ειδών ιχθυοπανίδας που διαβιούν στο σύμπλεγμα των λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας και στους ποταμούς που εκβάλουν σε αυτές και η υποβολή προτάσεων για την καλύτερη προστασία και υποστήριξη των υπαρχόντων πληθυσμών τους. Ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε η Α Φάση του έργου, κατά τη διάρκεια της οποίας αναζητήθηκαν βιβλιογραφικά δεδομένα, καταρτίστηκε έκθεση και βάση δεδομένων που περιέχουν πληροφορίες για τις θέσεις εμφάνισης των δύο ειδών προτεραιότητας, ενώ υλοποιήθηκε γεωγραφική αποτύπωση σε Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών της δυνητικής εξάπλωσης κάθε είδους. Επίσης, διαμορφώθηκαν τα πρωτόκολλα που θα χρησιμοποιηθούν για την συλλογή των δεδομένου πεδίου και έγινε χωρικός και χρονικός σχεδιασμός των δειγματοληψιών. Με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα από τις δειγματοληψίες πεδίου επιβεβαιώθηκε η παρουσία μόνο του Alburnus vistonicus. Με την ολοκλήρωση εν λόγω προγράμματος, αναμένεται αφενός να διαπιστωθεί η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι πληθυσμοί των δύο ενδημικών ειδών, καθώς ειδικά για την Alosa vistonica εκφράζονται βάσιμες υποψίες ότι μπορεί και να έχει εκλείψει, και αφετέρου να διατυπωθούν διαχειριστικές προτάσεις για την καλύτερη προστασία τους με δεδομένο ότι αποτελούν είδη προτεραιότητας τα οποία η χώρα μας έχει αναλάβει την υποχρέωση να προστατεύει. 63

64 3.2. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΘΑΛΑΣΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Δειγματοληψίες στο πεδίο. Αφορά την καταγραφή, εποπτεία και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των θαλάσσιων τύπων οικοτόπων που βρίσκονται σε Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) του δικτύου NATURA 2000 των ακτών του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, καθώς και εκτός δικτύου NATURA 2000, όπου εξαπλώνονται οι ανωτέρω τύποι οικοτόπων και οι οποίοι περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΕ. Ολοκληρώθηκε η Α φάση από τις συνολικά τέσσερις (4) στη διάρκεια της οποίας οριστικοποιήθηκε ο κατάλογος με τους τύπους θαλάσσιων οικοτόπων για τους οποίους πραγματοποιήθηκαν εργασίες πεδίου που περιελάμβαναν δειγματοληψίες για τη συλλογή πρωτότυπων δεδομένων, καταρτίστηκε έκθεση και βάση δεδομένων που περιέχουν πληροφορίες για τις θέσεις εμφάνισης των θαλάσσιων τύπων οικοτόπων, ενώ υλοποιήθηκε γεωγραφική αποτύπωση σε Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών της δυνητικής εξάπλωσης κάθε τύπου θαλάσσιου οικοτόπου. Επίσης, διαμορφώθηκαν τα πρωτόκολλα για την αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των τύπων οικοτόπων και καταρτίστηκε πρόγραμμα εκπαίδευσης προσωπικού του Φορέα Διαχείρισης. 64

65 Κατά τη Β φάση του προγράμματος η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, πραγματοποιούνται δειγματοληψίες σε όλη την έκταση της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 για το σύνολο των τύπων οικοτόπων, ενώ καταρτίστηκε σχέδιο επιτόπιων επισκέψεων με σκοπό την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος παρακολούθησης του ΕΠΑΜΑΘ με χρηστικότητα στα πλαίσια της Οδηγίας των Οικοτόπων 92/43/ΕΕ, καθώς και στα πλαίσια της Οδηγίας για τα Ύδατα 2000/60/ΕΕ. Επίσης, συνεχίζεται η γεωγραφική αποτύπωση σε Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών της δυνητικής εξάπλωσης κάθε θαλάσσιου οικοτόπου. Με την ολοκλήρωση εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για την διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο σε βιβλιογραφικά δεδομένα και εργασίες πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των θαλάσσιων τύπων οικοτόπων με βάση το άρθρο 11 της Οδηγίας 92/43/ΕΕ, ενώ τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

66 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠ ΑΜΑΘ ( ) Εικόνα Δειγματοληψίες στο πεδίο για το πρόγραμμα παρακολούθησης χερσαίων οικοτόπων. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Αυγούστου του 2013 και στις 24/10/2013 παραδόθηκε η Α φάση του προγράμματος, που περιελάβανε τον καθορισμό των υπό εξέταση οικοτόπων, μια πρώτη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας όσον αφορά τους συγκεκριμένους οικοτόπους, όλο το τεχνικό πλαίσιο των δειγματοληψιών και τον προγραμματισμό τους. Δειγματοληψίες διενεργήθηκαν σε 34 οικοτόπους σε δυο ΤΚΣ ευθύνης του ΦΔ τους GR «Λίμνες & Λιμνοθάλασσες της Θράκης» και GR «Δέλτα Νέστου & λιμνοθάλασσες Κεραμωτής» κατά την περίοδο 30/06 05/07/2014. Δειγματοληψίες θα διενεργηθούν και πάλι την άνοιξη του 2015 κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο στο πλαίσιο της Γ φάσης του προγράμματος. Στις 30/11/2014 παραδόθηκε η Β φάση του προγράμματος με τα πρώτα αποτελέσματα και την ολοκληρωμένη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. Βάσει των αποτελεσμάτων από την πρώτη επίσκεψη στο πεδίο διαπιστώθηκε ότι οικότοποι που είχαν καταγραφεί παλιότερα έχουν αλλάξει χαρακτήρα λόγω ανθρωπογενών παρεμβάσεων (καλλιέργειες, κτηνοτροφία, τουρισμός κ.λ.π.) πολλά σημεία δεν μπορούσαν να προσεγγιστούν ή και κάποια δειγματοληπτικά σημεία δεν ανταποκρίνονταν στον οικότοπο που περιγράφονταν σε παλαιότερη αποτύπωση. Παρόλα αυτά σε αυτή τη φάση του προγράμματος επιχειρείται μία 66

67 πρώτη προσέγγιση προτεινόμενων προτεραιοτήτων διατήρησης για κάθε τύπο οικοτόπου σε 3 κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία περιέχονται τύποι οικοτόπων σπάνιοι, προτεραιότητας και τμήματα αρχέγονου δάσους. Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται οικοτόποι που εμφανίζονται στην Ελλάδα σε ακραίες θέσης σε σχέση με το Ευρωπαϊκό πρότυπο εξάπλωσης και τύποι οικοτόπων χαρακτηριστικοί του ποτάμιου οικοσυστήματος του Εθνικού Πάρκου. Στην τρίτη κατηγορία περιλαμβάνονται τύποι οικοτόπων που αποτελούν ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ενδιάμεσος συνθετικός σταθμός για την διατήρηση της συνεκτικότητας του δικτύου Natura Η οριστικοποίηση των στοιχείων θα γίνει με την ολοκλήρωση του προγράμματος στις 30/09/2015. Με την ολοκλήρωση εν λόγω προγράμματος, αναμένεται να τεθούν οι βάσεις για την διαμόρφωση ενός συστήματος επιστημονικής εποπτείας στηριζόμενο σε βιβλιογραφικά δεδομένα και εργασίες πεδίου, ώστε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των χερσαίων τύπων οικοτόπων με βάση το άρθρο 11 της Οδηγίας 92/43/ΕΕ, ενώ τα αποτελέσματα του προγράμματος θα τροφοδοτήσουν την Ελληνική Αναφορά Έκθεση στο πλαίσιο εφαρμογής της προαναφερόμενης κοινοτικής οδηγίας για την περίοδο αναφοράς

68 68

69 4. ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Φ.Δ. ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ- ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ 69

70 70

71 4. ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ Το 2014 διαβιβάστηκαν στο Φορέα Διαχείρισης 79 Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προς γνωμοδότηση (Εικόνα 4.1). Τα στοιχεία αυτά ενσωματώθηκαν στη βάση δεδομένων GIS με απώτερο σκοπό την καταγραφή των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στην προστατευόμενη περιοχή και την καλύτερη αξιολόγηση των νέων μελετών. Σημαντικό ρόλο στις παραπάνω γνωμοδοτήσεις έχει η Επιστημονική Επιτροπή του Φορέα Διαχείρισης. Στα γραφήματα που ακολουθούν παρουσιάζονται συνολικά οι μελέτες από το 2004, ανά νομό, ανά είδος δραστηριότητας η γνωμοδότηση του Φ.Δ. 120 Σύνολο Μελετών / Έτος Εικόνα 4.1. Συνολικός αριθμός μελετών που γνωμοδότησε ο Φ.Δ. από το 2004 έως το

72 Θετικές Θετικές με προϋποθέσεις Αρνητική Ενημέρωση Επιστροφή φακέλου Εικόνα 4.2. Εξέλιξη συνολικού αριθμού μελετών το ΑΡΔΕΥΣΗ 30 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ 25 ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΤΗΡΙΑΚΑ ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΑΔΡΑΝΗ ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΕΚΤΑΣΕΩΝ Εικόνα 4.3. Συνολικός αριθμός μελετών το 2014 ανά κατηγορία μελέτης 72

73 Υποβληθείσες Μελέτες / Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας: 9 Ξάνθης: 44 Ροδόπης: 26 Καβάλας Ροδόπης Ξάνθης Εικόνα 4.4. Συνολικός αριθμός μελετών 2014 ανά Περιφερειακή Ενότητα. 73

74 74

75 5. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ & ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ 75

76 76

77 5. ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ & ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ 5.1. ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΛΙΜΝΩΝ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ- ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ Το Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας - Ισμαρίδας, για το έτος 2014, δέχτηκε επισκέπτες. Παρουσιάστηκε μείωση επισκεπτών, συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, της τάξης του 15,5%. Εικόνα 5.1. Περιβαλλοντικά παιχνίδια με μαθητές δημοτικού σχολείου στο Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 77

78 Πίνακας 5.1. Συνολικός αριθμός επισκεπτών Κ.Π. Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας ΜΗΝΑΣ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΓΚΡΟΥΠ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΙ ΣΥΝΟΔΟΙ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΙΔΙΑ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΣΥΝΟΛΟ Εικόνα 5.2. Αναλυτική απεικόνιση των επισκεπτών ανά μήνα. Συγκεκριμένα, μέσα στο έτος 2014, επισκέφθηκαν, το Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας: Τρία (3) νηπιαγωγεία, δύο (2) από την Π.Ε. Ξάνθης και ένα (1) από την Π.Ε. Ροδόπης (39 παιδιά και 5 συνοδοί). Δεκαεννέα (19) δημοτικά σχολεία, εκ των οποίων, δώδεκα (12) είναι από τον Ν. Ξάνθης, πέντε (5) από την Π.Ε. Ροδόπης, ένα (1) από την Π.Ε.. Καβάλας και ένα (1) από την Π.Ε. Κιλκίς (685 παιδιά και 116 συνοδοί). 78

79 Πέντε (5) γυμνάσια, από διάφορες πόλεις (Θεσσαλονίκη, Ορεστιάδα κλπ) της Ελλάδας, (198 παιδιά και 17 συνοδοί). Δύο (2) λύκεια. Ένα (1) από την Π.Ε. Καβάλας και ένα (1) από την Π.Ε. Έβρου (238 παιδιά και 11 συνοδοί). Οχτώ (8) γκρούπ, εκ των οποίων τα έξι (6) ήταν από την πόλη της Αθήνας, ένα (1) από τη Θεσσαλονίκη και ένα (1) από την Κέρκυρα (383 άτομα). Εικόνα 5.3. Γεωγραφική κατανομή προέλευσης επισκεπτών του Κ.Π Λιμνών Βιστωνίδας - Ισμαρίδας, το Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι το 78% των μεμονωμένων επισκεπτών (εκτός σχολείων και group), είναι από την Ελλάδα και το 22% είναι από το εξωτερικό. 79

80 5.2. ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ Το Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου, για το έτος 2014, δέχτηκε 1689 επισκέπτες. Παρουσιάστηκε αύξηση επισκεπτών, συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, της τάξης του 22%. Εικόνα 5.4. Παρατήρηση πουλιών από μαθητές δημοτικού σχολείου στην λ/θ Κεραμωτής. Το Κέντρο Πληροφόρησης, εκτός από τους επισκέπτες που έρχονται για να ενημερωθούν για την περιοχή, φιλοξένησε και ξενάγησε στην περιοχή ευθύνης του και αρκετά άτομα ακόμη, μικρούς και μεγάλους, που συμμετείχαν σε διάφορες εκδηλώσεις που διοργάνωσε ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας. 80

81 Πίνακας 5.2. Συνολικός αριθμός επισκεπτών Κ.Π. Δέλτα Νέστου ΜΗΝΑΣ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕΜΟΝΟΜΕΝΟΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΓΚΡΟΥΠ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕΜΟΝΟΜΕΝΟΙ ΣΥΝΟΔΟΙ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΣΥΝΟΛΟ Εικόνα 5.5. Αναλυτική απεικόνιση των επισκεπτών ανά μήνα. Συγκεκριμένα, μέσα στο έτος 2014, επισκέφθηκαν το Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου: Ένα (1) νηπιαγωγείο, από την Π.Ε Καβάλας (22 παιδιά και 1 συνοδος). Δεκαεννέα (15) δημοτικά σχολεία, εκ των οποίων, εννέα (9) είναι από την Π.Ε Καβάλας, δυο (2) από την Π.Ε Ξάνθης και τέσσερα (4) από άλλες Περιφερειακές Ενότητες της χώρας. Δυο (2) γυμνάσια, ένα (1) από την Π.Ε Λάρισας και ένα (1) από την Π.Ε. Κοζάνης (966 παιδιά και 84 συνοδοί). Ένα (1) Λύκειο από την Π.Ε Κοζάνης (25 παιδιά). 81

82 Πέντε (5) γκρούπ, εκ των οποίων τα τρία (3) ήταν από διάφορες Π.Ε. εκτός ΕΠΑΜΘ και το εξωτερικό, δυο (2) από την Π.Ε. Καβάλας (152 άτομα). Εικόνα Γεωγραφική κατανομή προέλευσης επισκεπτών του Κ.Π Δέλτα Νέστου, το

83 6. ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ - ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ -ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ 83

84 84

85 6. ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ - ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ -ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ -ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ 6.1. ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ - ΗΜΕΡΙΔΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ -ΣΥΣΚΕΨΕΩΝ -ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ-ΗΜΕΡΙΔΩΝ Συνολικά ο Φορέας Διαχείρισης διοργάνωσε 15 εκδηλώσεις εντός του 2014 που αφορούσαν κυρίως επετείους όπως η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, Δασοπονίας, Μετανάστευσης Ψαριών, Περιβάλλοντος, αλλά και εκδηλώσεις με τη συμμετοχή των εθελοντών του ΕΠΑΜΑΘ. Στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά όλες οι εκδηλώσεις. 1. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Εκδήλωση για παιδιά με ενημέρωση και περιβαλλοντικά παιχνίδια, στα πλαίσια του Εορτασμού της «Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων 2 Φεβρουαρίου» Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας-Ισμαρίδας σε συνεργασία με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Βιστωνίδας και την συμμετοχή της Διεύθυνσης Ά/Βαθμιας Εκπαίδευσης Ξάνθης. Τόπος - ημερομηνία: 31 Ιανουαρίου 2014, Κέντρο Πληροφόρησης Λίμνης Βιστωνίδας, Πόρτο Λάγος και Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βιστωνίδας, Σέλινο. Συμμετέχοντες: Το προσωπικό του Φ.Δ., το προσωπικό του Κ.Π.Ε. Βιστωνίδας και τα Δημοτικά Σχολεία Πολυσίτου και Τοξοτών και τα Μειονοτικά Σχολεία Σέλερου και Φελώνης. Εικόνα 6.1. Περιβαλλοντικά παιχνίδια σε παιδιά δημοτικού στα πλαίσια του Εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων στο Πόρτο Λάγος. 85

86 2. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Ημερίδα με θέμα «Υγρότοποι και Γεωργία» στα πλαίσια του Εορτασμού της «Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων 2 Φεβρουαρίου» Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 3 Φεβρουαρίου 2014, Κομοτηνή. Ο Πρόεδρος ΔΣ του ΦΔ Δρ. Μάνος Κουτράκης, ο εκτελεστικός Γραμματέας της Περιφερειακής ενότητας Α. Μακεδονίας και Θράκης κ. Κων/νος Κατσιμίγας, ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας και Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Βαβίας, πλήθος κόσμου και το προσωπικό του Φ.Δ.. Εικόνα 6.2. Ημερίδα «Υγρότοποι και Γεωργία» στην Κομοτηνή. 3. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εκδήλωση για παιδιά με ενημέρωση και περιβαλλοντικά παιχνίδια, στα πλαίσια του Εορτασμού της «Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων 2 Φεβρουαρίου 2014» Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας-Ισμαρίδας με την συμμετοχή της Διεύθυνσης Π.Ε. Καβάλας. 4 Φεβρουαρίου 2014, Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου, Κεραμωτή. Το προσωπικό του Φ.Δ. και το 10 ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας. Εικόνα 6.3. Περιβαλλοντικά παιχνίδια με μαθητές δημοτικού στα πλαίσια του Εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων στο Κ.Π. Δέλτα Νέστου στην Κεραμωτή. 86

87 4. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Εκδήλωση δημόσιας παρουσίασης και τελικής διαβούλευσης των αποτελεσμάτων του έργου: «Ανάπτυξη του τουρισμού και διαχείριση επισκεπτών στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης» στα πλαίσια υλοποίησης της πράξης: «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης» του Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη » Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 7 Μαρτίου 2014, Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου, Κεραμωτή. Συμμετέχοντες: Ο Πρόεδρος ΔΣ του ΦΔ Δρ. Μάνος Κουτράκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης αρμόδιος για θέματα τουρισμού κ. Γεώργιος Γερομάρκος, ο Αντιδήμαρχος Δήμου Νέστου κ. Β. Καμπούρης, επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο του τουρισμού, εκπρόσωποι οργανώσεων, κάτοικοι της περιοχής και το προσωπικό του Φ.Δ. Εικόνα 6.4. «Ανάπτυξη του τουρισμού και διαχείριση επισκεπτών στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης» 87

88 5. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εκδήλωση ενημέρωσης για το Παραποτάμιο Δάσος του Νέστου, περίπατο με αναγνώριση σπάνιων ειδών χλωρίδας στο μικρό αλλά πολύ σημαντικό εναπομείναν κομμάτι του δάσους στην Κεραμωτή και παρατήρηση της ορνιθοπανίδας στην παρακείμενη λιμνοθάλασσα, στα πλαίσια του Εορτασμού της «Παγκόσμιας Δασοπονίας» στις 21 Μαρτίου και της «Παγκόσμιας Ημέρας Νερού» στις 22 Μαρτίου. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 21 Μαρτίου 2014, Γυμνάσιο Κεραμωτής, Κεραμωτή. Το προσωπικό του Φ.Δ. και το Γυμνάσιο Κεραμωτής. Εικόνα 6.5. Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας και Παγκόσμια Ημέρα Νερού με το Γυμνάσιο της Κεραμωτής. 6. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: «Χελιδονίσματα», εκδήλωση η οποία αποτελεί ένα πρώτο καλωσόρισμα στην άνοιξη και στα χελιδόνια με σκοπό να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν τα παιδιά σχετικά με τον ερχομό των χελιδονιών, για το μακρύ τους ταξίδι, τις απειλές που αντιμετωπίζουν και να τα βοηθήσουν φτιάχνοντας για αυτά φωλιές από πηλό. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την συμμετοχή σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ΠΕ Καβάλας και ΠΕ Ξάνθης. 26 και 27 Μαρτίου 2014, Κ.Π. Δέλτα Νέστου, Κεραμωτή και Κ.Π. Βιστωνίδας-Ισμαρίδας, Πόρτο Λάγος. Το προσωπικό του Φ.Δ., το Δημοτικό σχολείο Κεραμωτής και το 10 ο Δημοτικό σχολείο Ξάνθης. 88

89 7. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Εικόνα 6.6. Χελιδονίσματα Εκδήλωση εθελοντικού Καθαρισμού του εναπομείναντα Παραποτάμιου Δάσους της Κεραμωτής, στα πλαίσια της πράξης «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του ΕΠΑΜΑΘ» από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»-ΕΠΠΕΡΑΑ. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας με την υποστήριξη του Δήμου Νέστου και του Δασαρχείου Καβάλας. 6 Απριλίου 2014, Κ.Π. Δέλτα Νέστου, Κεραμωτή και Κ.Π. Βιστωνίδας-Ισμαρίδας, Πόρτο Λάγος. Συμμετέχοντες: Ο Πρόεδρος ΔΣ του ΦΔ Δρ. Μάνος Κουτράκης, μέλη του Δικτύου Εθελοντών του Εθνικού Πάρκου, ο Σύλλογος Γυναικών Κεραμωτής «Η Αγία Κυριακή», ο Ορειβατικός Ποδηλατικός Σύλλογος Χρυσούπολης, ο Αιμοδοτικός Πολιτιστικός και Περιβαλλοντικός Σύλλογο Κεραμωτής «ο Νέστος», η Οικολογική Κίνηση Νέστου, ο Ροταριανός Όμιλος Επαρχίας Νέστου «Νέστος Ποταμός», η Κίνηση Ενεργών Πολιτών Νέστου, προσωπικό από το Δήμο Νέστου, το προσωπικό του Φ.Δ.. Εικόνα 6.7. Οι εθελοντές και το προσωπικό του Φ.Δ. στην εκδήλωση καθαρισμού του παραποτάμιου δάσους της Κεραμωτής. 89

90 8. Θέμα Εκδήλωσης: Εκδήλωση για παιδιά στα πλαίσια εορτασμού της «Παγκόσμιας Ημέρας Μετανάστευσης των Ψαριών» με περιβαλλοντικά παιχνίδια και συμβολικό καθαρισμό της περιοχής. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝ.ΑΛ.Ε). 22 Μαΐου 2014, Φράγμα Τοξοτών όρια ΠΕ Καβάλας και ΠΕ Ξάνθης. Ο Πρόεδρος ΔΣ του ΦΔ Δρ. Μάνος Κουτράκης, η Υπεύθυνη Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων της Διεύθυνσης της Π.Ε. Καβάλας, κα. Ειρήνη Σιώκη, η Ε τάξη του 12ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας και η Ε τάξη του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ξάνθης και το προσωπικό του Φ.Δ.. Εικόνα 6.8. Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Μετανάστευσης των Ψαριών στο Φράγμα Τοξοτών. 9. Θέμα Εκδήλωσης: Εκδήλωση για παιδιά στα πλαίσια εορτασμού της «Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος 2014» με περιβαλλοντικά παιχνίδια, περίπατο στο Παραποτάμιο Δάσος της Κεραμωτής και παρατήρηση της ορνιθοπανίδας στη λ/θ της Κεραμωτής. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας. 5 Ιουνίου 2014, Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου. 90

91 Συμμετέχοντες: Το προσωπικό του Φ.Δ. και το Δημοτικό Σχολείου Βώλακα της ΠΕ Δράμας. 10. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Απονομή βραβείων σχολικού διαγωνισμού ζωγραφικής με θέμα «Η μετανάστευση των πουλιών και των ψαριών», στα πλαίσια εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας. 8 Ιουνίου 2014, Δημοτική Πινακοθήκη Ξάνθης. Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Δρ. Μάνος Κουτράκης και το προσωπικό του Φ.Δ.. Εικόνα 6.9. Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Δρ. Μάνος Κουτράκης και το προσωπικό του Φ.Δ. με τους μαθητές που διακρίθηκαν στο διαγωνισμό. 11. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εκδήλωση εθελοντικού Καθαρισμού του παραλιακού τμήματος της Αποικίας των Ερωδιών στο Πόρτο Λάγος, στα πλαίσια της εκστρατείας ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ του δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας με την υποστήριξη του δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS. 5 Ιουλίου 2014, Αποικία Ερωδιών, Πόρτο Λάγος. Μέλη του Δικτύου Εθελοντών του Εθνικού Πάρκου ΑΜΑΘ, μέλη του Εξωραϊστικού Μορφωτικού Συλλόγου Πόρτο Λάγος, εκπρόσωποι της Τοπικής Κοινότητας Νέας Κεσσάνης, 91

92 του υπολιμεναρχείου Πόρτο Λάγος, του ΚΠΕ Βιστωνίδας, του Κυνηγετικού Συλλόγου Ξάνθης και το προσωπικό του Φ.Δ.. Εικόνα Καθαρισμός και περιβαλλοντικά παιχνίδια με μαθητές στην Αποικία Ερωδιών στο Πόρτο Λάγος. 12. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εκδήλωση εθελοντικού Καθαρισμού εθελοντική στην παραλία Μαγγάνων, στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Ακτών. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας σε συνεργασία με το Κεντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βιστωνίδας. 20 Σεπτεμβρίου 2014, Παραλία Μαγγάνων. Μέλη του Δικτύου Εθελοντών του Εθνικού Πάρκου ΑΜΑΘ, εθελοντές του WaveRunning, κάτοικοι του οικισμού Μαγγάνων και το προσωπικό του Φ.Δ.. Εικόνα Εθελοντικός Καθαρισμός Παραλίας Μαγγάνων. 92

93 13. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Πανευρωπαϊκή Γιορτή Πουλιών. Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας και Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. 6 Οκτωβρίου 2014, ΚΠ Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας, Πόρτο Λάγος. Το προσωπικό του Κ.Π. Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. Εικόνα «Τα παιδιά μιμούνται τα πουλιά», στην Πανευρωπαϊκή Γιορτή Πουλιών στο Πόρτο Λάγος. 14. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εκδήλωση BODYPAINTING στα πλαίσια της Έκθεσης Philoxenia Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας σε συνεργασία με το Τμήμα Αισθητικής του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ. 16 Νοεμβρίου2014, Θεσσαλονίκη. Επισκέπτες του Περιπτέρου του ΕΠΑΜΑΘ και το προσωπικό του Κ.Π. Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 93

94 Εικόνα Εκδήλωση BODYPAINTING στα πλαίσια της Έκθεσης Philoxenia Θέμα Εκδήλωσης: Συνέντευξη τύπου και ημερίδα με θέμα: «Επιστημονική Παρακολούθηση Ειδών και Τύπων Οικοτόπων στο ΕΠ ΑΜΑΘ » στα πλαίσια της υλοποίησης της πράξης: «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης». Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας. 5 Δεκεμβρίου 2014, Άβδηρα. Ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Μιχάλης Αμοιρίδης, Δρ. Μάνος Κουτράκης Πρόεδρος Δ.Σ. ΕΠ ΑΜΑΘ. Έλενα Χατζηχαραλάμπους Βιολόγος PhD, Υπεύθυνη Βιοτικών Πόρων ΕΚΒΥ, Ομότ. Καθ. Θεόδωρος Γεωργιάδης, Tμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών, Δρ. Σωτήριος Ορφανίδης, Τακτικός Ερευνητής, Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ), Καθ. Διονύσιος Γιουλάτος, Τμήμα Βιολογίας ΑΠΘ, Μαρία Παναγιωτοπούλου, Δασολόγος Ορνιθολόγος, Δημήτριος Μπούσμπουρας, Βιολόγος- Περιβαλλοντολόγος, Καθ. Λεονάρδος Ιωάννης, Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών & Τεχνολογίας Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων και Δρ. Δημήτριος Αβτζής, Ερευνητής Εντομολόγος, εκπρόσωποι υπηρεσιών της περιφέρειας ΑΜΘ, εκπρόσωποι ΜΜΕ, μέλη του Δικτύου Εθελοντών του Εθνικού Πάρκου ΑΜΑΘ, και το προσωπικό του Φ.Δ. 94

95 Εικόνα Συνέντευξη τύπου και ημερίδα με θέμα: «Επιστημονική Παρακολούθηση Ειδών και Τύπων Οικοτόπων στο ΕΠ ΑΜΑΘ » ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΣΚΕΨΕΩΝ-ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ 1. Θέμα Εκδήλωσης: Συνάντηση Εργασίας με τον ανάδοχο του Προγράμματος Παρακολούθησης ασπόνδυλων στο ΕΠΑΜΑΘ για την διόρθωση των τελικών παραδοτέων. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 20 Ιανουαρίου 2014, Θεσσαλονίκη. Από τον Φ.Δ. ο κ. Ναπολέων Πιάκης και η κ. Δέσποινα Βλαχάκη από πλευράς του αναδόχου. 2. Θέμα Εκδήλωσης: Συνάντηση εργασίας με θέμα «Σήμανση Ποιότητας και Συνεργασίας ΕΠΑΜΑΘ» Διοργάνωση: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας. Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 24 Σεπτεμβρίου 2014, Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας- Ισμαρίδας. Παραγωγοί και επιχειρηματίες στους οποίους απευθύνεται η Σήμανση Ποιότητας και το Προσωπικό του Φ.Δ.. 95

96 Εικόνα Η 1 η συνάντηση για ενημέρωση των επαγγελματιών για τη Σήμανση Ποιότητας του ΕΠ ΑΜΑΘ. 3. Θέμα Εκδήλωσης: Συνάντηση με τον Δήμαρχο Αβδήρων κ. Γεώργιο Τσιτιρίδη. Διοργάνωση: Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας. Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 27 Νοεμβρίου 2014, Γενισέα. Δήμαρχος Αβδήρων, η Διευθύντρια του Φ.Δ. κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου, η κα Λίτσα Ζλατίνη και ο κ. Βασίλης Τερζής. 96

97 6.2. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ - ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ -ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ Συνολικά το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης συμμετείχε σε 28 εκδηλώσεις, ημερίδες κτλ, στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, οι οποίες παρουσιάζονται παρακάτω αναλυτικά ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ 1. Θέμα Εκδήλωσης: Σεμινάριο για την χρηματοδότηση των περιοχών Natura 2000 Διοργάνωση: ΥΠΕΚΑ, WWF, NATURA 2000 Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 21 Ιανουαρίου 2014, Αθήνα. Από τον Φ.Δ. η κ. Κασσιανή Μηνασίδου. 2. Θέμα Εκδήλωσης: Εκπαιδευτικό σεμινάριο στα πλαίσια του Προγράμματος Παρακολούθησης Ασπονδύλων στο ΕΠΑΜΑΘ. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Ανάδοχος του έργου Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ασπονδύλων στο ΕΠΑΜΑΘ». 1 Απριλίου 2014, Πόρτο Λάγος. Το προσωπικό του Φ.Δ. και από τον ανάδοχο ο κ. Δημητριος Αβτζής. 3. Θέμα Εκδήλωσης: Εκπαιδευτικό σεμινάριο στα πλαίσια του Προγράμματος Παρακολούθησης Ορνιθοπανίδας στο ΕΠΑΜΑΘ. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Ανάδοχος έργου «Πρόγραμμα Παρακολούθησης Ορνιθοπανίδας στο ΕΠΑΜΑΘ». 12 Μαΐου 2014, Πόρτο Λάγος. Το προσωπικό του Φ.Δ. και από τον ανάδοχο η κα. Μαρία Παναγιωτοπούλου. 4. Θέμα Εκδήλωσης: Εκπαιδευτικό σεμινάριο για τους μεσογειακούς οικοτόπους προτεραιότητας. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: ΥΠΕΚΑ Μαΐου 2014, Θεσσαλονίκη. Από τον Φ.Δ. ο κ. Ναπολέοντας Πιάκης. 97

98 5. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος συμμετοχή του Φ.Δ. στις Γιορτές Νεολαίας με εκπαιδευτικά περιβαλλοντικά παιχνίδια και κατασκευές. Δήμος Ξάνθης σε συνεργασία με την Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ξάνθης 5 Ιουνίου 2014, Κεντρική Πλατεία Ξάνθης. Από τον Φ.Δ. η Διευθύντρια κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου, η κα. Πασχαλιώ Ζλατίνη, ο κ. Βασίλειος Τερζής, η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη και η κα. Κωνσταντίνα Κατσούλη. Εικόνα Οι Γιορτές Νεολαίας στην Κεντρική Πλατεία της Ξάνθης. 6. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Διεθνής έκθεση British Birdfair 2014, μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις για ορνιθοπαρατηρητές παγκοσμίως. Birdlife International. από τις 15 έως τις 17 Αυγούστου, Rutland Water Nature Reserve, Αγγλία. Από τον Φ.Δ. η κα. Αναστασία Μιχαηλίδου και ο κ. Βασίλειος Τερζής. 98

99 Εικόνα το προσωπικό του Φ.Δ. στην έκθεση British Birdfair Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Φεστιβάλ Καλλιρόη 2014, συμμετοχή του Φ.Δ. με περιβαλλοντικά παιχνίδια και ενημέρωση για τα φυτικά είδη της περιοχής, τα είδη πανίδας που βρίσκονται υπό επιστημονική παρακολούθηση (όπως ο κολχικός φασιανός, το τσακάλι, η βίδρα, η αγριόγατα και άλλα) και τη σημασία προστασίας του Μεγάλου Δάσους. Πολιτιστικός Σύλλογος Χρυσοχωρίου. 7 Σεπτεμβρίου 2014, Περιοχή Κέντρου Επισκεπτών Δασαρχείου Καβάλας (Δυτικό Ανάχωμα Νέστου). Από τον Φ.Δ. ο κ. Ναπολέοντας Πιάκης-Χατζηευαγγέλου, η κα. Κασσιανή Μηνασίδου, η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη και η κα. Εύανθια Χαρτζουλάκη. Εικόνα Ενημέρωση των μαθητών για την χλωρίδα του Παραποτάμιου Δάσους του Νέστου Κοτζά Ορμάν. 99

100 8. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 1 ος Παραθαλάσσιος αγώνας Άβδηρα - Κεραμωτή WaveRunning Ηλίας Γερμαντζίδης και Ραλλού Βλαχοπούλου με την υποστήριξη του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας, του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (Παράρτημα Ξάνθης), του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βιστωνίδας, της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Αβδήρων, του Δήμου Αβδήρων και του Δήμου Τοπείρου. 14 Σεπτεμβρίου 2014, Περιοχή Παραλίας Αβδήρων Κεραμωτής. Από τον Φ.Δ. η κα. Πασχαλιώ Ζλατίνη, η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη, η κα. Κωνσταντίνα Κατσούλη, η κα. Εύανθια Χαρτζουλάκη, ο κ. Θεόδωρος Μπερμπερίδης, ο κ. Βασίλειος Τερζής και ο κ. Ναπολέων Πιάκης-Χατζηευαγγέλου. Εικόνα Η εκκίνηση του 1 ου παραθαλάσσιου αγώνα WaveRunning. 9. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Συνάντηση στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος grundtvig ανταλλαγής πληθυσμών και εκπαίδευσης ενηλίκων. Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Νέου Ξεριά. 19 Σεπτεμβρίου 2014, Κεραμωτή. Από τον Φ.Δ. το προσωπικό του Κ.Π. Δέλτα Νέστου. 100

101 10. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Εθελοντικός Καθαρισμός Παραλίας Τιμαρίου στα πλαίσια της «Παγκόσμιας Εκστρατείας Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών 2014», της Ελληνικής Ένωσης Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA). HELMEPA και το 5ο Δημοτικό σχολείο Χρυσούπολης σε συνεργασία με το Δήμο Νέστου, το Κεντρικό Λιμεναρχείο Καβάλας και τον Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου- Βιστωνίδας- Ισμαρίδας. Τόπος - ημερομηνία: 10 Οκτωβρίου 2014, Παραλία Τιμαρίου. Συμμετέχοντες: Από τον Φ.Δ. η κα. Εύανθια Χαρτζουλάκη και ο κ. Βασίλειος Κατσούλης. Εικόνα Ενημέρωση μαθητών και καθαρισμός στην παραλία Τιμάρι της ΠΕ Καβάλας. 11. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας- Ισμαρίδας στην 1η Πανελλήνια Γενική Έκθεση Ξάνθης με σκοπό την ανάδειξη των μοναδικών οικοσυστημάτων, των τοπικών προϊόντων και την προώθηση νέων ιδεών και καινοτόμων προϊόντων. Επιμελητήριο Ξάνθης. 17 έως 22 Οκτωβρίου 2014, Ξάνθη. Από τον Φ.Δ. η Διευθύντρια κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου, κ. Θεόδωρος Μπερμπερίδης και ο κ. Αθανάσιος Παπούδης. 101

102 12. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Συμμετοχή του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας- Ισμαρίδας στην 30η Διεθνή Έκθεση Τουρισμού Philoxenia με σκοπό την ανάδειξη του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης σε συνεργασία με την Περιφέρεια ΑΜ-Θ. HELEXPO. 13 έως 16 Νοεμβρίου 2014, Θεσσαλονίκη. Από τον Φ.Δ. η Διευθύντρια κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου και η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη. Εικόνα Ενημέρωση επισκεπτών στο σταντ της Περιφέρειας ΑΜΘ στην έκθεση PHILOXENIA Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εκπαιδευτικό σεμινάριο για την αναγνώριση της Νανόχηνας και την άσκηση της θήρας στο ΕΠΑΜΑΘ στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE+ «Διαφύλαξη του φιννοσκανδιναβικού πληθυσμού της Νανόχηνας σε σημαντικές περιοχές διαχείμασης και στάθμευσης κατά μήκος της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής διαδρομής» που υλοποιείται κατά την περίοδο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. 3 Δεκεμβρίου 2014, Κ.Π. Λιμνών Βιστωνίδας-Ισμαρίδας Πόρτο Λάγος. Από τον Φ.Δ. ο κ. Βασίλειος Τερζής, η κα. Σάσα Μιχαηλίδου και η κα. Γεωργία Χατζηεφραιμίδου, Δασοφύλακες τοπικών Δασικών Υπηρεσιών και θηροφύλακες. 102

103 ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΣΥΣΚΕΨΕΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Συνάντηση Εργασίας σχετική με το παραποτάμιο Δάσος της Κεραμωτής Δασαρχείο Καβάλας και Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου- Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. 16 Ιανουαρίου 2014, Καβάλα. Από τον Φ.Δ. ο κ. Ναπολέων Πιάκης, η κα. Κασσιανή Μηνασίδου και ο κ. Βασίλειος Κατσούλης. 2. Θέμα Εκδήλωσης: Ημερίδα εργασίας με Θέμα: «Μελέτες εποπτείας και αξιολόγησης της κατάστασης διατήρησης ειδών και τύπων οικοτόπων στην Ελλάδα». Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: ΥΠΕΚΑ. 20 Φεβρουαρίου 2014, Αθήνα. Από τον Φ.Δ. ο κ.ναπολέων Πιάκης, και η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη. 3. Θέμα Εκδήλωσης: Ημερίδα με θέμα «Παρουσίαση του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Έργο και Σκοπός του Φορέα Διαχείρισης» Διοργάνωση: Κίνηση Ενεργών Πολιτών Νέστου (ΚΕΠΟΝ ) Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 12 Μαρτίου 2014, Χρυσούπολη Από τον Φ.Δ. ο κ. Ναπολέων Πιάκης, η κα. Κασσιανή Μηνασίδου και η κα. Ευανθία Χαρτζουλάκη. 4. Θέμα Εκδήλωσης: Ημερίδα με θέμα «Παρουσίαση του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Έργο και Σκοπός του Φορέα Διαχείρισης» Διοργάνωση: Κίνηση Ενεργών Πολιτών Νέστου (ΚΕΠΟΝ ) Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 12 Μαρτίου 2014, Χρυσούπολη Από τον Φ.Δ. ο κ. Ναπολέων Πιάκης, η κα. Κασσιανή Μηνασίδου και η κα. Ευανθία Χαρτζουλάκη, η Δασάρχης Καβάλας κα. Ζωή Γεωργούση, ο κ. Απόστολος Κωστέλης και από το Δήμο Νέστου ο κ. Βασίλειος Καμπούρης. 103

104 5. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Συμμετοχή στο 9 ο Διεθνές Συνέδριο για Κορμοράνους. Cormorant research group Απριλίου 2014, Κροατία. Από τον Φ.Δ. η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη. 6. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 7. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 8. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 9. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Συνάντηση με θέμα: «Διάλογος για την οργάνωση και λειτουργία του Εθνικού συστήματος Διοίκησης και Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών». ΥΠΕΚΑ. 28 Απριλίου 2014, Αθήνα. Από τον Φ.Δ. ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Δρ. Μάνος Κουτράκης και η κα. Δέσποινα ΜΙχαηλίδου. Συνάντηση εργασίας για την διαχείριση & προστασία των πελεκάνων. ΦΔ Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου 29 Απριλίου 2014, Μεσολόγγι. Από τον Φ.Δ. ο κ. Σάββας Καζαντζίδης Ανάδοχος έργου «Εκτίμηση των επιπτώσεων της αύξησης του πληθυσμού των κορμοράνων (Phalacrocorax carbo) στην ιχθυοπανίδα των λιμνοθαλασσών του Εθνικού Πάρκου» Ημερίδα με θέμα: «Αλιευτικές Τακτικές και ψαροφάγα πουλιά σε μια προστατευόμενη περιοχή». Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού. 8 Μαΐου 2014, Άρτα. Από τον Φ.Δ. η κα. Ευτέρπη Πατετσίνη. Συμμετοχή στην 1η Συνεδρίαση της Ολομέλειας του Εθνικού Περιβαλλοντικού Δικτύου (ΕΠΕΔΙ) και στην κοινή συνεδρίαση του ΕΠΕΔΙ με το European Network of Environmental Authorities Managing Authorities. ΕΥΣΠΕΔ ΥΠΕΚΑ Μαΐου 2014, Αθήνα. Από τον Φ.Δ. ο κ. Θεόδωρος Μπερμπερίδης. 104

105 10. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: 1 st Policy development workshop for the new operational programme Greece-Boulgaria Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. 15 Μαΐου 2014, Κομοτηνή. Από τον Φ.Δ. η κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου και ο κ. Βασίλειος Τερζής. 11. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Ημερίδα «COASTGAP Πρακτικές παράκτιας διακυβέρνησης και προσαρμογής στην Μεσόγειο». Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. 21 Οκτωβρίου 2014, Κομοτηνή. Συμμετέχοντες: Από τον Φ.Δ. η κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου και ο κ. Ναπολέοντας Πιάκης. 12. Θέμα Εκδήλωσης: Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Εργαστήριο διαλόγου με θέμα: «Προοπτικές αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης για την περιοχή της Ξάνθης» Ανώνυμη αναπτυξιακή εταιρία ΟΤΑ «Ενέργεια-Περιβάλλον- Ανάπτυξη». 17 Νοεμβρίου 2014, Ξάνθη. Από τον Φ.Δ. η κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου. 13. Θέμα Εκδήλωσης: Συνάντηση εργασίας με τον Αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού κ. Μιχάλη Αμοιρίδη. Διοργάνωση: Τόπος - ημερομηνία: Συμμετέχοντες: Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. 2 Δεκεμβρίου 2014, Πόρτο Λάγος. Από τον Φ.Δ. ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Δρ. Μάνος Κουτράκης και η κα. Δέσποινα Μιχαηλίδου. 105

106 106

107 7. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ 107

108 108

109 7. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ 7.1. ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΠ ΑΜΑΘ Εικόνα 7.1. Τα δύο τελευταία τεύχη του ενημερωτικού δελτίου του Φ.Δ. «Τα Νέα του ΕΠ ΑΜΑΘ» Μέσα στο 2014 ο Φορέας Διαχείρισης εξέδωσε δύο τεύχη του Ενημερωτικού Δελτίου (Newsletter), μια τριμηνιαία ηλεκτρονική έκδοση που στις στήλες της μπορεί να διαβάσει κανείς τα νέα και τις δράσεις του Φορέα αλλά και να ενημερωθεί για τα σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας του Εθνικού Πάρκου. Στο 2014 εκδόθηκαν δύο τεύχη τα οποία στάλθηκαν ηλεκτρονικά σε περίπου 500 ηλεκτρονικούς αποδέκτες. Στην διάρκεια του έτους το παραπάνω ενημερωτικό δελτίο μετατράπηκε σε μια τετραμηνιαία έκδοση, πλέον έντυπη και ηλεκτρονική. Η περιοδική αυτή έκδοση εκδίδεται σε έντυπη μορφή στα ελληνικά και σε ηλεκτρονική μορφή σε δύο επιπλέον γλώσσες, τα αγγλικά και τα γερμανικά. Η συγκεκριμένη έκδοση γίνεται στο πλαίσιο της ενταγμένης στο ΕΠΠΕΡΑΑ πράξης «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του ΕΠΑΜΑΘ» και ειδικότερα της δράσης «Σχεδίαση και παραγωγή έντυπου υλικού και υλικού δημοσιότητας». 109

110 Εικόνα 7.2. Η νέα τετραμηνιαία έκδοση του Φ.Δ. Τα έντυπα αυτά στάλθηκαν σε 500 περίπου παραλήπτες. Και τις δύο εκδόσεις μπορεί κανείς να τις δει αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης ( και το facebook. 110

111 7.2. ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ Εικόνα 7.3. Οικοτουριστικό Χάρτης ΕΠ ΑΜΑΘ. Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου- Βιστωνίδας- Ισμαρίδας στα πλαίσια υλοποίησης της ενταγμένης στο ΕΠΠΕΡΑΑ πράξης «Προστασία και διατήρηση της Βιοποικιλότητας του ΕΠΑΜΑΘ» και ειδικότερα της δράσης «Σχεδίαση και παραγωγή έντυπου υλικού και υλικού δημοσιότητας» εξέδωσε έναν Οικοτουριστικό Χάρτη. Στον χάρτη περιλαμβάνονται πληροφορίες για το Εθνικό Πάρκο καθώς επίσης και προτεινόμενες οδικές, ποδηλατικές και πεζοπορικές διαδρομές περιηγήσεων, σημεία πρόσβασης, σημεία πολιτισμού, υφιστάμενες υποδομές και οδικό δίκτυο, με σκοπό να βοηθήσουν όλους τους επισκέπτες που θα βρεθούν στην περιοχή. 111

112 7.3. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Εικόνα 7.4. Οι ταινίες μικρού μηκους του ΕΠ ΑΜΑΘ. Μέσα στο 2014 ο Φ.Δ. για την προβολή της τοπικής βιοποικιλότητας και της ομορφιάς των οικοσυστημάτων του ΕΠΑΜΑΘ σε τουριστικές και θεματικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, δημιούργησε ταινίες μικρού μήκους διάρκειας 20 λεπτών, 5 λεπτών & 30 δευτερολέπτων. Οι ταινίες αυτές δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου «Παραγωγή τηλεοπτικού υλικού προβολής (ντοκιμαντέρ και spot)» μέσω της χρηματοδοτούμενης από το ΕΠΠΕΡΑΑ πράξης «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του ΕΠΑΜΑΘ». Όλο το παραγόμενο υλικό είναι απαλλαγμένο από πνευματικά δικαιώματα, σε πολύ υψηλή ανάλυση (ΗD), με μουσική επένδυση υψηλής ποιότητας απαλλαγμένη από πνευματικά δικαιώματα. Η εκφώνηση έγινε σε δύο γλώσσες (ελληνική αγγλική) με δυνατότητα επιλογής ελληνικών και αγγλικών υποτίτλων για χρήση από ΑΜΕΑ (κωφάλαλους). 112

113 8. ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 113

114 114

115 8. ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 8.1. ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ Εικόνα 8.1. Εθελοντές του Φ.Δ. στον Καθαρισμό Παραποτάμιου Δάσους Κεραμωτής. Η προώθηση της εθελοντικής δράσης σε παιδιά και ενήλικες, τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο και η δημιουργία ενός δικτύου εθελοντών-φίλων του Εθνικού Πάρκου αποτελεί τον κύριο στόχο του προγράμματος εθελοντισμού. Μέσα από αυτό το δίκτυο οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν συνδράμουν ανάλογα με τις δυνατότητες, το χρόνο και τις γνώσεις τους σε δράσεις που θα υλοποιούνται στην προστατευόμενη περιοχή. Το 2014 ήταν μια πλούσια χρονιά τόσο σε εθελοντικές δράσεις όσο και σε εγγραφές νέων εθελοντών. 6/4/2014: Καθαρισμός στο Παραποτάμιο Δάσος της Κεραμωτής. Συνολικά συμμετείχαν 70 άτομα συμπεριλαμβανομένων των μελών του Φ.Δ και παιδιών. Πριν την πραγματοποίηση της δράσης έγινε ενημέρωση για τη σημασία προστασίας του τμήματος αυτού του Παραποτάμιου Δάσος της Κεραμωτής, για τις δράσεις του Δικτύου Εθελοντών, έγιναν εγγραφές νέων μελών στο δίκτυο και μοιράστηκε το υλικό των εθελοντών. Κατά τη δράση 115

116 έγινε χρήση των εργαλείων που έχει προμηθευτεί ο Φ.Δ για τις εθελοντικές δράσεις (φτυάρια και τσάπες) 5/6/2014: Καθαρισμός του παραλιακού τμήματος της Αποικίας των Ερωδιών στο Πόρτο Λάγος. Η δράση εντάχθηκε στην εκστρατεία ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ του δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS στα πλαίσια της οποίας γίνονται παρόμοιες δράσεις σε όλη την Ελλάδα. Στο ΕΠ ΑΜΑΘ επιλέχθηκε το παραλιακό τμήμα της Αποικίας των Ερωδιών στο Πόρτο Λάγος, ένα τμήμα του Εθνικού Πάρκου με μεγάλη οικολογική σημασία αλλά και σημείο αναψυχής για τους λουόμενους, τους οικοπεριηγητές και τους μικρούς μαθητές που επισκέπτονται για περιβαλλοντικές δράσεις την περιοχή. Συνολικά στη δράση συμμετείχαν περίπου 70 άτομα μεταξύ των οποίων τα παιδιά που μετά τον καθαρισμό έπαιξαν διάφορα περιβαλλοντικά παιχνίδια που ετοιμάστηκαν για τη μέρα αυτή. 20/09/2014: Καθαρισμός στην παραλία Μαγγάνων στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Εθελοντικού Καθαρισμού των Ακτών. Η παραλία Μαγγάνων που επιλέχθηκε για τον καθαρισμό, αποτελεί μέρος του παράκτιου τμήματος του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, το οποίο τους καλοκαιρινούς μήνες δέχεται μεγάλο αριθμό από λουόμενους. Οι συμμετέχοντες συνέλεξαν και αφαίρεσαν από την παραλία κυρίως: πλαστικές σακούλες, μπουκάλια, φελιζόλ, τενεκεδάκια αναψυκτικών, αποτσίγαρα, γυαλιά και πάρα πολλά χαρτιά. Αρκετά από αυτά τα υλικά στάλθηκαν για ανακύκλωση, με τη βοήθεια του Δήμου Τοπείρου, τον οποίο και ευχαριστούμε για την πολύτιμη βοήθεια που προσέφερε. 10/10/2014: Εθελοντικός καθαρισμός στην παραλία Τιμαρίου Δήμου Νέστου της ΠΕ Καβάλας, που διοργάνωσε το 5ο Δημοτικό σχολείο Χρυσούπολης, στο πλαίσιο της «Παγκόσμιας Εκστρατείας Εθελοντικού Καθαρισμού Ακτών 2014», που διοργανώνει κάθε χρόνο η Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA). Μετά από την ενημέρωση των μαθητών από τους επόπτες- ξεναγούς του Φορέα Διαχείρισης για τα αμμοθινικά οικοσυστήματα και τις λιμνοθάλασσες του Εθνικού Πάρκου, οι μαθητές με τους δασκάλους και όλους τους παρευρισκομένους προχώρησαν στον καθαρισμό της παραλίας, ξεχωρίζοντας σε διαφορετικού χρώματος σακούλες τα ανακυκλώσιμα υλικά και καταγράφοντας τα είδη των σκουπιδιών που έβρισκαν, στα έντυπα της HELMEPA. 116

117 8.2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΗΜΑΝΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Εικόνα 8.2. Η Σήμανση Ποιότητας και συνεργασίας του ΕΠ ΑΜΑΘ. Η ανάπτυξη και διάδοση Σήμανσης Ποιότητας που πιστοποιεί συγκεκριμένες ποιοτικές προδιαγραφές των παραγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και την τοπικότητα τους κρίνεται βασική προϋπόθεση για το άνοιγμα στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές. Λαμβάνοντας υπόψη την έντονη ανάγκη των καταναλωτών για αγορά και χρήση προϊόντων και υπηρεσιών με πιστοποίηση καθώς και τη σαφή στροφή του αγοραστικού κοινού στα τοπικά, παραδοσιακά προϊόντα, που θεωρούνται ανώτερης ποιότητας, η Σήμανση Ποιότητας έχει ως στόχο την αύξηση της εξωστρέφειας των τοπικών ή/και εθνικών επιχειρήσεων. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα του Φορέα Διαχείρισης θα συμβάλλει στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής μέσα από την προώθηση των συγκεκριμένων κλάδων παραγωγής και με απώτερο στόχο την επίτευξη ενός συνολικού θετικού αποτελέσματος. Στόχος είναι η αξιοποίηση της μοναδικής ταυτότητας, της πολιτισμικής και φυσικής κληρονομιάς της περιοχής. Θα αποτελέσει επίσης το μοχλό για την τοπική οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, θα διευκολύνει τις συνέργειες του πρωτογενή τομέα, της μεταποίησης και του τομέα παροχής υπηρεσιών, θα δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο επιχειρήσεων, με σκοπό την ανάδειξη και προβολή των τοπικά παραγόμενων προϊόντων, αλλά και της προώθησης του τουρισμού. 117