ΠΟΛΤΣΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΣΗ ΓΕΝΙΚΟ ΣΜΗΜΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΟΛΤΣΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΣΗ ΓΕΝΙΚΟ ΣΜΗΜΑ"

Transcript

1 ΠΟΛΤΣΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΣΗ ΓΕΝΙΚΟ ΣΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΣΑΠΣΤΥΙΑΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ ΕΦΑΡΜΟΜΕΝΕ ΕΠΙΣΗΜΕ ΚΑΙ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟΤ ΔΙΠΛΩΜΑΣΟ ΕΙΔΙΚΕΤΗ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ : «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» ΣΟ ΖΗΣΗΜΑ ΣΗ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΗ ΣΩΝ ΑΓΡΟΣΙΚΩΝ ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΩΝ ΣΙ ΝΕΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕ ΚΑΙ ΣΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕ ΤΝΘΗΚΕ ΚΑΣΕΡΙΝΑ ΜΑΡΑΘΑΚΗ Επιβλζπων : Καθηγητής Γεώργιος Λιοδάκης ΧΑΝΙΑ, 2010

2 Ο Θεός, ο οποίος βιέπεη όηη ηο έργο ηοσ δελ είλαη οιοθιερωκέλο, βιέπεη όηη ο άλζρωπος έτεη αλάγθε από ζύληροθο θαη ιέγεη «δελ είλαη θαιά ο άλζρωπος λα είλαη κόλος». Σσλεπώς ε ηδέα ηοσ ζσλεηαηρηζκού επηλοήζεθε καδί κε ηε δεκηοσργία ηοσ αλζρώποσ». (C. Dron, Cooperatia, Crestenismul si Criza, 1937)

3 Περιεχόμενα ΔΙΑΓΩΓΗ 1 ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΣΟ Οι Σςνεηαιπιζμοί Γενικά 1.1 Η Έννοια ηος Σςνεηαιπιζμού Ο Σςνεηαιπιζμόρ ωρ θαινόμενο ηος καπιηαλιζμού Οι Σςνεηαιπιζηικέρ Αξίερ Σςνεηαιπιζηικέρ Απσέρ Ιζηοπική Αναδπομή Οι ππόδπομοι ηος Σςνεηαιπιζμού Οι Σςνεηαιπιζμοί ζηην Εςπώπη Οι Σςνεηαιπιζμοί παγκοζμίωρ ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΓΔΤΣΔΡΟ Οι Σςνεηαιπιζμοί ζηην Ελλάδα 2.1 Οι ππώηοι ζςνεηαιπιζμοί Η Δομή ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών ζηην Ελλάδα ΠΑΣΕΓΕΣ Κενηπικέρ Σςνεηαιπιζηικέρ Ενώζειρ ζηην Ελλάδα Δεςηεποβάθμιερ Αγποηικέρ Σςνεηαιπιζηικέρ Οπγανώζειρ ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΣΡΙΣΟ Η ζημαζία και ο πόλορ ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών 3.1 Χαπακηηπιζηικά γνωπίζμαηα ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών Είδη Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών Οι δπαζηηπιόηηηερ και οι ωθέλειερ ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών

4 3.4 Τπόποι επίηεςξηρ ηων ζκοπών ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών Η επίδπαζη ηων οικονομικών κπίζεων ζηην ποπεία και ζηο πόλο ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΣΔΣΑΡΣΟ Το Νομικό Πλαίζιο ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών 4.1 Η καθιέπωζη ηηρ Σςνεηαιπιζηικήρ Νομοθεζίαρ Το Νομικό Καθεζηώρ ζηην Ε.Ε Το Νομικό Καθεζηώρ ζηην Ελλάδα Το Σύνηαγμα Οι Αναγκαζηικοί Σςνεηαιπιζμοί Η Αγποηική Σςνεηαιπιζηική νομοθεζία ζηην Ελλάδα ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΠΔΜΠΣΟ Οι Αγποηικοί Σςνεηαιπιζμοί ηον 21 Ο αιώνα 5.1 Η ζημεπινή καηάζηαζη ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών Σσέζη Α.Τ.Ε.-Αγποηικοί Σςνεηαιπιζμοί Τα βαζικά πποβλήμαηα ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών Η καηάζηαζη ηηρ γεωπγίαρ ηον 21 ο αιώνα Πιθανέρ λύζειρ ζηα πποβλήμαηα ηηρ γεωπγίαρ Η ανάγκη να παπαμείνει η γεωπγία ζηπαηηγικόρ ζηόσορ ΚΔΦΑΛΑΙΟ ΔΚΣΟ Οι όποι και οι πποϋποθέζειρ μιαρ νέαρ αναδιοπγάνωζηρ ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζηικών Οπγανώζεων: Νέα Ππόηαζη 6.1 Η Ανάγκη ηηρ αναδιοπγάνωζηρ ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζηικών Οπγανώζεων Σςνεηαιπιζηική Ανάπηςξη... 57

5 6.2.1 Σςνεπγαζίερ μεηαξύ ηων Σςνεηαιπιζμών Σςμμασίερ και κοινέρ επισειπημαηικέρ δπαζηηπιόηηηερ Σςγσωνεύζειρ Σςνεηαιπιζμών Άλλερ Σηπαηηγικέρ Ανάπηςξηρ Ενίζσςζη ηηρ Σςνεηαιπιζηικήρ Ταςηόηηηαρ Πποκλήζειρ ηων Αγποηικών Σςνεηαιπιζηικών Οπγανώζεων Εναλλακηικέρ Οπγανωηικέρ Λύζειρ Σςνεηαιπιζμοί "Νέαρ Γενιάρ" Σύγσπονοι Αγποηικοί Σςνεηαιπιζμοί-Επισειπήζειρ Ππόηςποι Αγποηικοί Σςνεηαιπιζμοί ζηην Ελλάδα Ππόηςποι Αγποηικοί Σςνεηαιπιζμοί ζε άλλερ σώπερ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ...78 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Ι...92 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Ι Ι ΠΙΝΑΚΔ Πίνακαρ 1.1 Απιθμόρ Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών και ηων μελών ηοςρ ζηην Ε.Ε. από ηο Πίνακαρ 1.2 Ποζοζηό Αγποηικών Σςνεηαιπιζμών παγκοζμίωρ Πίνακαρ 1.3 Καηανομή ηων Σςνεηαιπιζμών ανά Γεωγπαθικό Διαμέπιζμα 26 Σσήμα 1 : Δομή ηων αγποηικών ζςνεηαιπιζηικών οπγανώζεων.24

6 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Σπλεηαηξηζκφο απνηειεί έλα θνηλσληθφ θαηλφκελν πνπ εκθαλίζηεθε ζρεδφλ ηαπηφρξνλα κε ηελ εκθάληζε ησλ θαπηηαιηζηηθψλ ζρέζεσλ παξαγσγήο θαη άξρηζε λα αλαπηχζζεηαη καδί κε ηελ αλάπηπμε ηνπ θαπηηαιηζκνχ. Σηε ζχγρξνλε κνξθή ηνπ απνηειεί πξντφλ ηεο αλάπηπμεο ηνπ θαπηηαιηζκνχ θαη ηεο εμάπισζεο ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο. Ωο γέλλεκα θνηλσληθήο αλαγθαηφηεηαο, πξνέθπςε απφ ηηο θαηλνχξγηεο πιηθέο ζπλζήθεο πνπ δεκηνχξγεζε ν θαπηηαιηζκφο. Η αλάπηπμε ησλ θαπηηαιηζηηθψλ ζρέζεσλ παξαγσγήο είρε ζαλ απνηέιεζκα ηελ εθκεηάιιεπζε ζε βάξνο ησλ εξγαηψλ θαη ησλ άιισλ εξγαδνκέλσλ. Απηφ νδήγεζε ζηελ αλάγθε ηεο εζεινληηθήο νηθνλνκηθήο νξγάλσζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ησλ πφιεσλ θαη ηεο ππαίζξνπ, πάλσ ζηε βάζε ηεο αιιειεγγχεο θαη ηεο ακνηβαίαο βνήζεηαο γηα ηελ ππεξάζπηζε ησλ ζπκθεξφλησλ ηνπο. Αξρηθά ινηπφλ, ν ζπλεηαηξηζκφο γελλήζεθε ζαλ νηθνλνκηθφο ζεζκφο, ελάληηα ζηελ εθκεηάιιεπζε ηεο εξγαηηθήο δχλακήο ησλ πξνιεηαξίσλ, ζε κηα επνρή απεξίγξαπηεο έλδεηαο ησλ εθκεηαιιεπνκέλσλ. Η κεηεμέιημε ηνπ ζε θνηλσληθνπνιηηηζκηθφ ζεζκφ θαη ζε ηξφπν δσήο γηα θάπνηα πεξίνδν, δελ αίξεη ηελ βαξχηεηα ηνπ πξσηαξρηθνχ ιφγνπ ίδξπζήο ηνπ, δειαδή σο κέζνπ άκπλαο ελάληηα ζηε άκεζε εθκεηάιιεπζε ( Μσπζίδεο 1986). Η παξέκβαζε ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ ζηελ θνηλσληθννηθνλνκηθή δσή δελ είρε θαη δελ κπνξνχζε λα έρεη ζαλ ζηφρν ηελ αιιαγή ησλ θπξίαξρσλ παξαγσγηθψλ ζρέζεσλ θαη θαη επέθηαζε ηελ ππέξβαζε ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ ζπζηήκαηνο. Εηζήγαγε λέα ζηνηρεία ζηελ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ηεο θνηλσλίαο φπσο ηελ «νηθνλνκία ηεο αιιειεγγχεο» θαη ηελ ζπλππεπζπλφηεηα ζηα πιαίζηα κηαο ζπιινγηθήο δξάζεο θαη απηνβνήζεηαο ησλ θησρψλ ζηξσκάησλ. Δελ κπνξνχζε φκσο λα αγγίμεη ηηο ζεκειηαθέο δνκέο ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ ζπζηήκαηνο. Δελ ππάξρεη ζήκεξα ζρεδφλ γσλία ζηνλ θφζκν φπνπ λα κελ ππάξρνπλ θαη λα κε δξνπλ νη ζπλεηαηξηζκνί. Οη ζπλεηαηξηζκνί αγθαιηάδνπλ ζρεδφλ φινπο ηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκηθήο δξάζεο. Απνηέιεζαλ έλα ηζρπξφ θίλεκα ησλ εξγαδνκέλσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο θαπηηαιηζηηθήο εθκεηάιιεπζεο, γηα ηε δηεθδίθεζε ησλ νηθνλνκηθψλ, επαγγεικαηηθψλ θαη εθπνιηηηζηηθψλ ηνπο δεηεκάησλ, γηα ηελ θαιπηέξεπζε ηεο νηθνλνκηθήο ηνπο θαηάζηαζεο, γηα ηελ ππεξάζπηζε ηεο εηξήλεο. Οη ζπλεηαηξηζκνί είραλ ηδηαίηεξε αλάπηπμε ζηελ επαξρία. Κπξίσο νη αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ αλάπηπμε ηεο Αγξνηηθήο Οηθνλνκίαο θαη ζηε βειηίσζε ηεο θαηάζηαζεο ησλ αγξνηψλ αθνχ αγθαιηάδνπλ φινπο ζρεδφλ ηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκηθήο δξάζεο ζηελ επαξρία θαη απνηεινχλ έλα βαζηθφ κέζν εθπνιηηηζκνχ θαη πξνφδνπ ζηελ χπαηζξν (Αβδειίδεο 1986:16-18). Οη ζπλεηαηξηζκνί ζπγθαηαιέγνληαη ζηνλ ηνκέα ηεο θνηλσληθήο νηθνλνκίαο, ην ιεγφκελν «ηξίην ζχζηεκα», ζην νπνίν αλήθνπλ ηα ηακεία αιιεινβνήζεηαο, ηα ζσκαηεία, ηα ηδξχκαηα, νη θνηλσληθέο ππεξεζίεο, νη ππεξεζίεο ζε επίπεδν ηνπηθήο θνηλφηεηαο, νξγαλψζεηο δειαδή πνπ δελ αλήθνπλ νχηε ζην δεκφζην νχηε ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα. (Νηθνιαθνπνχινπ-Σηεθάλνπ 2002). Η αχμεζε ηεο αλεξγίαο, ε αίζζεζε ηεο απηνδηαρείξηζεο θαη ηεο θνηλσληθήο πξνζθνξάο, ε αλάγθε γηα δεκνθξαηηθέο δηαδηθαζίεο θαη γηα ζπκκεηνρή, νδεγνχλ ζηελ αλαδήηεζε λέσλ δξαζηεξηνηήησλ πέξα απφ ην δεκφζην θαη ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα. Σηα πιαίζηα ηνπ θνηλσληθνχ ηνκέα νη νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο παίξλνπλ θαηά θχξην ιφγν ηε κνξθή ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. 1

7 Οη αγξνηηθέο ζπλεηαηξηζηηθέο νξγαλψζεηο απνηεινχλ εθνχζηεο νξγαλψζεηο πξνζψπσλ θαη ζχλζεηνπο νηθνλνκηθνχο νξγαληζκνχο, πνπ παξάιιεια κε ηνπο εκπνξηθνχο εθπιεξψλνπλ θαη θνηλσληθνχο ζθνπνχο. Ο ζθνπφο γηα ηνλ νπνίν πξννξίδνληαη είλαη ε παξνρή ππεξεζηψλ ζηνλ αγξνηηθφ πιεζπζκφ, πνπ εθηείλεηαη απφ ηελ πξνκήζεηα ιηπαζκάησλ, θπηνθαξκάθσλ, αγξνηηθψλ κεραλεκάησλ θηι. κέρξη ηε ζπιινγή θαη δηάζεζε ηνπ αγξνηηθνχ πξντφληνο. Τφζν ζε εζληθφ φζν θαη ζε δηεζλέο επίπεδν αληηπαξαηίζεληαη κε κεγάιεο εζληθέο θαη πνιπεζληθέο επηρεηξήζεηο θαη ηηο πξαθηηθέο δηείζδπζήο ηνπο ζηηο αγνξέο φινπ ηνπ θφζκνπ. Τν λέν πεξηβάιινλ απμεκέλνπ αληαγσληζκνχ ζηελ επξσπατθή αγνξά είλαη πξφθιεζε γηα ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο, ψζηε λα γίλνπλ πεξηζζφηεξν απνηειεζκαηηθνί θαη λα πξνζαξκνζηνχλ ζηηο θαηλνχξηεο ζπλζήθεο. Δηαλχνπκε ρξνληθά κηα πεξίνδν πνπ νη αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί αθξνβαηνχλ ζε έλα κεηαίρκην ζεηξάο θξίζηκσλ αιιαγψλ, μεθηλψληαο απφ ηελ αλάγθε νξηζηηθήο πιένλ απνδνρήο θαη ηφλσζεο ηνπ ξφινπ ηνπο κε φηη απηφ ζπλεπάγεηαη, ζε παξαδνρή κηαο θαηλνχξηαο θηινζνθηθήο αληίιεςεο θαη ελφο άιινπ ηξφπνπ νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπο (Πξνβαηάο 1998). Η ζπκκεηνρή ησλ εξγαδνκέλσλ, ηνπιάρηζηνλ εκκέζσο, είλαη ελεξγφηεξε ζηηο ππνζέζεηο ησλ ζπλεηαηξηζκψλ θαη ε αλάγθε κηαο αλεμάξηεηεο αληηκεηψπηζήο ηνπο απφ ην θξάηνο, έληνλε. Σηνπο αγξνηηθνχο ζπλεηαηξηζκνχο βξίζθνπκε θάησ απφ ηελ ίδηα ζηέγε κηθξνχο, κεζαίνπο θαη κεγάινπο ηδηνθηήηεο παξαγσγήο. Έρνπκε δειαδή, κηθξέο, κεζαίεο θαη κεγάιεο εθκεηαιιεχζεηο, ηνπιάρηζηνλ ζηε ζεκεξηλή θάζε αλάπηπμεο ηεο γεσξγίαο φζνλ αθνξά ηηο αλαπηπγκέλεο θαη ππφ αλάπηπμε ρψξεο. Είλαη ινηπφλ επλφεην ε θχζε θαη ην πεξηερφκελν ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ λα έρεη άιιν ραξαθηήξα, ε ιεηηνπξγία ηνπο λα δηαθνξνπνηείηαη έληνλα απφ απηή ησλ πξνιεηαξηαθψλ ζπλεηαηξηζκψλ θαη ηα δε ζπκθέξνληα ησλ κειψλ ηνπο λα κε ζπκπίπηνπλ πάληα. Έηζη, νη ζθνπνί θαη νη δξαζηεξηφηεηεο ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ θέξλνπλ, φρη ζπάληα, ηε ζθξαγίδα ησλ δηαζηξσκαηηθψλ -ηδηνθηεζηαθψλ ηνπο δηαθνξνπνηήζεσλ (Δαζθάινπ 1992). Σθνπφο ηεο παξνχζεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο, ε νπνία απνηειείηαη απφ έμη θεθάιαηα, είλαη λα παξνπζηάζεη ηηο θχξηεο θάζεηο ηεο εμέιημεο θαη δξάζεο ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ, ηηο δπζθνιίεο πνπ αληηκεηψπηζαλ ζηνλ δξφκν ηεο αλάπηπμήο ηνπο, ηηο επίκνλεο πξνζπάζεηεο, ηελ αθνζίσζε θαη ηελ πίζηε πνπ επέδεημαλ νη αγξφηεο θαη νη ζπλεηαηξηζηέο ζην δχζθνιν, αιιά σξαίν θαη δεκηνπξγηθφ έξγν, αιιά πάλσ απφ φια λα ζρνιηαζηεί ην δήηεκα ηεο αλαδηνξγάλσζήο ηνπο. Σην πξψην θεθάιαην αξρηθά γίλεηαη αλαθνξά ζε ηζηνξηθά ζηνηρεία πνπ νδήγεζαλ ζηελ γέλλεζε θαη εμέιημε ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ αιιά θαη ζηελ έλλνηα ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ σο θαηλφκελν ηνπ θαπηηαιηζκνχ. Σηελ ζπλέρεηα αλαιχνληαη νη έλλνηεο Σπλεηαηξηζηηθέο Αξρέο θαη Σπλεηαηξηζηηθή Ιδέα θαη ηέινο, γίλεηαη αλαθνξά ζηνπο αγξνηηθνχο ζπλεηαηξηζκνχο ζηελ Επξψπε αιιά θαη παγθνζκίσο. Σην δεχηεξν θεθάιαην γίλεηαη εθηελήο αλαθνξά ζηνπο αγξνηηθνχο ζπλεηαηξηζκνχο ζηελ Ειιάδα. Αλαθέξνληαη θάπνηα ηζηνξηθά ζηνηρεία πνπ ζεκαηνδνηνχλ ηελ εκθάληζή ηνπο ζηελ ρψξα καο, αλαιχεηαη ε δνκή ηνπο θαη αλαθέξνληαη νη πην ζεκαληηθνί αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί ζηελ ρψξα καο. Σην ηξίην θεθάιαην αλαιχεηαη ε ζεκαζία θαη ν ξφινο ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ (ραξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα, είδε αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ), θαζψο θαη νη δξαζηεξηφηεηέο πνπ ηνπο ραξαθηεξίδνπλ. Τέινο γίλεηαη αλαθνξά ζηνπο ηξφπνπο επίηεπμεο ησλ ζθνπψλ ηνπο. 2

8 Σην ηέηαξην θεθάιαην αλαιχεηαη ην λνκηθφ πιαίζην ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ ηφζν ζηελ Ειιάδα φζν θαη ζηα πιαίζηα ηεο Ε.Ε. θαζψο θαη πψο απηφ θαζηεξψζεθε. Σην πέκπην θεθάιαην γίλεηαη έλαο ζρνιηαζκφο ηεο ζεκεξηλήο θαηάζηαζεο ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ θαζψο θαη ησλ πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδνπλ. Αλαιχεηαη ε ζεκεξηλή θαηάζηαζε ηνπ γεσξγηθνχ ηνκέα, πνπ ζαθψο επεξεάδεηαη απφ ηα πξνβιήκαηα ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ θαη ηέινο γίλεηαη αλαθνξά ζηελ αλάγθε λα παξακείλεη ν ηνκέαο ηεο γεσξγίαο σο ζηξαηεγηθφο ζηφρνο. Τν έθην θαη ηειεπηαίν θεθάιαην, αλαθέξεηαη ζηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο κηαο λέαο αλαδηνξγάλσζεο ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ. Αλαιχεηαη ε αλάγθε γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί ε ζπγθεθξηκέλε αλαδηνξγάλσζε θαη κέζα απφ ηνλ φξν ηεο Σπλεηαηξηζηηθήο Αλάπηπμεο δίλνληαη πηζαλέο ιχζεηο ψζηε λα επηηεπρζεί ν ζπγθεθξηκέλνο ζθνπφο. Αλαθέξνληαη πξνηάζεηο πνπ κπνξεί λα νδεγήζνπλ ζηελ ελίζρπζε ηεο ζπλεηαηξηζηηθήο ηαπηφηεηαο θαη παξάιιεια δίλνληαη δηάθνξεο νξγαλσηηθέο ιχζεηο. Τέινο αλαθέξνληαη θάπνηα παξαδείγκαηα αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ πνπ έρνπλ μερσξίζεη ηφζν ζηελ Ειιάδα φζν θαη ζε άιιεο ρψξεο. 3

9 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΩΣΟ ΟΗ ΤΝΔΣΑΗΡΗΜΟΗ ΓΔΝΗΚΑ 1.1 Ζ έλλνηα ηνπ πλεηαηξηζκνύ Καηά θαηξνχο έρνπλ δηαηππσζεί πνιινί νξηζκνί ζρεηηθά κε ην ηη είλαη ζπλεηαηξηζκφο. Ζ δηαθνξνπνίεζε κεηαμχ ησλ νξηζκψλ απηψλ έγθεηηαη ζηελ έκθαζε πνπ δίλεη ν θαζέλαο ζε δηαθνξεηηθά ραξαθηεξηζηηθά ή ζθνπνχο ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. Ζ πνηθηινκνξθία ηνπ ζεζκνχ απηνχ θαη ηα ζηνηρεία πνπ ηνλ ραξαθηεξίδνπλ θαζηζηνχλ ηελ πεξηγξαθή ηνπ δπζρεξή. Βέβαηα, ην γεγνλφο φηη κέρξη πξφζθαηα δελ ππήξρε έλαο παγθφζκηα απνδεθηφο νξηζκφο δελ ζεκαίλεη φηη ν ζπλεηαηξηζκφο είλαη κηα απξνζδηφξηζηε έλλνηα. Έρεη ζεκειηψδεηο αξρέο θαη έλα ζχλνιν θαλφλσλ θνηλά απνδεθηψλ (Παπαγεσξγίνπ 2004). Ο νχιηζε-νηέιηηο, έλαο απφ ηνπο ηδξπηέο ησλ γεξκαληθψλ αζηηθψλ πηζησηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ, φξηζε ηνλ ζπλεηαηξηζκφ σο: «έλσζε κεηαμχ ησλ φρη εχπνξσλ, θαη εμνρήλ εξγαδφκελσλ ηάμεσλ, ε νπνία επηδηψθεη κε ηε ζπλέλσζε λα εμαζθαιίζεη, φζν ην δπλαηφ, ζηηο κεκνλσκέλεο, κηθξέο θαη ζηελ νηθνλνκηθή δσή εμαθαληδφκελεο δπλάκεηο, ηα πιενλεθηήκαηα ηεο κεγάιεο δχλακεο» (Παπαγεσξγίνπ 2004). Λίγα ρξφληα αξγφηεξα, ν Νφκνο 602/1915 Πεξί πλεηαηξηζκψλ νξίδεη ηνλ ζπλεηαηξηζκφ σο εμήο: «Ο πλεηαηξηζκφο είλαη εηαηξία ε νπνία έρεη θεθάιαην κεηαβιεηφ, απνηειείηαη απφ ζπλεηαηξηζκνχο ησλ νπνίσλ ν αξηζκφο είλαη επίζεο κεηαβιεηφο θαη επηδηψθεη κε ηε ζπλεξγαζία ησλ ζπλεηαηξηζκψλ ηελ πξναγσγή ηεο ηδησηηθήο νηθνλνκίαο θαζελφο απφ απηνχο» (Κακελίδεο 2001: ). Ο Θ. Σδσξηδάθεο αλαθέξεη ζπκπιεξσκαηηθά φηη: «Ο πλεηαηξηζκφο είλαη ην φξγαλν απηνβνήζεηαο αζζελψλ νηθνλνκηθά πξνζψπσλ, δεκηνπξγνχκελνο κε ηελ έλσζε ησλ κηθξψλ θαηά κέξνο δπλάκεσλ ζε κηα κεγάιε νκνεηδή δχλακε, πνπ ηίζεηαη ζηε δηάζεζε ηνπ θαζελφο γηα ηελ θαιχηεξε άζθεζε ηεο επαγγεικαηηθήο θαη νηθηαθήο ηνπ νηθνλνκίαο» (Σδσξηδάθεο 1973). Ο Γ. Καιηηζνπλάθεο, δίλνληαο έκθαζε ζηνλ ηνπηθφ ραξαθηήξα ησλ ζπλεηαηξηζκψλ, νξίδεη: «Ο πλεηαηξηζκφο είλαη ειεχζεξε θαη ηζφηηκε ηνπηθή πξνζσπηθή έλσζε αζζελψλ νηθνλνκηθά αηφκσλ, πξνο απηνβνήζεηα κε ηελ απφ θνηλνχ δηεμαγσγή επηρεηξήζεσο, απφ ηελ νπνία σθεινχληαη αλάινγα κε ηε ζπλαιιαγή ηνπο κε απηή». Δπίζεο, ν Γηνλχζεο Μαπξνγηάλλεο αλαθέξεη: «Ο πλεηαηξηζκφο είλαη κηα ειεχζεξε έλσζε πξνζψπσλ πνπ αζθνχλ νκνεηδή νηθνλνκηθή επηρείξεζε ή είλαη ηεο ίδηαο θνηλσληθήο θαηεγνξίαο (αγξφηεο, θαηαλαισηέο θ.α.) θαη απνβιέπεη ζηελ πξναγσγή ηεο νηθνλνκίαο ησλ κειψλ ηνπ, έρεη δεκνθξαηηθφ ραξαθηήξα θαη κνξθσηηθή απνζηνιή γηα ηα κέιε ηνπ» (Μαπξνγηάλλεο 1980). Ο Marvin A.Schaars νξίδεη ηνλ ζπλεηαηξηζκφ σο κηα επηρείξεζε πνπ απνθηάηαη θαη ειέγρεηαη εζεινληηθά απφ ηα κέιε ηνπ θαη ιεηηνπξγεί απφ απηνχο θαη γηα απηνχο ζε βάζε κε θεξδνζθνπηθή ή ζην θφζηνο (Γξνζνπνχινπ 1989). ην Παγθφζκην πλέδξην ηεο Γηεζλνχο πλεηαηξηζηηθήο Έλσζεο ην 1995 ζην Μάληζεζηεξ, δηαηππψζεθε θαη πηνζεηήζεθε γηα πξψηε θφξα έλαο θνηλά απνδεθηφο νξηζκφο γηα ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο. Ο νξηζκφο απηφο νξίδεη ηνλ ζπλεηαηξηζκφ σο κηα απηφλνκε έλσζε πξνζψπσλ πνπ ζπγθξνηείηαη εζεινληηθά γηα ηελ αληηκεηψπηζε θνηλψλ νηθνλνκηθψλ, θνηλσληθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ αλαγθψλ θαη επηδηψμεσλ ηνπο δηα κέζνπ κηαο ζπληδηφθηεηεο θαη δεκνθξαηηθά δηνηθνχκελεο επηρείξεζεο» Σν θαηλνχξγην θαη ζεκαληηθφ ζηνηρείν πνπ έρεη απηφο ν νξηζκφο ζπγθξηηηθά κε ηνπο άιινπο είλαη ην ζηνηρείν ηεο απηνλνκίαο (Παπαγεσξγίνπ 2004). πκπεξαζκαηηθά, ν ζπλεηαηξηζκφο είλαη κηα απηφλνκε έλσζε αλζξψπσλ πνπ ζπγθξνηείηαη εζεινληηθά κε ζθνπφ ηελ θαιχηεξε δπλαηή βνήζεηα θαη θάιπςε ησλ 4

10 αλαγθψλ, νηθνλνκηθψλ, θνηλσληθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ, ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ κειψλ ηνπ. 1.2 Ο πλεηαηξηζκόο ωο θαηλόκελν ηνπ θαπηηαιηζκνύ Με ηε δεκηνπξγία θνηλσληψλ ν άλζξσπνο ζπλεηδεηνπνίεζε πσο ε νκάδα είλαη ηζρπξφηεξε απφ ην άηνκν θαη απνηειεζκαηηθφηεξε γηα ηελ εμαζθάιηζε θνηλψλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ. Ζ ηδέα θαη αμία ηνπ «ζπλεηαηξίδεζζαη» έρεη ηηο ξίδεο ηεο ζηελ παλάξραηα Αξρή «Ηζρχο ελ ηε ελψζεη». Απηνβνήζεηα, απηνδηνίθεζε θαη αλάιεςε επζχλεο γηα ηηο ίδηεο ηνπο ηηο ηχρεο ήηαλ ηα θχξηα ζηνηρεία ηα νπνία νη ζεκειησηέο ηεο ζπλεηαηξηζηηθήο θίλεζεο δηακφξθσζαλ ζε παξάγνληα πνπ δελ κπνξεί λα αγλνείηαη ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή δσή. Άιισζηε θαη ε ίδηα ε θνηλφηεηα είλαη ζπλεηαηξηζηηθή. Τπάξρεη ζηνπο δηθνχο ηεο ζεκειηψδεηο θαλφλεο θαη ζηνπο δηθνχο καο ε ίδηα βαζηθή αληίιεςε: ε νηθνλνκία θαη ην ρξήκα είλαη κέζα δξάζεο, πνπ ην πλεχκα θαη ε γλψζε κπνξνχλ λα ηα ζέζνπλ ζηελ ππεξεζία ηνπ πνιηηηζκνχ (Nouyrit 1992). Ζ ιέμε «πλεηαηξηζκφο» αληηζηνηρεί ζηε ιαηηληθή ιέμε «cooperation», ε νπνία ζηελ επξεία ηεο έλλνηα ζεκαίλεη ζπλεξγαζία, δειαδή εξγαζία απφ θνηλνχ, εξγαζία κε άιινπο. πλεξγαζία, θαηά ηνλ Μαξμ, είλαη «ε κνξθή ηεο εξγαζίαο φπνπ πνιιά άηνκα εξγάδνληαη ζρεδηαζκέλα ην έλα κε ην άιιν θαη ην έλα καδί κε ην άιιν ζην ίδην πξνηζέο ηεο παξαγσγήο ή ζε δηάθνξα, ζπλαθή φκσο πξνηζέο παξαγσγήο (Αβδειίδεο 1981). Σελ έλλνηα φκσο «ζπλεηαηξηζκφο» δελ πξέπεη λα ηελ ζπγρένπκε κε ηελ έλλνηα «ζπλεξγαζία». Ο ζπλεηαηξηζκφο κε ηελ ζεκεξηλή ηνπ θνηλσληθννηθνλνκηθή ζεκαζία είλαη κηα κνξθή ζπλεξγαζίαο. Ζ ζπλεξγαζία ππήξρε απφ πνιχ παιηά, ηφζν παιηά, φζν παιηά είλαη θαη ε αλζξψπηλε θνηλσλία, φπνπ θάλεη ηελ εκθάληζή ηεο καδί κε ηελ εκθάληζε ηεο εξγαζίαο. Ζ ζπλεξγαζία πθίζηαηαη ζε φια ηα ζηάδηα ηεο εμέιημεο ηεο αλζξψπηλεο θνηλσλίαο θαη εθδειψλεηαη ζρεδφλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο αλζξψπηλεο δξάζεο. Σν πεξηερφκελν φκσο θαη νη κνξθέο ηεο ζπλεξγαζίαο αιιάδνπλ ζηηο δηάθνξεο βαζκίδεο ηεο θνηλσληθννηθνλνκηθήο εμέιημεο ηεο αλζξψπηλεο θνηλσλίαο, ζηα δηαθνξά θνηλσληθννηθνλνκηθά ζπζηήκαηα, ζην δνπινθηεηηθφ, ζην θενπδαξρηθφ, ζην θαπηηαιηζηηθφ θαη ζην ζνζηαιηζηηθφ (Υαξαιάκπνπο 1997). Ο ζπλεηαηξηζκφο είλαη έλα θαηλνχξγην θνηλσληθφ θαηλφκελν, κηα θαηλνχξγηα κνξθή ζπλεξγαζίαο, πνπ δελ ππήξρε ζε φια ηα ζηάδηα ηεο θνηλσληθννηθνλνκηθήο εμέιημεο ηεο αλζξψπηλεο θνηλσλίαο. Δίλαη γέλλεκα ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ θνηλσληθνχ ζπζηήκαηνο θαη εκθαλίζηεθε κε ηελ αλάπηπμε ησλ θαπηηαιηζηηθψλ ζρέζεσλ παξαγσγήο. Απφ ηφηε πνπ ε θαπηηαιηζηηθή εθκεηάιιεπζε ζε βάξνο ησλ εξγαηψλ θαη ησλ άιισλ εξγαδνκέλσλ έγηλε ζθιεξή θαη απάλζξσπε, απφ ηφηε πνπ ε αλεξγία ε θηψρεηα θαη ε πείλα έθεξαλ ζε απφγλσζε ηνπο εξγάηεο θαη ηνπο νδήγεζαλ ζε εμεγέξζεηο, απφ ηφηε πνπ νη βηνηέρλεο άξρηζαλ λα λνηψζνπλ ην βάξνο ηνπ αληαγσληζκνχ ησλ κεγάισλ θαπηηαιηζηηθψλ επηρεηξήζεσλ, απφ ηφηε πνπ νη αγξφηεο άξρηζαλ λα γίλνληαη αηνκηθά αλεμάξηεηνη θαη άξρηζαλ λα αλαπηχζζνληαη νη θαπηηαιηζηηθέο ζρέζεηο παξαγσγήο ζηελ χπαηζξν κε νιέζξηεο ζπλέπεηεο γηα ηνπο κηθξνκεζαίνπο παξαγσγνχο, απφ ηφηε άξρηζε λα μεπεδάεη ε αλάγθε ηεο εζεινληηθήο νηθνλνκηθήο νξγάλσζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζηηο πφιεηο αιιά θαη ησλ αγξνηψλ, πάλσ ζε κηα βάζε αιιειεγγχεο θαη ακνηβαίαο βνήζεηαο, γηα ηελ ππεξάζπηζε ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ηνπο, ελάληηα ζηνπο εθκεηαιιεπηέο ηνπο. Έηζη γελλήζεθε θαη αλαπηχρζεθε ν ζπλεηαηξηζκφο. αλ κηα νξγάλσζε ππεξάζπηζεο ησλ νηθνλνκηθψλ ζπκθεξφλησλ ελάληηα ζηελ εθκεηάιιεπζε ησλ θαπηηαιηζηηθψλ ζρέζεσλ παξαγσγήο. Μηα ηέηνηα κνξθή νξγάλσζεο ζηα πξνεγνχκελα θνηλσληθά θαζεζηψηα δελ κπνξνχζε λα γελλεζεί, γηαηί δελ ππήξραλ νη φξνη πιηθήο δσήο γηα λα δεκηνπξγήζνπλ ηηο θαηλνχξγηεο ζρέζεηο θαη κνξθέο (Ratner 2009). 5

11 Ο ζπλεηαηξηζκφο απνηειείηαη απφ κηα νκάδα αλζξψπσλ πνπ ζπλελψλνληαη ειεπζέξα γηα λα θηλεηνπνηήζνπλ θαη λα ζπληνλίζνπλ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπο πξνο έλα νξηζκέλν ζθνπφ ή πεξηζζφηεξνπο ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο. Ο γεληθφο βαζηθφο ζθνπφο ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ είλαη ε βειηίσζε ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο ησλ κειψλ ηνπ κε δξαζηεξηφηεηεο πνπ θαζνξίδνληαη ζην θαηαζηαηηθφ. Αιιά ζίγνπξά δελ απνηειεί κφλν κηα νηθνλνκηθή νξγάλσζε κε ζθνπνχο κφλν νηθνλνκηθνχο. Οη ζθνπνί ηνπ επεθηείλνληαη θαη ζε ζθνπνχο άιισλ κνξθψλ νξγαλψζεσλ, θνηλσληθψλ, εθπνιηηηζηηθψλ θαη επαγγεικαηηθψλ. Δίλαη κηα θνηλσληθή νξγάλσζε κε πεξηζζφηεξεο ιεηηνπξγίεο θαη κε πην πιαηχ πεξηερφκελν απφ κηα θαζαξά νηθνλνκηθή νξγάλσζε. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη είλαη κηα νξγάλσζε κηθηήο κνξθήο. Γηα λα δεκηνπξγεζεί κηα ηέηνηα νξγάλσζε έπξεπε λα αιιάμνπλ νη φξνη ηεο θνηλσληθήο, νηθνλνκηθήο θαη πνιηηηθήο δσήο ησλ αλζξψπσλ θαη λα σξηκάζνπλ νη ζπλζήθεο. Απηή ε αιιαγή ήξζε κε ηηο θαηλνχξγηεο παξαγσγηθέο δπλάκεηο πνπ δηακνξθψζεθαλ ζηνλ θαπηηαιηζκφ. Ο ζπλεηαηξηζκφο ζαλ ιέμε πξψηε θνξά εκθαλίδεηαη ζηελ επνρή ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ θαζεζηψηνο, ζηα ηέιε ηνπ 18 νπ κε αξρέο ηνπ 19 νπ αηψλα. Πξψηνο ηε ρξεζηκνπνίεζε ν William Gordin ζηα Αξγφηεξα ν νπηνπηζηήο ζνζηαιηζηήο Robert Owen ζηηο δηαιέμεηο πνπ έθαλε ζην Λνλδίλν, κηινχζε γηα «ρσξία αξκνλίαο θαη ζπλεηαηξηζκνχ». Ο ίδηνο πάιη ζην πεξηνδηθφ «Economist» ζηηο 27 Απγνχζηνπ 1821 έγξαθε: «Μεγάιν κπζηηθφ απνθαιχθζεθε-είλαη έλαο αηειείσηνο ζπλεηαηξηζκφο φισλ θαη πξνο φιεο ηηο θαηεπζχλζεηο ηεο θνηλσλίαο» (Αβδειίδεο 1978:18-20). Ο αγξνηηθφο ζπλεηαηξηζκφο απνηειεί παγθνζκίσο βαζηθφ ζεζκφ νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο ηνπ αγξνηηθνχ ηνκέα θαη ην βαζηθφ θνξέα άζθεζεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ αγξνηηθνχ πιεζπζκνχ. Με ηε ζχγρξνλε κνξθή ηνπ έρεη ήδε ζπκπιεξψζεη έλαλ αηψλα δσήο ζηελ Διιάδα θαη πεξηζζφηεξν απφ ελάκηζε αηψλα ζε αξθεηέο ρψξεο ηνπ θφζκνπ. Γηαθνξνπνηείηαη απφ ηηο επηρεηξήζεηο θεθαιαίνπ, γηαηί ε ιεηηνπξγία ηνπ δηέπεηαη θπξίσο απφ ηηο ζπλεηαηξηζηηθέο αξρέο. Ζ ηδηνκνξθία ηνπ ζπλεηαηξηζηηθνχ δηθαίνπ βξίζθεηαη ζηε λνκηθή πξνζαξκνγή ζηνλ νηθνλνκηθφ θπξίσο ηνκέα, ησλ ζεκειησδψλ αλζξσπίλσλ αμηψλ ηεο αιιειεγγχεο, ηεο ππεπζπλφηεηαο, ηεο ηζφηεηαο θαη ηεο δεκνθξαηηθήο ζπκπεξηθνξάο (Μεηξνπνχινπ 1998). 1.3 Οη πλεηαηξηζηηθέο Αμίεο Ο πλεηαηξηζκφο ππάξρεη γηα λα εμππεξεηεί ηα κέιε ηνπ, κε πξσηαξρηθφ ζηφρν λα παξέρεη ππεξεζίεο ζε απηά. Γηα ηελ δηεπθφιπλζε θαη ηε ζσζηή παξνρή ησλ ππεξεζηψλ απηψλ, ζα πξέπεη λα ηζρχνπλ θάπνηεο αμίεο απνδεθηέο απφ φινπο. Οη ζπλεηαηξηζκνί ζηεξίδνληαη ζηηο αμίεο ηεο απηνβνήζεηαο, ηεο απηνεπζχλεο, ηεο δεκνθξαηίαο, ηεο ηζφηεηαο, ηεο ηζνηηκίαο, ηεο αιιειεγγχεο θαη ηεο θξνληίδαο γηα ηνπο άιινπο, ηεο εληηκφηεηαο, ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο θνηλσληθήο ππεπζπλφηεηαο (Parnell 2000). Σα κέιε ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ ζα πξέπεη λα αλαιακβάλνπλ απφ κφλνη ηνπο πξσηνβνπιίεο γηα ηε βειηίσζε ηεο ζέζεο ηνπο. Δίλαη ζεκαληηθφ νη ζπλεηαηξηζκνί λα ζηεξίδνληαη ζηηο δηθέο ηνπο δπλάκεηο. Δπηπιένλ ζα πξέπεη κέζσ ηεο απηνεπζχλεο λα αλαιακβάλνπλ ηηο επζχλεο ησλ πξάμεψλ ηνπο. Ζ ειεπζεξία θαη ε απηνλνκία πνπ επηζπκνχλ, πξέπεη εθηφο απφ ηελ απηνβνήζεηα λα πεξηιακβάλνπλ θαη ηελ αλάιεςε επζπλψλ ησλ πξάμεψλ ηνπο Ο ζπλεηαηξηζκφο, σο αλζξσπνθεληξηθφο ζεζκφο ζέηεη σο επίθεληξν ηνλ άλζξσπν θαη ην απνδεηθλχεη κε ηελ αμία ηεο δεκνθξαηίαο. Σα κέιε ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ απνηεινχλ ην επίθεληξφ ηνπ. Γίλεη ζηα κέιε ηνπ δηθαηψκαηα θαη ππνρξεψζεηο, πνπ κέζσ ηεο ζσζηήο ζηάζεο θαη δηαρείξηζεο, νδεγνχλ ζηελ επεκεξία ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. 6

12 ε απηφ ζπληειεί θαη ε ηζφηεηα πνπ πξέπεη λα ππάξρεη κεηαμχ ησλ κειψλ αλεμαξηήησο νηθνλνκηθψλ θαη θνηλσληθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ. ινη κπνξνχλ λα είλαη κέιε ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ θαη λα έρνπλ ίζε κεηαρείξηζε. Απνθαζίδνπλ απφ θνηλνχ γηα δηάθνξα ζέκαηα θαη ρξεζηκνπνηνχλ φινη ηηο ππεξεζίεο ηνπ. Απαξαίηεηα πξέπεη λα είλαη ε ηζνηηκία, πνπ ζεκαίλεη φρη κφλν ίζε κεηαρείξηζε απφ κέξνπο ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ αιιά θαη ηζφηηκε θαη θνηλή πξνζπάζεηα απφ κέξνπο ησλ κειψλ γηα ηε βειηίσζε ηεο επεκεξίαο θαη ηεο ζέζεο ηνπο. Σα δηθαηψκαηα θαη νη ππνρξεψζεηο ησλ κειψλ δελ αθνξνχλ κφλν ηνλ ζπλεηαηξηζκφ αιιά θαη ηελ επξχηεξε θνηλσλία. Οη ππνρξεψζεηο δελ αθνξνχλ κφλν ηνλ ζπλεηαηξηζκφ αιιά ην αίζζεκα επζχλεο πνπ ληψζνπλ ηα κέιε γηα ηελ θνηλσλία γεληθφηεξα. ηαλ ηελ θνηλσλία ηελ θξνληίδνπλ ηα κέιε ηεο, ηφηε θαη απηή θξνληίδεη γηα απηά (Κξπζηαιιάθε-Μπεβεξάηνπ1990:47-49). Σέινο, αξθεηά ζεκαληηθφ είλαη ην ζηνηρείν ηεο αιιειεγγχεο. Δίλαη ε αμία πνπ δείρλεη ηελ θξνληίδα πνπ πξέπεη λα έρεη θάπνηνο γηα ηνπο ζπλαλζξψπνπο ηνπ. Να δίλεη ρσξίο λα πεξηκέλεη αληαπφδνζε. Δίλαη ζηνηρείν πνπ αλ δελ ππάξρεη, είλαη αδχλαηε ε ζχζηαζε θαη ε εμέιημε ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. Παξάιιεια, νη ζπλαιιαγέο ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ ηφζν κε ηα κέιε ηνπ φζν θαη κε ηνπο ηξίηνπο ζα πξέπεη λα ραξαθηεξίδνληαη απφ εληηκφηεηα. Ζ εληηκφηεηα ζα πξέπεη λα ζπλνδεχεηαη απφ δηαθάλεηα ζηηο ζπλαιιαγέο θαη γεληθά ζε φιεο ηηο ελέξγεηεο. ε απηφ ζα βνεζήζνπλ νη ζπλερείο έιεγρνη ησλ κειψλ ζηελ επηρείξεζε. ιεο νη παξαπάλσ αμίεο απνηεινχλ πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά. Πξφθεηηαη γηα άγξαθνπο θαλφλεο, νη νπνίνη δεκηνπξγνχλ ηα ζεκέιηα γηα κηα ζσζηή ζπλεξγαζία, γηα ηε κειινληηθή εμέιημε θαη ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ησλ ζπλεηαηξηζκψλ (Παπαγεσξγίνπ 2004). Σν ζχλνιν ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ αμηψλ αιιά θαη ησλ αλζξψπηλσλ ηδεψλ ζπληεινχλ ηελ πλεηαηξηζηηθή Ηδέα. Δίλαη γεγνλφο φηη ηα ηδεψδε ηεο ειεπζεξίαο, ηεο δεκνθξαηίαο, ηεο ηζφηεηαο, ηεο δηθαηνζχλεο, ηεο αδειθνζχλεο θαη ηεο αιιειεγγχεο ζπλζέηνπλ ηνλ ππξήλα ηεο πλεηαηξηζηηθήο Ηδέαο θαη πινπνηνχληαη ζηνπο ζπλεηαηξηζκνχο ηφζν θαηά ηε δεκηνπξγία ηνπο φζν θαη θαηά ηε ιεηηνπξγία ηνπο κε ζθνπφ ηελ επεκεξία ησλ κειψλ ηνπο, δειαδή ηελ αχμεζε ησλ εηζνδεκάησλ ηνπο, ηε βειηίσζε ηεο θνηλσληθήο ζέζεο ηνπο θαη ηελ αλχςσζε ηνπ πλεπκαηηθνχ ηνπο επηπέδνπ. Υάξε ζηα ηδεψδε ηεο αδειθνζχλεο θαη ηεο αιιειεγγχεο, νη άλζξσπνη πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηνπο ζπλεηαηξηζκνχο, βνεζνχλ ν έλαο ηνλ άιινλ, γηαηί γλσξίδνπλ θαιά ηελ αμία ηεο αξρήο «ε ηζρχο ελ ηε ελψζεη». Δίλαη νινθάλεξν ινηπφλ φηη ηα επγελή ηδεψδε ηεο ειεπζεξίαο, ηεο δεκνθξαηίαο, ηεο ηζφηεηαο θαη ηεο δηθαηνζχλεο ελζαξθψλνληαη ζηε πλεηαηξηζηή Ηδέα, ε νπνία ζπγθηλεί ηνπο αλζξψπνπο θαη ηνπο πξνσζεί ζην λα ζπκκεηέρνπλ ζηνπο ζπλεηαηξηζκνχο γηα λα βνεζήζνπλ ν έλαο ηνλ άιινλ, κέζα ζε έλα πλεχκα αδειθνζχλεο θαη αιιειεγγχεο. 1.4 Οη πλεηαηξηζηηθέο Αξρέο Γηα ηελ ππνβνήζεζε ηεο εμέιημεο θαη ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ζπλεηαηξηζκψλ, έρνπλ ηεζεί θαηά πεξηφδνπο νξηζκέλεο βαζηθέο αξρέο πνπ νπζηαζηηθά απνηεινχλ «πηιφηνπο» ηεο δξαζηεξηφηεηάο ηνπ. Έηζη, κε ηνλ φξν πλεηαηξηζηηθέο Αξρέο ή πλεηαηξηζηηθνί Καλφλεο ελλννχκε ηηο θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο γηα ηελ ίδξπζε, νξγάλσζε, δηνίθεζε, δηαρείξηζε θαη ιεηηνπξγία ησλ ζπλεηαηξηζκψλ. Βαζηθά, γηα λα ραξαθηεξηζηεί κηα νηθνλνκηθή κνλάδα σο ζπλεηαηξηζκφο, πξέπεη λα ιεηηνπξγεί κε βάζε ηηο ζπλεηαηξηζηηθέο αξρέο. Οη αξρέο απηέο έρνπλ δηεζλή εθαξκνγή, αθνχ θαζνξίδνληαη απφ ηελ Γηεζλή πλεηαηξηζηηθή Έλσζε (International Cooperative Alliance-ICA) θαη ηζρχνπλ γηα φιεο ηηο ρψξεο ηνπ θφζκνπ, γη απηφ ζπλήζσο νλνκάδνληαη Γηεζλείο πλεηαηξηζηηθέο Αξρέο. Οη αξρέο δελ έρνπλ ππνρξεσηηθφ 7

13 ραξαθηήξα αθνχ είλαη δεκηνχξγεκα ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ νξγαλψζεσλ ησλ θξαηψλκειψλ ηεο Γηεζλνχο πλεηαηξηζηηθήο Έλσζεο. Καηά κεγάια ρξνληθά δηαζηήκαηα νη Γηεζλήο πλεηαηξηζηηθέο Αξρέο αλαζεσξνχληαη γηα λα πξνζαξκνζηνχλ θαιχηεξα ζηηο λέεο θνηλσληθννηθνλνκηθέο ζπλζήθεο, ελζσκαηψλνληαο φκσο κέζα ζε απηέο θαη ηηο ζπλεηαηξηζηηθέο αμίεο γηα λα ζπγθξίλνπλ ηνπο αλζξψπνπο θαη λα δηαθνξνπνηνχλ ζεκαληηθά ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο απφ ηηο άιιεο νηθνλνκηθέο νξγαλψζεηο (Γξνζνπνχινπ 1989). Οη Γηεζλείο πλεηαηξηζηηθέο Αξρέο δηαηππψζεθαλ γηα πξψηε θφξα άηππα απφ ηνλ πξψην ζπλεηαηξηζκφ ηνπ Rochdale ηεο Αγγιίαο ην Οη θαλφλεο πνπ δηαηππψζεθαλ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο ε πξψηε δηαηχπσζε ησλ δηεζλψλ ζπλεηαηξηζηηθψλ αξρψλ, γηαηί είηε απηνχζηνη είηε ηξνπνπνηεκέλνη ρξεζηκνπνηήζεθαλ σο ε βάζε ιεηηνπξγίαο άιισλ ζπλεηαηξηζκψλ. Οη αξρέο απηέο είλαη νη εμήο: 1) Ακνηβή θεθαιαίνπ κε ζηαζεξφ επηηφθην. 2) Πξνκήζεηα αλφζεπησλ πξντφλησλ ζηα κέιε. 3) Αθξηβήο δχγηζε θαη κέηξεζε ησλ πσινχκελσλ πξντφλησλ. 4) Πψιεζε ηνηο κεηξεηήο θαη ζε ηηκέο αγνξάο. 5) Γίθαηε δηαλνκή θεξδψλ ζηα κέιε. 6) Γεκνθξαηηθφο έιεγρνο ησλ ζπλεηαηξηζκψλ. 7) Γηαρείξηζε ζπλεηαηξηζκψλ απφ αηξεηέο δηνηθήζεηο. 8) Δθπαίδεπζε κειψλ. 9) πρλή παξαθνινχζεζε ησλ νηθνλνκηθψλ ησλ ζπλεηαηξηζκψλ. 10) Θξεζθεπηηθή θαη πνιηηηθή νπδεηεξφηεηα. κσο, ε πξψηε επίζεκε δηαηχπσζε ησλ αξρψλ απηψλ έγηλε ζην 15 ν πλέδξην ηεο Γηεζλνχο πλεηαηξηζηηθήο Έλσζεο ζην πλέδξην ηνπ Παξηζηνχ ηνπ 1937, πνπ ζηεξίρηεθαλ φκσο ζηνπο θαλφλεο- αξρέο ηνπ πλεηαηξηζκνχ ηνπ Rochdale. Οη αξρέο απηέο είλαη νη εμήο: 1) Δζεινληηθή θαη ειεχζεξε ζπκκεηνρή. 2) Γεκνθξαηηθφο έιεγρνο. 3) Αλαινγηθή επηζηξνθή πιενλάζκαηνο. 4) Πεξηνξηζκέλε ακνηβή ηνπ θεθαιαίνπ. 5) Πνιηηηθή θαη ζξεζθεπηηθή νπδεηεξφηεηα. 6) πλαιιαγέο ηνηο κεηξεηνίο. 7) Δθπαίδεπζε ησλ κειψλ. ην πλέδξην ηεο Βηέλλεο ην 1966 έγηλε λέα αλαζεψξεζε ησλ Γηεζλψλ πλεηαηξηζηηθψλ Αξρψλ θαη νη αξρέο πνπ επαλαδηαηππψζεθαλ έρνπλ σο εμήο: 1) Δζεινληηθή θαη ειεχζεξε ζπκκεηνρή. 2) Γεκνθξαηηθφο έιεγρνο. 3) Πεξηνξηζκέλε ακνηβή θεθαιαίνπ. 4) Γίθαηε δηαλνκή πιενλαζκάησλ. 5) πλεηαηξηζηηθή εθπαίδεπζε. 6) πλεξγαζία κεηαμχ ησλ ζπλεηαηξηζκψλ. Ζ Σξίηε αλαζεψξεζε ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ αξρψλ έγηλε ζην 31 ν πλέδξην ηεο Γηεζλνχο πλεηαηξηζηηθήο Έλσζεο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζην Μάληζεζηεξ ην 1995, πνπ θαηέιεμε ζηελ εμήο δηαηχπσζε ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ αξρψλ: 1) Δζεινληηθή θαη ειεχζεξε ζπκκεηνρή, δειαδή νη ζπλεηαηξηζκνί είλαη εζεινληηθέο νξγαλψζεηο, αλνηθηέο ζε φια ηα άηνκα πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο ππεξεζίεο ηνπο θαη επηζπκνχλ λα απνδερζνχλ ηηο επζχλεο ηνπ κέινπο, ρσξίο δηαθξίζεηο θπιήο, θχινπ, θνηλσληθήο ζέζεο, πνιηηηθψλ θαη ζξεζθεπηηθψλ πεπνηζήζεσλ. 8

14 2) Γεκνθξαηηθή δηνίθεζε ησλ ζπλεηαηξηζκψλ δειαδή νη ζπλεηαηξηζκνί είλαη δεκνθξαηηθέο νξγαλψζεηο, πνπ δηνηθνχληαη θαη ειέγρνληαη απφ ηα κέιε ηνπο, ηα νπνία ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηε δηακφξθσζε ηεο πνιηηηθήο ηνπο θαη ζηε ιήςε σλ απνθάζεσλ. 3) Οηθνλνκηθή ζπκκεηνρή ησλ κειψλ, δειαδή ηα κέιε ζπκκεηέρνπλ ηζφηηκα θαη δηαρεηξίδνληαη δεκνθξαηηθά ην θεθάιαην ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. 4) Απηνλνκία θαη αλεμαξηεζία ησλ ζπλεηαηξηζκψλ, δειαδή νη ζπλεηαηξηζκνί είλαη απηφλνκεο θαη αλεμάξηεηεο απφ ην θξάηνο, ηα θφκκαηα θαη άιινπο θνξείο. 5) Δθπαίδεπζε, πξαθηηθή εμάζθεζε θαη πιεξνθφξεζε, δειαδή νη ζπλεηαηξηζκνί ζα πξέπεη λα παξέρνπλ εθπαίδεπζε ζηα αηξεηά θαη ππαιιειηθά ζηειέρε ηνπο θαζψο θαη ζηα κέιε ηνπο θαη πιεξνθφξεζε ζην θνηλφ γηα ζπλεηαηξηζηηθά θαη άιια ζέκαηα. 6) πλεξγαζία κεηαμχ ζπλεηαηξηζκψλ, δειαδή ε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ ζπλεηαηξηζκψλ επηβάιιεηαη γηα λα απμάλεηαη ν ζπλνιηθφο φγθνο ησλ εξγαζηψλ ηνπο θαη έηζη λα ιεηηνπξγνχλ απνδνηηθφηεξα. 7) Δλδηαθέξνλ γηα ηελ Κνηλφηεηα, δειαδή νη ζπλεηαηξηζκνί πξέπεη λα ελδηαθέξνληαη γηα ηελ αλάπηπμε ηεο θνηλφηεηαο κέζα ζηελ νπνία ιεηηνπξγνχλ. Παξαηεξνχκε ινηπφλ, φηη νη Γηεζλείο πλεηαηξηζηηθέο Αξρέο, φπσο δηαηππψζεθαλ ζην Μάληζεζηεξ ην 1995, έγηλαλ πάιη επηά, φπσο αξρηθά ήηαλ ζηελ πξψηε ηνπο δηαηχπσζε ην Δπίζεο ζην πλέδξην ηνπ Μάληζεζηεξ εκθαλίδνληαη γηα πξψηε θνξά νη αξρέο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηελ απηνλνκία θαη αλεμαξηεζία ησλ ζπλεηαηξηζκψλ θαζψο θαη ην ελδηαθέξνλ ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ γηα ηελ θνηλφηεηα. Σέινο, ζηελ λέα απηή δηαηχπσζε ησλ αξρψλ δελ απνθιείεηαη ε ζπκκεηνρή λνκηθψλ πξνζψπσλ ζε ζπλεηαηξηζκνχο (Οπζηακπαζίδεο 2001: ). Οη θχξηεο δηαθνξέο ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ αξρψλ ηνπ Rochdale κε ηηο ππφινηπεο δηαηππψζεηο αθνξνχλ ην θεθάιαην, ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ εηζαγσγή λέσλ αξρψλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, απφ ην 1937 θαη κεηά, ν ηφθνο ηνπ θεθαιαίνπ ήηαλ πεξηνξηζκέλνο, ελψ ην 1844 ην θεθάιαην πξνέξρνληαλ απφ ηα κέιε θαη ην επηηφθην, ήηαλ ζηαζεξφ. Δπίζεο, ην 1844, έλα κέξνο ησλ θεξδψλ πξννξίδνληαλ γηα ηελ εθπαίδεπζε. Απφ ην 1937 θαη κεηά έγηλε ηδηαίηεξε πξνψζεζε ηε εθπαίδεπζεο θαη ην 1995 ελζσκαηψζεθαλ ε πξαθηηθή εμάζθεζε θαη ε πιεξνθφξεζε. Ζ ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ κειψλ μεθίλεζε απφ ην 1966 θαη ην 1995 ελζσκαηψζεθαλ ζηνλ θαηάινγν ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ αξρψλ θαη νη αξρέο ηεο νηθνλνκίαο θαη ηεο αλεμαξηεζίαο θαζψο θαη ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ θνηλφηεηα. εκαληηθφ είλαη επίζεο ην γεγνλφο φηη κέρξη ην 1937 νη αγνξνπσιεζίεο γίλνληαλ ηνηο κεηξεηνίο (Παπαγεσξγίνπ 2004). Οη επηά απηέο αξρέο ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ είλαη θαιφ λα αλαζεσξνχληαη θαηά δηαζηήκαηα θαη λα γίλνληαη νη απαξαίηεηεο ηξνπνπνηήζεηο γηα ηε βειηίσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ιεηηνπξγίαο ησλ ζπλεηαηξηζκψλ, ησλ κειψλ ηνπο θαη νιφθιεξεο ηεο θνηλσλίαο. 1.5 Ηζηνξηθή Αλαδξνκή Απφ ηα πξψηα βήκαηά ηεο, ε θνηλσλία καο γλψξηζε ηελ θνηλή δνπιεηά θαη ηε κνξθή ηεο ζπλεξγαζίαο. Μέζα απφ ην ζχζηεκα ηεο θνηλνθηεκνζχλεο ηεο γεο, φιεο νη γχξσ απφ απηφ δξαζηεξηφηεηεο γηλφληνπζαλ απφ θνηλνχ. Καη θαηά απηφ ηνλ ηξφπν ζπλεξγαδφκελνη νη άλζξσπνη, επεηχγραλαλ θαιχηεξε θαη απνδνηηθφηεξε θαιιηέξγεηα, παξαγσγή, πξνζηαζία απφ φισλ ησλ εηδψλ ηνπο θηλδχλνπο. 9

15 Δμάιινπ, ε ζπλεξγαζία είλαη ηφζν παιηά φζν θαη ν άλζξσπνο. Ζ αλάγθε ησλ αλζξψπσλ λα αληηκεησπίζνπλ ηα πξνβιήκαηα ηεο θχζεο θαη ηνπ πεξηβάιινληνο, πξνθεηκέλνπ λα επηβηψζνπλ, ηνπο αλάγθαζε λα ζπλελψζνπλ ηηο δπλάκεηο ηνπο θαη λα ζπγθξνηήζνπλ ηελ θνηλσλία. Ο Μαξμ ππνζηήξημε φηη ζηελ πξσηφγνλε αγξνηηθή θνηλφηεηα, νη άλζξσπνη είραλ γλσξίζεη κηα ελζηηθηψδε επηπρία, ράξε ζηελ αηαμηθή νξγάλσζε ηεο θνηλσλίαο (Υξηζηνδνχινπ 1987:53-55). Αλέθαζελ ινηπφλ ππήξραλ κνξθέο ζπλεξγαζίαο, νη νπνίεο δηακνξθψλνληαλ ζχκθσλα κε ηηο ππάξρνπζεο ζε θάζε ρξνληθή πεξίνδν, θνηλσληθέο, νηθνλνκηθέο, πνιηηηθέο, ζξεζθεπηηθέο ζπλζήθεο, απφ ηηο νπνίεο είραλ άκεζε εμάξηεζε. Οη κνξθέο απηέο ηεο ζπλεξγαζίαο είραλ ζθνπφ ηνπο ηελ επίιπζε ησλ πξνβιεκάησλ, κέζα απφ ηελ θνηλή πξνζπάζεηα. Πάλησο ε ζπλεηαηξηζηηθή ηδέα δελ είρε αξρηθά θάπνην ηδενινγηθφ ππφβαζξν, αιιά ην απέθηεζε κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. Ζ ζπλεξγαζία απνηέιεζε ην ζεκέιην ιίζν γηα ην ζρεκαηηζκφ ηεο κεγάιεο παηξηαξρηθήο νηθνγέλεηαο θαη ηεο θπιήο. Πνηθίιεο κνξθέο ζπλεξγαζίαο ππήξραλ ζηελ αξραία Βαβπιψλα, ζηελ Κίλα θαη ηηο Ηλδίεο, ζηελ αξραία Διιάδα θαη ζηε Ρψκε κεηαμχ γεσξγψλ, ηερληηψλ ή εκπφξσλ γηα ηελ επηδίσμε θνηλψλ ζθνπψλ. Καηά ηελ πεξίνδν ηνπ Βπδαληίνπ, ηνπ Μεζαίσλα θαη κέρξη θαη ηε Γαιιηθή Δπαλάζηαζε αλαπηχρζεθαλ νη ζπληερλίεο, νη νπνίεο αξρηθά θξφληηδαλ γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ κειψλ ηνπο θαη γηα ηελ επηβνιή θαλφλσλ ηηκηφηεηαο, αιιά αξγφηεξα απνηέιεζαλ θιεηζηά ζσκαηεία πνπ κνλνπσινχζαλ ηε δπλαηφηεηα εξγαζίαο. Παιηέο κνξθέο ζπλεξγαζίαο ζηνλ αγξνηηθφ ρψξν απνηέιεζαλ ηα «κηξ» (αγξνηηθή θνηλνθηεκνζχλε) θαη ηα «αξηέι» (εξγαηηθνί ζχλδεζκνη) ζηε Ρσζία, ηα «εγίληνο» (νκάδεο θνηλήο θαιιηέξγεηαο) ζην Μεμηθφ, ηα «ηζειηγθάηα» (θνηλή εθηξνθή θαη δηαρείξηζε δψσλ) ζηελ Διιάδα θαη ζε άιιεο βαιθαληθέο ρψξεο (Κιήκε Κακηλάξε 2006). Καηά ηνλ Μεζαίσλα, πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ θνηλσληθννηθνλνκηθή δσή είρε θξάηνο. Δθείλε ηελ πεξίνδν άξρηζαλ λα ιεηηνπξγνχλ νη ζπληερλίεο γηα φινπο ηνπο επαγγεικαηηθνχο ηνκείο ηεο δσήο, νη νπνίεο εμππεξεηνχζαλ ηα κέιε ηνπο θαη είραλ κεγάιε αθκή ην 14 ν θαη 15 ν αηψλα. Δίραλ απνθηήζεη κεγάιε δχλακε πνπ κπνξνχζαλ αθφκα θαη λα αληηπαξαηίζεληαη ζην θξάηνο. ηε ζπλέρεηα ην πλεχκα πνπ θπξηαξρεί θαηά ην Μεζαίσλα κε ηηο ζπληερλίεο, ηε θενπδαξρία κε ηελ νπνία ε αγξνηηθή ηδηνθηεζία αλήθε νινζρεξψο ζηα ρέξηα ησλ κεγαιντδηνθηεηψλ ηεο γεο, αξρίδεη ζηαδηαθά λα δηαθνξνπνηείηαη. Ζ δηαθνξνπνίεζε απηή, νθείιεηαη ζηηο λέεο θηιειεχζεξεο ηδέεο νη νπνίεο δηακνξθψζεθαλ κε ηε Γαιιηθή Δπαλάζηαζε θαη νη νπνίεο έδηλαλ πξνηεξαηφηεηα ζηελ απφιπηε ειεπζεξία ηνπ αηφκνπ. Οη ηδέεο απηέο ήηαλ απνηέιεζκα ηεο ππνρψξεζεο ηεο θενπδαξρίαο, ηεο δηαλνκήο ησλ κεγάισλ θηεκάησλ ζηνπο αθηήκνλεο θαιιηεξγεηέο, ηεο αλάπηπμεο ηνπ εκπνξίνπ αιιά θαη ηεο βειηίσζεο ησλ κεηαθνξηθψλ κέζσλ. Δπφκελν ήηαλ ινηπφλ, κε ηελ αλάπιαζε ηεο θνηλσληθήο θαη νηθνλνκηθήο δνκήο θαη ηε δεκηνπξγία κεγάισλ επηρεηξήζεσλ πνπ επηδίσθαλ πςεινχο ξπζκνχο παξαγσγήο, λα απμεζνχλ θαη νη αλάγθεο εξγαηηθψλ ρεξηψλ. Έηζη δεκηνπξγήζεθε κηα κεγάιε εξγαηηθή ηάμε, ε νπνία δελ είρε ηελ απαξαίηεηε νξγαλσηηθή ππνδνκή, κε απνηέιεζκα λα γίλεη αληηθείκελν εθκεηάιιεπζεο. Δξγάδνληαλ αηέιεησηεο ψξεο, ακείβνληαλ ειάρηζηα θαη δελ είραλ αζθάιηζε. Κάησ ινηπφλ απφ απηέο ηηο ζπλζήθεο δεκηνπξγήζεθαλ νη πξψηεο ζπλεηαηξηζηηθέο νξγαλψζεηο κε ζθνπφ θπξίσο ηε δηαθνξνπνίεζε ησλ φξσλ εξγαζίαο (Γξνζνπνπινχ 1989). Ο ζπλεξγαηηζκφο νπζηαζηηθά απνηειεί κηα κνξθή αλζξψπηλεο ζπλεξγαζίαο πνπ αλαπηχρζεθε ζηα πιαίζηα ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη φηη νχηε νη δηάθνξεο πξνθαπηηαιηζηηθέο κνξθέο ζπλεξγαζίαο ζα πξέπεη λα εθιακβάλνληαη σο ζπλεηαηξηζκνί νχηε θάζε ζπλεξγαζία ζηνλ θαπηηαιηζκφ λα εθιακβάλεηαη σο ζπλεηαηξηζκφο. Ζ άπνςε απηή νθείιεηαη ζηελ ζεσξία ηνπ 10

16 «ζπλεξγαηηζκνχ», πνπ εκπλεπζηήο ήηαλ ν Γάιινο Charles Gide, πεξίπνπ ζηηο αξρέο ηνπ 20 νπ αηψλα. χκθσλα κε ηε ζεσξία απηή, ε θαηαλάισζε παίδεη ηνλ απνθαζηζηηθφηεξν ξφιν κέζα ζηελ θνηλσληθή δσή αθνχ πίζηεπαλ φηη ην ζχλνιν ησλ θαηαλαισηψλ κέζσ ηνπ θαηαλαισηηθνχ ζπλεηαηξηζκνχ, κπνξεί λα κεηαζρεκαηίζεη ην θνηλσληθννηθνλνκηθφ ζχζηεκα. Βέβαηα δελ είλαη ηπραίν φηη ε ζεσξία ηνπ «ζπλεξγαηηζκνχ» εκθαλίζηεθε ηελ πεξίνδν αλάπηπμεο ηνπ κνλνπσιηαθνχ θαπηηαιηζκνχ θαη ηνπ πεξάζκαηνο ζηνλ ηκπεξηαιηζκφ (Αβδειίδεο 1978:33-36). Ζ φμπλζε, ε ζπλεηδεηνπνίεζε ησλ εξγαδνκέλσλ αιιά θαη ε αλάπηπμε ελφο πνιηηηθνπνηεκέλνπ ζπλεηαηξηζηηθνχ θηλήκαηνο, βξήθαλ ηνλ αληίινγφ ηνπο ζηελ ζεσξία ηνπ «ζπλεξγαηηζκνχ» ν νπνίνο θαηφξζσζε λα επεξεάζεη αιιά θαη λα εθηνλψζεη ηφζν ηνπο εξγάηεο φζν θαη ηνπο αγξφηεο ζηηο αξρέο ηνπ 20 νπ αηψλα. Απφ ην δχκσκα πνιιψλ ηδεψλ θαη δηδαγκάησλ απφ ηελ πξάμε θαη απφ ην πιήζνο ησλ πεηξακαηηζκψλ αλαπήδεζε ε ζχγρξνλε κνξθή ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. Ο ζπλεηαηξηζκφο εκθαλίζηεθε ζηελ πεξίνδν πνιιψλ θαη κεγάισλ αλαζηαηψζεσλ θαη αλαγθψλ ηνπ αγξνηηθνχ πιεζπζκνχ αιιά θαη ειπίδσλ θαη εμνξκήζεσλ θαη ζε ρξφλν πνπ ππήξρε έιιεηςε άιισλ νξγάλσλ θαη ζεζκψλ. Θεσξήζεθε σο παλάθεηα πνπ ζα έιπλε ηα ηφηε πξνβιήκαηα (ηνθνγιπθία, εθκεηάιιεπζε απφ ηνπηθνχο κπαθάιεδεο, εκπφξνπο, κεζάδνληεο, θηι.). ηηο κέξεο καο, ε ζεσξία απηή έρεη ειάρηζηε επηξξνή αλ θαη ππνζηεξίδεηαη αθφκα απφ νξηζκέλνπο. Πέξα φκσο απφ ην γεγνλφο φηη ν θνηλσληθφο κεηαζρεκαηηζκφο είλαη απνηέιεζκα βαζχηεξσλ αιιαγψλ θαη φρη κφλν ζπλεηαηξηζκψλ πνπ ιεηηνπξγνχλ ζηα πιαίζηα ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ ζπζηήκαηνο, ε ίδηα ε πξαγκαηηθφηεηα επηβεβαηψλεη φηη παξά ηελ αικαηψδε αλάπηπμε ησλ ζπλεηαηξηζκψλ, ζε πνιιέο θαπηηαιηζηηθέο ρψξεο θαη παξά ηελ 150ρξνλή δξάζε ηνπ ζπλεηαηξηζηηθνχ θηλήκαηνο, θακία θαπηηαιηζηηθή θνηλσλία δελ άξρηζε λα κεηαζρεκαηίδεηαη ζε ζνζηαιηζηηθή. Δθείλν φκσο πνπ είλαη βέβαην είλαη φηη ε ζπλεηαηξηζηηθή νξγάλσζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ αγξνηψλ ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο, κείσζε ηελ εθκεηάιιεπζε ησλ κειψλ ηνπο θαη βειηίσζε ην βηνηηθφ ηνπο επίπεδν (Γξνζνπνχινπ 1989). πσο αλαθέξακε, νη ζπλεηαηξηζκνί πξσηνεκθαλίζηεθαλ ζηελ Αγγιία κε ηελ κνξθή ηεο ζπλέλσζεο θαηαλαισηψλ, ζηελ ζπλέρεηα ζηελ Γαιιία σο παξαγσγηθνί ζπλεηαηξηζκνί θαη ηέινο ζηελ Γεξκαλία σο πηζησηηθνί. Πξννδεπηηθά εμαπιψζεθαλ θαη ζηηο ππφινηπεο ρψξεο κε ηελ κνξθή ηνπ αγξνηηθνχ ζπλεηαηξηζκνχ. Χο αθεηεξία φκσο φισλ ησλ ζπλεηαηξηζκψλ ζχγρξνλεο κνξθήο είλαη ν ζπλεηαηξηζκφο ησλ ζθαπαλέσλ ηεο πφιεο ηνπ Rochdale. Οη αξρέο ηνπο εμαθνινπζνχλ λα ηζρχνπλ αθφκα θαη ζήκεξα θαη απνηεινχλ αλαγλσξηζηηθφ ζηνηρείν ησλ γλήζησλ ζπλεηαηξηζκψλ. Αμίδεη λα εηπσζεί φηη νη ζθαπαλείο ηνπ Rochdale είραλ ην πιενλέθηεκα ηεο πξνεγνχκελεο εκπεηξίαο απφ πνιιέο άιιεο νκάδεο πνπ είραλ απνπεηξαζεί λα ηδξχζνπλ πξνεγνπκέλσο ζπλεηαηξηζκνχο ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην (Parnell 2000). Σν έηνο 1895 ηδξχζεθε ε Γηεζλήο πλεηαηξηζηηθή Έλσζε (ΓΔ) πνπ απνηειεί ηελ θνξπθαία δηεζλή ζπλεηαηξηζηηθή νξγάλσζε, ζηελ νπνία ζπκκεηείραλ πξσηνβάζκηνη ζπλεηαηξηζκνί κε 355 εθαηνκκχξηα κέιε ησλ νπνίσλ ν εηήζηνο θχθινο εξγαζηψλ αλέξρνληαλ ζε 441 δηο δνιάξηα (Υξηζηνδνχινπ 1987:52). 1.6 Οη πξόδξνκνη ηνπ πλεηαηξηζκνύ Πνιχ ζπρλά ζπλαληάκε ιαζεκέλεο αληηιήςεηο σο πξνο ηελ γέλλεζε, ην πεξηερφκελν θαη ηε κνξθή ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. Τπάξρνπλ πνιινί πνπ ππνζηεξίδνπλ φηη ν ζπλεηαηξηζκφο, κε ην ζεκεξηλφ πεξηερφκελν θαη κνξθή, ζαλ ηδέα θαη πξάμε πθίζηαηαη ζε φια ηα θνηλσληθά ζπζηήκαηα. Οξηζκέλνη ππνζηεξίδνπλ φηη ν ζπλεηαηξηζκφο είλαη έλα θαηλφκελν, πνπ απνξξέεη απφ ηε ζπλεηαηξηζηηθή ηδέα, ε νπνία δήζελ είλαη έκθπηε ζηνλ άλζξσπν. Άιινη ππνζηεξίδνπλ φηη ην ζπλεηαηξηζηηθφ θίλεκα μεθίλεζε απφ ην 11

17 θενπδαξρηθφ θνηλσληθφ ζχζηεκα ή απφ ην δνπινθηεηηθφ ή άιινη πξνζπαζνχλ λα βξνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα ηνπ ζχγρξνλνπ ζπλεηαηξηζκνχ ζε δηάθνξεο κνξθέο ζπλεξγαζίαο ζην θενπδαξρηθφ θαη ζην δνπινθηεηηθφ θνηλσληθφ ζχζηεκα γηα λα αλαθαιχςνπλ ηνπο πξνδξφκνπο ηνπ ζεκεξηλνχ ζπλεηαηξηζηηθνχ θηλήκαηνο. Οη πξψηεο κνξθέο ζπλεηαηξηζκψλ δεκηνπξγήζεθαλ θαηά ηελ πεξίνδν , ζαλ κέζν αληηκεηψπηζεο ηεο νμπλφκελεο θαπηηαιηζηηθήο εθκεηάιιεπζεο απφ ηνπο εξγάηεο θαη ηνπο αγξφηεο παξάιιεια κε ηηο άιιεο κνξθέο ζπλδηθαιηζηηθήο νξγάλσζεο. Οη ζπλεηαηξηζηηθέο ηδέεο φκσο είραλ εκθαληζηεί ήδε απφ ηα ηέιε ηνπ 17 νπ αηψλα, ρσξίο πάλησο λα κεηαζρεκαηηζηνχλ ζε θάπνην είδνο θνηλσληθήο πξαθηηθήο, εμαηηίαο ησλ θνηλσληθννηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ ηεο πεξηφδνπ εθείλεο (Αβδειίδεο 1981). Χο νξακαηηζηέο ηεο ζπλεηαηξηζηηθήο ηδέαο κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ νη πξψηνη νπηνπηζηέο ζνζηαιηζηέο φπσο ν Άγγινο Thomas Morus κε ην βηβιίν ηνπ «Οπηνπία» (1513), ν Ηηαιφο T. Cambanella κε ηελ «Πνιηηεία ηνπ Ήιηνπ» θαη ν Άγγινο Gerard Winsianly κε ηνλ «Νφκν ηεο Διεπζεξίαο» (1652). Πάλησο νη πξψηνη πνπ αλάθεξαλ κε πεξηζζφηεξν ζπγθεθξηκέλν ηξφπν ηηο ζπλεηαηξηζηηθέο ηδέεο, ήηαλ ν Οιιαλδφο Peter Cornelius Plockoy θαη ν Άγγινο John Bellers, ζηα ηέιε ηνπ 17 νπ αηψλα (Υξηζηνδνχινπ 1987). ηελ δηάξθεηα ηνπ 18 νπ αηψλα κε ηελ αλάπηπμε ησλ θαπηηαιηζηηθψλ ζρέζεσλ παξαγσγήο αλαπηχζζνληαη παξάιιεια θαη νη νπηνπηζηηθέο ζνζηαιηζηηθέο ηδέεο, κε θπξηφηεξν εθπξφζσπν ηνλ Άγγιν William Godwin, ν νπνίνο ήηαλ ν πξψηνο πνπ είρε αλαθέξεη ηνλ φξν «ζπλεηαηξηζκφο» ζην βηβιίν ηνπ «Αλαδήηεζε ηεο αιεζηλήο πνιηηηθήο» (1793). Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ 19 νπ αηψλα κε ηελ εθβηνκεράληζε ηεο παξαγσγήο θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ θαπηηαιηζκνχ, ε εθκεηάιιεπζε ησλ εξγαηψλ νμχλζεθε θαη ηνπο νδήγεζε ζε πξαθηηθή εμαζιίσζε. Οη βηνηέρλεο θαηαζηξέθνληαη, ελψ νη εξγάηεο δνχιεπαλ θάησ απφ ηηο πην άζιηεο ζπλζήθεο. Ζ θεθαιαηνθξαηηθή εθκεηάιιεπζε ηελ πεξίνδν απηή ραξαθηεξίδεηαη απφ κηα ηδηαίηεξε αγξηφηεηα. ζν αλαπηχζζνληαλ ε βηνκεραληθή παξαγσγή ηφζν ε εθκεηάιιεπζε ησλ εξγαηψλ γίλνληαλ πην άγξηα, πην απάλζξσπε. «Δθεί πνπ ε κεραλή, γξάθεη ν Μαξμ, θαηαρηάεη ζηγά-ζηγά έλα πεδίν παξαγσγήο, δεκηνπξγεί ρξφληα αζιηφηεηαο ζηα εξγαηηθά ζηξψκαηα, πνπ ζπλαγσλίδνληαη καδί ηεο. Δθεί πνπ ην πέξαζκα είλαη γξήγνξν, ε κεραλή δξα καδηθά θαη κε νμεία κνξθή. Ζ παγθφζκηα ηζηνξία δελ έρεη λα παξνπζηάζεη πην θξηθηφ ζέακα απφ ην ζηγαλφ αθαληζκφ ησλ εξγαηψλ» (Αβδειίδεο 1978:20-28). Ζ επνρή απηή ραξαθηεξίδεηαη ζαλ ε πην καχξε επνρή ηεο πην άγξηαο θαπηηαιηζηηθήο εθκεηάιιεπζεο. Μέζα απφ απηέο ηηο ζπλζήθεο, άξρηζαλ πξννδεπηηθά νη ηδέεο ησλ νπηνπηζηψλ ζνζηαιηζηψλ λα κεηαζρεκαηίδνληαη ζε θνηλσληθή πξαθηηθή. Κχξηνο εθπξφζσπνο ηεο επνρήο εθείλεο ήηαλ ν H. Simon, ν νπνίνο είρε νξακαηηζηεί έλα ζχζηεκα θνηλσληθήο νξγάλσζεο πνπ απνθαιεί «Βηνκεραληθή Κνηλσλία». χκθσλα κε απηφ ε βηνκεραλία πεξηθιείεη φιεο ηηο πξαγκαηηθέο δπλάκεηο ηεο θνηλσλίαο. Οη απφςεηο ηνπ δελ ηάζζνληαη θαηά ηεο ηδηνθηεζίαο, αιιά θαηά ησλ αδξαλψλ ηδηνθηεηψλ, ζεσξψληαο ηελ βηνκεραλία ζαλ ζεκέιην ηεο κειινληηθήο θνηλσλίαο. Δπίζεο ππνζηήξηδε πσο ηα κέζα παξαγσγήο (έδαθνο, εξγαζία, θεθάιαην) πξέπεη λα ηεζνχλ ζηε δηνηθεηηθή δηάζεζε κηαο εηαηξίαο ή ελφο ζπιιφγνπ, γηα λα επηηεπρζεί νξζνινγηθφηεξε παξαγσγή αγαζψλ θαη πιεξέζηεξε ηθαλνπνίεζε ησλ ζπιινγηθψλ αλαγθψλ ηεο θνηλσλίαο (Υξηζηνδνχινπ 1987:47-50). Αληίζεηα κε ηνλ H. Simon, ν Charles Fourier, πίζηεπε φηη ε βάζε ηεο κειινληηθήο θνηλσλίαο βξίζθεηαη ζηελ γεσξγία, φπνπ ε νξγάλσζε ηεο ζα γίλνληαλ κέζα απφ παξαγσγηθνχο θαη θνηλσληθνχο ζπλεηαηξηζκνχο (θάιαγγεο) πνπ ζα απαξηίδνληαλ απφ κέιε, άλδξεο θαη γπλαίθεο θάζε παξαγσγηθήο απαζρφιεζεο. Με απηφ ηνλ ηξφπν πίζηεπε φηη ζα ζπληειεπηεί έλαο εηξεληθφο κεηαζρεκαηηζκφο ηεο θνηλσλίαο, 12

18 εθφζνλ δελ ζα νμχλνληαλ νη αληηζέζεηο αιιά ζα ελαξκνλίδνληαλ γηα ην θνηλφ θαιφ. Ο Fourier ήηαλ ελαληίνλ ηεο έκκηζζεο εμαξηεκέλεο θαη ζπλεπψο εηδηθεπκέλεο εξγαζίαο, γηαηί πίζηεπε φηη ήηαλ κνλφηνλε θαη αληαξή, αθαηξνχζε απφ ηνλ εξγάηε ηελ αγάπε θαη ηελ φξεμε πξνο ηελ εξγαζία ηνπ θαη έηζη κείσλε ηελ απνδνηηθφηεηά ηνπ. Γη απηφ αθξηβψο ην ιφγν πξφηεηλε ηελ ίδξπζε ησλ ζπλεηαηξηζκψλ πνηθηιίαο παξαγσγήο γηα λα δψζεη ηε δπλαηφηεηα ζηα κέιε ηνπ λα αζρνιεζνχλ ζε δηαθνξεηηθέο εξγαζίεο, κε έκθαζε ζηε γεσξγία θαη ηδηαίηεξα ζηε δελδξνθνκία θαη ιαραλνθνκία. Δπηπιένλ, ζηνπο ζπλεηαηξηζκνχο ηνπ Fourier ζπλαληά θαλείο «ηνλ θαλφλα δηαλνκή ησλ πιενλαζκάησλ» κε ηελ δηαθνξά φηη ζε απηνχο ην πιεφλαζκα δηαλέκεηαη ζηα κέιε ζχκθσλα κε ην θεθάιαην, ηελ εξγαζία θαη ηελ ηδηνθπία πνπ δηαζέηνπλ, ελψ ζηνπο ζχγρξνλνπο ζπλεηαηξηζκνχο ην πιεφλαζκα δηαλέκεηαη ζηα κέιε ηνπο ζχκθσλα κε ηνλ φγθν ησλ ζπλαιιαγψλ (Κακελίδεο 2001:3133). Σέινο ν Robert Owen, Άγγινο βηνκήραλφο, δηέζεζε ηελ πεξηνπζία ηνπ γηα λα βάιεη ζε εθαξκνγή ηηο απφςεηο ηνπ γηα ηνλ εηξεληθφ ζνζηαιηζηηθφ κεηαζρεκαηηζκφ ηεο θνηλσλίαο κέζσ ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ θνηλνηήησλ. ηηο θνηλφηεηεο απηέο ζα ζπλεξγάδνληαη ε γεσξγία θαη ε βηνκεραλία κε βάζε ηελ αξρή ηεο ελνπνίεζεο ηεο εξγαζίαο, ησλ εμφδσλ ηεο ηδηνθηεζίαο θαη ησλ ίζσλ δηθαησκάησλ. Με ηελ επέθηαζε ησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ θνηλνηήησλ ζα αληηθαζηζηνχζαλ ην ππάξρνλ αληαγσληζηηθφ ζχζηεκα απφ ην ζπλεηαηξηζηηθφ ζχζηεκα (Υξηζηνδνχινπ 1987). Καηά ηνλ Owen, ηα αγαζά πξέπεη λα πνπιηνχληαη ζηελ ηηκή θφζηνπο, ηελ νπνία ζεσξνχζε σο δίθαηε ηηκή (ζεσξία ηεο δίθαηεο αληαιιαγήο). Γηα φια απηά ν Owen ζεσξείηαη σο ν αδηαθηινλίθεηνο παηέξαο ησλ θαηαλαισηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ. κσο ν Owen πξνρψξεζε θαη ζηε δηαθήξπμε δεκηνπξγίαο παξαγσγηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ κε ηε κνξθή ηεο θνηλνθηεκνζχλεο. πγθεθξηκέλα, πξφηεηλε ηε δεκηνπξγία «ζπλεηαηξηζηηθψλ θνηλνηήησλ» πνπ ζα είραλ σο βάζε ηελ θνηλνθηεκνζχλε, δειαδή ζα δηαηεξνχζαλ θνηλά κέζα παξαγσγήο θαη ζα παξήγαγαλ απφ θνηλνχ φηη είλαη απαξαίηεην γηα ηηο αλάγθεο ησλ κειψλ. Γηα ηηο ηδέεο απηέο ν Owen ζεσξείηαη απφ πνιινχο σο ν παηέξαο ηνπ θνκκνπληζκνχ (Κακελίδεο 2001:26-28). Ο πξψηνο ζπλεηαηξηζκφο δεκηνπξγήζεθε ην 1844 ζηελ πφιε Rochdale ηεο Αγγιίαο απφ 28 πθαληνπξγνχο. Ο ζπλεηαηξηζκφο απηφο ήηαλ θαηαλαισηηθφο θαη απνζθνπνχζε ζην άλνηγκα θαηαζηήκαηνο ζηελ αγνξά εηδψλ πξψηεο αλάγθεο (είδε δηαηξνθήο, ππνδήκαηα, ελδχκαηα θ.α.). Ο ζπλεηαηξηζκφο απηφο απνηέιεζε πξφηππν γηα ηελ δεκηνπξγία ησλ θαηαλαισηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ. Ζ ιεηηνπξγία ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ απηνχ δελ ήηαλ ηπραία, αθνχ απφ ηελ Αγγιία μεθίλεζε ε Βηνκεραληθή Δπαλάζηαζε. Ο θαπηηαιηζηηθφο ηξφπνο παξαγσγήο είρε ηφηε ηελ κεγαιχηεξε αλάπηπμε θαη ε εθβηνκεράληζε ηεο παξαγσγήο νδεγνχζε καδηθά ηνπο βηνηέρλεο ζηελ πξνιεηαξηνπνίεζε. Έηζη ε ζπλεηδεηνπνίεζε θαη ε νξγάλσζή ηνπο πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπίζνπλ ηελ εθκεηάιιεπζε, νδήγεζαλ ζηελ δεκηνπξγία ηνπ πξψηνπ ζπλεηαηξηζκνχ ζε κηα πεξίνδν πνπ αξρίδεη λα αλαπηχζζεηαη ην εξγαηηθφ θίλεκα ζηελ Δπξψπε. Σελ ίδηα πεξίνδν δεκηνπξγήζεθε ζηελ Γεξκαλία ν πξψηνο αγξνηηθφο ζπλεηαηξηζκφο πηζησηηθνχ ραξαθηήξα. Αθνξκή γηα ηελ δεκηνπξγία απηνχ ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ ππήξμε ε ζηηνδεία ηνπ ρεηκψλα , πνπ ηαιαηπψξεζε ηνπ θαηνίθνπο ηνπ ρσξίνπ Wasterwald. Έηζη νη αγξφηεο δεκηνχξγεζαλ κηα νκάδα πνπ ηελ νλφκαζαλ «επηηξνπή ςσκηνχ», φπνπ απφ ηελ κία κεξηά θξφληηδε γηα ηελ δίθαηε κνηξαζηά ησλ ηξνθίκσλ θαη απφ ηελ άιιε έπαηξλε δάλεηα πνπ ζηε ζπλέρεηα ηα ρνξεγνχζε ζε απηνχο πνπ ηα είραλ αλάγθε. Ζ πξνζπάζεηα απηή ζηελ νπνία ζπκκεηείραλ ζρεδφλ φινη νη θάηνηθνη ηνπ ρσξίνπ, απνηέιεζε ηνλ ππξήλα γηα ηελ δεκηνπξγία αγξνηηθνχ πηζησηηθνχ ζπλεηαηξηζκνχ (Γαζθάινπ 1992). 13

19 1.7 Οη πλεηαηξηζκνί ζηελ Δπξώπε Σν ζχλνιν ησλ ζπλεηαηξηζκψλ ηεο Δ.Δ. εθπξνζσπείηαη απφ ηε πληνληζηηθή Δπηηξνπή Δπξσπατθψλ πλεηαηξηζηηθψλ Οξγαλψζεσλ C.C.A.C.E. (Co-ordinating Committee of European Co-operatives), ε νπνία ηδξχζεθε ην Δθηφο απφ ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο ζπκκεηέρνπλ θαη εζληθέο δηαηνκεαθέο νξγαλψζεηο, φπσο ην Ηλζηηηνχην πλεηαηξηζηηθψλ Δξεπλψλ θαη Μειεηψλ (Η..Δ.Μ.) ηεο Διιάδαο. Σν 1958 ηδξχζεθε ε ΚΟΠΑ., δειαδή ε Δπηηξνπή Γεσξγηθψλ Δπαγγεικαηηθψλ Οξγαλψζεσλ ηεο ΔΟΚ θαη ην 1959 ε ΚΟΕΔΚΑ, δειαδή ε Γεληθή Δπηηξνπή Γεσξγηθνχ πλεηαηξηζκνχ ηεο ΔΟΚ. Ζ δηαθνξά ησλ δπν επηηξνπψλ έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ζηελ ΚΟΠΑ κπνξνχλ λα κεηέρνπλ πεξηζζφηεξεο απφ κηα νξγαλψζεηο απφ θάζε ρψξα, ζε αληίζεζε κε ηε ΚΟΕΔΚΑ πνπ δέρεηαη κφλν κηα. ηελ Διιάδα ππάξρνπλ ε ΠΑΔΓΔ, ε ΓΔΑΔ- Γεληθή πλνκνζπνλδία Αγξνηηθψλ πιιφγσλ Διιάδνο θαη ε ΤΓΑΔ-πλνκνζπνλδία Αγξνηηθψλ πιιφγσλ Διιάδνο. ηελ ΚΟΠΑ ζπκκεηέρεη κφλν ε ΓΔΑΔ. Ζ θχξηα δξαζηεξηφηεηα ηεο ΚΟΕΔΚΑ είλαη ε εθαξκνγή ηεο παξεκβαηηθήο Κνηλήο Αγξνηηθήο Πνιηηηθήο (ΚΑΠ) (Παπαγεσξγίνπ 2004). Μέρξη ην 1990 ππήξραλ ζηελ Δπξψπε πνιινί ζπλεηαηξηζκνί. ηνλ αθφινπζν πίλαθα παξνπζηάδεηαη ν αξηζκφο ησλ ζπλεηαηξηζκψλ ζε δηάθνξεο ρψξεο ηεο Δπξψπεο. Πίλαθαο 1.1. Αξηζκόο Αγξνηηθώλ πλεηαηξηζκώλ θαη ηωλ κειώλ ηνπο ζηελ Δ.Δ. από ΥΩΡΑ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΟΙ ΤΝΟΛΙΚΑ ΓΔΩΡΓΙΚΟΙ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΟΟΣΟ ΓΔΩΡΓΙΚΩΝ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΩΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΔΝΩΝ ΜΔΛΩΝ ΑΡΙΘΜΟ ΜΔΛΩΝ ΓΔΩΡΓΙΚΩΝ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΩΝ ΠΟΟΣΟ ΜΔΛΩΝ ΓΔΩΡΓΙΚΩΝ ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΩΝ ΒΔΛΓΙΟ , ,1 ΓΑΝΙΑ , ,1 ΦΙΛΑΝΓΙΑ , ,8 ΓΑΛΛΙΑ , ,4 ΙΣΑΛΙΑ , ,5 ΙΡΛΑΝΓΙΑ , ,4 ΛΟΤΞΔΜΒΟΤΡΓΟ , ΓΔΡΜΑΝΙΑ , ,9 ΟΛΛΑΝΓΙΑ , ,6 ΠΟΡΣΟΓΑΛΙΑ , ,0 ΑΤΣΡΙΑ , ,6 ΔΛΛΑΓΑ , ,0 ΙΠΑΝΙΑ , ,9 ΟΤΗΓΙΑ , ,8 Μ.ΒΡΔΣΑΝΙΑ , ,8 ΤΝΟΛΟ , ,4 Πεγή: GOGECA (General Confederation of Co-Operatives in the European Union). ηε Γαλία έλα ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη δελ ππάξρεη εηδηθφο ζπλεηαηξηζηηθφο λφκνο πνπ λα δηέπεη ηε δεκηνπξγία θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ ζπλεηαηξηζκψλ, σζηφζν δηαζέηεη έλα απφ ηα πην αλεπηπγκέλα ζπλεηαηξηζηηθά θηλήκαηα ηνπ θφζκνπ (Αβδειίδεο 1978). Σν θπξηφηεξν ραξαθηεξηζηηθφ ησλ αγξνηηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ ζηε Γαλία είλαη φηη έρνπλ αλαπηπρζεί θιαδηθά, δειαδή θαηά θιάδν παξαγσγήο φπσο ην θξέαο ή ην γάια, θαιχπηνληαο έηζη ην ζχλνιν ηεο ρψξαο ή κηα κεγάιε πεξηθέξεηα. Σν ζπνπδαηφηεξν πξντφλ ηεο Γαλίαο είλαη ηα 14

20 γαιαθηνθνκηθά πξντφληα ηα νπνία δηαρεηξίδνληαη νη γαιαθηνθνκηθνί ζπλεηαηξηζκνί πνπ είλαη απφ ηνπο αξραηφηεξνπο ζηε ρψξα θαη εκπνξεχνληαη πεξίπνπ ην 90% ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο γάιαθηνο θαη βνπηχξνπ θαη πεξίπνπ ην 80% ηεο παξαγσγήο ηπξηνχ. Δδψ αμίδεη λα αλαθεξζεί ε χπαξμε ηεο Οκνζπνλδίαο Γαληθψλ Γαιαθηνθνκείσλ πνπ έρεη εζληθή νξγάλσζε θαη πιαηζηψλεηαη φρη κφλν απφ ηνπο ζπλεηαηξηζκνχο αιιά θαη απφ ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο. Δπίζεο έρνπλ δεκηνπξγεζεί ν Γαληθφο Δμαγσγηθφο Οξγαληζκφο Βνπηχξνπ θαη ν Γαληθφο Δμαγσγηθφο Οξγαληζκφο Σπξηνχ νη νπνίνη ζπκβάινπλ απνθαζηζηηθά ζηηο εμαγσγέο θαη κάιηζηα επηηπγράλνπλ ην 90% ησλ εμαγσγψλ λα πξνέξρεηαη απφ πξντφληα ηνπ ζπλεηαηξηζκνχ. Αλάινγν ηξφπν ιεηηνπξγίαο έρνπλ νη Κηελνηξνθηθνί Δκπνξηθνί πλεηαηξηζκνί, ε Οκνζπνλδία Γαληθψλ πλεηαηξηζηηθψλ Δξγνζηαζίσλ κπέηθνλ θαη ν Γαληθφο πλεηαηξηζκφο Γεσξγηθψλ Δθνδίσλ. Ο ηειεπηαίνο πξαγκαηνπνηεί εηζαγσγή θαη εκπφξην ηνπ 50% ησλ ιηπαζκάησλ θαη δσνηξνθψλ πξνζθέξνληαο ζηα κέιε ηνπ ηθαλνπνηεηηθέο ηηκέο θαη γεσπνληθέο ζπκβνπιέο. ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο ζπλεηαηξηζκψλ, ην κέινο είλαη ππνρξεσκέλν λα παξαδίδεη κηα ειάρηζηε πνζφηεηα ηνπ πξντφληνο πνπ παξάγεη ή θαη νιφθιεξε ηελ πνζφηεηα ζηνλ ζπλεηαηξηζκφ. Οιφθιεξε ηελ πνζφηεηα νθείινπλ λα παξαδίδνπλ φζνη είλαη κέιε ζηνλ γαιαθηνθνκηθφ ζπλεηαηξηζκφ θαη ζε απηφλ ηνπ κπέηθνλ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν εμαζθαιίδεηαη πάγηα κηα κεγάιε πνζφηεηα πξντφληνο πνπ έρνπλ λα δηαρεηξηζηνχλ θαη θαηακεξηζκφ ησλ ιεηηνπξγηθψλ δαπαλψλ ζε κεγαιχηεξε πνζφηεηα πξντφλησλ. ηελ Γαλία, άιισζηε αλαπηχρζεθε θαη αλδξψζεθε ν κεγαιχηεξνο επξσπατθφο ηπξνθνκηθφο ζπλεηαηξηζκφο, ν νπνίνο κεηά ηελ ζπγρψλεπζή ηνπ κε ηνλ αληίζηνηρν ζνπεδηθφ, κεηαηξάπεθε ζε κεγάιε πνιπεζληθή εηαηξία (Nouyrit 1992). ηελ Οιιαλδία νη αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί είλαη απινχ ζθνπνχ, δειαδή πξαγκαηνπνηνχλ κφλν κηα δξαζηεξηφηεηα. Τπάξρνπλ ζπλεηαηξηζκνί εκπνξίαο θξνχησλ θαη ιαραληθψλ, κεηαπνίεζεο θαη εκπνξίαο ηνπ γάιαθηνο, αζθαιηζηηθνί θαη πηζησηηθνί ζπλεηαηξηζκνί, ζπλεηαηξηζκνί γεσξγηθψλ εθνδίσλ θιπ. Γηα ηνλ ιφγν απηφ παξαηεξείηαη ην θαηλφκελν νη αγξφηεο ζηελ Οιιαλδία λα είλαη κέιε θαηά κέζν φξν ζε ηέζζεξηο ζπλεηαηξηζκνχο ελψ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο θηάλνπλ θαη ζηνπο νθηψ. Έλαο παξαγσγφο θεπεπηηθψλ γηα παξάδεηγκα είλαη κέινο ζηνλ ζπλεηαηξηζκφ εκπνξίαο, ζηνλ πηζησηηθφ, ζε απηφλ ησλ γεσξγηθψλ εθνδίσλ θ.ν.θ. ζνλ αθνξά ζηελ νξγάλσζή ηνπο, νη αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί ζηελ Οιιαλδία, ρσξίδνληαη ζε 25 Κεληξηθέο Οξγαλψζεηο θαηά θιάδν παξαγσγήο. Ο αξηζκφο ησλ δεπηεξνβάζκησλ ζπλεηαηξηζηηθψλ νξγαλψζεσλ δελ είλαη απζηεξά ζηαζεξφο θαη δηαρεηξίδεηαη π.ρ. ηα θξνχηα, ηα θξεαηηθά θιπ. Οη Κεληξηθέο Οξγαλψζεηο νξγαλψλνληαη ζε κηα εζληθή νξγάλσζε, ην Δζληθφ πλεηαηξηζηηθφ πκβνχιην, πνπ έρεη σο ζηφρν λα πξνάγεη ηα ζπκθέξνληα ησλ ζπλεηαηξηζκψλ απέλαληη ζηελ εθάζηνηε θπβέξλεζε θαη εκπφξνπο. Με ηνλ ηξφπν απηφ νη αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί δηαθηλνχλ ην 50% ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη παίδνπλ ζεκαληηθφηαην ξφιν ζηελ εζληθή νηθνλνκία ηεο ρψξαο. Ο κεγαιχηεξνο γαιαθηνθνκηθφο ζπλεηαηξηζκφο ηεο Δπξψπεο έρεη ηελ έδξα ηνπ ζηελ Οιιαλδία θαη έρεη επεθηαζεί κε ην κνληέιν ηεο πνιπεζληθήο εηαηξείαο ζε πνιιέο ρψξεο ηνπ θφζκνπ, εθ ησλ νπνίσλ κία είλαη θαη ε Διιάδα. Πξφθεηηαη γηα ηε Friesland-Campina, πνπ πξνέθπςε κεηά απφ ηε ζπγρψλεπζε ησλ δχν κεγαιχηεξσλ γαιαθηνθνκηθψλ ζπλεηαηξηζκψλ ηεο Οιιαλδίαο. Ζ Γαιιία έρεη έλα ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ πνπ έγθεηηαη ζηελ αξρή ηεο απνθιεηζηηθφηεηαο, πνπ ζεκαίλεη φηη νη ζπλεηαηξηζκνί κπνξνχλ λα ζπλαιιάζζνληαη κφλν κε ηα κέιε ηνπο θαη κφλν κέρξη ην 20% ηνπ ζπλνιηθνχ ηδίξνπ κπνξεί λα ζπλαιιαγνχλ κε κε κέιε. Σα κέιε απφ ηελ πιεπξά ηνπο ππνρξεψλνληαη λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο ππεξεζίεο ησλ ζπλεηαηξηζκψλ. Δπίζεο, νη αγξνηηθνί ζπλεηαηξηζκνί 15

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ.

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

ΙNCOFRUIT - (HELLAS).

ΙNCOFRUIT - (HELLAS). Πξνο ΟΛΑ ΤΑ ΜΔΛΗ Κε Σπλάδειθε Θέκα: Ιζπαλία & Γεξκαλία 5 ε ΔΒΓΟΜΑΓΑ 2011 (31 Ιαλ έσο 30 Φεβξ.2011) Παξαζέηνπκε θαησηέξσ: Αλαζθόπεζε ηεο 4 εο εβδνκάδνο 2011 κε ηηο ηηκέο ησλ εζπεξηδνεηδώλ πνπ δηακνξθώζεθαλ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΟΜΟ Α Mάθημα 5: To παραγωγής σναρηήζεις κόζηοσς Η ζπλάξηεζε ζπλνιηθνύ θόζηνπο C FC VC Όπνπ FC= ην ζηαζεξό θόζηνο (ην θόζηνο γηα ηνλ ζηαζεξό παξαγσγηθό ζπληειεζηή) θαη VC= ην κεηαβιεηό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΕΝΧΝΕΚΔ ΟΕΚΟΝΟΜΕΏ ΚΏΕ ΏΓΡΟΣΕΚΟΕ ΤΝΒΣΏΕΡΕΜΟΕ ΣΔ ΛΒΐΟ ΜΒ ΒΜΦΏΔ ΣΟ ΐΕΟΛΟΓΕΚΟ ΒΛΏΕΟΛΏΑΟ

ΚΟΕΝΧΝΕΚΔ ΟΕΚΟΝΟΜΕΏ ΚΏΕ ΏΓΡΟΣΕΚΟΕ ΤΝΒΣΏΕΡΕΜΟΕ ΣΔ ΛΒΐΟ ΜΒ ΒΜΦΏΔ ΣΟ ΐΕΟΛΟΓΕΚΟ ΒΛΏΕΟΛΏΑΟ 2011 ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ,ΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΗΜΩΝ,ΣΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ,ΜΕΣΑΠΣΤΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΕΡΕΤΝΑ ΣΗΝ ΣΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΣΤ ΞΗ ΚΑΙ ΤΝΟΧΗ» ΚΟΕΝΧΝΕΚΔ ΟΕΚΟΝΟΜΕΏ ΚΏΕ ΏΓΡΟΣΕΚΟΕ ΤΝΒΣΏΕΡΕΜΟΕ ΣΔ ΛΒΐΟ ΜΒ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ «ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΤΝΟΥΖ»

ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ «ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΤΝΟΥΖ» ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ & ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΣΜΖΜΑ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΘΔΜΑ: «ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΚΑΗ ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΤΝΟΥΖ» ΜΔΛΔΣΖ ΠΔΡΗΠΣΧΖ: ΑΓΡΟΣΗΚΟΗ ΤΝΔΣΑΗΡΗΜΟΗ ΑΡΓΟΛΗΓΑ 2010-2011 ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Έκδοζη /10/2014. Νέα λειηοσργικόηηηα - Βεληιώζεις

Έκδοζη /10/2014. Νέα λειηοσργικόηηηα - Βεληιώζεις Έκδοζη 2.89.31 08/10/2014 Η έκδοζη 2.89.31, περιλαμβάνει : Βεληιώζεις Καηάζηαζη Υπερφριών (Ε8) Αναγγελία πρόζληυης (Ε3) 08/10/2014 1 Βεληιώζεις Καηάζηαζη Υπερφριών (Ε8) Επεηδή ζηελ ειεθηξνληθή ππνβνιή

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

Το αγόρι στο θεωρείο Αγγελική Δαρλάση ΜΕΛΙΝΑ ΣΟΥΣΟΥΝΗ

Το αγόρι στο θεωρείο Αγγελική Δαρλάση ΜΕΛΙΝΑ ΣΟΥΣΟΥΝΗ Το αγόρι στο θεωρείο Αγγελική Δαρλάση ΜΕΛΙΝΑ ΣΟΥΣΟΥΝΗ Η θεραπεία μέσω της τέχνης Τέρλε είλαη ε δεκηνπξγηθή έθθξαζε ηεο ςπρηθήο θαηάζηαζεο, ησλ ζπλαηζζεκάησλ θαη ησλ ηδεώλ ηνπ θαιιηηέρλε. Η ηέρλε έρεη ςπρνζεξαπεπηηθέο

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W.

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W. ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ι Τειηθή Εμέηαζε: 5 Σεπηέκβξε 6 (Δηδάζθσλ: ΑΦ Τεξδήο) ΘΕΜΑ Θεσξνύκε θβαληηθό ζύζηεκα πνπ πεξηγξάθεηαη από Φακηιηνληαλή Η, ε νπνία ζε κνξθή πίλαθα ρξεζηκνπνηώληαο ηηο ηδηνζπλαξηήζεηο, θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ

ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ ΕΡΓΑΙΑ ΓΙΑ ΣΙ ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΗ 1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΤΚΕΙΟ ΝΑΤΠΑΚΣΟΤ Ηκεξνκελία: 10 Ιαλνπαξίνπ 2012 Οη καζεηέο πνπ εξγάζηεθαλ γηα ηελ εξγαζία ζρεηηθά κε ηηο ζπλέπεηεο ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πανελλαδικών εξεηάζεων Σςναπηήζειρ

Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πανελλαδικών εξεηάζεων Σςναπηήζειρ Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πνελλδικών εξεηάζεων 2-27 Σςνπηήζειρ Η γξθηθή πξάζηζε ηεο ζπλάξηεζεο f είλη ζπκκεηξηθή, σο πξνο ηνλ άμνλ, ηεο γξθηθήο πξάζηζεο ηεο f 2 Αλ f, g είλη δύν ζπλξηήζεηο κε πεδί νξηζκνύ

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε Κβαντικοί Υπολογισμοί Πέκπηε Γηάιεμε Kπθισκαηηθό Mνληέιν Έλαο θιαζηθόο ππνινγηζηήο απνηειείηαη από αγσγνύο θαη ινγηθέο πύιεο πνπ απνηεινύλ ηνπο επεμεξγαζηέο. Σηνπο θβαληηθνύο ε πιεξνθνξία βξίζθεηαη κέζα

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Α.Ε Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία Πνηνί είκαζηε Η ΜΙΝΔΡΑΛ ΥΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ Α.Δ. μεθίλεζε ηελ πνξεία ηεο ην 1976. Από ηελ αξρή ζπλεξγαζηήθακε κε πξωηνπόξνπο εηαηξείεο ζηνλ

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Γ1.2. ΟΗ ΑΝΣΧΝΤΜΗΔ ηελ παιαηά εθθιεζηαζηηθή ζιαβηθή, νη αλησλπκίεο δηαθξίλνληαλ ζε δπν κεγάιεο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΜΟΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΜΟ Γ

ΓΗΜΟΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΜΟ Γ 1 ΓΗΜΟΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΟΜΟ Γ Μάθημα 19: Φόροι ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΤΣΗΜΑΣΑ: Προοδεσηικό, Αναλογικά και ανηίζηροθα προοδεσηικό θορολογικό ζύζηημα Μέζος και οριακός θορολογικός ζσνηελεζηής Ο κέζνο θνξνινγηθόο ζπληειεζηήο

Διαβάστε περισσότερα

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Μνρηαλάθεο Κσλ/λνο Πξντζηάκελνο Πιεξνθνξηθήο Γήκνπ Ηξαθιείνπ Η κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ 1990-

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 Σν ΚΔ.ΔΛ.Π.ΝΟ., Γξαθείν Θεζζαινλίθεο θαη ε Γηεύζπλζε Γεκόζηαο Τγείαο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 3. Έληππν νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα

Διαβάστε περισσότερα

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ 3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ ΘΔΩΡΖΣΗΘΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ: Γηα ηελ ιύζε ηωλ αζθζεωλ πνπ αθνινπζνύλ ζα ρξεηαζζνύκε: 1. Σελ (δηάζεκε) εμίζωζε ηνπ ΔΗΛΣΔΗΛ: E c. Σνλ λόκν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ. Νέες προθεσμίες απογραυής των επιτειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Γηα ηηο ΑΕ, ηηο ΕΠΕ, ηηο ΟΕ θαη ηηο ΕΕ, ε πξνζεζκία ππνβνιήο νξίδεηαη ωο εμήο:

ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ. Νέες προθεσμίες απογραυής των επιτειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Γηα ηηο ΑΕ, ηηο ΕΠΕ, ηηο ΟΕ θαη ηηο ΕΕ, ε πξνζεζκία ππνβνιήο νξίδεηαη ωο εμήο: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ -1980- ΔΕΛΣΙΟ ΣΤΠΟΤ Αθήνα, 4 Οκτωβρίοσ 2012 Νέες προθεσμίες απογραυής των επιτειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Τελ παξάηαζε ηωλ πξνζεζκηώλ γηα ηελ απνγξαθή ηωλ επηρεηξήζεωλ ζην Γ.Ε.ΜΗ., απνθάζηζε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 Κα ακαθένεηε 5 εονςπασθέξ πώνεξ θαη κα βνείηε ημ είδμξ ημο μνοθημύ ημοξ πιμύημο. Πμημη πανάγμκηεξ επηηνέπμοκ ηεκ θαηαζθεοή μεγάιςκ ηεπκηθώκ ένγςκ; Ε ελόνολε (ελαγςγή

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην ζαο

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην  ζαο Δίζνδνο ζηελ Υπεξεζία Αλ είζηε ήδε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ζηελ ππεξεζία, γηα ηελ είζνδν ζαο (login) ζηελ ππεξεζία e-bill, εηζάγεηαη ην Όλνκα Φξήζηε (username) θαη ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο (password) πνπ είραηε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KRNUGH Γηα λα θάλνπκε απινπνίεζε κηαο ινγηθήο ζπλάξηεζεο κε πίλαθα (ή ράξηε) Karnaugh αθνινπζνύκε ηα παξαθάησ βήκαηα:. Η ινγηθή ζπλάξηεζε ζα πξέπεη λα είλαη ζε πιήξε

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL B8-0165/7. Τροπολογία. Salvatore Cicu, Lambert van Nistelrooij εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο PPE

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL B8-0165/7. Τροπολογία. Salvatore Cicu, Lambert van Nistelrooij εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο PPE 1.2.2016 B8-0165/7 7 Αιτιολογική σκέψη A Α. ιακβάλνληαο ππόςε όηη νηζιυηικέρ πεπιοσέρ, οι οποίερ νξίδνληαη σο πεξηθέξεηεο NUT επηπέδνπ 2 θαη 3, έρνπλ θνηλά θαη κόληκα εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηιρ δηαθνξνπνηνύλ

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενο 10ης διάλεξης ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΑΘΛΗΣΙΚΟΤ ΜΑΡΚΔΣΙΝΓΚ

Περιεχόμενο 10ης διάλεξης ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΑΘΛΗΣΙΚΟΤ ΜΑΡΚΔΣΙΝΓΚ Περιεχόμενο 10ης διάλεξης ΒΑΙΚΔ ΑΡΥΔ ΑΘΛΗΣΙΚΟΤ ΜΑΡΚΔΣΙΝΓΚ Σα βασικότεπα σαπακτηπιστικά τος αθλητισμού ωρ ςπηπεσία Είναι: άπιε βησκαηηθή δελ απνζεθεχεηαη επεξεάδεηαη θαηαλαιψλεηαη ηαπηφρξνλα κε ηελ παξαγσγή

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Βιομησανικόρ ζσεδιαζμόρ πποϊόνηων από ανακςκλωμένερ ζςζκεςαζίερ

Βιομησανικόρ ζσεδιαζμόρ πποϊόνηων από ανακςκλωμένερ ζςζκεςαζίερ Βιομησανικόρ ζσεδιαζμόρ πποϊόνηων από ανακςκλωμένερ ζςζκεςαζίερ ΤΕΙ Δσηικής Μακεδονίας Τμήμα Βιομητανικού Στεδιαζμού Εργαζηήριο C 3 www.c3.teiwm.gr C 3 LAB www.c3.teiwm.gr 1 Εηζαγσγή Πεπιεσόμενα ύκβνια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 Γενικά Η έθδνζε 8.0.0 ηνπ ελόηεηεο: Business ERP, πεξηιακβάλεη λέεο ιεηηνπξγίεο πνπ αλαιύνληαη ζηηο παξαθάησ Γεληθόηεξε ιεηηνπξγία ηεο εθαξκνγήο Εκπνξηθή Δηαρείξηζε 7/2/2013 SingularLogic

Διαβάστε περισσότερα

Έωρ και 28% η αύξηζη ηων ειζθοπών από ηο 2019!

Έωρ και 28% η αύξηζη ηων ειζθοπών από ηο 2019! Έωρ και 28% η αύξηζη ηων ειζθοπών από ηο 2019! A. Πίνακερ απεικόνιζηρ μεηαβολών Ι. Πίνακαρ απεικόνιζηρ μεηαβολών για ειζόδημα 10.000,00 Με ηο Υθιζηάμενο ζύζηημα Κζρδη 10,000.00 10,000.00 10,000.00 10,000.00

Διαβάστε περισσότερα

Οπγάνυζη και Λειηοςπγία ςνεηαιπιζηικών Οπγανώζευν. Μελέηη Πεπίπηυζηρ για ηην Ένυζη Γαζικών και Γευπγικών ςνεηαιπιζμών Απναίαρ Υαλκιδικήρ.

Οπγάνυζη και Λειηοςπγία ςνεηαιπιζηικών Οπγανώζευν. Μελέηη Πεπίπηυζηρ για ηην Ένυζη Γαζικών και Γευπγικών ςνεηαιπιζμών Απναίαρ Υαλκιδικήρ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΚΑΗ ΓΗΟΗΚΖΖ ΑΓΡΟΣΗΚΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ Οπγάνυζη και Λειηοςπγία ςνεηαιπιζηικών Οπγανώζευν. Μελέηη Πεπίπηυζηρ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_3207/391 1. Τελ άιιε κέξα νη Τξηάθνληα, πνιύ ηαπεηλσκέλνη θαη ληώζνληαο εγθαηαιειεηκκέλνη, ζπγθεληξώζεθαλ ζην ρώξν ησλ ζπλεδξηάζεσλ παξάιιεια, νη «ηξεηο ρηιηάδεο», ζε όια ηα ζεκεία όπνπ είραλ ηνπνζεηεζεί,

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 9: Το σύστημα των συμφώνων. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 9: Το σύστημα των συμφώνων. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 9: Το σύστημα των συμφώνων Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών (11) Σνλ 9ν-10ν αηώλα κ.υ. ηα πγξά θαη είραλ ζαθή ζπιιαβνπνηεηηθή ιεηηνπξγία ζαλ θη απηή πνπ εκθαλίδεηαη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. 1. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 1 0,3x 0,1y x 3 3x 4y 2 4x 2y ( x 1) 6( y 1) (i) (ii)

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. 1. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 1 0,3x 0,1y x 3 3x 4y 2 4x 2y ( x 1) 6( y 1) (i) (ii) . Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα.,, 6 4 4 4 5( ) 6( ). Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα.,,,6 7. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 5 ( )( ) ( ) 4. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 5 4 6 7 4. 5. Να ιπζνύλ ηα ζπζηήκαηα. 59 ( )( ) ()( 5) 7 6.

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα