Απειλή για τη χώρα ο νεποτισμός

Transcript

1 01- KATHI 19-10_KATHI NEW 18/10/14 00:14 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 315 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA ΧΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ Καλοδεχούμενη η Βουλή στον διάλογο με Τρόικα Πολύ σύντομα θα υπάρχει πλαίσιο εκποιήσεων αποδεκτό από όλους, υποστηρίζει ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, ο οποίος επιχειρεί άνοιγμα προς τα κόμματα, λέγοντας ότι η Βουλή είναι ευπρόσδεκτη στη διαπραγμάτευση με την Τρόικα. «Δεν μπορώ να διανοηθώ πως έχει τερματιστεί αυτή η σοβαρή και υπεύθυνη στάση της πλειοψηφίας των πολιτικών δυνάμεων που εκπροσωπούνται στη Βουλή» δηλώνει σε συνέντευξη στην «Κ», και αναφέρεται στη συνεργασία με τον Ν. Παπαδόπουλο. Σελ. 12 ΥΠΟΥΡΓOΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Δυσοίωνο το μέλλον των Κ. Αερογραμμών Αποκαλυπτικός με το μέλλον των Κυπριακών Αερογραμμών είναι ο υπουργός Συγκοινωνιών σε συνέντευξή του στην «Κ». Ο Μάριος Δημητριάδης θεωρεί ότι η εταιρεία εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από το τι θα αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ακόμα και αν εξευρεθεί επενδυτής, λέει ο κ. Δημητριάδης, αν η απόφαση της Επιτροπής είναι αρνητική σε αυτή την περίπτωση η εταιρεία δεν έχει μέλλον. Σελ. 14 ΑΓΓΕΛΟΣ ΛΟΪΖΟΥ Άνοιγμα σε νέες αγορές από τον ΚΟΤ Αλλάζει ο χάρτης στον κυπριακό τουρισμό, αφού μετά από μία πενταετία η ρωσική αγορά δείχνει πτωτική τάση, ενώ νέοι και παραδοσιακοί παίκτες από άλλες χώρες, μπαίνουν δυναμικά στο προσκήνιο. Οικονομική, σελ. 6 Απειλή για τη χώρα ο νεποτισμός Νέα υπόθεση με Χρυστάλλα Γιωρκάτζη να παραβλέπει ως ελέγκτρια διάτρητες διαδικασίες για δάνειο 2 εκατατομμυρίων λιρών στον Ανδρέα Γιωρκάτζη Επικίνδυνα παιχνίδια στην ΑΟΖ Απτόητος ο Taγίπ Ερντογάν Πεπεισμένοι ότι η Τουρκία θα στείλει το σεισμογραφικό Barbaros για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ είναι όσοι παρακολουθούν το μπρα ντε φερ που παίζεται αυτές τις μέρες στην ανατολική Μεσόγειο, στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο. Θεωρείται αδιανόητη τυχόν υποχώρηση της Άγκυρας και ματαίωση της άφιξης του τουρκικού ερευνητικού στα τεμάχια 2, 3 και 9, αφού θα έπληττε δραστικά το κύρος του Ταγίπ Ερντογάν. Σελ. 5 Safety check μέσω Διαδικτύου Σώος με ένα κουμπί Μία νέα εφαρμογή εγκαινίασε το Facebook, που επιτρέπει στους χρήστες του να ελέγχουν κατά πόσον είναι ασφαλείς οι φίλοι τους κατά διάρκεια φυσικών καταστροφών. Το Safety Check είναι η νέα υπηρεσία που ήρθε για να μας σώσει. Σελ. 23 Εξόφθαλμη υπόθεση νεποτισμού, ασυμβίβαστου και υπέρβασης εξουσίας αποτελεί η περίπτωση δανείου 2 εκατ. από το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού, που δόθηκε το 2001 σε εταιρεία του δικηγόρου Ανδρέα Γιωρκάτζη, συζύγου της τότε γενικής ελέγκτριας Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, με διάτρητες διαδικασίες και με εγγυήσεις μετοχές ασφαλιστικής εταιρείας που μπήκε στο Χρηματιστήριο το 2003! Λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών (ΕΥΣΕ) εντόπισαν και υπέδειξαν την παρανομία, ωστόσο, η πενταμελής επιτροπή που ηγείτο της ΕΥΣΕ, με πρόεδρο τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη εν οίδε ότι ουδέν οίδε, παρά το γεγονός ότι αυτό συνιστούσε κατάφορη παραβίαση Η μίνι φούστα γίνεται 50 ετών Προβάδισμα 7,5 μονάδων για ΣΥΡΙΖΑ Δημοσκόπηση του δίνει 27,5%, έναντι 20% της Ν.Δ. τρίτο «Το Ποτάμι» Μέσα σ ένα περιβάλλον νέου έντονου δικομματισμού στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται με 27,5% έναντι 20% της Ν.Δ. σε έρευνα κοινής γνώμης που πραγματοποίησε το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ενώ σύμφωνα με το αποτέλεσμα τρίτο κόμμα αναδεικνύεται της Νομοθεσίας και των κανονισμών Περί Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων. Το ζήτημα του παράτυπου δανείου στον Α. Γιωρκάτζη εντοπίστηκε και κατά τη διάρκεια πιλοτικού ελέγχου που έγινε την ίδια εποχή από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, όταν διοικητής ήταν ο Χρ. Χριστοδούλου αλλά και πάλι αποσιωπήθηκε Σελ. 4 Δεν υπάρχει ρούχο πιο παράδοξο και αντιφατικό ως προς τα μηνύματα που στέλνει από αυτό το μικρό κομμάτι υφάσματος, για το οποίο έχει χυθεί πολύ μελάνι από τις πένες κοινωνιολόγων, ιστορικών της μόδας, ψυχολόγων και δημοσιογράφων του 20ού αιώνα που συμπληρώνει φέτος 50 χρόνια ζωής. Ζωή, σελ. 1 το «Ποτάμι» του Σταύρου Θεοδωράκη με 7,5%, δημιουργώντας νέα δεδομένα στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό. Η διαφορά των 7,5 μονάδων δημιουργήθηκε σε δύο περιόδους, η πρώτη όταν παγιώθηκε διαφορά 4 μονάδων και η δεύτερη με τον ΕΝΦΙΑ. Σελ. 19 Ο σερ Στέλιος επενδύει στην Κύπρο Την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε στη χώρα μας ο σερ Στέλιος Χατζηιωάννου για να βραβεύσει από το Stelios Philanthropic Foundation τις δέκα επιχειρηματικές ομάδες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με το ποσό των ευρώ στην καθεμία και μίλησε στην «Κ» για τα δικοινοτικά βραβεία, τα γεύματα που προσφέρει το ίδρυμα καθημερινά, την οικονομική κρίση και τον χειρισμό της, το κούρεμα, τις επενδύσεις του στην Κύπρο, τα start ups, τα επαγγέλματα του μέλλοντος και εξήγησε γιατί πρέπει οι νέοι να φεύγουν από την Κύπρο. Σελ. 15 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Η Κύπρος που θέλουμε Η χώρα διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση μετά την τραγωδία του Κρίση πρωτίστως ηθική και πολιτική και κατά δεύτερο λόγο οικονομική. Ο λαός μπροστά στην οικονομική καταστροφή έχει επιδείξει μνημειώδη ψυχραιμία, υπομονή αλλά κυρίως ανοχή. Αυτά, όμως, φρονούμε, ότι δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται από τους πολιτικούς και οικονομικούς ταγούς του τόπου ως αδυναμία των πολιτών να αντιδράσουν. Η δημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν από 54 μόλις χρόνια δημιούργησε και διαμοίρασε πλούτο, όχι πάντα με ορθολογιστικό τρόπο, για να φτάσουμε τα τελευταία χρόνια σε ακραία φαινόμενα διαπλοκής, νεποτισμού και διαφθοράς, κεκαλυμμένα πολλές φορές υπό τον αδιαφανή μανδύα του νομότυπου και παραμερίζοντας το φως της ηθικής, που ευτυχώς διαφυλάχθηκε από τον ανώνυμο πολίτη. Η «Καθημερινή» με την έκδοσή της πριν από έξι χρόνια έθεσε ως θέμα αρχής τη μη ανοχή σε φαινόμενα που καταρρακώνουν την εμπιστοσύνη του πολίτη στην πολιτεία, στη δημοκρατία και στη δικαιοσύνη. Με αυτά τα κίνητρα και με αυτοκριτική στάση και για τον ρόλο των Μέσων στα σημερινά φαινόμενα ηθικής κατάπτωσης που μας κατακλύζουν, παίρνουμε πρωτοβουλία για να ανοίξει επιτέλους η συζήτηση για το τι είναι πρέπον, ηθικό και άριστο για τη λειτουργία μας ως πολιτείας. Στόχος είναι η δημιουργία ασφαλιστικών δικλίδων μη επανάληψης στο μέλλον των σημερινών φαινομένων σήψης και καχυποψίας για τη λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τώρα είναι η ώρα να καταγράψουμε και να αποφασίσουμε σε ποια Κύπρο θέλουμε να ζήσουμε και ποια Κύπρο θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Βιώσιμο το χρέος αλλά προβληματίζει Φόβοι για ομόλογα διεθνώς Ανακουφίζει τα δημόσια οικονομικά η αναθεώρηση του ΑΕΠ, της οποίας ο μεγαλύτερος αντίκτυπος είναι η μείωση του λόγου χρέους-προς-αεπ, αλλά ο δρόμος παραμένει μακρύς ακόμα για την οικονομία. Την ίδια ώρα οι συνθήκες γύρω από τις αγορές ομολόγων διεθνώς δεν είναι καθόλου ευνοϊκές για το κυπριακό χρέος. Οικονομική, σελ. 3, 4 Το Κομπάνι απειλεί με χάος την Τουρκία Πλήγμα ο συριακός εμφύλιος Στην πραγματικότητα ο τουρκικός στρατός δεν έχει επέμβει στη Συρία, αλλά το χάος του εμφυλίου μεταδίδεται με όλο και περισσότερους τρόπους στη γειτονική χώρα, απειλώντας με αποσταθεροποίηση το κουρδικό μέτωπο στο εσωτερικό της Τουρκίας σε μία στιγμή που η προοπτική ειρήνευσης ήταν χειροπιαστή. Σελ. 22 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι Πυροσβέστες Η ιστορία της αγαπημένης σας ταινίας σε κόμικ. Σελ. 19 ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΕΛ Οι Άραβες που ελέγχουν την Παρί Η αντίπαλος του ΑΠΟΕΛ στην 3η αγωνιστική των Ομίλων, ανήκει στην Qatar Sports Investments που ίδρυσε το 2005 ο σημερινός Εμίρης του Κατάρ. ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ Ο πολυταξιδεμένος Ιοάν Αντόνε Ο νέος προπονητής των μπλε μπορεί να μην γεμίζει το μάτι του μέσου Απολλωνίστα αλλά μετράει τίτλους και επιτυχίες στην καριέρα του. ΟΜΟΝΟΙΑ Τα συστήματα του Καϊάφα Εξετάζουμε τις επιλογές του Καϊάφα και την αποδοτικότητα των διαφόρων συστημάτων που επέλεξε στο πρωτάθλημα ο Κύπριος τεχνικός. ΕΘΝΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ Οι πέντε ασθένειες της Εθνικής Φταίει ο Κλαούντιο Ρανιέρι, η ομοσπονδία, οι παίκτες ή λίγο απ όλα; Η γαλανόλευκη ξεκίνησε άσχημα την προσπάθεια πρόκρισης στο Euro 2016.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 18/10/14 00:01 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Ο νεποτισμός βρωμάει απ το κεφάλι Στην Κύπρο τα φαινόμενα του νεποτισμού, της υπέρβασης εξουσίας και του εξ αυτών παράνομου πλουτισμού είναι σύμφυτα με αυτήν ταύτη την Κυπριακή Δημοκρατία και ξεκινούν κατά κανόνα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και από τον Αρχιεπίσκοπο. Για τους Αρχιεπισκόπους δεν θα πω πολλά. Δείτε πώς διαμοιράστηκε η περιουσία της Εκκλησίας και σε ποιους, από τους τελευταίους δύο τουλάχιστον Αρχιεπισκόπους και θα αντιληφθείτε πόσα δισεκατομμύρια άλλαξαν χέρια και ποιοι από οικοδόμοι έγιναν ντιβέλοπερς και τραπεζίτες. Ένα κραυγαλέο παράδειγμα είναι αυτό του αδελφότεκνου του Χρυσόστομου Α, Θεόδωρου Αριστοδήμου. Ο Χρυσόστομος Β ανέλαβε από μόνος του να παίζει τον ρόλο του τραπεζίτη και όπως δείχνουν τα πράγματα άφησε τα ταμεία της αρχιεπισκοπής άδεια. Όσο για τους Προέδρους ξεκινώντας από τον Μακάριο, μπορεί κανείς να πει ότι έδωσε στους συγγενείς του ακίνητα (ως δεν έπρεπε καθότι ακτήμονας ως κληρικός) αλλά με μέτρο. Μετά το θάνατο του Μακαρίου άρχισε το φαγοπότι, με τον εκάστοτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας να μοιράζει την πίτα των κρατικών συμβολαίων, των αγορών εξοπλισμού και των ακινήτων στους δικούς του συγγενείς και κομματικούς ακόλουθους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι πριν από την οικονομική κρίση τα υπουργεία υπείχαν θέση φέουδων και ένας υπουργός που ήθελε, μπορούσε να κάνει λεφτά πολλά. Μιλάμε για εκατομμύρια. Θυμίζω το ζήτημα με τις μίζες για τους TOR M1, υπόθεση για την οποία δικάζεται τώρα στην Αθήνα, ο τέως υπουργός εσωτερικών Ντίνος Μιχαηλίδης. Θυμίζω επίσης το σκάνδαλο με το ξέπλυμα των δισεκατομμυρίων Μιλόσεβιτς, που όλη η Κύπρος το γνώριζε, αφού σε αυτό εμπλεκόταν ο ένας εκ των κορυφαίων τραπεζιτών του τόπου, ο Κίκης Λαζαρίδης, ένας εκ των πιο επιφανών δικηγόρων και πολιτικών, ο Τάσσος Παπαδόπουλος και ο τότε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Αυξέντης Αυξεντίου. Σκάνδαλο που αποκάλυψαν οι «Financial Times» και που η κυπριακή δικαιοσύνη το κατάπιε αμάσητο. Ο Χριστόφιας έπαιξε φτηνά για να λέμε την αλήθεια με τη FOCUS και με κάτι προσφορές του μάστρε Μιλτή. Αν υπάρχουν κι άλλα ίσως τα δούμε μετά. Θυμίζω ακόμα ότι πριν από το κούρεμα οι συμπέθεροι του νυν Προέδρου έβγαλαν κάτι εκατομμύρια στο εξωτερικό και, ότι το δικηγορικό γραφείο του Προέδρου που το διαχειρίζονται έστω τα παιδιά του παίζει με τους μεγαλομετόχους τραπεζών, όπως κι αυτό του προέδρου της Επιτροπής Οικονομικών και προέδρου του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλου και πάει λέγοντας το γλέντι των επωνύμων στην Κύπρο. Το μέγα ερώτημα είναι γιατί μέχρι πρότινος όλοι σιωπούσαν παρόλο που έβλεπαν τα μεγάλα κόλπα των υψηλά ιστάμενων αξιωματούχων; Την απάντηση έδωσε τις προάλλες ο δικηγόρος της Δημοκρατίας Ανδρέας Αριστείδης, ο οποίος εμφανίζεται στο δικαστήριο εκ μέρους της Γενικής Εισαγγελίας ως κατήγορος στην υπόθεση του τέως διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Χριστόδουλου Χριστοδούλου, ο οποίος και παραδέχθηκε ενοχή σε έξι κατηγορίες δόλιας και εσκεμμένης φοροδιαφυγής(!): «Τα αδικήματα που εξετάζονται τελούνται συνήθως από ευυπόληπτα άτομα υψηλής κοινωνικοοικονομικής θέσης μέσα στο πλαίσιο των εργασιών τους και ως εκ τούτου η διερεύνηση και η ποινική καταστολή τους καθίσταται δύσκολη ενόψει του γεγονότος ότι πολλές φορές κρύβονται κάτω από τον μανδύα της νομιμότητας». Άρα αγαπητοί συμπολίτες μην περιμένετε πολλά, διότι η ρομφαία της δικαιοσύνης στην Κύπρο στόμωσε από την αχρησία. paraschosa@kathimerini.com.cy ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Η Αλαμουντίν και το πιθάρι της Αμαθούντας Διάβαζα Γκάτσο πάλι τελευταία. Μπήκα, έκλεισα την πόρτα και κλείστηκα στην Περσεφόνη. Και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην Υψικάμινο Η Περσεφόνη ξύπνησε στην Αμφίπολη, ξύπνησε κι εμένα από το λήθαργο της καθημερινότητας όταν όλη η υπόλοιπη Κύπρος μαζί με την Ελλάδα, ζούσαν στον παροξυσμό της Αμάλ Αλαμουντίν. Όταν σε μια γυναίκα πρέπει να προσέξω πώς να πετύχω την ορθογραφία στο επίθετό της (ελληνικά γραμμένο) ώστε να μην υποπέσω σε ανοίκειο γραμματολογικό παροξυσμό, ίσως και να αξίζει να της ρίξω μια δεύτερη ματιά απ αυτό το μετερίζι. Της κυρίας με το εξαιρετικής ομορφιάς Ισμήνης κάρα, δίχως να θέλω να υπερβάλω. Το ότι εσχάτως η Αμάλ Αλαμουντίν παντρεύτηκε τον είπα-μια-καλήκουβέντα-για-την-ελλάδα-και-μεφάγατε Κλούνι, είναι κι αυτό ένα στοιχείο που μπαίνει στον αριθμητή του κλάσματος. Στον παρανομαστή, είμαστε όλοι εμείς σε Κύπρο και Ελλάδα που τόσα χρόνια κάνουμε το αυτονόητο και παραμένουμε του κλάσματος: Καταγγέλλουμε. Την Τουρκία για την παραβατική εδώ και 40 χρόνια συμπεριφορά της στο Κυπριακό, όπως καταγγέλλουμε τη Βρετανία για τη μη επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Εν προκειμένω λοιπόν, η κόρη Αμάλ Αλαμουντίν που γεννήθηκε στη Βυρηττό, μεγάλωσε και σπούδασε σε Αγγλία-ΗΠΑ, έκανε πρακτική στα πιο καλά γραφεία της Νέας Υόρκης (Sullivan & Cromwell, σαν να βλέπεις αμερικάνικη ταινία), πήγε στην Ελλάδα για να συνεχίσει τον υπέρ πάντων αγώνα από εκεί που σταμάτησε η αιώνια αγαπημένη μου, η Μελίνα, για την επιστροφή του μαρμάρων. Ανοίγει παρένθεση: Λάθος ονομάζονται ελγίνεια τα μάρμαρα. Είναι σαν να ονομάζεις τα υπό κλοπή κοσμήματά σου με το όνομα του διαρρήκτη, κλείνει παρένθεση. Η Μελίνα πολέμησε στα μήκη και τα πλάτη της γης, φορώντας ένα από τα «ηρωικά» ζιβάγκο των early 80ς. Η Αμάλ κατέβηκε στην Αθήνα μην μπορώντας να αντικρίσει τον αττικό ήλιο δίχως τα πράντα ματογυάλια της, δίχως να μπορεί η ατζέντα της να αναπαυθεί «Φέρε το πιθάρι της Αμαθούντας, ρε Αλαντίν Αλαμουντίν» σε άλλη τσάντα πλην της Μπάλιν, ενώ δεν μπορούσε να παραβρεθεί στο Μάξιμος Μάνσιον με άλλο φόρεμα πλην αυτού που φορούσε. Δεν θυμάμαι τη μάρκα, δεν θα εντρυφήσω κιόλας. Η διαφορά μεταξύ της αγωνιστικής Μελίνας και της Αμάλ είναι η ότι η δεύτερη δεν επιδέχεται αμφισβήτησης στα στιλιστικά πρωτεία και χρησιμοποιώντας την πειθώ της εικόνας βοηθάει στον αγώνα, όταν η πρώτη πήγαινε από πρωτεύουσα σε πρωτεύουσα σαν η ίδια και όχι σαν η στιλιστικά άψογη γυναίκα ενός διάσημου ηθοποιού. Η Μελίνα σήμερα θα έκανε λιγότερα από την Αμάλ, λόγω του «μοιράσματος» που έχει στο διαδίκτυο η κάθε κίνηση που κάνει η κυρία Κλούνι. Απλό. Τι είναι αυτό όμως που θέλει ξαφνικά η Αμάλ; Τι την έπιασε και προς τι η ζέση όλη για την επιστροφή των μαρμάρων; Είναι και ακτιβίστρια των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Υπενθυμίζω όμως, δικαστικά θα πάει το θέμα, αν πάει. Δεν πρόκειται να δείτε την Αμάλ στη Βουλή των Λόρδων να προστάζει: «Ήρθα, προσκυνήστε το είδωλο, επιστρέψτε τα μάρμαρα». Ούτε και πρόκειται σαν ακτιβίστρια γαρ, να δεθεί με σχοινιά στο παλάτι του Μπάκιγχαμ κολάζοντας τους φρουρούς της Ελισάβετ για τον ίδιο σκοπό. Κι εφόσον θα πάει δικαστικά, θέλεις η απόφαση να είναι υπέρ σου, χωρίς μεσοβέζικες λύσεις. Κι αν είναι, τότε εντάξει. Αν δεν είναι; Ποιος μας προεξοφλεί ότι θα γύρει υπέρ μας η πλάστιγγα της δικαιοσύνης από ευρωπαϊκά, θεσμικά, όργανα που τόσες και τόσες φορές έχουν αποδείξει πως στην περίπτωση της Κύπρου για παράδειγμα ότι είναι «τυφλοί» στις καταγγελίες προς την Τουρκία; Θα μου πείτε, συγκρίνεις ανόμοια θέματα. Κατά βάση είναι το ίδιο θέμα εφόσον και οι δύο καταστάσεις εφάπτονται στην αποκατάσταση της κανονικότητας, της νομιμότητας, σε επίπεδο κράτους / έθνους. Νωπή είναι η χυλόπιτα των Αριστερών στην Ευρώπη για τη συζήτηση των τουρκικών προκλήσεων στην ΑΟΖ μας. Ούτε να συζητήσουν το θέμα δεν δέχτηκαν οι Ευρωπαίοι! Μόνη διαφορά των δύο θεμάτων είναι το ότι όταν κάποιος από εμάς βγαίνει στην Ευρώπη για να κοινοποιήσει ένα θέμα, δεν το κάνει φορώντας Oscar de la Renta. Δεν το γλύτωσα το να εντρυφήσω. Αδυνατώ να φανταστώ τον Ομήρου, για παράδειγμα, να βουτάει στα άδυτα της μόδας για να μαγέψει στιλιστικά τους Ευρωπαίους. Την δε Αμάλ, την υποδέχθηκε και ο Σαμαράς στο Μάξιμος Μάνσιον για να την ευχαριστήσει για τον αγώνα που κάνει. Καλά έκανε, γιατί όχι; Έθεσε δε αυτήν εκ δεξιών του, τη στιγμή που άλλοι κι άλλοι αρχηγοί, κάθονται στον απέναντι καναπέ. Είναι και αυτή μια κίνηση την οποία πρέπει να σκεφτούμε και εμείς, όσο παράδοξο και να σας φαίνεται. Είναι η γενικότερη αντίληψή μας ως προς τις συμμαχίες που πρέπει να αλλάξει. Το «ανακάτεμα» της Αμάλ με τα μάρμαρα, έκανε την Ελλάδα πρώτο θέμα σε όλο τον κόσμο και έφερε το ζήτημα από τα αζήτητα και πάλι στην επιφάνεια. Σε όλα τα μεγάλα ειδησεογραφικά, γι αυτό γράφουν. Ποιος μπορεί να κάνει κάτι ανάλογο; Ο Πούτιν, η Μέρκελ; Μήπως από το να έχεις φίλο στην Ευρώπη, είναι καλύτερο τελικά να έχεις φίλο σελέμπριτι; Και σε προλαβαίνω: «Ναι, η Αμάλ ή η κάθε Αμάλ θα μας σώσει». Θα έχεις μια φορά δίκιο και άλλες εκατό από πάνω εκ μέρους μου, αν μου πεις τα τελευταία 40 χρόνια ποιος Ευρωπαίος αξιωματούχος/σύμμαχος/φίλος σε «έσωσε» και με ποιο τρόπο. Πού σαι Αλαντίν Αλαμουντίν: Στο Λούβρο των Παρισίων κάθεται και περιμένει την επιστροφή του στην Κύπρο το γιγαντιαίο πιθάρι της Αμαθούντας που πήρε ο Edmond Duthoit από τη χώρα μας το 1865 με γαλλική φρεγάτα μετά που τα έκανε πλακάκια με τους Οθωμανούς κατακτητές μας. Είναι δικό μας. Όταν αποκάμεις με τα μάρμαρα του Παρθενώνα, έλα να κάνεις την ίδια δουλειά και στα κυπριακά τα χώματα, για να πάψουνε να μας έχουν στου κλάσματος, τον παρανομαστή. Έτσι κι αλλιώς, όλοι από πέτρα και χώμα είμαστε φτιαγμένοι. tsikalasm@sppmedia.com Με άριστα το 10 1Στην Πάφο. Αγαπητοί μου Πάφιοι, τιμημένοι Μακαριακοί, αντιστασιακοί ντιβέλοπερς μην αρχίσετε πάλι να πυροβολείτε ο ένας τον άλλον, όπως τότε με τον κύριο Αριστοδήμου. Αρκεστείτε στην κρεβατομουρμούρα. Όλοι ένα κρεβάτι. 2Στο κρατίδιο. Μετά τη Σκωτία και την Καταλονία, πληροφορίες θέλουν την επαρχία Πάφου να ζητά αυξημένη αυτονομία. Δηλαδή, δικά της δικαστήρια, δική της πολεοδομία, δική της Κεντρική Τράπεζα. #freepafos! 3Στο κρεβάτι. Προσοχή στις δικαστικές αρχές! Μαζί με τα μαύρα άπλυτα που βγάζετε προσέχετε λίγο τα ροζ, γιατί τότε είναι που θα γίνουμε της Μαρίας. 4Στον Γάμο. Η Χρυστάλλα που λέτε, λέει πως είναι σε διάσταση με τον σύζυγό της. Τώρα με τις αποκαλύψεις για προνομιακά δάνεια δύο εκατομμυρίων όταν ήταν μαζί και αγαπημένοι, τι θα πει; Για να την προλάβω σας αποκαλύπτω τη γραπτή της δήλωση - απάντηση στη σημερινή «Κ»: «Είναι γνωστό το ήθος με το οποίο εξάσκησα τα καθήκοντά μου ως γενική EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Αρίστο; Επόμενη ερώτηση παρακαλώ... ελέγκτρια. Δεν είχα καμία σχέση, δεν γνώριζα τα επιχειρηματικά δάνεια των εταιρειών του συζύγου μου». Τη δήλωση του γενικού εισαγγελέα για την υπόθεση τη φαντάζεστε, δεν θα σας τη γράψω. 5Στη δουλειά. Το ότι από την ανάληψη των καθηκόντων της Χρυστάλλας δεν κουνήθηκε φύλλο στις υποθέσεις για επιστροφή των χρημάτων της Λαϊκής, είναι τυχαίο; Θα έχει πιο σοβαρά πράγματα να ασχοληθεί η αγαπημένη της στήλης από την επιστροφή 2 δισ. στους καταθέτες. 6Στο τηλεφώνημα. Πήρε ο Βέργας να «μαλακώσει» την Ειρήνη απέναντι στον Αρίστο (λέει η Ειρήνη). Πρέπει να έπιασε τόπο το τηλεφώνημα πάντως, γιατί δεν ακούσαμε ποτέ από το στοματάκι της παρουσιάστριας την κακιά λέξη. 7Στα κοινά ενδιαφέροντα. Βρέθηκε που λέτε ο Healthy Πρόεδρός μας με τον σύντροφο Βλαντιμίρ Πούτιν. Του είπε ο δικός μας πως ο Σαρρής είναι ακόμη έξω από το Κρεμλίνο και περιμένει. Συμφώνησαν να επιστρέψει πίσω ο Βρε Νίκο άλλαξε το κινητό, αυτό δεν βγάζει καλές φώτο με τους ξένους ηγέτες. #nikoschristodoulides #presidentialphotographer #healthyselfies 8Στον Dirty Harry. Ο υπουργός Οικονομικών και η ομάδα του επιτελούν ένα μικρό θαύμα με τα δημόσια οικονομικά. Μόνο να αφήνει πάντα τον χειρισμό των νομοσχεδίων στον Φούλη. 9Στα καρφώματα. Ρίκο τώρα ήρθε η ώρα σου. Άρχισαν τα αλληλοκαρφώματα και εσύ μαζεύεις αποδεικτικά στοιχεία. Γενικέ Εισαγγελέα εσύ! Στην Αμάλ. Πήγε λοιπόν η κυρία Κλούνει με τα Λουμπούτιν 10 της και τα Σανέλ ταγιεράκια και αναστέναξε ο γυναικείος πληθυσμός. Πρώτον επειδή παντρεύτηκε τον γόη και κατά δεύτερον γιατί έχει ό,τι καλύτερο στη διάθεσή της για να φορέσει. Την κάλεσε και στο Cyprus Proedriko η Chief of Staff Elsa Loutsios για να μιλήσουν για την αναγέννηση της Ιζαμπέλ Μαράντ. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-ADV COOP_Master_cy 17/10/14 19:26 Page 1

4 04 - POLITIKI_Master_cy 17/10/14 23:01 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΟ ΘΕΜΑ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Με παρελθόν ο νεποτισμός της Χρ. Γιωρκάτζη Δάνειο 2 εκατ. από ΣΤΛεμεσού στον Α. Γιωρκάτζη με διάτρητες διαδικασίες, «πιάστηκε» από Ελεγκτική αλλά καλύφθηκε Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Όταν εν μέσω οικονομικής κρίσης, ο πολίτης που βιώνει πια τη δυσχέρεια στο πετσί του καθημερινά βλέπει επώνυμους να απολαμβάνουν μιας ιδιότυπης ασυλίας ξεκινώντας από τροχαίες παραβάσεις και φτάνοντας μέχρι φυγάδευσης κεφαλαίων στο εξωτερικό, με αυτουργούς από εισαγγελείς της αστυνομίας, δημάρχους, πρώην υπουργούς που δικάζονται για μίζες εξοπλισμών, πρώην Κεντρικό Τραπεζίτη που πιάστηκε και αναγκάστηκε να παραδεχτεί ενώπιον δικαστηρίου έξι κατηγορίες δόλιας και εσκεμμένης φοροδιαφυγής, νυν διοικητή της ΚΤΚ να αντιμετωπίζει ζητήματα νεποτισμού, δικηγορικά γραφεία κομματαρχών αλλά και του Προέδρου της Δημοκρατίας να πρωταγωνιστούν σε παρασκήνια τραπεζικών διεργασιών κι όλοι αυτοί να ζουν σε μια πολυτέλεια που βοά, τότε η λαϊκή οργή ξεχειλίζει, οι θεσμοί ευτελίζονται, οι φορείς τους εξευτελίζονται και η κοινωνία βρίσκεται ένα βήμα πριν από μια μεγάλη ανάφλεξη που ουδείς γνωρίζει πώς θα εκδηλωθεί και τι θα επακολουθήσει. Η «Κ» συνεχίζοντας την προσπάθειά της να φέρει στην επιφάνεια ζητήματα που αφορούν αξιωματούχους αυτής της πολιτείας, συνεχίζει σήμερα το ζήτημα που ξεκίνησε από τις αρχές περασμένου Σεπτεμβρίου, και σχετίζεται με φαινόμενα νεποτισμού που αγγίζουν την κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. Συγκεκριμένα ακόμη μία εκκωφαντική υπόθεση ασυμβίβαστου, σύγκρουσης συμφερόντων και νεποτισμού προκύπτει για τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη και αποκαλύπτεται πλέον με στοιχεία που μαρτυρούν ότι η ανεξάρτητη αυτή αξιωματούχος της κυπριακής πολιτείας δεν έχει μόνο λαμπρό παρόν σε αυτό που η ίδια φαίνεται να αντιλαμβάνεται σαν μία «κληρονομική» ιδιότυπη θεσμική ασυλία αλλά και ένδοξο παρελθόν, από το οποίο διατρέχεται και η 15ετης εποχή που ήταν γενική ελέγκτρια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα, πληροφορίες πολύ σημαντικές έφθασαν στα γραφεία μας, μετά που η «Κ», στις εκδόσεις της 7ης και 14ης Σεπτεμβρίου 2014, ήγειρε θέμα σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και ασυμβίβαστου για τη διοικήτρια της ΚΤΚ, για το λόγο ότι το δικηγορικό Γραφείο του συζύγου της Ανδρέα Γιωρκάτζη και της θυγατέρας της Μαριάννας Γιωρκάτζη εκπροσωπεί τη MIG και τον Α. Βγενόπουλο, σε υποθέσεις που βρίσκονται στα δικαστήρια και σε διεθνή διαιτησία και από την έκβαση των οποίων διακυβεύονται μάλιστα ποσά που αγγίζουν τα 5 δισ. ευρώ. Και ενώ η αντίδραση της κυβέρνησης ήταν μηδενική, του γενικού εισαγγελέα επιεικώς γραφική και της ίδιας της διοικήτριας της ΚΤΚ απαξιωτική μεν πατερναλιστική δε, πέραν Λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών (ΕΥΣΕ) εντόπισαν και υπέδειξαν την παράτυπη και εξόφθαλμα επισφαλή έγκριση του δανείου, ωστόσο, η πενταμελής επιτροπή που ηγείτο της ΕΥΣΕ, με πρόεδρο τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη εν οίδε ότι ουδέν οίδε, παρά το γεγονός ότι αυτό συνιστούσε κατάφορη παραβίαση της Νομοθεσίας και των κανονισμών Περί Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων. Το ζήτημα του παράτυπου δανείου στον Α. Γιωρκάτζη εντοπίστηκε και κατά τη διάρκεια πιλοτικού ελέγχου που έγινε την ίδια εποχή από την Κεντρική Τράπεζα, όταν διοικητής ήταν ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου αλλά και πάλι συγκαλύφθηκε. της εμφανούς κοινωνικής αντίδρασης υπήρξε και άμεση επικοινωνία με την «Κ» από αξιωματούχους υπηρεσιών αλλά και τραπεζικών ιδρυμάτων που γνωρίζουν πτυχές της δραστηριότητας της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη. Όπως μας υπέδειξαν, οι πτυχές εκείνες της δραστηριότητας της κ. Γιωρκάτζη ποσώς συνηγορούν με την αυτάρεσκη ανακοίνωση που εξέδωσε η ίδια κατόπιν των δημοσιευμάτων της «Κ», και σύμφωνα με την οποία: «Είναι σε όλους γνωστός ο τρόπος άσκησης των καθηκόντων μου ως Γενική Ελεγκτή της Δημοκρατίας επί 15 χρόνια. Με αφοσίωση στις αρχές της ακεραιότητας, της αξιοπιστίας και της αντικειμενικότητας» Δάνειο 2 εκατ., εύκολα κι απλά Όπως φαίνεται στο έγγραφο που παρουσιάζει σήμερα η «Κ» με τίτλο, «Δάνεια σε Νομικά Πρόσωπα», στις 7 Μαρτίου 2001, ο Έφορος Συνεργατικών Εταιρειών και Συνεργατικής Ανάπτυξης Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης, διά του τότε βοηθού του Κωνσταντίνου Λύρα, ενέκρινε παραχώρηση δανείου ύψους δύο εκατομμυρίων λιρών (Λ.Κ ), από το Συνεργατικό Το δάνειο δόθηκε παράτυπα και καταχρηστικά. Χωρίς δηλαδή να υποβληθεί κανονικά αίτηση, μελέτη αίτησης, εγγυήσεις, εκ των προτέρων έγκριση του Εφόρου και άλλα συναφή. Ταμιευτήριο Λεμεσού στην εταιρεία IN- TERDICTA LTD, προσωπική εταιρεία του Ανδρέα Γιωρκάτζη και με αποπληρωμή εντός δύο ετών. Η εγγύηση που έβαλε ο Ανδρέας Γιωρκάτζης για να πάρει το πόσον των 2 εκατ. λιρών ήταν μετοχές αξίας πέντε εκατ. λιρών (Λ.Κ ) της ασφαλιστικής εταιρείας Alliance International Reinsurance Company Limited, η οποία όμως δεν μπήκε στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), παρά μετά από δύο χρόνια, το 2003! Οι πληροφορίες και τα στοιχεία της «Κ» συνηγορούν στο ότι το δάνειο δόθηκε παράτυπα και καταχρηστικά και συγκεκριμένα χωρίς να υποβληθεί κανονικά αίτηση, μελέτη αίτησης, εγγυήσεις, εκ των προτέρων έγκριση του Εφόρου και άλλα συναφή. Το μόνο που κατατέθηκε, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας δίκην αίτησης, ήταν μια απλή επιστολή του δικηγορικού Γραφείου Ανδρέα Γιωρκάτζη προς το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού και ταυτόχρονα μια διαβεβαίωση του Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Λεμεσού, ότι η εταιρεία INTERDICTA LTD θα έβαζε σαν εγγύηση μετοχές τρίτης εταιρείας, η οποία δεν είχε εισαχθεί στο ΧΑΚ (και που λογικά ουδείς μπορούσε να εγγυηθεί ότι θα εισαγόταν). Και πασών των θέσεων Την ίδια εποχή η κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη ήταν γενική ελέγκτρια της ΚΔ αλλά και πρόεδρος της πενταμελούς επιτροπής που προΐστατο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών. Η πενταμελής εκείνη επιτροπή διοριζόταν από το Υπουργικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» που δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών, στο πλαίσιο σχετικού ελέγχου εντόπισαν και υπέδειξαν την παράτυπη και εξόφθαλμα επισφαλή έγκριση του δανείου προς την INTERDICTA LTD. Ωστόσο, η πενταμελής επιτροπή που ηγείτο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών, με πρόεδρο τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη και μέλη τους Άντη Τρυφωνίδη (ΥΠΟΙΚ.), Χρίστο Λοϊζίδη (ΥΠΕΜΠ.), Δημητράκη Σταύρου (ΣΠΕ Στροβόλου) και Γιώργο Ευθυμιάδη, (ΣΤ Υπαλλήλων ΑΗΚ), επιμελώς παρέβλεψαν ή και αποσιώπησαν τις υποδείξεις, παρά το γεγονός ότι οι διεργασίες που αφορούσαν την παραχώρηση δανείου στην INTER- DICTA LTD αποτελούσαν κατάφορη παραβίαση της Νομοθεσίας και των κανονισμών Περί Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων. Παράλληλα το ζήτημα βγήκε άλλη μία φορά στην επιφάνεια κατά τη διάρκεια πιλοτικού ελέγχου που έγινε την ίδια εποχή από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, όταν διοικητής ήταν ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου αλλά και πάλι συγκαλύφθηκε. Επειδή η Alliance International Reinsurance Company Limited, ήταν ασφαλιστική εταιρεία και διότι ήταν υπό ένταξη στο ΧΑΚ, θεωρούμε σκόπιμο να σημειώσουμε ότι οι γνωρίζοντες τα γεγονότα εκ του σύνεγγυς τονίζουν ότι η κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη δεν μπορεί να παραπλανήθηκε ή και να μη γνώριζε και γι αυτό να μην ενήργησε, διότι: Η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη από τη θέση του ανώτερου οικονομικού λειτουργού του Υπουργείου Οικονομικών ήταν η αρμόδια λειτουργός που ενέκρινε τις νομοθεσίες που έστελνε το ΧΑΚ στο ΥΠΟΙΚ. Το 1995 διορίστηκε βοηθός έφορος Ασφαλειών και μέχρι το 1998 προΐστατο της Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφαλιστικών Εταιρειών. Παράλληλα, από το 1993 και μέχρι το 1998 διετέλεσε αναπληρώτρια πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς της Κύπρου. Η κ. Γιωρκάτζη ενώπιον της Επ. Θεσμών Αν και το υπό εξέταση ζήτημα δεν είναι οι ενδεχόμενες απώλειες που είχε από τη δοσοληψία με την INTERDICTA LTD το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού, αλλά το θέμα της σύγκρουσης συμφερόντων και του ασυμβίβαστου που τίθεται για την κ. Χρ. Γιωρκάτζη ως διοικήτρια της ΚΤΚ και Γενική Ελέγκτρια, η «Κ» με επιστολή προς τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα (ΣΚΤ) ημερομηνίας 25 Σεπτεμβρίου 2014 ζήτησε να πληροφορηθεί μεταξύ άλλων, αν η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες ή αν εξακολουθεί να υφίσταται ζήτημα. Σε απαντητική επιστολή του προς την «Κ» ο γενικός διευθυντής κ. Μάριος Κληρίδης, μεταξύ άλλων σημειώνει ότι, «η παροχή από μέρους της Τράπεζας, των ζητουμένων στοιχείων συνιστά παράβαση της αρχής του τραπεζικού απορρήτου». Παράλληλα επισημαίνει ότι «οι οποιεσδήποτε καταγγελίες που λαμβάνονται από Τι λέει η ΣΚ Τράπεζα για το δάνειο των 2 εκατ. την Τράπεζα και αφορούν τυχόν κακές τραπεζικές πρακτικές του συνεργατικού πιστωτικού τομέα τυγχάνουν επεξεργασίας από τα αρμόδια τμήματα της Τράπεζας και στην περίπτωση που προκύψουν οποιεσδήποτε ευθύνες, η Τράπεζα λαμβάνει όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα τα οποία έχει στη διάθεσή της». Επί της απάντησης του κ. Κληρίδη, να μας επιτραπεί να σημειώσουμε ότι είμαστε της άποψης πως από τη στιγμή που η ΣΚΤ ανήκει εξολοκλήρου στο κράτος, ζητήματα που άπτονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο του δημοσίου συμφέροντος, θα πρέπει να τυγχάνουν διάφανων χειρισμών, ιδιαίτερα όταν τίθεται υπό αμφισβήτηση το κύρος θεσμών. Εξάλλου η Επιτροπή Θεσμών που θα εξετάσει θέμα Γιωρκάτζη μεθαύριο Τρίτη 21 Οκτωβρίου, μπορεί να ζητήσει και να λάβει τα στοιχεία που η ΣΚΤ, λόγω τραπεζικού απορρήτου, θεωρεί ότι δεν δύναται να δώσει, αν και η Βουλή ασχολήθηκε και το 2005 με το ίδιο ζήτημα. Ερωτήματα που χρήζουν απαντήσεων (α) Ακολουθήθηκε ορθή διαδικασία για σκοπούς έγκρισης και εκταμίευσης του συγκεκριμένου δανείου; (β) Αποπληρώθηκε το συγκεκριμένο δάνειο; (γ) Εάν όχι, είχαν ζητηθεί επιπρόσθετες εξασφαλίσεις ενόψει του γεγονότος πως είναι καλά γνωστή η πορεία που είχε η μετοχή της εταιρείας Alliance Reinsurance International Company Limited στο ΧΑΚ; (δ) Ποιο ήταν το πόρισμα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Ταμιευτηρίων, της οποίας προήδρευε η Χρ. Γιωρκάτζη, όταν εξέτασε την πιο πάνω περίπτωση; (ε) Ποιο το πόρισμα της ΚΤΚ, υπό του κ. Χριστόδουλου Χριστοδούλου, όταν το θέμα προέκυψε εκ νέου, κατόπιν πιλοτικού ελέγχου; ΔΥΟ ΝΟΜΙΚΟΙ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΗΝ «Κ» Η σύγκρουση συμφερόντων και η προστασία των θεσμών Δρ Αντώνης Στ. Στυλιανού Η έννοια της κρατικής λειτουργίας και δομής, των πολιτειακών θεσμών αλλά και της εταιρικής διακυβέρνησης μεγάλων, ως επί το πλείστον ιδιωτικών επιχειρήσεων, όντας πολυσχιδής, εμπεριέχει τον κίνδυνο να υπάρξουν, σε κάποιες περιπτώσεις, καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επιζήμιες για τους θεσμούς και κατά της εφαρμογής της έννοιας του κράτους δικαίου. Ως ορίζεται από διάφορες νομοθεσίες και σχετικές νομολογιακές αρχές, σύγκρουση συμφερόντων προκύπτει όταν άτομα που βρίσκονται σε κέντρα λήψης αποφάσεων (σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχικής δομής των θεσμών) έχουν ιδιωτικά ή προσωπικά συμφέροντα, τα οποία επηρεάζουν ή φαίνεται να επηρεάζουν την αμερόληπτη και αντικειμενική άσκηση των καθηκόντων τους, κατά παράβαση των αρχών του κράτους δικαίου, της ισότητας, της χρηστής διοίκησης κ.ο.κ. Στην έννοια των «προσωπικών συμφερόντων», η κυπριακή έννομη τάξη συμπεριλαμβάνει και οποιοδήποτε δυνητικό όφελος για το ίδιο το άτομο, τη σύζυγό του, γονέα, αδέλφια, ή άμεσο απόγονο, καθώς και των συζύγων αυτών και σε ορισμένες περιπτώσεις για εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενείς μέχρι και του τέταρτου βαθμού. Επιμέρους νομοθεσίες δίνουν παρόμοιους ορισμούς για την έννοια της σύγκρουσης συμφερόντων, προσαρμοζόμενες στο αντικείμενο που πραγματεύεται ο κάθε νόμος. Για παράδειγμα, ο Νόμος που προβλέπει περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και περί του Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Αρ. 38(1) του 2014, ορίζει ότι σύγκρουση συμφερόντων υπάρχει όταν το επίπεδο της αμερόληπτης και αντικειμενικής άσκησης των καθηκόντων υπαλλήλου που εμπίπτει στις πρόνοιες του Νόμου επηρεάζεται από οικογενειακούς, συναισθηματικούς, πολιτικούς, οικονομικούς ή εθνικούς λόγους. Θα πρέπει να υπάρχει ένα σαφές και ξεκάθαρο σύστημα που να επιτρέπει, σε άμεσο χρόνο, τον προσδιορισμό των καταστάσεων (υφιστάμενων και δυνητικών) όπου ενυπάρχουν συγκρούσεις συμφερόντων. Το σύστημα αυτό θα μπορούσε να επιτρέπει την κατηγοριοποίηση των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων, ούτως ώστε, από τη μία να προστατεύονται οι θεσμοί του Κράτους και από την άλλη να μην υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα ή κώλυμα στην ομαλή λειτουργία του Κράτους και των θεσμών του. Η οποιαδήποτε προσπάθεια για ολική αντιμετώπιση του ζητήματος της σύγκρουσης συμφερόντων θα πρέπει να στηρίζεται σε τρεις παραμέτρους, ήτοι του εντοπισμού, της πρόληψης και της διαχείρισης των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων. Επιπρόσθετα με τις παραμέτρους αυτές, θα πρέπει να διασφαλίζεται πάντοτε η ανεξαρτησία των θεσμών και των διοικητικών δομών του κράτους, η ολοκληρωμένη εποπτεία τους και, φυσικά, ο διαχωρισμός των λειτουργιών και των αρμοδιοτήτων του κάθε φορέα. Τα άτομα που αποτελούν τους θεσμούς που αποτελούν με την σειρά τους το κράτος μας βρίσκονται, ουσιαστικά, σε μια θέση εμπιστοσύνης έναντι ημών όλων των υπολοίπων και, φυσικά, του ίδιου του κράτους. Ευρισκόμενοι σε τοιαύτη θέση, ο καθένας οφείλει, εφ ω ετάχθη, να προασπίζεται το γενικό καλό και όχι οποιοδήποτε ίδιο όφελος. Αυτό αποτελεί πάγια αρχή που διέπει την εύρυθμη λειτουργία της οποιασδήποτε κοινωνίας. Ο Δρ. Αντώνης Στυλιανού είναι λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Χαράλαμπος Προύντζος Στη δημόσια σφαίρα το ζήτημα της σύγκρουσης συμφέροντος δεν αντιμετωπίζεται ως θέμα στεγνά νομικό. Δεν τίθενται τα γεγονότα σε ένα ισοζύγιο πιθανοτήτων όπου πρέπει να καταδειχθεί ότι πρόσωπο πιθανώς τελών υπό σύγκρουση συμφέροντος πράγματι τελεί υπ αυτήν ή ότι πράγματι λειτούργησε κατά τρόπο μεροληπτικό. Το ζήτημα αντιμετωπίζεται ως ζήτημα αρχής, ερμηνευόμενο με την τελεολογική και όχι με τη λεκτική έννοια των όρων ή των νομοθετικών διατάξεων. Κατ αυτόν τον τρόπο, η ερμηνεία του όρου προσεγγίζει περισσότερο την αυθόρμητη αίσθηση που αναφύεται με την επισκόπηση μιας κατάστασης πραγματικών γεγονότων. Εν ολίγοις «η γυναίκα του Καίσαρα δεν πρέπει μόνο να είναι τίμια αλλά και να φαίνεται». Η σύγκρουση συμφέροντος είναι συνυφασμένη νομικά με τις γενικές αρχές της αξιοκρατίας, της αμεροληψίας, της ισότητας και της χρηστής διοίκησης και οδηγεί σε προσωρινή αποστέρηση της αρμοδιότητας προσώπου ή οργάνου δια της εξαίρεσης του. Στο σύγγραμμα του Αναστάσιου Ι. Τάχου «Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο» (9η Έκδοση, 2008 παρ. 81) γίνεται μια εξαιρετική ανάλυση της κατάστασης αυτής και των έννομων επιπτώσεων που επιφέρει. «Η παραβίαση της αμεροληψίας, συνιστά μεροληψία που μπορεί να ενταχθεί στις εξής μορφές: (1) μεροληψία λόγω παραβίασης ρητής διάταξης (2) βασίμως τεκμαιρόμενη (3) απλώς τεκμαιρόμενη. Η αποφυγή αμεροληψίας επιβάλλει την εξαίρεση του διοικητικού οργάνου... Η αρχή της χρηστής διοίκησης επιβάλλει, έστω και αν δεν προβλέπει ο νόμος κωλύματα για λόγους εξαίρεσης (λόγω συμφέροντος ή συγγενικού δεσμού) του οργάνου, η κρίση τούτου να παρέχει εχέγγυα ότι είναι αμερόληπτη και ανεπηρέαστη, ώστε οι σχετικές αποφάσεις να εμφανίζονται πλήρως αδιάβλητες... Οι διατάξεις για την αμεροληψία πρέπει να εφαρμόζονται βάσει και της τελολογικής ερμηνείας και όχι μόνο της γραμματικής. Διότι η αρχή της αμεροληψίας έχει ως σκοπό να αποκλείσει την μεροληψία ως αποτέλεσμα έστω και πιθανό». Ο δικαστής Κληρίδης ως ήταν τότε και νυν γενικός εισαγγελέας εξέδωσε μία από τις κορυφαίες αποφάσεις επί του ζητήματος υπόθεση Αρ. 1462/2008 ημερ.14/5/2010 στην οποία, υιοθετώντας τις θεμελιώδεις αρχές χρηστής διοίκησης και κάνοντας αναφορά στο αρ. 45 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου, Ν.158(Ι)/1999 καταλήγει, στο πλαίσιο εξέτασης απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών ότι (1) Δεν είναι αναγκαία η απόδειξη ύπαρξης μεροληψίας προκειμένου το όργανο να εξαιρεθεί ή να μολυνθεί ληφθείσα απόφαση ή διαδικασία (2) Η απουσία ρητής νομοθετικής διάταξης δεν καθιστά ανεφάρμοστη την αρχή, αφού αυτό επιτάσσουν καθιερωμένες γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου. Όψιμες αντίθετες προσεγγίσεις όπως «η Κύπρος είναι μικρή χώρα και η ύπαρξη συγγενειών ή συνθηκών ενδεχόμενης σύγκρουσης συμφέροντος πρέπει να θεωρείται δεδομένη» είναι επιδερμικές για να μην πω επικίνδυνες. Αντίθετα, το μέγεθος της χώρας και της κατάντιας μας και ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης τέτοιων περιστάσεων καθιστά αναγκαία τη δραστική εφαρμογή της αρχής, η οποία πρέπει να τυγχάνει σεβασμού και προληπτικής εφαρμογής από φυσικά και νομικά πρόσωπα και όργανα αλλά και από πρόσωπα του οικογενειακού και φιλικού τους περιβάλλοντος που με άγνοια κινδύνου τους θέτουν σε επιλήψιμη θέση. Κάποιες φορές το «όχι» σε μια επαγγελματική ευκαιρία ενδεχομένως να αποτελεί ασπίδα προστασίας για πρόσωπα και θεσμούς. Ο κ. Χαράλαμπος Γ. Προύντζος είναι δικηγόρος διευθύνων συνέταιρος της Προύντζος & Προύντζος Δ.Ε.Π.Ε.

5 05-POLITIKI_Master_cy 10/17/14 11:23 PM Page 5 Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Επικίνδυνα παιχνίδια Aγκυρας στην ΑΟΖ Οι επιδιώξεις και οι κινήσεις της Τουρκίας Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Πεπεισμένοι ότι η Τουρκία θα στείλει το σεισμογραφικό Barbaros για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ είναι όσοι παρακολουθούν το μπρα ντε φερ που παίζεται αυτές της μέρες στην ανατολική Μεσόγειο, στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο. Θεωρείται αδιανόητη τυχόν υποχώρηση της Άγκυρας και ματαίωση της άφιξης του τουρκικού ερευνητικού στα τεμάχια 2, 3 και 9, αφού θα έπληττε δραστικά το κύρος του Ταγίπ Ερντογάν. Το ερώτημα είναι πότε θα αρχίσουν οι έρευνες και τι προσδοκεί να βγάλει από αυτές η Τουρκία σε πολιτικό επίπεδο. Μία ισχυρή εκδοχή, που φέρεται να την ασπάζεται και το υπουργείο Εξωτερικών, είναι ότι σε πρώτο στάδιο η Τουρκία, με τις έρευνες και την «απειλή» για χρήση πλατφόρμας-γεωτρύπανου στην περιοχή, θέλει να ανακατέψει την τράπουλα του κυπριακού και να μοιράσει το φυσικό αέριο ακόμα και χωρίς την επίτευξη λύσης. Σε δεύτερο στάδιο, η Άγκυρα θέλει να ορίσει αυθαίρετα περιοχές επιρροής, στέλνοντας σήμα στο Ισραήλ και την Αίγυπτο πως διεκδικεί μερτικό από το κυπριακό γκάζι. Είναι ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου, που εμπεριέχει το στοιχείο της μπλόφας συνδεδεμένο με τη στρατιωτική ισχύ. Σε αυτό το στάδιο, λίγο πριν από την έναρξη εφαρμογής της οδηγίας προς ναυτιλλομένους (Navtex) που έχει εκδώσει η τουρκική κυβέρνηση, ουδείς γνωρίζει ακριβώς πώς θα είναι τα πράγματα στην περιοχή μετά τις 30 Δεκεμβρίου, όπου τελειώνει η περίοδος δέσμευσης περιοχών της κυπριακής ΑΟΖ. Δεν είναι λίγοι, όμως, αυτοί που πιστεύουν πως η Τουρκία, με τον διπλωματικά άγαρμπο τρόπο της, κινδυνεύει όχι μόνο να μην πετύχει τους στόχους της στο Κυπριακό, αλλά και να μείνει στο περιθώριο του ενεργειακού παιχνιδιού στην περιοχή. Διπλωματική πηγή ανέφερε στην «Κ» ότι η τουρκική κυβέρνηση θα πραγματοποιήσει σεισμογραφικές έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ και το Barbaros θα πλέει για μέρες στις ανατολικές θάλασσες του νησιού. Αυτή την περίοδο, με άλλη Navtex, η Τουρκία έχει δεσμεύσει μέχρι τις 15 Νοεμβρίου περιοχές βορειότερα της Κύπρου και το σεισμογραφικό της επιχειρεί εκεί. Δεν είναι σίγουρο επομένως ότι το Barbaros θα έλθει σε κυπριακά νερά αμέσως, στις 20 Οκτωβρίου, μολονότι η Άγκυρα για πολιτικούς λόγους μπορεί να το στείλει χωρίς να έχει τελειώσει τη δουλειά που κάνει τώρα. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, επομένως, οι συνομιλητές της «Κ» πιστεύουν πως οι τουρκικές έρευνες θα γίνουν και ότι η Τουρκία ΠΟΛΙΤΙΚΗ Πηγές εκτιμούν ότι η Τουρκία θα στείλει το Barbaros για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, γιατί τυχόν ματαίωση της άφιξης του ερευνητικού σκάφους στα τεμάχια 2, 3 και 9, που έχει δεσμεύσει με τη Navtex, θα πλήξει το κύρος του Ερντογάν. Με το Barbaros και τη χρήση πλατφόρμας στην περιοχή, η Τουρκία θέλει να ανακατέψει την τράπουλα του κυπριακού, να ορίσει αυθαίρετα περιοχές επιρροής, στέλνοντας ταυτόχρονα σήμα στο Ισραήλ και την Αίγυπτο. θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει πως αν τα σεισμογραφικά δεδομένα είναι θετικά, θα φέρει πλατφόρμαγεωτρύπανο στην περιοχή. Οι έρευνες θα μπορούσαν να προκαλέσουν μικρή καθυστέρηση στη γεώτρηση στο κοίτασμα «Ονασαγόρας», αφού τα καλώδια που θα «σέρνει» το σεισμογραφικό ενδέχεται να εμποδίσουν τον ανεφοδιασμό του πλοίου-γεωτρύπανου της ΕΝΙ. Η πρόθεση της Τουρκίας να χρησιμοποιήσει πλατφόρμα σε περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ προβληματίζει τους παίκτες της περιοχής, αφού ενέργεια αυτού του είδους αποτελεί καραμπινάτη παραβίαση του δικαίου της θάλασσας. Η πρόθεση αναφέρεται στην οδηγία προς ναυτιλλομένους που έχει εκδώσει η Άγκυρα και συνδέεται με παλαιότερη δήλωση του τότε επικεφαλής της TPAO, της κρατικής εταιρείας πετρελαίου της Τουρκίας. Ο Μεχμέτ Ουισάλ είχε δηλώσει το 2012 πως η Τουρκία, αν οι συνθήκες ήταν κατάλληλες, ήθελε να είναι έτοιμη σε πέντε χρόνια να τρυπήσει στις περιοχές που οριοθετήθηκαν με τη συμφωνία καθορισμού υφαλοκρηπίδας που υπογράφηκε με την «ΤΔΒΚ». Είχε επίσης αναφέρει ότι η χώρα του θα μπορούσε να αγοράσει ή και να κατασκευάσει πλατφόρμα. Σε αυτό το στάδιο, όμως, και εν αναμονή του Barbaros οι περισσότεροι παίκτες θεωρούν πως η αναφορά στην πλατφόρμα έχει περισσότερη πολιτική παρά αντικειμενική αξία και στοχεύει στο να δώσει ατού στην Άγκυρα, όταν αρχίσει το παζάρι για εκτόνωση της κρίσης. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 Διπλωματική ασπίδα δημιουργεί η Λευκωσία Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, Λονδίνο, Μόσχα, Νέα Υόρκη και οι πλείστες άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι ενήμερες από τη Λευκωσία για τις τουρκικές προκλήσεις, με ζητούμενο τη δημιουργία ενός διπλωματικού δικτύου ασφαλείας που θα αποτρέψει τις όποιες νέες κινήσεις της Άγκυρας, από τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου, που τίθεται σε ισχύ η οδηγία Navtex. Η ευρωασιατική σύνοδος κορυφής στο Μιλάνο έδωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας μιας πρώτης τάξεως Αναγνωρίζεται από παντού η τουρκική πρόκληση στην κυπριακή ΑΟΖ. ευκαιρία να ενημερώσει κατ ιδίαν τους Ευρωπαίους εταίρους της Λευκωσίας καθώς και ηγέτες τρίτων χωρών, προεξάρχοντος του Ρώσου ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν, με τον οποίο είχε μακρά συνομιλία στη διάρκεια δείπνου. Με κατηγορηματικό τρόπο ο Νίκος Αναστασιάδης ξεκαθάρισε στους συνομιλητές του ότι δεν θα παρασυρθεί από τα τουρκικά παιχνίδια για πρόκληση έντασης αλλά από την άλλη δεν είναι διατεθειμένος να συνομιλεί υπό εκβιασμό, ή να θέσει εν αμφιβόλω τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η κυβέρνηση εκφράζει ικανοποίηση για τις διαβεβαιώσεις που λαμβάνει, η οποίες, όπως υποστηρίζει, είναι εντονότερες των δημόσιων παρεμβάσεων. Στόχος τους, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, είναι να ικανοποιήσουν τον στόχο για αποκλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων που θα επιτρέψει την επανέναρξη του διαλόγου. «Σε διαφορετική περίπτωση δεν είμαι διατεθειμένος να μπω σε διάλογο χάριν του διαλόγου» είναι το σαφές μήνυμα του Προέδρου προς διάφορες κατευθύνσεις. Η Άγκυρα είναι ο αποδέκτης του μηνύματος που έστειλαν Λευκωσία και Αθήνα με τη συμφωνία για την ενοποίηση των θαλάσσιων χώρων έρευνας και διάσωσης κατά μήκος της ευθείας στην οποία εφάπτονται το FIR Αθηνών και το FIR Λευκωσίας. Η συμφωνία που υπέγραψαν οι ΥΠΕΞ Ευ. Βενιζέλος και Ι. Κασουλίδης τη Δευτέρα ορίζει «τον συντονισμό επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης από τα αρμόδια κέντρα των δύο κρατών, την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και τη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων Έρευνας και Διάσωσης». Στη συνάντηση οριστικοποιήθηκε η σύγκληση της πρώτης Συνόδου Κορυφής της τριμερούς Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, που θα γίνει στις 9 Νοεμβρίου στο Κάιρο, ενώ θα προηγηθεί προπαρασκευαστική συνάντηση των ΥΠΕΞ στη Λευκωσία. ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

6 06 - POLITIKI_Master_cy 10/17/14 8:56 PM Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Απομόνωση της Τουρκίας, δυσφορία για Ερντογάν Διπλωματική ήττα στο Σ.Α. λόγω της απροθυμίας της να πολεμήσει τον ISIS Ηνωμενα Eθνη - Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Ξεθωριάζει η διεθνής θέση της Aγκυρας, ενώ έχει αποξενωθεί σημαντικά από παραδοσιακούς φίλους και συμμάχους της. Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης 15 Οκτωβρίου, λίγες μόλις ώρες πριν από τις εκλογές στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για την ανάδειξη των πέντε μη μόνιμων εδρών του Συμβουλίου Ασφαλείας στη διετία , ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου παρέθετε μία λαμπρή δεξίωση προς τιμή των 48 μονίμων αντιπροσώπων της ομάδας των Λιγότερο Αναπτυγμένων Χωρών του Κόσμου (ΛΑΧ). Η πολυτέλεια της αίθουσας του ξενοδοχείου Waldorf Astoria όπου λάμβανε χώρα η δεξίωση, μάλλον μεγάλωνε την αντίθεση με τη φτώχεια, την πείνα, τις ασθένειες που πλήττουν τα περισσότερα κράτη-μέλη της ομάδας, η πλειοψηφία των οποίων είναι υποσαχάριες χώρες της Αφρικής. Όμως οι χώρες αυτές αποτελούσαν και τον σκληρό πυρήνα της εκλογικής βάσης της Τουρκίας, στην προσπάθειά της να εκλεγεί για δεύτερη φορά μέσα σε μία πενταετία στο Σ.Α. του ΟΗΕ. Και η Άγκυρα είχε επενδύσει αρκετά στην ομάδα αυτή. Ένα χρόνο νωρίτερα, στις 27 Σεπτεμβρίου 2013, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου μιλώντας σε εκδήλωση που διοργανώθηκε στα γραφεία της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της χώρας του στον ΟΗΕ, για τους ηγέτες των χωρών αυτών, έδωσε παρέθεσε αρκετά στοιχεία για το πώς εξασφαλίστηκε αυτή η υποστήριξη. Είπε ότι οι άμεσες τουρκικές επενδύσεις στις ΛΑΧ υπερβαίνει τα δύο δισεκατομμύρια δολάρια Ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα διαμορφώνεται διεθνώς για την Τουρκία εξαιτίας της απροθυμίας της να συνδράμει στην καταπολέμηση των Τζιχαντιστών, στα σύνορά της με τη Συρία, γεγονός που ενοχλεί ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον. «Συνομιλίες τέλος» λέει η Λευκωσία Το ηχηρό ράπισμα που δέχθηκε η Τουρκία στο Συμβούλιο είναι αμφίβολο κατά πόσο θα σηματοδοτήσει αλλαγή στη στάση του Ερντογάν στα ζητήματα της περιοχής. Καλά ενημερωμένη πηγή μάς είπε σε συνομιλία που είχαμε, μετά τη λήξη των εκλογών στη Γενική Συνέλευση, ότι σε σχέση με την πρόσφατη κρίση που προκλήθηκε από την έκδοση της τουρκικής «οδηγίας προς ναυτιλλομένους», ότι χώρες της περιοχής όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος κι ο Λίβανος αντιδρούν έντονα με το κλίμα έντασης που δημιουργεί η Άγκυρα και ζητούν αμεσότερη αμερικανική παρέμβαση. Ωστόσο κανείς, ούτε αυτοί οι Αμερικανοί, δεν μπορούν να προβλέψουν ποια θα είναι η αντίδραση του πληγωμένου πλέον κι από την ήττα στον ΟΗΕ Ταγίπ Ερντογάν. Οι πληροφορίες λένε ότι πιθανόν να στείλει στις δεσμευμένες από την Τουρκία περιοχές μόνο το σεισμογραφικό σκάφος «Μπαρμπαρός», άνευ συνοδείας πολεμικών. Όμως αυτό δεν αρκεί για να αλλάξει την απόφαση του προέδρου της Δημοκρατίας, έναντι των συνομιλιών. «Η 20ή Οκτωβρίου είναι μία κρίσιμη μέρα. Κι αν το «Μπαρμπαρός» εισέλθει στην ΑΟΖ μας για έρευνες, τελειώσαμε με τις συνομιλίες», μας είπε κυβερνητική πηγή στη Λευκωσία, θεωρώντας ως μόνη λύση στην κρίση που προέκυψε την ανάκληση της οδηγίας. και υποσχέθηκε το ποσό αυτό να ξεπεράσει τα 20 δισ. μέχρι το Τα ποσά που διατέθηκαν από την Τουρκία για διάφορα προγράμματα στις ΛΑΧ το 2012 ήταν γύρω στα 260 εκατομμύρια δολάρια, ενώ για πολλές χώρες έγιναν και έρανοι. Όπως λ.χ. για τη Σομαλία, για την οποία συγκεντρώθηκαν 300 εκατομμύρια. Παράλληλα, ανακοίνωσε προγράμματα υποτροφιών και τεχνολογικής βοήθειας και υποσχέθηκε ως μέλος της ομάδας των G20 η Τουρκία να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για βοήθεια στις χώρες αυτές. Το παράδοξο όμως είναι πως η Τουρκία που θεωρείται αναπτυσσόμενη χώρα, έλαβε το 2012 αναπτυξιακή βοήθεια ύψους 3,03 δισ. δολαρίων (3,19 δισ. το 2011), ενώ η Κύπρος κι η Ελλάδα μηδέν, ως αναπτυγμένες χώρες και μέλη της Ε.Ε. Η δεύτερη ομάδα υποστηρικτών της Τουρκίας ήταν διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Μεταξύ αυτών η Βραζιλία (συνεργάζεται με την Τουρκία στους G20), η Κούβα, η Βενεζουέλα κ.ά., στις οποίες η αντιδυτική ρητορική του Ερντογάν στον ΟΗΕ είχε απήχηση. Όμως, όταν στη δεύτερη ψηφοφορία η Τουρκία βρέθηκε αντιμέτωπη με την Ισπανία, οι υποσχέσεις που είχαν δοθεί εξανεμίστηκαν, λόγω των ιδιαίτερων δεσμών των χωρών αυτών με τη Μαδρίτη. Τέλος μία σειρά μουσουλμανικών χωρών, με στενές σχέσεις προς την Τουρκία, αλλά και με διάθεση να υπάρχει στο Σ.Α. όσο μεγαλύτερη ισλαμική εκπροσώπηση. Σ όλες αυτές τις κατηγορίες απευθυνόταν ο Ταγίπ Ερντογάν, όταν μιλώντας ως πρόεδρος πλέον της Τουρκίας, στην 69η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, κατήγγειλε πριν από λίγες ημέρες τα πέντε μόνιμα μέλη του Σ.Α., λέγοντας ότι ο διεθνής οργανισμός δεν είναι οι «5». Και μπορεί η αναφορά αυτή του Ερντογάν να απέσπασε χειροκροτήματα, όμως η υποστήριξη που ήλπιζε ότι θα αποσπάσει για την εκλογή της χώρας του στο Σ.Α., δεν αντιστάθμιζαν τη ζημιά που προκάλεσε η ίδια ομιλία. Το χάσμα με την Αίγυπτο έγινε αγεφύρωτο, μετά την προσωπική επίθεση στον πρόεδρο Ελ Σίσι, οι επιθέσεις κατά του Ισραήλ προβλημάτιζαν σοβαρά τους Αμερικανούς για τον ρόλο που θα έπαιζε η Τουρκία ως μέλος του Σ.Α. και οι αιχμές κατά της Ρωσίας και της Κίνας για τη στάση τους στο Συριακό απομάκρυναν και τις λίγες πιθανότητες να λάβει κι απ εκεί κάποια υποστήριξη. Το ότι η Τουρκία είχε εκλεγεί το 2008 με 151 ψήφους εμπόδισε την τουρκική ηγεσία να δει ότι το εγχείρημά της αυτή τη φορά θα κινδύνευε να αποτύχει. «Κανένας δεν θα πρέπει να αμφιβάλει για την επιτυχία της Τουρκίας», δήλωνε την Τρίτη ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου σε ομάδα βουλευτών του κυβερνώντος ΑΚΡ. Ήμουν σε επαφή με τον υπουργό Εξωτερικών που είναι στη Νέα Υόρκη... Αν εκλεγούμε, θα είναι η πρώτη φορά που μία χώρα εκλέγεται για δεύτερη φορά σε μία πενταετία». Τα αποτελέσματα της δεύτερης και τρίτης ψηφοφορίας, όπου η Τουρκία απώλεσε 30 και 49 ψήφους αντίστοιχα, σε σύγκριση με τις 109 ψήφους της πρώτης, έδειξε το μέγεθος της ήττας, αλλά και της διεθνούς απομόνωσης των θέσεων που η Τουρκία προωθεί διεθνώς. Κάτι που εμμέσως παραδέχθηκε με τις δηλώσεις του προς το πρακτορείο «Ανατόλια», λίγο μετά την ψηφοφορία, ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου: «Μπορεί να υπάρχουν κάποιες χώρες που ενοχλήθηκαν από τις θέσεις αρχής μας. Και υπάρχουν πάντα αυτοί, οι οποίοι μετά από λίγο καιρό ομολογούν ότι η θέση της Τουρκίας ήταν σωστή. όμως δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τις αρχές μας προς χάρη του να εξασφαλίσουμε περισσότερες ψήφους». Οι διάφορες αναλύσεις του εκλογικού αποτελέσματος, σημειώνουν την αντίθεση της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας, την αρνητική στάση της Συρίας και του Ιράν που επηρέασαν ισλαμικές χώρες, τη δυσαρέσκεια αρκετών δυτικών χωρών για τους πρόσφατους βομβαρδισμούς από την Τουρκία σε βάρος των Κούρδων που αντιστέκονται στον ISIL στη Συρία και την αντίδραση της Ελλάδας. Προφανώς επειδή η Ελλάδα δεν εκφράστηκε ποτέ δημόσια εννοούν την αντίδραση της Κύπρου, που παρενέβη τη Δευτέρα με σημείωμα προς όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, εξηγώντας το παράδοξο να διεκδικεί θέση στο Σ.Α. η Τουρκία που κατέχει μέρος της Κύπρου και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Ως δείγμα αποξένωσης της Τουρκίας από σημαντικές περιφερειακές δυνάμεις, όμως η Αίγυπτος και ο Οργανισμός Συνεργασίας των Χωρών του Κόλπου, θεωρεί άρθρο του Foreign Policy το αρνητικό για την Άγκυρα εκλογικό αποτέλεσμα, όπου διπλωμάτης χώρας μέλους του Σ.Α. φέρεται να δηλώνει ότι «η τουρκική ήττα αντικατοπτρίζει το ξεθώριασμα της διεθνούς της θέσης». ΑSSOCIATED PRESS Πακετοποίηση της ΑΟΖ με το Αιγαίο επιδιώκει η Aγκυρα Tου ανταποκριτή μας στην Κωνσταντινούπολη ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ «Χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία. Στο τερματικό του Βασιλικού οι εργασίες ολοκληρώνονται. Χάσαμε πολύτιμο χρόνο εξαιτίας των άστοχων, εσωτερικών προστριβών μας». Η επισήμανση ανήκει στον σύμβουλο του Τουρκοκύπριου ηγέτη, καθηγητή Ατά Ατούν. Κατά την άποψή του η ελληνοκυπριακή πλευρά βρίσκεται πλέον ένα βήμα πιο μπροστά από την Τουρκία στο ζήτημα της ΑΟΖ, αφού με προσεκτικά βήματα η Λευκωσία εξελίσσεται σε έναν ενεργειακό κόμβο, ο οποίος σύντομα θα ενώνει τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη. Ο προβληματισμός του Ατά Ατούν έρχεται σε μια περίοδο που οι φρεγάτες του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού παρακολουθούν από «αποστάσεις ασφαλείας» τις εργασίες στο ένατο οικόπεδο της κυπριακής ΑΟΖ. Από τον Σεπτέμβριο η Άγκυρα στέλνει στα ανοικτά της Κύπρου πολεμικά πλοία και δίνει στη δημοσιότητα αυστηρά ανακοινωθέντα σχετικά με τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Στα ανακοινωθέντα της τουρκικής κυβέρνησης ξεχωρίζουν δύο σημεία. Πρώτον ότι η Λευκωσία αγνοεί το μερίδιο <<<<<< Με την ένταση νοτίως της Κύπρου στοχεύει να ζητήσει ανταλλάγματα σε ένα μελλοντικό διάλογο με την Αθήνα. των Τουρκοκυπρίων στο φυσικό αέριο. Η «Ρωμαίικη Διοίκηση της Νότιας Κύπρου» (σ.σ. όρος που χρησιμοποιείται στα σχετικά ανακοινωθέντα), αποσιωπά τα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας στους φυσικούς πόρους του νησιού και πραγματοποιεί μονομερή βήματα, τα οποία επισκιάζουν τις συνομιλίες για την λύση του κυπριακού προβλήματος. Δεύτερον, η Τουρκία υπενθυμίζει στην ελληνοκυπριακή πλευρά και στη διεθνή κοινότητα ότι είναι η εγγυήτρια δύναμη του νησιού. Τα τουρκικά ανακοινωθέντα αφήνουν να εννοηθεί ότι η Τουρκία, με την ιδιότητα της εγγυήτριας δύναμης είναι «υποχρεωμένη» να λάβει όλα τα «απαιτούμενα μέτρα» για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων. Ποιο είναι το περιεχόμενο των «απαιτούμενων μέτρων» για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων της τ/κ πλευράς; Τι είδους κινήσεις θα Πληροφορίες από την Τουρκία και τα Κατεχόμενα υποστηρίζουν ότι η Άγκυρα αναζητεί πλατφόρμα προς ενοικίαση για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, δήθεν για λογαριασμό των Τ/κ. Με κόκκινο σημειώνεται η περιοχή που δέσμευσε η Τουρκία με την οδηγία προς ναυτιλλομένους, από τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου. πρέπει να αναμένουμε άμεσα από την Άγκυρα στο πεδίο της ΑΟΖ; Τις προηγούμενες ημέρες, η «Κ» απεύθυνε το συγκεκριμένο ερώτημα σε μια σειρά καλά πληροφορημένων τουρκικών πηγών, σύμφωνα με τις οποίες, από τη σκοπιά της τουρκικής κυβέρνησης, το κυπριακό φυσικό αέριο έχει δύο διαστάσεις: Την ενεργειακή και την στρατηγική. Σε ό,τι αφορά την ενεργειακή διάσταση, η Άγκυρα ζητά διά μέσου της τουρκοκυπριακής κοινότητας μερίδιο από το κυπριακό φυσικό αέριο. Ακόμη, δεν επιθυμεί να δει την Κύπρο να μετεξελίσσεται σε έναν εναλλακτικό ενεργειακό κόμβο στην περιοχή. Για αυτό τον λόγο ζητά την εξαγωγή του κυπριακού φυσικού αερίου στη Δύση διά μέσου των εδαφών της». Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη διάσταση της κυπριακής ΑΟΖ, η πηγή μας εστιάζει στο μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων. «Ο αείμνηστος Ραούφ Ντενκτάς υπογράμμιζε πάντα τη σημασία της ελληνοτουρκικής ισορροπίας στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Μέσα στο πλαίσιο της συγκεκριμένης αρχής, η Άγκυρα πιέζει την Αθήνα για μια συνολική διευθέτηση των προβλημάτων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Επιδιώκει να έρθει σε συνεννόηση με την Αθήνα με αντικριστά ανταλλάγματα. Σε κάθε περίπτωση η Τουρκία ζητά από την ελληνική πλευρά να μην αγνοήσει το ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή». Με βάση την ενεργειακή και τη στρατηγική διάσταση του όλου ζητήματος, μια τουρκοκυπριακή πηγή μοιράζεται μαζί μας πληροφορίες, οι οποίες φτάνουν την τελευταία περίοδο στο βόρειο κομμάτι του νησιού από την Τουρκία. «Η Τουρκία διαπραγματεύεται στο εξωτερικό με μεγάλες εταιρείες για την ενοικίαση μιας πλατφόρμας, η οποία θα διεξάγει έρευνες για λογαριασμό της τουρκοκυπριακής κοινότητας στα ανοικτά του νησιού», τονίζει η πηγή μας, η οποία προσθέτει: «Ο νέος κύκλος των εργασιών της τουρκικής πλευράς θα λάβει χώρα με βάση τη συμφωνία την οποία υπέγραψαν η ΤΔΒΚ και η τουρκική κυβέρνηση. Ως γνωστόν, η ΤΔΒΚ καθόρισε τα δικά της οικόπεδα. Κάποια από αυτά συμπίπτουν με τα οικόπεδα της ελληνοκυπριακής πλευράς. Την επόμενη περίοδο λοιπόν, ενδέχεται να δούμε την «τουρκική πλατφόρμα» να διεξάγει έρευνες σε οικόπεδα, τα οποία διεκδικούν οι Ελληνοκύπριοι. Τουρκικές φρεγάτες θα παρέχουν ασπίδα προστασίας στο τουρκικό τρυπάνι». Σε συμφωνία με τα προαναφερθέντα, μια άλλη τ/κ πηγή υπογραμμίζει η Τουρκία δεν πρόκειται να εμποδίσει με «στρατιωτικά μέσα» τις εργασίες της Λευκωσίας στην κυπριακή ΑΟΖ. «Η Άγκυρα θα χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα διπλωματικά μέσα. Θα πιέσει τις ξένες κυβερνήσεις και τις μεγάλες εταιρίες», τονίζει η συγκεκριμένη πηγή, η οποία καταλήγει στο εξής συμπέρασμα: «Επίσης, ενδέχεται να δούμε μια νέα ελεγχόμενη ένταση στο Αιγαίο. Οι αναμετρήσεις των τουρκικών και των ελληνικών μαχητικών στο Αιγαίο είναι κομμάτι του μεγάλου παιχνιδιού, το οποίο έχει στηθεί στην Κύπρο».

7 07-POLITIKI_Master_cy 17/10/14 21:36 Page 7 Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Πολιτικός πυρετός ενόψει εκλογικού νόμου Η πρόθεση των «μεγάλων» για αύξηση του μέτρου από το 1,8% στο 4% και οι έντονες ενστάσεις των «μικρών» Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Διπλές εκλογές και αύξηση του εκλογικού μέτρου αναμένεται να περάσουν, ενώ το ενδεχόμενο εισαγωγής οριζόντιας ψηφοφορίας απομακρύνεται. Μέχρι το τέλος του μήνα αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή οι προτάσεις νόμου του ΔΗΣΥ για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, μεταρρύθμιση η οποία έχει ήδη προκαλέσει την αναστάτωση των «μικρών», ενώ αναμένεται να δημιουργήσει νέα δεδομένα στο πολιτικό τοπίο, αφού στόχο έχει την πάταξη της αποχής και την αποτελεσματικότερη λειτουργία τoυ νομοθετικού Σώματος. Η πρόταση νόμου στοχεύει στην εισαγωγή της οριζόντιας ψηφοφορίας, την κοινή διεξαγωγή εκλογών (βουλευτικές με δημοτικές) και την αύξηση του εκλογικού μέτρου από 1,8% σε 4%. Στον ΔΗΣΥ υποστηρίζουν ότι με την αύξηση του εκλογικού μέτρου θα υπάρξει καλύτερη λειτουργία της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, μείωση του κόστους εκλογών, ενώ η εισαγωγή της οριζόντιας ψηφοφορίας θα αποτελέσει φραγμό στην ολοένα και μεγαλύτερη αποχή. Ήδη το ενδεχόμενο αύξησης του εκλογικού μέτρου σε 4% έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό και την ανησυχία των μικρότερων κομμάτων. Αυτό γιατί όπως όλα δείχνουν τα δύο μεγάλα κόμματα, Η αύξηση του εκλογικού μέτρου από το 1,8% στο 4% θα δημιουργήσει προϋποθέσεις δικομματικής Βουλής, όπως καταγγέλλουν τα μικρότερα σε δύναμη κόμματα. ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, φαίνεται να συναινούν τελικά στην ψήφισή του, με την ανοχή και του ΔΗΚΟ. Συμμαχία Πολιτών, ΕΥΡΩΚΟ, Οικολόγοι, αλλά και ο ανεξάρτητος πλέον βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας αντιλαμβάνονται πως με την αύξηση του εκλογικού μέτρου, το μέλλον τους κρίνεται δυσοίωνο στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Ήδη καταγγέλλουν τον ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ για ακρωτηριασμό της δημοκρατίας και συντήρηση του παλαιοκομματικού κατεστημένου. Κληθείς από την «Κ» να σχολιάσει τις προτεινόμενες αλλαγές ο διευθύνων σύμβουλος της Symmetron Market Research κ. Μιχάλης Βρυωνίδης είπε ότι είναι πρόωρο να γίνουν οι όποιες εκτιμήσεις για τις τυχόν αλλαγές στον εκλογικό χάρτη, καθώς η κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει τη ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ δική της δυναμική και διεξάγεται μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον. Όπως είπε, είθισται με την αύξηση του εκλογικού μέτρου να ευνοείται το πρώτο σε ποσοστά κόμμα και το δεύτερο, αλλά με βάση την υφιστάμενη εικόνα, οποιαδήποτε άλλη ειδική πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη και αυθαίρετη, γιατί οι βουλευτικές εκλογές του 2016 δεν έχουν κανένα κοινό στοιχείο με την αναμέτρηση του Στις επιθέσεις περί φίμωσης της πολυφωνίας, ο ΔΗΣΥ υποστηρίζει πως με την εφαρμογή της οριζόντιας ψηφοφορίας θα δίδεται η δυνατότητα σε κινήσεις να διεκδικήσουν την εκλογή τους. Πάντως εσωκομματικοί κύκλοι υποστηρίζουν πως η πολιτική των «μικρών» εντός κοινοβουλίου εμποδίζει τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, με αποτέλεσμα να χάνεται ουσιώδης χρόνος σε κρίσιμα ζητήματα. Εκφράζουν τη δυσφορία τους απέναντι στον δυσανάλογο ρόλο και λόγο που έχουν κόμματα που κατέχουν μόνο μία έδρα. «Δεν υποτιμώ τον ρόλο του οποιουδήποτε κόμματος. Όμως, μέχρι το επίπεδο που του δίνει η λαϊκή εντολή που έχει πάρει. Εάν η λαϊκή εντολή μου δώσει 5%, το πολιτικό μου εκτόπισμα, ο λόγος μου και ο ρόλος μου πρέπει να ανταποκρίνεται σ εκείνο το ποσοστό. Και όχι στο δυσανάλογο», είναι η θέση του αρχηγού του κυβερνώντος κόμματος Αβέρωφ Νεοφύτου, όπως τη διατύπωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» στις 30 περασμένου Μαρτίου, αναφορά που καταδεικνύει την οπτική από την οποία αντικρίζει η Πινδάρου τον λεγόμενο «ρυθμιστικό» ρόλο των μικρών κομμάτων. Το ενδεχόμενο λίστας Από την πλευρά του το ΑΚΕΛ, αν και κρατά χαμηλούς τόνους, φαίνεται να συμφωνεί στην αύξηση του εκλογικού μέτρου στο 4%. Αντίθετα, δημιουργεί προσκόμματα στην εφαρμογή της οριζόντιας ψηφοφορίας. Κύκλοι από τον ΔΗΣΥ, δεν αποκλείουν οι δύο αρχηγοί να συζητούν και το ενδεχόμενο εκλογής βουλευτών με λίστα στη θέση της οριζόντιας ψηφοφορίας. Ένα γεγονός που προκαλεί την ανησυχία συναγερμικών στελεχών, αφού με τον τρόπο αυτό αριθμός βουλευτών, όχι μόνο δεν θα εκλέγεται με οριζόντια ψηφοφορία, αλλά θα διορίζεται από τα ίδια τα κόμματα. Ένα σενάριο το οποίο θα αυξήσει τα ποσοστά αποχής αντί να τα μειώσει. Με ανοχή φαίνεται να βλέπει την αύξηση του εκλογικού μέτρου το ΔΗΚΟ παρά το γεγονός ότι δεν έχει επισήμως τοποθετηθεί. Εσωκομματικοί κύκλοι υποστηρίζουν πως αυτό θα αποτελέσει εμπόδιο στην διαρροή ΔΗΚΟϊκών στελεχών σε άλλες πολιτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα στο νεοσύστατο κίνημα «Ενεργοί Πολίτες», πρωτοβουλία, του άλλοτε στενού συνεργάτη του Μάριου Καρογιάν, Κίκη Θεοδότου. Από πλευράς ΕΔΕΚ στηρίζεται δημοσίως η απλή αναλογική, αλλά ήδη εφαρμόζεται ο στρατηγικός σχεδιασμός που ανοίγει τις πόρτες του σε συμμαχίες και συνασπισμούς με άλλα κινήματα. Πιο συγκεκριμένα, έχουν ήδη καλλιεργήσει μία πολύ στενή συνεργασία με το Κίνημα Οικολόγων, που δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε συμμαχία στις βουλευτικές του Εμπόδια στη διπλή κάλπη Το πολιτικό παιχνίδι αλλά και οι συμμαχίες φαίνεται να αλλάζουν άρδην με την ενδεχόμενη εφαρμογή του εκλογικού νόμου. Πέραν από την αύξηση του εκλογικού μέτρου και την εισαγωγή οριζόντιας ψηφοφορίας, το ενδεχόμενο διπλών εκλογών, δημιουργεί νέα δεδομένα. Στόχος του ΔΗΣΥ είναι η μείωση του μεγάλου κόστους που προκαλούν οι συχνές εκλογές, η διευκόλυνση του πολίτη και συνεπώς η μείωση της αποχής. Ήδη η Πινδάρου προτείνει την διενέργεια βουλευτικών και δημοτικών εκλογών είτε τον Οκτώβριο του 2016 είτε τον Μάιο του Η συγκεκριμένη πρόνοια φαίνεται να αποκτά πρακτικές δυσκολίες και να προβληματίζει πολιτικούς κύκλους. Συγκεκριμένα συζητούνται τρία σενάρια: Η διεξαγωγή των βουλευτικών μετά τον Μάιο σημαίνει και παράταση της θητείας της παρούσας Βουλής, με κίνδυνο να προκαλέσει την αντίδραση της κοινής γνώμης. Η διεξαγωγή τον Οκτώβριο μειώνει τη θητεία των δημοτικών αξιωματούχων, προκαλώντας τις ενστάσεις τους. Τίθεται επίσης στο τραπέζι η ιδέα ολοκλήρωσης της θητείας τους παρά τη διενέργεια εκλογών, θέμα που προκαλεί άλλα λειτουργικά προβλήματα. Πάντως, ενώ η ΕΔΕΚ βλέπει θετικά το ενδεχόμενο διπλών εκλογών, το ΔΗΚΟ φαίνεται να προβληματίζεται ιδιαιτέρως, για την αντικρουόμενη εικόνα που θα εκπέμπει και τη σύγχυση που θα προκαλεί το γεγονός ότι ενώ τα κόμματα από τη μία θα διαφωνούν δημοσίως σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, την ίδια στιγμή θα συνάπτουν συμμαχίες σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 17/10/14 23:00 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Μόνο ο Λεμεσιανός θα καθαρίσει Ο «τρελός» παίρνει κεφάλια Έβαλε το αστέρι στο γιλέκο, έπιασε τη ρομφαία κι άρχισε να κόβει κεφάλια. «Μόνο αυτός ο τρελός μπορεί να καθαρίσει!», έλεγε σε ομήγυρη δημοσιογράφων τις προάλλες γνωστός δικηγόρος της πρωτεύουσας αναφερόμενος στον βοηθό γενικό εισαγγελέα Ρίκκο Ερωτοκρίτου. Ο Ιανός τον ρώτησε πού βασίζει την εκτίμησή του κι έλαβε, ομού μετά των υπολοίπων, την εξής απάντηση: «Ρε, ο Ρίκκος είναι πολιτικό ον, ένα το κρατούμενο. Δεύτερο, τη διαφθορά την κόβεις με το μαχαίρι, όπως και την αγανάκτηση του κόσμου. Πρέπει κάποιοι να πάνε φυλακή και πρέπει κάποιος να τους στείλει. Οι εντεταλμένοι ή αν θέλετε οι θεσμικοί Λευκωσιάτες δεν θα το κάνουν, διότι δεν μπορούν να στείλουν φυλακή ούτε τους συγγενείς τους ούτε τους κουμπάρους τους. Ο μόνος που μπορεί να το κάμει είναι ένας τρελός Λεμεσιανός»! Προηγείται το ΔΗΚΟ Ο Ιανός σας το είπε ότι η Κεντρική Επιτροπή του ΔΗΚΟ τον είχε «ξεγραμμένο» τον Πάφιο δήμαρχο πριν από ένα και πλέον μήνα. Όχι γιατί δεν τον αγαπούσαν. Όχι κάθε άλλο. Απλώς κάποιοι φοβόντουσαν μη φύγει ο πόντος και ξηλωθεί το πουλόβερ και μείνουν κάποιοι γυμνοί κι άλλοι που τον είχαν στο στομάχι, γιατί με τη μεγαλύτερη ευκολία τους πούλησε και άλλαξε μεριά, περίμεναν τη σύλληψή του για να κάνουν χάζι. Πάντως, το κόμμα προηγείται όλων των άλλων σε συλληφθέντα μέλη της Κεντρικής του Επιτροπής. Μέχρι τώρα έναν πρώην υπουργό κι ένα δήμαρχο. Το ΔΗΚΟ της δικαιοσύνης Από κεκτημένη Η μετάλλαξη του Νικόλα Παπαδόπουλου σε πολέμιο της Τρόικας και των λοιπών διεθνών δανειστών μας, τον κάνει να βλέπει το μνημόνιο και την Τρόικα παντού. Στην τελευταία Ολομέλεια της Βουλής, ο Νικόλας Παπαδόπουλος άσκησε για άλλη μια φορά δριμεία κριτική στην κυβέρνηση για την έλλειψη σωστής διαπραγμάτευσης του μνημονίου με την Τρόικα. Το αμήχανο της υπόθεσης ήταν το γεγονός ότι η τοποθέτησή του έγινε την ώρα που συζητείτο στη Βουλή η μετατροπή ευρωπαϊκής οδηγίας του 2008 σε νόμο, η οποία προβλέπει επιβολή ΦΠΑ και μείωση εσόδων του κράτους, ωστόσο, δεν έχει καμία σχέση ούτε με το μνημόνιο και την Τρόικα ούτε και με «την ελλιπή διαπραγματευτική δεινότητα του Προέδρου Αναστασιάδη» όπως τη «διαφημίζει» καθημερινά ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ. Η Πάφος παρουσιάζει την όπερα της πεντάρας! Πρωταγωνιστεί ο δήμαρχος της πόλης! Αλληλούια! Στην κοιλιά του κήτους Στην πλήρη δυσμένεια του Αβέρωφ Νεοφύτου έχει περιπέσει ο Ιωνάς Νικολάου και όχι αδίκως. Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ έχει εκφράσει εδώ και καιρό την έντονη δυσφορία του για τις αδυναμίες και παραλείψεις του υπουργού Δικαιοσύνης. Παραλείψεις που φέρουν τόσο την κυβέρνηση όσο και το κυβερνών κόμμα σε δύσκολη θέση. Κορωνίδα, στο μένος του Πάφιου, ήταν το πρόσφατο περιστατικό τροποποίησης πρόνοιας του νομοσχεδίου της ΚΥΠ ούτως ώστε τον τελευταίο λόγο για το ποιοι αστυνομικοί θα αποσπώνται στην ΚΥΠ να τον έχει ο ίδιος. Το γεγονός ότι και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «άδειασε» για πρώτη φορά δημοσίως τον Ιωνά, ενδεχομένως να σηματοδοτεί και τριγμούς στον υπουργικό του θώκο. Σε απευθείας σύνδεση Με αγωνία παρακολουθούσαν τις εκλογές στη Γ.Σ. για την ανάδειξη των 5 μη μονίμων μελών του Σ.Α. για την επόμενη διετία, από το Μιλάνο όπου βρίσκονταν για τη 10η Σύνοδο Κορυφής της ASEM, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι συνεργάτες του. Κυριολεκτικά με το αυτί στο τηλέφωνο ήταν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης και μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα της πρώτης ψηφοφορίας, που έστελνε Ισπανία και Τουρκία στο μπαράζ, η αγωνία κορυφώθηκε. Το αποτέλεσμα της πρώτης επαναληπτικής ψηφοφορίας, όπου η Τουρκία έχασε 30 ψήφους έγινε δεκτό με εκδηλώσεις χαράς, ενώ στο αποτέλεσμα της τρίτης και τελικής, συνάδελφος που μιλούσε με τον Εκπρόσωπο στο τηλέφωνο, σα να άκουγε τη φωνή του Προέδρου από δίπλα, σε υψηλούς πανηγυρικούς τόνους. Πληρώνει τα λάθη της Η Τουρκία ήταν τους τελευταίους μήνες αδιαμφισβήτητο φαβορί για το Συμβούλιο Ασφαλείας. Ξόδεψε πολλά χρήματα, ιδίως στις 47 λιγότερο αναπτυγμένες χώρες (εκεί με ένα εκατομμύριο έχεις σίγουρη την ψήφο), έδωσε πολλές υποσχέσεις σε άλλες και απείλησε κάποιες άλλες. Μέχρι και μία μέρα πριν από την εκλογή, ενώ όλοι ήταν σίγουροι για την εκλογή της Νέας Ζηλανδίας, στοιχημάτιζαν υπέρ της Τουρκίας και θεωρούσαν χαμένη την Ισπανία. Ωστόσο τα μαύρα σύννεφα φαινόταν από τον Σεπτέμβριο. Μάλιστα, σε συνομιλία του με δημοσιογράφους, ο ΥΠΕΞ Ιωάννης Κασουλίδης έλεγε ότι αρκετοί συνομιλητές του από ισλαμικές χώρες, άφηναν να εννοηθεί ότι δεν θα ψηφίσουν Τουρκία. Αμέσως μετά ήλθε η τουρκική αποτυχία στην Ισλαμική να αποδείξει ότι τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο εύκολα, αφού η προσωπική επίθεση που εξαπέλυσε ο Ερντογάν κατά του Αιγυπτίου ομολόγου του Αλ Σίσι, από το βήμα της Γ.Σ. του ΟΗΕ, εξόργισε το Κάιρο, που υποσχέθηκε με κάθε ευκαιρία να τιμωρεί την Τουρκία. Αλλά και η κρίση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ είχε επιπτώσεις. Γιατί μπορεί μεν οι ΗΠΑ να υποσχέθηκαν νωρίς στην Τουρκία πως θα την υποστηρίξουν και αν ακόμη την ψήφισαν στην πρώτη ψηφοφορία, ή ακόμη και στις τρεις (οι πληροφορίες λένε ότι δεν συνέβη), δεν κούνησαν το δακτυλάκι τους για να φέρουν ψήφους. Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Ρίκκος Ερωτοκρίτου Ο βοηθός γενικός εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου, ο οποίος συνεχίζει ακάθεκτος την πορεία κατά της διαφθοράς. Γεια σου κυρ Εισαγγελέα. Όμως να θυμάσαι εσύ με τη ρομφαία σου κι εμείς με τη δική μας! Επίσκεψη Δημητρίου Επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο πραγματοποιεί από τις Οκτωβρίου ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, με πρόσκληση του Προέδρου Αναστασιάδη, ο οποίος όπως αναφέρει στην επιστολή, επιθυμεί να τιμήσει τον προκαθήμενο της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής στις ΗΠΑ για όσα πράττει για τον Ελληνισμό και την Κύπρο. Κι η αλήθεια είναι ότι από το 2003 μέχρι σήμερα, όταν τα πράγματα «ζορίζουν» με την Ουάσιγκτον, ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κύπρου σηκώνει το τηλέφωνο και ζητά την παρέμβαση του Δημητρίου, προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ ή άλλα ανώτατα στελέχη της κυβέρνησης. Η αλήθεια είναι πως με εξαίρεση το 2004, που η παρέμβαση έγινε πολύ αργά (μόλις στις 31 Μαρτίου συναντήθηκε με τον Τζορτζ Μπους) σ όλες τις άλλες περιπτώσεις υπήρξαν θετικά αποτελέσματα. Πέραν της προσωπικότητας του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου, μεγάλο βάρος παίζει κι ο θεσμός που εκπροσωπεί, ως πνευματικός ηγέτης πάνω από δύο εκατομμυρίων Ελληνοαμερικανών. Μικρός ο αριθμός, μεγάλη όμως η οικονομική τους δύναμη. Θα πάει στον Απ. Ανδρέα Το νέο στοιχείο της επίσκεψης αυτής θα είναι η επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου στη Μονή του Αποστόλου Ανδρέα. Οι πληροφορίες λένε ότι θα συνοδεύεται κι από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Χρυσόστομο. Είναι η πρώτη φορά που ο Δημήτριος θα περάσει στα Κατεχόμενα και κατά πάσα πιθανότητα θα συνοδεύεται κι από τον Αμερικανό πρέσβη, όπως και Ελληνοαμερικανούς. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Λαϊκίστικες κουτοπονηριές ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η έξωθεν μαρτυρία της Βουλής Η συζήτηση για την αποστροφή των νέων αλλά και των πολιτών γενικότερα από την πολιτική και τους θεσμούς που κρίνουν τη ζωή μας, γίνεται με ένταση εδώ και μία εικοσαετία τουλάχιστον. Η δε τελευταία δίωξη για αποχή από εκλογική διαδικασία ήταν στις Προεδρικές του 1998 με θύμα τον τότε πρόεδρο του συνδέσμου μοτοσικλετιστών. Ήταν μετά τα τραγικά γεγονότα της Δερύνειας του 1996, και ο τότε πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Μοτοσικλετιστών Γιώργος Χατζηκώστας δήλωσε δημόσια και ευθαρσώς πως θα απείχε από τις εκλογές. Σίγουρα τον ακολούθησαν πολλοί. Από τότε άλλαξαν πολλά. Ο αριθμός των πολιτών που απέχουν από εκλογικές πολλαπλασιάστηκε και κανείς, και λογικά, δεν διώχθηκε. Αυτό που δεν άλλαξε είναι ο τρόπος αντιμετώπισης της πολιτικής από τους πολιτικούς. Και γι αυτό άλλωστε οι πολίτες που στρέφουν την πλάτη στην πολιτική συνεχώς αυξάνονται. Υπάρχει σίγουρα και η μερίδα των πολιτικών, εύχομαι να είναι η μεγάλη μειοψηφία, που σκέφτονται κουτοπόνηρα. Η κουτοπονηριά αυτή λέει πως βολεύει το μικρό και πιστό ακροατήριο. Μειώνει το ρίσκο της έκθεσής τους σε μεγαλύτερο σύνολο πολιτών. Νιώθουν πιο άνετα να απευθύνονται σε αυτούς που τους ξέρουν με τα μικρά τους ονόματα και είναι σίγουροι πως κατανοούν και πιστεύουν αυτά που τους λένε. Όλη αυτή η λογική κέρδιζε έδαφος τα προηγούμενα χρόνια, που μπορεί το ακροατήριο να ήταν σε πτωτική πορεία αλλά ήταν σε ασφαλή επίπεδα. Σήμερα όμως, που το αριθμητικό επίπεδο του ακροατηρίου έχει πέσει στα τάρταρα, θα πρέπει να αναθεωρήσουν τακτική και μυαλά. Αν θέλουν να λέγονται πολιτικοί, και όχι ρήτορες ενός συγκεκριμένου ακροατηρίου, θα πρέπει να διαβάζουν πριν να μιλούν. Θα πρέπει να αφήσουν τα γλειφιτζούρια που τόσα χρόνια έχουν στο στόμα τους. Αν ψάξουμε στο αρχείο των τηλεοπτικών σταθμών, θα βρούμε αρκετούς να κάνουν σήμερα ακριβώς τις ίδιες δηλώσεις με πριν από πέντε και πριν από δέκα χρόνια. Για νέες στρατηγικές και για σκληρή στάση στο Κυπριακό. Για τη βιώσιμη και λειτουργική λύση που ποτέ δεν περιγράφουν. Για την άνευ όρων αντιπολίτευση ή την άνευ όρων στήριξη της κάθε αψυχολόγητης πολιτικής της κυβέρνησης, της εκάστοτε κυβέρνησης. Πολιτικοί ή εκκολαπτόμενοι πολιτικοί να μιλούν επί παντός επιστητού. Το πρωί για την οικονομία, το μεσημέρι για την κοινωνική πρόνοια, το απόγευμα για εθελοντισμό και το βράδυ για Κυπριακό. Πολλές φορές διερωτώμαι για αρκετούς, πού τελειώνει η προσωπική εμπάθεια και πού μπορεί άραγε να ξεκινά η πολιτική ανάλυση; Και την ίδια ώρα ο νεποτισμός πάει σύννεφο. Και δεν μιλώ για ένα ρουσφέτι στο στρατό η Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι μόνο στους πολιτικούς, στην ηγεσία αν προτιμάτε, στους θεσμούς και στους αξιωματούχους. Από εκεί όμως ξεκινά και εκεί καταλήγει. την αστυνομία ή για κοινωνική δικαιοσύνη όπως μας σερβίρουν κάποιοι το ρουσφέτι. Μιλώ για πολύ χειρότερα. Για τα δάνεια των εκατομμυρίων με ένα τηλεφώνημα, για τις μίζες άλλων εκατομμυρίων, για τη φοροδιαφυγή των πολυαξιωματούχων, τα χαλιφάτα των δημάρχων και τις ΣΠΕ που η κυριαρχία κληρονομείται από γενεά σε γενεά. Όσο λοιπόν η διαδικασία συζήτησης του δημόσιου λόγου δεν μεταβάλλεται, αλλά κινείται σε επίπεδο κουτσομπολιού τόσο οι πολίτες στρέφουν αλλού το βλέμμα τους. Όσο η διαπλοκή αντί να μειώνεται αυξάνεται, τόσο η κοινωνία θέλει να κλείσει τα αφτιά της σε όσα προκαλούν τη λογική της. Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι μόνο στους πολιτικούς, στην ηγεσία αν προτιμάτε, στους θεσμούς και στους αξιωματούχους. Από εκεί όμως ξεκινά και εκεί καταλήγει. Στα ενδιάμεσα στάδια, στα κανάλια διαμοιρασμού των οφικίων, της μίζας και της εξουσίας, είναι επόμενο πως θα χρειαστούν και παρατρεχάμενοι. Εθελοντές πολλοί, πάρα πολλοί. Η διαφάνεια όμως στις μέρες μας είναι άνευ συζητήσεως. Και βλέπουμε ένα-ένα τα σπυριά της διαπλοκής να σπάνε. Λογικό και επόμενο. Σε μια κοινωνία που αναπνέει με μάσκες οξυγόνου, όποιος κατοικεί ακόμα στα βουνά, ανάμεσα στα δέντρα, σε αέρα όμως που κάθε άλλο από καθαρός φαίνεται να είναι, θα κατεβαίνει στο επίπεδο της θάλασσα για ανάκριση. Πού, πώς, πότε και γιατί τα βασικά ερωτήματα. Αν βγεις καθαρός από αυτή τη διαδικασία όχι μόνο θα επιβιώσεις αλλά θα διαπρέψεις. Αλλά υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά; Το Κοινοβούλιο πληρώνει σήμερα ακριβά τα περί «κυβερνώσας Βουλής». Η έξωθεν καλή μαρτυρία των βουλευτών βρίσκεται στο ναδίρ. Στη συνείδηση του πεινασμένου, του χρεοκοπημένου και του αγανακτισμένου κόσμου, οι αντιπρόσωποι του λαού θεωρούνται συνυπεύθυνοι στην οικονομική καταστροφή της Κύπρου. Στους καφενέδες φωνάζουν ότι «αυτοί ψήφισαν τα δισεκατομμύρια της Λαϊκής που έκαναν φτερά από τους μεγαλοαπατεώνες, αυτοί με τις φανφάρες τους καταψήφισαν το πρώτο κούρεμα που ήταν καλύτερο, αυτοί είναι που μιλούν όλοι μέρα στις τηλεοράσεις και δεν πράττουν τίποτα για να γλυτώσουν τους φτωχούς από τα χέρια των τραπεζιτών και των άλλων τοκογλύφων». Η οργή εκφράζεται και με άλλους τραγικούς τρόπους, για τους οποίους το κρίμα πέφτει στους ώμους των ενόχων, με τους λευκούς κολάρους. Στο όνομα του συνθήματος «κυβερνώσα Βουλή», οι βουλευτές τίθενται στη συνείδηση των πολιτών, στο ίδιο καλάθι με τις εκάστοτε κυβερνήσεις, οι οποίες ασκούν εκτελεστική εξουσία και έχουν στη διάθεσή τους δεκάδες χιλιάδες υπαλλήλους. Ελάχιστοι πολίτες γνωρίζουν τους αγώνες που δίνουν βουλευτές στα βουλευτικά έδρανα, για να στηρίξουν τις ασθενέστερες τάξεις, κόντρα στη βούληση υπουργών και άλλων «μανδαρίνων». Πολύ λίγοι ξέρουν το βάσανο των βουλευτών, οι οποίοι καθημερινώς βρίσκονται αντιμέτωποι με εκατοντάδες αιτήματα, είτε για οικονομική βοήθεια, είτε για θεραπεία στα νοσοκομεία, είτε για μια δουλειά, είτε για να ξεπεράσουν χίλια δυο άλλα εμπόδια, που συναντούν στη δυσκίνητη δημόσια υπηρεσία. Ελάχιστοι ξέρουν τους σιωπηλούς βουλευτές, οι οποίοι διανέμουν όχι μόνο το μισθό τους, αλλά και την περιουσία τους, για να στηρίξουν ανθρώπους που πραγματικά υποφέρουν. Δεν είναι λίγοι οι βουλευτές, οι οποίοι σε στιγμές κόπωσης, ομολογούν την αδυναμία τους και παράπονό τους, γιατί δεν μπορούν να διορθώσουν τα στραβά του συστήματος. Το προεδρείο του Σώματος αλλά και όλα τα κόμματα θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την πραγματική αλήθεια και επιτέλους να λάβουν μέτρα για να ανατρέψουν την κακή εικόνα. Το προεδρείο της Βουλής αλλά και όλα τα κόμματα θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την πραγματική αλήθεια και επιτέλους να λάβουν μέτρα για να ανατρέψουν την κακή εικόνα. Δεν φταίνε οι δημοσιογράφοι που γράφουν τα κακώς έχοντα. Δεν φταίει ο κόσμος που βαρέθηκε να ακούει από το πρωί μέχρι το βράδυ στις τηλεοράσεις και στα ραδιόφωνα «μαϊντανούς» βουλευτές, να μιλούν χωρίς να λένε τίποτα επί της ουσίας. Από την άλλη, το άνοιγμα του κοινοβουλίου σε σωματεία, σε συνδέσμους, σε ομάδες πίεσης, τα λεγόμενα λόμπι, εμποδίζει την αντικειμενική και ακριβοδίκαιη αντιμετώπιση των προβλημάτων, αφού πολλές φορές η λογική αντικαθίσταται από το συναίσθημα. Η υπερβολική δημοκρατία καταντά ασυδοσία. Η Βουλή θα πρέπει να προχωρήσει σε τομές και κυρίως θα πρέπει να πείσει τους πολίτες, ότι δουλεύει με σοβαρότητα. Ίσως θα πρέπει να εφαρμοστούν κανόνες που ισχύουν στο Ευρωκοινοβούλιο. Ομιλίες βουλευτών με χρονόμετρο, καθιέρωση κριτηρίων για τους φιλοξενούμενους στις συνεδριάσεις των επιτροπών ακόμη και καταβολή της αντιμισθίας, με βάση την παρουσία στις συνεδριάσεις. Έφθασε η ώρα να αλλάξει ο εκλογικός νόμος, ώστε να μην μπορεί μια γειτονιά να εκλέγει βουλευτή και γιατί όχι, να καθιερωθεί ο θεσμός των βουλευτών επικρατείας, ώστε να μπορούν άτομα εγνωσμένου κύρους να εισέρχονται στο κοινοβούλιο, χωρίς το κυνήγι των ψήφων. Το σημαντικότερο όμως, είναι η εισαγωγή νέων θεσμών, όπως των ανεξάρτητων άμισθων συμβούλων. Δηλαδή ατόμων εγνωσμένου κύρους, οι οποίοι θα συμβούλευαν ή καλύτερα θα έλεγαν πικρές αλήθειες στους αντιπροσώπους του λαού. Για παράδειγμα θα μπορούσε να συσταθεί ένα άτυπο συμβούλιο από νομικούς, καθηγητές πανεπιστημίων, οι οποίοι να έχουν και τα «κότσια» και την ανεξαρτησία, να λένε τα πράγματα με το όνομά τους. Είναι καιρός να επανεξεταστεί και ο θεσμός των επιστημονικών συνεργατών, οι οποίοι είτε θα πρέπει να αλλάξουν τίτλο είτε θα πρέπει να αλλάξουν δουλειά. Και επιτέλους να συσταθεί γραφείο Τύπου, με επαγγελματίες, το οποίο να βελτιώσει την εικόνα του Κοινοβουλίου.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 17/10/14 18:00 Page 9 Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ΣΤΙΓΜΑ / Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Πήραν τα μυαλά αέρα AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Κατοικείται αυτό το νησί; Ο Ταγίπ Ερντογάν ξεκίνησε με τις καλύτερες συνθήκες να κυβερνά την Τουρκία πριν από περίπου έντεκα χρόνια. Έλεγε τις σωστές κουβέντες για όλα τα θέματα, στο εσωτερικό της Τουρκίας αλλά και στο εξωτερικό. Ήθελε να φτιάξει τις σχέσεις με όλους τους γείτονες. Μέχρι και στο Κυπριακό έμοιαζε προοδευτικός, σε σύγκριση με τους εθνικιστές προκατόχους του. Είχε αύρα και η Δύση περίπου τον είχε ερωτευτεί. Προκαλούσε θαυμασμό, γιατί συμμάζεψε την τουρκική οικονομία και χαλιναγώγησε τους μέχρι τότε πανίσχυρους στρατηγούς. Τον συμπαθούσαν πολλοί ακόμα και στο νησί μας, μεταξύ αυτών και ο γράφων που ομολογουμένως είχε επηρεαστεί από την προσωπικότητα του ανδρός. Μία δεκαετία αργότερα, ο κ. Ερντογάν και οι δικοί του έχουν καταφέρει να γκρεμίσουν την εικόνα που με τόσο κόπο έχτισαν στη Δύση. Η εμφάνιση, ο λόγος τους, αποπνέει υπέρμετρη αλαζονεία. Πήραν τα μυαλά τους αέρα από τη μακρά παραμονή στην εξουσία και δείχνουν να πιστεύουν ότι κυβερνούν ελέω Θεού, όπως οι Οθωμανοί σουλτάνοι. Αποτέλεσμα να κάνουν το ένα λάθος μετά το άλλο. Κι αντί να κάνουν την Τουρκία περιφερειακή δύναμη και πρώτο παράγοντα στην περιοχή, χάλασαν τις σχέσεις με όλους του γείτονες. Στη Συρία τα έκαναν μαντάρα, αφού συνέδραμαν και εξόπλισαν τους ακραίους τζιχαντιστές νομίζοντας πως θα τους χρησιμοποιήσουν για να ανατρέψουν τον Άσαντ και να εμποδίσουν την ίδρυση κουρδικού κράτους. Τώρα Εκεί που έδειξε ο Ερντογάν ότι έχει πράγματι ξεφύγει είναι στο ενεργειακό παιχνίδι της ανατολικής Μεσογείου. Κάνει πραγματικά ό,τι μπορεί για να μείνει η Τουρκία εκτός νυμφώνος. τρέχουν να μαζέψουν τα σπασμένα και κάνουν νάζια στη Δύση και στις ΗΠΑ, ζητώντας ανταλλάγματα για να ενταχθούν στη «συμμαχία των προθύμων» κατά των ακραίων του Χαλιφάτου. Με το Ισραήλ τα έκαναν επίσης μούσκεμα, αφού παρά την απολογία Νετανιάχου για το Μαβί Μαρμαρά, ο Ερντογάν τους κρατάει ακόμα μούτρα. Όσο για την Αίγυπτο εκεί κι αν έπαθαν νίλα, αφού έβαλαν όλα τα λεφτά στον Μόρσι, με αποτέλεσμα να μη θέλει να τους δει μπροστά του ο Αλ Σίσι, ο νέος Πρόεδρος. Χάλασαν και την εικόνα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού έφθασαν στο σημείο να της λένε πως αυτή θα χάσει που δεν εντάσσει αμέσως την Άγκυρα στους κόλπους της. Εκεί, όμως, που έδειξε ο Ταγίπ Εντογάν ότι έχει πράγματι ξεφύγει είναι στο ενεργειακό παιχνίδι της ανατολικής Μεσογείου. Κάνει πραγματικά ό,τι μπορεί για να μείνει η Τουρκία εκτός νυμφώνος. Σαμποτάρει τις προσπάθειες των τουρκικών εταιρειών να προσεταιριστούν το Ισραήλ και την κοινοπραξία του «Λεβιάθαν» για σύμπραξη στο φυσικό αέριο. Ο Τούρκος Πρόεδρος και η κυβέρνηση παίζουν τους παλικαράδες στην κυπριακή ΑΟΖ, στέλνοντας πολεμικά να παρακολουθούν τη γεώτρηση της ΕΝΙ. Και δεσμεύοντας ξένες περιοχές για σεισμογραφικές έρευνες, ενώ ξέρουν πως δεν θα βρουν ούτε μία εταιρεία διατεθειμένη να τρυπήσει για λογαριασμό τους στην ΑΟΖ ενός άλλου και μάλιστα ευρωπαϊκού κράτους. Η Τουρκία, με τους παλληκαρισμούς στη θάλασσα ανοιχτά της Κύπρου, θέλει να φοβίσει τους ιθαγενείς να δεχθούν συζήτηση του φυσικού αερίου στο τραπέζι του Κυπριακού. Και ει δυνατόν, να αναγκάσει τους Ε/κ, με τις κορβέτες ανοιχτά της Λεμεσού και της Αμμοχώστου, να κάνουν ταμείο και να μοιράσουν το γκάζι ακόμα και πριν από τη λύση του πολιτικού προβλήματος. Δεν έχουν αντιληφθεί ότι ο κόσμος έχει πάρει χαμπάρι πως κανείς, ούτε βέβαια η Τουρκία, μπορεί να εκφοβίσει, πόσω μάλλον να χτυπήσει, ένα ευρωπαϊκό κράτος χωρίς κόστος. Και μάλιστα όταν στην αποκλειστική του οικονομική ζώνη επιχειρούν κολοσσοί όπως η γαλλική TOTAL και ιταλική ΕΝΙ, που ξοδεύει κάθε μέρα ένα εκατομμύριο δολάρια για τη γεώτρηση στο κοίτασμα «Ονασαγόρας» και όταν η αμερικανική Νoble Energy έχει ήδη τεράστια συμφέροντα στα υποθαλάσσια στρώματα της Κύπρου και του Ισραήλ. Θα μου πείτε δεν τα ξέρει αυτά η Τουρκία; Δεν βλέπει ότι με τον τρόπο που ενεργεί, με το άλυτο Κυπριακό, θα μείνει εκτός του γεωπολιτικού παιχνιδιού στην ανατολική Μεσόγειο; Προφανώς και τα βλέπει, αλλά φαίνεται πως τη διακατέχει το σύνδρομο της πριμαντόνας. Αυτό που την έκανε να χάσει και τη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. adilinis@gmail.com Εξαιρετικά αφιερωμένη σε όσους αναπολούν το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα. Ο σεβασμός μας στο τεκμήριο της αθωότητας είναι απόλυτος. Είναι ένα αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα που ισχύει για τον κάθε πολίτη, ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας ή πεποιθήσεων, όπως ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Συνθήκη που υπαγορεύει ότι κάθε άνθρωπος θεωρείται αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Με αυτά τα λίγα λόγια ως εισαγωγή επί της αρχής, και χωρίς οποιαδήποτε πρόθεση να επηρεάσουμε τις ανακρίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη για την περίπτωση του δημάρχου Πάφου και τη δικαστική διαδικασία σε βάρος του πρώην υπουργού Χριστόδουλου Χριστοδούλου, αξίζει να ασχοληθούμε με την περίπτωση των δύο γιατί έχουν ένα κοινό: Παρόλο που οι υποθέσεις είναι εντελώς διαφορετικές η αντίδραση αμφοτέρων υπήρξε όμοια, όταν άρχισαν να βλέπουν το ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το τελευταίο καταφύγιο φως της δημοσιότητας οι πρώτες πληροφορίες για όσα τους καταλογίζονται. Τόσον ο Χρ. Χριστοδούλου όσο και ο Σ. Βέργας κατήγγειλαν προσπάθεια πολιτικής τους εξόντωσης και ολοκλήρωσαν την υπεράσπισή τους με την κατακλείδα ότι είναι ήσυχοι με τη συνείδησή τους για την προσφορά τους στην πατρίδα. Ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου μάς θυμίζει ότι υπηρέτησε τον τόπο από τις τάξεις της ΕΟΚΑ (της πρώτης εννοείται), ο δε Σάββας Βέργας, αφού φαντασιώθηκε την ύπαρξη ΕΟΚΑ Γ, μας διαβεβαίωσε ότι δεν θα παραιτηθεί από τη θέση του δημάρχου, γιατί δεν φοβάται τους διώκτες του, όπως δεν φοβήθηκε και τους πραξικοπηματίες το 1974, κι ας ήταν μόλις εννέα χρονών. Ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου και ο Σάββας Βέργας εκπροσωπούν δύο εντελώς διαφορετικές γενιές πολιτικών. Φαίνεται όμως ότι οι βηματισμοί τους στα κοινά συναντώνται εκεί όπου οι έχοντες εξουσία συνήθως χάνουν τον δρόμο και νομίζουν ότι είναι μικροί θεοί που ήρθαν σ αυτή τη γη με μοναδικό σκοπό να σώσουν τον τόπο και εμάς από τα δεινά. Χωρίς να εξετάζουμε την ουσία των δύο υποθέσεων, αυτό εξάλλου είναι δουλειά της δικαιοσύνης, δεν θα ήταν αυθαίρετο να ισχυριστούμε ότι αμφότεροι είναι φορείς μιας ξεπερασμένης αντίληψης που θέλει τους κρατούντες να είναι αλλεργικοί στον έλεγχο, στην κριτική και στη λογοδοσία. Ο Χριστοδούλου, ο Βέργας και η πρώτη γραμμή άμυνας. Επειδή η υπόθεση Βέργα ακόμη διερευνάται, ας δούμε λίγο περισσότερο την υπόθεση Χριστοδούλου, ο οποίος στο κάτω-κάτω έχει ομολογήσει ενοχή, άρα δεν τίθεται θέμα παραβίασης του τεκμηρίου της αθωότητας. Θα αναμέναμε από έναν 76χρονο άνθρωπο, που υπηρέτησε την πολιτεία από τόσο καίριες θέσεις, ότι θα ήταν λίγο πιο σεμνός και λιγότερο αγνώμων έναντι των πολιτών ή αν μη τι άλλο έναντι κάποιων από τους ήρωες που θυσιάστηκαν για να υπάρχουν τα προνομιούχα αξιώματα στα οποία ανήλθε ο κ. Χριστοδούλου. Βιάζει τη λογική μας και ασελγεί στη μνήμη τους κάθε φορά που επικαλείται την προσφορά του στην ΕΟΚΑ για να ζητήσει την επιείκεια της κοινής γνώμης ή του δικαστηρίου. Και ντροπιάζει όλους μας όταν υποβάλλει ως ελαφρυντικό τον πρότερο βίο του ως υπουργού και διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, για τα οποία ασφαλώς δεν θυσιάστηκε, αλλά αμείφθηκε και εξακολουθεί να αμείβεται πλουσιοπάροχα, σε σημείο που προκαλεί τον μέσο πολίτη που δυσκολεύεται να τα φέρει βόλτα. Για αυτές ακριβώς τις ιδιότητες είναι που τον αξιοποίησε ο κύριος Ζολώτας για να του προσφέρει τις υπηρεσίες του. Δεν νομίζουμε να υπάρχει άνθρωπος σε αυτή τη γη που να ισχυρίζεται ότι ο κ. Ζολώτας κατέθεσε ένα εκατομμύριο ευρώ στον Χριστόδουλο Χριστοδούλου για τις γνώσεις του ή την εξυπνάδα του. Ούτε και νομίζουμε ότι ο κ. Χριστοδούλου μπορεί να μας πείσει ότι πήρε ένα εκατομμύριο ευρώ και μάλιστα προκαταβολικά και αφορολόγητα για την πατρίδα. Ξέρει πολύ καλά ο πρώην υπουργός γιατί του τα έδωσε ο κ. Ζολώτας και γιατί τα πήρε. Αν ήταν αθώος θα απαντούσε στους διώκτες του, στους κατήγορους και στους δικαστές του με εκείνο το υπέροχο: «Δει τον αγαθόν άνδρα, παυόμενον αρχής, μη πλουσιότερον γεγονέναι». Επειδή όμως δεν είναι, κατέφυγε σε δικαιολογίες που τον μόνο που δικαιώνουν είναι τον Σάμιουελ Τζόνσον, που από τον 18ο αιώνα ισχυρίστηκε ότι ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων. Μπορείτε να φανταστείτε έναν Αυξεντίου ή έναν Παλληκαρίδη να κάθονται στο εδώλιο για φοροδιαφυγή και να επικαλούνται την προσφορά τους στην πατρίδα; Τόση ξεφτίλα σε αυτό τον τόπο; antoniouy@kathimerini.com.cy ΑΠΕ-ΜΠΕ Συνήθως ήταν τις Κυριακές το μεσημέρι μετά το φαγητό, όταν ο πατέρας μου έριχνε σε ένα μικρό γυάλινο ποτήρι λίγη ζιβανία, άναβε την πίπα του και άρχιζε να διηγείται ιστορίες. Ιστορίες μιας εποχής που για εκείνον είχε πια οριστικά τελειώσει, αφήνοντας πίσω τη γεύση μιας βαθύτατης πίκρας. Μιας πίκρας που εξακολουθεί να κατοικεί μέσα στο βλέμμα του την ώρα που σιωπηλός πια ακούει τα δελτία ειδήσεων ή κάνει ζάπινγκ στις επικαιρικές εκπομπές. Για εκείνη την εποχή, λοιπόν, μου μιλούσε συχνά. Όπου υπήρχαν άνθρωποι που πίστευαν ακόμα σε ιδανικά και πρότασσαν το ήθος σαν την πιο σημαντική αξία της ζωής. Μου περιέγραφε περιστατικά και πρόσωπα, ήταν μάλιστα φορές που μιλούσε με στίχους του Μόντη, απάγγελε ολόκληρα ποιήματα απέξω. Και άλλοτε με γλαφυρό τρόπο προσπαθούσε να μου μεταδώσει τα χρώματα μιας γης που ήταν ακόμα γόνιμη, που μπορούσε δηλαδή να γεννήσει ανθρώπους με όραμα και ευγένεια. Κυρίως ευγένεια ψυχής. Ομολογώ πως τότε δεν είχα συνείδηση της αξίας όλων εκείνων των αφηγήσεων που συνόδευαν τα κυριακάτικα μου γεύματα. Ήταν μάλιστα φορές που βαριόμουνα, μου πέφτανε λιγάκι βαριές αυτές οι ιστορίες, τις ένιωθα σαν μια ρετρό διαδρομή που δεν ταίριαζε στους ανήσυχους εφηβικούς μου περιπάτους. Εκείνος, παρότι χωμένος μια ζωή στα πολιτικά του τόπου, οι ιστορίες που επέλεγε να μου αφηγείται δεν ήταν από εκείνες που σε καθοδηγούν σε μια μονοδιάστατη γραμμή πλεύσης και πολιτικής τοποθέτησης. Δεν τον ένοιαζε το πού θα άνηκα αλλά το πώς να διακρίνω πού δεν πρέπει να ανήκω. Ίσως γι αυτό επέλεγε να μου περιγράφει τον αγώνα της ΕΟΚΑ όχι παραθέτοντάς μου τα ιστορικά γεγονότα, αλλά το μοιρολόγι του πατέρα του Παλληκαρίδη, το τραγουδιστό εκείνο μοιρολόγι που φανέρωνε το μεγαλείο της ψυχής του ανθρώπου. Ίσως γι αυτό μου απάγγελε στίχους του Μηχανικού για να έχω κάποια μέρα τα εφόδια να ξεχωρίζω «αν είμαστε για ομορφιές και όνειρα ή αν είμαστε ταπεινοί άνθρωποι, με το βούρκο στην μύτη, με τη σάπια ψυχή». Για να ξέρω πού πρέπει να τοποθετήσω τον πήχυ ώστε να έχω, αν μη τι άλλο, την ευαισθησία να διακρίνω τι σημαίνει προσφορά στον τόπο και τι σημαίνει καπηλεία της ιστορίας αυτού του τόπου. Για χρόνια αντιδρούσα, έλεγα πως εγώ θέλω να βγω πάρα έξω, να διασχίσω θάλασσες, να παρατηρήσω άλλες καθημερινότητες και να περπατήσω χωρίς να με βαραίνουν οι κυριακάτικες ιστορίες. Μέχρι που ευτυχώς μεγάλωσα και συνειδητοποίησα πως χωρίς αυτές τις ιστορίες και την ιστορία, χωρίς το μοιρολόγι του πατέρα του Παλληκαρίδη, χωρίς τους στίχους του Μόντη, χωρίς τον κόσμο του Διαμαντή, δεν θα ήμουνα σήμερα σε θέση να διακρίνω σε ποιων το βλέμμα κατοικεί το ήθος και η ποιότητα. Και για να το θέσω πιο χειροπιαστά, δεν θα ήμουνα σε θέση να διακρίνω πως ο πρώην πολυαξιωματούχος Χριστόδουλος Χριστοδούλου, ο «αγωνιστής»-φοροδιαφεύγων δεν είναι απλώς μια ακόμα είδηση, η οποία θα περάσει από την επικαιρότητα και θα εξαφανιστεί σταδιακά από τις συνειδήσεις μας και από την κρίση μας. Δεν θα ήμουνα σε θέση να αντιληφθώ πως η περίπτωση Χριστόδουλου Χριστοδούλου, ο οποίος σήμερα επικαλείται τον αγώνα του στην ΕΟΚΑ για να μετριάσει την ποινή του, δεν είναι απλώς ένα ακόμα παράδειγμα της σαπίλας αυτού του κράτους αλλά κάτι πολύ πιο ουσιαστικό και πολύ πιο επικίνδυνο: Είναι μια βαθειά ριζωμένη νοοτροπία η οποία έχει προ καιρού εξαφανίσει τον πήχυ, έχει εξαφανίσει το μέτρο, έχει εξαφανίσει την αξία κάθε ιστορίας που κάποτε συνόδευε τα κυριακάτικα μας γεύματα. Μια βαθειά ριζωμένη νοοτροπία η οποία συνθέτει τη σημερινή μας πραγματικότητα και δεν μου αφήνει καμία άλλη επιλογή παρά να επαναφέρω τους εξής στίχους του Κώστα Μόντη: Τον στίχο «Κατοικείται αυτό το νησί;» σαν ένα κατεπείγον ερώτημα. Και τον στίχο «Εκκενώστε το νησί, ανάξιοί του, εκκενώστε το» σαν ένα κατεπείγον αίτημα. elenixenou11@gmail.com Xωρίς το μοιρολόγι του πατέρα του Παλληκαρίδη, χωρίς τους στίχους του Μόντη, χωρίς τον κόσμο του Διαμαντή, δεν θα ήμουνα σήμερα σε θέση να διακρίνω σε ποιων το βλέμμα κατοικεί το ήθος και η ποιότητα. Κ αταπληκτικός για μία ακόμη φορά ο Σενέρ Λεβέντ. Στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, μιλώντας στο τουρκοκυπριακό ειδησεογραφικό κανάλι «Genç Tv», ο έμπειρος Κύπριος δημοσιογράφος κατάθεσε τη δική του «ανάγνωση» και οπτική γωνία για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό. Οι ερμηνείες του εντυπωσίασαν πολλούς Τουρκοκύπριους, οι οποίοι έσπευσαν να σχολιάσουν τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό μέσα από το «twitter». «Ήρθε η ώρα για να τελειώσουμε με αυτή τη γελοιότητα, η οποία ακούει στο όνομα της συνάντησης κορυφής των δύο ηγετών. Οι χειραψίες των δύο ηγετών μπροστά από τις κάμερες δεν μας οδηγούν πουθενά», τονίζει ο κ. Λεβέντ. Κατά την άποψή του, οι συνομιλίες, αποκομμένες από την κυπριακή κοινωνία, πλέον έχουν χάσει το νόημά τους. Γι αυτό τον λόγο, χρειαζόμαστε μια νέα μέθοδο, μια νέα στρατηγική, η οποία θα δημιουργήσει μια νέα δυναμική στο Κυπριακό. Ο κ. Λεβέντ προτείνει μια «εναλλακτική λύση». Υπενθυμίζει στους συμπατριώτες του ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παραμένει μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα στο διεθνές σκηνικό, παρά τις περιπέτειες, τις οποίες βίωσε τον τελευταίο μισό αιώνα. «Από τις 80 έδρες της Βουλής των Αντιπροσώπων, οι 24 ανήκουν σε εμάς», τονίζει ο κ. Λεβέντ. Ο ίδιος καλεί τους συμπατριώτες του να διεκδικήσουν δυναμικά αυτές τις έδρες. Το σχέδιο λύσης του Σενέρ Λεβέντ είναι απλό. Πρώτα οι 24 Τουρκοκύπριοι «βουλευτές» επιστρέφουν στα έδρανά τους, στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στη συνέχεια, στην κυπριακή βουλή, ξεκινά μια συζήτηση για το Κυπριακό. Η Βουλή, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων και όχι οι δύο ηγέτες ξεκινούν να συζητούν και να μελετούν τις διάφορες πτυχές του Κυπριακού. Τέλος, η βουλή καταλήγει σε ένα σχέδιο λύσης, το οποίο θα εγκρίνουν στη συνέχεια οι δύο κοινότητες. Ο κ. Λεβέντ προσθέτει: «Η επιστροφή των Τουρκοκύπριων στη Βουλή των Κοινοτήτων ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ / Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Η ψευδαίσθηση του Σενέρ Λεβέντ θα πρέπει να πλαισιωθεί από τη διάλυση της ΤΔΒΚ». Κατά την άποψή του, έχει πλέον φτάσει η ώρα για να «γλυτώσει» η Κύπρος, από αυτό το περίεργο φαινόμενο-κόλπο, το οποίο ακούει στο όνομα «ΤΔΒΚ». Η προαναφερόμενη πρόταση του κ. Λεβέντ φέρει μεγάλο ενδιαφέρον. Σε μια περίοδο που οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι και οι αναλυτές αυτού του μικρού τόπου επαναλαμβάνουν τα ίδια «τροπάρια», ο κ. Λεβέντ φέρνει στο προσκήνιο μία νέα ιδέα, η οποία βρίσκει σύμφωνη μια μικρή μερίδα της κοινότητάς του. Σε περίπτωση που η ελληνοκυπριακή πλευρά είχε μια «πραγματική διαπραγματευτική ομάδα», η οποία παρακολουθούσε από κοντά τις εξελίξεις στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής, είμαι σίγουρος ότι η συγκεκριμένη πρόταση θα ερχόταν και στο προσκήνιο της δικής μας «επικαιρότητας». Η πρόταση του κ. Λεβέντ, δυστυχώς, σκοντάφτει πάνω στις πραγματικότητες αυτού του νησιού. Είναι φρέσκια, είναι ουσιαστική, ωστόσο στο πεδίο της πράξης-υλοποίησης αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Πρώτα από όλα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία του 2014 διαφέρει πολύ από την Κυπριακή Δημοκρατία του Έχουν αλλάξει πολλά στις δομές και στις λειτουργίες του κράτους. Η δικοινοτική δημοκρατία μετεξελίχθηκε σε ένα ελληνοκυπριακό κράτος μέσα από μια ιδιόρρυθμη ιστορική διαδικασία. Η επιστροφή των Τουρκοκύπριων στη Βουλή των Αντιπροσώπων δεν είναι εύκολη και απλή υπόθεση. Θα σήμαινε την επιστροφή των Τουρκοκύπριων υπουργών στα καθήκοντά τους. Για φανταστείτε την πρώτη ημέρα εργασίας του Τουρκοκύπριου υπουργού Άμυνας! Τι θα είχε να πει το επιτελείο της Εθνικής Φρουράς (οι ιδρυτικές συμφωνίες προβλέπουν την ίδρυση ενός δικοινοτικού Κυπριακού Στρατού) στον νέο Τουρκοκύπριο υπουργό Άμυνας; Πώς θα αντιμετώπιζε η ελληνοκυπριακή κοινότητα έναν Τουρκοκύπριο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης; Τι θα έλεγε ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης για την «επιστροφή» του Τουρκοκύπριου Αντιπροέδρου στο προεδρικό μέγαρο; Θα ήταν εφικτή η επαναλειτουργία του κυπριακού συνταγματικού δικαστηρίου; Τέλος, πώς θα αντιμετωπίζαμε το πρόβλημα των ποσοστών εκπροσώπησης των δύο κοινοτήτων στον δημόσιο τομέα; Τα ερωτήματα είναι πολλά... Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Η πρόταση του κ. Λεβέντ θα μπορούσε να δρομολογηθεί μόνο σε περίπτωση που η ελληνοκυπριακή πλευρά είχε τη θέληση και τη βούληση να αντιμετωπίσει δυναμικά τις προκλήσεις, οι οποίες τη συνοδεύουν. Δυστυχώς, σήμερα, στην ελληνοκυπριακή πλευρά, μεγάλες μερίδες της κοινωνίας δεν είναι έτοιμες για μια τέτοιου είδους ιστορική πρόκληση. Για αυτό τον λόγο θεωρούμε χρήσιμο να υπογραμμίσουμε για μία φορά ακόμη το εξής: Είναι εύκολο να ρίχνουμε όλη την ευθύνη της κατάρρευσης των συνομιλιών στις πλάτες του Έρογλου. Όμως αυτή η πρακτική δεν λύνει τα προβλήματά μας. Χρειαζόμαστε επειγόντως αυτοκριτική!

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 17/10/14 19:02 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Με αφορμή μια συνέντευξη Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΑΜΠΙΤΣΗ Γ ράφω με αφορμή τη συνέντευξη του υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή στον ΠΟΛΙΤΗ της περασμένης Κυριακής. Αντιγράφω, πρώτα, την ερώτηση της δημοσιογράφου (Γεωργία Ψαριά) : «Μας έχετε πει επανειλημμένως, αλλά καταγράφεται και στις εκθέσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Παιδεία, ότι οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται στα σχολεία μας είναι προσοντούχοι και επαρκώς καταρτισμένοι. Εντούτοις οι μαθητές μας αποτυγχάνουν στις εξετάσεις. Πού οφείλεται αυτό;». Αντιγράφω και από την απάντηση του ΥΠΠ τα κύρια σημεία: «Όντως, όπως γνωρίζουμε, το προσωπικό μας είναι προσοντούχο και έχει καταγραφεί και ερευνητικά ότι οι εκπαιδευτικοί μας έχουν αρκετά ακαδημαϊκά προσόντα. [ ]. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που σχετίζονται και πιθανόν να ευθύνονται για τις χαμηλές επιδόσεις των μαθητών μας στις διεθνείς συγκριτικές έρευνες. [ ]. Αυτοί οι παράγοντες αφορούν, μεταξύ άλλων: (α) θέματα αναλυτικών προγραμμάτων, τα οποία έχουν αναθεωρηθεί και αναμένεται αυτή η αναθεώρηση να έχει θετική επίδραση στις επιδόσεις των μαθητών μας, (β) θέματα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών σε σύγχρονες παιδαγωγικές πρακτικές και έμφαση στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των μαθητών, στόχος που επιδιώκεται μέσα από συγκεκριμένες δράσεις και (γ) βελτίωση του αισθήματος του «ανήκειν» των μαθητών καθώς και ενίσχυση της σχέσης σχολείου οικογένειας. Αποτελεί πεποίθηση όλων των στελεχών του υπουργείου ότι η στόχευση στους πιο πάνω παράγοντες και η υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων θα βοηθήσει στη βελτίωση των αποτελεσμάτων τα επόμενα χρόνια». Το πρώτο σχόλιο αφορά την παραδοχή, τόσο στην ερώτηση όσο και στην απάντηση, πως το επίπεδο των Κυπρίων εκπαιδευτικών είναι πολύ ικανοποιητικό σε προσόντα και σε κατάρτιση. Δεν έχω υπόψη μου παρόμοια παραδοχή, εκτός από όσα έλεγε σε διαλέξεις του ο καθηγητής Γ. Τσιάκαλος, που ηγείτο άλλοτε της Επιτροπής Αναμόρφωσης των Αναλυτικών Προγραμμάτων, μέσα στο πλαίσιο της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης. Εν πάση περιπτώσει, η παραδοχή είναι σημαντική, επειδή ίσως να ξαλαφρώσει για λίγο τους εκπαιδευτικούς από το βάρος της κύριας ευθύνης για τις αποτυχίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Διότι, ως τώρα, κάθε φορά που γίνεται αναφορά στα αποτελέσματα ερευνών και εξετάσεων, ως κύριοι και μόνοι υπεύθυνοι θεωρούνται οι εκπαιδευτικοί. Το σύστημα μένει συνήθως στο απυρόβλητο, όπως και οι ίδιοι οι γονείς. Γι αυτό σημειώνω με πολλή ικανοποίηση τη θέση που έχει διατυπώσει ο ΥΠΠ, ότι θα επιδιωχθεί η ενίσχυση της σχέσης σχολείου οικογένειας, όπως και η βελτίωση του αισθήματος του «ανήκειν» των μαθητών. Με αυτά δεν θεωρώ ως λιγότερο σημαντικά τα θέματα συνεχούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών ή τα θέματα που αφορούν τον εκσυγχρονισμό των αναλυτικών προγραμμάτων. Υπάρχουν, όμως, χώρες με ανάλογο με εμάς βιοτικό επίπεδο όπου η εμπλοκή των γονιών στην εκπαίδευση των παιδιών τους είναι υποχρεωτική. Ήταν πολύ χαρακτηριστική, όπως μου διηγήθηκε δική μας εκπαιδευτικός που είχε επισκεφθεί τη Σουηδία, η έκπληξη του εκεί συναδέλφου όταν σε συγκεκριμένο θέμα ρωτήθηκε τι θα κάνει αν ο γονιός, όπως συμβαίνει συχνά στην Κύπρο, δεν προσέλθει στο σχολείο, σε περίπτωση που κληθεί από αυτό. Δήλωσε πως κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο. Αποτελεί, βέβαια, και υποχρέωση των εκπαιδευτικών, ιδιαιτέρως των διευθύνσεων των σχολείων, η οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ εκπαιδευτικών και γονιών. Υποχρέωση την οποία πρέπει να αναλάβουν από κοινού με τους Συνδέσμους Γονέων. Το ενδιαφέρον του ΥΠΠ για τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων είναι ιδιαίτερα υψηλό, αφού το έχει εντάξει ως πρώτο στόχο για την τρέχουσα σχολική χρονιά. Για πρώτη, μάλιστα, φορά απεστάλησαν στα σχολεία εκτενείς κατευθυντήριες γραμμές για την επίτευξη του στόχου. Ας ελπίσουμε πως θα υπάρξει βελτίωση. Φοβούμαι, όμως, πως χωρίς να αγγίξουμε και το θέμα του χρόνου εισδοχής των παιδιών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, χωρίς να εξετάσουμε το χάσμα μετάβασης από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και χωρίς να επανεξετάσουμε τη σχέση μας με τις τάξεις μικτής ικανότητας, τα αποτελέσματα θα εξακολουθήσουν να είναι πενιχρά. Ολοψύχως, βέβαια, εύχομαι να διαψευστώ. lampitsis.p@cytanet.com.cy Η συζήτηση περιστρέφεται συχνά γύρω από λέξεις, έννοιες και σύμβολα. Επειδή σε όλες τις κοινωνίες αυτού του είδους οι συζητήσεις προκαλούν διαφωνίες και, ενίοτε και εντάσεις, συχνά αποφεύγουμε να συζητούμε, γεγονός το οποίο στην κυπριακή περίπτωση συμβάλλει στη διατήρηση της παρούσας κατάστασης πραγμάτων. Έτσι η σύγχυση ανάμεσα σε έννοιες όπως έθνος, κράτος, η χρήση συμβόλων και εννοιών οδηγεί στη στασιμότητα. Για δεκαετίες κυριάρχησε η καλλιέργεια μιας εσωστρεφούς, φοβικής ελληνικότητας, η οποία δεν κατάφερε να ερμηνεύσει και να αντιμετωπίσει τα μεταβαλλόμενα φαινόμενα. Η λατρεία στα εξωτερικά στοιχεία της ελληνικότητας εμπόδισε την ανάπτυξη της νεωτερικότητας, αυτού που αποτελεί το κατ εξοχή ελληνικό παράδειγμα επιβίωσης και ανάπτυξης από την αρχαιότητα έως την πρόσφατη ακμή της κυπριακής παροικίας στην Αλεξάνδρεια. Ειδικότητα στην Κύπρο κέρδισαν τη μάχη της εσωστρέφειας και της φοβικότητας οι δυνάμεις της αμυντικής ελληνικότητας: τυποποιημένα, χωρίς κριτικό βάθος προγράμματα στο Υπουργείο Παιδείας, κυρίαρχες εικόνες ταυτισμένες με την καταγγελία και τη στροφή στο παρελθόν, δυνάμεις που θεωρούσαν ότι είναι αρκετό να αλλάξουμε τη μοίρα μας με την κατατρόπωση των εχθρών στους επιμνημόσυνους λόγους. Η εξωστρεφής ελληνικότητα δεν μπόρεσε να εκφραστεί με τρόπο στιβαρό και έγκυρο από πνευματικές δυνάμεις που θα μπορούσαν να αγωνιστούν γι αυτό. Δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τα επίθετα, σιώπησαν, αδιαφόρησαν και έδωσαν τον πρώτο λόγο στην πολιτική των αντιφάσεων. Α. Από τη μία δίνουμε ύμνους στην ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά Τ ις τελευταίες ημέρες στέκω αμήχανος απέναντι στις καταιγιστικές εξελίξεις της κατά τα άλλα μονότονης καθημερινότητάς μας. Ξαφνικά η Πάφος βρίσκεται σε όλα τα πρωτοσέλιδα της Κύπρου, δαιμονοποιείται και χλευάζεται, αντιμετωπίζεται ως η πόλη της σήψης και της διαφθοράς. Σκάνδαλα διαδέχονται το ένα το άλλο λες και έχουμε προγραμματιστεί ως λαός με μια βιολογική αυθυποστήριξη ότι μόνο αν πάρουμε κι άλλους μαζί μας θα απαλύνει ο δικός μας πόνος. Είναι αυτό που με τρομάζει περισσότερο από όλα, η κατάρριψη του μύθου. Ότι δηλαδή εμείς είναι στα εύκολα που διχαζόμαστε, ενώ στα δύσκολα παραμένουμε ενωμένοι, να ξεπεράσουμε όποια κρίση, όποιο κίνδυνο κι αν προκύψει. Ετούτη ήταν η πλάνη που μας επέβαλαν, βομβαρδίζοντάς μας με ιστορικές αναφορές και παραδείγματα. Είχε πει όμως ο Κικέρων ότι «Αν νοιώθεις υπερηφάνεια για τους προγόνους σου, μη στερήσεις αυτήν τη δυνατότητα και από τους απογόνους σου». Τούτη η πόλη αξίζει πολλά περισσότερα, και η γενιά η δική μου, όπως πάμε, δεν θα είναι εδώ για να τα βιώσει. Πριν από λίγα χρόνια πήρα την απόφαση να επιστρέψω στην Κύπρο μετά από τις Τα σύμβολα και η νεωτερικότητα αρνούμαστε σε ένα ανεξάρτητο κράτος να έχει τα σχετικά εξωτερικά του στοιχεία σημαία, κρατικό ύμνο. Αυτό προκύπτει γιατί δεν μπορέσαμε να ξεχωρίσουμε τα αυτονόητα, όπως είναι ο ταυτόχρονος σεβασμός στα εθνικά και τα κρατικά σύμβολα. Η ηθελημένη σύγχυση και η φοβική ελληνικότητα επέτρεψαν σε ένα κλειστό σύστημα αντιφάσεων να συμβάλει αποφασιστικά στην ενίσχυση της απόστασης της νήσου από τα πιο σύγχρονα έθνη και την εμφανή υστέρησή μας στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης και των ανοικτών συνόρων. Β. Από τη μία καλλιεργούμε στις επετειακές εκδηλώσεις τις αξίες της άγονης προγονικής αρετής, αλλά δεν έχουμε απαντήσει το ερώτημα πως αυτή δεν μπόρεσε να εμποδίσει την Κύπρο να οδηγηθεί σήμερα στον οικονομικό μαρασμό και στην απειλή χρεοκοπίας. Το ρουσφέτι ως τρέχουσα πρακτική, η κατάληψη του κράτους από το κάθε φορά φιλοκυβερνητικό κόμμα, η ακραία διχαστική αντιπαράθεση για κάθε θέμα, η απουσία λέξεων όπως σύνεση και συναίνεση, η διαπλοκή και η διαφθορά, απετέλεσαν χαρακτηριστικά δείγματα γραφής που βήμα-βήμα έφεραν την Κύπρο στη σημερινή κατρακύλα. Τα λόγια χωρίς αντίκρισμα, η διγλωσσία, η κατανάλωση της παράδοσης, δεν απαντούν στην σκληρή πραγματικότητα. Η «κλασική» εικόνα της Κύπρου αρνήθηκε την εξέλιξη, γιατί η τυποποιημένη ελληνικότητα αποδεχόταν μόνο μια ξεπερασμένη ερμηνεία της -ουσιαστικά αρνήθηκε την πιο σημαντική διάστασή τηςτη διαλεκτική εξέλιξή της σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο. Γ. Αυτή η τυποποιημένη εσωστρέφεια βρήκε την κορυφαία στιγμή της στην περίφημη φράση «σαν την Κύπρον εν εσhει», μια φράση-στάση ζωής η οποία σπουδές μου, φίλοι και συγγενείς με πίεζαν να παραμείνω στην Αμερική για μερικά χρόνια, μέχρι να «περάσει η κρίση». Θυμάμαι τότε ότι δεν με άγγιζε εμένα η απαισιοδοξία των άλλων, έβαζα πάνω απ όλα την ποιότητα ζωής, είχα εμπιστοσύνη στον λαό μας γιατί ήξερα ότι στα «δύσκολα έχουμε μάθει να είμαστε ενωμένοι». Τόσο ευλογημένος ένιωθα για τον τόπο μου που έλεγα στους συμφοιτητές μου ότι η ζωή που εκείνοι ονειρεύονταν όταν συνταξιοδοτηθούν εμένα με περιμένει στην Κύπρο, κάθε Σαββατοκύριακο, κάθε μέρα. Εννοείται ότι τα πράγματα με την επιστροφή μου δεν ήταν ρόδινα, κάθε άλλο από ευνοϊκή περίοδο για νέους αρχιτέκτονες αλλά πάντα με διακατείχε η αισιοδοξία ότι θα έλθουν καλύτερες μέρες. Μπόρα είναι και θα περάσει. Αυτές τις μέρες όμως, για πρώτη φορά, νιώθω εξαπατημένος, αφελής. Άραγε έπεσα τόσο έξω; Πού είναι η περίφημη ενότητα που άκουγα τόσα χρόνια; Δεν με τρομάζει μόνο η επαλήθευση του φόβου που πλανιόταν χρόνια πάνω από τα κεφάλια όλων, ότι δηλαδή το πολιτικό μας σύστημα είναι φανερά χρεοκοπημένο, κραυγαλέα ανίκανο και σάπιο ως το μεδούλι αλλά περισσότερο το γεγονός ότι Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ δεν μας απομένουν πλέον επιλογές. Αισθάνομαι, πιο έντονα από ποτέ, ανασφάλεια και φόβο, όχι για το τι έγινε ή για το τι άλλο θα αποκαλυφθεί αλλά για το μέλλον μας. Είναι τούτο που με κάνει να θυμώνω. Η δική μου η γενιά γυρίζει τις πλάτες στη διαφθορά. Τα λαμπρότερα μυαλά φεύγουν για το εξωτερικό. Έχουμε επενδύσει χρόνια εκπαίδευσης των νέων μας, για να καρπωθούν τις γνώσεις τους άλλες χώρες. Και οι νέοι έχουν όραμα για την πόλη μας, την πονούν, την αγαπούν και τη νοιάζονται. Αλλά πώς μπορείς να παλέψεις με το σύστημα; Δεν είναι ούτε υπερβολή ούτε εμπάθεια να θυμίζουμε συνεχώς στον εαυτό μας και στους γύρω μας την κοινή τραγωδία: την παρακμή του πολιτικού μας συστήματος. Είχα διαβάσει κάποτε κάποια λόγια που είχε γράψει ο Σάντμπεργκ, «όταν μια κοινωνία βρίσκεται σε πτώση ή καταρρέει, μια παράμετρος μπορεί να βρεθεί πάντα: έχουν ξεχάσει από πού έρχονται. Έχουν χάσει επαφή με αυτό που τους ένωσε στην αρχή». Ε, λοιπόν, αυτό είναι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, ελπίδα υπάρχει. «...Αν σαρωθεί ολόκληρο το σημερινό σύστημα από μια καθολική έκρηξη κοινωνικής αξιοπρέπειας, ανυποχώρητων απαιτήσεων στηριζόμενη στην όπως αποδείχθηκε επιφανειακή ευημερία, περιφρονούσε τους άλλους λαούς και κατασκεύαζε μια υπεροπτική, μη ρεαλιστική εικόνα του λαού μας. Αυτή η στρέβλωση, κάτω από την πρώτη σοβαρή πίεση των διεθνών εξελίξεων κατέρρευσε εν μέσω απροσμέτρητου ανθρώπινου πόνου κρίση, κούρεμα καταθέσεων, ισχυρή πτώση του βιοτικού επιπέδου. Αν το σύστημα αξιών που για δεκαετίες καλλιεργούσαμε ήταν ισχυρό, εύκολα θα μπορούσε να προλάβει εξελίξεις και να σχεδιάσει εναλλακτικές πολιτικές. Η απουσία πρόβλεψης, η ατολμία, ο φόβος μιας πιθανής αντίδρασης καθήλωσε τον δημόσιο διάλογο στις «παραδεδεγμένες» συνθήκες και έτσι ανάμεσα σε συνθήματα και ακροβασίες φτάσαμε στον πάτο. Δ. Η αντίληψη ότι «αγαπάμε πολύ τη Δημοκρατία μας» και αγωνιζόμαστε για την περιφρούρησή της, αλλά αρνούμαστε τα ψηφίσματα του ΟΗΕ στο Κυπριακό, απορρίπτουμε τις συνομιλίες με την τ/κ ηγεσία, δεν θέλουμε επαφές με τις τ/κ πολιτικές εκπροσωπήσεις ή ζητάμε να κλείσουν τα οδοφράγματα, είναι ολοφάνερο ότι αυτά δείχνουν πως δεν αγωνιζόμαστε για την ενιαία Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά ενδιαφερόμαστε για μια «διευθέτηση» που οδηγεί στη διατήρηση της σημερινής κατάστασης πραγμάτων. Ο Θουκυδίδης το προέβλεψε όταν έγραφε πως «για να δικαιολογούν τις πράξεις τους, άλλαζαν και το νόημα των λέξεων». Στην πολιτική δεν μετρά μόνο το τι θέλεις αλλά πόσο εφικτούς στόχους θέτεις, αν γνωρίζεις να πείθεις τους άλλους για το δίκαιό σου και πόσο προσπαθείς με έργα, συμμαχίες και κοινωνική κινητοποίηση να υλοποιήσεις ένα σχέδιο. Δεν μπορείς λ.χ. να μιλάς για προσφυγικό κίνημα όταν για δεκαετίες είναι ένα κίνημα-σφραγίδα, αντί ένα μαχητικό εργαλείο στην επιδίωξη εφικτών στόχων και άσκησης της δημόσιας διπλωματίας των μαζικών φορέων. Ε. Η κατανάλωση της παράδοσης, η αποφυγή της ανάληψης ευθύνης για να καθοδηγήσουμε τις εξελίξεις σε ένα πιο απαιτητικό δρόμο, έχει οδηγήσει τα πράγματα σε μια εσωστρέφεια, σε αδυναμία παρακολούθησης των εξελίξεων και αυτό εξηγεί γιατί συναντούμε σημαντικές δυσκολίες στην ορθολογική διαχείριση των πραγμάτων. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η συμμετοχή της Κύπρου στον αγώνα κατά του ισλαμικού χαλιφάτου διαθέτει όσους υποστηρικτές διαθέτει στη νήσο το ρεύμα ιδεών υπέρ του γέροντα Παϊσίου, γεγονός έκδηλα σημειωτικό ότι οι δυνάμεις του ορθολογισμού δεν αποτελούν το κυρίαρχο ρεύμα στη δημόσια αντιπαράθεση. Τα στοιχεία της ταυτότητάς μας που ισοδυναμούν με τη θάλασσα, το φως και το καλό κρασί δεν στάθηκαν ικανή συνθήκη για να αντιμετωπίσουμε τα νέα διεθνή φαινόμενα και τις προκλήσεις που συνεπαγόταν η ένταξη στην Ε.Ε. και τη ζώνη του ευρώ. Η εξωστρεφής, η ορθολογική ανάλυση είναι εκείνη που θα μπορέσει να βγάλει τη νήσο από τη μιζέρια, την εσωστρέφεια και θα την καταστήσει έναν ενεργό παίκτη στις μεγάλες προκλήσεις του σήμερα, έναν παίκτη της δημιουργίας, της συνεργασίας και της προόδου για όλους τους Κυπρίους. Η δημιουργική αξιοποίηση της μνήμης, η αξιοποίηση του εξωτερικού περιβάλλοντος, η διεύρυνση των δυνατοτήτων μιας Κύπρου που θέλει να λύσει προβλήματα για να αλλάξει τη μοίρα της, είναι η κορυφαία πρόκληση για τις δυνάμεις του ορθολογισμού και της ανατροπής. Για να πάμε μπροστά πρέπει να κοιτάξουμε πρώτα πίσω Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΛΕΤΥΜΠΙΩΤΗ ποιότητας», όπως έγραψε και ο Γιανναράς: «Η Καρχηδόνα πρέπει να καταστραφεί». Κάπου εκεί ψηλά μας βλέπουν ο Γαλατόπουλος, ο Νικολαΐδης και όλοι οι επιφανείς Πάφιοι και λυπούνται την πόλη που τόσο αγάπησαν να έχει πέσει τόσο χαμηλά. Μόνο έτσι μπορούμε να ξεπεράσουμε τα όσα μας δυσαρεστούν και μας θυμώνουν, να πάμε μπροστά. Και για να πάμε μπροστά πρέπει να κοιτάξουμε πρώτα πίσω. Να δουλέψουμε όλοι μαζί να επαναφέρουμε την Πάφο στην πολιτισμική ακμή που γνώρισε στο παρελθόν. Να παλέψουμε το σύστημα και όχι να γίνουμε μέρος του, να αντισταθούμε στην κινούμενη άμμο της διαφθοράς. Το καθήκον των νέων της πόλης μας είναι να συμμετέχουν και να πολεμήσουν για το μέλλον τους και μαζί για το μέλλον της Πάφου. Χρέος των μεγαλυτέρων να επιτρέψουν στους νέους να αποδείξουν ότι μπορούν να ανασύρουν την πόλη μας. Κανείς δεν περισσεύει, υπάρχει ελπίδα για αυτή την πόλη, φτάνει να ξαναβρούμε την ταυτότητά μας, φτάνει να θυμηθούμε την ενότητα, φτάνει να επαναπροσδιορίσουμε το ήθος που χαρακτήριζε τον Άνθρωπο, που κάπου στην πορεία τα χάσαμε! Μας είπαν πως συνειδητά μας οδήγησαν στη χρεοκοπία. Και εμείς τι κάναμε; Μ ία τοποθέτηση του Μάριου Καρογιάν την περασμένη εβδομάδα πέρασε στα ψιλά ενώ δεν θα έπρεπε. Διότι με ξεκάθαρο τρόπο έδωσε απαντήσεις σε ερωτήματα που αιωρούνταν εδώ και μήνες, όπως γιατί η πολιτική ηγεσία διαχειρίστηκε τόσο καταστροφικά τα γεγονότα, οδηγώντας μας στη σημερινή κατάσταση, πώς γίνεται στο σύνολό της να διαβάζει τόσο λάθος προθέσεις, στάσεις και πολιτικές; Να πανηγυρίζει και να ευχαριστεί τη Ρωσική Δημοκρατία επειδή θέτει θέμα από-αναγνώρισης της Κ.Δ και της ΑΟΖ της; Αποκαλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό και τις «θέσεις αρχών» της Ρωσίας αλλά και τις δικές μας. Κληθείς να εξηγήσει την αρνητική του ψήφο κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το πρώτο κούρεμα καταθέσεων, ο Καρογιάν εξήγησε ότι η πρώτη απόφαση δεν έγινε δεκτή επειδή «η Ρωσία είχε στείλει ξεκάθαρο μήνυμα ότι δεν θα ανεχόταν κούρεμα καταθέσεων που θα άγγιζε την Russian Commercial Bank». Ψήφισε αρνητικά, όπως είπε, επειδή έλαβε «πολύ σοβαρά τις υποδείξεις της Ρωσίας». Αντίθετα, στην πολύ χειρότερη δεύτερη συμφωνία, την οποία υπερψήφισε η Βουλή, «η Ρωσία δεν αντέδρασε καθόλου». Με πολύ απλά λόγια ο μέχρι πρότινος πρόεδρος της Βουλής είπε ότι η απόρριψη από τη νομοθετική εξουσία της χώρας της πρώτης απόφασης με την οποία ολοκληρώθηκε η χρεοκοπία μας, δεν ήταν αποτέλεσμα λάθος εκτίμησης, κακής πολιτικής αντίληψης, ανικανότητας, ούτε καν ενός επικίνδυνου λαϊκισμού (που άγγιζε τα όρια της προδοσίας). Όλα αυτά ήταν η εύκολη ίσως και η βολική, για όλους, ανάγνωση. Η διαχείριση που έγινε και έσπρωξε την οικονομία στο γκρεμό, έγινε από τη Βουλή συνειδητά, έχοντας πλήρη επίγνωση του που οδηγούσε. Αυτό που είπε ήταν πως όλοι αυτοί που σήμερα κάνουν λόγο για προσκυνητές, που χαρακτηρίζουν την κυβέρνηση κλητήρα της Τρόικας επειδή ακολουθεί ένα πρόγραμμα στο οποίο κατέληξε και το οποίο η Βουλή ενέκρινε, που είναι έτοιμοι να δώσουν αγώνα έναντι των τραπεζών για να μην προχωρήσουν με εκποιήσεις δεν είχαν κανένα πρόβλημα, αφού έλαβαν «σοβαρά υπόψη» τις απειλές» μιας ξένης (κατά τα άλλα φίλης) χώρας, να οδηγήσουν μια ολόκληρη οικονομία στην κατάρρευση. Να βάλουν τη χώρα σε τεράστιες περιπέτειες ώστε να διασφαλίσουν ότι δεν θα επηρεαζόταν καθόλου μια ρωσική τράπεζα. Να συνταχθούν με τα συμφέροντα μιας μικρής μερίδας Ρώσων μεγιστάνων, φίλων του Πούτιν, οδηγώντας μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας σε χρεοκοπία. Ότι η Βουλή παίρνει αποφάσεις τόσο σημαντικές για τη χώρα στη βάση ξένων συμφερόντων και ως αποτέλεσμα ξένων παρεμβολών. Το έκανε μάλιστα χωρίς να πιεστεί. Λες και ενημέρωνε το κοινό Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ για κάτι που απλά έγινε. Στο οποίο ο ίδιος δεν είχε συμμετοχή. Χωρίς οποιαδήποτε δόση αυτοκριτικής, χωρίς μια απολογία. Και το πιο εκπληκτικό, δεν βρέθηκε ένας βουλευτής απλά για να κρατήσει τους τύπους να πει ότι αυτό δεν ισχύει, ή να επικαλεστεί άλλους λόγους για την απόρριψη της πρώτης συμφωνίας (όσο δύσκολο κι αν ήταν, εκ του αποτελέσματος, κάτι τέτοιο. Δεν θα ήταν η πρώτη φορά). Πιο επώδυνη όμως ήταν για μία ακόμη φορά η αντίδραση της κοινωνίας. Η οποία και πάλι έπαιξε το ρόλο της μαριονέτας μιας πληκτικά μονότονης και εκπληκτικά επικίνδυνης πολιτικής ηγεσίας η οποία, αξιοποιώντας τις κινήσεις της Άγκυρας, μπήκε σ ένα διαγωνισμό καταγγελιών της τουρκικής αδιαλλαξίας και της έλλειψης ιδανικών και ηθικής από μέρους της διεθνούς κοινότητας, που δεν έβαλε στη θέση της την Τουρκία εκτός βέβαια από τη Ρωσία (που ακολουθεί πολιτική αρχών στην Κύπρο) η οποία εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία στην ουσία αμφισβήτησε το δικαίωμα που αναγνώρισαν όλοι οι άλλοι, που ΔΕΝ ακολουθούν αρχές. Και ανέχτηκε για μια ακόμα φορά τους πολιτικούς να κοντράρονται ποια χώρα εξέδωσε την καλύτερη ανακοίνωση. Και τον Πρόεδρο σε μια ακόμα κίνηση «realpolitik» να θέτει ως βασικό του στόχο την ολιγόλεπτη συνάντηση με τον Πούτιν, για να δώσει μ ένα ανούσιο τρόπο βήμα στη Ρωσία να συνεχίσει να πλασάρεται ως η δύναμη που ενδιαφέρεται για την Κύπρο. Ούτε η παραδοχή ότι οι πολιτικοί αυτού του τόπου δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολιτών του και, το χειρότερο, ο κύριος λόγος δεν είναι η αδυναμία τους. Ούτε η συνειδητοποίηση πως αυτή η πλήρης αποτυχία του συστήματος ήταν αποτέλεσμα μιας συνειδητής εξυπηρέτησης ξένων (και αντίθετων προς αυτά της χώρας) συμφερόντων, δεν ήταν αρκετά για να δημιουργήσουν ντόρο, μια αντίδραση. Να ανοίξουν μια συζήτηση για την αποτυχία ενός ολόκληρού συστήματος, και κυρίως μιας ολόκληρης κοινωνίας να το ελέγξει. Για το μέγεθος και της διαφθοράς αλλά και της ευθύνης. Για την ανάγκη πραγματικών αλλαγών. Απομάκρυνσης ενός συστήματος όχι απλά διαπλεκόμενου και ανίκανου αλλά ξεκάθαρα διεφθαρμένου. Το οποίο όχι μόνο λαμβάνει οδηγίες απ έξω, αλλά δεν έχει πρόβλημα και να μας το λέει. Χωρίς να απολογείται και να παραιτείται κανείς. Επιβεβαιώνοντας αυτό που είχε πει ο George Will. Ότι τα λόγια ενός πολιτικού δεν φανερώνουν την ιδέα που έχει για το θέμα του, αλλά την ιδέα που έχει για το ακροατήριό του. Βλέποντας το πως αντιδρούμε όλα αυτά τα χρόνια, ακόμα και σε τέτοιες «εξάρσεις ειλικρίνειας», ποιος μπορεί να τους αδικήσει; antopoly@cytanet.com.cy

11 11-POLITIKI_Master_cy 17/10/14 18:05 Page 11 Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Ένα sms στρέφει τις έρευνες στους οχετούς Από τα οικόπεδα της Aristo Developers οι ανακριτές θα κατευθυνθούν στα άδυτα του αποχετευτικού της Πάφου Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Ο Βέργας, η βοηθός του, ο Σάκης Ρουβάς και στο βάθος άλλες περίεργες υποθέσεις. Σε δεινή θέση έφεραν τα sms τον Δήμαρχο Πάφου, Σάββα Βέργα, με τους ανακριτές να ψάχνουν για περίεργες διαδρομές χρημάτων στους τραπεζικούς του λογαριασμούς. Η ύποπτη για την ώρα εμπλοκή του Δημάρχου Πάφου στην πολύκροτη υπόθεση με τον διαχωρισμό οικοπέδων στο Σκαλί της Πάφου, ίσως να φέρει στην επιφάνεια νέα στοιχεία για υποθέσεις, οι οποίες δεν έχουν σχέση με την περίπτωση Aristo. Ο Δήμαρχος Πάφου, ο οποίος βρίσκεται σε δεινή θέση μετά τις έρευνες για τα απειλητικά μηνύματα, ενδεχομένως να κληθεί να δώσει εξηγήσεις στους ανακριτές για υποθέσεις που στη μικρή κοινωνία της Πάφου ήταν γνωστές, αλλά ουδείς είχε βγει δημόσια να τις καταγγείλει, μέχρι που ξέσπασε ο σάλος για των διαχωρισμό οικοπέδων και την εμπλοκή υπαλλήλων του Δήμου. Ο προσανατολισμός των ανακριτών φάνηκε ξεκάθαρα στο δικαστήριο Πάφου, όταν κατά τη διάρκεια του αιτήματος έκδοσης διατάγματος κράτησης του Δημάρχου Πάφου, αποκαλύφθηκε ότι οι ανακριτές θα ζητήσουν άρση του τραπεζικού απορρήτου, ξεσκονίζοντας έτσι τους λογαριασμούς του Σάββα Βέργα. Όπως έλεγε αρμόδια πηγή στην «Κ», το πρώτο ζητούμενο των ερευνών είναι να διαπιστωθεί αν υπάρχει ή όχι ασυνήθιστη δραστηριότητα στους λογαριασμούς Βέργα, που να σχετίζεται με την υπό διερεύνηση υπόθεση του Πάφιου επιχειρηματία γης, Θεόδωρου Αριστοδήμου, η οποία έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Από τη συγκεκριμένη έρευνα, όπως μας ελέχθη, θα διαφανεί αν ο Δήμαρχος Πάφου είχε εμπλοκή σε υποθέσεις για τις οποίες έχουν γίνει επώνυμες καταγγελίες, (για διάφορες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις) αλλά και άλλες, με κορυφαίο το θέμα της οικονομικής διαχείρισης στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου όπου, όπως λέγεται στην Πάφο, υπάρχει έντονη οσμή κακοδιαχείρισης που φθάνει έως τη διασπάθιση δημοσίου χρήματος. Σε ό,τι αφορά τις καταγγελίες που έχουν γίνει για ύποπτες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που διοργάνωσε ο Δήμος Πάφου, σε αυτές εμπλοκή φέρεται να είχε και η στενή συνεργάτιδα του Σάββα Βέργα, Μαρία Σολομωνίδου. Οι πρώτες επώνυμες καταγγελίες ότι κάτι δεν πάει καλά με κάποιες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις του Δήμου Πάφου, έγιναν από τον δημοτικό σύμβουλο και επικεφαλής της δημοτικής ομάδας της ΕΔΕΚ, Βάσο Δημητρίου. Στις 6 Οκτωβρίου ο κ. Δημητρίου με επιστολή του προς τον γενικό ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη υποδείκνυε ότι ο Σάββας Βέργας πίεζε την πολιτιστικό λειτουργό του Δήμου Πάφου Ερμίνα Μάη να εκδώσει εντάλματα πληρωμής για έξοδα συναυλίας του Σάκη Ρουβά, για τα οποία ο Δήμος δεν είχε καμία υποχρέωση. Υπόχρεη, με βάση τις καταγγελίες Δημητρίου, ήταν η διοργανώτρια εταιρεία, η οποία, όπως καταγγέλθηκε, ανήκει στον σύζυγο της Μαρίας Σολομωνίδου. Στην ίδια επιστολή ο κ. Δημητρίου ισχυρίζεται ότι η κ. Σολομωνίδου προέβαινε σε εισπράξεις από εταιρείες υποστηριχτές της συναυλίας και τα ποσά τα κατάθετε σε λογαριασμό της εταιρείας του συζύγου της στο Ελληνικό Συνεργατικό Ταμιευτήριο της Πάφου. Μάλιστα, υποστηρίζεται ότι η συγκεκριμένη εταιρεία τύγχανε ευνοϊκής μεταχείρισης από τον Δήμο Πάφου στη διοργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Η εγγραφή της συγκεκριμένης εταιρείας, όπως καταγγέλλεται στον γενικό ελεγκτή, έγινε δύο μήνες μετά που η Μαρία Σολομωνίδου πήρε μετάθεση από το «Πάφος 2017» στον Δήμο Πάφου. Οι καταγγελίες του Δημοτικού Συμβούλου της ΕΔΕΚ έχουν αποσταλεί από τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη στην Εισαγγελία για διερεύνηση. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Το «πάρτι» με το αποχετευτικό Αν η υπόθεση Aristo και οι ύποπτες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις έχουν φέρει τα πάνω κάτω στην κορυφή του Δήμου Πάφου, το αποχετευτικό της πόλης, όπως λέγεται, θα συμπαρασύρει επώνυμους δημοτικούς παράγοντες της Πάφου, κυρίως από το προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο. Πολύ πριν ξεσπάσει η ιστορία με την Aristo στην Πάφο ήταν κοινό μυστικό ότι με το αποχετευτικό της πόλης έγινε ένα ανεξέλεγκτο πάρτι κακοδιαχείρισης. Στην Πάφο η ιστορία του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Πάφου (ΣΑΠΑ) είναι γνωστή και ως το μεγάλο γλέντι, με ισχυρισμούς που φθάνουν σε μίζες που δόθηκαν σε κάποιους δημοτικούς ταγούς, αλλά και φυγάδευση κεφαλαίων στο εξωτερικό. Και στην περίπτωση των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων αλλά και του ΣΑΠΑ, οι ανακριτές θα αναζητήσουν ύποπτες διαδρομές χρημάτων εντός και εκτός Κύπρου, αφού και την περίπτωση του ΣΑΠΑ, πρόεδρός του ήταν ο Σάββας Βέργας ως Δήμαρχος Πάφου. Για τα όσα λέγονται για το ΣΑΠΑ έρευνα διεξάγει ο γενικός ελεγκτής, χωρίς να έχει ξεκαθαρίσει επί του παρόντος αν και αυτή η υπόθεση θα σταλεί στη Νομική Υπηρεσία για τα περαιτέρω. Πρόσωπα τα οποία γνωρίζουν από πρώτο χέρι τα όσα ενδεχομένως συνέβησαν με τα συμβόλαια του αποχετευτικού συστήματός της Πάφου, μας έλεγαν ενδεικτικά, ότι αν η συγκεκριμένη υπόθεση μπει υπό το μικροσκόπιο των ανακριτών, σε μια τέτοια περίπτωση είναι πολλοί εκείνοι που θα χάσουν τον ύπνο τους στην Πάφο.

12 12-POLITIKI_Master_cy 17/10/14 21:22 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Ο ΧΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» Και η Βουλή στη διαπραγμάτευση με τρόικα Συνεννόηση, συνεργασία ακόμα και συμμετοχή της Βουλής στο παζάρι με τους δανειστές προτείνει η κυβέρνηση για να βγει η Κύπρος μία ώρα αρχύτερα από τα δύσκολα του μνημονίου Συνέντευξη στον ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Άνοιγμα στα κοινοβουλευτικά κόμματα να συνεννοηθούν με την κυβέρνηση, ακόμα και να συμμετάσχουν, αν το θέλουν, το πιστεύουν και το μπορούν στη διαπραγμάτευση με την τρόικα κάνει ο υπουργός Οικονομικών. Σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Χάρης Γεωργιάδης τονίζει ότι πολύ σύντομα θα υπάρχει πλαίσιο εκποιήσεων αποδεκτό από όλους. Διαπιστώνει πως οι υπερβολές και ο λαϊκισμός δεν έχουν πέραση στον κόσμο. Και υπογραμμίζει πως δεν μπορεί καν να διανοηθεί ότι έχει τερματιστεί η σοβαρή και υπεύθυνη στάση της πλειοψηφίας των πολιτικών δυνάμεων σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις της με πρόβλημα. Έχω μόλις επιστρέψει από μια επίσκεψη στην Ουάσιγκτον όπου πραγματοποιήθηκε η σύνοδος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Όλοι αναγνωρίζουν, ως ένα πολύ σημαντικό θετικό παράγοντα, που διαφοροποιεί την περίπτωση της Κύπρου από άλλες περιπτώσεις, ότι το πολιτικό σύστημα συμπεριφέρθηκε με πολύ πιο υπεύθυνο τρόπο. Αναγνωρίζω κι εγώ, όπως αναγνωρίζεται και εκτός Κύπρου, πως τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η κοινοβουλευτική πλειοψηφία στήριξε αυτά που έπρεπε να προωθηθούν. Δεν μπορώ να διανοηθώ πως έχει τερματιστεί αυτή η σοβαρή και υπεύθυνη στάση της πλειοψηφίας των πολιτικών δυνάμεων που εκπροσωπούνται στη Βουλή. Βρίσκεστε σε τεντωμένο σχοινί στη Βουλή με μνημονιακά θέματα, όπως οι εκποιήσεις, το ΓΕ- Αν η Βουλή έχει άποψη για το πώς θα πρέπει να διεξάγεται η διαπραγμάτευση με την τρόικα κι αν επιθυμεί να έχει η ίδια αναβαθμισμένο ρόλο, τότε και αυτό, ευχαρίστως, είναι κάτι που μπορεί να εξεταστεί. Στο θέμα των εκποιήσεων μπορεί να βρεθεί η χρυσή τομή εάν οι ανησυχίες που θα πρέπει να ικανοποιηθούν είναι εύλογες και δεν πρόκειται για υπερβολές, όπως για παράδειγμα το ότι θα εκποιηθούν εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίες ή ότι θα κλείσουν όλες οι επιχειρήσεις, υποστηρίζει ο Χάρης Γεωργιάδης. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Θεωρώ ότι οι Κύπριοι πολίτες είναι πολύ πιο αυστηροί κριτές των όσων λέγονται και γίνονται από τους πολιτικούς. Οι υπερβολές και ο λαϊκισμός δεν έχουν πέραση στο ευρύ κοινό. χώρας έναντι των δανειστών της. Σε ό,τι αφορά στις προκλήσεις της Τουρκίας στην ΑΟΖ ο κ. Γεωργιάδης λέει καθαρά ότι με τις επιλογές της η Τουρκία υπονομεύει μόνη της τη συμμετοχή της σε μια περιφερειακή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο. Ο πρόεδρος του Eurogroup ήταν σαφέστατος μετά την τελευταία συνάντηση της Ευρωομάδας στις Βρυξέλλες. Είπε ότι αν δεν ξεκαθαρίσουν τα πράγματα με τις εκποιήσεις, η επόμενη δόση δεν θα εκταμιευθεί. Εσείς τι κάνετε για να επιλυθούν οι διαφορές σας με τη Βουλή. Μπορούν να επιλυθούν και σε τι χρονικό ορίζοντα; Η διαφορά δεν θα έπρεπε ευθύς εξαρχής να οδηγηθεί εδώ όπου έχει οδηγηθεί. Επειδή ακριβώς θεωρώ ότι το νομοθετικό πλαίσιο που τελικά ψηφίστηκε είναι ικανοποιητικό. Καλύπτει την ανάγκη να έχουμε μια διαδικασία εκποιήσεων, πολύ πιο αποτελεσματική και γρήγορη από την υφιστάμενη, η οποία διαρκεί 15 με 20 χρόνια και κατά κάποιο τρόπο επιτρέπει την κατάχρηση και εκμετάλλευση εκ μέρους κάποιων, επιβαρύνοντας τους συνεπείς δανειολήπτες αλλά και τους καταθέτες. Την ίδια ώρα, πρέπει να είναι και ένα πλαίσιο που να διασφαλίζει τα δικαιώματα και των δανειοληπτών επειδή είναι κι αυτή ανάγκη υπαρκτή. Θεωρώ ότι εκεί καταλήξαμε τελικά (σ.σ. στη Βουλή) με κάποιες επιμέρους παρεμβάσεις τις οποίες δέχθηκε και η Τρόικα. Το πρόβλημα δημιουργούν κάποια επιπρόσθετα βήματα που έγιναν με τα συμπληρωματικά νομοσχέδια... Πώς θα επιλυθεί αυτή η κατάσταση; Μπορεί να γίνει μέσα από το πλαίσιο αφερεγγυότητας όπως λέγεται ευρέως και πόσο γρήγορα μπορείτε να το φέρεται στη Βουλή; Αν είναι εύλογες ανησυχίες, θεωρώ πως είναι ικανοποιητικό και το βασικό νομοσχέδιο μαζί με όλα τα άλλα συμπληρωματικά που έχουν αρχίσει να δημιουργούνται στο ευρύτερο πλαίσιο. Αναφέρομαι στις οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας για αναδιαρθρώσεις δανείων, που δεν υπήρχαν προηγουμένως, στη νομοθεσία και το πλαίσιο διαμεσολάβησης, σε νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν προηγηθεί της νομοθεσίας των εκποιήσεων Όλα αυτά δείχνουν πως ακολουθήθηκε μια σειρά που απαγορεύει εκποίηση κατοικίας αν δεν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης και διαμεσολάβησης. Αν προσθέσουμε και τις ρυθμίσεις αφερεγγυότητας που ετοιμάζονται, θεωρώ πως έχουμε ήδη το πλαίσιο που μπορεί να γίνει αποδεκτό. Αν, όμως, δεν είναι εύλογες ανησυχίες που πρέπει να ικανοποιηθούν, αλλά υπερβολές που δεν σχετίζονται με την πραγματικότητα, τότε θα δυσκολευτούμε. Αν υπάρχει, για παράδειγμα, εκτίμηση ότι εκατοντάδες χιλιάδες Συνεργασία με τον Νικόλα Παπαδόπουλο Δείχνετε κάπως απογοητευμένος από πολιτικούς αρχηγούς που έχουν πλέον μια άλλη τακτική για το μνημόνιο. Και μιλώ για τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ τον Νικόλα Παπαδόπουλο που ζητούσε πριν από λίγους μήνες πιστή εφαρμογή του μνημονίου και τώρα θέλει να το επαναδιαπραγματευθεί... Δεν είναι ζήτημα απογοήτευσης και δεν θεωρώ πως έχω το δικαίωμα να κρίνω τις συμπεριφορές άλλων πολιτικών τη στιγμή που όλοι κρινόμαστε από τους συμπολίτες μας. Αυτό που μπορώ να πω είναι πως αν παραμείνουμε προσηλωμένοι και σοβαροί, είναι πολύ πιο κοντά η οριστική απαλλαγή μας από το μνημόνιο, παρά αν επιδιώξουμε τώρα επαναδιαπραγμάτευσή του. Στόχος δεν είναι να εμπλακούμε σε ένα νέο μνημόνιο, αλλά ταχύτατα και πολύ πιο νωρίς να απαλλαγούμε από την παρουσία της τρόικας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως ταυτόχρονα τερματίζεται η διαρκής προσπάθεια για μεταρρύθμιση και διόρθωση της οικονομίας. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι μπορούμε και με τον Νικόλα Παπαδόπουλο, ως πρόεδρο πλέον του ΔΗΚΟ και ως πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής, να συνεργαστούμε όπως το πράξαμε και τα προηγούμενα χρόνια. κατοικίες θα εκποιηθούν, τη στιγμή που σε όλη την Κύπρο δεν έχουμε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίες. Πόσω μάλλον κατοικίες υποθηκευμένες και συνδεδεμένες με προβληματικά δάνεια. Αυτή είναι μια υπερβολή η οποία δυστυχώς ακούστηκε. Όπως υπερβολή είναι και η άλλη αναφορά ότι όλες οι επιχειρήσεις θα κλείσουν. Και οι υπερβολές δύσκολα μπορούν να ικανοποιηθούν με τρόπο που ταυτόχρονα θα ικανοποιεί και τους δανειστές. Τι φταίει και ο κόσμος δείχνει να μην πιστεύει τις διαβεβαιώσεις ότι δεν θα γίνουν μαζικές εκποιήσεις; Πρώτα απ όλα δεν είμαι βέβαιος αν αυτή η εκτίμησή σας ισχύει. Εγώ θεωρώ πως οι συμπολίτες μας δεν παρασύρονται από τις υπερβολές και τον λαϊκισμό. Θεωρώ ότι οι Κύπριοι πολίτες είναι πολύ πιο αυστηροί κριτές των όσων λέγονται και γίνονται από τους πολιτικούς. Και δεν θεωρώ ότι οι υπερβολές και ο λαϊκισμός έχουν πέραση στο ευρύ κοινό. Το πρόβλημα τότε είναι στο πολιτικό σύστημα; Θέλω να ελπίζω ότι δεν θα έχου- ΣΥ και οι ιδιωτικοποιήσεις που θα ακολουθήσουν. Οι καταστάσεις είναι απρόβλεπτες. Μπορεί μια κυβέρνηση, ένας υπουργός Οικονομικών να χαράξει πολιτική, στιβαρή πολιτική, όταν δεν ξέρει αν θα την περάσει ή όχι; Ουδέποτε έχω χρησιμοποιήσει τον χαρακτηρισμό «κυβερνώσα Βουλή» που είχε κατ επανάληψη ακουστεί επί προηγούμενης διακυβέρνησης, υπό τη μορφή διαμαρτυρίας. Και ως πρώην βουλευτής, αλλά πολύ περισσότερο ως πολίτης που γνωρίζει και αναγνωρίζει τις συνταγματικές και πολιτειακές διαδικασίες στη χώρα μας, αναγνωρίζω ότι ο ρόλος της Βουλής είναι εξίσου σημαντικός με τον ρόλο της εκτελεστικής εξουσίας. Συνεπώς δεν το θεωρώ πρόβλημα ή εμπόδιο, αλλά ένα δεδομένο μέσα από το οποίο θα πρέπει να διασφαλίσουμε τη συνέχιση της πολιτικής των μεταρρυθμίσεων και της εξυγίανσης, όχι γιατί αποτελούν μνημονιακές υποχρεώσεις, που είναι, αλλά γιατί θεωρώ πως είναι κινήσεις, μεταρρυθμίσεις, αλλαγές που ο τόπος μας τις έχει ανάγκη και θα έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια. Mea culpa για τις εκποιήσεις Υπονομεύει το συμφέρον της η Τουρκία Τώρα που έχει περάσει λίγος καιρός, θεωρείτε, ως κυβέρνηση, ότι χειριστήκατε καλά το θέμα των εκποιήσεων; Βλέπετε κάποια δικά σας λάθη και ποια θα μπορούσε να είναι αυτά; Δεν έχω κανένα δισταγμό να προχωρώ σε αυτοκριτική και να αναλαμβάνω ευθύνες αλλά θεωρώ ακόμα πιο σημαντικό να διαφυλάξουμε τις προοπτικές συνεργασίας και συνεννόησης, για την οριστική επίλυση αυτού του επιμέρους αλλά σημαντικού προβλήματος που έχει προκύψει. Μπορώ όμως να σας διαβεβαιώσω ότι ουδέποτε επιχείρησα να παρουσιάσω μια κατάσταση ωραιοποιημένη και παραπλανητική για να φανώ αρεστός στον οποιονδήποτε. Κάτι το οποίο δυστυχώς αποτελεί μια επαναλαμβανόμενη αδυναμία του πολιτικού μας συστήματος. Μήπως τελικά θα ήταν καλύτερο να συμμετέχουν από την αρχή με εκπροσώπους τους τα κόμματα στη διαμόρφωση τόσο σημαντικών νομοσχεδίων όπως αυτό των εκποιήσεων; Παρόλο που η διαδικασία που ακολουθήθηκε δεν διαφέρει από τη διαδικασία που κατά κανόνα ακολουθείται σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις, είμαστε πανέτοιμοι να ανταποκριθούμε αν υπάρχει διαφορετική εισήγηση για τον τρόπο προσέγγισης τέτοιων ζητημάτων. Επιπλέον, αν η Βουλή έχει άποψη για το πώς θα πρέπει Ψήφος εμπιστοσύνης η πώληση των κυπριακών τραπεζών. να διεξάγεται η διαπραγμάτευση με την τρόικα κι αν επιθυμεί η Βουλή να έχει η ίδια αναβαθμισμένο ρόλο, τότε και αυτό, ευχαρίστως, είναι κάτι που μπορεί να εξεταστεί. Πώς βλέπετε τα τεκταινόμενα στον τραπεζικό τομέα, σας ανησυχεί το γεγονός ότι βασικές συστημικές τράπεζες είναι πλέον σε ξένα χέρια; Καθόλου δεν με ανησυχεί. Θεωρώ πως ισοδυναμεί με ψήφο εμπιστοσύνης προς τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας. Όλοι μιλάμε για προσέλκυση ξένων επενδύσεων και οι πιο σημαντικές ίσως είναι αυτές που έχουν πραγματοποιηθεί σε ένα τραπεζικό σύστημα, όπως είναι το δικό μας, το οποίο κλονίστηκε σε υπέρμετρο βαθμό. Θεωρώ ακόμα πως αν τέτοιες ξένες συμμετοχές στο τραπεζικό μας σύστημα υπήρχαν και τα προηγούμενα χρόνια, αυτό δεν θα είχε οδηγηθεί στην πορεία διολίσθησης και εκτροχιασμού. Να προσθέσω ότι η πρόσφατη εμπειρία από τη διαχείριση των τραπεζών από κυπριακά χέρια δεν ήταν η καλύτερη. Να πάμε σε ένα αμιγώς πολιτικό θέμα. Τι θέλει να βγάλει η Τουρκία με τις ενέργειές της, με τις προκλήσεις, στην κυπριακή ΑΟΖ; Η Τουρκία, δυστυχώς, δεν φαίνεται να έχει τη διάθεση συμμετοχής στο πλέγμα περιφερειακής συνεργασίας, το οποίο κατά τα άλλα διαμορφώνεται στην ανατολική Μεσόγειο, με επίκεντρο τις ενεργειακές προοπτικές, αλλά και πλείστους άλλους τομείς. Ένα πλέγμα συνεργασίας στο οποίο περιλαμβάνεται το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ελλάδα, η Κύπρος. Βεβαίως επιθυμία δική μας θα ήταν και η συμμετοχή της Τουρκίας. Δυστυχώς οι επιλογές της και συμπεριφορές της δεν επιβεβαιώνουν αυτή την προοπτική. Το αποτέλεσμα αυτών των επιλογών είναι υπονομευτικό και προς τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της Τουρκίας, που πολύ καλύτερα θα υπηρετούνταν από μια πολιτική που αντί να γκρεμίζει θα έκτιζε γέφυρες, θα ανταποκρινόταν στις ευκαιρίες για περιφερειακή συνεργασία. Μπορεί η Τουρκία να πραγματοποιήσει όλα όσα αναφέρει στην οδηγία προς ναυτιλλομένους που έχει εκδώσει; Να ξεκινήσει δηλαδή Να μην υποτιμούμε τους κινδύνους, αλλά να υλοποιήσουμε τους δικούς μας σχεδιασμούς. σεισμογραφικές έρευνες, να φέρει πλατφόρμα στην κυπριακή ΑΟΖ... Θα πρέπει να μην υποτιμούμε τους κινδύνους, αλλά από την άλλη με μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα θα πρέπει να συνεχίσουμε την υλοποίηση των δικών μας σχεδιασμών, που βασίζονται στη διεθνή συνεργασία. Πέρα από τη συνεργασία με τα κράτη της περιοχής, σημειώστε τη συμμετοχή μεγάλων ξένων ομίλων στη ίδια τη διαδικασία διερεύνησης και αξιοποίησης των ενεργειακών πόρων. Συνεπώς χωρίς να υποτιμούμε καθόλου τους κινδύνους από τη συμπεριφορά της Τουρκίας θα πρέπει με δικές μας υπεύθυνες πολιτικές να προωθήσουμε τους δικούς μας σχεδιασμούς. Μήπως η Τουρκία με όλα αυτά θέλει να φέρει το φυσικό αέριο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Ο καλύτερος τρόπος για να έχει όφελος και η Τουρκία από το φυσικό αέριο είναι μέσα από τη θετική της στάση και συνεργασία για μια επίλυση των προβλημάτων και του αναχρονισμού που λέγεται κυπριακό πρόβλημα. Δεν θα μπορέσει η Τουρκία να φέρει το φυσικό αέριο στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ή πολύ περισσότερο να έχει ρόλο και συμμετοχή στην αξιοποίησή του, όταν δεν αναγνωρίζει καν την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν μπορεί να συζητηθεί καν η προοπτική εξαγωγών φυσικού αερίου και μέσω Τουρκίας όταν δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν πολύ πιο απλά ζητήματα, όπως η προσέγγιση στα τουρκικά λιμάνια εμπορικών πλοίων με την κυπριακή σημαία, όταν δεν μπορούν να γίνουν υπερπτήσεις πολιτικών αεροσκαφών, όταν δεν υπάρχει αεροπορική σύνδεση των δύο χωρών, όταν με λίγα λόγια οι τεράστιες προοπτικές οικονομικές, εμπορικές, επενδυτικές, παραμένουν αναξιοποίητες λόγω ακριβώς της διαιώνισης του πολιτικού προβλήματος.

13 13-POLITIKI_Master_cy 17/10/14 18:04 Page 13 Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Ψάχνουν το προφίλ του εγκληματία Η Αστυνομία χαρτογραφεί το έγκλημα, σε εξέλιξη μελέτη που καλύπτει και τα τροχαία ατυχήματα Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ Οι δράστες προτιμούν ιδιαίτερα τις κλοπές και διαρρήξεις χρυσαφικών και μετρητών, ενώ αύξηση παρατηρείται και στους εμπρησμούς. Στη χαρτογράφηση του εγκλήματος προχωρά η Αστυνομία, ελπίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα διαπιστωθούν κάποια χαρακτηριστικά τόσο των δραστών όσο και της φύσης των εγκλημάτων, των περιοχών που βρίσκονται στο στόχαστρο και των ωρών διάπραξης των αδικημάτων. Η μελέτη βρίσκεται σε εξέλιξη και με την ολοκλήρωσή της θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για την Αστυνομία. Η πλήρης καταγραφή των δεδομένων θα συμβάλει στην υλοποίηση πολιτικής κατά του εγκλήματος, που θα αφορά όλες τις πτυχές, δηλαδή την πρόληψη, τη μείωση του εγκλήματος και την καταστολή. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα φαίνεται ότι οι δράστες προτιμούν ιδιαίτερα τις κλοπές και διαρρήξεις χρυσαφικών και μετρητών. Ταυτοχρόνως, τα εγκλήματα διαπράττονται τόσο τις νυχτερινές ώρες όσο και με το φως της ημέρας σε επιλεγμένους χώρους (καταστήματα, κοσμηματοπωλεία, τράπεζες). Μέσα από τις αρχικές διαπιστώσεις φαίνεται ότι οι εμπρησμοί κατά περιουσίας προσώπων π.χ. αυτοκίνητα, οικίες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Αυτή τη στιγμή όμως παραμένει άγνωστο το προφίλ του εγκληματία, αφού το αρμόδιο γραφείο Στατιστικής και Ανάλυσης της Αστυνομίας μελετά τα προσωπικά χαρακτηριστικά των δραστών (ηλικία, σωματότυπο), τρόπο δράσης, προσωπικότητα, και εγκληματικό παρελθόν. Τη στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη η χαρτογράφηση του εγκλήματος, η Αστυνομία θέτει σε εφαρμογή μια άλλη μέθοδο που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την εντατικοποίηση των μέτρων. Πρόκειται για την αστυνόμευση του δρόμου (road policing) που εφαρμόζεται κατά κόρον στο εξωτερικό με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας της Αστυνομίας. Όπως εξήγησε στην «Κ» ο εκπρόσωπος Τύπου του Αρχηγείου Αστυνομίας Ανδρέας Αγγελίδης, αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται και για σκοπούς εξοικονόμησης προσωπικού λόγω και του περιορισμένου αριθμού θέσεων της Αστυνομίας. Δηλαδή, όλα τα Τμήματα της Αστυνομίας θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με σαφείς οδηγίες προς τους αστυνομικούς να προβαίνουν σε ελέγχους ανεξαρτήτως των αρμοδιοτήτων τους. Για παράδειγμα, τα μέλη της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών (ΥΚΑΝ) θα διερευνούν για τον εντοπισμό εργαλείων που χρησιμοποιούνται σε διαρρήξεις, ύποπτων προσώπων και για τροχαία αδικήματα και όχι μόνο για τον εντοπισμό ναρκωτικών. Με τον ίδιο τρόπο θα λειτουργούν τα μέλη της Τροχαίας, ο Ουλαμός Μοτοσικλετιστών και άλλα Τμήματα όπως τα μέλη της ΜΜΑΔ. Οι δύο θεσμοί που εφαρμόζονται στην Αστυνομία Κύπρου δηλαδή η Κοινοτική Αστυνόμευση και ο Παρατηρητής της Γειτονιάς είναι οι δύο πυλώνες για την υλοποίηση του σχεδίου «road policing». Στα σχέδια είναι η ενίσχυση των δύο θεσμών, αφού σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας «έδειξαν ότι είναι αποτελεσματικοί». Την ίδια ώρα ο κ. Αγγελίδης είπε ότι το κοινό καλείται να συνεργάζεται με την Αστυνομία παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες προς αξιοποίηση όλων των στοιχείων που υπάρχουν. Εξάλλου, μέχρι την Αύξηση του εγκλήματος online Τα στοιχεία και η μελέτη των δεδομένων που κατέχει η Αστυνομία δείχνουν ότι σπείρες διαρρηκτών ήλθαν από το εξωτερικό. Με βάση στατιστικά στοιχεία τους πρώτους εννιά μήνες του 2013 από 1η Ιανουαρίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου είχαμε συνολικά 235 διαρρήξεις και εξιχνιάστηκαν 47 δηλαδή το ποσοστό ανήλθε στο 20%. Την αντίστοιχη περίοδο του 2014 οι διαρρήξεις ανήλθαν στις Όλα τα Τμήματα της Αστυνομίας θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με σαφείς οδηγίες προς τους αστυνομικούς να προβαίνουν σε ελέγχους ανεξαρτήτως των αρμοδιοτήτων τους. 238 και εξιχνιάστηκαν 58. Το ποσοστό εξιχνίασης ανέρχεται στο 23%. Μέσα από τα στατιστικά φαίνεται ότι τα δεδομένα παραμένουν τα ίδια. Απ εκεί και πέρα το 2014 παρατηρήθηκε αύξηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος και ειδικότερα της απάτης μέσω του διαδικτύου. Τα εν λόγω αδικήματα «ανθούν» και στο εξωτερικό και απασχολούν έντονα την Κυπριακή Αστυνομία. ολοκλήρωση της χαρτογράφησης θα υπάρχει αυξημένη παρουσία της Αστυνομίας σε όλες τις περιοχές. Ο κ. Αγγελίδης είπε ότι δόθηκαν οδηγίες στις κατά τόπου Αστυνομικές Διευθύνσεις ώστε στα σχέδια που καταρτίζονται να δίνονται οδηγίες ώστε να υπάρχουν στελέχη που θα περιπολούν για την πρόληψη εγκλημάτων, εντοπισμό ύποπτων προσώπων και αντιμετώπιση τροχαίων παραβάσεων. Μία από τις βασικές προτεραιότητες του νέου Αρχηγού Αστυνομίας Ζαχαρία Χρυσοστόμου είναι η εφαρμογή της τεχνολογίας στη διερεύνηση εγκλημάτων. Επί τούτου θα γίνει τεκμηριωμένη μελέτη για την εφαρμογή της έξυπνης αστυνόμευσης. Με τη συνδρομή λογισμικών και έξυπνων συστημάτων θα γίνεται εφικτός ο αυτόματος εντοπισμός παράνομων πινακίδων εγγραφής που θα βοηθήσουν στην πάταξη τροχαίων παραβάσεων, αλλά και διαρρήξεων. Επίσης, κυρίαρχο στοιχείο για την Αστυνομία αποτελεί η εφαρμογή του συστήματος φωτοεπισήμανσης για την πάταξη των τροχαίων και την καταγραφή παραβάσεων και το σύστημα εντοπισμού θέσης στους αυτοκινητόδρομους. Ο κ. Αγγελίδης είπε ότι ένας άλλος τομέας που επενδύει η Αστυνομία είναι η πολιτική για την πρόληψη του οργανωμένου εγκλήματος μέσω αιφνιδιαστικών ελέγχων, αλλά και η αξιοποίηση των πληροφοριών για την περιφρούρηση της δημόσιας τάξης. Στο επίκεντρο βρίσκονται ενέργειες για αντιμετώπιση του ηλεκτρονικού τζόγου, της πορνείας και εμπορίας προσώπων, της παράνομης λειτουργίας ιδιωτικών γραφείων ασφαλείας, τον έλεγχο λειτουργίας νυχτερινών κέντρων. Επίσης, γίνονται στοχευμένες επιχειρήσεις σε συγκεκριμένα σημεία των πόλεων. Στον τομέα της πρόληψης η Αστυνομία, αναφέρει ο κ. Αγγελίδης, χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook Twitter) ώστε να παρέχονται πληροφορίες προς την Αστυνομία. Συγκεκριμένα, η ιστοσελίδα της Αστυνομίας στο Facebook αριθμεί εδώ και ενάμιση χρόνο φίλους, ενώ και μέσω του Twitter παρέχονται πληροφορίες που αφορούν προληπτικά μέτρα κατά του εγκλήματος. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

14 14-EPIKAIROTHTA_Master_cy 17/10/14 18:08 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 Ο ΜΑΡΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» «Ξαφνικός θάνατος» απειλεί τις ΚΑ Εάν δεν βρεθεί επενδυτής, ακόμα και αν η απάντηση της Ε.Ε. είναι θετική, οι Κυπριακές Αερογραμμές δεν θα είναι βιώσιμες Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ Η διάσωση των Κυπριακών Αερογραμμών και η αποκρατικοποίηση των λιμανιών αποτελούν το μεγάλο στοίχημα για τον υπουργό Συγκοινωνιών. Σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Μάριος Δημητριάδης δεν αφήνει πολλά περιθώρια για την τύχη του κρατικού αερομεταφορέα, εάν η Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κρίνει παράνομες τις ενισχύσεις που πήρε η εταιρεία στο παρελθόν. Για την αποκρατικοποίηση της Αρχής Λιμένων ξεκαθαρίζει αποφασιστικά ότι η όλη διαδικασία θα φθάσει στο τέλος της. Ο υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων δεν είναι ικανοποιημένος με το επίπεδο των Δημόσιων Συγκοινωνιών, ανοίγοντας θέμα ελέγχου των εσόδων των εταιρειών αλλά και των προσφερόμενων υπηρεσιών. Είναι πιο δύσκολο το εγχείρημα αποκρατικοποίησης των λιμανιών από την εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή για τις Κυπριακές Αερογραμμές; Σε βαθμό δυσκολίας είναι σαφώς πιο δύσκολο να βρεις επενδυτή για τις Κ.Α. Από την άλλη ωστόσο, η διαδικασία που αφορά τα λιμάνια είναι αναντίλεκτα πιο πολύπλοκη. Η διαδικασία αποκρατικοποίησης θα προχωρήσει, έστω κι αν υπάρξει καθυστέρηση. Έχει αρχίσει και είμαστε αποφασισμένοι να την ολοκληρώσουμε. Η αποκρατικοποίηση της Αρχής Λιμένων θα φέρει αύξηση του κύκλου εργασιών στο λιμάνι Λεμεσού, υποστηρίζει ο υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων Μάριος Δημητριάδης. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Καθυστερήσεις πτήσεων στον ευρωπαϊκό χώρο Τι αλλάζει στο Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας; Υπάρχει μια μελέτη στη βάση της οποίας θα προχωρήσουμε, για να δημιουργηθεί μια ξεχωριστή εταιρεία, η οποία θα αναλάβει τις υπηρεσίες ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας. Αυτή η μετεξέλιξη θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του Έχει γίνει η τελική μελέτη, θα διορισθεί διευθυντής έργου, ο οποίος θα «τρέξει» την όλη διαδικασία. Ταυτόχρονα, γίνεται και μια μελέτη για την αναδιάρθρωση ολόκληρου του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας, το οποίο χρειάζεται επειγόντως αλλαγές. Αλλάζει και ο δημόσιος χαρακτήρας του; Υπάρχει και αυτή η σκέψη, να ανεξαρτητοποιηθεί δηλαδή, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. Οι αλλαγές πρέπει να γίνουν το συντομότερο δυνατόν. Έτσι, θα επιλύσουμε το πρόβλημα των καθυστερήσεων στον εναέριο χώρο μας. Έχουμε φθάσει ως Κύπρος να είμαστε υπεύθυνοι για το 25% των καθυστερήσεων σε όλο των ευρωπαϊκό χώρο. Δεν είναι μικρό πρόβλημα. Έχουμε πάρει κάποια μέτρα τους τελευταίους έξι μήνες που έχουν βελτιώσει σημαντικά την κατάσταση, αλλά για να επιλυθούν μόνιμα, ο μόνος τρόπος είναι οι αλλαγές. τρία εκατομμύρια κοντέινερ το χρόνο. Το δικό μας λιμάνι διαχειρίζεται τετρακόσιες χιλιάδες. Όλη αυτή η κίνηση δεν προήλθε τυχαία. Πριν από δέκα χρόνια η Μάλτα έφερε στο λιμάνι ιδιώτη διαχειριστή του λιμανιού, ο οποίος αύξησε σημαντικά την κίνηση, με αποτέλεσμα τη δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας, αλλά και την αύξηση των εσόδων του κράτους. Σε ό,τι αφορά τη δική μας περίπτωση, υπάρχει από τώρα διεθνές ενδιαφέρον, το οποίο εκφράσθηκε από δύο μεγάλες εταιρείες οι οποίες διαχειρίζονται λιμάνια. Αντιλαμβάνεστε, ωστόσο, ότι πρέπει να γίνει μια σωστή διαδικασία την οποία θα διαχειριστεί ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος. Όπως ευρωπαϊκές; Δεν είναι ευρωπαϊκές, αλλά είναι εταιρείες που διαχειρίζονται μεγάλο αριθμό λιμανιών. Από τις επαφές που είχαμε μέχρι τώρα, φαίνεται ότι θα υπάρξει σημαντικό ενδιαφέρον για τα λιμάνια μας. Φυσικά όλα θα κριθούν στην πορεία. Ο στόχος ποιος είναι; Ένας επενδυτής από τον χώρο που είμαστε, τον ευρωπαϊκό ή από την Ασία; Ο στόχος μας είναι να έλθει κάποιος στρατηγικός επενδυτής, ο οποίος θα αυξήσει σε σημαντικό βαθμό τον κύκλο εργασιών του λιμανιού, συμβάλλοντας με αυτό τον Υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον για τις Κυπριακές Αερογραμμές, αλλά να μη φανταστούμε όμως ότι οι όλοι θέλουν να τις αγοράσουν. Με τις ΚΑ σε ποιο σημείο βρίσκεται η αναζήτηση επενδυτή; Όταν ανέλαβα το Υπουργείο υπήρχε αυτή η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, σύμφωνα με την οποία υπήρχαν πολλοί ενδιαφερόμενοι. Ο μόνος τρόπος για να διαπιστώσεις το πραγματικό ενδιαφέρον ή όχι για τις ΚΑ είναι να κάνεις μια επίσημη διαδικασία. Και αυτό κάναμε. Η διαδικασία βρίσκεται πριν από το τελικό στάδιο. Έχει καθυστερήσει κάπως, με την έννοια ότι εκκρεμούσαν κάποια νομικά ζητήματα, αλλά από την άλλη θέλω να πω και να αντιληφθούμε, ότι η εξεύρεση επενδυτή για τις ΚΑ δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ο υπουργός Υποδομών της Κροατίας στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών μου έλεγε ότι πέρυσι προχώρησαν σε ανάλογη διαδικασία για τις κρατικές αερογραμμές της χώρας και δεν βρέθηκε ούτε ένας ενδιαφερόμενος. Το κλίμα για τις αεροπορικές εταιρείες στην Ευρώπη δεν είναι το ιδανικότερο. Άρα εμείς πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι; Υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον, αυτό είναι αλήθεια. Να μη φανταστούμε όμως ότι οι όλοι θέλουν να αγοράσουν τις ΚΑ. Υπάρχει μια ανησυχία στον χώρο των εργαζομένων, ότι αυτός που θα αγοράσει την εταιρεία θα λειτουργήσει με γνώμονα το κέρδος και όχι την ανάπτυξη της οικονομίας. Έχουμε μια εταιρεία που έχει ζημιές συνεχώς και επομένως δεν είναι βιώσιμη. Εμείς ως κράτος δεν μπορούμε να βάλουμε άλλα χρήματα. Βρίσκεται άλλωστε σε εξέλιξη έρευνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα των κρατικών ενισχύσεων που έχουν δοθεί με την απόφαση να αναμένεται μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Δόθηκαν πάρα πολλά λεφτά στις ΚΑ τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς αποτέλεσμα. Επομένως, όποιος έχει σοβαρές εναλλακτικές εισηγήσεις οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν είναι ευπρόσδεκτος να τις καταθέσει. Αυτές οι εισηγήσεις, ωστόσο, δεν θα πρέπει να είναι γενικόλογες, του τύπου «πρέπει να σωθούν οι Τραμ μόνο αν είναι οικονομικά βιώσιμο Η αναδιάρθρωση του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας θα περιορίσει τις καθυστερήσεις των πτήσεων λέει στον Απόστολο Τομαρά ο κ. Δημητριάδης. Έγινε προσπάθεια βελτίωσης αλλά οι δημόσιες συγκοινωνίες χρειάζονται δουλειά. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑ», αλλά θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες και πρακτικά εφαρμόσιμες. Στο χειρότερο σενάριο που δεν βρεθεί κάποιος επενδυτής και η Ε.Ε. υποχρεώσει τις ΚΑ να επιστρέψουν τις ενισχύσεις που έλαβαν το 2015, η εταιρεία δεν θα είναι όπως την γνωρίζουμε. Όταν μια εταιρεία συνεχίσει να χάνει χρήματα και η διαθέσιμη ρευστότητα εξαντληθεί, αντιλαμβάνεστε ότι η εξέλιξη δεν θα είναι η ιδανική. Επέρχεται ο ξαφνικός θάνατος; Υπάρχει και αυτή η πιθανότητα. Γιατί να μη βάλουμε τα πράγματα σε ρεαλιστική βάση; Εκτός και αν γίνει κάτι το δραματικό. Έχει προσληφθεί πρόσφατα εξειδικευμένος σύμβουλος για τις ΚΑ, ο οποίος θα προσπαθήσει να κάνει κάποιες αλλαγές. Περιμένουμε να δούμε, αν θα υπάρξει κάποια αλλαγή στα σημερινά δεδομένα. Αλλά, με τα δεδομένα που έχουμε ενώπιόν μας, εάν δεν βρεθεί επενδυτής, ακόμα και στην περίπτωση που η απάντηση της Ε.Ε. είναι θετική, εκτιμώ ότι οι ΚΑ δεν θα είναι βιώσιμες. Στην περίπτωση που η Ε.Ε. καταδικάσει τις ΚΑ ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό; Ο επενδυτής; Κανένας επενδυτής δεν θα μπει σε μια εταιρεία με αυτά τα δεδομένα. Αυτό είναι σίγουρο. Άρα, προτού βγει απόφαση από Ε.Ε., δεν θα έχουμε κατάληξη στο ποιος θα αναλάβει την εταιρεία; Οποιοσδήποτε επενδυτής θα λάβει σαφώς υπόψη του και τη συγκεκριμένη διαδικασία που «τρέχει». Η πορεία αποκρατικοποίησης των λιμανιών είναι εντός των χρονοδιαγραμμάτων; Η διαδικασία αποκρατικοποιήσεων είναι μια μεγάλη ευκαιρία για την κυπριακή οικονομία, διότι θα βοηθήσει να έλθουν και ξένες επενδύσεις. Πρόκειται σαφώς για μια διαδικασία που θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της οικονομίας. Είμαστε εντός των χρονοδιαγραμμάτων. Η αποκρατικοποίηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2015, έχουν διοριστεί χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι, έχουν αρχίσει εργασία. Ανεπίσημες κρούσεις έχουν γίνει από ξένους επενδυτές; Είχα πάει πρόσφατα στη Μάλτα και είχα επισκεφτεί το λιμάνι του Freeport, το οποίο διαχειρίζεται Είστε ικανοποιημένος από τις προσφερόμενες υπηρεσίες των δημόσιων συγκοινωνιών; Δεν νομίζω ότι κάποιος μπορεί να είναι ικανοποιημένος με το επίπεδο των δημόσιων συγκοινωνιών που έχουμε στην Κύπρο. Έχουμε πολύ καλούς δρόμους, αν μου έλεγε κάποιος όμως να καθορίσω τις προτεραιότητες, θα έλεγα ότι χρειαζόμαστε καλύτερες δημόσιες συγκοινωνίες. Θα πρέπει ασφαλώς να γίνουν κάποιες βελτιώσεις στο οδικό δίκτυο, προτεραιότητα, ωστόσο έχει η βελτίωση του συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών. Τι πρέπει να αλλάξει; Πιστεύω ότι έγινε μια καλή προσπάθεια. Έχουν διαφανεί στην πορεία διάφορα προβλήματα στον χειρισμό των συμβάσεων και τον τρόπο λειτουργίας των εταιρειών και πιστεύω ότι έχουμε φθάσει στο ώριμο στάδιο για αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων.σε συνεργασία με τις εταιρείες θα προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε τον τρόπο διαχείρισης του όλου συστήματος, έχοντας ως βασικό στόχο την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση του κοινού. Για την οικονομική διαχείριση; Όχι μόνο για αυτή. Στο παρελθόν επικεντρωθήκαμε πολύ σωστά στο θέμα της οικονομικής διαχείρισης. Σημασία δεν έχει να εξοικονομήσω κάποια χρήματα και να μην έχω την ανάλογη χρήση των συγκοινωνιών από τους πολίτες. Θα πρέπει να υπάρξει ένας συγκερασμός. Ήλθε η ώρα να επικεντρωθούμε σε θέματα ποιοτικής εξυπηρέτησης του κοινού. Η απαίτηση αύξησης της κρατικής επιχορήγησης από τους ιδιοκτήτες λεωφορείων είναι λογική; Νομίζω ότι υπάρχει μια παρεξήγηση εδώ. Το κράτος δίνει αρκετά χρήματα για τις δημόσιες συγκοινωνίες. Το θέμα είναι πώς τα διαχειριζόμαστε, καθώς για το θέμα τα επιδότησης υπάρχουν δύο σκέλη: Τα έσοδα και τα έξοδα. Αυτή τη στιγμή θα πρέπει να επικεντρωθούμε, μεταξύ άλλων σε συνεργασία με τις εταιρείες, και στο θέμα των εσόδων. Να αυξήσουμε τα έσοδα, να αυξήσουμε την επιβατική κίνηση στα λεωφορεία. Υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος για την χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών; Στο θέμα τον εξόδων γίνεται αποτελεσματικός έλεγχος. Για τα έσοδα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Έχουμε πάρει απόφαση και προχωρούμε στην εγκατάσταση του συστήματος τηλεματικής, το οποίο θα βοηθήσει στη βελτιστοποίηση των διαδρομών και της πληροφόρηση προς τα κοινό. Θα προχωρήσουμε παράλληλα και στην εγκατάσταση ενός νέου συστήματος διαχείρισης των εισιτηρίων. Υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές δημόσιων συγκοινωνιών; Όχι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν. Γίνονται κάποιες σκέψεις, όπως για παράδειγμα, για το τραμ. Ολοκληρώνεται μια μελέτη, αλλά το τραμ θα προχωρήσει μόνο, εάν είναι οικονομικά βιώσιμο. τρόπο στην προσπάθεια να καταστεί η Κύπρος κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου. Σημασία έχει η ποιότητα του επενδυτή παρά η χώρα προέλευσής του. Ο στόχος που έχουμε βάλει για αύξηση του κύκλου εργασιών του λιμανιού ποιος είναι; Δεν έχουμε βάλει συγκεκριμένο στόχο αλλά υπάρχει το παράδειγμα της Μάλτας, όπου τα επόμενα δύο χρόνια υπολογίζεται ότι θα διαχειρίζονται τέσσερα εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια. Άρα, ο επενδυτής που θα αναλάβει το λιμάνι της Λεμεσού θα πρέπει να προέρχεται από τον χώρο διαχείρισης λιμανιών ή εμπορευματοκιβωτίων. Η μετάβαση στο νέο περιβάλλον θα γίνει στο μοντέλο της παραχώρησης για ένα χρονικό διάστημα; Σύμφωνα με το μοντέλο που θα ακολουθηθεί το κράτος θα έχει την κυριότητα των υποδομών, ενώ τη διαχείρισή τους θα την έχει κάποιος ιδιώτης. Συνήθως η διαχείριση παραχωρείται για τριάντα χρόνια. Τις αντιδράσεις που υπάρχουν στον χώρο των εργαζομένων πώς θα τις διαχειριστείτε; Σίγουρα υπάρχουν κάποιες ανησυχίες, τις οποίες θα διαχειριστούν οι αρμόδιες επιτροπές. Οι εργαζόμενοι στην Αρχή Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ) δεν πρέπει να ανησυχούν. Πιστεύω ότι θα βρούμε τις ενδεικνυόμενες λύσεις. Αν οι αντιδράσεις σας, όμως, δημιουργήσουν πρόβλημα με τα χρονοδιαγράμματα; Υπάρχει πάντα αυτός ο κίνδυνος, αλλά πιστεύω ότι θα τον διαχειριστούμε σωστά, αποτρέποντας με αυτό τον τρόπο καθυστερήσεις στα χρονοδιαγράμματα. Ακόμα όμως και στην περίπτωση που σημειωθεί κάποια καθυστέρηση, η διαδικασία θα προχωρήσει. Έχει αρχίσει και είμαστε αποφασισμένοι να την ολοκληρώσουμε. Εξάλλου, αποτελεί και υποχρέωσή μας με βάση το μνημόνιο. Οι αποκρατικοποιήσεις βέβαια, έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και πολλά χρόνια. Η έλευση επενδυτών θα είναι και ευλογία τόσο για το λιμάνι όσο και για τον τόπο μας.

15 15-EPIKAIROTHTA_Master_cy 17/10/14 21:21 Page 15 Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Επενδύω στην Κύπρο Ο σερ Στέλιος Χατζηιωάννου μίλησε στην «Κ» για την κρίση, το κούρεμα, τους νέους και τα νέα επαγγέλματα Συνέντευξη στον ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε στην Κύπρο ο σερ Στέλιος Χατζηιωάννου για να βραβεύσει τις δέκα επιχειρηματικές ομάδες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με το ποσό των ευρώ στην καθεμία, στη διάρκεια της Τελετής Απονομής των Επιχειρηματικών Βραβείων Δικοινοτικής Συνεργασίας 2014, που πραγματοποιήθηκε στο κτήριο του Stelios Philanthropic Foundation, στην Παλιά Λευκωσία. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην παρουσία του Πρόεδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος τόνισε ότι το Ίδρυμα Στέλιος ανταμείβει προσπάθειες που έχουν ως στόχο την προώθηση και ανάπτυξη κοινών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μεταξύ Ε/κ και Τ/κ επιχειρηματιών. Με αφορμή την παρουσία του στη Λευκωσία η «Κ» συνάντησε τον κ. Χατζηιωάννου και μίλησε μαζί του τόσο για το Ίδρυμα Στέλιος και την ιδέα των δικοινοτικών βραβείων όσο και για την οικονομική κατάσταση στην Κύπρο σήμερα. Το Stelios Philanthropic Foundation δραστηριοποιείται βοηθώντας συμπολίτες μας με δωρεάν γεύματα. Μιλήστε μας για αυτή σας την πρωτοβουλία. Η προσπάθεια με την ονομασία «Φαγητό από καρδιάς» ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο στη Λεμεσό και σήμερα δραστηριοποιείται τόσο στη Λευκωσία όσο και στην Αθήνα. Ο συνολικός αριθμός των γευμάτων που προσφέρονται καθημερινά είναι Οι ανάγκες αυξάνοντα και αυτό φαίνεται από την άνοδο του συνανθρώπων μας που έρχονται κοντά μας για βοήθεια. Αυτό δείχνει πως υπάρχει ακόμα μεγάλο πρόβλημα. Κάνω και εγώ ό,τι μπορώ για να βοηθήσω. Το θέμα είναι πολύ ευαίσθητο, γιατί βλέπουμε ανθρώπους με ελλείψεις σε υλικά πρώτης ανάγκης σε καθημερινή βάση. Με τι ακριβώς ασχολείται σήμερα το Stelios Foundation; Στην Κύπρο ασχολούμαστε με αυτό το πρόγραμμα των δικοινοτικών επιχειρηματικών βραβείων συνεργασίας. Θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός πως μετά από έξι χρόνια ένας Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάσισε να απευθύνει χαιρετισμό στην τελετή απονομής. Πιστεύω πως τώρα βρισκόμαστε σε στάδιο αλλαγής νοοτροπίας από τους συμμετέχοντες. Οι πρώτοι που βραβεύτηκαν από το Stelios Foundation ήταν εκείνοι που κουβαλούσαν τις πιο προοδευτικές ιδέες και ξεκίνησαν μία καινοτόμα επιχείρηση. Έξι χρόνια μετά, θεωρώ, πως άλλαξε η συμπεριφορά των ενδιαφερομένων. Τώρα, κάποιος που δεν είχε σκεφτεί μια πρωτότυπη ιδέα τότε, τώρα σκέφτεται να την προωθήσει ένεκα της ύπαρξης των βραβείων. Μπορώ να πω, δηλαδή, ότι τα βραβεία αποτελούν για κάποιους αφετηρία μιας νέας δικοινοτικής επιχείρησης. Πώς γεννήθηκε η ιδέα των δικοινοτικών βραβείων; Πέρασα για πρώτη φορά στην κατεχόμενη Κύπρο το 2007 και αναρωτήθηκα πώς θα μπορούσα να βοηθήσω και εγώ σε αυτή την κατάσταση και σκέφτηκα αυτά τα βραβεία. Πάντα πίστευα πως οι επιχειρηματίες συνεννοούνται καλύτερα μεταξύ τους από ό,τι οι πολιτικοί. Θεωρώ λοιπόν πως αν γίνει κατορθωτό να δημιουργηθούν οικονομικά συμφέροντα ανάμεσα στις δύο κοινότητες θα έρθει η αλλαγή. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την οικονομική κρίση στην Κύπρο; Λέω να ρίξουμε το φταίξιμο στους τραπεζίτες, αυτοί φταίνε. Είναι δύσκολο να δίνονται τόσα δάνεια, τόσο άνετα και με τόση ευκολία και σε κάποια φάση να μην υπάρξει πρόβλημα. Αυτό που συνέβη σε Κύπρο και Ελλάδα είναι πολύ δύσκολο, διότι δεν μπορείς από τη μία μέρα στην άλλη να πεις σε ένα λαό το υπάρχον βιοτικό σου επίπεδο, το οποίο έχεις εφαρμόσει στη ζωή σου αλλάζει ξαφνικά, στο παίρνω πίσω. Αυτό είναι το πρόβλημά μας. Πιστεύω, όμως, πως όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα είναι ένας κύκλος. Δεν είμαι οπαδός ούτε των μαγικών λύσεων ούτε των silver bullets. Αν σκεφτείτε πως ο κάθε κύκλος διαρκεί επτά χρόνια, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, τότε μπορούμε να πούμε ότι στην Κύπρο είστε ακόμα στην αρχή. Ποια είναι η άποψή σας για το κούρεμα; Θεωρώ ότι ήταν ένα μεγάλο λάθος, ένα πολύ άδικο μέτρο. Δεν μπορώ όμως να σας πως ποια θα ήταν η εναλλακτική λύση. Στην Αγγλία σώθηκαν οι τράπεζες χωρίς κούρεμα όπως ακριβώς και στις ΗΠΑ, αν και εκεί έχασαν μία. Εδώ, γιατί έγινε όμως αυτό; Εκείνο που με ενοχλεί περισσότερο με το κούρεμα είναι ότι πήραν λεφτά από ανθρώπους που δούλευαν όλη τους τη ζωή και είχαν ας πούμε καταθέσεις ευρώ. Αυτός ο άνθρωπος έχασε τα μισά του λεφτά από το κούρεμα και τα υπόλοιπα δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει. Κάποιος άλλος, όμως, μια μέρα πριν από το κούρεμα αγόρασε για παράδειγμα ένα πολυτελές αυτοκίνητο με τις ευρώ. Ο τελευταίος έχει το αυτοκίνητό του τώρα. Αυτό είναι πολύ άδικο. Αντί «Δεν μπορούμε να ασχοληθούμε όλοι με το Διαδίκτυο και τα social media. Κάποιος πρέπει να υπάρχει για να γιατρεύει, να κτίζει, να δικηγορεί», δήλωσε ο Στέλιος Χατζηιωάννου. να ανταμείβεται αυτός που είναι συντηρητικός ανταμείβεται αυτός που είναι σπάταλος. Αν θα επενδύατε σήμερα στην Κύπρο σε ποιο τομέα θα ήταν; Πιστεύω, ότι κάθε άνθρωπος πρέπει να μειώνει το ρίσκο των επενδύσεών του. Ο καλύτερος τρόπος να μη ρισκάρει κάποιος πολύ είναι να μην έχει για παράδειγμα όλα του τα λεφτά σε μία τράπεζα. Αυτή τη στιγμή, αυτό που θα ήθελα να κάνω, είναι να επενδύσω σε ακίνητα. Η δημιουργία αυτού του ιδρύματος στην Κύπρο είναι μία επένδυση χρημάτων. Ποιος άλλος θα αγόραζε στην Παλιά Λευκωσία, σε αυτή την περιοχή, αυτό το κομμάτι γης; Σκέφτηκα να το αγοράσω διότι πιστεύω πως κάποια στιγμή θα ανέβει σε αξία. Αυτό το επιχείρημά μου όμως μπορεί να το επαναλάβω στον τομέα των εμπορικών ακινήτων στην Κύπρο. Ένα από τα πράγματα που κοιτάζω όταν βρίσκομαι στην Κύπρο είναι τέτοιες ευκαιρίες αγοράς ακινήτων. Πώς κρίνεται τον χειρισμό της κατάστασης στις Κυπριακές Αερογραμμών; Μη με ρωτάτε για τις ΚΑ επειδή δεν μπορώ να λύσω το πρόβλημα. Δεν λύνεται με τίποτα. Επιχειρηματικά θα σας ενδιέφερε; Καθόλου, ούτε λόγος. Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο άνθρωπο σήμερα ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει την ανεργία; Σήμερα, υπάρχει γενικότερο πρόβλημα ανεργίας, είναι φανερό. Θα συμβούλευα τους νέους ανθρώπους να φύγουν στο εξωτερικό, να διευρύνουν το μυαλό και το πνεύμα τους και όταν φτιάξει η οικονομία να επιστρέψουν. Δεν είναι τυχαίο που οι πιο ταλαντούχοι στον τομέα τους βρίσκονται στο εξωτερικό. Το να περάσει ένας νέος άνθρωπος μερικά χρόνια έξω από την Κύπρο δεν είναι κακό. Αυτό σε ωριμάζει, σε βοηθά να μάθεις πράγματα και να διευρύνεις το μυαλό σου. Θα συμβούλευα τους νέους ανθρώπους να βγουν προς τα έξω και όταν φτιάξει η οικονομία να επιστρέψουν. Με απλά λόγια, ένας νέος άνθρωπος πρέπει να διευρύνει το μυαλό, το πνεύμα του και να ζήσει μερικά χρόνια στο εξωτερικό. Ποια θεωρείτε πως είναι τα επαγγέλματα του μέλλοντος; Θεωρητικά θα μπορούσα να πω ότι το μέλλον βρίσκεται στα επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με το software και το Διαδίκτυο. Από την άλλη, όμως, δεν μπορούμε να ασχοληθούμε όλοι με αυτό και τα social media. Κάποιος όμως πρέπει να υπάρχει για να γιατρεύει, να κτίζει, να δικηγορεί. Ποια είναι η άποψή σας για τις start up επιχειρήσεις; Εγώ αυτό κάνω, μου αρέσουν τα start ups. Το κάνω σε βαθμό, όμως, που αν δεν πάει καλά θα μπορώ να έχω ευελιξία να σώσω τα χρήματά μου. Αν έμαθα κάτι στη ζωή μου και στην καριέρα μου όλα αυτά τα χρόνια είναι να μη τα ποντάρεις όλα σε ένα στοίχημα. Τα start ups, όμως, είναι ρίσκο. Εκείνο το οποίο είναι βασικό για μία start up επιχείρηση πέραν της πρωτοτυπίας και της καινοτομίας της είναι να εξεταστεί προσεκτικά η κερδοφορία της. Εκεί παίζεται το παιχνίδι. Μία από τις καλύτερες ιδέες που είχα μετά την Easy Jet είναι τα Easy Hotel το οποίο είναι ένα απλό, φτηνό ξενοδοχείο.

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 17/10/14 23:08 Page Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 19 Oκτωβρίου 2014 Ο καναπές της ομαδικής ψυχανάλυσης Τ α σαλόνια των αθηναϊκών ξενοδοχείων είναι γεμάτα τις καθημερινές από ανθρώπους οι οποίοι συζητούν και ξανασυζητούν «τι θα κάνουμε γιατί... κάτι πρέπει να γίνει». Σας διαβεβαιώ ότι δεν κάνουν απολύτως τίποτα. Ορισμένοι νιώθουν προφανώς πολύ σημαντικοί γιατί ανακυκλώνεται συνεχώς το όνομά τους, άλλοτε ως επικεφαλής κάποιου νέου κόμματος, άλλοτε ως υποψήφιοι σωτήρες. Μερικοί άλλοι <<<<<< Δεν μπορούμε να γκρινιάζουμε για το επίπεδο της πολιτικής εκπροσώπησής μας και να μην κάνουμε τίποτα γι αυτό. ειδικεύονται στην κριτική του λαού και της κοινωνίας. Θεωρούν, δηλαδή, ότι θα έπρεπε να τους καλέσει η κοινωνία να κατέβουν από το Βουνό και να εμφανισθούν σαν προφήτες για να τη σώσουν, αλλά με λύπη τους διαπιστώνουν ότι οι πολίτες δεν έχουν ωριμάσει αρκετά. Μου θυμίζουν κάποιον μακρινό μου πρόγονο ο οποίος ουδέποτε εξελέγη βουλευτής, αν και το ήθελε πολύ, γιατί διακήρυσσε ότι τον ενδιαφέρουν μόνο «εκλεκτές ψήφοι». Κάποιοι πάλι συνωμοτούν πρωί, μεσημέρι, βράδυ με την υπόσχεση ότι όπου να ναι θα προκύψει κάποιο νέο άφθαρτο πολιτικό σχήμα. Ολο αυτό μοιάζει με ένα μεγάλο, ναρκισσιστικό πανηγύρι που δεν βγάζει πουθενά. Εχω κουρασθεί να ακούω δικαιολογίες από όσους φτάνουν στο παρά πέντε και στο τέλος διστάζουν να εμπλακούν με την πολιτική. Το περίφημο τάιμινγκ δεν θα είναι ποτέ το ιδανικό, δεν υπάρχει κίνηση χωρίς ρίσκο ούτε πείραμα σε τέλειες συνθήκες στην πολιτική. Το αν πρέπει να ωριμάσουν πρώτα Η βίαιη αντίδραση των αγορών, η κατακρήμνιση του Χρηματιστηρίου Αθηνών ανάγκασαν τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά και εν γένει την κυβέρνηση να αναλάβουν μια προσπάθεια αποφόρτισης του νοσηρού κλίματος που επικράτησε κατά τη συνεδρίαση της Βουλής για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης. Οι κραυγές περί εξόδου από τα Μνημόνια αντικαθίστανται σταδιακώς από ηπιότερες εκφράσεις. Οχι σε όλα τα επίπεδα, αφού κάποιοι άναρθροι υποστηρικτές της κυβερνητικής πολιτικής θα εξακολουθούν να ταλαιπωρούν τους τηλεθεατές και γενικώς τα ΜΜΕ. Είναι υπερκινητικός εξ ιδιοσυγκρασίας ο κ. Σαμαράς και ιδιαιτέρως ανασφαλής ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, ο μικρότερος εκ των εταίρων του κυβερνητικού συνασπισμού. Αναμφισβήτητα τους απασχολεί σοβαρώς η πορεία του προγράμματος και οι συζητήσεις με κάποιους από τους εταίρους μας είναι διαρκείς. Αλλά διακατέχονται από το άγχος μιας ενδεχόμενης ήττας από τον κ. Αλέξη Τσίπρα - τον αυτοδημιούργητο πολιτικό, δίχως προτέρα εμπειρία, επιφανή οικογένεια ή τίτλους ακαδημαϊκούς. Στην προσπάθειά τους να τον αντιμετωπίσουν οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος έχουν καταστεί ουραγοί των συνθημάτων και του πολιτικού ύφους του ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, οι δύο ηγέτες του κυβερνητικού συνασπισμού συμπεριφέρονται με υπεροψία χαρακτηριστική επαρχιωτών, που καθιστούν τον κ. Τσίπρα δημοφιλέστερο και συμπαθέστερο στους Ελληνες. Υπό το κράτος της αγωνίας αποφυγής των εκλογών, στενότατος συνεργάτης του πρωθυπουργού επικοινώνησε με τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ Φώτη Κουβέλη για να διερευνήσει εάν ενδιαφερόταν να είναι προεδρικός υποψήφιος. Η απόπειρα απέτυχε. Η αίσθηση ανορθόδοξης πολιτικής Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Οικτρή ισοπέδωση Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ οι ιδέες και μετά να προκύψει κάτι καινούργιο είναι επίσης αστείο ως ζήτημα συζήτησης. Γεγονός είναι ότι κάτι πρέπει να γίνει. Το κομμάτι της κοινωνίας που δουλεύει σκληρά, πληρώνει φόρους, τηρεί τους νόμους και πιστεύει σε μια ευρωπαϊκή προοπτική με τολμηρές μεταρρυθμίσεις είναι απελπισμένο, αν όχι αηδιασμένο. Εχει, όμως, τις δικές του ευθύνες. Εκανε το λάθος να σνομπάρει την πολιτική την οποία άφησε στους φαύλους, τους ανεπάγγελτους και τους γραφικούς. Η Νέα Δημοκρατία δεν είχε ποτέ τόσα λούμπεν στοιχεία, γιατί στην καρδιά της βρίσκονταν εκπρόσωποι του δυναμικού αστικού κόσμου της χώρας. Πού πήγαν οι Παπαληγούρες, οι Αβέρωφ, οι Τσάτσοι, οι Τρυπάνηδες; Τώρα ποιος φταίει, θα ρωτήσετε. Δύσκολο να το πει κανείς. Ηταν όμως λάθος να σνομπάρουν την πολιτική άνθρωποι που ενδιαφέρονται για τα κοινά και αγωνιούν για τον τόπο. Είναι υποχρέωσή τους να μη σνομπάρουν τα παλιά ή τα καινούργια κόμματα, να εμπλακούν στις τοπικές κοινωνίες, σε δημοτικά συμβούλια, όπου μπορεί ο καθένας. Δεν μπορούμε να γκρινιάζουμε για το επίπεδο της πολιτικής εκπροσώπησής μας και να μην κάνουμε τίποτα γι αυτό. Προσωπικά τρέφω σεβασμό για όσους αποφασίζουν να αναμειχθούν σήμερα με την πολιτική, να ενεργοποιηθούν σε καθιερωμένα κόμματα ή να δοκιμάσουν νεοπαγή. Θέλει θάρρος και γερά νεύρα. Δεν υπάρχει όμως άλλη λύση. Αν αφήσουμε την πολιτική στους παλαβούς, τους γραφικούς και τους ακραίους η μοίρα μας δεν θα είναι καλή. Σηκωθείτε, λοιπόν, από τους καναπέδες της ομαδικής ψυχανάλυσης, τις αναπαυτικές πολυθρόνες των κορυφαίων αναλύσεων και μπείτε στο καμίνι της πολιτικής. Αν όχι, παράκληση να σταματήσετε να γκρινιάζετε και το έργο θα συνεχισθεί με τον θίασο που έχουμε... συναλλαγής είναι η κρατούσα και στην παρούσα συγκυρία. Δεν πρόκειται βεβαίως για φαινόμενο μοναδικό. Εκτός δύο εξαιρέσεων -της εκλογής του Μιχάλη Στασινόπουλου και του Κων/νου Τσάτσου, χάρη στη θηριώδη πλειοψηφία της Ν.Δ.- ό,τι ακολούθησε είχε ως συνέπεια τη σταδιακή μείωση του κύρους του πολιτειακού αξιώματος. Η ανάδειξη του Κων/νου Καραμανλή στην προεδρία το 1980 επετεύχθη χάρη στην αποσκίρτηση βουλευτών της Εθνικής Παρατάξεως και την ΕΔΗΚ. Η εκλογή του κ. Χρήστου Σαρτζετάκη το 1985, που διεξήχθη με «ομοιόμορφα» ψηφοδέλτια, υπήρξε ένας τραγέλαφος. Η κάλπη ανερπάγη από τον βουλευτή Ιωαννίνων της Ν.Δ. Ελ. Καλογιάννη, ενώ ο κ. Κων/νος Μητσοτάκης έσπευσε δρομαίως να τον επαναφέρει στην αίθουσα μαζί με την ψηφοδόχο. Οι πάντες καταδίκασαν εν χορώ τον κ. Καλογιάννη και μόνον η Ελένη Βλάχου, ως η εκπρόσωπος πολιτικής παιδείας μιας άλλης εποχής, που είχε ανεπίστρεπτα παρέλθει, τον συνεχάρη σε χρονογράφημά της. Παρέλκει η «θριαμβευτική» εκλογή, για δύο συνεχείς θητείες, των κ. Κωστή Στεφανόπουλου -αρχικώς πρόταση του κ. Σαμαρά ηγέτη της ΠΟΛΑΝ την εποχή εκείνη, που υιοθέτησε αμέσως το ΠΑΣΟΚ- και του κ. Καρόλου Παπούλια που είχαν αμφότεροι καταψηφισθεί από τους οπαδούς των κομμάτων τους. Σήμερα η κυβέρνηση αναζητεί επιφανή Ελληνα -μη πολιτικό- να υποδείξει ως υποψήφιο Πρόεδρο. Διερωτάται κανείς ποιος διακεκριμένος πολίτης θα δεχθεί την προσφορά, με το κλίμα εμφυλιακής πολώσεως που κυριαρχεί, εκτός εάν έχει άγνοια κινδύνου. Οι πολιτικοί που εργάσθηκαν αόκνως για την κατάλυση της μοναρχίας κάνουν ό,τι το δυνατόν για να υπονομεύσουν την Προεδρευομένη Δημοκρατία. Ας πρόσεχαν. Δεν πρέπει να εξεπλάγη κανείς στα Βαλκάνια από την κατάληξη (την αναγκαστική διακοπή) του ποδοσφαιρικού αγώνα μεταξύ των εθνικών ομάδων της Σερβίας και της Αλβανίας στο Βελιγράδι την περασμένη Τρίτη. Μπορεί να έχουν γίνει βήματα προς την ομαλοποίηση της κατάστασης μεταξύ των χωρών που προέκυψαν από τη βίαιη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, αλλά, όπως σημείωσε ο έμπειρος Σταύρος Τζίμας στην «Καθημερινή» της Πέμπτης, «κάτω από τις στάχτες του πολέμου εξακολουθούν να σιγοκαίνε εθνικισμοί». Γιατί δεν ησυχάζουν τα Βαλκάνια; Η άμεση απάντηση είναι ότι πολλές διενέξεις βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα. Το Κοσσυφοπέδιο (όπου οι Αλβανοί κήρυξαν την ανεξαρτησία τους το 2008, μετά την παρέμβαση του ΝΑΤΟ υπέρ τους στον πόλεμο του 1999), είναι ενδεικτικό της εύφλεκτης επικάλυψης των γεωγραφικών διεκδικήσεων και της ιστορικής μνήμης των διαφόρων εθνοτήτων που μοιράζονται την περιοχή. Ενώ το Κοσσυφοπέδιο ήταν κομμάτι της Σερβίας για αιώνες, για πολλά χρόνια Αλβανοί αποτελούσαν την πλειονότητα του πληθυσμού του. Οταν το 1989, με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας να διαφαίνεται στον ορίζοντα, ο Σέρβος ηγέτης Εδώ ο κόσμος καίγεται, και η επιφυλλίδα θα τολμήσει μιαν έκκληση στον κ. Τσίπρα και στους βουλευτές του ίσως άκαιρη, ίσως για την κατεστημένη νοο-τροπία εντελώς παλαβή: Να διαβάσουν (ή να ξαναδιαβάσουν με προσοχή) τη σοφή συμβουλή που δίνει η αλεπού στον «Μικρό πρίγκηπα» στο γνωστό αριστουργηματικό παραμύθι του Antoine de Saint-Exupery. «Θα ήταν καλύτερο, λέει η αλεπού, να έρχεσαι κάθε μέρα την ίδια ώρα. Αν έρχεσαι, για παράδειγμα, στις τέσσερις το απόγευμα, εγώ θα αρχίσω από τις τρεις να είμαι ευτυχισμένη. Οσο θα προχωράει η ώρα, τόσο πιο ευτυχισμένη θα αισθάνομαι. Στις τέσσερις πια θα είμαι ταραγμένη και ανήσυχη, θα πληρώνω το κόστος της ευτυχίας. Ενώ, όταν έρχεσαι όποτε τύχει, δεν θα ξέρω ποιαν ώρα να φορέσει η καρδιά μου τα γιορτινά της. ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ ΤΟ ΤΕ- ΛΕΤΟΥΡΓΙΚΟ. Τι θα πει τελετουργικό; ρωτάει ο μικρός πρίγκηπας. Είναι κάτι εντελώς πια ξεχασμένο, λέει η αλεπού. Είναι αυτό που κάνει μια μέρα να διαφέρει από τις άλλες μέρες, μιαν ώρα να διαφέρει από τις άλλες ώρες». Το συμβολικό παραμύθι θέλει να θυμίσει στον κ. Τσίπρα και στους βουλευτές του ότι, καθόλου τυχαία, αυτή η ανάγκη έχει ρίζες που χάνονται στα βάθη της προϊστορίας: Κάποια ορατά σημάδια (υλικά, καθόλου ιδεαλιστικά) να πραγματώνουν και να φανερώνουν τη διαφορά ανάμεσα στην καθημερινότητα και στη γιορτή, στη ρουτίνα και στο εξαιρετικό, στο αλισβερίσι και στον έρωτα. Κάποιο ορατό σημάδι να φανερώνει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα ατομικό ενέργημα και στην επιτέλεση μιας αποστολής: μιας τιμητικής ανάθεσης κοινωνικού λειτουργήματος. Σε κάποιες «προηγμένες» κοινωνίες, που δίκαια τις λογαριάζουμε πρωτοπόρες σε εκσυγχρονισμό και πρόοδο, οι δικαστές, όταν δικάζουν, φοράνε τήβεννο ή και περούκα. Τα εμφανή διακριτικά κατά την άσκηση ενός κοινωνικού λειτουργήματος σώζουν (και στον λειτουργό και στους πολίτες) τη συνείδηση της επιτέλεσης μιας αποστολής για το «κοινό συμφέρον». Το εκκρεμές του εθνικισμού στα Βαλκάνια Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ Η αλεπού και το αμπέχονο <<<<<< Η γλώσσα του ενδύματος διαφοροποιεί το ατομικό ενέργημα από το κοινωνικό λειτούργημα. EPA Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς θέλησε να επιβεβαιώσει την υπεροχή των Σέρβων στο Κόσοβο, ακύρωσε την αυτονομία του, χτίζοντας το προφίλ του ως εθνικιστή ηγέτη και εξοργίζοντας τους Αλβανούς. Οι τριβές οδήγησαν στον πόλεμο του 1999 και την κήρυξη της ανεξαρτησίας. Οι Σέρβοι είχαν την ιστορική «ιδιοκτησία» της περιοχής, οι Αλβανοί, όμως, είχαν αποκτήσει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης (μέσω χρησικτησίας, θα μπορούσαμε να πούμε) και δεν δέχονταν να τη χάσουν. Η παρέμβαση των ΗΠΑ και άλλων μελών του ΝΑΤΟ φάνηκε να λύνει το πρόβλημα οριστικώς προς όφελος των Αλβανών. Η Σερβία, φυσικά, δεν αποδέχεται την αλλαγή συνόρων και την απώλεια σημαντικού τμήματός της, πόσο μάλλον όταν υπάρχει μια σερβική μειονότητα στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο, η οποία θέλει να παραμείνει μέρος της Σερβίας. Ετσι, παρόλο που το Βελιγράδι πιέζεται από την Ε.Ε. (στην οποία θέλει να ενταχθεί) το πρόβλημα παραμένει άλυτο. Οπως συμβαίνει με τόσες άλλες διενέξεις στην περιοχή, οι εμπλεκόμενοι προτιμούν να ζουν με την εκκρεμότητα (και την ελπίδα της τελικής επικράτησης εναντίον των εχθρών τους) παρά να αποδεχτούν μια ειρήνη που θα τους δεσμεύει σε λύση συναινετική που απέχει από την απόλυτη νίκη. Πέρα από την επικάλυψη των γεωγραφικών διεκδικήσεων και την απαίτηση του κάθε λαού να είναι κυρίαρχος στη μεγαλύτερη δυνατή περιοχή, σημαντικός παράγοντας στις διενέξεις είναι η «σύμπηξη του χρόνου», όπου οι εμπλεκόμενοι δεν μπορούν να διαχωρίσουν το παρελθόν από το παρόν. Για τους Σέρβους, π.χ., το Κοσσυφοπέδιο είναι το ίδιο σημαντικό σήμερα, και έχει την ίδια συμβολική αξία, όσο ήταν τις ημέρες της ηρωικής μάχης εναντίον Οθωμανών εισβολέων το Για τους Αλβανούς, με τον ζωηρό αλυτρωτισμό τους, το Κόσοβο είναι μόνο μέρος μιας σειράς εδαφικών διεκδικήσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Γι αυτό η σημαία της «Μεγάλης Αλβανίας» που εμφανίστηκε στο γήπεδο του Βελιγραδίου προκάλεσε τέτοια οργή στη Σερβία, τόση ευφορία στην Αλβανία και βίαιες διαδηλώσεις εναντίον μελών της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία - για να μη ξεχνά κανείς ότι και η Ελλάδα είναι στόχος αλυτρωτισμού. Οι ακραίοι εθνικισμοί, που βάζουν το πάθος της στιγμής πάνω από το μακροχρόνιο συμφέρον της συνύπαρξης με τους γείτονες, αποκαλύπτουν κοινωνίες σε παλινδρόμηση, ανασφαλείς και αγχωμένες με την ανάγκη να επιβληθούν σε εχθρούς. Δείχνουν, επίσης, ότι αυτοί οι λαοί δεν εμπιστεύονται τους διεθνείς κανόνες -τον νόμο- και ότι δεν τους πτοούν οι πραγματικές συνέπειες των πράξεών τους. Με τη φαντασίωση ότι μπορούν να επιβάλουν τις διεκδικήσεις τους στους άλλους (πάντα οπλισμένοι με τα ιστορικά τους «δίκια»), αδιαφορούν για το γεγονός ότι ίσως δεν έχουν τα εφόδια ή τις αντοχές για πόλεμο. Ισως ξέχασαν τον πόνο και τον κίνδυνο, μέσα στον ενθουσιασμό και τον ατομικό και ομαδικό ναρκισσισμό που τους θέλει πάντα νικητές. Πολλοί λαοί στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή και σε άλλες περιοχές, επιδεικνύουν τέτοια συμπεριφορά, με αποτέλεσμα οι εθνικισμοί να είναι έτοιμοι να φουντώσουν με την ελάχιστη αφορμή. Η μόνη πραγματική λύση είναι η ενσωμάτωση τέτοιων ευαίσθητων περιοχών σε υπερεθνικές οντότητες που μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια και την ευημερία των ατόμων, των ομάδων και των εθνών χωρίς να έχει πια τόση σημασία η «ιδιοκτησία» του γεωγραφικού χώρου. Αυτή ήταν η υπόσχεση και η επιτυχία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ας μην το ξεχνάμε στις Βρυξέλλες, στο Παρίσι, στο Βερολίνο. Ούτε στα Βαλκάνια. Ακόμα και σήμερα που μάς επιβάλλεται ψυχαναγκαστικά η εξάλειψη κάθε κοινωνικής παραμέτρου στους μηχανισμούς της κρατικής λειτουργίας, μας είναι δύσκολο ή και αδύνατο να διανοηθούμε ένα νοσοκομείο με γιατρούς και νοσοκόμες χωρίς τη λευκή περιβολή και το λευκό ένδυμα, σίγουρα, δεν υπηρετεί μόνο εντυπώσεις «καθαριότητας». Η σοφή λοιπόν αλεπού, στο πανανθρώπινα θαυμαζόμενο παραμύθι, θέλει να πει στον κ. Τσίπρα και στους βουλευτές του να μην ανεβαίνουν στο βήμα της Βουλής χωρίς γραβάτα ή με το αμπέχονο. Οχι για να υποδουλωθούν στον νεκροφόρο φορμαλισμό του «συντηρητισμού», αλλά για να ζήσουν (και οι ίδιοι και η κοινωνία που τους εξέλεξε) τη διάκριση του ατομικού ενεργήματος από την επιτέλεση μιας αποστολής. Οταν συνεδριάζουν και αγορεύουν σε οποιοδήποτε κομματικό «όργανο», ας πηγαίνουν με τα εσώρουχα ή μασκαρεμένοι σε Τσε Γκεβάρα. Αλλά όταν τολμούν να ανέβουν στο βήμα του Κοινοβουλίου, οφείλουν να δηλώνουν έμπρακτα (όχι μόνο με τη γλώσσα του ενδύματος, αλλά οπωσδήποτε και με αυτήν) τον σεβασμό και την τιμή που οφείλουν στους εντολείς ψηφοφόρους τους. Το δημοκρατικό πολίτευμα (έστω και η σαρδανάπαλη παραποίησή του από τα πρασινογάλαζα Συντάγματα) απαιτεί να πραγματώνεται και να φαίνεται η διαφορά της έκθεσης ατομικών γνωμών, απόψεων, πεποιθήσεων, από τον λόγο που εκφέρεται εξ ονόματος των πολιτών για να υπηρετήσει τις δικές τους ανάγκες, απαιτήσεις, προσδοκίες. Και γιατί τη διαφορά την κάνει η γραβάτα; Απλώς γιατί συνέπεσε αυτό το δευτερεύον (διακοσμητικό μόνο) στοιχείο της ανδρικής ενδυμασίας να είναι αυτό που, ακόμα, «κάνει μια μέρα να διαφέρει από τις άλλες μέρες, μιαν ώρα να διαφέρει από τις άλλες ώρες». Είναι μια γλώσσα το ένδυμα, για να «πούμε» στον άλλον ή στους άλλους αυτό που δεν λέγεται, μόνο «δείχνεται». Κάθε γλώσσα είναι συμβατική: ένας κώδικας για να πραγματωθεί η σχέση, να κοινωνηθεί η εμπειρία. Ακόμα και ο πιο σκληροπυρηνικός Κνίτης, αν συμβεί ποτέ να ερωτευθεί, θα πει «βασίλισσά μου» την αγαπημένη του, δεν θα την πει «επανάστασή μου»! Αν θεωρεί κομφορμισμό τη λέξη «βασίλισσα», μάλλον απέχει πολύ από το να είναι ερωτευμένος. Με πρώτον διδάξαντα τον κ. Αλέκο Αλαβάνο, το κόμμα του κ. Τσίπρα κατάπιε αφελέστατα το παπανδρεϊκό δόλωμα του λαϊκισμού. Και μάλιστα εκείνο το είδος του λαϊκισμού, που στην ελληνική αργκό το ονομάζουμε «αμερικανιά»: Να συμμορφώνεσαι επιδεικτικά με το ατημέλητο ντύσιμο της λούμπεν πλειονότητας του πληθυσμού των ΗΠΑ, να θεωρείς «αντισυμβατική» συμπεριφορά τη συμμόρφωση με την κραυγαλέα ακαλαισθησία μαζών σε τεράστιο ποσοστό «λειτουργικών αναλφαβήτων» εξηλιθιωμένων από το κανιβαλικό «αμερικανικό ποδόσφαιρο» και την παχυσαρκία. Οταν ο πολιτικός λόγος είναι απελπιστικά συμβατικός (πνιγερά και μονοδιάστατα οικονομικίστικος), το αντισυμβατικό ντύσιμο παίζει τον ρόλο μόνο της στιλπνής σαπουνόφουσκας. Ο αγραβάτωτος ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει τίποτα να αντιτάξει στη διαφθορά και φαυλότητα του πελατειακού κράτους, στην ασυδοσία των «νταβατζήδων», στην αναξιοκρατία και αδικία. Δυστυχώς δεν διδάχτηκε τίποτα από το μασκαριλίκι των πασοκικών ζιβάγκο, που εισπράττουν σήμερα στις δημοσκοπήσεις το 3,6% της λαϊκής προτίμησης. Τα κατάλοιπα της πασοκικής (πράσινης και γαλάζιας) αντικοινωνικής λοιμικής συντηρούνται απολιθωμένα και σε πολλές άλλες πτυχές του δημόσιου βίου: Ο τάχα και αντικομφορμισμός της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας επιμένει ακόμα στον λαϊκισμό των προσφωνήσεων και αντιφωνήσεων με τα μικρά ονόματα, στον ενικό, από το δημόσιο βήμα της μικρής οθόνης. «Πες μας, Κική, Σία, Τάκη ναι Μπάμπη, Μίλτο, Νένα» η τεχνητή οικειότητα ακροζυγιάζεται στην κόψη του γελοίου. Ο δημοσιογράφος, όταν μεταδίδει την ανταπόκρισή του ή παρουσιάζει το πολιτικό κριτικό του σχόλιο, επιτελεί, και αυτός, κοινωνικό λειτούργημα, υπηρετεί την πληροφόρηση του κοινωνικού σώματος. Είναι λαϊκισμός να συγχέει τον ρόλο του με αυτόν του κονφερασιέ θεατρικής «επιθεώρησης» ή περιοδεύοντος τσίρκου. Ρεαλιστική ελπίδα ανάκαμψης από τη θανατερή παρακμή θα υπάρξει μόνο αν εμφανιστεί στον πολιτικό ορίζοντα κόμμα ή ηγέτης με αίσθηση της σημασίας που έχει το «τελετουργικό» προκειμένου να λειτουργήσει η ζωή.

17 17-ELLADA_Master_cy 10/17/14 10:58 PM Page 17 Kυριακή 19 Oκτωβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 Α ς μην είμαστε υπερβολικοί στις απαιτήσεις μας. Ποτέ δεν είναι βέβαιο ότι θα πετύχεις τον στόχο με την πρώτη συχνά χρειάζεται και μία δεύτερη προσπάθεια. Να, πάρτε ως παράδειγμα την κυβέρνηση. Με τον ανασχηματισμό του περασμένου Ιουνίου, που έστειλε τα λάθος μηνύματα στο εσωτερικό της κυβέρνησης και αποδυνάμωσε την ούτως ή άλλως εξασθενημένη συνοχή της, η κυβέρνηση ουσιαστικά αυτοπυροβολήθηκε. Αυτό που πέτυχε όμως ήταν μόνο το πόδι της. Την περασμένη εβδομάδα, όμως, με το σχέδιο της εξόδου από το Μνημόνιο να καταρρέει ατάκτως εξαιτίας της δυσπιστίας των αγορών, τα κατάφερε να πυροβολήσει και το δεύτερο! Τι μας είπαν, λοιπόν, οι διαβόητες «αγορές», επαναφέροντας τα spread στα επίπεδα του 2011; Τίποτε καινούργιο. Τίποτε που να μην το γνωρίζει ήδη ένας καλά ενημερωμένος πολίτης αυτής της χώρας. Μας είπαν αυτά που, κατά κόρον, γράφονται στις στήλες αυτής της εφημερίδας: ότι, παρά την τιθάσευση του δημοσιονομικού, η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει ούτε να περιστείλει το μέγεθος του Δημοσίου ούτε να αλλάξει αποφασιστικά τις δομές του. Με απλά λόγια: όπως ήμασταν, είμαστε. Μπορεί να κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, μπορεί να κοροϊδεύουμε ακόμη και τους επιτηρητές της προσπάθειάς μας, αλλά τις αγορές δεν τις ξεγελάμε. Εκεί όπου παίζονται χρήματα, συνδεδεμένα με τα όνειρα, τις προσδοκίες και τα σχέδια που κάνουν οι πολλοί για το μέλλον τους, κοροϊδία δεν σηκώνει. Μπορεί στα κριτήρια των αγορών να λείπουν οι λεπτές αποχρώσεις, που μόνον η εις βάθος γνώση του θέματος μπορεί να δώσει, αλλά τα βασικά δεν τους διαφεύγουν ποτέ. (Το ακριβώς αντίθετο κάνουμε εμείς και ίσως για τον λόγο αυτόν δεν παύει να μας ξαφνιάζει ο τρόπος που διαμορφώνονται οι τάσεις των αγορών...). Το δυστύχημα της υπόθεσης, βέβαια, είναι ότι η κυβέρνηση έδειξε ακόμη και σε εκείνους που δεν ήθελαν να το αναγνωρίσουν ότι απέτυχε στο πεδίο ακριβώς όπου υποτίθεται ότι είχε το πλεονέκτημα έναντι του ΣΥ- ΡΙΖΑ (Τ-Λ): στην καλύτερη σχέση με την πραγματικότητα, δηλαδή. Είναι αλήθεια ότι, στο χαστούκι που ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Πυροβόλησε και το άλλο πόδι της Ο μπαρμπα-φώτης ξεφυλλίζει με ενδιαφέρον το περιοδικό «Σχεδία» των αστέγων. Δεδομένου του προεδρικού ενδιαφέροντος, λοιπόν, ίσως το καλό περιοδικό θα όφειλε να καλύπτει εκτενέστερα τα νέα της ΔΗΜΑΡ, καθώς μετά τις επόμενες εκλογές είναι αμφίβολο αν η ΔΗΜΑΡ θα έχει θέση κάτω από τη στέγη της Βουλής... δέχθηκε η χώρα από τις αγορές, συνέβαλε οπωσδήποτε και η αξιωματική αντιπολίτευση με τη στάση της. Η επισήμανση, εντούτοις, όσο και αν επαναλαμβάνεται από όσους μιλούν για λογαριασμό της κυβέρνησης, δεν την απαλλάσσει από τις ευθύνες της. Ούτε όμως και συνεπάγεται ευθύνες για τον ΣΥΡΙΖΑ (Τ-Λ). ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ Διότι οι μεν Λαφαζανιστές επιδιώκουν το χάος και την απομόνωση της χώρας από τη Δύση, επειδή στις συνθήκες αυτές βλέπουν τις προϋποθέσεις για το κομμουνιστικό πείραμα στην Ελλάδα. Οι δε Τσιπριστές, βασικά, θέλουν την εξουσία και όλα τα υπόλοιπα θα τα σκεφθούν αργότερα. Ομως και οι δύο πτέρυγες του ΣΥΡΙΖΑ ταυτίζονται σε μία κοινή επιδίωξη: την πτώση της κυβέρνησης όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Επομένως, ποσώς τους απασχολεί αν με τη στάση τους βλάπτουν την προσπάθεια διάσωσης της χώρας. (Αλλωστε, κάνουν και τίποτε άλλο αφότου ξέσπασε η κρίση;) Το ανεξήγητο, ωστόσο, είναι γιατί η κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε για να εμφανισθεί αρωγός των επιδιώξεων του ΣΥΡΙΖΑ. Εδώ, σηκώνω τα χέρια και περνώ σε θέματα ελαφρότερα... Κυκλοφορεί Αν δεν κάνω λάθος, βρισκόμαστε επί του παρόντος στον τέταρτο θάλαμο του τάφου, χωρίς να αποκλείεται να υπάρχει και άλλος παρακάτω. Φαντασθείτε, λοιπόν, ότι βρίσκουν και πέμπτο, έκτο, έβδομο κ.ο.κ. και στον τελευταίο θάλαμο, ας πούμε τον δέκατο, οι αρχαιολόγοι να βρίσκουν ένα μικρό, ασήμαντο κουτάκι. Το ανοίγουν και βρίσκουν μέσα του ένα σημείωμα: «I was here! Elgin». (Ανέκδοτο που κυκλοφορεί στους διπλωματικούς κύκλους...). Στους Αγίους Τόπους Ο Δημήτρης Κουτσούμπας του ΚΚΕ αναχωρεί την Τρίτη για προσκύνημα στην Κούβα. Θα έχει ξαναπάει, φαντάζομαι, αλλά τώρα είναι διαφορετικά, γιατί είναι πια ο ηγέτης του ΚΚΕ, όχι ένας φοιτητής από την «μπριγάδα» που θα τον στρώσουν να μαζεύει ζαχαροκάλαμο. Εντούτοις, δεν έχει προγραμματισθεί ακόμη συνάντησή του με τον Κάστρο (ή το ιερό σκήνωμά του, δεν ξέρω...), λόγω της εύθραυστης υγείας του Κουβανού δικτάτορα. Πάντως, είμαι βέβαιος ότι ο Δ. Κουτσούμπας θα καταβάλει κάθε Η απορία του αδαούς Ολοι οι βουλευτές φρίττουν και μόνο στο άκουσμα του ισχυρισμού ότι θα μπορούσαν ποτέ να εξαγορασθούν. Σύμπας ο πολιτικός κόσμος δονείται από ιερά αγανάκτηση και, καθώς διαρρηγνύει τα ιμάτιά του, διατρανώνει ότι δεν χρηματίζεται. Ωραία, εγώ τα δέχομαι όλα αυτά, χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη. Τότε, όμως, γιατί πειράζει τόσο πολύ όταν γράφεται (και υιοθετείται από τους συριζαίους) ότι επιχειρηματίες ετοιμάζουν κουμπαρά για την εξαγορά ψήφων στην προεδρική εκλογή; Ας επικρατήσει η ψυχραιμία, επιτέλους! Τι πειράζει, δηλαδή, αν ένας κακός πλούσιος επιχειρήσει να δελεάσει έναν βουλευτή, ανεμίζοντας κάτω από τη μύτη του π.χ. ένα μάτσο πεντακοσάρικα; Και λοιπόν; Αφού οι βουλευτές δεν χρηματίζονται δεν είπαμε; δυνατή προσπάθεια ώστε να γίνει η συνάντηση. Εδώ ο Τσίπρας έμεινε μόνος του με μια εικόνα στο Αγιον Ορος και φωτογραφήθηκε με κοτζάμ Πάπα! Μπορεί να υπολείπεται σε θρησκευτική ευλάβεια ο ηγέτης του ιστορικού ΚΚΕ; Αντίο Οτι η παραίτηση της Κατερίνας της Διαμαντοπούλου από το ΠΑ- ΣΟΚ «έπεσε σαν βόμβα» δεν θα μπορούσα να το πω. Επεσε μάλλον όπως πέφτει ένα φύλλο από ένα δένδρο. Συνέβη την περασμένη Πέμπτη, αλλά ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο. Διότι αφότου έφυγε από το ΠΑΣΟΚ η αυθεντική η Διαμαντοπούλου, η Αννα «η πουργοπούλα», σε τι να χρησιμεύσουν οι απομιμήσεις; Το χαμένο μέτρο Ξελιγωθήκαμε πια με την Αμάλ Αλαμουντίν! Χάσαμε το μέτρο (όχι δηλαδή ότι ήταν δύσκολο...) και, δουλοπρεπώς, κάναμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας για να την ευχαριστήσουμε. Ως και στον πρωθυπουργό την πήγαμε! Αναρωτιέμαι, ωστόσο, τι παραπάνω θα κάναμε αν στη θέση της ωραίας Αμάλ βρισκόταν κάποια πραγματικά εξέχουσα προσωπικότητα με διεθνή κριτήρια ας πούμε, η Ελένη Μενεγάκη... Και κάτι τελευταίο Ενα παράσημο δεν έπρεπε να της τραβήξουμε; Της ωραίας Αμάλ, εννοώ. Δεν έπρεπε κάτι τις να της απονείμουμε, βρε παιδάκι μου; Ενα μπιχλιμπίδι που να κρεμιέται στον λαιμό ή να καρφιτσώνεται στο στήθος; Να τι έλειψε από το κατά τα άλλα λαμπρό «πακέτο» της φιλοξενίας που της προσφέραμε. Υποθέτω ότι η παράλειψη θα οφείλεται στο ότι ο Δ. Λ. Ρ. Ο. Ε. Αβραμόπουλος προετοιμάζεται για τις Βρυξέλλες και ίσως δεν βρίσκει τον χρόνο να ασχολείται με τα τρέχοντα της επικαιρότητας... Σουμπερτιάδα Η 19η Οκτωβρίου είναι επέτειος σημαντική για την ιστορία της μουσικής. Στις 19 Οκτωβρίου του 1814 ο Σούμπερτ, σε ηλικία 17 χρόνων, συνέθεσε το τραγούδι «Gretchen am Spinnrade», σε στίχους του Γκαίτε. Την ημέρα εκείνη, έγραψε το 1902 ο Αυστριακός μουσικοκριτικός Ρίχαρντ Χόιμπεργκερ, «γεννήθηκε το σύγχρονο γερμανικό τραγούδι». Γιορτάστε, λοιπόν, οι φίλοι της μουσικής του Σούμπερτ και μην ξεχνάτε ότι ετοιμαζόμαστε από τώρα για την επέτειο των διακοσίων χρόνων από τον πρόωρο θάνατό του. Δεν αργεί, είναι στις 19 Νοεμβρίου του kassimatis@kathimerini.gr

18 18-ELLADA_Master_cy 17/10/14 22:51 Page Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 19 Oκτωβρίου 2014 Μπροστά στο «τετράμηνο του διαβόλου» Πώς σχεδιάζει να λύσει τη δύσκολη εξίσωση της «δίδυμης διαπραγμάτευσης» η κυβέρνηση Ποιο είναι το πρώτο μεγάλο στοίχημα Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Με τη χώρα να κινείται στη λεπτή γραμμή μεταξύ «κραχ» και επιβίωσης, όπως κατέδειξε η κρίση με τις αγορές στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας και την πολιτική πόλωση να έχει ανέβει στο κόκκινο, ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς, καλείται να διαχειριστεί δύο παράλληλες διαπραγματεύσεις από τις οποίες θα κριθεί η πορεία της οικονομίας, αλλά και το περιβάλλον εντός του οποίου θα διεξαχθεί η προεδρική εκλογή. Η κυβέρνηση βρίσκεται, συγκεκριμένα, μπροστά σε «ένα τετράμηνο του διαβόλου» στο οποίο θα τρέχουν παράλληλα ο επερχόμενος νέος κύκλος συνομιλιών με την τρόικα και οι παρασκηνιακές συζητήσεις με τους εταίρους για τη «μεταμνημονιακή» εποχή. Εκκινεί, όμως, από αφετηρία σαφώς χειρότερη απ ό,τι δύο μήνες πριν: Η σπουδή να ανακοινωθεί η στρατηγική πλήρους απεμπλοκής από το Μνημόνιο, αλλά κυρίως η ανάδειξη του «ελληνικού πολιτικού ρίσκου» λόγω αμφισβήτησης της προοπτικής εκλογής Προέδρου από την παρούσα Βουλή και της ρητής θέσης του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα επιδιώξει διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους και δεν θα αναγνωρίσει την όποια συμφωνία της κυβέρνησης με τους εταίρους, καθιστούν τη «δίδυμη» διαπραγμάτευση, που ήδη περιγράφηκε, εγχείρημα σαφώς δυσχερέστερο και με αβέβαιη έκβαση: Η κυβέρνηση μπορεί έως τότε να επιτύχει τη διαμόρφωση προεδρικής πλειοψηφίας, αλλά και, στον αντίποδα, ενδέχεται να δημιουργηθούν όροι επιτάχυνσης των πολιτικών εξελίξεων. Πάντως, το Μέγαρο Μαξίμου έχει βάσιμους λόγους να ελπίζει ότι η δύσκολη εξίσωση με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπο μπορεί να λυθεί. Ως επιχείρημα προβάλλονται οι κινήσεις στήριξης που εκδηλώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω Κατάινεν, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσω Ντράγκι και Βερολίνο μέσω Σόιμπλε, μόλις εστάλη από την Αθήνα το μήνυμα ότι η όποια συμφωνία με τους εταίρους μπορεί να εδράζεται στην ιδέα κάποιας μορφής ανοικτής γραμμής πίστωσης, ώστε να διασφαλίζεται επαρκής στήριξη για τη χρηματοδότηση της χώρας από τις αγορές. Ετσι στόχος, πλέον, του κ. Σαμαρά είναι να καταλήξει σε μια φόρμουλα απεμπλοκής της χώρας από το Μνημόνιο κατά τρόπο που θα του διασφαλίζει: Την αντιστροφή του υφιστάμενου πολιτικού κλίματος, καθώς καταγράφεται παγίωση του προβαδίσματος του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Τη διαμόρφωση ενός πλαισίου συμφωνίας με την τρόικα που δεν θα οδηγήσει σε νέα πτώση των ποσοστών των κυβερνητικών εταίρων και θα είναι «αποδεκτό» από την κοινοβουλευτική τους πλειοψηφία. Την οικοδόμηση ενός ισχυρού διλήμματος, που θα είναι ικανό να διαμορφώσει τους όρους για εκλογή Προέδρου και εάν αυτή δεν επιτευχθεί, θα μεταφερθεί στο σώμα των ψηφοφόρων στις εθνικές εκλογές οι οποίες εκ των πραγμάτων θα ακολουθήσουν. Με την τρόικα Από την υφιστάμενη «ανοικτή γραμμή» μεταξύ του κ. Σαμαρά και του κ. Ευ. Βενιζέλου προκύπτει πως η διαπραγμάτευση με την τρόικα είναι το πρώτο μεγάλο στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί. Οι πληροφορίες που φθάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου αλλά και στον υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη, συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών αντιλαμβάνονται την τρέχουσα συγκυρία στην Αθήνα και δεν θα ζητήσουν μέτρα που θα δοκιμάσουν τις αντοχές της κυβέρνησης, καθώς υπάρχει η δυνατότητα ορισμένες κρίσιμες μεταρρυθμίσεις να μετατεθούν στο «πακέτο» της συμφωνίας που θα αφορά την περίοδο μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, στο τέλος του χρόνου. Ομως, είναι εξίσου σαφές πως η επερχόμενη διαπραγμάτευση δεν πρόκειται να κλείσει χωρίς η Αθήνα «να δώσει κάτι» με επίκεντρο τον νέο συνδικαλιστικό νόμο και το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Ο κ. Σαμαράς φέρεται αποφασισμένος να διαπραγματευθεί τη συγκεκριμένη ατζέντα, ενώ σαφώς επιφυλακτικότερος φέρεται ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ετσι, ορισμένοι, παρότι δεν δίνουν πολλές πιθανότητες στη συγκεκριμένη προοπτική, δεν αποκλείουν με επίκεντρο την έλευση της τρόικας, ακόμη και το ενδεχόμενο μιας ενδοκυβερνητικής ρήξης που θα επισπεύσει όλες τις πολιτικές εξελίξεις με ρήγμα στον κυβερνητικό συνασπισμό, ή το σενάριο επίσπευσης της προεδρικής εκλογής. Παράλληλα, κρίσιμο για τους κ. Σαμαρά και Βενιζέλο είναι πώς θα διαχειριστούν τη «μεγάλη διαπραγμάτευση» για την έξοδο της χώρας από το Μνημόνιο και την εκκίνηση των διαπραγματεύσεων για το χρέος, που θεωρούνται τα κλειδιά για το στοίχημα της προεδρικής εκλογής, αλλά και ενόψει πιθανής πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Οπως είναι γνωστό, η Αθήνα διαπραγματεύεται μια συμφωνία που θα προβλέπει αντικατάσταση του Μνημονίου με ένα πλαίσιο δεσμεύσεων τις οποίες η ίδια η χώρα θα αναλάβει μέσω «επιστολής προθέσεων» στους εταίρους, με σαφώς χαλαρότερη επιτήρηση και χωρίς νέο δάνειο, αλλά με τη δημιουργία προληπτικής γραμμής πίστωσης που θα διευκολύνει την έξοδο στις αγορές. Ομως, ο χρόνος που θα «κλειδώσει» η συμφωνία παραμένει ζητούμενο. Στο Μέγαρο Μαξίμου κυρίαρχη αλλά όχι μοναδική είναι η άποψη ότι η σχετική συμφωνία πρέπει να έχει οριστικοποιηθεί πριν από την προεδρική εκλογή, ώστε ο κ. Σαμαράς να κινηθεί με το δίλημμα πως ενώ ο ίδιος διασφάλισε την έξοδο από το Μνημόνιο, ο ΣΥΡΙΖΑ με τη θέση περί διαγραφής του χρέους και το οικονομικό του πρόγραμμα θα επιστρέψει τη χώρα στον έλεγχο των δανειστών. Στη Χαριλάου Τρικούπη, διατυπώνεται η εκτίμηση πως η ανωτέρω συμφωνία θα πρέπει να έχει καταρτιστεί και να τεθεί υπόψη των βουλευτών και του εκλογικού σώματος, αλλά χωρίς να υπογραφεί από την κυβέρνηση, ώστε, εάν δεν εκλεγεί Πρόεδρος, να αποτελέσει το διακύβευμα των πιθανών εκλογών. Στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων και των αγορών το Μαξίμου «Να μην πάρουν ανάσα» η γραμμή Κουμουνδούρου Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Στη λύση της «συνετής» εξόδου στις αγορές καταλήγει, πλέον, η κυβέρνηση, έχοντας ως κάλυψη και ένα «μαξιλάρι ασφαλείας» από την Ευρωζώνη. Το ράπισμα των αγορών σε ομόλογα και μετοχές οδηγεί σε μεταβολή των ελληνικών θέσεων (σ.σ. από την «καθαρή έξοδο» στην ύπαρξη μιας προληπτικού χαρακτήρα στήριξης) και στην εντατική προεργασία για τον τελικό κύκλο διαπραγμάτευσης με την τρόικα, που ξεκινάει την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου. Αν και δεν ομολογείται, η «περιπέτεια» της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία 24ωρα μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη για την κυβέρνηση. Διότι αν οι υψηλοί πολιτικοί τόνοι, οι φήμες περί των κυβερνητικών προθέσεων και, κυρίως, το ενδεχόμενο πολιτικού αδιεξόδου οδήγησαν σε ξεπούλημα ελληνικών τίτλων, τι θα συμβεί εάν η Ελλάδα βρεθεί, όντως, σε τροχιά σύγκρουσης με τους εταίρους της; «Οι τελευταίες ημέρες αποτελούν μικρό δείγμα όσων θα συμβούν εάν ποτέ μία κυβέρνηση Τσίπρα επιχειρούσε να υλοποιήσει μόνον τα μισά από όσα έχει υποσχεθεί», σημείωνε προς την «Κ» κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, σχεδόν ταυτόχρονα με την πρόσκληση που απηύθυνε ο κ. Σαμαράς από το Μιλάνο προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουν σύνεση, προκειμένου να καταστεί πιο εύκολος ο δρόμος στη μετά μνημόνιο εποχή. Και ακριβώς σε αυτό το δίπολο θα επικεντρωθεί η κυβερνητική προσπάθεια, στο εσωτερικό, το προσεχές διάστημα, με διττό στόχο: αφενός να ανακοπεί η δημοσκοπική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς στα μάτια των πολιτών θα αποκαλύπτονται (σ.σ. έστω και με υπερβολές περί άδειων ΑΤΜ) οι κίνδυνοι απ όσα υπόσχεται η Κουμουνδούρου, αφετέρου δε να προσεγγιστούν οι βουλευτές των μικρότερων κομμάτων (ΔΗΜΑΡ και, εν μέρει, ΑΝΕΛ) καθώς και οι ανεξάρτητοι, ενόψει της προεδρικής εκλογής. Είναι ενδεικτική η εικόνα κοινοβουλευτικού στελέχους, εκ των ανεξαρτήτων, την προηγούμενη εβδομάδα στη Βουλή. Αν και περιλαμβάνεται στη λίστα... προσχωρήσεων στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν έκρυβε την οργή για τη σπερμολογία της Κουμουνδούρου περί αργυρώνητων και εξωνημένων βουλευτών, αλλά και τη βαθιά ανησυχία για τη στάση εταίρων και αγορών. Αρκεί η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας για να μεταβάλει, υπέρ της κυβέρνησης, τους συσχετισμούς στο Κοινοβούλιο; Παραμένει αμφίβολο. Προϋπόθεση, βέβαια, για να φτάσει η ώρα της κρίσης για το πολιτικό προσωπικό και τους πολίτες είναι Πρόσκληση προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουν σύνεση απηύθυνε ο κ. Σαμαράς. <<<<<< «Οι τελευταίες ημέρες αποτελούν μικρό δείγμα όσων θα συμβούν εάν μία κυβέρνηση Τσίπρα επιχειρούσε να υλοποιήσει τα μισά από όσα έχει υποσχεθεί». να επιτευχθεί συμφωνία στην αξιολόγηση της τρόικας. Βρυξέλλες και Βερολίνο στέλνουν σαφές μήνυμα ότι η υλοποίηση του προγράμματος αποτελεί την αφετηρία για κάθε άλλη συζήτηση. Ο κ. Σαμαράς δεσμεύθηκε, επανειλημμένως, να εξακολουθήσει με συνέπεια τον δρόμο των μεταρρυθμίσεων. Η υλοποίηση αυτής της δέσμευσης, όμως, συνιστά δοκιμασία για τη δικομματική. Στο Ασφαλιστικό, το μέτωπο είναι ενιαίο καθώς Μαξίμου και Χαρ. Τρικούπη δεν επιθυμούν να ανακινήσουν ζήτημα συνταξιοδοτικού. «Εχουμε νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο μπαίνει σε εφαρμογή από 1ης Ιανουαρίου... ποια η λογική να προχωρήσουμε τώρα σε βιαστικές παρεμβάσεις όταν σε άλλες χώρες οι αλλαγές απαιτούν 10ετίες;» σημειώνει κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, προσθέτοντας ότι το μόνο αποτέλεσμα θα ήταν να μπει η κοινωνία σε «αχρείαστη τρικυμία». Υπέρ των επιχειρημάτων της ελληνικής πλευράς, που δεν αποκλείει να απαιτηθούν προσαρμογές «αφού όμως το νέο πλαίσιο καταστεί λειτουργικό», είναι και τα πρώτα στοιχεία των αναλογιστικών μελετών που δεν δείχνουν εικόνα κατάρρευσης των Ταμείων. Αντιθέτως, περισσότερο σύνθετη είναι η εξίσωση των εργασιακών. Για το lock out, που ήδη περιγράφεται στην ελληνική νομοθεσία, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ αναζητούν, κατ αρχήν, μεταξύ τους λύση στη λογική επιτάχυνσης των δικαστικών προϋποθέσεων που υπάρχουν για το lock out, πριν αυτή τεθεί υπ όψιν της τρόικας. Αποστάσεις, ωστόσο, παραμένουν στο ζήτημα του συνδικαλιστικού νόμου και των ομαδικών απολύσεων, με το ΠΑΣΟΚ εντόνως επιφυλακτικό. Αντίστοιχο πρόβλημα παρατηρείται και στην ατζέντα του Δημοσίου. Τα ανοικτά θέματα αφορούν το νέο μισθολόγιο, το σύστημα αξιολόγησης, το μη μισθολογικό κόστος (σ.σ. παροχές σε είδος, που χορηγούνται από κάποιες υπηρεσίες) και, φυσικά, τις εκκρεμείς απολύσεις. Η υλοποίηση του στόχου των απολύσεων μπορεί να φέρει σε σημείο... βρασμού την κυβέρνηση, καθώς τα δύο μεγάλα μέτωπα αφορούν: 1. Τους διαθέσιμους των ΑΕΙ/ΤΕΙ που έλαβαν, κατόπιν των αντιδράσεων του κ. Ανδρ. Λοβέρδου, μικρή παράταση και, πλέον, είτε θα πρέπει να απολυθούν, είτε να μείνουν θέτοντας εκτός στόχων το πρόγραμμα. 2. Τις απολύσεις προσωπικού από ΝΠΙΔ. Ουσιαστικά αφορά τα υπουργεία Πολιτισμού και Μεταφορών, το τελευταίο υπό τον κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδη. Αντίστοιχες, αποκλίσεις των δύο κομμάτων, ενίοτε δε και των συναρμόδιων υπουργείων, καταγράφονται και στο ζήτημα του νέου μισθολογίου, που τελεί υπό επεξεργασία από κοινή επιτροπή των υπουργείων Οικονομικών και Διοικ. Μεταρρύθμισης. Επίσης, η νέα διαμόρφωση των μισθολογικών κλιμακίων, χωρίς να μεταβάλλεται η συνολική δαπάνη, ενέχει τον κίνδυνο να εξοργίσει πολύ περισσότερους από αυτούς που θα ικανοποιήσει, και μάλιστα σε μια στιγμή που το ασθμαίνον ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να προσεταιριστεί όσο εκ του, κάποτε προνομιακού, ακροατηρίου έχει απομείνει στο Δημόσιο. EUROKINISSI EUROKINISSI Εξοδο στην περιφέρεια και περιοδείες σε όλη τη χώρα σχεδιάζει στο πλαίσιο της «πορείας προς τον λαό» ο κ. Τσίπρας. <<<<<< Πρώτο και πάνω απ όλα πρέπει να σιγουρευτεί εκείνο το εκλογικό αποτέλεσμα «που να οδηγεί σε αυτοδυναμία» του ΣΥΡΙΖΑ. «Αυτοδυναμία» είναι η λέξη κλειδί γύρω από την οποία οικοδομεί η Κουμουνδούρου τη στρατηγική της για το αμέσως επόμενο διάστημα και με απώτερο όριο ένα διάστημα τεσσάρων μηνών, καθώς στον ΣΥ- ΡΙΖΑ θεωρούν ότι εκλογές θα πραγματοποιηθούν το αργότερο λόγω αποτυχίας της παρούσας Βουλής να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας, χωρίς να αποκλείουν ενδεχόμενο επίσπευσής τους. «Εχουμε μπει ήδη στην τελική ευθεία, ο ΣΥ- ΡΙΖΑ πρέπει να είναι σε συνεχή εκλογική ετοιμότητα. Να μην αφήσουμε τον αντίπαλο να πάρει ούτε λεπτό ανάσα», είναι το μήνυμα που εκπέμπει η ηγεσία προς τα όργανα του κόμματος, δίνοντας το στίγμα για το επόμενο διάστημα. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας και το επιτελείο του πιστεύουν ότι η κατάκτηση της πρώτης θέσης από το κόμμα τους είναι δεδομένη και μη αναστρέψιμη. Η επιδίωξή τους, πλέον, είναι «να σιγουρέψουμε ένα εκλογικό αποτέλεσμα τέτοιο που να οδηγεί σε αυτοδυναμία», όπως αναφέρουν. Σε αυτό το πλαίσιο, οι άξονες της στρατηγικής του είναι δύο: σε επίπεδο κορυφής, με διαρκή καταγγελία των επιλογών της κυβέρνησης και οικοδόμηση πολιτικών συμμαχιών, και σε επίπεδο βάσης, με «πορεία προς τον λαό». Οσον αφορά την αντιπαράθεση με την κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει την επιχειρηματολογία του στην επιμονή ότι το Μνημόνιο, παρά τις περί του αντιθέτου κυβερνητικές διαβεβαιώσεις, είναι διαρκώς παρόν, μέσω των εφαρμοστικών νόμων και θα συνεχίσει να καθορίζει την κυβερνητική πολιτική και να υπηρετείται από αυτήν, ενώ θα εστιάσει την κριτική του στο πρόσωπο του κ. Αντώνη Σαμαρά, που στην Κουμουνδούρου θεωρούν ότι θα βγαίνει όλο και περισσότερο μπροστά, ενόψει της επερχόμενης εκλογικής αναμέτρησης. Οι συνεργάτες του κ. Τσίπρα μιλούν για επιλογές της κυβέρνησης, που διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό μείγμα: «Συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής και, ταυτόχρονα, εξαιτίας της επιμονής να φανεί ότι η χώρα βγαίνει από τα Μνημόνια, έξοδος στις αγορές και δανεισμός με μεγάλο επιτόκιο», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά. Η Κουμουνδούρου θα επαναφέρει διαρκώς το αίτημα για προσφυγή στις κάλπες άμεσα, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η κυβέρνηση, μη αμφισβητώντας τη βιωσιμότητα του χρέους, δεν μπορεί να διαπραγματευθεί την απομείωσή του. Αυτό που εκτιμούν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ότι το επόμενο διάστημα θα χαρακτηρισθεί από κλίμα ακραίας πόλωσης. «Η κυβέρνηση ήδη επιδιώκει να διαμορφώσει ένα εικονικό πεδίο αντιπαράθεσης, μακριά από τα πραγματικά προβλήματα, υιοθετώντας διχαστικό λόγο και ακροδεξιά ρητορεία, με διαρκείς παραπομπές στο παρελθόν και κινδυνολογία», λένε οι συνεργάτες του κ. Τσίπρα και προσθέτουν ότι το ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να μην παρασυρθεί σε μια τέτοια λογική, να μη δώσει στην κυβέρνηση χώρο για πρωτοβουλία κινήσεων και να καταφέρει να θέτει ο ίδιος την ατζέντα, με προβολή του προγράμματός του. Στο πλαίσιο αυτό, η Μόνιμη Επιτροπή Προγράμματος καλείται μέχρι τις 10 Νοεμβρίου να ολοκληρώσει το πρόγραμμα τετραετίας του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να αρχίσουν να παρουσιάζονται οι επιμέρους θεματικές του, με στόχο να καθορίζεται με άξονα αυτές η δημόσια πολιτική συζήτηση. Ο δεύτερος άξονας της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, η «πορεία προς τον λαό», θα ξεδιπλωθεί με έξοδο του κ. Τσίπρα στην περιφέρεια και περιοδείες σε όλη τη χώρα και όχι σε πρωτεύουσες νομών. Ανάλογες εξορμήσεις πραγματοποιούν ήδη τα κεντρικά στελέχη του κόμματος. Παράλληλα, θα διοργανωθούν οι 13 περιφερειακές συνδιασκέψεις, στις οποίες θα επιχειρηθεί σε κάθε περιφέρεια να παρουσιασθεί εκείνο το μέρος του προγράμματος που θα απαντά στις ιδιαίτερες ανάγκες (π.χ. αγροτική πολιτική, αντιμετώπιση της ανεργίας, τουρισμός, παραγωγική και βιομηχανική ανασυγκρότηση). Και νέα μέλη Σε αυτό τον δεύτερο άξονα στρατηγικής εντάσσεται και η προσπάθεια να κλείσει «η μεγάλη ψαλίδα ανάμεσα στο οργανωτικό κομμάτι του κόμματος και στην εκλογική επιρροή», που παρατηρείται από την ηγετική ομάδα, η οποία θα επιχειρήσει άνοιγμα των οργανώσεων βάσης και δημιουργία νέων τοπικών οργανώσεων, με στόχο τη μαζική προσέλευση νέων μελών, διαδικασία που δεν αναμένεται ότι θα υλοποιηθεί εύκολα, καθώς γίνεται λόγος για «φοβικά σύνδρομα μην έλθουν και αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία μας, γραφειοκρατία, εσωστρέφεια», που θα πρέπει να ξεπερασθούν, ενώ η ηγετική πλειοψηφία τονίζει ότι θα πρέπει οι οργανώσεις βάσης να συνειδητοποιήσουν ότι μπορεί να έχει μετακινηθεί κόσμος που παλαιότερα κινούνταν στους χώρους του ΠΑΣΟΚ ή της Ν.Δ. Πέραν αυτών, με κεντρικό σύνθημα τη «διαρκή εκλογική ετοιμότητα», η Κεντρική Επιτροπή αναμένεται να δώσει σήμερα το «πράσινο φως» για τη συγκρότηση ψηφοδελτίων, που θα πρέπει, σύμφωνα με την εισήγηση της Πολιτικής Γραμματείας, να «εκφράζουν την κοινωνική και πολιτική αντίσταση απέναντι στη μνημονιακή βαρβαρότητα, αλλά και την πλατιά συμμαχία για την εφαρμογή και τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη του προγράμματός μας». Και ενώ είναι δεδομένο το «φλερτ» του ΣΥΡΙΖΑ με στελέχη που έχουν αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ, όπως ο κ. Μάρκος Μπόλαρης, η κ. Θεοδώρα Τζάκρη, ο κ. Θόδωρος Παραστατίδης, και η ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με στελέχη προερχόμενα από τη ΔΗ- ΜΑΡ, οι ενστάσεις της εσωκομματικής αντιπολίτευσης στο να ενταχθούν τέτοια πρόσωπα στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ παραμένουν.

19 19-ELLADA_Master_cy 10/17/14 10:47 PM Page 19 Kυριακή 19 Oκτωβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Προηγούνται ΣΥΡΙΖΑ και δικομματισμός Δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας του δίνει 27,5%, έναντι 20% της Ν.Δ. Πώς και πότε άνοιξε η μεταξύ τους ψαλίδα Του ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗ* Από τις αρχές του 2014 η χώρα βρίσκεται σε μία φάση με χαρακτηριστικά παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου. Οπως δείχνει η δεύτερη φθινοπωρινή έρευνα της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (υπεύθυνος: επ. καθηγητής Γ. Κωνσταντινίδης) κάποιες από τις τάσεις του εκλογικού σώματος φαίνεται να παγιώνονται καθιστώντας λιγότερο αβέβαιο και ρευστό το τοπίο σε σχέση με ένα-δύο χρόνια νωρίτερα. Η έρευνα καταγράφει προβάδισμα 7,5 μονάδων του ΣΥΡΙΖΑ έναντι της Ν.Δ. (27,5% έναντι 20%). Ακολουθεί ως τρίτο κόμμα το Ποτάμι (7,5%) και στη συνέχεια έπονται η Χρυσή Αυγή (6,5%), το ΚΚΕ (5,5%), η Ελιά (4%), οι ΑΝΕΛ (2,5%) και η ΔΗΜΑΡ (0,5%). Η προηγούμενη έρευνα του Σεπτεμβρίου (11-15/9) έδειχνε πως η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων ήταν στις 6 μονάδες. Πρόκειται για σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων που δημιουργήθηκε σε δύο περιόδους: α) Στο πρώτο εξάμηνο του 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να προηγηθεί με 4 ποσοστιαίες μονάδες περίπου της Ν.Δ., διαφορά που καταγράφηκε στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του Μαΐου. Πρέπει να σημειωθεί πως η διαφορά αυτή δεν δημιουργήθηκε μέσα στην προεκλογική περίοδο, αλλά είχε ουσιαστικά παγιωθεί από τα μέσα της άνοιξης. β) Στις αρχές του φθινοπώρου, όταν παράγοντες όπως ο ΕΝΦΙΑ αλλά και τα εσωτερικά προβλήματα της κυβέρνησης (δυσλειτουργικός ανασχηματισμός) είχαν αρνητική επίπτωση στην εκλογική επιρροή της Ν.Δ. Σημαντική δεξαμενή ψήφων αποτελεί για τον ΣΥΡΙΖΑ ο χώρος των λεγόμενων αντιμνημονιακών ψηφοφόρων. Είναι χαρακτηριστικό πως ο ΣΥΡΙΖΑ εισπράττει το 30% των ψηφοφόρων των ΑΝΕΛ, το 13% των ψηφοφόρων της Χ.Α. και το 12% των ψηφοφόρων του ΚΚΕ του Ιουνίου Υπό αυτήν την οπτική η διαίρεση μνημόνιο/ αντιμνημόνιο δείχνει αυτήν τη στιγμή να λειτουργεί προς όφελος του ΣΥ- ΡΙΖΑ και σε βάρος άλλων αντιμνημονιακών κομμάτων, κυρίως των ΑΝΕΛ. Αρκετοί ψηφοφόροι των ΑΝΕΛ (αλλά και της Χ.Α.) δείχνουν να επιλέγουν τον ΣΥΡΙΖΑ έστω και αν η τοποθέτησή τους στον άξονα Δεξιά / Αριστερά είναι ιδιαιτέρως δεξιά. Πέραν όμως των αντιμνημονιακών ψηφοφόρων, ο ΣΥΡΙΖΑ εισπράττει και την ψήφο των απογοητευμένων ή θυμωμένων ψηφοφόρων των δύο κομμάτων της κυβέρνησης. Περίπου το 10% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. του 2012, δηλαδή το 3% του εκλογικού σώματος, μετακινείται απευθείας στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αυτή η μετακίνηση ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό και το άνοιγμα της διαφοράς μεταξύ των δύο κομμάτων. Σημαντικές επίσης μετατοπίσεις παρατηρούνται στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, καθώς δύο στους δέκα ψηφοφόρους του κόμματος του Ιουνίου 2012 δηλώνουν σήμερα πως θα ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές. Αν και από τις διπλές εκλογές του 2012 συνηθίζουμε να λέμε πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ακραία κατακερματισμένο κομματικό σύστημα, εντούτοις οι τελευταίοι μήνες μας προετοιμάζουν για κάποια επερχόμενη αλλαγή. Φαίνεται πως ακολουθούμε πλέον μία αργή αλλά μάλλον σταθερή πορεία περαιτέρω ενίσχυσης του «μικρού» δικομματισμού. Σε σχέση με την έρευνα του Σεπτεμβρίου που πραγματοποίησε η Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης του ΠΑΜΑΚ, το άθροισμα της δύναμης των δύο μεγαλύτερων κομμάτων έχει αυξηθεί τώρα κατά πέντε περίπου μονάδες (από 42% σε 47%), δηλαδή πρόκειται για ποσοστό δικομματισμού που πλησιάζει τα επίπεδα των ευρωεκλογών του Μαΐου, τη στιγμή που καταγράφεται ακόμη ένα όχι αμελητέο ποσοστό αδιευκρίνιστης ψήφου και αναποφάσιστων (17%). Σημάδι της πόλωσης είναι και το γεγονός πως τα μικρότερα κόμματα (με εξαίρεση το Ποτάμι) παρουσιάζουν κάμψη ή στασιμότητα. Το ΠΑΣΟΚ κινείται στα προ των ευρωεκλογών χαμηλά επίπεδα του 4%, η Χ.Α. δείχνει να έχει χάσει τη δυναμική της σε σχέση με αυτό που παρουσίασε στις ευρωεκλογές και το ΚΚΕ παραμένει σταθερό γύρω από το 5%. Πολύ χειρότερα είναι τα πράγματα για τη ΔΗΜΑΡ, που βρίσκεται στα όρια της εξαέρωσης, αλλά και για τους ΑΝΕΛ που η κάμψη που παρουσιάζουν πιθανόν να εμποδίσει την είσοδό τους στη Βουλή. Η τάση αυτή για τα δύο τελευταία κόμματα είχε ήδη φανεί από τις ευρωεκλογές και δεν δείχνει πως μπορεί να αντιστραφεί στο άμεσο μέλλον. Από τα μικρότερα κόμματα, μόνο το Ποτάμι καταγράφει, προς το παρόν, ανοδική εκλογική επιρροή σε σχέση με τις ευρωεκλογές. Το Ποτάμι καταφέρνει να αντλεί ψηφοφόρους από δύο διαφορετικά ακροατήρια: α) αυτό της Κεντροαριστεράς (25% της ΔΗΜΑΡ, 12% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, αλλά και το 5% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ του 2012) και β) αυτό της φιλελεύθερης Κεντροδεξιάς (50% των ψηφοφόρων της Δράσης/ΔΗΞΑΝ και το 3% των ψηφοφόρων της Ν.Δ.). Αυτό το «διπλό ακροατήριο» ίσως διαμορφώσει στη συνέχεια μια δύσκολη συμβίωση. * Ο κ. Νίκος Μαραντζίδης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Αεροπλάνα 2: Ιπτάμενοι Πυροσβέστες Εκρηκτικές ατάκες, συγκινητικές ανατροπές, ένας πρωταγωνιστής γεννημένος αγωνιστής και η δράση κυριολεκτικά στα ύψη. Η ιστορία της αγαπημένης σας ταινίας σε κόμικ. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

20 20-ELLADA_Master_cy 10/17/14 10:27 PM Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 19 Oκτωβρίου 2014 Το απόρρητο σημείωμα διεκδίκησης των Γλυπτών Ο άνθρωπος-κλειδί και οι κεκλεισμένων των θυρών συσκέψεις στην Αθήνα Οι περιπέτειες ενός Ερμή και οι πολαρόιντ Το παρασκήνιο μιας δημοπρασίας Της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ Το πρωί της Τρίτης, η Αμάλ Αλαμουντίν - Κλούνεϊ ανέβηκε στο roof garden της «Μεγάλης Βρεταννίας» λίγο πριν από τις οκτώ. Εκεί, είχε την πρώτη συνάντηση του τριημέρου. Μια συνάντηση ανεπίσημη, εκτός προγράμματος. Για τον πρώτο συνομιλητή της είχε ενημερωθεί το προηγούμενο βράδυ όταν μαζί με τους δύο συναδέλφους της,τζέφρι Ρόμπερτσον και Νόρμαν Πάλμερ, κάθησαν με τον Ντέιβιντ Χιλ, τον πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και συζήτησαν τις λεπτομέρειες της κάθε επικείμενης συνάντησής τους. Εκεί λοιπόν, μίλησαν στην κ. Αλαμουντίν - Κλούνεϊ και για τον πρώτο άνθρωπο που θα συναντούσε: τον κ. Δημήτρη Δόλλη, πρώην υφυπουργό Εξωτερικών, ο οποίος το 2011 είχε πρωτοσυναντήσει την ομάδα των δικηγόρων. «Η συγκυρία τώρα είναι διαφορετική», είπε ο κ. Χιλ στον κ. Δόλλη, ενώ οι πέντε τους έπαιρναν πρωινό με θέα την Ακρόπολη. Τον Φεβρουάριο του 2011, ο κ. Δόλλης είχε μεταβεί στο Λονδίνο και είχε συναντηθεί με τους δικηγόρους πλην της κ. Αλαμουντίν που βρισκόταν τότε εκτός Λονδίνου στην κατοικία του Ελληνα πρέσβη. Εν μέσω κρίσης, το δεκασέλιδο σημείωμα που είχαν ετοιμάσει με τίτλο «Η επιστροφή των Μαρμάρων, σημειώσεις για μια νομική λύση» είχε τελικά μπει στο συρτάρι. Τρία χρόνια αργότερα, ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, πεπεισμένος πως είναι ώρα να το ξαναβάλει στο τραπέζι, κάλεσε τρεις από τους πέντε συντάκτες εκείνου του σημειώματος στην Ελλάδα για να διερευνήσει τις νομικές επιλογές στη διεκδίκηση. Το νομικό σημείωμα Οπως αποκαλύπτει η «Κ», το δεκασέλιδο νομικό σημείωμα που συζητήθηκε στις «κεκλεισμένων των θυρών» συναντήσεις αυτής της εβδομάδας, δίνει στην πραγματικότητα μια πρώτη εκτίμηση για το πώς και πού θα μπορούσε να διεκδικήσει νομικά η Ελλάδα τα Μάρμαρα. Οταν γράφτηκε, το 2011, μια δεύτερη ομάδα νομικών από γνωστό αμερικανικό δικηγορικό γραφείο είχε ετοιμάσει μια δεύτερη έκθεση σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφύγει σε περιφερειακό δικαστήριο της Αμερικής, ώστε να εκδικαστεί εκεί η νομιμότητα της κατοχής των Μαρμάρων από τους Αγγλους. Μια νίκη εκεί μπορεί να μην είχε δεσμευτικό χαρακτήρα για την επιστροφή, αλλά θα έπαιρνε παγκόσμια δημοσιότητα. Επιπροσθέτως, το γεγονός ότι το δικαστήριο θα μπορούσε να δεσμεύσει περιουσιακά στοιχεία της Βρετανίας στη Αμερική θα ασκούσε επιπλέον πίεση στη βρετανική κυβέρνηση. Αυτό θα ήταν ένα πρώτο θετικό βήμα προς την επιστροφή, σημείωναν οι Αμερικανοί. Το αμέσως επόμενο βήμα θα ήταν μία από τις προτάσεις των δικηγόρων του αγγλικού γραφείου όπως διατυπώνεται στο απόρρητο σημείωμα: η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Απορρίπτοντας την πιθανότητα προσφυγής σε κάποιο βρετανικό δικαστήριο, οι δικηγόροι εστίαζαν στη λύση αυτή, καθώς πρόκειται για ένα δικαστήριο του οποίου οι αποφάσεις ναι μεν δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα για τη Βρετανία, αλλά οι ίδιοι προσφεύγουν εκεί συχνά για υποθέσεις μεγάλης σημασίας για εκείνους. Επομένως, μια καταδίκη τους εκεί θα τους ασκούσε ηθική αλλά και νομική πίεση να δεχθούν αν όχι την ίδια την απόφαση τουλάχιστον το να μπουν σε μια ουσιαστική διαπραγμάτευση. Επιπλέον, η έρευνα των δικηγόρων καταρρίπτει με νομικά επιχειρήματα όλες τις πάγιες θέσεις της βρετανικής πλευράς και εξηγεί μάλιστα πως κάποιες από αυτές θα μπορούσαν σε μια νομική διεκδίκηση να χρησιμοποιηθούν προς όφελος της ελληνικής πλευράς. Οπως για παράδειγμα η θέση της βρετανικής κυβέρνησης πως το ζήτημα των Γλυπτών δεν αποτελεί θέμα δικό της, αλλά αποκλειστικά του Βρετανικού Μουσείου. Η κυβέρνηση χαίρει ενός είδους «νομικής ασυλίας» την οποία δεν έχει το μουσείο, υπογραμμίζουν οι έμπειροι νομικοί. Η απόφαση Λίγες ημέρες πριν από την πολυαναμενόμενη άφιξη των δικηγόρων, ο κ. Χιλ βρέθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού και συζήτησε το νομικό αυτό σημείωμα με τον κ. Κ. Τασούλα. Ο υπουργός με τη σειρά του τον ενημέρωσε για το άγνωστο παρασκήνιο της συνόδου της UNESCO, όπου ζητήθηκε από Ελλάδα και Μ. Βρετανία να ξεκινήσει διαμεσολάβηση. Ο κ. Χιλ εμφανίστηκε επιφυλακτικός για την έκβαση της διαδικασίας, αλλά άκουσε με προσοχή τις λεπτομέρειες της δραματικής διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο πλευρών ελληνικής και βρετανικής μέχρι να έρθουν τελικά σε συμφωνία για το κείμενο της σύστασης. Σε αυτό επικεντρώθηκε την περασμένη Τρίτη η συζήτηση του κ. Τασούλα με τους τρεις δικηγόρους, με τον Νόρμαν Πάλμερ να του αναλύει πως και σε άλλες «δύσκολες» υποθέσεις επαναπατρισμού όπως π.χ. η επιστροφή των σκελετών των Αβορίγινων από το μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου στην Αυστραλία η επιτυχής έκβαση επετεύχθη συνδυάζοντας τη νομική οδό (δικαστήριο στην Τασμανία) με τη διαδικασία διαμεσολάβησης στην Αγγλία. Ο κ. Σαμαράς ενημερώθηκε για κάθε λεπτομέρεια των συζητήσεων, αλλά και των νέων προτάσεων και έδωσε το «πράσινο φως» ώστε να συνεχιστεί η συνεργασία της κυβέρνησης με τη δικηγορική ομάδα του Λονδίνου. Για τους επόμενους έξι μήνες ενόσω δηλαδή αναμένεται η απάντηση της Βρετανίας στη σύσταση της UNESCO εκείνοι θα ετοιμάζονται για όλα τα νομικά σενάρια. Ηδη, στελέχη του πρωθυπουργικού γραφείου είναι σε συνεχή επικοινωνία με τους δικηγόρους ώστε να οριστικοποιηθούν λεπτομέρειες της συνεργασίας, όπως το οικονομικό σκέλος, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να καλύπτει μόνο τα έξοδα και όχι αμοιβές των διακεκριμένων δικηγόρων. Πάντως, στην κατ ιδίαν συζήτηση με τον πρωθυπουργό οι δικηγόροι τον ενημέρωσαν πως εάν τελικά η υπόθεση προχωρούσε δικαστικά και είχε μια διάρκεια πέντε ετών, το κόστος για τη νομική εκπροσώπηση θα ήταν περί το μισό εκατομμύριο ευρώ. Oι φωτογραφίες της Αμάλ Αλαμουντίν, που κατέκλυσαν κανάλια, εφημερίδες και σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, μόνο καλό έκαναν στην Eλλάδα. Η δικηγόρος με τη λάμψη μιας σταρ Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ Μπορεί το οικονομικό μας μέλλον να είναι άδηλο, το παρελθόν όμως εξακολουθεί να λάμπει. Από τον Δεκαπενταύγουστο μέχρι σήμερα, τα πρώτα θέματα της επικαιρότητας ήταν αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Ετσι, μετά τη συνεχιζόμενη ανασκαφή της Αμφίπολης και τη νέα έρευνα στα νερά των Αντικυθήρων, η Αμάλ Αλαμουντίν επανέφερε δυναμικά στο προσκήνιο το θέμα των Μαρμάρων. Είχαμε ανάγκη την παρουσία της, για να υπενθυμίσουμε στην υφήλιο το δίκαιο αίτημά μας; Οπωσδήποτε. Από τότε που ξεκίνησε ο αγώνας της Επιστροφής, επί εποχής της Μελίνας Μερκούρη, μέχρι σήμερα έχουν περάσει σχεδόν τρεις δεκαετίες. Υπάρχει η δική μας εξουθένωση από την κρίση, αλλά και η κόπωση και των ξένων, οι οποίοι πλην των Βρετανών μπορεί να αισθάνονται ότι το ζήτημα δεν τους πολυαφορά. Οπότε οι χιλιάδες φωτογραφίες και πλάνα της συζύγου του Τζορτζ Κλούνεϊ, που κατέκλυσαν κανάλια, εφημερίδες, ιστότοπους και σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, μόνο καλό μας έκαναν. Από τα εγκαίνια του Μουσείου μέχρι σήμερα, δεν έχει προσελκύσει ξανά με τέτοιες αξιώσεις το διεθνές ενδιαφέρον. Ως σταρ Αλλωστε η Αμάλ Αλαμουντίν ήρθε στη χώρα μας περισσότερο ως σταρ (ή τουλάχιστον παντρεμένη με έναν σταρ) παρά ως ειδικευμένη στο ζήτημα δικηγόρος. Οχι ότι δεν έχει τις γνώσεις, καθώς είχε χειριστεί την υπόθεση στο παρελθόν και συγκεκριμένα το Τότε ήταν μια άγνωστη, όμορφη... εργένισσα δικηγόρος σε μια μεγάλη λονδρέζικη εταιρεία, η οποία στόχευε στην εξασφάλιση της νομικής εκπροσώπησης της ελληνικής πλευράς. Ομως η αναγνωρισιμότητα που έφερε ο γάμος στην Αλαμουντίν, ενδεχομένως να αποδειχθεί πιο χρήσιμη επαγγελματικά τόσο για την ίδια και το δικηγορικό γραφείο για το οποίο εργάζεται, όσο και για εμάς. Τι και αν είχε υπογραμμιστεί ότι ήρθε ως ειδήμων; Εμείς της φερθήκαμε σαν να ήταν διάσημη ηθοποιός. Οι δημοσιογράφοι και οι φωτορεπόρτερ χυμούσαν επάνω της σε κάθε εμφάνισή της. Το πλήθος αναφωνούσε σε κάθε της βήμα και την φωτογράφιζε εμμονικά. Και η ψιλόλιγνη φιγούρα με τα μπεζ; Αρκετά εξοικειωμένη με τα φλας, ήξερε να σταθεί, να ποζάρει με αρκετή φυσικότητα, να περπατάει με βήμα σταυρωτό όπως στην πασαρέλα, να χαμογελάει στη σωστή στιγμή. Γνώριζε ότι τα παπούτσια, η τσάντα και τα βαμμένα σε γκρίζο τόνο νύχια της θα αποτελέσουν θέμα συζήτησης. Και πως οι φωτογραφίες της μπροστά στις αρχαϊκές κόρες, τις Καρυάτιδες και τις μετόπες θα μοσχοπουληθούν στα διεθνή πρακτορεία. Το μεγαλύτερο ατού της Αμάλ είναι ότι η φυσική της συστολή, η γλύκα των αμυγδαλωτών αραβικών ματιών της και η σεμνότητα που εκπέμπει από κοντά, απηχεί ένα παλιομοδίτικο και πιο οικείο στους Ελληνες πρότυπο ομορφιάς. Εκείνη το ξέρει, τώρα το μάθαμε και εμείς. Win - Win Ο συνολικός απολογισμός του ταξιδιού της είναι θετικός και για τις δύο πλευρές. Είναι σαφές ότι η αντιπροσωπεία των Βρετανών νομικών στην οποία συμμετείχε, εξαργύρωσε άμεσα το νεοαποκτηθέν στάτους της παγκόσμιας διασημότητας που κέρδισε εξ αγχιστείας η Αμάλ. Ο ερχομός της στην Ελλάδα είχε στόχο να γείρει την πλάστιγγα υπέρ της προσφυγής στα διεθνή δικαστήρια, κάτι που επιδιώκει η νομική εταιρεία Doughty Street Chambers. Εμείς με τη σειρά μας καρπωθήκαμε κάτι από τη λάμψη της για να προωθήσουμε τον δικό μας σκοπό που είναι η διεθνής ευαισθητοποίηση για ένα θέμα εθνικής σημασίας. Στον Μαραθώνιο αγώνα των 30 ετών θέλουμε και ένα χέρι βοηθείας. Ομως αυτό δεν σημαίνει ότι θα αλλάξουμε τη στρατηγική μας. Οπως τόνισε και ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας, προς το παρόν όλη μας η προσοχή είναι στραμμένη στη διαδικασία διαμεσολάβησης της UNESCO και δεν υπάρχει καμιά απόφαση να χρησιμοποιήσουμε ένδικα μέσα για να ζητήσουμε την επανένωση των Γλυπτών. Συνεπώς το ταξίδι της Αμάλ στην Ελλάδα κρίνεται με αυτό που λένε οι Αμερικανοί: Win - Win situation... Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Η δίκη τον Μάρτιο του 1970 στο Ηράκλειο Κρήτης διήρκεσε 20 ημέρες. Οι κατηγορούμενοι για υπόθεση απάτης ξεπερνούσαν τους 30. Ανάμεσά τους βρισκόταν και ο έμπορος Κ. Γ. Τον συνόδευε η φήμη του αντιγραφέα αρχαίων αντικειμένων. Λένε ότι τα βύθιζε στο χώμα και αφού τα ξέθαβε τα πουλούσε ως αυθεντικά. Οταν ήρθε η σειρά του να απολογηθεί, επέμεινε ότι δουλεύει μόνο με γνήσια. «Εγώ ανακατεύομαι εις τα αρχαία και τα γνωρίζω. Είναι αρρώστια το ανακάτεμα εις τα αρχαία», είχε πει. Το 1999 ο Κ. Γ. πέθανε. Η σχέση του με τα αρχαία, όμως, επανήλθε στο προσκήνιο, όταν έπειτα από αίτημα της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης του υπουργείου Πολιτισμού μία ρωμαϊκή προτομή του Ερμή αποσύρθηκε από δημοπρασία του οίκου Bonhams στο Λονδίνο στις αρχές Οκτωβρίου. Η τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας ήταν ευρώ. Οι Bonhams παρουσίασαν το έργο ως ρωμαϊκό, του 1ου-2ου αι. μ.χ. Αρχαιολόγοι του υπουργείου Πολιτισμού θεωρούν ότι είναι αττικό. Οι Bonhams ανέφεραν στον κατάλογό τους ότι το έργο προέρχεται από τη συλλογή Ν. Κουτουλάκη στη Γενεύη. Μετά τον θάνατό του η συλλογή πέρασε στον γιο του, Μανώλη, ο οποίος καταδικάστηκε για αρχαιοκαπηλία το «Δεν έχω ιδέα ποιος είναι ο κάτοχος της προτομής», λέει σε τηλεφωνική μας επικοινωνία ο κ. Κουτουλάκης και προσθέτει ότι πολλά αντικείμενα από τη συλλογή άλλαξαν χέρια. «Ελπίζω να επιστρέψει στην Ελλάδα», συμπληρώνει. Υπάλληλος της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης ταύτισε το αντικείμενο με πολαρόιντ που περιέχεται σε κατασχεθέν φωτογραφικό υλικό του Ιταλού εμπόρου αρχαιοτήτων Τζιανφράνκο Μπεκίνα. Η «Κ» φέρνει σήμερα στο φως αυτές τις πολαρόιντ. Το 2002 οι ελβετικές αρχές, ύστερα από αίτημα δικαστικής συνδρομής της εισαγγελίας της Ρώμης, εισέβαλαν στην γκαλερί του Μπεκίνα στη Βασιλεία. Εκεί εντόπισαν 140 ντοσιέ με έγγραφα και φωτογραφίες αρχαίων αντικειμένων από την πολυετή καριέρα του Ιταλού εμπόρου. Μέχρι σήμερα οι ίδιοι φάκελοι με τις πολαρόιντ συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται από την Ιταλία και την Ελλάδα για ταυτοποίηση αντικειμένων αρχαιοκαπηλίας. Ο δρ Χρήστος Τσιρογιάννης, ερευνητής παράνομων αρχαιοτήτων και διεθνών αρχαιοκαπηλικών κυκλωμάτων στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, έχει πρόσβαση στο αρχείο Μπεκίνα. Εντόπισε και αυτός εκεί την προτομή του Ερμή που παραλίγο να δημοπρατηθεί στο Λονδίνο. «Οι φωτογραφίες είναι ισχυρότατη ένδειξη πως το αντικείμενο είναι λαθρανασκαφικό», λέει στην «Κ». «Σε κάποιες εικονίζεται σε τσιμεντένιο δάπεδο, με μία γόπα από τσιγάρο δίπλα. Το περιβάλλον λοιπόν δεν παραπέμπει σε ιδιωτική συλλογή ή σε μουσειακό χώρο. Το ότι οι φωτογραφίες είναι πολαρόιντ δείχνει ότι τραβήχτηκαν μετά το 1970 και τη συνθήκη της UNESCO που προστατεύει τις αρχαιότητες. Το φιλμ πολαρόιντ βγήκε στο εμπόριο το 1972», προσθέτει. Ο Ηρακλειώτης έμπορος Στον φάκελο του Μπεκίνα με τις πολαρόιντ του Ερμή οι Ιταλοί καραμπινιέρι έχουν επισυνάψει επιστολή με παραλήπτη τον Ιταλό έμπορο. Φέρει ταχυδρομική σφραγίδα με ημερομηνία Ιουνίου Στο ΥΠΠΟ θεωρούν την ημερομηνία αυτή «κλειδί» για την εξαγωγή της προτομής. Ως αποστολέας της επιστολής εμφανίζεται κάποιος «Γιώργος Παπαδάκης» από το Ηράκλειο Κρήτης. Ο δρ Τσιρογιάννης υποθέτει ότι το όνομα του Ελληνα είναι ψεύτικο, καθώς στα αριστερά του φακέλου αναγράφεται με μολύβι το ονοματεπώνυμο του Κ. Γ. Στο ίδιο ντοσιέ του Μπεκίνα, που Η κεφαλή του Ερμή που αποσύρθηκε από τη δημοπρασία. έχει στη διάθεσή της η «Κ», περιλαμβάνεται άλλη επιστολή του Κ. Γ. προς τον Ιταλό έμπορο με ημερομηνία 29 Δεκεμβρίου «Αγαπητέ κ. Τζιανφράνκο, καλά Χριστούγεννα. Σας στέλνω τις φωτογραφίες με τα τέσσερα κομμάτια... Αν σας αρέσουν τα κομμάτια, στείλτε κάποιον στην Αθήνα, στο ίδιο μέρος. Ζητήστε τον κ. Τριαντάφυλλο στην οδό Ηπίτου», γράφει. Η «Κ» επικοινώνησε με τον κ. Τριαντάφυλλο, ο οποίος δεν θέλησε να δώσει το επώνυμό του και λέει ότι δεν γνωρίζει τον Μπεκίνα. Ο Κ. Γ. ενοικίαζε παλιότερα ένα διαμέρισμα στην πολυκατοικία του, στο κέντρο της Αθήνας. «Δεν ξέρω τι έκανε εκεί», λέει ο κ. Τριαντάφυλλος. Ο Κ. Γ. ήταν γνωστός στην κοινωνία του Ηρακλείου. Το 1970 είχε καταδικαστεί σε φυλάκιση έξι μηνών με εξαγορά γιατί είχε δώσει σε υπάλληλό του ψεύτικα αρχαία κοσμήματα να τα πουλήσει ως αληθινά. Η συνταξιούχος δημοσιογράφος της εφημερίδας «Πατρίς» Αννα Παπαδοκωστάκη παραχώρησε στην «Κ» τα πρακτικά εκείνης της δίκης. Σε αυτά φαίνεται ότι ο Κ. Γ. λειτουργούσε και ως εκτιμητής αρχαιοτήτων. Στην απολογία του είπε ότι είχε εκτιμήσει το 1968 την αξία 15 πήλινων αγγείων, 22 πέτρινων γουδιών, ενός χάλκινου Σάτυρου και μιας σπάθης. Αστυνομικός που κατέθεσε σε εκείνη τη δίκη είπε ότι ο Κ. Γ. λειτουργούσε και ως πληροφοριοδότης. Είχε βοηθήσει την αστυνομία μεταξύ άλλων στην ανακάλυψη της κλοπής του λεξικού Σουίδα της Μονής Τοπλού. Η σχέση όμως που είχε αναπτύξει ο Κ. Γ. με τον Τζιανφράνκο Μπεκίνα απασχόλησε την οικογένειά του αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό του. «Πριν από εννιά χρόνια, ήρθαν 35 άνθρωποι από Ιντερπόλ και ΣΔΟΕ και έψαξαν το πατρικό του παππού μου, το μαγαζί μου, τα πάντα. Δεν βρήκαν τίποτα. Δεν έχω δει αρχαία στη ζωή μου», λέει στην «Κ» ο εγγονός του Κ. Γ., που διατηρεί σήμερα κατάστημα με τουριστικά είδη στο Ηράκλειο. Η εμπλοκή της οικογένειας του Ηρακλειώτη εμπόρου με τις Αρχές φαίνεται πως τελείωσε πέρυσι με την επιστροφή αντικειμένων τους που είχαν κατασχεθεί σε εκείνο τον έλεγχο. Δικαστική εκκρεμότητα Ο Τζιανφράνκο Μπεκίνα καταδικάστηκε το 2011 στην Ιταλία ως βασικός μεσάζοντας στο παράνομο εμπόριο αρχαιοτήτων και έχει ασκήσει έφεση κατά της απόφασης. Σήμερα έχει εκκρεμείς υποθέσεις και με την ελληνική Δικαιοσύνη. Οπως αναφέρει στην «Κ» η συνήγορός του Βασιλική Κεφαλοπούλου, στο τέλος του μήνα αναμένεται να εκδικαστεί, μετά σειρά αναβολών, υπόθεση σχετική με το αρχείο του. Ακόμη, το Συμβούλιο Εφετών αναμένεται να αποφασίσει εάν ο Μπεκίνα θα παραπεμφθεί σε δίκη στην Ελλάδα για τις βυζαντινές τοιχογραφίες της εκκλησίας Παλαιοπαναγιάς της Στενής Ευβοίας που είχαν κλαπεί το 1978 και κατασχέθηκαν στην γκαλερί του, στη Βασιλεία το Επαναπατρίστηκαν το 2010 έπειτα από ενέργειες του δικηγόρου Αθηνών-Ζυρίχης Ηλία Μπίσια, ο οποίος εκπροσωπούσε το ελληνικό Δημόσιο. Στόχος του υπουργείου Πολιτισμού είναι η επιστροφή και της κεφαλής του Ερμή. Μια ακόμη σύνθετη διαδικασία έχει αρχίσει.