ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΙΘ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΜΗΜΑ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ-ΓΙΟΙΚΗΗ ΤΠΗΡΔΙΧΝ ΤΓΔΙΑ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Transcript

1 Δ Λ Λ Ζ Ν Η Κ Ζ Γ Ζ Μ Ο Κ Ρ Α Σ Η Α ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΔΧΣΔΡΗΚΧΝ ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΙΘ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΜΗΜΑ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ-ΓΙΟΙΚΗΗ ΤΠΗΡΔΙΧΝ ΤΓΔΙΑ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΟΜΔ ΤΠΖΡΔΗΧΝ ΦΤΥΗΚΖ ΤΓΔΗΑ ΣΖΝ ΚΟΗΝΟΣΖΣΑ, ΣΖ ΓΤΣΗΚΖ ΑΘΖΝΑ Δπηβιέπσλ: Γηαλλνπιάηνο Πέηξνο πνπδάζηξηα: Νηέξνπ Καζζηαλή ΑΘΖΝΑ 2008

2 Δπραξηζηίεο Ζ εξγαζία απηή δε ζα είρε νινθιεξσζεί ρσξίο ηελ θαζνδήγεζε, ηε ζηήξημε θαη ηελ ππνκνλή ηνπ επηβιέπνληα θαζεγεηή θ. Πέηξνπ Γηαλλνπιάηνπ, ηε ζπκβνιή ησλ ζηειερψλ ησλ δνκψλ πνπ πεξηγξάθνληαη, νη νπνίνη απάληεζαλ κε πξνζπκία ζε θάζε εξψηεκα πνπ ηέζεθε θαη έδσζαλ πξφζβαζε ζηα αξρεία ησλ ππεξεζηψλ, ηηο γεληθέο θαηεπζπληήξηεο ζπκβνπιέο ηνπ ππεχζπλνπ ζπνπδψλ θαη έξεπλαο ηνπ ηκήκαηνο θνηλσληθήο δηνίθεζεο θ. Υξήζηνπ Μπνπξζαλίδε. Ηδηαίηεξεο επραξηζηίεο ζα πξέπεη λα εθθξαζηνχλ ζην Γηεπζπληή ηνπ Κέληξνπ Φπρηθήο Τγείαο Αγίσλ Αλαξγχξσλ, ςπρίαηξν θ. Θεφδσξν Μεγαιννηθνλφκνπ, ε ζπλέληεπμε θαη ηα άξζξα ηνπ νπνίνπ έγηλαλ αηηία γηα βαζχηεξε θαη πην θξηηηθή κειέηε ησλ δεηεκάησλ ηεο εξγαζίαο, ζηελ ππεχζπλε ηεο βηβιηνζήθεο ηνπ ΦΝΑ θ. Δηξήλεο ηαζνπνχινπ. γηα ηε βνήζεηα ζηε ζπιινγή ηεο βηβιηνγξαθίαο θαη ζηνπο ππαιιήινπο ηεο β ΤΠΔ Πεηξαηά γηα ηελ έγθαηξε απνζηνιή ησλ ζηνηρείσλ πνπ δεηήζεθαλ. 2

3 Πεξίιεςε Αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο απηήο απνηειεί ε ζπγθξηηηθή παξνπζίαζε θαη αλάιπζε ησλ δνκψλ παξνρήο ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο ζηελ θνηλφηεηα θαη ηνπ ξφινπ πνπ δηαδξακαηίδνπλ ζηε δπλακηθή εθαξκνγή ησλ αξρψλ ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο θαη ηεο κεηαξξχζκηζεο ζην ρψξν ηεο ςπρηθήο πγείαο. Πεξηνρή αλαθνξάο ηεο κειέηεο απνηέιεζαλ νη δέθα δήκνη ηεο Γπηηθήο Αζήλαο: Άγηνη Αλάξγπξνη, Αγία Βαξβάξα, Αηγάιεσ, Εεθχξη, Ίιηνλ, Κακαηεξφ, Κνξπδαιιφο, Πεξηζηέξη, Πεηξνχπνιε, Υατδάξη, ιφγσ θνηλνχ ηζηνξηθνχ θνηλσληθννηθνλνκηθνχ θαη πνιηηηζκηθνχ πιαηζίνπ, αιιά θαη γηαηί παξαδνζηαθά ζπλδένληαη κε ηελ ςπρηθή πγεία ιφγσ ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ δχν ΦΝΑ ζηελ πεξηνρή. Ζ κέζνδνο πνπ αθνινπζήζεθε βαζίζηεθε ζηελ επηηφπηα ζηηο δνκέο έξεπλα, ζηε ζπιινγή ζηνηρείσλ απφ ηα αξρεία ησλ ππεξεζηψλ θαη ζε ζπλεληεχμεηο ζπδεηήζεηο κε ζηειέρε ηνπ ρψξνπ. Δπίζεο απνδειηηψζεθε ζρεηηθή βηβιηνγξαθία θαη αξζξνγξαθία πξνθεηκέλνπ λα απνηππσζεί ν επηζηεκνληθφο δηάινγνο πνπ αθνξά ζην ξφιν ησλ αλνηθηψλ δνκψλ ζην γεληθφηεξν ζχζηεκα ςπρηθήο πγείαο θαη ζηηο πξννπηηθέο ηνπο. Δηδηθφηεξα εξεπλήζεθε ε ιεηηνπξγία ηνπο ζε επίπεδν ιεηηνπξγηθήο δηαζχλδεζεο θαη δηθηχσζεο, απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ρξήζεο λέσλ εξγαιείσλ δηνίθεζεο. Παξνπζηάδνληαη ηα ζηνηρεία γηα θάζε δνκή μερσξηζηά αιιά θαη πίλαθεο κε ζπγθξηηηθά δεδνκέλα. ηα ζπκπεξάζκαηα θαηαγξάθεηαη ε αλάγθε γηα ιεηηνπξγία ζεζκνζεηεκέλνπ δηθηχνπ κεηαμχ ησλ θνξέσλ πνπ παξέρνπλ ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο, ε αλάγθε αλάπηπμεο ησλ θνηλσληθψλ ππεξεζηψλ ησλ δήκσλ, ε αλάγθε γηα επαλεμέηαζε ηνπ ξφινπ ησλ ΜΚΟ ζην ρψξν ηεο ςπρηθήο πγείαο, αιιά θαη ηεο νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ησλ Σνκέσλ Φπρηθήο Τγείαο. Λέμεηο θιεηδηά Κνηλνηηθή ςπρηαηξηθή, Κνηλφηεηα, Φπρηαηξηθφο ηνκέαο, Σνκενπνίεζε, Απναζπινπνίεζε, Φπρηαηξηθή κεηαξξχζκηζε, Κέληξν ςπρηθήο πγείαο, Γίθηπα ςπρηθήο πγείαο, ςπρηαηξηθέο δνκέο. 3

4 Summary The objective of this study is the comparative presentation and analysis of the structure of bodies providing community mental health services and the role which they play in the dynamic application of the principles of communal psychiatry and the wider mental health reform. The ten municipalities comprising East Athens (Dytiki Athina) formed the area of reference for this study: Agioi Anargyroi, Agia Varvara, Aigaleo, Zefηri, Ilion, Kamatero, Korydallos, Peristeri, Petroupoli, Chaïdari. These were chosen because of their shared historical, socioeconomic and cultural background and also because of their historical and on-going link to mental health services due to the presence of two large psychiatric hospitals (ΦΝΑ - Psychiatric Hospital of Athens) in the district. The method followed was based on field study of the structures, data collection from the services' archives, and interviews and discussions with executives and directors. Moreover, relevant bibliography and articles were collated in order to present the scientific debate on the role of open structures in the wider mental health service and their future prospects. Specifically, the structures' operations were examined in relation to functional connections and networking, their efficiency and the use of new management tools. The resulting data are presented both separately for each structure and in comparison charts. In conclusion, this study noted the need for an established constitution-based network between the bodies offering mental health services, the need for expansion of the social care services in municipalities, the need to re-evaluate the role of NGOs in the field of mental health but also the methods organization and operation of the mental health sectors. Key words Local mental health services, Community psychiatry, Psychiatric sector, Sectorization, Anti-institutionalization, Psychiatric reform, Mental health center, Mental health network, Psychiatric trust, Psychiatric structures. 4

5 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 1. Δηζαγσγή: θνπόο θαη κέζνδνο ηεο εξγαζίαο 2. Σν ζεσξεηηθό πιαίζην 2.1. Ζ θνηλνηηθή ςπρηαηξηθή θαη ην αίηεκα γηα απναζπινπνίεζε θαη απνζηηγκαηηζκό ηεο ςπρηθήο αζζέλεηαο 2.2. Ζ ηνκενπνίεζε ππεξεζηώλ ςπρηθήο πγείαο 2.3. Ζ πξνζέγγηζε ηεο ιεηηνπξγηθήο νξγάλσζεο δηθηύνπ ν ξόινο ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο θαη ησλ ΜΚΟ 3. Οη δνκέο θαη νη παξερόκελεο ππεξεζίεο 3.1. Καηεγνξίεο κνλάδσλ ςπρηθήο πγείαο ζηελ θνηλόηεηα Κέληξν ςπρηθήο πγείαο Φπρηαηξηθό Σκήκα γεληθνύ λνζνθνκείνπ Κέληξν Ζκέξαο Κηλεηή Μνλάδα Φπρηθήο Τγείαο Ηαηξνπαηδαγσγηθό Κέληξν Κέληξν παξέκβαζεο ζηελ θξίζε Οινθιεξσκέλν Κέληξν Παξέκβαζεο γηα άηνκα κε δηαηαξαρέο απηηζηηθνύ ηύπνπ Κέληξν γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο λόζνπ Alzheimer 3.2. Γνκέο απνθαηάζηαζεο Ξελώλεο Οηθνηξνθεία Πξνζηαηεπόκελα δηακεξίζκαηα Κνηλσληθνί πλεηαηξηζκνί Πεξηνξηζκέλεο Δπζύλεο 4. Οη δνκέο αλά δήκν 4.1. Άγηνη Αλάξγπξνη Κνηλσληθή Τπεξεζία ηνπ Γήκνπ Κέληξν Φπρηθήο Τγείαο Αγίσλ Αλαξγύξσλ - Μηα θνηλνηηθή ππεξεζία ςπρηθήο πγείαο γηα ηηο αλάγθεο ηνπ ηνπηθνύ πιεζπζκνύ 4.2. Αγία Βαξβάξα Κνηλσληθή ππεξεζία ηνπ Γήκνπ 5

6 Σνπηθή Μνλάδα ΗΚΑ Αγίαο Βαξβάξαο 4.3. Αηγάιεσ πκβνπιεπηηθό Κέληξν Γήκνπ Αηγάιεσ Παξάξηεκα Γήκνπ Αηγάιεσ ειιεληθνύ Κέληξνπ Φπρηθήο Τγηεηλήο θαη Δξεπλώλ ΗΚΑ Μνλάδεο απνθαηάζηαζεο 4.4. Εεθύξη Ζ θνηλσληθή πνιηηηθή ηνπ δήκνπ Κέληξν εκέξαο Εεθπξίνπ -Μεληδίνπ γηα ηνπο Έιιελεο Ρνκ Τπνθαηάζηεκα Εεθπξίνπ 4.5. Ίιηνλ Ζ Κνηλσληθή Τπεξεζία Σνπηθή κνλάδα πγείαο ΗΚΑ - ΔΣΑΜ Ηιίνπ Γνκέο απνθαηάζηαζεο 4.6. Κακαηεξό Κνηλσληθή πνιηηηθή ηνπ δήκνπ θαη ςπρηθή πγεία Σνπηθή κνλάδα ΗΚΑ ΔΣΑΜ 4.7. Πεξηζηέξη Κ.Φ.Τ. Πεξηζηεξίνπ Κέληξν Πξόιεςεο «Οδνηπνξηθό» Σνπηθέο κνλάδεο ΗΚΑ Πεξηζηεξίνπ 4.8. Πεηξνύπνιε πκβνπιεπηηθόο ηαζκόο δήκνπ Πεηξνύπνιεο Σνπηθόο πγεηνλνκηθόο ζηαζκόο ΗΚΑ- ΔΣΑΜ Πεηξνύπνιεο 4.9. Υατδάξη πκβνπιεπηηθόο ηαζκόο δήκνπ Υατδαξίνπ Φπρηαηξηθό Ννζνθνκείν Αηηηθήο Φπρηαηξηθό Ννζνθνκείν «Γξνκνθαίηεην» Ο ςπρηαηξηθόο ηνκέαο ηνπ ΓΠΝΑ «ΑΣΣΗΚΟΝ» Κνξπδαιιόο Κέληξν Κνηλσληθήο Παξέκβαζεο 6

7 Κέληξν Φπρηθήο Τγείαο Κνξπδαιινύ Σνπηθή Μνλάδα ΗΚΑ Κνξπδαιινύ Γνκέο απνθαηάζηαζεο 5. Σν αίηεκα γηα δηθηύσζε θαη ιεηηνπξγηθή δηαζύλδεζε 6. πγθξηηηθή παξνπζίαζε θαη αμηνιόγεζε ζηαηηζηηθώλ επξεκάησλ 7. πκπεξαζκαηηθέο δηαπηζηώζεηο 8. Πεγέο 9. πληνκνγξαθίεο Παξάξηεκα 1 Παξάξηεκα 2 7

8 1. Δηζαγσγή: θνπόο θαη κέζνδνο ηεο εξγαζίαο Σν ζέκα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο πξνέθπςε σο αλάγθε ζην κέηξν πνπ δηαπηζηψζεθε θελφ ζηελ εληαία θαηαγξαθή ησλ δηαθνξεηηθψλ κνλάδσλ ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο θαη πξνβιήκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ έιιεηςε ζηξαηεγηθνχ ζρεδηαζκνχ θαη απνπζία ζπγθξνηεκέλεο πνιηηηθήο ελεκέξσζεο, επαηζζεηνπνίεζεο θαη πξφιεςεο, αιιά θαη δπζθνιίεο πξφζβαζεο ηνπ γεληθνχ πιεζπζκνχ ζε ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο. 1 Ζ ππφζεζε εξγαζίαο έρεη λα θάλεη κε ηνλ απνζπαζκαηηθφ ραξαθηήξα ηεο ιεηηνπξγίαο απνκνλσκέλσλ δνκψλ θαη ην θαηά πφζν απηέο, δηαθνξνπνηεκέλεο αλάινγα κε ην δηνηθεηηθφ θνξέα ζηνλ νπνίν ππάγνληαη ηεξαξρηθά, ελζσκαηψλνληαη ζε έλα εληαίν ζχζηεκα παξνρήο ςπρηθήο θξνληίδαο. Δίηε πξφθεηηαη γηα ην Τπνπξγείν Τγείαο θαη θνηλσληθήο Αιιειεγγχεο είηε γηα ην Δζληθφ χζηεκα Τγείαο είηε γηα ην Τπνπξγείν Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο είηε γηα ην Ίδξπκα Κνηλσληθψλ Αζθαιίζεσλ, γηα ηηο Κνηλσληθέο Τπεξεζίεο ησλ δήκσλ, γηα λνκηθά Πξφζσπα Ηδησηηθνχ δηθαίνπ πνπ ιεηηνπξγνχλ σο κε θεξδνζθνπηθέο ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο, γηα Με Κπβεξλεηηθέο Οξγαλψζεηο, ην δήηεκα είλαη ην θαηά πφζν νη ππεξεζίεο πνπ παξέρνπλ, εθφζνλ έρνπλ θνηλφ ζεκείν αλαθνξάο ηελ ςπρηθή πγεία θαη πξφιεςε, κπνξνχλ λα εληαρζνχλ ζε έλα εληαίν δηάγξακκα ξνήο ρσξίο απψιεηεο ρξφλνπ θαη θνηλσληθννηθνλνκηθνχ θφζηνπο. Δπηρεηξείηαη κηα ζπγθξηηηθή απνηχπσζε ησλ αλνηθηψλ δνκψλ θαη κνλάδσλ παξνρήο ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο, πξνθεηκέλνπ λα δηεξεπλεζεί ην ζχζηεκα παξνρήο ςπρηθήο θξνληίδαο ζηελ θνηλφηεηα απφ πιεπξάο απνηειεζκαηηθφηεηαο, απνδνηηθφηεηαο, πξνηππνπνίεζεο δηαδηθαζηψλ, παξνρήο ίζσλ επθαηξηψλ, έιιεηςεο αιιεινεπηθαιχςεσλ θαη ζπλεξγαζηκφηεηαο. Δπηιέρζεθε σο πεξηνρή αλαθνξάο ηεο έξεπλαο ε Γπηηθή Αζήλα θαη ζπγθεθξηκέλα νη δέθα δήκνη πνπ ζπλεξγάδνληαη ζηα πιαίζηα ηνπ ζεζκηθνχ δηθηχνπ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ πλδέζκνπ Γπηηθήο Αζήλαο (ΑΓΑ). Ζ επηινγή απηή έγηλε θαηαξρήλ γηαηί νη πεξηνρέο απηέο είλαη ζηεξενηππηθά ζπλδεδεκέλεο ζηελ εζληθή ζπιινγηθή ζπλείδεζε κε ηελ ςπρηθή πγεία απφ ηελ ηζηνξηθά ζπλερηδφκελε χπαξμε θαη ιεηηνπξγία 1 ην Δζληθφ ζρέδην δξάζεο γηα ηε δεκφζηα πγεία δηαπηζηψλεηαη, ζην πιαίζην ηεο αλάιπζεο swot, ε δπζθνιία πξφζβαζεο ζην ζχζηεκα θαη ε απνπζία ζηξαηεγηθνχ ζπληνληζκνχ, ζηελ θαηαγξαθή φκσο ησλ κνλάδσλ παξνρήο ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο πνπ γίλεηαη ζην πιαίζην ηεο κειέηεο δε ζπκπεξηιακβάλνληαη νη ππεξεζίεο ησλ δήκσλ θαη ηνπ ΗΚΑ, κε απνηέιεζκα ε εηθφλα ηνπ ζπζηήκαηνο ςπρηθήο πγείαο λα παξακέλεη ειιηπήο θαη επηθεληξσκέλε κφλν ζηηο κνλάδεο πνπ ειέγρνληαη θαη ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ή κέζσ ηνπ Τπνπξγείνπ Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο (Δζληθφ ζρέδην δξάζεο γηα ηελ θαηάζιηςε , Τπ.Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο, 2008). 8

9 ζηελ πεξηνρή ησλ δχν κεγαιχηεξσλ εηδηθψλ ςπρηαηξηθψλ λνζνθνκείσλ ηεο ρψξαο (Γαθλί θαη Γξνκνθαΐηεην). Δπίζεο νη πεξηνρέο απηέο είλαη πξνάζηηα κε πιεζπζκνχο ρακειήο νηθνλνκηθήο δχλακεο θαη κνξθσηηθήο ζηάζκεο, παξάγνληεο πνπ ζηαηηζηηθά ζπζρεηίδνληαη κε απμεκέλεο αλάγθεο ςπρνθνηλσληθψλ παξεκβάζεσλ. Σέινο, νη ζπγθεθξηκέλνη δέθα δήκνη επηιέρζεθαλ γηαηί ην γεγνλφο ηεο έληαμήο ηνπο ζην πιαίζην ηνπ ΑΓΑ απνδεηθλχεη ηε ζπλεηδεηνπνίεζε απφ απηνχο ηεο αλάγθεο γηα επηθνηλσλία, ιεηηνπξγηθή δηαζχλδεζε θαη ζπλεξγαζία, αιιά θαη ηνπ πιήζνπο θνηλψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ζην ηζηνξηθφ θαη θνηλσληθφ ηνπο ππφβαζξν, ηα νπνία απνηεινχλ έλαπζκα γηα επηθνηλσλία θαη αληαιιαγή πξνηχπσλ. Ζ κέζνδνο πνπ αθνινπζήζεθε βαζίζηεθε ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ζε επηηφπηα έξεπλα ζηηο δνκέο θαη αλαδήηεζε ιεηηνπξγηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ δεδνκέλσλ απφ ηα αξρεία ησλ ππεξεζηψλ, ζπλεληεχμεηο κε ηνπο επαγγεικαηίεο ςπρηθήο πγείαο θαη πξφζσπα πνπ ζεζκηθά ζρεηίδνληαη κε ην ζέκα. Πξνυπφζεζε γηα ηελ ζπιινγή ησλ ζηνηρείσλ ήηαλ ε ζπιινγή θαη κειέηε ηεο ζρεηηθήο λνκνζεζίαο ζε Δζληθφ θαη Δπξσπατθφ επίπεδν, ηεο βηβιηνγξαθίαο, ηεο αξζξνγξαθίαο θαη ηνπ δεκνζηεπκέλνπ πιηθνχ ζε ζρεηηθνχο κε ην ζέκα δηαδηθηπαθνχο ηφπνπο, νη δηεπζχλζεηο ησλ νπνίσλ παξαηίζεληαη ζην ηέινο. 9

10 2. Σν ζεσξεηηθό πιαίζην 2.1. Ζ θνηλνηηθή ςπρηαηξηθή Ζ Κνηλνηηθή Φπρηαηξηθή «είλαη έλαο επξχο φξνο πνπ αλαθέξεηαη ζηε ρξήζε φισλ ησλ δηαζέζηκσλ δπλάκεσλ, πφξσλ (resources) θαη ηερληθψλ πνπ επνδψλνπλ ηελ νηθνλνκηθά εθηθηή ζεξαπεία ηνπ ςπρηαηξηθνχ αζζελνχο ζηελ θνηλφηεηά ηνπ. Απνζθνπεί ζηελ αλίρλεπζε, πξφιεςε θαη έγθαηξε ζεξαπεία ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ ζε νκάδεο πιεζπζκνχ, φπσο απηέο αλαπηχζζνληαη ζηελ θνηλφηεηα κε ηελ θηλεηνπνίεζε ησλ αλαγθαίσλ πφξσλ θαη φρη φπσο απηέο γίλνληαη αληηιεπηέο ή αληηκεησπίδνληαη ζην ςπρηαηξείν. Δηδηθή έκθαζε δίδεηαη ζηνπο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ηελ εθδήισζε ηεο ςπρηθήο αζζέλεηαο, κε ζηφρνπο ηελ αιιαγή ζηάζεσλ θαη ηε κείσζε ηνπ ζηίγκαηνο ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ» (Μαδηαλφο Μ., 2003). Με άιια ιφγηα, ε Κνηλνηηθή Φπρηαηξηθή αθνινπζεί ηηο αξρέο θαη πξαθηηθέο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ παξνρή ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο ζε έλαλ ηνπηθφ πιεζπζκφ, αληίζηνηρσλ ησλ ςπρηαηξηθψλ ηνπ αλαγθψλ, κε ηελ παξνρή ελφο ζπζηήκαηνο πξνζηηψλ ππεξεζηψλ θαη θάζκαηνο πφξσλ, ηθαλνπνηεηηθήο θάιπςεο, πνπ παξέρνπλ θαιά ηεθκεξησκέλεο ζεξαπεπηηθέο ππεξεζίεο ζε άηνκα ηα νπνία πάζρνπλ απφ ςπρηθέο δηαηαξαρέο. Σα ςπρηθά πξνβιήκαηα αληηκεησπίδνληαη ζπζρεηηζκέλα κε ην θνηλσληθνπνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ πνπ ηα δεκηνχξγεζε θαη νη ιχζεηο πξνθχπηνπλ κέζα θαη ζε αξκνλία κε απηφ. «Ζ θνηλνηηθή ςπρηαηξηθή δελ είλαη ε αλαλέσζε ή ελαιιαθηηθή ιχζε ζην άζπιν αιιά απηή ε ίδηα ε επαλαηνπνζέηεζε ηεο ςπρηαηξηθήο ζηε ζσζηή ηεο ζέζε ζηελ θνηλφηεηα, αθνχ ην άζπιν ήηαλ θνηλσληθφ εθεχξεκα ηνπ δεθάηνπ νγδφνπ αηψλα γηα ηνλ έιεγρν θαη ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ αλεπηζχκεησλ ζπκπεξηθνξψλ ησλ κε παξαγσγηθψλ πνιηηψλ ηξειιψλ γέξσλ θησρψλ θαη άιισλ πεξηζσξηαθψλ ζε κηα παξαγσγηθή θνηλσλία» (Μαδηαλφο Μ., 2000). Ζ εθαξκνγή ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο γίλεηαη απφ έλα ζχζηεκα ππεξεζηψλ πνπ αιιεινεπεξεάδνληαη θαη αιιεινζπκπιεξψλνληαη κε ζηφρν ηελ άζθεζε πξνιεπηηθήο ηαηξηθήο, ηελ πξνεηνηκαζία ηεο θνηλφηεηαο λα δερζεί ηνλ ςπρηθά αζζελή ή λα πξνζεγγίζεη ην άηνκν πνπ ππνθέξεη αιιά δελ δεηά βνήζεηα, ηελ παξέκβαζε ζηνπο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ πξφθιεζε ηεο δηαηαξαρήο (Μαδηαλφο Μ., 2000). «ην πιαίζηφ ηεο : 10

11 1. Οη ςπρηθέο αζζέλεηεο δε δηαθέξνπλ απφ ηηο νξγαληθέο. 2. Ζ αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά δελ κπνξεί λα γίλεη θαηαλνεηή φηαλ ζεσξείηαη απνμελσκέλε απφ ηελ θνηλφηεηα, ην θπζηθφ θαη θνηλσληθφ πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ ζην νπνίν αλαπηχζζεηαη. 3. Σν θνηλσληθφ θαη ην θπζηθφ πεξηβάιινλ πξέπεη λα κειεηψληαη απφ θνηλνχ σο πξνο ηελ επίδξαζή ηνπο ζηελ αλζξψπηλε ζπκπεξηθνξά. 4. Οη ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο παξέρνληαη ζε ζπγθεθξηκέλν γεσγξαθηθφ ρψξν θαζψο, δηαθνξεηηθά, θάζε πξνζπάζεηα γηα θνηλνηηθή δνπιεηά είλαη αδχλαηε. 5. Ζ θνηλφηεηα έρεη δηθνχο ηεο ζεξαπεπηηθνχο ξπζκηζηηθνχο κεραληζκνχο. 6. Οη ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο παξέρνληαη ζηελ θνηλφηεηα, δίλνληαο έκθαζε ζηελ θαζεκεξηλή θξνληίδα, έηζη ψζηε νη ςπρηθά πάζρνληεο λα κπνξνχλ λα ζπλερίδνπλ λα δνπλ εληαγκέλνη ζηνλ θνηλσληθφ ηζηφ. 7. Οη ςπρηθά αζζελείο αληηκεησπίδνληαη ζηελ θνηλφηεηα θαη δελ νδεγνχληαη ζε εγθιεηζκφ κε ηαπηφρξνλε πξνάζπηζε ησλ αηνκηθψλ ηνπο δηθαησκάησλ» 2. Ζ θνηλνηηθή ςπρηαηξηθή είλαη ε επηζηεκνληθή απάληεζε ζην αίηεκα γηα απναζπινπνίεζε θαη απνζηηγκαηηζκό ηεο ςπρηθήο αζζέλεηαο θαη θαηά ζπλέπεηα απνηειεί ηελ ηδενινγηθή βάζε ησλ ςπρηαηξηθψλ κεηαξξπζκίζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη απφ ην 1960 θη έπεηηα ζε φιε ηελ Δπξψπε. ηελ Διιάδα ε απναζπινπνίεζε εθαξκφζηεθε κέζσ ηνπ πξνγξάκκαηνο «Φπραξγψο», ην νπνίν εηζήγαγε θαη δεκηνχξγεζε φιεο ηηο κνλάδεο ππεξεζηψλ ζηελ θνηλφηεηα πνπ αλαπηχζζνληαη ζε επφκελε ελφηεηα Ζ ηνκενπνίεζε ππεξεζηώλ ςπρηθήο πγείαο Μηα απφ ηηο βαζηθέο αξρέο πνπ πξέπεη λα δηέπνπλ ηελ νξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ησλ θνηλνηηθψλ ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο, είλαη ε αξρή ηεο ηνκενπνίεζεο (catchmentation- sectorization). Ζ αξρή απηή δειψλεη ηελ παξνρή ππεξεζηψλ ζε ζπγθεθξηκέλν γεσγξαθηθφ ρψξν. Δίλαη εχινγν φηη ε θνηλνηηθή ςπρηαηξηθή δελ κπνξεί λα λνεζεί ρσξίο ηελ ηνκενπνίεζε (Μεγαιννηθνλφκνπ 2000). Γεληθφηεξα, ε ηνκενπνίεζε ησλ ππεξεζηψλ απνηειεί ηε βαζηθή ζπληζηψζα ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο πνπ ζεσξείηαη σο ε πην ζχγρξνλε αληίιεςε γηα ηελ νξγάλσζε ελφο 2 «Τγεία - Πξόλνηα ». Οδεγφο Οξγάλσζεο θαη Λεηηνπξγίαο Κέληξνπ Φπρηθήο Τγείαο, Αζήλα, Μάξηηνο

12 ζπζηήκαηνο ςπρηαηξηθήο πεξίζαιςεο θαη θξνληίδαο ηεο ςπρηθήο πγείαο, ηθαλνχ λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο απαηηήζεηο ηεο ζεκεξηλήο επνρήο. χκθσλα κε δηάθνξεο εθηηκήζεηο, ε απφζηαζε θάζε θαηνίθνπ ηεο θνηλφηεηαο απφ θάπνηα ΜΦΤ πξέπεη λα θπκαίλεηαη απφ 1 έσο 15 ιεπηά. Δπίζεο, ζχκθσλα κε ηνλ ΠΟΤ, πξέπεη λα πεξηιακβάλεη πεξίπνπ έσο θαηνίθνπο. Έηζη, ν Σνκέαο Φπρηθήο Τγείαο (ΣνΦΤ) γίλεηαη αθξνγσληαίνο ιίζνο ηνπ θνηλνηηθνχ ζπζηήκαηνο ςπρηθήο πγείαο. ηνπο ΣνΦΤ εληάζζνληαη νη κνλάδεο Φπρηθήο Τγείαο, νη νπνίεο παξέρνπλ ππεξεζίεο ζηα άηνκα κε ςπρηθέο δηαηαξαρέο πνπ θαηνηθνχλ ή δηακέλνπλ ζηελ πεξηνρή ηεο αξκνδηφηεηαο ηνπ Σνκέα. Οπζηαζηηθά θάζε Σνκέαο είλαη έλα νινθιεξσκέλν δίθηπν ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο. Μφλν ιεηηνπξγψληαο ζαλ έλα νινθιεξσκέλν δίθηπν νη Μνλάδεο Φπρηθήο Τγείαο ηνπ ΣνΦΤ ζα είλαη ζε ζέζε λα παξέρνπλ ζηνλ πιεζπζκφ ππεξεζίεο (πξφιεςεο, ζεξαπείαο, απνθαηάζηαζεο) κε ηξφπν πνπ λα δηαζθαιίδνληαη νη αξρέο ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο ζρεηηθά κε ηελ ζεξαπεπηηθήο αληηκεηψπηζεο ησλ αξξψζησλ. Οη ππεξεζίεο πνπ ζα παξέρεη ην δίθηπν ησλ Μνλάδσλ ηνπ ΣνΦΤ πεξηιακβάλνπλ 3 : Πξφιεςε θαη πξψηκε παξέκβαζε. Γηαγλσζηηθή εθηίκεζε θαη εθηίκεζε αλαγθψλ. πκβνπιεπηηθή θαη ζεξαπεπηηθέο παξεκβάζεηο. Ζκεξήζηα θξνληίδα θαη ςπρνθνηλσληθή ζηήξημε. Τπνζηήξημε ησλ νηθνγελεηψλ. ηεγαζηηθέο ιχζεηο ζηελ θνηλφηεηα. Δπαγγεικαηηθή θαηάξηηζε θαη απνθαηάζηαζε. Δπαηζζεηνπνίεζε ηνπ πιεζπζκνχ ζε ζέκαηα ςπρηθήο πγείαο θαη θαηαπνιέκεζε ηνπ ζηίγκαηνο ηεο ςπρηθήο αζζέλεηαο. Πξναγσγή ηεο ςπρηθήο πγείαο. Ζ ιεηηνπξγία ησλ Μνλάδσλ ηνπ ΣνΦΤ ζε δίθηπν απαηηεί ην ζπληνληζκφ ηνπ έξγνπ ηνπο, ηελ αμηνιφγεζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ, ην ζρεδηαζκφ - 3 ΜΟΝΑΓΑ ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ & ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΖΖ «ΦΤΥΑΡΓΧ» - Β ΦΑΖ: «ΑΠΟ ΣΟ ΑΤΛΟ ΣΖΝ ΚΟΗΝΟΣΖΣΑ: ΝΔΔ ΜΟΝΑΓΔ ΦΤΥΗΚΖ ΤΓΔΗΑ» ΤΠΟΤΡΓΔΗΟ ΤΓΔΗΑ & ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΑΛΛΖΛΔΓΓΤΖ ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΚΟΗΝΧΝΗΚΟ ΣΑΜΔΗΟ,Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Τγεία - Πξφλνηα Αζήλα, Ηνύληνο

13 πξνγξακκαηηζκφ λέσλ κνλάδσλ. Τπεχζπλε γηα απηά είλαη ε Σνκεαθή Δπηηξνπή Φπρηθήο Τγείαο (ΣΔΦΤ) ( λ. 2716/99) Ζ πξνζέγγηζε ηεο ιεηηνπξγηθήο νξγάλσζεο δηθηύνπ ν ξόινο ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο θαη ησλ ΜΚΟ Ζ νινθιεξσκέλε παξνρή ππεξεζηψλ, ε πνιπδηάζηαηε πξνζέγγηζε, ε ζπλέρεηα ηεο θξνληίδαο, ν ζπληνληζκφο ησλ ππεξεζηψλ, απνηεινχλ αλαπφζπαζηεο αξρέο ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο, ε εθαξκνγή ησλ νπνίσλ γίλεηαη απφ έλα ζχζηεκα ππεξεζηψλ πνπ αιιεινεπεξεάδνληαη θαη αιιεινζπκπιεξψλνληαη κε ζηφρν ηελ άζθεζε πξνιεπηηθήο ηαηξηθήο, ηελ πξνεηνηκαζία ηεο θνηλφηεηαο λα δερηεί ηνλ ςπρηθά αζζελή ή λα πξνζεγγίζεη ην άηνκν πνπ ππνθέξεη αιιά δε δεηά βνήζεηα, ηελ παξέκβαζε ζηνπο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ πξφθιεζε ηεο δηαηαξαρήο (Μαδηαλφο Μ., 2000). Κνηλνηηθή ςπρηαηξηθή δελ κπνξεί λα ππάξμεη έμσ απφ έλα πιαίζην θνηλνηηθνχ ππνζηεξηθηηθνχ ζπζηήκαηνο, ην νπνίν πεξηιακβάλεη ζεζκνχο θξαηηθνχο θαη κε, αιιά θαη άηππνπο παγησκέλνπο θνηλσληθνχο θαη ηδενινγηθνχο κεραληζκνχο (ζρήκα1). Μειέηεο ζρεηηθά κε ηε δηαρείξηζε ηεο πνιππινθφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο έρνπλ θαηαδείμεη πσο είλαη απαξαίηεηε ε νξγάλσζε δηθηχσλ (Laditka S., Jenkins C., 2000). Σν θξάηνο κέζα απφ νξγαλσκέλεο ππεξεζίεο, ε ηνπηθή απηνδηνίθεζε, νη ΜΚΟ, ζε ζπλδπαζκφ κε ην άηππν θνηλσληθφ πιέγκα ζρέζεσλ ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο φπνπ δηαβηεί ν αζζελήο, θαινχληαη λα παξέκβνπλ θαη λα δψζνπλ δηεμφδνπο θαη ιχζεηο κέζα απφ ζπληνληζκέλεο παξεκβάζεηο. Σν αίηεκα ηνπ ζπληνληζκνχ πξνθχπηεη ζεκειηψδεο γηα ηελ επηηπρία ησλ ζηφρσλ ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο θαη ηνπ δηθηχνπ, αθνχ ε παξέκβαζε νθείιεη λα είλαη ζπγθεθξηκέλε, ζπζρεηηζκέλε κε ην θνηλσληθφ αίηην θαη ζπζηεκαηνπνηεκέλε. Ζ απνζπαζκαηηθή θαη δηαζπαζηηθή ζεξαπεπηηθή ηαθηηθή δελ κπνξεί λα επηθέξεη ζπλνιηθά θαη καθξνπξφζεζκα απνηειέζκαηα. ηελ Διιάδα ε αλάγθε γηα δηνηθεηηθή νξγάλσζε δηθηχνπ έρεη απνηππσζεί ζην λφκν 2716/99 αλαθνξηθά κε ηνπο ηνκείο ςπρηθήο πγείαο. Απηφ πνπ δελ έρεη γίλεη είλαη λα δηεπξπλζεί ην δίθηπν ζε φιεο ηηο δνκέο πνπ ππάξρνπλ θαη ιεηηνπξγνχλ ππαγφκελεο ζε θνξείο πνπ δε ζρεηίδνληαη κε ην Τπνπξγείν Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο. Σέηνηα παξαδείγκαηα ππάξρνπλ ζηελ Αγγιία, Καλαδά, Απζηξαιία (Callaly T. Fletcher A.,2005) φπνπ ην δίθηπν ςπρηθήο πγείαο απνηειεί δηνηθεηηθή νξγαλσηηθή επηινγή θαη 13

14 έρεη επεθηαζεί ζε φινπο ηνπ θνξείο -θξαηηθνχο θαη κε -πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ζέκαηα ςπρνθνηλσληθψλ παξεκβάζεσλ. Ζ επηηπρήο αληαπφθξηζε ηνπ δηθηχνπ ζηηο αλάγθεο ςπρηθήο πγείαο ηνπ πιεζπζκνχ, ηνπ νπνίνπ έρεη ηελ επζχλε, ζπλαξηάηαη άκεζα 4 : απφ ηελ πιεξφηεηα ησλ δνκψλ-κνλάδσλ ςπρηθήο πγείαο πνπ πεξηιακβάλεη. Ζ χπαξμε θαη ιεηηνπξγία ελφο πιήξνπο δηθηχνπ ππεξεζηψλ ζηελ θνηλφηεηα πνπ λα δηαζθαιίδεη ζε ιεηηνπξγηθή επάξθεηα σο πξνο ηηο αλάγθεο ηνπ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ (ζηφρνο πνιχ επξχηεξνο απφ ηελ απιή αληηκεηψπηζε ηεο αζζέλεηαο) είλαη ζεκειηψδεο. απφ ηελ επάξθεηα θαη ην επίπεδν ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ. Ζ ππνζηήξημε ηνπ δηθηχνπ δνκψλ θαη ππεξεζηψλ απαηηεί έλα ζχλζεην πιήζνο εηδηθνηήησλ επαγγεικαηηψλ Φπρηθήο Τγείαο (ςπρίαηξνη, ςπρηαηξηθνί λνζειεπηέο, ςπρνιφγνη, θνηλσληθνί ιεηηνπξγνί, εξγνζεξαπεπηέο, ινγνζεξαπεπηέο, παηδαγσγνί θ.α.). αιιά θαη κηα αλζξσπνθεληξηθή αληίιεςε ησλ επαγγεικαηηψλ απηψλ γηα ηνλ ςπρηθά αζζελή, ε νπνία επηβάιιεη ζεκαληηθέο αιιαγέο φζνλ αθνξά ηελ εθπαίδεπζε, θαη ηε δηα βίνπ θαηάξηηζε ησλ επαγγεικαηηψλ Φπρηθήο Τγείαο, θαζψο θαη ηηο κεζφδνπο θαη ηηο δηαδηθαζίεο κεηαθνξάο ηερλνγλσζίαο. απφ ηελ πνζφηεηα θαη ηελ πνηφηεηα ησλ ζρέζεσλ ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ κνλάδσλ πνπ ηνλ ζπγθξνηνχλ απφ ην επίπεδν δηθηχσζεο κεηαμχ ησλ κεηφρσλ, κε άιια ιφγηα απφ ην βαζκφ επηθνηλσλίαο αληαιιαγήο ζπλεξγαζίαο αιιειεμάξηεζεο πνπ νδεγνχλ ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ελφο δηθηχνπ. ην δίθηπν φινη νη κέηνρνη έρνπλ άκεζε πξφζβαζε ζηελ πιεξνθνξία, απνηειψληαο ηζφηηκνπο θφκβνπο. Ζ νξηδφληηα δηάξζξσζε ησλ εηαίξσλ δηαζθαιίδεη ηε δεκνθξαηηθή ιεηηνπξγία, ηελ εμειηθηηθή δηαδηθαζία, ηελ απνθπγή δχζθακπησλ ζρεδηαζκψλ, ηελ επηθνηλσλία. Σα άηππα δίθηπα πνιιέο θνξέο πξέπεη λα εγθαηαιεηθζνχλ ή λα ηξνπνπνηεζνχλ ξηδηθά, επεηδή -ζην κέηξν πνπ δελ ππάξρεη θνηλφ πιέγκα αμηψλ θαη εληαίεο λνεκαηνδνηήζεηο- δελ είλαη δπλαηφλ λα πξνθχςεη αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο δξάζεο. Με ηελ έλλνηα απηή ε αμηνιφγεζε είλαη αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ δηθηχσλ. 4 «Δπηρεηξεζηαθφ ρέδην Γξάζεο γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ Μέηξνπ 3.2 θαη χζηεκα Γηαρείξηζεο Παξαθνινχζεζεο. Αμηνιφγεζεο θαη Διέγρνπ ησλ Γξάζεσλ ηνπ Μέηξνπ 3.2» άμνλαο πξνηεξαηνηεηαο 5.1 Τπνπξγείν Τγείαο θαη Πξφλνηαο ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΤΓΔΗΑ ΠΡΟΝΟΗΑ » ΑΘΖΝΑ,

15 Με άιια ιφγηα, ην δίθηπν, ε θνηλφηεηα, νη εηαίξνη, πξέπεη κέζα απφ ζπλαηλεηηθέο δηαδηθαζίεο λα πξνζπαζήζνπλ λα αλαδείμνπλ έλα λφεκα ή κάιινλ πνιιαπιά λνήκαηα θαη αλαγλψζεηο ηνπ ςπρνπαζνινγηθνχ θαηλνκέλνπ, ζε ζχλδεζε κε ηνπο πνιηηηζκηθνχο θψδηθεο πνπ ηζρχνπλ ζε κηα δεδνκέλε θνηλφηεηα (ηπιηαλίδεο., Υνλδξφο Π., 2007). Ζ δηθηχσζε είλαη απαξαίηεηε, έηζη ψζηε λα απνθεπρζεί ν θίλδπλνο λα θαηαιήμνπλ νη ζηεγαζηηθέο δνκέο απνθαηάζηαζεο κηθξά άζπια, ιφγσ ηεο απνκφλσζήο ηνπο (Πινπκπίδεο. 2005). Γίρσο ζπληνληζκφ θαη ελδηάκεζεο δνκέο, φπσο ηα θέληξα ςπρηθήο πγείαο, ηα λνζνθνκεία εκέξαο, ηα θέληξα επαγγεικαηηθήο απνθαηάζηαζεο θιπ., νη Φπρηαηξηθνί Σνκείο κέλνπλ κφλνη θαη αβνήζεηνη θαη ε ςπρηαηξηθή κεηαξξχζκηζε δελ νινθιεξψλεηαη. Ζ βίαηε θαη απξνγξακκάηηζηε απνζπινπνίεζε αθήλεη αθάιππηνπο αξθεηνχο αζζελείο (Ρφληνο Η., 2007). ρήκα 1 ΤΣΗΜΑ ΠΑΡΟΥΗ ΤΠΗΡΔΙΧΝ ΦΤΥΙΚΗ ΤΓΔΙΑ ΕΣΥ ΙΚΑ ΜΚΟ ΔΗΜΟΣ Πεγή: ίδηα δηακόξθσζε 15

16 3. Οη δνκέο θαη νη παξερόκελεο ππεξεζίεο Καηεγνξίεο κνλάδσλ ςπρηθήο πγείαο ζηελ θνηλόηεηα Κέληξν ςπρηθήο πγείαο Σν Κέληξν Φπρηθήο Τγείαο (ΚΦΤ) απνηειεί ηνλ ππξήλα ηεο θνηλνηηθήο θξνληίδαο ηεο ςπρηθήο πγείαο. θνπφο ηνπ είλαη ε ςπρνθνηλσληθή κέξηκλα, ε ζπκβνπιεπηηθή παξέκβαζε ζηελ θνηλφηεηα, ε πξφιεςε, ζεξαπεία ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ θαη ε ζπκβνιή ζηελ ςπρνθνηλσληθή απνθαηάζηαζε ησλ ςπρηθά παζρφλησλ. πλνπηηθά, νη ιεηηνπξγίεο ηνπ ζα κπνξνχζαλ λα πεξηγξαθνχλ σο αθνινχζσο: 1. Πξφιεςε, πξψηκε δηάγλσζε θαη ζεξαπεία φισλ ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ. Παξέκβαζε ζηελ θξίζε, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ θαη νίθνλ επηζθέςεσλ. Φπρηαηξηθέο ππεξεζίεο γηα ελήιηθεο. Βην-ςπρν-θνηλσληθή πξνζέγγηζε. Δθαξκνγή ςπρνζεξαπεηψλ. Οινθιεξσκέλε, ζπλζεηηθή πξνζέγγηζε. 2. πλερηδφκελε θξνληίδα ησλ αζζελψλ θαη εμαζθάιηζε ηνπ ζπλερνχο ηεο θξνληίδαο ζε ζηελή ζπλεξγαζία κε άιιεο ππεξεζίεο πγείαο θαη ςπρηθήο πγείαο πνπ απνζθνπνχλ ζε: βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγηθφηεηαο ησλ αζζελψλ, πξφιεςε ηεο επαλεηζαγσγήο ζε λνζνθνκείν, θνηλσληθή θαη επαγγεικαηηθή απνθαηάζηαζε. Σν ΚΦΤ κπνξεί επίζεο λα αλαπηχμεη κνλάδα κεξηθήο λνζειείαο. 3. Δπαηζζεηνπνίεζε θαη Αγσγή ηεο Κνηλφηεηαο ζε δεηήκαηα ζρεηηθά κε ηελ Φπρηθή Τγεία. Δηδηθά πξνγξάκκαηα ηφζν γηα λνκηθνχο θαη εηδηθέο θαηεγνξίεο (εθπαηδεπηηθνχο, επαγγεικαηίεο πγείαο, νκάδεο πςεινχ θηλδχλνπ, θιπ.). ηελή ζπλεξγαζία κε θνηλνηηθέο ππεξεζίεο θαη ππεξεζίεο ΠΦΤ. 4. Δθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα γηα επαγγεικαηίεο ςπρηθήο πγείαο. 5. Έξεπλα θαη πεξηνδηθή αμηνιφγεζε ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ. 5 Ζ πξνηππνπνηεκέλε πεξηγξαθή ησλ ππεξεζηψλ πνπ παξαηίζεηαη έρεη βαζηζηεί θαηά θχξην ιφγν ζε ζηνηρεία απφ ην πξφγξακκα «Φπραξγψο» θαη ηα ζηνηρεία πνπ δίλνληαη απφ ην Τπνπξγείν Τγείαο ζην δηαδηθηπαθφ ηφπν: http// θαη ζην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα «Τγεία - Πξφλνηα ». ΑΠΟ ΣΟ ΑΤΛΟ ΣΖΝ ΚΟΗΝΟΣΖΣΑ: ΝΔΔ ΜΟΝΑΓΔ ΦΤΥΗΚΖ ΤΓΔΗΑ, Τπνπξγείν Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο-ΔΚΣ, ΑΘΖΝΑ,

17 ην ΚΦΤ ππεξεηεί ηθαλφο αξηζκφο επαγγεικαηηψλ ςπρηθήο πγείαο δηαθνξεηηθψλ εηδηθνηήησλ θαη θιάδσλ. Ζ εξγαζία ζε νκάδα είλαη ν θαη εμνρήλ ηξφπνο ιεηηνπξγίαο ηνπ πξνζσπηθνχ ηνπ ΚΦΤ Φπρηαηξηθό Σκήκα γεληθνύ λνζνθνκείνπ Σν Οινθιεξσκέλν Φπρηαηξηθφ Σκήκα ηνπ Γεληθνχ Ννζνθνκείνπ είλαη έλα ζχλνιν ςπρηαηξηθψλ κνλάδσλ λνζειείαο (αλάινγν ηεο παζνινγηθήο, ρεηξνπξγηθήο θιπ. θιηληθψλ) πνπ ζθνπφ έρεη ηελ παξνρή ελδνλνζνθνκεηαθήο πεξίζαιςεο ζε φζνπο ηελ έρνπλ αλάγθε, θαζψο θαη ηελ νξγάλσζε ηεο κεηαλνζνθνκεηαθήο θξνληίδαο ζε ζπλεξγαζία κε ηηο θνηλνηηθέο ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο. Δμππεξεηεί ηνλ πιεζπζκφ κηαο ζπγθεθξηκέλεο γεσγξαθηθήο πεξηνρήο, σο ππεξεζία δεπηεξνβάζκηαο θξνληίδαο ςπρηθήο πγείαο θαη απνηειεί κέξνο ηνπ ηνπηθνχ δηθηχνπ ππεξεζηψλ πγείαο. Έρεη πεξηνξηζκέλε δπλακηθφηεηα θιηλψλ. Γέρεηαη θαη εθνχζηεο θαη αθνχζηεο λνζειείεο. Ννζειεχεη ζπλήζσο αζζελείο κε νμέα παξά κε ρξφληα ζπκπηψκαηα. πλεξγάδεηαη κε ηα άιια ηκήκαηα ηνπ λνζνθνκείνπ ζε δηαγλσζηηθά, ζεξαπεπηηθά, εθπαηδεπηηθά θαη εξεπλεηηθά δεηήκαηα. Έρεη ζηελή ζπλεξγαζία κε ηηο ππφινηπεο κνλάδεο ηνπ Σνκέα Φπρηθήο Τγείαο, δειαδή κε ηα θέληξα πγείαο ηνπο ηνκείο άιισλ λνζνθνκείσλ θαη ηα ςπρηαηξηθά λνζνθνκεία αλ ππάξρνπλ. ε έλα ηδεφηππν ηνκενπνηεκέλν ζχζηεκα ςπρηαηξηθήο θξνληίδαο νη ςπρηαηξηθφο ηνκείο ησλ γεληθψλ λνζνθνκείσλ πξέπεη: Να αλαπηχμεη δξάζεηο δηαζχλδεζεο θαη ζπλεξγαζίαο ηφζν κε ηηο άιιεο δνκέο Φπρηθήο Τγείαο ηνπ ΣΟΦΤ, φζν θαη κε ηνπο Κνηλσληθνχο Δηαίξνπο, ψζηε λα νξγαλσζεί έλα ζχζηεκα παξαπνκπψλ γηα λα ππάξμεη ζπλερήο ξνή πιεζπζκνχ. Σν Φπρηαηξηθφ ηκήκα είλαη απαξαίηεην λα ζπλεξγάδεηαη ηφζν κε ηηο κνλάδεο ηεο ΠΦΤ ζηνλ ηνκέα επζχλεο (ηδηαίηεξα γηα εθείλνπο ηνπο αζζελείο νη νπνίνη δηακέλνπλ ζε απνκεκαθξπζκέλεο πεξηνρέο), φζν θαη κε φινπο εθείλνπο ηνπο θνξείο θαη θνηλσληθνχο πξσηαγσληζηέο (ΟΣΑ, ΜΚΟ, ΝΠΗΓ θιπ.), νη νπνίνη είλαη ζε ζέζε λα εκπιαθνχλ ζε ζρέδηα κεηαλνζνθνκεηαθήο θξνληίδαο αζζελψλ, δεκηνπξγψληαο ην ππνζηεξηθηηθφ θνηλνηηθφ ηνπο δίθηπν. Υσξίο ηε δηαζχλδεζε θαη ηε ζπλεξγαζία κε ηηο άιιεο δνκέο 17

18 Φπρηθήο Τγείαο ηνπ ΣΟΦΤ θαη κε ηνπο Κνηλσληθνχο Δηαίξνπο ε ηνκενπνίεζε ράλεη ην πεξηερφκελφ ηεο. Να κπνξεί λα αληαπεμέιζεη ζηηο αλάγθεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο γεσγξαθηθήο πεξηνρήο, παξέρνληαο έγθαηξε παξέκβαζε, δηάγλσζε θαη ζεξαπεία φινπ ηνπ θάζκαηνο ησλ ςπρηαηξηθψλ θαη ςπρνινγηθψλ πξνβιεκάησλ, κε παξάιιειν ζρεδηαζκφ εμαηνκηθεπκέλεο ςπρνθνηλσληθήο ππνζηήξημεο, ψζηε ην άηνκν λα κε θχγεη απφ ηελ θνηλφηεηα θαη λα κελ απνκαθξπλζεί απφ ην θπζηθφ ηνπ πεξηβάιινλ (νηθνγέλεηα, εθπαίδεπζε, εξγαζία θιπ). Πξφθεηηαη γηα ζεξαπεία κέζα ζηελ Κνηλφηεηα, θαηά ηελ νπνία ν αζζελήο δε θεχγεη απφ ην νηθείν νηθνγελεηαθφ θαη θνηλσληθφ ηνπ πεξηβάιινλ, παξά κφλν γηα ζχληνκα ρξνληθά δηαζηήκαηα θαη πξνθεηκέλνπ λα απνθχγεη ή λα αληηκεησπίζεη κηα πεξίνδν φμπλζεο ηεο αζζέλεηαο. Καζ φιν ηνλ ππφινηπν ρξφλν παξακέλεη ιεηηνπξγηθφο ζην ζπίηη ηνπ θαη αλ ππάξρεη αλάγθε παξαθνινπζείηαη απφ αλνηθηέο δνκέο ηνπ ζπζηήκαηνο ςπρηθήο θξνληίδαο, φπσο είλαη ηα θέληξα ςπρηθήο πγείαο ή ηα εμσηεξηθά ηαηξεία. Να κπνξεί λα αληαπεμέιζεη ζηηο αλάγθεο ππνδνρήο θαη λνζειείαο εθηάθησλ, νμέσλ θαη επεηγφλησλ πεξηζηαηηθψλ ηεο ζπγθεθξηκέλεο γεσγξαθηθήο πεξηνρήο. Να δέρεηαη θαη εθνχζηεο θαη αθνχζηεο λνζειείεο. Να λνζειεχεη ζπλήζσο αζζελείο κε νμέα παξά κε ρξφληα ζπκπηψκαηα. Να ζπλεξγάδεηαη κε ηα άιια ηκήκαηα ηνπ λνζνθνκείνπ ζε δηαγλσζηηθά, ζεξαπεπηηθά, εθπαηδεπηηθά θαη εξεπλεηηθά δεηήκαηα. Απφ ηηο παξαπάλσ ιεηηνπξγίεο πξνθχπηεη πσο ην ΦΣΓΝ κπνξεί λα απνηειέζεη ηνλ ππξήλα γηα ηελ αλάπηπμε ελφο δηθηχνπ ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο θαη φηη ην επίπεδν νινθιήξσζεο ηνπ ΦΣΓΝ (ε ζσζηφο πξνζδηνξηζκφο ηεο αξκνδηφηεηάο ηνπ ζην πιαίζην ηνπ ΣνΦΤ, ε επάξθεηα ησλ δφκσλ, ε θαηάξηηζε ηνπ πξνζσπηθνχ θιπ.) ζα θξίλνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηελ «απνηειεζκαηηθφηεηα» νιφθιεξνπ ηνπ ΣνΦΤ Κέληξν Ζκέξαο Σν Κέληξν Ζκέξαο είλαη κνλάδα πνπ απεπζχλεηαη ζε άηνκα ηα νπνία έρνπλ αλάγθε απφ ζπκκεηνρή ζε πξνγξάκκαηα πνπ απνζθνπνχλ ζηε βειηίσζε ησλ δεμηνηήησλ θαζεκεξηλήο δηαβίσζεο θαη θνηλσληθφηεηαο. Λεηηνπξγεί πξσί θη απφγεπκα θαη ζηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπ ζπκκεηέρνπλ επαγγεικαηίεο δηαθφξσλ εηδηθνηήησλ πνπ ζπγθξνηνχλ κηα δηεπηζηεκνληθή νκάδα θαη 18

19 κέζα απφ έλα δνκεκέλν πξφγξακκα δξαζηεξηνηήησλ βνεζνχλ ην άηνκν λα αληηκεησπίζεη πνιιέο απφ ηηο δπζθνιίεο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο. Σν πξφγξακκα πεξηιακβάλεη δξαζηεξηφηεηεο πνπ αθνξνχλ ζηελ απηνθξνληίδα, ζηελ θνηλσληθνπνίεζε, ζηελ αλάπηπμε δηαπξνζσπηθψλ ζρέζεσλ θαζψο θαη ζηελ πξνεηνηκαζία ηνπ αηφκνπ γηα ζπκκεηνρή ζε εξγαζηαθνχ ραξαθηήξα δξαζηεξηφηεηεο Κηλεηή Μνλάδα Φπρηθήο Τγείαο Ζ Κηλεηή Μνλάδα Φπρηθήο Τγείαο (ΚΜΦΤ) απνηειεί κνλάδα ησλ λνζνθνκείσλ ή ΝΠΗΓ κε θεξδνζθνπηθνχ ραξαθηήξα. Παξέρεη ππεξεζίεο πξφιεςεο θαη λνζειείαο ή εηδηθήο θξνληίδαο ςπρηθήο πγείαο θαη νίθνλ: (α) ε ΣνΦΤ πνπ ε γεσγξαθηθή ηνπο έθηαζε θαη δηακφξθσζε, ε νηθηζηηθή ηνπο δηαζπνξά θαζψο θαη νη θνηλσληθέο, νηθνλνκηθέο θαη πνιηηηζκηθέο ζπλζήθεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηε θχζε ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ δπζρεξαίλνπλ ηελ πξφζβαζε ησλ θαηνίθσλ ησλ πεξηνρψλ απηψλ ζε ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο θαη (β) ζε φκνξνπο ΣνΦΤ φηαλ δελ ππάξρνπλ ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο. Έξγν ηεο ΚΜΦΤ είλαη ε παξνρή ππεξεζηψλ πξφιεςεο θαη λνζειείαο θαη εηδηθήο θξνληίδαο θαη νίθνλ, ςπρνθνηλσληθήο απνθαηάζηαζεο θαη αγσγήο θνηλφηεηαο ζε δπζπξφζηηεο πεξηνρέο θαη εηδηθφηεξα: Ζ έγθαηξε δηάγλσζε - παξέκβαζε γηα ηελ πξφιεςε ηεο έλαξμεο ηεο λφζνπ ή ηεο ππνηξνπήο ηεο. Ζ θαη νίθνλ παξέκβαζε γηα ηελ αληηκεηψπηζε θαη δηαρείξηζε ηεο θξίζεο. Ζ θαη νίθνλ λνζειεία θαη παξαθνινχζεζε ηεο θαξκαθεπηηθήο αγσγήο, ε παξαθνινχζεζε ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα ηεο εμέιημεο ηεο λφζνπ θαη ε ζπλέρεηα ηεο ςπρηαηξηθήο θξνληίδαο ηνπ αζζελνχο. Ζ βνήζεηα θαη ε ζηήξημε ηνπ αζζελνχο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξαθηηθψλ ηνπ αλαγθψλ θαη πξνβιεκάησλ, κε έκθαζε ζηελ εθκάζεζε δεμηνηήησλ θαη ε πξνεηνηκαζία ηνπ γηα ηνλ ηειηθφ ζηφρν πνπ είλαη ε απηφλνκε δηαβίσζε Ζ ζπκβνπιεπηηθή - ππνζηεξηθηηθή παξέκβαζε ζηελ νηθνγέλεηα ηνπ αζζελνχο, κε ζηφρν ηελ θαιχηεξε επηθνηλσλία ηνπο θαη ηε κείσζε ηνπ άγρνπο ηεο νηθνγέλεηαο θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ αζζελνχο. Ζ εθπαίδεπζε εζεινληψλ. Ζ θαηαπνιέκεζε ηνπ θνηλσληθνχ ζηίγκαηνο κέζσ ησλ πξνγξακκάησλ αγσγήο θνηλφηεηαο. 19

20 Ζ ΚΜΦΤ ρξεζηκνπνηεί σο κέζα γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζθνπψλ ηεο ην δηαγλσζηηθφ θαη θιηληθφ ηεο έξγν, ηελ εθπαίδεπζε επαγγεικαηηψλ πγείαο θαη πξφλνηαο, ηελ αγσγή ηεο θνηλφηεηαο, ηελ έξεπλα αλαγθψλ, ηελ αμηνιφγεζε ησλ παξεκβάζεψλ ηεο. Υξεζηκνπνηεί επίζεο επξείεο ζπλεξγαζίεο κε πξφζσπα θαη ζεζκνχο ηεο ηνπηθήο θνηλφηεηαο, ζηελ πξνζπάζεηά ηεο λα ζπγθξνηήζεη δίθηπα γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζθνπψλ ηεο. πλήζσο κηα ΚΜΦΤ απνηειείηαη απφ επαγγεικαηίεο ςπρηθήο πγείαο (ςπρίαηξν, ςπρνιφγν, θνηλσληθφ ιεηηνπξγφ, λνζειεπηή/ξηα, δηνηθεηηθνχο ππαιιήινπο). Σα κέιε ηεο ΚΜΦΤ ιεηηνπξγνχλ σο νκάδα θη ελψ δηαηεξνχλ ηηο επαγγεικαηηθέο ηνπο ηαπηφηεηεο, αιιεινζπκπιεξψλνπλ ηνπο επαγγεικαηηθνχο ηνπο ξφινπο. Ζ ΚΜΦΤ είλαη, θχζεη θαη ζέζεη, αλνηθηή ζηε ζχκπξαμε κε άιινπο επαγγεικαηίεο πγείαο θαη πξφλνηαο, ηνπηθνχο θνηλσληθνχο θαη πνιηηηθνχο παξάγνληεο. Ζ ΚΜΦΤ ρξεζηκνπνηεί δηαζέζηκνπο ρψξνπο ηεο θνηλφηεηαο, ζπλήζσο ρψξνπο ηεο Πξσηνβάζκηαο Φξνληίδαο Τγείαο (ΠΦΤ), αιιά φρη κφλν, εθεί πνπ ρξεηάδεηαη ρξεζηκνπνηεί ρψξνπο πνπ αλήθνπλ ζηνπο ΟΣΑ, ζε ζπιιφγνπο θιπ., αλάινγα κε ηηο αλάγθεο πνπ αλαδχνληαη, αιιά θαη ηνπο ζηφρνπο πνπ θάζε θνξά ηίζεληαη. Ζ ΚΜΦΤ ρξεηάδεηαη επίζεο έλα δηθφ ηεο ρψξν, ζε αζηηθή πεξηνρή (ζπλήζσο ζηελ πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ ζηνλ νπνίν ιεηηνπξγεί) σο βάζε γηα ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηεο. Δθεί φπνπ είλαη δπλαηφ, ε ΚΜΦΤ ρξεζηκνπνηεί σο ρψξνπο παξέκβαζεο απηνχο ζηνπο νπνίνπο δεη θαη εξγάδεηαη ν πιεζπζκφο ζηνλ νπνίν απεπζχλεηαη (ζπίηη, θαθελείν, ρψξνη δνπιεηάο) Ηαηξνπαηδαγσγηθό Κέληξν Σν Ηαηξνπαηδαγσγηθό Κέληξν (ΗΠΚ) παξέρεη ππεξεζίεο γηα παηδηά, εθήβνπο θαη ηηο νηθνγέλεηέο ηνπο. Πεξηιακβάλνληαη ππεξεζίεο πξψηκεο δηάγλσζεο θαη ζεξαπείαο, ζπκβνπιεπηηθή θαη ςπρνζεξαπεπηηθή παξέκβαζε ζηηο νηθνγέλεηεο, θαζψο θαη ςπρνθνηλσληθή βνήζεηα. Ζ θξνληίδα παξέρεηαη κέζσ παξεκβάζεσλ ζε επίπεδν εμσηεξηθνχ ηαηξείνπ, θαη νίθνλ επηζθέςεσλ, θνηλνηηθψλ δξάζεσλ. πλήζσο ε ιεηηνπξγία ηνπ είλαη πξσηλή θαη απνγεπκαηηλή, επί πελζεκέξνπ βάζεσο. Σν ΗΠΚ έρεη ηελ επζχλε παξνρήο ή ζπληνληζκνχ ησλ αθφινπζσλ δξαζηεξηνηήησλ: Γηαγλσζηηθή εθηίκεζε παηδηψλ, εθήβσλ θαη ησλ νηθνγελεηψλ ηνπο. πκβνπιεπηηθή θαη ππνζηεξηθηηθή αληηκεηψπηζε. Δμεηδηθεπκέλεο ππεξεζίεο παηδνςπρηαηξηθέο θαη ςπρνινγηθέο ππεξεζίεο. Τπεξεζίεο ινγνζεξαπείαο, εξγνζεξαπείαο θαη εηδηθή δηαπαηδαγψγεζε. 20

21 ρεδηαζκφο παξεκβάζεσλ ζηελ θνηλφηεηα. Δθπαίδεπζε θαη επαηζζεηνπνίεζε εθπαηδεπηηθψλ ζε ζέκαηα πγείαο. Γξαζηεξηφηεηεο Κέληξνπ Ζκέξαο. Γξαζηεξηφηεηεο Φπρνθνηλσληθήο Απνθαηάζηαζεο. Δπίζεο ην ΗΠΚ ζπληνλίδεη θαη δηνξγαλψλεη, ζε ζπλεξγαζία κε άιινπο ηνπηθνχο ή άιινπο θνξείο, δξάζεηο ζηνλ ηνκέα ηεο πξναγσγήο ηεο ςπρηθήο πγείαο, ηεο πξφιεςεο ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ. εκαληηθφ είλαη ην έξγν ηνπ ζηνλ ηνκέα ηεο πξσηνγελνχο πξφιεςεο κέζα απφ ηελ νξγάλσζε θαη εθαξκνγή αληίζηνηρσλ παξεκβάζεσλ ζε παηδηθνχο ζηαζκνχο, ζρνιεία θιπ Κέληξν Παξέκβαζεο ζηελ θξίζε Σν Κέληξν Παξέκβαζεο ζηελ Κξίζε (ΚΠΚ) είλαη ζπλήζσο εγθαηεζηεκέλν εθηφο ηνπ Γεληθνχ Ννζνθνκείνπ θαη δέρεηαη θπξίσο ςπρηαηξηθνχο αζζελείο πνπ έρνπλ λνζήζεη ζην παξειζφλ ή/θαη βξίζθνληαη ζε ζπλερή ςπρηαηξηθή παξαθνινχζεζε κέζσ ησλ ηαθηηθψλ εμσηεξηθψλ ηαηξείσλ, νη νπνίνη είλαη ζε θξίζε, ρσξίο φκσο λα ρξεηάδνληαη ελδνλνζνθνκεηαθή λνζειεία. Γέρεηαη επίζεο λέα πεξηζηαηηθά, γηα ηα νπνία απαηηείηαη ε παξνρή ππεξεζηψλ ιφγσ κηαο θξίζεο πνπ δηέξρνληαη (γηα παξάδεηγκα, έληνλεο ελδννηθνγελεηαθέο ζπγθξνχζεηο). Οη αζζελείο απεπζχλνληαη ζην ΚΠΚ θπξίσο ζε πεξηπηψζεηο ππνηξνπψλ, είηε κε δηθή ηνπο πξσηνβνπιία είηε απφ ην ζπγγεληθφ ηνπο πεξηβάιινλ. Λφγσ ηεο θχζεο ησλ πξνβιεκάησλ ηα νπνία δηαρεηξίδεηαη, ην ΚΠΚ ιεηηνπξγεί ζε 24σξε βάζε. Σν ΚΠΚ απνηειεί ηνλ ελδηάκεζν θξίθν γηα ηελ πξφιεςε θαη ηε ζεξαπεία ςπρηαηξηθψλ δηαηαξαρψλ θαη ζηφρνο ηνπ είλαη ε βξαρππξφζεζκε ζεξαπεπηηθή παξέκβαζε ηνπ ιεγφκελνπ «επείγνληνο ςπρηαηξηθνχ πεξηζηαηηθνχ» Οινθιεξσκέλν Κέληξν Παξέκβαζεο γηα άηνκα κε δηαηαξαρέο απηηζηηθνύ ηύπνπ Σν Οινθιεξσκέλν Κέληξν παξέκβαζεο γηα άηνκα κε δηαηαξαρέο απηηζηηθνύ ηύπνπ είλαη έλα ζχλνιν εμεηδηθεπκέλσλ ηκεκάησλ, πνπ ζθνπφ έρεη ηε παξνρή ππεξεζηψλ ζε άηνκα κε απηηζκφ θαη ηηο νηθνγέλεηεο ηνπο. Σα Κέληξα απηά δηαθξίλνληαη, αλάινγα κε ηελ ειηθηαθή νκάδα ζηελ νπνία παξέρνπλ ππεξεζίεο, ζε παηδηψλ, εθήβσλ θαη ελειίθσλ. Σα ηκήκαηα πνπ ζπγθξνηνχλ ην Οινθιεξσκέλν Κέληξν Παξέκβαζεο γηα άηνκα κε δηαηαξαρέο απηηζηηθνχ ηχπνπ είλαη: 1. Κέληξν Ζκέξαο 21

22 2. Μνλάδα Παξέκβαζεο ζηελ Κξίζε 3. Ξελψλαο 4. Οηθνηξνθείν 5. Κέληξν Δθπαίδεπζεο θαη Έξεπλαο ην ζχλνιφ ηνπο νη παξεκβάζεηο ελφο νινθιεξσκέλνπ Κέληξνπ απνζθνπνχλ ζηελ παξνρή θαηάιιεισλ ππεξεζηψλ ζηα άηνκα κε απηηζκφ (εθπαίδεπζε, ζεξαπεία, απνθαηάζηαζε, θηινμελία, δηακνλή) θαη ζηηο νηθνγέλεηέο ηνπο Κέληξν γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο λόζνπ Alzheimer Βαζηθνί ζηφρνη ηνπ Κέληξνπ γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο λόζνπ Alzheimer είλαη: Ζ παξαθνινχζεζε αζζελψλ πνπ κέλνπλ κε ηελ νηθνγέλεηά ηνπο. Ζ παξνρή θαηάιιειεο πεξίζαιςεο ηνπ αζζελή ζε κνλάδεο δηακνλήο. Ζ ςπρνινγηθή ζηήξημε θαη ε εθπαίδεπζε θξνληηζηψλ. Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ, έλα Κέληξν κπνξεί λα παξέρεη ηηο αθφινπζεο ππεξεζίεο: Φηινμελία (βξαρχρξνλε ή καθξφρξνλε). Δθπαίδεπζε θαη ππνζηήξημε φζσλ θξνληίδνπλ άηνκα πνπ πάζρνπλ απφ ηε λφζν. Οη ππεξεζίεο απηέο παξέρνληαη κέζα απφ ηελ αλάπηπμε κνλάδαο δηακνλήο (π.ρ. νηθνηξνθείν) θαη εκηδηακνλήο (π.ρ. Κέληξν Ζκέξαο), κνλάδαο θαη νίθνλ πεξίζαιςεο, θαζψο θαη κνλάδαο ππνζηήξημεο θαη εθπαίδεπζεο ησλ θξνληηζηψλ, είηε απηνί είλαη κέιε ηεο νηθνγέλεηαο είηε επαγγεικαηίεο Γνκέο απνθαηάζηαζεο Ξελώλεο Δίλαη Μνλάδα Φπρνθνηλσληθήο Απνθαηάζηαζεο πνπ θηινμελεί άηνκα κε ςπρηθέο δηαηαξαρέο θαη ζνβαξά ςπρνθνηλσληθά πξνβιήκαηα γηα δηαβίσζε, ζεξαπεία θαη ππνζηήξημε κε ζθνπφ ηελ επίηεπμε ηθαλνπνηεηηθνχ βαζκνχ αλεμάξηεηεο ιεηηνπξγίαο ηνπο ζηελ θνηλφηεηα. έλαλ μελψλα θηινμελνχληαη άηνκα πνπ δελ έρνπλ νηθνγελεηαθφ πεξηβάιινλ ή άηνκα γηα ηα νπνία θξίλεηαη φηη είλαη ζεξαπεπηηθή ε πξνζσξηλή απνκάθξπλζή ηνπο απφ ην πεξηβάιινλ ηεο νηθνγέλεηάο ηνπο ή πνπ ρξεηάδνληαη κηα πεξίνδν πξνζαξκνγήο θαη επαλεθπαίδεπζεο γηα ηε δσή ζηελ θνηλφηεηα. Ζ δπλακηθφηεηα ελφο μελψλα δελ κπνξεί λα ππεξβαίλεη ηα 15 άηνκα. 22

23 Οη μελψλεο δηαβαζκίδνληαη, αλάινγα κε ην ρξφλν παξακνλήο ησλ ελνίθσλ ζε απηνχο ζε βξαρείαο, κέζεο θαη καθξάο δηάξθεηαο παξακνλήο. Ζ ππνζηήξημε ησλ μελψλσλ δηαβαζκίδεηαη αλάινγα κε ηελ παξνπζία ηνπ πξνζσπηθνχ ζε απηνχο ζε πςεινχ βαζκνχ (24σξε παξνπζία πξνζσπηθνχ), κέζνπ βαζκνχ (θαηψηεξε ηνπ 24σξνπ παξνπζία πξνζσπηθνχ) θαη ρακεινχ βαζκνχ (πεξηνδηθή παξαθνινχζεζε θαη ππνζηήξημε ησλ ελνίθσλ). Ζ ιεηηνπξγία ηνπ μελψλα είλαη αλνηθηή ζηελ θνηλσλία θαη πξνζνκνηάδεη κε νηθνγελεηαθφ πεξηβάιινλ. Γηα απηφ ην ιφγν επηβάιιεηαη ε παξνπζία ηνπο ζε πεξηνρέο θαηνηθίαο Οηθνηξνθεία Σα Οηθνηξνθεία είλαη Μνλάδεο Φπρνθνηλσληθήο Απνθαηάζηαζεο πςεινχ βαζκνχ πξνζηαζίαο ζηα νπνία θηινμελνχληαη γηα δηαβίσζε ππνζηήξημε θαη ζεξαπεία άηνκα κε ςπρηθέο δηαηαξαρέο κε ζθνπφ λα δηαζθαιηζηεί ε παξακνλή ηνπο ζηελ θνηλφηεηα θαη ε ζπλέρηζε ησλ ζρέζεσλ απηψλ ησλ αηφκσλ κε ηε δσή θαη ηε δξάζε ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο. Ο αξηζκφο ησλ αηφκσλ πνπ θηινμελνχληαη ζε έλα Οηθνηξνθείν δελ κπνξεί λα μεπεξλά ηα 25 θαη κπνξνχλ λα είλαη είηε άηνκα πνπ ρξεηάδνληαη ςπρνγεξηαηξηθή θξνληίδα είηε άηνκα κε λνεηηθή πζηέξεζε θαη δεπηεξνγελείο ςπρηθέο δηαηαξαρέο είηε, ηέινο, άηνκα πνπ κπνξνχλ λα δνπλ ζηελ θνηλφηεηα αιιά επεηδή έρνπλ ρακειφ βαζκφ απηνδπλακίαο έρνπλ αλάγθε απφ κηα ζηεγαζηηθή δνκή πςειήο πξνζηαζίαο Πξνζηαηεπόκελα Γηακεξίζκαηα Σα πξνζηαηεπφκελα δηακεξίζκαηα είλαη ρψξνη ζηέγαζεο -ζε πνιπθαηνηθίεο ή κνλνθαηνηθίεο- αηφκσλ κε ςπρηθέο δηαηαξαρέο ή λνεηηθή πζηέξεζε κε δεπηεξνγελείο ςπρηθέο δηαηαξαρέο, ηα νπνία έρνπλ απμεκέλεο αιιά φρη πιήξεηο ηθαλφηεηεο απηνθξνληίδαο θαη απηνεμππεξέηεζεο. ε έλα πξνζηαηεπφκελν δηακέξηζκα δελ κπνξνχλ λα δηακέλνπλ πεξηζζφηεξα απφ έμη άηνκα. Ζ ςπρνθνηλσληθή θξνληίδα πνπ παξέρεηαη ζε απηά ηα άηνκα έρεη ζθνπφ ηελ επίηεπμε ηεο κεγαιχηεξεο δπλαηήο αλεμαξηεζίαο, απηνλνκίαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηάο ηνπο, ψζηε λα ιεηηνπξγήζνπλ ζηελ θνηλφηεηα κε επηηπρία θαη ζηφρν ηελ πιήξε απηφλνκε δηαβίσζε. 23

24 Κνηλσληθνί πλεηαηξηζκνί Πεξηνξηζκέλεο Δπζύλεο Οη Κνηλσληθνί πλεηαηξηζκνί Πεξηνξηζκέλεο Δπζύλεο (ΚνηΠΔ) είλαη λνκηθά πξφζσπα ηδησηηθνχ δηθαίνπ κε πεξηνξηζκέλε επζχλε ησλ κειψλ ηνπο, έρνπλ εκπνξηθή ηδηφηεηα θαη απνηεινχλ Μνλάδεο Φπρηθήο Τγείαο, νη νπνίεο εληάζζνληαη ζηνπο Σνκείο Φπρηθήο Τγείαο. χκθσλα κε ην λφκν, νη ΚνηΠΔ απνβιέπνπλ ζηελ θνηλσληθν-νηθνλνκηθή ελζσκάησζε θαη επαγγεικαηηθή έληαμε ησλ αηφκσλ κε ζνβαξά ςπρνθνηλσληθά πξνβιήκαηα θαη ζπκβάιινπλ ζηε ζεξαπεία ηνπο θαη ζηελ θαηά ην δπλαηφλ νηθνλνκηθή ηνπο απηάξθεηα. Οη ΚνηΠΔ κπνξνχλ λα είλαη ηαπηφρξνλα παξαγσγηθέο, θαηαλαισηηθέο, εκπνξηθέο, πηζησηηθέο, αλαπηπμηαθέο, θνηλσληθέο, εθπαηδεπηηθέο θαη πνιηηηζηηθέο κνλάδεο θαη λα αλαπηχζζνπλ νπνηαδήπνηε νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα (αγξνηηθή, θηελνηξνθηθή, κειηζζνθνκηθή, αιηεπηηθή, δαζηθή, βηνκεραληθή, βηνηερληθή, μελνδνρεηαθή, εκπνξηθή, παξνρήο ππεξεζηψλ, θνηλσληθήο αλάπηπμεο). Μέιε ησλ ΚνηΠΔ κπνξνχλ λα είλαη άηνκα κε ςπρηθέο δηαηαξαρέο (ζε πνζνζηφ έσο 35%), επαγγεικαηίεο ςπρηθήο πγείαο (ζε πνζνζηφ έσο 45%), δήκνη, θνηλφηεηεο ή άιια θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα δεκνζίνπ ή ηδησηηθνχ δηθαίνπ (ζε πνζνζηφ φρη πςειφηεξν ηνπ 20%). 24

25 4. Οη δνκέο αλά δήκν 4.1 Άγηνη Αλάξγπξνη Κνηλσληθή Τπεξεζία ηνπ Γήκνπ Ζ Κνηλσληθή Τπεξεζία απνηειεί κηα δνκή ππνδνρήο ησλ θαηνίθσλ ηεο πφιεο κε βαζηθφ ζηφρν ηελ πξναγσγή ηεο ςπρηθήο πγείαο θαη ηελ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ηνπο κέζα απφ δξάζεηο πξφιεςεο. ηεγάδεηαη ζε θηίξην ηνπ δήκνπ κέζα ζηηο αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο ηνπ θνιπκβεηεξίνπ Σν πξνζσπηθφ ηεο Τπεξεζίαο απαξηίδεηαη απφ Φπρνιφγνπο, Κνηλσληθνχο Λεηηνπξγνχο, Φπζηνζεξαπεπηή, Δπφπηξηα Γεκφζηαο Τγείαο, Ννζειεπηέο, Οηθνγελεηαθνχο Βνεζνχο θαη Γηνηθεηηθφ Πξνζσπηθφ. ην πιαίζην ησλ πξνγξακκάησλ Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο παξέρνληαη : i) πκβνπιεπηηθή Τπνζηήξημε Οη ςπρνιφγνη παξέρνπλ ζπζηεκαηηθή ςπρνινγηθή ππνζηήξημε ζε ζπκπνιίηεο καο, κε αλάγθεο φπσο δπζθνιίεο ζηηο ζρέζεηο γνλέσλ - παηδηψλ, ζπλαηζζεκαηηθέο δπζθνιίεο, πξνβιήκαηα επηθνηλσλίαο θαη ζπκπεξηθνξάο, δπζθνιίεο ζηηο ζρέζεηο ησλ δχν θχισλ, πξνβιήκαηα ηξίηεο ειηθίαο, δπζιεηηνπξγία νηθνγέλεηαο, ηξαπκαηηθά ζπκβάληα δσήο. ii) Κνηλσληθή Δξγαζία Οη Κνηλσληθνί Λεηηνπξγνί ηεο ππεξεζίαο αζρνινχληαη κε ζέκαηα φπσο θνηλσληθή έξεπλα, ζπκβνπιεπηηθή θαη ςπρνινγηθή ζηήξημε, εθαξκνγή πξνγξακκάησλ θνηλσληθήο κέξηκλαο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ηεο θνηλφηεηαο, πξνγξάκκαηα γηα εππαζείο νκάδεο πιεζπζκνχ (κεηαλάζηεο, ηζηγγάλνη, άπνξνη θ.ά.), ζπκβνπιεπηηθή θαη παξαπνκπή ζε ζπλεξγαδφκελνπο θνξείο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζεκάησλ φπσο: Υξήζε εμαξηεζηνγφλσλ νπζηψλ, θαθνπνίεζε παηδηψλ, γπλαηθψλ θ.ά. iii) πκβνπιεπηηθή γνλέσλ ε ζπλεξγαζία κε ηελ Γεληθή Γξακκαηεία Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ εθαξκφδνληαη ηα εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα «πκβνπιεπηηθή Γνλέσλ» θαη «ρέζεηο ρνιείνπ - Οηθνγέλεηαο» πνπ απεπζχλνληαη ζε γνλείο ή κειινληηθνχο γνλείο ηεο πφιεο. ηφρνη ησλ Πξνγξακκάησλ είλαη ε ππνζηήξημε ηνπ γνλετθνχ ξφινπ κέζα ζηελ εθπαίδεπζε, ε αλάπηπμε δεμηνηήησλ, ε επφδσζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γνλέσλ ζηηο ζρνιηθέο δξαζηεξηφηεηεο, Όζνλ αθνξά ηε ζπλεξγαζία κε άιινπο θνξείο ε ππεξεζία : 25

26 Δίλαη επίζεκνο εηαίξνο ζην Κέληξν Πξφιεςεο ηεο ρξήζεο Δμαξηεζηνγφλσλ Οπζηψλ «ΦΑΔΘΧΝ». πκκεηέρεη ζην Γηαδεκνηηθό Γίθηπν Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγύεο 32 δήκσλ κε ζηφρν ηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ πξφιεςεο θαη αγσγήο πγείαο. πλεξγάδεηαη κε θνηλσληθνχο θνξείο θαη ππεξεζίεο, φπσο ην Κέληξν Φπρηθήο Τγείαο, Διιεληθή Αληηθαξθηληθή Δηαηξεία. Γηνξγαλψλεη πξνγξάκκαηα θαη δξάζεηο θνηλσληθήο πνιηηηθήο. Παξάιιεια κε ηα πξνγξάκκαηα θνηλσληθήο αιιειεγγχεο ιεηηνπξγνχλ ηα πξνγξάκκαηα «Κνηλσληθήο Μέξηκλαο» θαη «Βνήζεηα ζην πίηη». Απεπζχλνληαη ζε άηνκα θάζε ειηθίαο, θαηνίθνπο ηνπ Γήκνπ Αγίσλ Αλαξγχξσλ, πνπ αληηκεησπίδνπλ πξφζθαηξα ή κφληκα πξνβιήκαηα ζσκαηηθήο ή ςπρηθήο πγείαο. Σα πξνγξάκκαηα ζηειερψλνληαη απφ Κνηλσληθνχο Λεηηνπξγνχο, Ννζειεπηέο θαη Οηθνγελεηαθνχο Βνεζνχο, πνπ παξέρνπλ ςπρνθνηλσληθή ζηήξημε, λνζειεπηηθή θξνληίδα θαη νηθνγελεηαθή βνήζεηα θαη νίθνλ. Οη ζηφρνη ησλ πξνγξακκάησλ είλαη ε επηινγή ηνπ ηξφπνπ δσήο απφ ηα ίδηα ηα άηνκα, ε δηαβίσζε ζε αμηνπξεπείο ζπλζήθεο ζην νηθείν θπζηθφ θαη θνηλσληθφ πεξηβάιινλ θαη ε δηαηήξεζε ηεο ζπλνρήο ηεο νηθνγέλεηάο ηνπο, ε απνθπγή ηεο ρξήζεο ηδξπκαηηθήο θξνληίδαο ή θαηαζηάζεσλ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ, ε δηαηήξεζε ηεο απηνλνκίαο, ηεο θνηλσληθήο ζπκκεηνρήο θαη ηεο επηθνηλσλίαο, ε ρξήζε ππεξεζηψλ πνπ λα ηνπο εμαζθαιίδεη πγεία θαη βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ηνπο. Σν γξαθείν ηεο Κνηλσληθήο Τπεξεζίαο ιεηηνπξγεί θαζεκεξηλά θαη παξέρεη ηηο ππεξεζίεο ηνπ ζε δεκφηεο θαη θαηνίθνπο ηνπ δήµνπ Αγίσλ Αλαξγχξσλ Κέληξν Φπρηθήο Τγείαο Αγίσλ Αλαξγύξσλ - Μηα θνηλνηηθή ππεξεζία ςπρηθήο πγείαο γηα ηηο αλάγθεο ηνπ ηνπηθνύ πιεζπζκνύ Σν ΚΦΤ Αγίσλ Αλαξγχξσλ είλαη κηα απνθεληξσκέλε Μνλάδα Φπρηθήο Τγείαο ηνπ ΦΝΑ. θνπφο ηνπ είλαη ε αλάπηπμε ζεξαπεπηηθψλ παξεκβάζεσλ θνληά ζηνλ ηφπν θαηνηθίαο, νη νπνίεο απεπζχλνληαη ζην ζχλνιν ησλ αηηεκάησλ γηα παξνρή ππεξεζηψλ ςπρηθήο πγείαο, πνπ αλαδχνληαη ζηνλ ηνπηθφ πιεζπζκφ: απφ ηηο πην ειαθξέο κνξθέο ςπρηθήο δπζθνξίαο, πνπ ην άηνκν δελ κπνξεί λ αληηκεησπίζεη κφλν ηνπ, κέρξη ηηο πην ζνβαξέο. πγθεθξηκέλα ην ΚΦΤ Αγίσλ Αλαξγχξσλ απεπζχλεηαη θαη δέρεηαη (Γεπηέξα έσο Παξαζθεπή 8 π.κ. έσο 8 κ.κ.) αηηήκαηα απφ ηνλ πιεζπζκφ ησλ Αγίσλ Αλαξγχξσλ, ηεο Ν. Υαιθεδφλαο, ηεο Ν. Φηιαδέιθεηαο θαη ηεο Μεηακφξθσζεο, ελψ αλαιακβάλεη ηε 26

27 κεηαλνζνθνκεηαθή παξαθνινχζεζε φζσλ έρνπλ λνζειεπηεί ή ζα λνζειεπηνχλ ζην κέιινλ ζην ΦΝΑ, απφ κηα επξχηεξε πεξηνρή πνπ εθηφο απφ ηνπο αλσηέξσ δήκνπο πεξηιακβάλεη ηηο Αραξλέο θαη ηνπο Θξαθνκαθεδφλεο, ην Ν. Ζξάθιεην, ηε Ν. Ησλία, ηε Φηινζέε θαη ην 4ν δηακέξηζκα ηνπ Γήκνπ Αζελαίσλ. Απηή ε άηππε «ηνκενπνίεζε» ζεσξείηαη sine qua non ζπλζήθε, γηα λα κπνξεί λα ιεηηνπξγεί ην θέληξν ζηα πιαίζηα ηεο θνηλνηηθήο ςπρηαηξηθήο. ηφρνο ηεο ιεηηνπξγίαο είλαη ε πξόιεςε ησλ πξνβιεκάησλ ςπρηθήο πγείαο, είηε πξηλ εθδεισζνχλ, ή ζηα αξρηθά ζηάδηα ηεο εθδήισζήο ηνπο, έηζη ψζηε, κε ηελ παξνρή ηεο θαηάιιειεο εμσλνζνθνκεηαθήο θξνληίδαο, λα απνθεχγεηαη ε εχθνιε θαηαθπγή ζηε λνζνθνκεηαθή λνζειεία θαη ζηνλ εγθιεηζκφ. ηφρνο είλαη επίζεο ε ςπρνθνηλσληθή ζηήξημε ησλ αηφκσλ κε ζνβαξά πξνβιήκαηα ςπρηθήο πγείαο, πνπ έρνπλ αλάγθε ζεξαπεπηηθήο ζπλέρεηαο γηα ηε δηαηήξεζε ηεο θνηλσληθήο ηνπο έληαμεο θαη ηελ εμαζθάιηζε δηθαησκάησλ θαη πνηφηεηαο δσήο. Σν ΚΦΤ δελ δέρεηαη θαη δελ απαληά ζε αηηήκαηα πνπ αθνξνχλ εμαξηήζεηο απφ ηνμηθέο νπζίεο θαη αιθνφι (εθηφο αλ ζπλππάξρνπλ ζηα πιαίζηα «δηπιήο δηάγλσζεο», νπφηε αλαιακβάλεηαη ην ζθέινο πνπ αθνξά ηε ζπλνδφ ςπρηαηξηθή ζπκπησκαηνινγία). Σα αηηήκαηα γηα ηελ απηηζηηθή δηαηαξαρή παξαπέκπνληαη ζε εμεηδηθεπκέλεο ππεξεζίεο. Σν Κέληξν απεπζχλεηαη, θαηαξρήλ, ζηνλ πιεζπζκφ ησλ ελειίθσλ (άλσ ησλ 18 εηψλ), ελψ γηα ηελ παηδηθή ειηθία δέρεηαη αηηήκαηα γηα δηαγλσζηηθή εθηίκεζε θαη πξνζθνξά ππεξεζηψλ ινγνζεξαπείαο θαη εηδηθήο αγσγήο γηα παηδηά απφ 18 κελψλ έσο 12 εηψλ. Ζ πξφζβαζε ζην ΚΦΤ γίλεηαη κε ηηο πην απιέο θαη άκεζεο δηαδηθαζίεο, ρσξίο ιίζηεο αλακνλήο, πάληα κε ζεβαζκφ ηνπ δηθαηψκαηνο ηνπ αζζελή γηα ερεκχζεηα θαη ηνπ απνξξήηνπ γηα φ,ηη αθνξά ηελ ςπρηθή ηνπ πγεία. Ζ πξψηε επαθή κπνξεί λα γίλεη ηειεθσληθά ή κε επίζθεςε ζην Κέληξν, γηα αμηνιφγεζε ηνπ αηηήκαηνο θαη θιείζηκν ξαληεβνχ, αιιά ζε ηφπν δηαθνξεηηθφ απφ εθείλν ηνπ ΚΦΤ (ζην ζπίηη, ζε ππεξεζία πγείαο, ζε ίδξπκα, ΚΑΠΖ θιπ.). ηηο αξρέο ιεηηνπξγίαο ηνπ ΚΦΤ είλαη ε παξνρή ηεο θαηά ην δπλαηφ πην άκεζεο απάληεζεο, ρσξίο ιίζηεο αλακνλήο. ΣΟ ΚΦΤ δέρεηαη παξαπνκπέο απφ (θαη ζπλεξγάδεηαη ζε φια ηα ζηάδηα ησλ ζεξαπεπηηθψλ πξνγξακκάησλ κε) θνηλσληθέο, πγεηνλνκηθέο θαη άιιεο αξκφδηεο ππεξεζίεο ηεο πξναλαθεξζείζαο πεξηνρήο επζχλεο ηνπ. 27

28 Ζ παξνρή ησλ ππεξεζηψλ ηνπ ΚΦΤ γίλεηαη φπσο ζε φιεο ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο πγείαο (δειαδή, ρσξίο θακηάλ νηθνλνκηθή επηβάξπλζε), ζε αζθαιηζκέλνπο ζε δηάθνξα ηακεία θαη αλαζθάιηζηνπο. Τπεξεζίεο πνπ πξνζθέξεη ην ΚΦΤ: Κέληξν Ζκέξαο (θηινμελία γηα ιίγεο ψξεο, ζηε βάζε ελφο ζεξαπεπηηθνχ πξνγξάκκαηνο - πνπ ζπληειεί, παξάιιεια, ζηε κείσζε ηνπ βάξνπο ηεο νηθνγέλεηαο). Δμσηεξηθό Ηαηξείν (κπνξεί λα πξφθεηηαη γηα κηα κφλε επίζθεςε, ή γηα πεξηζζφηεξεο, δηαδνρηθέο επηζθέςεηο). Δπίζθεςε ζην πίηη (ζε ηαθηηθή βάζε, ή γηα κηα επείγνπζα θαηάζηαζε, ή γηα άηνκα πνπ δχζθνια έξρνληαη ζην ΚΦΤ, θιπ). πγθξόηεζε θαη παξαθνινύζεζε ηνπ Αηνκηθνύ Θεξαπεπηηθνύ Πξνγξάκκαηνο. - Θεξαπεπηηθή Γνπιεηά κε ηελ Οηθνγέλεηα. Οκαδηθέο Γξαζηεξηόηεηεο (αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ πάλσ ζηα θνηλά πξνβιήκαηα, νξγάλσζε δηαδηθαζηψλ ζπκκεηνρήο θαη ειεχζεξνπ ρξφλνπ, νηθνδφκεζεο θαη δηεχξπλζεο ηνπ θνηλσληθνχ δηθηχνπ). Παξεκβάζεηο Φπρνθνηλσληθήο Απνθαηάζηαζεο (αλάπηπμε ηεο πξφζβαζεο ζηελ πιεξνθνξία, ζηελ θνπιηνχξα, ζηελ εθπαίδεπζε, ζηελ εξγαζηαθή έληαμε, ζε εξγαζηήξηα έθθξαζεο, θνηλσληθνχο ζπλεηαηξηζκνχο, ζε αζιεηηθέο θαη ςπραγσγηθέο δξαζηεξηφηεηεο). ηήξημε γηα ηελ Πξόζβαζε ζε Κνηλσληθά Γηθαηώκαηα θαη Παξνρέο ηήξημε ζηε ηέγαζε (πνπ πινπνηείηαη ζηελ θαηνηθία ηνπ αζζελή, κε ζθνπφ ηε ζηήξημε ηνπ αηφκνπ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο θαζεκεξηλήο δσήο. πκβνπιεπηηθή ζε άιιεο Τπεξεζίεο. Πξνγξάκκαηα θαηαπνιέκεζεο ηνπ ζηίγκαηνο θαη αγσγήο ςπρηθήο πγείαο. Ζ ζηειέρσζε ηνπ ΚΦΤ Αγίσλ Αλαξγχξσλ θαίλεηαη ζηνλ παξαθάησ Πίλαθα 1: 28

29 Πίλαθαο 1 Μόληκνη ππάιιεινη Με ζύκβαζε εξγαζίαο ανξίζηνπ ή νξηζκέλνπ ρξόλνπ Δηδηθόηεηα ΠΔ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΧΝ ΠΔ ΛΟΓΟΘΔΡΑΠΔΤΣΧΝ ΠΔ ΠΑΗΓΑΓΧΓΧΝ ΠΔ ΦΤΥΟΛΟΓΧΝ ΣΔ ΛΟΓΟΘΔΡΑΠΔΤΣΧΝ ΣΔ ΓΗΟΗΚΖΖ ΝΟΟΚΟΜΔΗΧΝ 1 1 ΣΔ ΔΠΗΚΔΠΣΡΗΧΝ ΣΔ ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΓΔ ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΟΤ - ΛΟΓΗΣΗΚΟΤ ΤΔ ΔΠΗΜΔΛΖΣΧΝ ΤΔ ΠΡΟ/ΚΟΤ ΚΑΘΑΡΗΟΣΖΣΑ ΤΝΟΛΟ ΣΔΔ Α Κύθινπ πνπδώλ ΠΔ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΧΝ ΣΔ ΔΠΗΜΔΛΖΣΧΝ ΤΝΟΛΟ Πεγή: Αξρείν ΦΝΑ θελά θιεηζκέλνο Σνπηθή Μνλάδα Τγείαο ΗΚΑ - ΔΣΑΜ Αγίσλ Αλαξγύξσλ Έρεη δχν ςπρηάηξνπο αιιά δελ ππάξρνπλ ξαληεβνχ, είλαη φινο ν ρξφλνο 4.2. Αγία Βαξβάξα Κνηλσληθή ππεξεζία ηνπ Γήκνπ Ο Γήκνο Αγίαο Βαξβάξαο έρεη απηνηειή δηεχζπλζε πξνγξακκαηηζκνχ θαη θνηλσληθήο πνιηηηθήο, ζηελ νπνία εληάζζνληαη φιεο νη δνκέο ηα πξνγξάκκαηα θαη νη ππεξεζίεο πνπ αθνξνχλ ηελ θνηλσληθή πνιηηηθή ηνπ Γήκνπ, πξνθεηκέλνπ λα ππάξρεη εληαίν ζχζηεκα αμηνιφγεζεο θαη ζπληνληζκφο ηεο δξάζεο ηνπο. Αθξηβψο ιφγσ ηεο ζπλεθηηθήο θαη νξγαλσκέλεο εηθφλαο ηεο ε ππεξεζία έρεη απνηειέζεη πξφηππν αλαθνξάο ζε επηζηεκνληθέο κειέηεο (Κνληηάδεο Ξ., Σζέθνο Θ. 2008). ην πιαίζην αηνχ ηνπ δεκνηηθνχ δηθηχνπ δξάζεο νη εμεηδηθεπκέλεο ππεξεζίεο, φπσο απηή ηεο ςπρνθνηλσληθήο παξέκβαζεο, δίλνληαη απφ εμεηδηθεπκέλνπο επηζηήκνλεο κέζα ζε θάζε δνκή. Απνθεχγεηαη έηζη ε ζηηγκαηηζηηθή πξαθηηθή επηκέξνπο νξγάλσζεο δνκψλ γηα θάζε πξφβιεκα μερσξηζηά. 29

30 Οη δνκέο πνπ εληάζζνληαη ζηελ θνηλσληθή ππεξεζία είλαη: Τπεξεζία πξφιεςεο θαη πξναγσγήο ηεο πγείαο, ζπκβνπιεπηηθέο ππεξεζίεο, ππεξεζία πξνψζεζεο ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ, ππεξεζίεο θνηλσληθήο αιιειεγγχεο, ζπκβνπιεπηηθή γνλέσλ, ςπρνζπλαηζζεκαηηθή ππνζηήξημε παηδηψλ, ινγνζεξαπεία, α ΚΑΠΖ, β ΚΑΠΖ, ηαηξεία, ππεξεζία ΑκΔΑ, ππεξεζία ζίηηζεο, εζεινληέο, γ ΚΑΠΖ, κνλάδα «Βνήζεηα ζην ζπίηη», θέληξν εκεξεζίαο θξνληίδαο ειηθησκέλσλ (ΚΖΦΖ), θέληξν πξφιεςεο ηεο εμάξηεζεο θαη αγσγήο πγείαο δήκσλ Αγίαο Βαξβάξαο, Αηγάιεσ θαη Υατδαξίνπ. Ο πξνζαλαηνιηζκφο ηεο δξάζεο ηεο θνηλσληθήο ππεξεζίαο, φζνλ αθνξά ηα ζέκαηα ςπρηθήο πγείαο πνπ πξνθχπηνπλ ζε φιεο ηηο παξαπάλσ δνκέο, επηθεληξψλεηαη ζηελ πξφιεςε, ζηε ζηήξημε ησλ κειψλ ηεο νηθνγέλεηαο ηνπ αηφκνπ πνπ πάζρεη θαη ζηηο παξαπνκπέο. ε πνιχ ιίγεο πεξηπηψζεηο αθνινπζνχληαη παξεκβαηηθέο ηαθηηθέο. ηελ Κνηλσληθή Τπεξεζία απαζρνινχληαη ζηαζεξά εμεηδηθεπκέλνη επηζηήκνλεο: Κνηλσληνιφγνη, Κνηλσληθνί Λεηηνπξγνί, Φπρνιφγνη, Δπαγγεικαηηθνί χκβνπινη, Παηδαγσγνί, Λνγνπαηδηθφο, Ννκηθφο, Ηαηξνί, Ννζειεπηέο, ζηειέρε πεξηθεξεηαθήο αλάπηπμεο θαη ζηειέρε ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο. Σν πξνζσπηθφ αξηζκεί έσο θαη 80 ζπλνιηθά άηνκα (καδί κε ηνπο επνρηαθνχο ππαιιήινπο πνπ εξγάδνληαη κε ζπκβάζεηο νξηζκέλνπ ρξφλνπ). ε απηνχο πξνζηίζεληαη θαη εζεινληέο πνιίηεο. Τπάξρεη επηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε ηηο θνηλσληθέο ππεξεζίεο ηνπ Κξάηνπο, κε Με Κπβεξλεηηθέο Οξγαλψζεηο, κε ελψζεηο, ζσκαηεία θαη ζπλδέζκνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πγεία, ηελ πξφλνηα, ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ απαζρφιεζε, θαζψο θαη κε ζπιιφγνπο πνιηηψλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ θνηλσληθφ ηνκέα, ψζηε λα αμηνπνηνχληαη νη γλψζεηο θαη νη παξνρέο ηνπο. Γίλεηαη ζπλερψο πξνζπάζεηα νη Κνηλσληθέο Τπεξεζίεο ηνπ δήκνπ λα αμηνπνηνχλ ηηο γλψζεηο, ηελ εκπεηξία θαη ηηο δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο δξάζεο πνπ πξνζθέξνπλ εζληθά θαη επξσπατθά δίθηπα θαη ζχλδεζκνη πφιεσλ θαη θνξέσλ φπνπ ζπκκεηέρεη ν δήκνο φπσο: Σν Γηεζλέο Γίθηπν Δθπαηδεπφκελσλ πφιεσλ Σν Διιεληθφ Γίθηπν Τγηψλ Πφιεσλ Σν Διιεληθφ Γίθηπν Πφιεσλ Φηιηθψλ ζηα Παηδηά Σν Γηαδεκνηηθφ Γίθηπν γηα ηελ Τπνζηήξημε ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ «Γίθηπν ROM» Σν Γίθηπν Αδειθνπνηεκέλσλ πφιεσλ «Ακθηθηηνλία» Ο Αλαπηπμηαθφο χλδεζκνο Γπηηθήο Αζήλαο Ο χλδεζκν Γήκσλ πεξηνρήο Πεηξαηά θαη Γπηηθήο Αηηηθήο 30

31 Σν Κέληξν Πξφιεςεο ηεο Δμάξηεζεο- Αγσγήο Τγείαο Σνπηθή Μνλάδα ΗΚΑ Αγίαο Βαξβάξαο ηειερψλεηαη απφ έλαλ ςπρίαηξν Γνκέο Απνθαηάζηαζεο Έλα πξνζηαηεπφκελν δηακέξηζκα ππφ ηελ αηγίδα ηνπ ΦΝΑ Γξνκνθαΐηεηνπ. 4.3 Αηγάιεσ πκβνπιεπηηθό Κέληξν Γήκνπ Αηγάιεσ ην δήκν Αηγάιεσ ιεηηνπξγεί πκβνπιεπηηθό Κέληξν, ην νπνίν απνηειεί Ννκηθφ Πξφζσπν ηνπ δήκνπ πνπ έρεη ζρεδηαζηεί γηα λα πξνζθέξεη ελεκέξσζε θαη ςπρνινγηθή ππνζηήξημε ζε νηθνγέλεηεο θαη άηνκα φισλ ησλ ειηθηψλ πνπ αληηκεησπίδνπλ πξνζσπηθά ή νηθνγελεηαθά, ςπρνινγηθά ή θνηλσληθά πξνβιήκαηα. Απνδέθηεο ησλ ππεξεζηψλ είλαη νη αλαζθάιηζηνη δεκφηεο, αζθαιηζκέλνη δεκφηεο ηνπ ΟΓΑ, δεκφηεο κε ςπρνινγηθά πξνβιήκαηα, κε πξνβιήκαηα ζηηο δηαπξνζσπηθέο ζρέζεηο ή εμάξηεζεο απφ λαξθσηηθά, άπνξνη δεκφηεο, χιινγνη Γνλέσλ θαη Κεδεκφλσλ, καζεηέο, θαζψο θαη άλεξγνη δεκφηεο. ην πιαίζην ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπ ην πκβνπιεπηηθφ Κέληξν παξέρεη ππεξεζίεο πνπ εληάζζνληαη ζηνπο εμήο δχν άμνλεο: 1. Αηνκηθή - νηθνγελεηαθή ζπκβνπιεπηηθή, κε θχξην ζηφρν ηελ αληηκεηψπηζε πεξηζηαηηθψλ ζηε βάζε κηαο ακνηβαίαο ζρέζεο εκπηζηνζχλεο κε ηνπο δεκφηεο. ηελ πιεηνςεθία ηνπο ηα πεξηζηαηηθά απηά αθνξνχλ ζε δπζθνιίεο πνπ πξνθχπηνπλ είηε ζην νηθνγελεηαθφ πεξηβάιινλ (πξνβιήκαηα ζρέζεσλ θαη επηθνηλσλίαο, πξνβιήκαηα ζπκπεξηθνξάο) είηε ζην ζρνιηθφ πεξηβάιινλ (ρακειή ζρνιηθή επίδνζε, καζεζηαθέο δπζθνιίεο) είηε ζην επξχηεξν θνηλσληθφ (αλεξγία, πεξηζσξηνπνίεζε). Κάπνηα απφ ηα πεξηζηαηηθά αληηκεησπίδνληαη ζε δχν ή ηξεηο ζπλεδξίεο κε ελεκεξσηηθφ θπξίσο πεξηερφκελν, ελψ γηα θάπνηα άιια θξίλεηαη αλαγθαία ε πην ηαθηηθή ζπλεξγαζία (πεξηζηαηηθά πέλζνπο, θαθνπνίεζεο). Πεξηζηαηηθά ηδηαίηεξνπ ραξαθηήξα (ςπρνπαζνινγίαο, εμαξηήζεσλ) παξαπέκπνληαη ζε θέληξα κε θαηαιιειφηεξεο δνκέο (Κέληξα Φπρηθήο Τγείαο, Ννζνθνκεία, Κέληξα απεμάξηεζεο). 2. Οκηιίεο ζε ζρνιεία θαη παηδηθνχο ζηαζκνχο γηα πιεξέζηεξε ελεκέξσζε ησλ πνιηηψλ. Οη δξαζηεξηφηεηεο ηεο ππεξεζίαο πεξηιακβάλνπλ: 31

32 Δλεκεξσηηθέο εκεξίδεο - νκηιίεο Πξνιεπηηθέο εμεηάζεηο ζην ρψξν ησλ δεκνηηθψλ ηαηξείσλ θαη ζε ζρνιεία πδεηήζεηο θαη ζπλεδξίεο κε δεκφηεο απφ ςπρνιφγνπο πληαγνγξάθεζε θαξκάθσλ πκβνπιεπηηθή επαγγεικαηηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ Γπλαηθνινγηθέο, παζνινγηθέο, νξζνπεδηθέο, νδνληηαηξηθέο, παηδηαηξηθέο εμεηάζεηο Φπρνινγηθή ππνζηήξημε Σν Κέληξν ιεηηνπξγεί κε αλζξψπηλν δπλακηθό 9 αηφκσλ - ηαηξψλ. Ο εμνπιηζκόο ηνπ Κέληξνπ απνηειείηαη απφ ηα απαξαίηεηα ηαηξηθά κεραλήκαηα πξνθεηκέλνπ γηα ηηο εμεηάζεηο πνπ δηεμάγνληαη (θαξδηνγξάθνο, κεραλήκαηα θπζηθνζεξαπείαο, ζεη νδνληηαηξηθήο εμέηαζεο, κεράλεκα κέηξεζεο ζαθράξνπ, πηεζφκεηξν θ.ά.) Ζ θνηλσληθή ππεξεζία ηνπ Γήκνπ Αηγάιεσ απνηειείηαη απφ 5 άηνκα. Ζ δηεχζπλζε ζηεγάδεηαη εληφο ηνπ Γεκαξρείνπ ζε έλα εληαίν ρψξν 30 η.κ. πλεξγαζίεο κε άιινπο θνξείο: Ν.Π.Γ.Γ. Τπνπξγεία, θνηλσθειείο νξγαληζκνχο, Αζθαιηζηηθά Σακεία, Ο.Α.Δ.Γ., Ννζνθνκεία, Ξελψλεο, ΗΓΔΚΔ, Διιεληθφ Δξπζξφ ηαπξφ, Δθπαίδεπζε, Πξφλνηα, Δζσηεξηθέο Γηεπζχλζεηο. Απφ ηελ αμηνιφγεζε ηεο Γηεχζπλζεο Κνηλσληθψλ ππεξεζηψλ πξνθχπηνπλ κηα ζεηξά απφ ειιείςεηο θαη αλάγθεο, πνπ εάλ αληηκεησπηζηνχλ ζα κπνξεί ε Γηεχζπλζε λα εμππεξεηήζεη πεξηζζφηεξνπο πνιίηεο πνπ απηή ηε ζηηγκή ππνεμππεξεηνχληαη (άζηεγνη, ειηθησκέλνη ρσξίο πεξηβάιινλ, ςπρηθά αζζελείο, κεηαλάζηεο, ηζηγγάλνη). Οη ειιείςεηο απηέο είλαη νη αθφινπζεο: Αλαθνξηθά κε ηηο δξαζηεξηφηεηεο θαη ηηο δηαδηθαζίεο ζηέγαζε γηα ηα άηνκα ησλ εππαζψλ νκάδσλ πνπ δελ έρνπλ κφληκε θαηνηθία - έιιεηςε δνκψλ (γεξνθνκείν, μελψλαο), νηθνλνκηθέο εληζρχζεηο ζε άπνξνπο, εθαξκνγή πξνγξακκάησλ αγσγήο πγείαο ζε ζρνιεία. Γηα ηελ θαιχηεξε απφθξηζε ηεο Γηεχζπλζεο ζηηο αλάγθεο ησλ πνιηηψλ ζα πξέπεη λα δηελεξγεζεί κηα θνηλσληθή κειέηε γηα ηνλ πιεζπζκφ ηνπ δήκνπ (ραξαθηεξηζηηθά πιεζπζκνχ, νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, εθπαίδεπζε, εηδηθέο αλάγθεο, θ.ά.). Αλαθνξηθά κε ην αλζξψπηλν δπλακηθφ θαη ηελ πιηθνηερληθή ππνδνκή: Πξνκήζεηα θαηάιιεισλ ινγηζκηθψλ πξνγξακκάησλ 32

33 Παξάξηεκα Γήκνπ Αηγάιεσ ειιεληθνύ Κέληξνπ Φπρηθήο Τγηεηλήο θαη Δξεπλώλ Σν Κέληξν Φπρηθήο Τγηεηλήο θαη Δξεπλψλ αλήθεη ζην Τπνπξγείν Τγείαο. Ζ εηδνπνηφο δηαθνξά ηνπ ζε ζρέζε κε ηα άιια θέληξα ςπρηθήο πγείαο βξίζθεηαη ζηε λνκηθή ηνπ κνξθή πνπ είλαη Ννκηθφ Πξφζσπν Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ, ην νπνίν ιεηηνπξγεί εθηφο ΔΤ θαη ππάγεηαη ηεξαξρηθά θαηεπζείαλ ζην Τπνπξγείν Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο. ην θέληξν ςπρηθήο πγηεηλήο ηνπ δήκνπ Αηγάιεσ ιεηηνπξγεί παξάξηεκα, ην νπνίν παξέρεη ηηο εμήο ππεξεζίεο: Ηαηξνπαηδαγσγηθή Τπεξεζία γηα βξέθε παηδηά θαη εθήβνπο κέρξη 17 εηψλ Τπεξεζία Κνηλσληθήο Φπρηαηξηθήο πκβνπιεπηηθφ-φπρηαηξηθφ Σκήκα Δλειίθσλ ειηθίεο απφ 17 εηψλ θαη άλσ. Μνλάδα Φπρνζεξαπείαο πζηεκηθήο Πξνζέγγηζεο Μνλάδα Ζκεξήζηαο Πεξίζαιςεο Τπεξεζία Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Απνθαηάζηαζεο Πξνζηαηεπκέλν Δξγαζηήξην κε ηε κνξθή αζηηθήο εηαηξείαο κε θεξδνζθνπηθνχ ραξαθηήξα «Φηηάρην καδί καο» Ξελψλαο Αζήλαο-Αηγάιεσ Κέληξν Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο (ΚΔΚ/ΚΦΤ) Γηα ηνπο αζζελείο κε ειεγρφκελε ςπρσζηθή ζπκπησκαηνινγία ειηθίαο απφ 18 έσο 30 εηψλ ιεηηνπξγνχλ εξγαζηήξηα: Γξακκαηεηαθφ, Κνπηηθήο - Ραπηηθήο. Δπίζεο, ζην πιαίζην ηεο εθπαίδεπζεο θαη Απνθαηάζηαζεο Απηηζηηθψλ - Φπρσζηθψλ γηα ειηθίεο κέρξη 25 εηψλ, ιεηηνπξγνχλ εξγαζηήξηα: Ζιεθηξνληθψλ Τπνινγηζηψλ, Βηβιηνδεζίαο, Κεξακηθήο, Τθαληηθήο - Σαπεηνπξγίαο. ην Πξνεπαγγεικαηηθφ Δθπαηδεπηηθφ Δξγαζηήξην ιεηηνπξγνχλ πξνγξάκκαηα :Ξπινπξγηθήο, Γεληθήο Υεηξνηερλίαο, Εσγξαθηθήο θαη Αιθαβεηηζκνχ (ζηελ ηνπηθή ΝΔΛΔ) ΗΚΑ ην παξάξηεκα Αηγάιεσ ππάξρεη κία θνηλσληθφο ιεηηνπξγφο ζην ζηαζκφ πξνζηαζίαο κάλαο - παηδηνχ Μνλάδεο απνθαηάζηαζεο 33

34 Έλα πξνζηαηεπφκελν δηακέξηζκα ςπρνθνηλσληθήο απνθαηάζηαζεο ππφ ηελ αηγίδα ηνπ ΦΝ Γξνκνθαΐηεην Εεθύξη Ζ θνηλσληθή πνιηηηθή ηνπ δήκνπ Ο δήκνο Εεθπξίνπ είλαη λενζχζηαηνο θαη κε ρακειή εηζνδεκαηηθή δπλαηφηεηα. Ζ θνηλφηεηα ησλ Διιήλσλ Ρνκ πνπ δηακέλνπλ κέζα ζηα φξηα ηνπ δήκνπ είλαη ζεκείν αλαθνξάο γηα κηα ζεηξά απφ ππαξθηέο θαη έληνλεο θνηλσληθννηθνλνκηθέο αληζφηεηεο πνπ δεηνχλ άκεζε παξέκβαζε γηα λα αξζνχλ. ε απηφ ην πιαίζην ηεο αληζφηεηαο θαη ησλ απμεκέλσλ αλαγθψλ γηα θνηλσληθή παξέκβαζε δελ ππάξρνπλ ζηαζεξέο ζεζκνζεηεκέλεο δνκέο ζην δήκν γηα ηελ παξνρή θνηλσληθψλ ππεξεζηψλ. Ζ θνηλσληθή ππεξεζία, δνκεκέλε απηή ηε ζηηγκή σο λνκηθφ πξφζσπν κε πξφεδξν θαη δηνηθεηηθφ ζπκβνχιην, πξνζδηνξίδεη θάζε θνξά ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ζα νξγαλσζεί ε θνηλσληθή ζηήξημε εππαζψλ νκάδσλ ηνπ πιεζπζκνχ απφ ην δήκν κέζα απφ πξνγξάκκαηα ρξεκαηνδφηεζεο απφ ην θξάηνο θαη ηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Υξεκαηνδφηεζε απφ ην δήκν δελ ππάξρεη θαη ε θνηλσληθή ππεξεζία ζηειερψλεηαη απφ 1 κφληκε θνηλσληθή ιεηηνπξγφ θαη 1 θνηλσληνιφγν κε ζχκβαζε εξγαζίαο νξηζκέλνπ ρξφλνπ γηα γξαθείν ζπκβνπιεπηηθψλ θαη ππνζηεξηθηηθψλ ππεξεζηψλ. Σα πξνγξάκκαηα «βνήζεηα ζην ζπίηη» απφ ην ππνπξγείν πγείαο θαη «θνηλσληθή κέξηκλα» απφ ην ππνπξγείν εξγαζίαο ρξεκαηνδφηεζαλ ηελ πξφζιεςε 1 ςπρνιφγνπ, 1 θνηλσληθνχ ιεηηνπξγνχ, 1 θνηλσληνιφγνπ, 2 λνζειεπηξηψλ, 4 νηθνγελεηαθψλ βνεζψλ θαη 1 δηνηθεηηθνχ ππαιιήινπ κε ζπκβάζεηο νξηζκέλνπ ρξφλνπ πνπ ιήγνπλ ζην ηέινο ηνπ Ζ δξάζε ησλ πξνγξακκάησλ απηψλ είλαη ζηνρεπκέλε ζε άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο θαη άηνκα ηξίηεο ειηθίαο. Σν πξνζσπηθφ, πξνθεηκέλνπ λα θαιχςεη αλάγθεο ησλ δεκνηψλ γηα ςπρνθνηλσληθή ζηήξημε, δηεπξχλεη ηε δξάζε ηνπ θαη ζε πεξηζηαηηθά εθηφο ηεο νκάδαο ζηφρνπ ζπλεξγαδφκελν πάληα κε ην θέληξν ςπρηθήο πγείαο Πεξηζηεξίνπ, ηα ςπρηαηξηθά λνζνθνκεία θαη ην θέληξν εκέξαο Εεθπξίνπ πνπ ιεηηνπξγεί απφ ηελ εηαηξεία κε θεξδνζθνπηθνχ ραξαθηήξα «θιίκαθα» Κέληξν εκέξαο Εεθπξίνπ -Μεληδίνπ γηα ηνπο Έιιελεο Ρνκ Ζ «ΚΛΗΜΑΚΑ» είλαη έλαο θνηλσληθφο θνξέαο, κε Κεξδνζθνπηθφο, κε Κπβεξλεηηθφο Οξγαληζκφο ΜΚΟ πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ 34

35 ςπρηθήο πγείαο θαζψο ζηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ θνηλσληθήο ελζσκάησζεο απνθιεηζκέλσλ πιεζπζκψλ ζηελ Διιάδα θαη ζην εμσηεξηθφ. πκκεηέρεη, κεηαμχ άιισλ, ζην εζληθφ πξφγξακκα απναζπινπνίεζεο «ΦΤΥΑΡΓΧ» ηνπ Τπνπξγείνπ Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο, ιεηηνπξγψληαο Γίθηπν Τπεξεζηψλ Φπρηθήο Τγείαο ζηελ Αζήλα θαη ζε πφιεηο ηεο πεξηθέξεηαο. Δηδηθφηεξα, ην Κέληξν Ζκέξαο Εεθπξίνπ Μεληδίνπ έρεη ζθνπφ ηελ παξνρή ππεξεζηψλ ςπρνθνηλσληθήο ελδπλάκσζεο γηα ηελ ςπρνθνηλσληθή απνθαηάζηαζε θαη επαλέληαμε αλζξψπσλ πνπ αληηκεησπίδνπλ ςπρηθέο δηαηαξαρέο θαη ζνβαξά ςπρνθνηλσληθά πξνβιήκαηα. Ηδξχζεθε κεηά απφ πξφηαζε ηεο «ΚΛΗΜΑΚΑ» πξνο ηε Γηεχζπλζε Φπρηθήο Τγείαο ηνπ Τπνπξγείνπ Τγείαο θαη Πξφλνηαο θαη ιεηηνπξγεί ζην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο «Φπραδέιθεηα» (αξ. ππ. Απνθ. 2850/ ) απφ ηνλ Απξίιην ηνπ 2001 ζηα ζχλνξα Εεθπξίνπ θαη Μεληδίνπ. Σν Κέληξν Ζκέξαο γηα ηνπο Ρνκ είλαη κηα Μνλάδα Φπρηθήο Τγείαο πνπ παξέρεη ππεξεζίεο πξφιεςεο ζεξαπείαο θαη απνθαηάζηαζεο κε ζηφρν ηελ αληηκεηψπηζε ησλ ςπρηθψλ δηαηαξαρψλ θαη ησλ ηδηαίηεξσλ ςπρνθνηλσληθψλ πξνβιεκάησλ ησλ θαηνίθσλ ηεο θνηλφηεηαο πνπ πθίζηαληαη θνηλσληθφ, επαγγεικαηηθφ θαη εθπαηδεπηηθφ απνθιεηζκφ. χκθσλα κε ηελ εγθξηηηθή απφθαζε ηνπ Τπνπξγείνπ Τγείαο ην Κέληξν Ζκέξαο απνβιέπεη ζηε «πξνεηνηκαζία» ησλ Ρνκ κε ςπρηθέο δηαηαξαρέο θαη ζνβαξά ςπρνθνηλσληθά πξνβιήκαηα λα εμνηθεησζνχλ κε ηηο ππεξεζίεο ςπρηθήο πγείαο θαη λα ηηο ρξεζηκνπνηνχλ, θαζψο θαη ζηελ «πξνεηνηκαζία» ησλ κνλάδσλ ςπρηθήο πγείαο λα δερηνχλ ηνπο αλσηέξσ αζζελείο κε ζηφρν ηελ θνηλσληθή θαη εξγαζηαθή ελζσκάησζή ηνπο θαη ηε δηαζθάιηζε ηνπ ζεβαζκνχ ησλ πνιηηηζκηθψλ δηαθνξψλ ηνπο. Απνξξίπηνληαο ηε ζπκπεξηθνξά δήηεζεο θαη επαηηείαο, δεηνχκελν είλαη ε ελεξγή ζπκκεηνρή ηνπ Σζηγγάλνπ ζηα ζέκαηα πνπ ηνλ αθνξνχλ θαη ε αλαγλψξηζε ηφζν ησλ δηθαησκάησλ φζν θαη ησλ ππνρξεψζεσλ πνπ έρεη απφ ην θξάηνο, ζε κηα ζρέζε ακθίδξνκε θαη ηζφηηκε. Έηζη ε έλλνηα ηεο πξνζσπηθήο επζχλεο απνθηά θεληξηθή ζεκαζία. Μέζα ζε απηφ ην πιαίζην νη δξαζηεξηφηεηεο πνπ αλαπηχζζεη ην Κέληξν αθνξνχλ: Παξνρή ςπρνινγηθήο-ςπρηαηξηθήο ζηήξημεο πκβνπιεπηηθή ππνζηήξημε ζε άηνκα πνπ αληηκεησπίδνπλ πξνβιήκαηα ζηελ ζρέζε ηνπο κε ην θξάηνο, λνκηθήο, αζηηθνχ δηθαίνπ θαη θνηλσληθήο θχζεο Παξνρή ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ Λεηηνπξγία πξνγξάκκαηνο αιθαβεηηζκνχ γηα ελήιηθεο 35

36 Λεηηνπξγία πξνγξάκκαηνο εληζρπηηθήο δηδαζθαιίαο γηα παηδηά Πξφγξακκα επηζθέςεσλ ζε δηάθνξνπο ρψξνπο, φπσο ζέαηξα, θηλεκαηνγξάθνπο, κνπζεία, παηδφηνπνπο θαη ρψξνπο, φπνπ έρνπλ ηα παηδηά ηελ δπλαηφηεηα λα έξζνπλ ζε επαθή κε ηελ ιεηηνπξγία δηαθφξσλ ζεζκψλ (Βνπιή ησλ Διιήλσλ, ξαδηνθσληθνί ζηαζκνί, εθεκεξίδεο, ππνπξγεία) Πξφγξακκα πνιηηηζηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ηε δξάζε ηνπ θέληξνπ δίλνληαη ζηνλ Πίλαθα 2 θαη ζην παξάξηεκα. Πίλαθαο 2 Πεγή: ην Κέληξν δίλεηαη ε δπλαηφηεηα πξαθηηθήο άζθεζεο ζε θνηηεηέο θαη ιεηηνπξγεί δίθηπν εζεινληψλ Τπνθαηάζηεκα Εεθπξίνπ Γελ ππάξρεη ςπρίαηξνο Ίιηνλ Ζ Κνηλσληθή Τπεξεζία Ζ Κνηλσληθή Τπεξεζία ηνπ δήκνπ Ηιίνπ απεπζχλεηαη ζε φινπο ηνπο δεκφηεο πνπ αηζζάλνληαη ηελ αλάγθε λα αλαδεηήζνπλ ζηήξημε γηα ηελ αληηκεηψπηζε κηθξψλ ή κεγάισλ πξνβιεκάησλ θαη ζε νκάδεο δεκνηψλ πνπ ζέινπλ κηα άιιε κνξθή ελεκέξσζεο θαη επηθνηλσλίαο. ηειερψλεηαη απφ εηδηθνχο επηζηήκνλεο, ςπρνιφγνπο 36