ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΟΥΒΑΛΑΡΗ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΟΥΒΑΛΑΡΗ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ"

Transcript

1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΓΟΥΒΑΛΑΡΗ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ(µια προσωποκεντρική θεώρηση) ιπλωµατική Εργασία για την απόκτηση Μεταπτυχιακού ιπλώµατος Ειδίκευσης Πειραιάς, 2013 i

2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΟΥΒΑΛΑΡΗ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (µια προσωποκεντρική θεώρηση) Επιβλέπων Καθηγητής : ΠΑΠΑΗΛΙΑΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ Μελέτη για την απόκτηση Μεταπτυχιακού ιπλώµατος Ειδίκευσης Πειραιάς, 2013 ii

3 POSTGRADUATE STUDIES UNIVERSITY PIRAEUS ADMINISTRATION OF HEALTH GOUVALARI ZACHAROULA ΤΕΙ PIRAEUS ORGANIZATIONAL CULTURE AND HUMAN RESOURCES MANAGEMENT IN THE HEALTH SECTOR (a person-centered approach) Supervisor: PAPAILIAS THEODORE Study on acquisition M.Sc. Piraeus, 2013 iii

4 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ (Acknowledgements) Θα ήθελα να εκφράσω τις θερµές ευχαριστίες µου στον επιβλέποντα καθηγητή κύριο Θεόδωρο Παπαηλία, ο οποίος µε την εµπιστοσύνη, την κατανόηση, τον σεβασµό και το προσωπικό ενδιαφέρον που µου έδειξε, µπόρεσα να οργανώσω τις σκέψεις µου και να ολοκληρώσω την παρούσα µελέτη. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συναδέλφους µου, Έλενα Τσιαµαντά, Μαρία Ταγκούλη, Αγγελική Καλόσακα για την στήριξη, την συνεργατικότητα, την οµαδικότητα και το κέφι τους, πλαίσιο που χωρίς αυτό δεν θα µπορούσα να µοιραστώ τις γνώσεις, την εµπειρία και τις ιδέες µου κατά τη διάρκεια των σπουδών µου. Φυσικά δεν θα παραλείψω να ευχαριστήσω τον σύζυγο µου για την ηθική συµπαράσταση και την υποµονή του, την µητέρα µου για τη βοήθεια και τον µικρό µου γιο για τον χρόνο που µου παραµέριζε. Τέλος θα ήθελα να αναφέρω την ευγνωµοσύνη µου στους δυο κύριους εµπνευστές µου γι αυτή την εργασία τις κυρίες Νάντα Παπαευαγγέλου και Πόλλυ Ιωσηφίδη που µε έµαθαν να ακούω και να σέβοµαι τον εαυτό µου. iv

5 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στα πλαίσια της παρακολούθησης του µεταπτυχιακού προγράµµατος «ιοίκηση της Υγείας», πραγµατοποιήθηκε η εκπόνηση υποχρεωτικής διπλωµατικής εργασίας, προκειµένου να ολοκληρωθεί µια βιβλιογραφική προσέγγιση, που είχε θέµα την «Οργανωσιακή Κουλτούρα και ιοίκηση Ανθρώπινων Πόρων στον τοµέα της Υγείας (µια προσωποκεντρική θεώρηση)». Μέσα από την ανάγνωση µιας αξιόλογης έκτασης σε αντίστοιχες βιβλιογραφικές αναφορές, αλλά και από την προσωπική µου εµπειρία καταγραφής της κλινικής εικόνας, προσπάθησα να αποδώσω τη σηµασία της έννοιας της υγείας και της οργανωσιακής κουλτούρας που δηµιουργείται σε έναν οργανισµό υγείας. Τις επιδράσεις, µε τα προβλήµατα και τα πλεονεκτήµατα που επιφέρει στο ανθρώπινο δυναµικό η κουλτούρα, ώστε υλοποιήσουµε τη σύνθεση αυτών, προτάσσοντας και αναλύοντας ένα πιθανό ανθρωπιστικό µοντέλο εφαρµογής και εξυγίανσης. Πιο συγκεκριµένα, αναγνωρίζοντας τις ελλείψεις που αντιµετωπίζουν οι οργανισµοί υγείας στη χώρα µας, σε πολλαπλά επίπεδα, ιδεολογικής, πολιτισµικής και πολιτικής, οικονοµικής και τεχνολογικής συγκρότησης, τονίζουµε την αναγκαιότητα µεταβολής στα πρότυπα ξεκινώντας από την εσωτερική συναισθηµατική ικανότητα των διοικούντων, των εργαζοµένων και έπειτα των ασθενών στα νοσοκοµεία. Ακολουθεί µια πλήρης περιγραφή της ανθρωποκεντρικής θεώρησης, παρατηρώντας τα δυνατά σηµεία που χρειάζεται να επενδύσει, να καλλιεργήσει και να αποδεχτεί ότι διαθέτει η εποικοδοµητική διοίκηση. Το ανθρώπινο δυναµικό µαθαίνει να βιώνει τη δύναµή του µέσα από τη διαδικασία οµάδων διοίκησης, συναισθηµατικής ωρίµανσης, και εποπτείας ώστε να µεταµορφώσει, να αναπτύξει και να απελευθερώσει τη δηµιουργικότητα και τις ικανότητες για βοήθεια. Τα ενισχυµένα και εντατικά προγράµµατα εκπαίδευσης που προτάσσονται µέσα στα νοσηλευτικά ιδρύµατα, είναι αυτά που θα ισχυροποιήσουν το βίωµα σε µια κουλτούρα ωρίµανσης και αυτοπραγµάτωσης. ΛΕΞΕΙΣ- ΚΛΕΙ ΙΑ Υγεία, Οργανωσιακή Κουλτούρα, Οργανωσιακή Κουλτούρα και management, Προσωποκεντρική διοίκηση, Person Centered Management, Ηγεσία, Οµάδες ποιότητας, v

6 ιοίκηση, Άγχος, Burn out, Mobbing, Ανθρωποκεντρική διοίκηση σε µονάδες υγείας, Συναισθηµατική ανάπτυξη, Οµάδες αυτογνωσίας στις µονάδες υγείας, Ωριµότητα µελών διοίκησης, Εποπτεία στα επαγγέλµατα υγείας. vi

7 ABSTRACT «Organizational Culture and Human resource management in the health sector (a person centered approach)». By Zacharoula Gouvalari Graduate Thesis Submitted for the Degree «Master in Health Management» University of Piraeus- TEI of Piraeus, Greece. Supervisor: Professor Theodoros Papailias. October 2013 As part of the monitoring of the Master program " Management of Health " was held to prepare compulsory dissertation in order to complete a literature approach, which was dedicated to " Organizational Culture and Human Resource Management in Health sector ( a person-centered approach )." Through reading a considerable extent into corresponding references, but from my experience recording the clinical picture, strove to convey the importance of the concept of health and organizational culture that is created in a health organization. Effects, the problems and the advantages brought about in human resources culture that implement this synthesis, prefixing and analyzing a potential humanitarian model of implementation and consolidation. More specifically, recognizing the shortcomings faced by health organizations in our country, at multiple levels, ideological, cultural and political, economic and technological establishment, we emphasize the necessity of change in standards from the inner emotional ability of the managers, workers, and then the patients in hospitals. Here's a full description of the anthropocentric approach, observing the strengths you need to invest, to cultivate and to accept that he has constructive administration. Manpower learns to experience its power through the process management team, emotional maturity, and supervision to transform, develop and release their creativity and skills to help. vii

8 Strengthened and intensive training programs preceded within hospitals are those which reinforces the experience in a culture maturity and self-realization. KEYWORDS Health, Organizational culture, Organizational culture and management, Management Person, Person Centered Management, Leadership, Quality Team, Management, Stress, Burn out, Mobbing, Humanistic management in health facilities, Emotional development, Self-awareness groups in health units, Maturity management members, Monitor health professions. viii

9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.xiii ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο 1.1 Εννοιολογική προσέγγιση του όρου «υγεία» Οργανωσιακή κουλτούρα Τι είναι η οργανωσιακή κουλτούρα Ορισµοί Η προσέγγιση του Schein Η οργανωσιακή κουλτούρα στη διοίκηση ολικής ποιότητας Κουλτούρα και Management Ανθρωπιστική θεωρία- Προσωποκεντρική µέθοδος διοίκησης...10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο 2.1 Ηγεσία και Management -στιλ ηγεσίας Ατοµικά χαρακτηριστικά ηγέτη Μορφές της ηγεσίας Η ηγεσία ως διαδικασία Κύκλοι Ποιότητας Η ανθρωποκεντρική ηγεσία σε χώρους υγείας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο 3.1 Η οργανωσιακή κουλτούρα στη διοίκηση ανθρώπινων πόρων Έννοια ανθρωπίνων πόρων Ανθρωπιστική επιστήµη Λίγα λόγια για την προσωποκεντρική θεωρία Η σηµασία της αποδοχής στην προσωποκεντρική θεωρία..26 ix

10 3.4.1 Η ανάγκη για αποδοχή Η ανάπτυξη της ανάγκης για αυτοαποδοχή Εφαρµογή και επεξήγηση των θεραπευτικών συνθηκών Οι θεραπευτικές συνθήκες.28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο 4.1 Η οργανωσιακή κουλτούρα στη διαχείριση της ασθένειας, του πόνου, του θανάτου. Εφαρµογές στην υγεία Μοντέλα υγείας Προβλήµατα στην άσκηση της ιατρικής Το συναισθηµατικά φορτισµένο περιβάλλον Θάνατος-θρήνος-φόβος ασθενών Αντιδράσεις µελών του προσωπικού υγείας Η σύγχρονη ασθένεια της µοναξιάς στα νοσοκοµεία Μια ανθρωποκεντρική άποψη για τον θάνατο Η προσωπική µου άποψη για το θάνατο...45 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο 5.1 Αρνητικές επιπτώσεις στο ανθρώπινο δυναµικό. Αναφορές στο άγχος, το burn out, τη βία στους εργαζοµένους Άγχος Το άγχος στους νοσηλευτές Burn out Βία- ηθική παρενόχληση στους εργαζοµένους (mobbing) ιαφορά από το Άγχος των εργαζοµένων Τι περιλαµβάνει το mobbing x

11 5.5 Συνθήκες εργασίας- άσκηση εξουσίας-συγκρούσεις Ανάγκη για προστασία Η ανθρωποκεντρική πρόκληση ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο 6.1 Οµαδοκεντρική ηγεσία στη διοίκηση. Οι σχέσεις µεταξύ τους. Προσωπική Ανάπτυξη Ανθρώπινου δυναµικού. Μη βίαιη επικοινωνία. Ωριµότητα οµάδας διοίκησης Η Εκπαίδευση στην Υγεία Μια ανθρωποκεντρική οµάδα εκπαίδευσης µέσα στον νοσηλευτικό οργανισµό Τρόποι µέτρησης των συναισθηµάτων Τα άτοµα στην οµάδα διοίκησης έχουν ταυτότητα Το προσωπικό εργασίας αποκτά ταυτότητα Μη βίαιη επικοινωνία- συγκρούσεις ιαδικασία λήψης αποφάσεων, ευθύνες Η σχέση είναι κουλτούρα και ωριµότητα.. 81 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7ο 7.1 Εποπτεία ανθρώπινου δυναµικού Τι είναι η εποπτεία Πως λειτουργεί η εποπτεία Γιατί χρησιµοποιείται η εποπτεία..90 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8ο 8.1 Άλλες κουλτούρες Άλλες θεωρίες της διοίκησης σε σχέση µε τον ανθρώπινο παράγοντα Θεωρίες της προσωπικότητας (Freud, Adler, Jung).. 93 xi

12 8.2.2 Θεωρίες της ανθρώπινης συµπεριφοράς (Watson, Skinner, Kelly, Beck) Θεωρία επιστηµονικής διοίκησης (Taylor) Θεωρίες των ανθρωπίνων σχέσεων (Mayo, Moreno, Lewin) Θεωρίες των ανθρωπίνων αναγκών (Maslow, Argyris) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ xii

13 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εργασιακή ζωή υποβάλλεται σε αξιοσηµείωτες αλλαγές που έχουν σηµαντικές επιδράσεις στις µονάδες παροχής υγείας και στην υγεία των εργαζοµένων τους. Η παγκοσµιοποίηση αναδεικνύει την τεχνολογία νέων πληροφοριών, αλλά και περικοπές προσωπικού, πίεση χρόνου και διαφορετικές συνθήκες εργασίας όπως ηµιαπασχόληση και τηλε-εργασία. Το µεγάλο ποσοστό εργαζοµένων µεγαλύτερης ηλικίας και οι αυξανόµενες απαιτήσεις στον τοµέα υπηρεσιών, δηµιουργούν νέες προκλήσεις στις οποίες µπορούν να ανταποκριθούν µόνο εργαζόµενοι µε κίνητρα, µε προσόντα και πάνω από όλα εκπαιδευµένοι και πλήρως λειτουργικοί για το δύσκολο έργο που τους περιµένει. εν έχει αλλάξει µόνο η εργασιακή ζωή στους χώρους υγείας αλλά και ο τρόπος αντιµετώπισης της εργασίας γενικότερα. Η εργασία σήµερα για τον περισσότερο κόσµο είναι κάτι περισσότερο από απλή πηγή εισοδήµατος. Παρέχει στα άτοµα τη δυνατότητα για κοινωνική συναναστροφή και µπορεί να έχει σηµαντική επίδραση στην αυτοεκτίµηση και στην ταυτότητα του ατόµου. Ο χρόνος που εργάζεται ο διοικητής ενός νοσοκοµείου, ο γιατρός, ο νοσηλευτής, ο κοινωνικός λειτουργός, ο ψυχολόγος, ο φυσιοθεραπευτής, αφορά µεγάλο µέρος της ζωής του. Στο χώρο εργασίας τους τα άτοµα µπορούν να αποκτήσουν γνώση και κίνητρα για να επηρεάσουν την ίδια τους την υγεία και τη γενική στάση τους προς αυτήν, για τους ίδιους, για τον φορέα υγείας που εργάζονται αλλά και για τους ασθενείς-πελάτες των νοσοκοµείων και των θεραπευτηρίων. Η οργανωσιακή κουλτούρα αποτελεί µέρος της επιστήµης της οργανωσιακής συµπεριφοράς. Ορίζεται ως ένα σύνολο συγκεκριµένων συµπεριφορών, που καλούνται συµπεριφορικά πρότυπα, κανόνες ή νόρµες, τις οποίες τα µέλη ενός οργανισµού θεωρούν ότι πρέπει να έχουν, ώστε να ταιριάζουν και να επιβιώνουν εργασιακά, µέσα στον οργανισµό αυτό. Αυτά τα συµπεριφορικά πρότυπα, µπορεί να είναι παραγωγικά ή µη και οδηγούν σε συµπεριφορές και στάσεις, οι οποίες καθορίζουν τον τρόπο µε τον οποίο τα µέλη, προσεγγίζουν την εργασία τους και αλληλεπιδρούν µεταξύ τους. Η οργανωσιακή κουλτούρα αποτελεί µια σηµαντική µεταβλητή στη διοίκηση µονάδων υγείας. xiii

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο 1.1 Εννοιολογική προσέγγιση του όρου «Υγεία». Η Υγεία γενικότερα είναι ο παράγοντας που µετράει την φυσική, ψυχολογική και την πνευµατική κατάσταση ενός ζώντος οργανισµού. Ο ορισµός που διατυπώθηκε στο καταστατικό του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας (1946) αναφέρει ότι η υγεία είναι «η κατάσταση της πλήρους σωµατικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι µόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας». Η έννοια της υγείας άρα, δεν αποδίδεται µόνο από την ιατρική, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως είναι το περιβάλλον, η οικονοµία, η εργασία κ.τ.λ. Το πώς ορίζεται βέβαια η υγεία και η ασθένεια ως κοινωνική αναπαράσταση ίσως να διαφέρει ανάλογα µε τις πολιτιστικές διαφορές, τις ιδέες και πεποιθήσεις, την εκπαίδευση και την παιδεία αλλά και τις θρησκευτικές αντιλήψεις, καθώς και τις αντιλήψεις για το σώµα που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία. Είναι γνωστό ακόµα ότι ο τεράστιος αριθµός παραγόντων που επηρεάζουν την κατάσταση της υγείας ενός πληθυσµού βρίσκεται σε άµεση συσχέτιση µε την κοινωνική αναπαράσταση που έχει ο πληθυσµός για την υγεία του. Παράγοντες γενετικοί, περιβαλλοντικοί (τρόπος διαβίωσης, κατοικία, εργασία, συνθήκες εργασίας, ρύπανση περιβάλλοντος) παράγοντες συνθηκών ζωής (διατροφή, κάπνισµα, άσκηση, χρήση εθιστικών ουσιών, συµπεριφορά), παράγοντες σχετιζόµενοι µε το σύστηµα και τις υπηρεσίες υγείας και παράγοντες εκπαίδευσης υγείας επηρεάζουν την υγεία των ανθρώπων αλλά και την κοινωνική αναπαράσταση του δίπολου υγείας-ασθένειας. 1 Η Ψυχική υγεία πιο συγκεκριµένα, είναι µια έννοια που αναφέρεται σε µια ανθρώπινη κατάσταση, την συναισθηµατική και ψυχολογική ευεξία. Η ψυχική υγεία είναι ένας όρος που χρησιµοποιείται για να περιγράψει ένα επίπεδο γνωστικής και συναισθηµατικής ευεξίας, απουσίας µιας ψυχικής διαταραχής. Σύµφωνα µε την Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας, δεν υπάρχει ένας επίσηµος ορισµός της ψυχικής υγείας. Πολιτιστικές διαφορές, υποκειµενικές εκτιµήσεις και ανταγωνιστικές επαγγελµατικές θεωρίες όλα επηρεάζουν τον τρόπο µε τον οποίο ορίζεται η ψυχική υγεία. Σε γενικές γραµµές, οι περισσότεροι ειδικοί συµφωνούν ότι η ψυχική υγεία και ψυχική ασθένεια δεν 1 1

15 είναι αντιφατικά. Με άλλα λόγια, η απουσία µιας αναγνωρισµένης ψυχικής διαταραχής δεν είναι κατ' ανάγκην ένας δείκτης της ψυχικής υγείας. 2 Η υγεία όµως αποτελεί ένα από τα βασικότερα στοιχεία ζωής του ανθρώπου. Το βασικό αντικείµενο ενασχόλησης των οικονοµικών της υγείας δεν είναι µόνο η υγεία αλλά το παραγόµενο προϊόν, δηλαδή οι υπηρεσίες υγείας. Όταν ο άνθρωπος είναι υγιής, τότε µπορεί και ανταποκρίνεται πλήρως και επαρκώς στις εργασιακές, κοινωνικές και οικογενειακές του υποχρεώσεις. Όταν ο άνθρωπος δεν είναι υγιής, τότε αφενός µεν δεν µπορεί να ανταποκριθεί πλήρως στις υποχρεώσεις του, αφετέρου δε, είναι εξαναγκασµένος να δαπανήσει χρήµατα για την αποκατάσταση της υγείας του. Η έννοια της υγείας συχνά συγχέεται µε την έννοια φροντίδας υγείας 3. Η υγεία είναι µία κατάσταση που απολαµβάνουν τα άτοµα. Η κατάσταση αυτή παράγεται µέσα από τη χρήση διαφόρων παραγόντων, οικονοµικών και µη οικονοµικών. Για παράδειγµα ο συνδυασµός χρήσης υπηρεσιών υγείας, κατανάλωσης κάποιων φαρµάκων, εφαρµογής κάποιας θεραπείας και ψυχικής ηρεµίας και ισορροπίας µε τα υπόλοιπα µέλη της οικογένειας έχουν ως αποτέλεσµα το άτοµο να έχει θεραπευτεί από κάποια ασθένεια και να είναι υγιές. Με τον όρο φροντίδα υγείας εννοούµε το «αγαθό» που το άτοµο απολαµβάνει αφού έχει καταβάλει για αυτό συγκεκριµένη αµοιβή. Για παράδειγµα η φροντίδα υγείας περιλαµβάνει υπηρεσίες από ιατρούς, διαγνωστικά κέντρα, κλινικές, νοσοκοµεία, καθώς επίσης και κατανάλωση αγαθών, όπως π.χ. φάρµακα κ.α. Κατανοούµε επίσης ότι η έννοια «φροντίδα υγείας» είναι ευρύτερη των υπηρεσιών υγείας, αφού στην έννοια φροντίδα υγείας υπάγεται και η κατανάλωση των αγαθών, όπως είναι τα φάρµακα. Όταν ένα άτοµο ασθενήσει, τότε αυτό που ζητά είναι φροντίδα υγείας, δηλαδή ζητά υπηρεσίες υγείας (από ιατρούς, κλινικές, διαγνωστικά κέντρα και νοσοκοµεία) και ζητά επίσης και συγκεκριµένα αγαθά, όπως φάρµακα, και άλλα τέτοιου είδους υλικά (π.χ. για παράδειγµα κάποιος έχει µυωπία. Ζητά την υπηρεσία του οφθαλµίατρου που πιθανόν του γράφει ένα κολλύριο για το µάτι του, αλλά ζητά να αγοράσει και γυαλιά µυωπίας). Ως εκ τούτου η ζήτηση για φροντίδα υγείας προκύπτει από την επιθυµία του ατόµου να κρατά την κατάσταση υγείας του σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Η σχέση ανάµεσα στο επίπεδο υγείας του ατόµου (κατάσταση υγείας) και στη ζήτηση για φροντίδα υγείας είναι Αλετράς, Ματσαγγάνης και Νιάκας, 2002, σ. 17 2

16 αρνητική. Όσο καλύτερη είναι η κατάσταση της υγείας του ατόµου, τόσο µικρότερη είναι η ζήτησή του για φροντίδα υγείας και το αντίστροφο. Όσο χαµηλότερο είναι το επίπεδο υγείας του, τόσο περισσότερη φροντίδα υγείας θα ζητήσει. Βέβαια πρέπει να επισηµάνουµε ότι το πόσο φροντίδα θα ζητήσει (ποσότητα) και το τι φροντίδα υγείας θα ζητήσει (είδος) δεν καθορίζονται από το άτοµο που επιθυµεί να βελτιώσει το επίπεδο υγείας του, αλλά από τον ειδικό, τον επαγγελµατία υγείας, δηλαδή τον ιατρό ή το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό υπό την ευρεία έννοια. Πολλές φορές επίσης, συγχέεται η έννοια της ασθένειας και αρρώστιας µε την έννοια της υγείας 4. Σύµφωνα µε τον Τούντα (1995) η αρρώστια εκφράζει την υποκειµενική εµπειρία της νόσου, ενώ η ασθένεια σηµατοδοτεί µια κατάσταση κοινωνικής δυσλειτουργίας. Όπως αναφέρεται και από τους Κυριόπουλο και Νιάκα 5 σύµφωνα µε την παραδοσιακή ιατρική αντίληψη η ασθένεια είναι ένα βιολογικό φαινόµενο, το οποίο προκαλεί δυσλειτουργία στον οργανισµό του ανθρώπου. Συµπερασµατικά αναφέρουµε ότι η αρρώστια εκδηλώνεται µε την εµφάνιση συµπτωµάτων (όπως πόνος, φαγούρα) ή µε την µερική ή ολική έλλειψη λειτουργίας κάποιου οργάνου του σώµατός µας. Η αντιµετώπιση της αρρώστιας γίνεται µε θεραπεία. Η ασθένεια εκδηλώνεται µε την εµφάνιση διαταραχής κοινωνικής λειτουργίας ή µε την εµφάνιση αποκλίνουσας συµπεριφοράς. Το θέµα της υγείας έχει διερευνηθεί από διαφορετικές επιστήµες, όπως η επιδηµιολογία, η δηµογραφία, η κοινωνιολογία, η ψυχολογία και η οικονοµία. Έχουν δοθεί διάφοροι ορισµοί της έννοιας υγείας. Αναφέρουµε τέσσερις βασικούς ορισµούς της υγείας 6 : Θετικός ορισµός της υγείας. Στα πλαίσια αυτού του ορισµού η υγεία αντιµετωπίζεται ως κάτι ευρύ και δίνεται έµφαση στην παρουσία συγκεκριµένων χαρακτηριστικών που συµβάλλουν στην επίτευξη αυτού που καλούµε υγεία πολύ υψηλού επιπέδου. Ένας τέτοιος ορισµός της υγείας δίνεται από τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας, όπου για αυτόν τον οργανισµό «υγεία είναι όχι απλώς η έλλειψη ασθένειας, αλλά η πλήρης σωµατική, κοινωνική και ψυχική ευεξία του ατόµου. Αυτός ο ορισµός εκφράζει µία θετική διάσταση για την υγεία, αναγνωρίζει τι πρέπει να περιλαµβάνει η κατάσταση πλήρους υγείας. 4 βλ. Ιωαννίδη, Ε., Λοπατατζίδης, Α., Μάντη, Π., 1999, σ , σ βλ. Λιαρόπουλος 2007, σ. 31 και Καλογεροπούλου και Μουρδουκούτας, 2007, σ. 19 3

17 Αρνητικός ορισµός της υγείας. Ο αρνητικός ορισµός της υγείας στηρίζεται στην αντίληψη του Jeremy Bentham για την υγεία. Σύµφωνα µε τον Bentham «υγεία είναι η απουσία νόσου». Η ανάπτυξη της ιατρικής επιστήµης απέδειξε ότι υπάρχουν αλλοιώσεις του οργανισµού χωρίς να προκαλούν συµπτώµατα και ως εκ τούτου µπορεί να µην υπάρχει «καλή υγεία», παρόλο που δεν υπάρχουν συµπτώµατα Λειτουργικός ορισµός της υγείας. Με βάση τον ορισµό του Parson (1979) η υγεία ορίζεται αναφορικά µε την ικανότητα του ατόµου να ανταποκρίνεται στους κοινωνικούς του ρόλους, π.χ. στην εργασία του (αν µπορεί να πηγαίνει για εργασία), στο σπίτι του σε σχέση µε τους δικούς του ανθρώπους κ.α. Βιωµατικός ορισµός της υγείας. Ο βιωµατικός ορισµός εστιάζεται κυρίως στο άτοµο και στον τρόπο που αυτό αντιλαµβάνεται την υγεία του. 1.2 Οργανωσιακή κουλτούρα Τι είναι οργανωσιακή κουλτούρα Η εποχή µας είναι µια εποχή µεγάλης αβεβαιότητας, αυξηµένης πολυπλοκότητας και αλληλεξάρτησης. Υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να βρίσκονται σε εγρήγορση, να προετοιµάζονται, να προβλέπουν και να ενεργούν άµεσα. Μέσα στην τωρινή ηµιπαγκοσµιοποιηµένη αγορά οι µονάδες υγείας οφείλουν να εστιάσουν την προσοχή τους όχι µόνο στα οικονοµικά κριτήρια για το µοντέλο διοίκησης αλλά και στην µελέτη της συµπεριφοράς των ατόµων και των οµάδων που εργάζονται σε έναν οργανισµό υγείας. Το κλίµα που επικρατεί σε ένα ελληνικό φορέα υγείας, ο τρόπος συµπεριφοράς που εκδηλώνεται στην επίσηµη δοµή του οργανισµού είναι η Οργανωσιακή Κουλτούρα (Organizational Culture, Corporate Culture). Οι διάφοροι τύποι της δρουν ως αισθητήρες και επηρεάζουν το περιεχόµενο των σταδίων λήψης στρατηγικών αποφάσεων. Η οργανωσιακή κουλτούρα είναι η προσωπικότητα της οργάνωσης. Εµπεριέχει µια δυναµική η οποία προσδίδει µια ζωντάνια σε αυτούς που καλούνται να την υπηρετήσουν, 4

18 αφού ταυτόχρονα είναι αυτοί που την διαµορφώνουν και αυτοί δεν είναι άλλοι από το έµψυχο δυναµικό της επιχείρησης. Η οργανωσιακή κουλτούρα είναι ο ιδιαίτερος τρόπος δράσης της Οργάνωσης, είναι αυτό που καθιστά µια Οργάνωση διαφορετική από µιαν άλλη, είναι οι διαφορετικές πρακτικές τα εθιµοτυπικά, οι διαδικασίες, το εξωτερικό των κτιρίων και των γραφείων, είναι εν τέλει µια δυναµική µίξη που προσδιορίζει το ιδιαίτερο στίγµα και την ίδια την ύπαρξη της Οργάνωσης. Αλλάζει µε τον καιρό καθώς αλλάζουν οι άνθρωποι και δηµιουργείται από τις ενέργειες των υπαλλήλων, τις αποφάσεις και την επικοινωνία µεταξύ τους. Είναι σηµαντικό να γίνει κατανοητό το πώς η κουλτούρα επηρεάζει τις καθηµερινές δραστηριότητες και τις επιχειρηµατικές εργασίες Ορισµοί Κουλτούρα, είναι το γλωσσικό δάνειο που προέκυψε ως αντιστοίχηση του γερµανικού Kultur, σηµαίνει την καλλιέργεια του πνεύµατος, την παιδεία αλλά και το σύνολο της πνευµατικής παράδοσης και δηµιουργίας ενός κοινωνικού συνόλου (ως συνώνυµο της λέξης πολιτισµός). Στα ελληνικά έχει απαντηθεί και ως υποτιµητικός όρος µε επιφανειακή χροιά για να αποδώσει την έννοια της σοβαροφάνειας και ενδεχοµένως της επίδειξης σε θέµατα διανόησης. Ο όρος κουλτούρα, εκ του λατινικού cultura (<colere), εµφανίζεται για πρώτη φορά µεταφορικά από τον Κικέρωνα για να επανέλθει πολύ αργότερα και πάλι µε πνευµατική έννοια κατά την Αναγέννηση. Παρόλο που εµφανίστηκε πριν από τον όρο πολιτισµό, η λέξη κουλτούρα θα παραµείνει στο περιθώριο µέχρι τις αρχές του 20 ου αιώνα. Oι σχετικά νέες επιστήµες της κοινωνιολογίας και της ανθρωπολογίας, εµπνεόµενες από τη γερµανική kultur, θα προτιµήσουν την χρήση της λέξης κουλτούρα από τον πολιτισµό (civilization), γιατί δίνει προτεραιότητα στην ιδέα της µοναδικότητας και της ενότητας µιας δεδοµένης κοινωνίας. Όπως προαναφέρθηκε η κουλτούρα έχει δεχτεί πολλούς ορισµούς. Σύµφωνα µε τον Schein, οργανωσιακή κουλτούρα είναι «ένα δοµηµένο σύνολο από βασικές παραδοχές που έχουν εφευρεθεί, ανακαλυφθεί ή αναπτυχθεί από µια οµάδα του οργανισµού, στην 5

19 προσπάθειά της να αντιµετωπίσει προβλήµατα εξωτερικής προσαρµογής ή εσωτερικής ολοκλήρωσης. Οι παραδοχές αυτές έχουν αποδώσει ικανοποιητικά στο παρελθόν ώστε να θεωρούνται ότι ισχύουν και εποµένως, µπορούν να διδαχθούν στα νέα µέλη, ως ο σωστός τρόπος αντίληψης, σκέψης και αίσθησης σχετικά µε τα συγκεκριµένα προβλήµατα». Οι Blake και Mouton σε έναν άλλον ορισµό καθόρισαν την οργανωσιακή κουλτούρα ως «οι συνηθισµένοι τρόποι που γίνονται τα πράγµατα και όπου οι άνθρωποι δέχονται και ζουν µε αυτά. Αυτοί οι τρόποι µπορούν να αποτρέψουν τα µέλη από την εφαρµογή µιας µέγιστης προσπάθειας ή µπορούν να τους ενθαρρύνουν γι αυτό». Εποµένως, οι κοινοί ορισµοί της κουλτούρας αναφέρονται σε ένα σύστηµα κοινών αξιών και πεποιθήσεων που παράγει τους κανόνες της συµπεριφοράς και καθιερώνουν έναν οργανωτικό τρόπο ζωής, τις συνήθως διατηρηµένες και σχετικά σταθερές πεποιθήσεις, τις στάσεις και τις αξίες που υπάρχουν µέσα στον οργανισµό και ένα σύνολο γνώσεων, κοινών στα µέλη µιας κοινωνικής µονάδας, που δίνουν περισσότερη έµφαση στις αξίες και τα συµπεριφορικά πρότυπα καθώς φαίνεται ότι µπορούν να εξεταστούν ακίνδυνα µε έναν ποσοτικό τρόπο στον οργανισµό. Σύµφωνα µε έναν διαφορετικό ορισµό που αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία από τους Chatman και Jean η εταιρική κουλτούρα χαρακτηρίζεται από: καινοτοµία, έµφαση στη δηµιουργικότητα, σταθερότητα, έµφαση στη προβλεψιµότητα και τους κανόνες, προσανατολισµό στους ανθρώπους, έµφαση στους ανθρώπους και στις ανθρώπινες σχέσεις, προσανατολισµό στο αποτέλεσµα, έµφαση στην αποτελεσµατικότητα, άνετο περιβάλλον, ευχάριστη και άνετη ατµόσφαιρα εργασίας, προσοχή στη λεπτοµέρεια, έµφαση στη ακρίβεια και ανάλυση, προσανατολισµό στη συνεργασία, αρµονία µεταξύ των οµάδων. 7 7 Μπουραντάς.,

20 1.2.3 Η προσέγγιση του Schein Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στη θεωρία του Schein, ο οποίος εξετάζει το ζήτηµα της κουλτούρας σε συνδυασµό µε την ηγεσία της επιχείρησης, µε σκοπό να αποτυπωθούν η ισχυρή διασύνδεση και οι αλληλεπιδράσεις που υφίστανται µεταξύ των δύο εννοιών. Ακολουθώντας µία διαφορετική προσέγγιση, αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στη διαµόρφωση, ανάπτυξη και αλλαγή της κουλτούρας, καθώς και στη συµβολή της ηγεσίας στη διαδικασία αυτή, εξετάζοντας τρία αντίστοιχα στάδια του κύκλου ζωής της επιχείρησης: ανάπτυξη ωρίµανση και πτώση. Στο στάδιο αρχικής λειτουργίας της επιχείρησης επισηµαίνεται ιδιαίτερα ο ρόλος του ιδρυτή της επιχείρησης, ο οποίος συµβάλλει κυρίαρχα στη διαµόρφωση και ανάπτυξη της κουλτούρας αυτής µέσα από πρωτεύοντες (ζητήµατα τα οποία ελέγχουν και αξιολογούν σε τακτική βάση, αντιδράσεις σε κρίσιµα περιστατικά και επιχειρησιακές κρίσεις, κριτήρια αµοιβών, κριτήρια πρόσληψης, επιλογής, προαγωγής και αντικατάστασης στελεχών) και δευτερεύοντες µηχανισµούς εδραίωσης (οργανωτική δοµή και σχεδιασµός, συστήµατα και διαδικασίες, σχεδίαση χώρων καθώς και προσόψεις και κτίρια, ιστορίες και µύθοι για άτοµα και περιστατικά). Στο στάδιο ωρίµανσης διαφαίνονται οι πρώτες ενδείξεις για την ανάγκη αλλαγή της κουλτούρας η οποία µπορεί να προέλθει από τη συστηµατική προώθηση επιλεγµένων υποκουλτούρων, τη δηµιουργία παράλληλων συστηµάτων µάθησης και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών. Στη φάση της πτώσης η αλλαγή της κουλτούρας κρίνεται επιτακτική και µπορεί να επιτευχθεί µε δραστικές κινήσεις όπως αναδιοργάνωση της επιχείρησης, στρατηγικές διάσωσης αναστροφής, προσλήψεις ηγετικών στελεχών εκτός της επιχείρησης 8. Παράλληλα, ο Schein (1992) εξετάζει διεξοδικά το ζήτηµα της ανάπτυξης αποτελεσµατικών ηγετών, τονίζοντας ειδικότερα την ανάγκη για διαρκή µάθηση από την 8 Schein,

21 πλευρά των στελεχών, ώστε να είναι σε θέση να συµβάλλουν στη διαµόρφωση της κουλτούρας, καθώς και να διαγνώσουν έγκαιρα ενδείξεις που καθιστούν απαραίτητη την αλλαγή της τελευταίας. 1.3 Η οργανωσιακή κουλτούρα στη διοίκηση ολικής ποιότητας Η οργανωσιακή κουλτούρα έχει περιγραφεί µε πολλούς τρόπους, ως θεσµική τελειότητα, κλίµα, ενδυνάµωση και διοίκηση ολικής ποιότητας και ανθρώπινου δυναµικού. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, το ενδιαφέρον για την οργανωσιακή κουλτούρα έχει αυξηθεί ιδιαίτερα και έχει δεχθεί εκτενή µελέτη στο χώρο της βιοµηχανίας αλλά και στους οργανισµούς υγείας. Στο περιβάλλον της υγειονοµικής περίθαλψης, η οργανωσιακή κουλτούρα έχει συνδεθεί µε διάφορα στοιχεία της οργανωτικής εµπειρίας που συµβάλλουν στην ποιότητα, όπως η προσοχή, η ικανοποίηση εργασίας και η ασφάλεια. Γι αυτόν το λόγο, η οργανωσιακή κουλτούρα καθώς και η ποσοτική µέτρησή της, στο περιβάλλον της υγειονοµικής περίθαλψης έχει προσελκύσει την αυξανόµενη προσοχή µεταξύ των ερευνητών, προκειµένου να καθοριστεί η σχέση της µε την απόδοση και την ποιότητα της φροντίδας. Επειδή η κουλτούρα αποτελεί ένα σύστηµα κοινών αξιών και πιστεύω που παράγει κανόνες και συµπεριφορές, οι οποίες διαµορφώνουν και ορίζουν έναν τρόπο ζωής µέσα στο πλαίσιο του οργανισµού υγείας, κάποιος ερευνητής δεν θα διακινδύνευε να δώσει µια απόλυτη απάντηση για το καταλληλότερο εργαλείο µέτρησης, αφού η επιλογή εξαρτάται από το πώς ορίζει ο κάθε ένας την έννοια της κουλτούρας, τι είδους µέτρηση εφαρµόζει και ποιος είναι ο ερευνητικός σκοπός που έχει θέσει. Στη παρούσα µελέτη όµως δεν θα αποτυπώσουµε τις διαστάσεις της οργανωσιακής κουλτούρας των ιατρών και νοσηλευτών ενός νοσοκοµείου, ή την µέτρηση του βαθµού σύγκρουσης και ασάφειας ρόλων µεταξύ τους, διερευνώντας την επαγγελµατική τους ικανοποίηση. Αλλά θα εστιάσουµε την προσοχή µας σε ένα ανθρωποκεντρικό µοντέλο διοίκησης υγείας σε θεωρητική, βιβλιογραφική και εµπειρική βάση, προσαρµοσµένο σε βιωµατική διαδικασία ώστε να µειωθεί το χάσµα µεταξύ της ιδανικής και της 8

22 υφιστάµενης οργανωσιακής κουλτούρας. Ωστόσο, µπορώ να αναφέρω πως για τη διεξαγωγή έρευνας και στατιστικής ανάλυσης δεδοµένων, για τη µέτρηση της οργανωσιακής κουλτούρας υπάρχουν ερωτηµατολόγια αυτο-αναφοράς, που αποτελούν µετάφραση του Organizational Culture Profile (OCP) καθώς η έννοια της βίωσης της κουλτούρας δεν αποτελεί πλέον µια αφηρηµένη έννοια. 1.4 Κουλτούρα και Management Η προσαρµογή-εφαρµογή των εν λόγω εννοιών στους οργανισµούς, άρχισε στις Ηνωµένες Πολιτείες στα µέσα της µεταπολεµικής περιόδου, αλλά έγινε ιδιαίτερα δηµοφιλής τη δεκαετία του Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ένας σηµαντικός αριθµός βιβλίων αναφορικά µε τη διοίκηση (management) επέδρασε δυναµικά στη µεταλαµπάδευση της ιδέας ότι η οργανωσιακή κουλτούρα αποτελεί σηµαντικό παράγοντα που συνδέεται µε την εργασιακή απόδοση, δηλαδή µε τη χρηµατοοικονοµική απόδοση, την ικανοποίηση πελατών και εργαζοµένων, καθώς και µε την καινοτοµία των υπαλλήλων. Είναι αυτή που κρατά την οµάδα ενωµένη και της δίνει µια διακριτική ταυτότητα. είχνει ένα ευρύ φάσµα των κοινωνικών φαινοµένων, περιλαµβανοµένης της ενδυµασίας, της γλώσσας, της συµπεριφοράς, των πεποιθήσεων, των αξιών, των απαιτήσεων, των συµβόλων της θέσης και της εξουσίας, των µύθων, των τελετών και των τελετουργικών, καθώς και των τρόπων του συνήθους σεβασµού και της ανατροπής, από τα οποία όλα βοηθούν, στον καθορισµό του χαρακτήρα και των κανόνων ενός οργανισµού. Η κατανόηση όλων των παραπάνω βοηθάει τους managers υγείας και υπαλλήλους υγείας να γίνουν πιο αποτελεσµατικοί, πιο λειτουργικοί και δηµιουργικοί στο έργο τους. Η µελέτη της οργανωσιακής κουλτούρας και συµπεριφοράς παρέχει στους managers τα εξής πλεονεκτήµατα: α) Συστηµατοποιεί τη σκέψη του manager σχετικά µε τη συµπεριφορά των ατόµων στην εργασία. β) Παρέχει τη δυνατότητα να αναλύει και να συζητά µε άλλους την εµπειρία του από την εργασία. 9

23 γ) Παρέχει τεχνικές για την αντιµετώπιση προβληµάτων αναπτύσσοντας ευκαιρίες που συµβαίνουν κατά την εργασία 9. Η ανάλυση χρησιµοποιηθέντων µηχανισµών management (διατύπωση του οράµατος της επιχείρησης, διατύπωση της ευρύτερης στρατηγικής, ανάλυση της προσωπικότητας των ηγετικών στελεχών της διοίκησης και ανάλυση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που µεταδίδονται κατά την άσκηση διοίκησης), συνδέουν τα εργασιακά αποτελέσµατα µε την ποιότητα της περίθαλψης. 1.5 Ανθρωπιστική θεωρία- Προσωποκεντρική µέθοδος διοίκησης Ως κοινωνικός επιστήµονας και επαγγελµατίας σε χώρους υγείας, προσωπικά θεωρώ την άσκηση και την φροντίδα υγείας ως µια τέχνη που προσαρµόζεται στην κατάσταση κάθε ατόµου, χρησιµοποιώντας διαδικασίες που δεν καταγράφονται ούτε σχεδιάζονται σαφώς. Αποτελεί όµως το ιδιαίτερο νόηµα που έχει δοθεί στην εµπειρία, διατηρώντας τα πλεονεκτήµατα κάθε προσέγγισης και βελτιώνοντας τα ατοµικά µειονεκτήµατα που προκύπτουν κατά την αλληλεπίδραση µε τους ασθενείς και τους συνεργάτες. ιδασκόµενη από τα λάθη του παρελθόντος και έχοντας πάντα προσωπική ευθύνη για την επίδοση και τα οικονοµικά αποτελέσµατα της φροντίδας που παρέχεται, αναζήτησή µου είναι η ελαχιστοποίηση των κινδύνων που υπάρχουν κατά την άσκηση εργασίας, ο τρόπος οργάνωσης την φροντίδας καθώς και το πώς κινητοποιούνται οι εργαζόµενοι να αποκτήσουν επαγγελµατικά κίνητρα, από την σκοπιά της συµβουλευτικής αλλά και της διοίκησης. Ένας άλλος τρόπος λοιπόν που θεωρώ πολύ αποτελεσµατικό και εποικοδοµητικό για τον άνθρωπο και την κοινωνία καθώς και για τον manager ενός νοσοκοµείου, τον γιατρό αλλά και τον ασθενή που απολαµβάνουν τις υπηρεσίες υγείας είναι η προσωποκεντρική µέθοδος. Ο ασθενής πελάτης κατέχει σε αυτόν τον τρόπο διοίκησης την κορυφή, ακολουθούν οι υπάλληλοι που ασκούν το έργο της ποιότητας (γιατροί, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό) και έπειτα η ανώτερη διοίκηση (managers και 9 Ζαβλανός,

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ. Ηγεσία

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ. Ηγεσία ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Ηγεσία Διδάσκουσα: Αφροδίτη Δαλακούρα ΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΗΓΕΤΗΣ MANAGER COACH 1 Κλασική-μηχανιστική αντίληψη Το παλιό μοντέλο διοίκησης: οικονομικές-υλικές

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. 12 ο Κεφάλαιο

Ηγεσία. 12 ο Κεφάλαιο Ηγεσία 12 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Κατανοήσετε τι σημαίνει να είσαι ηγέτης. 2. Συνοψίσετε τι θέλουν οι άνθρωποι και τι χρειάζονται οι επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ( σελίδες σχολικού βιβλίου 123 127, έκδοση 2014 : σελίδες 118 122 ) 3.3 ιεύθυνση 3.3.1 Ηγεσία Βασικές έννοιες Οι επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. Ενότητα 8: Ηγεσία στις ομάδες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ηγεσία. Ενότητα 8: Ηγεσία στις ομάδες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Ηγεσία Ενότητα 8: Ηγεσία στις ομάδες Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί Ορισμοί Ηγεσία είναι η διαδικασία με την οποία ένα άτομο επηρεάζει άλλα άτομα για την επίτευξη επιθυμητών στόχων. Σε μια επιχείρηση, η διαδικασία της ηγεσίας υλοποιείται από ένα στέλεχος που κατευθύνει

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ηγεσία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Ηγεσία Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ερωτήσεις Στόχοι 1 ου Μαθήµατος Ø Ποιες είναι οι προκλήσεις στον εργασιακό χώρο σήµερα; Ø Πώς είναι οι οργανισµοί στο νέο

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ

3 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ 3 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής «σωστό λάθος» Να χαρακτηρίσετε µε Σ (σωστό) ή µε Λ (λάθος) καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις. 1. Ένα ιδιωτικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισηγητής Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος. Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος

Εισηγητής Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος. Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος Εισηγητής Δύναμη: Η πιθανότητα που έχει ο «άνθρωπος» να είναι σε θέση να «περάσει» τις δικές του επιθυμίες μέσα από μία κοινωνική σχέση παρά την αντίσταση. Εξουσία: Η εξουσία ορίζεται ως το νόμιμο δικαίωμα

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Κουτούζης Αναπληρωτής Καθηγητής Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Αναγνώσεις σε επίπεδα

Μανώλης Κουτούζης Αναπληρωτής Καθηγητής Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Αναγνώσεις σε επίπεδα Μανώλης Κουτούζης Αναπληρωτής Καθηγητής Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Αναγνώσεις σε επίπεδα η έννοια της κουλτούρας στις κοινωνικές επιστήμες αποτελεί μια από τις βασικές εννοιολογικές κατηγορίες για την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 3 ο

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 3 ο ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Κεφάλαιο 3 ο Διεύθυνση-Παρακίνηση 3.1. Ηγεσία-Βασικές έννοιες Η επιτυχία των επιχειρήσεων ή των οργανισμών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 1590 1765 η Μέθοδος Project σε σχολές Αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη 1765 1880 συνήθης µέθοδος διδασκαλίας - διάδοσή της στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΓΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΠΕΛΑΤΗ & ΑΓΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΓΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΠΕΛΑΤΗ & ΑΓΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΗΓΕΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΠΕΛΑΤΗ & ΑΓΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην επαγγελματική ζωή. Διεθνείς τάσεις και προοπτικές»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην επαγγελματική ζωή. Διεθνείς τάσεις και προοπτικές» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην επαγγελματική ζωή. Διεθνείς τάσεις και προοπτικές» ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 ΕΙΣΗΓΗΣΗ «Ο Ρόλος της Ηγεσίας της Διεύθυνσης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 (ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 (ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 (ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ) Να σημειώσετε με Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Η ύπαρξη των παραγόντων «υγιεινής» ή «διατήρησης» (κατά τον Herzberg) δημιουργεί ευχαρίστηση

Διαβάστε περισσότερα

Παρακίνηση των Εργαζομένων Αποδοχή των Αλλαγών Ηγεσία

Παρακίνηση των Εργαζομένων Αποδοχή των Αλλαγών Ηγεσία Παρακίνηση των Εργαζομένων Αποδοχή των Αλλαγών Ηγεσία 1 Κίνητρα για τους Εργαζόμενους Η αποτελεσματικότητα κάθε εργαζομένου είναι συνάρτηση των προσόντων που απαιτεί η θέση του περιεχόμενου της εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηµα 6. Οργανωσιακή Κουλτούρα και Ποικιλοµορφία. Copyright 2012 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All Rights Reserved.

Μάθηµα 6. Οργανωσιακή Κουλτούρα και Ποικιλοµορφία. Copyright 2012 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All Rights Reserved. Μάθηµα 6 Οργανωσιακή Κουλτούρα και Ποικιλοµορφία McGraw-Hill/Irwin Copyright 2012 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All Rights Reserved. Οργανωσιακή Κουλτούρα και Ποικιλοµορφία v Οι ειδικοί στόχοι του

Διαβάστε περισσότερα

23/2/2017. Management Ηγεσία. Ηγεσία. Στρατηγική. Διοίκηση. Γ. Ζάχου ICBS 2

23/2/2017. Management Ηγεσία. Ηγεσία. Στρατηγική. Διοίκηση. Γ. Ζάχου ICBS 2 Management Ηγεσία Ηγεσία Στρατηγική Διοίκηση Γ. Ζάχου ICBS 2 1 Management Functions Προγραμματισμός Ηγεσία Οργάνωση Έλεγχος Γ. Ζάχου ICBS 3 Ηγεσία και HR Ηγεσία Διαφέρει η ηγεσία (Leadership) από τη διοίκηση(management)?

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Ε π α ν α λ η π τ ι κ ά θ έ μ α τ α Χριστουγέννων Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις Σωστές ή Λάθος 1. Το θεσμικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο λειτουργεί

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 ο ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

Κεφάλαιο 3 ο ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Κεφάλαιο 3 ο ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ 1. Διεύθυνση Να σημειώσετε με κύκλο την απάντηση που πιστεύετε ότι ταιριάζει στην κάθε περίπτωση: 1. Ηγέτης είναι το άτομο εκείνο το οποίο: Α. ελέγχει τους υφιστάμενους

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Διοίκηση Επιχειρήσεων Έννοια του Μάνατζμεντ Ικανότητες των Μάνατζερ Στόχοι του Μάνατζμεντ Βασικές Λειτουργίες του Μάνατζμεντ Σχεδιασμός Οργάνωση Διεύθυνση Έλεγχος Εφαρμογή του Μάνατζμεντ

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης Δρ Δημήτρης Δημητρίου Δρ Παναγιώτης Αντωνίου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Νεοπροαχθέντων. Διευθυντών Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. «ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΥΓΕΙΑΣ»

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. «ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΥΓΕΙΑΣ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΥΓΕΙΑΣ» «ΟΙ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, Η ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ε_3.Ο λ3τ(ε) ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (2ος Κύκλος) ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ηµεροµηνία: Μ. Τετάρτη 16 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ

Η ΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ATHENS UNIVERSITY OF ECONOMICS & BUSINESS Η ΑΛΛΑΓΗ ΩΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ Καθηγητής Δημήτρης Μπουραντάς Δ/ντής Executive MBA και M.Sc. in Human Resources Management ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

2.2. Η έννοια της Διοίκησης

2.2. Η έννοια της Διοίκησης 2.2. Η έννοια της Διοίκησης 1) Εισαγωγή (ιστορία, ορισμός, παραδείγματα) Η ανάγκη της διοίκησης εμφανίστηκε από τότε που οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να σχηματίσουν ομάδες και ήταν απαραίτητη για τον συντονισμό

Διαβάστε περισσότερα

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο : ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο : ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο : ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ( σελίδες σχολικού βιβλίου 129 133, έκδοση 2014 : σελίδες 124 129 ) 3.3.2 Παρακίνηση 3.3.2.1 Βασικές έννοιες Η υλοποίηση του έργου και η επίτευξη των στόχων στις

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΣ -ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ ΣΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ PUBMED ΜΕ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΠΟΔΟΣΗ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ -ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ ΣΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ PUBMED ΜΕ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΠΟΔΟΣΗ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ ΜΑΡΙΑ Λοχαγός, Νοσηλεύτρια Ψυχικής Υγείας M.Sc Πληροφορική Υγεία Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Διοίκησης Μονάδων Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450 Υποέργο 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

«ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»

«ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» «ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ : Κωνσταντινίδου Εύα Επιβλέπουσα καθηγήτρια : ηµητριάδου Αλεξάνδρα ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2007 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις µέρες µας επικρατεί µια παγκόσµια

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαίδευση, κοινωνικός σχεδιασμός. Ρέμος Αρμάος MSc PhD, Υπεύθυνος εκπαίδευσης στελεχών ΚΕΘΕΑ

Εκπαίδευση, κοινωνικός σχεδιασμός. Ρέμος Αρμάος MSc PhD, Υπεύθυνος εκπαίδευσης στελεχών ΚΕΘΕΑ Εκπαίδευση, κοινωνικός σχεδιασμός Ρέμος Αρμάος MSc PhD, Υπεύθυνος εκπαίδευσης στελεχών ΚΕΘΕΑ armaos@kethea.gr Προτεραιότητες & βασικά μεγέθη εκπαίδευσης 2 Η ΔΒΜ αποτελεί προτεραιότητα σε διεθνές επίπεδο

Διαβάστε περισσότερα

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Θετική Ψυχολογία Καρακασίδου Ειρήνη, MSc Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Εισαγωγή Θετική-Αρνητική Ψυχολογία Στόχοι της Ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Μαρία Δημοπούλου Υπεύθυνη Π.Ε Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών Συντονίστρια Τοπικού Δικτύου «Αειφόρα σχολεία Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών» ΤΟΠΙΚΟΥΔΙΚΤΥΟ ςχολειων AEΙΦΟΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (THE MATRIX)

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (THE MATRIX) ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ PLAY4GUIDANCE ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ (THE MATRIX) Συγγραφέας: Jan M. Pawlowski, Hochschule Ruhr West (HRW) Page 1 of 7 Κατηγορία Ικανότητας Περιγραφή Ικανότητας Περιγραφή του επιπέδου επάρκειας

Διαβάστε περισσότερα

α) Υψηλές πωλήσεις σημαίνουν ανάπτυξη της παραγωγικής λειτουργίας, που είναι προϋπόθεση για να αναπτυχθούν και οι άλλες δύο βασικές λειτουργίες.

α) Υψηλές πωλήσεις σημαίνουν ανάπτυξη της παραγωγικής λειτουργίας, που είναι προϋπόθεση για να αναπτυχθούν και οι άλλες δύο βασικές λειτουργίες. ΟΜΑΔΑ Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 16/04/2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Κάππας Σπυρίδων ΟΜΑΔΑ είναι μια συνάθροιση ατόμων στην οποία το καθένα έχει συνείδηση της παρουσίας των άλλων, ενώ ταυτόχρονα βιώνει κάποια μορφή εξάρτησης

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού. Οργανωσιακή Κουλτούρα

Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού. Οργανωσιακή Κουλτούρα Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού Οργανωσιακή Κουλτούρα Οργανωσιακή Κουλτούρα, Εννοιολογικός Προσδιορισμός O Ο όρος Οργανωσιακή Κουλτούρα πρωτοεμφανίστηκε στην αμερικάνικη ακαδημαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Ηγετικές Ικανότητες. Στάλω Λέστα

Ηγετικές Ικανότητες. Στάλω Λέστα Στάλω Λέστα stalo.lesta@gmail.com 96511011 Μερικά στατιστικά στοιχεία Οι γυναίκες αποτελούν μόνο το: 8,9 % των μελών διοικητικών συμβουλίων των μεγάλων εταιρειών στην Κύπρο (Largest publically listed companies)

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπάτια Απασχολησιμότητας Ικανότητες & Δεξιότητες εργαζομένων στις σύγχρονες ελληνικές επιχειρήσεις

Μονοπάτια Απασχολησιμότητας Ικανότητες & Δεξιότητες εργαζομένων στις σύγχρονες ελληνικές επιχειρήσεις Μονοπάτια Απασχολησιμότητας Ικανότητες & Δεξιότητες εργαζομένων στις σύγχρονες ελληνικές επιχειρήσεις 30 Μαρτίου 2015 Εισηγητής : B.Αϊβαζίδης MSc, PhDc Χαρακτηριστικά του σημερινού εργασιακού περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού. Έννοια και Περιεχόμενο

Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού. Έννοια και Περιεχόμενο Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού Έννοια και Περιεχόμενο 1.1 Ορισμός O Η Διοίκηση προσωπικού αποτελεί ειδικό κλάδο στο πλαίσιο της επιστήμης του Management. Aναφέρεται στο σύνολο των

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 11

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 11 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 11 ( σελίδες σχολικού βιβλίου 135 139, έκδοση 2014 : σελίδες 130 134 ) 3.3.3 υναµική Οµάδων 3.3.3.1 Βασικές έννοιες - Ορισµοί Η οµάδα αποτελεί έννοια και όρο που

Διαβάστε περισσότερα

25o Μονοπάτι Επιχειρηματικότητας

25o Μονοπάτι Επιχειρηματικότητας 25o Μονοπάτι Επιχειρηματικότητας MANAGEMENT Γενικές Αρχές Αθήνα Μάιος 2017 prepared by Anagnostou Andreas prepared for Θέματα που αναλύονται Η έννοια και γενικές αρχές του Management Επιχείρηση & Management

Διαβάστε περισσότερα

Οργανωσιακός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού

Οργανωσιακός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού Οργανωσιακός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΡΟΥΤΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΚΑΡΓΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΏΝ ΔΙΚΤΥΩΝ 2016-2017 Περίγραμμα Μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

3.3 Διεύθυνση. Ηγέτης μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε άνθρωπος στην ομάδα του.

3.3 Διεύθυνση. Ηγέτης μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε άνθρωπος στην ομάδα του. 3.3 Διεύθυνση 3.3.1 Ηγεσία - Βασικές έννοιες Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί έχουν πλέον κατανοήσει ότι, για να εξασφαλίσουν την επιτυχία τους, δεν αρκεί να διαθέτουν στελέχη τα οποία είναι μόνο ικανοί

Διαβάστε περισσότερα

Managers & Leaders. Managers & Leaders

Managers & Leaders. Managers & Leaders είναι διαφορετικοί? Οι ηγέτες των επιχειρήσεων έχουν περισσότερα κοινά µε τους καλλιτέχνες παρά µε τους Managers.. 1 Αντιµετώπιση της πολυπλοκότητας SHIP Αντιµετώπιση της αλλαγής Λήψηαπόφασης : τι πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η Λειτουργία της Διεύθυνσης Ηγεσία. Θεωρίες για την Ηγεσία. α. Θεωρία ηγέτη βάσει των χαρακτηριστικών γνωρισµάτων του.

Η Λειτουργία της Διεύθυνσης Ηγεσία. Θεωρίες για την Ηγεσία. α. Θεωρία ηγέτη βάσει των χαρακτηριστικών γνωρισµάτων του. ΜΑΘΗΜΑ 8 Ο Η Λειτουργία της Διεύθυνσης Ηγεσία α. Θεωρία ηγέτη βάσει των χαρακτηριστικών γνωρισµάτων του δυναµικός Εµπνέει ευφυής εµπιστοσύνη σίγουρος ενθουσιώδης δηµιουργικός καινοτόµος πειστικός αντικειµενικός

Διαβάστε περισσότερα

Παροχή κινήτρων για αύξηση απόδοσης. 13 ο Κεφάλαιο

Παροχή κινήτρων για αύξηση απόδοσης. 13 ο Κεφάλαιο Παροχή κινήτρων για αύξηση απόδοσης 13 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Αναγνωρίσετε ποια είδη συμπεριφορών των διοικητικών στελεχών είναι απαραίτητα

Διαβάστε περισσότερα

ρ. Όλγα Επιτροπάκη Eπίκουρος Καθηγήτρια Οργανωσιακής Συµπεριφοράς & ιοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων, ALBA 30 Μαίου 2002, ΣΣ Π

ρ. Όλγα Επιτροπάκη Eπίκουρος Καθηγήτρια Οργανωσιακής Συµπεριφοράς & ιοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων, ALBA 30 Μαίου 2002, ΣΣ Π ρ. Όλγα Επιτροπάκη Eπίκουρος Καθηγήτρια Οργανωσιακής Συµπεριφοράς & ιοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων, ALBA 30 Μαίου 2002, ΣΣ Π HR και οι σύγχρονες ακαδηµαϊκές τάσεις Οργανωτική µάθηση και διαχείριση της γνώσης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ. Ενότητα # 6: ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ. Ενότητα # 6: ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Ενότητα # 6: ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Διδάσκων: Μανασάκης Κωνσταντίνος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Τα κείμενα και τα διαγράμματα της παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. Διοίκησης & Οργάνωσης Επιχειρήσεων

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. Διοίκησης & Οργάνωσης Επιχειρήσεων Διοίκησης & Οργάνωσης Επιχειρήσεων 2 ος Κύκλος Σπουδών - Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού ΔΙΟΙΚ1 Επικοινωνία και Οργανωσιακή Συμπεριφορά ΔΙΟΙΚ2 Μάρκετινγκ ΔΙΟΙΚ3 3 ος Κύκλος Σπουδών - Στρατηγική Επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις

Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις Ειρήνη Ράμφου, ΒΑ, ΜΒΑ, PhD Email: iramfou@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης Τι είναι η εθνική Κουλτούρα; Οι κυρίαρχες αξίες, τα πιστεύω και

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία και Διοικηση. Management και Ηγεσία

Ηγεσία και Διοικηση. Management και Ηγεσία Ηγεσία και Διοικηση Management και Ηγεσία Management και Ηγεσία Μια σημαντική διάκριση η οποία υφίσταται στο πλαίσιο της διοίκησης και της οργάνωσης είναι η διαφορά ανάμεσα στην άσκηση του management και

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ακαδ. Έτος 2017-18 Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Κεφαλαίου 1 ου Ø Ποιες είναι οι προκλήσεις στον εργασιακό χώρο σήµερα; Ø Πώς

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γιατί η Ρομποτική στην Εκπαίδευση; A) Τα παιδιά όταν σχεδιάζουν, κατασκευάζουν και προγραμματίζουν ρομπότ έχουν την ευκαιρία να μάθουν παίζοντας και να αναπτύξουν δεξιότητες Η

Διαβάστε περισσότερα

ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ

ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ 2 (2014-1-BG01-KA204-001721) Το σχέδιο έχει χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το έγγραφο αντιπροσωπεύει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 8ο: Ηγεσία και Ανάπτυξη της Ηγετικής Φυσιογνωµίας

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 8ο: Ηγεσία και Ανάπτυξη της Ηγετικής Φυσιογνωµίας ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 8ο: Ηγεσία και Ανάπτυξη της Ηγετικής Φυσιογνωµίας Ερωτήσεις Στόχοι Μελέτης 8 ου Μαθήµατος Ø Ποια είναι η φύση της ηγεσίας; Ø Ποια είναι τα σηµαντικότερα ηγετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 7ο: Ηγεσία και Ανάπτυξη της Ηγετικής Φυσιογνωµίας

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 7ο: Ηγεσία και Ανάπτυξη της Ηγετικής Φυσιογνωµίας ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 7ο: Ηγεσία και Ανάπτυξη της Ηγετικής Φυσιογνωµίας Ερωτήσεις Στόχοι Μελέτης 8 ου Μαθήµατος Ø Ποια είναι η φύση της ηγεσίας; Ø Ποια είναι τα σηµαντικότερα ηγετικά

Διαβάστε περισσότερα

Ατομική Ψυχολογία. Alfred Adler. Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ.

Ατομική Ψυχολογία. Alfred Adler. Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ. Ατομική Ψυχολογία Alfred Adler Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ. Μαλικιώση- Λοΐζου Ατομική Ψυχολογία Τονίζει τη μοναδικότητα της προσωπικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Ενότητα: ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ 2 ΧΑΛΙΚΙΑΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ (ΠΕΣΥΠ) ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα μαθητών :Τρασάνη Κλαρίσα, Μάλλιαρη Ελένη, Πολυξένη Αθηνά Τσαούση, Κοτσώνη Ζωή Ανθή, Αθανασοπούλου Ευφροσύνη, Θεοδωροπούλου Θεώνη

Ομάδα μαθητών :Τρασάνη Κλαρίσα, Μάλλιαρη Ελένη, Πολυξένη Αθηνά Τσαούση, Κοτσώνη Ζωή Ανθή, Αθανασοπούλου Ευφροσύνη, Θεοδωροπούλου Θεώνη Ερευνητικό υποερώτημα: «Ποια τα κίνητρα και οι παράγοντες που επηρεάζουν τους νέους στην επιλογή του επαγγέλματος» Ομάδα μαθητών :Τρασάνη Κλαρίσα, Μάλλιαρη Ελένη, Πολυξένη Αθηνά Τσαούση, Κοτσώνη Ζωή Ανθή,

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο

Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού Ορισμός (1/2) Η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού αποτελεί ένα από τα βασικότερα τμήματα μιας εταιρείας και στόχο έχει τις απαραίτητες ενέργειες για την εργασιακή και προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ»

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ» ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ «ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ» 1. Ποια από τις παρακάτω αποτελεί την πλέον σημαντική πρόκληση που χαρακτηρίζει το σημερινό παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον; α) Ομοιομορφία προϊόντων και υπηρεσιών. β)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ m128 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 2. ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΓΓΡΑΦΩ Σ ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 3ο: Η Ιστορία της Διοικητικής Σκέψης

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 3ο: Η Ιστορία της Διοικητικής Σκέψης ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 3ο: Η Ιστορία της Διοικητικής Σκέψης Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Κεφαλαίου 2 ου Ø Τι µπορούµε να µάθουµε από την κλασική Ø Ποια συµπεράσµατα προκύπτουν από τις προσεγγίσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Is είναι βιώσιμη η επιχείρηση

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Is είναι βιώσιμη η επιχείρηση ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Is είναι βιώσιμη η επιχείρηση Ent-teach κεφαλαιο 3 - Ανάλυση Αγοράς Περιγραφή της εκπαιδευτικής δραστηριότητας Αυτή η εκπαιδευτική δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές από όλους

Διαβάστε περισσότερα

Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!!

Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!! Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!! Η παραδοχή ενός πρώην νοσηλευτή της ΜΤΝ Κλεισαρχάκη Σοφία Κοινωνική Λειτουργός Εργάζομαι. Ως επαγγελματίας και είμαι Ηθικά ευαίσθητος στην ευπάθεια του ασθενούς Βιώνω

Διαβάστε περισσότερα

1. Το θεσµικό πλαίσιο σύµφωνα µε το οποίο λειτουργεί το κράτος ανήκει στο εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης ( Σωστό)

1. Το θεσµικό πλαίσιο σύµφωνα µε το οποίο λειτουργεί το κράτος ανήκει στο εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης ( Σωστό) Ε π α ν α λ η π τ ι κ ά θ έ µ α τ α Αρχές Οργάνωσης και ιοίκησης Επιχειρήσεων Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις Σωστές ή Λάθος 1. Το θεσµικό πλαίσιο σύµφωνα µε το οποίο λειτουργεί το κράτος ανήκει

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες προκλήσεις

Σύγχρονες προκλήσεις Σύγχρονες προκλήσεις Οι σημερινοί μαθητές και φοιτητές προετοιμάζονται για να ζήσουν σε ένα περιβάλλον που δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Να χρησιμοποιήσουν τεχνολογίες που δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί Να

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 2 ο

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 2 ο ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Κεφάλαιο 2 ο Η Επιστήμη της Διοίκησης των Επιχειρήσεων 2.1. Εισαγωγικές έννοιες Ο επιστημονικός κλάδος

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Προσθέτει χρόνια στη ζωή αλλά και ζωή στα χρόνια»

«ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Προσθέτει χρόνια στη ζωή αλλά και ζωή στα χρόνια» «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Προσθέτει χρόνια στη ζωή αλλά και ζωή στα χρόνια» 1 ο Γενικό Λύκειο Πάτρας Ερευνητική Εργασία Β Τάξης Σχολικού έτους 2012-2013 Ομάδα Ε Ας φανταστούμε μία στιγμή το σχολείο των ονείρων μας.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1ο Παράδειγµα Κριτηρίου Αξιολόγησης ΣΚΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: Η αξιολόγηση της γνώσης του µαθητή σχετικά µε το περιεχόµενο της παραγράφου 1.3. Λειτουργίες της επιχείρησης

Διαβάστε περισσότερα

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Ονοματεπώνυμο: Πανοπούλου Ελένη Σειρά: 13 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κυριακίδου Ολίβια Δεκέμβριος, 2016 Στόχοι Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Balanced Scorecard ως σύστημα μέτρησης απόδοσης

Balanced Scorecard ως σύστημα μέτρησης απόδοσης Balanced Scorecard Η ΜΕΘΟΔΟΣ BALANCED SCORECARD Όπως είναι γνωστό οι εταιρείες αντιµετωπίζουν πολλά εµπόδια στην ανάπτυξη συστηµάτων µέτρησης επίδοσης τα οποία πραγµατικά µετρούν τα κατάλληλα µεγέθη. Αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Ανθρώπινου. Γεωργίου Ναντίν MSc in HRM PhD candidate. Δυναμικού

Διοίκηση Ανθρώπινου. Γεωργίου Ναντίν MSc in HRM PhD candidate. Δυναμικού Διοίκηση Ανθρώπινου Γεωργίου Ναντίν MSc in HRM PhD candidate Δυναμικού Περιεχόμενα Συζήτησης Τι είναι Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού (ΔΑΔ); Τι λειτουργίες επιτελεί το τμήμα ΔΑΔ; Ποιος ο ρόλος της ΔΑΔ στον

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Mentoring

Εγχειρίδιο Mentoring Εγχειρίδιο Mentoring Business Mentor Greece Χρήσιμος Οδηγός για Mentees Publication 2016 by: Business Mentor Greece. All rights reserved Τι είναι το Mentoring Οι πρώτες αναφορές σε μέντορες τοποθετούνται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα

Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα Εκπαιδευτική Μονάδα 1.1: Τεχνικές δεξιότητες και προσόντα Πέρα από την τυπολογία της χρηματοδότησης, των εμπλεκόμενων ομάδων-στόχων και την διάρκεια, κάθε project διακρατικής κινητικότητας αποτελεί μια

Διαβάστε περισσότερα

εκπαιδευτικο αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού τυπικών και άτυπων ομάδων από μια δυναμική αλληλεξάρτησης

εκπαιδευτικο αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού τυπικών και άτυπων ομάδων από μια δυναμική αλληλεξάρτησης Στη πράξη, για να είναι μια σχολική μονάδα αποτελεσματική, είναι απαραίτητη η αρμονική και μεθοδική λειτουργία του κάθε υποσυστήματος: μαθητές, εκπαιδευτικοί, διδακτικοί χώροι, διαθέσιμα μέσα, με σκοπό

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία Προδρόμου. Δρ. Ανδρέας Παυλάκης Λέκτορας Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου

Μαρία Προδρόμου. Δρ. Ανδρέας Παυλάκης Λέκτορας Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου ΣΧΟΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ» «Μελέτη Καταγραφής της Οργανωτικής Κουλτούρας και του Βαθμού Ασάφειας και Σύγκρουσης Ρόλων των νοσηλευτών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΑΥΚΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ 1 ο Μάθημα Προγραμματισμένα μαθήματα 2/10, 9/10, 16/10, 23/10, 30/10, 6/11, 13/11, 20/11, 27/11, 4/12, 11/12,

Διαβάστε περισσότερα

«Σχεδιασμός, Οργάνωση, Εκτέλεση, Ηγεσία, Επικοινωνία, και Αξιολόγηση Δράσεων που αναλαμβάνουν τα στελέχη»

«Σχεδιασμός, Οργάνωση, Εκτέλεση, Ηγεσία, Επικοινωνία, και Αξιολόγηση Δράσεων που αναλαμβάνουν τα στελέχη» 1 ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ «Σχεδιασμός, Οργάνωση, Εκτέλεση, Ηγεσία, Επικοινωνία, και Αξιολόγηση Δράσεων που αναλαμβάνουν τα στελέχη» Thanos Kriemadis, Ph.D., M.B.A. Professor

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα. Επιχειρηματικότητα. Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης

Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα. Επιχειρηματικότητα. Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα Επιχειρηματικότητα Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης Ποια είναι η «δημόσια εικόνα» της; Οπωσδήποτε δεν είναι πάντοτε μια έννοια «θετικά φορτισμένη» τουλάχιστον στη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ MANAGEMENT

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ MANAGEMENT MANAGEMENT ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΣΩΣΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΜΕΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΟΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ MANAGEMENT 1.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 3ο. I. Μάνατζµεντ - Ορισµοί. H Εξέλιξη του Μάνατζµεντ Οι Λειτουργίες του Μάνατζµεντ

ΜΑΘΗΜΑ 3ο. I. Μάνατζµεντ - Ορισµοί. H Εξέλιξη του Μάνατζµεντ Οι Λειτουργίες του Μάνατζµεντ ΜΑΘΗΜΑ 3ο Μάνατζµεντ - Ορισµοί H Εξέλιξη του Μάνατζµεντ Οι Λειτουργίες του Μάνατζµεντ I. Μάνατζµεντ - Ορισµοί... η τέχνη να φέρνεις εις πέρας κάθε έργο µε τη στήριξη και την συµµετοχή ατόµων οργανωµένων

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ Πολύ συχνά, τα άτομα, παρατηρώντας τους άλλους, εντοπίζουν υπερβολές και ακρότητες στις συμπεριφορές τους. Παρατηρούν υπερβολές στους χώρους της εργασίας.

Διαβάστε περισσότερα

DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων

DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων 2 x 4 ώρες Μέτρηση και Βελτίωση Ενδυνάμωσης Ορισμός της Ενδυνάμωσης: Η ενδυνάμωση είναι η διαδικασία της αύξησης της ικανότητας των ατόμων

Διαβάστε περισσότερα

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Απρίλιος 2013 Χαρακτηριστικά που ζητούν οι εργοδότες αναπηρία Πως θα όριζες τη λέξη προσόν ή τη λέξη δεξιότητα ; Και τι εννοούν οι εργοδότες

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία και Διοικηση. Αντιπροσωπευτικές θεωρίες γενικότερα για το ζήτημα της ηγεσίας και της διοίκησης

Ηγεσία και Διοικηση. Αντιπροσωπευτικές θεωρίες γενικότερα για το ζήτημα της ηγεσίας και της διοίκησης Ηγεσία και Διοικηση Αντιπροσωπευτικές θεωρίες γενικότερα για το ζήτημα της ηγεσίας και της διοίκησης Στην Ενότητα αυτή θα αναφερθούμε σε βασικές διαστάσεις οι οποίες αναφέρονται στις βασικές θεωρίες για

Διαβάστε περισσότερα

Ασφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας για όλες τις ηλικίες 1η Ιουλίου 2016

Ασφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας για όλες τις ηλικίες 1η Ιουλίου 2016 1 «ηµιουργία φιλικών ως προς όλες τις ηλικίες εργασιακών χώρων: η διεθνής πρακτική και συµβολή των EAP προγραµµάτων στην ενίσχυση του µεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπινου δυναµικού και στη βελτίωση της παραγωγικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία και Διοικηση. Βασικά Πρότυπα Ηγετικής Συμπεριφοράς

Ηγεσία και Διοικηση. Βασικά Πρότυπα Ηγετικής Συμπεριφοράς Ηγεσία και Διοικηση Βασικά Πρότυπα Ηγετικής Συμπεριφοράς Βασικά Πρότυπα Ηγετικής Συμπεριφοράς Στην προέκταση της θεωρητικής συζήτησης για την ηγεσία και την ηγετική συμπεριφορά, η επιστημονική κοινότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ 1. Η ποσοτική βελτίωση της επικοινωνίας, επιδιώκει τον περιορισμό των αποκλίσεων μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργικό Παιχνίδι ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ Φ.Α. Διάλεξη 3η

Δημιουργικό Παιχνίδι ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ Φ.Α. Διάλεξη 3η Δημιουργικό Παιχνίδι ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ Φ.Α. Διάλεξη 3η Σκοποί της παρουσίασης Εξέταση των προϋποθέσεων καταλληλότητας των παιχνιδιών σε σχέση με τα προγράμματα Φ.Α. Εισαγωγή στα

Διαβάστε περισσότερα