ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 103 ΘEΛEI «APETH» KAI «ΓNΩΣH»... H HΓEΣIA. Tης Παπαχρήστου Μαρίας. 2. Το θεσμικό πλαίσιο επιλογής των διευθυντών σχολικών μονάδων

Transcript

1 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 103 ΘEΛEI «APETH» KAI «ΓNΩΣH»... H HΓEΣIA Tης Παπαχρήστου Μαρίας 1. Εισαγωγή Οι βασικές αρχές οι οποίες είναι απαραίτητες να κυριαρχούν στη μεταμοντέρνα εποχή για την επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης είναι η αξιοκρατία, η αντικειμενικότητα και η διαφάνεια. Το ΥΠΕΠΘ, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εκπαιδευτικοί, είναι απαραίτητο όχι μόνον να τις διακηρύττουν αλλά και να τις υλοποιούν με ό- ποιον τρόπο είναι δυνατόν για την κάθε πλευρά. Κατ εξοχήν όμως η πολιτεία οφείλει να διαμορφώνει τις κατάλληλες συνθήκες προκειμένου να υπηρετείται η αξιοκρατία, η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα. Η αξιοκρατική επιλογή των στελεχών πρέπει να κατευθύνεται στην ανάδειξη των υ- ποψηφίων οι οποίοι διαθέτουν τα πιο εξειδικευμένα επιστημονικά προσόντα και να συναρτάται με τη μοριοδότηση όλων των προσόντων που έχουν συνάφεια με το αντικείμενο της προς κατάληψη θέσης 1. Συγκεκριμένα ο Γεωργογιάννης 2 αναφερόμενος στο Π.Δ. 25/2002, υποστηρίζει: παρά τα όσα λέγονται κατά καιρούς για αξιοκρατική αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης από οπουδήποτε και να λέγονται, γίνεται σαφές πως ποτέ στην ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης δεν έγινε αξιοκρατική επιλογή στελέχους εκπαίδευσης, αφού τα κριτήρια επιλογής όπως φαίνεται και από τα κριτήρια του νόμου για την εκπαίδευση, δεν συμπίπτουν με αυτά που απαιτούν οι συγκεκριμένες θέσεις. Η τέχνη και επιστήμη της ορθής διαχείρισης των ανθρώπινων και υλικών πόρων είναι σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία απόλυτα συνυφασμένη με την ανάδειξη στελεχών που έχουν τα ανάλογα με την ηγετική θέση προσόντα, όπως σήμερα προδιαγράφονται μέσα από την επιστήμη της οργάνωσης και διοίκησης 3 (management). 2. Το θεσμικό πλαίσιο επιλογής των διευθυντών σχολικών μονάδων Ηελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα στις εκάστοτε επιλογές διευθυντών σχολικών μονάδων δεν έχει στηριχθεί σε καμία από τις προαναφερθείσες στην εισαγωγή επιστημονικές αρχές. Γεγονός που το αποδεικνύει η πρόσφατη επιλογή των διευθυντών σχολικών μονάδων (Νοέμβριος 2007). H Παπαχρήστου Mαρία είναι Εκπαιδευτικός Διδάκτορας Παντείου Πανεπιστημίου.

2 104 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH Το θεσμικό πλαίσιο που αφορά τις επιλογές στελεχών στην εκπαίδευση αλλάζει συνεχώς και κυρίως μετά από τις εναλλαγές των κομμάτων στην εξουσία. Η διαδικασία επιλογής των στελεχών της εκπαίδευσης καθορίζεται σήμερα από το Ν. 3467/2006 (ΦΕΚ 128 / τ.α_). 4 Για την αξιολόγηση των υποψηφίων θεσπίστηκαν οι παρακάτω κατηγορίες κριτηρίων: Πίνακας 1 Κατηγορίες κριτηρίων Α/Α Κριτήρια Μέγιστο Αξιολογικών Ποσοστό Μονάδων 1 Υπηρεσιακής κατάστασης - διοικητικής εμπειρίας 22 39,29% 2 Επιστημονικής - παιδαγωγικής συγκρότησης 14 25,00% 3 Προσωπικότητας - γενικής συγκρότησης 20 35,71% Πίνακας 2 Ανάλυση κριτηρίων Κατηγορία 1 η Κατηγορία 2 η Κατηγορία 3 η Εκπαιδευτική υπηρεσία Κατοχή διδακτορικού Αυτή εκτιμάται από μέγιστο 8 μονάδες διπλώματος μέγιστο το αρμόδιο συμβούλιο 6,5 μονάδες επιλογής με βάσει Κατοχή μεταπτυχιακών το αναλυτικό τίτλων μέγιστο βιογραφικό του 3,5 μονάδες υποψηφίου και την Διδακτική εμπειρία Κατοχή δεύτερου προσωπική συνέντευξη μέγιστο 12 μονάδες πτυχίου μέγιστο του υποψηφίου επί 3 μονάδες παιδαγωγικών και Ετήσια επιμόρφωση σχετικών με την μέγιστο 1 μονάδα οργάνωση και Άσκηση διοικητικών Εξαμηνιαία επιμόρφωση διοίκηση της καθηκόντων και μέγιστο 0,5 μονάδες εκπαίδευσης θεμάτων, συμμετοχή στα Τριμηνιαία επιμόρφωση κ.λπ. υπηρεσιακά συμβούλια μέγιστο 0,25 μονάδες μέγιστο 2 μονάδες Πιστοποίηση στις ΤΠΕ μέγιστο 0,25 μονάδες Πιστοποίηση στις ξένες γλώσσες μέγιστο 2 μονάδες 22 μονάδες 14 μονάδες 20 μονάδες

3 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH Μελέτη περίπτωσης: Επιλογή διευθυντών σχολικών μονάδων Δ Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας 3.1. Χρήση αξιολογικών πινάκων Αντικείμενο έρευνας υπήρξε η μελέτη των αξιολογικών μονάδων των νέων διευθυντών στις εξής κατηγορίες κριτηρίων: Επιστημονικής-Παιδαγωγικής συγκρότησης και Προσωπικότητας-γενικής συγκρότησης. Από τη μελέτη και επεξεργασία των μορίων, προκύπτουν τα παρακάτω: Στα Γυμνάσια και Λύκεια της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Δ Αθήνας, επιλέχθηκαν 101 Διευθυντές Σχολικών Μονάδων με τα εξής μόρια: Πίνακας 3 Μόρια Επιστημονικής - Παιδαγωγικής συγκρότησης Α/Α Μόρια Διευθυντές Ποσοστό ,40% 2 1,25 2, ,83% 3 2,75 5, ,87% 4 5,75 8, ,89% 101 Πίνακας 4 Μόρια προσωπικότητας - γενικής συγκρότησης Α/Α Μόρια Διευθυντές Ποσοστό ,13% 2 17,8 15,8 08 7,92% 3 15,6 13,4 06 5,94% Παρατηρήσεις από τη μελέτη χρήσης αξιολογικών πινάκων και θεσμικού πλαισίου Μελετώντας τις δύο παραμέτρους μέσω των αξιολογικών πινάκων καθώς και το θεσμικό πλαίσιο του Ν. 3467/2007, παρατηρούμε τα κάτωθι: Η αρχαιότητα είναι δεδομένη και καθορισμένη. Ελάχιστοι είναι οι επιλεγέντες διευθυντές που έχουν αυξημένα τυπικά προσόντα (10,89%), αλλά το 86,13% αυτών έχει άριστα στη συνέντευξη. Η συνέντευξη αποτελεί τη μαύρη τρύπα των μοριοδοτούμενων κριτηρίων τα οποία εξαφανίζονται και α- ποτελεί τον δούρειο ίππο που καταστρατηγεί την αξιοκρατία, τη διαφάνεια και την αντικειμενικότητα. Η ευνοιοκρατία παραβιάζει θεμελιώδεις δημοκρατικές αξίες, όπως την αξιοκρατία, την επάρκεια των υποψηφίων, με αποτέλεσμα να προωθούνται οι ημέτεροι μέσω πελατειακών ή διπλωματικών δημοσίων σχέσεων. Η αξιοκρατία λοιπόν παραπέμπεται στις καλένδες.

4 106 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 4. Έννοια και περιεχόμενο της σχολικής ηγεσίας Η διερεύνηση του προβλήματος της ηγεσίας και των ανθρώπινων σχέσεων στο σχολείο και στην εκπαίδευση γενικότερα, αποτέλεσε τις τελευταίες δεκαετίες αντικείμενο έ- ντονου προβληματισμού. Σήμερα η λέξη ηγεσία ορίζεται άλλοτε ως σύνθεση φαινομένων ισχύος, εξουσίας και επιρροής και ως η ικανότητα του ηγέτη να αποσπάσει από τους υφισταμένους το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και άλλοτε ως η επιρροή, η τέχνη ή η διαδικασία επηρεασμού των ατόμων έτσι ώστε να εργαστούν πρόθυμα για την πραγματοποίηση των ομαδικών στόχων. Στους περισσότερους οργανισμούς σήμερα η ηγεσία, δεν είναι μόνο ατομική υπόθεση, αλλά μέχρι ενός σημείου μια ομαδική δραστηριότητα με την προσωπική ποιότητα του κάθε μέλους της ομάδας που συμπληρώνει ο ένας τον άλλον με κάποιες μοιρασμένες ευθύνες. Ευθύνη του διευθυντή 5 της σχολικής μονάδας, είναι να μετατρέψει το σχολείο σε μία κοινότητα αλληλοεπηρεαζόμενων προσώπων, μέσα στην οποία εκπαιδευτικοί και μαθητές αφενός, σχολείο και κοινότητα αφετέρου, θα συνεργάζονται για την επιτυχία των γενικών και ειδικών σκοπών της παιδείας 6. Η εκπαίδευση είναι γνωστό ότι θεωρείται ως η κορυφαία μακροοικονομική επένδυση για μία χώρα και αποτελεί το θεμέλιο της οικονομικής, πολιτιστικής και κοινωνικής α- νάπτυξής της. Οι αυξανόμενες προσδοκίες βέβαια, της κοινωνίας από το σχολείο οδήγησαν σε νέες αντιλήψεις για τη λειτουργία του και επομένως για το ρόλο των διευθυντικών στελεχών 7 και εκτιμήθηκε ότι η παραδοσιακή γραφειοκρατική οργάνωση του σχολείου δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις, ενώ διαπιστώθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί που αξιολογούνται ως αποτελεσματικοί στο έργο τους, συχνά αποτύγχαναν όταν αναλάμβαναν διευθυντικά καθήκοντα, επειδή τους έλλειπε η ειδική κατάρτιση. Δεν είναι αρκετό ο διευθυντής να είναι καλός εκπαιδευτικός ή χαρισματική προσωπικότητα ή να κάνει πιστή εφαρμογή των κανόνων δικαίου, αλλά χρειάζεται και εξειδίκευση στο management (οργάνωση και διοίκηση) που δεν είναι μόνο θέμα τέχνης και ταλέντου, αλλά και επιστημονικών δυνατοτήτων, γνώσεων, δεξιοτήτων Ηγεσία και διεθνής πραγματικότητα Στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι διευθυντές των σχολικών μονάδων ή έχουν γνώση του management όταν επιλέγονται,ή αποκτούν αμέσως με την ανάληψη των καθηκόντων τους. Η ανάγκη εξειδίκευσης των διευθυντικών στελεχών στις αρχές του management επισημάνθηκε και από τους διεθνείς οργανισμούς (Ο.Ο.Σ.Α., Συμβούλιο της Ευρώπης). Οι προτεραιότητες του κοινοτικού προγράμματος Δια βίου μάθηση επικεντρώνονται στην προτεραιότητα και εφαρμογή προσεγγίσεων για ανάπτυξη και στην παροχή στα διευθυντικά στελέχη ηγετικών δεξιοτήτων και δυνατοτήτων διαχείρισης των σχολείων. Στη διεθνή βιβλιογραφία έχει δοθεί μεγάλη σημασία στην ηγεσία 9 της εκπαίδευσης σε αντίθεση με τη διοίκηση της εκπαίδευσης που κυριαρχεί στην ελληνική πραγματικότητα. Κυρίαρχα συστατικά της αποτελεσματικής ηγεσίας διεθνώς, θεωρούνται η έμφαση στον ηθικό σκοπό της παιδείας, η έμφαση στις ανθρώπινες σχέσεις, η γνώση των διαδικασιών, οι αλλαγές, η δημιουργία και διανομή της γνώσης και η διατήρηση της συνοχής της σχολικής μονάδας. Κριτήριο, στα ευρωπαϊκά κράτη, επιλογής είναι η διδακτική και διοικητική εμπειρία καθώς και το υψηλό επιστημονικό επίπεδο που πιστοποιείται από μεταπτυχιακούς τίτ-

5 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 107 λους σπουδών. Η αξιολόγηση του προσωπικού φακέλου και η προφορική του υποστήριξη ενώπιον της επιτροπής κρίσης αλλά και η ακολουθούμενη υποχρεωτική επιμόρφωση Προοπτικές και απαιτήσεις για τον ρόλο του διευθυντή στη σύγχρονη πραγματικότητα Στη μεταμοντέρνα κοινωνία ο διευθυντής της σχολικής μονάδας είναι απαραίτητο να απαντά στις προκλήσεις και στον ανταγωνισμό, να αντιμετωπίζει την καινούργια γνώση και να ανταποκρίνεται στην κοινωνία της πληροφορίας. Για να πραγματοποιηθούν οι σκοποί της εκπαίδευσης που θέτει η πολιτεία χρειάζεται το ελληνικό σχολείο να γίνει αποτελεσματικό και αποδοτικό. Για την πραγματοποίηση των παραπάνω είναι απαραίτητο να οδηγούμεθα στην αποδοχή της εφαρμογής των σύγχρονων τεχνικών διοίκησης και παρώθησης του προσωπικού (management). Με άλλα λόγια management σημαίνει πετυχαίνω συγκεκριμένους στόχους με την αποτελεσματική συνένωση των διαθέσιμων πόρων και ιδιαίτερα με την υποκίνηση του ανθρώπινου παράγοντα Ο πολύπλευρος και πολυδιάστατος ρόλος του διευθυντή της σχολικής μονάδας Οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις του διευθυντή της σχολικής μονάδας δεν απαιτούν μόνο προσωπική προσπάθεια, αλλά απαιτούν και εξειδικευμένες γνώσεις, οι οποίες δεν είναι έμφυτες αλλά είναι επίκτητες. Διδάσκονται και συνεχώς ανανεώνονται με διαρκή επιμόρφωση ώστε ο διευθυντής να μπορεί να ανταποκρίνεται στις αυξημένες απαιτήσεις, στις αλλαγές και στη διαρκή αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Η προσωπικότητα και η συμπεριφορά του διευθυντή της σχολικής μονάδας πρέπει να εμφανίζεται με τα παρακάτω χαρακτηριστικά του Διευθυντή-Παιδαγωγού, του Διευθυντή-Manager και του Διευθυντή-Ηγέτη 11. Χαρακτηριστικά Διευθυντή Παιδαγωγού Διαμορφώνει το ήθος του σχολείου, επιμένει στις αξίες και συντελεί στην καλλιέργεια καλού σχολικού κλίματος. Θεωρεί ως σημαντικότερα θέματα την ευτυχία των μαθητών, τη βελτίωση της γνωστικής και κριτικής ικανότητάς τους. Καθοδηγείται από τους παιδαγωγικούς στόχους και τις αρχές της σύγχρονης παιδαγωγικής επιστήμης. Φροντίζει να έχει καλές διαπροσωπικές σχέσεις με εκπαιδευτικούς και μαθητές. Είναι αυθόρμητος, ειλικρινής και ανοικτός με τους εφήβους. Γνωρίζει τις μικρές ιστορίες του κάθε μαθητή. Ενδιαφέρεται και συμμετέχει σε όλες τις εκδηλώσεις της σχολικής κοινότητας. Χαρακτηριστικά Διευθυντή - Manager Σωστή αξιοποίηση και βελτίωση ανθρώπινων και υλικών πόρων. Παρώθηση (υποκίνηση) του εκπαιδευτικού προσωπικού. Συνεχές ενδιαφέρον για μάθηση και εξειδίκευσή του. Λήψη πρωτοβουλιών, ενδιαφέρον για συνεχείς αλλαγές και καινοτομίες. Ικανότητα επίλυσης των συγκρούσεων και διαφορών που εκδηλώνονται στη σχολική μονάδα. Δυνατότητα αντικειμενικού ελέγχου και αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου. Ικανότητα στον προγραμματισμό και στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων. Ψυχραιμία και αποφασιστικότητα στις δύσκολες καταστάσεις.

6 108 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH Αυτογνωσία και ενσυναίσθηση. Ευελιξία και διευκόλυνση της προσαρμογής του οργανισμού στις αλλαγές. Ικανοποίηση των αναγκών και επιθυμιών των εκπαιδευτικών ώστε να είναι αποδοτικότεροι στο έργο τους. Σκόπευση με στόχους ρεαλιστικούς, επιτεύξιμους και καινοτόμους. Χαρακτηριστικά Διευθυντή - Ηγέτη Έχει όραμα και προσδοκίες για το ρόλο του, αλλά και για το ρόλο των εκπαιδευτικών. Διαμορφώνει καλές δημόσιες σχέσεις με όλους τους φορείς της σχολικής κοινότητας. Δίνει ελευθερίες, ωθεί σε πρωτοβουλίες τους εκπαιδευτικούς και διαμορφώνει σχέσεις με αυτούς, που στηρίζονται στην ομαδικότητα-συνεργατικότητα. Έχει άνεση και σταθερότητα στις απόψεις του. Ενδιαφέρεται για καινοτομίες και νεωτερισμούς στην εκπαίδευση. Έχει αυξανόμενες απαιτήσεις για υψηλής ποιότητας υπηρεσίες. Προσπαθεί μαζί με το σύλλογο διδασκόντων να εντάξει τις παιδαγωγικές πρακτικές και το εκπαιδευτικό υλικό στο επίπεδο της σχολικής μονάδας. Έχει μεγάλες δυνατότητες επικοινωνίας με τους εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές και ενδιαφέρεται για την ικανοποίηση των προσδοκιών τους. Δεν απογοητεύεται εύκολα και είναι πηγή έμπνευσης για τους άλλους. Γοητεύει και πείθει εύκολα. Έχει υψηλό επίπεδο συναισθηματικής νοημοσύνης και δίνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον άνθρωπο (εκπαιδευτικό-μαθητή). 5. Συμπεράσματα Οφαύλος κύκλος της αναξιοκρατίας είναι πρόβλημα πολιτικό. Είναι ιδιαίτερα αρνητικό φαινόμενο για την ελληνική κοινωνία το κλίμα υποτέλειας που διαμορφώνουν οι πελατειακές σχέσεις και οι διπλωματικές δημόσιες σχέσεις. Στη διοίκηση της ελληνικής εκπαίδευσης κυριαρχεί η αρχαιότητα, η αναξιοκρατία, η εμπειροκρατία, νοσήματα που προκαλούν δυσλειτουργίες στο διοικητικό μηχανισμό της σχολικής εκπαίδευσης και η θεραπεία τους απαιτεί την εισαγωγή καινοτομιών της σύγχρονης διοικητικής σκέψης. Παράδειγμα χαρακτηριστικό η αρχή του Peters, βάσει της οποίας διοικητικά στελέχη τείνουν να προάγονται στο επίπεδο της ανικανότητάς τους και συγκεκριμένα αν ένας διευθυντής επιτύχει σε μία θέση, αυτή η επιτυχία του ο- δηγεί σε προαγωγή σε ανώτερη των δυνατοτήτων του 12. Είναι απαραίτητος ο περιορισμός της εμπειρικής αντιμετώπισης της διοίκησης της σχολικής μονάδας και η δημιουργία μιας νέας γενιάς ηγετών, οι οποίοι θα εκπαιδευτούν στις επιστημονικές αρχές του management, θα διαμορφώσει έναν διευθυντή με ηγετική φυσιογνωμία, ο οποίος απαλλαγμένος από ξεπερασμένες γραφειοκρατικές αντιλήψεις θα αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο το ανθρώπινο δυναμικό. Επειδή στην επιστημονική διοίκηση υπάρχει η αντίληψη ότι οι ηγέτες δε γεννιούνται, αλλά γίνονται, χρειάζεται η εισαγωγή αντικειμένων σε προπτυχιακό επίπεδο συναφών με την οργάνωση και διοίκηση της σχολικής μονάδας καθώς και δημιουργία αντίστοιχων μεταπτυχιακών σπουδών ώστε να εξειδικευτούν οι νέοι διευθυντές-ηγέτες 13. Γεγονός που θα βάλει στην άκρη την συνέντευξη γιατί θα περιοριστεί η σημασία της αφού έχει υ- ποκειμενικό χαρακτήρα και δεν είναι αντικειμενική και αμερόληπτη, με αποτέλεσμα η α- ξιολόγηση του υποψηφίου να προέρχεται από το αναλυτικό βιογραφικό και να στηρίζεται στα εξειδικευμένα επιστημονικά προσόντα του.

7 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH 109 Σημειώσεις 1 Μπαραλός, Γ. (2006), Οι εκπαιδευτικές πολιτικές της επιλογής των στελεχών εκπαίδευσης. Η περίπτωση των σχολικών συμβούλων. Στο: Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα, σ.σ Γεωργογιάννης, Π. (2005), Κριτήρια επιλογής και πιστοποίηση διοικητικής ετοιμότητας για υ- ποψηφίους εκπαιδευτικούς διευθυντών σχολικών μονάδων, στελεχών εκπαίδευσης. Στο: Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) (2005), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, Πάτρα, σ.σ Παπαχρήστου, Μ. (2006), Η αξιοκρατία ως ιδεατός τύπος για μία σύγχρονη και αποτελεσματική εκπαίδευση. Στο: Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα, σ.σ Ν.3467 /20006, Επιλογή στελεχών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ρύθμιση θεμάτων διοίκησης της εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις. 5 Dean, J. (2003) Managing the secondary School, London: C. Porter, p GlatterR. Et al. (1988) Understanding School Management, Philadelphia: Open University Press, p Τύπας Γ. και Μ. Παπαχρήστου (2003), Η αξιοκρατική στελέχωση στην εκπαίδευση: όραμα και πραγματικότητα. Διοικητική Eνημέρωση τ. 25, σ.σ Πέπες, Δ. κ.ά. (2004), Οργάνωση και διοίκηση εκπαίδευσης. Επιλογή στελεχών. Παρουσίαση στο 7ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ο.Λ.Μ.Ε. Παγκοσμιοποίηση και εκπαιδευτική πολιτική από τις επιλεκτικές πολιτικές στην παιδεία για όλους. Θεσσαλονίκη, Δεκεμβρίου. 9 Λαζαρίδου Αγ. και Αν. Αθανασούλα Ρέππα (2005), Ο νέος ρόλος των στελεχών εκπαίδευσης, προβληματισμοί, τάσεις και δεξιότητες για τη νέα χιλιετία. Στο: Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) (2005), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, Πάτρα, σ.σ Μπαρμπετάκης,Αν.(2006), Η εφαρμογή του management στη Διοίκηση των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο: Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα, σ.σ Παπαχρήστου Μ. (2006), Η ηγεσία του ελληνικού σχολείου και η παρέμβασή της στις εκπαιδευτικές αλλαγές. Διοικητική ενημέρωση, τ. 37, σ.σ Σαΐτης, Χρ. (2002), Οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης (έκδοση από το συγγραφέα), Αθήνα 13 Παπαχρήστου, Μ. (2006), Η αξιοκρατία ως ιδεατός τύπος για μία σύγχρονη και αποτελεσματική στελέχωση στην ελληνική εκπαίδευση. Στο: Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα, σ.σ Βιβλιογραφία Ελληνόγλωσση Γεωργογιάννης, Π. (2005), Κριτήρια επιλογής και πιστοποίηση διοικητικής ετοιμότητας για υποψηφίους εκπαιδευτικούς διευθυντών σχολικών μονάδων, στελεχών εκπαίδευσης. Στο: Γεωργογιάννης Π. (Επιμ.) (2005), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά 2 ου Πανελληνίου Συνεδρίου, Πάτρα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις. Λαζαρίδου Αγ. και Αν.Αθανασούλα Ρέππα (2005), Ο νέος ρόλος των στελεχών εκπαίδευσης, προβληματισμοί, τάσεις και δεξιότητες για τη νέα χιλιετία. Στο: Γεωργογιάννης Π. (Επιμ.) (2005),

8 110 ΔIOIKHTIKH ENHMEPΩΣH Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά 2 ου Πανελληνίου Συνεδρίου, Πάτρα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις. Μπαραλός, Γ. (2006), Οι εκπαιδευτικές πολιτικές της επιλογής των στελεχών εκπαίδευσης. Η περίπτωση των σχολικών συμβούλων. Στο: Γεωργογιάννης Π. (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις. Μπαρμπετάκης, Αν. (2006), Η εφαρμογή του management στη Διοίκηση των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο: Γεωργογιάννης Π. (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις. Ν.3467 /20006, Επιλογή στελεχών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ρύθμιση θεμάτων διοίκησης της εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις. Παπαχρήστου Μ. (2006) Η ηγεσία του ελληνικού σχολείου και η παρέμβασή της στις εκπαιδευτικές αλλαγές. Διοικητική Eνημέρωση, τ. 37. Παπαχρήστου, Μ. (2006), Η αξιοκρατία ως ιδεατός τύπος για μία σύγχρονη και αποτελεσματική στελέχωση στην ελληνική εκπαίδευση. Στο: Γεωργογιάννης Π. (Επιμ.) (2006), Διοίκηση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Τόμος ΙΙ, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου Άρτας, Πάτρα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις.. Πέπες, Δ. κ.ά. (2004), Οργάνωση και διοίκηση εκπαίδευσης. Επιλογή στελεχών. Παρουσίαση στο 7 ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο Ο.Λ.Μ.Ε. Παγκοσμιοποίηση και εκπαιδευτική πολιτική από τις ε- πιλεκτικές πολιτικές στην παιδεία για όλους. Θεσσαλονίκη, Δεκεμβρίου. Σαΐτης, Χρ. (2002), Οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης (έκδοση από το συγγραφέα), Αθήνα Τύπας Γ. και Μ. Παπαχρήστου (2003), Η αξιοκρατική στελέχωση στην εκπαίδευση: όραμα και πραγματικότητα. Διοικητική Eνημέρωση τ. 25. Ξενόγλωσση Dean, J. (2003), Managing the secondary School, London: C. Porter. GlatterR. Et al. (1998), Understanding School Management, Philadelphia: Open University Press.