«Η κριτική και δημιουργική σκέψη στην εκπαίδευση των παιδιών με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες»

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "«Η κριτική και δημιουργική σκέψη στην εκπαίδευση των παιδιών με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες»"

Transcript

1 Δρ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΑΚΚΑΣ, Διδάκτωρ Ψυχολογίας, Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής, Κοινωνιολόγος, π. Διευθυντής Εκπαίδευσης, Διευθυντής Εργαστηρίου Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.) Αιγάλεω. «Η κριτική και δημιουργική σκέψη στην εκπαίδευση των παιδιών με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες» Το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.) Αιγάλεω, ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2002 σύμφωνα με το Νόμο 2817/2000 που στο άρθρο 13 παρ. στ χαρακτηρίζει τα εργαστήρια ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αυτοτελή σχολεία ειδικής αγωγής για μαθητές 14 έως 22 ετών. Στο Εργαστήριο λειτουργούν τρεις ειδικότητες με θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση (Μαγειρικής- Ζαχαροπλαστικής, Κηπουρικής-Ανθοκομίας και Χειροτεχνίας), ενώ το πρόγραμμα συμπληρώνεται με μαθήματα Ελληνικής Γλώσσας, Μαθηματικών, Μουσικής, Φυσικής Αγωγής και Οικιακής Οικονομίας. Στο σχολείο μας υπάρχει Εργοθεραπεύτρια και Κοινωνική Λειτουργός. Το μαθητικό δυναμικό του σχολείου ανέρχεται στους 40 περίπου μαθητές. Τα προβλήματα είναι κυρίως ελαφρά νοητική καθυστέρηση και διαταραχές συμπεριφοράς, ενώ υπάρχουν και μαθητές με αυτισμό, βαριά νοητική καθυστέρηση, διάφορα προβλήματα υγείας και μικρές κινητικές δυσκολίες. Η προσαρμογή των περισσότερων παιδιών στο εκπαιδευτικό περιβάλλον κρίνεται ικανοποιητική αλλά, ικανός αριθμός μαθητών έχει προβλήματα προσαρμογής στο σχολικό περιβάλλον και το πρόγραμμα καθώς και προβλήματα κοινωνικοποίησης, εφαρμογής στοιχειωδών κανόνων υγιεινής, καθαριότητας και αυτοεξυπηρέτησης. Με την ανάληψη της διεύθυνσης του ΕΕΕΕΚ Αιγάλεω τον Οκτώβριο του 2004, τέθηκαν διάφορα ερωτήματα σχετικά με το σχολείο, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς στόχους που εντάσσονται στο πλαίσιο των ιδιαιτεροτήτων του σχολείου, τον προγραμματισμό και τις δράσεις και μέσα σε αυτές τις διαδικασίες εντάσσεται το θέμα της παρούσας εργασίας που εξετάζει τη δυνατότητα εκπαίδευσης των παιδιών-μαθητών με ειδικές ή/και επιπλέον ανάγκες στην κριτική και δημιουργική σκέψη. Η πρώτη προσέγγιση μπορεί να υποστηρίξει ότι το χαμηλό νοητικό δυναμικό της πλειοψηφίας των μαθητών του σχολείου σε συνδυασμό με άλλα συνωδά προβλήματα, τουλάχιστον δυσχεραίνει την ανάπτυξη της κριτικής και της δημιουργικής σκέψης ή τη θέτει σε δεύτερη προτεραιότητα. Από την αρχική επαφή με το μαθητικό δυναμικό γίνεται φανερή η απουσία στοιχειωδών γνωστικών και κοινωνικών ικανοτήτων στο μεγαλύτερο ποσοστό τους. Η σχολαστική και σε βάθος εξέταση των ιστορικών και των ίδιων των μαθητών και των συμπεριφορών τους, σε συνδυασμό με τις σχετικές απόψεις των συναδέλφων εκπαιδευτικών του σχολείου στις ειδικές συνεδριάσεις, ανέδειξε ως πρώτη προτεραιότητα την κοινωνικοποίηση και ικανοποιητική προσαρμογή των μαθητών μας στο σχολικό περιβάλλον και πρόγραμμα. Επίσης καθορίστηκαν στόχοι, πέραν των γνωσιακών και πρακτικών κατά μαθησιακό αντικείμενο (κηπουρική, χειροτεχνία και μαγειρική ως προεπαγγελματικές ειδικότητες καθώς και γλώσσα, ISSN:

2 μαθηματικά, μουσική, γυμναστική και οικιακή οικονομία) οι οποίοι αφορούσαν την ανεξαρτητοποίηση των μαθητών στην ατομική υγιεινή και καθαριότητα, την ανάπτυξη της συνεργατικότητας και της επαφής με τους συνομηλίκους μέσα από διάφορες δραστηριότητες, την κατανόηση και το σεβασμό των άλλων, την επαφή με πολιτιστικά προϊόντα και διαδικασίες κ.ά. (Κολιάδης Ε., 1991, Κυπριωτάκης Α., 1999, Πολυχρονοπούλου Σ., 2001 κ.ά. ) Οι μαθητές του σχολείου μας προέρχονται από Ειδικά Δημοτικά Σχολεία, στα οποία αρκετοί φοίτησαν μετά την αδυναμία τους να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα των «κοινών» σχολείων ή από Γυμνάσια αφού βίωσαν τη σχολική αποτυχία μέσα από τις «παραδοσιακές μορφές διδασκαλίας, όπου κυριαρχεί η απομνημόνευση, η αναγνώριση και η ανάκληση των πληροφοριών, οι μαθητές οδηγούνται σε κατάσταση πλήξης, απάθειας και αδιαφορίας για τη μάθηση, γεγονός που επιφέρει γνωστική υπανάπτυξη (βλ. Ζανκόβ, ελλ. µτφρ. 1986, σ. 358). Έτσι, στην πραγματικότητα, ένας πολύ μικρός αριθμός μαθητών αναπτύσσεται γνωστικά (βλ. και Mαrtin 1989, σ. 3' Θωµαϊδης 1993, σ. 340), κι αυτοί εκτός σχολείου, στο κοινωνικό τους περιβάλλον» (Ματσαγγούρας, σ. 51). Επειδή από το κίνημα της Κριτικής Σκέψης θυμίζει ότι και τα «μικρά ακόμη παιδιά έχουν δυνατότητες κριτικής σκέψης, και καλεί τους εκπαιδευτικούς να διδάσκουν άμεσα τις λειτουργίες της κριτικής σκέψης, όταν η διδακτική ανάγκη το καλεί, και να τις καθιστούν αντικείμενο μεταγνωστικής ανάλυσης (βλ. και Kruse & Preseissen 1987' Meαdows 1996) και επιπλέον η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης αφήνει στο μαθητή περιθώρια και δυνατότητες ο ίδιος να κάνει τις μεγάλες επιλογές στη ζωή του ως αυτόνομος και αυτάρκης ενήλικος» (ο.π.) θελήσαμε να εντάξουμε την ανάπτυξη της κριτικής και δημιουργικής σκέψης στους στόχους μας και να την προωθήσουμε μέσα από όλες τις μαθησιακές διαδικασίες με την κατάλληλη προσαρμογή του προγράμματος. Η παρακολούθηση των μαθητών «µε σταυρωμένα χέρια και κλειστό το στόμα» και οι εργασίες που στόχο έχουν να αναγκάσουν τους μαθητές να «απομνημονεύουν, αντιγράφουν, αποθησαυρίζουν τη σοφία του βιβλίου και των Δασκάλων, αλλά σε καμία περίπτωση να μη δημιουργούν» (Παπάς Α., σ. 19) σε καμιά περίπτωση δεν ήταν μέσα στο σχεδιασμό μας. Δυστυχώς ακόμα η «γνώση σαν αξία αξιολογείται πρώτα ποσοτικά και μετέπειτα ποιοτικά. Η απομνημόνευση και ο διδακτικός υλισμός αποτελούσαν και εν πολλοίς αποτελούν- αλληλένδετες διαδικασίες σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και η «ελευθερία, η πιθανότητα και η πληθώρα των απαντήσεων χαρακτηρίζουν την αποκλίνουσα σκέψη» χαρακτηριστική στην παιδική ηλικία με την πολλαπλότητα των απαντήσεων η οποία τείνει προς την ανακάλυψη νέων τρόπων, νέων ιδεών και απόψεων, νέων επινοήσεων και εφευρέσεων, ικανότητα που έχουν όλα τα παιδιά και έχουν χάσει οι περισσότεροι ενήλικες (ο.π. σ. 24) δεν γίνεται πάντοτε αποδεκτή από όλους εμάς που εμπλεκόμαστε στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι δυσκολίες είναι ακόμα περισσότερες όταν οι μαθητές αντιμετωπίζουν επιπλέον δυσκολίες μάθησης αλλά και προσαρμογής στο σχολικό περιβάλλον. Οι έφηβοι του σχολείου μας, υστερούν σε κατανόηση και αντίληψη καταστάσεων και διαδικασιών, σε αναζήτηση λύσεων και απαντήσεων σε προβλήματα και ερωτήσεις, σε εναλλακτικούς τρόπου σκέψης και προσαρμογής που θεωρούνται βασικές προϋποθέσεις ISSN:

3 ανάπτυξης της κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Υστερούν όμως και σε βασικές θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις καθώς και σε δεξιότητες. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα κατά πόσο είναι δυνατό να διαμορφωθεί εκπαιδευτικό πρόγραμμα το οποίο θα στοχεύει στην παρακίνηση του μαθητή για ερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση, για καλλιέργεια ικανοτήτων και δεξιοτήτων που συνδέονται περισσότερο με την κρίση και τη σκέψη και λιγότερο με τις γνώσεις (Παπάς Α., Χρυσαφίδης Κ, 1994, Μπαμπάλης Θ., 2005 κ.ά.) για να έχουμε και ουσιαστική εξέλιξη και προσέγγιση των αρχικών μας στόχων. Η δημιουργία διαφοροποιημένων προγραμμάτων και η εφαρμογή εξειδικευμένων διδακτικών μεθόδων για την υλοποίηση των παραπάνω είναι ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία δεδομένης της ιδιαιτερότητας των αναγκών κάθε μαθητή, των περιορισμένων υλικοτεχνικών υποδομών και της ανεπάρκειας σε προσωπικό και εξειδίκευση. Οι τακτές και έκτακτες συνεδριάσεις του Συλλόγου των εκπαιδευτικών του σχολείου με κυρίαρχη θεματολογία την πολιτική του σχολείου στην αντιμετώπιση των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών μας (Χρηστάκης Κ., 2000, 62), οδήγησε στη δημιουργία μιας ομοιογενούς σχετικά εκπαιδευτικής ομάδας που αντιμετώπισε την εκπαιδευτική διαδικασία με διαφοροποιημένη οπτική, προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες κάθε μαθητή, στην ανάγκη συμμετοχής όλων των μαθητών, στην από κοινού αναζήτηση λύσεων και στη δημιουργία πλέγματος «διαπροσωπικών σχέσεων που στηρίζονται στην αμοιβαιότητα και την ισότητα μεταξύ παιδαγωγού και παιδαγωγούμενου» (Παπάς Α., σ.31). Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην καλλιέργεια υψηλών προσδοκιών και στους νέους συναδέλφους του σχολείου για τους μαθητές με σοβαρά προβλήματα, δεδομένης της επίδρασής των στην εξέλιξη των μαθητών (Τριλιανός Α., 2002, σ. 88 κ.ά.) καθώς και στην υποστήριξή τους. Για την προσαρμογή της ύλης των μαθημάτων και του προγράμματος στις νοητικές ικανότητες των μαθητών μας και τα ενδιαφέροντά τους (Παπαδόπουλος Ν., 1998, σ. 96) προβήκαμε στη δημιουργία τμημάτων επαγγελματικής κατεύθυνσης με βασικά κριτήρια την επιθυμία των μαθητών και τις ικανότητές τους. Δημιουργήθηκαν έτσι 2 τμήματα κηπουρικής, 2 μαγειρικής και 2 χειροτεχνίας. το πρόγραμμα συμπληρώθηκε με μαθήματα Ελληνικής Γλώσσας, Μαθηματικών, Μουσικής, Φυσικής Αγωγής και Οικιακής Οικονομίας. Μικρότερες ομάδες παιδιών προγραμματίστηκαν για εργασία με την Εργοθεραπεύτρια και την Κοινωνική Λειτουργό του σχολείου. Από τις συζητήσεις μας υποδεικνύονται οι μαθητές που έχουν ανάγκη για συγκεκριμένη εκπαιδευτική παρέμβαση και διαφοροποιείται προσωρινά ή μόνιμα η σύσταση των ομάδων, δημιουργούνται μικρο-ομάδες ή γίνονται ατομικές παρεμβάσεις με εξατομικευμένη εργασία, η οποία σύμφωνα με την έρευνα οδηγεί στην ευκολότερη κατάκτηση βασικών δεξιοτήτων και γνώσεων (Κουτσελίνη Μ., Θεοφιλίδης Χ., 1998, σ. 99). Η επιλογή δραστηριοτήτων και θεμάτων γίνεται κυρίως από τους εκπαιδευτικούς, μετά τη διαπίστωση της αδυναμίας της πλειοψηφίας των μαθητών να αναλάβουν πρωτοβουλίες προτάσεων και επιλογής ή την εμμονή τους σε συγκεκριμένα θέματα προσωπικού τους και μόνο ενδιαφέροντος και εκτός των πλαισίων της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τα θέματα και οι δραστηριότητες προσαρμόζονται στις δυνατότητες κάθε μαθητή, ώστε να μπορούν όλοι οι μαθητές να φτάσουν στο ζητούμενο για ISSN:

4 τον καθένα αποτέλεσμα και για αυτό είναι απαραίτητες παρεμβάσεις των εκπαιδευτικών, υποδείξεις, επισημάνσεις, υπενθυμίσεις (Ματσαγγούρας 1998, σ. 243) ή και άμεση βοήθεια σε περιπτώσεις ιδιαίτερων δυσκολιών. Η εμπειρία έδειξε ότι «η απουσία του ρήματος διδάσκω από τις διαδικασίες αγωγής και μάθησης» (Παπάς Α., σ.248) η οποία είναι ουσιαστική για τους άλλους χώρους εκπαίδευσης, στο χώρο της ειδικής αγωγής συνήθως είναι αναγκαία και διαπιστώνεται η αδυναμία να επιτευχθεί μάθηση μόνο με συμμετοχή, έρευνα, ανακάλυψη και δημιουργία, χωρίς τη διδασκαλία, την επίδειξη, το παράδειγμα και την υπόδειξη. Η κατευθυνόμενη έναρξη της μαθησιακής διαδικασίας είναι συνήθως απαραίτητη και η επιλογή των θεμάτων μπορεί κάλλιστα να γίνει με την κατάλληλη καθοδήγηση και την παρουσίαση σχετικών ερεθισμάτων. Η συνήθης πορεία που ακολουθείται στοχεύει στην κινητοποίηση και συμμετοχική μάθηση των παιδιών και έδειξε ότι τελικά, όταν δοθούν οι ευκαιρίες μέσα στο κατάλληλο πλαίσιο, αναπτύσσονται οι κριτικές και δημιουργικές ικανότητες όλων των παιδιών, αντιστρόφως ανάλογα με τις «επιπλέον» ανάγκες τους. Παραφράζοντας τα λόγια της Harriet Johnson μπορούμε να πούμε ότι το σχολείο πρέπει να αποτελεί μια προσπάθεια σμίκρυνσης του πολιτισμού ως το επίπεδο των μαθητών του και συγχρόνως διερεύνησης των ευκαιριών για ενεργητική εξερεύνηση του κόσμου, μεγαλύτερη από αυτήν που προσφέρει ο κόσμος των ενηλίκων (Shapiro E., 1999, σ. 36). Στη λογική αυτή η συνήθης «πορεία διδασκαλίας» είναι μετά τη δημιουργία του κατάλληλου ψυχολογικού και μαθησιακού κλίματος και την ανασκόπηση τυχόν προϋπαρχουσών σχετικών γνώσεων μέσα από διάλογο και προβληματισμό να παρουσιάζεται το νέο διδακτικό αντικείμενο προσαρμοσμένο στους μαθητές, να γίνεται η κατάλληλη διερεύνησή του και επεξεργασία και να οδηγούνται οι μαθητές σε συγκεκριμένα και συνήθως απτά αποτελέσματα τα οποία ολοκληρώνουν την μαθησιακή ενότητα. Για παράδειγμα στο μάθημα της κηπουρικής εξετάζουμε κάποιο φυτό, όπως η ντομάτα. Λένε οι μαθητές τι ξέρουν για αυτήν, συζητούν για τα χαρακτηριστικά, τις ιδιότητές της και τη χρησιμότητά της, τη βλέπουν σε φωτογραφίες και πραγματική, τη δοκιμάζουν, τη φυτεύουν, την περιποιούνται, την παρακολουθούν να μεγαλώνει και περιμένουν να δοκιμάσουν και την παραγωγή τους, ανακεφαλαιώνοντας κατά διαστήματα τις μέχρι τώρα ενέργειες και γνώσεις. Στο μάθημα της μαγειρικής συζητούνται ιδέες και επιθυμίες των μαθητών για κάποιο φαγητό ή γλυκό, γράφονται στον πίνακα, συζητούνται οι δυνατότητες και οι δυσκολίες παρασκευής, καταλήγουν σε κάποιο είδος και αναζητείται η συνταγή, η οποία γράφεται στον πίνακα. Οι μαθητές συνοδευόμενοι από εκπαιδευτικούς αγοράζουν τα είδη μετά από σύγκριση τιμών και άλλων χαρακτηριστικών και επιστρέφοντας στο σχολείο τοποθετούνται τα είδη εκεί που πρέπει, με ανάλογη αιτιολόγηση. Η εφαρμογή της συνταγής μπορεί να πάρει πολλές μορφές, ανάλογα με τις ομάδες των μαθητών κάθε φορά, αλλά όλοι οι μαθητές θα συμμετάσχουν σε αυτή τη διαδικασία. Το τελικό προϊόν σερβίρεται και δοκιμάζεται από τους παρασκευαστές του ή από όλους μας στις τακτές συγκεντρώσεις που κάνουμε στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του εργαστηρίου μαγειρικής στοχεύοντας στην ανάπτυξη και άλλων δεξιοτήτων. Στην ίδια λογική εντάσσεται και η λειτουργία κυλικείου από τους μαθητές μας, οι οποίο ISSN:

5 εναλλάσσονται σε ρόλους παρασκευαστών, εμπόρων και πελατών, αποκτώντας μια ακόμα σημαντική εμπειρία και πλήθος γνώσεων και δεξιοτήτων. Η νοητική αναπαράσταση της όλης διαδικασίας είναι μια δύσκολη διεργασία που λίγοι μαθητές μας την καταφέρνουν αβοήθητοι. Ανάλογες διαδικασίες ακολουθούνται και στα άλλα μαθήματα και δραστηριότητες. Στη χειροτεχνία πέρα από τη ζωγραφική με διάφορα υλικά, το κολάζ κ.λ.π. οι κατασκευές συνεπαίρνουν τους μαθητές και ιδιαίτερα η κατασκευή από τους ίδιους επίκαιρων αντικειμένων επιλογής τους. Στη γλώσσα κάθε παιδί έχει δικά του κείμενα, δικές του ασκήσεις και τη δική του διαφοροποιημένη απάντηση στους προβληματισμούς του, τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντά του. Στη μουσική μέσα από μια ποικιλία δραστηριοτήτων και κατασκευών οι μαθητές καλλιεργούνται, ενεργοποιούνται και συμμετέχουν. Το ίδιο στα μαθηματικά και τα άλλα μαθήματα. Ιδιαίτερα στα εξατομικευμένα μαθήματα των ειδικοτήτων (Εργοθεραπεύτρια, Κοινωνική λειτουργός, Οικιακής Οικονομίας) εκμεταλλευόμαστε κάθε δυνατότητα των μαθητών, κάθε πρόσφορο μέσο και κάθε ευκαιρία για να δημιουργήσουμε ενδιαφέρον για μάθηση και να τους οδηγήσουμε στην αυτονομία, το ενδιαφέρον, τη δραστηριοποίηση και την αυτοεξυπηρέτηση. Οι παρατηρήσεις μας έδειξαν ότι ένα μεγάλο ποσοστό των μαθητών μας ενώ ανταποκρίνεται ικανοποιητικά και με ενθουσιασμό στις πρακτικές απαιτήσεις των εκπαιδευτικών διαδικασιών αδυνατεί ή δυσχεραίνεται να «θεωρητικοποιήσει» την κατακτημένη εν πολλοίς γνώση, να κατανοήσει μηχανισμούς, να περιγράψει και να σχηματοποιήσει διαδικασίες. Δεδομένης της συνήθως βραδύνουσας νοητικής εξέλιξης της πλειοψηφίας των μαθητών μας, η παρατήρηση αυτή συμφωνεί με τις απόψεις παραδοσιακών θεωρητικών που υποστηρίζουν ότι κατά την παιδική ηλικία η κατηγοριοποίηση συγκεκριμένων αντικειμένων γίνεται με βάση τα εξωτερικά μόνο χαρακτηριστικά τους (Piaget, Bruner, Vygotsky, κ.ά.) αλλά και νεώτερων που διαφοροποιούνται υποστηρίζοντας ότι η προσοχή των παιδιών εστιάζεται στις θεματικές σχέσεις ή σε χαρακτηριστικά τα οποία τους εντυπωσιάζουν (Μαριδάκη-Κασσωτάκη Α., 1997, σ. 52). Μπορούμε να πούμε ότι η διδακτική διαδικασία στο σχολείο μας έχει αρκετή συμφωνία με τον «Κώνο εμπειρίας του Dale-Treichler» (Καραγιάννη Π., 2000, σ. 172) προσφέροντας στους μαθητές μας πλούτο άμεσων και έμμεσων εμπειριών με ενεργητική συμμετοχή και μειώνοντας σταδιακά τις μαθησιακές διαδικασίες που απαιτούν αυξημένο βαθμό αφαιρετικής ικανότητας και παθητική συμμετοχή των μαθητών. ISSN:

6 Μελετώντας την αποτελεσματικότητα τεχνικών προβληματοποίησης των διδακτικών αντικειμένων (Ματσαγγούρας Η., 1998, σ. 244 κ.ε.) διαπιστώθηκε σε μεγάλο αριθμό μαθητών ιδιαίτερη δυσκολία. Απλές συγκρίσεις μέσα από την καθημερινή ενασχόλησή τους, π.χ. «ποτίζεις ευκολότερα με το λάστιχο ή το ποτιστήρι;» ή απλές προβλέψεις π.χ. «τι θα γίνει αν δεν ποτίσουμε το λουλούδι;» οδηγούν την πλειοψηφία των μαθητών μας σε «αδιέξοδο» και χρειάζεται υπενθύμιση των διαδικασιών, ανασκόπηση των σχετικών γνώσεων με κατάλληλη υποστήριξη κ.ά. για να δοθεί ικανοποιητική απάντηση. Βέβαια ικανός αριθμός μαθητών (~30%) ανταποκρίνεται ικανοποιητικά και δραστηριοποιείται θετικά. Από αυτούς το ¼ περίπου αναλαμβάνει πρωτοβουλίες δράσης (π.χ. να ποτίσει τα φυτά επειδή τα είδε μαραμένα, να σβήσει φώτα που καίνε χωρίς λόγο κ.λ.π.). Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών μας (πάνω από το 60%) αδυνατεί να ανταποκριθεί σε αυξημένες απαιτήσεις αφαιρετικής σκέψης και υψηλών νοητικών διεργασιών και περιορίζεται στην ανταπόκριση σε συγκεκριμένες απαιτήσεις, οι οποίες όμως μπορούν να καλλιεργήσουν την κριτική και δημιουργική σκέψη τους, αν οι εκπαιδευτικοί υπερβούν το επίπεδο της παρουσίασης ή της επίδειξης και βοηθήσουν τα παιδιά βήμα-βήμα να συμμετέχουν ενεργά και να αντιληφθούν σχέσεις και θέσεις, γνώσεις και αξίες, γεγονότα και διαδικασίες. Η ανάληψη του σχολείου μας δύο Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, συνεισφέρει στους παραπάνω στόχους μέσα από τις διαδικασίες σχεδιασμού και μελέτης των δράσεων, την ISSN:

7 προετοιμασία τους, την υλοποίησή τους μέσα από συγκεκριμένα στάδια και την αξιολόγηση του τελικού προϊόντος. Τα προγράμματα που υλοποιούμε, αφορούν την αυλή και τον εσωτερικό χώρο του σχολείου και βγήκαν μέσα από τον προβληματισμό για την ικανοποίηση των μαθητών μας από την υπάρχουσα κατάσταση και στη συνέχεια την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων και προτάσεων. Πρέπει να πούμε ότι οι περισσότεροι μαθητές μας αρκούνται στην «απόλαυση των αλλαγών ή διεγείρεται το ενδιαφέρον τους να συμμετάσχουν στις συγκεκριμένες δράσεις την ώρα που πραγματοποιούνται. Ο νέος θεσμός των Εργαστηρίων Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και κατάρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.) έλυσε πολλά προβλήματα της εκπαίδευσης των ΑμΕΑ, αλλά αντιμετωπίζει ο ίδιος ως θεσμός πολλά προβλήματα. Το βασικότερο ίσως πρόβλημα είναι η προσωρινότητα και η έλλειψη του προσωπικού. Στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. δεν έχουν τοποθετηθεί οργανικά εκπαιδευτικοί, οι οποίοι θα αποτελούν το πυρήνα για τη συνέχεια των προγραμμάτων, των εκπαιδευτικών δράσεων και των σχέσεων που λειτουργούν σε κάθε εκπαιδευτικό πλαίσιο. Στο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Αιγάλεω οργανικά καλύπτεται μόνο η θέση της Εργοθεραπεύτριας και το υπόλοιπο προσωπικό αποτελείται από τρεις μόνιμους αποσπασμένους για μια χρονιά (που πιθανόν θα ανανεωθεί) εκπαιδευτικούς και οκτώ αναπληρωτές που έχουν λίγες πιθανότητες να βρεθούν την επόμενη χρονιά στον ίδιο χώρο. Το δημιουργούμενο παιδαγωγικό κλίμα, τα προγράμματα και οι σχέσεις απόδομούνται ετησίως και η αποκτηθείσα εμπειρία και γνώση χάνεται. Ταυτόχρονα μπορεί να απαξιώνονται και υποδομές που δημιουργήθηκαν, με τις διαφορετικές προτεραιότητες και στάσεις για κάποια αντικείμενα των νέων εκπαιδευτικών του σχολείου. Η ανάγκη στελέχωσης των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. με προσωπικό κατάλληλα επιμορφωμένο και με σχετική εμπειρία είναι πολύ σημαντική, για την απρόσκοπτη εξέλιξη των μαθητών στους ιδιαίτερους ρυθμούς και τα μέτρα καθενός τους. Τελευταία υπάρχει κινητοποίηση «νεόκοπων» εκπαιδευτικών στο χώρο της Ειδικής Αγωγής για διαχωρισμούς των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στα σχολεία Ειδικής Αγωγής ανάλογα με τη χρονολογική ηλικία των μαθητών, παρουσιάζοντας και ένα σαθρό υποστηρικτικό θεωρητικό πλαίσιο για την ηλικία των μαθητών και την ανεργία κάποιων κλάδων. Η «βολευτική» αντίληψη στην ειδική αγωγή μόνο στην απαξίωσή της μπορεί να οδηγήσει. Η συνύπαρξη εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και εκπαιδευτικών με επιμόρφωση και εμπειρία στην ειδική αγωγή αλλά και νεοεισερχόμενων με διάθεση συνεργασίας και προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες του χώρου, δίπλα σε επιμορφωμένους και έμπειρους εκπαιδευτικούς, χωρίς όμως οι ίδιοι να έχουν σχετικές επιμορφώσεις ή εμπειρία, φαίνεται ότι λειτουργεί θετικά και συμπληρωματικά προς όφελος των μαθητών. Η χρονολογική ηλικία δεν έχει καμιά σχέση με τη μαθησιακή διαδικασία και η πνευματική ηλικία είναι αυτή που κυρίως καθορίζει τις εκπαιδευτικές δράσεις, οι οποίες, ιδιαίτερα στο χώρο της Ειδικής Αγωγής, δεν έχουν συνήθως πρωταρχικό στόχο την κατάκτηση θεωρητικών γνώσεων. Ανακεφαλαιώνοντας θεωρούμε ότι και στο χώρο της Ειδικής Αγωγής μπορεί να καλλιεργηθεί η δημιουργική ικανότητα και η κριτική σκέψη μέσα στα πλαίσια και τους περιορισμούς που τίθενται από τις ιδιαιτερότητες κάθε μαθητή. Βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη της δημιουργικής ικανότητας και ISSN:

8 της κριτικής σκέψης στους μαθητές μας θεωρούμε την προσαρμογή των μαθησιακών διαδικασιών και αντικειμένων στις ιδιαιτερότητες κάθε μαθητή και την ανάδειξη της ενεργητικής συμμετοχής σε καθημερινή πρακτική με την οποία οι μαθητές κινητοποιούνται και δραστηριοποιούνται στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν τη γνώση και να αναπτύξουν την πρωτοτυπία και τη δημιουργική τους φαντασία (Παπάς Α., 2000, σ. 26) στο βαθμό που ο καθένας μπορεί. Η προσκόλληση σε αναλυτικά προγράμματα και διαδικασίες που δεν είναι προσαρμοσμένες στις ιδιαιτερότητες του μαθητικού δυναμικού κάθε σχολείου και τη στοχοθεσία του μόνο αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να έχει και βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν λειτουργεί προς όφελος των μαθητών. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή εφαρμογή των παραπάνω είναι η ικανοποιητική υλικοτεχνική υποδομή και οικονομική υποστήριξη και η επαρκής στελέχωση των σχολείων Ειδικής Αγωγής με κατάλληλα επιμορφωμένο προσωπικό, το οποίο πέρα από τη γνώση θα έχει διάθεση προσφοράς στο μαθητή με αναπηρία και προσαρμογής της διδασκαλίας τους στο επίπεδο των μαθητών και στις νέες παιδαγωγικές αντιλήψεις. Βιβλιογραφία Bourdie P. & Passeron J., Οι κληρονόμοι, μετ. Παναγιωτόπουλος Μ., Βιδάλη Μ., εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα, 1993 Δράκος Γ., 1998, Ειδική Παιδαγωγική των προβλημάτων λόγου και ομιλίας. Εκδ. Ατραπός, Αθήνα Καλαντζή-Αζίζι Α., 1985, Εφαρμοσμένη Κλινική Ψυχολογία στο χώρο του σχολείου, Αθήνα Καραγιάννη Παναγιώτα, 2000, Εκπαιδευτικές Πρακτικές, στο: Άτομα με Ειδικές Ανάγκες και η Ένταξή τους, επ. Ζώνιου-Σιδέρη A., εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα Κουτσελίνη Μαίρη, Θεοφιλίδης Χρήστος, 1998, Διερεύνηση και Συνεργασία, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα Κυπριωτάκης Αντώνης, 1997, Τα αυτιστικά παιδιά και η αγωγή τους, Ηράκλειο. Μαριδάκη-Κασσωτάκη Αικατερίνη, 1997, Η διαμόρφωση συγκεκριμένων εννοιών-ψυχολογική προσέγγιση, εκδ. Γρηγόρη Ματσαγγούρας Ηλίας, 1998, Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας, τόμοι 2, εκδ. Gytenberg, Αθήνα Παπαδόπουλος Νικόλαος, 1998, Η αποτυχία των μαθητών ως πρόβλημα του εκπαιδευτικού συστήματος: Επισημάνσεις, κίνητρα και δυνατότητες βελτίωσης στο: Τα κίνητρα για την εκπαίδευση, επ. Κωσταρίδου-Ευκλείδη Α., εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα Παπάς Α., 1998, Διαπολιτισμική Παιδαγωγική και Διδακτική, Αθήνα Παπάς Α., Σχολική Παιδαγωγική, εκδ. Ατραπός, Αθήνα Παπαστάμου Σ., 1993, Εγχειρίδιο Κοινωνικής Ψυχολογίας, δ έκδοση, εκδόσεις: Οδυσσέας, Αθήνα Πολυχρονοπούλου Σταυρούλα, 2001, Παιδιά και Έφηβοι με Ειδικές Ανάγκες και Δυνατότητες, τόμοι Α, Β, Αθήνα Shapiro Edna, 1999, Αναπτυξιακή αλληλεπίδραση στο τέλος του 20 ου αιώνα: Παλιό κρασί σε νέους ασκούς, στο: Θεωρία και Μεθοδολογία της Προσχολικής Αγωγής, επ. Κουτσουβάνου Ε., εκδ. Πατάκη, Αθήνα ISSN:

9 Σακκάς Β., 2002, Μαθησιακές Δυσκολίες και Οικογένεια, εκδ. Ατραπός, Αθήνα Τριλιανός Θανάσης, 2002, Η παρώθηση του μαθητή για μάθηση, Αθήνα. Τσιπλητάρης Α., 2001, Η κοινωνικοποίηση του Παιδιού, εκδόσεις Ατραπός,, Αθήνα Χρηστάκης Κώστας, 2000, Ιδιαίτερες Δυσκολίες και Ανάγκες στο Δημοτικό Σχολείο, εκδ. Ατραπός, Αθήνα ISSN:

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα: Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα: Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «Αξιολόγηση Εκπαιδευτικής Επάρκειας Ανάπτυξη παιδαγωγικών και διδακτικών δεξιοτήτων στη Γενική, Ειδική και Διαπολιτισμική Αγωγή, με έμφαση στην Καινοτομία και

Διαβάστε περισσότερα

www.themegallery.com LOGO

www.themegallery.com LOGO www.themegallery.com LOGO 1 Δομή της παρουσίασης 1 Σκοπός και στόχοι των νέων ΠΣ 2 Επιλογή των περιεχομένων & Κατανομή της ύλης 3 Ο ρόλος μαθητή - εκπαιδευτικού 4 Η ΚΠΑ στο Δημοτικό & το Γυμνάσιο 5 Η Οικιακή

Διαβάστε περισσότερα

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Χριστίνα Τσακαρδάνου Εκπαιδευτικός Πανθομολογείται πως η ανάπτυξη του παιδιού ορίζεται τόσο από τα γενετικά χαρακτηριστικά του, όσο και από το πλήθος των ερεθισμάτων που δέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Πότε ένας δάσκαλος θα κρίνεται ελλιπής και πότε εξαιρετικός

Πότε ένας δάσκαλος θα κρίνεται ελλιπής και πότε εξαιρετικός Πότε ένας δάσκαλος θα κρίνεται ελλιπής και πότε εξαιρετικός Στο σχέδιο της αξιολόγησης το μεγαλύτερο μέρος (περισσότερες από 5.000 λέξεις!) καταλαμβάνεται από αναλυτικές οδηγίες για το πώς ο διδάσκων μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1: Παρουσίαση μαθήματος. Διδάσκων: Βασίλης Κόμης, Καθηγητής

Ενότητα 1: Παρουσίαση μαθήματος. Διδάσκων: Βασίλης Κόμης, Καθηγητής Διδακτική της Πληροφορικής: Ερευνητικές προσεγγίσεις στη μάθηση και τη διδασκαλία Μάθημα επιλογής B εξάμηνο, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική

Διαβάστε περισσότερα

Ειδίκευση: Ειδική Αγωγή. Ύλη εισαγωγικών εξετάσεων για το μάθημα Παιδαγωγική Ψυχολογία

Ειδίκευση: Ειδική Αγωγή. Ύλη εισαγωγικών εξετάσεων για το μάθημα Παιδαγωγική Ψυχολογία Ειδίκευση: Ειδική Αγωγή Ύλη εισαγωγικών εξετάσεων για το μάθημα Παιδαγωγική Ψυχολογία 1. Νοημοσύνη 1.1. Έννοια και ορισμός της νοημοσύνης 1.2. Αρχές και θεωρίες της νοητικής ανάπτυξης του ανθρώπου 1.2.1.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Δρ Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Ομαδοσυνεργατική μάθηση. Γιατί; Στη σύγχρονη εποχή, κοινωνικοί παράγοντες, όπως

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Σκοποί ενότητας Να συζητηθούν βασικές παιδαγωγικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης Να προβληματιστούμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνα Πηλείδου, Δρ Φιλοσοφίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, Δασκάλα Ειδικής Αγωγής, Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου Αττικής.

Κωνσταντίνα Πηλείδου, Δρ Φιλοσοφίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, Δασκάλα Ειδικής Αγωγής, Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου Αττικής. Αναπτύσσοντας, κινητοποιώντας και βελτιώνοντας δεξιότητες: η εφαρμογή μαθησιακού προγράμματος σε ομάδα τμήματος του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου Αττικής. Κωνσταντίνα Πηλείδου, Δρ Φιλοσοφίας του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο Παρουσίαση από τις: Φροσούλα Πατσαλίδου, ερευνήτρια, & Μαίρη Κουτσελίνη, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή

Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Αιγαίου Διδάσκουν: Πολύκαρπος Καραμούζης, (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Ελάχιστα Λίγο Αρκετά Πολύ

Ελάχιστα Λίγο Αρκετά Πολύ Έκθεση Σχολικού Συμβούλου -. Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών και διδακτέα ύλη (ανά μάθημα) α. Διαπιστώνετε παρέκκλιση από το Πρόγραμμα Σπουδών; Αν ναι, αναφέρετε τα συγκεκριμένα μαθήματα και τους συγκεκριμένους

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Γιάννης Ιωάννου Β.Δ. MSc, MA 1 Θεωρητικό Υπόβαθρο Φιλοσοφία & Γνωστική Ψυχολογία Το Μεταμοντέρνο κίνημα Αποδοχή της διαφορετικότητας Αντίσταση στις συγκεντρωτικές

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτης Αξιολόγησης 7.1: Επίτευξη των στόχων του σχολείου

Δείκτης Αξιολόγησης 7.1: Επίτευξη των στόχων του σχολείου Δείκτης Αξιολόγησης 7.1: Επίτευξη των στόχων του σχολείου ΤΟΜΕΑΣ 7: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Περιγραφή - Σκοπός: Η συνολική αποτίμηση της επίτευξης των στόχων του σχολείου σκοπό

Διαβάστε περισσότερα

6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο

6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο 6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο Το εκπαιδευτικό σενάριο Η χρήση των Τ.Π.Ε. στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να γίνεται με οργανωμένο

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450 Υποέργο 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ Το σχολείο, ως ένας κατεξοχήν κοινωνικός θεσμός, δεν μπορεί να παραμείνει αναλλοίωτο μπροστά στις ραγδαίες

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α.

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Τι θα Δούμε. Γιατί αλλάζει το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Παιδαγωγικό πλαίσιο του νέου Α.Π.Σ. Αρχές του νέου Α.Π.Σ. Μαθησιακές περιοχές του νέου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Δρ Κορρές Κωνσταντίνος Θεωρίες μάθησης Ευνοϊκές συνθήκες για τη μάθηση Μέθοδοι διδασκαλίας Διδακτικές προσεγγίσεις (Ι) Συμπεριφορικές Θεωρίες μάθησης Για τους εκπροσώπους της Σχολής

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικός Προσανατολισμός στη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση

Επαγγελματικός Προσανατολισμός στη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση ΜΟΝΙΚΑ ΚΑΡΑΜΑΛΑΚΟΥ-ΛΑΠΠΑ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΑΤΕΠ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Επαγγελματικός Προσανατολισμός στη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση Επαγγελματικός

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάγκη των εσωτερικών αλλαγών στην τεχνική- επαγγελματική εκπαίδευση. Βασίλης Δημητρόπουλος Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος

Η ανάγκη των εσωτερικών αλλαγών στην τεχνική- επαγγελματική εκπαίδευση. Βασίλης Δημητρόπουλος Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος Η ανάγκη των εσωτερικών αλλαγών στην τεχνική- επαγγελματική εκπαίδευση Βασίλης Δημητρόπουλος Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος «Είναι αναρίθμητες οι παρεμβάσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα από το 1959 μέχρι σήμερα,

Διαβάστε περισσότερα

Παιδί και Ιστορικά Αρχεία: Προβληματισμοί, Μεθοδολογία, Μελέτη περίπτωσης. Λεωνίδας Κ. Πλατανιώτης Εκπαιδευτικός ΠΕ 02 (Φιλόλογος)

Παιδί και Ιστορικά Αρχεία: Προβληματισμοί, Μεθοδολογία, Μελέτη περίπτωσης. Λεωνίδας Κ. Πλατανιώτης Εκπαιδευτικός ΠΕ 02 (Φιλόλογος) Παιδί και Ιστορικά Αρχεία: Προβληματισμοί, Μεθοδολογία, Μελέτη περίπτωσης Λεωνίδας Κ. Πλατανιώτης Εκπαιδευτικός ΠΕ 02 (Φιλόλογος) 1. Εισαγωγή Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης είναι: να αναδείξει τη σημασία

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάλυση της κριτικής διδασκαλίας. Περιεχόμενο ή διαδικασία? Βασικό δίλημμα κάθε εκπαιδευτικού. Περιεχόμενο - η γνώση ως μετάδοση πληροφορίας

Η ανάλυση της κριτικής διδασκαλίας. Περιεχόμενο ή διαδικασία? Βασικό δίλημμα κάθε εκπαιδευτικού. Περιεχόμενο - η γνώση ως μετάδοση πληροφορίας Η ανάλυση της κριτικής διδασκαλίας Περιεχόμενο ή διαδικασία? Βασικό δίλημμα κάθε εκπαιδευτικού Περιεχόμενο - η γνώση ως μετάδοση πληροφορίας Διαδικασία η γνώση ως ανάπτυξη υψηλών νοητικών λειτουργιών (

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Φ.Ε.Κ. τεύχος Β αρ. φύλλου 303/13-03-2003, Παράρτημα Α, Μάιος 2003 Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Βασικός σκοπός της αξιολόγησης του μαθητή

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος «Σχολική Πρακτική Ι» οι φοιτητές/φοιτήτριες σε ομάδες των δύο ή τριών ατόμων πρόκειται να επισκεφτούν σε πέντε (5) διαφορετικές ημέρες μία

Διαβάστε περισσότερα

Κασιμάτη Αικατερίνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τμήματος ΑΣΠΑΙΤΕ

Κασιμάτη Αικατερίνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τμήματος ΑΣΠΑΙΤΕ Κασιμάτη Αικατερίνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τμήματος ΑΣΠΑΙΤΕ Σύγχρονες θεωρητικές αντιλήψεις Ενεργή συμμετοχή μαθητή στην oικοδόμηση - ανάπτυξη της γνώσης (θεωρία κατασκευής της γνώσης-constructivism).

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Ενότητα 1η: Η Διδακτική στα πλαίσια της παραδοσιακής Παιδαγωγικής Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Ανδρέας Δ. Καρατζάς, Θεόδωρος Μπαρής

Ανδρέας Δ. Καρατζάς, Θεόδωρος Μπαρής Καινοτόμες παρεμβάσεις για την αποτελεσματική συνεργασία των αναπληρωτών εκπαιδευτικών ΠΕ 70 με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό προσωπικό και τα Στελέχη της Εκπαίδευσης Ανδρέας Δ. Καρατζάς, Θεόδωρος Μπαρής Ολοήμερο

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 2017 Υπεύθυνος Πράξης Σπυρίδων Δουκάκης Συντονίστρια Δράσης Μαρία Νίκα 1η Έκδοση Επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα της παρουσίασης. O ρόλος του εκπαιδευτικού στο µαθητοκεντρικό σχολείο. Βοηθητικός ρόλος

Θέµατα της παρουσίασης. O ρόλος του εκπαιδευτικού στο µαθητοκεντρικό σχολείο. Βοηθητικός ρόλος ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Θέµατα της παρουσίασης O ρόλος του εκπαιδευτικού στο µαθητοκεντρικό σχολείο Σακελλαρίου Κίµων Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

Από τη σχολική συμβατική τάξη στο νέο υβριδικό μαθησιακό περιβάλλον: εκπαίδευση από απόσταση για συνεργασία και μάθηση

Από τη σχολική συμβατική τάξη στο νέο υβριδικό μαθησιακό περιβάλλον: εκπαίδευση από απόσταση για συνεργασία και μάθηση Από τη σχολική συμβατική τάξη στο νέο υβριδικό μαθησιακό περιβάλλον: εκπαίδευση από απόσταση για συνεργασία και μάθηση Δρ Κώστας Χαμπιαούρης Επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαίδευσης Συντονιστής Άξονα Αναλυτικών

Διαβάστε περισσότερα

Master s Degree. www.unic.ac.cy. Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες Αγωγής (Εξ Αποστάσεως)

Master s Degree. www.unic.ac.cy. Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες Αγωγής (Εξ Αποστάσεως) Master s Degree www.unic.ac.cy Μεταπτυχιακό στις Επιστήμες Αγωγής (Εξ Αποστάσεως) «Σε αυτό το ταξίδι για την ανακάλυψη της γνώσης μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα η οργάνωση και το φιλικό κλίμα του Πανεπιστημίου.»

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές σχεδιασμού και οργάνωσης Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο. Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α.

Βασικές αρχές σχεδιασμού και οργάνωσης Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο. Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α. Βασικές αρχές σχεδιασμού και οργάνωσης Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α. Βιωματικές Δράσεις Γυμνασίου Στην Α τάξη υλοποιούνται θέματα του διδακτικού αντικειμένου

Διαβάστε περισσότερα

Τα στάδια της αξιολόγησης στην τάξη

Τα στάδια της αξιολόγησης στην τάξη Τα στάδια της αξιολόγησης στην τάξη Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_dhmoti

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Γεώργιος Ν. Πριµεράκης Σχ. Σύµβουλος ΠΕ03

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Γεώργιος Ν. Πριµεράκης Σχ. Σύµβουλος ΠΕ03 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Γεώργιος Ν. Πριµεράκης Σχ. Σύµβουλος ΠΕ03 1 Η αξιολόγηση (µπορεί να) αναφέρεται στον εκπαιδευτικό, στο µαθητή, στο Αναλυτικό Πρόγραµµα, στα διδακτικά υλικά στη σχολική µονάδα ή (και) στο θεσµό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Επεξηγήσεις συμβόλων/αρχικών γραμμάτων: ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 2009-10 Υ= Υποχρεωτικό Κ= ενότητα μαθημάτων «Κοινωνία και Εκπαίδευση» Ε= Κατ

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγική επάρκεια πτυχιούχων του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Παιδαγωγική επάρκεια πτυχιούχων του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Παιδαγωγική επάρκεια πτυχιούχων του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Τι ισχύει για τους εισακτέους μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Σύμφωνα με το Υπουργείο

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Ρώσσης, Φάνη Στυλιανίδου Ελληνογερμανική Αγωγή. http://www.creative-little-scientists.eu

Δημήτρης Ρώσσης, Φάνη Στυλιανίδου Ελληνογερμανική Αγωγή. http://www.creative-little-scientists.eu Τι έχουμε μάθει για την προώθηση της Δημιουργικότητας μέσα από τις Φυσικές Επιστήμες και τα Μαθηματικά στην Ελληνική Προσχολική και Πρώτη Σχολική Ηλικία; Ευρήματα για την εκπαίδευση στην Ελλάδα από το

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

800 ΟΛΟΗΜΕΡΑ NEA ΣΧΟΛΕΙΑ: ΕΝΙΑΙΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

800 ΟΛΟΗΜΕΡΑ NEA ΣΧΟΛΕΙΑ: ΕΝΙΑΙΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ 800 ΟΛΟΗΜΕΡΑ NEA ΣΧΟΛΕΙΑ: ΕΝΙΑΙΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ 2 ΣΥΝΟΨΗ Σε 800 ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία της χώρας, 12/θεσια και με τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικες πληροφοριες Πέτρος Γαλάνης Δρ. ΕΚΠΑ, Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Δ Αθήνας) Τι είναι η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ); Ο όρος «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος» (ΔΑΦ)

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Ο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Ο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Σακελλαρίου Κίμων Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Χώρος υλοποίησης: ΕΚΦΕ Φωκίδας Υπεύθυνος: Μπεμπή Ευαγγελία Τηλέφωνο επικοινωνίας:

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΣΕΠ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΣΕΠ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΣΕΠ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ Στις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών για την ειδικότητα των νηπιαγωγών των εκπαιδευτικών πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση, ακριβώς λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού και των υψηλών βαθμολογιών

Διαβάστε περισσότερα

Σ. Κ. ΚΡΑΣΣΑΣ &Ν. Μ. ΣΑΛΤΕΡΗΣ. Σχολικοί Σύμβουλοι Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

Σ. Κ. ΚΡΑΣΣΑΣ &Ν. Μ. ΣΑΛΤΕΡΗΣ. Σχολικοί Σύμβουλοι Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Σ. Κ. ΚΡΑΣΣΑΣ &Ν. Μ. ΣΑΛΤΕΡΗΣ Σχολικοί Σύμβουλοι Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Περιληπτικά Τα δομικά στοιχεία της διδασκαλίας και βασικά ερωτήματα του διδάσκοντος Διάγραμμα διδασκαλίας Βασικά μοντέλα /

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση 390 παιδιά Το πλαίσιο εφαρμογής 18 τμήματα Μονάδα Ειδικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε;

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; 4% 56% ΚΑΘΟΛΟΥ 4% 36% Θεωρείτε και σε τι βαθμό ικανοποιητικό τον συντονισμό, την οργάνωση και τη διεξαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Έκθεση Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Ταυτότητα του σχολείου Καταγράφονται στοιχεία της ταυτότητας της Σχολικής Μονάδας. Α. Διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος

ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 Σπουδών A εξαμήνου ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ»

«Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ» «Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ» ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 1 Ερευνώ Απόψεις μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων Πραγματικές ανάγκες Σχέδια δράσης Βελτιώνομαι Επιμορφωτικές δράσεις:

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Βιωματικές δράσεις: Επιμορφωτικό Εργαστήρι Εκπαιδευτικών

Βιωματικές δράσεις: Επιμορφωτικό Εργαστήρι Εκπαιδευτικών Περιφερειακή Ενότητα Νομού Τρικάλων Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Θεσμοί της Αυτοδιοίκησης και της κεντρικής Κυβέρνησης φιλικοί στο παιδί Βιωματικές δράσεις: Επιμορφωτικό Εργαστήρι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΠΠΣ. ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΔΕΠΠΣ. ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΕΠΠΣ ΔΕΠΠΣ και ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών ΔΕΠΠΣ Φ.Ε.Κ., 303/13-03-03, τεύχος Β Φ.Ε.Κ., 304/13-03-03, τεύχος Β Ποιοι λόγοι οδήγησαν στην σύνταξη των ΔΕΠΠΣ Γενικότερες ανάγκες

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικό Υπόβαθρο ΤΠΕ. Κυρίαρχες παιδαγωγικές θεωρίες

Παιδαγωγικό Υπόβαθρο ΤΠΕ. Κυρίαρχες παιδαγωγικές θεωρίες Παιδαγωγικό Υπόβαθρο ΤΠΕ Κυρίαρχες παιδαγωγικές θεωρίες Θεωρίες μάθησης για τις ΤΠΕ Συμπεριφορισμός (behaviorism) Γνωστικές Γνωστικής Ψυχολογίας (cognitive psychology) Εποικοδομητισμός (constructivism)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Στο μάθημα αυτό θα εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας στο σχέδιο μαθήματος παρουσιάζοντας την δομή και το περιεχόμενο του.όποιο σχεδιασμό και αν κάνουμε στο τέλος του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών Πηγή: Δημάκη, Α. Χαϊτοπούλου, Ι. Παπαπάνου, Ι. Ραβάνης, Κ. Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: μια ποιοτική προσέγγιση αντιλήψεων μελλοντικών νηπιαγωγών. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (επιμ.). (2008).

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια Ερευνητική προσέγγιση ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Στην παρούσα εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης «Διδασκαλία Κατανόηση Γραπτού Λόγου

Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης «Διδασκαλία Κατανόηση Γραπτού Λόγου Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης «Διδασκαλία Κατανόηση Γραπτού Λόγου Ανάγκη εκπαιδευτικών για αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας Ανάγκη για αξιολόγηση δράσης για σχολική βελτίωση (2013-14) με τη βοήθεια

Διαβάστε περισσότερα

2 ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

2 ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ 2 ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ 0501130 Φιλήμονος 36-38 & Τσόχα, 11521 Αμπελόκηποι Ετήσια Έκθεση Αυτοαξιολόγησης του Σχολείου 1 / 21 Σχολικό Έτος : 2010-2011 Α. Διαδικασίες Υλοποίησης 1. Ανάπτυξη Διαδικασιών

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

3. Περιγράμματα Μαθημάτων Προγράμματος Σπουδών

3. Περιγράμματα Μαθημάτων Προγράμματος Σπουδών 3. Περιγράμματα Μαθημάτων Προγράμματος Σπουδών Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα συνοπτικά περιγράμματα των μαθημάτων που διδάσκονται στο Πρόγραμμα Σπουδών, είτε αυτά προσφέρονται από το τμήμα που είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2013-2014 Αγαπητοί συνάδελφοι, Στα πλαίσια της προσπάθειας που καταβάλλει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Πολεμιδιών

Γυμνάσιο Πολεμιδιών Γυμνάσιο Πολεμιδιών 2016-2017 Εμείς και οι μαθητές μας Οι εκπαιδευτικοί του Σχολείου μας δήλωσαν στην αρχή της σχολικής χρονιάς ότι το μείζον ζήτημα που τους απασχολεί σε σχέση με τη Σχολική μονάδα και

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT)

ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT) 1 ΒΗΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (PROJECT) 1. Επιλογή θέματος. 2. Καταιγισμός ιδεών - διαθεματικές διασυνδέσεις. 3. Έρευνα πηγών - αναδιαμόρφωση ιδεών. 4. Καθοδηγητικά ερωτήματα. 5. Οργάνωση μαθησιακών

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ευαγγελία Μανούσου Εκπαιδευτικός, Υποψήφια διδάκτωρ στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Εφαρμογές Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ευαγγελία Μανούσου Εκπαιδευτικός, Υποψήφια διδάκτωρ στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Εφαρμογές Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Ευαγγελία Μανούσου Εκπαιδευτικός, Υποψήφια διδάκτωρ στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Περιεχόμενα Μερικά διεθνή παραδείγματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ Σχεδιασμός και υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων Πολιτιστικών Θεμάτων Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. ΙΝ.Α.Α. ΠΕΥΚΩΝ 2016-2017 Υπεύθυνοι καθηγητές: Παπαδοπούλου Λία, Φράγκου Ζωή,

Διαβάστε περισσότερα

Μαίρη Κουτσελίνη Πανεπιστήμιο Κύπρου

Μαίρη Κουτσελίνη Πανεπιστήμιο Κύπρου Μαίρη Κουτσελίνη Πανεπιστήμιο Κύπρου Πώς ορίζεται η Ποιότητα των διδακτικών εγχειριδίων; Η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στους σκοπούς της εκπαίδευσης και τους σκοπούς της διδασκαλίας του συγκεκριμένου

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση. Ενότητα 6: Πλαίσιο Σχεδιασμού και αναφοράς Σεναρίου

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση. Ενότητα 6: Πλαίσιο Σχεδιασμού και αναφοράς Σεναρίου Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Μάθημα επιλογής Α εξάμηνο, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ 2. Εκπαιδευτικό Λογισμικό για τα Μαθηματικά 2.1 Κύρια χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού λογισμικού για την Διδακτική των Μαθηματικών 2.2 Κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού για

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ. Νικόλαος Μπαλκίζας Τίτλος Η αξιοποίηση των εικόνων PECS στην πρώτη ανάγνωση και γραφή.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ. Νικόλαος Μπαλκίζας Τίτλος Η αξιοποίηση των εικόνων PECS στην πρώτη ανάγνωση και γραφή. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Νικόλαος Μπαλκίζας Τίτλος Η αξιοποίηση των εικόνων PECS στην πρώτη ανάγνωση και γραφή. Τάξη Το σενάριο εντάσσεται στην Α τάξη του δημοτικού σχολείου και ειδικότερα αναφέρεται σε μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ. Τόμος Β ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ. Τόμος Β ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ Τόμος Β ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ Σύνοψη Το τετράτομο έργο "Εισαγωγή στην ειδική παιδαγωγική" αποτελεί συμβολή στην προσπάθεια προσέγγισης

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό.

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό. Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια 1 Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο Δρ. Αργύριος Θ. Αργυρίου Διευθυντής Εκπαίδευσης Περιφερειακής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Σεμιναριακό Εργαστήριο

Σεμιναριακό Εργαστήριο Σεμιναριακό Εργαστήριο Μέθοδοι και τεχνικές στη σύγχρονη Θρησκευτική Εκπαίδευση Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Αιγαίου Διδάσκουν: Πολύκαρπος Καραμούζης, (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος

ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 Σπουδών A εξαμήνου ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της ανάλυσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών: Το παράδειγμα του ζητήματος της σχολικής μετάβασης

Η συμβολή της ανάλυσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών: Το παράδειγμα του ζητήματος της σχολικής μετάβασης Η συμβολή της ανάλυσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών: Το παράδειγμα του ζητήματος της σχολικής μετάβασης Ευθυμία Γουργιώτου Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Μαρίνα Πατσίδου, Σχολική Σύμβουλος Ειδικής Αγωγής 7 ης Περιφέρειας Μαρία Παπαδοπούλου, Σχολική Σύμβουλος 38 ης Περιφέρειας Προσχολικής Εκπαίδευσης

Μαρίνα Πατσίδου, Σχολική Σύμβουλος Ειδικής Αγωγής 7 ης Περιφέρειας Μαρία Παπαδοπούλου, Σχολική Σύμβουλος 38 ης Περιφέρειας Προσχολικής Εκπαίδευσης Η επιμόρφωση για την ένταξη και τη συνεκπαίδευση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μέσα από την τέχνη. Η περίπτωση της βιωματικής προσέγγισης μέσα από το εργαστήριο του «αντικειμένου κούκλα»

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Περιγραφή Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία αποτελεί τη διδακτική έκφραση της προβληματικής του σύγχρονου σχολείου, το οποίο επιδιώκει να αναπτύξει τον ολοκληρωμένο και αυτόνομο δημοκρατικό πολίτη, που θα

Διαβάστε περισσότερα

«Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου»

«Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου» «Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου» Δημοτικό Σχολείο Αγίου Δημητρίου Σχ. Χρονιά 2018-2019 Δρ Γεωργία Πασιαρδή (Διευθύντρια) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να συζητήσουν και να

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν.

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. Λάρισας Η αρχιτεκτονική της ένταξης Προσπελάσιμα κτίρια Εξοπλισμένες αίθουσες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος

ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος ΠΙΝΑΚΑΣ αντιστοιχίσεων μαθημάτων Παλαιού και Νέου Προγράμματος Σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 Σπουδών A εξαμήνου ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ» Συντάκτης: Βάρδα Αλεξάνδρα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ» Συντάκτης: Βάρδα Αλεξάνδρα ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: «ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ» Συντάκτης: Βάρδα Αλεξάνδρα ΕΡΩΤΗΜΑ 1 ο : Σύμφωνα με το Δ.Ε.Π.Π.Σ., ο παιδαγωγικός ρόλος ανανεώνεται, αναθεωρείται, αναβαθμίζεται, προκειμένου να ανταποκριθεί

Διαβάστε περισσότερα

α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των

α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ΔΕΠΠΣ ΑΠΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ενδιαφερόντων του, γ. η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και δυνατοτήτων μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου)

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Ομιλία-συζήτηση με βασικό άξονα προσέγγισης το Φάσμα του Αυτισμού και με αφορμή το βιβλίο της Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό» στο

Διαβάστε περισσότερα

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 4.1 Τίτλος 4ης Επιμέρους Δράσης: Αξιοποίηση του Stop Motion Animation (χειροποίητη κινούμενη εικόνα ) στην αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων ΤΑΞΗ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΑΞΗΣ : : Δ 39 ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Κατσούγκρη Αναστασία

Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Κατσούγκρη Αναστασία Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Κατσούγκρη Αναστασία akatsou0708@gmail.com Διαφοροποίηση στη διδασκαλία Προϋπόθεση για την συνεκπαίδευση Η προσαρμογή της διδασκαλίας για να ανταποκριθεί σε διαφορετικές

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές και πρακτικές. Δρ Χρυσάνθη Κουμπάρου Σχολική Σύμβουλος Πρόεδρος ΠΑΝ.Σ.ΜΕ.ΚΑ.Δ.Ε.

Αρχές και πρακτικές. Δρ Χρυσάνθη Κουμπάρου Σχολική Σύμβουλος Πρόεδρος ΠΑΝ.Σ.ΜΕ.ΚΑ.Δ.Ε. Αρχές και πρακτικές Δρ Χρυσάνθη Κουμπάρου Σχολική Σύμβουλος Πρόεδρος ΠΑΝ.Σ.ΜΕ.ΚΑ.Δ.Ε. «Βίωμα» Η έννοια του βιώματος συνδέεται με το συγκινησιακό φαινόμενο. Βίωμα είναι η προσωπική εμπειρία που συγκινεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΕΚΘΕΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Πρόγραμμα «Εκπαίδευση παιδιών Ρομά στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης»

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικές Τεχνικές (Στρατηγικές)

Διδακτικές Τεχνικές (Στρατηγικές) Διδακτικές Τεχνικές (Στρατηγικές) Ενδεικτικές τεχνικές διδασκαλίας: 1. Εισήγηση ή διάλεξη ή Μονολογική Παρουσίαση 2. Συζήτηση ή διάλογος 3. Ερωταποκρίσεις 4. Χιονοστιβάδα 5. Καταιγισμός Ιδεών 6. Επίδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος

Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Σοφία Καλογρίδη Σχολική Σύμβουλος ΔΣ ΕΑΕΠ Σε 960 ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία της χώρας, 12/θεσια και με τον μεγαλύτερο μαθητικό πληθυσμό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ- ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ- ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ- ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ- ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ ΕΦΑΜΟΓΗΣ ΤΟΥ MASCIL ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ- ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ- ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ MasciL και Σχολική πραγματικότητα Καλλιόπη Σιώπη, Μαθηματικός Πρότυπο ΓΕΛ Ευαγγελικής

Διαβάστε περισσότερα