ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ"

Transcript

1 ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΡΕΟΠΑΡΟΧΗΣ ΣΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ PESERA ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ της φοιτήτριας ΖΩΣΙΜΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑ 2010

2 Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 2

3 Τριµελής Επιτροπή Αξιολόγησης : (ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ) Αλεξανδρής Σ., Λέκτορας Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών (ΜΕΛΗ) Καραβίτης Χρ., Λέκτορας Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών Κοσµάς Κ., Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 3

4 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Με την ολοκλήρωση της παρούσας µεταπτυχιακής εργασίας θα ήθελα να εκφράσω τις θερµές µου ευχαριστίες στον υπεύθυνο και επιβλέποντα τη µελέτη µου κ. Αλεξανδρή Σταύρο, Λέκτορα του τµήµατος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων & Γεωργικής Μηχανικής, για την εµπιστοσύνη του στο πρόσωπό µου, καθώς και για τις πολύτιµες και χρήσιµες συµβουλές του τόσο ως προς τη µορφή, όσο και ως προς το περιεχόµενο της εργασίας αυτής. Θέλω να ευχαριστήσω τα µέλη της τριµελούς συµβουλευτικής και εξεταστικής επιτροπής τους Καθηγητές: κ. Καραβίτη Χρίστο, κ. Κοσµά Κωνσταντίνο για τις εύστοχες και ουσιώδεις υποδείξεις τους, καθώς και για τη συµµετοχή τους στην αξιολόγηση της εργασίας. Επίσης οφείλω ένα µεγάλο ευχαριστώ στον υποψήφιο διδάκτορα κ. Καΐρη Ορέστη για την πολύτιµη βοήθεια, την υποµονή, τη στήριξη, το χρόνο που αφιέρωσε και την ουσιαστική συµβολή του στην πραγµατοποίηση αυτής της εργασίας. Ζωσιµά Αγγελική Ιανουάριος 2010 Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 4

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγή 9 2. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Ε ΑΦΙΚΗ ΙΑΒΡΩΣΗ Εισαγωγή Σκοποί και αρχές της προστασίας των εδαφών Το πρόβληµα της διάβρωσης των εδαφών στην Ελλάδα Τύποι διάβρωσης του εδάφους Βροχοπτώσεις και µηχανισµοί διάβρωσης του εδάφους Παράγοντες που επηρεάζουν την επιταχυνόµενη διάβρωση. Γενική εξίσωση απώλειας εδάφους Βροχοπτώσεις και νερά της επιφανειακής απορροής ιαβρωσιµότητα του εδάφους Τοπογραφία του εδάφους Καλλιεργητικό σύστηµα, αµειψισπορά και διαχείριση του εδάφους ΠΟΤΑΜΙΕΣ ΛΕΚΑΝΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΗ Ορισµοί και διαδικασία της απορροής Μονάδες µέτρησης της απορροής ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αρχές διαχείρισης ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 5

6 4.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΥΠΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗ (Λεκάνη απορροής της Λίµνης Πλαστήρα) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ PESERA Εισαγωγή ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ PESERA ΣΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ εδοµένα που χρειάζονται για να <<τρέξει>> το µοντέλο Κωδικοί που χρησιµοποιούνται από το πρόγραµµα Corine ηµιουργία των Grids Μετατροπή του Fishnet από Polyline σε Polygon αρχείο Κοκκοµετρία µε βάση τη γεωλογία της λεκάνης απορροής της Λίµνης Πλαστήρα Κλάσεις κοκκοµετρικής σύστασης του εδάφους Slope Classes Κωδικοί που χρησιµοποιεί το µοντέλο PESERA Select Soil Texture Select Land Cover Type Τυποποίηση των δεδοµένων µε βάση τα σύµβολα του µοντέλου PESERA Τύπος βλάστησης Μέση κλίση (%) Σύµβολα κοκκοµετρικής κλάσης Επεξεργασία µετεωρολογικών δεδοµένων.101 Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 6

7 6.11. Επεξεργασία του Slope Profile Συνδυασµοί Βλάστησης Κοκκοµετρίας Κλίσης, για τη περιοχή του φράγµατος Επεξήγηση υποµνήµατος χάρτη Υπολογισµός σε στρέµµατα κάθε ζώνης επικινδυνότητας ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 125 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 127 Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 7

8 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ Σελίδες 1. Πανίδα της ευρύτερης περιοχής Ορνιθοπανίδα της ευρύτερης περιοχής Μέσες µηνιαίες θερµοκρασίες ( 0 C) Μέση µηνιαία βροχόπτωση (mm) ηµέρες 67 βροχής 5. Αντιστοίχηση εδαφολογικών δεδοµένων 77 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σελίδες 1. ιαχείριση του συστήµατος Η διαδικασία ολοκλήρωσης της εργασίας Τµήµα της υποσελίδας main του µοντέλου Soil texture class Ταξινόµηση των διάφορων τύπων χρήσεων 78 εδάφους 6. Χαρακτηριστικά τύπων κλίσεων Κλιµατικά δεδοµένα Παράδειγµα εισαγωγής δεδοµένων 83 τοπογραφικού αναγλύφου στο µοντέλο 9. Εκτιµήσεις για την µηνιαία αποθήκευση ύδατος, 86 το ποσοστό διάβρωσης, τη βλάστηση και τη βιοµάζα χούµου Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 8

9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 0 <<ΕΙΣΑΓΩΓΗ>> Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 9

10 Στη παρούσα µεταπτυχιακή µελέτη παρουσιάζεται λεπτοµερώς το φαινόµενο της διάβρωσης και της µεταφοράς φερτών υλικών, όπως αυτό παρατηρήθηκε και µελετήθηκε στη λεκάνη απορροής της Λίµνης Πλαστήρα. Σκοπός του πρώτου κεφαλαίου είναι να περιγράψει περιληπτικά και περιεκτικά το αντικείµενο που πραγµατεύεται κάθε ενότητα. Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στη βιβλιογραφική ανασκόπηση. Παραθέτονται και αναλύονται έννοιες σχετικές µε το αντικείµενο της εργασίας : α) Εδαφική ιάβρωση, β) Ποτάµιες Λεκάνες και Απορροή, και γ) ιαχείριση Υδατικών Πόρων, όπως αυτές έχουν δηµοσιευθεί σε διάφορες µελέτες συναφών αντικειµένων. Το κεφάλαιο χωρίζεται σε τρεις υποενότητες. Στην πρώτη υποενότητα αναλύεται το φαινόµενο της διάβρωσης στη γενική του µορφή, οι τύποι που υπάρχουν, οι µηχανισµοί διάβρωσης του εδάφους καθώς επίσης και οι παράγοντες που την επιταχύνουν. Η δεύτερη υποενότητα αναφέρεται στις ποτάµιες λεκάνες απορροής γενικά, δίνοντας όλους τους απαραίτητους ορισµούς, ώστε ακόµη και ο µη εξοικειωµένος αναγνώστης να µπορέσει να καταλάβει το περιεχόµενο της µελέτης. Τέλος, στη τρίτη υποενότητα γίνεται αναφορά στη ιαχείριση των Υδατικών Πόρων, στις αρχές, τις µεθόδους και τις τεχνικές που χρησιµοποιούνται και εφαρµόζονται από τους λήπτες αποφάσεων. Στο τρίτο κεφάλαιο περιγράφεται η διαδικασία συγγραφής της παρούσας µελέτης. Επιπλέον, σε αυτό το κεφάλαιο αναφέρονται οι πηγές άντλησης των δεδοµένων, καθώς επίσης περιγράφεται και ο τρόπος λειτουργίας του µοντέλου PESERA. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 10

11 Στο τέταρτο κεφάλαιο δίνονται γενικές πληροφορίες σχετικά µε τη λεκάνη απορροής της Λίµνης Πλαστήρα, όσον αφορά τη γεωγραφική της θέση, τα τοπογραφικά και γεωλογικά της χαρακτηριστικά, τη χλωρίδα και τη πανίδα της περιοχής, καθώς επίσης και την ιστορία της υπό µελέτη περιοχής. Στο πέµπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται αναλυτικά τα βήµατα που ακολουθήθηκαν στην επεξεργασία των δεδοµένων και περιγράφεται η διαδικασία ανάλυσης των µεταβλητών. Επιπροσθέτως, παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα που πρόεκυψαν από την εφαρµογή του µοντέλου, και καταγράφονται στο παράρτηµα. Στο έκτο κεφάλαιο περιγράφεται αναλυτικά ο τρόπος µε τον οποίο εφαρµόστηκε το µοντέλο για τη συγκεκριµένη περιοχή, καθώς επίσης αναλύεται η επεξεργασία των δεδοµένων και ο τρόπος και η µέθοδος αντιστοίχησης των διάφορων µεταβλητών από τη µορφή µε την οποία είχαν δοθεί αρχικώς, στο τύπο που αναγνώριζε το µοντέλο. Στο έβδοµο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα από την εφαρµογή του µοντέλου, αναλύονται και σχολιάζονται οι διάφορες παράµετροι και παραθέτονται προτάσεις για την προστασία των ζωνών υψηλής επικινδυνότητας διάβρωσης, οι οποίες θα βοηθήσουν παράλληλα και στη µείωση του όγκου των φερτών υλικών που καταλήγουν µέσω της επιφανειακής απορροής στο ποτάµι και τελικά στον ταµιευτήρα. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 11

12 Τέλος, στο όγδοο κεφάλαιο αναφέρονται όλες οι πηγές, από τις οποίες χρησιµοποίησα δεδοµένα, ώστε να είναι πλήρης αυτή η εργασία και παράλληλα να µπορεί να διαβαστεί και από άτοµα µη εξοικειωµένα µε το αντικείµενο. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 12

13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 0 <<ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ>> Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 13

14 Εισαγωγή 2.1. Εδαφική διάβρωση Η προστασία και η ορθολογική χρησιµοποίηση των εδαφικών πόρων και του νερού στη σύγχρονη εποχή αποτελούν οικουµενικό πρόβληµα. Το έδαφος, το νερό και ο ατµοσφαιρικός αέρας σε όλες τις εποχές ήταν και παραµένουν ιδιαίτερα σήµερα οι κυριότερες συνθήκες ύπαρξης και επιβίωσης του ανθρώπου. Το πρόβληµα προστασίας των εδαφών από τη διάβρωση αποκτά όλο και περισσότερη σηµασία, γιατί η διάβρωση καταστρέφει τη δοµή του εδάφους, υποβαθµίζει την ποιότητα των παραγόµενων αγροτικών προϊόντων αφενός και αφετέρου µειώνει σηµαντικά τη γεωργική παραγωγή. Είναι πλέον αποδεκτό ότι η διάβρωση είναι η µάστιγα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Εν ολίγοις, η διάβρωση αποτελεί το σοβαρότερο παράγοντα που επιδρά αρνητικά στο φυσικό περιβάλλον, διαταράσσοντας τη βιολογική ισορροπία του οικοσυστήµατος. Ο Crosson Ρ., (1984) υποστηρίζει ότι από τη µελέτη που έγινε µε βάση τη σχετική νοµοθεσία των ΗΠΑ για τη προστασία των φυσικών πόρων προκύπτει ότι, αν η διάβρωση συνεχιστεί µε τους ρυθµούς του 1977, σε 50 χρόνια η γονιµότητα των εδαφών θα µειωθεί κατά 8%. Πρέπει σε όλους να γίνει συνείδηση ότι επιβάλλεται να προστατεύσουµε τα εδάφη µας από τη διάβρωση και να τα διατηρούµε σε καλή κατάσταση για να είναι παραγωγικά, οι δε ανθρώπινες επεµβάσεις να αποβλέπουν στη διατήρηση και βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Έχοντας υπόψη τα Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 14

15 ανωτέρω, παρουσιάζουµε τις κυριότερες αρχές, που θεωρούµε αναγκαίες να εφαρµοστούν για την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση και την εξάλειψη των αρνητικών επιπτώσεων στο έδαφος και στο περιβάλλον Σκοποί και αρχές της προστασίας των εδαφών Η προστασία των εδαφών αποσκοπεί στη διατήρηση και βελτίωση των χηµικών και φυσικών ιδιοτήτων του εδάφους. Οι κυριότεροι στόχοι για την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση πρέπει να είναι: 1. Μείωση της διάβρωσης σε τέτοιο βαθµό, ώστε η φυσική αναγέννηση του εδάφους σε συνδυασµό µε τα µέτρα βελτίωσης του εδάφους να εξισορροπήσουν και να εξουδετερώσουν τη µείωση της γονιµότητας που προκαλεί η διάβρωση. 2. Εξασφάλιση όλων των απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων στα φυτά και της υγρασίας στο έδαφος µε σκοπό την ελαχιστοποίηση των απωλειών των θρεπτικών στοιχείων µε έκπλυση και µε τα νερά της επιφανειακής απορροής. 3. ιατήρηση και αύξηση της οργανικής ουσίας των εδαφών και περιορισµό της οξείδωσης της οργανικής ουσίας µε σκοπό τη µείωση των απωλειών, καθώς και την αύξηση της περιεκτικότητας των εδαφών σε οργανική ουσία µε την προσθήκη οργανικών λιπασµάτων, την αξιοποίηση των αποβλήτων βιοµηχανίας και των αστικών λυµάτων κ.λ.π. 4. Συντήρηση και βελτίωση των φυσικών ιδιοτήτων του εδάφους, Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 15

16 µε την κατασκευή των αναγκαίων εγγειοβελτιωτικών έργων, της σωστής αµειψισποράς, της ορθολογικής λίπανσης κ.λ.π. 5. Επιλογή του καλύτερου συστήµατος άρδευσης µε σκοπό την αποφυγή της διάβρωσης στα επικλινή εδάφη. Στο σύνολο των µέτρων προστασίας των εδαφών την πρώτη θέση πρέπει να καταλαµβάνουν τα µέτρα πρόληψης της διάβρωσης. Γιατί είναι πολύ δύσκολο και σε µερικές περιπτώσεις σχεδόν αδύνατον, να επαναφέρουµε το διαβρωµένο έδαφος στην κατάσταση γονιµότητας που υπήρχε πριν τη διάβρωση. Κανένας τρόπος προστασίας των εδαφών από τη διάβρωση δεν µπορεί να θεωρείται πανάκεια. Σε κάθε συγκεκριµένη περίπτωση πρέπει να εφαρµοστούν τα κατάλληλα αντιδιαβρωτικά έργα προσαρµοσµένα στις φυσικές καλλιεργητικές και κλιµατολογικές συνθήκες των διαφόρων περιοχών. ε θα πρέπει να µας διαφύγει το γεγονός ότι την προστασία των εδαφών την επιτυγχάνουµε µε τη συνετή και ορθολογική αξιοποίηση τους, καθώς και µε τη λήψη όλων των κατάλληλων µέτρων για τη διατήρηση της γονιµότητας των εδαφών. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 16

17 2.2. Το πρόβληµα της διάβρωσης των εδαφών στην Ελλάδα Οι φυσικές, εδαφικές, γεωλογικές, γεωµορφολογικές, τοπογραφικές και κλιµατολογικές συνθήκες της χώρας ευνοούν την ανάπτυξη όλων των µορφών διάβρωσης. Τα ελληνικά εδάφη είναι από τα πιο ευαίσθητα στη διάβρωση εδάφη στον κόσµο, για τους εξής λόγους (Γρηγοράκης Χ., 1967, και Πάνου.Α., 1982, Παρούσης Η., Αλεξανδρής Σ. και ΣιµώνηςΑ., 1990) : 1. Τα ελληνικά εδάφη περιέχουν οργανική ουσία σε χαµηλό ποσοστό. Το χαµηλό ποσοστό της οργανικής ουσίας στα εδάφη: α) δεν ευνοεί τη δηµιουργία ανθεκτικών εδαφικών συσσωµατωµάτων στην καταστρεπτική δύναµη των σταγόνων του νερού της βροχής και β) δε βελτιώνει τις φυσικές ιδιότητες του εδάφους (υδατοδιηθητικότητα, υδατοχωρητικότητα κ.λ.π.). 2. Τα ψαθυρά γεωλογικά υλικά, που υπάρχουν στα περισσότερα ελληνικά εδάφη. 3. Το ανάγλυφο του ορεινού όγκου των ελληνικών εδαφών µε τις πυκνές και µεγάλες κλίσεις που υπάρχουν. Η ξηρότητα του κλίµατος σε συνδυασµό µε τις ραγδαίες και καταρρακτώδεις βροχές. Εκτός από τους ανωτέρω λόγους υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επιταχύνουν τη διάβρωση του εδάφους στη χώρα µας, όπως η περιορισµένη χρήση κοπριάς και άλλων οργανικών λιπασµάτων (χλωρή λίπανση, χρήση διάφορων φυτικών υπολειµµάτων, αξιοποίηση των αστικών λυµάτων Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 17

18 κ.λ.π.), η χρήση βαρέων µηχανηµάτων, η ανεπαρκής κάλυψη του εδάφους, η µονοκαλλιέργεια επί σειρά ετών, η σπορά σιτηρών στις ορεινές κλιτύες, καθώς επίσης η υπερβόσκηση και οι συχνές πυρκαγιές που παρατηρούνται στους βοσκότοπους και τα δάση. Στην Ελλάδα το 26,5% της συνολικής επιφάνειας, δηλαδή έκταση 35 εκατοµµυρίων στρεµµάτων, παρουσιάζει επιφανειακή φυλλοειδή διάβρωση, αυλακοειδή επιφανειακή διάβρωση και χαραδρώδη διάβρωση. Σύµφωνα µε διάφορες εκτιµήσεις, οι ετήσιες απώλειες είναι της τάξης των εκατοµµυρίων τόνων γόνιµου εδάφους, µε το οποίο χάνονται 1,5 εκατοµµύρια τόνοι χούµου, τόνοι ολικού αζώτου, τόνοι ολικού φωσφόρου και περίπου τόνοι ολικού καλίου. 2.3 Τύποι διάβρωσης του εδάφους Είναι γεγονός ότι η διάβρωση είναι ένα φαινόµενο που θα µπορούσε να θεωρηθεί επωφελές για τη δυναµική ανάπτυξη του εδάφους και γενικά της φύσης όταν ο ρυθµός αναγέννησης, σχηµατισµού του εδάφους θα υπερέβαινε τους ρυθµούς διάβρωσης. Στις περιπτώσεις αυτές έχουµε το σχηµατισµό λεπτού επιφανειακού στρώµατος εδάφους. Όπως αναφέραµε η διάβρωση εξαρτάται από τις κλιµατολογικές και γεωµορφολογικές συνθήκες, το µητρικό υλικό και το καλλιεργητικό σύστηµα που εφαρµόζεται σε µια περιοχή. Η διάβρωση που οφείλεται στη δράση του νερού είναι ένα από τα πλέον γνωστά γεωλογικά φαινόµενα. Ο σχηµατισµός διάφορων πεδιάδων, κοιλάδων, ο σχηµατισµός των δέλτα διάφορων ποταµών είναι τα αποτελέσµατα της καταστροφικής Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 18

19 δράσης των νερών της βροχής. Στην κανονική διάβρωση (normal ή geological erosion) αποµακρύνονται σε ετήσια βάση ποσότητες εδάφους που ανέρχονται σε kg/στρέµµα ( kg/εκτάριο). ηλαδή στην κανονική γεωλογική διάβρωση σχηµατίζεται ετησίως µεγαλύτερο στρώµα εδάφους από αυτό που καταστρέφει η διάβρωση. Στις περιπτώσεις που η διάβρωση καταστρέφει περισσότερο στρώµα εδάφους από αυτό που σχηµατίζεται στις δεδοµένες συνθήκες, τότε η διάβρωση καλείται επιταχυνόµενη (accelerated erosion). Συνήθως η διάβρωση αυτή προέρχεται από τη δράση του νερού και έχει µεγάλη σηµασία για τη γεωργία. Σχετικά µε την ορολογία γεωλογική και επιταχυνόµενη διάβρωση, που επικρατεί σε ορισµένες βιβλιογραφίες, έχουµε να παρατηρήσουµε ότι οι όροι αυτοί δεν ανταποκρίνονται στην ουσία των διαδικασιών της διάβρωσης. Η γεωλογική διάβρωση προχωρεί ταυτόχρονα και παράλληλα µε την αποσάθρωση των πετρωµάτων κατά τέτοιο τρόπο, ώστε το επιφανειακό στρώµα που αποµακρύνεται µε τη διάβρωση αντικαθίσταται συγχρόνως από το υλικό που προκύπτει από την αποσάθρωση των πετρωµάτων. Το φαινόµενο αυτό συντελείται µε βραδείς ρυθµούς και γι'αυτό δε γίνεται αντιληπτό. Η επιταχυνόµενη διάβρωση αντίθετα προκαλεί ζηµιές που είναι εµφανείς και που πολλές φορές οι ζηµιές αυτές είναι µεγάλης έκτασης. Κατά την επιταχυνόµενη διάβρωση αποµακρύνονται ποσότητες γόνιµου επιφανειακού εδάφους των καλλιεργούµενων εκτάσεων. Στην αρχή αποµακρύνονται τα λεπτόκοκκα τεµάχια του εδάφους, τα οποία είναι και τα πλέον χηµικώς ενεργά, µε αποτέλεσµα την εµφάνιση του άγονου και µη παραγωγικού Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 19

20 υπεδάφους. Ειδικότερα στη χώρα µας οι διαβρώσεις των κεκλιµένων γεωργικών εκτάσεων που αποτελούν σηµαντικό ποσοστό στις απώλειες των καλλιεργηµένων γεωργικών εκτάσεων, είναι έντονες και πάρα πολύ εντυπωσιακές. Η επιταχυνόµενη διάβρωση παρατηρείται στις περιπτώσεις που η καλλιέργεια του εδάφους δε γίνεται µε επιστηµονικό τρόπο. Όµως στις περιπτώσεις που ο παραγωγός εφαρµόζει αντιδιαβρωτικά µέτρα προστασίας και αντιδιαβρωτικά συστήµατα καλλιέργειας, η διάβρωση µπορεί να µειωθεί σηµαντικά και να παραµείνει σε κανονικά επίπεδα Βροχοπτώσεις και µηχανισµοί διάβρωσης του εδάφους Η διάβρωση που προέρχεται από τη δράση των νερών της βροχής χαρακτηρίζεται από τις δύο κατωτέρω διαδικασίες: α) Τη διάσπαση των καλλιεργητικών βόλων του εδάφους µε αποτέλεσµα το σχηµατισµό λεπτών κόκκων ή λεπτών εδαφικών σωµατιδίων και β) Την αποµάκρυνση των λεπτών κόκκων ή των εδαφικών σωµατιδίων από τους καλλιεργητικούς βόλους του εδάφους. Η διάσπαση των καλλιεργητικών βόλων του εδάφους οφείλεται στη δύναµη πρόσκρουσης των σταγόνων της βροχής και στη µεγάλη κινητική ενέργεια και ορµή αυτών. Όσο η ένταση της καταιγίδας είναι µεγάλη τόσο µεγάλες είναι οι σταγόνες της βροχής και εποµένως η ταχύτητα αυτών µεγαλύτερη. Η διάµετρος των σταγόνων βροχής µιας τυπικής ελαφρής σε ένταση βροχόπτωσης είναι περίπου 1 mm και η τελική ταχύτητα αυτών σχεδόν 3,8 m.sec -1. Σε δυνατές καταιγίδες η διάµετρος των σταγόνων της βροχής είναι Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 20

21 4,5 mm και η τελική ταχύτητα αυτών 9m.sec -1. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα οι σταγόνες αυτές (4,5 mm) να έχουν µια κινητική ενέργεια 500 φορές µεγαλύτερη και ορµή 200 φορές µεγαλύτερη από τις σταγόνες βροχής µε τη µικρότερη διάµετρο. Εποµένως όσο πιο σφοδρή είναι η καταιγίδα, τόσο πιο έντονο ψιλοχωµάτισµα προκαλούν οι βροχοσταγόνες στο έδαφος. Καταιγίδα µε ένταση 5 cm h -1, έχει καταστροφική ενέργεια ύψους 5,6 KW ανά εκτάριο. Όταν η ένταση της καταιγίδας προσεγγίζει τα 7,5 cm h -1 τότε η καταστροφική ενέργεια ανέρχεται σε 520 Κ\Λ/ ανά εκτάριο, δηλαδή σχεδόν 100 φορές µεγαλύτερη. Οι βροχοπτώσεις έντασης 2-3 cm h -1 δεν προκαλούν ψιλοχωµάτισµα στους καλλιεργητικούς βόλους του εδάφους. Οι σταγόνες της βροχής διαβρέχουν τους καλλιεργητικούς βόλους του εδάφους, που ανάλογα µε το µέγεθος της δύναµης πρόσκρουσης προκαλείται σε µικρό ή σε µεγάλο βαθµό ψιλοχωµάτισµα αυτών µε αποτέλεσµα τη διάβρωση του υδατοκορεσµένου εδάφους. Οι µεταφερόµενοι µε τα νερά της επιφανειακής απορροής λεπτοί εδαφικοί κόκκοι της άµµου έχουν διάµετρο 0,2 mm. Τα αποτελέσµατα της διάβρωσης του υδατοκορεσµένου εδάφους είναι: α) Ότι τα εδαφικά σωµατίδια που περιέχουν εδαφικό χούµο διασπείρονται στο νερό και αποµακρύνονται µε τα νερά της επιφανειακής απορροής β) ε µεταφέρονται µε τα νερά απορροής οι χονδρότεροι κόκκοι της άµµου µε αποτέλεσµα η κοκκοµετρική σύσταση του εδάφους να γίνεται χονδροαµµώδης Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 21

22 γ) Τα λεπτά εδαφικά σωµατίδια που βρίσκονται σε διασπορά στο νερό φράσσουν τους µεγαλύτερους πόρους του επιφανειακού στρώµατος του εδάφους, που σε συνδυασµό µε τη διάσπαση και επιπεδοποίηση των καλλιεργητικών βόλων του εδάφους δηµιουργούν ένα συµπαγές στρώµα, που σε ορισµένες περιπτώσεις το στρώµα αυτό προφυλάσσει το έδαφος από την καταστροφική επίδραση των δυνάµεων πρόσκρουσης των βροχοσταγόνων. Εκτός από τους ανωτέρω µηχανισµούς διάβρωσης του υδατοκορεσµένου εδάφους από τις σταγόνες της βροχής οι σταγόνες αυτές συµµετέχουν στη διάβρωση µε τους µηχανισµούς αναπήδησης, που σ'αυτή την περίπτωση τα πιτσιλίσµατα αυτά των µικρών σταγόνων µε την πορεία της αναπήδησης αποµακρύνουν τα λεπτότερα εδαφικά σωµατίδια ακόµη και σε απόσταση µέχρι και ενός µέτρου. Τα νερά της επιφανειακής απορροής αποµακρύνουν το έδαφος που βρίσκεται σε κατάσταση αιωρήµατος και δηµιουργούν τους κατωτέρω τύπους διάβρωσης: Φυλλοειδή διάβρωση (Sheet erosion) Αυλακοειδή διάβρωση (Rill erosion) Χαραδρώδη διάβρωση (Gully erosion) Στη φυλλοειδή διάβρωση το έδαφος αποµακρύνεται σχεδόν οµοιόµορφα από κάθε τµήµα της επιφάνειας του κεκλιµένου εδάφους. Συνήθως η φυλλοειδής διάβρωση συνοδεύεται από µικρές και ακανόνιστες αυλακώσεις. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 22

23 Η αυλακοειδής διάβρωση παρατηρείται σε ακάλυπτα κεκλιµένα εδάφη ή σε εδάφη που πρόσφατα έχουν φυτευθεί ή σε εδάφη που βρίσκονται σε αγρανάπαυση. Οι µικρές αυτές αυλακώσεις του εδάφους µπορεί να εξαλειφθούν µε κατάλληλη κατεργασία του εδάφους, η απώλεια όµως του εδάφους ως αποτέλεσµα της διάβρωσης αυτής δηµιουργεί προβλήµατα και µείωση της γονιµότητας των εδαφών. Όταν η ένταση των βροχοπτώσεων είναι υψηλή τότε σχηµατίζονται µεγάλες αυλακώσεις στην επιφάνεια του κεκλιµένου εδάφους ή σχηµατίζονται χαράδρες. Η επιφάνεια του εδάφους είναι ακανόνιστη καθόσον µεγάλες ποσότητες επιφανειακού εδάφους αλλά και εδάφους των βαθύτερων στρωµάτων αποµακρύνονται µε τα νερά της επιφανειακής απορροής. Το αποτέλεσµα είναι ότι στις πληµµυρισµένες περιοχές όπου εκβάλλουν οι χείµαρροι εγκαταλείπονται µεγάλες ποσότητες λάσπης, πέτρες ακόµα και κροκάλες Παράγοντες που επηρεάζουν την επιταχυνόµενη διάβρωση. Γενική εξίσωση απώλειας εδάφους Η ποσότητα του εδάφους που χάνεται µε τη διάβρωση υδατοκορεσµένου εδάφους και µε την αυλακοειδή διάβρωση υπολογίζεται µε βάση την εµπειρική εξίσωση που είναι γνωστή ως γενική εξίσωση απώλειας εδάφους (Universal Soil Loss Equation, USLE). Α=R.K.L.S.C.P (2.1) όπου: Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 23

24 A= η ποσότητα του εδάφους που χάνεται µε τη διάβρωση. R= η διαβρωτική ικανότητα, διαβρωτικότητα (erosivity) των βροχοπτώσεων και των νερών της επιφανειακής απορροής, ως αποτέλεσµα της κινητικής ενέργειας των βροχών των καταιγίδων και µε µέγιστη ένταση διάρκειας 30 min. Κ= διαβρωσιµότητα του εδάφους που ισοδυναµεί µε την τιµή της ποσότητας εδάφους που χάνεται από ένα κανονικό πειραµατικό τεµάχιο µήκους 22,1 m και µε κλίση 9% σε συνθήκες κατεργασίας καθαρισµού του εδάφους και σε διαρκή αγρανάπαυση. L= το µήκος του κεκλιµένου εδάφους. S= η κλίση του κεκλιµένου εδάφους. C= εκφράζει το καλλιεργητικό σύστηµα και τη διαχείριση του εδάφους. Ρ= ο παράγοντας αυτός αναφέρεται σε πρακτικές εφαρµογές που έχει ως σκοπό να ελέγχει τη διάβρωση του εδάφους π.χ. καλλιέργεια κατά τις ισοϋψείς καµπύλες και σε λωρίδες του εδάφους Βροχοπτώσεις και νερά της επιφανειακής απορροής Ο παράγοντας της βροχόπτωσης και της επιφανειακής απορροής (R), αναφέρεται στη δύναµη διάβρωσης των βροχοπτώσεων και των νερών της επιφανειακής απορροής. Το συνολικό βροχοµετρικό ύψος και η ένταση των βροχοπτώσεων είναι παράµετροι που επηρεάζουν τη διάβρωση των εδαφών. Υψηλό ετήσιο βροχοµετρικό ύψος προερχόµενο από βροχοπτώσεις µικρής έντασης προκαλεί µικρή διάβρωση στα εδάφη, ενώ αντίθετα χαµηλότερο ετήσιο βροχοµετρικό ύψος προερχόµενο Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 24

25 από βροχοπτώσεις υψηλής έντασης προκαλεί σοβαρές ζηµιές στα εδάφη εξαιτίας της διάβρωσης. Επίσης η εποχιακή κατανοµή των βροχοπτώσεων, επηρεάζει τις απώλειες του εδάφους από τη διάβρωση. Το έδαφος είναι ευπρόσβλητο στη διάβρωση, όταν η κλίνη των σπόρων προετοιµάζεται µε την παραδοσιακή κατεργασία του εδάφους, όπως συµβαίνει µε τις καλλιέργειες του αραβοσίτου, βαµβακιού, ζαχαρότευτλων και γεωµήλων. Ο παράγοντας (R), µερικές φορές καλείται και δείκτης διάβρωσης των βροχοπτώσεων ιαβρωσιµότητα του εδάφους Η διαβρωσιµότητα του εδάφους (Κ), αναφέρεται στην ποσότητα του εδάφους που χάνεται από ένα κανονικό πειραµατικό τεµάχιο 22,1 m µε κλίση 9% και σε συνθήκες κατεργασίας καθαρισµού του εδάφους και σε διαρκή αγρανάπαυση. Η διαβρωσιµότητα του εδάφους εξαρτάται α) από τη διηθητικότητα του εδάφους και β) από τη δοµή του εδάφους. Η διηθητικότητα του εδάφους εξαρτάται σηµαντικά από τη δο- µή του εδάφους, ειδικότερα από τη δοµή του επιφανειακού ορίζοντα του εδάφους. Επίσης εξαρτάται από την περιεκτικότητα του εδάφους σε οργανική ουσία, από την κοκκοµετρική σύσταση του εδάφους, το είδος και την ποσότητα της αργίλου που διαστέλλεται, το βάθος της εδαφικής κατατοµής, την τάση που έχει το έδαφος να σχηµατίζει κρούστα καθώς και την παρουσία αδιαπέρατης εδαφικής στρώσης. Οι τιµές της διαβρωσιµότητας του εδάφους ποικίλλουν και κυµαίνονται από 0-0,6. Η τιµή (Κ), είναι µικρή για εδάφη µε Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 25

26 καλή διηθητικότητα. Τέτοια εδάφη µε καλή διηθητικότητα είναι τα αµµώδη εδάφη και τα αργιλώδη εδάφη που περιέχουν υψηλό ποσοστό ένυδρων οξειδίων του σιδήρου και αργιλίου ή καολινίτη. Επίσης τιµές του (Κ) µικρότερες από 0,2 (Κ<0,2) είναι χαρακτηριστικές των εδαφών µε ελαφρά σύσταση και των αργιλικών εδαφών που περιέχουν υψηλό ποσοστό ένυδρων οξειδίων του σιδήρου και αργιλίου ή καολινίτη. Εδάφη µε µέτρια διηθητικότητα και µέτρια δοµή έχουν δείκτη διαβρωσιµότητας (Κ), µεταξύ 0,2-0,3, ενώ εδάφη ευπρόσβλητα στη διάβρωση και µε µικρή διηθητικότητα χαρακτηρίζονται από τιµές διαβρωσιµότητας µεγαλύτερες του 0,3 (Κ>0,3) Τοπογραφία του εδάφους Η τοπογραφία του εδάφους (LS), αναφέρεται στο µήκος και στην κλίση των επικλινών περιοχών. LS, είναι ο λόγος της ποσότητας του εδάφους που χάνεται από την περιοχή που διαβρώνεται προς την ποσότητα του εδάφους που χάνεται από ένα κανονικό πειραµατικό τεµάχιο µήκους 22,1 m και µε κλίση 9% και ευρισκόµενο σε διαρκή αγρανάπαυση. Η κλίση των επικλινών περιοχών επηρεάζει τη διάβρωση του εδάφους και σε βαθµό που οι απώλειες του εδάφους γίνονται µεγαλύτερες όσο µεγαλύτερες είναι οι κλίσεις των κεκλιµένων εδαφών, µε την προϋπόθεση ότι οι άλλοι παράγοντες και συνθήκες που επιδρούν στη διάβρωση έχουν τις ίδιες τιµές στα εδάφη αυτά. Το µήκος των επικλινών εδαφών είναι µεγάλης σηµασίας, επειδή όσο µεγαλύτερη είναι η έκταση των κεκλιµένων περιοχών, τόσο µεγαλύτερη θα είναι η ποσότητα των νερών της επιφανειακής απορροής. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 26

27 Καλλιεργητικό σύστηµα, αµειψισπορά και διαχείριση του εδάφους Ο παράγοντας κάλυψη και διαχείριση του εδάφους (C), δείχνει την επίδραση του καλλιεργητικού συστήµατος και της διαχείρισης των εδαφών στο ύψος των απωλειών του εδάφους λόγω διάβρωσης. Η επιλογή από τους γεωργούς των κατάλληλων φυτών, για καλλιέργεια των επικλινών περιοχών, θα πρέπει να είναι πρώτης προτεραιότητας, για να µειωθούν οι απώλειες του εδάφους από τη διάβρωση. Κάθε καλλιεργητικό σύστηµα παρέχει διαφορετικό βαθµό αντιδιαβρωτικής προστασίας στα εδάφη. Τα δάση και τα διάφορα γρασίδια παρέχουν πολύ καλή αντιδιαβρωτική προστασία στις επικλινείς περιοχές, ενώ τα σανοδοτικά φυτά, ο συνδυασµός ψυχανθών και γρασιδιών παρέχουν µικρότερη αντιδιαβρωτική προστασία από ό,τι προσφέρουν τα δάση και τα διάφορα γρασίδια. Το σιτάρι και η βρώµη παρέχουν µέτρια αντιδιαβρωτική προστασία. Τα φυτά αραβόσιτος, βαµβάκι, σόγια και πατάτα παρέχουν µικρή αντιδιαβρωτική προστασία στις επικλινείς περιοχές. Κάθε τύπος φυτοκάλυψης παρέχει διαφορετικό βαθµό αντιδιαβρωτικής προστασίας στα εδάφη. Η αµειψισπορά επηρεάζει σηµαντικά τη διάβρωση και όσο για την επίλυση των προβληµάτων που προκαλεί η διάβρωση µεγάλη σηµασία έχει η εφαρµογή της κατάλληλης αντιδιαβρωτικής αµειψισποράς. Η τεχνική αυτή περιλαµβάνει αυξηµένη κάλυψη του εδάφους µε πολυετείς καλλιέργειες, όπως τριφύλλια, µηδική, λειµώνια φυτά κ.λ.π. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 27

28 2.6. ΠΟΤΑΜΙΕΣ ΛΕΚΑΝΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΗ Ορισµοί και διαδικασία της απορροής Ως απορροή (Runoff) χαρακτηρίζεται το µέρος εκείνο των ατµοσφαιρικών κατακρηµνίσεων το οποίο εµφανίζεται εντός των επιφανειακών ρευµάτων, παροδικού ή µόνιµου χαρακτήρα. Ποσοτικώς η απορροή αναφέρεται σε συγκεκριµένη διατοµή ενός ρεύµατος και συντίθεται από τα νερά τα οποία έχουν συλλέγει από µία συγκεκριµένη επιφάνεια του εδάφους, η οποία καλείται Λεκάνη απορροής, και η οποία αντιστοιχεί στην ίδια ως άνω διατοµή του ρεύµατος. Αναλόγως της ειδικότερης προέλευσης των υδάτων της απορροής, αυτή συντίθεται από την επιφανειακή και την υπόγεια απορροή. Ως επιφανειακή απορροή (Surface runoff) χαρακτηρίζεται εκείνο το µέρος των ατµοσφαιρικών κατακρηµνίσεων το οποίο ρέει αρχικώς στην επιφάνεια του εδάφους και στην συνέχεια διέρχεται δια µέσου του συστήµατος των υδατορρευµάτων µέχρις ότου καταλήξει στην έξοδο της Λεκάνης απορροής. Η διαδροµή αυτή, συνεπώς δε και η επιφανειακή απορροή, συµπληρώνεται συνήθως σε ένα σχετικό βραχύ διάστηµα. Η υπόγεια απορροή (Groundwater runoff) προέρχεται από το τµήµα εκείνο των ατµοσφαιρικών κατακρηµνίσεων το οποίο αρχικώς διηθήθηκε εντός του εδάφους και στη συνέχεια δια πλευρικής κινήσεως (δηλαδή κίνηση µε µία έντονη οριζόντια συνιστώσα), βρήκε διέξοδο προς ένα επιφανειακό ρεύµα. Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 28

29 Εάν η διήθηση και στη συνέχεια η πλευρική κίνηση πραγµατοποιήθηκαν σε µικρό βάθος από την επιφάνεια του εδάφους και πριν συναντηθεί ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας, η απορροή µπορεί να ονοµαστεί υπεδάφια απορροή (Interflow). Η απορροή αυτή συµπληρώνεται επίσης σε σχετικώς βραχύ χρονικό διάστηµα, σε αντίθεση προς τη καθαρώς υπόγεια απορροή, η οποία λαµβάνει χώρα µέσω του υπόγειου υδροφόρου στρώµατος και η οποία απαιτεί µεγάλα χρονικά διαστήµατα για την συµπλήρωση της. Ως συνέπεια της ιδιάζουσας σηµασίας την οποία έχει από πρακτικής απόψεως η διάρκεια συµπληρώσεως της απορροής, η απορροή διακρίνεται στην άµεση και την βασική απορροή. Άµεση απορροή (Storm ή Direct runoff) είναι εκείνη η οποία εισέρχεται στα υδατορρεύµατα αµέσως µετά την βροχόπτωση ή την τήξη του χιονιού και αποτελείται κυρίως από την επιφανειακή απορροή και ένα µέρος της υπεδάφιας απορροής. Αντιθέτως η βασική απορροή (Base flow) συντίθεται κυρίως από την υπόγεια απορροή και αποτελεί τη ροή των ρευµάτων κατά τα µεταξύ των βροχοπτώσεων χρονικά διαστήµατα. Για να λάβει χώρα απορροή πρέπει προηγουµένως να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις ορισµένων άλλων διαδικασιών του υδρολογικού κύκλου. Έτσι, µε την έναρξη της βροχόπτωσης, αρχίζει πρώτα η ικανοποίηση των αναγκών της συγκρατήσεως (Interception) µέρους των ατµοσφαιρικών κατακρηµνίσεων από τη βλάστηση. Στη συνέχεια καλύπτονται οι ανάγκες της διήθησης (Infiltration), όταν δε η ένταση της βροχής γίνει µεγαλύτερη από την ταχύτητα Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 29

30 διήθησης του νερού στο έδαφος, τότε αρχίζει η ικανοποίηση των αναγκών της επιφανειακής αποθηκεύσεως εντός των µικροκοιλοτήτων του εδάφους (Depression storage). Μετά την ικανοποίηση όλων των ως άνω αναγκών αρχίζει η δηµιουργία της επιφανειακής απορροής. Οι διαδικασίες της υπεδάφιας και της υπόγειας απορροής συντελούνται παράλληλα, εφ' όσον προηγουµένως έχουν ικανοποιηθεί οι σχετικές για τούτο προϋποθέσεις όπως, για παράδειγµα, είναι η ανύψωση της εδαφικής υγρασίας µέχρι της υδατοϊκανότητας του εδάφους και η κάλυψη των αναγκών της εςατµισοδιαπνοής. Από τα παραπάνω εξάγεται το συµπέρασµα ότι από την άποψη των απορροών, το σύνολο των ατµοσφαιρικών κατακρηµνίσεων µπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελείται από δύο συνιστώσες: το περίσσευµα της βροχόπτωσης και τις απώλειες. Το περίσσευµα της βροχόπτωσης (Rainfall excess) είναι το µέρος εκείνο της βροχόπτωσης το οποίο συντελεί αµέσως στην δηµιουργία επιφανειακής απορροής. Οι απώλειες (Losses) αποτελούν το υπόλοιπο της βροχόπτωσης, το οποίο δε συντελεί στη δηµιουργία επιφανειακής απορροής και περιλαµβάνουν τη συγκράτηση από τη βλάστηση, την εξάτµιση, τη διαπνοή, την επιφανειακή αποθήκευση στις κοιλότητες του εδάφους και την διήθηση. Ως Λεκάνη απορροής (Drainage basin, catchment area, watershed) χαρακτηρίζεται ένα τµήµα της επιφάνειας της γης στο οποίο υπάρχει ένα στραγγιστικό δίκτυο (τα υδατορρεύµατα διαφόρων Ζωσιμά Αγγελική Σελίδα 30

Τύποι χωμάτινων φραγμάτων (α) Με διάφραγμα (β) Ομογενή (γ) Ετερογενή ή κατά ζώνες

Τύποι χωμάτινων φραγμάτων (α) Με διάφραγμα (β) Ομογενή (γ) Ετερογενή ή κατά ζώνες Χωμάτινα Φράγματα Κατασκευάζονται με γαιώδη υλικά που διατηρούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους Αντλούν την αντοχή τους από την τοποθέτηση, το συντελεστή εσωτερικής τριβής και τη συνάφειά τους. Παρά τη

Διαβάστε περισσότερα

Ταµιευτήρας Πλαστήρα

Ταµιευτήρας Πλαστήρα Ταµιευτήρας Πλαστήρα Σύντοµο ιστορικό Ηλίµνη δηµιουργήθηκε µετηνκατασκευήτουφράγµατος Πλαστήρα στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Η πλήρωση του ταµιευτήρα ξεκίνησε το 1959. Ο ποταµός στον οποίοκατασκευάστηκετοφράγµα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 2 Στην έξοδο λεκάνης απορροής µετρήθηκε το παρακάτω καθαρό πληµµυρογράφηµα (έχει αφαιρεθεί η βασική ροή):

ΑΣΚΗΣΗ 2 Στην έξοδο λεκάνης απορροής µετρήθηκε το παρακάτω καθαρό πληµµυρογράφηµα (έχει αφαιρεθεί η βασική ροή): ΑΣΚΗΣΗ 1 Αρδευτικός ταµιευτήρας τροφοδοτείται κυρίως από την απορροή ποταµού που µε βάση δεδοµένα 30 ετών έχει µέση τιµή 10 m 3 /s και τυπική απόκλιση 4 m 3 /s. Ο ταµιευτήρας στην αρχή του υδρολογικού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ΝΙΚΟΣ ΜΑΣΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ΝΙΚΟΣ ΜΑΣΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ΝΙΚΟΣ ΜΑΣΙΚΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Η αξιοποίηση της υδραυλικής ενέργειας ήταν γνωστή από την αρχαιότητα μέσω των υδρόμυλων. Αυτού του τύπου μικρής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης

ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης 2011-2012 1 ΠΡΩΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Α Θέμα 1 (μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

ΙΖΗΜΑΤΑ -ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΑΝΕΜΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ

ΙΖΗΜΑΤΑ -ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΑΝΕΜΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΙΖΗΜΑΤΑ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΚΥΚΛΟΣ ΝΕΡΟΥ Αρχικός µηχανισµός: ιάβρωση των Πετρωµάτων ανάντη των φραγµάτων. Ορισµός ιάβρωσης ιάβρωση = Η αποκόλληση και µετακίνηση σωµατιδίων πετρώµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 5. ΑΠΟΡΡΟΗ 5.1 ΓΕΝΙΚΑ Από το νερό που φθάνει στην επιφάνεια της γης ως κατακρήμνισμα: - Ένα μέρος συγκρατείται από το φύλλωμα των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Ν. Ι. Μουτάφης

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Ν. Ι. Μουτάφης Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΔΠΜΣ : Επιστήμη & Τεχνολογία Υδατικών Πόρων Μάθημα: ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Ν. Ι. Μουτάφης Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΔΠΜΣ : Επιστήμη & Τεχνολογία Υδατικών Πόρων Για να μάθετε να σχεδιάζετε

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακές καλλιέργειες και προστασία εδάφους από διάβρωση.

Ενεργειακές καλλιέργειες και προστασία εδάφους από διάβρωση. «ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, ΓΕΩΤΕΕ, 4.02.14 Ενεργειακές καλλιέργειες και προστασία εδάφους από διάβρωση. Π. Βύρλας Γενικότητες Με τον όρο ενεργειακή καλλιέργεια εννοούμε καλλιέργειες που η παραγωγή τους χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ Εισαγωγή στην Υδρολογία Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ιάρθρωση του µαθήµατος Εισαγωγή στην Υδρολογία Κατακρηµνίσεις

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Γεωφραγμάτων

Τεχνολογία Γεωφραγμάτων Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Τεχνολογία Γεωφραγμάτων Φώτης Π. Μάρης Αναπλ. Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα επαναληπτικής εξέτασης 2012-2013 1 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Θέμα 1 (μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Μ.Π..Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Ε.Μ.Π..Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ε.Μ.Π..Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ, Υ ΡΑΥΛΙΚΩΝ & ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ Μάθηµα :... 1 Φράγµατα Ταµιευτήρες Φυσικό φαινόµενο : κατολισθήσεις, εκλύσεις

Διαβάστε περισσότερα

Υδροηλεκτρικοί ταμιευτήρες

Υδροηλεκτρικοί ταμιευτήρες Υδροηλεκτρικά Έργα 8ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Υδροηλεκτρικοί ταμιευτήρες Ανδρέας Ευστρατιάδης, Νίκος Μαμάσης, & Δημήτρης Κουτσογιάννης Τομέας Υδατικών Πόρων & Περιβάλλοντος, Εθνικό Μετσόβιο

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικοοικονοµική Ανάλυση Έργων

Τεχνικοοικονοµική Ανάλυση Έργων Τεχνικοοικονοµική Ανάλυση Έργων Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο 3 Ο Υ Ρ Α Υ Λ Ι Κ Α Φ Ρ Α Γ Μ Α Τ Α - Σ Υ Μ Π Λ Η Ρ Ω Μ Α Τ Ι Κ Ε Σ Υ Π Ο Ο Μ Ε Σ Ρ Λ Ε Ω Ν Ι Α Σ Α Ν Θ Ο Π Ο Υ Λ Ο Σ Ε Π Ι Κ Ο Υ Ρ Ο Σ Κ Α Θ Η Γ Η Τ Η Σ

Διαβάστε περισσότερα

ιόδευση των πληµµυρών

ιόδευση των πληµµυρών ιόδευση των πληµµυρών Με τον όρο διόδευση εννοούµε τον υπολογισµό του πληµµυρικού υδρογραφήµατος σε µια θέση Β στα κατάντη ενός υδατορρεύµατος, όταν αυτό είναι γνωστό σε µια θέση Α στα ανάντη ή αντίστοιχα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ

ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Κεφάλαιο 5 ο : Οικοσυστήµατα ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Η µελέτη των αλληλεπιδράσεων µεταξύ των µορφών ζωής και του περιβάλλοντός τους είναι η επιστήµη της οικολογίας. Το οικολογικό σύστηµα των οργανισµών και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ

ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΙΑΣΤΑΣΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι ταµιευτήρες είναι υδραυλικά έργα που κατασκευάζονται µε σκοπό τον έλεγχο και την ρύθµιση της παροχής των υδατορρευµάτων. Ανάλογα µε το µέγεθός

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά

Ε ΑΦΟΣ. Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά Ε ΑΦΟΣ Έδαφος: ανόργανα οργανικά συστατικά ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Έδαφος Το έδαφος σχηµατίζεται από τα προϊόντα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων του υποβάθρου (µητρικό πέτρωµα) ή των πετρωµάτων τω γειτονικών

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ

ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ Το νερό των κατακρημνισμάτων ακολουθεί διάφορες διαδρομές στη πορεία του προς την επιφάνεια της γης. Αρχικά συναντά επιφάνειες που αναχαιτίζουν την πορεία του όπως είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7η Άσκηση

Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7η Άσκηση Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7η Άσκηση Στεγανότητα θέσης φράγµατος. Αξιολόγηση επιτόπου δοκιµών περατότητας Lugeon. Κατασκευή κουρτίνας τσιµεντενέσων. Β.Χρηστάρας Β. Μαρίνος, Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΕΙΣ ΕΞΑΤΜΙΣΗ. Μ 1 450 mm 150 mm. Μ 2 560 mm 190 mm. Μ 3 480 mm 165 mm. Μ 4 610 mm 173 mm.

ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΕΙΣ ΕΞΑΤΜΙΣΗ. Μ 1 450 mm 150 mm. Μ 2 560 mm 190 mm. Μ 3 480 mm 165 mm. Μ 4 610 mm 173 mm. Στην περιοχή που φαίνεται στον χάρτη υπάρχουν πέντε µετεωρολογικοί σταθµοί. Ποίος είναι ο µέσος ισοδύναµος όγκος νερού µε τον οποίο τροφοδοτείται ο υπόγειος υδροφορέας από την κατείσδυση στην περιοχή αυτή

Διαβάστε περισσότερα

«ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, TEI/Θ, Π. ΒΥΡΛΑΣ. Π. Βύρλας

«ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, TEI/Θ, Π. ΒΥΡΛΑΣ. Π. Βύρλας «ΘΑΛΗΣ» Λάρισα, TEI/Θ, 17.03.15 Π. ΒΥΡΛΑΣ Π. Βύρλας Αντικείμενο έργου Η διερεύνηση της δυνατότητας παραγωγής βιομάζας στη Ελλάδα για παραγωγή ενέργειας με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον. Ειδικότερα

Διαβάστε περισσότερα

Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια)

Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια) Επιφανειακή άρδευση (τείνει να εκλείψει) Υπάρδευση ή υπόγεια άρδευση (καταργήθηκε στην Ελλάδα) Άρδευση με καταιονισμό ή τεχνητή βροχή (επικρατεί παγκόσμια) Άρδευση με σταγόνες ή στάγδην άρδευση (εξελίσσεται)

Διαβάστε περισσότερα

Tαξινόμηση υδρορρεύματος

Tαξινόμηση υδρορρεύματος Tαξινόμηση υδρορρεύματος Αποτελεί μια ευρέως εφαρμοσμένη μέθοδο χαρακτηρισμού των υδρορρευμάτων που βασίζεται στην προϋπόθεση ότι ο αριθμός ταξινόμησης έχει κάποια σχέση με το μέγεθος της περιοχής τροφοδοσίας

Διαβάστε περισσότερα

Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα

Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα Λιµνοδεξαµενές & Μικρά Φράγµατα Φώτης Σ. Φωτόπουλος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MEng ΕΜΠ, ΜSc MIT Ειδικός συνεργάτης ΕΜΠ, & Επιλογή τύπου και θέσης έργου Εκτίµηση χρήσεων & αναγκών σε νερό Οικονοµοτεχνική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗΟ Θ Ω ΔΙΑΒΡΩΣΗ Έφη Λαμπροπούλου, Γεωλόγος 7 ου Γυμνασίου Περιστερίου ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Αποσάθρωση καλείται το φαινόµενο κατά το οποίο τα προϊόντα της φθοράς

Διαβάστε περισσότερα

. Υπολογίστε το συντελεστή διαπερατότητας κατά Darcy, την ταχύτητα ροής και την ταχύτητα διηθήσεως.

. Υπολογίστε το συντελεστή διαπερατότητας κατά Darcy, την ταχύτητα ροής και την ταχύτητα διηθήσεως. Μάθημα: Εδαφομηχανική Ι, 7 ο εξάμηνο. Διδάσκων: Ιωάννης Ορέστης Σ. Γεωργόπουλος, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Πολιτικών Έργων Υποδομής, Δρ Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. Θεματική περιοχή: Υδατική ροή

Διαβάστε περισσότερα

Υδροσύστηµα Αώου. Επίσκεψη στα πλαίσια του ΜΠΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» του ΕΜΠ

Υδροσύστηµα Αώου. Επίσκεψη στα πλαίσια του ΜΠΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» του ΕΜΠ Υδροσύστηµα Αώου Επίσκεψη στα πλαίσια του ΜΠΣ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» του ΕΜΠ Ιούνιος 2014 Θέση Υδροσυστήµατος Πηγή:ΛεονταρίτηςΑ.., Υδρολογική Ανάλυση και ιερεύνηση Υδροσυστήµατος Αώου- Βοϊδοµάτη Υδροσύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία (1η Άσκηση)

ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγή στην Υδρολογία (1η Άσκηση) ΤΕΧΝΙΚΗ Υ ΡΟΛΟΓΙΑ Εισαγωγή στην Υδρολογία (1η Άσκηση) Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων ιάρθρωση του µαθήµατος Εισαγωγή στην Υδρολογία

Διαβάστε περισσότερα

Υδρολογία - Υδρογραφία. Υδρολογικός Κύκλος. Κατείσδυση. Επιφανειακή Απορροή. Εξατµισιδιαπνοή. κύκλος. Κατανοµή του νερού του πλανήτη

Υδρολογία - Υδρογραφία. Υδρολογικός Κύκλος. Κατείσδυση. Επιφανειακή Απορροή. Εξατµισιδιαπνοή. κύκλος. Κατανοµή του νερού του πλανήτη Υδρολογία - Υδρογραφία Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούµε µε το τµήµα του υδρολογικού κύκλου που σχετίζεται µε την υπόγεια και επιφανειακή απορροή του γλυκού νερού της γης. Η επιστήµη που ασχολείται µε την

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ & ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ 10. Εφαρμογές Τεχνικής Γεωλογίας Διδάσκων: Μπελόκας

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΑΓΜΑ 1 Υψόμετρο πόδα Ύψος φράγματος Συντεταγμένες πόδα X = Y =

ΦΡΑΓΜΑ 1 Υψόμετρο πόδα Ύψος φράγματος Συντεταγμένες πόδα X = Y = Χωρητικότητες μήκη αναχωμάτων επιφάνειες ταμιευτήρων Το έργο αποτελείται από τρείς ταμιευτήρες συνολικής χωρητικότητας 7.250.000 μ3. Η επιμέρους χωρητικότητα κάθε ταμιευτήρα αναλύεται στους παρακάτω πίνακες:

Διαβάστε περισσότερα

Παρά το γεγονός ότι παρατηρείται αφθονία του νερού στη φύση, υπάρχουν πολλά προβλήματα σε σχέση με τη διαχείρισή του.

Παρά το γεγονός ότι παρατηρείται αφθονία του νερού στη φύση, υπάρχουν πολλά προβλήματα σε σχέση με τη διαχείρισή του. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το νερό είναι ανανεώσιμος πόρος και αποτελεί ζωτικό στοιχείο για την επιβίωση του ανθρώπου, της πανίδας, της χλωρίδας και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η ύπαρξη και η επάρκειά του είναι

Διαβάστε περισσότερα

Επιπτώσεις αποθέσεων φερτών υλικών σε ταµιευτήρες

Επιπτώσεις αποθέσεων φερτών υλικών σε ταµιευτήρες 6ο Πανελλήνιο Γεωγραφικό Συνέδριο της Ελληνικής Γεωγραφικής Εταιρείας, Θεσσαλονίκη, 3-6 Οκτωβρίου 2002 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΕ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΕΣ ΩΣ ΥΝΑΜΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης

ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τεχνική Υδρολογία Διαγώνισμα κανονικής εξέτασης 2012-2013 1 ΠΡΩΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ-ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 30 ΛΕΠΤΑ ΜΟΝΑΔΕΣ: 3 ΚΛΕΙΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Α Θέμα 1 (μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά και τρόπος κατασκευής χωμάτινων φραγμάτων

Υλικά και τρόπος κατασκευής χωμάτινων φραγμάτων Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Υλικά και τρόπος κατασκευής χωμάτινων φραγμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Υδρολογική διερεύνηση της διαχείρισης της λίµνης Πλαστήρα

Υδρολογική διερεύνηση της διαχείρισης της λίµνης Πλαστήρα Ηµερίδα για την παρουσίαση του ερευνητικού έργου «ιερεύνηση των δυνατοτήτων διαχείρισης και προστασίας της ποιότητας της Λίµνης Πλαστήρα» Καρδίτσα 30 Μαρτίου 2002 Υδρολογική διερεύνηση της διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Υδρολογική διερεύνηση της διαχείρισης της λίµνης Πλαστήρα

Υδρολογική διερεύνηση της διαχείρισης της λίµνης Πλαστήρα Ηµερίδα για την παρουσίαση του ερευνητικού έργου «ιερεύνηση των δυνατοτήτων διαχείρισης και προστασίας της ποιότητας της Λίµνης Πλαστήρα» Καρδίτσα 30 Μαρτίου 2002 Υδρολογική διερεύνηση της διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΥΧΟΣ 6 ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

ΤΕΥΧΟΣ 6 ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΡΓΟ: ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙ ΙΚΗΣ ΗΜΟΣ Ν. ΠΡΟΠΟΝΤΙ ΑΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΈΡΓΟ: «ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΡΕΜΑΤΟΣ Τ.Κ. ΙΟΝΥΣΙΟΥ» Αρ. Μελ. : 197/2006 ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: 347.200 (µε το ΦΠΑ 24%)

Διαβάστε περισσότερα

Υδροηλεκτρικά Έργα. 8ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών. Ταμιευτήρες. Ανδρέας Ευστρατιάδης, Νίκος Μαμάσης, & Δημήτρης Κουτσογιάννης

Υδροηλεκτρικά Έργα. 8ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών. Ταμιευτήρες. Ανδρέας Ευστρατιάδης, Νίκος Μαμάσης, & Δημήτρης Κουτσογιάννης Υδροηλεκτρικά Έργα 8ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Ταμιευτήρες Ανδρέας Ευστρατιάδης, Νίκος Μαμάσης, & Δημήτρης Κουτσογιάννης Τομέας Υδατικών Πόρων & Περιβάλλοντος, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Ακαδημαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΕ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΕΣ ΩΣ ΥΝΑΜΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΚΡΕΜΑΣΤΩΝ

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΕ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΕΣ ΩΣ ΥΝΑΜΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΚΡΕΜΑΣΤΩΝ 6ο ο Πανελλήνιο Γεωγραφικό Συνέδριο της Ελληνικής Γεωγραφικής Εταιρείας, Θεσσαλονίκη, 3-63 6 Οκτωβρίου 2002 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΕ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΕΣ ΩΣ ΥΝΑΜΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

Προστατευτική Διευθέτηση

Προστατευτική Διευθέτηση Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Προστατευτική Διευθέτηση Αποτροπή της απόθεσης

Διαβάστε περισσότερα

Ποτάµια ράση ΠΟΤΑΜΙΑ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ. Ποτάµια ιάβρωση. Ποτάµια Μεταφορά. Ποτάµια Απόθεση. Βασικό επίπεδο

Ποτάµια ράση ΠΟΤΑΜΙΑ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ. Ποτάµια ιάβρωση. Ποτάµια Μεταφορά. Ποτάµια Απόθεση. Βασικό επίπεδο ΠΟΤΑΜΙΑ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Η µορφολογία του επιφανειακού αναγλύφου που έχει δηµιουργηθεί από δράση του τρεχούµενου νερού ονοµάζεται ποτάµια µορφολογία. Οι διεργασίες δηµιουργίας της ονοµάζονται ποτάµιες διεργασίες

Διαβάστε περισσότερα

Το νερό είναι το μάτι ενός τοπίου. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΡΕΜΑΤΩΝ Από τον Γεώργιο Ζαΐμη

Το νερό είναι το μάτι ενός τοπίου. ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΡΕΜΑΤΩΝ Από τον Γεώργιο Ζαΐμη Το νερό είναι το μάτι ενός τοπίου ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΡΕΜΑΤΩΝ Από τον Γεώργιο Ζαΐμη Τι είναι ο Υδροκρίτης Mία τοπογραφική διαχωριστικη γραμμή που διχωριζει το νερό που απορρέει επιγανειακα σε δύο ή περισσότερες

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Θανόπουλος. ντης ΚΕΨΕ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Ι. Θανόπουλος. ντης ΚΕΨΕ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΕΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥ ΥΗΕ Ι. Θανόπουλος ΕΗ Α.Ε.. / νση Ανάπτυξης Υδροηλεκτρικών Έργων ντης ΚΕΨΕ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Τυπική διάταξη ενός Μικρού ΥΗΕ EUROPEAN SMALL HYDROPOWER ASSOCIATION Belgium Υπολογισµός

Διαβάστε περισσότερα

Εξάτμιση και Διαπνοή

Εξάτμιση και Διαπνοή Εξάτμιση και Διαπνοή Εξάτμιση, Διαπνοή Πραγματική και δυνητική εξατμισοδιαπνοή Μέθοδοι εκτίμησης της εξάτμισης από υδάτινες επιφάνειες Μέθοδοι εκτίμησης της δυνητικής και πραγματικής εξατμισοδιαπνοής (ΕΤ)

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Υδατικών Πόρων

Διαχείριση Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4 : Υδρολογικός κύκλος Ευαγγελίδης Χρήστος Τμήμα Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Υδρολογία (Ασκήσεις)

Τεχνική Υδρολογία (Ασκήσεις) Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Τεχνική Υδρολογία (Ασκήσεις) Κεφάλαιο 1 ο : Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Υδραυλικές κατασκευές - φράγματα

Υδραυλικές κατασκευές - φράγματα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Υδραυλικές κατασκευές - φράγματα Φράγματα χωμάτινα & λιθόρριπτα (2) Ν.Ι.Μουτάφης, Λέκτορας Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Άδεια

Διαβάστε περισσότερα

Φράγματα: Ταξινόμηση κατασκευαστικές απαιτήσεις. Νικόλαος Σαμπατακάκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

Φράγματα: Ταξινόμηση κατασκευαστικές απαιτήσεις. Νικόλαος Σαμπατακάκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Φράγματα: Ταξινόμηση κατασκευαστικές απαιτήσεις Νικόλαος Σαμπατακάκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Ορισμός 2 Ταξινόμηση ανάλογα με το σκοπό 3 Ταξινόμηση ανάλογα με τη χρήση Υδροηλεκτρικά (Ενεργειακά)

Διαβάστε περισσότερα

Πλημμύρες Φυσικό πλαίσιο-γεωμορφολογία και απορροή

Πλημμύρες Φυσικό πλαίσιο-γεωμορφολογία και απορροή Όγκος απορροής Πλημμύρες Φυσικό πλαίσιο-γεωμορφολογία και απορροή Νίκος Μαμάσης Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων Αθήνα 4 Φυσικό πλαίσιο Μηχανισμός δημιουργίας επιφανειακής απορροής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ

ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ Ισχυρό Μεταφορικό Μέσο ΚΙΝΗΣΗ: Ομαλή και Αζήμια Ή Ανώμαλη και Επιζήμια ΛΟΓΟΙ: Κλίμα, Άνιση κατανομή βροχής, Πετρώματα,

Διαβάστε περισσότερα

υνατότητες και εφαρµογές στην Ελλάδα

υνατότητες και εφαρµογές στην Ελλάδα FUSEGATES: Θυροφράγµατα Ασφαλείας Σύστηµα αντιµετώπισης των αιχµών των πληµµυρών, µε παράλληλη αύξηση της χωρητικότητας ή ταπείνωση της ανώτατης στάθµης πληµµύρας του ταµιευτήρα υνατότητες και εφαρµογές

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Υδροκρίτης-Πιεζομετρία

Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία. Υδροκρίτης-Πιεζομετρία Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία Υδροκρίτης-Πιεζομετρία Οριοθέτηση υδρολογικής λεκάνης Χάραξη υδροκρίτη Η λεκάνη απορροής, παρουσιάζει ορισμένα γνωρίσματα που ονομάζονται φυσιογραφικά χαρακτηριστικά και μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Υγρασία του Εδάφους. (βλέπε video Tensiometers_for_corn.webm)

Υγρασία του Εδάφους. (βλέπε video Tensiometers_for_corn.webm) Υγρασία του Εδάφους Αρχή λειτουργίας: Προσωρινή επικοινωνία μεταξύ νερού του τασίμετρου και εκείνου του εδαφικού διαλύματος δια μέσου του πορώδους τμήματος ΑΜΕΣΗ μέτρηση πίεσης 0 : κορεσμένο σε νερό έδαφος

Διαβάστε περισσότερα

1. Η σπορά νεφών για τη δηµιουργία τεχνητής βροχής έχει στόχο: 2. Το κρίσιµο βήµα για τη δηµιουργία βροχής είναι:

1. Η σπορά νεφών για τη δηµιουργία τεχνητής βροχής έχει στόχο: 2. Το κρίσιµο βήµα για τη δηµιουργία βροχής είναι: 1. Η σπορά νεφών για τη δηµιουργία τεχνητής βροχής έχει στόχο: Τον τεχνητό εµπλουτισµό της ατµόσφαιρας σε υδρατµούς. Την τεχνητή µείωση της θερµοκρασίας για την ψύξη των υδρατµών. Τον τεχνητό εµπλουτισµό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΜΜΑΤΩΝ ΜΕΡΟΣ Α. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΜΜΑΤΩΝ ΜΕΡΟΣ Α. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΩΝ ΧΕΙΜΑΡΡΩΔΩΝ ΡΕΜΜΑΤΩΝ ΜΕΡΟΣ Α ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Δρ. Γ. ΖΑΙΜΗΣ Παραγωγή Διάφορα χειμαρρικά φαινόμενα Κυρίως χώρο λεκάνης απορροής Κλίμα επιδρά στο γεωλογικό, συνάρτηση

Διαβάστε περισσότερα

Οι καταιγίδες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες αναλόγως του αιτίου το οποίο προκαλεί την αστάθεια τις ατμόσφαιρας:

Οι καταιγίδες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες αναλόγως του αιτίου το οποίο προκαλεί την αστάθεια τις ατμόσφαιρας: ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΡΑΓΔΑΙΩΝ ΒΡΟΧΩΝ Καταιγίδα (storm): Πρόκειται για μια ισχυρή ατμοσφαιρική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από την παρουσία μιας περιοχής χαμηλών ατμοσφαιρικών πιέσεων και από ισχυρούς

Διαβάστε περισσότερα

Δδά Διδάσκοντες: Δημήτριος Ρόζος, Επικ. Καθηγητής ΕΜΠ Τομέας Γεωλογικών Επιστημών, Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών

Δδά Διδάσκοντες: Δημήτριος Ρόζος, Επικ. Καθηγητής ΕΜΠ Τομέας Γεωλογικών Επιστημών, Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9 15780 ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΑΘΗΝΑ Δδά Διδάσκοντες: Δημήτριος Ρόζος, Επικ. Καθηγητής ΕΜΠ Τομέας Γεωλογικών

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι

Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι Περιορισμοί και Υδραυλική Επίλυση Αγωγών Λυμάτων Ι Π. Σιδηρόπουλος Εργαστήριο Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Π.Θ. E-mail: psidirop@uth.gr 1. Βάθος Τοποθέτησης Tο

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία. Παροχή νερού ύδρευση άρδευση

Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία. Παροχή νερού ύδρευση άρδευση Ζαΐμης Γεώργιος Γιατί μας ενδιαφέρει; Αντιπλημμυρική προστασία Παροχή νερού ύδρευση άρδευση Πλημμύρες Ζημίες σε αγαθά Απώλειες ανθρώπινης ζωής Αρχικά εμπειρικοί μέθοδοι Μοναδιαίο υδρογράφημα Συνθετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Κ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Κ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Κ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Διευθυντής Κλιμακίου Επίβλεψης Έργων Δυτικής Μακεδονίας Αιανή 50004, Κοζάνη. 1 Ταμιευτήρας Elati basin Ιλαρίωνα Φραγμα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Γεωμορφολογία Ποταμών Μόνιμη δίαιτα ποταμών Σχηματισμός διατομής ποταμού

Κεφάλαιο 1. Γεωμορφολογία Ποταμών Μόνιμη δίαιτα ποταμών Σχηματισμός διατομής ποταμού Κεφάλαιο 1 Γεωμορφολογία Ποταμών Σύνοψη Προαπαιτούμενη γνώση Το παρόν αποτελεί ένα εισαγωγικό κεφάλαιο προς κατανόηση της εξέλιξης των ποταμών, σε οριζοντιογραφία, κατά μήκος τομή και εγκάρσια τομή (διατομή),

Διαβάστε περισσότερα

1 m x 1 m x m = 0.01 m 3 ή 10. Χ= 300m 3

1 m x 1 m x m = 0.01 m 3 ή 10. Χ= 300m 3 9 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΝΕΡΟ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ 1. Προέλευση του νερού που διατίθεται στο φυτό Βροχή Υγρασία εδάφους Υπόγειο νερό 2. Ύψος βροχής Σε μια επιφάνεια στο ύπαιθρο τοποθετούμε ανοικτό δοχείο

Διαβάστε περισσότερα

Διαθέσιμο νερό στα φυτά ASM = FC PWP

Διαθέσιμο νερό στα φυτά ASM = FC PWP Διαθέσιμο νερό στα φυτά ASM = FC PWP Εδαφική υγρασία σε ισοδύναμο ύψος νερού SM ( κ.ο. ) = V w V = d A D A d = SM ( κ.ο. ) D όπου d= ισοδύναμο ύψος νερού του εδάφους D=βάθος εδάφους A=επιφάνεια εδάφους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝ ΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝ ΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΙΝ ΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Τ Ι Κ Ο Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α (51128) Για τις πληµµύρες στο Μαραθώνα Αττικής 22 25 Νοεµβρίου 2005 Υψηλά

Διαβάστε περισσότερα

ιάρθρωση παρουσίασης 1. Ιστορικό διαχείρισης της λίµνης Πλαστήρα 2. Συλλογή και επεξεργασία δεδοµένων 3. Μεθοδολογική προσέγγιση

ιάρθρωση παρουσίασης 1. Ιστορικό διαχείρισης της λίµνης Πλαστήρα 2. Συλλογή και επεξεργασία δεδοµένων 3. Μεθοδολογική προσέγγιση Ανδρέας Ευστρατιάδης, υποψήφιος διδάκτορας Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τοµέας Υδατικών πόρων Ποσοτική και ποιοτική θεώρηση της λειτουργίας του ταµιευτήρα Πλαστήρα Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από Υδραυλικά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα εγγειοβελτιωτικά έργα

Εισαγωγή στα εγγειοβελτιωτικά έργα Εισαγωγή στα εγγειοβελτιωτικά έργα Εγγειοβελτιωτικά Έργα Εγγειοβελτιωτικά έργα Συμβαδίζουν με την εξέλιξη του πολιτισμού π.χ. Μεσοποταμία, Αίγυπτος, Ινδία, Κίνα, Περσία Εγγειοβελτιωτικά έργα Εμπειρικές

Διαβάστε περισσότερα

Αντιπληµµυρικά και Αντιδιαβρωτικά Έργα στην Ηλεία

Αντιπληµµυρικά και Αντιδιαβρωτικά Έργα στην Ηλεία Αντιπληµµυρικά και Αντιδιαβρωτικά Έργα στην Ηλεία Βασίλειος Κ. Καλέρης Καθηγητής Τµήµατος Πολιτικών Μηχανικών Πανεπιστηµίου Πατρών e-mail: kaleris@upatras.gr (1) Γενικές αρχές αντιπληµµυρικής και αντιδιαβρωτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΜΠΕΛΜΑ. ΑΓΙΑΣ

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΜΠΕΛΜΑ. ΑΓΙΑΣ 1. Προτεινόµενο έργο Το έργο αφορά την κατασκευή τριών ταµιευτήρων στην τοποθεσία Μπελµά του Όρους Όσσα. Ο συνολικός όγκος αποθήκευσης νερού θα είναι 7.200.000 µ3. Η συνολική υδάτινη επιφάνεια των ταµιευτήρων

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Υδρολογία - Αντιπλημμυρικά Έργα

Τεχνική Υδρολογία - Αντιπλημμυρικά Έργα ΤΕΙ-Αθήνας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ & Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής ΤΕ Τεχνική Υδρολογία - Αντιπλημμυρικά Έργα Διδάσκων: Ιωάννης Συμπέθερος Καθηγητής Εαρινό Εξάμηνο Σχ. Έτους 2013-14 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αστικά δίκτυα αποχέτευσης ομβρίων

Αστικά δίκτυα αποχέτευσης ομβρίων Υδραυλική & Υδραυλικά Έργα 5 ο εξάμηνο Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Αστικά δίκτυα αποχέτευσης ομβρίων Ανδρέας Ευστρατιάδης & Δημήτρης Κουτσογιάννης Τομέας Υδατικών Πόρων & Περιβάλλοντος, Εθνικό Μετσόβιο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος

ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ΒΙΟΓΕΩΧΗΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Βιογεωχημικός κύκλος ενός στοιχείου είναι, η επαναλαμβανόμενη κυκλική πορεία του στοιχείου στο οικοσύστημα. Οι βιογεωχημικοί κύκλοι, πραγματοποιούνται με την βοήθεια, βιολογικών, γεωλογικών

Διαβάστε περισσότερα

Δδά Διδάσκοντες: Δημήτριος Ρόζος, Επικ. Καθηγητής ΕΜΠ Τομέας Γεωλογικών Επιστημών, Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών

Δδά Διδάσκοντες: Δημήτριος Ρόζος, Επικ. Καθηγητής ΕΜΠ Τομέας Γεωλογικών Επιστημών, Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9 15780 ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΑΘΗΝΑ Δδά Διδάσκοντες: Δημήτριος Ρόζος, Επικ. Καθηγητής ΕΜΠ Τομέας Γεωλογικών

Διαβάστε περισσότερα

Υ ΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. ιαχείριση πληµµυρών

Υ ΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. ιαχείριση πληµµυρών Υ ΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ιαχείριση πληµµυρών Νίκος Μαµάσης Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων Τοµέας Υδατικών Πόρων Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αθήνα

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΡΟΗΣ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΥΔΑΤΟΡΡΕΥΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΕΝΙΠΕΑ ΤΟΥ Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ»

«ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΡΟΗΣ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΥΔΑΤΟΡΡΕΥΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΕΝΙΠΕΑ ΤΟΥ Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ» Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλίας Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. Λάρισας Π.Μ.Σ. «Σύγχρονες Τεχνολογίες Έργων Διαχείρισης Περιβάλλοντος» «ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΡΟΗΣ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΥΔΑΤΟΡΡΕΥΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Πλημμύρες & αντιπλημμυρικά έργα

Πλημμύρες & αντιπλημμυρικά έργα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Πλημμύρες & αντιπλημμυρικά έργα Μέρος Δ Συστήματα Εκτροπής Ν.Ι.Μουτάφης, Λέκτορας Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Άδεια Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Υδραυλικές κατασκευές - φράγματα

Υδραυλικές κατασκευές - φράγματα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος Υδραυλικές κατασκευές - φράγματα Φράγματα από Κυλινδρούμενο Σκυρόδεμα (RCC) Ιωάννης Στεφανάκος, Λέκτορας Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7 η Άσκηση

Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7 η Άσκηση Ασκήσεις Τεχνικής Γεωλογίας 7 η Άσκηση Στεγανότητα θέσης φράγματος. Αξιολόγηση επιτόπου δοκιμών περατότητας Lugeon. Κατασκευή κουρτίνας τσιμεντενέσων. Β.Χρηστάρας Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας και Υδρογεωλογίας

Διαβάστε περισσότερα

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία. µετά την πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου 2007:

Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία. µετά την πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου 2007: ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) Ινστιτούτο Μεσογειακών ασικών Οικοσυστηµάτων & Τεχνολογίας ασικών Προϊόντων (Ι.Μ..Ο. & T..Π.) Τα αντιδιαβρωτικά και αντιπληµµυρικά έργα στην αρχαία Ολυµπία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕ Ο ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΙ GIS

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕ Ο ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΙ GIS ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ Υπεύθυνος Καθηγητής: Καρατζάς Γεώργιος ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ι ΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΒΗΣ Κουργιαλάς Ν. Νεκτάριος ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Φράγμα (ρουφράκτης) Γυρτώνης

Φράγμα (ρουφράκτης) Γυρτώνης Φράγμα (ρουφράκτης) Γυρτώνης Ν. Π. Μαυρονικολάου Πολιτικός Μηχανικός, ΥΔΡΕΤΜΕ 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεγάλων Φραγμάτων Εισαγωγικά Τοποθεσία Το φράγμα τοποθετείται στον π. Πηνειό παρά τον ομώνυμο οικισμό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.2 Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑΣ Υδρολογία: Η επιστήμη η οποία περιγράφει την εμφάνιση, την κυκλοφορία και τη διανομή του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ & ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ

ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ & ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ & ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ Αντιπλημμυρικά έργα Μέρος Δ Συστήματα Εκτροπής Σχολή Πολιτικών Μηχανικών - Τ.Υ.Π.&Π. -ΔΠΜΣ - Πλημμύρες & Αντιπλημμυρικά Έργα - Ν.Ι.Μουτάφης 1 Πολιτικών Μηχανικών Τ.Υ.Π.&Π.-

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 6. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 6. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 6. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΝΕΡΩΝ 6.1 ΓΕΝΙΚΑ Το νερό που υπάρχει στη φύση και χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο: - Επιφανειακό: Το νερό των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΥΛΟΥ-ΡΩΜΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ Υ ΡΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ Π.Ο.Τ.Α. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΥΛΟΥ-ΡΩΜΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ Υ ΡΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ Π.Ο.Τ.Α. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΥΛΟΥ-ΡΩΜΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ Υ ΡΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ Π.Ο.Τ.Α. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 23 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ-ΟΜΑ Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ...3 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΥδροδυναµικέςΜηχανές

ΥδροδυναµικέςΜηχανές ΥδροδυναµικέςΜηχανές Υδραυλική ενέργεια Εργαστήριο Αιολικής Ενέργειας Τ.Ε.Ι. Κρήτης ηµήτρης Αλ. Κατσαπρακάκης Υδραυλικήενέργεια Υδραυλική ενέργεια ονοµάζεται η ενέργεια που προέρχεται απότονερό: καθώςτονερόπέφτειαπόκάποιούψος

Διαβάστε περισσότερα

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων Ενότητα 5: Πηγές και Τύποι Ρύπανσης Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Θεοδοσίου ΑΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΞΑΜΗΝΟ: 7 ο Β. ΜΑΡΙΝΟΣ, Λέκτορας ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Β. ΧΡΗΣΤΑΡΑΣ, ΚΑΘ. Ενδεικτικό παράδειγµα θεµάτων

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Εδαφογένεση

Δασική Εδαφολογία. Εδαφογένεση Δασική Εδαφολογία Εδαφογένεση Σχηματισμός της στερεάς φάσης του εδάφους Η στερεά φάση του εδάφους σχηματίζεται από τα προϊόντα της αποσύνθεσης των φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων μαζί με τα προϊόντα της

Διαβάστε περισσότερα

Ταµιευτήρες συγκράτησης φερτών υλών

Ταµιευτήρες συγκράτησης φερτών υλών Ταµιευτήρες συγκράτησης φερτών υλών Οποιαδήποτε εσοχή του εδάφους µπορεί να λειτουργήσει σαν ταµιευτήρας συγκράτησης φερτών υλών. Τον ίδιο ρόλο παίζουν και οι φυσικές λίµνες και οι µεγάλοι ταµιευτήρες.μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Ερµηνεία Τοπογραφικού Υποβάθρου στη Σύνταξη και Χρήση Γεωλoγικών Χαρτών

Ερµηνεία Τοπογραφικού Υποβάθρου στη Σύνταξη και Χρήση Γεωλoγικών Χαρτών ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ Επιµέλεια: ηµάδη Αγόρω Ερµηνεία Τοπογραφικού Υποβάθρου στη Σύνταξη και Χρήση Γεωλoγικών Χαρτών ΙΣΟΫΨΕΙΣ ΚΑΜΠΥΛΕΣ: είναι

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τοµέας Υδατικών Πόρων Μάθηµα: Αστικά Υδραυλικά Έργα Μέρος Α: Υδρευτικά έργα Άσκηση E9: Εκτίµηση παροχών εξόδου κόµβων, υπολογισµός ελάχιστης κατώτατης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 4. ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 4. ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ 4. ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ 4.1 ΓΕΝΙΚΑ Το νερό των κατακρημνισμάτων ακολουθεί διάφορες διαδρομές στην πορεία του προς την

Διαβάστε περισσότερα

http://www.eu-water.eu

http://www.eu-water.eu 5ο Ενημερωτικό Δελτίο του έργου EU-WATER Διακρατική ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων στη γεωργία http://www.eu-water.eu "Οικονομικά κίνητρα για την υιοθέτηση πρακτικών εξοικονόμησης νερού και

Διαβάστε περισσότερα

IZHMATA -ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΡΑΓΜΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΟΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΜΗ

IZHMATA -ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΡΑΓΜΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΟΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΜΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΡΟΦΡΑΓΜΑ ΟΥΤΕ ΣΤΑΓΟΝΑ ΝΕΡΟΥ ΝΑ ΧΑΝΕΤΑΙ ΤΟΜΗ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ (ΠΡΟΦΡΑΓΜΑ) ΓΙΑ Πρόφραγµα Εκσκαφή 1. ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ 2. ΣΥΛΛΟΓΗ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

1. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Εξάμηνο: Κωδικός μαθήματος:

1. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Εξάμηνο: Κωδικός μαθήματος: ΕΞΑΜΗΝΟ Δ 1. ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Εξάμηνο: 4 Κωδικός μαθήματος: ΖTΠO-4011 Επίπεδο μαθήματος: Υποχρεωτικό Ώρες ανά εβδομάδα Θεωρία Εργαστήριο Συνολικός αριθμός ωρών: 5 3 2 Διδακτικές Μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών

ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ν. Σαμπατακάκης Καθηγητής Εργαστήριο Τεχνικής Γεωλογίας Παν/μιο Πατρών ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ II ΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝ ΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ βασική απαίτηση η επαρκής γνώση των επιμέρους στοιχείων - πληροφοριών σχετικά με: Φύση τεχνικά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Εκτίμηση της διακύμανσης της παροχής αιχμής σε λεκάνες της Πελοποννήσου με συγκριτική αξιολόγηση δύο διαδεδομένων

Διαβάστε περισσότερα