Αγροδασοπονία: σύζευξη δασοπονίας, γεωργίας και/η

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αγροδασοπονία: σύζευξη δασοπονίας, γεωργίας και/η"

Transcript

1 Αγροδασοπονία: σύζευξη δασοπονίας, γεωργίας και/η κτηνοτροφίας Α. Παντέρα και Γ. Μουφλής Τ. Ε.Ι. Λαμίας Τμήμα Δασοπονίας Καρπενησίου, Καρπενήσι ΙΙΕΡΙΛΗΨΗ Η παροuσα εργασία αναφέρεται σε ένα νέο για τα Ελληνικά δεδομένα αντικείμενο, την αγροδασοπονία (agωfoι-estry), ως σιiστημα συνδυασμένης χρήσης της γης. Γίνεται εκτενής αναφορά στα βιολογικά, οικονομικά και κοινωνικά πλεονεκτήματα που προσφέρει η αγροδασοπονία σε σχέση με την συμβατική γεωργία. Αναφέρονται οι μορφές/ κατηγορίες αγροδασικών συστημάτων καθώς και η κατάταξη τους στο χώρο και το χρόνο. Ως παράδειγμα εφαρμογής αγροδασοπονίας στην Ελλάδα αναφέρεται το καστανοδάσος Αγίου Νικολάου Ευρυτανίας, τα αγαθά του οποίου καρπώνονται οι κάτοικοι της περιοχής πετυχαίνοντας ένα αξιόλογο εισόδημα. Τέλος, γίνεται συζήτηση και διατυπώνονται προτάσεις για την αγροδασοπονία στην Ελλάδα. Λέξεις κλειδιά: Αγροδασοπονία, καστανοδάσος, Ευρυτανία. ΑΓΡΟΛΑΣΟΠΟΝΙΑ Η ιδέα της εγκατάστασης πολλαπλών καλλιεργειών σε ένα συγκεκριμένο χώρο είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία του ανθρώπου. Στη Βίβλο (Γεν. 2:8-9), σε μια αναφορά για την αρχή της ζωής, υπάρχει μια περιγραφή κήπων όπου δέντρα από όλα τα είδη υπήρχαν παρέχοντας ομορφιά και τροφή (MacDicken and Vergara, 1990). Η αyροδασοποv{α (αgroforestry) είναι ένα αειφόρο σύστημα διαχείρισης της γης που αυξάνει την ολική παραγωγή, συνδυάζει συγχρόνως ή διαδοχικά γεωργικά και δενδρώδη φυτά, ενδεχομένως και ζώα. Ακόμη, εφαρμόζει πρακτικές διαχείρισης που είναι συμβατές με τις καλλιεργητικές παραδόσεις του τοπικού πληθυσμού (MacDicken and Vergara, 1990, Nair, 1984). Στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας γεωγράφος, ο J.R. Smith, είχε τονίσει από το 1914 την ανάγκη θέσπισης ενός συστήματος πολλαπλών χρήσεων της γης. Στην Ελλάδα ήταν και είναι ευρέως διαδεδομένη η πρακτική της πολλαπλής χρήσης κάποιου κομματιού γης με τη συμμετοχή αγροτικών ζώων, δασικών δέντρων και γεωργικών καλλιεργειών (Schu1tz et al., 1987). Πολλοί κάτοικοι αγροτικών περιοχών διατηρούν κήπους στο περίγυρο της οικίας τους με μια μεγάλη ποικιλία καλλιεργειών και χρήσεων. Σε παγκόσμιο επίπεδο παρουσιάστηκε έντονο ενδιαφέρον για την αγροδασοπονία μετά το Οι κύριοι λόγοι αυτού του ενδιαφέροντος είναι οι περιβαλλοντικοί και οικολογικοί προβληματισμοί που υπάρχουν, η εξάρτηση της αγροτικής και δασικής παραγωγής από τα αποθέματα πετρελαίου, η υποβάθμιση του εδάφους και η ανάγκη αύξησης της δασικής παραγωγής ανά μονάδα έκτασης. Τα αζωτοδεσμευτικά φυτικά είδη αποτελούν την καταλληλότερη επιλογή για χρήση σε αγροδασικά συστήματα λόγω της γρήγορης αύξησης τους και της δυνατότητας βελτίωσης των ιδιοτήτων του εδάφους με τη προσθήκη αζώτου (Bandolin and Fisher, 1991, White and Haines, 1987). ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΤΉΣ ΑΓΡΟΛΑΣΟΠΟΝΙΑΣ Βιολογικά, οικονομικά και κοινωνικά πλεονεκτήματα Υπάρχει μια πληθώρα πλεονεκτημάτων που καθιστούν την αγροδασοπονία ως μια ιδανική λύση για τα προβλήματα που συνδέονται με την εντατική γεωργία. Με την εφαρμογή πολλαπλών καλλιεργειών γίνεται καλύτερη αξιοποίηση του χώρου πάνω και κάτω από το έδαφος.

2 Το τελικό αποτέλεσμα οδηγεί στην αύξηση της παραγόμενης βιομάζας (MacDicken and Vergara, 1990). Με τη ποικιλία ειδών που συμμετέχουν δημιουργείται μια μεγάλη ποικιλία μικροπεριβαλλόντων με τελικό αποτέλεσμα την προάσπιση της βιοποικιλότητας (Rathore and Mathur, 1994). Από οικονομική άποψη, η συμμετοχή πολλαπλ.ών καλλιεργειών μειώνει την αβεβαιότητα από μια ενδεχόμενη καταστροφή της σοδειάς. Βελτιώνονται τα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του εδάφους με τη συμμετοχή αζωτοδεσμευτικών φυτών και την καλύτερη αξιοποίηση, σε διάφορα βάθη, του εδάφους καθώς και την εναπόθεση κάθε χρόνο πλούσιας φυλλάδας (MacDicken and Vergara, 1990). Είναι περιβαλλοντικά ορθή χρήση της γης με έμφαση την αειφορία των καρπώσεων (Rathore and Mathur, 1994), ενώ προωθεί τη σταθερότητα στο ευρύτερο οικοσύστημα όπου εφαρμόζεται. Με τη παρουσία των δέντρων και του πλούσιου φυλλοτάπητα προστατεύεται το έδαφος από διάβρωση με θετικά αποτελέσματα στην υδατική οικονομία της περιοχής. Είναι η επιβεβλημένη και ιδεωδέστερη μορφή καλλιέργειας για εδάφη με έντονες κλίσεις (>30-35%) όπου η συμβατική γεωργία είναι αδύνατη. Με τη φύτευση δέντρων σε λωρίδες καταπολεμούνται με φυσικό τρόπο τα φωτόφιλα ζιζάνια. Τα δέντρα και οι θάμνοι ως φυσικοί ανεμοφράκτες αποτελούν ένα οικονομικό και φυσικό μέσο στην οριοθέτησηση των χωραφιών και τον έλεγχο της βόσκησης (Rathore and Mathur, 1994). Η παρουσία της κόμης των δέντρων έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του ημερήσιου εύρους και της διακύμανσης των μεταβλητών του μικροκλίματος, ενώ ο κορμός τους παρέχει στήριξη σε αναρριχώμενα γεωργικά φυτά (MacDicken and Vergara, 1990). Αξιόλογη είναι η αισθητική αξία που δίνουν τα δέντρα σε ένα τοπίο, ενώ η σκίαση που παρέχουν δρα θετικά για ορισμένες καλλιέργειες όπως είναι ο καφές και το κακάο. Η αγροδασοπονία μπορεί εύκολα να υιοθετηθεί και να προσαρμοστεί στις ανάγκες και τις καλλιεργητικές παραδόσεις των αγροτών που θα την εφαρμόσουν (Rathore and Mathur, 1994), ενώ επέρχεται ένας μεγάλος βαθμός αυτάρκειας με την παραγωγή ποικιλίας προϊόντων. Η συνολική παραγωγικότητα της αγροδασοπονίας είναι μεγαλύτερη από τη παραγωγικότητα μονοκαλλιεργειών (MacDicken and Vergara, 1990, Nair, 1984). Εξασφαλίζει θέσεις εργασίας, γεγονός το οποίο αποτελεί κίνητρο ενάντια στην αστυφιλία και στηρίζει την περιφερειακή οικονομία, ενώ ως σύστημα διαχείρισης της γης μπορεί να συνεισφέρει θετικά στην ανόρθωση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων (Wickens et al., 1989). Τέλος, εξασφαλίζει την κατανομή της εργασίας και του εισοδήματος σε ολόκληρο το έτος, επηρεάζει θετικά τις τιμές με τη παροχή προϊόντων σε περίοδο χαμηλής παραγωγής και προσφέρει προϊόντα από τη φυλλάδα των δέντρων όπως είναι το καστανόχωμα (MacDicken and Vergara, 1990). Παρά το γεγονός ότι η αγροδασοπονία έχει μια πληθώρα πλεονεκτημάτων, υπάρχουν και σημαντικά μειονεκτήματα τα οποία προβληματίζουν τους ειδικούς που ασχολούνται με το θέμα. ΒιολοΎικά, οικονομικά και κοινωνικά μειονεκτήματα Ένα από τα κυριότερα μειονεκτήματα της αγροδασοπονίας είναι ο αυξημένος ανταγωνισμός των συστατικών της για χώρο, θρεπτικά στοιχεία, φως και εδαφική υγρασία με άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής (Pantera, 1992, MacDicken and Vergara, 1990). Κάποιες φορές είναι δύσκολο να συμβαδίσουν δύο στόχοι καλλιέργειας ίδιων ειδών όπως είναι η παραγωγή καρυδιών και ξύλου μεγάλων διαστάσεων. 47

3 48 Είναι αυξημένη η πιθανότητα τραυματισμού κάποιων από τα συμμετέχοντα είδη κατά τη διάρκεια συγκομιδής και καλλιέργειας των υπολοίπων. Υπάρχει δυσχέρεια στη μηχανοποίηση των εργασιών λόγω του περιορισμένου χώρου (Rathore and Mathur, 1994). Στις περιπτώσεις που υπεισέρχεται η βόσκηση είναι δυνατή η πρόκληση βλάβης στις καλλιέργειες. Σε αγροδασικά συστήματα είναι έντονες οι αλληλοπαθητικές επιδράσεις μεταξύ των συμμετεχόντων ειδών, ενώ είναι πιθανή η δημιουργία οικοθέσης - καταφυγίου σε παράσιτα (MacDicken and Vergara, 1990). Οι ωφέλειες από την εγκατάσταση δενδρωδών φυτών δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές αφού χρειάζονται αρκετά χρόνια για την έναρξη της παραγωγής ενώ απαιτείται σχετικά υψηλό επίπεδο γνώσεων με αποτέλεσμα την αρνητική αποδοχή από τους αγρότες. Υπάρχουν και άλλα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα με τα οποία συνδέεται η αγροδασοπονία αλλά είναι μικρότερης σημασίας, ενώ κρίθηκε σκόπιμο να αναφερθούν σε αυτό το άρθρο τα πιο σημαντικά. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στο διαχωρισμό της αγροδασοπονίας σε κατηγορίες ανάλογα με την χρήση γης στην οποία δίνεται έμφαση κάθε φορά, ανάλογα με τη κατανομή στο χώρο των καλλιεργειών και ανάλογα στο χρόνο με τον οποίο συνδέέται η εκάστοτε καλλιέργεια. ΜΟΡΦΕΣ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΓΡΟΛΑΣΟΠΟΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΆΤΩΝ Κατάταξη ανάλογα με το είδος των συστατικών Γεωρyι..:ό-δcrοοιι:ομιιι:ό (Agrisilνicll1tura1) Δcrοοι:::ομ ιιι:ό λιβα.διιι:ό (Silvopastora1) Κτηνοτροφία (Livestock raising/rearing Catt1e breeding) Εικόνα 1. Διάγραμμα των διαφόρων κατηγοριών αγροδασικών συστημάτων (Schultz et al., 1987) Στο προηγούμενο διάγραμμα (Εικ. 1) φαίνονται οι χρήσεις τις οποίες είναι δυνατό να συνδυάζει η αγροδασοπονία καθώς και η ορολογία που χρησιμοποιείται διεθνώς. Τα συστατικά στοιχεία των αγροδασικών συστημάτων είναι τα δέντρα, τα ποώδη - χαμηλά φυτά, τα χορτοδοτικά φυτά καθώς και τα ζώα. Ανάλογα με το είδος και το βαθμό παρουσίας των συστατικών αυτών γίνεται ένας χωρισμός των συστημάτων σε τρία είδη, δηλ. σε γεωργικόδασοκομικό (Agήsilνicultural), σε δασοκομικο-λιβαδικό (Silvopastoral), και σε αγρο-δασολιβαδικό (Agrosilvopastoral).

4 49 Κατάταξη ανάλογα με τη διάταξη στο χώρο Είναι δυνατό να καλλιεργούνται γεωργικά φυτά μεταξύ λωρίδων από θάμνους και δέντρα τα οποία κλαδεύονται τακτικά για να αποφευχθεί η σκίαση των γεωργικών φυτών. Η πρακτική αυτή ονομάζεται καλλιέρyεια σε λωριοες και στα αγγλικά alley cropping (Packham et al., 1994, MacDicken and Vergara, 1990). Ένα άλλο είδος φύτευσης είναι η περιμετρική διάταξη των δέντρων (boundary aπangement - contour p1anting) κατά την οποία φυτεύονται δέντρα στα όρια ιδιοκτησιών/ χωραφιών. Κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο της βόσκησης και ως ανεμοφράκτης. Μία άλλη μορφή είναι η τυχαιa - μεικτή διάταξη των δέντρων (τandom mixture) κατά την οποία τα δέντρα είναι τοποθετημένα τυχαία στο χώρο. Εφαρμόζεται κυρίως στις περιπτώσεις που συνίσταται η διατήρηση ήδη υπαρχόντων δέντρων σε δασο-λιβαδικά συστήματα. Μια ιδιαίτερα χρήσιμη δυνατότητα των αγροδασικών συστημάτων χωροθετικής διάταξης είναι η χλωρή λfπανση (mu1ching). Με τη πρακτική αυτή τα φυτικά υπολείμματα από. τα δέντρα διασκορπίζονται στα σημεία που φύονται τα γεωργικά φυτά (MacDicken and Vergara, 1990, Miller and Donahue, 1990). Τέλος, μια άλλη χρήσιμη, φυσική και οικονομική, χρήση αγροδασικών συστημάτων είναι οι ανεμοφράκτες (windbreaks ή shelterbe1ts) κατά την οποία τα δέντρα της καλλιέργειας φυτεύονται σε λωρίδες ή περιμετρικά παίζοντας συγχρόνως το ρόλο ανεμοφράκτη (Rathore and Mathur, 1994). Κατάταξη ανάλογα με τη διαδοχή στο χρόνο Ένα παραδοσιακό σύστημα των ημινομαδικών φυλών ε ίναι η παλιύδρομη - aποψιλωτική καλλιέρyεια (shifting cultivation ή αλλιώς s\ash and bum agricu1ture), κατά το οποίο μικρές εκτάσεις δάσους καίγονται και καλλιεργούνται για 1-5 χρόνια και μετά εγκαταλείπονται (Allaby, 1994). Ένα άλλο σύστημα είναι το Taungya κατά το οποίο φυτεύονται τα δέντρα συγχρόνως με τα γεωργικά φυτά (Allaby, 1994, MacDicken and Vergara, 1990). Όταν τα δέντρα μεγαλώσουν σταματά η καλλιέργεια των γεωργικών φυτών. Με το σύστημα της σύyχροvης- συνδυασμέvης καλλιέρyειας (integra1 οτ simultaneous cropping system) γίνεται παράλληλη χρονικά συγκαλλιέργεια ξυλοπαραγωγικών δέντρων και μονοετών γεωργικών φυτών. δυνατό να καλλιεργούνται για το ξύλο ή /και για παραγωγή καρπών. Τα δέντρα είναι τέλος, με το σύστημα της αyρανάπαυσης (fallow) γίνεται περιοδική διακοπή της καλλιέργειας της γης για μερικούς μήνες έως ένα έτος με σκοπό την αποταμίευση νερού και θρεπτικών στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Είναι δυνατό τα χωράφια να οργωθούν για την εξασθένιση των ζιζάνιων και την αποφυγή απώλειας νερού με τη διαπνοή τους (Miller and Donahue, 1990, MacDicken and Vergara, 1990). Είναι δυνατό να γίνουν και άλλοι διαχωρισμοί ανάλογα με το κύριο προϊόν που αναμένεται από τη χρήση, αλλά εδώ αναφέρθηκαν οι κυριότερες και πιο διαδεδομένες μορφές. Στη συνέχεια γίνεται μια αναφορά στη πρακτική της αγροδασοπονίας στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο παράδειγμα του καστανοδάσους Αγίου Νικολάου, Ευρυτανίας. ΑΓΡΟΔΑΣΟΙΙΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΤΟ ΙΙΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΑΝΟΔΑΣΟΥΣ Α ΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΥΡΥΤ ΑΝΙΑΣ Περιγραφή της περιοχής Τα καστανοδάσος του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στη ΒΑ πλευρά του όρους Τυμφρηστού, στα ανάντι της ομώνυμης κοινότητας του Νομού Ευρυτανίας. Περιλαμβάνεται μεταξύ Ό4" και '30" βορείου γεωγραφικού πλάτους και 1 50'05" και 1 52'25" γεωγραφικού μήκους δυτικά του μεσημβρινού Αθηνών. Η γενική έκθεση είναι βορειοανατολική και το ανάγλυφο σχετικά ομαλό με μικρές κλίσεις. Το κυρίαρχο είδος, η Castanea sativa Miller, καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής (95%) με αμιγείς συστάδες και κατά θέσεις σε μικρές επιφάνειες σε μίξη με ελάτη και φυλλοφόλες δρύες. Η βλάστηση της περιοχής ανήκει στον αυξητικό χώρο του Tilio-Castanetum.

5 50 Ιστορία ιcαι χρήση του δάσους ΒΙβλιογραφικές αναφορές για την αρχική εμφάνιση του δάσους δεν υπάρχουν. Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι αυταρυές, κάποιες άλλες ότι φυτεύτηκε από τους Τούρκους την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Το δάσος περιείχε στο παρελθόν μόνο άγριες καστανιές, αλλά το 1960, ύστερα από αίτημα των κατοίκων, το Υπουργείο Γεωργίας ενέκρινε τη μετατροπή της δασικής έκτασης που καλύπτεται από τις καστανιές σε δενδροκομική καλλιέργεια. Από ιδιοκτησιακής άποψης, το καστανοδάσος έχει αναγνωριστεί ως διακατεχόμενο και έχει χωριστεί σε περιβόλια, τα όρια των οποίων είναι φυσικά. Αρκετές άγριες καστανιές εξημερώθηκαν, ενώ οι κάτοικοι είχαν και έχουν το δικαίωμα να υλοτομούν τις άγριες για παραγωγή ξυλείας. Σύμφωνα με στοιχεία του Δασαρχείου Καρπενησίου, το 1964 δόθηκε το δικαίωμα στους κατοίκους να κόβουν τα δεντρύλλια της ελάτης που εμφανίζονταν μέσα στο καστανοδάσος και να τα εμπορεύονται σαν Χριστουγεννιάτικα δέντρα, ενώ το 1965 φυτεύτηκαν από τους ίδιους φυτάρια ελάτης που τους παραχωρήθηκαν από τη Δασική Υπηρεσία. Τα παραγόμενα προϊόντα από τη χρήση του δάσους είναι κάστανα, τεχνική ξυλεία και πάσσαλοι καστανιάς, έλατα Χριστουγέννων, στρόγγυλη ξυλεία καστανιάς και ελάτης, καστανόχωμα, καυσόξυλα, μέλι, ρίγανη και κτηνοτροφικά προϊόντα. Στις χρήσεις του δάσους μπορεί να περιληφθεί και το κυνήγι. Τα αγριογούρουνα που τρέφονται από τα κάστανα προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους κυνηγούς. Σύμφωνα με στοιχεία του Δασαρχείου Καρπενησίου (Γόγουλος και Κουρέπης, 1984), το 1984 έβοσκαν στη ευρύτερη περιοχή του καστανοδάσους 670 πρόβατα, 220 γίδες και 80 μεγάλα ζώα.. Με τη πάροδο του χρόνου, το κτηνοτροφικό κεφάλαιο μειώθηκε και σήμερα υπάρχουν μόνο 100 πρόβατα περίπου (Κρεντήρη, 1995). Η παραγωγή του μελιού είναι τουλάχιστο δύο με τρεις τόννοι το χρόνο. Η παραγωγή καστάνων είναι περίπου 50 έως 60 κιλά από κάθε καστανιά. Στο πίνακα 1 που ακολουθεί φαίνονται τα δασικά προϊόντα που ελήφθησαν από το καστανοδάσος ύστερα από αιτήσεις των κατοίκων στο Δασαρχείο Καρπενησίου. Πίνακας 1. Πολλαπλά δασικά προϊόντα του καστανοδάσους Αγίου Νικολάου Ευρυτανίας κατά τη περίοδο Είδος Έλατα Χριστουγέννων (αριθμ. δέντρων) Στρόγγυλη ξυλεία καστανιάς (κ.μ.) Στρόγγυλη ξυλεία ελάτης Καυσόξυλα καστανιάς 1 7 (Στοιχεία από τους πίνακες παραγωγής του Δασαρχείου Καρπενησίου) Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται φανερό ότι ο συνδυασμός διάφορων χρήσεων στο καστανοδάσος Αγίου Νικολάου Ευρυτανίας είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρος για τους κατοίκους, ενώ εξασφαλίζει την απαραίτητη οικολογική ισορροπία στο περιβάλλον. ΣΥΖΗΤΗΣΗ - ΠΡΟΤ ΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο συνδυασμός γεωργικών και δασοπονικών δραστηριοτήτων, όπως αυτός εκφράζεται με τον όρο αγροδασοπονία, ήταν ευρέως διαδεδομένη πρακτική στη χώρα μας κατά το παρελθόν. Τελευταία, παρατηρείται μια στροφή προς τη μονοκαλλιέργεια καθώς και προς τις εντατικές καλλιέργειες. Σύμφωνα με τα δεδομένα των ετήσιων στατιστικών απογραφών (Schu1tz et al., 1987), το 1963 οι συγκαλλιέργειες δέντρων γεωργικών φυτών κάλυπταν στρέμματα, δηλ. το 3% της καλλιεργούμενης έκτασης ενώ το 1983 η έκταση αυτή μειώθηκε κατά 35%, δηλ. σε , που είναι ο 1% της καλλιεργούμενης έκτασης. Χαρακτηριστική είναι η μείωση της ζήτησης φυσικών προϊόντων όπως είναι τα βυρσοδεψικά, βαφικά, αρωματικά κ.ά. λόγω της αντικατάστασης τους από χημικά προϊόντα. Ακόμη και στη βιομηχανία τροφίμων

6 51 χρησίμοποιούνται χημικές ενώσεις για τη προσθήκη γεύσης ή χρώματος στα προιοντα. Η ρητινοσυλλογή έχει μειωθεί στο ελάχιστο και τείνει να εξαφανιστεί. Οι αγρότες απομακρύνουν όλα τα δέντρα από τις εκτάσεις τους για να διευκολύνουν τη μηχανοποίηση των εργασιών τους με άμεσο αρνητικό αποτέλεσμα στη οικολογική ισορροπία της περιοχής. Σε διεθνές επ ίπεδο, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την επιστροφή σε παραδοσιακούς τρόπους χρήσης της γης αν και υπάρχει ακόμη κάποια διστακτικότητα από μέρους των αγροτών (Anderson, Ι994). Για την αγροδασοπονία στην Ελλάδα μπορούν να γίνουν οι ακόλουθες προτάσεις: Ι. Παρέμβαση της πολιτείας για την προώθηση της αγροδασοπονίας με βάση ένα μακροχρόνιο, εμπεριστατωμένο και ολοκληρωτικό σχεδιασμό. θα πρέπει να περιλαμβάνει τη διενέργεια σεμιναρίων για τη πληροφόρηση και επιμόρφωση των ενδιαφερόμενων αγροτών πάνω στο θέμα. 2. θα πρέπει να δοθούν επιδοτήσεις για τις μετατροπές των καλλιεργειών συμβατικής γεωργίας σε αγροδασοπονικές. 3. θα πρέπει να γίνει επιμόρφωση των γεωτεχνικών επιστημόνων της πράξης, όπως είναι οι δασολόγοι και οι γεωπόνοι, πάνω στο αντικείμενο της αγροδασοπονίας. Κρίνεται σκόπιμη η λειτουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων στα Πανεπιστήμια της χώρας σχετικών με το θέμα αυτό. 4. Είναι αναγκαία η δημιουργία πρότυπων περιοχών αγροδασοπονίας, οι οποίες θα αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση για τους αγρότες, ενώ θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για ερευνητικούς σκοπούς. 5. Η σχέση πολιτείας-αγροτών να είναι αμφίδρομη με την έννοια της συμμετοχής των αγροτών σε προγράμματα αγροδασοπονίας αλλά και να υπάρχει αμείωτο ενδιαφέρον από τη πολιτεία, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ένα κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Επίσης θα πρέπει η έρευνα να κατευθύνεται στην κάλυψη των τρεχουσών αναγκών των αγροτών. Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν σε αυτό το άρθρο, η αγροδασοπονία αποτελεί μια εναλλακτική χρήση γης φιλική προς το περιβάλλον. Είναι νωρίς να βγουν συμπεράσματα για το μέλλον της στην Ελλάδα, αλλά οι συγγραφείς θεωρούν βέβαιο ότι στο μέλλον θα υπάρξει έντονο ενδιαφέρον λόγω των αρνητικών αποτελεσμάτων των εντατικών καλλιεργειών, τα οποία θα γίνοντα ι όλο και πιο έκδηλα. Είναι σκόπιμο να γίνουν ευρέως γνωστές στους αγρότες και στους επιστήμονες της πράξης περιπτώσεις όπως αυτή του καστανοδάσους Αγίου Νικολάου για να αρθεί η επιφυλακτ ικότητα που υπάρχει σήμερα αλλά και για να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Allaby, Μ. Ι994. The Concise Oxford Dictionary of Ecology, Oxford University Press Oxford. Anderson, S. Ι994. Agroforestry and Sustainable Systems. Symposium Proceedings, Fort Collins, Colorado. USDA, General Technical Report RM-GTR-261. Bandolin, Τ.Η. and R.F. Fisher. 199Ι. Systems Ι6: 95-ΙΙ8. Agroforestry system in North America. Agroforestry Γόγουλος Π. και Ι. Κουρέπης Εχθροί του Δάσους Αγίου Νικολάου Ευρυτανίας κα ι Προφύλαξη αυτού από Πυρκαγιές. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Καρπενησίου, Τμήμα Δασοπονίας. Κρεντήρη ΙΙ Περιγραφή Διαχείρισης Καστανοδάσους Αγίου Νικολάου Ν. Ευρυτανίας. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Καρπενησίου, Τμήμα Δασοπονίας. Μαχαίρας Γ. και Ν. Τσιπλακίδης Σταθμολοyικές Συνθήκες και Προτε ινόμενα Δασοκομικά Μέτρα στο Καστανοδάσος Αγίου Νικολάου - Ευρυτανίας. Πτυχιακή Διατριβή. ΤΕΙ Καρπενησίου, Τμήμα Δασοπονίας.

7 52 MacDicken, K.G. and Ν.Τ. Vergara In Agroforestry: Classification and management. John Wi1ey & Sons.. New York. Miller, R. and R. Donahue. Ι 990. Soils : An introduction to Soils and Plant Growth,Prentice Hall (Simon & Schuster), New Jersey. Nair, Ρ.Κ Soil productivity aspect of agroforestry. Intemationa1 council for research in agroforestry, Nairobi, Kenya. Packham, J., D. Harding, G. Hi1ton and R. Stuttard Functional Ecology of Woodlands and Forests, Chapaman & HalJ, London. Pantera Α Interaction of B1ack Locust (Robinia pseudoacacia) with Black Wa1nut (Juglans nigra) and Green Ash (Fraxinus pennsylvanica): Growth and Nutrient Relationships. M.Sc. Thesis. Purdue University, West Lafayette, ΙΝ, USA. Rathore, Ν. and Α. Mathur. (1994) Forestry for Arid Regions, Agrotech Publishing Academy, Udaipur (India). Schultz, Α.Μ., V. Papanastasis, Τ. Katelman, C. Tsiouvaras, S. Kandre1is and Α. Nastis Agroforestry in Greece. Working Document. Aristot1e Univ. of Thessa\oniki. Schoo\ of Forestry and Nat. Res., Dep. of Range and Wild1ife Science. White, D.L. and B.L. Haines Litter decomposition in southem Appalachian black 1ocust and pine-hardwood stands: litter qua1ity and nitrogen dynamics. Can. J. For. Res. 18: Wickens, G. Goodin, and J. Field (Editors) P1ants for Arid Lands, (Royal Botanic Gardens, Kew) Unwin Hyman, London. Agroforestry: The combination of forestry, agrigulture, and pastoralism Τ.Ε.Ι. Α. Pantera and G. Mouflis Karpenissiou, Forestry Department, Karpenissi SUMMARY Agroforestry is discussed in this article as an Integrated Land Use System. The major biological, economical, and sociological advantages and disadvantages of agroforestry as compared to intensive agriculture are discussed. The criteria and major classification systems are mentioned. The example of the chestnut forest of Agios Nikolaos, Eurytania, is given as agroforestry practice in Greece. The products from the forest represent a considerable income for the villagers involved in its cultivation. Finally, discussion and recommendations about Agroforestry in Greece are ιnade. Keywords: Agroforestry, chestnut forest, Eurytania.

ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης

ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης ασογεωργικά συστήµατα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Κ. Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Σχολή ασολογίας και Φ. Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE

ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙ Α ΑΣΟΓΕΩΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ Θεσσαλονίκη, 4 Φεβρουαρίου 2005 ασογεωργικά συστήµατα και το ευρωπαϊκό πρόγραµµα SAFE Βασίλειος Π. Παπαναστάσης Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ΓΕΩΤΕΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Η Αγροδασοπονία στα Πλαίσια της Νέας ΚΑΠ 2014 2020 Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2014 Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια

Διαβάστε περισσότερα

Αγροδασικά οικοσυστήματα στο Δήμο Καρύστου, Ν. Εύβοια: Απογραφή και Αποδοχή

Αγροδασικά οικοσυστήματα στο Δήμο Καρύστου, Ν. Εύβοια: Απογραφή και Αποδοχή Αγροδασικά οικοσυστήματα στο Δήμο Καρύστου, Ν. Εύβοια: Απογραφή και Αποδοχή Α. Τόγια και Α. Παντέρα Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, Τ.Ε.Ι. Λαμίας, 36100 Καρπενήσι Περίληψη Η αγροδασοπονία

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακά φυτά Βιομάζα. Εισαγωγή στην καλλιέργεια, συγκομιδή, διακίνηση και χρήση βιομάζας

Ενεργειακά φυτά Βιομάζα. Εισαγωγή στην καλλιέργεια, συγκομιδή, διακίνηση και χρήση βιομάζας Ενεργειακά φυτά Βιομάζα. Εισαγωγή στην καλλιέργεια, συγκομιδή, διακίνηση και χρήση βιομάζας Θ.Α.Γέμτος Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εισαγωγή Χρήση βιομάζας δηλαδή χρήση βιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Καταρχήν, σε παγκόσμιο επίπεδο έχει εκπονηθεί το Στρατηγικό Σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών για τα Δάση το οποίο θέτει έξι βασικούς στόχους:

Καταρχήν, σε παγκόσμιο επίπεδο έχει εκπονηθεί το Στρατηγικό Σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών για τα Δάση το οποίο θέτει έξι βασικούς στόχους: Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε, Κύριε Υπουργέ, Κυρίες και κύριοι βουλευτές. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος σήμερα, γιατί επιτέλους ξεκινάει μια θεσμικά οργανωμένη στο ανώτατο επίπεδο της ελληνικής πολιτείας συζήτηση

Διαβάστε περισσότερα

Η αγροδασοπονία ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, προστασίας και διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων

Η αγροδασοπονία ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, προστασίας και διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων Η αγροδασοπονία ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, προστασίας και διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο, Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Τμήμα Δασολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Κωδικοποιημένη συνεισφορά συμμετεχόντων στην πρώτη Συνάντηση Διαβούλευσης Αθήνα, 10/05/2018 Περιεχόμενα ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ...

Διαβάστε περισσότερα

Μια νέα χρήση γης στα πλαίσια της ΚΑΠ 2014-2020

Μια νέα χρήση γης στα πλαίσια της ΚΑΠ 2014-2020 ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ Αγροδασοπονία: Μια νέα χρήση γης στα πλαίσια της ΚΑΠ 2014-2020 Θεσσαλονίκη, 5 Απριλίου 2013

Διαβάστε περισσότερα

Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος

Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος Πώς μπορεί να καλυφθεί η απουσία του κράτους; Κρίνα Μπελεάν Δικηγόρος ΔΣ Χανίων Περιβαλλοντολόγος, MSc Στην Ελλάδα, οι κατ εξοχήν αγροτικές περιοχές καταλαμβάνουν

Διαβάστε περισσότερα

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ)

Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) Υψηλή Φυσική Αξία (ΥΦΑ) εμφανίζεται ως έννοια για πρώτη φορά το 1993 (Baldock et al., 1993). επιβεβαιώνει την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ ορισμένων τύπων γεωργικών δραστηριοτήτων και των "φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές και φιλοσοφία της βιολογικής γεωργίας. Δούμα Κατερίνα Γεωπόνος

Αρχές και φιλοσοφία της βιολογικής γεωργίας. Δούμα Κατερίνα Γεωπόνος Αρχές και φιλοσοφία της βιολογικής γεωργίας Δούμα Κατερίνα Γεωπόνος Στάδια εξέλιξης της βιολογικής γεωργίας 1 ο στάδιο: 1920 Ξεκινούν οι πρώτοι προβληματισμοί από τον Αυστριακό Steiner που αγωνίζεται για

Διαβάστε περισσότερα

H ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την καλλιέργεια του εδάφους της γης µε σκοπό την παραγωγή φυτ

H ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την καλλιέργεια του εδάφους της γης µε σκοπό την παραγωγή φυτ ΗΓΕΩΡΓΙΚΗΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΚΑΡΑΣΑΒΒΑ Α 2 H ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την καλλιέργεια του εδάφους της γης µε σκοπό την παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΗΣ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΓΗΣ Ασημίνα Σκουτέρη 1 Ελληνικός Αγροτικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων, Τέρμα Αλκμάνος 11528, Ιλίσια, Αθήνα, e- mail : skas@fria.gr Ημερίδα:

Διαβάστε περισσότερα

Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές.

Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές. 8.2.8.3.2. 8.2 Ενίσχυση για γεωργοδασοκομικά συστήματα Επιμέρους μέτρο: 8.2 - στήριξη για την εγκατάσταση και συντήρηση γεωργοδασοκομικών συστημάτων 8.2.8.3.2.1. Περιγραφή του τύπου πράξης Τα γεωργοδασοκομικά

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Σύνοψη Τα γνωρίσματα που παρατηρούμε (φαινότυπος) είναι η συνδυασμένη έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Δασογεωργικά συστήματα Δρ. Άννα Σιδηροπούλου

Δασογεωργικά συστήματα Δρ. Άννα Σιδηροπούλου Δασογεωργικά συστήματα Δρ. Άννα Σιδηροπούλου Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο, Α.Π.Θ. Τι είναι δασογεωργικά συστήματα; Δασογεωργικά ονομάζονται τα συστήματα που συνδυάζουν δέντρα και γεωργικές καλλιέργειες στην

Διαβάστε περισσότερα

Εγκατάσταση, διαχείριση και συγκομιδή Φυτειών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου

Εγκατάσταση, διαχείριση και συγκομιδή Φυτειών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Γενικά στοιχεία Εγκατάσταση, διαχείριση και συγκομιδή Φυτειών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Τίτλος: Φυτείες Ξυλωδών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου (SRC) για τοπικές

Διαβάστε περισσότερα

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων

Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Επιτυγχάνοντας την παροχή πολλαπλών οικοσυστημικών υπηρεσιών: η σπουδαιότητα των αγρο-οικοσυστημάτων Achieving the delivery of multiple Ecosystem Services: the significance of Agro-ecosystems Δρ. Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ (2014-2020)

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ (2014-2020) ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΑ ΔΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΙΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ) Το 2015 θεωρείται μια πολύ σημαντική χρονιά για τα δάση σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς τουλάχιστον τέσσερις

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΒΑΛΑΝΙΔΙΑΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ A. Παντέρα, A. Παπαδόπουλος, K. Μανζανάς, Β. Παπαναστάσης, Γ. Φωτιάδης, M. Βραχνάκης, Δ. Αλιφραγκής,

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα Απελευθέρωση ουσιών αποσύνθεση Απορρόφηση

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά στοιχεία Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου για παραγωγή βιομάζας & θερμικές χρήσεις

Γενικά στοιχεία Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου για παραγωγή βιομάζας & θερμικές χρήσεις Γενικά στοιχεία Φυτείες Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου για παραγωγή βιομάζας & θερμικές χρήσεις Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Τίτλος: Φυτείες Ξυλωδών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου (SRC)

Διαβάστε περισσότερα

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών

Δασολιβαδικά Συστήματα. Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα Θ. Παπαχρήστου & Π. Πλατής Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Δασολιβαδικά Συστήματα συστήματα χρήσης γης Βοσκήσιμη ύλη Κτηνοτροφικά προϊόντα Δασικά προϊόντα Μακροπρόθεσμο κέρδος από δένδρα

Διαβάστε περισσότερα

Αειφόρος διαχείριση δασών ως κρίσιμος παράγοντας του εγχώριου κλάδου αξιοποίησης βιομάζας

Αειφόρος διαχείριση δασών ως κρίσιμος παράγοντας του εγχώριου κλάδου αξιοποίησης βιομάζας Αειφόρος διαχείριση δασών ως κρίσιμος παράγοντας του εγχώριου κλάδου αξιοποίησης βιομάζας Ιωάννης Ελευθεριάδης, ΚΑΠΕ 08 Απριλίου 2016 Metropolitan Expo Ξυλώδης βιομάζα και τάσεις 70% της παραγωγής ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

«Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;»

«Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» «Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη;» Μοίρες, 28-02-2017 «Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών» Ελισάβετ Γεωργοπούλου PhD Βιολόγος Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Λέξεις κλειδιά: Ευρυτανία, βοσκότοποι, προβλήματα, παρούσα κατάσταση.

Λέξεις κλειδιά: Ευρυτανία, βοσκότοποι, προβλήματα, παρούσα κατάσταση. Ορεινοί βοσκότοποι Νομού Ευρυτανίας Α. Παντέρα 1, Γ. Καραγεώργος 2, Π. Λούκας 3 και Ι. Φάκας 4 1 Τ.Ε.Ι. Λαμίας, Τμήμα Δασοπονίας, 361 00 Καρπενήσι 2 Διεύθυνση Δασών Ν. Ευρυτανίας, 361 00 Καρπενήσι 3 Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Αγροδασοπονία: Μια νέα επιστήμη αλλά πολύ παλιά πρακτική

Αγροδασοπονία: Μια νέα επιστήμη αλλά πολύ παλιά πρακτική Αγροδασοπονία: Μια νέα επιστήμη αλλά πολύ παλιά πρακτική Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας Τμήμα Δασολογίας και Φ. Περιβάλλοντος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Η Αγροδασοπονία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ Κωνσταντίνος Δημόπουλος, Δασολόγος M.Sc. Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών

Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών Αρχάνες, 17-03-2017 Ελισάβετ Γεωργοπούλου PhD Βιολόγος Πανεπιστήμιο Κρήτης Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης LIFE13 INF/GR/000188

Διαβάστε περισσότερα

Δασογεωργικά συστήματα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης

Δασογεωργικά συστήματα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Δασογεωργικά συστήματα: Παράδοση και νέες προοπτικές ανάπτυξης και διαχείρισης της γεωργικής γης Κωνσταντίνος Θ. Μαντζανάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος,

Διαβάστε περισσότερα

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Δασική Εδαφολογία Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος Μέρος 1 ο ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Η μεταφορά του νερού από την ατμόσφαιρα στην επιφάνεια της γης, η κίνησή του σ αυτή και η επιστροφή

Διαβάστε περισσότερα

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών

Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών Ανακύκλωση & διατήρηση Θρεπτικών 30-12-2014 EVA PAPASTERGIADOU Ανακύκλωση των Θρεπτικών είναι η χρησιμοποίηση, ο μετασχηματισμός, η διακίνηση & η επαναχρησιμοποίηση των θρεπτικών στοιχείων στα οικοσυστήματα

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών

Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών Δίκτυο NATURA 2000 στην Κρήτη: Υπηρεσίες οικοσυστημάτων αγροτικών περιοχών Άγιοι Δέκα, 10-05-2017 Ελισάβετ Γεωργοπούλου Βιολόγος Πανεπιστήμιο Κρήτης Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης LIFE13 INF/GR/000188

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ

Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ Η κλιματική αλλαγή (IPCC 2014 - AR5) Οι τελευταίες 3 δεκαετίες είναι οι θερμότερες από το 1850 και πιθανότατα οι θερμότερες των τελευταίων

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Η πυρκαγιά Η θέση της πυρκαγιάς

Διαβάστε περισσότερα

Δράση 1.1: βιολογική γεωργία ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007-2013

Δράση 1.1: βιολογική γεωργία ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007-2013 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007-2013 Άξονας 2 : Προστασία του περιβάλλοντος και αειφόρος διαχείριση των φυσικών πόρων Μέτρο 2.1.4 : Γεωργό-περιβαλλοντικές ενισχύσεις Δράση 1.1: βιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 Κυριακή 18 Μαρτίου 2012, ώρα 11:00 ενδροφύτευση - Τριάδι Θέρµης ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΤΕΣ: Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012, ώρα 18:00 ΚΤΙΡΙΟ ΠΑΛΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ - Αίθουσα Τελετών Σχολή ασολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΛΙΒΑΔΙΚΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ Δεν υπάρχουν Μόνιμες αλλαγές ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ Υπάρχουν Μόνιμες αλλαγές Διαδοχή Μετανάστευση ειδών Ιστορικές αλλαγές,

Διαβάστε περισσότερα

27/4/2017. Δασικά είδη μικρού περίτροπου χρόνου και Αγροδασοπονία ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ; ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ;

27/4/2017. Δασικά είδη μικρού περίτροπου χρόνου και Αγροδασοπονία ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ; ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΑΣΟΛΙΒΑΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ; Δασικά είδη μικρού περίτροπου χρόνου και Αγροδασοπονία ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΔΑΣΟΠΟΝΙΑ; Σκόπιμη συγκαλλιέργεια ξυλωδών και ποωδών φυτών στο ίδιο μέρος γης Δρ. Κωνσταντίνος Μαντζανάς Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά

Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΟΣΠΡΙΑ-ΠΟΛΥΕΤΕΙΣ ΘΑΜΝΩΔΕΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ-ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΆ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά Κατερίνα Μ. Κουκ ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ΕΘΙΑΓΕ 1 Σκοπός της ομιλίας να περιγράψω

Διαβάστε περισσότερα

Βιοποικιλότητα & Αγροτικά Οικοσυστήματα

Βιοποικιλότητα & Αγροτικά Οικοσυστήματα ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΕΙΦΟΡΑ ΑΓΡΟ- ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ Χρονική Διάρκεια: Οκτώβριος 2010 Ιούνιος 2014 Προϋπολογισμός:

Διαβάστε περισσότερα

Αρνητικές Επιπτώσεις των Πυρκαγιών στο Αγροτικό Οικοσύστημα Εναλλακτικές Λύσεις. Σάββας Αργυράκης Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Νέστου

Αρνητικές Επιπτώσεις των Πυρκαγιών στο Αγροτικό Οικοσύστημα Εναλλακτικές Λύσεις. Σάββας Αργυράκης Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Νέστου Αρνητικές Επιπτώσεις των Πυρκαγιών στο Αγροτικό Οικοσύστημα Εναλλακτικές Λύσεις Σάββας Αργυράκης Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Νέστου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η καύση των φυτικών υπολειμμάτων είναι μια παλιά συνήθεια

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Βλοντάκης. Γεωπόνος-Περιβ/λόγος-Βιοκαλλιεργητής

Γ. Βλοντάκης. Γεωπόνος-Περιβ/λόγος-Βιοκαλλιεργητής Περιοχές NATURA: Προστασία και αναβάθμιση των τοπικών φυσικών πόρων - βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία Γ. Βλοντάκης Γεωπόνος-Περιβ/λόγος-Βιοκαλλιεργητής Περιοχές δικτύου NATURA 2000 Φυσικοί πόροι Έδαφος

Διαβάστε περισσότερα

«Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής»

«Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής» «Βιοκαύσιμα και περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής» Δρ Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ecocity Υπεύθυνος της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών & Διαχείρισης του

Διαβάστε περισσότερα

Προσαρμογή καλλιεργητικών πρακτικών για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα στην ελαιοκαλλιέργεια Δρ. Γεώργιος Ψαρράς, Δρ. Γεώργιος Κουμπούρης

Προσαρμογή καλλιεργητικών πρακτικών για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα στην ελαιοκαλλιέργεια Δρ. Γεώργιος Ψαρράς, Δρ. Γεώργιος Κουμπούρης ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑ Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών & Αμπέλου Προσαρμογή καλλιεργητικών πρακτικών για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα στην ελαιοκαλλιέργεια Δρ. Γεώργιος Ψαρράς, Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή Αγροτική Πολιτική και βιοποικιλότητα Αγροτική ανάπτυξη σε προστατευόμενες περιοχές

Κοινή Αγροτική Πολιτική και βιοποικιλότητα Αγροτική ανάπτυξη σε προστατευόμενες περιοχές Κοινή Αγροτική Πολιτική και βιοποικιλότητα Αγροτική ανάπτυξη σε προστατευόμενες περιοχές Γιάννης Φερμαντζής Προϊστάμενος Τμήματος Προστασίας Φυσικού Κεφαλαίου Γεωργίας Δ/νση Χωροταξίας Περιβάλλοντος &

Διαβάστε περισσότερα

7672/19 ΣΠΚ/σα/ΜΙΠ 1 LIFE.1.B

7672/19 ΣΠΚ/σα/ΜΙΠ 1 LIFE.1.B Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Μαρτίου 2019 (OR. en) 7672/19 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Προεδρία Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: 15011/18 Θέμα: Ειδική Επιτροπή Γεωργίας / Συμβούλιο AGRI 159 ENV

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ι Δασική πολιτική και δασική ιδιοκτησία

ΔΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ι Δασική πολιτική και δασική ιδιοκτησία ΔΑΣΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ι Δασική πολιτική και δασική ιδιοκτησία Δασική ιδιοκτησία Η κυριότητα εμπεριέχει την έννοια της ιδιοκτησίας και για τη δασοπονία περιλαμβάνει αντικείμενα, όπως είναι το έδαφος, η ξυλεία,

Διαβάστε περισσότερα

Το περιβάλλον και ο άνθρωπος, πέρα από τη Δασολογία, στο έργο του αείμνηστου Καθηγητή Νίκου Στάμου

Το περιβάλλον και ο άνθρωπος, πέρα από τη Δασολογία, στο έργο του αείμνηστου Καθηγητή Νίκου Στάμου Το περιβάλλον και ο άνθρωπος, πέρα από τη Δασολογία, στο έργο του αείμνηστου Καθηγητή Νίκου Στάμου Ημερίδα στη μνήμη του Νικόλαου Στάμου Περτούλι Τρικάλων, 5 Ιούνη 2012 Ημερίδα στη μνήμη του Ν. Στάμου

Διαβάστε περισσότερα

http://www.eu-water.eu

http://www.eu-water.eu 5ο Ενημερωτικό Δελτίο του έργου EU-WATER Διακρατική ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων στη γεωργία http://www.eu-water.eu "Οικονομικά κίνητρα για την υιοθέτηση πρακτικών εξοικονόμησης νερού και

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ: ΤΜΗΜΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ IRIS

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ: ΤΜΗΜΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ IRIS ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 52, 71305, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΗΛ: 2810 360715 7 FAX: 2810 360718 info@irisbio.gr / www.irisbio.gr ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ: ΤΜΗΜΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή βιομάζας Θ.Α. ΓΕΜΤΟΣ ΕΥ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή βιομάζας Θ.Α. ΓΕΜΤΟΣ ΕΥ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή βιομάζας Θ.Α. ΓΕΜΤΟΣ ΕΥ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Εισαγωγή Όπως είναι γνωστό η χώρα μας πρέπει να συμμορφωθεί με διεθνείς συμβάσεις που την υποχρεώνουν να επιτύχει μέχρι το 2020

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας

Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Εργαστήριο Δασικής Γενετικής και Βελτίωσης Δασοπονικών Ειδών Προστασία Γενετικής Βιολογικής Ποικιλότητας Διαχείριση της Γενετικής Ποικιλότητας (με έμφαση στα μεσογειακά δάση) 1 Βιοποικιλότητα Ορίζεται,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΡΟΦΗΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ Στη χώρα μας, οι κύριες χρήσεις γης είναι Λιβάδια Γεωργικές εκτάσεις Δάση Ιδιαίτερα στον ορεινό και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Η παραγωγή τροφής

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Η παραγωγή τροφής Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Η παραγωγή τροφής Καλύπτει τη βασικότερη ανθρώπινη ανάγκη Ιστορικά, η πρώτη αιτία ανθρώπινης παρέµβασης στο φυσικό περιβάλλον Σχετίζεται άµεσα µε τον υπερπληθυσµό

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη LIFE + AdaptFor Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη Επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα Δασικά οικοσυστήματα Καλλιόπη Ραδόγλου & Γαβριήλ Σπύρογλου

Διαβάστε περισσότερα

Προοπτικές ανάπτυξης ενεργειακών καλλιεργειών στην Ελλάδα και ΕΕ. Επιπτώσεις στο περιβάλλον Φάνης Γέμτος, Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανολογίας,

Προοπτικές ανάπτυξης ενεργειακών καλλιεργειών στην Ελλάδα και ΕΕ. Επιπτώσεις στο περιβάλλον Φάνης Γέμτος, Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανολογίας, Προοπτικές ανάπτυξης ενεργειακών καλλιεργειών στην Ελλάδα και ΕΕ. Επιπτώσεις στο περιβάλλον Φάνης Γέμτος, Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εισαγωγή Η ΕΕ και η χώρα μας δεν διαθέτουν

Διαβάστε περισσότερα

14/11/2011. Οικογένεια Felidae Υποοικογένεια Acinonychidea Acinonyx jubatus

14/11/2011. Οικογένεια Felidae Υποοικογένεια Acinonychidea Acinonyx jubatus 4// Bιολογική ποικιλότητα ή Bιοποικιλότητα ποικιλότητα των διαφόρων μορφών ζωής Οικογένεια Felidae Υποοικογένεια Acinonychidea Acinonyx jubatus Επίπεδα βιοποικιλότητας Γενετική ποικιλότητα Ποικιλότητα

Διαβάστε περισσότερα

Μπορεί η βιοποικιλότητα να παράξει εισόδημα ;

Μπορεί η βιοποικιλότητα να παράξει εισόδημα ; Μπορεί η βιοποικιλότητα να παράξει εισόδημα ; Καθηγητής Θανάσης Σφουγγάρης Διευθυντής Εργαστηρίου Διαχείρισης Οικοσυστημάτων και Βιοποικιλότητας Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

Παραδοσιακά δασογεωργικά συστήµατα της Ελλάδας: η περίπτωση του ήµου Ασκίου. Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης και Ε. Μπατιάνης

Παραδοσιακά δασογεωργικά συστήµατα της Ελλάδας: η περίπτωση του ήµου Ασκίου. Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης και Ε. Μπατιάνης Παραδοσιακά δασογεωργικά συστήµατα της Ελλάδας: η περίπτωση του ήµου Ασκίου Κ. Μαντζανάς, Ε. Τσατσιάδης και Ε. Μπατιάνης Πλεονεκτήµατα δασογεωργικών συστηµάτων Περιβαλλοντικά Οικονοµικά. Απορροή, διάβρωση

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές

Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες περιοχές ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ-ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ «Η κτηνοτροφία στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης» 20 Νοεμβρίου 2015, Κομοτηνή Διαχείριση της βόσκησης αγροτικών ζώων στις προστατευόμενες

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5 (ΘΟΣΣ 5) ΔΑΣΟΚΟΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5 (ΘΟΣΣ 5) ΔΑΣΟΚΟΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5 (ΘΟΣΣ 5) ΔΑΣΟΚΟΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Αργυρώ Ζέρβα, ΥΠΕΚΑ/Ειδική Γραμματεία Δασών Σοφία Πουρνάρα, Διαχειριστική Αρχή ΥΠΑΑΤ 1η Συνάντηση ομάδας ΘΟΣΣ 5, Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Παρόχθια οικοσυστήματα. Ανθρωπογενείς επιδράσεις.

Παρόχθια οικοσυστήματα. Ανθρωπογενείς επιδράσεις. Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Παρόχθια οικοσυστήματα. Ανθρωπογενείς επιδράσεις. 2ο ΕΠΑ.Λ. Καρδίτσας 2014 Τι είναι η παρόχθια ζώνη; Η παρόχθια περιοχή είναι δίπλα σε κάποια όχθη ποταμών, χειμάρρων,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ιδίως των μεταλλείων και λατομείων)

Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ιδίως των μεταλλείων και λατομείων) Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ιδίως των μεταλλείων και λατομείων) Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Έννοια του όρου αποκατάσταση Ο προσδιορισμός μιας έννοιας, το περιεχόμενο της και η δυναμική που

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ 1 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑ 9 &10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Τσαντήλας Χρίστος, Ευαγγέλου Ελευθέριος Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ, Γενική Διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Η ζωή µας χωρίς φυτοφάρµακα: Στο δρόµο προς µία Βιώσιµη Γεωργία

Η ζωή µας χωρίς φυτοφάρµακα: Στο δρόµο προς µία Βιώσιµη Γεωργία Η ζωή µας χωρίς φυτοφάρµακα: Στο δρόµο προς µία Βιώσιµη Γεωργία ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Μάιος 2014 Η δραματική μείωση των πληθυσμών των άγριων και εκτρεφόμενων μελισσών που αναφέρεται τα τελευταία χρόνια στην

Διαβάστε περισσότερα

Εγκατάσταση και διαχείριση των Φυτειών Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου

Εγκατάσταση και διαχείριση των Φυτειών Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Εγκατάσταση και διαχείριση των Φυτειών Δασικών Ειδών Μικρού Περίτροπου Χρόνου Ιωάννης Ελευθεριάδης Τμήμα βιομάζας ΚΑΠΕ Τοπικές, φυσικές και γεωγραφικές συνθήκες μικροκλίμα έδαφος Επιλογή του τόπου ευαισθησία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 1 Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντικά προβλήματα & λύσεις στη γεωργία της Κρήτης

Περιβαλλοντικά προβλήματα & λύσεις στη γεωργία της Κρήτης Πέμπτη, 22 Φεβρουαρίου 2018 Περιοχές NATURA 2000: Ευκαιρία ή εμπόδιο για την ανάπτυξη; Περιβαλλοντικά προβλήματα & λύσεις στη γεωργία της Κρήτης Βασίλης Γκισάκης Δρ, Γεωπόνος Βιολογική Γεωργία Πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους»

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» Παρουσίαση των Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργούν στον Βοτανικό Κήπο «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» Πρόγραμμα 1 ο Βλάβες και Αποκατάσταση Φυσικού περιβάλλοντος Στόχοι του προγράμματος:

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακή αξιοποίηση ξυλώδους βιομάζας. Ιωάννης Ελευθεριάδης Δασολόγος Τμήμα Βιομάζας, ΚΑΠΕ

Ενεργειακή αξιοποίηση ξυλώδους βιομάζας. Ιωάννης Ελευθεριάδης Δασολόγος Τμήμα Βιομάζας, ΚΑΠΕ Ενεργειακή αξιοποίηση ξυλώδους βιομάζας Ιωάννης Ελευθεριάδης Δασολόγος Τμήμα Βιομάζας, ΚΑΠΕ Ξυλώδης βιομάζα και παραγωγή ενέργειας Βασικό ρόλο στις ΑΠΕ (70% της παραγωγής) Σημαντική αύξηση της ζήτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΠ 2000-2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2000 2006 NOΕΜΒΡΙΟΣ 2006 2 ΑΞΟΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αικ. Καρυώτη 1.2. & Ν. Γ. Δαναλάτος 1

Αικ. Καρυώτη 1.2. & Ν. Γ. Δαναλάτος 1 ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΗΝΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ πηγή ζωής & ανάπτυξης στη Θεσσαλία Βελτιστοποίηση παραγωγής καλαμποκιού στη Θεσσαλία: αποτελέσματα εφαρμογής χλωρής λίπανσης με μπιζέλι σε πλήρη και μειωμένη στάγδην άρδευση

Διαβάστε περισσότερα

Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή

Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή Λιβαδικά Οικοσυστήματα και Κλιματική Αλλαγή Μιχάλης Βραχνάκης, Γεώργιος Ζαβάκος, Αχιλλέας Τσισρούκης, Περικλής Μπίρτσας, Δημήτριος Ζιάνης, Βασίλειος Αρέτος Τμήμα Δασοπονίας & ΔΦΠ (Καρδίτσα), ΤΕΙ Θεσσαλίας

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Αειφορική γεωργία και ανάπτυξη Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ευκαιρίες χρηματοδότησης για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ευκαιρίες χρηματοδότησης για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2014-2020 Ευκαιρίες χρηματοδότησης για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή Προτεραιότητες Π1: Προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας στη γεωργία,

Διαβάστε περισσότερα

Επίσης: Πολυτεμαχισμός γεωργικής γης στην Ελλάδα: γιατί; Κτηματολόγιο, χρήσεις γης, πολιτική γης

Επίσης: Πολυτεμαχισμός γεωργικής γης στην Ελλάδα: γιατί; Κτηματολόγιο, χρήσεις γης, πολιτική γης Επίσης: Πολυτεμαχισμός γεωργικής γης στην Ελλάδα: γιατί; Κτηματολόγιο, χρήσεις γης, πολιτική γης Παράγοντες που επιδρούν στο φαινόμενο της ερημοποίησης στην Ελλάδα 1. Οι ημιερημικές κλιματικές συνθήκες,

Διαβάστε περισσότερα

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας Κωδικοποιημένη συνεισφορά συμμετεχόντων στη δεύτερη Συνάντηση Διαβούλευσης Θεσσαλονίκη, 29/05/2018 Περιεχόμενα ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ...

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικές και μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης για την κλιματική αλλαγή

Πολιτικές και μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης για την κλιματική αλλαγή Πολιτικές και μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 για την κλιματική αλλαγή Προτεραιότητες 1: Προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας στην γεωργία, τη δασοπονία και τις αγροτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ. ΑΣΚΗΣΗ 5 η ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ NAIADE. Υπεύθυνη μαθήματος Αναστασία Στρατηγέα Αναπλ. Καθηγ. Ε.Μ.Π.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ. ΑΣΚΗΣΗ 5 η ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ NAIADE. Υπεύθυνη μαθήματος Αναστασία Στρατηγέα Αναπλ. Καθηγ. Ε.Μ.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΑΣΚΗΣΗ 5 η ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ NAIADE Υπεύθυνη

Διαβάστε περισσότερα

μεταβολών χρήσεων - κάλυψης γης στη λεκάνη απορροής της Κάρλας

μεταβολών χρήσεων - κάλυψης γης στη λεκάνη απορροής της Κάρλας Μοντελοποίηση διαχρονικών μεταβολών χρήσεων - κάλυψης γης στη λεκάνη απορροής της Κάρλας Χατζηπέτρου Χρυσάφω Άννα, Υπ. Διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, ΦΠΑΠ, Εργαστήριο Βιομετρίας.

Διαβάστε περισσότερα

Προστασία και διαχείριση της βιοποικιλότητας:

Προστασία και διαχείριση της βιοποικιλότητας: Βιοποικιλότητα και επιχειρηματικότητα σε περιοχές Natura 2000: Προχωρώντας μπροστά Προστασία και διαχείριση της βιοποικιλότητας: Μια πρόκληση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου Γενικός Διευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0178/23. Τροπολογία. Marco Zullo, Rosa D Amato εξ ονόματος της Ομάδας EFDD

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0178/23. Τροπολογία. Marco Zullo, Rosa D Amato εξ ονόματος της Ομάδας EFDD 28.5.2018 A8-0178/23 23 Αιτιολογική σκέψη A α Αα. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση του παγκόσμιου εμπορίου δημιουργεί ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις, σε θέματα όπως είναι μεταξύ άλλων το περιβάλλον, η κλιματική

Διαβάστε περισσότερα

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης.

LIFE07 NAT/GR/ PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR ) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης. LIFE07 NAT/GR/000286 PINUS Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης www.parnonaslife.gr Δρ. Πέτρος Κακούρος petros@ekby.gr Εταίροι και προϋπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0178/30. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0178/30. Τροπολογία 28.5.2018 A8-0178/30 30 Nicola Caputo, Maria Lidia Senra Rodríguez Αιτιολογική αναφορά 10 α (νέα) έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών (ΕΠΠ) με τίτλο «Απαγόρευση της γλυφοσάτης και προστασία

Διαβάστε περισσότερα

Χατζηγεωργίου Ι., Φορτάτος Ε., Ζέρβας Γ. Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως και Διατροφής, Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών, Γ.Π.Α.

Χατζηγεωργίου Ι., Φορτάτος Ε., Ζέρβας Γ. Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως και Διατροφής, Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών, Γ.Π.Α. ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΥ ΚΟΥΚΙΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΧΛΩΡΟΜΑΖΑΣ Χατζηγεωργίου Ι., Φορτάτος Ε., Ζέρβας Γ. Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως

Διαβάστε περισσότερα

Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών

Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών ΕΘΝΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘΙΑΓΕ) ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΣΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Αειφορία και σύγχρονες τάσεις (αειφορικής) διαχείρισης των δασών ρ. Σ. Γκατζογιάννης, Τακτικός ερευνητής Ι Ε/ ΕΘΙΑΓΕ 1. Το σύστηµα αξιών

Διαβάστε περισσότερα

Τοπικές Ποικιλίες. Γεωπονική Θεώρηση - O Ρόλος τους στην Σημερινή Γεωργία. Πηνελόπη Μπεμπέλη

Τοπικές Ποικιλίες. Γεωπονική Θεώρηση - O Ρόλος τους στην Σημερινή Γεωργία. Πηνελόπη Μπεμπέλη Τοπικές Ποικιλίες Γεωπονική Θεώρηση - O Ρόλος τους στην Σημερινή Γεωργία Πηνελόπη Μπεμπέλη Τοπικές Ποικιλίες (Εγχώριοι Πληθυσμοί) Είναι ετερογενείς πληθυσμοί Είναι τοπικά προσαρμοσμένοι Έχουν δημιουργηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Η παραγωγή τροφής

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. Η παραγωγή τροφής Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΗΣ ΩΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Η παραγωγή τροφής Καλύπτει τη βασικότερη ανθρώπινη ανάγκη Ιστορικά, η πρώτη αιτία ανθρώπινης παρέμβασης στο φυσικό περιβάλλον Σχετίζεται άμεσα με τον υπερπληθυσμό

Διαβάστε περισσότερα

«Οικοσυστημικές Υπηρεσίες & Οικοτουρισμός»

«Οικοσυστημικές Υπηρεσίες & Οικοτουρισμός» «Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για Επαγγελματίες Τουρισμού «Οικοσυστημικές Υπηρεσίες & Οικοτουρισμός» Ομαλός

Διαβάστε περισσότερα

Μπορεί η διαχείριση των εδαφικών πόρων να συμβάλλει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου;

Μπορεί η διαχείριση των εδαφικών πόρων να συμβάλλει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου; Μπορεί η διαχείριση των εδαφικών πόρων να συμβάλλει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου; Δημ. Αλιφραγκής Καθηγητής Εργαστήριο Δασικής Εδαφολογίας ΑΠΘ Αύξηση του ρυθμού δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικός κήπος Πρακτικές βιολογικής γεωργίας

Σχολικός κήπος Πρακτικές βιολογικής γεωργίας Σχολικός κήπος Πρακτικές βιολογικής γεωργίας Μιχαηλίδου Ειρήνη ΚΠΕ Λαυρίου ΜΟΡΦΕΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Συμβατική γεωργία Ολοκληρωμένη γεωργία (διαχείριση) Παραδοσιακή γεωργία Φυσική γεωργία Αειφόρος γεωργία Οικολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 1 1. Ενίσχυση της ελκυστικότητας του αγροτικού χώρου μέσω βελτίωσης

Διαβάστε περισσότερα

Συνδυασμός δέντρων και γεωργικών καλλιεργειών στην ίδια επιφάνεια.

Συνδυασμός δέντρων και γεωργικών καλλιεργειών στην ίδια επιφάνεια. Συνδυασμός δέντρων και γεωργικών καλλιεργειών στην ίδια επιφάνεια. ........ Tα δασογεωργικά συστήματα στην Ελλάδα καταλαμβάνουν έκταση 1.044.875 εκτ. που αντιστοιχεί στο 32% της συνολικής γεωργικής γης

Διαβάστε περισσότερα

Δράση 1.1. Σχεδιασμός και οργάνωση λήψης στοιχείων υπαίθρου.

Δράση 1.1. Σχεδιασμός και οργάνωση λήψης στοιχείων υπαίθρου. 1 η ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΓΟΥ 1 η φάση έργου (Περίοδος 25 Μαϊου έως 30 Σεπτεμβρίου 2014) Στη πρώτη φάση του έργου υλοποιήθηκαν τα παρακάτω: 1 ο Πακέτο εργασίας (Προσδιορισμός είδους και ποσοτήτων υπολειμμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβουλίες στον Αγροτικό Χώρο: Ανάγκες, Προβλήματα, Προοπτικές

Πρωτοβουλίες στον Αγροτικό Χώρο: Ανάγκες, Προβλήματα, Προοπτικές Πρωτοβουλίες στον Αγροτικό Χώρο: Ανάγκες, Προβλήματα, Προοπτικές Δρ Τζουραμάνη Ειρήνη Ινστιτούτο Γεωργοοικονομικών & Κοινωνιολογικών Ερευνών Τέρμα Αλκμάνος, 115 28 Αθήνα tzouramani@agreri.gr Η Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000

Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου NATURA 2000 Αρβανίτης Παντελής Δασολόγος, PhD Δ/νση Δασών Ηρακλείου τηλ 2810264962. email: p.arvanitis@apdkritis.gov.gr NATURA 2000

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΓΗ Δ. ΑΡΖΟΥΜΑΝΙΔΟΥ

ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΓΗ Δ. ΑΡΖΟΥΜΑΝΙΔΟΥ ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΓΗ Δ. ΑΡΖΟΥΜΑΝΙΔΟΥ είναι οι παραγωγικές δυνάμεις ή το αποτέλεσμα των παραγωγικών δυνάμεων που υπάρχουν και δρουν στο φυσικό περιβάλλον και που για τον σημερινό άνθρωπο μπορούν,

Διαβάστε περισσότερα