Έκθεση αξιολόγησης Πανεπιστηµίου Αιγαίου ( ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. Δεκέμβριος εκέµβριος 2009 ~ 1 ~

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Έκθεση αξιολόγησης Πανεπιστημίου Αιγαίου (Ακαδημαϊκό έτος ) Δεκέμβριος 2009 ~ 1 ~

2 ΠΕΕΡΡΙΙΕΕΧΟΜΕΕΝΑ Ειισαγωγή Γεενιικά γιια ττο Πανεεπιισττήμιιο Αιιγαίίου Σττραττηγιικοίί σττόχοιι ττου Πανεεπιισττημίίου Αιιγαίίου Αποστολή του Ιδρύματος Φυσιογνωμία και όραμα του Ιδρύματος Προγράμματτα Σπουδών ττου Πανεεπιισττημίίου Αιιγαίίου 10 3.α.i. Προπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών 15 3.α. ii. Κανόνες Λήψης πτυχίου / Διπλώματος 42 3.β.i. Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών 52 3.β.ii. Κανόνες Λήψης Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης 85 3.γ. ERASMUS/SOCRATES Φοιιττηττέέςς/ /ττριιεεςς Προπτυχιακοί Φοιτητές/τριες (α) Νεοεισακτέοι φοιτητές/τριες (β) Εγγεγραμμένοι φοιτητές/τριες (γ) Απόφοιτοι Τμήματος (δ) Βαθμός πτυχίου/διπλώματος Μεταπτυχιακοί Φοιτητές/τριες (α) Εισακτέοι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες (β) Βαθμός πτυχίου/διπλώματος Διδακτορικές Σπουδές Προσωπιικό Αναλογία διδακτικό προσωπικό/φοιτητών Διιδακττιικό έέργο Ερεευνηττιικό έέργο ττηςς ττεελεευτταίίαςς διιεεττίίαςς Λοιιπέέςς Υπηρεεσίίεεςς Διοικητικό Προσωπικό Εκπαιδευτικές Υποδομές / Εξοπλισμοί Κτιριακές Υποδομές 187 ~ 2 ~

3 1.. Ειισαγωγή Με τον Ν. 3374/2005 (ΦΕΚ 189/Α/ ) θεσµοθετείται η διασφάλιση της οιότητας στην Ανώτατη Εκ αίδευση, θεσµός ο ο οίος ενισχύει την αυτοτέλεια των Ιδρυµάτων Ανώτατης Εκ αίδευσης καθώς αναθέτει την ευθύνη της αξιολόγησης του έργου τους στα ίδια τα Ιδρύµατα µέσω της αυτοαξιολόγησής τους. Η αξιολόγηση των Ιδρυµάτων Ανώτατης Εκ αίδευσης ραγµατο οιείται σε δύο στάδια: Το ρώτο στάδιο αφορά στην αξιολόγηση του ε ιτελούµενου έργου α ό τις ίδιες τις Ακαδηµαϊκές Μονάδες των Ιδρυµάτων Ανώτατης Εκ αίδευσης σε σχέση µε τη φυσιογνωµία, τους στόχους και την α οστολή τους (εσωτερική αξιολόγηση). Μετά α ό την ολοκλήρωση του ρώτου σταδίου, ακολουθεί σε δεύτερο στάδιο η αξιολόγηση του ε ιτελούµενου έργου α ό Ε ιτρο ή ου α οτελείται α ό ανεξάρτητους εµ ειρογνώµονες, η ο οία λαµβάνει υ όψη και τα α οτελέσµατα των εκθέσεων εσωτερικής αξιολόγησης των Ακαδηµαϊκών Μονάδων {εξωτερική αξιολόγηση). Σε αυτή την κατεύθυνση, µε την υ αριθµ 22/ Α οφ. της Συγκλήτου του Πανε ιστηµίου Αιγαίου, συστήθηκε η Μονάδας ιασφάλισης Ποιότητας (ΜΟ. Ι.Π) του Ιδρύµατος, η ο οία α οτελείται α ό τους κκ. : Κώστα Ζώρα, Αντι ρύτανη Ακαδηµαϊκών Υ οθέσεων και Προσω ικού, Πρόεδρος Ιωάννη Κάλλα, Πρόεδρο Τµήµατος Κοινωνιολογίας, Μέλος Αναστάσιο Κοντάκο, Πρόεδρο Τµήµατος Ε ιστηµών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκ αιδευτικού Σχεδιασµού, Μέλος Ιωάννη Μίνη, Ανα ληρωτή Καθηγητή Τµήµατος Μηχανικών Οικονοµίας & ιοίκησης, Μέλος Μαρία Σιδερή, Εκ ρόσω ο του ιοικητικού Προσω ικού του Ιδρύµατος, Μέλος Το έργο της ΜΟ ΙΠ συνε ικουρείται α ό τους : Πάρι Τσάρτα, Καθηγητή Τµήµατος ιοίκησης Ε ιχειρήσεων, Σύµβουλο της ΜΟ ΙΠ σε θέµατα αξιολόγησης ~ 3 ~

4 Αγγελική ηµητρακο ούλου, Καθηγήτρια Τµήµατος Ε ιστηµών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκ αιδευτικού Σχεδιασµού, Νικόλαο Καραχάλιο, Ανα λ. Καθηγητή, Πρόεδρο Τµήµατος Μαθηµατικών. ηµήτρη Γαρδίκη, Προϊστάµενο Γραµµατείας Ειδικού Λογαριασµού Έρευνάς, Γιώργο Κολοκυθά, Στέλεχος του Γραφείου Ελέγχου Ποιότητας, Με α οφάσεις τους, οι Γενικές Συνελεύσεις των Τµηµάτων του Ιδρύµατος έχουν συγκροτήσει τις ΟΜΕΑ των Τµηµάτων του Πανε ιστηµίου Αιγαίου, οι ο οίες είναι υ εύθυνες για την εσωτερική αξιολόγηση των τµηµάτων τους. Η κάθε ΟΜ.Ε.Α διεξήγε την εσωτερική αξιολόγηση της οικείας Ακαδηµαϊκής Μονάδας για το ακαδηµαϊκό έτος και συνέταξε την Ετήσια Έκθεση Αξιολόγησης Τα Τµήµατα του Ιδρύµατος υ έβαλαν στη ΜΟ. Ι.Π. του Ιδρύµατος την Ετήσια Εσωτερική έκθεση για το ακαδηµαϊκό έτος ου εριλαµβάνει συγκεντρωτικά στοιχεία µε οσοτικά δεδοµένα για τους φοιτητές ή σ ουδαστές, τα µέλη.ε. Π. ή Ε. Π., το λοι ό ε ιστηµονικό ροσω ικό, το διοικητικό ροσω ικό, το ρόγραµµα σ ουδών, τη φοιτητική µέριµνα, τις διοικητικές υ ηρεσίες, την υλικοτεχνική υ οδοµή και κάθε άλλο θέµα ου αφορά τη λειτουργία της Ακαδηµαϊκής Μονάδας. Με βάση τις εσωτερικές εκθέσεις των ε ί µέρους Ακαδηµαϊκών Μονάδων, του Πανε ιστηµίου Αιγαίου, η ΜΟ. Ι.Π. και οι συνεργάτες αυτής συνέταξαν την αρούσα έκθεση, η ο οία α οτελεί την εσωτερική έκθεση αξιολόγησης του Ιδρύµατος για το ακαδηµαϊκό έτος ~ 4 ~

5 2.. Γενιικά γιια το Πανεπιιστήμιιο Αιιγαίίου Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου αποτελεί ένα Εκπαιδευτικό και Ερευνητικό Δίκτυο σε μία μοναδική νησιωτική περιφέρεια, αυτή του Αρχιπελάγους. Ιδρύθηκε το 1984 (Φ.Ε.Κ. 31/Α/ ) και σήμερα (Ακαδ. Έτος ) βρίσκονται σε λειτουργία 16 ακαδημαϊκά Τμήματα και 28 Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, κατανεμημένα σε πέντε Σχολές και πέντε Πανεπιστημιακές Μονάδες (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ρόδος, Σύρος). Επιπρόσθετα λειτουργεί από το ακαδ. Έτος η έκτη Πανεπιστημιακή Μονάδα, με το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, στη Λήμνο, ενώ αναμένεται να λειτουργήσει από το ακαδ. Έτος το 18 ο Τμήμα, το «Τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού» στη Χίο. Σημειώνεται επίσης ότι, σε εκπαιδευτικό επίπεδο, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου συμμετέχει στην εξομοίωση των εκπαιδευτικών προσχολικής και δημοτικής εκπαίδευσης, λειτουργεί δύο Διδασκαλεία μετεκπαίδευσης δασκάλων και νηπιαγωγών και διαθέτει Πρόγραμμα Σπουδών Επιλογής. Συμμετέχει επίσης στο Ινστιτούτο Αιγαίου του Δικαίου της Θάλασσας και του Ναυτικού Δικαίου, το οποίο εδρεύει στη Ρόδο. Με την παρούσα έκθεση επιχειρείται η παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης του Πανεπιστήμιου Αιγαίου το ακαδημαϊκό έτος και ο προσδιορισμός των σημείων εκείνων που απαιτούν άμεση βελτίωσή. Αρχικά καθορίζεται η φιλοσοφία και η οργανωσιακή κουλτούρα του Ιδρύματος, η διατύπωση της αποστολής και του μακροχρόνιου οράματός του σε σχέση με αυτό στο οποίο επιθυμεί να αναδειχθεί και στην πραγματικότητα αυτό που θα το διαφοροποιήσει από τα υπόλοιπα Πανεπιστημιακά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα τόσο της χώρας, όσο και του διεθνοποιημένου περιβάλλοντος, στο οποίο δραστηριοποιείται. Στο πλαίσιο αυτό, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου καλλιεργεί κλίμα εξωστρέφειας, προκειμένου να καταδείξει τη δυνατότητά του να εξελιχθεί σε σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης τόσο της περιοχής του Αρχιπελάγους όσο και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. ~ 5 ~

6 2.. Στρατηγιικοίί στόχοιι του Πανεπιιστημίίου Αιιγαίίου 2.1 Αποστολή του Ιδρύματος Η αποστολή των Ελληνικών Πανεπιστημίων είναι, σύμφωνα με το νόμο-πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία τους, «Να παράγουν και να μεταδίδουν τη γνώση με την έρευνα και τη διδασκαλία και να καλλιεργούν τις τέχνες. Να συντείνουν στη διαμόρφωση υπεύθυνων ανθρώπων με επιστημονική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική συνείδηση και να παρέχουν τα απαραίτητα εφόδια που θα εξασφαλίζουν την άρτια κατάρτισή τους για επιστημονική και επαγγελματική σταδιοδρομία. Να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, πολιτιστικών και αναπτυξιακών αναγκών του τόπου. Στα πλαίσια της αποστολής τους, τα Πανεπιστήμια οφείλουν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της ανάγκης για συνεχιζόμενη εκπαίδευση και διαρκή επιμόρφωση του λαού». (Ν.1256/1982) Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου αντιλαμβάνεται ως αποστολή του, πέραν των παραπάνω, τη δημιουργία ενός διακεκριμένου, διεθνούς, ανταγωνιστικού και ποιοτικού περιβάλλοντος σπουδών και έρευνας, με έντονο ερευνητικό προσανατολισμό. Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα (Ακαδ. Έτος ) είκοσι δύο (22) Πανεπιστήμια και δεκαεπτά (17) ΤΕΙ. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι το μόνο Ίδρυμα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που εδράζεται στις περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου. Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένου και του Πανεπιστημίου Αιγαίου, για μια σειρά από λόγους, εμφανίζουν έντονες τάσεις διεθνοποίησης μόνο ή κυρίως ως προς την ερευνητική τους διάσταση. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με δεδομένη εκ των πραγμάτων τη μοναδικότητά του σε περιφερειακό επίπεδο, στρέφει τον κύριο όγκο της προσπάθειάς του στην αναβάθμιση της θέσης του σε εθνικό επίπεδο. Παράλληλα, αναγνωρίζει τη σημασία της τοποθέτησής του, ανταγωνιστικά, σε ευρωπαϊκό και ευρύτερα διεθνές επίπεδο και προς τούτο αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ενίσχυσης του διεθνούς του χαρακτήρα και σε εκπαιδευτικές δράσεις. Το έργο του Πανεπιστημίου Αιγαίου κατανέμεται περίπου ισοδύναμα στη διδασκαλία και την έρευνα, ενώ ένα ποσοστό του συνολικού έργου απορροφάται στην ανάπτυξη του Πανεπιστημίου και άλλες υπηρεσίες. Οι ακαδημαϊκές -διδακτικές και ερευνητικές- προτεραιότητες του Πανεπιστημίου Αιγαίου δίνουν έμφαση σε προγράμματα και τομείς έρευνας που είναι καινοτόμα και ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου. Παράλληλα, στο Πανεπιστήμιο έχουν αναπτυχθεί τομείς έντονης ερευνητικής ~ 6 ~

7 δραστηριότητας σε επιμέρους επιστημονικές περιοχές, στους οποίους το Πανεπιστήμιο διατηρεί πρωτοπορία σε εθνικό επίπεδο και τοποθετείται άριστα σε ευρωπαϊκό. Αποτελεί δε στρατηγική επιλογή του η περαιτέρω ενίσχυση και ανάπτυξη των τομέων αυτών. Οι διδακτικές προσεγγίσεις (π.χ. μελέτη περιπτώσεων, μάθηση βασισμένη στην επίλυση προβλημάτων, σεμινάρια) ποικίλουν ανάλογα με τις ανάγκες και τις εκτιμήσεις των επιμέρους Τμημάτων. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, δεδομένου του νησιωτικού χαρακτήρα του και του θεσμικού πλαισίου που το διέπει, είναι αποκεντρωμένο και στις τρεις λειτουργίες του: διδασκαλία, έρευνα, διοίκηση. Συγχρόνως, επιδιώκεται η χρησιμοποίηση ενοποιητικών μηχανισμών για την ενίσχυση της ανταλλαγής απόψεων και τη διεπιστημονική συνεργασία. Ωστόσο, η διοίκηση και η λήψη αποφάσεων για διοικητικά και οικονομικά θέματα είναι συγκεντρωτική και γίνεται από τα εκλεγμένα αντιπροσωπευτικά Όργανα με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, γεγονός που συνιστά ασυμμετρία σε σχέση με τον δικτυακό χαρακτήρα του Ιδρύματος. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, βεβαίως, επιδιώκει την άμβλυνση αυτής της ασυμμετρίας με την ενίσχυση και διεύρυνση της συμμετοχής στους ενοποιητικούς μηχανισμούς. Η χρηματοδότηση του Ιδρύματος, δεδομένου του δημόσιου χαρακτήρα του, γίνεται και ελέγχεται από το κράτος. Επιδιώκεται η διατήρηση και ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα του Πανεπιστημίου και η εξασφάλιση από το κράτος επαρκούς χρηματοδότησης για την εκτέλεση του εκπαιδευτικού, τουλάχιστον, έργου. Τα προπτυχιακά προγράμματα χρηματοδοτούνται μόνο από το κράτος, ενώ τα μεταπτυχιακά στηρίζονται σε μεγάλο ποσοστό στα δίδακτρα. Επιδιώκεται μεγαλύτερος εξορθολογισμός και ευελιξία στις διατιθέμενες κρατικές πιστώσεις, όπως και σημαντική αύξησή τους. Η χρηματοδότηση της έρευνας γίνεται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, με την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζεται η ανεξαρτησία του Πανεπιστημίου και δεν αλλοιώνεται ο δημόσιος χαρακτήρας του. Αυτό επιτυγχάνεται με τον έλεγχο του τρόπου χρήσης των πόρων, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους. Σε σχέση με την κοινωνία (εξωτερικοί εταίροι, τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση) και τα δημόσια τεκταινόμενα, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου επιθυμεί και συμμετέχει ενεργά στο δημόσιο διάλογο και συμβάλλει στην επίλυση των τοπικών και περιφερειακών θεμάτων, όπως και στην προαγωγή των στρατηγικών στόχων ευρωπαϊκής, εθνικής και περιφερειακής ανάπτυξης. ~ 7 ~

8 Παράλληλα, επιδιώκει να συμμετέχει και να προάγει θέματα παγκόσμιας εμβέλειας, όπως το περιβάλλον, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ειρήνη, κ.α. Τέλος, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου επιδιώκει την ανάπτυξη σχέσεων και εκπαιδευτικών και ερευνητικών συνεργασιών με άλλα Πανεπιστήμια και φορείς. 2.2 Φυσιογνωμία και Όραμα του Ιδρύματος Σκοπό της ακαδημαϊκής συγκρότησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου αποτελεί η ολοκλήρωση της ακαδημαϊκής φυσιογνωμίας του. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, τόσο ως σύλληψη όσο και ως εφαρμογή, αποτελεί φιλόδοξο και πρωτοποριακό εγχείρημα στα συνδυασμένα πεδία της περιφερειακής ανάπτυξης και της εκπαιδευτικής τακτικής. Αποβλέπει στην οργάνωση ενός ολοκληρωμένου πλέγματος τριτοβάθμιων σπουδών και επιστημονικής ανάπτυξης πάνω σε ένα εκτεταμένο σύμπλεγμα νησιών, με γεωγραφική δομή αρχιπελάγους, με τελικό στόχο τη δημιουργία μηχανισμών και προϋποθέσεων που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνηση διαδικασίες τοπικής ανάπτυξης σε τομείς υψηλής προστιθέμενης κοινωνικής και πολιτισμικής αξίας. Ο ακαδημαϊκός στόχος του Πανεπιστημίου Αιγαίου είναι να χαράξει ριζικά νέες σύγχρονες κατευθύνσεις σε επιλεγμένα πεδία της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η κεντρική αυτή επιλογή οδηγεί αναπόφευκτα σε μια στρατηγική διασφάλισης της ποιότητας, όχι μόνο στην εκπαιδευτική, αλλά και στην ερευνητική και διοικητική λειτουργία του Ιδρύματος. Η επιλογή επιστημονικών πεδίων σύγχρονων, διεπιστημονικών και με υψηλή απήχηση στην κοινωνία και στην αγορά εργασίας ως αντικείμενο σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, σε συνδυασμό με τις εκπαιδευτικές και επιστημονικά σύγχρονες διδακτικές μεθόδους και πρακτικές που χρησιμοποιούνται στην εκπαιδευτική διαδικασία, η σύνδεση της εκπαίδευσης με την έρευνα αλλά και την παραγωγή και η ουσιαστική υποστήριξή τους από τις νέες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών συγκροτούν ένα υψηλής ποιότητας περιβάλλον σπουδών. Η δομή του Πανεπιστημίου Αιγαίου προσιδιάζει με τη φυσιογνωμία ενός σύγχρονου Πανεπιστημίου με ευρωπαϊκές προδιαγραφές που συμβάλλει στη δημιουργία νέων αντικειμένων απασχόλησης, με στρατηγικές που θα ~ 8 ~

9 εξασφαλίσουν στους/τις φοιτητές/τριες/τριες μόρφωση υψηλής ποιότητας και θα τους κατευθύνουν σε επιτυχημένους επαγγελματικούς δρόμους. Στο πλαίσιο αυτό το Πανεπιστήμιο Αιγαίου αναπτύσσεται ως θεσμός με μεθοδικότητα και επιμονή, σύμφωνα με τα στρατηγικά σχέδια ανάπτυξής του, τα οποία τεκμηριώνονται μέσα από αποκτηθείσες εμπειρίες για τις δυνατότητες και τις δυσκολίες λειτουργίας Πανεπιστημιακών Τμημάτων σε ακριτικά νησιά καθώς και της επικοινωνίας μέσα σε ένα Πανεπιστήμιο-Δίκτυο και τις ιδιαίτερες συνθήκες του ελληνικού Αρχιπελάγους. Έτσι, αναγνωρίζοντας την πνευματική παρακαταθήκη του Αρχιπελάγους, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου συμβάλλει στην προσπάθεια διατήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, παράλληλα με την ανάπτυξη έντονης εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας σε γνωστικά πεδία με καινοτόμα και νεωτεριστικά χαρακτηριστικά. Μεταξύ αυτών των γνωστικών πεδίων είναι και η επιστήμη του Τουρισμού που συγκροτεί ένα κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο που επηρεάζει πολλαπλώς το σημερινό παγκοσμιοποιημένο γίγνεσθαι. Η στρατηγική του Πανεπιστημίου Αιγαίου συνίσταται στην ανάπτυξη νέων γνωστικών αντικειμένων, συνήθως διεπιστημονικών, τα οποία να ανταποκρίνονται τόσο στις ανάγκες της σύγχρονης ελληνικής και παγκόσμιας κοινωνίας, όσο και στις απαιτήσεις και προσδοκίες των φοιτητών/τριών του για σπουδές υψηλής επιστημονικής αξίας, σε συνδυασμό με άριστες προοπτικές επαγγελματικής ανάδειξης. ~ 9 ~

10 3.. Προγράμματα Σπουδών του Πανεπιιστημίίου Αιιγαίίου Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ουσιαστικά επανιδρύθηκε το 1984 και είναι σήμερα ένα από τα δυναμικότερα αναπτυσσόμενα Πανεπιστήμια της χώρας. Με 17 Τμήματα και 28 Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών βρίσκεται ανάμεσα στα μεγαλύτερα ελληνικά Πανεπιστήμια, ενώ οι δέκα τρεις χιλιάδες (13.000) προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες του το κατατάσσουν στην έκτη (6 η ) θέση μεταξύ των πανεπιστημίων της ημεδαπής. Η έδρα του βρίσκεται στη Μυτιλήνη, ενώ τα Τμήματα του είναι κατανεμημένα σε έξι Πανεπιστημιακές Μονάδες Νησιά (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ρόδος, Σύρος, Λήμνος). Εικόνα 1 ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου προσφέρει καινοτόμες σπουδές στα πεδία του περιβάλλοντος, του πολιτισμού, της οικονομίας & διοίκησης, της εκπαίδευσης, των ανθρωπιστικών & κοινωνικών επιστημών και των εφαρμοσμένων επιστημών με έμφαση στη χρήση των νέων τεχνολογιών και της διεπιστημονικής προσέγγισης. Κύριο χαρακτηριστικό του περιεχομένου σπουδών ~ 10 ~

11 των Τμημάτων του είναι η ανάπτυξη νέων γνωστικών αντικειμένων, τα οποία ανταποκρίνονται τόσο στις ανάγκες της σύγχρονης ελληνικής και παγκόσμιας κοινωνίας, όσο και στις απαιτήσεις και στις προσδοκίες των φοιτητών/τριών του για σπουδές υψηλής επιστημονικής αξίας, σε συνδυασμό με επαγγελματικές προοπτικές υψηλής ευελιξίας. Εκτεινόμενο σε σύμπλεγμα νησιών με γεωγραφική δομή Αρχιπελάγους, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει ως απώτερο στόχο λειτουργίας του την ανάπτυξη των προϋποθέσεων και την επιλογή των κατάλληλων μηχανισμών, οι οποίοι θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν διαδικασίες τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης σε τομείς υψηλής προστιθέμενης κοινωνικής, πολιτισμικής και οικονομικής αξίας. Η δομή του Ιδρύματος προσιδιάζει με τη φυσιογνωμία ενός σύγχρονου Πανεπιστημίου ευρωπαϊκών προδιαγραφών, το οποίο έχει υιοθετήσει δόκιμες στρατηγικές, ικανές να διασφαλίσουν στους/τις φοιτητές/τριες/τριες υψηλής ποιότητας παιδεία, με γνώσεις και δεξιότητες που θα μπορούν να τους καταστήσουν χρήσιμους και ανταγωνιστικούς κατά τη μελλοντική επαγγελματική τους δραστηριοποίηση και ανέλιξη. ΟΙΙ ΣΧΟΛΕΕΣ ΚΑΙΙ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΕΠΙΙΣΤΗΜΙΙΟΥ ΑΙΙΓΓΑΙΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΛΕΣΒΟΣ 1. Τμήμα Περιβάλλοντος 2. Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΛΕΣΒΟΣ 3. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας 4. Τμήμα Γεωγραφίας 5. Τμήμα Κοινωνιολογίας 6. Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΧΙΟΣ 7. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων 8. Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών ~ 11 ~

12 9. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης 10. Τμήμα Οικονομικής και Διοίκησης Τουρισμού (έναρξη λειτουργίας το ακαδ. Ετος ) ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΣΑΜΟΣ 11. Τμήμα Μαθηματικών 12. Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών 13. Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΡΟΔΟΣ 14. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης 15. Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού 16. Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ 17. Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) 18. Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής (ΛΗΜΝΟΣ)(λειτουργία το ακαδ. Ετος ) ΤΑ ΠΡΡΟΓΓΡΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΕΤΑΠΤΥΧΙΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΕΕΠΙΙΣΤΗΜΙΙΟΥ ΑΙΙΓΓΑΙΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - ΛΕΣΒΟΣ 1. Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση 2. Θεοφράστειο Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική» ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΛΕΣΒΟΣ 3. Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία 4. Γυναίκες και Φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές Προσεγγίσεις 5. Γεωγραφία και Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική 6. Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή 7. Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση 8. Πόλη και Περιβάλλον. Εφαρμοσμένη και Κλινική Κοινωνιολογία (έναρξη λειτουργίας το εαρινό εξάμηνο ακαδ. Ετους ) ~ 12 ~

13 9. Πολιτισμική Πληροφορική & Επικοινωνία ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΧΙΟΣ 10. Διοίκηση Επιχειρήσεων Μ.Β.Α. 11. Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο - ΝΑ.Μ.Ε. 12. Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΣΑΜΟΣ 13. Μαθηματική Μοντελοποίηση στις Φυσικές Επιστήμες και στις Σύγχρονες Τεχνολογίες 14. Τεχνολογίες και Διοίκηση Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων 15. Στατιστική και Χρηματοοικονομικά-Αναλογιστικά Μαθηματικά ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΡΟΔΟΣ 16. Επιστήμες της Αγωγής - Εκπαίδευση με Χρήση Νέων Τεχνολογιών 17. Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό 18. Φύλο & Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας 19. Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων 20. Πολιτικές, Οικονομικές και Διεθνείς Σχέσεις στη Μεσόγειο ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ-ΣΥΡΟΣ 21. Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα-Κλασσική Ομοιοπαθητική ΤΑ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΑ/ΔΙΑΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 22. Διεθνές Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Erasmus Mundus στην «Περιβαλλοντική Επιστήμη Πολιτική και Διαχείριση», (MESPOM) Τμήμα Περιβάλλοντος σε συνεργασία με τα University of Manchester, University of Lund και Central European University. 23. Ελληνογαλλικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας (BIODIV) ~ 13 ~

14 Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας σε συνεργασία με το Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Πανεπιστήμιο Montpellier II, Εργαστήριο ECOLAG (Laboratoire Ecosystemes Lagunaires). 24. Γεωργία και Περιβάλλον Τμήμα Περιβάλλοντος σε συνεργασία με τα Τμήματα Φυσικής Παραγωγής, Ζωικής Παραγωγής και Ανθοκομίας - Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου. 25. Διαχείριση Παράκτιων Περιοχών Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας σε συνεργασία με τα Τμήματα Περιβάλλοντος και Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών. 26. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού σε συνεργασία με το Τμήμα Οικολογίας και Περιβάλλοντος του Α.Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων. 27. Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων σε συνεργασία με τα Τμήματα Περιβάλλοντος, Γεωγραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου 28. Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων & Συστημάτων Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων σε σύμπραξη με το Τμήμα Κλωστοϋφαντουργίας του A.Τ.Ε.Ι. Πειραιά και το Τμήμα Αυτοματισμού του A.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης. ~ 14 ~

15 3.α.i. Προπτυχιακά Πρόγράμματα Σπουδών Τμήμα Περιβάλλοντος Από το ακαδημαϊκό έτος , μετά από μια μακρά διαδικασία αξιολόγησης και ριζικής αναδιαμόρφωσης των προσφερομένων μαθημάτων, εφαρμόζεται το νέο Πιλοτικό Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Τμήματος Περιβάλλοντος. Το αναθεωρημένο Π.Π.Σ. στοχεύει σε μια ευέλικτη προσέγγιση των πολύπλευρων περιβαλλοντικών προβλημάτων, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί την αποδεδειγμένα επιβεβλημένη, διεπιστημονική προσέγγιση. Επιτρέπει την εμβάθυνση σε συγκεκριμένες πτυχές της περιβαλλοντικής επιστήμης, αλλά και αναδεικνύει και ενισχύει την ανάγκη για ολοκληρωμένη αντιμετώπιση κάθε περιβαλλοντικού ζητήματος. Περιλαμβάνει μαθήματα με νέες, σύγχρονες προσεγγίσεις, όπως μαθήματα μεθοδολογίας της επιστήμης, διατομεακά μαθήματα, στα οποία τονίζεται η διεπιστημονικότητα των σπουδών και μαθήματα κατευθυνόμενης εργασίας (ateliers), στα οποία οι φοιτητές/τριες/τριες καλούνται να χειριστούν συγκεκριμένα πραγματικά παραδείγματα περιβαλλοντικών θεμάτων. Σύμφωνα με την ανωτέρω αντίληψη, το Π.Π.Σ. διακρίνεται σε δύο κύκλους μαθημάτων: Ο Α' Κύκλος (πρώτο και δεύτερο έτος), που περιλαμβάνει μόνο υποχρεωτικά μαθήματα (24 στον αριθμό), προσφέρει στο/στη φοιτητή/τρια το αναγκαίο γενικό υπόβαθρο για τη συνέχιση των σπουδών του. Ο Β' Κύκλος (τρίτο και τέταρτο έτος) αποβλέπει στην ειδίκευση και εμβάθυνση προς θεματολογίες που επιλέγει ο/η κάθε φοιτητής/τρια, ενώ παράλληλα στόχο έχει να διατηρήσει μια ισορροπημένη εξέλιξη στην πορεία του προς το πτυχίο. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του δικαιώματος επιλογής από ένα σύνολο κατ επιλογήν υποχρεωτικών και προαιρετικών μαθημάτων (50 στον αριθμό). Τα προσφερόμενα μαθήματα στο Τμήμα Περιβάλλοντος, είναι οργανωμένα σε τρεις ομάδες : Μαθήματα Περιβαλλοντικών Επιστημών Μαθήματα Εφαρμοσμένων Περιβαλλοντικών Επιστημών και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας Μαθήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας προσφέρει Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών τετραετούς φοίτησης το οποίο περιλαμβάνει: ~ 15 ~

16 Δύο κύκλους πανεπιστημιακών μαθημάτων: Στον πρώτο κύκλο δίδεται προτεραιότητα σε μαθήματα, που παρέχουν τις απαραίτητες γνώσεις υποδομής και στο σύνολό τους δομούν τα δύο πρώτα εξάμηνα. Στο δεύτερο κύκλο επικρατούν μαθήματα κατεύθυνσης σπουδών, μέσω των προσφερόμενων μαθημάτων επιλογής. Κατά συνέπεια ο/η φοιτητής/τρια επιλέγει τα μαθήματα που ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα επιστημονικάεπαγγελματικά του ενδιαφέροντα. Τη διεξαγωγή σεμιναρίων και διαλέξεων από προσκεκλημένα διακεκριμένα στελέχη του χώρου, τη θερινή πρακτική άσκηση των φοιτητών/τριών, τις εκπαιδευτικές εκδρομές και επισκέψεις και τις διεθνείς εκπαιδευτικές ανταλλαγές. Την εκπόνηση πτυχιακής εργασίας, στο πλαίσιο της οποίας ο/η φοιτητής/τρια καλείται, υπό την επίβλεψη ενός διδάσκοντος, να εφαρμόσει τις θεωρητικές του γνώσεις στη μελέτη ενός συγκεκριμένου προβλήματος, να αποκτήσει εργαστηριακή εμπειρία και δεξιότητες, να αναπτύξει την αναλυτική και συνθετική του ικανότητα και να ολοκληρώσει τη συγγραφή μιας επιστημονικής πραγματείας. Οι άξονες προτεραιότητας, στη βάση των οποίων δομήθηκε το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Π.Σ.) το 1999, όταν άρχισε να λειτουργεί το Τμήμα, ήταν: (α) Η σύγχρονη αντίληψη σπουδών με βάση την διεθνή εμπειρία, όπως αποτυπώθηκε τότε μετά από επισταμένη μελέτη αντίστοιχων προγραμμάτων αναγνωρισμένων ευρωπαϊκών και αμερικανικών Πανεπιστημίων. (β) Η ανάγκη δημιουργίας ενός ισχυρού προφίλ θετικού επιστήμονα στους αποφοίτους με την εισαγωγή μαθημάτων υποδομής. Ενδεικτικά αναφέρονται τα μαθηματικά, η στατιστική, οι υπολογιστές, καθώς και μαθήματα σχετικά με τις τέσσερις βασικές επιστήμες (χημεία, βιολογία, φυσική και γεωλογία). (γ) Η παροχή των απαραίτητων γνώσεων στο σύνολο των γνωστικών αντικειμένων που περιλαμβάνουν οι θαλάσσιες επιστήμες και ειδικότερα σε θέματα θαλασσίων διεργασιών (φυσικών, χημικών, βιολογικών, γεωλογικών και των αλληλεπιδράσεών τους), θαλασσίων πόρων (αλιευτικής διαχείρισης, υδατοκαλλιεργειών) και θαλασσίων εφαρμογών (τηλεπισκόπησης, Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, επιχειρησιακής ωκεανογραφίας). (δ) Ο εφοδιασμός των αποφοίτων με γνώσεις και δεξιότητες σε επιμέρους αντικείμενα που θα διευρύνουν τις προοπτικές επαγγελματικής τους αποκατάστασης εκτός του χώρου των θαλασσίων επιστημών (ενδεικτικά αναφέρονται τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών και οι εφαρμογές τους, οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων). ~ 16 ~

17 Μετά από τη δεκαετή εμπειρία λειτουργίας του Τμήματος, φαίνεται ότι οι περισσότεροι στόχοι που τέθηκαν το 1999 επετεύχθησαν σε μεγάλο βαθμό. Το Π.Π.Σ. εξακολουθεί να είναι σήμερα διεθνώς ανταγωνιστικό. Οι γνώσεις και δεξιότητες που απέκτησαν οι απόφοιτοι, τους επέτρεψαν να συνεχίσουν με επιτυχία τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο και στον ελληνικό και στον διεθνή χώρο, καθώς και να διεκδικήσουν θέσεις στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Από το ακαδημαϊκό έτος έγινε μερική προσαρμογή του Π.Π.Σ., λαμβάνοντας κυρίως υπόψη τα εξής: (α) Τις εξελίξεις στη θαλάσσια επιστήμη και τεχνολογία κατά την τελευταία δεκαετία. (β) Τα θέματα πρώτης προτεραιότητας σε παγκόσμια κλίμακα σήμερα. Ενδεικτικά αναφέρονται η διαφαινόμενη πλανητική αλλαγή και η μείωση της βιοποικιλότητας. (γ) Τις νεότερες εξελίξεις στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο, με τη λειτουργία νέων Τμημάτων σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο. (δ) Τη συνθήκη της Bologna που ήδη έχει υιοθετηθεί από αρκετά ευρωπαϊκά κράτη και προτείνει προπτυχιακές σπουδές τριετούς διάρκειας. (ε) Τα κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων του Τμήματος. (στ) Τη σημερινή σύνθεση του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού του Τμήματος. (ζ) Την προοπτική δημιουργίας Τομέων και θεσμοθετημένων Εργαστηρίων στο Τμήμα στο εγγύς μέλλον. (η) Τη λειτουργία δύο Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας. Με βάση τα παραπάνω νέα δεδομένα, αλλά και εμμένοντας στους άξονες προτεραιότητας όπως εκτέθηκαν παραπάνω, το Π.Π.Σ. του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας σήμερα περιλαμβάνει: 33 υποχρεωτικά μαθήματα (πλην της Πτυχιακής Εργασίας) που κατανέμονται ισομερώς στα έξι πρώτα εξάμηνα σπουδών. Από το τέταρτο εξάμηνο ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να επιλέγει και μαθήματα επιλογής, ενώ τα δύο τελευταία εξάμηνα αφιερώνονται στην εκπόνηση της Πτυχιακής Εργασίας και στην παρακολούθηση μαθημάτων επιλογής. Τα 33 υποχρεωτικά μαθήματα θεωρείται ότι είναι τα ελάχιστα απαιτούμενα, ώστε ο απόφοιτος να έχει ολοκληρωμένο προφίλ γνώσεων στις θαλάσσιες επιστήμες που θα του επιτρέπει είτε την περαιτέρω εκπαίδευση και εξειδίκευση, είτε την διεκδίκηση θέσεων εργασίας στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής 14 κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων δίδει επιπλέον τη δυνατότητα στο/στη φοιτητή/τρια να διαμορφώσει το προφίλ που θα ανταποκρίνεται στα ~ 17 ~

18 ενδιαφέροντά του/της ή στις μελλοντικές του/της προοπτικές εκπαίδευσης ή επαγγελματικής αποκατάστασης. Τέλος η ολοκλήρωση του πυρήνα των 33 υποχρεωτικών μαθημάτων κατά τα έξι πρώτα εξάμηνα σπουδών, καθιστά το Τμήμα έτοιμο στην περίπτωση εφαρμογής της Συνθήκης της Bologna και στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. 26 κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα, εκ των οποίων ο/η φοιτητής/τρια επιλέγει 14. Τα μαθήματα επιλογής έχουν ενταχθεί σε ενότητες και οι φοιτητές/τριες/τριες ενθαρρύνονται στην επιλογή ενοτήτων μαθημάτων. Κάθε ενότητα αντιστοιχεί στο αντικείμενο των υπό Ίδρυση Τομέων του Τμήματος. Πέραν των προσφερόμενων στο Τμήμα κατ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων, οι φοιτητές/τριες/τριες έχουν τη δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από τα Τμήματα Περιβάλλοντος και Γεωγραφίας της Πανεπιστημιακής Μονάδας Μυτιλήνης. Συγκεκριμένα από το Τμήμα Περιβάλλοντος προσφέρονται τα μαθήματα «Βιολογική ποικιλότητα», «Χερσαία οικοσυστήματα», «Οικονομική αξιολόγηση περιβάλλοντος» και «Μεθοδολογίες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης», ενώ από το Τμήμα Γεωγραφίας τα μαθήματα «Χωρική στατιστική», «Εισαγωγή στον πολεοδομικό σχεδιασμό» και «Εφαρμοσμένη γεωμορφολογία, υδρολογία και χαρτογράφηση». Προαπαιτούμενα μαθήματα, με σκοπό την ομαλή ροή του Προγράμματος Σπουδών. Συγκεκριμένα προϋπόθεση εγγραφής στα υποχρεωτικά μαθήματα του 5ου εξαμήνου σπουδών, είναι η επιτυχής ολοκλήρωση των μαθημάτων των δύο πρώτων εξαμήνων. Στα δύο πρώτα εξάμηνα παρέχονται βασικές γνώσεις στη Χημεία, Βιολογία, Φυσική, Γεωλογία, Μαθηματικά και Πληροφορική, οι οποίες είναι απολύτως απαραίτητες για την παρακολούθηση, στη συνέχεια, πλέον εξειδικευμένων αντικειμένων των θαλασσίων επιστημών. Επίσης οι βασικές αυτές γνώσεις είναι απαραίτητες για την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας, που ξεκινά συνήθως στο τρίτο έτος σπουδών και ολοκληρώνεται στο τέταρτο. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας διαιρείται σε δύο κύκλους σπουδών, στους οποίους κατανέμονται υποχρεωτικά μαθήματα, μαθήματα επιλογής και πρακτικές ~ 18 ~

19 ασκήσεις/σεμινάρια. Για όλα τα μαθήματα υπάρχουν αντίστοιχοι κωδικοί που αναλογούν στις γνωστικές περιοχές που το κάθε μάθημα εντάσσεται. Ο πρώτος κύκλος σπουδών αποτελείται από είκοσι πέντε (25) υποχρεωτικά μαθήματα (είκοσι ένα μαθήματα σύν τέσσερα μαθήματα ξένης γλώσσας) κατανεμημένα σε τέσσερα εξάμηνα και δεν περιλαμβάνει μαθήματα ελεύθερης επιλογής. Τα μαθήματα αυτά καλύπτουν βασικά αντικείμενα στα πεδία της κοινωνικής ανθρωπολογίας και της ιστορίας, καθώς και άλλα αντικείμενα που θεωρούνται σημαντικά στη διαμόρφωση αποφοίτων κοινωνικών ανθρωπολόγων και ιστορικών, όπως η γλωσσολογία, η ιστορία της τέχνης και η πολιτική οικονομία της ανάπτυξης. Τα μαθήματα του κύκλου αυτού είναι υποχρεωτικά για όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες, προκειμένου να αποφοιτήσουν. Τα περισσότερα από αυτά παραμένουν στον κορμό των υποχρεωτικών μαθημάτων και αλλάζουν πάντα μετά από συζήτηση και απόφαση στην Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Ο δεύτερος κύκλος σπουδών αποτελείται από μαθήματα επιλογής και πρακτικές ασκήσεις ή σεμινάρια. Ο κύκλος αυτός δεν είναι οργανωμένος με βάση κατευθύνσεις ή θεματικές ενότητες, αλλά προσφέρει στους/στις φοιτητές/τριες/τριες την δυνατότητα να διαμορφώσουν το δικό τους μενού μαθημάτων. Τα μαθήματα ελεύθερης επιλογής που προσφέρονται στον κύκλο αυτό θεραπεύουν τα πεδία της κοινωνικής ανθρωπολογίας, της ιστορίας και άλλων κοινωνικών επιστημών. Τα μαθήματα αυτά δεν προσφέρονται υποχρεωτικά κάθε έτος, αλλά ενδέχεται να αντικαθίστανται με άλλα νέα, στο πλαίσιο της ανανέωσης του προγράμματος σπουδών που κάθε χρόνο εξετάζει η Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Ο αριθμός των μαθημάτων ελεύθερης επιλογής προσδιορίζεται από παράγοντες, όπως οι εκπαιδευτικές άδειες και οι επιλογές των διδασκόντων. Οι φοιτητές/τριες/τριες είναι υποχρεωμένοι να επιτύχουν σε είκοσι (20) μαθήματα αυτής της κατηγορίας. Στα μαθήματα αυτά οι φοιτητές/τριες/τριες/τριες μπορούν να επιλέξουν και να επιτύχουν σε όχι περισσότερα από τέσσερα (4) μαθήματα που προσφέρονται από τα άλλα Τμήματα της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών. Συνολικά κατά το ακαδημαϊκό έτος 2007/08 προσφέρθηκαν 33 μαθήματα ελεύθερης επιλογής. Οι πρακτικές ασκήσεις/σεμινάρια που προσφέρονται στον κύκλο αυτό αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία μαθημάτων προσανατολισμένη στην ενεργή συμμετοχή των φοιτητών/τριών/τριών στη βάση εβδομαδιαίου φόρτου εργασίας, υπό την άμεση επίβλεψη του διδάσκοντα. Ο αριθμός των φοιτητών/τριών/τριών στα μαθήματα αυτά είναι περιορισμένος (10 φοιτητές/τριες ανά άσκηση/σεμινάριο) και η παρουσία υποχρεωτική. Τα κριτήρια επιλογής στα μαθήματα αυτά ορίστηκαν με απόφαση της υπ.αρ. 10/ ~ 19 ~

20 Γενικής Συνέλευσης σε σχέση με το εξάμηνο εγγραφής και την επιτυχία στο προαπαιτούμενο μάθημα. Κατά το ακαδημαϊκό έτος προσφέρθηκαν 12 πρακτικές ασκήσεις/σεμινάρια. Οι φοιτητές/τριες/τριες που εισήχθησαν μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος υποχρεούνται να επιτύχουν σε ένα (1) τουλάχιστον μάθημα αυτής της κατηγορίας για να αποφοιτήσουν. Σύμφωνα με απόφαση της υπ.αρ. 10/ Γενικής Συνέλευσης οι φοιτητές/τριες/τριες που εισήχθησαν κατά το ακαδημαϊκό έτος και μετά υποχρεούνται να επιτύχουν σε τρεις (3) πρακτικές ασκήσεις/σεμινάρια. Οι φοιτητές/τριες/τριες αυτοί/ες για να αποφοιτήσουν οφείλουν να επιτύχουν σε 44 συνολικά μαθήματα σε σχέση με τους/τις φοιτητές/τριες/τριες προηγουμένων ετών που όφειλαν να επιτύχουν σε 46. Στο Τμήμα έχει θεσμοθετηθεί η πτυχιακή εργασία χωρίς να είναι υποχρεωτική. Η πτυχιακή αντιστοιχεί σε δύο μαθήματα και μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί και υποστηριχθεί επιτυχώς 61 πτυχιακές σε σύνολο 706 αποφοίτων (ποσοστό 8,64%). Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Γεωγραφίας Οι προπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Γεωγραφίας διαρκούν 8 εξάμηνα (4 χρόνια) και οδηγούν σε ενιαίο πτυχίο Γεωγραφίας. Για την απόκτησή του απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση ενός αριθμού μαθημάτων, καθώς και η εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας. Τα μαθήματα που προσφέρονται διακρίνονται σε υποχρεωτικά, κατ επιλογήν υποχρεωτικά (ΚΕΥ) και προαιρετικά. Τα υποχρεωτικά μαθήματα προσφέρουν βασική γνώση στις κύριες θεματικές περιοχές της Γεωγραφίας και στα βασικά μεθοδολογικά εργαλεία που είναι απαραίτητα για την ολοκληρωμένη κατάρτιση ενός γεωγράφου ανεξαρτήτως ειδικότητας. Τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα εμβαθύνουν σε τέσσερις επιλεγμένες ομάδες γνωστικών περιοχών της Γεωγραφίας, ενώ τα προαιρετικά μαθήματα καλύπτουν ειδικότερες γνωστικές περιοχές και εξειδικευμένα εργαλεία και μεθόδους. Ένας περιορισμένος αριθμός μαθημάτων έχουν χαρακτηρισθεί ως προαπαιτούμενα για την εγγραφή σε μαθήματα ανωτέρων εξαμήνων. Τέλος, έχει καθιερωθεί η ετήσια εκπαιδευτική εκδρομή που είναι υποχρεωτική για όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες του Τμήματος. Όλοι οι φοιτητές/τριες/τριες παρακολουθούν 23 υποχρεωτικά μαθήματα. Από το τέταρτο εξάμηνο των σπουδών του και μετά, ο/η φοιτητής/τρια επιλέγει δύο από τις τέσσερις επιλεγμένες ομάδες γνωστικών περιοχών της Γεωγραφίας, για να εστιάσει σε θέματα που τον ενδιαφέρουν περισσότερο σε σχέση με άλλα. Από τις δύο ομάδες που επιλέγει ο/η φοιτητής/τρια, η μία χαρακτηρίζεται ως κύρια και η ~ 20 ~

21 άλλη ως δευτερεύουσα. Ο/η φοιτητής/τρια υποχρεούται να επιλέξει (και να δηλώσει για να παρακολουθήσει) 8 ΚΕΥ μαθήματα από την κύρια και 4 ΚΕΥ μαθήματα από τη δευτερεύουσα από ένα κατάλογο 10 ΚΕΥ μαθημάτων που ορίζεται ανά ομάδα (από έναν συνολικό αριθμό 40 Κατ Επιλογή Υποχρεωτικών μαθημάτων που προσφέρονται). Συνολικά, δηλαδή, ο/η φοιτητής/τρια παρακολουθεί 12 ΚΕΥ μαθήματα. Τέλος, ο/η φοιτητής/τρια παρακολουθεί 11 προαιρετικά μαθήματα που επιλέγει είτε από την κατηγορία των προαιρετικών μαθημάτων (από έναν συνολικό αριθμό 18 Προαιρετικών μαθημάτων), είτε από τα ΚΕΥ όλων των ομάδων. Μία επιπλέον κατηγορία μαθημάτων, τα Ειδικά Θέματα Γεωγραφίας, περιλαμβάνει το υποχρεωτικό μάθημα «Πτυχιακή Εργασία» και τα προαιρετικά μαθήματα «Διάλεξη» και «Πρακτική Άσκηση». Η τελευταία αναθεώρηση του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών έγινε την άνοιξη του Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Κοινωνιολογίας Ο αριθμός των προσφερόμενων μαθημάτων στο Τμήμα Κοινωνιολογίας ανέρχεται σε 101, εκ των οποίων 8 έμειναν ανενεργά. Η τελευταία αναμόρφωση του προγράμματος ίσχυσε κατά το έτος Νέα αναμόρφωση ισχύει από το ακαδ. έτος Τα 20 μαθήματα είναι υποχρεωτικά και διδάσκονται στα 4 πρώτα εξάμηνα, ενώ 81 είναι κατ επιλογήν υποχρεωτικά, δηλαδή η σχέση των κατ επιλογήν υποχρεωτικών προς τα υποχρεωτικά είναι 4:1. Τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά γίνονται, στο σύνολό τους σχεδόν, με τη μορφή σεμιναρίων των 15 φοιτητών/τριών, με υποχρεωτική παρακολούθηση. Στο Τμήμα προβλέπεται η δυνατότητα επιλογής τεσσάρων (4) μαθημάτων από άλλα Τμήματα. Ο ανώτατος αριθμός μαθημάτων που μπορεί να δηλώσει ο/η φοιτητής/τρια ανά εξάμηνο είναι επτά (7). Οι φοιτητές/τριες/τριες που βρίσκονται χρονολογικά στα τέσσερα πρώτα εξάμηνα δεν μπορούν να δηλώσουν μαθήματα εξαμήνου μεγαλύτερου από αυτό που βρίσκονται χρονολογικά. Προτείνεται δε στους/τις φοιτητές/τριες/τριες του 5ου και άνω εξαμήνων να δηλώνουν τα μαθήματα του εξαμήνου, στο οποίο βρίσκονται χρονολογικά. Στο Τμήμα υπάρχουν προαπαιτούμενα μαθήματα: Το μάθημα «Κοινωνιολογία του Πολιτικού Συστήματος Ι» είναι προαπαιτούμενο για το μάθημα «Κοινωνιολογία του Πολιτικού Συστήματος ΙΙ». ~ 21 ~

22 Το μάθημα «Κοινωνιολογία της Παρέκκλισης» είναι προαπαιτούμενο για το σεμινάριο «Ειδικά Θέματα της Κοινωνιολογίας της Παρέκκλισης. Παραβατικότητα και Αντεγκληματική Πολιτική». Το μάθημα «Κοινωνική Ψυχολογία Ι» είναι προαπαιτούμενο για το μάθημα «Κοινωνική Ψυχολογία ΙΙ». Το μάθημα «Κοινωνική Ψυχολογία Ι» είναι προαπαιτούμενο για το σεμινάριο «Εφαρμογές Κοινωνικής Ψυχολογίας». Το μάθημα «Κοινωνιολογία του Περιβάλλοντος Ι» είναι προαπαιτούμενο για το μάθημα «Κοινωνιολογία του Περιβάλλοντος ΙΙ». Το μάθημα «Κοινωνικές Τάξεις και Κοινωνικές Ανισότητες» είναι προαπαιτούμενο για το μάθημα «Κοινωνικές Ανισότητες και Κοινωνικός Αποκλεισμός» Επιπλέον σημειώνεται ότι : Το μάθημα «Κοινωνική Δημογραφία Ι» είναι αντίστοιχο του μαθήματος «Εισαγωγή στην Κοινωνική Δημογραφία» του προγράμματος σπουδών Το μάθημα «Κοινωνική Δημογραφία ΙΙ» είναι αντίστοιχο του μαθήματος «Κοινωνική Δημογραφία με έμφαση σε Συστήματα Ανάλυσης και Τεκμηρίωσης» του προγράμματος σπουδών Το σεμινάριο «Ειδικά Θέματα της Κοινωνιολογίας της Παρέκκλισης. Παραβατικότητα και Αντεγκληματική Πολιτική» είναι αντίστοιχο του σεμιναρίου «Παρεκκλίνουσα Συμπεριφορά και Κοινωνικός Έλεγχος» του προγράμματος σπουδών Το μάθημα «Κοινωνιολογία της Ανάπτυξης και της Παγκοσμιοποίησης» είναι αντίστοιχο του μαθήματος «Κοινωνιολογία της Ανάπτυξης» του προγράμματος σπουδών Το μάθημα «Συγκριτική Κοινωνιολογία του Εθνοτισμού» παύει να διδάσκεται. Το μάθημα «Κράτη, Πόλεμος και Καπιταλισμός» είναι αντίστοιχο του μαθήματος «Σύγχρονη Συγκριτική Κοινωνιολογία» του προγράμματος σπουδών Το μάθημα «Πόλεμος και Σύγχρονη Κοινωνία» είναι αντίστοιχο του μαθήματος «Κοινωνιολογία του Πολέμου» του προγράμματος σπουδών Το μάθημα «Κοινωνία και Κοινοτισμός» είναι αντίστοιχο του μαθήματος με το ίδιο τίτλο του προγράμματος σπουδών Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. ~ 22 ~

23 Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Τμήματος Πολιτισμικής Πληροφορικής έχει δομηθεί με βάση τα διεθνή πρότυπα προγραμμάτων σπουδών στο διεπιστημονικό πεδίο της Πολιτισμικής Πληροφορικής. Περιλαμβάνει δύο έτη Μαθήματα Κορμού (Α' και Β' Έτος σπουδών) και δύο έτη εξειδικευμένης Εκπαίδευσης με τέσσερις (4) Κατευθύνσεις (Γ' και Δ' Έτος σπουδών). Πρόκειται για τις κατευθύνσεις α) της Σύγχρονης Μουσειολογίας, β) της Οπτικοακουστικής Επικοινωνίας, γ) Πολιτιστικής Αναπαράστασης και Νέων Τεχνολογιών και δ) Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας και Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας. Το Π.Π.Σ. διαρκεί οκτώ (8) ακαδημαϊκά εξάμηνα και τα μαθήματα που προσφέρει διακρίνονται σε: Κορμού Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης Υποχρεωτικά Μαθήματα Υποχρεωτικά Επιλογής (προσφέρονται και στον Κορμό και στις Κατευθύνσεις) Μαθήματα Κύκλων Πληροφορικής (3 κύκλοι, 2 μαθήματα σε κάθε κύκλο) Συνολικά το Π.Π.Σ. περιλαμβάνει 119 μαθήματα, 83 Υποχρεωτικά και 36 Υποχρεωτικά Κατ Επιλογή (Κορμού, Κατευθύνσεων και Κύκλων Πληροφορικής). Ένα από τα 36 Υποχρεωτικά Κατ Επιλογήν μαθήματα είναι και η θερινή πρακτική άσκηση, η οποία εντάχθηκε στο Π.Π.Σ. το ακαδ. έτος (Συνεδρίαση Προσωρινής Γενικής Συνέλευσης 11/9/2001). Μέχρι σήμερα 425 φοιτητές/τριες έχουν πραγματοποιήσει την πρακτική τους άσκηση σε περισσότερους από 100 φορείς σε όλη την Ελλάδα με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα. Παράλληλα, σημαντικά βήματα έχουν γίνει στην ένταξη φοιτητών στο πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης του Erasmus. Τέλος οι φοιτητές/τριες/τριες ενθαρρύνονται να αξιοποιούν τις δυνατότητες που προσφέρουν διαπανεπιστημιακές συνεργασίες (π.χ. Erasmus). Την τελευταία πενταετία 41 φοιτητές/τριες του Τμήματος παρακολούθησαν μαθήματα σε ξένα Πανεπιστήμια, ενώ το Τμήμα δέχτηκε 27 φοιτητές/τριες ξένων Πανεπιστημίων. Καθώς οι επιστημονικοί τομείς που καλύπτει το Τμήμα εξελίσσονται συνεχώς, επιδιώκεται η διατήρηση της ευελιξίας και της συνεχούς ανανέωσης του περιεχομένου των μαθημάτων του, ώστε να υπηρετήσει αποτελεσματικά τόσο την εκπαιδευτική διαδικασία, όσο και την επιστημονική έρευνα. Σ αυτό το πνεύμα, η τελευταία αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του ακ. έτους Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. ~ 23 ~

24 Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων για το ακαδημαϊκό έτος περιλαμβάνει 28 μαθήματα υποδομής (94 δ.μ.), 58 μαθήματα κατευθύνσεων και 13 μαθήματα ελεύθερης επιλογής. Στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων προσφέρονται πέντε κατευθύνσεις σπουδών, ενώ ορισμένα μαθήματα είναι ενταγμένα σε περισσότερες από μια κατευθύνσεις. Ορισμένα μαθήματα που θεωρούνται βασικά, χωρίς να είναι υποχρεωτικά, περιλαμβάνονται σε όλες τις κατευθύνσεις σπουδών. Οι κατευθύνσεις είναι: 1. Μάρκετινγκ 2. Διοίκηση Τουρισμού 3. Διοίκηση Οργάνωση Επιχειρήσεων & Νέες Τεχνολογίες 4. Λογιστική Χρηματοοικονομική 5. Επιχειρηματική Οικονομική Οι κατευθύνσεις σπουδών απαρτίζονται από δέσμες μαθημάτων, η διδασκαλία των οποίων οδηγεί σε μια σχετική εξειδίκευση του/της φοιτητή/τριας. Οι συνδυασμοί των μαθημάτων που είναι ενταγμένα στις προτεινόμενες κατευθύνσεις αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες κατηγορίες προβλημάτων και μεθόδων, στις οποίες ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να δώσει έμφαση κατά τη διάρκεια των σπουδών του. Ο/η φοιτητής/τρια οφείλει να εξεταστεί επιτυχώς σε τουλάχιστον 9 μαθήματα της κατεύθυνσης που έχει επιλέξει, τα οποία αντιστοιχούν σε 27 διδακτικές μονάδες. Σε κάθε κατεύθυνση ορίζονται έξι υποχρεωτικά μαθήματα, από τα οποία ο/η φοιτητής/τρια που την έχει επιλέξει οφείλει να ολοκληρώσει επιτυχώς τα πέντε, για τη λήψη πτυχίου. Η πτυχιακή εργασία, που οφείλει να εκπονήσει ο/η φοιτητής/τρια για να ολοκληρώσει τις σπουδές του, συνιστάται να εντάσσεται στο ευρύτερο γνωστικό πεδίο της κατεύθυνσης σπουδών που επιλέγει. Προϋπόθεση για την εγγραφή σε κατεύθυνση σπουδών, καθώς και σε οποιοδήποτε μάθημα ενταγμένο σε κατεύθυνση, είναι η επιτυχής ολοκλήρωση μαθημάτων κορμού, με τα οποία ο/η φοιτητής/τρια να συγκεντρώνει τουλάχιστον 50% των διδακτικών μονάδων των μαθημάτων κορμού (δηλαδή 47 διδακτικές μονάδες). Η προτελευταία αναμόρφωση του Π.Π.Σ. πραγματοποιήθηκε το ακαδ. έτος , ενώ από το ακαδ. έτος ισχύει το νέο αναμορφωμένο Π.Π.Σ.. Σημειώνεται επίσης ότι από το ίδιο ακαδ. έτος ( ) υπάρχει η αντιστοίχηση διδακτικών μονάδων και μονάδων με βάση το ECTS. ~ 24 ~

25 Κάθε φοιτητής/τρια συμπληρώνει το πρόγραμμα που θα παρακολουθήσει με δέκα (10) τουλάχιστον διδακτικές μονάδες από μαθήματα που μπορεί να επιλέξει ελεύθερα ως εξής: Από τον κατάλογο των μαθημάτων ελεύθερης επιλογής που προσφέρονται στο Τμήμα. Μαθήματα που είναι ενταγμένα στις κατευθύνσεις σπουδών, είτε στην κατεύθυνση που επέλεξε είτε σε άλλες κατευθύνσεις. Μαθήματα που είναι δυνατό να παρακολουθήσει, συμμετέχοντας στο πρόγραμμα των διεθνών εκπαιδευτικών ανταλλαγών. Μαθήματα που προσφέρονται από το Πρόγραμμα Σπουδών άλλων Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Σε περίπτωση αποτυχίας σε κάποιο μάθημα, έχει τη δυνατότητα είτε να επαναλάβει το μάθημα, είτε να το αντικαταστήσει με κάποιο άλλο. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Το Τμήμα Ναυτιλίας και Επιειρηματικών Υπηρεσιών προσφέρει εισαγωγικά μαθήματα στην οικονομία, την οργάνωση-διοίκηση-χρηματοδότηση επιχειρήσεων, εξειδικευμένα μαθήματα δικαίου, εφαρμοσμένων οικονομικών στις μεταφορές, το εμπόριο και τα ναυτιλιακά, αλλά και προχωρημένα μαθήματα στη διοίκηση ναυτιλιακών-μεταφορικών επιχειρήσεων, το θαλάσσιο περιβάλλον και την διαχείριση της υποδομής δικτύων συνδυασμένων μεταφορών. Αποβλέπει στον εφοδιασμό των φοιτητών/τριών με γνώσεις και ικανότητες απαραίτητες για την ανάπτυξη δυνατότητας επικοινωνίας με το περιβάλλον, διαχείρισης θεμάτων και λήψης αποφάσεων σε έναν έντονα ανταγωνιστικό χώρο, όπως είναι η ναυτιλία, οι μεταφορές και το διεθνές εμπόριο. Οι φοιτητές/τριες και οι φοιτήτριες του Τμήματος προετοιμάζονται για να καταλάβουν θέσεις διοικητικών στελεχών σε επιχειρήσεις, οργανισμούς και γενικότερα οικονομικές μονάδες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Ναυτιλίας (π.χ. σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις, γραφεία ναυλώσεων, ναυπηγεία, παράκτια βιομηχανία, ναυτιλιακά πρακτορεία, διοίκηση και διαχείριση λιμένων), αλλά και στον ευρύτερο τομέα των Μεταφορών (π.χ. αεροπορικές, σιδηροδρομικές και υπεραστικές μεταφορές, διαμεταφορές, διοίκηση και οργάνωση τερματικών εγκαταστάσεων), καθώς επίσης και στον τομέα του Διεθνούς Εμπορίου και σε μεγάλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τράπεζες. Παράλληλα οι φοιτητές/τριες/ φοιτήτριες αποκτούν ισχυρές βάσεις για ~ 25 ~

26 μεταπτυχιακές σπουδές, εξασφαλίζοντας έτσι επιπρόσθετες δυνατότητες εξέλιξης. Το Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου προσφέρει ένα προπτυχιακό πρόγραμμα τετραετούς φοίτησης το οποίο περιλαμβάνει: Δύο ενότητες πανεπιστημιακών μαθημάτων. Στην πρώτη ενότητα συγκεντρώνονται τα μαθήματα που παρέχουν τις απαιτούμενες γνώσεις υποδομής και κορμού. Στη δεύτερη ενότητα προσφέρονται μαθήματα εμβάθυνσης και επιλογής ομαδοποιημένα κατά δέσμες, από τις οποίες οι φοιτητές/τριες/τριες επιλέγουν εκείνη που ανταποκρίνεται στα συγκεκριμένα επαγγελματικά τους ενδιαφέροντα (μαθήματα εμβάθυνσης και μαθήματα ελεύθερης επιλογής). Τις δράσεις που αφορούν τη Σύνδεση Πανεπιστημίου-Επιχειρήσεων για τη διεξαγωγή σεμιναρίων και διαλέξεων στελεχών επιχειρήσεων, την πρακτική άσκηση των φοιτητών/τριών, π.χ. εκπαιδευτικές επισκέψεις, εκδρομές, κ.λπ.. Την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας/ στο πλαίσιο της οποίας ο/η φοιτητής/τρια καλείται, υπό την επίβλεψη ενός διδάσκοντος, να εφαρμόσει τις θεωρητικές του γνώσεις στη μελέτη ενός συγκεκριμένου προβλήματος, προκειμένου να αναπτύξει την αναλυτική και συνθετική του ικανότητα. Το πρόγραμμα σπουδών συνδυάζει βασική εκπαίδευση σε όλο το φάσμα των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει τη δυνατότητα για εξειδικευμένη επιστημονική κατάρτιση στο συγκεκριμένο χώρο της Ναυτιλιακής Επιχείρησης, των Μεταφορών, και του Διεθνούς Εμπορίου. Ο αριθμός των διδακτικών μονάδων (δ.μ.) που αντιστοιχούν σε κάθε μάθημα ορίζεται σε 3. Το σύνολο των προσφερομένων μαθημάτων από το Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών ξεπερνά τα 65. Τα προσφερόμενα μαθήματα διακρίνονται σε: Μαθήματα Υποδομής-Κορμού (Υποχρεωτικά)-Πρώτος Κύκλος: Στα μαθήματα κορμού περιλαμβάνονται: (α) Δώδεκα (12) μαθήματα Γενικής Εκπαίδευσης (36 δ.μ.) που σχετίζονται με την οργάνωση, τη λειτουργία και περιβάλλον των επιχειρήσεων, όπως τα Μαθηματικά, η Οικονομική Θεωρία, η Στατιστική, η Πληροφορική, το Δίκαιο, η Κοινωνιολογία, η Οικονομική Γεωγραφία και 2 μαθήματα ξένης γλώσσας (Αγγλικά). Ορισμένα μαθήματα περιλαμβάνουν και εργαστήρια (Μαθηματικά-Στατιστική-Πληροφορική) και κατά συνέπεια το σύνολο των διδακτικών μονάδων ανέρχεται σε (40). ~ 26 ~

27 (β) Δεκαεπτά (17) μαθήματα Βασικής Εκπαίδευσης στη Διοίκηση (51 δ.μ.) που αφορούν τις Αρχές Λογιστικής-Χρηματοοικονομικής, την Οργάνωση- Διοίκηση Επιχειρήσεων, την Οργάνωση-Διοίκηση Παραγωγής, τη Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων, τις Ποσοτικές Μεθόδους για Μεταφορές-Εμπόριο, την Οικονομική των Μεταφορών, τη Ναυτιλιακή Οικονομική, τη Ναυτιλιακή Τεχνολογία, τη Ναυτιλιακή Λογιστική, το Μάρκετινγκ και τα Logistics. (γ) Εννέα (9) μαθήματα Διεύρυνσης Γνώσεων (27 δ.μ.) στη Ναυτιλία, τις Μεταφορές και το Εμπόριο, τα οποία διδάσκονται στο τρίτο κυρίως και τέταρτο έτος σπουδών και αφορούν το Δίκαιο της Θάλασσας, το Ναυτικό Δίκαιο, τη Ναυτιλιακή Ελεγκτική, τη Διοίκηση Πλοίου-Διαχείριση Φορτίου, τη Διαχείριση-Προστασία Θαλασσίου Περιβάλλοντος, τις Ναυλώσεις, τις Ναυτασφαλίσεις, και την Ανάλυση Συγκοινωνιακών και Μεταφορικών Συστημάτων. Μαθήματα Εμβάθυνσης-Επιλογής (Δεύτερος Κύκλος): Στα μαθήματα εμβάθυνσης-επιλογής περιλαμβάνονται: (α) Έξι (6) μαθήματα Εμβάθυνσης Γνώσεων (18 δ.μ. τουλάχιστον), τα οποία επιλέγονται από τρεις ομάδες μαθημάτων που δίνουν έμφαση στη Ναυτιλία, τις Μεταφορές, και το Διεθνές Εμπόριο, και κατανέμονται ανά ένα στο Ε και ΣΤ εξάμηνο και ανά τρία μαθήματα στο Ζ και το Η εξάμηνο σπουδών. (β) Δύο (2) μαθήματα Επιλογής (6 δ.μ.), τα οποία επιλέγονται από ομάδα προσφερομένων στο Τμήμα μαθημάτων. (γ) Διπλωματική εργασία (Μελέτη), που εκπονείται υποχρεωτικά τα δύο τελευταία εξάμηνα φοιτήσεως και στην οποία αντιστοιχούν 6 δ.μ. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Τμήματος Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης αποτελείται από : Μαθήματα Κορμού (Υποχρεωτικά), τα οποία διδάσκονται αποκλειστικά κατά τα πρώτα 3,5 έτη σπουδών και είναι κοινά για όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες. Τα Μαθήματα Κορμού είναι 41, εκ των οποίων: - 10 ανήκουν στον τομέα των Θετικών Επιστημών (μαθηματικά, φυσική, χημεία) - 6 εντάσσονται στα μαθήματα της επιστήμης του Μηχανικού - 12 είναι μαθήματα Οικονομικής, Χρηματοοικονομικής και Δικαίου ~ 27 ~

28 - 7 ανήκουν στην επιστήμη της Διοίκησης - 6 εντάσσουν τους/τις φοιτητές/τριες στην Κοινωνία της Πληροφορίας Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης, τα οποία διδάσκονται, κυρίως, στο 4 ο έτος σπουδών και είναι απαραίτητα για την ειδίκευση στον τομέα που θα επιλέξει ο/η φοιτητής/-τρια. Συγκεκριμένα, πρόκειται για επτά (7) μαθήματα που καθορίζουν το γνωστικό αντικείμενο της κατεύθυνσης. Το σύνολο των προσφερομένων υποχρεωτικών μαθημάτων κατεύθυνσης και για τις τέσσερις κατευθύνσεις ανέρχεται σε 27. Κατ Επιλογή Υποχρεωτικά Μαθήματα Κατεύθυνσης. Το Πρόγραμμα Σπουδών, ακόμη και στο πλαίσιο της ίδιας κατεύθυνσης, επιτρέπει στο/στη φοιτητή/τρια την ειδίκευση στην κατεύθυνση που έχει επιλέξει, με την επιλογή τριών (3) μαθημάτων από ένα σύνολο περίπου δέκα, κατά μέσο όρο. Γενικής Επιλογής Μαθήματα, εκ των οποίων είναι υποχρεωτική η επιλογή τεσσάρων (4). Τα μαθήματα αυτά είναι γενικότερου ενδιαφέροντος και επιτρέπουν τον εμπλουτισμό του προγράμματος σπουδών με θέματα σημαντικά για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας και των δεξιοτήτων ενός Μηχανικού Οικονομίας και Διοίκησης. Το σύνολο των προσφερομένων μαθημάτων γενικής επιλογής ανέρχεται σε 10 μαθήματα. Πρακτική Άσκηση: Επί τόπου εκπαίδευση φοιτητών σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και φορείς του δημοσίου τομέα. Το πρόγραμμα είναι προαιρετικό. Διπλωματική Εργασία: η εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας ξεκινά κατά το ένατο εξάμηνο σπουδών και ολοκληρώνεται στο δέκατο εξάμηνο. Τα 55 αυτά μαθήματα αναφέρονται σε ένα σύνολο 90 και πλέον συνολικά μαθημάτων που προσφέρονται από το Τμήμα, καταδεικνύοντας τον πλούτο ενός ανταγωνιστικού και πρωτοπόρου Προγράμματος Σπουδών. Το Π.Π.Σ. αναπτύχθηκε μέσω εντατικής διαβούλευσης μελών ΔΕΠ της ευρύτερης ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας, καθώς και με καταξιωμένα στελέχη του επιχειρηματικού κόσμου και της δημόσιας διοίκησης. Η διαβούλευση αυτή ολοκληρώθηκε με τη διημερίδα της που έλαβε χώρα κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του Τμήματος. Μετά από τρία χρόνια λειτουργίας του Τμήματος και με βάση την αποκτηθείσα εμπειρία το Π.Π.Σ. αναμορφώθηκε στο πλαίσιο της ημερίδας της 21 ης Ιουνίου του Έκτοτε περιορισμένης εμβέλειας αναμορφώσεις του Π.Π.Σ. λαμβάνουν χώρα την άνοιξη κάθε ακαδημαϊκού έτους, μέσω εσωτερικής διαβούλευσης και έγκρισης από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Η σημαντικότερη από αυτές τις αναμορφώσεις του Π.Π.Σ. έλαβε χώρα την Άνοιξη του 2007, κατά την οποία δημιουργήθηκε η 4 η κατεύθυνση σπουδών με τίτλο «Πληροφοριακά Συστήματα και Διαχείριση ~ 28 ~

29 Επιχειρησιακών Διαδικασιών (Information Systems and Business Process Management)» Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μαθηματικών Στα πρώτα δύο έτη σπουδών του Τμήματος Μαθηματικών προσφέρονται μαθήματα υποδομής, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα Θεωρητικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών. Επίσης προσφέρονται ορισμένα μαθήματα Πληροφορικής που επιτρέπουν στους/στις φοιτητές/τριες/τριες να εξοικειωθούν θεωρητικά και πρακτικά με τη σύγχρονη τεχνολογία. Πολλά μαθήματα των δύο πρώτων ετών είναι υποχρεωτικά για όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες. Στα δύο τελευταία έτη παρέχεται η δυνατότητα στους/στις φοιτητές/τριες/τριες να επιλέξουν τα μαθήματα εκείνα που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντά τους από ένα μεγάλο σύνολο μαθημάτων διαφορετικών κατευθύνσεων. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους των σπουδών τους οι φοιτητές/τριες/τριες μπορούν να εκπονήσουν Πτυχιακή Εργασία. Επίσης στη διάρκεια των σπουδών τους μπορούν να συμμετάσχουν σε Πρακτική Άσκηση σε κάποιο εργασιακό χώρο εκτός Πανεπιστημίου. Το Πρόγραμμα Σπουδών διαρθρώνεται σε οτκώ εξάμηνα, αποτελούμενο από μαθήματα : Υποχρεωτικά Κατ' Επιλογήν Υποχρεωτικά Προαιρετικά Σημειώνεται επίσης ότι εφαρμόζεται ο θεσμός των προαπαιτούμενων μαθημάτων. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Μετά την τελευταία ανανέωση, κατέστη επίκαιρο το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών (Π.Π.Σ.) και ανταποκρίνεται πλέον σε μεγάλο βαθμό στις απαιτήσεις της κοινωνίας. Το Π.Π.Σ. αξιολογείται και τροποποιείται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος. Στο Τμήμα προσφέρονται 35 υποχρεωτικά μαθήματα που αντιστοιχούν σε ποσοστό 39,54%, 17 μαθήματα επιλογής που αντιστοιχούν σε ποσοστό 19,76% ~ 29 ~

30 και τέλος 34 προαιρετικά μαθήματα που αντιστοιχούν σε ποσοστό 39,51% επί του συνόλου των μαθημάτων. Δεν εφαρμόζεται σύστημα προαπαιτούμενων μαθημάτων. Ο αριθμός των μαθημάτων που προσφέρονται από άλλα Τμήματα είναι ίσος με 14, συγκεκριμένα 7 από το Τμήμα Μαθηματικών και 7 από το Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών συστημάτων. Η μόνη ξένη γλώσσα που διδάσκεται στο Τμήμα είναι η Αγγλική και συγκαταλέγεται στα υποχρεωτικά μαθήματα. Στο Τμήμα εφαρμόζεται το σύστημα μεταφοράς διδακτικών μονάδων ECTS. Επίσης υπάρχει ο θεσμός της πρακτικής άσκησης, αν και δεν είναι υποχρεωτική. Η διάρκεια της πρακτικής άσκησης είναι 2 μήνες. Το αντικείμενο απασχόλησης, κατά την πρακτική άσκηση, σε μερικές περιπτώσεις συνδέεται με την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας και συχνά δημιουργεί ευκαιρίες για την μελλοντική απασχόληση των πτυχιούχων. Το Τμήμα Στατιστικής και αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών έχει αναπτύξει δίκτυο διασύνδεσης με κοινωνικούς, πολιτιστικούς ή παραγωγικούς φορείς, με σκοπό την πρακτική άσκηση των φοιτητών/τριών. Οι προϋποθέσεις και απαιτήσεις για τη συνεργασία του Τμήματος με τους φορείς εκτέλεσης της πρακτικής άσκησης είναι ο κύκλος εργασιών του συγκεκριμένου φορέα να είναι σχετικός με τις γνώσεις που προσφέρει το Τμήμα, η εργασία που θα ανατεθεί στο/στη φοιτητή/τρια να έχει σχέση με το αντικείμενο σπουδών του. Υπάρχει στενή επίβλεψη και παρακολούθηση των ασκούμενων φοιτητών/τριών από τον εκάστοτε υπεύθυνο καθηγητή, ο οποίος βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον ασκούμενο και με τον προϊστάμενό του για τυχόν προβλήματα που θα δημιουργηθούν. Η κυριότερη δυσκολία που αντιμετωπίζει το Τμήμα στην οργάνωση της πρακτικής άσκησης των φοιτητών/τριών είναι η μεγάλη καθυστέρηση των κονδυλίων από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Τμήματος Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων έχει διαρθρωθεί με τρόπο, ώστε να είναι συνεπές με τους στόχους του Τμήματος και να εντάσσεται σε διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα. Οι διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις της Κοινωνίας της Πληροφορίας και της Γνώσης στην εξειδίκευση και κατάρτιση, αντικατοπτρίζονται πλήρως στο Π.Π.Σ., το οποίο περιλαμβάνει ένα σύνολο μαθημάτων επιλογής-ειδίκευσης, τα οποία σε συνδυασμό με το βασικό κορμό μαθημάτων εξασφαλίζουν στους προπτυχιακούς φοιτητές/τριες/τριες τις ~ 30 ~

31 γνώσεις και τα εφόδια να αντεπεξέλθουν στη μετέπειτα επαγγελματική ή ακαδημαϊκή τους πορεία. Η ανάπτυξη του προγράμματος έχει βασιστεί στα πρότυπα προγράμματα που έχουν από κοινού αναπτύξει οι διεθνείς οργανισμοί Association for Computing Machinery (ACM) και Institute for Electrical and Electronic Engineers (ΙΕΕΕ). Το πρόγραμμα σπουδών ανανεώνεται και εξελίσσεται διαρκώς ακολουθώντας τη δυναμική του κλάδου, έτσι ώστε οι σπουδές που προσφέρει το Τμήμα να έχουν διαρκώς σύγχρονο, δυναμικό και ανταγωνιστικό χαρακτήρα. Το πρόγραμμα σπουδών δεν διαχωρίζει κύκλους μαθημάτων. Το Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων θεωρεί τα μαθήματα των πρώτων δύο ετών ως μαθήματα κορμού, τα οποία αντιστοιχούν περίπου στο 25% των προσφερόμενων μαθημάτων και περίπου στο 40% των μαθημάτων που απαιτούνται για τη λήψη διπλώματος (ο ακριβής αριθμός είναι περίπου 60 αλλά προκύπτει με βάση τις απαιτούμενες διδακτικές μονάδες για την αποφοίτηση). Ο αριθμός των μαθημάτων επιλογής ανέρχεται σε 55 ενώ ο αριθμός των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι 45. Η κατανομή των μαθημάτων επιλογής ανά εξάμηνο είναι σχεδόν ισομερής (από το Ζ εξάμηνο και μετά) και ανέρχεται στα 15 μαθήματα περίπου. Επιπλέον, προσφέρονται επτά (7) προαιρετικά μαθήματα, τα οποία ονομάζονται Μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής. Τα μαθήματα αυτά δεν έχουν διδακτικές μονάδες και ο βαθμός τους δεν συνυπολογίζεται στο Βαθμό του Διπλώματος. Ο συνολικός αριθμός των μαθημάτων είναι: 45 Υποχρεωτικά, 55 Επιλογής, 7 Ελεύθερης επιλογής, Αγγλικά (υποχρεωτικό), Διπλωματική Εργασία (υποχρεωτική), ήτοι σύνολο 109. Επομένως τα αντίστοιχα ποσοστά είναι: Υποχρεωτικά: 44% Επιλογής: 50% Ελεύθερης επιλογής: 6% Στους φοιτητές/τριες και φοιτήτριες του Τμήματος παρέχεται η δυνατότητα κατά τη διάρκεια των σπουδών τους να δηλώνουν μαθήματα από τα Προγράμματα Σπουδών των άλλων Τμημάτων της Πανεπιστημιακής Μονάδας Σάμου. Διευκρινίζεται ότι για κάθε φοιτητή και φοιτήτρια, ανεξαρτήτως του πλήθους των μαθημάτων που δήλωσε και παρακολούθησε, ο ανώτατος αριθμός μαθημάτων από προγράμματα σπουδών των υπολοίπων Τμημάτων της Πανεπιστημιακής Μονάδας Σάμου, στα οποία μπορεί να καταχωρισθεί βαθμός ~ 31 ~

32 αντικαθιστώντας ισάριθμα Μαθήματα Επιλογής, είναι τρία (3). Τα μαθήματα αυτά δεν επιτρέπεται να έχουν περιεχόμενο που επικαλύπτεται σημαντικά με εκείνο μαθημάτων του Τμήματος Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων. Επιπλέον, στο βασικό πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται ως μαθήματα επιλογής δύο μαθήματα τα οποία προσφέρονται από το Τμήμα Περιβάλλοντος και δύο μαθήματα τα οποία προσφέρονται από το Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών. Στο Τμήμα διδάσκονται οι ξένες γλώσσες των αγγλικών και των γαλλικών. Τα μεν αγγλικά ανήκουν στην κατηγορία του υποχρεωτικού μαθήματος, ενώ τα γαλλικά χαρακτηρίζονται ως μάθημα επιλογής. Στο Τμήμα δεν εφαρμόζεται το σύστημα των προαπαιτούμενων μαθημάτων. Οι μέθοδοι αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών και φοιτητριών εξαρτώνται από τη φύση του αντικειμένου που σπουδάζουν. Ωστόσο, όλες οι μέθοδοι περιλαμβάνουν ένα συνδυασμό γραπτής ή προφορικής εξέτασης και αξιολόγησης της εργαστηριακής επίδοσης και των γραπτών εργασιών που ολοκληρώνονται κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου. Η αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών και φοιτητριών αποσκοπεί στην εξέταση του βαθμού αφομοίωσης της παρεχόμενης γνώσης κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Κάθε μάθημα εξετάζεται με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις στο τέλος κάθε εξαμήνου, ή με συγγραφή και παρουσίαση εργασιών κατά τη διάρκειά του, ή τέλος με κάποιο συνδυασμό τους. Σε περίπτωση αποτυχίας σε ένα ή περισσότερα μαθήματα προβλέπεται δεύτερη εξεταστική περίοδος μέσα στο ίδιο ακαδημαϊκό έτος. Σε περίπτωση αποτυχίας σε υποχρεωτικό μάθημα ο/η φοιτητής/τρια οφείλει να το επαναλάβει σε επόμενο εξάμηνο. Σε περίπτωση αποτυχίας σε κατ' επιλογήν μάθημα, έχει τη δυνατότητα είτε να το επαναλάβει σε επόμενα εξάμηνα, ή να το αντικαταστήσει με κάποιο άλλο της επιλογής του. Ο θεσμός της πρακτικής άσκησης εφαρμόζεται με επιτυχία στο Τμήμα. Η πρακτική άσκηση δεν είναι υποχρεωτική, αλλά προσφέρεται στους/στις φοιτητές/τριες/τριες ως μάθημα επιλογής στο Η εξάμηνο, με απώτερο στόχο να γνωρίσουν οι συμμετέχοντες τις νέες τεχνολογίες της πληροφορικής και των επικοινωνιών σε πραγματικό περιβάλλον επιχείρησης του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα της οικονομίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η βαρύτητα της είναι 4 διδακτικές μονάδες (5 ECTS), ενώ με την πάροδο των ετών αυξάνεται ολοένα το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων σε αυτή, καθώς η πρακτική εξάσκηση θεωρείται ως βασικό εφόδιο των αποφοίτων στην μετέπειτα επαγγελματική τους πορεία. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. ~ 32 ~

33 Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (Π.Π.Σ.) του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης έχει στόχο να παρέχει τις βάσεις και τη μέθοδο που χρειάζεται ο σύγχρονος εκπαιδευτικός της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στα κύρια γνωστικά αντικείμενα των ανθρωπιστικών, κοινωνικών και θετικών επιστημών. Καλύπτει όλο το φάσμα των επιστημών της αγωγής, από την παιδαγωγική θεωρία και τις θεωρίες μάθησης έως την κοινωνιολογία της εκπαίδευσης και την κλινική και γνωστική ψυχολογία. Καλύπτει επίσης τις ανθρωπιστικές, κοινωνικές και θετικές επιστήμες, δίνοντας όμως έμφαση στη «διδακτική μετατόπιση» των επιστημονικών γνώσεων, δηλαδή τη μετατροπή τους σε αντικείμενα του σχολικού προγράμματος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα μαθήματα κατανέμονται σε τέσσερις τομείς γνωστικών αντικειμένων: Α Ενότητα: Ψυχολογία και Παιδαγωγικές Επιστήμες Β Ενότητα: Κοινωνικές Ανθρωπιστικές Επιστήμες και η Διδακτική τους Γ Ενότητα: Θετικές Επιστήμες Νέες Τεχνολογίες και η Διδακτική τους Δ Ενότητα: Ελληνική Γλώσσα Λογοτεχνία Λαογραφία και η Διδακτική τους Επιπλέον στο Π.Π.Σ. έχουν ενταχθεί τρεις Ξένες Γλώσσες (από τις οποίες ο/η φοιτητής/τρια θα πρέπει να επιλέξει τη μια), μια ομάδα Ειδικών Μαθημάτων και μια ομάδα μαθημάτων Ελεύθερης Επιλογής. Συνολικά το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνει 129 μαθήματα: 36 Υποχρεωτικά, 57 Επιλογής, 16 Έρευνες, 10 Πρακτικές Ασκήσεις (1 μάθημα στην Α φάση, 5 μαθήματα στη Β φάση και 4 μαθήματα στη Γ φάση) και 10 κατ επιλογήν υποχρεωτικά (Ξένες Γλώσσες). Όλα τα μαθήματα δίνουν στο/τη φοιτητή/τρια 3 διδακτικές μονάδες, εκτός από τις Ξένες Γλώσσες που δίνουν 2. Όλα τα μαθήματα προσφέρονται από το Τμήμα, εκτός από μια Ξένη Γλώσσα (Γερμανικά) που παρέχεται από το Π.Π.Σ. του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η τελευταία αναμόρφωση του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών έγινε τον Απρίλιο του 2008 (για το Ακαδημαϊκό έτος ). Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Η ιδιαιτερότητα του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος βρίσκεται στο γεγονός ότι γνωστικά αντικείμενα και μαθήματα είναι ταυτόσημα με τα φαινόμενα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην εκπαιδευτική πράξη, ~ 33 ~

34 κι όχι με παραδοσιακούς επιστημονικούς κλάδους. Προφανής γίνεται, κατ αυτό τον τρόπο, η σημασία των μαθημάτων για τις μελλοντικές επιστημονικές δραστηριότητες, ο βαθμός κάλυψης του φαινομένου από τις προσφερόμενες προσεγγίσεις και η σχέση της θεωρίας με την πράξη. Ταυτόχρονα, το Τμήμα οργανώνεται με τη συνεχή παρακολούθηση και τη συμμετοχή στη διαμόρφωση των πραγματικών προβλημάτων, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο να μείνει πίσω από τις εξελίξεις. Το Πρόγραμμα Σπουδών διευρύνεται στο βαθμό που στην πράξη ανακύπτει ένα νέο πρόβλημα και το Τμήμα έχει την ευθύνη να βρει ή να δημιουργήσει κατάλληλους/ες επιστήμονες για την προσέγγιση και διερεύνηση του συγκεκριμένου προβλήματος. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο οι διδάσκοντες, αλλά και οι φοιτητές και οι φοιτήτριες, όπως και η κοινωνία στην οποία είναι ενταγμένο το Πανεπιστήμιο, έχουν τη δυνατότητα, με βάση τις δικές τους εμπειρίες, να εμπλουτίσουν το Πρόγραμμα Σπουδών με νέα γνωστικά αντικείμενα. Αποτελεί λογική συνέπεια των παραπάνω, η προσπάθεια να δίνεται η δυνατότητα στους/στις φοιτητές/τριες να επιλέγουν ως ένα βαθμό τον δικό τους δρόμο προς τις απαραίτητες γνώσεις. Στο Πρόγραμμα Σπουδών ο αριθμός των υποχρεωτικών μαθημάτων περιορίζεται στον ελάχιστο δυνατό (με τάση να αποκλειστεί η εξάρτηση των διδασκομένων από συγκεκριμένους διδάσκοντες). Έτσι, παρέχεται η δυνατότητα περισσότερων, αλλά ισότιμων ως προς το αποτέλεσμα, συνθέσεων, που ανταποκρίνονται στις ατομικές κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των φοιτητών/τριών. Δηλαδή, φοιτήτριες και φοιτητές μπορούν να φτιάξουν το ατομικό τους Πρόγραμμα Σπουδών στα πλαίσια γενικών κατευθύνσεων. Στα πλαίσια αυτά δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στον θεσμό της «μάθησης μέσα από την έρευνα». Καθώς έχει μεγαλύτερη σημασία «η γνώση των τρόπων πρόσβασης στη γνώση» κι όχι η κατανάλωση «καθιερωμένων» γνώσεων, παρέχεται η δυνατότητα ένα μέρος των σπουδών να γίνει μέσα από ειδικά σχεδιασμένα, χρονικά περιορισμένα ερευνητικά προγράμματα. Διερευνώντας πραγματικά προβλήματα, σε άμεση επαφή με διδάσκοντες, φοιτητές και φοιτήτριες μαθαίνουν τα σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα επιστημονικά «δεδομένα», τις δυνατές επιστημονικές προσεγγίσεις και τις κατάλληλες ερευνητικές μεθόδους, αποκτώντας, έτσι, τόσο γνώσεις όσο και ικανότητα κριτικής σκέψης. Τα προσφερόμενα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών χωρίζονται σε πέντε (5) τομείς σπουδών: Τομέας Παιδαγωγικών Σπουδών και Γενικής Διδακτικής Τομέας Ψυχολογίας και Ειδικής Αγωγής ~ 34 ~

35 Τομέας Κοινωνιολογίας, Οικονομίας, Πολιτικής της Εκπαίδευσης και Σπουδών Φύλου Τομέας Λογοτεχνίας, Γλώσσας και Πολιτισμού Τομέας Διδακτικής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών Σε κάθε τομέα υπάρχουν ορισμένα μαθήματα που ανήκουν σε υποχρεωτικά (Υ) γνωστικά αντικείμενα (το μάθημα αποτελεί στην περίπτωση αυτή μέρος του γνωστικού αντικειμένου) και ορισμένα που ανήκουν σε υποχρεωτικά επιλογής (ΥΕ). Η «μάθηση μέσα από την έρευνα» μπορεί να αφορά σε μαθήματα και των πέντε κύκλων, αλλά όχι τα υποχρεωτικά. Υπεύθυνοι για την ένταξη των μαθημάτων και των ερευνητικών προγραμμάτων σ έναν από τους πέντε (5) τομείς σπουδών είναι οι διδάσκοντες και η Γενική Συνέλευση του Τμήματος. Τα υποχρεωτικά μαθήματα είναι κατανεμημένα σε εξάμηνα φοίτησης. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός, ωστόσο στους φοιτητές/τριες συστήνεται να σπουδάζουν στην αρχή τα υποχρεωτικά μαθήματα, καθώς αυτά αποτελούν τη βάση κάποιων άλλων μαθημάτων. Οι σπουδές διαρκούν το λιγότερο 8 εξάμηνα και για την απόκτηση του πτυχίου απαραίτητη είναι η φοίτηση σε μαθήματα 162 συνολικά διδακτικών μονάδων στους πέντε (5) κύκλους σπουδών (1 διδακτική μονάδα αντιστοιχεί, συνήθως, σ ένα ωριαίο μάθημα). Εξαίρεση από τον κανόνα «μία ώρα διδασκαλίας = μία διδακτική μονάδα» μπορούν ν αποτελούν σεμινάρια, ειδικές ασκήσεις, ερευνητική δραστηριότητα, ειδικά μαθήματα κ.λπ. Πάντως, στην ανακοίνωση των μαθημάτων του εκάστοτε εξαμήνου αναφέρονται οι μονάδες που αντιστοιχούν σε κάθε μάθημα. Τα μαθήματα διακρίνονται σε: Υποχρεωτικά (Υ), Υποχρεωτικά Επιλογής (ΥΕ). Α. Υποχρεωτικά μαθήματα (3 Δ.Μ.) Υποχρεωτικά είναι εκείνα τα μαθήματα τα οποία υποχρεούνται να παρακολουθήσουν και στα οποία υποχρεούνται να εξεταστούν όλοι/ες οι φοιτητές/τριες του Τμήματος. Σε περίπτωση αποτυχίας στις εξετάσεις ενός υποχρεωτικού μαθήματος, δεν μπορεί ο/η φοιτητής/τρια να το αντικαταστήσει. Στόχος των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι να εισαγάγουν το/τη φοιτητή/τρια στις συγκεκριμένες επιστήμες και τη μεθοδολογία τους και να παράσχουν κοινή βασική κατάρτιση σε όλους τους/τις φοιτητές/τριες του Τμήματος. Η διδασκαλία των μαθημάτων αυτών γίνεται, κυρίως, με μορφή παράδοσης. Ορισμένα από αυτά συνδυάζονται με εργαστηριακές ή φροντιστηριακές ασκήσεις. Τα υποχρεωτικά μαθήματα προσφέρονται κάθε ακαδημαϊκό έτος, ώστε να έχουν τη δυνατότητα οι φοιτητές/τριες να εγγραφούν σε αυτά πριν την ~ 35 ~

36 ένταξή τους στο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης, για το οποίο πολλά μαθήματα είναι προαπαιτούμενα. Β. Υποχρεωτικά επιλογής μαθήματα (3 Δ.Μ.) Υποχρεωτικά επιλογής είναι τα μαθήματα τα οποία ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να επιλέξει μεταξύ αυτών που προσφέρονται από κάθε τομέα σπουδών. Τα υποχρεωτικά επιλογής μαθήματα δεν αποβλέπουν στην εισαγωγή και στη βασική κατάρτιση στις συγκεκριμένες επιστήμες, αλλά στην εμβάθυνση σε επιμέρους θέματα και προβλήματα της σχετικής επιστήμης και παράλληλα στη μύηση και εξοικείωση του φοιτητή με την ερευνητική διαδικασία. Για το λόγο αυτό, έχουν κυρίως σεμιναριακή ή εργαστηριακή μορφή. Οι φοιτητές αναλαμβάνουν την εκπόνηση γραπτών εργασιών και εισηγήσεων ή μικρές επιμέρους έρευνες, ατομικές ή συλλογικές, στα πλαίσια των ερευνητικών ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων των διδασκόντων. Ο/η φοιτητής/τρια, κατά την επιλογή και δήλωση των μαθημάτων και την κατάρτιση του προσωπικού του προγράμματος θα πρέπει να έχει υπόψη του/της ότι το πρόγραμμα του όγδοου εξαμήνου περιλαμβάνει εκτεταμένο πρόγραμμα πρακτικής άσκησης. Σε περίπτωση αποτυχίας στις εξετάσεις ενός υποχρεωτικού επιλογής μαθήματος, μπορεί ο/η φοιτητής/τρια να το παρακολουθήσει ξανά σε επόμενο εξάμηνο, εάν προσφέρεται, ή να το αντικαταστήσει με ένα άλλο υποχρεωτικό επιλογής μάθημα. Τα μαθήματα κατανέμονται στους πέντε τομείς σπουδών και σε δύο κατηγορίες (Υποχρεωτικά 3 Δ.Μ., Υποχρεωτικά Επιλογής 3 Δ.Μ.): Α. Τομέας Παιδαγωγικών Σπουδών και Γενικής Διδακτικής (27 διδακτικές μονάδες) Β. Τομέας Σπουδών Ψυχολογίας και Ειδικής Αγωγής (21 διδακτικές μονάδες) Γ. Τομέας Σπουδών Λογοτεχνίας και Γλώσσας (21 διδακτικές μονάδες) Δ. Τομέας Σπουδών Κοινωνιολογίας, Οικονομίας, Πολιτικής της Εκπαίδευσης και Σπουδών Φύλου (21 διδακτικές μονάδες) Ε. Τομέας Σπουδών Διδακτικής Θετικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών (21 διδακτικές μονάδες) (σύνολο διδακτικών μονάδων: 111) Τα Ειδικά Υποχρεωτικά μαθήματα «Καλλιτεχνική Εκπαίδευση και Δημιουργίες Εικαστικής Μορφής», «Δημιουργική Κίνηση» και «Δημιουργική Μουσική Αγωγή», που διδάσκονται από μέλη Ε.Ε.ΔΙ.Π., προσφέρουν από 2 διδακτικές μονάδες το καθένα, ενώ η διάρκεια διδασκαλίας των μαθημάτων εκτείνεται σε 2 τουλάχιστον εξάμηνα και θα πραγματοποιούνται σε ολιγομελείς ομάδες φοιτητών. Οι φοιτητές είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν 4 έρευνες, συνολικά 12 διδακτικών μονάδων. Από αυτές, τρεις τουλάχιστον από διαφορετικούς κύκλους ~ 36 ~

37 σπουδών, και μία από όποιο κύκλο σπουδών θέλουν. Το Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης κατανέμεται σε τρεις φάσεις και πραγματοποιείται από το 4ο έως και το 8ο εξάμηνο των σπουδών, ως εξής: Α φάση: «Ανίχνευση- εξοικείωση και προσανατολισμός», αντιστοιχεί σε 3 διδακτικές μονάδες (Δ.Μ.) και πραγματοποιείται στο Β έτος (4 ο εξάμηνο, εαρινό) με εποπτεία του Τομέα Παιδαγωγικών Σπουδών και Γενικής Διδακτικής. Στη διάρκεια αυτής της φάσης, οι φοιτητές επισκέπτονται τάξεις διαφορετικών σχολείων. Μελετούν την οργάνωση του σχολείου, την υλικοτεχνική υποδομή, τη σύνθεση του διδακτικού προσωπικού, τις σχέσεις των διδασκόντων, το μαθητικό δυναμικό, τα σχολικά εγχειρίδια, τη χρήση τους και την αποτελεσματικότητά τους. Οι πρακτικές ασκήσεις Α φάσης αντιστοιχούν σε ένα τρίωρο εβδομαδιαίο μάθημα. Το ένα τρίτο περίπου των ωρών αφιερώνεται σε παρακολουθήσεις σε Νηπιαγωγεία. Προαπαιτούμενα Μαθήματα: Μεθοδολογία Ψυχοπαιδαγωγικής Έρευνας και Θεωρία Αναλυτικών Προγραμμάτων και Διδακτική Μεθοδολογία και Εφαρμογές της. Β φάση: «Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ειδικών Διδακτικών», αντιστοιχεί σε 18 Δ.Μ., πραγματοποιείται από το 5ο έως και το 7ο εξάμηνο Με εποπτεία από μέλη Δ.Ε.Π. των αντίστοιχων τομέων και περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενότητες, οι οποίες αντιστοιχούν σε τρίωρα εβδομαδιαία μαθήματα: 5 ο εξάμηνο: Εφαρμοσμένη Διδακτική Μουσικής Αγωγής (2 Δ.Μ.). (Προαπαιτούμενο μάθημα: Δημιουργική Μουσική Αγωγή) Εφαρμοσμένη Διδακτική Φυσικής - Περιβάλλοντος (3 Δ.Μ.), (Προαπαιτούμενο μάθημα: Συγκρότηση Εννοιολογικών Αναπαραστάσεων στις Φυσικές Επιστήμες) 6 ο εξάμηνο: Εφαρμοσμένη Διδακτική της Παιδικής Λογοτεχνίας (3 Δ.Μ.), (Προαπαιτούμενο μάθημα: Παιδικό Βιβλίο: Θεωρία και Ιστορία) Εφαρμοσμένη Διδακτική Εικαστικής Αγωγής (2 Δ.Μ.) (Προαπαιτούμενο μάθημα: Καλλιτεχνική Εκπαίδευση και Δημιουργίες Εικαστικών Μορφών) 7 ο εξάμηνο: Εφαρμοσμένη Διδακτική Μαθηματικών (3 Δ.Μ.), (Προαπαιτούμενα μαθήματα: Διδακτική Μαθηματικών, Μαθηματικά ~ 37 ~

38 στην Πρώτη Σχολική Ηλικία, Σχεδιασμός Ανάπτυξη και Διαχείριση Εκπαιδευτικού Υλικού για τις Θετικές Επιστήμες) Εφαρμοσμένη Διδακτική Νέων Τεχνολογιών (3 Δ.Μ.). (Προαπαιτούμενα μαθήματα: Εισαγωγή στις Εκπαιδευτικές Εφαρμογές των Νέων Τεχνολογιών και Ανάπτυξη Εφαρμογών και Προϊόντων των Τ.Π.Ε. για τα Μαθηματικά και τη Διδασκαλία τους) Εφαρμοσμένη Διδακτική της Δημιουργικής Κίνησης και του Χορού (2 Δ.Μ.) (Προαπαιτούμενο μάθημα: Δημιουργική Κίνηση) Γ φάση: «Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός και Επαγγελματική Επάρκεια», αντιστοιχεί σε 6 διδακτικές μονάδες, πραγματοποιείται στο 8ο εξάμηνο, εαρινό, εποπτεύεται από επιτροπή μελών Δ.Ε.Π. και αντιστοιχεί σε εξάωρο εβδομαδιαίο μάθημα. Στη διάρκεια του τελευταίου εξαμήνου των σπουδών τους, οι τελειόφοιτοι/ες είναι υποχρεωμένοι/ες να αναλάβουν όλα τα καθήκοντα της/του Νηπιαγωγού τις ημέρες διδασκαλίας. Πραγματοποιούν επισκέψεις σε Νηπιαγωγεία, όπου σχεδιάζουν και αναπτύσσουν με αυτοδύναμη διδασκαλία μια Ολική Διδακτική Δραστηριότητα, διεπιστημονικού περιεχομένου, στην οποία περιλαμβάνεται η μελέτη του μαθητικού δυναμικού, η διαμόρφωση των στόχων και της θεματολογίας, η επιλογή - κατασκευή του εκπαιδευτικού υλικού, η παιδαγωγική διαχείριση και η αξιολόγηση. Συνολικά, οι φοιτητές/τριες παρακολουθούν και δραστηριοποιούνται παιδαγωγικά στα Νηπιαγωγεία για 20 εργάσιμες ημέρες. Οι φοιτητές παρακολουθούν υποχρεωτικά μια ξένη γλώσσα και, στο τελευταίο επίπεδο, εφόσον εξεταστούν επιτυχώς, παίρνουν επάρκεια. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Οι προπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών διαρκούν 8 εξάμηνα και για την απόκτηση του πτυχίου απαραίτητη είναι η απόκτηση 166 διδακτικών μονάδων (168 για την Κατεύθυνση Αρχαιολογίας). Στην ανακοίνωση των μαθημάτων του εκάστοτε εξαμήνου αναφέρονται πάντα οι μονάδες που αντιστοιχούν σε κάθε μάθημα. Οι σπουδές στο Τμήμα διαρθρώνονται σε δύο κύκλους: (α) Σπουδές Κορμού (1 ο - 4 ο εξάμηνο) (β) Σπουδές Κατεύθυνσης (5 ο - 8 ο εξάμηνο) ~ 38 ~

39 Από το Ε εξάμηνο σπουδών κάθε φοιτητής/τρια πρέπει να επιλέξει μια από τις τρεις κατευθύνσεις σπουδών, που προσφέρονται θεσμοθετημένα στο Τμήμα, ανάλογα με τις προτιμήσεις του και τους προσανατολισμούς που έχει για το μέλλον: Αρχαιολογία Γλωσσολογία Νοτιο-ανατολικής Μεσογείου Διεθνείς Σχέσεις και Οργανισμοί Τα μαθήματα που διδάσκονται κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών χρόνων φοίτησης διακρίνονται σε: - Υποχρεωτικά: Κορμού και Κατεύθυνσης - Κατ επιλογή υποχρεωτικά: Κορμού και Κατεύθυνσης - Ελεύθερες επιλογές Υποχρεωτικά είναι εκείνα τα μαθήματα, τα οποία όλοι/ες οι φοιτητές/τριες/τριες υποχρεούνται να παρακολουθήσουν και να εξεταστούν. Σε περίπτωση αποτυχίας στις εξετάσεις ενός υποχρεωτικού μαθήματος δεν μπορεί ο/η φοιτητής/τρια να το αντικαταστήσει. Στόχος των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι να εισαγάγουν τον/τη φοιτητή/τρια σε συγκεκριμένες επιστήμες που σχετίζονται με το Τμήμα (αρχαιολογία, αρχαιομετρία, γλωσσολογία, πολιτική επιστήμη, διεθνείς σχέσεις, διεθνείς οργανισμοί, ιστορία κ.ά.) και να παράσχουν κοινή βασική κατάρτιση σε όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες του Τμήματος. Υποχρεωτικά επιλογής είναι τα προσφερόμενα εκείνα μαθήματα, από τα οποία ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να επιλέξει ορισμένα. Τα μαθήματα αυτά αποβλέπουν όχι στην εισαγωγή και στη βασική κατάρτιση στις συγκεκριμένες επιστήμες, αλλά στην εμβάθυνση σε επιμέρους θέματα και προβλήματα της σχετικής επιστήμης και παράλληλα στη μύηση και εξοικείωση του/της φοιτητή/-τριας με την ερευνητική διαδικασία. Στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών υπάρχει επίσης μια δέσμη μαθημάτων ελεύθερης επιλογής, τα οποία ο/η φοιτητής/τρια έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει, ανάλογα με τα προσωπικά του ενδιαφέροντα. Ως «ελεύθερη επιλογή» μπορεί να πιστωθεί οποιοδήποτε από τα μαθήματα που προσφέρονται σε επίπεδο Τμήματος (Κορμού ή Κατεύθυνσης) ή Σχολής. Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) Το περιεχόμενο σπουδών που προσδιορίζει τον διεπιστημονικό χαρακτήρα του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων, καθώς και το ~ 39 ~

40 γενικό προφίλ των αποφοίτων του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών (Π.Π.Σ.) στηρίζεται πάνω σε τρεις κατευθύνσεις. Αυτές είναι: Επικοινωνία Ανθρώπου-Υπολογιστή Σχεδίαση με Ηλεκτρονικό Υπολογιστή Οργανωσιακή Σχεδίαση Οι κατευθύνσεις αποτελούν ουσιαστικά και τους πυλώνες του διεπιστημονικού όλου, με το οποίο χτίζεται ο Μηχανικός Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων. Τα σημερινά προβλήματα σχεδίασης διέπονται πλέον από μια πολυπλοκότητα με έντονο το ανθρωποκεντρικό στοιχείο, που μόνο αμαλγάματα διεπιστημονικότητας μπορούν να αντιμετωπίσουν. Για το λόγο αυτό, οι κατευθύνσεις-πυλώνες επελέγησαν και δομήθηκαν έτσι ώστε να συμπεριληφθούν στο γνωστικό περιεχόμενο του προγράμματος σπουδών εκείνες οι παράμετροι που συνθέτουν την διεπιστημονική πολύπλοκη πραγματικότητα της σχεδίασης προϊόντων και συστημάτων. Το πρόγραμμα σπουδών, το οποίο υλοποιεί το περιεχόμενο σπουδών του Τμήματος, περιέχει ένα σημαντικό αριθμό μαθημάτων που αντιστοιχούν, άλλα λιγότερο άλλα περισσότερο, στις παραπάνω κατευθύνσεις. Τα υποχρεωτικά μαθήματα θεμελιώνουν γνωστικά τις τρεις κατευθύνσεις, σε διαφορετικό βαθμό την κάθε μία. Η διαφοροποίηση των τριών κατευθύνσεων αρχίζει μετά το μέσο της διάρκειας των σπουδών, όπου υπάρχει πλέον και η απαιτούμενη ωριμότητα. Οι φοιτητές/τριες/τριες καθοδηγούνται στο ποια μαθήματα θα τους στηρίξουν περισσότερο σε ποιες κατευθύνσεις. Υπάρχει φροντίδα, όμως, να γνωρίσουν όλοι οι φοιτητές/τριες/τριες, στον απαραίτητο βαθμό, και τις άλλες κατευθύνσεις, και για αυτό το λόγο πρέπει να επιλέξουν όλοι έναν ελάχιστο αριθμό μαθημάτων απ όλες τις κατευθύνσεις. Ο τελικός σκοπός της ύπαρξης των κατευθύνσεων αυτών είναι να καθοδηγηθούν οι φοιτητές/τριες/τριες μέσα σε ένα γνωστικό πεδίο συνεχώς εξελισσόμενο, με το καλύτερο δυνατό τρόπο και σύμφωνα με τα διεθνή εκπαιδευτικά πρότυπα. Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει 89 μαθήματα (μαζί με την πρακτική άσκηση) και τη διπλωματική εργασία. Τα μαθήματα χωρίζονται στις εξής κατηγορίες: 40 Υποχρεωτικά (Υ) για όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες. 15 Υποχρεωτικά Επιλογής Κατεύθυνσης (ΥΕΚ). Το καθένα από τα μαθήματα αυτά ανήκει σε μία από τις 3 κατευθύνσεις του προγράμματος σπουδών. Οι φοιτητές/τριες/τριες είναι υποχρεωμένοι να επιτύχουν σε τουλάχιστον 4 μαθήματα μιας κατεύθυνσης που θα επιλέξουν και σε ~ 40 ~

41 τουλάχιστον 2 μαθήματα από κάθε μία από τις υπόλοιπες δύο κατευθύνσεις. 28 Μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής (ΕΕ). Οι φοιτητές/τριες/τριες μπορούν να επιλέξουν όσα θέλουν, μέχρι να φθάσουν στον απαιτούμενο συνολικό αριθμό μαθημάτων. 6 Υποχρεωτικά μαθήματα με μηδενικό αριθμό διδακτικών μονάδων (Υ0), των οποίων ο βαθμός δεν προσμετράται στο πτυχίο, όπως είναι τα μαθήματα Αγγλικών (μετρά μόνο ο μέσος όρος των δύο ανωτέρων επιπέδων ως ένα υποχρεωτικό μάθημα) και τα μαθήματα ελευθέρου σχεδίου. Η Πρακτική Άσκηση (ΠΑ), η οποία είναι υποχρεωτική και ισότιμη με δύο μαθήματα. Η Διπλωματική Εργασία (ΔΕ) εκπονείται από τους τελειόφοιτους του Τμήματος, προκειμένου να αποκτήσουν τον τίτλο του Διπλωματούχου Μηχανικού Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων. Αποτελεί το επιστέγασμα των σπουδών στο Τμήμα και σκοπός της είναι να δώσει στο/στη φοιτητή/τρια τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει διεπιστημονικές γνώσεις, σε μια γενική ή ειδική θεματική περιοχή και να παρουσιάσει τις ικανότητές του στην κατανόηση ενός προβλήματος, την ανάλυση και επεξεργασία των στοιχείων που το συνθέτουν, και την επίλυσή του. Η ΔΕ εκπονείται στη διάρκεια του 10ου εξαμήνου, ισοδυναμεί με 26 διδακτικές μονάδες και συμβάλει κατά 20% στον τελικό βαθμό διπλώματος. Σε κάθε εξάμηνο των 4 πρώτων ετών αντιστοιχεί ένας ενδεικτικός αριθμός μαθημάτων (ν), ως εξής: 1ο εξάμηνο: ν=5 3ο 5ο εξάμηνο: ν=6 7ο 8ο εξάμηνο: ν=7 Σε κάθε ένα από αυτά τα εξάμηνα, οι φοιτητές/τριες/τριες μπορούν να εγγραφούν σε ν+2 το πολύ μαθήματα. Για τους επί πτυχίω φοιτητές/τριες δεν υπάρχει περιορισμός. Στον αριθμό (ν) δεν υπολογίζονται τα μαθήματα Υ0 και η πρακτική άσκηση. Το Τμήμα εφαρμόζει το σύστημα πιστωτικών μονάδων ECTS και αναγνωρίζει τα μαθήματα που προσφέρονται από Πανεπιστήμια του εξωτερικού, μέσω ανταλλαγής φοιτητών. Το πρόγραμμα Σπουδών υπόκειται περιοδικά σε αξιολόγηση και αναμόρφωση. Η τελευταία αναμόρφωση έγινε το Μάρτιο του 2009 και ισχύει από το Ακαδημαϊκό έτος Αναλυτικά στοιχεία για το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. ~ 41 ~

42 3.α.ii Κανόνες Λήψης Πτυχίου / Διπλώματος Τμήμα Περιβάλλοντος Για τη λήψη του πτυχίου του Τμήματος Περιβάλλοντος, οι φοιτητές/τριες/τριες που κατά το ακαδ. έτος είναι στο 3 ο έτος και εφεξής οφείλουν να συμπληρώσουν με επιτυχία τουλάχιστον 48 μαθήματα (25 υποχρεωτικά, 9 κατ επιλογήν υποχρεωτικά και 14 προαιρετικά ή από τα υπόλοιπα κατ επιλογήν υποχρεωτικά) από το πρόγραμμα σπουδών και να έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την πτυχιακή τους εργασία, η οποία είναι ένα από τα παραπάνω υποχρεωτικά μαθήματα. Τα 9 κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα, αφορούν σε τουλάχιστον τρία μαθήματα, στα οποία θα πρέπει να έχουν εξετασθεί επιτυχώς οι φοιτητές/τριες/τριες, από κάθε μία από τις τρεις ομάδες μαθημάτων (Μαθήματα Περιβαλλοντικών Επιστημών, Μαθήματα Εφαρμοσμένων Περιβαλλοντικών Επιστημών και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας, Μαθήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης). Οι υπόλοιποι φοιτητές/τριες/τριες, για να καταστούν πτυχιούχοι οφείλουν να συμπληρώσουν με επιτυχία τουλάχιστον 48 μαθήματα (25 υποχρεωτικά και 23 κατ επιλογήν υποχρεωτικά) από το πρόγραμμα σπουδών. Πρέπει, επίσης, όλοι οι φοιτητές/τριες/τριες να συμπληρώσουν ένα σύνολο τουλάχιστον 120 διδακτικών μονάδων. Η διάρκεια των σπουδών δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ εξάμηνα. Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να ολοκληρώσει το πρόγραμμα σπουδών στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας και να ανακηρυχθεί πτυχιούχος, αφού συμπληρώσει καταρχήν οκτώ (8) πλήρη εξάμηνα φοίτησης από την πρώτη εγγραφή του. Απόκλιση από τον περιορισμό αυτό μπορεί να γίνει μόνο για τους/τις φοιτητές/τριες/τριες που έχουν καταταχθεί στο Τμήμα, με βάση τις ισχύουσες ειδικές διατάξεις (ύστερα από μεταγραφή, ως πτυχιούχοι άλλων πανεπιστημιακών Τμημάτων κ.λ.π.). Ως ολοκλήρωση των σπουδών στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας νοείται η επιτυχής παρακολούθηση και εξέταση 48 μαθημάτων (33 υποχρεωτικών, 14 κατ επιλογήν υποχρεωτικών και της πτυχιακής εργασίας), με τα οποία ο/η φοιτητής/τρια συγκεντρώνει τον ελάχιστο απαραίτητο αριθμό διδακτικών μονάδων (165 δ.μ) για τη λήψη του πτυχίου. Ο βαθμός πτυχίου υπολογίζεται ως σταθμικός μέσος όρος των βαθμών που συγκέντρωσε ο/η φοιτητής/τρια σε όλα τα μαθήματα, στα οποία εξετάσθηκε επιτυχώς και τα οποία θεωρούνται αναγκαία για την ολοκλήρωση των σπουδών του. Οι συντελεστές στάθμισης έχουν ως εξής: ~ 42 ~

43 Συντελεστής 1 για κάθε μάθημα, στο οποίο αναλογούν μία ή δύο διδακτικές μονάδες Συντελεστής 1,5 για κάθε μάθημα, στο οποίο αναλογούν τρεις ή τέσσερις διδακτικές μονάδες Συντελεστής 2 για την πτυχιακή εργασία (μαθήματα με περισσότερες από 4 διδακτικές μονάδες) Ο βαθμός πτυχίου που απονέμεται στον απόφοιτο για τις επιδόσεις στις σπουδές του, ορίζεται με βάση την κλίμακα καλώς, λίαν καλώς και άριστα και συνοδεύεται από την επακριβή αναγραφή του βαθμού. Σε περίπτωση που ο/η φοιτητής/τρια συγκεντρώνει βαθμούς προαγωγής σε μαθήματα με περισσότερες από τις κατ ελάχιστο αναγκαίες διδακτικές μονάδες μπορεί, εφ όσον το επιθυμεί, να ζητήσει με εμπρόθεσμη γραπτή αίτησή του την εξαίρεση των βαθμών που έλαβε σε ένα ή περισσότερα μαθήματα από τον υπολογισμό του γενικού βαθμού πτυχίου του. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Για τη λήψη του πτυχίου του Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας απαιτείται η επιτυχής εξέταση σε 46 μαθήματα για τους/τις φοιτητές/τριες/τριες που εισήχθησαν μέχρι το ακαδημαϊκό έτος Στα μαθήματα αυτά περιλαμβάνονται 25 υποχρεωτικά, 20 μαθήματα επιλογής, που μπορεί να συμπεριλαμβάνουν όχι περισσότερα από τέσσερα μαθήματα άλλων Τμημάτων της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και μια πρακτική άσκηση/σεμινάριο. Στο σύνολό τους αντιστοιχούν σε 138 πιστωτικές μονάδες. Για τους/τις φοιτητές/τριες/τριες που εισήχθησαν από το ακαδημαϊκό έτος και μετά, απαιτείται η επιτυχής εξέταση σε 44 μαθήματα. Η μείωση του αριθμού των μαθημάτων αντισταθμίζεται από την αύξηση των υποχρεωτικών πρακτικών ασκήσεων/σεμιναρίων, από μία σε τρεις. Τμήμα Γεωγραφίας Οι προπτυχιακές σπουδές διαρκούν 8 εξάμηνα (4 χρόνια) και οδηγούν σε ενιαίο πτυχίο Γεωγραφίας. Για την απόκτηση του πτυχίου απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση ενός αριθμού μαθημάτων καθώς και η εκπόνηση πτυχιακής εργασίας. Συγκεκριμένα, για τη λήψη πτυχίου απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση 23 Υποχρεωτικών, 12 Κατ Επιλογήν Υποχρεωτικών και 11 Προαιρετικών μαθημάτων και η εκπόνηση πτυχιακής εργασίας. Η πτυχιακή εργασία αντιστοιχεί 10 διδακτικές μονάδες. ~ 43 ~

44 Ο απαιτούμενος αριθμός διδακτικών μονάδων για τη λήψη πτυχίου είναι 240. Δεδομένου ότι η πτυχιακή εργασία προσφέρει 10 διδακτικές μονάδες, ο αριθμός διδακτικών μονάδων από την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων είναι 230. Τμήμα Κοινωνιολογίας Προϋποθέσεις για τη λήψη του πτυχίου του Τμήματος Κοινωνιολογίας από τους/τις φοιτητές/τριες/τριες που εισήχθησαν στο Τμήμα κατά τα ακαδ. έτη , και είναι οι ακόλουθες: Η επιτυχής εξέταση στα 20 υποχρεωτικά μαθήματα «κορμού» (δηλ. στα μαθήματα των τεσσάρων πρώτων εξαμήνων πλην των δύο μαθημάτων ξένης γλώσσας και του μαθήματος «Εισαγωγή στη χρήση Η/Υ» που είναι μαθήματα κατ επιλογήν υποχρεωτικά). Η επιλογή μιας εκ των δύο κατευθύνσεων (τέσσερα τελευταία εξάμηνα) είναι υποχρεωτική. Ο/η φοιτητής/τρια/τρια διατηρεί το δικαίωμα επιλογής ενός μαθήματος/σεμιναρίου από την άλλη κατεύθυνση ανά εξάμηνο. Η συγκέντρωση τουλάχιστον 136 διδακτικών μονάδων. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε 3 διδακτικές μονάδες, ενώ η προαιρετική πτυχιακή εργασία αντιστοιχεί σε 7. Η επιτυχής παρακολούθηση τουλάχιστον 4 (τεσσάρων) σεμιναρίων εκ των οποίων τα τρία να ανήκουν στην ίδια κατεύθυνση. Το Σεμινάριο είναι ένας οριζόντιος τρόπος διδασκαλίας που καθιστά περισσότερο ενεργητική τη συμμετοχή των φοιτητών/τριών. Ο αριθμός των συμμετεχόντων στα σεμινάρια δεν υπερβαίνει τους 15 φοιτητές/τριες/φοιτήτριες (εξαιρούνται από τον αριθμό αυτό οι ήδη αποτυχόντες) και δεν επιτρέπονται άνω των τριών (3) απουσιών, ανεξάρτητα αν είναι δικαιολογημένες ή όχι. (Η λίστα με τα ονόματα των φοιτητών/τριών που παρακολουθούν τα σεμινάρια κατατίθεται από τους διδάσκοντες στη Γραμματεία του Τμήματος. Προτεραιότητα ως προς την επιλογή για την παρακολούθηση Σεμιναρίων έχουν φοιτητές/τριες/τριες που: α. έχουν πετύχει υψηλή βαθμολογία σε μαθήματα προηγούμενων εξαμήνων που υποστηρίζουν το Σεμινάριο που ενδιαφέρονται να δηλώσουν και β. έχουν καταθέσει εργασίες στα μαθήματα που υποστηρίζουν το Σεμινάριο). Προϋποθέσεις για τη λήψη πτυχίου από τους/τις φοιτητές/τριες/τριες του Τμήματος που εισήχθησαν σε αυτό τα ακαδ. έτη και είναι: Η επιτυχής εξέταση σε τουλάχιστον 20 υποχρεωτικά μαθήματα. Η συγκέντρωση τουλάχιστον 136 διδακτικών μονάδων. ~ 44 ~

45 Η επιτυχής παρακολούθηση τουλάχιστον 3 (τριών) σεμιναρίων μη συμπεριλαμβανομένων των προαιρετικών σεμιναρίων που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα. Προϋποθέσεις για τη λήψη πτυχίου από τους/τις φοιτητές/τριες/τριες του Τμήματος που εισήχθησαν σε αυτό πριν το ακαδημαϊκό έτος είναι: Η επιτυχία σε τουλάχιστον 19 υποχρεωτικά μαθήματα. Η συγκέντρωση τουλάχιστον 136 διδακτικών μονάδων. Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Για τη λήψη του πτυχίου του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ισχύουν τα ακόλουθα: Α. Φοιτητές/τριες/τριες, οι οποίοι θα επιλέξουν να εκπονήσουν Πτυχιακή Εργασία (η οποία είναι μάθημα Υποχρεωτικό Κατ Επιλογή), θα πρέπει: Να έχουν επιτύχει στα 26 Υποχρεωτικά (Υ) Μαθήματα Κορμού (των τεσσάρων πρώτων εξαμήνων) Να έχουν επιτύχει στα 2 μαθήματα είτε των Αγγλικών, είτε των Γαλλικών (ανάλογα με το ποια ξένη γλώσσα θα επιλέξουν) που προσφέρονται στο 1ο & 2ο εξάμηνο και τα οποία είναι επίσης Υποχρεωτικά (Υ) Να έχουν επιτύχει στα 15 Υποχρεωτικά (Υ) Μαθήματα Κατεύθυνσης Να έχουν επιτύχει στα 2 μαθήματα Υποχρεωτικά Επιλογής (ΥΕ) του ίδιου Κύκλου Πληροφορικής (ΚΠ) Να έχουν επιτύχει σε 6 Υποχρεωτικά κατ' Επιλογή (ΥΕ) μαθήματα. Ένα από τα Υποχρεωτικά κατ Επιλογή (ΥΕ) μαθήματα μπορεί να είναι η Θερινή Πρακτική Άσκηση (ΘΠΑ) Να (εκπονήσουν) συγγράψουν και υποστηρίξουν Πτυχιακή Εργασία (ΥΕ) Β. Φοιτητές/τριες/τριες, οι οποίοι δεν θα επιλέξουν να εκπονήσουν Πτυχιακή Εργασία (η οποία είναι μάθημα Υποχρεωτικό Κατ Επιλογή) θα πρέπει: Να έχουν επιτύχει στα 26 Υποχρεωτικά (Υ) Μαθήματα Κορμού (των τεσσάρων πρώτων εξαμήνων) Να έχουν επιτύχει στα 2 μαθήματα είτε των Αγγλικών, είτε των Γαλλικών (ανάλογα με το ποια ξένη γλώσσα θα επιλέξουν) που προσφέρονται στο 1ο & 2ο εξάμηνο και τα οποία είναι επίσης Υποχρεωτικά (Υ). Να έχουν επιτύχει στα 15 Υποχρεωτικά (Υ) Μαθήματα Κατεύθυνσης Να έχουν επιτύχει στα 2 μαθήματα Υποχρεωτικά Επιλογής (ΥΕ) του ίδιου Κύκλου Πληροφορικής Να έχουν επιτύχει σε 7 Υποχρεωτικά κατ' Επιλογή (ΥΕ) μαθήματα. Ένα από τα Υποχρεωτικά κατ Επιλογή (ΥΕ) μαθήματα μπορεί να είναι η Θερινή Πρακτική Άσκηση (ΘΠΑ) ~ 45 ~

46 Και στις δύο περιπτώσεις οι φοιτητές/τριες/τριες θα πρέπει συνολικά να έχουν επιτύχει σε 52 μαθήματα και να έχουν συγκεντρώσει τουλάχιστον 148 Διδακτικές Μονάδες. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Το σύνολο των υποχρεώσεων που πρέπει να καλύψει ο/η φοιτητής/τρια του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων, για να ολοκληρώσει επιμέρους κύκλους ή ενότητες του προγράμματος σπουδών, ορίζεται με βάση το συνολικό αριθμό των διδακτικών μονάδων και όχι με συγκεκριμένο αριθμό μαθημάτων. Για τη λήψη του πτυχίου του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων, είναι απαραίτητη η συμπλήρωση 144 διδακτικών μονάδων, εκ των οποίων 94 δ.μ. υποχρεωτικών μαθημάτων υποδομής, 15 δ.μ. υποχρεωτικών μαθημάτων κατεύθυνσης, 20 δ.μ. μαθημάτων επιλογής κατεύθυνσης και 10 δ.μ. μαθημάτων ελεύθερης επιλογής. Επίσης, απαιτείται η εκπόνηση πτυχιακής εργασίας (5 δ.μ.). Τέλος σημειώνεται ότι με το αναμορφωμένο Πρόγραμμα Σπουδών που ισχύει από το ακαδ. έτος προβλέπεται και η καθιέρωση του θεσμού των πιστωτικών μονάδων. Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Ως ολοκλήρωση των σπουδών στο Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιώννοείται η επιτυχής περάτωση των μαθημάτων (παρακολούθηση και εξέταση) με τα οποία ο/η φοιτητής/φοιτήτρια συγκεντρώνει κατ ελάχιστο 148 διδακτικές μονάδες που αναλύονται ως εξής: Ι. Μαθήματα Υποδομής-Κορμού Υποχρεωτικά: 18 τουλάχιστον διδακτικές μονάδες πρέπει να αντιστοιχούν σε υποχρεωτικά μαθήματα (μαθήματα: γενικής, βασικής εκπαίδευσης και διεύρυνσης γνώσεων στη Ναυτιλία και τις Επιχειρηματικές Υπηρεσίες και εργαστήρια). ΙΙ. Μαθήματα Επιλογής: 18 διδακτικές μονάδες πρέπει να αντιστοιχούν σε μαθήματα επιλογής εμβάθυνσης γνώσεων στη Ναυτιλία και τις Επιχειρηματικές Υπηρεσίες, 6 διδακτικές μονάδες που αντιστοιχούν σε μαθήματα επιλογής. 6 διδακτικές μονάδες που αντιστοιχούν στην πτυχιακή εργασία. Η εγγραφή στα Αγγλικά προϋποθέτει επιτυχία των φοιτητών/τριών στα δύο εξαμηνιαία Εργαστήρια Αγγλικής γλώσσας ή απαλλαγή τους από αυτά με κατατακτήριες εξετάσεις. Τα εργαστήρια αγγλικών απευθύνονται σε ~ 46 ~

47 φοιτητές/τριες/τριες που δεν κατέχουν επαρκείς γνώσεις της γλώσσας. Στα εν λόγω εργαστήρια δεν αναγνωρίζονται, κατ εξαίρεση, διδακτικές μονάδες. Ο βαθμός πτυχίου προσδιορίζεται, εφόσον ο/η φοιτητής/τρια έχει συμπληρώσει τον ελάχιστο αριθμό διδακτικών μονάδων που απαιτούνται για την λήψη πτυχίου. Υπολογίζεται αριθμητικά ως εξής: ο βαθμός κάθε μαθήματος πολλαπλασιάζεται επί ένα συντελεστή, ο οποίος ονομάζεται συντελεστής βαρύτητας του μαθήματος το δε άθροισμα των επί μέρους γινομένων διαιρείται με το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας όλων των μαθημάτων. Οι συντελεστές βαρύτητας κυμαίνονται από 1.0 έως 2.0 και υπολογίζονται ως εξής: Συντελεστής 1 για κάθε μάθημα, στο οποίο αναλογούν 1 (μία) ή 2 (δύο) διδακτικές μονάδες Συντελεστής 1,5 για κάθε μάθημα, στο οποίο αναλογούν 3 (τρεις) ή 4 (τέσσερις) διδακτικές μονάδες Συντελεστής 2 για την πτυχιακή εργασία (μαθήματα με περισσότερες από 4 διδακτικές μονάδες) Το πτυχίο πιστοποιεί την επιτυχή αποπεράτωση των σπουδών του φοιτητή και αναγράφει βαθμό που μπορεί να είναι δεκαδικός μέχρι εκατοστά και ορίζεται με βάση τη κλίμακα «καλά», «πολύ καλά», «άριστα». Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Η ολοκλήρωση των σπουδών στο Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης και η λήψη του πτυχίου συνίσταται στην επιτυχή ολοκλήρωση 55 μαθημάτων εκ των οποίων: - 41 είναι Υποχρεωτικά Κορμού - 7 είναι Υποχρεωτικά Κατεύθυνσης - 3 Κατ Επιλογή Υποχρεωτικά ανά κατεύθυνση και - 4 Γενικής Επιλογής - Διπλωματική Εργασία : είναι υποχρεωτική, εκπονείται στα 2 τελευταία εξάμηνα σπουδών και μετράει 15% στον τελικό βαθμό του Διπλώματος. Η διαδικασία ανάληψης και εκπόνησης της διπλωματικής έχει ως εξής : Το θέμα της διπλωματικής εργασίας ανατίθεται στον/στην φοιτητή/τρια στο τέλος του 8 ου εξαμήνου. Προϋπόθεση για την ανάληψη Διπλωματικής Εργασίας είναι ο/η φοιτητής/τρια να οφείλει έως και 14 μαθήματα. Ο/Η φοιτητής/τρια έρχεται σε συνεννόηση με το διδάσκοντα στο αντικείμενο του οποίου θέλει να εκπονήσει διπλωματική εργασία. Ο διδάσκων αποδέχεται να είναι ο επιβλέπων της εργασίας. ~ 47 ~

48 Τμήμα Μαθηματικών Οι προϋποθέσεις απόκτησης πτυχίου για τους/τις φοιτητές/τριες του Τμήματος Μαθηματικών είναι οι ακόλουθες: 1. Πρέπει να έχουν παρακολουθήσει και εξετασθεί επιτυχώς στα 19 υποχρεωτικά μαθήματα. 2. Να έχουν παρακολουθήσει και εξετασθεί επιτυχώς σε 14 πρόσθετα μαθήματα, τα οποία αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 56 διδακτικές μονάδες (δ.μ). Επτά (7) μαθήματα από αυτά (τα οποία και θα πρέπει να αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 28 δ.μ.) πρέπει να προέρχονται από τα κατ' επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα. Τα υπόλοιπα μαθήματα μπορούν να επιλεγούν είτε από αυτά που προσφέρονται από το Τμήμα, είτε από άλλα Τμήματα της Σχολής Θετικών Επιστημών ή του Πανεπιστημίου. Τα μαθήματα των άλλων Τμημάτων της Σχολής ή του Πανεπιστημίου, τα οποία μπορεί να παρακολουθήσουν οι φοιτητές/τριες/τριες και οι φοιτήτριες και υπολογίζονται στον απαιτούμενο αριθμό για την απόκτηση πτυχίου, καθορίζονται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Μαθηματικών. 3. Ο ελάχιστος χρόνος φοίτησης είναι οκτώ (8) εξάμηνα. Για τον υπολογισμό του βαθμού πτυχίου ισχύουν τα εξής: 1. Κάθε μάθημα έχει ένα συντελεστή βαρύτητας που καθορίζεται από τις δ.μ. του μαθήματος ως εξής: 1 2 δ.μ. συντελεστής βαρύτητας δ.μ. συντελεστής βαρύτητας 1,5 περισσότερες από 4 δ.μ. συντελεστής βαρύτητας 2 πτυχιακή = 3 x 4 δ.μ. συντελεστής βαρύτητας 4,5 2. Ο βαθμός κάθε μαθήματος πολλαπλασιάζεται επί το συντελεστή βαρύτητας του μαθήματος και το άθροισμα των επί μέρους γινομένων διαιρείται με το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας όλων των μαθημάτων. 3. Λαμβάνονται υπόψη οι βαθμοί όλων των μαθημάτων που απαιτούνται για τη λήψη πτυχίου. 4. Ως βαθμός του μαθήματος των Αγγλικών λαμβάνεται ο μέσος όρος των βαθμών του 2ου και του 3ου επιπέδου του μαθήματος. 5. Ως βαθμός του μαθήματος των Γαλλικών λαμβάνεται ο μέσος όρος των βαθμών των επιπέδων Β και Γ του μαθήματος. 6. Οι φοιτητές/τριες/τριες και φοιτήτριες που έχουν επιτύχει σε περισσότερα από τα απαιτούμενα μαθήματα μπορούν να ζητήσουν να μην υπολογισθούν στο βαθμό πτυχίου μερικά από αυτά, αρκεί τα υπόλοιπα να καλύπτουν όλες τις προϋποθέσεις λήψης πτυχίου. ~ 48 ~

49 Δεδομένου ότι κάθε υποχρεωτικό μάθημα του Τμήματος αντιστοιχεί σε 9 πιστωτικές μονάδες (ECTS) και κάθε κατ επιλογήν υποχρεωτικό ή προαιρετικό μάθημα αντιστοιχεί σε 6, ένας πτυχιούχος του Τμήματος μπορεί να αποκτήσει τουλάχιστον 255 ([(19 x 9) + (14 x 6) ] = 255) πιστωτικές μονάδες μέχρι την ολοκλήρωση των προϋποθέσεων απόκτησης πτυχίου, αριθμός που καλύπτει τις ελάχιστες μονάδες (240), όπως αυτές ορίζονται βάσει του νόμου (ΦΕΚ1466/2007). Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Για την απόκτηση του πτυχίου του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, οι φοιτητές/τριες πρέπει να δηλώσουν/εξεταστούν/επιτύχουν σε 67 μαθήματα και να συγκεντρώσουν 198 διδακτικές μονάδες. Τα μαθήματα αυτά κατανέμονται ως εξής : 47 υποχρεωτικά (36 Μαθήματα, 10 Πρακτικές Ασκήσεις, 1 Ξένη Γλώσσα) 20 επιλεγόμενα (16 Επιλογής, 2 Έρευνες, 1 Ειδικό Μάθημα, 1 Μάθημα Ελεύθερης Επιλογής). Επιπλέον, οι φοιτητές/τριες/τριες έχουν τη δυνατότητα να εκπονήσουν Πτυχιακή Διπλωματική Διατριβή (5 διδακτικές μονάδες, η οποία μπορεί να καλύψει μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής). Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Για τη λήψη του πτυχίου του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, οι φοιτητές/τριες πρέπει να έχουν εξετασθεί επιτυχώς σε μαθήματα που αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 162 Διδακτικές Μονάδες, κατανεμημένων κατά τον τρόπο που ορίζεται στο Πρόγραμμα Σπουδών. ~ 49 ~

50 ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α. ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ 81 Δ.Μ. Β. ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 30 Δ.Μ. Γ. ΕΡΕΥΝΕΣ 12 Δ.Μ. Δ. ΕΙΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ 6 Δ.Μ. Ε. ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 27 Δ.Μ. ΣΤ. ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 6 Δ.Μ. Σύνολο: 162 Δ.Μ. Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Για τη λήψη πτυχίου του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών απαιτούνται 166 διδακτικές μονάδες (δ.μ) για τις Κατευθύνσεις «Διεθνείς Σχέσεις & Οργανισμοί» και «Γλωσσολογία της Νοτιο-Ανατολικής Μεσογείου» και 168 δ.μ. για την Κατεύθυνση «Αρχαιολογία». Κάθε φοιτητής/-τρια πρέπει να συγκεντρώσει: 54 δ.μ. από Υποχρεωτικά μαθήματα Κορμού 16 δ.μ. από Κατ επιλογήν μαθήματα Κορμού 42 δ.μ. από Υποχρεωτικά μαθήματα των Κατευθύνσεων «Διεθνείς Σχέσεις & Οργανισμοί» και «Γλωσσολογία της Νοτιο-Ανατολικής Μεσογείου», και 44 δ.μ. από Υποχρεωτικά μαθήματα της Κατεύθυνσης «Αρχαιολογία» 30 δ.μ. από Κατ επιλογήν μαθήματα Κατεύθυνσης 3 δ.μ. από την Υποχρεωτική ξένη γλώσσα (αγγλικά) 15 δ.μ. από την Κατ επιλογήν υποχρεωτική γλώσσα 6 δ.μ. από Ελεύθερες Επιλογές Τα μαθήματα Κορμού και Κατεύθυνσης διδάσκονται 3 ώρες (3 δ.μ.) εκτός από τα Κατ επιλογήν Υποχρεωτικά Κορμού που διδάσκονται 2 ώρες (2 δ.μ.) Στους/στις φοιτητές/τριες/τριες δίνεται επίσης η δυνατότητα εκπόνησης πτυχιακής εργασίας, η οποία πιστώνεται με 9 δ.μ. (αντί 3 μαθημάτων κατ επιλογήν υποχρεωτικών κατεύθυνσης). Το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών δίνει ιδιαίτερη σημασία στην εκμάθηση ξένων γλωσσών. Οι ξένες γλώσσες διδάσκονται για 6 εξάμηνα και διακρίνονται σε: - Υποχρεωτικές (αγγλικά) - Κατ επιλογήν υποχρεωτικές (τουρκικά, αραβικά, εβραϊκά) - Προαιρετικές (γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά) Τα αγγλικά διδάσκονται 2 ώρες εβδομαδιαίως και δεν πιστώνονται με δ.μ. Στο 6ο εξάμηνο διδάσκονται 3 ώρες («Ακαδημαϊκά αγγλικά») και κατά συνέπεια πιστώνονται με 3 δ.μ. ~ 50 ~

51 Οι κατ επιλογήν υποχρεωτικές γλώσσες διδάσκονται 5 ώρες εβδομαδιαίως. Από τις προαιρετικές, τα γαλλικά και τα ιταλικά διδάσκονται 2 ώρες. Όλα τα εξαμηνιαία μαθήματα ξένων γλωσσών -εκτός των αγγλικώνπιστώνονται με δ.μ. ίσες με το 50% των εβδομαδιαίων ωρών διδασκαλίας. Οι προαιρετικές ξένες γλώσσες πιστώνονται αποκλειστικά στις Ελεύθερες Επιλογές. Οι φοιτητές/τριες/τριες κατατάσσονται μετά από κατατακτήριες εξετάσεις σε ένα από τα έξι επίπεδα/εξάμηνα. Κάθε επίπεδο είναι προαπαιτούμενο του επομένου. Δίδεται στους/στις φοιτητές/τριες/τριες που έχουν αποτύχει σε ένα επίπεδο, η δυνατότητα ακρόασης του επομένου επιπέδου και συμμετοχής στις εξετάσεις και στα δύο συνεχόμενα επίπεδα. Αν επιτύχουν και στις δύο εξετάσεις συνεχίζουν κανονικά. Αν αποτύχουν μπορούν να παρακολουθήσουν μόνο το επίπεδο που έπεται συνεχούς σειράς επιτυχημένων επιπέδων. Το σύστημα αυτό ισχύει για όλα τα επίπεδα (κυλιόμενη ακρόαση). Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) Για την απόκτηση του διπλώματος του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων, ο/η φοιτητής/ήτρια θα πρέπει να πληροί τις παρακάτω ελάχιστες προϋποθέσεις: Να έχει συμπληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό Διδακτικών Μονάδων (δ.μ.) που ισούται με 260 (αντιστοιχούν σε 300 μονάδες ECTS). Να έχει εκπονήσει επιτυχώς τη Διπλωματική του/της Εργασία. Να έχει παρακολουθήσει επιτυχώς τουλάχιστον Ν=58 μαθήματα (Υποχρεωτικά (Υ), Υποχρεωτικά Επιλογής Κατεύθυνσης (ΥΕΚ), Ελεύθερης Επιλογής (ΕΕ), Πρακτική Άσκηση (ΠΑ)) και να πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις που αναγράφονται στον παρακάτω πίνακα (ανά κατηγορία μαθημάτων). ~ 51 ~

52 3.β.i. Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών Τμήμα Περιβάλλοντος Στο Τμήμα Περιβάλλοντος λειτουργούν τρία Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.): Π.Μ.Σ «Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση» Θεοφράστειο Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική» Π.Μ.Σ. «Γεωργία και Περιβάλλον» Οι σπουδές στα προγράμματα αυτά οδηγούν στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (MΔΕ) και Διδακτορικού Διπλώματος (ΔΔ). Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση» Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση» είναι το πρώτο θεσμοθετημένο Π.Μ.Σ. του Τμήματος Περιβάλλοντος, το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί το 1998 με τίτλο «Πολιτική και Προγραμματισμός Περιβαλλοντικής Διαχείρισης» σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο East Anglia, τo Cyprus International Institute Of Management και το International Institute Of Industrial Environmental Economics του Πανεπιστημίου Lund. Η τελευταία αναμόρφωση του Π.Μ.Σ. έγινε με το ΦΕΚ 1018/ τ. Β, σύμφωνα με το οποίο υπάρχουν δύο κύκλοι σπουδών. Ο «μονοετής» κύκλος, ο οποίος είναι πλήρους παρακολούθησης (δύο διδακτικά εξάμηνα για τα μαθήματα και τουλάχιστον ένα τρίμηνο για τη μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή) και ο «διετής» κύκλος, ο οποίος είναι μερικής παρακολούθησης (part time, τέσσερα διδακτικά εξάμηνα για τα μαθήματα και για τη μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή). Το ακαδημαϊκό έτος , το πρόγραμμα σπουδών αποτελούνταν από 13 υποχρεωτικά μαθήματα και 1 προαιρετικό και συμμετείχαν συνολικά 17 διδάσκοντες και συνεργάτες. ΘΕΟΦΡΑΣΤΕΙΟ Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική» Ο σκοπός του Θεοφράστειου Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική» είναι η κατάρτιση των φοιτητών/τριών του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης σε θέματα Περιβαλλοντικής και Οικολογικής Μηχανικής, με στόχο την απόκτηση δυνατοτήτων εφαρμογής της σχετικής τεχνολογίας καθώς και της ανεξάρτητης και αυτόνομης προαγωγής της επιστήμης, της έρευνας, και της τεχνολογίας. Οι πτυχιούχοι του συγκεκριμένου προγράμματος εκπαιδεύονται ~ 52 ~

53 επίσης για να παραμείνουν παραγωγικοί σ ένα περιβάλλον ταχέως μεταβαλλόμενης επιστήμης και τεχνολογίας. O σκοπός του Π.M.Σ. εκπληρώνεται με την παρακολούθηση οργανωμένων μεταπτυχιακών μαθημάτων, σύμφωνα με τα διεθνή ακαδημαϊκά πρότυπα, τα οποία προσδίδουν το βάθος, αλλά και την απαιτούμενη ευρύτητα στο επιστημονικό-τεχνικό υπόβαθρο ενός κατόχου Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης. Στη διάρκεια του Π.Μ.Σ. «Θεοφράστειο: Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική» προσφέρεται ένας υποχρεωτικός κύκλος δεκαεπτά (17) συνολικά μαθημάτων. Η τελευταία τροποποίηση του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του Π.Μ.Σ. Θεοφράστειο, πραγματοποιήθηκε στην υπ αριθ. 2/ συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος Περιβάλλοντος και αφορούσε την παρ. 8.3 του Κανονισμού σχετικά με την παρακολούθηση από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες των μαθημάτων που προσφέρει. Π.Μ.Σ. «Γεωργία και Περιβάλλον» Το Τμήμα Περιβάλλοντος ως κύριος επιστημονικός φορέας, σε σύμπραξη με τα Τμήματα Φυτικής Παραγωγής, Ζωικής Παραγωγής και Ανθοκομίας- Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου και σε συνεργασία με το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ), λειτουργεί αναμορφωμένο το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Γεωργία και Περιβάλλον», από το ακαδημαϊκό έτος Η τελευταία αναμόρφωση πραγματοποιήθηκε με την Υ.Α /Β7 (ΦΕΚ 2264/τ.Β / ) «Αντικατάσταση της υπ αριθμόν 20502/Β7 (ΦΕΚ 823/ τ.β / ) Υπουργικής Απόφασης που αφορά στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, σε σύμπραξη με τα Τμήματα Ζωικής Παραγωγής, Φυτικής Παραγωγής και Ανθοκομίας - Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου με τίτλο Γεωργία και Περιβάλλον». Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι η συμβολή στην ανάπτυξη και τη μετάδοση της γνώσης στο χώρο των φυσικών και ανθρωπογενών παραμέτρων του γεωργικού περιβάλλοντος, της τεχνογνωσίας διαχείρισης γεωργικών πόρων και της διαχείρισης των γεωργικών αποβλήτων. Σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι η προαγωγή της γνώσης και η ανάπτυξη της διεπιστημονικής προσέγγισης και έρευνας αφ ενός και αφ ετέρου η κατάρτιση επιστημόνων (πτυχιούχων Πανεπιστημίων και ΤΕΙ). Στοχεύει στην ανάδειξη εξειδικευμένων επιστημόνων, εφοδιασμένων με θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις και ~ 53 ~

54 δεξιότητες, ικανών να καλύψουν με επάρκεια τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων και των οργανισμών στο πεδίο των περιβαλλοντικών προβλημάτων/ζητημάτων που αφορούν στο γεωργικό τομέα ανάπτυξης. Το πρόγραμμα απονέμει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στον τομέα της Γεωργίας και του Περιβάλλοντος (Master of Science in Agriculture and Environment). Στο πρόγραμμα γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι πανεπιστημίου, κατά προτεραιότητα Τμημάτων Περιβαλλοντικών Θετικών Επιστημών, Γεωπονικών και Πολυτεχνικών Σχολών και κατ εξαίρεση πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων, κρινόμενοι κατά περίπτωση, Ιδρυμάτων της ημεδαπής ή ομοταγών αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής. Στο πρόγραμμα γίνονται δεκτοί και πτυχιούχοι ΤΕΙ σύμφωνα με την παρ. 12γ του άρθρου 5 του ν και τις προϋποθέσεις που ορίζει η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης. Η χρονική διάρκεια για την απονομή του Μεταπτυχιακού Δίπλωματος Ειδίκευσης είναι 12 μήνες πλήρους φοίτησης (Μονοετές Π.Μ.Σ. Μονοετής Κύκλος Σπουδών), εκ των οποίων 13 εβδομάδες διατίθενται για την έρευνα και συγγραφή της διπλωματικής διατριβής. Παρέχεται επιπλέον η δυνατότητα ολοκλήρωσης του Προγράμματος Σπουδών σε τέσσερα (4) διδακτικά εξάμηνα, υπό τη μορφή μερικής παρακολούθησης (Διετές Π.Μ.Σ. Διετής Κύκλος Σπουδών). Ο ετήσιος αριθμός των εισακτέων μεταπτυχιακών φοιτητών στο Μονοετές και Διετές Π.Μ.Σ. ορίζεται κατ ανώτατο όριο σε σαράντα πέντε (45). Το Πρόγραμμα Σπουδών του Π.Μ.Σ. «Γεωργία και Περιβάλλον», περιλαμβάνει στο πρώτο εξάμηνο 5 μαθήματα υποχρεωτικά, στο δεύτερο εξάμηνο 3 μαθήματα υποχρεωτικά και 13 επιλογής. Από τα μαθήματα επιλογής οι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες δηλώνουν 4. Από τα προαιρετικά αυτά μαθήματα, διδάσκονται όσα δηλώνονται από 5 τουλάχιστον φοιτητές/τριες. Το τρίτο (ή και τέταρτο εξάμηνο στο διετή κύκλο) αφιερώνεται στη διπλωματική διατριβή και στην εργαστηριακή άσκηση των φοιτητών/τριών. Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας λειτουργούν δύο Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ). Από το ακαδημαϊκό έτος λειτουργεί ~ 54 ~

55 το Διατμηματικό Π.Μ.Σ. στη «Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών», σε συνεργασία με τα Τμήματα Περιβάλλοντος και Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Επίσης από το ακαδημαϊκό έτος λειτουργεί κοινό ελληνογαλλικό Π.Μ.Σ. στη «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας» σε συνεργασία με το Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Πανεπιστήμιο Montpellier II. Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών» Αντικείμενο του Διατμηματικού Π.Μ.Σ. Εξειδίκευσης στη «Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών» είναι η μεταπτυχιακή εξειδίκευση επιστημόνων σε θέματα σχετικά με την προσέγγιση και διαχείριση του παρακτίου θαλασσίου περιβάλλοντος. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην μελέτη των παρακτίων οικοσυστημάτων, στην αλιευτική διαχείριση, στη θαλάσσια ρύπανση, στην κατανόηση των αλληλεπιδράσεων χερσαίου και παρακτίου θαλασσίου περιβάλλοντος, στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό της διαχείρισης του παράκτιου χώρου και στην εφαρμογή και ανάπτυξη σύγχρονων μεθόδων και τεχνικών για την μελέτη της παράκτιας ζώνης. Η εξειδίκευση επιστημόνων στα παραπάνω αντικείμενα αποκτά ιδιάζουσα σημασία στην Ελλάδα που περιβάλλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από ακτές, στις οποίες έχει αναπτυχθεί μεγάλος αριθμός δραστηριοτήτων σχετικών με βιομηχανία, εμπόριο, οικιστική ανάπτυξη, τουρισμό και αναψυχή. Το Π.Μ.Σ. περιλαμβάνει μονοετή κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών, οργανωμένο σε 2 εξάμηνα και χορηγεί Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Εξειδίκευσης. Οι στόχοι του Δ.Π.Μ.Σ. «Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών» εντάσσονται στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής και ερευνητικής προσέγγισης για την ολοκληρωμένη μελέτη και διαχείριση των παρακτίων θαλασσίων περιοχών. Ειδικότερα η λειτουργία του στοχεύει στην ερευνητική δραστηριότητα και επιστημονική εξειδίκευση σε θέματα σχετικά με: τη μελέτη των φυσικών, χημικών, βιολογικών και γεωλογικών διεργασιών του παρακτίου θαλασσίου περιβάλλοντος, την εκμετάλλευση των παράκτιων πλουτοπαραγωγικών πόρων, τη δυνατότητα καταγραφής, αντιμετώπισης και διαχείρισης θεμάτων ποιότητας του παρακτίου θαλασσίου περιβάλλοντος, την εφαρμογή σύγχρονων τεχνικών, όπως Τηλεπισκόπησης και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών στη μελέτη της παράκτιας ζώνης, την παρακολούθηση και έλεγχο των επιπτώσεων των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στο παράκτιο περιβάλλον, ~ 55 ~

56 την ανάπτυξη ολοκληρωμένων τεχνικών προσέγγισης και κατανόησης των διεργασιών του παράκτιου θαλάσσιου περιβάλλοντος και των αλληλεπιδράσεων χερσαίου και θαλάσσιου χώρου, τον αποτελεσματικό σχεδιασμό μοντέλων ισόρροπης ανάπτυξης της παράκτιας ζώνης. Σκοπός του Δ.Π.Μ.Σ. είναι η επιστημονική εξειδίκευση των αποφοίτων στο σύνολο των επιμέρους διεργασιών που καθορίζουν την λειτουργία του θαλασσίου παρακτίου περιβάλλοντος και ταυτόχρονα η κατάρτιση στην ολιστική προσέγγιση της διαχείρισης παρακτίων περιοχών. Το επιστημονικό δυναμικό που παράγει το Δ.Π.Μ.Σ. συμβάλλει στην κάλυψη αναγκών σε εξειδικευμένα στελέχη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Οργανισμών του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Κοινό ελληνογαλλικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας» (BIODIV) Το κοινό ελληνογαλλικό Π.Μ.Σ. στη «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας» (BIODIV) αποτελεί προϊόν συνεργασίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Τμημάτων Επιστημών της Θάλασσας και Περιβάλλοντος, και του Πανεπιστήμιο Montpellier II, Εργαστηρίου ECOLAG (Laboratoire Ecosystèmes Lagunaires), κοινής ερευνητικής μονάδας του CNRS και του Πανεπιστημίου II. Λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος και απονέμει στους αποφοίτους κοινό μεταπτυχιακό τίτλο από τα δύο συνεργαζόμενα Ιδρύματα. Ο γενικός στόχος του κοινού ελληνογαλλικού Π.Μ.Σ. είναι η εξειδίκευση επιστημόνων στην ευρεία κατανόηση των θεμάτων της Διατήρησης και ο εφοδιασμός τους με τις επιστημονικές αρχές και τα μεθοδολογικά εργαλεία που θα τους καταστήσουν ικανούς να επιλύουν πρακτικά, σχετικά με τη Διατήρηση, προβλήματα. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην προσέγγιση και αντιμετώπιση θεμάτων Διατήρησης της Βιοποικιλότητας στην Μεσόγειο και κατά συνέπεια δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην προσέλκυση φοιτητών από χώρες της Μεσογείου. Επιμέρους στόχοι του προτεινόμενου Π.Μ.Σ. είναι: Η ανάπτυξη στους αποφοίτους αναλυτικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων λήψης αποφάσεων, που θα τους επιτρέπουν να ταυτοποιούν και να αντιμετωπίζουν τις σημαντικές διαστάσεις προβλημάτων διατήρησης της βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα στη λεκάνη της Μεσογείου, Η καλλιέργεια μιας συνθετικής ολιστικής προσέγγισης στην επίλυση προβλημάτων, μέσω της έκθεσης των φοιτητών/τριών σε προσεγγίσεις διαφορετικών επιστημονικών αντικειμένων. Από την εμπειρία των σε λειτουργία Π.Μ.Σ. στη Σχολή Περιβάλλοντος, προκύπτει ότι αυτή η ευρεία ~ 56 ~

57 προσέγγιση στην εκπαίδευση των φοιτητών/τριών δημιουργεί απόφοιτους που είναι ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας, Η εξειδίκευση στην εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων σχεδιασμού και χωροθέτησης προστατευταίων περιοχών στο χερσαίο και θαλάσσιο περιβάλλον, Η κατάρτιση των αποφοίτων στην αειφορική εκμετάλλευση των ανανεώσιμων βιολογικών πόρων, Η εξοικείωση των αποφοίτων με σύγχρονες ποσοτικές μεθόδους και τεχνικές μελέτης και παρακολούθησης του φυσικού περιβάλλοντος, όπως τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, η Τηλεπισκόπηση και οι τεχνικές προσομοίωσης, Η ενθάρρυνση της κινητικότητας μεταξύ των δύο συνεργαζομένων χωρών και η ανάπτυξη της συνείδησης των κοινών προβλημάτων, αλλά και των ιδιαιτεροτήτων της κάθε περιοχής. Το επιστημονικό δυναμικό που παράγει το Π.Μ.Σ. είναι δυνατό να καλύψει τις ανάγκες σε εξειδικευμένα στελέχη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Φορέων Διαχείρισης Προστατευταίων Περιοχών και γενικότερα Οργανισμών του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, στις δύο συνεργαζόμενες χώρες, αλλά και ευρύτερα σε χώρες της Μεσογείου και των Βαλκανίων. Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Στο Τμήμα λειτουργούν δύο Π.Μ.Σ., το «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» και το «Γυναίκες και Φύλα : Ανθρωπολογικές και Ιστορικές Προσεγγίσεις», τα οποία δέχονται υποψηφιότητες από αποφοίτους ελληνικών και ξένων Πανεπιστημίων όλων των ειδικοτήτων. Οι υποψήφιοι επιλέγονται με βάση κριτήρια, τα οποία ορίζει το Π.Δ ίδρυσής τους. Π.Μ.Σ. «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» Στο Π.Μ.Σ. «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» ο αριθμός εισακτέων ορίζεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος. Σκοπός του Προγράμματος είναι η εξειδίκευση των φοιτητών/τριών σε τομείς της κοινωνικής ανθρωπολογίας και της ιστορίας και η προαγωγή της ανθρωπολογικής και ιστορικής έρευνας στη νεοελληνική κοινωνία. Το Πρόγραμμα έχει διετή διάρκεια και το διδακτικό έργο κατανέμεται σε τρία εξάμηνα, εκ των οποίων τα δύο είναι υποχρεωτικά για όλους τους/τις φοιτητές/τριες/τριες. Στο τρίτο εξάμηνο οι φοιτητές/τριες/τριες επιλέγουν ~ 57 ~

58 κατεύθυνση (ανθρωπολογική ή ιστορική). Σε κάθε εξάμηνο οι φοιτητές/τριες/τριες οφείλουν να επιτύχουν σε τρία μαθήματα. Η οργάνωση του προγράμματος στο τρίτο εξάμηνο επιτρέπει σε φοιτητές/τριες/τριες την επιλογή ενός μαθήματος από την κατεύθυνση που δεν επέλεξαν. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων, οι φοιτητές/τριες/τριες καταθέτουν θέμα διπλωματικής εργασίας που εκπονούν σε διάστημα όχι μεγαλύτερο των δύο εξαμήνων. Με την επιτυχή εξέταση της διπλωματικής από τριμελή επιτροπή διδασκόντων απονέμεται Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης. Π.Μ.Σ. «Γυναίκες και Φύλα : Ανθρωπολογικές και Ιστορικές Προσεγγίσεις» Το Π.Μ.Σ. «Γυναίκες και Φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές προσεγγίσεις» δέχεται κάθε χρόνο δεκαπέντε υποψηφίους και διαρκεί για δύο εξάμηνα, στα οποία οι φοιτητές/τριες/τριες οφείλουν να επιτύχουν σε οκτώ μαθήματα. Το κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε επτάμισυ (7.5) πιστωτικές μονάδες. Σκοπός του Προγράμματος είναι η εκπαίδευση επιστημόνων και ερευνητών στις γυναικείες σπουδές και τις σπουδές φύλου. Στο πρώτο εξάμηνο υπάρχει δυνατότητα επιλογής από τα μαθήματα που προσφέρονται στο πρώτο και το τρίτο εξάμηνο του Π.Μ.Σ. «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία». Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των δύο εξαμήνων, οι φοιτητές/τριες/τριες δηλώνουν θέμα διπλωματικής που εκπονούν σε διάστημα όχι μεγαλύτερο των δύο εξαμήνων, την οποία βαθμολογεί τριμελής επιτροπή διδασκόντων για την απονομή του Διπλώματος Μεταπτυχιακής Ειδίκευσης. Το Πρόγραμμα αναμορφώθηκε προσφάτως μετά από συζητήσεις στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης, κατά το εαρινό εξάμηνο του 2009 και εγκρίθηκε με Υπουργική Απόφαση της 30 Ιουλίου 2009 [ΦΕΚ 1670/14/8/09] Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Γεωγραφίας Στο Τμήμα Γεωγραφίας λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος το αναμορφωμένο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Γεωγραφία και Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική», το οποίο οδηγεί στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) σε δύο κατευθύνσεις: Α. «Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική στην Ανθρωπογεωγραφία και στο Σχεδιασμό του Χώρου» Β. «Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική στη Διαχείριση Φυσικού Περιβάλλοντος και Κινδύνων». ~ 58 ~

59 Το Π.Μ.Σ. «Γεωγραφία και Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική» διέπεται από τις διατάξεις του Ν. 3685/2008 και της Υπουργικής Απόφασης Β7/658 (ΦΕΚ 53/Β / ), όπως τροποποιήθηκε από τις Υπουργικές Αποφάσεις Β7/658 (ΦΕΚ 577/Β / ), Β7/ (ΦΕΚ 1660/Β / ) και Β7/32731 (ΦΕΚ 1597/Β / ). Το Π.Μ.Σ. «Γεωγραφία και Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική» έχει ελάχιστη διάρκεια τρία (3) ακαδημαϊκά εξάμηνα με δυνατότητα παράτασης έως και έξι (6). Τα δύο πρώτα ακαδημαϊκά εξάμηνα περιλαμβάνουν διδασκαλία μαθημάτων, ενώ το 3 ο εξάμηνο είναι αφιερωμένο στην εκπόνηση της Μεταπτυχιακής Διατριβής. Το πρόγραμμα σπουδών του Π.Μ.Σ. καθορίστηκε με τις διατάξεις του άρθρου 6 της Υπουργικής Απόφασης Β7/658 (ΦΕΚ 577/Β / ) και τροποποιήθηκε με την Υπουργική Απόφαση Β7/32731 (ΦΕΚ 1597/Β / ). Στο πρόγραμμα Σπουδών του Π.Μ.Σ., στα δύο πρώτα ακαδημαϊκά εξάμηνα, προσφέρονται συνολικά 23 μαθήματα, εκ των οποίων 6 Υποχρεωτικά (Υ), 6 Κατ Επιλογήν Υποχρεωτικά (ΚΕΥ) και 11 Επιλογής (Ε) μαθήματα. Όλα τα μαθήματα είναι εξαμηνιαία, διαρκούν 13 εβδομάδες, διδάσκονται τρεις (3) ώρες την εβδομάδα και αντιστοιχούν σε επτά & μισή (7,5) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Η παρακολούθησή τους είναι υποχρεωτική. Η εκπόνηση της μεταπτυχιακής διατριβής διαρκεί ένα (1) τουλάχιστον διδακτικό εξάμηνο και αντιστοιχεί σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Το πρόγραμμα σπουδών του Π.Μ.Σ. συμπληρώνεται με σεμιναριακά μαθήματα σε επιλεγμένα θέματα για την παροχή εξειδικευμένων γνώσεων και δεξιοτήτων στους/στις φοιτητές/τριες/τριες του προγράμματος, η παρακολούθηση των οποίων είναι υποχρεωτική. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Κοινωνιολογίας Το Τμήμα Κοινωνιολογίας ανταποκρινόμενο στις εκπαιδευτικές ανάγκες της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας λειτουργεί σήμερα 2 Π.Μ.Σ. Πρόκειται για τα Π.Μ.Σ. «Έρευνα στην Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή» (λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος ) και «Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση» (λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος ), ενώ έχει εγκριθεί η λειτουργία ενός 3 ου Π.Μ.Σ. «Πόλη και Περιβάλλον: Εφαρμοσμένη και Κλινική Κοινωνιολογία» που θα ξεκινήσει το εαρινό εξάμηνο του ακαδ. έτους ~ 59 ~

60 Π.Μ.Σ. «Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή» Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι η εκπαίδευση επιστημόνων, ερευνητών/τριών και στελεχών κοινωνικών οργανώσεων, ΟΤΑ, ΜΚΟ, Ινστιτούτων και επιχειρήσεων του κοινωνικού χώρου στους κρίσιμους τομείς της κοινωνικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Επιπλέον το Π.Μ.Σ. στοχεύει στην απόκτηση από τους/τις φοιτητές/τριες/τριες ειδικών γνώσεων στη θεωρία και μεθοδολογία της κοινωνικής έρευνας και κυρίως των τεχνικών και των αναλυτικών εργαλείων της, που θα αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του Π.Μ.Σ. για α) τη μελέτη και επιστημονική εμβάθυνση των θεωρητικών και εφαρμοσμένων πεδίων ανάπτυξης πολιτικών στους παραπάνω τομείς σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και β) την επιστημονική επεξεργασία και το σχεδιασμό προτάσεων παρεμβατικής κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής με την αξιοποίηση κεφαλαίου γνώσεων από την κοινωνική επιστήμη και την αξιολόγηση κοινωνικών δεδομένων έρευνας. Οι στόχοι του προγράμματος αφορούν αρχικά στην εξοικείωση των εκπαιδευομένων στους θεματικούς άξονες: της κοινωνικής οργάνωσης, των κοινωνικών ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού, των πολιτικών απασχόλησης και κοινωνικής ανάπτυξης, της παραβατικότητας και της αντεγκληματικής πολιτικής. Οι θεματικοί αυτοί άξονες αναλύονται σε βάθος στις θεωρητικές και εφαρμοσμένες τους πτυχές και οργανώνεται για κάθε έναν άξονα το αντίστοιχο ερευνητικό πρόγραμμα, στο οποίο εντάσσονται μελέτες και έρευνες, πολλές από τις οποίες μπορούν να αποτελέσουν και τίτλο Μεταπτυχιακών Εργασιών. Για την εμπέδωση του αναλυτικού και συνθετικού χαρακτήρα του Π.Μ.Σ. καθώς και της σύνδεσης του θεωρητικού με τον ερευνητικό και εφαρμοσμένο κύκλο μαθημάτων, οι στόχοι αναφέρονται περαιτέρω: α. Στην προαγωγή της εκπαίδευσης σε γνώσεις αναφορικά με τους θεματικούς άξονες που αναλύθηκαν παραπάνω, αλλά και σε δεξιότητες μεθοδολογικού σχεδιασμού, κοινωνικής ανάλυσης και διεξαγωγής εφαρμοσμένης κοινωνικής έρευνας στα θεματικά πεδία. Η εκπαίδευση αυτή περιλαμβάνει την ακριβή διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων και υποθέσεων, απόρροια μιας εμπεριστατωμένης θεωρητικής εμβάθυνσης στα θεματικά πεδία, την ανάπτυξη ερευνητικού σχεδίου και ερευνητικών τεχνικών, τη διαδικασία συλλογής δεδομένων, την ποιοτική και ποσοτική τους επεξεργασία και, τέλος, τη συγγραφή των αποτελεσμάτων, ορισμένα από τα οποία μπορούν να δημοσιεύονται μετά από συνεργασία των διδασκόντων. β. Στην προώθηση προσεγγίσεων που γεφυρώνουν τη θεωρία με την εμπειρική έρευνα, εξασφαλίζοντας την θεωρητική εμβάθυνση και την εμπειρικά τεκμηριωμένη διαμόρφωση πολιτικών κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης. ~ 60 ~

61 γ. Στην εκπαίδευση σε εξειδικευμένες τεχνικές ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης δεδομένων, με κύριο προσανατολισμό τη δευτερογενή ανάλυση δεδομένων και την έρευνα δράσης. δ. Στην εφαρμογή των παραπάνω δεξιοτήτων στο σχεδιασμό, την οργάνωση και τη διαχείριση προγραμμάτων κοινωνικής ανάπτυξης, αλλά και στη διαμόρφωση νέων πολιτικών ευρωπαϊκής, εθνικής και περιφερειακής διακυβέρνησης. ε. Στην επεξεργασία προτάσεων εναλλακτικών μοντέλων κοινωνικής ανάπτυξης, βασισμένων στις τοπικές και περιφερειακές ιδιαιτερότητες, με στόχο την προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ενσωμάτωσης κοινωνικά ευάλωτων ομάδων και τη μείωση κινδύνων για κοινωνική περιθωριοποίηση. Το Π.Μ.Σ. «Έρευνα για την τοπική κοινωνική ανάπτυξη και συνοχή» απονέμεται Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης. Το πρόγραμμα μαθημάτων περιλαμβάνει τα μαθήματα και τη διπλωματική εργασία. Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος μαθημάτων προϋποθέτει τη διδακτική και ερευνητική απασχόληση, τις πρακτικές ασκήσεις και τις κάθε άλλου είδους εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες, καθώς και την παρουσίαση της πορείας των διπλωματικών εργασιών σε προγραμματισμένη ημερίδα του Τμήματος Κοινωνιολογίας. Η διδασκαλία των μαθημάτων υλοποιείται σε δύο (2) διδακτικά εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο μαθημάτων περιλαμβάνει κατ ελάχιστο 13 πλήρες εκπαιδευτικές εβδομάδες. Τα δύο εξάμηνα περιλαμβάνουν 6 μαθήματα έκαστο. Στο τρίτο εξάμηνο εκπονείται η διπλωματική εργασία. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε τρεις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και πέντε (5) πιστωτικές μονάδες. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα από τα μαθήματα του β εξαμήνου, στα οποία αντιστοιχούν δέκα (10) πιστωτικές μονάδες. Η διπλωματική εργασία αντιστοιχεί σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες. Π.Μ.Σ. «Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση» Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι να μελετηθούν σε βάθος στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών ποιοτικά και ποσοτικά: οι κοινωνικές-πολιτισμικές δυναμικές και προκλήσεις που εμφωλεύουν στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο ιδιαίτερα μετά τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Κεντρική, Ανατολική/ Νοτιοανατολική και Μεσογειακή Ευρώπη, οι δυνατότητες δόμησης του ενιαίου κοινωνικού ευρωπαϊκού χώρου και της ευρωπαϊκής ιθαγένειας (European Citizenship), και η δυναμική των ευρωπαϊκών κρατών μεμονωμένα αλλά και συνολικά ως Ευρωπαϊκή Ένωση σε ευρύτερα θέματα που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα Στόχοι του Π.Μ.Σ. είναι : ~ 61 ~

62 η κατάρτιση νέων ερευνητών ικανών για έρευνα, με στόχο την αποτύπωση της κοινωνικής δυναμικής και της ισορροπίας μεταξύ κεντρομόλων και κεντρόφυγων κοινωνικών δυνάμεων προς την κοινωνική / οικονομική και θεσμική ολοκλήρωση της Ευρώπης και η μύηση του/της φοιτητή/τριας στη δι-επιστημονική διερεύνηση των ευρωπαϊκών κοινωνιών και των πολλαπλών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ευρωπαίοι πολίτες πολιτικών, θεσμικών, οικονομικών, πολιτισμικών, και γεωπολιτικών. Το Π.Μ.Σ φιλοδοξεί να συμβάλλει στην καλλιέργεια του αντικειμένου του με σκοπό : την υλοποίηση του βασικού και ταυτόχρονα πρωτότυπου στόχου του, που είναι η ικανότητα των αποφοίτων του να συνδυάζουν την επιστημονική γνώση των κοινωνικών επιστημών με την τεχνοκρατική γνώση των δομών, θεσμών και διαδικασιών που χαρακτηρίζουν τα ευρωπαϊκά όργανα. Ο συνδυασμός αυτός επιτρέπει την ευρεία αναστοχαστικότητα των πτυχιούχων, αλλά και την ικανότητά τους να κατανοούν και να αναπτύσσουν γνωστικά πεδία και πολιτικές προτάσεις υψηλού ειδικού βάρους αναφορικά με το μέλλον της ευρωπαϊκής κοινωνίας τόσο έναντι των εθνικών προοπτικών όσο και των διαδικασιών της παγκοσμιοποίησης. τη διαμόρφωση ενός κοινού πλαισίου προσέγγισης του ευρωπαϊκού πολιτισμού που θα επιτρέπει σε όσους πτυχιούχους επιθυμούν την επαγγελματική σταδιοδρομία τους στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να διαθέτουν μια ευρεία και βαθειά κατανόηση των σχέσεων και δια-δράσεων μεταξύ εθνικής και ευρωπαϊκής διοίκησης και ευρωπαίων πολιτών. τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των θεσμικής και των κοινωνικής προσέγγισης στο επίπεδο της εμπράγματης «ευρωπαϊκής επικράτειας», καθώς και της μελέτης του κοινοτικού κεκτημένου, που εμπεριέχει τόσο θεσμικές πρακτικές όσο και κοινωνικά πρότυπα. Το εν λόγω Π.Μ.Σ. έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα. Η προοπτική αυτή πρέπει να γίνει κατανοητή ως ένα χρήσιμο μέσο για την εμπέδωση όλων εκείνων των προκλήσεων που γνωρίζει η ευρωπαϊκή ανώτατη εκπαίδευση. Μεταξύ των προκλήσεων αυτών, σημαντική θεωρείται εκείνη που καθιστά την ανώτατη ευρωπαϊκή εκπαίδευση ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο και, ιδιαίτερα, ως προς τις γειτονικές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση περιφέρειες. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται σε συνεργασίες με ειδικούς επιστήμονες από ακαδημαϊκά ιδρύματα, ειδικευόμενα στη μελέτη και έρευνα θεμάτων γύρω από τις ευρωπαϊκές σπουδές και σε γνωστικά πεδία των νομικών, πολιτικών, οικονομικών επιστημών αλλά και της ευρωπαϊκής πολιτικής κοινωνιολογίας. Οι σχετικές συνεργασίες διαμορφώνονται στο πλαίσιο εθνικών και ευρωπαϊκών ~ 62 ~

63 ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, σύμφωνα δε με το ισχύον εθνικό δίκαιο, που διέπει τις προσκλήσεις μελών ΔΕΠ, αλλά και την ερευνητική συνεργασία μεταξύ ΑΕΙ. Η χρονική διάρκεια για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) ορίζεται σε 18 μήνες, δηλαδή σε τρία (3) εξάμηνα πλήρους φοίτησης. Κατά τα δύο (2) πρώτα εξάμηνα, οι φοιτητές/τριες/τριες διδάσκονται μαθήματα, ενώ κατά το τρίτο ασχολούνται με την εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Το Π.Μ.Σ. υποδιαιρείται σε τρία (3) διδακτικά εξάμηνα. Σε κάθε εξάμηνο προσφέρονται πέντε (5) μαθήματα, από τα οποία ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια θα πρέπει να επιλέγει τα τέσσερα (4), δηλαδή τα μαθήματα/σεμινάρια που θα δηλώσει συνολικά ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια δεν θα υπερβαίνουν τα οκτώ (8). Τα μαθήματα διδάσκονται επί τουλάχιστον δεκατρείς (13) εβδομάδες και είναι όλα υποχρεωτικά. Τα μαθήματα διδάσκονται στην αγγλική και γαλλική γλώσσα. Επίσης, σε μια από τις παραπάνω γλώσσες καλούνται οι φοιτητές/τριες/τριες να συγγράψουν τη μεταπτυχιακή διπλωματική τους εργασία. Τη γλώσσα αυτή ορίζει με δήλωσή του ο ίδιος φοιτητής τη στιγμή της εγγραφής του στο Π.Μ.Σ.. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε επτά και μισή (7,5) πιστωτικές μονάδες- ECTS. Ο χρόνος διδασκαλίας κάθε μαθήματος ορίζεται σε τρεις ώρες εβδομαδιαίως. Η εκπόνηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής διατριβής διαρκεί ένα εξάμηνο. Το τρίτο αυτό εξάμηνο αντιστοιχεί σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες (σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 3 της Υπουργικής Απόφασης Φ5/89656/Β3). Το «Σεμινάριο προπαρασκευής της διπλωματικής εργασίας» δεν χρεώνεται με πιστωτικές μονάδες και δεν βαθμολογείται σε αυτό ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια. Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Στο Τμήμα λειτουργούν δύο Π.Μ.Σ. το «Πολιτισμική Πληροφορική» και το «Διαχείριση Μνημείων: Αρχαιολογία, Πόλη και Αρχιτεκτονική». Π.Μ.Σ. «Πολιτισμική Πληροφορική» Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. στην «Πολιτισμική Πληροφορική» είναι η μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Πολιτισμική Πληροφορική και τις εφαρμογές της. Σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι η κατάρτιση επιστημόνων και ερευνητών υψηλής ειδίκευσης στις εφαρμογές της Πληροφορικής στο χώρο του Πολιτισμού, της Μουσειολογίας και ~ 63 ~

64 του Σχεδιασμού Ψηφιακών Πολιτιστικών Προϊόντων. Το Π.Μ.Σ. παρέχει στους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες την απαραίτητη επιστημονική παιδεία και ερευνητική εμπειρία, προκειμένου να καταστούν επιστήμονες ικανοί να συμμετέχουν στην παραγωγή νέων γνώσεων, που η εφαρμογή τους θα συμβάλλει στην πρόοδο της Πληροφορικής Επιστήμης και στην ανάπτυξη των εθνικών πολιτικών και της οικονομίας στο χώρο του πολιτισμού. Το Π.Μ.Σ. δομείται σε δύο επιμέρους κατευθύνσεις: την κατεύθυνση της Μουσειολογίας και την κατεύθυνση Ψηφιακών Πολιτιστικών Προϊόντων. Στόχος είναι η προετοιμασία ειδικών της πληροφορικής, οι οποίοι θα διαθέτουν ιδιαίτερη εξειδίκευση στις ανάγκες των σύγχρονων πολιτιστικών οργανισμών. Με αφετηρία το σκεπτικό αυτό, το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει θεωρητικά και πρακτικά μαθήματα που στόχο έχουν να εξοικειώσουν τους/τις φοιτητές/τριες/τριες με αυτές τις ανάγκες. Συνδετικός κρίκος όλων των μαθημάτων είναι οι νέες τεχνολογίες και οι χρήσεις τους από πολιτιστικούς οργανισμούς. Παράλληλα, οι φοιτητές/τριες/τριες παρακολουθούν μαθήματα που εστιάζουν στην πληροφορική και στις δυνατότητες που τους δίνει να προχωρήσουν σε εξειδικευμένες εφαρμογές. Υπάρχει ισορροπία μεταξύ θεωρίας και πράξης, όπως διαπιστώνεται και από τις αξιολογήσεις. Συνολικά το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πολιτισμική Πληροφορική» διαρκεί 2 εξάμηνα συν μια τρίμηνη περίοδο εκπόνησης μεταπτυχιακής διατριβής. Τα μαθήματα του Π.Μ.Σ. διακρίνονται σε: Κοινά Υποχρεωτικά (4) Κατεύθυνσης Υποχρεωτικά (4 σε κάθε κατεύθυνση) Κοινά Υποχρεωτικά Επιλογής (7) Μεταπτυχιακή Διατριβή Όλα τα μαθήματα είναι εξαμηνιαία, το καθένα διδάσκεται τριάντα εννιά (39) ώρες το εξάμηνο και αντιστοιχεί σε έξι (6) πιστωτικές μονάδες. Η μεταπτυχιακή διατριβή διαρκεί μια τρίμηνη περίοδο (Ιούλιος-Σεπτέμβριος) και αντιστοιχεί σε δεκαπέντε (15) πιστωτικές μονάδες. Η τελευταία αναμόρφωση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην «Πολιτισμική Πληροφορική» πραγματοποιήθηκε το ακ. έτος Π.Μ.Σ. «Διαχείριση Μνημείων: Αρχαιολογία, Πόλη και Αρχιτεκτονική» Το Π.Μ.Σ. έχει διάρκεια τεσσάρων εξαμήνων, εκ των οποίων το τελευταίο αφιερώνεται στην εκπόνηση της μεταπτυχιακής εργασίας. Συγκεκριμένα, το Π.Μ.Σ. δομείται από μαθήματα που οι φοιτητές/τριες/τριες επιλέγουν, ένα διεπιστημονικό σεμινάριο υποχρεωτικό για όλους, θέματα σχεδιασμού υποχρεωτικά για όλους και μεταπτυχιακή διατριβή. Η επιλογή των μαθημάτων έχει γίνει, ώστε να αντιπροσωπεύονται όλες οι πτυχές του σύνθετου ~ 64 ~

65 διεπιστημονικού αντικειμένου του συγκεκριμένου Π.Μ.Σ.. Οι φοιτητές/τριες/τριες με την καθοδήγηση του επόπτη σπουδών και λαμβάνοντας υπόψη τις προηγούμενες γνώσεις τους και τις ειδικές ανάγκες ή τα ενδιαφέροντά τους καλούνται να επιλέξουν τα αντίστοιχα μαθήματα. Μεταξύ των μαθημάτων αυτών συνεκτικό κρίκο αποτελεί η γενική κατεύθυνση του προγράμματος που επιδιώκει να συνδυάσει την αρχαιολογική γνώση με την αρχιτεκτονική, την πολεοδομία και τις νέες τεχνολογίες. Αυτοί οι τέσσερις άξονες αποτελούν και το συνεκτικό ιστό μεταξύ των μαθημάτων και των δράσεων του προγράμματος, δηλ. του διεπιστημονικού σεμιναρίου και των θεμάτων σχεδιασμού. Στο διεπιστημονικό σεμινάριο εξετάζονται επιμέρους θέματα εις βάθος, από ειδικούς και έμπειρους στα επιμέρους αντικείμενα ομιλητές. Στόχος είναι να συνδέσουν οι φοιτητές/τριες/τριες τις ειδικές γνώσεις του σεμιναρίου με αυτές που λαμβάνουν στα επιμέρους μαθήματα. Τα θέματα σχεδιασμού αποσκοπούν στο να δώσουν στους/τις φοιτητές/τριες/τριες τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τις θεωρητικές τους γνώσεις από όλα τα μαθήματα και τα σεμινάρια προκειμένου να προτείνουν προτάσεις, λύσεις, ιδέες που αφορούν στην πράξη. Με δεδομένη την περιορισμένη μέχρι στιγμής εφαρμογή του προγράμματος, δεν έχουν διαπιστωθεί προβλήματα συνεκτικότητας και λειτουργικότητας. Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων λειτουργούν το «Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ» και Διατμηματικό Π.Μ.Σ. «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού» «Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ» Το Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ιδρύθηκε και ξεκίνησε τη λειτουργία του το ακαδημαϊκό έτος (ΦΕΚ 1777/τ. Β/ που τροποποιήθηκε με τα ΦΕΚ1537/ τ. Β/ , ΦΕΚ692/ τ. Β/ και ΦΕΚ1261/ τ. Β/ ). Το Π.Μ.Σ. λειτουργεί με έδρα τη Χίο. Σχεδιάζεται, οργανώνεται και υλοποιείται από το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Τ.Δ.Ε.) της Σχολής Επιστημών της Διοίκησης, στοχεύοντας στην επιστημονική κατάρτιση των φοιτητών/τριών σε θέματα που άπτονται της Διοίκησης Επιχειρήσεων. Απονέμεται Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη Διοίκηση Επιχειρήσεων - Μ.Β.Α. με ειδικεύσεις: Διοίκηση Επιχειρησιακών Λειτουργιών Λογιστική Ελεγκτική Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων ~ 65 ~

66 Το Πρόγραμμα αποτελείται από τρία (3) διδακτικά εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο 12 πλήρεις εκπαιδευτικές εβδομάδες. Τα δύο πρώτα εξάμηνα περιλαμβάνουν 6 μαθήματα έκαστο. Το πρώτο εξάμηνο σπουδών περιλαμβάνει υποχρεωτικά μαθήματα κορμού, ενώ το δεύτερο υποχρεωτικά μαθήματα κατεύθυνσης. Στη διάρκεια του τρίτου εξαμήνου, οι φοιτητές/τριες/τριες εκπονούν τη διπλωματική τους εργασία. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε τρεις (3) διδακτικές μονάδες και τρεις (3) εβδομαδιαίες ώρες. Η μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή αντιστοιχεί σε δεκαπέντε (15) διδακτικές μονάδες. Για την απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση 51 διδακτικών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του/της φοιτητή/τριας στο σύνολο των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων του προγράμματος. Διατμηματικό Π.Μ.Σ. «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού» Το Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού» λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος , με ευθύνη του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων της Σχολής Επιστημών της Διοίκησης, με έδρα την Χίο. Σχεδιάζεται, οργανώνεται και υλοποιείται μέσα από την συνδυασμένη δράση των Τμημάτων Διοίκησης Επιχειρήσεων, Περιβάλλοντος, Γεωγραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Αντικείμενο του Δ.Π.Μ.Σ. είναι η βασική εκπαίδευση και η συστηματική κατάρτιση των φοιτητών/τριών πάνω σε διάφορα ζητήματα σχετικά με τον τουρισμό και την τουριστική ανάπτυξη. Μέσα από τη μελέτη και την ανάλυση των θεωρητικών και εμπειρικών προσεγγίσεων διαφόρων επιστημονικών κλάδων, οι φοιτητές/τριες/τριες αποκτούν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο, ώστε να αντιληφθούν την πολυπλοκότητα και τις ιδιαιτερότητες του τουριστικού φαινόμενου, διευρύνοντας τις γνώσεις τους, οξύνοντας την κριτική τους ικανότητα και αποκτώντας μια διεπιστημονική άποψη για τα τουριστικά θέματα. Η χρονική διάρκεια για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης είναι τρία (3) διδακτικά εξάμηνα, εκ των οποίων τα δύο εξάμηνα (α' & β') περιλαμβάνουν υποχρεωτική παρακολούθηση των μαθημάτων και των λοιπών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, ενώ κατά τη διάρκεια του γ' εξαμήνου εκπονείται η διπλωματική εργασία. Οι Μεταπτυχιακές Σπουδές οδηγούν στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στις εξής κατευθύνσεις: - Στρατηγική Τουριστικής Ανάπτυξης - Διοίκηση Φιλοξενίας (Hospitality) ~ 66 ~

67 Η τελευταία αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών έγινε σύμφωνα με απόφαση της Ειδικής Διατμηματικής Επιτροπής (αρ. συν. 05/30/09/08) και της Συγκλήτου Ειδικής Σύνθεσης (αρ. συν. 13/ ). Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Οι Μεταπτυχιακές Σπουδές του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών προσφέρονται από το ακαδημαϊκό έτος , σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων του Ν. 2083/92 (ΦΕΚ 1087) και της Υπουργικής Απόφασης Β7/333/ , όπως αυτή έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. «Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο» είναι η Παραγωγή και Μετάδοση Γνώσεων, Τεχνογνωσίας, Μεθοδολογιών, Λειτουργικών Εργαλείων και εν γένει Ερευνητικών Αποτελεσμάτων στο χώρο της Ναυτιλίας, των Μεταφορών και του Εμπορίου. Το Π.Μ.Σ. φιλοδοξεί να συμβάλει στη δημιουργία σύγχρονων, υψηλού επιπέδου επιστημόνων, η οποία συνοδεύεται από την απόκτηση αντίστοιχου διπλώματος εξειδίκευσης στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών στο χώρο της Ναυτιλίας, των Μεταφορών και του Εμπορίου. Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο - ΝΑ.Μ.Ε.», προσφέρει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Εξειδίκευσης, αλλά και τη δυνατότητα συνέχισης των σπουδών για απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος. Στο πρόγραμμα που οδηγεί στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Εξειδίκευσης γίνονται δεκτοί, εάν πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις και απαιτήσεις του Τμήματος, απόφοιτοι ΑΕΙ Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οικονομικών Σπουδών, Πολυτεχνικών Σχολών, Θετικών Επιστημών, Νομικής και Επιστημών Πληροφορικής. Επίσης μπορούν να γίνουν δεκτοί πτυχιούχοι Τμημάτων ΤΕΙ, αξιωματικοί του Εμπορικού και Πολεμικού Ναυτικού, του Λιμενικού Σώματος και των λοιπών παραγωγικών Στρατιωτικών Σχολών, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 16 του Ν. 2327/95. Το Π.Μ.Σ. έχει τα εξής βασικά στοιχεία: 1. Ισχυρή σύνδεση με την πράξη και τις επιτυχημένες επιχειρήσεις του χώρου 2. Ευελιξία εμβάθυνσης και εξειδίκευσης 3. Πολυσυλλεκτική επιλογή υποψηφίων 4. Προσέλκυση υψηλής ποιότητας διδακτικού προσωπικού μέσω ειδικών κύκλων μικρότερης διάρκειας και των θερινών προγραμμάτων σπουδών (summer sessions) ~ 67 ~

68 5. Εκπόνηση και προβολή εργασιών και διατριβών πάνω σε πραγματικές περιπτώσεις επιχειρήσεων 6. Δημιουργία και λειτουργία εργαστηρίων μεταπτυχιακών Διοίκησης Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων, Πληροφορικής, Μεταφορών και Λήψης Απόφασης 7. Εντατική σύνδεση της διδασκαλίας με έρευνα 8. Ειδική προβολή των αποτελεσμάτων του προγράμματος και εξασφάλιση υψηλόβαθμων θέσεων απασχόλησης Το πρόγραμμα σπουδών, που είναι διάρκειας 12 μηνών και περιλαμβάνει τέσσερις εμβαθύνσεις: Διοίκηση Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων Ναυτιλία, Επιχειρηματικότητα και Δίκαιο Συνδυασμένες Μεταφορές και Νέες Τεχνολογίες Διεθνής Οικονομική-Χρηματοοικονομική Το Π.Μ.Σ. περιλαμβάνει 5 μαθήματα κορμού, κοινά για όλες τις εμβαθύνσεις, διάρκειας ενός εξαμήνου. Στη συνέχεια οι φοιτητές/τριες/τριες επιλέγουν την εμβάθυνση που τους ενδιαφέρει, σε 2 κύκλους σπουδών διάρκειας 10 περίπου εβδομάδων. Στο Β και Γ κύκλο σπουδών οι φοιτητές/τριες/τριες πρέπει να παρακολουθήσουν από 4 μαθήματα. Από τα 8 μαθήματα του Β και Γ κύκλου σπουδών, 2 μπορούν να προέρχονται από διαφορετικές εμβαθύνσεις. Το μάθημα της «Στρατηγικής των Επιχειρήσεων» είναι υποχρεωτικό για όλες τις κατευθύνσεις και έχει διάρκεια 2 κύκλων σπουδών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και μια εβδομάδα εκπαιδευτικών επισκέψεων. Σε ειδικές περιπτώσεις οι φοιτητές/τριες/τριες μπορούν να δημιουργήσουν το ατομικό τους πρόγραμμα σπουδών με τον υπεύθυνο σύμβουλο σπουδών τους. Η διπλωματική εργασία, η οποία μπορεί να αρχίσει από την αρχή του προγράμματος σπουδών, παραδίδεται και υποστηρίζεται το Σεπτέμβριο. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Στο Τμήμα λειτουργεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς» (Υ.Α. Β7/57944 ΦΕΚ 1049/ ). Αντικείμενο του Π.Μ.Σ είναι η παραγωγή και η μετάδοση γνώσεων, τεχνογνωσίας, μεθοδολογιών, λειτουργικών εργαλείων και εν γένει ερευνητικών αποτελεσμάτων στον διεπιστημονικό χώρο της τεχνολογίας, οικονομικής και διοίκησης. Το Π.Μ.Σ φιλοδοξεί να συμβάλλει στην καλλιέργεια του αντικειμένου του με σκοπό: ~ 68 ~

69 α) Την μεταπτυχιακή εξειδίκευση επιστημόνων, η οποία οδηγεί στην απόκτηση αντίστοιχου Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στην Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς στις κατευθύνσεις της: - Χρηματοοικονομικής Μηχανικής - Μηχανικής της Διοίκησης. β) Την εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής στο γνωστικό χώρο της Οικονομικής και Διοίκησης για Μηχανικούς, και ειδικότερα στους τομείς της Χρηματοοικονομικής Μηχανικής και της Μηχανικής της Διοίκησης. Στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) με τίτλο «Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς» (Ο.ΔΙ.Μ.), γίνονται δεκτοί για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.), απόφοιτοι συναφών προπτυχιακών Τμημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από την Ελλάδα και το εξωτερικό, σύμφωνα με τους ισχύοντες ελληνικούς νόμους και το ΦΕΚ ίδρυσης του συγκεκριμένου προγράμματος. Για την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης ο/η φοιτητής/τρια πρέπει να ολοκληρώσει επιτυχώς εννέα (9) υποχρεωτικά μαθήματα (καθένα ισοδύναμο με 3 διδακτικές μονάδες) κατανεμημένα σε δύο διδακτικές περιόδους (χειμερινή / εαρινή) και μία υποχρεωτική διπλωματική εργασία, κατά το τελευταίο πεντάμηνο του προγράμματος, ισοδύναμη με το βαθμό δύο ακόμη μαθημάτων (6 διδακτικές μονάδες). Η επιλογή των μεταπτυχιακών φοιτητών γίνεται με τη διαδικασία και τη συνεκτίμηση των κριτηρίων που ορίζονται από την ισχύουσα νομοθεσία, καθώς και των πρόσθετων κριτηρίων που έχει ορίσει με αποφάσεις της η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) του Τμήματος. Τα κριτήρια επιλογής των μεταπτυχιακών φοιτητών περιλαμβάνουν τα εξής: Κατηγορία πρώτου πτυχίου: Προτεραιότητα κατά το κριτήριο αυτό έχουν οι μηχανικοί Α.Ε.Ι. πενταετούς φοίτησης, ακολουθούν οι απόφοιτοι Α.Ε.Ι. θετικών και οικονομικών επιστημών, στη συνέχεια οι απόφοιτοι άλλων Α.Ε.Ι. συναφών με το Π.Μ.Σ.-Ο.ΔΙ.Μ. και έπειτα οι απόφοιτοι συναφών Τ.Ε.Ι. Βαθμός πτυχίου και χρόνος που δαπανήθηκε για την κτήση: Υπολογίζεται σχετικός συντελεστής που συνδυάζει για όλους τους υποψηφίους την προβλεπόμενη διάρκεια σπουδών κατά το πρώτο πτυχίο, τα έτη σπουδών που τελικώς απαιτήθηκαν για τη λήψη του πτυχίου, καθώς και το βαθμό πτυχίου. Συνέντευξη υποψηφίου: Συνυπολογίζονται άλλα ειδικά προσόντα, όπως μεταπτυχιακοί τίτλοι και ειδικές γνώσεις, γνώση ξένων γλωσσών, κατοχή ειδικών πιστοποιητικών, καθώς και η συνολική εικόνα και προσωπικότητα του κάθε υποψηφίου. Συνυπολογισμός Συναφούς Επαγγελματικής Εμπειρίας : Προσδιορίζεται κατόπιν εξέτασης του βιογραφικού σημειώματος των υποψηφίων και των ~ 69 ~

70 συνοδευτικών με αυτό αποδεικτικών εγγράφων, σε συνδυασμό και με τη σχετική συζήτηση που αναπτύσσεται κατά τη συνέντευξη των υποψηφίων ενώπιον της επιτροπής αξιολόγησης. Πριμοδότηση Δημοσιευμένου Ερευνητικού Έργου: Προσθετικό μπόνους επί της συνολικής επίδοσης αξιολόγησης των υποψηφίων, κατά την κρίση της επιτροπής, εφόσον διαθέτουν κάποιο έγκυρο δημοσιευμένο ερευνητικό έργο. Το αρχικό πρόγραμμα σπουδών αναπτύχθηκε μέσω εκτεταμένης διαβούλευσης με τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης, το ακαδ. έτος και εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (09_ ). Έκτοτε περιορισμένες αναμορφώσεις του Π.Μ.Σ. λαμβάνουν χώρα την άνοιξη κάθε ακαδ. έτους. Οι αναμορφώσεις αυτές σχετίζονται κυρίως με την ύλη και τον τρόπο διδασκαλίας των μαθημάτων. Η τελευταία αναμόρφωση του οδηγού σπουδών και του κανονισμού σπουδών του Π.Μ.Σ. «Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς» πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο του Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μαθηματικών Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Μαθηματική Μοντελοποίηση στις Φυσικές Επιστήμες και στις Σύγχρονες Τεχνολογίες» εγκαινίασε τη λειτουργία του από το ακαδημαϊκό έτος (Υ.Α. Β7/638/ {ΦΕΚ 1777/Β/ }, που τροποποιήθηκε με την Υ.Α. Β7/116790/ {ΦΕΚ 1843/Β/ }), στο Τμήμα Μαθηματικών της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Αντικείμενο του Π.Μ.Σ είναι η κατασκευή, η αυστηρή θεμελίωση, η μαθηματική ανάλυση, η αριθμητική προσέγγιση και η μελέτη αποτελεσματικότητας μαθηματικών μοντέλων, τα οποία χρησιμοποιούνται σε διάφορες επιστημονικές περιοχές και έχουν ως στόχο την επίλυση θεωρητικών και τεχνολογικών προβλημάτων που εμφανίζονται σ' αυτές. Τα μεταπτυχιακά μαθήματα που διδάσκονται στο Π.Μ.Σ. κατατάσσονται σε δύο (2) Ομάδες, Α και Β που υποδιαιρούνται η καθεμία σε τρεις υποομάδες. Κάθε μεταπτυχιακό μάθημα αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο αριθμό ιδακτικών Μονάδων (δ.μ.). Κάθε διδακτική μονάδα αντιστοιχεί σε μία (1) εβδομαδιαία ώρα διδασκαλίας. Κάθε μεταπτυχιακό μάθημα είναι εξαμηνιαίο, διαρκεί δεκατρείς διδακτικές εβδομάδες και διδάσκεται εβδομαδιαία τόσες ώρες όσες είναι οι διδακτικές του μονάδες. ~ 70 ~

71 Tα μεταπτυχιακά μαθήματα των Υποομάδων Α2, Α3, Β2 και Β3 είναι δυνατό να διδαχθούν με εντατική μορφή, δηλαδή, σε χρονικό διάστημα μικρότερο από 13 εβδομάδες, αλλά με τον ίδιο συνολικό αριθμό ωρών. Ένας/μία φοιτητής/τρια μπορεί να ζητήσει την έναρξη εκπόνησης Μεταπτυχιακής Διατριβής, η οποία αντιστοιχεί σε 9 Διδακτικές Μονάδες και σε 27 ECTS Μονάδες, μετά το πέρας τουλάχιστον ενός Διδακτικού Εξαμήνου από την πρώτη εγγραφή του στο Π.Μ.Σ. και υπό την προϋπόθεση ότι έχει εξεταστεί επιτυχώς σε τουλάχιστον δώδεκα (12) Διδακτικές Μονάδες. Κάθε φοιτητής που επιθυμεί να αποκτήσει την ιδιότητα του Υποψήφιου Διδάκτορα, υποβάλλει αίτηση στην Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος. Στην αίτηση αναφέρεται η γνωστική περιοχή στην οποία επιθυμεί να εκπονήσει την Διατριβή του. Η Συντονιστική Επιτροπή ορίζει 2 μαθήματα, στα οποία θα εξετασθεί ο υποψήφιος που εμπίπτουν στην γνωστική περιοχή που αναφέρεται στην αίτηση του υποψηφίου και σε συνεννόηση με τον υποψήφιο καθορίζει τις ημερομηνίες εξέτασης. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Στο Τμήμα λειτουργεί το Π.Μ.Σ. «Στατιστική και Αναλογιστικά- Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά». Η αναθεώρηση του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών βρίσκεται σε εξέλιξη. Το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών λόγω των δύο κατευθύνσεων προσφέρει 3 υποχρεωτικά μαθήματα και για τις 2 κατευθύνσεις, 3 υποχρεωτικά μαθήματα στατιστικού και 3 υποχρεωτικά μαθήματα αναλογιστικού κύκλου, 2 μαθήματα κοινά επιλογής, 11 επιλογής στατιστικού και 15 επιλογής αναλογιστικού κύκλου. Δεν εφαρμόζεται το σύστημα προαπαιτούμενων μαθημάτων. Στο Π.Μ.Σ. υπάρχει συμμετοχή διδασκόντων από το εξωτερικό σε σεμινάρια. Δεν υπάρχει συμμετοχή αλλοδαπών φοιτητών και κανένα μάθημα δεν διδάσκεται σε ξένη γλώσσα. Η διαδικασία επιλογής των μεταπτυχιακών φοιτητών γίνεται μέσω συνέντευξης και λαμβάνοντας υπόψη το βιογραφικό κάθε υποψηφίου. Βάσει αυτών γίνεται η επιλογή των καλύτερων υποψηφιοτήτων. Τα κριτήρια και τα αποτελέσματα της επιλογής φοιτητών δημοσιοποιούνται μέσω της ιστοσελίδας του Τμήματος. Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών χρηματοδοτείται μέσω διδάκτρων που καταβάλουν οι φοιτητές/τριες/τριες. Οι πόροι που διατίθενται στο Πρόγραμμα ~ 71 ~

72 Μεταπτυχιακών Σπουδών χρησιμοποιούνται σε υποτροφίες, θερινά σχολεία, πρόσκληση εξωτερικών ομιλητών και σε συνέδρια. Στο Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών δεν προσφέρονται μαθήματα διδακτορικού κύκλου, ούτε μαθήματα ερευνητικής μεθοδολογίας. Υπάρχει συμμετοχή συναφών θεματικά ειδικών επιστημόνων από άλλα ΑΕΙ ή ερευνητικά Ιδρύματα στη σύνθεση των 7μελών και 3μελών επιτροπών. Υπάρχει επίσης μία ετήσια αναφορά, με την οποία παρακολουθείται η επίδοση και η πρόοδος των υποψηφίων διδακτόρων. Επίσης σε παρουσιάσεις που γίνονται στα πλαίσια σεμιναρίων και συνεδρίων διασφαλίζεται η διαφάνεια της διαδικασίας αξιολόγησης των υποψηφίων διδακτόρων. Η διαδικασία αξιολόγησης των υποψήφιων διδακτόρων καλύπτει τις πολύ βασικές προϋποθέσεις, αν και επιδέχεται επιπλέον βελτίωση. Η ανάθεση της διδακτορικής διατριβής γίνεται μέσω της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές ποιότητας για τη διδακτορική διατριβή, αλλά ο διδακτορικός φοιτητής θα πρέπει για να ολοκληρώσει τις σπουδές του να έχει κάνει κάποια παρουσίαση σε ένα πανελλήνιο ή διεθνές συνέδριο και κάποιες δημοσιεύσεις. Ο υποψήφιος διδάκτορας θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών, και έπειτα να εισηγηθεί στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος την υποψηφιότητα του. Μέσω προκήρυξης δημοσιοποιείται η διαδικασία και τα κριτήρια επιλογής υποψηφίων διδακτόρων. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμμετοχή διδασκόντων από το εξωτερικό στις 7μελείς και 3μελείς επιτροπές. Παρέχεται δυνατότητα εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής σε ξένη γλώσσα και υπάρχουν συμφωνίες συνεργασίας με Ιδρύματα και φορείς του εξωτερικού. Επίσης, παρέχονται από το Τμήμα κίνητρα στους υποψήφιους διδάκτορες για την συμμετοχή τους σε διεθνή «Θερινά Προγράμματα» (summer schools), διεθνή ερευνητικά συνέδρια, υποβολή άρθρων σε έγκριτα περιοδικά, κλπ. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Στο Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Τεχνολογίες και Διοίκηση Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων». Στο πλαίσιο της λειτουργίας του, απονέμονται: Μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στις «Τεχνολογίες και Διοίκηση Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων» Διδακτορικό δίπλωμα. ~ 72 ~

73 Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) έχει διαρθρωθεί με τρόπο, ώστε να είναι συνεπές με τους στόχους του Τμήματος και να υπακούει στα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα. Η αξιολόγηση και η αναθεώρηση του περιεχομένου των μαθημάτων υλοποιείται από τους/τις διδάσκοντες/ουσες σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η επιλογή των φοιτητών και φοιτητριών για το Π.Μ.Σ. ακολουθεί τις διαδικασίες που προβλέπονται στο ΦΕΚ ίδρυσής του. Στο ΠΜΣ μπορούν να γίνουν δεκτοί και σύμφωνα με το Ν.2083/1992 πτυχιούχοι Α.Ε.Ι. Τμημάτων Πληροφορικής, ή πτυχιούχοι Μαθηματικών ή Φυσικών ή Πολυτεχνικών ή Οικονομικών Σχολών ΑΕΙ της ημεδαπής ή ισότιμων αναγνωρισμένων της αλλοδαπής. Επίσης μπορούν να γίνουν δεκτοί πτυχιούχοι τμημάτων ΤΕΙ, αντιστοίχων με τα παραπάνω Τμήματα σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του αρθρ. 16 του Ν.2327/95, καθώς και αξιωματικοί των παραγωγικών Στρατιωτικών Σχολών. Οι απόφοιτοι των παραπάνω σχολών που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στη διαδικασία επιλογής, θα πρέπει μαζί με τα υπόλοιπα δικαιολογητικά να καταθέσουν αναλυτική περιγραφή της ύλης των μαθημάτων, στα οποία έχουν επιτύχει. Με βάση τα στοιχεία αυτά, και εφόσον απαιτείται, καθορίζεται προπαρασκευαστική εκπαίδευση, ώστε οι υποψήφιοι να είναι σε θέση να συμμετάσχουν στη διαδικασία επιλογής. Προϋποθέσεις για την επιλογή των υποψηφίων είναι οι εξής: Επιτυχής εξέταση σε γραπτή ή προφορική δοκιμασία Πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας. Βαθμός Πτυχίου Προσωπική συνέντευξη από Επιτροπή Επιλογής. Συνεκτίμηση όλων των δικαιολογητικών των φακέλων των υποψηφίων. Η αξιολόγηση γίνεται από επιτροπή η οποία κρίνει, καθορίζει και εισηγείται στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ) τη σειρά προτεραιότητας επιτυχόντων. Οι κατευθύνσεις που προσφέρονται στο Π.Μ.Σ. είναι: «Ασφάλεια Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων» «Διοίκηση Πληροφοριακών Συστημάτων» «Διαχείριση Πληροφορίας» «Τεχνολογίες Δικτύων Επικοινωνιών και Υπολογιστών». Σε καθένα από τα δυο εξάμηνα φοίτησης, πλην του τρίτου εξαμήνου που περιλαμβάνει μόνον την εκπόνηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας, οι φοιτητές/τριες και φοιτήτριες παρακολουθούν από 4 έως 6 μαθήματα. Αναλυτικότερα, σε κάθε κατεύθυνση μεταπτυχιακών σπουδών τα μαθήματα έχουν ως εξής. Ασφάλεια Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων ~ 73 ~

74 o ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά o ΕΑΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά Διοίκηση Πληροφοριακών Συστημάτων o ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά + 1 Σεμινάριο (δεν απαιτεί εξέταση) o ΕΑΡΙΝΟ: 2 υποχρεωτικά + 4 επιλογής. Διαχείριση Πληροφορίας o ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά o ΕΑΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά + 2 επιλογής Τεχνολογίες Δικτύων Επικοινωνιών και Υπολογιστών o ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά o ΕΑΡΙΝΟ: 4 υποχρεωτικά Σε κάθε κατεύθυνση, με μικρή απόκλιση, το ποσοστό των υποχρεωτικών μαθημάτων προς το σύνολο των μαθημάτων κυμαίνεται από 80%-100%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των μαθημάτων επιλογής είναι από 0% έως 40%. Η ποσοστιαία σχέση μεταξύ των ανωτέρω κατηγοριών έχει ως εξής: Μαθήματα υποβάθρου 10-15% Μαθήματα επιστημονικής περιοχής 80%, Μαθήματα γενικών γνώσεων 0% Μαθήματα ανάπτυξης δεξιοτήτων 5%-10% Οι ώρες θεωρητικής εβδομαδιαίας διδασκαλίας κάθε μαθήματος είναι τρεις (3). Επιπλέον των ωρών αυτών και για την κάλυψη αναγκών εργαστηρίων, σεμιναρίων, πρακτικών ασκήσεων κ.λπ., μπορούν να προστεθούν και άλλες ώρες, ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης. Κάθε μεταπτυχιακός/ή φοιτητής/τρια κατά τη διάρκεια του Γ' εξαμήνου είναι υποχρεωμένος να εκπονήσει Διπλωματική Εργασία. Το θέμα της Διπλωματικής Εργασίας επιλέγεται στις αρχές του Γ εξαμήνου από το φοιτητή ή τη φοιτήτρια σε συνεργασία με τον Επιβλέποντα. Ο Επιβλέπων ορίζεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. και είναι υπεύθυνος για την παρακολούθηση της πορείας της Διπλωματικής Εργασίας υποστηρίζοντας την προσπάθεια του με την υπόδειξη συγκεκριμένων πηγών μελέτης και με τη γενικότερη συνεργασία σε σχετικά επιστημονικά θέματα. Η Διπλωματική Εργασία κατατίθεται στο τέλος του Γ' εξαμήνου σε Τριμελή Επιτροπή που έχει προηγουμένως οριστεί για το σκοπό αυτόν από τη Γ.Σ.Ε.Σ. και στην οποία, επιπλέον του Επιβλέποντα, μπορούν να συμμετέχουν μέλη ΔΕΠ του Τμήματος ή άλλων τμημάτων ΑΕΙ της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, ή Ερευνητές Α ή Β ή Γ βαθμίδας αναγνωρισμένων ερευνητικών ιδρυμάτων της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή επιστήμονες αναγνωρισμένου κύρους της ημεδαπής ή της αλλοδαπής κάτοχοι Διδακτορικών Διπλωμάτων. Στο Π.Μ.Σ. δεν υπάρχει σύστημα προαπαιτούμενων μαθημάτων. ~ 74 ~

75 Έως τον Αύγουστο του 2008 η χρηματοδότηση προερχόταν από το πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ. Την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά, η χρηματοδότηση προέρχεται από τον τακτικό προϋπολογισμό του Ιδρύματος. Όπως συνέβαινε και κατά τα προηγούμενα χρόνια, το τρέχον ακαδημαϊκό έτος όλοι οι φοιτητές/τριες και φοιτήτριες απαλλάσσονται πλήρως της καταβολής διδάκτρων. Οι πόροι που διατίθενται για το Π.Μ.Σ. αξιοποιούνται για τις προσκλήσεις επιστημόνων από το εσωτερικό και το εξωτερικό για διαλέξεις, την προμήθεια και συντήρηση εξοπλισμού, καθώς και για την εκτύπωση οδηγών σπουδών, εντύπων, φυλλαδίων κ.λπ. Επίσης, καλύπτονται έξοδα μετακίνησης των φοιτητών και φοιτητριών για συμμετοχή τους σε διαγωνισμούς και σχετικές εκδηλώσεις. Όσον αφορά στο Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών, η επιτυχία του κρίνεται με βάση το ερευνητικό έργο που παράγεται κατά την εκπόνηση των διδακτορικών σπουδών, καθώς και από την εξέλιξη των αποφοίτων. Μαθήματα διδακτορικού κύκλου προσφέρονται μόνο για Υποψήφιους Διδάκτορες που δραστηριοποιούνται σε τομείς που δεν καλύπτονται από το Π.Μ.Σ. Συγκεκριμένα, μαθήματα προσφέρονται σε Υποψήφιους Διδάκτορες που εντάσσονται στην ευρύτερη περιοχή της Μαθηματικής Φυσικής, της Σχετικότητας και της Κοσμολογίας. Επίσης προσφέρεται ένας κύκλος σεμιναρίων ερευνητικής μεθοδολογίας, τα οποία παρακολουθούν τόσο οι Υποψήφιου διδάκτορες όσο και φοιτητές/τριες του Π.Μ.Σ. Οι υποψήφιοι διδάκτορες συμπληρώνουν σε ετήσια βάση την τεχνική έκθεση προόδου τους, στην οποία αναφέρονται αναλυτικά τα επιστημονικά τους επιτεύγματα, οι δημοσιεύσεις τους και οι μελλοντικές εργασίες που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των διδακτορικών τους διατριβών. Επίσης, είναι υποχρεωμένοι να πραγματοποιήσουν μία τουλάχιστον δημόσια παρουσίαση ετησίως. Για το σκοπό αυτό διοργανώνεται ετησίως «Διημερίδα Υποψηφίων Διδακτόρων», στην οποία συμμετέχουν όλοι οι ενεργοί υποψήφιοι διδάκτορες του Τμήματος και την οποία παρακολουθούν τα μέλη ΔΕΠ και μεταπτυχιακοί και προχωρημένοι προπτυχιακοί φοιτητές/τριες και φοιτήτριες. Όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, η υποστήριξη της διδακτορικής διατριβής κάθε υποψηφίου, γίνεται ενώπιον της 7μελούς επιτροπής, η οποία ορίζεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. και συνέρχεται έπειτα από την έγκριση της 3μελούς επιτροπής αξιολόγησης. Κατά τη φάση της υποστήριξης, υπάρχει πάντοτε η παρουσία ευρύτερου κοινού, το οποίο παρακολουθεί ανοικτά όλη τη διαδικασία. Τόσο στην ανάθεση όσο και στην εξέταση της διδακτορικής διατριβής, ο υποψήφιος πρέπει αρχικά να πληροί τα κριτήρια εισαγωγής, τα οποία αντικατοπτρίζονται στον πίνακα προσόντων που αποφασίζει η Γ.Σ.Ε.Σ. και στη συνέχεια να υποστηρίξει ενώπιον της 7μελούς επιτροπής τη διατριβή του, η οποία έχει συνοδευτεί από μια σειρά επιστημονικών εργασιών, που έχουν κριθεί ~ 75 ~

76 από ανεξάρτητες επιτροπές επιστημόνων, εξασφαλίζοντας την πρωτοτυπία της κάθε διδακτορικής διατριβής. Η διαδικασία επιλογής είναι απλή, καθώς κάθε ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλλει αίτηση προς τη Γ.Σ.Ε.Σ. Μετά την εξέταση από τη Γραμματεία των τυπικών προσόντων, όπως αυτά ορίζονται από τη σχετική Νομοθεσία, η Γ.Σ.Ε.Σ. αποφασίζει να δεχθεί ή να απορρίψει την αίτηση. Στην πρώτη περίπτωση η Γ.Σ.Ε.Σ. ορίζει άμεσα και την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή του υποψηφίου διδάκτορα. Η επιλογή πραγματοποιείται δημόσια από τη Γ.Σ.Ε.Σ., διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη διαφάνεια της διαδικασίας. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης οργανώθηκε και λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Επιστήμες της Αγωγής - Εκπαίδευση με Χρήση Νέων τεχνολογιών». Το Π.Μ.Σ. αυτό οδηγεί σε: α. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) και β. Διδακτορικό Δίπλωμα (Δ.Δ.). Η οργάνωση και λειτουργία του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) εγκρίθηκε με την Υπουργική Απόφαση αριθ /Β7 (Φ.Ε.Κ. 863/ ) και διέπεται από τα άρθρα 10 έως 12 του Ν. 2083/1992. Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι η εξειδίκευση και εξοικείωση των φοιτητών/τριών/τριών με την έρευνα, σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στις Επιστήμες της Αγωγής και, ιδιαίτερα, με προβληματικές που αναπτύσσονται διεθνώς για τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Οι απόφοιτοι του Π.Μ.Σ. διαθέτουν αυτομάτως παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια ισοδύναμη της ΑΣΠΑΙΤΕ. Η διάρκεια του προγράμματος είναι 12 μήνες. Εισάγονται 25 φοιτητές/τριες/τριες. Τα δίδακτρα έχουν οριστεί σε ποσό 1800 Ευρώ. Στη διάρκεια του προγράμματος διδασκαλίας διδάσκονται συνολικά 18 μαθήματα, εκ των οποίων τα 4 είναι υποχρεωτικά και τα υπόλοιπα επιλεγόμενα. Τα μαθήματα είναι ενταγμένα σε τρεις κύκλους: α) το Βασικό Κύκλο (τα Υποχρεωτικά Μαθήματα), β) τον Κύκλο Ειδίκευσης Θεωρητικών - Σεμιναριακών Μαθημάτων (6 μαθήματα) και γ) τον Κύκλο Ειδίκευσης Εφαρμοσμένων Μαθημάτων (8 μαθήματα). Όλα τα προσφερόμενα μαθήματα (υποχρεωτικά και ~ 76 ~

77 επιλεγόμενα) δίνουν 4,5 διδακτικές μονάδες, εκτός από την διπλωματική διατριβή που δίνει 15 διδακτικές μονάδες. Η τελευταία αναμόρφωση του εσωτερικού κανονισμού του Π.Μ.Σ. πραγματοποιήθηκε στις με θέμα την «Εφαρμογή του Συστήματος Μεταφοράς και Συσσώρευσης Πιστωτικών Μονάδων στο Π.Μ.Σ. (ECTS)» λαμβάνοντας υπόψη τη δημοσίευση του Ν.3685 (ΦΕΚ 148 τ.α/ ) που αφορά στις Μεταπτυχιακές Σπουδές. Το Π.Μ.Σ. διαθέτει μια (1) αίθουσα διδασκαλίας, εξοπλισμένη με προβολικό μηχάνημα και 26 φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές, οι οποίοι χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τους/τις φοιτητές/τριες/τριες του Π.Μ.Σ. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Στο Τμήμα λειτουργούν τα Π.Μ.Σ. : «ΠΑΙΔΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ» (1999- σήμερα) «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» (2004- σήμερα) «ΦΥΛΟ και ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ και ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ στην ΚΟΙΝΩΝΙΑ της ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» (2004- σήμερα) «ΜΟΝΤΕΛΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ» (2005-σήμερα) καθώς και τα Διατμηματικά Π.Μ.Σ. «ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΕΜΨΥΧΩΤΩΝ» (2002 σήμερα). Συμμετέχουν τα Τμήματα: (1) Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία (Τ.Ε.Ε.Π.Η.) του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, (2) Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.), του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και (3) Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ του Πανεπιστημίου Αιγαίου (2003- σήμερα) «ΨΥΧΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ: ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» Συμμετέχουν τα Τμήματα: α) Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, β) Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και γ) Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ., Πανεπιστημίου Αιγαίου (2007- σήμερα) Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό Από το ακαδημαϊκό έτος , σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 52101/Β7/ , το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.), με τίτλο :«Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό», το οποίο οδηγεί σε : ~ 77 ~

78 α) Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στο αντικείμενο «Παιδικό Βιβλίο & Παιδαγωγικό Υλικό» με τις εξής δύο κατευθύνσεις: Παιδικό Βιβλίο Παιδαγωγικό Υλικό Σκοπός του παρόντος Π.Μ.Σ είναι η εκπαίδευση εξειδικευμένων επιστημόνων, ικανών να αξιοποιούν το παιδικό βιβλίο και να σχεδιάζουν το παιδαγωγικό υλικό, αποκτώντας τεχνογνωσία, ώστε να συμβάλουν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των νέων εκπαιδευτικών, αναγνωστικών και κοινωνικών προβλημάτων. Ειδικότερα, το Πρόγραμμα έχει στόχο τη θεωρητική εμβάθυνση στους τομείς του παιδικού βιβλίου και της παιδικής λογοτεχνίας, του παιδαγωγικού υλικού και των εκπαιδευτικών παιχνιδιών καθώς και στην κατανόηση και στη διαχείριση των σχέσεων ανταγωνισμού, συμπληρωματικότητας ή αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο παιδικό βιβλίο-έντυπο και τις νέες τεχνολογίες στο σύγχρονο μαθησιακό και εκπαιδευτικό περιβάλλον. Οι απόφοιτοι του Π.Μ.Σ. θα μπορούν να εργαστούν για την αξιοποίηση του εξωσχολικού βιβλίου στο σχολείο, για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, για το σχεδιασμό της παραγωγής και της αξιοποίησης παλαιότερων και νεότερων τύπων παιδαγωγικού υλικού, αλλά και για την αρμονική συνύπαρξη του βιβλίου-εντύπου με τις νέες τεχνολογίες και τη διαθεματική προσέγγιση της γνώσης στην εκπαίδευση. Η χρονική διάρκεια φοίτησης για το Π.Μ.Σ. ορίζεται σε 18 μήνες πλήρους φοίτησης, με το τελευταίο εξάμηνο να διατίθεται για την εκπόνηση της μεταπτυχιακής ερευνητικής ή συνθετικής διπλωματικής εργασίας. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Από το ακαδημαϊκό έτος λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε σύμπραξη με το Τμήμα Οικολογίας και Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων με τίτλο «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση». Αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών είναι η μεταπτυχιακή εξειδίκευση επιστημόνων καθώς και η ανάπτυξη εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας σε θέματα: (α) θεωρητικής πλαισίωσης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.). (β) σχεδιασμού και εφαρμογής εκπαιδευτικών και επικοινωνιακών προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. (γ) σχεδιασμού πολιτικών (policies) για την ενσωμάτωση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση Οι στρατηγικοί στόχοι του Προγράμματος είναι οι εξής: ~ 78 ~

79 Η ολοκληρωμένη εκπαίδευση και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού που θα ασχολείται με το σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων Π.Ε. σε όλα τα επίπεδα και τομείς της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, καθώς και με το σχεδιασμό πολιτικών για τη διάδοση και θεσμοποίηση της εκπαίδευσης αυτής. Η συστηματική έρευνα του πεδίου της Π.Ε., τόσο σε επίπεδο θεωρητικού πλαισίου όσο και σε επίπεδο εφαρμογής, με στόχο την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, την παραγωγή νέων ιδεών και την ανάπτυξη καινοτόμων εκπαιδευτικών μεθόδων και τεχνικών. Η διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας στο εκπαιδευτικό σύστημα και τους κοινωνικούς θεσμούς, και εν γένει στους φορείς που συμμετέχουν στη διαμόρφωση, τη λήψη και τον έλεγχο αποφάσεων για την προστασία του φυσικού ανθρωπογενούς και πολιτισμικού περιβάλλοντος, μέσω της ανάπτυξης συνεργασιών με ερευνητικά ιδρύματα και άλλους. Η χρονική διάρκεια για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (ΜΔΕ) είναι 12 μήνες πλήρους φοίτησης, με το τελευταίο τρίμηνο να διατίθεται για τη εκπόνηση της μεταπτυχιακής ερευνητικής ή συνθετικής διατριβής. Φύλο και Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας Από το έτος λειτουργεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών σπουδών (Π.Μ.Σ.) Του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου «Φύλο και Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας». Στόχος αυτού του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) είναι η εξειδίκευση επιστημόνων σε θέματα Ισότητας των Φύλων στα Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα της Κοινωνίας της Πληροφορίας, ώστε αυτοί/ές μετά το πέρας των σπουδών τους: Να καταλάβουν θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό, το δημόσιο και τον κοινωνικό τομέα και να συμμετάσχουν σε Ευρωπαϊκές και εθνικές δράσεις που αφορούν στην προώθηση των ίσων ευκαιριών των δύο φύλων: Να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες που θα τους/τις βοηθήσουν να συμβάλλουν στη διερεύνηση και την αξιολόγηση των επιπτώσεων από τις αλλαγές στα εκπαιδευτικά και τα εργασιακά περιβάλλοντα που δημιουργεί η Κοινωνία της Πληροφορίας. Να συμβάλλουν στη διαμόρφωση νέων πολιτικών για την ισότητα των φύλων που θα εκπορεύονται από την επιστημονική γνώση σχετικά με τις νέες συνθήκες της εκπαίδευσης, της αγοράς εργασίας και της κοινωνίας ~ 79 ~

80 της πληροφορίας. Να συμβάλλουν στην έρευνα για το Φύλο και την Ισότητα και στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σε θέματα ισότητας Το Π.Μ.Σ αναπτύσσεται σε τρεις βασικούς θεματικούς άξονες σε σχέση με το Φύλο, και συγκεκριμένα (α) στο εκπαιδευτικό περιβάλλον, (β) στο εργασιακό περιβάλλον, και (γ) στο περιβάλλον της Κοινωνίας της Γνώσης και της Πληροφορίας, όπως έχουν σήμερα διαμορφωθεί μέσα από τις διεργασίες της παγκοσμιοποίησης. Το πρόγραμμα διεξάγεται με πρότυπες μορφές εκπαίδευσης που συνδυάζουν (α) δια ζώσης μαθήματα και σεμινάρια, η και (β) διαδικασίες από απόσταση ηλεκτρονικής μάθησης, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «Πλάτων» του Πανεπιστημίου Αιγαίου και περιλαμβάνει : (α) Ετήσιο κύκλο εντατικών μαθημάτων θεωρίας, ερευνητικής μεθοδολογίας και ανάπτυξης ερευνητικών και τεχνολογικών δεξιοτήτων. (β) Kύκλο εντατικών επιστημονικών σεμιναρίων (workshops) (γ) Πρακτική Άσκηση ή/και Έρευνα Πεδίου (δ) Συγγραφή διπλωματικής εργασίας που θα τεκμηριώνει την απόκτηση θεωρητικών γνώσεων, τεχνολογικών και ερευνητικών δεξιοτήτων και τη δυνατοτήτων πρακτικής εφαρμογής των γνώσεων και δεξιοτήτων αυτών. Η διάρκεια του προγράμματος είναι τρία (3) ακαδημαϊκά εξάμηνα. Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων Από το Ακαδημαϊκό έτος λειτουργεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ) με τίτλο: «Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων». Σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι η προετοιμασία στελεχών ικανών να συμβάλουν τόσο στη διοίκηση όσο και στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη σύγχρονων εκπαιδευτικών μονάδων. Το πρόγραμμα έχει στόχο τη θεωρητική εμβάθυνση και την ανάπτυξη τεχνογνωσίας στον τομέα του σχεδιασμού και ανάπτυξης εκπαιδευτικών μονάδων και της διοίκησής τους γενικότερα, με τη σύγχρονη και ευρεία έννοια του όρου, που περιλαμβάνει τις σχολικές μονάδες και τους ευέλικτους θεσμούς συνεχούς εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης με εφαρμογή παραδοσιακών και σύγχρονων μοντέλων διδασκαλίας, λειτουργίας και διοίκησης. Το Π.Μ.Σ. απονέμει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στα «Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων» με τις εξής κατευθύνσεις: α) Διαχείριση και Αξιολόγηση Εκπαιδευτικών Μονάδων β) Διαχείριση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) Η χρονική διάρκεια για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (ΜΔΕ) 12 μήνες πλήρους φοίτησης, με το τελευταίο τρίμηνο να διατίθεται για την εκπόνηση της ~ 80 ~

81 μεταπτυχιακής ερευνητικής ή συνθετικής διατριβής. Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Πολιτικές, Οικονομικές και Διεθνείς Σχέσεις στη Μεσόγειο» υλοποιείται από το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών (Τ.Μ.Σ.) του Πανεπιστημίου Αιγαίου και λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος , σύμφωνα με τις διατάξεις της Υπουργικής Απόφασης 24518/Β7/ (ΦΕΚ 753/ ), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την 76930/Β7/ Υπ. Απ. (ΦΕΚ 1575/ ). Σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι η προαγωγή της γνώσης, η ανάπτυξη της έρευνας καθώς και η πληρέστερη κατάρτιση επιστημόνων σε θέματα που αφορούν στον ευρύτερο μεσογειακό χώρο από την πλευρά των πολιτικών, οικονομικών και διεθνών σχέσεων. Ειδικότερα εξετάζονται και αναλύονται: τα πολιτικό-οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν την περιοχή της Μεσογείου η σχέση της Μεσογείου με το Ευρωπαϊκό και Διεθνές περιβάλλον η θέση της Ελλάδας στον Μεσογειακό χώρο Το Πρόγραμμα διαιρείται σε τέσσερα (4) εξάμηνα, τρία (3) διδακτικά και ένα (1) ερευνητικό. Το πρώτο και το δεύτερο διδακτικό εξάμηνο περιλαμβάνουν δύο υποχρεωτικά μαθήματα και ένα μάθημα επιλογής, ενώ το τρίτο διδακτικό εξάμηνο περιλαμβάνει τρία μαθήματα επιλογής. Το τέταρτο εξάμηνο σπουδών αφορά τη συγγραφή της Διπλωματικής Εργασίας, η οποία είναι υποχρεωτική προϋπόθεση για την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης. Είναι δυνατή η διδασκαλία μαθημάτων σε ξένη γλώσσα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις οικείες αποφάσεις της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου και της Συγκλήτου Ειδικής Σύνθεσης. Αναλυτικά στοιχεία για το Πρόγραμμα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) Στο Τμήμα λειτουργούν δύο Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών: «Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων» και «Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική». ~ 81 ~

82 Π.Μ.Σ. «Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων». Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) «Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων» λειτουργεί από το Σεπτέμβριο του 2003 σε σύμπραξη με το Τμήμα Κλωστοϋφαντουργίας του A.Τ.Ε.Ι. Πειραιά και το Τμήμα Αυτοματισμού του A.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης και οδηγεί σε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.). Το πρόγραμμα σπουδών του τροποποιήθηκε με την /Β7 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1943 τ.β ), καθώς και με το νέο κανονισμό σπουδών, ο οποίος είναι προσαρμοσμένος στο Ν.3685/2008 για τις μεταπτυχιακές σπουδές και τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του Το αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι η ολοκληρωμένη Σχεδίαση καινοτόμων Διαδραστικών Προϊόντων και Συστημάτων και η ολοκληρωμένη Σχεδίαση Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων. Ο σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι να καταρτίζει επιστήμονες που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν δημιουργικά τις νέες τεχνολογίες, την επιστήμη και την τέχνη για να σχεδιάσουν εύχρηστα και λειτουργικά Προϊόντα και Συστήματα στην αναδυόμενη νέα πραγματικότητα της κοινωνίας της πληροφορίας. Τα δίδακτρα για την παρακολούθηση του Π.Μ.Σ. ανέρχονται στο ποσό των 1600 ανά εξάμηνο. Επίσης το Τμήμα χορηγεί στους Μεταπτυχιακούς Φοιτητές/τριες/τριες τρεις υποτροφίες ανά εξάμηνο, σύμφωνα με την επίδοσή τους: 1600 για τον πρώτο σε επίδοση φοιτητή, 1000 για τον δεύτερο και 600 για τον τρίτο. Η ελάχιστη διάρκεια για την απόκτηση Μ.Δ.Ε. είναι τρία (3) διδακτικά εξάμηνα. Σε κάθε ένα από τα πρώτα 2 εξάμηνα οι φοιτητές/τριες/τριες οφείλουν να παρακολουθήσουν και να εξεταστούν επιτυχώς σε 5 μαθήματα. Στο τρίτο εξάμηνο οι φοιτητές/τριες/τριες οφείλουν να επιλέξουν έναν από τους τρεις κύκλους σπουδών που προσφέρει το Π.Μ.Σ.: Διαδραστική Σχεδίαση (στην έδρα του Τμήματος, στη Σύρο) Σχεδίαση Βιομηχανικών Προϊόντων με Η/Υ (στο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης) Σχεδίαση Έξυπνων Ενδυμάτων και Υφάσματος (στο ΤΕΙ Πειραιά). Κάθε κύκλος περιλαμβάνει δύο μαθήματα που διδάσκονται είτε σε κλασσική διδασκαλία σε αίθουσα είτε στη μορφή reading courses, και την εκπόνηση διπλωματικής εργασίας. Τόσο η παρακολούθηση των μεταπτυχιακών μαθημάτων, όσο και η εκπόνηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας είναι υποχρεωτικά. Οι φοιτητές/τριες/τριες είναι υποχρεωμένοι να καταθέσουν τη διπλωματική τους εργασία προς κρίση και να έχουν επιτύχει σε όλα τα μαθήματα το αργότερο μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου του μεθεπομένου ημερολογιακού έτους από το έτος ~ 82 ~

83 πρώτης εγγραφής, διαφορετικά διαγράφονται από το Π.Μ.Σ. Για την εγγραφή στο τέταρτο εξάμηνο δεν απαιτείται πληρωμή διδάκτρων. Π.Μ.Σ. «Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική». Το Π.Μ.Σ. «Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική» ξεκίνησε τη λειτουργία του το Σεπτέμβριο του Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι η δημιουργία, ολοκλήρωση και μετάδοση θεωρητικής και εφαρμοσμένης γνώσης στο διεπιστημονικό πεδίο των ολιστικών εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων και ειδικότερα στο χώρο της Κλασικής Ομοιοπαθητικής, καθώς και ο καθορισμός του ρόλου της στο χώρο της υγείας. Το Π.Μ.Σ. φιλοδοξεί να συμβάλλει στην καλλιέργεια του αντικειμένου του με σκοπό: α) Την μεταπτυχιακή εξειδίκευση Ιατρών και Οδοντιάτρων, η οποία οδηγεί στην απόκτηση αντίστοιχου Μεταπτυχιακού Διπλώματος Εξειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στη θεωρία και εφαρμογή ολιστικών εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων και ειδικότερα στο χώρο της Κλασικής Ομοιοπαθητικής. β) Την εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής στο γενικότερο γνωστικό χώρο της θεωρίας σχεδίασης και των εφαρμογών πολύπλοκων συστημάτων και ειδικότερα στο γνωστικό χώρο των ολιστικών εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων και της Κλασικής Ομοιοπαθητικής. γ) Την οργάνωση της γνώσης στο χώρο των ολιστικών εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων και ειδικότερα της Κλασικής Ομοιοπαθητικής σε ακαδημαϊκό επίπεδο στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις προδιαγραφές και τις οδηγίες της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. δ) Τη δημιουργία και εφαρμογή ενός θεσμοθετημένου προγράμματος σπουδών για την καλύτερη μετεκπαίδευση επιστημόνων και ερευνητών σε αυτό το γνωστικό αντικείμενο σε διεθνές επίπεδο και σε συνεργασία με Ανώτατα Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Βασικά στοιχεία του επιστημονικού αντικειμένου του Π.Μ.Σ. είναι η ολιστική θεώρηση και κατ' επέκταση η διεπιστημονικότητα. Συμπεριλαμβάνονται γνωστικές περιοχές όπως της Συστημικής Θεωρίας / Συστημικής Σκέψης, της Θεωρίας Πολύπλοκων Συστημάτων, των Βιοσυστημάτων, της Βιοσημειολογίας, κτλ. Τα στοιχεία αυτά χαρακτηρίζουν το εύρος του διεπιστημονικού πεδίου, στο οποίο πρέπει να βασίζεται ένα Π.Μ.Σ. ολιστικών εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων, όπως η Κλασική Ομοιοπαθητική και υποδεικνύουν την ανάγκη δημιουργίας του μέσα σε ένα καθαρά διεπιστημονικό χώρο, ο οποίος διέπεται από τα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα και του οποίου ο πυρήνας είναι η Ολιστικότητα της Συστημικής Προσέγγισης. ~ 83 ~

84 Εκτός από τους χώρους του Τμήματος, το Π.Μ.Σ. πραγματοποιείται στους χώρους εφαρμογής των εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων της Διεθνούς Ακαδημίας Κλασικής Ομοιοπαθητικής στην Αλόννησο (Εργαστηριακή εξάσκηση) και στα Ομοιοπαθητικά Κέντρα και Ιατρεία, στα οποία ασκείται η Κλασική Ομοιοπαθητική από ιατρούς μέλη της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής. Η χρονική διάρκεια για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) ορίζεται σε τουλάχιστον 2 έτη, δηλαδή σε τουλάχιστον τέσσερα (4) εξάμηνα. Κατά τα τρία (3) πρώτα εξάμηνα, οι φοιτητές/τριες/τριες παρακολουθούν τα υποχρεωτικά μαθήματα (5 ανά εξάμηνο), τα οποία πραγματοποιούνται στην Πανεπιστημιακή Μονάδα της Σύρου. Κατά το τέταρτο εξάμηνο, εκτός από την πρακτική άσκηση σε επιλεγμένα ιατρεία κλασσικής ομοιοπαθητικής, οι φοιτητές/τριες/τριες ασχολούνται και με την εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Η διάρκεια σπουδών δε μπορεί να είναι μεγαλύτερη των πέντε (5) εξαμήνων. Οι φοιτητές/τριες/τριες είναι υποχρεωμένοι να καταθέσουν τη διπλωματική τους εργασία προς κρίση και να έχουν επιτύχει σε όλα τα μαθήματα το αργότερο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου του παραμεθεπομένου ημερολογιακού έτους από το έτος πρώτης εγγραφής, διαφορετικά διαγράφονται από το Π.Μ.Σ. Για την εγγραφή στο πέμπτο εξάμηνο δεν απαιτείται πληρωμή διδάκτρων. Τα δίδακτρα για την παρακολούθηση του Π.Μ.Σ. ανέρχονται στο ποσό των 2000 ανά εξάμηνο. Επίσης το Τμήμα χορηγεί στους Μεταπτυχιακούς Φοιτητές/τριες/τριες τρεις υποτροφίες ανά εξάμηνο, σύμφωνα με την επίδοσή τους: 1500 για τον πρώτο σε επίδοση φοιτητή, 1000 για τον δεύτερο και 500 για τον τρίτο. Αναλυτικά στοιχεία για τa Προγράμματα Mεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτού. ~ 84 ~

85 3.β.ii. Κανόνες Λήψης Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης Τμήμα Περιβάλλοντος Για τη λήψη του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε) από το Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση» απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση όλων των υποχρεωτικών μαθημάτων και η επιτυχής παρουσίαση της διπλωματικής διατριβής. Το σύνολο των διδακτικών μονάδων ανέρχεται σε 44. Οι εισακτέοι στο ΘΕΟΦΡΑΣΤΕΙΟ Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική» είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν και να εξετασθούν επιτυχώς σε ένα υποχρεωτικό κύκλο δεκαεπτά (17) συνολικά μαθημάτων. Η μέγιστη χρονική διάρκεια επιτυχούς περάτωσης του υποχρεωτικού κύκλου μαθημάτων του Μ.Δ.Ε. είναι δύο (2) διδακτικά εξάμηνα σε (3) εξεταστικές περιόδους. Το χρονοδιάγραμμα διδασκαλίας των μεταπτυχιακών μαθημάτων καθορίζεται από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η παρακολούθηση όλων των μαθημάτων είναι υποχρεωτική. Σε κάθε εξάμηνο δικαιολογούνται μόνο δύο (2) απουσίες για κάθε μάθημα. Σε περίπτωση υπέρβασης των απουσιών αυτών, ο/η φοιτητής/τρια είναι υποχρεωμένος να παρακολουθήσει ξανά το συγκεκριμένο μάθημα το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, καταβάλλοντας εκ νέου τα δίδακτρα του εξαμήνου. H επίδοση σε κάθε μάθημα απαιτεί, σε κλίμακα 0-10, ελάχιστο βαθμό 5. Σε περίπτωση αποτυχίας σε μάθημα, παρέχεται η δυνατότητα δεύτερης εξέτασης το Σεπτέμβριο. Σε περίπτωση και δεύτερης αποτυχίας ο/η φοιτητής/τρια είναι υποχρεωμένος να παρακολουθήσει ξανά το συγκεκριμένο μάθημα το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, καταβάλλοντας εκ νέου τα δίδακτρα του εξαμήνου. Σε περίπτωση που ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια δεν εκπληρώσει τις συνολικές υποχρεώσεις του εντός της προβλεπομένης μέγιστης χρονικής διάρκειας, διακόπτονται οι σπουδές του με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης. Στην περίπτωση αυτή, χορηγείται βεβαίωση για τα μαθήματα που παρακολούθησε κατά την διάρκεια της φοίτησης του. Για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε. απαιτείται η επιτυχής εξέταση σε 16 μαθήματα και η εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής διατριβής. Ο τελικός βαθμός ανακήρυξης του Μ.Δ.Ε. προκύπτει διαιρώντας το άθροισμα των γινομένων των διδασκόμενων μαθημάτων με τους αντίστοιχους συντελεστές τους, με το άθροισμα των συντελεστών αυτών. Συγκεκριμένα: τα μαθήματα που αντιστοιχούν σε τρεις και άνω εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και στα οποία αποδίδονται τρεις (3) διδακτικές μονάδες ή τέσσερις (4) πιστωτικές μονάδες, πολλαπλασιάζονται με συντελεστή ένα (1), ~ 85 ~

86 τα μαθήματα που αντιστοιχούν σε λιγότερες των τριών εβδομαδιαίων ωρών διδασκαλίας και στα οποία αποδίδονται μια και μισή (1,5) διδακτικές μονάδες ή δυο (2) πιστωτικές μονάδες, πολλαπλασιάζονται με συντελεστή 0,5, η μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή, για την εκπόνηση της οποίας απαιτούνται τρεις (3) μήνες φοίτησης και στην οποία αποδίδονται δεκαπέντε (15) διδακτικές μονάδες ή δεκαπέντε (15) πιστωτικές μονάδες, πολλαπλασιάζεται με το συντελεστή πέντε (5). Όσον αφορά στα μαθήματα που αναγνωρίζονται, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος Περιβάλλοντος, στους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες από άλλα μεταπτυχιακά προγράμματα ο βαθμός τους συνυπολογίζεται στο βαθμό του Μ.Δ.Ε. Για την απονομή Μ.Δ.Ε. απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση εξήντα (60) διδακτικών μονάδων ή εβδομήντα πέντε (75) πιστωτικών μονάδων. Το Πρόγραμμα Σπουδών του Π.Μ.Σ. «Γεωργία και Περιβάλλον» περιλαμβάνει 3 διδακτικά εξάμηνα για το μονοετή κύκλο σπουδών και 4 για το διετή. Από τα τρία ακαδημαϊκά εξάμηνα του μονοετούς κύκλου, τα δύο πρώτα υλοποιούνται στο Τμήμα Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Αιγαίου, στη Μυτιλήνη, με παρακολούθηση μαθημάτων και το τρίτο περιλαμβάνει εργαστηριακή άσκηση στα Τμήματα Φυτικής Παραγωγής, Ζωικής Παραγωγής και Ανθοκομίας- Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου στην Άρτα ή στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων για ένα (1) μήνα και τη Διπλωματική Διατριβή. Το κάθε εξάμηνο έχει κατ ελάχιστο 13 εκπαιδευτικές εβδομάδες. Για το διετή κύκλο όλα τα εξάμηνα υλοποιούνται στο Τμήμα Περιβάλλοντος, στη Μυτιλήνη. Η παρακολούθηση όλων των μαθημάτων είναι υποχρεωτική. Για την απόκτηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση 54 διδακτικών μονάδων (δηλαδή 14 μαθημάτων), σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του/της φοιτητή/τριας στο σύνολο των δραστηριοτήτων του Προγράμματος. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε τρεις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και τρεις διδακτικές μονάδες. Η μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή αντιστοιχεί σε δέκα (10) διδακτικές μονάδες και η εργαστηριακή άσκηση αντίστοιχα σε οκτώ (8). Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Το ΔΠ.Μ.Σ. στη «Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών» περιλαμβάνει δύο διδακτικά εξάμηνα, με το κάθε εξάμηνο να διαρκεί κατ ελάχιστον 13 πλήρεις εκπαιδευτικές εβδομάδες. Το πρώτο (χειμερινό) εξάμηνο σπουδών περιλαμβάνει 6 μαθήματα που αντιστοιχούν σε 6 Διδακτικές Μονάδες και το δεύτερο (εαρινό) 3 ~ 86 ~

87 μαθήματα που αντιστοιχούν σε 3 Διδακτικές Μονάδες. Επιπλέον εκπονείται Διατριβή Εξειδίκευσης που αντιστοιχεί σε 3 Διδακτικές Μονάδες. Για την χορήγηση του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Εξειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής εξέταση στα 9 μαθήματα, καθώς και η εκπόνηση Διατριβής Εξειδίκευσης, ώστε τα παραπάνω να αντιστοιχούν σε 12 διδακτικές Μονάδες. Ο όρος εξέταση αναφέρεται σε όλο το φάσμα των διαδικασιών που οδηγούν στην συμπλήρωση των γνώσεων εκείνων που απαιτούνται για να θεωρηθεί ότι έχει καλυφθεί με επιτυχία το σχετικό μάθημα. Ανάλογα με την φύση του μαθήματος, αυτό είναι δυνατόν να σημαίνει τελική εξέταση στο μάθημα, εξετάσεις προόδου και τελική εξέταση, συγγραφή εργασίας, παρακολούθηση εργαστηρίων. Η διάρκεια του Κοινού ελληνογαλλικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας» (BIODIV) είναι 4 ακαδημαϊκά εξάμηνα. Τα δύο πρώτα περιλαμβάνουν διαλέξεις, σεμινάρια και εργαστηριακές ασκήσεις. Το πρώτο διεξάγεται στο Montpellier της Γαλλίας και το δεύτερο στην Μυτιλήνη. Οι γλώσσες διδασκαλίας είναι η γαλλική και η αγγλική. Το τρίτο και τέταρτο εξάμηνο αφιερώνονται στην Εργασία Εξειδίκευσης που είναι δυνατόν να διεξαχθεί στην Ελλάδα, Γαλλία ή σε άλλο ευρωπαϊκό συνεργαζόμενο Πανεπιστήμιο ή ερευνητικό Ίδρυμα. Οι φοιτητές/τριες/τριες δεν καταβάλλουν δίδακτρα για το Πρόγραμμα. Τα 6 μαθήματα που προσφέρονται το πρώτο εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο Montpellier II στη Γαλλία αντιστοιχούν σε 30 μονάδες ECTS και το ίδιο αφορά και στα 6 μαθήματα που προσφέρονται το δεύτερο εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στη Μυτιλήνη. Η Εργασία Εξειδίκευσης αντιστοιχεί σε 60 μονάδες ECTS και συγγράφεται στην γαλλική ή αγγλική γλώσσα. Προϋπόθεση λήψης πτυχίου εξειδίκευσης είναι η συμπλήρωση 120 μονάδων ECTS. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Για την λήψη του τίτλου Μεταπτυχιακής Ειδίκευσης στο Π.Μ.Σ. «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» απαιτείται η επιτυχής εξέταση σε τρία μαθήματα ανά εξάμηνο. Οι φοιτητές/τριες/τριες έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν ένα μάθημα σε κάθε εξάμηνο σε δεύτερη εξεταστική που λαμβάνει χώρα τρεις εβδομάδες μετά την πρώτη εξεταστική, στο τέλος κάθε εξαμήνου. Σε περίπτωση αποτυχίας ο/η φοιτητής/τρια/τρια διαγράφεται από το Πρόγραμμα. Μετά την επιτυχή εξέταση στα μαθήματα κορμού και ειδίκευσης οι φοιτητές/τριες/τριες/τριες δηλώνουν θέμα διπλωματικής εργασίας, την οποία οφείλουν να υποβάλλουν σε διάστημα όχι μεγαλύτερο των δύο εξαμήνων. Με την επιτυχή εξέταση της διπλωματικής εργασίας, οι φοιητητές/τριες λαμβάνουν τον τίτλο της Μεταπτυχιακής Ειδίκευσης. ~ 87 ~

88 Για τη λήψη του τίτλου Μεταπτυχιακής ειδίκευσης στο Π.Μ.Σ. «Γυναίκες και Φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές προσεγγίσεις» απαιτείται η επιτυχής εξέταση σε οκτώ μαθήματα, καθώς και η κατάθεση διπλωματικής εργασίας με τους ίδιους όρους που ισχύουν και στο άλλο Π.Μ.Σ. Τμήμα Γεωγραφίας Το Π.Μ.Σ. «Γεωγραφία και Εφαρμοσμένη Γεωπληροφορική» έχει ελάχιστη διάρκεια τρία (3) ακαδημαϊκά εξάμηνα με δυνατότητα παράτασης έως και έξι (6) εξάμηνα. Για τη λήψη του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.), ο μεταπτυχιακός/ή φοιτητής/τρια οφείλει να ολοκληρώσει επιτυχώς εννέα (9) μαθήματα του Προγράμματος, εκ των οποίων έξι (6) Υποχρεωτικά, συμπεριλαμβανομένης της Μεταπτυχιακής Διατριβής, δύο (2) Κατ Επιλογήν Υποχρεωτικά μαθήματα από την Κατεύθυνση που παρακολουθεί και ένα (1) Επιλογής μάθημα. Για τη λήψη του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτούνται ενενήντα (90) πιστωτικές μονάδες (ECTS), οι οποίες προκύπτουν ως εξής: 8 μεταπτυχιακά μαθήματα Χ 7,5 πιστωτικές μονάδες έκαστο = 60 πιστωτικές μονάδες + 30 πιστωτικές μονάδες η μεταπτυχιακή διατριβή = 90 πιστωτικές μονάδες (ECTS). Ο γενικός βαθμός του Μ.Δ.Ε. προκύπτει ως ο σταθμισμένος μέσος όρος των βαθμών των οκτώ (8) μεταπτυχιακών μαθημάτων και της μεταπτυχιακής διατριβής, όπου η τελευταία θεωρείται ότι αντιστοιχεί σε πιστωτικές μονάδες των μαθημάτων ενός εξαμήνου. Συνεπώς, ο βαθμός Μ.Δ.Ε. ορίζεται ως το άθροισμα βαθμών 8 μεταπτυχιακών μαθημάτων + Τετραπλάσιο βαθμού μεταπτυχιακής διατριβής : 12. Τμήμα Κοινωνιολογίας Στο Π.Μ.Σ. «Έρευνα για την τοπική κοινωνική ανάπτυξη και συνοχή» απονέμεται Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης. Για την απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση 90 πιστωτικών μονάδων σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του/της φοιτητή/τριας στο σύνολο των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων του προγράμματος, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο πρόγραμμα και στον κανονισμό μεταπτυχιακών σπουδών. Ο/η φοιτητής/τρια καλείται: α) να παρακολουθήσει όλα τα μαθήματα του α εξαμήνου και τα μαθήματα «Καλές πρακτικές σχεδιασμού και εφαρμογής ερευνών και πολιτικών με ~ 88 ~

89 αντικείμενο, την κοινωνική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή» και «Μέθοδοι και τεχνικές ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης ΙΙ» του β εξαμήνου. β) να επιλέξει 2 από τα 4 μαθήματα του β εξαμήνου που έχουν ως αντικείμενο την έρευνα (δηλαδή τα μαθήματα με αριθμό «Έρευνα με αντικείμενο την τοπική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση», «Έρευνα στον κοινωνικό αποκλεισμό, τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τις μορφές κοινωνικής περιθωριοποίησης», «Έρευνα με αντικείμενο την παραβατικότητα, την εγκληματικότητα και την αντεγκληματική πολιτική» και «Έρευνα με αντικείμενο τις οργανώσεις και επιχειρήσεις στον κοινωνικό τομέα». γ) να εκπονήσει διπλωματική εργασία. Το πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Ειδίκευσης μπορεί να τροποποιηθεί μετά από εισήγηση των αρμοδίων οργάνων και απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων. Στο Π.Μ.Σ. «Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση», η χρονική διάρκεια για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) ορίζεται σε 18 μήνες, δηλαδή σε τρία (3) εξάμηνα πλήρους φοίτησης. Σε κάθε εξάμηνο προσφέρονται πέντε (5) μαθήματα, από τα οποία ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια θα πρέπει να επιλέγει τα τέσσερα (4), δηλαδή τα μαθήματα/σεμινάρια που θα δηλώσει συνολικά ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια δεν θα υπερβαίνουν τα οκτώ (8). Όλα τα μαθήματα είναι υποχρεωτικά. Κατά την διάρκεια του τρίτου εξαμήνου εκπονείται η μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε επτά και μισή (7,5) πιστωτικές μονάδες- ECTS. Ο χρόνος διδασκαλίας κάθε μαθήματος ορίζεται σε τρεις ώρες εβδομαδιαίως. Η εκπόνηση της μεταπτυχιακής διπλωματικής διατριβής διαρκεί ένα εξάμηνο. Το τρίτο αυτό εξάμηνο αντιστοιχεί σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες (σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 3 της Υπουργικής Απόφασης Φ5/89656/Β3). Το «Σεμινάριο προπαρασκευής της διπλωματικής εργασίας» δεν χρεώνεται με πιστωτικές μονάδες και δεν βαθμολογείται σε αυτό ο/η μεταπτυχιακός/η φοιτητής/τρια. Συνολικά, οι απόφοιτοι πρέπει να συγκεντρώσουν ενενήντα (90) πιστωτικές μονάδες- ECTS. Η χρονική διάρκεια για την απόκτηση του διδακτορικού διπλώματος δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρία (3) πλήρη ημερολογιακά έτη από την ημερομηνία ορισμού της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Για τους υποψήφιους διδάκτορες που γίνονται δεκτοί κατ εξαίρεση, χωρίς να είναι κάτοχοι Μ.Δ.Ε., το ελάχιστο χρονικό όριο για την απόκτηση του διδακτορικού διπλώματος είναι τουλάχιστον τέσσερα (4) πλήρη ημερολογιακά έτη από τον ορισμό της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Στην περίπτωση αυτή, ο υποψήφιος διδάκτορας υποχρεούται να περατώσει οργανωμένο κύκλο μαθημάτων που ορίζεται από την Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης στο πλαίσιο του Π.Μ.Σ. ~ 89 ~

90 Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Στο Π.Μ.Σ. «Πολιτισμική Πληροφορική», προκειμένου οι φοιτητές/τριες/τριες να ολοκληρώσουν ικανοποιητικά κάθε μάθημα αξιολογούνται είτε με γραπτές εξετάσεις, είτε με την παρουσίαση και παράδοση ατομικών ή/και ομαδικών εργασιών. Δεν έχουν παρατηρηθεί δυσκολίες στην εξεταστική διαδικασία και συνολικά θεωρείται από καθηγητές και φοιτητές/τριες επιτυχής. Για την απονομή του Μ.Δ.Ε. απαιτούνται: Διάρκεια σπουδών δύο (2) εξάμηνα και μια (1) τρίμηνη περίοδος. Παρακολούθηση και επιτυχής εξέταση α) στα οκτώ (8) υποχρεωτικά μαθήματα, β) σε δυο (2) υποχρεωτικά κατ' επιλογή, και γ) κατά περίπτωση, στα επιπλέον προπτυχιακά μαθήματα που ενδέχεται να βαρύνουν το/τη φοιτητή/τρια. Εκπόνηση Μεταπτυχιακής Διατριβής και επιτυχής εξέταση σε αυτή. Για τη λήψη του Μ.Δ.Ε. απαιτούνται συνολικά εβδομήντα πέντε (75) πιστωτικές μονάδες. Για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε. του Π.Μ.Σ. «Διαχείριση Μνημείων: Αρχαιολογία, Πόλη και Αρχιτεκτονική» ο/η φοιτητής/τρια πρέπει να συμπληρώσει συνολικά 120 διδακτικές μονάδες, 30 ανά εξάμηνο, ως ακολούθως: Εννέα(9) Μεταπτυχιακά Μαθήματα, τρία σε κάθε εξάμηνο (πρώτο, δεύτερο, τρίτο), με ένα μάθημα τουλάχιστον υποχρεωτικά από κάθε γνωστική ενότητα: 9Χ6 = 54 δ.μ. Δύο (2) Θέματα Σχεδιασμού, ένα στο πρώτο εξάμηνο και ένα το καλοκαίρι: = 30 δ.μ. Συμμετοχή στο Διεπιστημονικό Σεμινάριο, που διατρέχει όλο το Π.Μ.Σ. (3 πρώτα εξάμηνα, 2 δ.μ. ανά εξάμηνο): 6 δ.μ. (δ) Μεταπτυχιακή εργασία: 30 δ.μ. Προκειμένου οι φοιτητές/τριες/τριες να ολοκληρώσουν ικανοποιητικά κάθε μάθημα, αξιολογούνται είτε με γραπτές εξετάσεις, είτε με την παρουσίαση και παράδοση ατομικών ή/και ομαδικών εργασιών. Για τα «Θέματα Σχεδιασμού» προβλέπεται η παράδοση εργασίας με τα αντίστοιχα αρχιτεκτονικά σχέδια. Σε ό,τι αφορά στο διεπιστημονικό σεμινάριο, οι φοιτητές/τριες/τριες καλούνται να συμμετέχουν ενεργά κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου και στη συνέχεια να γράφουν και να καταθέτουν μικρά δοκίμια/τοποθετήσεις ως προς τα θέματα που τέθηκαν κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου. Η επιτυχής συμμετοχή στο σεμινάριο κρίνεται με βάση την παρουσία κατά τη διάρκεια αυτού και τα σύντομα δοκίμια. Με δεδομένο το γεγονός ότι έχει πραγματοποιηθεί μόνο ένα εξάμηνο σπουδών μέχρι στιγμής, δεν έχουν διαπιστωθεί ιδιαίτερα προβλήματα ή δυσκολίες στο ~ 90 ~

91 εξεταστικό σύστημα. Απεναντίας κατά την αξιολόγηση του προγράμματος, οι φοιτητές/τριες/τριες σχολίασαν θετικά την εκπόνηση των ομαδικών εργασιών, θεωρώντας ότι ενθαρρύνει τη συνεργασία και τη διεπιστημονικότητα. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Στο Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε τρεις (3) διδακτικές μονάδες και σε τρεις (3) εβδομαδιαίες ώρες. Η μεταπτυχιακή διπλωματική διατριβή αντιστοιχεί σε δεκαπέντε (15) διδακτικές μονάδες. Για την απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση 51 διδακτικών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του/της φοιτητή/τριας στο σύνολο των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων του προγράμματος. O φοιτητής μπορεί να ολοκληρώσει το πρόγραμμα σπουδών του Διατμηματικού Π.Μ.Σ. «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού» και να ανακηρυχθεί διπλωματούχος, αφού συμπληρώσει καταρχάς τα τρία πλήρη εξάμηνα από την πρώτη εγγραφή του στο Δ.Π.Μ.Σ. Οι σπουδές στο Δ.Π.Μ.Σ. ολοκληρώνονται με την επιτυχή περάτωση των μαθημάτων και της διπλωματικής εργασίας, δηλαδή ο/η φοιτητής/τρια θα πρέπει να έχει συγκεντρώσει κατ ελάχιστον 90 πιστωτικές μονάδες ή 54 διδακτικές μονάδες, που αναλύονται ως εξής: 52,5 πιστωτικές μονάδες ή 42 δ.μ. από υποχρεωτικά μαθήματα, 7,5 πιστωτικές μονάδες ή 6 δ.μ. από τα κατ επιλογήν υποχρεωτικά μαθήματα, 30 πιστωτικές μονάδες ή 6 δ.μ. από τη διπλωματική εργασία. Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο» περιλαμβάνει 5 μαθήματα κορμού, κοινά για όλες τις εμβαθύνσεις, διάρκειας ενός εξαμήνου. Στη συνέχεια οι φοιτητές/τριες επιλέγουν την εμβάθυνση που τους ενδιαφέρει, σε 2 κύκλους σπουδών διάρκειας 10 περίπου εβδομάδων. Στο Β και Γ κύκλο σπουδών οι φοιτητές/τριες πρέπει να πάρουν από 4 μαθήματα. Από τα 8 μαθήματα του Β και Γ κύκλου σπουδών, 2 μπορούν να προέρχονται από διαφορετικές εμβαθύνσεις. Το μάθημα της «Στρατηγικής των Επιχειρήσεων» είναι υποχρεωτικό για όλες τις κατευθύνσεις και έχει διάρκεια 2 κύκλων σπουδών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και μια εβδομάδα εκπαιδευτικών επισκέψεων. ~ 91 ~

92 Κάθε μάθημα κορμού είναι αυξημένης βαρύτητας και αντιστοιχεί σε 6 διδακτικές μονάδες, κάθε μάθημα εμβάθυνσης σε 3 διδακτικές μονάδες και η διπλωματική εργασία αντιστοιχεί σε 12 διδακτικές μονάδες. 5 μαθήματα κορμού Χ 6 δ.μ. = 30 δ.μ. 8 μαθήματα εμβάθυνσης Χ 3 δ.μ. = 24 δ.μ. διπλωματική εργασία = 12 δ.μ. Επομένως, ο απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός διδακτικών μονάδων για τη λήψη του Μ.Δ.Ε του Π.Μ.Σ. «Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο» είναι 66. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Για τη λήψη του Διπλώματος Μεταπτυχιακής Ειδίκευσης του Π.Μ.Σ. «Οικονομική και Διοίκηση για Μηχανικούς», ο/η φοιτητής/τρια του Π.Μ.Σ. θα πρέπει να ολοκληρώσει 9 υποχρεωτικά μαθήματα (3 διδακτικές μονάδες για κάθε μάθημα) και να εκπονήσει τη διπλωματική εργασία (6 διδακτικές μονάδες). Ο μέσος όρος τελικής βαθμολογίας του διπλώματος κάθε φοιτητή υπολογίζεται ως σταθμισμένο άθροισμα έντεκα (11) βαθμών, ενώ το Μ.Δ.Ε. συνολικά αντιστοιχεί σε 33 διδακτικές μονάδες. Τμήμα Μαθηματικών Για την απονομή Μεταπτυχιακού ιπλώματος Ειδίκευσης στο Π.Μ.Σ. «Μαθηματική Μοντελοποίηση στις Φυσικές Επιστήμες και στις Σύγχρονες Τεχνολογίες» απαιτείται: η επιτυχής εξέταση σε μεταπτυχιακά μαθήματα από τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Τροποποιητικής Υπουργικής Απόφασης, πρέπει τουλάχιστον δύο (2) να προέρχονται από την υποομάδα Β1, τουλάχιστον τέσσερα (4) να προέρχονται από τις υποομάδες Α1 και Β1, και να αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 21 ιδακτικές Μονάδες, και η εκπόνηση Μεταπτυχιακής ιατριβής σε χρονικό διάστημα, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των τριών (3) μηνών από την ημέρα που η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης εγκρίνει την έναρξή της. Η διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών για την απονομή Μεταπτυχιακού ιπλώματος Ειδίκευσης μαζί με την εκπόνηση της Μεταπτυχιακής ιατριβής δεν μπορεί να είναι μικρότερη από ένα (1) ημερολογιακό έτος από τη στιγμή της πρώτης εγγραφής στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, το οποίο πρέπει να καλύπτει πλήρως τουλάχιστον δύο (2) ιδακτικά Εξάμηνα. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες πρέπει να ολοκληρώσουν τις απαιτήσεις της επιτυχούς εξέτασης στα μεταπτυχιακά μαθήματα μέσα σε δύο (2) ημερολογιακά ~ 92 ~

93 έτη, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά καλύπτουν πλήρως τουλάχιστον τέσσερα (4) ιδακτικά Εξάμηνα και τις εξεταστικές περιόδους τους από τη στιγμή της πρώτης εγγραφής στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Επίσης πρέπει να ολοκληρώσουν τις απαιτήσεις εκπόνησης της μεταπτυχιακής διατριβής, μέσα σε τρία (3) ημερολογιακά έτη από τη στιγμή της πρώτης εγγραφής στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ή μέσα σε ένα (1) ημερολογιακό έτος από την έναρξή της. Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε. στο Π.Μ.Σ. «Επιστήμες της Αγωγής - Εκπαίδευση με Χρήση Νέων τεχνολογιών» απαιτείται η επιτυχής φοίτηση σε δύο (2) εξάμηνα σπουδών, συνολικής διάρκειας δώδεκα (12) μηνών. Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος έχει τη δυνατότητα να χορηγεί παράταση των σπουδών σε μεταπτυχιακό φοιτητή που το ζητεί, για άλλα δύο (2) το πολύ εξάμηνα, ύστερα από εισήγηση της συμβουλευτικής επιτροπής. Το Π.Μ.Σ. χωρίζεται σε δύο εξάμηνα σπουδών. Στη διάρκεια του α εξαμήνου σπουδών, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες παρακολουθούν και εξετάζονται στα μαθήματα σε : 4 Υποχρεωτικά Μαθήματα και 2 Επιλεγόμενα Μαθήματα [ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να τα επιλέξει ελεύθερα: είτε αμφότερα από τον β κύκλο μαθημάτων (θεωρητικά σεμιναριακά), είτε αμφότερα από τον γ κύκλο (εφαρμοσμένα), είτε 1 μάθημα από τον κάθε κύκλο]. Στη διάρκεια του β εξαμήνου σπουδών, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες παρακολουθούν και εξετάζονται σε 4 Επιλεγόμενα Μαθήματα [ο/η φοιτητής/τρια μπορεί να τα επιλέξει: είτε από τον β κύκλο μαθημάτων (θεωρητικά σεμιναριακά), είτε από τον γ κύκλο (εφαρμοσμένα). Ο συνδυασμός των επιλεγόμενων μαθημάτων θα πρέπει να είναι τέτοιος, ώστε στο τέλος των σπουδών του, ο/η μεταπτυχιακός/ή φοιτητής/τρια να έχει ~ 93 ~

94 εκπληρώσει επιτυχώς 3 μαθήματα από τον β κύκλο και 3 μαθήματα από τον γ κύκλο σπουδών. Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε 4,5 Διδακτικές Μονάδες. Για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του κύκλου Ειδίκευσης, ο μεταπτυχιακός φοιτητής πρέπει να έχει παρακολουθήσει και να έχει εξετασθεί επιτυχώς σε όλα τα υποχρεωτικά και επιλογής μαθήματα, ώστε να συμπληρώσει 45 δ.μ. (27 στο α εξάμηνο και 18 στο β εξάμηνο). Με την προϋπόθεση αυτή, ο/η μεταπτυχιακός/ή φοιτητής/τρια μπορεί να εγγραφεί στο στάδιο εκπόνησης Μεταπτυχιακής Εργασίας Ειδίκευσης, που έχει σαφώς ερευνητικό χαρακτήρα. Για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στο/στη μεταπτυχιακό φοιτητή/τρια θα πρέπει να έχει κριθεί επιτυχής (από τριμελή επιτροπή και κατόπιν δημόσιας υποστήριξης) η Μεταπτυχιακή Εργασία Ειδίκευσής του, στην οποία αντιστοιχούν 15 δ.μ. Δηλαδή, ο/η μεταπτυχιακός/ή φοιτητής/τρια θα πρέπει να έχει συμπληρώσει συνολικά 60 δ.μ.. Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος απαιτείται : Π.Μ.Σ. «Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό» Το σύνολο των μαθημάτων που απαιτείται για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε. είναι δώδεκα (12). Τα μαθήματα διακρίνονται σε μαθήματα κορμού (6) και μαθήματα κατεύθυνσης (6), το καθένα εκ των οποίων αντιστοιχεί σε τρεις (3) διδακτικές ώρες Χ 12 εβδομάδες και σε τρεις (3) διδακτικές μονάδες. Η Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία είναι υποχρεωτική, συγγράφεται κατά το τελευταίο εξάμηνο και αντιστοιχεί σε δώδεκα (12) διδακτικές μονάδες. Υπολογισμός Συνόλου Μονάδων: Ο φοιτητής οφείλει να συγκεντρώσει 48 διδακτικές μονάδες, ως ακολούθως: 18 μονάδες αντιστοιχούν στα 6 μαθήματα κορμού 18 μονάδες αντιστοιχούν στα 6 μαθήματα κατεύθυνσης 12 μονάδες αντιστοιχούν στη Διπλωματική Εργασία. Π.Μ.Σ. «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση» Για τη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η παρακολούθηση και η επιτυχής εξέταση σε 10 μαθήματα, επί συνόλου 14 (3 υποχρεωτικά και 11 κατ επιλογήν). Κάθε μάθημα αντιστοιχεί σε τρεις (3) διδακτικές εκτός από τα προαιρετικά μαθήματα, τα οποία δεν έχουν διδακτικές μονάδες. Η Μεταπτυχιακή ερευνητική συνθετική διατριβή αντιστοιχεί σε δεκαπέντε (15) διδακτικές μονάδες. Για την απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση σαράντα πέντε (45) διδακτικών μονάδων σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του μεταπτυχιακού ~ 94 ~

95 φοιτητή στο σύνολο των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων του προγράμματος, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο πρόγραμμα και στον κανονισμό μεταπτυχιακών σπουδών. Π.Μ.Σ. «Φύλο και Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας» Κάθε μάθημα, συμπεριλαμβανομένων και των Σεμιναριακών Μαθημάτων του Κύκλου αντιστοιχεί σε τρεις (3) διδακτικές μονάδες. Η Πρακτική Άσκηση ή/και Έρευνα Πεδίου αντιστοιχεί σε έξι (6) διδακτικές μονάδες και η εκπόνηση μεταπτυχιακής ερευνητικής ή συνθετικής διατριβής αντιστοιχεί σε δώδεκα (12) διδακτικές μονάδες. Για την απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης απαιτείται η επιτυχής ολοκλήρωση 54 διδακτικών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του/της φοιτητή/φοιτήτριας σε εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες του προγράμματος, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα και στον κανονισμό μεταπτυχιακών σπουδών. Π.Μ.Σ. «Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων» Τα μαθήματα είναι Υποχρεωτικά Επιλογής και διακρίνονται σε μαθήματα κορμού (9) και μαθήματα κατεύθυνσης (3) και κατανέμονται σε τέσσερις (4) θεματικούς άξονες. Τα μαθήματα κορμού είναι (9) και αντιστοιχούν σε 3 διδακτικές ώρες Χ 12 εβδομάδες και σε 3 (τρεις) διδακτικές μονάδες. Τα μαθήματα κατεύθυνσης είναι 3 και αντιστοιχούν σε τρεις διδακτικές ώρες Χ 12 εβδομάδες και σε 3 διδακτικές μονάδες και επιλέγονται είτε από τον Β άξονα: «Διαχείριση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.)» είτε από τον Α: «Διαχείριση Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων». Η επιλογή των μαθημάτων κατεύθυνσης επιτελείται κατά το δεύτερο εξάμηνο. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές παρακολουθούν υποχρεωτικά το «Γενικό Σεμινάριο» του Π.Μ.Σ. κάθε τελευταία Τετάρτη του μηνός. Η Διπλωματική εργασία είναι υποχρεωτική, συγγράφεται κατά το τελευταίο τρίμηνο και αντιστοιχεί σε 6 διδακτικές μονάδες. Ο φοιτητής φοιτήτρια οφείλει να συγκεντρώσει 42 διδακτικές μονάδες, ως ακολούθως: 27 μονάδες στα 9 μαθήματα κορμού 9 μονάδες στα 3 μαθήματα κατεύθυνσης 6 μονάδες στη Διπλωματική Εργασία ~ 95 ~

96 Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Για την απονομή του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στο Π.Μ.Σ. «Πολιτικές, Οικονομικές και Διεθνείς Σχέσεις στη Μεσόγειο» απαιτείται η συγκέντρωση 42 διδακτικών μονάδων σε συνδυασμό με τη συμμετοχή του/της φοιτητή/τριας στο σύνολο των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων του Προγράμματος. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος είναι δυνατόν να αναγνωριστούν διδακτικές μονάδες από άλλα Π.Μ.Σ. του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Κάθε μάθημα διδάσκεται τρεις (3) ώρες εβδομαδιαίως και πιστώνεται με τρεις (3) διδακτικές μονάδες. Η διπλωματική εργασία αντιστοιχεί σε δεκαπέντε (15) διδακτικές μονάδες. Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) Για την απονομή του Μ.Δ.Ε. στο Π.Μ.Σ. «Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων» απαιτούνται: Η παρακολούθηση και επιτυχής εξέταση σε 12 (δώδεκα) μαθήματα. Η εξέταση μπορεί να γίνεται με εκπόνηση εργασιών, γραπτές εξετάσεις ή συνδυασμό των ανωτέρω. Η εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Στις παραπάνω προϋποθέσεις αντιστοιχούν 49 διδακτικές μονάδες και 90 μονάδες ECTS. Για την απονομή του Μ.Δ.Ε. στο Π.Μ.Σ. «Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική» απαιτούνται: Η παρακολούθηση και επιτυχής εξέταση σε 15 (δεκαπέντε) μαθήματα. Η εξέταση μπορεί να γίνεται με εκπόνηση εργασιών, γραπτές εξετάσεις ή συνδυασμό των ανωτέρω. Πραγματοποίηση Πρακτικής Άσκησης σε Ιατρεία μελών της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής, η οποία βεβαιώνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας. Η εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας στο δ εξάμηνο σπουδών. ~ 96 ~

97 3.γ. ΕRASMUS/SOCRATES Η μοναδικότητα του Πανεπιστημίου Αιγαίου έγκειται στο γεγονός ότι αναπτύσσεται σε έξι νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ρόδος, Σύρος και Λήμνος). Είναι κατανοητό ότι η ευρωπαϊκή του προοπτική και η ενσωμάτωσή του στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ανώτατης Εκπαίδευσης διευκολύνει το Πανεπιστήμιο να ξεπεράσει τα υπαρκτά εμπόδια που απορρέουν από τον περιφερειακό του χαρακτήρα, ενώ ο διεθνής του προσανατολισμός έχει ως αποτέλεσμα την υιοθέτηση μιας στρατηγικής που σε ένα ευρύτερο διεθνές πλαίσιο οδηγεί σε σκαδημαϊκή αριστεία. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ενθαρρύνει την κινητικότητα φοιτητών και προσωπικού, ώστε να διατηρήσει και να προωθήσει το ευρωπαϊκό του προφίλ τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην έρευνα. Οι Σχολές ενθαρρύνονται να υπογράψουν νέες διμερείς συμβάσεις (προϋπόθεση σε όλες τις μετακινήσεις Erasmus). Προσφάτως έχει εισαχθεί μία σημαντική οργανωτική αλλαγή στην διοικητική δομή, η οποία και θα διευκολύνει τη διαχείριση του Προγράμματος. Καθώς το Τμήμα Ακαδημαϊκών Προγραμμάτων και Διεθνών Συνεργασιών έχει την έδρα του στο νησί της Λέσβου (Κεντρική Διοίκηση), αποφασίσθηκε να ορισθεί ένας συντονιστής σε κάθε νησί/πανεπιστημιακή Μονάδα, ώστε να στηρίζει τους Τμηματικoύς υπευθύνους ανά νησί στην ανάπτυξη του Προγράμματος. Τακτικές συναντήσεις για το πρόγραμμα ERASMUS πραγματοποιούνται σε κάθε νησί/πανεπιστημιακή Μονάδα για όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας με στόχο την διαρκή ενημέρωσή της για όλες τις τρέχουσες εξελίξεις του Προγράμματος. Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Αιγαίου έχει αποφασίσει να δοθεί έμφαση στην πλήρη εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συστήματος μεταφοράς ακαδημαϊκών μονάδων ECTS, το οποίο ήδη εφαρμόζεται σε ορισμένα από τα Τμήματά του Ιδρύματος. Οι εισερχόμενοι φοιτητές/τριες μπορούν να συμμετάσχουν σε πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες και σε πολλές φοιτητικές ομάδες (χορού, μουσικής, θεάτρου), ώστε να διευκολύνεται η πολιτιστική και κοινωνική τους ενσωμάτωση κατά την διάρκεια της παραμονής τους στην Ελλάδα. Επίσης ενθαρρύνονται στην παρακολούθηση δωρεάν μαθημάτων ελληνικής γλώσσας στο Ίδρυμα. Σημειώνεται ότι το Πανεπιστήμιο Αιγαίου είναι ένα από τα πέντε πανεπιστήμια στην Ελλάδα που προσφέρουν Εντατικά μαθήματα ελληνικής γλώσσας (EILC s) στους εισερχόμενους φοιτητές Erasmus. ~ 97 ~

98 Τέλος, ένας σημαντικός αριθμός ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων όπως Tempus, και Jean Monet βρίσκεται σε εφαρμογή. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι το Τμήμα της Κοινωνιολογίας διατηρεί Ευρωπαϊκή έδρα Jean Monet προωθώντας τη διδασκαλία και την έρευνα στον τομέα της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης σπουδών στην ανώτατη εκπαίδευση. Επιπρόσθετα, υπάρχει μια γόνιμη συνεργασία με την Εθνική Μονάδα Συντονισμού και τα υπόλοιπα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, με τα οποία, σε τακτικές συναντήσεις, ανταλλάσσονται οι εμπειρίες, οι δυσκολίες και οι μελλοντικές προσδοκίες από το Πρόγραμμα Erasmus. Όλες οι σχετικές πληροφορίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος. Σε μια προσπάθεια για πλήρη ενημέρωση για την πανεπιστημιακή ζωή όλοι οι εταίροι (οι συμβάσεις που έχουν συναφθεί ανέρχονται σε περισσότερες από 170) του Ιδρύματος θα λάβουν οπτικοαουστικό υλικό. Το Τμήμα Ακαδημαϊκών Προγραμμάτων και Διεθνών Σχέσεων διοργανώνει μια φορά το χρόνο ανοιχτά σεμινάρια σε κάθε νησί/πανεπιστημιακή Μονάδα, για τους/τις φοιτητές/τριες που ενδιαφέρονται να μετακινηθούν με Erasmus, ώστε να ενημερωθούν για την διαδικασία και τις προϋποθέσεις συμμετοχής. Ορισμένα από τα κριτήρια επιλογής για τη συμμετοχή των φοιτητών/τριών στο πρόγραμμα Erasmus είναι το κίνητρό τους να σπουδάσουν στο εξωτερικό, η ακαδημαϊκή τους απόδοση καθώς και η καλή γνώση της γλώσσας της χώρας υποδοχής. Σε περίπτωση που ο/η φοιτητής/τρια έχει δυσκολίες με τη γλώσσα της χώρας υποδοχής, μπορεί να παρακολουθήσει δωρεάν μαθήματα, ώστε να φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο. Σε όλους τους εισερχόμενους φοιτητές/τριες παρέχεται δωρεάν στέγαση, σίτιση καθώς και βιβλία και εκπαιδευτικό υλικό κατά την διάρκεια της φοίτησής τους στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Οι εισερχόμενοι φοιτητές/τριες απαλλάσσονται από δίδακτρα, έξοδα εγγραφής και εξέταστρα και έχουν ελεύθερη πρόσβαση στα εργαστήρια και στην βιβλιοθήκη. Επίσης προμηθεύονται φοιτητική κάρτα που τους επιτρέπει να έχουν έκπτωση σε όλα τα δημόσια μέσα μεταφοράς, σε κινηματογράφους και θέατρα. Για να εξασφαλίσει ίση αντιμετώπιση των φοιτητών/τριών του και των φοιτητών/τριών Erasmus, το Πανεπιστήμιο προσφέρει δωρεάν ιατρική ασφάλιση που καλύπτει νοσηλεία σε νοσοκομεία, ιδιωτικούς γιατρούς και φάρμακα. Αυτές οι παροχές δίνουν τη δυνατότητα σε όλους τους/τις φοιτητές/τριες συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες να σπουδάσουν στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου μέσα από το πρόγραμμα Erasmus. ~ 98 ~

99 Τέλος καθ όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής χρονιάς, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου προσφέρει στην Λέσβο δωρεάν μαθήματα ελληνικών σε όλα τα επίπεδα για τους/τις φοιτητές/τριες Erasmus. ~ 99 ~

100 4.. Φοιιτητές//τριιες Στα 16 Τμήματα του Ιδρύματος (χειμερινό εξάμηνο ) ήταν συνολικά εγγεγραμμένοι φοιτητές/τριες, εκ των οποίων οι είναι προπτυχιακοί φοιτητές/τριες και οι μεταπτυχιακοί (τόσο για master όσο και για διδακτορικό δίπλωμα). Από τους , οι (ποσοστό 34,52%) έχουν υπερβεί το κανονικό χρόνο φοίτησης (4 ή 5 έτη ανάλογα με το Τμήμα). Την τελευταία δεκαετία, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα 1, σημειώνεται μια ραγδαία αύξηση του αριθμού των φοιτητών/τριών που οφείλεται κυρίως στην αύξηση του αριθμού των εισακτέων, καθώς και στην αύξηση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών και την προσφορά θέσεων σε αυτά. Διάγραμμα 1 Στατιστικά φοιτητών Παν/µιου Αιγαίου Σύνολο φοιτητών Προπτυχιακοί φοιτητές Μεταπτυχιακοί φοιτητές Εισακτέοι φοιτητές Αριθµός φοιτητών Έτος 2008 Από την ανάλυση των δεδομένων, γίνεται αντιληπτό ότι ο ρυθμός αύξησης των φοιτητών/τριών σταδιακά μειώνεται φαινόμενο που οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό των πρωτοετών φοιτητών/τριών (όπως θα δούμε και στη συνέχεια) που διαγράφεται από το Τμήμα εισαγωγής του και δεν συνεχίζει στο δεύτερο έτος. Επιπλέον ο αριθμός των μεταπτυχιακών έχει φθάσει στο ανώτερο «κατώφλι» του και θεωρητικά για τα επόμενα χρόνια θα παρουσιάσει στασιμότητα. ~ 100 ~

101 Στο διάγραμμα 2 παρουσιάζεται η σχέση μεταξύ προπτυχιακών-μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Διάγραμμα 2 100% Σχέση µεταξύ ρο τυχιακών - µετα υχιακών φοιτητών του Πανε ιστηµίου Αιγαίου 95% 90% 12% 13% 17% 19% 21% 19% 17% 85% Ποσοστό 80% 75% 70% 88% 87% 83% 81% 79% 81% 83% 65% 60% Ποσοστό προπτυχιακών φοιτητών Ποσοστό µεταπτυχιακών φοιτητών Ακαδ. έτη Αναφορικά με την κατανομή των φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστημιακή Μονάδα, το μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών/τριών συγκεντρώνει η Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης με φοιτητές/τριες (ποσοστό 36,98%) και ακολουθούν η Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου με φοιτητές/τριες (ποσοστό 25,73%), η Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου με (ποσοστό 16,79%), η Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου με (ποσοστό 16,42%, και τέλος η Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου με 561 (ποσοστό 4,44%). Στο διάγραμμα 3 παρουσιάζεται η κατανομή των προπτυχιακών φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστημιακή Μονάδα και ακαδ. Έτος. ~ 101 ~

102 Διάγραμμα Αριθµός Φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστηµιακή Μονάδα και Ακαδ. Έτος ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΙΟΣ ΣΑΜΟΣ ΡΟ ΟΣ ΣΥΡΟΣ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Στο διάγραμμα 4 παρουσιάζεται η κατανομή των προπτυχιακών φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστημιακή Μονάδα. Διάγραμμα 4 Κατανοµή φοιτητών/τριών στις Παν. Μονάδες του Πανε ιστηµίου Αιγαίου (ακαδ. έτος ) 25,37% 4,44% 36,98% 16,79% 16,42% ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΙΟΣ ΣΑΜΟΣ ΡΟ ΟΣ ΣΥΡΟΣ ~ 102 ~

103 4.1 Προπτυχιακοί Φοιτητές/τριες Οι προπτυχιακοί φοιτητές/τριες αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό (83%) των φοιτητών/τριών του Ιδρύματος. Η συνεχής αύξηση του αριθμού τους οφείλεται κυρίως στη συνεχή αύξηση του αριθμού των εισακτέων, η οποία το ακαδημαϊκό έτος , ανήλθε σε ποσοστό 23% σε σχέση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος και σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, που ο ρυθμός αύξησής τους εισακτέων δεν ξεπερνούσε το 5%. Στο διάγραμμα 5 παρουσιάζεται ο αριθμός των προπτυχιακών φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστημιακή Μονάδα και ακαδ. έτος. Διάγραμμα Αριθµός Προπτυχιακων Φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστηµιακή Μονάδα & Ακαδ. Έτος ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΙΟΣ ΣΑΜΟΣ ΡΟ ΟΣ ΣΥΡΟΣ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 419 Στο διάγραμμα 6 παρουσιάζεται η κατανομή των προπτυχιακών φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστημιακή Μονάδα και ακαδ. έτος. Διάγραμμα 6 Κατανοµή ρο τυχιακών φοιτητών/τριών στις Παν. Μονάδες του Πανε ιστηµίου Αιγαίου (ακαδ. έτος ) 4,02% 25,11% 37,95% 17,15% 15,77% ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΙΟΣ ΣΑΜΟΣ ΡΟ ΟΣ ΣΥΡΟΣ ~ 103 ~

104 4.1.(α) Νεοεισακτέοι φοιτητές/τριες Ο αριθμός των πρωτοετών προπτυχιακών φοιτητών/τριών του Ιδρύματος ανέρχεται για το ακαδημαϊκό έτος σε Από αυτούς, η πλειονότητα (90% του συνολικού αριθμού) εισήχθη στο Ίδρυμα μέσω των εισαγωγικών εξετάσεων. Το υπόλοιπο 10% έχει εισαχθεί με διάφορες άλλες διαδικασίες, όπως κατατακτήριες εξετάσεις. Το ποσοστό των φοιτητών/τριών, οι οποίοι εγγράφονται στο Ίδρυμα μέσω μετεγγραφών είναι μηδενικό, όχι μόνο το ακαδημαϊκό έτος , αλλά και τα προηγούμενα έτη. Τμήματα Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Πίνακας 1 Εισαγωγικές εξετάσεις Μετεγ γραφές Κατατά ξεις Άλλες κατηγορίες Σύνολο Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Παν/κής Μονάδας Χίου 0 Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου 0 Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου 0 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σύνολα (β) Εγγεγραμμένοι φοιτητές/τριες Τα δεδομένα, τα οποία παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα «χαρτογραφούν» τον αριθμό των εγγεγραμμένων φοιτητών/τριών του Ιδρύματος τα τελευταία δύο ακαδημαϊκά έτη και για κάθε έτος σπουδών ξεχωριστά. Τα στοιχεία έχουν ~ 104 ~

105 συλλεχθεί από την Ετήσια Έκθεση Αξιολόγησης των Τμημάτων για το ακαδημαϊκό έτος Με γκρι γραμμοσκίαση παρουσιάζονται τα στοιχεία που έχουν αντληθεί από δεδομένα, τα οποία διαθέτει το Γραφείο Ελέγχου Ποιότητας του Ιδρύματος και περιγράφονται στα Ετήσια Στατιστικά Δελτία, τα οποία συμπληρώνουν τα Τμήματα στην έναρξη κάθε ακαδημαϊκού έτους. Προτιμήθηκε η χρησιμοποίηση των στοιχείων αυτών σε σχέση με αυτά που παρουσιάζουν στην Ετήσια Έκθεση τα Τμήματα, διότι θεωρούνται ορθότερα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η καταγραφή τους έγινε σε πραγματικό χρόνο (Νοέμβριο 2008) σε αντίθεση με αυτής της Έκθεσης που έγινε ένα χρόνο αργότερα. Σε όλες τις περιπτώσεις τα στοιχεία αυτά είναι τα επίσημα στοιχεία, τα οποία έχουν αποσταλεί από το Ίδρυμα στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. ~ 105 ~

106 Πίνακας Τμήματα 1ο Έτος 2ο Έτος 3ο Έτος 4ο Έτος 5ο Έτος > 4ο ή 5 Έτος Σύνολο 1ο Έτος 2ο Έτος 3ο Έτος 4ο Έτος 5ο Έτος > 4ο ή 5 Έτος Σύνολο Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Παν/κής Μονάδας Χίου 0 Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου 0 0 Μαθηματικών Μηχ. Πληρ & Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου 0 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστ. Προσχολικής Αγωγής & του Εκπ/κού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου 0 Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σύνολα ~ 106 ~

107 Σημαντική παράμετρος επίσης για οποιοδήποτε συσχέτιση αναφορικά με τον αριθμό των φοιτητών είναι και η χρησιμοποίηση του αριθμού των ενεργών φοιτητών, έτσι όπως ορίζεται από το ΥΠΕΠΘ. Στο ακόλουθο διάγραμμα παρουσιάζεται η κατανομή των ενεργών φοιτητών/τριών του Ιδρύματος για την προηγούμενη πενταετία, ενώ επιχειρείται ο υπολογισμός των ενεργών φοιτητών/τριών για την επόμενη τριετία. Για να εξαχθεί το συγκεκριμένο αποτέλεσμα τίθενται ορισμένες ρεαλιστικές προϋποθέσεις και χρησιμοποιούνται τα στατιστικά των Τμημάτων αναφορικά με τον αριθμό των ενεργών φοιτητών/τριών την πενταετία Οι προϋποθέσεις είναι οι ακόλουθες : 1. Ο αριθμός των εισακτέων θα διατηρηθεί και τα τρία χρόνια ίσος με αυτόν που καθορίστηκε από το ΥΠΕΠΘ για το ακαδ. Έτος Η σταθερή μείωση του αριθμού των φοιτητών/τριών (που οφείλεται σε μετεγγραφές ή διαγραφές λόγω εισαγωγής σε άλλες σχολές) από το 1 ο έτος του προηγούμενου ακαδ. Έτους στο 2 ο του επομένου δίνεται ακολούθως : Τμήμα Πίνακας 3 Ποσοστό μείωσης Ποσοστό μείωσης Περιβάλλοντος 11,3% 15,85% Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας 63,1% 39,64% Γεωγραφίας 46,5% 35,67% Κοινωνιολογίας 34,3% 40,55% Επιστημών της Θάλασσας 13,2% 14,96% Πολιτισμικής Τεχνολογίας 4,0% 14,55% Διοίκησης Επιχειρήσεων 76,4% 54,56% Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών 30,4% 23,05% Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης 4,1% 11,98% Μαθηματικών 46,2% 43,64% Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων 54,3% 52,73% Στατιστικής & Αναλογιστικών Χρημ/ικών Μαθηματικών 39,4% 31,68% Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης 43,8% 43,67% Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού 37,9% 37,69% Μεσογειακών Σπουδών 4,7% 0,00% Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων Σύνολα 36,8% 0,0% 8,39% ~ 107 ~

108 3. Τα επόμενα έτη ο αριθμός των φοιτητών κατά τη μετάβασή τους σε μεγαλύτερο έτος σπουδών (3 ο, 4 ο, 5 ο ) παραμένει σταθερός. Από τον πίνακα 3 παρατηρείται ότι υπάρχει μείωση των εγγεγραμμένων φοιτητών/τριών του 1ου έτους, σε ποσοστό 36,8%. Αυτό συμβαίνει είτε λόγω των μετεγγραφών μέχρι τα μέσα του ακαδημαϊκού έτους, είτε λόγω των διαγραφών για αλλαγή Τμήματος στην αρχή του επόμενου ακαδημαϊκού έτους. Σε ορισμένα Τμήματα το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 50%, με ακραίο παράδειγμα αυτό του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων, που το ακαδημαϊκό έτος έφτασε σε ποσοστό 76,4%. ~ 108 ~

109 Διάγραμμα 7 Καταγραφή και ρόβλεψη των ενεργών φοιτητών/τριών του Πανε ιστηµίου Αιγαίου για την ερίοδο Αρ. ενεργών Φοιτητών Ακαδ. έτη ~ 109 ~

110 4.1(γ) Απόφοιτοι Τμήματος Οι φοιτητές/τριες αυτού του ακαδημαϊκού έτους που ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους και έλαβαν πτυχίο/δίπλωμα ξεπερνούν τους/τις 900, όπως παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα. Για τα Τμήματα με γκρίζα σκίαση, δεν υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα και για αυτό δεν συμπεριελήφθησαν στη συγκεκριμένη ανάλυση. ΠΙΝΑΚΑΣ 4 Εξέλιξη του αριθμού των αποφοίτων των Προπτυχιακών Προγράμματων Σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της διάρκειας σπουδών Περιβάλλοντος Τμήματα Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης τους για το ακαδ. Έτος Κ Κ+1 Κ+2 Κ+3 Κ+4 Κ+5 Κ+6 Σύνολο Αποφοί των Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Παν/κής Μονάδας Χίου 0 Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου 0 Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων* 0 Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών* 0 Παν/κής Μονάδας Ρόδου 0 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου 0 Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σύνολα Όπου Κ = Κανονική διάρκεια σπουδών (σε έτη) στο Τμήμα. (π.χ. Αν η κανονική διάρκεια σπουδών είναι 4 έτη, τότε Κ=4, Κ+1=5, Κ+2=6,..., Κ+6=10) 42 ~ 110 ~

111 * Με την γκρίζα γραμμή σημειώνονται τα Τμήματα, για τα οποία δεν υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα Από αυτούς/ές το 37,9% ολοκλήρωσε τις σπουδές στην κανονική διάρκεια των ετών σπουδών, το 27,8% χρειάστηκε πρόσθετα ένα έτος και το 17,8%, δύο έτη. Διάγραμμα 8 Εξέλιξη του αριθμού των αποφοίτων των Προπτυχιακών Προγράμματων Σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της διάρκειας σπουδών τους για το ακαδ. Έτος ,8% 3,4% 1,3% 1,1% 37,9% 17,8% 27,8% Κ Κ+1 Κ+2 Κ+3 Κ+4 Κ+5 Κ+6 ~ 111 ~

112 Πίνακας 5 : Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Αιγαίου Αρ Αρ Αρ Αρ Αρ Αρ Αρ Αρ Αποφ. Αρ Αποφ. Αρ Αρ Αποφ. Αρ Αποφ. Αποφ. Αποφ. Αποφ. Αποφ. Διδ/ων Διδ/ων προπτ Μετ. Διδ/ων προπτ Διδ/ων προπτ Μετ. προπτ Μετ. Μετ. Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατιστικής & Αναλογιστικών Χρημ/ικών Μαθηματικών Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Μηχανικών Σχεδίασης προϊόντων & Συστημάτων ΣΥΝΟΛΟ ~ 112 ~

113 4.1(δ) Βαθμός πτυχίου/διπλώματος Η κατανομή της βαθμολογίας των αποφοίτων των Τμημάτων του Ιδρύματος, καθώς και ο μέσος όρος του βαθμού πτυχίου/διπλώματος παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα. ΠΙΝΑΚΑΣ 6 Κατανομή βαθμολογίας και μέσος βαθμός πτυχίου των αποφοίτων των Προπτυχιακών Προγράμματων Σπουδών των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος ,49 6,5-7,4.9 7,5-8,49 8,5-10,0 Μέσος βαθμός πτυχίου/ διπλώματος Τμήματα Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας ,48 Γεωγραφίας ,8 Κοινωνιολογίας ,82 Επιστημών της Θάλασσας ,74 Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ,3 Παν/κής Μονάδας Χίου Διοίκησης Επιχειρήσεων ,62 Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών ,78 Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης ,16 Παν/κής Μονάδας Σάμου Μαθηματικών ,36 Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης ,09 Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού ,93 Μεσογειακών Σπουδών ,03 Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων ,3 Σύνολα * Με την γκρίζα γραμμή σημειώνονται τα Τμήματα, για τα οποία δεν υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα ~ 113 ~

114 Το 69,5% των αποφοίτων έλαβαν το πτυχίο/δίπλωμα με χαρακτηρισμό «ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ» (βαθμός από 6,5-8,49), το 21,7% με «ΚΑΛΩΣ» (βαθμός 5,0-6,49) και το 8,9% με «ΑΡΙΣΤΑ» (βαθμός 8,5-10,0). Διάγραμμα 9 Κατανοµή βαθµολογίας και µέσος βαθµός πτυχίου τ των αποφοίτων των Προπτυχιακών Προγράµµατων Σπουδών των Τµηµάτων του Πανεπιστηµίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος ,9% 21,7% 25,3% 44,2% 5.0-6,49 6,5-7,4.9 7,5-8,49 8,5-10,0 Ο μέσος όρος βαθμολογίας κυμαίνεται από 6,36 έως 8,09, όπως παρουσιάζεται στο ακόλουθο διάγραμμα. Για δύο Τμήματα δεν διατίθενται συγκρίσιμα δεδομένα και γι αυτό δεν απεικονίζονται στο διάγραμμα. Διάγραμμα 10 8,5 Μέσος βαθµός πτυχίου των αποφοίτων των Προπτυχιακών Προγράµµατων Σπουδών των Τµηµάτων του Πανεπιστηµίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος Βαθµός πτυχίου/διπλώµατος 8 7,5 7 6,5 6 5,5 5 Μαθηματικών Κοιν. Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Διοίκησης Επιχειρήσεων Επιστημών της Θάλασσας Ναυτιλίας και Επιχ. Υπηρεσιών Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Περιβάλλοντος Μεσογειακών Σπουδών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Πολ. Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Μηχ. Σχεδ. Προϊόντων και Συστημάτων Επ/μών Προσχ. Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Μηχ. Πληρ. και Επικοινωνιακών Συστημάτων Τµήµατα Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών ~ 114 ~

115 4.2 Μεταπτυχιακοί Φοιτητές/τριες Αναφορικά με την κατανομή των Μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών ανά Πανεπιστημιακή Μονάδα, το μεγαλύτερο αριθμό Μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών συγκεντρώνει η Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης με 713 (ποσοστό 32,38%) και ακολουθούν η Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου με 586 (ποσοστό 26,61%), η Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου με 429 (ποσοστό 19,48%), η Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου με 332 (ποσοστό 15,08%) και τέλος η Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου με 142 (ποσοστό 6,45%). Διάγραμμα 11 Αριθµός Μεταπτυχιακών Φοιτητών ανά Πανεπιστηµιακή Μονάδα & Ακαδ. Έτος ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΙΟΣ ΣΑΜΟΣ ΡΟ ΟΣ ΣΥΡΟΣ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Στο συγκεκριμένο αριθμό περιλαμβάνονται και οι διδακτορικοί φοιτητές/τριες, ο αριθμός των οποίων έχει μειωθεί λόγω της διαγραφής «λιμναζόντων» φοιτητών/τριών. ~ 115 ~

116 Διάγραμμα 12 Κατανοµή µετα τυχιακών φοιτητών στις Παν. Μονάδες του Πανε ιστηµίου Αιγαίου (ακαδ. έτος ) 6,45% 32,38% 26,61% 19,48% 15,08% ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΙΟΣ ΣΑΜΟΣ ΡΟ ΟΣ ΣΥΡΟΣ 4.2 (α) Εισακτέοι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες Στο σύνολο των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) του Ιδρύματος υποβλήθηκαν για το ακαδημαϊκό έτος αιτήσεις και καλύφθηκαν συνολικά 611 θέσεις. Δηλαδή σε κάθε μία θέση που καλύφθηκε αντιστοιχούσαν τρεις υποψήφιοι φοιτητές/τριες. Στην πλειονότητά τους οι υποψήφιοι ήταν απόφοιτοι Τμημάτων εκτός του Τμήματος που προκήρυξε τις θέσεις. Συγκεκριμένα, το 87,5% προέρχεται από άλλα Τμήματα και το 12,5% από αποφοίτους του ίδιου Τμήματος. Στο σύνολο των αιτήσεων στα Π.Μ.Σ. του Ιδρύματος παρατηρήθηκε αύξηση της τάξεως του 7%, που οφείλεται ισάριθμα και στις δύο κατηγορίες υποψηφίων (πτυχιούχοι Τμήματος, πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων). ~ 116 ~

117 ΠΙΝΑΚΑΣ 7 Αριθμός αιτήσεων, εισακτέων (εγγραφών) και αποφοίτων στα Π.Μ.Σ. των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος Αιτήσεις (α+β) (α) Πτυχιούχοι του Τμήματος (β) Πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων Εγγραφές συντελεστής επιτυχίας (αρ αιτησεων/εγγρ αφών) Απόφοιτοι Περιβάλλοντος Τμήματα ,0 Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση ,9 3 Θεοφράστειο: Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική ,3 0 Γεωργία και Περιβάλλον ,5 Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας ,8 32 Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία ,8 18 Γυναίκες και φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές προσεγγίσεις ,8 14 Γεωγραφίας ,2 21 Κοινωνιολογίας ,1 0 Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση , ,2 0 Επιστημών της Θάλασσας ,4 18 Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών ,1 18 Διατήρηση της Βιοποικιλότητας ,0 0 Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ,7 66 Διοίκησης Επιχειρήσεων ,3 65 Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ) ,5 38 Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού ,0 27 Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης , ,2 25 Μαθηματικών ,7 12 Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων ,1 28 Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης ,9 23 Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού ,1 Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό ,1 9 Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ,2 51 Φύλο και νέα εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κ.τΠ ,0 ~ 117 ~

118 Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων ,6 39 Μεσογειακών Σπουδών ,4 15 Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική , , , * Με την γκρίζα γραμμή σημειώνεται το Τμήμα, για το οποίο δεν υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα ΠΙΝΑΚΑΣ 8 Αριθμός αιτήσεων, εισακτέων (εγγραφών) και αποφοίτων στα Π.Μ.Σ. των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος Αιτήσεις (α+β) (α) Πτυχιούχοι του Τμήματος (β) Πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων Εγγραφές συντελεστής επιτυχίας (αρ αιτησεων/εγγρ αφών) Απόφοιτοι Τμήματα Περιβάλλοντος ,5 Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση ,9 18 Θεοφράστειο: Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική ,3 16 Γεωργία και Περιβάλλον ,5 26 Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας ,1 31 Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία ,2 17 Γυναίκες και φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές προσεγγίσεις ,1 14 Γεωγραφίας ,3 25 Κοινωνιολογίας ,4 5 Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση ,4 5 Επιστημών της Θάλασσας ,1 19 Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών ,4 19 Διατήρηση της Βιοποικιλότητας ,8 0 Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ,6 39 Διοίκησης Επιχειρήσεων ,2 69 Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ) ,0 47 Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού ,4 22 Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών ,0 34 ~ 118 ~

119 Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης ,9 16 Μαθηματικών ,8 18 Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών ,7 48 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης ,3 20 Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού ,1 25 Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό ,7 Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ,9 13 Φύλο και νέα εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κ.τΠ ,3 12 Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων ,3 Μεσογειακών Σπουδών ,5 24 Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική , , , * Με την γκρίζα γραμμή σημειώνεται το Τμήμα, για το οποίο δεν υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα Όπως φαίνεται τόσο στον Πίνακα 7 όσο και στο παρακάτω διάγραμμα, το εύρος του συντελεστή επιτυχίας στα Π.Μ.Σ. είναι μεγάλο. Ο συγκεκριμένος συντελεστής αποτελεί δείκτη αναφορικά με την προσφορά και τη ζήτηση που έχει το κάθε ΠΜΣ. Έτσι παρατηρούμε ότι υπάρχουν Π.Μ.Σ. που για κάθε μία θέση αντιστοιχούσε 1,5 υποψήφιος και άλλα με μεγαλύτερη ζήτηση, όπου αντιστοιχούσαν 9,5 υποψήφιοι. Σε δέκα Π.Μ.Σ. παρατηρούμε μείωση της ζήτησης σε σχέση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος. Η συγκεκριμένη συσχέτιση πρέπει να προσεχθεί, διότι ήδη υπάρχει μεγάλη προσφορά θέσεων για μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες από όλα τα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ της Ελλάδας, γεγονός που ενδέχεται, στο μέλλον, να δημιουργήσει περαιτέρω μείωση της ζήτησης ορισμένων Π.Μ.Σ. ~ 119 ~

120 Διάγραμμα 13 Συντελεστής επιτυχίας (αρ αιτησεων/εγγραφών) στα ΠΜΣ του Παν/Αιγαίου τα ακαδ έτη & ,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Γεωργία και Περιβάλλον Πολιτισμικής Πληροφορική Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Μαθηματικών Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Γεωγραφίας Θεοφράστειο: Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική Μεσογειακών Σπουδών Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ) Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία Γυναίκες και φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση Διατήρηση της Βιοποικιλότητας Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Φύλο και νέα εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών ~ 120 ~

121 4.2 (β) Βαθμός πτυχίου/διπλώματος Η κατανομή της βαθμολογίας των αποφοίτων των Π.Μ.Σ. του Ιδρύματος, καθώς και ο μέσος όρος του βαθμού διπλώματος παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα. ΠΙΝΑΚΑΣ 9 Κατανομή βαθμολογίας και μέσος βαθμός διπλώματος των αποφοίτων του Π.Μ.Σ. των Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος Κατανομή Βαθμών (Αρ. Αποφοίτων) Τμήματα 5.0-6,49 6,5-7,4.9 7,5-8,49 8,5-10,0 Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Μέσος βαθμός διπλώματος Περιβάλλοντος Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση ,07 Θεοφράστειο: Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική ,7 Γεωργία και Περιβάλλον ,2 Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία ,7 Γυναίκες και φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές προσεγγίσεις ,89 Γεωγραφίας ,39 Κοινωνιολογίας Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση ,08 Επιστημών της Θάλασσας Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών ,1 Διατήρηση της Βιοποικιλότητας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ,15 Παν/κής Μονάδας Χίου Διοίκησης Επιχειρήσεων Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ) ,4 Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού ,28 Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης ,52 ~ 121 ~

122 Παν/κής Μονάδας Σάμου Μαθηματικών ,3 Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης ,09 Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό 9 9,5 Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ,84 Φύλο και νέα εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κ.τΠ. Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων ,8 Μεσογειακών Σπουδών ,25 Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και ,94 Συστημάτων Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική * Με την γκρίζα γραμμή σημειώνονται τα Τμήματα, για τα οποία δεν υπάρχουν συγκρίσιμα δεδομένα Το 62,3% των αποφοίτων έλαβαν το δίπλωμα με χαρακτηρισμό «ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ» (βαθμός από 6,5-8,49), το 34,9% με «ΑΡΙΣΤΑ» (βαθμός 8,5-10,0) και το 2,8% με «ΚΑΛΩΣ» (βαθμός 5,0-6,49) ~ 122 ~

123 Διάγραμμα 14 Κατανοµή βαθµολογίας και µέσος βαθµός διπλώµατος των αποφοίτων του ΠΜΣ των Τµηµάτων του Πανεπιστηµίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος ,9% 2,8% 19,1% 43,2% 5.0-6,49 6,5-7,4.9 7,5-8,49 8,5-10,0 Για πέντε ΠΜΣ δεν διατίθενται συγκρίσιμα δεδομένα και γι αυτό δεν απεικονίζονται στο διάγραμμα. Διάγραμμα 15 Βαθµός διπλώµατος Μέσος βαθµός διπλώµατος των αποφοίτων των ΠΜΣ των Τµηµάτων του Πανεπιστηµίου Αιγαίου για το ακαδ. Έτος ,5 9 8,5 8 7,5 7 6,5 6 5,5 Μεσογειακών Σπουδών Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού Μαθηματικών 5 Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ) Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Θεοφράστειο: Περιβαλλοντική και Οικολογική Μηχανική Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων... Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση Γυναίκες και φύλα: Ανθρωπολογικές και Ιστορικές προσ... Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Γεωργία και Περιβάλλον Γεωγραφίας Έρευνα για την Τοπική Κοινωνική Ανάπτυξη και Συνοχή Διαχείριση Παρακτίων Περιοχών Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών... Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Παιδικό Βιβλίο και Παιδαγωγικό Υλικό Ευρωπαϊκές Κοινωνίες και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση Διατήρηση της Βιοποικιλότητας Τµήµατα Φύλο και νέα εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλον.. Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συσ... Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών ~ 123 ~

124 4.3 Διδακτορικές Σπουδές Στο σύνολο των Προγραμμάτων Διδακτορικών Σπουδών του Ιδρύματος υποβλήθηκαν, για το ακαδημαϊκό έτος , 180 αιτήσεις και συνολικά καλύφθηκαν 109 θέσεις. Δηλαδή για κάθε μία θέση που καλύφθηκε αντιστοιχούσαν 1,65 υποψήφιοι φοιτητές. Στην πλειονότητά τους οι υποψήφιοι ήταν απόφοιτοι Τμημάτων εκτός του Τμήματος που προκήρυξε τις θέσεις. Συγκεκριμένα, το 85,5% προέρχεται από άλλα Τμήματα και το 14,5% από αποφοίτους του ίδιου Τμήματος. Στο σύνολο των αιτήσεων στα Προγράμματα Διδακτορικών Σπουδών του Ιδρύματος παρατηρήθηκε αύξηση της τάξεως του 45%, που οφείλεται ισάριθμα και στις δύο κατηγορίες υποψηφίων (πτυχιούχοι Τμήματος, πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων). ΠΙΝΑΚΑΣ 10 Εξέλιξη του αριθμού αιτήσεων, προσφορών θέσεων από το Τμήμα, εισακτέων (εγγραφών) και αποφοίτων στο Πρόγραμμα ιδακτορικών Σπουδών Αιτήσεις (α+β) Τμήματα (α) Πτυχιούχοι του Τμήματος (β) Πτυχιούχοι άλλων Τμημάτων Εγγραφές Μέση διάρκεια σπουδών αποφοίτων Απόφοιτοι Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Περιβάλλοντος ,0 7 Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Παν/κής Μονάδας Χίου Διοίκησης Επιχειρήσεων ,3 2 Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου ~ 124 ~

125 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Επεξηγήσεις: - Απόφοιτοι: Αριθμός διδακτόρων που ανακηρύχθηκαν στο έτος που αφορά η στήλη ΠΙΝΑΚΑΣ 11 Αιτήσεις (α+β) (α) Πτυχιούχοι (β) Πτυχιούχοι Εγγραφές Μέση Απόφοιτοι του Τμήματος άλλων διάρκεια Τμημάτων σπουδών Τμήματα αποφοίτων Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Περιβάλλοντος ,0 7 Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας ,5 2 Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ,5 4 Παν/κής Μονάδας Χίου Διοίκησης Επιχειρήσεων ,7 3 Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων ~ 125 ~

126 5.. Προσωπιικό Αναφορικά με το διδακτικό προσωπικό του Ιδρύματος, την ίδια περίοδο (ακαδ. Έτος ), σημειώνεται ότι δίδαξαν συνολικά 504 διδάσκοντες, οι οποίοι είναι κατανεμημένοι ως ακολούθως : Πίνακας 12 ΤΜΗΜΑΤΑ ΔΕΠ 407/80 Σύνολο Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Μαθηματικών Μηχ. Πληρ./κών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Από τους 504 διδάσκοντες, οι 284 είναι μέλη ΔΕΠ (σε όλες τις βαθμίδες), ενώ οι υπόλοιποι 220 είναι διδάσκοντες βάσει του ΠΔ 407/80. Παρατηρείται συνολικά μια μικρή αύξηση στον αριθμό τον μελών ΔΕΠ σε σχέση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος, παρόλο που σε ορισμένα Τμήματα υπάρχει μείωση του αριθμού των μελών ΔΕΠ, λόγω εκλογής των υπηρετούντων σ αυτά σε εκπαιδευτικά ιδρύματα του «κέντρου». Τα μέλη ΔΕΠ του Ιδρύματος για το ακαδημαϊκό έτος ανέρχονται σε 284, η πλειονότητα των οποίων (43%) ανήκει στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή. Το ~ 126 ~

127 20% αποτελούν οι Αναπληρωτές Καθηγητές, το 19% οι Καθηγητές και το 18% οι Λέκτορες. Διάγραμμα 16 Κατανοµή µελών ΕΠ Παν. Αιγαίου Αρ. µελών ΕΠ Καθηγητές Αναπληρωτές Καθηγητές Επίκουροι Καθηγητές Λέκτορες Σύνολο Κατηγορία Αναφορικά με το προσωπικό ΕΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ του Ιδρύματος την ίδια περίοδο (χειμερινό εξάμηνο του ακαδ. Έτους ) σημειώνεται ότι υπηρετούν συνολικά 25 αυτής της κατηγορίας, οι οποίοι είναι κατανεμημένοι ως ακολούθως : Πίνακας 13 Πανεπιστημιακές Μονάδες ΕΕΔΙΠ ΕΤΕΠ Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης 6 14 Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου 5 4 Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου 4 6 Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου 8 6 Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου 2 2 Σύνολο ~ 127 ~

128 Στο διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο συνολικός αριθμός των διδασκόντων ανά Τμήμα για το ακαδημαϊκό έτος Ο αριθμός των διδασκόντων βάσει του ΠΔ 407/80 αναφέρεται σε άτομα και όχι σε πιστώσεις. Διάγραμμα Σύνολο διδασκόντων Τµηµάτων Παν. Αιγαίου Ακαδ. έτος Αρ. διδασκόντων Κοινωνιολογίας Μαθηµατικών Κοιν. Ανθρωπολογίας και Ιστορίας ΕΠ 407/80 Επιστηµών της Θάλασσας Γεωγραφίας ιοίκησης Επιχειρήσεων Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Ναυτ. και Επιχειρηµατικών Υπηρεσιών Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Περιβάλλοντος Μηχ. Πληρ. και Επικοινωνιακών Συστηµάτων Επ. Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Μεσογειακών Σπουδών Μηχ. Σχεδ. Προϊόντων και Συστηµάτων Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης Τµήµατα Στους Πίνακες 14 και 15 παρουσιάζεται η εξέλιξη του συνόλου του προσωπικού των Τμημάτων του Ιδρύματος για τα ακαδημαϊκά έτη και , αντίστοιχα. ~ 128 ~

129 ΠΙΝΑΚΑΣ 14 Εξέλιξη του προσωπικού του Πανεπιστημίου Αιγαίου Τμήματα Καθηγητές Αναπληρωτές Καθηγητές Επίκουροι Καθηγητές Λέκτορες Μέλη ΕΕ ΙΠ ιδάσκοντες επί συμβάσει Τεχνικό προσωπικό εργαστηρίων ιοικητικό προσωπικό Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Παν/κής Μονάδας Χίου Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων ~ 129 ~

130 Τμήματα Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης ΠΙΝΑΚΑΣ 15 Εξέλιξη του προσωπικού του Πανεπιστημίου Αιγαίου Καθηγητές Αναπληρωτές Καθηγητές Επίκουροι Καθηγητές Λέκτορες Μέλη ΕΕ ΙΠ ιδάσκοντες επί συμβάσει Τεχνικό προσωπικό εργαστηρίων Περιβάλλοντος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Γεωγραφίας Κοινωνιολογίας Επιστημών της Θάλασσας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Παν/κής Μονάδας Χίου Διοίκησης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Παν/κής Μονάδας Σάμου Μαθηματικών Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Στατ. & Αναλ. Χρημ/κών Μαθηματικών Παν/κής Μονάδας Ρόδου Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Μεσογειακών Σπουδών Παν/κής Μονάδας Σύρου Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων ιοικητικό προσωπικό ~ 130 ~

131 5. 1 Αναλογία διδακτικού προσωπικού/φοιτητών Από τα δεδομένα που αφορούν τόσο στον αριθμό των φοιτητών/τριών όσο και σ αυτόν των διδασκόντων, μπορούμε να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την αναλογία μεταξύ φοιτητών/τριών και διδασκόντων ανά Τμήμα είτε στο σύνολό τους. Ο μέσος όρος της αναλογίας μεταξύ φοιτητών/τριών και διδασκόντων στο Ίδρυμα ανέρχεται σε 25, που αντιστοιχεί σε 25 φοιτητές (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς), ανά διδάσκοντα Διάγραμμα 18 Σύνολο φοιτητών/τριών ανά διδακτικό προσωπικό του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Μαθηµατικών 38 ιοίκησης Επιχειρήσεων Κοινωνιολογίας Επ. Προσχ/κής Αγωγής & Εκπαίδευσης Τµήµα Κοιν. Ανθρ/γίας & Ιστορίας Πολ. Τεχν/γίας & Επικοινωνίας Μεσογειακών Σπουδών Επιστηµών της Θάλασσας Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 25 Γεωγραφίας Μηχ. Πληρ. & Επικ/κών Συστηµάτων Περιβάλλοντος Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Ναυτ. & Επιχ/κών Υπηρεσιών Μηχ. Σχ/σης Προϊόντων και Συστηµάτων Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Αριθµός φοιτητών ~ 131 ~

132 Αντίστοιχα υπολογίζουμε την αναλογία μεταξύ προπτυχιακών φοιτητών και διδασκόντων, ή φοιτητών και μελών ΔΕΠ ή προπτυχιακών φοιτητών και μελών ΔΕΠ τόσο ανά Τμήμα όσο και στο σύνολο του Ιδρύματος. Διάγραμμα 19 Σύνολο προπτυχιακών φοιτητών/τριών ανά διδακτικό προσωπικό του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Μαθηµατικών 36 Κοινωνιολογίας ιοίκησης Επιχειρήσεων Κοιν. Ανθρ/γίας & Ιστορίας Μεσογειακών Σπουδών Τµήµα Πολ. Τεχν/γίας & Επικοινωνίας Επιστηµών της Θάλασσας Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης Επ. Προσχ/κής Αγωγής & Εκπαίδευσης Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 21 Γεωγραφίας Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Μηχ. Πληρ. & Επικ/κών Συστηµάτων Περιβάλλοντος Ναυτ. & Επιχ/κών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Μηχ. Σχ/σης Προϊόντων και Συστηµάτων Αριθµός φοιτητών ~ 132 ~

133 Διάγραμμα 20 Σύνολο φοιτητών/τριών ανά µέλος ΕΠ του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Μηχ. Σχ/σης Προϊόντων και Συστηµάτων 62 Τµήµα Επ. Προσχ/κής Αγωγής & Εκπαίδευσης Μεσογειακών Σπουδών Κοινωνιολογίας ιοίκησης Επιχειρήσεων Πολ. Τεχν/γίας & Επικοινωνίας Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης Μαθηµατικών Επιστηµών της Θάλασσας Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 44 Γεωγραφίας Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Κοιν. Ανθρ/γίας & Ιστορίας Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Μηχ. Πληρ. & Επικ/κών Συστηµάτων Περιβάλλοντος Ναυτ. & Επιχ/κών Υπηρεσιών Αριθµός φοιτητών Διάγραμμα 21 Προπτυχιακοί φοιτητές ανά µέλος ΕΠ του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Μεσογειακών Σπουδών 52 Κοινωνιολογίας Τµήµα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων Πολ. Τεχν/γίας & Επικοινωνίας Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης Μαθηµατικών Επ. Προσχ/κής Αγωγής & Εκπαίδευσης Επιστηµών της Θάλασσας ιοίκησης Επιχειρήσεων Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 37 Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Γεωγραφίας Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Κοιν. Ανθρ/γίας & Ιστορίας Μηχ. Πληρ. & Επικοινωνιακών Συστηµάτων Ναυτ. & Επιχ/κών Υπηρεσιών Περιβάλλοντος Αριθµός φοιτητών ~ 133 ~

134 Διάγραμμα 22 Σύνολο φοιτητών/τριών ανά διδακτικό προσωπικό του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Μαθηµατικών 38 ιοίκησης Επιχειρήσεων Κοινωνιολογίας Επ. Προσχ/κής Αγωγής & Εκπαίδευσης Τµήµα Κοιν. Ανθρ/γίας & Ιστορίας Πολ. Τεχν/γίας & Επικοινωνίας Μεσογειακών Σπουδών Επιστηµών της Θάλασσας Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 25 Γεωγραφίας Μηχ. Πληρ. & Επικ/κών Συστηµάτων Περιβάλλοντος Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Ναυτ. & Επιχ/κών Υπηρεσιών Μηχ. Σχ/σης Προϊόντων και Συστηµάτων Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Αριθµός φοιτητών ~ 134 ~

135 6.. Διιδακτιικό έργο Τμήμα Περιβάλλοντος Η διδασκαλία κάθε μαθήματος του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Περιβάλλοντος καθορίζεται από το διδάσκοντα και περιλαμβάνει, ανάλογα με το μάθημα, διαλέξεις, εργαστήρια, ασκήσεις και εκπαιδευτικές εκδρομές. Κάθε μάθημα εξετάζεται είτε στο τέλος του εξαμήνου με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις, είτε με συγγραφή εργασιών κατά την διάρκεια του εξαμήνου, είτε με συνδυασμό των δύο. Η προετοιμασία των φοιτητών/τριών για τις τελικές εξετάσεις γίνεται με την βοήθεια του βασικού εγχειριδίου του μαθήματος, των γραπτών σημειώσεων και της βιβλιογραφίας που υποδεικνύονται από τον διδάσκοντα, της χρήσης των υπηρεσιών της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, που είναι εξαιρετικά ενημερωμένη καθώς και της χρήσης ηλεκτρονικών σημειώσεων χρησιμοποιώντας υπολογιστικούς πόρους του Τμήματος (π.χ. Κεντρικός Εξυπηρετητής (server) Τμήματος). Επιπλέον, το Τμήμα Περιβάλλοντος, εκμεταλλευόμενο τις δυνατότητες που παρέχει η κοινωνία της Πληροφορίας, έχει προχωρήσει στην ανάπτυξη καινοτόμων διαδικτυακών εφαρμογών, σε περισσότερα από 40 μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών του, με τη χρήση της διαδικτυακής πλατφόρμας WebCT Vista. Η εύκολη χρήση της πλατφόρμας, οι δυνατότητες ενσωμάτωσης εκπαιδευτικού υλικού εικόνας-ήχου, η διεξαγωγή ενδιάμεσων προόδων, η κατάθεση εργασιών και η δυνατότητα αλληλεπίδρασης μεταξύ των φοιτητών/τριών και του διδάσκοντα, δημιουργούν ένα περιβάλλον φιλικό προς το χρήστη. Συνεπώς, τα εκπαιδευτικά μέσα θεωρούνται επαρκή για την κάλυψη των αναγκών του συνόλου περίπου των μαθημάτων του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Περιβάλλοντος. Για ορισμένα μαθήματα τα εκπαιδευτικά μέσα θα έχουν φτάσει σε επάρκεια, αν θεσπιστούν φροντιστηριακές ώρες με βοηθούς διδασκαλίας, αν το Τμήμα προμηθευτεί εργαστηριακά όργανα επίδειξης (επιβοηθητικά της θεωρητικής διδασκαλίας) και γενικά αν ενισχυθεί ο εκπαιδευτικός του εξοπλισμός. Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Η εκπαιδευτική διαδικασία στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας περιλαμβάνει πανεπιστημιακές παραδόσεις, φροντιστηριακά μαθήματα, εργαστηριακές ~ 135 ~

136 ασκήσεις, ασκήσεις πεδίου και διαλέξεις/σεμινάρια ειδικών θεμάτων και μελετών περιπτώσεων από προσκεκλημένους ομιλητές. Στις πανεπιστημιακές παραδόσεις χρησιμοποιούνται εποπτικά μέσα, τόσο παραδοσιακά (διαφάνειες επιδιασκοπίου, προβολές βίντεο), όσο και σύγχρονα (προβολείς και λογισμικά παρουσιάσεων). Οι παραδόσεις αριθμού μαθημάτων συνοδεύονται από φροντιστηριακά μαθήματα, όπου γίνεται επίλυση ασκήσεωνεπεξήγηση της ύλης των παραδόσεων. Στο σύνολο των μαθημάτων, το παραγόμενο ηλεκτρονικό και εποπτικό υλικό είναι διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο του Τμήματος με δυνατότητα πρόσβασης σε περιορισμένους χρήστες (φοιτητές/τριες Τμήματος). Για τα μαθήματα των πρώτων ετών που αφορούν κυρίως σε γενικά αντικείμενα (Μαθηματικά, Βιολογία, Φυσική, Γεωλογία, Χημεία, Υπολογιστές, Στατιστική κλπ) δίδονται ως βοηθήματα βιβλία, ενώ σε άλλα μαθήματα με πλέον εξειδικευμένα αντικείμενα, δίδονται σημειώσεις των διδασκόντων. Οι Εργαστηριακές Ασκήσεις στοχεύουν στο να αποκτήσει ο/η φοιτητής/τρια προσλαμβάνουσες παραστάσεις του φυσικού περιβάλλοντος, τόσο σε μικροσκοπικό, όσο και μακροσκοπικό επίπεδο. Η διεξαγωγή των Εργαστηριακών Ασκήσεων αποσκοπεί στη μετάδοση στους/στις φοιτητές/τριες γνώσεων και ικανότητας επεξεργασίας της πληροφορίας, στην απόκτηση δεξιοτήτων από την τριβή τους με τα όργανα και τον εξοπλισμό, την όξυνση της κρίσης τους στην επίλυση πρακτικών προβλημάτων, την καλλιέργεια πνεύματος ομαδικής εργασίας, εφόδια που θα αποδειχθούν πολύτιμα στη μελλοντική επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Τα περισσότερα μαθήματα του προγράμματος σπουδών περιλαμβάνουν εργαστηριακές ασκήσεις (στα εργαστήρια Βιολογίας, Χημείας, Γεωλογίας, Μικροβιολογίας) ή ασκήσεις στο εργαστήριο Πληροφορικής (Μαθηματικά, Πληροφορική, Στατιστική, Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών). Οι Ασκήσεις Πεδίου περιλαμβάνουν σειρά επισκέψεων στον παράκτιο χώρο της Λέσβου, προκειμένου οι φοιτητές/τριες να μελετήσουν επί τόπου φυσικά φαινόμενα, όπως διαμόρφωσης διάβρωσης ακτών, εκβολικά συστήματα, υδροβιότοπους, αμμοθίνες κλπ. Οι ασκήσεις υπαίθρου συνοδεύονται από συλλογή υλικού (φυτικών και ζωικών οργανισμών), επιτόπιες μετρήσεις (τοπογραφία, κοκκομετρία, φως, αλατότητα, θερμοκρασία). Επιπλέον οι φοιτητές/τριες ασκούνται με το ερευνητικό σκάφος του Τμήματος ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ σε θέματα ασφάλειας ναυσιπλοΐας, μεθόδων δειγματοληψίας (χρήσης δειγματοληπτών για την λήψη νερού, πλαγκτού, ιζήματος) και μετρήσεων in situ ~ 136 ~

137 (θερμοκρασίας, αλατότητας στη στήλη του νερού, της εξασθένησης του φωτός, μέτρηση χλωροφυλλών, φθορισιμετρία, ρευματομετρήσεις κ.ά.). Οι Ασκήσεις Πεδίου ολοκληρώνονται με συγγραφή σύντομης τεχνικής έκθεσης με βάση οδηγίες του διδάσκοντα. Οι διαλέξεις/σεμινάρια ειδικών θεμάτων και μελετών περιπτώσεων προσφέρονται από προσκεκλημένους διακεκριμένους επιστήμονες. Αποτελούν καινοτόμο δράση με ολοκληρωμένη παρουσίαση της οργάνωσης και των αποτελεσμάτων μεγάλων Ερευνητικών Προγραμμάτων, τα οποία έχουν εκπονηθεί στο θαλάσσιο χώρο της Λέσβου, του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και παρουσίαση ειδικών αυτοτελών τεχνικών θεμάτων, όπως βασικές αρχές ναυσιπλοΐας, υδρογραφικοί χάρτες, ειδικές τεχνικές υδατοκαλλιεργειών, τεχνικές μετρήσεων και δειγματοληψίας. Οι διαλέξεις/σεμινάρια δίδονται στο πλαίσιο μαθημάτων και η σχετική ύλη περιλαμβάνεται στις εξετάσεις. Τέλος το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας εφαρμόζει από το ακαδημαϊκό έτος την Πρακτική Άσκηση (ΠΑ) των φοιτητών/τριών του σε συνεργασία με διάφορους φορείς (Ιδιωτικές Επιχειρήσεις, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Ινστιτούτα, Ερευνητικά Κέντρα, κ.ά.). Η ΠΑ έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος σαν κατ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα. Επιδίωξη του προγράμματος είναι όλοι οι φοιτητές/τριες του Τμήματος να συμμετάσχουν στην Πρακτική Άσκηση τουλάχιστον μία φορά στη διάρκεια των σπουδών τους, με σκοπό την άμεση εφαρμογή της θεωρητικής επιστημονικής γνώσης στην εργασιακή πραγματικότητα, προκειμένου να διευκολυνθούν ο επαγγελματικός τους προσανατολισμός, η συγκέντρωση πληροφορίας σχετικής με τις εξελίξεις στις επιστήμες της θάλασσας και η προετοιμασία της μελλοντικής ένταξης τους στον εργασιακό χώρο. Δεδομένου ότι η λειτουργία, τόσο των δημόσιων φορέων, όσο και των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, στηρίζεται στη συνεργασία και τη συνέργεια επιστημόνων και τεχνικών πολλών επιστημονικών κλάδων και ειδικοτήτων, θα καλλιεργήσει στους ασκούμενους τη διεπιστημονικότητα, την αλληλοσυμπλήρωση γνώσεων και δεξιοτήτων, την αμοιβαία κατανόηση, συμβάλλοντας παράλληλα στη διεύρυνση του γνωστικού τους πεδίου. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Το διδακτικό έργο στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας υποστηρίζεται από τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, τις οποίες χρησιμοποιεί η πλειοψηφία των διδασκόντων. Για τα περισσότερα μαθήματα ~ 137 ~

138 υπάρχει σελίδα στο VISTA, μέσα στην οποία υπάρχουν πληροφορίες για το μάθημα και τη βιβλιογραφία. Κάποιοι διδάσκοντες «φορτώνουν» στη σελίδα αυτή οπτικοακουστικό υλικό και ασκήσεις. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι η χρήση του VISTA πρέπει να γίνεται με φειδώ, διότι ως πρόγραμμα σχεδιασμένο για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να αποτρέπει τους/τις φοιτητές/τριες από την παραμονή τους στην Μυτιλήνη. Πάντως όλοι οι διδάσκοντες χρησιμοποιούν τεχνολογίες πληροφορικής στην επικοινωνία με τους/τις φοιτητές/τριες. Κατά την εκπαιδευτική διαδικασία, χρησιμοποιείται άμεσα το δίκτυο, ψηφιακό υλικό που έχουν στην κατοχή τους οι διδάσκοντες καθώς και οπτικοακουστικό υλικό (ντοκιμαντέρ, ακουστικό υλικό, εικόνες, διαγράμματα, χάρτες). Η διδασκαλία στηρίζεται, στα περισσότερα υποχρεωτικά και μαθήματα επιλογής, σε διαλέξεις, αλλά πολλοί διδάσκοντες χρησιμοποιούν και άλλες μορφές διδασκαλίας, όπως οι προφορικές παρουσιάσεις φοιτητών και η συζήτηση που ακολουθεί. Στα σεμινάρια/πρακτικές ασκήσεις η διδασκαλία περιστρέφεται κατά βάση στην εργασία των φοιτητών/τριών, την οποία ο διδάσκων επιβλέπει και σχολιάζει. Σε όλα τα μαθήματα η αξιολόγησή βασίζεται στην προετοιμασία των φοιτητών/τριών με βάση τα προτεινόμενα συγγράμματα, τις σημειώσεις και τη βιβλιογραφία που παρουσιάζει ο διδάσκων στην αρχή του εξαμήνου. Για την αξιολόγηση των φοιτητών/τριών, πέραν της τελικής γραπτής ή προφορικής εξέτασης των μαθημάτων, προσμετρώνται ανάλογα με το μάθημα και άλλες παράμετροι: εξέταση προόδου, ατομικές εργασίες, ομαδικές εργασίες καθώς και συμμετοχή στο μάθημα. Στα σεμινάρια/πρακτικές ασκήσεις, οι φοιτητές/τριες αξιολογούνται με βάση την ανταπόκρισή τους στο μάθημα με ατομικές εργασίες και προφορικές παρουσιάσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε όλα σχεδόν τα μαθήματα παρέχονται συγγράμματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, διδάσκοντες επιλέγουν να ετοιμάσουν φάκελο με φωτοτυπίες στο βαθμό που δεν υπάρχει σύγγραμμα που καλύπτει ικανοποιητικά την ύλη. Η επιλογή αυτή έχει σε κάθε περίπτωση το πλεονέκτημα ότι το υλικό του μαθήματος μοιράζεται στους/τις φοιτητές/τριες με την έναρξη των μαθημάτων σε αντίθεση με την χρονοβόρα διαδικασία διανομής συγγραμμάτων. Τμήμα Γεωγραφίας Σε όλα τα μαθήματα που προσφέρονται στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Γεωγραφίας, οι διδάσκοντες αξιοποιούν τις σύγχρονες ~ 138 ~

139 εργαστηριακές υποδομές και τον εξοπλισμό των εκπαιδευτικών εργαστηρίων. Για την διευκόλυνση των φοιτητών/τριών αξιοποιείται, σε σχετικά σημαντικό βαθμό, το λογισμικό VISTA για εξ αποστάσεως εκπαίδευση κατάλληλα προσαρμοσμένο για την διαχείριση του εκπαιδευτικού υλικού των μαθημάτων. Τα συγγράμματα θεωρούνται σε μεγάλο βαθμό επαρκή και σε συνδυασμό με τις σημειώσεις μαθημάτων των διδασκόντων τόσο για τα θεωρητικά όσο και για τα εργαστηριακά μαθήματα ικανοποιούν τις εκπαιδευτικές ανάγκες όλων των μαθημάτων. Τμήμα Κοινωνιολογίας Η μεγάλη ανάπτυξη του προπτυχιακού και των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών που συνεπάγεται η αύξηση των μελών ΔΕΠ κατέστησε κρίσιμη τη συστηματική ανάπτυξη ενιαίων ή διαφοροποιημένων μεθόδων και την ευρεία χρήση νέων τεχνολογιών, αφενός για την αύξηση της συνεκτικότητας και της συμπληρωματικότητας στα προσφερόμενα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών, αφετέρου για την ενίσχυση της φυσιογνωμίας και της καλύτερης επικοινωνίας του Τμήματος, δεδομένου ότι αυτό δραστηριοποιείται στο νησιωτικό χώρο. Επιπλέον, η χρήση νέων τεχνολογιών διευκόλυνε την ανάπτυξη της έρευνας που παρατηρήθηκε στο Τμήμα τα τελευταία χρόνια και αύξησε τις ανάγκες για καλύτερη οργάνωση της έρευνας αυτής. Συγκεκριμένα, η ανάπτυξη του διαδικτύου και των εφαρμογών του δημιούργησε νέες δυνατότητες και νέες απαιτήσεις για την εκπαίδευση και την έρευνα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας και για το λόγο αυτό στο Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος υπάρχει υψηλός αριθμός μαθημάτων που υποστηρίζουν τη χρήση των μεθόδων, των νέων τεχνολογιών και των βοηθημάτων. Αύξησε επίσης την εκμηχάνιση της ερευνητικής και της εκπαιδευτικής διαδικασίας και δημιούργησε ανάγκες για βοηθητικό προσωπικό και για υποδομές για την υποστήριξή της, ενώ ταυτόχρονα δημιούργησε νέα πεδία έρευνας και νέες επαγγελματικές εξειδικεύσεις στον κοινωνικό τομέα. Οι εξελίξεις στην τεχνολογία και η υιοθέτησή τους από το εκπαιδευτικό και ερευνητικό προσωπικό του Τμήματος Κοινωνιολογίας συνέβαλε στη συστηματική και βάσει σχεδίου σύνδεση των ερευνητικών δραστηριοτήτων του με τις παραγωγικές και λειτουργικές απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας και τη συμμετοχή του ακαδημαϊκού δυναμικού του σε ερευνητικά προγράμματα και προγράμματα εφαρμογής, καθώς επίσης και σε δραστηριότητες επιστημονικής συμβουλευτικής και πρακτικής άσκησης φοιτητών. ~ 139 ~

140 Οι μέθοδοι και οι τεχνικές που ακολουθούνται στο Τμήμα Κοινωνιολογίας συνδέονται με την εκπαιδευτική στρατηγική του Τμήματος και εξυπηρετούν δύο οργανικά συνδεόμενους εκπαιδευτικούς στόχους: Τον στόχο της αυστηρά επιστημονικής εκπαίδευσης, που συνεπάγεται υψηλών προδιαγραφών θεωρητική και μεθοδολογική εκπαίδευση και τον στόχο της επαγγελματικής κατάρτισης, που συνεπάγεται εκπαίδευση και κατάρτιση σε πρακτικά πεδία, όπου αντιμετωπίζονται πραγματικά προβλήματα των χώρων, στους οποίους αναμένεται να απασχοληθούν οι πτυχιούχοι του Τμήματος Κοινωνιολογίας.. Με τη χρήση νέων τεχνολογιών, ο/η πτυχιούχος του Τμήματος Κοινωνιολογίας είναι ένας κοινωνικός επιστήμονας με πιστοποιημένες ικανότητες στη βασική και την εφαρμοσμένη κοινωνική έρευνα και διαθέτει, πέρα από τις ουσιαστικές θεωρητικές κοινωνιολογικές γνώσεις, την ικανότητα να σχεδιάζει, να διαχειρίζεται και να υλοποιεί σχέδια έρευνας και κοινωνικών πολιτικών, στο τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό περιβάλλον. Η ικανότητά του αυτή του επιτρέπει είτε να συνεχίσει με επιτυχία τις σπουδές του με στόχο μια ακαδημαϊκή ή ερευνητική σταδιοδρομία, είτε να ενταχθεί με επιτυχία στον επαγγελματικό στίβο. Η θεωρητική γνώση σε συνδυασμό με την υποστηρικτική χρήση νέων μεθόδων και τεχνολογιών καθιστούν τους αποφοίτους ικανούς να εργαστούν ως επιστημονικοί σύμβουλοι, ή ως στελέχη σε θεσμούς που αναπτύσσουν δραστηριότητες στον κοινωνικό τομέα και σε Οργανισμούς υποστήριξης της απασχόλησης και καταπολέμησης της ανεργίας. O/η πτυχιούχος του Τμήματος Κοινωνιολογίας θα είναι σε θέση να υποστηρίξει τη χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών και πληροφορικής στον κοινωνικό τομέα, την κοινωνική έρευνα καθώς επίσης και σε όλες τις δραστηριότητες της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής διοίκησης. Για την υλοποίηση των παραπάνω ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί από την αρχή της συγκρότησης του Τμήματος Κοινωνιολογίας στην απόκτηση δεξιοτήτων με την υιοθέτηση έγκυρων μεθόδων κοινωνικής έρευνας και με τη χρήση τεχνολογικών μέσων που διευκολύνουν την εφαρμογή και τη διάχυση των αποτελεσμάτων αυτών. Η σύνδεση των θεωρητικών γνώσεων με τα διαφοροποιημένα επαγγελματικά προσόντα πραγματοποιείται με τους κατάλληλους συνδυασμούς κατ επιλογή μαθημάτων και εργαστηριακών ασκήσεων με τη χρήση μεθόδων, νέων τεχνολογιών και βοηθημάτων, που θεμελιώνονται σε ένα συστηματικό ~ 140 ~

141 υπόβαθρο μαθημάτων κορμού, το οποίο βοηθά στην ταχεία εμπέδωση σημαντικού φάσματος συγγενών γνώσεων και δεξιοτήτων. Για την εξυπηρέτηση των παραπάνω σκοπών και στόχων το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών παρέχει στους/στις φοιτητές/τριες σημαντική ελευθερία επιλογής μαθημάτων κατά τρόπο που υπηρετεί τις προτεραιότητές τους και ταυτόχρονα τους κατευθύνει με τη δομή του και με τη βοήθεια συμβούλων καθηγητών. Τούτο, επειδή κάθε συνδυασμός μαθημάτων σε χρόνο και διαδοχή, αντικατοπτρίζει μια συγκεκριμένη εναλλακτική εικόνα παιδαγωγικής και επιστημολογικής σύνθεσης, που η σύνθεσή της απαιτεί ειδική γνώση και εμπειρία. Η έρευνα είναι το κυριότερο μέσο διασφάλισης της σχετικής αυτονομίας του επιστημονικού πεδίου και ταυτόχρονα το κυριότερο μέσο άντλησης πόρων τόσο από τον ιδιωτικό όσο και από τον δημόσιο τομέα. Λόγω αυτού του διπλού της προορισμού και της διαίρεσής της σε βασική και εφαρμοσμένη, στόχος του Τμήματος είναι η ανάπτυξη και των δύο πτυχών της έρευνας. Της βασικής, διότι προάγει την επιστήμη και παρέχει κύρος μέσα στην επιστημονική κοινότητα και της εφαρμοσμένης, διότι μεγιστοποιεί την άμεση κοινωνική ωφέλεια και διασφαλίζει πόρους. Γεγονός που πιστοποιεί την αναγκαιότητα χρήσης νέων μεθόδων και τεχνολογικών εργαλείων τόσο για την ατομική ακαδημαϊκή συμμετοχή των διδασκόντων του Τμήματος σε κοινωνικές έρευνες, όσο, κυρίως, για την συλλογική οργάνωση της ερευνητικής στρατηγικής του Τμήματος συνολικά σε αυτόνομη βάση. Η αύξηση της επιστημονικής εξειδίκευσης και η ανάγκη ερευνητικής υποστήριξης καθιστούν ολοένα και περισσότερο αναγκαία τη συλλογική οργάνωση της έρευνας. Η έρευνα οργανώνεται σήμερα ως θεωρητική παραγωγή και απαιτεί μέσα (υποδομές) και πόρους καθώς και διαδικασίες διαχείρισης έργων. Μέσα, πόροι και διαδικασίες διαχείρισης απαιτούν συσσώρευση και καταμερισμό εργασίας σε επίπεδο τεκμηρίωσης και χρήσης νέων τεχνολογιών. Η συλλογικά οργανωμένη και η συντονισμένη έρευνα είναι σήμερα οι βασικές δραστηριότητες παραγωγής νέας γνώσης. Η ερευνητική στρατηγική του Τμήματος υλοποιείται μέσα από την ανάπτυξη συγκεκριμένων και σταθερών ερευνητικών προγραμμάτων (και μέσα από τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών σπουδών), ανεξάρτητων από τις ευκαιρίες άμεσης χρηματοδότησης που είναι κάθε φορά διαθέσιμες. Τέλος, η είσοδος στην κοινωνία της πληροφορίας δημιουργεί σοβαρές ανακατατάξεις στις διαδικασίες παραγωγής της γνώσης. Η μεθοδολογία της ~ 141 ~

142 εμπειρικής έρευνας αναθεωρείται σε σημαντικό βαθμό και απαιτεί την υποστήριξη ερευνητικών υποδομών. Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Λόγω της φύσης του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος, η πλειοψηφία των μαθημάτων αφορά είτε στις νέες τεχνολογίες καθαυτές,είτε στη χρήση των νέων τεχνολογιών ως εργαλείο διαχείρισης και προβολής πολιτισμικού περιεχομένου. Για το λόγο αυτό, η χρήση νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία των μαθημάτων είναι αυτονόητη. Επιπλέον γίνεται χρήση του περιβάλλοντος ηλεκτρονικής μάθησης VISTA (υπηρεσία ΠΛΑΤΩΝ του Παν/μίου Αιγαίου) σε αρκετά μαθήματα. Η επάρκεια των απαραίτητων υποδομών κρίνεται ικανοποιητική (83% των μαθημάτων). Σε κάθε μάθημα προτείνονται πολλαπλά συγγράμματα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Τα μαθήματα που διδάσκονται έχουν προσεκτικά επιλεγεί, ώστε να ανταποκρίνονται με πληρότητα στις απαιτήσεις ενός σύγχρονου προγράμματος σπουδών σε ένα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων τόσο από ακαδημαϊκής, όσο και από πρακτικής άποψης. Το εν λόγω πρόγραμμα μελετάται από την επιτροπή Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών ανά τριετία περίπου και αναθεωρείται, συμπληρώνεται, προσαρμόζεται, κλπ., σε συνδυασμό με τις τάσεις και εξελίξεις στο χώρο της επιστήμης της Διοίκησης, αλλά και με τις ανάγκες για παροχή εξειδικευμένων και πρακτικών γνώσεων. Προς το σκοπό αυτόν, άλλωστε, προσανατολισμένο το Τμήμα από ετών, έχει καθιερώσει κατευθύνσεις σπουδών σε ζωτικά γνωστικά αντικείμενα και επιχειρησιακούς κλάδους, γεγονός που προσδίδει στο Τμήμα μια κατεξοχήν πρωτοποριακή φυσιογνωμία και πρωτοτυπία. Το εκπαιδευτικό υλικό και τα εκπαιδευτικά συγγράμματα που διανέμονται στους/στις φοιτητές/τριες είναι σε έντυπη μορφή, αποτελείται από επιλεγμένα εγχειρίδια που όμως σε αρκετά μαθήματα συμπληρώνονται και από τους διδάσκοντες με ανάλογες σημειώσεις, ενώ οι ασκήσεις και οι πρακτικές εφαρμογές συγγράφονται και διανέμονται σε κάθε μάθημα. Επίσης, σε αρκετά μαθήματα διανέμονται, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή, επιστημονικά άρθρα ή μελέτες ως πρόσθετο βοηθητικό εκπαιδευτικό υλικό. ~ 142 ~

143 Τα εκπαιδευτικά μέσα ηλεκτρονικής μορφής που διαθέτει το Τμήμα και σχετίζονται με τη διεξαγωγή της διδασκαλίας δεν επαρκούν πάντοτε στο να καλύψουν όλες τις ανάγκες των διδασκόντων, ούτε είναι ιδιαιτέρως σύγχρονα. Αναφορικά με την ηλεκτρονική έκδοση των μαθημάτων, αυτή έχει ξεκινήσει συστηματικά εδώ και 3 περίπου χρόνια, όπου ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός μαθημάτων είναι διαθέσιμος σε αυτή τη μορφή. Όσον αφορά στο πρόσθετο διδακτικό έργο, σημειώνεται ότι με προσωπική πρωτοβουλία των διδασκόντων λειτουργούν στο Τμήμα, παράλληλα με το επίσημα προσδιορισμένο διδακτικό έργο, Εργαστήρια Σεμινάρια Φροντιστήρια. Επίσης, ενθαρρύνεται η εκπόνηση εργασιών στο πλαίσιο των μαθημάτων, ενώ η εκπόνηση πτυχιακής εργασίας είναι υποχρεωτική διαδικασία για τη λήψη του πτυχίου. Στην υποβοήθηση και πληρότητα του διδακτικού έργου συμβάλλει και η μέριμνα των διδασκόντων για την οργάνωση διεθνών Συνεδρίων στο Τμήμα, παρουσίαση σειράς διαλέξεων σε ετήσια βάση και διαρκή σύνδεση του Τμήματος με τις επιχειρήσεις. Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Τα περισσότερα μαθήματα στο Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών γίνονται με τη χρήση: (1) Παρουσιάσεων PowerPoint (2) Του συστήματος VISTA ή της ιστοσελίδας του Τμήματος ή άλλων sites του δικτύου για ανάρτηση της ύλης των μαθημάτων (3) Βοηθών Διδασκαλίας (κυρίως στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών) Ειδικότερα, ορισμένα μαθήματα κάνουν χρήση: (4) Ομάδων εργασίας για την εκπόνηση ερευνητικών εργασιών (5) Workshops (6) Εικονικής Πραγματικότητας VRT (7) Εκπαιδευτικού υλικού που παράγεται από τους φοιτητές και επιμελείται από τον/την διδάσκοντα/ουσα και τους βοηθούς διδασκαλίας (8) Cases Studies (9) Βιωματικών Ασκήσεων (10) Ανάλυσης άρθρων (11) Εξειδικευμένου Λογισμικού και Βάσεων Δεδομένων (12) Ψηφιακών εκπαιδευτικών συστημάτων όπως a. Ptolemeos: Mathematics b. Ptolemeos: Logistics SIM ~ 143 ~

144 (13) Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών: Ptolemos: Regional Analysis Greece, Ptolemeos: Regional Analysis-Turkey, Ptolemeos: Regional Analysis Balkans. (14) Ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών (15) Role Playing Οι φοιτητές/τριες χρησιμοποιούν εκπαιδευτικό υλικό που βρίσκεται στο Παράρτημα Βιβλιοθήκης Χίου. H αναζήτηση των βιβλίων μπορεί να γίνει μέσω Η/Υ: ολοκληρωμένο λογισμικό σύστημα επιτρέπει στους χρήστες να κάνουν βιβλιογραφική διερεύνηση είτε κατά συγγραφέα, είτε κατά τίτλο, είτε κατά θέμα, είτε με λέξεις κλειδιά. Ιδιαίτερη προσπάθεια καταβάλλεται να ενσωματωθούν στη λειτουργία της Βιβλιοθήκης τα σύγχρονα τεχνολογικά επιτεύγματα. Διατίθεται οπτικοακουστικό εκπαιδευτικό υλικό και συσκευή microfichemicrofilm. Παρέχεται επίσης η δυνατότητα βιβλιογραφικής [διερεύνησης] σε άλλες βιβλιοθήκες, τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού, μέσω των δικτύων «Ariadne» και [«Internet»]. Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Οι διδάσκοντες/ουσες χρησιμοποιούν σύγχρονα μέσα διδασκαλίας. Παρατηρούνται ιδιαίτεροι περιορισμοί στα εργαστήρια Η/Υ (εν μέρει αυτό είναι και θέμα υποχρηματοδότησης). Το θέμα της αναβάθμισης και επέκτασης των εργαστηρίων Η/Υ αναμένεται να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στο ακαδημαϊκό έτος Υπάρχουν συγγράμματα (ή οργανωμένα πακέτα σημειώσεων διδασκαλίας) για όλα τα προπτυχιακά μαθήματα και μάλιστα υπάρχουν προπτυχιακά συγγράμματα (τουλάχιστον 5) που έχουν γραφτεί και εκδοθεί ειδικά για μαθήματα του προγράμματος σπουδών του Τμήματος Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης. Όλα τα συγγράμματα διανέμονται πλέον στο σύνολό τους (έγκαιρα και χωρίς προβλήματα) από κεντρικά βιβλιοπωλεία της Χίου, όπως προβλέπει ο νόμος. Το Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης διαθέτει πρόσθετα κονδύλια για την πραγματοποίηση βοηθητικών εργαστηριακών και φροντιστηριακών ασκήσεων σε μαθήματα, όπου οι φοιτητές/τριες αντιμετωπίζουν παραδοσιακά δυσκολίες (μηχανική, στοχαστικά συστήματα, στατιστική, προγραμματισμός σε matlab, κ.ά.) ~ 144 ~

145 Σημειώνεται επίσης η την ύπαρξη του προγράμματος Vista κεντρικά στο Πανεπιστήμιο Αιγίου, που υποστηρίζει διαδικασίες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και μάθησης, για όσους διδάσκοντες επιλέξουν την παρουσίαση του εκπαιδευτικού υλικού του μαθήματός τους μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα (ήδη υπάρχουν διδάσκοντες που έχουν προσαρμόσει το μάθημά τους στο Vista). Τέλος υπάρχουν ιστοσελίδες του Τμήματος, όπου αναρτώνται πρόσθετες σημειώσεις, ασκήσεις και άλλο βοηθητικό εκπαιδευτικό υλικό για τους/τις φοιτητές/τριες (Venetiko, Lab web-pages, κλπ.) Τμήμα Μαθηματικών Οι μέθοδοι διδασκαλίας στο Τμήμα Μαθηματικών είναι ποικίλες. Στα παραδοσιακά μαθηματικά μαθήματα, η κύρια μέθοδος διδασκαλίας παραμένει η διδασκαλία στον πίνακα, η οποία συνήθως συνοδεύεται από ασκήσεις προς τους/τις φοιτητές/τριες με συγκεκριμένη ημερομηνία παράδοσης, ώστε να ενισχύεται η αυτενέργεια. Τα περισσότερα από τα μαθήματα, ιδιαίτερα τα υποχρεωτικά των πρώτων δύο ετών, υποστηρίζονται και από φροντιστηριακές ασκήσεις, οι οποίες γίνονται σε μικρότερα τμήματα με την βοήθεια και των υποψηφίων διδακτόρων του Τμήματος. Αντίθετα, σε μαθήματα που το επιτρέπουν, όπως μαθήματα πληροφορικής και υπολογιστών, η διδασκαλία γίνεται με την χρήση υπολογιστή (και videoprojector) και μερικές φορές και με διαφάνειες στην αίθουσα. Και στις δύο περιπτώσεις, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη χρήση εργαλείων, τα οποία έχουν αναπτυχθεί στο Τμήμα με την αναμόρφωση του προγράμματος προπτυχιακών σπουδών (η οποία συγχρηματοδοτήθηκε και από το ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ). Πρόκειται για οδηγούς μαθημάτων και οδηγούς ασκήσεων για χρήση τους από τους/τις φοιτητές/τριες, καθώς και σχέδια μαθημάτων στον υπολογιστή για την χρήση τους από τους διδάσκοντες. Στόχος του Τμήματος είναι η περαιτέρω ανάπτυξη των εργαλείων αυτών, ώστε να αποτελούν σημεία αναφοράς για κάθε φοιτητή/τρια που ενδιαφέρεται για τα μαθηματικά. Τέλος, στα εργαστηριακά μαθήματα χρησιμοποιούνται οι υποδομές του Τμήματος σε εργαστήρια, τα οποία είναι εξοπλισμένα με τα κατάλληλα προγράμματα (Mathematica, Matlab, κα). Στα εργαστήρια αυτά η πρόσβαση των φοιτητών/τριών είναι δυνατή όλη την διάρκεια της ημέρας, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπόνηση ασκήσεων και εργασιών, όταν αυτές απαιτούνται. ~ 145 ~

146 Επίσης, γίνεται προσπάθεια από το Τμήμα, να υπάρχουν στην βιβλιοθήκη πολλαπλά αντίγραφα διαφορετικών βιβλίων που να αφορούν το κάθε μάθημα, πέρα από το σύγγραμμα που μοιράζεται, έτσι ώστε οι φοιτητές/τριες να έχουν την δυνατότητα να προσεγγίζουν ένα θέμα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Στόχος είναι οι τίτλοι να ανανεώνονται και να εμπλουτίζονται και οι διδάσκοντες να παροτρύνουν τους/τις φοιτητές/τριες στην αναζήτηση πολλαπλής βιβλιογραφίας. Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Η ύλη των μαθημάτων γνωστοποιείται στους/στις φοιτητές/τριες μέσω της ιστοσελίδας του Τμήματος. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη διαδικασία μέτρησης της επίτευξης των μαθησιακών στόχων των μαθημάτων. Το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων τηρείται σε μεγάλο βαθμό. Κάθε χρόνο υπάρχει διαδικασία επικαιροποίησης των βοηθημάτων. Επίσης τα βοηθήματα διανέμονται στους/στις φοιτητές/τριες, για το χειμερινό εξάμηνο, λίγο πριν τα Χριστούγεννα και για το εαρινό πριν το Πάσχα, γεγονός που κατατάσσει το Τμήμα μεταξύ αυτών που διανέμουν τα βοηθήματα σε σύντομο χρονικό διάστημα συγκριτικά με τα υπόλοιπα. Από τις σημειώσεις και τα βοηθήματα καλύπτεται το 100% της διδασκόμενης ύλης, ενώ παρέχεται και βιβλιογραφική υποστήριξη πέραν των διανεμόμενων συγγραμμάτων. Ο μέσος εβδομαδιαίος φόρτος διδακτικού έργου των μελών του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος είναι ίσος με 6,37 ώρες.. Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Το Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων αξιοποιεί πλήθος διαφορετικών μεθόδων διδασκαλίας, αναλόγως της φύσης του κάθε μαθήματος. Σε αυτές περιλαμβάνονται: διαλέξεις, εργασίες, εργαστηριακές ασκήσεις, φροντιστηριακές ασκήσεις, μελέτες περίπτωσης, εκπαιδευτικά παιχνίδια, ηλεκτρονική μάθηση (e-learning) κ.ά. Όσον αφορά στην επικαιροποίηση του περιεχομένου των μαθημάτων, υλοποιείται από τους διδάσκοντες σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η διαδικασία ενεργοποιείται είτε κατά την αναμόρφωση του Προγράμματος Σπουδών, από την αρμόδια Επιτροπή, είτε ανεξάρτητα, όταν οι διδάσκοντες, μέσω των ~ 146 ~

147 ερευνητικών τους δραστηριοτήτων ή/και της συνεργασίας τους με άλλους διδάσκοντες ή με άλλα Ιδρύματα, εντοπίσουν μια τέτοια ανάγκη. Σε κάθε περίπτωση η Επιτροπή Προγράμματος Σπουδών ενημερώνεται για τα επικαιροποιημένα περιγράμματα. Τα αναλυτικά περιγράμματα με την ύλη όλων των μαθημάτων περιέχονται στον Οδηγό Σπουδών του Τμήματος, ο οποίος διανέμεται στους/στις φοιτητές/τριες στην αρχή του εξαμήνου. Επιπλέον, υπάρχει δυνατότητα άντλησης της σχετικής πληροφορίας από τον ιστότοπο του Τμήματος. Οι μαθησιακοί στόχοι και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της περιγραφής των μαθημάτων και γνωστοποιούνται στους φοιτητές και τις φοιτήτριες στις αρχικές συνεδρίες των μαθημάτων. Η εκπαιδευτική διαδικασία υποστηρίζεται από αρκετά είδη μαθησιακού υλικού τα οποία διανέμονται στους φοιτητές, όπως: Βιβλία που επιλέγονται ως προτεινόμενα συγγράμματα για κάθε μάθημα. Σημειώσεις διδασκόντων σε έντυπη μορφή. Ηλεκτρονικοί μαθησιακοί πόροι (σημειώσεις και διαφάνειες διαλέξεων, ασκήσεις και δραστηριότητες, εργασίες, σύνδεσμοι για ηλεκτρονικά βιβλία, άρθρα και άλλες πηγές πληροφορίας στο διαδίκτυο, τεστ αυτό-αξιολόγησης, κ.λπ.), που διανέμονται μέσω του συστήματος μαθησιακής τεχνολογίας του Πανεπιστημίου ( Προτεινόμενη βιβλιογραφία από το υλικό της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία, πριν το τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους ενεργοποιείται η διαδικασία επικαιροποίησης των καταλόγων διανεμόμενων συγγραμμάτων. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, οι διδάσκοντες/ουσες έχουν τη δυνατότητα αλλαγής των εκπαιδευτικών βοηθημάτων, αλλά και ενημέρωσης των σημειώσεων που συμπληρωματικά παρέχουν. Όσον αφορά τα ηλεκτρονικά βοηθήματα, η διαδικασία επικαιροποίησης είναι συνεχής, δεδομένου του ότι ο/η κάθε διδάσκων/ουσα, ως διαχειριστής των μαθημάτων του/της, μπορεί ανά πάσα στιγμή να ενημερώνει το παρεχόμενο υλικό. Η διδασκόμενη ύλη καλύπτεται από τα βοηθήματα σε ποσοστό που κυμαίνεται από 80 έως 100%. Παρέχεται υποστήριξη από τη βιβλιοθήκη με τη συνεργασία των διδασκόντων του Τμήματος για την παραγγελία και εμπλουτισμό με νέα ~ 147 ~

148 βιβλία. Επιπλέον, σημαντική είναι η υποστήριξη μέσω του διαδικτύου και της συμμετοχής του Ιδρύματος στο δίκτυο Healink, αλλά και της αξιοποίησης δημόσιων και ελεύθερης χρήσης διαδικτυακών πόρων από τους ίδιους τους διδάσκοντες. Ο μέσος όρος διδασκαλίας για το , για τα μέλη ΔΕΠ πλήρους απασχόλησης και τους διδάσκοντες με βάση το ΠΔ47/80 με πλήρη σύμβαση, υπολογίζεται σε 7,5 ώρες. Οι ώρες αυτές αφορούν στις διαλέξεις και τα εργαστήρια και δεν περιλαμβάνουν την προετοιμασία, τη διόρθωση εργασιών, ασκήσεων, γραπτών κ.λπ. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Οι μέθοδοι διδασκαλίας των μαθημάτων καθορίζονται από κάθε διδάσκοντα/ουσα, ανάλογα με τη φύση του μαθήματος. Τις παραδόσεις αναλαμβάνει το διδακτικό-επιστημονικό προσωπικό του Τμήματος, με στόχο να κατανοήσουν οι φοιτητές/τριες τη διδασκόμενη ύλη και να αποκτήσουν κοινό, υψηλό επίπεδο προσέγγισης του διδασκόμενου αντικειμένου. Οι παραδόσεις επίσης στοχεύουν στη διευκόλυνση και ενεργοποίηση της ατομικής προσπάθειας εκ μέρους των φοιτητών/τριών. Στα πλαίσια αυτά, το διδακτικό προσωπικό του Τμήματος στην πλειονότητά του: αναθέτει και επιβλέπει εργασίες πραγματοποιεί σεμιναριακά μαθήματα (συνήθως σε μικρές ομάδες φοιτητών), τα οποία αποσκοπούν στην εμπέδωση και εμβάθυνση των γνώσεων που παρέχονται επιβλέπει τις εργαστηριακές και πρακτικές ασκήσεις των φοιτητών/τριών, αλλά και τις επιστημονικές έρευνες που τους ανατίθενται. Στόχος των ανωτέρω είναι η εξάσκηση των φοιτητών/τριών σε πρακτικές εφαρμογές της θεωρητικής γνώσης. Επιπλέον, το Τμήμα διοργανώνει συχνά επιστημονικές ημερίδες, σεμινάρια και συνέδρια, στα οποία συμμετέχει ερευνητικό προσωπικό από άλλα πανεπιστήμια ή ερευνητικά κέντρα. Προσκαλούνται δηλαδή ερευνητές που διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις και υψηλή εμπειρία, προκειμένου να βοηθηθούν οι φοιτητές/τριες να αποκτήσουν μία περισσότερο ολοκληρωμένη προσέγγιση στα γνωστικά αντικείμενα που ήδη διδάσκονται στο Τμήμα. ~ 148 ~

149 Επίσης, με ευθύνη των μελών ΔΕΠ του Τμήματος (και αναλόγως των προσφερόμενων οικονομικών δυνατοτήτων) εκδίδονται τα πρακτικά των Συνεδρίων, προκειμένου οι φοιτητές/τριες να έχουν ένα επιπλέον εφόδιο στην αναζήτηση της γνώσης. Το Παιδαγωγικό Τμήμα δημοτικής Εκπαίδευσης είναι πρωτοπόρο στον τομέα χρήσης νέων τεχνολογιών. Αυτό διαφαίνεται από την ίδρυση του πρώτου (και ενός από τα ελάχιστα ακόμη και σήμερα) Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών με έμφαση στις νέες τεχνολογίες (Π.Μ.Σ. Επιστήμες Αγωγής Εκπαίδευση με χρήση νέων τεχνολογιών). Τα αποτελέσματα από την ανάπτυξη αυτού του Π.Μ.Σ. έχουν, ευλόγως, διαχυθεί και στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών. Σημειώνεται ότι πολύ υψηλότερα ποσοτικά και ποιοτικά- αποτελέσματα θα επιτυγχάνονταν στον τομέα της διδασκαλίας με χρήση νέων τεχνολογιών, εάν το Τμήμα δεν αντιμετώπιζε σοβαρά και χρόνια κτιριακά προβλήματα (στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να αναπτύξει μία σταθερή υλικοτεχνική υποδομή, με την οποία η ίδια η διδασκαλία με χρήση νέων τεχνολογιών, αλλά και η εκπαίδευση των μελλοντικών εκπαιδευτικών σε μεθόδους διδασκαλίας με χρήση νέων τεχνολογιών, θα γινόταν με τρόπο διαρκή και αποτελεσματικό). Το διδακτικό και μαθησιακό έργο υποβοηθείται με τα αντίστοιχα συγγράμματα ή άλλα βοηθήματα (σημειώσεις, ελληνική και ξένη βιβλιογραφία), τα οποία χορηγούνται δωρεάν στους/τις φοιτητές/τριες. Σε πολλές περιπτώσεις, το έργο αυτό υποστηρίζεται και με την διάθεση/χρήση ηλεκτρονικού και οπτικοακουστικού υλικού, που βρίσκεται στα εργαστήρια (θεσμοθετημένα είτε/και υπό ίδρυση) του Τμήματος. Στην περίπτωση των μεταπτυχιακών φοιτητών-υποψηφίων διδακτόρων, τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος που έχουν ορισθεί ως μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής, σε συνεχή συνεργασία με τους μεταπτυχιακούς, καθορίζουν το πλαίσιο των υποχρεώσεών τους, παρακολουθούν και καθοδηγούν την πορεία των σπουδών / εκπόνησης διπλωματικής εργασίας / εκπόνησης διδακτορικής διατριβής, υποβάλλουν στη Συντονιστική Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος «εκθέσεις προόδου» στο τέλος κάθε χρόνου και, γενικά, έχουν την ευθύνη της πιστοποίησης της ολοκλήρωσης του ερευνητικού και επιστημονικού έργου των μεταπτυχιακών φοιτητών (σύμφωνα πάντοτε με τις ειδικές προϋποθέσεις που προβλέπονται στον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών). ~ 149 ~

150 Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Ως προς την ποιότητα, το διδακτικό έργο των διδασκόντων στο Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού: Εφαρμόζει καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις και πρωτοποριακές μεθόδους για τις οποίες υπάρχουν θετικά ερευνητικά αποτελέσματα (π.χ. δομητισμός, βιωματική μάθηση, έρευνα-μάθηση κλπ), (με ιδιαίτερη έμφαση στα μαθήματα με μικρότερο αριθμό φοιτητών), καθώς και μεθόδους που εξασφαλίζουν τη μάθηση με σύγχρονους τρόπους (αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών- Τ.Π.Ε.-, εκ του σύνεγγυς αλλά και στα χρονικά διαστήματα μεταξύ των τυπικών μαθημάτων, e-learning). Έχει αναβαθμίσει τα υποχρεωτικά μαθήματα ενσωματώνοντας σε καθένα τρεις διαστάσεις : «περιβάλλον», «φύλο», «Τ.Π.Ε.». Έχει εντάξει μαθήματα της σύγχρονης επιστημονικής και εκπαιδευτικής πραγματικότητας και ενδιαφέροντος, όπως η διαπολιτισμική εκπαίδευση, το φύλο, η εκπαιδευτική αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. (π.χ. έντεκα μαθήματα στο πρόγραμμα σπουδών) Έχει υποστηριχθεί με σχετικά επαρκείς υποδομές (αίθουσες, βιβλιοθήκη, εξοπλισμό σε Τ.Π.Ε., λοιπό εξοπλισμό κλπ), Διαθέτει βοηθητικό διδακτικό προσωπικό (αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, και Υποψήφιους Διδάκτορες). Με δεδομένο ότι ένας από τους κύριους στόχους του Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. είναι η διαμόρφωση μιας ιδιαίτερης ακαδημαϊκής ταυτότητας, που να αποτυπώνεται τόσο στο διδακτικό, όσο και στο ερευνητικό, αλλά και το ευρύτερο ακαδημαϊκό και κοινωνικό έργο, το Τμήμα φαίνεται πράγματι να έχει διαμορφώσει μια τέτοια ταυτότητα, που είναι μάλιστα εμφανής, σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο, σε φοιτητές (προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς), διδάσκοντες και λοιπό προσωπικό, όπως φαίνεται μέσα από τις ακόλουθες διαστάσεις: Η ανάδειξη της σημασίας και του ρόλου της παιδικής (προσχολικής) ηλικίας για την ποιότητα της ενήλικης ζωής και για την κοινωνική διαχείριση των σχέσεων, των στάσεων και των συμπεριφορών. Η ισότητα των φύλων και ειδικότερα η παραγωγή και μετάδοση γνώσης γύρω από θέματα ισότητας ανδρών και γυναικών καθώς και η ευαισθητοποίηση της πανεπιστημιακής κοινότητας και της κοινωνίας γενικά στο θέμα αυτό. Η αξία της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, η σημασία των σεβασμού όλων των πολιτών και η σπουδαιότητα των κατάλληλων εναλλακτικών προσεγγίσεων ~ 150 ~

151 για την ισότιμη ικανοποίηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών τους αναγκών. Το περιβάλλον και η αειφόρος ανάπτυξη και συγκεκριμένα η διερεύνηση των περιβαλλοντικών προβλημάτων που απασχολούν τον πλανήτη, η διαμόρφωση στάσεων και αντιλήψεων που προωθούν την αειφορία και η ανάπτυξη εκπαιδευτικών και άλλων προγραμμάτων που προωθούν τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και βοηθούν ώστε να διασφαλίζεται το επίπεδο ευημερίας της κοινωνίας στο παρόν και στο μέλλον. Οι νέες Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) και ειδικότερα η εξασφάλιση πρόσβασης σε αυτές απ όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, η χρήση τους στην εξυπηρέτηση των κοινωνιών και η διερεύνηση των δυνατοτήτων που αυτές προσφέρουν στην εκπαιδευτική πράξη, στα σχολεία όλων των βαθμίδων και στην κοινωνία των πολιτών. Οι καινοτομίες στην εκπαίδευση και ειδικά η ανάπτυξη και εφαρμογή νέων μοντέλων που αφορούν είτε το εκπαιδευτικό σύστημα ως σύνολο είτε τη σχολική τάξη. (Στην κατηγορία αυτή εντάσσεται η προώθηση της ηλεκτρονικής μάθησης, η από απόσταση εκπαίδευση, η εξατομικευμένη μάθηση και ο σχεδιασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις ανάγκες κοινωνικών ομάδων.) Η δια βίου εκπαίδευση, και συγκεκριμένα η διερεύνηση της σημασίας που αυτή έχει για την ανανέωση των γνώσεων και την εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των εργαζομένων στην αγορά εργασίας καθώς και η προσαρμογή του Τμήματος στις εκπαιδευτικές και επιμορφωτικές απαιτήσεις που αυτή δημιουργεί ως νέο παράδειγμα. Προώθηση των αρχών της κοινωνίας των πολιτών, μέσα από ενθάρρυνση δράσεων εθελοντισμού, συμμετοχής και ενεργοποίησης σε θέματα που απασχολούν τις πόλεις και τις κοινωνίες. Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Το διδακτικό έργο στο προπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών, ως προς τις μεθόδους και τα μέσα που χρησιμοποιούνται, εμφανίζει αρκετά μεγάλο εύρος. Τα μαθήματα κορμού (ιδίως τα υποχρεωτικά) ακολουθούν τη μορφή της διάλεξης, με δυνατότητα ερωτήσεων από μέρους των φοιτητών/τριών και συζήτησης. Χρησιμοποιείται, στο μεγαλύτερο μέρος των μαθημάτων, εποπτικό υλικό, παρουσιάσεις σε PowerPoint ή φωτοαντιγραφική αναπαραγωγή του σχεδίου του μαθήματος. ~ 151 ~

152 Στις σπουδές Κατεύθυνσης, όπου περιορίζεται σημαντικά ο αριθμός των φοιτητών/τριών, πολλά μαθήματα (κυρίως τα κατ επιλογήν μαθήματα) έχουν σεμιναριακό χαρακτήρα. Μέρος του διδακτικού έργου επικουρείται από τα Εργαστήρια και τις δυνατότητες που αυτά προσφέρουν για πιο εμπράγματη ενασχόληση με το αντικείμενο των σπουδών. Οι διδάσκοντες/ουσες ενθαρρύνουν τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Χρησιμοποιούν οι ίδιοι και παρωθούν και τους/τις φοιτητές/τριες να χρησιμοποιήσουν το Ίντερνετ, για αναζήτηση πληροφοριών, αλλά και εξειδικευμένα λογισμικά ή βάσεις δεδομένων. Στο πλαίσιο του έργου «Αναμόρφωση προπτυχιακού προγράμματος του ΤΜΣ» έγινε συστηματική προσπάθεια εισαγωγής των νέων τεχνολογιών στα μαθήματα κορμού και κατεύθυνσης, τα θετικά αποτελέσματα της οποίας διατηρούνται στις πρακτικές των διδασκόντων. Από τη χρονιά αυτή ξεκίνησε η ανάρτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Vista μαθημάτων της Κατεύθυνσης Γλωσσολογίας, έτσι ώστε να υποστηριχθεί η διά ζώσης διδασκαλία. Αναρτήθηκε επίσης ηλεκτρονικά υλικό σε σχέση με την τουρκική και την εβραϊκή γλώσσα (ασκήσεις, γραμματικοί κανόνες κ.ά.), που είναι κατ επιλογήν υποχρεωτικές. Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) Το διδακτικό έργο του Τμήματος περιλαμβάνει διαλέξεις, φροντιστηριακές ασκήσεις, εκπαίδευση σε εργαστήρια, καθώς και μαθήματα που προσφέρονται μέσω τηλεδιάσκεψης τόσο σε προπτυχιακό όσο και μεταπτυχιακό επίπεδο. Από ιδρύσεώς του το Τμήμα, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, από τις οποίες διεξήλθε (το βασικό κτηριακό συγκρότημα ήταν υπό αναπαλαίωση με αποτέλεσμα όλες οι δραστηριότητες του Τμήματος να στεγάζονται σε ενοικιαζόμενα κτήρια), κατέβαλε προσπάθεια να ενσωματώσει τις δυνατότητες που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία στη διδασκαλία. Όλες οι αίθουσες διδασκαλίας είναι εξοπλισμένες με υπολογιστή και εξοπλισμό για προβολή (οθόνη, προβολικό μηχάνημα κλπ). Οι διδάσκοντες χρησιμοποιούν το «δίκτυο εκπαίδευσης» Eclass για να επικοινωνήσουν με τους/τις φοιτητές/τριες μέσω ανακοινώσεων και , να αναρτήσουν σημειώσεις, ασκήσεις, βαθμολογίες κλπ. Προκειμένου να αυξηθεί ο βαθμός αυτενέργειας των φοιτητών/τριών και να αποφευχθεί η παθητική παρακολούθηση, πολλά από τα μαθήματα περιλαμβάνουν την εκπόνηση εργασιών από τους/τις φοιτητές/τριες, των οποίων ~ 152 ~

153 ο βαθμός λαμβάνεται υπόψη στον τελικό βαθμό μαθήματος. Επίσης σε πολλά από τα βασικά μαθήματα οι φοιτητές/τριες εξετάζονται μία μέχρι και τέσσερις φορές στη διάρκεια του εξαμήνου, σε μια προσπάθεια να σταματήσει η συνήθεια του διαβάσματος μόνο στις εξετάσεις. Τα συγγράμματα διανέμονται με το νέο σύστημα που τέθηκε σε ισχύ, το οποίο επέφερε μεγάλες καθυστερήσεις στη διανομή τους κατά το ακαδημαϊκό έτος Πέραν αυτού, αρκετοί διδάσκοντες ανήρτησαν σημειώσεις των μαθημάτων τους στο e-class. Τέλος η εκπαίδευση των φοιτητών/τριών γίνεται και στα εργαστήρια του Τμήματος (εργαστήρια στούντιο - εργαστήρια υπολογιστών - εργαστήριο Rapid Prototyping). Βασικό στοιχείο της εκπαίδευσης των φοιτητών/τριών αποτελεί η πρακτική άσκηση, η οποία είναι υποχρεωτική με μεγάλη βαρύτητα. Στο Τμήμα λειτουργεί πιλοτικά, Γραφείο Πρακτικής Άσκησης & Σταδιοδρομίας. Το Γραφείο αναλαμβάνει τη σύναψή συμφωνιών με επιχειρήσεις και φορείς, προετοιμάζει τους/τις φοιτητές/τριες κατάλληλα για την παρουσία τους στο χώρο εργασίας και τους βοηθά να επιλέξουν την κατάλληλη θέση. Σκοπός είναι όλοι οι απόφοιτοι να έχουν εργαστεί τουλάχιστον μια φορά στη διάρκεια της φοίτησής τους. Συνολικά φοιτητές/τριες του Τμήματος έχουν εργαστεί σε πάνω από 120 επιχειρήσεις ως σήμερα στα πλαίσια της πρακτικής άσκησης. ~ 153 ~

154 7.. Ερευνητιικό έργο της τελευταίίας διιετίίας Την τελευταία διετία στο Ίδρυμα έχουν υλοποιηθεί 237 έργα συνολικού προϋπολογισμού ,00. ΠΙΝΑΚΑΣ 16 ΤΜΗΜΑ Αριθμός Προϋπολογισμός Ποσοστό επί του Εγκεκριμένων ( ) συνολικού Projects Από 1/9/07 προϋπολογισμού Έως Σήμερα Παν/κής Μονάδας Μυτιλήνης ,26 32,2% Περιβάλλοντος ,61 12,0% Επιστημών της Θάλασσας ,7% Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας ,2% Γεωγραφίας ,34 3,2% Κοινωνιολογίας ,69 9,9% Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας ,32 3,3% Παν/κής Μονάδας Χίου ,14 22,5% Διοίκησης Επιχειρήσεων ,54 11,0% Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών ,4% Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης ,53 7,0% Παν/κής Μονάδας Σάμου ,46 9,9% Μαθηματικών ,94 0,1% Στατιστικής & Αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών ,52 8,3% Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων ,6% Παν/κής Μονάδας Ρόδου ,59 24,3% Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης ,39 2,5% Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής & του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού ,39 19,5% Μεσογειακών Σπουδών ,81 2,2% Παν/κής Μονάδας Σύρου ,13 11,1% Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων ,13 11,1% ,58 100,0% Αναλυτικά στοιχεία για το ερευνητικό έργο των Τμημάτων περιλαμβάνονται στην έκθεση αξιολόγησης αυτών. ~ 154 ~

155 8.. Λοιιπές Υπηρεσίίες 8.1. Διοικητικό Προσωπικό Αναφορικά με το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό του Ιδρύματος, την ίδια περίοδο (χειμερινό εξάμηνο του ακαδ. Έτους ), σημειώνεται ότι υπηρετούν συνολικά 342 άτομα αυτής της κατηγορίας, που είναι κατανεμημένα ως ακολούθως : ΠΙΝΑΚΑΣ 17 ΠΕ ΤΕ ΔΕ ΥΕ ΜΟΝ. ΙΔΑΧ ΜΟΝ. ΙΔΑΧ ΜΟΝ. ΙΔΑΧ ΜΟΝ. ΙΔΑΧ Σύνολο Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου Αθήνα Σύνολο Γενικό Σύνολο ~ 155 ~

156 Διάγραμμα Πανεπιστηµιακής Εκπ/σης Τεχνολογικής Εκπ/σης ευτεροβάθµιας Εκπ/σης Υποχρεωτικής Εκπ/σης ΜΟΝΙΜΟΙ Ι ΑΧ Διάγραμμα 24 Κατανοµή διοικητικού προσωπικού ανά Παν/κή Μονάδα 17% 4% 41% 10% 12% 16% Πανε ιστηµιακή Μονάδα Μυτιλήνης Πανε ιστηµιακή Μονάδα Σάµου Πανε ιστηµιακή Μονάδα Σύρου Πανε ιστηµιακή Μονάδα Χίου Πανε ιστηµιακή Μονάδα Ρόδου Αθήνα ~ 156 ~

157 Τμ. Περιβάλλοντος i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 5/674 (1/135) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 5/38 (1/7,6) Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 5/783 (1/157) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 5/27 (1/5,46) Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 3/768 (1/256) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 3/25 (1/8,4) Τμήμα Γεωγραφίας i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 3/653 (1/218) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 3/28 (1/9,3) Τμήμα Κοινωνιολογίας i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 3/770 (1/257) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 3/23 (1/7,6) Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 4/1019 (1/255) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 4/37 (1/9,3) Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 4/1076 (1/269) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 4/32 (1/8,0) Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών ~ 157 ~

158 (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 7/499 (1/71) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 7/32 (1/4,6) Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 8/487 (1/62) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 8/39 (1/4,9) Τμήμα Μαθηματικών i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 3/883 (1/294) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 3/24 (1/8,0) Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 3/739 (1/246) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 3/35 (1/11,7) Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 4/497 (1/124) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 4/29 (1/7,3) Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 3/989 (1/330) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 3/38 (1/12,7) Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 5/1.159 (1/232) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 5/37 (1/7,4) Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 4/1.054 (1/264) ~ 158 ~

159 ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 4/39 (1/9,8) Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) i. Αριθμός Διοικητικού προσωπικού /Αριθμός Φοιτητών (Προπτυχιακών + Μεταπτυχιακών + Υπ. Διδακτόρων) 4/561 (1/140) ii. Αριθμός Διοικητικού Προσωπικού/Αριθμός Διδασκόντων (ΔΕΠ+407+ΕΕΔΙΠ) ) 4/38 (1/9,5) Στα παρακάτω γραφήματα παρουσιάζεται η αναλογία του αριθμού των φοιτητών/τριών προς τους διοικητικούς υπαλλήλους και του αριθμού των διδασκόντων (ΔΕΠ+με σύμβαση ΠΔ407/1980+ΕΕΔΙΠ) προς τους διοικητικούς υπαλλήλους. Σημειώνεται ότι ελήφθησαν υπόψη μόνο οι διοικητικοί υπάλληλοι που ανήκουν οργανικά στο Τμήμα. Διάγραμμα 25 Αναλογία φοιτητών - διοικητικού προσωπικού του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης 330 Μαθηµατικών Τµήµα ιοίκησης Επιχειρήσεων Μεσογειακών Σπουδών Κοινωνιολογίας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστηµάτων Επιστηµών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Γεωγραφίας Επιστηµών της Θάλασσας Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 140 Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων Περιβάλλοντος Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Ναυτιλίας και Επιχειρηµατικών Υπηρεσιών Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Αριθµός φοιτητών ~ 159 ~

160 Διάγραμμα 26 Αναλογία διδασκόντων - διοικητικού προσωπικού του Τµήµατος το ακαδ. Έτος Παιδαγωγικό ηµοτικής Εκπαίδευσης 12,7 Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστηµάτων Τµήµα Μεσογειακών Σπουδών Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων Γεωγραφίας Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Μαθηµατικών ιοίκησης Επιχειρήσεων Κοινωνιολογίας Μέσος όρος Παν.Αιγαίου 7,7 Περιβάλλοντος Επιστηµών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Στατ. & Αναλ. Χρηµ/κών Μαθηµατικών Επιστηµών της Θάλασσας Μηχανικών Οικονοµίας και ιοίκησης Ναυτιλίας και Επιχειρηµατικών Υπηρεσιών 4, Αριθµός φοιτητών ~ 160 ~

161 8.2. Εκπαιδευτικές Υποδομές / Εξοπλισμοί Τμ. Περιβάλλοντος Ερευνητικά Εργαστήρια Στο Τμήμα Περιβάλλοντος, έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν έντεκα ερευνητικά εργαστήρια που είναι επικεντρωμένα στους εξής θεματικούς άξονες: Ατμοσφαιρική Ρύπανση, Διαχείριση Περιβάλλοντος, Διαχείριση Βιοποικιλότητας, Διαχείριση Αποβλήτων, Ποιότητα Περιβάλλοντος, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Ενεργειακά Συστήματα, Τηλεπισκόπηση/Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ), Νησιωτικός Οικονομικός Σχεδιασμός. Ο εξοπλισμός τους θεωρείται ικανοποιητικός, αν και κρίνεται απαραίτητη η εύρεση των κατάλληλων πόρων για την συνεχή προμήθεια αναλωσίμων, για την διεκπεραίωση των εκάστοτε ερευνητικών προγραμμάτων. Εκπαιδευτικά Εργαστήρια Το Τμήμα Περιβάλλοντος, διαθέτει ακόμη εκπαιδευτικά εργαστήρια Χημείας, Βιολογίας, Εδαφολογίας και Πληροφορικής. Το εργαστήριο Χημείας, διαθέτει πλήρη εξοπλισμό 30 θέσεων εργασίας (87 νεοεισαχθέντες φοιτητές/τριες για το Ακ. Έτος ) για την πραγματοποίηση βασικών χημικών αναλύσεων περιβαλλοντικών δειγμάτων, στα πλαίσια των εργαστηριακών μαθημάτων του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών. Το εργαστήριο Βιολογίας διαθέτει πλήρη εξοπλισμό 32 θέσεων εργασίας (87 νεοεισαχθέντες φοιτητές/τριες για το Ακ. Έτος ), για την πρακτική εξάσκηση των προπτυχιακών φοιτητών στα εργαστηριακά μαθήματα του Τομέα Διαχείρισης Οικοσυστημάτων. Το εργαστήριο Εδαφολογίας διαθέτει πλήρη εξοπλισμό για την πρακτική εξάσκηση των προπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών στη Διαχείριση Αγροοικοσυστημάτων και στην Εδαφολογία. Τα εκπαιδευτικά εργαστήρια Πληροφορικής που λειτουργούν στο Τμήμα, είναι δύο. Το Μικροϋπολογιστικό εργαστήριο και το εργαστήριο Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών. Τα εργαστήρια παρέχουν την δυνατότητα 45 συνολικά θέσεων εργασίας και είναι διαθέσιμα για προσωπική εργασία και για τη διεξαγωγή ασκήσεων, στο πλαίσιο της διδακτικής διαδικασίας σχετικών ~ 161 ~

162 μαθημάτων. Kάθε φοιτητής/τρια εφοδιάζεται με κωδικό χρήσης για πρόσβαση στο διαδίκτυο και για ηλεκτρονική αλληλογραφία και παράλληλα διατίθεται γι αυτόν χώρος απoθήκευσης, στον κεντρικό server. Η ανεπάρκεια των εκπαιδευτικών εργαστηρίων εστιάζεται στην ανάγκη ανανέωσης και αύξησης των σταθμών εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το ακαδημαϊκό έτος εισήχθησαν στο Τμήμα 87 πρωτοετείς φοιτητές/τριες, ενώ οι σταθμοί στο υπολογιστικό κέντρο του Τμήματος Περιβάλλοντος δεν υπερβαίνουν τους 45. Αν στους παραπάνω νεοεισαχθέντες φοιτητές/τριες, του Ακ. Έτους , συμπεριλάβουμε και τους/τις φοιτητές/τριες των μεγαλύτερων ετών καθώς και το σύνολο των μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμ. Περιβάλλοντος καταλήγουμε σε 521 φοιτητές/τριες, στους οποίους αντιστοιχούν λιγότεροι από 60 ηλεκτρονικοί υπολογιστές (συνολικά στο Τμήμα). Οι υπάρχοντες δε σταθμοί εργασίας χρειάζονται άμεση αντικατάσταση, αφού οι περισσότεροι είναι σχεδόν παροπλισμένοι (ηλικίας 8 ετών) και αδύναμοι να ανταποκριθούν στις ανάγκες των νέων λογισμικών. Σε ορισμένα μάλιστα μαθήματα, για την εμπέδωση των προγραμματιστικών τεχνικών, είναι απαραίτητη η χρήση λογισμικών ανάπτυξης εφαρμογών. Οι διαθέσιμες εκδόσεις των λογισμικών πρέπει, προς τούτο, να ανανεωθούν ώστε να προσφέρουν στους/τις φοιτητές/τριες τη δυνατότητα εκπαίδευσης στις πλέον σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές. Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας διαθέτει το σκάφος ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ για την εξυπηρέτηση των ερευνητικών και εκπαιδευτικών αναγκών του, το οποίο είναι και το μοναδικό ερευνητικό σκάφος εκπαιδευτικού ιδρύματος στην Ελλάδα. Το ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ είναι κατασκευασμένο από ενισχυμένο πλαστικό GRP (Glass reinforced plastic), έχει υπηρεσιακή ταχύτητα 13 κόμβους και αυτονομία 200 περίπου ναυτικά μίλια. Είναι εφοδιασμένο από τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία σωστικά και πυροσβεστικά μέσα και εναρμονίζεται πλήρως με το παγκόσμιο ναυτιλιακό σύστημα κινδύνου και ασφάλειας G.M.D.S.S, με τη χρήση της ψηφιακής επιλογικής κλήσης DSC. Ο ναυτιλιακός ηλεκτρονικός εξοπλισμός του περιλαμβάνει συσκευή επικοινωνίας VHF, υπερσύγχρονη πολυσυσκευή ναυτιλίας τύπου SIMRAD CA44, η οποία διαθέτει ενσωματωμένα RADAR εμβέλειας 36 ναυτικών μιλίων, CHART PLOTTER εφοδιασμένο με ηλεκτρονικούς χάρτες της περιοχής του Βορειοανατολικού Αιγαίου τύπου C-MAP, συσκευή G.P.S (Global positioning system) και μεγάλης ακριβείας ηχοβολιστική συσκευή δύο συχνοτήτων 50 και 200 khz, και τέλος, σύγχρονη μαγνητική πυξίδα τύπου ~ 162 ~

163 CASSENS & PLATH Delta 1. Οι παραπάνω συσκευές σε συνδυασμό με τη χρήση των σύγχρονων επιστημονικών ωκεανογραφικών οργάνων του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας, παρέχουν τη μέγιστη ακρίβεια σε εργασίες πεδίου, όπως δειγματοληψία και βαθυμετρία. Το σκάφος ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ έχει την δυνατότητα επιβίβασης 9 φοιτητών που, υπό την επίβλεψη του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος, μπορούν να εκπαιδευτούν σε τεχνικές δειγματοληψίας, επιτόπιες μετρήσεις ωκεανογραφικών παραμέτρων, παράκτια ναυσιπλοΐα και γενικότερα έρευνα του θαλάσσιου χώρου. Το σκάφος δραστηριοποιείται στα πλαίσια ερευνητικών έργων που περιλαμβάνουν δειγματοληψίες στους κόλπους Καλλονής και Γέρας και στην παράκτια ζώνη του Στενού της Μυτιλήνης. Την ευθύνη της λειτουργίας, της ασφάλειας και της διακυβέρνησης του σκάφους έχει Πλοίαρχος του Ε.Ν., μέλος του Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού του Τμήματος. Η εκπαιδευτική (σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο) λειτουργία του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας υποστηρίζεται επίσης από τα ακόλουθα εργαστήρια: (Α) Εργαστήριο Χημείας. Στο εργαστήριο Χημείας του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας πραγματοποιούνται: Εργαστήρια Αναλυτικής Χημείας, Εργαστήρια Χημικής Ωκεανογραφίας, Εργαστήρια Θαλάσσιας Οργανικής Χημείας. Η αίθουσα των εργαστηρίων Χημείας διαθέτει τριάντα θέσεις εργασίας και είναι σχεδιασμένη και εξοπλισμένη με την πλέον σύγχρονη εργαστηριακή υποδομή, εξασφαλίζοντας άριστες και ασφαλείς συνθήκες εργασίας για τους/τις φοιτητές/τριες. Περιφερειακά φέρει διαταγμένα υποστηρικτικά όργανα ανάλυσης, τα οποία είναι τεχνολογικά μεγάλης ακριβείας και ευαισθησίας, όπως ζυγοί αναλυτικοί και ακριβείας, συσκευές μέτρησης ph και αγωγιμότητας, φασματοφωτόμετρο, φούρνοι ξήρανσης, θάλαμος σταθερών συνθηκών, λουτρό υπερήχων, αναδευτήρες, κλπ. Επίσης, σε παράπλευρο χώρο υπάρχει παρασκευαστήριο για την προετοιμασία των αντιδραστηρίων, στο οποίο λειτουργούν βοηθητικές συσκευές, όπως συσκευή απιονισμού νερού, συσκευή υπερκαθαρού νερού, ψυγεία κλπ, καθώς και απαγωγός αερίων για την εκτέλεση ανάλογων πειραμάτων. (Β) Εργαστήριο Βιολογίας. Στο εργαστήριο Βιολογίας του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας πραγματοποιούνται εργαστηριακές ασκήσεις και υποστηρίζονται ασκήσεις πεδίου σε σειρά μαθημάτων τόσο του προπτυχιακού όσο και του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών. Ενδεικτικά αναφέρονται τα μαθήματα του προπτυχιακού προγράμματος Βιολογία, Θαλάσσια Βιολογία, Ιχθυολογία, Υδατοκαλλιέργειες. Στο μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών τα μαθήματα Οικολογία Παράκτιων Συστημάτων και Βιογεωχημικές Διεργασίες στο Παράκτιο Οικοσύστημα. ~ 163 ~

164 Το εργαστήριο υποστηρίζει επίσης μια σειρά από παράπλευρες εκπαιδευτικές δραστηριότητες των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, όπως τη συστηματική κατάταξη και ταυτοποίηση διαφορετικών ταξινομικών ομάδων θαλασσίων οργανισμών με τη χρήση ειδικών βιβλίων και επιστημονικών εργασιών, την εξέταση μορφολογικών και ανατομικών χαρακτηριστικών θαλασσίων οργανισμών, καθώς και την αναζήτηση πληροφοριών για το θαλάσσιο περιβάλλον στις βιντεοθήκες και ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες που διαθέτει (βίντεο, CD-ROM, ηλεκτρονικές βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων). Είναι εξοπλισμένο με όργανα υψηλής τεχνολογίας, αναγκαία για την εκτέλεση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων (μικροσκόπια, στερεοσκόπια, φούρνους ξήρανσης και αποστείρωσης, ζυγούς ακριβείας, φασματοφωτόμετρο, φυγοκεντρικές συσκευές, υδατόλουτρα, ψυγεία, καταψύκτες, συσκευή καθαρισμού νερού, κ.α). (Γ) Εργαστήριο Μικροβιολογίας. Στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας πραγματοποιούνται: Εργαστήρια Θαλάσσιας Μικροβιολογίας και Εργαστήρια Παθογόνων Μικροοργανισμών. Στόχος της άσκησης των φοιτητών/τριών στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας είναι να αποκτηθούν πρακτικές γνώσεις και ουσιαστική εξοικείωση με τους μικροοργανισμούς που απαντώνται στο θαλάσσιο περιβάλλον. Οι φοιτητές/τριες αναπτύσσουν δεξιότητες σχετικές με το πρακτικό μέρος των μαθημάτων Θαλάσσια Μικροβιολογία και Παθογόνoι Μικροοργανισμoί. Αναπτύσσουν αυτενέργεια και ερευνητική ικανότητα. Εξοικειώνονται με τις μικροβιολογικές τεχνικές και μεθόδους στους τομείς: (α) γενικής περιβαλλοντικής μικροβιολογίας - απομόνωση, καταμέτρηση, ταυτοποίηση αερόβιων και αναερόβιων μικροοργανισμών, μέτρηση ευαισθησίας σε αντιμικροβιακούς παράγοντες, (β) θαλάσσιας μικροβιολογίας υγειονομικού ενδιαφέροντος - απομόνωση, προσδιορισμός και καταμέτρηση βακτηριδίων - δεικτών κοπρανώδους μόλυνσης του υδάτινου περιβάλλοντος και μικροοργανισμών παθογόνων για τον άνθρωπο, (γ) μικροβιακής οικολογίας σχέσεις των μικροοργανισμών της θάλασσας με θαλάσσια φυτά και ζώα. Παράλληλα, υποστηρίζεται το ερευνητικό μέρος των πτυχιακών και μεταπτυχιακών εργασιών στο γνωστικό αντικείμενο της Μικροβιολογίας. (Δ) Εργαστήριο Γεωλογίας. Το Εργαστήριο Γεωλογίας έχει οργανωθεί με σκοπό τη διενέργεια σειράς εργαστηριακών ασκήσεων στα μαθήματα Εισαγωγή στις Γεωεπιστήμες, Παράκτια Γεωλογία και Ιζηματολογία. Παράλληλα το εργαστήριο υποστηρίζει την εκπόνηση πτυχιακών εργασιών, διδακτορικών διατριβών και ερευνητικών προγραμμάτων σε γνωστικά αντικείμενα σχετικά με τη Θαλάσσια Γεωλογία και Ιζηματολογία. ~ 164 ~

165 Το εργαστήριο είναι πλήρως εξοπλισμένο με όργανα και συσκευές απαραίτητες τόσο στον προπτυχιακό όσο και στο μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών (φούρνο ξήρανσης, ζυγούς ακριβείας, μικροσκόπια, σύστημα κοκκομετρικής ανάλυσης ιζήματος και μικροσυσκευές), καθώς και με σειρά οργάνων πεδίου (κόσκινα, αρπάγες ιζήματος, πυρηνολήπτες) που χρησιμοποιούνται σε εκπαιδευτικές εκδρομές και ερευνητικούς πλόες του σκάφους του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας ΑΜΦΙΤΡΙΤΗ. (Ε) Εργαστήριο Πληροφορικής. Το Εργαστήριο Πληροφορικής του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας είναι εξοπλισμένο με 40 σύγχρονης τεχνολογίας ηλεκτρονικούς υπολογιστές, συνδεδεμένους σε τοπικό δίκτυο, καθώς και με τα απαραίτητα περιφερειακά εκτύπωσης και σάρωσης. Το τοπικό δίκτυο συνδέεται με ασύρματη ζεύξη με το δίκτυο του Πανεπιστημίου Αιγαίου και με το Διαδίκτυο (Internet). Το Εργαστήριο κρίνεται επαρκές για την υποστήριξη της εκπαιδευτικής λειτουργίας του Τμήματος με την προϋπόθεση ότι το υλικό θα ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενδεικτικά ανά τριετία. Εκτός από το γενικής φύσεως λογισμικό (επεξεργασίας κειμένου, λογιστικών φύλλων εργασίας, βάσεων δεδομένων, ηλεκτρονικών παρουσιάσεων, πλοήγησης στο Διαδίκτυο και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), χρησιμοποιούνται και εξειδικευμένα πακέτα λογισμικού, όπως Στατιστικής, Προγραμματισμού, Ανάπτυξης Μαθηματικών Μοντέλων, Ανάλυσης Χωρικής Πληροφορίας, Μαθηματικών, καθώς επίσης και ειδικά προγράμματα για συγκεκριμένες εφαρμογές στις θαλάσσιες επιστήμες. Το Εργαστήριο Πληροφορικής χρησιμοποιείται για την διενέργεια εργαστηριακών ασκήσεων σε σειρά μαθημάτων του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών. Ενδεικτικά αναφέρονται τα Μαθηματικά, Πληροφορική και Προγραμματισμός, Στατιστική, Αριθμητική Ανάλυση, Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, Εφαρμογές ΓΣΠ στο θαλάσσιο περιβάλλον, Τηλεπισκόπηση και Οργάνωση πληροφορίας, Δορυφορική Ωκεανογραφία, Φυσική Ωκεανογραφία. Επίσης, το Εργαστήριο Πληροφορικής χρησιμοποιείται για την εκπόνηση πτυχιακών εργασιών και την υποστήριξη παράπλευρων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών, όπως η συγγραφή εργασιών, η ανάπτυξη βάσεων δεδομένων στα πλαίσια ερευνητικών εργασιών, η στατιστική επεξεργασία δεδομένων και η αναζήτηση βιβλιογραφίας. Τέλος, το Εργαστήριο Πληροφορικής υποστηρίζει τις ανάγκες των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών του Τμήματος. Στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας έχουν αναπτυχθεί και εξοπλιστεί επίσης ερευνητικά εργαστήρια, τα οποία υποστηρίζουν την εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων αλλά παράλληλα και την εκπαιδευτική λειτουργία (εκπόνηση πτυχιακών εργασιών και διατριβών εξειδίκευσης και διδακτορικών εργασιών). Η ~ 165 ~

166 διαδικασία θεσμοθέτησης Εργαστηρίων στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας είναι σε εξέλιξη. Ερευνητικά εργαστήρια που λειτουργούν στο Τμήμα είναι: (Α) Εργαστήριο Xημικών Διεργασιών και Υδατικής Τοξικολογίας. Παρέχει εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο και συγκεκριμένα εκπονούνται πτυχιακές εργασίες των φοιτητών/τριών του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών, καθώς και εργασίες εξειδίκευσης των φοιτητών/τριών του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών Διαχείριση Παράκτιων Περιοχών. Επίσης προσφέρει τις υπηρεσίες του σε Ελληνικούς, Ευρωπαϊκούς, Διεθνείς, Δημόσιους και Ιδιωτικούς Φορείς, και συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα. Οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν: Συστηματική παρακολούθηση παραμέτρων ποιότητας του παράκτιου περιβάλλοντος σε νερά (θρεπτικά, χλωροφύλλη α, διαλυτός οργανικός άνθρακας κλπ) και σε ιζήματα (χλωροφύλλη α, βιοχημική σύσταση οργανικής ύλης). Aνάπτυξη και βελτιστοποίηση αναλυτικών μεθόδων ποιοτικού και ποσοτικού προσδιορισμού οργανικών ενώσεων, σε νερά, ιζήματα και υδρόβιους οργανισμούς, της κατηγορίας των οργανοχλωριωμένων και των οργανοφωσφορικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων, φαρμακευτικών ουσιών κλπ. Παρακολούθηση υπολειμματικών συγκεντρώσεων φυτοπροστατευτικών προϊόντων, πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων κλπ σε νερά, εδάφη και υδρόβιους οργανισμούς. Μελέτη αβιοτικών και βιοτικών διεργασιών (υδρόλυση, ρόφηση, φωτοδιάσπαση, κλπ), που καθορίζουν την τύχη και συμπεριφορά των ρύπων σε περιβαλλοντικά υποστρώματα (έδαφος, νερά, ιζήματα) Προχωρημένες οξειδωτικές μέθοδοι απορύπανσης (ΠΟΜΑ)-Φωτοχημική οξείδωση και φωτοκατάλυση οργανικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε διάφορα περιβαλλοντικά υποστρώματα. Μελέτη των επιπτώσεων εν δυνάμει τοξικών ουσιών ή μιγμάτων αυτών σε θαλάσσιους οργανισμούς (μικροφύκη, εχινόδερμα). Προσδιορισμός των παραπροϊόντων χλωρίωσης (ΠΠΧ) σε πόσιμα νερά. Ο εργαστηριακός εξοπλισμός (εκτιμώμενης αξίας ) του Εργαστηρίου Xημικών Διεργασιών και Υδατικής Τοξικολογίας περιλαμβάνει: Αέριο χρωματογράφο SHIMADZU model QP2010 Plus, εφοδιασμένο με (α) ανιχνευτή φασματογράφο μάζας (MS), (β) ανιχνευτή φλόγας ιονισμού (FID) Αέριο χρωματογράφο Hewlett Packard model HP5890 series II, εφοδιασμένο με (α) ανιχνευτή σύλληψης ηλεκτρονίων (ECD), (β) ανιχνευτή αζώτου-φωσφόρου (NPD) ~ 166 ~

167 Φασματοφωτόμετρο φθορισμού Perkin Elmer model LS 55 Συσκευή ατομικής απορρόφησης Varian model AA30 αποτελούμενη από (α) κεντρική μονάδα ΑΑS φλόγας, (β) ηλεκτροθερμαινόμενο φούρνο γραφίτη, (γ) συσκευή υδριδίων Αναλυτή οργανικού άνθρακα, Tekmar-Dohrmann model Apollo 9000 Φασματοφωτόμετρο διπλής δέσμης Hitachi model 2800U UV-Vis Digilab Φασματοφωτόμετρο απλής δέσμης Varian model Cary 50 UV-Vis Πλήρες σύστημα εκχύλισης υπερκρίσιμου σημείου Isco model SFX 220 Πλήρες σύστημα εκχύλισης- προσυγκέντρωσης στερεής φάσης Supelco Περιστροφικό συμπκυκνωτήρα Heidolph Μικροσκόπια (Olympus, Walter) Θάλαμο Σταθερών Συνθηκών ανάπτυξης φυτικών οργανισμών Θάλαμο προσδιορισμού ΒOD, Φούρνοι ξήρανσης, κ.λ.π. Στο Εργαστήριο Xημικών Διεργασιών και Υδατικής Τοξικολογίας απασχολούνται 2 μέλη ΔΕΠ, ένας συμβασιούχος βάσει του ΠΔ 407/80, 1 μέλος ΕΤΕΠ, υποψήφιοι διδάκτορες, μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές/τριες. (Β) Εργαστήριο Θαλάσσιας Βιολογίας και Οικολογίας. Έχει ως γενικό ερευνητικό αντικείμενο την οικολογία παρακτίων οικοσυστημάτων. Επιμέρους πεδία έρευνας και παροχής υπηρεσιών είναι η θαλάσσια ρύπανση, η εκτίμηση της οικολογικής ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος, η δυναμική του παράκτιου ευτροφισμού, η μικροβιολογία αλιευμάτων και τροφίμων, η μικροβιολογική ποιότητα των νερών κολύμβησης και πόσιμου νερού, η εκτίμηση της επικινδυνότητας και οι μηχανισμοί εξάρσεων τοξικών μικροφυκών, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από δραστηριότητες στην παράκτια ζώνη και η παράκτια διαχείριση. Επίσης ερευνητικά κυρίως πεδία ενασχόλησης του Εργαστηρίου είναι η ταξινομική και η βιοποικιλότητα θαλασσίων οργανισμών, η πρωτογενής παραγωγή, η ανάλυση τροφικών δικτύων και η δυναμική πληθυσμών θαλασσίων οργανισμών. Ο εργαστηριακός εξοπλισμός (εκτιμώμενης αξίας ) του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Βιολογίας και Οικολογίας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: Εξοπλισμός Πεδίου: Φορητό φθορισίμετρο TURNER Model 10-AU-005 Συσκευή μέτρησης αγωγιμότητας-θερμοκρασίας-βάθους CTD τύπου SEABIRD SBE-19 Υποθαλάσσιο φωτόμετρο Kahlsiko 268 WD305 Δίσκο Secchi Συσκευή GPS Οριζόντιους και κατακόρυφους δειγματολήπτες τύπου Van Dorn και Zobell Αρπάγη Van Veen ~ 167 ~

168 Εξοπλισμός Εργαστηρίου: Φασματοφωτόμετρο διπλής δέσμης VARIAN Series 634 Φασματοφωτόμετρο μονής δέσμης HITACHI DIGILAB U-1800 Ανάστροφο μικροσκόπιο MOTIC AE 31 Δύο μικροσκόπια OLYMPUS CH20 Μετρητής αιωρουμένων σωματιδίων Coulter Counter Επωαστικοί κλίβανοι Υδατόλουτρα ελεγχόμενης θερμοκρασίας και φωτισμού Ψυγειοκλίβανο Φυγοκεντρική συσκευή SIGMA 2-5 Λουτρό υπερήχων Στομάχερ Θολοσίμετρο Αγωγιμόμετρο Συστήματα ανακίνησης φιαλών Κλίβανο ξηράς αποστείρωσης Αυτόκαυστο Καταψύκτες, Ψυγεία Μικροσυσκευές (πεχάμετρα, θερμόμετρα, αναλυτικοί ζυγοί, υδατόλουτρα, αντλίες κενού) Στο Εργαστήριο Θαλάσσιας Βιολογίας και Οικολογίας απασχολούνται 3 μέλη ΔΕΠ, δύο συμβασιούχοι βάσει του ΠΔ 407/80, υποψήφιοι διδάκτορες, μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές/τριες. (Γ). Εργαστήριο Γεωπληροφορικής και Περιβαλλοντικών Εφαρμογών. Οι κύριες ερευνητικές δραστηριότητες του Εργαστηρίου εστιάζουν στη μελέτη του θαλάσσιου περιβάλλοντος, της παράκτιας ζώνης και των αλληλεπιδράσεων με την ατμόσφαιρα και βασίζονται στην ανάπτυξη χωρικών βάσεων δεδομένων, στην ανάπτυξη ή/και εφαρμογή κατάλληλων μεθοδολογιών και εργαλείων ανάλυσης και στατιστικών μοντέλων. Πιο συγκεκριμένα, κύριες δραστηριότητες αποτελούν η ανάπτυξη μεθοδολογιών για τη μελέτη της χωρικής και χρονικής κατανομής του φαινόμενου του ευτροφισμού σε παράκτιες ζώνες, η διάκριση των διαφορετικών επιπέδων ευτροφισμού, η μελέτη της κυκλοφορίας των υδάτων σε ανοιχτές θάλασσες και η παρακολούθηση της ποιότητας του νερού με συνδυασμό δορυφορικών δεδομένων και μετρήσεων πεδίου. Επίσης, με χρήση διαθέσιμων δορυφορικών δεδομένων από διάφορους δέκτες αναπτύσσονται κατάλληλοι αλγόριθμοι για την ανίχνευση και την ποσοτικοποίηση παραμέτρων που σχετίζονται με την ποιότητα του νερού και την κυκλοφορία των θαλασσίων μαζών. Τέλος, βασικό ερευνητικό πεδίο αποτελεί η ανάπτυξη εργαλείων για την ~ 168 ~

169 ολοκληρωμένη διαχείριση της παράκτιας ζώνης. Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνεται η ενοποίηση διαφορετικής προέλευσης δεδομένων σε μια κοινή βάση, όπως κοινωνικο-οικονομικά, περιβαλλοντικά ή δορυφορικά δεδομένα, και η συνθετική ανάλυσή τους με στόχο τη λήψη αποφάσεων. Η εφαρμογή πολυκριτηριακών μεθόδων ανάλυσης σε περιβάλλον ΓΣΠ χρησιμοποιείται επιτυχώς στην κατεύθυνση αυτή. Ο εργαστηριακός εξοπλισμός του Εργαστηρίου Γεωπληροφορικής και Περιβαλλοντικών Εφαρμογών περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: Τρεις (3) θέσεις εργασίας, workstation Windows XP Μία (1) θέση εργασίας, workstation Linux Τρεις (3) servers, Linux, Sun OS Plotter HP Designjet 500ps Plus Έγχρωμο εκτυπωτή Α3/Α4, HP Color Laserjet 9500 hdn Ασπρόμαυρο laser εκτυπωτή Α4, RiCOH AP410N Scanner A3, Mustek P3600 Ψηφιοποιητή Α3 Λογισμικά: ArcGIS, Erdas Imagine Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Όσον αφορά στις υποδομές της διδασκαλίας πρέπει να αξιολογηθούν οι χώροι διδασκαλίας και η επάρκειά τους, ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στα μαθήματα, η συλλογή της Βιβλιοθήκης καθώς και οι υποδομές των ερευνητικών εργαστηρίων και των εργαστηρίων ηλεκτρονικών υποδομών. Α) Η αξιολόγηση των χώρων διδασκαλίας και της επάρκειάς τους πρέπει να εξειδικευτεί σε σχέση με τον τύπο μαθήματος. Τα μαθήματα επιλογής και τα υποχρεωτικά μαθήματα γίνονται στο κτίριο «Παπαρίσβα» και μια αίθουσα του κτιρίου ΑΤΕ. Παρότι οι χώροι κρίνονται επαρκείς ως προς τη χωρητικότητα παρουσιάζουν σημαντικές ελλείψεις και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να κριθούν μάλλον ακατάλληλοι. Το κτίριο «Παπαρίσβα» είναι απρόσωπο, δεν προσελκύει ούτε τους διδάσκοντες, ούτε τους/τις φοιτητές/τριες, έχει κακή ακουστική, ενώ είναι απομακρυσμένο από άλλα κτίρια του Τμήματος (κτίριο ΑΤΕ, εργαστήριο Η/Υ, Γραμματεία, γραφεία διδασκόντων). Επιπλέον δεν συντηρείται καλά και υπάρχουν πολλά παράπονα για τον φωτισμό και τις συνθήκες προβολής οπτικού υλικού. Η αίθουσα της ΑΤΕ είναι μικρή (χωρητικότητα 35 ατόμων) και κατάλληλη μόνο για μαθήματα επιλογής. Οι ~ 169 ~

170 αίθουσες για τις πρακτικές ασκήσες/σεμινάρια είναι τέσσερις και βρίσκονται στο κτίριο της ΑΤΕ, το κτίριο ΟΑΕΔ και το κτίριο Καραντώνη. Επαρκούν για τις ανάγκες των μαθημάτων αυτών αλλά η διασπορά τους λειτουργεί αρνητικά. Η πρόσβαση ΑΜΕΑ είναι ακατάλληλη. Β) Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στα μαθήματα καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες του Τμήματος. Σε πολλά μαθήματα απαιτείται η χρήση οπτικοακουστικού υλικού που εξυπηρετούν προτζέκτορες και μηχανήματα αναπαραγωγής ήχου και εικόνας που είναι κατανεμημένα σε ασφαλή σημεία στο κτίριο της ΑΤΕ και στο κτίριο Καρατώνη, στα οποία οι διδάσκοντες έχουν άμεση πρόσβαση. Αντίστοιχη πρόσβαση υπάρχει σε φωτοτυπικά μηχανήματα στα τρία κτίρια γραφείων διδασκόντων για τις ανάγκες του διδακτικού έργου. Ωστόσο τα μηχανήματα αυτά είναι σχετικά παλαιά και πρέπει να αντικατασταθούν. Ο εργαστηριακός εξοπλισμός απαιτεί προσθήκες τόσο ως προς τα μηχανήματα που χρησιμοπιούνται όσοκαι ως προς τη συλλογή των εργαστηρίων. Οι φοιτητές/τριες του Τμήματος χρησιμοποιούν εντατικά το εργαστήριο Η/Υ στο κτίριο ΟΑΕΔ καθώς και το αντίστοιχο εργαστήριο της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών που βρίσκεται στο ίδιο κτίριο. Ωστόσο, πολλά μηχανήματα είναι σχετικά παλαιά, ιδιαίτερα αυτά του εργαστηρίου της Σχολής και χρήζουν αντικατάστασης, ενώ για τη συντήρησή τους δεν επαρκεί η μια ΕΤΕΠ που ταυτόχρονα είναι επιφορτισμένη για να καλύπτει τις ανάγκες της Γραμματείας, των διδασκόντων και της ιστοσελίδας του Τμήματος. Ο αριθμός των μηχανημάτων (συνολικά 19) δεν είναι δυνατόν να καλύψει τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες του Τμήματος (650). Το Τμήμα ανανεώνει μερικώς τον εξοπλισμό σε Η/Υ με δικούς του πόρους αποκλειστικά, τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Γ) Η συλλογή της Βιβλιοθήκης καλύπτει σε ένα βαθμό τις ανάγκες των προπτυχιακών και μεταπτυχικών φοιτητών. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετές ελλείψεις σε συγκεκριμένα πεδία, κυρίως στην Ιστορία, που θεραπεύει το Τμήμα. Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί η κτιριακή υποδομή της Βιβλιοθήκης. Παλαιό κτίριο, με περιορισμένους χώρους απόθεσης βιβλιών και ακόμη πιο περιορισμένο αναγνωστήριο. Στην πράξη είναι αδύνατο να εργαστούν εκεί περισσότεροι από φοιτητές/τριες, τη στιγμή που ο ~ 170 ~

171 φοιτητικός πληθυσμός των Τμημάτων της Μυτιλήνης έχει ξεπεράσει τις Αντίστοιχο πρόβλημα υπάρχει με τη συλλογή των βιβλίων που λόγω έλλειψης χώρων παραμένουν εκτός δυνατότητας πρόσβασης. Η δημιουργία μιας νέας σύγχρονης Βιβλιοθήκης που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της Πανεπιστημιακής Μονάδας Μυτιλήνης είναι επιτακτική. Ως προς το σύστημα διανομής συγγραμμάτων πρέπει να σημειωθεί ότι δεν είναι ευθύνη του Τμήματος, αλλά της πολιτείας. Ωστόσο πεποίθηση των διδασκόντων είναι ότι το σύστημα αυτό δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες κάλυψης του διδακτικού έργου, διότι τα συγγράμματα μοιράζονται αργά, πολλές φορές δύο μήνες μετά την έναρξη των μαθημάτων, γεγονός που επιβαρύνει σημαντικά την εκπαιδευτική διαδικασία. Επιπλέον, έχει πολλές φορές επισημανθεί σε συζητήσεις στη Γενική Συνέλευση ότι το σύστημα διανομής δεν καταργεί απαραίτητα το ένα και μοναδικό σύγγραμμα παρά τις δυνατότητες που δίνει, έτσι ώστε να υπάρχει επιλογή από δύο ή και περισσότερες ομάδες εγχειριδίων που αθροιστικά καλύπτουν την ύλη. Τμήμα Γεωγραφίας Η υφιστάμενη κατάσταση των υποδομών/ εξοπλισμών παρουσιάζει χαρακτηριστικά που περιγράφονται λεπτομερώς σε εσωτερικό έγγραφο της Επιτροπής Υποδομών προς την Γενική Συνέλευση Τμήματος Γεωγραφίας ως ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΙΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ (ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ & ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ), και συνοψίζονται κυρίως σε: προβλήματα συντήρησης και επισκευών των κτιριακών εγκαταστάσεων (διδακτικών χώρων, εργαστηρίων, γραφείων, γενικών υποδομών και περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου)--θέματα κρίσιμα που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος ελλείψεις υλικών και εξοπλισμών (όργανα, εξειδικευμένες συσκευές, Η/Υ, περιφερειακά, εποπτικά μέσα, έπιπλα, αντιδραστήρια, αναλώσιμα, εκπαιδευτικό υλικό, λογισμικά, κλπ) για πλήρη κάλυψη των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών/ δραστηριοτήτων του Τμήματος μη στελέχωση με ανθρώπινο δυναμικό των εκπαιδευτικών και ερευνητικών εργαστηρίων του Τμήματος, που για αυτόν τον λόγο παρουσιάζουν αδυναμίες και δυσλειτουργίες σε διάφορους τομείς. ~ 171 ~

172 Ειδικότερα, το Εργαστήριο Γεωπληροφορικής διαθέτει συνολικά 42 θέσεις εργασίας (29 σε μεγάλη αίθουσα και 13 σε μικρή αίθουσα). Στο άμεσο μέλλον (μόλις γίνει η προμήθεια νέων γραφείων και υπολογιστών) στη μεγάλη αίθουσα θα τοποθετηθούν άλλοι 7 Η/Υ. Και οι δύο χώροι διαθέτουν προβολικό σύστημα. Το εργαστήριο των μεταπτυχιακών φοιτητών, το οποίο και υπάγεται στο Εργαστήριο Γεωπληροφορικής, διαθέτει συνολικά 24 θέσεις εργασίας. Από αυτές τις 24 θέσεις εργασίας πρέπει να ανανεωθούν οι 9 (λόγω παλαιότητας), αλλά και αυτό θα γίνει μόλις ολοκληρωθούν οι προμήθειες. Από τις 6 αίθουσες διδασκαλίας, μόνο οι Α, Β και Γ διαθέτουν προβολικό σύστημα και στο άμεσο μέλλον θα τοποθετηθεί και στην αίθουσα Δ. Οι αίθουσες Ε και ΣΤ στερούνται προβολικού συστήματος. Έχει ήδη γίνει μία συζήτηση στα πλαίσια της Επιτροπής Υποδομών και έχει τεθεί σαν στόχος να βελτιωθεί η κατάσταση των αιθουσών (να αφαιρεθεί ο πάγκος, να αγοραστεί κάποιο έδρανο και έπιπλο για τον υπολογιστή κ.α.), ώστε να είναι δυνατή η ταυτόχρονη προβολή και η χρήση του πίνακα. Οι υπολογιστές που χρησιμοποιούνται είναι πολύ παλιοί, αλλά πρέπει να ανανεωθούν και αυτοί όταν γίνει η προμήθεια νέων υπολογιστών. Τμήμα Κοινωνιολογίας Ως προς τις διαθέσιμες υποδομές και εξοπλισμούς για το Τμήμα Κοινωνιολογίας σημειώνονται τα εξής : Διατίθενται πέντε αίθουσες διδασκαλίας, μεταξύ των οποίων και ένα Αμφιθέατρο, οι οποίες εξυπηρετούν τις διδακτικές ανάγκες τριών Τμημάτων της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Κοινωνιολογία, Κοινωνική Ανθρωπολογία και Ιστορία, Πολιτισμική Τεχνολογία και Επικοινωνία) με υψηλό αριθμό φοιτητών/τριών κάθε ένα από αυτά. Πέρα από τις ανάγκες των αιθουσών για τις παραδόσεις μαθημάτων οξύ είναι το πρόβλημα αναφορικά με τις μικρές αίθουσες για σεμιναριακά μαθήματα, τα οποία έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια στο Πρόγραμμα Σπουδών. Τέτοια αίθουσα υπάρχει μόνο μία, στην οποία ταυτόχρονα πραγματοποιούνται μαθήματα μεταπτυχιακών σπουδών, αλλάζοντας τη διαρρύθμιση της αίθουσας, λόγω του μεγάλου αριθμού μεταπτυχιακών φοιτητών, συνεδριάσεις του Τμήματος κλπ. Λόγω της ανάπτυξης του Τμήματος και της οργάνωσης νέων Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων το πρόβλημα των σεμιναριακών αιθουσών είναι εξαιρετικά μεγάλο και πρέπει να αναζητηθεί άμεσα λύση. Για τους διαθέσιμους εξοπλισμούς σημειώνονται τα εξής : ~ 172 ~

173 Στο κτίριο Παπαρίσβα (διδακτικός χώρος) υπάρχουν: 1 φορητός Η/Υ, 1 βιντεοπροβολέας, 1 βίντεο, 1 DVD player. Στο κτίριο Max Weber (διδακτικός χώρος) υπάρχουν: 1 φορητός Η/Υ, 2 βιντεοπροβολείς, 1 βίντεο, 1 DVD player, 1 τηλεόραση, 1 φωτοτυπικό μηχάνημα, 1 προβολέας διαφανειών. Στο Εργαστήριο Η/Υ υπάρχουν: 20 μονάδες Η/Υ + Οθόνες για τους/τις φοιτητές/τριες, 1 μονάδα Η/Υ + προβολέας για τη θέση καθηγητή, 1 βιντεοπροβολέας, 1 βίντεο, 1 scanner Α4, 1 scanner Α3, 1 εκτυπωτής Α4, 1 εκτυπωτής Α3 laser, 1 εκτυπωτής A3 inkjet, 1 φωτοτυπικό, 2 φορητοί Η/Υ, 1 plotter, 3 προβολείς διαφανειών. Στο Εργαστήριο Κοινωνιολογίας της Νεότητας του Ελευθέρου Χρόνου και του Αθλητισμού υπάρχουν: 6 μονάδες Η/Υ + Οθόνες, 1 πολυμηχάνημα, 1 τηλεόραση, 1 εκτυπωτής Α4. Στο Εργαστήριο Κοινωνιολογίας της Εργασίας υπάρχουν: 3 μονάδες Η/Υ + Οθόνες, 1 scanner A4, 1 εκτυπωτής Α4. Στο Εργαστήριο Κοινωνικής και Πολιτισμικής Ψηφιακής Τεκμηρίωσης υπάρχουν: 6 μονάδες Η/Υ + Οθόνες, 1 τηλεόραση, 2 scanner A4, 3 εκτυπωτές Α4 laser, 1 εκτυπωτή Α4 inkjet, 2 fax, 1 plotter, 1 φωτοτυπικό. Στο Εργαστήριο Κοινωνικών και Πολιτικών Θεσμών υπάρχουν: 3 μονάδες Η/Υ, 1 fax, 1 πολυμηχάνημα, 1 εκτυπωτής Α4. Συνολικά στο Τμήμα υπάρχουν 72 μονάδες Η/Υ. Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Το ακ. έτος , οι εκπαιδευτικές υποδομές του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας περιγράφονται ακολούθως. i. Διδακτικοί χώροι Οι κύριες εκπαιδευτικές δραστηριότητες (διαλέξεις, εργαστηριακά μαθήματα) του Τμήματος στεγάζονται σε ενοικιαζόμενα κτίρια στο κέντρο της πόλης της Μυτιλήνης, και συγκεκριμένα: 1. Διώροφο κτίριο με σοφίτα στην οδό Τυρταίου 4 (493 τ.μ.), όπου στεγάζεται (μεταξύ άλλων): ~ 173 ~

174 Χώρος με υλικοτεχνικές υποδομές που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών (π.χ. εκπόνηση εργασιών, κλπ.) 2. Διώροφο κτίριο στην οδό Πατριάρχου Γρηγορίου 13 (292 τ.μ.) όπου στεγάζονται τα παρακάτω: Εκπαιδευτικές υποδομές και χώροι που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση των εργαστηριακών μαθημάτων του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών (1ος όροφος) Εκπαιδευτικές υποδομές και χώροι που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση των εργαστηριακών μαθημάτων του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών (ισόγειο) 3. Διώροφο κτίριο στην οδό Δεκελείας και Αρχιπελάγους (926 τ.μ.), το οποίο περιλαμβάνει αμφιθέατρο και δύο ακόμη αίθουσες διδασκαλίας και χρησιμοποιείται από τη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ένας αριθμός θεωρητικών διαλέξεων των μαθημάτων του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών λαμβάνουν χώρα σε μία αίθουσα (85 τ.μ.) ειδικά διαμορφωμένη, η οποία βρίσκεται στον αύλειο χώρο της Μητρόπολης Μυτιλήνης. ii. Εξοπλισμός χώρων για την υλοποίηση των εργαστηριακών μαθημάτων Για το σκοπό αυτό υπάρχουν δύο (2) ειδικά διαμορφωμένοι χώροι στο κτίριο της οδού Πατριάρχου Γρηγορίου 13. Ο πρώτος χώρος βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου αυτού και είναι εξοπλισμένος με εικοσι δύο (22) ηλεκτρονικούς υπολογιστές και έναν (1) δικτυακό εκτυπωτή. Ο χώρος αυτός καλύπτει τις εργαστηριακές ανάγκες του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών. Ο δεύτερος χώρος βρίσκεται στον 1ο όροφο του κτιρίου της οδού Πατριάρχου Γρηγορίου 13 και είναι εξοπλισμένος με δεκατέσσερις (14) ηλεκτρονικούς υπολογιστές τελευταίας τεχνολογίας και έναν (1) δικτυακό εκτυπωτή. Ο χώρος αυτός καλύπτει τις ανάγκες του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών. Τέλος, στο κτίριο της οδού Τυρταίου υπάρχει χώρος ειδικά διαμορφωμένος για να καλύψει τις ανάγκες των φοιτητών/τριών (εκπόνηση εργασιών, κλπ). Ο χώρος αυτός είναι εξοπλισμένος με είκοσι ένα (21) ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τέσσερις (4) δικτυακούς εκτυπωτές. ~ 174 ~

175 Όλοι οι υπολογιστές έχουν εγκατεστημένα τα απαραίτητα λογισμικά για την διεξαγωγή τόσο των εργαστηριακών μαθημάτων όσο και για τις ανάγκες των φοιτητών/τριών. iii. Εξοπλισμός αιθουσών διδασκαλίας Για το προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, οι χώροι διδασκαλίας των μαθημάτων είναι κοινοί για όλα τα Τμήματα της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και βρίσκονται στο κτίριο επί των οδών Δεκελείας και Αρχιπελάγους. Πιο συγκεκριμένα στο κτίριο αυτό υπάρχει ένα (1) αμφιθέατρο και τρεις (3) αίθουσες. Οι χώροι αυτοί είναι πλήρως εξοπλισμένοι με εποπτικά μέσα. Βασικός εξοπλισμός υπάρχει εγκατεστημένος και στην Αίθουσα της Μητρόπολης. Το Τμήμα διαθέτει φορητό εξοπλισμό που όμως θα πρέπει να εγκαθίσταται και κατόπιν να αφαιρείται σε κάθε μάθημα. iv. Υποδομή σε λογισμικό Για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των Προγραμμάτων Σπουδών, το Τμήμα διαθέτει λογισμικά εργαλεία διαφόρων δυνατοτήτων. Ενδεικτικά αναφέρονται τα παρακάτω: Λογισμικά για ανάπτυξη προγραμματιστικών εφαρμογών (π.χ. προγραμματιστικό περιβάλλον για Java, C, C++, Visual Basic, Delphi, Pascal, Fortan Visual Studio, κλπ.) Λογισμικά για σχεδιασμό και υλοποίηση ιστοσελίδων Λογισμικά για επεξεργασία εικόνας Λογισμκά για δημιουργία και επεξεργασία ανυσματικών γραφικών Λογισμικά για επεξεργασία ψηφιακού βίντεο Λογισμικά για επεξεργασία ψηφιακού ήχου Λογισμικά για δημιουργία 2D και 3D γραφικών Λογισμικά εργαλεία για διάφορες άλλες χρήσεις, όπως: ColdFusion Server 5.0 Enterprise ColdFusion Ultradev 4.0 Studio HPS Ithink MS-SQL Server Enterprise Adobe Photoshop Adobe Adobe After Effects ~ 175 ~

176 Macromedia Flash Macromedia Director Arc-GIS 9.0 full lic., κ.ά. v. Συσχέτιση αρ. Η/Υ με αρ. φοιτητών Ο αριθμός των διαθέσιμων Η/Υ για τις εκπαιδευτικές ανάγκες του Τμήματος το ακ. έτος είναι 55, δηλ. 1 Η/Υ ανά 18 φοιτητές/τριες. Η αναλογία αυτή διαφοροποιείται (1 Η/Υ ανά 10 φοιτητές/τριες) αν στον παραπάνω αριθμό προστεθούν οι 49 Η/Υ, καθώς και ένα σύστημα Εικονικής Πραγματικότητας (τύπου ImmersaDesc) που βρίσκονται στα Ερευνητικά Εργαστήρια του Τμήματος και οι οποίοι χρησιμοποιούνται από τους υποψήφιους διδάκτορες καθώς και από μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες που υλοποιούν την διπλωματική τους εργασία σε πεδία συναφή με τις ερευνητικές δραστηριότητες των εργαστηρίων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η συνεχής αύξηση του αριθμού των εισακτέων (153 το ακ. έτος , 200 το ακ. έτος ), καθώς και η ανάγκη συχνής ανανέωσης/βελτίωσης του τεχνολογικού εξοπλισμού δημιουργεί ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες σε εκπαιδευτικές υποδομές και εξοπλισμό. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων υπάρχουν 4 αίθουσες διδασκαλίας, δύο από τις οποίες βρίσκονται στο ισόγειο και δύο στον πρώτο όροφο του κτηρίου. Η μεγάλη αίθουσα του ισογείου έχει χωρητικότητα 120 θέσεων. Η αίθουσα συνελεύσεων του ισογείου έχει χωρητικότητα 30 θέσεων. Η μεγάλη αίθουσα του ορόφου έχει χωρητικότητα 100 θέσεων. Η μικρή αίθουσα του ορόφου έχει χωρητικότητα 50 θέσεων. Επίσης, λειτουργεί και ως αίθουσα διδασκαλίας το μεγάλο αμφιθέατρο της Σχολής Επιστημών της Διοίκησης, χωρητικότητας 160 θέσεων. Όλες οι αίθουσες διαθέτουν υαλοπίνακα, οθόνη προβολής, μόνιμο και στερεωμένο βιντεοπροβολέα, διαφανειοσκόπιο (στις περισσότερες από αυτές). Οι αίθουσες διαθέτουν θέρμανση, αρκετά καλή ηχομόνωση, ενσύρματο δίκτυο για πρόσβαση στο internet. Επίσης, η μεγάλη αίθουσα του ισογείου διαθέτει μικροφωνική εγκατάσταση για τη διδασκαλία των αγγλικών, ενώ η μικρή αίθουσα του ισογείου διαθέτει τηλεόραση και βίντεο, που όμως δε λειτουργούν μαζί. ~ 176 ~

177 Στο υπόγειο του κτιρίου βρίσκεται το οπτικοακουστικό κέντρο για τη διδασκαλία των αγγλικών, το οποίο είναι πλήρως εξοπλισμένο. Διαθέτει κονσόλα με 24 μαγνητόφωνα, 24 θέσεις εργασίας με ακουστικά και μονάδες ελέγχου. Επίσης, στο χώρο αυτό υπάρχει τηλεόραση, βίντεο και υαλοπίνακας. Το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων διαθέτει δύο υπολογιστικά κέντρα. Το πρώτο έχει 25 σταθμούς εργασίας (Η/Υ), με διπλάσιο αριθμό καθισμάτων, εκτυπωτή laser, υαλοπίνακα, οθόνη προβολής και φορητό βιντεοπροβολέα. Το δεύτερο υπολογιστικό κέντρο διαθέτει 13 σταθμούς εργασίας (Η/Υ), με διπλάσιο αριθμό καθισμάτων, 2 εκτυπωτές laser, ο ένας εκ των οποίων έγχρωμος, σαρωτή, πίνακα, οθόνη προβολής, φορητό βιντεοπροβολέα, καθώς και πεντακάναλο σύστημα ήχου Dolby - surround. Τα υπολογιστικά κέντρα διαθέτουν κλιματισμό, όμως μόνο ένα από τα τρία λειτουργεί ικανοποιητικά, ενώ ο κλιματισμός του δεύτερου υπολογιστικού κέντρου είναι εκτός λειτουργίας. Τα υπολογιστικά κέντρα διαθέτουν το απαραίτητο λογισμικό για την πραγματοποίηση των μαθημάτων, καθώς και την εξυπηρέτηση των φοιτητών/τριών. Τέλος, τα υπολογιστικά κέντρα διαθέτουν σύστημα πυρασφάλειας. Το Εργαστήριο Ποσοτικών Μεθόδων στεγάζεται στο Μιχάλειο Κτίριο, έδρα της Σχολής Επιστημών της Διοίκησης. Το Εργαστήριο διαθέτει γραφεία για τους διδάσκοντες Ποσοτικών Μεθόδων, καθώς και ένα χώρο συναντήσεων και συνεργασίας. Στους χώρους του εργαστηρίου υπάρχει ο απαιτούμενος εξοπλισμός πληροφορικής (υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές) και fax. Στους υπολογιστές του Εργαστηρίου υπάρχουν εγκατεστημένες ειδικές στατιστικές εφαρμογές, όπως SPSS, MINITAB, LINDO, WinQSB. Για τις ανάγκες διδασκαλίας μαθημάτων ή για πρόσθετες ερευνητικές ανάγκες, χρησιμοποιούνται οι αίθουσες και τα υπολογιστικά κέντρα του Τμήματος, στα οποία επίσης υπάρχουν εγκατεστημένες οι απαιτούμενες εφαρμογές λογισμικού. Το Ερευνητικό Εργαστήριο ΙΡΙΣ στεγάζεται σε μία αίθουσα του υπογείου του Μιχάλειου κτιρίου. Διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό πληροφορικής (6 Η/Υ, έγχρωμο laser εκτυπωτή, καθώς και πολυμηχάνημα). Στην αίθουσα αυτή ~ 177 ~

178 γίνονται και οι συναντήσεις των μελών του εργαστηρίου. Το εργαστήριο διαθέτει εξυπηρετητή (web server) για την ικανοποίηση των αναγκών του, ιδιαίτερα στον τομέα της τηλεκπαίδευσης (elearning). Θα πρέπει να αναφερθεί ότι σε όλα τα μόνιμα μέλη ΔΕΠ, καθώς και στον εξοπλισμό των εργαστηρίων διατίθεται φορητός Η/Υ, για την κάλυψη του διδακτικού και ερευνητικού τους έργου. Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ Το Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΜΒΑ διαθέτει 4 αίθουσες διδασκαλίας: Ισόγειο: 1 αίθουσα χωρητικότητας 42 ατόμων και 2 αίθουσες χωρητικότητας 16 ατόμων. 2 ος όροφος: 1 αίθουσα χωρητικότητας 22 ατόμων. Οι αίθουσες διαθέτουν υαλοπίνακα, 3 σταθερούς Η/Υ και ένα φορητό, 2 βιντεοπροβολείς και 2 προβολείς διαφανειών, για την πραγματοποίηση του διδακτικού έργου. Επίσης διατίθεται τηλεόραση και βίντεο. Το υπολογιστικό κέντρο του ΜΒΑ διαθέτει 19 Η/Υ, πρόσφατα αναβαθμισμένους, με διπλάσιο αριθμό καθισμάτων, βιντεοπροβολέα, 2 εκτυπωτές laser (ασπρόμαυρο και έγχρωμο), σαρωτή και πίνακα. Το γραφείο διδασκόντων και υποψηφίων διδακτόρων ιέχει 3 θέσεις εργασίας με αντίστοιχο αριθμό Η/Υ, 2 εκτυπωτές και φωτοτυπικό. Όλοι οι χώροι διαθέτουν κλιματισμό. Δ.Π.Μ.Σ. «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού» Το Δ.Π.Μ.Σ. Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού στεγάζεται στο Καρράδειο κτίριο. Διαθέτει μία αίθουσα διδασκαλίας, με πίνακα, Η/Υ, βιντεοπροβολέα και κλιματισμό. Περιλαμβάνει 40 θέσεις. Το μεταπτυχιακό έχει 3 υπολογιστικά κέντρα. Το πρώτο έχει 10 σταθμούς εργασίας (Η/Υ), από τους οποίους όμως οι 5 είναι παλαιάς τεχνολογίας, με 12 θέσεις καθισμάτων. Το υπολογιστικό κέντρο διαθέτει εκτυπωτή laser και σαρωτή. Το δεύτερο έχει 3 σταθμούς εργασίας (Η/Υ), με 4 θέσεις καθισμάτων και εκτυπωτή laser. Το τρίτο χρησιμοποιείται από τους υποψήφιους διδάκτορες, έχει 4 σταθμούς εργασίας (Η/Υ), με 4 θέσεις καθισμάτων και εκτυπωτή laser. Το γραφείο του διευθυντή διαθέτει Η/Υ, εκτυπωτή, τηλεόραση και βίντεο. Επίσης, στο Καρράδειο κτίριο στεγάζεται το Εργαστήριο Τουριστικών Ερευνών και Μελετών, το οποίο όμως δε διαθέτει εξοπλισμό πληροφορικής. Τέλος, το Δ.Π.Μ.Σ. Σ.Δ.Π.Τ. διαθέτει και φορητό υπολογιστή για την εξυπηρέτηση των αναγκών του. ~ 178 ~

179 Τμήμα Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης Το Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης κατά το ακαδημαϊκό έτος στεγαζόταν στην οδό Μητροπολίτου Φωστίνη 31 στην Παραλιακή Λεωφόρο Χίου Βροντάδου Καρδαμύλων (πλησίον των Φοιτητικών Κατοικιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου). Διέθετε 5 αίθουσες διδασκαλίας, 4 αίθουσες εργαστηρίων, υπολογιστικό κέντρο, καθώς και γραφεία διοικητικών υπηρεσιών και διδασκόντων. Το κτηριακό συγκρότημα παρουσίαζε σημαντικές ελλείψεις, περιορισμούς και κατασκευαστικά προβλήματα. Επίσης, η εγκατάσταση εμπορικών επιχειρήσεων στο ίδιο κτηριακό συγκρότημα δεν συμφωνούσε με την εικόνα ακαδημαϊκού ιδρύματος. Τον Ιούνιο του 2009 ξεκίνησε η διαδικασία μεταστέγασης του Τμήματος σε νέα κτήρια στις οδούς: Κουντουριώτου 41 και 45 και Ασωμάτων 10 στην πόλη της Χίου, συνολικής επιφάνειας περίπου 1900 τ.μ. Η διαδικασία μεταστέγασης ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του Στα νέα κτήρια λειτουργούν αίθουσες διδασκαλίας, γραφεία Γραμματείας, γραφεία Διδασκόντων, αίθουσα συνεδριάσεων των συλλογικών οργάνων του Τμήματος, κέντρα Υπολογιστών, Εργαστήρια κ.λπ. Τμήμα Μαθηματικών Υπάρχουν 5 διαθέσιμες αίθουσες διδασκαλίας των οποίων οι 2 είναι των 70 ατόμων, 2 των 20 και 1 είναι των 35 ατόμων. Δεδομένου του αριθμού των εισακτέων, είναι σαφές ότι η χωρητικότητα των αιθουσών δεν είναι αρκετή, ώστε να μπορέσει να δεχτεί το συνολικό αριθμό των εισακτέων με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ιδιαίτερα μεγάλα προβλήματα χώρου και ιδιαίτερα στα υποχρεωτικά μαθήματα των πρώτων ετών. Επιπλέον, οι αίθουσες βρίσκονται σε νεοκλασικό ανακαινισμένο κτίριο, το οποίο έχει σημαντικά προβλήματα προσβασιμότητας και ασφάλειας (ελλείψεις σε εξόδους κινδύνου, ραμπες πρόσβασης, κ.λ.π.). εργαστήρια Για τις εργαστηριακές ανάγκες των μαθημάτων υπάρχουν τρεις αίθουσες: δυο για τους προπτυχιακούς φοιτητές/τριες και μια για τους ~ 179 ~

180 μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες του Τμήματος. Στις αίθουσες αυτές υπάρχουν γραφεία Η/Υ, πίνακες μαρκαδόρου, εκτυπωτές και οθόνες προβολής για την παρουσίαση των μαθημάτων με ηλεκτρονικά μέσα (projector). εκπαιδευτικός εξοπλισμός Οι διδάσκοντες για την οργάνωση και παρουσίαση του μαθήματός τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν 2 φορητούς υπολογιστές και 2 projectors. Το Τμήμα Μαθηματικών έχει αγοράσει και χρησιμοποιεί το παρακάτω λογισμικό: RedHat Enterprise Linux (2 άδειες για τους εξυπηρετητές Μυρία και Μελίσσα), Mathematica 4, Matla, Cabri Geometry, ελληνικές γραμματοσειρές εργαστηριαός εξοπλισμός Σε κάθε εργαστήριο υπάρχούν Η/Υ, εκτυπωτές, σαρωτές, πίνακες μαρκαδόρου και οθόνες προβολής. ηλεκτρονικός εξοπλισμός Στη μια αίθουσα των εργαστηρίων των προπτυχιακών υπάρχουν 29 Η/Υ και ένας εκτυπωτής, στη δεύτερη 7 Η/Υ, ένας εκτυπωτής και έναν σαρωτής. Στην αίθουσα των εργαστηρίων των μεταπτυχιακών υπάρχουν 16 Η/Υ, ένας εκτυπωτής και ένας σαρωτής. Για την εξυπηρέτηση των διδασκόντων υπάρχει ένας Η/Υ ανά διδάσκοντα, πέντε εκτυπωτές, 1 σαρωτής, 1 φωτοαντιγραφικό και 2 Φαξ. αριθμός Η/Υ και συσχέτιση με τον αριθμό των φοιτητών/τριών 52 Η/Υ για 713 φοιτητές/τριες Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Α) Διδακτικοί Χώροι Μετά την εκκένωση του κεντρικού κτιρίου του Πανεπιστημίου, το οποίο αντιμετωπίζει στατικά προβλήματα, ολόκληρη η Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών μετεγκαταστάθηκε προσωρινά σε πρώην ξενοδοχείο. Σήμερα υπάρχει σημαντικότατο κτιριακό πρόβλημα με κορυφαίο την ανεπάρκεια των ~ 180 ~

181 διδακτικών χώρων. Το Π.Τ.Δ.Ε. αναγκάζεται να μοιράζεται 2 αμφιθέατρα και 5 αίθουσες με τα υπόλοιπα Τμήματα της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ενώ κάποια εργαστήρια λειτουργούν και ως αίθουσες διδασκαλίας (το θεσμοθετημένο Εργαστήριο Γλωσσολογίας, το μη θεσμοθετημένο Εργαστήριο Ιστορίας), ενώ άλλα δεν λειτουργούν καθόλου. Β) Εργαστήρια/Εξοπλισμός Υπάρχουν 5 Εργαστήρια: α). Εργαστήριο Γλωσσολογίας με αντικείμενο δραστηριότητας: i) την περιγραφή και ανάλυση της κοινής νεοελληνικής γλώσσας με βάση τον προφορικό λόγο, ii) τη συγκέντρωση διαλεκτικού υλικού για την κατάρτιση ειδικού «Διαλεκτολογικού Αρχείου», με σκοπό τη δημιουργία του γλωσσικού άτλαντα της Δωδεκανήσου, iii) τη μελέτη της διγλωσσίας στη Ρόδο και τη δίγλωσση εκπαίδευση γενικά και iv) τη διδακτική της νεοελληνικής γλώσσας. β) Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών Το Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών στεγαζόταν στο παλιό κτήριο του Πανεπιστημίου (αυτό που τώρα έχει κριθεί στατικά ακατάλληλο). Περιλάμβανε δύο αίθουσες από τις οποίες η μια είχε και παρασκευαστήριο. Όταν έγινε η μετακόμιση των υπηρεσιών και των γραφείων σε άλλα κτήρια (π.χ. Κλεόβουλος, Κάμειρος) δεν δόθηκε κάποιος χώρος για το εργαστήριο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο εξοπλισμός του εργαστηρίου να παραμένει μέχρι και σήμερα μέσα σε κιβώτια στο παλιό κτήριο. Την περασμένη χρονιά χρησιμοποιήθηκε ως εργαστήριο φυσικών επιστημών αυτό που υπάρχει στο 1 ο Γυμνάσιο Ρόδου. Πρόσφατα αποφασίστηκε να χρησιμοποιηθεί ως χώρος του εργαστηρίου μια αίθουσα καλλιτεχνικών μαθημάτων που υπάρχει στο κτήριο «Υπατία». Σχετικά με τον εξοπλισμό που είχε το εργαστήριο, σε αυτό συμπεριλαμβάνονταν πακτωμένοι πάγκοι εργασίας, καθίσματα τροχήλατα, ερμάρια, νιπτήρες και χοάνη απαγωγής αερίων. Διαθέτει επίσης το στοιχειώδη εξοπλισμό για την εκτέλεση απλών πειραμάτων φυσικής, χημείας και βιολογίας με τη μορφή επίδειξης. Ωστόσο, δεν υπάρχει ο κατάλληλος αριθμός οργάνων και υλικών προκειμένου να εργαστούν οι φοιτητές/τριες είτε ατομικά είτε σε ομάδες. Πολλά από τα όργανα που διαθέτει δεν είναι λειτουργικά. Επιπρόσθετα, υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις σε όργανα και υλικά απαραίτητα για την εκτέλεση πειραμάτων που υπάρχουν στα σχολικά βιβλία του Δημοτικού, ενώ απουσιάζουν συστήματα συγχρονικής λήψης και απεικόνισης για την πραγματοποίηση πρόσθετων πειραμάτων. γ) Εργαστήριο Καλλιτεχνικής Παιδείας. ~ 181 ~

182 Το εργαστήριο Καλλιτεχνικής Παιδείας εξυπηρετεί εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες σε θέματα τέχνης, κουλτούρας, επικοινωνίας και πολιτιστικής πολιτικής, καθώς και στα αντικείμενα: Ιστορία Τέχνης, Εισαγωγή στην Αισθητική, Ανθρωπολογία και Τέχνη, Κοινωνιολογία και Φιλοσοφία της Τέχνης και της Κουλτούρας, Πολιτισμικά μοντέλα, θέματα σύγχρονης πολιτισμικής θεωρίας. Σήμερα το Εργαστήριο Καλλιτεχνικής Παιδείας, δεν διαθέτει κάποιο κτιριακό χώρο στέγασης, επίσης ελλείπει εξολοκλήρου ο εργαστηριακός εξοπλισμός, προκειμένου να αξιοποιηθεί το ερευνητικό αρχείο που έχει δημιουργηθεί κυρίως από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες. Στις ανάγκες του καταγράφονται η έλλειψη μίας βιντεοκάμερας, ενός μαγνητοφώνου, καθώς και φορητών υπολογιστών, ενός μονίμου μέλους ΕΤΕΠ, καθώς και ενός ποσοστού εκ του προϋπολογισμού προκειμένου να διατεθεί για την υλοποίηση σεμιναρίων, ημερίδων, αλλά και επιστημονικής έρευνας. δ) Εργαστήριο Μαθηματικών: Το εργαστήριο Μαθηματικών, Διδακτικής και Πολυμέσων εξυπηρετεί εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες στα αντικείμενα των Μαθηματικών, της Διδακτικής και των εφαρμογών τους και ειδικότερα στην εκπαίδευση και κατάρτιση των φοιτητών/τριών του Τμήματος στη χρήση πολυμέσων, νέων μεθόδων και τεχνολογιών. Τα ανωτέρω γνωστικά αντικείμενα αναφέρονται: i) στη βασική έρευνα σε σύγχρονους τομείς της μαθηματικής επιστήμης, ii) στις εφαρμογές των Μαθηματικών σε νέες τεχνολογίες μετάδοσης της γνώσης, iii) στην τεχνολογία μαθηματικής εκπαίδευσης από απόσταση με συστήματα ανοικτά και ευέλικτα, iv) στην ανάπτυξη μαθηματικών εφαρμογών σε περιβάλλοντα πολυμέσων και ιδεατής πραγματικότητας σε ειδικούς τομείς εκπαίδευσης και κατάρτισης και v) στην ανάπτυξη υλικού μάθησης και διάδοσης των εφαρμογών των Μαθηματικών για ειδικές ομάδες χρηστών. ε) Εργαστήριο Κοινωνικής και Ιστορικής Έρευνας: Το «Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών» έχει ως βασικό στόχο του να αναπτύξει την Ιστορία και τις Κοινωνικές Επιστήμες σε συνδυασμό με τις νέες και ταχύτατες επιστημολογικές, θεσμικές και τεχνολογικές εξελίξεις που συντελούνται στον χώρο της εκπαίδευσης. Στεγάζεται σε έναν μικρό, αλλά πολυ-λειτουργικό χώρο του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης. Ο χώρος αυτός φιλοξενεί τις ακόλουθες επιστημονικές δραστηριότητες: σεμιναριακά μαθήματα, διαλέξεις, προβολές και παρουσιάσεις οπτικο-ακουστικού διδακτικού υλικού. Παράλληλα, ο ίδιος χώρος, χρησιμοποιείται και για την φιλοξενία μίας ευρείας ερευνητικής υποδομής. Η υποδομή αυτή υπάρχει και συνεχώς επεκτείνεται από ~ 182 ~

183 δωρεές και αγορές βιβλίων, αρχείων και οπτικο-ακουστικών διδακτικών μέσων. Με τον τρόπο αυτόν το Εργαστήριο κατορθώνει να μην είναι απλώς ένας χώρος όπου αποθηκεύεται υλικό και φιλοξενείται η επιστημονική δραστηριότητα των καθηγητών του Τμήματος. Επιπρόσθετα, γίνεται ένας ζωντανός χώρος, που βοηθά ερευνητές, μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες, προπτυχιακούς φοιτητές/τριες και το ενδιαφερόμενο κοινό. Ο χώρος σταδιακά έχει εξοπλιστεί, τόσο σε επίπεδο υλικοτεχνικής υποδομής, όσο και σε επίπεδο ερευνητικού υλικού. Παρουσιάζει όμως κάποιες πρόσθετες ανάγκες. Ειδικότερα: Για την ταξινομημένη τοποθέτηση του διαρκώς αυξανόμενου υλικού (βιβλία, dvds cds, αρχειακό υλικό) είναι απαραίτητη η προσθήκη νέων αποθηκευτικών χώρων: βιβλιοθήκη, συρταριέρες, αρχειοθήκη, cds-θήκη, dvd-θήκη, δελτιοθήκες. Για τον εξοπλισμό των τεσσάρων θέσεων εργασίας και των δύο θέσεων εργασίας ερευνητών/φοιτητών που υπάρχουν στο Εργαστήριο είναι απαραίτητες: τέσσερις (4) καρέκλες γραφείου τροχήλατες και δύο (2) PCs. Για την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων που φιλοξενεί το Εργαστήριο (προβολές, προετοιμασία πειραματικών διδασκαλιών, κλπ.) είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εξοπλισμού του με: ένα (1) βίντεο, έναν (1) βιντεπροβολέα, μία (1) βιντεοκάμερα και μία (1) συσκευή αποθήκευσης USB PEN 1.0 GB. Το πλούσιο ηλεκτρονικό υλικό που διαθέτει το Εργαστήριο, είναι χρήσιμο να εμπλουτίζεται με κάθε ευκαιρία. Προτείνεται λοιπόν η απόκτηση επιλεγμένων διδακτικών εργαλείων (ελληνικών, αλλά ιδίως διεθνών) από τις νέες κυκλοφορίες, τα οποία θα προσφέρουν πολύ περισσότερα από το κόστος τους και θα θέσουν το Τμήμα μας με γρήγορους ρυθμούς στην διδακτική πρωτοπορία. Τέλος, είναι γνωστό το πόσο δύσκολο είναι να εξυπηρετηθούν οι ερευνητικές δραστηριότητες χωρίς φωτοαντιγραφικό μηχάνημα. Η κάλυψη της έλλειψης αυτής, που είναι και από τις πλέον καίριες του Εργαστηρίου, θα εξυπηρετήσει πολλαπλώς τις εργασίες του (ερευνητικές και διδακτικές). Η μεγαλύτερη όμως ωφέλεια θα προκύψει από την δυνατότητα που θα δημιουργηθεί να επεκταθεί με σπάνιες εκδόσεις το σημερινό υλικό του. Θα αποκτηθεί δηλαδή για το Πανεπιστήμιο με τον τρόπο αυτόν, υλικό πολυτιμότατο τόσο για την ιστορική έρευνα, όσο και για τις άλλες κοινωνικές επιστήμες που διδάσκονται στο ΠΤΔΕ. Γ) Εκπαιδευτικός Εξοπλισμός: Υπάρχει ικανός αριθμός καθισμάτων και θρανίων, τα οποία ωστόσο μοιράζονται οι περίπου 900 φοιτητές/τριες του Τμήματος με τους/τις φοιτητές/τριες των υπολοίπων Τμημάτων της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών. Επίσης υπάρχουν πίνακες μαρκαδόρου σε κάθε αίθουσα, ενώ το Τμήμα διαθέτει και ορισμένα Μηχανήματα Προβολής (4), τα οποία δεν είναι επαρκή για τις ~ 183 ~

184 διδακτικές ανάγκες των διδασκόντων. Η ύπαρξη επίσης ενός φωτοαντιγραφικού μηχανήματος, δεν ανταποκρίνεται στις αυξημένες ανάγκες των διδασκόντων, αλλά και των φοιτητών/τριών, οι οποίοι καταφεύγουν σε επιπρόσθετη δαπάνη για τις φωτοτυπίες τους. Δεν υπάρχουν επίσης διαδραστικοί πίνακες διδασκαλίας, καθώς και συνεδριακός εξοπλισμός. Δ) Ηλεκτρονικός Εξοπλισμός: Τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος διαθέτουν από έναν φορητό υπολογιστή, καθώς και από έναν επιτραπέζιο στα γραφεία τους. Ωστόσο δεν υπάρχει εξοπλιστική δυνατότητα για τηλεδιασκέψεις, καθώς και υποδομές για μια ασύρματη δικτύωση του Τμήματος, ώστε να έχουν πρόσβαση όλοι οι φοιτητές/τριες. Παρόλο που στο Τμήμα λειτουργεί Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα με τίτλο: «Εκπαίδευση με Χρήση Νέων Τεχνολογιών», εξοπλισμένο με 26 Η/Υ, αυτοί δεν είναι αρκετοί για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες. Επίσης η μία αίθουσα Πληροφορικής λειτουργεί αποκλειστικά για τα μαθήματα και των τριών Τμημάτων της Σχολής. Η κτιριακή ανεπάρκεια έχει ως αποτέλεσμα 55 συνολικά ηλεκτρονικοί υπολογιστές να βρίσκονται μέσα στα κουτιά τους χωρίς να μπορούν να τοποθετηθούν πουθενά και το κυριότερο, οι φοιτητές/τριες να μην διαθέτουν ένα εργαστήριο για την άσκησή τους και τις εργασίες τους. Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Στο Τμήμα λειτουργούν έξι εργαστήρια, εκ των οποίων τέσσερα θεσμοθετημένα ερευνητικά εργαστήρια, ενώ δύο εργαστήρια βρίσκονται σε διαδικασία θεσμοθέτησης (ΦΕΚ) κατά τα δύο τελευταία χρόνια. (i) "Εργαστήριο Παιδαγωγικών και Ψυχολογικών Ερευνών και των Εφαρμογών τους" (ii) "Εργαστήριο Μαθησιακής Τεχνολογίας και Διδακτικής Μηχανικής" (iii) "Εργαστήριο Παιδικού Βιβλίου, Λόγου και Θεατρικού Παιχνιδιού" (iv) "Εργαστήριο Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Ερευνών" (v) "Εργαστήριο Πειραματικής Ψυχολογίας, Ψυχομετρικών Ερευνών και Κλινικών Εφαρμογών" (υπό θεσμοθέτηση) (vi) "Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Έρευνας για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Αγωγή" (υπό θεσμοθέτηση) Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία ~ 184 ~

185 Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων (ΣΥΡΟΣ) Το Τμήμα είχε σημαντικές ελλείψεις σε κατάλληλους χώρους πριν την παράδοση του κτηρίου του Α Γυμνασίου Ερμούπολης από τον εργολάβο που είχε αναλάβει την ανακαίνισή του. Από την άνοιξη του 2009 μεταφέρθηκαν πολλές αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια και γραφεία στο νέο κτήριο οπότε οι ανάγκες του Τμήματος καλύπτονται πολύ καλύτερα. Αυτή τη στιγμή το Τμήμα διαθέτει: 7 αίθουσες διδασκαλίας, εκ των οποίων η μία διαθέτει εξοπλισμό τηλεδιάσκεψης και η μία είναι αμφιθέατρο που χρησιμοποιείται και για άλλες χρήσεις (διαλέξεις, προβολή κνηματογραφικών ταινιών). 2 εργαστήρια υπολογιστών για μαθήματα και 2 εργαστήρια υπολογιστών για χρήση από τους προπτυχικούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες για τις εργασίες τους. 3 εργαστήρια για τα μαθήματα Studio 1 εργαστήριο με εξοπλισμό Rapid prototyping. Όλες οι αίθουσες διδασκαλίας διαθέτουν υπολογιστή και προβολικό μηχάνημα (projector). Συνολικά το Τμήμα διαθέτει 14 προβολικά μηχανήματα. Τα 4 εργαστήρια υπολογιστών του Τμήματος διαθέτουν συνολικά 108 υπολογιστές και 4 εκτυπωτές. Συνολικά υπάρχουν 113 υπολογιστές που διατίθενται αποκλειστικά για τη διδασκαλία των 676 φοιτητών (προπτυχιακών και μεταπτυχιακών) του Τμήματος. Πέραν του βασικού λογισμικού, το Τμήμα έχει 100 άδειες (for life) του Autocad 2010 και 110 άδειες for life του Proengineer/Promechanica wildfire 4M60. Το εργαστήριο Rapid prototyping διαθέτει 2 μηχανές τεχνολογίας FDM (Fused Deposition Modeling): Dimension Stratasys και Prodigy Plus Stratasys και προσεχώς αναμένεται μία νέα μηχανή τεχνολογίας SLA (stereolithography). Πέραν του εξοπλισμού των εργαστηρίων, όλοι οι διδάσκοντες και όλα τα μέλη του προσωπικού διαθέτουν υπολογιστή συνδεδεμένο με το διαδίκτυο. Ο εξοπλισμός των εργαστηρίων Studio πέραν των βασικών στοιχείων (καβαλέτα, πάγκοι εργασίας, υπολογιστής, προβολικό μηχάνημα) περιλαμβάνει και στυλό για σχεδίαση στον υπολογιστή κλπ. Ο εξοπλισμός είναι εν γένει ικανοποιητικός, αλλά σε δύο από τα εργαστήρια χρειάζεται αντικατάσταση των υπολογιστών, όπως και σε μερικά γραφεία διδασκόντων. Επίσης απαιτείται δημιουργία νέων εργαστηρίων (3D design, 2D design, εικονικής πραγματικότητας) προκειμένου να συμπληρωθεί η εργαστηριακή υποδομή του τμήματος. ~ 185 ~

186 Ένα ουσιώδες στοιχείο του της λειτουργίας του Τμήματος είναι η ενημέρωση μέσω του site που έχει δημιουργηθεί. Οι φοιτητές/τριες, το προσωπικό και οι επισκέπτες μπορούν να δουν: Στοιχεία για τα προγράμματα σπουδών, αναλυτική περιγραφή των μαθημάτων, κανονισμούς σπουδών, ωρολόγιο πρόγραμμα, το διδακτικό προσωπικό κλπ. Επίσης οι φοιτητές/τριες με χρήση προσωπικού κωδικού μπορούν να δουν τη βαθμολογία τους και να αιτηθούν online την έκδοση πιστοποιητικών, να εγγραφούν στα εξάμηνα και να κάνουν δηλώσεις μαθημάτων και γενικά να διεκπεραιώσουν πλήθος εργασιών χωρίς να μεταβούν στη Γραμματεία. Οι διδάσκοντες μπορούν να δουν και να εκτυπώσουν καταλόγους των εγγεγραμμένων φοιτητών ανά έτος ή μάθημα, να δουν τις φωτογραφίες τους κλπ. Επίσης έχει σχεδιαστεί και λειτουργεί από μέλος του Τμήματος το site Marine traffic που δίνει σε πραγματικό χρόνο τις θέσεις όλων των πλοίων, μια σημαντική προσφορά προς την Ελληνική και ειδικότερα τη νησιωτική κοινωνία. ~ 186 ~

187 8.3. Κτιριακές Υποδομές Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις σε πέντε νησιά του Αιγαίου (για το ακαδ. Έτος ) και κατά συνέπεια τα πανεπιστημιακά κτίρια είναι διασκορπισμένα στις αντίστοιχες πόλεις. Η αρχική προσέγγιση στα πανεπιστημιακά κτίρια, ήταν το Πανεπιστήμιο να ανακαινίσει και να αναζωογονεί κτίρια που συνδέονται με την τοπική πολιτιστική κληρονομιά. Η προσέγγιση αυτή εντάσσεται και στην προσπάθεια εγκαθίδρυσης διαύλων επικοινωνίας μεταξύ του Πανεπιστημίου και των τοπικών κοινοτήτων μέσω της συνέχειας των πολιτιστικών, ιστορικών και αρχιτεκτονικών δεσμών. Καθώς το μέγεθος του Πανεπιστημίου αυξάνεται, η προσέγγιση αυτή, εν μέρει εγκαταλείφθηκε, δεδομένου ότι αυτό το δίκτυο των κτιρίων μέσα στις πόλεις δεν μπορούσε να καλύψει τις διαρκώς αυξανόμενες πανεπιστημιακές ανάγκες στέγασης. Η τρέχουσα τάση είναι η δημιουργία Πανεπιστημιουπόλεων, οι οποίες όμως και πάλι γίνεται προσπάθεια να συνδέονται με την τοπική κτιριακή κληρονομιά. Το Πανεπιστήμιο χρησιμοποιεί 28 ιδιόκτητα κτίρια και 52 ενοικιαζόμενα, δηλαδή συνολικά 80 κτίρια με συνολικό εμβαδόν περίπου ,10 τετραγωνικά μέτρα. Μία λεπτομερής περιγραφή των μεγεθών της κτιριακής υποδομής του Πανεπιστημίου δίνεται στους παρακάτω πίνακες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο μεγάλος αριθμός κτιρίων και η διασπορά τους μέσα στις πόλεις καθιστά τη λειτουργικότητα του Πανεπιστημίου εξαιρετικά δύσκολη. Επιπρόσθετα, δεδομένου ότι τα περισσότερα από τα κτίρια αυτά (και ειδικά τα ενοικιαζόμενα) δεν κατασκευάστηκαν αρχικά για εκπαιδευτικούς λόγους, παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα λειτουργικότητας αλλά και κάλυψης ειδικών αναγκών (όπως χρήση από άτομα κινητικά προβλήματα κ.α.) Ειδικά σημειώνεται ότι η διαθεσιμότητα κατάλληλων κτιρίων προς ενοικίαση στις τοπικές αγορές για την κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών είναι εξαιρετικά περιορισμένη και σπανίως είναι σύμφωνη με τους εκπαιδευτικούς κανόνες και τους κανονισμούς για την ασφάλεια, με αποτέλεσμα να απαιτούνται σοβαρές παρεμβάσεις πριν τη χρησιμοποίησή τους. Η πιθανότητα δημιουργίας Πανεπιστημιουπόλεων περιορίζεται, λόγω της χρηματοδότησης που δίδεται κάθε χρόνο από το ΥπΕΠΘ. Προσπάθειες έχουν καταβληθεί πρόσφατα προκειμένου να επιτευχθεί η αναγκαία για την ανάπτυξη των Πανεπιστημιουπόλεων χρηματοδότηση μέσω δωρεών. Εντούτοις, ανεξάρτητα από τον αυξανόμενο αριθμό των φοιτητών/τριών, τα περιορισμένα κεφάλαια και το γεγονός ότι η αναλογία χώρων προς αριθμό χρηστών είναι ακόμα πολύ χαμηλή σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα, η ~ 187 ~

188 πανεπιστημιακή ιδιοκτησία έχει διπλασιαστεί και η αναλογία χώρων ανά φοιτητή και χρήστη έχει βελτιωθεί συνολικά. Οι υπολογιστικές εγκαταστάσεις και τα δίκτυα θεωρούνται ότι βρίσκονται σε αποδεκτό επίπεδο. Εντούτοις, καθώς το Πανεπιστήμιο αυξάνεται και η παρακολούθηση της τεχνολογίας καθίσταται αναγκαία, χρειάζονται προγράμματα για να αναβαθμιστεί ή να ανανεωθεί ο εξοπλισμός. Τέλος, σε σχέση με την εργαστηριακή υποδομή, στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή αποκτήθηκε μέσω των ερευνητικών προγραμμάτων που χρηματοδοτήθηκαν από πηγές εξωτερικές του Πανεπιστημίου. Το επίπεδο διαθεσιμότητας και συντήρησής της εξαρτάται και πάλι από τη δυνατότητα να αποκτηθεί επιπλέον χρηματοδότηση. Συμπερασματικά, η κτιριακή υποδομή του Πανεπιστημίου αποτελεί ένα στρατηγικό πρόβλημα που περιορίζει την ελκυστικότητά του και εμποδίζει την ορθολογική λειτουργία του. Η λύση του προβλήματος αυτού απαιτεί σημαντικούς πόρους. Παρόμοιο πρόβλημα υπάρχει και στην έλλειψη πόρων για την ανανέωση και επέκταση των υπολογιστικών εγκαταστάσεων και της εργαστηριακής υποδομής. ~ 188 ~

189 ΠΙΝΑΚΑΣ 18 Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης Ιδιόκτητα Ακίνητα & Ακίνητα Από Παραχώρηση Ορισμένου & Αόριστου Χρόνου A/A Νομός Δήμος Ταχ κώδ. Οδός-Θέση Αριθμ Επιφάνεια σε τετραγ. Μέτρα Κύριων χώρων Βοηθ. Χώρων Οικοπέδου 1 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΚΟΜΝΗΝΑΚΗ ,0 648,00 2 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΦΑΩΝΟΣ & ΤΡΙΚΟΥΠΗ 587, ,00 3 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΜΟΘΩΝΑΣ 4.700, ,00 4 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΜΟΘΩΝΑΣ , ,00 5 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΜΟΘΩΝΑΣ ,00 6 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΓΑΙΔΑΡΑΝΗΦΟΡΟΣ 4.877,00 ΣΥΝΟΛΟ , ,00 Μισθωμένα Ακίνητα Α/Α Νομός Δήμος Ταχ κώδ. Οδός Αριθμ τ.μ Μίσθωμα / μήνα 1 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΣΑΠΦΟΥΣ ΚΑΙ ΑΡΙΩΝΟΣ 320, ,11 2 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΣΑΠΦΟΥΣ 5 309, ,86 3 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ , ,80 4 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΒΟΥΡΝΑΖΩΝ , ,89 5 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ ΚΑΙ ΦΑΩΝΟΣ 500, ,15 6 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΚΑΡΑΝΤΩΝΗ , ,27 7 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΑΛΚΑΙΟΥ 1 135, ,70 8 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ , ,52 9 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΚΟΜΝΗΝΑΚΗ ΚΑΙ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟΥ 2 293, ,19 10 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ 950, ,00 11 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΙΜΒΡΟΥ , ,10 12 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ Π.ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΟΥ 47Γ 146, ,47 13 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ Π.ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΟΥ 47Γ 29,85 319,78 14 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΤΥΡΤΑΙΟΥ 4 439, ,38 15 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ , ,33 16 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ & ΤΕΡΤΣΕΤΗ 529, ,90 17 ΛΕΣΒΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΚΑΒΕΤΣΟΥ , ,02 ΣΥΝΟΛΟ 7.005, ,47

190 ΠΙΝΑΚΑΣ 19 Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου Ιδιόκτητα Ακίνητα & Ακίνητα Από Παραχώρηση Ορισμένου & Αόριστου Χρόνου A/A Νομός Δήμος Ταχ κώδ. Οδός-Θέση Αριθμ Επιφάνεια σε τετραγ. Μέτρα Κύριων χώρων Βοηθ. Χώρων Οικοπέδου 1 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΜΙΧΑΛΩΝ , ,00 2 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ Μ. ΛΙΒΑΝΟΥ , ,00 3 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΚΟΡΑΗ 2Α 936, ,00 4 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΟΙΤ ΚΑΤ/ΙΕΣ 4.613, ,00 5 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΚΑΛΟΥΤΑ ,00 6 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΚΑΛΟΥΤΑ ,00 ΣΥΝΟΛΟ , ,00 Μισθωμένα Ακίνητα Α/Α Νομός Δήμος Ταχ κώδ. Οδός Αριθμ τ.μ 1 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΜΗΤΡ. ΠΛΑΤΩΝΟΣ & ΔΩΡ. ΠΡΩΪΟΥ 257,32 2 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΜΙΧ. ΛΙΒΑΝΟΥ 5 400,00 3 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΜΙΧ. ΛΙΒΑΝΟΥ 5 250,00 4 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ Α & Γ ,50 5 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ 31 32,00 6 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ ,00 7 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ ,00 8 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΩΣΤΙΝΗ 31 65,00 9 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ 31 75,00 11 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ ,00 12 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ ,00 13 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΦΩΣΤΙΝΗ 31 33,50 14 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΜΟΥΣΕΙΟΥ 234,57 15 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ,00 16 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ,00 17 ΧΙΟΥ ΧΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ & ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΟΥ 2 618,40 ΣΥΝΟΛΟ 3.563,29 ~ 190 ~

191 ΠΙΝΑΚΑΣ 20 Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου Ιδιόκτητα Ακίνητα & Ακίνητα Από Παραχώρηση Ορισμένου & Αόριστου Χρόνου A/A Νομός Δήμος Ταχ κώδ. Οδός-Θέση Αριθμ Επιφάνεια σε τετραγ. Μέτρα Κύριων χώρων Βοηθ. Χώρων Οικοπέδου 1 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΠΑΝ. ΑΙΓΑΙΟΥ 840, ,00 2 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 817, ,00 3 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ Ν. ΒΛΙΑΜΟΥ 760, ,00 4 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΚΑΝΑΡΗ 813,00 207, ,00 5 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΑΡ. ΜΑΝΤΑΦΟΥΝΗ 410,00 330,00 6 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΑΓ ΝΙΚΟΛΑΟΥ 384,00 559,00 7 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΤΑΜΠΑΚΙΚΑ 4.863, ,12 8 ΣΑΜΟΥ ΒΑΘΥ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΥ 664,00 503,00 9 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΚΑΖΑΚΟΙ 6.083,00 ΣΥΝΟΛΟ 9.551,50 207, ,12 Μισθωμένα Ακίνητα Ταχ Α/Α Νομός Δήμος κώδ. Οδός Αριθμ τ.μ 1 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΓΟΡΓΥΡΑ-ΝΕΟ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ 1.302,00 2 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΠΕΥΚΑΚΙΑ-ΝΕΟ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ 480,00 3 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ-ΝΕΟ ΚΑΡΛ. 160,00 4 ΣΑΜΟΥ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ ΜΕΣΑΙΟ ΚΑΡΛΟΒΑΣΙ 429,92 ΣΥΝΟΛΟ 2.371,92 ~ 191 ~

192 ΠΙΝΑΚΑΣ 21 Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου Ιδιόκτητα Ακίνητα & Ακίνητα Από Παραχώρηση Ορισμένου & Αόριστου Χρόνου Ταχ A/A Νομός Δήμος κώδ. Οδός-Θέση Αριθμ Επιφάνεια σε τετραγ. Μέτρα Κύριων χώρων Βοηθ. Χώρων Οικοπέδου 1 ΔΩΔ/ΣΟΥ ΡΟΔΟΣ Λ. ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ , ,00 ΣΥΝΟΛΟ 9.089, ,00 Μισθωμένα Ακίνητα Α/Α Νομός Δήμος Ταχ κώδ. Οδός Αριθμ τ.μ 1 ΔΩΔ/ΣΟΥ ΡΟΔΟΥ Α.Διακου & Ε. Σταυρου 3 557,00 2 ΔΩΔ/ΣΟΥ ΡΟΔΟΥ Θεοχάρους & Φεσσά 252,00 3 ΔΩΔ/ΣΟΥ ΡΟΔΟΥ Ηρώων Πολυτεχνίου ,00 4 ΔΩΔ/ΣΟΥ ΡΟΔΟΥ ης Μαρτίου ,00 ΣΥΝΟΛΟ 3.518,00

193 ΠΙΝΑΚΑΣ 22 Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου Ιδιόκτητα Ακίνητα & Ακίνητα Από Παραχώρηση Ορισμένου & Αόριστου Χρόνου Ταχ A/A Νομός Δήμος κώδ. Οδός Αριθμ Επιφάνεια σε τετραγ. Μέτρα Κύριων χώρων Βοηθ. Χώρων Οικοπέδου 1 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΣΥΡΟΣ Α' ΥΜΝΑΣΙΟ 1.703, ,00 ΣΥΝΟΛΟ 1.703, ,00 Μισθωμένα Ακίνητα Ταχ Α/Α Νομός Δήμος κώδ. Οδός Αριθμ τ.μ 1 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ 2 205,00 2 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΝΕΩΡΙΟΥ 2 480,00 3 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Ν.ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ ,00 4 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Ν.ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ ,00 5 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Α.ΡΟΥΣΣΟΥ 4 100,00 6 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Α.ΡΟΥΣΣΟΥ 1 100,00 7 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Α.ΡΟΥΣΣΟΥ 3 585,00 8 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΠΛ.ΚΑΡΝΑΓΙΟΥ 150,00 9 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Ν.ΖΕΡΒΑΚΗ 2 140,00 10 ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ Π.ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ ,00 ΣΥΝΟΛΟ 2.380,00 ~ 193 ~

194 ΠΙΝΑΚΑΣ 23 ποσοστό ποσοστό Συνολική Ιδιόκτητα κτίρια ιδιόκτητων Μισθωμένα κτίρια μισθωμένων κτιριακή υποδομή Πανεπιστημιακές Μονάδες (τ.μ.) κτιρίων (τ.μ.) κτιρίων (τ.μ.) Σύνολο Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης ,00 40,22% 7.005,39 37,19% ,39 39,42% Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου ,00 20,87% 3.563,29 18,91% ,29 20,35% Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου 9.551,50 18,27% 2.371,92 12,59% ,42 16,77% Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου 9.089,00 17,39% 3.518,00 18,67% ,00 17,73% Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου 1.703,00 3,26% 2.380,00 12,63% 4.083,00 5,74% ,50 100,00% ,60 100,00% ,10 100,00%

195 ΠΙΝΑΚΑΣ 24 Πανεπιστημιακές Μονάδες κτίρια για φοιτητικές δραστηριότητες* Μερικό ποσοστό Ποσοστό επί του συνόλου της κτίρια για εκπαιδευτικές Μερικό ποσοστό Ποσοστό επί του συνόλου της (τ.μ.) κτιριακής υποδομής δραστ.** (τ.μ.) (τ.μ.) κτιριακής υποδομής (τ.μ.) Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης 1.644,57 14,41% 2,31% ,82 44,20% 37,10% Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου 4.613,00 40,43% 6,49% 9.859,29 16,51% 13,86% Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου 4.863,50 42,62% 6,84% 7.059,92 11,82% 9,93% Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου 0,00 0,00% 0,00% ,00 21,11% 17,73% Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου 290,00 2,54% 0,41% 3.793,00 6,35% 5,33% ,07 100,00% 16,05% ,03 100,00% 83,95% * κτίρια για φοιτητικές δραστηριότητες, (Φοιτητικές κατοικίες, εστιατόρια) ** κτίρια για εκπαιδευτικές δραστηριότητες, (Αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, γραφεία διδασκόντων, διοικητικές υπηρεσίες) ~ 195 ~

196 ΠΙΝΑΚΑΣ 25 Αρ. φοιτητών Αναλογία κτιριακής επιφάνειας για φοιτητικές δραστηριότητες ανά φοιτητή* (τ.μ.) Αναλογία κτιριακής επιφάνειας για εκπαιδευτικές δραστηριότητες κ.α ανά φοιτητή* (τ.μ.) Αναλογία κτιριακής επιφάνειας ανά φοιτητή* (τ.μ.) Πανεπιστημιακή Μονάδα Μυτιλήνης ,35 5,7 6,01 Πανεπιστημιακή Μονάδα Χίου ,23 4,8 6,98 Πανεπιστημιακή Μονάδα Σάμου ,30 3,3 5,63 Πανεπιστημιακή Μονάδα Ρόδου ,00 3,9 3,94 Πανεπιστημιακή Μονάδα Σύρου 561 0,52 6,8 7,28 Σύνολο ,90 4,7 5,63 Διάγραμμα 25 Ιδιόκτητα Ακίνητα & Ακίνητα ανά Πανεπιστηµιακή Μονάδα (τ.µ.) Παν/κή Μονάδα Μυτιλήνης Παν/κή Μονάδα Χίου Παν/κή Μονάδα Σάµου Παν/κή Μονάδα Ρόδου Παν/κή Μονάδα Σύρου Σύνολο Ιδιόκτητα κτίρια (τ.µ.) Ενοικ/να κτίρια (τ.µ.) Παν/κες Μονάδες ~ 196 ~

197 Διάγραμμα 26 Ποσοστό κτιριακής υποδομής ανά Παν/κή Μονάδα 17,73% 5,74% 39,42% 16,77% 20,35% Παν/κή Μονάδα Μυτιλήνης Παν/κή Μονάδα Χίου Παν/κή Μονάδα Σάµου Παν/κή Μονάδα Ρόδου Παν/κή Μονάδα Σύρου Διάγραμμα 27 Ποσοστό ιδιόκτητων κτιρίων ανά Παν/κή Μονάδα 17,39% 3,26% 40,22% 18,27% 20,87% Παν/κή Μονάδα Μυτιλήνης Παν/κή Μονάδα Χίου Παν/κή Μονάδα Σάµου Παν/κή Μονάδα Ρόδου Παν/κή Μονάδα Σύρου ~ 197 ~

198 Διάγραμμα 28 Ποσοστό ενοικ/ων κτιρίων ανά Παν/κή Μονάδα 12,63% 18,67% 37,19% 12,59% 18,91% Παν/κή Μονάδα Μυτιλήνης Παν/κή Μονάδα Χίου Παν/κή Μονάδα Σάµου Παν/κή Μονάδα Ρόδου Παν/κή Μονάδα Σύρου Τμ. Περιβάλλοντος Το Τμήμα Περιβάλλοντος διαθέτει συνολικά 5 αίθουσες Διδασκαλίας για την υποστήριξη του διδακτικού έργου του Π.Π.Σ. καθώς και των τριών Π.Μ.Σ.. Οι διδακτικοί χώροι του Τμ. Περιβάλλοντος κρίνονται κατάλληλοι και επαρκείς, όσον αφορά στην ύπαρξη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και ενός βιντεοπροβολέα, σε καθέναν από αυτούς. Ωστόσο, η μεγαλύτερη αίθουσα διδασκαλίας του Τμ. Περιβάλλοντος διαθέτει 72 θέσεις εργασίας και προφανώς δεν καλύπτει τις ανάγκες των νεοεισαχθέντων πρωτοετών φοιτητών, που είναι 87 στον αριθμό (Ακ. Έτος ). Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας Το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας στεγάζεται από το ακαδημαϊκό έτος σε σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού τ.μ., που βρίσκονται στην περιαστική περιοχή της πόλης της Μυτιλήνης, στο Λόφο του Πανεπιστημίου. Η περιοχή βρίσκεται κοντά στη θάλασσα, νότια της πόλης, στο δρόμο προς το αεροδρόμιο του νησιού. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας, περιλαμβάνουν μεγάλο αμφιθέατρο χωρητικότητας 200 ατόμων, τέσσερα αμφιθέατρα 100 θέσεων το καθένα, πέντε εργαστήρια για την άσκηση των ~ 198 ~

199 προπτυχιακών φοιτητών (Βιολογίας, Γεωλογίας, Χημείας, Πληροφορικής και Μικροβιολογίας). Επίσης το κτίριο Επιστημών της Θάλασσας διαθέτει εντευκτήριο, αίθουσα συνεδριάσεων, αίθουσες σεμιναρίων και διδασκαλίας για τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ερευνητικά εργαστήρια, εργαστήρια τεχνικής υποστήριξης, γραφεία προσωπικού (διδακτικού, διοικητικού και τεχνικού) και γραφεία μεταπτυχιακών φοιτητών. Πέραν των κύριων εγκαταστάσεων, το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας διαθέτει στη Σκάλα Καλλονής Λέσβου, στο μυχό του κόλπου Καλλονής και σε απόσταση 42 χλμ από την πόλη της Μυτιλήνης, το Ερευνητικό Εργαστήριο/Σταθμό πεδίου Σκάλας Καλλονής. Ο χώρος εγκατάστασης του εργαστηρίου (παραχώρηση για μια δεκαετία του Δήμου Καλλονής) είναι δίπλα στο αλιευτικό καταφύγιο του οικισμού Σκάλας Καλλονής, του οποίου οι κάτοικοι ως κύρια απασχόληση έχουν την αλιεία. Το εργαστήριο είναι εξοπλισμένο με τα απαραίτητα όργανα για την υποστήριξη εργασιών πεδίου και για εφαρμογή μεθόδων μέτρησης φυσικών, χημικών και βιολογικών παραμέτρων. Συγκεκριμένα διαθέτει εργαστηριακές συσκευές όπως ζυγούς ακριβείας, υδατόλουτρο, συσκευές απιονισμού και απόσταξης νερού, ψυγείο και καταψύκτη για την αποθήκευση δειγμάτων και αντιδραστηρίων, εργαστηριακό φασματοφωτόμετρο και φθορισίμετρο πεδίου, καθώς και σειρά συσκευών πεδίου, όπως δειγματολήπτες νερού και ιζήματος. Το εργαστήριο χρησιμοποιείται για την υποστήριξη εκπαιδευτικών και ερευνητικών εργασιών στην παράκτια ζώνη του κόλπου Καλλονής, αφού η περιοχή προσφέρεται ιδιαίτερα ως πεδίο εφαρμογής τεχνικών ολοκληρωμένης διαχείρισης του παράκτιου χώρου. Επιπλέον, εκτιμάται ότι θα προσφέρει κοινωνικό έργο στην ευρύτερη περιοχή Καλλονής. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & Ιστορίας Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Τμήμα Γεωγραφίας Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία Τμήμα Κοινωνιολογίας Δεν αναφέρονται αντίστοιχα στοιχεία ~ 199 ~

200 Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας Το Τμήμα στεγάζεται σε κτίρια τα οποία βρίσκονται σε κεντρικά σημεία της πόλης της Μυτιλήνης και είναι τα εξής: 1. Κτίριο Μπίνειο (οδός Φάωνος και Χαριλάου Τρικούπη), όπου στεγάζεται η Γραμματεία του Τμήματος 2. Διώροφο κτίριο στην οδό Θεοφράστου (450 τ.μ.), όπου στεγάζονται τα παρακάτω: Οκτώ (8) γραφεία διδασκόντων Το εργαστήριο Έξυπνων Πολυμέσων και Εικονικής Πραγματικότητας Το εργαστήριο Πολιτισμικών Πληροφοριακών Συστημάτων Το εργαστήριο Νεολαίας και ΜΜΕ Το εργαστήριο Eκπαίδευσης από Απόσταση Ο Σύλλογος Φοιτητών 3. Διώροφο κτίριο στην οδό Σαπφούς και Αρίωνος (450 τ.μ.), όπου στεγάζονται πέντε (5) γραφεία διδασκόντων. 4. Διώροφο κτίριο με σοφίτα στην οδό Τυρταίου 4 (493 τ.μ.), όπου στεγάζονται τα παρακάτω: Το εργαστήριο Εικόνας, Ήχου και Πολιτιστικής Αναπαράστασης Το εργαστήριο Διαχείρισης Πολιτισμικής Κληρονομιάς Ένα (1) γραφείο Χώρος με υλικοτεχνικές υποδομές που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών (π.χ. εκπόνηση εργασιών, κλπ.) 5. Τριώροφο κτίριο στην οδό Αγίου Συμεών 11 (450 τ.μ.), όπου στεγάζονται τα παρακάτω: Τέσσερα (4) γραφεία διδασκόντων Ένα (1) γραφείο ΕΤΕΠ Το εργαστήριο Μουσειολογίας Το εργαστήριο Οπτικοακουστικών Εφαρμογών και Επικοινωνίας Ορισμένες υποδομές και δραστηριότητες του εργαστηρίου Εικόνας, Ήχου και Πολιτιστικής Αναπαράστασης Ορισμένες υποδομές και δραστηριότητες του εργαστηρίου Έξυπνων Πολυμέσων και Εικονικής Πραγματικότητας 6. Διώροφο κτίριο στην οδό Πατριάρχου Γρηγορίου 13 (292 τ.μ.) όπου στεγάζονται τα παρακάτω: Ένα (1) γραφείο ΕΤΕΠ Εκπαιδευτικές υποδομές και χώροι που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση των εργαστηριακών μαθημάτων του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών (1 ος όροφος) Εκπαιδευτικές υποδομές και χώροι που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση των εργαστηριακών μαθημάτων του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών (ισόγειο) Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθούν και οι διδακτικοί χώροι της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών (διώροφο κτίριο επί των οδών Δεκελείας και Αρχιπελάγους και αίθουσα Μητρόπολης) που αναφέρθηκαν προηγουμένως. ~ 200 ~

201 Ερευνητικές Υποδοµές ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΕΤΡΙΑ ΚΑΚΗ Με βάση την έρευνα που έγινε στα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, το ακ. έτος , η ποιότητα των υποδομών κρίνεται από Μέτρια ως Ικανοποιητική. Μεγαλύτερο μειονέκτημα αναδείχθηκε η επάρκεια, κατάλληλότητα και ποιότητα των χώρων (βλ. παραπάνω διάγραμμα). Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Το Μιχάλειο Κτήριο, στην οδό Μιχάλων 8 (κτίριο του πρώην Μιχαλείου Ορφανοτροφείου), με συνολική επιφάνεια τ.μ. στεγάζει τον κύριο όγκο των εκπαιδευτικών και διοικητικών λειτουργιών της Σχολής. Περιλαμβάνει 3 αίθουσες διδασκαλίας (2 μεγάλες, 1 μικρή), την αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων, τη Βιβλιοθήκη και το αναγνωστήριο, 2 υπολογιστικά κέντρα, οπτικοακουστικό εργαστήριο ξένων γλωσσών, γραφεία διδασκόντων και διοικητικών υπηρεσιών, γραφεία συλλόγου φοιτητών κ.ά. Το Καρράδειο Κτήριο, στην οδό Λιβανού 54 (συνολ. επιφάνειας τ.μ.), παραχωρήθηκε από το Γυναικείο Σύνδεσμο «Φίλοι του Χιώτικου Χωριού» και στεγάζει το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική Τουρισμού. Στη νέα πτέρυγα του κτηρίου (οδός Μάντικα 13) στεγάζονται επίσης η Λέσχη Διδασκόντων και ένας ξενώνας δυναμικότητας 22 κλινών. ~ 201 ~