Καη πνην δεπγάξη εξσηεπκέλν κεο ζηελ θαπληά έρεηαη θιεηζκέλν;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Καη πνην δεπγάξη εξσηεπκέλν κεο ζηελ θαπληά έρεηαη θιεηζκέλν;"

Transcript

1 ΓΚΑΗΣΔ ΦΑΟΤΣ, ΗΗ, Πξάμε Γεχηεξε ΣΟ ΔΡΓΑΣΖΡΗΟ ΜΔΦΗΣΟΦΔΛΖ (πην ζηγαλά) Μα ηη είλαη; ηη ζα εηπνχλ απηά; ΒΑΓΝΔΡ (αθφκα πην ζηγά) Άλζξσπνο θηηάρλεηαη εδσλά! ΜΔΦΗΣΟΦΔΛΖ Καη πνην δεπγάξη εξσηεπκέλν κεο ζηελ θαπληά έρεηαη θιεηζκέλν; ΒΑΓΝΔΡ Θεφο θπιάμε! Δγψ γη αζηεία θξίλσ ηε κφδα, πνπ εγελλνχζαλ σο ηα ηψξα. Σν ηξπθεξφ ζεκείν, πνπ απφ εθείλν μεπήδαγε ε δσή καο γηα ηελ ψξα, ε δχλακε δα εθεηά ε ραξηησκέλε, πνπ σξκνχζε απφ ηα κέζα ιηγσκέλε γηα δνχλαη θαη ιαβείλ, πξνσξηζκέλε λα δνπγξαθίζε εδψ ηνλ εαπηφ ηεο πξνζζέηνληαο ζην μέλν ην δηθφ ηεο, απηή πηα έρεη μεπέζεη θη φιν ζβήλεη. Μ απηήλ αθφκα αο ραίξνληαη ηα θηήλε. Οη άλζξσπνη, πνχρνπλ ηφζν πινχζηα δψξα, Πην θαζαξή θαη πην αςειή απφ εθείλε αξρή ηαηξηάδεη λάρνπλ απφ ηψξα.. ηη έιεγαλ ηεο θχζεο κπζηηθφ, 1

2 Με πείξακα ζην θσο είλαη βγαικέλν Κη φηη εδσξνχζε εθείλε νξγαληθφ, ηφρνκε εκείο εδψ θξπζηαιισκέλν. Σν ζρέδην ην ηξαλφ ην ιελ ηξειιφ, ηελ ηχρε φκσο κ απηφ ζα αλαγεινχκε, ζην κέιινλ ινγηθά κπαιά ζα ηδνχκε λα θηηάλνπλ νη ζνθνί, θαζψο απηφ.. (θνηηάδνληαο ηε θηάιε κε ελζνπζηαζκφ) Γιπθεηά είλαη πηα γεκάην ην γπαιί δχλακε. Γεο, ζνιψλεη, θαζαξίδεη! Λνηπφλ ζα γίλε! θνίηα, μεκπηίδεη έλα αληξνπιάθη λφζηηκν πνιχ! Δγψ θη ν θφζκνο ηη άιιν ζέκε πηά; ην θσο ην κπζηηθφ κεηά απφ ηφζα! Αθνχζηε απηφλ ηνλ ήρν κνλαρά! Να, γίλεηαη θσλή, γίλεηαη γιψζζα!. ΑΝΘΡΧΠΑΚΟ (απφ ηε θηάιε ζηνλ Βάγλεξ) Δ, παηεξάθε!γέλαη αζηεία!γεηά ζνπ! Με αγάπε λα κε ζθίμεο ζηελ θαξδηά ζνπ! Μα φρη πνιχ, κε ζπάζε ην γπαιί. Ζ θχζε ησλ πξαγκαησλ ηνλ θαιεί : Σα θπζηθά ην ζχκπαλ δελ ηα θηάλεη, ην ηερλεηφ θιεηζκέλν ρψξν πηάλεη.. MΔΣΑΦΡΑΖ ΛΑΜΦΑ, Δθδ. ΔΣΗΑ, Αζήλα, 1983, ζει

3 ΕΙΑΓΩΓΗ Ζ ππνβνεζνχκελε αλαπαξαγσγή ηνπ αλζξψπνπ κε ηε βνήζεηα ηεο ηαηξηθήο θαη γελεηηθήο επηζηήκεο εθαξκφδεηαη ην δεχηεξν κηζφ ηνπ 20νχ αηψλα ζε παγθφζκηα θιίκαθα. Απφ ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 80, φηαλ έγηλαλ γλσζηά ηα απνηειέζκαηα απφ ηε γέλλεζε ησλ παηδηψλ κε εμσζσκαηηθή γνληκνπνίεζε, νη κέζνδνη ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο απνηέιεζαλ ηηο ιχζεηο ζηα πξνβιήκαηα ηεο ππνγνληκφηεηαο θαη ηεο ζηεηξφηεηαο ησλ ζπδχγσλ ζηα πιαίζηα ηνπ γάκνπ θαη ηεο νηθνγέλεηαο. Χζηφζν ηα εζηθά πξνβιήκαηα πνπ αλέθπςαλ απφ ηελ εθαξκνγή ησλ κεζφδσλ ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο είλαη αξθεηά θαη πνιχπινθα, θαζψο ζπλδένληαη θαη άπηνληαη κε ηηο βαζηθέο αμίεο ηνπ αλζξψπηλνπ πνιηηηζκνχ, πξνθαιψληαο λέα ήζε ζηελ αλζξψπηλε αλαπαξαγσγηθή ιεηηνπξγία θαη δσή. Ο πξνβιεκαηηζκφο απηφο ελδηαθέξεη απφ ζενινγηθήο, θηινζνθηθήο, ηαηξηθήο θαη λνκηθήο απφςεσο. Μεξηθά απφ ηα βαζηθά εξσηήκαηα πνπ αλαθχπηνπλ θαη πνπ αλαδεηνχλ ιχζε είλαη ηα εμήο: Έρεη δηθαίσκα παηξφηεηαο ν δφηεο ηνπ ζπέξκαηνο; Πνηα είλαη ε κεηέξα; Δθείλε πνπ θπνθνξεί ή εθείλε ζηελ νπνία αλήθεη ην σάξην; Σίζεηαη ζέκα ακθηζβήηεζεο ηεο κεηξφηεηαο; Γσξεηήο θαη δσξήηξηα πξέπεη λα παξακείλνπλ αλψλπκνη ή λα είλαη επψλπκνη; Πξέπεη λα επηηξέπεηαη αδηαθξίησο ε ηερλεηή γνληκνπνίεζε ή πξέπεη λα απαγνξεχεηαη ζε νξηζκέλα άηνκα, ηδίσο αλ απφ ηελ επηινγή ηεο αλαηξέπεηαη ε πνξεία ηεο δσήο (ππεξήιηθα δεπγάξηα); Πξέπεη λα ππάξρεη ειεχζεξε επηινγή ηνπ γελεηηθνχ πιηθνχ (σαξίνπ, ζπέξκαηνο) απφ θαηάινγν δνηψλ ψζηε λα κπνξνχλ λα πξνζδηνξηζηνχλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ παηδηνχ; Eίλαη βέβαην πσο νη εθαξκνγέο ηεο ζχγρξνλεο βηνηερλνινγίαο δεκηνχξγεζαλ εζηθά θαη λνκηθά πξνβιήκαηα. Σα πξψηα νδήγεζαλ ζηε δεκηνπξγία ελφο λένπ θιάδνπ επηζηήκεο, ηεο «Βηνεζηθήο», ε νπνία βξίζθεηαη ζην ζηάδην ησλ αλαδεηήζεσλ θαη ςάρλεη ηελ κέζνδφ ηεο. Ννκνζεηηθή παξέκβαζε ηνπ ζέκαηνο επηδηψρζεθε κε ηνλ 3

4 πξφζθαην λφκν 3089/2002, ν νπνίνο θιήζεθε λα ξπζκίζεη ηα δεηήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ εθαξκνγή ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο. Αλ θαη ην ζέκα ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο δελ εμαληιείηαη ζηα πιαίζηα κηαο πεξηνξηζκέλεο εθηάζεσο εξγαζία, σζηφζν θαηαβιήζεθε πξνζπάζεηα κηαο ζθαηξηθήο αληηκεηψπηζεο ηνπ ζέκαηνο θαη παξαζέζεσο ησλ βαζηθψλ δεηεκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηαηξηθήο, ζενινγηθήο θαη λνκηθήο απφςεσο. Απφ ηαηξηθήο απφςεσο, γίλεηαη κηα αλαθνξά ζηελ αλαγθαηφηεηα ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο, ζηελ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο θαη ζηηο επζχλεο πνπ πξνθχπηνπλ γηα ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζ απηήλ. Απφ λνκηθήο απφςεσο, βαζηθά γίλεηαη παξάζεζε ησλ ξπζκίζεσλ ηνπ λένπ λφκνπ, θαη πξνζπάζεηα αλαθνξάο θαη θξηηηθήο ζεψξεζεο ησλ αληηξξήζεσλ πνπ δηαηππψλνληαη ηφζν απφ πιεπξάο εθθιεζίαο φζν θαη απφ πιεπξάο ηνπ λνκηθνχ θφζκνπ. Ζ ζπιινγή ησλ απαξαίηεησλ γηα ηελ εθπφλεζε ηεο εξγαζίαο ζηνηρείσλ έγηλε κέζα απφ κειέηε βηβιηνγξαθίαο ζρεηηθά κε ην ζέκα ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο. εκαληηθέο ππήξμαλ θαη νη πιεξνθνξίεο πνπ αλεπξέζεζαλ ζην δηαδίθηπν. ηνηρεία ζρεηηθά κε ηηο κεζφδνπο ηεο, ην θφζηνο εθαξκνγήο ηεο, ην πνζνζηφ ησλ γπλαηθψλ πνπ ππνβάιινληαη ζηε ζπγθεθξηκέλε ηερληθή θαζψο θαη ην πνζνζηφ επηηπρίαο ηεο, ζπιιέρζεθαλ κέζσ ηεο ζπλέληεπμεο ε νπνία έιαβε ρψξα κε ζπλεξγάηεο ελφο ηδησηηθνχ Κέληξνπ Τπνβνεζνχκελεο Αλαπαξαγσγήο. Ο λφκνο 3089/2002 αθνξά ζηελ «Ηαηξηθή ππνβνήζεζε ηεο αλζξψπηλεο αλαπαξαγσγήο» θαη ζπληζηά ηελ πξώηε πξνζπάζεηα ηεο ρψξαο καο λα δηακνξθψζεη έλα ζεζκηθφ πιαίζην, φπσο ήδε έρνπλ πξάμεη πνιιέο ρψξεο, κέζα θαη έμσ απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε, ήδε απφ ηε δεθαεηία ηνπ 80. Καη επεηδή ε έιιεηςε θαλφλσλ δεκηνπξγεί πνιππνίθηια δεηήκαηα, ζπλζήθεο εθκεηάιιεπζεο κε ζνβαξέο επηπηψζεηο ζηελ θνηλσλία θαη φρη ζπάληα ηελ αλάπηπμε ελφο θξπθνχ θαη αλεμέιεγθηνπ εκπνξίνπ, θαζίζηαηαη αλαγθαία ε παξέκβαζε ηνπ λνκνζέηε γηα ηε ξχζκηζε ησλ φξσλ ηεο 4

5 ηερλεηήο γνληκνπνίεζεο θαη γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζεκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ ζην ρψξν ηεο ζπγγέλεηαο. Ο λφκνο απηφο αθνξά έλα ζηα έμη δεπγάξηα ζηελ Διιάδα, πνπ αληηκεησπίδνπλ πξνβιήκαηα ζηελ απφθηεζε παηδηνχ, πνζνζηφ πνιχ κεγαιχηεξν απφ ηνλ παγθφζκην κέζνλ φξν, πνπ αλέξρεηαη ζην 10%. πσο θαηά εθηηκήζεηο εκθαλίδεηαη ην θαηλφκελν ζηε ρψξα καο, ζε ζχλνιν αηφκσλ πνπ βξίζθνληαη ζε αλαπαξαγσγηθή ειηθία πεξίπνπ ην 20% ησλ δεπγαξηψλ αληηκεησπίδνπλ θάπνην πξφβιεκα γνληκφηεηαο. Ζ θνηλσληθή εκβέιεηα ηνπ Νφκνπ είλαη ηεξάζηηα θαη δελ πεξηνξίδεηαη ζηα ππνγφληκα δεπγάξηα, αλ αλαινγηζηεί θαλείο ηελ επξχηεηα ηνπ γεγνλφηνο ηεο απφθηεζεο ελφο παηδηνχ, πνπ επεξεάδεη ην επξχηεξν νηθνγελεηαθφ θαη ελίνηε θνηλσληθφ πεξηβάιινλ. ηαλ επνκέλσο ζηελ αλζξψπηλε αγσλία ηφζσλ δεπγαξηψλ ε επηζηήκε πξνζθέξεη ηελ ειπίδα λα μεπεξάζνπλ πξνβιήκαηα πγείαο γηα ηελ απφθηεζε ελφο παηδηνχ, ηνπ δηθνχ ηνπο παηδηνχ, ε πνιηηεία νθείιεη λα απαληήζεη κε ηε δηακφξθσζε ζπγθεθξηκέλνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ. Με ηνλ Νφκν 3089/2002, ξπζκίδεηαη ζηελ νπζία φ,ηη γίλεηαη ζηε ρψξα καο εδψ θαη ρξφληα θαη θαιχπηεηαη ην θελφ πνπ ππάξρεη. Χζηφζν πξνθχπηνπλ αξθεηά ζνβαξά δεηήκαηα ηα νπνία δελ θαιχπηνληαη απφ ηηο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο θαη γηα ηα νπνία πεξαηηέξσ λνκνζεηηθή ξχζκηζε θαζίζηαηαη αλαγθαία. Δλδεηθηηθά κπνξεί λα αλαθεξζεί ε αλππαξμία ειέγρνπ εθ κέξνπο ηνπ θξάηνπο ησλ θέληξσλ ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο, ή ε αλππαξμία ειέγρνπ ηεο αζθάιεηαο ησλ κεζφδσλ πνπ αθνινπζνχληαη. Δπίζεο ππφ ακθηζβήηεζε ηίζεηαη ην γεγνλφο αλ νη λέεο ξπζκίζεηο πνπ εηζάγεη ν λφκνο είλαη φλησο «παηδνθεληξηθέο» φπσο ήηαλ ε πξφζεζε ηνπ λνκνζέηε. Δίλαη γεγνλφο φηη νη επηζηεκνληθέο εθαξκνγέο ελίνηε πξνθαινχλ, φρη πάληνηε αδηθαηνιφγεηα, θφβνπο θαη δεκηνπξγνχλ πξνθαηαιήςεηο. Απάληεζε ζηηο θνβηθέο θαηαζηάζεηο είλαη ε γλψζε, ε εμνηθείσζε κε ηα επηηεχγκαηα ηεο επηζηήκεο, ε θξηηηθή ηνπο αμηνιφγεζε, αιιά θπξίσο ε δχλακε ησλ θνηλσληψλ λα αθνκνηψλνπλ φρη κφλν ην παξειζφλ αιιά θαη ην κέιινλ ηνπ πνιηηηζκνχ. Καζίζηαηαη αλακθίβνιν, φηη ε λνκνζεηηθή ξχζκηζε ήηαλ επηβεβιεκέλε, ηδηαίηεξα γηα έλα ηφζν θαίξην ζέκα, παξά ηηο αληηξξήζεηο πνπ πξνβιήζεθαλ ζρεηηθά κε ηηο επηκέξνπο ξπζκίζεηο ηνπ. αθψο φκσο, νη εμειίμεηο δελ απαηηνχλ κφλν λνκνζεηηθή 5

6 εηνηκφηεηα αιιά επηβάιινπλ θπξίσο θνηλσληθή εγξήγνξζε θαη ζπκκεηνρή, δεδνκέλνπ φηη νη ζπλέπεηεο ησλ ηερλνινγηθψλ πξνφδσλ έρνπλ ζεκαζία γηα ην ζχλνιν ηεο θνηλσλίαο θαη νη φπνηεο επηινγέο ηνπ λνκνζέηε πξέπεη λα εθθξάδνπλ επηινγέο ελεκεξσκέλσλ πνιηηψλ. Άιισζηε ε ηδηφηεηα ηνπ πνιίηε δελ εθθξάδεηαη κφλν ζε ζρέζε κε ηε λνκή ηεο εμνπζίαο αιιά θαη ζε ζρέζε κε ηε αμηνπνίεζε θαη ρξήζε ηεο γλψζεσο. ην ζεκείν απηφ απαηηείηαη ε ζπκβνιή ηεο πνιηηείαο ε νπνία κέζσ ηεο πιεξνθφξεζεο θαη ηεο παξνρήο θάζε δπλαηήο βνήζεηαο νθείιεη λα δεκηνπξγήζεη ηηο θαηάιιειεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ νκαιή δηεμαγσγή ηεο ηαηξηθήο ππνβνήζεζεο ζηελ αλζξψπηλε αλαπαξαγσγή. 6

7 1. ΔΙΑΓΩΓΙΚΑ ΣΗ ΒΙΟΗΘΙΚΗ Ζ άζθεζε ηεο Ηαηξηθήο ήηαλ πάληα ζπλπθαζκέλε κε έλα εζηθφ πξνβιεκαηηζκφ. Πνην είλαη ην λφεκα ηεο Ηαηξηθήο; Πψο πξέπεη λα αζθείηαη; Πνηα είλαη ε ζσζηή ζηάζε ηνπ γηαηξνχ απέλαληη ζηνλ αζζελή ηνπ; Κπξίσο φκσο ν πξνβιεκαηηζκφο ηνπ γηαηξνχ θνξπθψλεηαη κπξνζηά ζηα κεγάια εζηθά πξνβιήκαηα πνπ αλαπφθεπθηα ζπλαληά ζην δξφκν ηνπ, φπσο: ην πξφβιεκα ηεο επζαλαζίαο ή ηεο εγθπκνζχλεο πνπ ζέηεη ζε θίλδπλν ηε δσή ηεο κεηέξαο. ε παιαηφηεξνπο θαηξνχο ηα πξνβιήκαηα ήηαλ ιίγα θαη απιά, νη πξνηάζεηο μεθάζαξεο θαη αδηακθηζβήηεηεο. Σηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο φκσο, απφ ηα κηζά πεξίπνπ ηνπ αηψλα, ζπληειείηαη κηα δξακαηηθή αιιαγή ζην ρψξν ησλ βηνινγηθψλ επηζηεκψλ θαη ηεο ηαηξηθήο ηερλνινγίαο. Οη ζπγθινληζηηθέο αλαθαιχςεηο ζηελ πεξηνρή ηεο γελεηηθήο, ε δπλαηφηεηα δεκηνπξγίαο θιψλσλ, νη κεηακνζρεχζεηο, ε πνιππνίθηιε κεζνδνινγία ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο, πξνθαινχλ ηνλ ελζνπζηαζκφ ησλ επηζηεκφλσλ θαη ηνπ θνηλνχ, αιιά θαη θάπνηα ακεραλία : ε άθξηηε εθαξκνγή ηνπο ζέηεη ζνβαξά εζηθά πξνβιήκαηα. Παξάιιεια, νη θνηλσληθέο αλαθαηαηάμεηο, ν ηνληζκφο ησλ αηνκηθψλ δηθαησκάησλ, ε άλνδνο ηνπ κνξθσηηθνχ επηπέδνπ ηνπ κέζνπ αλζξψπνπ θαη ε πιεξέζηεξε ελεκέξσζή ηνπ πάλσ ζηηο ηαηξηθέο θαηαθηήζεηο ηνλ κεηέηξεςαλ απφ απιφ παξαηεξεηή ζε ζπλππεχζπλν γηα ηελ επηινγή ησλ θαιχηεξσλ δπλαηψλ ιχζεσλ. ια απηά έθαλαλ επηηαθηηθή ηελ αλάγθε κηαο πην ζπζηεκαηηθήο κειέηεο ησλ εζηθψλ πξνβιεκάησλ ηα νπνία εηζάγεη ε λεφηεξε ηαηξηθή έξεπλα θαη ηερλνινγία. ηελ κειέηε, ζπκκεηέρνπλ πιένλ εθηφο απφ γηαηξνχο, θηιφζνθνη, ζενιφγνη θαη λνκηθνί. Έηζη γελλήζεθε ε Βηνεζηθή. Σν 1969 ηδξχζεθε ζηηο ΖΠΑ ην Hastings Center, ην πξψην Ηλζηηηνχην βηνεζηθψλ κειεηψλ. Χο ην 1990 είραλ ηδξπζεί πάλσ απφ εθαηφ εηαηξίεο θαη ηλζηηηνχηα βηνεζηθήο ζε φιν ηνλ θφζκν. Χο βηνεζηθή κπνξεί λα ζεσξεζεί ε επηζηήκε ε νπνία απνηειεί έλαλ ζχγρξνλν θιάδν ηεο θηινζνθίαο, ζηνλ νπνίν ε πξνζέγγηζε ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ ηεο θηινζνθίαο ζπλαληψληαη κε ηνπο πξνβιεκαηηζκνχο ηνπ θνηλσληθννηθνλνκηθνχ ηνκέα ηεο πγείαο θαη ηεο λνκηθήο επηζηήκεο. 7

8 Απ απηή ηελ άπνςε ε βηνεζηθή απνηειεί ζήκεξα ην ζεκέιην ηεο ηαηξηθήο δενληνινγίαο θαη ησλ θαλφλσλ άζθεζεο ηνπ ηαηξηθνχ επαγγέικαηνο θαη γεληθφηεξα ην θηινζνθηθφ ζεκέιην ηνπ ηαηξηθνχ δηθαίνπ. 1 Απφ θηινζνθηθή ζθνπηά, πεγάδεη απφ ηελ αξρή ηνπ ζεβαζκνχ πξνο ηε δσή. Ζ βηνεζηθή πξνζθέξεη ηα εζηθά θαη θηινζνθηθά ζεκέιηα γηα ηελ ηδέα ηεο εηξεληθήο θαη αξκνληθήο παξάιιειεο εμέιημεο ηεο αλζξσπφηεηαο θαη ηνπ βηνπεξηβάιινληνο. Απηή ε άπνςε, πνπ θεξχζζεη ηελ ελφηεηα ηεο αλζξψπηλεο θαη κε αλζξψπηλεο δσήο, ζπλεπάγεηαη ηελ ππεπζπλφηεηα ησλ αλζξψπσλ γηα φιεο ηηο κνξθέο βίνπ θαη είλαη έλα νπζηαζηηθφ ηκήκα ηεο βηνπνιηηηθήο. Ζ βηνεζηθή αζρνιείηαη πξψηηζηα κε ηα ζέκαηα εζηθήο πνπ έρνπλ ζρέζε κε φιεο ηηο κνξθέο δσήο. Με απηφ ηνλ ηξφπν ζπκπιεξψλεη ηε βηνλνκνζεζία. ε πνιιέο πεξηπηψζεηο, ε βηνεζηθή θαη ε βηνλνκνζεζία ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη απφ θνηλνχ, φπσο γηα παξάδεηγκα, ζηε γελεηηθή κεραληθή ή ηελ ππνβνεζνχκελε αλαπαξαγσγή, φπνπ έρνπλ αλαθχςεη ζέκαηα κε λνκηθέο θαη εζηθέο δηαζηάζεηο. Κεθαιαηψδε ζεκαζία έρεη γηα ηε βηνεζηθή ε θηινζνθηθή άπνςε φηη θάζε κνλάδα, νπνηαζδήπνηε κνξθήο βίνπ, έρεη κνλαδηθή, απφιπηε αμία. Απηή ε ηδέα πξνυπνζέηεη κία ζθαηξηθή αληίιεςε ηνπ χκπαληνο, ηεο Γεο θαη φισλ ησλ δψλησλ νξγαληζκψλ. Κάζε έλα έρεη ηε δηθή ηνπ θσλή, ην δηθφ ηνπ ξφιν, ηε δηθή ηνπ δχλακε πάλσ ζην ζχλνιν Αλζξώπηλν Έκβξπν θαη Βηνεζηθέο Δπηπινθέο Τπάξρεη κία έληνλε ηάζε ζηε ζχγρξνλε θνηλσλία γηα ηελ απφδνζε δηθαησκάησλ ηνπ βίνπ ζε έλα αλαπηπζζφκελν αλζξψπηλν φλ, απφ ηα πξψηα ζηάδηα εκβξπαθήο αλάπηπμεο. Ηζηνξηθά ε αληηκεηψπηζε ηνπ εκβξχνπ ππήξμε ην θέληξν κεγάιεο δηακάρεο. ηελ Αξραία Διιάδα, νη ησηθνί θηιφζνθνη αξλνχληαλ, φηη ην έκβξπν απνηεινχζε κία 1 Eηξήλε Aλαπιηψηε Bαδαίνπ Γεληθέο Αξρέο Ηαηξηθνχ Γηθαίνπ Αθνί Π. άθθνπια Αζήλα Βην-εζηθή, http: //find.in.gr/results.page?data=cache:businnes.hol.gr/bio/html/pubs/syllab/gr 10/07/2003 8

9 νληφηεηα (έλα νλ) αλεμάξηεηε απφ ηνλ νξγαληζκφ ηεο κεηέξαο. πλέδεαλ ηελ αξρή ηεο λέαο αλζξψπηλεο δσήο κε ηελ πξψηε αλάζα ηνπ λενγέλλεηνπ παηδηνχ. Σελ ίδηα επνρή, ε Πιαησληθή ρνιή ηεο Φηινζνθίαο αληηκεηψπηδε ην έκβξπν, σο χπαξμε κε νληνινγηθή απηνλνκία. Ζ ηειεπηαία απηή άπνςε ππνζηεξίρηεθε αξγφηεξα απφ ηνπο Υξηζηηαλνχο, ηδηαίηεξα απφ ηνλ Σεξηπιιηαλφ, ν νπνίνο ζεψξεζε ηελ έθηξσζε σο αλζξσπνθηνλία, γηαηί έλα νλ, πνπ επξφθεηην λα γελλεζεί, ήηαλ θη απηφ άλζξσπνο. ηε Βπδαληηλή λνκνζεζία ησλ Καλφλσλ, ην αλαπηπζζφκελν έκβξπν απνθηνχζε ηε ζέζε ελφο φληνο κε δηθαηψκαηα. Δπίζεο νη θηιφζνθνη ηεο επνρήο εθείλεο ππνζηήξηδαλ, φηη ε ςπρή εηζεξρφηαλ ζην έκβξπν θαηά ηελ 40ή ή 80ή κέξα κεηά ηε ζχιιεςε, αλάινγα κε ην θχιν. Ζ αλαγλψξηζε ή κε ηεο αλζξψπηλεο νληφηεηαο ζην έκβξπν απνηειεί αθφκα θαη ζήκεξα έλα ζεκαληηθφ ζέκα. Ζ εκβξπαθή αλάπηπμε ζπλίζηαηαη ζε κία ζεηξά ζηαδίσλ πνπ είλαη ηα εμήο: ην γνληκνπνηεκέλν σάξην ην έκβξπν πξηλ απφ ηελ εκθχηεπζή ηνπ ζηε κήηξα ην εκθπηεπκέλν έκβξπν ην έκβξπν πνπ έρεη απνθηήζεη αλζξψπηλα ραξαθηεξηζηηθά ην έκβξπν ακέζσο πξηλ απφ ηε γέλλα. Σα δηθαηψκαηα ηνπ αλαπηπζζφκελνπ φληνο ζε φια ηα ζηάδηα βξίζθνληαη ππφ εμέηαζε. Μία θαιά ζεκειησκέλε άπνςε γηα ην έκβξπν ζπλίζηαηαη ζηελ απφδνζε ζε απηφ ηεο ζέζεο ελφο κέιινληνο λα γελλεζεί αλζξψπηλνπ φληνο. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, έλα έκβξπν πξνζηαηεχεηαη λνκηθά, φπσο θάζε αλζξψπηλν φλ. Σα εζηθά πξνβιήκαηα πνπ αλαθχπηνπλ πεξηιακβάλνπλ ηε ρξήζε ησλ εκβξπαθψλ ηζηψλ γηα ηε ζεξαπεία αζζελεηψλ, γηα ιφγνπο έξεπλαο ή γηα άιινπο ιφγνπο. Γλσξίδνπκε φηη ν εκβξπαθφο ηζηφο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζηε ζεξαπεία ηεο λφζνπ ηνπ Πάξθηλζνλ θαη ηεο λφζνπ ηνπ Αιηδράηκεξ, ζηε δξεπαλνθπηηαξηθή αλαηκία θαη ζην δηαβήηε. Ηδηαίηεξε αλεζπρία ππάξρεη σο πξνο ηελ εκπνξεπκαηνπνίεζε ησλ εκβξπαθψλ πιηθψλ, ε νπνία έρεη σζήζεη ηηο γπλαίθεο ζηηο ιηγφηεξν αλαπηπγκέλεο ρψξεο λα πσινχλ ηα έκβξπά ηνπο. Γηα παξάδεηγκα, ζχκθσλα κε ηελ Πξάμε 42/1988 9

10 ηνπ Βαζηιηά ηεο Ηζπαλίαο, Υνπάλ Κάξινο ηνπ 1 νπ, πξέπεη λα εμεηάδεηαη απφ ηα λνκνζεηηθά ζψκαηα ε ρξεζηκνπνίεζε εκβξπαθνχ πιηθνχ γηα ζθνπνχο άιινπο εθηφο ηαηξηθήο ζεξαπείαο ή δηάγλσζεο ή επηζηεκνληθήο έξεπλαο ζρεηηθήο κε ηελ ηαηξηθή πεξίζαιςε. Δλαπφθεηηαη ζηε δηθή ηνπο αξκνδηφηεηα λα απνθαζίζνπλ γηα ην αλ ζα επηηξέςνπλ ή φρη ηελ πξαγκαηνπνίεζε κηαο έξεπλαο πνπ πεξηιακβάλεη έκβξπα. Αθφκε θαη ε ζηάζε απέλαληη ζηηο ακβιψζεηο εμαξηάηαη απφ ηε ζέζε πνπ απνδίδεηαη ζην έκβξπν. ην ζχγρξνλν θφζκν εμαθνινπζεί λα είλαη κία επξέσο δηαδεδνκέλε ηαθηηθή. πσο ππνινγίζηεθε, ην ,5 κε 1,6 εθαηνκκχξηα ακβιψζεηο πξαγκαηνπνηήζεθαλ εηεζίσο κφλν ζηηο Ζ.Π.Α.. Ζ λνκνζεζία ζε απηφ ην ζέκα δηαθέξεη απφ ρψξα ζε ρψξα. Παξά ηελ ελνπνίεζε ηεο Γεξκαλίαο, ε άκβισζε επηηξέπεηαη αθφκα ζηελ πξψελ Αλαηνιηθή θαη δηψθεηαη σο αδίθεκα ζηε Γπηηθή. Έλα άιιν ζεκείν δηακάρεο είλαη ην θαηά πφζνλ είλαη λνκηθψο επηηξεπηή ε απνζήθεπζε αλζξσπίλσλ εκβξχσλ κε ηε κέζνδν ηεο ζπληήξεζεο (θξπνδηαηήξεζεο). Σν πξφβιεκα απηφ δεκηνπξγείηαη ζε πεξηπηψζεηο γνληκνπνίεζεο ζην ζσιήλα. Πξέπεη ηα έκβξπα πνπ παξάγνληαη φηαλ ππάξρεη κεγάιε «δήηεζε» λα θξπνζπληεξνχληαη; Ζ θξπνδηαηήξεζε νδεγεί ζηελ εμέηαζε ησλ βηνεζηθψλ πξνβιεκάησλ ηεο ηερλεηήο γνληκνπνίεζεο, ησλ ζχγρξνλσλ ηερληθψλ απφ ηελ πιεπξά ηφζν ησλ δηθαησκάησλ ηνπ εκβξχνπ, φζν θαη ησλ άιισλ παξαγφλησλ πνπ εκπιέθνληαη Σερλεηή Γνληκνπνίεζε Απφ ην 1950 έρεη παξαηεξεζεί κηα γεληθή ηάζε κείσζεο ηνπ αξηζκνχ ησλ ζπεξκαηνδσαξίσλ ζην αλδξηθφ ζπέξκα. Γη' απηφ ελδέρεηαη λα επζχλνληαη νη αιιαγέο ζην πεξηβάιινλ, ζηηο ζπλήζεηεο ηνπ θαγεηνχ, ζηνλ ηξφπν έλδπζεο θαη ζην ξπζκφ ηεο δσήο. Απηή ε αξλεηηθή ηάζε δηαπηζηψλεηαη ζηα νινέλα απμαλφκελα πεξηζηαηηθά αλδξηθήο ζηεηξφηεηαο, παξφιν πνπ θαη πνιιέο γπλαίθεο πάζρνπλ απφ ζηεηξφηεηα. Απηή ε θαηάζηαζε απαηηεί ηαηξηθή ζεξαπεία θαη νη κέζνδνη πνπ αθνινπζνχληαη ή βξίζθνληαη ππφ αλάπηπμε είλαη νη εμήο: 3 Βην Ζζηθή ζην 10

11 ρξεζηκνπνίεζε θαξκάθσλ θαη ηδηαίηεξα νξκνλψλ, βειηίσζε in vitro (ζην ζσιήλα) ηεο πνηφηεηαο ηνπ ζπέξκαηνο: επηιέγνληαο ζπέξκα κε επηζπκεηέο ηδηφηεηεο -θηλεηηθφηεηα, γνλφηππνο- δηα κέζνπ θπγνθέληξεζεο, θηιηξαξίζκαηνο κε ίλεο γπαιηνχ, ζέηνληαο ζε ιεηηνπξγία ηελ ελεξγνπνηεηηθή ηδηφηεηα ηεο κήηξαο, πξνζζέηνληαο ζην εξγαζηήξην δηεγεξηηθέο ηνπ ζπέξκαηνο νπζίεο θαη αθνινχζσο εηζάγνληαο ην επηιεγκέλν ζπέξκα είηε ζηε κήηξα -ελδνκεηξηαθή εκθχηεπζε- είηε ζην θαηψηεξν κέξνο ηεο θνηιηαθήο ρψξαο - ακεζε θνηιηαθή εκθχηεπζε. γνληκνπνίεζε ηνπ σαξίνπ ζην ζσιήλα (Fivete). ην ζηάδην ησλ εξγαζηεξηαθψλ δνθηκψλ βξίζθνληαη δηάθνξεο παξαιιαγέο ηεο κεζφδνπ φπσο ε εηζαγσγή ηνπ ζπέξκαηνο ζην θπηηαξφπιαζκα ή ζηνλ πεξηβαληνιινγηθφ ρψξν ηνπ σαξίνπ. Ζ ηερλεηή γνληκνπνίεζε ρξεζηκνπνηείηαη επηηπρψο ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο. Πξσηνπαξνπζηάζηεθε ζην Βέιγην πξηλ απφ 25 ρξφληα κε ηε ρξήζε ζπέξκαηνο είηε ηνπ ζπδχγνπ ηεο αζζελνχο, είηε ελφο δσξεηή. Πξφζθαηα, ρξεζηκνπνηήζεθαλ κέζνδνη πνπ πεξηιακβάλνπλ ηε δσξεά γνληκνπνηεκέλσλ σαξίσλ ή εκβξχσλ θαη έδσζαλ ελζαξξπληηθά, αλ θαη πεξηνξηζκέλα, απνηειέζκαηα. Σέηνηνη επηζηεκνληθνί λεσηεξηζκνί έρνπλ πνιιέο εζηθέο επηπινθέο. Απηέο νη εμειίμεηο δίλνπλ ειπίδα ζε αλζξψπνπο πνπ επηζπκνχλ λα θάλνπλ παηδηά. ε γεληθέο γξακκέο, θακία απφ ηηο ηερληθέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη δελ είλαη δπλαηφλ λα απνξξίπηεηαη εθ ησλ πξνηέξσλ. Κάζε πεξίπησζε πνπ αλαθχπηεη πξέπεη λα αλαιχεηαη μερσξηζηά. Καζψο νη κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απαηηνχλ κεγάιε επηζηεκνληθή γλψζε, ελδέρεηαη ε εθαξκνγή ηνπο λα πξνμελήζεη ακεραλία ζηνπο απινχο αλζξψπνπο θαη λα νδεγήζεη ζε παξεμεγήζεηο. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε, είλαη ρξήζηκν λα δεηείηαη ε βνήζεηα ζπγθεθξηκέλσλ ηδξπκάησλ, φπσο είλαη ηα θέληξα νηθνγελεηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ. Σν πξνζσπηθφ ησλ θέληξσλ απηψλ αλακέλεηαη λα κπνξεί λα δψζεη πςεινχ επηζηεκνληθνχ επηπέδνπ ιχζεηο ζηα πξνβιήκαηα ησλ πειαηψλ. Βαζηθέο βηνεζηθέο νδεγίεο πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκεχζνπλ σο βνήζεηα ζε φζνπο αζρνινχληαη κε ηερλεηή εκθχηεπζε ή γνληκνπνίεζε ζε ζσιήλα είλαη νη εμήο: 11

12 πξέπεη λα δηαθπιάζζεηαη ε αλεμαξηεζία θαη ην δηθαίσκα ειεχζεξεο επηινγήο θάζε αλζξψπηλνπ φληνο. ηε δηακφξθσζε ηεο επηινγήο ηνπο ηα άηνκα πξέπεη λα ζπκβνπιεχνληαη, λα πιεξνθνξνχληαη ζσζηά θαη λα ππνζηεξίδνληαη απφ ηα κέιε ηνπ θέληξνπ νηθνγελεηαθνχ πξνγξακκαηηζκνχ, ηα νπνία, εληνχηνηο, δελ ζα πξέπεη λα παίξλνπλ απνθάζεηο γηα ινγαξηαζκφ ηνπο. θαζψο νη αλσηέξσ ηερληθέο εκπιέθνπλ έλαλ αξηζκφ αηφκσλ - ην κειινληηθφ παηδί, ηνπο πηζαλνχο γνλείο, ην δφηε ζπέξκαηνο/σαξίνπ, ην βνεζεηηθφ πξνζσπηθφ, ην γηαηξφ - είλαη αλαγθαίν λα εμεηαζηνχλ πξνζεθηηθά ηα ζπκθέξνληα φισλ ησλ εκπιεθφκελσλ πξνζψπσλ. ρξεηάδεηαη, επίζεο, λα δνζεί έκθαζε ζην κέιινλ ηνπ παηδηνχ. Γη' απηφ ην ιφγν, ηδηαίηεξε έκθαζε απνδίδεηαη ζηελ ηθαλφηεηα ησλ πηζαλψλ γνλέσλ λα αληαπεμέιζνπλ ζηηο πιηθέο θαη πλεπκαηηθέο αλάγθεο ηνπ παηδηνχ θαη λα εμαζθαιίζνπλ ηελ αξκνληθή ηνπ αλάπηπμε. ηα πιενλεθηήκαηα ηεο ηερλεηήο εκθχηεπζεο/γνληκνπνίεζεο νθείινπλ λα μεπεξλνχλ ηνπο πηζαλνχο ηαηξηθνχο θαη ςπρνινγηθνχο θηλδχλνπο: ε αξρή απηή απνηειεί πξνυπφζεζε γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ αλσηέξσ δηαδηθαζηψλ. χκθσλα κε ηηο βηνεζηθέο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο, έηζη φπσο θαζνξίζηεθαλ απφ ηνλ θαζεγεηή Massarenti απφ ηε Γελεχε, ρξεηάδεηαη λα ιεθζνχλ ππφςηλ νη εμήο αξρέο: κε-γελίθεπζε: θάζε πξφβιεκα εμεηάδεηαη απφ δηαθνξεηηθή ζθνπηά. κε-ηαπηνπνίεζε: θαζψο ηα πξάγκαηα θαη νη άλζξσπνη είλαη πεξηπινθφηεξνη απφ θάζε ζχζηεκα θαηεγνξηψλ, ζπληζηάηαη ε απνθπγή ηαμηλφκεζήο ηνπο ζε θαηεγνξίεο, εθηφο αλ είλαη απαξαίηεην. απην-ζπγθέληξσζε: θαζέλαο νθείιεη λα επηβάιεη ζπλεηδεηφ έιεγρν ζηηο παξνξκήζεηο ηνπ. Απηέο νη αξρέο πξέπεη, επίζεο, λα εθαξκφδνληαη θαη ζηα άιια ζέκαηα ππφ εμέηαζε, θπξίσο ζηα ζέκαηα εζηθήο ζε ζρέζε κε ηελ ηερλεηή εκθχηεπζε/ γνληκνπνίεζε. 4 4 Βην-Ζζηθή, ζην 12

13 1.3 Τπνγόληκα δεπγάξηα H επηζπκία απφθηεζεο παηδηνχ είλαη πεξίπινθε, θαζψο εκπιέθεη κηα ζεηξά ζπλεηδεηψλ φζν θαη αζπλείδεησλ θηλήηξσλ πνπ σζνχλ ηνπο αλζξψπνπο λα αλαπαξάγνληαη, θαη θάησ απφ ηηο πιένλ αληίμνεο ζπλζήθεο φπσο γηα παξάδεηγκα ζηε δηάξθεηα πνιέκσλ, ή ινηκψλ. Έλαο ππνςήθηνο δφηεο ζπέξκαηνο έιεγε: "Να έρεη θαλείο παηδηά είλαη παξεγνξηά, είλαη ραξά είλαη ηξπθεξφηεηα. Πεζαίλνπκε αξγφηεξα φηαλ έρνπκε γίλεη γνλείο, δελ πεζαίλνπκε κφλνη. Ζ εξγαζία καο απνθηά λφεκα γηαηί ηα νθέιε πνπ απνθνκίδνπκε πξννξίδνληαη γηα θάπνηνλ, ην παηδί είλαη ε πξνέθηαζε ηνπ εαπηνχ καο. Μπνξεί θαη λα ππνδειψλεη φηη ζα έρεη θαλείο κηα ππνζηήξημε φηαλ γεξάζεη. Δγψ έραζα ηνλ παηέξα κνπ πνιχ λένο θαη επηζπκψ δηαθαψο λα γίλσ παηέξαο" (Delaisi de Parseval, 1983). ηε καξηπξία απηή ζπκπεξηιακβάλνληαη ζρεδφλ φια ηα θίλεηξα πνπ σζνχλ ηνπο άλδξεο θαη ηηο γπλαίθεο λα επηζπκνχλ λα γίλνπλ γνλείο. Γηαπηζηψλνπκε φηη ζηελ πεξηγξαθή δελ επηδεηείηαη έλα πξαγκαηηθφ αιιά έλα θαληαζηηθφ κσξφ ην νπνίν θαιείηαη λα εθπιεξψζεη θαη λα επαλνξζψζεη ηα πάληα, λα θαιχςεη φια ηα θελά, ηε κνλαμηά, ηελ απψιεηα, ηα πέλζε. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ζπλεπψο, απηφ πνπ επηζπκείηαη δελ είλαη έλα ζπγθεθξηκέλν παηδί αιιά ε πξαγκαηνπνίεζε φισλ ησλ παηδηθψλ επηζπκηψλ. Ζ επηζπκία απφθηεζεο παηδηνχ πξσηνεκθαλίδεηαη ζην θνξίηζη γχξσ ζηνπο δεθανθηψ πξψηνπο κήλεο ηεο δσήο. Αθεηεξία είλαη ε ηαχηηζε κε ηελ ηξπθεξή κεηέξα ηεο βξεθηθήο ειηθίαο πνπ ηελ σζεί λα επηζπκεί λα γίλεη θαη ε ίδηα κεηέξα. Γηα ηνπο άλδξεο επίζεο ε επηζπκία απηή πξνέξρεηαη απφ κηα ηαχηηζε κε ηνλ δηθφ ηνπο παηέξα (Bydlowski, 1997). εκαληηθφ ζηνηρείν ζηελ επηζπκία απφθηεζεο παηδηνχ απνηειεί επίζεο, ε πξνζαξκνγή ζηηο θνηλσληθέο θαη νηθνγελεηαθέο επηηαγέο. Ζ απφθηεζε παηδηνχ ζήκεξα ζεσξείηαη επηβεβιεκέλε. πκβνιίδεη ηελ ζεμνπαιηθή ηαπηφηεηα ηνπ δεπγαξηνχ, ηελ ζσκαηηθή ηνπ πγεία θαζψο θαη ηελ θνηλσληθή ηνπ έληαμε. Παξάιιεια, ε ρξήζε αληηζχιιεςεο ελίζρπζε ηελ παληνδπλακία ησλ αηφκσλ νη νπνίνη ζεσξνχλ έθηνηε φηη ειέγρνπλ απνιχησο ηελ επηζπκία απφθηεζεο παηδηνχ. Υξεζηκνπνηνχλ αληηζχιιεςε φζν ρξφλν δελ επηζπκνχλ παηδί θαη ηελ δηαθφπηνπλ 13

14 αλακέλνληαο έλα παηδί ακέζσο. ηαλ ινηπφλ ην παηδί απηφ δελ έξρεηαη, βηψλνπλ, αθ' ελφο, ηελ έιιεηςε ηνπ παηδηνχ θαη, αθ' εηέξνπ, ηελ αδπλακία ηνπ ζψκαηφο ηνπο λα αληαπνθξηζεί ζε απηφ πνπ ζεσξνχζαλ βέβαην φηη ζα ζπλέβαηλε κε ηε δηαθνπή ηεο αληηζχιιεςεο. Μηα αλαδξνκή ζηε κπζνινγία θαηαδεηθλχεη φηη ε ζηεηξφηεηα ζπζρεηηδφηαλ κε ηελ ηηκσξία. Ο Λάηνο, βαζηιηάο ηεο Θήβαο, έιαβε ρξεζκφ απφ ην καληείν ησλ Γειθψλ λα κείλεη άηεθλνο. Δθείλνο παξάθνπζε ηνλ ρξεζκφ κε απνηέιεζκα λα ηνλ θνλεχζεη ν γηνο ηνπ Οηδίπνδαο. Αιιά θαη ζηελ Παιαηά Γηαζήθε ε ζηεηξφηεηα ζεσξείηαη κεηνλεμία θαη ηαπηίδεηαη κε ηελ ηηκσξία. Σα δεπγάξηα πνπ απνθηνχλ πνιιά παηδηά ζεσξνχληαη επινγεκέλα ζε αληίζεζε κε εθείλα πνπ παξακέλνπλ άηεθλα. Καη ζήκεξα παξαηεξείηαη ζπρλά φηη νη γπλαίθεο πνπ δπζθνιεχνληαη λα απνθηήζνπλ παηδηά αλαδεηνχλ ζηνηρεία ηεο πξνζσπηθήο ηνπο δσήο πνπ ζα εμεγνχζαλ γηαηί δελ κπνξνχλ λα απνθηήζνπλ απηφ πνπ ηφζν επηζπκνχλ θαη πνπ γηα ηνπο πεξηζζφηεξνπο αλζξψπνπο είλαη ηφζν απιφ. Δπηρεηξνχλ λα εληνπίζνπλ ην ή ηα γεγνλφηα ηεο πξνζσπηθήο ηνπο ηζηνξίαο γηα ηα νπνία ηψξα "ηηκσξνχληαη" κε κπνξψληαο λα απνθηήζνπλ παηδί. ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ νη γπλαίθεο απηέο έρνπλ ππνζηεί έθηξσζε ή είραλ κηα εμσζπδπγηθή ζρέζε νη ελνρέο εληνπίδνληαη ζηελ πξάμε απηή. H έιιεηςε παηδηνχ έρεη φκσο θαη κηα ζεκαληηθή θνηλσληθή δηάζηαζε θαζψο ηα αθνπζίσο άηεθλα δεπγάξηα ζεσξνχληαη φηη κεηνλεθηνχλ. Aπηφ ηζρχεη αθφκε πεξηζζφηεξν γηα ηηο γπλαίθεο γηαηί ε κεηξφηεηα, παξά ηελ θαηάθηεζε λέσλ ξφισλ, εμαθνινπζεί λα ζεσξείηαη σο ν θχξηνο ξφινο ηεο γπλαίθαο. Παξάιιεια, αλζξσπνινγηθέο κειέηεο θαηαδεηθλχνπλ ηελ νηθνπκεληθή ζεκαζία πνπ απνδίδεηαη ζηε γνληκφηεηα ηφζν γηα ηνπο άλδξεο φζν θαη γηα ηηο γπλαίθεο. Οη ζηείξεο γπλαίθεο, εηδηθφηεξα, ζηελ Αθξηθή ζεσξνχληαη "επηθίλδπλεο" ηφζν γηα ηνλ εαπηφ ηνπο φζν θαη γηα ηνλ πεξίγπξφ ηνπο, ζε ζεκείν πνπ λα πεξηζσξηνπνηνχληαη απνιχησο. Αθφκα, νη θνπέιεο πνπ είλαη ζηείξεο δελ ζεσξείηαη φηη νινθιεξψλνληαη σο γπλαίθεο γηαηί πηζηεχεηαη φηη ε εγθπκνζχλε ηηο θαζηζηά γπλαίθεο θαη κάιηζηα αζρέησο ηεο έθβαζήο ηεο. πλεπψο, κηα γπλαίθα πνπ δελ κέλεη πνηέ έγθπνο δελ ζεσξείηαη απηφλνκν ελήιηθν άηνκν. 14

15 Ζ αδπλακία απφθηεζεο παηδηνχ βηψλεηαη σο έλα βαζχ λαξθηζζηζηηθφ ηξαχκα. Ζ εηθφλα ηνπ ζψκαηνο ηξαπκαηίδεηαη. ε απηφ ζπκβάιιεη θαη ην ηαηξηθφ θαη λνζειεπηηθφ πξνζσπηθφ κε ηε γιψζζα πνπ ρξεζηκνπνηεί ζηε δηάγλσζε ηεο ζηεηξφηεηαο. Σα ζπεξκαηνδσάξηα ζεσξνχληαη «θησρά», ε βιέλλε ζηνλ θφιπν ηεο γπλαίθαο «απνχζα». ε θάζε κηα απφ ηηο παξαπάλσ πξνηάζεηο ηα ππνγφληκα άηνκα θαηαγξάθνπλ κηα «έιιεηςε». Παξάιιεια, ε επηζηεκνληθά ιαζεκέλε εμίζσζε κεηαμχ γνληκφηεηαο θαη ζεμνπαιηθήο ηθαλφηεηαο γηα ηνπο άλδξεο θαη ζειπθφηεηαο θαη γνληκφηεηαο γηα ηηο γπλαίθεο νδεγεί ηα ππνγφληκα άηνκα λα βηψλνπλ κηα ςπρνζεμνπαιηθή θξίζε. ηαλ ε ζηεηξφηεηα δελ κπνξεί λα απνδνζεί ζε νξγαληθή αηηία, εθεί δειαδή φπνπ ε επίηεπμε εγθπκνζχλεο δελ απνθιείεηαη απφ θάπνην ζπγθεθξηκέλν νξγαληθφ πξφβιεκα, αιιά δελ επηηπγράλεηαη γηα άγλσζηνπο ιφγνπο, ππάξρεη ελίνηε κηα ςπρνινγηθή ζχγθξνπζε ε νπνία παξεκπνδίδεη ηε θπζηνινγηθή πνξεία. H ζηεηξφηεηα απηή νλνκάδεηαη "ςπρνγελήο" θαη αλαθέξεηαη ζε κηα βαζχηεξε ςπρηθή επηζπκία παξεκπφδηζεο ηεο εγθπκνζχλεο. H αζπλείδεηε παξεκπφδηζε ηεο εγθπκνζχλεο έξρεηαη ζε επζεία αληίζεζε κε ηελ ζπλεηδεηή πξφζεζε ηεο απφθηεζεο κσξνχ.h ςπρνγελήο ζηεηξφηεηα κπνξεί λα έρεη πνιιέο αηηίεο. Δλδέρεηαη λα είλαη απνηέιεζκα κηαο αζπλείδεηεο άκπλαο ζηνπο θηλδχλνπο πνπ ελππάξρνπλ ζηελ αλαπαξαγσγηθή δηαδηθαζία. Mπνξεί αθφκε λα νθείιεηαη ζε κηα εμηδαλίθεπζε ηνπ παηέξα κε ηνλ νπνίν θαλέλαο ζχληξνθνο ή ζχδπγνο δελ κπνξεί λα είλαη εθάκηιινο. Oη ςπρνινγηθέο ζπγθξνχζεηο πνπ νδεγνχλ ζηε ζηεηξφηεηα είλαη ζπρλά ηφζν βαζηά απσζεκέλεο, ψζηε νη γπλαίθεο απηέο φηαλ αληηιεθζνχλ ηελ αδπλακία ηνπο λα θάλνπλ παηδηά, κε θνβεξή επηκνλή επηζπκνχλ έλα παηδί. H ςπραλάιπζε αλαθαιχπηεη απηέο ηηο ζπγθξνχζεηο θαη ηνπο κεραληζκνχο άκπλαο ηνπ Eγψ πνπ πξνζηαηεχνπλ ηηο γπλαίθεο απηέο απφ κηα εγθπκνζχλε θαη έλα ηνθεηφ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα θινλίζνπλ επηθίλδπλα ηελ πξνζσπηθφηεηά ηνπο. Οη ςπρνινγηθέο επηπηψζεηο φκσο, δελ πεξηνξίδνληαη ζηε δηάγλσζε ηεο ππνγνληκφηεηαο αιιά επεθηείλνληαη θαη ζηε δηάξθεηα ηεο ζεξαπεία ηεο. ιεο νη ζεξαπείεο πξνυπνζέηνπλ πξνγξακκαηηζκέλεο ζεμνπαιηθέο επαθέο κε κνλαδηθφ ζηφρν ηελ επίηεπμε ηεο εγθπκνζχλεο. πλεπψο, ε ζεμνπαιηθή ζρέζε γίλεηαη κεραληζηηθή 15

16 θαη θαηαλαγθαζηηθή ελψ πεξηνξίδεηαη ζηηο γφληκεο κέξεο θαζψο παξαηεξείηαη κείσζε ηεο ζεμνπαιηθήο επηζπκίαο θαη ζπζρέηηζή ηεο κφλν κε ηελ αλαπαξαγσγή. Παξάιιεια, ηα δεπγάξηα πνπ βξίζθνληαη ζε ζεξαπεία ππνγνληκφηεηαο βηψλνπλ δηαδνρηθνχο θχθινπο ειπίδαο θαη πέλζνπο. Διπίδαο ζηελ πξψηε θάζε ηνπ θχθινπ φπνπ αθνινπζείηαη ε ζεξαπεία θαη πέλζνο ζηε δεχηεξε θάζε φηαλ απνηπγράλεη ε ζεξαπεία. Ζ απνηπρία επίηεπμεο ηεο εγθπκνζχλεο πνπ επαλέξρεηαη θάζε κήλα έρεη νλνκαζζεί «κεληαίν πέλζνο» γηαηί βηψλεηαη ζαλ ηνλ ζάλαην ελφο βξέθνπο. Tα δεπγάξηα πνπ αθνινπζνχλ ηηο κεζφδνπο ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο είλαη εθείλα πνπ έρνπλ ην ηζρπξφηεξν θίλεηξν λα απνθηήζνπλ παηδηά. Eίλαη εθείλα πνπ έρνπλ ππνβιεζεί ζε πνιιέο ζπζίεο γηα λα πξαγκαηνπνηήζνπλ ην φλεηξφ ηνπο λα απνθηήζνπλ έλα κσξφ. Γη απηφ ην ιφγν ίζσο είλαη θαη ηα δεπγάξηα εθείλα πνπ είλαη πεξηζζφηεξν ςπρνινγηθά επάισηα ζηελ απνηπρία ηεο ππνβνεζνχκελεο αλαπαξαγσγήο (Newton & Hearn,1990). Tη απνγίλνληαη φκσο ηα δεπγάξηα εθείλα πνπ παξά ηηο αιιεπάιιειεο πξνζπάζεηεο παξακέλνπλ άηεθλα; Eίλαη βέβαην φηη έλαο αξηζκφο εμ απηψλ ζα ζηξαθεί πξνο ηελ πηνζεζία. H έξεπλα δείρλεη κάιηζηα φηη πεξίπνπ ην 40% ησλ αλζξψπσλ πνπ είλαη ζε ιίζηα αλακνλήο γηα εμσζσκαηηθή γνληκνπνίεζε έρνπλ ήδε θάλεη αίηεζε πηνζεζίαο (Hazeltine & Mazure,1985). O θίλδπλνο εδψ είλαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζα ππνδερζνχλ ην πηνζεηεκέλν παηδί ηα δεπγάξηα πνπ είλαη αθφκα βπζηζκέλα κέζα ζην άγρνο ηεο εμσζσκαηηθήο. Kαη παξ' φηη ε εμσζσκαηηθή γνληκνπνίεζε θαη ε πηνζεζία δελ απνθιείνπλ αλαγθαζηηθά ε κηα ηελ άιιε, είλαη απαξαίηεηε ε παξέιεπζε κηαο πεξηφδνπ "ράξεηνο" κεηά ηηο πξνζπάζεηεο εμσζσκαηηθήο θαζψο επίζεο είλαη αλαγθαία ε επεμεξγαζία ηνπ πέλζνπο γηα ηε κε απφθηεζε ηνπ βηνινγηθνχ παηδηνχ, ηε κε πξαγκαηνπνίεζε ηεο εγθπκνζχλεο θαη ηνπ ηνθεηνχ, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί ε απνδνρή ηνπ πηνζεηεκέλνπ παηδηνχ. Σέινο πξφθιεζε γηα ηνπο εηδηθνχο απνηειεί ην ιεγφκελν ζχλδξνκν "παηδί κε νπνηνδήπνηε θφζηνο". Σα πεξηζζφηεξα δεπγάξηα κεηά απφ ζεηξά πξνζπαζεηψλ απφθηεζεο παηδηνχ επεμεξγάδνληαη ηελ απψιεηα θαη βξίζθνπλ ιχζεηο πνπ ηα βνεζνχλ λα ζπλερίζνπλ ηε δσή ηνπο. Δίηε πηνζεηνχλ έλα παηδί, είηε απνθαζίδνπλ λα κείλνπλ ρσξίο παηδηά. Άιια φκσο δεπγάξηα αδπλαηνχλ λα επεμεξγαζζνχλ ηελ απψιεηα θαη κε κεγάιε επηκνλή θαη ςπραλαγθαζκφ νδεγνχληαη ζε θάζε πξνηεηλφκελε ζεξαπεία, κε ππνινγίδνληαο ην ζσκαηηθφ, ην ςπρηθφ, αιιά αθφκε θαη ην νηθνλνκηθφ θφζηνο πνπ 16

17 απηέο νη αηέξκνλεο πξνζπάζεηεο ζπλεπάγνληαη. Σα δεπγάξηα πνπ βηψλνπλ απηφ ην ζχλδξνκν επείγνληαη λα απνθηήζνπλ παηδί εκθαλίδνπλ ηδενιεςίεο θαη θάλνπλ ηειεηνπξγηθέο πξάμεηο, αιιά, θπξίσο, κεηά απφ θάζε απνηπρία, κε κεγάιε γελλαηφηεηα είλαη παλέηνηκνη γηα ηελ επφκελε πξνζπάζεηα. Έλαο Γάιινο Φπραλαιπηήο ζεσξεί φηη ηα άηνκα πνπ εθδειψλνπλ ηνλ παξνμπζκφ απηφ έρνπλ βηψζεη θάηη ηδηαίηεξα ηξαπκαηηθφ ζηελ παηδηθή ηνπο ειηθία, ηελ εγθαηάιεηςε ή ηνλ ζάλαην γνλέα θαη πξνζπαζνχλ, ζπρλά κε έλα ηξφπν απειπηζκέλν, "λα επηδηνξζψζνπλ" ηηο εκπεηξίεο απηέο επηδηψθνληαο λα δήζνπλ ηα παηδηθά ηνπο ρξφληα κέζα απφ εθείλα ησλ παηδηψλ ηνπο (Roegiers,1994). Η Δξωσωματική Γονιμοποίηση Κάζε πξφγξακκα εμσζσκαηηθήο γνληκνπνίεζεο απαηηεί απφ ηηο γπλαίθεο ζπρλέο εμεηάζεηο αίκαηνο θαη θαζεκεξηλέο ελέζεηο κε απνηέιεζκα ην θαζεκεξηλφ πξφγξακκα φζσλ ζπκκεηέρνπλ ζηε δηαδηθαζία απηή λα αλαηξέπεηαη ζεκαληηθά. Απφξξνηα απηνχ είλαη ε λα αληηκεησπίδνπλ επαλεηιεκκέλσο πξνβιήκαηα ζηελ εξγαζία ηνπο αιιά θαη κηα θνηλσληθή απνκφλσζε. Οη γπλαίθεο πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε πξνγξάκκαηα εμσζσκαηηθήο γνληκνπνίεζεο ζηελ πιεηνςεθία ηνπο αλαθέξνπλ σο πην δχζθνιε θάζε ηνπ πξνγξάκκαηνο εθείλε πνπ εθηείλεηαη απφ ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο κεηά ηε εκβξπνκεηαθνξά κέρξη ηελ εκέξα ηεο δηαπίζησζεο ηεο επίηεπμεο ή κε εγθπκνζχλεο. ε απηφ ην δηάζηεκα πνιιέο δελ θαηνξζψλνπλ λα ειέγμνπλ ηε θαληαζίσζή ηνπο θαη αηζζάλνληαη έγθπνο. Oη επηπηψζεηο απηήο ηεο θαληαζίσζεο γίλνληαη θαηαλνεηέο φηαλ αλαινγηζζεί θαλείο φηη ηα πνζνζηά επηηπρίαο ηεο εμσζσκαηηθήο γνληκνπνίεζεο είλαη αθφκε ρακειά. Πνιιέο γπλαίθεο κεηά απφ έλα αξλεηηθφ απνηέιεζκα βηψλνπλ κηα έληνλε ζιίςε. H ζιίςε απηή δελ δηαξθεί ην ίδην γηα θάζε γπλαίθα. Δμαξηάηαη απφ ηνλ ςπρηθφ εμνπιηζκφ ηνπ θάζε αηφκνπ, απφ ηελ ππνζηήξημε πνπ έρεη θαζψο θαη απφ ηνλ αξηζκφ ησλ πξνζπαζεηψλ πνπ έρεη επηρεηξήζεη. Έλα αθφκα ζεκαληηθφ πξφβιεκα ηεο εμσζσκαηηθήο γνληκνπνίεζεο είλαη ε κε ζπκκεηνρή ηνπ ζπδχγνπ ζηελ φιε δηαδηθαζία. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο εκθαλίδεηαη κφλν ζηε θάζε ηεο ιήςεο ησλ σαξίσλ φπνπ θαιείηαη λα δψζεη ην ζπέξκα ηνπ γηα ηελ γνληκνπνίεζε. Πνιινί άλδξεο δηαηππψλνπλ δπζαξέζθεηα γηα ηνλ παξαγθσληζκφ ηνπο απηφ. 17

18 Μεηαμχ ησλ πξνβιεκάησλ ηεο κεζφδνπ απνηεινχλ ηα απμεκέλα πνζνζηά ησλ πνιχδπκσλ θπήζεσλ πνπ νδεγνχλ ζε ζεκαληηθή αχμεζε ησλ πξφσξσλ βξεθψλ. Ζ πξνσξφηεηα έρεη ζεκαληηθέο ηαηξηθέο θαη ςπρνινγηθέο επηπηψζεηο. Σν ζνβαξφηεξν πξφβιεκα φκσο ηεο κεζφδνπ ηεο εμσζσκαηηθήο γνληκνπνίεζεο είλαη ε ςπρνινγηθή θαηάζηαζε ησλ δεπγαξηψλ φηαλ δελ επηηπγράλεηαη ε εγθπκνζχλε. Δξωσωματική Γονιμοποίηση με Γότερ ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ είλαη απαξαίηεηε ε ζπκκεηνρή δφηε ή δφηξηαο γηα ελ απφθηεζε παηδηνχ ηα δεηήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ είλαη πην πνιχπινθα θαη ε ζπκκεηνρή εηδηθνχ απφ ην ρψξν ηεο ςπρηθήο πγείαο ζηηο πεξηπηψζεηο απηέο είλαη επηβεβιεκέλε. Σν άηνκν πνπ δέρεηαη ηε ζπκκεηνρή δφηε πξνθεηκέλνπ ην δεπγάξη λα απνθηήζεη παηδί εμαθνινπζεί λα είλαη ζηείξν θαη κεηά ηελ απφθηεζε παηδηνχ. ηαλ ρξεζηκνπνηείηαη δφηξηα ή δφηεο νπζηαζηηθά ην ζηείξν κέινο ηνπ δεπγαξηνχ πηνζεηεί ην παηδί ηνπ ή ηεο ζπληξφθνπ ηνπ. Απηφ ζεκαίλεη, φηη πξνθεηκέλνπ λα αθνινπζήζεη ην δεπγάξη ηε ιχζε απηή, πξέπεη λα έρεη επεμεξγαζηεί ην πξφβιεκα ηεο δηθήο ηνπ ζηεηξφηεηαο θαη λα έρεη απνδερζεί ηελ πηνζεζία. ηελ πξάμε φκσο παξαηεξείηαη φηη ηα δεπγάξηα δελ έρνπλ θαηαλνήζεη φηη ν δφηεο ή ε δφηξηα δελ ζεξαπεχεη ην πξφβιεκα ππνγνληκφηεηάο ηνπο. Σα δεπγάξηα δειαδή δελ αθνινπζνχλ ηε δηαδηθαζία απηή έρνληαο ζπλεηδεηνπνηήζεη αθξηβψο ηη ζπλεπάγεηαη. Υαξαθηεξηζηηθά έλαο ζχδπγνο πνπ είρε απνθηήζεη παηδί κε δφηε ζπέξκαηνο έιεγε: «Τπάξρεη πηζαλφηεηα λα είλαη θαη δηθφ κνπ ην παηδί θαη ειπίδσ πνηέ λα κε ρξεηαζηεί λα ην ςάμνπκε. Γελ έρνπκε ιφγν λα ην ςάμνπκε έηζη θαη αιιηψο, αιιά ππάξρεη πεξίπησζε λα είλαη δηθφ κνπ». Ζ άξλεζε απνδνρήο φκσο ελφο γεγνλφηνο δελ εμαζθαιίδεη ηελ επεμεξγαζία ησλ πνιχπινθσλ ζεκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ην δήηεκα απηφ. Μέζα ζηα δεηήκαηα πνπ θαινχληαη λα επεμεξγαζζνχλ ηα δεπγάξηα πνπ απνθηνχλ παηδί κε ηε ζπκκεηνρή δφηε ή δφηξηαο είλαη εθείλν ηεο απψιεηαο ηεο γελεηηθήο ζπλέρεηαο, απηφ ηνπ κπζηηθνχ θαη ηέινο ηεο αλσλπκίαο ησλ δνηψλ. Γηα ηηο γπλαίθεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ σάξην δφηξηαο ε απψιεηα ηεο γελεηηθήο ζπλέρεηαο κπνξεί λα κελ είλαη ηφζν νπζηαζηηθή φζν γηα έλαλ άλδξα πνπ απνθηά παηδί κε δφηε ζπέξκαηνο, γηαηί νη γπλαίθεο, αθφκα θαη ζηηο πεξηπηψζεηο δφηξηαο, βηψλνπλ ηελ εγθπκνζχλε, ηνλ ηνθεηφ θαη ηνλ ζειαζκφ. Βηψλνπλ, δειαδή κηα βηνινγηθή ζρέζε κε ην παηδί ηνπο ζε αληίζεζε κε ηνπο άλδξεο. 18

19 Έλα ζεκαληηθφ ζέκα πνπ αλαθχπηεη κε ηε ζπκκεηνρή δνηξηψλ σαξίσλ είλαη ε απφθηεζε παηδηψλ αξθεηά κεηά ηελ εκκελφπαπζε. Πνιινί θιηληθνί δηαηππψλνπλ επηθπιάμεηο γηα ηα παηδηά πνπ απνθηψληαη κεηά ηελ εκκελφπαπζε ζε κηα ειηθία, δειαδή, φπνπ νη γνλείο κνηάδνπλ πεξηζζφηεξν κε παππνχδεο θαη γηαγηάδεο ηφζν νπηηθά φζν θαη ζε πξννπηηθή δσήο παξά κεηέξεο θαη παηέξεο. Θεσξνχλ φηη είλαη άδηθν γηα ηα παηδηά λα γελληνχληαη απφ γνλείο πνπ δελ έρνπλ πιένλ ηελ ελέξγεηα λα μππλνχλ ζηε κέζε ηεο λχρηαο, ή λα αλεζπρνχλ γηα ηελ επηζηξνθή ησλ εθήβσλ. ηαλ ην 1997 κηα γπλαίθα 63 εηψλ απφθηεζε παηδί ηέζεθε κε ζαθήλεηα ην εζηθφ δίιεκκα : Έρεη ην ππνθείκελν θαη ην δεπγάξη απφιπην δηθαίσκα λα απνθηά παηδί; Οθείιεη λα εθαξκφδεηαη, φηη ε ηερλνινγία επηηξέπεη; Πνηνο θαη κε πνην ηξφπν ζα ππεξαζπηζζεί ηα δηθαηψκαηα ησλ ππνςεθίσλ γνληψλ πνπ επηζπκνχλ λα απνθηήζνπλ παηδηά αιιά θαη ησλ παηδηψλ εθείλσλ πνπ δελ έρνπλ αθφκε γελλεζεί; Οη λέεο ηερλνινγίεο ηεο αλαπαξαγσγήο πξφζθεξαλ ηε δπλαηφηεηα ζε πνιιά ππνγφληκα δεπγάξηα λα απνθηήζνπλ ηνπο βηνινγηθνχο ηνπο απνγφλνπο. Οξηζκέλεο θνξέο φκσο ε επηδίσμε απφθηεζεο ελφο παηδηνχ κπνξεί λα ζπλεπάγεηαη έλα ππεξβνιηθφ ηίκεκα γηα ην ίδην ην παηδί Έλλνηα θαη εθαξκνγέο ηεο Δμσζσκαηηθήο Γνληκνπνίεζεο Δμσζσκαηηθή γνληκνπνίεζε ή ππνβνεζνχκελε αλαπαξαγσγή, είλαη ε ηερληθή εθείλε, φπνπ ην ζπέξκα ηνπ άλδξα θαη ηα σάξηα ηεο γπλαίθαο έξρνληαη ζε επαθή θαη γίλεηαη ε γνληκνπνίεζε εθηφο ζψκαηνο, ζην εξγαζηήξην, κέζα ζε έλα δνθηκαζηηθφ ζσιήλα ή έλα ηξηβιίν. Σν ή ηα έκβξπα πνπ πξνθχπηνπλ ηνπνζεηνχληαη κεηά απφ 2-3 εκέξεο ζηε κήηξα. Σα σάξηα ιακβάλνληαη κεηά απφ νξκνλνινγηθή πξνεηνηκαζία ηεο γπλαίθαο, ράξηλ ηεο νπνίαο πξνθαιείηαη ιφγσ ηεο ππεξδηέγεξζεο ησλ σνζεθψλ, ππεξσνξεμία, έηζη ψζηε λα ππάξρεη δηαζέζηκνο ζπγθξηηηθά κεγαιχηεξνο αξηζκφο σαξίσλ απφ φηη ζπκβαίλεη θαηά ηε θπζηνινγηθή δηαδηθαζία. Σα σάξηα ιακβάλνληαη κε θνηιηαθή ή θνιπηθή ππεξερνγξαθία. 5 Εαίξα Παπαιεγνχξα, Φπρνινγηθά πξνβιήκαηα ησλ ππνγφληκσλ δεπγαξηψλ, ζην (18/07/2003) 19

20 Δθηηκάηαη φηη νη ιφγνη ζηεηξφηεηαο πνπ αλαθέξνληαη ζηε γπλαίθα αλέξρνληαη ζε πνζνζηφ 60% ησλ ζπλνιηθψλ αηηηψλ ηεο ζηεηξφηεηαο. ήκεξα ππνινγίδεηαη φηη ππάξρνπλ παγθνζκίσο πεξίπνπ παηδηά πνπ γελλήζεθαλ κ απηή ηε κέζνδν. Ζ εμσζσκαηηθή γνληκνπνίεζε δίλεη ιχζεηο ζε πεξηπηψζεηο ηφζν αλδξηθνχ φζν θαη γπλαηθείνπ παξάγνληα. Δηδηθφηεξα, φηαλ ππάξρνπλ: Α) Ενδείξειρ από τον γςναικείο παπάγοντα: άιπηγγεο (πξνβιήκαηα δηαβαηφηεηαο θαη ιεηηνπξγηθφηεηαο) Χνζήθεο (ζνβαξά πξνβιήκαηα αλσνξξεμίαο) Δλδνκεηξίσζε Β) Ενδείξειρ από τον ανδπικό παπάγοντα: νβαξά πξνβιήκαηα ζπέξκαηνο Αδσνζπεξκία (κε βηνςηαθφ πιηθφ απφ ηνλ φξρη) Γηαηαξαρέο ζηχζεο Γ) Ενδείξειρ και από τοςρ δύο: Ζιηθία Απνηπρία απιψλ κεζφδσλ ηερλεηήο αλαπαξαγσγήο γηα αληηκεηψπηζε πξνβιεκάησλ ελφο εθ ησλ δχν Αγλψζηνπ αηηηνινγίαο ππνγνληκφηεηα πνπ δελ επνδψζεθε κε άιιεο κεζφδνπο Κιεξνλνκηθέο παζήζεηο γηα ηηο νπνίεο πξέπεη λα γίλεη πξνεκθπηεπηηθή δηάγλσζε (preimplantation diagnosis) Γσξεέο γακεηψλ (σαξίσλ, ζπεξκαηνδσαξίσλ) 6 6 Γηαδηθαζία εμσζσκαηηθήο γνληκνπνίεζεο, ζην 20

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_3207/391 1. Τελ άιιε κέξα νη Τξηάθνληα, πνιύ ηαπεηλσκέλνη θαη ληώζνληαο εγθαηαιειεηκκέλνη, ζπγθεληξώζεθαλ ζην ρώξν ησλ ζπλεδξηάζεσλ παξάιιεια, νη «ηξεηο ρηιηάδεο», ζε όια ηα ζεκεία όπνπ είραλ ηνπνζεηεζεί,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΓΑΙΑ ΣΡΙΣΟΤ ΣΡΙΜΗΝΟΤ ΣΗΝ ΟΓΤΔΙΑ

ΔΡΓΑΙΑ ΣΡΙΣΟΤ ΣΡΙΜΗΝΟΤ ΣΗΝ ΟΓΤΔΙΑ ΔΡΓΑΙΑ ΣΡΙΣΟΤ ΣΡΙΜΗΝΟΤ ΣΗΝ ΟΓΤΔΙΑ Α.Να γξάςεηε ηα ηππηθά ζηάδηα ηεο αλαγλώξηζεο ζηελ Οδύζζεηα. Το θέμα της αναγνώρισης είναι συχνό, ιδιαίτερα στις τελευταίες ραψωδίες του έπους, δηλαδή από τότε που ο Οδυσσέας

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Γηα ηε δηεπθόιπλζή ζαο θαηά ην switch-off ηεο πεξηνρήο ηεο Πεινπνλλήζνπ έρνπκε πξνζζέζεη ζηνπο ςεθηαθνύο καο δέθηεο κία λέα,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ.

ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΓΑΘΡΙΑ Π. 1,2, ΓΑΘΡΙΑΠ Θ. 1, ΚΖΡΠΗΝ- ΓΑΘΡΙΑ Γ. 1,3,4, ΘΑΡΠΗΑΟΓΑΛΖΠ Ι. 1,5, Α ΛΑΠΡΑΠΗΝ Α. 1,4,6, ΛΗΘΝΙΑΝΠ ΠΘΔΛΡΔΟΖΠ 6. 1. Δ Ρ Α Η Ο Δ Η Α Φ Ο

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Η εξγαζία απηή έρεη σο ζθνπό ηελ ελεκέξσζε γηα ηεο ακβιώζεηο. Δελ έρνπκε σο ζηόρν λα επεξεάζνπκε ηελ γλώκε ζαο νύηε λα θαηεγνξήζνπκε ηηο επηινγέο

Η εξγαζία απηή έρεη σο ζθνπό ηελ ελεκέξσζε γηα ηεο ακβιώζεηο. Δελ έρνπκε σο ζηόρν λα επεξεάζνπκε ηελ γλώκε ζαο νύηε λα θαηεγνξήζνπκε ηηο επηινγέο Η εξγαζία απηή έρεη σο ζθνπό ηελ ελεκέξσζε γηα ηεο ακβιώζεηο. Δελ έρνπκε σο ζηόρν λα επεξεάζνπκε ηελ γλώκε ζαο νύηε λα θαηεγνξήζνπκε ηηο επηινγέο ζαο. Απηό πνπ ζέινπκε είλαη λα γλσξίδνπκε... Η έκηρωζη

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκηπονικά Απσεία και Διεπαθέρ

Ηλεκηπονικά Απσεία και Διεπαθέρ MENU ΑΝΑΦΟΡΕΣ Ηλεκηπονικά Απσεία και Διεπαθέρ Σε απηό ην ζεκείν ηεο εθαξκνγήο δεκηνπξγνύκε ηα δηάθνξα Ηιεθηξνληθά Αξρεία έηζη ώζηε λα ηα ππνβάινπκε ζηνπο δηάθνξνπο θνξείο. Γηα λα επηιέμνπκε έλα είδνο αξρείνπ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code)

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Page 1 Υποπλοίαρτος Ν. Πεηράκος ΠΝ Αηδένηα Γνύξεηνη Ίππνη (Trojan Horses) Ινί (Viruses) Worms Root-kit Page 2 Γνύξεηνο Ίππνο (Trojan Horse) Οξηζκόο: Πξόγξακκα

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π

Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π Τ ξ ε ύ ο ξ π ς ξ σ ξ ο ί ξ σ _ Ι ε ο α μ ε ι κ ό π Α ο υ ι ς ε κ ς ξ μ ι κ ή ρ ύ μ θ ε ρ η 6 Τ ξ μ έ α π ΘΘΘ, X ώ ο ξ π κ α ι Δ π ι κ ξ ι μ χ μ ί α Η έ μ α : Διδάρκξμςεπ: Τξ εύοξπ ςξσ ξοίξσ Ιεοαμεικόπ

Διαβάστε περισσότερα

Έκδοζη /10/2014. Νέα λειηοσργικόηηηα - Βεληιώζεις

Έκδοζη /10/2014. Νέα λειηοσργικόηηηα - Βεληιώζεις Έκδοζη 2.89.31 08/10/2014 Η έκδοζη 2.89.31, περιλαμβάνει : Βεληιώζεις Καηάζηαζη Υπερφριών (Ε8) Αναγγελία πρόζληυης (Ε3) 08/10/2014 1 Βεληιώζεις Καηάζηαζη Υπερφριών (Ε8) Επεηδή ζηελ ειεθηξνληθή ππνβνιή

Διαβάστε περισσότερα

Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις

Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις Μαξία-Ησάλλα Αξγπξνπνύινπ Βαζίιεο Παπιόπνπινο Τνκέαο Ψπρνινγίαο, Παλεπηζηήκην Αζελώλ Αλαθνίλσζε ζην 5 ν Παλειιήλην

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Σει.1 Σο ζςγκεκπιμένο εγσειπίδιο δημιοςπγήθηκε για να βοηθήζει ηην καηανόηζη ηηρ διαδικαζίαρ μεηαθοπάρ δεδομένων ηηρ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ Πρόβλημα 1: α) Να δείμεηε όηη αλ ζεηηθνί πξαγκαηηθνί αξηζκνί ηζρύεη: β) Αλ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ Συστήματα Αρίθμησης Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ 1 Ειζαγωγή Τν bit είλαη ε πην βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο. Είλαη κία θαηάζηαζε on ή off ζε έλα ςεθηαθό θύθισκα. Άιιεο θνξέο είλαη κία θαηάζηαζε high ή low voltage

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP 1 ΜΑΘΗΜΑ 6 ο Προγράμμαηα θωηογραθικών μηχανών Επιλογέας προγραμμάηων Μαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα ειέγμνπκε ην άλνηγκα δηαθξάγκαηνο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό.

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό. ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΠΑΙΓΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΛΔΤΚΩΙΑ ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ Μειέηε ηωλ παξαγόληωλ από ηνπο νπνίνπο εμαξηάηαη ε ειεθηξνκαγλεηηθή δύλακε. Τιηθά - πζθεπέο: Ηιεθηξνληθή δπγαξηά, ηξνθνδνηηθό ηάζεο, ξννζηάηεο, ακπεξόκεηξν,

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ 24 ο ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΤΝΔΓΡΙΟ ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΠΑΙΓΙΑΣΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΧΓΗ ΣΗ ΤΓΔΙΑ ΠΙΝΟΤΛΑ ΔΤΡΤΓΙΚΗ ΒΑΡΚΑΡΗ ΠΟΛΤΚΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ (Θεοδώρα Γιώηη, Νικόλας Καραηάζιος- Τπεύθσνη εκ/κος Λ. Παπαηζίμπα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:.., ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:.// Σε ακαμίδην πνπ κπνξεί λα θηλείηαη ρσξίο ηξηβέο πάλσ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KRNUGH Γηα λα θάλνπκε απινπνίεζε κηαο ινγηθήο ζπλάξηεζεο κε πίλαθα (ή ράξηε) Karnaugh αθνινπζνύκε ηα παξαθάησ βήκαηα:. Η ινγηθή ζπλάξηεζε ζα πξέπεη λα είλαη ζε πιήξε

Διαβάστε περισσότερα

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα.

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα. Οι Πανελλαδικέρ Δξεηάζειρ για ηην ειζαγωγή ζηην ηπιηοβάθμια εκπαίδεςζη θα ππαγμαηοποιηθούν ππιν ηιρ απολςηήπιερ ενδοζσολικέρ εξεηάζειρ ηων μαθηηών και ηων μαθηηπιών. Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΙΡΙΜΟ ΑΘΔΝΟΤ ΠΟΤ ΛΑΜΒΑΝΔΙ ΑΝΣΙΘΡΟΜΒΩΣΙΚΑ Η ΑΝΣΙΑΙΜΟΠΔΣΑΛΙΑΚΑ

ΥΔΙΡΙΜΟ ΑΘΔΝΟΤ ΠΟΤ ΛΑΜΒΑΝΔΙ ΑΝΣΙΘΡΟΜΒΩΣΙΚΑ Η ΑΝΣΙΑΙΜΟΠΔΣΑΛΙΑΚΑ ΥΔΙΡΙΜΟ ΑΘΔΝΟΤ ΠΟΤ ΛΑΜΒΑΝΔΙ ΑΝΣΙΘΡΟΜΒΩΣΙΚΑ Η ΑΝΣΙΑΙΜΟΠΔΣΑΛΙΑΚΑ Γξ. Γεκήηξηνο Καπεηάλνο Δπηκειεηήο Α Γαζηξεληεξνινγηθή Κιηληθή Γ.Ν. «Γεώξγηνο Παπαληθνιάνπ» Θεζζαινλίθε Γελ έρσ ζύγθξνπζε ζπκθεξόλησλ κε ηηο

Διαβάστε περισσότερα

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger 1 θύιιν ζθνιηάηαο 2 πξάζα 150 γξ. bacon 150 γξ. θέηα ΓΧΓΧΝΗ 100 γξ. γξαβηέξα ΓΧΓΧΝΗ 1 θ.ζ. ειαηόιαδν Κόβνπκε ηα πξάζα ζε ιεπηέο ξνδέιεο. Κόβνπκε ην bacon

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Γ Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Γ Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Γ Γυμνασίου ιήμεο 11.00 Κάπνηνο άξρηζε λα δηαβάδεη έλα βηβιίν ηελ 1 ε Δεθεκβξίνπ. Κάζε κέξα δηάβαδε ηνλ ίδην αξηζκό ζειίδσλ

Διαβάστε περισσότερα

Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ. 14 Σεπηεκβξίνπ

Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ. 14 Σεπηεκβξίνπ Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ 14 Σεπηεκβξίνπ Ση γηνξηάδνπκε ηελ εκέξα ηεο ύςσζεο ηνπ Σηκίνπ ηαπξνύ (1/6) Τν έηνο 326 ε Αγία Ειέλε πήγε ζηελ Ιεξνπζαιήκ γηα λα πξνζθπλήζεη ηνπο Αγίνπο Τόπνπο θαη λα επραξηζηήζεη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Εηζαγσγή Οη ηερληθέο ζπληήξεζεο ηξνθίκσλ έρνπλ ζθνπό : α) λα παξεκπνδίζνπλ αλεπηζύκεηεο κεηαβνιέο ζηα ραξαθηεξηζηηθά (γεύζε - ρξώκα -

Διαβάστε περισσότερα

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ 3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ ΘΔΩΡΖΣΗΘΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ: Γηα ηελ ιύζε ηωλ αζθζεωλ πνπ αθνινπζνύλ ζα ρξεηαζζνύκε: 1. Σελ (δηάζεκε) εμίζωζε ηνπ ΔΗΛΣΔΗΛ: E c. Σνλ λόκν

Διαβάστε περισσότερα

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ Πεξηερόκελα Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά Καηαγξαθή Ώξαο πγρξνληζκόο πζηήκαηνο Παξνπζίαζε πζηήκαηνο Πηζαλά ελάξηα Υξήζεο 2 Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Α.Ε Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία Πνηνί είκαζηε Η ΜΙΝΔΡΑΛ ΥΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ Α.Δ. μεθίλεζε ηελ πνξεία ηεο ην 1976. Από ηελ αξρή ζπλεξγαζηήθακε κε πξωηνπόξνπο εηαηξείεο ζηνλ

Διαβάστε περισσότερα

Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πανελλαδικών εξεηάζεων Σςναπηήζειρ

Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πανελλαδικών εξεηάζεων Σςναπηήζειρ Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πνελλδικών εξεηάζεων 2-27 Σςνπηήζειρ Η γξθηθή πξάζηζε ηεο ζπλάξηεζεο f είλη ζπκκεηξηθή, σο πξνο ηνλ άμνλ, ηεο γξθηθήο πξάζηζεο ηεο f 2 Αλ f, g είλη δύν ζπλξηήζεηο κε πεδί νξηζκνύ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W.

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W. ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ι Τειηθή Εμέηαζε: 5 Σεπηέκβξε 6 (Δηδάζθσλ: ΑΦ Τεξδήο) ΘΕΜΑ Θεσξνύκε θβαληηθό ζύζηεκα πνπ πεξηγξάθεηαη από Φακηιηνληαλή Η, ε νπνία ζε κνξθή πίλαθα ρξεζηκνπνηώληαο ηηο ηδηνζπλαξηήζεηο, θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

Καλόλες Αθηηλοπροζηαζίας ζηε ζεραπεσηηθή Πσρεληθή Ιαηρηθή

Καλόλες Αθηηλοπροζηαζίας ζηε ζεραπεσηηθή Πσρεληθή Ιαηρηθή Καλόλες Αθηηλοπροζηαζίας ζηε ζεραπεσηηθή Πσρεληθή Ιαηρηθή ηαπξνύια Βνγηαηδή, Αθηηλνθπζηθόο Ιαηξηθήο, Σκήκα Αδεηώλ & Διέγρσλ, Δ.Δ.Α.Δ. Δπηζηεκνληθή Ηκεξίδα ΔΦΙΔ Γνζηκεηξία & Αθηηλνπξνζηαζία Ραδηντζνηνπηθέο

Διαβάστε περισσότερα

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access)

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access) Έρνπκε απνζεθεύζεη κηα ζπιινγή αξρείσλ ζε κηα ζπλδεδεκέλε ιίζηα, όπνπ θάζε αξρείν έρεη κηα εηηθέηα ηαπηνπνίεζεο. Μηα εθαξκνγή παξάγεη κηα αθνινπζία από αηηήκαηα πξόζβαζεο ζηα αξρεία ηεο ιίζηαο. Γηα λα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ

ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ Α. Αεπόβια ικανόηηηα: ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ 1. Φόλλοος ζηα δύο καλάθια: νη αζιεηέο είλαη απέλαληη από ηα ηακπιώ ζε δπν γξακκέο. Οη πξώηνη έρνπλ από κηα κπάια. Με ην ζύλζεκα θάλνπλ θόιιννπ

Διαβάστε περισσότερα