«ΕΓΧΡΩΜΟ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ» ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΤΚΑΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "«ΕΓΧΡΩΜΟ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ» ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΤΚΑΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ"

Transcript

1 ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΟΜΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΕΓΧΡΩΜΟ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ» ΜΑΤΚΑΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΟΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2009

2 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα ήθελα να εκφράσω τις θερµές µου ευχαριστίες στον επιβλέποντα καθηγητή κ. Κονιτόπουλο Γιώργο, για τη βοήθειά του και την εµπιστοσύνη που µου έδειξε, όσον αφορά την περάτωση αυτής της εργασίας. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον κ. Σπυράγγελο Λυκούδη, Γεωλόγο, Προϊστάµενο του Εργαστηρίου ΠΥΘ της Εγνατίας Οδού Α.Ε., για τη στήριξή του, τις ιδέες του, την καθοδήγηση και την ουσιαστική βοήθειά του καθ όλη τη διάρκεια εκπονήσεως της εργασίας, τον κ. Κοτρώτσιο Θωµά, Γεωλόγο, για τις συµβουλές του και τη συµβολή του στη συλλογή στοιχείων, τον κ. Ψυχίδη Ηλία, Τεχνικό Υποστήριξης Πελατών «ΤΙΤΑΝ Α.Ε.», για την αµέριστη συµπαράστασή του και τις εύστοχες υποδείξεις του, την Εταιρεία «Βέλλης Χηµικά» και ιδιαιτέρως τον κ. Καγιογλίδη Χρήστο, Υπεύθυνο Πωλήσεων «Χ. ΒΕΛΛΗΣ & ΣΙΑ Ε.Ε.», για την προµήθεια των πρώτων υλών, καθώς επίσης και όλους τους συναδέλφους στο εργαστήριο της ΠΥΘ της Εγνατίας Οδού Α.Ε. για την πολύτιµη βοήθειά τους. 1

3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τα τσιµεντοειδή υλικά χρησιµοποιούνται στην κατασκευή εδώ και 9000 χρόνια περίπου. Το οπλισµένο σκυρόδεµα έκανε την εµφάνισή του για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1870 και η χρήση του εξαπλώθηκε ταχύτατα σε όλο τον κόσµο µε αποτέλεσµα να αποτελεί σήµερα το ευρύτερα χρησιµοποιούµενο υλικό στον κατασκευαστικό κλάδο. Σύµφωνα µε τη γνώµη πολλών ερευνητών, το σκυρόδεµα θα παραµείνει, τουλάχιστον για το πρώτο µισό του 21 ου αιώνα, το πιο ευρέως χρησιµοποιούµενο οικοδοµικό υλικό στον κόσµο. Ωστόσο, οι ιδιότητες, οι ποιοτικές απαιτήσεις και η φιλοσοφία σχεδιασµού και χρήσης του υλικού αυτού, αναµένεται να διαφοροποιηθούν σηµαντικά στα επόµενα χρόνια. Πιο συγκεκριµένα, η κατασκευή περιβαλλοντικά εναρµονισµένων έργων µε παρατεινόµενο ορίζοντα χρήσιµης ζωής, αναδεικνύει το κριτήριο της ανθεκτικότητας στο χρόνο ως το πλέον κρίσιµο, ενώ έµφαση στη βιοµηχανία σκυροδέµατος αναµένεται να δοθεί στη συνετή διαχείριση των πρώτων υλών, στην επιτυχή εκµετάλλευση των βιοµηχανικών παραπροϊόντων, στην ευρεία χρήση χηµικών πρόσµεικτων και ορυκτών πρόσθετων, καθώς και στην περαιτέρω ανάπτυξη νέων βελτιωτικών προϊόντων. Στα πλαίσια της κατασκευής µοντέρνων αρχιτεκτονικών σκυροδεµάτων, πολύπλοκα γεωµετρικά σχήµατα και σκυροδέµατα σε όλα τα χρώµατα, ζητούνται ολοένα και περισσότερο. Η ανάπτυξη της χηµικής τεχνολογίας του σκυροδέµατος, η ανάπτυξη της χηµικής τεχνολογίας των προσµείκτων, η χρήση µοντέρνων πιγµέντων κάνει πιο εύκολη την προσπάθεια για την παραγωγή ποιοτικών εγχρώµων σκυροδεµάτων. Στο τέλος της εργασίας παρουσιάζεται πειραµατικό µέρος που πραγµατοποιήθηκε µε τη χρήση πιγµέντων, στις ακόλουθες αποχρώσεις: κίτρινο κόκκινο µπλε πράσινο Το τελικό χρώµα συγκρίνεται σε σχέση µε διάφορους λόγους ν/τ (νερού/τσιµέντου), σε σχέση µε τη χρήση διαφορετικών τσιµέντων και σε σχέση µε διαφορετικά ποσοστά των ίδιων πιγµέντων. 2

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ευχαριστίες 1 Πρόλογος 2 Περιεχόµενα 3 1. ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΟΣ Ορισµοί Συνδετικά Υλικά Αδρανή Σκυροδέµατος Πρόσµεικτα Σκυροδέµατος Πρόσθετα Σκυροδέµατος Λεπτά Υλικά Νερό Ανάµειξης Υπολογισµός Όγκων Υλικών Στη Σύνθεση Μείγµατος ΠΡΟΤΥΠΟ ΕΝ 206-1: Ορισµοί Από Το Πρότυπο Τάξεις Έκθεσης Σχετιζόµενες Με Τις Περιβαλλοντικές Επιδράσεις Κατηγοριοποιήσεις Συνεκτικότητας Κατηγορίες Θλιπτικής Αντοχής Η Παράµετρος k (Απόσπασµα Από EN 206-1) Περιεχόµενο Σε Χλώριο (Απόσπασµα Από EN 206-1) Έλεγχος Συµµόρφωσης Έλεγχος Άλλων Ιδιοτήτων Σκυροδέµατος 24 3

5 3. ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ Κυριότερες Χρήσεις Σκυροδέµατος Έγχυτο Επί Τόπου Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Για Προκατασκευές Ειδικά Σκυροδέµατα Αντλήσιµο Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Για Περιοχές Με Κίνηση Οχηµάτων Αυτοσυµπυκνούµενο Σκυρόδεµα (S.C.C) Σκυρόδεµα Με Αντοχή Σε Παγετό Και Κύκλους Πήξης / Τήξης Σκυρόδεµα Υψηλής Αντοχής Σκυρόδεµα Παραγόµενο Με Ολισθαίνοντα Καλούπια Στεγανό Σκυρόδεµα Εµφανές Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Μεγάλου Όγκου Ινοπλισµένο Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Μεγάλου Ειδικού Βάρους Σκυρόδεµα Υποβρύχιων Κατασκευών Ελαφροσκυρόδεµα Κυλινδρούµενο Σκυρόδεµα Ύφυγρο Σκυρόδεµα Για Προκατασκευασµένα Στοιχεία Σκυροδέµατος Σκυρόδεµα Με Αυξηµένη Πυραντίσταση Σκυρόδεµα Επένδυσης Σηράγγων Μονολιθικό Σκυρόδεµα Γρανολιθικό Σκυρόδεµα 54 4

6 4. ΝΩΠΟ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ Ιδιότητες Νωπού Σκυροδέµατος Εργασιµότητα Επιβράνδυση / Σκυροδέτηση Σε Υψηλές Θερµοκρασίες Επιτάχυνση Πήξης / Σκυροδέτηση Σε Χαµηλές Θερµοκρασίες Συνεκτικότητα Εξίδρωση Φινίρισµα Πυκνότητα Νωπού Σκυροδέµατος Περιεχόµενος Αέρας Αντλησιµότητα Συνοχή Θερµοκρασία Νωπού Σκυροδέµατος Λόγος Νερού / Τσιµέντου Έλεγχοι Νωπού Σκυροδέµατος Εργασιµότητα ειγµατοληψία Έλεγχος Συνεκτικότητας Με Τη οκιµή Κάθισης Έλεγχος Συνεκτικότητας Βάση ιαµέτρου Εξάπλωσης Προσδιορισµός Της Πυκνότητας Του Νωπού Σκυροδέµατος Προσδιορισµός Του Περιεχόµενου Αέρα Άλλες Μέθοδοι Ελέγχου Συνεκτικότητας Νωπού Σκυροδέµατος ΣΚΛΗΡΥΜΕΝΟ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ Ιδιότητες Σκληρυµένου Σκυροδέµατος Θλιπτική Αντοχή Σκυρόδεµα Υψηλών Πρώιµων Αντοχών 68 5

7 5.1.3 Στεγανότητα Αντοχή Σε Παγετό Και Κύκλους Πήξης / Τήξης Επιφάνεια Σκυροδέµατος Συρρίκνωση Αντοχή Σε Θειικά Χηµική Αντοχή Αντοχή Σε Τριβή Καµπτική Αντοχή Ανάπτυξη Θερµότητας Ενυδάτωσης Αντίδραση Αλκαλίων Αδρανών ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΕΓΧΡΩΜΟΥ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑΤΟΣ ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ ΕΡΓΑ ΜΕ ΕΓΧΡΩΜΟ ΣΚΥΡΟ ΕΜΑ Αποθήκη Οινοποιείου, Ισπανία Η Νέα Γέφυρα Årsta, Στοκχόλµη, Σουηδία Saturn Electronic Supermarket, Γερµανία Ιδιωτικές Κατοικίες, Χωριό Samedan, Ελβετία ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Εισαγωγή Κόκκινο Χρώµα Κίτρινο Χρώµα Πράσινο Χρώµα Μπλε Χρώµα ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 101 6

8 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος 1.1 Ορισµοί Kεφάλαιο 1 ο : Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Τα βασικά στοιχεία που χρησιµοποιούνται για την παραγωγή σκυροδέµατος είναι: Συνδετικό υλικό (τσιµέντο) Αδρανή Νερό Πρόσθετα Πρόσµεικτα Εικόνα 1: Συστατικά του σκυροδέµατος Εξαιτίας των συνεχώς αυξανόµενων απαιτήσεων ποιότητας σκυροδέµατος (κυρίως ανθεκτικότητας) και της τεράστιας προόδου στην τεχνολογία προσµείκτων και σκυροδέµατος, είναι πλέον δυνατή η παραγωγή διαφορετικών ειδών σκυροδέµατος. Ακολούθως δίνονται οι ορισµοί στο σκυρόδεµα, όπως αυτοί καλύπτονται από το νέο πρότυπο ΕΝ 206. Σκυρόδεµα Υλικό που προέρχεται από ανάµειξη τσιµέντου, χονδρών και λεπτών αδρανών και νερού, µε ή χωρίς προσθήκη προσµείκτων και προσθέτων, το οποίο αναπτύσσει τις ιδιότητές του µέσω της ενυδάτωσης του τσιµέντου. Νωπό Σκυρόδεµα Πλήρως αναµεµειγµένο σκυρόδεµα, το οποίο µπορεί να συµπυκνωθεί µε κατάλληλα επιλεγµένη µέθοδο. Σκληρυµένο Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα σε στερεή κατάσταση, το οποίο έχει αναπτύξει µετρήσιµη αντοχή. Συµβατικό Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα πυκνότητας (κατόπιν ξήρανσης σε φούρνο), η οποία κυµαίνεται µεταξύ 2000 kg / m 3 <d< 2600 kg / m 3. Σκυρόδεµα Μεγάλου Ειδικού Βάρους Σκυρόδεµα πυκνότητας (κατόπιν ξήρανσης σε φούρνο), η οποία είναι d>2600 kg / m 3. Ελαφροσκυρόδεµα Σκυρόδεµα πυκνότητας (κατόπιν ξήρανσης σε φούρνο), η οποία κυµαίνεται µεταξύ 800 kg / m 3 <d< 2000 kg / m 3. Υπάρχουν και άλλα είδη σκυροδέµατος, όπως εκτοξευόµενο, αντλήσιµο, προκατασκευασµένο σκυρόδεµα κτλ. Οι ορισµοί τους προσδιορίζουν τον τρόπο σκυροδέτησής τους, τον τρόπο επεξεργασίας ή χειρισµού τους κατά τη σκυροδέτηση. 7

9 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος 1.2 Συνδετικά Υλικά Εικόνα 2: Τσιµέντο Το τσιµέντο είναι υδραυλική λεπτόκοκκη κονία που χρησιµοποιείται ως συνδετικό υλικό για την παραγωγή σκυροδέµατος (υδραυλικές ονοµάζονται οι κονίες που όταν αναµειχθούν µε το νερό πήζουν και σκληραίνουν). Ο τσιµεντοπολτός (όπως ονοµάζεται το αναµεµειγµένο µε νερό τσιµέντο) πήζει και σκληραίνει µέσω της ενυδάτωσης, τόσο στον αέρα, όσο και εµβαπτισµένος σε νερό. Τα βασικά συστατικά για παραγωγή τσιµέντου τύπου Portland είναι ασβεστολιθικά και αργιλικά πετρώµατα, τα οποία αφού αναµειχθούν σε προκαθορισµένες αναλογίες, υποβάλλονται σε όπτηση στους 1450 C περίπου. Από τη διαδικασία αυτή παραλαµβάνεται το κλίνκερ, το οποίο ακολούθως αλέθεται, ώστε να αποκτήσει την τελική γνωστή λεπτότητα του τσιµέντου. Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο για Το Τσιµέντο Στην Ευρώπη, όλοι οι τύποι τσιµέντων συµµορφώνονται µε τις απαιτήσεις του Προτύπου ΕΝ (σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συµµόρφωσης). Το πρότυπο αυτό κατηγοριοποιεί το κοινό τσιµέντο σε 5 κύριους τύπους, οι οποίοι είναι οι εξής: CEM I Τσιµέντο τύπου Portland CEM II Σύνθετα τσιµέντα (αποτελούνται κυρίως από τσιµέντο τύπου Portland) CEM III Σκωριοτσιµέντο CEM IV Ποζολανικό τσιµέντο CEM V Σύνθετο τσιµέντο Κυριότερα Πρόσθετα Σκωρία υψικαµίνων (S) Πυριτική παιπάλη (D) Φυσικές και βιοµηχανικές ποζολάνες (P ή Q) Πυριτική και ασβεστούχος ιπτάµενη τέφρα (V ή W) Ψηµένος σχιστόλιθος (T) Ασβεστόλιθος (L ή LL) ευτερεύοντα Πρόσθετα Αυτά είναι κυρίως επιλεγµένα ανόργανα φυσικά µεταλλικά υλικά που προέρχονται από την παραγωγή του κλίνκερ (εκτός και αν περιέχονται ήδη στο τσιµέντο ως κύριο πρόσθετο). 8

10 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Αντοχές Τα τσιµέντα χωρίζονται σε 3 κατηγορίες αντοχής, ανάλογα µε τη θλιπτική αντοχή του πρότυπου κονιάµατος στις 28 ηµέρες. Οι κατηγορίες αντιπροσωπεύονται από την 2 απαιτούµενη ελάχιστη θλιπτική αντοχή των 32,5/42,5/52,5 N/ mm. Τα τσιµέντα µε υψηλή θλιπτική αντοχή στις πρώτες 2 ηµέρες περιλαµβάνουν στην ονοµασία τους το χαρακτηρισµό R. 1.3 Αδρανή Σκυροδέµατος Στις ακόλουθες φωτογραφίες βλέπουµε συνήθη αδρανή, που χρησιµοποιούνται για την παραγωγή σκυροδέµατος. Εικ. 3: Σκύρα (10-26mm) Εικ.4: Γαρµπίλι (4-10mm) Εικ.5: Άµµος (0-4mm) Τα αδρανή του σκυροδέµατος, σκύρα, γαρµπίλι, χαλίκι και άµµος συνιστούν την πετρώδη δοµή του σκυροδέµατος, της οποίας τα κενά πρέπει να είναι πληρωµένα όσο το δυνατόν περισσότερο µε τη συνδετική κονία. Τα αδρανή του σκυροδέµατος αποτελούν κατά προσέγγιση το 80% του συνολικού βάρους του σκυροδέµατος και καταλαµβάνουν το 70-75% του όγκου του. Χρήση κατάλληλου µεγέθους και κατάλληλης ποιότητας αδρανών βελτιώνει την ποιότητα του σκυροδέµατος. Τα αδρανή µπορεί να είναι θραυστά ή συλλεκτά (προκύπτουν από φυσική αποσάθρωση πετρωµάτων). Για παραγωγή υψηλής ποιότητας σκυροδέµατος, τα αδρανή καθαρίζονται και κοκκοµετρούνται σε βιοµηχανικές εγκαταστάσεις µε µηχανικές διεργασίες, όπως πλήρη ανάµειξή τους, σύνθλιψη, διαχωρισµό µε κόσκινα και πλύσιµο (µηχανική προετοιµασία). Κατάλληλα για χρήση, ως αδρανή σκυροδέµατος, είναι υλικά τα οποία δεν επηρεάζουν τη σκλήρυνση του τσιµέντου, έχουν ισχυρή πρόσφυση µε τον τσιµεντοπολτό και δεν αποτελούν κίνδυνο για την ανθεκτικότητα του σκυροδέµατος. 9

11 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται τα αδρανή, σύµφωνα µε τα χαρακτηριστικά τους. Συµβατικά αδρανή Βαριά αδρανή Πυκνότητα kg/dm 3 Πυκνότητα >3.0 kg/dm 3 Από φυσικές παροχές, π.χ. ποτάµια, λίµνες. Μπορεί να είναι συλλεκτά ή θραυστά (από εκσκαφές σε µέτωπα) Όπως βαρίτης, σιδηρούχα µεταλλεύµατα, χαλύβδινα αδρανή. Για την παραγωγή βαρέων σκυροδεµάτων (π.χ. σκυρόδεµα θωρακίσεων σε εγκαταστάσεις πυρηνικών εφαρµογών και εκποµπής ακτινοβολίας). Ελαφρά αδρανή Πυκνότητα <2.0 kg/dm 3 πετρώµατα, πολυστυρένιο. Για Όπως διογκωµένη άργιλος, ηφαιστειακά ελαφροσκυρόδεµα, σκυρόδεµα µόνωσης. Σκληρά αδρανή Ανακυκλούµενα αδρανή Πυκνότητα >2.0 kg/dm 3 Πυκνότητα περίπου 2.4 kg/dm 3 Όπως χαλαζίας, κορούνδιο. Για γρανολιθική τελική επιφάνεια σκυροδέµατος. Από θραύση παλαιού σκυροδέµατος κτλ. Πίνακας 1: Συµβατικά και ειδικά αδρανή Συµβατικά αδρανή Στην Ευρώπη τα αδρανή καθορίζονται από το Πρότυπο ΕΝ Ακολούθως δίνονται τα κυριότερα στοιχεία που αφορούν στα αδρανή. Σηµαντικοί ορισµοί από το Πρότυπο (µε επιπλέον σηµειώσεις): Φυσικά αδρανή Προέρχονται από φυσικές εναποθέσεις. Υφίστανται µόνο µηχανική προετοιµασία και / ή πλύσιµο. Μείγµα αδρανών Αδρανή που αποτελούνται από µείγµα χονδρόκοκκων και λεπτόκοκκων αδρανών (άµµος). Ένα µείγµα αδρανών µπορεί να παραχθεί, είτε χωρίς να έχει προηγηθεί διαχωρισµός των αδρανών σε χονδρόκοκκα και λεπτόκοκκα, είτε µε ανάµειξη χονδρόκοκκων και λεπτόκοκκων αδρανών (άµµος). Ανακυκλούµενα αδρανή Αδρανή που προέρχονται από µηχανικά επεξεργασµένα ανόργανα υλικά και τα οποία έχουν ήδη χρησιµοποιηθεί σαν υλικό κατασκευής (π.χ. σε σκυρόδεµα). Filler (πούδρα αδρανών) Αδρανή τα οποία στην πλειοψηφία της µάζας τους διέρχονται από το κόσκινο των 0,063 mm και προστίθενται στο µείγµα για να του προσδώσουν συγκεκριµένες ιδιότητες. Οµάδα κοκκοµετρικού µεγέθους Χαρακτηρισµός ενός αδρανούς βάσει του µικρότερου (d) και µεγαλύτερου (D) ανοίγµατος κοσκίνου, η οποία εκφράζεται ως d/d. Λεπτόκοκκα αδρανή (άµµος) Αδρανή µικρότερου µεγέθους µε µέγιστο κόκκο αδρανούς που δεν ξεπερνά τα 4mm (µεγαλύτερο άνοιγµα κοσκίνου (D) = 4 mm). Λεπτόκκοκκα αδρανή µπορούν να παραχθούν είτε µε φυσικές αποσαθρώσεις πετρωµάτων, είτε µε σύνθλιψη πετρωµάτων, είτε από επεξεργασία βιοµηχανικά παραγόµενων µετάλλων. Χονδρόκοκκα αδρανή Αδρανή µεγαλύτερου µεγέθους, µε D όχι µικρότερο από 4mm και d όχι µικρότερο από 2mm. 10

12 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Συλλεκτά αδρανή διαµέτρου 0/8mm Φυσικά αδρανή που δηµιουργήθηκαν από αποσάθρωση, λόγω παγετού ή ροής νερού µε D όχι µεγαλύτερο από 8mm. (Μπορούν επίσης να παραχθούν µε ανάµειξη επεξεργασµένων αδρανών). Λεπτά αδρανή Κλάσµα αδρανών που περνά το κόσκινο των 0,063 mm. Κοκκοµετρική διαβάθµιση Ο προσδιορισµός της κατανοµής του αδρανούς ανά µέγεθος κόκκου, εκφρασµένη βάσει ποσοστών διόδου από κάθε πρότυπο κόσκινο επί τοις εκατό του αδρανούς κατά βάρος. Κοκκοµετρικές καµπύλες µεγέθους αδρανών Το µέγεθος των κόκκων εκφράζεται από το µέγεθος των προτύπων κόσκινων από τα οποία µπορούν να διέλθουν οριακά τα αδρανή. Το µέγεθος των οπών σε κάθε κόσκινο (µέγεθος κόσκινου) περιγράφεται στο Πρότυπο ISO &2. Τα ακόλουθα κόσκινα απαιτούνται (µέγεθος οπών σε mm): Ένα παράδειγµα κοκκοµετρικής καµπύλης φαίνεται στο ακόλουθο σχήµα: Σχήµα 1: Κοκκοµετρικό ιάγραµµα Αδρανών Ακολουθούν πληροφορίες σχετικά µε τα χαρακτηριστικά των αδρανών: Σχήµα κόκκων αδρανών Κυβικό/σφαιρικό σχήµα αδρανών έχει αποδειχθεί ότι είναι περισσότερο κατάλληλο από ότι το επίµηκες, το οποίο µπορεί να επηρεάσει τη συνεκτικότητα του µείγµατος. Τα θραυστά αδρανή παρουσιάζουν ελαφρώς µεγαλύτερη απαίτηση σε νερό για την ίδια συνεκτικότητα µείγµατος, εξαιτίας της µεγαλύτερης ειδικής επιφάνειάς τους. 11

13 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Συγχρόνως όµως αυξάνουν τη θλιπτική και ιδιαιτέρως την εφελκυστική αντοχή του σκυροδέµατος, επειδή σχηµατίζουν πιο πυκνή δοµή µε µικρότερα κενά µεταξύ τους. Θραυστά αδρανή Η επιφάνεια των θραυστών αδρανών από βράχους και µεγάλους όγκους πετρωµάτων κτλ. αποτελείται µόνο από θρυµµατισµένες επιφάνειες, ενώ η επιφάνεια των θραυστών στρογγυλεµένων αδρανών περιλαµβάνει επίσης και φυσικά στρογγυλεµένες περιοχές. Άµµος λατοµείου Τα αδρανή αυτά είναι επίσης γωνιώδη και επιµήκη ή πλακοειδή, ανάλογα µε την πηγή προέλευσής τους. Προκαλούν προβλήµατα κυρίως στη συνοχή του µείγµατος και έχουν αυξηµένες απαιτήσεις σε νερό. Βλαβερές προσµείξεις Λάσπη, οργανικά υλικά, µάρµαρο, άργιλος, γύψος και αδρανή που περιέχουν θειϊκά άλατα, χλωριούχες ενώσεις και αλκάλια, εγκυµονούν κινδύνους και η παρουσία τους µπορεί να έχει δυσµενείς επιπτώσεις στο µείγµα. Φυσικές απαιτήσεις αδρανών Το Πρότυπο ΕΝ χωρίζει τα αδρανή σε κατηγορίες, σύµφωνα µε την: Αντοχή σε διάτµηση Αντοχή σε φθορά Αντοχή σε λείανση και τριβή Πυκνότητα αδρανών και υδατοαπορροφητικότητα Φαινόµενη πυκνότητα Ανθεκτικότητα Ανθεκτικότητα Συνδέεται κυρίως µε την αντίσταση των χονδρόκοκκων αδρανών σε παγετό και κύκλους πήξης / τήξης, η οποία πρέπει να είναι επαρκής για τη συγκεκριµένη εφαρµογή και πρέπει να καθορίζεται εάν αυτό κρίνεται απαραίτητο. Εναλλακτικά αδρανή (ανακυκλούµενα υλικά) Μεγάλοι όγκοι φυσικών αδρανών, όπως χαλίκια και άµµος είναι συχνά πολύτιµες, αλλά µη ανανεώσιµες πηγές. Πλέον, τα αδρανή αυτά γίνονται ολοένα και περισσότερο δυσεύρετα. Πιθανές εναλλακτικές πηγές προέλευσης αδρανών είναι: Σύνθλιψη και επεξεργασία παλαιού σκυροδέµατος για τη δηµιουργία κόκκων αδρανών. Επαναχρησιµοποίηση λεπτόκοκκων αδρανών, που προέρχονται από εγκαταστάσεις πλύσεων σκυροδέµατος. Η καταλληλότητα αυτών των ανακυκλούµενων υλικών πρέπει να εκτιµάται σε κάθε περίπτωση. 12

14 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος 1.4 Πρόσµεικτα Σκυροδέµατος Εικόνα 6: Glenium Ace 14 (Πρόσµεικτο Σκυροδέµατος) Τα πρόσµεικτα σκυροδέµατος είναι ουσίες σε υγρή µορφή ή σκόνη, οι οποίες προστίθενται στο σκυρόδεµα σε µικρές ποσότητες κατά τη φάση ανάµειξης, συνήθως βάσει του περιεχόµενου τσιµέντου. Επηρεάζουν τις ιδιότητες του φρέσκου ή του σκληρυµένου σκυροδέµατος µε χηµικό ή φυσικό τρόπο. Σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΝ 206-1, οι ορισµοί και οι χρήσεις των προσµείκτων σκυροδέµατος καθορίζονται από το Πρότυπο ΕΝ Αυτό το πρότυπο περιλαµβάνει τους ακόλουθους «Ειδικούς Ορισµούς» (ελαφρώς συντοµευµένοι): Μειωτής νερού Καθιστά δυνατή τη µείωση του περιεχόµενου νερού σε ένα µείγµα χωρίς επίδραση στη συνεκτικότητά του, ή αυξάνει το εργάσιµό του χωρίς αλλαγή του περιεχόµενου νερού, ή επιτυγχάνει και τα δύο αποτελέσµατα. Υπερρευστοποιητής Καθιστά δυνατή τη σηµαντική µείωση του περιεχόµενου νερού σε ένα δεδοµένο µείγµα σκυροδέµατος, χωρίς επίδραση στη συνεκτικότητά του ή αυξάνει σηµαντικά το εργάσιµό του, χωρίς αλλαγή του περιεχόµενου νερού, ή επιτυγχάνει και τα δύο αποτελέσµατα. Ρυθµιστής Ιξώδους Μειώνει το νερό απόµειξης, που προκύπτει λόγω εξίδρωσης στο νωπό σκυρόδεµα. Αερακτικό Εισάγει συγκεκριµένη ποσότητα αέρα στο µείγµα µε τη µορφή µικρών και οµοιόµορφα κατανεµηµένων φυσαλίδων αέρα κατά τη φάση ανάµειξης και οι οποίες παραµένουν στη σκληρυµένη µάζα σκυροδέµατος. Επιταχυντής πήξης Μειώνει το χρόνο που απαιτείται για την αρχική πήξη, αυξάνοντας τις πρώιµες αντοχές. Επιταχυντής σκλήρυνσης Επιταχύνει τις πρώιµες αντοχές µε ή χωρίς επίδραση στο χρόνο πήξης. Επιβραδυντής Επιβραδύνει το χρόνο για την αρχική πήξη και επιµηκύνει την εργασιµότητα. Στεγανωτικό µάζας Μειώνει την απορρόφηση νερού από τους τριχοειδείς πόρους του σκληρυµένου σκυροδέµατος. Επιβραδυντής / µειωτής νερού Έχει τις συνδυαστικές ιδιότητες ενός µειωτή νερού (κύρια ιδιότητα) και ενός επιβραδυντή (επιπλέον ιδιότητα). 13

15 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Επιβραδυντής / υπερρευστοποιητής Έχει τις συνδυαστικές ιδιότητες ενός υπερρευστοποιητή (κύρια ιδιότητα) και ενός επιβραδυντή (επιπλέον ιδιότητα). Επιταχυντής πήξης / µειωτής νερού Έχει τις συνδυαστικές ιδιότητες ενός µειωτή νερού (κύρια ιδιότητα) και ενός επιταχυντή πήξης (επιπλέον ιδιότητα). Άλλες οµάδες προϊόντων, όπως µειωτές συρρίκνωσης και αναστολείς διάβρωσης κτλ. δε συµπεριλαµβάνονται ακόµη στο Πρότυπο ΕΝ Επιτρεπόµενη οσολογία Χαµηλές δοσολογίες 5% κατά βάρος τσιµέντου (Η επίδραση µεγαλύτερης δοσολογίας στην απόδοση και ανθεκτικότητα του σκυροδέµατος πρέπει να επαληθεύεται.) Ποσότητες προσµείκτων < 0,2% του τσιµέντου επιτρέπονται µόνο σε περίπτωση που είναι διαλυµένα σε µέρος του νερού ανάµειξης. 1.5 Πρόσθετα Σκυροδέµατος Πίνακας 2: οσολογία Προσµείκτων βάσει ΕΝ Τα πρόσθετα σκυροδέµατος είναι λεπτόκοκκα υλικά, τα οποία προστίθενται στο σκυρόδεµα εν γένει σε αρκετά µεγάλες αναλογίες (περίπου 5-20%). Χρησιµοποιούνται για να βελτιώσουν ή να προσδώσουν συγκεκριµένες ιδιότητες στο νωπό ή στο σκληρυµένο σκυρόδεµα. Το Πρότυπο ΕΝ περιλαµβάνει 2 τύπους ανόργανων προσθέτων σκυροδέµατος: Τύπος I Πρακτικά ανενεργά υλικά, όπως ασβεστολιθική πούδρα, χαλαζιακή σκόνη και χρωστικές ουσίες. Εικόνα 7: Χρωστικές Ουσίες Χρωστικές Ουσίες (πιγµέντα) Χρωστικά µεταλλικά οξείδια (κυρίως οξείδια του σιδήρου), που χρησιµοποιούνται για να χρωµατίσουν το σκυρόδεµα. Προστίθενται σε ποσοστά της τάξης του 0,5-5% κατά βάρος του τσιµέντου. Πρέπει να παραµένουν χρωµατικώς σταθερά στη µάζα του σκυροδέµατος και ανενεργά στο αλκαλικό περιβάλλον του σκυροδέµατος. Με χρήση 14

16 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος ορισµένων τύπων χρωστικών ουσιών µπορεί να αυξηθεί η απαίτηση του µείγµατος σε νερό. Αυτός είναι ο τύπος χρωστικών, που χρησιµοποιείται στη συγκεκριµένη εργασία. Πούδρα αδρανών (χαλαζιακή, ασβεστολιθική): Μείγµατα µε χαµηλή περιεκτικότητα σε λεπτά αδρανή µπορούν να βελτιωθούν µε προσθήκη πούδρας αδρανών. Τα ανενεργά αυτά υλικά χρησιµοποιούνται για βελτίωση της κοκκοµετρικής καµπύλης των αδρανών. Η απαίτηση σε νερό είναι αυξηµένη, ιδιαιτέρως στην περίπτωση της ασβεστολιθικής πούδρας. Τύπος IΙ Ποζολανικά ή λανθάνοντα υδραυλικά υλικά, όπως φυσικές ποζολάνες, ιπτάµενες τέφρες και πυριτική πούδρα. Εικ. 8: Λεπτόκοκκη Τέφρα Εικ. 9: Χονδρόκοκκη Τέφρα Η ιπτάµενη τέφρα είναι στάχτη που προέρχεται από σταθµούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την καύση γαιανθράκων και χρησιµοποιείται σαν πρόσθετο τόσο στο τσιµέντο, όσο και στο σκυρόδεµα. Η σύνθεσή της εξαρτάται κυρίως από τον τύπο του γαιάνθρακα, την προέλευση και τις συνθήκες καύσης του. Η πυριτική πούδρα (παιπάλη) αποτελείται κυρίως από σφαιρικά σωµατίδια άµορφου διοξειδίου του πυριτίου, προερχόµενα από την παραγωγή πυριτίου και κραµάτων πυριτίου. Έχει ειδική επιφάνεια περίπου m 2 ανά γραµµάριο και αποτελεί µια πολύ ισχυρής δραστικότητας ποζολάνη. Τυπικές δοσολογίες πυριτικής παιπάλης κυµαίνονται µεταξύ 5% έως 10% µέγιστα κατά βάρος τσιµέντου 1.6 Λεπτά Υλικά Εικόνα 10: Άσπρη Πυριτική Παιπάλη 15

17 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Τα λεπτά υλικά αποτελούνται από: Τσιµέντο Ποσοστό αδρανών κοκκοµετρικής κατανοµής µεταξύ 0 και 0,125 mm. Πρόσθετα σκυροδέµατος (αν υπάρχουν) Εικόνα 11: Filler (Παιπάλη) Τα λεπτά υλικά σκυροδέµατος ενεργούν ως λιπαντικό στο νωπό σκυρόδεµα για να βελτιώσουν την εργασιµότητα και τη συγκράτηση του νερού στη µάζα του σκυροδέµατος. Έτσι, µειώνεται ο κίνδυνος απόµειξης κατά την τοποθέτηση του σκυροδέµατος και γίνεται ευκολότερη η συµπύκνωση. Παρόλα αυτά, µείγµατα µε υψηλό περιεχόµενο σε λεπτά υλικά έχουν κολλώδη υφή. Επίσης κατά την ξήρανσή τους τα µείγµατα αυτά παρουσιάζουν έντονη συρρίκνωση και τάση για ερπυσµό (υψηλή απαίτηση σε νερό). 1.7 Νερό Ανάµειξης Εικόνα 12: Νερό Ανάµειξης Η καταλληλότητα του νερού ανάµειξης για παραγωγή σκυροδέµατος εξαρτάται από την προέλευσή του. Το Πρότυπο ΕΝ 1008 κατηγοριοποιεί τους ακόλουθους τύπους: Πόσιµο Νερό Κατάλληλο για σκυρόδεµα. εν απαιτείται έλεγχός του. Νερό που έχει ανακτηθεί µετά από επεξεργασία σε βιοµηχανίες παραγωγής σκυροδέµατος (π.χ. νερά εκπλύσεων). Γενικώς κατάλληλο για σκυρόδεµα, αλλά πρέπει να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του παραρτήµατος Α του Προτύπου (π.χ. το επιπλέον βάρος στερεών από νερά προερχόµενα από τέτοιου είδους επεξεργασίες, πρέπει να είναι µικρότερο από 1% του ολικού βάρους των αδρανών που περιέχονται στο µείγµα). 16

18 1. Πρώτες Ύλες Σκυροδέµατος Υπόγεια Ύδατα Μπορεί να είναι κατάλληλα για σκυρόδεµα, αλλά πρέπει πρώτα να ελεγχθεί η καταλληλότητά τους. Νερό φυσικών πόρων και νερό βιοµηχανικών διεργασιών Μπορεί να είναι κατάλληλα για σκυρόδεµα, αλλά πρέπει πρώτα να ελεγχθεί η καταλληλότητά τους. Θαλασσινό ή υφάλµυρο νερό Μπορεί να χρησιµοποιηθεί σε άοπλο σκυρόδεµα, αλλά δεν είναι κατάλληλο για οπλισµένο ή προεντεταµένο σκυρόδεµα. Το µέγιστο επιτρεπόµενο περιεχόµενο σε χλώριο στο σκυρόδεµα πρέπει να τηρείται για σκυρόδεµα µε χαλύβδινο οπλισµό ή εµβαπτισµένα µεταλλικά τµήµατα. Νερά αποβλήτων εν είναι κατάλληλα για σκυρόδεµα. Συνδυασµός υδάτων που προέρχεται από µείγµα υδάτων µετά από επεξεργασίες σε βιοµηχανίες παραγωγής σκυροδέµατος και από νερό άλλης προελεύσεως θα πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις για την καταλληλότητα του νερού. 1.8 Υπολογισµός όγκων υλικών στη σύνθεση µείγµατος Ο σκοπός του υπολογισµού του όγκου του κάθε υλικού στη σύνθεση του σκυροδέµατος είναι να καθοριστεί ο όγκος του παραγόµενου σκυροδέµατος βάσει του όγκου των πρώτων υλών παρασκευής του. Ο υπολογισµός γίνεται µε την προϋπόθεση ότι οι ποσότητες του τσιµέντου, νερού, αδρανών, προσµείκτων και προσθέτων που θα αναµειχθούν για την παραγωγή 1m 3 νωπού σκυροδέµατος, συνυπολογίζοντας τα κενά µετά τη συµπύκνωση, αθροιζόµενες έχουν όγκο 1m 3. 17

19 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: 2000 Κεφάλαιο 2 ο : Πρότυπο ΕΝ 206-1:2000 Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο για το Σκυρόδεµα ΕΝ 206-1:2000 εισήχθη στην Ευρώπη δεδοµένου ότι τα πρότυπα σκυροδέµατος διέφεραν από χώρα σε χώρα. Για λόγους συντοµίας, η αναφορά σε αυτό θα γίνεται από εδώ και στο εξής µε τον όρο ΕΝ 206:1. Το Πρότυπο αυτό βρίσκει εφαρµογή σε περιπτώσεις κατασκευών επί τόπου στο έργο, σε προκατασκευασµένα στοιχεία και προκατασκευασµένα δοµικά προϊόντα κτιρίων και έργων. Εφαρµόζεται σε περιπτώσεις: Σκυροδέµατος κανονικού βάρους Βαρέων σκυροδεµάτων Ελαφροσκυροδεµάτων Προεντεταµένου σκυροδέµατος Προετοιµάζονται Ευρωπαϊκά Πρότυπα και για τους ακόλουθους τύπους σκυροδέµατος: Εκτοξευόµενο σκυρόδεµα Σκυρόδεµα για χρήση σε οδικές αρτηρίες και άλλες περιοχές κίνησης οχηµάτων εν εφαρµόζεται σε περιπτώσεις: Αεριοσκυροδέµατος Αφροσκυροδέµατος Σκυροδέµατος ανοιχτής δοµής (σκυρόδεµα χωρίς λεπτά αδρανή) Κονιαµάτων µε µέγιστη διάµετρο κόκκου Ø 4 mm Σκυροδέµατος µε πυκνότητα µικρότερη από 800 kg / m3 Πυρίµαχου σκυροδέµατος Το σκυρόδεµα προδιαγράφεται είτε ως κατά παραγγελία σκυρόδεµα (λαµβάνοντας υπόψη την τάξη έκθεσης και τις απαιτήσεις) ή ως σκυρόδεµα προκαθορισµένης σύνθεσης (προδιαγράφοντας τη σύνθεσή του). 2.1 Ορισµοί από το Πρότυπο Ιδιότητες σκυροδέµατος, έκθεση Κατά παραγγελία σκυρόδεµα Σκυρόδεµα για το οποίο οι απαιτούµενες ιδιότητες και τα επιπλέον χαρακτηριστικά προδιαγράφονται στον παραγωγό, ο οποίος είναι υπεύθυνος να παρέχει ένα σκυρόδεµα που να πληροί τις απαιτούµενες ιδιότητες και τα επιπλέον χαρακτηριστικά. Σκυρόδεµα προκαθορισµένης σύνθεσης Σκυρόδεµα του οποίου η σύνθεση και τα υλικά παρασκευής προδιαγράφονται στον παραγωγό, ο οποίος είναι υπεύθυνος να παρέχει ένα σκυρόδεµα µε την προκαθορισµένη σύνθεση. Περιβαλλοντικές επιδράσεις ( τάξεις έκθεσης) Οι χηµικές και φυσικές επιδράσεις τις οποίες υφίσταται το σκυρόδεµα και οι οποίες προκαλούν επιπτώσεις στο σκυρόδεµα και στον οπλισµό ή τα εµβαπτισµένα µεταλλικά τµήµατα και οι οποίες δε θεωρούνται ως φορτία σύµφωνα µε το σχεδιασµό. Προδιαγραφές Τελική έγγραφη αποτύπωση τεχνικών απαιτήσεων που δίνονται στον κατασκευαστή µε όρους απόδοσης ή σύνθεσης. Τυποποιηµένο σκυρόδεµα προκαθορισµένης σύνθεσης Σκυρόδεµα του οποίου η σύνθεση συνεπάγεται από τον τύπο εφαρµογής του σκυροδέµατος. Μελετητής Άτοµο ή οµάδα που προδιαγράφει τις ιδιότητες του νωπού και σκληρυµένου σκυροδέµατος. Παραγωγός Άτοµο ή εταιρεία παραγωγής σκυροδέµατος 18

20 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: 2000 Χρήστης Άτοµο ή εταιρεία που χρησιµοποιεί το νωπό σκυρόδεµα για την παραγωγή ολόκληρης κατασκευής ή στοιχείου. Ισοζύγιο νερού σκυροδέµατος Ολικό περιεχόµενο νερό Προστιθέµενο νερό καθώς και νερό που περιέχεται ήδη στα αδρανή και στην επιφάνειά τους, νερό προσµείκτων και νερό που απορρέει από οποιαδήποτε προσθήκη πάγου ή θέρµανση µε ατµό. Ενεργό περιεχόµενο νερό ιαφορά µεταξύ του ολικού νερού στο νωπό σκυρόδεµα και του νερού που απορροφάται από τα αδρανή. Λόγος Νερού / Τσιµέντου Το κλάσµα του ενεργού περιεχόµενου νερού προς το βάρος του περιεχόµενου τσιµέντου στο νωπό σκυρόδεµα. Φορτίο, παράδοση, περιοχή χρήσης Εργοταξιακό σκυρόδεµα Σκυρόδεµα παραγόµενο επί τόπου στο εργοτάξιο από το χρήστη του σκυροδέµατος για δική του εφαρµογή. Έτοιµο σκυρόδεµα Σκυρόδεµα που παραδίδεται σε νωπή κατάσταση από άτοµο ή εταιρία, που όµως δεν είναι ο χρήστης. Έτοιµο σκυρόδεµα θεωρείται επίσης υπό την έννοια του συγκεκριµένου προτύπου: - σκυρόδεµα που παράγεται εκτός εργοταξίου από το χρήστη - σκυρόδεµα που παράγεται εντός εργοταξίου, αλλά όχι από το χρήστη Φορτίο Ποσότητα σκυροδέµατος που µεταφέρεται από ένα όχηµα και αποτελείται από µία ή περισσότερες παρτίδες Παρτίδα Ποσότητα νωπού σκυροδέµατος που παράγεται σε έναν κύκλο λειτουργίας του αναµεικτήρα ή ποσότητα που εκφορτώνεται κατά τη διάρκεια 1 λεπτού από αναµεικτήρα συνεχούς λειτουργίας. 2.2 Τάξεις έκθεσης σχετιζόµενες µε τις περιβαλλοντικές επιδράσεις Οι περιβαλλοντικές επιδράσεις κατηγοριοποιούνται ως τάξεις έκθεσης. Οι τάξεις έκθεσης που επιλέγονται εξαρτώνται από τις προβλέψεις που ισχύουν για την περιοχή χρήσης του σκυροδέµατος. Αυτή η κατηγοριοποίηση λαµβάνει υπόψη της τις ειδικές συνθήκες που ισχύουν στην περιοχή χρήσης του σκυροδέµατος ή την εφαρµογή προστατευτικών µέτρων, τη χρήση ανοξείδωτου χάλυβα ή άλλου µετάλλου µε αντοχή σε διάβρωση και τη χρήση προστατευτικών βαφών για το σκυρόδεµα ή τον οπλισµό. Το σκυρόδεµα µπορεί να υπόκειται σε περισσότερες από µία από τις επιδράσεις που περιγράφονται. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες στις οποίες υπόκειται το σκυρόδεµα, µπορεί να είναι απαραίτητο να περιγραφούν ως συνδυασµός τάξεων έκθεσης. 19

21 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: Κατηγορίες Συνεκτικότητας Ακολούθως φαίνεται η κατηγοριοποίηση του σκυροδέµατος σύµφωνα µε τις δοκιµές κάθισης και εξάπλωσης. Εικόνα 13: Εξάπλωση Εικόνα 14: Κάθιση 2.4 Κατηγορίες Θλιπτικής Αντοχής Κατηγορίες Εξάπλωσης Τάξη ιάµετρος εξάπλωσης σε mm F1 340 F2 350 έως 410 F3 420 έως 480 F4 490 έως 550 F5 560 έως 620 F6 630 Κατηγορίες δοκιµής Κάθισης Τάξη ιαφορά ύψους σε mm S1 10 έως 40 S2 50 έως 90 S3 100 έως 150 S4 160 έως 210 S5 220 Πίνακας 3: Κατηγορίες εξάπλωσης Κατηγορίες κάθισης Εικόνα 15: Θλιπτική Αντοχή Κυλίνδρου - Κύβου 20

22 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: 2000 Για την κατηγοριοποίηση µπορούν να χρησιµοποιηθούν η χαρακτηριστική θλιπτική αντοχή κυλίνδρων διαµέτρου 150 mm και ύψους 300 mm ή κύβων διαστάσεων 150 mm. Κατηγορίες θλιπτικής αντοχής Ελάχιστη χαρακτηριστική αντοχή κυλίνδρου fck. κυλ N/mm 2 Ελάχιστη χαρακτηριστική αντοχή κύβου fck. κύβου N/mm 2 C 8 / C 12 / C 16 / C 20 / C 25 / C 30 / C 35 / C 40 / C 45 / C 50 / C 57 / C 60 / C 70 / C 80 / C 90 / C 100/ Πίνακας 4: Κατηγορίες θλιπτικής αντοχής για κανονικού βάρους και βαρέα σκυροδέµατα: Κατηγορίες θλιπτικής αντοχής Ελάχιστη χαρακτηριστική αντοχή κυλίνδρου fck. κυλ N/mm 2 Ελάχιστη χαρακτηριστική αντοχή κύβου fck. κύβου N/mm 2 LC 8 / LC 12 / LC 16 / LC 20 / LC 25 / LC 30 / LC 35 / LC 40 / LC 45 / LC 50 / LC 55 / LC 60 / LC 70 / LC 80 / Πίνακας 5: Κατηγορίες θλιπτικής αντοχής για ελαφροσκυροδέµατα Κατηγορίες πυκνότητας Εύρος πυκνότητας D 1.0 D 1.2 D 1.4 D 1.6 D 1.8 D >1000 >1200 >1400 >1600 >1800 και και και και και και kg/m Πίνακας 6: Κατηγορίες πυκνότητας για ελαφροσκυροδέµατα 21

23 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: Η παράµετρος k (Απόσπασµα από ΕΝ 206-1) Σε περίπτωση χρήσης προσθέτων σκυροδέµατος τύπου ΙΙ (ιπτάµενες τέφρες και πυριτική παιπάλη), η παράµετρος k επιτρέπει να ληφθούν τα πρόσθετα υπόψη κατά τον υπολογισµό του νερού στο νωπό σκυρόδεµα. (Ο τρόπος χρήσης της παραµέτρου k µπορεί να διαφέρει από χώρα σε χώρα.) Οι ακριβείς τιµές της παραµέτρου k εξαρτώνται από το συγκεκριµένο πρόσθετο. 2.6 Περιεχόµενο σε Χλώριο (Απόσπασµα από ΕΝ 206-1) Εικόνα 16: ιείσδυση Χλωριόντων σε κολόνα γέφυρας Το περιεχόµενο ενός σκυροδέµατος σε χλώριο, εκφρασµένο ως το ποσοστό χλωριόντων κατά βάρος τσιµέντου, δεν πρέπει να υπερβαίνει την τιµή για την αντίστοιχη τάξη όπως δίνονται αυτές στον ακόλουθο πίνακα: 22

24 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: 2000 Χρήση σκυροδέµατος Χωρίς χαλύβδινο οπλισµό ή άλλου είδους εµβαπτισµένα µέταλλα εξαιρουµένων των ανθεκτικών σε διάβρωση συσκευών ανύψωσης Με χαλύβδινο οπλισµό ή άλλου είδους εµβαπτισµένα µέταλλα Με προεντεταµένο χαλύβδινο οπλισµό Τάξη ανάλογα µε την περιεκτικότητα σε χλώριο* Μέγιστη περιεκτικότητα χλώριο κατά βάρος κατά βάρος** CI % CI % CI % CI % CI % * Για συγκεκριµένη χρήση σκυροδέµατος, η κατηγορία στην οποία αυτό θα ανήκει εξαρτάται από τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τη συγκεκριµένη περιοχή που θα χρησιµοποιηθεί το σκυρόδεµα. ** Όπου χρησιµοποιούνται πρόσθετα τύπου ΙΙ και συνυπολογίζονται στην ποσότητα του περιεχόµενου τσιµέντου, το περιεχόµενο σε χλώριο εκφράζεται ως ποσοστό χλωριόντων κατά βάρος τσιµέντου µαζί µε την ολική µάζα προσθέτων που λαµβάνονται υπόψη. 2.7 Έλεγχος Συµµόρφωσης Πίνακας 7: Μέγιστο περιεχόµενο σκυροδέµατος σε χλώριο Ο έλεγχος συµµόρφωσης συνίσταται από συνδυασµό ενεργειών και αποφάσεων που πρέπει να ληφθούν µε βάση τους κανόνες για τον έλεγχο συµµόρφωσης του σκυροδέµατος µε τις προδιαγραφές. Ο έλεγχος συµµόρφωσης κάνει διαχωρισµό µεταξύ κατά παραγγελίας σκυροδέµατος και σκυροδέµατος προκαθορισµένης σύνθεσης. Άλλοι έλεγχοι επίσης συµπεριλαµβάνονται ανάλογα µε τον τύπο του σκυροδέµατος. Ο έλεγχος συµµόρφωσης µπορεί να διεξάγεται σε µεµονωµένους τύπους σκυροδέµατος ή σε οµάδες σκυροδεµάτων. 23

25 2. Πρότυπο ΕΝ 206-1: 2000 Έως 50 m 3 Περισσότερα από 50 m 3 * Περισσότερα από 50 m 3 ** Σκυρόδεµα µε πιστοποίηση ελέγχου παραγωγής Σκυρόδεµα χωρίς πιστοποίηση ελέγχου παραγωγής 1 / 150 m 3 ή 1 / ηµέρα παραγωγής Αρχικά (µέχρι να ληφθούν 3 δείγµατα τουλάχιστον 35 αποτελέσµατα ελέγχων) Συνεχώς** (σε περίπτωση που τουλάχιστον 35 αποτελέσµατα ελέγχων είναι διαθέσιµα) 1 / 200 m 3 ή 2 / εβδοµάδα παραγωγής 1 / 400 m 3 ή 1 / εβδοµάδα παραγωγής *Η δειγµατοληψία θα κατανέµεται σε όλη την παραγωγή και δε θα υπερβαίνει το 1 δείγµα ανά 25 m 3 **Στην περίπτωση που η τυπική απόκλιση των τελευταίων 15 αποτελεσµάτων ελέγχου υπερβαίνει το 1.37 σ, η συχνότητα δειγµατοληψίας θα αυξάνεται σε σχέση µε την απαιτούµενη για αρχική παραγωγή για τα επόµενα 35 αποτελέσµατα ελέγχου. Πίνακας 8: Ελάχιστη δειγµατοληψία για εκτίµηση της θλιπτικής αντοχής 2.8 Έλεγχος Άλλων Ιδιοτήτων Σκυροδέµατος Πιστοποιητικά συµµόρφωσης σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΝ πρέπει να παρέχονται και για άλλες ιδιότητες νωπού και σκληρυµένου σκυροδέµατος επιπλέον της θλιπτικής αντοχής του σκυροδέµατος. ειγµατοληψία, σχέδιο ελέγχου και κριτήρια συµµόρφωσης καθορίζονται για εφελκυστική αντοχή, συνεκτικότητα, πυκνότητα, περιεχόµενο τσιµέντο, αεροπεριεκτικότητα, περιεκτικότητα σε χλώριο και λόγο Ν/Τ. 24

26 3. Σκυρόδεµα Κεφάλαιο 3 ο : Σκυρόδεµα 3.1 Κυριότερες Χρήσεις Σκυροδέµατος Εικόνα 17: Σκυροδέτηση Είναι λογικό να γίνεται κατηγοριοποίηση των χρήσεων του σκυροδέµατος, βάσει του τόπου και του τρόπου παραγωγής του, σε συνδυασµό µε τις µεθόδους εφαρµογής του, καθώς οι διαφορετικές χρήσεις του σκυροδέµατος έχουν και διαφορετικές απαιτήσεις και ιδιότητες. Ακολούθως παρατίθενται οι πωλήσεις τσιµέντου σε δύο Ευρωπαϊκές χώρες για το 2002 ως ενδεικτικό παράδειγµα του πως ποικίλουν τα ποσοστά κατανάλωσης του τσιµέντου, ανάλογα µε τις διαφορετικές χρήσεις του τσιµέντου για παραγωγή σκυροδέµατος: Ελβετία Περίπου 72% σε παρασκευαστήρια σκυροδέµατος Περίπου 17% σε εργολάβους κατασκευών Περίπου 7% σε προκατασκευές Περίπου 4% σε άλλες χρήσεις Γερµανία Περίπου 55% σε παρασκευαστήρια σκυροδέµατος Περίπου 20% σε εργολάβους κατασκευών Περίπου 11% σε προκατασκευές Περίπου 14% για άλλες χρήσεις Πίνακας 9: Πωλήσεις τσιµέντου σε Ελβετία και Γερµανία (2002) 25

27 3. Σκυρόδεµα Έγχυτο επί τόπου Σκυρόδεµα Εικόνα 18: Σκυροδέτηση καταστρώµατος γέφυρας Αφορά εργοταξιακό ή έτοιµο σκυρόδεµα, το οποίο παραµένει στην τελική του θέση εντός της κατασκευής αφού τοποθετηθεί στο καλούπι. Οι εγκαταστάσεις παραγωγής έτοιµου σκυροδέµατος, από τις οποίες το σκυρόδεµα παραδίδεται, έχουν γίνει πλέον τόσο πολυπληθείς σε πολλές αγορές, ώστε ο κατασκευαστής να µπορεί να προµηθεύεται σκυρόδεµα γρήγορα και αξιόπιστα. Μία εγκατάσταση επί τόπου στο έργο εξακολουθεί όµως να προσφέρει οικονοµικά πλεονεκτήµατα και ευκολία στη διαχείριση και τον εφοδιασµό των υλικών σε περιπτώσεις µεγάλων εργοταξίων, όπου υπάρχει απαίτηση για συνεχή τροφοδοσία σκυροδέµατος. Το σκυρόδεµα που χυτεύεται επί τόπου στο έργο, µπορεί να παραχθεί σε διάφορες παραλλαγές και πρέπει να συµµορφώνεται µε ποικίλες προδιαγραφές. Η εφαρµογή του µπορεί να χωριστεί στα ακόλουθα στάδια: Προετοιµασία του σχεδιασµού σκυροδέµατος: Κατά τη φάση προετοιµασίας του σχεδιασµού, η απόδοση του σκυροδέµατος πρέπει να καθορίζεται από τις ακριβείς απαιτήσεις του έργου. Οι ακόλουθες παράµετροι πρέπει να προκαθορίζονται: Απαιτήσεις αντοχής Απαιτήσεις ανθεκτικότητας Αισθητικές απαιτήσεις Μέγιστη διάµετρος αδρανών Μέθοδος σκυροδέτησης Ρυθµός σκυροδέτησης Συνεκτικότητα σκυροδέµατος Γενικότερες περιβαλλοντικές συνθήκες (θερµοκρασία κτλ.) Μέθοδος και χρόνος παράδοσης Ωρίµανση / χρόνος αναµονής 26

28 3. Σκυρόδεµα Ορισµός µεθόδων και απαιτήσεων ελέγχου Μελέτη σύνθεσης και προδιαγραφές Προκαταρκτικοί έλεγχοι Προσαρµογή µελέτης σύνθεσης εάν είναι απαραίτητο. Παραγωγή Η παραγωγή αποτελεί έναν κρίσιµο παράγοντα για το τελικό σκυρόδεµα και αναφέρεται βασικά στη δοσολογία και στην ανάµειξη των υλικών παραγωγής. Οι ακόλουθες παράµετροι µπορούν να επηρεάσουν τις ιδιότητες του σκυροδέµατος κατά την ανάµειξη: Τύπος αναµεικτήρα Μέγεθος αναµεικτήρα Ένταση ανάµειξης Χρόνος ανάµειξης Προσθήκη πρώτων υλών Ποιοτικός έλεγχος εξοπλισµού Χειριστής αναµεικτήρα Καθαρισµός / συντήρηση αναµεικτήρα Οι υπερρευστοποιητές πρέπει εν γένει να αναµειγνύονται µε το νερό ανάµειξης ή να ενσωµατώνονται στο τελικό µείγµα (όσο νωρίτερα γίνεται). Προετοιµασία στο εργοτάξιο Η προετοιµασία στο εργοτάξιο περιλαµβάνει τα ακόλουθα: Εγκατάσταση των συστηµάτων χειρισµού / τοποθέτησης σκυροδέµατος Προετοιµασία των καλουπιών (συµπεριλαµβανοµένης της εφαρµογής αποκαλουπωτικών λαδιών). Έλεγχο οπλισµού. Έλεγχο καλουπιών (στερέωση, ακεραιότητα, πίεση καλουπιών). Παροχή εργαλείων για συµπύκνωση (δονητές κτλ.) και φινίρισµα της επιφάνειας (σπάτουλα, µυστρί, laser screed, ελικόπτερα κτλ.) Παράδοση Σε περίπτωση που το σκυρόδεµα παραδίδεται µε µπετονιέρες, τα ακόλουθα επιπλέον κριτήρια πρέπει να ληφθούν υπόψη: Χρόνος παράδοσης (συνθήκες κίνησης, πιθανές καθυστερήσεις κτλ.). Προκαθορισµός των απαραίτητων περιστροφών του κοχλία του φορτηγού κατά τη διάρκεια της µεταφοράς, Να µην παραµένει η µπετονιέρα ακίνητη στον ήλιο κατά τους χρόνους αναµονής. Σε περίπτωση µεγάλης εργασιµότητας (αυτοσυµπυκνούµενο), πρέπει να καθοριστεί καθορίστε η µέγιστη δυνατή ποσότητα που µπορεί να µεταφερθεί. Να µην προστίθεται νερό ή επιπλέον πρόσµεικτο (εκτός και αν προδιαγράφεται). Να γίνει ανάµειξη ξανά εντατικά πριν την τοποθέτηση (1 λεπτό ανά m 3 ). Τοποθέτηση του σκυροδέµατος Το σκυρόδεµα γενικώς τοποθετείται εντός µίας συγκεκριµένης και προκαθορισµένης χρονικής περιόδου. Οι ακόλουθοι παράµετροι συµβάλλουν στην επιτυχία αυτής της διαδικασίας και είναι εξαιρετικά κρίσιµοι για την ποιότητα του σκυροδέµατος: ελτίο παράδοσης Χρήση κατάλληλου εξοπλισµού (δονητές κτλ.) Αποφυγή άσκοπου χειρισµού του σκυροδέµατος Συνεχής τοποθέτηση και συµπύκνωση Επαναδόνηση σε περιπτώσεις µεγάλων όγκων διάστρωση 27

29 3. Σκυρόδεµα Λήψη των κατάλληλων µέτρων αναµονής κατά τη διάρκεια διακοπών ιεξαγωγή του κατάλληλου τελειώµατος (τελικός έλεγχος) Ωρίµανση Για να επιτευχθεί οµοιόµορφη ποιότητα σκυροδέµατος, η κατάλληλη και σωστή ωρίµανση αποτελεί βασική προϋπόθεση. Τα ακόλουθα µέτρα ωρίµανσης συµβάλλουν σε αυτό: Προστασία του σκυρόδεµα από έντονες κλιµατικές επιδράσεις Γ (απευθείας ηλιακή ακτινοβολία, άνεµο, βροχή, παγετό, κτλ.). Αποφυγή δόνησης (µετά το φινίρισµα). Χρησιµοποίηση βελτιωτικών ωρίµανσης. Κάλυψη µε προστατευτικά φύλλα ή κουβέρτες παγετού. ιατήρηση του χρόνου ωρίµανσης ανάλογα µε τη θερµοκρασία Σκυρόδεµα για Προκατασκευές Το προκατασκευασµένο σκυρόδεµα χρησιµοποιείται για τη διαµόρφωση κατασκευών οι οποίες παραδίδονται µετά τη σκλήρυνση τους. εν υφίστανται πλέον διαδροµές µεταφοράς νωπού σκυροδέµατος κι έτσι αλλάζει όλη η παραγωγική διαδικασία. Το σκυρόδεµα που χρησιµοποιείται για την παραγωγή προκατασκευασµένων στοιχείων σκυροδέµατος προϋποθέτει βιοµηχανοποιηµένη διαδικασία παραγωγής και καλό σχεδιασµό σύνθεσης σκυροδέµατος, της οποίας η συνεχής βελτιστοποίηση είναι ουσιώδους σηµασίας. Τα ακόλουθα σηµεία είναι σηµαντικά σε όλα τα διαφορετικά στάδια της διαδικασίας παραγωγής: Προετοιµασία σχεδιασµού σκυροδέµατος Κατά την προετοιµασία του σχεδιασµού, οι απαιτήσεις του σκυροδέµατος πρέπει να καθορίζονται σύµφωνα µε τα προδιαγραφόµενα δοµικά στοιχεία, τη χρήση τους και τις συνθήκες έκθεσής τους. Οι ακόλουθες παράµετροι πρέπει συνήθως να καθορίζονται: Απαιτήσεις αντοχής Απαιτήσεις ανθεκτικότητας Αισθητικές απαιτήσεις Μέγιστη διάµετρος αδρανών Μέθοδος σκυροδέτησης Ρυθµός σκυροδέτησης Συνεκτικότητα σκυροδέµατος Γενικότερες περιβαλλοντικές συνθήκες (θερµοκρασία κτλ.) Ο χειρισµός του σκυροδέµατος και η τοποθέτησή του Ορισµοί µεθόδων και απαιτήσεων ελέγχου Μελέτη των ειδικών παραµέτρων του εκάστοτε στοιχείου σκυροδέµατος Καθορισµός µεθόδου ωρίµανσης Μελέτη σύνθεσης και προδιαγραφές Προκαταρκτικές δοκιµές Προσαρµογή της µελέτης σύνθεσης αν είναι αυτό απαραίτητο Παραγωγή Η παραγωγή αποτελεί κρίσιµο παράγοντα για το τελικό σκυρόδεµα και αποτελείται βασικά από τις δοσολογίες και την ανάµιξη των πρώτων υλών. Οι ακόλουθες παράµετροι µπορούν να επηρεάσουν τις ιδιότητες του σκυροδέµατος κατά την ανάµειξη: Τύπος αναµεικτήρα Μέγεθος αναµεικτήρα Ένταση αναµεικτήρα Χρόνος ανάµειξης Προσθήκη πρώτων υλών Ποιοτικός έλεγχος εξοπλισµού Χειριστής αναµεικτήρα - Καθαρισµός / συντήρηση αναµεικτήρα 28

30 3. Σκυρόδεµα Οι υπερρευστοποιητές πρέπει εν γένει να αναµειγνύονται µε το νερό ανάµειξης ή να ενσωµατώνονται στο τελικό µείγµα (όσο νωρίτερα γίνεται). Προετοιµασία Οι προετοιµασίες στη µονάδα προκατασκευών περιλαµβάνουν τα ακόλουθα: Παροχή των καλουπιών και του εξοπλισµού χειρισµού του σκυροδέµατος Προετοιµασία των καλουπιών (συµπεριλαµβάνοντας την εφαρµογή αποκαλουπωτικών λαδιών) Έλεγχο οπλισµού Έλεγχο καλουπιών (σταθερότητα, ακεραιότητα) Παροχή των εργαλείων για τοποθέτηση και φινίρισµα Τοποθέτηση του σκυροδέµατος Το σκυρόδεµα εν γένει τοποθετείται εντός ενός προκαθορισµένου χρονικού ορίου. Οι ακόλουθοι παράγοντες συµβάλλουν στην επιτυχία αυτής της διαδικασίας, η οποία είναι κρίσιµη για την ποιότητα του σκυροδέµατος: Έλεγχος του σκυροδέµατος που πρόκειται να τοποθετηθεί Χρήση του κατάλληλου εξοπλισµού (δονητές) Αποφυγή άσκοπης µετακίνησης του σκυροδέµατος Συνεχής τοποθέτηση και συµπύκνωση Πολύ προσεκτικό φινίρισµα Τελικός έλεγχος Ωρίµανση Επειδή οι προκατασκευές περιλαµβάνουν συνήθως συνεχή παραγωγή, µικρά διαλείµµατα απαιτούνται σε όλες τις φάσεις παραγωγής. Η ωρίµανση είναι εποµένως ιδιαιτέρως σηµαντική εξαιτίας αυτών των χρονικών περιορισµών. 29

31 3. Σκυρόδεµα 3.2 Ειδικά Σκυροδέµατα Αντλήσιµο Σκυρόδεµα Εικόνα 19: Σκυρόδεµα µε αντλία Το αντλήσιµο σκυρόδεµα χρησιµοποιείται στις µέρες µας σε πολλές διαφορετικές εφαρµογές και για πολλές διαφορετικές απαιτήσεις. Μία κατάλληλη µελέτη σύνθεσης είναι απαραίτητη έτσι ώστε το σκυρόδεµα να αντληθεί χωρίς διαχωρισµό και φραγή των σωληνώσεων. Σύνθεση Αδρανή - Μέγιστος κόκκος Ø < 1/3 της εσωτερικής διαµέτρου του σωλήνα - Το συνδετικό υλικό στο µείγµα που πρόκειται να αντληθεί πρέπει να έχει καλή συνοχή για να αποφευχθεί διαχωρισµός του σκυροδέµατος κατά την άντληση. Τυπικές τιµές για περιεκτικότητα σε λεπτά αδρανή (αδρανή µεγέθους mm) σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΝ 206-1:2000 Καµπύλη κοκκοµετρικής διαβάθµισης Το αντλήσιµο σκυρόδεµα πρέπει να συντίθεται από διακριτά επί µέρους κλάσµατα αδρανών. Η συνεχούς διαβάθµισης κοκκοµετρική κατανοµή είναι πολύ σηµαντική. Η περιεκτικότητα σε αδρανή µεγέθους 4-8 mm πρέπει να διατηρείται χαµηλά, αλλά δε θα πρέπει να υπάρχουν ασυνέχειες στη διαβάθµιση. Εάν το περιεχόµενο νερό είναι πολύ υψηλό, τότε προκαλείται διαχωρισµός και απόµειξη κατά την άντληση, γεγονός που µπορεί να οδηγήσει σε φραγή των σωληνώσεων. Το περιεχόµενο νερό πρέπει πάντα να µειώνεται µε χρήση υπερρευστοποιητών. 30

32 3. Σκυρόδεµα Εργασιµότητα Το νωπό σκυρόδεµα πρέπει να έχει ικανοποιητική εργασιµότητα µε καλή εσωτερική συνοχή. Ιδανικά, η εργασιµότητα του σκυροδέµατος θα πρέπει να καθοριστεί από το βαθµό συµπύκνωσης. Βοηθητικά άντλησης ύσκολα αδρανή, µεταβλητά συστατικά παραγωγής σκυροδέµατος, µεγάλες αποστάσεις µεταφοράς ή υψηλός ρυθµός έγχυσης απαιτούν βοηθητικό άντλησης. Αυτό µειώνει την τριβή και την αντίσταση στις σωληνώσεις, µειώνει τη φθορά στην αντλία και στις σωληνώσεις και αυξάνει τον όγκο εκροής. Γραµµές σωληνώσεων Ø 80 έως 200 mm (συνήθως Ø 100, 125 mm). Όσο µικρότερη η Ø, τόσο δυσκολότερη η άντληση (επιφάνεια / διατοµή). Oι συζεύξεις πρέπει να προσαρµόζονται στεγανά, έτσι ώστε να αποφευχθεί απώλεια πίεσης και λεπτών υλικών. Tα πρώτα µέτρα πρέπει να είναι οριζόντια όσο είναι δυνατόν και χωρίς καµπύλες. Οι σωληνώσεις πρέπει να προστατεύονται από πολύ έντονη ηλιακή ακτινοβολία το καλοκαίρι. Λιπαντικά µίγµατα (Αριάνι) Τα λιπαντικά µείγµατα (αριάνι) έχουν σκοπό να επαλείψουν το εσωτερικό των σωληνώσεων µε ένα στρώµα µεγάλης περιεκτικότητας σε λεπτά υλικά για να γίνει δυνατή η εύκολη άντληση εξαρχής. Συµβατικό µείγµα: Αδρανή 0-4 mm, περιεχόµενο τσιµέντου όσο περιλαµβάνει η ακριβώς επόµενη κατηγορία σκυροδέµατος ή ελαφρώς υψηλότερη. Η ποσότητά του εξαρτάται από τη διάµετρο και το µήκος των σωληνώσεων. Επίδραση της περιεκτικότητας του αέρα στο αντλήσιµο σκυρόδεµα Το σκυρόδεµα µε αντοχή σε κύκλους πήξης/τήξης που περιέχει µικροπόρους αέρα, µπορεί να αντληθεί εάν η περιεκτικότητα του αέρα παραµένει <5%, καθώς υψηλό ποσοστό αέρα µπορεί να προκαλέσει αυξηµένη κινητικότητα Σκυρόδεµα για Περιοχές µε Κίνηση Οχηµάτων Το σκυρόδεµα για περιοχές µε κίνηση οχηµάτων έχει πολλές εφαρµογές και πολύ συχνά χρησιµοποιείται ως εναλλακτική λύση στην ασφαλτόστρωση, εξαιτίας της ανθεκτικότητάς του και άλλων πλεονεκτηµάτων του. Οι χρήσεις σκυροδέµατος για περιοχές µε κίνηση οχηµάτων: Συµβατική οδοποιία Οδικοί δακτύλιοι ιάδροµοι αεροδροµίων Βιοµηχανικά δάπεδα Όταν το σκυρόδεµα χρησιµοποιείται για αυτές τις εφαρµογές, η στρώση σκυροδέµατος ενεργεί ως στρώση καταπόνησης από φορτία και ως τελική στρώση φθοράς. Για να ικανοποιηθούν και οι δύο αυτές απαιτήσεις, το σκυρόδεµα πρέπει να έχει τις ακόλουθες ιδιότητες: 31

33 3. Σκυρόδεµα Υψηλή καµπτική αντοχή Αντοχή σε κύκλους πήξης / τήξης Καλή αντιολισθηρότητα Χαµηλή φθορά από τριβή Η σύνθεση αποτελεί έναν σηµαντικό παράγοντα για να επιτευχθούν οι επιθυµητές απαιτήσεις. Τα κριτήρια επιλογής των διαφόρων συστατικών είναι για καθένα από αυτά: Αδρανή Χρήση µειγµάτων µε χαµηλό περιεχόµενο σε λεπτά υλικά Χρήση ισορροπηµένης κοκκοµετρικής καµπύλης αδρανών Χρήση θραυστών ή µερικώς θραυστών αδρανών αυξάνει την αντιολισθηρότητα και την καµπτική αντοχή. Τσιµέντο οσολογία kg/m 3, συνήθως CEM I 42.5 Πρόσθετα Η πυριτική παιπάλη χρησιµοποιείται σε περιοχές µε έντονη κυκλοφορία οχηµάτων ή για αύξηση της ανθεκτικότητας γενικώς Αύξηση της αντιολισθηρότητας µε επίπαση καρβιδίου πυριτίου ή φολίδων σκληρυντών στην επιφάνεια. Το σκυρόδεµα για περιοχές µε κίνηση οχηµάτων είναι ένα ειδικό σκυρόδεµα και τα ακόλουθα σηµεία απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή: Μεγάλες περιοχές συνήθως κατασκευάζονται χρησιµοποιώντας µηχανήµατα διάστρωσης. Η συνεκτικότητα πρέπει να είναι κατάλληλη για τον τύπο του µηχανήµατος. Αυξηµένη αντιολισθηρότητα επιτυγχάνεται µε αυλακώσεις ή µε φινίρισµα µε βούρτσα. Πλήρης και σωστή ωρίµανση είναι απαραίτητη Αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα (SCC) Οι νέες τάσεις, σε συνδυασµό µε την προσπάθεια βελτίωσης της διαδικασίας σκυροδέτησης σε όρους χρόνου και συνθηκών εργασίας (µείωση του ανθρώπινης προσπάθειας και της ηχορύπανσης), έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη του αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος Α.Σ.Σ. (Self Compacting ή Self Consolidating, Concrete SCC ). Το Aυτοσυµπυκνούµενο Σκυρόδεµα είναι το είδος του σκυροδέµατος το οποίο δύναται να πληρώσει οποιονδήποτε ξυλότυπο ή µεταλλότυπο και να αποκτήσει ικανή συµπύκνωση αποκλειστικά µέσω της βαρύτητας και της ρεολογικής του συµπεριφοράς, χωρίς τη χρήση δονητών ή άλλων διατάξεων. Πρόκειται για σκυρόδεµα προηγµένης τεχνολογίας, το οποίο εµπίπτει στην κατηγορία των σκυροδεµάτων υψηλής επιτελεστικότητας (σκυροδέµατα µε επιλεκτικά αναβαθµισµένες ιδιότητες). Οι παράµετροι επιτελεστικότητας που επιτυγχάνονται σε υψηλό βαθµό ποιότητας είναι η ιδιαίτερα αυξηµένη του ρευστότητα σε συνδυασµό µε τη διατήρηση της απαιτούµενης σταθερότητας, η οποία αποτελεί µέτρο της αντίστασης διαχωρισµού του αναµείγµατος και την αποφυγή του κινδύνου απόµειξης και εξίδρωσης. Το αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα αποτελεί αυτή την περίοδο τη µεγαλύτερη καινοτοµία στο χώρο της τεχνολογίας σκυροδέµατος. Στην εικόνα 20 φαίνεται η σύγκριση της ικανότητας ροής και πλήρωσης Α.Σ.Σ. και συµβατικού σκυροδέµατος ίδιου λόγου νερού / τσιµέντου (το συµβατικό σκυρόδεµα δε δονήθηκε). Η βιοµηχανική προκατασκευή δοµικών στοιχείων, µετέχοντας στην ανάπτυξη και εφαρµογή τεχνολογιών αιχµής, έχει ήδη αρχίσει να κάνει χρήση του αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος, σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, αναγνωρίζοντας την ανάπτυξη του Α.Σ.Σ. ως 32

34 3. Σκυρόδεµα τη σηµαντικότερη εξέλιξη προς την κατεύθυνση της πλήρους βιοµηχανοποίησης της κατασκευής. Εικόνα 20: Σύγκριση ικανότητας ροής και πλήρωσης Α.Σ.Σ. και συµβατικού σκυροδέµατος ίδιου λόγου νερού / τσιµέντου Πρωτοπόροι στην ανάπτυξη και εφαρµογή του αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος υπήρξαν οι Ιάπωνες ερευνητές (σε ακαδηµαϊκό επίπεδο) και εργολάβοι (σε επίπεδο παραγωγής), οι οποίοι εκλήθησαν να αντιµετωπίσουν, στα µέσα της δεκαετίας του 80, την αυξανόµενη έλλειψη σε ειδικευµένο προσωπικό και να µειώσουν τα επακόλουθα προβλήµατα ανθεκτικότητας των κατασκευών Ο.Σ., λόγω πληµµελούς δόνησης. Ως απάντηση στα προβλήµατα αυτά, προτάθηκε από τον Okamura το 1986 η ανάπτυξη µίας σύνθεσης σκυροδέµατος, η οποία θα αναιρεί την ανάγκη συµπύκνωσης του υλικού, µέσω µηχανικής δόνησης. Βασική και θεµελιώδης εργαστηριακή έρευνα πραγµατοποιήθηκε από τους Ozawa και Maekawa στο Πανεπιστήµιο του Τόκυο, ενώ η πρώτη πρωτότυπη σύνθεση αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος µε χρήση υλικών της (Ιαπωνικής) αγοράς ετοίµου σκυροδέµατος έγινε πραγµατικότητα το 1988 (Ozawa et al., 1989). Την ιδέα του Α.Σ.Σ. υιοθέτησαν αµέσως οι µεγάλες ιαπωνικές εταιρείες (Kajima, Maeda, Taisei κ.α.), οι οποίες ανέπτυξαν τις δικές τους τεχνολογίες και µεθοδολογίες σχεδιασµού αναµειγµάτων Α.Σ.Σ., εκπαίδευσαν το εργατικό τους δυναµικό και δηµιούργησαν δικές τους συσκευές και µεθόδους ελέγχου των µειγµάτων. Στα τέλη της δεκαετίας του 80 η ευρεία γνώση σχετικά µε το Α.Σ.Σ. και η σχετική βιβλιογραφία ήταν ελάχιστη. Ιδιαίτερα, στην Ιαπωνία η ουσιαστική και πρακτική γνώση για το θέµα κρατούνταν µυστική από τις µεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, έτσι ώστε να διατηρήσουν εµπορικό πλεονέκτηµα. Τα αυτοσυµπυκνούµενα σκυροδέµατα χρησιµοποιούνταν µε εµπορικές επωνυµίες, όπως το NVC (Non-vibrated concrete, δηλ. µη δονούµενο σκυρόδεµα) της εταιρείας Kajima, το SQC (Super quality concrete, δηλ. σκυρόδεµα υψηλής ποιότητας) της εταιρείας Maeda και το Biocrete της εταιρείας Taisei κ.α. Στις αρχές της δεκαετίας του 90 το σκηνικό άλλαξε µε παρουσιάσεις εργασιών που έγιναν σε διεθνή συνέδρια (Ozawa et al., 1992), οι οποίες συνέβαλαν στην ευρύτερη µετάδοση της νεοαποκτηθείσας γνώσης-τεχνογνωσίας, ενώ το διαρκώς αυξανόµενο ερευνητικό ενδιαφέρον οδήγησε στην ίδρυση της ειδικής επιτροπής της RILEM για το Α.Σ.Σ. 33

35 3. Σκυρόδεµα στην Ευρώπη (1997) και στη λειτουργία του ειδικού δικτύου πληροφόρησης S.C.C.-Net (1999). Αξίζει να σηµειωθεί ότι µέχρι στιγµής έχουν πραγµατοποιηθεί πέντε διεθνή συνέδρια αποκλειστικά αφιερωµένα στην τεχνολογία αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος [Kochi, Japan (1998), Tokyo, Japan (2001) & Reykjavik, Iceland (2003)]. Σήµερα, το νέο αυτό δοµικό υλικό αποτελεί ένα από τα σηµαντικότερα αντικείµενα έρευνας και της Ευρωπαϊκής - Αµερικανικής επιστηµονικής κοινότητας, ενώ διαρκώς αυξάνονται οι εφαρµογές του σε κατασκευές τόσο της «παραδοσιακής» (επί τόπου) δόµησης, όσο και της προκατασκευής. Τα κυριότερα πλεονεκτήµατα της χρήσης αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος είναι: η αυξηµένη παραγωγικότητα (ως αποτέλεσµα της µείωσης του χρόνου σκυροδέτησης), η δυνατότητα σκυροδέτησης µελών περίπλοκης γεωµετρίας ή µελών µε ιδιαίτερα πυκνό οπλισµό, οι βελτιωµένες εξωτερικές επιφάνειες, η αυξηµένη οµοιοµορφία, η αδιαπερατότητα και η ανθεκτικότητα (ως αποτέλεσµα της ικανοποιητικής και οµοιόµορφης συµπύκνωσης) και το αναβαθµισµένο περιβάλλον εργασίας. Ειδικά για την προκατασκευή, το Α.Σ.Σ. συνεισφέρει στην απλοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας, στην εξοικονόµηση ενέργειας, στη µείωση του εργατικού προσωπικού και του επενδυτικού κόστους για µηχανολογικό εξοπλισµό και στην επέκταση της χρήσιµης ζωής των µεταλλότυπων. Θα έλεγε κανείς πως η διεθνής βιβλιογραφία σχετικά µε το Α.Σ.Σ. είναι εξαιρετικά πλούσια, λαµβάνοντας υπόψη την σχετικά βραχεία χρονική περίοδο, η οποία µετρά από την εµφάνιση αυτού του είδους σκυροδέµατος. Αυτή η εικόνα όµως είναι παραπλανητική, καθώς το αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα παρουσιάζει µία σηµαντικά µεγαλύτερη ευαισθησία στις διακυµάνσεις των ιδιοτήτων των συστατικών του υλικών (π.χ. τύπος αδρανών, ποσοστό υγρασίας αδρανών, λεπτότητα κονιών, κ.α.) σε σύγκριση µε το συµβατικό σκυρόδεµα. Έτσι, ακόµα και εάν δίνεται η εντύπωση ότι περιοχές έρευνας όπως η ρεολογική συµπεριφορά του Α.Σ.Σ. έχουν εκτενώς καλυφθεί, στην πραγµατικότητα τα διαθέσιµα αποτελέσµατα δεν δύνανται να απεµπλακούν από τις συγκεκριµένες συνθήκες (υλικά, µη προτυποποιηµένες µέθοδοι ελέγχου) και να χρησιµοποιηθούν ως γενικοί κανόνες. Τα σηµεία στα οποία ενδεχοµένως υστερεί σε σχέση µε το συµβατικό σκυρόδεµα είναι τα µηχανικά χαρακτηριστικά του Α.Σ.Σ., όπως είναι η παραµορφωσιµότητα, ο ρυθµός ανάπτυξης της αντοχής, η συνάφεια µε συµβατικό ή προεντεταµένο οπλισµό, ο ερπυσµός, η κόπωση και η αντοχή σε πυρκαγιά, περιλαµβάνουν όµως και άλλα όπως είναι η συστολή ξήρανσης, η απώλεια εργασιµότητας µε το χρόνο, η ανάπτυξη και η κατανοµή πίεσης στους ξυλότυπους - µεταλλότυπους κατά τη διάρκεια της σκυροδέτησης. Λίγες είναι οι βιβλιογραφικές αναφορές σχετικές µε τη διερεύνηση των κατάλληλων συνθέσεων Α.Σ.Σ. για εφαρµογή στη βιοµηχανοποιηµένη δόµηση, όπου οι διαδικασίεςσυνθήκες παραγωγής είναι ακόµα ένας παράγοντας διαµόρφωσης των απαιτήσεων του υλικού (Α.Σ.Σ.) και των προϊόντων (δοµικά στοιχεία). Τέλος, λίγες είναι οι βιβλιογραφικές αναφορές που έχουν γίνει από Έλληνες συγγραφείς και να αφορούν στην κατάσταση του Α.Σ.Σ. στον ελλαδικό χώρο. Το αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα (SCC) έχει υψηλότερο περιεχόµενο σε λεπτά υλικά από ότι το συµβατικό σκυρόδεµα εξαιτίας του υψηλού περιεχόµενού του σε συνδετικό υλικό και διαφορετική κοκκοµετρική καµπύλη κατανοµής. Αυτές οι τροποποιήσεις, σε συνδυασµό µε ειδικά προσαρµοσµένους υπερρευστοποιητές, παράγουν µοναδική ρευστότητα και συµφυή ικανότητα συµπύκνωσης. Το αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα δηµιουργεί νέες προοπτικές χρήσης σκυροδέµατος πέρα από τις συµβατικές εφαρµογές: Χρήση σε πολύ πυκνό οπλισµό. Για πολύπλοκα γεωµετρικά σχήµατα. Για παραγωγή πολύ λεπτών στοιχείων. Γενικώς οπουδήποτε η συµπύκνωση σκυροδέµατος είναι δύσκολη. Για περιπτώσεις προδιαγραφών που απαιτούν οµογενή δοµή σκυροδέµατος. Για γρήγορους ρυθµούς σκυροδέτησης. Για µείωση θορύβου ( εξάλειψη ή µείωση δόνησης). Για µείωση βλαβών υγείας ( σύνδροµο λευκών αρθρώσεων ). Σύνθεση Αδρανή Συνήθως προτιµώνται µεγέθη αδρανών περίπου 12 έως 20 mm, αλλά εν γένει όλα τα αδρανή µπορούν να χρησιµοποιηθούν. 34

36 3. Σκυρόδεµα Περιεχόµενο νερό Το περιεχόµενο νερό στο SCC εξαρτάται από τις ποιοτικές απαιτήσεις του σκυροδέµατος και µπορεί να οριστεί ως ακολούθως: Τοποθέτηση SCC Καλούπια Τα καλούπια του SCC πρέπει να είναι καθαρά και σταθερά. Η πίεση σε αυτά µπορεί να είναι υψηλότερη από ότι η αντίστοιχη για συµβατικό σκυρόδεµα δόνησης. Η πίεση στα καλούπια εξαρτάται από το ιξώδες του σκυροδέµατος, το ρυθµό τοποθέτησης και το σηµείο έγχυσης. Η µέγιστη υδροστατική πίεση που µπορεί να ασκήσει το σκυρόδεµα πρέπει να λαµβάνεται υπόψη κατά το γενικό σχεδιασµό καλουπιών. Μέθοδος τοποθέτησης Το αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα τοποθετείται µε τον ίδιο τρόπο όπως και το συµβατικό σκυρόδεµα. Το SCC δεν πρέπει να πέφτει ελεύθερα από µεγάλο ύψος. Ο βέλτιστος τρόπος ροής και η βέλτιστη εµφάνιση επιφάνειας επιτυγχάνεται γεµίζοντας τα καλούπια από το κάτω µέρος. Αυτό µπορεί να πραγµατοποιηθεί χρησιµοποιώντας σωληνώσεις πληρώσεως κτλ Σκυρόδεµα µε αντοχή σε Παγετό και Κύκλους Πήξης / Τήξης Σκυρόδεµα µε αντοχή σε παγετό και κύκλους πήξης/τήξης πρέπει να χρησιµοποιείται πάντα σε περιπτώσεις επιφανειών σκυροδέµατος που εκτίθενται σε καιρικές επιδράσεις (υγρασία) και όταν η θερµοκρασία του σκυροδέµατος µπορεί να πέσει κάτω από τη θερµοκρασία πήξης. Προσόψεις επιφανειών σκυροδέµατος Γεφυροποιία Είσοδοι σηράγγων Περιοχές κίνησης οχηµάτων Τοίχοι αντιστήριξης Με την προσθήκη αερακτικού κατά τη διαδικασία της ανάµειξης δηµιουργούνται µικρά, σφαιρικά, κλειστά κενά αέρος µέσα στην µάζα του λεπτόκοκκου κονιάµατος (τσιµέντο, λεπτά αδρανή, νερό) του σκυροδέµατος. Αυτό έχει ως σκοπό να εξασφαλίσει, ότι το σκληρυµένο σκυρόδεµα είναι ανθεκτικό στον παγετό και τους κύκλους πήξης/τήξης (δηµιουργώντας χώρο για εκτόνωση του περιεχόµενου νερού σε περιπτώσεις παγετού). Τύπος, µέγεθος και κατανοµή των κενών αέρα Τα κενά αέρα που περιέχονται συνήθως σε ένα συµβατικό σκυρόδεµα είναι πολύ µεγάλα (>0.3 mm) για να αυξήσουν την αντοχή του σε παγετό και κύκλους πήξης / τήξης. Αποτελεσµατικά κενά αέρος εισάγονται µέσω ειδικών αερακτικών. Τα κενά αέρα δηµιουργούνται µε φυσικό τρόπο κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάµιξης. Για να αναπτυχθεί πλήρως η ιδιότητά τους, δεν πρέπει αυτά να είναι πολύ µακριά το ένα από το άλλο. Η «αποτελεσµατική απόσταση» καθορίζεται από το λεγόµενο «χωρικό παράγοντα SF». Παραγωγή / χρόνος ανάµειξης Για εξασφάλιση υψηλής αντοχής σε παγετό και κύκλους πήξης / τήξης, ο χρόνος ανάµειξης του νωπού µείγµατος πρέπει να είναι µεγαλύτερος από ότι για ένα συµβατικό σκυρόδεµα και να συνεχίζεται µετά την προσθήκη του αερακτικού. Αύξηση του χρόνου ανάµειξης από 60 σε 90 sec βελτιώνει το περιεχόµενο κενών αέρα έως και 100%. Ποσότητα κενών αέρα που απαιτείται Για να επίτευξη υψηλής αντοχής σε παγετό, η σύνθεση του τσιµεντοπολτού πρέπει να περιέχει περίπου 15% κατάλληλα κενά αέρος. Μακρόχρονη εµπειρία επιβεβαιώνει ότι 35

37 3. Σκυρόδεµα υπάρχουν αρκετά αποτελεσµατικά κενά αέρος στο σκυρόδεµα αν τα αποτελέσµατα της δοκιµής (αεροπεριεκτικότητα) δείξουν τα ακόλουθα αποτελέσµατα περιεχόµενου αέρα: Σκυρόδεµα µε 32 mm µέγιστο κόκκο αδρανούς 3% έως 5% Σκυρόδεµα µε 16 mm µέγιστο κόκκο αδρανούς 4% έως 6% Το νωπό σκυρόδεµα µε κενά αέρος σε ποσοστό 7% ή περισσότερο πρέπει να τοποθετείται µόνο µετά από λεπτοµερή έλεγχο και δοκιµές. Παράγοντες που επηρεάζουν τον εγκλεισµό αέρα Κοκκοµετρία Τα κενά αέρα συνήθως δηµιουργούνται γύρω από κλάσµα άµµου 0,25-0,5 mm. Μεγαλύτερα σωµατίδια δεν έχουν καµία επίδραση στον εγκλεισµό αέρα. Τα πολύ λεπτά σωµατίδια που περιέχονται στο κλάσµα της άµµου ή στο τσιµέντο και η χρήση µερικών προσµείκτων µπορεί να αναχαιτίσουν τον εγκλεισµό αέρα. Συνεκτικότητα Η βέλτιστη αεροπεριεκτικότητα επιτυγχάνεται εντός του εύρους της πλαστικής έως µαλακήςπλαστικής περιοχής. Ένα σκυρόδεµα που γίνεται περισσότερο εργάσιµο µε την προσθήκη περισσότερου νερού, µπορεί να µη συγκρατήσει τα κενά αέρα τόσο καλά ή για τόσο χρονικό διάστηµα όπως το αρχικό σκυρόδεµα. Θερµοκρασία Η ικανότητα δηµιουργίας κενών αέρα εντός της µάζας του σκυροδέµατος µειώνεται όσο αυξάνεται η θερµοκρασία του σκυροδέµατος και αντίστροφα. Παράδοση Αλλαγή στον περιεχόµενο αέρα είναι πιθανό να λάβει χώρα κατά τη διάρκεια της παράδοσης. Ανάλογα µε τη µέθοδο της παράδοσης και τη δόνηση κατά τη διάρκεια της µεταφοράς, επηρεάζεται η σύσταση του µείγµατος του σκυροδέµατος. Το σκυρόδεµα µε αερακτικό πρέπει να αναµειγνύεται ξανά πριν την τοποθέτηση και µόνο τότε µπορεί να καθοριστεί η κρίσιµη αεροπεριεκτικότητα. Συµπύκνωση σκυροδέµατος µε αερακτικό Η σωστή συµπύκνωση κυρίως αποµακρύνει τον αέρα που «παγιδεύεται» κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης, συµπεριλαµβάνοντας τα µεγάλα κενά εντός του σκυροδέµατος. Υπερβολική δόνηση µπορεί επίσης να οδηγήσει σε µείωση του «παγιδευµένου» αέρα κατά 10% έως 30%. Ένα σκυρόδεµα µε τάση για απόµειξη µπορεί να απολέσει σχεδόν όλα τα κενά αέρα ή να παρουσιάσει αφρό στην επιφάνειά του. Αντικατάσταση λεπτών υλικών 1% εγκλεισµένου αέρα µπορεί να αντικαταστήσει περίπου 10 kg πολύ λεπτού υλικού (<0.2 mm) ανά m 3 σκυροδέµατος. Τα κενά αέρος µπορούν να βελτιώσουν το εργάσιµο των σκληρών, µε χαµηλή περιεκτικότητα σε λεπτά υλικά µειγµάτων. Σχεδιασµός σκυροδέµατος µε αερακτικότητα Πρέπει να δοθούν λεπτοµερείς προδιαγραφές για αντοχή, περιεκτικότητα αέρα και µεθόδους ελέγχου. Σε µεγάλα έργα, πρέπει να διεξάγονται προκαταρκτικές δοκιµές κάτω από πραγµατικές συνθήκες. Κατά την διάρκεια των σκυροδετήσεων, πρέπει να γίνει έλεγχος του περιεχόµενου αέρα στο χώρο παρασκευής του σκυροδέµατος και πριν την τοποθέτηση. 36

38 3. Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Υψηλής Αντοχής Εικόνα 21: Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, η οποία κατασκευάστηκε µε σκυρόδεµα υψηλής αντοχής Σκυρόδεµα υψηλής θλιπτικής αντοχής Σκυροδέµατα µεγάλης θλιπτικής αντοχής (>60 Mpa) κατηγοριοποιούνται στην οµάδα σκυροδεµάτων υψηλής ποιότητας και χρησιµοποιούνται σε πολλές κατασκευές. Χρησιµοποιούνται συχνά στην κατασκευή υποστηλωµάτων που φέρουν µεγάλα φορτία και για παραγωγή πολλών προϊόντων σε µονάδες προκατασκευών. Συµβατικά µείγµατα σκυροδεµάτων υψηλής αντοχής Στη συµβατική µέθοδο παραγωγής σκυροδέµατος υψηλής αντοχής, το µείγµα και τα υλικά του απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα, όπως και η τοποθέτησή του. Αδρανή υψηλής αντοχής µε κατάλληλη επιφάνεια κόκκου (γωνιώδης) και µειωµένο µέγεθος κόκκου αδρανούς (<32 mm) Πολύ στεγανός και συνεπώς υψηλής αντοχής τσιµεντοπολτός, λόγω σηµαντικής µείωσης του περιεχόµενου νερού Ειδικά συνδετικά υλικά µε µεγάλη αύξηση αντοχής και καλή πρόσφυση στα αδρανή (πυριτική παιπάλη) Χρήση µαλακού σκυροδέµατος µε πρόσµεικτα σκυροδέµατος για να εξασφαλίσουµε µέγιστη διαφυγή αέρα. Πρωτοποριακά µείγµατα σκυροδεµάτων υψηλής αντοχής Πολλά διαφορετικά εναλλακτικά µείγµατα για σκυροδέµατα (και κονιάµατα) υψηλής αντοχής αναπτύσσονται ταυτοχρόνως µε τα συµβατικά µείγµατα σκυροδεµάτων. Κοινό στοιχείο σε όλα αποτελεί η έρευνα για συστατικά υψηλής αντοχής και ελάχιστο περιεχόµενο σε νερό. Ειδικοί τύποι αδρανών, κοκκοµετρίες αυτών και υπερρευστοποιητές χρησιµοποιούνται για επίτευξη των υψηλών αντοχών. Η ανάπτυξη αντοχών επίσης ενισχύεται από νέες τεχνικές ξήρανσης και σκλήρυνσης (όπως η σκλήρυνση µε συµπίεση). Τα σκυροδέµατα που παράγονται µε αυτόν τον τρόπο, µπορούν να φτάσουν αντοχές της τάξης των 150 Mpa έως και πάνω από 200 Mpa. 37

39 3. Σκυρόδεµα Να σηµειωθεί ιδιαιτέρως ότι: Το σκυρόδεµα υψηλών αντοχών είναι πάντα εξαιρετικά στεγανό Για το λόγο αυτό η ωρίµανση του σκυροδέµατος υψηλής αντοχής είναι ακόµη σηµαντικότερη από ότι συνήθως (ανεπαρκής παροχή υγρασίας από το εσωτερικό του σκυροδέµατος) Το σκυρόδεµα υψηλών αντοχών είναι επίσης εύθρυπτο εξαιτίας της αντοχής Τ του και της αυξηµένης ακαµψίας (επίπτωση στις ιδιότητες διάτµησης) Μειώνοντας το περιεχόµενο του νερού κάτω από 0.38, ορισµένοι κόκκοι Μ τσιµέντου ενεργούν ως κόκκοι αδρανών, διότι δεν µπορεί να ενυδατωθεί όλη η ποσότητα τσιµέντου Εκτός από τσιµέντο Portland, στα σκυροδέµατα υψηλής αντοχής χρησιµοποιούνται µεγάλες ποσότητες λανθανόντων υδραυλικών και ποζολανικών υλικών, τα οποία έχουν εξαιρετικές ιδιότητες µακροπρόθεσµης ανάπτυξης αντοχών Σκυρόδεµα παραγόµενο µε Ολισθαίνοντα Καλούπια Κατά τη µέθοδο αυτή, το καλούπι µετακινείται συνεχώς κατά τη διαδικασία σκυροδέτησης σε µία εφαρµογή διάρκειας 24 ωρών. Το καλούπι, συµπεριλαµβάνοντας την πλατφόρµα εργασίας και το πλαίσιο στήριξης που είναι τοποθετηµένο εσωτερικά ή και στις δύο πλευρές, σταθεροποιείται στο γρύλο ανύψωσης στο κέντρο του τοίχου. Ο υδραυλικός γρύλος ανεβάζει το καλούπι από 15 έως 30 cm ανά ώρα ανάλογα µε τη θερµοκρασία. Τα σκοινιά ανύψωσης είναι τοποθετηµένα σε κυλινδρικά εξαρτήµατα στην κορυφή των σωληνώσεων και υποστηρίζονται από το σκυρόδεµα που έχει ήδη σκληρύνει. Τα σκοινιά και τα κυλινδρικά εξαρτήµατα επίσης ανέρχονται συνεχώς. Τέτοιου είδους εργασίες πραγµατοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά από εξειδικευµένους εργολάβους. Η µέθοδος των ολισθαινόντων καλουπιών είναι γρήγορη και αποτελεσµατική. Η µέθοδος είναι ιδιαιτέρως κατάλληλη για απλά, συνεχή ισόγεια έργα και για µεγάλες κατασκευές, όπως είναι: Μεγάλες αποθήκες και σιλό Πύργοι και καµινάδες Κατασκευές φρεατίων Επειδή το ύψος του καλουπιού είναι συνήθως µόνο γύρω στα 1.20 m και ο ωριαίος ρυθµός παραγωγής είναι µεταξύ 20 και 30 cm, το σκυρόδεµα του κάτω µέρους είναι ηλικίας 4-6 ωρών και πρέπει να είναι αρκετά ανθεκτικό για να σηκώσει το ίδιο βάρος του (πράσινη δύναµη). Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να έχει πήξει αρκετά, έτσι ώστε να µπορεί να κολλήσει στο ανερχόµενο καλούπι ( τράβηγµα ). Οι κυριότερες απαιτήσεις για ολίσθηση χωρίς προβλήµατα είναι η σκυροδέτηση όλων των περιοχών στο ίδιο επίπεδο την ίδια χρονική περίοδο και ακολούθως, η ταυτόχρονη πήξη αυτών των στρωµάτων. Για το λόγο αυτό, η θερµοκρασία παίζει σηµαντικό ρόλο, σε συνδυασµό µε την απαίτηση για διαρκώς βέλτιστο λόγο Ν/Τ. Σύνθεση: Αδρανή 0-32 mm, ή 0-16 mm για πυκνούς οπλισµούς Το σκυρόδεµα ολίσθησης είναι κυρίως σκυρόδεµα χειριζόµενο µε πρέσα, Τ το περιεχόµενο σε λεπτά πρέπει να είναι το ίδιο όπως και για το αντλήσιµο σκυρόδεµα Τσιµέντο Ελάχιστο 300 kg/m3 CEM I 42.5 για κλειστό οπλισµό και µεγάλες διαστάσεις, CEM I 52.5 για µικρότερες διαστάσεις (πύργοι, καµινάδες). Εργασιµότητα Η καλύτερη εργασιµότητα έχει αποδειχθεί ότι λαµβάνεται στην περίπτωση του σφιχτού πλαστικού σκυροδέµατος µε διάµετρο εξάπλωσης cm και χαµηλό περιεχόµενο σε νερό. 38

40 3. Σκυρόδεµα Στεγανό Σκυρόδεµα Στεγανό σκυρόδεµα θεωρούµε συνήθως το αδιαπέρατο σκυρόδεµα. Για να πάρουµε αδιαπέρατο σκυρόδεµα, πρέπει να χρησιµοποιηθεί κατάλληλη κοκκοµετρική κατανοµή αδρανών και να µειωθεί το πορώδες του σκυροδέµατος. Μέτρα µείωσης του τριχοειδούς πορώδους είναι η: Μείωση του λόγου Ν/Τ Επιπρόσθετη σφράγιση των κενών µε ποζολανικά ενεργά υλικά. Η διαδικασία ωρίµανσης του σκυροδέµατος είναι µία ακόµη παράµετρος που επηρεάζει την αντίσταση σε υδατοπερατότητα. Σύνθεση: Αδρανή Καλή κοκκοµετρική διαβάθµιση καµπύλης αδρανών Το περιεχόµενο λεπτών αδρανών να παραµένει χαµηλό Ρύθµιση του περιεχοµένου συνδετικού υλικού είναι συνήθως απαραίτητη για να λάβουµε ικανοποιητικό περιεχόµενο σε λεπτά υλικά Τσιµέντο Συµµόρφωση µε το ελάχιστο περιεχόµενο τσιµέντο σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΝ-206 Πρόσθετα Χρήση ποζολανικών ή λανθανόντων υδραυλικών προσθέτων Λόγος Ν/Τ Χαµηλός λόγος Ν/Τ για να µειωθεί το τριχοειδές πορώδες Τοποθέτηση Για την παραγωγή στεγανού σκυροδέµατος συνίσταται η χρήση πλαστικού έως µαλακού σκυροδέµατος Είναι σηµαντική η προσεκτική και σωστή συµπύκνωση του σκυροδέµατος Ωρίµανση Άµεση και ολοκληρωµένη ωρίµανση είναι σηµαντική 39

41 3. Σκυρόδεµα Εµφανές Σκυρόδεµα Εικόνα 22: Κατασκευή µε εµφανές σκυρόδεµα Στη µοντέρνα αρχιτεκτονική, το σκυρόδεµα χρησιµοποιείται όλο και περισσότερο για σχεδιαστικούς λόγους, πέραν των δοµικών του ιδιοτήτων. Αυτό σηµαίνει υψηλότερων απαιτήσεων προδιαγραφές για το φινίρισµα (εκτεθειµένες επιφάνειες). Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να παραχθούν ιδιαίτερα αποτελέσµατα σε αυτές τις εκτεθειµένες επιφάνειες: Εκλογή κατάλληλου µείγµατος σκυροδέµατος Καθορισµός του τύπου και του υλικού του καλουπιού (το καλούπι πρέπει να είναι απόλυτα αδιαπέρατο) Χρήση της σωστής ποσότητας κατάλληλου αποκαλουπωτικού µέσου Επιλογή της κατάλληλης µεθόδου τοποθέτησης Χρήση οδηγών σχεδίασης Να ληφθεί υπόψη οποιαδήποτε επανεπεξεργασία Χρήση χρωστικών ουσιών Σωστή εφαρµογή (συµπύκνωση, έγχυση κτλ.) Πλήρης ωρίµανση Επιπλέον όλων αυτών των παραγόντων, τα ακόλουθα είναι σηµαντικά για το µείγµα σκυροδέµατος: Αδρανή Χρήση µειγµάτων µε υψηλή περιεκτικότητα σε λεπτά υλικά Το ελάχιστο περιεχόµενο σε λεπτά υλικά καθορίζεται όπως στο αντλήσιµο σκυρόδεµα Επιλογή ισορροπηµένης κοκκοµετρικής καµπύλης Χρήση στρογγυλεµένων αδρανών εάν είναι δυνατόν Να ληφθούν υπόψη χρωµατικές διαφοροποιήσεις στα αδρανή Τσιµέντο Όλοι οι τύποι τσιµέντου µπορούν να χρησιµοποιηθούν Να ληφθεί υπόψη η επίδραση του τσιµέντου στο χρώµα της εκτεθειµένης επιφάνειας Γενικώς > 300kg/m 3 40

42 3. Σκυρόδεµα Πρόσθετα Πρέπει να χρησιµοποιηθούν ειδικά πρόσθετα για συστηµατοποιηµένη βελτίωση των ιδιοτήτων του σκυροδέµατος που απαιτούνται Νερό Το περιεχόµενο νερό σε εµφανές σκυρόδεµα απαιτεί µεγάλη προσοχή και σταθερότητα στη δοσολογία Αποφυγή εξίδρωσης Τοποθέτηση Τοποθέτηση του σκυροδέµατος σε οµοιόµορφες στρώσεις των 300 έως 500mm. Κάθε στρώση πρέπει να δονείται έως την κατωτέρω προηγούµενη Πρέπει να χρησιµοποιούνται δονητές κατάλληλου µεγέθους: Πλαστικό έως µαλακό σκυρόδεµα (συνεκτικότητα) κατά την τοποθέτηση Για καλύτερο ποιοτικό έλεγχο: Μπορεί να γίνει χρήση αυτοσυµπυκνούµενου σκυροδέµατος Επιλογή κατάλληλης µεθόδου και ρυθµού τοποθέτησης Ωρίµανση Πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι κλιµατικές συνθήκες Προστατευτικά µέτρα Σηµαντική επιβράδυνση µπορεί να λάβει χώρα σε περίπτωση ξυλότυπου από φρέσκο µη επεξεργασµένο ξύλο λόγω της πίεσης των φυτικών σακχάρων στην επιφάνεια του σκυροδέµατος, µε αποτέλεσµα τον αποχρωµατισµό και τη δηµιουργία σκόνης στην επιφάνεια. Εάν το σκυρόδεµα είναι πολύ «υγρό» κατά την τοποθέτησή του, υπάρχει περίπτωση να εµφανιστούν πόροι νερού µε ή χωρίς µια λεπτή στρώση τσιµεντοεπιδερµίδας (κενά). Ανεπαρκής δόνηση σκυροδέµατος µπορεί να οδηγήσει σε πόρους µε σκληρή και παχιά τσιµεντοεπιδερµίδα. Εάν οι στρώσεις σκυροδέτησης είναι πολύ παχιές, υπάρχει κίνδυνος ανεπαρκούς διαφυγής αέρα κατά τη δόνηση Υπερδοσολογία κατά την εφαρµογή αποκαλουπωτικών εµποδίζει τη διαφυγή των φυσαλίδων αέρα (που δηµιουργούνται κατά τη δόνηση). 41

43 3. Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Μεγάλου Όγκου Εικόνα 23: Σκυρόδεµα µεγάλου όγκου στο φράγµα Πλατανόβρυσης, ράµα Το σκυρόδεµα µεγάλου όγκου αναφέρεται σε κατασκευές µεγάλου πάχους (> 80 cm). Αυτές οι κατασκευές έχουν συνήθως µεγάλο όγκο, που γενικώς σηµαίνει ότι µεγάλοι όγκοι σκυροδέµατος πρέπει να τοποθετηθούν σε µικρό χρονικό διάστηµα. Κάτι τέτοιο απαιτεί εξαιρετικό σχεδιασµό και αποδοτικές διαδικασίες. Το σκυρόδεµα µεγάλου όγκου χρησιµοποιείται για: Θεµελιώσεις µεγάλων φορτίων Θεµελιώσεις ελέγχου πλευστότητας Συµπαγείς τοίχους (π.χ. προστασία από ακτινοβολία) Σκυρόδεµα πλήρωσης Οι κατασκευές µεγάλου όγκου προκαλούν κυρίως τα ακόλουθα προβλήµατα: Yψηλές εσωτερικές και εξωτερικές θερµοκρασιακές µεταβολές κατά την πήξη και σκλήρυνση Πολύ υψηλές µέγιστες θερµοκρασίες Yψηλές εσωτερικές και εξωτερικές θερµοκρασιακές µεταβολές και συνεπώς βίαιη συρρίκνωση ευτερογενή σταθεροποίηση («διαµόρφωση στρώσεων») σκυροδέµατος και συνεπώς ρωγµές στις στρώσεις άνω του οπλισµού και επιπλέον υποχώρηση του σκυροδέµατος σε στρώσεις κάτω από τις ράβδους οπλισµού Κίνδυνοι Όλα αυτά τα προβλήµατα µπορούν να προκαλέσουν ρωγµές και ατέλειες στον τσιµεντοπολτό. Οι αποκαλούµενες «επιφανειακές ρωγµές» παρατηρούνται σε περιπτώσεις που η εσωτερική / εξωτερική θερµοκρασιακή διαφορά είναι άνω των 15 C ή τα εξωτερικά στρώµατα συστέλλονται λόγω της πρώιµης συρρίκνωσης. Οι επιφανειακές ρωγµές έχουν συνήθως βάθος µόνο µερικά εκατοστά και µπορούν να κλείσουν ξανά αργότερα. 42

44 3. Σκυρόδεµα Προληπτικά µέτρα Πρέπει να χρησιµοποιηθούν τσιµέντα µε χαµηλό ρυθµό ανάπτυξης θερµότητας Χαµηλό περιεχόµενο νερό (µείωση του λόγου Ν/Τ) Μέγιστος δυνατός κόκκος αδρανούς (π.χ αντί για 0-32) Τοποθέτηση του σκυρόδεµα σε στρώσεις (πάχος στρώση<80 cm) Επιβράδυνση της πήξη των κατώτερων στρωµάτων εξασφαλίζοντας έτσι ότι ολόκληρο το στέλεχος µπορεί να ανασυµπυκνωθεί µετά την τοποθέτηση των ανωτέρων στρωµάτων Ινοπλισµένο Σκυρόδεµα Εικόνα 24: Εισαγωγή µεταλλικών ινών στο σκυρόδεµα Πολλές ιδιότητες του νωπού και του σκληρυµένου σκυροδέµατος µπορούν να βελτιωθούν σηµαντικά µε την προσθήκη ινών. Υπάρχουν αναρίθµητοι τύποι ινών µε διαφορετικά χαρακτηριστικά υλικών και σχήµατα. Η σωστή επιλογή για διαφορετικές χρήσεις είναι σηµαντική. Όχι µόνο το υλικό, αλλά και το σχήµα των ινών αποτελεί κρίσιµο παράγοντα. Ινοπλισµένο σκυρόδεµα χρησιµοποιείται για: Βιοµηχανικά δάπεδα Εκτοξευόµενο σκυρόδεµα Λεπτές κατασκευές (συνήθως σε προκατασκευές) Κατασκευές ανθεκτικές σε πυρκαγιά Ιδιότητες ινοπλισµένων σκυροδεµάτων Βελτίωση ανθεκτικότητας της κατασκευής Αύξηση της εφελκυστικής και καµπτικής αντοχής Αυξηµένη αντίσταση σε ρωγµές σε βάθος χρόνου Βελτίωση της κατανοµής των ρωγµών Μείωση της συρρίκνωσης του σκυροδέµατος κατά το πρώιµο στάδιο Αύξηση της πυραντίστασης του σκυροδέµατος Τροποποίηση της εργασιµότητας 43

45 3. Σκυρόδεµα Παραγωγή σκυροδέµατος Κατά την παραγωγή ινοπλισµένων σκυροδεµάτων, πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες του παραγωγού των ινών. Η προσθήκη των ινών σε λάθος χρονική στιγµή ή λάθος ανάµειξή τους µπορεί να προκαλέσει µεγάλα προβλήµατα και να καταστήσει τις ίνες άχρηστες Συµµόρφωση µε το χρόνο και τη µέθοδο προσθήκης που υποδεικνύει ο παραγωγός (π.χ. επί τόπου στο έργο ή στη µπετονιέρα) Συµµόρφωση µε τους χρόνους ανάµειξης (συσσωµατώµατα / καταστροφή των ινών) Η ποσότητα των ινών δεν πρέπει να υπερβεί το µέγιστο συνιστώµενο περιεχόµενο ινών (σηµαντική µείωση εργασιµότητας) Οι ίνες γενικώς αυξάνουν την απαίτηση του µείγµατος σε νερό (αντιστάθµιση µε χρήση υπερρευστοποιητή) Τύποι ινών Ίνες χάλυβα Πλαστικές ίνες Ίνες υάλου Ίνες άνθρακα Φυσικές ίνες Σκυρόδεµα µεγάλου ειδικού βάρους Το σκυρόδεµα µεγάλου ειδικού βάρους χρησιµοποιείται κυρίως για προστασία από την ακτινοβολία. Οι κρίσιµες ιδιότητες ενός σκυροδέµατος µεγάλου ειδικού βάρους είναι: Οµογενής πυκνότητα και κλειστή δοµή του σκυροδέµατος Να µην έχει ρωγµές και φωλιές / κενά Η θλιπτική αντοχή αποτελεί συχνά δευτερεύον κριτήριο λόγω του µεγάλου όγκου της κατασκευής Να είναι απαλλαγµένο από κενά αέρος όσο είναι δυνατόν Να διατηρηθεί η συρρίκνωση σε χαµηλά επίπεδα Σύνθεση: Αδρανή Χρήση βαρίτη, σιδηρούχων ορυκτών, σκωρίας βαρέων µετάλλων, σιδηρούχου πυριτίου, σφαιριδίων χάλυβα Τσιµέντο Να ληφθεί υπόψη η ανάπτυξη θερµότητας ενυδάτωσης στην επιλογή του τύπου και της ποσότητας του τσιµέντου Περιεχόµενο νερό Χαµηλός λόγος νερού / τσιµέντου Εργασιµότητα Για να εξασφαλίσουµε πλήρως κλειστή δοµή σκυροδέµατος, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σηµασία στην τοποθέτηση (συµπύκνωση). Ωρίµανση Πρέπει να ληφθεί υπόψη στη µέθοδο ωρίµανσης η µεγάλη ανάπτυξη θερµότητας ενυδάτωσης λόγω του µεγάλου όγκου της κατασκευής Σκυρόδεµα υποβρύχιων κατασκευών Όπως υπονοεί και η ονοµασία, το σκυρόδεµα υποβρύχιων κατασκευών τοποθετείται κάτω από τη στάθµη του νερού, π.χ. για: Σκυροδετήσεις σε λιµάνια Βάσεις γεφυρών σε ποτάµια 44

46 3. Σκυρόδεµα Κατασκευές βιοµηχανιών χρήσης νερού κτλ. Έργα του µετρό Βαθιά φρεάτια επί ασταθούς εδάφους, όπου πτώση του επιπέδου του νερού στο εσωτερικό του εδάφους µπορεί να οδηγήσει σε υδραυλική ανύψωση του εδάφους κτλ. Σύσταση (Ø 0-32 mm) Αδρανή Χρήση κατάλληλων αδρανών για αντλήσιµα µείγµατα Λεπτά υλικά µαζί µε τσιµέντο > 400 kg/m 3 Τσιµέντο Ελάχιστο περιεχόµενο τσιµέντο 350 kg/m 3 Ειδικές απαιτήσεις Μία αξιόπιστη µέθοδος τοποθέτησης του σκυροδέµατος σε υποβρύχιες κατασκευές µε ελάχιστες απώλειες είναι η κατασκευαστική µέθοδος µε «tremie pipes». Το σκυρόδεµα τοποθετείται κατευθείαν µέσω ενός σωλήνα διαµέτρου Ø cm εντός του ήδη τοποθετηµένου σκυροδέµατος. Ο σωλήνας ανέρχεται συνεχώς, αλλά η κάτω µεριά πρέπει πάντα να παραµένει επαρκώς εµβαπτισµένη στο σκυρόδεµα για να µην εισέλθει το νερό µέσα στο σωλήνα. Μία άλλη µέθοδος που επίσης χρησιµοποιείται σήµερα είναι η άντληση ενός κατάλληλα τροποποιηµένου µείγµατος διαµέσου µιας συµβατικής αντλίας σκυροδέµατος. Και εδώ πάλι, η απόληξη του σωλήνα πρέπει να παραµένει εµβαπτισµένη µέσα στο νωπό σκυρόδεµα. Άλλες σηµαντικές παρατηρήσεις: Όσο ο ρυθµός ροής του νερού αυξάνεται, τόσο περισσότερη έκπλυση µπορεί να παρατηρηθεί. Οι ελάχιστες συνθήκες ροής είναι οι καλύτερες Αποφύγετε τις διαφοροποιήσεις πίεσης στο σωλήνα (όπως διαφοροποιήσεις του επιπέδου του νερού µέσα στα φρεάτια κατά την τοποθέτηση του σκυροδέµατος) Ειδικό σκυρόδεµα υποβρύχιων κατασκευών Σάκοι αδρανών οι οποίοι έχουν προηγουµένως τοποθετηθεί στο χώρο, µπορούν ακολούθως να γεµίσουν µε τροποποιηµένα τσιµεντοειδή κονιάµατα ( µέθοδος του σάκου ). 45

47 3. Σκυρόδεµα Ελαφροσκυρόδεµα Εικόνα 25: Ελαφροσκυρόδεµα µε διογκωµένη πολυστερίνη Με τον όρο αυτό περιγράφονται σκυροδέµατα και κονιάµατα χαµηλής πυκνότητας. Το βάρος τους µειώνεται είτε µε χρήση αδρανών χαµηλής πυκνότητας, είτε µε την τεχνητή δηµιουργία κενών στη µάζα του σκυροδέµατος. Η µέθοδος που θα χρησιµοποιηθεί εξαρτάται κυρίως από την εφαρµογή του ελαφροσκυροδέµατος και τις απαιτούµενες ιδιότητές του. Ελαφροσκυρόδεµα χρησιµοποιείται κυρίως για: Θερµοµονώσεις Κατασκευές µικρού βάρους (ταβάνια, τοίχοι, καταστρώµατα γεφυρών, πλάκες) Προκατασκευασµένα προϊόντα Σκυρόδεµα εξοµάλυνσης Σκυρόδεµα πλήρωσης Χαρακτηριστικά ελαφροσκυροδεµάτων Μείωση της πυκνότητας του νωπού σκυροδέµατος Μείωση της πυκνότητας του σκληρυµένου σκυροδέµατος Σε περίπτωση που ελαφροσκυροδεµα χρησιµοποιείται ως σκυρόδεµα πλήρωσης µε χαµηλές απαιτήσεις φερόντων φορτίων, π.χ. για διαστασιολογική σταθερότητα, συνήθως παράγονται σκυροδέµατα και κονιάµατα υψηλού πορώδους (αεριοελαφροσκυροδέµατα) Σε περίπτωση που απαιτείται ελαφροσκυρόδεµα µε καλές µηχανικές ιδιότητες (π.χ. θλιπτική αντοχή), χρησιµοποιούνται ειδικά αδρανή (πολύ πορώδη από τη φύση τους αλλά πολύ σταθερά διαστασιολογικώς) 46

48 3. Σκυρόδεµα Παραγωγή ελαφροσκυροδέµατος Τα πορώδη και ελαφρά υλικά, όπως διογκούµενη άργιλος, πρέπει να προβρέχονται έτσι ώστε να αποφευχθεί πολύ µεγάλη απορρόφηση του νερού του σκυροδέµατος από τα αδρανή κατά την ανάµειξη εν πρέπει να χρησιµοποιείτε πολύ ρευστό σκυρόδεµα λόγω κινδύνου απόµειξης Ελαφροσκυρόδεµα χαµηλού ειδικού βάρους < 1600 kg/m 3 µπορεί να είναι δύσκολο να αντληθεί Ο σωστός χειρισµός δονητών είναι πολύ σηµαντικός (γρήγορη εµβάπτιση, αργή ανύψωση) για να αποφευχθεί εγκλεισµός αέρα Απαιτείται ταχεία και ολοκληρωµένη ωρίµανση. Κατάλληλες µέθοδοι περιλαµβάνουν ψεκασµό νερού και κάλυψη µε φύλλα προστασίας ή ψεκασµό µε βελτιωτικά ωρίµανσης. Χωρίς κατάλληλη ωρίµανση υπάρχει κίνδυνος δηµιουργίας ρωγµών λόγω υπερβολικών διαφορών θερµοκρασίας ξήρανσης. Αφρώδη σκυροδέµατα συχνά συρρικνώνονται σηµαντικά και παρουσιάζουν χαµηλή διαστασιολογική σταθερότητα Συστατικά για την παραγωγή ελαφροσκυροδέµατος ιογκούµενα αργιλικά πετρώµατα ιογκούµενα σφαιρίδια πολυστυρενίου Πριονίδια, σκόνη τριψίµατος ξύλου Ειδικά πρόσµεικτα για εισαγωγή µεγάλων ποσοτήτων σταθερών κενών αέρα Αφρογόνα πρόσµεικτα Πυκνότητα Βασιζόµενοι στο µείγµα και τα συστατικά που χρησιµοποιούνται, λαµβάνουµε τις ακόλουθες κατηγορίες πυκνότητας και ιδιοτήτων: Αδρανή ιογκούµενα αργιλικά πετρώµατα Προϊόντα παραγωγής κενών Αφρογόνα ιογκούµενο πολυστυρένιο Πυκνότητα πάνω από 3 Υψηλές µηχανικές ιδιότητες 1800 kg/m Πυκνότητα πάνω από 3 Περιορισµένες µηχανικές ιδιότητες 1500 kg/m Πυκνότητα πάνω από Χωρίς µηχανικές ιδιότητες (εύκολη 1200 kg/ m 3 παραγωγή ελαφροσκυροδέµατος) Πυκνότητα πάνω από Πορώδες ελαφροσκυρόδεµα µε 1500 kg/ m 3 χαµηλές µηχανικές ιδιότητες Πυκνότητα πάνω από Χωρίς µηχανικές ιδιότητες όπως το 800 kg/ m 3 κονίαµα πλήρωσης Πυκνότητα πάνω από Χωρίς µηχανικές ιδιότητες όπως το 800 kg/ m 3 κονίαµα πλήρωσης Πίνακας 10: Κατηγορίες Πυκνότητας Πορώδες σκυρόδεµα Τα πρόσθετα που προκαλούν διόγκωση (π.χ. αλουµίνιο σε σκόνη) αναµειγνύονται µε την κονία για πορώδες σκυρόδεµα. Το πορώδες σκυρόδεµα γενικώς παράγεται βιοµηχανικώς. Το πορώδες σκυρόδεµα δεν αποτελεί στην πράξη σκυρόδεµα, αλλά ένα πορώδες κονίαµα. 47

49 3. Σκυρόδεµα Κυλινδρούµενο Σκυρόδεµα RCC Εικόνα 26: Εφαρµογή κυλινδρούµενου σκυροδέµατος Το σκυρόδεµα αυτού του τύπου τοποθετείται µε συµβατικούς (ασφάλτου) στρωτήρες δρόµων και ακολούθως επιπεδώνεται και συµπυκνώνεται µε λείας επιφάνειας κυλινδρικούς δονητές. Το κυλινδρούµενο σκυρόδεµα χρησιµοποιείται κυρίως στις ΗΠΑ (αλλά επίσης και στη Γερµανία) για την κατασκευή µεγάλων επιφανειών υψηλής αντοχής (χώρους στάθµευσης) και για επιφάνειες δρόµων. Η σύνθεση του σκυροδέµατος είναι παρόµοια µε αυτή του συµβατικού σκυροδέµατος. Ύφυγρο σκυρόδεµα: Συνιστώνται θραυστά αδρανή για καλή «πράσινη δύναµη». Τα χονδρόκοκκα αδρανή, η άµµος, το συνδετικό υλικό (συµβατικό τσιµέντο) και το περιεχόµενο νερό πρέπει να είναι σε κατάλληλες αναλογίες. Ιδιαιτέρως το περιεχόµενο νερό πρέπει να παραµένει σταθερό και ακριβές έτσι ώστε τα κενά που δηµιουργούνται να µπορούν να γεµίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο κατά την κυλίνδρωση Ύφυγρο Σκυρόδεµα για Προκατασκευασµένα Στοιχεία Σκυροδέµατος Το ύφυγρο σκυρόδεµα χρησιµοποιείται για την κατασκευή µικρών διαστάσεων προϊόντων προκατασκευασµένου σκυροδέµατος (οι κυριότερες εφαρµογές αφορούν σήµερα σε πλάκες πεζοδροµίου): Πλάκες πεζοδροµίου Κυβόλιθοι Προκατασκευασµένες πλάκες Σωλήνες Τα ειδικά χαρακτηριστικά του ύφυγρου σκυροδέµατος είναι: Άµεση αποκαλούπωση Σταθερότητα του µη ενυδατωµένου σκυροδέµατος Ακρίβεια διαστάσεων αµέσως µετά τη συµπύκνωση (πράσινη δύναµη) 48

50 3. Σκυρόδεµα Τα πλεονεκτήµατα αυτής της µεθόδου είναι: Μόνο ένας τύπος καλουπιού ανά σχήµα προϊόντος (µικρό κεφάλαιο επενδύσεων πάγιου εξοπλισµού) Τοποθέτηση µε συµπύκνωση για όλα τα προϊόντα Ευελιξία παραγωγής λόγω ταχείας αλλαγής του καλουπιού για κάθε νέο τύπο προϊόντος Τεχνολογία ύφυγρου σκυροδέµατος Οµαλή κοκκοµετρική καµπύλη κατανοµής (µέγιστος κόκκος 8 mm, υψηλές απαιτήσεις σε νερό) Χαµηλός λόγος Ν/Τ (0,35-0,40) Χαµηλό περιεχόµενο σε συνδετικό υλικό Τσιµέντο υψηλής αντοχής (42.5 R) Υποκατάστατα τσιµέντου (ιπτάµενες τέφρες, ασβεστόλιθος) Η τεχνολογία αυτή έχει ως αποτέλεσµα την παραγωγή σκυροδέµατος χαλαρής δοµής και µε χαµηλή πρόσφυση µεταξύ των υλικών του και συνεπώς κοκκώδη δοµή στη νωπή φάση. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα: ύσκολη συµπύκνωση Χαµηλή περιεκτικότητα σε αέρα Τάση για πρώιµη απώλεια νερού ξήρανσης Η αντοχή αναπτύσσεται σύµφωνα µε τους γενικούς κανόνες της τεχνολογίας σκυροδέµατος και µετά την ανάπτυξή της το ύφυγρο σκυρόδεµα είναι παρόµοιο µε τα σκυροδέµατα υψηλών αντοχών. Παραγωγική διαδικασία για πλάκες σκυροδέµατος και µικρά προϊόντα σκυροδέµατος Προϊόντα σκυροδέµατος Το κοκκώδες αυτό σκυρόδεµα δεν µπορεί να συµπυκνωθεί µε τα συµβατικά συστήµατα δόνησης. Απαιτεί ειδικά µηχανήµατα, τα οποία λειτουργούν µε την αρχή της δόνησης µε συµπίεση: δόνηση του σκυροδέµατος υπό φορτίο. Συµπύκνωση απευθείας στο δάπεδο του εργοστασίου παραγωγής Παραγωγή πολλαπλής στρωµάτωσης (παραγωγή µεγάλης µάζας). Τα προϊόντα νέας παραγωγής τοποθετούνται αµέσως µετά το αποκαλούπωµα το ένα πάνω στο άλλο σε σειρές (κίνδυνος κατάρρευσης της παλέτας) Στατικός εξοπλισµός παραγωγής (σύγχρονη µαζική παραγωγή, στατικά µηχανήµατα συνεχούς επεξεργασίας, τα προϊόντα δονούνται, µεταφέρονται και αποθηκεύονται σε πλάκες ξύλου ή χάλυβα). Οι πλάκες σκυροδέµατος συχνά παράγονται σε δύο στρώµατα: Σκυρόδεµα βάσης = σκυρόδεµα το οποίο πρέπει να υποστηρίξει το στατικό φορτίο Σκυρόδεµα όψης = σκυρόδεµα λεπτής στρώσης το οποίο δίνει στην πλάκα ελκυστική όψη και είναι κυρίως υπεύθυνο για την ανθεκτικότητα (φθορά, παγετός κτλ.) Σε ορισµένες περιοχές παράγεται επίσης µονολιθικό σκυρόδεµα µε χρήση σκυροδέµατος ελαφρώς λεπτότερης δοµής. Ποιότητα προϊόντων Απαιτήσεις προϊόντων σκυροδέµατος: Οικονοµία Επιφάνειες κλειστής δοµής και ακριβείς διαστάσεις ακµών 49

51 3. Σκυρόδεµα Επαρκής «πράσινη δύναµη» (green concrete) Υψηλή αδιαπερατότητα Υψηλές αρχικές και τελικές αντοχές Επαρκής ανθεκτικότητα σε παγετό και κύκλους πήξης/τήξης Ελάχιστη τάση για εξάνθηση ή αποχρωµατισµό Οµοιόµορφος χρωµατισµός Παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα των προϊόντων: Η ποιότητα του ύφυγρου σκυροδέµατος εξαρτάται πολύ από το σχεδιασµό και την παραγωγή του. Η συµπύκνωση έχει εξαιρετική σηµασία και εξαρτάται από την παραγωγική διαδικασία και το σχεδιασµό του µείγµατος. Παράγοντες κατά την παραγωγή προϊόντων: Κατάσταση των καλουπιών Κατάσταση της βάσης επί της οποίας γίνεται η συµπύκνωση Μέθοδος πλήρωσης Χρόνος και ένταση συµπύκνωσης Κλιµατικές συνθήκες κατά την αποθήκευση των προϊόντων νωπού σκυροδέµατος Κλιµατικές συνθήκες και διάρκεια εξωτερικής αποθήκευσης Τεχνολογικοί παράγοντες σκυροδέµατος: Τύπος, ποσότητα και κοκκοµετρική διαβάθµιση αδρανών Τύπος, ποσότητα και λεπτότητα του τσιµέντου Περιεχόµενο νερό νωπού σκυροδέµατος οσολογία προσθέτων οσολογία προσµίκτων Σειρά ανάµιξης Συµπύκνωση: Η ποιότητα της συµπύκνωσης εξαρτάται από όλους τους προαναφερθέντες παράγοντες. Η ικανότητα συµπύκνωσης γενικά αυξάνεται µε: Αύξηση της ενέργειας που καταναλώνεται για συµπύκνωση (διάρκεια, συχνότητα κτλ) Αύξηση του περιεχόµενου νερού Αύξηση του περιεχόµενου συνδετικού υλικού Προσθήκη προσµείκτων (βελτιωτικών συµπύκνωσης) Περίπου 3,5 5,0% όγκος εναποµενόντων πόρων πρέπει να προϋπολογίζεται στη µελέτη σύνθεσης. Τα πρόσµεικτα επιτρέπουν ταχύτερη και εντονότερη συµπύκνωση. Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατόν να εξοικονοµηθεί χρόνος συµπύκνωσης και να παραχθεί πιο οµογενές σκυρόδεµα. Πράσινη δύναµη (green concrete): Τα ύφυγρα σκυροδέµατα µπορούν να αποκαλουπωθούν αµέσως µετά τη συµπύκνωση. Τα προϊόντα µόλις παραχθούν έχουν καλή πράσινη δύναµη και για αυτό το λόγο διατηρούν το σχήµα τους. Σε συµβατικές πλάκες σκυροδέµατος η δύναµη αυτή κυµαίνεται σε εύρος περίπου N / mm 2. Σε αυτή τη φάση το τσιµέντο δεν έχει περάσει σε κατάσταση ευρείας ενυδάτωσης (ανάπτυξη αντοχής). Η επίδραση αυτή µπορεί να εξαχθεί από τους νόµους της γεωµηχανικής (φαινόµενη συνοχή). Ποιότητα ακµών Η κακή συµπύκνωση προκαλεί φωλιές και τραχιές ακµές. Τα πρόσµεικτα µπορούν να βελτιώσουν τη συµπύκνωση. Εντατική συµπύκνωση ωθεί τα αδρανή να έρθουν σε κοντινές αποστάσεις. Ακολούθως ο τσιµεντοπολτός ωθείται στην επιφάνεια και κατανέµεται περαιτέρω 50

52 3. Σκυρόδεµα στις κατακόρυφες πλευρές µε την αποκαλούπωση (την ανύψωση του καλουπιού) και αυτό βοηθά στην παραγωγή λείων ακµών. Τα ειδικά πρόσµεικτα επίσης προκαλούν σχηµατισµό περισσότερου κονιάµατος και βοηθούν στο φαινόµενο αυτό. Το λιπαντικό αυτό φιλµ επίσης µειώνει την τριβή µεταξύ του συµπυκνωµένου σκυροδέµατος και του καλουπιού, επιµηκύνοντας έτσι το χρόνο ζωής του καλουπιού. Αντοχή Οι πλάκες πεζοδροµίου από ύφυγρο σκυρόδεµα αποθηκεύονται µετά την παραγωγή τους για περίπου 24 ώρες σε ράφια σε θαλάµους ωρίµανσης. Μετά από αυτό, οι πλάκες πρέπει να αντέχουν στην τάση που θα τους ασκηθεί κατά την παλετοποίηση. Για αυτό το λόγο, οι πρώιµες αντοχές αποτελούν κρίσιµο σηµείο. Γενικώς οι αντοχές βελτιώνονται όσο η πυκνότητα αυξάνεται. Παρόλα αυτά, σε περίπτωση που το περιεχόµενο νερό είναι παραπάνω από το επιτρεπτό, οι αντοχές µειώνονται παρά την αυξανόµενη πυκνότητα. Αυτό συµβαίνει εξαιτίας της δηµιουργίας πόρων λόγω του περιττού νερού, οι οποίοι µειώνουν τις αντοχές και συνεπώς ακυρώνουν τα οφέλη της µικρής αύξησης πυκνότητας. Όσο περισσότερα υποκατάστατα τσιµέντου χρησιµοποιούνται και όσο λιγότερο το περιεχόµενο τσιµέντο, τόσο συχνότερα και γρηγορότερα εµφανίζεται το φαινόµενο αυτό, ακόµη και µε χρήση σχετικά χαµηλού λόγου νερού προς τσιµέντο. Για το λόγο αυτό, είναι πολύ σηµαντική η εύρεση και διατήρηση του βέλτιστου περιεχόµενου νερού για τα εκάστοτε συγκεκριµένα συστατικά του σκυροδέµατος και τη σύνθεση που χρησιµοποιείται. Εξάνθηση Το πρόβληµα της εξάνθησης είναι ευρέως γνωστό. Πρόκειται για κατάλοιπα λευκών «αλάτων» που αλλοιώνουν την εµφάνιση ιδιαιτέρως σε προϊόντα σκούρου χρώµατος. Οι χειρότερες περιπτώσεις είναι όταν η εξάνθηση ποικίλει σε ένταση, κάτι που γενικώς αποτελεί κανόνα. Ακόµα και στις µέρες µας δεν υπάρχει οικονοµικά αποδοτικός τρόπος για ολοκληρωτική αποφυγή εµφάνισης του φαινοµένου αυτού. Οι αιτίες της εξάνθησης είναι οι εξής: Ελεύθερο υδροξείδιο του ασβεστίου Ca(OH) 2 Τριχοειδείς πόροι γεµάτοι µε νερό (έως την επιφάνεια του σκυροδέµατος) Νερό στην επιφάνεια του σκυροδέµατος Χαµηλοί ρυθµοί εξάτµισης (ιδιαιτέρως σε κρύες εποχές, φθινόπωρο-χειµώνας) Ατελής ενυδάτωση Ενδεικτικά αναφέρεται, ότι η εξάνθηση συνήθως λαµβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης των προϊόντων σε στοίβες σε εξωτερικές συνθήκες. Το υδροξείδιο του ασβεστίου µεταφέρεται στην επιφάνεια του σκυροδέµατος λόγω της διαβάθµισης συγκέντρωσης των ιόντων ασβεστίου στην υγρασία του σκυροδέµατος. Το νερό αποτελεί τον κύριο µεταφορέα τους. Όσο περισσότερο νερό µπορεί να διαπεράσει το σκληρυµένο σκυρόδεµα, τόσο µεγαλύτερη είναι η πιθανότητα της παροχής υπερβολικής ποσότητας ιόντων ασβεστίου, η οποία θα προκαλέσει µεγαλύτερη τάση για δηµιουργία εξάνθησης. Τα ακόλουθα προληπτικά µέτρα µπορούν να ληφθούν για να αποτραπεί ή να µειωθεί η εξάνθηση: Χαµηλοί ρυθµοί εξάτµισης κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης (χωρίς ρεύµατα αέρα) Ελεύθερη ανακύκλωση αέρα (διοξείδιο του άνθρακα) κατά την αρχική σκλήρυνση Χρήση τσιµέντου τύπου CEM III Πυκνή δοµή σκυροδέµατος (τσιµεντοπολτός + συµπύκνωση) Προστασία από βροχή και συµπύκνωση ατµών και διατήρηση ανακύκλωσης αέρα µέσω εξαερισµού Πρότυπα / Κανονισµοί ΕΝ 1338 Πλάκες πεζοδροµίου από σκυρόδεµα ΕΝ 1339 Μονολιθικές πλάκες σκυροδέµατος ΕΝ 1440 Κυβόλιθοι σκυροδέµατος DIN 1115 Τσιµεντόλιθοι 51

53 3. Σκυρόδεµα DIN 4032 Σωλήνες και προσαρµογείς σκυροδέµατος DIN 4034 Ανθρωποθυρίδες και τµήµατα φρεάτων DIN 4035 Οπλισµένες σωλήνες σκυροδέµατος και σωλήνες πιέσεων Κανονισµοί για την παραγωγή και τον ποιοτικό έλεγχο στεγανών πλακών πεζοδροµίου σε σκυρόδεµα χωρίς λεπτά υλικά Σκυρόδεµα µε αυξηµένη Πυραντίσταση Το σκυρόδεµα µε αυξηµένη ή µεγάλη πυραντίσταση είναι σκυρόδεµα του οποίου οι ιδιότητες βελτιώνονται έτσι ώστε αυτό να µπορεί να ανταπεξέλθει στις προκαθορισµένες υψηλές θερµοκρασιακές συνθήκες. Το σκυρόδεµα από µόνο του δεν µπορεί να καεί, αλλά πάνω από ορισµένες θερµοκρασίες χάνει αρχικά τις µηχανικές του ιδιότητες και ακολούθως τη µορφή του. Χωρίς τη λήψη ειδικών µέτρων το σκυρόδεµα είναι συνήθως ανθεκτικό σε θέρµανση περίπου έως τους 80 C. Σκυρόδεµα µε υψηλή πυραντίσταση χρησιµοποιείται για: Περιοχές κινδύνου σε κλειστές κατασκευές (έξοδοι κινδύνου σε σήραγγες) Γενικώς αυξηµένη πυραντίσταση σε έργα υποδοµής Επικαλύψεις µε πυραντίσταση για δοµικά στελέχη Ιδιότητες σκυροδέµατος µε υψηλή πυραντίσταση: Γενικώς το νωπό σκυρόδεµα συµπεριφέρεται όπως το συµβατικό σκυρόδεµα κατά την τοποθέτηση Το σκληρυµένο σκυρόδεµα έχει λίγο βραδύτερη ανάπτυξη αντοχών από το συµβατικό, αλλά τελικώς οι ιδιότητες του είναι ίδιες Παραγωγή σκυροδέµατος µε υψηλή πυραντίσταση: Η παραγωγή του δε διαφέρει από εκείνη του συµβατικού σκυροδέµατος Η διαδικασία ανάµιξης πρέπει να ελέγχεται λόγω των ινών που συνήθως περιλαµβάνονται Είναι καλύτερο για τη µελλοντική πυραντίσταση του σκυροδέµατος εάν αυτό µπορεί να ξηρανθεί όσο το δυνατόν περισσότερο Συστατικά για την παραγωγή σκυροδέµατος µε υψηλή πυραντίσταση Η επίτευξη της µέγιστης πυραντίστασης βασίζεται στη σύνθεση των χρησιµοποιούµενων αδρανών Η πυραντίσταση µπορεί να αυξηθεί σηµαντικά µε χρήση ειδικών αδρανών Η χρήση ειδικών πλαστικών ινών (πολυπροπυλενίου) αυξάνει σηµαντικά την πυραντίσταση Η χρήση επιλεγµένης άµµου βελτιώνει την πυραντίσταση του τσιµεντοπολτού Μηχανισµοί συµπεριφοράς σε φωτιά Το νερό σε τριχοειδή και κενά εξατµίζεται σε θερµοκρασίες γύρω από το σηµείο βρασµού του νερού (100 C). Ο ατµός χρειάζεται περισσότερο χώρο λόγω της διόγκωσής του και για αυτό ασκεί πίεση εντός της δοµής του σκυροδέµατος. Ο τσιµεντοπολτός αρχίζει να αλλοιώνεται σε θερµοκρασίες περίπου 700 C. Η επίδραση των αδρανών εξαρτάται κυρίως από την προέλευσή τους και ξεκινά περίπου στους 600 C. Το σκυρόδεµα αρχίζει να «λιώνει» περίπου στους 1200 C. 52

54 3. Σκυρόδεµα Σκυρόδεµα Επένδυσης Σηράγγων Εικόνα 27: Σκυρόδεµα σε τελική επένδυση συρράγων Οι σύγχρονες µέθοδοι κατασκευής σηράγγων σε ασταθή υποστρώµατα κάνουν χρήση προκατασκευασµένων στοιχείων σκυροδέµατος τα οποία άµεσα φέρουν φορτία ως εσωτερικές επενδύσεις της σήραγγας. Τα προκατασκευασµένα στοιχεία σκυροδέµατος, τα οποία αποκαλούνται τοµείς σήραγγας (tunnel segments), επιτελούν αυτή τη λειτουργία. Παραγωγή Λόγω του πλήθους και του µεγάλου βάρους τους (έως µερικούς τόνους το καθένα), οι τοµείς σήραγγας παράγονται σχεδόν πάντα κοντά στην είσοδο της σήραγγας σε εξειδικευµένες εγκαταστάσεις προκατασκευής. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να πληρούν προδιαγραφές υψηλής ακρίβειας. Η χρήση χαλύβδινων καλουπιών µεγάλου βάρους αποτελεί κανόνα κατά την παραγωγή τους. Επειδή η αποκαλούπωση λαµβάνει χώρα µετά από 5-6 ώρες και το σκυρόδεµα πρέπει να έχει ήδη θλιπτική αντοχή >15Ν/mm2, η επιτάχυνση ανάπτυξης των αντοχών είναι βασική. Υπάρχουν αρκετές µέθοδοι για να γίνει αυτό. Κατά τη µέθοδο θέρµανσης µε ατµό (ανακύκλωση θερµότητας), το σκυρόδεµα θερµαίνεται στους C κατά την ανάµιξη (µε ζεστό νερό ή ατµό), τοποθετείται στο καλούπι και φινίρεται. Ακολούθως θερµαίνεται για περίπου 5 ώρες σε θάλαµο θέρµανσης στους C για να αποκτήσει την απαραίτητη για την αποκαλούπωση αντοχή. Σύνθεση: Αδρανή Συνήθως 0-32 mm στο εύρος του µεγέθους σύµφωνα µε ΕΝ Τσιµέντο Περιεχόµενο τσιµέντο 325 ή 350 kg/m 3 CEM I 42.5 ή

55 3. Σκυρόδεµα Τοποθέτηση: Το µείγµα νωπού σκυροδέµατος έχει την τάση να πήξει γρήγορα λόγω της υψηλής θερµοκρασίας και µε τον τρόπο αυτό η σωστή συµπύκνωση και το τελείωµα της επιφάνειας γίνεται δυσκολότερα. Λόγω της ταχείας βιοµηχανοποιηµένης παραγωγής, συνήθως το νωπό παραγόµενο σκυρόδεµα είναι πλαστικό. Η απαιτούµενη αρχική αντοχή µπορεί να επιτευχθεί µόνο µε χαµηλό λόγο νερού / τσιµέντου, ο οποίος πρέπει κατά συνέπεια να είναι πάντα <0.48. Ειδικές απαιτήσεις: Μόλις αφαιρεθούν τα καλούπια, οι τοµείς πρέπει να ωριµάζουν µε κάλυψή τους ή ψεκασµό µε βελτιωτικό ωρίµανσης. Παρόλα αυτά, µε σκοπό την επίτευξη συνδυασµού µέγιστης ανθεκτικότητας σε διάφορες συνθήκες εδάφους και βέλτιστη ωρίµανση, οι επιφάνειες των στοιχείων συχνά βάφονται µε ειδικές προστατευτικές βαφές αµέσως µετά το αποκαλούπωµα. Χάρις σε αυτή την επιπρόσθετη προστασία κατά της χηµικής επίθεσης, τελικώς επιτυγχάνονται εξαιρετικά ανθεκτικές επιφάνειες σκυροδέµατος σε αυτά τα στοιχεία Μονολιθικό Σκυρόδεµα Επίπεδα δάπεδα ή καταστρώµατα σκυροδέµατος, ανθεκτικά σε φθορά, µε µικρό χρόνο κατασκευής. Το µονολιθικό σκυρόδεµα έχει οµοιόµορφα υψηλή ποιότητα σε ολόκληρη τη µάζα του, ενώ τα δάπεδα τέτοιου σχεδιασµού είναι πολύ οικονοµικά. Σύνθεση: Το µείγµα σκυροδέµατος πρέπει να προσαρµόζεται στις όποιες ειδικές απαιτήσεις (στεγανό σκυρόδεµα, σκυρόδεµα ανθεκτικό σε παγετό κτλ.) Τοποθέτηση: Συµβατική τοποθέτηση και συµπύκνωση του σκυροδέµατος µε εµβαπτιζόµενους δονητές. Επιπέδωση µε δονητικό πήχη. Μετά την εκκίνηση της αρχής της πήξης, η επιφάνεια εξοµαλύνεται µε ελικόπτερα Γρανολιθικό Σκυρόδεµα Τα γρανολιθικά δάπεδα σκυροδέµατος έχουν υψηλή αντίσταση σε τριβή και πρόκειται κυρίως για τσιµεντοειδή βιοµηχανικά δάπεδα και περιοχές κίνησης οχηµάτων ελάχιστου πάχους 20mm. ιαστρώνονται πάνω από τσιµεντοειδή υποστρώµατα (π.χ. παλιό σκυρόδεµα) µε χρήση γέφυρας πρόσφυσης και έχουν πυκνότητα >2100 kg/m 3. Εάν το πάχος στρώσης υπερβαίνει τα 50mm, συνήθως τοποθετείται ένα ελαφρύ πλέγµα οπλισµού (ελάχιστες διαστάσεις 100 x 100 x 4 x 4). Σύνθεση: Αδρανή 0-4 mm για πάχος στρώσης έως 30mm 0-8 mm για πάχος στρώσης mm Τσιµέντο kg/m 3 Υπόστρωµα / Πρόσφυση Πριν την τοποθέτηση του σκυροδέµατος, µία στρώση πρόσφυσης επαλείφεται στο ελαφρώς νωπό (βρεγµένο) υπόστρωµα. Το γρανολιθικό σκυρόδεµα τοποθετείται «νωπό σε νωπό» πάνω στη στρώση πρόσφυσης και συµπυκνώνεται προσεκτικά, λειαίνεται και φινίρεται µε ελικόπτερο. Η αντοχή σε τριβή βελτιώνεται ακόµη περισσότερο µε εφαρµογή επιφανειακών 54

56 3. Σκυρόδεµα σκληρυντών κατά τη διάρκεια ελικοπτέρωσης. Η χρήση ινών πολυπροπυλενίου στο µείγµα, µπορεί να αντισταθµίσει τις ρωγµές κατά τη συρρίκνωση. 55

57 4. Νωπό Σκυρόδεµα Kεφάλαιο 4 ο : Νωπό Σκυρόδεµα 4.1 Ιδιότητες Νωπού Σκυροδέµατος Εργασιµότητα Η συνεκτικότητα του σκυροδέµατος καθορίζει τη συµπεριφορά του νωπού σκυροδέµατος κατά την ανάµειξη, µεταφορά, παράδοση και τοποθέτησή του επί τόπου στο έργο και επίσης κατά τη συµπύκνωση και εξοµάλυνση της επιφάνειάς του. Η εργασιµότητα είναι συνεπώς µία σχετική παράµετρος και καθορίζεται βασικά από τη συνεκτικότητα. Οικονοµικά αποδοτικός χειρισµός, παράδοση / τοποθέτηση του νωπού σκυροδέµατος Μέγιστη πλαστικότητα («ρευστότητα»), µε τη χρήση υπερρευστοποιητών Καλή συνοχή Χαµηλή πιθανότητα απόµειξης, καλή εξοµάλυνση επιφάνειας («ιδιότητες φινιρίσµατος) Εκτεταµένη εργασιµότητα Επιταχυνόµενες διαδικασίες πήξης και σκλήρυνσης Επιβράδυνση / σκυροδέτηση σε υψηλές θερµοκρασίες Επιτάχυνση πήξης και σκλήρυνσης / σκυροδέτηση σε χαµηλές θερµοκρασίες Πίνακας 11: Απαιτήσεις Εργασιµότητας Επιβράδυνση / Σκυροδέτηση σε υψηλές θερµοκρασίες Το σκυρόδεµα πρέπει να προστατεύεται από την ξήρανση κατά την τοποθέτηση. Η σκυροδέτηση είναι εφικτή σε υψηλές θερµοκρασίες, µόνο εάν παρέχονται ειδικά προστατευτικά µέτρα. Τα µέτρα αυτά πρέπει να είναι σε εφαρµογή από την αρχή της διαδικασίας παραγωγής έως το τέλος της ωρίµανσης. Εξαρτώνται από την εξωτερική θερµοκρασία, την υγρασία αέρα, τις συνθήκες ανέµου, τη θερµοκρασία του νωπού σκυροδέµατος, την ανάπτυξη θερµότητας και απώλεια αυτής και από τον όγκο του χυτευόµενου σκυροδέµατος. Η θερµοκρασία του νωπού σκυροδέµατος δεν πρέπει να υπερβαίνει τους +32 C κατά την τοποθέτησή του εάν δεν εφαρµόζονται αυτά τα προστατευτικά µέτρα. Πιθανά προβλήµατα Η εργασία µε σκυρόδεµα χωρίς προσθήκη επιβραδυντή µπορεί να αποτελέσει πρόβληµα σε περιπτώσεις θερµοκρασίας αέρα πάνω από τους +25 C. Η ενυδάτωση είναι η χηµική αντίδραση του τσιµέντου µε το νερό. Ξεκινά µόλις έρθουν τα δύο συστατικά σε επαφή, συνεχίζεται ενώ το σκυρόδεµα χάνει την πλαστικότητά του και µπαίνει στη φάση πήξης (αρχική πήξη) και τελικώς ολοκληρώνεται µέσω της σκλήρυνσης του τσιµεντοπολτού. Κάθε χηµική αντίδραση επιταχύνεται σε υψηλότερες θερµοκρασίες. Αυτό µπορεί να σηµαίνει ότι η σωστή και ολοκληρωµένη συµπύκνωση δεν είναι πλέον εφικτή. Τα συνήθη µέτρα αντιµετώπισης τέτοιων φαινοµένων περιλαµβάνουν τη χρήση υπερρευστοποιητή µε επιβραδυντικές ιδιότητες ή υπερρευστοποιητή σε συνδυασµό µε επιβραδυντή πήξης. 56

58 4. Νωπό Σκυρόδεµα Ορολογία επιβράδυνσης: Σκοπός επιβράδυνσης: Η επιµήκυνση του χρόνου εργασιµότητας σε συγκεκριµένη θερµοκρασία. Χρόνος εργασιµότητας: Ο χρόνος µετά την ανάµειξη, κατά τη διάρκεια του οποίου το σκυρόδεµα µπορεί να συµπυκνωθεί σωστά. Ελεύθερη επιβράδυνση: Η αρχική πήξη θα ξεκινήσει µόνο µετά από ένα συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα. Στοχευόµενη επιβράδυνση: Η αρχική πήξη ξεκινά σε συγκεκριµένη χρονική στιγµή. Παράγοντες επιρροής επιβράδυνσης: 1. Επίδραση της θερµοκρασίας: Η αύξηση θερµοκρασίας µειώνει την επιβράδυνση, ενώ η µείωση θερµοκρασίας αυξάνει την επιβράδυνση 2. Επίδραση του λόγου νερού / τσιµέντου: Περιεχόµενο τσιµέντου 300 kg / m 3 και δοσολογία επιβραδυντή δείχνει ότι: Αύξηση του λόγου Ν/Τ κατά 0,01 προκαλεί επιπλέον επιβράδυνση για περίπου µισή ώρα Με υπερρευστοποιητή χωρίς επιβράδυνση, οι επιβραδυντές επιµηκύνουν την επιβράδυνση ελαφρώς Με υπερρευστοποιητή µε επιβράδυνση, οι επιβραδυντές επιµηκύνουν περαιτέρω (αθροιστικά) την επιβράδυνση. 3. Επίδραση του τσιµέντου Η διαδικασία ενυδάτωσης διαφορετικών τσιµέντων µπορεί να ποικίλει λόγω των διαφορετικών συστατικών και της λεπτότητας άλεσης. Η επίδραση του επιβραδυντικού µπορεί να διαφέρει σε κάθε περίπτωση, οι διαφορές δε µπορεί να είναι σηµαντικές σε δοσολογίες άνω του 1%. Η τάση είναι: Καθαρό, λεπτό τσιµέντο Portland: µείωση του φαινοµένου της επιβράδυνσης Χονδρής άλεσης τσιµέντα και µερικά µίγµατα τσιµέντων: επιµήκυνση του φαινοµένου της επιβράδυνσης 4. Επίδραση του όγκου σκυροδέµατος Σε περίπτωση που επιβραδύνεται όλη η παρτίδα χύτευσης σκυροδέµατος, ο όγκος δεν έχει καµία επίδραση στο φαινόµενο της επιβράδυνσης. Κατά την αρχική πήξη µίας γειτονικής σκυροδέτησης (π.χ. βραδινή επιβράδυνση σε πλάκα σκυροδέµατος οροφής), η «κρίσιµη θερµοκρασία» αλλάζει στη ζώνη επαφής µε το επιβραδυνόµενο γειτονικό τµήµα (αυξάνεται) και αυτό θα προκαλέσει µείωση της επιβράδυνσης. Χαρακτηριστικά του σκυροδέµατος µε επιβράδυνση Σκλήρυνση: Σε περίπτωση που η σκλήρυνση ξεκινά µετά τη διακοπή του επιβραδυντικού φαινοµένου, αυτή είναι ταχύτερη από ότι στο σκυρόδεµα χωρίς επιβράδυνση. Συρρίκνωση / ερπυσµός: Η τελική συρρίκνωση ή ερπυσµός είναι µικρότερης έντασης από ότι στο σκυρόδεµα χωρίς επιβράδυνση. Πρώιµη συρρίκνωση: Οι ρωγµές συστολής που είναι αποτέλεσµα πρώιµης συρρίκνωσης, µπορούν να προκληθούν λόγω αφυδάτωσης κατά τη διάρκεια της περιόδου επιβράδυνσης (επιφανειακή εξάτµιση). Προστασία από την αφυδάτωση είναι εξαιρετικά σηµαντική για το σκυρόδεµα µε επιβράδυνση. Η σωστή ωρίµανση είναι απαραίτητη. 57

59 4. Νωπό Σκυρόδεµα Λήψη µέτρων για το σκυρόδεµα µε επιβράδυνση: Το καλούπι: Οι ξυλότυποι που χρησιµοποιούνται για πρώτη φορά, µπορούν να προκαλέσουν επιφανειακούς λεκέδες, σκόνη στην επιφάνεια κτλ., ειδικά γύρω από ρόζους, λόγω των φυτικών σακχάρων στην επιφάνεια. Οι ξυλότυποι που είναι ισχυρά απορροφητικοί, που δεν έχουν διαβραχεί επαρκώς και δεν έχουν επεξεργαστεί µε αποκαλουπωτικό λάδι, απορροφούν πάρα πολύ νερό από την επιφάνεια του σκυροδέµατος. Ως αποτέλεσµα έχουµε τη δηµιουργία χαλαρών ή σαθρών σωµατιδίων και τη δηµιουργία σκόνης στην επιφάνεια του σκυροδέµατος. Η βλάβη αυτή είναι πολύ µεγαλύτερη στο σκυρόδεµα µε επιβράδυνση, διότι οι αρνητικές επιδράσεις διαρκούν περισσότερο. Συµπύκνωση και ωρίµανση: Το σκυρόδεµα µε επιβράδυνση πρέπει να συµπυκνώνεται. Οι επόµενες στρώσεις (π.χ. το επόµενο πρωί) δονούνται από κοινού µε την παλιά στρώση. Οι περιοχές µε σκυρόδεµα µε επιβράδυνση δονούνται και φινίρονται ταυτόχρονα. Η ωρίµανση είναι εξαιρετικά σηµαντική, έτσι ώστε το σκυρόδεµα που έχει επιβραδυνθεί, συµπυκνωθεί και µετά σκληρύνει, να χάσει όσο το δυνατόν λιγότερη υγρασία Επιτάχυνση Πήξης / Σκυροδέτηση σε Χαµηλές Θερµοκρασίες Το σκυρόδεµα πρέπει να προστατεύεται από τη βροχή και τον παγετό κατά την εφαρµογή του. Η σκυροδέτηση είναι εφικτή σε θερµοκρασίες παγετού, µόνο εάν λαµβάνονται ειδικά προστατευτικά µέτρα. Αυτά πρέπει να εφαρµόζονται από την αρχή της διαδικασίας παραγωγής έως το τέλος της ωρίµανσης. Τα µέτρα αυτά εξαρτώνται από την εξωτερική θερµοκρασία, την υγρασία αέρα, τις συνθήκες ανέµου, τη θερµοκρασία νωπού σκυροδέµατος, την ανάπτυξη θερµότητας και απώλεια αυτής και από τον όγκο της σκυροδέτησης. Το νωπό σκυρόδεµα δεν πρέπει να έχει θερµοκρασία χαµηλότερη από +5 C κατά την τοποθέτησή του εάν δε λαµβάνονται επιπλέον προστατευτικά µέτρα. Το νερό ανάµιξης και τα αδρανή θα πρέπει να προθερµαίνονται εάν αυτό είναι απαραίτητο. Προβλήµατα: Οι χαµηλές θερµοκρασίες επιβραδύνουν την πήξη του τσιµέντου. Σε θερµοκρασίες κάτω από τους -10 C, οι χηµικές διαδικασίες ενυδάτωσης του τσιµέντου διακόπτονται (αλλά συνεχίζουν µετά από θέρµανσή του). Κίνδυνος δεν υπάρχει σε περίπτωση που το σκυρόδεµα παγώσει κατά την πήξη του, π.χ. χωρίς να έχει συγκεκριµένη ελάχιστη αντοχή. Σε αυτή την περίπτωση παρατηρείται χαλάρωση της κατασκευής, µε αντίστοιχη µείωση της αντοχής και της ποιότητάς της. Η ελάχιστη αντοχή στην οποία το σκυρόδεµα µπορεί να αντέξει έναν κύκλο πήξης χωρίς βλάβη είναι η αποκαλούµενη αντοχή αντίστασης σε παγετό των 10 N / mm 2. Ο κύριος στόχος είναι να φτάσει το σκυρόδεµα αυτή την αντοχή αντίστασης σε παγετό όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Μέτρα πρόληψης: 1. Ελάχιστη θερµοκρασία Σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΝ 206-1, η θερµοκρασία νωπού σκυροδέµατος κατά την παράδοση δεν πρέπει να είναι κάτω από +5 C. (Για λεπτά δοµικά στοιχεία και εξωτερικές θερµοκρασίες κάτω από -3 C ή χαµηλότερες, το Πρότυπο ΕΝ απαιτεί θερµοκρασία νωπού σκυροδέµατος +10 C, η οποία θα πρέπει να διατηρείται για 3 ηµέρες). Αυτές οι ελάχιστες θερµοκρασίες είναι σηµαντικές, για να µπορεί να λάβει χώρα η πήξη. Το σκυρόδεµα θα πρέπει να προστατεύεται από την απώλεια θερµότητας κατά τη µετακίνησή του και µετά την τοποθέτησή του. 2. Μείωση του λόγου Ν/Τ Το ελάχιστο πιθανό περιεχόµενο νερό δίνει ταχεία αύξηση στις αρχικές αντοχές. Γενικώς υπάρχει επίσης λιγότερη υγρασία διαθέσιµη για να παγώσει το σκυρόδεµα. 58

60 4. Νωπό Σκυρόδεµα Οι υπερρευστοποιητές επιτρέπουν χαµηλό λόγο Ν/Τ µε ταυτόχρονη διατήρηση καλής εργασιµότητας. 3. Επιτάχυνση σκλήρυνσης Η χρήση επιβραδυντή δίνει µέγιστη επιτάχυνση σκλήρυνσης σε περιπτώσεις που υπάρχουν υψηλές απαιτήσεις πρώιµων αντοχών. 4. Χρήση τσιµέντου CEM I 52.5 Τα λεπτότερης άλεσης τσιµέντα έχουν συνήθως ταχύτερη ανάπτυξη πρώιµων αντοχών. Οι υπερρευστοποιητές εγγυώνται την καλύτερη εργασιµότητα µε χαµηλό λόγο Ν/Τ Συνεκτικότητα Αντιθέτως µε την εργασιµότητα, η συνεκτικότητα -ή δυνατότητα παραµόρφωσης- του νωπού σκυροδέµατος µπορεί να µετρηθεί. Το Πρότυπο ΕΝ 206-1:2000 κάνει διαχωρισµό µεταξύ 4 και 6 τάξεων συνεκτικότητας ανάλογα µε τη µέθοδο ελέγχου και καθορίζει τις ιδιότητες του νωπού σκυροδέµατος από άκαµπτο έως ρευστό. Παράγοντες που επηρεάζουν τη συνεκτικότητα: Μορφή/ σύνθεση αδρανών Τύπος/ ποσότητα τσιµέντου Περιεχόµενο νερό Χρήση προσθέτων Χρήση προσµείκτων σκυροδέµατος Θερµοκρασιακές συνθήκες Χρόνος/ ένταση ανάµειξης Χρόνος λήψης µέτρησης Χρόνος και χώρος δοκιµών Η συνεκτικότητα του σκυροδέµατος πρέπει να καθορίζεται τη στιγµή της παραλαβής του, δηλαδή επί τόπου στο έργο πριν την τοποθέτησή του (παρακολούθηση εργασιµότητας). Εάν η συνεκτικότητα καταγράφεται τόσο µετά τη διαδικασία ανάµειξης (έλεγχος συνεκτικότητας κατά την παραγωγή) και πριν την τοποθέτηση επί τόπου στο έργο, είναι δυνατή µία απευθείας σύγκριση των αλλαγών της συνεκτικότητας ως ένδειξη της ηλικίας του νωπού σκυροδέµατος. Εάν το σκυρόδεµα παραδίδεται από µπετονιέρα, η συνεκτικότητα µπορεί να µετρηθεί µε λήψη τυχαίου δείγµατος µετά την απόρριψη περίπου 0,3 m 3 σκυροδέµατος. 59

61 4. Νωπό Σκυρόδεµα Εξίδρωση Εικόνα 28: Άνοδος του νερού στην επιφάνεια του σκυροδέµατος (Εξίδρωση) Παρουσία νερού στην επιφάνεια, προκαλούµενη από διαχωρισµό του σκυροδέµατος. Η εξίδρωση συχνά εµφανίζεται ως αποτέλεσµα ελαττωµάτων στα λεπτά υλικά των αδρανών και στο χαµηλό ποσοστό τσιµέντου ή στο υψηλό ποσοστό νερού των µιγµάτων. Συνέπειες: Ακανόνιστες, πορώδεις, επιφάνειες µε σκόνη Η επιφάνεια σκυροδέµατος έχει µη ικανοποιητική αντίσταση σε περιβαλλοντικές επιδράσεις και µηχανική φθορά Εξάνθηση στην επιφάνεια Για µείωση της εξίδρωσης: Μείωση του περιεχόµενου νερού. Έλεγχος του περιεχοµένου των λεπτών υλικών. Χρήση σταθεροποιητή µίγµατος. Βελτιστοποίηση της κοκκοµετρικής καµπύλης των αδρανών Φινίρισµα Κατά την τοποθέτηση, πρέπει να εξασφαλιστεί ότι το σκυρόδεµα δεν έχει συµπυκνωθεί υπερβολικά, για να αποφευχθεί να ανέλθει πολύ νερό και τσιµεντοπολτός στην επιφάνεια. Η επιφάνεια δεν πρέπει να φινιριστεί (λειανθεί) πολύ νωρίς. Η αντίσταση της επιφάνειας στη φθορά µπορεί γενικώς να βελτιωθεί εάν το φινίρισµα της επιφάνειας µε ελικόπτερο επαναληφθεί για δεύτερη ή ακόµη και τρίτη φορά Πυκνότητα Νωπού Σκυροδέµατος Η πυκνότητα του νωπού σκυροδέµατος είναι η µάζα σε kg ανά m 3 νωπού, κανονικά συµπυκνωµένου σκυροδέµατος, συµπεριλαµβάνοντας τα υπολειπόµενα κενά. Με δεδοµένο την ίδια ποσότητα τσιµέντου και αδρανών, χαµηλότερη πυκνότητα σκυροδέµατος είναι ενδεικτική χαµηλότερης αντοχής σκυροδέµατος, επειδή η πυκνότητα µειώνεται όσο το περιεχόµενο νερό και τα κενά αυξάνονται. 60

62 4. Νωπό Σκυρόδεµα Η πυκνότητα του νωπού σκυροδέµατος πέφτει: Όσο αυξάνεται το περιεχόµενο νερό Όσο αυξάνονται τα περιεχόµενα κενά Η πυκνότητα του νωπού σκυροδέµατος αυξάνεται: Όσο αυξάνεται το περιεχόµενο τσιµέντο Όσο µειώνεται ο λόγος νερού / τσιµέντου Όσο µειώνονται τα περιεχόµενα κενά Περιεχόµενος Αέρας Όλα τα σκυροδέµατα περιέχουν πόρους. Ακόµα και µετά από προσεκτική συµπύκνωση, τα υπολειπόµενο περιεχόµενο αέρα, π.χ. µε µέγιστο κόκκο αδρανών 32 mm, καταλαµβάνει ποσοστό 1-2% κατά όγκο και αυτό το σύνηθες περιεχόµενο µπορεί να ανέλθει σε ποσοστό 4% κατά όγκο σε σκυροδέµατα µε λεπτά αδρανή. ιαφορετικοί τύποι κενών αέρα: Κενά συµπύκνωσης Ανοιχτά και κλειστά τριχοειδή κενά Κενά µικροπορώδους Τεχνητά εγκλεισµένα κενά αέρα για βελτίωση της αντίστασης σε κύκλους πήξης / τήξης Το περιεχόµενο κενών αέρα στο σκυρόδεµα ή στο κονίαµα µπορεί να βελτιωθεί τεχνητά µε αερακτικά πρόσµεικτα Αντλησιµότητα Η αντλησιµότητα του σκυροδέµατος εξαρτάται βασικά από τη σύνθεση του µείγµατος, τα χρησιµοποιούµενα αδρανή και τη µέθοδο παράδοσης. Σε ότι αφορά στη µέθοδο παράδοσης και τοποθέτησης του αντλήσιµου σκυροδέµατος, σηµαντική µείωση της πίεσης της αντλίες σκυροδέµατος και αύξηση της απόδοσης µπορεί να επιτευχθεί µε συστηµατική προσθήκη βελτιωτικών άντλησης, ιδιαίτερα για χρήση µε θραυστά αδρανή, δευτερογενείς πρώτες ύλες, ισχυρά απορροφητικά αδρανή κτλ. Προσαρµογές στη µελέτη σύνθεσης και χρήση βελτιωτικού άντλησης, µπορεί να µειώσει την τριβή στα τοιχώµατα των σωληνώσεων, δίνοντας µικρότερες πιέσεις στην αντλία σε συνδυασµό µε µεγαλύτερη απόδοση και µειωµένη φθορά Συνοχή Η συνοχή της µείγµατος περιγράφει την οµοιογένεια της σύστασης του νωπού µείγµατος σκυροδέµατος κατά την τοποθέτησή του. Απουσία συνοχής οδηγεί σε απόµειξη, διαχωρισµό και προβλήµατα στην τοποθέτηση Θερµοκρασία Νωπού Σκυροδέµατος Η θερµοκρασία του νωπού σκυροδέµατος δεν πρέπει να είναι πολύ χαµηλή, έτσι ώστε το σκυρόδεµα να µπορέσει να αποκτήσει επαρκή αντοχή αρκετά γρήγορα και να µην υποστεί βλάβη από παγετό σε πρώιµο στάδιο. Η θερµοκρασία του νωπού σκυροδέµατος δεν πρέπει να πέσει κάτω από τους +5 C κατά την τοποθέτησή του Το µόλις τοποθετηµένο σκυρόδεµα πρέπει να προστατεύεται από τον παγετό. Για σκυρόδεµα µε αντίσταση σε παγετό απαιτείται θλιπτική αντοχή περίπου 10 N / mm 2 Από την άλλη µεριά, πολύ υψηλές θερµοκρασίες σκυροδέµατος µπορεί να προκαλέσουν προβλήµατα κατά την τοποθέτηση και µείωση ορισµένων ιδιοτήτων του σκληρυµένου σκυροδέµατος. Για να αποφευχθεί αυτό, η θερµοκρασία του νωπού σκυροδέµατος δε θα πρέπει να ανέβει πάνω από 30 C κατά την εφαρµογή του. 61

63 4. Νωπό Σκυρόδεµα Λόγος Νερού / Τσιµέντου Ο λόγος νερού / τσιµέντου είναι ο λόγος του βάρους του νερού: βάρος του τσιµέντου στο νωπό σκυρόδεµα. Υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος του ολικού νερού Ν µε το βάρος του ολικού προστιθέµενου τσιµέντου Τ. Εποµένως η εξίσωση για το λόγο νερού / τσιµέντου είναι: Το ενεργό περιεχόµενο νερό της µείγµατος υπολογίζεται από τη διαφορά µεταξύ της ολικής ποσότητας νερού Ν 0 στο νωπό σκυρόδεµα και της ποσότητας νερού που απορροφάται από τα αδρανή (Ν G, καθορισµένο σύµφωνα µε ΕΝ ). Ο απαιτούµενος λόγος Ν/Τ επηρεάζεται κυρίως από τα χρησιµοποιούµενα αδρανή, στρογγυλεµένα ή θραυστά και τη σύνθεσή της. Η επιλογή του λόγου Ν/Τ καθορίζεται βασικά από της περιβαλλοντικές επιδράσεις (νέες τάξεις έκθεσης) σύµφωνα µε ΕΝ 206-1: Έλεγχοι Νωπού Σκυροδέµατος Εργασιµότητα Με τον όρο «εργασιµότητα», εννοείται η συµπεριφορά του νωπού σκυροδέµατος κατά την ανάµειξη, χειρισµό, παράδοση και τοποθέτησή του και µετά κατά τη συµπύκνωση και το φινίρισµα της επιφάνειάς του. Αποτελεί µία µέτρηση της ικανότητας παραµόρφωσης του νωπού σκυροδέµατος. Καθορίζεται από µετρήσιµα µεγέθη. Το Πρότυπο ΕΝ κατηγοριοποιεί τη συνεκτικότητα σε 4-6 τάξεις ανάλογα µε τη µέθοδο µέτρησης. Αυτές οι κατηγορίες µπορούν να χρησιµοποιηθούν για να προδιαγράψουν και να ελέγξουν συνεκτικότητα σκυροδέµατος από άκαµπτο έως ρευστό. Οι δοκιµές συνεκτικότητας χρησιµοποιούνται για τακτικό έλεγχο του νωπού σκυροδέµατος. Η συχνότητα ελέγχου πρέπει να καθορίζεται βάσει της σπουδαιότητας της κατασκευής και να οργανώνεται µε τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλίζεται η συνεχής παραλαβή σκυροδέµατος δεδοµένης ποιότητας ειγµατοληψία Η δειγµατοληψία για διαδοχικούς ελέγχους νωπού σκυροδέµατος καλύπτεται από: Το Πρότυπο ΕΝ για σύνθετα και τυχαία δείγµατα. Σύνθετα δείγµατα: Ποσότητες σκυροδέµατος οι οποίες αποτελούνται από έναν αριθµό µεµονωµένων δειγµάτων τα οποία λαµβάνονται οµοιόµορφα γύρω από έναν αναµεικτήρα ή τη µάζα του σκυροδέµατος και µετά αναµειγνύονται πλήρως. Τυχαία δείγµατα: Μεµονωµένα δείγµατα που προέρχονται από ένα µόνο µέρος του αναµεικτήρα ή της µάζας του σκυροδέµατος και µετά αναµειγνύονται πλήρως. Μεµονωµένα δείγµατα: είγµατα που λαµβάνονται από ένα κατάλληλο σηµείο και µετά αναµειγνύονται πλήρως. Η απόφαση για τη λήψη τυχαίων ή σύνθετων δειγµάτων εξαρτάται από τον επιδιωκόµενο σκοπό. Η ολική ποσότητα δειγµάτων πρέπει να είναι τουλάχιστον 1,5 φορές µεγαλύτερη της απαιτούµενης ποσότητας σκυροδέµατος που απαιτείται για έλεγχο. 62

64 4. Νωπό Σκυρόδεµα Έλεγχος Συνεκτικότητας µε τη οκιµή Κάθισης Μεταλλικός κόλουρος κώνος ανοιχτός επάνω και κάτω γεµίζεται µε νωπό σκυρόδεµα και συµπυκνώνεται. Όταν ο κώνος σηκωθεί, η κάθιση δίνει ένα µέτρο της συνεκτικότητας του σκυροδέµατος. Η κάθιση είναι η διαφορά σε mm µεταξύ του ύψους του µεταλλικού κώνου και του ύψους του νωπού σκυροδέµατος µετά την πτώση του. Πρότυπο ΕΝ : Ολόκληρη η διαδικασία από την αρχή του γεµίσµατος µέχρι να σηκωθεί ο κώνος πρέπει να ολοκληρώνεται εντός 150 δευτερολέπτων. Η δοκιµή είναι έγκυρη µόνο όταν δίνει κάθιση κατά την οποία το σκυρόδεµα παραµένει σε µεγάλο βαθµό ακέραιο και συµµετρικό µετά την αφαίρεση του κώνου, δηλαδή το σκυρόδεµα να παραµένει όρθιο στη µορφή της κόλουρου κώνου ( ή τµήµατος κώνου). Εάν το σκυρόδεµα καταρρεύσει, πρέπει να ληφθεί άλλο δείγµα. Εάν το δείγµα καταρρεύσει σε δύο διαδοχικούς ελέγχους, το σκυρόδεµα δε διαθέτει την πλαστικότητα και τη συνοχή που απαιτούνται για τη δοκιµή κάθισης Έλεγχος της Συνεκτικότητας βάσει ιαµέτρου Εξάπλωσης Η δοκιµή καθορίζει τη συνεκτικότητα του νωπού σκυροδέµατος µετρώντας την εξάπλωση του σκυροδέµατος σε οριζόντια επίπεδη βάση. Μεταλλικός κόλουρος κώνος γεµίζεται µε σκυρόδεµα (σε δύο στρώσεις) και συµπυκνώνεται µε καθορισµένο τρόπο. Ο κώνος ακολούθως αφαιρείται κατακόρυφα της τα επάνω. Μετά από την οποιαδήποτε κατάρρευση σκυροδέµατος, η βάση ανυψώνεται χειροκίνητα ή µηχανικά 15 φορές έως το δείκτη ανύψωσης και αφήνεται να πέσει έως της δείκτες πτώσης. Η εξάπλωση του σκυροδέµατος µετριέται παράλληλα προς τις πλευρές της βάσης διαµέσου του κέντρου της. 63

65 4. Νωπό Σκυρόδεµα Εικόνα 29.1 Εικόνες : Εξοπλισµός δοκιµής εξάπλωσης Προσδιορισµός της Πυκνότητας του Νωπού Σκυροδέµατος Το νωπό σκυρόδεµα συµπυκνώνεται σε στερεό, στεγανό δοχείο και µετά ζυγίζεται. Πρότυπο ΕΝ : Οι ελάχιστες διαστάσεις του δοχείου πρέπει να είναι τουλάχιστον τέσσερις φορές µεγαλύτερες από τη µέγιστη ονοµαστική διάµετρο των µεγαλύτερων αδρανών του σκυροδέµατος, αλλά δεν πρέπει να είναι µικρότερες από 150mm. Η χωρητικότητα του δοχείου πρέπει να είναι τουλάχιστον 5 λίτρα. Το χείλος του δοχείου πρέπει να είναι παράλληλο µε τη βάση του δοχείου. 64

66 4. Νωπό Σκυρόδεµα Το σκυρόδεµα συµπυκνώνεται µηχανικά µε δονητή χειρός ή τράπεζα δόνησης ή χειροκίνητα µε ράβδο Προσδιορισµός του Περιεχόµενου Αέρα Υπάρχουν δύο µέθοδοι που βασίζονται στην ίδια αρχή (Νόµος Boyle-Marriote). Πρόκειται για τη µέθοδο της στήλης νερού και τη µέθοδο εξισορρόπησης πίεσης. Ένας γνωστός όγκος αέρα σε γνωστή πίεση εξισορροπείται µε άγνωστο όγκο αέρα στο σκυρόδεµα σε ένα σφραγισµένο θάλαµο. Η διαβάθµιση στην κλίµακα του µετρητή πίεσης για την προκύπτουσα πίεση βαθµονοµείται σε ποσοστό περιεχόµενου αέρα µέσα στο δείγµα. Εικόνα 30: ιάγραµµα συσκευής µέτρησης για τη µέθοδο εξισορρόπησης πίεσης Πρότυπο ΕΝ Τα δοχεία µέτρησης αεροπεριεκτικότητας για συµβατικό σκυρόδεµα συνήθως έχουν χωρητικότητα 8 λίτρων. Η συµπύκνωση µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε δονητή χειρός ή τράπεζα δόνησης. Καµία από τις προαναφερθείσες µεθόδους δεν είναι κατάλληλη για σκυρόδεµα µε ελαφρά αδρανή, σκωρίες υψικαµίνων ή αδρανή µε µεγάλο πορώδες Άλλες Μέθοδοι Ελέγχου Συνεκτικότητας Νωπού Σκυροδέµατος ιαφορετικές µέθοδοι ελέγχου από αυτές που περιγράφτηκαν ανωτέρω έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, ιδιαιτέρως για το αυτοσυµπυκνούµενο σκυρόδεµα. εν καλύπτονται ακόµα από πρότυπα αλλά στην πράξη έχουν αποδειχθεί αποτελεσµατικές. Ακολούθως αναφέρονται οι πιο συνηθισµένες µέθοδοι ελέγχου. Η µέθοδος εξάπλωσης slump flow για το Α.Σ.Σ. Στην πράξη χρησιµοποιείται ένας συνδυασµός της κάθισης (χρησιµοποιείται ο ίδιος κώνος) και της εξάπλωσης. Ο κώνος κάθισης γεµίζεται µε σκυρόδεµα πάνω στη βάση, επιπεδώνεται και µετά ανασηκώνεται αργά. Συνήθως µετράτε ο χρόνος σε δευτερόλεπτα που 65

67 4. Νωπό Σκυρόδεµα κάνει το σκυρόδεµα για να φτάσει τη διάµετρο των 50 cm και µετά η µέγιστη διάµετρος εξάπλωσης στο τέλος της κίνησης της µάζας του σκυροδέµατος. Μία εναλλακτική µέθοδος είναι η αναστροφή του κώνου κάθισης. Αυτή η διαδικασία διευκολύνει τη µέθοδο, καθώς ο κώνος δεν είναι απαραίτητο να κρατείται σταθερός κατά τη διάρκεια της έγχυσης. Η µέθοδος αυτή είναι κατάλληλη για δοκιµές τόσο επί τόπου στο έργο, όσο και στο εργαστήριο. Η µέθοδος αυτή µπορεί να τροποποιηθεί, τοποθετώντας ένα οδοντωτό δαχτυλίδι από ατσάλι στο κέντρο του κώνου, για να προσοµοιωθεί η συµπεριφορά του σκυροδέµατος κατά τη ροή διαµέσου οπλισµών. Το L-box Το L-box είναι κατάλληλο για ανάλυση της συµπεριφοράς ροής από την κατακόρυφη προς την οριζόντια διεύθυνση. Και εδώ πάλι, η συνήθης µέτρηση αφορά στο χρόνο που κάνει η µάζα του σκυροδέµατος να φτάσει τα 50 cm στο οριζόντιο επίπεδο και την απέναντι τελική πλευρά του καναλιού ροής, ενώ επίσης µετριέται και το βάθος του σκυροδέµατος στην έξοδο και στην απέναντι πλευρά του καναλιού ροής. Η ταχύτητα ροής σε δύο διαφορετικά σηµεία µέτρησης µπορεί επίσης να µετρηθεί ηλεκτρονικά. Η µέθοδος αυτή είναι κατάλληλη για δοκιµές τόσο επί τόπου στο έργο, όσο και στο εργαστήριο. Το δοχείο τύπου V Εικόνα 31: Συσκευή L-Box Το σκυρόδεµα χύνεται εντός του καναλιού µε τη βάση του καναλιού κλειστή, ακολούθως η βάση ανοίγει και µετριέται ο χρόνος εκροής, π.χ. έως την πρώτη διακοπή ροής. 66

ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ! ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ! ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1 Απόστολος Πιερρής ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ! ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ πόλιν δὲ μικρὰν καὶ ἄδοξον παραλαβὼν ἔνδοξον καὶ μεγάλην ἀπεργάσασθαι 14 Ιανουαρίου 2015 2 Η χώρα έχει ναυαγήσει.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ & ΨΥΛΛΑ 2 105 57 ΑΘΗΝΑ Τηλ 213.16.16.900 Fax 2103246165 Email: adedy@adedy.gr, adedy1@adedy.gr

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ & ΨΥΛΛΑ 2 105 57 ΑΘΗΝΑ Τηλ 213.16.16.900 Fax 2103246165 Email: adedy@adedy.gr, adedy1@adedy.gr ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ & ΨΥΛΛΑ 2 105 57 ΑΘΗΝΑ Τηλ 213.16.16.900 Fax 2103246165 Email: adedy@adedy.gr, adedy1@adedy.gr Τοποθέτηση στη Βουλή της Αντιπροέδρου της Α..Ε..Υ., έσποινας Σπανού για το

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡ. & ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧ. ΤΟΜΕΑΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Γ.Ν. ΜΑΚΡΗΣ ΑΘΗΝΑ, 2011 1 Γενικά Εδώ και πολλά χρόνια, οι ανασκαφικές έρευνες δέχονται τη βοήθεια

Διαβάστε περισσότερα

03-00: Βιομάζα για παραγωγή ενέργειας Γενικά ζητήματα εφοδιαστικών αλυσίδων

03-00: Βιομάζα για παραγωγή ενέργειας Γενικά ζητήματα εφοδιαστικών αλυσίδων Κεφάλαιο 03-00 σελ. 1 03-00: Βιομάζα για παραγωγή ενέργειας Γενικά ζητήματα εφοδιαστικών αλυσίδων Μια από τις κύριες διαφορές μεταξύ της βιομάζας και των ορυκτών καυσίμων είναι ότι η βιομάζα παραμένει

Διαβάστε περισσότερα

Ο Υφυπουργός κατά την επίσκεψή του στο νέο κτίριο, ανακοίνωσε τα

Ο Υφυπουργός κατά την επίσκεψή του στο νέο κτίριο, ανακοίνωσε τα Τρίπολη, 4 Απριλίου 2008 Δηλώσεις του Υφυπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ανδρέα Λυκουρέντζου μετά την επιθεώρηση των έργων μεταστέγασης της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Τρίπολης από το Μαντζούνειο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ''ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΥ Τ.Ε.Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΟΥΣ'' ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΤΑΛΑΟΥΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Όταν το μάθημα της πληροφορικής γίνεται ανθρωποκεντρικό μπορεί να αφορά και την εφηβεία.

Όταν το μάθημα της πληροφορικής γίνεται ανθρωποκεντρικό μπορεί να αφορά και την εφηβεία. Όταν το μάθημα της πληροφορικής γίνεται ανθρωποκεντρικό μπορεί να αφορά και την εφηβεία. Στόχος μας : να χρησιμοποιήσουμε τον υπολογιστή και το διαδίκτυο για να αντλήσουμε σωστές πληροφορίες, να τις επεξεργαστούμε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση - παρέμβαση του Υπουργού Δ.Μ.&Η.Δ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση - παρέμβαση του Υπουργού Δ.Μ.&Η.Δ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα, 18 Ιουνίου 2013 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Διαβάστε περισσότερα

Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς - Πυρήνας Αντάρτικου Πόλης

Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς - Πυρήνας Αντάρτικου Πόλης Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς - Πυρήνας Αντάρτικου Πόλης ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ Προς τον αναρχικό χώρο i) Το κάλεσμα Κάθε κάλεσμα δράσης, όπως ο «Μαύρος Δεκέμβρης», είναι μία απόπειρα συντονισμού των δυνάμεων μας. Είναι

Διαβάστε περισσότερα

/νση: ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Μ. Αλεξάνδρου 49, 66100, ράµα Τηλ&φαξ: +2521021972, κιν.: + 6973585563 www.akademia.gr, e-mail: info@akademia.

/νση: ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Μ. Αλεξάνδρου 49, 66100, ράµα Τηλ&φαξ: +2521021972, κιν.: + 6973585563 www.akademia.gr, e-mail: info@akademia. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (Οδηγίες) Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ (25 µονάδες) ιαβάζουµε µια φορά προσεκτικά το κείµενο, κατανοούµε το περιεχόµενό του κι επισηµαίνουµε το θεµατικό του κέντρο. ουλεύουµε ανά παράγραφο. Υπογραµµίζουµε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ. ιπλωµατική Εργασία.

ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ. ιπλωµατική Εργασία. ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ιπλωµατική Εργασία «Η ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ» του ΤΣΟΛΑΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ Επιβλέπων Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Επιβλέπων: Καθηγητής Αρσένος Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

& ../../.. 37, 151 80 :.. :... ... FAX :... & e-mail: :...

&  ../../..   37, 151 80   :.. :...  ...    FAX :... &  e-mail: :... Να διατηρηθεί µέχρι... ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Βαθµός Ασφαλείας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝ.ΠΑΙ ΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Αθήνα../../.. Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ /ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ /ΝΣΗ ΣΠΟΥ ΩΝ /ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΖΩΗΣ, ΜΙΑ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΖΩΗΣ, ΜΙΑ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΖΩΗΣ, ΜΙΑ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε στην χώρα μας αισθητή άνοδος του βιοτικού επιπέδου και της κοινωνικής ευμάρειας. Παράλληλα όμως αυξήθηκαν τα προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Ο Στρατηγικός Ρόλος της Αστυνοµίας στις Σύγχρονες Απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας

Ο Στρατηγικός Ρόλος της Αστυνοµίας στις Σύγχρονες Απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας ιάλεξη του Καθηγητή Νίκου Λυγερού στην Ηµερίδα της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Αξιωµατικών Αστυνοµίας Ο Στρατηγικός Ρόλος της Αστυνοµίας στις Σύγχρονες Απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας Αθήνα, 05/12/2008

Διαβάστε περισσότερα

Σηµειώσεις στο ταξινοµούµε

Σηµειώσεις στο ταξινοµούµε Σηµειώσεις στο ταξινοµούµε Εισαγωγή... 2 επεξεργαστής βάσεων... 2 Τρόπος εµφάνισης των εγγραφών στη βάση δεδοµένων... 2 Ερώτηση- Σύνολο... 3 Λειτουργία... 3 Ραβδογράµµατα... 6 Γραφήµατα... 7 Εφαρµογή...

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΣΠΟΥ ΑΣΤΗΣ: ΦΟΥΣΚΑΡΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧ/ΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. ΘΕΜΑ: Προστασία µε επιµεταλλώσεις. Σκαβάρας Παναγιώτης

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧ/ΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. ΘΕΜΑ: Προστασία µε επιµεταλλώσεις. Σκαβάρας Παναγιώτης ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΝΑΥΠΗΓΩΝ ΜΗΧ/ΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΘΕΜΑ: Προστασία µε επιµεταλλώσεις Σκαβάρας Παναγιώτης 1 Ως επιµετάλλωση ορίζουµε την εναπόθεση στρώµατος µεταλλικού υλικού στην επιφάνεια µετάλλου,

Διαβάστε περισσότερα

Από το ξεκίνημά του ο ΤΙΤΑΝ εκφράζει

Από το ξεκίνημά του ο ΤΙΤΑΝ εκφράζει Ένας Τιτανικός θεσμός επιβράβευσης επιτυχιών νέων ανθρώπων Από το ξεκίνημά του ο ΤΙΤΑΝ εκφράζει έμπρακτα και πολύπλευρα το ενδιαφέρον του για τους νέους ανθρώπους, ιδιαίτερα δε για τα παιδιά, κάθε ηλικίας,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ 1 35100 ΛΑΜΙΑ. Λαµία 28-6-2013 ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ 1 35100 ΛΑΜΙΑ. Λαµία 28-6-2013 ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ 1 35100 ΛΑΜΙΑ Λαµία 28-6-2013 ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε. ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Τακτική Συνεδρίαση του Περιφερειακού Συµβουλίου µε ενηµέρωση από τον

Διαβάστε περισσότερα

Προδημοσιεύτηκαν τα τέσσερις πρώτα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ που αφορούν

Προδημοσιεύτηκαν τα τέσσερις πρώτα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ που αφορούν Προδημοσιεύτηκαν τα τέσσερις πρώτα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ που αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελευθέρους επαγγελματίες. Τονίζεται ότι τα προγράμματα είναι σε προδημοσίευση. Με τη δημοσίευση της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2014 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η ΤΗΝΟΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2014 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η ΤΗΝΟΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2014 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η ΤΗΝΟΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ ΙΟΥλΙΟΣ 2012 Αγαπητέ συνδηµότη και φίλε της Τήνου, το ερωτηµατολόγιο που έχεις στα χέρια σου, έρχεται µετά την πρόταση, που ενέκρινε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ. ΣΤΗΝ 11η ΣΥΝΟ Ο ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ. ΣΤΗΝ 11η ΣΥΝΟ Ο ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ ΣΤΗΝ 11η ΣΥΝΟ Ο ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Συντρόφισσες και σύντροφοι, φίλες και φίλοι, αγαπητέ Γιαννάκη, αγαπητέ Martin, σε ευχαριστώ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΙ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α

ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΙ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΕΝΤΥΠΟ ΥΛΙΚΟ 8 ης ΙΑΛΕΞΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΙ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Τις δύο τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα έγιναν σηµαντικές προσπάθειες για την ανάπτυξη του αγροτουρισµού, ως µοχλό για την

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΑΛΚΟ Α.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ

ΕΞΑΛΚΟ Α.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΕΞΑΛΚΟ Α.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις Σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς.Π.Χ.Α. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α.Έκθεση διαχείρισης ιοικητικού Συµβουλίου 4 Β. Έκθεση Ελέγχου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1420-1820

ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1420-1820 ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1420-1820 Διαταράξεις της µνήµης στην Ακρόπολη Στην Ακρόπολη των Αθηνών, την άνοιξη του 1936, ο Ζίγκµουντ Φρόυντ διαπίστωνε έκπληκτος ότι η πόλη πράγµατι υπήρχε και ότι

Διαβάστε περισσότερα

Η ΦΙΛΙΑ..!!! Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ

Η ΦΙΛΙΑ..!!!  Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Η ΦΙΛΙΑ..!!! Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Σε γενικές γραµµές φιλία είναι η εθελοντική αλληλεξάρτηση ανάµεσα σε δύο άτοµα, µε απώτερο σκοπό να ικανοποιηθούν συναισθηµατικοί στόχοι των εµπλεκοµένων, η οποία είναι πιθανό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΡΟΣ κ. ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ Θέμα: Θέσεις της ΚΕΕΕ για την ελληνική οικονομία

Διαβάστε περισσότερα

«Το στίγµα του Εφιάλτη»

«Το στίγµα του Εφιάλτη» /νση ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής, 2008-2009 (Ειδική διάκριση) «Το στίγµα του Εφιάλτη» Κοµµάτια Από Τα Κοµµάτια Της Ζωής Μου Ειρήνη Παραχεράκη Λύκειο «Εκπαιδευτήρια Κωστέα Γείτονα» Τηλ.

Διαβάστε περισσότερα

Βουλευτικές Εκλογές 2011

Βουλευτικές Εκλογές 2011 Πολίτης ή πελάτης; Είναι αλήθεια, ότι το πολιτικό σύστημα αποτυγχάνει σημαντικά να ανταποκριθεί στις σημερινές προκλήσεις. Το ρουσφέτι, η αναξιοκρατία, η συναλλαγή και τα παζάρια, απαξιώνουν την πολιτική.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΡΑΚ Α.Ε. ΕΝ ΙΑΜΕΣΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2005 ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΙΕΘΝΗ ΠΡΟΤΥΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ( ΠΧΠ)

ΕΛΤΡΑΚ Α.Ε. ΕΝ ΙΑΜΕΣΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2005 ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΙΕΘΝΗ ΠΡΟΤΥΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ( ΠΧΠ) ΕΛΤΡΑΚ Α.Ε. ΕΝ ΙΑΜΕΣΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2005 ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΙΕΘΝΗ ΠΡΟΤΥΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ( ΠΧΠ) Βεβαιώνεται ότι οι συνηµµένες Ενδιάµεσες Εταιρικές και Ενοποιηµένες

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2. Γενικά Οργάνωση Ελέγχου (ΙΙ) Φύλλα Εργασίας Εκθέσεις Ελέγχων

Ενότητα 2. Γενικά Οργάνωση Ελέγχου (ΙΙ) Φύλλα Εργασίας Εκθέσεις Ελέγχων Ενότητα 2 Γενικά Οργάνωση Ελέγχου (ΙΙ) Φύλλα Εργασίας Εκθέσεις Ελέγχων Φύλλα Εργασίας (Γενικά) Με τον όρο "φύλλα εργασίας" εννοούµε, το σύνολο των φύλλων που περιέχουν όλο το αποδεικτικό υλικό, το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΟΡΓΑΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Α. ΟΡΓΑΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Α. ΟΡΓΑΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Με την υπαγωγή του τομέα και της πολιτικής για την Έρευνα και την Τεχνολογία στο Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (ΥΠΔΒΜΘ), το Υπουργείο ανέλαβε

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμ.Πρωτ.: 411 Βόλος, 20 Μαΐου 2013

Αριθμ.Πρωτ.: 411 Βόλος, 20 Μαΐου 2013 Προς Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κων/νο Αρβανιτόπουλο Κοινοποίηση: 1. Πολιτική Ηγεσία 2. Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων 3. Σύμβουλο Υπουργού κ.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1: ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΥΨΟΣ ΤΟΥ ΦΙΛΕ 1.1. Ύψος του φιλέ Κεφάλαιο 2: ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ 2.1. Παίκτης µε τεχνητό πόδι

Διαβάστε περισσότερα

Ευρώπη: Μια κοινότητα αξιών

Ευρώπη: Μια κοινότητα αξιών Ευρώπη: Μια κοινότητα αξιών Είναι σηµαντικό για κάθε κάτοικο και πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) να γνωρίζει τις αξίες πάνω στις οποίες βασίζεται η Ε.Ε. σήµερα. Η πληροφόρηση αυτή προσφέρει την δυνατότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΠΑ/ΕΠ-6489/2012

ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΠΑ/ΕΠ-6489/2012 Διεύθυνση Περιφέρειας Αττικής ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΠΑ/ΕΠ-6489/2012 ΑΠΟΚΟΠΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΦΟΡΕΣ ΛΟΓΩ ΧΡΕΟΥΣ ΠΑΡΟΧΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Άρθρο 1: Αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Δασικά Οικοσυστήματα και Τεχνικά Έργα

Δασικά Οικοσυστήματα και Τεχνικά Έργα Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Δασικά Οικοσυστήματα και Τεχνικά Έργα Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΧΑΝΙΟΥ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΗΜ ΚΩΔΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥ: 12234

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΧΑΝΙΟΥ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΗΜ ΚΩΔΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥ: 12234 12234 Ένας δηµόσιος χώρος αποτελεί ένα κύτταρο στο δοµηµένο ιστό της πόλης. Δεν πρέπει µόνο να είναι ευδιάκριτος αλλά και να εντάσσεται πλήρως. Οφείλει να ανασυντάσσει την εικόνα της πόλης η οποία είναι

Διαβάστε περισσότερα

Αρµοδιότητες Αυτοτελούς Τµήµατος Δηµοτικής Αστυνοµίας

Αρµοδιότητες Αυτοτελούς Τµήµατος Δηµοτικής Αστυνοµίας Αρµοδιότητες Αυτοτελούς Τµήµατος Δηµοτικής Αστυνοµίας Το Αυτοτελές Τµήµα Δηµοτικής Αστυνοµίας είναι αρµόδιο για την αποτελεσµατική και αποδοτική άσκηση των αρµοδιοτήτων που έχουν θεσπισθεί µε το άρθρο

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή του Πλάτωνα στα Μαθηματικά

Η συμβολή του Πλάτωνα στα Μαθηματικά ΠΛΑΤΩΝ Η συμβολή του Πλάτωνα στα Μαθηματικά I. Ανδρέας Παπαϊωάννου II. Αλέξανδρος Μπαλάσκας III. Κωνσταντίνος Θούας IV.Λουκάς Σωτηρόπουλος V. Πέτρος Κορφιάτης Εισηγητής : Γεώργιος Κ. Ντόντος (ΠΕ03) Χρονικη

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ .1 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ Φτώχεια & Οικολογική Καταστροφή ΚΕΙΜΕΝΟ Είναι αναµφισβήτητο ότι το παγκόσµιο οικονοµικό σύστηµα έχει δηµιουργήσει πρωτοφανή πλούτο, ο οποίος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007 2013 «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ»

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007 2013 «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» Ενισχυόμενες δραστηριότητες Δικαιούχοι Μέτρου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007 2013 «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» ΜΕΤΡΟ 311 - ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΕ ΓΕΩΡΓΟΥΣ ΜΕΤΡΟ 311 ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΣ ΜΗ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΈΓΓΡΑΦΟ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.Ε. ΟΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΈΓΓΡΑΦΟ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.Ε. ΟΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΘΗΝΑ 15-01-2014 ΑΡ. ΠΡΩΤ.: 2270 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΈΓΓΡΑΦΟ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.Ε. ΟΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ Για τα εισοδήματα του 2013, τη φορολογία και τα πρόστιμα του 2014, ισχύουν τα εξής: Καταργείται το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΑΦΡΙΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΝΑΝΣΥ ΣΑΚΚΑ

ΕΛΑΦΡΙΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΝΑΝΣΥ ΣΑΚΚΑ ΘΕΜΑ: ΕΛΑΦΡΙΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΝΑΝΣΥ ΣΑΚΚΑ Ο σίδηρος παρά το γεγονός, ότι αποτελεί υλικό γνωστό ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους, άρχισε να χρησιµοποιείται ευρέως και ουσιαστικά σε αρχιτεκτονικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. 3.1 Εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. 3.1 Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 3.1 Εισαγωγή Η Ελληνική Προεδρία πραγµατοποιείται σε µια κρίσιµη, για την Ευρωπαϊκή Ένωση, περίοδο. Μια Ένωση που προετοιµάζει την µεγαλύτερη διεύρυνση στην

Διαβάστε περισσότερα

Σεμινάριο με θέμα : Εθελοντισμός & Δικαιώματα Παιδιού

Σεμινάριο με θέμα : Εθελοντισμός & Δικαιώματα Παιδιού Τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας Σεμινάριο με θέμα : Εθελοντισμός & Δικαιώματα Παιδιού «Καλές πρακτικές στην αποτελεσματική Διαχείριση του Εθελοντικού Δυναμικού» ΣΥΝήγορος Του Παιδιού 14-15 Ιουνίου 2012 Αθήνα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 : ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σύμφωνα με τα όσα αναλυτικά έχουν περιγραφεί στα προηγούμενα κεφάλαια της παρούσας μελέτης η κατασκευή του τμήματος «Βρύσες Ατσιπόπουλο», του Βόρειου Οδικού

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα έργου. Με την 446/15 απόφαση Δ.Σ.,συγκροτήθηκε ομάδα έργου αποτελούμενη από τους:

Ομάδα έργου. Με την 446/15 απόφαση Δ.Σ.,συγκροτήθηκε ομάδα έργου αποτελούμενη από τους: ΔΗΜΟΣ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Δήμου Τρικκαίων - 2 - Ομάδα έργου Με την 446/15 απόφαση Δ.Σ.,συγκροτήθηκε ομάδα έργου αποτελούμενη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Παραθεριστικοί Οικοδοµικοί Συνεταιρισµοί. Μελέτη Περίπτωσης του «Βραχόκηπου» ήµου Γουβών Ηρακλείου Κρήτης»

ΘΕΜΑ: «Παραθεριστικοί Οικοδοµικοί Συνεταιρισµοί. Μελέτη Περίπτωσης του «Βραχόκηπου» ήµου Γουβών Ηρακλείου Κρήτης» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΠΜΣ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Κανόνες λειτουργίας της Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας

Κανόνες λειτουργίας της Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας Τε χν ολογι κό Εκπαι δε υτι κό Ίδρυμα Λαμί ας Σχ ολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας Τμήμα Φυσικοθεραπείας Επιτροπή Ηθικής και Δεο ντολογίας Κανόνες λειτουργίας της Επιτροπής Ηθικής και Δεοντολογίας Ονομασία

Διαβάστε περισσότερα

Το Βαρόμετρο του Παρατηρητηρίου: Ποιότητα των Δημόσιων Υπηρεσιών προς Επιχειρήσεις

Το Βαρόμετρο του Παρατηρητηρίου: Ποιότητα των Δημόσιων Υπηρεσιών προς Επιχειρήσεις Παρατηρητήριο Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος Το Βαρόμετρο του Παρατηρητηρίου: Ποιότητα των Δημόσιων Υπηρεσιών προς Επιχειρήσεις Δεκέμβριος 213 Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΣ ΤΟΥΠΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Εισηγητής: Μπαστάκης

Διαβάστε περισσότερα

Τοποθέτηση Δημάρχου Γ. Πατούλη. για τεχνικό πρόγραμμα 2010

Τοποθέτηση Δημάρχου Γ. Πατούλη. για τεχνικό πρόγραμμα 2010 Τοποθέτηση Δημάρχου Γ. Πατούλη για τεχνικό πρόγραμμα 2010 Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι Η διοίκηση του Δήμου φέρνει σήμερα προς ψήφιση στο Δημοτικό Συμβούλιο το τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου Αμαρουσίου για

Διαβάστε περισσότερα

Δρ.ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ

Δρ.ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ Δρ.ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ Σκοπος μαθηματος: -ορισμος υγιεινης -αρχες υγιεινης -σκοποι υγιεινης -αποτελεσματα υγιεινης. Ορισμος της Υγιεινης: Υγιεινη είναι η επιστημη που ερευνα και μελετα τα Υγειολογικα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα, 7 Αυγούστου 2014 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΣΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΛΑΦΡΥΝΣΗΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ Το φορολογικό σύστημα αποτελεί το βασικότερο εργαλείο

Διαβάστε περισσότερα

Ευάγγελος Αυδίκος Η αµηχανία µπροστά στον τοίχο: το Πρόγραµµα και οι κοινότητες των Τσιγγάνων Γεια σας. Εγώ είµαι καινούργιος στη Θεσσαλία οι εκατέρωθέν µου καθήµενοι προϋπήρξαν εµού. Να ξεκινήσω, λοιπόν,

Διαβάστε περισσότερα

«ΣΒΒΕ Eurobank βιοµηχανία 2020: Περιφερειακή ανάπτυξη, καινοτοµία και εξωστρέφεια». Αρχική Τοποθέτηση επί της Εισήγησης

«ΣΒΒΕ Eurobank βιοµηχανία 2020: Περιφερειακή ανάπτυξη, καινοτοµία και εξωστρέφεια». Αρχική Τοποθέτηση επί της Εισήγησης «ΣΒΒΕ Eurobank βιοµηχανία 2020: Περιφερειακή ανάπτυξη, καινοτοµία και εξωστρέφεια». Θεσσαλονίκη 30 Νοεµβρίου 2009 Αρχική Τοποθέτηση επί της Εισήγησης Τάσος Σιδηρόπουλος ιευθυντής Προγραµµάτων της ΑΝΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Γιουρούκου, Ψυχολόγος Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια

Σοφία Γιουρούκου, Ψυχολόγος Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια Σοφία Γιουρούκου, Ψυχολόγος Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια Η αντίδραση στο άγχος είναι μία φυσιολογική, ζωτική αντίδραση στην απειλή. Το άγχος είναι ένα συναίσθημα δυσθυμίας που προέρχεται από την υποκειμενική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Τα οστά είναι μία στερεά μορφή του συνδετικού ιστού. Σχηματίζουν το μεγαλύτερο μέρος του σκελετού ( 205 οστά) και είναι ο κύριος στηρικτικός ιστός του σώματος. ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΥΛΙΚΟΥ: ΜΕΘΥΛ-ΑΙΘΥΛ-ΚΕΤΟΝΗ/ ΜΕΚ 1. ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΙΝ ΥΝΩΝ Κίνδυνοι για την : ανθρώπινη υγεία Ενδείξεις και : συµπτώµατα Επιδείνωση : προϋπάρχουσας ασθένειας Κίνδυνοι

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΥΤΟΣΚΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΤΗΡΙΑΚΟΥ ΚΕΛΥΦΟΥΣ

ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΥΤΟΣΚΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΤΗΡΙΑΚΟΥ ΚΕΛΥΦΟΥΣ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΥΤΟΣΚΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΤΗΡΙΑΚΟΥ ΚΕΛΥΦΟΥΣ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ ΗΛΙΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ενεργοί πολίτες για τη Μήλο οι θέσεις μας Υποψηφιότητα Αντώνη Καβαλιέρου δημοτικές εκλογές 2010 www.gia-tin-milo.net

ενεργοί πολίτες για τη Μήλο οι θέσεις μας Υποψηφιότητα Αντώνη Καβαλιέρου δημοτικές εκλογές 2010 www.gia-tin-milo.net δημοτικές εκλογές 2010 ενεργοί πολίτες για τη Μήλο οι θέσεις μας Υποψηφιότητα Αντώνη Καβαλιέρου www.gia-tin-milo.net ενεργοί πολίτες για τη Μήλο www.gia-tin-milo.net info@gia-tin-milo.net akavalieros@gia-tin-milo.net

Διαβάστε περισσότερα

Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές

Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές Στα τελευταία πέντε χρόνια έχουν καταγραφεί αρκετά περιστατικά πτώσης τμημάτων οικοδομών, κυρίως μπαλκονιών από πολυώροφες οικοδομές και είναι πραγματικά θαύμα το

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟΥ Τ.Ε.Ε.

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟΥ Τ.Ε.Ε. 1 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟΥ Τ.Ε.Ε. ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ «ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΛΑΡΙΣΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αξιοποιούμε το χαλκό με γνώμονα τον άνθρωπο

Αξιοποιούμε το χαλκό με γνώμονα τον άνθρωπο Αξιοποιούμε το χαλκό με γνώμονα τον άνθρωπο ΥΔΡΟΡΡΟΕΣ ΤΙΤΑΝΙΟΥΧΟΥ ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΥ Καινοτομία με ισχυρούς δεσμούς στην παράδοση Με το πλεονέκτημα της διαχρονικής αξίας του χαλκού και τη σιγουριά της μακροχρόνιας

Διαβάστε περισσότερα

Η αστική ευθύνη των διοικούντων Α. Ε Π για φορολογικές οφειλές έναντι του ελληνικού δηµοσίου

Η αστική ευθύνη των διοικούντων Α. Ε Π για φορολογικές οφειλές έναντι του ελληνικού δηµοσίου Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης Σχολή ιοίκησης και Οικονοµίας Τµήµα Λογιστικής Πτυχιακή Εργασία µε Θέµα: Η αστική ευθύνη των διοικούντων Α.Ε Α Ε και Ε.Π.Ε Ε Π για φορολογικές οφειλές έναντι

Διαβάστε περισσότερα

ΧΙΙΙ Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας

ΧΙΙΙ Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ΧΙΙΙ Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Στο Προτεινόμενο Σχέδιο Αξιολόγησης ο ρόλος της Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (Ε.Ε.Υ) είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Οι αρμοδιότητες της Ε.Ε.Υ έχουν αναβαθμιστεί ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 183 «για την αναθεώρηση της (αναθεωρηµένης) σύµβασης για την προστασία της µητρότητας,»

ΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 183 «για την αναθεώρηση της (αναθεωρηµένης) σύµβασης για την προστασία της µητρότητας,» ΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 183 «για την αναθεώρηση της (αναθεωρηµένης) σύµβασης για την προστασία της µητρότητας,» Η γενική Συνδιάσκεψη της ιεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, που συγκλήθηκε στη Γενεύη από το ιοικητικό

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση του ΔΙΚΤΥΟΥ Η γηραιά και γηράσκουσα Ήπειρος: Το Δημογραφικό ως θρυαλλίδα για το κοινωνικό κράτος. Η περίπτωση της Ελλάδος.

Ανάλυση του ΔΙΚΤΥΟΥ Η γηραιά και γηράσκουσα Ήπειρος: Το Δημογραφικό ως θρυαλλίδα για το κοινωνικό κράτος. Η περίπτωση της Ελλάδος. Ανάλυση του ΔΙΚΤΥΟΥ Η γηραιά και γηράσκουσα Ήπειρος: Το Δημογραφικό ως θρυαλλίδα για το κοινωνικό κράτος. Η περίπτωση της Ελλάδος. Γιάννης Μαστρογεωργίου, Διευθυντής Δικτύου 26/01/2016 2 ΔΙΚΤΥΟ για τη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ FREDERICK

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ FREDERICK ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ FREDERICK ΟΙ ΠΕΡΙ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ FREDERICK ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ του 2006 ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ (Άρθρα 43-61 του Καταστατικού Χάρτη) ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ Κανονισµός ΓΕΝΙΚΑ 1. Συνοπτικός

Διαβάστε περισσότερα

Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας ΠΟΡΙΣΜΑ

Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας ΠΟΡΙΣΜΑ Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας ΠΟΡΙΣΜΑ (ΝΟΜΟΣ 2477/1997 Συνήγορος του Πολίτη και Σώµα Ελεγκτών-Επιθεωρητών ηµόσιας ιοίκησης Άρθρο 4, Παράγραφος 6) [ΑΥΤΕΠΑΓΓΕΛΤΗ ΕΡΕΥΝΑ 6487/18-5-2001] Θέµα: ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΔΑΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ με τη μέθοδο της ομαδικής συζήτησης (focus group) Πιλοτική έρευνα - Ιούνιος 2013 ΔΕΙΓΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικό Τοπογραφικό Σχέδιο

Τεχνικό Τοπογραφικό Σχέδιο Τεχνικό Τοπογραφικό Σχέδιο Γ. Καριώτου ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΗΣ ΡΟΔΙΑΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ 2015 1 Το επιστημονικό περιεχόμενο του παρόντος βιβλίου έχει υποβληθεί σε κριτική ανάγνωση και εγκριθεί με το σύστημα των κριτών. Η κριτική ανάγνωση πραγματοποιήθηκε από

Διαβάστε περισσότερα

και ενδυόμενος με θεία αγάπη την ποδιά του ιατρού έδενε με τα γυμνά του χέρια τις πληγές των πασχόντων και έπειτα τις ασπαζόταν.

και ενδυόμενος με θεία αγάπη την ποδιά του ιατρού έδενε με τα γυμνά του χέρια τις πληγές των πασχόντων και έπειτα τις ασπαζόταν. Κάθε φορά που πάμε να μιλήσουμε για το προνοιακό έργο της Εκκλησίας μας, ο νους μας σταματά στη λέξη «φιλανθρωπία», μια λέξη τόσο όμορφη αλλά και τόσο παρεξηγημένη. Όμορφη γιατί φιλανθρωπία σημαίνει αγάπη

Διαβάστε περισσότερα

Συνοπτική Παρουσίαση. Ελλάδα

Συνοπτική Παρουσίαση. Ελλάδα Ελλάδα Συνοπτική Παρουσίαση Η θρησκευτική ελευθερία προστατεύεται από το Σύνταγμα και άλλους νόμους και πολιτικές, με κάποιους περιορισμούς. Γενικώς, η κυβέρνηση σεβάστηκε εμπράκτως τη θρησκευτική ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Αναρρίχησης Βράχου Μέσου Επιπέδου Άνοιξη 2014

Σχολή Αναρρίχησης Βράχου Μέσου Επιπέδου Άνοιξη 2014 Σχολή Αναρρίχησης Βράχου Μέσου Επιπέδου Άνοιξη 2014 Βασικός στόχος της σχολής είναι η περαιτέρω τεχνική κατάρτιση και απόκτηση εμπειριών ώστε μετά τη σχολή να μπορούν οι συμμετέχοντες αναρριχητές να πραγματοποιούν

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Πρόνοιας της Βουλής των Γερόντων για το. θέµα «Η οικονοµική κρίση, εξάλειψη της φτώχειας και κοινωνικός.

Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Πρόνοιας της Βουλής των Γερόντων για το. θέµα «Η οικονοµική κρίση, εξάλειψη της φτώχειας και κοινωνικός. Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Πρόνοιας της Βουλής των Γερόντων για το θέµα «Η οικονοµική κρίση, εξάλειψη της φτώχειας και κοινωνικός αποκλεισµός» Παρόντες: Αντώνης Πρωτοπαπάς, πρόεδρος Χριστόφορος Στυλιανού

Διαβάστε περισσότερα

Κατασκηνωτικές Σκέψεις

Κατασκηνωτικές Σκέψεις Κατασκηνωτικές Σκέψεις Αγαπητοί Γερόλυκοι, Στον καθένα και καθεµία Αρχηγό ξεχωριστά αξίζει ένα µεγάλο µπράβο γιατί για ένα ακόµα καλοκαίρι όπως τα τελευταία 101 χρόνια Λυκόπουλα, Πρόσκοποι, Ανιχνευτές

Διαβάστε περισσότερα

AMEA_ENOTHTA_3 2/12/2008 16:48 ÂÏ 1

AMEA_ENOTHTA_3 2/12/2008 16:48 ÂÏ 1 AMEA_ENOTHTA_3 2/12/2008 16:48 ÂÏ 1 AMEA_ENOTHTA_3 2/12/2008 16:48 ÂÏ 64 AMEA_ENOTHTA_3 2/12/2008 16:48 ÂÏ 65 «Επικοινωνία και Αυτισµός» Συντονίστρια: Κορίνα θεοδωρακάκη ηµοσιογράφος ρ/σ ΛΑΜΨΗ 92,3 ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Με βάση το στόχο της εργασίας που ήταν να εντοπιστούν και να παρουσιαστούν οι ποσοτικές (διαφορές βαθµολογικής απόδοσης) και οι ποιοτικές διαφορές (που αφορούν στην

Διαβάστε περισσότερα

Συµπεράσµατα από την ανάλυση συχνοτήτων στη Γεωµετρία Α Λυκείου. Για το 1 ο θέµα που αφορά τη θεωρία:

Συµπεράσµατα από την ανάλυση συχνοτήτων στη Γεωµετρία Α Λυκείου. Για το 1 ο θέµα που αφορά τη θεωρία: Συµπεράσµατα από την ανάλυση συχνοτήτων στη Γεωµετρία Α Λυκείου Για το 1 ο θέµα που αφορά τη θεωρία: Η µεγάλη πλειοψηφία των διδασκόντων (73,5) δεν επιλέγει ως ερώτηµα την διατύπωση ορισµών εκ µέρους των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟ : Ελαιοχρωµατισµοί 4 ου & 50 ου ηµοτικών ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ ΜΕΛΕΤΗΣ

ΕΡΓΟ : Ελαιοχρωµατισµοί 4 ου & 50 ου ηµοτικών ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ ΜΕΛΕΤΗΣ `ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΕΡΓΟ : Ελαιοχρωµατισµοί 4 ου & 50 ου ηµοτικών Σχολείων στην περιοχή ΤΑΛΩΣ ήµου Ηρακλείου /ΝΣΗ: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ & ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΥ ΣΤΑ ΙΟΥ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ)

Θέµα: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΥ ΣΤΑ ΙΟΥ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΤΑ (Α.Α.Η. Α.Ε. ΟΤΑ) --------------------------------------------------- ιεύθυνση: Σπύρου Μουστακλή, Παγκρήτιο Στάδιο ΑΦΜ : 998091971 Α ΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Ηράκλειο

Διαβάστε περισσότερα

4 5 6 Δεκεμβρίου 2015 Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας

4 5 6 Δεκεμβρίου 2015 Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας 7o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΕΛΙΟΥ & ΜΕΛΙΣΣΑΣ 4 5 6 Δεκεμβρίου 2015 Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας Το σταθερό μας ραντεβού για άλλη μια χρονιά θα δοθεί στο Στάδιο Ειρήνης & Φιλίας την πρώτη εβδομάδα του

Διαβάστε περισσότερα

ΧΟΤΕΛΑΪΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ ΕΙΔΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΛΗΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 29-04-2014

ΧΟΤΕΛΑΪΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ ΕΙΔΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΛΗΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 29-04-2014 ΧΟΤΕΛΑΪΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ ΕΙΔΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΛΗΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 29-04-2014 Στη Νέα Φιλαδέλφεια, σήμερα στις 29 Απριλίου 2014, ημέρα Τρίτη και ώρα 13:00, στα γραφεία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΥΠ.ΓΕΩΡΓΙΑΣ 4.9.2001

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΥΠ.ΓΕΩΡΓΙΑΣ 4.9.2001 ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΥΠ.ΓΕΩΡΓΙΑΣ 4.9.2001 ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας κ. Μπασιάκος έχει το λόγο. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Διαβάστε περισσότερα

Ο τίτλος της εργασία μας για αυτό το τετράμηνο ήταν «Πολίτες της πόλης μου, πολίτες της οικουμένης». Κλιθήκαμε λοιπόν να γνωρίσουμε καλύτερα την πόλη

Ο τίτλος της εργασία μας για αυτό το τετράμηνο ήταν «Πολίτες της πόλης μου, πολίτες της οικουμένης». Κλιθήκαμε λοιπόν να γνωρίσουμε καλύτερα την πόλη Ο τίτλος της εργασία μας για αυτό το τετράμηνο ήταν «Πολίτες της πόλης μου, πολίτες της οικουμένης». Κλιθήκαμε λοιπόν να γνωρίσουμε καλύτερα την πόλη μας και καταγράψουμε τις παρατηρήσεις μας. Αρχικά δεν

Διαβάστε περισσότερα

Το συνέδριο σας πραγματοποιείται σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τον τόπο, την οικονομία της χώρας, την κοινωνία και τον κόσμο της εργασίας.

Το συνέδριο σας πραγματοποιείται σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τον τόπο, την οικονομία της χώρας, την κοινωνία και τον κόσμο της εργασίας. ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ του ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΜΠΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ της ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. στο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ της Κ.Ε.Δ.Ε. ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012 Αγαπητοί Φίλοι, Θέλω εκ μέρους των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Διπλωματική Εργασία Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ & ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ & ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ «Αναδιάρθρωση της καλλιέργειας του καπνού : Επιχειρηµατική Καθοδήγηση για την Βιωσιµότητα των Αγροτικών Επιχειρήσεων & Προοπτικές Αρωµατικών-Φαρµακευτικών και Ενεργειακών φυτών» ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΙΩΑΝΝΟΥ, ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΔΕΦΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΓΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ 6 Ιουνίου 2012, Κτήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΟΡΕΙΑ. Αθήνα, 15 Απριλίου 2011 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 7. - Αρχηγούς Συστημάτων και Τμημάτων - Περιφερειακούς και Τοπικούς Εφόρους - Εφόρους Περιοχής

ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΟΡΕΙΑ. Αθήνα, 15 Απριλίου 2011 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 7. - Αρχηγούς Συστημάτων και Τμημάτων - Περιφερειακούς και Τοπικούς Εφόρους - Εφόρους Περιοχής ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΟΡΕΙΑ Αθήνα, 15 Απριλίου 2011 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 7 ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ.: ΘΕΜΑ: - Αρχηγούς Συστημάτων και Τμημάτων - Περιφερειακούς και Τοπικούς Εφόρους - Εφόρους Περιοχής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΕΒ 13/05/2013. ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΣΕΒ κ. ΗΜΗΤΡΗ ΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗ

ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΕΒ 13/05/2013. ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΣΕΒ κ. ΗΜΗΤΡΗ ΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗ 13/5/2013 ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΕΒ 13/05/2013 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΣΕΒ κ. ΗΜΗΤΡΗ ΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗ Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και κύριοι, Αγαπητοί φίλοι, Όλοι εµείς, εδώ, µέσα

Διαβάστε περισσότερα

Εργατικά ατυχήµατα στο δρόµο

Εργατικά ατυχήµατα στο δρόµο Εργατικά ατυχήµατα στο δρόµο ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΡΑΒΕΛΑΚΗΣ Μόνιµη Επιτροπή «Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία» Τ.Ε.Ε. Τ.Α.Κ. ρόµος ηµόσιο αγαθό Επαγγελµατίες - Ερασιτέχνες Προσεκτικοί - Απρόσεκτοι Καλοί Κακοί οδηγοί

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΝΕΡΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ-ΚΡΗΝΕΣ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΤΟΠΕΙΡΟΥ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ-ΚΡΗΝΕΣ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΤΟΠΕΙΡΟΥ ΤΟ ΝΕΡΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ-ΚΡΗΝΕΣ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΤΟΠΕΙΡΟΥ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ - ΚΡΗΝΩΝ Φυσική πηγή στον ποταµό Νέστο, στους Τοξότες Για πολλούς αιώνες οι φυσικές πηγές των λιµνών και των ποταµών αποτέλεσαν τον

Διαβάστε περισσότερα

, νηπιαγωγός info@paidikopanepistimio.gr

, νηπιαγωγός info@paidikopanepistimio.gr , νηπιαγωγός info@paidikopanepistimio.gr : Το πρόγραμμα «Ολυμπιακή Παιδεία» οργανώθηκε για τα νήπια και προνήπια του Παιδικού Πανεπιστημίου, σε συνεργασία με τους γονείς, αλλά και τους ιδιωτικούς και δημόσιους

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση της οργάνωσης «ιεθνής ιαφάνεια Ελλάς» για την εκδήλωση αυτή. Η ιεθνής ιαφάνεια, 25 χρόνια µετά την ίδρυσή της

Διαβάστε περισσότερα