Ε Ν Θ Ε Τ Ο : Η Ζ Ω Η Κ Α Ι Τ Ο Ε Ρ Γ Ο Τ Ο Υ Α Λ Μ Π Ε Ρ Τ Α Ϊ Ν Σ ΤΑ Ϊ Ν

Transcript

1 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 46 ΜΑΪΟΣ 2010 Ε Ν Θ Ε Τ Ο : Η Ζ Ω Η Κ Α Ι Τ Ο Ε Ρ Γ Ο Τ Ο Υ Α Λ Μ Π Ε Ρ Τ Α Ϊ Ν Σ ΤΑ Ϊ Ν Ε π ι σ τ ή μ η, Έ ρ ε υ ν α κ α ι Α ν ά π τ υ ξ η σ τ η ν Κ ύ π ρ ο : Π ρ ο ο π τ ι κ έ ς κ α ι Π ρ ο κ λ ή σ ε ι ς Ανδρέα Δημητρίου, Υπουργoύ Παιδείας και Πολιτισμού ISSN Η έρευνα στην Κύπρο μέχρι την ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου πρώτα και των άλλων Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Ιδρυμάτων πιο πρόσφατα ήταν πολύ περιορισμένη. Εξάλλου, πολύ σημαντική ήταν η ίδρυση του ΙΠΕ το Μέσα στις δύο αυτές δεκαετίες έγιναν μεγάλες επιτυχίες. Αποκτήσαμε ερευνητική κοινότητα, οικοδομήσαμε κάποιες υποδομές, στήθηκαν θεσμοί που στήριξαν και μπορούν να κατευθύνουν την έρευνα και αναπτύχθηκαν συνεργασίες με ξένα ιδρύματα. Τα αποτελέσματα άρχισαν να φαίνονται την τελευταία εικοσαετία, κατά την οποία δημοσιεύτηκαν χιλιάδες άρθρα και βιβλία σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και εκδοτικούς οίκους και η εξωτερική χρηματοδότηση για την έρευνα άρχισε να υπερβαίνει σε ετήσια βάση σημαντικά την κρατική χρηματοδότηση. Έχουμε, όμως, μεγάλο δρόμο να διανύσουμε. Κανένα από τα Πανεπιστήμια δεν είναι ακόμα στα καλύτερα χίλια Πανεπιστήμια του κόσμου. Κανένας ερευνητής μας δεν είναι στους καλύτερους δέκα του κόσμου της ερευνητικής του περιοχής. Δεν έχουμε πολλές πατέντες που μεταφράζουν την επιστημονική γνώση σε υπηρεσίες και προϊόντα. Η κοινωνία έχει ακόμη τις αμφιβολίες και τις επιφυλάξεις της για το ρόλο της έρευνας στην ανάπτυξη της χώρας, ίσως γιατί δεν είδε ακόμη τις ψηλές επιδόσεις που αναφέρονται πιο πάνω. Έχουμε όλοι τη βούληση να κινηθούμε μπροστά με γρήγορους ρυθμούς. Η πολιτεία επενδύει μεγάλα πόσα για την έρευνα και τη λειτουργία των Πανεπιστημίων και των ιδρυμάτων (η συνολική δαπάνη για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα θα φτάσει τα 170 εκ. μέσα στο 2010) που είναι περίπου το 17% του προϋπολογισμού του ΥΠΠ, επεκτείνει και αναδιοργανώνει ιδρύματα και θεσμούς και ζητά τη βοήθεια της πανεπιστημιακής κοινότητας συχνά. Τα ιδρύματα δικαίως ζητούν τη διάκριση, την ανάπτυξη και την αξιοποίησή τους και η κοινωνία αναμένει όλο και περισσότερα από όλους, πολιτεία και ακαδημαϊκή κοινότητα, για χάρη της ευημερίας και της ποιότητας ζωής των πολιτών της. Ο δρόμος, όμως, δεν είναι εύκολος, γιατί υπάρχουν πολλές προκλήσεις τις οποίες πρέπει να ξεπεράσουμε. Θα τις αναφέρω πιο κάτω: Προκλήσεις Μια αδυναμία της χώρας μας είναι το μικρό μας μέγεθος. Αυτό περιορίζει πολύ τη δυνατότητά μας να δημιουργήσουμε τις αναγκαίες κρίσιμες μάζες και να βρούμε εύκολα κορυφαίους επιστήμονες στους διάφορους τομείς της επιστήμης που είναι αναγκαίες για μεγάλες επιστημονικές επιδόσεις. Αυτή η αδυναμία μπορεί να κρατήσει το σύστημα σε καχεξία και εσωστρέφεια. Πρέπει, επομένως, να έχουμε επιθετική πολιτική επέκτασης που επιτρέπει την προσέλκυση ικανών ακαδημαϊκών και ερευνητών από τον ευρύτερο ελληνικό χώρο αλλά και από άλλες χώρες. Το παράδειγμα της λειτουργίας του Ινστιτούτου Κύπρου είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορούμε να υπερβούμε την αδυναμία του μικρού μεγέθους. Μικρή παράδοση, άγνοια και ανασφάλεια στην κοινωνία ως προς τις λειτουργίες και τις ιδιομορφίες της επιστήμης. Για λόγους που όλοι κατανοούμε, ένα μέρος της κοινωνίας και της πολιτικής ηγεσίας ήταν εξαρχής φοβικό και επιθετικό εναντίον της πανεπιστημιακής κοινότητας και των παρεμβάσεών της. Αυτή η στάση σήμερα χαρακτηρίζεται ως κριτική στο πλαίσιο της δημοκρατίας μας από αυτούς που την εκδηλώνουν. Στην πραγματικότητα, όμως, συχνά δημιουργεί θεσμικούς περιορισμούς στη λειτουργία της πανεπιστημιακής κοινότητας που την οδηγούν στην εσωστρέφεια και την απόσυρση. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί το σταύρωμα του προϋπολογισμού του Πανεπιστημίου Κύπρου και η κριτική για δήθεν ατασθαλίες που ουδέποτε αποδεικνύονται. Η αντιμετώπιση των δυσκολιών που προέρχονται από αυτή τη στάση μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη θεσμική θωράκιση των ιδρυμάτων και των ερευνητών, ώστε να επιτελούν με ασφάλεια το ρόλο τους αλλά και ταυτόχρονα να λογοδοτούν σε καθιερωμένα θεσμικά πλαίσια για τις επιδόσεις τους. Έλλειψη θεσμών και μηχανισμών στο κράτος αλλά και στους ιδιωτικούς φορείς για την αξιοποίηση της γνώσης που ήδη υπάρχει για τη λύση των δικών της προβλημάτων. Η ίδρυση των Πανεπιστημίων μας βασίστηκε, σε μεγάλο βαθμό, στις ανάγκες μας για προπτυχιακές σπουδές παρά στη δημιουργία πυρήνων έρευνας προσανατολισμένων προς τη λύση συγκεκριμένων προβλημάτων. Αυτό, χωρίς να είναι απαραίτητα κακό από μόνο του, εξηγεί, μαζί με το μικρό μας μέγεθος, γιατί δεν έχουμε σε όλους τους τομείς ερευνητικές ομάδες που μπορούν άμεσα να προσφέρουν λύσεις. Τώρα που έφτασε το πλήρωμα του χρόνου, πρέπει να συζητήσουμε ποιες είναι οι ομάδες αυτές τις οποίες χρειαζόμαστε ως κοινωνία. Εξάλλου, το γεγονός ότι οι ερευνητές μας στη συντριπτική τους πλειοψηφία ζούσαν και εργάζονταν στο εξωτερικό πριν έλθουν στην Κύπρο έχει ως αποτέλεσμα ότι συχνά έχουν ως προτεραιότητα τα προβλήματα και την έρευνα που τους απασχολούσαν στο εξωτερικό, παρά τα ΑΡΘΡΟ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΑΝΩΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 3 ΜΕΣΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 7 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 14 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ 19 αναλυτικα προγραμματα 21 ευρωπαϊκα και διεθνη θεματα 22 κεντρο εκπαιδευτικησ ερευνασ και αξιολογησησ 24 κεντρο επιστημονικων ερευνων 25 ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ 27 ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ 28 ΕΘΝΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΥΡΥΔΙΚΗ 29 ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΑ 30 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 31 σπιτι της κυπρου στην αθηνα 34

2 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Επιστήμη, Έρευνα και Ανάπτυξη στην Κύπρο: Προοπτικές και Προκλήσεις προβλήματα και την έρευνα που θα ήταν προτεραιότητα του τόπου. Το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας είχε ένα ρόλο στον προσανατολισμό της έρευνας προς τις ανάγκες του τόπου, αλλά οι υπόλοιποι φορείς του κράτους δεν ακολούθησαν. Προτείνω, συνεπώς, τη δημιουργία μικτών ομάδων από στελέχη σε κάθε υπηρεσία του κράτους και σχετικούς πανεπιστημιακούς που θα διαμορφώσουν πολιτικές και πλαίσια αξιοποίησης της έρευνας για το καλό της κάθε υπηρεσίας. Προσφέρω ως παράδειγμα τον τρόπο με τον οποίο δούλεψε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Οι επιτροπές που ετοίμασαν τα νέα αναλυτικά προγράμματα είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς η ακαδημαϊκή κοινότητα μαζί με αυτούς που εφαρμόζουν τη γνώση μπορούν να λύσουν μεγάλα προβλήματα σε ένα σημαντικό δημόσιο τομέα. Άλλο παράδειγμα είναι το Επιστημονικό Συμβούλιο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και το νεοϊδρυθέν Συμβούλιο Εξετάσεων. Έλλειψη παραγωγικής βιομηχανίας και υποδομών που να χρειάζονται την έρευνα. Οι χώρες που έχουν μεγάλη επιστήμη είναι χώρες που έχουν μεγάλα προβλήματα και μεγάλες βιομηχανίες που αναζητούν λύσεις σε αυτά, έστω για τη διατήρησή τους και την αύξηση του κέρδους τους. Η σημερινή βιομηχανία της υγείας (με τις φαρμακοβιομηχανίες, τις βιομηχανίες ιατρικών οργάνων και τις σχετικές υπηρεσίες) αποτελούν μεγάλη πίεση στην ερευνητική κοινότητα των βιοϊατρικών επιστημών για να παράγουν γνώσεις χρήσιμες για τη βιομηχανία αυτή. Παρομοίως, η πολύ σύγχρονη βιομηχανία της πληροφόρησης ασκεί μεγάλη πίεση στην ερευνητική κοινότητα της πληροφορικής για να παράγει σχετική γνώση. Εμείς δεν έχουμε τη βιομηχανία αυτή. Συνεπώς, πρέπει να αξιοποιήσουμε ό,τι έχουμε αλλά και να δημιουργήσουμε τα κίνητρα και το πλαίσιο για τους δικούς μας ερευνητές, ώστε να διασυνδεθούν με την ξένη βιομηχανία. Το παράδειγμα της Ελλάδας που ανακάλυψε μια νέα μορφή κατάλυσης που ήδη αξιοποιείται από ξένη αυτοκινητοβιομηχανία είναι καλό παράδειγμα. Βασική και Εφαρμοσμένη Έρευνα Υπάρχουν δύο ευρύτερα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν προκειμένου να ξέρουμε πώς θα βαδίσουμε. Το ένα αφορά την πολυσυζητημένη σχέση βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας. Έχουμε δηλαδή την πολυτέλεια να χρηματοδοτούμε βασική έρευνα, η ενδεχόμενη χρήση της οποίας μπορεί να μην είναι άμεση, να απέχει πολύ στο χρόνο ή να μην είναι καν δυνατή στην Κύπρο; Υπό τους όρους που έθεσα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων πιο πάνω, η βασική έρευνα δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ο μόνος τρόπος για να διατηρηθεί μια υψηλού επιπέδου ερευνητική κοινότητα σε εγρήγορση και υψηλό επίπεδο λύσης προβλημάτων, ώστε να παρέχει το πλαίσιο για τη δραστηριότητα των εφαρμοσμένων ερευνητών και ιδέες για τη λύση πρακτικών ζητημάτων ή προβλημάτων. Το αξίωμα είναι απλό: χωρίς βασική έρευνα δεν μπορεί να υπάρξει εφαρμοσμένη έρευνα. Αρκεί μόνο να έχουμε όλους τους αναγκαίους μηχανισμούς αξιοποίησής της. Το δεύτερο ερώτημα αφορά τις προτεραιότητες. Ποιους τομείς έρευνας πρέπει να αναπτύξουμε; Πού πρέπει να επενδύσουμε; Μπορούμε να επενδύσουμε σε όλους τους τομείς; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό έχει δύο επίπεδα. Συγκεκριμένα σε ένα πρώτο επίπεδο πρέπει να επενδύσουμε σε όλους τους τομείς. Δεν νοείται σύγχρονη επιστημονική κοινότητα χωρίς δομές και λειτουργίες σε οποιουσδήποτε από τους κύριους τομείς της επιστήμης και της γνώσης. Δηλαδή τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τις κοινωνικές επιστήμες, τις θετικές επιστήμες και τις επιστήμες της μηχανικής. Η κάθε μια από αυτές συμβάλλει με διαφορετικό τρόπο στην αποτελεσματικότητα της κοινωνίας να αναλάβει τα προβλήματά της και να σχεδιάζει λύσεις. Για παράδειγμα, χωρίς καλλιέργεια των ανθρωπιστικών επιστημών θα λείπει η δυνατότητα να παράγουμε και να κατανοούμε τον πολιτισμό μας και να κατανοούμε τον πολιτισμό των άλλων. Συνεπώς, θα κινδυνεύσουμε να μείνουμε εκτός εποχής ακόμα και ως προς τις τεχνικές επιστήμες. Χωρίς καλλιέργεια των κοινωνικών επιστημών θα έχουμε δυσκολία να διαχειριστούμε τα περίπλοκα προβλήματα που έχουν οι σύγχρονες κοινωνίες. Αν, όμως, δε λύνουμε τα προβλήματα η ποιότητα της ζωής υποβαθμίζεται, με αποτέλεσμα όλες οι άλλες δραστηριότητες να πάσχουν. Χωρίς καλλιέργεια των τεχνικών επιστημών και των επιστημών μηχανικής μένουμε έξω από την έρευνα που οδηγεί άμεσα στην παραγωγή αγαθών και προϊόντων. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να ενισχύσουμε εξίσου όλους τους τομείς. Για αυτό, πρέπει να επιλεχθούν τομείς προτεραιότητας σε κάθε έναν από τους πιο πάνω κύριους τομείς και αυτοί να ενισχυθούν. Επίσης, πρέπει να ενισχύσουμε τη διεπιστημονική έρευνα. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα να μεταφέρεται πρόοδος από τον ένα τομέα στον άλλο. Παράλληλα, η διεπιστημονική έρευνα είναι πιο γόνιμη στη δημιουργία νέων ιδεών και καινοτομίας. Αναμένεται από τα νέα συμβούλια για την έρευνα να μας οδηγήσουν προς τις κατευθύνσεις αυτές. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χροστόφιας με όλες του τις ιδιότητες υπήρξε αρωγός και προστάτης των Πανεπιστημίων, των ανθρώπων του Πνεύματος και του Πολιτισμού. Εξακολουθεί σήμερα να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Βεβαιώ ότι με τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης, η στάση αυτή του Προέδρου προστάτεψε ιδρύματα και θέσεις πολλές φορές. Δείχνει ξεκάθαρα σε όλους ότι η έρευνα και η ερευνητική κοινότητα αποτελούν μια από τις κύριες προτεραιότητες μας για την έξοδο από την κρίση και τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας μας. Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης Το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης αποτελεί το πλαίσιο αμοιβαίας δέσμευσης μεταξύ Πολιτείας και Κυπριακής Βιβλιοθήκης για άμεση αναβάθμιση του ρόλου της Κυπριακής Βιβλιοθήκης. Παράλληλα συνιστά οδηγό και κείμενο βάσης για την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων για την έναρξη συγκεκριμένων δράσεων και λειτουργιών με άμεσα, ορατά και μετρήσιμα αποτελέσματα Σταδιακά, από το πρώτο έτος εφαρμογής του σχεδίου και μέχρι το τέλος της πενταετίας η Κυπριακή Βιβλιοθήκη προβλέπεται να έχει εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις σε πόρους, θεσμικό πλαίσιο αρμοδιότητες και δραστηριότητες, ώστε να καταστεί αντάξια της Κύπρου και ισάξια των ομόλογων Ευρωπαϊκών Εθνικών Βιβλιοθηκών. Εντός της πενταετίας , η Κυπριακή Βιβλιοθήκη θα καταστεί «Κλασσική Εθνική Βιβλιοθήκη» με πρώτιστη αποστολή τη συγκέντρωση και διατήρηση της πνευματικής κληρονομιάς της γραμματειακής παραγωγής της χώρας και της διεθνούς παραγωγής που αναφέρεται ή αφορά στην Κύπρο. Η Κυπριακή Βιβλιοθήκη θα αναλάβει δραστηριότητες σε συνεργασία με άλλες κατηγορίες βιβλιοθηκών της Κύπρου και του εξωτερικού, ώστε να αναδειχθεί στην επόμενη πενταετία σε «Σύγχρονη Εθνική Βιβλιοθήκη» ανάπτυξης υποδομών για βιβλιοθήκες, όπου η έμφαση δίνεται στο συντονισμό, τη διευκόλυνση, την καθοδήγηση και την προσφορά υπηρεσιών προς βιβλιοθήκες. Στο Σχέδιο τεκμηριώνεται η ανάγκη ενίσχυσης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης σε: στελέχωση, εξοπλισμό, υποδομές, προσβάσεις, προϋπολογισμό, νομικό καθεστώς, κτηριακό, τεχνογνωσία, συνεργασίες. Προτείνονται συγκεκριμένες μετρήσεις μεγεθών, συγκριτικές 2

3 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ αποτιμήσεις και Βασικοί Δείκτες Απόδοσης που θα διευκολύνουν την αυτοαξιολόγηση και την ανάληψη βελτιωτικών δράσεων αλλά και την αιτιολόγηση της χρηματοδότησης από το Υπουργείο Παιδείας. Περιλαμβάνεται αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης με βάση τις λειτουργίες και τις δραστηριότητες που θα αναλαμβάνει κάθε χρόνο η Κυπριακή Βιβλιοθήκη. Προτείνεται σταδιακή αύξηση των διατιθέμενων πόρων ώστε αφενός να απορροφηθούν χωρίς προβλήματα οι αυξανόμενοι πόροι και αφετέρου να μειωθεί το χάσμα μεταξύ Κυπριακής Βιβλιοθήκης και Ευρωπαϊκών Εθνικών Βιβλιοθηκών. Το κόστος για την εξαετία εκτιμάται σε 6.5 εκατ. ευρώ Προβλέπεται πρόσληψη είκοσι περίπου επιστημόνων πληροφόρησης και άλλων ειδικοτήτων. Το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σύστημα και έναν ενιαίο χώρο βιβλιοθηκών, στον οποίο η αναβαθμισμένη Κυπριακή Βιβλιοθήκη θα αποτελεί σημαντική συνιστώσα. Για την επιτυχή υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης είναι απαραίτητη η υποστήριξη όλων των εμπλεκόμενων και συνεργαζόμενων βιβλιοθηκών και φορέων. ΑΝΩΤΕΡΗ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Τι πρέπει να επιτύχει και τι να αποφύγει ο Νόμος Πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση στην Κύπρο Χαιρετισμός Υπουργού 16 Απριλίου 2010 Στο πλαίσιο της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης, που αποτελεί κύριο στόχο της εκπαιδευτικής πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, κρίθηκε ότι πρέπει να προωθηθεί ο εκσυγχρονισμός και η ενοποίηση της νομοθεσίας που αφορά τα Δημόσια και Ιδιωτικά Πανεπιστήμια σε ένα ενιαίο Νόμο Πλαίσιο για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Κύπρο. Σκοπός του εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας είναι να καταστήσει τη διοίκηση και τη λειτουργία των Πανεπιστημίων πιο ευέλικτη και πιο αποτελεσματική και να τους δώσει τη δυνατότητα να αναπτύξουν νέες εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της εποχής και της κοινωνίας. Ο εκσυγχρονισμός και η ενοποίηση της νομοθεσίας είναι αναγκαία για τους πιο κάτω λόγους: I. Σήμερα υπάρχουν τέσσερις ξεχωριστοί νόμοι για τα Πανεπιστήμια που σε κάποια σημεία διαφέρουν ή συγκρούονται μεταξύ τους. Πρέπει επομένως να δημιουργηθεί ένα ενιαίο, συνεκτικό και συνεπές νομικό πλαίσιο που να επιτρέπει στα Πανεπιστήμια να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. II. Στα είκοσι χρόνια της ύπαρξης Πανεπιστημίων στην Κύπρο ψηφίστηκε μεγάλος αριθμός Κανονισμών που πρέπει να συγχωνευθούν με τη νομοθεσία, ώστε να επιτρέψουν την αναγκαία ευελιξία στα Πανεπιστήμια. III. Η ύπαρξη δημόσιων και ιδιωτικών Πανεπιστημίων επιβάλλει τη διαμόρφωση του αναγκαίου πλαισίου που θα διασφαλίσει, αφενός, το επίπεδο σπουδών και έρευνας που πρέπει να υπάρχει σε όλα τα Πανεπιστήμια και, αφετέρου, να επιτρέψει την ύπαρξη ιδιομορφιών που εμπλουτίζουν το πεδίο της Πανεπιστημιακής μας εκπαίδευσης. IV. Ο στόχος της ανάδειξης της Κύπρου σε περιφερειακό κέντρο Πανεπιστημιακών Σπουδών χρειάζεται ειδικές ρυθμίσεις που δεν υπάρχουν στη νομοθεσία. V. Η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στα Πανεπιστήμιά μας να λειτουργήσουν αποτελεσματικά στο ευρωπαϊκό περιβάλλον και να ενταχθούν όσο γίνεται καλύτερα στο δίκαιο των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων. Τον Απρίλιο του 2008 ορίστηκε η Ad Hoc Επιτροπή που ανέλαβε το έργο της ετοιμασίας ενός Νόμου Πλαισίου για την Ανώτερη Εκπαίδευση στην Κύπρο. Αφού λήφθηκε υπόψη η εμπειρία που έχουν στην Ανώτερη εκπαίδευση της Κύπρου, ορίστηκαν ως μέλη της Ad Hoc Επιτοπής οι ακόλουθοι: I. Καθηγητής Σταύρος A. Ζένιος, Πρύτανης Πανεπιστημίου Κύπρου, Πρόεδρος της επιτροπής II. Καθηγήτρια Ελπίδα Κεραυνού Παπαηλιού, Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής III. Καθηγητής Πάνος Ραζής, Πρόεδρος Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου IV. Καθηγητής Αντρέας Ορφανίδης, Πρύτανης Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου V. Καθηγητής Γιώργος Φιλοκύπρου, Πρόεδρος Επιτροπής Αξιολόγησης Ιδιωτικών Πανεπιστημίων VI. Καθηγητής Κώστας Παπανικόλας, Πρόεδρος Ινστιτούτου Κύπρου VII. Αντρέας Χριστοφίδης, Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών Πανεπιστημίου Κύπρου VIII. Δρ Αντρέας Μαλλούππας, Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου. Η Επιτροπή συνεπικουρείτο από Γραμματεία που αποτελείται από τον κ. Ευστάθιο Μιχαήλ, Διευθυντή Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης και άλλους λειτουργούς της Διεύθυνσης Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η Ad Hoc Επιτροπή στις 23 Δεκεμβρίου 2009, παρέδωσε στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού την εισήγησή της για τις πρόνοιες που πρέπει να περιλαμβάνονται στο Νόμο Πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση στην Κύπρο. Η εισήγηση αυτή αναδεικνύει το σημαντικό ρόλο που έχουν να διαδραματίσουν τα Πανεπιστήμια της χώρας μας, τόσο τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά, οριοθετεί τα θέματα που καλύπτονται δια Νόμου και περιέχει πρόνοιες για Κανονισμούς ή Κανόνες που θα ρυθμίζουν τα υπόλοιπα θέματα στα πλαίσια της αυτονομίας των Πανεπιστημίων αλλά με τρόπο που να ασκείται επαρκής πολιτειακός έλεγχος. Τα χαρακτηριστικά που διέπουν τη βασική φιλοσοφία του προτεινόμενου Νόμου Πλαισίου είναι τα εξής: Οριοθετείται, διασφαλίζεται και κατοχυρώνεται η αυτονομία των Πανεπιστημίων. Κατοχυρώνονται οι μηχανισμοί λογοδοσίας των Πανεπιστημίων και του ελέγχου της ποιότητας των προσφερόμενων προγραμμάτων σπουδών, διασφαλίζοντας έτσι το δημόσιο αγαθό της παιδείας. Αναδεικνύονται τα Συμβούλια των Πανεπιστημίων ως όργανα που εγκρίνουν Κανόνες λειτουργίας των ιδρυμάτων τους, στα πλαίσια του Νόμου αλλά και με την απαιτούμενη ευελιξία. Δημιουργείται Συμβούλιο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ως Επιστημονικό Συμβούλιο που διευκολύνει τη χάραξη και εφαρμογή πολιτικής από την Πολιτεία σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια. 3

4 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Αναβαθμίζεται η οργανωτική δομή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού με τη δημιουργία Τμήματος Ανώτερης Εκπαίδευσης και Έρευνας. Ενθαρρύνεται η διεθνοποίηση των Πανεπιστημίων και υιοθετούνται ευρωπαϊκά πρότυπα Εταιρικής Διακυβέρνησης όπως επίσης και η Ευρωπαϊκή Χάρτα του Ερευνητή. Το προτεινόμενο κείμενο είναι μία απόπειρα σκιαγράφησης ενός ριζικά νέου νόμου πλαισίου για τα κυπριακά πανεπιστήμια. Απέχει πολύ από το να είναι ολοκληρωμένο και πιθανότατα περιέχει νομικές και νομοτεχνικές αδυναμίες. Δεν είναι μία πρόταση που μπορεί να υλοποιηθεί άμεσα. Χρειάζεται προετοιμασία: να συζητηθεί πλατιά μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα, να δουλευτεί συλλογικά, να εξεταστούν όλες οι λεπτομέρειες, να προβλεφθούν όλες οι επιπτώσεις και τα πιθανά προβλήματα. Υπάρχουν θέματα ως προς τα οποία κάποιος μπορεί να διαφωνήσει εξαρχής, όπως είναι το διοριστικό σύστημα των πρυτανικών αρχών για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Το Υπουργικό Συμβούλιο αλλά και εγώ προσωπικά διαφωνούμε με την πρόταση αυτή. Στην πορεία του δημόσιου διαλόγου είμαι βέβαιος ότι θα καταλήξουμε σε ευρεία συναίνεση για τις προτάσεις που θα υιοθετηθούν. Η εισήγηση της Αd Hoc Επιτροπής συζητήθηκε ήδη στο Συμβούλιο Ανώτατης Εκπαίδευσης και στο Υπουργικό Συμβούλιο. Έκτοτε έχει αρχίσει ο διάλογος για το Νόμο Πλαίσιο της Ανώτατης Εκπαίδευσης της Κύπρου και πρέπει να συνεχιστεί προς την κατεύθυνση μιας εκ βάθρων αναμόρφωσης του πανεπιστημιακού μας συστήματος. Σε αυτό το πλαίσιο κατατίθεται δημόσια η παρούσα πρόταση. Ευχαριστώ θερμά όσους έκαναν ήδη σχόλια στην πρώτη εκδοχή του κειμένου και προσκαλώ την ακαδημαϊκή κοινότητα και όλους τους κοινωνικούς εταίρους να συμμετάσχουν στο δημόσιο διάλογο για το Νόμο Πλαίσιο της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Περαιτέρω σχόλια και εισηγήσεις είναι ευπρόσδεκτα από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω θερμά τα μέλη της Ad Ηoc Επιτροπής για το αξιόλογο έργο που επιτέλεσαν και τους καλώ, αφού λάβουν υπόψη τα απορρέοντα από τη σημερινή Ημερίδα, να προβούν σε τυχόν τροποποιήσεις του Νόμου Πλαισίου. Ευχαριστώ επίσης και τους ομιλητές της Ημερίδας, ιδιαίτερα στους προσκεκλημένους από το εξωτερικό: κύριους Thomas Esterman, Ξενοφώντα Κοντιάδη και Ιωάννη Πυργιωτάκη. Επίσης τα θερμά μου συγχαρητήρια στην επιστημονική και οργανωτική επιτροπή που ανέλαβαν τη διοργάνωση αυτής της Ημερίδας. Τέλος, διαβεβαιώνω ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με όλες του τις ιδιότητες υπήρξε αρωγός και προστάτης των Πανεπιστημίων, των ανθρώπων του Πνεύματος και του Πολιτισμού και στηρίζει με κάθε τρόπο τις προσπάθειες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης της Κύπρου. Τέταρτη φάση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος TEMPUS Το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Πρόγραμμα TEMPUS IV, (Trans-European Mobility Scheme for Universities Studies), αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά διευρωπαϊκά προγράμματα συνεργασίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μεταξύ αυτών που διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ειδικότερα το γραφείο EACEA (The Education, Audiovisual and Culture Executive Agency). Στόχος του προγράμματος είναι η μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω διεθνούς συνεργασίας. Ειδικότερα, το πρόγραμμα συμβάλλει στην προώθηση της σύγκλισης με τις εξελίξεις που απορρέουν από τη Στρατηγική της Λισαβόνας και τη Διαδικασία της Μπολόνια στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με την προώθηση πολυμερών συνεργασιών με επίκεντρο τη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό στα προγράμματα σπουδών, στην οργάνωση και διοίκηση των ιδρυμάτων και στις εισροές κονδυλίων και τη χρηματοδότηση γενικότερα. Η τέταρτη φάση του Προγράμματος, το TEMPUS IV, καλύπτει την περίοδο Ο ετήσιος προϋπολογισμός του Προγράμματος είναι περίπου ,00 (πενήντα-τρία εκατομμύρια ευρώ), ενώ οι εγκεκριμένες δράσεις και έργα μπορεί να χρηματοδοτηθούν από 0.5 εκατ. (μισό εκατομμύριο ευρώ) μέχρι 1.5 εκατ. (ενάμιση εκατομμύρια ευρώ). Το Πρόγραμμα είναι ανοικτό για Ιδρύματα και Αρχές Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και για οργανισμούς και επιχειρήσεις που συνδέονται με την Ανώτερη εκπαίδευση. Οι υποψήφιοι πρέπει να είναι νομικά πρόσωπα νομίμως συσταθέντα εδώ και τουλάχιστον 5 έτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στις χώρες-εταίρους του προγράμματος. Μπορούν να συμμετέχουν ως εταίροι/συνδικαιούχοι διάφοροι φορείς, όπως ιδρύματα και οργανισμοί τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και μη ακαδημαϊκοί φορείς και οργανισμοί όπως μη κυβερνητικές οργανώσεις, επιχειρήσεις, βιομηχανίες και δημόσιες αρχές. Πρέπει να σημειωθεί ότι για τα Διαρθρωτικά Μέτρα του TEMPUS απαιτείται μια πρόσθετη προϋπόθεση σύμφωνα με την οποία πρέπει να συμμετέχει στο σχέδιο ως εταίρος και το Υπουργείο (τριτοβάθμιας) εκπαίδευσης της χώρας. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας ενημερώνει τακτικά τα Ιδρύματα και πρόσφατα απέστειλε λεπτομερή ενημερωτική εγκύκλιο σε όλα τα πανεπιστήμια και τις ΙΣΤΕ και όρισε τον Ανώτερο Λειτουργό Εκπαίδευσης στη Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης Δρα Πανίκο Γιωργούδη, ως υπεύθυνο του Εθνικού Γραφείου TEMPUS ( pgiorgoudes@moec.gov.cy και τηλ. επικοινωνίας ). Στις 17 Μαρτίου 2010 τα Εθνικά γραφεία TEMPUS των κρατών-μελών της Ε.Ε πραγματοποίησαν σύσκεψη στις Βρυξέλλες για την προώθηση του προγράμματος. Συμμετοχή της Κύπρου στο «Euro-med Marketplace Innovation Forum» Στο πλαίσιο της προσπάθειας για την προβολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Κύπρου στο εξωτερικό αλλά και της προβολής του ερευνητικού έργου που επιτελείται στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και στα ερευνητικά κέντρα του τόπου μας, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού συμμετείχε στο «Euro-med Marketplace Innovation Forum» που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο μεταξύ 25 και 28 Ιανουαρίου Το ΥΠΠ έλαβε μέρος στο συγκεκριμένο φόρουμ λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στην περιοχή της Ευρωμεσογειακής ζώνης, ειδικότερα στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας, στο πλαίσιο του στόχου για εγκαθίδρυση της χώρας μας ως διεθνούς και περιφερειακού κέντρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού κοινοποίησε την πρόθεσή του να συμμετάσχει στο «Euromed Innovation Marketplace Forum» και κάλεσε όσα ιδρύματα/υπηρεσίες επιθυμούν να συμμετάσχουν μαζί με το Υπουργείο να το ενημερώσουν σχετικά. Οι υπηρεσίες/οργανισμοί που τελικά εκπροσωπήθηκαν στο Περίπτερο του ΥΠΠ είναι οι ακόλουθοι: Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Πανεπιστήμιο Φρέντερικ και Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής. Όλα τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα παρουσίασαν την εκπαιδευτική και ερευνητική τους δραστηριότητα και δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ανταλλάξουν απόψεις για θέματα έρευνας με την προοπτική δημιουργίας συνεργασιών μεταξύ ερευνητικών φορέων. 4

5 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ Η Έρευνα ως Μοχλός Οικονομικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης στην Κύπρο Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού διοργάνωσε με επιτυχία την Ημερίδα με θέμα «Η Έρευνα ως Μοχλός Οικονομικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης στην Κύπρο» την Παρασκευή, 5 Μαρτίου 2010, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, που είχε ως βασικό στόχο την ενημέρωση της κυπριακής πολιτείας, και κοινωνίας γενικότερα, για τη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα στην Κύπρο. Την ημερίδα τίμησε με την παρουσία του o Εξοχότατος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Δημήτρης Χριστόφιας, o οποίος απηύθυνε χαιρετισμό, ενώ παρευρέθηκαν Βουλευτές, καθώς επίσης άλλοι πολιτειακοί παράγοντες και φορείς που εμπλέκονται με την Έρευνα. Στο χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ανάμεσα σε άλλα ανέφερε ότι αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι η έρευνα αποτελεί κινητήριο δύναμη για την πρόοδο του ανθρώπου και των σύγχρονων κοινωνιών ενώ η ανάγκη για γρήγορη έξοδο από την παγκόσμια οικονομική κρίση, καθιστά ακόμα πιο σημαντική την επένδυση στον τομέα της έρευνας. Πρόσθεσε, επίσης, ότι έχοντας πλήρη επίγνωση της μεγάλης σημασίας που έχει για τον τόπο η πανεπιστημιακή εκπαίδευση και η έρευνα, λαμβάνονται σταδιακά στοχευμένα μέτρα, με απώτερο στόχο να μετατραπεί η Κύπρος σε ένα ποιοτικό και αναβαθμισμένο περιφερειακό κέντρο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας. Βασική επισήμανση των επίσημων ομιλητών της Ημερίδας είναι το γεγονός ότι η ποιοτική έρευνα αποτελεί το κύριο συστατικό για να ανταποκριθούν οι κοινωνίες στις σύγχρονες προκλήσεις και ανάγκες. Ειδικότερα για την Κύπρο, η επένδυση στην πανεπιστημιακή παιδεία και έρευνα αποτελεί αναγκαιότητα, η οποία θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη στην κοινωνία και την οικονομία μας σε τομείς όπως πχ η υγεία, η τουριστική βιομηχανία, η τεχνολογία, η ενέργεια, το περιβάλλον, κ. Παρόλα αυτά, όπως αναφέρθηκε στην Ημερίδα, για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων μέσω των επενδύσεών μας στην έρευνα, χρειάζεται ακόμη πιο έντονη προσπάθεια για να μετατραπεί η κυπριακή οικονομία σε «οικονομία της γνώσης». Συγκεκριμένα, οι ομιλητές της Ημερίδας ανέπτυξαν τις θέσεις τους όσον αφορά στις πιο κάτω θεματικές ενότητες. Επιστήμη, Έρευνα και Ανάπτυξη στην Κύπρο: Προοπτικές και Προκλήσεις Ομιλητής: Ανδρέας Δημητρίου, Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού (σχετικό άρθρο του Υπουργού στην 1η σελίδα) Βασική Έρευνα και ο Ρόλος της στην Ανάπτυξη Ομιλητής: Καθηγητής Carlo Rizzuto, Πρόεδρος Sincrotrone Trieste, Καθηγητής στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γένοβα Η Ερευνητική Δραστηριότητα στην Κύπρο Ομιλητής: Καθηγητής Σταύρος Ζένιος, Πρύτανης Πανεπιστημίου Κύπρου Εφαρμοσμένη Έρευνα και Οφέλη στην Ανάπτυξη της Κύπρου Ομιλητές: Καθηγήτρια Ελπίδα Κεραυνού, Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου Δρ. Φίλιππος Πατσαλής, Γενικός Εκτελεστικός Ιατρικός Διευθυντής, Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου Προτεραιότητες και Στρατηγικές Ανάπτυξης της Έρευνας Ομιλητής: Καθηγητής Κώστας Παπανικόλας, Πρόεδρος Ινστιτούτου Κύπρου Η Έρευνα ως Μοχλός Εξόδου από την Ύφεση και τη Δημοσιονομική Κρίση Ομιλητής: Αχιλλέας Μητσός, Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (πρώην Γενικός Διευθυντής Ευρωπαϊκής Επιτροπής Έρευνας) Συνάντηση της ομάδας εργασίας του Bologna Follow up Group (BFUG) με θέμα: «International Openness The European Higher Education Area in a Global Context». Πραγματοποιήθηκε η δεύτερη συνάντηση για το της ομάδας εργασίας του Bologna Follow up Group (BFUG) στη Βιέννη με θέμα: «International Openness The European Higher Education Area in a Global Context». Στη συνάντηση εκπροσώπησε τη Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατής Εκπαίδευσης ο αποσπασμένος λειτουργός εκπαίδευσης, Οράτιος Ιεροδιακόνου. Στη συνάντηση εγκρίθηκαν τα πρακτικά της προηγούμενης συνάντησης της ομάδας εργασίας, ενώ εξετάστηκε ευρέως μέσα από διεξοδική συζήτηση, το θέμα της δημιουργίας του δικτύου εθνικών εκπροσώπων, με στόχο την προώθηση της Ευρωπαϊκής Ανώτερης Εκπαίδευσης στον ευρωπαϊκό χώρο. Ιδιαίτερα έντονες απόψεις εκφράστηκαν σχετικά με το θέμα της αποστολής και του τρόπου λειτουργίας του δικτύου, όπως και της επέκτασης της δράσης και λειτουργίας του, με τρόπο που ο κάθε εθνικός εκπρόσωπος, να υποβάλει εισηγήσεις όχι μόνο εκ μέρους της συγκεκριμένης εθνικής δομής, αλλά λαμβάνοντας υπόψη και την ευρωπαϊκή διάσταση της ανώτερης εκπαίδευσης και την ενδεχόμενη ωφέλεια από την προώθηση της κοινοτικής ανώτερης εκπαίδευσης. Τα μέλη του δικτύου, πέραν από την αλληλοεπιμόρφωση σε θέματα εμπειρογνωμοσύνης σχετικά με τη Διαδικασία της Μπολόνια, θα λειτουργούν και ως «πρεσβευτές» και προαγωγοί των προνοιών της στις περιοχές υπό επέκταση, προβάλλοντας και προωθώντας την ευρωπαϊκή ανώτερη εκπαίδευση. Άλλα συναφή θέματα που συζητήθηκαν ήταν: Η οργάνωση της αλληλοεπιμόρφωσης και της ανταλλαγής καλών πρακτικών στον τομέα της προώθησης και πληροφόρησης. Η ενδυνάμωση του μάρκετινγκ σε εθνικό επίπεδο σε χώρες όπου δεν υπάρχουν τόσο διαδεδομένα μέσα προώθησης για προσέλκυση φοιτητών στην Ευρώπη από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δημιουργία ευρωπαϊκής διάστασης στην ανώτερη εκπαίδευση, στις εκθέσεις εθνικού επιπέδου. Η προώθηση των αλλαγών της Διαδικασίας της Μπολόνια και η συνεισφορά στην παγκόσμια κατανόησή της. Η πρώτη συνάντηση του δικτύου εθνικών εκπροσώπων ορίστηκε για τις 28 Μαΐου 2010 και η τρίτη συνάντηση της ομάδας εργασίας του Bologna Follow up Group, στις 27 Μαΐου 2010, στη Βιέννη. 5

6 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Συνάντηση για την προετοιμασία της 2ης Ευρωμεσογειακής Υπουργικής Διάσκεψης για την Ανώτερη Εκπαίδευση, την Έρευνα και την Καινοτομία Πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες συνάντηση της ομάδας που ανέλαβε τη διοργάνωση της 2 ης Ευρωμεσογειακής Υπουργικής Διάσκεψης για την Ανώτερη Εκπαίδευση, την Έρευνα και την Καινοτομία που έγινε στις 25 και 26 Απριλίου 2010 στο Brdo της Σλοβενίας. Η ομάδα αυτή αποτελείται από τις χώρες της συμπροεδρίας «Ένωση για τη Μεσόγειο» (Γαλλία, Αίγυπτος, Ισπανία), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τη Σλοβενία- (φιλοξενούσα χώρα), καθώς και τη MoCo (Monitoring Committee για την έρευνα). Στην εν λόγω συνάντηση, την Κύπρο εκπροσώπησε η Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης στη Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης, Δρ Δέσποινα Μαρτίδου Φορσιέρ. Στη συνάντηση παρουσιάστηκε το προσχέδιο κειμένου μαζί με το Σχέδιο Δράσης για τη 2 η Υπουργική Συνάντηση και αποφασίστηκαν τα πιο κάτω: 1. Τα κράτη μέλη να αποστείλουν γραπτώς τις απόψεις τους για το προσχέδιο του κειμένου για τη 2 η Υπουργική Διάσκεψη, καθώς και εισηγήσεις για Σχέδιο Δράσης. 2. Θα πραγματοποιηθεί συνάντηση της MoCo για τη συζήτηση των απόψεων και των προτάσεων των κρατών μελών πάνω στο προκαταρκτικό κείμενο και στο Σχέδιο Δράσης, καθώς και την προετοιμασία νέου προσχεδίου στο οποίο θα ληφθούν υπόψη οι απόψεις αυτές. 3. Στις 4-5 Μαρτίου 2010 πραγματοποιήθηκε στο Alicante της Ισπανίας, συνάντηση για οριστικοποίηση της ατζέντας και του τελικού προσχεδίου, που θα υποβληθεί στους Υπουργούς για ενημέρωση και έγκριση μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών. ΣΕΚΑΠ Σε συνεδρία του ΣΕΚΑΠ, που πραγματοποιήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 2009, πάρθηκαν αποφάσεις για 3 προγράμματα σπουδών. Επίσης, το Δεκέμβριο του 2009 και τον Ιανουάριο 2010, τρεις Ομάδες Αξιολόγησης επισκέφθηκαν Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και εξέτασαν συνολικά 7 προγράμματα σπουδών. Επίσης, συνεχίζεται η διαδικασία αξιολόγησης- επαναξιολόγησης προγραμμάτων σπουδών, με τη διαβίβαση των παρατηρήσεων των Σχολών στις Ομάδες Αξιολόγησης για τη διαμόρφωση τελικών εκθέσεων οι οποίες τίθενται ενώπιον του Συμβουλίου για τελική απόφαση. Παράλληλα οι λειτουργοί του ΣΕ- ΚΑΠ παρείχαν σε καθημερινή βάση πληροφορίες στα ενδιαφερόμενα σώματα (φοιτητές και Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης) και ήταν σε διαρκή επικοινωνία με τις Ομάδες Εμπειρογνωμόνων. ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Κατά το μήνα Ιανουάριο πραγματοποιήθηκαν από την Υπηρεσία Εξετάσεων οι εξετάσεις: Διαπίστωσης Γλωσσών για την Αστυνομική Δύναμη Κύπρου, Διαπίστωσης Γλωσσών για την Επιτροπή Δημοσίας Υπηρεσίας, Πρόσληψης για την Αστυνομική Δύναμη Κύπρου και Πρόσληψης για το Τμήμα Αλιείας και το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων. Κατά το μήνα Φεβρουάριο πραγματοποιήθηκαν ακόμα εξετάσεις πρόσληψης για την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία, καθώς και εξετάσεις πρόσληψης για τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες και για τη Σχολή Τυφλών. Στις 17 και 18 Φεβρουαρίου 2010 πραγματοποιήθηκαν τα σεμινάρια ενημέρωσης των υπευθύνων για τα Κέντρα Συγκέντρωσης Αιτήσεων των Παγκυπρίων Εξετάσεων Η παραλαβή των αιτήσεων ξεκίνησε την 1 Μαρτίου και ολοκληρώθηκε στις 9 Μαρτίου Συμμετοχή Εθνικών Δομών σε Σεμινάριο εκπαίδευσης των Εθνικών Δομών και εκπροσώπων πιθανών κοινοπραξιών (Erasmus Mundus Active Participation) στην Πράγα Στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus Mundus Active Participation (EMAP) πραγματοποιήθηκε στην Πράγα σεμινάριο για κατάρτιση των εκπροσώπων των Εθνικών Δομών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα καθώς και εκπροσώπων δέκα Κοινοπραξιών από τρία Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ώστε να προετοιμαστούν και να βοηθηθούν στην υποβολή προτάσεων στη Δράση 1 μέχρι τις 30 Απριλίου 2010, που ήταν η τελευταία προθεσμία για την υποβολή προτάσεων. Στο σεμινάριο αυτό, συμμετείχε η Πρώτη Λειτουργός Εκπαίδευσης στη Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης Δρ Δέσποινα Μαρτίδου Φορσιέρ καθώς και η Κοινοπραξία που επέλεξε η Κύπρος με εκπροσώπους τους: Δρα Αναστασία Νικολοπούλου από το Πανεπιστήμιο Κύπρου (Κύπρος), Egle Bileviciute από το Mykolas Romeris University (Λιθουανία) και Satish Kumar από το Queen s University Belfast (Ηνωμένο Βασίλειο). Συνεντεύξεις υποψηφίων αλλοδαπών φοιτητών για τις Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης για το εαρινό ακαδημαϊκό εξάμηνο 2010 Μεταξύ 10 και 25 Ιανουαρίου 2010, Λειτουργοί του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και του Υπουργείου Εξωτερικών, διενήργησαν προσωπικές συνεντεύξεις, στις χώρες Ινδία, Μπαγκλαντές, Πακιστάν, Κίνα, Σρι Λάνκα και Νεπάλ, σε υποψήφιους αλλοδαπούς φοιτητές των Ιδιωτικών Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, για το εαρινό ακαδημαϊκό εξάμηνο, με στόχο την εξασφάλιση Θεώρησης Εισόδου στη Δημοκρατία. Στις πιο πάνω χώρες, προσήλθαν στις συνεντεύξεις 808 υποψήφιοι και απ αυτούς εξασφάλισαν Θεώρηση Εισόδου στη Δημοκρατία, 578. Σεμινάριο Erasmus Mundus Active Participation (ΕΜΑΡ), Φεβρουαρίου 2010, Λάρνακ. Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το Σεμινάριο «Erasmus Mundus Active Participation» (ΕΜΑΡ), σε ξενοδοχείο της Λάρνακας. Το σεμινάριο διοργάνωσε η Εθνική Δομή Erasmus Mundus Κύπρου, που υπάγεται στη Διεύθυνση Ανώτερης και Ανώτατης Εκπαίδευσης, του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, με την υποστήριξη της Slovak Academic Association 6 for International Cooperation (SAAIC). Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus Mundus. Το Erasmus Mundus (EM) είναι ένα πρόγραμμα συνεργασίας και κινητικότητας για την ενίσχυση της ποιότητας στην ευρωπαϊκή ανώτερη εκπαίδευση, την προώθηση της Ε.Ε. ως παγκόσμιου κέντρου αριστείας και για την προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης μέσω της συνεργασίας με τρίτες χώρες στο χώρο της ανώτερης εκπαίδευσης. Συνεπώς, το EMAP έχει ως στόχο την ενίσχυση της εκπροσώπησης των λιγότερο ενεργών κρατών μελών στο πρόγραμμα Erasmus Mundus, μέσω επιμορφωτικών σεμιναρίων. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου έγινε

7 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ κατάρτιση εκπροσώπων των Εθνικών Δομών και εκπροσώπων πιθανών Κοινοπραξιών από τρία ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ώστε να προετοιμαστούν και να βοηθηθούν στην υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο της Δράσης 1 του Erasmus Mundus, μέχρι τις 30 Απριλίου 2010, που αποτελεί την τελευταία προθεσμία για την υποβολή προτάσεων. Κάθε μια από τις 14 χώρες που συμμετέχουν στο ΕΜΑΡ μπορούσε να συμμετάσχει στο σεμινάριο με ένα εκπρόσωπο από την Εθνική της Δομή, καθώς και με μια κοινοπραξία τριών ατόμων από τρία διαφορετικά πανεπιστήμια. Η τριμελής κοινοπραξία της Κύπρου αποτελείτο από έναν εκπρόσωπο του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, ένα του πανεπιστημίου Orleans, της Γαλλίας, και έναν του πανεπιστημίου Brunel του Ηνωμένου Βασιλείου. Συνολικά συμμετείχαν δέκα κοινοπραξίες μεταξύ πανεπιστημίων με εκπροσώπους από 19 ευρωπαϊκές χώρες από τις οποίες αναμένεται να υποβληθούν προτάσεις για κοινά προγράμματα σπουδών σε επίπεδο μάστερ και διδακτορικού. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία που έχει η κατάρτιση στο πλαίσιο του συγκεκριμένου σεμιναρίου, επιχορήγησε τη συμμετοχή ενός εκπροσώπου από κάθε δημόσιο και ιδιωτικό κυπριακό πανεπιστήμιο, καθώς και από το Ινστιτούτο Κύπρου. Κρίνεται ότι εμπειρογνωμοσύνη που αποκτήθηκε μέσα από την εκπαίδευση που παρείχε το σεμινάριο είναι εξαιρετικής σημασίας για την υποβολή ποιοτικών προτάσεων για κοινά προγράμματα μάστερ και διδακτορικού, έτσι ώστε να υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες έγκρισης τέτοιων προτάσεων που θα υποβάλλονται από τα πανεπιστήμια. ΜΕΣΗ ΓΕΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑΔΑ, ΝΤΟΧΑ 2009 Εξαιρετική από όλες τις απόψεις ήταν η παρουσία της κυπριακής αποστολής που έλαβε μέρος στην Παγκόσμια Γυμνασιάδα, η οποία διεξήχθη στην πόλη Ντόχα του Κατάρ. Η Κύπρος κατέλαβε την 16 η θέση στον πίνακα των μεταλλίων, ανάμεσα σε 42 χώρες, με συνολική συγκομιδή ένα χρυσό μετάλλιο, ένα αργυρό και τέσσερα χάλκινα αλλά και πολλές θέσεις στην πρώτη οκτάδα διαφόρων αγωνισμάτων. Το χρυσό μετάλλιο εξασφάλισε ο Κλατσιάς Μιχάλης, μαθητής του Λυκείου Ιδαλίου, στη δισκοβολία με επίδοση 57 μέτρα και 7 εκατοστά. Το αργυρό μετάλλιο κατέκτησε ο Τσακκιστός Απόστολος, μαθητής της Ιδιωτικής Ελληνικής Σχολής Φόρουμ, στη σφαιροβολία με επίδοση 18 μέτρα και 50 εκατοστά. Χάλκινα μετάλλια εξασφάλισαν: ο Κούτρας Χάρης του Παγκυπρίου Λυκείου Λάρνακας στα 110μ. με εμπόδια με χρόνο 13.79, ο Πουρσανίδης Αλέξανδρος του Λυκείου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ Πάφου με επίδοση 68.76, ο Κρασιάς Δημήτρης του Λυκείου Λινόπετρας στο μονόζυγο και η ομάδα της Κύπρου που έλαβε μέρος στο σύνθετο ομαδικό της Ρυθμικής Γυμναστικής. Την ομάδα της ρυθμικής αποτελούσαν οι μαθήτριες: Τρικωμίτη Χρυσταλλένη της Αμερικανικής Ακαδημίας Λάρνακας, Χριστοδούλου Κατερίνα του Λανιτείου Λυκείου Α, Χρίστου Κυριακή του Λανιτείου Λυκείου Β και Ράαντ Πωλίνα του Λυκείου Πολεμιδιών. Τέταρτη θέση εξασφάλισαν οι Τρικωμίτη Χρυσταλλένη, της Αμερικανικής Ακαδημίας Λάρνακας στις κορίνες και Χρίστου Κυριακή του Λανιτείου Λυκείου Β στην μπάλα. Πέμπτη στο στεφάνι ήταν η Χρίστου Κυριακή και στο άλμα εις ύψος η Καλλένου Λεοντία της Ιδιωτικής Ελληνικής Σχολής Φόρουμ, ενώ στο ίδιο αγώνισμα η Ραζή Στέφανη ήταν όγδοη. Πέμπτη θέση εξασφάλισε επίσης η κυπριακή ομάδα του Ανσάμπλ την οποία αποτελούσαν οι μαθήτριες: Μιχαήλ Ειρήνη του Γυμνασίου Αρχαγγέλου, Προεστού Παυλίνα του Γυμνασίου Αγίου Στυλιανού, Κυριάκου Βικτώρια του Γκράμμαρ Σκουλ, Χρίστου Μαγδαληνή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου, Χατζησάββα Μαριάννα του Αμέρικαν Ιντερνάσιοναλ Σκουλ Πάφου και αναπληρωματική η Πέτρου Ελένη της Αγγλικής Σχολής. Έκτη θέση κατέκτησε ο Θεοφίλου Χριστόδουλος του Λυκείου Έμπας στο μήκος, ενώ στο ίδιο αγώνισμα ο Χαραλάμπους Γιώργος του 5 ου Γενικού Λυκείου Πάτρας ήταν έβδομος. Έβδομη θέση εξασφάλισαν επίσης η Χριστοφόρου Στέλλα του Πασκάλ Λεμεσού στα 1000 μέτρα, ο Σιλβέστρος Ανδρέας του Λανιτείου Λυκείου Β στα 400μ. εμπόδια, η Τρικωμίτη Χρυσταλλένη στο σχοινάκι και ο Κρασιάς Δημήτρης του Λυκείου Λινόπετρας στο δίζυγο. Όγδοες θέσεις εξασφάλισαν ο Χρίστου Ανδρέας του Λυκείου Αγίας Φυλάξεως στη δισκοβολία και η Τσιάρτα Ειρήνη επίσης του Λυκείου Αγίας Φυλάξεως στα 200 μέτρα. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως η ομάδα που εκπροσώπησε την Κύπρο στη ρυθμική γυμναστική, ατομικά αγωνίσματα και ανσάμπλ, στη συνολική βαθμολογία κατέκτησε την πολύ τιμητική τρίτη θέση. Η ομάδα της Κύπρου που έλαβε μέρος στην Παγκόσμια Γυμνασιάδα ήταν η μεγαλύτερη σε αριθμό αθλητών/τριών που έχει ποτέ λάβει μέρος σε παγκόσμιους μαθητικούς αγώνες. Έτσι δόθηκε η ευκαιρία σε μεγάλο αριθμό μαθητών/αθλητών να ζήσουν δέκα μέρες στο αθλητικό χωριό εμβαθύνοντας σε όλους τους στόχους του Παγκόσμιου Σχολικού Αθλητισμού που είναι η αλληλογνωριμία, η ανάπτυξη φιλίας μεταξύ λαών από διαφορετικές κουλτούρες, η διαπολιτισμική συνύπαρξη, η κατάργηση κάθε λογής διακρίσεων, στόχοι οι οποίοι πηγάζουν από τη φιλοσοφία του Ολυμπισμού. Οικιακή Οικονομία Στα πλαίσια των σεμιναρίων που διοργανώνει το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για τους καθηγητές, δύο Λειτουργοί από το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, η κ. Μερόπη Μηλιώτου και ο κ. Κώστας Βοσκός, ενημέρωσαν τους καθηγητές/τριες για διάφορα θέματα που αφορούν τη Διαχείριση των Αποβλήτων στην Κύπρο. Τα σεμινάρια ήταν πολύ καλά οργανωμένα και οι λειτουργοί του Τμήματος Περιβάλλοντος τα εμπλούτισαν με χρήσιμο πληροφοριακό υλικό. Οι ομιλητές αναφέρθηκαν στις νομοθεσίες που αφορούν τη διαχείριση αποβλήτων, τις υποχρεώσεις των παραγωγών και τον τρόπο διαχείρισης διαφόρων υλικών όταν αυτά γίνουν απόβλητα, όπως οι μπαταρίες, οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, άλλα υλικά συσκευασίας. Ενημέρωσαν επίσης για τον τρόπο ανακύκλωσης και διαχείρισης του ρεύματος PMD (Plastic-Metal-Drink Cartons). Επιπλέον, δόθηκαν συμβουλές που πρέπει να γνωρίζει ο καθένας, για να λειτουργεί ως υπεύθυνος και ενημερωμένος καταναλωτής. 7

8 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Ευρωκοινοβούλιο Εφήβων Χάγη 2010 Ένας από τους μεγαλύτερους και σπουδαιότερους θεσμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε επίπεδο μαθητών, που διοργάνωσε με επιτυχία το 2009 η Κύπρος, έλαβε χώραν φέτος στη Χάγη της Ολλανδίας. Ο λόγος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Εφήβων (Modern European Parliament - MEP) που πραγματοποιήθηκε στη Χάγη μεταξύ 21 και 29 Μαρτίου Τους Κύπριους Έφηβους Ευρωβουλευτές Παρασκευή Κωνσταντίνου του Λυκείου Κύκκου Β, Χριστίνα Χατζηγεωργίου του Λυκείου Σολέας, Χριστίνα Τζιόζεφ του Λυκείου Αγίου Νεοφύτου Πάφου, Δήμητρα Γεωργίου του Λυκείου Αραδίππου και Ανδρέα Κουμουδή του Α Λανιτείου Λυκείου εκπαίδευσαν και συνόδευσαν στη Χάγη ο Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης Δρ Παναγιώτης Μαύρος, υπεύθυνος του MEP στο ΥΠΠ και η σύμβουλος των Αγγλικών του ΥΠΠ Μαρία Ιακωβίδου. 150 έφηβοι Ευρωβουλευτές από τις 27 χώρες της ΕΕ καθώς και δύο υποψήφιες για ένταξη χώρες έλαβαν μέρος στις εργασίες του Κοινοβουλίου χωριζόμενοι σε επιτροπές και προετοιμαζόμενοι καθόλην τη διάρκεια της εβδομάδας για τις δύο γενικές συνελεύσεις που έλαβαν χώρα στην Ολλανδική Βουλή και πραγματικά εντυπωσίασαν τους παρόντες με την άνεση και σοφία που έθεταν τα επιχειρήματά τους σχετικά με μια ποικιλία θεμάτων πολιτικά, εκπαιδευτικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά ίδια με αυτά που συζητούνται και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Πρόεδρος της Ολλανδικής Βουλής Mrs G.A. Verbeet η οποία παρέστη στην τελετή λήξης των εργασιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εφήβων και χαιρέτισε τους έφηβους ευρωβουλευτές, τόνισε ότι πραγματικά εντυπωσιάστηκε με την ευχέρεια που οι νέοι προβληματίζονταν, συζητούσαν και έλυαν προβλήματα στην εποχή των νέων προκλήσεων και απαιτήσεων της ΕΕ. Η Βασίλισσα της Ολλανδίας Βεατρίκη παρέστη στην εναρκτήριο τελετή του ΜΕΡ και αναμίχθηκε με τους έφηβους ευρωβουλευτές, οι οποίοι εντυπωσιάστηκαν με την απλότητά της. Ι Mαθητικό Συνέδριο UNESCO Η Σχολή Μωραΐτη διοργάνωσε το Ι Μαθητικό Συμπόσιο -ΑSP net UNESCO στην Αθήνα με θέμα «Κοινωνικός αποκλεισμός» στο οποίο έλαβαν μέρος 20 Λύκεια της Αττικής και 4 σχολεία της Κύπρου (Λύκειο Εθνάρχη Μακαρίου Πάφου, Ενιαίο Λύκειο Κύκκου Α, Λανίτειο Λύκειο Α και Γυμνάσιο Πέρα Χωρίου Νήσου.) Το Συμπόσιο χαιρέτησαν μεταξύ άλλων η κ. Κούλα Παπαδοπούλου Πρόεδρος-Συντονίστρια Εταιρικών σχολείων Κύπρου και ο Δρ Παναγιώτης Μαύρος Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης, υπεύθυνος για τα Εταιρικά Σχολεία UNESCΟ Μέσης Εκπαίδευσης. Μετά το καλλιτεχνικό πρόγραμμα ακολούθησε συζήτηση της Επιτροπής Εργασίας και Σύνταξη Πορισμάτων των εν λόγω Επιτροπών. Την επόμενη μέρα 27/2/10 έγινε τελικός έλεγχος πορισμάτων από τα προεδρία των επιτροπών εργασίας τα οποία ανακοινώθηκαν στην ολομέλεια. Ακολούθησε συζήτηση και ψηφοφορία. Οι μαθητές μας, που έλαβαν μέρος στο Συμπόσιο αποκόμισαν χρήσιμες εμπειρίες και γνώσεις τις οποίες αναμένεται ότι θα μεταδώσουν στα σχολεία τους όπου και γίνεται προσπάθεια για προώθηση του Α στόχου της σχολικής χρονιάς που είναι «Ο Κοινωνικός Αποκλεισμός» ΠΕ ΤΡΑΙΟΝ Σεμινάρια Αγγλικών Μέσα στα πλαίσια της αναβάθμισης του μαθήματος της Τέχνης στη Μέση Εκπαίδευση, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη Σάββα Κούλενδρο διοργάνωσε Το Βιωματικό Εργαστήρι μικρής διάρκειας με θέμα τη γλυπτική σε πέτρα. Το Βιωματικό Εργαστήρι διεξήχθη στο Πάρκο Γλυπτικής «ΠΕΤΡΑΙ- ΟΝ» στο Μαζωτό και αποσκοπούσε στον εμπλουτισμό των γνώσεων των εκπαιδευτικών σχετικά με τις τεχνικές γλυπτικής σε πέτρα. Στο σεμινάριο συμμετείχαν καθηγητές Τέχνης/Γραφικών Τεχνών Μέσης Εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί μας είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον καλλιτέχνη Σάββα Κούλενδρο και το έργο του, καθώς επίσης τον τρόπο και τις τεχνικές που χρησιμοποιεί, για να μεταμορφώσει τους ακατέργαστους ογκόλιθους σε αριστουργήματα. Η γλυπτική σε πέτρα απαιτεί τεράστιες ψυχικές δυνάμεις και ενεργητικότητα, αλλά παράλληλα σε ανταμείβει με τη μαγεία της και την ευχαρίστηση που νιώθεις δουλεύοντας. Οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στο Βιωματικό Εργαστήρι είχαν την ευκαιρία να δουλέψουν στα διάφορα είδη πέτρας που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης. Μέσα στα πλαίσια των σεμιναρίων το τμήμα Επιθεωρητών Αγγλικών διοργάνωσε σεμινάρια στους καθηγητές των Κ.Ι.Ε. Τα θέματα των σεμιναρίων ήταν τα ακόλουθα: Teaching the four skills and Assessment που δόθηκαν από τις Επιθεωρήτριες κ. Στέλλα Θεοχάρους και κ. Κούλα Παπαδοπούλου αντίστοιχα. Στα σεμινάρια δόθηκε έμφαση στην εφαρμογή μεθόδων οι οποίες καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και τνη καινοτομία μέσα από την ανάπτυξη όλων των δεξιοτήτων στα Αγγλικά. Επίσης στα καθιερωμένα σεμινάρια Φεβρουαρίου στους καθηγητές των Γυμνασίων η ομιλήτρια Caren Cook υπογράμμισε ότι μέσα από τα βιβλία καλλιεργούνται ανθρωπιστικές αξίες και ήθος αλλά παράλληλα δόθηκαν ιδέες για μελέτες εργασίες οι οποίες καλλιεργούν δεξιότητες αναγκαίες για να μπορέσουν οι μαθητές να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του 21 ου αιώνα. Στα σεμινάρια για τάξεις Λυκείων, Εσπερινών Σχολών και Τεχνικών Σχολών η ομιλήτρια κ. Doris Rachiotis ενημέρωσε τους καθηγητές για στρατηγικές όσον αφορά πιο αποτελεσματικές και προοδευτικές μεθόδους για αξιολόγηση. 8

9 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ Ημερίδα Κώστα Μόντη Στις 20 Μαρτίου 2010 πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της Τράπεζας Κύπρου Ημερίδα για τον ποιητή Κώστα Μόντη, με αφορμή την τελετή βράβευσης των μαθητών που διακρίθηκαν στον 6 ο Ετήσιο Διαγωνισμό Κώστα Μόντη. Η Ημερίδα διοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, το Κοινωφελές Επιστημονικό και Πολιτιστικό ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης», το οποίο είναι και ο αθλοθέτης του Διαγωνισμού και το Σύνδεσμο Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων. Η Ημερίδα ξεκίνησε με καλωσόρισμα από την Επαρχιακή Επιθεωρήτρια Λευκωσίας κ. Ελένη Κάρνου. Ακολούθησε χαιρετισμός εκ μέρους του Υ.Π.Π., τον οποίο διάβασε ο ΕΜΕ Φιλολογικών κ. Λοΐζος Αναστασιάδης. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Πρόεδρος του Κοινωφελούς Επιστημονικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης» κ. Φώτος Φωτιάδης, καθώς και η Πρόεδρος του ΣΕΚΦ κ. Γεωργία Κούμα. Την Ημερίδα χαιρέτισε επίσης και ο δικηγόρος Κώστας Μόντης, εγγονός του ποιητή, ο οποίος παρακολούθησε τις εργασίες μαζί με τη σύζυγο του ποιητή κ. Έρση Μόντη. Στη συνέχεια έγινε προβολή ταινίας για τον Κώστα Μόντη από το αρχείο του ΡΙΚ. Ακολούθησε η βράβευση των μαθητών που διακρίθηκαν ως εξής: Για το διαγωνισμό δοκιμίου, Α Βραβείο, Ηλιάνα Κωνσταντίνου, Λύκειο Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, Β Βραβείο, Έλενα Γιάγκου, Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους Έμπας, Γ Βραβείο. Για τη μελοποίηση στίχων του Κώστα Μόντη, Α Βραβείο, Αριστοτέλεια Χρίστου, Λύκειο και Τεχνική Σχολή Πόλεως Χρυσοχούς, Β Βραβείο, εξ ημισείας, Μαριάννα Γεωργίου, Λύκειο Α Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ Πάφου και Στέφανος Καρατζής, Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού Στροβόλου, Γ Βραβείο, εξ ημισείας, Χριστιάνα Παπακυριακού, Λύκειο Αραδίππου και Ραφαήλ Σάββα - Στέλιος Αδάμου, Ιδιωτική Σχολή «Φόρουμ». Μετά το τέλος της βράβευσης ακολούθησε συνεδρία, με πρόεδρο τον ΕΜΕ Φιλολογικών κ. Σπύρο Αντωνέλλο. Η συνεδρία ξεκίνησε με εισήγηση του Επίκουρου Καθηγητή Πανεπιστημίου Κύπρου κου Λευτέρη Παπαλεοντίου με θέμα «Στοιχεία ποιητικής του Κώστα Μόντη». Ακολούθησε η εισήγηση του φιλόλογου, Β.Δ. Λεωνίδα Γαλάζη με θέμα «Ενδυματολογικά μοτίβα στην ποίηση του Κ. Μόντη». Η συνεδρία ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του ΕΜΕ Φιλολογικών κ. Σπύρο Αντωνέλλο με θέμα «Ο σχολικός Κώστας Μόντης». Η Ημερίδα έκλεισε τις εργασίες της με καλλιτεχνικό πρόγραμμα από μαθητές και μαθήτριες του Λυκείου Δασούπολης. Δίδαξαν οι καθηγήτριες Μάρω Μιχαηλίδου, φιλόλογος, Β.Δ. και Αντιγόνη Κατσούρη, θεατρολόγος. Την οργανωτική Επιτροπή της Ημερίδας αποτελούσαν οι: Ελένη Κάρνου, Επαρχιακή Επιθεωρήτρια Λευκωσίας, Σπύρος Αντωνέλλος, ΕΜΕ Φιλολογικών, Λάμπρος Λάμπρου, Σύμβουλος Φιλολογικών, Βασιλική Σελιώτη, Σύμβουλος Φιλολογικών, και Γεωργία Κούμα Πρόεδρος του ΣΕΚΦ. Ημερίδα Γιώργου Φιλίππου Πιερίδη Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου Ημερίδα με θέμα «Ο πεζογράφος Γ. Φιλίππου Πιερίδης», η οποία διοργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε συνεργασία με το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου και χορηγό το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Το πρόγραμμα ξεκίνησε με καλωσόρισμα από την κ. Λουκία Χατζημιχαήλ Επιθεωρήτρια Φιλολογικών Μαθημάτων και τον Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής κ. Μιχάλη Πιερή. Την Ημερίδα χαιρέτισε, εκ μέρους του Υ.Π.Π. η κ. Ελένη Κάρνου, Επαρχιακή Επιθεωρήτρια Λευκωσίας. Ακολούθησε προβολή αφιερώματος στο λογοτέχνη με υλικό που παραχώρησε η κόρη του Μαρίνα Πιερίδου Χατζηκακού, η οποία παρακολούθησε τις εργασίες της Ημερίδας. Ακολούθως ξεκίνησε η πρώτη συνεδρία, με πρόεδρο την ΕΜΕ Φιλολογικών κ. Σκεύη Πρωτοπαπά. Η πρώτη εισήγηση ήταν του Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Παντελή Βουτουρή με θέμα «Η αιγυπτιακή περίοδος του Γ. Φιλίππου Πιερίδη». Ακολούθησε η εισήγηση της κ. Ευφροσύνης Ριζοπούλου Ηγουμενίδου με θέμα «Η Αγγελική Πιερίδου και η κυπριακή εθνογραφία», φόρος τιμής στη σύζυγο του Γ. Φιλίππου Πιερίδη, αρχαιολόγο Αγγελική Πιερίδου. Στη συνέχεια προβλήθηκε απόσπασμα από ταινία του ΡΙΚ όπου ο Γ. Φιλίππου Πιερίδης αφηγείται στιγμές της ζωής του. Η δεύτερη συνεδρία, με πρόεδρο τον ΕΜΕ Φιλολογικών Δρ Κυπριανό Λούη, ξεκίνησε με εισήγηση του Καθηγητή Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Μιχάλη Πιερή με θέμα «Σχόλια πάνω στην Τετραλογία των Καιρών». Ακολούθησε η εισήγηση του φιλόλογου Λεύκιου Ζαφειρίου με θέμα «Ο Καιρός των Ολβίων. Διηγήματα από την προτελευταία Κύπρο». Η συνεδρία ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του φιλόλογου Κώστα Νικολαΐδη με θέμα «Το διήγημα του Γ. Φιλίππου Πιερίδη Αλλοφροσύνη. Μια ανάγνωση». Η Ημερίδα έκλεισε τις εργασίες της με ανάγνωση αποσπασμάτων από τις «Μινιατούρες» του Γ. Φιλίππου Πιερίδη, από μαθητές και μαθήτριες του Λυκείου Αποστόλου Μάρκου Λευκωσίας. Την οργανωτική Επιτροπή της Ημερίδας αποτελούσαν οι: Μιχάλης Πιερής, Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Παντελής Βουτουρής, Πρόεδρος του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Λουκία Χατζημιχαήλ, ΕΜΕ Φιλολογικών, Παρασκευή Πρωτοπαπά, ΕΜΕ Φιλολογικών, Δρ Κυπριανός Λούης ΕΜΕ Φιλολογικών, Λάμπρος Λάμπρου, Σύμβουλος Φιλολογικών και Βασιλική Σελιώτη, Σύμβουλος Φιλολογικών. Η Μέση Εκπαίδευση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού συνδιοργάνωσε με το ίδρυμα τεχνών Φάρος εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τους διάσημους βιρτουόζους, Leticia Munoz Moreno, βιολί και Alexander Chaushian, βιολοντσέλο, στην αίθουσα The Shoe Factory, την Τρίτη 16 Φεβρουαρίου Το πρόγραμμα παρακολούθησαν 70 μαθητές από τέσσερα Σχολεία της Λευκωσίας. Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τους καλλιτέχνες, να συνομιλήσουν μαζί τους και να ακούσουν υπέροχη μουσική. 9

10 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Σημαντική διάκριση του Γυμνασίου Γερίου στο Πρόγραμμα etwinning Το Γυμνάσιο Γερίου, κάτω από το συντονισμό της καθηγήτριας των Αγγλικών Γεωργίας Ιωσήφ, κατόπιν σχετικής αξιολόγησης έχει λάβει την «Εθνική Ετικέτα Ποιότητας» από την Εθνική Υπηρεσία Στήριξης (NSS) της Κύπρου για τη συμβολή και συμμετοχή του στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα etwinning. H τιμητική αυτή διάκριση αφορά στην απτή αναγνώριση των καθηγητών και των σχολείων για το υψηλό επίπεδο των etwinning δραστηριοτήτων τους. Το Γυμνάσιο Γερίου λαμβάνει μέρος στο Πρόγραμμα etwinning I, you, we blog!, με έναρξη λειτουργίας του στις 27/9/2009, το οποίο πραγματοποιείται για κάποιο συγκεκριμένο θέμα, σε μηνιαία βάση, στην αγγλική γλώσσα. Στο Πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Κύπρος. Το εν λόγω Πρόγραμμα καλύπτει ηλικίες από ετών. Ο συνολικός αριθμός των μαθητών κυμαίνεται από 30 μέχρι 50. Το σχολείο συμμετέχει με ένα τμήμα της Γ τάξης. Η γλώσσα επικοινωνίας είναι η Αγγλική και σκοπός του Προγράμματος είναι η επικοινωνία μεταξύ των παιδιών των χωρών που συμμετέχουν. Μπορούν να ανταλλάξουν ιδέες και εμπειρίες. Επίσης, μπορούν να δημοσιεύσουν μικρές ιστορίες, φωτογραφίες, ερωτήσεις, βίντεο κλπ. Δίνεται ένα θέμα όπως για παράδειγμα My favourite song, κάθε μήνα στα παιδιά για να το παρουσιάσουν, ενώ μπορούν ταυτόχρονα να σxολιάσουν και να εκφράσουν τις απόψεις τους για το θέμα αυτό. Η ιστοσελίδα στην οποία ενεργοποιείται το όλο Πρόγραμμα είναι iyouweblog.blogspot.com και πρόσβαση στην διεύθυνση αυτή έχει η σχολική κοινότητα, οι καθηγητές, οι γονείς και οι μαθητές. Τελετή Βράβευσης των μαθητών και μαθητριών που διακρίθηκαν στις τέσσερις Δράσεις του Προγράμματος «Δημιουργικότητα και Καινοτομία ενάντια στις διακρίσεις» (Progress 2009) Π ρ α γ μ α τ ο π ο ι ή θ η κ ε στην κατάμεστη από μαθητόκοσμο Αίθουσα της Ένωσης Συντακτών (Δημοσιογραφική Εστία) η Τελετή Βράβευσης των μαθητών και μαθητριών που συμμετείχαν στις τέσσερις Δράσεις του Προγράμματος «Δημιουργικότητα και Καινοτομία ενάντια στις διακρίσεις» (Progress 2009). Τη γενική ευθύνη για την υλοποίηση του Προγράμματος είχε η Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης και συνεργάστηκαν για την υλοποίησή του η Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Στις Δράσεις συμμετείχαν Γυμνάσια, Λύκεια και Τεχνικές Σχολές και οι μαθητές/τριες που πρωτοτύπησαν με τις εργασίες τους, οι οποίες αφορούσαν στην έκδοση εφημερίδας, στη δημιουργία ταινίας μικρού μήκους, αφίσας ημερολογίου και φωτογραφίας. Το Πρόγραμμα της Τελετής περιλάμβανε καλωσόρισμα από τον κ. Κώστα Γεωργιάδη, Πρώτο Λειτουργό Εκπαίδευσης, χαιρετισμούς από τη Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης Δρ Ζήνα Πουλλή, τον Επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο κ. Τάσο Γεωργίου, την Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο κα Ανδρούλα Καμιναρά και από τον Εντιμο Υπουργό Δικαιοσύνης κ. Λουκά Λουκά. Η κήρυξη της έναρξης της Τελετής Βράβευσης έγινε από τον Έντιμο Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού κ. Ανδρέα Δημητρίου. Τονίστηκε με ιδιαίτερο τρόπο ότι η υλοποίηση του Προγράμματος αποδεικνύει τη σημασία που δίνεται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού στην ανάπτυξη των νέων Ευρωπαίων πολιτών, οι οποίοι πέρα από την ευαισθητοποίηση και την αποδοχή της διαφορετικότητας των ανθρώπων, θα πρέπει να προωθήσουν τον εποικοδομητικό προβληματισμό και τη δημιουργική συμμετοχή όλων σε μια πολιτισμικά πολύμορφη κοινωνία. Ακολούθησε σύντομο καλλιτεχνικό πρόγραμμα από παιδιά του Εργαστηρίου Εγχόρδων του Ιδρύματος «Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου». Την εποπτεία του καινοτόμου αυτού προγράμματος για ανάδειξη νεαρών μουσικών ταλέντων έχει ο διεθνούς φήμης μουσικός κ. Ματθαίος Καριόλου. Στους μαθητές και στις μαθήτριες που διακρίθηκαν απονεμήθηκαν βραβεία και αναμνηστικά δώρα. Τα έργα των μαθητών/τριών από τις τέσσερις Δράσεις παρουσιάστηκαν αρχικά στη Λεμεσό στο Ίδρυμα Λανίτη και στη Λευκωσία στη Δημοσιογραφική Εστία. Τους χώρους αυτούς είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν αντιπροσωπείες σχολείων από όλες τις επαρχίες. Εκπαιδευτικό Συνέδριο στο πλαίσιο του Προγράμματος «Δημιουργικότητα και Καινοτομία ενάντια στις διακρίσεις» (Progress 2009) Στο πλαίσιο του Προγράμματος «Δημιουργικότητα και Καινοτομία ενάντια στις διακρίσεις» πραγματοποιήθηκε Εκπαιδευτικό Συνέδριο με θέμα: Creativity and Innovation against Discrimination: The role of the teachers and schools. Τους συνέδρους, εκπαιδευτικούς της Μέσης Γενικής, Τεχνικής και Επαγγελματικής και Δημοτικής Εκπαίδευσης, καλωσόρισε ο 10 Συντονιστής του Προγράμματος κ. Ανδρέας Στυλιανού, ενώ απηύθυναν χαιρετισμούς ο Διευθυντής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κ. Ανδρέας Χαραλάμπους και η Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης Δρ Ζήνα Πουλλή. Εισηγήσεις κατέθεσαν η κα Julie Allan, από το Πανεπιστήμιο Stirling της Σκωτίας, με θέμα: «Subtracting, subverting, inventing: New practices for learning and inclusion», η κα Δέσποινα Καρακατσάνη, από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, με θέμα: «Εκπαίδευση για τη Δημοκρατία και τη Συμμετοχική Πολιτειότητα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μια συγκριτική έρευνα μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας», η κα Katharina Brizic, από το Πανεπιστήμιο Vienna της Αυστρίας, με θέμα: «School success in the context of immigration and multilingualism in Austria», η κα Μαριάννα

11 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ Φωκαϊδου, Λειτουργός του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, με θέμα: «Διαπολιτισμική εκπαίδευση- Εκπαίδευση κατά των διακρίσεων: Μια παρεμβατική δράση στο πλαίσιο του Προγράμματος Προαιρετικών Σεμιναρίων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου». Τέλος η Δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου και Δρ Χριστίνα Παπασολομώντος, Λειτουργοί του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, παρουσίασαν το θέμα: «Ενσωμάτωση/αποκλεισμός των προσφύγων στην κυπριακή κοινωνία και ο ρόλος της εκπαίδευσης: προκαταρκτικά αποτελέσματα μιας πολυεπίπεδης έρευνας». Ακολούθησαν βιωματικά εργαστήρια που οργανώθηκαν από τη Συντονιστική Επιτροπή του Συνεδρίου σε συνεργασία με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Τα θέματα των εργαστηρίων ήταν τα εξής: «Νεολαία και Κοινωνικοποίηση με βάση το Φύλο» (Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου), «Σεξουαλικός Προσανατολισμός: Μύθοι και Αλήθειες» (Σύνδεσμος Οικογενειακού Προγραμματισμού), «Διακρίσεις λόγω εθνοτικής, φυλετικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων» (ΚΙΣΑ). Την όλη ευθύνη για τη διοργάνωση τόσο της Τελετής Βράβευσης των μαθητών και μαθητριών που συμμετείχαν στις τέσσερις Δράσεις του Προγράμματος όσο και του Συνεδρίου είχε η Συντονιστική Επιτροπή του Προγράμματος: Ο κ. Κώστας Γεωργιάδης (ΠΛΕ), ο κ. Στέλιος Χαραλάμπους (ΕΜΕ), ο κ. Ανδρέας Στυλιανού (Σύμβουλος ΔΜΕ), η Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους (Σύμβουλος Φιλολογικών Μαθημάτων) και η Δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου (Λειτουργός Π.Ι.). ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ: Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ» Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού διοργάνωσε σεμινάριο - εργαστήριο με θέμα «Η Ιστορία στον 21ο αιώνα: η κριτική αξιοποίηση των πηγών», το οποίο διεξήχθη στις 21 Απριλίου 2010 στη Λευκωσία και επαναλήφθηκε στις 22 Απριλίου 2010 στη Λεμεσό. Το σεμινάριο - εργαστήριο χαιρέτησαν η Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης, Δρ Ζήνα Πουλλή, η Πρόεδρος του ΣΕΚΦ, κα Γεωργία Κούμα και εκ μέρους της οργανωτικής επιτροπής ο κ. Στυλιανός Χαραλάμπους, Επιθεωρητής Φιλολογικών Μαθημάτων. Κύριοι ομιλητές του σεμιναρίου - εργαστηρίου ήταν οι κκ. Γιώργος Τσιάκαλος, Καθηγητής Παιδαγωγικής του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, Τομέας Παιδαγωγικής και Κοινωνικού Αποκλεισμού, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Διαμόρφωσης των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων και ο Δημήτριος Μαυροσκούφης, Αναπληρωτής Καθηγητής Διδακτικής Μεθοδολογίας του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, Τομέας Παιδαγωγικής, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά την ανάπτυξη του θεωρητικού πλαισίου του θέματος του σεμιναρίου από τους δύο εισηγητές στο Α μέρος, του οποίου προήδρευσε η κ. Σκεύη Πρωτοπαπά, Επιθεωρήτρια Φιλολογικών Μαθημάτων, ακολούθησε σε εργαστηριακή μορφή η επεξεργασία πηγών από τις έξι και τέσσερις ομάδες στη Λευκωσία και στη Λεμεσό αντίστοιχα. Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί κάθε ομάδας επεξεργάστηκαν πηγές, τις οποίες επέλεξαν από σώμα πηγών που είχαν ήδη μελετήσει, καθώς αυτό είχε αναρτηθεί εκ των προτέρων στο εκπαιδευτικό υλικό της ιστοσελίδας της Διεύθυνσης Μέσης Εκπαίδευσης του Υ.Π.Π. Τα σώματα πηγών αφορούσαν στις ακόλουθες θεματικές ενότητες: (α) Εθνικός Διχασμός, (β) Ο Μεσοπόλεμος στην Ελλάδα ( ), (γ) Η Βασιλομεταξική Δικτατορία, (δ) Η Κατοχή ( ), (ε) Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος ( ) και (στ) Το Στρατόπεδο της Μακρονήσου. Οι εκπαιδευτικοί κάθε ομάδας, μέσα από ένα γόνιμο διάλογο, ταξινόμησαν τις πηγές, καθόρισαν τα κριτήρια επιλογής των πηγών που θα αξιοποιούσαν στην τάξη, έθεσαν ερωτήματα και δραστηριότητες που είχαν σχέση με τους διδακτικούς τους στόχους, επέλεξαν συγκεκριμένες στρατηγικές αξιοποίησης των πηγών και σχεδίασαν ένα σενάριο διδασκαλίας και μάθησης για τις τάξεις τους. Ακολούθως, στο καταληκτικό μέρος του σεμιναρίου - εργαστηρίου, του οποίου προήδρευσε ο Δρ Κυπριανός Δ. Λούης, Επιθεωρητής Φιλολογικών Μαθημάτων, η κάθε ομάδα παρουσίασε τα πορίσματά της στην ολομέλεια και έγινε γενική συζήτηση με τις παρεμβάσεις των εισηγητών. Δράσεις του Λυκείου Αγίου Ιωάννη Λεμεσού στα πλαίσια του Παγκόσμιου Έτους Αστρονομίας 2009 Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (International Astronomical Union, IAU ) ανακήρυξε το 2009 ως Παγκόσμιο Έτος Αστρονομίας (ΙΥΑ2009) με κεντρικό θέμα «Το Σύμπαν: Δικό σας να το Ανακαλύψετε» (The Universe, Yours to Discover). Το όραμα του Διεθνούς Έτους Αστρονομίας είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να ανακαλύψουν και πάλι τη θέση τους στο Σύμπαν μέσα από τον ουρανό και έτσι να συμμετάσχουν με μια προσωπική αίσθηση θαυμασμού και ανακάλυψης. Ο καθένας θα πρέπει να συνειδητοποιήσει την επίδραση της Αστρονομίας και των άλλων βασικών επιστημών στην καθημερινή μας ζωή και να κατανοήσει το πώς η επιστημονική γνώση μπορεί να συνεισφέρει σε μια πιο ισορροπημένη και ειρηνική κοινωνία. Το ΙΥΑ 2009 σηματοδοτεί την τετρακοσιοστή επέτειο της πρώτης αστρονομικής παρατήρησης με τηλεσκόπιο από τον Γαλιλαίο (Galileo Galilei). Σε όλη τη διάρκεια του έτους αυτού θα γίνει παγκόσμιος εορτασμός της αστρονομίας και της συμβολής της στην κοινωνία και στον πολιτισμό, με έντονη έμφαση στην εκπαίδευση, στην ενεργοποίηση του κοινού και στη συμμετοχή των νέων ανθρώπων σε δραστηριότητες που θα συμβούν σε εθνικό, διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο. Το ΙΥΑ2009 έχει εγκριθεί από την UNESCO, η οποία και συνέστησε στα Ηνωμένα Έθνη την υιοθεσία της έγκρισης αυτής. H Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εξέδωσε ψήφισμα στο τέλος του 2007 υποστηρίζοντας την πρωτοβουλία αυτή. Το Λύκειο Αγίου Ιωάννη συμμετέχοντας στους εορτασμούς του Διεθνούς Έτους Αστρονομίας πραγματοποίησε σειρά εκδηλώσεων με συντονίστρια την εκπαιδευτικό κ. Μαρία Λοΐζου- Θεοδοσίου, Φυσικό, Β.Δ. : 11

12 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Πραγματοποίηση εκδήλωσης στις 6/2/2009 στη Βιβλιοθήκη του σχολείου αφιερωμένης στο 2009 Διεθνές Έτος Αστρονομίας. Κύριος ομιλητής ήταν ο κ. Πάνος Ραζής, Καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το θέμα της ομιλίας του ήταν «CERN: Tο Πείραμα του Αιώνα». Την εκδήλωση παρακολούθησαν οι μαθητές της Γ Λυκείου με μάθημα κατεύθυνσης τη Φυσική. Οργάνωση Διαγωνισμού στο σχολείο μεταξύ των μαθητών της Β Λυκείου του σχολείου, με μάθημα κατεύθυνσης τη Φυσική, με θέμα την Αστρονομία. Επίσκεψη στο σχολείο του κινητού πλανηταρίου Βέγας στο θόλο του οποίου παρουσιάζονται εκπαιδευτικά προγράμματα με τους αστερισμούς, τους πλανήτες και την εντυπωσιακή απεικόνιση του γαλαξία. Εκπαιδευτική εκδρομή στην Ελλάδα του ομίλου Μαθηματικών του σχολείου με υπεύθυνο εκπαιδευτικό τον κ. Λούκα Χριστοδουλίδη, Μαθηματικό, με στόχο την επίσκεψη στο Πλανητάριο και το Αστεροσκοπείο Πεντέλης. Συμμετοχή στο Πρόγραμμα ΜΕΡΑ με υπεύθυνη εκπαιδευτικό την κ. Ιωάννα Ιωαννίδου, καθηγήτρια Σχεδιασμού και Τεχνολογίας, με την ερευνητική εργασία «Θα σας ενδιέφερε να προσδεθείτε στην αίθουσα διδασκαλίας για να απογειωθούμε στο σύμπαν;» Συμμετοχή του σχολείου σε διαγωνισμούς της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών και του Συνδέσμου Φυσικών Κύπρου για την Αστρονομία. Συντονισμός του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Hands on Universe - Europe, Teachers Training and Support, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει ως βασικό σκοπό τη διάχυση γνώσεων από τον κλάδο της Αστρονομίας στη Μέση εκπαίδευση και τη μεταφορά της επιστημονικής διαδικασίας στη σχολική διαδικασία. Το πρόγραμμα διαχειρίζεται το Πανεπιστήμιο Marie Curie της Γαλλίας και σε αυτό συμμετέχουν Ευρωπαϊκά Ιδρύματα με στόχο την ένταξη δραστηριοτήτων από το χώρο της Αστρονομίας στο Αναλυτικό Πρόγραμμα της Φυσικής. Μέσα στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος EU-HOU-TTS, (Europe-Hands On Universe Teachers- Training and Support) το σχολείο φιλοξένησε τις εργασίες συντονιστικής συνάντησης αξιολόγησης και προγραμματισμού. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη Λεμεσό και σε αυτή πήραν μέρος επιστήμονες από διάφορα Πανεπιστήμια, Αστεροσκοπεία και Επιστημονικά κέντρα του εξωτερικού. Οι συνεργάτες μας επιπλέον, κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην Κύπρο, είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν με το Δήμαρχο Λεμεσού κ. Αντρέα Χρήστου, ο οποίος παρέθεσε δεξίωση προς τιμή τους στο Δημοτικό Μέγαρο και τους χάρισε αναμνηστικά δώρα. Στη δεξίωση παρευρέθηκαν και απηύθυναν σύντομο χαιρετισμό ο Διευθυντής του σχολείου κ. Δημήτρης Δημητριάδης, η Διευθύντρια του Ιδρύματος Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Διά Βίου Μάθησης κ. Ανδρούλλα Παπαναστασίου και ο Προεδρος του Συνδέσμου Γονέων του σχολείου κ. Άλκης Αλκιβιάδης. Στα πλαίσια του προγράμματος δύο εκπαιδευτικοί οι Μιχάλης Περικλέους και Πάμπος Κουτσίδης, Φυσικοί έλαβαν μέρος στο 1 ο σεμινάριο που έγινε το Μάιο του 2009 στο Αστεροσκοπείο Haute Provence στη Γαλλία. Στη συνέχεια η Ιωάννα Ιωαννίδου, καθηγήτρια Σχεδιασμού και Τεχνολογίας, και Μιχάλης Ιωάννου, Φυσικός παρακολούθησαν το 2 ο σεμινάριο στο Αστεροσκοπείο του Πανεπιστημίου του Cardiff στην Ουαλία. Άλλοι δύο εκπαιδευτικοί θα πάρουν μέρος στο σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί στην πόλη Torun της Πολωνίας την άνοιξη του Συμμετοχή στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Αστρονομίας «Ο Μαγικός Κόσμος του Σύμπαντος», που διοργανώθηκε από το Σύνδεσμο Καθηγητών Φυσικής, και στον οποίο το σχολείο μας βραβεύτηκε με το δεύτερο βραβείο με την εργασία «Δημιουργία- Καταστροφή», η οποία έγινε από τους μαθητές Μαρία Εμμανουήλ και Στέλιο Χαραλάμπους, με υπεύθυνους εκπαιδευτικούς την κ. Μαρία Λοΐζου- Θεοδοσίου, Φυσικό, Β.Δ και την κ. Κατερίνα Δεληγιώργη καθηγήτρια Τέχνης. Συμμετοχή στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Αστρονομίας «Εντυπώσεις από την περιήγηση στο Σύμπαν» που διοργανώθηκε από την Ένωση Ελλήνων Φυσικών και στον οποίο το σχολείο είχε την τιμή της βράβευσης με το πρώτο Πανελλήνιο βραβείο στον τομέα των εικαστικών εργασιών. Η εργασία του σχολείου είχε ως θέμα «Εικαστική Προσέγγιση της Αρχής Δημιουργίας του Σύμπαντος». Η ομάδα που εργάστηκε για τη συμμετοχή αυτή αποτελείται από τους μαθητές Μαρία Χρήστου, Νικολέττα Πραστίτη, Μαρία Εμμανουήλ και Στέλιο Χαραλάμπους με υπεύθυνους εκπαιδευτικούς την κ. Μαρία Λοΐζου- Θεοδοσίου, Φυσικό, Β.Δ και την κ. Κατερίνα Δεληγιώργη καθηγήτρια Τέχνης, την κ. Ξένια Παντελή καθηγήτρια Τέχνης, Β.Δ. και την κ. Μαρίνα Ζερβού, καθηγήτρια Τέχνης. Ολοκληρώνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ότι μέσα από την προσπάθειά μας για συμμετοχή στη μεγάλη αυτή γιορτή ήταν να συμβάλουμε και εμείς με το δικό μας τρόπο στην ανάδειξη της Αστρονομίας στο χώρο της εκπαίδευσης, των επιστημών και στην κοινωνία γενικότερα. Επιπλέον αποδεικνύεται ότι μέσα από δραστηριότητες όπως οι παραπάνω η χαρά για τη μάθηση δεν είναι πλέον ουτοπία στο σχολικό περιβάλλον αλλά αποτέλεσμα της καθημερινής σχολικής πραγματικότητας. Study Visit - «Literacy in the Cyprus Educational System» Το ΥΠΠ ( Μέση Εκπαίδευση), το Βρετανικό Συμβούλιο και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο διοργάνωσαν «Study Visit» με θέμα «Literacy in the Cyprus Educational System». Το εν λόγω σεμινάριο παρακολούθησαν δώδεκα συνάδελφοι εκπαιδευτικοί από τη Μεγάλη Βρεττανία. Τους συνέδρους χαιρέτησε η Δρ. Ζήνα Πουλλή και ακολούθησαν εισηγήσεις από τον Δρ Ανδρέα Τσιάκκιρο (The Cyprus Educational System), τον Δρ Παναγιώτη Μαύρο (The mixed ability class), την κ Μερόπη Καψάλη (Literacy in the Cyprus Educational System), τον Δρ Τιμόθεο Παπαδόπουλο (Early Diagnosis an intervention of reading difficulties) και την Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου (Literacy programmes-evaluation projects in the educational system). Μετά τις πιο πάνω εισηγήσεις ακολούθησαν εποικοδομητικές συζητήσεις και πολύ χρήσιμα συμπεράσματα τα οποία σίγουρα εμπλούτισαν τις εμπειρίες των παρευρισκομένων σχετικά με το θέμα του αναλφαβητισμού. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο νησί μας οι Βρεττανοί σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν δειγματικές διδασκαλίες σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια όπου τους προσφέρθηκε θερμή φιλοξενία την οποίαν εκτίμησαν ιδιαίτερα. Οι σύνεδροι αναχώρησαν από την Κύπρο με τις καλύτερες εντυπώσεις για τα δρώμενα στην παιδεία και όχι μόνο. 12

13 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΙ ΜΑΘΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑΣ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗΣ Με τη συμμετοχή 345 μαθητών και μαθητριών Γυμνασίων και Λυκείων διεξήχθησαν στο Πολυπροπονητήριο Ευάγγελος Φλωράκης οι 3 οι Παγκύπριοι Μαθητικοί Αγώνες Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης που διοργάνωσε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε συνεργασία με την Παγκύπρια Ομοσπονδία Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης. Φέτος λόγω των πολλών συμμετοχών που υπήρχαν στις κατηγόριες αγοριών, έγιναν προκριματικοί αγώνες. Στη Λεμεσό έγιναν οι προκριματικοί αγώνες για τις επαρχίες Λεμεσού/ Πάφου και στη Λευκωσία έγιναν οι προκριματικοί αγώνες για τις επαρχίες Λευκωσίας/ Λάρνακας/ Παραλιμνίου. Για πρώτη φορά οι δύο πρώτοι αθλητές / αθλήτριες στις κατηγορίες Λυκείων συμμετείχαν στους Πανελλήνιους αγώνες Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης που έγιναν στα Ιωάννινα 9-11 Φεβρουάριου Η αποστολή αποτελείτο από το Συνοδό Χαράλαμπο Χρίστου, τον Γυμναστή Σταύρο Σάββα και τους αθλητές Αντρέα Ευσταθίου, Νικόλα Παναγιώτου, Ελευθερία Παναγιώτου και Μαριανέλλα Νικολάου. Τα αποτελέσματα και στις τέσσερις κατηγορίες έχουν ως ακολούθως : Α. Γυμνάσια Αρρένων (Συμμετοχές:144 ) 1. Γιάγκος Γιάγκου (Ευρωπαϊκή Ελληνική Σχόλη Φίλιπς) 2. Χαράλαμπος Χρίστου (Νικολαΐδειο) 3. Άντρος Κυπρίδημος (Αρχάγγελος), Χρίστος Χριστόνωφ (Έγκωμη) Β. Γυμνάσια Θηλέων (Συμμετοχές:23) 1. Πόπη Ζάντη (Απεήτειον Αγρός) 2. Ευαγγελία Νικολαϊδου (Αγ. Φυλάξεως) 3. Έλενα Κελίρη (Τσίρειο ), Ντόροθυ Σάκκου (Αρχάγγελος) Γ. Λύκεια Αρρένων (Συμμετοχές 145:) 1. Αντρέας Ευσταθίου (Εθν. Κυπριανού) 2. Νικόλας Παναγιωτου (Εθν. Κυπριανού) 3. Μάριος Κυπρίδημος (Αγ. Γεώργιος Λακατάμιας), Αντώνης Κυπρίδημος (Αγ. Γεώργιος Λακατάμιας) Δ. Λύκεια Θηλέων (Συμμετοχές :33) 1. Ελευθερία Παναγιώτου (Κύκκος Β ) 2. Μαριανέλλα Νικολάου (Αγ. Γεώργιος Λακατάμιας) 3. Κυριακή Σαρρή (Λινόπετρας), Νάταλυ Παντελή( Απ. Μάρκου) Αποτελέσματα Διαγωνισμού Μαθητικού Δοκιμίου της Πρεσβείας της Ελλάδας 2010 Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ανακοινώνει τα αποτελέσματα του φετινού Διαγωνισμού Μαθητικού Δοκιμίου της Πρεσβείας της Ελλάδας: Α Βραβείο: Αριστονίκη Τσολιά, Γ7 Λύκειο Αγίου Αντωνίου Λεμεσού Β Βραβείο: Μικαέλα Φυλακτού, Γ1 Λύκειο Αγίου Ιωάννη Λεμεσού Γ Βραβείο: Κορνηλία Θεοδώρου, Γ5 Λύκειο Κοκκινοχωριών Φώτη Πίττα Έπαινοι (με αλφαβητική σειρά επιθέτου) Αιμιλία Ευσταθίου, Γ1 Γυμνάσιο Ομόδους Λήδα-Μαρίνα Ζαχαράκη, Γ7 Παγκύπριο Γυμνάσιο Χριστίνα Φλουρή, Γ6 Λύκειο Αγίου Γεωργίου Λάρνακας Το θέμα του Διαγωνισμού ήταν: Ποιος θα σου φέρει τώρα το ζεστό καρβέλι, μεσ στη νύχτα να ταΐσεις τα όνειρα; Γιάννη Ρίτσου, Ρωμιοσύνη, IV Με ποιους τρόπους μπορεί σήμερα ο Ελληνισμός, στηριγμένος στα ιδεώδη και τις αξίες που έχει διαχρονικά καθιερώσει, να συμβάλει στη διαμόρφωση και εφαρμογή μιας βαθιάς δημοκρατικής και ανθρώπινης παιδείας, ώστε να διασφαλιστεί για όλους «το ζεστό καρβέλι μεσ στη νύχτα» να ταΐσει τα όνειρα; Την Κριτική Επιτροπή αποτελούσαν οι: Ανδρέας Δημητρίου, Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, Πρόεδρος Ευάγγελος Βλιώρας, Γραμματέας Γ, Πρεσβεία της Ελλάδας Κώστας Γενάρης, Δημοσιογράφος Ανδρέας Παναγίδης, Φιλόλογος - πρώην ΠΛΕ Πάμπος Κουζάλης, Φιλόλογος - Λογοτέχνης Κώστας Γεωργιάδης, Φιλόλογος - ΠΛΕ Σωτήρης Ελευθερίου, Φιλόλογος ΕΜΕ Η επίδοση των χρηματικών βραβείων, των τιμητικών διπλωμάτων και των βιβλίων θα γίνει σε ειδική εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί αργότερα στην πρεσβευτική κατοικία, από τον Πρέσβη της Ελλάδας, στην παρουσία του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού. Θα επιδοθούν τρία βραβεία (από 1400, 900, 600), τιμητικά διπλώματα στους μαθητές που διακρίθηκαν με έπαινο και ποσό 900 στο σχολείο της μαθήτριας που πήρε το πρώτο βραβείο. 13

14 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ (Ζ.Ε.Π.) Στόχος όλων των εκπαιδευτικών του Β Δημοτικού Σχολείου Αγίου Λαζάρου Λάρνακας είναι η δημιουργία ελκυστικού και φιλικού πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος όπου τα παιδιά να ζουν αρμονικά και να γεύονται τη χαρά της μάθησης και της δημιουργίας. 14

15 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΤΙΣΣΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΛΕΝΑΣ Γιορτή του Δέντρου Η περιβαλλοντική συνείδηση και η αγάπη για το περιβάλλον έγιναν για μια ακόμη φορά το αντικείμενο μιας σπουδαίας εκδήλωσης που συνδιοργανώθηκε από το Γ Δημοτικό Σχολείο Μακεδονίτισσας Στυλιανός Λένας και το Τμήμα Δασών. Στη Γιορτή του Δέντρου έλαβαν μέρος όλα τα παιδιά του σχολείου παρουσιάζοντας ένα καταπληκτικό μουσικό-θεατρικό δρώμενο, ειδικά γραμμένο για τη γιορτή από τις δασκάλες Κατερίνα Σκουφάρη και Κάλια Πιτσιλλίδου, και ποιήματα από τμήμα προσκόπων και οδηγών. Ομιλίες έγιναν από το Διευθυντή κ. Χρίστο Δημοσθένους, την Αντιδήμαρχο Έγκωμης κ. Λουίζα Μαυρομάτη και την τότε Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Αίγλη Παντελάκη. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού εκπροσωπήθηκε από τον Επιθεωρητή Επιστήμης κ. Γιώργο Ματσικάρη. Στον εορτασμό ο Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος κ.κ. Χρυσόστομος Β, τέλεσε τον αγιασμό και έκανε την πρώτη συμβολική δεντροφύτευση στο νεόδμητο σχολείο. Στη γιορτή παρευρέθηκαν πολλοί επίσημοι και πλήθος κόσμου, που στο τέλος είχαν την ευκαιρία να φυτέψουν δεντράκια στο σχολείο και να πάρουν μαζί τους από ένα δώρο του Τμήματος Δασών το οποίο ανέλαβε και την τοπιοτέχνηση των κήπων του σχολείου. 15

16 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ-ΒΡΥΣΟΥΛΩΝ-ΑΧΕΡΙΤΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ «ΘΑΛΑΣΣΑ» Στο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου-Βρυσούλων-Αχερίτου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση για παρουσίαση του Οικολογικού Σχεδίου Δράσης , με θέμα «Θάλασσα». Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους συνεργάτες και φίλοι του Σχολείου, ανάμεσα στους οποίους οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Γιώργος Ματσικάρης, κ. Νίτσα Κυριακίδου και κ. Φραντζέσκα Εμμανουήλ, ο Δήμαρχος του Δήμου Παραλιμνίου, εκπρόσωπος της Ελληνικής Τράπεζας, εκπρόσωποι των κοινοτικών και των εκκλησιαστικών αρχών της Κοινότητας, γονείς και κηδεμόνες του Σχολείου. Το συγκεκριμένο σχολείο συμμετέχει για τέταρτη συνεχή χρονιά στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα «Οικολογικά Σχολεία-ECO-Schools». Με αναρτημένη στο σχολικό χώρο την Οικολογική Σημαία, παιδιά, εκπαιδευτικοί, γονείς και κηδεμόνες, φορείς και οργανωμένα σύνολα της Κοινότητας, ευρύτερα, δραστηριοποιούνται ακόμα μία φορά δυναμικά, προς την κατεύθυνση του περιβαλλοντικού γραμματισμού. Όπως τόνισε η Διευθύντρια του Σχολείου, Δρ Ειρήνη Χατζηλουκά-Μαυρή, στο χαιρετισμό της, η όλη οικολογική δράση έχει ως βασικό ζητούμενό της την αποκατάσταση της σχέσης ανθρώπου-φύσης και την ανάπτυξη της ποιότητας στην ευρύτερη κοινωνική ζωή, με τη συμμετοχή όλων όσοι πιστεύουν στην αξία της διαμόρφωσης μίας κοινής οικολογικής κουλτούρας. Η λιτή κατάθεση των σκέψεων της κ. Ειρήνης Δημητρίου, μέλους της Οικολογικής Επιτροπής του Σχολείου, που ακολούθησε, απέδειξε έμπρακτα το συμμετοχικό ρόλο των γονέων και των κηδεμόνων στο οικολογικό έργο του Σχολείου. Στη συνέχεια, τα παιδιά της Στ τάξης παρουσίασαν με το δικό τους δημιουργικό τρόπο το ποίημα του Ευγένιου Τριβιζά «Η πολύ λαίμαργη φάλαινα που έφαγε τη θάλασσα», στέλνοντας ποικίλα μηνύματα, όλα εστιασμένα γύρω από το σύνθημα: «Θάλασσα, πηγή ζωής!». Οι δύο συντονιστές του Προγράμματος, Στέλιος Αγαπίου και Ορθοδοξία Κωνσταντίνου, ανέπτυξαν τους στόχους και παρουσίασαν τις κύριες δραστηριότητες που έχουν περιληφθεί στο φετινό Οικολογικό Σχέδιο Δράσης του Σχολείου, μετά από ανταλλαγή απόψεων με όλους τους εμπλεκομένους, εντός και εκτός της σχολικής μονάδας, και τη λήψη σχετικών αποφάσεων. Αρχικά τόνισαν ότι το Πρόγραμμα δίνει ερείσματα για άνοιγμα προς την κοινωνία. Περαιτέρω, υποστήριξαν ότι αυτό βασίζεται σε αρχές της διαθεματικότητας, της δημιουργικότητας και της ενεργούς πολιτότητας. Παρακάτω δίνεται το πλαίσιο παρουσίασης των σημαντικότερων δραστηριοτήτων, όπως καταγράφηκαν στο Οικολογικό Σχέδιο Δράσης , με θέμα «Θάλασσα»: διαλέξεις από εκπροσώπους του ΚΟΤ, του Τμήματος Αλιείας, της Υγειονομικής Υπηρεσίας και της Λιμενικής Αστυνομίας Παραλιμνίου, για θέματα που αφορούν τις θάλασσες της Κύπρου και την ασφάλεια σε αυτές επισκέψεις στη Μονάδα Αφαλάτωσης στη Δεκέλεια, στο Ναυτικό Όμιλο Λάρνακας-Αμμοχώστου, στο λιμανάκι Αγίας Νάπας, στο Ενυδρείο Πρωταρά, στο Μουσείο Θαλάσσιας Ζωής στην Αγία Νάπα, στο Αλιευτικό Καταφύγιο στον Ποταμό Λιοπετρίου, στο λιμανάκι Παραλιμνίου και τη Λιμενική Αστυνομία για επίδειξη διάσωσης στη θάλασσα και ξενάγηση σε πλοίο, στο Ιχθυοτροφείο Ξυλοφάγου σχέδια εργασίας (projects) με θέμα τη θάλασσα δημιουργικές δραστηριότητες για παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου (όπως θεατρικό παιχνίδι, κουκλοθέατρο, συγγραφή ποιημάτων και άρθρων κ.ά.), εμπνευσμένες από τον κόσμο της θάλασσας συγγραφή και έκδοση οικολογικού παραμυθιού από όλες τις τάξεις έκδοση μαγειρικής με τίτλο: «Θαλασσινές γεύσεις από διάφορες χώρες του κόσμου» γεύμα με ψάρια (τονοσαλάτα, καλαμάρι...) έργα τέχνης και κατασκευές με ποικίλα υλικά, π.χ. με πηλό, χαρτί, υφάσματα, μπογιές. σύνταξη Οικολογικού Κώδικα: έκδοσή του και διανομή του στις τάξεις και την Κοινότητα φιλοτέχνησή του σε τοίχο του Σχολείου εκστρατεία καθαριότητας: σχολικού χώρου κοινότητας (σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και Γονείς & Κηδεμόνες) παραλίας (σε συνεργασία με το Δήμο Παραλιμνίου και Γονείς & Κηδεμόνες) έκθεση κάρτας με άχρηστα υλικά (συνεργασία με Γονείς & Κηδεμόνες, στο Σχολείο ή σε μη διδακτικό χρόνο) οικολογική ημερίδα για την παρουσίαση των εργασιών του Προγράμματος/έκθεση εργασιών και κατασκευών. Οι δύο συντονιστές έκαναν ιδιαίτερη αναφορά σε δύο ξεχωριστές δραστηριότητες: στην «υιοθεσία παραλίας» και στην «υιοθεσία πλοίου». Όσον αφορά την πρώτη δραστηριότητα, το Σχολείο και Δήμος Παραλιμνίου θα συν-δράσουν στην παραλία «Λούμα-Άγιος Νικόλαος», στοχεύοντας: στην πραγματοποίηση τελετής υιοθεσίας της παραλίας σε «εξορμήσεις» στην παραλία, για: εξερεύνηση για αναζήτηση και εντοπισμό του προβλήματος καθαριότητα του χώρου παιχνίδια στην άμμο δημιουργίες με την άμμο (σε συνεργασία με άλλο σχολείο) έκδοση ενημερωτικού εντύπου (δίπτυχου, τρίπτυχου) για την καθαριότητα των θαλασσών, το οποίο θα διανεμηθεί τόσο στην Κοινότητα όσο και στο Δήμο Παραλιμνίου. Όσον αφορά τη δεύτερη δραστηριότητα, τα παιδιά της Στ τάξης θα έχουν την ευκαιρία να «ταξιδεύουν» ολόχρονα με το δικό τους, υπό κυπριακή σημαία, εμπορικό πλοίο, το «UBC SACRAMENTO», και να αντλούν πληροφορίες για ποικίλα ενδιαφέροντα θέματα. Συνταξιδιώτης τους σε αυτό τους το ταξίδι θα είναι ο δάσκαλος του Σχολείου, κ. Χαράλαμπος Κουνές. Πριν από το τέλος της εκδήλωσης, έγινε η επίσημη είσοδος της 16

17 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ Επίσκεψη του Υπουργού στο Γ Δημοτικό Καϊμακλίου οικολογικής σημαίας, την οποία το Σχολείο αξιώθηκε τη σχολική χρονιά , μετά από μία τριετή γόνιμη και δημιουργική οικολογική δράση. Η μαθήτρια της Στ τάξης, Κυριακή Ηρακλέους, είπε χαρακτηριστικά: «Το λογότυπο των Οικολογικών Σχολείων έχει χρώματα μπλε, άσπρο και πράσινο. Από ένα ανοιχτό βιβλίο ξεπετάγεται ένα πράσινο παιδί. Το παιδί έχει ανοιχτά τα χέρια του σε στάση προσευχής, παράκλησης και αφήνει να φύγουν φύλλα που θα αγκαλιάσουν τον κόσμο. Ευχή του να ζήσει σε έναν κόσμο ενωμένο, χωρίς πολέμους και με ανθρώπους που θα έχουν οικολογική συνείδηση [ ].» Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τον κ. Γιώργο Ματσικάρη, εκ μέρους των παρευρισκομένων, να υπογραμμίζει τη σημασία οικολογικών δράσεων, όπως αυτές που παρουσιάστηκαν, οι οποίες λειτουργούν και, εν τέλει, βιώνονται, ως ένα σύγχρονο εργαλείο περιβαλλοντικής διαχείρισης του σχολικού χώρου, αλλά και παροχής οικολογικής αγωγής. Τέλος, οι προσκεκλημένοι είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την Έκθεση Εργασιών και Κατασκευών από παιδιά όλων των τάξεων του Σχολείου, προϊόν της μέχρι σήμερα οικολογικής τους δράσης, στο σύνολό της. Συνοψίζοντας, η παραπάνω εκδήλωση ανανέωσε το συμβόλαιο συνεργασίας του Σχολείου με τους εταίρους του για περαιτέρω οικολογική ευαισθητοποίηση, προτάσσοντας εκ νέου τη δέσμευση όλων για την προώθηση κομβικών αξιών, όπως είναι η αλληλεγγύη, ο σεβασμός στο δικαίωμα ζωής όλων των ειδών, η ορθολογιστική διαχείριση των φυσικών πόρων και η ανάδειξη της ομορφιάς της ύπαρξης μας, της φύσης και του πολιτισμού μας. Α ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ Οικολογική Δράση Τα παιδιά επισκέφθηκαν την Έκθεση Φωτογραφίας για την Ενέργεια και το Φωτοβολταϊκό Πάρκο στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Στόχος, η ευαισθητοποίηση στο θέμα της ενέργειας, θέμα με το οποίο ασχολείται το σχολείο κατά τη σχολική χρονιά μέσα στα πλαίσια του προγράμματος Οικολογικά Σχολεία. Το Α Δημοτικό Σχολείο Αραδίππου συμμετέχει στο Πρόγραμμα για τρίτη συνεχή χρονιά και έχει βραβευτεί με την πράσινη σημαία. Τα παιδιά έχουν αποκτήσει δεξιότητες και έχουν υιοθετήσει στάσεις σχετικές με την προστασία του περιβάλλοντος. Το Α Δημοτικό Σχολείο Αραδίππου ως συντονιστικό σχολείο της Β Περιφέρειας Οικολογικών Σχολείων, διοργάνωσε την 1η Συνάντηση των Οικολογικών Σχολείων με θέματα που αφορούσαν τη σημασία της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Τα παιδιά του σχολείου έγιναν Οικολόγοι και έστειλαν το μήνυμα ότι ενδιαφέρονται πολύ για τα οικολογικά προβλήματα. Ζητούν κάδους ανακύκλωσης έξω από το σχολείο τους. 17

18 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ Προαγωγή Υγείας - Διατροφή και Άσκηση Το πρόγραμμα Προαγωγή Υγείας εφαρμόζεται εδώ και 6 χρόνια στο Α Δημοτικό Σχολείο Αραδίππου. Το θέμα για τη σχολική χρονιά είναι Διατροφή και Άσκηση. Διάφορες δραστηριότητες στοχεύουν στην απόκτηση ορθών διατροφικών συνηθειών εκ μέρους των παιδιών και εισαγωγή της σωματικής άσκησης στη ζωή τους. Τα παιδιά στο σχολείο έχουν υιοθετήσει τη συνήθεια να κερνούν υγιεινά όταν γιορτάζουν. Επίσκεψη στη Γεωργική Έκθεση Στόχος ήταν τα παιδιά να γνωρίσουν τα γεωργικά προϊόντα της Κύπρου και να έρθουν σε επαφή με την κυπριακή παράδοση. Μέρα Γονιών Στα πλαίσια της συνεργασίας γονιών-δασκάλων και εμπλοκής των γονιών στα δρώμενα του σχολείου, διοργανώθηκε στο σχολείο Μέρα Γονιών. Οι γονείς παρακολούθησαν μαθήματα στις τάξεις των παιδιών τους και έλαβαν μέρος στις διάφορες δραστηριότητες. 18

19 Τ Ε Υ Χ Ο Σ 4 6 Μ Α Ϊ Ο Σ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Εφαρμογή Προγράμματος Συναισθηματικής Αγωγής «Το μονοπάτι της Καρδιάς» Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.) προσφέρει Πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής με τίτλο «Το μονοπάτι της καρδιάς» το οποίο έχει αναπτύξει η Δρ Μαρία Ηρακλέους. Στο Πρόγραμμα συμμετέχουν νηπιαγωγοί που εργάζονται σε δημόσια και κοινοτικά νηπιαγωγεία της Κύπρου και δεν έχουν λάβει μέρος στο Πρόγραμμα που προσφέρθηκε την προηγούμενη σχολική χρονιά. Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει επιμόρφωση που προσφέρεται σε κεντρικό επίπεδο καθώς και δραστηριότητες στις σχολικές μονάδες. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την κεντρική επιμόρφωση, λειτουργούν τρεις ομάδες, μια ομάδα στη Λευκωσία, μια ομάδα στη Λάρνακα και μια στην Πάφο. Στο Πρόγραμμα διεξάγονται βιωματικά εργαστήρια μέσα από τα οποία οι νηπιαγωγοί ενθαρρύνονται: Να βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν τα συναισθήματά τους και ενθαρρύνουν την ειλικρινή έκφραση των συναισθημάτων αυτών. Να βοηθήσουν τα παιδιά να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση. Να βοηθήσουν τα παιδιά να ελέγξουν τα συναισθήματά τους. Επιπρόσθετα, οι νηπιαγωγοί αξιολογούν επισταμένως την επίδραση του Προγράμματος: εκπαιδεύονται στη χρήση αξιολογικών εργαλείων (συναισθηματικό προφίλ, συνέντευξη με παιδιά, παρατήρηση παιδιών) με την βοήθεια των οποίων αποκομίζουν κάποιες ενδείξεις σε σχέση με την επίδραση του Προγράμματος στη συναισθηματική συμπεριφορά των παιδιών. Επέκταση Προγράμματος Συναισθηματικής Αγωγής «Το μονοπάτι της Καρδιάς» Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προσφέρει επίσης Πρόγραμμα Συναισθηματικής Αγωγής με τίτλο «Το μονοπάτι της καρδιάς: Πώς μπορούν οι γονείς να το ακολουθήσουν». Στο Πρόγραμμα συμμετέχουν νηπιαγωγοί που παρακολούθησαν και συμπλήρωσαν επιτυχώς το Πρόγραμμα που προσφέρθηκε κατά την προηγούμενη σχολική χρονιά. Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει επιμόρφωση που προσφέρεται σε κεντρικό επίπεδο καθώς και δραστηριότητες στις σχολικές μονάδες. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την κεντρική επιμόρφωση, λειτουργούν τρεις ομάδες, μια ομάδα στη Λευκωσία, μια ομάδα στη Λεμεσό και μια στην Ελεύθερη Αμμόχωστο. Κύρια μέθοδος εργασίας στα πλαίσια της εργασίας στη σχολική μονάδα είναι τα βιωματικά εργαστήρια με ταυτόχρονη συμμετοχή γονέων και παιδιών. Εκπαιδευτικό συνέδριο στο πλαίσιο του Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Απασχόληση και την Κοινωνική Αλληλεγγύη PROGRESS 2009 Το Π.Ι. σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης διοργάνωσε εκπαιδευτικό συνέδριο στο πλαίσιο του Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Απασχόληση και την Κοινωνική Αλληλεγγύη PROGRESS Creativity and Innovation against Discrimination. Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία. Το Πρόγραμμα PROGRESS αφορούσε επιμέρους δράσεις ανάπτυξης στάσεων των μαθητών, μαθητριών, εκπαιδευτικών και γονέων κατά των διακρίσεων. Το συνέδριο αποτέλεσε μία από αυτές τις επιμέρους δράσεις και επεδίωξε να ενδυναμώσει τους εκπαιδευτικούς στην αντιμετώπιση των ζητημάτων που προκύπτουν στις σχολικές τάξεις και συνδέονται με θέματα ταυτότητας, ετερότητας, διακρίσεων και σχολικών επιδόσεων. Στόχος ήταν η συμμετοχή στη μάχη κατά των διακρίσεων σε μια διαφοροποιημένη και δυναμική κοινωνία, μέσα από τη συμμετοχή σχολείων, εκπαιδευτικών, πανεπιστημιακών δασκάλων και μη κυβερνητικών οργανώσεων. Περιλάμβανε εισηγήσεις στην ολομέλεια από προσκεκλημένους εισηγητές/τριες από την Αγγλία, την Αυστρία, την Ελλάδα και την Κύπρο καθώς και βιωματικά εργαστήρια. Οι εισηγήσεις στην ολομέλεια επεδίωξαν να φέρουν ενώπιον των εκπαιδευτικών ερευνητικά αποτελέσματα που αφορούν στο ρόλο του σχολείου και της εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών επιλογών, προγραμμάτων και πολιτικών στη διαχείριση των διακρίσεων και του αποκλεισμού, εκπαιδευτικού και κοινωνικού. Τα βιωματικά εργαστήρια μέσα από υπόδυση ρόλων, συζητήσεις και παιγνίδια ρόλων εστίασαν σε διαφορετικές πτυχές διακρίσεων. Τέλος, η προβολή των μαθητικών ταινιών που βραβεύτηκαν στο σχετικό διαγωνισμό του Προγράμματος έδωσε το έναυσμα για συζήτηση του τι μπορεί να γίνει εντός της σχολικής μονάδας και μέσω του ανοίγματός της στην περιβάλλουσα κοινωνία. Γλώσσες του Συνεδρίου ήταν η Αγγλική και η Ελληνική. Δράσεις επιμόρφωσης σε θέματα Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ). Ερευνητικές πιλοτικές εφαρμογές Στα πλαίσια των επιμορφωτικών του δράσεων σε θέματα ΤΠΕ, ο Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας του Π.Ι., ανέπτυξε το έργο «Ερευνητικές πιλοτικές εφαρμογές», το οποίο σχεδιάστηκε ως μια δράση επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών και παράλληλα των συμβούλων του Π.Ι. (αποσπασμένων εκπαιδευτικών), των Διευθυντών των σχολικών μονάδων και των Επιθεωρητών. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση κάθε εφαρμογής έγινε με βάση τη συνεργασία του εκπαιδευτικού και του συμβούλου του Π.Ι. και με τη στήριξη του οικείου Διευθυντή και Επιθεωρητή. Η επαγγελματική ανάπτυξη των συμμετεχόντων επιτεύχθηκε με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων επιμόρφωσης οι οποίες περιλάμβαναν μεταξύ άλλων: συμμετοχή στο σχεδιασμό, εφαρμογή και αναστοχασμό/αξιολόγηση μαθησιακών δραστηριοτήτων και υλικού, υποστήριξη από παιδαγωγικό σύμβουλο σε θέματα ΤΠΕ σε επίπεδο εκπαιδευτικού αλλά και σχολικής μονάδας, συνδιδασκαλίες, διαμοιρασμός υλικού, διάχυση καλών πρακτικών, εμπλοκή όλης της σχολικής μονάδας σε 19

20 Π Α Ι Δ Ε Ι Α Κ Α Ι Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ σχέδιο δράσης και συνεργασία με Επιθεωρητές, συμμετοχή σε κοινότητες επαγγελματικού ενδιαφέροντος. Το έργο σχεδιάστηκε με βάση τη διάγνωση αναγκών των συμμετεχόντων. Η αξιολόγηση της πρώτης φάσης του προγράμματος επιμόρφωσης ήταν πολύ θετική. Οι εκπαιδευτικοί που παρακολούθησαν τα σεμινάρια εξέφρασαν μεγάλη ικανοποίηση (Μ.Ο.= 4.4 σε μία κλίμακα 1-5). Ακολούθως αξιολογήθηκε ο στόχος της εφαρμογής στην τάξη, κατά πόσο δηλαδή οι εκπαιδευτικοί εφαρμόζουν τη νέα γνώση τους προς όφελος των μαθητών τους, όπως και της επίδρασης των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία. Βάσει τούτου σχεδιάστηκε το έργο «ερευνητικές πιλοτικές εφαρμογές», όπου αξιολογήθηκαν 20 μελέτες περίπτωσης. Μέσω των πορισμάτων, επιχειρείται ο εντοπισμός δυνατοτήτων αλλά και αδυναμιών και αναγκών του εκπαιδευτικού μας συστήματος, ως βάση για μελλοντικούς σχεδιασμούς. Αφού το έργο σχεδιάστηκε, προκηρύχθηκε ανοικτός διαγωνισμός για την Παροχή Υπηρεσιών για την Αξιολόγηση Πιλοτικών/Ερευνητικών Εφαρμογών Ενσωμάτωσης των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία. Η υλοποίηση έγινε σε 10 σχολεία Μέσης (Φθινόπωρο 2008) και 10 σχολεία Δημοτικής εκπαίδευσης (Φθινόπωρο 2009). Οι φάσεις υλοποίησης του έργου συνοπτικά περιλάμβαναν: Πρόσκληση προς εκπαιδευτικούς για υποβολή πρότασης συμμετοχής Επιλογή 10 προτάσεων για κάθε βαθμίδα Σχεδιασμός ενότητας από τον εκπαιδευτικό και το σύμβουλο Εφαρμογή στην τάξη / παρακολούθηση από ερευνητή / αναστοχασμός Αξιολόγηση Πολύ συνοπτικά τα πορίσματα της έρευνας περιλαμβάνουν τα πιο κάτω: Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται παιδαγωγική στήριξη για την αξιοποίηση των ΤΠΕ. Κάποια έλλειψη αυτοπεποίθησης στην ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία (κυρίως στη Μέση Εκπαίδευση) οφείλεται στην περιορισμένη υλικοτεχνική υποδομή, στους περιορισμούς λόγω αναλυτικών προγραμμάτων και στη γνωσιοκεντρική προσέγγιση και τρόπο αξιολόγησης. Οι διαθέσιμες προτάσεις υπό τη μορφή μαθησιακών εισηγήσεων και δραστηριοτήτων που αναπτύχθηκαν από το Π.Ι., η συνεργασία των εκπαιδευτικών με τους συμβούλους του Π.Ι. στο σχεδιασμό της ενότητας και η στήριξη των Διευθυντών και σε κάποιες περιπτώσεις των Επιθεωρητών των σχολείων, ενίσχυσε την προσπάθεια για αναβάθμιση του μαθησιακού περιβάλλοντος. Η αξιοποίηση των ΤΠΕ έχει τη δυνατότητα να δώσει νέα ώθηση ώστε να επιτευχθεί μια ποιοτική αναβάθμιση της διδασκαλίας. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ένταξη των ΤΠΕ στις διδακτικές και μαθησιακές διεργασίες έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο μαθητοκεντρικής διδασκαλίας. Στο πλαίσιο αυτό, ομάδες μαθητών μπορούν να εμπλέκονται ενεργά σε διεργασίες διερευνητικής μάθησης και δημιουργίας σύνθετων γνωσιακών κατασκευασμάτων, με απώτερο στόχο την οικοδόμηση πραγματικής κατανόησης και την ανάπτυξη στοχαστικοκριτικής σκέψης. Παγκύπρια Συνέδρια Ιστορίας και Γεωγραφίας Το Π.Ι., σε συνεργασία με την Ενδοτμηματική Επιτροπή Κοινωνικών Θεμάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης, διοργάνωσε σειρά Συνεδρίων Ιστορίας και Γεωγραφίας. Τα Συνέδρια αυτά είχαν ως στόχο την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε σύγχρονες μεθοδολογικές προσεγγίσεις, την ανταλλαγή διδακτικών εμπειριών και καλών πρακτικών, τη διάχυση της εμπειρογνωμοσύνης στη σχολική μονάδα και την εφαρμογή στην τάξη, όπως και τη συλλογή δραστηριοτήτων για την Τράπεζα Υλικού, η οποία θα φιλοξενείται στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. H συμμετοχή στα Συνέδρια έγινε σε επίπεδο εκπροσώπησης της σχολικής μονάδας, με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών με αποδεδειγμένο ενδιαφέρον ή και εμπειρία στη διδασκαλία του κάθε μαθήματος. H επιμόρφωση προσφέρθηκε σε 12 ομάδες (6 ομάδες στην Ιστορία και 6 στη Γεωγραφία) σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο και Αμμόχωστο, σε πρωινό εργάσιμο χρόνο (12:00-14:00). Εισηγητές στα Συνέδρια Γεωγραφίας ήταν οι Δρ Κωσταντίνος Θεοφιλίδης και κ. Γιώργος Κάρουλλας και στα Συνέδρια Ιστορίας η Δρ Χαρά Μακρυγιάννη. Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Ειδικής Εκπαίδευσης (Άνοιξη 2010) Από τις 8 Φεβρουαρίου προσφέρεται από το Π.Ι., για δεύτερη φορά, η Α Φάση του Προγράμματος Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Ειδικής Εκπαίδευσης, σύμφωνα με τα νέα σχέδια υπηρεσίας που αφορούν τους Ειδικούς Εκπαιδευτικούς. Το Πρόγραμμα αφορά εκπαιδευτικούς των ακόλουθων ειδικοτήτων: Κωφών, Τυφλών, Ειδικών Μαθησιακών, Νοητικών, Λειτουργικών και Προσαρμοστικών Δυσκολιών και Λογοθεραπείας. Σκοπός του Προγράμματος είναι η σφαιρική και έγκυρη ενημέρωση, όπως και η επικαιροποίηση των γνώσεων των Ειδικών Εκπαιδευτικών σε βασικά θέματα που αφορούν την Ειδική Εκπαίδευση όπως νομοθεσία, φιλοσοφία, παιδαγωγική και νέες τεχνολογίες, στα πλαίσια της συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Η επιμόρφωση προσφέρεται σε Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα και Πάφο. Το Πρόγραμμα προσφέρθηκε για πρώτη φορά το Φθινόπωρο του Με την ολοκλήρωση των δύο αυτών Προγραμμάτων αναμένεται να έχουν επιμορφωθεί περίπου 500 εκπαιδευτικοί Ειδικής Εκπαίδευσης. 1ος Διαγωνισμός Πρωτοπόρων Εκπαιδευτικών (1st Innovative Educators Forum) Ο Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας του Π.Ι., σε συνεργασία με τη Microsoft Κύπρου, μέσα στα πλαίσια του προγράμματος Συνεργάτες στη Μάθηση (Partners in Learning), διοργάνωσε για πρώτη φορά στην Κύπρο Διαγωνισμό «Πρωτοπόρων Εκπαιδευτικών». Ο διαγωνισμός έχει σκοπό την επιβράβευση της προσπάθειας των εκπαιδευτικών να αξιοποιήσουν τις ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία. Συγκεκριμένα, ο διαγωνισμός αυτός μεταξύ άλλων στοχεύει στο: να τονίσει τη σημασία της τεχνολογίας στη στήριξη της καινοτομίας στην εκπαίδευση, να προάγει την πρωτοποριακή ανταλλαγή μεθόδων και εφαρμογών ενσωμάτωσης της τεχνολογίας μεταξύ εκπαιδευτικών να προωθήσει το διαμοιρασμό καλών πρακτικών ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών στη μαθησιακή διαδικασία. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν συνολικά 40 εκπαιδευτικοί με 20