2009 Classical Greek. Advanced Higher Translation. Finalised Marking Instructions

Transcript

1 009 Classical Greek Advanced Higher Translation Finalised Marking Instructions Scottish Qualifications Authority 009 The information in this publication may be reproduced to support SQA qualifications only on a non-commercial basis. If it is to be used for any other purposes written permission must be obtained from the Question Paper Operations Team, Dalkeith. Where the publication includes materials from sources other than SQA (secondary copyright), this material should only be reproduced for the purposes of examination or assessment. If it needs to be reproduced for any other purpose it is the centre s responsibility to obtain the necessary copyright clearance. SQA s Question Paper Operations Team at Dalkeith may be able to direct you to the secondary sources. These Marking Instructions have been prepared by Examination Teams for use by SQA Appointed Markers when marking External Course Assessments. This publication must not be reproduced for commercial or trade purposes.

2 Advanced Higher Classical Greek 009 Translation EITHER 1. Translate into English *Block 1: Block : τους μεν λογους τους πολλους των Αθηναιων ο γιγνωσκω doesn t accept Athenian arguments παινεσαντες γαρ πολλα αυτους ο δαμου αντειπον ς ουκ αδικουσι τους μετερους ξυμμαχους και την Πελοποννησον self-praise, not refutation of case against them (that they wrong Spartan allies) Block : καιτοι ε προς τους Μηδους γενοντο αγαθοι τοτε, προς δ μας κακοι νυν, διπλασιας ζημιας αξιοι ε σιν, *Block 4: discrepancy past-present conduct double reprehensible τι αντ αγαθων κακοι γεγενηνται. because indicates moral decline. *Block 5: μεις δε μοιοι και τοτε και νυν σμεν, we are the same Block 6: Block 7: Block 8: *Block 9: και τους ξυμμαχους, ν σωφρονωμεν, ο περιοψομεθα αδικουμενους and shall not let our allies be wronged. ο δε μελλησομεν τιμωρειν ο δ ο κετι μελλουσι κακως πασχειν. they are suffering now, so we shall defend them now. αλλοις μεν γαρ χρηματα στι πολλα και νηες και πποι, μιν δε ξυμμαχοι αγαθοι, good allies are important ο ς ο παραδοτεα τοις Αθηναιοις στιν, and should not be betrayed Block 10: ο δε δικαις και λογοις διακριτεα μη λογ και α τους βλαπτομενους, actual harm requires action not words *Block 11: αλλα τιμωρητεα ν ταχει και παντι σθενει. ie rapid and forceful retaliation Page

3 Block 1: και ς μας πρεπει βουλευεσθαι αδικουμενους μηδεις διδασκετω, no lectures about need for deliberation Block 1: αλλα τους μελλοντας αδικειν μαλλον πρεπει πολυν χρονον βουλευεσθαι. it s the transgressors who should think before they act. * marks Total 4 marks Page

4 OR. Translate into English Block 1: τι δε; αθλιωτερος ποτερος δυοιν χοντοιν κακον ε τ ν σωματι ε τ ν ψυχ, ατρευομενος και απαλλαττομενος του κακου, μη ατρευομνος, χων δε; who s worse off, the healed or the unhealed? *Block :. φαινεται μοι μη ατρευομενος. the unhealed. Block : ο κουν το δικην διδοναι μεγιστου κακου απαλλαγη ην, πονηριας; isn t punishment a release from evil? Block 4: Block 5: Block 6: Block 7: Block 8: ν γαρ. σωφρονιζει γαρ που και δικαιοτερους ποιει και ατρικη γιγνεται πονηριας δικη. justice a way of curing the wicked. ναι. ε δαιμονεστατος μεν αρα μη χων κακιαν ν ψυχ, πειδη τουτο μεγιστον των κακων φανη. happiest to have no wickedness in the soul δηλον δη. δευτερος δε που απαλλαττομενος. second best to get rid of it. οικεν. ο τος δ ν νουθετουμενος τε και πιπληττομενος και δικην διδους. and the one who is punished gets rid of it. ναι. κακιστα αρα ζ χων και μη απαλλαττομενος. so worst is not to get rid of it. Page 4

5 . (continued) Block 9: φαινεται. ο κουν ο τος τυγχανει ν ς αν τα μεγιστα αδικων διαπραξηται στε μητε νουθετεισθαι μητε δικην διδοναι, like great wrongdoer who escapes punishment Block 10: σπερ συ φ ς Αρχελαον παρεσκευασθαι και τους αλλους τυραννους και ητορας και δυναστας; οικε. eg tyrants and other powerful figures. * marks Total 9 marks Page 5

6 AND EITHER. Translate into English Block 1: Block : Block : αγχιμολον δε σφ λθε βοην αγαθος Μενελαος, Menelaus came ανστας ξ ε νης, Ελενης παρα καλλικομοιο. once he got up τον δ ς ο ν νοησεν Οδυσσηος φιλος υ ος, and when Telemachus saw him Block 4: σπερχομενος α χιτωνα περι χροϊ σιγαλοεντα δυνεν και μεγα φαρος πι στιβαροις βαλετ μοις ρως, he put on his clothes Block 5: Block 6: *Block 7: βη δε θυραζε, παρισταμενος δε προσηυδα Τηλεμαχος, φιλος υ ος Οδυσσηος θειοιο went to the door and spoke to him Ατρεϊδη Μενελαε διοτρεφες, ρχαμε λαων, δη νυν μ αποπεμπε φιλην ς πατριδα γαιαν let me go home δη γαρ μοι θυμος ελδεται ο καδ κεσθαι. I want to go * marks Total 0 marks Page 6

7 OR 4. Translate into English: Block 1: Block : ξενοι, θρασος μοι μηδεν ξοδοις μαις προσθητε πρωτον γαρ τοδ ξαιτησομαι first, please don t think I m bold γυναικι γαρ σιγη τε και το σωφρονειν καλλιστον ε σω θ συχον μενειν δομων. modesty is best for women Block : των σων δ ακουσας, Ιολεως, στεναγματων ξηλθον, I came out in response to your cries *Block 4: ο ταχθεισα πρεσβευειν γενους, not bidden to represent the family Block 5: αλλ, ε μι γαρ πως προσφορος, μελει δε μοι μαλιστ αδελφων τωνδε κ αμαυτης περι, but because I am concerned on my brothers and my own behalf, Block 6: θελω πυθεσθαι μη πι τοις παλαι κακοις προσκειμενον τι πημα σην δακνει φρενα. to find out whether some new trouble afflicts you. * marks Total 17 marks Page 7

8 Conversion Table 4 to Page 8

9 Conversion Table 9 to Page 9

10 Conversion Table 0 to Conversion Table 17 to [END OF MARKING INSTRUCTIONS] Page 10