Ιστορία της ελληνικής νοηματικής γλώσσας (ΕΝΓ) (ερευνητική εργασία Α τάξης Λυκείου, σχολικό έτος , Β τετράμηνο)

Transcript

1 Ιστορία της ελληνικής νοηματικής γλώσσας (ΕΝΓ) (ερευνητική εργασία Α τάξης Λυκείου, σχολικό έτος , Β τετράμηνο) Αλγκία Τζουλιάνο, Γκίνη Χριστίνα, Ζαχαράκη Στέλλα, Μπεγιόλι Μάριος, Ντούκο Γιάννης, Τερζίου Αιμιριάν

2 Σκοπός της εργασίας Η μελέτη της ιστορίας της ΕΝΓ Προσπαθήσαμε να απαντήσουμε στα παρακάτω ερευνητικά ερωτήματα: α) Υπήρχε στην αρχαία Ελλάδα; β) Πότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά; γ) Πού και γιατί πρωτοεμφανίστηκε; Η σύγκριση παλαιότερων και σύγχρονων μορφών της ΕΝΓ

3 Μέθοδος Υλικά Μελετήσαμε βιβλιογραφία Ερευνήσαμε στο διαδίκτυο Είδαμε οπτικό υλικό Πήραμε συνέντευξη από δάσκαλο ΕΝΓ σχετικά με το θέμα μας Συγκρίναμε παλιότερα λεξικά ΕΝΓ με πιο πρόσφατα

4 Η νοηματική στην Αρχαία Ελλάδα Πηγή:

5 Αυτή την εικόνα τη ζωγράφισε μια Αμερικάνα η Nancy Rourke. Αναφέρεται σε μια ιστορία από την αρχαία Ελλάδα πριν από χρόνια. Είναι μια ιστορία από το βιβλίο του Πλάτωνα «Κρατύλος». Σε αυτό το βιβλίο βρίσκουμε την απόδειξη ότι υπήρχαν άνθρωποι στην αρχαία Ελλάδα που χρησιμοποιούσαν την νοηματική. Ο δάσκαλος Σωκράτης μιλάει με δύο μαθητές του και βλέπουν στο βάθος τέσσερις κωφούς να κάνουν νοηματική.

6 Οι κωφοί στην αρχαία Ελλάδα Παρατηρώντας πιο προσεκτικά τους τέσσερις κωφούς που σχολιάζουν ο Σωκράτης και οι μαθητές τους, βλέπουμε ότι κάνουν τα νοήματα ΒΛΕΠΩ, ΠΟΥΛΙ, ΑΛΟΓΟ και ΔΕΝΤΡΑ γιατί στον «Κρατύλο» αυτά τα παραδείγματα δίνει ο Πλάτωνας. Επειδή η ζωγράφος της εικόνας είναι Αμερικάνα, οι τέσσερις κωφοί κάνουν νοήματα της αμερικάνικης νοηματικής γλώσσας. Τα νοήματα όμως ΒΛΕΠΩ και ΔΕΝΤΡΑ μοιάζουν με τα νοήματα της ΕΝΓ.

7 Το Πρώτο Σχολείο Της Σύρου

8 Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ιδρύθηκε το πρώτο σχολείο για κωφούς στη Σύρο. Μετά μεταφέρθηκε στην Αθήνα και το 1938 άρχισε να λειτουργεί το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών στους Αμπελόκηπους. Επομένως για το ξεκίνημα της ΕΝΓ σημαντικό ρόλο έπαιξε η δημιουργία του πρώτου σχολείου για κωφούς μαθητές.

9 Παλιά και νέα νοήματα «Τα νοήματα για τις ημέρες της εβδομάδας παλιά ήταν διαφορετικά αλλά κάποια στιγμή ήρθε ένας Γάλλος και διόρθωσε τα νοήματα για τις μέρες». (Μαυρέας 2011: και Γαλάνης προσωπική επικοινωνία) Αξιοποιήσαμε την παραπάνω πληροφορία και βρήκαμε ποια ήταν τα παλαιότερα νοήματα για τις ημέρες της εβδομάδας.

10 Οι μέρες της εβδομάδας 1 Για παράδειγμα το παλιό νόημα για την ΔΕΥΤΕΡΑ (αριστερά) έδειχνε ένα άνθρωπο που δουλεύει ενώ τώρα (δεξιά) έχει σχέση με το γράμμα L της γαλλικής λέξης Lundi.

11 Οι μέρες της εβδομάδας 2 Το παλιό νόημα για το ΣΑΒΒΑΤΟ (αριστερά) έδειχνε ένα άνθρωπο που έκανε μπάνιο ενώ τώρα (δεξιά) έχει σχέση με το γράμμα S της γαλλικής λέξης Samedi.

12 Οι μέρες της εβδομάδας 3 Για παράδειγμα το παλιό νόημα για την ΚΥΡΙΑΚΗ (αριστερά) έδειχνε ένα άνθρωπο που πηγαίνει στην εκκλησία και κάνει το σταυρό του ενώ τώρα (δεξιά) έχει σχέση με το γράμμα D της γαλλικής λέξης Dimanche.

13 Η αλλαγή της Ε.Ν.Γ Μια ομάδα μαθητών ανέλαβε να ψάξει το πρώτο λεξικό Νοηματικής Γλώσσας (Λογιάδης & Λογιάδη 1985).

14 Από όλο το λεξικό βρήκε ότι 21 λέξεις είχαν διαφορετικά νοήματα από αυτά που έχουν σήμερα. Δείτε για παράδειγμα το παλιό νόημα για τη λέξη ΝΗΣΙ που υπάρχει στο Λεξικό.

15 Στη συνέχεια η ομάδα έφτιαξε βίντεο όπου ένας μαθητής δείχνει τις διαφορές ανάμεσα σε παλιά και καινούργια νοήματα. Είναι διαθέσιμο σε όποιον μας το ζητήσει.

16 Συμπεράσματα Έχουμε αποδείξεις ότι και στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν κωφοί και χρησιμοποιούσαν τη νοηματική γλώσσα. Δεν έχουμε όμως πολλά στοιχεία για να δείξουμε ποια ήταν η σχέση της με την ΕΝΓ που πρωτοεμφανίστηκε τον περασμένο αιώνα με την ίδρυση του πρώτου σχολείου για κωφούς μαθητές. Η ΕΝΓ αλλάζει όπως όλες οι άλλες γλώσσες. Καταγράψαμε μερικές από αυτές τις διαφορές.

17 Μελλοντική έρευνα Θέλαμε να ερευνήσουμε και τις διαλεκτικές διαφορές ανάμεσα στα νοήματα που χρησιμοποιούνται στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη αλλά δεν είχαμε χρόνο. Το θέμα έχει μεγάλο ενδιαφέρον και μπορεί να μας απασχολήσει στο μέλλον.

18 Βιβλιογραφία Λογιάδης Ν. & Μ. Λογιάδη (1985). Λεξικό Νοηματικής Γλώσσας. Αθήνα: Φίλοι των Κωφών «Ο προφήτης Ζαχαρίας». Μαυρέας Δ. (2011). Γλωσσικός σχεδιασμός: Η περίπτωση της ελληνικής νοηματικής γλώσσας (ΕΝΓ). Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παπασπύρου Χ. (2010). Εμείς, οι Κωφοί: Η ιστορία μας. Αναζητώντας τις ρίζες μας στο χρόνο. Παρουσίαση στο ΓΕΛ Κωφών & Βαρηκόων Αγίας Παρασκευής.