ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. Αφιέρωμα στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940

Transcript

1 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 27 - Κυριακή 28 Οκτωβρίου 2012 Αφιέρωμα στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 Ημέρα υπερηφάνειας, μνήμης, ευγνωμοσύνης, τιμής και χρέους απέναντι στους Ελληνες αγωνιστές, απέναντι στις θυσίες των προγόνων μας για τη λευτεριά της πατρίδας μας

2 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Ημέρα υπερηφάνειας, μνήμης, ευγνωμοσύνης, τιμής και χρέους Σελίδα 4 Ο Τύπος γράφει για την 28η Οκτωβρίου 1940 Σελίδα 12 Το ΟΧΙ μέσα από το περιοδικό Time Σελίδα 15 Γράμμα - μαρτυρία από έναν πολεμιστή του 1940 Σελίδα 16 Μαρτυρίες και Μνήμες από τις πρώτες ημέρες του 1940 Σελίδα 18 Μία ζωντανή μαρτυρία από το 1940 για έναν άγνωστο ήρωα Σελίδα 22 Το Επος του 1940 μέσα από τις...γελοιογραφίες της εποχής Σελίδα 24...από τις συνταγές της γιαγιάς Με αγνά υλικά Χωρίς συντηρητικά και χημικά πρόσθετα «Τεράστια» η μικρή Κύπρος στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο Σελίδα 28 Τραγουδάμε για το Επος του 1940 Σελίδα 30 Ο τελευταίος επιζών του υποβρυχίου «Παπανικολής» θυμάται Σελίδα 32 Λαμπρές σελίδες ιστορίας από την 1η Μεραρχία Πεζικού της Θεσσαλίας Σελίδα 34 ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή Krinos Foods, LLC., Northern Blvd. LIC, NY το βιβλίο είναι φίλος (718) Μοναδικό το Ηπειρωτικό Λαογραφικό Μουσείο της Αστόριας Σελίδα 36 Η Αγία Σκέπη της Θεοτόκου και το Επος του 1940 Σελίδα 38 Για τεχνικούς λόγους η Ιατρική στήλη, καθώς και το φωτογραφικό αφιέρωμα για την Ομογένεια θα δημοσιευθούν στο επόμενο τεύχος του Περιοδικού

3 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Πολεμιστήριον Σάλπισμα Μέρα ιστορική, μεγάλη και σημαδιακή του Ελληνικού Έθνους, είναι η 28η Οκτωβρίου του 40, το μήνυμα της οποίας έχομε σήμερα ανάγκη περισσότερο από ποτέ άλλοτε, όλοι μας, είτε ζούμε μέσα είτε έξω από την Ελλάδα. Η αιχμαλωσία της Ελλάδος σήμερα έχει αλλιώτικη μορφή και δομή που λέγεται οικονομική αιχμαλωσία, που θέλει σώνει και καλά να γονατίσει την κοιτίδα του πολιτισμού και της ελευθερίας. Εμείς οι απόδημοι ας γίνουμε δυνατοί και ας σχηματίσουμε πανστρατιά και να συμβάλλουμε απευθείας, χέρι με χέρι, κι όχι μέσω κρατικών θεσμών και οργανισμών, τα δεινώς χειμαζόμενα αδέλφια μας στην Ελλάδα. Να περάσουμε όλοι μαζί σαν ένας άνθρωπος από τα λόγια και τις καλές προθέσεις, στην πράξη, τούτη την κρίσιμη την ώρα της χρείας και της οικονομικής πτώσης. Με πατριωτικούς χαιρετισμούς, Δρ. Σπύρος Ηλία Μεζίτης Υπερήφανο παιδί λοχαγού του Eλληνικού πυροβολικού του Αλβανικού Μετώπου, πολεμιστή της Εθνικής Αντίστασης και Ηρωα των Συμμαχικών Δυνάμεων της Μέσης Ανατολής που έζησε στη μεταπολεμική Ελλάδα, χτυπάει η καρδιά μου για τη σωτηρία της σημερινής Ελλάδας.

4 4 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Ο Πολιτειακός Γερουσιαστής Νέας Υόρκης ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ημέρα υπερηφάνειας, μνήμης, ευγνωμοσύνης, τιμής και χρέους Μιχάλης Γιάνναρης τιμά, μαζί με όλη την Ομογένεια, τη θυσία των ελλήνων αγωνιστών του 1940 Εξαιρετική είναι η συγκίνηση που αισθάνονται όλοι οι Ελληνες, όταν καλούν στην μνήμη τους αναμνήσεις από τα ένδοξα γεγονότα του Πράγματι τα μεγάλα και φωτεινά αυτά γεγονότα, επισφράγισαν με ανεξίτηλη δόξα την ιστορική πορεία του έθνους μας. Το ελληνικό Εθνος αισθάνεται ιδιαίτερη υπερηφάνεια, για το μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου του 1940, το οποίο αντέταξε ο Ελληνικός λαός κατά τον βαθύ όρθρο της ιστορικής εκείνης ημέρας. Ηταν η αρχή μιας εκστρατείας που όλοι τη λένε για αυτούς που τα έζησαν. Το «Επος του 40», φαινόμενο ψυχολογικό και ιστορικά απροσδόκητο για όλο το κόσμο, αδικήθηκε κατάφωρα από τα μετέπειτα γεγονότα, την κατοχή, την αντίσταση, τις εκτελέσεις, το κίνημα του Δεκέμβρη, τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, το ξύπνημα της πυρηνικής εποχής, γεγονότα τα οποία τα σκέπασαν και έτσι αυτό το κεφάλαιο σφραγίστηκε βιαστικά και κλείστηκε στο αρχείο προτού μνημειωθεί, για να ανοίξει μετά την απελευθέρωση της χώρας από τη γερμανική μπότα. Ζήτω η Ελλάς a b «Επος» που κάλυψε ένα ένδοξο μέρος της μακραίωνης ελληνικής ιστορίας μας, που περιέχει εν αφθονία τα δύο στοιχεία που συνθέτουν γενικά την ιστορία, τα γεγονότα και το άρωμα της εποχής. Τα μεν γεγονότα έχουν καταγραφεί από ιστορικούς, ώστε να δύνανται οι ενδιαφερόμενοι να ανατρέξουν σε συγγράμματα προς γνώση και εξαγωγή συμπερασμάτων και ακόμη μεταγενέστεροι ιστορικοί να μπορούν να τα αποκαταστήσουν έστω και αν έχουν παρέλθει αιώνες. Ηταν η αρχή μιας εκστρατείας που όλοι τη λένε «Επος» που κάλυψε ένα ένδοξο μέρος της μακραίωνης ελληνικής ιστορίας μας, που περιέχει εν αφθονία τα δύο στοιχεία που συνθέτουν γενικά την ιστορία, τα γεγονότα και το άρωμα της εποχής. Τα μεν γεγονότα έχουν καταγραφεί από ιστορικούς, ώστε να δύνανται οι ενδιαφερόμενοι να ανατρέξουν σε συγγράμματα προς γνώση και εξαγωγή συμπερασμάτων και ακόμη μεταγενέστεροι ιστορικοί να μπορούν να τα αποκαταστήσουν έστω και αν έχουν παρέλθει αιώνες. Το άρωμα όμως, όπως και όσο το αισθάνθηκαν οι πρωταγωνιστές και στη συγκεκριμένη περίπτωση ολόκληρος ο ελληνικός λαός, την εποχή των γεγονότων, χάνεται από τον άνεμο του χρόνου, ακόμη και Η Κοινωνία των Εθνών (ΚΤΕ), στην οποία τα Εθνη στήριζαν τις ελπίδες τους για διαρκή ειρήνη, έχασε κάθε ουσιαστικό κύρος με την αποχώρηση των ΗΠΑ, που επέλεξαν πολιτική απομονωτικών τάσεων, της Γερμανίας το 1939, της Ιταλίας το 1935, αλλά και του συναγωνισμού επιδείξεως «αρχών ειρηνοφιλίας» από τα λοιπά Δημοκρατικά κράτη της Δύσεως και κυρίως την Αγγλία και Γαλλία, που δεν μπόρεσαν έγκαιρα να προβλέψουν τον επερχόμενο κίνδυνο. Η γενιά του 40 απέδειξε για μια ακόμη φορά, ότι το ιερό πάθος για την ελευθερία της Πατρίδας είναι υπέρτατο καθήκον όλων των Ελλήνων, που επανειλημμένα το έχουν αποδείξει κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ύπαρξής τους και δεν θα σταματήσουν να το αποδεικνύουν, όσο υπάρχουν, σε αυτή την όμορφη χώρα. Το «ΟΧΙ» στις 3 τα ξημερώματα της Δευτέρας 28ης Οκτωβρίου του 1940 στους επίδοξους κατακτητές Ιταλούς και στον Μπενίτο Μουσολίνι ο Ιωάννης Μεταξάς το είχε «προετοιμάσει» από τις 15 Αυγούστου του Τότε που το ιταλικό υποβρύχιο Ντελφίνο πυρπόλησε το καμάρι του ελληνικού στόχου το κα- Συνέχεια στη σελίδα 6

5 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Drs. Spiro & Amalia Spireas and Sigmapharm Laboratories Στην υπηρεσία της υγείας με όραμα, συνέπεια και αφοσίωση Εδώ στο Ελληνικό το χώμα, το στοιχειωμένο κι ιερό, που το ίδιο χώμα μένει ακόμα απ τον αρχαίο τον καιρό, το χώμα τούτο πάντ ανθούνε κι έχουν αθάνατη ζωή και μας θαμπώνουν, μας μεθούνε νεράιδες, ήρωες, θεοί. Εδώ στο Ελληνικό το χώμα, το στοιχειωμένο κι ιερό, που το ίδιο χώμα μένει ακόμα απ τον αρχαίο τον καιρό, είδα τη Νίκη τη μεγάλη, τη Νίκη την παντοτινή, την είδα εμπρός μου να προβάλη με φορεσία ολοφωτεινή. Κωστής Παλαμάς Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Innovative Pharmaceutical Formulations, Maximizing Drug Therapy. Sigmapharm Laboratories, LLC 3375 Progress Drive, Bensalem - PA Tel.: (215) Fax: (215)

6 6 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Μεταξάς: Λοιπόν έχουμε πόλεμο. -Γκράτσι: Όχι απαραίτητα Εξοχότατε. Η ιταλική κυβέρνηση ελπίζει ότι θα δεχθείτε την αξίωσίν της και θ αφήσετε τα ιταλικά στρατεύματα να διέλθουν δια να καταλάβουν τα στρατηγικά σημεία της χώρας. -Μεταξάς: Και ποια είναι τα στρατηγικά αυτά σημεία, περί των οποίων ομιλεί η διακοίνωσις; -Γκράτσι: Δεν είμαι εις θέσιν να σας είπω, Εξοχότατε. Η Κυβέρνησίς μου δεν με ενημέρωσε Γνωρίζω μόνον ότι το τελεσίγραφο εκπνέει εις τας 6 το πρωί. -Μεταξάς: Εν τοιαύτη περιπτώσει η διακοίνωσις αυτή αποτελεί κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδος. -Γκράτσι: Όχι, Εξοχότατε. Είναι τελεσίγραφον. -Μεταξάς: Ισοδύναμον προς κήρυξιν πολέμου. -Γκράτσι: Ασφαλώς όχι, διότι πιστεύω ότι θα παράσχετε τας διευκολύνσεις, τας οποίας ζητεί η κυβέρνησίς μου. -Μεταξάς: ΟΧΙ! Ούτε λόγος δύναται να γίνη περί ελευθέρας διελεύσεως. Ακόμη όμως και αν υπετίθετο ότι θα έδιδα μια τοιαύτην διαταγήν (την οποίαν δεν είμαι διατεθειμένος να δώσω), είναι τώρα τρεις το πρωί. Πρέπει να ετοιμασθώ,να κατέβω εις τας Αθήνας, να ξυπνήσω τον Βασιλέα, να καλέσω τον Υπουργόν των Στρατιωτικών και τον αρχηγόν του Γενικού Επιτελείου, να θέσω εις κίνησιν όλες τος στρατιωτικές τηλεγραφικές υπηρεσίες, έτσι που μια τέτοια απόφασις να γίνει γνωστή στα πλέον προκεχωρημένα τμήματα των συνόρων. Όλα αυτά είναι πρακτικώς αδύνατα. Η Ιταλία, η οποία δε μας παρέχει καν τη δυνατότητα να εκλέξωμε μεταξύ πολέμου και ειρήνης, κηρύσσει ουσιαστικώς τον πόλεμον εναντίον της Ελλάδος. ταδρομικό «Ελλη». Από τότε άρχισε σιγά - σιγά η αντίστροφη μέτρηση για το «Alors c est la guerre» («επομένως έχουμε πόλεμο») που απάντησε ο Μεταξάς στον Γκράτσι τα ξημερώματα της Δευτέρας 28 Οκτωβρίου του 1940, στις 3 το πρωί. Ο ίδιος ο - τότε - πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς στο ημερολόγιό του αναφέρει για τον τορπιλισμό της Ελλης και για τις στρατηγικές κινήσεις προ του «ΟΧΙ»: ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ημέρα υπερηφάνειας, μνήμης, ευγνωμοσύνης, τιμής και χρέους Συνέχεια από τη σελίδα 4 σκοπιμότητας υπαγόρευαν αυτή τη στάση του. Ηθελε να κερδίσει χρόνο, περιμένοντας τις απτές αποδείξεις της εχθρικής επιβουλής και το επόμενο κτύπημα, με έκδηλη προς το ευρύ κοινό την ταυτότητα του δράστη. Το πρωτόκολλο της έρευνας για την ΕΛΛΗ το ανακοίνωσε την 30 Οκτωβρίου, όταν ο εχθρός είχε εκδηλωθεί χωρίς μάσκα και είχε ξεσπάσει ο πόλεμος. Το δημοσίευσε επίσης στην Λευκή βίβλο Αριθ.129, με φωτογραφίες των τεμαχίων των τορπίλων, που είχαν συλλεχθεί αμέ- (μετά από μια σύντομη παύση) -Μεταξάς: Πολύ καλά λοιπόν, έχομεν πόλεμον. Ομορφιά Μεγαλοπρέπεια Ασφάλεια a b Μαυσωλείο Αγίου Ιωσήφ Με την επίδειξη Πιστοποιητικού Καταθέσεων δικαιούστε $1,000 ΕΚΠΤΩΣΗ για την αγορά χώρου για οικογενειακό τάφο στο μαυσωλείο «St. Joseph s» ($500 για αγορά χώρου ανά άτομο) To Κοιμητήριο St. Michael s προσφέρει μεγάλο εύρος επιλογών, περιλαμβανόμενων των προσθηκών του Μαυσωλείου του Αγίου Ιωσήφ, καθώς επίσης και τάφους, βάσεις για αγάλματα και αποτέφρωση. Eνα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορείτε να κάνετε σε αυτούς που αγαπάτε είναι η αίσθηση της ασφάλειας, η γνώση ότι έχετε φροντίσει για όλα. Ως θρησκευτικό κοιμητήριο το St. Michaels s είναι ανοιχτό σε άτομα όλων των θρησκειών. Με υπερηφάνεια σας γνωρίζουμε ότι το όμορφα σχεδιασμένο Μαυσωλείο του Αγίου Ιωσήφ είναι στη διάθεσή σας. Για περισσότερες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου και ενός δωρεάν Οδηγού (Resource Guide), παρακαλώ καλέστε: (718) Astoria Blvd. East Elmhurst, NY ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο Θα είστε χαρούμενοι γι αυτή σας την κίνηση O κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ εξακολουθεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Ομογένεια με τον καλύτερο τρόπο (917) Εκπτωση για αγορά χώρου ταφής στο Μαυσωλείο ΑΓΙΟΥ ΙΩΣΗΦ Μεριμνήστε τώρα για τη μεταθανάτια γαλήνη της ψυχής σας καθώς και των αγαπημένων σας προσώπων Την 15η Αυγούστου του 1940, στις 8.25 το πρωί, και ενώ η λειτουργία είχε αρχίσει στον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, την «Παναγία της Τήνου», έγινε ο ανόσιος και ύπουλος τορπιλισμός του «εύδρομου» καταδρομικού ΕΛΛΗ, που αγκυροβολημένο έξω από το λιμάνι της Τήνου, συμμετείχε στον εορτασμό. Η τορπίλη που εκτοξεύθηκε όπως έγινε γνωστό αργότερα, από το ιταλικό υποβρύχιο, βύθισε το πλοίο και μία δεύτερη αστόχησε γκρεμίζοντας μέρος του μώλου του λιμανιού. Την ίδια μέρα αργότερα αεροπλάνα βομβάρδισαν στα ανοικτά της Κρήτης το ατμόπλοιο ΦΡΙΝΤΩΝ. Ο Μεταξάς σημειώνει στο ημερολόγιό του: «Τορπιλισμός Ελλης. Μου ήρθαν δάκρυα». Στη διπλή πρόκληση ο Μεταξάς αντέδρασε με ψυχραιμία. Ανέθεσε την πιστοποίηση των ενόχων στον Αρχηγό του στόλου Υποναύαρχο Ε. Καββαδία, με την απόρρητο διαταγή 407/ Το αποτέλεσμα της έρευνας ήταν έτοιμο την 21η Αυγούστου, όμως δεν το κοινοποίησε. Λόγοι στρατιωτικής και πολιτικής σως την επομένη, από τον πυθμένα της θάλασσας πάνω στις οποίες ήταν χαραγμένη η ιταλική ταυτότητά τους και η προέλευσή τους. Ανήκαν στο ιταλικό υποβρύχιο DELFINO, και είχαν εκτοξευθεί με διαταγή του Ντε Βέκκι, του Ιταλού Διοικητού της Δωδεκανήσου. Ο Υφυπουργός Τύπου Θεολόγος Νικολούδης, προώθησε τη διαταγή του Μεταξά προς τους Γενικούς Διοικητάς και Νομάρχας του Βασιλείου, να μην δημοσιευθεί καμία απολύτως σχετική πληροφορία. Είχαν ήδη προηγηθεί και άλλες μικρότερες προκλήσεις εκ μέρους των Ιταλών, όπως οι ψευδείς κατηγορίες, ότι Ελληνες σκότωσαν τον Νταούτ Χότζα, στις οποίες η ψύχραιμη απάντηση του Μεταξά, με πολλά και αδιάσειστα στοιχεία ήταν αποστομωτική. Ακολούθησαν και άλλες που αποσκοπούσαν στο να οδηγήσουν την ελληνική Κυβέρνηση να κάνει κάποιο λάθος βήμα. Προφανώς να επιστρατεύσει ή να ζητήσει την άφιξη του Αγγλικού στόλου και τότε οι Ιταλοί θα αποκτούσαν Συνέχεια στη σελίδα 8

7 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Οκτωβρίου 1940 Αξιότιμε κ. Διαματάρη 16 Οκτωβρίου 2012 Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Ζήτω το Εθνος των Ελλήνων. Πριν αναφερθώ στα ιστορικά γεγονότα της περιόδου που ελάμπρυναν τους Ελληνας, θυσιαζόμενοι σε ό,τι πίστευαν, στην οικογένεια, στην Ορθοδοξία και το Εθνος θα αφιερώσω μερικές σειρές για τη σημασία της Ιστορίας, την έννοια της Ιστορίας, τον σκοπό και τα διδάγματα που είναι το βασικό θέμα στις σύγχρονες Πολιτικές Επιστήμες. History is the past that shapes the future today. It is the wisdom one can attain by the studying it and its significance to ensure that the negative factors are avoided and the past are caused. History is all the events that happened in the past. It shoes how humanity progressed from its humble beginning to its sophisticated society today. The only problem is that there is constantly new history about our past going discovered. Even though history explain our past, there is so little we know, and so much to be discovered. History shapes the future to the point where if it is studied accordingly, it can give prosperity by repeating it positively. History is the main subject in Political science, that the leaders study and follow, in proper govern their society as successful leaders. Με πρωθυπουργό τον Ιωάννη Μεταξά, τον Βασιλέα Γεώργιο Β και τον αρχιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο διοργάνωσαν το Ελληνικό Εθνος στην οικονομία, στην εθνική άμυνα με απίστευτη ομοψυχία. Στα τέσσερα χρόνια η πολιτικά διχασμένη Ελλάδα του 1936 ανδρώθηκε και δοξάσθηκε με τα επιτεύγματα στον οικονομικό, στο στρατιωτικό και στον κοινωνικό τομέα. Η Ελλάδα ήταν μόνη. Τότε η Ελλάδα δεν είχε τα πακέτα Delor 1, 2, 3, 4. Τότε, η Ελλάδα δεν σπαταλούσε τα ευρωπαϊκά χρήματα, τότε που κανένας δεν έκλεπτε! Εκτοτε οι πάσης φύσεως κατέχοντες και μη διδακτορικά διπλώματα από τα παγκοσμίου κέντρα διαφωτίσεως, αγνοούν την ιστορική αλήθεια, τη διαστρεβλώνουν, την αλλοιώνουν ακολουθώντας στις προσταγές από όσους τους συντηρούν οικονομικά. Προσπαθούν να καταργήσουν τις εθνικές ελληνικές εορτές 28 Οκτωβρίου, 25 Μαρτίου, τις νίκες στο Γράμμο, στο Βίτσι για να εορτάζουν μόνο τη μάχη του Πολυτεχνείου. Κατηγορούν τον Μεταξά δικτάτορα. Τότε ο Στάλιν ήταν δικτάτορας, σκότωσε 20 εκατομμύρια Ρώσους, υπέγραψε ο Μολότωφ συμφωνία ειρήνης και φιλίας με τον Φον Ρίμπεντροπ, υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας και Γερμανίας. Στον πρεσβευτή της Ιταλίας ο Μεταξάς με ελληνική ανδρική υπερηφάνεια είπε το περίφημο «Μολών λαβέ» όταν ο Γκράτσι του ζήτησε να παραχωρήσει τμήματα της ελληνικής επικράτειας. Είναι γνωστά τα επιτεύγματα των Ελλήνων φαντάρων στον πόλεμο με τον Μέραρχο Καραμήτσο στο Καλπάκι, με τον αξιωματικό Παυσανία Κατσώτα στο μεσαίο μέτωπο στο Τεπελένι κι άλλους τόσους που η πατρίδα τους τίμησε επαξίως. Ακολουθεί η άμυνα στη γραμμή Μεταξά στο Ρούπελ της Ανατολικής Μακεδονίας. Η περίφημη γραμμή Μαζινό της Γαλλίας του Πετέν και Λαβάλ αχρηστεύονται όταν οι Γάλλοι του Ντε Γκολ, του Μιτεράν, του Σαρκοζί λένε το πουρκουά που σημαίνει γιατί να πολεμήσω. Με λυσσαλέα ορμή τα στούκας και τα τανκς του Χίτλερ δεν φτάνουν τα οχυρά. Η Γιουγκοσλαβία παραδίνεται αμαχητί. Ο στρατός του Τρίτου Ράιχ από την κοιλάδα του Αξιού ποταμού (Βαρδάρη) κατεβαίνει στη Θεσσαλονίκη. Η Ελληνική Αντίσταση συνεχίζεται στην Κρήτη. Ο σωματάρχης Τσολάκογλου γίνεται πρωθυπουργός των Γερμανών. Η Μάχη της Κρήτης δόξας πάλι την Ιστορία της λεβεντογέννας Κρήτης, όπου γυναίκες και άνδρες θυσιάστηκαν στο βωμό, πολεμώντας τους Γερμανούς. Καθυστέρησαν τους στρατιώτες του Γ Ράιχ για δυο μήνες για να επιτεθούν στη Ρωσία που με τον ερχομό του χειμώνα δεν μπόρεσαν να καταλάβουν τη Μόσχα, ούτε το Λένινγκραντ - Πετρούπολη. Ο πόλεμος συνεχίζεται στην Κρήτη. Ο Αγγλος κομάντο Πάτρικ Φέρμορ με τα παλληκάρια της Κρήτης απαγάγουν τον Γερμανό στρατιωτικό ακόλουθο αρμοστή Κράιπερ και τον αιχμαλωτίζουν. Σε αντίποινα, ακολουθούν οι θηριωδίες των Γερμανών στους Κρητικούς. Η γερμανική μπότα σε όλη την ελληνική επικράτεια. Η Τουρκία του Ισμέτ Ινονού τότε τροφοδοτεί συνεχώς τη Γερμανία με τα τραίνα - αμαξοστοιχία. Τότε ο Αμερικανός Donovan, αρχηγός του O.S.S. overseas services, σημερινή C.I.A. στέλνει τον Ελληνοαμερικανό James Kelly, Δημήτριο Κέλλη που με αεροπλάνα από την Αίγυπτο κατέβαιναν με αλεξίπτωτο και έκαναν συνεχείς ανατινάξεις στις γέφυρες της Ανατολικής Μακεδονίας. Θα τρίζουν τα κόκκαλα του Λένιν, όταν από τον τάφο του από διαβολικές δυνάμεις θα μάθαινε την τόση άσπλαχνη, πονηρή, διαβολική, υπονόμευση της Ρωσίας από την Τουρκία, να βοηθάει τη Γερμανία για να σκοτώνουν τους Ρώσους. Ετσι πήρε την πληρωμή, την ανταμοιβή ο Λένιν όταν εκείνος συνεχώς βοηθούσε τον Κεμάλ Ατατούρκ για να σκοτώνει τους Ελληνες. Εστι δίκης οφθαλμός, ος τα πάνθ ορά. Ενα λαμπερό αστέρι στο ελληνικό στερέωμα στην περίοδο που ακολούθησε μετά τη νίκη του πολέμου στην Αλβανία ήταν η γερμανική κατοχή, ήταν η μπότα του κατακτητή, του φόβου, του τρόμου, των πάντων όταν κυνηγούσαν να πιάσουν όλους τους Εβραίους στην Ελλάδα με σκοπό να τους θανατώσουν. Τότε η Εκκλησία της Ελλάδος σαν στοργική μάνα άπλωσε τα φτερά της, έδωσε όση μπορούσε κάλυψη, συμπόνοια και με κίνδυνο ατομικό ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός προμήθευε τους Ισραηλίτας πλαστές ταυτότητες σε μυστική συνεργασία με την τότε Αστυνομία ότι ήταν Ορθόδοξοι στο θρήσκευμα. Το ιστορικό αυτό γεγονός φανερώνει το πνευματικό μεγαλείο και την αστείρευτη πνευματική υπόσταση και παγκόσμια ακτινοβολία της Ορθοδοξίας. Δυστυχώς αγνοούν, λησμονούν και πολεμούν με κάθε μέσο, λασπολογίας, πνευματικής κατάπτωσης ό,τι έχει σχέση με την Ορθοδοξία. Οχι μόνο οι αλλόθρησκοι αλλά οι ομόθρησκοι, που δεν πιστεύουν σε πατρίδα, σε οικογένεια, σε Εθνος αλλά στον κυκεώνα της παγκοσμιοποίησης καταστρέφοντας τα πάντα στην πορεία τους και στο διάβα της σύγχρονης ζωής και οδήγησαν την πατρίδα μας του 1940 στη σημερινή του 2012 που είναι ορατή, που δεν χρειάζεται καμία με εκείνη του 1940 σε σύγκριση. Εκτός από τους εκάστοτε πολιτικούς, ο ημερήσιος Τύπος της Ελλάδος έχει βαρυτάτην ευθύνην για την πνευματικήν, ηθικήν ολίσθησιν της Ελλάδος. Ο σύγχρονος αμοραλισμός που κατοικοεδρεύει στην Ελλάδα είναι η αιτία των πάντων που ώθησε την Ελλάδα στη σημερινή ταπεινωτική θέση. Δυστυχώς η κάθε είδους μορφής λασπολογίας, συκοφάντησης προς την Εκκλησία της Ελλάδος αντανακλά πέραν του Ατλαντικού που ένιοι συμμερίζονται τους αμοραλιστές και δεν χάνουν ευκαιρία να ρίξουν τα ιωβόλα βέλη στην εδώ Εκκλησία. Ετσι συντελούν στη βαθμιαία σίγουρη διάβρωση του Ορθόδοξου βιώματος. Να τιμωρούνται οι παρανομούντες πάντοτε. Η σημερινή Εκκλησία εδώ είναι Θεοσεβούμενη. Η προηγούμενη επί 37 χρόνια ήταν Θεοκρατούμενη. Σήμερα ο καθένας λέει ό,τι θέλει. Πριν για 37 χρόνια κανείς δεν τολμούσε να μιλήσει. Το ορθόδοξο αίσθημα στην Ομογένεια είναι βαθιά ριζωμένο. Υπάρχουν 17 Μοναστήρια στην Αμερική του Εφραίμ. Ενα στη Νέα Υόρκη στο Ρόσκο ο Αγιος Νεκτάριος που τα συντηρούν ο οβολός των πιστών. Ας μελετήσουν οι κυβερνητικοί άρχοντες της Ελλάδας οι υπουργοί Παιδείας - Θρησκευμάτων, Εξωτερικού, Απόδημου Ελληνισμού τα ιστορικά ντοκουμέντα και με αγάπη, σύνεση, σύμπνοια, ομοψυχία να γλιτώσουν την Ελλάδα από τους κλέφτες, αγύρτες του Δημοσίου. Ο μισθός τους θα είναι άξιος και όλοι μαζί θα τους ευγνωμονούμε και θα ψάλλουμε όλοι «το Υπερμάχω Στρατηγώ τα Νικητήρια». Ποτέ δεν είναι αργά για να αναφωνήσουμε: Ζήτω το Εθνος των Ελλήνων. Ζήτω το Επος του Δόξα και τιμή σε όλους που θυσιάστηκαν για τα ιδεώδη που πίστευαν. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία Μετά τιμής Αναστάσιος Κασαπίδης Χειρουργός SA Street, Αστόρια, ΝΥ (718)

8 8 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ημέρα υπερηφάνειας, μνήμης, ευγνωμοσύνης, τιμής και χρέους Συνέχεια από τη σελίδα 6 την απαραίτητη αφορμή γι επίθεση. Ο Μεταξάς όμως δεν έπεσε στην παγίδα, ούτε κινήθηκε προς τους Αγγλους. Ούτε πάλι έκανε γενική επιστράτευση, όπως ανέμεναν ότι θα γινόταν. Γνώριζε ότι έτσι θα έδινε ένα μέτρο στον εχθρό για τις στρατιωτικές δυνάμεις της Ελλάδος και την ετοιμότητά τους. Ο Μεταξάς ως στρατηγός αγαπούσε τον αιφνιδιασμό. Οπως παλιά, στους Βαλκανικούς Πολέμους, στο Μπιζάνι, και αργότερα στην εισήγησή του (1914) ως Υπαρχηγού του Επιτελείου, προς τον Βενιζέλο, για αιφνιδιαστική επίθεση της Ελλάδας στα Δαρδανέλια, έτσι και τώρα τήρησε την ίδια τακτική. Θα αιφνιδίαζε τον εχθρό. Δεν θα του έδινε το πλεονέκτημα να γνωρίζει την έκταση και το βαθμό της ετοιμότητας και το αμυντικό του σχέδιο. Ως προς την επιστράτευση, τον απασχολούσε επίσης η οικονομία. Καθυστέρησε παρόλο που το Επιτελείο του ζητούσε, γιατί γνώριζε πόσο κοστίζει. «Και μία μέρα να σώσουμε είναι κέρδος» σημειώνει. Προέβλεπε τον πόλεμο μακρόχρονο και προνοούσε για εξοικονόμηση των υλικού, ηθικού και δυνάμεων του λαού. Με την στρατηγική που εφήρμοσε πέτυχε τον αιφνιδιασμό. Τα ιταλικά στρατεύματα έπαθαν πανωλεθρία όταν η στρατηγική του, ως υπευθύνου Υπουργού των Στρατιωτικών, ολοκληρώθηκε μετά από 15 μέρες, όπως ήταν τα σχέδια. Από την στιγμή του τορπιλισμού της Ελλης και έπειτα η αγωνία του Μεταξά κορυφώνεται. Ξέρει ότι πλησιάζει η ώρα. Η φράση «ησυχία και σήμερα», που επαναλαμβάνεται τακτικά στο Ημερολόγιο φανερώνει όλη αυτή την τραγική αναμονή. «19 Αυγούστου. Υφεσις. Αλλά κινήσεις Ιταλών προς σύνορά μας Αλβανίας; Δεν ησυχάζω. Φοβούμαι αιφνιδιασμόν, αλλά πως να επιστρατεύσω. 20 Αυγούστου. Οι Γερμανοί ζητούν από εμάς αποκηρύξωμεν Αγγλίαν. Απαντώμεν νύκτα. Θεέ μου τι θα απογίνομεν. Εν τούτοις είμαι αποφασιμένος δι ένα ένδοξο τέλος. Με ξεχωριστή υπερηφάνεια και σεβασμό αποτίουμε φόρο τιμής στους Ηρωες του Eπους του 40! Ζήτω η 28η Οκτωβρίου! Ζήτω η αθάνατη ελληνική ψυχή! Οικογένεια Αγραπίδη 1318 Surf Avenue, Brooklyn, NY Tel.: (718) candytreats.com 2 Οκτωβρίου. Ημείς επιστρατεύσαμε και την 9η μεραρχίαν. Είμαι αποφασισμένος για κάθε θυσία για υπέρ της τιμής της Ελλάδος. 16 Οκτωβρίου. Απογραφή. Εξακολουθεί η περίεργος ησυχία. Φαίνεται ότι η επιχείρησις θα εξακολουθήση κατά της Αγγλίας κυρίως. Μόνο; Αίγυπτος; 17 Οκτωβρίου. Παράδοξος ησυχία. Αραγε πραγματική; 22 Οκτωβρίου. Ησυχία. 24 Οκτωβρίου. Φήμαι ότι αύριο πρωί αρχίζει Ιταλία επίθεσιν εναντίον μας. Από Αμερική, Πάλαιρετ. Από Ρώμην. Από Ιωάννινα (Υποπρόξενος Αγ. Σαράντα, Τριανταφυλλάκος). 25 Οκτωβρίου. Σήμερα δεν έγινε Ιταλική επίθεσις. Εσπερινή είδησις ότι προ της αριστεράς πτέρυγος προωθήθη εν σύνταγμα. Φανερή επιθετική παράταξις. Αφ ετέρου πανταχόθεν διαβεβαιώσεις ησυχίας. Αρχίζω να υποθέτω ότι εν Ιταλία αναμένουν προσεχώς πρόσκλησίν εκ μέρους μας Αγγλων και υπ αυτών κατάληψιν νήσων και βάσεων, και τότε αναγκαίως θα επιτεθούν». Συνέχεια στη σελίδα 10

9 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Στη μνήμη των ηρώων του 1940 αποτίουμε φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης Ζήτω η 28 η Οκτωβρίου ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ Ζήτω το Αθάνατο Ελληνικό Πνεύμα Από ένα φίλο

10 10 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ WR THE HELLENIC CLASSICAL CHARTER SCHOOL CHRISTINA TETTONIS Principal NATASHA CABAN Assistant Principal JOY PETRAKOS Director of Operations Mε μεγάλο σεβασμό και υπερηφάνεια τιμούμε τη μνήμη των ηρώων του Eπους του 40. Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Ζήτω η Ελλάς Με υπερηφάνεια γνωστοποιούμε πως το σχολείο μας διακρίθηκε στους παρακάτω τομείς: Ελαβε Α για το 2012 στo Department of Education Progress Report 2012 της πόλης της ΝΥ Εχει 89% καλύτερη απόδοση από άλλα ισότιμα σχολεία με τάξεις από Νηπιαγωγείο μέχρι 8η Είμαστε 2 οι στο Σχολικό Σύστημα της Νέας Υόρκης για Σχολεία από Νηπιαγωγείο μέχρι 8η Το σχολείο μας έχει προβληθεί από την εφημερίδα The Daily News τον Ιούλιο του 2012 για την καλύτερη απόδοση στην ανάγνωση για μαθητές της 4ης τάξης Οι μαθητές μας, σε ποσοστό 96%, παρακολουθούν ανελλιπώς τα μαθήματά τους Το σχολείο μας έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα στο The NBC Education Nation Summit, στις 21 Σεπτεμβρίου του 2012 Το σχολείο μας έγινε δεκτό στο πρόγραμμα Schools That Can National Το σχολείο μας συνεργάζεται με υπερηφάνεια με το Columbia University, Teachers College Με χαρά υποδεχθήκαμε την Jenna Bush Hager και το κανάλι NBC News στις 18 Οκτωβρίου. Το NBC News κάλυψε τηλεοπτικά τις εκλογές του σχολείου και η κ. Hager πήρε συνέντευξη από τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο του σχολείου, που θα προβληθούν την ημέρα των Προεδρικών Εκλογών Ημέρα υπερηφάνειας, μνήμης, Συνέχεια από τη σελίδα 8 Το βράδυ δόθηκε όπως είχε από καιρό προγραμματισθεί στο Βασιλικό Θέατρο η παράσταση της Μαντάμ Μπάτερφλαϊ του Πουτσίνι με ιταλικό θίασο και την επομένη ακολούθησε η δεξίωση στην Ιταλική Πρεσβεία. Ο Μεταξάς πήγε στο θέατρο, για να μην κινήσει υποψίες. Εδωσε εντολή μόνο στον Υπουργό Νικολούδη και τον Μαυρουδή, να παραστούν στην Πρεσβεία. Αυτή είναι η βραδιά κατά την διάρκεια της οποίας έφθανε σταδιακά στην Πρεσβεία το τελεσίγραφο της επιθέσεως. ΗΜΕΡΕΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ 6 Δεκεμβρίου Φεβρουαρίου Μαρτίου 2013 Δωρεάν εκπαίδευση Τάξεις: Νηπιαγωγείο μέχρι 8η Για το μέλλον των παιδιών μας 646 FIFTH AVENUE, BROOKLYN, NEW YORK TEL: , FAX: «27 Οκτωβρίου. Τι νύκτα! Κατά τις 2 το πρωί Νικολούδης τηλεφωνεί καταγγελίαν εναντίον μας Στέφανι ότι Ελληνική συμμορία εισήλθεν εις Αλβανικόν έδαφος, συνεπλάκη κ.λ.π. Συνδυάζων πληροφορίας και φήμας και ημερομηνίας (25-28) απέκτησα πεποίθησιν ότι πρόκειται περί σκηνοθεσίας δι επικειμένην αύριον ίσως επίθεσιν. Νικολούδης σπίτι μου. Συνεννόησις κ.λ.π με Παπάγον σύνορα. Τέλος έως τας 4 π.μ. δημοσίευσις ανακοινωθέντων Αθηναϊκού Πρακτορείου διαψεύσεων. Εννοείται ότι ελαγοκοιμήθηκα δύο ώρες διακοπτόμενος από το τηλέφωνο... Η 28η Οκτωβρίου του 1940 «28 Οκτωβρίου, Δευτέρα Νύκτα στις τρείς με ξυπνούν, ο Τραυλός. Ερχεται ο Grazzi. Πόλεμος! Ζητώ αμέσως Νικολούδη, Μαυρουδή. Αναφέρω Bασιλέα. Καλώ Πάλαιρετ και ζητώ βοήθειαν Αγγλίας. Κατεβαίνω στις 5 Υπουργικόν Συμβούλιον. Ολοι πιστοί και Μαυρουδής. Ολοι πλην Κύρου. Βασιλεύς. Περιφορά μαζί του. Φανατισμός του λαού αφάνταστος. Μάχαι εις σύνορα Ηπείρου. Βομβαρδισμοί. Σειρήνες. Αρχίζουμε να τακτοποιούμεθα. Ο Θεός βοηθός!!». (Σημείωση σύνταξης: Τραυλός, είναι ο αρχιφύλαξ έξω από την οικία του Μεταξά. Νικολούδης Θεολόγος, Υπουργός Τύπου και Τουρισμού. Μαυρουδής Νικόλαος, μόνιμος Υφυπουργός Εξωτερικών. Mίκαελ Πάλαιρετ, Πρέσβυς Μεγάλης Βρετανίας. Αλέξης Κύρου, τμηματάρχης Υπουργείου Εξωτερικών). Η περιγραφή της επίδοσης του τελεσίγραφου από τον Εμμανουέλε

11 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ευγνωμοσύνης, τιμής και χρέους Γκράτσι στον Ιωάννη Μεταξά την 28η Οκτωβρίου, είναι καταγεγραμμένη από πέντε ανθρώπους. Από τον Ιωάννη Μεταξά στο Ημερολόγιό του, από τον Εμ. Γκράτσι όπως την έζησε και από τους παρόντες Υπουργούς στο Υπουργικό Συμβούλιο της 5ης πρωινής της 28ης Οκτωβρίου 1940, Θεολόγο Νικολούδη, Κώστα Κοτζιά, Αμβρόσιο Τζίφο, που την άκουσαν από το στόμα του Ιωάννη Μεταξά. Η περιγραφή του Γκράτσι δεν διαφέρει από τις άλλες τέσσερις. Η τελεσιγραφική διακοίνωσις που επιδόθηκε από τον Πρεσβευτή της Ιταλίας Εμ. Γκράτσι στον Ιωάννη Το πρώτο και αυθεντικό εστιατόριo με το όνομα «Σταμάτης» Παραδοσιακή Ελληνική Κουζίνα rd Ave., Astoria, NY (718) (718) Μεταξά, Πρωθυπουργό και Υπουργό των Εξωτερικών, την 3η πρωινή της 28ης Οκτωβρίου, έχει δημοσιευθεί μαζί με όλα τα έγγραφα, που αφορούν τις διπλωματικές σχέσεις Ελλάδος Ιταλίας, σε έκδοση του Βασιλικού Υπουργείου των Εξωτερικών το Δεκέμβριο του 1940, σε τέσσερις γλώσσες ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά, με αριθ Ο ελληνικός τίτλος είναι: «Ελληνική Λευκή Βίβλος η ιταλική επίθεσις κατά της Ελλάδος». Η γαλλική μετάφραση έχει τίτλο: «Livre Blanc Hellenique. Documents Diplomatiques. L agression de l' Italie contre la Grece». Το τελεσίγραφο επιδόθηκε στον Ιωάννη Μεταξά σε γαλλική γλώσσα. Με βάση αυτά τα επίσημα έγγραφα και τα αντίστοιχα δημοσιεύματα των εφημερίδων έχουν έκτοτε συνταχθεί πολλά άλλα ιστορικά ή λογοτεχνικά βιβλία. Η απάντηση του Πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά, στον Γκράτσι την 28η Οκτωβρίου ήταν «Alors c est la guerre», επομένως έχουμε πόλεμο και σήμανε την έναρξη του ηρωικού αγώνα των Ελλήνων στα σύνορα της Ηπείρου και της Μακεδονίας αλλά και σε όλη την επικράτεια. Τίποτε δεν προέκυψε τυχαία αυτή την μεγάλη ώρα της ελληνικής ιστορίας. Ο λαός και ο στρατός πολέμησαν ηρωικά, και ο καθένας στη θέση που ετάχθη, άνδρες και γυναίκες με γενναιότητα, υπερηφάνεια, αυτοθυσία και αυταπάρνηση και με εμπιστοσύνη στον αρχηγό τους. Ολοι γνώριζαν ακριβώς για ποιά αγαθά της ζωής, της κοινωνίας και του πνεύματος, πολεμούσαν και τι ακριβώς υπερασπίζονταν. Ολα ήταν το αποτέλεσμα μελετημένων πράξεων και διαδικασιών μίας προκαθορισμένης εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, που στόχο είχε την άμυνα και την προετοιμασία σε περίπτωση πολέμου. Πηγή: Ιωάννης Μεταξάς Μαγειρευτά φαγητά καθημερινά και ψητά στα κάρβουνα Κρέας και φρεσκότατα λαχταριστά θαλασσινά Σαλάτες και μεζεδάκια κρύα και ζεστά σε μεγάλη ποικιλία Χορταρικά Καθημερινές σπεσιαλιτές Σούπες Ο Σταμάτης και η Αννα μαγειρεύουν 50 διαφορετικά φαγητά ημερησίως για εσάς και σας περιμένουν Χρησιμοποιούμε μόνο Ελληνικό Παρθένο Ελαιόλαδο Εστιατόριο «Σταμάτης» Απολαύστε ελληνικές γεύσεις μίλια μακριά από την πατρίδα Ανοιχτά καθημερινά για μεσημεριανό και βραδινό Η αίθουσα διατίθεται για όλες τις κοινωνίκες σας εκδηλώσεις Δωρεάν πάρκινγκ. Στην υπηρεσία της Ομογένειας από το 1970 Σας ευχαριστούμε θερμά για την υποστήριξή σας Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Ζήτω το Εθνος!

12 12 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 M & S Cabinets Distributors Corp. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ο Τύπος γράφει για την Steinway Street, Astoria, NY Τel.: (718) Fax: (718) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΝΤΙΠΡOΣΩΠΟΙ ΕΡΓΟΣΤΑΣIΩΝ για έτοιμα και επί παραγγελία ντουλάπια κουζίνας και μπάνιου formica tops, νεροχύτες, είδη υγιεινής, ψυγεία-κουζίνες Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Ζήτω το Eθνος Αυθημερόν παράδοση Ιδιοκτήτες ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΟΥΡΚΑΚΟΣ

13 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ η Οκτωβρίου 1940 Ζήτω το Επος του 40 Sweet 16 s Βαπτίσεις Πάρτι Αρραβώνων 3 Pratt Blvd., Glen Cove, New York Γαμήλιες δεξιώσεις Βαπτίσεις Πάρτι Γενέθλια Business meetings Ολες οι κοινωνικές εκδηλώσεις Εξαιρετική κουζίνα Αριστη προσωπική εξυπηρέτηση

14 14 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Ο Τύπος γράφει για την 28η Οκτωβρίου 1940 Για τη μεγάλη και ένδοξη επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 η Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής στέκεται με δέος μπροστά στην ιερή μνήμη των αγωνιστών από την Ελλάδα, την Κύπρο και κάθε γωνιά της Γης, που θυσίασαν τη ζωή τους για τα ιδανικά του Εθνους. Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου είναι μια ευκαιρία για όλους μας, ένδημους και απόδημους ανανέωσης του αγωνιστικού φρονήματος γιατί η δικαίωση στα έθνη μπορεί να αργεί μερικές φορές αλλά πραγματοποιείται. Η 28η Οκτωβρίου 1940 αποτελεί σάλπισμα ομοψυχίας και ενότητας όλων των Ελλήνων παντού απαραίτητη προϋπόθεση για τη δυναμική αντιμετώπιση των σημερινών εθνικών μας και άλλων θεμάτων ανάμεσα στα οποία πρωταρχική θέση κατέχει το χρονίζον θέμα της μαρτυρικής Κύπρου. Πανίκος Παπανικολάου, Πρόεδρος

15 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Το ΟΧΙ μέσα από το περιοδικό Time Εχει ενδιαφέρον η ματιά των διεθνών Μέσων για τό ΟΧΙ του 1940, και μάλιστα από την Αμερική. Πως η άγνωστη, μικρή, ασήμαντη για τους ξένους Ελλάδα, σε λίγες εβδομάδες έγινε η χώρα των αρχαίων ηρώων. Οι τίτλοι είναι χαρακτηριστικοί: Η «Χώρα των εισβολών» δίνει την θέση της στα επιφωνήματα θαυμασμού: «Ζήτω η Ελλάς», «Γιοι της Ελλάδος», «Παιδιά του Σωκράτους»! : Land of Invasion Το πρώτο τεύχος του «Time» μετά την ιταλική επίθεση, με τον Βασιλέα Γεώργιο Β στο εξώφυλλο. Αρθρο που ξενίζει τον σημερινό αναγνώστη. Το μεγαλύτερο μέρος του άρθρου αναλίσκεται σε αμφιλεγόμενα κουτσομπολιά για την βασιλική αυλή (σε επόμενο τεύχος επιστολή διαμαρτυρίας ομογενούς αναγνώστου) και λανθασμένες εκτιμήσεις για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδος και το φρόνημα ηγεσίας και λαού. Ο τίτλος, «χώρα εισβολής» ούτε σκέψης για απόκρουση της επιθέσεως : Shots at Corizza : Episode in Epirus Φθάνουν οι ειδήσεις για την σθεναρή ελληνική αντίσταση! Εν τούτοις, απίστευτο μοιάζει ακόμη για την παγκόσμια κοινότητα το ότι οι Ελληνες μπορούν να αντέξουν. «Παρά το σθένος των γενναίων Ελλήνων, οι Ιταλοί τα καταφέρνουν καλά», καταλήγει το άρθρο, και ένας ομογενής μας στέλνει επιστολή διαμαρτυρίας, κατηγορώντας το περιοδικό για ηττοπάθεια! : Murk : First Round: Hellas Ο αχός της νίκης των ελληνικών όπλων φθάνει πλέον στα πέρατα του κόσμου. Οι Ελληνες αρχίζουν να αναφέρονται ως απόγονοι των αρχαίων ηρώων: «The war was being fought, and its first phase was now won, straight out of antique textbooks» : Zeto Hellas Απελευθέρωσις της Κορυτσάς! : Sons of Greece Η Ομογένεια των Η.Π.Α. κινητοποιείται και προσφέρει ό,τι μπορεί στον Αγώνα : Children of Socrates : Surprise No 6 Ο κόσμος όλος εκφράζει πια τον ανυπόκριτο θαυμασμό του για την Ελλάδα. Το τεύχος του περιοδικού είναι αφιερωμένο στις μεγάλες εκπλήξεις, μέχρι τότε, του πολέμου και μεγαλύτερη όλων, γράφει, η νίκη των Ελλήνων. Στο εξώφυλλο ο Αρχιστράτηγος της Νίκης, Αλέξανδρος Παπάγος. Mε υπερηφάνεια και σεβασμό υποκλινόμεθα στην Ηρωική θυσία των Ελλήνων στρατιωτών στα μέτωπα του πολέμου και με μια φωνή βροντοφωνάζουμε Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940! Ζήτω η Ελλάς! 930 Third Avenue, New York, NY TEL:

16 16 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ «Τεράστια» η μικρή Κύπρος MAttHEw MIRoNES SR. Government Relations Specialist Tel.: (718) Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Είκοσι περίπου χρόνια μετά την Μικρασιατική καταστροφή, οι αδελφοί της Κύπρου είπαν κι αυτοί το δικό τους ΟΧΙ στον Ιταλό εισβολέα. Αμέσως μόλις έφτασε η είδηση ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Ιταλία, στην Κύπρο απλώθηκε ένα παραλήρημα ενθουσιασμού. Οι ελληνικές σημαίες, απαγορευμένες από το 1931, υψώθηκαν ξανά σε κάθε σημείο του νησιού. Νέοι της Κύπρου κατέκλυσαν το ελληνικό Προξενείο της Λευκωσίας και την Αρχιεπισκοπή, για να στρατευθούν. Ερανοι ξεκίνησαν παντού. Ακόμη και οι πιο φτωχοί συνεισέφεραν ό,τι τους είχε απομείνει. Μόνο η Κερύνεια πρόσφερε την αξία ενός αεροπλάνου. Στην Ελλάδα, οι πρώτοι Κύπριοι στρατιώτες έφθασαν στις αρχές του Μέχρι την είσοδο των Γερμανών τον Απρίλιο 1941 στην Ελλάδα, είχαν φθάσει άνδρες του Κυπριακού Συντάγματος. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει για περίπου 40 φοιτητές που σπούδαζαν στην Ελλάδα που πολέμησαν από την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου στο Αλβανικό μέτωπο. (Ας σημειωθεί εδώ, ότι άλλες Κυπρίων πολέμησαν σε διάφορα άλλα μέτωπα του Β Παγκοσμίου Πολέμου). Ο ενθουσιασμός τους παρέμεινε αμείωτος σε όλες τις δύσκολες στιγμές του πολέμου. Γράφει, τον Φεβρουάριο του 1941, ο δημοσιογράφος Λ. Ακρίτας: «... Γράφω από τα αλβανικά βουνά, για να στείλω τον χαιρετισμόν και την αγάπην μου. Είμαι κατενθουσιασμένος που μαζί με τις χιλιάδες νέων κάνω το καθήκον μου απέναντι των ανθρώπων. Η ατμόσφαιρα που ζούμε και κινούμεθα είναι αληθινά ηρωική και οι στιγμές αυτές θα μου είναι αξέχαστες γιατί μας αναβαπτίζουν, μας ξαναγεννούν. Η ζωή του μετώπου, παρά τις ταλαιπωρίες που δεν τις καταλαβαίνει κανείς, ούτε κι ενδιαφέρεται γι αυτές, προσφέρει αφάνταστες συγκινήσεις. Σε κάμνει μέσα στο μεθύσι της μάχης να ξεχνάς τα πάντα. Μονάχα ύστερα από την ώρα που αρχίζει να νυχτώνη όλοι μας θυμόμαστε τα σπίτια μας και κουβεντιάζομε μαζί τους. Μια τέτοια ώρα σας φέρνω με τη σειρά όλους στη σκέψη μου και είναι σαν να μην βρίσκωμαι μακρυά σας. Με πλημμυρίζει η υπερηφάνεια ότι σαν Κύπριος κάνω αυτή τη στιγμή δυο φορές το καθήκον μου». Αλλά και οι Κύπριοι που ζούσαν στην Ελλάδα εκδήλωσαν τη διακαή τους επιθυμία να σταλούν στο πολεμικό μέτωπο, πριν ακόμη ξεσπάσει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. Από τον Σεπτέμβριο του 1940, όταν οι απροκάλυπτες πια προκλήσεις της Ιταλίας έδειχναν το αναπόφευκτο του πολέμου, Κύπριοι φοιτητές παρουσιάστηκαν στην εδώ Αγγλική Πρεσβεία και γνωστοποίησαν την πρόθεσή τους να καταταγούν στον στρατό. Τον Νοέμβριο συστήθηκε στην Αθήνα ειδική κυπριακή επιτροπή για την αποστολή εθελοντών στον πόλεμο, ενώ τον Δεκέμβριο ορκίστηκαν οι 100 νέοι του Ιερού Λόχου των εν Αθήναις Κυπρίων. Ο ένας μετά τον άλλον, οι Κύπριοι φοιτητές έστελναν στην πατρίδα τους γράμματα με τα οποία ανακοίνωναν την απόφασή τους να πολεμήσουν. Σε κάποιο από αυτό διαβάζουμε: «... Μπροστά στον μεγάλο αγώνα που κάνει τώρα ο Ελληνισμός νομίζω πως κάθε άνθρωπος δεν μπορεί να μένη αδρανής, αλλά είναι περισσότερον από καθήκον η ανάγκη να ενώσουν όλοι τις δυνάμεις τους, για να υπερασπίσουν την τιμήν και την ελευθερίαν της Ελλάδος μας. Ετσι και εγώ μαζί με άλλους Κυπρίους φοιτητάς και επιστήμονας κατετάχθημεν εθελονταί στον Ελληνικόν Στρατόν και τώρα γυμναζόμαστε, για να μπορέσωμεν μετά δύο μήνες και μεις να προσφέρουμε κάτι θετικόν στην αγαπημένην πατρίδα. Πατέρα, μ όλο που η απόφαση αυτή είναι λιγάκι σκληρή για σένα, που είσαι μακρυά, θέλω να δικαιώσης τας σκέψεις μου αυτάς με την ιδίαν την δικήν σου αγάπην στην Ελλάδα μας. Στον στρατόν περνώ καλά και είμαι πολύ υπερήφανος που κάνω το καθήκον μου προς την πατρίδα...». Οταν ο ελληνικός στρατός λύγισε υπό το βάρος της γερμανικής επίθεσης, οι Κύπριοι στρατιώτες συνέχισαν την αντίσταση στις ελεύθερες ακόμη περιοχές. Οσοι δεν αιχμαλωτίστηκαν από τον εχθρό, πολέμησαν στη Μάχη της Κρήτης και στην Αίγυπτο, ή παρέμειναν στην Ελλάδα και πήραν μέρος στην Αντίσταση. Η δε Κύπρος έγινε την ίδια εποχή το καταφύγιο χιλιάδων Ελλαδιτών προσφύγων και Αγγλων στρατιωτών. Υπάρχουν κυπριακές οικογένειες που δόθηκαν από γενιά σε γενιά στους αγώνες του Ελληνισμού. Μια οικογένεια, που αποτελεί απτό παράδειγμα της αδιάλειπτης παρουσίας των Κυπρίων στους μεγάλους αγώνες του Εθνους, είναι η οικογένεια Γεωργιάδη. Ο πατέρας, Προκόπης, συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους. Τιμήθηκε μάλιστα με τον βαθμό του λοχία, επειδή κατά τη νυκτερινή σκοπιά του προειδοποίησε έγκαιρα για εχθρική προσέγγιση. Κατά τη δημόσια απονομή του τίτλου ο αξιωματικός τόνισε ιδιαίτερα «ότι οι Κύπριοι εκπληρούσι πιστά τα καθήκοντά των». Ο Προκόπης Γεωργιάδης πολέμησε εθελοντικά και στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση (από το 1943 ζούσε με την οικογένειά του στην Αθήνα). Δυστυχώς, ο θάνατος υπήρξε οικτρός για μια τόσο τιμημένη ζωή. Τραυματίστηκε από σφαίρα

17 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο στα Δεκεμβριανά και πέθανε στις αρχές του 1945 από γάγγραινα, αφού πρώτα είχε ακρωτηριαστεί το πόδι του. Οι δυο γιοι του είχαν τραγικό τέλος. Ο Ροδίων, αμέσως μόλις ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, πολέμησε εθελοντικά στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και στη συνέχεια έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Συνελήφθη, όμως, από τους Γερμανούς, κλείστηκε στις φυλακές της Αίγινας και κατόπιν του Βρανδεμβούργου, όπου και πέθανε ή θανατώθηκε τον Οκτώβριο του 1944 σε ηλικία 27 ετών. Την ίδια δράση και το ίδιο τέλος είχε και ο μικρότερος αδελφός του Μιλτιάδης, απόφοιτος του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Η αδελφή τους, Ευανθία, επέδειξε επίσης πατριωτισμό και αντιστασιακή δράση. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής έσωσε από τα χέρια των Γερμανών πάνω από 60 Αγγλους στρατιώτες, πράξη για την οποία παρασημοφορήθηκε από τη σύμμαχο χώρα. Ο φιλάσθενος, όμως, οργανισμός της την πρόδωσε λίγο μετά την Απελευθέρωση, επιβαρυμένος από τις κακουχίες της Κατοχής και τη θλίψη για τον θάνατο του πατέρα και την εξαφάνιση των δύο αδελφών. Οι τραγικές στιγμές του ελληνισμού ακολούθησαν την οικογένεια ακόμη και μετά θάνατον. Η χαροκαμένη μάνα, Θέκλα, πέθανε στην Κύπρο και θάφτηκε στην πατρίδα της Κερύνεια. Το 1974, όμως, οι Τούρκοι εισβολείς βεβήλωσαν τον τάφο της, όπως και όλο το κοιμητήριο. Οι στιγμές και τα γεγονότα που περιγράψαμε φαίνονται, υπό το πρίσμα του σήμερα, μακρινά. Δεν είναι μόνο ο χρόνος που δημιουργεί την απόσταση. Είναι και το όραμα της ένωσης Κύπρου και Ελλάδας που τα ενέπνεε, ένα όραμα που πια θεωρείται ανέφικτο. Ωστόσο, οι δυο λαοί μπορεί να χωρίστηκαν με τα σύνορα, αλλά απέδειξαν ότι θα συνοδοιπορούν και θα συμπάσχουν σαν ένας. Κι αυτή είναι τελικά μια νίκη, που καμιά ξένη δύναμη δεν μπορεί να ανατρέψει, όπως δεν το κατάφερε χιλιάδες τώρα χρόνια. Μία και αδιαίρετη η Εθνική ψυχή Το επεισόδιο που θ αφηγηθούμε είναι εξακριβωμένο και αυθεντικό: Σε κάποιο χωριό της Κύπρου, ο γάμος είχε τελειώσει στην εκκλησία και η γαμήλια πομπή, μ επικεφαλής τους νεονύμφους και τους «κουμπάρους» περνούσε τους δρόμους του χωριού, κατευθυνόμενη στο σπίτι του γαμπρού. Σε κάποιο δρόμο, η πομπή συναντήθηκε με τρεις άγνωστους κυρίους, που, όπως φαίνονταν από το ντύσιμό τους, είχαν έρθει από την πόλη. Ενας χωρικός αποσπάσθηκε από την πομπή και με την προθυμία της παντοτινής ελληνικής φιλοξενίας ρώτησε τους τρεις πολίτες τι ήθελαν. Σε λίγο από στόμα σε στόμα, ενώ η πομπή εξακολουθούσε να προχωρεί, μαθεύτηκε ο λόγος της επίσκεψής τους, που έφτασε στο τέλος και στ αφτιά της νύφης. Αμέσως εκείνη σταμάτησε και μαζί της σταμάτησαν κι όλοι οι άλλοι. - Τι ζητούν; είπε η νύφη. Ερανους για τον πόλεμο; Και μεμιάς σηκώνει το λευκό της πέπλο, βγάζει τα σκουλαρίκια από τ αφτιά της και καλώντας κοντά της τους τρεις κυρίους, τους τα δίνει. - Δεν έχω λεφτά, είπε. Τότε μεμιάς, χωρίς καμιά συνεννόηση, εντελώς αυθόρμητα, αδίσταχτα και πρόθυμα, άρχισαν όλοι, άντρες και γυναίκες να προσφέρουν, εκεί καταμεσής του δρόμου, ό,τι μπορούσαν. Οι τρεις απεσταλμένοι από την πόλη έκλαιγαν. Ολων τα μάτια είχαν βουρκώσει. Από τον καιρό του Τρωικού πολέμου η Κύπρος, πάντα βαθύτατα ελληνική στην ψυχή και στο φρόνημα, έλαβε μέρος σ όλους τους αγώνες του Εθνους... Ετσι και τώρα δεν ήταν δυνατό να υστερήσει η Κύπρος στη γενική έκρηξη του πατριωτικού ενθουσιασμού, της αποφασιστικότητας και της αυτοθυσίας της φυλής μας... Και μόλις εκδηλώθηκε η άνανδρη επιβουλή, ο Κυπριακός Λαός εξεγέρθηκε και αυτός μαζί με όλο τον Ελληνισμό και εκδήλωσε με τρόπο αληθινά μεγαλειώδη την αλληλεγγύη του στη Μητέρα Πατρίδα. Οσοι παρέμειναν στη Μεγαλόνησο, ζυγίζονται οι αφανείς πράξεις αυταπαρνήσεως. Oλοι, πλούσιοι και φτωχοί, μικροί και μεγάλοι, θέλουν να συμβάλουν στον έρανο για τη Μάνα Ελλάδα. Γράφει ο τότε Τύπος: «Σ ένα χωριό της Κερύνειας, ένας κωφάλαλος θέλει να συμβάλει και αυτός στον έρανο για την Ελλάδα. Τραβά μέσα από τις τσέπες του μια στερλίνα και την προσφέρει, αρθρώνοντας αυτό που μπορεί να πει: Μάνα, Μάνα. Ενας ψαράς απ την Αμμόχωστο, που με κόπο πολύ ψάρεψε 13 οκάδες ψάρι, το πουλά και δίδει με δάκρυα στα μάτια τα χρήματα για την Ελλάδα. Ενας γέροντας απ τη Λευκωσία προσφέρει μια λίρα και 13 σελίνια, λέγοντας Ο,τι έχω εγώ και ο γιος μου. Πάρτε και τους αρραβώνες της γυναίκας μου κι εμένα. Δεν έχουμε τίποτα άλλο να δώσουμε για την Ελλάδα μας, εκτός από τη διάπυρη ευχή να βγουν και πάλι νικηφόρα τα ελληνικά όπλα. Μια φτωχή γριούλα λύει το κομπόδεμά της, λέγοντας: Πάρτε αυτό το δεκασέλινο για την ψυχή του γιου μου που σκοτώθηκε στον προηγούμενο πόλεμο. Λυπούμαι που δεν έχω άλλο γιο για να πολεμήσει κι αυτός για την Ελλάδα μας. Πηγή: Μαρία Μουζάκη Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940

18 18 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Μαρτυρίες και Μνήμες από τις πρώτες ημέρες του 1940 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Προσπαθούμε να περιγράψουμε τα γεγονότα μέσα από τα πλαίσια μιας νεοελληνικής ιστορίας που δεν έχει ακόμη λεπτομερώς καταγραφεί. Γιατί, η νεοελληνική ιστορία πάμπολλες φορές έχει τυλιχθεί με έντονα ιδεολογικά χρώματα και όχι με την ορθή αντιμετώπιση των ιστορικών γεγονότων. Και γιατί, ως επεξήγηση, πάμπολλες φορές το ιδεολογικό υπερισχύει του ορθολογικού. Και μέσα στο ορθολογικό πρέπει να ενταχθεί και η δύναμη των μαρτυριών που αφορούν αυτές τις μέρες, και που αποδεικνύουν τη δυναμική παρουσία της VIII Ηπειρωτικής Μεραρχίας, η οποία αντιμετώπισε σχεδόν μόνη της την επίθεση των υπέρτερων και σύγχρονα εξοπλισμένων ιταλικών στρατιωτικών δυνάμεων, οι οποίες διέθεταν τεθωρακισμένα, σύγχρονα καταδιωκτικά και βομβαρδιστικά αεροπλάνα, όπως τα περίφημα Σαβόια, και άλλα, όπλα που ο τότε ελληνικός στρατός αντίστοιχα δεν θα μπορούσε να διαθέτει. ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ ΙΩΑΝΝΑ Γ. ΜΕΝΤΖΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ, ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ Δεκτές οι κυριώτερες ασφάλειες 30 East 40th Street, Suite # 503, New York, NY Τel.: (212) FAX: (212) tooth98@hotmail.com Ζ Η Τ Ω Η 2 8 Η Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ Καταθέτουν λοιπόν πρωταγωνιστές του ελληνοϊταλικού πολέμου, με έναν άμεσο και ειλικρινή τόνο, τις μνήμες και τις μαρτυρίες τους: Σπύρος Χρηστίδης: «Εξιστόρησα τα γεγονότα απλά και απέριττα, με κάποια ίσως αναπόφευκτη πολιλλογία, καταγράφοντάς τα, κάθε βράδυ στο αντίσκηνό μου υπό το τρεμάμενο φως ενός κηριού, όπως τα είδα από τη σκοπιά μου κι όπως τα έζησα, χωρίς να διαστρεβλώσω ή να αποκρύψω την πραγματική αλήθεια». Ιωάννης Νικολαΐδης: «Δεν απόμειναν, συνεπώς, πολλά για να ιστορήσει όποιος θάθελε να καταπιαστεί με το γεγονός το μέγα, ακόμα και αν το έζησε ο ίδιος, στην όποια μορφή του. Οι λεπτομέρειες μόνο λείπουν, οι προσωπικές μαρτυρίες. Η κατάθεσή τους θα φωτίσει καλύτερα ορισμένες πτυχές, για να διαγραφούν καθαρότερα οι μορφές εκείνων που δημιούργησαν το έπος, περισσότερο των ανθρώπων και λιγότερο των πολεμιστών». Κωνσταντίνος Παππάς: «Τον πόλεμο του δεν τον διάβασα στα χαρτιά, μήτε από μακριά τον αγνάντεψα Με φρίκη αγνάντεψα τα εχθρικά αεροπλάνα, να γκρεμίζουν σπίτια και σχολειά. Ανατρίχιασα στο σφύριγμα των κανονιών, στο σκάσιμο των οβίδων, στο κροτάλισμα των πολυβόλων». Και όταν ομιλούμε για τον πόλεμο του , ήτοι για την VIII Ηπειρωτική Μεραρχία, έχουμε υπ όψη μας ότι τα 4/5 αυτής αποτελούνταν από Ηπειρώτες αξιωματικούς και οπλίτες. Ως κεντρική φυσιογνωμία ξεχωρίζει ο Υποστράτηγος Χαράλαμπος Κατσιμήτρος, Διοικητής της VIII Μεραρχίας. Ο Κατσιμήτρος αντιτάχθηκε στην ιδέα του Γενικού Επιτελείου να αποσυρθεί η VIII Μεραρχία, κατά τη μελλούμενη επίθεση των ιταλικών δυνάμεων, στη γραμμή Ζυγού Μετσόβου - Κάτω Αράχθου. Γράφει ο ίδιος το γιατί επέλεξε τη στενωπό του Καλπακίου για την απόκρουση των στρατευμάτων εισβολής: «Διότι μία τοιαύτη ενέργεια θα ήτο καταστρεπτική και ολέθρια από πάσης απόψεως διά τους εξής λόγους: ( ) Είναι εύκολον να φαντασθή τις ποίον δυσμενή αντίκτυπον θα είχεν αύτη επί του ηθικού των ανδρών, καταγομένων σχεδόν όλων εκ της Ηπείρου, ήτις θα εγκαταλείπετο εις χείρας του αντιπάλου» Και διερωτάται: «Eπειτα, θα μας ακολουθήσουν οι Ηπειρώτες στρατιώτες ή θα προτιμήσουν να πάνε στα χωριά τους, για να προστατέψουν τις οικογένειές τους; Αν επιμείνετε στην σύμπτυξη, τότε στο Μέτσοβο θα φθάσετε μόνο εσείς και το επιτελείο σας». Τα λόγια αυτά αποτελούν ένα δείγμα του ότι ο Κατσιμήτρος ήταν πεπεισμένος πως ο στρατός αυτός θα πολεμούσε για τα «χωριά του, τα κτήματά του, για τα σπίτια του και τις οικογένειές του». Oσον αφορά τώρα τα γεγονότα της 28ης Οκτωβρίου, η πρόβλεψη του επιτελείου της VIII Μεραρχίας ήταν πως οι ιταλικές δυνάμεις, και συγκεκριμένα η 23η Μεραρχία Πεζικού «ΦΕΡΑΡΑ» και η 101 Τεθωρακισμένη Μεραρχία Πεζικού «ΚΕΝ- ΤΑΥΡΟΙ», θα εισέρχονταν για την επίθεσή τους από τα χωριά του Πωγωνίου και της Κόνιτσας, και ειδικότερα, από τις θέσεις Δρυμάδες, Κακαβιά Πωγωνίου και Μέρτζιανης Κόνιτσας. Το σχέδιο του Κατσιμήτρου για τις κινήσεις του στρατεύματος μπρος στην κύρια ιταλική επίθεση, ήταν να αποσυρθούν οι ελληνικές δυνάμεις στο Καλπάκι, με την προκάλυψη του ελληνικού πυροβολικού, το οποίο ήταν διασκορπισμένο στα υψώματα της γύρω περιοχής. Eτσι, τον προπομπό της κύριας ιταλικής επίθεσης δέχθηκε το ανεξάρτητο Τάγμα Δελβινακίου, το οποίο διοικείτο από τον αντισυνταγματάρχη Πεζικού, Eλληνοεβραίο Μαρδοχαίο Φρεζή, ο οποίος ανέλαβε τη Διοίκηση του Υποτομέα Δελβινακίου παραμονές της 28ης Οκτωβρίου, και ο οποίος έπεσε υπέρ πατρίδος κοντά στην Πρεμετή, στις 4 Δεκεμβρίου του Το Τάγμα Δελβινακίου αποτελείτο κατά 80% από πωγωνίσιους αξιωματικούς και οπλίτες, οι οποίοι, κατά τον σχεδιασμό, αποχώρησαν επιτυχώς από την περιοχή, συμπτυσσόμενοι προς τη γραμμή άμυνας της περιοχής Καλπακίου. Δεν θα επιμείνουμε εδώ στα γεγονότα του Πωγωνίου, καθόσον σε τούτα έχει αναφερθεί εκτενώς ο Κωνσταντίνος Κωστούλας με το βιβλίο του Γεγονότα στο Πωγώνι και το Χρονικό του Ανεξάρτητου Τάγματος Δελβινακίου (έκδοση 2009). Μια πρώτη μαρτυρία από τον στρατιωτικό τομέα Κόνιτσας διαθέτουμε από τον στρατιώτη Κωνσταντίνο Γκιζά, ο οποίος υπηρετούσε στην VIII Μεραρχία. Καταγράφει σε κείμενό του με τίτλο «1940: Πρώτες μέρες»: «Το Μέτωπο πέρα - ως πέρα καιγόταν από τα πυρά του εχθρού. Η εισβολή άρχισε από πολλές μεριές μαζί, μόλις κόπασε το κανονίδι. Από την Μέρτζιανη προς το Χάνι Μπουραζάνι, από τους Δρυμάδες προς το Δελβινάκι. Από την Κακαβιά πάλι προς το Χάνι Δελβινάκι, από την Κονίσπολη προς τους Φιλιάτες. Μόλις άρχισε να ξημερώνει καλά, τα πυροβόλα σταμάτησαν και τότε βλέπουμε να προβάλλουν σε ομάδες ιταλοί στρατιώτες, με κατεύθυνση προς την Μελισσόπετρα. Τους παρακολουθούσαμε με απόλυτη προσοχή και τους αφήνουμε να μας πλησιάσουν, σε απόσταση γύρω στα 500 μ. Αυτό ήταν! Τα πολυβόλα μας και τα ντουφέκια μας ανάβουν και τους θερίζουν! Πέρασαν 10 μέρες. Εμείς παραμέναμε εκεί φύλακες στα περάσματα του Αώου. Επρεπε πάση θυσία να ανακόψομε την πορεία του εχθρού. Η διμοιρία ήταν η πρώτη του Λόχου Αυδίκου, η οποία βρισκόταν στο στόμιο του ποταμού μεταξύ των βουνών Κονίτσης - Παπίγγου».

19 ΣΑΒΒΑΤΟ 27 - ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Και ακολουθεί η μαρτυρία από τον Κ. Γκιζά με την περιγραφή της νικηφόρας αντίστασης στην περιώνυμη Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια», στην περιοχή του Αώου: «Στις 8 Νοεμβρίου, κατά το απόγευμα, ξαφνικά βλέπουμε απέναντί μας και σε απόσταση πάνω από 4 χλμ. να βαδίζει μια μεγάλη φάλαγγα Αλπινιστών. Hταν μια ατέλειωτη μακρόσυρτη σειρά, ακριβώς όπως τα μυρμήγκια, η οποία ανενόχλητη βάδιζε από Παλιοσέλι προς Δίστρατο. Για μια στιγμή επάνω από τα κεφάλια μας σφυρίζει μια οβίδα και σκάζει, βγάζοντας πολύ καπνό και πέφτει ακριβώς στην κεφαλή της φάλαγγας των Αλπινιστών. Και πριν καλά - καλά τελειώσει αυτή η οβίδα, σκάει κι άλλη μια, κι αυτή στην αρχή της φάλαγγας και σκορπά τον τρόμο, τον θάνατο. Ακολουθεί ομοβροντία από 4 πυροβόλα, τα οποία έβαλαν συνεχώς σε μια έκταση περίπου 5 χλμ. με στόχο την φάλαγγα των Ιταλών. Ο τόπος φλέγεται!...». Hταν ενισχύσεις της περίφημης μεραρχίας «Τζούλια» για να προστατέψει τα τμήματά της που είχαν ήδη διεισδύσει στην περιοχή της Φούρκας (όπου ενεργούσε τμήμα πεζικού υπό του Συνταγματάρχη Κωνσταντίνου Δαβάκη), και οι οποίες ενισχύσεις τελικά εκμηδενίστηκαν από την VIII Μεραρχία και αποχώρησαν προς την Αλβανία διαμέσου Σαραντάπορου. Στις γύρω περιοχές της κοιλάδας των Δολιανών, ή άλλως, περιοχής Ελέας - Καλπακίου και στα γύρω υψώματα, είχε συγκεντρωθεί το μεγαλύτερο μέρος του πεζικού της VIII Μεραρχίας, αλλά και οι ελαφρές και οι βαρύτερες μονάδες του πυροβολικού. Το πυροβολικό της VIII Μεραρχίας, ακροβολισμένο σε υψώματα όπως η Γκραμπάλα του Καλπακίου, τα απώτερα μέρη άνωθεν της Μονής Βελλάς, κ.ο.κ., υπήρξε αυτό το οποίο έδωσε τη νίκη στην VIII Μεραρχία. Δεν αποκλείονται όμως εδώ και οι εφορμήσεις του πεζικού, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της ανακατάληψης του υψώματος της Γκραμπάλας. Αλλά, προς στιγμή, ας «Το Aξιον Εστί» Οδυσσέας Ελύτης Νύχτα πάνω στη νύχτα βαδίζαμε ασταμάτητα, ένας πίσω απ τον άλλο, ίδια τυφλοί. Με κόπο ξεκολλώντας το ποδάρι από τη λάσπη, όπου, φορές, εκαταβούλιαζε ίσαμε το γόνατο. Επειδή το πιο συχνά ψιχάλιζε στους δρόμους έξω, καθώς μες στην ψυχή μας. Και τις λίγες φορές όπου κάναμε στάση να ξεκουραστούμε, μήτε που αλλάζαμε κουβέντα, μονάχα σοβαροί και αμίλητοι, φέγγοντας μ ένα μικρό δαδί, μία μία εμοιραζόμασταν τη σταφίδα. Ή φορές πάλι, αν ήταν βολετό, λύναμε βιαστικά τα ρούχα και ξυνόμασταν με λύσσα ώρες πολλές, όσο να τρέξουν τα αίματα. Τι μας είχε ανέβει η ψείρα ως το λαιμό, κι ήταν αυτό πιο κι απ την κούραση ανυπόφερτο. Τέλος, κάποτε ακουγότανε στα σκοτεινά η σφυρίχτρα, σημάδι ότι κινούσαμε, και πάλι σαν τα ζα τραβούσαμε μπροστά να κερδίσουμε δρόμο, πριχού ξημερώσει και μας βάλουνε στόχο τ αεροπλάνα. Επειδή ο Θεός δεν κάτεχε από στόχους ή τέτοια, κι όπως το χε συνήθειο του, στην ίδια πάντοτε ώρα ξημέρωνε το φως. δούμε μια άλλη μαρτυρία: Αφηγείται ο λοχαγός Κωνσταντίνος Σερβετάς, σε ανέκδοτο δακτυλογραφημένο κείμενό του, για τη μάχη που έδωσε το ελληνικό πυροβολικό κατά της τεθωρακισμένης ιταλικής μεραρχίας «Κένταυροι» αρμάτων μάχης, αλλά και κατά της συνοδεύουσας αυτής μεραρχίας πεζικού «Φεράρα»: «Την 28 8/βρίου 1940 βρίσκομαι με την Πυρ/χία μου (3η πεδινή της VIII Μεραρχίας) σε επισταθμία στο χωριό Δολιανά Τα εχθρικά τμήματα προήλαυναν και σε τρεις μέρες έφθασαν στη γραμμή αντιστάσεώς μας στο Καλπάκι Yστερα από σφοδρό βομβαρδισμό πυρ/κού και αεροπορίας των θέσεών μας εφ ολοκλήρου του μετώπου της γραμμής αντιστάσεώς μας, στις 2 Ν/βρίου τις πρωϊνές ώρες, εθεάθη εχθρική φάλαγξ αρμάτων μάχης πλαισιούμενα από οπλισμένους με πολυβόλα μοτοσυκλετιστές, να προχωρεί στο δρόμο από χάνι Δολιανών προς το Καλπάκι. Αμέσως διέταξα τον αξιωματικό βολής της πυρ/χίας μου να είναι έτοιμος για εκτέλεση βολής με τα στοιχεία της ανάσχεσης υπ αριθ. Ι που είχα προπαρασκευάσει από ημερών στο σημείο της συμβολής των δρόμων προς Κόνιτσα και Κακαβιά, όπως και σε άλλα επίκαιρα σημεία για κτυπήματα εχθρικών στόχων Yστερα από λίγα λεπτά άρχισαν να βάλλουν στο σημείο αυτό και εκατέρωθεν και άλλες πυρ/χίες μας προξενώντας βαριές απώλειες στον εχθρό... Με το σταμάτημα του σφοδρού βομβαρδισμού εκ μέρους του πυρ/κού μας, κατόπιν διαταγής του ομαδάρχου (διοικητού όλων των πυρ/χιών) συν/ρχου Αλέξανδρου Ασημακόπουλου, αντίκρυσα από το παρατηρητήριό μου φοβερό θέαμα στο πεδίο της μάχης: Αρκετά άρματα τελείως κατεστραμένα, άλλα βαλτωμένα σε αντιαρματικές τάφρους, άλλα αχρηστευμένα από νάρκες και πολλά εγκαταλελειμένα από τα πληρώματά τους για να αποφύγουν τα πυρά του πυρ/κού μας. Πτώματα νεκρών ουκ ολίγα». Συνέχεια στη σελίδα 20 United Bros. FrUit markets H φρουταρία της Αστόριας! Eυρύχωρη και πεντακάθαρη. Οπως πάντα με τη μεγαλύτερη και καλύτερη ποικιλία απ όλα τα λαχανικά και φρούτα στις πιο χαμηλές τιμές! Σε μας επίσης θα βρείτε γάλα και ολόφρεσκα αυγά. Ενας παράδεισος φρούτων και λαχανικών για όλους ιδιαίτερα για τις οικογένειες της Αστόριας. Aνοιχτά 24 ώρες το 24ωρο όλο το χρόνο. Εξυπηρετούμε την Ομογένεια πάνω από 32 χρόνια Των εχθρών τα φουσάτα περάσαν σαν το λίβα που καίει τα σπαρτά με κανόνια τις πόλεις χαλάσαν, μας ανάψαν φωτιές στα χωριά. Μα οι εχθροί μας πια τώρα σκορπίσαν και ξανάρθε για μας λευτεριά για να φτιάξουμε τα όσα γκρεμίσαν, ας κοιτάξουμε μόνο μπροστά. Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, δεν τη σκιάζει φοβέρα καμμιά μόνο λίγο καιρό ξαποστάινει και ξανά προς τη δόξα τραβά και ξανά προς τη δόξα τραβά. Γωνία 30 Αvenue και 33 Δρόμoι, Αστόρια tel.: (718) Ιδιοκτησία ΤΟΜ ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΗ Εμβατήριο

20 20 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Μαρτυρίες και Μνήμες από τις πρώτες ημέρες του 1940 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Συνέχεια από τη σελίδα 19 Η παραπάνω μαρτυρία επιβεβαιώνεται και από τα γραφόμενα από τον υποστράτηγο Κατσιμήτρο, ώστε εδώ να ομιλούμε για ένα επιβεβαιωμένο ιστορικά γεγονός, το οποίο και καταγράφεται αντικειμενικά ως ιστορία. Αναφέρει σχετικά ο Κατσιμήτρος: «Συγχρόνως παρετηρήθη ισχυρά φάλαγξ αρμάτων μάχης και μηχανοκινήτων δυνάμεων, κινουμένη επί της οδού από ΔΟΛΙΑΝΑ προς ΚΑΛΠΑΚΙ. Κατά της φάλαγγος ταύτης ήρξατο βάλλον το πυροβολικόν τομέως ΝΕΓΡΑΔΩΝ και του υποτομ. ΓΡΙΜΠΙΑΝΗΣ, πάραυτα δε ετέθη εν συναγερμώ και το αντιαρματικόν συγκρότημα της στενωπού ΑΡΑΒΕΛΛΑ ΣΙΜΩΤΑ Η ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΔΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ Με αφορμή την επέτειο του Ηρωϊκού ΟΧΙ και αναλογιζόμενη τον άνισο αγώνα του λαού της Ελλάδας για Ελευθερία, με υπερηφάνεια αναφωνώ Ζήτω η Ελλάδα Ζήτω το Επος του 40. Σε χαλεπούς καιρούς και τότε οι Ελληνες ύψωσαν το ανάστημα στον ξένο κατακτητή και δίδαξαν στον κόσμο ότι ξέρουν να πεθαίνουν για την πατρίδα. Δίδαξαν στον κόσμο ότι οι «Ηρωες πολεμούν σαν Ελληνες» ΚΑΛΠΑΚΙΟΥ, αποτελούμενον από δύο πεδινάς πυρ/χίας (Λοχαγοί ΑΛΕ- ΞΟΠΟΥΛΟΣ και ΣΕΡΒΕΤΑΣ), 4 αντιαρματικά πυροβόλα των 37 (Υπολ. ΧΑΪΛΗΣ), 1 Πυρ/χίαν ελκομένην των 105 (Λοχαγός Ν. ΚΑΡΑΠΑΝΟΣ) υπό την διοίκησιν του Ταγμ. ΑΝ- ΔΡΟΥΛΑΚΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Τα πεδινά πυροβόλα και τα αντιαρματικά βάλλουσι μεθ όλης της δυνατής ταχυβολίας, ως και άλλαι τινές πυρ/χίαι, μη απησχολημέναι εις τον αγώνα. Θύελλα πυρός και σιδήρου και χάλαζα βλημάτων ενσκήπτει επί των εχθρικών αρμάτων, τα οποία κινούνται παραπαίοντα τήδε κακείσε, ίνα αποφύγωσι το φονικόν τούτο πυρ, αλλά ματαίως, διότι το πυροβολικόν μας έχει επισημάνει όλας τας εκεί θέσεις και τα κεραυνοβολεί». Και μια άλλη μαρτυρία, αυτή του λοχαγού πυροβολικού Στέλιου Βαμβέτσου: «Οι ελαφρές πυροβολαρχίες μας μετρημένες στα δάχτυλα. Από βαρύ πυροβολικό μόνο η δική μου πυροβολαρχία... Βρίσκουμαι συνέχεια στο παρατηρητήριό μου στο ύψωμα πάνω από τη Σχολή Βελλάς... Βλέπω κάθε μέρα φάλαγγες να κατεβαίνουν. Πυροβολικά, άρματα, μοτοσυκλέτες, ιππικό, κ.λπ.. Η δική μου πυροβολαρχία δεν σταματάει ούτε μέρα, ούτε νύχτα. Πού να πρωτοχτυπήσω; Βάλατε εις Γέφυρα Αγιούς, όπου ιταλικό Μηχανικό προσπαθεί επισκευάσει. Βάλατε συγκέντρωσιν αρμάτων εις δάσος πλησίον Ζαραβίνας κ.λπ... Η μέρα της τελικής επίθεσης στο Καλπάκι πλησιάζει και να μια διαταγή που μ αφήνει εμβρόντητο: Κάνατε οικονομία βλημάτων, διότι του ιδικού μας διαμετρήματος δεν διαθέτουμε απόθεμα. Μια ολόκληρη μεραρχία, να αντιστέκεται και να διαθέτει τόσες μέρες μια μοναδική βαριά πυροβολαρχία και αυτή χωρίς βλήματα!». Και πάλι εδώ η μαρτυρία αυτή σε παραλληλία με την περιγραφή του Χ. Κατσιμήτρου: «Εκ του ευστόχου πυρός της βαρείας πυρ/χίας (105) (Λοχαγός ΒΑΜΒΕΤΣΟΣ Κ.) τεταγμένης εις υψώματα Ν. ΝΕΓΡΑ- ΔΩΝ, υπέστησαν σοβαράς απωλείας εχθρικά τμήματα μηχανικού επισκευάζοντα την γέφυραν ΑΓΙΟΥΣ Την Πυρ/χίαν ταύτην οι Ιταλοί απεκάλουν, λέγει ο αυτόμολος, Πυρ/χία Φάντασμα, διότι οπουδήποτε και αν εκινούτο και οιανδήποτε ώραν της ημέρας ευρίσκοντο πάντοτε υπό τα φονικά πυρά της. Καίτοι δε κατεβλήθησαν επίμονοι προσπάθειαι υπό της επιγείου και εναερίου παρατηρήσεως, όπως ανακαλύψωσι την θέσιν της, εν τούτοις δεν το κατώρθωσαν. Ο αυτόμολος ούτος προσέθηκεν ότι, εις τους Ιταλούς πιλότας ενέπνεεν επίσης τον τρόμον, το πυροβολικόν της ΓΡΙΜΠΙΑΝΗΣ, το οποίον ήτο ο διαρκής εφιάλτης αυτών, διά τα φονικά αυτού αποτελέσματα Είναι αι δύο Πυρ/χίαι της θέσεως αυτής ορειβατικαί των 7,5 και 10,5, ων το πυρ διηύθυνεν άριστα, ο ικανός κατά πάντα Ταγμ. ΚΩΣΤΑΚΗΣ Δ.». Και τα συμπεράσματα των μαρτυριών αυτών είναι ότι η προέλαση των ιταλικών δυνάμεων ανακόπηκε ουσιαστικά από τη δράση του πυροβολικού των ελληνικών δυνάμεων. Δεν έλειψε όμως και η αποφασιστική δράση του πεζικού, όπως τμημάτων του 15ου Συντάγματος Πεζικού, το οποίο στις κρίσιμες εκείνες ώρες ανακατέλαβε το αποφασιστικό για τη μάχη ύψωμα της Γκραμπάλας, το ευρισκόμενο κοντά στο Καλπάκι. Την κατάληψη αυτή περιγράφει με έντεχνο λογοτεχνικό τρόπο, σε άρθρο του ο Τάσος Πολίτσος, ζώντας από κοντά τα γεγονότα. Τίτλος: «Αυτοί είχαν πατήσει την Γκραμπάλα»: «Το ίδιο βράδι βρεθήκαμε στο Χάνι Καλπακίου, όταν οι σάλπιγγες σημάνανε συγκέντρωση θα μας μίλαγε ο αείμνηστος Χαράλαμπος Κατσιμήτρος Ενας μεσόκοπος άντρας - Ηπειρώτης κι αυτός - ορθός αρχίζει να μιλάει: Παιδιά, ήρθε διαταγή να οπισθοχωρήσουμε, αλλά εγώ έχω δικαίωμα να διευθύνω τις επιχειρήσεις, για 48 ώρες, με προσωπική μου ευθύνη. (Η οπισθοχώρηση θα γινόταν προς την Ασφάκα, δηλ. κάπου 20 χλμ. πίσω απ το Καλπάκι και 15 χλμ. μπρος από τα Γιάννινα) Μια παγερή σιγή απλώνεται ολόγυρά του. Συνεχίζει να μιλάει: Δεν πρέπει ν αφήσουμε τα χωριά μας, τους δικούς μας, τον τόπο που γεννηθήκαμε - εμείς κι οι πρόγονοί μας - δεν πρέπει να τ αφήσουμε σ αυτόν τον εισβολέα, λες και τα λόγια του ήταν αντίλαλος απ το Σούλι, λες κι έφερνε μήνυμα των Μπιζανομάχων Στου λεβεντόκαρδου και λεύτερου το φέρσιμο, νόμος είναι ατός του. Εκείνος ο μεσόκοπος άντρας, μη λογιάζοντας τη διαταγή να υποχωρήσει - με δική του ευθύνη - ανέλαβε να επιτεθεί. Κι οι πολεμιστές, πού χε συνάξει ολόγυρά του, τ αψήφησαν όλα για χάρη του. Τινάχτηκαν όλοι ορθοί Το πρωί, προτού ακόμα φανεί ο ήλιος στ αντίπερα βουνά, αυτοί είχαν πατήσει την Γκραμπάλα και δεν υποχώρησαν πια». Παράλληλα αξίζει να σημειώσουμε και τα λόγια του Διοικητή της VIII Μεραρχίας, Χαράλαμπου Κατσιμήτρου: «Υπήρξα αυτόπτης μάρτυς πολλάκις του συγκινητικού θεάματος βλέπων τους πτωχούς κατοίκους των χωρίων εκείνων, άνδρας και γυναίκας, νέους και γέροντες, οι οποίοι εγκαταλείποντες τας οικιακάς και αγροτικάς αυτών εργασίας, έσπευδον προθύμως με τα σκαπανικά αυτών εργαλεία εις τους ώμους ίνα εργασθώσι εις τα έργα της Μεραρχίας Και όταν τους ηρώτων διά τον σκοπόν της εργασίας των, απήντων ότι σκάβουν Προχώματα διά τα παιδιά τους, τους Στρατιώτας». Και βέβαια ο πόλεμος δεν διεξαγόταν μέσα στις σφοδρές μάχες του μόνον στο μέτωπο, αλλά και στα ενδότερα. Στα μετόπισθεν, τα Γιάννενα, υπέστησαν σκληρούς βομβαρδισμούς. Στις πρώτες τέσσερις μέρες, από την 28η Οκτωβρίου, οι ιταλικές δυνάμεις δεν βομβάρδισαν την πόλη, γιατί πίστεψαν ότι θα είχαν τόσο σύντομα προελάσει μέχρι την Αιτωλοακαρνανία. Μετά όμως από την αντίθετη εξέλιξη, βομβαρδίστηκαν ανηλεώς τα Γιάννενα, όπως το Στρατιωτικό Νοσοκομείο το εντός του Κάστρου, όπως και οι παραπλήσιες στρατιωτικές αποθήκες, η παλαιά Ζωσιμαία Σχολή, καθώς και δρόμοι των Ιωαννίνων. Γράφει ο Κώστας Παππάς, εθελοντής του πολέμου στο 1ο Τάγμα Πολυβόλων: «Είδα το χάρο με τα ίδια μου τα μάτια στις 18 του Νοέμβρη το πρωί 8 χλμ. έξω από τα Γιάννενα, όταν δέχτηκα κατακέφαλα μαζί με τους 30 στρατιώτες του Μηχανικού τις χοντρές σφαίρες των εχθρικών αεροπλάνων. Είδα να καίγονται οι στρατιωτικές αποθήκες στο Κάστρο στα Γιάννενα και πόνεσα πολύ, όταν αντίκρυσα τα ερείπια της βομβαρδισμένης Ζωσιμαίας Σχολής, που έμαθα γράμματα». Είχαν βομβαρδίσει το Σχολείο του