ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ» ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Βασίλειος Παρχαρίδης ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ : Τσαλίκη Αναστασία ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ 1998

2 I'W -) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ \ ν ^ ' ΜΕΡΟΣ Α Κώδικας βιβλίων & στοιχείω ν Άρθρο 8 1. Β ιβλίο Αποθήκης Δείγματα αγαθών α. Γενικά β. Βιβλίο Αποθήκης Αρθρο Α π ο δείξεις δαπανών Δείγματα - Δώρα μικρής αξίας α. Ως δώρα μικρής αξίας β. Ως δείγματα Διάθεση δειγμάτων στο καταναλωτικό κοινό Διάθεση δώρων Σύνταξη κατάστασης για δώρα μέχρι δρχ. Εξομοιώνονται με δείγματα τα βιβλία Δεν δύνανται να αποτελούν δώρα μικρής αξίας και δείγματα Το βάρος της απόδειξης Πίνακας δαπανών για τις οποίες είτε δεν προβλέπεται έκδοση ίδιου στοιχείου, είτε πρόκειται για αμοιβές σε μη επιτηδευματίες Δώρα επαγγελματικής προβολής ή κοινωνικής J1. α. η

3 υποχρέωσης Διαφημιστικά δώρα μικρής αξίας Αποδείξεις δαπανών 16, 13. Σε ποιες περιπτώσεις εκδίδεται απόδειξη δαπάνης 17. Άρθρο 4 Κ α τηγορ ίες β ιβ λίω ν Δεν αποτελούν ακαθάριστο έσοδο Αξία δειγμάτων και δώρων 18. Άρθρο 11 Δ ια κίνησ η Δελτίο αποστολής Επιτηδευματίες 1. Σε κάθε περίπτωση παράδοσης (Ι)Λ ιανική πώληση αγαθών (2) Αυτοπαράδοση Καταγραφή διαφ ό ρω ν π ερ ιπ τώ σ εω ν έκδοσ ης Δ.Α. 2. Διάθεση δειγμάτων χωρίς αντάλλαγμα 3. Διακίνηση δειγμάτων 4. Διακίνηση και δωρεάν διάθεση περιοδικού εφημερίδας διαφημιστικού περιεχομένου 5. Διακίνηση διαφημιστικών εντύπων Άρθρο 13 Λ ιανική π ώ ληση 1. Απόδειξη λιανικής πώλησης αγαθών Απόδειξη παροχής υπηρεσιών 2. Πότε εκδίδεται απόδειξη «δωρεάν» 20. η 5i ί

4 ελεύθερο επαγγελματία Άρθρο 14 Αυτοτταράδοση 1. Αποδείξεις αυτοπαράδοσης - Γενικά 25. Α. Πράξεις για τις οποίες εκδίδεται απόδειξη αυτοπαράδοσης % Β. Πότε δεν εκδίδεται απόδειξη αυτοπαράδοσης Γ. Περιεχόμενο του στοιχείου αυτοπαράδοσης 2 2. Πράξεις θεωρούμενες ως παράδοση αγαθών - Έκδοση απόδειξης αυτοπαράδοσης 2.^ι 3. Η ανάληψη από υποκείμενο στο φόρο αγαθών της επιχείρησής του για την ικανοποίηση αναγκών του ή του προσωπικού της επιχείρησης και γενικά η δωρεάν διάθεση αγαθών για σκοπούς ξένους προς την άσκηση της επιχείρησης 4. Ανάληψη αγαθών από ατομική επιχείρηση. Στοιχείο αυτοπαράδοσης Αξία αγαθών για την έκδοση του στοιχείου αυτοπαράδοσης 3J 6. Αυτοπαράδοση παγίων 3ί 7. Ιδιοχρησιμοποίηση υπηρεσιών 5J 8. Χρησιμοποίηση αγαθών παραγωγής ή εμπορίας για ανάγκες της ίδιας της επιχείρησης 9. Πότε θεωρείται ότι η δωρεάν διάθεση αγαθών γίνεται για σκοπούς ξένους από την επιχείρηση J- 10. Φορολογητέα αξία στις ιδιοχρησιμοποιήσεις

5 υπηρεσιών Χρησιμοποίηση ιδίων υπηρεσιών για τις ανάγκες της επιχείρησης, εφόσον πρόκειται για υπηρεσίες που προβλέπουν οι διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 23, του Φ.Π.Α. - Έκδοση απόδειξης αυτοπαράδοσης ho. Αγορά δώρων προς διάθεση, χωρίς να εκπεστεί ο Φ.Π.Α Φορολογητέα αξία για τις υπηρεσίες της παρ.4 του άρθρου 23 του Ν.1642/86 4 i. Τοποθέτηση διαφημιστικών τεντών από επιχειρήσεις σε σημεία πώλησης των προϊόντων τους ϋ Συνοπτική αναφορά σε δώρα & δείγματα με παραδείγματα Δώρα και δείγματα στοιχεία που εκδίδονται - Τι στοιχεία εκδίδονται, όταν η επιχείρηση διαθέτει δώρα μικρής αξίας (μέχρι 3.000δρχ) ^ 4 - Τι στοιχεία εκδίδονται, όταν η επιχείρηση διαθέτει δώρα μεγάλης αξίας (πάνω από 3.000δρχ) 45 - Τι στοιχεία εκδίδονται, όταν η επιχείρηση διαθέτει δείγματα στους πελάτες ή στο κοινό - Παράδειγμα διάθεσης δώρων μικρής αξίας (μέχρι 3.000δρχ) - Παράδειγμα διάθεσης δώρων αξίας πάνω από 3.000δρχ. SC - Παράδειγμα χορήγησης δείγματος σε πελάτες 52

6 ΜΕΡΟΣ Β Φόρος Π ροσ τιθέμενη ς Αξίας Π ράξεις θεω ρούμενες ως τταράδοση αγαθών Άρθρο 7 Αρθρο Άρθρο 23 Εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος άρθρου 36 στις αυτοπαραδόσεις Φορολογικά στοιχεία Ιατρικά δείγματα Έ κπ τω σ η - Επισ τροφ ή φόρου r 65. Άρθρο 26 Δ ια κανο νισ μ ό ς εκπ τώ σ εω ν 62 Άρθρο 12 Έ ννο ια τω ν διαφ η μίσ εω ν 65. Άρθρο 9 Π ράξεις θεω ρούμενες ως παροχή υπ ηρεσ ιώ ν 6k. Άρθρο 15 Φ ορολογητέα αξία σ τις αυτοπ αραδόσ εις αγαθών και ιδ ιο χ ρ η σ ιμ ο π ο ίη σ η ς υπ ηρεσ ιώ ν 66. Άρθρο 2 Άρθρο 18 Υ π η ρ εσ ίες π ο λ ιτισ τικ ή ς ή μορφ ω τικής φύσης 7 i. η

7 ΜΕΡΟΣ Γ Φορολογία εισοδήματος Άρθρο 6 Δαπάνη δω ρεών ^-^ Άρθρο 8 Έ κπ τω σ η δαπανών από το συνολικό εισ όδημα 75. Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες - Παροχές σε είδος προς τους εργαζόμενους 7? - Λογιστικός προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος Εκπτώσεις από λογιστικά μικτά κέρδη - Ποιες δωρεές εκπίπτονται 79 - Όριο δωρεών SC - Δικαιολογητικά δωρεών βΐ ΜΕΡΟΣ Δ Γενικό Λ ο γισ τικό Σχέδιο ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 8/, 8Η.

8 ΜΕΡΟΣ A ΚΩΔΙΚΑΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Άρθρο 8 Βιβλίο αποθήκης 1. Δ είγμ ατα αγαθών Α. Γενικά Ως δείγματα, θεωρούνται τα κινητά αγαθά που προσφέρονται από τον υποκείμενο στο φόρο σε πελάτες αυτού και στο κοινό, χωρίς αντάλλαγμα, με σκοπό τη διαφημιστική προβολή αυτών εφόσον είναι; 1. Όμοια με τα πωλούμενα κατασκευαζόμενα ή παραγόμενα από την επιχείρηση. 2. Φέρουν την ένδειξη «δείγμα δωρεάν» και 3. Προσφέρονται σε λογικές ποσότητες, με σκοπό να γίνει γνωστή η ύπαρξη των αγαθών αυτών και να εκτιμηθεί η ποιότητα τους. (Απόφαση Φ.Π.Α. Π.7015/690/ ). Β. Β ιβλίο απ οθήκης Για τα δείγματα λοιπόν που πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις και προσφέρονται σε μη εμπορικές συσκευασίες (μικρότερες ποσότητες), δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίου αποθήκης, κατά την άποψη μας, γιατί δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως έτοιμα προϊόντα ή εμπορεύματα, δεδομένου ότι δεν έχουν εκ του προορισμού του εμπορευματική αξία. Παρά την παραπάνω προσωπική μας άποψη η Διοίκηση δεν έχει λάβει επίσημα θέση και θα πρέπει να ζητείται η έγκριση της ΕΛΒ ή να παρακολουθούνται σε μερίδες έως ότου λυθεί επίσημα.

9 Αντίθετα, αν τυχόν τα δείγματα γίνουν αντικείμενο εμττορίας ή είναι ίδια με τα πωλούμενα ή παραγόμενα ή κατασκευαζόμενα αγαθά από την επιχείρηση τότε παρακολουθούνται κανονικά στο βιβλίο αποθήκης. Κώδικας φορολογικών βιβλίων & Στοιχείων Δημήτρη Παρ. Σταματόπουλου (θέμα 38, σελ.224) Άρθρο 15 Αποδείξεις δαπανών 2. Δ είγματα - Δώρα μικρής αξία ς Π.7015/690/ ΑΥΟ Φ.Π.Α «1. Ορίζουμε ότι για την εφαρμογή των διατάξεων της περίπτωσης Β της παρ.2 του άρθρου 7, της περίπτωσης ε της παρ.2 του άρθρου 23 και του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης β της παρ.1 του άρθρου 26 του Ν.1642/1986 θεωρούνται: α. ως δώρα μικρής αξίας, τα κινητά αγαθά που προσφέρονται από τον υποκείμενο στο φόρο σε πελάτες αυτού και στο κοινό χωρίς αντάλλαγμα, με σκοπό την προαγωγή των επαγγελματικών σχέσεων αυτού και την προβολή της επιχείρησης εφόσον: - η αξία της κτήσης των προσφερόμενων σε ένα άτομο αγαθών και σε περίπτωση έλλειψης αυτής, η κανονική αξία αυτών, χωρίς φόρο προστιθέμενης αξίας, δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000),

10 - TO αγαθό ή τα αγαθά δεν αποτελούν μέρος μιας διαδοχικής σειράς προσφορών προς το ίδιο πρόσωπο, - η συνολική αξία των προσφερόμενων αγαθών, δεν υπερβαίνει σε ένα διαχειριστικό έτος το 1% των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης για το έτος αυτό, - τα προσφερόμενα αγαθά δεν είναι του αυτού είδους με τα πωλούμενα, παραγόμενα ή κατασκευαζόμενα από την επιχείρηση. Κ.Β.Σ. Δημ. Σταματόπουλος (θέμα 6, σελ.666) Άρθρο Δ ιάθεση δειγμά τω ν στο κ α τα να λω τικό κοινό Στις περιπτώσεις που διατίθενται από επιχειρήσεις αγαθά στο καταναλωτικό κοινό ως «δείγματα δωρεάν» για διαφημιστικούς σκοπούς εκδίδονται, εκτός από τα δελτία αποστολής για τη διακίνηση τους και αποδείξεις δαπανών. Ειδικά δε στις περιπτώσεις αυτές έχει γίνει δεκτό με την εγκύκλιο Σ.47/2/ΠΟΛ.5/ ότι, αντί της έκδοσης αποδείξεων δαπανών σε καθένα καταναλωτή, μπορεί να εκδίδεται μία συνολική ανά μήνα απόδειξη δαπάνης, στην οποία να αναγράφεται η ποσότητα, η αξία και η περιγραφή των αγαθών που διατέθηκαν ως δείγματα, ο τρόπος διανομής και διακίνησης τους και αντίστοιχοι αριθμοί των δελτίων αποστολής, εφόσον επί της συσκευασίας αναγράφεται η ένδειξη «ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΩΡΕΑΝ» και η

11 προσφερόμενη ποσότητα είναι μικρότερη από την κανονική εμπορική συσκευασία. Με δείγματα εξομοιώνονται και τα βιβλία που διανέμονται «τιμής ένεκεν» από συγγραφείς υποκείμενους στο Φ.Π.Α. (εγκ.3/1992, παρ.15.9). 4. Δ ιάθεση δώρων Για την διάθεση αυτών των ειδών ως δώρα δεν απαιτείται η έκδοση στοιχείου, αυτοπαράδοση ή απόδειξη δαπάνης, εφόσον πρόκειται για δώρα μέχρι 3.000δρχ., για τα οποία δεν οφείλεται Φ.Π.Α ως αυτοπαράδοση, ή εφόσον κατά την αγορά τους, το σχετικό τιμολόγιο καταχωρήθηκε απευθείας στα γενικά έξοδα χωρίς να εκπεσθεί ο Φ.Π.Α. εισροών. π αρ , σελ. 432 ΚΒΣ Μαρίνης παρ , - II - Τζίμας 5. Σύνταξη κατά σ τασης για δώρα μέχρι δρχ. Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 15 παρέχεται η δυνατότητα στον επιτηδευματία, για δώρα που κάνει σε διάφορα πρόσωπα για την επαγγελματική προβολή ή για την εκπλήρωση υποχρέωσης σχετικά με το επάγγελμά τους, εφόσον η αξία τους, ανά περίπτωση δεν ξεπερνάει τις δέκα χιλιάδες δρχ (10.000δρχ), αντί της έκδοσης αποδείξεων δαπανών, να συντάσσει κατάσταση με το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση των προσώπων αυτών (λαβόντων τα δώρα). Ουσιαστικά δηλαδή η πιο πάνω κατάσταση αποτελεί μία συνολική απόδειξη δαπάνης.

12 Η προαναφερόμενη κατάσταση συντάσσεται σε ένα αντίτυπο και δεν απαιτείται επ αυτής η υπογραφή των λαβόντων. Με βάση την κατάσταση αυτή διενεργούνται οι αναγκαίες λογιστικές εγγραφές και εφόσον για τις δωρεάν παραδόσεις οφείλεται Φ.Π.Α, μπορεί να αναγραφεί επί αυτής ότι επέχει θέση και στοιχείου αυτοπαράδοσης (άρθρο 14, Κ.Β.Σ), οπότε αποδίδεται με βάση αυτήν την κατάσταση ο αναλογών στις αυτοπαραδόσεις Φ.Π.Α. Αυτονόητο είναι ότι, εάν για την αγορά των δώρων έχουν ληφθεί τιμολόγια τα οποία καταχωρήθηκαν απευθείας στα έξοδα προβολής και διαφήμισης (64.02 ΓΛΣ) ή δωρεές (64.06 Γ.Λ.Σ.), παράλληλα Δε δεν οφείλεται Φ.Π.Α (είτε γιατί πρόκειται για δώρα κάτω των δρχ. είτε εκπέσθηκε κατά την αγορά ο Φ.Π.Α.) δεν απαιτείται η σύνταξη της κατάστασης αυτής όπως δεν απαιτείται και η έκδοση αποδείξεων δαπανών 15.4-σελ.437 Κ.Β.Σ Μαρίνης, Τζίμας 6. Ε ξομοιώ νονται με δείγμ α τα τα β ιβ λία που διανέμονται «τιμής ένεκεν» από συγγραφείς υποκείμενους στο φόρο, (θέμα 2) 7. Δεν δύνανται να α π οτελούν δώρα μ ικρής αξίας και δείγμ α τα τα οινοπνευματώδη ποτά και τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα. Η άνευ ανταλλάγματος διάθεση αυτών, καθώς και κάθε άλλου αγαθού για το οποίο δεν πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις των παρ.1 και2 της παρούσας απόφασης,

13 αποτελεί παράδοση και υπόκειται στο φόρο εκτός αν ρητώς απαλλάσσεται από τις διατάξεις του ανωτέρω νόμου, (θέμα 3) 8. Το βάρος της απ όδειξης ότι τα διατιθέμενα άνευ ανταλλάγματος αγαθά αποτελούν δώρα μικρής αξίας ή δείγματα σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παρ.1 και 2 της παρούσας, φέρει ο υποκείμενος στο φόρο, (θέμα 4, θέμα 2, 3, 4 Δημ. Σταματόπουλου) 9. Πίνακας δαπανών για τις ο π ο ίες είτε δεν π ρ ο β λ έπ ετα ι έκδοση ίδιου σ το ιχείο υ, είτε π ρ ό κειτα ι για α μ ο ιβ ές σε μη επ ιτη δ ευ μα τίες. Για τις δαπάνες αυτές εκδ ίδ ετα ι απ όδειξη επ α γγελμα τικής δαπάνης. Χορήγηση δειγμάτων προς επιτηδευματίες για απόκτηση πελατείας, εφόσον τα δείγματα δεν έχουν χορηγηθεί από τον προμηθευτικό οίκο δωρεάν. Στην περίπτωση αυτή που τα δείγματα δεν έχουν κάποια αξία η παράδοση τους καλύπτεται νομότυπα με την έκδοση του δελτίου αποστολής, στο οποίο αναγράφεται «δείγματα χωρίς αξία». Σχ.Εγγ.Σ. 386/21/31-3/87. Θέμα 13, σελ.670, Δημ. Σταματόπουλος 10. Δώρα επ α γγελμ α τική ς π ρ ο βο λής ή κο ινω νική ς υποχρέω σης Με την παρ.3 του άρθρου 15 καθιερώνεται μία νέα διάταξη με την οποία επιτρέπεται να συντάσσεται αθεώρητη ονομαστική κατάσταση (και η διεύθυνση) των προσώπων

14 που λαμβάνουν τα δώρα, αντί να εκδίδεται μια απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης για τον καθένα με την προϋπόθεση όμως ότι η αξία κόστους αγοράς για την επιχείρηση του καθενός δώρου είναι μικρότερη των δρχ. Στην περίπτωση αυτό ο νομοθέτης έχει μάλλον υπόψη του τα οινοπνευματώδη κυρίως ποτά που προσφέρονται στις γιορτές σε συσκευασία «καλαθιών» όπου ο Φ.Π.Α του κόστους τους δεν έχει εκπεσθεί κατά την αγορά τους και δεν τίθεται ζήτημα έκδοσης στοιχείου αυτοπαράδοσης. Αλλά ακόμα και στην περίπτωση που προσφέρονται ως δώρα αγαθά των οποίων ο Φ.Π.Α των εισροών έχει εκπεσθεί και είναι αξίας άνω των 3.000δρχ. ή είναι από τα πωλούμενα, παραγόμενα ή κατασκευαζόμενα από την επιχείρηση, επιτρέπεται να συνταχθεί η κατάσταση από την επιχείρηση, επιτρέπεται να συνταχθεί η κατάσταση αυτή αφού νόμιμα αναπληρώνει την απόδειξη δαπάνης, η οποία με την σειρά της μπορεί να εκδοθεί και ως στοιχείο αυτοπαράδοσης (άρθρο 14 ΚΒΣ). Όταν όμως η κατάσταση αυτή εκδίδεται και ως στοιχείο αυτοπαράδοσης θα σημειώνεται το γεγονός αυτό καθώς και ο ΦΠΑ που πρέπει να αποδοθεί. Θέλουμε να τονίσουμε πως όταν δίνεται εντολή σε επιχείρηση πώλησης και διανομής «καλαθιών δώρου» τότε η επιχείρηση αυτή πρέπει να εκδίδει τριπλότυπα δελτία αποστολής προς τον παραλήπτη -αποδέκτη του δώρου κατ εντολή και για λογαριασμό του πελάτη, να παραδίδει το πρωτότυπο στον παραλήπτη και να λαμβάνει την υπογραφή του στον αντίτυπο που προορίζεται για τον πελάτη. Με βάση αυτά τα δελτία αποστολής πρέπει να συντάσσει την

15 κατάσταση της παρ.2 του άρθρου 12 για τις επαναλαμβανόμενες πωλήσεις στον ίδιο αγοραστή και α εκδίδει ένα συγκεντρωτικό τιμολόγιο με ημερομηνία έκδοσης την τελευταία ημέρα του μήνα που αφορά και το αργότερο στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα(άρθρο 12, παρ.2). Είναι αυτονόητο ότι όταν τα δώρα στέλνονται με την πιο πάνω διαδικασία, οπότε καταχωρούνται απευθείας στα Διάφορα Έξοδα και στους Λογαριασμούς Έξοδα Προβολής και Διαφήμισης (ΓΛΣ 64.02) ή Δωρεές (ΓΑΣ 64.06), δεν έχει κανένα νόημα η προαναφερόμενη ονομαστική κατάσταση διανομής δώρων, αφού όλα τα στοιχεία αυτής προκύπτουν από τα θεωρημένα δελτία αποστολής του πωλητή -τρίτου και από το συγκεκριμένο τιμολόγιο φαίνεται η αξία του καθενός αγαθού, αλλά και το είδος του, οπότε μπορεί να διασταυρωθούν και οι πληροφορίες οι σχετικές με την έκπτωση ή όχι του Φ.Π.Α. (Σχετ.η παρ.15.5 της εγκ.κβσ). Σημείωση αν για τα δώρα δεν εκπέστηκε ο Φ.Π.Α. κατά την αγορά τους αλλά καταχωρήθηκε η δαπάνη κατευθείαν στα γενικά έξοδα, τότε δεν απαιτείται απόδειξη αυτοπαράδοσης (ούτε η προαναφερόμενη κατάσταση) ακόμα και αν τα δώρα είναι πάνω από δρχ. (σχετ. η παρ.14.7 εγκ.κβσ-βλέπε στο θέμα 16 του άρθρου 14). Θέμα 15 Δημ. Σταματόπουλου 11. Δ ια φ η μ ισ τικά δώρα μικρής αξίας Σύμφωνα με τη Διοικητική Πρακτική και της παρ.15.6 της εγκ.κβσ γίνεται δεκτό ότι για τα διαφημιστικά δώρα ή δώρα μικρής αξίας λόγω εορτών, εφόσον δεν εμπίπτουν στις

16 διατάξεις για έκδοση στοιχείων αυτοπαράδοσης και καταβολής του φόρου εισροών (κάτω των 3.000δρχ), δεν εκδίδεται κανένα στοιχείο κατά τη διάθεση τους, αλλά πρέπει να καταχωρούνται κατευθείαν στα γενικά έξοδα, κατά την αγορά τους. σελ.675 Δημ. Σταματόπουλος 12. Α π ο δείξεις δαπανών Ο επιτηδευματίας που τηρεί βιβλία οποιασδήποτε κατηγορίας καθώς και το δημόσιο και κάθε άλλο νομικό πρόσωπο, ενώσεις προσώπων κλπ. για κάθε δαπάνη που αφορά την άσκηση της επιχείρησης του ή την εκτέλεση του σκοπού του αντίστοιχα, για την οποία ο δικαιούχος δεν υποχρεούται στην έκδοση στοιχείου του ΚΒΣ ή για την καταβολή αμοιβών σε συγγραφείς ή σε εισηγητές επιμορφωτικών σεμιναρίων, οι οποίοι είναι δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι και δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία εκδίδει διπλότυπη απόδειξη δαπάνης. Για τα δώρα που γίνονται από τον επιτηδευματία σε διάφορα πρόσωπα, για την επαγγελματική του προβολή ή για την εκπλήρωση κοινωνικής του υποχρέωσης, συνυφασμένης με την επαγγελματική του δραστηριότητα, αξίας του καθενός μέχρι δέκα χιλιάδων (10.000) δρχ, μπορεί να συντάσσεται σχετική κατάσταση, με το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση των προσώπων αυτών αντί της έκδοσης της διπλότυπης απόδειξης για κάθε πρόσωπο. Γενική Λογιστική

17 Αριστοτέλη Γ. Κοντάκου, Πειραιά Καθηγητής Λογιστικής Τ.Ε.Ι. 12. Σε ποιες περιπτώσεις εκδίδεται απόδειξη δαπάνης Ο επιτηδευματίας εκδίδει απόδειξη δαπάνης κυρίως για τις παρακάτω περιπτώσεις: α) Για τις αμοιβές που καταβάλλονται σε μη επιτηδευματίες. Δεν χαρακτηρίζονται επιτηδευματίες αυτοί που ασχολούνται περιστασιακά, δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία και λαμβάνουν για την απασχόλησή τους μικροποσά, που στο σύνολό τους να μην ξεπερνούν τις δρχ., γιατί τότε θα έπρεπε να θεωρήσουν βιβλία και στοιχεία. Για τις αμοιβές αυτές, η παρακράτηση φόρου είναι 15% στο ακαθάριστο ποσό της αμοιβής και χαρτόσημο 3,6%. β) Για τα έξοδα κίνησης, για τα έξοδα παραμονής και διανυκτέρευσης εκτός της έδρας της επιχείρησης και για διάφορα άλλα έξοδα χωρίς νόμιμα παραστατικά. Τέτοια είναι τα έξοδα κίνησης του προσωπικού και των αυτοκινήτων που εκτελούν υπηρεσίες της επιχείρησης, τα έξοδα συντήρησης των αυτοκινήτων αυτών, για αγορά χαρτοσήμου από τη ΔΥΟ και για διάφορα άλλα έξοδα χωρίς παραστατικά. Στο ποσό των εξόδων που δεν καλύπτονται με νόμιμα παραστατικά επικολλάπτεται και κινητό χαρτόσημο 1,20%. γ) Για τις αυτοπαραδόσεις, όταν η επιχείρηση επιθυμεί μπορεί να εκδίδει «απόδειξη δαπανών» αντί της απόδειξης αυτοπαράδοσης. δ) Για την χορήγηση δώρων και δειγμάτων.

18 Σελ.197 Λογιστικά Κοστολόγηση Φοροτεχνικά Γενικό Λογιστικό Σχέδιο Δημ. I. Καραγιάννης Άρθρο 4 Κατηγορίες Βιβλίων Δεν αττοτελούν ακαθάριστο έσοδο 1. Αξία δειγμά τω ν και δώρων Τα δείγματα που διαθέτει ο υποκείμενος στο Φ.Π.Α. για την εκπλήρωση των σκοπών της επιχείρησης του και τα δώρα μικρής αξίας μέχρι 3.000δρχ. δεν θεωρούνται ως παράδοση αγαθών σύμφωνα με την περ.β. της παρ.2 του άρθρου 7 του Ν.1642/86. Δεν θεωρούνται επίσης ως έσοδα ή τεκμαρτά έσοδα κατά τις διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος, αντίθετα είναι δαπάνες μέσω των οποίων επιδιώκεται η αύξηση του κύκλου εργασιών της επιχείρησης, (ερμ. εγκ. ΚΒΣ παρ.45.3) θέμα 40, σελ. 136, Δημ. Σταματόπουλος

19 Άρθρο 11 A. Δ ελτίο Απ οστολής 1. Ε π ιτη δευματίες Α. Σε κάθε περίπτωση παράδοσης Ο όρος «παράδοση», που εννοιολογικά είναι ευρύτερη της πώλησης έννοια, χρησιμοποιείται στην προκειμένη περίπτωση αδόκιμα, χωρίς να εκφράζει την αληθινή βούληση του νομοθέτη, που αποσκοπούσε να περιλάβει στην υποχρέωση έκδοσης ΔΑ όχι όλες τις περιπτώσεις παράδοσης αλλά ορισμένες πράξεις, όπως την παράδοση επισκευασθέντος πράγματος (π.χ. μηχανήματος) στον ιδιοκτήτη αυτού κλπ.) Η θέση αυτή δικαιολογείται από το γεγονός ότι από τη διοίκηση και την πρακτική έχει γίνει δεκτό ότι δεν απαιτείται η έκδοση ΔΑ για τις εξής «παραδόσεις»'. 1) Λ ιανική πώ ληση αγαθών και παράδοση αυτών στο κατάστημα. Στις περιπτώσεις αυτές εφόσον η διακίνηση γίνεται από τον ιδιώτη-αγοραστή, δεν εκδίδεται ΔΑ, αλλά αρκεί η παράδοση της σχετικής ΑΛΠ (εγκ.3/1992, παρ.11.1 γ) 2) Αυτοπ αράδοση αγαθών. Στην δωρεάν παράδοση από ιδιώτη, εφόσον τα αγαθά διακινούνται από αυτόν (ιδιώτη). Σημειώνεται ότι και στις δύο προαναφερόμενες περιπτώσεις εκδίδεται ΔΑ εφόσον τα αγαθά αποστέλλονται

20 στον ιδιώτη με ευθύνη του πωλητή, είτε με δικό του μεταφορικό μέσο είτε με δημόσιας χρήσης μέσο. ΚΒΣ παρ , σελ.236 Ιωάννης Μαρίνης, Ιωάννης Τζίμας Καταγραφή διαφόρω ν ττεριπ τώ σεω ν έκδοσης ΔΑ - Λύσ εις 2. Δ ιάθεση δειγμάτω ν χω ρίς αντάλλαγμα στο κοινό Όπως είναι φανερό και στις περιπτώσεις αυτές εκδίδονται ΔΑ, στα οποία εφόσον γίνεται δειγματισμός σε συγκεκριμένες και γνωστές εκ των προτέρων περιοχές ή χώρους, σκόπιμο είναι, για την αποφυγή παρερμηνειών, να αναγράφονται οι συγκεκριμένες περιοχές και ο τόπος διάθεσης (π.χ. «για δειγματισμό» στο καταναλωτικό κοινό απευθείας με επίσκεψη στα Supermarkets της περιοχής Ν.Φιλαδέλφειας). Σημειώνεται ότι στις παραπάνω περιπτώσεις και εφόσον τα δείγματα φέρουν σχετική ένδειξη (π.χ. «δείγμα -δωρεάν») και προσφέρονται σε μικρότερη από την εμπορική συσκευασία, μπορεί να εκδίδεται μία μηνιαία απόδειξη δαπάνης αντί μιας ανά καταναλωτή (σχετ. εγκ. Σ. 47/2/ΠΟΛ5/ ). Στο σημείο αυτό αναφέρεται ότι η υποχρέωση έκδοσης ΔΑ για δειγματισμό έχει κριθεί ότι υφίσταται και από το Σ.τ.Ε με την απόφαση του 2680/1980, ερμηνεύοντας στις αντίστοιχες διατάξεις του προϊσχύοντος ΚΦΣ (άρθρο 23), π- δ. 99/77.

21 Παρ. 11.4, σελ.239 ΚΒΣ I. Μαρίνης- I. Τζίμας Αρθρο 11 Διακίνηση δειγμάτων 3. Δ ια κίνηση δειγμάτω ν Για τη διακίνηση των δειγμάτων δεν έχει γίνει καμία ειδική ρύθμιση, ως εκ τούτου ττρέπει να εκδίδονται κανονικά δελτία αποστολής, στα οποία θα αναγράφεται ως σκοπός διακίνησης «για δειγματισμό» ή «για δειγματισμό και επιστροφή». Θέμα 34, σελ.355 Δημ. Σταματόπουλος 4. Δ ιακίνηση και δωρεάν διάθεση π ερ ιο δ ικ ο ύ ή εφ ημερίδας διαφημισ τικού π ερ ιεχομένου Είναι γνωστό πως κυκλοφορούν εφημερίδες και περιοδικά, τα οποία διανέμονται δωρεάν είτε απευθείας στις κατοικίες των κατοίκων μιας περιοχής είτε σε ειδικό κοινό και τα έσοδα των εκδοτικών αυτών επιχειρήσεων προέρχονται από τις διαφημίσεις που καταχωρούνται σε αυτά. Για την διακίνηση των εφημερίδων και περιοδικών προς τους επιτηδευματίες-διαφημιζόμενους ή προς τους ιδιώτες τρίτους (αναγνώστες) δεν απαιτείται δελτίο αποστολής.

22 εφόσον όπως προαναφέραμε το περιοδικό ή η εφημερίδα διανέμεται δωρεάν και αναγράφεται σχετική ένδειξη για την δωρεάν διάθεση απ αυτών, (σχετ. εγκ /929/ ) Σημειώνουμε ότι για τη δωρεάν αυτή διάθεση, δεν απαιτείται να εκδοθεί στοιχείο αυτοπαράδοσης, αφού δεν διατίθενται για ξένους από την επιχείρηση, αλλά ακριβώς η δωρεάν αυτή διάθεση σε συνδυασμό με τον αριθμό των διανεμομένων περιοδικών ή εφημερίδων την περιοχή διανομής ή το ειδικό αναγνωστικό κοινό, είναι τα στοιχεία εκείνα που φέρουν τα έσοδα στην επιχείρηση, μέσω των διαφημιζόμενων επιχειρήσεων, θέμα 72, σελ.383, ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 5. Δ ια κίνησ η διαφ η μισ τικώ ν εντύπ ω ν και αφ ισώ ν Για τη διακίνηση και δωρεάν διάθεση διαφημιστικών εντύπων και αφισών από τις εγκαταστάσεις εταιρίας μη δ ια φ η μ ισ τική ς προς τους πελάτες της για την προώθηση των προϊόντών της, δεν απαιτείται αυτά να συνοδεύονται από δελτίο αποστολής, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη διακίνηση δεν είναι απ αυτές στην παρακολούθηση των οποίων αποβλέπουν οι διατάξεις του ΚΒΣεγκ /1176/ προς ΥΠΕΔΑ & ΑΕ. Αντίθετα για τη διακίνη σ η δ ιαφ η μ ισ τικώ ν αφ ισώ ν από δ ια φ η μ ισ τικ ή επ ιχείρ η σ η ή από τρίτο κατ εντολή και για λογαριασμό της εκδίδεται κανονικά δελτίο αποστολής, γιατί υπάρχει σύνδεση

23 της διακίνησης με τη συναλλακτική δραστηριότητα της - εγκ /919/ προς ΥΠΕΔΑ και ΑΕ. Με τη παρ της ερμ.εγκ.3/ του ΚΒΣ άλλαξε η θέση της Διοίκησης και δεν α π α ιτείτα ι π λέο ν δελτίο αποστολής «κατά τη διακίνηση από διαφημιστικές επιχειρήσεις αφισών και φέιγ-βολάν, καθώς και μακετών, ταινιών ή δισκετών». Θέμα 49-σελ.260 ΚΒΣ. Δημ Σταματόπουλος Άρθρο 13 Α π όδειξη λια νικής πώ λησης αγαθών Α π όδειξη παροχής υπηρεσιώ ν Γ ενικά 1. Στην απόδειξη λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών αναγράφεται κατά συντελεστή ΦΠΑ και η αξία της πώλησης ή το ποσό της αμοιβής, καθώς και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών από των αποδείξεων παροχής υπηρεσιών που εκδίδουν όσοι τηρούν πρόσθετα βιβλία της παρ. 5 του άρθρου 10. Οι επιτηδευματίες της παρ. 5 του άρθρου 10 του κώδικα αυτού, καθώς και οι επιτηδευματίες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα κατονομαζόμενο στην παρ.1 του άρθρου 45 του ν.δ. 3323/1955, στις εκδιδόμενες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών αναγράφουν το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη, το ποσό της αμοιβής αριθμητικώς, καθώς και

24 ολογράφως, όταν αυτή εκδίδεται χειρόγραφη. Οι επιτηδευματίες αυτοί εκδίδουν την ίδια αττόδειξη και όταν τταρέχουν υπηρεσίες για επαγγελματική εξυπηρέτηση του πελάτη, οπότε αναγράφουν σε αυτήν το επάγγελμα και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του. Κατ εξαίρεση, ο εκμεταλλευτής χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων αναγράφει στην απόδειξη τον αριθμό κυκλοφορίας του αυτοκινήτου, αντί της αναγραφής των στοιχείων του πελάτη. Επί παροχής υπηρεσιών χωρίς αμοιβή στην απόδειξη αναγράφεται η ένδειξη «δωρεάν». Θέμα 2, σελ. 518 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 2. Πότε εκδίδ ετα ι απόδειξη «δωρεάν» από ελεύθερο επ α γγελμα τία Απόδειξη δωρεάν εκδίδεται όταν ένας ελεύθερος επαγγελματίας προσφέρει τις υπηρεσίες του και δεν έχει σκοπό να εισπράξει αμοιβή για λόγους κοινωνικούς ή οικογενειακούς κλπ. Όταν όμως ο ελεύθερος επαγγελματίας παρέχει υπηρεσίες σε πελάτη του και δεν εισπράττει αμοιβή στη συγκεκριμένη επίσκεψη, αλλά θα εισπράξει την αμοιβή του με την ολοκλήρωση της υπηρεσίας ή στο συμφωνημένο χρόνο, τότε δεν έχει υποχρέωση να εκδόσει απόδειξη δωρεάν στην επίσκεψη αυτή, γιατί απλούστατα δεν προσφέρει τις υπηρεσίες του δωρεάν. Βέβαια είναι φανερό πως με αυτήν την ερμηνεία είναι δύσκολο να ελεγχθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες κυρίως οι γιατροί, αλλά αφενός

25 αυτό ττροκύπτει από τις διατάξεις και αφετέρου όλοι γνωρίζουμε ότι ο οδοντίατρος π.χ. δεν εισπράττει από τον πελάτη του την αμοιβή σε κάθε επίσκεψη αλλά αφού ολοκληρώσει κάποια εργασία (σφράγισμα, απονεύρωση κλπ.) ή ο παθολόγος δεν εισπράττει πάντοτε αμοιβή και για την εξέταση όταν συνιστά να γίνει κάποια ακτινογραφία και για να δει στην συνέχεια την ακτινογραφία κλπ. Με το ίδιο σκεπτικό έχει εκδοθεί και η απόφαση Δ.Πρ. Αθ.3568/87 Δ.Φ.Ν. σελ.465/88. Ο φορολογικός προληπτικός έλεγχος μπορεί και πρέπει να διασταυρώσει από τον πελάτη αν κατέβαλε ή όχι αμοιβή και αν δεν κατέβαλε αν οι υπηρεσίες του προσεφέρθησαν δωρεάν. Η απόδειξη παροχής υπηρεσιών πρέπει να εκδίδεται από τον ελεύθερο επαγγελματία κατά την πληρωμή του για τις υπηρεσίες που παρέσχε. Στην περίπτωση παροχής υπηρεσιών χωρίς αμοιβή, η εν λόγω απόδειξη πρέπει να εκδίδεται αμέσως μετά την παροχή των υπηρεσιών αυτών (σχετ.εγκ. 2887/92) θέμα 48, σελ.551 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος Άρθρο 14 Α π ο δ είξεις αυτοπαραδόσεω ς 1. Αυτοπαράδοση είναι η διάθεση από τον υποκείμενο στο ΦΠΑ ορισμένων αγαθών ή η χρησιμοποίηση υπηρεσιών για τις ανάγκες αυτού ή της οικογένειάς του.

26 Στις περιπτώσεις αυτοπαραδόσεως αγαθών ή ιδιοχρησιμοποιήσεως υπηρεσιών, που προβλέπονται από το νόμο περί ΦΠΑ, εκδίδεται απόδειξη αυτοπαραδόσεως. Αντί της αποδείξεως αυτής μπορεί να εκδίδεται τιμολόγιο ή απόδειξη δαπάνης, εφ όσον κατά την έκδοσή τους αναγράφεται η ένδειξη «απόδειξη αυτοπαράδοσης». Στο στοιχείο αυτοπαράδοσης αναγράφεται χωριστά ο ΦΠΑ που αναλογεί, η ένδειξη «φόρος μη εκπιπτόμενος» καθώς και κάθε άλλη πληροφορία που ο εκδότης του στοιχείου θεωρεί αναγκαία, π.χ. δωρεάν παράδοση, δώρο γάμου κλπ. Ως φορολογητέα αξία που αναγράφεται στο ειδικό αυτό στοιχείο λαμβάνεται: α) για τις παραδόσεις αγαθών, τιμή της αγοράς αυτών ή παρόμοιων αγαθών ή αν δεν υπάρχει τιμή αγοράς, το κόστος τους κατά το χρόνο παράδοσης. β) για τις παροχές υπηρεσιών, το σύνολο των δαπανών που αναλογούν στην εκτέλεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών. Α. Πράξεις για τις οπ οίες εκδίδ ετα ι απ όδειξη αυτοπ αράδοσης 1. Διάθεση αγαθών επιχείρισης για τις ανάγκες της, όταν γ ι αυτά δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου. Σύμφωνα με το άρθρο 23 παρ.4 του Ν.1642 περί ΦΠΑ δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης (δηλαδή θεωρείται δαπάνη) ο ΦΠΑ με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί οι δαπάνες: α) Αγοράς ή εισαγωγής καπνοβιομηχανικών προϊόντων (τσιγάρα, πούρα κλπ.)

27 β) Αγοράς ή εισαγωγής οινοπνευματωδών ποτών, εφ όσον αυτά διατέθηκαν για την πραγματοποίηση μη φορολογητέων πράξεων. γ) Δεξιώσεων, ψυχαγωγίας και φιλοξενίας γενικά, δ) Στέγασης, τροφή, ποτών μετακίνησης και ψυχαγωγίας για το προσωπικό της επιχείρησης. ε) Αγοράς ή εισαγωγής επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μέχρι εννέα (9) θέσεων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, σκαφών και αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό καθώς και οι δαπάνες καυσίμων, επισκευής, συντήρησης, μίσθωσης και κυκλοφορίας τους γενικά. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται αν τα πιο πάνω μεταφορικά μέσα προορίζονται για πώληση, μίσθωση-μεταφορά προσώπων με κόμιστρο. 2. Ανάληψη ή χρησιμοπ οίηση αγαθών από υπ ο κείμ ενο για την ικανοποίηση ιδ ιω τικώ ν αναγκώ ν ή του π ρο σ ω π ικού της επιχείρησης. 3. Δωρεάν διάθεση αγαθών για σκοπούς ξένους προς την επιχείρηση. Δεν περιλαμβάνονται δώρα, μέχρι 3.000δρχ. και μέχρι 1% των πωλήσεων οπότε εκδίδεται απόδειξη δαπάνης. Με δείγματα δωρεάν εξομοιώνονται και τα διανεμόμενα δωρεάν βιβλία από συγγραφείς «τιμής ένεκεν».

28 Β. Πότε δεν εκδίδεται αττόδειξη αυτοπ αράδοσ ης 1-Ό ταν χρησιμοποιείται αγαθό ως πάγιο, π.χ. επιχείρηση παραγωγής ψυγείων χρησιμοποιεί κάποιο από αυτά ως πάγιο. 2. Όταν διατίθενται δώρα για τα οποία ο επιτηδευματίας, κατά την αγορά τους, απόκτησε δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ αλλά δεν το εξέπεσε και τον καταχώρησε ως δαπάνη στα Γενικά Έξοδα. Γ. Π εριεχόμενο του σ τοιχείο αυτοπ αράδοσης Στις αποδείξεις αυτοπαράδοσης αναγράφονται; α) Το ονοματεπώνυμο ή επωνυμία, η διεύθυνση, το επάγγελμα, ο Α.Φ.Μ. του υπόχρεου και λήπτη και η Δ.Ο.Υ. του υπόχρεου. β) Ο σκοπός ή η αιτιολογία της αυτοπαράδοσης των αγαθών ή ιδιοχρησιμοποίηση υπηρεσιών. γ) Ο τόπος και η ημερομηνία έκδοσης και δ) Το είδος και η τιμή μονάδας του αγαθού και η αξία του ή η αμοιβή της υπηρεσίας. Γενική Λογιστική Αριστοτέλη Γ. Κοντάκου

29 2. Πράξεις θεωρούμενες ως παράδοση αγαθών - Έ κδοση α π ό δειξη ς αυτοπαράδοσης Δ ιάθεση αγαθών πα ραγό μενών από την ίδ ια την επ ιχείρ η σ η για τις ανάγκες της, εφόσον αυτά σύμφω να με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 23 του Φ.Π.Α δεν π αρέχουν δικαίω μα έκπτω σης όταν α π ο κτώ ντα ι από άλλο ν υπ οκείμενο Συγκεκριμένα πρόκειται για: α) καπνοβιομηχανικά προϊόντα (τσιγάρα, πούρα, καπνός πίπας κλπ.) β) τρόφιμα και ποτά π.χ. βιομηχανική επιχείρηση ποτών και τροφίμων την πρώτη του έτους προσφέρει στο προσωπικό της τρόφιμα και ποτά για την απόκτηση των οποίων είχε εκπέσει το φόρο. Θέμα 5, σελ.650 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 3. Η ανάληψη από υποκείμενο στο φόρο αγαθών της επ ιχείρ η σ ή ς του για την ικανοπ οίηση αναγκών του ή του π ρο σ ω π ικού της επ ιχείρησης και γενικά η δω ρεάν διάθεση αγαθών για σκοπούς ξένους π ρος την άσκηση τη ς επ ιχείρ ησ η ς. Π αράδειγμα Α: Επιχειρηματίας που έχει επιχείρηση κατασκευής ηλεκτρικών ειδών παίρνει ένα ψυγείο για το σπίτι του Π αράδειγμα Β; Βιοτέχνης κατασκευής θερμαστρών πετρελαίου παίρνει και χρησιμοποιεί στο σπίτι του μία από

30 τις θερμάστρες που κατασκευάζει (διάθεση αγαθού για προσωπικές ανάγκες). Π αράδειγμα Γ: Έμπορος ηλεκτρικών ειδών Ε δωρίζει ένα μίξερ στον υπάλληλό του Ζ (διάθεση για τις ανάγκες του προσωπικού). Παράδειγμα Δ; Βιοτέχνης ειδών χρυσοχοΐας διαθέτει σε συγγενή του ένα χρυσό βραχιόλι, με την ευκαιρία του γάμου του (διάθεση για σκοπούς ξένους προς την επιχείρηση). Όλες οι παραπάνω περιπτώσεις των παραδειγμάτων αποτελούν φορολογητέες αυτοπαραδόσεις για τις οποίες έχει εκπεστεί ο ΦΠΑ εισροών (ελεύθερα φόρου) και υπάγονται στο φόρο. Κ α τ εξαίρεση των ανωτέρω δεν αποτελούν παραδόσεις (αυτοπαραδόσεις) τα δώρα αξίας μέχρι 3.000δρχ. και τα δείγματα που αποβλέπουν στη διαφήμιση της επιχείρησης και την προαγωγή των δημοσίων σχέσεων αυτής. Η έννοια της εξαίρεσης αυτής είναι ότι ο υποκείμενος αφενός δεν οφείλει φόρο για τη διάθεση δώρων και δειγμάτων και αφετέρου ότι διατηρεί το δικαίωμα έκπτωσης των φόρων που επιβάρυναν την απόκτηση ή την παραγωγή ή την κατασκευή αυτών, χωρίς να υποχρεούνται σε διακανονισμό του εκπεσθέντος φόρου, όπως ρητά ορίζει η διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παρ.1 του άρθρου 26 του ΦΠΑ (παρ.30, εγκ.π4336/87, Ερμ.εγκ.ΦΠΑ) θέμα 7, σελ.651 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος

31 k- Ανάληψη αγαθών αττό ατομική επ ιχείρ ησ η. Σ το ιχείο αυτοπ αράδοσης Με την περ.ε της παρ.31 της ερμηνευτικής εγκυκλίου του ΦΠΑ ορίζονται τα εξής: «Και η περίπτωση αυτή θεωρείται αυτοπαράδοση αγαθών για την κάλυψη προσωπικών αναγκών και για τον λόγο αυτό υπόκειται σε φόρο. Για την απόδοση του φόρου, η αξία των αναλαμβανόμενων αγαθών θα καταχωρείται στην προσωρινή δήλωση που υποβάλλεται, για την φορολογική περίοδο στην οποία εκδηλώνεται η παύση των εργασιών της ατομικής επιχείρησης του υποκειμένου και ανάλογα με τα τηρούμενα βιβλία (από τον υποκείμενο), θα συνοδεύεται ή όχι με απογραφή των αναλαμβανόμενων αγαθών». Θέμα 9, σελ.652 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 5. Αξία αγαθών για την έκδοση του σ τοιχείο υ αυτοπ αράδοσης. Από τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 15 του Ν.1642/86, όπως ισχύει με το άρθρο 1, παρ.21 του Ν.2093/92 σε συνδυασμό με την παρ.55 της ερμηνευτικής εγκυκλίου Φ.Π.Α ορίζεται ότι ως φορολογητέα αξία λαμβάνεται για τις περιπτώσεις αυτοπαράδοσης αγαθών του άρθρου? (πράξεις θεωρούμενες ως παράδοση αγαθών) η τιμή της τρέχουσας αγοράς των αγαθών ή παρόμοιων αγαθών και αν δεν υπάρχει τιμή αγοράς το κόστος τους κατά το χρόνο της αυτοπαράδοσης.

32 Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο υττοκείμενος στο φόρο που προβαίνει γενικά στις αυτοπαραδόσεις που αναφέροντσι στο άρθρο 7 του ΦΠΑ, θα πρέπει να λάβει ως φορολογητέα αξία αυτών κατά την έκδοση του προβλεπόμενου ειδικού φορολογικού στοιχείου την τρέχουσα τιμή αγοράς των συγκεκριμένων αγαθών, αν πρόκειται για αγαθά που αγόρασε κατ αρχήν με πρόθεση μεταπώλησης (εμπορεύματα) ή την αξία κόστους αυτών κατά το χρόνο της παράδοσης (αυτοπαράδοσης), αν πρόκειται για αγαθά παραγωγής ή κατασκευής του (προϊόντα). Η αναφορά του νόμου στην αξία «παρόμοιων αγαθών» καλύπτει τις περιπτώσεις αυτοπαράδοσης κλπ. αγαθών γένους (π.χ. κριθάρι), όπως δεν είναι δυνατή η διάκριση της συγκεκριμένης αγοράς από την οποία προέρχονται. Θέμα 5, σελ.653 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 6. Αυτοπ αράδοση παγίω ν Όταν γίνεται ανάληψη παγίων από μέλος προσωπικής εταιρίας ή Ε.Π.Ε. ή από τον ιδιοκτήτη ατομικής επιχείρησης ή διατίθενται πάγια στοιχεία δωρεάν για σκοπούς ξένους προς την άσκηση της επιχείρησης ή διατίθενται σε άλλο κλάδο της αυτής επιχείρησης που απαλλάσσεται από ΦΠΑ, εκδίδεται στοιχείο αυτοπαράδοσης με την αξία που έχει το πάγιο κατά τη στιγμή της παράδοσης. Όταν όμως η παράδοση αυτή γίνεται εντός της π ενταετίας από την αγορά του παγίου τότε γίνεται ο διακανονισμός το φόρου των εισροών, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 7 και παρ.3 του άρθρου

33 26 του ΦΠΑ. Δηλαδή δωρίζεται ένα πάγιο αγαθό στο τέταρτο έτος από την αγορά του, το οποίο είχε αγοραστεί με δρχ. ΦΠΑ που εκπέστηκε δρχ. Αρα κατά την παράδοση οφείλεται ΦΠΑ ίσος με τα 215 του φόρου εισροών που εκπέστηκε δρχ ( χ 2/5) και πρέπει να γίνει διακανονισμός του φόρου. Θέμα 11, σελ.654 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 7. Ιδιο χρησιμ ο π ο ίη σ η υπηρεσιώ ν Οι πράξεις που μπορεί να χαρακτηριστούν ως «αυτοχρησιμοποιήσεις» ή «ιδιοχρησιμοποιήσεις» αναφέρονται; α) Στην χρησιμοποίηση από τον υποκείμενο στο φόρο αγαθών της επιχείρησης του για την ικανοποίηση αναγκών του ή του προσωπικού της επιχείρησης ή για σκοπούς ξένους προς αυτή, εφόσον κατά την απόκτηση των αγαθών αυτών δημιουργήθηκε δικαίωμα έκπτωσης του φόρου. Έτσι με τη διάταξη αυτή θεωρείται ως φορολογητέα πράξη παροχής υπηρεσιών η χρησιμοποίηση αγαθών της επιχείρησης (αυτοχρησιμοποίηση), για τα οποία έχει εκπέσει το φόρο απόκτησής τους και επομένως θα πρέπει να φορολογηθεί για την πράξη αυτή, εφόσον χρησιμοποιεί τα αγαθά για την ικανοποίηση προσωπικών αναγκών ή αναγκών του προσωπικού της και εν πάση περιπτώσει για σκοπούς ξένους προς την επιχείρηση. Π αράδειγμα Α: Ατομική επιχείρηση, που ασχολείται με την εξόρυξη λατομικών προϊόντων και διαθέτει φορτηγά Ι.Χ.

34 αυτοκίνητα, χρησιμοποιεί ένα απ αυτά για την μεταφορά υλικών στην υπό ανέγερση εξοχική κατοικία του επιχειρηματία. Στην περίπτωση αυτή προκύπτει θέμα φορολόγησης τεκμαρτών κομίστρων σε βάρος της επιχείρησης, δεδομένου ότι αυτή έχει εκπέσει τόσο το φόρο της αγοράς του φορτηγού αυτοκινήτου όσο και τους φόρους επισκευών, συντήρησης, καυσίμων κλπ. (περίπτωση κάλυψης προσωπικών αναγκών του επιχειρηματία). Παράδειγμα Β: Επιχείρηση μηχανουργείου απασχολεί ένα τόρνο δωρεάν για την κατασκευή ενός εξαρτήματος για το Ι.Χ. αυτοκίνητο του λογιστή της. και στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να υπαχθεί σε φόρο η χρήση του τόρνου της επιχείρησης για τους ίδιους λόγους που αναφέρθηκαν στο παράδειγμα A (περίπτωση ικανοποίησης αναγκών του προσωπικού της επιχείρησης). Π αράδειγμα Γ: Επιχείρηση φωτοαντιγράφων παραχωρεί δωρεάν για ένα μήνα τη χρήση ενός φωτοτυπικού μηχανήματος στο σύλλογο Α, του οποίου είναι μέλος ένας από τους εταίρους. Η διάθεση του φωτοτυπικού αυτού μηχανήματος για χρήση από τον εν λόγω σύλλογο αποτελεί φορολογητέα πράξη και πρέπει να υπαχθεί στο φόρο (περίπτωση κάλυψης αναγκών ξένων προς την επιχείρηση). β. Στην παροχή υπηρεσιών για τις ανάγκες του ή για τις ανάγκες του προσωπικού του ή για σκοπούς ξένους προς την επιχείρηση.

35 Και στις περιπτώσεις αυτές έχουμε φορολογητέα παροχή υπηρεσιών, αν και η χρησιμοποίηση αυτών γίνεται σε κάθε περίπτωση χωρίς ανταλλάγματα (έσοδα) για την επιχείρηση. Π αράδειγμα Α: Ο πολιτικός μηχανικός A καταρτίζει τις μελέτες για την άδεια ανέγερσης της κατοικίας του (κάλυψη προσωπικών αναγκών). Π αράδειγμα Β: Παροχή δωρεάν τηλεφωνικών συνδιαλέξεων από τον ΟΤΕ στο προσωπικό του (κάλυψη αναγκών προσωπικού). Π αράδειγμα Γ: Ο αρχιτέκτονας Δ καταρτίζει δωρεάν τα σχέδια για την εκκλησία του χωριού του (κάλυψη αναγκών ξένων προς τους σκοπούς της επιχείρησης). Στις παραπάνω περιπτώσεις, αν και δεν εισπράττεται αντάλλαγμα για τις παρεχόμενες υπηρεσίες, ο νόμος τις θεωρεί φορολογητέες πράξεις, δεδομένου ότι για όλες τις υπηρεσίες που η επιχείρηση παρέχει δωρεάν έχει εκπέσει το φόρο εισροών που επιβαρύνουν την εκμετάλλευση της επιχείρησης (εγκ.φπα παρ.37). θέμα 12, σελ.654 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 8. Χρησ ιμοπ οίησ η αγαθών π αραγω γής ή εμ π ο ρ ίας για ανάγκες της ίδιας της επ ιχείρησης Δεν απαιτείται να εκδοθεί απόδειξη αυτοπαράδοσης όταν κάποια από τα αγαθά που παράγει ή εμπορεύεται η επιχείρηση τα χρησιμοποιεί για τις δικές της ανάγκες με την

36 προϋπόθεση όμως ότι για τα αγαθά αυτά θα είχε το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ εάν το αγόραζε από τρίτον. Π αράδειγμα: Το εργοστάσιο κατασκευής μηχανημάτων (τόρνων) διαθέτει ένα από τα μηχανήματά του για τις ανάγκες του δηλ. ως πάγιο περιουσιακό στοιχείο (αγαθό επένδυσης). Η περίπτωση αυτή δεν αποτελεί φορολογητέα αυτοπαράδοση και δεν χρειάζεται να εκδοθεί απόδειξη αυτοπαράδοσης, αλλά αρκεί η εγγραφή του αγαθού αυτού στα πάγια, με πίστωση των εμπορευμάτων. Εφόσον η επιχείρηση επιθυμεί την έκδοση στοιχείου για την εσωτερική αυτή μεταφορά μπορεί να εκδόσει ένα δικό της στοιχείο ή αν το αγαθό αυτό διακινείται σε άλλο επαγγελματικό χώρο αρκεί το ΔΑ στο οποίο θα έχει αναγραφεί ότι ο σκοπός διακίνησης είναι η χρησιμοποίηση του ως πάγιο περιουσιακό στοιχείο. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ανταλλακτικά και εξαρτήματα των μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται ως πάγια, εφόσον τα ανταλλακτικά είναι αγαθά της επιχείρησης. Βέβαια επειδή η επιχείρηση έχει εκπέσει το ΦΠΑ που επιβάρυνε το πιο πάνω επενδυτικό αγαθό (ως εισροές της), έχει εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 26, παρ.2 του ΦΠΑ για πενταετή παρακολούθηση της έκπτωσης που ενεργήθηκε (πενταετής διακανονισμός) (σχετ. εγκ. ΦΠΑ, παρ.30, Εγκ.ΚΒΣ, παρ.14.7) θέμα 17, σελ. 657 Δημ. Σταματόπουλος

37 9. Πότε θεω ρείται ότι η δωρεάν διάθεση αγαθών γ ίν ετα ι για σκοπ ούς ξένους από την επ ιχείρ η σ η. Έ κδ οσ η σ το ιχείο υ αυτοπαράδοσης. 1. Στοιχείο αυτοπαράδοσης εκδίδεται και όταν μία επιχείρηση διαθέτει αγαθά δωρεάν γενικά για σκοπούς ξένους προς την επιχειρηματική δραστηριότητα αυτής. Το πότε ένα αγαθό διατίθεται δωρεάν για σκοπούς ξένους από την επιχειρησιακή δραστηριότητα, στην πραγματικότητα είναι δυσδιάκριτο. Η ερμηνεία που δίνεται λόγω αμφιβολιών εντάσσει τις περισσότερες δωρεές στην έννοια της αυτοπαράδοσης (Άρα και της απόδοσης φόρου). Η προσωπική μας άποψη είναι ότι στην περίπτωση που εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται άρρηκτη σχέση μεταξύ της δωρεάν παραχώρησης αγαθών και της προώθησης των πωλήσεων αυτών δεν πρόκειται για αυτοπαράδοση, όταν όμως δεν υπάρχει κανένα άμεσο αντάλλαγμα, καμία εξ ορισμού υποχρέωση του δωρεοδόχου, τότε πρόκειται για αυτοπαράδοση. Παραθέτουμε τμήμα από τη Γνωμ.269/1995/ΠΟΛ. 1184/ του ΝΣΚ, η οποία αφορά το χρησιδανεισμό παγίων στοιχείων, ο οποίος χρησιδανεισμός δεν εμπίπτει σαφώς στις διατάξεις του στοιχείου αυτοπαράδοσης (θέμα 19) αλλά για το σκεπτικό της απόφασης αυτής, το οποίο βοηθάει στην ερμηνεία του όρου «διάθεση δωρεάν για σκοπούς ξένους από την επιχείρηση». «... η διάθεση των αγαθών αυτών άνευ ανταλλάγματος δεν γίνεται για σκοπούς ξένους προς την επιχειρηματική τους

38 δραστηριότητα, αφού η τοποθέτηση των αγαθών αυτών στα σημεία διακίνησης των προϊόντων τους προς το ευρύ καταναλωτικό κοινό είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προώθηση των πωλήσεων των προϊόντων τους και συνεπώς προς την εν γένει επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Θα πρέπει επίσης να αποκλεισθεί και η περίπτωση υπαγωγής των εν λόγω αγαθών στην έννοια των «δώρων», περί της οποίας προνοούν οι προδιαληφθείσες διατάξεις, δεδομένου ότι κατά την ερμηνευτική εγκύκλιο του Ν. 1642/86 (παρ.31), τα δώρα είναι κινητά αγαθά και προσφέρονται από την επιχείρηση σε πελάτες της ή στο κοινό χω ρίς κανένα άμεσο αντάλλαγμα με σκοπό την προώθηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων και την προβολή της επιχείρησης εν γένει, ενώ στην προκειμένη περίπτωση η διάθεση των άνω αγαθών γίνεται προεχόντων προς άμεση εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών σκοπών της επιχείρησης, αφού δια της τοποθετήσεως των αγαθών αυτών στα σημεία πώλησης των προϊόντων της κυρίως αποβλέπει στη δημιουργία ειδικών συνθηκών συντήρησης αυτών, μέχρις ότου διοχετευθούν στον καταναλωτή λόγω της δεδομένης ευπάθειας των εν λόγω προϊόντων (παγωτά, γλυκά κλπ.) θέμα 18, σελ.657 ΚΒΣ Σταματόπουλος 10. Φ ορολογητέα αξία σ τις ιδ ιο χ ρ η σ ιμ ο π ο ιή σ εις υπ ηρεσιώ ν Ως φορολογητέα αξία, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 15 του Ν. 1642/86 λαμβάνεται το σύνολο

39 των εξόδων που αναλογούν στην εκτέλεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών. Π αράδειγμα που αναγράφεται στην παρ.55 της ερμηνευτικής εγκυκλίου του ΦΠΑ. «Ο Ζ εγκατεστημένος στην Αθήνα χρησιμοποιεί, χωρίς αντάλλαγμα, το φορτηγό αυτοκίνητο της επιχείρησής του για την μεταφορά διαφόρων υλικών που απαιτούνται για την κατασκευή της οικίας του φίλου του Η στη Χαλκίδα. Για την μεταφορά αυτή ο Ζ επιβαρύνεται με τα πιο κάτω έξοδα; Βενζίνη δρχ Ημερομίσθια οδηγού Διόδια 200 Διάφορα Σύνολο Το ανωτέρω ποσό των δρχ. που αποτελεί το συνολικό κόστος της μεταφοράς συνιστά τη φορολογητέα αξία της σχετικής υπηρεσίας που παρέχεται από τον Ζ στον Η και για την οποία υπόχρεος στο φόρο είναι ο πρώτος, θέμα 13, σελ.655 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος

40 11. Χρησιμοπ οίηση ίδιων υπηρεσιώ ν για τις ανάγκες της επ ιχείρ η σ η ς, εφόσον π ρό κειται για υπ η ρ εσ ίες που π ρο βλέπ ουν οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 23 του ΦΠΑ - Έ κδοση απόδειξης αυτοπαράδοσης Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 23 του ΦΠΑ στην κατηγορία των πράξεων (υπηρεσιών) που δεν αναγνωρίζεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών, ανήκουν οι δαπάνες: - δεξιώσεων, ψυχαγωγίας και φιλοξενίας γενικά, - στέγασης, μετακίνησης και ψυχαγωγίας για το προσωπικό ή τους εκπροσώπους της επιχείρησης - επισκευής, συντήρησης, μίσθωσης και κυκλοφορίας γενικά των επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μέχρι εννέα (9) θέσεων, των μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, καθώς και των σκαφών και αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις των μη εκπιπτόμενων δαπανών, ο νόμος θεωρεί ως φορολογητέες πράξεις τις αντίστοιχες υπηρεσίες για λόγους φορολογικής ισότητας. Τούτο δε γιατί αν αυτές οι υπηρεσίες προσφέρονταν στην επιχείρηση από οποιονδήποτε άλλο υποκείμενο, δεν θα είχε τι δικαίωμα να εκπέσει το φόρο που θα την επιβάρυνε. Π αράδειγμα Α: Εκμεταλλευτής ξενοδοχείου παρέχει ψυχαγωγία και φιλοξενία σε οργανωτές τουριστικών περιηγήσεων.

41 Π αράδειγμα Β: Επισκευαστής μηχανών αυτοκινήτων επισκευάζει στο δικό του συνεργείο και την μηχανή του Ι.Χ. αυτοκινήτου μέχρι εννέα (9) θέσεων της επιχείρησής του. θέμα 14, σελ.656 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 12. Αγορά δώρων προς διάθεση χω ρίς να εκ π εσ τεί ο ΦΠΑ Με την παρ.14.7 της Ερμ.εγκ.3/ του ΚΒΣ, ορίζεται ότι δεν εκδίδεται απόδειξη αυτοπαράδοσης για τη «διάθεση δώρων για τα οποία ο επιτηδευματίας κατά την αγορά τους απέκτησε δικαίωμα έκπτωσης φόρου εισροών και δεν εξέπεσε το φόρο αλλά καταχώρησε τη δαπάνη κατευθείαν στα γενικά έξοδα». Άρα στην περίπτωση αυτή τα δώρα θα διατεθούν χωρίς να εκδοθεί κανένα φορολογικό στοιχείο εκτός αν διακινηθούν οπότε θα εκδοθεί Δελτίο Αποστολής, στο οποίο πρέπει να αναγράφεται ότι ο σκοπός διακίνησης είναι η διάθεση δώρων με τη σημείωση ότι δεν εκπέστηκε ο ΦΠΑ των εισροών τους, θέμα 16, σελ.656 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 13. Φ ορολογητέα αξία για τις υπ ηρεσ ίες της παρ.4 του άρθρου 23 του Ν.1642/86 Για τις υπηρεσίες αυτές καθώς και για κάθε άλλη περίπτωση για την οποία η αντιπαροχή δεν συνίσταται σε χρήμα, η κανονική αξία. Ως κανονική αξία θεωρείται το

42 ΤΓοσόν ττου θα έπρεπε κάτω από κανονικές συνθήκες λειτουργίας της αγοράς να καταβάλει οποιοσδήποτε αγοραστής ή λήπτης για να επιτύχει την απόκτηση του αγαθού ή τη λήψη της υπηρεσίας από έναν ανεξάρτητο προμηθευτή ή από πρόσωπο που παρέχει ανεξάρτητα τις υπηρεσίες αυτές στο εσωτερικό της χώρας (εγκ.φπα παρ.55). θέμα 15, σελ.656 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος 14. Τοποθέτηση διαφημιστικώ ν τεντώ ν από επ ιχ ειρ ή σ εις σε σ ημεία πώλησης των π ροϊόντω ν τους. Με την Γνωμ. 269/1995 (ΠΟΛ. 1184/ ) το ΝΣΚ γνωμοδότησε ότι οι τέντες που αγοράζουν και τοποθετούν με δικές τους δαπάνες επιχειρήσεις παγωτών, γλυκών κλπ. στα σημεία πώλησης των προϊόντων τους (περίπτερα. Κυλικεία κλπ.) εμπίπτουν στην έννοια των αγαθών επένδυσης του άρθρου 26 του Ν.1642/86 (ΦΠΑ) και ότι ο ΦΠΑ αυτών είναι εκπεστέος ή επιστρεπτέος κατά περίπτωση. Δηλαδή ουσιαστικά είχε τεθεί το ερώτημα στο ΝΣΚ εάν στην περίπτωση αυτή έχουμε αυτοπαράδοση αγαθών λόγω της δωρεάν παραχώρησης της χρήσης. Η απάντηση είναι πως δεν πρόκειται για αυτοπαράδοση (άρα καλώς εκπίπτεται ο ΦΠΑ) και δεν υπόκειται η σύμβαση της παραχώρησης της χρήσης σε τέλη χαρτοσήμου. Όσον αφορά τον ΚΒΣ, σημειώνουμε ότι τα αγαθά αυτά παρακολουθούνται κατ αρχήν στα πάγια, με σημείωση του

43 τόπου εγκατάστασης και κατά τη διακίνηση τους προς τοποθέτηση στο συγκεκριμένο χώρο συνοδεύονται κανονικά με δελτίο αποστολής με σκοπό διακίνησης την δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ή χρησιδανεισμό παγίων, θέμα 20, σελ. 659 ΚΒΣ Δημ. Σταματόπουλος

44 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΔΩΡΑ ΚΑΙ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΩΡΑ ΚΑΙ ΔΕΙΓΜΑΤΑ - ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ Τι σ το ιχ εία εκδίδονται όταν η εττιχείρηση διαθέτει δώρα μ ικ ρ ή ς αξίας (μέχρι 3.000δρχ.) στους ττελάτες της καθώς και στο κοινό, χωρίς αντάλλαγμα, με σκοττό τη δ ια φ η μ ισ τικ ή προβολή της Κατ αρχήν δεν θεωρούνται δώρα μικρής αξίας τα αγαθά που παράγει ή εμπορεύεται η ίδια η επιχείρηση (Π. 4336/3162/εγκ.10/ ). Επίσης, δεν θεωρούνται δώρα (με δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ)τα οινοπνευματώδη ποτά, τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα κλπ. δηλαδή τα αγαθά που αναφέρονται στην παρ. 4 του αρθρ. 23 (βλέπε σελ.269). Η συνολική αξία των προσφερομένων αγαθών ως δώρων δεν μπορεί να υπερβεί το 1% των ακαθόριστων εσόδων της επιχείρησης για το ίδιο έτος. Όταν η επιχείρηση αγοράζει αγαθά που θα τα διαθέσει ως δώρα, χρεώνει με την αξία αγοράς τους τα γενικά έξοδα (κυρίως το λογ.64) και το ΦΠΑ χωριστά, για να εκπέσει από το ΦΠΑ των πωλήσεων. Επίσης, αν τα δώρα τα παράγει η επιχείρηση, τότε και το ΦΠΑ που επιβαρύνει την παραγωγή ή την κατασκευή των δώρων αυτών, εκπίπτει από το ΦΠΑ των πωλήσεων. Φυσικά, όταν τα δώρα τα παράγει η επιχείρηση, τότε αυτά δεν πρέπει να είναι όμοια με τα κάθε

45 είδους προϊόντα που παράγει η επιχείρηση και τα οποία αναφέρονται στο αντικείμενο δραστηριότητας της. Στη συνέχεια, όταν η επιχείρηση δώσει τα αγαθά αυτά στους πελάτες ή στο κοινό, για τον καθένα που θα στείλει το δώρο δεν θα εκδόσει κανένα συνοδευτικό στοιχείο, αλλά θα πρέπει όμως τα δώρα αυτά να καταχωρούνται κατευθείαν στα γενικά έξοδα κατά την αγορά τους (εγκ /92 άρθρο 15.6 Υπ.Οικ.). Τι σ το ιχ εία εκδίδονται, όταν η επιχείρηση διαθέτει δώρα μ εγά λη ς αξίας (πάνω από 3.000δρχ.) στους π ελά τες της ή στο κοινό, χωρίς αντάλλαγμα, με σκοπό τη δ ια φ η μ ισ τικ ή προβολή της. Στις περιπτώσεις αυτές που η επιχείρηση διαθέτει δώρα (όχι από τα εμπορεύματα ή τα προϊόντα της) αξίας πάνω από 3.000δρχ. ή όταν διαθέτει δώρα ανεξαρτήτως ύψους αξίας από τα εμπορεύματα ή τα προϊόντα της ή από τα οινοπνευματώδη ποτά και τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα που παράγονται από την ίδια την επιχείρηση, καθώς και από τα δώρα που είναι στο σύνολό τους πάνω από το 1% της αξίας των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης μέσα στο ίδιο έτος, τα δώρα αυτά θεωρούνται ως παραδόσεις αγαθών και υπόκεινται στο ΦΠΑ. Για τα αγαθά αυτά εκδίδεται απόδειξη αυτοπαράδοσης. Π.χ απόδειξη αυτοπαράδοσης εκδίδεται και στην περίπτωση που λειτουργεί καντίνα στην επιχείρηση, από την οποία τα αγαθά της διατίθενται δωρεάν

46 στο προσωπικό της. Επίσης, απόδειξη αυτοπαράδοσης εκδίδεται και όταν ένας έμπορος ή κατασκευαστής ηλεκτρικών ειδών παίρνει από την επιχείρησή του ψυγείο για το σπίτι του (ικανοποίηση προσωπικών αναγκών). Τα οινοπνευματώδη ποτά και τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα που αγοράζει η επιχείρηση από τρίτους, για να τα προσφέρει ως δώρα, δεν θεωρούνται παραδόσεις αγαθών και κατά συνέπεια η παράδοσή τους δεν υπόκειται στο ΦΠΑ. Όταν λοιπόν τα δώρα θεωρούνται παραδόσεις αγαθών, τότε, κατά την αγορά των δώρων αυτών ή των υλικών για την κατασκευή τους, ο ΦΠΑ που καταβάλλεται συμψηφίζεται με το ΦΠΑ των πωλήσεων της ίδιας φορολογικής περιόδου. Στη συνέχεια, κατά την παράδοση των δώρων αυτών στους πελάτες ή στο κοινό εκδίδεται για κάθε παράδοση και από ένα δελτίο αποστολής και από μία απόδειξη αυτοπαράδοσης (βλέπε παράδειγμα στη σελίδα 498). Στην απόδειξη αυτοπαράδοσης γράφεται ως αξία το κόστος παραγωγής ή αγοράς των αγαθών που προσφέρονται ως δώρα και πάνω στην αξία αυτή προστίθεται και το ανάλογο ΦΠΑ που αποδίδεται στο Δημόσιο. Για τα δώρα αξίας καθενός από αυτά μέχρι δρχ., αντί να εκδίδεται απόδειξη αυτοπαράδοσης ή δαπάνης για κάθε πρόσωπο χωριστά, αρκεί η σύνταξη σχετικής κατάστασης στην οποία αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και η διεύθυνση των λαβόντων τα δώρα. Π.χ αποστολή δώρων (καλάθια) με οινοπνευματώδη ποτά την περίοδο των εορτών από επιτηδευματία σε πελάτες του. Η παραπάνω διαδικασία δεν ισχύει στην περίπτωση που τα αγαθά διατέθηκαν από

47 τον πωλητή (ΚΑΒΑ ΠΟΤΩΝ) κατ εντολή του αγοραστή (εττιτηδευματία) κατευθείαν στον πελάτη του (αποδέκτη του δώρου), δηλαδή στην περίπτωση που τα δώρα διακινήθηκαν με τριπλότυπο δελτίο αποστολής και στη συνέχεια τιμολογήθηκαν και καταχωρήθηκαν στα έξοδα προβολής και διαφήμισης (ΓΛΣ, εγκ /92 άρθρο 15 παρ.15.5υπ.οικ.). Τι σ το ιχεία εκδίδονται, όταν η επ ιχείρ ησ η διαθέτει δείγμα τα στους π ελάτες της ή στο κοινό, χω ρίς αντάλλαγμα, με σκοπό τη δ ιαφ η μ ισ τική π ροβολή των αντίστοιχων εμπορευμάτων ή προϊόντων της. Τα δείγματα είναι κινητά αγαθά όμοια με τα πωλούμενα, κατασκευαζόμενα ή παραγόμενα αγαθά από την επιχείρηση, φέρουν την ένδειξη «δείγμα δωρεάν» και προσφέρονται σε λογικές ποσότητες, με σκοπό να γίνει γνωστή η ύπαρξή τους και να εκτιμηθεί η ποιότητά τους. Κάθε φορά που η επιχείρηση στέλνει δείγματα, εκδίδεται και θεωρημένο δελτίο αποστολής με την ένδειξη «δείγμα δωρεάν». Στο τέλος κάθε μήνα, για να γίνουν οι αναγκαίες λογιστικές εγγραφές, εκδίδεται μία απόδειξη δαπάνης, συνολικά για όλα τα δείγματα του μήνα, στην οποία αναγράφεται η ποσότητα, η αξία και η περιγραφή των αγαθών που διατέθηκαν ως δείγματα, ο τρόπος διανομής και διακίνησής τους και οι αντίστοιχοι αριθμοί των δελτίων αποστολής, με τα οποία διακινήθηκαν τα δείγματα αυτά