1.1 Οι Ερευνητικές Υποθέσεις

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "1.1 Οι Ερευνητικές Υποθέσεις"

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 21 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ 1.1 Οι Ερευνητικές Υποθέσεις Οι έρευνες (επισκοπήσεις-δημοσκοπήσεις surveys) και τα πειράματα (experiments) στην έρευνα αγοράς έχουν συχνά ως στόχο τον έλεγχο υποθέσεων σχετικά με τη φύση της διαδικασίας που διερευνάται. Ας υποτεθεί, για παράδειγμα, ότι σε μια έρευνα το δείγμα αποτελείται από 100 καταναλωτές ηλικίας ετών και μετράται η στάση τους απέναντι σ ένα νέο προϊόν. Η συγκεκριμένη έρευνα αγοράς μπορεί να έχει σκοπό να διαπιστώσει αν η στάση των 100 καταναλωτών του δείγματος αντιπροσωπεύει τη στάση του πληθυσμού απέναντι στο προϊόν. Εναλλακτικά, αν η έρευνα διεξάγεται σε δύο διαφορετικά δείγματα (π.χ., καταναλωτές ηλικίας ετών και καταναλωτές ετών) ίσως το ζητούμενο είναι η διερεύνηση του κατά πόσο οι δύο πληθυσμοί έχουν ίδια στάση απέναντι στο νέο προϊόν. Η πεποίθηση του ερευνητή ότι δεν υπάρχει διαφορά (π.χ., στη στάση) μεταξύ των δύο πληθυσμών ή μεταξύ ενός δείγματος που έχει επιλεγεί από έναν πληθυσμό αξιολογείται από την εφαρμογή ενός ελέγχου υπόθεσης. Ο ερευνητής δημιουργεί μια υπόθεση και στη συνέχεια ελέγχει την εγκυρότητά της βασιζόμενος στη θεωρία των πιθανοτήτων. Μια υπόθεση (hypothesis) είναι μια αφαιρετική δήλωση της σχέσης μεταξύ δύο ή περισσότερων μεταβλητών που μπορούν να μετρηθούν. Παράδειγμα μιας υπόθεσης είναι: «Οι άνδρες πίνουν περισσότερα λίτρα μπύρας σε σχέση με τις γυναίκες». Η υπόθεση αυτή περιλαμβάνει δύο μεταβλητές, τη μεταβλητή «ποσότητα μπύρας» και τη μεταβλητή «φύλο». Επίσης, με την υπόθεση αυτή δηλώνεται και η σχέση μεταξύ των μεταβλητών. Άλλο παράδειγμα ερευνητικής υπόθεσης είναι: «Οι φοιτητές που σπουδάζουν στην Αθήνα και οι φοιτητές που σπουδάζουν στη Θεσσαλονίκη δαπανούν το

2 1 κ ε φ ά λ α ι ο 22 ίδιο ποσό χρημάτων για την αγορά βιβλίων». Στην υπόθεση αυτή υπάρχουν δύο μεταβλητές, «ποσό που δαπανούν για βιβλία οι φοιτητές της Αθήνας» και «ποσό που δαπανούν για βιβλία οι φοιτητές της Θεσσαλονίκης». Προκειμένου να ελεγχθούν οι υποθέσεις μιας έρευνας, χρειάζεται να διαμορφωθούν δύο εκδοχές: Η μηδενική υπόθεση H 0 (null hypothesis) και η εναλλακτική υπόθεση Η 1 (alternative hypothesis). Η μηδενική υπόθεση αποτελεί την υπόθεση που ο ερευνητής θα ελέγξει. Ονομάζεται επίσης και «υπόθεση της μη διαφοράς» (hypothesis of no difference) και εκφράζεται με την προσδοκία ότι θα απορριφθεί ως λανθασμένη. Για παράδειγμα, η υπόθεση «εν υπάρχει διαφορά στη μέση κατανάλωση καφέ μεταξύ ανδρών και γυναικών», εκφράζεται ως εξής: H 0 : μ α = μ β Η εναλλακτική υπόθεση είναι η «θετική εκδοχή» της μηδενικής υπόθεσης και, για το ίδιο παράδειγμα, εκφράζεται ως «Υπάρχει σημαντική διαφορά στη μέση κατανάλωση καφέ μεταξύ ανδρών και γυναικών», ή: H 1 : μ α μ β Στην περίπτωση που απορριφθεί (ή «δε γίνει δεκτή») η μηδενική υπόθεση (H 0 ), τότε γίνεται δεκτή η εναλλακτική υπόθεση (H 1 ). Η απόρριψη της H 0 και η αποδοχή της H 1 δε θεωρείται εμπεριστατωμένη απόδειξη ότι η εναλλακτική υπόθεση είναι πράγματι αληθινή, αλλά απλώς αποτελεί ένα στοιχείο για την αύξηση της πεποίθησης του ερευνητή ότι η H 1 είναι σωστή. 1.2 Έλεγχος των Ερευνητικών Υποθέσεων Οι έλεγχοι των ερευνητικών υποθέσεων πραγματοποιούνται με ποικίλα στατιστικά τεστ τα οποία διαχωρίζονται σε δύο ευρείες κατηγορίες: τα τεστ ενός δείγματος (one-sample tests) και τα τεστ δύο δειγμάτων (two-sample tests). Τα τεστ ενός δείγματος συγκρίνουν το δείγμα με τον πληθυσμό και εξετάζουν αν το στατιστικό δείγμα δε διαφέρει στατιστικά σημαντικά σε μια παράμετρο του πληθυσμού. Παράδειγμα στατιστικού τεστ ενός δείγματος είναι το One Sample t-test. Στα τεστ δύο δειγμάτων ελέγχεται αν δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ δύο δειγμάτων και κατ επέκταση αν τα δύο δείγματα αντιπροσωπεύουν διαφορετικούς πληθυσμούς. Ο τύπος της ερευνητικής υπόθεσης που

3 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ ελέγχεται με το τεστ δύο δειγμάτων εξαρτάται από τη φύση της μέτρησης των μεταβλητών της έρευνας. Παράδειγμα στατιστικού τεστ δύο δειγμάτων είναι το Independent Samples t-test. Για την εξαγωγή συμπεράσματος σχετικά με την απόρριψη ή την αποδοχή της μηδενικής υπόθεσης ακολουθούνται 6 βασικά βήματα: Βήμα 1ο: ιατύπωση της ερευνητικής υπόθεσης. Βήμα 2ο: Καθορισμός του επιπέδου στατιστικής σημαντικότητας (significance level). Βήμα 3ο: Υπολογισμός του στατιστικού τεστ (test statistic). Βήμα 4ο: Υπολογισμός της κρίσιμης στατιστικής αξίας (critical statistical value). Βήμα 5ο: Σύγκριση του στατιστικού με την κρίσιμη στατιστική αξία. Βήμα 6ο: Εξαγωγή συμπεράσματος. 23 Το στατιστικό πακέτο SPSS υπολογίζει όλους τους αριθμούς που απαιτούνται για την επιτυχή ολοκλήρωση των προαναφερθέντων βημάτων. Η βασική διαφορά μεταξύ της λύσης που θα υπολόγιζε μόνος του ο ερευνητής και της λύσης που εξάγει το στατιστικό πακέτο SPSS είναι o αυτόματος υπολογισμός της αξίας p (p-value). Ο γενικός κανόνας για την απόρριψη ή την αποδοχή της μηδενικής υπόθεσης όταν χρησιμοποιείται η p-value είναι: Εάν p>0,05, τότε η H 0 γίνεται αποδεκτή σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0,05. Εάν p<0,05, τότε απορρίπτεται η H 0 σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0,05 (ή και μικρότερο, π.χ. 0,005 ή 0,001). 1.3 Η Κανονική Κατανομή (Normal Distribution) Οι μεταβλητές που μετρώνται στην έρευνα αγοράς πρέπει να ακολουθούν προσεγγιστικά την κανονική κατανομή. Υπάρχουν πολλά τεστ που κρίνουν αν μία κατανομή είναι κανονική. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ερευνητής μπορεί να είναι σε θέση να κρίνει αν η κατανομή είναι κανονική με την απλή παρατήρηση των στοιχείων που συλλέχθησαν για τους σκοπούς της έρευνας. Ο πιο εύκολος και διαδεδομένος τρόπος να ελεγχθεί η κανονικότητα είναι η κατασκευή ενός ιστογράμματος. Εάν τα στοιχεία που έχουν συλλεγεί συγκεντρώνονται στο κέντρο του ιστογράμματος και υπάρχει σχηματική ομοιότητα στα δύο άκρα του γραφήματος, τότε θεωρείται ότι η κατανομή είναι κανονική και ο ερευνητής συμπεραίνει ότι τα στοιχεία του δείγματος προέρχονται από κανονικά κατανεμημένο πληθυσμό. Το

4 1 κ ε φ ά λ α ι ο 24 Central Limit Theorem υποστηρίζει ότι όσο αυξάνεται το μέγεθος του δείγματος, ανεξάρτητα από την κατανομή του πληθυσμού, η κατανομή των μέσων πλησιάζει περισσότερο την κανονική κατανομή. Το Σχήμα 1-1 αναπαριστά την κανονική κατανομή. Σχήμα 1-1: Η Κανονική Κατανομή Προέκταση της προϋπόθεσης της κανονικής κατανομής των δεδομένων του δείγματος είναι η κανονική κατανομή των καταλοίπων ή της τυπικής απόκλισης (δηλαδή των διαφορών). Στην περίπτωση που οι δύο προϋποθέσεις που απασχολούν τον ερευνητή, δηλαδή η κανονική κατανομή των μεταβλητών και η (περίπου) ίση τυπική απόκλιση μεταξύ των ομάδων, δεν ικανοποιούνται (π.χ., όπως στο Σχήμα 1-2), ο ερευνητής έχει τρεις επιλογές.

5 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ Σχήμα 1-2: Μη Κανονική Κατανομή 25 Οι τρεις επιλογές του ερευνητή, στην περίπτωση που τα δεδομένα του δείγματος της έρευνάς του δεν κατανέμονται κανονικά, είναι: Να συνεχίσει την ανάλυση των στοιχείων με τη χρήση του κατάλληλου παραμετρικού τεστ. Είναι η λύση που αποθαρρύνεται (εκτός και αν ο ερευνητής δεν έχει άλλη επιλογή), αφού στην περίπτωση αυτή το παραμετρικό τεστ μπορεί να οδηγήσει στην εξαγωγή λανθασμένων συμπερασμάτων. Να αφαιρέσει από τα στοιχεία της ανάλυσης τυχόντα outliers (δηλαδή στοιχεία που απέχουν πολύ από τα υπόλοιπα και διαταράσσουν την κανονική κατανομή). Στη συνέχεια, ο ερευνητής θα πρέπει να επαληθεύσει ότι μετά την αφαίρεση των outliers, τα στοιχεία του δείγματος κατανέμονται κανονικά. Εάν δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε θα πρέπει να καταλήξει σε μία από τις άλλες προτεινόμενες λύσεις. Να επιλέξει ένα μη παραμετρικό τεστ (non parametric test ή αλλιώς distribution free test). Για την εφαρμογή των μη παραμετρικών τεστ δεν απαιτείται καμία υπόθεση σχετική με την κατανομή της μεταβλητής. Τα μη παραμετρικά τεστ θεωρούνται ιδιαίτερα χρήσιμα για μικρά δείγματα ή για στοιχεία που εμπεριέχουν αρκετά outliers.

6 1 κ ε φ ά λ α ι ο 1.4 Επίπεδο Στατιστικής Σημαντικότητας 26 Ας υποτεθεί ότι η μέση οικογενειακή δαπάνη για είδη διατροφής είναι 100 την εβδομάδα με τυπική απόκλιση 20. Σαράντα (40) οικογένειες ρωτήθηκαν για το ποσό που δαπανούν την εβδομάδα για προϊόντα διατροφής. Το αποτέλεσμα έδειξε ότι οι 40 οικογένειες δαπανούν 90 κατά μέσο όρο την εβδομάδα. Η υπό έλεγχο υπόθεση είναι το εάν το μέσο ποσό που δαπανάται από τις οικογένειες του δείγματος διαφέρει σημαντικά από το μέσο όρο. Για το παραπάνω παράδειγμα, η μηδενική υπόθεση διατυπώνεται ως εξής: «εν υπάρχει διαφορά στο ποσό που δαπανάται για είδη διατροφής μεταξύ του μέσου ποσού που δαπανούν οι οικογένειες του δείγματος ( 90) και του μέσου του πληθυσμού ( 100)». H 0 : μ = 100 Η εναλλακτική υπόθεση διατυπώνεται ως εξής: «Υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ του μέσου ποσού που δαπανάται για είδη διατροφής από τις οικογένειες του δείγματος και του μέσου ποσού που δαπανάται από τις οικογένειες του πληθυσμού». H 1 : μ 100 Για να ελεγχθεί η μηδενική υπόθεση, ο ερευνητής θα πρέπει να επιλέξει το κατάλληλο στατιστικό τεστ. Η επιλογή του στατιστικού τεστ εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες, όπως: Ο αριθμός των δειγμάτων, δηλαδή ένα ή περισσότερα δείγματα. Τι ακριβώς επιθυμείται να ελεγχθεί (π.χ., διαφορά, συσχέτιση). Το μέγεθος του δείγματος ή των δειγμάτων (Central Limit Theorem). Η φύση του πληθυσμού από τον οποίο προέκυψε το δείγμα. Στο παράδειγμα παρατηρείται ότι: Υπάρχει ένα δείγμα. Επιθυμείται να ελεγχθεί η διαφορά μεταξύ του μέσου του δείγματος και του μέσου του πληθυσμού. Το δείγμα είναι σχετικά μεγάλο (40 νοικοκυριά). Η φύση του πληθυσμού είναι άγνωστη, αλλά (χάριν του παραδείγματος) λόγω του μεγέθους του δείγματος μπορεί να υποτεθεί ότι το δείγμα ακολουθεί την κανονική κατανομή.

7 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ Στη συνέχεια, ορίζεται το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας βάσει του οποίου θα απορριφθεί η H 0 και θα γίνει δεκτή η Η 1. Το επίπεδο αυτό ορίζεται πολύ χαμηλά [π.χ., 0,05 (η 5%) ή 0,01 (1%)]. Στόχος είναι το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας να είναι όσο πιο «αυστηρό» είναι δυνατό ώστε να είναι δύσκολο να απορριφθεί η H 0 και συνεπώς να γίνεται αποδεκτή με ισχυρότερη πεποίθηση η Η 1. Για τους σκοπούς του παραδείγματος τίθεται το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο 0,05. Σχηματικά, η αποδοχή ή η απόρριψη της μηδενικής υπόθεσης H 0 παρουσιάζονται στο Σχήμα Σχήμα 1-3: Αποδοχή-Απόρριψη της Μηδενικής Υπόθεσης Η περιοχή απόρριψης της μηδενικής υπόθεσης βρίσκεται στα άκρα της κατανομής. Η ακριβής, όμως, περιοχή της απόρριψης της H 0 επηρεάζεται από τον τρόπο που έχει εκφραστεί η εναλλακτική υπόθεση. Αν η Η 1 απλώς δηλώνει τη διαφορά (Η 1 : μ 100), τότε η απόρριψη της Η ο οριοθετείται και από τα δύο άκρα της κατανομής, όπου η κάθε μια από τις δύο περιοχές ισούται με α/2. Αν, για παράδειγμα, το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας έχει οριστεί στο 0,05, τότε για το κάθε άκρο της κανονικής κατανομής, η περιοχή της απόρριψης θα ισούται με 0,025. Αυτό το είδος τεστ σημαντικότητας ονομάζεται Two-Tail Test. Αν η Η 1 εκφράζει και την κατεύθυνση της διαφοράς (Η 1 : μ<100 ή μ>100), τότε η περιοχή της απόρριψης της μηδενικής υπόθεσης περιορίζεται στο ένα άκρο της κατανομής. Αν η εναλλακτική υπόθεση ήταν Η 1 : μ<100, τότε η περιοχή της απόρριψης θα βρισκόταν στο αριστερό άκρο της κατανομής, ενώ αν Η 1 : μ>100, τότε η περιοχή της απόρριψης ορίζεται στο δεξί άκρο της κανονικής κατανομής.

8 1 κ ε φ ά λ α ι ο 28 Μετά από τον υπολογισμό του στατιστικού τεστ που επιλέχθηκε, ο ερευνητής διαπιστώνει αν η τιμή του τεστ εμπίπτει στην περιοχή της απόρριψης της μηδενικής υπόθεσης. Αυτή τη διαπίστωση κάνει αυτόματα το SPSS. Εάν, για παράδειγμα, η μέση δαπάνη των 90 των οικογενειών του δείγματος δεν είναι αρκετά κοντά στη μέση δαπάνη του πληθυσμού ( 100), δηλαδή, η μέση δαπάνη του δείγματος διαφέρει από τη μέση δαπάνη του πληθυσμού σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0,05 (π.χ., p=0,09), τότε απορρίπτεται η Η 0 και συμπεραίνεται ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0,05 μεταξύ της μέσης δαπάνης των οικογενειών του δείγματος για τρόφιμα και της μέσης δαπάνης του πληθυσμού. Σημειώνεται στο σημείο αυτό ότι, στην καταγραφή των αποτελεσμάτων της έρευνας αγοράς αναφέρεται η απόρριψη ή η αποδοχή της μηδενικής υπόθεσης (και όχι της εναλλακτικής). Επίσης, στην καταγραφή των αποτελεσμάτων συνηθίζεται να μην αναφέρεται η ακριβής τιμή του p αλλά να δηλώνεται απλώς αν αυτή είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (π.χ., p<0,05 ή p>0,05). 1.5 Παραμετρικά και Μη Παραμετρικά Τεστ Υπάρχουν δύο κατηγορίες στατιστικών τεστ, τα παραμετρικά (parametric) και τα μη παραμετρικά (non parametric). Πολλά στατιστικά τεστ στηρίζονται στην προϋπόθεση ότι το δείγμα προέρχεται από πληθυσμό που ακολουθεί την κανονική κατανομή. Αυτά τα τεστ ονομάζονται παραμετρικά. Παραδείγματα παραμετρικών τεστ είναι το t-test και η ανάλυση διακύμανσης (ANOVA). Τα τεστ που δεν προαπαιτούν την υπόθεση για κανονική κατανομή του δείγματος ονομάζονται μη παραμετρικά. Παραδείγματα μη παραμετρικών τεστ είναι το Wilcoxon test και το Kruskal-Wallis test. Η επιλογή ενός παραμετρικού τεστ είναι προτιμητέα στην περίπτωση που ο ερευνητής είναι βέβαιος για την κανονική κατανομή του δείγματος (ή τουλάχιστον κατά προσέγγιση). Η επιλογή ενός μη παραμετρικού τεστ ενθαρρύνεται κυρίως στις περιπτώσεις όπου ο πληθυσμός δεν ακολουθεί ξεκάθαρα την κανονική κατανομή ή όταν αρκετές παρατηρήσεις θεωρούνται outliers (πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές σε σχέση με το μέσο). Εάν το δείγμα είναι μεγάλο αλλά δεν ακολουθεί την κανονική κατανομή, τότε το central limit theorem εξασφαλίζει ότι και τα παραμετρικά τεστ μπορούν να εξάγουν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ο ακριβής αριθμός των παρατηρήσεων ενός «μεγάλου» δείγματος, εντούτοις, εξαρτάται από τη φύση της μη κανονικής κατανομής. Εκτός από περιπτώσεις όπου η κατανομή διαπιστώνεται ότι είναι εξαιρετικά ιδιόμορφη, ένας άτυπος κανόνας υποστηρίζει ότι για να θεωρηθεί

9 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ το δείγμα ικανοποιητικό έτσι ώστε να εφαρμοστούν παραμετρικά τεστ απαιτούνται τουλάχιστον 30 παρατηρήσεις για το κάθε δείγμα της έρευνας. Αν σε μεγάλα δείγματα εφαρμοστούν μη παραμετρικά τεστ, τότε αυτή η επιλογή δεν επηρεάζει την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων. Όμως, τα μη παραμετρικά τεστ θεωρούνται πιο «ελαστικά» και λιγότερο δυναμικά (powerful) σε σχέση με τα παραμετρικά τεστ. Εάν σε μικρά δείγματα επιλεγεί ένα παραμετρικό τεστ, τότε το central limit theorem δεν εξασφαλίζει την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων. Συνεπώς, η p-value μπορεί να είναι ανακριβής. Στην περίπτωση που σε μικρά δείγματα που ακολουθούν την κανονική κατανομή εφαρμοστούν παραμετρικά τεστ, τότε υπάρχει πιθανότητα η p-value να είναι ιδιαίτερα υψηλή. Υπάρχει σοβαρή έλλειψη δυναμικότητας των μη παραμετρικών τεστ σε μικρά κανονικά κατανεμημένα δείγματα Επιλογή του Κατάλληλου Τεστ Η κατάλληλη επιλογή στατιστικού τεστ είναι η πιο σημαντική απόφαση για τη σωστή και έγκυρη εξαγωγή συμπερασμάτων στην έρευνα αγοράς. Ο Πίνακας 1-1 περιγράφει τα κριτήρια με τα οποία ο ερευνητής θα πρέπει να επιλέξει το κατάλληλο τεστ.

10 1 κ ε φ ά λ α ι ο Πίνακας 1-1: Επιλογή του Κατάλληλου Στατιστικού Τεστ 30 Σκοπός της Ανάλυσης Περιγραφή των δεδομένων της έρευνας. Παραδείγματα Πόσες φορές πηγαίνουν κατά μέσο όρο στον κινηματογράφο οι καταναλωτές του δείγματος; Ποιο είναι το μέγιστο και ποιο το ελάχιστο μηνιαίο ποσό που δαπανούν οι γυναίκες του δείγματος για ρούχα; Πόσοι καταναλωτές εξέφρασαν θετική στάση για μια νέα μάρκα δημητριακών; Τι ποσοστό των επιχειρήσεων του δείγματος επιλέγουν την τηλεόραση ως μέσο προβολής των προϊόντων τους; Πόσοι καταναλωτές που είναι παντρεμένοι και κατοικούν στην Αθήνα πιστεύουν ότι η τιμή του προϊόντος Χ είναι υψηλή; Κατάλληλο Στατιστικό Τεστ Περιγραφική στατιστική (μέσος, τυπική απόκλιση, μέγιστο, ελάχιστο, εύρος, ποσοστά, πινακοειδείς διασταυρώσεις) Βιβλίου 3 Εύρεση της σχέσης (συσχέτισης) μεταξύ δύο ή περισσότερων μεταβλητών. Ποια είναι η συσχέτιση μεταξύ οικογενειακού εισοδήματος και δαπανών για διασκέδαση; Η συχνότητα επίσκεψης στο γυμναστήριο σχετίζεται με τη στάση που έχουν οι καταναλωτές απέναντι στην κατανάλωση ειδών υγιεινής διατροφής; Η συχνότητα κατανάλωσης μπύρας σχετίζεται με την ηλικία των καταναλωτών του δείγματος; Η στάση των καταναλωτών απέναντι στo διαφημιστικό μήνυμα ενός προϊόντος σχετίζεται με τη στάση τους απέναντι σ αυτό; Συσχετίζονται οι ώρες που οι καταναλωτές χρησιμοποιούν το Internet με τα χρήματα; που ξοδεύουν για ηλεκτρονικές (online) αγορές. Συντελεστής συσχέτισης Pearson, συντελεστής μερικής συσχέτισης, συντελεστής συσχέτισης Kendall s tau, συντελεστής συσχέτισης Phi, Contingency Tables - chisquare (χ 2 ) 4 Έλεγχος της διαφοράς των μέσων μεταξύ των δύο ομάδων μιας μεταβλητής. Έλεγχος της διαφοράς της μέσης τιμής μιας μεταβλητής και μιας τιμής που ο ερευνητής έχει ορίσει. Έλεγχος διαφοράς δύο επαναλαμβανόμενων μετρήσεων που προέρχονται από το ίδιο δείγμα. Υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των πωλήσεων της επιχείρησης Α και της επιχείρησης Β; Υπάρχει σημαντική διαφορά στη στάση απέναντι σε μία μάρκα καφέ μεταξύ ανδρών και γυναικών; Υπάρχει σημαντική διαφορά στις μέσες δαπάνες για διαφημιστική εκστρατεία μεταξύ δύο προϊόντων; Υπάρχει σημαντική διαφορά στην κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ δύο μηνών με διαφορετικές καιρικές συνθήκες; Υπάρχει σημαντική διαφορά στις καταναλωτικές στάσεις απέναντι σε μία μάρκα σοκολάτας σε δύο διαφορετικές χρονιές; t-test για ένα δείγμα, t-test για ζευγαρωτά δείγματα, t-test για ανεξάρτητα δείγματα 5

11 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ Σκοπός της Ανάλυσης Παραδείγματα Κατάλληλο Στατιστικό Τεστ Βιβλίου Εξέταση της διαφοράς στους μέσους για περισσότερες από δύο ομάδες μιας μεταβλητής. Εξέταση της διαφοράς στους μέσους τριών ή περισσότερων επαναλαμβανόμενων μετρήσεων που προέρχονται από το ίδιο δείγμα. Εξέταση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ενός παράγοντα. ιαφέρει σημαντικά η καταναλωτική στάση απέναντι σε μία μάρκα εμφιαλωμένου νερού μεταξύ τριών ηλικιακών ομάδων καταναλωτών; ιαφέρουν σημαντικά οι δαπάνες για τη διαφημιστική εκστρατεία τριών προϊόντων; ιαφέρουν σημαντικά οι δαπάνες για ρουχισμό μεταξύ νοικοκυριών που εντάσσονται σε τρεις διαφορετικές εισοδηματικές κατηγορίες; ιαφέρει σημαντικά ο βαθμός της απήχησης ενός νέου διαφημιστικού μηνύματος σε ομάδες καταναλωτών που διαφέρουν ως προς την ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο; Υπάρχει σημαντική διαφορά στις καταναλωτικές στάσεις απέναντι σε μία μάρκα μπύρας σε τέσσερεις διαφορετικές χρονιές; Ανάλυση διακύμανσης μονής κατεύθυνσης, ανάλυση διακύμανσης διπλής κατεύθυνσης, πολλαπλή ανάλυση διακύμανσης, ανάλυση συνδιακύμανσης, αντιθέσεις μεταξύ των επιπέδων ενός παράγοντα Μείωση ενός μεγάλου αριθμού μεταβλητών σε ένα μικρότερο αριθμό σημαντικών παραγόντων (ή διαστάσεων). Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη στάση των καταναλωτών για μία μάρκα αθλητικών παπουτσιών; Ποιες ερωτήσεις ενός ερωτηματολογίου μετρούν μια κοινή έννοια ή ιδέα; Ποιες είναι οι διαστάσεις μιας κλίμακας που μετρά την αντίληψη των καταναλωτών για την ποιότητα του φαγητού στα fast foods; Ποια χαρακτηριστικά ενός καταστήματος είναι τα σημαντικότερα για τους καταναλωτές στην αξιολόγησή του από αυτούς; Ανάλυση παραγόντων 7 Ομαδοποίηση των παρατηρήσεων της έρευνας σε ομάδες, των οποίων τα μέλη έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Πώς ομαδοποιούνται οι δυνητικοί πελάτες μιας επιχείρησης με βάση τα δημογραφικά χαρακτηριστικά τους; Σε ποιες πόλεις της Ελλάδος με κοινά χαρακτηριστικά (π.χ., πληθυσμός, κλίμα, γεωγραφική έκταση) μπορεί να δοκιμαστεί μια νέα μάρκα σαμπουάν; Πώς μπορούν να ομαδοποιηθούν οι πελάτες μιας επιχείρησης με κριτήριο τη συχνότητα χρήσης των προϊόντων της; Ποιο είναι το προφίλ των καταναλωτών που επισκέπτονται ένα συνοικιακό γυμναστήριο; Πώς μπορούν τα τμήματα της αγοράς στα οποία στοχεύει μια επιχείρηση να συγχωνευτούν, χρησιμοποιώντας άλλα, περισσότερο γενικά και ευρύτερα κριτήρια τμηματοποίησης; Ανάλυση ομάδων 8

12 1 κ ε φ ά λ α ι ο Σκοπός της Ανάλυσης Παραδείγματα Κατάλληλο Στατιστικό Τεστ Βιβλίου 32 Πρόβλεψη του τμήματος (ομάδας) της αγοράς στην οποία ανήκει ένας καταναλωτής (ή μια επιχείρηση ή ένα προϊόν) με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά (π.χ., δημογραφικά, ψυχογραφικά, γεωγραφικά, συμπεριφορικά, κ.ά.). Σε ποια ομάδα του TGI ανήκει ένας καταναλωτής με βάση ορισμένα ψυχογραφικά χαρακτηριστικά του; Σε ποιο τμήμα της αγοράς, που προκύπτει από μια σταθερή τμηματοποίηση, ανήκει μια επιχείρηση; Σε ποια από τις ομάδες που έχουν προκύψει από παλαιότερη τμηματοποίηση ανήκουν οι καταναλωτές-στόχος μιας επιχείρησης; Tι ποσοστό των πελατών μιας επιχείρησης έχει κατανεμηθεί σωστά σε γνωστά τμήματα της αγοράς; Ανάλυση διάκρισης 8 Πρόβλεψη των τιμών μιας εξαρτημένης μεταβλητής. Καθορισμός της δομής της συσχέτισης μιας εξαρτημένης με κάποιες ανεξάρτητες μεταβλητές. Ποια προβλέπεται να είναι η στάση των καταναλωτών για μία μάρκα καθαριστικού με βάση την ηλικία, το φύλο και το μορφωτικό επίπεδό τους; Ποια προβλέπεται να είναι η αύξηση των κερδών μιας επιχείρησης με βάση τις δαπάνες της για διαφήμιση; Ποιος προβλέπεται να είναι ο όγκος των πωλήσεων ενός προϊόντος με βάση τη συχνότητα προβολής του διαφημιστικού μηνύματος; Ποια προβλέπεται να είναι η πρόθεση επαναγοράς ενός προϊόντος με βάση την τιμή του; Ποιες προβλέπονται να είναι οι προτιμήσεις των καταναλωτών με βάση τα ψυχογραφικά χαρακτηριστικά τους; Πόσο προβλέπεται να είναι το μηνιαίο ποσό που δαπανάται για διασκέδαση ανάλογα με το επάγγελμα και το μηνιαίο εισόδημα του καταναλωτή; Ανάλυση απλής γραμμικής παλινδρόμησης, ανάλυση πολλαπλής παλινδρόμησης, ανάλυση λογαριθμικής παλινδρόμησης, ανάλυση μονοπατιού 9 Περιγραφή του «ιδανικού» για τους καταναλωτές προϊόντος με βάση το βέλτιστο συνδυασμό των αξιολογούμενων χαρακτηριστικών. Πώς μπορεί να οριστεί το πρώτο σε καταναλωτική προτίμηση προϊόν, συνδυάζοντας με το βέλτιστο τρόπο τα χαρακτηριστικά του; Ποιες είναι οι σχετικές συνεισφορές του κάθε χαρακτηριστικού και του κάθε επιπέδου του στη συνολική αξιολόγηση ενός προϊόντος από τους καταναλωτές; Ποια προβλέπονται να είναι τα μερίδια αγοράς μεταξύ προϊόντων με διαφορετικές ομάδες χαρακτηριστικών; Ποια είναι η δυναμική της αγοράς για συνδυασμούς χαρακτηριστικών προϊόντων που δεν είναι ακόμα διαθέσιμα; Ποια είναι η βέλτιστη τιμή που θα πρέπει να χρεώσει μια επιχείρηση τους πελάτες της για ένα προϊόν ή μια υπηρεσία; Ανάλυση Conjoint 10

13 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ Σκοπός της Ανάλυσης Παραδείγματα Κατάλληλο Στατιστικό Τεστ Βιβλίου Σύγκριση χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή αντιλήψεων των καταναλωτών. Αξιολόγηση διαφορετικών χαρακτηριστικών μεταξύ διαφορετικών ομάδων καταναλωτών. Πώς αντιλαμβάνονται οι καταναλωτές μία μάρκα μπύρας; Ποιες επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας θεωρούν οι καταναλωτές «περισσότερο όμοιες» σε σχέση με τις υπόλοιπες; Ποιες μάρκες σαμπουάν αντιλαμβάνονται οι καταναλωτές ότι έχουν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από τις υπόλοιπες; Πού διαπιστώνεται ύπαρξη κάποιου «κενού» στην αγορά προκειμένου να στοχευθεί από μια νέα επιχείρηση; MDS Γραφική περιγραφή της σχέσης μεταξύ των κατηγοριών δύο μεταβλητών. Ποια μάρκα αθλητικών ρούχων προτιμούν περισσότερο οι νεαροί καταναλωτές; Σε ποια μέρη προτιμούν να διασκεδάζουν οι υψηλού εισοδήματος καταναλωτές; Ποια ηλικιακή ομάδα καταναλωτών αξιολογεί θετικότερα μία καφετέρια; Ποια πόλης της Ελλάδος οι κάτοικοι έχουν πρόθεση να αγοράσουν μια νέα μάρκα καλλυντικών; Ανάλυση correspondence 11 Ανάλυση δειγμάτων που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή. Αντίστοιχα με τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν για τις παραμετρικές μεθόδους (t-test, ANOVA) Mann Whitney U test, Kruskal Wallis test, Mc Nemar test, Wilcoxon test, Friedman test, συντελεστής συσχέτισης Spearman

14 1 κ ε φ ά λ α ι ο Περίληψη 34 Στην έρευνα αγοράς, ο ερευνητής δημιουργεί μια υπόθεση και στη συνέχεια ελέγχει την εγκυρότητά της βασιζόμενος στη θεωρία των πιθανοτήτων. Μια υπόθεση (hypothesis) είναι μια αφαιρετική δήλωση της σχέσης μεταξύ δύο ή περισσότερων μεταβλητών που μπορούν να μετρηθούν. Η μηδενική υπόθεση αποτελεί την υπόθεση που ο ερευνητής θα ελέγξει. Ονομάζεται επίσης και υπόθεση της μη διαφοράς (hypothesis of no difference). Η εναλλακτική υπόθεση είναι η «θετική εκδοχή» της μηδενικής υπόθεσης. Οι έλεγχοι των ερευνητικών υποθέσεων πραγματοποιούνται με ποικίλα στατιστικά τεστ, τα οποία διαχωρίζονται σε δύο ευρείες κατηγορίες: τα τεστ ενός δείγματος (one-sample tests) και τα τεστ δύο δειγμάτων (two-sample tests). Τα τεστ ενός δείγματος συγκρίνουν το δείγμα με τον πληθυσμό και εξετάζουν αν το στατιστικό δείγμα δε διαφέρει στατιστικά σημαντικά σε μια παράμετρο του πληθυσμού. Στα τεστ δύο δειγμάτων ελέγχεται αν δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ τους. Οι μεταβλητές που μετρώνται στην έρευνα αγοράς είναι προτιμότερο να ακολουθούν προσεγγιστικά την κανονική κατανομή. Στην περίπτωση που η κατανομή του δείγματος δεν είναι κανονική, ο ερευνητής μπορεί να επιλέξει ένα μη παραμετρικό τεστ.

15 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΣΤ Βιβλιογραφία Κεφαλαίου 1 Berkson, J. (1942), Tests of Significance Considered as Evidence, Journal of the American Statistical Association, Vol. 37, pp Clark, C.A. (1963), Hypothesis Testing in Relation to Statistical Methodology, Review of Educational Research, Vol. 33, pp Ewen, R.B. (1988), The Workbook for Introductory Statistics for the Behavioral Sciences, Orlando, FL: Harcourt Brace Jovanovich. Fisher, R.A. (1955), Statistical Methods and Scientific Induction, Journal of the Royal Statistical Society B, Vol. 17, pp Geary, R.C. (1947), Testing for Normality, Biometrika, Vol. 34, pp Hartwig, F., B. Dearing, B.E. (1979), Exploratory Data Analysis, Newberry Park, CA: Sage Publications. Hayes, J.R., R.E. Young, M.L. Matchett, M. McCaffrey, C. Cochran and T. Hajduk (1992), Reading Empirical Research Studies: The Rhetoric of Research, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Hinkle, D.E., W. Wiersma and S.G. Jurs (1988), Applied Statistics for the Behavioral Sciences, Boston: Houghton. Hodges Jr., J.L. and E.L. Lehmann (1954), Testing the Approximate Validity of Statistical Hypotheses, Journal of the Royal Statistical Society B, Vol. 16, pp Kolstoe, R.H. (1969), Introduction to Statistics for the Behavioral Sciences, Homewood, ILL: Dorsey. Lancaster, H.O. (1961), Significance Tests in Discrete Distributions, Journal of the American Statistical Association, Vol. 56, pp Lehmann, E. L. (1955), Ordered Families of Distributions, The Annals of Mathematical Statistics, Vol. 26, pp Levin, J. and A.F. James (1991), Elementary Statistics in Social Research, 5th ed. New York: Harper Collins. Mendenhall, W. (1975), Introduction to Probability and Statistics, 4th edition, North Scltuate, MA: Duxburry Press.

16 1 κ ε φ ά λ α ι ο Moore, D.S. (1979), Statistics: Concepts and Controversaries, 2nd ed. New York: W.H. Freeman and Company. 36 Morrison, D.E. and R.E. Henkel (1970), The Significance Test Controversy, Chicago: Aldine Publishing Company. Natrella, M.G. (1960), The Relation Between Confidence Intervals and Tests of Significance, The American Statistician, Vol. 14, pp , 33 Pitman, E.J.G. (1937), Significance Tests Which May be Applied to Samples From any Populations, Journal of the Royal Statistical Society B, Vol. 4, pp Pitman, E.J.G. (1957), Statistics and Science, Journal of the American Statistical Association, Vol. 25, pp Ratcliff, R. (1979), Group Reaction Time Distributions and An Analysis of Distribution Statistics, Psychological Bulletin, Vol. 86, pp Runyon, R.P. and C.A. Insko (1971), Introduction Statistics for the Behavioral Sciences, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Savage, I.R. (1957), Nonparametric Statistics, Journal of the American Statistical Association, Vol. 52, pp Thomas, E.A.C. and B.H. Ross (1980), On Αppropriate Procedures for Combining Probability Distributions within the Same Family, Journal of Mathematical Psychology, Vol. 21, pp Tyler, R.W. (1931), What is Statistical Significance? Educational Research Bulletin, Vol. 10, pp Zimmerman, D.W. (1975), Probability Spaces, Hilbert Spaces, and the Axioms of Test Theory, Psychometrika, Vol. 40, pp Zimmerman, D.W. (1976), Test Theory with Minimal Assumptions, Educational and Psychological Measurement, Vol. 36, pp

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 5

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 5 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5 : Μέθοδοι Στατιστικής Ανάλυσης Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Είδη μεταβλητών Ποσοτικά δεδομένα (π.χ. ηλικία, ύψος, αιμοσφαιρίνη) Ποιοτικά δεδομένα (π.χ. άνδρας/γυναίκα, ναι/όχι) Διατεταγμένα (π.χ. καλό/μέτριο/κακό) 2 Περιγραφή ποσοτικών

Διαβάστε περισσότερα

T-tests One Way Anova

T-tests One Way Anova William S. Gosset Student s t Sir Ronald Fisher T-tests One Way Anova ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Νίκος Ζουρμπάνος Ρούσσος, Π.Λ., & Τσαούσης, Γ. (2002). Στατιστική εφαρμοσμένη στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Ελληνικά

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων

Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ 1 ο βήμα : καταγραφή δεδομένων Το πιο πρακτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Α εξάμηνο 2010-2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Ποιοτικές και Ποσοτικές μέθοδοι και προσεγγίσεις για την επιστημονική έρευνα users.sch.gr/abouras

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ 09-10 ΣΗΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Έλεγχοι υποθέσεων Βόλος, 2016-2017

Διαβάστε περισσότερα

Οι στατιστικοί έλεγχοι x τετράγωνο, t- test, ANOVA & Correlation. Σταμάτης Πουλακιδάκος

Οι στατιστικοί έλεγχοι x τετράγωνο, t- test, ANOVA & Correlation. Σταμάτης Πουλακιδάκος Οι στατιστικοί έλεγχοι x τετράγωνο, t- test, ANOVA & Correlation Σταμάτης Πουλακιδάκος Μερικά εισαγωγικά λόγια Οι έλεγχοι των ερευνητικών υποθέσεων πραγματοποιούνται με διάφορους στατιστικούς ελέγχους,

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτική Στατιστική

Αναλυτική Στατιστική Αναλυτική Στατιστική Συμπερασματολογία Στόχος: εξαγωγή συμπερασμάτων για το σύνολο ενός πληθυσμού, αντλώντας πληροφορίες από ένα μικρό υποσύνολο αυτού Ορισμοί Πληθυσμός: σύνολο όλων των υπό εξέταση μονάδων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ A εξάμηνο 2009-2010 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Μεθοδολογία Έρευνας και Στατιστική ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Χειμερινό Εξάμηνο 2009-2010 Ποιοτικές και Ποσοτικές

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος

Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος Εισαγωγή στη στατιστική Στατιστική: σύνολο αρχών και μεθοδολογιών που χρησιμοποιούνται για:

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική. Ανάλυση ιασποράς με ένα Παράγοντα. One-Way Anova. 8.2 Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της Ανάλυσης ιασποράς

Στατιστική. Ανάλυση ιασποράς με ένα Παράγοντα. One-Way Anova. 8.2 Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της Ανάλυσης ιασποράς Στατιστική Ανάλυση ιασποράς με ένα Παράγοντα One-Way Anova Χατζόπουλος Σταύρος Κεφάλαιο 8ο. Ανάλυση ιασποράς 8.1 Εισαγωγή 8.2 Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της Ανάλυσης ιασποράς 8.3 Ανάλυση ιασποράς με

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική

ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική Ενότητα 3: Έλεγχοι υποθέσεων - Διαστήματα εμπιστοσύνης Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οι ερευνητικές υποθέσεις Στην έρευνα ελέγχουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Εισήγηση 4A: Έλεγχοι Υποθέσεων και Διαστήματα Εμπιστοσύνης Διδάσκων: Δαφέρμος Βασίλειος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΣ... 29

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΣ... 29 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 Μεταβλητές...5 Πληθυσμός, δείγμα...7 Το ευρύτερο γραμμικό μοντέλο...8 Αναφορές στη βιβλιογραφία... 11 2 ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ... 13 Περίληψη... 13 Εισαγωγή... 13 Με μια ματιά...

Διαβάστε περισσότερα

Για να ελέγξουµε αν η κατανοµή µιας µεταβλητής είναι συµβατή µε την κανονική εφαρµόζουµε το test Kolmogorov-Smirnov.

Για να ελέγξουµε αν η κατανοµή µιας µεταβλητής είναι συµβατή µε την κανονική εφαρµόζουµε το test Kolmogorov-Smirnov. A. ΈΛΕΓΧΟΣ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ A 1. Έλεγχος κανονικότητας Kolmogorov-Smirnov. Για να ελέγξουµε αν η κατανοµή µιας µεταβλητής είναι συµβατή µε την κανονική εφαρµόζουµε το test Kolmogorov-Smirnov. Μηδενική υπόθεση:

Διαβάστε περισσότερα

6 ο ΜΑΘΗΜΑ Έλεγχοι Υποθέσεων

6 ο ΜΑΘΗΜΑ Έλεγχοι Υποθέσεων 6 ο ΜΑΘΗΜΑ Έλεγχοι Υποθέσεων 6.1 Το Πρόβλημα του Ελέγχου Υποθέσεων Ενός υποθέσουμε ότι μία φαρμακευτική εταιρεία πειραματίζεται πάνω σε ένα νέο φάρμακο για κάποια ασθένεια έχοντας ως στόχο, τα πρώτα θετικά

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Έρευνα: Μέθοδοι Συλλογής και Ανάλυσης εδομένων Έλεγχοι Υποθέσεων

Εκπαιδευτική Έρευνα: Μέθοδοι Συλλογής και Ανάλυσης εδομένων Έλεγχοι Υποθέσεων Εκπαιδευτική Έρευνα: Μέθοδοι Συλλογής και Ανάλυσης εδομένων Έλεγχοι Υποθέσεων Ένα Ερευνητικό Παράδειγμα Σκοπός της έρευνας ήταν να διαπιστωθεί εάν ο τρόπος αντίδρασης μιας γυναίκας απέναντι σε φαινόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗ SPSS

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗ SPSS ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗ SPSS Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας-Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Κυκλοφορίας, Μεταφορών και Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας Αντικείμενα διάλεξης Σύντομη εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Αθανάσιος Δαγούμας, Επ. Καθηγητής Οικονομικής της Ενέργειας & των Φυσικών Πόρων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Αθανάσιος Δαγούμας, Επ. Καθηγητής Οικονομικής της Ενέργειας & των Φυσικών Πόρων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς Δρ. Αθανάσιος Δαγούμας, Επ. Καθηγητής Οικονομικής της Ενέργειας & των Φυσικών Πόρων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς Η μηδενική υπόθεση είναι ένας ισχυρισμός σχετικά με την τιμή μιας πληθυσμιακής παραμέτρου. Είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Εξετάσεων. Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη. Διοίκηση των Επιχειρήσεων

Ασκήσεις Εξετάσεων. Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη. Διοίκηση των Επιχειρήσεων Ασκήσεις Εξετάσεων Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων ΑΣΚΗΣΗ 1: Έλεγχος για τη μέση τιμή ενός πληθυσμού Η αντικαπνιστική νομοθεσία υποχρεώνει τους καπνιστές που εργάζονται σε

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων Διαστήματα Εμπιστοσύνης

Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων Διαστήματα Εμπιστοσύνης ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΝΕΥΡΟΑΝΑΤΟΜΙΑ» «Βιοστατιστική, Μεθοδολογία και Συγγραφή Επιστημονικής Μελέτης» Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων

Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 09-10-2015 Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων Βασικές έννοιες Αν. Καθ. Μαρί-Νοέλ Ντυκέν ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 30-10-2015 1. Στατιστικοί παράμετροι - Διάστημα εμπιστοσύνης Υπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΣΧΥΣ ΕΝΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ. (Power of a Test) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21

Η ΙΣΧΥΣ ΕΝΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ. (Power of a Test) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21 Η ΙΣΧΥΣ ΕΝΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ (Power of a Test) Όπως είδαμε προηγουμένως, στον Στατιστικό Έλεγχο Υποθέσεων, ορίζουμε δύο είδη πιθανών λαθών (κινδύνων) που μπορεί να συμβούν όταν παίρνουμε αποφάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑTΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ Έλενα Κριτσέλη, MPH PhD Επιστημονικός Συνεργάτης Επιδημιολόγος Χρόνιων Παθήσεων, Α Πανεπιστημιακή Παιδιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Wilcoxon test)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Wilcoxon test) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Wilcoxon test) Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης στατιστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS)

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) Έλεγχος Υποθέσεων για την Μέση Τιμή ενός Δείγματος (One Sample t-test) Το κριτήριο One sample t-test χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να συγκρίνουμε τον αριθμητικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS)

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) Έλεγχος Υποθέσεων για τους Μέσους - Εξαρτημένα Δείγματα (Paired samples t-test) Το κριτήριο Paired samples t-test χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να συγκρίνουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 2 ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ... 13 3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΣ... 29

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 2 ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ... 13 3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΣ... 29 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 Μεταβλητές...5 Πληθυσμός, δείγμα...7 Το ευρύτερο γραμμικό μοντέλο...8 Αναφορές στη βιβλιογραφία... 11 2 ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ... 13 Περίληψη... 13 Εισαγωγή... 13 Με μια ματιά...

Διαβάστε περισσότερα

Εισόδημα Κατανάλωση 1500 500 1600 600 1300 450 1100 400 600 250 700 275 900 300 800 352 850 400 1100 500

Εισόδημα Κατανάλωση 1500 500 1600 600 1300 450 1100 400 600 250 700 275 900 300 800 352 850 400 1100 500 Εισόδημα Κατανάλωση 1500 500 1600 600 1300 450 1100 400 600 250 700 275 900 300 800 352 850 400 1100 500 Πληθυσμός Δείγμα Δείγμα Δείγμα Ο ρόλος της Οικονομετρίας Οικονομική Θεωρία Διατύπωση της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ

ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται πάντα στον πληθυσμό Το δείγμα χρησιμεύει για εξαγωγή συμπερασμάτων για τον πληθυσμό π.χ. το ετήσιο εισόδημα των κατοίκων μιας περιοχής Τα στατιστικά

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 1 Βασικές έννοιες

Διάλεξη 1 Βασικές έννοιες Εργαστήριο SPSS Ψ-4201 (ΕΡΓ) Λεωνίδας Α. Ζαμπετάκης Β.Sc., M.Env.Eng., M.Ind.Eng., D.Eng. Εmail: statisticsuoc@gmail.com Διαλέξεις αναρτημένες στο: Διαλέξεις: ftp://ftp.soc.uoc.gr/psycho/zampetakis/ Διάλεξη

Διαβάστε περισσότερα

Mobile Marketing: Οι Παράγοντες Αποδοχής του SMS των Ελλήνων Καταναλωτών

Mobile Marketing: Οι Παράγοντες Αποδοχής του SMS των Ελλήνων Καταναλωτών Mobile Marketing: Οι Παράγοντες Αποδοχής του SMS των Ελλήνων Καταναλωτών Ονοματεπώνυμο: Πατεράκη Σοφία Σειρά: 8 η Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: κα. Άννα Ζαρκάδα Δεκέμβριος 2011 Περιεχόμενα Βιβλιογραφία Μοντέλο

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 12. Σύγκριση μεταξύ δύο δειγμάτων: Το κριτήριο t

Κεφάλαιο 12. Σύγκριση μεταξύ δύο δειγμάτων: Το κριτήριο t Κεφάλαιο 12 Σύγκριση μεταξύ δύο δειγμάτων: Το κριτήριο t 1 Πώς δημιουργήθηκε W. S. Gosset (1908) Χημικός στη βιομηχανία Μπύρας Guiness Σύγκριση διαφόρων δειγμάτων μπύρας Δημοσίευση αποτελεσμάτων ως Student

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης 1 Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης Όπως γνωρίζουμε από προηγούμενα κεφάλαια, στόχος των περισσότερων στατιστικών αναλύσεων, είναι η έγκυρη γενίκευση των συμπερασμάτων, που προέρχονται από

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17 Περιεχόμενα Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17 1 Εισαγωγή 21 1.1 Γιατί χρησιμοποιούμε τη στατιστική; 21 1.2 Τι είναι η στατιστική; 22 1.3 Περισσότερα για την επαγωγική στατιστική 23 1.4 Τρεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. Συντάκτης: Δημήτριος Κρέτσης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. Συντάκτης: Δημήτριος Κρέτσης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Συντάκτης: Δημήτριος Κρέτσης 1. Ο κλάδος της περιγραφικής Στατιστικής: α. Ασχολείται με την επεξεργασία των δεδομένων και την ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΗ 07 & ΔΙΑΛΕΞΗ 08 ΣΗΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Βόλος, 016-017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Πρόλογος... 15

Περιεχόμενα. Πρόλογος... 15 Περιεχόμενα Πρόλογος... 15 Κεφάλαιο 1 ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ... 17 Το θεμελιώδες πρόβλημα των κοινωνικών επιστημών...

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. Διάλεξη 8 Εφαρμογές της στατιστικής στην έρευνα - Ι. Υπεύθυνος Καθηγητής Χατζηγεωργιάδης Αντώνης

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. Διάλεξη 8 Εφαρμογές της στατιστικής στην έρευνα - Ι. Υπεύθυνος Καθηγητής Χατζηγεωργιάδης Αντώνης ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Διάλεξη 8 Εφαρμογές της στατιστικής στην έρευνα - Ι Υπεύθυνος Καθηγητής Χατζηγεωργιάδης Αντώνης 1 Μέρη της Έρευνας Περιγραφική στατιστική Πολυδιάστατη στατιστική Σχέσεις μεταξύ μεταβλητών

Διαβάστε περισσότερα

Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές. Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου

Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές. Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου Η αυθεντική ηγεσία και ο ρόλος της στις αλλαγές Ονοματεπώνυμο: Μουμτζής Ευάγγελος- Δημήτριος Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Ολίβια Κυριακίδου Δεκέμβριος 2012 Στόχος Έρευνας Στόχος της έρευνας είναι να σκιαγραφηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ. Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας. Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ. Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας. Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά 2015 Πληθυσμός: Εισαγωγή Ονομάζεται το σύνολο των χαρακτηριστικών που

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5. Βασικές έννοιες ελέγχων υποθέσεων και έλεγχοι κανονικότητας

Κεφάλαιο 5. Βασικές έννοιες ελέγχων υποθέσεων και έλεγχοι κανονικότητας Κεφάλαιο 5 Σύνοψη Βασικές έννοιες ελέγχων υποθέσεων και έλεγχοι κανονικότητας Βασικές έννοιες και ορισμοί του ελέγχου υποθέσεων, γραφικοί έλεγχοι κανονικότητας μέσω των ιστογραμμάτων (διαδρομές Analyze

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασία Ελέγχου Μηδενικών Υποθέσεων

Διαδικασία Ελέγχου Μηδενικών Υποθέσεων Διαδικασία Ελέγχου Μηδενικών Υποθέσεων Πέτρος Ρούσσος, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ Η λογική της διαδικασίας Ο σάκος περιέχει έναν μεγάλο αλλά άγνωστο αριθμό (αρκετές χιλιάδες) λευκών και μαύρων βόλων: 1 Το

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για εξαρτημένα δείγματα)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για εξαρτημένα δείγματα) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για εξαρτημένα δείγματα) Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο σε ορισμένες

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Mann Whitney U τεστ)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Mann Whitney U τεστ) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Mann Whitney U τεστ) Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Προχωρημένη Στατιστική 2. ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχοι Υποθέσεων. Χρήση της Στατιστικής. Η λογική του Ελέγχου Υπόθεσης Ο Έλεγχος Υπόθεσης 7-2

Έλεγχοι Υποθέσεων. Χρήση της Στατιστικής. Η λογική του Ελέγχου Υπόθεσης Ο Έλεγχος Υπόθεσης 7-2 Έλεγχοι Υποθέσεων 7-2 7 Έλεγχοι Υποθέσεων Χρήση της Στατιστικής Η λογική του Ελέγχου Υπόθεσης Ο Έλεγχος Υπόθεσης 7-3 7 Μαθησιακοί Στόχοι Όταν θα έχετε ολοκληρώσει την μελέτη του κεφαλαίου θα πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Μη Παραμετρικοί Έλεγχοι & Η Δοκιμασία Χ 2

Μη Παραμετρικοί Έλεγχοι & Η Δοκιμασία Χ 2 Μη Παραμετρικοί Έλεγχοι & Η Δοκιμασία Χ 2. Μη Παραμετρικοί Έλεγχοι Παραμετρικοί είναι οι κλασικοί έλεγχοι υποθέσεων της Στατιστικής οι οποίοι διεξάγονται κάτω από κάποιες προϋποθέσεις για τις παραμέτρους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΑΣ. January 1. Ανάλυση έτους 2012

ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΑΣ. January 1. Ανάλυση έτους 2012 ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΑΣ January 1 2012 Σύγκριση έτους 2012 με έτος 2011 Ανάλυση έτους 2012 Περιγραφή του Δείγματος της Έρευνας Στον Πίνακα 1 και στο Σχήμα 1 που ακολουθούν παρουσιάζεται η κατανομή του δείγματος

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη μεθοδολογία της Εκπαιδευτικής Έρευνας

Εισαγωγή στη μεθοδολογία της Εκπαιδευτικής Έρευνας Εισαγωγή στη μεθοδολογία της Εκπαιδευτικής Έρευνας Νίκος Καλογερόπουλος 2014 Τι είναι έρευνα στην στατιστική Αρχική παρατήρηση: κάτι που πρέπει να διευκρινιστεί Κάθε χρόνο υπόσχομαι στον εαυτό μου ότι

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος για τις παραμέτρους θέσης δύο πληθυσμών με εξαρτημένα δείγματα

Έλεγχος για τις παραμέτρους θέσης δύο πληθυσμών με εξαρτημένα δείγματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ Έλεγχος για τις παραμέτρους θέσης δύο πληθυσμών με εξαρτημένα δείγματα Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούμε με τον έλεγχο της υπόθεσης της ισότητα δύο μέσων τιμών με εξαρτημένα δείγματα. Εξαρτημένα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «ΦΡΟΝΤΙ Α ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ» ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «ΦΡΟΝΤΙ Α ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ» ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «ΦΡΟΝΤΙ Α ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ» ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Γκριζιώτη Μαρία ΜSc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας Αναλυτική στατιστική Σύγκριση ποιοτικών

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία της Έρευνας και Εφαρμοσμένη Στατιστική

Μεθοδολογία της Έρευνας και Εφαρμοσμένη Στατιστική Μεθοδολογία της Έρευνας και Εφαρμοσμένη Στατιστική Μη παραμετρικοί στατιστικοί έλεγχοι Καθηγητής ΔΠΘ Κων/νος Τσαγκαράκης Δευτέρα 6 Μαρτίου 13:00-16:00 Ώρα για εξ αποστάσεως συνεργασία Τρίτη 7 Μαρτίου 12:00-14:00

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ Χ 2 test ανεξαρτησίας: σχέση 2 ποιοτικών μεταβλητών

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακό Περιεχόμενο και Συμπεριφορά Καταναλωτή στον Τομέα της Ψυχαγωγίας

Ψηφιακό Περιεχόμενο και Συμπεριφορά Καταναλωτή στον Τομέα της Ψυχαγωγίας Ψηφιακό Περιεχόμενο και Συμπεριφορά Καταναλωτή στον Τομέα της Ψυχαγωγίας Ονοματεπώνυμο: Μαγδαληνή Βασιλάκη Σειρά: MSM 8 Επιβλέπων Καθηγητής: Α. Βρεχόπουλος Δεκέμβριος 2011 Σκοπός Έρευνας και Ερευνητικά

Διαβάστε περισσότερα

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium iv

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium iv Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η i Statisticum collegium iv Στατιστική Συμπερασματολογία Ι Σημειακές Εκτιμήσεις Διαστήματα Εμπιστοσύνης Στατιστική Συμπερασματολογία (Statistical Inference) Το πεδίο της Στατιστικής Συμπερασματολογία,

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Εξάμηνο του Ακαδημαϊκού Έτους ΟΔ 055 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Διδασκαλία: κάθε Τετάρτη 12:00-15:00 Ώρες διδασκαλίας (3)

2 ο Εξάμηνο του Ακαδημαϊκού Έτους ΟΔ 055 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Διδασκαλία: κάθε Τετάρτη 12:00-15:00 Ώρες διδασκαλίας (3) Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού 2 ο Εξάμηνο του Ακαδημαϊκού Έτους 2015-2016 ΟΔ 055 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Διδασκαλία: κάθε Τετάρτη 12:00-15:00 Ώρες διδασκαλίας (3) Αντώνης Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Συνάφεια μεταξύ ποιοτικών μεταβλητών. Εκδ. #3,

Συνάφεια μεταξύ ποιοτικών μεταβλητών. Εκδ. #3, Συνάφεια μεταξύ ποιοτικών μεταβλητών Εκδ. #3, 19.03.2016 Ο έλεγχος ανεξαρτησίας χ 2 Ο έλεγχος ανεξαρτησίας χ 2 εφαρμόζεται για να εξετάσουμε τη συνάφεια μεταξύ δύο ποιοτικών μεταβλητών με την έννοια της

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων (Μέρος 1 ο )

Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων (Μέρος 1 ο ) Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων (Μέρος 1 ο ) 2 Η γενική ιδέα της διαδικασίας στατιστικού ελέγχου υποθέσεων Πρόκειται για μια διαδικασία απόφασης μεταξύ δύο υποθέσεων Η μια υπόθεση ονομάζεται μηδενική (Η

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΔΗΜΗΤΡΑ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Ι. Ενότητα 9: Κατανομή t-έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών

Στατιστική Ι. Ενότητα 9: Κατανομή t-έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Στατιστική Ι Ενότητα 9: Κατανομή t-έλεγχος Υποθέσεων Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

5 o Μάθημα Έλεγχοι Υποθέσεων

5 o Μάθημα Έλεγχοι Υποθέσεων 5 o Μάθημα Έλεγχοι Υποθέσεων 5 Το Πρόβλημα του Ελέγχου Υποθέσεων Ας υποθέσουμε ότι σχεδιάζονται κάποιες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις με στόχο ο μέσος χρόνος μετακίνησης των εργαζομένων που χρησιμοποιούν το

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΜΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΤΟ SPSS 6 η Έκδοση Γιώργος Βαγενάς Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ Αποκλειστικότητα για την ελληνική γλώσσα: ΕΚ

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Πειραματισμός Βιομετρία

Γ. Πειραματισμός Βιομετρία Γενικά Συσχέτιση και Συμμεταβολή Όταν σε ένα πείραμα παραλλάσουν ταυτόχρονα δύο μεταβλητές, τότε ενδιαφέρει να διερευνηθεί εάν και πως οι αλλαγές στη μία μεταβλητή σχετίζονται με τις αλλαγές στην άλλη.

Διαβάστε περισσότερα

Προγράμματα Προσήλωσης και Ηλεκτρονική Διαχείριση Σχέσεων Πελατών: Επιχειρηματικές Πρακτικές και Συμπεριφορά Καταναλωτή

Προγράμματα Προσήλωσης και Ηλεκτρονική Διαχείριση Σχέσεων Πελατών: Επιχειρηματικές Πρακτικές και Συμπεριφορά Καταναλωτή Προγράμματα Προσήλωσης και Ηλεκτρονική Διαχείριση Σχέσεων Πελατών: Επιχειρηματικές Πρακτικές και Συμπεριφορά Καταναλωτή Βασιλική Τσιλιγιάννη Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: Αδάμ Βρεχόπουλος Δεκέμβριος 2014

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Παπάνα Αγγελική

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Παπάνα Αγγελική ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ Ενότητα 3: Ανάλυση γραμμικού υποδείγματος Απλή παλινδρόμηση (2 ο μέρος) Παπάνα Αγγελική Μεταδιδακτορική ερευνήτρια, ΑΠΘ E-mail: angeliki.papana@gmail.com, agpapana@auth.gr Webpage: http://users.auth.gr/agpapana

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων επιρροής της υπέρβασης των ορίων ταχύτητας με δεδομένα από έξυπνα κινητά τηλέφωνα Αριστοτέλης Κοκκινάκης

Προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων επιρροής της υπέρβασης των ορίων ταχύτητας με δεδομένα από έξυπνα κινητά τηλέφωνα Αριστοτέλης Κοκκινάκης Προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων επιρροής της υπέρβασης των ορίων ταχύτητας με δεδομένα από έξυπνα κινητά τηλέφωνα Αριστοτέλης Κοκκινάκης Επιβλέπων: Γιώργος Γιαννής, Καθηγητής ΕΜΠ Αθήνα, Μάρτιος 2019

Διαβάστε περισσότερα

Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα. Είδη δειγματοληψίας

Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα. Είδη δειγματοληψίας Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα Είδη δειγματοληψίας Γνωρίζουμε ότι: Με τη στατιστική τα δεδομένα γίνονται πληροφορίες Στατιστική Δεδομένα Πληροφορία Αλλά από πού προέρχονται τα δεδομένα; Πώς τα

Διαβάστε περισσότερα

«Παράγοντες επηρεασμού της αποτελεσματικότητας ενεργειών δειγματισμού για καταναλωτικά προϊόντα»

«Παράγοντες επηρεασμού της αποτελεσματικότητας ενεργειών δειγματισμού για καταναλωτικά προϊόντα» «Παράγοντες επηρεασμού της αποτελεσματικότητας ενεργειών δειγματισμού για καταναλωτικά προϊόντα» Ονοματεπώνυμο: Ευαγγελία Στούμπου Σειρά: 10 Επιβλέπων Καθηγητής: Παρασκευάς Χ. Αργουσλίδης Δεκέμβριος 2013

Διαβάστε περισσότερα

09_Μη παραμετρικοί έλεγχοι υποθέσεων. Γούργουλης Βασίλειος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ.

09_Μη παραμετρικοί έλεγχοι υποθέσεων. Γούργουλης Βασίλειος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. Ν161_(6)_Στατιστική στη Φυσική Αγωγή 09_Μη παραμετρικοί έλεγχοι υποθέσεων Γούργουλης Βασίλειος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. 1 Όταν δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες για την κατανομή των πληθυσμών,

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική και Θεωρία Πιθανοτήτων (ΓΓ04) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Εαρινό Εξάμηνο

Στατιστική και Θεωρία Πιθανοτήτων (ΓΓ04) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Εαρινό Εξάμηνο Εαρινό εξάμηνο 2009-2010 Στατιστική και Θεωρία Πιθανοτήτων (ΓΓ04) ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Εαρινό Εξάμηνο 2009-2010 Στατιστική και Θεωρία Πιθανοτήτων users.att.sch.gr/abouras abouras@sch.gr sch.gr abouras@uth.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Επαγωγική στατιστική (Στατιστική Συμπερασματολογία) Εκτιμητική Έλεγχος Στατιστικών Υποθέσεων

ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Επαγωγική στατιστική (Στατιστική Συμπερασματολογία) Εκτιμητική Έλεγχος Στατιστικών Υποθέσεων ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Επαγωγική στατιστική (Στατιστική Συμπερασματολογία) Εκτιμητική Έλεγχος Στατιστικών Υποθέσεων α) Σημειοεκτιμητική β) Εκτιμήσεις Διαστήματος ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Παράδειγμα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 15 Έλεγχοι χ-τετράγωνο

Κεφάλαιο 15 Έλεγχοι χ-τετράγωνο Κεφάλαιο 15 Έλεγχοι χ-τετράγωνο Copyright 2009 Cengage Learning 15.1 Ένα Κοινό Θέμα Τι πρέπει να γίνει; Τύπος Δεδομένων; Πλήθος Κατηγοριών; Στατιστική Μέθοδος; Περιγραφή ενός πληθυσμού Ονομαστικά Δύο ή

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Ι (ΨΥΧ-1202) Διάλεξη 7. Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων

Στατιστική Ι (ΨΥΧ-1202) Διάλεξη 7. Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων (ΨΥΧ-1202) Λεωνίδας Α. Ζαμπετάκης Β.Sc., M.Env.Eng., M.Ind.Eng., D.Eng. Εmail: statisticsuoc@gmail.com Διαλέξεις: ftp://ftp.soc.uoc.gr/psycho/zampetakis/ Διάλεξη 7 Στατιστικός έλεγχος υποθέσεων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος υποθέσεων ΚΛΑΣΙΚΟΙ ΈΛΕΓΧΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Ημέσητιμήενόςπληθυσμούείναιίσημε δοθείσα γνωστή τιμή. Έλεγχος για τις μέσες τιμές δύο πληθυσμών.

Έλεγχος υποθέσεων ΚΛΑΣΙΚΟΙ ΈΛΕΓΧΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ. Ημέσητιμήενόςπληθυσμούείναιίσημε δοθείσα γνωστή τιμή. Έλεγχος για τις μέσες τιμές δύο πληθυσμών. Έλεγχος υποθέσεων ΚΛΑΣΙΚΟΙ ΈΛΕΓΧΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ημέσητιμήενόςπληθυσμούείναιίσημε δοθείσα γνωστή τιμή. Έλεγχος για τις μέσες τιμές δύο πληθυσμών. Η μέση τιμή ενός πληθυσμού είναι ίση με δοθείσα γνωστή τιμή

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βιοστατιστική Βασικές έννοιες Στατιστικής. Μαρία Γκριζιώτη Μsc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας

Εισαγωγή στη Βιοστατιστική Βασικές έννοιες Στατιστικής. Μαρία Γκριζιώτη Μsc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας Εισαγωγή στη Βιοστατιστική Βασικές έννοιες Στατιστικής Μαρία Γκριζιώτη Μsc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας Σκοπός του μαθήματος Κατανόηση βασικών εννοιών της στατιστικής Δυνατότητα δημιουργίας βάσης

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για ανεξάρτητα δείγματα)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για ανεξάρτητα δείγματα) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για ανεξάρτητα δείγματα) Όταν απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης στατιστικά σημαντικών

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Western Macedonia University of Applied Sciences Κοίλα Κοζάνης Kozani GR 50100

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Western Macedonia University of Applied Sciences Κοίλα Κοζάνης Kozani GR 50100 Ποσοτικές Μέθοδοι Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Μακεδονίας Western Macedonia University of Applied Sciences Κοίλα Κοζάνης 50100 Kozani GR 50100 Απλή Παλινδρόμηση Η διερεύνηση του τρόπου συμπεριφοράς

Διαβάστε περισσότερα

Σύγκριση μέσου όρου πληθυσμού με τιμή ελέγχου. One-Sample t-test

Σύγκριση μέσου όρου πληθυσμού με τιμή ελέγχου. One-Sample t-test 1 Σύγκριση μέσου όρου πληθυσμού με τιμή ελέγχου One-Sample t-test 2 Μια σύντομη αναδρομή Στα τέλη του 19 ου αιώνα μια μεγάλη αλλαγή για την επιστήμη ζυμώνονταν στην ζυθοποιία Guinness. Ο William Gosset

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Ανεξάρτητων Δειγμάτων

Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Ανεξάρτητων Δειγμάτων Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Ανεξάρτητων Δειγμάτων 1 Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Παραμετρικό στατιστικό κριτήριο για τη μελέτη της επίδρασης μιας ανεξάρτητης μεταβλητής στην εξαρτημένη Λογική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ

ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΟΧΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ...είναι να διερευνηθεί κατά πόσο γίνεται χρήση των Social Media στο πολιτικό μάρκετινγκ στην Ελλάδα και ποια είναι η σχέση της χρήσης αυτών των μέσων με την πολιτική συμπεριφορά... Συγκεκριμένα,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17

ΕΛΕΓΧΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17 ΕΛΕΓΧΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Στο κεφάλαιο αυτό θα αναφερθούμε σε ένα άλλο πρόβλημα της Στατιστικής που έχει κυρίως (αλλά όχι μόνο) σχέση με τις παραμέτρους ενός πληθυσμού (τις παραμέτρους της κατανομής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Να δοθούν οι βασικές αρχές των µη παραµετρικών ελέγχων (non-parametric tests). Να παρουσιασθούν και να αναλυθούν οι γνωστότεροι µη παραµετρικοί έλεγχοι Να αναπτυχθεί η µεθοδολογία των

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση του προβλήματος

Παρουσίαση του προβλήματος Εισαγωγή Κατά τον Martin (2013) ο φίλαθλος χρησιμοποιεί το άθλημα που παρακολουθεί και συγκεκριμένα την ομάδα ή τον αθλητή ως μέσο απόδρασης από τη καθημερινότητα, ως μέσο διασκέδασης, αίσθηση του επιτεύγματος,

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγμα: Γούργουλης Βασίλειος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ.

Παράδειγμα: Γούργουλης Βασίλειος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ περισσότερων από δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που διαχωρίζονται βάσει ενός ανεξάρτητου παράγοντα (Ανάλυση διακύμανσης για ανεξάρτητα δείγματα ως προς

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφική Ανάλυση ποσοτικών μεταβλητών

Περιγραφική Ανάλυση ποσοτικών μεταβλητών Περιγραφική Ανάλυση ποσοτικών μεταβλητών Στο data file Worldsales.sav (αρχείο υποθετικών πωλήσεων ανά ήπειρο και προϊόν) Analyze Descriptive Statistics Frequencies Επιλογή μεταβλητής Revenue Πατάμε στο

Διαβάστε περισσότερα

«Επιδράσεις των Στάσεων για την Τοποθέτηση Προϊόντος στη Συμπεριφορά των Ελλήνων Kαταναλωτών»

«Επιδράσεις των Στάσεων για την Τοποθέτηση Προϊόντος στη Συμπεριφορά των Ελλήνων Kαταναλωτών» «Επιδράσεις των Στάσεων για την Τοποθέτηση Προϊόντος στη Συμπεριφορά των Ελλήνων Kαταναλωτών» Ονοματεπώνυμο: Κωνσταντίνα Τσούτσου Σειρά: 9 η Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Γ. Ι. Σιώμκος Δεκέμβριος 2012 Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

Α. Τηλεοπτικές συνήθειες-τρόπος χρήσης των Μ.Μ.Ε.

Α. Τηλεοπτικές συνήθειες-τρόπος χρήσης των Μ.Μ.Ε. 38 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Ένας από τους βασικούς στόχους της παρούσας έρευνας ήταν η εύρεση εκείνων των χαρακτηριστικών των εφήβων τα οποία πιθανόν συνδέονται με τις μελλοντικές επαγγελματικές τους επιλογές. Ως

Διαβάστε περισσότερα

Κλωνάρης Στάθης. ΠΜΣ: Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας

Κλωνάρης Στάθης. ΠΜΣ: Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας Κλωνάρης Στάθης ΠΜΣ: Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας Η Υπόθεση είναι μία πεποίθηση σχετικά με μία παράμετρο Παράμετρος μπορεί να είναι ο μέσος ενός πληθυσμού, ένα ποσοστό, ένας συντελεστής

Διαβάστε περισσότερα

σ = και σ = 4 αντιστοίχως. Τότε θα ισχύει

σ = και σ = 4 αντιστοίχως. Τότε θα ισχύει Θέματα ομάδας A 1. Σε κάποιο πείραμα τύχης μία τυχαία μεταβλητή λαμβάνει τις τιμές = 10 και = 10. Τότε η μέση τιμή x της θα είναι α. 10 β. 10 γ.,5 10 δ. 19,5 10 1= 10, = 10,. Δυο τυχαίες μεταβλητές, ακολουθούν

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχόλη Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχόλη Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχόλη Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ: ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ Εισαγωγή στην Οικονομετρία ΔΙΑΛΕΞΗ 01 Μαρί-Νοέλ Ντυκέν, Μαρία Τσιάπα

Διαβάστε περισσότερα

Κλωνάρης Στάθης. ΠΜΣ: Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας

Κλωνάρης Στάθης. ΠΜΣ: Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας Κλωνάρης Στάθης ΠΜΣ: Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας Μέχρι τώρα ασχοληθήκαμε με τις τεχνικές εκτίμησης παραμέτρων για ένα πληθυσμό όπως: τον Μέσο µ και το ποσοστό p Θα συνεχίσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Εισήγηση 4Β: Έλεγχοι Κανονικότητας Διδάσκων: Δαφέρμος Βασίλειος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι

Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι Επιστηµονική Επιµέλεια: ρ. Γεώργιος Μενεξές Τοµέας Φυτών Μεγάλης Καλλιέργειας και Οικολογίας Εργαστήριο Γεωργίας Viola adorata Καταρχήν Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι εν απαιτούν κανονικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική ανάλυση αποτελεσμάτων

Στατιστική ανάλυση αποτελεσμάτων HELLENIC OPEN UNIVERSITY School of Social Sciences ΜΒΑ Programme Στατιστική ανάλυση αποτελεσμάτων Βασίλης Αγγελής Καθηγητής Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Πανεπιστήμιο Αιγαίου Κατερίνα Δημάκη Αν. Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

24/4/19. Τύποι έρευνας ανάλογα με τη φύση του προβλήματος ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

24/4/19. Τύποι έρευνας ανάλογα με τη φύση του προβλήματος ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Ερευνητική Μεθοδολογία Τύποι έρευνας ανάλογα με τη φύση του προβλήματος l Διερευνητική έρευνα (στοχεύουν στην περιγραφή των παραμέτρων του προβλήματος) l Περιγραφική έρευνα (απαντούν

Διαβάστε περισσότερα

Ανασκόπηση Βιβλιογραφίας. Δρ. Ιωάννης Γκιόσος

Ανασκόπηση Βιβλιογραφίας. Δρ. Ιωάννης Γκιόσος Ανασκόπηση Βιβλιογραφίας Δρ. Ιωάννης Γκιόσος Γιατί κάνουμε ανασκόπηση στη βιβλιογραφία; 1. Γιαναπροσδιορίσουμεκενάστηνέρευνατου γνωστικού μας αντικειμένου 2. Για να εντοπίσουμε νέες τάσεις στην έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ

ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ Η ερευνητική πρακτική έχει δείξει ότι όταν υπάρχει σοβαρή παραβίαση (violation) της παραδοχής τής κανονικότητας (assumption of normality) ή και της παραδοχής τής

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία

Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία Πληθυσμοί και δείγματα Πληθυσμός Περιλαμβάνει όλες τις πιθανές τιμές μιας μεταβλητής, δηλαδή αναφέρεται σε μια παρατήρηση σε όλα τα άτομα του πληθυσμού Ο πληθυσμός προσδιορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία των επιστημών του Ανθρώπου : Στατιστική Εργαστήριο 6 :

Μεθοδολογία των επιστημών του Ανθρώπου : Στατιστική Εργαστήριο 6 : Μεθοδολογία των επιστημών του Ανθρώπου : Στατιστική Εργαστήριο 6 : 1. Να χρησιμοποιηθεί το αρχείο gssft.sav για να γίνει έλεγχος της υπόθεσης ότι στους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση η τιμή του μέσου

Διαβάστε περισσότερα