ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ"

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ Βασίλης Δρακόπουλος Αθήνα, 2014

2 ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ ISBN: Α Έκδοση: Μάρτιος 2014 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας Λιοσίων 143 και Θειρσίου 6, ΑΘΗΝΑ Τηλ.: Φαξ: info@elinyae.gr Internet: ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Πρόεδρος: Θ.Κ. Κωνσταντινίδης Αντιπρόεδρος: Αλέξανδρος Κομίνης (Γ.Σ.Ε.Ε.) Μέλη Ιωάννης Αδαμάκης (Γ.Σ.Ε.Ε.) Θεόδωρος Δέδες (Σ.Ε.Β.) Εμμανουήλ Κοκολάκης (Γ.Σ.Ε.Ε.) Ρένα Μπαρδάνη (Σ.Ε.Β.) Χρήστος Παπάζογλου (Γ.Σ.Ε.Ε.) Ευστάθιος Πολίτης (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.) Σκίτσα: Κώστας Γρηγοριάδης Σελιδοποίηση, τεχνική επιμέλεια: Εβίτα Καταγή, Τμήμα Εκδόσεων, Κέντρο Τεκμηρίωσης - Πληροφόρησης ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Επιτρέπεται η αναπαραγωγή μέρους ή όλου του εντύπου με αναφορά της πηγής. ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΠΩΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΡΙΤΟΥΣ

3 Πρόλογος... 5 Εισαγωγή Κατάθλιψη Συμπτώματα κατάθλιψης Πιθανά σημεία και συμπτώματα κατάθλιψης στον εργασιακό χώρο Πιθανές αιτίες της κατάθλιψης Άγχος, αλκοόλ και κατάθλιψη Διπολική διαταραχή (ένας ειδικός τύπος κατάθλιψης) Πως αντιμετωπίζεται η κατάθλιψη Πρώτες βοήθειες για την κατάθλιψη Αγχώδεις διαταραχές Γενικά συμπτώματα άγχους Μετατραυματικές αγχώδεις διαταραχές Πως να βοηθήσετε μετά από ένα τραυματικό γεγονός Κίνδυνος αυτοκτονίας Αξιολόγηση του κινδύνου αυτοκτονίας Προειδοποιητικά σημεία αυτοκτονίας Εάν ένα άτομο έχει τάσεις αυτοκτονίας Πως να βοηθήσετε ένα άτομο με τάση αυτοκτονίας Πρώτες βοήθειες για τις αγχώδεις διαταραχές Κρίσεις πανικού Πως να βοηθήσετε ένα άτομο με κρίση πανικού Τεχνική αργών αναπνοών Ψυχωσικές διαταραχές Συνήθη συμπτώματα κατά την ανάπτυξη μιας ψυχωσικής διαταραχής Περιεχόμενα Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 3

4 4.2. Πρώτες βοήθειες στην ψύχωση Τι κάνουμε όταν ένα ψυχωτικό άτομο απειλεί με βία Πρωτόκολλο οξείας ψύχωσης Χρήση ουσιών Πρώτες βοήθειες στην κατάχρηση ουσιών Πως να βοήθησετε ένα άτομο που έχει πάρει υπερβολική δόση...40 Βιβλιογραφία Περιεχόμενα 4 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

5 Το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) στο πλαίσιο του γενικότερου ενδιαφέροντός του για τα θέματα υγείας και ασφάλειας στους εργασιακούς χώρους προχώρησε σε μια προσέγγιση που έχει ενδιαφέρον, ειδικά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο που η βαθιά κρίση έχει ξεκινήσει από το οικονομικό επίπεδο, αλλά καλύπτει κάθε επίπεδο. Το ζήτημα των αυτοκτονιών, απότοκο επίτασης ψυχιατρικών προβλημάτων, απαιτεί ποικίλους χειρισμούς για ανάπτυξη προστατευτικών μηχανισμών εντός της κοινωνίας και διαμέσου των θεσμών της, ένας από τους οποίους είναι η εργασία. Έτσι η προσέγγιση του κ. Β. Δρακόπουλου, Ειδικού Ιατρού Εργασίας, Διδάκτορα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αποκτά και επικαιρικό χαρακτήρα, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει ένα αντικείμενο που φαίνεται ότι δεν είχε διερευνηθεί επαρκώς στις περιόδους ευδαιμονίας Η πρόθεση είναι προφανώς να αποτελέσει εργαλείο τόσο για τους Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας, αλλά ταυτόχρονα και για τους εργαζόμενους, ως πρώτη προσέγγιση στους χώρους εργασίας. Θερμές ευχαριστίες οφείλονται στον κ. Κώστα Γρηγοριάδη για την εικονογράφηση, που συμβάλλει όχι μόνο στην αισθητική της έκδοσης, αλλά και στην αντίληψη των δύσκολων αντικειμένων της ψυχικής σφαίρας. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης Καθηγητής Ιατρικής Δ.Π.Θ. Πρόεδρος ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Πρόλογος Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 5

6

7 Πρώτες βοήθειες είναι η βοήθεια που δίνεται σε ένα τραυματισμένο άτομο πριν από την παροχή πλήρους ιατρικής περίθαλψης. Οι πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας είναι η βοήθεια που παρέχεται σε ένα άτομο που αναπτύσσει ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας ή σε μια κρίση ψυχικής υγείας. Οι πρώτες βοήθειες δίνονται έως την παροχή της ενδεδειγμένης επιστημονικής (ιατρικής) αγωγής ή έως ότου επιλυθεί η κρίση. Έχουν ως στόχο τη διατήρηση της ζωής ενός ατόμου που μπορεί να είναι επικίνδυνο για τον εαυτό του ή για τους άλλους, την παροχή βοήθειας για την αποτροπή της εξέλιξης μιας ψυχικής ασθένειας σε μια βαρύτερη μορφή, την προώθηση της αποκατάστασης της ψυχικής υγείας και την ανακούφιση ενός ατόμου που υφίσταται μια ψυχική ασθένεια. Μια ψυχική διαταραχή είναι μια διαγνώσιμη ασθένεια που προκαλεί σημαντικές αλλαγές στη σκέψη, στο συναίσθημα και στη συμπεριφορά ενός ατόμου και διαταράσσει (αποδιοργανώνει) τη ικανότητά του να εργασθεί και να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις συνήθεις προσωπικές του σχέσεις. Τα «προβλήματα ψυχικής υγείας» είναι ένας ευρύτερος όρος που περιλαμβάνει τις ψυχικές διαταραχές, καθώς και τα συμπτώματά τους, τα οποία μπορεί να μην είναι αρκετά σοβαρά ώστε να επιτρέψουν τη διάγνωση μιας ψυχικής διαταραχής. Ένας συνδυασμός βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη προβλημάτων ψυχικής υγείας στο γενικό πληθυσμό. Εισαγωγή Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 7

8 Εισαγωγή Υπάρχουν διάφοροι τύποι ψυχικών διαταραχών, μερικοί από τους οποίους είναι συνήθεις, όπως η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές και μερικοί όχι τόσο συνήθεις, όπως η σχιζοφρένια και οι διπολικές διαταραχές. Όμως, όλα τα προβλήματα ψυχικής υγείας προκαλούν μεγάλη ανικανότητα στον πάσχοντα και είναι ένα ζήτημα που συχνά δεν αποτιμάται (γίνεται κατανοητό) από άτομα που δεν υπέφεραν ποτέ από μια τέτοια διαταραχή. Τα προβλήματα των ψυχικών ασθενειών είναι πολύ συχνά. επηρεάζουν τον έναν στους τέσσερις ευρωπαίους πολίτες τουλάχιστον μία φορά στη διάρκεια της ζωής του. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι μέχρι το 2020 η κατάθλιψη θα καταστεί η δεύτερη σημαντικότερη αιτία ανικανότητας στον κόσμο. Πολλοί άνθρωποι υφίστανται μια ψυχική ασθένεια για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν ζητήσουν βοήθεια. Επιπλέον, προβλήματα χρήσης αλκοόλ και ναρκωτικών εμφανίζονται συχνά με την κατάθλιψη, το άγχος και την ψύχωση. Ενώ οι άνθρωποι συνήθως γνωρίζουν αρκετά για τα κοινά σωματικά προβλήματα υγείας, υπάρχει γενικώς άγνοια για τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Αυτή η άγνοια προστιθέμενη στη στιγματοποίηση αυτών των παθήσεων αποτρέπει τους ανθρώπους από την παροχή της έγκαιρης και της καλύτερης δυνατής βοήθειας. Αποτρέπει, επίσης, τους ανθρώπους από την παροχή της κατάλληλης υποστήριξης στους συναδέλφους τους και στα μέλη της οικογένειας, απλά επειδή δεν ξέρουν πώς. 8 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

9 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας Η ψυχική ασθένεια προκαλεί αναπηρία. Η επιβάρυνση της ψυχικής ασθένειας συχνά υποτιμάται. Η ψυχική ασθένεια μπορεί να είναι πιο βλαπτική για τον πάσχοντα από πολλές χρόνιες σωματικές ασθένειες. Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας συνέκρινε τα ποσοστά ανικανότητας που προκλήθηκαν από ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας με τα ποσοστά ανικανότητας που προκλήθηκαν από ένα πρόβλημα σωματικής υγείας. Τα αποτελέσματα είναι σημαντικά: η ανικανότητα που αποδίδεται στη μέτρια κατάθλιψη είναι παρόμοια με την ανικανότητα από τις υποτροπιάζουσες μυοσκελετικές παθήσεις, το άσθμα βαριάς μορφής, τη χρόνια ηπατίτιδα Β ή την κώφωση η σοβαρή μετατραυματική ανικανότητα των αγχωδών διαταραχών είναι συγκρίσιμη με την ανικανότητα από την παραπληγία Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 9

10 η σοβαρή σχιζοφρένια είναι συγκρίσιμη με την τετραπληγία. 10 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

11 1. ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Η κατάθλιψη αποτελεί μία από τις συχνότερες σύγχρονες ψυχικές παθήσεις, προσβάλει 350 εκατομμύρια ανθρώπους και είναι υπεύθυνη για το 10% των χαμένων εργατοωρών παγκοσμίως. Ένας στους οκτώ άνδρες και μία στις τέσσερις γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η κατάθλιψη είναι θεραπεύσιμη, όμως το 50% των καταθλιπτικών δεν διαγιγνώσκεται και δεν υποβάλλεται σε θεραπεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει ότι το 2020 η κατάθλιψη θα αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας στον αναπτυσσόμενο κόσμο, θα προσβάλει περισσότερο από το 25% του πληθυσμού και θα αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου και ανικανότητας. Η κατάθλιψη δεν έχει μια συγκεκριμένη αιτιολογία και συχνά οφείλεται στην αλληλεπίδραση διαφόρων βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Η λέξη «κατάθλιψη» χρησιμοποιείται με διάφορες έννοιες καθημερινά. Ο καθένας μπορεί να αισθανθεί λυπημένος ή κακόκεφος (μελαγχολικός) σε δύσκολες καταστάσεις. Αυτό, όμως, δεν είναι κατάθλιψη. Οι άνθρωποι σε δύσκολες καταστάσεις μπορεί να έχουν μια βραχυπρόθεσμη καταθλιπτική διάθεση, όπως μετά από απώλεια ή θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, μετά από μια στρεσογόνο κατάσταση ή μετά από κάποιο νόσημα. Μπορούν όμως να την αντιμετωπίσουν και να επανέλθουν σύντομα χωρίς θεραπεία. Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 11

12 Η «μείζον καταθλιπτική συνδρομή» επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να εκτελέσει την εργασία του ή να ανταποκρίνεται στις προσωπικές του σχέσεις. Εκδηλώνεται με ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο, το οποίο χαρακτηρίζεται (κριτήρια DSM-IV) από 5 τουλάχιστον από τα παρακάτω συμπτώματα σε διάρκεια δύο εβδομάδων: καταθλιπτική διάθεση στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας σημαντική ελάττωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης (ανηδονία) για όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας σημαντική απώλεια ή αύξηση βάρους χωρίς περιορισμό της τροφής ή ελάττωση ή αύξηση της όρεξης αϋπνία συχνά πρωινή, πρώιμη αφύπνιση ή υπερυπνία ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση κόπωση ή έλλειψη ενεργητικότητας αίσθημα ματαιότητας ή υπερβολής ή αδικαιολόγητης ενοχής μείωση της ικανότητας σκέψης ή συγκέντρωσης ή αναποφασιστικότητα σχεδόν κάθε ημέρα και επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου, επαναλαμβανόμενος αυτοκτονικός ιδεασμός ή απόπειρα αυτοκτονίας ή συγκεκριμένο σχέδιο αυτοκτονίας. Τα συμπτώματα αυτά δεν πρέπει να οφείλονται σε 12 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

13 πένθος από την απώλεια αγαπημένου προσώπου και να παραμένουν για περισσότερο από 2 μήνες. Η μείζον καταθλιπτική συνδρομή είναι μια συνήθης αλλά σοβαρή ασθένεια και συχνά υποτροπιάζει. 1.1 Συμπτώματα κατάθλιψης Στο συναίσθημα Λύπη, ανησυχία, ενοχή, θυμός, ευερεθιστότητα, απότομη αλλαγή διάθεσης, έλλειψη συναισθηματικής ανταπόκρισης, απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης, ανικανότητα, απόγνωση. Στη σκέψη Συχνή αυτοκριτική, αυτοενοχές, απαισιοδοξία, εξασθένιση της μνήμης και της συγκέντρωσης, αναποφασιστικότητα και σύγχυση, τάση να θεωρούν ότι τους βλέπουν αρνητικά οι άλλοι, σκέψεις θανάτου και αυτοκτονίας. Στη συμπεριφορά Περίοδοι έντονου κλάματος ή και ανικανότητα κλάματος, απομάκρυνση από τους άλλους, ανησυχία, παραμέληση ευθυνών, απώλεια ενδιαφέροντος για την προσωπική εμφάνιση, απώλεια κινήτρου. Σωματικά Χρόνια κόπωση, έλλειψη ενέργειας, υπερβολικός ή ελάχιστος χρόνος ύπνου, ψυχογενής βουλιμία ή απώλεια όρεξη, δυσκοιλιότητα, αύξηση ή απώλεια βάρους, ανώμαλος εμμηνορρυσιακός κύκλος, απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας, ανεξήγητοι πόνοι. Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 13

14 1.2 Πιθανά σημεία και συμπτώματα κατάθλιψης στον εργασιακό χώρο Μειωμένη παραγωγικότητα Ηθικά προβλήματα Έλλειψη συνεργασίας Προβλήματα ασφάλειας, ατυχήματα Συστηματική αποχή από την εργασία Συχνά παράπονα για κόπωση όλη την ώρα Καταγγελίες ανεξήγητων πόνων Κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ουσιών και φαρμάκων 1.3 Πιθανές αιτίες της κατάθλιψης Αγχωτικές και ανεξέλεγκτες καταστάσεις Έκθεση σε αγχωτικά γεγονότα της ζωής - Οι μεμονωμένοι παράγοντες άγχους αλληλεπιδρούν συχνά, με συνέπεια μια πρόσθετη επίδραση Διαρκές άγχος Ασθένεια απειλητική για τη ζωή, χρόνια ή συνδεμένη με πόνο Πρόσφατος τοκετός Μερικές ιατρικές καταστάσεις Παρενέργειες μερικών φαρμάκων Άγχος για την ύπαρξη άλλης ψυχικής ασθένειας Προεμμηνορρυσιακές αλλαγές των επιπέδων των ορμονών Έλλειψη έκθεσης στο φως της ημέρας το χειμώνα 14 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

15 Οικογενειακό ιστορικό με κατάθλιψη μέλους της οικογένειας Ύπαρξη προηγούμενου επεισοδίου κατάθλιψης Άτομα με ευαίσθητη συναισθηματική προσωπικότητα Δύσκολη παιδική ηλικία Κατάχρηση φαρμάκων και ουσιών, ειδικά οινοπνεύματος και ηρεμιστικών Διαταραχές των χημικών νευροδιαβιβαστών 1.4 Άγχος, αλκοόλ και κατάθλιψη Συχνά οι άνθρωποι βιώνουν συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Μερικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι η κατάθλιψη προκύπτει από το αυξημένο άγχος. Μερικές έρευνες υποστηρίζουν ότι περίπου το 30% των ανθρώπων με κλινική κατάθλιψη θα βιώσει επίσης μια αγχώδη διαταραχή. Παρομοίως, περίπου το 30% των ανθρώπων με μια αγχώδη διαταραχή βιώνει την κατάθλιψη. Κατάχρηση ουσιών, επίσης, παρατηρείται συχνά με κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές. Οι άνθρωποι μπορεί να χρησιμοποιούν ως φάρμακο το αλκοόλ για «να ξεχάσουν τον πόνο τους» ή για «να το ρίξουν έξω» (χαλάρωση). Όμως η κατάχρηση αλκοόλ πιστεύεται ότι μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους. Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 15

16 1.5 Διπολική διαταραχή (ειδικός τύπος κατάθλιψης) Πολλοί άνθρωποι που γίνονται καταθλιπτικοί θα εμφανίσουν και άλλα επεισόδια κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Υπάρχουν, όμως, μερικοί άνθρωποι που παθαίνουν κατάθλιψη σε μερικές περιπτώσεις και μανία σε άλλες. Η μανία είναι το αντίθετο της κατάθλιψης. Ένα άτομο με μανία θα έχει υπερβολική αυτοπεποίθηση και μεγάλη ενεργητικότητα. Μπορεί να είναι πολύ ομιλητικό, πλήρες ιδεών, να έχει λιγότερη ανάγκη για ύπνο και να αντιμετωπίζει τις καταστάσεις φυσιολογικά. Αν και η μανία μπορεί να εμφανισθεί σαν ευθυμία, συχνά φέρνει τους ανθρώπους σε δύσκολες καταστάσεις. Μπορεί να χάσουν την αίσθηση με την πραγματικότητα, δηλαδή να γίνουν ψυχωτικοί. Άνθρωποι που εκδηλώνουν μανία σε μερικές περιόδους της ζωής τους και κατάθλιψη σε άλλες, πάσχουν από διπολική διαταραχή ή «μανιο-καταθλιπτική» διαταραχή. Η διπολική κατάθλιψη είναι λιγότερο συχνή από τη συνήθη κατάθλιψη και απαιτεί ιατρική περίθαλψη. 1.6 Πως αντιμετωπίζεται η κατάθλιψη Υπάρχουν ιατρικές, ψυχολογικές θεραπείες και θεραπείες αυτοβοήθειας. Όλες αυτές οι αγωγές μπορούν να βοηθήσουν την ήπια έως μέτρια κατάθλιψη. Για τη βαριά κατάθλιψη, απαιτείται ιατρική περίθαλψη. 16 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

17 Η ιατρική αγωγή περιλαμβάνει τα αντικαταθλιπτικά με πολύ καλά αποτελέσματα στους ενήλικες και λιγότερο στους εφήβους, την ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT) με καλά αποτελέσματα, αλλά μόνο σε πολύ βαριά κατάθλιψη και τη «διακρανιακή μαγνητική διέγερση» με σχετικά καλά αποτελέσματα. Η ψυχολογική αντιμετώπιση που περιλαμβάνει τη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT), τη διαπροσωπική ψυχοθεραπεία, τα Βιβλία αυτοβοήθειας κατάθλιψης βασισμένα στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) και την ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία. Επίσης διάφορες εναλλακτικές αγωγές και ο τρόπος ζωής όπως η άσκηση, η αποφυγή αλκοόλ (για όσους κάνουν χρήση), η ήπια αγωγή και οι τεχνικές χαλάρωσης, μπορούν να βοηθήσουν. Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 17

18 1.7 Πρώτες βοήθειες* για την κατάθλιψη 1. Αξιολογήστε τον κίνδυνο αυτοκτονίας ή καταστροφικής συμπεριφοράς. 2. Ακούστε χωρίς να κρίνετε. 3. Καθησυχάστε και πληροφορήστε. 4. Ενθαρρύνετε το άτομο να δεχθεί βοήθεια από τους ειδικούς. 5. Ενθαρρύνετε τις στρατηγικές αυτοβοήθειας. * Kitchener BA & Jorm AF (2002), Mental Health First Aid Manual 18 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

19 2. ΑΓΧΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει νοιώσει άγχος. Μερικές φορές μπορεί να αποτελεί θετική αναδημιουργική αντίδραση (eustress) για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων ή για τη λύση των προβλημάτων της καθημερινότητας. Το άγχος μπορεί να έχει ένα πολύ μεγάλο εύρος, από μια ήπια ανησυχία μέχρι μια κρίση πανικού. Μια αγχώδης διαταραχή διαφέρει από το άγχος. Είναι βαρύτερης μορφής, μακράς διάρκειας και δυσχεραίνει την εργασία και τις σχέσεις του ανθρώπου. Αγχώδεις διαταραχές μπορεί να παρουσιάσει περίπου το 3-8% του γενικού πληθυσμού, οι γυναίκες συχνότερα, σχεδόν σε διπλάσιο ποσοστό από τους άνδρες, οι συγγενείς των πασχόντων, το 1/3 των συγγενών πρώτου βαθμού και τα άτομα που εκτίθενται σε χρόνιες ψυχοπιεστικές καταστάσεις. Χαρακτηρίζονται από επίμονη και ακαθόριστη ανησυχία, χωρίς συγκεκριμένη αιτία, δεν προκαλούν οξείες κρίσεις και αφορούν όλες τις δραστηριότητες του ατόμου. Μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα εύκολης κόπωσης, αδυναμία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, ψυχοκινητική ανησυχία, μυϊκή ένταση και διαταραχές του ύπνου. Συχνά συνυπάρχει με άλλες ψυχικές διαταραχές. Μερικοί άνθρωποι είναι πιθανότερο να αντιδράσουν με άγχος όταν απειλούνται. Αυτοί μπορεί να είναι: άνθρωποι που είχαν έναν πολύ αγχώδη γονέα άνθρωποι με μια πιο ευαίσθητη συναισθηματική φύση που έχουν την τάση να βλέπουν τον κόσμο ως απειλή Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 19

20 άνθρωποι που είχαν μια δύσκολη παιδική ηλικία (σωματική κακοποίηση, σεξουαλική κακοποίηση, παραμέληση, υπερ-αυστηρότητα) γυναίκες. Συμπτώματα παρόμοια με αυτά των αγχωδών διαταραχών μπορεί να εκδηλωθούν από διάφορα νοσήματα. Αυτά μπορεί να είναι νευρολογικά νοσήματα (αγγειακά εγκεφαλικά, όγκοι του εγκεφάλου, εγκεφαλίτιδες, σκλήρυνση κατά πλάκας, επιληψία), ενδοκρινολογικά (δυσλειτουργίες της υπόφυσης, του θυρεοειδή, των παραθυρεοειδών, των επινεφριδίων), αυτοάνοσα 20 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

21 νοσήματα (ΣΕΛ, ρευματοειδής αρθρίτιδα), συστηματικά νοσήματα (καρδιακές αρρυθμίες, αναπνευστική ανεπάρκεια) και διάφορες άλλες καταστάσεις, όπως αναιμία από έλλειψη Β12. Επιπλέον παρόμοια συμπτώματα μπορεί να προκληθούν από χρήση, κατάχρηση ή στέρηση ουσιών (καφεΐνης, αλκοόλ, κάνναβης, κοκαΐνης, LSD) ή φαρμάκων (αντιυπερτασικών, μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών, αγχολυτικών, αντιχολινεργικών, αμφεταμινών, οπιοειδών, ψευδαισθησιογόνων κ.ά.). Θεραπευτικά αντιμετωπίζεται με τον συνδυασμό ψυχοθεραπείας (γνωσιακή-συμπεριφορική, ψυχοδυναμικού τύπου ή υποστηρικτική) και φαρμακοθεραπείας (αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά). 2.1 Γενικά συμπτώματα άγχους Σωματικά Καρδιαγγειακά: αίσθημα παλμών, θωρακικός πόνος, ταχυκαρδίες, ερύθημα. Αναπνευστικά: υπεραερισμός, δύσπνοια. Νευρολογικά: ίλιγγος, κεφαλαλγίες, εφιδρώσεις, μούδιασμα και μυρμηκίαση. Γαστρεντερικά: πνιγµονή, ξηροστομία, ναυτία, έμετοι, διάρροιες. Μυοσκελετικά: μυϊκοί πόνοι (αυχένα, ράχης), ανησυχία, τρόμος και τινάγματα. Ψυχολογικά Μη πραγματικός ή/και υπερβολικός φόβος και ανησυχία (για προηγούμενα ή μελλοντικά γεγονό- Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 21

22 τα), υπερκινητικότητα μνήμης ή αμνησία, μειωμένη συγκέντρωση, αναποφασιστικότητα, οξυθυμία, ανυπομονησία, θυμός, σύγχυση, ανησυχία ή αίσθηση «στα άκρα» ή νευρικότητα, κόπωση, διαταραχές του ύπνου, ζωηρά όνειρα. Στη συμπεριφορά Αποφυγή καταστάσεων, ιδεοψυχαναγκαστική συμπεριφορά, άγχος στις κοινωνικές καταστάσεις, φοβική συμπεριφορά. 2.2 Μετατραυματικές αγχώδεις διαταραχές Μετατραυματικές αγχώδεις διαταραχές μπορεί να εμφανίσουν άτομα που έχουν βιώσει ένα έντονο τραυματικό γεγονός, όπως σωματική ή ψυχολογική βία, ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα, ένα έγκλημα, πόλεμο κ.ά. Τα άτομα αυτά εκδηλώνουν άγχος, το οποίο συνήθως υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου. Στην μετατραυματική αγχώδη διαταραχή το άγχος είναι έντονο και υποτροπιάζει. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αναπολήσεις με έντονα συναισθήματα ή και εφιάλτες του τραυματικού γεγονότος, εύκολο εκνευρισμό και θυμό, διαταραχές του ύπνου κ.ά. 2.3 Πως να βοηθήσετε μετά από ένα τραυματικό γεγονός 1. Αφήστε τους ανθρώπους να πουν την ιστορία τους εάν το επιθυμούν, αλλά μην τους πιέζετε να το κάνουν, εάν δεν θέλουν. 22 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

23 2. Να είστε υπομονετικός και συμπονετικός ακροατής αλλά μη δίνετε πολλές συμβουλές. 3. Αιτιολογείστε ότι οι αντιδράσεις του στρες είναι φυσιολογικές απαντήσεις σε μη φυσιολογικά γεγονότα. 4. Ενθαρρύνετε τους ανθρώπους να προσεγγίσουν (επικοινωνήσουν με) άλλους ανθρώπους που μπορεί να τους παρέχουν υποστήριξη και να συμμερίζονται τα συναισθήματά τους σ αυτό που τους συμβαίνει. Εάν το άτομο είναι ακόμα αγχωμένο μετά από 4 εβδομάδες, ενθαρρύνετέ το να ζητήσει βοήθεια από ειδικούς. Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 23

24 ΑΚΟΥΣΤΕ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΚΡΙΝΕΤΕ Δεν ακούτε όταν: λέτε ότι καταλαβαίνετε λέτε ότι έχετε μια απάντηση στο πρόβλημά μου, προτού σας τελειώσω την περιγραφή του με διακόπτετε προτού τελειώσω την ομιλία μου τελειώνετε τις προτάσεις μου για μένα αγωνιάτε να μου πείτε κάτι μου λέτε για την εμπειρία σας, που κάνει τη δική μου να φαίνεται ασήμαντη αρνείστε τις ευχαριστίες μου με το ρητό ότι «πραγματικά δεν έχετε κάνει τίποτα» προσπαθείτε πραγματικά να με καταλάβετε, ακόμα κι όταν δεν έχω λογικό ειρμό κατανοείτε την άποψή μου, ακόμα και όταν αυτή είναι ενάντια στις προσωπικές σας πεποιθήσεις συνειδητοποιείτε ότι ο χρόνος που σας απασχόλησα σας έχει κουράσει λίγο μου επιτρέπετε την αξιοπρέπεια της λήψης των αποφάσεών μου, ακόμα κι αν σκέφτεστε ότι μπορεί να είναι λανθασμένες δεν ακούτε το πρόβλημά μου, αλλά μου επιτρέπετε να το αντιμετωπίσω με το δικό μου τρόπο συγκρατείτε την επιθυμία να μου δώσετε καλές συμβουλές δεν μου προσφέρετε παρηγοριά όταν αισθάνεστε ότι δεν είμαι έτοιμος γι αυτό μου αφήνετε αρκετό χώρο για να καταλάβω από μόνος μου τι πραγματικά συμβαίνει δέχεστε την ευγνωμοσύνη μου λέγοντάς μου πόσο καλά σας κάνει να αισθανθείτε, γνωρίζοντας ότι είστε χρήσιμος. 24 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

25 2.4 Κίνδυνος αυτοκτονίας Κάθε μέρα αυτοκτονούν περίπου άνθρωποι παγκοσμίως. Το 60% από αυτούς είχε κατάθλιψη. Το 10% περίπου των καταθλιπτικών καταλήγει στην αυτοκτονία. Τα ποσοστά των αυτοκτονιών είναι μεγαλύτερα στις αναπτυγμένες χώρες. 2.5 Αξιολόγηση του κινδύνου αυτοκτονίας ΦΥΛΟ Oι γυναίκες έχουν μεγαλύτερα ποσοστά απόπειρας αυτοκτονίας, όμως οι άνδρες αυτοκτονούν σε ποσοστό τετραπλάσιο από τις γυναίκες. ΗΛΙΚΙΑ Ορισμένες ηλικιακές ομάδες βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο, οι ηλικιωμένοι αυτοκτονούν σε μεγαλύτερο ποσοστό, αν και τελευταία παρατηρείται μια αύξηση των αυτοκτονιών στους νέους άνδρες, η οποία πιθανόν να συνδέεται με την ανεργία, την κατάχρηση ουσιών και σε εργασιακούς παράγοντες. ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Τα καταθλιπτικά άτομα έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟΠΕΙΡΑ Είναι πολύ πιθανό να προσπαθήσει και στο μέλλον. ΑΛΚΟΟΛ Η κατάχρηση αλκοόλης πολύ συχνά εμπλέκει την αυτοκτονία. ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Οι ψυχωτικοί είναι πολύ επιρρεπείς στην αυτοκτονία. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ Όσο λιγότερη κοινωνική υποστήριξη υπάρχει, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ο κίνδυνος αυτοκτο- Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 25

26 νίας είναι μεγαλύτερος στους ανύπαντρους-ες. ΑΣΘΕΝΕΙΑ Μια χρόνια σωματική ασθένεια καθιστά το άτομο πιο επιρρεπές. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ Οι γιατροί, οι οδοντίατροι, οι αστυνομικοί, οι δικηγόροι και οι ασφαλιστές αποτελούν επαγγέλματα υψηλού κινδύνου. Τα ποσοστά αυτοκτονιών είναι μεγαλύτερα στους ανέργους. 2.6 Προειδοποιητικά σημεία αυτοκτονίας Εκφράσεις απόγνωσης ή απελπισίας Πολύ έντονο αίσθημα ντροπής ή ενοχής Μια δραματική αλλαγή στην προσωπικότητα ή την εμφάνιση Παράλογη ή παράξενη συμπεριφορά Αλλαγμένες συνήθειες διατροφής ή ύπνου Σημαντική πτώση της εργασιακής (ή σχολικής) απόδοσης Έλλειψη ενδιαφέροντος για το μέλλον Γραπτή ή προφορική ειδοποίηση της πρόθεσης για αυτοκτονία Χαρίζει τα υπάρχοντά του ή τακτοποιεί τις υποθέσεις του 2.7 Εάν ένα άτομο έχει τάσεις αυτοκτονίας xx Μην ενεργείτε συνταράσσοντας ή δυσαρεστώντας το, γιατί αυτό δημιουργεί απόσταση 26 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

27 ΛΑΘΟΣ xx Μην υποτιμάτε ή απορρίπτετε την ένταση των συ- ναισθημάτων του xx Μην αναλύετε τα κίνητρά του, π.χ. «αισθάνεστε κακοί επειδή» xx Μην αμφισβητείτε, επιπλήττετε ή προσπαθείτε να καθησυχάσετε, π.χ. «δεν μπορείτε να αυτοκτονήσετε γιατί» xx Μην γελοιοποιείτε ή χρησιμοποιείτε την ενοχή για να αποτρέψετε την αυτοκτονία xx Μην υπόσχεστε εχεμύθεια ή εμπιστευτικότητα, δεν βοηθά πάντα στις τάσεις αυτοκτονίας, εμπλέξτε και άλλους Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 27

28 2.8 Πως να βοηθήσετε ένα άτομο με τάση αυτοκτονίας xx μην «μπαίνετε στη μέση» (παρεμβαίνετε) εάν το άτομο είναι αγχωμένο και απειλητικό. $$ Εξασφαλίστε ότι το άτομο δεν αφήνεται μόνο του - Μείνετε μαζί του εάν θεωρείτε ότι ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι υψηλός ή κανονίσετε να είναι κάποιος μαζί του μέχρι να περάσει την άμεση κρίση. 28 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

29 $$ Επιδιώξτε άμεση βοήθεια: $$ $$ $$ $$ 33 τηλεφωνήστε στις πρώτες βοήθειες 166 ή 33 σε ένα άτομο στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του νοσοκομείου, ή 33 στο γιατρό εργασίας ή το γενικό γιατρό. Εάν το άτομο καταναλώνει αλκοόλ ή παίρνει ναρκωτικά, προσπαθήστε να το εμποδίσετε να καταναλώσει άλλα. Προσπαθήστε να εξασφαλίσετε ότι το άτομο δεν έχει άμεση πρόσβαση σε μέσα, με τα οποία μπορεί να αφαιρέσει τη ζωή του. Ενθαρρύνετε το άτομο να μιλήσει. Ακούστε χωρίς κρίση. Να είστε ευγενικός και να δείχνετε σεβασμό. Μην αρνηθείτε τα συναισθήματα του ατόμου. Μην προσπαθήσετε να δώσετε συμβουλές. Διαβεβαιώστε - καθησυχάστε το άτομο για μια ευνοϊκή έκβαση της κατάστασης. 2.9 Πρώτες βοήθειες* για τις αγχώδεις διαταραχές 1. Αξιολογήστε τον κίνδυνο αυτοκτονίας ή καταστροφικής συμπεριφοράς. 2. Ακούστε χωρίς να κρίνετε. 3. Καθησυχάστε και πληροφορήστε. 4. Ενθαρρύνετε το άτομο να δεχθεί βοήθεια από τους ειδικούς. 5. Ενθαρρύνετε τις στρατηγικές αυτοβοήθειας. * Kitchener BA & Jorm AF (2002), Mental Health First Aid Manual Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 29

30 3. ΚΡΙΣΕΙΣ ΠΑΝΙΚΟΥ Κρίση πανικού είναι μια αιφνίδια εκδήλωση έντονης ανησυχίας, φόβου ή τρόμου. Οι κρίσεις πανικού αρχίζουν ξαφνικά χωρίς συγκεκριμένη αιτία, αναπτύσσονται ταχύτατα και διαρκούν λίγα έως 20 λεπτά. Το άτομο που υφίσταται την κρίση συχνά νοιώθει ένα φόβο επικείμενου θανάτου. Εμφανίζει διάφορα συμπτώματα όπως, εφίδρωση, ταχύπνοια, ταχυκαρδία, αίσθημα πνιγμού, πόνο στο στήθος, τρόμο, ναυτία και ζάλη. Οι κρίσεις πανικού μπορεί να συνδέονται με αγοραφοβία, κοινωνική φοβία ή συγκεκριμένες φοβίες όπως υψοφοβία και εντομοφοβία. Είναι συχνές στο γενικό πληθυσμό, μέχρι και στο 1,5% και εκδηλώνονται συχνότερα στις γυναίκες. Συμπτώματα μιας κρίσης πανικού Ένα άτομο με κρίση πανικού μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα από: το καρδιαγγειακό (ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών, σφίξιμο στο στήθος) το αναπνευστικό (ταχύπνοια ή δύσπνοια) το γαστρεντερικό (ναυτία, γαστραλγία) γενικά συμπτώματα, όπως εφίδρωση, ζάλη, μούδιασμα, θολερότητα, ζέστη, αστάθεια, έξαψη, λιποθυμική τάση, έντονο φόβο, αίσθημα πνιγμονής. Επιπλέον αισθήματα αποπροσωποποίησης, όπου το άτομο 30 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

31 νιώθει αποκομμένο από το σώμα του και αισθάνεται ότι παρατηρεί τον εαυτό του απ έξω και αισθήματα αποπραγματοποίησης, όπου αντιλαμβάνεται τον εξωτερικό κόσμο ως μη πραγματικό. 3.1 Πως να βοηθήσετε ένα άτομο με κρίση πανικού 1. Αν δεν είστε βέβαιοι ότι το άτομο έχει μια κρίση πανικού ή ίσως μια καρδιακή προσβολή ή μια κρίση άσθματος και το άτομο κινδυνεύει, καλέστε ένα ασθενοφόρο. 2. Αν είστε σίγουροι ότι το άτομο έχει μια κρίση Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 31

32 πανικού και όχι μια καρδιακή προσβολή ή μια κρίση άσθματος, βοηθείστε να απομακρυνθεί το άτομο σε ένα ήρεμο και ασφαλές μέρος, αν αυτό είναι δυνατό. Βοηθείστε το άτομο να ηρεμήσει ενθαρρύνοντάς το σιγά-σιγά, να χαλαρώσει την αναπνοή του στο ρυθμό της δικής σας. Ενθαρρύνετέ το να παίρνει βαθειά ανάσα για 3 δευτερόλεπτα, να την κρατά για άλλα 3 και έπειτα να βγάζει έξω τον αέρα για 3, επίσης, δευτερόλεπτα. Να είστε καλός ακροατής, χωρίς κρίση. Εξηγήστε στο άτομο ότι υφίσταται μια κρίση πανικού και όχι κάτι απειλητικό για τη ζωή του όπως μια καρδιακή προσβολή (έμφραγμα μυοκαρδίου). Εξηγήστε ότι η κρίση θα σταματήσει σύντομα και θα ανακάμψει πλήρως. Βεβαιώστε το άτομο πως θα μείνει κάποιος μαζί του και θα το κρατά ασφαλές μέχρι να σταματήσει η κρίση. 3.2 Τεχνική αργών αναπνοών $$ Κράτησε την αναπνοή σου και μέτρα μέχρι το 6 (μην παίρνεις βαθιά εισπνοή). Όταν φτάσεις στο 6, βγάλε τον αέρα με ήρεμο τρόπο. $$ Αργή εισπνοή και εκπνοή σε διάστημα έξι δευτερολέπτων. Εισέπνευσε για τρία δευτερόλεπτα και βγάλε τον αέρα για τρία δευτερόλεπτα (αυτό θα προκαλέσει ένα ρυθμό 10 αναπνοών ανά 32 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

33 $$ $$ $$ λεπτό). Ανάπνευσε ελαφρά και ήρεμα. Ανέπνεε με τη μύτη και χρησιμοποίησε τους θωρακικούς και όχι τους κοιλιακούς μυς. Στο τέλος κάθε λεπτού (μετά από 10 αναπνοές) κράτα την αναπνοή σου πάλι για 6 δευτερόλεπτα και συνέχισε έπειτα σε ένα δεύτερο κύκλο 6 δευτερολέπτων. Συνέχισε με τον ίδιο τρόπο έως ότου υποχωρήσουν όλα τα συμπτώματα του υπεραερισμού. Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 33

34 4. ΨΥΧΩΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ως ψύχωση περιγράφεται μια ψυχική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της αντίληψης της πραγματικότητας. Το άτομο πολύ συχνά χάνει την επαφή με την πραγματικότητα και εμφανίζει σοβαρές διαταραχές στη σκέψη, στο συναίσθημα και στη συμπεριφορά. Όταν τα συμπτώματα είναι σοβαρά, αδυνατεί να ανταποκριθεί στην εργασία, στις σχέσεις του, στις καθημερινές απαιτήσεις και στην αυτοσυντήρησή του. 4.1 Συνήθη συμπτώματα κατά την ανάπτυξη μιας ψυχωσικής διαταραχής Αλλαγές στο συναίσθημα Κατάθλιψη Άγχος Οξυθυμία Καχυποψία Αμβλυμμένο, ρηχό ή απρόσφορο συναίσθημα Αλλαγή στην όρεξη Μειωμένη ενέργεια και κίνητρα Αλλαγές στη σκέψη και την αντίληψη Δυσκολίες στη συγκέντρωση ή την προσοχή Αίσθηση αλλαγής του ιδίου, των άλλων ή του έξω κόσμου (π.χ. αισθάνεται ότι ο ίδιος ή οι άλλοι έχει/ουν αλλάξει ή ενεργεί/ούν διαφορετικά με κάποιο τρόπο) Αλλόκοτες ιδέες Ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες (π.χ. μια μείωση ή αύξηση της έντασης της οσμής, του ήχου ή του χρώματος) 34 Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας

35 Αλλαγές στη συμπεριφορά Διαταραχές ύπνου Κοινωνική απομόνωση ή απόσυρση Μειωμένη δυνατότητα να τα βγάλει πέρα με την εργασία και τα κοινωνικά καθήκοντα Οι κυριότερες ψυχωτικές διαταραχές είναι η σχιζοφρένεια, οι διπολικές διαταραχές (μανία, κατάθλιψη), η ψυχωτική διαταραχή, η σχιζοφρενικόμορφη διαταραχή και οι ψυχώσεις από ουσίες. Η συχνότητα της σχιζοφρένειας φτάνει στο 1% του γενικού πληθυσμού και κατατάσσεται στις 10 νόσους με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στην καθημερινή, κοινωνική και επαγγελματική λειτουργικότητα στις ανεπτυγμένες χώρες. Τα σημαντικότερα συμπτώματα της σχιζοφρένιας περιλαμβάνουν τις ψευδαισθήσεις, τις παραισθήσεις, τις δυσκολίες σκέψης, την απώλεια κινήτρου, το αμβλυμμένο συναίσθημα και την κοινωνική απόσυρση. 4.2 Πρώτες βοήθειες* στην ψύχωση 1. Αξιολογήστε τον κίνδυνο αυτοκτονίας ή καταστροφικής συμπεριφοράς. 2. Ακούστε χωρίς να κρίνετε. 3. Καθησυχάστε και πληροφορήστε. 4. Ενθαρρύνετε το άτομο να δεχθεί βοήθεια από τους ειδικούς. 5. Ενθαρρύνετε τις στρατηγικές αυτοβοήθειας. * Kitchener BA & Jorm AF (2002), Mental Health First Aid Manual Πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο 35

Η νόσος του Parkinson δεν είναι µόνο κινητική διαταραχή. Έχει υπολογισθεί ότι µέχρι και 50% των ασθενών µε νόσο Πάρκινσον, µπορεί να βιώσουν κάποια

Η νόσος του Parkinson δεν είναι µόνο κινητική διαταραχή. Έχει υπολογισθεί ότι µέχρι και 50% των ασθενών µε νόσο Πάρκινσον, µπορεί να βιώσουν κάποια ρ ZΩΗ ΚΑΤΣΑΡΟΥ Νευρολόγος ιευθύντρια ΕΣΥ Η νόσος του Parkinson δεν είναι µόνο κινητική διαταραχή. Έχει υπολογισθεί ότι µέχρι και 50% των ασθενών µε νόσο Πάρκινσον, µπορεί να βιώσουν κάποια µορφή κατάθλιψης,

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Σχιζοφρένεια. Τι Είναι η Σχιζοφρένεια; Από Τι Προκαλείται η Σχιζοφρένεια; Ποια Είναι Τα Συμπτώματα Της Σχιζοφρένειας;

Σχιζοφρένεια. Τι Είναι η Σχιζοφρένεια; Από Τι Προκαλείται η Σχιζοφρένεια; Ποια Είναι Τα Συμπτώματα Της Σχιζοφρένειας; Σχιζοφρένεια Τι Είναι η Σχιζοφρένεια; Η σχιζοφρένεια, μια πνευματική ασθένεια που προκαλεί διαταραχή στον τρόπο που σκέφτεται το άτομο, επηρεάζει περίπου το 1% του πληθυσμού. Συνήθως ξεκινά από τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

DRUGOMANIA ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

DRUGOMANIA ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ DRUGOMANIA ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Ποια είναι τα συμπτώματα που εμφανίζει ο χρήστης; Η χρήση ναρκωτικών ουσιών διαταράσσει τη λειτουργία εγκεφαλικών περιοχών που είναι κρίσιμες για την κίνηση, τη μνήμη, τη μάθηση, την

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΣΘΕΝ-Ν ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤ-ΠΙΣΗ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Τ.Ε. Β Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η στεφανιαία µονάδα είναι ένας χώρος

Διαβάστε περισσότερα

Στον χρόνιο αλκοολισμό, παρουσιάζονται διαταραχές ποικίλου βαθμού του νευρικού συστήματος (τρεμούλιασμα, πολυνευρίτιδα, διανοητική σύγχυση,

Στον χρόνιο αλκοολισμό, παρουσιάζονται διαταραχές ποικίλου βαθμού του νευρικού συστήματος (τρεμούλιασμα, πολυνευρίτιδα, διανοητική σύγχυση, Αλκοολισμός ΟΡΙΣΜΟΣ Ο όρος αναφέρεται για πρώτη φορά από έναν Ολλανδό γιατρό στα τέλη της δεκαετίας του 1840, ενώ αναλύθηκε σε νόσο το 1972 από το γιατρό John Coakley Lettson. Αλκοολισμός σημαίνει δηλητηρίαση

Διαβάστε περισσότερα

Κάποιες ναρκωτικές ουσίες δρουν µόνο στο βιολογικό υπόστρωµα και άλλες δρουν σε βιολογικό και σε ψυχικό επίπεδο συγχρόνως, προκαλούν αλλαγές στις σωµα

Κάποιες ναρκωτικές ουσίες δρουν µόνο στο βιολογικό υπόστρωµα και άλλες δρουν σε βιολογικό και σε ψυχικό επίπεδο συγχρόνως, προκαλούν αλλαγές στις σωµα Ψυχοδιεγερτικά Παραισθησιογόνα Ηρεµιστικά ναρκωτικά Κάποιες ναρκωτικές ουσίες δρουν µόνο στο βιολογικό υπόστρωµα και άλλες δρουν σε βιολογικό και σε ψυχικό επίπεδο συγχρόνως, προκαλούν αλλαγές στις σωµατικές

Διαβάστε περισσότερα

Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου

Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου Αποκατάσταση Καρδιοπαθούς Ασθενούς Ο ρόλος του Ψυχιάτρου Πανταζής Α. Ιορδανίδης Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Α.Π.Θ Καθηγητής Ψυχολογίας & Διατροφής, ΑΤΕΙ Ιορδανίδης,, 10/3/11 1 ρ.πανταζής Ιορδανίδης, 10/3/11 2

Διαβάστε περισσότερα

Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο

Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο Πώς μπορούν να συμβάλλουν οι ψυχολογικές παρεμβάσεις στην Καρδιαγγειακή νόσο Ανδρέας Φλωράκης Βιολόγος, Ψυχίατρος, PhD, Γ.Ν. Ελευσίνας Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Σεμινάρια Εργασίας Θεσσαλονίκη 2 ος

Διαβάστε περισσότερα

Το εργασιακό άγχος αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως η μεγαλύτερη πρόκληση τόσο στην υγεία των εργαζόμενων όσο και σε εκείνη των επιχειρήσεων

Το εργασιακό άγχος αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως η μεγαλύτερη πρόκληση τόσο στην υγεία των εργαζόμενων όσο και σε εκείνη των επιχειρήσεων To Εργασιακό Άγχος Κοστίζει Το εργασιακό άγχος αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως η μεγαλύτερη πρόκληση τόσο στην υγεία των εργαζόμενων όσο και σε εκείνη των επιχειρήσεων Η υγεία και η ευεξία μπορούν να επηρεαστούν

Διαβάστε περισσότερα

Κατανοώντας το Μετατραυματικό Στρες Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Πυροσβεστικό Προσωπικό και τις Οικογένειές του

Κατανοώντας το Μετατραυματικό Στρες Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Πυροσβεστικό Προσωπικό και τις Οικογένειές του Κατανοώντας το Μετατραυματικό Στρες Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Πυροσβεστικό Προσωπικό και τις Οικογένειές του ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ/ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ/ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η κατάθλιψη;

Τι είναι η κατάθλιψη; Τι είναι η κατάθλιψη; Στην καθημερινή ζωή με τον όρο κατάθλιψη εννοούμε μια κατάσταση θλίψης και μελαγχολίας, αυτό συνήθως είναι παροδικό και μάλλον οφείλεται σε κάτι σχετικά ασήμαντο και επουσιώδες. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η αυτοκτονική συµπεριφορά ορίζεται ως η συµπεριφορά, κατά την οποία το άτοµο θέλει να κάνει κακό στον εαυτό του µε σκοπό να δώσει ένα τέλος στη ζωή του. ιαχωρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές συμπεριφοράς στην Άνοια

Διαταραχές συμπεριφοράς στην Άνοια Διαταραχές συμπεριφοράς στην Άνοια Κώστας Νικολάου ψυχίατρος Παρουσίαση βασισμένη στο: BPSD Educational Pack, International Psychogeriatric Association (IPA) 2002 Τα Συμπεριφορικά και Ψυχολογικά συμπτώματα

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι φόβος και τι φοβια;

Τι είναι φόβος και τι φοβια; ΦΟΒΟΙ - ΦΟΒΙΕΣ Τι είναι φόβος και τι φοβια; Φόβος: η δυσάρεστη συναισθηματική κατάσταση που δημιουργείται απέναντι σε πραγματικό κίνδυνο, ή απειλή. Φοβία: ο επίμονος φόβος που παγιδεύει το άτομο περιορίζοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΧΟΣ ΣΤΡΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ: ΑΜΑΞΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΑΝΕΒΛΑΒΗ ΣΟΦΙΑ

ΑΓΧΟΣ ΣΤΡΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ: ΑΜΑΞΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΑΝΕΒΛΑΒΗ ΣΟΦΙΑ ΑΓΧΟΣ ΣΤΡΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ: ΑΜΑΞΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ ΑΝΕΒΛΑΒΗ ΣΟΦΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ Το άγχος είναι μια επώδυνη συναισθηματική εμπειρία εσωτερικής δυσφορίας, απροσδιόριστης προέλευσης όπου κυριαρχεί

Διαβάστε περισσότερα

Αγχώδειςδιαταραχές. διαταραχέςκαι Πανικός. Ψυχίατρος- Γνωσιακός Ψυχοθεραπευτής ιδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών. Αθηνών

Αγχώδειςδιαταραχές. διαταραχέςκαι Πανικός. Ψυχίατρος- Γνωσιακός Ψυχοθεραπευτής ιδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών. Αθηνών Αγχώδειςδιαταραχές διαταραχέςκαι Πανικός Εµµανουήλ Ν. Κάττουλας MD, PhD Ψυχίατρος- Γνωσιακός Ψυχοθεραπευτής ιδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αθηνών Επιστηµονικός Συνεργάτης Α Ψυχιατικής Κλινικής Παν/µίου Αθηνών Ψυχίατρος

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια 5 ο Συμπόσιο Νοσηλευτικής Ογκολογίας "Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις στον Ογκολογικό Ασθενή και ο Πολυδιάστατος Ρόλος της Συμβουλευτικής στην Αντιμετώπισής τους" Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχική Υγεία της Αναπαραγωγής

Εισαγωγή στην Ψυχική Υγεία της Αναπαραγωγής Εισαγωγή στην Ψυχική Υγεία της Αναπαραγωγής Γιάννης Ζέρβας Π.Μ.Σ. «Έρευνα στη Γυναικεία Αναπαραγωγή» Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Τμήμα Μαιευτικής Τ.Ε.Ι. Αθηνών Outline Προεμμηνορυσιακή Δυσφορική

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια με τον όρο περιγεννητική περίοδος αναφερόμαστε στο χρονικό διάστημα της κύησης, της λοχείας και των

Διαβάστε περισσότερα

08/09/2010 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 2010

08/09/2010 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 2010 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ 2010 ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΩΤΑ 1. Τι είναι τα ναρκωτικά; 2. Τα ναρκωτικά κατατάσσονται σε 3 κατηγορίες: 3. Οι πιο κοινές ουσίες από κάθε κατηγορία 4. Εικόνες ουσιών 5. Όταν τα παιδιά αρχίζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε.

ΤΣΑΠΑΤΣΑΡΗ ε. Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα ανεξάρτητα από την ηλικία, το χρώμα ή το φύλο. Είναι μια χρόνια νόσος που όταν δεν είναι σωστά ρυθμισμένη μπορεί να δημιουργήσει απειλητικές για τη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΓΧΩ ΕΙΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ: ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΓΧΩ ΕΙΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ: ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΓΧΩ ΕΙΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ: ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α. ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ ΙΑΤΡΟΣ Α.Τ.Π.Σ.Υ.Τ.Ε. Υποφέρουν πολλοί άνθρωποι από ψυχολογικά προβλήµατα; Σε

Διαβάστε περισσότερα

Κατάθλιψη: ορισμός, συμπτώματα, αίτια, αντιμετώπιση, πρόληψη

Κατάθλιψη: ορισμός, συμπτώματα, αίτια, αντιμετώπιση, πρόληψη Εσπερινό ΕΠΑΛ Αγρινίου 26-01-2016 Κατάθλιψη: ορισμός, συμπτώματα, αίτια, αντιμετώπιση, πρόληψη Παλαιοδήμου Ε., ψυχολόγος Κέντρο Ημέρας για Παιδιά με Αναπτυξιακές Διαταραχές, Εταιρία Ψυχικής Υγείας Παιδιού

Διαβάστε περισσότερα

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών

Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος. Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών Βασιλόπουλος Φ. Στέφανος Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. Πανεπιστήμιο Πατρών Τις τελευταίες δεκαετίες, η παιδική και εφηβική κατάθλιψη έχει μετατραπεί σε ένα υπαρκτό πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους. Τα ποσοστά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ 5ο μάθημα Διδάσκουσα Δήμητρα Ιορδάνογλου ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΡΕΣ Διεθνές Εθνικό Οργανισμού Πανεπιστημίου Διαπροσωπικό Ατομικό ΜΕΡΙΚΟΙ ΟΡΙΣΜΟΙ ΑΓΧΟΣ: Ένας "μη

Διαβάστε περισσότερα

«Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών

«Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών + «Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών + Απώλεια ονομάζουμε κάθε στέρηση, κάθε αποχωρισμό από

Διαβάστε περισσότερα

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής

Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Βασιλική Ψάρρα, MSc Επιμελήτρια Β Ψυχιατρικής Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής Εισαγωγή Η διάγνωση καρκίνου του μαστού αποτελεί ιδιαίτερα τραυματικό γεγονός 1,2 Στην τελευταία έκδοση του Diagnostic and Statistical

Διαβάστε περισσότερα

Άμεσα αποτελέσματα διακοπής του καπνίσματος. Στερητικά Συμπτώματα. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

Άμεσα αποτελέσματα διακοπής του καπνίσματος. Στερητικά Συμπτώματα. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Άμεσα αποτελέσματα διακοπής του καπνίσματος Στερητικά Συμπτώματα Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Εκδηλώσεις αμέσως μετά τη διακοπή του καπνίσματος Στερητικές εκδηλώσεις - ταξινόμηση Εργαλεία διάγνωσης και καταγραφής

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία

Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία Β. Α. Παπαγεωργίου MD, Med, Δρ. Α.Π.Θ. Παιδοψυχίατρος - TEACCH Consultant τ. Επίκουρος Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής Οι Δ.Π.Τ. Δεν είναι απλώς αποκλίνουσες διατροφικές

Διαβάστε περισσότερα

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο

Θετική Ψυχολογία. Καρακασίδου Ειρήνη, MSc. Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Θετική Ψυχολογία Καρακασίδου Ειρήνη, MSc Ψυχολόγος-Αθλητική Ψυχολόγος Υποψήφια Διδάκτωρ Κλινικής και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Παν/μιο Εισαγωγή Θετική-Αρνητική Ψυχολογία Στόχοι της Ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

"Γνωρίζοντας το Στρες"

Γνωρίζοντας το Στρες "Γνωρίζοντας το Στρες" Περιεχόμενα Εισαγωγή στο στρες: Τι είναι το στρες, αίτια, συμπτώματα και διαφορά με το άγχος. Στρες & Ασθένεια: Το στρες συνδέεται με σωματικές διαταραχές και τη ψυχική υγεία. Στρες

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Είναι γνωστό το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Με τα χρόνια παρουσιάζεται ραγδαία αύξηση των θυμάτων που εθίζονται σε εξαρτισιογόνες ουσίες. Πιο συγκεκριμένα,τα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΧΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ. Σοφία Πορτινού Κλινική Ψυχολόγος. Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών

ΑΓΧΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ. Σοφία Πορτινού Κλινική Ψυχολόγος. Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών ΑΓΧΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Σοφία Πορτινού Κλινική Ψυχολόγος Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών Μονάδα Γνωσιακών Ψυχοθεραπειών Αιγινητείου Νοσοκομείου Ορισμός Άγχω=σφίγγω (αγχόνη) Άγχος είναι η δυσάρεστη

Διαβάστε περισσότερα

Διπολική διαταραχή μανιοκατάθλιψη,

Διπολική διαταραχή μανιοκατάθλιψη, ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ο όρος ψυχική διαταραχή περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος προβλημάτων που έχουν σχέση με την ψυχική κατάσταση και την συμπεριφορά ενός ατόμου. Οι διάφορες ψυχικές διαταραχές εκδηλώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφικές Διαταραχές. Από τους μαθητές: Άγγελος Γεωλδάσης Άρτεμις Αναγνώστου Γρηγόρης Καρδάμης Γιάννος Ζώτε

Διατροφικές Διαταραχές. Από τους μαθητές: Άγγελος Γεωλδάσης Άρτεμις Αναγνώστου Γρηγόρης Καρδάμης Γιάννος Ζώτε Διατροφικές Διαταραχές Από τους μαθητές: Άγγελος Γεωλδάσης Άρτεμις Αναγνώστου Γρηγόρης Καρδάμης Γιάννος Ζώτε Τι είναι οι διατροφικές διαταραχές; Οι ψυχογενείς διατροφικές διαταραχές αναπτύσσονται ως εξωτερικά

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους Όταν είμαστε παιδιά, στο ξεκίνημα της ζωής μας, έχουμε έντονη σύγχυση σχετικά με τα συναισθήματά μας, νοιώθοντας την ανάγκη να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Stress Management. Πανεπιστήμιο Κύπρου Σχεδιασμός & Παρουσίαση: Βάσω Σαμανή Οργάνωση: NHR Solutions Ltd.,

Stress Management. Πανεπιστήμιο Κύπρου Σχεδιασμός & Παρουσίαση: Βάσω Σαμανή Οργάνωση: NHR Solutions Ltd., Stress Management Πανεπιστήμιο Κύπρου Σχεδιασμός & Παρουσίαση: Βάσω Σαμανή Οργάνωση: NHR Solutions Ltd., Ας Γνωριστούμε. Ποιοι είστε; Γιατί σας πληρώνουν; Τι περιμένετε από το σημερινό πρόγραμμα; Πως νοιώθετε

Διαβάστε περισσότερα

Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας

Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Νοσηλευτική Ψυχικής Υγείας Ενότητα 6:Κατάθλιψη: Συναισθηματικά, Σωματικά, Γνωσιακά, Συμπεριφορικά Συμπτώματα Μαίρη Γκούβα 1 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!!

Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!! Εργάζομαι αισθάνομαι... πετυχαίνω!!!!! Η παραδοχή ενός πρώην νοσηλευτή της ΜΤΝ Κλεισαρχάκη Σοφία Κοινωνική Λειτουργός Εργάζομαι. Ως επαγγελματίας και είμαι Ηθικά ευαίσθητος στην ευπάθεια του ασθενούς Βιώνω

Διαβάστε περισσότερα

Κατάθλιψη. Κατάθλιψη

Κατάθλιψη. Κατάθλιψη Κατάθλιψη Παρόλο που η κατάθλιψη είναι μια από τις πιο κοινές ψυχικές διαταραχές, υπάρχει ακόμη κάποια σύγχυση στο ευρύ κοινό σχετικά με το τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος πάσχει από κατάθλιψη.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια

ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ. Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΘΙΣΜΟ Το πέρασμα από τη χρήση στον εθισμό έχει ασαφή όρια Βασικές έννοιες Εθισμός Μερικές από τις ουσίες που καταναλώνει ο άνθρωπος προκαλούν εθισμό, δηλαδή μεταβάλλουν τη λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Αισθήσεις Ψευδαισθήσεις Παραισθήσεις. Είναι ο κόσμος μας όπως τον αντιλαμβανόμαστε;

Αισθήσεις Ψευδαισθήσεις Παραισθήσεις. Είναι ο κόσμος μας όπως τον αντιλαμβανόμαστε; Αισθήσεις Ψευδαισθήσεις Παραισθήσεις Είναι ο κόσμος μας όπως τον αντιλαμβανόμαστε; Οι Αισθήσεις Οι αισθήσεις είναι η πηγή όλων των γνώσεων μας για την υλική εξωτερική πραγματικότητα. Οι αισθήσεις (του

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ:

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: ΓΝΩΡΙΖΩ-ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ 2 Ιουνίου 2014 / 14 O Δημοτικό Σχολείο Ιλίου ΒΡΟΧΙΚΟ ΑΣΜΑ & ΠΑΙΔΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ «Δεν ζω με την Νόσο του Crohn. Αυτή ζει μαζί μου» Amy Tracher Psy.D Ph.d, ασθενής και συγγραφέας του «Coping with Crohn s Disease: Manage Your Physical Symptoms and Overcome

Διαβάστε περισσότερα

ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑ Μια ψυχιατρική περίληψη

ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑ Μια ψυχιατρική περίληψη ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑ Μια ψυχιατρική περίληψη Prof. George Ikkos Dr. Susie Lingwood Απόδοση: Επιμέλεια: Καλλιόπη Νικολάου Ειδικ. Ψυχίατρος Στάθης Παναγούλιας Ψυχίατρος-Δ/ντής Ε.Σ.Υ. Απρίλιος 2013 Εισαγωγή Το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΑ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΑ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ Συνεδρίου-Σεμιναρίου Μητρικού Θηλασμού Μιλένα Ρούσκοβα 22-26 Οκτωβρίου 2014 ΞΑΝΘΗ ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΑΙΤΙΑ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ Παναγιώτης Μ. Σαμαράς Ψυχολόγος Mphil, PgDip, BSc Hons κατάθλιψη της λοχείας Κύρια

Διαβάστε περισσότερα

Αλκοολισμός. Α'2 Ομάδα -5Δημήτρης Τέκος. Άννα-Μαρία Τότσι Αναστάσης Μπαρκούτσης Αντώνης Ποταμίτης Περικλής Μωραΐτης

Αλκοολισμός. Α'2 Ομάδα -5Δημήτρης Τέκος. Άννα-Μαρία Τότσι Αναστάσης Μπαρκούτσης Αντώνης Ποταμίτης Περικλής Μωραΐτης Αλκοολισμός Α'2 Ομάδα -5Δημήτρης Τέκος Άννα-Μαρία Τότσι Αναστάσης Μπαρκούτσης Αντώνης Ποταμίτης Περικλής Μωραΐτης Ορισμός Ο όρος αλκοολισμός αναφέρεται για πρώτη φορά από έναν Ολλανδό γιατρό στα τέλη της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Πορεία, Πρόγνωση και Θεραπεία. Φίλιππος Γουρζής Καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Πορεία, Πρόγνωση και Θεραπεία. Φίλιππος Γουρζής Καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Πορεία, Πρόγνωση και Θεραπεία Φίλιππος Γουρζής Καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών Πορεία, Πρόγνωση Η πορεία είναι κρίσιμος παράγοντας για την εκτίμηση των κοινωνικών συνεπειών, του κόστους,

Διαβάστε περισσότερα

Διαχειρίζομαι το στρες, απολαμβάνω τη ζωή!!! Πίζγα Ασπασία, Ψυχολόγος MSc Διαχείριση του Στρες & Προαγωγή Υγείας

Διαχειρίζομαι το στρες, απολαμβάνω τη ζωή!!! Πίζγα Ασπασία, Ψυχολόγος MSc Διαχείριση του Στρες & Προαγωγή Υγείας Διαχειρίζομαι το στρες, απολαμβάνω τη ζωή!!! Πίζγα Ασπασία, Ψυχολόγος MSc Διαχείριση του Στρες & Προαγωγή Υγείας Ας ξεκινήσουμε με ένα σύντομο τεστ Για κάθε δήλωση που συμφωνείτε προσθέτετε 1 βαθμό. 1.

Διαβάστε περισσότερα

Η Έκθεση του Π.Ο.Υ για την πρόληψη των αυτοκτονιών με στοιχεία και για την Ελλάδα.

Η Έκθεση του Π.Ο.Υ για την πρόληψη των αυτοκτονιών με στοιχεία και για την Ελλάδα. Η Έκθεση του Π.Ο.Υ για την πρόληψη των αυτοκτονιών με στοιχεία και για την Ελλάδα. Στόχος του Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2013-2020 του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας(Π.Ο.Υ) ήταν η μείωση του ποσοστού

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας

Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας Γράφει: Δανιηλίδου Νικολίνα, Ψυχολόγος, MSc στην Ψυχολογία της Υγείας Η ιατρική ορίζει ως χρόνια ασθένεια την ασθένεια που είναι μακρόχρονη ή με συχνά επεισόδια. Παλαιότερα, η διάγνωση μιας σημαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονικές Εκδόσεις Σειρά: «Κλινική ψυχολογία - ψυχοθεραπεία» Διεύθυνση: Αναστασία Καλαντζή-Αζίζι

Επιστημονικές Εκδόσεις Σειρά: «Κλινική ψυχολογία - ψυχοθεραπεία» Διεύθυνση: Αναστασία Καλαντζή-Αζίζι Επιστημονικές Εκδόσεις Σειρά: «Κλινική ψυχολογία - ψυχοθεραπεία» Διεύθυνση: Αναστασία Καλαντζή-Αζίζι Μετάφραση: Λιζέττα Κονσουλίδου Επιμέλεια μετάφρασης: Χρύσα Ξενάκη Εξώφυλλο: Ντίνα Κόφφα ISBN 978-960-9405-21-8

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους Γενικό Λύκειο Σπάτων PROJECT A 3

Διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους Γενικό Λύκειο Σπάτων PROJECT A 3 Διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους Γενικό Λύκειο Σπάτων PROJECT A 3 Το ΑΓΧΟΣ είναι μια πολύ σοβαρή και δυσάρεστη κατάσταση όπου κάποιος αισθάνεται σαν να πνίγεται. Διακρίνεται σε ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΑΝΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί» Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους Η αυτοεικόνα μας «σχηματίζεται» ως ένα σχετικά σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ BURN OUT

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ BURN OUT ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ BURN OUT ΥΠΕΡΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΕΣ : ΣΚΛΑΒΟΥ ΜΕΛΑΧΡΙΝΗ ΣΚΟΤΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΛΑΡΙΣΑ 2011 Σύμφωνα με

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι οι ψυχικές παθήσεις;

Τι είναι οι ψυχικές παθήσεις; Greek Τι είναι οι ψυχικές παθήσεις; (What is mental illness?) Τι είναι οι ψυχικές παθήσεις; Περίπου ένας στους πέντε Αυστραλούς θα υποστεί κάποια ψυχική πάθηση, και οι περισσότεροι από εμάς θα δοκιμάσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικά. Ενότητα ΣΤ: Διαχείριση Σχολικής Τάξης. Ζαχαρούλα Σμυρναίου Σχολή Φιλοσοφίας Τμήμα Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας

Παιδαγωγικά. Ενότητα ΣΤ: Διαχείριση Σχολικής Τάξης. Ζαχαρούλα Σμυρναίου Σχολή Φιλοσοφίας Τμήμα Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Παιδαγωγικά Ενότητα ΣΤ: Διαχείριση Σχολικής Τάξης Ζαχαρούλα Σμυρναίου Σχολή Φιλοσοφίας Τμήμα Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Περιεχόμενα ενότητας Συναισθηματική Νοημοσύνη Μαθησιακές Δυσκολίες, Αποκλίνουσες

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2 Παιδαγωγική του Τραύματος

ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2 Παιδαγωγική του Τραύματος M4 A7 ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2 Παιδαγωγική του Τραύματος Παιδαγωγική του Τραύματος και θεωρητικό υπόβαθρο Τι είναι τραύμα; Ορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Κρίσεις πανικού!!!! Η διαταραχή πανικού κρίσεις πανικού

Κρίσεις πανικού!!!! Η διαταραχή πανικού κρίσεις πανικού Κρίσεις πανικού!!!! Η διαταραχή πανικού (ΔΠ) είναι μια αγχώδης διαταραχή που εκδηλώνεται με ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα. Είναι μια από τις πιο συχνές ψυχικές παθήσεις κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Διατροφικές Διαταραχές. Κεφάλαια 7 8

Διατροφικές Διαταραχές. Κεφάλαια 7 8 Διατροφικές Διαταραχές Κεφάλαια 7 8 7. Πώς να βοηθήσουμε τα άτομα που υποφέρουν από Ψυχογενή Ανορεξία Στόχος η πάσχουσα να τρέφεται κανονικά ώστε να αποκατασταθεί το φυσιολογικό της βάρος. Ο στόχος αυτός

Διαβάστε περισσότερα

CISM in Air Traffic Control. An Introduction to Critical Incident Stress Management CISM

CISM in Air Traffic Control. An Introduction to Critical Incident Stress Management CISM 1 CISM in Air Traffic Control An Introduction to Critical Incident Stress Management CISM Ατύχημα San Diego 1978 2 Ατύχημα Chicago 1979 3 Ατύχημα Air Florida, Washington 1982 4 Ατύχημα Sioux City 19-7-

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Γνώσεις, στάσεις και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με λέμφωμα Οι ασθενείς που πάσχουν από λέμφωμα στην Ελλάδα εμφανίζονται ελλιπώς ενημερωμένοι σχετικά με ζητήματα που αφορούν στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗ (NALTREXONE) ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Η Ναλτρεξόνη

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗ (NALTREXONE) ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Η Ναλτρεξόνη ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗ (NALTREXONE) ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Η Ναλτρεξόνη Στη θεραπεία της εξάρτησης από το αλκοόλ Οδηγίες για τους ασθενείς και τις οικογένειες τους. Η Ναλτρεξόνη

Διαβάστε περισσότερα

Θόρυβος και επιπτώσεις στις δραστηριότητες και την υγεία µε βάση έρευνες της WHO

Θόρυβος και επιπτώσεις στις δραστηριότητες και την υγεία µε βάση έρευνες της WHO Θόρυβος και επιπτώσεις στις δραστηριότητες και την υγεία µε βάση έρευνες της WHO > Επιπτώσεις στην υγεία 1 Το 1993 οµάδα εργασίας της WHO 1 προσδιόρισε και ανέφερε τις σηµαντικότερες επιπτώσεις του θορύβου

Διαβάστε περισσότερα

Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα

Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα Έφηβος και Διαδίκτυο Ο Ρόλος του Γονέα 22 Μαρτίου 2014 Ανδρέας Ευαγόρου Ψυχολόγος Εφηβεία Ψυχική και σωματική ανάπτυξη Πέρασμα από την παιδική στην ενήλικη ζωή Ενδοψυχικές αναδομήσεις Ανάγκη αυτονομίας

Διαβάστε περισσότερα

Γονείς και Έφηβοι Λίγο Πριν τις Πανελλαδικές: Τρόποι Αποδοτικής Μελέτης και Διαχείρισης του Άγχους Τι είναι το Άγχος και τι το Προκαλεί;

Γονείς και Έφηβοι Λίγο Πριν τις Πανελλαδικές: Τρόποι Αποδοτικής Μελέτης και Διαχείρισης του Άγχους Τι είναι το Άγχος και τι το Προκαλεί; Γονείς και Έφηβοι Λίγο Πριν τις Πανελλαδικές: Τρόποι Αποδοτικής Μελέτης και Διαχείρισης του Άγχους Τι είναι το Άγχος και τι το Προκαλεί; Τι είναι το άγχος; Άγχος είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά το

Διαβάστε περισσότερα

Aγχώδεις διαταραχές. Αυτό το φυλλάδιο εξηγεί τι είναι οι αγχώδεις διαταραχές και πώς μπορείτε να βρείτε βοήθεια.

Aγχώδεις διαταραχές. Αυτό το φυλλάδιο εξηγεί τι είναι οι αγχώδεις διαταραχές και πώς μπορείτε να βρείτε βοήθεια. Αυτό το φυλλάδιο εξηγεί τι είναι οι αγχώδεις διαταραχές και πώς μπορείτε να βρείτε βοήθεια. Οι αγχώδεις διαταραχές, όπως η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή, η Διαταραχή Πανικού και η Κοινωνική Φοβία, συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Λ.Τ

ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Λ.Τ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Λ.Τ. ΣΧΟΙΝΟΥΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2016-2017 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 23/3/2017 ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΣΗΜΕΛΑ ΖΑΖΟΠΟΥΛΟΥ (ΠΕ02) Ο ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση;

Υπέρταση. Τι Είναι η Υπέρταση; Από Τι Προκαλείται η Υπέρταση; Ποιοι Είναι Οι Παράγοντες Κινδύνου Για Την Υπέρταση; Υπέρταση Τι Είναι η Υπέρταση; Η πίεση του αίματος είναι η δύναμη που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν μεταφέρεται από την καρδιά στην κυκλοφορία. Η σταθερά αυξημένη πίεση, άνω των φυσιολογικών ορίων, αποκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

Φόβος απώλειας του ελέγχου ή φόβος του θανάτου

Φόβος απώλειας του ελέγχου ή φόβος του θανάτου Φόβος απώλειας του ελέγχου ή φόβος του θανάτου Ταχυκαρδία Ιδρώτας Τρεμούλα Κοντανάσαιμα Υπέρπνοια Ρίγη Εξάψεις Ναυτία Κράμπες στην κοιλιά Πόνος στο στήθος Πονοκέφαλος Ζάλη Τάση για λιποθυμία Σφίξιμο στον

Διαβάστε περισσότερα

Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση

Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση Διεπιστημονικό Ιστορικό και Διάγνωση Για καταστάσεις κρίσεων σε Κέντρα Προστασίας Ανηλίκων Κατανόηση και χρήση μιας Διαγνωστικής Αναφοράς αναφερόμενη σε ανήλικο 13/18 Τι είναι και σε τι χρησιμεύει μία

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η σχιζοφρένεια; (What is schizophrenia?) Greek

Τι είναι η σχιζοφρένεια; (What is schizophrenia?) Greek Τι είναι η σχιζοφρένεια; (What is schizophrenia?) Greek Τι είναι η σχιζοφρένεια; Ένα άτομο που πάσχει από σχιζοφρένεια γενικά δοκιμάζει αλλαγές στην συμπεριφορά και στην αντίληψη, καθώς και διαταραγμένο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ. ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ Δρ. Οικονόμου Ανδρέας Μαθηματικός-Ψυχολόγος Επίκουρος Καθηγητής ΑΣΠΑΙΤΕ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ. ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ Δρ. Οικονόμου Ανδρέας Μαθηματικός-Ψυχολόγος Επίκουρος Καθηγητής ΑΣΠΑΙΤΕ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ Δρ. Οικονόμου Ανδρέας Μαθηματικός-Ψυχολόγος Επίκουρος Καθηγητής ΑΣΠΑΙΤΕ Ενότητα: Ηγεσία, Επικοινωνία, Διαχείριση Κρίσεων ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Αίτιο Χαλάρωση σφιγκτήρα κατώτερου οισοφάγου Συχνή παλινδρόμηση (μετακίνηση προς τα πάνω) υγρών του

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών

2 ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 2 ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 4 η ομάδα: ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ και ΣΤΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Κόντου Κλαυδία Λέκκας Λευτέρης Λιοπούλου Ιωαννέτα Γκούνεβα Ιολίτα Άγχος και

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και κατάθλιψη. Γιάννης Θεοδωράκης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Άσκηση και κατάθλιψη. Γιάννης Θεοδωράκης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Άσκηση και κατάθλιψη. Γιάννης Θεοδωράκης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Θέματα που θα αναπτυχθούν Άσκηση και κατάθλιψη Άσκηση και σχιζοφρένεια Άσκηση και αλκοόλ Εισαγωγή Για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟ STRESS STRESS: ΠΙΕΣΗ Στρεσσογόνος παράγοντας Οτιδήποτε κάνει τον άνθρωπο να βιώνει στρες Είναι μια αλλαγή στην ομοιόσταση του ατόμου Παράγοντες που προκαλούν στρες Ενδογενείς Εξωγενείς Ενδογενείς

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΡΑΒΙΔΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Τ.Ε ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Γ.Ν.ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΧΑΝΔΟΛΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Τ.Ε ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Γ.Ν.ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΧΝΟΥΔΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

Αγχολυτικά -Υπνωτικά. Χριστίνα άλλα. Λέκτορας Φαρμακολογίας. Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Αθηνών

Αγχολυτικά -Υπνωτικά. Χριστίνα άλλα. Λέκτορας Φαρμακολογίας. Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Αθηνών Αγχολυτικά -Υπνωτικά Χριστίνα άλλα Λέκτορας Φαρμακολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Αθηνών e-mail: cdalla@med.uoa.gr http://www.med.uoa.gr/pharmacology Συμπτωματολογία DSMΙV Κατάθλιψη Αγχώδης διαταραχή

Διαβάστε περισσότερα

Η νόσος Alzheimer είναι μια εκφυλιστική νόσος που αργά και προοδευτικά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Δεν είναι λοιμώδη και μεταδοτική, αλλά

Η νόσος Alzheimer είναι μια εκφυλιστική νόσος που αργά και προοδευτικά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Δεν είναι λοιμώδη και μεταδοτική, αλλά Η νόσος Alzheimer είναι μια εκφυλιστική νόσος που αργά και προοδευτικά καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Δεν είναι λοιμώδη και μεταδοτική, αλλά είναι η πιο κοινή αιτία άνοιας μια κατάσταση που επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΥΣΙΕΣ

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΥΣΙΕΣ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΥΣΙΕΣ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: Ευαγγελία Κωνσταντινοπούλου Μαρίνα Παπαϊωάννου Λυδία Παραστατίδη Ιωάννα Μαυραγάνη Ζωή Παπαγιάννη Έλενα Μερντάνι ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Σταυρούλα Μανιάτη ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Περιστατικού. Αυτοκτονικός Ιδεασμός και Κατάθλιψη στην Ήπια Νοητική Διαταραχή. Διαμαντίδου Αλεξάνδρα, Ψυχολόγος

Παρουσίαση Περιστατικού. Αυτοκτονικός Ιδεασμός και Κατάθλιψη στην Ήπια Νοητική Διαταραχή. Διαμαντίδου Αλεξάνδρα, Ψυχολόγος Παρουσίαση Περιστατικού Αυτοκτονικός Ιδεασμός και Κατάθλιψη στην Ήπια Νοητική Διαταραχή Διαμαντίδου Αλεξάνδρα, Ψυχολόγος Δημογραφικά Στοιχεία Ηλικία:65 ετών Εκπαίδευση: 6 έτη Επάγγελμα: Μοντελίστ Τόπος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΠΑΙΞΙΑ ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ

ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΠΑΙΞΙΑ ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΠΑΙΞΙΑ ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ Ορισμός αλκοολισμού Αλκοολούχα ποτά ονομάζονται όλα τα ποτά που περιέχουν αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα) γεωργικής προέλευσης, σε οποιοδήποτε ποσοστό το

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ. (F14. Ψυχικές διαταραχές και διαταραχές της συμπεριφοράς λόγω χρήσης κοκαΐνης)

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ. (F14. Ψυχικές διαταραχές και διαταραχές της συμπεριφοράς λόγω χρήσης κοκαΐνης) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ (F14. Ψυχικές διαταραχές και διαταραχές της συμπεριφοράς λόγω χρήσης κοκαΐνης) Ιωάννης Λιάππας, Καθηγητής Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ Θωμάς Παπαρρηγόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό Φυλλάδιο για την. Κατάθλιψη. Απόδοση: Αγγελίνα Δροσίτη, κλινικός ψυχολόγος Επιμέλεια: Στάθης Παναγούλιας, ψυχίατρος-δ/ντής Ε.Σ.Υ.

Ενημερωτικό Φυλλάδιο για την. Κατάθλιψη. Απόδοση: Αγγελίνα Δροσίτη, κλινικός ψυχολόγος Επιμέλεια: Στάθης Παναγούλιας, ψυχίατρος-δ/ντής Ε.Σ.Υ. Ενημερωτικό Φυλλάδιο για την Κατάθλιψη Απόδοση: Αγγελίνα Δροσίτη, κλινικός ψυχολόγος Επιμέλεια: Στάθης Παναγούλιας, ψυχίατρος-δ/ντής Ε.Σ.Υ. ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ Εκδότης:

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΥΠΝΟΣ αναζωογόνηση του οργανισμού επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα επηρεάζει τη σωματική και διανοητική υγεία ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ τακτική,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ Ευάγγελος Γρινάκης Ψυχίατρος Αλκοολογικό Ιατρείο ΠαΓΝΗ Ιανουάριος 2018 Οι επιπτώσεις του αλκοόλ διακρίνονται σε Συνέπειες της τοξίκωσης, του μεθυσιού

Διαβάστε περισσότερα

Κατερίνα Τυλιγάδα Επίκουρη Καθηγήτρια Φαρµακολογίας ΚΤ 2008. Αντικαταθλιπτικά

Κατερίνα Τυλιγάδα Επίκουρη Καθηγήτρια Φαρµακολογίας ΚΤ 2008. Αντικαταθλιπτικά Κατερίνα Τυλιγάδα Επίκουρη Καθηγήτρια Φαρµακολογίας ΚΤ 2008 Αντικαταθλιπτικά ΚΤ 2008 Vincent van Gogh, 1890 ιαταραχές σε Συναίσθηµα Όρεξη Ύπνο Ενεργητικότητα lipido Μονοπολική Μείζων κατάθλιψη θλίψη -

Διαβάστε περισσότερα

"Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα"

Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα "Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα" Σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Ιατρικό Σύλλογο και το Σύνδεσμο Νοσηλευτών η κατ οίκον

Διαβάστε περισσότερα

02/06/15. Όταν αισθανθούμε ότι κάτι μας απειλεί ο οργανισμός μας ετοιμάζεται για το σύνδρομο Fight or Flight, δηλαδή παλεύω ή φεύγω.

02/06/15. Όταν αισθανθούμε ότι κάτι μας απειλεί ο οργανισμός μας ετοιμάζεται για το σύνδρομο Fight or Flight, δηλαδή παλεύω ή φεύγω. Αντιμετωπίζοντας το στρες για μια χαρούμενη και δημιουργική ζωή Το στρες μπορεί από εχθρός μας να γίνει σύμμαχος Ένα ποσοστό άγχους είναι αναγκαίο στη ζωή μας γιατί μας βοηθάει να ενεργοποιηθούμε και να

Διαβάστε περισσότερα

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις Πιθανότατα αισθάνεστε πολύ αναστατωµένοι αφού λάβατε µια διάγνωση καρκίνου. Συνήθως είναι δύσκολο να αποδεχθείτε τη διάγνωση αµέσως και αυτό είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας

Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας Ψυχική υγεία και εργασία στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας Συναδέλφισσες, συνάδελφοι, Σήμερα, Τρίτη 10 Οκτωβρίου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, αναδεικνύουμε τις πτυχές

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοσχολική βία (bullying)

Ενδοσχολική βία (bullying) Ενδοσχολική βία (bullying) Τι είναι σχολικός εκφοβισμός Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που αυτό που τον ξεχωρίζει από το πείραγμα και τον τσακωμό, είναι η ένταση του, η διάρκεια του,

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση κρίσεων: Ψυχοκοινωνικές. Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων georgiakiz@yahoo.

Διαχείριση κρίσεων: Ψυχοκοινωνικές. Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων georgiakiz@yahoo. Διαχείριση κρίσεων: Ψυχοκοινωνικές Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων georgiakiz@yahoo.gr Διαχείριση κρίσεων: Ψυχο-κοινωνικές «Ακόμα και οι χώρες που είναι εξοπλισμένες

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος Οδηγίες για εφαρμογή Επίλογος Θέματα για έρευνα Θέματα για συζήτηση... 32

Πρόλογος Οδηγίες για εφαρμογή Επίλογος Θέματα για έρευνα Θέματα για συζήτηση... 32 Περιεχόμενα Πρόλογος... 13 1. Άσκηση και ψυχική υγεία... 15 Εισαγωγή... 15 Η ψυχολογία της άσκησης... 16 Ψυχολογία της άσκησης και υγεία... 17 Άσκηση και ψυχική υγεία... 18 Το πρόβλημα της υποκινητικότητας...

Διαβάστε περισσότερα