ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΠΕ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΠΕ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ."

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΠΕ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ από την ΦΩΤΟΥΛΑ ΚΩΣΤΟΥΡΟΥ Α.Μ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: ΚΙΝΗΤΟ ΤΗΛ:

2 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Λέξεις κλειδιά - λήµµατα σελ Εισαγωγή σελ Iστορική προσέγγιση του φαινοµένου σελ Η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας σελ Καύση και θρησκευτική ελευθερία σελ Τροπολογία για την αποτέφρωση σελ ικαίωµα της προσωπικότητας και η θέση της νοµολογίας σελ Πολιτική κηδεία σελ Βασικά Συµπεράσµατα σελ Περίληψη σελ Summary σελ Βιβλιογραφία σελ. 23

3 3 ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ ΙΑ-ΛΗΜΜΑΤΑ καύση των νεκρών: η αποτέφρωση του σώµατος του νεκρού ενταφιασµός: η κατάθεση νεκρού σώµατος σε µνήµα αποτέφρωση: η καύση του σώµατος ωσότου γίνει τέφρα πολιτική κηδεία: κοσµικός τρόπος αποχαιρετισµού του νεκρού cremation of the dead: the process of reducing the human body to bone fragments using high heat and flame interment: the process of placing a dead body in the earth or a tomb incineration: disposing of a corpse by burning to ashes secular funeral: a worldly manner with which one departs the dead ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟ ΘΕΜΑ Στην ακόλουθη εργασία θα εξεταστεί το ζήτηµα της καύσης των νεκρών. Αρχικά, θα επιχειρηθεί µια σύντοµη ιστορική προσέγγιση του φαινοµένου. Στη συνέχεια, θα αναλυθούν οι απόψεις της Ανατολικής Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας σχετικά µε την αποτέφρωση. Έπειτα, θα εξεταστεί η σχέση που υφίσταται ανάµεσα στη θρησκευτική ελευθερία και στο ζήτηµα της καύσης των νεκρών. Επίσης, θα παρατεθεί το κείµενο της τροπολογίας που κατατέθηκε και υπερψηφίστηκε από τη Βουλή, σχετικά µε την καύση των νεκρών και θα σχολιαστεί. Ύστερα, θα ερευνηθεί η σύνδεση µεταξύ του δικαιώµατος της προσωπικότητας και

4 4 της καύσης των νεκρών και θα αναπτυχθεί η θέση της νοµολογίας επί του θέµατος. Ακόµη, θα θιγεί το ζήτηµα της πολιτικής κηδείας. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ Η καύση των νεκρών εµφανίστηκε στον αρχαιοελληνικό χώρο κατά την τρίτη περίοδο της µηκυναïκής εποχής ( πχ). Η εισαγωγή αυτού του νέου εθίµου προερχόταν από την Ανατολή, όπου είχε παρουσιαστεί εκεί από παλιά 1. Η καύση εξυπηρετούσε την ανάγκη κηδεύσεως στην πατρίδα τους των νεκρών που πέθαιναν στη µάχη σε ξένο έδαφος, µε την µεταφορά της τέφρας στη γενέτειρά τους. Έτσι, η καύση υποδήλωνε τη γενναιότητα, τη φιλοπατρία και τις πολεµικές ικανότητες, µε αποτέλεσµα να επιβάλλεται ως η κατάλληλη απόληξη για έναν ήρωα. Στην Ιλιάδα περιγράφεται το τελετουργικό της καύσης µε ακρίβεια. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το µέγεθος της πυράς που θα έκαιγε τον νεκρό εξαρτώνταν από την αξία του ήρωα. Όσο πιο σπουδαίος ήταν, τόσο πιο µεγάλη ήταν η φωτιά 2. Κατά τους πρωτογεωµετρικούς και γεωµετρικούς χρόνους εδραιώθηκε η καύση των νεκρών κυρίως για τους ενήλικες, παρά το γεγονός ότι τα παιδιά ενταφιάζονταν. Ωστόσο, από την αρχαïκή εποχή και έπειτα, µεταβλήθηκε η ισχύουσα κατάσταση και γενικεύθηκε ο ενταφιασµός, χωρίς όµως να εξαφανιστεί το έθιµο της καύσης 3. Σε κάποιες περιοχές όµως, όπως στην Κόρινθο, ο ενταφιασµός αποτελούσε τη συνηθέστερη πρακτική χωρίς να υπάρχει χρονική περίοδος όπου να υπερισχύει η καύση 4. Ιδιαίτερη βαρύτητα έδιναν οι Έλληνες, σύµφωνα µε τις ιστορικές πηγές, στον ενταφιασµό τους στον τόπο όπου γεννήθηκαν. Οι Ρωµαίοι, υπό την επιρροή των Ελλήνων, έκαιγαν τους νεκρούς τους και η αποτέφρωση αποτέλεσε ένδειξη ισχύος 5. Το 60 µχ η ρωµαïκή αυτοκρατορία διασπάστηκε σε δυο τµήµατα: το λατινοδυτικό, όπου εφαρµοζόταν η καύση και το 1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόµος 57, σελ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόµος 33, σελ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόµος 57, σελ Morris Ian, Death ritual and social structure in classical antiquity, σελ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόµος 33, σελ. 44

5 5 ελληνοανατολικό, όπου γινόταν ο ενταφιασµός 6. Κατά το 100 µχ, όµως πιθανολογείται ότι εξαιτίας της εξάπλωσης του χριστιανισµού, τερµατίστηκε η τακτική της καύσης των νεκρών. Το ζήτηµα της καύσης των νεκρών ανέκυψε στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ το 1874 ύστερα από τη δηµοσίευση του βιβλίου Cremation: The Τreatment of the Βody after Death, του γιατρού της βασίλισσας Βικτωρίας, Σερ Χένρυ Τόµπσον για την καύση των νεκρών. Ακόµη, µαζί µε κάποιους συνεργάτες του, ίδρυσε την Αγγλική Εταιρεία Αποτέφρωσης. Το 1876 χτίστηκε στις ΗΠΑ το πρώτο κρεµατόριο στην Ουάσινγκτον, ενώ το 1881 ιδρύθηκε η Εταιρεία Καύσης Νεκρών της Νέας Υόρκης και το 1913 η Αµερικανική Εταιρεία Καύσης των Νεκρών. Παρ όλα αυτά, δεν εξαπλώθηκε γρήγορα στις ΗΠΑ η τακτική της καύσης 7. Μεγαλύτερο ποσοστό αποτέφρωσης απαντάται στο Ηνωµένο Βασίλειο, τη ανία, το Ζιµπάµπουε και στη Σουηδία, σε αντίθεση µε τη Γαλλία, το Βέλγιο και το Λουξεµβούργο 8. Το θέµα της καύσης των νεκρών αρχίζει να παίρνει σιγά σιγά µεγαλύτερες διαστάσεις, λόγω της πληρότητας των νεκροταφείων και της δυσκολίας εύρεσης χώρου ταφής κυρίως στις µεγαλουπόλεις. Ορισµένες θρησκείες δέχονται την αποτέφρωση, ενώ άλλες την απαγορεύουν. Σύµφωνα µε τον ισλαµισµό, απαγορεύονται τα µαυσωλεία και επιβάλλεται η ταφή στην έρηµο, κάτω από ανεπίγραφη πλάκα. Πολλές Προτεσταντικές Οµολογίες είναι υπέρ της καύσης των νεκρών 9. Η Ρωµαιοκαθολική Εκκλησία το 785 µχ διακήρυξε ότι η αποτέφρωση ήταν ειδωλολατρική αλλά απαγόρευσε την τελετή της καύσης το 1886 µχ, καθώς τότε άρχισε σιγά σιγά να διαδίδεται. Αυτή η απαγόρευση παρέµεινε σε ισχύ µέχρι το 1963 µχ. Το 1966 µχ περίπου το 10% των Καθολικών στην Αγγλία αποτεφρώνονταν. Η απαγόρευση της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας ήταν µέρος της γενικότερης στάσης της ενάντια στις φιλελεύθερες ιδέες και τους νεωτερισµούς. Η αλλαγή της στάσης της στη δεκαετία του 1960 οφείλεται στη γενικότερη µετατόπιση στο δόγµα όπου τώρα πιά η εσωτερική πίστη υπερισχύει των εξωτερικών εκδηλώσεων. Έτσι, η 6 Morris Ian, Death ritual and social structure in classical antiquity, σελ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόµος 33, σελ Morris Ian, Death ritual and social structure in classical antiquity, σελ Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόµος 33, σελ. 45

6 6 Ρωµαιοκαθολική Εκκλησία δεν απαγορεύει την καύση 10. Η ορθόδοξη ιουδαïκή θρησκεία, όµως την απαγορεύει ρητά. Η Ανατολική Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία απαγορεύει την καύση, πράγµα για το οποίο θα γίνει λόγος εκτενέστερα κατωτέρω. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟ ΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Η Ανατολική Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία έχει τεθεί ενάντια στην καύση των νεκρών, χωρίς όµως να έχει θέσει ρητή απαγορευτική διάταξη 11. Η Εκκλησία προβλέπει τον ενταφιασµό των νεκρών, ο οποίος αποτελεί εκκλησιαστικό έθιµο, αλλά όχι µέρος του δόγµατός της. Υποστηρίζει ότι η ταφή δεν είναι ένα οποιοδήποτε έθιµο άνευ σηµασίας το οποίο µπορεί να µεταβάλλει η Εκκλησία, διότι αποτελεί µέρος της Ιερής Παράδοσης και προκύπτει από πολλούς Ιερούς Κανόνες. Εξάλλου, τα εκκλησιαστικά έθιµα έχουν υποχρεωτική ισχύ και εφαρµόζονται ως κανόνες 12. Αξίζει να επισηµανθεί, ότι ένας από τους βασικούς λόγους που η Εκκλησία τίθεται υπέρ του ενταφιασµού των νεκρών, είναι το γεγονός ότι ο Χριστός ενταφιάστηκε. Επειδή ο Χριστός αποτελεί το πρότυπο για όλους τους χριστιανούς και θα πρέπει να ακολουθούν το παράδειγµά Του, θεωρείται η ταφή των νεκρών ως απόλυτα ενδεδειγµένη. Με την επιλογή από τον Χριστό του ενταφιασµού εξαγιάστηκε η ταφή ως η µόνη αρµόζουσα µέθοδος αποσύνθεσης του νεκρού για τους χριστιανούς. Εποµένως, η ταφή αποτελεί µια Ιερή Παράδοση που την παρέδωσε ο Χριστός και συνέχισαν οι Απόστολοι, οι άγιοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας 13. Επίσης, κατά την ορθοδοξία το ανθρώπινο σώµα είναι ναός του Αγίου Πνεύµατος και γι αυτόν το λόγο τυχγάνει σεβασµού. Ο άνθρωπος έχει πλαστεί κατ εικόνα Θεού και ακόµη και το νεκρό σώµα διατηρεί αυτήν την ιδιότητα. Παράλληλα, παρατηρείται ότι στα µυστήρια και τις λατρευτικές τελετές, συµµετέχει ο άνθρωπος ως ολότητα, πράγµα που καταδεικνύει ότι η ψυχή και το σώµα είναι 10 Morris Ian, Death ritual and social structure in classical antiquity, σελ Τρωιάνος Σπύρος, Παραδόσεις Εκκλησιαστικού ικαίου,σελ Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Συνοδική Επιτροπή ογµατικών και Νοµοκανονικών ζητηµάτων Ταφή ή καύση των νεκρών, Πρακτικά Ηµερίδος Η καύση των Νεκρών, σελ.65,69 13 όπ. παρ. σελ. 69

7 7 αλληλένδετα. Αντιθέτως, οι θρησκείες οι οποίες υποστηρίζουν την κάυση των νεκρών, αντιµετωπίζουν το σώµα ως φυλακή της ψυχής, ως κάτι µιαρό το οποίο πρέπει να καταστραφεί 14. Στην ορθοδοξία όµως, η καύση του σώµατος θεωρείται ότι προσβάλλει τον Θεό, αφού ο άνθρωπος έχει δηµιουργηθεί κατ εικόνα Του. Επειδή στη ευτέρα Παρουσία θα αναστηθούν οι ψυχές και τα σώµατα των νεκρών, η ταφή συµβολίζει την Ανάσταση, ενώ η καύση τη διάλυση 15. Ένα άλλο βασικό επιχείρηµα υπέρ του ενταφιασµού των νεκρών, αποτελεί η ύπαρξη των λειψάνων των αγίων. Αν εφαρµοζόταν η καύση, τότε δεν θα υπήρχαν τα ιερά λείψανα των αγίων. Τα λείψανα φανερώνουν τη θέωση του ανθρώπου και καταδεικνύουν ότι η Θεία Χάρη διαποτίζει το σώµα και το οδηγεί στην αφθαρσία. Εποµένως, αποτελεί ένα θαύµα το οποίο αποκαλύπτει τη δύναµη της Θείας Χάριτος και προϊδεάζει για την αθανασία σώµατος και ψυχής που θα υπάρξει στη Βασιλεία του Θεού. Επιπλέον, σύµφωνα µε τον έβδοµο (7 ο ) κανόνα της έβδοµης (7 ης ) Οικουµενικής Συνόδου, όποιος καθιερώσει κάποιον ναό χωρίς άγια λείψανα, καθαιρείται. Εποµένως, αναδεικνύεται κατ αυτόν τον τρόπο η σηµασία που έχουν τα λείψανα, αφ ενός γιατί αποτελούν απόδειξη θεώσεως και αφ ετέρου, διότι κάθε ναός πρέπει να καθαγιαστεί µε λείψανα αγίων 16. Επιπρόσθετα, απέναντι σε όσους επικαλούνται έλλειψη χώρου στα κοιµητήρια, η Εκκλησία αντιτείνει λέγοντας ότι αυτή η θέση αποτελεί ένα πρόσχηµα και ότι µε τη φροντίδα και το σεβασµό προς τους κεκοιµηµένους, θα ανευρεθεί χώρος. Αν αντιµετωπιστεί αυτό το ζήτηµα µε ενδιαφέρον και σοβαρότητα θα δηµιουργηθούν κατάλληλοι χώροι για τον ενταφιασµό των νεκρών. Αντίστοιχα, αναφορικά µε τους λόγους αισθητικής που προβάλλουν οι υπέρµαχοι της καύσης, τονίζοντας ότι το θέαµα της εκταφής είναι αποκρουστικό και οδυνηρό για τους οικείους του νεκρού, η Εκκλησία διαφωνεί 17. Υποστηρίζει ότι µε την ίδια λογική θα µπορούσε να χαρακτηριστεί ως αποκρουστικό το θέαµα της γέννησης του ανθρώπου. Ταυτόχρονα, υπογραµµίζει το γεγονός ότι η διαδικασία της αποσύνθεσης είναι η φυσική απόληξη του ανθρώπου. Αντιθέτως, τη στιγµή της καύσης, το ανθρώπινο 14 Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Συνοδική Επιτροπή ογµατικών και Νοµοκανονικών ζητηµάτων Ταφή ή καύση των νεκρών, Πρακτικά Ηµερίδος Η καύση των Νεκρών, σελ. 33,37 15 όπ. παρ. σελ όπ. παρ. σελ όπ.παρ. σελ. 77

8 8 σώµα συσπάται, λόγω της συστολής των µυών σαν να είναι ζωντανό, πράγµα το οποίο κάνει την καύση να υστερεί από αισθητικής πλευράς έναντι της ταφής 18. Ένα από τα επιχειρήµατα των υποστηρικτών της αποτέφρωσης είναι οι λόγοι υγιεινής. Κατά τη γνώµη τους, µε τον ενταφιασµό των νεκρών προκαλείται ατµοσφαιρική ρύπανση, µόλυνση της γης και του υδροφόρου ορίζοντα. Ωστόσο, αυτό ισχύει κυρίως για κοιµητήρια που είναι εγκατεστηµένα σε ακατάλληλους χώρους. Πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν ότι παρά το ότι η καύση παρουσιαζόταν ως φιλική προς το περιβάλλον, έχουν δηµιουργηθεί ανησυχίες για τα απόβλητα τα οποία διοχετεύονται στην ατµόσφαιρα. Παρ ότι η νοµοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αυστηρή σχετικά µε αυτές τις εκποµπές, υπάρχουν ακόµη πηγές µόλυνσης. Σύµφωνα µε πηγές, τα κρεµατόρια ευθύνονται για το εννέα τοις εκατό (9 %) περίπου της εκποµπής υδραργύρου µέσω αέρα, η οποία προκαλείται από την καύση του οδοντικού αµαλγάµατος, για το δώδεκα τοις εκατό (12%) των ατµοσφαιρικών διοξινών, οι οποίες συνδέονται µε την πρόκληση καρκίνου και άλλων ασθενειών, και για τις εκποµπές χλωρίου και φορµαλδεϋδης. Μια άλλη πτυχή του θέµατος είναι και το ότι τα κρεµατόρια χρησιµοποιούν ως καύσιµη ύλη αέρια. Άρα, παρατηρείται ότι και η αποτέφρωση δεν είναι τελικά τόσο φιλική προς το περιβάλλον και ούτε ενδείκνυται για τη δηµόσια υγεία 19. Αξίζει να υπογραµµιστεί, ότι τα ταφικά έθιµα εκφράζουν την αγάπη των ζωντανών προς τους νεκρούς. Όπως µαρτυρεί και η ετυµολογική προέλευση του όρου, κηδεία σηµαίνει φροντίδα. Η ταφή, τα έθιµα που συνδέονται µε τον θάνατο και οι τελετές της Εκκλησίας συντείνουν στο να ξεπεράσουν οι οικείοι του νεκρού την οδύνη και το ψυχολογικό σοκ που υφίστανται. Αυτό προκύπτει, διότι η ταφή δίνει ελπίδα στους συγγενείς του τεθνεώτος, καθώς µπροστά στη θέα του σώµατος αισθάνονται ότι έστω ένα κοµµάτι του, δεν τους έχει εγκαταλείψει. Την ίδια καταπραϋντική λειτουργία επιτελούν τα µνηµόσυνα, τα τρισάγια και οι προσευχές, επειδή κάνουν τους συγγενείς να ελπίζουν ότι µέσω αυτών των τελετουργιών, θα ωφεληθεί η ψυχή του κεκοιµηµένου. Όπως προαναφέρθηκε, η ταφή συµβολίζει την ανάσταση, οπότε οι οικείοι συνειδητοποιούν ότι είναι προσωρινός ο αποχωρισµός µε 18 Roesermueller W. O., Καύση ή Ενταφιασµός, Το σύγχρονο πρόβληµα για τους νεκρούς µας, σελ

9 9 το αγαπηµένο τους πρόσωπο και ότι θα αναστηθεί η ψυχή και το σώµα του κατά τη ευτέρα Παρουσία 20. Βέβαια, η Εκκλησία διευκρινίζει ότι αποτελεί διαφορετική περίπτωση η πυρπόληση ή καύση ατόµων όταν δεν είναι οικειοθελής. Πολλοί µάρτυρες και άγιοι πυρπολήθηκαν από διώκτες του χριστιανισµού, καθώς και πολλά άτοµα έχουν καεί από διάφορες αιτίες, όπως κατά την εργασία τους. Σ αυτά τα περιστατικά η Εκκλησία διαφοροποιεί τη στάση της, λέγοντας ότι δεν υποκρύπτεται εκούσια καύση και έτσι ο Θεός δεν θα καταλογίσει σ αυτά τα άτοµα ασέβεια προς το σώµα και απιστία. Ωστόσο, κατά τη ευτέρα Παρουσία θα αναστηθούν όλα τα άτοµα ακόµη κι αν αποτεφρώθηκαν µε τη θέλησή τους. Αυτό το οποίο είναι αξιόµεµπτο είναι το σκεπτικό που λανθάνει 21. Μια άλλη πτυχή του ζητήµατος είναι ότι η ταφή συµβάλλει στη διατήρηση της επικοινωνίας των επιζώντων µε τους νεκρούς. Οι συγγενείς των τεθνεώτων επισκέπτονται τα κοιµητήρια, φροντίζουν τα µνήµατά τους και µ αυτόν τον τρόπο νιώθουν ότι διατηρούν µια ιδιαίτερη σχέση και επικοινωνία µαζί τους. Όπως είχε επισηµάνει ο λαογράφος και καθηγητής ηµ. Λουκάτος εν έχουν ίσως τα λείψανα των νεκρών την ανάγκη µας, εµείς όµως την έχουµε πολύ. Το κάψιµο θα ήταν ένας πλήρης αφανισµός µιας ζωντανής συνέχειας και µιας επικοινωνίας, που τη θέλουµε 22. Συγχρόνως, ο ενταφιασµός αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του πολιτισµού και της παράδοσης των Ελλήνων. Αν επικρατήσει η καύση τότε θα εξασθενήσει ο δεσµός των ζωντανών µε τους προγόνους τους και τα πάτρια εδάφη. Είναι γνωστό ότι µέσω ταφικών µνηµείων έχουν συλλεγεί πολλές πληροφορίες για πολιτισµούς του παρελθόντος, όπως και ότι πολλοί τάφοι και µαυσωλεία συγκαταλέγονται ανάµεσα σε σπουδαία έργα γλυπτικής και αρχιτεκτονικής. Εποµένως, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται και η πολιτιστική πλευρά του θέµατος Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Συνοδική Επιτροπή ογµατικών και Νοµοκανονικών ζητηµάτων Ταφή ή καύση των νεκρών, Πρακτικά Ηµερίδος Η καύση των Νεκρών, σελ όπ.παρ. σελ όπ. παρ.

10 10 Πρέπει να γίνει αναφορά και σε µια άλλη άποψη, κατά την οποία η καύση είναι µια βίαιη διαδικασία που αντιβαίνει στη φύση. Κατά τον Κarl Ludwich Schleich, καθηγητή της Ιατρικής και εφευρέτη της χειρουργικής µεθόδου της τοπικής αναισθησίας άνευ πόνων, µε την καύση καταστρέφεται ο ατοµικός πυρήνας των µορίων των κυττάρων του ανθρώπου. εν συµβαίνει το ίδιο, όµως µε τον ενταφιασµό, κατά τον οποίο δεν αλλοιώνεται ή καταστρέφεται η δοµή των κυττάρων. Παραπλήσια θέση έχει και ο ερευνητής G. von Bunge που προσθέτει ότι µε την καύση αφαιρείται το άζωτο από τα φυτά κι από το περιβάλλον. Κατ αυτόν τον τρόπο ο νεκρός δεν συµβάλλει στην ισορροπία της φύσης. Με τη µέθοδο του ενταφιασµού, εντούτοις, η ύλη του νεκρού αποσυντίθεται µε φυσικές διαδικασίες µέσω των βακτηριδίων 24. Καταλήγοντας, πρέπει να διευκρινιστεί ότι η Εκκλησία δεν επιτρέπει την καύση για τους πιστούς της, χωρίς να είναι αντίθετη, όµως µε την θέσπιση της καύσης για τους ετερόδοξους. Αυτήν την άποψη έχει εκφράσει και ο διευθυντής γραφείου Τύπου Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Χάρης Κονιδάρης Η Εκκλησία δεν έχει αντίρρηση και άλλωστε δεν έχει δικαίωµα να έχει αντίρρηση στην καύση των νεκρών για τους ετερόδοξους και τους ετερόθρησκους. Όµως, συνιστά στους ορθόδοξους ως µοναδικό τρόπο αποσύνθεσης του νεκρού ανθρώπινου σώµατος την ταφή, σύµφωνα µε την παράδοσή της 25. ΚΑΥΣΗ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Στο σηµείο αυτό, θα πρέπει να εξεταστεί η σχέση που υφίσταται µεταξύ της θρησκευτικής ελευθερίας και της καύσης των νεκρών και το ερώτηµα αν έχουµε υπαγωγή της καύσης στο δικαίωµα της θρησκευτικής ελευθερίας. Το άρθρο 13 του Συντάγµατος κατοχυρώνει τη θρησκευτική ελευθερία υπό τη µορφή της ελευθερίας θρησκευτικής συνείδησης και της ελευθερίας της λατρείας ή ακριβέστερα, σύµφωνα µε την άποψη του Π.. αγτόγλου, της ελευθερίας ασκήσεως της θρησκείας. Σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 110 παρ. 1 του Συντάγµατος, το άρθρο 13 που 24 Roesermueller W. O., Καύση ή Ενταφιασµός, Το σύγχρονο πρόβληµα για τους νεκρούς µας, σελ.15, άρθρο Βάζει θεµέλια στο Σχιστό το κέντρο καύσης των νεκρών του ιονύση Νίκα, 2 Μαρτίου 2006, Εφηµερίδα Έθνος

11 11 προστατεύει τη θρησκευτική ελευθερία, δεν µπορεί να υποβληθεί σε αναθεώρηση. Επίσης, σε περίπτωση κατάστασης πολιορκίας, σύµφωνα µε το άρθρο 48 παρ. 1 του Συντάγµατος, το δικαίωµα της θρησκευτικής ελευθερίας δεν υπόκειται σε αναστολή 26. Όπως επισηµαίνει ο Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος, το δικαίωµα της θρησκευτικής ελευθερίας σχετίζεται στενά µε την ισότητα. εν δύναται να νοηθεί θρησκευτική ελευθερία χωρίς κατοχύρωση της θρησκευτικής ισότητας. Γι αυτόν το λόγο, στο Σύνταγµα στο άρθρο 13 παρ. 1 εδ.β διασφαλίζεται η απόλαυση των ατοµικών και πολιτικών δικαιωµάτων ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός. Παράλληλα, στο άρθρο 5 παρ. 2 εδ.α του Συντάγµατος κατοχυρώνεται η απόλυτη προστασία της ζωής, της τιµής και της ελευθερίας για όλους όσους βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων. Εποµένως, η θρησκευτική ελευθερία και η θρησκευτική ισότητα αποτελούν µια αδιαίρετη ενότητα 27. Το Σύνταγµα ορίζει στο άρθρο 13 παρ. 1 εδ.α ότι η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η ελευθερία θρησκευτικής συνείδησης όπως και η θρησκευτική ελευθερία εν γένει διασφαλίζονται ως αµυντικά δικαιώµατα τα οποία στρέφονται κατά του κράτους, αλλά και κατά οποιουδήποτε ιδιώτη. Λόγω του απόλυτου χαρακτήρα τους, το Σύνταγµα επιβάλλει στο κράτος και σε οποιοδήποτε άτοµο το σεβασµό αυτών των δικαιωµάτων. Ταυτόχρονα, το δικαίωµα της θρησκευτικής ελευθερίας έχει και προστατευτικό χαρακτήρα, ο οποίος αναφέρεται στο κράτος που οφείλει να διασφαλίζει το σεβασµό και την προστασία των διάφορων θρησκειών και της θρησκευτικής ζωής 28. Φορείς του δικαιώµατος της θρησκευτικής ελευθερίας είναι όλα τα φυσικά πρόσωπα, άρα δεν στερούνται του δικαιώµατος αυτού οι αλλοδαποί και ανιθαγενείς 29. Τα νοµικά πρόσωπα δεν µπορεί να είναι φορείς της θρησκευτικής 26 αγτόγλου Π.., Συνταγµατικό ίκαιο, Ατοµικά ικαιώµατα, Τόµος Α, σελ , ηµητρόπουλος Ανδρέας Γ., Συνταγµατικά ικαιώµατα, Ειδικό Μέρος, Παραδόσεις Συνταγµατικού ικαίου, Τόµος ΙΙΙ ΗΜ.Β, σελ όπ.παρ. σελ αγτόγλου Π.., Συνταγµατικό ίκαιο, Ατοµικά ικαιώµατα, Τόµος Α, σελ

12 12 συνείδησης µε την εσωτερική της κατεύθυνση, µπορεί όµως να είναι φορείς της εκδήλωσης των θρησκευτικών πεποιθήσεων 30. Το Σύνταγµα εισάγει όµως και τρεις περιορισµούς σχετικά µε το δικαίωµα της θρησκευτικής ελευθερίας. Κατά πρώτον, σύµφωνα µε το αρθρο 13 παρ. 4 του Συντάγµατος Κανένας δεν µπορεί, εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, να απαλλαγεί από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς το Κράτος ή να αρνηθεί να συµµορφωθεί προς τους νόµους. Έτσι, παρατηρείται η υπεροχή των υποχρεώσεων έναντι του κράτους και της συµµόρφωσης προς τους νόµους. Κατά δεύτερον, το Σύνταγµα απαγορεύει κάποιες θρησκευτικές εκδηλώσεως. Στο άρθρο 13 παρ. 2 εδ.β του Συντάγµατος ορίζεται ότι Η άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δηµόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. Ακόµη, στο άρθρο 13 παρ. 2 εδ.γ εισάγεται η απαγόρευση του προσηλυτισµού. Κατά τρίτον, κατά το άρθρο 13 παρ. 3 του Συντάγµατος Οι λειτουργοί όλων των γνωστών θρησκειών υπόκεινται στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και στις ίδιες υποχρεώσεις απέναντι της, όπως και οι λειτουργοί της επικρατούσας θρησκείας 31. Επιπρόσθετα, πρέπει να τονιστεί ότι το κράτος, αφού έχει προβεί στην κατοχύρωση της θρησκευτικής ελευθερίας και ισότητας, οφείλει να εξασφαλίσει τη θρησκευτική ουδετερότητά του. Το κράτος δεν πρέπει να πρόσκειται σε ορισµένη θρησκεία, διότι µε αυτόν τον τρόπο θίγονται τα ατοµικά δικαιώµατα των πιστών των άλλων θρησκειών και κατακρηµνίζεται η ισότητα που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δηµοκρατίας 32. Κατά το άρθρο 3 παρ. 1 του Συντάγµατος, επικρατούσα θρησκεία είναι η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού. εν επιτρέπεται, όµως να θίγεται η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους, επειδή υπάρχει επικρατούσα θρησκεία. Κατά τον Π.. αγτόγλου, στο ελληνικό κράτος επικρατεί µερική θρησκευτική ουδετερότητα 33 και κατά τον ηµήτρη Χριστόπουλο το ελληνικό κράτος θρησκεύεται πολλαπλώς ηµητρόπουλος Ανδρέας Γ., Συνταγµατικά ικαιώµατα, Ειδικό Μέρος, Παραδόσεις Συνταγµατικού ικαίου, Τόµος ΙΙΙ ΗΜ.Β, σελ αγτόγλου Π.., Συνταγµατικό ίκαιο, Ατοµικά ικαιώµατα, Τόµος Α, σελ. 472, 480, Χριστόπουλος ηµήτρης, Νοµικά ζητήµατα θρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα,σελ αγτόγλου Π.., Συνταγµατικό ίκαιο, Ατοµικά ικαιώµατα, Τόµος Α, σελ Χριστόπουλος ηµήτρης, Νοµικά ζητήµατα θρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα,σελ. 206

13 13 Εκτός από το ελληνικό Σύνταγµα, η θρησκευτική ελευθερία κατοχυρώνεται στα άρθρα 9 και 14 της Ευρωπαϊκής Σύµβασης των ικαιωµάτων του Ανθρώπου (ΕΣ Α). Στα άρθρα αυτά διασφαλίζεται η ελευθερία συνειδήσεως και θρησκείας και τίθεται απαγόρευση στις διακρίσεις, όσον αφορά τη θρησκεία κατά την απόλαυση των δικαιωµάτων της ΕΣ Α. Επίσης, στο άρθρο 2 παρ. 1 εδ. β του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣ Α ορίζεται η υποχρέωση του κράτους για σεβασµό του δικαιώµατος των γονέων για την παροχή µόρφωσης και εκπαίδευσης σύµφωνα µε τις θρησκευτικές και φιλοσοφικές τους πεποιθήσεις. Η ΕΣ Α κυρώθηκε µε το Ν.. 53/1974. Επιπλέον, στα άρθρα 18, 24, 26, και 27 του ιεθνούς Συµφώνου για τα ατοµικά και πολιτικά δικαιώµατα, που κυρώθηκε µε τον νόµο 2462/1997, προστατεύεται η ελευθερία θρησκευτικής συνείδησης, η ισότητα απέναντι στον νόµο χωρίς διακρίσεις θρησκευτικές, η ύπαρξη θρησκευτικών µειονοτήτων και η ελεύθερη ανάπτυξη της πολιτιστικής και θρησκευτικής τους ζωής 35. Στα άρθρα 2, 18, 21, 26 και 29 της Οικουµενικής ιακήρυξης των ικαιωµάτων του Ανθρώπου (1948), προβλέπεται το δικαίωµα της θρησκευτικής ελευθερίας, όπως και στη ιακήρυξη του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών για την απάλειψη κάθε µορφής µισαλλοδοξίας και διακρίσεων εξαιτίας των θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων. Η θρησκευτική ισότητα εξαίρεται και στο άρθρο 2 παρ. 2 του ιεθνούς Συµφώνου για τα οικονοµικά, κοινωνικά και µορφωτικά ιδρύµατα (Ν. Υόρκη ) που κυρώθηκε µε τον Ν. 1532/85. Η θρησκευτική ελευθερία εξασφαλίζεται και στο άρθρο 1 παρ. 3 του Χάρτη των Ηνωµένων Εθνών της και στη ιακήρυξη των Ηνωµένων Εθνών της Το άρθρο 5 παρ. 4 του Ν. 1851/89 προστατεύει την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων των ηµεδαπών και αλλοδαπών κρατουµένων. Η προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας των θρησκευτικών µειονοτήτων διασφαλίστηκε µε τη συνθήκη των Σεβρών της 28.7/ που κυρώθηκε µε το Ν.. της 29.9/ Ύστερα από τη σύντοµη ανάπτυξη του δικαιώµατος της ελευθερίας θρησκευτικής συνείδησης, παρατηρείται η διασύνδεση του µε το ζήτηµα της καύσης των νεκρών. Το δικαίωµα στην αποτέφρωση αποτελεί περιεχόµενο του δικαιώµατος 35 Κώδικας Νοµικού Βήµατος, Τόµος 45, σελ Τρωιάνος Σπύρος Ν.-Πούλης Γεώργιος Α., Εκκλησιαστικό ίκαιο, 2 η έκδοση, σελ. 74, 81

14 14 θρησκευτικής ελευθερίας, καθώς η αποτέφρωση συµπεριλαµβάνεται στις θρησκευτικές πεποιθήσεις κάποιων ατόµων. Η µη καθιέρωση του δικαιώµατος αυτού αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, όσων ατόµων οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επιτρέπουν την καύση των νεκρών. Αυτό προκύπτει από το γεγονός, ότι κατ αυτόν τον τρόπο παραµερίζεται η θρησκευτική ισότητα και η θρησκευτική ελευθερία των θρησκευτικών µειονοτήτων που υποστηρίζουν την καύση. Την άποψη αυτή εκφράζει και ο Ιωάννης Μ. Κονιδάρης η καθιέρωση της καύσεως των νεκρών στη χώρα µας... είναι τελικώς ένα ζήτηµα θρησκευτικής ελευθερίας. Ακριβώς διότι, εάν θέλουµε να έχουµε πραγµατική θρησκευτική ελευθερία, δεν µπορεί παρά να παρέχεται σε όποιον το επιθυµεί ή / και του το επιτρέπουν οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις, η δυνατότητα να επιλέξει ως τρόπο εξαφανίσεως του σώµατος του την καύση 37. Αντίθετη άποψη υποστηρίζει ο Αναστάσιος Μαρίνος, αντιπρόεδρος του Συµβουλίου της Επικρατείας, ο οποίος θεωρεί ότι η καύση των νεκρών δεν αντίκειται στον ποινικό νόµο και ούτε απαγορεύεται από κάποια άλλη διάταξη. Γι αυτόν το λόγο, διατείνεται ότι δεν υφίσταται αναγκαιότητα νοµοθετικής καθιέρωσης της καύσης. Υπογραµµίζει ότι στα σηµερινά δηµοκρατικά κράτη, ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να προβαίνει σε οτιδήποτε του παραχωρεί ο νόµος το δικαίωµα, αλλά και να προβαίνει εξίσου σε οτιδήποτε δεν απαγορεύεται ρητά από αυτόν 38. Ωστόσο, και οι δύο προαναφερθέντες συγκλίνουν στο ότι η καύση των νεκρών δεν δύναται να καταστεί υποχρεωτική για όλους. Ο Ι. Κονιδάρης διατυπώνει, ότι η καύση θα πρέπει να κατοχυρωθεί ως εναλλακτικός τρόπος εξαφάνισης του νεκρού ανθρώπινου σώµατος µε αυτόν του ενταφιασµού 39. Ο Αναστάσιος Μαρίνος ισχυρίζεται ότι όποιος επιθυµεί µπορεί να συµπεριλάβει στη διαθήκη του την 37 άρθρο Καύση νεκρών και κράτος δικαίου, του Ι. Μ. Κονιδάρη, 18 εκεµβρίου 2005, Εφηµερίδα Το Βήµα 38 Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Συνοδική Επιτροπή ογµατικών και Νοµοκανονικών ζητηµάτων Ταφή ή καύση των νεκρών, Πρακτικά Ηµερίδος Η καύση των Νεκρών, σελ άρθρο Καύση νεκρών και κράτος δικαίου, του Ι.Μ.Κονιδάρη, 18 εκεµβρίου 2005, Εφηµερίδα Το Βήµα

15 15 προτίµηση του στην καύση και ότι η επιθυµία του αυτή θα πρέπει να γίνει αποδεκτή από την Πολιτεία 40. Ηδη από το 1997 έχει συσταθεί Επιτροπή για τη θεσµοθέτηση του ικαιώµατος της Αποτέφρωσης, η οποία έχει ως σκοπό την προώθηση στο Κοινοβούλιο ενός νόµου που να επιτρέπει τη δηµιουργία ενός κέντρου αποτέφρωσης στην Ελλάδα 41. Γενικός γραµµατέας αυτής της Επιτροπής είναι ο Αντώνης Αλακιώτης, ο οποίος θεωρεί την καύση ως αίτηµα των καιρών. Επίσης, υπάρχει και ο Σύλλογος Φίλων Αποτέφρωσης, ο οποίος αριθµεί µέλη µε πρόεδρο την Χαρά Χαλκιά 42. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗ Μέχρι πρότινος δεν υπήρχε νοµοθετική πρόβλεψη για την αποτέφρωση. Στον νόµο 445/1968 Περί Νεκροταφείων και ενταφιασµού των νεκρών και στον νόµο 582/1968 Περί δηµοτικών και κοινοτικών κοιµητηρίων γινόταν αποκλειστική αναφορά στη µέθοδο του ενταφιασµού των νεκρών. Συγκεκριµένα στο άρθρο 2 παρ. 1 του ν. 445/1968 ορίζεται ότι ο ενταφιασµός των νεκρών διενεργείται µόνο στα νεκροταφεία και ότι απαγορεύεται απόλυτα η ταφή εκτός των νεκροταφείων. Εποµένως, δεν παρεχόταν η δυνατότητα της αποτέφρωσης καθώς δεν υπήρχε νοµοθετικό έρεισµα το οποίο να δίνει την ευκαιρία στην ιδιωτική βούληση να ενεργήσει κατά τρόπο διαφορετικό. Την 1 Μαρτίου 2006 υπερψηφίστηκε στη Βουλή η τροπολογία που είχε κατατεθεί από δέκα βουλευτές της Ν, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ και επιτρέπει την καύση των νεκρών. Παρ όλα αυτά, η αποτέφρωση δεν επιτρέπεται για όλους, αλλά για όσους οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επέτρεπαν την µετά θάνατον αποτέφρωση 43. Το κείµενο της τροπολογίας που δηµοσιεύτηκε στις 15 Μαρτίου Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Συνοδική Επιτροπή ογµατικών και Νοµοκανονικών ζητηµάτων Ταφή ή καύση των νεκρών, Πρακτικά Ηµερίδος Η καύση των Νεκρών, σελ άρθρο Στον άλλο κόσµο...πώς θα πας;, της Ελευθερίας Κόλλια, 5 Μαρτίου 2006, Εφηµερίδα Το Βήµα 43 όπ. παρ.

16 16 στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως στο πρώτο τεύχος, στον αριθµό φύλλου 57, διατυπώνεται στο άρθρο 35 ως εξής 44 : 1. Επιτρέπεται η αποτέφρωση νεκρών, ηµεδαπών ή αλλοδαπών, των οποίων οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επέτρεπαν τη µετά θάνατον αποτέφρωση. 2. Προϋπόθεση για την αποτέφρωση είναι η προηγούµενη ρητή, χωρίς όρο ή αίρεση, δήλωση του θανόντος για τη σχετική επιθυµία του ή η αντίστοιχη δήλωση των συγγενών του, εξ αίµατος ή εξ αγχιστείας, έως και τον τέταρτο βαθµό, κατά σειρά τάξεως. Σε περίπτωση διαφωνίας µεταξύ συγγενών που βρίσκονται στην ίδια τάξη, η σχετική απόφαση λαµβάνεται από τον Εισαγγελέα, στην περιφέρεια του οποίου φυλάσσεται ο νεκρός. Προκειµένου για ανήλικα τέκνα, η δήλωση γίνεται και από τους δυο γονείς ή από εκείνον που ασκεί τη γονική µέριµνα κατά τα άρθρα 1510 επ. του Αστικού Κώδικα. 3. Η άδεια αποτέφρωσης χορηγείται από το ήµο ή την Κοινότητα, όπου λειτουργεί το Κέντρο, στο οποίο γίνεται η αποτέφρωση. 4. Με προεδρικό διάταγµα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ηµοσίων Έργων και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθορίζονται οι χώροι δηµιουργίας Κέντρων Αποτέφρωσης Νεκρών, οι όροι και ο έλεγχος λειτουργίας τους, καθώς και οι ειδικότερες προϋποθέσεις αποτέφρωσης. Για τον καθορισµό των χώρων αποτέφρωσης νεκρών απαιτείται γνώµη του οικείου ήµου ή Κοινότητας. Με κοινή απόφαση των ανωτέρω Υπουργών ρυθµίζονται ειδικότερα σχετικά ζητήµατα, καθώς και ζητήµατα µε χαρακτήρα τεχνικό ή λεπτοµερειακό. Στο κείµενο της ρύθµισης αυτής παρατηρείται, όµως µια αντίφαση όπως διαπιστώνει ορθά ο Ι. Κονιδάρης. Στην πρώτη παράγραφο του άρθρου ορίζεται ότι η αποτέφρωση επιτρέπεται για τους ηµεδαπούς ή αλλοδαπούς των οποίων οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επέτρεπαν τη µετά θάνατον αποτέφρωση. Στη δεύτερη παράγραφο ορίζεται ότι προϋπόθεση για την καύση αποτελεί η δήλωση του θανόντος 44

17 17 ή των συγγενών του στην οποία εκφράζεται η επιθυµία του αυτή. Έτσι, ανακύπτει µια ασυνέπεια στη ρύθµιση, στην περίπτωση που κάποιος εκφράσει την επιθυµία του να αποτεφρωθεί, η θρησκεία όµως της οποίας είναι µέλος, να µην του το επιτρέπει. Παράλληλα, προκύπτουν προβλήµατα για τους υπεύθυνους των κέντρων αποτέφρωσης καθώς δεν θα βρίσκονται σε θέση να γνωρίζουν αν ο αποθανών ανήκε σε θρήσκευµα που επιτρέπει την αποτέφρωση 45. Για τους ανωτέρω λόγους, όπως επισηµαίνει ο Ι. Κονιδάρης, θα πρέπει η ρύθµιση που αφορά την αποτέφρωση να αποσυνδεθεί από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του θανόντος και να επιτραπεί η καύση για όλους ανεξαιρέτως. Η Πολιτεία οφείλει να παράσχει αυτό το δικαίωµα σε όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως θρησκευτικού φρονήµατος. Βέβαια, η κάθε θρησκεία µπορεί να επιβάλλει τα δικά της µέτρα σε όσους από τους πιστούς της επιλέγουν τη µέθοδο της καύσης. Αυτή η στάση όµως δεν θα πρέπει να επηρεάζει το κράτος, που πρέπει να δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες του που το επιθυµούν να έχουν το δικαίωµα να αποτεφρωθούν 46. ΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ Στο άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγµατος κατοχυρώνεται η ελευθερία ανάπτυξης της προσωπικότητας. Σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου αυτού Καθένας έχει δικαίωµα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συµµετέχει στην κοινωνική, οικονοµική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώµατα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγµα ή τα χρηστά ήθη. Με τον όρο προσωπικότητα εκφράζεται η ιδιότητα του ανθρώπου ως προσώπου, ως έλλογου δηλαδή και εξατοµικευµένου όντος 47. Το άρθρο αυτό παρέχει στο άτοµο το δικαίωµα αυτοπροσδιορισµού ή αυτοδιάθεσης µε το οποίο µπορεί να προσδιορίζει µόνο του την προσωπικότητά του και να προβαίνει στις δικές του επιλογές. Ωστόσο, δίνεται το δικαίωµα στο άτοµο να 45 άρθρο Στον άλλο κόσµο...πώς θα πας;, της Ελευθερίας Κόλλια, 5 Μαρτίου 2006, Εφηµερίδα Το Βήµα 46 όπ.παρ. 47 αγτόγλου Π.., Συνταγµατικό ίκαιο, Ατοµικά ικαιώµατα, Τόµος Β, σελ. 1333

18 18 προσδιορίζει ελεύθερα τις ενέργειες που αφορούν τον εαυτό του και όχι η δυνατότητα να επεµβαίνει και να καθορίζει τη σφαίρα των άλλων ατόµων. Το δικαίωµα ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας έχει καθολικό χαρακτήρα, καθώς αφορά οποιαδήποτε πτυχή της ανθρώπινης ζωής 48. Φορείς του δικαιώµατος αυτού είναι όλα τα φυσικά πρόσωπα συµπεριλαµβανοµένων των αλλοδαπών και ανιθαγενών. Επίσης, υποκείµενο του δικαιώµατος µπορεί να είναι και τα νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου 49. Σύµφωνα µε το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγµατος, το δικαίωµα της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας περιορίζεται τριπλά, καθώς ο φορέας του δεν πρέπει να προσβάλλει τα δικαιώµατα των άλλων και να παραβιάζει το Σύνταγµα ή τα χρηστά ήθη. Στο σηµείο αυτό, η έρευνα θα επικεντρωθεί στην έννοια των χρηστών ηθών, διότι υπάρχει διαφωνία στην νοµολογία και στη θεωρία, για το αν η καύση των νεκρών αντίκειται στα χρηστά ήθη. Χρηστά ήθη είναι οι κρατούσες αντιλήψεις του µέσου χρηστού και δίκαιου ανθρώπου ως προς το ποια συµπεριφορά είναι η πρέπουσα (η ανταποκρινόµενη στις επιταγές της κοινωνικής ηθικής ). Τα χρηστά ήθη αποτελούν µια ευµετάβολη έννοια καθώς το περιεχόµενό τους, δηλαδή η κοινωνική ηθική, υπόκειται σε µεταβολές 50. Η νοµολογία έκρινε δυο υποθέσεις για την ίδρυση σωµατείων που ανάµεσα στους σκοπούς τους, ήταν η κατοχύρωση της αποτέφρωσης. Η πρώτη υπόθεση σχετιζόταν µε την ίδρυση του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Αθηνών ο εσµός, ένας από τους σκοπούς του οποίου ήταν η καθιέρωση της αποτέφρωσης. Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι ο σκοπός του σωµατείου αντιτίθεται εντόνως προς τη δηµοσίαν τάξιν, διότι απηχεί αντιλήψεις, αι οποίαι δύνανται να προκαλέσουν αναταραχήν εις τον κρατούντα εν τη χώρα βιοτικόν ρυθµόν. Εποµένως, µε την απόφαση του ΠΠρΑθ 4314/1984, ο σκοπός του σωµατείου και το καταστατικό του θεωρήθηκαν παράνοµα και απορρίφθηκε η αίτηση για ίδρυση του σωµατείου ηµητρόπουλος Ανδρέας Γ., Συνταγµατικά ικαιώµατα, Ειδικό Μέρος, Παραδόσεις Συνταγµατικού ικαίου, Τόµος ΙΙΙ ΗΜ.Β, σελ αγτόγλου Π.., Συνταγµατικό ίκαιο, Ατοµικά ικαιώµατα, Τόµος B, σελ Σπυριδάκη Ι. Σ., Εισηγήσεις Αστικού ικαίου, Γ Έκδοση,σελ Κώδικας Νοµικού Βήµατος, τόµος 37, σελ. 262

19 19 Η δεύτερη υπόθεση είχε ως αντικείµενο την ίδρυση του Συνδέσµου φίλων αποτέφρωσης και κρίθηκε µε την απόφαση του ΠΠρΑθ 1819/1986. Το δικαστήριο ανέπτυξε στην απόφαση του τον ορισµό της δηµόσιας τάξης, τονίζοντας ότι εκφράζει το σύνολο πρωταρχικής και θεµελιώδους σηµασίας αρχών και αντιλήψεων ηθικού, πολιτικού, κοινωνικού ή οικονοµικού χαρακτήρα, οι οποίες διέπουν την ζωήν στην Ελλάδα σε ωρισµένο χρόνο. Έπειτα, διατύπωσε σε σχετική του αναφορά στο άρθρο 3 του Συντάγµατος, ότι σύµφωνα µε τις αντιλήψεις της ορθοδοξίας, που είναι η επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα, η καύση των νεκρών δεν επιτρέπεται, σε αντίθεση µε τον ενταφιασµό. Έτσι, το δικαστήριο απέρριψε την αίτηση για αναγνώριση του σωµατείου, επειδή ο σκοπός του, που αφορούσε την καθιέρωση της αποτέφρωσης για όσους το επιθυµούσαν, θεωρήθηκε παράνοµος, διότι αντίκειται στις αντιλήψεις περί ηθικής και στους κανόνες ηµοσίας Τάξης. Ωστόσο, δεν είναι ορθή αυτή η προσέγγιση, όπως κρίνει ο Αναστάσιος Μαρίνος, γιατί µε αυτόν τον τρόπο είναι σαν να ταυτίζονται οι αντιλήψεις περί ηθικής και η δηµόσια τάξη µε τις αντιλήψεις ης Εκκλησίας. Εποµένως, δίνεται η εντύπωση πως ό,τι είναι αντίθετο προς τις αρχές της Εκκλησίας αντιτίθεται στη δηµόσια τάξη και στην ηθική 52. Έπειτα, όµως διαφοροποιήθηκε η στάση της νοµολογίας απέναντι σε παραπλήσια υπόθεση η οποία αφορούσε στην αναγνώριση σωµατείου που είχε ως σκοπό την καθιέρωση της καύσης των νεκρών και τη δηµιουργία του θεσµικού πλαισίου και των κατάλληλων χώρων και µέσων για την αποτέφρωση. Σ αυτήν την υπόθεση το δικαστήριο έκρινε µε απόφαση του ( Εφ. Αθ. 1702/ 1988) ότι ο σκοπός του σωµατείου είναι σύννοµος, χωρίς να αντιτίθεται ειδικότερα στη δηµόσια τάξη ή στα χρηστά ήθη. Έτσι, έγινε δεκτή η αίτηση για αναγνώριση του Πανελλήνιου Συλλόγου υποστηρικτών αποτέφρωσης του νεκρού. Στη συγκεκριµένη υπόθεση οριζόταν ότι σκοπός του σωµατείου όπως διατυπωνόταν στο καταστατικό του ήταν η προώθηση του σεβασµού της συνταγµατικά κατοχυρωµένης αρχής της ελευθερίας της προσωπικότητας ζώντος και αποθανόντος (;) προκειµένου να γίνεται αντικειµενικά σεβαστή η εκφρασµένη στη ζωή επιθυµία οιουδήποτε πολίτη να καίγεται η σορός του µετά το θάνατό του αντί της υποχρεωτικής σήµερα ταφής, χωρίς να αποκλείεται η τέλεση της καθιερωµένης 52 Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Συνοδική Επιτροπή ογµατικών και Νοµοκανονικών ζητηµάτων Ταφή ή καύση των νεκρών, Πρακτικά Ηµερίδος Η καύση των Νεκρών, σελ. 45

20 20 νεκρώσιµης ακολουθίας, ανεξάρτητα από τη σηµερινή θέση της Εκκλησίας που είναι απόλυτα σεβαστή και χωρίς αυτό να προσβάλλει τη δηµόσια και την ηθική τάξη 53. Έτσι, παρατηρείται ότι τελικά το δικαίωµα στην αποτέφρωση αποτελεί έκφανση του δικαιώµατος της προσωπικότητας και ότι δεν αντίκειται στη δηµόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη, όπως έκρινε και το δικαστήριο µε την απόφαση του. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΗ ΕΙΑ Πολλοί συγγραφείς θίγουν το θέµα της πολιτικής ή κοσµικής κηδείας, η οποία προβλέπεται στη νοµοθεσία κάποιων κρατών. Θεωρούν ότι η πολιτική κηδεία πρέπει να προβλεφθεί ως δυνητικός τρόπος αποχαιρετισµού των νεκρών. Κάποια άτοµα, είτε επειδή δεν πρεσβεύουν κάποιο θρησκευτικό δόγµα, είτε διότι η Εκκλησία δεν τους επιτρέπει την τέλεση θρησκευτικής κηδείας ή απλά για λόγους συνείδησης, επιθυµούν την τέλεση της πολιτικής κηδείας 54. Κατά την πολιτική κηδεία οι οικείοι του νεκρού τον αποχαιρετούν, σύµφωνα µε την έκφραση της επιθυµίας του αποθανόντος ή των συγγενών του, µε µουσική ή µε απαγγελία ποιηµάτων ή εκφώνηση λόγων ή µε παρεµφερείς τρόπους. Αυτή η τελετή µπορεί να διεξαχθεί στον χώρο του κοιµητηρίου ή σε κάποιον άλλο δηµόσιο ή ιδιωτικό χώρο 55. Σύµφωνα µε τη θέση του ηµήτρη Χριστόπουλου, πρέπει να προβλεφθεί σε κάποια νοµοθετική ρύθµιση το συγκεκριµένο ζήτηµα, καθώς θεωρεί ότι πρόκειται για ανθρώπινο δικαίωµα 56. Ο Ι. Μ. Κονιδάρης υποστηρίζει ότι δεν απαιτείται να εισαχθεί από την Πολιτεία κάποια ειδική νοµοθετική ρύθµιση. Υπογραµµίζει ότι στο παρελθόν είχαν διεξαχθεί παραπλήσιοι τρόποι αποχαιρετισµού των νεκρών στις οποίες δεν είχε λάβει χώρα ιερολογία, συγκεκριµένα στις περιπτώσεις του Λ. Αυδή και του Χ. Φλωράκη. Πράγµατι, η κοσµική κηδεία αποτελεί έκφανση του δικαιώµατος της προσωπικότητας και του δικαιώµατος θρησκευτικής ελευθερίας. Εξάλλου, αποτελεί 53 Κώδικας Νοµικού Βήµατος, τόµος 37, σελ άρθρο Καύση νεκρών και κράτος δικαίου, του Ι.Μ.Κονιδάρη, 18 εκεµβρίου 2005, Εφηµερίδα Το Βήµα 55 όπ.παρ. 56 Χριστόπουλος ηµήτρης, Νοµικά ζητήµατα θρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα, σελ

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων I (Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 1080/1995)

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων I (Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 1080/1995) Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ 1 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΑΠΑΡΑΒΙΑΣΤΟΥ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ» Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 1 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΑΠΑΡΑΒΙΑΣΤΟΥ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ» Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: «ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Η γενική αρχή του σεβασµού και της προστασίας της ανθρώπινης αξίας

Η γενική αρχή του σεβασµού και της προστασίας της ανθρώπινης αξίας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Θρησκευτική ελευθερία: Ορισμός, Έννοια αναφορά στο Ελληνικό Σύνταγμα Η ανεξιθρησκία στην Ελλάδα Αναλογία θρησκειών Σχέσεις Εκκλησίας και πολιτείας Παγκόσμιο συμβούλιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ,ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ,ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ,ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ «Θεσµική εφαρµογή της θρησκευτικής ελευθερίας στα πλαίσια της θρησκευτικής

Διαβάστε περισσότερα

Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό. ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα

Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό. ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα Θέμα: Θρησκευτική Ελευθερία Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα αναφορικά με το περιεχόμενο του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Νεοφύτου Βάµβα 6 (3ος όροφος), 10674 Αθήνα, τηλ: 210 7233221-2; 210 7233216; φαξ: 210 7233217; e-mail: info@nchr.gr, website: www.nchr.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ. Επιµέλεια εργασίας: Πολίτης Σπύρος Εmail: ιδάσκων: ηµητρόπουλος Ανδρέας ΙΑΓΡΑΜΜΑ. 2.Σχολιασµός απόφασης

ΕΡΓΑΣΙΑ. Επιµέλεια εργασίας: Πολίτης Σπύρος Εmail: ιδάσκων: ηµητρόπουλος Ανδρέας ΙΑΓΡΑΜΜΑ. 2.Σχολιασµός απόφασης ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Η περιορισµένη εφαρµογή του δικαιώµατος της θρησκευτικής ελευθερίας στα πλαίσια της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης. (υπόθεση αλλόθρησκου δασκάλου). Επιµέλεια εργασίας: Πολίτης Σπύρος Εmail: s_polites@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ 6 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙ ΤΗΣ Ι ΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΑ 6 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙ ΤΗΣ Ι ΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: «ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ. Θέµα: Η αρχή της ανθρώπινης αξίας ΒΑΣΙΛΙΚΗ. ΓΡΙΒΑ. ιδάσκων Καθηγητής: Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ. Θέµα: Η αρχή της ανθρώπινης αξίας ΒΑΣΙΛΙΚΗ. ΓΡΙΒΑ. ιδάσκων Καθηγητής: Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ Θέµα:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΘΕΜΑ: ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ:ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ,2003-2004

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ, 2003-2004

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος

Θέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΘΕΜΑ: ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/1279-1/ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ 4 /2015

Αθήνα, Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/1279-1/ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ 4 /2015 ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αθήνα, 06-08-2015 Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/1279-1/06-08-2015 ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ 4 /2015 Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνήλθε, µετά από πρόσκληση του Προέδρου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ 5η : ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ- ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΕΛΙΩ ΟΥΣ ΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ Α. Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΙΣΟΤΗΤΑ ΓΕΝΙΚΑ

ΕΡΓΑΣΙΑ 5η : ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ- ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΕΛΙΩ ΟΥΣ ΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ Α. Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΙΣΟΤΗΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ 1 ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ 5η : ΘΕΣΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ- ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΕΛΙΩ ΟΥΣ ΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Α. Η ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 3 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 3 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 3 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΣΥΝΟΨΗ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗ ΝΕΚΡΩΝ. Αναφορά υπ αρ. πρωτ. 13189/13.12.1999, πόρισµα της 24.4.

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΣΥΝΟΨΗ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗ ΝΕΚΡΩΝ. Αναφορά υπ αρ. πρωτ. 13189/13.12.1999, πόρισµα της 24.4. Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΣΥΝΟΨΗ ΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗ ΝΕΚΡΩΝ Αναφορά υπ αρ. πρωτ. 13189/13.12.1999, πόρισµα της 24.4.2000 Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Χειριστής: Γιώργος Καµίνης

Διαβάστε περισσότερα

Έξοδα κηδείας αποτέφρωση διάθεση του σώµατος µετά θάνατον ελεύθερη ανάπτυξη προσωπικότητας άρθρο 5 παρ. 1 Σ άρθρο 32 Α.Ν.

Έξοδα κηδείας αποτέφρωση διάθεση του σώµατος µετά θάνατον ελεύθερη ανάπτυξη προσωπικότητας άρθρο 5 παρ. 1 Σ άρθρο 32 Α.Ν. ΠΟΡΙΣΜΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ: ****/2003 Καταβολή από το ΙΚΑ εξόδων κηδείας που ολοκληρώνεται µε αποτέφρωση Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Μαρία Μητροσύλη Ειδική Επιστήµονας: Κωνσταντίνα Πρεβεζάνου Λέξεις-

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ 5 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η εφαρµογή του δικαιώµατος της επικοινωνίας στον οικογενειακό χώρο» Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 5 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η εφαρµογή του δικαιώµατος της επικοινωνίας στον οικογενειακό χώρο» Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: «ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 7 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 7 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 7 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πηνελόπη Παναγιωτοπούλου. Καθηγητής: Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος

Πηνελόπη Παναγιωτοπούλου. Καθηγητής: Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ Πηνελόπη Παναγιωτοπούλου Καθηγητής: Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος Β Εξάµηνο 2006 ΠΙΝΑΚΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γράφουμε στον πίνακα τη λέξη κλειδί «φονταμενταλισμός», διαβάζουμε τις εργασίες και καταλήγουμε στον ορισμό της. (Με τον όρο φονταμενταλισμός

Γράφουμε στον πίνακα τη λέξη κλειδί «φονταμενταλισμός», διαβάζουμε τις εργασίες και καταλήγουμε στον ορισμό της. (Με τον όρο φονταμενταλισμός ΦΑΣΗ Β: 2 ο δίωρο Γράφουμε στον πίνακα τη λέξη κλειδί «φονταμενταλισμός», διαβάζουμε τις εργασίες και καταλήγουμε στον ορισμό της. (Με τον όρο φονταμενταλισμός (θεμελιωτισμός) εκφράζονται οι τάσεις εμμονής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ. ΕΡΓΑΣΙΑ 4 η :

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ. ΕΡΓΑΣΙΑ 4 η : ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 4 η : ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 4 4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΗΜΟΣΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 6 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 6 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 6 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Παιδαγωγικό Σχόλιο σε Νομικά Πορίσματα και Αποφάσεις

ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Παιδαγωγικό Σχόλιο σε Νομικά Πορίσματα και Αποφάσεις ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Παιδαγωγικό Σχόλιο σε Νομικά Πορίσματα και Αποφάσεις ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ Συμβούλου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Στη σκιά του ζητήματος των ταυτοτήτων, το πρόβλημα της αναγραφής

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL A7-0203/2. Τροπολογία. Marie-Christine Vergiat, Willy Meyer, Younous Omarjee εξ ονόµατος της Οµάδας GUE/NGL

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL A7-0203/2. Τροπολογία. Marie-Christine Vergiat, Willy Meyer, Younous Omarjee εξ ονόµατος της Οµάδας GUE/NGL 10.6.2013 A7-0203/2 2 Marie-Christine Vergiat, Willy Meyer, Younous Omarjee Παράγραφος 1 στοιχείο η α (νέο) ηα) θεωρεί ότι ο κοσµικός χαρακτήρας, ο οποίος ορίζεται ως ο αυστηρός διαχωρισµός µεταξύ των

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 3 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 3 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 3 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 12 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 12 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 12 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

1ο Κεφάλαιο Το δικαίωµα του συνεταιρίζεσθαι στα πλαίσια του άρθρου 12 του Συντάγµατος

1ο Κεφάλαιο Το δικαίωµα του συνεταιρίζεσθαι στα πλαίσια του άρθρου 12 του Συντάγµατος Πρόλογος Η κατοχύρωση και η προστασία του δικαιώµατος της συνένωσης ή του συνεταιρίζεσθαι στο άρθρο 12 του ελληνικού Συντάγµατος δίνει σάρκα και οστά στο εύστοχο αρχαίο απόφθεγµα «η ισχύς εν τη ενώσει».

Διαβάστε περισσότερα

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων ΙΙ (ΣτΕ 438/2001)

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων ΙΙ (ΣτΕ 438/2001) Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ. ΕΡΓΑΣΙΑ 5 η :

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ. ΕΡΓΑΣΙΑ 5 η : ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 5 η : ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΒΟΥΛΗΣΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: «ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου.

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου. Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα «Συνταγµατικό ίκαιο», 2003

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου.

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου. Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα «Συνταγµατικό ίκαιο», 2003

Διαβάστε περισσότερα

1. Αναθεώρηση του Συντάγματος

1. Αναθεώρηση του Συντάγματος 1. Αναθεώρηση του Συντάγματος 1.1 Προοίμιο Αντικατάσταση της φράσης: Εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδας από μία άλλη, αρμόζουσα σε ένα σύγχρονο κοσμικό κράτος. Προτείνουμε την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 11 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ «ΣΥΜΦΩΝΟ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ» Α' - ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ «ΣΥΜΦΩΝΟ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ» Α' - ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ «ΣΥΜΦΩΝΟ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ» Α' - ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1. Η σύναψη γάμου ή συμφώνου συμβίωσης στη χώρα μας νοείται και επιτρέπεται μόνο μεταξύ ετερόφυλων ζευγαριών. Ως αποτέλεσμα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 8 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 8 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 8 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ενότητα 8η: Ρωσική, λιθουανική και βουλγαρική εθνική νομοθεσία Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

# εργασία αρ.3# ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣτΕ ΟΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ Σ Χ Ε Ι Α Γ Ρ Α Μ Μ Α 5]ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

# εργασία αρ.3# ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣτΕ ΟΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ Σ Χ Ε Ι Α Γ Ρ Α Μ Μ Α 5]ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 1 # εργασία αρ.3# ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣτΕ ΟΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ 1]ΙΣΤΟΡΙΚΟ Σ Χ Ε Ι Α Γ Ρ Α Μ Μ Α 2]ΝΟΜΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ 3]ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ 4]ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΙΚΑΙΟΥ 5]ΑΝΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΧΩΡΟ

ΕΡΓΑΣΙΑ: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑ: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΧΩΡΟ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Τα συνταγµατικά δικαιώµατα εφαρµόζονται ως προς την αµυντική τους διάσταση σε κάθε έννοµη σχέση που

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 6 η : ΤΟ ΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ Ι ΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΝΝΟΜΗ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών.

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Ορισμός του παιδιού Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Άρθρο 1 Απαγόρευση διακρίσεων Κάθε παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται χωρίς διακρίσεις λόγω χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, άποψης, χώρας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΗ

ΚΥΚΛΟΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΗ ΚΥΚΛΟΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΗ ΣΥΝΟΨΗ ΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ Θέµα: υνατότητα διαφήµισης διδασκαλίας κατ οίκον Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Καλλιόπη Σπανού Ειδικός Επιστήµονας: Ευάγγελος Θωµόπουλος Αθήνα, Μάρτιος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ, 2003-2004

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΑΡΘΡΟ 49 Β ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ, 2003-2004

Διαβάστε περισσότερα

Στρατιωτικό προσωπικό και Ανθρώπινα Δικαιώματα. Πρόσφατες Εξελίξεις στην Ελλάδα

Στρατιωτικό προσωπικό και Ανθρώπινα Δικαιώματα. Πρόσφατες Εξελίξεις στην Ελλάδα Στρατιωτικό προσωπικό και Ανθρώπινα Δικαιώματα Πρόσφατες Εξελίξεις στην Ελλάδα Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι εννοιολογικά αδιαίρετα και ορίζουν το κοινωνικό δικαίωμα της ανθρώπινης ύπαρξης. Πράγματι, η

Διαβάστε περισσότερα

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΑΡ. 77Α / 2002

Α Π Ο Φ Α Σ Η ΑΡ. 77Α / 2002 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αθήνα, 25/06/2002 ΑΠ: 1143Α Ταχ. /νση: ΟΜΗΡΟΥ 8 105 64 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: 33.52.604-605 FAX: 33.52.617 Α Π Ο Φ Α Σ Η ΑΡ. 77Α / 2002 Η Αρχή Προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

7/3/2014. ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό ; νόμος είναι το δίκαιο του εργοδότη ; ή νομικός κανόνας

7/3/2014. ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό ; νόμος είναι το δίκαιο του εργοδότη ; ή νομικός κανόνας Τ.Ε.Ι. Πειραιά Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Λογιστική και Χρηματοοικονομική Ειδικά θέματα Δικαίου Δρ. Μυλωνόπουλος Δ. Αν. Καθηγητής δίκαιο άδικο ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό ; νόμος είναι το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 5 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 5 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 5 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ενότητα 2η: Η ελληνική εθνική νομοθεσία (μέρος Β ) Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΠΑΤΣΑΡΟΥΧΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Α.Μ

Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΠΑΤΣΑΡΟΥΧΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Α.Μ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Ζ.ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΠΑΤΣΑΡΟΥΧΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ. «Το απαραβίαστο της ανθρώπινης αξίας, ως γενικής συνταγµατικής αρχής της ελληνικής έννοµης τάξης»

ΕΡΓΑΣΙΑ. «Το απαραβίαστο της ανθρώπινης αξίας, ως γενικής συνταγµατικής αρχής της ελληνικής έννοµης τάξης» Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου ----------------------------------------------------- Μεταπτυχιακό ίπλωµα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ- ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ- ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ- ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΘΕΜΑ: Η Αρχή της φορολογικής ισότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 9 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 9 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 9 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 21 ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ... 37

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 21 ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ... 37 Περιεχόμενα 11 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 21 ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ... 37 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Σκοπός και αντικείμενο της εργασίας... 43 2. Ο Άρειος Πάγος...

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Μάθημα : Συνταγματικό Δίκαιο Διδάσκων : Ανδρέας Δημητρόπουλος Επιμέλεια Εργασίας : Διονυσία Ραδινού Άρθρο 13 του Συντάγματος

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ενότητα 3η: Η ελληνική εθνική νομοθεσία (μέρος Γ ) Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 5 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 5 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 5 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας ΠΟΡΙΣΜΑ

Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας ΠΟΡΙΣΜΑ Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας ΠΟΡΙΣΜΑ (ΝΟΜΟΣ 2477/1997 Συνήγορος του Πολίτη και Σώµα Ελεγκτών-Επιθεωρητών ηµόσιας ιοίκησης Άρθρο 4, Παράγραφος 6) [ΑΡ. ΠΡΩΤ. ΑΝΑΦΟΡΑΣ 8957/20-09-1999] Θέµα: Υπαγωγή στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ 1 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ:ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ, 2003-2004

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Β : TO ΔΙΚΑΙΟ Κεφάλαιο 2: Ατομικά & Κοινωνικά Δικαιώματα Περιεχόμενα 1. Δικαιώματα & υποχρεώσεις 2. Άσκηση & κατάχρηση δικαιώματος 3. Τα ατομικά δικαιώματα 4. Τα πολιτικά δικαιώματα

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό)

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό) Ενότητα 5η: Σχέσεις κράτους θρησκευμάτων στη Γαλλία Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνα Αρβανίτη Άννα-Μαρία Γώγουλου Πάνος Τσιώλης

Κωνσταντίνα Αρβανίτη Άννα-Μαρία Γώγουλου Πάνος Τσιώλης Κωνσταντίνα Αρβανίτη Άννα-Μαρία Γώγουλου Πάνος Τσιώλης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στo μάθημα της ερευνητικής εργασίας του πρώτου τετραμήνου του σχολικού έτους 2015-16 ασχοληθήκαμε με τον Φανατισμό και Ανεξιθρησκία. Το τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Η Συνθήκη του Άµστερνταµ: οδηγίες χρήσης

Η Συνθήκη του Άµστερνταµ: οδηγίες χρήσης Αναδηµοσίευση στο Civilitas.GR 2007* Η Συνθήκη του Άµστερνταµ: οδηγίες χρήσης Ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη Θεµελιώδη δικαιώµατα και καταπολέµηση των διακρίσεων ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εισαγωγή Ιστορικό Οι αρχές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Καθηγητής : Ανδρέας Γ. Δημητρόπουλος «ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ» «CREMATION» Γεωργία

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ενότητα 6η: Η ελληνική εθνική νομοθεσία (μέρος ΣΤ ) Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΩΣ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΙΚΑΙΟΥ

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΩΣ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΙΚΑΙΟΥ Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΩΣ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΡΑΤΟΥΣ ΙΚΑΙΟΥ Καθορίζοντας το γενικό περιεχόµενο ενός δικαιώµατος, µε διατάξεις δικαίου στο πλαίσιο γενικής σχέσης, προσδιορίζονται τα ανώτατα όρια άσκησης

Διαβάστε περισσότερα

Το Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975/86/01 στο δεύτερο μέρος του περιλαμβάνει τις διατάξεις τις σχετικές με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.

Το Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975/86/01 στο δεύτερο μέρος του περιλαμβάνει τις διατάξεις τις σχετικές με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Το Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975/86/01 στο δεύτερο μέρος του περιλαμβάνει τις διατάξεις τις σχετικές με τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Ο κατάλογος των δικαιωμάτων αυτών αποτελεί τη βασική κατοχύρωση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ(α.25παρ.3Σ) Με τον όρο γενικές συνταγµατικές αρχες εννοούµε ένα σύνολο

Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ(α.25παρ.3Σ) Με τον όρο γενικές συνταγµατικές αρχες εννοούµε ένα σύνολο εργασία 1η σχεδιαγραµµα 1)εισαγωγή:έννοια γενικών συνταγµατικών αρχών 2)ειδικότερα, η απαγόρευση κατάχρησης δικαιώµατος α)έννοια β)καθιέρωση της αρχής γ)εκταση εφαρµογής και σχέση α.25παρ3σ και 281 ΑΚ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Ελευθεριών και ικαιωµάτων των Πολιτών, ικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 14 Μαρτίου 2002 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά µε την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 06-08-2015 Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/953-2/06-08-2015 Α Π Ο Φ Α Σ Η 94/2015

Αθήνα, 06-08-2015 Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/953-2/06-08-2015 Α Π Ο Φ Α Σ Η 94/2015 ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Αθήνα, 06-08-2015 Αριθ. Πρωτ.: Γ/ΕΞ/953-2/06-08-2015 Α Π Ο Φ Α Σ Η 94/2015 Η Αρχή Προστασίας εδοµένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνήλθε, µετά από πρόσκληση του

Διαβάστε περισσότερα

4 Ο ΦΥΛΛΟ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

4 Ο ΦΥΛΛΟ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005» 1 ο 6/ΘΕΣΙΟ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΑΛΛΕΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ 4 Η ΤΗΛΕ ΙΑΣΚΕΨΗ: 06.04.2005 4 Ο ΦΥΛΛΟ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ µέλη αδελφοποιηµένης οµάδας: Ράλλειος

Διαβάστε περισσότερα

05 Ευτυχία Γ. Αρµένη Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ

05 Ευτυχία Γ. Αρµένη Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ 05 Ευτυχία Γ. Αρµένη Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ Η αρχή της ισότητας είναι άρρηκτα συνυφασµένη µε την πολιτική και την ατοµική ελευθερία, στις οποίες θεµελιώνεται η έννοια της ηµοκρατίας. Σε όλα τα δηµοκρατικά

Διαβάστε περισσότερα

Τα Συνταγματικά δικαιώματα των αλλοδαπών

Τα Συνταγματικά δικαιώματα των αλλοδαπών Τα Συνταγματικά δικαιώματα των αλλοδαπών Όνομα: Λυδία Βραδή ΑΜ:1340200700040 Διδάσκοντες: Α. Δημητρόπουλος, Σ. Βλαχόπουλος Μάθημα: Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα Δ Εξάμηνο Περιεχόµενα Σελ. Περιεχόµενα...2-3

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 11 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ-ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ-ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ-ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ Στουραϊτου Παρασκευή ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ κ. ηµητρόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

«ΚΑΥΣΗ ΝΕΚΡΩΝ» «CREMATION»

«ΚΑΥΣΗ ΝΕΚΡΩΝ» «CREMATION» ΣΥΝΘΕΣΗ ΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ : Α. Γ. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ, Ζ. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ : «ΚΑΥΣΗ ΝΕΚΡΩΝ» «CREMATION» ΚΩΝ/ΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΑΜ : 1340200100700 1 Περίληψη Η εργασία πραγµατεύεται

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενειακό Δίκαιο. Τίτλος Μαθήματος LAW 201. Κωδικός Μαθήματος. Υποχρεωτικό. Τύπος μαθήματος. Προπτυχιακό. Επίπεδο. 2 ο / 3 ο (Χειμερινό)

Οικογενειακό Δίκαιο. Τίτλος Μαθήματος LAW 201. Κωδικός Μαθήματος. Υποχρεωτικό. Τύπος μαθήματος. Προπτυχιακό. Επίπεδο. 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Οικογενειακό Δίκαιο LAW 201 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος 1 Εργαστήρια / εβδομάδα Το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε. ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε. ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε. ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝ ΡΕΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΙ ΩΝ Η ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Επιµέλεια: Μαγγιώρου

Διαβάστε περισσότερα

Α. Ο εκκλησιασμός των μαθητών των σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας

Α. Ο εκκλησιασμός των μαθητών των σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας ΘΕΜΑ: "Εκκλησιασμός και πρωινή προσευχή μαθητών" ΣΧΕΤ.: α) ΥΠΕΠΘ, Φ. 200.21/16/136240.26.11.1977 β) ΥΠΕΠΘ, Γ/6251/22-10-1979 γ) ΥΠΕΠΘ, Γ/2875/30-4-1981 δ) Π.Δ. 201/98 Με αφορμή ερωτήματα που τέθηκαν στο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ 27 Σεπτεµβρίου 2001 ΣΧΕ ΙΟ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς προς την Επιτροπή Συνταγµατικών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Αγιά Τετράδα

ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Αγιά Τετράδα ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Αγιά Τετράδα Πρόλογος Ένα από τα θέματα που απασχολούν την σημερινή κοινωνία είναι εκείνο της πίστης και ο τρόπος με τον οποίο η θρησκεία επηρεάζει τις κοινωνικές

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του

Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του 02/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του / Επικαιρότητα Συνέντευξη του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα».

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 1 ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΣΘΕΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΤΗΣ ΕΣΔΑ. ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 1 ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΣΘΕΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΤΗΣ ΕΣΔΑ. ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 1 ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΠΡΟΣΘΕΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΤΗΣ ΕΣΔΑ. ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΠΥΡΟΥ Γ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΑΘΗΝΑ 1999 Υπεύθυνος Οµάδας Αλέξανδρος Καριώτογλου, ρ. Θεολογίας Οµάδα Σύνταξης

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νοµικών Θεµάτων 15.6.2011 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (49/2011) Θέµα: Αιτιολογηµένη γνώµη της Γερουσίας της Ιταλικής ηµοκρατίας σχετικά µε την πρόταση κανονισµού του

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό)

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό) Ενότητα 8η: Σχέσεις κράτους θρησκευμάτων στη Δανία Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2003-2004 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΘΕΜΑ: Σχολιασµός της υπ αριθµ.

Διαβάστε περισσότερα

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΠΟΡΙΣΜΑ

Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΠΟΡΙΣΜΑ Κύκλος ικαιωµάτων του Ανθρώπου ΠΟΡΙΣΜΑ [Ν.3094/2003 Συνήγορος του Πολίτη και άλλες διατάξεις, αρ. 4 παρ.6] Βραβεία και υποτροφίες Ι.Κ.Υ. σε αλλοδαπούς φοιτητές Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Ανδρέας Τάκης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων 28 Αυγούστου 2002 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά µε την αναφορά του αιδεσιµότατου Owen για τις διακρίσεις που υφίστανται ιερείς στο

Διαβάστε περισσότερα