ATHENS. voice. Τα καλύτερα στοπ-καρέ Των Π. Μένεγου, Γ. Νένε, σελ. 26. Νύχτες Πρεμιέρας Conn-x. Αφιέρωμα: Ιδιωτική εκπαίδευση ΙΙΙ σελ.

Transcript

1 14-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΕΥΧΟΣ Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ. free press KAΘΕ ΠΕΜΠΤΗ ATHENS voice Έτσι γράφτηκαν οι «Άλπεις» Ο Γιώργος Λάνθιμος και ο Ευθύμης Φιλίππου μιλούν στον Γιώργο Κρασσακόπουλο σελ. 10 Δήμητρα Γαλάνη - Vassilikos Συνέντευξη στον Δημήτρη Μαστρογιαννίτη σελ. 30 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης Του Στέφανου Τσιτσόπουλου σελ. 32 Αφιέρωμα: Ιδιωτική εκπαίδευση ΙΙΙ σελ. 36 Νύχτες Πρεμιέρας Conn-x Τα καλύτερα στοπ-καρέ Των Π. Μένεγου, Γ. Νένε, σελ. 26 Ο σκύλος του ΚΑΦΚΑ στην πόλη Της Νάντιας Αργυροπούλου, σελ. 28 Μιλούν: Στάθης Καλύβας, Αντώνης Καρπετόπουλος, Χριστόφορος Κάσδαγλης, Old Boy, Hector, Δημήτρης Στεφανάκης

2 2 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

3 Περιεχόμενα 15-21/9/11 Εικόνα εξωφύλλου: Τάσος Βρεττός Θέματα 10 Έτσι γράφτηκαν οι «Άλπεις» Ο Γιώργος Λάνθιμος και ο Ευθύμης Φιλίππου μιλούν στον Γιώργο Κρασσακόπουλο 14 Σαν ζαλισμένα κοτόπουλα Του Νίκου Γεωργιάδη 16 Στάθης Καλύβας: Ο πόλεμος θα τελειώσει Ο καθηγητής και συγγραφέας μιλάει στην Αγγελική Μπιρμπίλη 18 Η εποχή των τεράτων Του Παναγιώτη Αγγελόπουλου 20 ΠΑΟ καλά; Οι Αντώνης Καρπετόπουλος, Χριστόφορος Κάσδαγλης, Old Boy απαντούν στον Παναγιώτη Μένεγο 24 Ο κομίστας Hector σου προτείνει Του Παναγιώτη Μένεγου 26 Νύχτες Πρεμιέρας Conn-x Των Π. Μένεγου, Γ. Νένε 28 Ο σκύλος του ΚΑΦΚΑ στην πόλη Της Νάντιας Αργυροπούλου 30 Δήμητρα Γαλάνη - Vassilikos Συνέντευξη στον Δημήτρη Μαστρογιαννίτη 32 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης Του Στέφανου Τσιτσόπουλου 36 Αφιέρωμα: Ιδιωτική εκπαίδευση ΙΙΙ Των Λ. Χουρμούζη, Τ. Σκριβάνου 30 Δ. ΓΑΛΑΝΗ - VASSILIKOS 49 Αθήνα 210 Οδηγός Όλα όσα μπορείς να κάνεις αυτή την εβδομάδα, συν χίλια παραπάνω. Φαγητό, σινεμά, παραστάσεις, κλαμπ, διαλέξεις, σεμινάρια, ξενοδοχεία για one night stands, βιβλιοπαρουσιάσεις, μουσικές σκηνές, μεταμεσονύχτια βουλκανιζατέρ, καμάκι στον DJ, ποτάδικα, καντίνες, βρόμικα, καθαρά, έξυπνα, γρήγορα. Ακολουθήστε μας! Στήλες 08. Info-diet: H Σταυρούλα Παναγιωτάκη ανεβοκατεβάζει αξίες της Αθήνας με ρυθμό haiku. 09. Απαντήσεις του Forrest Gump: Ο Νίκος Ζαχαριάδης έχει επιστημονικές απαντήσεις σε ποπ απορίες. Νέα στήλη 12. A Brave New Athenian: H Βερονίκη Χαριτάτο- Γκονζάλες ανακαλύπτει ανθρώπους με όρεξη για δράση! 14. Τζιχάντ: Το πιο καθησυχαστικό δελτίο ειδήσεων της πόλης. Των Ά. Τσέκερη, Γ. Κυρίτση. 46. Sports: «Ο διαιτητής είναι γυμνός». Ο Μιχάλης Λεάνης τα λέει όπως είναι. 48. Smartcity: Όλες οι ευκαιρίες της εβδομάδας. Επιμελείται η Δήμητρα Τριανταφύλλου. 52. Πού τρώμε: Η Ζιζή Σφυρή καταφέρνει να ξέρει όλα τα εστιατόρια της Αθήνας. 59. G&L: Περηφάνια & clubbing. Του Λύο Καλοβυρνά 60. Ταινίες: Του Γιώργου Κρασσακόπουλου. Επιτέλους, ένας νηφάλιος κριτικός. 65. BookVoice: Το καλύτερο πράγμα μετά το σεξ (Ένα βιβλίο). Των Δ. Μαστρογιαννίτη, Α. Μπιρμπίλη. 67. Elements of style: Το ράφι με τα καινούργια προϊόντα. Τακτοποιεί η Νατάσσα Καρυστινού. 68. Σε είδα: Οι αγγελίες που έκαναν τους Αθηναίους να ξανακοιτάζονται στα μάτια. 69. Μίλα μου βρώμικα: Η Μυρτώ Κοντοβά κάνει τα σεξουαλικά σας προβλήματα να ακούγονται σαν τραγούδι της Πρωτοψάλτη. 70. Stardust: Τα άστρα από τον άνθρωπο που θα ήθελες να έχεις για ψυχαναλυτή σου. Του Γιώργου Πανόπουλου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 3

4 4 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

5 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 5

6 Edito Tου Φώτη Γεωργελέ Eκδότης-Διευθυντής Φώτης Γεωργελές Στα τέλη της δεκαετίας του 90, η τότε κυβέρνηση δημιούργησε μια επιτροπή «σοφών» για να προετοιμάσει ένα σχέδιο μεταρρυθμίσεων. Η επιτροπή αυτή έγινε γνωστή κυρίως για τις προτάσεις της στο ασφαλιστικό, οι οποίες κατέληξαν στο νομοσχέδιο Γιαννίτση. Η συνέχεια είναι γνωστή. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση μετατράπηκε στην τελική μάχη κατά την οποία οι δυνάμεις της ακινησίας πέτυχαν τη ματαίωση ολόκληρης της προσπάθειας εκσυγχρονισμού της χώρας. Ο καθηγητής Σπράος, ο οποίος κατά τραγική ειρωνεία ήταν μια φυσιογνωμία του αντιστασιακού και προοδευτικού κινήματος, κατηγορήθηκε ως ένας ακόμα εκπρόσωπος του ανάλγητου νεοφιλελευθερισμού, των ξένων επικυρίαρχων, και δε συμμαζεύεται. Υπολογίζεται ότι 70 δις έχει στοιχίσει από τότε στο σύνολο του χρέους η ματαίωση εκείνης της μεταρρύθμισης. Στα επόμενα «χαμένα χρόνια», χάθηκαν άλλα 130 δις στο Δημόσιο. Σε μια δεκαετία διπλασιάστηκαν οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις, προστέθηκαν επιπλέον δημόσιοι υπάλληλοι, την ίδια εποχή που ο κρατικός τομέας σε όλες τις χώρες μειωνόταν καθώς η πληροφορική αντικαθιστούσε τη γραφειοκρατία. Στην Ελλάδα, οι πρωτογενείς δαπάνες του δημοσίου διπλασιάστηκαν. Η συνέχεια ήταν προδιαγεγραμμένη. Το κείμενο της επιτροπής Σπράου κατέληγε λέγοντας πως οι όποιες μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται όταν πρέπει, όσο περνάει ο καιρός θα είναι πολύ περισσότερο δύσκολες και επώδυνες. Αυτό ακριβώς ζούμε τα τελευταία 2 χρόνια. Το πολιτικό σύστημα προσπαθεί συνεχώς να κερδίσει χρόνο, να αναβάλει τις αλλαγές, να εξαπατήσει την ευρωπαϊκή κοινότητα, να συμβιβαστεί με τα διάφορα οργανωμένα συμφέροντα, να διατηρήσει το πελατειακό κράτος. Οι προνομιούχες ομάδες δεν φαίνονται διατεθειμένες να χάσουν το παραμικρό προνόμιο, αντιδρούν σε κάθε αλλαγή, οπουδήποτε. Με αποτέλεσμα οι «νίκες» τους της κάθε περιόδου, να προετοιμάζουν την ακόμα πιο οδυνηρή πραγματικότητα των επόμενων μηνών. Το χρεοκοπημένο σύστημα προσπαθεί συνεχώς να φορτώσει το λογαριασμό στο πιο παραγωγικό τμήμα της οικονομίας, το οποίο έχει οδηγήσει σε απόγνωση. Για να διατηρήσει τα προνόμια, επιβάλλει οριζόντια μέτρα. Για να διατηρήσει τη φοροδιαφυγή, επιβάλλει νέους φόρους σε όλο τον πληθυσμό. Αφού δεν εισπράττει το φόρο ακίνητης περιουσίας και το ΕΤΑΚ από το 2009, βάζει νέους φόρους σε όλα τα ακίνητα. Όλες οι καθυστερήσεις οδηγούν σε ένα ακόμα χειρότερο επόμενο επίπεδο. Αυτοί που οδήγησαν την κοινωνία σε αγώνες διατήρησης της προηγούμενης πλαστής ευδαιμονίας, είναι οι υπεύθυνοι για τα επόμενα χειρότερα δεινά. Σπαταλήσαμε δυο χρόνια για να συζητάμε αν θα μειωθεί η έξτρα αμοιβή των καθηγητών όταν διορθώνουν κόλλες, τους 16 μισθούς, τους 18 μισθούς, τα επιδόματα έγκαιρης προσέλευσης, τις μετατάξεις στις συγκοινωνίες, τις επιδοτήσεις των σωματείων, τις αναδρομικές αυξήσεις, τα αφορολόγητα, τις πρόωρες συντάξεις. Ήταν αναπόφευκτο. Αφού «αντιστάθηκαν» σε όλα, έφτασε η ώρα για τις απολύσεις των δημοσίων υπαλλήλων. Αύριο δεν θα υπάρχουν λεφτά ούτε για τους μισθούς τους. Αντί να πάρουν τον προϋπολογισμό και από την πρώτη μέρα να κόβουν κωδικό, κωδικό, προσπαθούσαν δυο χρόνια να φορολογήσουν την υπόλοιπη κοινωνία για να μείνει άθικτο το μαγαζάκι τους. Δυο χρόνια τώρα, 700 μέρες, δεν υπάρχει μια μέρα που να μη μάθουμε άλλη μια είδηση σπατάλης και λεηλασίας του δημόσιου χρήματος νεκροί που παίρνουν σύνταξη, μαϊμού αναπηρικές συντάξεις, στη Ζάκυνθο όλοι είναι τυφλοί, στη Λειβαδιά έχουν άσθμα, στην Κόρινθο είναι ανάπηροι. 700 χιλιάδες άνθρωποι παίρνουν κάποιο επίδομα ή προνόμιο αναπηρίας, βιομηχανία παραγωγής πολυτέκνων και αναπήρων. Τα λεφτά της Εργατικής Εστίας πάνε στα συνδικαλιστικά σωματεία, 177 εκατομμύρια παπάδες χωρίς οργανικές θέσεις, μισθοδοτούνται μυστηριωδώς. Διπλασιάστηκαν οι κλινικές στα νοσοκομεία τα τελευταία χρόνια, για να γίνουν όλοι διευθυντές. Οργανισμοί των 11 ατόμων με ενοίκιο 600 χιλιάδες. Ειδήσεις σκόρπιες που τις μαθαίνουμε, ξεχνιούνται, θα αντιμετωπιστούν κάποτε, ο υφυπουργός Εσωτερικών στέλνει «αυστηρή εντολή» στους δήμους να μάθει τους μισθούς των εργαζομένων στις δημοτικές επιχειρήσεις γιατί άκουσε ότι είναι υπέρογκοι. Δεν ξέρουν τους μισθούς, δεν ξέρουν ποιοι παίρνουν επιδόματα και πόσα, δεν ξέρουν ούτε καν τον αριθμό των εργαζομένων στο κράτος. Θα γίνει κάποτε απογραφή, ενιαίο μισθολόγιο, ενιαία αρχή πληρωμών, ηλεκτρονική συνταγογράφηση, απογραφή αποθηκών. Κάποτε, στο μέλλον. Ακόμα και σήμερα, συνεχίζουν. 25 εκατομμύρια υπέγραψε ο αρμόδιος υπουργός προς τους συνεταιρισμούς για να «συμπληρώσουν» αιτήσεις αγροτών που θα λάβουν κοινοτικές επιδοτήσεις. 15 εκατομμύρια σε ΜΚΟ και συνδικαλιστικά σωματεία για να «προμηθεύσουν» το κράτος με νέους συμβασιούχους ολιγόμηνης εργασίας. Το κομματικό κράτος μοιράζει χρήμα στο κομματικό κράτος, την ώρα που η χώρα χρεοκοπεί. Το πολιτικό σύστημα αποδεικνύεται κάθε μέρα ανίκανο να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Η κυβέρνηση δεν προχωράει και η αντιπολίτευση δεν την αφήνει να προχωρήσει. Η Αριστερά έχει μετατραπεί σε εκπρόσωπο της χρεοκοπίας. Η ευρωπαϊκή κοινότητα έχει μεγάλες ευθύνες επίσης. Έβαλε ποσοτικούς στόχους υπολογίζοντας ότι η υλοποίησή τους θα οδηγούσε στις μεταρρυθμίσεις και στη σύγκλιση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Έκαναν λάθος, η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει ζήτημα χρέους αλλά χρεοκοπημένου συστήματος. Θα ταν καλύτερο, δυο χρόνια τώρα, αντί για όλους αυτούς τους στόχους, τα νούμερα και τα μέτρα, να είχαν κάνει ένα μόνο πράγμα: Να καταργήσουν όλους τους φορολογικούς νόμους και να μας δώσουν έναν απλό, σύμφωνο με τα ευρωπαϊκά κριτήρια, να διαλύσουν όλες τις εφορίες και τα τελωνεία και να στήσουν απ την αρχή ένα φοροεισπρακτικό μηχανισμό. Καλύτερα αποτελέσματα θα είχαν. Ευθύνες, όμως, έχει και η κοινωνία. Επεφύλαξε για τον εαυτό της το ρόλο του σοβαρά ασθενούς που δεν θέλει να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και ζητάει να εξαπατηθεί με εύκολες λύσεις. Δεν χρωστάμε, δεν πουλάμε, δεν πληρώνουμε. Μεταξύ της ευρωπαϊκής λύσης και των ντόπιων δημαγωγών, προτίμησε να ακούει τους δεύτερους. Αντί να πιέζει για να αλλάξει το αναχρονιστικό σύστημα, εγκλωβίστηκε στην προπαγάνδα της χρεοκοπίας, η χώρα πτωχεύει και η κοινωνία ασχολείται με τον τρόπο εκλογής πρυτάνεων και το άνοιγμα των φαρμακείων τα Σάββατα. Δυο χρόνια μετά, δεν φαίνονται δυνάμεις ικανές να αλλάξουν την κατάσταση. Οδηγούμαστε μαθηματικά προς το μοιραίο. Μερικές φορές και από την κρίση, πιο αποκαλυπτική είναι η διαχείριση της κρίσης. Δεν μας φταίει η οικονομική κρίση για την κατάστασή μας. Απ όλες τις χώρες που αντιμετώπισαν προβλήματα, μόνο εμείς είμαστε σ αυτή την τραγική κατάσταση. Μας φταίει που δεν μπορέσαμε να αντιδράσουμε, να διαλύσουμε τις ψευδαισθήσεις, να αντιμετωπίσουμε τον αδιέξοδο, αυτάρεσκο παιδισμό μας. Αν δεν συμβεί κανένα θαύμα, η ώρα του «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» είναι πιο κοντά. A 6 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 Το Εξώφυλλο μας Αυ τ ή τ ην εβδομάδα το σχεδιάζει ο Τάσος Βρεττός. Είναι ένας από τους πιο γνωστούς φ ωτογράφ ους. Έ χ ε ι συνεργαστεί σχεδόν με όλα τα ελληνικά περιοδικά και πλήθος ξένων, έχει φιλοτεχνήσει εξώφυλλα δίσκων, ενώ φωτογραφικό υλικό από τη συνεργασία του με τον Διονύση Φωτόπουλο έχει παρουσιαστεί στο λεύκωμα «Αποκαλύψεις» (εκδ. Αδάμ), καθώς και στο λεύκωμα «Κάτι το ωραίο» (εκδ. Αντί). Το 2008 κυκλοφόρησε το λεύκωμα «Make-Up» (εκδ. Καστανιώτης). Έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. DO IT! Κάθε εβδομάδα ένας καλλιτέχνης αναλαμβάνει να σχεδιάσει το εξώφυλλο της A.V. Στο τέλος της χρονιάς όλα τα εικαστικά εξώφυλλα θα συγκεντρωθούν για να εκτεθούν στο Μουσείο Μπενάκη, όπου και θα είστε όλοι καλεσμένοι. Ο οργισμένος Βαλκάνιος Νίκος Νικολαΐδης Κυκλοφορεί Σύμβουλος Έκδοσης Σταυρούλα Παναγιωτάκη Γενική Διεύθυνση Διαφήμισης: Λουίζα Nαθαναήλ Art Director Φώτης Πεχλιβανίδης Τεχνικός διευθυντής Βάιος Σιντσιρμάς Αρχισυντάκτες Γιάννης Νένες, Δημήτρης Μαστρογιαννίτης Yπεύθυνος Ύλης Τάκης Σκριβάνος Συντακτική ομάδα: Ν. Αργυροπούλου, Π. Δούκας, Λ. Λαζόπουλος, K.Ρήγος, Δ. Φύσσας, Σ. Στασινός, Γ. Κυρίτσης, Ά. Τσέκερης, M. Mηλάτος, Π. Μένεγος, Α. Μποζώνη, Γ. Τζιρτζιλάκης, Σ. Tσιτσόπουλος, Β. Ματζάρογλου, Δ. Καραθάνος, Δ. Αθανασιάδης, Γ. Πανόπουλος, M. Kοντοβά, N. Γεωργελέ, Γ. Βαλλιανάτος, Σ. Tριανταφύλλου, Δ. Τριανταφύλλου, Λ. Καλοβυρνάς, Γ. Kωνσταντινίδης, N. Γεωργιάδης, Γ. Δημητρακόπουλος, Ευτ. Παλλήκαρης, B. Γρυπάρης, Μ. Τσιντσίνης, Μ. Ζουμπουλάκη, Γ. Ιωάννου, Γ. Κρασσακόπουλος, M. Λιοναράκη, Ζ. Σφυρή, Σ. Κραουνάκης, M. Λεάνης, N. Zαχαριάδης, Π. Μανδραβέλης, Σ. Ο. Κυπριωτάκη, Μ. Πιτένης, Γ. Παυριανός, Θ. Μήνας, Κ. Παναγοπούλου, Λ. Χουρμούζη, Στ. Χαραμή, Τζ. Διαμαντοπούλου, A. Αλ Σάλεχ, Ι. Μπλάτσου, Κ. Γιαννακίδης, Σ. Καρρά, Β. Γραμματικογιάννη, Δ. Παπαδόπουλος, Ε. Παπαδάκης, Λ. Καρανικολού Γραμματεία Σύνταξης: Γεωργία Σκαμάγκα info@athensvoice.gr Aτελιέ: Mορφούλα Bογιατζόγλου, Αντιγόνη Γραμμενή, Sotos Anagnos Διόρθωση κειμένων: Δήμητρα Γκρους, Δήμητρα Αρβανιτάκη Εικονογραφήσεις: Νεκτάριος Σταματόπουλος, Smart art@athensvoice.gr Φωτό: In Time, Ideal Images, Αλ. Βλάχος (Action Images) Κ. Αμοιρίδης, Στ. Ανδριώτης, Α. Κούρκουλος, C. Makkos, Στ. Καλησπέρης, Mάρω Kουρή, Damien Argi, Α. Φιλιππίδης, Θ. Σταμάτης, Π. Βουμβάκης, Τ. Βρεττός, Β. Georgousis, Στ. Ρόκκος Διαχείριση Web: Βαγγέλης Κορωνάκης vkoron@athensvoice.gr A.V. Web Crew: Βερένα Κέκελου, Ντίνα Βλαχοπούλου Διευθυντής Εμπορ. Ανάπτυξης: Νίκος Τσουανάτος Key Account Managers: Bερονίκη Xαριτάτου- Γκονζάλες, Αναστασία Μπαφούνη Direct Market Manager: Βασίλης Ζαρκαδούλας Υπεύθυνος Τμήματος: Mιχάλης Kούβελας Direct Market: Γιώργος Απέργης, Ιωάννα Μπούσγου, Νίκος Δαμδημόπουλος, Δημήτρης Καλαμάρης, Νώντας Νταμπάνης Συντονισμός Διαφήμισης: Δήμητρα Xιώτη Υποδοχή Διαφημιστικής Αγοράς & Direct Market: Μαρία Αυγερινού ads@athensvoice.gr Project Manager: Mάρω Ζήνα Διεύθυνση Λογιστηρίου: Έφη Μούρτζη Λογιστήριο: Σωτηρία Ψυχογυιού, Ασπασία Χοβαρδά, Έλενα Βενεκά Διαχωρισμοί - Eκτύπωση: «H Kαθημερινή AE» Διανομή: City Promotions Athens Voice S.A. Xαρ. Tρικούπη 22, Aθήνα Σύνταξη: , , fax: Διαφημιστικό: , fax: Aγγελίες: / Λογιστήριο: Aν δεν βρίσκετε την A.V. στα σημεία διανομής, μπορείτε να επικοινωνήσετε στα τηλέφωνα: , Κωδικός εντύπου: 7021 ISSN Διευθύντρια Σύνταξης Aγγελική Mπιρμπίλη Εβδομαδιαία εφημερίδα, διανέμεται δωρεάν. Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή μερική, η διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της έκδοσης με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή έγκριση του εκδότη. ανακυκλωστε αυτό το έντυπο

7 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 7

8 Αυτόπτης μάρτυρας Ιανός, 3 το μεσημέρι, 8/9/11 Του ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΛΑΜΑΡΑ Αthens Voices Η Αθήνα μιλάει κι εμείς ακούμε... Info-diet Tης ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗ ΒΕΤΤΕ MIDLER «Αν συνεχίσει η οικονομία να πηγαίνει έτσι, θα πρέπει να μάθουμε όλοι ελληνικά». (Έγραψε στο Τwitter) ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ Φυσικά και ναι. Καιρός δεν ήταν; ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΚΟΚΚΙΝΟ» Οι πιο καλαίσθητες παιδικές εκδόσεις. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ Η τυρόπιτα έχει 23% ΦΠΑ, αλλά το κρουασάν 13%. Να μου τυλίξουν ένα κρουασάν με γέμιση τυρόπιτας; THEIA Ανοίγει το νέο της χώρο με θεματικά σεμινάρια, πλέξιμο-βελονάκι, πατρόν-ραπτική κ.ά. Θα μας χρειαστούν όλα, σε τέτοιο χειμώνα που μπαίνουμε. Σάββατο 17/9, 12 με 7 το απόγευμα. (Παραμυθίας 2, Κεραμεικός) ΣΤΑΘΗΣ ΔΡΟΓΩΣΗΣ Ένας εργαζόμενος ανά οικογένεια, ένα βιβλίο ανά τάξη, ένας γιατρός ανά όροφο, ένα νερό ανά Βαγγελιώ. (Έγραψε στο Τwitter) ΑΚΟΥΣΤΗΚΕ «Πω πω, πώς μυρίζει το τσουρέκι! Σου ρχεται να βάλεις πίσω απ τα αυτιά». (Στη Χαρ. Τρικούπη) Κοίταξα το ρολόι μου. Οι δείχτες έδειχναν 3 το μεσημέρι. Μία συνηθισμένη φθινοπωρινή μέρα, με μία ελαφριά συννεφιά να δροσίζει τα μέτωπα των ιδρωμένων περαστικών. Ο ήλιος είχε στηθεί κατακόρυφα στον ουρανό, υπενθυμίζοντας ότι το καλοκαίρι δεν έ- χει φύγει ακόμη, παρότι ημερολογιακά έχουμε μπει στο φθινόπωρο. Η πορεία ανεβαίνει ασθμαίνουσα την οδό Σταδίου. «Είναι νέοι» σκέφτομαι. Τους κοιτάζω με τη ματιά της ηλικίας μου. Δεν τους ζηλεύω, τους παρατηρώ που φωνάζουν τα συνθήματα και περισσότερο κοιτάζω τις χειρονομίες και τις κινήσεις τους και λιγότερο προσέχω τα συνθήματά τους. Μία ομάδα περίπου είκοσι νεαρών κουκουλοφόρων ανεβαίνουν κι αυτοί. Α- νεβαίνουν, αλλά ξαφνικά λοξοδρομούν από την πορεία. Τους κοιτάζω, με «κοιτάζουν», φαίνονται ότι είναι νεαροί, γεμάτοι έπαρση για το έργο τους, που σε λίγο θα μεταφραστεί σε δεκατέσσερα χτυπήματα με βαριοπούλες και λοστούς στις βιτρίνες του βιβλιοπωλείου «Ιανός». Οι βιβλιοϋπάλληλοι τρέχουν να κατεβάσουν τα ρολά. Ένα ζευγάρι πελατών την τελευταία στιγμή προσπαθεί να αποδράσει από το κατάστημα. Το ρολό σταματάει στη μέση της βιτρίνας... Μόλις που προλαβαίνουν... Ένα χτύπημα και μετά ένα άλλο, κι άλλο, κι άλλο... Όλα γίνονται μέσα σε συμπύκνωση χρόνου, όπου παρελθόν, παρόν και μέλλον διαγράφονται. Περί τους πέντε ήταν οι «σκληροί». Οι άλλοι της ομάδας τούς φωνάζουν να γυρίσουν πίσω και προσπαθούν να τους αποτρέψουν από το καταστροφικό έργο τους. Ματαίως. Το κακό έχει γίνει. Δεκατέσσερα χτυπήματα. Ο «Ιανός» και πάλι «πληγωμένος». Δεν είναι η πρώτη φορά. ΕΝΑΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ ΣΕ ΚΑΘΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ...ο οποίος φεύγοντας να κατεβάσει και τα σκουπίδια. ΛΙΣΤΑ ΦΟΡΟΦΥΓΑΔΩΝ Μινιόν, Πειραϊκή-Πατραϊκή, Αιγαίον Πόσο πίσω με πήγες. Θυμήθηκα τη θρεψίνη. ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΔΡΟΜΟΙ Σβησμένες όλες οι σημάνσεις των δρόμων, δεν βλέπεις διαβάσεις, δεν βλέπεις λωρίδες, σήματα της τροχαίας καλυμμένα με διαφημιστικά αυτοκόλλητα, το χάος σε όλο του το μεγαλείο. ΜΑΡΙΑ ΚΑΒΟΓΙΑΝΝΗ Πολλή μανιέρα. Ανυπόφορα υστερική. ΕΛΕΟΝΩΡΑ ΜΕΛΕΤΗ Ο οργασμός της αγελάδας. ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΡΥΤΣΗ Κάτι κουρασμένα παλικάρια. ΖΑΒΑΡΑΚΑΤΡΑΝΕΜΙΑ Αναβλήθηκε, λέει, ο αγώνας Ξάνθη-ΑΕΚ λόγω απασχόλησης της αστυνομίας στη ΔΕΘ. Πες το τώρα αυτό σε έναν ξένο και τρέλανέ τον: αναβλήθηκε ένας ποδοσφαιρικός αγώνας επειδή η αστυνομία έπρεπε να βρίσκεται σε μια εμπορική έκθεση. ΕΝΤΩΜΕΤΑΞΥ Συνεχίζει να «χτίζει το προφίλ» του ο αρχηγός της ΝΔ. «Μαρήήή, πού πάτε; Something to drink?» (Άγρα πελατών [νεαρών τουριστριών]. Κάλυμνος, Βαθύς, Σάββατο 3/9/2011) - Το νόνι είναι φρούτο και είναι θαυματουργό. - Δεν το πιστεύω, με λένε Νόνικα. - Ναι, μία φίλη που είχε καρκίνο το πήρε και εξαφανίστηκε. (Πωλήτρια σε πελάτισσα, μαγαζί με αναμνηστικά και ντόπια προϊόντα. Τήλος, ένα μεσημέρι του Αυγούστου) «Πάει να σπάσει το κεφάλι μου. Δύο Ντεπά έχω πάρει από το πρωί» (Δύο γριές στην ουρά του σούπερμάρκετ Dia. Παγκράτι, Παρασκευή μεσημέρι) «Υπό την αιγίδα, έχετε. Κατσίκα, όμως, έχετε; Δεν έχετε. Χε, χε, χε» (Παππούς τζαζ μονολογεί στην ουρά σούπερ-μάρκετ, Εξάρχεια, Τρίτη μεσημέρι, με ζέστη) «Έχετε διαβάσει Κάφκα; Ε, εδώ μέσα θα έγραφε ΤΟ μυθιστόρημα» (Μεσόκοπη κυρία στην ουρά της Ι ΔΟΥ, 3ης Σεπτεμβρίου, Δευτέρα πρωί) «Μαμάάά Πάμε να φύγουμε, βαρέθηκα. Εδώ έχει μόνο πέτρες» (Πιτσιρίκα που τη σέρνει η μαμά της για να προχωρήσει. Αίθουσα Κλιτυών, Μουσείο Ακρόπολης. Παρασκευή απόγευμα) «Φείε Γιάννη, φέλω να μου κάνεις μία έπληξη με κρέμα από μέσα, σοκολάτα απ έξω και να είναι παγωμένη» (Μικρή Μελίνα, Λυκαβηττός, Σάββατο απόγευμα) «Ποντίκια, κατσαρίδες, κουνούπια, τέλος» (Κουλουρτζής, Τετάρτη πρωί, οδός Γούναρη, Πειραιάς) - ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΝΕΣ panikoval500@gmail.com *Ευχαριστούμε για τις Voices που ακούτε και μας στέλνετε. Πλάκα έχει. 8 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

9 Τα Tweets του Forrest Gump (Μέλος της επιτροπής για τη διεύρυνση της διαμέτρου στις κυλινδρικές συσκευασίες των τσιπς, προκειμένου να χωράει μέσα το χέρι και να μην αναγκάζεται ο καταναλωτής να τη γέρνει για να πιάσει ένα πατατάκι γεμίζοντας τρίμματα) Από τον Νίκο Ζαχαριάδη «Γουι χαβ ε λιτλ πρόμπλεμ γουιδ μίστερ Φώτοπουλ, χου νταζ νοτ χελπ ες κολέκτ δε έκτακτ φορς, μπατ Γκρις γουιλ νοτ χρεοκοπάιζ. Εντ χουέβερ σεζ δατ ις κάκοβουλ εντ εν άσχολ!» Το παραπάνω ήταν ένα μικρό κωμικό απόσπασμα από την παράσταση με τίτλο «Ο Ευάγγελος Βενιζέλος εξηγεί στην Τρόικα την άρνηση του προέδρου της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ να εγκρίνει και να επικυρώσει το έκτακτο τέλος ακινήτων». Επίσης δίνει απάντηση στο εξής εύλογο ερώτημα: Αφού είναι τόσο «σιγουράκι» η είσπραξη μέσω ΔΕΗ, γιατί δεν συμπεριλαμβάνουν επίσης στους λογαριασμούς τούς τακτικούς φόρους, τα πρόστιμα και τις εισφορές σε ΙΚΑ; Διότι είναι αντιλαϊκό και ο Φωτόπουλος δεν κερδίζει τίποτα από αυτό, να γιατί! Ενώ, αντιθέτως, όταν η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ παίρνει δάνεια εκατομυρίων δεν είναι αντιλαϊκό, γιατί Πιο απάνθρωπη θέση εργασίας της εβδομάδας όλοι ξέρουν ότι φεσώνεται η διοίκηση της ΔΕΗ, όχι οι φορολογούμενοι! Εκτός αν πρόκειται για μια σκοτεινή συνωμοσία, όπου η κυβέρνηση βάζει τον κ. Φωτόπουλο να εναντιωθεί στο τέλος της έκτακτης εισφοράς στα ακίνητα, ώστε οι ιδιοκτήτες να πιστέψουν ότι αφού δεν συμφωνεί αυτός που τον αντιπαθούν, κάτι καλό θα είναι. Και να σπεύσουν να το πληρώσουν αδιαμαρτύρητα. Η θεωρία αυτή εξηγεί επίσης τη διφορούμενη στάση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ενώ είναι επίσης εναντίον του νέου φόρου όπως και ο Φωτόπουλος, είναι ταυτόχρονα και εναντίον του Φωτόπουλου. Ενώ, αντίθετα, στηρίζει χωρίς τζιριτζάντζουλες τον πρόεδρο των ταξιτζήδων κ. Λυμπερόπουλο Πράγμα που Υπεύθυνος Τύπου της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, στον τομέα των διοικητικών. σημαίνει πως όταν έρθει στην εξουσία, θα ακολουθήσει διαφορετική πολιτική: Δεν θα ενσωματώνει πια τους φόρους και τις έκτακτες εισφορές στο λογαριασμό της ΔΕΗ. Θα τα ενσωματώνει στα κόμιστρα των ταξί! Από τα ανεξήγητα μυστήρια του σύμπαντος: Πώς γίνεται ο Φώτης Κουβέλης που δεν έχει κυβερνήσει ποτέ να γίνεται στόχος αγανακτισμένων που του φωνάζουν «ουστ» ενώ ο Κώστας Καραμανλής να γίνεται δεκτός με χειροκροτήματα; Απάντηση: Ας είχε κάνει και ο Φώτης Κουβέλης προσλήψεις στο Δημόσιο μέσα σε μια διετία, όπως ο «αντιμνημονιακός» Καραμανλής, για να τον αποθέωναν κι εκείνον. Συγνώμη, αλλά πόσες φορές η Βίκυ Χατζηβασιλείου θα απαντήσει χαλαρά ότι «δεν έχει κάνει πλαστική» πριν αρχίσει να υποψιάζεται τον πραγματικό λόγο που τη ρωτάνε όλοι το ίδιο πράγμα με τόση επιμονή; Το μόνο που αποδεικνύει η πυρπόληση της πρεσβείας του Ισραήλ στην Αίγυπτο είναι ότι οι πράκτορες της CIA και Ο κλασικός ερμηνευτής της παράστασης με τίτλο «Πλήρωνε-άλλον-έναν-έκτακτο-φόρο-για-να-μηνπειράξω-τους-δικούς-μου-του-Δημοσίου» μιλάει για την τέχνη του: της Μοσάντ δεν διστάζουν μπροστά σε τίποτα... Ειδικά όταν αποκλειστικός τους στόχος είναι να διαψεύσουν τους Έλληνες «διεθνολόγους» του twitter. Οι οποίοι σε όλη τη διάρκεια της επανάστασης στην Αίγυπτο ήξεραν με απόλυτη βεβαιότητα ότι οι εξεγερμένοι ήταν πράκτορες της Δύσης. Και μάλιστα χωρίς να χρειαστεί καν να αφήσουν τον καναπέ τους! Η πιο άκαιρη διαφήμιση στην ιστορία: Ζήσε την Απόλυτη Εμπειρία του ελληνικού πρωταθλήματος στη Nova! Εκτός αν «Νόβα», ονομάζεται καμιά καινούρια ανακρίτρια που έχει αναλάβει την υπόθεση. Η διαφορά μεταξύ δημοσιογραφίας και γλειψίματος: Δημοσιογραφία είναι το «Συγκέντρωση έχουν προγραμματίσει το επόμενο Σάββατο οι Αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα». Αντίθετα, γλείψιμο είναι το «Δυναμική συγκέντρωση με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου έχουν προγραμματίσει το επόμενο Σάββατο οι Αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα». Παρεμπιπτόντως, έχει ενημερώσει κανείς όλους εκείνους τους υπερήφανους φοροφυγάδες ότι σε περίπτωση που τελικά πτωχεύσουμε και γυρίσουμε στη δραχμή, τα ανταλλακτικά των Cayenne θα είναι απλησίαστα; Παρασκεύασμα: Οποιοδήποτε πράγμα κατασκευάζεται ημέρα Παρασκευή. A Θα έπρεπε να υπάρχει μια λέξη για «Ποστύπωμα»: Το ίχνος διαφορετικού χρώματος που μένει σε έναν τοίχο ή στο πλαίσιο της οθόνης ενός computer, όταν μετά από πολλούς μήνες ξεκολλάς ένα post-it που βρισκόταν κολλημένο εκεί ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 9

10 Φεστιβάλ Βενετίας Έτσι γράφτηκαν οι «Άλπεις» Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΡΑΣΣΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Οι «Άλπεις» έφυγαν από το Φεστιβάλ Βενετίας με το Βραβείο Σεναρίου. Μην έχετε καμιά αμφιβολία. Το σενάριο του Γιώργου Λάνθιμου και του Ευθύμη Φιλίππου το άξιζε με το παραπάνω. Μια νοσοκόμα, ένας τραυματιοφορέας, μια αθλήτρια της ρυθμικής κι ένας προπονητής είναι οι ήρωες των «Άλπεων». Οι τέσσερίς τους έχουν συστήσει μια ομάδα (με κωδικό όνομα την οροσειρά) που «αντικαθιστά» για λογαριασμό των θλιμμένων συγγενών τούς ανθρώπους που μόλις έχασαν, προκειμένου να ελαφρύνουν τον πόνο τους, μέχρις ότου συνηθίσουν την απώλειά τους. Η καινούργια ταινία του Γιώργου Λάνθιμου είναι ίσως πιο ερμητικά κλειστή από τον «Κυνόδοντα» και γι αυτό πιο ανοιχτή σε αναγνώσεις, λέει ο ίδιος. «Προσπαθώ ηθελημένα να αφήσω χώρο στις ταινίες μου ώστε οι θεατές να βλέπουν εκεί δικά τους πράγματα. Δεν μ ενοχλεί καθόλου όταν το κάνουν κι όντως πολλές φορές με εκπλήσσουν, βλέπουν πτυχές και ιδέες που δεν είχαμε καν σκεφτεί φτιάχνοντας το φιλμ. Αλλά κι εμείς το κάνουμε επίτηδες. Νιώθω ότι πρέπει να συγκεντρωθείς με πολύ πιο απλό τρόπο στους ήρωές σου και στην ιστορία που λες και να αφήσεις τους θεατές να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα, με βάση τις προσωπικές τους εμπειρίες, τα πιστεύω τους, τη διάθεσή τους την ώρα που βλέπουν την ταινία. Γιατί είμαι σίγουρος ότι ανάλογα με το πώς είσαι την ώρα που τη βλέπεις, επηρεάζεται και το τι σκέφτεσαι. Μπορεί να τη δεις υπό άλλες συνθήκες και να δεις μια διαφορετική ταινία». Το φιλμ θα βγει στις ελληνικές αίθουσες στις 27 Οκτωβρίου και πιθανότατα θα είναι η τελευταία ταινία του Λάνθιμου που μιλά ελληνικά, για πολύ καιρό. «Υπάρχουν κάποια σχέδια που δουλεύουμε στην Αγγλία, διαβάζω αρκετά σενάρια από την Αμερική, γράφουμε κάτι με τον Ευθύμη που δεν θα το γυρίσουμε στην Ελλάδα. Υπάρχουν πολλά που βρίσκονται στον αέρα, δεν ξέρω ποιο θα προχωρήσει πρώτο, αλλά από όλα όσα ετοιμάζω τίποτα δεν θα γίνει στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει και τρόπος φοβάμαι. Ήδη με τις Άλπεις μάς βγήκε η ψυχή...» Το Moleskine του Ευθύμη Φιλίππου με προσχέδια διαλόγων από το σενάριο για τις «Άλπεις» 10 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

11 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 11

12 AbravenewAthenian Της ΒΕΡονικης χαριτατου Έργο του Αντωνάκη Χρίστοδούλου, Remap Όταν παίζεις με την πόλη σου την αγαπάς... Η προσωπική μου Αθήνα: Άσε το i-pod και τραγούδα. Κάνοντας μια βόλτα, ας πούμε, στο φετινό Remap(1), νωρίς το απόγευμα, στους δρόμους του Κεραμεικού και του Μεταξουργείου. Τράβηξε τη φωτογραφία σου και αυτή θα γίνει έργο τέχνης από την καλλιτέχνη Κατερίνα Κάνα(2) στην Gallery Rebecca Camhi. Έτσι γίνεται η Αθήνα προσωπικό video-clip ή και project «ραμμένο» στα μέτρα σου. Κοιτώντας μέσα από το καλειδοσκόπιο του Radu Comsa, στο AMT project, Remap, Ένα αθηναϊκό «Fightclub» Η καμπάνια FALL/WINTER 2012 της Chanel έγραψε στο κούτελο των μοντέλων: «Il n y a pas de mode si elle ne descend pas dans la rue» (3) Αφού παίζει αυτή δεν θα παίξουμε εμείς; Θα παίξουμε. Συνεχίζουμε το ντέρμπι Myself vs Ειδήσεις: το δημοφιλέστερο φετινό παιχνίδι μετά το Angry Birds (4). To σκορ αναγράφεται με γραμμές, όπως κάνουν στις φυλακές: τέσσερις κάθετες και μία διαγώνια. Κερδίζει όποιος τα καταφέρει περισσότερες μέρες χωρίς ειδήσεις (άρχισε να παρατηρείς τσαλακωμένα σκορ σε bar της ΑΘήνας δίπλα στην ταμειακή, χαραγμένα πίσω από I-phones, εμείς είδαμε σκορ και κάτω από σόλα πράσινων all-star). Πήγαινε με κιάλια στην ταράτσα του A for Athens (5) αν χρειαστεί. Η Diesel έφτιαξε ένα νησί για το Φθινόπωρο του 2011, Diesel Island (6). Oι κάτοικοι το αποκαλούν Land Of The Stupid Home of the Brave, λένε «why be realistic when reality can be changed». Τον Σεπτέμβρη παραπονιούνται λίγοι και αυτοί μπορούν προς το παρόν να αγνοηθούν, άρα συνωμοτείς ευκολότερα με αυτούς που σκέφτονται σαν κι εσένα στο «νησί» Αθήνα... λέμε εμείς. Επάγγελμα με ζήτηση: Σωσίες του Mister Miyagi από την ταινία «Karate Kid» στους δρόμους, να θυμίζουν το κλασικό «wax in, wax out». 1. Πρόγραμμα σύγχρονης Τέχνης, μάθε περισσότερα στο www. remapkm.org 2.Η Κατερίνα Κάνα εκθέτει την επεξεργασμένη φωτογραφία σου στο project «I have a face but a Face is not what I am» για το Remap, στην Gallery Rebecca Camhi 3.Δεν υπάρχει μόδα αν αυτή δεν κατεβαίνει στο δρόμο 4.Το Angry Birds είναι videogame που σπάει αυτή τη στιγμή τα ταμεία παγκοσμίως: 5. A For Athens Hotel, το νέο στέκι και η ομορφότερη θέα της Αθήνας στην πλατεία Μοναστηρακίου 6.The Diesel Island, αξίζει μια ματιά στο Σύνταγμα του νησιού: Remap πάρτι εγκαινίων στο Imperial Hotel 12 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

13 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 13

14 Τζιχάντ Tων Άγγελου Τσέκερη, Γιώργου Κυρίτση Πολιτική Γυμναστική πώς κάνουν με φωτοτυπίες; Με τις καλύτερες προϋποθέσεις ξεκίνησε η φετινή σχολική χρονιά. Στους μαθητές μοιράστηκαν φωτοτυπίες βιβλίων, ενώ όπου δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα τούς δόθηκαν παλιές εφημερίδες και χαρτιά περιτυλίγματος. Σε φωτοτυπίες θα καταβάλλεται από φέτος και ο μισθός των καθηγητών, ενώ εναλλακτικά θα μπορούν να τον κατεβάζουν και από το διαδίκτυο ή να τους αποστέλλεται με SMS. Τα οργανικά κενά αναμένεται να καλυφθούν με φωτοτυπίες ωρομίσθιων εκπαιδευτικών σε 50% σμίκρυνση, μέχρι τις Απόκριες, όταν θα είναι έτοιμα τα κανονικά ο- μοιώματα που τυπώνονται στο Εθνικό Τυπογραφείο. Ειδικά για τους μαθητές που πρόκειται να δώσουν πανελλαδικές, διανέμονται διαφημιστικά ιδιωτικών ΙΕΚ. Στην ιστοσελίδα του Υ- πουργείου Παιδείας www. paideia69.com, στο μενού special offers, γονείς και μαθητές θα βρουν έναν πλήρη τιμοκατάλογο των υπηρεσιών παιδείας και ευέλικτων πτυχιακών πακέτων που παρέχονται, ο οποίος σύντομα θα είναι διαθέσιμος και στα ελληνικά. Παράλληλα, μέσα στον Ο- κτώβριο θα αρχίσει η διανομή φωτοτυπιών πετρελαίου θέρμανσης. Ένα κιβώτιο με φωτοτυπίες και DVD αδειάστηκε επίσης στο Πασαλιμάνι, προκειμένου να φτάσει έγκαιρα στις νησιωτικές περιοχές και στην Κρήτη. Παράλληλα η αγορανομία εξάρθρωσε κύκλωμα που έφερνε στην Ελλάδα φωτοτυπίες γραμμένες στα βουλγάρικα και τις διέθετε στα σχολεία ως ελληνικές. 14 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 Σαν ζαλισμένα κοτόπουλα Του ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ Το Bloomberg κατέληγε στο συμπέρασμα πως η χρεοκοπία της Ελλάδας είναι κατά 98% πιθανή. Μπλόφα κι αυτή; Ο αέρας της Θεσσαλονίκης δεν ταιριάζει τελικά σε αναλώσιμους πολιτικούς. Ο Κώστας Καραμανλής θα έπρεπε να το είχε νιώσει όταν τον Σεπτέμβριο του 2004 η επίσκεψή του στη ΔΕΘ στοιχειώθηκε από την πτώση του ελικοπτέρου και το θάνατο τόσων ανθρώπων. Προφανώς οι χειρομάντεις θα τον είχαν πληροφορήσει να αποφύγει μία επανεμφάνιση στο στοιχειωμένο τόπο. Τους αγνόησε και κατέρρευσε υπό το βάρος των ανομημάτων του ηγουμένου κ. Εφραίμ. Ο Γιώργος Παπανδρέου στοίχειωσε τη δική του παρουσία στη Θεσσαλονίκη με την πολεμική κραυγή «Λεφτά υπάρχουν» για να καταλήξει προ ημερών στη διαπίστωση πως απώλεσε το σύνολο του πολιτικού του κεφαλαίου εντός είκοσι δύο μηνών, που είναι και το απόλυτο ρεκόρ σε πραγματικές πολιτικές τιμές κατά την τελευταία τριακονταετία. Ο Αντώνης Σαμαράς αναμένεται το σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ και προφανώς, για λόγους αυτοπροστασίας, θα έχει επισκεφθεί τους ιερείς του μαντείου. Διάχυτη είναι η εντύπωση πως η «αναλωσιμότητα» των πολιτικών ηγετών είναι ευθέως ανάλογη του ενδεχομένου κατάρρευσης όλων των δομών της ελληνικής κρατικής οντότητας. Εξαιρετικά προφανής δηλαδή. Δεν χρειάζεται πλέον να είσαι οικονομολόγος για να κατανοήσεις πως τα τελευταία εικοσιτετράωρα ενισχύεται η άποψη περί επερχόμενου νέου κράχ στην παγκόσμια οικονομία. Η νέα αυτή περιδίνηση κατά τους σοφούς θα είναι πολυπλοκότερη από ε- κείνη του Αυτή όμως τη φορά, το επίκεντρο της παγκόσμιας κρίσης θα βρίσκεται κατά κύριο λόγο στην Ευρώπη. Υπ αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα διαδραματίζει ρόλο της νεαράς εταίρας η ο- ποία θα προσφερθεί στο θυσιαστήριο των διεθνών χρηματοπιστωτικών θεσμών. Είναι προφανώς παράλογο να απολεσθεί η τιμή μιας χώρας η οποία αντιστοιχεί μόλις στο 2% του Ακαθάριστου Εισοδήματος της Ευρωζώνης, παρά η Ιταλία, επί παραδείγματι, η οποία μόνη της αντιστοιχεί στο 25%. Ο Γιώργος Παπανδρέου τα ήξερε όλα αυτά όταν απευθυνόταν με ύφος κουρασμένο και κυρίως δραματικό στους πολιορκημένους του Βελλιδείου Συνεδριακού Κέντρου. Οι υπουργοί του τον παρακολουθούσαν έχοντας επικεντρώσει την προσοχή τους στο επερχόμενο Υπουργικό Συμβούλιο. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήταν υπεύθυνος για τη «μεγάλη πατάτα». Μπλόφαρε με την Τρόικα νομίζοντας πως οι γραφειοκράτες στις Βρυξέλλες βρίσκονται σε κατάσταση πολιτικού λήθαργου. Η μπλόφα απέτυχε. Την Παρασκευή που μας πέρασε τα κέντρα λήψης αποφάσεων σε Ευρώπη και Αμερική, καθώς και η γερμανική καγκελαρία που είναι από μόνη της ένα κέντρο με καταλυτικές επιρροές, αποφάσιζαν πως η Ελλάδα δεν είναι δυνατόν να αποτελεί το μείζον πολιτικό επιχείρημα όλων των πολιτικών αντιπάλων της Άνγκελα Μέρκελ. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληγε και το Παρίσι. Οι γαλλικές τράπεζες τον τελευταίο καιρό απώλεσαν ένα μεγάλο μέρος της χρηματιστηριακής τους αξίας λόγω της έκθεσής τους στα ελληνικά ομόλογα μεταξύ των άλλων. Η Άγκελα Μέρκελ και το κόμμα της, και κυρίως οι φιλελεύθεροι συνεταίροι της, σύρονται από ήττα σε ήττα. Οι τοπικές εκλογές στο Βερολίνο είναι κοντά. Η Καγκελαρία δεν έχει πλέον τα μέσα να α- ντισταθεί στους ολοένα και περισσότερους κύκλους που προτιμούν τη συρρίκνωση της Ευρωζώνης αποβάλλοντας τα «μιάσματα», όπως τα αποκαλούν. Η κατάσταση στην Ελλάδα αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για ένα τέτοιο εγχείρημα. Το πρωινό που ανέτειλε τη Δευτέρα ενδεχομένως να ήταν το χειρότερο των τελευταίων δεκαετιών για τον «κύκλο Παπανδρέου». Μία τελευταία δημοσκόπηση έδινε στο ΚΚΕ και τον ΣΥΡΙΖΑ α- θροιστικά περί το 20%. Το ΠΑΣΟΚ κατέρρεε σε ποσοστά τα οποία μόλις ξεπερνούν εκείνα ενός μεσαίου κόμματος. Η Νέα Δημοκρατία είναι αδύνατον να επιτύχει την πολυπόθητη αυτοδυναμία. Η αδιευκρίνιστη ψήφος αποτελεί για τους δημοσκόπους έναν άλυτο γρίφο. Ήταν τη Δευτέρα που οι συνομιλητές του Γ. Παπανδρέου στην Ευρώπη ξεκαθάριζαν με άστοχες ηθικά αλλά στοχευμένες τεχνοκρατικά δηλώσεις πως η λεγόμενη «στήριξη της Ελλάδας» φτάνει στο τέλος της. Μπορεί και να ήταν μία καλοστημένη μπλόφα. Μπορεί και όχι. Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ω- στόσο δεν καταλαβαίνουν από μπλόφες. Οι γαλλικές τράπεζες σημείωσαν και νέες απώλειες. Το ευρώ κατρακύλησε σε ιστορικά χαμηλές ισοτιμίες. Ο Μπαράκ Ομπάμα παρενέβη προσωπικά καλώντας τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες να αναλάβουν αυτές την επίλυση της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης. Το διεθνές πρακτορείο οικονομικών ειδήσεων Bloomberg κατέληγε στο συμπέρασμα πως η χρεοκοπία της Ελλάδας είναι κατά 98% πιθανή. Μπλόφα κι αυτή; Μπορεί. Ακόμη όμως και να πρόκειται για μπλόφα, το ζήτημα είναι το πόσοι την έχαψαν. Στην Αθήνα ο Παπανδρέου συγκαλούσε την Κοινοβουλευτική του Ομάδα. Σαν ζαλισμένα κοτόπουλα τον άκουγαν οι βουλευτές του. Ο Βενιζέλος τούς αφιέρωσε μία ομιλία σε τόνους πολεμικούς με χαρακτηριστικά ανταπόκρισης πολεμικού ρεπόρτερ. Ο Σαμαράς, κατηφής και αυτός, ετοίμαζε την ομιλία του στη Θεσσαλονίκη. Πιστεύει πως θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός. Την Τρίτη το πρωί κάποιος που τον ξέρει πολύ καλά, ο Στέφανος Μάνος, εξηγούσε από τα ερτζιανά πως αν υ- πάρξει κυβέρνηση ΝΔ, υπό την παρούσα πολιτική της ηγεσία θα αποδειχτεί χειρότερη από εκείνη του Γ. Παπανδρέου. Την Τρίτη που μας πέρασε τα πρωτοσέλιδα των ελληνικών εφημερίδων ήταν αφιερωμένα στη «Συντεταγμένη Χρεοκοπία» ένας όρος που εξωραΐζει απλώς το φαλιμέντο. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος μίλησε στο τηλέφωνο με τον Σόιμπλε, ο οποίος και τον σνόμπαρε με ιδιαίτερα απαξιωτικό τρόπο. Είναι ο κ. Σόιμπλε η πραγματική πηγή από την οποία διοχετεύονται όλα τα σενάρια περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Ήταν εκείνος που «έστησε» έντεχνα το δημοσίευμα του Der Spiegel, το οποίο και ξεκαθάριζε πως το Βερολίνο μεθοδεύει δια του «Σχεδίου Β» την προστασία των γερμανικών τραπεζών έ- ναντι της πολύ πιθανής αποχώρησης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Ο Παπανδρέου έχασε στη Θεσσαλονίκη μία ευκαιρία. Να προκηρύξει εκλογές ώστε να είναι άλλος ο διαχειριστής που θα αναλάβει το τιτάνιο έργο της ανόρθωσης της ελληνικής οικονομικής οντότητας υπό καθεστώς συντεταγμένης ή μη συντεταγμένης χρεοκοπίας. Πίστευε προφανώς ακόμη και στις αρχές της εβδομάδας πως έχει τη δυνατότητα να επιτύχει μία παράταση ή μία βελτίωση των συνθηκών κατάρρευσης, τουλάχιστον έως τον Απρίλιο του Στην κυβέρνησή του ωστόσο είναι πολύ λίγοι εκείνοι που πιστεύουν στην ίδια προοπτική. Το ζήτημα όμως δεν βρίσκεται εκεί. Το πρόβλημα συνίσταται στο ότι οι πολίτες δεν πιστεύουν πια σε τίποτε αναμένοντας τα χειρότερα που θα ενσκήψουν. Με λίγα λόγια, ο Παπανδρέου κατανάλωσε το σύνολο του πολιτικού του κεφαλαίου, ενώ ο Σαμαράς δεν διαθέτει ικανό πολιτικό κεφάλαιο προς κατανάλωση. Οι επιστήμονες λέγεται πως ανέλυσαν δείγματα βοθρολυμάτων από την Ψυτάλλεια και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η Α- θήνα, ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακα, ταξιδεύει με ιδιαίτερα καλές επιδόσεις στους κόσμους όπου την οδηγούν η κοκαΐνη, το έκστασι και η πρέζα. Περίεργα πράγματα ό- ντως. Λέτε η πρωτεύουσα να επενδύει στο «ντουμάνι»; A n.georgiadis1@yahoo.com

15 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 15

16 Πολιτική Ο πόλεμος θα τελειώσει Ο Στάθης Καλύβας, βραβευμένος συγγραφέας, καθηγητής «Arnold Wolfers» Πολιτικών Επιστημών και διευθυντής του Προγράμματος «Order, Conflict and Violence» του Πανεπιστημίου Yale, στην A.V. Της Αγγελικής Μπιρμπίλη Μ ε φόντο τις κινητοποιήσεις των «αγανακτισμένων», το νομοσχέδιο για την παιδεία, τις συνεχείς απεργίες, την απειλή της χρεοκοπίας, συναντώ το βραβευμένο συγγραφέα και καθηγητή Σ.Κ., ψύχραιμο. Ίσως γιατί βλέποντας τα πράγματα από τη γεωγραφική και ψυχολογική απόσταση ενός Έλληνα του εξωτερικού δεν νιώθει την ασφυξία και την οργή που νιώθει η ελληνική κοινωνία. Πριν λίγο καιρό τον είχα ακούσει να επιχειρηματολογεί πειστικά υπέρ του φεύγω στο δίλημμα «Μένω ή φεύγω των πρόθυμων και ικανών νέων Ελλήνων» στο ντιμπέιτ της Intelligence Squared Greece και τώρα μου μιλάει με ενθουσιασμό για το θερινό σχολείο στην Αρχαία Ολυμπία, που οργανώνει δέκα χρόνια τώρα με ένα φίλο του, σεμινάρια σε πολύ υψηλό επίπεδο και με πολύ λίγα χρήματα, μια ουσιαστικά αυτοχρηματοδοτούμενη προσπάθεια με 80 περίπου φοιτητές που έρχονται, γνωρίζουν τη χώρα μας και ενθουσιάζονται. Τι είναι ή τι δεν είναι το κίνημα των «Αγανακτισμένων»; Είναι λίγο από όλα. Είναι τελείως αντιφατικό και αρνητικό και παρότι γίνονται όλες αυτές οι συζητήσεις που προσπαθούν να καταλήξουν σε κάποια θετικά πρόσημα, όταν ξεφεύγουν από την κριτική και μιλούν για το τι δέον γενέσθαι, συναντάς ένα συνδυασμό απίστευτων αφελειών ή καινολογιών. Η χρησιμότητα, στο βαθμό που υπήρχε, ήταν πιο πολύ της έκφρασης μίας κριτικής και μίας α- γανάκτησης. Ξέρουν τι δεν θέλουν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ξέρουν τι θέλουν. Η ολοκληρωτική απονομιμοποίηση της πολιτικής τάξης έβγαλε στους δρόμους τη μεσαία τάξη. Αυτό έχει κάποια ιστορική σημασία; Είναι δύσκολο να πει κανείς, γιατί θα εξαρτηθεί πολύ και από τις εξελίξεις. Προς το παρόν, η πολιτική τάξη ανθίσταται όσο μπορεί. Είναι τρομερό το πόσο μικρές αλλαγές έ- χουν συμβεί στο πολιτικό προσωπικό. Κάποια στιγμή θα υπάρξει μία ανανέωση, δεν υπάρχει αμφιβολία. Κάνοντας μια συγκριτική έρευνα για το ποιες είναι οι πολιτικές επιπτώσεις αυτού του είδους των οικονομικών κρίσεων, διαπίστωσα είναι ότι σε χώρες που έχουν θεσμοποιημένα πολιτικά συστήματα και κόμματα, όσο βαθιά και να είναι η κρίση, συνήθως, οι αλλαγές συμβαίνουν μέσα από τους υπάρχοντες πολιτικούς οργανισμούς. Ακόμα και στην Αργεντινή, τα κόμματα που υπάρχουν είναι τα ίδια χωρίς ριζικές αλλαγές. Σε πλούσιες χώρες το κοινοβουλευτικό καθεστώς δεν τίθεται σε κίνδυνο. Μιλούν διάφοροι για εμφυλίους, για επαναστάσεις και τέτοιες μεγαλοστομίες, αλλά τουλάχιστον στη συγκριτική εμπειρία δεν διαπιστώνει κανείς τέτοια φαινόμενα. 16 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 Η κοινωνική ανοχή σε ακραίες αντιδράσεις δοκιμάζει τα όρια μεταξύ δημοκρατικής και αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς. Αυτά τα συμπτώματα ενέχουν κίνδυνο για τη Δημοκρατία; Όχι, δεν το πιστεύω. Είναι κακό με την έννοια του ότι χαμηλώνει το επίπεδο, δημιουργεί πεδίο δράσης για άτομα που έχουν μία τάση προς τέτοιες συμπεριφορές, αλλά δεν πιστεύω ότι θέτει συστημικό ζήτημα. Στην Ελλάδα φωνάζουμε πιο πολύ από ό,τι στην πραγματικότητα δρούμε. Πιστεύω ότι πολλές φορές συγχέουμε τη φωνή και την αγανάκτηση με τη ριζοσπαστική πράξη. Μάλιστα, θα έλεγα ότι φωνάζοντας κανείς εκτονώνεται και δεν προχωράει και σε πράγματα πιο ακραία. Το φθινόπωρο ξεκίνησε θερμό. Θα υπάρξει κοινωνική έκρηξη; Γιατί υπάρχει μια τέτοια ρητορική Υπάρχει, αλλά δεν νομίζω ότι α- νταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Μπορεί να έχουμε φαινόμενα σαν κι αυτά, υπονομευτικές δηλώσεις. Αλλά δεν νομίζω ότι αυτό μπορούμε να το ονομάσουμε κοινωνική έκρηξη. Ακόμα και να είχαμε επεισόδια μεγαλύτερης έκτασης, δεν νομίζω ότι θα παρήγαγε κάποιο πολιτικό αποτέλεσμα άξιο λόγου. Το μόνο α- ποτέλεσμα που θα παρήγαγε ήταν ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή θα συσπείρωνε τον κόσμο εκείνο που θα φοβόταν για την ασφάλειά του, για την περιουσία του. Μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα και οι Έλληνες είναι λαός μικροαστικός, με μεγάλη προσκόλληση στην περιουσία τους. Δηλαδή τη μια φωνάζεις και λες μεγάλες κουβέντες και κρεμάλες, αλλά όταν απειλείται η ιδιοκτησία σου και η ασφάλειά σου, τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά. Παρά τη σοβαρή κρίση εμπιστοσύνης προς τα δύο μεγάλα κόμματα δεν βλέπουμε τα Το κλειδί της ιστορίας είναι να μη φύγουμε από το σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κόμματα της Αριστεράς να εξαργυρώνουν πολιτικά την κρίση. Πιστεύετε ότι έχουν κάτι να προτείνουν; Σε καμία περίπτωση. Είναι κινήματα διαμαρτυρίας και εκεί βασίζουν την ύπαρξή τους. Από τη στιγμή που θα αναγκαζόντουσαν να έμπαιναν σε μία διαδικασία θετικών προτάσεων, θα έχαναν το λόγο της ύπαρξής τους, θα μεταμορφώνονταν σε κάτι που δεν θέλουν τα ίδια να γίνουν. Αυτό θα ήταν θετικό για την κοινωνία, γιατί απουσιάζει αυτή τη στιγμή ένας διαφορετικός λόγος, αλλά δεν είναι σε θέση, εκ των πραγμάτων, να κάνουν αυτό το βήμα. Το εντυπωσιακό είναι ότι και η διαμαρτυρία δεν πιάνει, τους αποδίδει ένα μικρό κέρδος, αλλά είναι πολύ μικρό. Το μεγάλο γεγονός της κρίσης είναι ότι ενώ υ π ά ρ χ ε ι π λ ή ρ η ς απονομιμοποίηση στο πολιτικό σύστημα όπως λειτουργεί αυτή τη στιγμή, υπάρχει μία κρίση εκπροσώπησης. Βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις εδώ και καιρό ότι αν και ο περισσότερος κόσμος αντιδρά στο δικομματισμό και στα υπάρχοντα κόμματα, αυτό δεν μεταφράζεται σε ένα κύμα υποστήριξης για τα κόμματα της Αριστεράς. Αυτό θα έπρεπε να τους προβληματίσει, αλλά δεν τους προβληματίζει γιατί δεν είναι αυτός ο στόχος τους, δεν ενδιαφέρονται να γίνουν κόμματα εξουσίας. Είναι ένας ρόλος που τον έχουν μάθει, που αισθάνονται πολύ άνετα μέσα σε αυτόν, ο ρόλος της διαμαρτυρίας, του κοινωνικού κινήματος περισσότερο από ό,τι του κόμματος, και αυτό πιστεύω τους καταδικάζει ουσιαστικά στο πολιτικό περιθώριο. Ποιος φταίει που φτάσαμε ως εδώ; Mία σειρά από πρακτικές, τόσο στον κοινωνικό και πολιτιστικό χώρο, με την ευρεία έννοια του όρου, όσο και στον οικονομικό και πολιτικό, που ξεκίνησαν και εντάθηκαν το 81, με την ά- νοδο του ΠΑΣΟΚ. Η διακυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή έφερε τα πράγματα στα άκρα με τον εκτροχιασμό του δημοσιονομικού και την προσπάθεια ουσιαστικά να λειτουργήσει ως ένα καινούργιο ΠΑΣΟΚ, μοιράζοντας χρήματα δεξιά και αριστερά, χωρίς καμία πρόθεση να κάνει ουσιώδεις αλλαγές, και με αυτή την έννοια έχει τεράστια ευθύνη. Η ρητορική της Νέας Δημοκρατίας για ένα «άλλο μείγμα πολιτικής» έχει ουσία; Πιστεύω ότι δεν έχει αυτή τη στιγμή κάποια ουσία και ότι αν βρεθούν στην εξουσία θα συναντήσουν τα ίδια προβλήματα και θα έχουν την ίδια αδυναμία να τα αντιμετωπίσουν. Εξακολουθούν να παίζουν αυτό το παιχνίδι μίας στείρας αντιπολίτευσης, το οποίο έπαιξε και το ΠΑΣΟΚ με τα γνωστά αποτελέσματα, δηλαδή καλλιεργώντας εντυπώσεις και ελπίδες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Είναι τελείως κοντόφθαλμη η στρατηγική αυτή, διότι επιδιώκει την κατάκτηση της εξουσίας χωρίς την ικανότητα εξάσκησής της. Το μοντέλο της αδιαλλαξίας αναπαράγεται από κόμματα, συνδικάτα και ΜΜΕ. Μπορεί με αυτά τα δεδομένα η κοινωνία να βρει το κουράγιο για τις σκληρές αλλά απαραίτητες αλλαγές; Πιστεύω ότι βρισκόμαστε ακόμα στη φάση που όλοι προσπαθούν να διατηρήσουν από την πολύ μικρότερη πίτα του μέλλοντος ένα μεγαλύτερο κομμάτι, γι αυτό γίνεται αυτή η φασαρία. Αλλά σύντομα θα συνειδητοποιηθεί ότι τα περιθώρια είναι πολύ περιορισμένα. Όση φασαρία και να κάνεις, όσο και να παλέψεις, αυτό που θα κερδίσεις θα είναι πολύ μικρό και δεν θα αξίζει τον κόπο. Είμαστε σε μια φάση ενός, ας πούμε, επιθανάτιου ρόγχου του παλιού συστήματος, το οποίο ακόμα δεν έχει παραδεχθεί ότι τελείωσε, έστω και αν αυτοί που είναι στα πράγματα το αντιλαμβάνονται. Στην επόμενη φάση θα αναγκαστούμε να ξαναφτιάξουμε με βάση τα καινούργια δεδομένα. Έχουν φτάσει να συζητούν την έξοδο της χώρας μας από το ευρώ. Θέλουμε τελικά να είμαστε μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας; Θα έλεγα ότι για πολύ κόσμο, κυρίως άνω των 40, η Ευρώπη ήταν πάντα η αίσθηση ενός στόχου ευημερίας, ενός τρόπου ζωής και standard διαβίωσης που πάντα έπρεπε να επιδιώξουμε. Να γίνουμε Ευρώπη δηλαδή. Σε ένα δεύτερο επίπεδο ήταν οι πρακτικές διευκολύνσεις της καθημερινής ζωής, από τις επιδοτήσεις των αγροτών μέχρι τα ευρωπαϊκά προγράμματα, για όσους θα μπορούσαν να τα εκμεταλλευτούν. Αυτό ήταν η Ευρώπη, δεν ήταν ένα πολιτικό project με σαφές περιεχόμενο. Αυτό που βλέπω να υπάρχει ως αλλαγή είναι στη γενιά των 40 και κάτω, που μεγάλωσαν ουσιαστικά μόνο μέσα σε αυτό το κλίμα: φοιτητές που με τα προγράμματα Erasmus έκαναν σπουδές στο εξωτερικό, άλλοι που πήγαν για μεταπτυχιακά, άλλοι που ταξίδεψαν πολύ, που είναι στο internet, που έχουν μια πολύ μεγαλύτερη εξωστρέφεια. Για αυτή τη γενιά, την κάτω των 40, η Ευρώπη δεν είναι κάτι το αφηρημένο και το απομακρυσμένο, είναι καθημερινή πραγματικότητα. Το καταλαβαίνεις στον τρόπο που μιλούν και σκέφτονται, είναι πολύ πιο ευρωπαϊκός με την έννοια ότι συγκλίνει με αυτά που γράφονται και λέγονται σε άλλες χώρες, έστω και αν δεν αρθρώνεται με τρόπο πολιτικά συνειδητοποιημένο. Ο πρωθυπουργός λέει ότι η κατάσταση της χώρας είναι όμοια με πόλεμο Το κλειδί της ιστορίας είναι να μη φύγουμε από το σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί εκτός θα είναι πια πολύ δύσκολο να φτιάξεις τα πράγματα, ιδιαίτερα στη γεωπολιτική περιοχή που βρισκόμαστε. Αυτό είναι το πρώτο στοίχημα. Tο δεύτερο είναι το μεγάλο, το συστημικό, να ξεπεραστεί η κρίση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αν και εκεί δεν έχουμε τη δυνατότητα να επηρεάσουμε τα πράγματα τόσο πολύ. Το τρίτο είναι, από τη στιγμή που θα ξεπεραστεί η κρίση, σιγά-σιγά να ξαναβάλουμε τα πράγματα σε καινούργιες βάσεις. Όταν είσαι σε ένα σκάφος που είναι μέσα στην καταιγίδα δεν μπορείς να σκεφτείς για το μετά. Υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, το οποίο κυκλοφόρησε στη δεκαετία του 70, που λέγεται «Every war must end» (Όλοι οι πόλεμοι πρέπει να τελειώσουν), στο οποίο βασικά το επιχείρημα είναι ότι όταν γίνεται ο πόλεμος δεν σκέφτεσαι τι θα συμβεί μετά με συστηματικό και πρακτικό τρόπο. Η μόνη πραγματικότητα που ζεις είναι της τρικυμίας, το μυαλό σου δεν μπορεί να λειτουργήσει διαφορετικά. Πρέπει όμως ένα κομμάτι της σκέψης μας να το αφιερώσουμε στο μετά, να μη θεωρούμε ότι επειδή τώρα υπάρχει κρίση αυτό θα είναι η μόνιμη πραγματικότητα. A athens voice.gr Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη

17 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 17

18 Ήμουν και εγώ εκεί Η εποχή των τεράτων Του Παναγιώτη Αγγελόπουλου Στις 25 Μάη ξέσπασε στην πλατεία Συντάγματος ένα μαζικό πολιτικό κίνημα αντίστασης και χειραφέτησης, που αποτέλεσε μια κρίσιμη καμπή στον «παρατεταμένο λαϊκό πόλεμο», ο οποίος ξεκίνησε με την ψήφιση του επαχθούς Μνημονίου και κλιμακώθηκε με έντεκα πανεργατικές γενικές απεργίες. Στην υπό «κινεζοποίηση» Ελλάδα της διαρκούς λιτότητας και της οικονομικής εξαθλίωσης, του εργασιακού μεσαίωνα και της απώλειας της εθνικής κυριαρχίας, το κίνημα των πλατειών εξέφρασε τη διάρρηξη των παγιωμένων σχέσεων αντιπροσώπευσης και των αστικών κοινωνικών συμμαχιών, μεταμορφώνοντας την κρίση από οικονομική σε πολιτική. Kαθοριστικής σημασίας στοιχείο, συμβάλλον και στην αντιφατικότητα του κινήματος, υπήρξε η συμμετοχή χιλιάδων ψηφοφόρων του πελατειακού δικομματισμού, ορμώμενων από τη δυσαρέσκεια και την απόγνωση απέναντι στην πολιτική αφαίμαξης της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Ο μαχητικός Ιούνιος, κατά τον οποίο εξαπλώθηκε σε δεκάδες πλατείες της χώρας ο δημοκρατικός θεσμός της λαϊκής συνέλευσης, χαρακτηρίστηκε από γοργές εξελίξεις όσον αφορά στην ιδεολογική ταυτότητα του κινήματος των «Αγανακτισμένων». Οι πρώτες μέρες της κινητοποίησης, όταν αυτή αγκαλιάστηκε από τα αντιδραστικά ΜΜΕ, σημαδεύτηκαν από έντονη εχθρότητα απέναντι στην παρέμβαση κοινωνικών συλλογικοτήτων και οργανωμένων μορφών ταξικής πάλης (κόμματα, συνδικάτα). Σύντομα, όμως, αποδείχτηκε ότι για να αγωνιστούμε με το σύνθημα «δεν φεύγουμε αν δεν φύγουν κυβέρνηση, τρόικα, χρέος», έπρεπε το κίνημα να ριζοσπαστικοποιηθεί, να αποκτήσει πολιτικές θέσεις και να μπολιαστεί στους χώρους εργασίας, δηλαδή να επεκταθεί η δημοκρατική αυτοοργάνωση στο πεδίο της οικονομίας, με απώτερο σκοπό τον κοινωνικό εργατικό έλεγχο. Σ αυτή την κατεύθυνση υπήρξαν αξιοσημείωτα βήματα, καθώς στις κινητοποιήσεις πρωτοστάτησαν οι υπάλληλοι σε κλάδους εντατικής εκμετάλλευσης του ιδιωτικού τομέα, οι νέοι της επισφαλούς διανοητικής εργασίας και των μισθών πείνας, οι συνδικαλισμένοι εργάτες και οι άνεργοι. Ο κόσμος χάραξε το δρόμο με λαϊκές συνελεύσεις, απεργιακές φρουρές και καταλήψεις διαρκείας (Δήμος Αθήνας, νοσοκομείο Ιεράπετρας, σούπερ Για τη συνέχιση του αγώνα είναι επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ενός ηγεμονικού πολιτικού μετώπου μάρκετ Dia, ΔΕΚΟ), ενώ η επιγενόμενη απονομιμοποίηση των γραφειοκρατικών ηγεσιών των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ αύξησε την επιρροή των πρωτοβάθμιων σωματείων βάσης και της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Η γενικευμένη οργή για την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους πρόνοιας αποκρυσταλλώθηκε στο σύνθημα «δεν χρωστάμε, δεν πουλάμε, δεν πληρώνουμε». Αναμφίβολα, οι ημερομηνίες που σφράγισαν την πρωτοφανή δυναμική του αγώνα ήταν Ιουνίου, όταν οι γενικές απεργίες συναντήθηκαν με τις λαϊκές συνελεύσεις. Η επιμονή του κόσμου, ο οποίος, παρά την κυβερνητική απόφαση για σκληρή αστυνομική καταστολή, ανασυντασσόταν και παρέμενε στο Σύνταγμα, κατέδειξε τον πολιτικό μετασχηματισμό του κινήματος και την οριστική ρήξη του με τη μνημονιακή συναίνεση. Απομαζικοποιημένη λόγω της ιδεολογικής τρομοκρατίας κράτους και κεφαλαίου, που συμπυκνώθηκε στις απειλές «Μεσοπρόθεσμο ή χρεοκοπία/τανκς», η Κάτω Βουλή των πλατειών συνέχισε τις εργασίες της. Οι παραπάνω εμπειρίες συνθέτουν την πολύχρωμη τοιχογραφία της λαϊκής εξέγερσης, που μολονότι δεν κατόρθωσε να αποτρέψει την εισαγωγή της χώρας στην προκρούστεια κλίνη του Μεσοπρόθεσμου, εγκαινίασε μια νέα, ποιοτικά διαφορετική, πολιτική πραγματικότητα, με θεμέλιό της το αίτημα για άμεση δημοκρατία και «ισότητα, δικαιοσύνη, α- ξιοπρέπεια». Για τη συνέχιση του αγώνα είναι επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ενός ηγεμονικού πολιτικού μετώπου, μιας κρίσιμης μάζας κομμάτων, συνελεύσεων, σωματείων και πολιτών, που θα παλέψει για την πολιτικήκοινωνική χειραφέτηση και θα εκπονήσει ένα μεταβατικό πρόγραμμα εκτάκτου ανάγκης για την υπεράσπιση των λαϊκών συμφερόντων. Βασικοί άξονες πρέπει να είναι η στάση πληρωμών και η διαγραφή του χρέους σε ρήξη με την Ε.Ε., η αναδιανομή του εισοδήματος εις βάρος του κεφαλαίου και υπέρ της μισθωτής εργασίας, η υπεράσπιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα των κοινωνικών αγαθών (υγεία, παιδεία), η εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση των τραπεζών και των στρατηγικών επιχειρήσεων και η χάραξη βιομηχανικής πολιτικής με στόχο την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανακούφιση των εργαζομένων, η θέσπιση αποκεντρωμένων αμεσοδημοκρατικών θεσμών και η κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας. Η βίαιη έκρηξη οργής της φτωχής και αποκλεισμένης νεολαίας της Αγγλίας και οι ε- περχόμενες κοινωνικές συγκρούσεις προοιωνίζουν το ευρωπαϊκό φθινόπωρο θερμό, και καθιστούν επίκαιρα τα λόγια του Αντόνιο Γκράμσι: «Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο καινούργιος πασχίζει να γεννηθεί. Ζούμε στην εποχή των τεράτων». A Βλέπε: Στάθης Κουβελάκης, «Η Ώρα της Κρίσης», Δρόμος της Αριστεράς, Πέτρος Παπακωνσταντίνου, «Προοίμιο ελληνικού Αργεντινάσο», Αριστερό Βήμα, A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

19 15-21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 A.V. 19

20 Ηπόλημιλάει Ο ι τελευταίες δύο Δευτέρες κήδεψαν οριστικά την πράσινη πολυμετοχικότητα (ή πολυμετωπικότητα, αν προτιμάς). Εν μέσω σφοδρής προσωπικής αντιπαράθεσης, Γιάννης «Τζίγγερ» Βαρδινογιάννης και Ανδρέας Βγενόπουλος έβγαλαν διαφωνώντας από το ντουλάπι το σενάριο της επόμενης μέρας. Η A.V. ζήτησε την ανάλυση του δημοσιογράφου Αντώνη Καρπετόπουλου και την «παναθηναϊκή» γνώμη του συγγραφέα Χριστόφορου Κάσδαγλη και του μπλόγκερ Old Boy. Υπενθυμίζουμε ότι ο Παναθηναϊκός έχει ξεκινήσει με 2 στα 2 στο πρωτάθλημα, αλλά τώρα που διαβάζεις είναι αμφίβολο αν μπορεί να βγάλει οικονομικά τη χρονιά, ενώ έχει αποκλειστεί από ευρωπαϊκές διοργανώσεις ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ (Συγγραφέας, «Το γαμώτο ενός Παναθηναϊκού», εκδ. Καστανιώτη 2010) «Το γ α μ ώ τ ο, σ την παρούσα φάση, δ ε ν είναι της πολυμετοχικότητας, είναι μάλλον της... μετοχικότητας. Τα περισσότερα από τα σημερινά προβλήματα του Παναθηναϊκού (του ποδοσφαιρικού, αλλά όχι μόνο) ξεκίνησαν από τη στιγμή που το σωματείο παραδόθηκε στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Μέχρι τότε τα κουτσοκαταφέρναμε. Με έριδες ίσως, με πέτρινα χρόνια, με τη δικτατορία που επιχείρησε να εκμεταλλευτεί το εκτόπισμα του Συλλόγου. Αλλά ξανασηκώναμε κεφάλι, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο αλλά σε καμιά εικοσαριά σπορ. Το πρόβλημα δεν είναι η πολυμετοχικότητα ως είδος κάποιου πλουραλισμού, αλλά η ιδιοποίηση μιας λαϊκής ομάδας της ιστορίας, των φιλάθλων, των αναμνήσεων και των συναισθημάτων από επιχειρηματίες. Όσον αφορά τις συνεντεύξεις Τύπου Βαρδινογιάννη και Βγενόπουλου, αμφότεροι είναι εξαιρετικά πειστικοί, ή τουλάχιστον ειλικρινείς, όταν χρησιμοποιούν το εγώ, και μάλλον αναξιόπιστοι όταν χρησιμοποιούν το εμείς. Δεν είμαι αισιόδοξος για την επόμενη μέρα, όχι μόνο στα θέματα της μπάλας αλλά και γενικότερα. Ελπίζω μόνο η κρίση, εκτός από πόνο, βάσανα και πέτρινα χρόνια, να βοηθήσει τουλάχιστον στη διαμόρφωση ενός νέου ήθους (στην προκειμένη περίπτωση, στο θρίαμβο αυτού που εγώ ονομάζω παναθηναϊκό τρόπο του σκέπτεσθαι ). Το άνοιγμα στη λαϊκή βάση του Παναθηναϊκού είναι σωστή ιδέα, αλλά σε ακατάλληλη στιγμή. Κι όπως συμβαίνει πολύ συχνά με τη λογική εξυγίανσης των προβληματικών επιχειρήσεων, άλλος ξοδεύει κι εμείς πληρώνουμε. Ακόμα κι έτσι, ωστόσο, κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Η δικαίωση του μπλοκαρίσματος του Βοτανικού, διά στόματος Βγενόπουλου, μου φάνηκε αυτονόητη. Δεν συμπονάω καθόλου τους επενδυτές που έσπευσαν να αγοράσουν εν κρυπτώ γη στον Βοτανικό, για να επιχειρήσουν αργότερα να κερδοσκοπήσουν με τις πλάτες του Παναθηναϊκού». 20 A.V ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 ΠΑΟ ΚΑΛΑ; Η επόμενη μέρα της ομάδας της πόλης ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΠΕΤΟΠΟΥΛΟΣ (Sday/«Καθημερινή», καθημερινά μαζί με τον Αντώνη Πανούτσο στον Nova Σπορ Fm 84.6) «Στον Παναθηναϊκό βρέθηκαν το 2008 φιλόδοξοι λεφτάδες που ονόμασαν την ανακωχή τους πολυμετοχικότητα και νομίζω ότι στην αρχή είχαν ειλικρινείς προθέσεις. Θαρρώ ότι το πλάνο πήγαινε κάπως έτσι: ο Βαρδινογιάννης θα βάλει ανθρώπους και μηχανισμούς και οι υπόλοιποι λεφτά. Ο βασικός λόγος διάλυσης ήταν ότι είχαν τελείως διαφορετική αισθητική και προσέγγιση στο αντικείμενο. Ο Τζίγγερ πίστευε στην ομάδα-επιχείρηση που στο τέλος της χρονιάς κυρίως δεν πρέπει να μπαίνει μέσα και ο Βγενόπουλος στην πολιτική των 3 Πιζάρο προκειμένου να ζεσταίνεται κι ο κόσμος. Στη μέση βρέθηκε ο Πατέρας. Με δεδομένο κιόλας ότι δεν ανέθεσαν τη διοίκηση σε έμπειρους επαγγελματίες ποδοσφαιροπαράγοντες, γρήγορα συγκρούστηκαν. Και από κει και πέρα έμοιαζαν με ζευγάρι παντρεμένων σε κρίση, η καχυποψία και το τσίγκλισμα κυριάρχησε. Στη συνέντευξη Τύπου, ο Βαρδινογιάννης δεν με έπεισε ότι φεύγει. Αυτό δεν γίνεται με δικηγορικά γραφεία, αλλά είτε πληρώνοντας είτε πουλώντας είτε πτωχεύοντας. Περί της αποχώρησής του περισσότερο με έπεισε η τοποθέτηση Βγενόπουλου και η κατόπιν αποδοχή των όρων που έθεσε. Νομίζω ότι η επιτυχία της πρότασης Βγενόπουλου θα εξαρτηθεί από δεκάδες πράγματα, με κυριότερο τη φετινή πορεία της ομάδας. Αν αυτή κάνει πρωταθλητισμό, αρκετοί θα ψηθούν να συμμετέχουν γιατί θα αισθανθούν και λίγο σωτήρες. Στην αντίθετη περίπτωση το κλίμα θα είναι αρνητικό, μην ξεχνάμε ότι θα λείπει και ο Βαρδινογιάννης για να συσσωρεύει κριτική. Επίσης, ένα ζήτημα είναι ότι για πρώτη φορά ο Ανδρέας Βγενόπουλος θα κληθεί να εμφανίσει δικούς του ανθρώπουςστελέχη σε ένα σύλλογο που οι παλαίμαχοι θεωρούν ιστορικό τους δικαίωμα τα αξιώματα. Δεν μου έκανε εντύπωση που ο Βγενόπουλος συντάχθηκε με τους Κορμοράνους στο γηπεδικό ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου, δεν λένε; Άλλωστε στη ΓΗΠΕΛ είχε και δικούς του ανθρώπους που θα μπορούσαν να τον ενημερώνουν ή να ελέγχουν καλύτερα. Νομίζω, μάλιστα, ότι η δική του πρόταση για την Πράσινη Πολιτεία στο ΟΑΚΑ εντάσσεται σε ένα γενικότερο real estate πλάνο που ίσως αποτελέσει τυράκι για επενδυτές. Η πολυμετοχικότητα σίγουρα άλλαξε την ποδοσφαιρική επικοινωνία. Σταμάτησε ο υπόγειος πόλεμος και οι πρωταγωνιστές εκτέθηκαν στα μέσα. Η θέση του δημοσιογράφου είναι δύσκολη. Έχω υπάρξει συνομιλητής και των τεσσάρων πόλων της και ξέρω ότι τους έχω δυσαρεστήσει/ευχαριστήσει όλους με τις κατά καιρούς τοποθετήσεις μου. Π.χ. στο γηπεδικό συμφωνούσα με τον Τζίγγερ περί Βοτανικού, ενώ το ποδοσφαιρικό όραμα του Βγενόπουλου είναι πιο κοντά στο δικό μου. Σαφώς υπήρξαν στρατευμένοι εκπρόσωποι κάθε πλευράς, αλλά αν βάζεις την ενημέρωση του κοινού σου πάνω από το τι λένε για σένα οι αντίπαλοι, στο τέλος της ημέρας δεν έχεις πρόβλημα». Του Παναγιώτη Μένεγου OLD BOY (old-boy.blogspot.com, αρθογράφος της «Καθημερινής», Παναθηναϊκός) «Δ ε ν ά κο υ σ α τ ι ς σ υ νεν τεύξεις Τύπου ζων τανά, ενώ προτίμησα να τις διαβάσω διαγώνια. Το ρήμα προτίμησα δεν ακριβολογεί, αφού δεν ήταν τόσο μια συνειδητή επιλογή αντίστασης ενός πικραμένου Παναθηναϊκού, όσο μια φυσική αντίδραση αδιαφορίας ενός ξενερωμένου Παναθηναϊκού. Αδιαφορίας όχι για την ομάδα και το μέλλον της, αλλά για τη συγκεκριμένη διαμάχη των συγκεκριμένων ανθρώπων. Οπότε η συγκεκριμένη πολυμετοχικότητα μου αφήνει τελικά την αίσθηση ενός εγχειρήματος που ο κόσμος το υποδέχτηκε με ενθουσιασμό και που αγωνιστικά φάνηκε σχετικά σύντομα να αποδίδει,αλλά τίποτα από τα δύο δεν ήταν αρκετό, όταν οι βασικοί του συντελεστές ένιωθαν εξαρχής πως βρίσκονταν όχι στο ίδιο, αλλά σε αντίθετα στρατόπεδα. Ο Τζίγγερ με έπεισε ότι είναι συνεπής και ότι κάνει όσα λέει. Δεν έχω κόρη, ειδάλλως θα του την έδινα. Το ερωτηματικό μου είναι αν θα ήταν μαζί του τόσο ευτυχισμένη, όσο ήταν ο Παναθηναϊκός στα χέρια του. Ο Βγενόπουλος με είχε πείσει τότε με το λεφτά υπάρχουν, όταν δηλαδή σαν ΓΑΠ μιλούσε για πολλούς Αμπράμοβιτς. Κι ύστερα ήρθαν οι μέλισσες κι ο Μελίσσης το ερωτηματικό μου είναι γιατί δεν του έκαναν συμβόλαιο δεκαετές. Με δεδομένο ότι τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές επιτυχίες μας τις πετύχαμε επί δραχμής, νομισματικά τουλάχιστον οι οιωνοί είναι θετικοί για την επόμενη μέρα. Άλλους θετικούς οιωνούς δυσκολεύομαι να διακρίνω στον ορίζοντα. Εύχομαι να σταματήσουμε να μικραίνουμε σαν ομάδα, να σταματήσουν επιτέλους οι εμφύλιοι, να μη μετατραπούμε αγωνιστικά και ιδιοκτησιακά σε ΑΕΚ. Τα περί λαϊκής βάσης είναι κόλπα ζόρικα που κάνουν στην Ινδία. Ή πάντως όχι σε περιόδους χρεοκοπίας. Εκτός αν μετατρέψουμε το ένας εργαζόμενος ανά οικογένεια σε ένας μέτοχος ανά οικογένεια. Γι αυτό έχετε (;) τα λεφτά, Ανδρέα, για να τα βάζετε εσείς. Άσε τα κομμουνιστικά, γιατί θα μας μπουν γενικότερες ιδέες επί του θέματος. Με καπιταλισμό μεγαλώσαμε, αυτόν ξέρουμε, αυτόν εμπιστευόμαστε μέχρι το κραχ μας, και θα συνεχίσουμε να εμπιστευόμαστε και μετά από αυτό. Με ρωτάτε αν η κυριαρχία του Ολυμπιακού άλλαξε το πράσινο DNA. Ο ίδιος ο Τζίγγερ έκανε ειδική μνεία στο πρωτάθλημα που χάσαμε το Τρεις ισοπαλίες λέει στο γήπεδό μας: 2005, η χρονιά που παραλίγο να πάρουμε πρωτάθλημα, μια χρονιά άξια να αναποληθεί, μια χρονιά άξια να συζητηθεί. Αυτό νομίζω τα συνοψίζει όλα. Μεγαλύτερο όμως κακό από το Παναθηναϊκό DNA, η κυριαρχία του Ολυμπιακού έκανε στο DNA όλων των φιλάθλων. Και κατεξοχήν των ίδιων των Ολυμπιακών».